SISTEM MANDAT DI ASIA BARAT

PERJANJIAN PARIS 1919

(PARIS CONFERENCE 1919): ISU-ISU BERKAITAN WILAYAH ASIA BARAT (BEKAS
UTHMANIYYAH)
Pengenalan

• Selepas Perang Dunia I (PDI) berakhir diakhir tahun 1918 –

dimenangi oleh The Allied @ Triple Entete (British,
Perancis dan Russia) – The Victors mencari suatu
mekanisme penyelesaian bagi mengelak perang berlaku
diwaktu hadapan.

• The Victors telah menganjurkan satu persidangan di

kalangan gabungan The Allied (37 negara hadir) - diketuai
oleh The Big Four (British, Perancis, Amerika Syarikat dan
Itali) di Paris yang dinamakan Persidangan Damai Paris
1919.

• Persidangan ini dimulakan pada 18 Januari 1919 dan

berakhir pada 21 Januari 1919.
• (Treaty of Versailles, 1919, June 28, 1919), Germany
• (Treaty of Saint-Germain, September 10, 1919), Austria
• (Treaty of Neuilly, November 27, 1919), Bulgaria
• The San Remo Conference 19-26 April 1920; The creation of Mandate
System.
• (Treaty of Trianon, June 4, 1920). Hungary
• (Treaty of Sèvres, 10 August 1920; subsequently revised by the
Treaty of Lausanne, July 24, 1923). Ottoman Empire

• Persidangan ini juga membawa kepada pembentukan League of Nation

– Sebagai badan antarabangsa, bertujuan menjaga keamanan dan
kedaulatan, mengadili mana-mana negara yang memulakan
peperangan.

• Persidangan ini juga mewujudkan hubungan Faisal – Weizmann

berkaitan dengan Palestin sebagai National Home of Jewish People yang
telah diwujudkan pada 2 November 1917. Begitu juga dengan masalah
 Map of the World with the Participants in World War I. The
Allies are depicted in green, the Central Powers in orange, and
neutral countries in grey.
ISU-ISU BERKAITAN ASIA BARAT
• Sewaktu Persidangan, beberapa isu utama yang diperbincangkan berkaitan
penyelaesaian perang di kawasan Asia Barat.
• Isu utama di Kawasan Asia Barat ialah pembahagian bekas tanah jajahan
Uthmaniyyah (di bawah sistem mandat) yang membawa kepada perebutan dan
perselisihan pendapat di kalangan The Victors.
• Persoalan-persoalan yang signifikan yang berhubung dengan pembahagian itu
ialah:

a. Berhubung dengan pendudukan tentera diwaktu PDI

• Sewaktu PDI – terdapat 3 kawasan ketenteraan; Negara-negara Arab, Turki dan

Iran.
• Negara2 Arab, Mesopotamia, Syria dan Palestin di bawah pendudukan British –
General Alleyby – bersekutu dengan Emir Faisal.
• Kawasan di bawah Faisal – Occupied Enemy Territory Administration (OETA)
East – membawa perselisihan dengan Perancis selepas mandat dipersetujui.
• Turkey – di bawah kuasa2 bersekutu (Combined Allied Occupation)
• Iran – di bawah kawalan Bristish.
b. Perjanjian sulit diwaktu PDI (Sykes-Picot Aggrement; 16 Mei 1916)

• Wartime Aggrement ini membawa kepada penyelesaian selepas PDI di

antara British dan Perancis secara muktamad dengan beberapa pindaan –
berlawanan dengan surat-menyurat Mcmahon-Hussayn (sebagai suatu janji
yang tidak muktamad).
• Dalam Sykes-Picot Aggrement; British mendapat wilayah Iraq, Jordan dan
Mesir. Perancis mendapat Lubnan, Syria dan Cicilia. Russia: Beberapa Selat
dan Barat Laut Anatolia. Palestin di bawah kawalan antarabangsa, namun
diwujudkan NHOJP – Yahudi – kepentingan British dan antarabangsa.
• Namun, wartime aggrement ini didapati tidak sesuai dan mendapat
tentangan daripada penduduk setempat dan ketidakselarasan kuasa raja-
raja Arab.
• British momohon agar wartime aggrement disemak semula kerana
kepentingannya dan sekutu Arabnya namun Perancis menolak kerana ingin
mendapat kawasan warga Kristian Maronite & kawasan strategik.
• Perancis juga menolak penyerahan Mosul kepada British kerana hasil
minyaknya yang banyak – diselesaikan dalam San Remo Conference – 75%
kepada British dan 25% Perancis.
c. Tuntutan Arab
• Emir Faisal datang ke Paris Conference untuk menuntut
janji British terhadap bapanya Sharif Hussayn – Raja Arab.
• Emir Faisal berkeras mahukan kemerdekaan Arab
diisytiharkan namun ditolak oleh the Victor.
• Faisal mengendurkan tuntutan agar Syria Raya
diwujudkan melibatkan Syria, Lubnan, Transjordan dan
Palestin namun ditolak.
• Faisal merasakan dirinya tertipu dan mengisytiharkan
dirinya sebagai Raja Syria Raya pada Mac 1920 – disokong
oleh Syrian National Congress.
• Perancis memberi reaksi keras dengan menghantar
General Gouraud untuk berbincang dengan Faisal –
ditolak oleh Faisal – 7 Ogos 1920 – Perancis memasuki
Damsyik dan berlaku pertempuran – melucutkan jawatan
Faisal.
4. Tuntutan Zionis
• Untuk kelangsungan NHOJ, Zionis perlukan
sokongan negara Arab disekelilingnya.
• Faizal dipujuk oleh Dr. Weizmann untuk
menandatangani surat pengiktirafan NHOJ sebagai
sokongan dari wakil Arab – dibantu oleh negara
Barat.
• Faizal menandatangani perjanjian ini dengan
harapan boleh mewujudkan negara Arab merdeka –
terpedaya dengan noka kaki didalam persidangan
itu.
• Zionis juga menentang idea Syria Raya kerana
Palestin termasuk di dalamnya.
5. Tuntutan Amerika Syarikat (Fourteen Points of Wilson)
• Disaat akhir, AS terlibat secara langsung dalam PDI – namun begitu AS
bersungguh2 dalam proses damai dan pembahagian Asia Barat –
kepentingan politik dan ekonomi.
• Presiden Woodrow Wilson menghadiri Persidangan tersebut dan
mengemukakan idea 14 perkara self-determination.
• Idea utamanya ialah masyarakat Asia Barat haruslah dibiarkan untuk
menentukan masa depannya sendiri dan dibiarkan untuk memilih
mandatnya sendiri.
• Wilson telah bertindak lantik suruhanjaya King-Crane (Henry C. King &
Charles R. Crane) untuk membuat pungutan suara di kawasan mandat.
• Wilson juga berpandangan bahawa Wartime Aggrement tidak sah kerana
tiada persetujuan Arab.
• Laporan menunjukkan bahawa kebanyakan masyarakat Arab memilih
mandat AS untuk memantau mereka.
• Namun Laporan ini tidak dibentangkan kerana mendapat tentangan
British dan Perancis serta Yahudi.
• British dan Perancis juga mendakwa AS tidak boleh campurtangan dalam
pembahagian kerana AS tidak berperang secara langsung dalam PDI.
Woodrow Wilson with the American Peace Commissioners

An unsatisfactory compromise between the victors

Prime Minister David Lloyd George of the United Kingdom,
Vittorio Orlando of Italy, Prime Minister Georges Clemenceau
of France, and President Woodrow Wilson of the United States
of America
Analisis

• Keikhlasan The Victor diragui dalam mewujudkan Sistem Mandat

di Asia Barat.
• Kekurangan ilmu diplomasi di kalangan pihak Arab - lemahkan
Arab.
• Perjuangan Zionis dibantu oleh Barat – jaga kepentingan di Asia
Barat.
• Percaturan politik di Asia Barat di sekitar PDI – corakkan suasana
masa kini – fizikal dan pemikiran.
• Akhirnya The Victor memutuskan mandat A (Wilayah yang telah
bersedia untuk merdeka dan berkerajaan sendiri selepas
mendapat pantauan dan kelulusan daripada The Victor) di
Wilayah bekas Uthmaniyyah dibahagikan kepada 2 kategori; 1.
Mandat British: iaitu Iraq, Transjordan dan Palestin (Mandat
antarabangsa yang memerlukan masa untuk dimerdekakan
kerana mempunyai kepentingan bersama iaitu diletatkan di
bawah British). 2. Mandat Perancis: Syria, Lubnan .