Chương 2.

KINH DOANH XUẤT NHẬP KHẨU DỊCH VỤ

NỘI DUNG

2.1. Khái niệm về kinh doanh dịch vụ quốc tế

2.2. Các phương thức kinh doanh dịch vụ quốc tế
2.3. Các lĩnh vực chủ yếu của kinh doanh dịch vụ quốc tế
2.4. Quy trình tổ chức kinh doanh dịch vụ quốc tế
2.5. Nhượng quyền thương mại quốc tế
2.6. Cấp phép kinh doanh quốc tế

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 January 20, 2024 2
2.1. Khái niệm về kinh doanh dịch vụ quốc tế

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 January 20, 2024 3
2.2. Các phương thức kinh doanh dịch vụ quốc tế

PT1: cung ứng qua biên giới – chỉ có DVB đc

chuyển qua biên giới
PT2: Tiêu dùng ngoài lãnh thổ
PT3: Hiện diện thương mại
PT4: Sự hiện diện của thể nhân
(Điều I khoản 2, GATS)

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 January 20, 2024 4
2.3. Các lĩnh vực chủ yếu của kinh doanh dịch vụ quốc tế

 Dịch vụ giao nhận/vận tải hàng hóa quốc tế

Thay mặt người gửi hàng/nhận hàng, cả 2
Giao nhận hàng hóa đặc biệt, gom hàng…
Các phương thức GN:
+ giao nhận hàng hóa tại cảng biển biển, hàng không, container
(FCL/LCL), đường bộ, đường sắt, đa phương thức

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 January 20, 2024 5
2.3. Các lĩnh vực chủ yếu của kinh doanh dịch vụ quốc tế

Dịch vụ tư vấn quốc tế

Dịch vụ tài chính quốc tế
Dịch vụ xuất khẩu lao động
Dịch vụ du lịch quốc tế
Dịch vụ bao hiểm quốc tế
Dịch vụ thông tin quốc tế
Dịch vụ về giáo dục quốc tế
Dịch vụ y tế quốc tế
Dịch vụ tổ chức sự kiện, PR…

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 January 20, 2024 6
 QUY TRÌNH TỔ CHỨC KDXKDV
NGHIÊN CỨU THỊ TRƯỜNG QUỐC TẾ

LẬP PHƯƠNG ÁN KINH DOANH

TÌM KIẾM ĐỐI TÁC VÀ GIAO DỊCH KÝ HẾT HỢP ĐỒNG

TỔ CHỨC THỰC HIỆN HỢP ĐỒNG XUẤT KHẨU

7
Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 January 20, 2024 7
 QUY TRÌNH TỔ CHỨC KDNKDV
NGHIÊN CỨU THỊ TRƯỜNG TRONG NƯỚC VÀ QUỐC TẾ

LẬP PHƯƠNG ÁN KINH DOANH

TÌM KIẾM ĐỐI TÁC VÀ GIAO DỊCH KÝ HẾT HỢP ĐỒNG

TỔ CHỨC THỰC HIỆN HỢP ĐỒNG NHẬP KHẨU

BÁN/PHÂN PHỐI DỊCH VỤ NHẬP KHẨU

8
Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 January 20, 2024 8
 CẤP PHÉP & NHƯỢNG QUYỀN THƯƠNG MẠI

Cấp phép (Licensing)

 một thỏa thuận hợp đồng giữa 1 người cấp phép

trong một quốc gia này và một người nhận cấp phép
ở một nước khác.
 người cấp phép cấp cho phép bên nhận cấp phép

quyền, quá trình sản xuất, sáng chế, nhãn hiệu,

thương hiệu
 với một mức giá cả phải trả cho người cấp phép.

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 January 20, 2024 9
 CẤP PHÉP & NHƯỢNG QUYỀN THƯƠNG MẠI

Cấp phép (Licensing)

Phân loại: theo quyền hạn của người cấp phép, người
nhận cấp phép, đối tượng cấp phép.
Các hình thức cấp phép kinh doanh quốc tế:
 Hợp đồng cấp phép độc quyền
 Hợp đồng cấp phép không độc quyền

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 January 20, 2024 10
Ở Việt Nam,
(1) Bộ Luật Dân sự số 33/2005/QH11 được Quốc Hội thông qua
ngày 14 tháng 06 năm 2005, có hiệu lực vào ngày 01 tháng 01
năm 2006, quy định về SHCN nói chung;
(2) Luật Sở Hữu trí tuệ số 50/2005/QH11được Quốc Hội thông
qua ngày 29 tháng 11 năm 2005, có hiệu lực từ ngày 01 tháng
07 2006;
(3) Nghị định số 103/2006/ND-CP của Chính phủ ngày 22 tháng
09 năm 2006, hướng dẫn thực hiện một số điều của Luật Sở
hữu trí tuệ, có hiệu lực từ tháng 10 năm 2006; và
(4) Thông tư số 01/2007/TT-BKHCN của Bộ Khoa học và Công
nghệ ngày 14 tháng 02 năm 2007, quy định hướng dẫn thực
hiện Nghị định 103, có hiệu lực từ tháng 03 năm 2007.
(5) LUẬT CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ CỦA QUỐC HỘI KHOÁ
XI, KỲ HỌP THỨ 10 SỐ 80/2006/QH11 NGÀY 29 THÁNG 11
NĂM 2006 11
• Công nghệ là giải pháp, quy trình, bí quyết kỹ thuật có
kèm hoặc không kèm công cụ, phương tiện dùng để biến
đổi nguồn lực thành sản phẩm.
• Chuyển giao công nghệ là chuyển giao quyền sở hữu
hoặc quyền sử dụng một phần hoặc toàn bộ công nghệ từ
bên có quyền chuyển giao công nghệ sang bên nhận công
nghệ.
• Bí quyết kỹ thuật là thông tin được tích luỹ, khám phá
trong quá trình nghiên cứu, sản xuất, kinh doanh của chủ
sở hữu công nghệ có ý nghĩa quyết định chất lượng, khả
năng cạnh tranh của công nghệ, sản phẩm công nghệ.

12
• Chuyển giao công nghệ từ nước ngoài vào Việt
Nam là việc tổ chức, cá nhân hoạt động ở nước
ngoài chuyển giao công nghệ cho tổ chức, cá
nhân hoạt động trong lãnh thổ Việt Nam.
• Chuyển giao công nghệ từ Việt Nam ra nước
ngoài là việc tổ chức, cá nhân hoạt động trong
lãnh thổ Việt Nam chuyển giao công nghệ cho tổ
chức, cá nhân hoạt động ở nước ngoài.

13
 HỒ SƠ ĐK HỢP ĐỒNG LICENSE
A. HỒ SƠ CƠ BẢN

1. Tờ khai đề nghị đăng ký hợp đồng

chuyển quyền sử dụng,
làm theo mẫu quy định;
2. 02 bản gốc hoặc bản sao hợp lệ
hợp đồng chuyển quyền sử dụng, kể cả
phụ lục (nếu có)
3. Văn bản đồng ý của các đồng chủ sở
hữu về việc chuyển quyền sử dụng nếu
quyền sở hữu công nghiệp thuộc sở
hữu chung
HỒ SƠ ĐK HỢP ĐỒNG LICENSE (TT)
4. Chứng từ nộp phí, lệ phí đăng ký hợp
đồng;
5. Giấy ủy quyền (nếu có).
Bản sao/ bản dịch tài liệu phải có xác nhận
sao y bản chính/ dịch nguyên văn từ bản
gốc.
- Thời hạn xử lý hồ sơ: 15 ngày
CẤP PHÉP & NHƯỢNG QUYỀN THƯƠNG MẠI

 Lựa chọn Licensing khi nào?

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 January 20, 2024 16
CẤP PHÉP & NHƯỢNG QUYỀN THƯƠNG MẠI

 Nhượng quyền thương mại quốc tế

 Một thỏa thuận cấp phép toàn diện giữa một bên nhượng quyền (cấp phép)
và một bên nhận quyền (nhận cấp phép)
 Bên nhượng quyền quốc tế cấp phép cho các bên nhận quyền sử dụng mô
hình kinh doanh toàn bộ.
 Bao gồm: nhãn hiệu hàng hoá, cơ cấu tổ chức kinh doanh, công nghệ, bí
quyết và đào tạo
 Bên nhượng quyền chẳng hạn như McDonald, thậm chí có thể cung cấp
những cửa hàng thuộc sở hữu của chính họ.

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 January 20, 2024 17
Cơ sở pháp lý

 Luật Thương mại 2005;

 Nghị định số 35/2006/NĐ-CP ngày 31/3/2006 của Chính phủ
quy định chi tiết thi hành Luật Thương mại về hoạt động nhượng
quyền thương mại
 Thông tư số 09/2006/TT-BTMM ngày 25/5/2006 của Bộ Thương
mại hướng dẫn thi hành Nghị định số 72/2006/NĐ-CP.

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 January 20, 2024 18
 Nhượng quyền thương mại là hoạt động thương mại, theo đó
bên nhượng quyền cho phép và yêu cầu bên nhận quyền tự
mình tiến hành việc mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ
theo các điều kiện sau đây:
1. Việc mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ được tiến hành
theo cách thức tổ chức kinh doanh do bên nhượng quyền quy
định và được gắn với nhãn hiệu hàng hoá, tên thương mại, bí
quyết kinh doanh, khẩu hiệu kinh doanh, biểu tượng kinh
doanh, quảng cáo của bên nhượng quyền;
2. Bên nhượng quyền có quyền kiểm soát và trợ giúp cho bên
nhận quyền trong việc điều hành công việc kinh doanh.

19
Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 January 20, 2024 19
CẤP PHÉP & NHƯỢNG QUYỀN THƯƠNG MẠI

 Nhượng quyền thương mại quốc tế

Phân loại: theo quyền hạn của người nhượng quyền, người nhận nhượng
quyền, đối tượng nhượng quyền
Theo quyền hạn của bên nhượng quyền:
- Cho phép nhượng quyền cho bên thứ cấp
- Nhượng quyền giới hạn địa điểm
- Nhượng quyền cho nhiều cơ sở trong cùng/khác địa điểm…

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 January 20, 2024 20
HỒ SƠ ĐK HỢP ĐỒNG NHƯỢNG QUYỀN

A. HỒ SƠ CƠ BẢN
1. Đơn đề nghị đăng ký hoạt động nhượng
quyền thương mại theo mẫu do Bộ Công
thương hướng dẫn.
2. Bản giới thiệu về nhượng quyền thương
mại theo mẫu do Bộ Công thương quy định.

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 January 20, 2024 21
HỒ SƠ ĐK HỢP ĐỒNG NHƯỢNG QUYỀN

3. Các văn bản xác nhận về:

a) Tư cách pháp lý của bên dự kiến nhượng quyền
thương mại;
b) Văn bằng bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp tại
Việt Nam hoặc tại nước ngoài trong trường hợp
có chuyển giao quyền sử dụng các đối tượng sở
hữu công nghiệp đã được cấp văn bằng bảo hộ.

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 January 20, 2024 22
 QUY TRÌNH TIẾP NHẬN VÀ XỬ LÝ HỒ
SƠ
Franchisor
1
BỘ PHẬN MỘT CỬA
7
2
PHÒNG CHỨC NĂNG LÃNH ĐẠO Sở/Bộ
RA QUYẾT ĐỊNH
6 3 8

CHUYÊN VIÊN XỬ LÝ HỒ SƠ
4A 4 4B TỪ
5 Vào sổ đk
Franchise CHỐI
Thẩm định LÃNH ĐẠO Sở/bộ
y/c làm rõ

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 January 20, 2024 23
 HỒ SƠ ĐK HỢP ĐỒNG NHƯỢNG
QUYỀN

A. HỒ SƠ CƠ BẢN
1. Đơn đề nghị đăng ký hoạt động nhượng
quyền thương mại theo mẫu do Bộ Công
thương hướng dẫn.
2. Bản giới thiệu về nhượng quyền thương
mại theo mẫu do Bộ Công thương quy định.
 HỒ SƠ ĐK HỢP ĐỒNG NHƯỢNG
QUYỀN
25

3. Các văn bản xác nhận về:

a) Tư cách pháp lý của bên dự kiến nhượng quyền
thương mại;
b) Văn bằng bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp tại
Việt Nam hoặc tại nước ngoài trong trường hợp
có chuyển giao quyền sử dụng các đối tượng sở
hữu công nghiệp đã được cấp văn bằng bảo hộ.
 QUY TRÌNH TIẾP NHẬN VÀ XỬ LÝ HỒ SƠ
Franchisor
1
BỘ PHẬN MỘT CỬA
7
2
PHÒNG CHỨC NĂNG LÃNH ĐẠO Sở/Bộ
RA QUYẾT ĐỊNH
6 3 8

CHUYÊN VIÊN XỬ LÝ HỒ SƠ
4A 4 4B TỪ
5 Vào sổ đk
Franchise CHỐI
Thẩm định LÃNH ĐẠO Sở/bộ
y/c làm rõ
 PHÂN CẤP THỰC HIỆN ĐĂNG
KÝ NQTM
1. Bộ công thương thực hiện đăng ký hoạt động nhượng
quyền thương mại sau đây:
• Nhượng quyền thương mại từ nước ngoài vào Việt Nam
• Nhượng quyền thương mại từ Việt Nam ra nước ngoài
2. Sở công thương tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
nơi thương nhân dự kiến nhượng quyền đăng ký kinh
doanh thực hiện đăng ký đối với hoạt động nhượng
quyền thương mại trong nước

27
  Khi nào chọn nhượng quyền thương mại

 Mô hình kinh doanh mới hơn/duy nhất, đáp

ứng nhu cầu của khách hàng trong nhiều thị
trường.
 Mức độ kiểm soát cao các sản phẩm, dịch vụ
phải thực hiện được.
 Thương hiệu có thể dễ dàng nhận biết và vượt
qua – rào cản văn hóa
 Những hệ thống dễ dàng được sao chép và có
thể nhân bản nhiều lần
28
1.3. Xuất nhập khẩu gián tiếp

 Khi nào chọn nhượng quyền thương mại

 Mô hình kinh doanh mới hơn/duy nhất, đáp
ứng nhu cầu của khách hàng trong nhiều thị
trường.
 Mức độ kiểm soát cao các sản phẩm, dịch vụ
phải thực hiện được.
 Thương hiệu có thể dễ dàng nhận biết và vượt
qua – rào cản văn hóa
 Những hệ thống dễ dàng được sao chép và có
thể nhân bản nhiều lần

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 January 20, 2024 29
1.3. Xuất nhập khẩu gián tiếp

 Khi nào chọn nhượng quyền thương mại

 Những hoạt động có hệ thống và quy trình
phải được phát triển và dễ dàng đào tạo vượt
qua rào cản văn hóa.
 Có dự đoán được lợi nhuận cao tiềm năng

cho các bên

 Nhượng quyền thương mại phải có giá cả

phải chăng ở các nước đang hoạt động

Trần Thị Lan Nhung Kinh doanh quốc tế 2 January 20, 2024 30