TURIZAM

SJEVERNE EVROPE
Zemlje Sjeverne Evrope
~ Finska ~ Švedska
~ Norveška ~ Danska
~ Island ~ Letonija
~ Litvanija ~ Estonija

 Najveći dio pripada Skandinavskom

poluostrvu, koji karakterišu izduženost i
razuđenost morske obale sa velikim
brojem zaliva (fjordova)
 Prirodni uslovi su nepovoljni za život
 Hladna klima i veoma sačuvana priroda
 Mala gustina naseljenosti
 Veoma visok životni standard
 Veliko emitivno tržište turizma
 Norveška
 Prostire se zapadnim dijelom Skandinavskog
poluostrva sa veoma dugom i razuđenom obalom
(20.000km)
 Zemlja fjordova (uzani morski zalivi nastali radom
lednika)
 Klimu determiše uticaj tople Golfske struje
 Ogromno vodno bogatstvo (rijeka, jezera) i veliki
hidropotencijal
 Bogatstvo nafte i gasa
 Glavni grad Oslo, razvijen na završetku istoimenog
fjorda, kulturni i politički centar
 Brojni spomenici kulture, najpoznatiji je Kraljev
Dvor (rezidencija Švedskog kralja) iz vremena
Unije Švedske i Norveške, stara morska luka,
svetionik
 Sportski ski centar Holmenholen (prva
skakaonica u svijetu 1892 god.) u kojem se
nalazi ski-muzej
 Glavni grad je povezan sa Sjevernom
Norveškom dobrim putevima i željezničkom
prugom
 To omogućava dolazak turista u planinsku
unutrašnjost zemlje sa prelijepim pejzažom,
dinamičnim reljefom, lednicima, rijekama,
jezerima i td.
 Najrazvijenija aktivnost su proizvodnja hidroenergije i
turizam
 Turisti ljeti masovno posjećuju Sjeverni Rt na 71°
sjeverne geografske širine, najsjeverniju tačku
Evrope i grad Hamerfest, kao najsavremeniji grad sa
5.000 stanovnika (razvijen turizam, ribarstvo, lov i
trgovina krznom)
 Prirodni fenomen je “ponoćno Sunce” za vrijeme
dvoipomjesečnog polarnog dana (16.V-28.VII)
 U Norveškoj je veliki broj stranih turista koji ostvare
promet od preko 2 milijarde $
 Emitivna turistička zemlja i veliki broj Norvežana
putuje na svim turističkim destinacijama svijeta
(posebno Mediteran i Alpi)
 Švedska
 Kraljevina na Skandinavskom poluostrvu,
izlazi na veoma hladno Baltičko more
 Do 1905 god. bila u Uniji sa Norveškom
 Ostvaruje 4,1 miijardi $ prihoda od turizma
 Veoma oštra klima osim u južnom i
centralnom dijelu, gdje i živi preko 90%
stanovništva
 Zemlja jezera, najveća Vanern, Vatern,
Malaren
 Na rijeci Geti nalazi se poznati vodopad
visok 23m, nazvan Švedska Nijagara. Na
njenom ušću razvio se grad Geteborg u čijoj
se blizini nalaze brojna ribarstka i turistička
mjesta.
 Glavni grad Štokholm se nalazi na ostrvu
između jezera Malaren i Baltičkog mora,
nastao još u 13 vijeku
 Kulturno i političko središte Švedske
 Brojni turisti posjećuju staro gradsko jezgro
Gamlastan, reprezentativno građevine i
parkove
 U blizini se nalazi poznati grad Upsala sa
najstarijim univerzitetom i vjerskim centrom,
koji rado posjećuju strani turisti
 Na sjeveru Švedske klima i planinski reljef
pogoduju razvoju zimskih sportova sa
centrima Falun i Estersund.
 Posebna turistička atrakcija je posjeta
najsavremenijoj regiji (Laponiji sa
specifičnim folklorom i načinom života
Laponaca i veoma atraktivnom prirodom i
pejzažima
 Regija koja ima sedam Nacionalnih parkova
 Slična je Norveškoj po strukturi turista
 Veća je emitivna zemlja
SREDNJA EVROPA
 Njemačka
 Najveća i najmnogoljudnija zemlja
srednje Evrope

P – 357.000 km2
83 miliona stanovnika ili 232st/km2

 Ostvaruje preko 17 milijardi prihoda

od turizma
 Evropsko emitivno turističko središte, čija 1/5
stanovnika putuje u inostranstvo
 Najviše odlaze u Austriju, Dansku, Španiju,
Italiju, Hrvatsku, Sloveniju, Švajcarsku,
Francusku i Veliku Britaniju
 Prosječno 2/5 stanovništva učestvuje u
turističkim kretanjima u samoj Njemačkoj
Glavni razlozi zašto je Njemačka najveća
emitivna turistička zemlja Evrope:
Evrope
 veliki broj stanovnika i njihova pokretljivost
 veliki broj zaposlenih radnika u industriji i
rudarstvu, kojima treba duži odmor
 visok stepen urbanizacije i zagađene životne
sredine
 visok životni standard (zarade i BDP među
najveće u Evropi)
 U isto vrijeme je veoma poželjna turistička
destinacija
 Povoljan geografski položaj između
Sredozemlja i sjeverne Evrope; Istočne i
Zapadne Evrope
 Njemačka se prostire od Alpa do obala
Sjevernog mora, sa veoma raznolikom
prirodomi kulturno-istorijskim spomenicima
 Bavarska

 Prostor koji gravitira Alpima sa brojnim

reljefnim i ledničkim vrijednostima
 U Bavarskim alpima ispod najvećg vrha
Njemačke Cugšpica (2963m) nalazi se
Garmiš-Partenkirhen, zimski sportski centar
čija afirmacija počinje održavanjem IV zimske
Olimpijade (1936 god.).
 Poznato je i kao alpsko klimatsko liječilište
 Na izvorištu rijeke Iler nalazi se Obersdorf
poznati ski-centar sa poznatom skakaonicom
 Glavni grad Bavarske Minhen se razvio na
obalama rijeke Izar. Sjedište bavarskih
kraljeva sa velelepnim starim građevinama
(kraljevski dvorac i muzeji i galerije), ljetnjom
rezidencijom Ninfenburg, dvorskom pivarom,
crkve, gradska skupština, olimpijski stadion
 Danas je Minhen jedan od naljepših
evropskih gradova sa modernim bulevarima,
alejama, kvartovima i poznatim festivalima u
čast piva
 Ostali centri su
Augsburg, Regensburg, Ninsburg, Bajroft i dr.
 Baden-Virtemberg

 Jugozapadni dio Njemačke, koji privlači

turiste svojim Bodenskim jezerom sa brojnim
uređenim kupalištima, rijekom Rajnom,
Švapskom Jurom, Svarcvaldom
 Poznati centar banjskog turizma je Baden-
Baden u čijoj se neposrednoj blizini nalaze
brojni termo-mineralni izvori
 Poznati centri su Štutgard i Hajdelberg sa
stranim građevinama i poznatim
Univerzitetom
 Mitlgebirge

 Najtipičniji Njemački turistički prostor sa

niskim starim planinama, dobro
obraslim šumama i velikim brojem
mineralnih izvora
 Poznati su lječilišni centri i stari gradovi,
najveći:
Frankfurt, Keln, Dizeldorf i Bon.
 Sjeverna Njemačka

 Prostor koji gravitira Baltičkom i Sjevernom

moru
 Privlači turiste dugim pješčanim plažama i
uređenim kupalištima, od kojih su neka
zatvorena
 Turistički su privlačni i stari gradovi
Kil, Libek, Hamburg, Bremen i Emden
 Istočna Njemačka

 Izlazi na Baltičko more gdje se nalaze

poznata kupališta
Rigen, Sasnic, Vizmar i Verneminde
 Drugi dio ove regije čini pojas jezera u
pokrajinama Meklenburg i Branderburg koja
su glacijalnog porijekla
 Južni dio prema granici sa Češkom privlači
bogastvom šuma i voda na niskim planinama
Harc, Tirinška šuma i Rudna gora
 Berlin

 Veoma bogat brojnim starim zgradama i

ustanovama:
zgrada Univerziteta, Opera, čuvena
Branderburška vrata i muzej Pergamon sa
eksponatima vavilonske i rimske kulture
 Poznati su Drezden po galeriji slika, Lajpcig
po velesajmovima i Vajman po
srednjovjekovnoj arhitekturi.
ZAPADNA
EVROPA
 Francuska

P – 543 000 km2

60 miliona stanovnika ili 109 st/km2
30 milijardi turistički prihod
Glavni grad Pariz – 10 miliona
stanovnika
 Republika u Zapadnoj Evropi sa obalama na
Atlantskom okeanu i Sredozemnom moru
 Poznata po raznovrsnosti bogastva i
kontrastima prirode, kulturnim nasleđem,
likovnom istrorijom, lijepim gradovima i
njenom ulogom u istoriji i politici svijeta
 Odavno prepoznata kao poželjna turistička
destinacija tako da je turizam značajna grana
privrede i faktor pozitivne promjene prostora.
Turističke regije Francuske

 Mediteranska obala

 Atlantska obala

 Alpe

 Pirineji

 Centralni masiv

 Pariski basen
 Mediteranska obala
 Proteže se u dužini od oko 100 km između Sen
Tropea i Italijanske granice poznata pod nazivom
Azurna obala.
obala Najstarija i najpoznatija primorska
turistička regija u svijetu
 Ima sve odlike tipične mediteranske klime, duga i
topla ljeta, blage i kišovite zime
 Blage zime, topla morska voda i duga insolacija
(preko 2.800 sati) i mala količina padavina (do 860
mm) uslovili su brojnu mediteransku vegetaciju.
 Poznati turistički centri Azurne obale:
Nica, Kan, Sen Trope, Sen Rafael, Antib, Monte Karlo u
Monaku, Manton i dr.
 Počeci razvoja turizma (I faza) su upravo vezani za
Azurnu obalu, dolaskom prvih turista iz Velike
Britanije krajem 18.vijeka, na zimovanje. Kasnije
dolaze Francuzi, Njemci i Rusi
 Druga faza razvoja počinje 1864 god. Izgradnjom
željezničke pruge Pariz-Nica, kada se grade i brojni
hoteli i sanatorijumi i dalje preovladava zimska
turistička sezona
 Treća faza između dva svjetska rata populariše
ljetovanje i kupališni turizam, grade se jeftiniji hoteli
što omogućava boravak većem broju turista
 Današnja faza pokazuje da turisti daju prednost
sunčanju i kupanju pa je i posjeta najveća u ljetnjoj
sezoni
 Izgradnja autoputa Pariz-Nica (950km) je više
približila Azurnu obalu Zapadnoj i Srednjoj Evropi, kao
i dolazak velikog broja motorizovanih gostiju.
 Zapadni dio Mediteranske obale je manje povoljan za
razvoj turizma sa plitkih laguna. Nije dovoljno
turistički valorizovan, jedino su privlačni stari gradovi
Tulon, Marsej, Arl, Avinjon i Monpelje
 Atlantska obala
 Nema turističku vrijednost kao Azurna obala,
ali i ovdje se nalaze poznata turistička mjesta:
Bijaric, Arkašon, La Rošel, Brest, Tru vil i Dovil
 Ovdje su izgrađeni brojni hoteli sa
izvanrednom turističkom infastrukturom.
Centralni masiv
 Zauzima ¼ Francuske u slivnom području
Sene i Loare
 Predstavlja raskrsnicu svih glavnih puteva
Francuske u čijem se središtu razvio Pariz,
Pariz
velegrad sa 10 miliona stanovnika
 Koncentrisano je ogromno kulturno-
umjetničko blago Francuske
 Svjetski centar nauke, kulture i umjetnosti sa više
Univerziteta (Sorbona-koja je osnovana 1253 god.)
ima 30 velikih muzeja i 15 umjetničkih galerija
 Luvr najveći svjetski muzej otvoren 1793god.
 Pariz je grad skladnih arhitektonskih cjelina sa
velikim brojem istorijskih i umjetničkih spomenika
gotike, renesanse i baroka
 Najviše privlače turiste gotička katedrala Notr Dam,
Trijumfalna kapija, Ajfelov toranj, visok 320m i
kraljevski dvorac Versaj
 Pariz “grad svjetlosti” je jedan od nasposjećenijih
gradova svijeta, sa preko 3 miliona turista i 1/5 svih
hotela Francuske
 Atraktivnost ove regije i Pariza dopunjuju brojni
renesansni dvorci u dolini Loare, gotičke katedrale u
Remsu i Ruanu
 Najbrojniji turisti dolaze iz Njemačke, Velike Britanije,
Belgije, Italije, Holandije i SAD-a
ISTOČNA
EVROPA
 Rusija

P – 17 miliona km2
145 miliona stanovnika ili 9 st/km2
Glavni grad Moskva sa 10 miliona
stanovnika
Turistički prihod 7,5 milijardi $
 Najveća država svijeta koja se nalazi u
Istočnoj Evropi i Svjevernoj Aziji, izlazi na
obale 12 mora, djelovima Atlantskog, Tihog i
Sjevernog ledenog okeana
 Zemlja najvećih prirodnih vrijednosti i
raznolikosti, ogromnih kontrasta prirode i
kultura
 Osnovni potencijali cjelokupnog prostranstva
nijesu valorizovani
 Turizam sve više uzima maha i kao
receptivna i emitivna zemlja
Moskva
 Glavni grad Rusije osnovan u 12.vijeku sa
obiljem kontrasta starog i novog
 Za turiste su najprivlačniji:
~ Kremlj – moskovska tvrđava sa brojnim
kulama i crkvama od kojih je najljepša
Uspenski sabor iz 15.vijeka gdje su krunisani
ruski carevi
~ Crveni trg – najposjećeniji dio Moskve sa
mauzolejom Lenjina i crkvom Vasilija
Blaženog, sa izvanrednom arhitekturom
 Preko 150 muzeja i mnoštvo galerija
San Petersburg

 Grad na ostrvima i rukavcima rijeke Neve

 Jedan od najljepših gradova svijeta
 Nekadašnja prijestonica (1703-1918)
carske Rusije
 Zimski dvorac (danas muzej Ermitaž)
 Crkva Isakijevski sabor
 Krstarica Aurora
 Crnomorska rivijera Rusije

 Najrazvijenija turističko područje Rusije

 Preovađuju domaći turisti
 Počeci turizma datiraju iz vremena carske
Rusije
 Najznačajniji centar je Soči neposredno ispod
Kavkaza, sa poznatim lječilišnim centrom i
dugom rivijerom od preko 30 km sa preko 100
hotela, odmaralištem i sanatorijumima
 Boravak se kombinuje sa izletima na Kavkaz ,
koji ima 26 Nacionalnih parkova i veliki broj
lijepih uređenih termalnih lječilišta
 Na Kavkazu je poznat centar planinskog
turizma Dombas
 Danas Rusija postaje sve više poželjna
turistička destinacija i u unutrašnjosti
zemlje
 Počinju brojna putovanja na Daleki Istok
i ogromno prostranstvo Sibira
(Bajkalsko ostrvo)