საკანონმდებლო ხელისუფლება.

საქართველოს
პარლამენტი
პარლამენტის ისტრიული წარმომავლობა.
საყოველთაო საარჩევნო უფლება

საქართველოს პარლამენტარიზმის ისტორია.

პარლამენტის როლი ხელისუფლების დანაწილების სისტემაში

და ფუნქციები.
პარლამენტების კლასიფიკაცია კომპეტენციის მიხედვით:

- აბსოლუტურად განუსაზღვრელი;
- შედარებით განსაზღვრული;
- აბსოლუტურად განსაზღვრული.

პარლამენტის რეგლამენტი.
პარლამენტის სტრუქტურა:

ერთპალატიანი (უნიკამერალური) და ორპალატიანი

(ბიკამერალური) პარლამენტი.

სუსტი და ძლიერი უფლებამოსილების ზედა პალატები

ბიკამერალიზმის უპირატესობები და ნაკლოვანებები.
საქართველოს პარლამენტის არჩევნები

პარლამენტის წევრად შეიძლება აირჩეს საარჩევნო უფლების

მქონე საქართველოს მოქალაქე 25 წლის ასაკიდან, რომელსაც
საქართველოში უცხოვრია 10 წელს მაინც. პარლამენტის წევრად
არ შეიძლება აირჩეს პირი, რომელსაც სასამართლოს განაჩენით
შეფარდებული აქვს თავისუფლების აღკვეთა.

პარალმენტის წევრის კანდიდატის სტატუსთან შეუთავსებლობა -

აურჩევლობის ცენზი
საარჩევნო ბარიერი 5%.

ასეთი პარტიების მიერ მიღებული ხმების რაოდენობა

მრავლდება 150-ზე და იყოფა ყველა იმ პოლიტიკური
პარტიის მიერ მიღებული ხმების ჯამზე, რომლებმაც
არჩევნებში მონაწილე ამომრჩეველთა ნამდვილი ხმების 5
პროცენტი მაინც მიიღეს.

პარლამენტის დათხოვნა.

პარლამენტის საქმიანობის უწყვეტობი პრინციპი.

ახალარჩეული პარლამენტის პირველი სხდომა . პარლამენტის
მუსაობის ფორმები:

ახალარჩეული პარლამენტის პირველი სხდომა იმართება

პარლამენტის არჩევნების შედეგების ოფიციალურად
გამოცხადებიდან არაუგვიანეს მე-10 დღისა. პირველ სხდომას
ნიშნავს საქართველოს პრეზიდენტი.

პარლამენტი პირველ სხდომაზე უფლებამოსილია შეუდგეს

მუშაობას, თუ სხდომას ესწრება პარლამენტის სრული
შემადგენლობის უმრავლესობა. პარლამენტი სრულ
უფლებამოსილებას იძენს პარლამენტის წევრთა ორი მესამედის
უფლებამოსილების ცნობის მომენტიდან. ამ მომენტიდან
უფლებამოსილება უწყდება წინა მოწვევის პარლამენტს.
საშემოდგომო სესია და საგაზაფხულო სესია.

საქართველოს პრეზიდენტი:
- პარლამენტის თავმჯდომარის;
- პარლამენტის წევრთა არანაკლებ ერთი მეოთხედის;
- მთავრობის მოთხოვნით
პარლამენტის სესიებს შორის პერიოდში იწვევს
რიგგარეშე სესიას, ხოლო მორიგი სესიის
მიმდინარეობისას – რიგგარეშე სხდომას.

საქართველოს პრეზიდენტის მიერ საგანგებო ან საომარი

მდგომარეობის გამოცხადებისთანავე პარლამენტი
იკრიბება საგანგებო სესიაზე. საგანგებო სესია გრძელდება
ამ მდგომარეობის გაუქმებამდე.
პარლამენტის სხდომები საჯაროა. პარლამენტმა სრული შემადგენლობის
სულ მცირე 1/3 შეიძლება გადაწყვეტოს ცალკეული საკითხების განხილვისას
სხდომის ან სხდომის ნაწილის დახურვა.

პარლამენტის სხდომაზე კენჭისყრა არის ღია ან ფარული. კენჭისყრა ღიაა,

გარდა კონსტიტუციით ან კანონით გათვალისწინებული შემთხვევებისა.

პარლამენტის აქტები.

ჩვეულებრივი (არა ორგანული და კონსტიტუციური) კანონი და სხვა

გადაწყვეტილება მიღებულად ითვლება, თუ მას მხარს დაუჭერს
დამსწრეთა უმრავლესობა, მაგრამ არანაკლებ პარლამენტის სრული
შემადგენლობის ერთი მესამედისა, თუ კონსტიტუციით ან კანონით
არ არის განსაზღვრული გადაწყვეტილების მიღების სხვა წესი.
გადაწყვეტილება კონსტიტუციური შეთანხმების დამტკიცების
შესახებ მიღებულად ითვლება, თუ მას მხარს დაუჭერს პარლამენტის
სრული შემადგენლობის არანაკლებ სამი მეხუთედი.
- პარლამენტის თავმჯდომარე;
- პარლამენტის თავმჯდომარის პირველი მოადგილე და
მოადგილეები;
- პარლამენტის ბიურო;
- პარლამენტის კომიტეტები;
- პარლამენტის საგამოძიებო და სხვა დროებითი კომისიები;
- საპარლამენტო ფრაქციები;
- საპარლამენტო უმრავლესობა და უმცირესობა.

პარლამენტის ბიურო
შემადგენლობა
დღის წესრიგის შემუშავება და პარლამენტის
პლენარული სხდომისთვის წარდგენა
პარლამენტის კომიტეტებია:
1. აგრარულ საკითხთა;
2. ადამიანის უფლებათა დაცვისა და სამოქალაქო ინტეგრაციის;
3. განათლებისა და მეცნიერების;
4. გარემოს დაცვისა და ბუნებრივი რესურსების;
5. დარგობრივი ეკონომიკისა და ეკონომიკური პოლიტიკის;
6. დიასპორისა და კავკასიის საკითხთა;
7. ევროპასთან ინტეგრაციის;
8. თავდაცვისა და უშიშროების;
9. იურიდიულ საკითხთა;
10. კულტურის;
11. რეგიონული პოლიტიკისა და თვითმმართველობის;
12. საგარეო ურთიერთობათა;
13. საპროცედურო საკითხთა და წესების;
14. საფინანსო-საბიუჯეტო;
15. სპორტისა და ახალგაზრდულ საქმეთა;
16. ჯანმრთელობის დაცვისა და სოციალურ საკითხთა.

კომიტეტების საქმიანობას საერთო კოორდინაციას უწევს პარლამენტის

თავმჯდომარე.
დროებითი საგამოძიებო და სხვა დროებითი კომისიები

მიზანი - საპარლამენტო კონტროლი.

1/5 (30 დეპუტატი) ინიციატივა. გადაწყვეტილება მინიმუმ 1/3

(30 დეპუტატი) მხარდაჭერით.

დროებით კომისიაში ოპოზიციის წარმომადგენლობა არ უნდა

იყოს კომისიის წევრთა საერთო რაოდენობის ნახევარზე
ნაკლები.

კომისიის სხდომაზე გამოცხადება და შესაბამისი დკუმენტაცის

წარდგენა სავალდებულოა.
საპარლამენტო ფრაქციები
პარლამენტის წევრთა გაერთიანება საერთო
მსოფლმხედველობრივ საფუძველზე, საერთო მიზნების
მისაღწევად.

ღია და დახურული ფრაქციები.

მინიმალური რაოდენობა - 7 წევრი.

ინტერფრაქციული ჯგუფები.

საპარლამენტო უმრავლესობა და უმცირესობა

პარლამენტის წევრის სტატუსი

პარლამენტის წევრი სარგებლობს თავისუფალი მანდატით;

თანამდებობრივი შეუთავსებლობა;
სადეპუტატო იმუნიტეტი;
სადეპუტატო ინდემნიტეტი.
საკანონმდებლო პროცესი

კანონპროექტის მომზადება და წარდგენა პარლამენტში

ინიციატორი სუბიექტები
კანონპროექტის განხილვა, მიღება, გამოქვეყნება და ძალში
შესვლა. პრეზიდენტის ვეტო