KATAYUAN NG

MGA PILIPINO
SA LIPUNAN
Layuni
n
» Maipapaliwanag ang
antas ng katayuan ng mga
Pilipino noong panahon
ng Kolonyalismong
Espany
 na katayuan sa lipunan. Nauri sa dalawang
pangkat ang mga Espanyol na nanirahan sa
kapuluan )
• Peninsulares o mga Espanyol na isinilang sa
Spain
• Creole o Insulares, na mga Espanyol na
isinilang sa Pilipinas. Nagtangan ang
kanilang pangkat ng kapangyarihang
pampolitika, ekonomiko at panrilihiy
• Ang mga Pilipino, sa kabilang banda, ay
nauri sa pangkat ng mga rincipalia,
in at karaniwan tao.
 rincipalia ito ang mga inapo ng mga
datu, maharlika at mayavamanq
haciendero o may-ari ng lupa at mga
pinuno ng pamahalaang lokal.
Pinagkalooban ang pangkat na ito ng
maraming karapatang panlipunan at
pampolitika kabilang ang karapatan¿t
bumoto sa halalan, humawak ng
tungkulin sa pamahalaang lokal a”/*
malibre sa polo y servicio o sapilitang
• Pangkat ng inquilino ay binuo ng
I mga tagapangasiwa ng lupa ng mga
panginoong may lupa.
• Ang pangkat ng karaniwanq tao
naman ay kinabibilangan ng mga
manggagawa at magbubukid. .
Limitado ang kanilang mga
karapatan at pribilihiyo. Hindi+ri
sila maaaring mahalal sa
katungkulan sa pamahalaan.
Ang dating mataas na katayuan sa
lipunan ng mga kaba- baihan noong
bago pa man dumating ang mga
Espanyol ay higit nirerespeto ng
lahat ng kalalakihan. Sila ay
malayang nakalalahok na tumaas sa
ilalim ng pamahalaang kolonyal.
Ang kababaihan ay sa mga gawain
sa pangangalakal.
Ang mga babae na walang asawa ay lubos
ding iniingatan. Kinakailangan nilang
magkaroon ng kasama o tagabantay sa
pagdalo sa mga pagtitipon.
Hindi sila basta-basta maaaring makihalubilo
sa kalalakihan. Bagama't ang mga babae
noon ay hindi maaaring makapag-aral sa
mga unibersidad at makakuha ng kursong
abogasya, medisina, at iba pa ay binigyan
naman sila ng pagkakataong makapag-
aral sa mga kolehiyo at beateriong
eksklusibo lamang para sa kababaihan.
Ang dating mataas na katayuan sa
lipunan ng mga kababaihan noong
bago pa man dumating ang mga
Espanyol ay higit nirerespeto ng
lahat ng kalalakihan. Sila ay
malayang nakalalahok na tumaas
sa ilalim ng pamahalaang
kolonyal. Ang kababaihan ay sa
mga gawain sa pangangalakal.
Dito sila sinanay na magluto, manahi, at
magburda upang maging mabuting ina at
asawa. Pinag-aralan din nila rito ang
Doctrina Christiana (kauna-unahang
aklat na inilimbag sa Pilipinas noong
1593), musika, at ang pagsunod sa
kagandahang-asal. Ang kababaihan
namang walang balak mag-asawa ay
kadalasang binibigyan ng pagkakataong
magmadre at ialay ang kanilang buhay at
panahon sa Diyos.
Natatangi ang mga paaralan para sa kababaihan
noon. Dalawa ang uri ng kanilang paaralan. Ito ay
ang kolehiyo at beaterio. Ang kolehiyo ay
regular na paaralan para sa mga kababaihan.
Kabilang dito ang Colegio de Santa Potenciana,
ang unang kolehiyo para sa mga babae. Itinatag ito
noong 1589. Ang Colegio de Santa Isabel naman ay
itinatag noong 1632, ngunit noong 1866 ay isinanib
na rito ang Colegio de Santa Potenciana, kaya't ito
ang kinikilalang pinakamatandang kolehiyo ng mga
babae ngayon. Ang iba pang kolehiyong naitatag ay
ang Colegio de Santa Rosa noong 1750, Colegio de la
Immaculada de la Concordia noong 1868, at Assumption
Convent noong 1892.
Ang mga kababaihan naman sa mga beaterio ay
karaniwang tinuturuan ng pagluluto, pagbuburda,
pagsunod sa kagandahang-asal, at musika.

Ang mga beateriong gaya ng Beaterio de la Compaña de

Jesus noong 1684, Beaterio de Santa Catalina noong
1696, at Beaterio de San Sebastian noong 1719 ay naging
ahan at paaralan ng mga kababaihang ipinasok sa mga
ito.

Ang Beaterio e la Compaña de Jesus na naitatag sa

pangunguna ng madre na si Mother macia del Espiritu
Santo ay kilala ngayon bilang St. Mary's College sa
Lungsod Quezon