Mübtəda Xəbər

Müstəqil cümlə
Müstəqil cümlənin iki əsas hissəsi var.

Mübtəda Xəbər

Cümlədə mübtəda və xəbər iştirak

etmirsə, onda bu cümlə deyil, söz
birləşməsidir.
 Mübtəda (Subject)
Cümlədə kimin, nəyin və haranın haqqında
danışıldığını bildirən sözlər mübtəda
adlanır.

Mübtəda adətən cümlənin

əvvəlində işlənir.
Mübtəda sadə və mürəkkəb olur.

Sadə mübtəda – O tenis

oynayır.
Mürəkkəb mübtəda– Akif və Səbinə
tenis oynayırlar.
 Mübtəda
Mübtəda kim?
nə? və hara? suallarından birinə
cavab olur. Mübtədanın şəkilçisi
olmur.

Məs.: Əli, həkim (kim?),

qənd, dəftər (nə?),
tarla, Naxçıvan (hara?)
 Xəbər
The predicate tells us something about the subject, usually
Cümlədə mübtəda
what the subject haqqında
is doing or what nəto it.
is happening
deyildiyini bildirən sözlər xəbər
The predicate must include a verb that explains what the
adlanır.
subject isXəbər nə edir?predicate
doing. A compound nə olur?
is whennəa
etdi? nə
sentence
subject.
oldu? nə
tells us two or edəcək? nə
more things about the same

olacaq? suallarından birinə cavab olur:

alırpredicate
(nə edir?), aldı (nə etdi?), alacaq
– Jake and Amira play tennis after school.

(nə edəcək?)
compound predicateaxacaq (nə
– Jake and olacaq?)
Amira play tennis after
school and eat ice cream.
Mübtədaya aid bir neçə nümunə

Fərid toyuq ev düşərgə

kağız neftçi sabun küçə

ata qələm müəllim düymə

 Xəbərə aid bir neçə nümunə

uçdu kəsir başlayacaq tutur gözlədi

gələcək hoppanır dayandı əsəcək çıxdı

yağacaq güldü qaçdı aşdı itirdi

Xəbərin mübtəda ilə şəxsə və kəmiyyətə
görə uzlaşması

Xəbərlər mübtəda ilə şəxsə görə uzlaşır. Mübtəda hansı şəxsdə olsa,
xəbər də həmin şəxsdə olur.

Məsələn: Mən bədii kitabları çox oxuyuram.

Sən bu günlərdə şəhərə gedəcəksən.

Mən bədii kitabları çox oxuyuram.

Xəbərin mübtəda ilə şəxsə və kəmiyyətə
görə uzlaşması

Mən oxuyuram, Biz oxuyuruq.

Sən oxuyursan, Siz oxuyursunuz.
O oxuyur, Onlar oxuyurlar.
 Cümlələri tamamlayın.
Mübtəda əlavə edin.

Add a subject.
xorda oxuyurlar.

Adddayanacaqda
a subject.dayandı .

Add a subject.
onlarla futbol oynadım.
 Cümlələri tamamlayın.
Xəbər əlavə edin.

Add a subject.
Müəllim şagirdlərə tapşırıq

Yarışda mənim itim

Add a subject.

Biz dünən zooparka Add a subject.B

https://wordwall.net/tr/resource/29317972/m
%c3%bcbt%c9%99da-v%c9%99-x%c9%99b
%c9%99r-%c9%99sas