You are on page 1of 52

&efukefrwf(27)

jrykPr mtNidrt
hf zGUJ onf (25)ESpjf ynfh aiG&wktxdr;f trSwt
f jzpf(2013) rwfv (27)&uf zufqpfawmfveS f
a&;aeYwiG f jynfo&Yl ifjyifwiG f ujyajzazsmfco
hJ nf/ OD;Zm*emOD;pD;aom jrykPr mtzGUJ ESit
hf wl? oD;av;oD;tzGUJ onf
vnf; yg0iftm;jznfah jzazsmfco
hJ nf/ tqdyk gajzazsmfyw
JG iG f tu,f'rD jrefrmjynfausmufprd ;f ESit
hf wl tu,f'rD
"d&mrd&k \
f *DwuAsmtzGUJ uvnf;*Dwjzifyh yH ;kd cJMh uNyD; *Dwrdwt
f zGUJ rSvnf;tm;jznfu
h n
l cD o
hJ nf/ tqdyk g jrykPr maiG&wk
ajzazsmfyw
JG iG f wpfcsdeu
f jrykPr mrif;orD;a[mif;0iho
f *d v
nf;yg0ifujyajzazsmfcNhJ yD; {nfo
h nfawmftjzpf tu,f'rD
aroef;Ekvnf; yg0ifwifqufun
l cD o
hJ nf/ Zm*em? tdik ;f ? uif;aumif? iSuaf ysmfaMumf? zd;k jzL? a*:ZDvmwdEYk iS hf
oD;av;oD;rS pdeo
f ;D ? yef;oD;? Mu,fo;D ? ZD;oD;wdo
Yk nfvnf; oDov
D iG ?f acsmpkrsdK;? jrpHy,fiw
kH EYkd iS hf wGzJ ufwif
qufMuonf/
jrykPr mtpDtpOfwiG f ausmif;om;acgif;aqmifurkd if;udEk ikd Ef iS hf Zm*emwdYk a&;pyfxm;onfo
h cD sif;uAsmq&m
'*kew
f m&m\ rwfvawmfveS af &; uAsmokyaf zmf a&Tausmif;awmfu acgif;avmif;oHtpDtpOfwu
Ykd v
kd nf; vlBudKuf
rsm;cJo
h nf/
aemufausmodkY

25

42

pD;aewJjU rpf

www.snapshot-news .com

twG?J 4 ? trSwf ? 25 ? 1 4. 2. 013 (wevFm)

csif;wGif;jrpftaemufbufurf;udk
rkH&GmNrdKU&JUESpfxyfwm dk;vrf;ay:u
ai;Munf h v k d u f a wmh . .
aMu;pifawmifu r&Sdawmhbl;
pHy,fawmifuvnf; acgif;jywfvnfjywfeJY
vufyHawmif;awmifuvnf; touf"mwfuif;rJhvdkY
csif ; wG i f ; jrpf u awmh . .
qufvufpD;qif;aewJh jrpfwpfpif;jzpfw,f/ /
&efenf(bkwvif)

[Hom0wDowif;pmrS

kd;kd;av;ukrPDOu|OD;aexufodef;EkdifESifU (2007)ukefaps;EIef;usqif;a&;tzGJYacgif;aqmif udkxifausmfwkdh


tjyeftvSefw&m;pGJqkdrI ESpfzufajyvnfrI&&Sd? yl;wGJowif;pm&Sif;vif;yGJjyKvkyf

&efukef? rwf (25)&uf


(2013)ckEpS ?f Zefe0g&D(13)&ufaeY aeYvnfyidk ;f u &efuek Nf rKdU? A[ef;NrKdUe,ftwGi;f &Sd awmf0ifEiS ;f qDcef;ra&SUwGif ESpzf ufem;vnfrv
I rJG mS ;pGm
jzpfymG ;cJah om y#dyujzpfpOftNyD;wGif ESpzf ufpvk;H rS A[ef&pJ cef;wGit
f rIziG chf MhJ uonf/ ESpzf ufpvk;H A[ef;NrKdUe,fw&m; ;Hk wGif trI&ifqidk cf MhJ uNyD;
trI(4)csde;f ajrmufwiG f ajyvnfr&I &Scd MhJ uonf/ rwfv(18)&ufaeY ;Hk csde;f (4)csde;f ajrmufaeYwiG f ESpzf uftjyeftvSef ausat;vTmwifcMhJ uonf/
xkaYd emuf rwfv(25)&ufaeYwiG f ESpzf uftjyeftvSeaf usat;onft
h aejzifh yl;wGo
J wif;pm&Si;f vif;yGu
J kd M3 pm;aomufqidk f usi;f yjyKvkucf o
hJ nf/
tqkdyg owif;pm&Sif;vif;yGJ
wGif kd; kd;av;ukr PDOu |
OD;aexufoed ;f Ekid rf S trIaus
at;&jcif ; ES i f h y wf o uf
atmufygtwkid ;f ajymqko
d mG ;
onf/ ]](13-1-2013)aeYrmS
jzpfcw
hJ u
hJ pd eJyY wfoufNy;D uRef
awmfu ukx
d ifausmftay:rSm
txiftjrif vGJrSm;rIawGjzpf
oGm;w,f/ txiftjrifvrJG mS ;
cJw
h t
hJ wGuf uRefawmfwEYdk pS Of ;D
ESpzf uf aiGa&;aMu;a&;wpfpHk
wpf&mrygbJeJY tjyeftvSef
ausat;Mujcif; jzpfygw,f/
aemuf w pf c suf u ud k x if
ausmf vkyaf qmifaewJh vkyf
aqmifcsufawGtay:rSm Ekid if H
a&;rygbJeYJ vlrt
I usK;d jyK vkyf
(pmrsufESm 36 okdY)

tdrfrufapwrefudk arG;zGm;cJUol *Dwq&mBuD; OD;oef;<u,f(rEav;)


oBuFeu
f sawmhr,ftaz? ikyef;awGyiG ahf eNyD/ oBuFeu
f kd olac:cJh
w,f? ikyef;awGyGifhNyD;&if ydawmufawGvmawmhr,fav/ oBuFefeD;
NyDqw
kd meJY wl;ydo
Yk aH wGnaH eMuNyD/ 'Dawmhvnf; tdyrf ufapwrefocD sif;
u Mum;ae&jyefNyDaygh/ 'DocD sif;udk pqdck w
hJ mu? rwifw
h ifv
h idI v
f Ykd ac:wJh
A[dw
k ifw
h ifv
h idI yf g/ 'gayr,fh 'DocD si;f udk jrefrmjynfwESw
YH vsm; vlord sm;
apcJw
h muawmh tazhwynf?h uReaf wmhoil ,fcsi;f rEav;ode;f aZmfqw
kd hJ
tcsed rf mS aygh/ tckawmh 'DocD si;f u tqdak wmfawmfawmfrsm;rsm;&JU EIwzf sm;
rSm pGaJ eNyaD v/ 'gayr,fh taz&,f jrefrmjynfwpfEw
YHS vsm; tdyrf uf
apwref toHawGnaH eayr,f?h 'DocD sif;udk a&;pyfcw
hJ hJ tazhuakd wmh
awmfawmfrsm;rsm;urodcJhMubl;/ tckawmh tazqHk;cJhwmvJ(26)ESpf
&SdcJhNyDaygh/ uRefawmfwdkY rdom;pkuvnf; csrf;omwJhvlawG r[kwfcJh
avawmh? uRefawmfu,
kd w
f ikd u
f vnf; pGr;f pGr;f wrH r[kwcf ahJ vawmh?
taz&JU uG,v
f eG jf cif;(26)ESpf ajrmufukd crf;crf;em;em; rvkycf EhJ ikd af yr,f?h
csdKUcsdKUwJhwJheJYyJ ESpfpOftvSL'gejyKNyD; tazhudk&nfpl;wJh 'geukodkvfudk
jyKcJ&h ygw,ftaz/ vGr;f w,f taz? vGr;f w,fqw
kd hJ pum;vH;k xuf
tazhudkvGrf;ygw,f/
uRefawmhtazemrnfu *DwtEkynm&Sifq&mBuD;(OD;oef;<u,frEav;)yg/
rEav;NrdKU ajrmufjyif taemufusHK;vrf;xD; ;kd 0if;&yfuu
G w
f iG t
f z
OD;cl? trda':vS0if;wdrYk S jrefrmou &mZf (1293)ckEpS w
f iG f wpfO;D wnf;aom
om;armifoef;<u,fudk zGm;jrifcJhygonf/
tzd;k jzpfol yef;yJq&mBuD;\ tvkyf yk f rkH S wynfv
h yk o
f m;BuD;rsm;
vufrv
I yk if ef;vkyu
f ikd Mf u&if; oDqckd MhJ uaom a&S;acwfjrefrmoDcsif;rsm;
ESifh jrefrmh*Dwudk vlrrnft&G,frS pwifESpfNcdKufpGJvrf;cJhygonf/
wpf&yfuu
G w
f nf;aexdik af om ppfBudKcwftNidro
hf bifrS a>y(yavG)
ynm&Si(f ajyGo)D ac:q&mBuD;OD;oD;rS oem;cspfcifpmG jrefrmyavGoifMum;
ay;jcif;jzifh jrefYrmh*Dwudkuav;t&G,frS tajcpcJhygonf/
wpfO;D wnf;aom;om;jzpfaomfvnf; ppftwGi;f umvjzpfaeojzifh
ausmif;wufvu
kd pf pfajy;vdu
k jf zifh twef;ynm aumif;rGepf mG roifMum;&
yg/
toufarG;0rf;ausmif;ynmtaejzifh rEav;NrdKU o&zDyifvufMum;
(aps;csdK)t&yf&dS a&Tyef;xdrq
f &mBuD;? OD;at;armifzw
kd iG f q&mBuD;OD;vSaz
xHrSa&Tyef;xdrfynmudk xl;cRef&Sm;yg;ajymifajrmufpGm oifMum;wwf
ajrmufcyhJ gonf/ udo
k ef;<u,fonf a&Tyef;xdryf nmxuf tEkynmOD;pm;
ay;vGe;f um pD;yGm;jzpfatmif rMudK;pm;cJyh g/ rdr,
d MkH unf 0ifpm;aom
tEkynmpdwfjzifhom b0udk jzwfoef;aexdkifavh&Sdygonf/
rEav;NrdKUajrmufbufwiG f ppfBudKacwfrS tajcpcJah om*Dwvkvif

aw;*DwtzGJUBuD;wpfzGJU&SdcJhygonf/ xdktzGJUBuD;rS oDcsif;BuD;tydkif;wGif


q&mBuD;OD;bvIid (f yw vm;)? pE,m;OD;wifarmif xHrS if;?urm*Y w
D ESihf
EdkifiHwumoHk;*DwoauFwudk q&mOD;ausmf(ajrmufjyifukdausmf) q&m
OD;bwif?h q&mBuD;OD;bxGe;f (c&pf,efomoemjyKq&mBuD;)wdx
Yk rH S oif,l
wwfajrmufcJhygonf/
*Dwvkvifaw;*DwtzGUJ BuD;onf q&mOD;oef;<u,f\ ynmqnf;yl;
&m? oDqw
kd ;D rIwcf pH m;a&;om; aysmaf rGUcJah om *Dw? tEkynmwu odv
k f
BuD;yrmjzpfcJhygonf/
rEav; kyf&SifwpfacwfwGif *DwrSL; q&mBuD;OD;bodef;(rEav;)
u *DwvkviftzGUJ udk ac:,lum yk &f iS af emufocD sif;? *DwrSL;? *Dwrsm;
pyfqzkd efw;D &mwGif q&mBuD;OD;bode;f \ *Dwt,ltqrsm;pGmudk qnf;yl;
cGifh&cJhygonf/

q&mOD;oef;<u,fonf wa,m? r,f'vif? jrefrm*Dwmtp&Sad om


BudK;wyfw&l ,
d mrsm;udk uRr;f usipf mG wD;cwfEikd o
f vdk qdu
k q
f zkd ek ;f wl&,
d mudk
*DwvkviftzGUJ wGif wD;rIw&f if; aw;oDcsif;rsm;a&;om; pyfqckd yhJ gonf/
if;aemuf rEav;ajrmufjyifrS Ek,Ofao;*DwtzGUJ wGif aw;a&;
*DwrSL;tjzpfpwifum cHpm;vIy&f mS ;cJyh gonf/ a,mufzawmfpyfol Edik if H
ausmf Zmwfrif;om;NrdKUawmfoed ;f atmif\ NrdKUawmftiftm;pk tzGUJ BuD;
twGuf ZmwfocD sif;jyZmwf Zmwf0ifaw;rsm; aemufcaH w;*Dwrsm;pGm
zefwD;pyfqdka&;om;ay;cJhygonf/
acwftqufquf usif;ycJMh uaom jrefrmh ;kd &m twmtMuFeaf &
obifyaJG wmfBuD;rsm;wGif *Dwvkvifaw;*Dwa&obiftzGUJ ? Ek,Ofaw;
*Dwa&obiftzGUJ ? A[dv
k af w;*DwESihf Edik if aH usmfe*g;r,fa&obiftzGUJ
BuD;rsm;twGuf twmoBuFeaf &obif oDcsif;rsm;pGm a&;om;cJ&h m (tdrf
rufapwref) oDcsif;rSm ,aeYacwf jrefrmEdik if w
H iG f vlBudKufrsm;a&yef;
pm; txl;ESpo
f ufMunfE;l &onfjh refrmhoBuFeaf w;wpfy'k jf zpfchJ wynfh
jzpfol rEav;ode;f aZmfrS oDqt
kd oHoiG ;f um cHpm;? azmfusL;cJyh gonf/
q&mOD;oef;<u,fonf ZeD;a':vSoed ;f ESihf om;orD;(11)OD;xGe;f um;
*Dwvkvifaw;oH&Sif a':tHk;NrdKifESifh om;orD;(2)OD;pkpkaygif;(13)OD;
xGe;f um;cJyh gonf/ q&mOD;ode;f <u,fwwfajrmufaomtEkynmrsm;rS*Dwynmudk om;BuD;jzpfo*l w
D rSL; oef;0if;<u,frS qufcx
H ed ;f odr;f
tcGifhoifhovdk azmfxkwfvsuf&Sdygonf/
vGecf ahJ om jrefrmou &mZf(1345)ck? waygif;vqef; (7)&ufaeY
trSw(f 182)(15-16)vrf;Mum;(80)vrf;rEav;NrdKUaetdrrf S b0wpfyg;
odkY ul;ajymif;oGm;cJhygonf/
tdrfrufapwref n if;oGJU0ef;&HavaoG;jyef
OMowGefoHMum;&avrS Edk;Mum;vmcJhjyef
atmfoBuFe-f atmfoBuFef
wD;MuqdkMu uMu&avOD;rnfho@mef
ESpftul; &TifjrL;apzdkY&efysdKrsm;&,f aysmfaewJhoBuFef
qdkpum;&,fazmfa&GcJhjyef
[dkESpfoBuFef onfESpfoBuFef
aemifESpftwmoBuFef apmifhBudKaernftrSef
atmfoBuFef . . . ESpftul;&TifNrL;apzdkY&ef . .
(1345)waygif ; vqef ; (7)&uf v G e f o nf /
(rSwfwrf;wifol) *DwrSL; - oef;0ef;<u,f

EkdifiHa&;rvkyfbJ pD;yGm;a&;vkyfief;omaZmufcsvkyfudkifrnf[k owif;pm&Sif;vif;yGJwGif


kd;kd;av;ukrPDOu|OD;aexufodef;Ekdifqkd
&efukef? rwf (25)&uf
(2013)ckEpS ?f Zefe0g&D(13)&ufaeYu &efuek Nf rKdU? A[ef;NrKdUe,f
twGi;f &Sd awmf0ifEiS ;f qDcef;r a&SUwGijf zpfymG ;cJah omk;d k;d av; ukrP
OD u|
OD;aexufoed ;f Ekid Ef iS hf udx
k ifausmfwjYdk zpf&yftNyD; ESpzf uf tjyeftvSef
w&m;pGq
J rdk jI zpfymG ;cJo
h nf/ udx
k ifausmfrS ,if;aeYwiG yf if A[ef;&Jpcef;
trIzGifhcJhNyD; aemufwpf&ufwGif kd;kd;av;ukrPDrS OD;oef;atmifu
udx
k ifausmfukd trIjyefvnfziG q
hf cdk o
hJ nf/ trI;Hk csde;f (4)csde;f ajrmufaeY
wGif ESpzf uftjyeftvSef ausat;cJMh uNyD; ,if;ausat;rIu aiGaMu;
wpfpw
Hk pf&mrygbJ ESpOf ;D ESpzf uf em;vnfr&I pdS mG ausat;cJMh ujcif;jzpf
aMumif;owif;pm&Si;f vif;yGw
J iG f ESpzf ufpvk;H rS rD',
D mrsm;okYd w&m;0if
ajymqkMd uonf/ ]](2013)ckEpS ?f rwfv(25)&ufaeYwiG f usif;ycJah om
k;d k;d av;ukrP
OD u| OD;aexufoed ;f Ekid Ef iS hf udx
k ifausmfw\
Ydk ESpzf uf
tjyeftvSefausat;onfh owif;pm&Sif;vif;yGJwGif kd;kd;av;ukrPD
Ou|OD;aexufoed ;f Ekid rf S ]]uRefawmfu EkdifiHa&;udk b,fygwD? b,f
[mudkrS tpGJtvrf;r&SdcJhbl;/ uRefawmft"duvkyfcsifwmu jynf
oljynfom; tm;vkH;twGuf udkxifausmfvkyfom rSefw,fqkd&if
axmufcHr,f/ tm;ay;r,f/ rSm;w,fqkd&if axmufjyr,f/ a0zefr,f/
uRef a wmf h o abmxm;uawmh 'D o abmtwk d i f ; ygyJ } }[k rD'D,m
orm;wpfO;D \tar;udk jyefvnfajzqko
d mG ;onf/ owif;pm&Si;f vif;yGt
J NyD;wGif vQyfwpfjyufowif;*sme,frS k;d k;d av;ukrP
OD u|OD;aexufoed ;f Ekid t
f m; tckjzpf&yfrsm;ESiyhf wfoufNyD; xl;xl;jcm;jcm;ajymp&mrsm; &Syd govm;
d mG ;onf/ tqkyd gowif;pm&Si;f vif;yGo
J Ydk
[kar;jref;cJ&h m ]]uRefawmfhtaeeJY EkdifiHa&;udpawGudk vkH;0rvkyfygbl;vkdY ajymcsifygw,f/ uRefawmf pD;yGm;a&;udkyJ aZmufcsvkyfaqmifoGm;rSmyg}}[k twdtvif; ajymqko
rif;atmifatmif
rD',
D morm;(20)ausmfwufa&mufowif;,lco
hJ nf/

rdro
d nf cked rD [kw[
f k k;d k;d av;ukrP
D Ou| OD;aexufoed ;f Ekid af jymqkd
&efukef? rwf (25)&uf
(2013)ckESpf? rwfv(25)&ufaeYwGifusif;ycJhaom kd;kd;av;ukrPDOu|OD;aexufodef;EkdifESifh (2007)
ukefaps;EIef;usqif;a&;tzGJUacgif;aqmif udkxifausmfwkdY\ ESpfzuftjyeftvSefausat;onfh owif;pm&Sif;
vif;yGw
J iG f k;d k;d av;ukrP
OD u|OD;aexufoed ;f Ekid rf S ]]rdrdtaejzifh v,fwpfuGuf odrf;xm;wmr&Sdovkd?
tdrfwpfuGufrSusL;ausmfNyD; ,lxm;wmvnf;r&SdaMumif;/ rdrdbmomusKdufxD;kd;awmifay:wGif [kdw,f
vkyfief;udkomt"duxm;vkyfukdifaeoljzpfaMumif;? usKdufxD;kd;awmifay:wGif vkyfief;tm;vkH;ESifh qkdifrsm;rSm
vnf; (1)ESpfvQif(7)vom tvkyfvkyfvkdY&aMumif;? usefonfh(5)vrSm rkd;&moDjzpfonfESifhtnD awmifay:
wGif&moDOwkqkd;&Gm;jcif;? ausmif;zGifhumvvnf;jzpfonfhtwGuf bk&m;zl;yg;NyD; usKdufxD;kd; awmifay:rS
vkyfief;rsm; ydwfodrf;xm;&aMumif;}}ajymqko
d mG ;onf/ tqkyd gowif;pm&Si;f vif;yGw
J iG f k;d k;d av;ukrP
OD u|
OD;aexufoed ;f Ekid rf S ]]olt
Y aejzif[
h w
dk ,fvyk if ef;? c&D;oGm;vkyif ef;eJY awmifwufvyk if ef;rsm;omvuf&v
dS yk u
f idk f
rif;atmifatmif
aeaMumif;}}rD',
D mrsm;okw
Yd &m;0ifajymqko
d mG ;onf/

kd;kd;av;rdom;pkrS r[moMuFefumvrsm;wGif
usKdufxD;kd;awmifay: pwk'DomtvSLjyKvkyfrnf

aiGa&;aMu;a&;rygbJ ndE iId ;f aqmif&u


G rf aI tmifjrifcUJ
trIausat;cJUjcif;jzpfaMumif;
kd;kd;av;ukrPDOu|OD;aexufodef;EkdifrS rD'D,mrsm;okdhajymqkd
oGm;onf/ tqkyd g owif;pm &Si;f
vif ; yG J w G i f ud k x if a usmf r S v nf ;
]]uRefawmfh taeeJY vdyjf ym oefyY g
w,f/ uRefawmf aiGa&; aMu;a&;
ody&f iS ;f wJo
h yl g/ uRefawmfh ykid q
f idk f
rIudkvnf; xkwfazmf jyoEkdifyg
w,f/tJ'aD vmuftxd &Si;f ygw,f/
uRefawmfwYdk ESpOf ;D ESpzf uf ajyvnf
rI &&Sw
d m aiGaMu;wpfpw
Hk pf&m ryg
&Sdygbl;}}[k ajymqkdoGm;onf/
rif ; atmif a tmif

dk;dk;av;[dkw,fydkif&Sif OD;aexufodef;EkdifESifh ZeD; a':armfarmfvQHwdkYtm; usdKufxD;dk;&ifjyifay:wGifawGU&pOf/f

&efukef? rwf (28)&uf


(2013)ckEpS ?f {NyD(13)&ufr{S NyD(16)&ufaeYxu
d sa&mufrnfh r[moMuFeu
f mvrsm;twGi;f k;d k;d av;
ukrP
OD u| OD;aexufoed ;f Ekid Ef iS hf rdom;pkwrYdk S usKdux
f ;D k;d awmifay:wGif pwk'o
D mtvSL jyKvkyo
f mG ;rnfjzpf
aMumif;od&&dS onf/ oMuFew
f iG ;f umvrsm;wGif usKdux
f ;D k;d bk&m;okYd te,fe,ft&yf&yfrS bk&m;zl;jynforl sm;
tjym;trsm;vma&mufMuNyD; tvGefpnfum;csdefvnf;jzpfaMumif; oMuFefwGif; usKdufxD;kd;wufzl;wpfOD;u
ajymqko
d nf/ jrefrmESpq
f ef;wpf&ufaeYwiG f usKdux
f ;D k;d awmifay: xrif;qkid w
f ef; a&yufMuonfuvnf;
xl;jcm;onf[k udk,fwkdifa&mufcJhwpfOD;uajymjyonf/ kd;kd;av;rdom;pkonf usKdufxD;kd;awmifay:wGif
rif;atmifatmif
wnf;ckcd ef;(2)ckEiS hf k;d k;d av;[kw
d ,f(qkv
d m)udzk iG v
hf pS x
f m;aMumif;od&&dS onf/

&efukef? rwf (25)&uf


(2013)ck E S p f ? rwf v
(25) &ufaeYu usif;ycJah om k;d k;d
av; ukrP
OD u| OD;aexufoed ;f
EkdifESifh udkxifausmfwkdY\ ESpfzuf
tjyeftvSefausat;onfhowif;
pm&Si;f vif;yGw
J iG f k;d k;d av; ukrP
D
Ou| OD;aexufoed ;f Ekid rf S ]]uRef
awmf w k d Y E S p f O D ; ES p f z uf ausat;
cJh&mwGif aiGa&; aMu;a&; wpfpkH
wpf&mryg&SdbJ ESpfzuf ndnd EdIif;
EdIif;ESifh ajyajyvnfvnfjzpfNyD;rS
trIausat;cJhjcif; jzpfaMumif;}
rD'D,mrsm;okdY w&m;0if ajymqkd

rpd;k &drq
f &mawmfb&k m;ysv
H eG af wmfrrlcif a':atmifqef;pkMunfEiS Uf trsm;jynfot
l m; nDnn
D w
G n
f w
G f
ndE idI ;f wdik yf if aqmif&u
G Mf u&ef qH;k rMo0g'ay;cJU
avmufu vGwv
f yfa&;&vmwmyg/ 'Dawmh vGwv
f yfa&;&wm ESpaf ygif;
(50)ausmfNyD? 'gayrJh ArmEdik if u
H oGm;awmifraygufao;bl;? tJ'aD vmuf
xd &Supf &maumif;aew,f/ vlvm;ajrmufzq
Ykd w
kd m a0;vd/Yk oGm;awmif
raygufao;bl;? tJ'o
D mG ;awmif raygufao;wJAh rmEdik if u
H kd oGm;ayguf
vmatmif vlvm;ajrmufvmatmif qdw
k mu nDnn
D w
G n
f w
G ef YJ nEd iId ;f
wkdifyifaqmif&GufMurS ArmEdkifiHwdk;wufr,f/ 'Dtwdkif; jzpfaeMur,f

b'E&mZ"rmbd0o
H \oufawmf (80)jynfah rG;aeYyZl mtcrf;tem;/
tem;
(0Jr,
S m) rav;&SmEdik if H yDeefq&mawmfBuD;t&Siyf nm0Ho? t&Si&f mZ "rmbd0o
H ? oDw*lq&mawmft&Si
f mPd&ESihf wdy#d u"&a,m q&mawmft&Sio
f &D ed Embd0o
H /

rEav;wdik ;f a'oBuD; rpd;k &drw


f u
kd o
f pfBuD;rsm;\ t"dywdy"mer[m
em,ucsKyf q&mawmfb&k m;BuD;(t*r[my@dw?t*r[mo'ra Zmwdu
"Zb'E& mZ"rmbd0o
H )onf(13-3-2013)&uf(Ak'[
;l aeY)aeYn (11;38)
em&Dtcsdef b0ewfxH ysHvGefawmfrlcJhonf/
rpd;k &drw
f u
kd o
f pfrsm;\ oHCmawmf (4000)ausmfonf q&mawmfBuD;
wpfyg;qH;k I;H cJ&h jcif;jzpfovdk trdjrefrmjynfy&d,wdo
moemtwGuf ae
wpfqv
l wpfqx
l if&mS ;um tm;ud;k tm;xm;jyK&aom q&mawmfwpfyg;udk
qH;k H;I cJ&h jcif;vnf;jzpfonf[k rpd;k &dw
f u
kd o
f pfwiG f (13)ESpw
f ikd w
f ikd f pmay
oifMum;cJah om t&Sio
f rk e('Dy,
J if;)u vQyfwpfjyuf*sme,forYkd ed MYf um;cJh
onf/ rpd&k rd w
f u
kd q
f &mawmf b'E& mZ"rmbd0o
H onf taMumif;aMumif;
aMumifh axmif'Pf(2)ESpfcefY uscHcJh&zl;onf/
q&mawmfonf oufawmf(80)jynfh arG;aeY*P
k ylZmudk ysHveG af wmf
rrlru
D mvtxd rusef;rmonfMh um;rSyif usif;ycGijhf yKcJNh yD; ysHveG af wmfrrl
cif aq;Hw
k uf&rnft
h csdet
f xd pmoifom;rsm;udk BuD;Muyfpmcsawmfrcl hJ
onf/ q&mawmf\arG;aeYyu
JG kd rav;&Sm;Edik if ?H yDeefq&mawmfBuD;t&Sif
ynm0Ho? oDw*lq&mawmfBuD;t&Sif mPd&? wdy#d u"&a,mq&m
awmfBuD; t&SifoD&dEmbd0HowdkYvnf; <ua&mufawmfrlcJhMuonf/
,ck q&mawmfBuD;\ <uif;usef&pfaom OwkZkyu
f vmyfawmfukd
waygif;vjynfhausmf (2)&uf? rwfv(28)&uf Mumoyaw;aeYwGif
rEav;NrdKU? &Sr;f uav;uRef;ajrmufbuf {&m0wDjrpfurf;ab;wGif tErd
t*dpsmyemylZmawaZm"mwfylaZmfyGJ usif;yrnfjzpfonf/
tEdrt*pd smyemylZm"robifukd rpd;k &drw
f u
kd o
f pf? "rr[d'ad usmif;
awmfBuD;yxrxyf usif;yoGm;rnfjzpfNyD; "r'w
l t&Siaf qudE? 0gcif;
ukef;q&mawmf t&Sifwdu? cifruefwdkufrdk;wm;q&mawmf OD;ol&d,
bd0o
H ? oDw*lq&mawmft&Sif mPd&? wdy#d u"&a,mq&mawmf
t&Sio
f &D d eEmbd0o
H wdrYk S rwf(22)rS rwf (26)&ufaeY txd ig;nwdik w
f ikd f
w&m;awmfrsm; csD;jrifha[mMum;cJhonf/
(2003)wGif trsdK;om;'Dru
kd a&pDtzGUJ csKyf Ou|OD;wifO;D ? Edb
k ,fNidr;f
csrf;a&;qk&iS f taxGaxGtwGi;f a&;rSL; a':atmifqef;pkMunfEiS hf tzGUJ 0if
rsm; q&mawmftm;vma&mufz;l arQmf&mwGif q&mawmfuatmufygtwdik ;f
Mo0g'uxm rdefYMum;cJhonfudk jyefvnfazmfjyvdkufygonf/
rE a v;Nrd K Urpd k ; &d r f w d k u f o pf B uD ; rsm;\ y"mer[mem,ucsKyf
t&Sif&mZ"rbd0Ho\ Mo0g'uxm
&Siaf tmifqef;pkMunftygt0if rif;wdyYk &dowftm;vH;k em;axmif?
vlqw
dk m pnf;urf;&S&d ygw,f? pnf;urf;&Srd o
S m wkid ;f jynfwpfjynf wd;k
wufw,f? 'Dtcrf;tem; NidrNf idraf eoifw
h hJ tcrf;tem;qd&k if NidrNf idru
f kd
ae&ygw,f/ tyfusoHrMum;avmufatmif Nidrf&ygw,f/ tJ'grSpnf;
urf;&Sdw,fvdkYac:w,f? pnf;urf;&SdwJhvlrsdK;rS wdk;wufw,f/ uJ&Sif
atmifqef;pkMunf nnf;vJawmfawmfyifyef;vmNyD? igwdw
k akd v;ajymr,f?
'db
Yk &k m;&Siu
f 0d0g'H b,awm 'doGm? t0d0g'O acrawm/ or*g
ocdvm a[mx? {omAk'geomoeD/ bk&m;&Siw
f ikd ;f qH;k rxm;wJh tqH;k
tr&Sdw,f? 0d0g'H=tcsif;csif;jiif;cHkjcif;? cdkuf&efjzpfjcif;? txiftjrif
vGJjcif;? oabmxm;uGJvGJjcif;udk? b,awmaMumufzG,frat; {&mr
ab;BuD;vd?Yk 'domG jrifMuprf;yg/ t0d0g'H = tcsif;csif; rjiif;rcHk cdu
k &f ef
rjzpf? oabmxm; wlnjD cif;ud?k acrawm-Nidr;f csrf;a&;vrf;pOfBuD;vdYk
jrifMuprf;yg/ tJ'v
D jkd rifNyD; bmvky&f rSmvJ? or*g-nDnn
D w
G n
f w
G af eMu
yg/ ocdvm/ ajyajyjypfjypf qufqMH uyg/ {omAk'g eomoeD-tJ'g[m
bk&m;&Siw
f ikd ;f &JU tqH;k tryJ/ nnf;taz Adv
k cf sKyfatmifqef;u yxr
qH;k tBudrv
f yk w
f hJ z-q-y-v nDvmcHrmS oHCmawmft&Sijf rwfrsm;udk
k ynfh
txl;avQmufxm;wJph um;&yfygw,f/]]oHCmawmft&Sijf rwfrsm;udw
awmftxl;avQmufxm;yg&ap/ wynfah wmfwYkd jrefrmEdik if [
H m rnDnw
G yf g
bl;bk&m;wJ?h tJ'g t&Sib
f &k m;wdu
Yk nDnw
G af &;&atmif w&m;a[may;yg
bk&m;wJ/h 'gu eHygwf(1)/ eHygwf(2)u wynfah wmfwYkd ArmvlrsdK;awG[m
vlt,vleawGygbk&m;? tJ'D vlt,vleawGukd vlt,vleb0u vGwf

ajrmufa&;&oGm;atmift&Sio
f jl rwfwu
Ykd ulnND yD; w&m;a[may;ygbk&m;}}
vdYk yxrqH;k tBudrv
f yk w
f hJ z-q-y-v nDvmcHrmS nnf;taz Adv
k f
csKyfaqmifqef;u avQmufxm;oGm;wJh pum;wpf&yf&Sdw,f? tJ'Dol
avQmufxm;oGm;wJt
h wdik ;f yJ nDnw
G af &;&rS wdik ;f jynfw;kd wufr,f/ igu
awmh ajym&if ydmav;eJY ab;jypfovdkajymw,f? trSeftwdkif;yJ?
olwu
Ykd v
kd J ydav;eJaY b;jypfovdk ajymwmyJ? 'dEYk ikd if u
H odyrf vG,b
f ;l ?
bmjzpfvrYkd vG,o
f vJq&kd if ]]Edik if aH &;[m wpfenf;tm;jzifh Edik if hH tmPm
[m pD;yGm;jzpfv,
G w
f v
hJ yk if ef;wpf&yfvo
Ykd wfrw
S af eMuw,f}} tifrwefukd
0rf;enf;p&maumif;w,f? Edik if t
H wGuf Edik if aH &;vkyrf ,fqw
kd hJ 'Dvrkd [kwf
bJeYJ Edik if t
hH wGuf Edik if t
hH mPm,lr,fqw
kd hJ 'Dvrkd [kwb
f eJ YJ Edik if t
H mPm[m
pD;yGm;tifrwefjzpfv,
G w
f ,fvYkd vlwikd ;f &JU pdwx
f rJ mS ude;f atmifNyD;awmh
aew,f? tJ'u
D ed ;f atmif;aewJph w
d af wG azsmufMuzdv
Yk v
J w
kd ,fAsm? tJ'g
aMumifh olwu
Ykd v
kd J tm;remwrf;ajymw,f/ olwq
Ykd w
kd m omrefr[kwyf g
bl;? vlBuD;awGtukev
f ;kH udk igajymygw,f/ 'Dawmh Edik if t
H wGuv
f yk w
f hJ
EdkifiHa&;orm;jzpfygap/ idkYbEdkifiHa&;rjzpfygapeJYvdkY nnf;udkvJyJ igu
Mo0g'ay;ygw,f/ cS&u
S o
f rwjzpfwek ;f u ajymoGm;wJh pum;wpf&yf
&Sdw,f/ bmajymoGm;vJqdkawmh ]]uRefawmfwdkYta&SUtkyfpkeJY taemuf
tkyfpk Nidrf;csrf;pGm twlwuG,SOfwGJaexdkifNyD;awmh ukd,fhpepfeJY udk,f
ud,
k Ehf ikd if w
H ;kd wufatmifvyk ?f tJ'v
D q
kd &kd if urmBuD;aumif;r,f? 'Dvkd

r[kwb
f eJ YJ wpfO;D eJw
Y pfO;D ? wpftyk pf ek w
YJ pftyk pf k txiftjrifvNJG yD;awmh
ppfyaJG wG qifEaJT eMur,fq&kd if uRefawmfwaYkd exdik w
f u
hJ rmBuD;udk uRef
awmfwYkd zsufq;D ovdjk zpfr,f}} ck&u
S u
f tJ'v
D akd jymqdo
k mG ;w,f/ tck
vJto
J vdyk J 'dEYk ikd if u
H xdyw
f ef;uae OD;aqmifaewJyh *k Kd vfawG oabm
xm; ndEdIif;NyD;awmh nDnDnGwfnGwfeJY vkyfaqmifMur,fqdk&if 'kdYArm
EdkifiHwdk;wufr,f? 'Dvdkr[kwfbJeJY oabmxm;tNrJwrf; uGJvGJaeMu
r,fq&kd if tJ'x
D yd yf ikd ;f u OD;aqmifaewJyh *k Kd vfrsm; ArmEdik if u
H zkd sufq;D wJh
w&m;cHx0J ifomG ;r,f/ 'gaMumifh xdyyf ikd ;f uOD;aqmifaewJh yk*Kd vfawGukd
igtNrJwrf;ajymaeygw,f? at;'gaMumifh ESpOf ;D ESpzf ufv;kH udk iguawmh
Mum;0ifNyD;awmh ajymaewmyJ? 'DawmhnDnDnGwfnGwf vkyfaqmifMuzdkY
tifrwefta&;BuD;w,f/ tJ'v
D kd nDnn
D w
G n
f w
G ef YJ wnfaxmifrS 'DEikd if H
wd;k wufr,f/ Edik if v
H w
G v
f yfa&;&wm &Siaf tmifqef;pkMunf (3)ESpo
f rD;

qd&k if ckeu igajymcJw


h t
hJ wdik ;f bJ ArmEdik if u
H kd zsufq;D wJw
h &m;cHawGxJ
0ifoGm;r,f/
at; ordik ;f avhvmw,fqw
kd m a&S;u trSm;awGa&SmifMuOfNyD;awmh
trSefawGvkyfMubdkYtwGuf ordkif;udkavhvm&w,f/ 'gaMumifh 'dkYArm
EdkifiHrSm EdkifiHa&;trSm;awG trsm;BuD;&Sdygw,f? tJ'DtrSm;awGudkawmh
qufNyD; rajymygeJaY wmh/ 'DtrSm;awG qufrrSm;MubJeYJ tJ't
D rSm;awGukd
a&SmifMuOfNyD;awmh nDnn
D w
G n
f w
G ef YJ wdik ;f jynfux
kd al xmifMuzdYk Mo0g'
ay;&if; igh&JUMo0g'uxmudk ed*Hk;csKyfygw,f/
(1364? e,kev
f jynfah usmf(8)&uf &ufpjGJ zifah wGU&aomMo0g'
atmifEdkifxGef;(pdkifjyifBuD;)
uxm)/

vTwfawmfudk,fpm;vS,frsm;kH;qdkif;bkwfwifyGJESifU
(68)ESpaf jrmuf awmfveS af &;aeh(wyfrawmfaeh)tcrf;tem;usi;f y

'Drkdua&pDEdkifiHopfxlaxmifvmcsdefwGif pmayvGwfvyfcGifhudk yg;vsvsawGUvm&onf/ odkYaomf acwfudk


xif[yfaponfh oHcsyfppfppfrsm;rSmrl rzl;yGifhEkdifMuao;? oHcsyfrsm;udk pdppfNyD;rS cGifhjyKrnf[k xkwfjyefowday;
xm;ojzifh oHcsyform;rsm; vufwGefYukefMuonf/ oHcsyfonf vGwfvyfcGifhr&ao;/ oHcsyfonf oHuGefcsm
txyfxyfESifh &pfywfwkyfaESmifcHae&qJ/ 'Drdkua&pDacwfwGif tajccHOya'ESifhtnD oHcsyfrsm;onfvnf;
'Drkdua&pD\ zGm;bufawmfjzpfoifhayonf/ oHcsyfrsm; wu,frzGHUNzdK;ao;onfqdkjcif;udkvnf; oBuFefoHcsyfqk
ay;r@yfrsm; rzGHUNzdK;vmjcif;u oufaoxlaeao;onf/
oHcsyfESifhywfouf umwGef;q&mBuD;OD;azodef;a&;qGJcJhaom umwGef;wpfuGufudk trSwf&p&mjzpfonf/
vkyfom;jynfolYaeYpOfowif;pmwGif 1974 ckESpfu a&;qGJcJhonfh umwGef;q&mBuD;OD;azodef;\ umwGef;
vuf&monf acwfudkxif[yfapcJhonf/
onfbufacwfwGif oHcsyfrsm;yGifhvif;rI? xifomjrifomr&SdrIrsm;udk umwGef;q&mBuD; OD;azodef;om
ouf&Sdxif&Sm;&SdaevQif rnfodkY a0zefoa&mfacsrnfrajymwwf/

oCFef;uRef;NrdKUe,f vTwfawmfudk,fpm;vS,frsm;
kH; qdkif;bkwfwifyJGESifh (68)ESpfajrmuf awmfvSefa&;aeY
(wyfrawmfaeY)tcrf;tem;ukd (27-3-2013)&ufu &ef
ukefNrdKU? oCFef;uRef;NrdKUe,f&Sd trsdK;om;'Drkdua&pDygwD
opf kH;cef;wGifusif;ycJhonf/ tpDtpOf yxrykdif;wGif
oCFef;uRef;NrdKUe,f vTwfawmfudk,fpm;vS,frsm;kH; qkdif;
bkww
f ifziG v
hf pS cf NhJ yD; tpDtpOf'w
k ,
d ykid ;f wGif obmywd
OD;usmfrS tzGit
hf rSmpum;ESihf awmfveS af &;aeY (wyfrawmf
aeY)jzpfay:vmyHkrsm;udk &Sif;vif;ajymMum;cJhonf/ quf
vuf ygwDOu|OD;odef;nGefYrS tcrf;tem;usif;y&jcif;
ESifhywfouf &Sif;vif;ajymMum;cJhNyD; ygwD0if wpfOD;
jzpfonfh aw;oH&Sif &Jrif;odef;(&o)rS ]zdk;armifvmNyD}
uAsmudk *kPfjyK&GwfqkdcJhonf/ xkdYaemuf obmywd
OD;ausmfrS ed*Hk;csKyfpum;ajymMum;um aeYvnfpmjzifh
wnfcif;{nfhcHcJhNyD; wwd,ykdif;tpDtpOftjzpf ygwDA[kd
tvkyftrIaqmiftzGJUESifh ygwD0ifrsm;aqG;aEG;yGJ usif;y
cJhonf/
YOH

oHcsyf
umwGef;azodef;onf acwfESifhpepfESifh tcsdeftcgESifh vdkufzufatmif owif;umwGef;rsm;a&;&onfudk
BudKufESpfoufygonf/
,ckazmfjyyg umwGef;wpfuGufonf oHcsyfrsm;xdk;cGifh&csdefu oBuFefyGJwGif pD;yGm;a&;aomif;usef;NyD;
tpp&Sm;yg;vmcsdefwGif a&;qGJcJhaom oHcsyfppfppfjzpfygonf/
cif a v;EG , f
23
13
23.33.13

jynfcikd Nf zKd ;ygwrD S ppfuikd ;f wdik ;f a'oBu;D jynfov


hl w
T af wmfu,
kd pf m;vS,rf sm;u NLD ygwD
jynfov
hl w
T af wmf ud,
k pf m;vS,rf sm;tm;npmpm;yGjJ zifU ]wnfcif;{nfcU }H

&efukef? rwf(21)
pD;yGm;a&;ESihf ul;oef;a&mif;0,fa&;0efBuD;Xme? jynfaxmifp0k efBuD; OD;0if;jrifEh iS w
hf uG jynfaxmifpBk uHch ikd f
a&;ESihf zGUH NzdK;a&;ygwDrS ppfuikd ;f wdik ;f a'oBuD;? jynfov
Yl w
T af wmfu,
kd pf m;vS,rf sm;u trsdK;om;'Dru
kd a&pDtzGUJ
csKyfrS jynfoUl vTwaf wmf ud,
k pf m;vS,rf sm;tm; npmpm;yGw
J pf&yf wnfcif;{nfch cH o
hJ nf/ tqdyk g npmpm;yGu
J kd
aejynfawmf[w
kd ,fZek &f dS &wemodC[
F w
kd ,fwiG f rwfv(2)&ufaeY nae(6)em&Dtcsdew
f iG f usif;ycJjh cif;jzpf
onf/
npmpm;yGw
J iG f pD;yGm;a&;ESihf ul;oef;a&mif;0,fa&;0efBuD;Xme jynfaxmifp0k efBuD; OD;0if;jrifu
h OD;pGmyxr
aus;Zl;wif*kPfjyKpum;ajymMum;onf/ rMumcifujzpfay:cJhonfh vufyHawmif;awmifaMu;eDpDrHudef; udp
twGuf aus;Zl;wif&adS Mumif;? ,ckaeYvnfuyif orwBuD;urSmvdu
k yf gaMumif;? orwBuD; jynfyc&D;oGm;onfh
tcsdefwGifvnf; ,ckuJhodkYqHk;jzwfcJhrItwGuf EdkifiHwumtv,fwGif rdrdwdkYEdkifiHrsufESmri,fcJh&jcif;twGuf
aus;Zl;wifaMumif;ajym&eforwBuD;u rSmvdu
k yf gaMumif;? vufyaH wmif;awmif aMu;eDprD u
H ed ;f ESiyfh wfoufonfh
pHprf;ppfaq;a&;aumfr&SiOf u| a':atmifqef;pkMunfEiS t
hf zGUJ 0ifrsm;\ BudK;yrf;rI? BudK;pm;tm;xkwrf aI Mumifh

tifrwefrsm;aeaom tcsdet
f cgjzpfovdt
k E&,fvrJ sm;aecsdejf zpfygaMumif;? odro
f rd af rGUarGUESihf owd0&D ,
d jzifh
udik w
f ,
G &f rnft
h csdejf zpfygaMumif;? t"duonfn
D w
G af &;jzpfaMumif;? nDw
G af &;twGuf trsdK;om;&ifMum;
apha&;vrf;udak vQmuf&ef tpuwnf;uajymcJah Mumif;? 'Dru
kd a&pDta&;awmfyw
kH iG f pwifyg0ifpOfuwnf;u
t"du&nf&G,fcsufonf jrefrmEdkifiHtm; tifrwefpnf;vHk;nDGwfNyD; zGHUNzdK;wdk;wufaomEdkifiH? urmu
av;pm;&wJh EdkifiHwpfckjzpfapvdkaom pdwf"mwf&SdcJhygaMumif; ponfjzifhajymMum;onf/
vufyaH wmif;awmifaMu;eDprD u
H ed ;f ESiyhf wfoufonfh pHpk rf;ppfaq;a&;aumfr&SiEf iS yhf wf oufvnf;
]]vufyHawmif;eJY ywfoufwJhaumfr&SifrSmqdk&if jynfcdkifNzdK;uudk,fpm;vS,fawGvJygygw,f/ 'DvdkygwJh
tcgrSmvJ tvkyv
f yk w
f t
hJ cg tifrwefrt
S qifajyygw,f/ ygwDpv
JG v
J ;kH 0r&Sb
d J vkyw
f t
hJ vkyu
f kd atmifjrifzYkd
twGuf tm;vH;k u wufwuf<u<ueJY wu,fukd pdw&f if;apwemeJY vkyw
f mawGUcJ&h w,f/ uRefrwdMYk um;xJrmS
,HMk unfru
I kd tajccHNyD;vkyEf ikd v
f Ykd 'Daumfr&Si&f UJ tvkyu
f 'Davmufxd a&mufw,fv,
Ykd q
l ygw,f/ uRefrwpf
a,mufwnf;vkyv
f rYkd &ygbl;/ 'Daumfr&Six
f rJ mS ygwm tpd;k &XmeawGuvJygw,f/ Edik if aH &;ygwDawGuvJyg
w,f/ uRrf;usifwhJ yk*Kd vfawGvyJ gw,f/ uRefrwdt
Yk m;vH;k [m wpfoabmwnf;vkycf yhJ gw,f/ b,fvkd
oabmvJqakd wmh taumif;qH;k jzpfatmifvyk rf ,f/ uRefrwdYk aumfr&Si[
f m 'DEikd if eH YJ Edik if o
H El ikd if o
H m;awGukd
tusdK;jyK&r,fqdkwJh pdwf"mwfeYJvkyfoGm;wmyg}}[k ajymMum;cJhonf/
]]jynfaxmifp0k efBuD;eJY ppfuikd ;f wdik ;f a'oBuD; jynfov
Yl w
T af wmfu,
kd pf m;vS,af wGu 'Dvn
kd pmpm;yGzJ w
d f
wm[m 'gyxqH;k udpy g/ uRefrvJtt
H m;oifo
h mG ;ygw,f/ tifrwefrv
S nf;0rf;omygw,f/ tifrwefrv
S J
aus;Zl;wifygw,f/ aemifvnf;wpfaeYxufwpfaeY qxufxrf;yd;k wd;k NyD;awmhtm;vH;k yl;aygif;NyD;awmh aqmif
&GuEf ikd rf ,fvaYkd rQmfvifyh gw,f/ vTwaf wmfwiG ;f rSm tvkyv
f yk w
f t
hJ cgrSmvnf; olyY gwD? ud,
k yhf gwDrMunfb
h eJ YJ
vkyw
f t
hJ vkyaf wG[mwdik ;f jynftwGuf tusdK;&Srd vm;qdw
k mt"duxm;NyD; nDn
D w
G
f w
G af qmif&u
G o
f mG ;&if
uRefrwdYk vnf;aumif;r,f/ wjcm;ygwDtzGUJ tpnf;vnf;aumif;w,f/ tm;vH;k xufyt
kd a&;BuD;wmuEdik if H

twGuaf umif;w,f/ tJ'v


D v
kd yk Ef ikd af tmifvYkd jzpfajrmufatmifO;D aqmifraI y;cJw
h hJ jynfov
Yl w
T af wmf Ou|BuD;
ol&OD;a&Tref;eJY trsdK;om;vTwaf wmf Ou|BuD; OD;cifatmifjrihu
f kd vnf;aus;Zl;wif&ydS gw,f}}[k a':atmifqef;
pkMunfu ajymMum;cJhonf/
,if;aemufwiG f jynfaxmifp0k efBuD;? jynfcikd Nf zdK;ygwDrS ppfuikd ;f wdik ;f a'oBuD;jynfov
Yl w
T af wmf ud,
k pf m;
vS,frsm;ESifh trsdK;om;'Drdkua&pDtzGJUcsKyfrS jynfolYvTwfawmfudk,fpm;vS,frsm;onf azsmfajza&;tzGJUrsm;\
wD;rIwfazsmfajzrIrsm;udk MunfhItm;ay;&if; twlwuG npmoHk;aqmifcJhMuaMumif;od&onf/
pk r G e f(UFL)
atmifjrifpGmajz&Sif;EdkifrIonf ppfudkif;wdkif;a'oBuD;\ wnfNidrfat;csrf;rIESifh a'o
zGUH NzdK;a&;? Edik if \
H *kPo
f u
d m tjyif wpfrsdK;om;vH;k \ a&&Snpf ;D yGm;a&;zGUH NzdK;wd;k wufru
I ykd g
azmfaqmifEdkifcJhonfhtwGuf txl;aus;Zl;wif*kPfjyKygaMumif;? ,cktcsdefwGif a':
atmifqef;pkMunfu,
kd w
f ikd f wdik ;f jynfat;csrf;om,matmif wu,fu
h pkd w
d af &mud,
k yf g
ESpjf rKyfNyD;vkycf o
hJ nft
h wGuf 0eBuD;XmetaeESiv
fh J txl;0rf;ajrmufygaMumif;? tpd;k
&opfwm0ef,o
l nfh oufwrf;ESpEf pS cf eft
Y wGi;f wGif jrefrmEdik if \
H ukeo
f ,
G rf yI rmPonf
oH;k bDvsHcefY wufygaMumif;? ,ckEpS w
f iG f w&m;r0ifarSmifcu
kd ek o
f ,
G rf rI sm; rsm;vmonfh
twGuf oH;k rDvsHcefw
Y ufygaMumif; a':atmifqef;pkMunf\ yl;aygif;aqmif&u
G rf rI sm;
twGufaus;Zl;wifygaMumif; pojzifh jynfaxmifpk0efBuD;uajymMum;cJhonf/
]]tpfrBuD;taeeJY wdkif;jynf pD;yGm;zGHUNzdK;wdk;wufa&;twGuf BuD;rm;wJharwm?
ukPm tajccHNyD;awmh 0goem? apwem? tepfemwdeYk YJ tcsdeaf y;NyD;aqmif&u
G af e
wmudk jynfoal wGtygt0if jynfow
l pf&yfv;kH u ESpaf xmif;tm;&jzpfryd gw,f/ jrefrm
EdkifiHtaeeJY 'Drdkua&pDtavhtusifh r&ifhusufao;wJhtwGuf toGiful;ajymif;a&;
umvjzpfwt
hJ wGuf pdwaf c:rIrsm;? tcuftcJtwm;tqD;rsm; xyfNyD;BuHKawGU&OD;rSm
jzpfygw,f/ bmyJjzpfjzpf tarBuD;taeeJY jynfolrsm;eJYyl;aygif;NyD; atmifjrifatmif
ausmfjzwfEikd rf ,fvYkd tjynft
h 0,HMk unfygw,f}}[k jynfaxmifp0k efBuD;u qufvuf
ajymMum;cJhonf/
trdsK;om;'Dru
kd a&pDtzGUJ csKyf a':atmifqef;pkMunfu aus;Zl;wifpum; jynfvnf
ajymMum;&wGif ,ckuo
hJ Ykd zdwaf c:*kPjf yKjcif;twGuf trsm;BuD;aus;Zl;wifygaMumif;?
rdrt
d aejzifh rxifrw
S cf yhJ gaMumif;? ,ckuo
hJ Ykd nDn
D w
G
f w
G w
f pfa,mufuw
kd pfa,muf
axmufyu
hH n
l v
D pkd w
d rf sm;&Sad ejcif;twGuf tifrwefrS 0rf;omygaMumif;? rdrw
d EYkd ikd if o
H nf
ta&;BuD;aom tajctaeudk a&muf&adS eNyDjzpfaMumif;? tcGit
hf a&;? tcGit
hf vrf;rsm;

q&marmifpdrf;eDajymwJhoHcsyf
wpfacwfwpfcgu tjym&JUteDq&marmifprd ;f eDonftckawmh oBuFeo
f rm;? oHcsyform;r[kwaf wmhayr,fh q&mh&UJ tarGukd q&mh&UJ rsdK;qufawG
u vufqifhurf;o,faqmifaeMuygNyD/ q&mh&JUtdrfNcH0ef;xJrSm oBuFef'kd;oH? oBuFefoHcsyf awGwnHnHeJY 0kef;'kdif;BuJ uqkefaygufqla0vkdYaeygw,f/
q&muawmh oBuFefxrif;pm;rysuf oleJYrqdkifovkdcyfwnfwnfygyJ/ tckawmhq&mu vlxkyHk&dyfoHcsyfNydKifyGJ tuJjzwfpifjrifhae&mrSm a&muf&Sdae
ygNyD/ q&meJYawGUwkef;rSm tjym&JUteDacwfu oBuFefoHcsyfawGtaMumif;?
oHcsyftawGUtBuHKawGudk ar;jref;jzpfcJhwJhtcgrSmawmh ...
]]tckoHcsyfawGu tzkd;wkdYacwfu oHcsyfawGeJYawmh uGmvmwmaygh/
acwfuvnf; tqifhqifhajymif;oGm;NyDyJ/ [dkwkef;uoHcsyfawGu 'gawGrS
r[kwfbJ/ aMuygw,frat;pdefwkdY bmwkdYqdkNyD;&Sdw,f/ aumvdyf*sifae0if;
Zmwfum;xJrSm rif;orD;eJYpum;rsm;NyD;awmh ajymwJhpum;vHk;awGu tJ'D
acwfrSm Zmwfum;xJupum;awGvkd aMuygw,frat;pdef&,f? aMuyg
w,f rat;pdef&,fqkdNyD;awmh tJ'DtoHukd ,lwmaygh/ oBuFefwGif;qkd&if
vnf; tJ'pD um;yJajymMuwm/ oHcsyf&,fvv
Ydk nf;r[kwb
f ;l / tJ'aD cwfu
oHcsyfawGu vlrIa&;udpawGaygh/ Oyrm- qefawG? qDawG&Sm;wJhudp
acwfu xif[yfwmawGudkajymMuwmaygh/ 'DacwfrSmjyefpwJhoHcsyfrSmawmh
'DacwfeYJ xif[yfwmawGaygh tJ'gawGuw
kd ek jYf yefNyD;jzpf vmr,fh yJw
h ifoaH wG
jyefvmr,fxifwmyJ/ 'Dacwfumvaygh/ oHcsyfawG qifqmwif&w,fqkd
wmuvnf;tckrjS zpfvmwmr[kwb
f ;l av/ t&ifuwnf;u&Sw
d ,f/ oHcsyf
pdppfa&;aumfrwDqdkwm&Sdw,f/ t&ifuqkd&if (1988)ckESpfrwdkifcifuaygh/
tJ'Dwkef;uvnf;wif&wmyJ/ wifw,fqkdwmuNrdKUe,ftvkdufaygh/ NrdKUe,f
jynfolYaumifpDukdwif&w,f/ ukd,fh&JUoHcsyfawGrSm bmawGygr,fqkdwm
wif&wmaygh/ NrdKUe,faumifpDu cGifhjyK&ifjyKw,f/ rjyK&ifjzwfw,f/
olwkdYuae&ef ukefwkdif;udkwifay;w,f/ tJ'gyJ/ wpfckaumif;wmu Oyrm
omauwNrdKUe,fuae wifw,f/ cGifhrjyKbl;qdk&if a'gyHkNrdKUe,frSmoGm;wif
w,f/ cGifhjyKw,fqkd&if NrdKUe,fwpfckucGifhjyKw,fqkd&if NydKifvkdY&NyD/ 'Do
abmyJ/ oHcsyfukdwifw,fqkdwmvnf; 'gygyJ/ odyfawmhrqef;Mu,fygbl;/
tckvnf;od&oavmufawmh oHcsyfpdppfa&;uvnf; bmrSjzwfawmuf
xm;wmodyfr&Sdygbl;/ t&ifacwfawGuqkd &ifoHcsyftzGJUawGrSmvnf; olY
tuefYeJYol&Sdw,f/ tpkd;&tvdkusvkdufwJhoHcsyf tzGJU&Sdw,f/ oabmu
awmhzm;wJhtzGJUaygh/ tJ'DtzJGUuvnf; tpdk;&aumif; aMumif;vkdufNyD;ajym
wJt
h zGUJ &So
d vkd jynfob
l uf? trSew
f &m;bufu&yfNyD;ajymwJh oHcsyftzGUJ awG
vnf;&Sdw,f/ 'DvkdyJtjyef tvSef0da&m"dawGaygh/ tpOftvmt&&SdcJhwmyJ/ tzkd;wkdYuawmh (1988)ckESpf rwkdifcifvli,fb0uwnf;u oHcsyfawGeJY
yJoGm;cJh&wmudk;/ 'Dbufacwfvnf;usa&m oHcsyfawGrSm EkdifiHwumta&;tcif;awGygvma&m/ ppfqefYusifa&;awG? Nidrf;csrf;a&;awGygvmwmyJ/
'DbufacwfrmS ykyd gvmatmifvyk &f rSmaygh/ Nidr;f csrf;a&;udpa wGuo
kd BuFepf ifjrifrh mS ygvmatmifvyk &f rSmaygh/ tckNydKifr,fo
h al wGvnf;t"duu oHcsyfawG
&wemOD ; vd I i f
uae b,fvt
kd axmuftyHah wG ay;Ekid rf vJqw
kd mudk a&;zGUJ NyD; ygapcsifwmaygh/}}

oCFe;f uRe;f NrKd Ue,fMuUH ckid af &;ygwrD S vTwaf wmfu,kd pf m;vS,f ;Hk
qkid ;f bkwjf zKwaf y;onfth wGuf OD;ode;f nGetYf ygt0if
vTwfawmfukd,fpm;vS,fav;OD;qErjyawmh

xdkif;EdkifiHrJaqmufNrdKY e,ftwGif;&Sd
jrefrmpmoifausmif;rsm;rS
ausmif;om;? ausmif;olrsm;
ausmif;om;pHknDyGJawmfusif;y

jr0wD? rwf(26)
xdkif;EdkifiHrJaqmufNrdKUe,ftwGif;&Sd jrefrma&TUajymif;
tvkyo
f rm;om;orD;rsm;ynmoifMum;aeaom]]qmol;av}}
jrefrmpmoifausmif;wGifausmif;om;pHknDyGJawmf(Superkids
H uf(9) em&DwiG u
f sif;yjyKvkycf ahJ Mumif; od&dS
Camp)udk ,aeYee
&onf/ tqdyk g ausmif;om;pHn
k yD aJG wmfusif;yjyKvky&f jcif;\
&nf&G,fcsufrSm(1) xdik ;f Edik if t
H wGi;f rS jrefrmpmoifausmif;toD; oD;&Sd
ausmif;om;ausmif;olrsm; tcsif;csif;cspfMunf&if;ES;D rI&adS p&ef/
(2) ausmif;om;? ausmif;oluav;i,frsm; tcsif;csif;
awGUqHak ysmf&iG pf mG upm;apjcif;jzifh yl;aygif;aqmif&u
G v
f o
kd nfh
tavhtxrsm;ESihf tcsif;csif;ulnDdkif;yif;rI&Sdvmap&ef?
(3) if;awGUqHkrIrsm;udktajccHNyD; tem*wfjrefrmEdkifiH
twGufxl;cRefaom uav;i,frsm;jzpfvmap&ef &nf&G,f
csufrsm;jzifh jyKvkyf&jcif;jzpfaMumif; q&mrBuD;]]a':aemf
azma&}} uajymjyonf/
tqdkyf ausmif;om;pHknDyGJawmfodkY (BMESF) jrefrm
a&TUajymif; ynma&;axmufyHhrIazmifa';&Sif; OuX-q&mr
BuD; ]a':aemazma&} twGif;a&;rSL; OD;ausmf0if;atmif?
q&mrBuD; aemfqmt,fESifhjrefrma&TUajymif; ausmif;rsm;rS
q&m-q&mrrsm;? xdik ;f Edik if w
H mhccf dik f ynma&;Xme 'kw,
d
TefMum;a&;rSL;ESifh wm0ef&Sdyk*dKvfrsm;ESifh jrefrma&TUajymif;
ausmif;rsm;rSausmif;om; ausmif;ol (250) cefw
Y uf a&mufchJ
MuNyD; tqdyk gausmif; om;pHn
k yD aJG wmfukd rGe;f wnfh (12)em&D
tcsdefwGifkyfodrf;vkdufaMumif; od&Sd&onf/
oufOD;Edkif(jr0wD)

oCFef;uRef;NrdKUe,fwGif tEkdif&ygwDr[kwfonfh jynfaxmifpkBuHUcdkifa&;ESifhzGHUNzdK;a&;ygwDrS oCFef;uRef;NrdKUe,f? (25)&yfuGuf NrdKUe,fkH;wGif


vTwaf wmfu,
kd pf m;vS,f ;Hk zGio
hf nft
h wGuf oCFe;f uRef;NrdKUe,frS jynfov
Yl w
T af wmfu,
kd pf m;vS,f OD;ode;f nGet
Yf ygt0if vTwaf wmfu,
kd pf m;vS,af v;OD;
rS(27-3-2013)&ufwGif qEjyrnf[kod&Sd&aomfvnf; ,if;aeYwGifqErjyjzpfawmhbJ trsdK;om;'Drkdua&pDygwDopfwGif vTwfawmfudk,fpm;vS,f
rsm;kH; qkdif;bkwfwiftcrf;tem; jyKvkyfcJhjcif;ESifhywfouf jynfolYvTwfawmfudk,fpm;vS,fOD;odef;nGefYrS ]]'DaeYrSmqEjyr,fqkdNyD;rjyjzpfawmhwmu 'DoCFef;uRef;NrdKUe,fu wpfNrdKUe,fvHk;u BuHUcdkifa&;u rJrEkdifxm;bl;av/ tJ'DvdkrEkdifawmh
BuHUcdkifa&;ygwD&JUvTwfawmfkH;[m 'DNrdKUe,frSm&SdvdkYr&wJhtwGuf qkdif;bkwfwifcGifhr&Sdbl;/ Oya'rSmqdkxm;wmuvnf; oufqkdif&mrJqEe,fajrvkdY
yJqx
kd m;wJt
h wGuf oCFe;f uRef;rSmBuHUckid af &;qkid ;f bkww
f ifvrYdk &bl;/ tu,frdrad exkid &f me,fajrvkYd Oya'ujyXmef;xm;&ifoCFe;f uRef; rSmBuHUckid af &;
u wpf'gZifausmf&w
dS ,f/ olww
Ydk pf'gZifausmf zGUJ vk&Yd w,f/ tckusawmhow
l u
Ydk oCFe;f uRef;rSmvmwifwm Oya'eJrY nDwt
hJ wGuf uRefawmfwu
Ydk 'gukd
t&ifqHk;uefYuGufw,f/ olwkdYrkyfodrf;&if uRefawmfwkdYqEjyr,f/ tckawmh olwkdYkyfodrf;oGm;NyDjzpfwJhtwGuf uRefawmfwkdY'DaeYqErjyawmhyJeJY
reuf(8)em&D(20)repfrmS uRefawmfwq
Ydk idk ;f bkww
f ifvu
dk w
f ,f/ uRefawmfw'Ydk v
D dk bmvkv
Yd yk &f vJq&dk if BuHUckid af &;uolrEkid w
f ehJ ,fajrrSm qkid ;f bkww
f if&if
uRefawmfwkdYvTwfawmfudk,fpm;vS,fav;a,mufukdapmfum;wmr[kwfbl;/ oCFef;uRef;jynf olvlxkukdapmfum;wmyJ/ oCFef;uRef; jynfolvlxku
olwkdYudkwifcGifhrjyKbl;/ 'gaMumifh uRefawmfwkdYav;a,mufukdyJ cGifhjyKwJhtwGuf uRefawmfwkdYqkdif;bkwfwifyGJusif;ywmyg}}[k vQyfwpfjyufokdY
ajymMum;cJhonf/
YOH

acsmif;Bu;D acsmif;twGi;f w&m;r0ifa&Tw;l azmfrI


aMumifh wd&pmefaomufa&pku
d yf sK;d a&;ESiUf ul;wkhd
vkyif ef;rsm; tcuftcJrsm;ESi&hf ifqidk af e&
ppfudkif;wkdif;a'oBuD;? Aef;armufNrdKUe,f? rHtifrif;ukef;tkyfpk&Sdta&SUukef;aus;&Gmacsmif;BuD;acsmif;
ul;wkv
Yd yk if ef;ESiphf u
dk yf sKd;a&;twGuf a&? wd&pmefaomufo;Hk &efa&rsm;acsmif;BuD;acsmif;twGi;f w&m;r0ifa&Tw;l
azmfrIaMumifhtcuftcJrsm;ESifh &ifqkdifBuHKawGUae&onf/
ta&SUuke;f aus;&Gm ul;wkv
Yd yk if ef;onf acsmif;BuD;acsmif;ukjd zwfoef;NyD; ul;wkyYd aYkd qmifay;aom vkyif ef;jzpf
NyD; NrdKUe,fpnfyifom,ma&;tzGJUrS
ESppf OfavvHypfa&mif;csaomul;wkjYd zpf
onf/ ul;wkdYvkyfief;rsm;\ {&d,m
onf a&rkdiftxuf(1)rkdifatmuf(1)
rkdifjzpfonf/ rkd;&moDwGif pufwyf
avSrsm;jzifh ykdYaqmifay;NyD; aqmif;
&moDEiS hf aEG&moDwiG f opfom;wHwm;
wnfaqmufum um;? qkid u
f ,fEiS hf
vlrsm;jzwfoef;oGm;vm&onf/w&m;
r0ifa&Txkwfvkyfolrsm;onf acsmif;
BuD;acsmif;twGi;f bufz;dk ajrwl; puf
BuD;rsm;jzifh wl;NyD;(10)vkH;xkd;tif*sif
(6)vkH;xkd; tif*sifBuD;rsm;jzifh oJpmrsm;pGefYypfrIaMumifh a&pD;a&vmrsm;ajymif;vJvsuf&Sd&m ul;wkdYvkyfief;rS
opfom;wHwm;rsm;&ufykdif;twGif;[kdrS'Dae&mtBudrfBudrf a&TUajymif;ay;&jcif;? wHwm;topfrsm; xyfrHwnf
aqmuf&jcif;? vrf;aMumif;topfrsm; xyfrjH yKjyifay;&ojzifh ukeu
f sp&dwrf sm;ydrk v
dk mum vkyif ef;tcuftcJrsm;
awGUBuHK&onfhtjyif pkdufysKd;a&;twGufa&rsm;onf &THUEGHa&rsm;jzpfumpkdufysKd;a&;twGuf a&tcuftcJ&SdaeNyD;
wd&pmefaomufo;Hk a&twGuyf g tcuftcJrsm;BuHKawGUae&onf[k ta&SUuke;f aus;&Gmom;rsm;u ajymqkv
d suf&dS
oef;wifhatmif(Aef;armuf)
onf/

jrefrmEdkifiHtxufydkif;&Sd a&,mOftopfrsm;
vdkifpifjyKvkyf&mwGifESpfESifUcsD MuefhMumrIrsm;&Sdae
jrefrmEdkifiH\ ajymif;vJusifhoHk;vmaom EdkifiHa&;pepftay: EdkifiHwumrSauseyfvufcHvmNyD;onfhaemufydkif; EdkifiHwumc&D;oGm;rsm; tqaygif;rsm;pGm0ifxGufoGm;vmaeMuNyDjzpfygonf/ xdkc&D;oGm;rsm;wGif
jrefrmEdkifiHtxufydkif;&Sd {&m0wDjrpftwGif; vma&mufavhvmMunfhIolrsm;vnf;rsm;jym;vQuf&Sd&m a&,mOfvdkif;opfrsm;wdk;csJUjcif;? a&,mOftopfrsm;wnfaqmufum vdkifpif&,ljcif;rsm;vnf;jyKvkyfvQuf&Sdygonf/
xd k o d k Y a &,mOf t opf r sm;vd k i f p if j yKvk y f o l r sm;taejzif h tqifhqifhaomaxmufcHcsufrsm;jzifh rEav;NrdKUwGif
k;H zGix
hf m;aom a&aMumif;ydaYk qmif a&;GeMf um;rI
OD;pD;Xmevufatmuf&dS oabFmusif;ESihf a&,mOfrsm;
Xmeudk avQmufMu&NyD; nTefMum;a&;rSL;
wpf O D ; rS k H ; xd k i f a qmif & G u f a y;vQuf & S d y gonf /
od k Y a omf a&,mOf v d k i f p if c sxm;
ay;&m pnf;urf;ESin
hf n
D w
G af omfvnf; ESpEf iS chf sD

MuefYMumrIrsm;&SdaeygaMumif; a&,mOfvdkifpif
avQmufxm;olrsm;
rS rD ' D , mod k Y t od a y;ajymMum;cJ h y gonf /
uReaf wmfwYkd vdik pf if
pavQmufwm (2012)ckESpf? Zefe0g&Dv?
(10)&uf a eY u qd k
awmh (1)ESpfeJY(2)ESpfv&Sdaygh? tcktxd
usrvmao;ygbl;/
uRefawmfwb
Ykd ufu vdt
k yfwmtukef
vkyfay;cJhygw,f/ olwdkY
Xmeu bmvkyfay;vJqdkawmh vdkif
pif pavQmufNyD; (2)vausmf
Mumawmh (twd t usajym&&if
awmh) (18?3?2012) &ufaeY
uaygh ? rE a v;rS m k H ; xd k i f w J h
TefMum;a&;rSL;eJYtzGJU Aef;armf
udkvmNyD; vdkifpifavQmufxm;
wJ h a&,mOf a wG u d k v mppf a q;
w,f? ppfaq;w,fqdkwm
xuf wdik ;f wmw,fajymrSmayghaemf?
vdik pf ifavQmufxm;wJh a&
,mOf a wG & J U vH k N cH K pd w f c s&rI ? wif
aqmifEdkifwJhvlOD;a& wdkY
udk wGufcsufppfaq;ay;ygw,f? NyD;
awmh r S usoif h w J h a &
,mOf ppfaq;cay;oGi;f apygw,f? 'gu
uRefawmfwYkd ay;oGi;f cJ&h wJh aiG
pm&if;yg?Terf LS ;eJY tzGUJ awGtwGuaf &mqd&k if
(130000d^) ay;&ygw,f? wu,fwrf;
Edik if aH wmfuakd y;oGi;f &wJh aiGu y & D , H a M u ;
(30000) xJayr,fh vmppfaq;ay;wJh vlBuD;
awGtwGufu wpfodef;ay;&ygw,f? uRefawmfwdkYuvnf; aiGay;&wJhtay:rjrifygbl;? acwfpepf&JUvdktyfcsuf awGtay:rSm jrefjref
av;vkyaf y;zdyYk aJ rQmfvifch w
hJ myg/ tckawmhAsm? aiGvnf;
ay;NyD;a&m wpfEpS o
f mausmfomG ;w,f/ vdik pf ifur&ygbl;}}[k vdik pf ifavQmufxm;olwpfO;D rStaxmuftxm;jyajymqdck yhJ gonf/ tjcm;vdik pf if
avQmufxm;olwpfOD;uvnf; ]][kwfuJh? tJ'Dwkef;u uRef
awmfwdkY vdkifpiftopfavQmufxm;wm(21)pD;&Sdygw,f? vdkifpifoufwrf;wdk;awGa&mqdk&if tpif;a&(48)pif;&Sdygw,f? vmppfwJh
olawGuakd y;&wm wpfp;D wpfoed ;f qdak wmh q&mwkYd wGuo
f m
Munfhygawmh?
vmbf a y;vmbf , l q d k w mawmh uRef a wmf w d k Y u rod b l ; av? *d w f u wpf p D ; 'D a vmuf a y;&r,f q d k a wmh
ay;vd k u f & wmaygh ? a&,mOf t opf w pf p D ;
wnfaqmufw,fqdkwmu odef;av;ig;&m tukeftuscHwnfaqmufxm;&wmyg/ 'DvdkMuefYMumrI
awGjzpfawmhaiG&if;awG tdyfukefawmh wm
aygh?}} [kqdk
ygonf/
a&,mOfvikd pf ifavQmufxm;qJ tjcm;a&,mOfyikd w
f pfO;D uvnf; ]]uRefawmfwYkd
tJ'v
D kd ode;f av;ig;&m jrKyfEw
HS nf
aqmuf
xm;wJha&,mOfawGudkqdyfurf;rSmBudK;csnfNyD; 'Dtwdkif;ypfxm;&ovdk
jzpfaeygw,f/ vdik pf ifrhJ a&,mOf
awGuakd wGU&if 'PfaiGwpfoed ;f cGJ ay;aqmifapygw,f/ uRef
awmfwYkd avQmufxm;qJ qdkayr,fh
vnf;r&bl;/ 'Pfu
dk Ef ikd af tmifvikd pf ifrsm; MumMum
csray;xm;vm;vdkYaygh/ aemufwpfck
xl;qef;wmu uRefawmfwdkY a&,mOfawG
ppfaq;Ny;D (6)vMumrS tppfaq;cH&wJh a&
,mOfwpfpD;udkawmh vdkifpifcsay; cJhyg
w,f/ tJ'guvnf; uRefawmf&rf;ajymwm
r[kwyf gbl;? a[m'DrmS uRefawmfwYkd
aemufrv
S ikd pf ifcsay;wJh ,m,Da&,mOf vuf
rSwfyg ajymqdkjyocJhygonf/
xdkjzpfpOfrsm; vma&mufajymqdk
onfhaemuf rEav;wdkif;a'oBuD;&Sd oabFm
usif;ESifh a&,mOfrsm;Xme TefMum;
a&;rSL; OD;&JjrifhxH (23?1?2013) &ufaeYu oGm;
a&muf a r;jref
pH k p rf ; &m G e f M um;a&;rS L ;OD ; &J j rif h r S
]][k w f u J h ? ol w d k Y vd k i f p if avQmuf x m;wJ h o l
awGuvnf; zrf;r,f
qD ; r,f q d k r S avmavmavmavmeJ Y
vdik pf ifvckd sifMuwmav? 'Dvikd f pifupd u
uRefawmfwYkd
Xmewpfcx
k eJ YJ rNyD;bl;Asm? tif
*sife,
D mXmeeJyY g yl;aygif;vkyaf qmif&wmqdak wmh
csdeu
f u
kd Nf yD; olw&Ydk ufay;Edik w
f hJ &ufawGrmS vky&f wmqkad wmh
Muef Y M umrI a wG & S d w maygh ? &ygw,f /
aemuf(15)&ufavmufqdk uRefawmf&efukefkH;csKyfudk
ydaYk y;yghr,f? tJ'rD mS b,favmufMumrvJqw
kd muawmh olwYdk
u tydkif;aygh}} [kajzqdkcJhygonf/
xdkokdY rEav;wdkif;a'oBuD;&Sd oabFmusif;ESifh
a&,mOfrsm;XmeTeMf um;a&rSL; OD;&JUjrifEh iS hf vlcsif;awGqakH r;jref;cJNh yD; aemuf
(2)vausmfMumonftxdvdkifpifcsay;jcif;r&SdcJhonfh tay:
TefMum;a&;rSL; OD;&JjrifhxH ar;jref;&m &efukefkH;csKyfudk avQmufxm;aoma&,mOfvdkifpifrsm;tm;vHk;ay;ydkYxm;NyD;jzpfaMumif;ajymjycJhygonf/
TefMum;a&;rSL;OD;&JjrifhrS qufoG,far;jref;&ef ay;cJhaom zkef;eH
ygwfukd tBudrfBudrfqufoG,fac:qdkcJhaomfvnf; qufoG,fr&&SdcJhojzifh rdrdtpDtpOfjzifhkH;csKyfudkqufoG,far;jref;cJh&m kH;csKyfokdY rEav;wkdif;
a'oBuD;k;H rS a&,mOfvikd pf ifopfwifjy avQmufxm;jcif;r&Syd gaMumif;
jyefMum;cJyh gonf/ jrefrmEdik if w
H iG Xf mersm;tm;vH;k enf;yg; MuefMY umrIr&Sad pa&;aqmif&u
G af eMuNyDjzpfaomfvnf; ,ckuo
hJ Ykd jyKjyifajymif;vJrrI &Sad o;aom XmetcsdKU&Sad eao;ojzifh qufo,
G v
f yk u
f ikd &f aom vlxt
k aejzift
h cuf
tcJrsm; &Sad eqJjzpfaMumif; a&;om;vdu
k yf gonf/
[m*sLvD(uom)

&efukefrSvdkifZmodkh Nidrf;csrf;a&; vrf;avQmufolrsm;tawGt


Y BuHK&Sif;vif;
&efukef?rwf(25)
&efukefrSvdkifZmodkYNidrf;csrf;a&;vIyf&Sm;rItjzpf vrf;avQmuftawGU
tBuHKrsm; &Si;f vif;yGu
J kd &efuek Nf rdKUausmufww
H m;NrdKUe,f(36)vrf;tv,f
bavmuf&Sd jrefrm*sme,fvpfuGef&uf jyKvkyfcJhygonf/
txufygtaMumift&mrsm;ESihf ywfouf udpk nforl S ajymMum;
cJo
h nfrmS uRefawmfwYkd Zefe0g&Dv(21)&ufaeYrS pwif rwfv(17)&uf
aeY txd(56)&ufwikd w
f ikd f ajcvsifc&D;qufcNhJ yD; wdik ;f &if;om;tcsif;csif;

y#dyujzpfyGm;aeaom jrefrmjynfajrmufzsm; ucsifjynfe,fodkYa&muf&Sd


cJhonfhNidrf;csrf;a&;c&DpOftawGUtBuHKudk jynfwGif;jynfyrD'D,mrsm;oYdk
&Sif;jycJhonf/
tqdyk g Nidr;f csrf;a&;c&D;pOfonf rdik af ygif;(841)ausmf &Sad Mumif;ofd
&Sd&onf/

vdik Zf mokYd vrf;wpfavQmufomG ;&mwGif aumufcahJ om usnq


f efcrHG sm;

ucsifjynfe,f jrpfBuD;em;NrdKU 0dkif;armfNrdKUe,ftxGufrS pwiff


vrf;ab; 0J,mwpfavQmuf ppfab;'PfaMumifh ysufp;D aeaom tdrf
rsm;?bke;f BuD;ausmif;rsm;? bk&m;apwDrsm;? bk&m;&Scd ;dk ausmif;rsm;? pmoif
ausmif;rsm;udk awGUcJ&h aMumif;? 'kuo
nfpcef;rsm;wGif yifyef;usyfwnf;
qif;&JpGmae&onfh wdkif;&if;om;rsm;udkvnf;awGUcJh&aMumif;?
uRefawmfwYkd Nidr;f csrf;a&;vIy&f mS ;rI vrf;avQmuftzGUJ \ ,HMk unfcsuf
rSm vGwv
f yfjcif;? w&m;rQwjcif;? wef;wlnrD Qrl rSjd cif;wdaYk Mumifh
Nidr;f csrf;rlr& jcif;jzpfonf[?k tav;teuf,MkH unfaMumif;? xdaYk Mumifh
(2008)zGUJ pnf;yHt
k ajccHOya'udk vdt
k yfovdjk yifqifEikd &f ef jynfov
l x
l k
wpf&yfvHk; tygt0ifEdkifiHa&;ygwDrsm; trsdK;om;acgif;aqmifrsm;?
vTwaf wmftrwf rsm;? wdik ;f &if;om;vufeufuikd t
f zGUJ tpnf;rsm; tpd;k &
tmPmydik rf sm;rS 0dik ;f 0ef;BudK;yrf;ay;yg&efEiS hf uRefawmfwo
Ykd nf vnf;
Nidr;f csrf;a&;&&So
d nf txdtpGr;f ukef qufvufBudKyrf;oGm;rnf jzpfyg
aMumif; udkpnfolrS qufvufajymcJhonf/
xdaYk emuf OD;0if;csdKuajymMum;cJo
h nfrmS typftcwf &yfpx
J m;aom
vuf&dS tcsdew
f iG v
f nf; vufeufBuD;vufeufi,f usnfqcH rHG sm;pGmudk
rsufjrifawGU&Scd &hJ rdrw
d v
Ykd rf;avQmuf&mvrf; wpfavQmufrS usnfqcH HG
tenf;i,fudk aumuf,lo,faqmifcJhaMumif;? xdkusnfqHcGHrsm;ESifh
bk&m;qif;wki,fwpfqljyKvkyf ylaZmfrnfjzpfaMumif; ajymcJhonf/
Nidr;f csrf;a&;vIy&f mS ;rI (&efuek -f vdik Zf m)vrf;avQmuf tzGUJ 0ifaygif;(22)OD;
SSH,SPK
yg0ifaMumif;od&onf/

&efuek Nf rKd aY wmf0ef

TOHATSU OUTBOARD MOTORS

rdwq
f ufyw
JG ufa&mufcs;D jrifU

("mwfyn
kH n
D v
D iG )f

&efukef? rwf(28)
&efuek Nf rdKUurmat;bk&m;vrf;&Sd tif;,m;vdw[
f w
kd ,fwiG f (2013) rwfv(28)
&uf aeYv,fyikd ;f u Tohatsu Out Board Motars rdwq
f ufyw
JG pf &yfusif;ycJ&h m?
&efukefNrdKU awmf0efOD;vSjrifhwufa&mufcsD;jrifhcJhonf/
tqdyk gtcrf;tem;wGif tcrf;tem;rSL;tjzpf q&mroD&pd rH aS qmif&u
G cf NhJ yD;tqdk
awmfjrefrmjynfoed ;f wef TRENDY MYANMAR CO. Ltd. Chiairman OD;oef;tke;f
ESifhwm0ef&SdolwdkYu rdwfquf&Sif;vif;ajymMum;cJhaMumif;od&Sd&onf/
Trendy Myanmar Co.Ltd rS *syefEi
kd if rH S xkwv
f yk af om TOHATSU OUTk o
kd nf/ tqdyk gtcrf;
BOARD MOTORS ESihf Marine Products rsm;jzifjh yKrnf[q
tem;odkY jynfyynm&Sifrsm;vnf; wufa&mufcJhMuonf[kqdkonf/

Fancy House \

yxrqH;k ausmif;qif;yGaJ wmfusi;f y

Fancy House Hair- Beauty- Nail Academy \ (9)ESpfwm oufwrf;twGif;yxrqHk;jyKvkyfonfh 2013 Granduation Crermony Event ausmif;
qif;yGu
J kd (26-3-2013)&ufu oifwef;wnf&&dS m trSw(f 56-bD)? urmat;bk&m;vrf;? csrf;ajrU&dyo
f mausmif;a&SU? &efuif;NrdKUe,fwiG u
f sif;ycJo
h nf/
tcrf ; tem;wG i f Fancy House Hair- Beauty Academy \ ausmif ; tk y f q &mrBuD ; a':usif y k d Y t aMumif ; tusOf ; csKyf u k d z wf M um;cJ h N yD ;
o&zlr*Zif;t,f'DwmcsKyf a':eef;tdtdZmrS ausmif;qif;ausmif;om;? ausmif;olrsm;tm; tvStyta&;ygyHk taMumif;Mo0g'pum;ajymMum;um
Fancy House Hair- Beauty Academy \ ausmif;tkyfBuD;a':usifykdYrS trSmpum;ajymMum;cJhonf/ xkdYaemuf ausmif;qif;ausmif;om;? ausmif;olrsm;\
Hair Color & Setting Show, Hair Cutting Show, Wedding Make-up & Hair do, Creation Make-up & Hair do, Fancy House rS vuf&Sd0g&ifh Hair
Stylist rsm;\ Creation make-up, Hair do, Body Painting & Menicure Design wku
Yd jdk yocJo
h nf/

YOH

vlajymrsm;cJhum yGJodrf;cH&onfh ndKU


r*Zif;\ onfbufwGif ay:xGef;vmjyef
aom ]rm,m}r*Zif; trSw2f onf aps;
uGufxJodkY a&muf&SdvmcJhjyefonf/ uAsm
tcsKdUukd a&SUwef;wifum aq;ynmay;?
vdifynmay;vrf;aMumif;ay: rlvkd;&m
rysuf qufvuf avQmufvrS ;f vmjcif;jzpf
onf/ ndKUr*Zif;uJhokdY vlajymolajymrsm;
rnfqjdk cif;um;apmifMh unf&h efom&Sad csonf/

10

vQyfwpfjyufowif;*sme,fodkY qufoG,far;jref;ajymqdkvmMuonf rsm;udk rSwfwrf;wif


xkwfEIwfazmfjytyfygonf/
[kwfuJh vQyfwpfjyuf owif;*sme,fuygcifAsm;
[kwfuJh bmrsm;trdefY&SdvdkYygovJAsm
vwfwavm jzpfay:aewJh jyemawGeYJ ywfoufvYkd Edik if aH wmf orwBuD;&JU rdecYf eG ;f udpv
m;Asm?
[kwfuJh EdkifiHawmforwBuD;&JUrdefYcGef;udkem;axmifMunfh&ifyJ jynfol vlxk&JU touftdk;tdrf
pnf;pdrfudk tmrcHcsufay;aew,fqdkwmay:vGifygw,fAsm? [kwfuJh(1988)ta&;tcif;umvrSm
ppftmPm&Sif OD;ae0if;&JU jynfov
l x
l u
k kd Ncdr;f ajcmufBudr;f armif;ajymqdrk eI YJ obm0csif;jcm;em; w,fvYkd
qd&k rSmayghAsm/ [kwu
f hJ Edik if aH wmforwBuD;u olU&JUvkyyf ikd cf iG u
hf kd tajccHOya'eJY csdex
f ;kd NyD;rdeMYf um;
oGm;wmuvnf; EdkifiHawmforwBuD;rSm b,favmuftwdkif;twmtxdvkyfydkifcGifh&Sdw,fqdkwm
rD;armif;xdk;jyvdkufjcif;ygyJcifAsm [kwfuJh bmyJjzpfjzpf EdkifiHawmfrSmBuD;rm;wJh jyem&yfawGBuHK
awGU&wdik ;f jynfou
l x
kd u
G x
f u
G Nf yD; rdecYf eG ;f ajymavh&w
dS hJ orwBuD;udk aus;Zl;wif&rSmayghcifAsm; [kwu
f hJ
[kwfuJh?
[kwfuJh vQyfwpfjyufowif;*sme,fuygcifAsm bmrsm;odvdkygvdrfhcifAsm? [kwfuJh Y.M.C.A
rSmbmomaygif;pHk qkawmif;yGJusif;ywJhudpvm;aumif;wJhudpygAsm bmomaygif;pHknDnGwfMuovdk
jynfoal wGvnf; nDnw
G Mf ur,fq&kd if b,fvekd nf;eJrY S aumvm[vawG0ifw;kd Edik rf mS r[kwyf gbl;Asm
[kwfuJh jrefrmjynfEdkifiHa&;rSm aumvm[vEdkifiHa&;utqdk;qHk;xdk;ESufrIygyJAsm [kwfuJh [kwfuJh

[kwfuJh vQyfwpfjyufowif;*sme,fuygcifAsm
uRefawmfwdkYbufu bmrsm;aqmif&Gufay;apvdkygovJAsm/
OD;Zm*emwdYk jrykPr m(25)ESpjf ynfyh u
JG pd v
m;Asm [kwu
f hJ SKY NET uwdu
k f u
kd x
f w
k v
f iT hf ay;NyD; oGm;ygNyDAsm
[kwu
f chJ ;kd ul;acGawGvnf; tawmfav;tBudKufawGUaew,fvo
Ykd &d ygw,fAsm [kwu
f hJ 'gdu
k w
f mOD;rD;yGm;?udb
k pkd ef;eJY
OD;Zm*emwdkYtm;vHk;usef;rma&;aumif;rGef Muygw,fAsm [kwfuJh? jrykPrm yGJuawmh a0zefrIawG*,ufawGvuf
vufudkxaewmyJvdkYajym&rSmayghAsm [kwfuJh [kwfuJh
[kwfuJh vQyfwpfjyufowif;*sme,fuygcifAsm
oBuFefoHcsyfawGudk qifqmwifcGifhjyKvdkufwJhudp[m aumif;rGefwJhtvm;tvmvdkYqdk&rSm ayghcifAsm[kwfuJh?
oHcsyform;awGu qifqmtaeeJY odyfNyD;jzwfawmufwmawGr&Sdbl;vdkYajymqdkoH vnf;Mum;&ygw,fAsm[kwfuJh/
f iT zhf &Ykd adS yr,fh oHcsyfawGNydKify0JG ifzYkd oBuFeq
f ak y;r@Kyfuawmh ckcsdet
f xdbmoHrmS
oHcsyfawGukd SKY NET uxkwv
rBum;&ao;ygbl;Asm [kwfuJh oHcsyform;awGtaeeJY b,fvdkyHkpHeJY oBuFefudk jzwfoef;Mur,fqdkwmawmhjzifh
aiGa&mifydwfum;ay:apmifhMunfh&rSmayghAsm [kwfuJh [kwfuJh/

11

25? 3? 2013 &ufaehwiG f &efuek Nf rKd Y ? ykZeG af wmifNrKd Y e,ftwGi;f


trdet
hf rSwf 5^2013 xkwjf yefxm;

Equality Myanmar wGif vlt


h cGit
Uf a&;qkid &f m

oifwef;rsm;wufa&mufEdkif
vlt
Y cGit
hf a&;qkid &f mynmay;jcif;? oifwef;rsm;zGiv
hf pS o
f ifMum; ay;jcif;rsm;udk vkyaf qmifvsuf&adS om
tzGUJ tpnf;rS OD;aqmif tajccHvt
Yl cGihf ta&;ESiyhf ufoufaom oifwef;om;avQmuf
vTmrsm; pwifac:,laeNyDjzpfaMumif; od&onf/
oifwef;umvrSm oifwef;wpfckvQif (6)&ufwmumvjzpfNyD;ydkYcs ay;rnfhoifwef;rsm;rSmusm;?rwef;wla&;twGufjrifhwifaeaomtzGJUtpnf;rsm;rS0efxrf;rsm; Gender equality Promoted Org.
twGuf tajccHvlYtcGifhta&;ESifh trsdK;orD;tcGifhta&;qkdif&moifwef; Basic Human Rights and CEDAW
Training ? tajccHvlYtcGifhta&;ESifh trsdK;orD;qdkif&moifwef;? vdifpdwfcH,lrI uGJjym;aeolrsm;ta&;ESifh
Yl cGit
hf a&;ESihf
ywfoufNyD; pdw0f ifpm;ol Lesbian, Gay, Bi-Sexual and Tran-Gender (LGBT) twGuf tajccHvt
LGBT qdkif&moifwef; Basic Human Rights and LGBT Training ? EkdifiHa&;wuf<uvIyf&Sm;olrsm; Political
activist twGuf tajccHvt
Yl cGit
hf a&;ESihf vGwv
f yfpmG ajymqkcd iG q
hf ikd &f m oifwef; Basic Human Rights and
Equality Myanmar

rdwv
D mNrdKU tMurf;zufvyI &f mS ;rI *,ufonf 24?3?2013wGif &efuek Nf rdKUodYk ul;pufr&I v
dS mEkid o
f nf[k
aumv[mvowif;rsm; xGu&f v
dS mcJNh yD;aemuf &efuek Nf rdKU&Sd trsm;jynforl sm;vnf; pk;d &drrf rI sm;&Sv
d mcJo
h nf/
xkaYd emuf25?3?2013 aeYwiG f &efuek Nf rdKU&Sd ykZeG af wmif? omauw? r*FvmawmifeG NYf rdKUe,f? wmarGNrdKUe,fww
Ykd iG f
pd;k &drzf ,
G o
f wif;rsm;xyfrx
H u
G &f v
dS mcJNh yD;aemuf xGuaf y:vmaom trdet
Yf rSwf 5^2013udk ykZeG af wmifNrdKUe,f
twGif; wm0ef&Sdolrsm;rS ,ckvdk vdkufvHaMunmcJhonf/
]]ykZeG af wmifNrdKUe,f trSwf (2)&yfuu
G t
f wGi;f rSm rSw
D if;aexkid Mf uukeaf om rdbjynfot
l aygif;ESiw
hf uG
NrdKUrdNrdKUz? &yfr&d yfzrsm;tm;vH;k od&adS p&ef atmufygtrdeu
Yf kd aMunmxkwjf yefvu
kd yf gonf/ NrdKUe,ftaxGaxG
tkycf sKyfa&;OD;pD;Xme? ykZeG af wmifNrdKUe,ftrdet
Yf rSwf 5^2013? (1374)ck waygif;vqef; (14)&uf?(2013)ck?
rwfv (25) &uf/ ykZeG af wmifNrdKUe,f pnfyifom,ma&;e,ferdwt
f wGi;f zGiv
hf pS af &mif;csaeaom ,pfrsdK;qdik ?f
pm;aomufqikd ?f aps;qkid rf sm;tm;vH;k n(9;00) em&D tcsdet
f xdoma&mif;cs&eftrde-Yf ykZeG af wmifNrdKUe,ftwGi;f
rvdv
k m;tyfaom qlyv
l yI &f mS ;tMurf;zufrrI sm;rjzpfay:apa&;twGuf atmufygtwdik ;f trdex
Yf w
k jf yefaMunm
vdu
k o
f nf/ ,pfrsdK;qkid ?f pm;aomufqikd ?f ukepf q
kH idk ?f aps;qdik rf sm;? vrf;ab;wGiaf &mif;csaeaomaps;onfrsm;
tm;vH;k n(9;00)em&D tcsdet
f xdom a&mif;cs&eftrdex
Yf w
k jf yefvu
kd o
f nf/ txufygtrdet
Yf m; vdu
k ef maqmif
&Gujf cif;r&So
d nfukd pdppfaq;awGU&Syd gu wnfqOJ ya't& ta&;,laqmif&u
G o
f mG ;rnfjzpfaMumif; trsm;jynfol
tusdK;iSmxkwjf yefvu
kd o
f nf}} [k ykZeG af wmifNrdKUe,ftwGi;f wpfvrf;0ifwpfvrf;xGuf vdu
k v
f t
H oday;aeonf
udkawGU&Sd&onf/
oufxGef;vif;

(Phone)eJhywfoufNyD;odxm;oifUaom
(Sprite)u@
trsm;jynforl sm; aeYpOftoH;k jyKaeaom wefz;kd enf;rdv
k b
f ikd ;f zke;f rsm;onf zke;f wpfv;kH rS zke;f wpfv;kH odYk csdwq
f uf BudKwifaiGjznfah y;oGi;f Edik Nf yD;
rdbtaygif;toif;rsm;? oli,fcsif;rsm;? cspfocl iforl sm;rStp wjcm; wjcm;aom vly*k Kd vfrsm;udyk g (Sprite)jzpfapEdik af om u@av;wpfcjk zpfonf/
odYk (Sprite)jzpfapEdik af om BudKwifaiGay;ydrYk u
I v
kd yk af qmifygu ud,
k u
f ikd af qmifaeaomzke;f wGif yxrOD;pGm (*123*)tm;du
k Ef ydS &f rnfjzpfonf/
'k w d , tqif h t aejzif h rd r d 0 ,f a qmif x m;aom aiG j znf h u wf w G i f yg0if a om vQKd U 0S u f c J j cpf e H y gwf t m; xnf h o G i f ; d k u f E S d y f & rnf j zpf o nf /
'k w d , tqif h v k y f a qmif N yD ; ygu (*)wpf v H k ; tm; xyf d k u f N yD ;
rdrdaiGjznfhoGif;ay;vdkaom zkef;eHygwfudkdkufESdyf&rnfjzpfonf/ xdkodkY
du
k Ef ydS Nf yD;ygu (#)tm;du
k Ef ydS Nf yD; (Call)ac:vdu
k yf gu rdrad y;ydv
Yk akd om
zkef;wGif BudKwifaiGjznfhay;oGif;NyD;oGm;rnfjzpfonf/
CDMA 450 MHz ESihf CDMA 800MHz zke;f rsm;wGif vTa
J jymif;vdk
ygu *123*ae&mwGif*166*tm; dkufESdyfay;ydkY&rnfjzpfonf/
B.B

oBuFefwGif;umvw&m;pcef;
&efukefwdkif;a'oBuD;? '*HkNrdKUopf(ajrmufydkif;) NrdKUe,f? trSwf (16)
&yfuu
G ?f &yfuu
G ?f (NrdKUOD;apwD) blwmHk "r&yd o
f mausmif; wdu
k t
f wGi;f
(1374) ckESpf? wefcl;vqef; (3) &uf? (13-4-2013) &uf? paeaeYrS
(1374) ckESpf? wefcl;vqef; (9) &uf? (19-4-2013) &uf? aomMum
aeYxd aus;Zl;awmf&Sif t*r[my@dw rdk;ukwfq&mawmfbk&m;BuD;\
Oyed,twdkif; rdk;ukwf0dyem w&m;pcef;udk (7) &ufwdkifwkdif
oBuFefwGif;umv usif;yjyKvkyfrnfjzpfyg (1374) ckESpf? wefcl;vqef;
(2) &uf? (12-4-2013) aomMumaeY nae (5) em&D <ua&muf&rnf
jzpfygojzifh owfrSwfa,m*DOD;a& (250)cefY vufcHrnfjzpfygaomaMumifh
w&m;pcef;0ifa,m*Drsm; BudKwifpm&if;ay;oGi;f Edik yf g&ef edAm eftusKd;arQmf
udk;um EId;aqmfvdkufjcif; jzpfonf/ pdwfyg0ifpm;aom tvSL&Sifrsm;
vSL'gef;vdkygvQif tkPfqGrf;(120000)usyf? aeYqGrf; (240000)
usyfwdkYudk rnfolrqdkvSL'gef;Edkifonf/ qufoG,fvSL'gef; vdkygu q&m
awmfOD;a&0w? zkef;-(09-5036714? 01-8010081)wkdY qufoG,f
vSL'gef;EdkifaMumif; od&Sd&onf/
LNNH

12

ES i f h vl x k t ajcjyKtzG J Y t pnf ; rsm;?


tpkd;&r[kwfonfhtzGJUtpnf;rsm;rS 0efxrf; rsm; CBO/ NGO worker
rsm;twGuf tajccHvt
Yl cGit
hf a&;ESihf tajcjyKcsOf; uyfjcif;qkid &f moifwef;
Human Rights and RBA Training wkdYjzpfaMumif; od&onf/
oifwef;csderf mS eHeuf(9;00)rS nae(6)em&Dtxdjzpfonf/ oifwef;
om; a&G;cs,fc&H olrsm;udo
k ifwef;rprDwpfywfBudKwif taMumif;Mum;
oGm;rnfjzpfaMumif;? ta&G;cs,fcH&aomoifwef;om;? oifwef;olrsm;
twGuf vdktyfrnfh NrdKUwGif;c&D;oGm;vmrIp&dwfrsm;? oifwef;wGif;
tpm;taomuf? pma&;ud&d,mrsm;ESifh tjcm;pm&Gufpmwrf;rsm;ponfh
ukeu
f sp&dwrf sm;udv
k nf; yHyh ;kd ay;oGm;rnfjzpfaMumif;od&onf/ oifwef;
wufa&mufvo
dk rl sm;onf avQmufvmT ydwrf nf&h ufrsm;udv
k nf; txl;*k
jyKapvdak Mumif;ESihf oifwef;wpfcsdew
f iG f oifwef;om;(20)cefo
Y m uefY
owfxm;aMumif;od&onf/ tao;pdwo
f &d v
dS ykd gu zke;f -09448023569
(&efukef) odkYr[kwf tD;ar;vf equalitymy anmar.ygn@gmail.com odkY
qufo,
G af r;jref;Ekid af Mumif;od&onf/
oufxGef;vif;
Freedom of Expression Traning

,cifwpfywfrStquf

ol&mZyviaf y:a&mufwmeJY tdraf &SUt&mudk om;awmf pOfu


h ;l rif;
om;udk ceYv
f u
kd w
f ,f/ nDawmf tjrifrh if;om;udak wmh vuf&&dS mxl;eJyY J
wif;wdrfauseyfapw,f/
onftpOftvmudk xm;ypfcw
hJ hJ tavmif;rif;w&m;BuD;ud,
k w
f ikd u
f
vljY ynfrmS r&Sad wmhb;l r[kwv
f m;/
onfawmh trdeMYf oZmemcHzYkd rvdak wmhb;l aygh/ ckawmh olu,
kd w
f ikd u
f
rif;w&m;BuD;jzpfaeNyDqdkawmh olYrSmvkyfydkifcGifhawGu &SdaeNyD/
olvyk o
f rQ tm;vH;k [m jynfoal wGu vufoifch &H r,fqw
kd hJ tjrif
rsm;eJY olo
Y m;awmfukd tdraf &SUt&may;jcif;yJ/ trSerf mS awmh olv
Y yk &f yf[m
rSefw,fvdkYqdk&r,f/
vlaY vmurSm tcspfcif tESpo
f ufq;kH jzpfou
l rdrw
d &Ykd UJ om;orD;yJ
r[kwfvm;? om;orD;udk &wemwpfyg;ozG,f xifcJhMuw,f/
nDtpfukd armifErS qdw
k mu wpfrad ygufcsif;rdo
Yk m oHa,mZOf Nid
wG,fMuw,f/
qifjzL&Sirf if;w&m;BuD;tzkv
Yd nf; onfvykd aJ ygh/ Edik if aH wmf&UJ tjrifh
qHk;ae&mu rif;w&m;BuD;jzpfaevdkYom olYrSmuvnf; cspfcifpGJvrf;rI
qdw
k mu &Sw
d myJ/ oHa,mZOfuvJ &Sw
d myJaygh/
onfawmh ol&Y UJ &ifEpS o
f nf;jcm om;awmfpOfu
h ;l rif;om;udk tdraf &SU
t&m tyfEiS ;f vdu
k w
f maygh/ 'guawmh rdbu om;orD;tay:cspfwphJ w
d ef YJ
jyKrlvdkufwmyJ/
onfuwnf;u tjrifrh if;om;BuD;[m xD;eef;twGuf auseyfrI
r&SdcJh[ef rwlbl;/
'gayr,fh taMumif;oH;k yg;ra&G;wJh rif;wd&Yk UJ rsufapmif;aMumift
h om
NidrfaecJh&w,f/ usefwJhnDrsm;udk ajzmif;ajzmif;zszseJY ESpfodrfhcJh&w,f/
olwdkY nDi,frsm;tm;vHk; tusdwftcJjzpfcJhMu&w,f/
tajctaeu ray;avawmh xD;eef;udv
k yk Bf uHzYkd rvG,cf b
hJ ;l / onf
Mum;xJ aemifawmfqifjzL&Sirf if;w&m;BuD;&JU zdEydS rf rI sm;udk xyfwvJvJ
cHpm;ae&w,f/ 'gaMumifh olwt
Ykd m;vH;k rvl;omrvdro
hf meJY &Sad eMuw,f/
a[m-tckom;awmf pOfhul;rif;w&m; eef;wufawmhaum olwdkY
nDtpfudkwuG oufom&m&rwJhvm;/ vHk;0roufomyg/ ydkvdkawmh
uGyfnyfvmao;w,f/ zdzdpD;pD;tEdkifusifhrIrsm;jzpfvmw,f/
onfae&mrSm tBuD;qH;k jzpfwhJ tjrifh rif;om;BuD;[m wpfcck ak wmh
vkyfrSyJvdkY pOf;pm;rd[efwlw,f/
Mum&if ouFmruif;jzpfcH&NyD; towfcH&r,fh twlwlxD;eef;udk
vkyBf uHrw
d murS cHpm;&OD;r,fqw
kd hJ pdwu
f ;l eJx
Y ;D eef;udk vk,zl Ykd BuHpnf
wmyJ/
ol&Y UJ BuHpnfr[
I m t&mrxifygbl;/ tppt&m&mudk apmifMh unfah e
wJh eef;wGi;f olvQKdrsm;[m ol&Y UJ tBuHtpnfukd &dyrf o
d mG ;Muw,f/ ao
csmonfxuf ydNk yD; aocsmatmifvv
Ykd nf; tcsdeu
f dk apmifah eMuw,f/
tjrifrh if;om;BuD; tdraf wmfrmS &mZyviu
f dk vkyBf uHzaYkd jymqdak ewke;f ?
pDrHaewkef;rSm zrf;rdoGm;wmyJ/
tJ'gu ydNk yD;qd;k wmyJ/ pnf;0g;du
k Nf yD; tjypfr&Sd &Sad tmifprD NH yD; 0dik ;f
zrf;wmyJjzpfw,f/
baxG;awmf tjrifrh if;om;BuD;[m rif;w&m;BuD;tzdrYk mS tvGeBf uD;
rm;wJh tE&m,fjzpfaew,f/
onfawmh onftE&m,fuo
kd w
k o
f ifvu
kd &f if aemufxyf &mZyvif
udk vkyfBuHr,fholrsm;[m tvdkvdkaoG;vefYoGm;rSmyJ/ b,fvdkrS xyfrH
vkyfBuH&JrSm r[kwfbl;/
NyD;awmhvnf; a&Teef;awmftwGi;f rSm tjrifrh if;om;BuD;&JU MoZm[m
tawmf BuD;rm;aew,f/
Mumvm&if baxG;awmfjzpfo&l UJ t&Sed t
f 0g[m BuD;rm;vmEdik w
f ,f/
tJ'Dtcgus&if baxG;awmfudk ta&;,lzdkY cJ,Of;vmr,f/
tqdyfqdkwmu aoG;MumxJrysHUcif vluOD;&w,fr[kwfvm;/
tckvnf; tJ'v
D ykd aJ ygh/ t"du &efojl zpfwhJ tjrifrh if;om;BuD;udk
NzdKcGi;f vdu
k &f if usefwo
hJ rl sm;[m tvdv
k akd ysmufu,
G o
f mG ;rSmyJaygh/ onf
twGuf pOfu
h ;l rif;w&m;BuD;&JU trdeaYf wmfeYJ oufqidk &f m tBuD;tuJrsm;u
tpDtpOfrsm;csrSwfNyD; 0dkif;zrf;MuwmyJ/
rif;w&m;BuD;eJY olt
Y rIxrf;rsm;uawmh onfvyk &f yf[mw&m;w,fvYkd
xifrmS yJ/
ae&mudk vkvmwJh olreS o
f rQudk tjypfrBuD;BuD;atmifvyk &f r,faygh/
oufaooum&rsm;eJYvJ jynfhpHk&r,faygh/
'grSvnf; olwpYkd yG pf cJG sifovdk jzpfvmrSmaygh/ trIupd BuD;rm;vm
r,faygh/ ud,
k af &mufaewJah e&mudk umuG,w
f o
hJ abmaygh/ onfvrkd S
rumuG,&f if tmPmvJvufrjhJ zpft;kH r,f/ toufvnf;ao&OD; r,faygh/
tmPmqdw
k mrSm aqGrsKd;om;csif; r&S&d bl;/ om;tzcsif;jzpfygap
toufukd owfypfwef owf&r,f/ csrf;omcGihf ray;&bl;/ vlb
Y 0xJu
[dkzuftpGefqHk;b0udk a&mufatmifydkYypf&w,f/
'grSvJ aemufxyftmPmudk rvkEikd rf mS / awmfveS yf ek u
f efrI rvkyf
EdkifrSmjzpfw,f/
tckvJ tjrifrh if;om;BuD;eJY BuH&mygtcsKdUudk xH;k pHet
YJ nD pD&ifap
awmfrlw,f/
rif;aoG;rif;oufppfppfjzpfwJh tjrifhrif;om;BuD;udkawmh a&rSm
azsmufapw,f/ aoG;xGufoH,dk vHk;0r&Sdap&bl;/
rif;w&m;BuD;&JUom; rif;om;rif;aoG; ppfppfrsm;[m aoG;ajrrus
&bl;vdkYqdkMuw,f/
tjypftavQmuf&v
dS Ykd pDro
H wfjzwfcsif&if vlaY vmurS tnifom
qHk;aomenf;eJY xGufoGm;ap&atmif pDrHjyKvkyf&w,f/

Edik if aH wmfukd tkycf sKyrf if;vkyaf ewJU t&Sio


f cif rif;w&m;Bu;D awG &Scd &UJ ufom;eJY
jynfoal wG[m trdro
UJ m;a&enf;ig;qdw
k mvdk jzpfMu&w,f/ tm;ud;k zG,&f mrjrifb;l /
jriforQ trIxrf;awGukd aMumufae&w,f/ vmbfay;vmbf,rl rI sm;uvnf;renf;bl;/
avmif;upm;? 'kpdu
k rf sm;[mvnf; aejynfawmftESrhH mS 'keahJ ';yJ/
a&rSmazsmufw,fqw
kd mu tjrifrh if;om;BuD;&JU vnfNrdKudw
k w
k w
f ekd YJ
dkufowf vdkufw,f/
NyD;rS tavmif;aumifukd toifph rD x
H m;wJh uwDy gtdwx
f x
J nfNh yD;
{&m0wDjrpf&JU owfrSwfxm;wJh a&eufeufrSmoGm;cswmyJ/
onfenf;tm;jzifh baxG;awmf tjrifrh if;om;BuD;crsmrSm vlaY vmu
xJu xGufcGmoGm;&wmyJ/
olt
Y zdx
Yk ;D eef;udk BuHpnfo
kH ufoufy&J w
dS ,f/ BuHpnfw,fqw
kd mu
bmrS xdxda&mufa&muf rvkyf&ao;bl;/
pDrH o
kH ufoufyJ &Sad o;w,f/ 'gudk pOfu
h ;l rif;w&m;BuD;u Edik if aH wmf
udk vkyfBuHw,fqdkNyD; uGyfrsufvdkufwmyJ/
wjcm;BuH&mygjzpfwJh tjrifhrif;om;BuD;&JU trIawmfxrf;rsm;udk
okmefxkwf "m;ckwfowfapvdkufw,f/
'guvnf; awmfvSefykefuefrI ratmifjrif&if jzpf&r,fh"rwmyJ/
b,facwfyjJ zpfjzpf rif;w&m;BuD;rsm; tkycf sKyfvmwJah cwf umv
rsm;rSm twGi;f opmazmufrsm;[m &Scd MhJ uwmyJ/ opmazmufqw
kd muvJ
twdkif;twmeJY&Sdw,f/
wu,fwrf; ae&mudk &oifyh gvsuferYJ &bJab;xdik af eMuwJh olawG
udak wmh opmazmufvaYkd c:rvm;/ bk&ifrif;w&m;BuD;&JU tzdtESyd f tcsKyf
tcs,fudk cHae&olrsm;yDyD x<uawmfvSefrIrsm;jzpfMurSmyJ/
b,folrS a&iHkcH raeEdkifMubl;/
'gudk rif;w&m;BuD;eJY olYtrIxrf;rsm;u zdzdESdyfESdyfuGyfnyfw,f/
axmifcswefaxmifcs? owfypfwefowfypfw,f/
NyD;awmhvnf; Edik if aH wmfukd vkyBf uHwo
hJ rl sm;qdNk yD; om;r,m;ygrusef
wpfaqGvHk; wpfrsKd;vHk;rD;avmifwdkufoGif;apw,f/
wu,fawmh ya'o&mZf&UJ acwfwpfavQmufv;kH rSm jynfoal wGtzkYd
tm;udk;&mrJh jzpfMu&w,f/
Edik if aH wmfukd tkycf sKyfrif;vkyaf ewJh t&Sio
f cif rif;w&m;BuD;awG
&Scd &hJ ufom;eJY jynfoal wG[m trdro
hJ m;a&enf;ig;qdw
k mvdk jzpfMu&w,f/
tm;udk;zG,f&mrjrifbl;/ jriforQ trIxrf;awGudk aMumufae&w,f/
vmbfay;vmbf,lrIrsm;uvnf; renf;bl;/
avmif;upm;? 'kpdu
k rf sm;[mvnf; aejynfawmftESrYH S 'keaYJ ';yJ/
yGJvrf;obif cif;usif;ovm;xifae&w,f/
'gyJaygh/ Edik if aH wmf&UJ rif;w&m;BuD; ud,
k w
f ikd u
f 'kpdu
k rf rI mS ayGae

awmh ajymp&mr&Sdbl;/
onftcsderf mS bk&m;'um? ausmif; 'umcH,al ezdYk roifah wmhb;l /
rif;w&m;BuD;&JU tBudKufaqmifrSyJ/ &mxl;&mcH&Mur,f r[kwfvm;/
ridkwrf;rIdufwrf;
onfowif;udk Mum;odvdkufwmeJY pOfhul;rif;w&m;BuD;[m
tvGeftrif; tHhtm;oifhawmfrloGm;w,f/
tHhtm;oifhw,fqdkwmxuf xdwfvefYwMum;jzpfoGm;w,f qdkwmu
ydkNyD;rSefr,f/
cgwdik ;f t&uft&Sed af Mumifh tpOfe&D aJ ewJh olrY sufEmS jyif[m jzLazG;
oGm;w,f/ kww
f &ufaoG;qkwo
f mG ;wJh oPmefy/J rdrd vH;k 0rarQmfvifh
rxifxm;wJh olwpfa,muf[m rdr&d UJ &mZyviaf y:rSm wifxikd w
f ,f
qdw
k mudk Mum;&awmh vH;k 0 rcHr&yfEikd b
f ;l /
bmvkyv
f Ykd bmukid &f rSe;f vJ rodb;l /
olt
Y zd&Yk mrSm bmeJw
Y o
l vJqakd wmh arsmufopfuikd ;f vGww
f yhJ pkH rH sKd;yJ/
aejynfawmfjyef&r,fqdkwmuawmh a0vma0;/
taMumif;&Sw
d ,f/ tck aejynfawmfrmS azmif;um;pm;u tmPmvk
vdu
k Nf yDqkd wmudk odxm;wJh ol&Y UJ trIxrf;tcsKdU[m olu
Y ykd pfNyD; xGuaf jy;
oGm;MuNyD/
tmPm&wJh rif;w&m;BuD;vufatmufrmS 'l;axmuf0ifomG ;MuNyD/
olet
YJ wl ygvmwJh wyfrawmfBuD;[mvnf; tmPm&Sw
d ek ;f uom Munf
ndKwmuvm;/ olwdkYuvnf; onftwdkif;yJ/
wyfuq
kd w
k Nf yD; aejynfawmfukd jyefomG ;MuNyD/ pOfu
h ;l rif;w&m;BuD;
tzdYk t&m&mudk tm;ud;k zG,rf jrifawmhb;l /
oleY m;rSm om;awmforD;awmfi,frsm;eJrY zd &k m;wcsKUd wdo
Yk m&Sad wmhw,f/
txl;,HMk unftm;ud;k &wJh ol&Y UJ rSL;awmf rwfawmfrsm;[mvJ tenf;
i,fy&J adS wmhw,f/ rl;,pfaomufpm;rIrsm;eJo
Y m aysmfarGUcJw
h hJ rif;w&m;BuD;
tzdkY tukodkvfw&m;rsm;u zdpD;vm[efwl&JU/
xD;eef;udk jyefvnfvkyfBuHzdkY qdkwmuvnf; rvG,fawmhbl;/
rif;w&m;BuD;eJYtwlygvmwJh wyfrBuD;uvnf; olYudkpGefYcGmNyD;
jyefomG ;MuNyD/ wjcm;NrdKU&Gmaus;vufrmS &Sw
d hJ &JrufawmfawGukd jyefvnf
pkpnf;NyD; wdkufzdkYuvnf;rjzpfbl;/
qufvufazmfjyygrnf

13

vufyaH wmif; rD;avmif'Pf&m&q&mawmf xdik ;f wGiaf q;ukNy;D jrefrmEdik if o


H hkd jynfvnfa&muf&?dS
ppfuikd ;f oDw*laq;Hw
k iG q
f ufvufaq;ulorIc,
H rl nf
&efukef? rwf(27)
(2012)ckESpf? 'DZifbmv(13)&ufaeYwGif xdkif;EdkifiHodkY aq;ukorIcH,l&efoGm;a&mufcJhonfh vufyHawmif;awmifta&; tjyif;xefqHk;rD;avmif'Pf&m&&SdcJhonfh
q&mawmfOL;wdumPonf(2013)ckESpf rwfv(26) &ufaeYwGif &efukefodkYjyefvnfa&muf&SdvmNyDjzpfaMumif;od&onf/
q&mawmfOL;wdu mPonf xdik ;f Edik if w
H iG &f yfaygif;(100)ausmf Mumaq;ukorIc,
H cl hJ
&aomfvnf; aumif;rGepf mG oufomjcif;r&Sad o;aomaMumifph pfuikd ;f wdik ;f ? oDw*laq;Hw
k iG f
vH;k 0aysmufuif;onftxd xyfr
H aq;ukorI cH,o
l mG ;rnfjzpfaMumif;od&onf/ q&mawmf
BuD;\om;jzpfou
l akd eoD[u]]ta&jym;tpm;xd;k wmu ud,
k t
hf a&jym;eJu
Y ,
kd t
f pm;xd;k &wm
qdak wmh q&mawmfBuD;rSm ta&jym;vufusef odyrf &Sb
d w
J pfu,
kd v
f ;kH eD;yg; avmifxm;wm
qdak wmh ta&jym;taumif;av;awG&w
dS ahJ e&muaeNyD;awmh jznf;jznf;csif;vky&f wmqdak wmh
ydkMumw,f}} [kvQyfwpfjyufodkYajymjyonf/
q&mawmf OL;wdumPonfykvJNrdKUe,f? ac:oeDaus;&Gmawm&ausmif;av;wGif
wpfyg;wnf;oDwif;oHk;aeNyD; vufyHawmif;awmif qEazmfxkwf&mwGif oydwfpcef;
yg0ifcJh (29?11?2012)aeYNzdKcGJrIwGif cEmudk,f\(45)&mckdifEIef; rD;avmif'Pf&m&&SdcJhjcif;
jzpfaMumif;od&onf/ xdkif;EdkifiH q&mawmfBuD;aq;ukorIcH,laecsdefwGif xdkif;EdkifiH&Sd
jrefrmtvkyform;rsm;? tzGJUtpnf;rsm;rSm vma&mufvSL'gef;rIrsm; &SdcJhaMumif;od&onf/
a':atmifqef;pkMunfOu|tjzpfaqmif&u
G cf ahJ om vufyaH wmif;awmif pHpk rf;ppfaq;a&;\
tpD&ifcpH mwGif ]]rD;cd;k AH;k }}[loH;k EIe;f xm;onfukd q&mawmftaejzifo
h abmrwlonft
h jyif
ooedu taqmufttHkrsm;tm; vuf&SdyHkpHrysufajymif;a&GUrnf[lonfudk oabmrusaMumif;od&onf/
apmzd k ; cG m ;
(1988)ckESpfwGif ppftpdk;&udkvlxktHk<urIESifh qefYusifcJhMu&m
toufaygif;rsm;pGmb0aygif;rsm;pGm paw;cJhMu& ay;qyfcJh
Mu&onf/ uav;oli,frsm;? ausmif;om;ausmif;ol
rsm;? tvkyform;v,form;rsm;? jynfolvlxkrsm;pGmwdkY
onf ppftpdk;&udk tyfwdkwpfacsmif;rQyifrudkif aqmifbJ
qefYusifwdkufyGJ0ifcJhMujcif;jzpfonf/ xdkodkY ppftpdk;&udk
qefYusifwkdufyGJ0if&if;usqHk;cJh&olrsm;? toufay;cJh&ol
rsm;onf acwftqufquf vufcsKd;&nfwGifyif&rnf
rxif/
vloo
d o
l w
d ikd ;f odjynfou
d rmodMuolrsm;&So
d vdrk xifr&Sm;
toufay;paw;cJhMu&olrsm;trnfpm&if;udk rnfolawGu
armf u G e f ; wif u r n f ; a&;xd k ; *k P f j yKMurnf e nf ; / ol w d k Y t wG u f
trQa0ay;EkdifMuNyDvm;? olwdkYtwGufjyefvnf ta<u;qyfcGifh&MuNyD
vm; pOf;pm;p&mjzpfonf/
(2013)onf 88 ckEpS t
f a&;tcif;\ aiG&wkumvjzpfonf/ 88
ckESpfrSyif 25 ESpfjynfhajrmufonftxd usqHk;cJhMu&&Smukefaom wdkufyGJ
0ifol&Jaumif;rsm;crsm om"kac:cGifh&Muyg&JUvm;/
udkzkef;armf? udkpdk;EkdifwdkYusqHk;cJh&onfh aiG&wktcrf;tem;wGif &J

abmfupkd ;kd Ekid \


f rdom;pk0ifwpfO;D ajymMum;csufrsm;um; &ifeifzh ,
G af umif;
vSacsonf/
]]<ua&mufvmwJh vlBuD;tm;vHk;udk *g&0jyKygw,f/ 'DaeY[m (13)
&ufaeY? armifbkef;armf aoewfeJYtypfcH&wJhaeYyg/ (13)&ufaeYrSm armif
bkef;armfaoqHk;oGm;ygw,f/ armifpdk;Ekdifvnf; typfcH&ygw,f/ typfcH
&NyD; (4)vydik ;f ? (5)&ufaeYrmS uG,v
f eG yf gw,f/ uRefrtdru
f kd zke;f vmw,f/
armifp;kd Ekid f aoewfypfc&H w,fw/hJ (idv
k suf) ol[m tm&ftikd w
f aD &mufwhJ
txdvnf; aq;vdyfvnf;raomufwwfygbl;/ wjcm;t&mawGqdkwm
ta0;BuD;yg/ dk;dk;at;at;eJY BudK;pm;aewm/ rdom;pktay:vnf; od

14

wwfwo
hJ w
l pfa,mufyg/ 'gayr,fh typfc&H ygw,f/ (23)&ufaeY typf
cH&NyD;awmh cGJcef;xJuxGufvmw,f/ BudK;pm;NyD;awmhukaew,f/
raoygbl;aygh/ oluajymw,f/ om;ud,
k o
f m; od
w,fw/hJ rdom;pktm;vH;k udck spyf gw,fw/hJ rdom;pkukd
wm0efrauswJhom;jzpf&wmcGifhvTwfygwJh/ 'geJY
nae(6)em&DausmfrSm . . ./ 'gayr,fh . . ./
om;av;twGuf(dIufBuD;wiifidka<u;)/ uRefr
tay:rSmaus;Zl;&Syd gw,f/ aq;Hk rSmvmMunfMh uwm
tm;vHk;udkaus;Zl;wifygw,f/ 'DavmufyJajymyg&ap/ tokb
tdrjf zpfawmh oufqikd &f mvlBuD;awGuajymw,f/ uRefrwkYd tazu
rauseyfvrYkd w&m;w,fjzpfr,ft
h ajctaersKd;rSm 'Drqlyal tmif vdaYk wmh
wm0efr,lEkdifygbl;/ usKyfwdkYom;aoyJNyD;NyDyJ/ cifAsm;wdkY zsmvdyfeJY
ywfNyD;cJqGJNyD;a&xJypfcsvdkufvnf; usKyfauseyfw,fvdkYajymNyD;awmh
taMumif;jyefvdkufygw,f/ 'geJY tazhudkvlBuD;rif;wJh/ q,f&uf
avmuf&efuek rf mS em;em;aeaeaeygvm;wJ/h tazu usKyfvnf;tdrf
rSm tBuD;tuJvnf;jzpfawmh 'Dtokbudk usKyfwdkYuAk'bmom/

usKyfom;&JU &ufvnfoydwfudkoGwfzdkY pDpOfrSjzpfr,frdkYvdkY usKyfjyef&r,f


qdkNyD; tazujyefvmw,f/ tJ'gqdk&ifwJh/ vrf;rSm qlylrIawGrjzpfatmif
vdkYwJh/ 'geJY jyefvmawmh tazuqlylatmifjzpfatmif zefwD;p&mvnf;
taMumif;r&Sdygbl;/ tazu tdrfudkomjyefvmvdkufNyD; uRefrwdkYtdrfeJY
reD;ra0; tdrw
f pftrd rf mS oGm;aeygw,f/ oGm;aeNyD;awmh uRefrarmifav;
wpfa,mufq,fwef;pmar;yGJ 'DaeYvdkajzNyD;wJhnaerS tazjyefvm
w,f/ &efuek u
f jyefvmw,faygh/ jyefvmawmh tazursufEmS raumif;
bl;/ uRefrwdYk tazb,fvv
kd /J tjzpfreS af jymjyyg/ taz bmrSrajymbl;/
NyD;awmh NcHxJtaemufbufudk ukvm;xdkifoGm;cswJh/ tJ'DrSmxdkifNyD;awmh
igeifwdkYajymrvdkYyJ/ armifpdk;EkdifqHk;oGm;NyDwJh/
tJ'v
D ekd yYJ J oydwo
f w
G Nf yD;awmh uRefrvnf;rcHcsifveG ;f vdYk 'g wd&pmef
wpfaumifaooGm;wmrSr[kww
f mbJ/ wd&pmefaooGm;awmifrS oHa,m
ZOf&Sdao;w,f/ wdkif;jynftay:rSmvnf; odwwfwJhvlaumif; olaumif;
wpfa,mufav/ tJ'rD mS tokbcsawmhvnf; BuHawm okef rSmwJ}h }
aocsmonfu rdrdwdkYonf 88 ta<u;udk ckwdkifjyefrqyfEdkifMujcif;
yifjzpfonf/ onfta<u;udk b,fawmhqyfciG Bhf uHKrnfvJ . . . touf
ay;paw;cJh&onf wdkufyGJ0ifol&Jaumif;taygif;udk rsufESmylp&maumif;
vSacsonf/

vuf&Sdjzpfay:aeonfU bmoma&;tpGef;a&mufrI? tMurf;zufrI? rwnfNidrfrIrsm;ESifU


yufouf oabmxm;tjrifrsm;

bkef;awmfBuD;&,fbDe,fbufeuf
vHk;0(vHk;0)rjzpfoifhyg/

aZmf a Zmf r if ; (88rsKd ; quf a usmif ; om;)


1/ jrefrmEkid if \
H 'Dru
dk a&pDtoGiu
f ;l ajymif;a&;jzpfpOfudk ysufp;D ap
csifol vlwpfp(k ok)Yd toif;tzGUJ wpfc\
k pepfwuspDraH qmif&u
G af eonf
oHk;oyf/
2/ bmoma&;tpGe;f a&mufrrI sm;rjzpfay:ap&ef oufqidk &f m a'o
qkdif&m&Sd Ak'bmomq&mawmfBuD;rsm;? wjcm;bmoma&;qkdif&macgif;
aqmifrsm;? EkdifiHa&;tiftm;pkrsm;? vlrItzGJUtpnf;rsm;? oufqkdif&m
tkyfcsKyfa&;tzGJUrsm;yl;aygif;NyD; bmoma&;qkawmif;yGJrsm;? vlrIa&;
vkyif ef;rsm;ukd y#dyujzpfymG ;cJ&h ma'orsm;ESihf rjzpfymG ;ao;aoma'orsm;
wGif jyKvkyf&efvkdtyfaeonf[k,lq/

&SifpEmoD&d
ow0gtm;vH k ; wk d Y o nf
rd r d u k d , f u k d c spf M uonf r S m
trSeyf ifjzpfygonf/ vlom;wkid ;f onfvnf; rdrEd iS w
hf uG rdom;pk? vlrsKd;?
bmomukdvnf; aumif;? EkdifiHukdvnf;aumif; cspfjrwfEkd;Muygonf/
okaYd omf cspfwwf Muzkv
Yd ydk gvdrrhf nf/ t&m&m rdru
d cdk spfaompdwu
f o
hJ Ydk
uk d , f c sif ; pmpd w f j zif h pOf ; pm;csif h c sd e f w wf a om mPf y nm?
owd w k d Y v k d t yf a yonf / rd r d a Mumif h wpf y g;ol xd c d k u f y suf p D ; rI u k d
tb,f o l a wmf a umif ; rS
tvk d & S d r nf r [k w f
ay/
jrwfAk'\omoemtoufonf 0denf;Oya' vlom;pnf;urf;onf
oDvOya'? EkdifiH\toufpnf;urf;onf w&m;Oya'yifjzpfonfhtm;
avsmfpmG tqH;k tr 0denf;pnf;urf;? oDvOya'wkYd tajccHabmiftwGi;f
rS arwmukt
d ajccHaom uk,
d cf sif;pmpdwjf zifh onf;cHr?I owd? mPf
ynmwkaYd qmif&u
G Mf uvQif tpGe;f w&m;a&Smif&mS ;aom "rwnf;[laom
w&m;jzifh Nidrf;at;rIukd azmfaqmifEkdifygvdrfhrnf/

atmifEkdif([dELtzGJU)
1/ bmoma&;tpGef;a&muftMurf;zufrIr[kwfyg/
2/ rormolwkdY\ aoG;xkd;vIyf&Sm;rIomjzpfygw,f/
3/ vufwn
JG n
D ?D cH,cl sufygyg ckcEH idk v
f Qif apwemrSeu
f eforl sm;
u atmifjrifap&ygr,f/

Bobby SAFETY NET Ak'b


mom

b,fbmom0ifrqkd rdrw
d Ydk bmomw&m;qkq
d ;kH rrIudk vdu
k ef mjyr,f
qkd&if tm;vHk;Nidrf;csrf;om,mrI&Sdr,fqkdwm ,HkMunfygw,f/

a'gufwmjrifhodef;(Nidrf;csrf;vkvif)
tw+ya,m*+ta,mifaqmifraI wGu qif;&JraJG waeNyD;? tod
tm;enf ; aeol a wG u k d toH k ; csNyD ; Nid r f ; csrf ; pG m ,S O f w G J a exk d i f M uwJ h
tpk t a0; ES p f & yf u k d jyemjzpf a pjcif ; omjzpf y gw,f /
,ckrSjzpfwmr[kwfygbl;/ rMumcP jzpfay:aeayr,fh arharhoGm;vkdY
cH v d k u f & jcif ; jzpf y gw,f /
jynf a xmif p k b G m ;tm;vH k ;
vufwGJaqmif&GufEkdif&if umuG,fEkdifrSmyg/

rif;xifukdukdBuD;
wkdif;&if;om;trnftm;jzifhcGJjcm;&if (135)rsKd;
bmomtm;jzifhcGJjcm;&if (4)rsKd;
EkdifiHom;tm;jzifh (1)rsKd;
tm;vHk;[m jrefrmEkdifiHom;awGcsnf;
uRefawmfwkdY nDGwfMurSjzpfr,f/ /

aZmfrif;vwf(tpvrfbmom0if)
uREkyf w
f Ydk jrefrmEkid if rH mS aeNyD; jrefrmEkid if t
H a&;ukd nDtpfub
dk mom
rsm;ESifhyl;aygif; EkdifiHawmfBuD;wkd;wufatmifaqmif&GufoGm;ygrnf/
aZmfrif;Edkif("mwfyHk)

15

,cifwpfywfrStquf
]]'gqdk uRefawmf cifOD;udk vufxyfcGifhawmif;wm vufcHay;rSm
vm;}}
]][dk...cifOD;bufu jiif;y,fzkdY r&Sdygbl;? 'gayrJh cifOD; rdom;pk
udk...}}
cifOD; a&SUqufrajymbJ pum;pudk &yfxm;vdkufonf/
]][kwfygw,f? cifOD;rdom;pkudk wkdifyifoifhygw,f}}
]]cifOD;udk enf;enf;awmh tcsdefay;ygOD;aemf udk&Sifrif;nKd}}
]]udk&Sifrif;ndK arQmfvifhovdkyJ jzpfvmzkdY rsm;ygw,f}}
cifOD;u at;onf/ odumvnf;&Sdonf/ &Sifrif;ndK toufESifh
rwdrf;r,drf;t&G,fav;&SdolrkdY vlBuD;qefonf/ vkyfief;udk udk,fwdkif
OD;aqmifO;D pD;vky&f wmrkYd vlBuD;qefum wnfNidro
f nf/ rdbtodik ;f t0dik ;f
uvnf; tqifhtwef;jrifhrm;MuolawGjzpfonf/
rdef;rr,lawmhbl;vkdY qkH;jzwfxm;cJhaomfvnf; ckvkd vufxyfzkdY
wpfrsKd; qk;H jzwfvu
kd w
f mudk olu
Y ,
kd o
f l aoaocsmcsm jyefpOf;pm;rdonf/
olYqkH;jzwfcsuf rSm;aevm;qdkaom tawG;yif/
tcspfqdkwmvnf; &Sifrif;ndKtzkdY ESpfcgpvkH; emcJhwmrdkY &Sifrif;ndKrSm
&SdaomtcspfawG wnfNidrfvkdYoGm;NyD jzpfonf/ &Sifrif;ndKb0rSm tcspfqdk
wmudk OD;pm;ray;awmhyg/ tcspfukd OD;pm;ray;awmhwmxuf olt
Y em;rSm
ZeD;aumif;wpfa,muftjzpf&yfwnfzkdY b,fvdkrdef;uav;rsKd;u olY
twGuf toifhawmfqkH;jzpfw,fqdkwm olYudk,fol owfrSwfqkH;jzwf
cJhonf/
tcsdeaf wG odyrf Mumvdu
k yf g/ cifO;D qDrS tajzpum;udk Mum;&onf/
cifO;D ESi&hf iS rf if;ndK vufxyfzt
Ydk wGuf cifO;D rdom;pktodik ;f t0dik ;f rS auseyf
oabmwlvufcHvkdufonf/ ESpfzufpvkH;rS ESpfzufrdbrsm; awGUum
aphpyfyGJ tusOf;uav;vkyfNyD; vufxyfyGJtwGuf pDpOfMuonf/ aphpyfyGJ
u tusOf;Hk;usif;ywmrkdY b,fpme,fZif;b,frdwfaqGrsm; rzdwfbJ
ESpfOD;ESpfzufwnf;&,fyg/
cifOD;&ifxJrSm aysmf&TifrIawGajrmufjrm;pGmESifhyg/ &Sifrif;ndKuawmh
cifOD;udk vufxyf&rnfjzpfaomfvnf; &SifrifndK pdwfxJrSm pum;yGifhudk
wrf;w pGJvrf;aeqJygyJav/
t&rf;vnf; pum;yGifhudk owd&aerdonf/ pum;yGifh&JU tcspfu
olYESvkH;om;rSm tjrpfwG,faeNyD jzpfonf/
ESpfzufvlBuD;rdbawG aqGrsKd;todkuft0ef;awGu r*Fvmaqmif
twGuf 0,fMupDpOfMuESifh aysmfaysmfyg;yg; tvkyfIyfaeMuonf/ vufr
xyf cifrSm npmpm;yGJtwGufvnf; vdktyforQ tukefvkyfudkifvkdY pDpOf
NyD;ESifhNyD jzpfonf/

vsufyif/ onfa0'emawG
u wpfoufpmom jzpfvrd hf
rnfxifygonf/
wdkufxJrSmom tcsdef
uk e f a e&aom pum;yG i f h
csKyfcs,rf aI wGMum;xJrmS tNrJ
aeae&wJh pum;yGifh Mum
awmh vGwfvyfrIudk &SmazG
vmonf/ 'Dtwdkif;omqdk
armifESifhawGUzkdY pum;yGifh
rvG,fay/tcsdefawGvnf;
tv[moukefqkH;cJhonf/
pum;yGifhpdwfnpfnpf
jzifh xdkifaepOf pum;yGifh
arar pum;yGifh tem;okdY
a&mufvmonf/
]]orD;av; pum;yGifh
'DrmS wpfa,mufwnf; bm
vkdY vmxkdifae&wmvJ}}
]]wpfa,mufwnf;yJ
at;at;aq;aq; aecsi
fvdkYyg arar&,f}}
]]wpfa,mufwnf;ae
awmh orD;av; pdwaf v
aerSmaygh}}
]]arar&,f...pum;yGifh
bmrS rjzpfygbl;...'gayrJh}}
]]'gayrJh bmjzpfvJajymav
orD;}}
]]pum;yGihf tm;vk;H udk arhavsmhypfvu
kd f
wmawmif ararwkdYu pum;yGifhudk pdwfrcsEdkifbl;/ vGwfvyfrIawG
ray;ao;wm pum;yGifh 0rf;tenf;qkH;yJ arar}}
]]orD;av; ckvnf;vGwv
f w
G v
f yfvyf aeae&wmyJ r[kwv
f m;}}
]]vGwfvGwfvyfvyf [kwfvm;arar}}
pum;yGifh ararhvufarmif;udk vIyfudkifumar;vdkufygonf/
]][kwfw,fav orD;&JU}}
pum;yGifh rcsdNyHK; NyHK;vdkuf&if;rS...

pum;yGihf l;csiaf eNyaD rar? wdu


k x
f rJ mS ok;H ESpaf usmef ;D yg;aeae&wJh pum;yGiUf vGwv
f yfrrI sK;d
udk b,fou
l vkcd siMf urSmvJ? pum;yGirUf mS ywf0ef;usiq
f w
kd mvnf;r&Sad wmhb;l / ararUukd
pum;yGiUf uwdawGay;xm;NyyD J pum;yGiu
Uf kd ararwk,
hd MkH unfraI wG r&SMd uawmUb;l vm;[if/
pum;yGiu
hf kd arareJah zaz r,kMH unfMuawmhb;l r[kwv
f m;

tcspf pum;yGifhESifh a0;uGmcJhaomtcsdefawGyif okH;ESpfausmfcJhNyD


jzpfaomaMumifh tcspfolYqDjyefrvmEdkifawmhrSef; aocsmaeNyD[k &Sif
rif;ndKawG;rdonf/ tcspfudkaemufqHrwif;awmhyg/
tm;vkH;NyD;qkH;oGm;wm aocsmaeNyD/
jyefrvmEdkifawmhwJh tcspfudk ol &Sifrif;ndK rarQmfvifh&Jawmh.../
]]tcspf&,f...armifhqD jyefvmygvkdY armifrawmif;qdk&Jygbl;
tcspf&,f...}}
XXX

pum;yGifh armifESifha0;uGmcJhaom tcsdefawGu okH;ESpfyifausmfcJhay


NyD/ xkduJhokdYaom okH;ESpfvkH;vkH; armifESifhawGUcsifaomfvnf; tajctae
ray;cJhojzifh armifESifh 'DaeYxd pum;yGifh qufoG,fcGifhawGUcGifhr&cJhay/
azaz ararwkdYodyf&ufpufMuw,f/ pum;yGifhudk rcspfMubl;/
pum;yGifhudk roem;Mubl;/ udk,fcsif;rpmMubl;/
pum;yGifh &ifxJrSm rD;awmufBuD; awmufavmifovdk cHpm;&wm
olwkdYrodMubl;vm;/ csKyfcs,frIawG Mum;xJrSm pum;yGifh wpfoufvkH;
aeoGm;&awmhrSmvm;/ vlwpfa,muf&JU vGwfvyfcGifhudk olwkdY wm;qD;
ydwfyifcJhMuw,f/
olwcYdk sKyfcs,frI rSeo
f rQudk pum;yGihf emcHcyhJ gw,f/ olwt
Ydk wGuo
f m
pum;yGifh iJhuGufNyD; t&m&mxdef;csKyfaecJhaomfvnf; pum;yGifhudkawmh
olwkdY iJhnmrMunfhcJhyg/
pum;yGit
hf ay: w&m;rQwrIr&Sb
d ;l / olwaYdk jymawmh apwemawGw/hJ
olwkdYajymaom apwemawGudk pum;yGifh em;vnfoabmaygufygonf/
xkdapwemawGu pum;yGifhtonf;ESvkH;udk wpfppD aMuuGJoGm;apcJhwJh
apwemawGvm;/
armifhtwGuf cHpm;ae&wJh pum;yGifhtonf;ESvkH;awG wpfppD
aMurGukefNyDav/
olrpdwfxJu wrf;wrI vGrf;&rIawGu ckcsdefxd &ifxJrSm jynfhodyf

16

]]bmvGwv
f yfrv
I J arar ...wdu
k x
f u
J wdu
k t
f jyif rxGu&f qdw
k hJ
vGwfvyfrIvm;}}
]]orD;&,f...}}
]]pum;yGifh l;csifaeNyDarar? wdkufxJrSm okH;ESpfausmfeD;yg; aeae&
wJh pum;yGifh vGwfvyfrIrsKd;udk b,folu vkdcsifMurSmvJ? pum;yGifhrSm
ywf0ef;usifqdkwmvnf; r&Sdawmhbl;/ ararhudk pum;yGifh uwdawG
ay;xm;NyDyJ pum;yGiu
hf kd ararwkYd ,HMk unfraI wG r&SMd uawmhb;l vm;[if/
pum;yGifhudk arareJYazaz r,kHMunfMuawmhbl; r[kwfvm;}}
]]r[kwfwmuG,f}}
]]ody[
f w
k yf gw,f arar ...[kwv
f yYdk J tJ'v
D w
G v
f yfciG ahf wG ray;cJh
wmrkdYvm;}}
]]ararwkdYapwem em;vnfyguG,f}}
]]em;vnfygw,f arar}}
]]em;vnf&ifvnf;...}}
]]arar...ararwkdYtay:awmif pum;yGifhem;vnfcJh&if pum;yGifh
tay:vnf; ararwkdY em;vnfay;&rSmaygh}}
rdcifjzpfoludk pum;yGifh awmif;yefpum;awGqdkrdonf/ wu,f
vnf; pum;yGifh ararwkdYudkem;vnfcJhygonf/ wpfOD;wnf;aom cspf
orD;udk odycf spf ckvckd sKyfcs,fcw
hJ ,fqw
kd mudk pum;yGiehf m;vnfygonf/
okdYaomfvnf; pum;yGifh xdkem;vnfrIawGudk b,fvdkem;vnf ay;&rnf
rajymwwfawmh/ pum;yGifh &ifxJrSm t&rf;cHpm;ae&wmyJ pum;yGifhod
onf/
aemufNyD; armifhudk odyfcspfw,fqdkwmyJodonf/ wjcm; bmrS
pum;yGifhrodyg/ pum;yGifhararvnf; pum;yGifhem;vnfatmif a&SUquf
NyD;bmrSrajymwwf/
]]om;trdESpfa,muf bmawGajymaeMuwmvJ}}
om;trdEpS af ,muf pum;ajymaepOf pd;k pd;k a&mufvmojzifh pum;p
jywfoGm;onf/

]]bmrSr[kwfygbl; rpdk;&,f...pum;yGifh wdkufxJae&wm NiD;aiGUvkdY


yg}}
pd;k pd;k udk nnf;nnf;nLnLav; ajymvdu
k rf o
d nf/ b,furkd S roGm;&
wmaMumifhvnf; olrpdwfysuftm;i,frdygonf/
]][kwfom;yJ tefwD&JU pum;yGifhwkdufxJrSm ae&wmMumawmh ysif;
wmaygh/ pum;yGirhf Ydk 'Davmuf tcsdet
f MumBuD; aeEdik w
f m wjcm;vlomqdk
l;&ifl; rl;&ifaorSm}}
pum;yGifhudkf oem;vGef;ojzifh pdk;pdk;ulajymay;&Smonf/ pum;yGifh
pdk;pkd;udk aus;Zl;wifaomtNyHK;jzifh NyHK; apmif;iJhNyD;Munfhonf/
]]rpdk;awmif ajymaeNyD}}
]]pdk; rodygbl;uG,f}}
]]pum;yGifhtaMumif;udk pdk;tukefodygw,f}}
]]tefwDu orD;av;udkodyfcspfwm? pdk;vnf; awGUzl;BuHKzl;ol wpf
a,mufyJ rdbapwemudk em;vnfrSmyg}}
]]pdk; em;vnfygw,f tefwD? 'gayrJh pum;yGifhui,fao;awmh
aocsmem;vnfatmif ajymjyrSjzpfr,f/
wnfNidrv
f eG ;f vSwhJ tNyHK;av;awGu pum;yGirhf sufEmS rSm txif;om;
ay:aeonf/
]]tefwD...pum;yGifhudk vGwfvyfpGmoGm;cGifhay;vdkufyg/ ESpfvnf;
tawmfMumNyDyJ}}
pdk;pdk; pum;yGifhudkoem;ovdk udk,fcsif;vnf;pmemrdygonf/ pdk;pdk;
wke;f uvnf; tonf;uGv
J rk wwfcpH m;cJ&h onf/ pum;yGihf b,favmuf
xd cHpm;&vdrrhf ,fqw
kd m pd;k pd;k em;vnfygonf/ vli,fqakd wmh ydck pH m;&rSm
aygh/ 'DvdktcsdefrsKd;rSm tcspfpdwfwufaeaomtcsdefrkdY bk&m;qif;a[m&if
awmif&rSmr[kwfay/ rdbrsm;ucspfvkdY csKyfcs,fav ol ydkvGwfvyfcsif
av jzpfaernf jzpfonf/ pdk;pdk;udk,fwdkif cHpm;cJh&wmyJ pdk;pdk;odwmaygh/
pum;yGifhpdk;xufyif tqaygif;rsm;pGm cHpm;&ayvdrfhrnf/
cspfol&nf;pm;wpfa,mufrS rxm;zl;aom pum;yGifhtzkdY odyfcspf&
ygaom armifhtwGufaMuuGJpGm cHpm;&rnfrSmrvGJyg/
]]uJ...orD;pum;yGihf orD;oGm;csifwahJ e&mawGukd orD;rpd;k ac:oGm;
[kwfvm;}}
]]wu,fvm; arar}}
]]wu,faygh...}}
]]pum;yGifh ararhudk aus;Zl;wifygw,f}}
XXX

&Sifrif;ndK xrif;pm;tNyD; a&cJaowmxJrS tcsKd&nfwpfAl;udk


,lvdkufonf/ aemuftcef;xJokdY 0ifvmcJhonf/ tdyfcef;okdY 0if0ifcsif;
ukwifab;ckHay:rS vufudkifzkef;oHjrnfvmonf/ zkef;udk wef;rudkifao;
bJ tcsKd&nfudk armhaomufvdkufonf/
tqufrjywf jrnfaeaom zkef;udk,lNyD; zkef;eHygwfudk Munfhvdkuf
onf/ eHygwfu pdrf;aeonf/ wpfcgrS 'Dzkef;eHygwf &Sifrif;ndKqD rquf
zl;yg/ okdYayrJh &Sifrif;ndK zkef;zGifhum udkifvdkufonf/
]][Jvkd...}}
qufvufazmfjyygrnf

bDbpD rD *Zif;rS 'DtywftwGi;f xl;qef;axGvmowif;rsm;udk ya[VdzUJG xm;ay&m? pdw0f ifpm;rSwo


f m;zG,f
&mrsm;yg0ifygaMumif;/
1/ topf&SmazGawGU&Sdaom rsdK;wkef;aysmufuG,faeNyDjzpfonfh a&S;ESpfoef;aygif;rsm;pGmu&SdcJhaom ysH0J
Edik o
f nfh awmifyyH gwGm;oGm;ow0g rsdK;pdww
f pfct
k m; &SmazGawGU&Scd &hJ m (Vectidraco daisymorrisae) [ltrnf
ay;ac:wGifapcJhavonf/ xkdemrnfrsm; rnfolodkYr[kwf rnfonfht&mudk trSDjyKay;cJhygoenf;/
(1) [,f&Day:wm pmtkyfxJrS Draco Malfay udktrSDjyK
(2) Isle of wight rS uav;i,fwpfa,muf\ trnfudktrSDjyK
@mefwpfckudk trSDjyK
(3) Moris \tuyHkoP
(4) t0ga&mifa'pDudktrSDjyK
2/ St .Lowis, Missari NrdKUrS a,mufsm;wpfa,mufonf bk&m;&Scd ;kd ausmif;wGi;f cd;k 0ifrjI zifh w&m;pGq
J ckd &H av
onf/ bk&m;&Sdcdk;ausmif;xJ0if rnfonfht&mudk cdk;,lcJhoenf;/
(1) bmoma&;ttcrf;tem;rS0dkif
(2) BuD;jrwfaoma&
(3) a&cJrkefY
3/ qG'D ifppfwyfrS Aifph af c: tarG;&Snaf >rygtaumif(500)ausmf aoqH;k rIEiS yhf wfoufc&hJ m awmif;yefc&hJ
avonf/ xdktarG;&Snfa>rygrsm;\ ,mawmrSm xdkqGD'ifppfwyfrS bmrsm;jyKvkyfcJhygoenf;/
(1) vufeufEiS hf aygufuaJG paomypn;f rsm; avhusifrh jI yKvkycf ahJ omaMumifh
(2) edrfhaomae&mrS av,mOfysHoef;cJhaomaMumifh
(3) ydk;owfaq;rsm; jzef;cJhaomaMumifh

r*Fvmaps;teD;wpf0u
kd f aumvm[v
owif;rsm;aMumifU qdik cf ef;rsm;ydwcf MUJ u&

4/ NrD;wdkyg;wGJ<uuf ([rf;pwm;)wpfaumiftm;rnfonfhae&mwGif pl;prf;avhvmaeonfudk &SmazG


awGU&SdcJh&oenf;/
(1) taysmfpD;oabFmwpfpD;ay:wGif
(2) oJuEm&xJwGif
(3) ESif;rkefwdkif;

5/ vufaxmufajyma&;qdck iG &hf o
dS l Lindsay Hoyle tm; b@ma&; aMunmcsufxkwfjyef&m kefY&if;
Murf;wrf;us,favmifaom Mps rsm;tm; ajymqdkypfvdkufaomaMumifh csD;rGrf;cH&avonf/ atmufazmfjy
rajymcJhoenf;/
ygxJrS rnfonhft&mrsm; rajym
(1) Panto Owk&moD(Season)onf aemufxyf(9)v&SdaerSm r[kwfbl;
(2) 'DuaeY&JU qyfuyfjyyGJwpfck jzpfrvmoifhbl;
(3)a&jrif;wpfaumif[m cifAsm;wdkYxuf tajymtqdktrlt,mydkomw,f
JG pfcv
k yk f cJNh yD;aemuf wGijf yefvnfxu
G o
f mG ;onf/
6/ Girls Aloud tzGUJ onf jyefvnfaygif;pD; wifqufryI w
atmufazmfjyygrSrnfonfhwD;0dkif; onfrnfonfh tcgurS jyefvnfaygifpD;wifqufrIyGJrvkyfcJhoenf;/
(1) Status Quo
(2) The Jan
(3) Kiss
(4) Rage Against the Machine

&efukef? rwf(25)
,aeYreG ;f vG(J 1)em&D0ef;usicf efY
tcsdew
f iG f &efuek f r*Fvmaps;teD;
wpf0u
kd w
f iG f aumvm[vowif;
pum;rsm;aMumifh r*Fvmaps;ESifh
,kZeyvmZmrSqikd cf ef;trsm;tjym;
ESihf teD;wpf0u
kd &f q
dS ikd cf ef;rsm; rGe;f
vGyJ ikd ;f rSpNyD; ydwx
f m;cJah Mumif; od
&onf/

w,fqdkwm aMumufvdkYwdk;cswm
r[kwfygbl;/ rvdktyfwJhjyem
rjzpfatmifvdkY owd&SdpGmeJYydkNyD;
aps;twGuv
f NkH cHKa&;cswmyg}}[kqkd
onf/
r*Fvmaps;teD;0ef;usifwGif
aexdkifolwpfOD;u ]]tzsuf o
rm;wpfpk ub,folb,f0SmrSef;
rod&bJeYJ um;ay:uae vIaYH qmf

oG m ;w,f v d k Y M um;wmyJ } }[k qd k


onf/
xdkuJhodkY pdk;&drfrIwdk;yGm;vmrI
aMumifh r*Fvmaps;rSaps;ol? aps;
om;rsm;tm;pdwyf yl ifjcif;r&Sad p&ef?
Nidrf;csrf;pGm aps;qufvufa&mif;
cs&efwm0efcH ;kH rS today;aMunm
vQuf&Sdonfudk avhvmawGU&Sd&
apmzdk;cGm;
onf /

7/Victoria ESihf Alber MuseumwGif wpfBudrw


f pfcgomwD;rIwaf zsmfajz rnfh Napaln Death [JA;D r,fw,f
wD;0dik ;f tzGUJ \ azsmfajzyGt
J m;eD;uyfrS yGzJ sufc&H avonf/ wm0ef&o
dS rl sm;urnfonfh t&mudpk ;kd &draf Mumifu
h s
aomMumifh xdkyGJtm;zsufaMumif;aMujimcJhoenf;/
(1)xdyk o
JG nf David Bowie \jyyGt
J opfay:a&mufaeaompGaJ qmifrI
avsmhusaprnfjzpfaomaMumifh
(2) Murf;wrf;aom Fans rsm;onf jyyGu
J zkd sufp;D aprnf[pk ;kd &draf om
aMumifh
(3) toHus,favmifrI tjrifq
h ;kH taetxm;rsm;onf taqmuf
tOD;udk ysufpD;aprnf[kpdk;&drfaomaMumifh
pm- ( 36 )odkY

tqdyk g jzpfpOfEiS yhf wfouf


r*Fvmaps;pnfyifom,ma&;aumf
rwDuwm0ef&o
dS w
l pfO;D u ]]uRef
awmfw&Ykd UJ aps;udk tckq&kd if nydik ;f
wifru aeYydkif;rSmygvHkNcHKa&; cs
xm;w,f / reuf j zef u aepNyD ;
aps;ydw&f ufu vjynfah eYeYJ wyfr
awmfaeYqdkNyD; ESpf&ufqufwdkuf
jzpfoGm;awmh c&D;xGufwJholu
xGuv
f Ykd 'DaeYqikd af wGukd apmapm
yd w f M uwmyg/ vH k N cH K a&;wd k ; cs

17

a&Tw*d akH pwD\(2601)Burd af jrmuf Ak'y Zl ed,yGaJ wmf pnfum;odu


k Nf rKd upf mG usi;f y

&efukef?rwf(26)
a&Tw*d akH pwDawmfjrwfBuD;\(2601)Budraf jrmuf Ak'y Zl ed,yGaJ wmfEiS hf
r[my|mef;a'oemawmf &Guzf wfyal Zmfyu
JG kd rwfv(26)&ufaeY waygif;
vjynfhaeY usif;yjyKvkyfonf/
r[my|mef; a'oemawmf&GwfzwfylaZmfyGJudk rwfv(17)&ufaeYrS
(26)&ufaeYtxd oHCmawmftyg;(120)u em&Daygif;(216)em&DMum&Gwf
zwfyal ZmfcMhJ ujcif;jzpfaMumif;od&onf/ ,if;odo
Yk C
H mawmft&Sio
f jl rwf
rsm;pGm&Guf zwfyal Zmfxm;onf/ y|mef;csnfrQifrsm;udv
k nf; bk&m;zl;vm
ol a0ae,srsm;tm;tcrJ'h gejyK jzefaY 0ay;aeonf/ (2601)Budraf jrmuf
Ak'y Zl ed,yGaJ wmfwiG f w&m;yGt
J jzpf(22)&ufaeYrS (26)&ufaeYtxd (5)n
wdkifwdkifusif;ycJhNyD; bEEem&'gbd0Ho(vS&wemq&mawmf) b'E
aum@n (aiGawmifawm&?aejynfawmfwyfukef;)? b'E*kPfum
bd0o
H (uHo;kH qifph moifwu
kd ?f r*Fvm'H)k ? v,fwb
D 'EpEm0& (aZ,s0wD
ausmif;?'vNrdKU)? v,fwDb'EZm*&mbd0Ho (uav;0awm&q&m
awmf)wdkYu w&m;at;wdkufauR;cJhaMumif;od&onf/
bk&m;zl;olrsm;tm; y|mef;a&tm;tqifajypGm aomufoHk;Edkif&ef
txufyp,H wHjrufvn
S ;f toif;u wm0ef,pl rD aH y;vQuf&NdS yD; w&m;
tvSLawmftjzpf w&m;acGrsm;?(24)ypn;f tusOf;pmtkyrf sm;tm; vSL'gef;
cJhonfudkawGU&Sd&onf/ waygif;vjynfhaeYjzpfonfhtwGuf bk&m;zl;ol
trsm;tjym;vma&mufcJhMuNyD; vGefpGmpnfum;odkufNrdKufcJhonf/
apmzdk;cGm;

orwBu;D \ qif;&JraJG wrIavsmcU sa&; r[mAsL[mudpk nfyifu cdu


k af tmifvyk af e[k OD;ode;f nGeahf jymMum;

&efukef? rwf(23)
&efukefNrdKUawmfpnfyifom,ma&;aumfrwDuorwBuD;avQmuf
vSr;f aeaom qif;&JraJG wrIavQmhcsa&; r[mAsL[mudx
k cd u
kd af tmifvyk f
aeaMumif; jynfolUvTwfawmfudk,fpm;vS,f OD;odef;nGefYuqdkonf/

18

&efukefNrdKUawmfpnfyifom,ma&; aumfrwDuaMumfjimqdkif;bkwf
vkyif ef;rsm;tm; oufwrf;wd;k cGix
hf yfrcH iG rhf jyKawmhaomaMumifh rwf(23)
&uf u trsKd ; om;'D r d k u a&pD y gwD o pf H k ; csKyf w G i f jyKvk y f c J h a om
aMumfjimqdik ;f bkwv
f yk if ef;tvky&f iS ?f tvkyo
f rm;tpnf;tH;k zGUJ pnf;jcif;
ESifh owif;pm&Sif;vif;yGJwGif OD;odef;nGefYu ,ckuJhodkYajymMum;cJhjcif;
jzpfonf/
if;u ]]YCDC uwm0ef&o
dS al wGu pnfyifvyk if ef;udzk ;kH vTr;f NyD;
awmh tpdk;&vkyfief;tjzpf jyefodrf;,lwmrsKd;udkEdkifiHawmfrl0g'taeeJY
vufrcHEikd b
f ;l / jynfaxmifpv
k w
T af wmfrmS vnf; uRefawmf&yfwnfcw
hJ hJ
rlwpfcsufu vlwpfO;D ? vlwpfpn
k tzGUJ tpnf;wpfcu
k vuf0g;BuD;tkyNf yD;
awmh tmPmodr;f NyD;&,lcw
hJ hJ tcef;u@mawGe*d ;kH csKyfoifNh yD? aMumfjim
vkyfief; ESifhywfoufNyD; YCDCESifhoufqdkif&m Xmewm0efcHawGu
vltrsm;pk tvkyfvkyfEkdifzdkY enf;vrf;zGifhay;&ygr,f/ tcGefaumuf
csifaumufyg/ ,SONf ydKifciG ahf y;csifay;yg/ t&ifvykd J tmPm&Sw
d v
hJ w
l pfpu
k
vuf0g;BuD;tkyfwJh yHkpHrsKd;udkaqmif&Gufvm&if tvkyform;awGbufu
&yfwnfoGm;ygr,f}}[k ajymMum;cJhjcif;jzpfonf/
aMumfjimqdik ;f bkwv
f yk if ef;tm; ydwyf ifr&aMumif;jzifh vkyif ef;&Sif
wpfO;D jzpfonfh udo
k ef;xG#u
f ]]vkyif ef;ujzKwfvu
kd v
f rYkd &bl;? uRefawmf

wdYk vkyw
f v
hJ yk if ef;u t&if;vnf;rsm;w,f? vkyo
f m;0efxrf;tiftm;vnf;
rsm;w,f? ukrPDxlaxmifNyD; vkyfwJhvlvnf;&Sdw,f? rdom;pkvkyfief;
tjzpfyJ vkyw
f mvJ&w
dS ,f? aMumfjimqdik ;f bkwv
f yk if ef;udk jzKwford ;f &r,f
qd&k if tvky&f iS af wGtqifrajyovdk tvkyo
f rm;awGvnf; trsm;BuD;
xdcdkufepfem&r,fh taetxm;rSm&Sdygw,f}}[k &Sif;jycJhonf/
aMumfjimqdik ;f bkwv
f yk if ef;onf (1996)ckEpS rf pS wif wGi;f us,fvyk f
udik v
f mcJjh cif;jzpfNyD; vkyif ef;&Sirf sm;taejzifh ESppf Ofb@ma&;pESpt
f vdu
k f
aMumfjimqdkif;bkwft&G,ftpm;ay:rlwnf EdkifiHawmfrSowfrSwfonfh
tcGefaiGay;oGif;um vkyfaqmifvmcJhMujcif;jzpfaMumif;od&onf/ xdkY
aemuf (2012)ckEpS ?f {NyD(30)&ufwiG f aMumfjimqdik ;f bkwrf sm;avsmhcs&ef
vkyif ef;&Sirf sm;tm; today;cJNh yD;? (2013)ckEpS ?f rwf(11)&ufwiG f xyfrH
oufwrf;wdk;cGifhrjyKawmhaMumif; &efukefNrdKUawmfpnfyifom,ma&;
aumfrwDprD XH meu aMunmcsufxw
k jf yefcahJ Mumif;od&onf/ qdik ;f bkwf
vkyfief;jzifh toufarG;aeol rdom;pkaygif;(5000)cefY&SdNyD; ,cktcg
aMumfjimqdik ;f bkwv
f yk if ef;tvky&f iS ?f tvkyo
f rm;tpnf;tH;k udzk UJG pnf;cJh
NyD;jzpfaMumif;od&onf/
apmzd k ; cG m ;

awmifOuvm(7)&yfuGuf wyfrawmfaehtxdrf;trSwf pmaya[majymyGJusif;y


&ef u k e f rwf v (23)
&efukefwkdif;a'oBuD; awmifOuvmyNrdKUe,f
(7)&yfuGufrS vli,frsm;OD;pD;usif;yonfh wyfrawmf
aeYtxdrf;trSwfpmaya[majymyGJukd rwfv (23)&uf
ESifhrwfv(24)&ufESpf&ufwkdifwkdifusif;yjyKvkyfcJhMu
onf / tqk d y gpmaya[majymyG J pmayynm&S i f
(6)OD;\a[majymcsufrsm;rS aumif ;Ek d ;&m&mrsm;uk d
aumufEkwfazmfjyvkdufygonf/
armif o mcsd K a[mwJ h Ak d v f c sKyf & J U pmwpf a pmif
(2015)rS m H k w if r ,f h A k d v f c sKyf a tmif q ef ; Zmwf
um;d k u f a ewJ h j rjrif h r k d & f ? q&mcspf O D ; nd K ?OD ; Munf p k d ;
xGef;wkdYeJYaygif;aewJhtcgusawmh uRefawmftwGif;
a&;odwma':atmifqef;pkMunfu olYtazvufa&;eJY
a&;xm;wJhpmav;awGukd rMumrMumxkwfzwfwJhtcg
tJ'Dpmygw,f/ uRefawmftvGwf&vkdY zwfjycsifw,f/
AkdvfcsKyfatmifqef;jyefa&;wJhpmav Munfa&
ukd,fwkdYtzGJU tdEd,ukda&mufNyD? reufrkd;vif;&if
wpfzGJUu &efukefjyefNyD; wpfzGJUu vef'efukd quf

nD r if ; nd K

oef ; jrif h a tmif

oGm;Mur,fMunf&,f? tdEd,acgif;aqmifBuD;ael;u odyfwefzkd;&SdwmyJ?


vef'efukdoGm;&ifb,fvkdae? b,fvkdpm;tm;vHk;ukd,fhukdoifay;w,f?
naeapmif;wJhtcgusawmhMunfrSmwJhtusydwfpoHk;p0,fzkdY ael;ukd
cGifhawmif;NyD; u&mcsdnaeaps;av;rSmvkduf&Sm0,fawmh ukd,fhtdwf
xJrmS ygwJyh u
dk q
f eH rYJ avmufb;l ? 'gaMumifu
h ,
dk v
f ef'efroGm;jzpfbJ &efuek f
ukdjyefvmjzpfr,fqkd MunfrSmwJhydwfpygrSmr[kwfbl;aemf? ukd,fBudKNyD;
awmif;yefxm;wJhtwGuf ukd,fhukdcGifhvTwf? &efukefa&mufrSA[dkvrf;wkdY
bmwkdYrSm0,fay;yghr,f/ ukd,hfukdcGifhvTwfyg? ukdatmifqef;? tJ'gygbJ/
tJ'Dpmukdzwf&if;eJY a':atmifqef;pkMunfu wpfa,mufwnf;a&&Gwf
wm azaz&,f? orD;azazuararhukd tusydwfp0,fay;&avmuf
atmif ykdufqHr&Sdbl;vm;[ifwJh? azazhvkdpdwfrsdK;ukd orD;MunfndKav;
pm;NyD;rsuf&nfusw,f/ orD;azazuydwfpav; 0,fvkdY&atmiftwGuf
awmif uvDurm rvkyfbl;aemfqkdNyD; a&&Gwfw,f/ uGmw,faemf?
uGmw,f/
umwG e f ; atmf y D u s,f a [mwJ h c&D ; eD ; ovm;
c&D;qkdwmvlwkdif;rSm&Sdw,f/ oHCmawmfawGrSmvnf;omoem
a&;c&D;&Sdw,f/ vlawGrSmvnf; pD;yGm;a&;? vlrIa&;qkdvnf; pD;yGm;a&;?
vlrIa&;c&D;&Sdw,f/ ausmif;om;awGrSmvnf; ynma&;c&D;&Sdw,f/
c&D;aygif;pHkodzkdYvkdygw,f/
c&D;eD;ovm;wJh? 'Drkdua&pDc&D;qkdvnf; xrif;wpfeyfavsmhpm;
vkdYajymwJh0efBuD;uajymvkdYajym?rD;rvm&ifza,mif;wkdifxGef;vkdYajym
vkdYajym (2015)a&muf&if b,fol'Drkdua&pDjzpfrSef;rodbl;? ukd,fh
tdrfuuav;MunfhMunfh? olYtdrfuuav;MunhfMunfhukd,fhom;orD;
(6)bmom*kPfxl;xGuf&ifawmif b,fqufxm; &rSef;rodwJh&ifav;rI?
usef;rma&;wpfckckjzpfvnf; b,faq;uk&rSef;rodwJh&ifav;rIawGjzpf
aew,f/ ynma&;yJjzpfjzpf? usef;rma&;yJjzpfjzpf? ukd,fusifhw&m;yJ
jzpfjzpf b,fc&D;yJjzpfjzpf ukd,fhukdukd,fc&D;b,fae&ma&mufaevJod
zk d Y v k d w ,f / wpf a ,muf c sif ; u uk d , f b ,f a e&ma&muf a evJ q k d w m

aMumufvkdYtrSefw&m;r&Sdbl;qkdwJharmifpdef;0if;(ykwD;ukef;)
vl a wG b mvk d Y a Mumuf v J aMumuf & if b mjzpf v J ?
tJ'gav;ukdpOf;pm;Munhf&atmif? aMumuf&ifbmjzpfvJ
qk d w mu &S i f ; w,f / vl ( 100)rS m rS e f w m Bud K uf v m;?
rSm;wmBudKufvm;qkd&if vl(100)vHk;urSefwmBudKufw,f?
b,f w pf a ,muf u rS rS m ;wmBud K uf w ,f v k d Y r ajymbl ; ?
rSefwmBudKufwJhvlawGukd rSefwJhbufu&yfwnf&Jvm;?
rSefwJhtwkdif;vkyf&JUvm; ar;vkduf&if (100)xJu (99)
a,mufaemufqkwfoGm;vdrfhr,f/taMumif;t&mawG b,f
avmuf r sm;rsm;? qif a jcay;ay;?wpf c k w nf ; aom
taMumif;t&muaMumufwmyJ? aMumufvkdYrvkyf&Jbl;?
aMumufvkdYtrSefw&m;r&Sdbl;? bmvkdYaMumufwmvJxyfpOf;
pm;&ifw&m;Oya'pkd;rkd;rIr&SdvkdY?w&m;Oya'pkd;rkd;rIom&Sd&if
tJ'DOya'tm;ukd;eJYuRefawmfwkdYrSefwm vkyf&Jw,f? rSef
wmajym&Jw,f/ rSefwJhbufu&yfwnf&Jw,f? tJ'Dw&m;
Oya'u t&if a cwf w k e f ; uaiG r sm;&if w &m;Ed k i f w ,f ?
tckacwfusawmh aiGenf;&ifw&m;I;H w,f tJavmufyu
J mG
oG m ;ygw,f / w&m;Oya'tm;uk d ; vk d Y r &bl ; ? r&awmh

armif o mcsd K

v,f w G i f ; om;apmcspf

ta&;BuD;w,f? c&D;rSmOD;wnfcsufuta&;BuD;w,f?ukd,fb,fae&m
a&mufaevJqkdwm odzkdYvkdw,f/
v,f w G i f ; om;apmcspf a jymwJ h p mzwf j cif ;
pmrsdK;pHkzwfwJhtcg pmzwf0goem&w,f? pmukdtNrJwrf;zwf&if;eJY
pmwpftkyfaumif;zwfrd&ifawmifrS vlwpfa,muf&JUb0ajymif;oGm;Ekdif
w,f 0wKwkdav;wpfyk'faumif;zwfrdwmeJYaumif;vkdufwmqkdNyD; aemuf
awmhomrefayghawmhawmh&oawGu&dk mS zwfwt
hJ cg pmzwf0goemjrifo
h mG ;
wmygyJ/ pmyg;0oGm;awmh pmaumif;ukda&G;wwfoGm;wmygyJ/
tpkd;&ukdaumif;apcsif&if EkdifiHom;awGvnf;aumif;zkdYvkdw,f
qkdwJhnDrif;ndK
tcktcsdef uRefawmfwkdYEkdifiH[m ra&mif&mqDvl;&r,fhtcsdef r[kwf
ygbl;? wu,fukdxdxda&mufa&muf?vsifvsifjrefjref? xufxufjruf
jruf e J Y t a&T U tajymif ; wpf c k u k d aqmif & G u f & r,f h t csd e f j zpf y gw,f /
uRefawmfMum;zl;wJhpum;wpfcGef;&Sdygw,f/ EkdifiHwpfEkdifiHrSmwkdif;oljynf
om;eJYavsmfnDwJh tpkd;&wpf&yfukdykdifqkdif&&if nhHzsif;wJhEkdifiHom;awG&SdwJh
EkdifiH[m nhHzsif;wJhtpkd;&ukdykdifqkdif&avh&Sdw,f/ yg;eyfwJhEkdfifiHom;awG&Sd
wJhEkdifiH[m vdrmwJhtpkd;&ukdykdifqkdif&avh&Sdw,f/ yg;eyfwJhEkdifiHom;awG
&SdwJhEkdifiHukd nhHzsif;wJhtpkd;&u tMumBuD;tkyfcsKyfvkdYr&ygbl;/
tpkd;&ukdaumif;apcsif&if EkdifiHol?EkdifiHom;awGvnf;aumif;zkdY
vkdygw,f/ uRefawmfwkYdEkdifiHeJYe,fedrdwfcsif;xdpyfaewJhxkdif;EkdifiH[m
tppt&m&mtm;jzifh "avhcsif;wlygw,f/ tJvkdtppt&m&mwlwJhxkdfif;
EkdifiHeJYtwlqHk;udpwpfck&SdcJhw,f/ tJ'gtmPmodrf;wmyJ? xkdif;EdkifiHu
tmPmod r f ; wm(18)Bud r f ? uRef a wmf w k Y d E k d i f i H u (1962)rS m wpf B ud r f
(1988)rSmwpfBudrf? (2)BudrfygyJ/ 'gayrJh wpfcgodrf;&if (25)ESpfausmfMum
w,f/ tajymif;tvJwpfcu
k dk a&TUzkt
Yd wGuf ESp(f 25) ESpaf usmfavmufMum
w,f/ tckcsdef[mta&TUtajymif;ukd oGufoGufvufvuf jrefjrefqef
qefa&TUajymif;&r,fhtajctaejzpfw,f/ ukd,fhEdkifiH&JUtajymif;tvJukd
rsufajcrjywfod&r,fhtaetxm;yJjzpfygw,f/

atmf y D u s,f

armif p d e f 0 if ; (yk w D ; uk e f ; )

aMumufMuw,f/
vlwkdif;owd&SdzkdYvkdw,fqkdwJh q&mroef;jrifhatmif
jrefrmEkdifiH&JUyHk&dyfawGuawmh ajymrqHk;aygifawmoHk;awmifygyJ&Sif
bmvJ v k Y d q k d a wmh w k d i f ; jynf u k d vuf w pf v H k ; tvk d a vmuf a csmuf x J
uscgeD;rSu,fwifxm;&wJhu,fwif&SifBuD;awG&JUaus;Zl;u BuD;rm;yg
w,f? tcktcsdefrSm uRefrenf;enf;awmhaMumufygw,f? rdwDvm
udpvdkrsdK;[mawG[m vlrsdK;a&;y#dyuvkdbmoma&;y#dyuvkdtoGif
aqmifNyD;awmh yHkpHwpfrsdK;eJYvSnhfNyD;awmhjzpfoGm;rSm awmfawmfukd
aMumufygw,f/ 'gaMumifhtajctaeawGtm;vHk;ukd*kwpkduf&SdMuzdkY
b,fvlrsdK;rqkdowdxm;MuzkdYtcsif;csif;owday;MuzdkYvkdw,fvkdYajym
csifygw,f/uRefrwkdYqDrSmu rod&ifab;uif;w,f? od&iftE&m,f&Sd
w,f/ tJawmhuRefrwkdYodvnf;odatmif ab;vnf;uif;atmifae
wwfzkdYvkdygw,f/ jyemawG 'DxufrBuD;xGm;atmifvkyf&r,f/ tck
rdwDvm? 0rf;wGif;? rvIdif? ompnfwkdYrSmppftkyfcsKyfa&;eJY tkyfcsKyfvkduf
&w,f? ppftkyfcsKyfa&;eJYtkyfcsKyfvkduf&w,fqkdawmh awmfawmfukdqkd;&Gm;
wJhjyemaMumifh u,fwifvkduf&w,faygh/ 'gayrJhwu,fMunfhr,f
qk&d if awmhb,fvt
dk aetxm;qkw
d mukd oabmaygufzv
Ykd Mdk uvdrrhf ,fvYdk
xifygw,f/ vlwkdif;owd&SdrSawmf&musr,fxifygw,f/ ppfwyfqkd
wmEkid if u
H dk umuG,&f wm Ekid if aH wmfab;uif;vHNk cHKa&;twGuf wyfrawmf
wu,fvkdw,f/ 'gayrJhtJ'Dwyfuukd,fhEkdifiHukd rxdyg;rapmfum;atmif
EkdifiHukdumuG,f&wJhwyfrawmf[m ppfwyfBuD;yg/ tckwpfcsdefwnf;rSm
jynfolvlxkukd ppfwyfeJYtkyfcsKyf&w,fqkdwmawmfawmfpOf;pm;p&myJ/
tqk d y g pmaya[majymyG J o nf awmif O u v m(7)&yf u G u f \
yxrqHk;tBudrfpmaya[majymyGJjzpfNyD; txufygpmayynm&Sif(6)OD;rS
(2)&ufwkdiftvSnfhusa[majymcJhMujcif;jzpfonf/
apmzk d ; cG m ;

19

arG;&mygtmHkaMuma&m*g&Sdolukd t"rjyKusifh &mtdrfrSL;ukd


wpfywfkdufNyD; xGufajy;aeoludkvIdifom,m&Jpcef;rS pHkprf;&SmazGae

roEmvGiEf iS rfh cd ifjzpfoal ':wifoef;

t"rjyKusifo
h o
l ef;0if;

OD;aygif;(4)OD; vufzuf&nfqkdifwGif xkdifusef&pfcJhaMumif; rdrdwkdYyJ


&ef u k e f ? rwf v (25)
arG;&mygtmHkaMuma&m*g&Sdum usef;rma&;raumif;oltouf(21) tk y f c sKyf a &;rS L ;H k ; od k Y q uf o G m ;aomtcg H k ; wG i f tk y f c sKyf a &;rS L ;
ES p f t &G , f & S d rd e f ; uav;wpf O D ; uk d om;r,m;tjzpf t "r j yKusif h r&Sdao;aMumif; aemuf(15)rdepftMumwGif oef;0if;?ukdjrwfukdwdkYESifh
vma&mufac:aqmifol&mtdrfrSL;ukd wpfywfkdufumxGufajy;wdrf;a&Smif vufzuf&nfqkdifwGifxkdifcJholrsm;jzpfonfh&mtdrfrSL;ESpfa,mufHk;okdY
aeolwpfOD;tm; vIdifom,mNrdKUe,f?anmifBuD;ajrmuf&Jpcef;rSOya' a&mufvmNyD; rdrdukd]]bmjzpfMuwmvJ}}[kar;jref;MuaMumif;? xkdtcsdef
wGif &yfuGuftkyfcsKyfa&;rSL;vnf; Hk;odkYa&muf&SdvmaMumif;? &mtdrfrSL;
twkdif;aqmif&GufEdkif&ef tylwjyif;pHkprf;&SmazGaeaMumif;od&onf/
trIjzpfpOfrmS &efuek w
f idk ;f a'oBuD;?vIid o
f m,mNrdKUe,f?(11)&yfuu
G f ukdjrwfukdukd oef;0if;rSif;\tarhtdrfokdYcPoGm;rnf[kajymaom
tykdif;(1)?cs,f&Dvrf;?tdrftrSwf (422^c)ae OD;pkd;Ekdif(uG,fvGef)?a':wif aMumifh ukdjrwfukdrSvTwfvkdufNyD;aemufrSukdjrwfukdrSoef;0if;ukd vkdufvH
oef;wkdY\orD;jzpfoltouf(21)ESpft&G,f&Sd roEmvGifrSm arG;&mygtmHk &SmazGaeonf[k tqkdyg&mtdrfrSL;ESpfa,mufxHrS rdrdESifh&yfuGuftkyfcsKyf
aMuma&m*gaMumifh usef;rma&;tajctaerSmyHkrSefpdwftodmPfr&SdbJ a&;rSL;wkdYod&aMumif;? &yfuGuftkyfcsKyfa&;rSL;rSroEmvGifqDrSppfcsuf
uav;pdwfom&SdNyD;ausmif;aecJh&olr[kwfaMumif;?yHkrSefaq;aomuf ,lNyD;aemuf &mtdrfrSL;rsm;vkdufyg pcef;rSL;xHtaMumif;pHkajymMum;
ae&oljzpfum arG;csif;orD;(3)a,mufwGifti,fqHk;jzpfNyD; olr(2)ESpf cJhaMumif;? pcef;rSL;vnf;csufcsif;vkduf&Sm&efajymNyD; &J0efxrf;rsm;jzifh
orD;t&G,fuwnf;u zcifjzpfolOD;pkd;EdkifrSmqHk;yg;oGm;cJhNyDjzpfaMumif;? vkduf&SmMuao;aMumif;? NyD;rSpcef;rSL;urdrdwkdYxHrS ppfcsuf,laMumif;
if;txuforD;tBuD;ESpaf ,mufrmS tdraf xmifurJG sm;jzpfaMumif;? rdcifjzpf a':wifoef;rSxyfrHajymMum;onf/
trItajctaeESifhywfouf rdcifjzpfola':wifoef;rS ]]tcif;jzpf
ola':wifoef;rSmZvGefESifhvIdifom,mokdYtoGm;tjyefukefa&mif;ukef0,f
tvkyfjzifh rdom;pkukd&SmazGauR;arG;cJhNyD; tcif;jzpfonfhaeY(8-3- wmu (8-3-2013)&uf nae(5)em&Dyg/ tJ'DnaerSm &Jpcef;oGm;w,f/
2013)&uf n ae(5)em&D t csd e f w G i f rd c if j zpf o l a ':wif o ef ; rS t eD ; &S d (9-3-2013)&uf a eY r S m orD ; uk d tif ; pd e f a q;H k B uD ; uq&m0ef q D r S m
vIdifom,maps;av;odkY aps;0,f&efoGm;a&mufpOforD;jzpfolroEm aq;ppfcsuf,lw,f/(10-3-2013)&ufrSm rIcif;q&m0efBuD;qDu aq;
vGifrSm aetdrfwGifwpfOD;wnf; usef&pfcJhaMumif;? xkdtcsdef ,cifu ppfcsuf,lw,f/ olwkdY&JUrSwfcsuft&awmh jypfrIajrmufw,fajymw,f/
aetd r f o k d Y w pf c gwpf & H 0 if x G u f z l ; ol a ':wif o ef ; buf r S w l r awmf p yf orD;twGufvkdtyfwJhumuG,faq;awGbmawGvnf; ay;vkdufw,f/
ol\trsdK;om;jzpfoloef;0if;touf(30)ausmfrSaetdrfokdYa&muf&SdvmcJh aomifBuD;&Jpcef;rSm(9-3-2013)&ufrSmyJtrIzGihfcJhw,f}}[kajymMum;
aMumif;? oef;0if;rSmtvkyftukkdiftwnfwus&Sdolr[kwfbJ tdrfaxmif cJhonf/
ES i f h o rD ; wpf a ,muf & S d N yD ; if ; rd e f ; r\Zmwd Z vG e f r S t jyef t d r f o k d Y 0 if
vmjcif;jzpfaMumif;? aetdrw
f iG f tjcm;rnforl rS &So
d nft
h wGuf oef;0if;rS
roEmvGiftm; tdrfa&SU{nfhcef;rStdrfcef;twGif;odkYw&GwfwkdufqGJac:
oGm;NyD;wGef;vSJum tvkdrwlyJtwif;t"rom;r,m;tjzpfjyKusifhcJh
aMumif;? a':wifoef;aps;rSjyefvmcsdew
f iG f oef;0if;rSvcl sif;cGu
J m aetdrf
taemufbuf&Sd tdrfombufokdYxGufoGm;NyD; orD;jzpfolrSm wukd,fvHk;
wkefwkef&if&ifjzifhikd,kd rdrdukdtaMumif;pHkajymcJhaMumif;? if;wkdY\rlysuf
aeonfhtaetxm;rsm;aMumifh a':wifoef;rSorD;jzpfolukd ar;jref;
cJNh yD; oef;0if;\vky&f yfrsm;uko
d &d cdS ahJ Mumif;ukd a':wifoef;rSvQyfwpfjyuf
*sme,fokdYajymMum;onf/
qufvufNyD;a':wifoef;rSar;jref;aomtcg aemufqHk;wGifoef;
0if;rSmrjiif;Ekid b
f J ]](2)vavmufuav;qkid ;f ay;ygBuD;ar/ (2)vavmuf
MumrS t aMumif ; xl ; w,f q k d & if uRef a wmf h u d p u Ref a wmf & S i f ; ygr,f /
uRefawmfbmrSrjzpfygbl;}}[k rdrdukdajymMum;cJhaMumif;? rdrdvnf;ajc&if;
tcif;jzpfyGm;cJhonfhtdyfcef;
tdrfrStpfrESpfa,mufukdvSrf;ac:NyD;taMumif;pHkajymjyNyD; if;wkdYrS if;wkdY
\trsdK;om;rsm;ukad c: aetdro
f aYdk &mufvmcJah Mumif;? rdrw
d rYdk o
S ef;0if;ukd
tqkdygtrIESifhywfouf vIdifom,mNrdKUe,faomifBuD;ajrmuf
tdraf y:rSrqif;ckid ;f aMumif;? xkt
d csdew
f iG rf rd w
d &Ydk yfuu
G rf &S mtdrrf LS ; ukjd rwf
&J
p
cef
;rS jypfrIusL;vGef xGufajy;wdrfa&Smifaeoloef;0if;ukd jypfrI
ukd a&mufvm rdrdrSmtaMumif;pHkajymMum;cJhaMumif;? rdrdrSm,ckudp
ES i f h y wf o uf &J p cef ; oG m ;rnf j zpf N yD ; vwf w avmcP&mtd r f r S L ; qkdif&mOya'yk'fr(376)?(y)144^2013jzifh trIzGifhta&;,lxm;aMumif;
PK
udkjrwfukdvuf0,fokdYoef;0if;ukdtyfaMumif;ajymaomtcg ukdjrwf od&onf/
ukdrSvnf; &yfuGuftkyfcsKyfa&;rSL;
qDokdYac:oGm;rnf[k rdrdtm; ajym
Mum;cJhaMumif;? rdrdvnf;orD;ESifh
usef o nf h o l r sm;uk d y gac: &yf
uGut
f yk cf sKyfa&;rSL;H;k oko
Yd mG ;a&muf
xdik ;f Edik if o
H wif;pmq&mtoif; avhvma&;tzGUJ onf jrefrmEkid if o
H Ykd (2013) ar(16)&ufaeYwiG f vma&muf
MuNyD; Hk;ra&mufrDHk;teD;&Sd if;wkdY
vnf
y
wf
&
ef
&
S
d
a
Mumif
;
od
&
S
d
&
onf
/
tqd
k
y
gavh
v
ma&;tzG
J
U
onf
jrefrmEdkifiHowif;pmq&mrsm;toif;ESifh
xk d i f a eusvuf z uf & nf q k d i f w G i f
awG
U
qk
H
&
&ef
&
S
d
N
yD
;
/
yJ
c
l
;
Nrd
K
Uod
k
Y
o
G
m
;a&muf
v
d
k
u
f
v
H
a
vh
v
mum
jref
r
mEd
kifiHowif;pmq&mtoif;(yJcl;)ESifhvnf;
t"rjyKusifhol oef;0if;?&mtdrf
awGUqkH&ef&Sd aMumif;od&Sd&onf/
rSL;ukjd rwfuEdk iS hf tjcm;&mtdrrf LS ;ESpf

xdkif;EdkifiHowif;pmq&mtoif;avUvma&;tzGJY
jrefrmEdkifiHvma&mufrnf

20

q&marmif0Hoowif;ynmoifwef;
yOrywf trnfpm&if;oGif;EdkifNyD

owif ; pmq&marmif 0 H o ES i f h r d w f a qG & if ; csmrsm; (2011)ck E S p f


Mo*kwfvupwifwnfaxmifcJhaom Center for Myanmar Media
Development (CMMD)uBuD;rSL;zGifhvSpfonfh armif0Hoowif;ynm
oifwef;pwkwywfonf ,ck(2013)rwfv(29)&ufaeYwGif oifwef;
qif;yGJusif;ycJhygonf/
xdkYaMumifh (2013)ck arvqef;wGifzGifhvSpfNyD; ZGefvukefwGifNyD;qkH;
rnfh yOrywfoifwef;twGuf trnfpm&if;rsm;ay;oGi;f Ekid Nf yDjzpfaMumif;
od&Sd&onf/ (rSwfcsuf/ / yxrywfrSpwkwywftxd oifwef;rsm;udk
wevFmrSaomMumtxdaeYpOf eHeuf(8)em&DrS eHeuf(10)em&Dtxd? oif
wef;wpfBudrfvQif (3)vzGifhvSpfcJhygonf/ odkYaomfoifwef;om;a[mif;
rsm;\tBuHjyKwifjycsufrsm;udk avhvmNyD;aemuf,ckyOrywfrSpNyD;
wpfaeYcsif;wGif ydkYcscsdefESifhvufawGUavhusifhcsdefrsm;wdk;jrifhum (2)v
jywf o if w ef ; tjzpf zG i f h v S p f o G m ;ygrnf / wevF m rS a omMumtxd
aeYpOfeHeuf(8;30)em&DrS(10;00)em&Dtxd yxrtcsdef? eHeuf (10;15)
em&DrS(11;45)em&Dtxd 'kwd,tcsdeftjzpfowfrSwfxm;ygonf/)
,cif t ywf u trnf p m&if ; ay;oG i f ; xm;NyD ; ae&mtcuf t cJ
aMumifh csefcJh&olrsm;udk (2013) {NyD (27)ESifh (28)(pae? we*FaEG)wGif
vlawGUar;jref;ygrnf/ oifwef;twGif;a&;rSL;uzkef;jzifh taMumif;Mum;
zdwfac:ygrnf/ aemufxyftrnfpm&if;topfay;oGif;vdkolrsm;onf
(2013){NyDv(26)&ufaemufqkH;xm;ay;oGif;Edkifygonf/
(1) armif0Ho jynfolYacwfowif;ynmoifwef;onf ynm'ge
oifwef;jzpfygonf/ 0ifaMu;^ausmif;vcay;&ef rvkyd g/ oifwef;pnf;
urf;rsm;vdkufemNyD; tcsdefrSefwuf&efom vdkygonf/ owif;vkyfief;
(odkYr[kwf)owif;qufpyfvkyfief;jzifhb0udk ESpfjrKyfvkyfudkifrnfholrsm;
udk OD;pm;ay;vufcHonf/
(2) xkdifckHae&m taetxm;t& oifwef;wpfywfvQifvl (20)OD;
omvuf c H E d k i f y gonf / vuf & S d o wif ; *sme,f ? r* Z if ; wk d u f r sm;wG i f
vkyfudkifaeolrsm;ESifh jyifyrSvlopfrsm;xuf0ufpDcefYvufcHygrnf/
(3) pae? we*FaEGEiS hf k;H ydw&f ufrsm; ydwyf gonf/ ,ckziG rhf nfyh Or
ywfoifwef;onf &ufow(8)ywfMumjrifhrnf/ (2013-arvqef;rS
(2013)ZGefvukeftxd)/ oifwef;udk tcsdefrSefwufa&mufNyD; vufawGU
avhusifhcef;rsm;udk rysufruGufvkyfaqmifwifoGif;olrsm;udk oifwef;
qif;vufrSwfrsm;ay;tyfygonf/
(4) oifwef;q&mrsm;- armif0o
H ? q&ma'gufwmwifvidI (f bd;k vdiI )f ?
q&mMunfrif;(ausmfapmrif;)?q&mOD;atmifxGef;OD;?q&mOD;jrifhausmf?
q&mpnfolatmifjrifh? q&mOD;&Jjrifhaz? bavmh*gaebkef;vwfESifhtzGJU?
q&mOD;pd;k 0if;Nidr;f ("mwfy)Hk ?q&mOD;xde0f if;("mwfy)Hk ?q&mOD;udek D (armifuekd D
w&m;kH;csKyfa&SUae)?Thinking Classroom Foundation rSa'gufwm
odef;vGif? Ms. Ahsai ?a':ololrmESifhjynfyowif;tzGJUtpnf;rsm;rS
{nfhynm&Sifrsm;/
(5) t"duydkYcscsufrsm;Myanmar Politicals (1945-present).
Editorial, Commentary & Feature writing.
Basic Journalism & Interviewing in English.
Media Ethics & Media Laws.
Investigative Reporting.
Techniques of News Writings & Editing.
Translation.
Online Media.
Photo Journalism.
Basic Law (Constitution) Study.
Method of Critical Thinking for Journalists.

tao;pdwfpkHprf;vdkvQif oifwef;twGif;a&;rSL; rjzLarcif(oJoJ)


(zkef;-09-402558685)ESifh (01-377146? 01-378781? 01373210)odkY ar;jref;Edkifygonf/
email jzift
h rnfpm&if;ay;oGi;f vkv
d Qif maungwuntha@gmail.com
Yk y;ydEYk ikd f
(or) lattlatt1970@gmail.com(or) maylay023@gmail.com oda
ygonf/

aw;oH&Sif Sky \ One day


'DADG'Dum&mtkdauykdrkd;&Sif; vufrSwfxkd;yGJjyKvkyf

&ef u k e f rwf v (23)


aw;oH&iS f Sky \ One day 'DA'GD u
D m&mtkad uykrd ;dk &Si;f vufrw
S af &;xk;d yGu
J dk (2013)
ckESpf? rwfv(23)&ufaeYv,f(1)em&DwGif &efukefNrdKU? a&Twd*Hkbk&m;awmifbufrkcf
uefawmf r*Fvmyef;NcH&Sd Happy Worle (1)usif;ycJhonf/
if;aw;pD;&D;xJwGif yg0ifxm;olrsm;u vufrSwfa&;xkd;cJhMuonf/ qufvufNyD;
aw;oH&iS f Sky u One day ESiphf eG pYf m;vku
d f aw;oDcsif; (2)yk'jf zifo
h q
D cdk NhJ yD; tef;aemfEiS hf
Happy World rS wpf u k d , f a wmf r suf v S n f h q &mysH v T m ;\ jyuG u f r sm;jzif h
vma&mufMunfh o
I l rsm;odYk azsmaf jzcJo
h nf/
TTM

Gothere Myanmar \ Version topf

rdwq
f ufyu
JG si;f y

Zay Latt Khaing &JY Tattoo Art

Zay Latt Khaing &JU Tattoo Art udk

yxrqHk;tBudrfjyojcif;tae
jzifh avmuewfyef;csDcef;r? trSwf(62)? yxrxyf? yef;qdk;wef;vrf;
(atmuf b avmuf ) ?ausmuf w H w m;Nrd K Ue,f r S m (25?3?2013)&uf r S
(30?3?2013)&ufxd csdwfqGJjyoxm;rSmjzpfygonf/
jyyGJwGif yef;csDum;aygif;(14)um;udk csdwfqGJjyoxm;NyD; Zay Latt
f rsm;tjym;uawmh Bio Female tattoo rsm;
Khaing &JUtEkynmjyuGut
jzpfygw,f/ Tattoo Art rsm;udk tpHktvifa&;qGJjyoxm;NyD; yef;csDum;
rsm;pGmrSr[kw?f vlcEmud,
k af y:rsm;wGiyf g a&;qGaJ y;jcif;jzpfaMumif;vnf;
od&cdS &hJ ygonf/ Tattoo Art jyyGw
J iG f zdwMf um;xm;aom {nfo
h nfawmfrsm;
ESiw
hf uG rD',
D morm;rsm;vnf; wufa&mufMunfh t
I m;ay;cJMh uygonf/
jyyGJeJYywfoufvdkY Zay Latt Khaing u&Sif;vif;ajymMum;&mrSm
uRefawmf 'DyGJav;usif;y&wJh&nf&G,fcsufuawmh uRefawmfh&JU&if
wGif;utEkynmudk y&dowfawGodatmifcsjyay;csifwJhoabmyg/ uRefawmhftaeeJY 'Dyef;csDum;awGudka&mif;zdkYjyowmr[kwfovdk?
a&mif;jzpfvmr,fqdk&ifvnf;aps;EIef;udk uRefawmfowfrSwfxm;wJhtwdkif;yJ a&mif;jzpfoGm;rSmyg/ uRefawmfodxm;wJh Tattoo Art
trsKd;tpm;awGuawmh aomif;*Pef;ausmfausmf&ydS gw,f/ tD*spfvikd ;f qdk cEmud,
k af y:rSmqGrJ ,fq&kd if qGaJ y;oluvnf;pdw&f n
S &f w,f/
tckqdk jrefrmEdkifiHrSm Tattoo Art rsm;udkvnf; trsKd;rsKd;toHk;taqmifrsm;ygrusef tvStywefqmtjzpf aq;jc,faeMuygw,f/
Edik if jH cm;rSmomru jrefrmjynfrmS yg rde;f uav;awmfawmfrsm;rsm;vnf; cEmud,
k af y:rSm a&;qGaJ eMuwmudv
k nf;awGUjrifaeMu&ygw,f/
wjznf;jznf;awmhwiG u
f s,faeygNyDvv
Ykd nf; ajymvd&Yk ygw,f/ tckvu
kd Refawmf&h UJ tEkynmudck sjycGi&hf wJt
h wGuu
f v
kd nf; trsm;BuD;0rf;om
ygw,f/ aemufvnf;jyyGJawG jyzdkY&Sdygao;w,f}} vdkY Ko Zay Latt Khaing uajymMum;oGm;cJhonf/
MZ,HYS

Yum Yum Xcite Music Show pme,fZif;&Sif;vif;yGJjyKvkyf


&ef u k e f rwf v (23)
\ Version
topfrw
d q
f ufyu
JG dk (2013)ckEpS f rwfv
(23)&uf?eHeuf(9)em&Dr(S 11)em&Dx&d efuek f
NrdKU? ausmufwHwm;NrdKUe,f&Sd Trader's
Hotel Ball Room (1) usif;yjyKvkyfcJh
onf/ tqkdygtcrf;tem;wGif Gothere
MyanmarrSwm0ef&Sdol ukdajyodef;xuf
rStcrf;tem;rSL;tjzpfaqmif&GufcJhNyD; GIGA GATES ukrPDrSrefae*sif;'gkdufwm
OD;rk;d oefOY ;D u Gothere Myanmar Version topfEiS yhf wfouf tenf;i,f&iS ;f vif;ajym
Mum;cJhonf/ xkdYaemufeuwfaA'ynm&Sife'Dq&mOD;xGef;vif;ESifh ukdajyodef;xufwkdYrS
vnf; if; Version topfEiS yhf wfouf &Si;f vif;ajymMum;cJo
h nf/
YY
Gothere Myanmar

aw;oH&SifnvD oyy \ac:vdkuf


acGxGuf&Sd

Audio CD

&efukef?rwf(26)
aw;oH & S i f nD v oyy \
]]ac:vd k u f } }aw;pD ; &D ; ud k pl y g
yg0gAD'D,dkESifhaw;xkwfvkyfa&;
ujzefYcsdNyD; pDpOfolx&DZmpDpOfNyD;
aw;a&; ppf[def;? vrif;? oD[?
qlP;D ?tdu
k x
f ;l ?qDeaD *g? nDvoyy
wdkYu a&;om;xm;onf/
yg0ifaom aw;oDcsif;rsm;
rSm jyefcJhawmh? tyg;awmftNrJ?
ac:vdu
k ?f Mu,fpifav;? wpfcef;
&yf Z mwf v rf ; ?rif ; ud k c spf w ,f ?
tjzLa&mifcspfol?ewforD;av;?
0rf;enf;rSmyg? tl;rvkyfygeJY?
aeav;(odkY)aumif;uifESifhra[mif;aomw&m;wdkYyg0ifonf/ if;aw;pD;&D;xJwGif aw;
oDcsif;(12)yk'fyg0ifonf/
TTM

&efukef? rwfv(25)

Yum Yum Xcite Music Show

pme,fZif;&Sif;vif;yGJudk (25?3?2013)
&ufaeYv,f(2)em&DwGif &efukefNrdKU?
pifx&,f[dkw,f? ausmufpdrf;cef;r
wGif jyKvkyfusif;ycJhonf/
tqdkygtcrf;tem;udk OD;yD;ay:
pDpOf Mylay Entertaiment ESihf The
trce band wD;0dkif;rS tm;jznfhulnDcJh
onf/
tqdyk gtcrf;tem;wGif tpDpOfwifqufot
l jzpf armfew
D m*sme,fr'S t
k ,f'w
D mcsKyf
aZ,smjrwfcdkifrSaqmif&GufcJhNyD; pDpOfolOD;yD;ay:ESifhygwem&Siftjzpf yg0ifol&wemrdkif
(Mylay Entertaiment)? RZmenf? Yum Yum Xcite rS wm0ef&Sdol? The tree band rS
wD;cwfoludkzdk;vwdkYrS&Sif;vif;ajymMum;cJhonf/
rdkYrdkY

21

tEkynmoifwef;ausmif;rS zdwfMum;csuft&

&ef u k e f rwf (18)


&efuek w
f ikd ;f a'oBuD; YMCA cef;r (SUPREMEE BROADWAY INSTITUTE)tu,f'rDa':jrifjh rifch idk f
rSzGihfvSpfaom tEkynmoifwef;ausmif;odkY vQyfwpfjyufowif;*sme,ft,f'DwmcsKyf q&mOD;jrwfcdkifonf
if;oifwef;ausmif;rS zdwMf um;csuft& (18?3?2013)aeYv,f (11em&D)wGio
f \
l pme,fZif;tawGUtBuHKrsm;ESifh
tEkynmoifwef;ausmif;rS oifwef;om;rsm;a&SUqufavQmufvSrf;rnfh tawGUtBuHKrsm;udk qkH;rMo0g'csD;jrifh
ay;cJhNyD; aemuf&ufrsm;wGifvnf; qufvufoifMum;ay;rnf[k od&Sd&onf/
ZMN
uRefawmfhemrnfrSmZifrif;xG#fjzpfygonf/ trSwf(5)?
r[mabm*vrf;? usDawmf&yfuGuf? r*FvmawmifnGefYNrdKUe,f?
&efuek w
f ikd ;f a'oBuD;rSmaexdik yf gw,f/ (18?9?1990)rSmarG;zGm;
ygw,f/ ynmt&nftcsif;rSm B.E Electronic jzpfygonf/
B.Tech degree tNyD;rSmtu,f'rDa':jrifhjrifhcdkif\ Supreme
Broadway Institute rSmokyfaqmifoifwef;wufa&mufaeyg
onf/ vGwfvyfpGmzefwD;EdkifaomtEkynm&Sifb0udk wdIuf
ruf r uf e rf ; d I u f v d k y gonf / uRef a wmf \ l ; oG y f r I t wG u f
tm;ay;olwpfa,mufrS r&SdvQifawmif BudK;pm;oGm;rnf/
emrnf B uD ; zd k Y x uf p m&if t Ek y nmwpf c k u d k z ef w D ; vd k o nf /
zefwD;rIrsm;jzifhb0onf&Sifoefae&rnf/ uJh&JUpum;rsm;ESifh
taESmihft,Sufrsm;udkxufoefaompdwfjzifhausmfvTm;vdk
ygonf/ tEkynmonfomb0\cHrk if&mjzpfvydk gonf/ tm;vH;k
aomvlom;wdkYvnf;rdrdb0udkrdrdydkifqdkifNyD; vGwfvyfaom
tEkynmrsm;udk zefwD;EdkifMuygapvdkYqkawmif;ay;ygonf/
uRefawmfemrnfuawmh [efoljzpfygw,f/ uRefawmfu
tEk ynmudk0goemygw,f/ wefzdk;xm;NyD;cHpm;em; vnfwwf
vmwm(14) ESpfom;avmufuwnf;uyg/ 'DvdkeJY (10)wef;
atmifNy;D wuov
kd rf mS ynmqufvufoifMum;&if; B.Sc (Physics) bGJUudk&,lcJhygw,f/ ausmif;NyD;awmhuRefawmf0goemygwJh
tEkynmavmuxJudkrdb q&morm;awGeJYndEdIif;NyD;0ifa&muf
cJhwmyg/ (2012)ckESpf? (12)vydkif;rSm okyfaqmiftEkynmudk
avhvmoiff,lzdkY q&mrtu,f'rDa':jrifhjrifhcdkif&JU Supreme
Broadway Institute oifwef;udkwufa&mufjzpfcJhygw,f/ NyD;
awmharmf',ftEkynmbufrSmvnf; q&m*RefvGif&JU Star
Model AgencyrS m avh v moif , l z d k Y w uf a &muf c J h y gw,f /
tEkynmqdkwmvJoif,lvdkYrqHk;ygbl;/ uRefawmftwGuf tEk
ynmqdw
k mjynfov
l x
l t
k wGuyf g/ uRefawmfwefz;kd xm;0goem
ygwJhtEkynmc&D;vrf;udk atmifjrifrI&zdkYtwGuf tqHk;r&SdBudK;
pm;&if; jynfolvlxktwGufay;qyfoGm;rSmyg/ uRefawmf
tEkynmtvkyfawGeJYywfoufNyD; t&Sdudkt&Sdtwdkif;a0zef
tBuHjyKay;Edkifygw,fvdkY/
(45)vrf;? r[mAEKvvrf;axmifh? AdkvfwaxmifNrdKUe,f?
(Y.M.C.A) &efukefNrdKU/
tEkynmtrnf-vif;&Sif;oefY

Account - Nyi Nyi Lay 007 @ gamil . com

ae&yfvdyfpm trSwf(1942)^u usefppfom;vrf;rBuD; (awmif'*Hk)


uRefawmfhtrnfrSm dIif;xufatmifjzpfygw,f/ tEkynmtrnf
uawmh diI ;f xufjzpfygw,f/ uRefawmf\ae&yfvyd pf muawmh trSw(f 6)?
aZ,sop m vrf ; (1)&yf u G u f ? vd I i f N rd K Ue,f u jzpf y gonf / uRef a wmf
tEkynmudk (12)ESpfom;t&G,fxJupdwf0ifpm;cJhygw,f/ tckawmh
uRefawmf touf(20)&SdygNyD/ tckawmhuRefawmf&nfrSef;csufawG
taumiftxnfazmfzdkY vrf;pudk&SmawGUcJhygNyD? tJ'guawmh uRefawmf
wd k Y v d k t Ek y nm0goemygaomvl i ,f a wG u d k ok y f a qmif a umif ;
wpfa,mufjzpfatmifarG;xkwfay;aewJhtu,f'rDa':jrifhjrifhcdkifOD;pD;
aom tEkynmoifwef;ausmif;jzpfygw,f/ 'Doifwef;ausmif;BuD;uae
tEkynmavmuudk wpfqifNh yD;wpfqifh 0ifa&muf BudK;pm;okyaf qmif
oGm;ygrnf/ rdbjynfolrsm;udktpOfav;pm;vsuf/

22

tEkynmtrnftrnf&if;
vlrsKd;?bmom 0goem
pwifwufa&mufcJhaom
ae&yf
Zmwd
-

dIif;rmefatmif
Edkifxl
Arm?Ak'
okyfaqmif
oifwef;-Model okyfaqmif
r&rf;ukef;NrdKUe,f?
rEav;wdkif;a'oBuD;? jrif;NcHNrdKUe,f?
trSwf(19)&yfuGuf/
uRefawmf,ckwufa&mufaeaomoifwef;u tu,f'rDa':jrifh
jrifhcdkif zGifhvSpfw,f/ Supreme Broadway Institute okyfaqmifoif
wef;ausmif;udk wufa&mufaeygw,f/ uRefawmfi,fi,fav;wnf;
u tEkynmtvkyfudk0goemygcJhygw,f/ 'gayrJh tEkynmu 0goemyg
,HkeJYrjzpfEkdifygbl;/ udk,fhbufuvnf; BudK;pm;&ifjzpfEdkifygw,f/ tckqdk&if oifwef;ausmif;awG&Sdw,fqdkawmh
enf;vG,fulygw,f/
uRefawmfhemrnfrif;oD[ausmfyg/ tu,f'rDjrifhjrifhcdkifOD;pD;wJh
Supreme Broadway Institute rS okya
f qmifynmudk avhvmoif,l
aeygw,f/ tEkynmvIyf&Sm;rItaeeJYuawmh Show avQmufjcif;?
r*Zif;rsufEmS zH;k du
k u
f ;l aeygw,f/ uRefawmf0h goemuawmh abmvH;k
uefjcif;? pmzwfjcif;?emrnfBuD;EdkifiHjcm;kyf&Sifrsm;udk pkaqmif;jcif;
wdkYjzpfygw,f/ tm;ay;wJhy&dowfBuD;udkaus;Zl;wifygw,f/
trSwf(100)? (91)vrf;? r*FvmawmifnGefY/
tEkynmtrnftrnf&if;
rdbrsm;
vlrsKd;?bmom 0goem
,aeYvIyf&Sm;rI -

atmifbkef;[ef
ausmfZif0if;
OD;&Jjrifh? a':rmrmeD
Arm? Ak'bmom
tEkynm(kyf&Sif)
okyfaqmifynmavhvmjcif;?
ZmwfnGef;ynmavhvmjcif;/
ae&yfvdyfpm -trSwf(79)?opmyef;vrf;?ajrmufOuvmyNrdKU/
&nf&G,fcsufyef;wdkif- okyfaqmifaumif;jzpf&efESifh 'gdkufwm
aumif;wpfa,mufjzpf&ef/
kyf&SiftEkynmESifhywfouftajymcsifqHk;pum;
uRefawmftcktu,f'rDa':jrifhjrifhcdkifOD;pD;aomtEkynmoif
wef;udw
k ufc&hJ jcif;\t"du&nf&,
G cf sufrmS 'Dyk &f iS t
f Ekynmudt
k m;us
0goemygb0wGiftcspfjrwfEkd;qHk;tEkynmjzpfaomaMumifh kyf&SifavmuxJodkY0ifrnf[kqHk;jzwfcsufcscJhonf/
avmuBuD;xJwGif jzpfaeorQt&mawGtm;vHk;udkwpfqifhvlom;wdkif;cHpm;em;vnfodapvdkaomqEvnf;
yg0ifygonf/ xdt
Yk wlyifjrefrmhyk &f iS af vmuBuD;ud'k x
D ufru tjcm;Ekid if rH sm;ESi&hf ifabmifwef;Edik af tmif wpfbuf
wpfvrS ;f uaewpfa,mufwpftm;yg0ifBudK;pm;&efqEvnf;&So
d nf/ uRefawmfw'Ykd D yk &f iS af vmuom;rsm;tm;vH;k
pnf;vHk;nDnGwfrIeJYtwltwlwuGvufwGJBudK;pm;vkyfudkifoGm;zdkYvdkygonf/qufvuftm;ay;apcsifvdk ]]jrefrmh
kyf&Sifonf jrefrmh,Ofaus;rI udk}}udk,fpm;jyKrnf/
uRefawmfhemrnfuawmh atmifjrefrmjzpfygw,f/ tEkynm
trnfuawmh a&Tbkef;vusfmjzpfygw,f/ ynmt&nftcsif;uawmh
English pmtxl;jyKeJYbGJU&xm;ygw,f/ Korea KLT exam udkvnf;
Level (4)txd atmifjrifNyD;ygNyD/ trSwf(525)u&0dwf(2)vrf;?
r^OuvmyNrdKUwGifaexdkifvsuf&Sdygw,f/
tEkynmvIy&f mS ;rIuawmhtcktu,f'rDa':jrifjh rifch ikd &f UJ SBIoif
wef;rSmokyfaqmifynmudkoif,lvsuf&Sdygw,f/ uRefawmfwdkYvdk
okyfaqmif0goemygwJholawGudk y&dowfodatmifvufwGJac:,l
ay;wJhvQyfwpfjyuf*sme,fudktxl;aus;Zl;wif&Sdygw,f/
trnf-aZ,smvif;
rdb-OD;0if;+a':aX;&D
vdyfpm-t.r.u(18)ausmif;a&SUqdkifcef; B(8)EmESifhOZemrSwf
wdkifMum;-ajrmufOuvm
(1?12?2012)rSmpwifzGifhvSpfwJhtu,f'rDjrifhjrifhcdkifOD;pD;aom Suf qmifoifwef;udk pwifwufa&mufaeyg
preme Broadway Institute okya
NyD/ (11?2?2013)&ufuajzqdkwJhyxrywfpmar;yGJrSmtqifhwpf&xm;
ygw,f/ oifwef;qif;yGJrwdkifrD aemufxyfajzqdkr,fhpmar;yGJrSmvnf;
BudK;pm;ajzqdo
k mG ;rSmyg/ cEmud,
k x
f rJ mS tEkynmyd;k awG[mwpfaeYxuf wpf
aeYBuD;rm;vmygw,f/ b,fZmwfkyfudkrqdk okyfaqmif&wmaysmfaeolyg/
b,favmufyJtcuftcJawG&Sd&Sd tEkynmwm0efawGudk av;av;eufeuf
BudK;pm;vkyfaqmifoGm;ygr,f/ jynfoljynfom;tm;vHk;usef;rmcsrf;om
MuygapvdkY qkawmif;arwmydkYotyfygw,f/
trnf
armifaZmfxGef;
tEkynmtrnfrif;tmum
tbtrnf OD;vGef;wif
arG;ou&mZf (27?10?1992)
0goem
kyf&Sifokyfaqmif
wuf a &muf a eaomoif w ef ; - Supreme Broadway Institute
tu,f'rDa':jrifhjrifhcdkif\okyfaqmiftEkynmoifwef;ausmif;/
uRefawmfyk &f iS o
f kyaf qmif tEkynmudt
k &rf;0goemyg ygw,f/
uRefawmfokyfaqmifaumif;wpfOD;jzpfatmif BudK;pm;&if; rdbjynfol
y&dowfBuD;twGuf&SdaerSmyg/
trSwf-149^151?odrfjzLvrf;? r*FvmawmifnGefYNrdKUe,f/
G-Mail Scorpiopeti @ G.mail.com .

okyfaqmif-0domc
uRefawmfhemrnf&if;uawmh pdkif;Edkif0if;vdkYac:ygw,f/ uRefawmfh
udk (10?11?1984)ckESpfrSm&Srf;jynfe,fajrmufydkif; erwlNrdKUrSmarG;zGm;
ygw,f/ uRefawmftoufq,fESpfESpf?q,fhoHk;ESpft&G,frSm jr0wD
ky^f oH^jrefrmhyk ^f oHay:umptcsdeEf iS ahf cwfpm;umptcsderf mS uRefawmf
[m TV aMumfjimudkt&rf;ESpfoufcHkrifNyD; TV aMumfjimokyfaqmif
wpfa,mufvnf;t&rf;jzpfcsifcJhw,f/ xdktcsdefrSmemrnfBuD;plygrsm;
jzpfMuaomxufxufrdk;OD;?a'G;?vGifrdk;?cdkifoif;Munf?eEmvdIif? pdk;jrwf
eEm?MunfvJhvJhOD;? tdjEmausmfZiftp&SdwJh okyfaqmifrsm;udkt&rf;
tm;uscJhrdw,f/ a':jrifhjrifhcdkifzGifhvSpfwJh Supreme Broadway Institute okyfaqmifoifwef;udk tquftoG,f&vdkufwmeJY IBBGu
xGufNyD; okyfaqmifoifwef;wufvdkufygw,f/'gdkufwmudkEdkif
(NVG)?odef;[ef(zD;epf)ESifhvnf; urf;vSrf;xm;ygonf/ AdkvfcsKyf
atmifqef;kyf&SifrSmvJyg0ifokyfaqmifEdkifatmif Form wifxm;
ygw,f/ Oa&mytm&Saumfrm&S,f(EAC)ukrPD\aMumfjimvufcH
dkuful;zdkY&Sdygw,f/ y&dowftm;vHk;&Tifvef;csrf;ajrUygap/
tEkynmtrnf
=atmifbkef;[ef
trnf&if;
=ausmfZif0if;
rdbrsm;
=OD;&Jjrifh+a':rmrmeD
vlrsdK;^bmom
=Arm^Ak'bmom
0goem
=(kyf&Sif)tEkynm
pwifwufa&mufcJhaomoifwef;=tu,f'rDa':jrifhjrifhcdkif\
okyfaqmiftEkynmoifwef;ausmif;/
,aeYvIyf&Sm;rIkyf&SiftEkynm&nf=okyfaqmifynmavhvm
&G,faejcif;?ZmwfTef;ynmavhvm
kyf&SiftEkynm\&nf&G,fcsuf=uRefawmf 'Dkyf&SiftEkynmudk
0goemygb0wGif tcspfjrwfE;kd qH;k tm;tusqH;k jzpfaomaMumifh ky&f iS f
avmuxJodkY0ifrnf[kqHk;jzwfcsufcscJhonf/ avmuBuD;wGifjzpfae
orQt&mawGtm;vHk;udk vlom;wkdif;cHpm;em;vnfodapvdkaom qE
vnf;yg0ifygonf/ xdkYtwlyifjrefrmhkyf&SifavmuBuD;udk'Dxufru
tjcm;Edik if rH sm;ESi&hf ifaygifwef;Edik af tmif wbufwpfvrS ;f uaeyg0ifBudK;
pm;&ef q E v nf ; &S d o nf / k y f & S i f a vmuBuD ; zG H U Nzd K ;wd k ; wuf z d k Y q d k w m
uRefawmfwpfa,mufxaJ umif;ae?vkyaf y;aevdYk r&ygbl;/ jrefrmhyk &f iS f
avmuom;rsm;tm;vHk;pnf;vHk;nDGwfrIeJYtwlwuG vufwGJBudK;pm;
vkyfudkifoGm;zdkYvdkygonf/ 'grSvnf;wdkif;jynfvlrsdK;tay:aus;Zl;qyf&mvnf;a&mufygrnf/
pmIoyl &dowfBuD;rsm;tm;vH;k yJ r*FvmygvdYk EIwcf eG ;f qufovdu
k f
ygw,f/ uRefawmfuawmhudk[def;yg/ tu,f'rDa':jrifhjrifhcdkifOD;pD;
wnfaxmifxm;wJh SUPREME BROADWAY INSTITUTE tEky
nmoifwef;ausmif;rSm eufeJvSwJhtEkynm0rf;pmrsm;udkjznfhusifh
qnf;yl;&if;?tEkynmvrf;aMumif;ay:udak vQmufvrS ;f Edik zf t
Ykd wGuBf udK;
pm;aeygw,f/ uRefawmfu(kd 1?10?90)ckEpS w
f iG f tazOD;aiGp;kd ?tara':
jrifjh rifph ef;wdu
Yk arG;zGm;cJNh yD; tEkynmavmuxJukd (2012)ckEpS rf pS wif
0ifa&mufcJhygw,f/ tEkynmtvkyf[mvG,fra,mifESifhcuf?wdrfr
a,mifESifheufqdkovdkygyJ/ t&ifutEkynmtaMumif;udk ravhvm
roif,zl ;l cifu trlt&mvkyw
f m[mbmrSrcufygbl;vdx
Yk ifcyhJ gw,f/
wu,fwrf;qnf;yl;oif,lwJhtcgrSmtcuftcJawGtrsm;BuD;&Sdyg
w,f/ bmjzpfvdkYvJqdkawmh0rf;renf;wmudk 0rf;enf;atmif? r&,f
csifwmudk&,fcsifatmif?udk,fokyfaqmifaewJhZmwf0ifcef;rSm udk,fhudkMunfhaewJhy&dowfygcHpm;pD;arsm
oGm;atmifvkyfEdkifrSokyfaqmifjyEdkifrStEkynm&Sifaumif;wpfa,mufjzpfEdkifr,fqdkwmodvmvdkYyg/ tckyGJ
r0if c if t jyif u usif ; yqd k o vd k tu,f ' rD a ':jrif h j rif h c d k i f & J U tEk y nmoif w ef ; ausmif ; rS m y&d o wf B uD ; u
todtrSwfjyKvufcHEdkifavmufwJhtEkynm&Sifaumif;wpfa,mufjzpfatmifBudK;pm;aeygw,f/ tm;ay;Mu
ygvdkY'Dae&mav;rSmazmfjycGifhay;wJhq&mOD;jrwfcdkifudkvnf; aus;Zl;txl;wif&Sdygw,f/
uRefr\emrnfrmS rarOD;a&Tjzpfyg onf/
tEk y nmemrnf r S m qk a &T p if jzpf y gonf /
orD;&JU0goemuawmh okyfaqmif? oDcsif;
qdw
k mudk i,fi,fuwnf;ul;oGycf &hJ wmyg/
b,f a vmuf x d a rQmf v if h c J h & wmvJ q d k & if
orD;ujzpfcsifwmudk rjzpfjzpfatmif vkyf
wwfcJhwmaMumifhtckvdkokyf aqmifoif
wef;udkwufjzpfwmyg/ tdrfuvlawGqdk&if
odyfNyD;oabmrusovdk jzpfwmawmifrS
orD;ur&ru ajymNyD; tbGm;eJYwdkifyifyg
w,f/ tJh'DtcgrS tbGm;u orD;&JUqEudk
vdkufavsmay;cJhygw,f/
orD;uokyaf qmifeYJ ywfoufNyD;awmh
orD;uvnf;0goemygcJhwmqdkawmh atmif
jrifatmifawmhvkyfrSmyg/ tJ'Dokyfaqmif
tvkyfudkvnf; aZmufcsNyD;awmhvkyfoGm;
rSmyg/ orD;ui,fi,fuwnf;u 0goem
ygcJhwmyg/ orD;&JUb0rSmrjzpfjzpfatmifvkyf
wwfwmvnf; orD;&JUtusifhygyJ/ tckvdk
orD;0goemygwJhokyfaqmiftvkyfudkvkyf&
wJhtwGufaMumifh t&rf;aysmfNyD; t&rf;0rf;omrdygw,f/ vlwdkif;uawmh YEMCA International House
rSmoifMum;vsuf&Sdygonf/ toufuawmh (19)ESpf&SdygNyD tu,f'rDrsm;&SifjzpfwJhtwGuf tefwDjrifhjrifhcdkif
okyfaqmifoifwef;udk wufwmyg/
'Dokyfaqmiftvkyfudk atmifjrifr,fqdkvQif wjcm;t&mawGudkpGefYvTwf&Jygrnf/ orD;&JUvdyfpm-tmZm
enfvrf;?A[ef;rSmaeygw,f/

trnf=cspfrdk;OD;
vdyfpm=a&TjynfomNrdKUe,f?avSmfum;?w^(15)&yfuGuf?
yef;NcH(26)tdrftrSwf(2066^u)
i,fpOfuwnf;u 0goemudk,aeYxd vkyfaqmifaeyg
w,f tEkynmudkt&rf;cspfw,f/ (5)wef;wGiftmp&d,ylaZmf
yGJ usif;yjyKvkyaf omausmif;uyGw
J iG f tif;pdeNf rdKUe,ftaumif;
qH;k qku&kd &Scd yhJ gw,f/ tu,f'rDq&mra':jrifjh rifch ikd f OD;pD;wnf
axmifaom S.B.T okyfaqmifoifwef;udkwufa&mufaeyg
w,f/ b,ftcef;udkokyfaqmif&aqmif&aysmfaeNyD; t&rf;
yD w d j zpf & ygw,f / Ak ' b momArmvl r sd K ;vnf ; jzpf y gw,f /
orD;jrefrmh,Ofaus;rludk t&rf;jrwfEdk;ygw,f/
orD;jynfolvlxktwGuftusdK;jyKr,fh orD;aumif;&wem
vnf;jzpfcsifygw,f/ jynfov
l x
l t
Yk m;vH;k pdwu
f sef;rm ud,
k cf srf;
omeJaY ysmf&iT af omrdom;pkb0av;udk ydik q
f ikd Ef ikd Mf uygapvdo
Yk rD;
qkawmif;ay;ygw,f/

uRefawmfeh mrnfuawmhomxufmPf
aZmfjzpfygw,f/ emrnf&if;uawmh pnfol
armif a rmif j zpf y gw,f / touf u awmh
(17)ES p f & S d y gNyD ? uRef a wmf u trS w f ( 34)
ykodrfvrf;?prf;acsmif;NrdKUe,frSmaexdkifyg
w,f / uRef a wmf IDCS UK Diploma
NyD;xm;wmrMumao;ygbl;/ tcktu,f'rDtefwDjrifhjrifhcdkif&JU S.B.I okyfaqmifoifwef;rSm oifwef;
wuf a &muf a eygw,f / 'D o if w ef ; uaewu,f o k y f a qmif a umif ; wJ h v l a wG ay:xG u f v mr,f q d k w m
,HkMunfygw,f/ bmjzpfvdkYvJqdkawmh q&mrtefwDjrifhjrifhcdkif[molukd,fwdkifOD;aqmifNyD; pdwfa&mudk,fyg
aoaocsmcsmoif M um;ay;wJ h t wG u f y g/ uRef a wmf w d k Y t m;vH k ; ay:rS m t&rf ; aumif ; ygw,f / uRef a wmf & J U
tjyif;jyqHk;qEuawmh y&dowfawGay:rSmvdrfnmrIr&SdwJhokyfaqmifaumif;wpfa,mufjzpfcsifygw,f/
wu,f v d k Y o k y f a qmif a umif ; wpf a ,muf j zpf c J h r ,f q d k & if u Ref a wmf w d k Y Ed k i f i H j ynf o l v l x k t wG u f
trsm;tusdK;&Sdr,fhZmwfum;rsm;kdufcsifygw,f/ vQyfwpfjyuf*sme,fuuRefawmfwdkYoifwef;om;tm;vHk;
udktckvdk*sme,frSm azmfjyay;wJhtwGufaus;Zl;txl;wifygw,f/
ydkYydkYydkif
orD;&JUemrnfuydkYydkYydkifyg/ toufu (15)ESpf&SdygNyDorD;
wGaH w;NrdKUe,frmS aeygw,f/ orD;&JU0goemuawmh okyaf qmif
tvkyyf g okyaf qmiftjyifocD sif;qd&k wmvnf;0goemygw,f/
okyfaqmif tvkyfudki,fi,fuwnf; ul;oGyfcJhwmyg/
orD ; tck q &mra':jrif h j rif h c d k i f & J U S.B.Iok y f a qmif
tEkynmoifwef;ausmif;rSmwufa&mufaeygw,f/
'DtEkynmudk 0goemygvGef;vkYdynma&;wpfydkif;wpfpeJY
tckvdkwufjzpfwmyg/ 'Doifwef;uaeNyD; t&nftaoG;jynfh0
wJh okyfaqmifaumif;awG arG;xkwfay;Edkifr,fvdkY ,HkMunf
ygw,f/
oif w ef ; NyD ; vd k Y & S d & if v nf ; tEk y nmvrf ; aMumif ; ay:
qufavQmufrSmyg b,ftvkyfyJjzpfjzpf tcuftcJawmh&SdrSm
yJavtcuftcJawGudk&ifqdkifNyD; tEkynmavmuxJrSm ae&m
wpfckckcdkifcdkifrmrm&wJhxd BudK;pm;oGm;rSmyg orD;&JUtdyfrufu
awmh tem*wfrSmy&dowfvufcHtm;ay;wJhy&dowfcspfwJh
us&mZmwfkyfukd yDyDjyifjyifokyfaqmifEdkifwJhokyfaqmif
aumif;wpfa,mufjzpfcsifygw,f/ orD;&JUpum;xJrSm trSm;yg
cJh&ifvnf; cGifhvTwfay;apcsifygw,f/
'DvQyfwpfjyuf*sme,frSmorD;&JUqEawGukd xkwfazmfwifjycGifh&wJhtwGuf t&rf;udkaus;Zl;wifygw,f/
trnf=&JaersdK;
Zmwd =NrdKUopfNrdKU?rauG;wdkif;a'oBuD;
uRefawmfu tcktu,f'rDa':jrifhjrifhcdkif&JU
Supremee Broadway Institute rSm okyfaqmifoif
wef ; wuf a eygw,f / xl ; cRef a tmif j rif w J h o k y f
aqmifaumif;wpfOD;jzpfcsifvdkYyg/
wu,fwrf;us awmhxl;cRefwm? atmifjrifwm
wd k Y u d k t omxm;? ok y f a qmif w pf a ,muf y gvd k Y
ajymzdkYawmif trsm;BuD;BudK;pm;&OD;rSmyg/
okyfaqmifwpfa,mufjzpfzdkYu vdktyfcsuf
awGu trsm;BuD;yg/ tcsdefwdkY?aiGwdkY?0goemwkdYBudK;
pm;rIwdkYponfhjzifhtrsm;BuD;ygyJ/ b,fvdkyJjzpfjzpf
awGUBuHKvmrJah umif;rIq;kd rIawGuw
kd jrwfwEd;k eJY vufcH
axG;ayGUxm;rSmyg/
tcktcsderf mS ajym Edik w
f muawmh ]]uRefawmfBudK;
pm;oGm;rSmyg}}vdkYygyJ/
]]tm;vHk;ESpfopfrSm aMumifhMurIuif;wJhvdktif
qErsm;eJYjynfh0Muygap}}

23

orD;emrnfuoif;o'gyg/ tvHkNrdKUe,frSmaeygw,f/ i,fpOfu


wnf;u tEkynmudkcHkrifygw,f/ txl;ojzifhokyfaqmifwpfa,muf
\b0udv
k ckd sifygw,f/ tcgcGiBhf uHKovdt
k yd rf ufrufvQif okyaf qmifjzpf
csifpdwfrsm;rwm;Ekdifatmifjzpfvmonf/ ,cktdyfrufrsm;udktaumif
txnfazmf&ef q&mra':jrifhjrifhcdkifzGifhaom Supreme Broadway Institute rSmoifwef;wufaeygonf/ q&m?q&mrrsm;&JUoifMum;rIaMumifh
kyf&Sifrif;orD;wpfa,mufjzpfzdkYxuf okyfaqmifaumif;wpfa,mufjzpf
csifygonf/ q&mra':jrifhjrifhcdkif&JUnGefMum;rIwdkif;omemcHr,fqdkvQif
ok y f a qmif a umif ; wpf a ,muf j zpf r ,f v d k Y , H k M unf y gonf / q&mr
a':jrifhjrifhcdkifeJYvufwGJNyD;tEkynmvrf;aMumif;ay:udkqufvufavQmuf
vSrf;oGm;rSmyg/ jynfolwdkif;ucspfwJhy&dowftm;ay;wJhokyfaqmif
aumif;wpfa,mufjzpfcsifygw,f/ y&dowfBuD; orD;oif;o'gudak 0zefyg/
tm;ay;ygvdkYajymcsifygw,f/ y&dowfBuD;&JUtm;ay;rIudkarQmfvifhygw,f/
trSwf(2)opfpuf0if;? t&m&Sd&dyfom? tvHkNrdKUe,f/

24

ydk;emrnfu ydk;0wDpHyg/
arG;ou&mZfu (13?6?1996)yg/vmrJh ZGef(13)rSm(17)ESpfjynfhygr,f/
(2012)rSm t . x .u(2)urm&Gwfuae(10)wef;atmifygw,f/ rdb&JU
cGifhjyKcsufeJY(12?12?12)rSmq&mrtu,f'rDa':jrifhjrifhcdkif&JUokyfaqmif
tEkynmoifwef;ausmif;jzpfwJh Supreme Broadway Institue (SBI)
rSmwufa&mufcyhJ gw,f/tEkynmudik ,fuwnf;upvdYk (tku
d cf NH yD;)l;oGyf
cJhwmyg/ okyfaqmifynmudkoabmuswmu vlawG&JUpdwfcHpm;rIawG?
b0tajctaetqift
h wef;awGukd ud,
k pf m;0ifa&mufcpH m;&vdyYk g/ tJ'v
D kd
okyfaqmif&wJhtwGufudk,fcsif;pmem;vnfEdkifrIeJY vlawGudkcHpm;rI&o
trsdK;rsdK;ay;pGrf;cGifh&ygw,f/avmavmq,f]ydk;}&JUtEkynmvIyf&Sm;rI
awG u awmh I d ; yG J a wG a vQmuf y gw,f / MTV kdufzkdY vnf;&Sdygw,f/
avmavmq,faMumfjim(2)ckkdufxm;ygw,f/ VCD kdufzdkYeJYoDcsif;qdkzdkY
vnf;pDpOfaeygw,f/ Best Skin Award (2012)?Velintine day pHkwGJqk?
tck Step tus NydKifyGJrSm Photogenic qka&G;cs,fcHxm;&ygw,f/ KZ
xkwv
f yk af &;uaeokyaf qmifa&G;cs,fcx
H m;&ygw,f/ pmcsKyfawGuawmh
b,foleJYrScsKyfqdkxm;wmr&Sdygbl;/ q&mrwdkYpdrf;0geDkyf&SifeJYAD'D,dkxkwf
vkyfa&;uoifoef;om;^olawGudk oifwef;NyD;qHk;&if Zmwfvrf;awGrSm
oifhawmfwJhokyfaqmiftjzpfxnfhoGif;kduful;ay;r,fvdkYajymygw,f/
y&dowf&ifxJudka&mufonftxdvIyf&Sm;BudK;pm;oGm;ygr,f/ y&dowfu
vufct
H m;ay;rS ]yd;k }qdw
k mjzpfvmrSmrdYk y&dyo
f wfBuD;uyd;k udck spfciftm;ay;
MuygvdaYk jymcsifygw,f&iS /f yd;k &JUtdrv
f yd pf muwdu
k (f 17)?tcef;(2)ESihf tcef;
(31)jynf&yd rf eG t
f rd &f m?vSn;f wef;?(6)&yfuu
G ?f urm&GwNf rdKUe,fjzpfygw,f&iS /f
Facebook uawmh Pinky Poe , Poe Waddy San jzpfygw,f/

wdik ;f &if;om;pnf;vH;k nDnw


G af &;ygwD (66)ESpaf jrmufjynfaxmifpak ehwiG f ygww
D zJG uftaxGaxGtwGi;f a&;rSL;
OD;cifarmifBu;D ESijUf ynfwiG ;f jynfyowif;pmq&mrsm;?*sme,ft,f'w
D mrsm; awGq
Y akH qG;aEG;jcif;
]]zuf'&,f}}yJac:ac:?]],leD,H}}yJac:
ac:jynfaxmifpkyJac:ac: t"duubmvJ
qdkawmhjynfe,fawGeJY?A[dkeJYtmPmawGudk
wwfEdkiforQpdwfwludk,frQcGJa0MuNyD;awmh?
wdkif;jynftusKd;&Sd&m vufiif;yuwdtajc
tae taetxm;t&wdkif;jynftusKd;jzpf
xGef;NyD;awmh?tusKd;jzpfEdkifqHk;aomqufpyfrI
Compromise jynfe,fawGeJY?A[dkMum;xJrSm
vkyfief;awG?tmPmawGcGJa0rI'gyJ?'Dawmh,l
eD,HvdkYajymNyD;awmh jynfaxmifpkqdkNyD; vkyf
oGm;vdkYvnf;&wmyJ/ tJ'gudkxyfNyD;awmh ydkNyD;
awmhEkdifiHa&;aZmif;ay;csifwJhtcgusawmh
]]zuf'&,f}}qkdwJhtoHk;tEIef;udk oHk;vdkufwJh
tcgrSm'D]]zuf'&,f}}qdkwJhtoHk;tEIef;aMumifh
t"dym,fuwpfrsKd;xGufvmw,f/
wdkif;&if;om;pnf;vHk;nDnGwfa&;ygwD?
A[dkaumfrwDXmecsKyfwGif ygwDwGJzuftaxG
axGtwGif;a&;rSL;ESifhjynfwGif;?jynfyowif;
pmq&mrsm;?*sme,f t ,f ' D w mrsm;awG U qH k
aqG ; aEG ; jcif ; /
wdkif;&if;om;pnf;vHk;nDnGwfa&;ygwD?
A[d k a umf r wD X mecsKyf w G i f ]]jynf a xmif p k
orwjrefrmEdik if \
H (66)ESpaf jrmuf jynfaxmif
pkaeYtxdrf;trSwftcrf;tem;}}udk (11?2?
2013)&ufaeY(12)em&Duusif;ycJhygonf/
jynfaxmifpak eYtxdr;f trSwt
f crf;tem;
od k Y wd k i f ; &if ; om;pnf ; vH k ; nD n G w f a &;ygwD
em,uBuD;rsm;?A[dktvkyftrIaqmifaumf
rwDrsm;?A[dkaumfrwD0ifrsm;?A[dkaumfrwD
XmecsKyf a umf r wD B uD ; toD ; oD ; rS t axmuf
Compromise
tuljyKtzGJU0ifrsm;?vkyfief;aumfrwD0ifrsm;?
&efukefwdkif;a'oBuD;?yJcl;wdkif;a'oBuD;wdkYrS
aumfrwD0ifrsm;?NrdKUe,faumfrwD0ifrsm;? ygwD
0ifrsm;?EdkifiHa&;ygwDtoD;oD;rSacgif;aqmif
ud,
k pf m;vS,rf sm;?wdik ;f &if;om;d;k &m,Ofaus;rI
tzG J U 0if r sm;?{nf h o nf a wmf r sm;?jref r mEd k i f i H
EkdifiHjcm;owif;axmuftoif;0ifrsm;?owif;XmetoD;oD;rSjynfwGif;^jynfyowif;pmq&mrsm;?*sme,frsm;
rSt,f'w
D mrsm;pkpak ygif;tiftm;(750)cefw
Y ufa&mufNyD; tpDtpOf(9)&yfjzifh crf;em;odu
k Nf rdKufpmG usif;ycJyh gonf/
jynfaxmifpkaeYtxdrf;trSwf tcrf;tem;rusif;yrDESpfpOfjyKvkyfonfhtpOftvmESifhtnD ygwDwGJzuf
taxGaxGtwGif;a&;rSL;OD;cifarmifBuD;onf tcrf;tem;odkYwufa&mufvmMuonfhjrefrmEdkifiHEdkifiHjcm;owif;
axmufrsm; toif;0ifowif;XmetoD;oD;rS jynfwGif;jynfyowif;pmq&mrsm;?*sme,frsm;rSt,f'Dwmrsm;ESifh
(10;30)em&DrS(11;50)em&DtxdawGUqHkaqG;aEG;ygonf/ odkYawGUqHkaqG;aEG;&mwGif ygwDwGJzuftaxGaxG
twGi;f a&;rSL;ESit
hf wl A[dt
k vkyt
f rIaqmifaumfrwD0ifrsm;jzpfonfh pnf;H;k a&;aumfrwDBuD;wm0efcOH ;D [efa&T?
EdkifiHa&;aumfrwDBuD;wm0efcHOD;odef;xGef;ESifhvli,faumfrwDBuD;wm0efcHOD;xGef;&DwdkYvnf; yg0ifwufa&mufMu
ygonf/jynfwiG ;f jynfyowif;pmq&mrsm;?*sme,ft,f'w
D mrsm;ESiahf wGUqHak qG;aEG;&mwGif ygwDwzJG uftaxGaxG
twGif;a&;rSL;OD;cifarmifBuD;\&Sif;vif;aqG;aEG;csuftaMumif;csif;&mrsm;udk azmfjytyfygonf/
ygwDwGJzuftaxGaxGtwGif;a&;rSL; OD;cifarmifBuD;
uRefawmf 'DwpfacgufawmhyPmrqdkayr,fhvdkY enf;enf;av;tcsdef,lNyD;awmh aqG;aEG;csifwm&Sdygw,f/
'DaeYumvuawmfawmfav;udk ta&;BuD;aew,f/ jynfaxmifpkeJYywfoufvdkYta&;BuD;aewJhumv
jzpfygw,f/ 'gudkppfrufjzpfyGm;aewmawG?ypfMucwfMuwJhtydkif;uwpfydkif;aygh/ odkYaomfuRefawmfwdkYu
EkdifiHa&;ygwDwpf&yftaeeJYEdkifiHa&;t&?EdkifiHa&;oabmt& ta&;BuD;wJh Debating aygh Discussion awG?
Dialogue awG awmfawmfrsm;rsm; uRefawmfw&
Ykd v
dS mygvdrrhf ,f/ eHygwfwpfta&;BuD;qH;k Dialogue ubmvJqakd wmh
rMumcifav;ig;ajcmuf&ufavmuftwGi;f rSmyJ Edik if aH wmfNidr;f csrf;a&;azmfaqmifa&;tzGUJ eJY rESpu
f rSuref;uwef;
zGJUvdkufwJhwdkif;&if;om;vufeufudkiftzGJUawG&JU United Nationalities Federal Council tJ'DtzGJUeJYaqG;aEG;Mur,fh
udp&Sdvmwm?t"duubmvJqdk ]]zuf'&,f}}udpyg/ 'D]]zuf'&,f}}udp[mEdkifiHawmfpNyD;awmh (48)ckESpf
vGwfvyfa&;&?(47)ckESpfrSmzGJUpnf;yHktwGuf jyifMuqifMu nDvmcHBuD;awGvkyfNyD;?ajymMuqdkMu 'Duwnf;u
awmfawmfav;jyif;jyif;xefxefjzpfcJhygw,f/ jzpfcJhawmh 'D]]zuf'&,f}}qdkwJhtoHk;tEIef;udk,fu? udk,fu
wdkif;jynfaumif;&maumif;usKd;udk aqmifMuOf;wmxuf?wdkif;jynfrSma0'emawGrsm;onfxufrsm;atmif zefwD;
ay;cJhwmawGjzpfvmw,f/'Dawmh'guEdkifiHa&;a0g[m&wpfckyJ?trSefuawmhUnion yJ?jynfaxmifpkyJ?jynfaxmif
pkvdkYr&GwfbJeJYxyfqifhNyD;awmh ]]zuf'&,f}}qdkNyD;awmhajymvdkufwJhtcgrSmjyemawGuwufvmwmyJ/
'Dawmh uRefawmfwyYkd gwDtaeeJY xkwx
f m;wJh owif;pOfawG&ydS gw,f/ 'DxrJ mS uRefawmfwYkd ]]zuf'&,f}}eJY
ywfoufNyD;awmh &Sif;xm;wmav;awG&Sdygw,f/ 'DtoHk;tEIef;wpfckaMumifh rjzpfoifhrjzpfxdkufwJh pdwf0rf;
uGJrIawG oabmtjrifuGJvGJrIawGrjzpfoifhbl;vdkY uRefawmfwdkYuxifygw,f/
]]zuf'&,f}}yJac:ac:? ]],leD,H}}yJac:ac: jynfaxmifpkyJac:ac: t"duubmvJqdkawmh jynfe,f
awGeJY? A[dkeJYtmPmawGudkwwfEdkiforQ pdwfwludk,frQcGJa0MuNyD;awmh? wdkif;jynftusKd;&Sd&m vufiif;yuwd
tajctaetaetxm;t& wdkif;jynftusKd;jzpfxGef;NyD;awmh?tusKd;jzpfEdkifqHk;aomqufpyfrI Compromise
jynfe,fawGeJY A[dkMum;xJrSmvkyfief;awG? tmPmawGcGJa0rI'gyJ? 'Dawmh'g[m ,leD,HvdkY ajymNyD;awmh
jynfaxmifpkqdkNyD;vkyfoGm;vdkYvnf;&wmyJ/ tJ'gudkxyfNyD;awmhydkNyD;awmh EkdifiHa&;aZmif;ay;csifwJhtcgusawmh
]]zuf'&,f}} qdkwJhtoHk;tEIef;udkoHk;vdkufwJhtcgrSm 'D]]zuf'&,f}}qdkwJhtoHk;tEIef;aMumifh t"dym,fu
wpfrsKd;xGufvmw,f/
]]zuf'&,f}}rSmvnf;'DuaeYtxd Ekid if aH &;odyyH nm&Siaf wG?ordik ;f ynm&Siaf wGvufcx
H m;wm zuf'&,frmS
ESpfrsKd;&Sdw,f/ Separatist Federalism vdkY ac:wJhjynfe,fawGudk wtm;aZmif;ay;NyD;? wtm;OD;pm;ay;NyD;awmh
jynfe,fvkyfydkifcGifhawGudk twif;zufwG,fNyD;vIHIYaqmfaewJht*Fg&yfawGygwJhtzGJUtpnf;u Separatist Federalism vdkY ac:w,f/
tJ'Dvdkjzpfwmuvnf; olYrSmordkif;aMumif;t& International Law t& Oya'aMumif;
t& Basis awG&Sdw,f/ tJ'Dvdk Basis rsKd;r&SdwJh rdrdwdkYvdk tajctaewpf&yfrSm 'DhjyifEdkifiHwpfcku tajctaeudk
oGm;NyD;awmh twkc;kd NyD;awmh [dv
k ykd jJ zpfcsifw,f/ vky&f ifvyk v
f rYkd &bl;/ 'Daemufyikd ;f rSm tajctaewpfrsKd;aMumifh
bmjzpfvmovJqdk&if Cooperative Federalism qdkwmay:vmw,f/ tJ'Dawmh wpfcsdefwkef;u Federalism
ud k Separatist Federalism oabmrsKd ; State ud k y d k N yD ; awmh aZmif ; ay;NyD ; vk y f v mwJ h E d k i f i H B uD ; awG a wmif
rS'DuaeYacwf&JUtajymif;tvJaMumifh Technology t& olwdkY[m apmapmydkif;u jyif;jyif;xefxefusifhoHk;cJhwJh

Separatist Federalism b0uaeNyD ;


awmh Cooperative Federalism b0ud k
ajymif ; vmaeMuw,f / A[d k a wG u d k
tmPmawG ray;csifb;l qdak yr,fv
h Ykd ae
vdkYr&awmhbl;/ay;udkay;vm&r,fhtajc
taet& awmif;qdkvmw,f/tJ'g Globalization, Technology rSm IT ynmawG
zGHUNzdK;vmwmeJYtrQ CommunicationawG
wdk;wufvmonfESifhtrQ vkyf&udkif&wJh
tcgrSm jynfe,fav;awGtqifeh v
YJ yk v
f Ykd
r&awmhbl;/t&ifwkef;uvkyfvdkY&wJh[m
awGu tckvkyfvdkYr&awmhbl;/ A[dk
tqifheJYudkifvkyfrS Resources awGudk
A[dktqifheJYudkifvkyfrS Manage vkyfrS
ydkNyD;awmh wpfEkdifiHvHk;twdkif;twm
eJYxda&mufwJhtusKd;oufa&mufrIawG
jzpf v mEd k i f w ,f q d k w J h t aetxm;awG
uaeacwf B uD ; u ajymif ; vmw,f /
'gaMumifh Separatist Federalism uaeNyD;
awmh t&ifwkef;u tjyif;txefolY
Basis olYRighteJYolusifhoHk;cJhwJhEkdifiHawG
awmif r S t ck Cooperative Federalism
qdkwmudkul;ajymif;vmNyD;awmh A[dkudk
tmPmawG y d k y d k N yD ; awmh a y;vm&wJ h
oabm?tar&d u ef r S m ay;vmae&
w,f / *smreD r S m ay;vmae&w,f /
qGpfZmvefrSmay;vmae&wJholwdkYtae
txm;awG j zpf v mw,f / tJ ' D a wmh
uRefawmfwdkYrSmudk,fhtajctaeudk,fh&JU
b0rSefudkoHk;oyfNyD;awmhjzpfoifhwmup
&r,f / uRef a wmf w d k Y & J U ord k i f ; aMumif ; eJ Y
olrsm;wdkif;jynf&JUordkif;aMumif;urwl
bl;/rwlwJhordkif;aMumif;?rwlwJhjzpfpOf
ay:rSmoGm;NyD;awmh ysrf;rQ?nDrQjcif;oGm;
qGJvdkufNyD;awmh?udk,fvJyJ'Dvdkjzpfrvm;
qdkNyD;awmh vkyfvdkYrjzpfbl;/ ukd,fhordkif;
aMumif;eJYudk,fh Origin eJYudk,fvmwm?udk,fh&JUjzpfwnfvmrItaetxm;uwpfrsKd;jzpfw,f/'gav;awGudk
uRefawmfenf;enf;&Sif;jyyghr,f/
'gawGu&kd iS ;f wJt
h cgus&if wcsKdU[mawGuakd eYpt
JG axmuftxm;awGe&YJ iS ;f &rSmjzpfwt
hJ wGuf uRefawmfa&;NyD;
,lvmcJhygw,f/ t"dutusqHk;ubmvJqdkawmh apmapmpD;pD;&Sif;jycsifwmu? tcsdefrDatmifuRefawmf wifjy
csifwmyg/ bmvdw
Yk ifjy&ovJqw
kd t
hJ cgusawmh apmapmuajymcJo
h vdyk J 'DuaeY'u
D pd [
mxdyu
f akd &mufvmw,f/
'DuaeYuRefawmfhtaeeJY wifjycsufawGudkrD'D,muaeNyD;awmh Forum rSm Debate vkyfvdkY&Sd&if vkyfEdkifwJhtcsuf
wpf&yftaeeJaY jymvd&Yk atmif o,faqmifomG ;ay;r,fq&kd ifjzifh rD',
D mwm0efvnf;ausw,f/ uRefawmfwv
Ykd nf;
ajymoifhajymxdkufwmudk ajym&r,fhtcsdeftcgrSm ajymvdkufwJhtwGuf uRefawmfwdkYvnf;wm0efausw,f/
'Doabm jzpfygw,f/
tJ'Dawmh Federalism qdkwmu'Drdkua&pDvdkyJ? olUudkwpfjzwfwnf;eJY'gvkyfr,fqdkNyD;vkyfvdkYr&bl;/ olu
Process yJ?olu Evolution eJYoGm;aewm?wdk;wuf?wdk;wufNyD;oGm;aewm? 'guoom0yJ?b,fEdkifiHa&; Process rSmrqdk? wpfjzwfwnf;eJY?wpfcsufwnf;eJYckwfNyD;vkyfvdkYr&bl;/ olu jynfol&JU Opinion t&? jynfol&JU
em;vnfrIt&?wwfodem;vnfrI Awareness , Political Consciousness jrifhrm;vmonfESifhtrQ tajymif;tvJ
awG[mjzpfvmwmyJ/ jzpfudkjzpf&rSmyJ/
'Dawmh uRefawmfwdkYu'gBuD;udk[dkwkef;u Constitution rSm tar&duefupNyD; a&;NyD;awmhjzpfvmwJhyHkpH
rsKd;udkoGm;NyD;awmh wpfxpfcsavSeH"m;xpf,lqxm;vdkYr&bl;/tar&duefudk,fuvnf;yJ olvnf;wpfqifh
NyD;wpfqifh BudK;pm;&wmyJ?tar&duef Constitution udkzwfMunfhvdkufvdkY&Sd&if yxrqHk;bmpawGU&ovJqdk&if
enf;enf;av;*kpdkufNyD;MunfhbmawGU&ovJqdk&if To Form a More Perfect Union, Union awmifr[kwfbl;/
More Perfect Union olY Constitution xJrSma&;wJhta&;udk uRefawmfajymwmyg/ tvGwfajymwmr[kwfbl;/
'Dawmh Union udk zGJUxm;wmawmifrSrauseyfEdkifao;bl;/ jzpfapcsifao;wmu Perfect jzpfwJh[mu
ydkNyD;awmh Perfect awmifrSdk;dk; Perfect r[kwfbl;/ More Perfect Union 'gvkyfcsifvkdYqdkNyD;awmh Constitution udkqGJNyD;awmh olwdkYtar&duefrSm Federal State pepfudk usifhoHk;vmwmaygh/ 'gawG[muRefawmfwdkYu
ordkif;aMumif;eJYjyefajym&r,fhudpawGyg/
'Dawmh yxrtqifhubmvJqdkawmh Origin, Historical Origin uRefawmfwdkYtaetxm;eJY ckeuajymcJhwJh
tar&duefvkd wdik ;f jynfawGtaetxm;wlovm;?rwlb;l vm;wpfcsuf?aemufwpfcsufu Federalism oGm;aewm?
Process udk oGm;aewJhtwGuf[dka&S;a&S;wkef;u Separatist oGm;aewmuae? tck Cooperative udkajymif;w,f/
Separatist qdkNyD; vkyfvmwJh[muaeNyD; Cooperative udkvkyfvmw,f/ tvm;wlyJ Origin rwlwJhordkif;jzpf
ay:rIt&?rwlwJhae&mawGrSmpuwnf;u Cooperative Federalism udk vkyfvdkY&w,f/
'gaMumifh uRefawmfwikd ;f jynfu ]]zuf'&,f}}qdw
k phJ um;udk roH;k csifb;l / uRefawmfwu
Ykd Union yJo;kH w,f/
jynfaxmifpyk o
J ;kH csifw,f/ oH;k csifwt
hJ wGuf uRefawmfwYkd (2008)zGUJ pnf;yH?k yk'rf (8)rSm uRefawmfwEYkd ikd if aH wmfukd
jynfaxmifpkpepfeJYzGJUpnf;r,fvdkYajymxm;w,f/
EdkifiHwpfEkdifiHudk b,fpepfeJYzGJUpnf;rvJ?ESpfrsKd;yJzGJUvdkU&w,f/ Unitary vm;? Union odkYr[kwf Federal vm; zGJUpnf;yHkrSmuwdwdususajymxm;NyD;NyD? (2008)zGJUpnf;yHk yk'fr-8 rSm EkdifiHawmfudkjynfaxmifpkpepfeJY
zGJUpnf;r,fvdkYajymxm;w,f/ odkYaomf uRefawmfwdkYu jynfaxmifpkqdkwJhpum;eJY Union qdkwJh pum;udkyJ
oHk;csifw,f/ 'g[mwdkif;jynf&JU Integration udkydkNyD;awmhtm;ay;w,f/
Federal qdkwJhtoHk;tEIef;oHk;vdkufvdkY&Sd&if oluenf;enf; Disintegration bufudk Separatist bufudkolu
aZmif;ay;ovdk? tJ'DbufudkoGm;? oGm;NyD;awmhtmHkawGa&muf? a&mufoGm;wJhtwGuf? wu,f]]zuf'&,f}}
vdzk UJG xm;wJh wdik ;f jynfawmfawmfrsm;rsm;rSmawmifrS olwrYkd mS olwu
Ykd ,
kd f olw]Ykd ]zuf'&,f}}vdrYk ac:bl;/ uRefawmfwYkd
aqmif;yg;xJrSma&;xm;w,f/ uRefawmfwdkYeJYuyf&uf tdEd,?tdEd,[m]]zuf'&,f}}pepfeJYzGJUxm;wm?
'gayrJholUudk,folu Union Govt vdkYyJajymwm? MopaMw;vsuzuf'&,fpepfeJYzGJUxm;wm/olY&JUtpdk;&udk b,fvdk
ac:ovJqdk&if Central Government vdkYyJac:w,f/ awmiftmz&duvdkwjcm;wdkif;jynfawGrSm National Government vdkYac:w,f/ Federal Government vdkYrajymbl;/ Federal qdkwJhtoHk;tEIef;udk wwfEdkiforQroHk;
bJet
YJ vkyjf zpfwt
hJ oH;k tEIe;f tvkyjf zpfatmifvyk o
f mG ;w,f/'Doabmjzpfygw,f/ 'gaMumif(2008)
h(2008) ckESpfzGJUpnf;yHk&JU

]zuf'&,f} yJac:ac:? ],le,


D }H yJac:ac: jynfaxmifpyk aJ c:ac: t"duubmvJqakd wmU jynfe,fawGehJ
A[dkeJYtmPmawGudkwwfEdkif orQpdwfwludk,frQcGJa0MuNyD;awmU? wdkif;jynftusKd;&Sd&mvufiif;
yuwdtajctae taetxm;t& wdik ;f jynftusK;d jzpfxeG ;f Ny;D awmU? tusK;d jzpfEikd q
f ;kH aomqufpyfrI
jynfe,fawGehJ A[dMk um;xJrmS vkyif ef;awG? tmPmawGcaJG 0rI'gy?J 'DawmU,el ,
D v
H hkd
ajymNyD;awmU jynfaxmifpkqdkNyD;vkyfoGm;vdkhvnf;&wmyJ/ tJ'gudkxyfNyD;awmUydkNyD;awmU
EkdifiHa&;aZmif;ay;csifwJU tcgusawmU ]zuf'&,f}qkdwJUtoHk;tEIef;udk oHk;vdkufwJUtcgrSm
'D]zuf'&,f}qdkwJU toHk;tEIef;aMumifU t"dyg,fuwpfrsKd;xGufvmw,f}

25

(yk'fr-8)rSm EdkifiHawmfudk jynfaxmifpkpepfeJYzGJUpnf;r,fvdkYajymwJh twGufaMumifh? jynfaxmifpkpepf


vdkYajymNyD;rSawmh Federal vnf;&wmyJ/ Union vnf;&wmyJ? ajymcsif&majym? ac:csifwJhtoHk;tEIef;ac:?
odkYaomfuRefawmfwdkY&JU jynfaxmifpkpepfudkawmh tjyKoabmtjrifav;eJY aysmhajymif;El;nHhNyD;vufcHNyD;awmh
tvm;tvmrSmvnf; tifrwefwdk;wufrI&SdvmwJhoabmxm;eJY Union vdkYjynfaxmifpkvdkY uRefawmfwdkY
ajymwm? odkYaomfFederal qdkNyD;awmht&ifwkef;uvdk cGJxGufcsifwmawGjzpfrSmpdk;vdkY 'DzGJUpnf;yHkxJrSmyJ? yk'fr(10)
rSmcGJrxGuf&qdkwmxyfxnfh&w,f/ EdkYrdkYqdk&ifxnfhzdkYrvdkbl;/ (yk'fr-8)t&jynfaxmifpk pepfeJYzGJUpnf;r,fvdkY
ajymNyD;awmh (yk'rf -10)rSmcGrJ xGu&f vdx
Yk nfw
h mudu
k Federal t,ltqacgif;xJ0ifomG ;NyD;awmh Federal qd&k if'gu
jynfe,fawGudktmPmawGydkydkay;&if;eJYbmjzpfoGm;r,f? nmjzpfoGm;r,fqdkwJhoabmrsdK;awGjzpfrSmpdk;vdkY (yk'fr10)rSmxyfNyD;xnfhcJh&wJhoabmjzpfygw,f/
'g[muRefawmfwdkYygwDuvuf&SdcH,lxm;wJht,ltq? 'Dt,ltqudkusefwJhygwDawG? usefwJhtzGJUtpnf;
awG? usefwJh NGOawGa&mtukefvHk; b,fae&mrSmrqdk DebatevkyfwJhtcgrSm'DydGKifhudkrD'D,muaeNyD;awmhuRef
awmfwdkYudk,fpm; Carry vkyfay;oGm;NyD;awmhajymp&mtcsufwpfcsuftaeeJYay:oGm;NyDqdk&if? uRefawmfwdkYtrsm;
BuD;auseyfygNyD/ ckeuajymwJh Origin udkjyefNyD;wifjyygr,f/ 'DuaeY Federal qdkwJh wdkif;jynfawGudkjyefMunfh&if
olwdkY[mpwkef;ubmeJYpovJ? Loose, Independent State uav;awGeJYao;ao;av;awGeJYpw,f/ pNyD;awmhrSol
wdkYutE&m,fawGudkjrifvmwJhtcgusawmh vlrsdK;csif;aygif;vkyfMur,fqdkayr,fvdkYt&ifwkef;u udk,fh[mudk,f
tkyfcsKyfNyD; Manage vkyfvmwJh Autonomy t&omav;uodyfaumif;aeawmh 'gudkzufwG,fxm;csifw,f/
tJ'DawmhbmpzGJUvJ Confederation pzGJUw,f/ tar&duefvnf; Confederation eJYpwmyJ? *smreDvnf; Confederation eJYpwmyJ/ A[dkudk enf;enf;av;yJay;xm;NyD;awmhtukefvHk;udk,fu Autonomy t&omav;awG&JU
t&omeJY vkycf w
hJ mav;awGukd ud,
k [
hf mud,
k af useyfveG ;f tm;BuD;awmh? wtm;zufw,
G x
f m;wmu aemufawmh
tvkyfrjzpfawmhwJhtcgrSmaumif;NyD 'Dvdkqdk&ifckeu Confederation zGUJ wJh Union[modyfNyD; Perfect rjzpfao;bl;/

'gaMumifhtar&duefu Confederation rSmbmajymvdu


k o
f vJq&kd if A more Perfect Union, *smreDubmajymvdu
k f
ovJ Closer Union ydkNyD;awmh eD;eD;uyfuyfvkyfvdkY? yl;aygif;vdkY&atmif Federal zGJUr,fqdkNyD;'DvdkzGJUw,f/
qGpfZmvef[m [dkvGefcJhwJh ESpfaygif;(600)avmufuwnf;u Confederation olzGJUxm;w,f/ wpfzufuqdk
*sDeDAm? jyifopfeJYeD;vdkYjyifopfpum;ajymw,f/ jyifopft,ltqawG? jyifopftawG;tac:awGrsm;w,f/
Zl;&pf? *smreDeeYJ ;D wJt
h cgusawmh*smreDvakd jymw,f/ trsm;qH;k ajymw,f/ *smreftawG;tac:&Sw
d ,f/ awmifbuf
qif;vmwJhtcgusawmh tDwvDeJYeD;awmhtDwvDpum;udkajymw,f/ tDwvDtawG;tac:rsm;w,f/ olY[meJY
f u
kd w
f ,f/ vkyv
f u
kd Nf yD;wJt
h cgusawmh aemufq;kH usawmh
olyt
J yk cf sKyfaeMuwmyJ? 'gayrJh Confederation olvyk v
h m? (1874)us
rSEpS ef t
YJ wdtusudak jym&&ifqpG Zf mvefu (1409)avmufuwnf;u Confederation olzUJG xm;cJw
k w
f m? zGUJ Ny;D wJt
h cgusawmh'aD eYtxdvyk v
f mw,f/ vkyv
f m&if;eJb
Y mawGUvmovJqkd
awmh Federal qdNk y;D awmhzUJG vdu
awmhEdkifiHwumrS Globalization a&m? apmapmuajymcJhwJh Urbanisation apmapmu FederalvkyfpOftcgwkef;
u FederaltmPmeJYwuG'DtmPmudkvIyf&Sm;NyD; Movevkyfaewmub,folawGvJqdkawmhNrdKUay:u Industry enf;enf;av;pay:vmNyD;awmh 'DbufuTrade vkyfaewJhtiftm;pkawG? olwdkYawGuaevkyfw,f/ usefwJh
Hinterland rSmu v,fpdkufw,f/ tvm;wlyJ tar&duef[mv,feJYppdkufwmyg/ aemufrS Industrial jzpfw,f/
k w
f m? tJ't
D ajctaeawGrmS ckeuajymwJh Federal
t*Fvyd u
f Industrialisation udpk wm? NyD;rStar&duefuvdu
tkyfcsKyfwmawGutvkyfjzpfwJhoabmjzpfwm? odkYaomfaemufydkif;rSm Industrialization awG0ifvmw,f/
Urbanisation awGev
YJ al wGuawmuaeNrdKUudak &TUvmw,f/ 'DuaeYwkwjf ynfMunfw
h kwjf ynfrmS 'DaeYaus;vuf
aevlxku (50)&mcdkifEIef;atmufudka&mufoGm;NyD;? NrdKUay:uvlxku (50)&mcdkifEIef;txufudka&mufvmNyD;?'D
Movement 'gawGujzpfaew,f/ Rural rSmaewmxuf Urban udkajymif;vmwJhoabmawGjzpfvmw,f/ cke
ajymwJh IT ynmawG? Technology awGwufvmw,f/ Communication awGuaumif;vmw,f/ usefwJh
Professional vkyi
f ef;udik if ef;awGrmS vnf; Scale awGuajrmufrsm;pGmzGUH NzdK;wd;k wufvmw,f/ 'DtcgrS ckeajymwJh
zuf'&,fv[
kd mrsdK;[m odyv
f yk x
f m;vdrYk &awmhyeJ YJ A[du
k ykd ykd akd y;NyD;awmhurJ if;vkyaf y;? rif;wdu
Yk 0dik ;f pkNyD;vkyaf y;
'DoabmrsdK;awGjzpfvmwmudk;/
*smreDqdk&if ol[mtpwkef;u *smreDrSm&Sifbk&ifawGtkyfcsKyfaewmyg/ bk&ifav;yg;avmuf tkyfpdk;wJhe,f
awG&Sdw,f Duchyqdkwm&Sdw,f/ Free City qdkwmav;awG&Sdw,f/ tJ'D[mawGeJYolU[mol vGwfvGwfvyfvyf
k yk v
f mw,f/ Confederation eJpY wm?*smreD
tkycf sKyf&muaeNy;D awmh (1815)uswt
hJ cgrS olu Federaliza- tion udv
rSm&SdwJh Bavaria wdkY? Prussia wdkY? PrussiauBuD;w,f? MoZmvnf;&Sdw,f? xufvnf;xufjrufw,f? y&yf&Sm;
&Sib
f &k ifu'D Confederation vky&f wm[efrusbl;/ 'daYk wmh Closer Union vkyMf u&atmifqNkd yD;awmh oluaqmf
MoNyD;ajymawmh yxrvufrcHcsifMubl;/ yxr Confederation wkef;u Confederation BuD;&JUobmywdvkyf
wmu MopBwD;,m;qdw
k mu *smrefrsdK;d;k *smrefawGtrsm;BuD;&Sw
d ,f/ tckawmho;D jcm;MopBwD;,m;aygh? odaYk omf[kd
wkef;uolu*smref Tribes awGtrsm;BuD;aeMuwmaygh/ 'Dawmh*smref Confederation rSmolMopBwD;,m;u
obmywdvkyfcJhwm Ptussia uawmhydkBuD;wmaygh y&m;&Sif;&Sifbk&ifu 'DxufydkNyD;yl;aygif;vkyfMu&atmifvdkY
ajymw,f/ vufrcHMuwJt
h cgusawmhppfwu
kd Mf uw,f/ MopBwD;,m;udw
k u
kd w
f mEdik w
f ,f/ jyifopfvnf;H;I w,f/
y&m;&Sm;&Sifbk&ifu Federation vkyfr,fqdkNyD;awmh (1866)rSm Federation vkyfw,f/ Federation vkyfawmh
Prussia uodyfNyD;BuD;w,f/ usefwmawGuolUavmufrBuD;wJhtcgusawmh zuf'&,f*smreDtpm; *smreftifyg
,mqdw
k mjzpfvmwmyJ/ tJ'rD mS y&yf&mS ;&Sib
f &k ifutkypf ;kd w,f/ olUatmufrmS rS0efBuD;csKyfay:vmw,f/oluwm0ef
ay;NyD;cdik ;f w,f/ 'gvnf;yJbmeJo
Y mG ;wlvq
J akd wmh uRefawmfwpYkd pcsif; Greek City State awG Athen wdb
Yk mnm
rSm[dkbufu Persian uvmvmwdkufwJhtcgusawmhaygif;wdkufzdkY twGufolwdkYpk&wmaygh/ oluvnf;pD;wD;
pwdwfav;awGudk Delian League qdkNyD; Federation yHkrsdK;zGJU&w,f/ zGJUNyD;awmhrSyg&Sifudkjyefwdkuf&wm? wdkuf
ayr,fvdkYolUrSm Spatar utE&m,f&Sdawmh olUzGJUxm;wJhzGJUpnf;yHku Spatarudk oGm;oGm;NyD;awmhESdyfpuf
wJhoabmjzpfawmh Spatar uvnf; Counter League wpfckjyefzGJUNyD;awmh? olwdkYcsif;rwnfhwmeJYatmufu
Macedonia u0ifwu
kd Nf yD;awmhjyKwfuek w
f maygh/ *smrefrmS vnf;pvdu
k w
f mtaumif;oabmeJv
Y yk zf yYkd ?J odaYk omfbm
jzpfoGm;ovJqdkawmh *smreftifyg,mjzpfoGm;w,f/ jzpfoGm;NyD;awmh (1914)ppfNyD;wJhtcgusawmh 'gysufoGm;
w,f/ ysufoGm;NyD;aemufydkif;rSm FederaludkjyefNyD;awmhzGJU? zGJU&if;eJYrSatmufu *smreD[pfwvmuaewufvmNyD;
wJhtcgtmPm&SifEdkifiHjyefjzpf? aemufqHk;'kwd,urmppfNyD;rS (1949)ckusawmhrSwu,fhtar&duef Constitution u[mawGudk,lNyD;awmh Federal Germany Constitution qdkNyD;pzGJUwm uRefawmfbmajymwmvJqdkawmh
qGpfZmvefrSm? *smreDrSm? tar&dum;rSm? tar&dum;vnf;twlwlaygh/ tar&dum;udkt*Fvefu arzvm;0g;wdkY

26

bmwdkYeJYqif;vmNyD;awmh 'DbufrSm
e,l;t*FvefqNkd yD;awmh abmfpwGew
f Ykd
rufqmcsL;qufw'Ykd rD mS Settle vkyNf yD;
awmhaevmcJw
h m? 'Daemufyikd ;f wd;k &if;
wdk;&if;eJYolwdkYvnf; Independent
State uav;awGvdkaevmwm? ae
vmNyD;awmh jyifopfudkvnf;wdkuf
ae&wm? Spanish udkvnf;aMumuf
ae&w,f/ 0ifwdkufrSmudkaMumufae
&wm? 'DvdkjzpfvmwJhtcgolwdkYcsif;
aygif;vkyfr,f? aygif;vkyfr,fqdk&if;
eJYaemufqHk; 13 Independent State
(13)ckuaeNyD;awmh Confederation zGUJ vmwmAsm/ (1776)rSm vGwv
f yfa&;aMunmpmwef;BuD;xkwNf yD;awmht'J rD mS
t*Fvyd ef t
YJ BuD;tus,fppfjzpfwmyJ? ppfjzpfawmht*Fvyd w
f u
Ykd w
kd u
kd af e&if;eJY aemufq;kH usawmh 13 StateuaeNyD;
awmh (1781)ckESpfrSmolwdkY Confedra tion vkyfvm&muaeNyD;awmh (1789)ckusawmhrS Federal Constitution
BuD;twnfjzpfwm? 'DawmhckeajymcJhwJh Constitution rSm yxrqHk;'kwd,vdkif;rSm To Forma More Perfect
f t
Ykd wGu'f D Constitution qGyJ gw,fqNkd yD;jzpfvmwm? jzpfvmawmh'rD mS bmajymovJq&kd if tar&duef
Union vkyz
vnf;yJ [dkbufut*FvdyfqDuaeNyD;awmh bk&ifBuD;? bk&ifrBuD;udkMoZmcHNyD;awmh yxrawmhudkvdkeDawGvdk
aewm? ud,
k b
hf momvGwv
f w
G v
f yfvyftyk cf sKyfwm? aemufawmhrcHEikd w
f t
hJ cgrSmcHwu
kd &f if;eJjY zpfMuwm? uRefawmf
Yk mwdq
Yk w
kd mtJ'u
D pwmyJ? aemufyikd ;f Muawmhjzpfvm
wdYk (8)wef; (9)wef;wke;f uoifcw
hJ hJ Boston Tea Party wdb
wmaygh/ jzpfvmawmh yxrpvkyfwm (1781)rSmolu Confederation yJ Articles of Confederationudk pvkyf
w,f/ tJ'DrSmvkyfvdkYudkifvdkYr&bl;/ jyifopfeJYwdkuf&wJhtcgrSmryDjyifbl;? tE&m,fawGursm;vmawmh'gqdk&if
'dkYtopfjyefNyD;awmh Federal vkyfMu&atmif? More Perfect Union jzpfatmifvkyfMu&atmifqdkNyD;awmh
f m tJ'aD wmhtar&duefrmS vGwv
f yfwEhJ ikd if H
tJ'h gud(k 1789)ckEpS u
f sawmh Federal Constitution twnfjzpfNyD;vkyw
av;awG? qGpfZmvefEdkifiHrSmvnf;vGwfvyfwJh Canton av;awG? *smreDrSmqdk&ifvGwfvyfwJhbk&if tkyfpdk;wJh
EdkifiHawGtygt0if? Lander awGtukefvHk;? tvm;wlyJ'Djyifae&mawG aemufNyD;t*Fvdyf&JUtkyfpdk;rIatmufuae
oGm;wJh uae'gwdkY? MopBwD;vswdkY? MopBwD;vsudkvlawGydkYMuwmaygh? aemufoGm;MuwJhvlawGvnf;oGm;Muwm
aygh/ MopBwD;vsvnf; olY[moljynfe,fav;awGeJYjzpfvmw,f/ uae'gvnf;'Dtwdkif;jzpfvmw,f/ tBuD;BuD;
kd ef 'YJ v
D jkd zpfvm
awGcv
JG u
kd Nf yD;awmh tao;av;awGjzpfvmw,f/ jyifopfqu
D aeNyD; Quebec bmnmwd&Yk NyD;,lvu
w,f/ olwdkYusawmhvnf; NAdwdoQtifyg,mBuD;atmufuae&awmh 'DbufrSm (1914)ppfawGbmawGujzpfzdkY
taMumif;jzpfvmawmh olvnf;raMuvnfbl;/ raMuvnfawmh (1926)rSm Imperial Conference qdkwmudk
vef'efrmS ac:NyD;awmhw&Ykd UJ vufatmufcH udv
k ekd aD wGvakd wmhaezdrYk vdyk gbl;/ rif;wdv
Yk nf;tck Self AdminawGvyk f
aeMuwmyJ/ 'Dawmh Commonwealth udkvkyfMu&atmifqdkNyD;? tJ'DupNyD;NAdwdoQ Common wealth qdkwm
(1930)rSm Westminster rSmudkoluOya'jy|mef;NyD;awmh Commonwealth qdkwmudkvkyfvdkufwmyJ/
tJ'u
D aeNyD;awmhMopBwD;vsu bk&ifrvufatmufrmS vnf;raecsifb;l / wd[
Yk mwdo
Yk rweJw
Y pfcgr[kwb
f ;l
bk&ifratmufrSmyJaer,f/ raebl;yJeJY&efawGjzpfMuw,f/ uae'grSmvnf;'DvdkyJjzpfw,f/ ckeu Commonwealth xJrmS tm;vH;k [m Dominion aygh/ uRefawmfwv
Ykd nf;vGwv
f yfa&;r&cifwek ;f u Dominion ,lrvm;?
d Qtpd;k & vkyyf ikd cf iG &hf o
dS avmufusefwchJ ek u
bmvm;qdw
k mawGu tJ'gaygh/ Dominium Status aygh/ tJ'guNAdwo
Commonwealth wdi
k ;f jynfawGuvkyyf ikd cf iG &hf w
dS ,f/ odaYk omfb&k ifrBuD;odrYk [kwf bk&ifBuD;atmufrmS awmh&w
dS ,f/
olwdkYtay:rSmawmh Governer General awG? jynfe,fawGrSm Governer awGeJY Union Jack udkyJqvHay;&OD;rSm
'DoabmawGaygh/ tJ'Dvdkae&wJh Dominion Staus bmnmeJYjzpfvmw,f/ jzpfvmawmh'D Settlement awGjzpfNyD;
awmh 'DuaeYzuf'&,fjzpfaewJh uae'gwdkYMopBwD;vswdkYrSmMunfhyg/ b,fupovJqdk&if Self Govt: Independent State av;vdk[mawGuaeNyD;awmh 'gawG[mjzpfvmwJhoabmjzpfw,f/ [dkbufOa&mybufrSm
&Sifbk&ifawG udk,fwdkiftkyfcsKyfwJh wdkif;jynfav;awGudkpkpnf;NyD;awmhrS uGefzuf'a&;&Sif;NyD;awmhzuf'&,fvkyf?
aemufNyD;awmhzuf'&,fuwjznf;jznf;ysufNyD;awmh Central udk yg0gawGydkay;vmwJhoabm? Compromise
awGydkay;vmwJhoabmjzpfw,f/ 'g[molwdkY&JUordkif;aMumif;t& jzpfwnfvmwJhtaetxm;yg/ uRefawmfwdkY
f t
kd xdrcHbJ Point 'geJyY wfoufNyD;awmhEpS cf sufyJ
Armjynfub,fvv
kd ?J 'guodyu
f kd Sensitive jzpfwhJ Point odyu
ordkif;aMumif;t&axmufjycsifygw,f/ t*Fvdyf-ArmppfyGJawGjzpfvmwJhwpfavQmufvHk;rSmt*Fvdyfu Armwpf
d hJ Statewpf
jynfv;kH udk oluArmjynfvv
Ykd ufcx
H m;wm? &Sr;f jynfwb
Ykd mwdq
Yk w
kd mvGwv
f yfwhJ Sovereign Power &Sw
ck&,fvdkYvufcHxm;wmr[kwfbl;/ 'Dae&mrSm State qdkwJhtoHk;tEIef;udk Armvdkbmomjyef&mrSmvnf; cRwfacsmf
rSm;,Gi;f rIawGaMumifh jyemwufwmawGtrsm;BuD;&Sw
d ,f/ Oyrm-[dt
k *Fvyd v
f ufxuf tkycf sKyfuwnf;udu
k
[dkbufrSmum Northern Wa State, Southern Wa State qdkNyD; awmif;ydkif;0jynfe,f? ajrmufydkif;0jynfe,fjynf
e,fjynfe,feJY jynfe,fqdkwJhpum;rSm;w,f/ e,fomjzpfw,f/ jynfqdkwJhpum;urSm;w,f/ ac:wmuawmh
Northern Wa State, Southern Wa State awmifydkif;0e,fajrmufydkif;0e,f? &Srf;pwdwfqdk&if[dkwkef;u &Srf;apmfbGm;
awGtkyfcsKyfwmenf;enf;yg(12)ck? (13)ckyJusefwmu NrdKUpm;? e,fpm;awGeJYaiGcGefrSL;wdkYbmwdkYeJYtkyfcsKyfwm?tm;
vH;k aygif;(30)ausmf? (40)eD;yg;avmuf&w
dS ,f/ aemufq;kH rSmt*Fvyd u
f tkycf sKyf&vG,af tmifqNkd yD;awmh rif;wdu
Yk kd
Federated Shan State vkyfygvm;qdkawmh Federal qdkwmtJ'DawmhrSolwdkYpMum;wm? Federated Shan State jzpfay
r,fvdkYtJ'DrSmvnf; State toHk;tEIef;[mvnf;? jynfe,fr[kwfbl;/ e,fyJ? [dkArmbk&ifawGvufxuf
uwnf;uawmufavQmuf ukef;abmifacwfwavQmufvHk;rSme,fpm;? y,fpm;awGyJ&Sdwm? State qdkwmu
Soveringty &Sd&r,f/
State wpf c k \ t*F g &yf u av;wpf c k ? jynf o l v l x k & S d & r,f ? Territory e,f a jrowf r S w f w J h tyd k i f ;
tjcm;&Sd&r,f? tpdk;&&Sd&r,f? ckeajymwJh tcsKyftjcmtmPm&Sd&r,f? tJ'gawGr&Sd&if State rrnf b l ; /
'Dawmh 'DtzGJUtpnf;awGu? olwdkY[molwdkYya'o&mZfav;awGvdk tkyfcsKyfaeayr,fvdkY They never
achieve statehood jzpfrvmbl;/ 'DrSmESpfcsufajymcsifwmu yxrwpfcsufu t*FvdyfjrefrmppfyGJawGpjzpfu
wnf;u t*FvdyfuArmjynfBuD;wpfjynfvHk;udk oluArmjynfwpfEdkifiHwnf;vdkY oluowfrSwfxm;wm/ owf
rSwfxm;NyD; vkyfvm&if;eJYMunfhvdkufawmh taemufu&ifeDjynfe,fqdkwm? abmfvcJ? Mu,fbdkBuD;? aemifykvJ?
erfhr,fcHk? 'gawGuvGwfvyfwJh taetxm;&Sdw,fqdkNyD;awmh tjiif;tcHkjzpfwJhtcgusawmh? jrefrm&Sif
bk&ifrif;wkef;rif;vufxufrSm uif;0efrif;BuD;eJYt*Fvdyftpdk;&udk,fpm;vS,fwdkYvmNyD;awmh pmcsKyfcsKyf&w,f'D
pmcsKyf[m bmcsKyf&ovJqdkawmh ckeajymcJhwJhMu,fbdk;BuD;? abmvcJ? aemifykvJ? erfhr,fcHk'D[mawG[mcifAsm;
wdkYArm&JUtcsKyftjcmxJrSmvJrygbl;/ tckusKyfwdkY'kwd,ppfyGJNyD;vdkYodrf;vmvdkY 'Dtxda&mufNyD;? usKyfwdkYvnf;
rodrf;Edkifbl;? 'g[molU[moloD;jcm;tkyfcsKyfwJh[m? usefwmawGuawmhtay:ucifAsm;wdkY[m atmufydkif;u
Yk vuf
usKyfw[
Ykd mqdak wmht'J u
D wnf;upmcsKyfukd (1875)ckEpS ?f ZGe(f 21)&ufaeYrmS uif;0efrif;BuD;eJY Forsyth wdu
rSwaf &;xd;k w,f/ tJ'rD mS taemuf u&ifejD ynfe,fawG[mvGwv
f yfwahJ 'oqdNk yD;owfrw
S w
f ,f/ usefw[
hJ mawG
utay:uArm? usefwmwdyYk ikd x
f m;w,f/ qkad wmht'J gubmudjk yovJqakd wmh tckzuf'&,fuakd tmfaewJo
h al wG
Y b
kd uf taemufuzuf'&,fajymwJo
h al wGeYJ Origin obm0csif;[mwl&UJ vm;? [dv
k al wGu
ajymaewJh Origin eJ[
vGwv
f yfw[
hJ mawG? &Sib
f &k ifawmiftyk cf sKyfaewJEh ikd if aH wG olwu
Ykd aeNyD;awmhrS &nf&,
G cf suf&&dS pdS pk nf;csifvu
Ykd eG f
zuf'a&;&Sif;vkyfw,f/ NyD;awmhzuf'&,f'Dvdkvkyfvmw,f/ uRefawmfwdkYu e,fpm;? y,fpm;e,ftqifh[m
State tqifhvm;? tJ'Dvdkr[kwfwJh[mawGudk [dkrSmzuf'&,fvkyfw,fqdkNyD; udk,fvnf;vdkufzuf'&,fvkyfvdkY&
rvm;? 'g[mwpfcsuf? aemufvGwfvyfa&;&zdkYtwGuf uRefawmfwdkYpum;ajymvmMuw,f/ pum;ajymvm
Muawmh (1946-47)ckrSm (46)qdkawmh uRefawmfwdkYu (10)wef;ausmif;om;? ausmif;om;or*vkyfxm;w,f/
pufwifbmvrSmtaxGaxGoydwBf uD;arSmufw,f/ ausmif;awGvnf;oydwaf rSmufw,f/ tJ'D taxGaxGoydwf
BuD;aMumifh qmay:xGef;tpdk;&jyKwfusNyD; AdkvfcsKyfatmifqef;wdkYutpdk;&0ifjzpfwmyJ/ tJ'Dwkef;uausmif;om;
or*rSm oydwfacgif;aqmif0ifvkyfMuw,f/ Auoaygh/ ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;or* 'Daemuf
(47)ckESpfrSmArmjynfBuD;udkvGwfvyfa&; ray;rjzpfawmhbl;/ tv,fyp,HrSmEdkifiHvHk;qdkif&mnDvmcHBuD;vkyfwJh

tcgusawmh wpfESpftwGif;vGwfvyfa&;ay;&r,fqdkNyD; ajymvmwJhtcgusawmh tJ'DrSm&Srf;jynfe,fwdkY


bmwdkYu'gqdk&if'dkYaumb,fvdkvJ/ 'dkYaumygrSmvm;? rygbl;vm;/ 'dkYtwGufb,folupOf;pm;ay;rSmvJawG
jzpfvma&m? 'DbufuaeNyD;oGm;r,f? pum;ajymr,fqdkNyD AdkvfcsKyfatmifqef;wdkYtzGJU oGm;zdkYvkyfMuw,f/
vkyfwJhtcgrSm [dkbufu&Srf; Council of Saophas apmfbGm;awGu jynfe,fapmfbGm;rsm;tzGJU&JU olU&JUExecutive
Committee uaeNyD;awmh aMu;eef;dkufw,f/ 'gudkuRefawmfwdkYtpD&ifcHpmxJrSmygw,f/ AdkvfcsKyfatmifqef;
wdkYtzGJU cifAsm;wdkYqDudkvmvdrfhr,f/ tJ'DtzGJU[m usKyfwdkY&Srf;awGudk udk,fpm;rjyKbl;qdkNyD; aMu;eef;dkufw,f/
dkufwJhaMu;eef;udkArm jynfbk&ifcHudkvnf;ay;w,f/ 'DawmhArmjynfbk&ifcH Hubert Rance yxrqHk;u
Dorman Smith olpuLjzLpmwef;,lvmNyD;awmh Armjynfudkt&ifvdkuRefjyefvkyfOD;r,fqdkwJhtzGJU oleJYckeu
zqyvwdkYeJYjyemjzpfwJhtcgusawmh t*Fvefudkjyefajy;&NyD;awmh Sir Henry Knight qdkwm Governor
wpfa,mufjzpfao;w,f/ olvnf;ajy;NyD;awmhrSckeu qm[l;bwf&efYpfu *gAmemjzpfwJhtvSnfhrSm 'g[m
jzpfvmw,f/ jzpfwJhtcgusawmh 'DbufupmydkYNyD;awmh bk&ifcHupm&NyD? AdkvfcsKyfatmifqef;wdkYuvnf;
t*FvefoGm;NyD;pum;ajymzdkYu tqifoifhjzpfNyD/
tJ'DtcgrSm qm[l;bwf&efYpfu Governor u t*FvefrSm&SdwJhArm jynfqdkif&mwm0efcH Pethic
Lawerence qd k w J h yk * d K vf B uD ; qD u d k aMu;eef ; yd k Y w ,f / aMu;eef ; awG u xyf w vJ v J t jyef t vS e f y d k Y w ,f /
ArmjynfudpeJYywfoufNyD; aMu;eef;awGydkYw,f/ [dkbufujyefvdkuf? 'DbufjyefvdkufydkYaewJh aMu;eef;xJrSm
bmygovJqdkawmh aMu;eef;u(1974)ckESpf? Zefe0g&Dv(2)&ufaeYrSmdkufwm? aMu;eef;xJrSm ygwmu
]]awmif w ef ; a'oawG [ m pif p pf E d k i f i H w pf c k w nf ; &J U tpd w f t yd k i f ; rsm;omjzpf w ,f / a&S ; tcguvnf ;
wpfEdkifiHwnf;jzpfNyD;awmh aemifwGifvnf; wpfEdkifiHwnf;omjzpf&r,f}} 'gt*Fvdyfbk&ifcHuajymwJhpum;?
[dkbufu&SdaewJh ArmjynfeJYywfoufNyD; wm0ef,laewJh Lord Pethic Lawrance qDudk vSrf;NyD;awmh
tajctaetrSef[m 'gyJvdkYajymcJhwmaygh/
'g[mbmudkjyovJqdk&if vGwfvyfa&;ray;cifrSm vGwfvyfa&;ay;csifwJhtpdk;&u[dkrSmu]]uGefqmaA;
wpf}} r[kwfawmhbl;/ [dkrSmu ]]avbm}}tpdk;&jzpfoGm;NyD? uGefqmaA;wpfuawmhqufNyD;awmh uRefEdkifiH
awGuq
kd ufNyD; uRefvyk cf sifao;w,f/ avbmtpd;k &uawmh Teheran aMunmpmwef;wdb
Yk mwdt
Yk & ppfyBJG uD;NyD;
oGm;wJhtcgrSm ppfyGJrSm Contribute vkyfwJhvlawG? wdkif;jynfawG? t&ifuolwdkYtkyfpdk;cJhwJh Protectorate
awGa&m? udv
k ekd aD wGa&m? 'gawGuo
kd w
l Ykd vGwv
f yfa&;ay;vdu
k af wmhr,fqNkd yD;awmh avbmtpd;k &vnf;jzpfvmwJh
umvrdkYvdkYvnf; uRefawmfwdkYuHaumif;wm? wu,fvdkYtJ'D(1945)a&G;aumufyGJwkef;u ]]avbm}}r&bJ
]]uGefqmaA;wpf}} om EdkifoGm;&if aemufav;ig;ESpfrSm vGwfvyfa&;&zdkY[mrvG,fao;bl;/ Dorman Smith
ajymwJhtwdkif;yJ (3)ESpft&iftwdkif; jyefqufae? aemufrSjyefNyD;awmhtpujyefpMur,fqdkwJhtwdkif; jyef
a&mufr,f/ 'Dawmhoabmu bm
vnf;qdk&if tkyfpdk;wJht*Fvdyftpdk;
&ud,
k f uudu
k awmif;wef;a'o
qdkwJh[mawG[m? ucsif? csif;
awmifwef;a'o? &Srf;ukef;jrifh a'
obmnmqdkwJh[moHvGif ta&SU
buf u tck u&if a wmif w ef ;
oHvGifawmifwef;pwJh 'gawGtm;
vHk;[m wpfEdkifiHwnf;&JUtpdwf
tydkif;awGyg/ t&ifwkef;uvnf;
wpf E d k i f i H x J y gyJ / aemif v nf ; yJ
wpfEdkifiHwnf;jzpf&r,fvdkY Arm
jynfbk&ifcHu vQdKU0SufaMu;eef;
t*F v ef u d k Pethic Lawrence
qDudkay;wJhaMu;eef;? 'g[m'kwd,tcsufjzpfw,f/ 'DawmhuRefawmfwdkYajymaewJh ]]zuf'&,f}} bmnmqdkNyD;
tckxufxd atmf[pfaeMuao;wJh yk*dKvfawGudkar;csifwmu udk,fh Origin Current History ordkif;aMumif;tp
b,fujzwfoef;vmcJhovJ udk,fhb0b,fvdkpcJhovJ? [dkvdkyJ udk,fpvmcJhwmvm;? wlovm;? rwlbl;vm;?
'gudk uRefawmfwaYkd qG;aEG;oifw
h ,fvYkd uRefawmfuxifwmaygh/ 'gaMumif'h aD eY'gudk uRefawmfcsjywmjzpfygw,f/
yxrydGKifhjzpfwJh[mu bmvJqdkawmh uRefawmfwdkY[m ordkif;jzpfwnfvmrIt& International Law t&
Oya'aMumif;t& Edik if w
H um&JUtjrifrmS [dw
k ikd ;f jynfawGu zuf'&,fawGvyk v
f mcJNh yD;wJ[
h mawGu? vGwv
f yfwhJ
wdkif;jynfav;awG? tpktzGJUav;awGu pkaygif;NyD;vkyfMuwm pkaygif;NyD;vkyfwJh[mudk uRefawmfwdkYolwdkYvdk
Origin rsdK;olwdkYvdk Historical Beginning rsdK;r[kwfbJeJY uRefawmfwdkYu ]]zuf'&,f}}&rS? ]]zuf'&,f}}pifppfrS
bmnmajymwmuawmh enf;enf;w&m;rvGefbl;vm;? 'guwpfcsuf? 'kwd,tcsufuawmh apmapmuajymcJh
wJh[mygyJ/ 'D Separatist Fedealism uaeNyD;awmh Cooperative Federalism udkul;ajymif;vmaew,f/
tar&duefrmS tckajymif;aeNyD/ MumNyDqpG Zf mvefrmS vnf; tckajymif;NyD zuf'&,fygqdw
k ahJ 'gifa'gifjrnfEikd if aH wGu
tckajymif;NyD? usefww
hJ ikd ;f jynfawG Oyrm-uRefawmfwEYkd ikd if v
H [
kd mrsdK; ud,
k ef 'YJ ;kd wlaygif;zufaevmcJv
h Ykd vGwv
f yf
a&;&wJhtcgrSm vmMuuGm? 'dkYtwlwuGaygif;NyD; at;twlyltrQyJ jynfaxmifpkzGJUMu&atmifqdkwJh[mu
'guolwdkYtac:eJYajymcsifvdkY&Sd&if Cooperative Federalism udkpvkyfzdkYOD;wnfwmjzpfw,f/ 'DvdkOD;wnfwJhtcg
rSmvnf; uRefawmfwdkYu udk,fhb0eJYtyfpyfwJhtprdkYvdkY 'gudkaumif;atmifvkyfvdkufwm? [dkbufu Separatist Federalism vmwJhvlawGvJyJ Evolution oabmt& Separatist Federalism aevdkYr&bl;/ Cooperative Federalism udkvmae&w,f/
wpfcsdefwkef;u b,favmuftxdudk Separatist Federalism rSmjyif; xefvGef;tm;BuD;ovJqdk&if
tar&duefrSm State awGtoD;oD;&SdMuwmrSm Industrialisation p0ifvmwJhtcgusawmh 'DuaeYuRefawmf
wdkYtajymcHae&wJh Child Labour [molwdkYavmufoHk;wJh Child Labour b,f&SdOD;rvJ t*FvefavmufoHk;wJh
Child Labour awGqdk&uf &ufpufpufoHk;vdkY uav;awG[m b,favmufqif;qif;&J&JaecJh&w,fqdkwm
pmtkyfawGtrsm;BuD;&Sdygw,f/ tckawmholwdkYtvSnfhNyD;oGm;awmh uRefawmfwdkYtvSnfha&mufvmNyD/ Child
Labour eJ Y t ajymcH a e&wmaygh A sm? uRef a wmf a jymcsif w mu tJ ' D t csd e f w k e f ; uol w d k Y r S m Child Labour
awG&SdwJhtcgusawmh'Djynfe,fvJ Child Labour [dkjynfe,fvJ Child Labour qdkawmhA[dktpdk;&uajymw,f/
ukeful;oef;a&mif;0,fwJhtcgrSm Child Labour eJYxGufwJhukefypnf; udkaemufwpfEdkifiHudkoGm;a&mif;vdkY&Sd&if
odkYr[kwf aemufjynfe,fwpfck udkoGm;a&mif;vdkY&Sd&if rSefuefaom,SOfNydKifrIr[kwfbl;/ 'g[mrjzpfoifhbl;qdkNyD;
oluOya'wpfckudkjy|mef;csifw,f/ tJ'gudk Supreme Court u'grif;tvkyfr[kwfbl;/ rjy|mef;&bl;/
'DOya'[m Constitution eJY qefYusifw,f/ y,fw,fqdkNyD;awmh ckeu Separatist Federalism tm;
odyfaumif;aewJhtcsdeftcgrSm Supreme Court vdktzGJUBuD;uawmifrS [dkbufudkvdkufNyD;rJay;w,f? olU[mol
vkyfcsifwmvkyfygap? rif;0ifrIyfygeJY'Dvdkajymwmudk;/
k pd;k &taeeJb
Y mawG? bmawGuv
kd yk Ef ikd w
f ,f/
odaYk omfvnf; (1789)zGUJ pnf;yHx
k rJ mS Article I Section 8 rSm A[dt
jynfe,fawGeyYJ wfoufNyD;aomfvnf;aumif;? Edik if w
H umeJyY wfoufNyD;aomfvnf;aumif;? vkyyf ikd f cGiahf wGa&;ay;
Ykd akd wmh Annexure yl;wGJ 1-2-3-4 eJrY vmbl;/
xm;w,f/ Article I Section 8 rSma&;ay;xm;w,f/ uRefawmfwv
oluzGUJ pnf;yHx
k rJ mS yJwpfcgwnf;a&;w,f/ eHygwfvnf;rwwfb;l / 'Dtwdik ;f yJaumufa&;w,f/ odaYk omfwpfbuf
u A[dt
k pd;k &'gvkyrf ,fomajymxm;w,f/ zGUJ pnf;yHx
k rJ mS u jynfe,fbmvkyrf ,fqw
kd mrygbl;/ yxrtqifrh yg
awmh tJ'rD mS trSw(f 10)jyifqifcsuf Tenth Amendment BuD;udk pass vkyNf yD;awmhrS usefwchJ ek uzGUJ pnf;yHak jymwJh
A[dt
k pd;k & 'g-'gvkyrf ,fqw
kd mawG tJ'grSty usefwmtm;vH;k jynfe,fvyk cf iG &hf w
dS ,f/ jynfe,fuadk y;vdu
k w
f ,f/
tJ'Day;wJh[mudk Tenth Amendment usrSxnfh&w,fqdkawmh wpfbufu Separatist Federalism odyftm;
aumif;aewJt
h cgrSm 'gawGuv
kd yk v
f mcJw
h m odaYk omfwjznf;jznf;eJY vkyv
f rYkd &awmhb;l r&wJt
h cgrSmyxrqH;k bmeJY
povJqdk&if Taxation, Tax Collection rSm Income Tax awG,lzdkYtwGufudk (1913)ckESpfrSmvkyfzdkYqdkwJh[mudk
wifvdkufwJh tcgusawmhtJ'gudk Constitution rSm Amendment eJY jyifqifcsuf trSwf(16) Sixteenth
Amendment eJY Income Tax awGudkA[dkuaeNyD;awmh jynfe,fawGrSm&SdwJhvlawGudkyg aumufcGifhjyKw,fqdkNyD;

awmht&ifuud,
k ahf e&mudu
k ,
kd af umuf&wm? tck Income Tax udak umufNyq
D akd wmhvyk &f udik &f wm ukeu
f sp&dwf
awGuydkrsm;vmNyD;ydkNyD; Efficient jzpfwmawGrSmolujyvmwJhtcgusawmh Constitution BuD;udk Amendment eHygwf(16)eJv
Y yk Nf yD;awmh (1913)ckEpS rf mS Income Tax udk aumufciG rhf jyKapownf;qdNk yD;awmh vkyv
f u
kd &f
wJh[mu Cooperative Federalism udkul;vmwmaygh/ 'DawmhvkyfcsifwmawGudk Federalism udk Separatist
uae Cooperative ydNk yD;awmh oufaomifo
h ufomeJv
Y yk Ef ikd w
f t
hJ qifu
h kd wjznf;jznf;ul;ajymif;vmwJ[
h m'gawG
udkzGJUpnf;yHkudkjyifaomfvnf;aumif;? ckeu Tenth Amendment rSmjynfe,fawGudk usefwmawGrif;wdkYvkyf
k w
kd aYkd wGukd tukev
f ;kH tcGeaf umufciG &hf w
dS maumuf? ay;vdu
k w
f ,f/
ajymr,f? Sixteenth Amendment rSm A[du
tvm;wlyJzGJUpnf;yHkudkrjyifbJeJY vTwfawmfxJrSmOya'jyXmef;NyD;awmh Constitution Act jyXmef;NyD;awmhvnf;yJ
A[dkudktmPmawGay;wJh[m A[dkudkvkyfydkifcGifhay;wJh[mawG&Sdw,f/ t&ifwkef;uqdk&if b,favmuftxdjyif;
xefovJqdk&if A[dkuaeNyD;awmh Alabama jynfe,frSm'kujzpfwJhtcg A[dkuaeNyD;ydkufqHawGay;r,fqdkwJh
tcgusawmh Supreme Court taeeJYr,l&bl;/ tJ'goGm;pvdkufvdkY&Sd&if 'g[m Federal &JU Beginning of the
end of federalism rif;wdkYA[dkuay;wmoGm; vufcHvdkY&Sd&if? ae&mwumrSmvufjzefYawmif;aervm;? rif;wdkYt
xJ0ifNyD;A[dku0ifpGufawmhrSmaygh/ bmnmeJYjzpfcJhwm tJ'Davmuftxdjyif;xefcJhwJh Separatist Federalism
b0uaeNyD;awmh (1914)uswJhtcgusawmh bmjzpfbmovJqdk&if olwdkYv,f,mpdkufysKd;a&;? tar&duefu
Farm BuD;awGtBuD;BuD;awG&Sdwm r[kwfao;bl;/ tJ'DrSmolu Mechanisd Intensive Farming awGvkyf vm
wJt
h cgusawmh Services awGutrsm;BuD;vdu
k v
f m&w,f/ vdu
k v
f m&wJt
h cgrSm b,fou
l yJvyk Ef idk o
f vJqakd wmh
A[du
k yJvyk Ef ikd w
f ,f? vkyEf ikd w
f t
Jh wGuf A[drk mS &Sw
d v
hJ ,f,mpdu
k yf sKd;a&;0efBuD;XmeuaeNyD;awmhrS olU&JUtultnD
hJ cgusawmh vTwaf wmf
awGeYJ Technical Aids awGukd jynfe,fawGuakd y;yg&apqdNk yD;awmh vTwaf wmfrmS wifwt
u (1914)ckESpfrSm Smith Lever Act Oya'jyXmef;NyD;awmh? jynfe,fawGukdtJ'DrSm&SdaewJh v,f,mcGifawGrSm
vkyfEdkifzdkYtwGufudk Extension Service awG Aids awG? oGif;tm;pka&m bma&mtukefaygh/ A[dkuay;wmudk
vufcHw,fqdkNyD;awmh Soft enf;enf;aysmhaysmif;NyD; Flexible jzpfvmwJhoabm? jzpfvmwJhtwGuf tar&duef
udk,fuudk,fuckeu Separatist Federalism uaeNyD;awmhrS Cooperative Federalism udk Evolution Principle t&ajymif;? ajymif;vmaeygw,f/
f m;wm? ckeu (Urbanisation)?
bmaMumifv
h nf;qdak wmh tck[muA[du
k ae Centralisation oluyJuikd x
ckeu Technology Development 'gjzpfvmw,f/ ckeu Vocational Professional awGrSmtrsm;BuD;wdk;wufrI
awGjzpfvmwJh[mawGu A[dkuudkifrS&wJhtaetxm;jzpfvmw,f/ tvm;wlyJtjcm;tjcm;aomudp tawmf
rsm;rsm;rSmvnf;A[dkuudkifw,f? Oyrm Resources ? jynfe,fawGuvkyfvdkY&Sd&ifbmrS xl;xl;cRefcRefjzpfjzpf
ajrmufajrmufeJYjzpfwJh[mawGjzpfr,f? rjzpfwmrjzpfbl;? rjzpfwmursm;r,f? A[dkuaeNyD;awmhwpfjynfvHk;
twdkif;twmeJY NcHKNyD;awmhtusKd;tjrwf&Sdw,f? ydkNyD;xda&mufw,fqdkwmjrifNyD;vmwJhtcgrSm [dkwkef;u
wpfbufujyif;jyif;xefxef ]]zuf'&,f}}ygvdkY ajymvmwJholawGawmifrS tcktifrwefaysmhaysmif;NyD;awmh
Peripheral eJYA[dkeJYtifrweftay;t,lawGrQNyD;awmh Compromise awGjzpfvmwJhtcsdefrSm uRefawmfwdkYu[dk
aMunmpmwrf; (1766-1781) Articles of Confederation wkef;uvkyfwJht,ltqrsKd;awGeJY? tckrS Federal ppfppfwdkYbmwdkYatmfaewJh[mawG acwfaemufjyefqGJaewm? 'DuaeYa&SUoGm;aewJhacwfBuD;rSm 'DyHko@mef
oGm;&ifwikd ;f jynfut
kd usKd;jyKwmxuf wdik ;f jynfuq
kd ;kd usKd;oufa&mufaprSmyJ/ 'Dawmh'D Point of View u'DuaeY
uRefawmfrD'D,mowif;yk*dKvfrsm;udk uRefawmfjzefUjzL;ay;csifwJhoabmyg/ 'g[mtjyif;txef aqG;aEG;&awmh
r,f? &ufydkif;rSmpNyD;aqG;aEG;&awmhr,f? vydkif;rSmpNyD;aqG;aEG;&awmhr,f? 'DtcgrSmckeu Point of View
udk owif;pmq&mBuD;rsm;uavhvmMunfhyg/ rSm;w,fqdk&if? rSm;w,fqdkNyD;axmufyg? rSefw,fqdk&ifvnff;rSef
wmudkaxmufcHNyD;awmh a&;p&m&Sdwm? ajymp&m&Sdwmudk usefwJhtzGJUawG tzGJUtpnf;tiftm;pkawGodNyD;awmh
wdik ;f jynfut
kd usKd;jzpfatmif jyKpkay;apcsifygw,f/ tJ'aD wmh jyefNcHKvdu
k v
f &Ykd &dS if'aD c:ta0:wpfc[
k m [dw
k ek ;f u
taemufEdkifiHawGrSm vGefcJhNyD;aomtajctae? vGefcJhNyD;aomtcsdeftcgwkef;uvufcHcJhayrJh 'DuaeYacwfeJY
ravsmfuefwJhtawG;tac:rsKd;udk tckjyefjyefNyD;awmh pvHk;a&pjyefaumufNyD;awmhvkyfwm[m uRefawmfwdkY
wdkif;jynf&JU a&SUtvm;tvmtwGuf aumif;usKd;xufqdk;usKd;uydkjzpfygvdrfhr,f/
'Dawmh zGJUpnf;yHkOya'rSmajym
xm;NyD;NyD? tydk'f(8)rSmjynfaxmif
pk p epf e J Y uRef a wmf w d k Y z G J U xm;wm?
jynfaxmifpkpepfeJYzGJUxm;wJhtwGuf
aemufqufwGJawGrSmvnf;tmPm
awGcGJa0xm;NyD;NyD? Annexure one
two jynfaxmifpkpm&if;? jynfe,f
pm&if ; ? 'gawG [ mtcsd e f t cgeJ Y
ajymif;udkajymif;&r,f? uRefawmf
ajymovdk Evolution 'DuaeY jynf
e,f a wG u d k a y;xm;wJ h [ mawG u
tckrSpNyD;tvkyfvkyf&ao;w,f/
wpfcsufwnf; 'gawGcifAsm;
wdkYtukefvHk;vkyfqdk&if? b,fupNyD;
vk y f r vJ ? buf * swf a wmif r S u d k , f h [mud k , f p qG J z d k Y r vG , f a o;wJ h tcsd e f u sef w mvk y f z d k Y q d k w ma0;a&m?
'gawG[mwjznf;jznf;eJY Annexure one two awG[majymif;oGm;? ajymif;oGm;&r,f? wdkif;jynf[m ydkNyD;
jynfe,fawGzHGUNzdK;NyD;awmh? jynfe,fzGHUNzdK;atmif wtm;ukefvkyfay;aewm? vkyfay;ae&if; jynfe,f
awGzGHUNzdK;a&;eJY olwdkYjynfe,fvlxkuydkNyD;awmh Collective Consciousness eJY ydkrdkcdkifrmvmonfESifhtrQ
ckeuajymwJhay;r,fqdkwJh Function awG? vkyfydkifcGifhawGtukefvHk;[mwjznf;jznf;? wjznf;jznf;eJY
a&mufoGm;NyD;awmh Best Compromise u&ud k & &r,f /
tJ'Dtpm;uRefawmfwdkYtck ]]zuf'&,f}}ppfppfudkpvkyfNyD;awmh wpfcgwnf;udkEdkifiHwumqufqHa&;?
aiGpuLxkwfvkyfa&; 'gyJcifAsm;wdkY,l&r,f? usefwmtm;vHk; usKyfwdkYvkyfr,fqdk&ifjynfe,fawG? b,fu
pvdkYbmudkvkyfMurSmvJ vkyfvdkYjzpfrSmvm;/
'Dawmh]]zuf'&,f}}?]]zuf'&,f}}qdkwmudkyJ wpfcgwnf;avSeH "m;xpf'Dpum;udkyJ wnfNrJaew,fvdkY
,lqzdkYr[kwfbl; Federalism qdkwmuudku Dynamic Static Concept r[kwfbl;/ olu Process,
Evolution Principle t&,l o G m ; oG m ;NyD ; wd k ; wuf o G m ;wm/
'gav;udk uRefawmf'DuaeY txl;;ojzifhwifjycsifvdkYjzpfygw,f/
cifAsm;wdkYtm;vHk;&JUtcsdefawG
udw
k tm;,lvu
kd v
f &Ykd &dS ifvnf;odyf
0rf;enf;ygw,f/ odkYaomf'gav;
uawmh 'DaeYrSmuRefawmfwdkYygwD
taeeJYrajymrjzpfvdkY uRefawmf
ajym&jcif ; jzpf w ,f / tcsKd U
taxmuftxm;awGtm;vHk;[m
trSefrod
uRefawmftvGwfajymwmr[kwf
trSm;&Sdu
ygbl ; / pmtk y f a wG a wmf a wmf
twdzkH;vTrf;
rsm;rsm;zwfNyD;tJ'x
D u
J NotesawG
avmba'gqrf;u
xkwfNyD;awmhrS&ufawGavmufyJ
aemufb0wGif
a&;ay;xm;wJh[mawGyg/ 'Dawmh
wd&dpmefyifjzpfvdrfhrnf ..... / /
aqG ; aEG ; p&m&S d & if ? ar;p&m&S d & if
jzLES i f ; EG , f ( ref ; wu o d k v f )
ar;Muyg/ tcsdefawmhawmfawmf
enf;oGm;NyDxifygw,f/

arm[

27

xkdif;EkdifiH\tvkyftukdifcefYxm;a&;Xme\(2012)ckESpf? Ekd0ifbmv
(25)&ufaeYtxd pm&if;Z,m;rsm;t&a&TUajymif; jrefrmtvkyform;
\w&m;0iftvkyf vkyfukdifcGifhESifhEkdifiHul;vufrSwfjzifh tvkyfvkyf
ukdifaeaomta&twGufrSm(34022)jzpfonf/ vuf&dStvkyfvkyfukdifcGifh
ESiEfh idk if H om;pdppfrv
I yk if ef;pOfNyD;pD;onfh jrefrmtvkyo
f rm;ta&twGurf mS
(1179341)OD ; jzpf o nf / (2013)ck E S p f ? Zef e 0g&D v (15)&uf a eY w G i f
xkdif;EkdifiHtpkd;&tzJGUrSw&m;0ifaexkdifcGifhr&dSaom jrefrm?vmtkdESifh
uarm'D;,m;EkdifiHwkdYrSaTUajymif;tvkyform;rsm;ESifhif;wkdY\ touf(15)
ESpfatmufuav;rsm;twGuf oufnmrItjzpf&ufaygif;(120)xyfrHae
xkdifcGifhjyKay;cJYonfhqkH;jzwfcsufwpfckcsrSwfay;vkdufonf/ trSefqkd
vQif(2012)ckESpf? 'DZifbmv(14)&ufaeY aemufqkH;EkdifiHom;pdppfrI
vkyfief;jyKvkyf&efowfrSwfcJYonf/ xkdvkyfief;pOf raqmif&GufEkdifaom
olrsm;ukd jynfESif&ef tpDtpOfdScJYonf/
xko
d ufnm rIumvtwGi;f w&m;0ifaexkid cf iG jhf yKvkyaf &; vkyif ef;pOf
rsm;NyD;pD;atmif aqmif&GufEkdif&ef&nf&G,fowfrSwfay;vkdufjcif;jzpfonf/
xkd w&m;0ifaexkdifcGifhjyKa&;vkyfief;pOfwGif tusHK;0ifaomolrsm;rSm
xkdif;EkdifiHtwGif; touf(15)ESpfatmufom;orD;rsm;ESifhtwlaexkdif
vsuf tvkyfvkyfukdifaeMuaomjrefrmESifhvmtkdw&m;r0ifaTUajymif;
tvkyform;rsm;tm;vkH;ESifh(2012)ckESpf?'DZifbmv(14)&ufaeYxkdif;EkdifiH
tvkyform;0efBuD;Xme\rSwfwrf;rsm;t& EkdifiHom;pdppfrI vkyfief;pOf
rNyD;qkH;aomuarm'D;,m;aTUajymif;tvkyform;rsm;tm;vkH;wkdY tusHK;0if
Muonf/
xkaYd Mumifh xkad &TUajymif;tvkyo
f rm;rsm;onf w&m;0ifaexkid cf iG &hf dS
a&;vkyif ef;pOfvyk af qmif&ef if;wk\
Yd rl&if;Ekid if rH sm;okjYd yefvnfomG ;a&muf
&efrvkt
d yfawmhyg/ okaYd omfxv
dk yk if ef;pOftopfonf (2013)ckEpS ?f {NyDv
(13)&ufaeY tNyD;aqmifGufMu&rnfjzpfonf/ xkdokH;EkdifiHrSa&TUajymif;
tvkyform;rsm;onf w&m;0ifaexkdifcGifhjyKvkyfNyD;onfESifhwpfNydKifeuf
vmtkda&TUajymif;tvkyform;rsm;onf wpfESpfoufwrf;dS,m,DEkdifiH
ul;vufrSwf?jrefrmaTUajymif;tvkyform;rsm;onf (6)ESpfoufwrf;&dS
onfh,m,DEkdifiHul;vufrSwf?uarm'D;,m;aTUajymif;tvkyform;rsm;
onf (3)ESpfoufwrf;&dSonfh,m,DEkdifiHul;vufrSwfrsm; toD;oD;&&dSEkdif
rnf jzpfonf/
xkdYaMumifh w&m;r0ifaomaTUajymif;tvkyform;rsm;\tvkyfSif
rsm;onf (2013)ckESpf?rwfv(16)&ufaeYrwkdifrD aemufqkH;xm; ouf
qkid &f mpmGupf mwrf;rsm;ukd a'oqkid &f m(okrYd [kw)f befaumufNrdKU tvkyf
tukdifcefYxm;a&;kH;rsm;okdY wwfEkdiforQtjrefqkH;ay;ykdYavQmufxm;
Mu&rnf j zpf o nf / xk d p m&G u f p mwrf ; rsm;wG i f w &m;0if a exk d i f c G i f h j yK
csufvkyfaqmifvkdaomaTUajymif;tvkyform;rsm;\trnfpm&if;?tvkyf
orm;rsm;\ awmif ; cH c suf w pf a pmif ? aT U ajymif ; tvk y f o rm;rsm;\
ukd,fa&;tcsuftvufykHpH?tvkyfvkyfukdifcGifhpmcsKyfwpfck?aTUajymif;
tvkyform;rsm;cefYxm;&ef cGifhjyKay;xm;onfhyrmP?tvkyfSif\ EkdifiH
om;uwfESifhtdrfaxmifpkrSwfykHwifvufrSwfwdkYukd tvkyfSifukd,fwkdifjzpf
ygu(okdYr[kwf)Oya'nmSif\rSwfwrf;pmwpfapmif? tvkyfSifukd,fpm;
vS , f v T J t yf c H x m;&ol j zpf y gu uk d , f p m;vS , f v T J t yf c H x m;&ol E S i f h
cG i f h j yKay;ol w k d Y \ Ek d i f i H o m;pd p pf a &;uwf r d w L wpf p k H p D t ygt0if b wf
(10)wef w H q d y f a cgif ; uyf x m;aomtcG i f h t mPmvJ T t yf x m;aMumif ;
taxmuftxm;ESifh"mwfykH(4)ykHwkdYyg0if&rnfjzpfonf/
xk d r S w pf q if h t vk y f t uk d i f c ef Y x m;a&;Xmeod k Y v k y f i ef ; S i f r sm;rS
wif j yvmaomaT U ajymif ; tvk y f o rm;rsm;\tcsuf t vuf r sm;uk d
aSUqufvyk af qmif&efEiS hf cGijhf yKcsuf&,lEidk &f efr&l if;Ekid if rH sm;okYd qufvuf
ay;ykdYoGm;Murnfjzpfonf/ rl&if;EkdifiHrsm;\cGifhjyKcsuf&&dSNyD;onfESifh

wpfNydKifeuf a&TUajymif;tvkyf
orm;rsm;ESifh if;wkdY\om;orD;
rsm;twGuf ,m,DEidk if u
H ;l vuf
rSwf(okdY)ykHrSefEkdifiHul;vufrSwf
rsm;ukd topfzGifhvSpfxm;aom
xk d i f ; Ek d i f i H t wG i f ; d S w pf a e&m
wnf;wGif vkyfief;tprStqkH;
txd aqmif&GufEkdifaomXme(12)ckwGifxkwf,lEkdif&ef tvkyftukdifcefY
xm;a&;XmerSaTUajymif;tvkyform;rsm;tm; taMumif;Mum;ay;oGm;
Murnfjzpfonf/
xkdpcef;rsm;ukd (2013)ckESpf? azazmf0g&Dv (14)&ufaeYwGif zGifhvSpf
cJYMuonf/ if;wkdYrSm uefcsebl&D? cGefuef? csif;rkdif? csif;kdif? yxkrfXmPD?
&aemif;? qkecf vm? qrGwq
f cGe?f qrGwyf &muef? ql&|mPD? &a&mif;ESihf
wmhcfwkdYjzpfMuonf/ jynf0ifcGifhADZmaMu;rSmyxrqkH;tBudrfwHqdyf
acgif;ESifhoufwrf;wkd;&efESpfckpvkH;twGufxkdif;bwfaiG (500)ay;oGif;
&rnfjzpfonf/ aTUajymif;tvkyform;rsm;onf jynfolYusef;rma&;
0efBuD;XmerSowfrSwfay;xm;aom rnfonfhaq;kHwGifrqkd usef;rma&;
ppfaq;rI(xkdif;bwfaiG600)jyKvkyf&rnfjzpfonf/ tvkyfvkyfukdifcGifh
vuf r S w f & &ef u sef ; rma&;ppf a q;rI atmif j rif a Mumif ; vuf r S w f
vkdtyfonf/vkyfief;Sifrsm;rSaTUajymif;tvkyform;rsm;\usef;rma&;
ppfaq;rIatmifjrifaMumif; vufrSwfukd befaumuf^a'oqkdif&mrsm;rS
tvkyftukdifcefYxm;a&;kH;rsm;okdYay;ykdYonfESifhwNydKifeuftvkyform;
rsm;twGuf tvkyfvkyfukdifcGifhvufrSwf&dSrnfjzpfonf/ tvkyfvkyf
ukdifcGifhoufwrf;rSmwpfESpfjzpfonf/ a'oESifhtvkyftukdiftrsdK;tpm;
ay:rlwnfum bwfaiG(900)rS(1800)tMum;ay;oGif;&rnfjzpfonf/
(2013)ckESpf? rwfv(6)&ufaeYu tvkyftukdifcefYxm;a&;Xme
tBuD;tuJjzpfol Ekid yf &m0pfc,
D efazmfonf vkyif ef;&Sirf sm;ESihf awGUqku
H m
w&m;r0iftvkyform;rsm;tm; w&m;0iftvkyform;tjzpfrSwfykHwifrIjyK
vk y f & ef E S i f h , if ; ok d Y j yKvk y f & mwG i f vk y f i ef ; &S i f r sm;taejzif h yk * v d u
ukrPDrsm;tm;iSm;&rf;rItwGuf ukefusp&dwfuscHjcif;rjyKbJ ukd,fwkdif
ukd,fusaqmifGufa&;wkdufwGef;EId;aqmfrIjyKvkyf&efajymMum;cJYonf/
vkyfief;&Sifrsm;taejzifh oufqkdif&mckdiftvkyftukdifcefYxm;a&;XmeokdY
pm&Gupf mwrf;rsm; wifjyay;NyD; aemufcsde;f qk&d ufrsm;wGif oufqidk &f me,f

wpfaeYaomtcg uRefawmf\om;jzpfolu olY&JUom; uRefawmfh&JUajr;jzpfoludk uRefawmf&JUtvSLyGJ


wpfckrSmac:vmwJhtcg trsdK;jzpfolawGu tJ'Duav;udk erf;vdkufMu?csDvkdufMu? olwdkYvkyfcsifwmawGudk
uav;&JUtajctaerMunfb
h J vkycf sifwmawGukd tukeaf vsmufvyk af eMuawmh uav;u onf;rcHEikd af wmh
bJ &J&J0Hh0HheJYqExkwfazmfEdkifwmu uav;i,fawGbJ&Sdwmudk odvkduf&wJhtcg uav;udkwu,frcspfbJeJY
cspfa,mifaqmifcJhwJholawGudk jyefvnfowd&rdwJhaemufrSm wpfcsdefwkef;uaygh ...
uRefawmf0efxrf;b0wkef;uaygh? txuft&m&SdjzpfoltrsdK;orD;ESifholwdkYrSmxl;jcm;wmu b,fvlBuD;
ajymif;ajymif;tenf;qkH;wpfywfavmufuawmh olwkdYtcef;xJrSmxkdifidkaeavh&Sdovkd [dkvlBuD;ajymif;NyD;
'DvlBuD;a&mufvmwJhtcgrSmvnf; [dkvlBuD;
taMumif; vkH;0rajymawmhovkd 'DvlBuD;rS
ol Y b 0?ol Y t em*wf j zpf w wf N yD ; ? 'D v l B uD ; &J U
rd o m;pk u ol Y r d o m;pk v k d y J v d k Y r MumcPajym/
'DvlBuD;utdrfu,mOfarmif;&mxl;wufzdkYta&;
ol w d k Y u d k , f w k d i f v k y f v d k u f M ueJ Y / rMumygbl ;
'DvlBuD;rSmajr;wpfOD;&awmhvufaqmifBuD;BuD;
i,fi,fawGydkYvkdufMuwm tJ'DvlBuD;&JUNcHrSm
um;awGawmifrqefYvkdY tjyifrSm&yfxm;Mu
csdefrSmvnf; olwdkYawGyJ tJ'DvlBuD;&JUajr;udk
vufurcs csDxm;wmjrif&awmh uav;i,fwpfOD;u uRefawmfudk
wpfcsdefwkef;u bmajymcJhovJqdk&if arBuD;ukH;rSmrtm;bl;xifw,f? om;udkxrif;vnf; cGHrauR;
bl;? ausmif;udkvnf;vkdufrydkYbl;? tapmBuD;oGm;NyD;aemufusrS tdrfudkjyefvmw,f/ om;uarBuD;udk
tNrJarQmfae&wm ... [kMum;vkduf&wJhtcgrSm tJ'Duav;vufudkqGJ?&mxl;l;?ae&ml;?tmPml;aewJh
rif;wdkYtarawG 'Dae&mrSmudk,feJYaoG;om;rawmfpyfwJhuav;udk udk,fom;t&if;vkd[efa&;jyae
wmrif;Munfhawmh[kac:jycJhcsifayr,fhvnf; ,aeYtxd ac:rjyjzpfcJhovkd ajymvnf;rajymcJhyg/
wpfaeYrSmawmh tJ'DvlBuD;&JUajr;crsm uHtaMumif;rvSvkdY uav;i,fb0rSmwifqkH;yg;oGm;wJhtcgrSm
vnf; olwdkYawGvkdufidkMuygw,f/ ylaqG;Muygw,f/ xl;jcm;wmwpfcku olwdkY&JUom;&if;?orD;&if;awGudk
owdr&awmhwmvm;? owdr&csifa,mifaqmifaeMuwmvm;qdkwmawmh? 'DaeYtxd uRefawmfrodcJhovkd
odvnf;rodcsifawmhygbl;/ tcsdeaf wGajymif;ESpaf wG ajymif;vmNyD; tJ'v
D Bl uD;ae&mrSm aemufvBl uD;a&mufvm

28

ajrdS one stop service k;H rsm;wGiu


f sef;rma&;pdppfrEI iS hf tvkyo
f rm;
rSwfykHwifrIwpfNydKifeufjyKvkyfEkdifaMumif;? cGifhjyKumv&ufaygif; (120)\
aemufqkH;&ufjzpfaom {NyDv(13)&ufaeYaemufykdif;wGif zrf;qD;ta&;
,lrIukd >cif;csufr&dSjyKvkyfawmhrnf? vkyfief;&Sifrsm;taejzifhukefus
p&d w f a Mumif h tvk y f o rm;rsm;rS w f y k H w if r I r jyKvk y f a y;Ek d i f j cif ; onf
taMumif;jycsufomjzpfonf[rk w
S ,
f al Mumif;? Ekid if jH cm;om;tvkyo
f rm;
rsm; w&m;r0iftvkyfvkyfukdifrIqkdif&mpkHprf;ESdrfeif;a&;vkyfief;tzJGU0if
rsm;onf if;wkeYd ,fajrtvku
d f vluek u
f ;l rIrsm;ukd txl;*&kjyKapmifMh unfh
&ef?Ekid if jH cm;om;tvkyo
f rm;rsm;tm; ,m,Daexkid cf iG jhf yKxm;rI umvukef
qkH;onfhaemufykdif;tajctaeukd tcGifhta&;,lNyD; vlukeful;rIrsm;tm;
xda&mufpGm ESdrfeif;rIjyKvkyf&efrSm Mum;xm;onf/
jrefrmEkdifiH vlukeful;rIwm;qD;umuG,fa&;A[kdtzJGU\ 'kwd,
(5)ESpfpDrHudef;(2012-2016)wGif vkyfief;u@(5)&yfowfrSwfxm;
&dSonf/ rl0g'ESifhyl;aygif;aqmif&Gufa&;?BudKwifwm;qD;umuG,fa&;?
w&m;pJGqkda&;?vlukeful;cH&olrsm;tm; umuG,fapmifha&Smufa&;ESifh pGrf;
&nf j r i f h w if a &;wk d Y yg0if M uonf / xk d B ud K wif w m;qD ; umuG , f a &;
u@wGif ab;tE&m,fuif;onfhw&m;0ifaTUajymif;oGm;vmrIazmf
aqmifa&;ESifhaTUajymif;tvkyform;rsm;tMum; vlukeful;rIrjzpfap&ef
vkyfaqmifa&;wkdYygdSonf/ okkdYaMumifhjynfwGif;?jynfyaTUajymif;tvkyf
orm;rsm;\tajccHtcGit
hf a&;rsm;ESiu
hf sef;rma&;ukx
d ad &mufpmG umuG,f
0if ; Ek d i f x G e f ;
apmifhaSmufay;&rnfjzpfonf/
Source: Migrant Information
Note (January 2013)

awmh yxrvlBuD;udk olwdkYowdr&awmhovkd


yxr vl B uD ; &J U ajr;ud k v nf ; arh o G m ;MuygNyD /
tJ'DtcgrSm uRefawmfoem;oGm;wmu uav;
udyk /J uav;wkYd obm0vGwv
f w
G v
f yfvyfaqmh
upm;csifayr,fh[dkvlucsDvkduf? 'Dvluerf;
vdkufeJYolYrSmaowmaooGm;w,f/ vGwfvGwf
vyf v yf a jrBuD ; rS m upm;csd e f r &&S d a tmif
enf;yg;cJh&w,f/ udpu 'DrSmNyD;NyDvm;qdkawmh
rNyD;ao;ygbl;/ aeYBuD;&ufBuD;wpfcrk mS aemuf
a&mufvmwJhvlBuD;ajr;u NydKifyGJwpfckrSm
0ifNydKifavawmh tm;vkH;urSwfcsufjyK
ygw,f/ tdrfxJuaeNydKifvnf; qk&yg
w,fvYkd a0zefo;Hk oyfMuav&JU/ qkay;
yGJrSm qkay;MuwJhtcgrSmvnf; uav;
u awmfaMumif;? usef;rma&;aumif;
aMumif ; ? pwJ h t aMumif ; t&mawG u d k
pOf q uf r jywf a jymqk d a eMuwmvnf ;
olwdkYawGygyJ/ wpfck&Sdaewmuvnf; yuwd
jzpf&yfrSefudk *krpdkuf?vlwpfpk&JUapwemygonf
jzpfap? apwem rygonfjzpfap? tJ'gawGudk arhae
wmvm;/ arhcsif a,mifaqmifNyD;yJ &mxl;?tmPmESiv
hf &l m
0if E d k i f a &;twG u f jzLpif k d ; om;wJ h u av;i,f a wG u d k
tokH;cscJhovkd uav;awGudk wu,frcspfbJeJYcspfa,mifaqmifcJhMuolawG?
uav;i,f a wG u d k t&if ; wnf N yD ; ud k , f h & mxl ; ud k , f h o d u m ud k r S rav;rpm;bJ v k y f p m;oG m ;ol a wG
&SdcJhwJhumvuawmh tpfudk udkjrwfcdkif&JUrlydkifpum;vkH;udk cP,lokH;&&ifjzifh wpfcgujzpfygonf/
nDnDxGef;

(22?3?2013)&ufwiG f jynfov
Yl w
T af wmftpnf;ta0;cef;r usif;y
jyKvkyfcJhaom yxrtBudrf jynfolYvTwfawmf q|ryHkrSeftpnf;ta0;
(30)&ufajrmufaeYtpDtpOfwGif jynfolYvTwfawmfOu| ol&OD;a&Tref;u
ed*Hk;csKyf trSmpum;ajymMum;&m ,aeY yxrtBudrf jynfolYvTwfawmf
(6)Budraf jrmuftpnf;ta0;BuD;NyD;qH;k rSmjzpfygw,f/ ]]jynfot
Yl oH-vTwf
awmftoH? jynfoq
Yl E-vTwaf wmfqE? jynfoaYl rQmfvifch suf-vTwaf wmf
uazmfaqmif&Guf}}qdkwJh vTwfawmfaqmifyk'feJYtnD vTwfawmftwGif;
rSm jynfolYtoHrsm;nHpDpGm vTrf;rdk;cJhygonf/ xdktoHrsm;rSmvnf; jynfolY
qE? jynfolYvdkvm;csufrsm;jzpfygw,f/ jynfolrsm;\qE? vdkvm;csuf?
vdktyfcsufrsm;udk Oya'ESifhtnD jynfolYvTwfawmfudk,fpm;vS,frsm;u
jynfaxmifpkvTwfawmftwGif;rSm jynfaxmifpkvTwfawmfudk,fpm;vS,f
rsm;ESifhtwl udk,fpm;vS,fwpfOD;csif;taejzifhaum vTwfawmfaumfrwD
rsm;taejzifhyg azmfaqmifay;EdkifcJhwmjzpfaMumif; avhvmawGU&Sd&rSm
jzpfygw,f/
jynfaxmifpt
k pd;k &u wifjyxm;aompDru
H ed ;f ?trsm;tod bwf*suf
[kac:aomt&toHk;cefYrSef;ajcESifhtcGefOya'Murf;rsm;rSmyg&SdvmwJh
tcsuftvufEiS t
hf aMumif;t&mrsm;udk rqDavsmfwmrsm; qDavsmfatmif
a&SUaemufrnDwmrsm; a&SUaemufnDatmif?rrQwwmrsm; rQwatmif?
tusKd;r&Sw
d mrsm;tusKd;&Sad tmif?apwemo'gxufoefpmG jzifh yg0if aqmif
&GufcJhMuaomjynfolYudk,fpm;vS,frsm;tm; jynfolrsm;udk,fpm; jynfolU
vTwfawmfOu|wpfa,muftaejzifh *kPfjyKrSwfwrf;wifygaMumif;
xkwaf zmfcsD;usL;vdyk gw,f/ vTwaf wmfEiS t
hf pk;d &o[ZmwrQrQwwnEd iId ;f
yl;aygif;aqmif&GufEdkifrIaMumifh EdkifiH0efxrf;rsm;udk,fh*kPf?udk,fhodumESifh
tnaexdkifpm;aomufEdkifa&;udk a&SUIjzpfay:aeapaomvpmp&dwf?
Hk;oHk;p&dwfrsm; wdk;jrifhaqmif&Gufay;Edkifjcif; qif;&JEGrf;yg;aevifhupm;
rdbrsm;uom;orD;rsm;\ynma&;twGuf q&m?q&mrrsm;udk iSm;&rf;
tukeftuscHrI jyKaeMu&aom udk,fhtm;udk,fudk;ausmif;?rlvGefausmif;?
wGb
J ufausmif;toD;oD;&Sq
d &m?q&mrrsm;tm; Ekid if aH wmfuaiGaMu; pdu
k f
xkwfaxmufyHhrIjyKEdkifapjcif;? bkef;awmfBuD;oifpmoifausmif;rsm;tm;
ulyEhH ikd jf cif;rsm;jyKEdik af pjcif;?jynforl sm;\usef;rma&;apmifah &SmufrI NrdKUjyESihf
aus;vufruGmjcm;a&;ESifhusef;rma&;apmifha&SmufrI wpfEkdifiHvHk;wGif
jrifhwifEdkifa&;twGuf &efyHkaiGrsm;?wdk;jrifhay;ovdk rQwpGmaqmif&Guf
ay;Edik jf cif;rsm;jyKvkyaf qmif&u
G Ef ikd cf yhJ gw,f/'ghtjyif qif;&JErG ;f yg;rIavsmhcs
Edkifa&;?a'owGif;oifhwifhaomtvkyftudkiftcGifhtvrf;rsm;&&Sda&;
twGufpDrHudef;rsm;aqmif&Guf&mwGif a'ocHrsm;tvkyftudkif&&Sda&;
twGufvnf; aqG;aEG;ndEdIif;qHk;jzwfaqmif&GufEdkifcJhygw,f/
awmifov
l ,form;rsm; tcGit
hf a&;udk umuG,o
f nfOh ya'rsm;tm;
tvsiftjrefay:xGufvmapNyD; qif;&JrIESifhqif;&JrIaMumifhjzpfay:vmMu
aomaemufqufwGJtcuftcJESifh 'kursm;ajzavsmhaprnfhtpDtpOfrsm;
csrSwfEdkifa&;twGufvnf; vTwfawmfrsm;u qufvufaqmif&GufoGm;&
rSmjzpfvdkY Oya'Murf;tcsKdUudk oufqdkif&maumfrwD?aumfr&SifESifhXme
toD;oD;wGif pwifaqmif&GufaeNyDjzpfygw,f/
owrtBudrftpnf;ta0;rSm rjzpfraejy|mef;EdkifzdkY vdktyfygw,f/
tajctaeu awmif;qdkaeygNyD/
vTwfawmfudk,fpm;vS,frsm;cifAsm;vTwfawmf[m 'Drdkua&pD\touf0dnmOfvdkY tcsKdUEdkifiHrsm;u qdkp
rSwfjyKxm;Muygw,f/ uRefawmfwdkYvTwfawmfuvnf; xdkqdkprSwfudk
cH,lonfhtjyif jynfolYtusKd;?EdkifiHhtusKd;udk jzpfxGef;apaom? jynfolY
tusKd;?Edik if t
H usKd;udu
k muG,af om Oya'rsm;jy|mef;ay;&efrmS vTwaf wmf
\wm0efjzpfaMumif; jy|mef;vkdufaomOya'rsm;ukd tpkd;&tzGJUtygt0if
Ekid if o
H m;tm;vH;k u vku
d ef maqmif&u
G af &;twGuf tcsi;f csi;f tjyeftvSef
xdef;ausmif;yl;aygif;aqmif&Gufa&;ukdyg t"duxm;wm0ef,l?wm0efcH
aqmif&Guf&rSmjzpfygw,f/ vTwfawmf?vTwfawmfukd,fpm;vS,frsm;
[mvnf; ukd,fwm0efcHxkwfjyefxm;aomOya'rsm;twkdif;vkdufem
aqmif & G u f & rS m jzpf o nf h e nf ; wl ouf q k d i f & mXmetoD ; oD ; uvnf ;
wm0efcpH rD cH efcY &JG onfOh ya'rsm;ukt
d zGUJ tpnf;tvdu
k f aomfvnf;aumif;?

vl y k * d K vf t vk d u f a omf v nf ; aumif ; ?
Oya'ES i f h t nD v k d u f e mjcif ; ES i f h u sif h o H k ;
aqmif&Gufjcif;rsm; jyK&rSmjzpfygw,f/
'grSom w&m;Oya'abmiftwGif; vGwf
vyf j cif ; ?wef ; wl n D r Qjcif ; ?uk d , f y k d i f
jy|mef ; jcif ; ?uk d , f h M ur m uk d , f z ef w D ; Ek d i f
jcif;[laomjynfaxmifpk(Union)[laom
teuf t"dym,fukd azmfaqmifEkdifrSmjzpf
ygw,f/ 'Drkdua&pDjyKjyifajymif;vJa&;
rSmr&SdrjzpfvkdtyfwJhwkdif;&if;om;pnf;vHk;
nDnGwfa&;?trsdK;om;jyefvnfoifhjrwf
a&;?w&m;Oya'pkd;rkd;a&;?wnfNidrfat;
csrf;a&;ESifhjynfwGif;Nidrf;csrf;a&;wkYdjzpf
ay:vmEdkifrSm jzpfygw,f/
vTwfawmfukd,fpm;vS,fawmfrsm;
cifAsm;tvsOf;oifhvkdY vTwfawmftay:
tjriftrsdK;rsdK;&SdwJhtaMumif; wifjy yg&ap/
vTwfawmfukd,fpm;vS,frsm;u ukd,fpm;vS,frsm; wifjyxm;wJh
Mu,fyiG jhf yar;cGe;f awGEiS t
hf qkad wGudk vTwaf wmftwGi;f rSmtm;vH;k ukd ajzqkd
ay;zkYdvTwfawmfOu|u cGifhjyKaqmif&GufapvkdMuw,f/vufawGUcGifhjyK
ay;rIEiS phf pD Ofatmif&u
G af y;rItay:txiftrsKd ;rsKd ;?tjriftrsKd ;rsKd ;&Scd MhJ uw,f/
ajzqkdaqG;aEG;ay;Mu&wJh jynfaxmifpktqifhtzGJUtpnf;rsm;u
vTwaf wmfu,
dk pf m;vS,rf sm;ar;wJh ar;cGe;f rsm;? tqkrd sm;[m tcuf
tcJjzpfapw,f/ tusyftwnf;jzpfapw,f/ *kPfodumxdckdufapw,f/
kdif;jy&efvkdwJhoabmawGukd tcsdKUar;cGef;ESifhtqkdawGrSmyg&Sdw,fvkdY
txif&SdMuw,f/ 'ghaMumifh vTwfawmfxJvmajz&rSm0efav;Muw,f/
tjrifrus,fol r&ifhusufwJhjynfoltcsdKUESifhvTwfawmftaMumif;
aocsmpG m avh v mod & S d r I r jyK&ao;wJ h j ynf o l t csd K Uu vTwfawmfu
pum;csnf;rsm;aewmyJ? jynfoaYl iGawGo;kH jzKef;aewmyJ?bmrSvnf; tvkyf
rjzpfbl;/ vTwfawmfukd,fpm;vS,fawG vTwfawmfxJrSmtcsdefjzKef;NyD;
aeMuw,fwJhvTwfawmfukd pdwf0ifpm;wJh?oabmobm0odwJholawGuawmh
vTwfawmfu vTwfawmfeJYwlvmNyD? 'DvkdomvTwfawmfwGif;rSm qufvkyf
oGm;&if 'Drkdua&pDjyKjyifajymif;vJrIrvTJraoGatmifjrifrSmyJ/
EkdifiHwumtokdif;t0dkif;u jrefrmEdik if u
H vTwaf wmfawG vufnKfd ;
axmifacgif;ndwfr[kwfawmhbl;/ Rubber stamp trnfcH rnfumrw
vTwfawmfr[kwfbl;wJh/
vT w f a wmf O u | uawmh vTwfawmfrSmvkyfp&mtrsm;BuD;usefae
w,f/ tvkyaf wG vkyEf idk af tmif vuf&t
dS ajctae? vuf&v
dS w
T af wmfEiS hf
avsmfnDwJhzGJUpnf;rIawG vkyf&r,f/ wnfqJOya'awG avhvmoHk;oyfNyD;
jyifqif&ef?y,fzsuf&ef? topfjy|mef;&efawGrsm;pGm&SdaeNyD/awGUaeNyD/
apwemxm;&if xm;oavmufyifyef;MuaMumif;ukd awGUjrifaeMu&
w,f/ tcsdKUvTwaf wmfu,
dk pf m;vS,af wG pmtkypf mwrf;pkaqmif;&? zwfI
avhvm&? zke;f quf&? uGeyf sLwmpD&? pma&;&? awmfawmfyifyef;Muovkd
aiGaMu;vnf; ukefusrI&Sdw,f/
Ou|vnf; trsm;enf;wl rarmryef;jynfot
Yl wGu?f trsm;twGuf
BudK;pm;vkyaf qmifvsuf&ydS gw,f/ ok&Yd mwGif wpfcgwpfav uk,
d pf m;vS,f
rsm;xHrS if;wk\
Yd ar;cGe;f rsm;? tqkrd sm;aqG;aEG;ajymqkcd iG u
hf pd E iS phf yfvsOf;NyD;
ajymvmMuwJhudp ukd,fpm;vS,frsm;twGuf tm;vHk;twGuf yg&Sdatmif
aqmif&Gufay;Ekdifjcif;r&SdwJhtcg pdwfraumif; jzpf&ygw,f/ ukd,fhpdwfu
uk,
d t
hf wGuf ta&;BuD;qH;k jzpfayrJt
h rsm;ESiphf mvQif?Ekid if EH iS phf mvQif ta&;
rBuD;awmhwmrkdY aemufa&mufoGm;wmawGvnf; &Sdygw,f/
'gaMumifh ,ck 6 Budrfajrmuf tpnf;ta0;wGif ,if;udprsm;ESifh
ywfouf avhvmvkdufvQifMu,fyGifhjyar;cGef; taejzifh tqkdrSar;cGef;aygif; 16 ck tygt0if
408 ck&SdNyD; ajzqkdEkdifjcif; 196 ck? usef&Sd 212 ckMu,fyGifhrjyar;cGef;taeESifh 482 cktqkd 22 ckteuf aqG;aEG;Ekdif 14 ck usef 8 ckOya'Murf; 39 ck teuf aqG;aEG;Ekdif 29 ckNyD;jywfNyD; 15 ck?NyD;jywf&efusef 14 ck? vH;k 0usef 10 ck jzpfygw,f/
vTwfawmfukd,fpm;vS,frsm;cifAsm;usefaeao;wJh ar;cGe;f awG? tqkad wG? Oya'Murf;awGeYJ pyfvsOf;NyD;
jynforl sm;\tcGit
hf a&;?vTwaf wmfu,
dk pf m;vS,rf sm;\tcGit
hf a&; epfem
qHk;IH;rIr&Sd&eftwGuf vTwfawmfOya'?enf;Oya'rsm;ESifhtnDquf
vufaqmif&GufoGm;rSm jzpfygw,f/
jynfolrsm;ESifh rD'D,mrsm;uvnf; vTwfawmfESifhvTwfawmfukd,fpm;
vS,frsm;tay: a0zefrI? tBuHay;rIrsm;tjyif vTwfawmfa&;&mudpt00
twGufyg0ifEkdifonfhudprsm;wGif yg0ifEkdifygaMumif;ESifhjynfolrsm;u
vTwfawmftay: pdwf0ifpm;NyD; jynfoltm;vHk;yg0ifa&;twGuf rD'D,m
rsm;rSwpfqifah qmif&u
G af y;MuzkYd vTwaf wmfwiG q
f E&ydS gaMumif; ajymMum;
&if; ed*;kH csKyfvu
dk yf gw,f[k xnfo
h iG ;f ajymMum;cJah Mumif; owif;&&So
d nf/
&J & J ( ysOf ; rem;)

awmifolv,form;rsm;ESifUtvkyform;rsm;
tcGifUta&;umuG,fonfUOya'rsm; jyifqif?
jznfUpGuf?jy|mef;jcif;?topfjy|mef;jcif;?
aqmif&GufNyD;pD;rItajctaersm;udk
jynfov
hl w
T af wmfu,
kd pf m;vS,Of ;D aX;0if;uar;jref;

]]jrefrmEdik if &H UJ jynfot


l rsm;pk[m awmifov
l ,form;rsm;ESihf tvkyf
orm;rsm;jzpfMuygw,f/ awmifolv,form;rsm;ESifhtvkyform;rsm;[m
EkdifiHawmf&JUpm;eyf&dumzlvHkrIESifhukefxkwfvkyfrIrsm;twGuf t"du
pGrf;aqmifay;aeMuolrsm;jzpfMuygw,f/ 'gaMumifhif;wdkY[m EdkifiH&JU
t"dusaomtajccHvlwef;pm;rsm;jzpfMuygw,f/ ,aeYEdkifiHawmfu azmf
aqmifusifhoHk;aewJh'Drdkua&pDvrf;pOftwGufvnf; tajccHvlwef;pm;
rsm;\rdom;pkb0rsm;tqifajyvHkNcHKpGm&yfwnfEdkifrSom&nf&G,fcsufjzpf
wJhpnf;urf;jynfh0NyD;acwfrDzGHUNzdK;wdk;wufaom'Drdkua&pDEdkifiHawmfBuD;
tjzpfudk tqifajyacsmarGUpGma&muf&SdEdkifrSmjzpfygw,f/ zGJUpnf;yHktajccH
Oya'tcef;(1)?yk'fr-23(u)u EkdifiHawmfonf awmifolv,form;rsm;
\vlUtcGifhta&;rsm;umuG,fapmifha&Smuf&efvdktyfonfhOya'rsm;jy|mef;
aqmuf&Gufrnf[k jy|mef;xm;ovdk (yk'fr-24)rSmvnf; EdkifiHawmfonf
tvkyform;rsm;\tcGifhta&;rsm; umuG,fapmifha&Smuf&ef vdktyfonfh
Oya'rsm;jy|mef;aqmif&Gufrnf[k wdwdususjy|mef;xm;wmudk awGU&
rSmjzpfygw,f/jynfolUvTwfawmfOu|BuD;uvnf;(2013)ckESpf?azazmf0g&D
(25)&ufwiG u
f sif;yaom jynfaxmifpv
k w
T af wmftpnf;ta0;wGif awmif
ol v ,f o rm;rsm;?tvk y f o rm;rsm;umuG , f a omOya'rsm;tjref q H k ;
jy|mef;aqmiff&Guf&ef vTwfawmfodkYwifjycJhNyD;jzpfygonf/
av;pm;tyfygaom jynfolUvTwfawmfOu|BuD;cifAsm,aeY uRefawmfwdkYEdkifiHtwGif;rSm&SdwJh awmifolv,form;?tvkyf
orm;rsm;ESifhywfouf vufawGUjzpfpOftcsKdUudk tenf;i,fwifjyvdkyg
w,f/ uRefawmfwdkYEdkifiH&JUawmifolv,form;rsm;[m &moDOwktajct
aeazmufjyefrI?xGufukefoD;ESHrsm;&JUaps;EIef;enf;yg;rI?pdkufysdK;xkwfvkyf
wJhae&mrSmvkyftm;c?oGif;tm;pkaps;EIef;rsm;jrifhrm;rIwdkYaMumifh &if;ESD;pdkuf
xkwfrIESifh&&SdaomtusKdf;tjrwfrumrdbJ tIH;eJY&ifqdkifae&wJhtwGuf
wpf&moDNyD;aemufwpf&moDpdkufysKd;Ekdif&ef&if;ESD;aiGudkrpdkufxkwfEdkifawmh
bJtwd;k BuD;BuD;ESi&hf wJah e&mu acs;iSm;pdu
k yf sKd;aeMu&ygw,f/ 'Dvpkd u
kd yf sKd;
wJhae&mrSmvnf; jynfhpHkvHkavmufrIr&SdbJoGif;tm;pkESihfvkyftm;udk
tjynft
h 0toH;k rjyKEdik w
f t
hJ wGuf xGu&f v
dS mwJo
h ;D ESrH sm;[m aps;uGu0f if
t&nftaoG;rrDjcif;?yef;wdik t
f xGuEf eI ;f r&&Sjd cif;wdaYk Mumifh tusKd;tjrwf
r&SdbJtIH;ESifhxyfrH&ifqdkif&jyefygw,f/'DtcsdefrSm acs;,lxm;wJhaiGrsm;
tay:vnf;twdk;uwufvmjyefwJhtwGuf&SdwJhvSnf;?EGm;a&mif;qyfvdkuf
&jyefygw,f/ 'DvdkeJYoHo&mvnfNyD; olwdkY&JUb0[mwdk;wufrvmbJ
rdom;pkb0&yfwnfrItwGuf tcuftcJrsKd;pHkESifh&ifqdkifaeMu&ygw,f/
taMumif;trsKd;rsKd;aMumifh v,f,majrrsm;qHk;IH;rIrsm;aMumifh b0&yf
wnf r I y suf o G m ;Mu&wmud k v nf ; awG U ae&ygw,f / om;orD ; rsm;&J U
ynmoifMum;a&;twGufrwufEdkifawmhvdkY ynmwpfydkif;wpfpESifhquf
vufoif,El ikd cf iG rhf &Sad wmhbJ rdom;pkb00rf;pmtwGu&f &mtvky0f ifvyk f
ae&wJt
h ajctaersKd;a&mufaewmudv
k nf;awGU&rSmjzpfygw,f/ Edik if aH wmf
twGufvnf; tvGefepfemygw,f/
tvkyo
f rm;rsm;b0udk avhvmMunf&h mwGiv
f nf; &&So
d nfv
h yk cf ESihf
jzpfay:aewJhukefaps;EIef;tajctaerrQwrI?aea&;xdkifa&;tqifrajy
EdkifrI?tvkyfcsdefESifhvkyfcvpmrrQwrIrsm;ponfhtcuftcJrsm;aMumifh
&&SdwJh0ifaiG[m rdom;pkxHrydkYEdkifawmhbJ rdrdwpfOD;wnf;b0&yfwnfrI
twGuyf if cufcv
J suf&adS ewmudak wGU&rSmjzpfygw,f/ tvkyt
f udik t
f cGihf
tvrf;&&Sd&efcufcJrIaMumifhvnf; &&mtvkyfudk&oavmufvkyfcESifh0if
a&muf v k y f u d k i f M u&wJ h t wG u f pm;0wf a ea&;twG u f u d k y if jynf h p H k
vHkavmufrIr&SdMubJvlrIb0rsm;edrfhyg;vsuf&dSaewmudkawGU&rSmjzpfyg
w,f/ xdkYaMumifh awmifolv,form;rsm;ESifhtvkyform;rsm;\tusKd;
pD;yGm;b0&yfwnfrIrsm;vHkNcHKjynfhpHkrI&Sdatmif umuG,fonfhOya'rsm;&Sd&ef
vdktyfygw,f/uRefawmfar;vdkwJhar;cGef;uawmhuRefawmfwdkYEdkifiHwGif
vuf&SdusifhoHk;aeonfhawmifolv,form;rsm;ESifhtvkyform;rsm;tm;
umuG,o
f nfOh ya'rsm;onf jynfph v
kH akH vmufatmif umuG,af y;Edik jf cif;
&Sd?r&SdjyefvnfoHk;oyfNyD; umuG,fay;Edkifjcif;r&SdonfhOya'rsm;udky,f
zsufjcif;?jyifqifjy|mef;jcif;?topfjy|mef;jcif;rsm; aqmif&GufNyD;pD;rItajc
taersm;tm; od&Sdvdkygw,f}}[k v,fa0;NrdKUe,fjynfolUvTwfawmf

29

pm-(30)odkY

jynfolrsm;uvTwfawmftay:pdwf0ifpm;NyD;jynfoltm;vHk;yg0ifa&;twGuf
rD'D,mrsm;rSwpfqifU aqmif&Gufay;Muzdkh vTwfawmfwGifqE&Sdygw,f[k
jynfolhvTwfawmfOu|ol&OD;a&Tref;u ajymMum;

zGpYJ nf;ykt
H ajccHOya'ESiyUf wfouf a':atmifqef;pkMunfajymMum;
aejynf a wmf rwf (22)
zGJUpnf;ykHtajccHOya'ESifhywfouf yGifhyGifhvif;vif;ajym&vQif rdrdrBudKufygaMumif;? okdYaomf tqkdyg
udprsm;onf ndEIdif;&rnfjzpfaMumif;? tay;t,l&Sd&rnfjzpfaMumif; a':atmifqef;pkMunfu rwfv(22)&uf
aeYu ajymMum;cJhonf/
]zGJUpnf;ykHtajccHOya'jyifzkdY udpeJYywfoufvkdY tar&Sif;&Sif;vif;vif;ajymNyD;NyD/ 'DzGJUpnf;ykHtajccHOya'ukd
tar rBudKufwmu tarhukdOD;wnfvkdY rBudKufwmr[kwfbl;/ tarhukdOD;wnfw,fqkdwm vlwkdif;odw,f/
tarajymcsifwmub,fzGJUpnf;ykHtajccHOya'rSvlwpfOD;wpfa,mufukd OD;wnfNyD;awmhra&;&bl;/ 'grjzpfoifh
bl;/ EkdifiHwpfEkdifiHtwGuf tifrwefrSrvkdvm;tyfbl;/ OyrmwcsKdUzGJUpnf;ykHtajccHOya'awGqkdvkdY&Sd&if
tmPm&Siaf wG &moufyefqufNyD;awmh aeEkid af tmifvx
Ydk nfx
h m;wmawG&w
dS ,fav/ wcsKdUtmPm&SiEf idk if aH wGu
tajymif;tvJuOdk ;D wnfygw,fqNdk yD;awmhr'S grsKd;rjzpfoifb
h ;l / zGUJ pnf;ykt
H ajccHOya'qkw
d mu wpfO;D wpfa,muf
ukdOD;wnfNyD; 'DwpfOD;wpfa,muf&JUaumif;usKd;yJjzpfjzpf? qkd;usKd;yJjzpfjzpfOD;wnfNyD;ra&;&bl;/tJ'Dawmh'DudpeJY
ywfouf&if tarrBudKufbl;aygh/ NLD uvnf; 'Dudpukdw&m;0ifajymNyD;oGm;NyD/ 'gayr,fh b,fvkdyJjzpfjzpf
'gawG[mndE idI ;f &r,f/tay;t,l&&dS r,f/tartNrJajymw,f/ 'Dru
dk a&pDEidk if aH &;vkycf sifv&Ydk &dS if (100)&mckid Ef eI ;f
igvkdcsifwm&rSqkdwmrsKd;rjzpfoifhbl;}[k a':atmifqef;pkMunfu qkdonf/
a':atmifqef;pkMunfonfyxrtBudrf jynfolYvTwfawmfq|rykHrSeftpnf;ta0;(30)&ufajrmufaeY
tpDtpOfrsm;tNyD; rGef;vGJ(1;30)tcsdefwGif vTwfawmf0if;twGif; I-12 &Sd w&m;Oya'pkd;rkd;a&;ESifhwnfNidrf
at;csrf;a&;aumfrwDkH;cef; owif;rD'D,mrsm;ESifhawGUqkHpOf (2008)ckESpf zGJUpnf;ykHtajccHOya'jyifqifa&;ESifh
ywfouf txufygtwkdif;ajymMum;cJhjcif;jzpfonf/
vuf&Sd vufemusifhokH;vsuf&Sdaom (2008)ckESpftajccHOya'ay:aygufa&;twGuf (1993)ckESpfup
trsKd;om;nDvmcHac:,lusif;ycJhjcif;jzpfonf/ tpktzGJU(8)zGJUrSukd,fpm;vS,faygif;(702)OD;wufa&mufcJhNyD;
Ekid if aH &;?pD;yGm;a&;?vlraI &;?vkNH cHKa&;?tkycf sKyfa&;?Oya'jyKa&;ponfh aI xmifph rHk yS *k Kd vfrsm;ESiw
hf idk ;f &if;om;uk,
d pf m;
vS,frsm;aqG;aEG;ndEIdif;cJhMuonf/ (2007)ckESpfatmufwkdbm(19)&ufaeYwGif tajccHOya'rlMurf;a&;qGJa&;
aumfr&Sifukd tzGJU0if(54)OD;ESifhzGJUpnf;aqmif&GufcJh&m (2008)ckESpfarv(10)&ufaeYwGif jynfvkH;uRwf qEcH
,lyGJusif;ycJhonf/ (2008)ckESpfarv(29)&ufaeYwGif jynfol(92.48)&mckdifEIef;axmufcHrIjzifh zGJUpnf;ykH
tajccHOya'ukd twnfjyKjyXmef;EkdifcJhjcif;jzpfonf/
tqkdyg zGJUpnf;ykHtajccHOya'ESifhywfouf yxrtBudrfjynfolYvTwfawmfq|rykHrSeftpnf;ta0;(28)
&ufajrmufaeYwGif 0ufvufrJqEe,frSjynfolYvTwfawmfukd,fpm;vS,fol&OD;at;jrifhu ta&;BuD;tqkdwpf&yf
wifoGif;cJhonf/ tmPm&jynfckdifNzdK;ygwD\'kwd,Ou|vnf;jzpfol ol&OD;at;jrifhu (2008)ckESpfzGJUpnf;ykH
tajccHOya'avhvmokH;oyfa&;aumfrwD^aumfr&Sifrsm;zGJUpnf;aqmif&Gufa&;twGuf jynfolYvTwfawmfESifhjynf
axmifpkvTwfawmfokdY wkdufwGef;aMumif;ta&;BuD;tqkdwifoGif;cJhjcif;jzpfonf/
xkdtqkdukdjynfolYvTwfawmfu uefYuGufolr&SdonfhtwGuf twnfjyKcJhonf/
EkdifiHawmforwOD;odef;pdefuvnf; zGJUpnf;ykHtajccHOya' jyifqifa&;ukd jynfoltrsm; oabmwlrnf[k

ydawmufeJYypfazmufvdkufwJhtvH

pm-(29)rStquf

a&T&nf0if;
vif;vufap
aEG&moDta&muf
wHcg;acguf
a'guf
a'guf
a'guf
a'guf
a'guf
ydawmufeJYypfazmufvdkufwJh
tvH/
aX;Munf ( pvif ; )
udk,fpm;vS,f?jynfolUvTwfawmf awmifolv,form;?tvkyform;ESifh
vli,fa&;&maumfrwDtwGif;a&;rSL;OD;aX;0if;u (22?3?2013)&ufwGif
usif;yaom jynfoUl vTwaf wmfq|ryHrk eS t
f pnf;ta0;(30)&ufajrmufaeY
tpDtpOfwGifxnfhoGif;ar;jref;rItay: jynfolUvTwfawmfOu|ol&
OD;a&Tref;uOya'a&;&mESifhtxl;udp&yfrsm;avhvmqef;ppfoHk;oyfa&;
aumf r &S i f t aejzif h pwif a qmif & G u f a eNyD j zpf a Mumif ; ? xd k Y a Mumif h
aumfr&Siftaejzifh oufqdkif&maumfrwDrsm;? jynfaxmifpktqifhtzGJU
tpnf;rsm;ESifhndEdIif;a&;qGJNyD;vmrnfhowryHkrSeftpnf;ta0;rsm;wGif
Oya'wpf&yfjzpfvma&;twGuf aqmif&GufoGm;&efukdvnf; vTwfawmf
u wdkufwGef;ygaMumif;jzifh jyefvnfajzMum;cJhaMumif; owif;&&Sdonf/
&J&J(ysOf;rem;)

30

(2013)ck E S p f azazmf 0 g&D v


twGif;ujynfyowif;Xmewpfck
\awGUqkHar;jref;cef;wGif ajym
Mum;cJhonf/
jyef M um;a&;0ef B uD ; Xme
'k w d , 0ef B uD ; OD ; &J x G # f u vnf ;
zGJUpnf;ykHtajccHOya'ukd rjyif&
bl;rqkdvkdaMumif;?tajccHOya'
tcef;(12)yg jyXmef;csufrsm;ESifh
tnD jyifqifEidk af Mumif;? tajccH
Oya't& xk d o k d Y j yif q if & ef u k d
vT w f a wmf t wG i f ; wG i f pwif
aqmif & G u f & rnf j zpf a Mumif ; ?
oufqkdifoltm;vkH;uaqG;aEG;
oabmwl v Qif jyif q if E k d i f
aMumif ; azazmf 0 g&D v twG i f ;
aemfa0EkdifiH?atmfpvkdNrdKU The Continental Hotel a&SUqEjyrIjzpfpOfrsm;tNyD;wGif if;\vlrIuGef&ufpmrsufESm
Facebook wGif a&;om;azmfjycJhonf/
(2008)ckEpS f zGUJ pnf;ykt
H ajccHOya'onfEidk if aH wmf\Oya'jyKa&;?tkycf sKyfa&;?w&m;pD&ifa&;tmPm(3)&yfudk
'Dru
dk a&pDusifph Ofrsm;ESit
hf nD wpfcEk iS w
hf pfct
k jyeftvSex
f ed ;f ausmif;Ekid &f ef aqmif&u
G x
f m;&So
d nf/ Oya'jyKa&;
u@wGif jynfaxmifpkvTwfawmf?jynfolYvTwfawmf?trsKd;om;vTwfawmfponfhEkdifiHawmfa&;&mrsm;ukd Oya'
jyKjcif;? xdef;ausmif;jcif;rsm;aqmif&GufEkdif&ef owfrSwfzGJUpnf;xm;ouJhokdY wkdif;a'oBuD;ESifhjynfe,fvTwfawmf
rsm;zGJUpnf;Oya'jyKEkdif&efrsm;yg&Sdonf/ tkyfcsKyfa&;ykdif;wGifjynfaxmifpktpkd;&? wkdif;a'oBuD;ESifhjynfe,f
tpkd;&ESifhukd,fykdiftkyfcsKyfcGifh&wkdif;?ukd,fykdiftkyfcsKyfcGifh&a'oOD;pD;tzGJU[l u@tvkdufcGJjcm;aqmif&Guf
xm;&Sdonf/w&m;pD&ifa&;wGifvnf; jynfaxmifpkw&m;vTwfawmfcsKyf?wkdif;a'oBuD;w&m;vTwfawmfrsm;?
jynfe,fw&m;vTwfawmfrsm;?ukd,fykdiftkyfcsKyfcGifh&w&m;kH;rsm;?ckdifw&m;kH;rsm;?NrdKUe,fw&m;kH;rsm;ESifhOya't&
wnfaqmufxm;aomw&m;kH;rsm;? ppfbufw&m;kH;rsm;? EkdifiHawmfzGJUpnf;ykHtajccHOya'qkdif&mckHkH;ponfjzifh
w&m;k;H rsm;zGUJ pnf; w&m;pD&ifa&;u@ukad qmif&u
G x
f m;&So
d nf/ (2008)ckEpS zf UJG pnf;ykt
H ajccHOya'ukd rJay;Ekid f
cGifh&Sdol\ (98.12)&mckdifEIef;u rJay;NyD;axmufcHrI(92-48)&mckdifEIef;jzifh twnfjyKEkdifcJhjcif;jzpfonf/
(2012)ckESpf Mum;jzwfa&G;aumufyGJwGif &mEIef;jynfheD;yg;tEkdif&&SdcJhaomtrsKd;om;'Drkdua&pDtzGJUcsKyf\
vTwfawmfwGif;0ifa&muf&onfh&nf&G,fcsufrsm;wGif (2008)ckESpf zGJUpnf;ykHtajccHOya'jyifqifa&;onf t"du
pk r G e f(UFL)
tcsufwpfcktaejzifhyg0ifcJhonf/

rD'D,mrsm; owd&Sd&efvkdaMumif; 'DcsKyfOu|ajymMum;


aejynf a wmf rwf 22
rwfv(22)&ufaeYuaejynfawmf&v
dS w
T af wmf
0if ; twG i f ; w&m;Oya'pk d ; rk d ; a&;ES i f h wnf N id r f
at;csrf;a&;aumfrwDkH;cef;wGif owif;rD'D,m
rsm;ESifhawGUqkHpOf trsKd;om;'Drkdua&pDtzGJUcsKyf
Ou|jzpfola':atmifqef;pkMunfu rD'D,mrsm;
owd&Sd&efvkdaMumif; xnfhoGif;ajymMum;cJhonf/
]]rD'D,mawGowd&SdzkdYvkdw,f/ t&ifwkef;u
owd&SdzkdYqkdwm tkyfcsKyfolawG&JUtBudKufvkdufNyD;
ra&;wmuowd&SdrI?tckusawmhwjcm;owdrsKd;vkd
w,f/tkyfcsKyfolawGu odyfrajym&Jawmhbl;/ tJ'D
tcgusawmh a jymwwf ? qk d w wf ? ajym&J ? qk d & J w J h
ol a wG ? rBud K uf w muk d a &;&J z k d Y c yf w k d w k d a jym&r,f
qkd&if trSefw&m;bufu ukd,frSefw,fxifwJh
bufu &yfwnf&JwJhowd&Sd&r,faygh/ 'gayr,fh
ukd,fhtjrifrSefwJhbufuvkdYyJajymEkdifwJhtwGuf
ukd,fhtjrifu rSefatmifvkdYtjrifus,fatmif A[k
okw&Sdatmif BudK;pm;&r,f/ tcsuftvufawG
pkHrSrSefwmrSm;wmukdykdNyD;awmh okH;oyfEkdifrSm? ysif;
vk d Y r &bl ; / owif ; orm;wpf a ,muf u ysif ; vk d Y
r&bl;}[k a':atmifqef;pkMunfuajymonf/
]'DEkdifiHrSmw&m;Oya'pkd;rkd;zkdYqkd&if wpfzuf
owfMunfhvkdYr&bl;/ [kdbuf'DbufESpfzufvkH;uMunfh&r,f/ tJ'gu rD'D,mawGrSmvnf;wm0ef&Sdw,f/ bmrqkdtmPmykdifawGukdyJzdw,f/ bmrqkd
&JukdyJtjypfqkdw,fqkdwJhtaetxm;r[kwfbJ tajctaeawGukd "r"d|mefususrQrQwwokH;oyfNyD;rStjyKoabmaqmifwJha&;om; csufrsKd;jzpfzkdY
vkdw,f}[k w&m;Oya'pkd;rkd;a&;ESifhwnfNidrfat;csrf;a&;aumfrwDOu|vnf;jzpfol a':atmifqef;pkMunfu qkdonf/
rEav;wkdif;a'oBuD; rdwDvmNrdKUjzpfpOfwGif (21)&ufaeYu owif;rD'D,morm;tcsKdUtm; tMurf;zufol vltkyfpkwpfckrSzrf;qD;Ncdrf;ajcmuf
cJhjcif;ESifhywfoufvnf; ]wcsKdUurD'D,morm;awGukdzrf;w,f/ qD;w,f/ tJ'Dawmh 'Dzrf;wJhqD;wJhvlawGu jyefpOf;pm;&r,f/ olwkdYukd rBudKufwJh
tkyfpku'DvkdyJOya'rJhvmzrf;qD;&if BudKufrvm;/ tJ'Dtcgus&if olwkdYukdtumtuG,fay;r,fhvl olwkdYrvkdcsifbl;vm;/ tJ'Dvkd tumtuG,fay;r,fh
&JawGuv
dk nf; rvkyEf idk rf ukid Ef idk af tmif vkyx
f m;w,f/ 'Dvv
dk nf; Oya'rJv
h yk w
f ,fq&dk if wpfaeYjzpfvmvk&Yd &dS if uk,
d yf J cH&rSmyJ/ ukd,cf sif;pmpdwq
f w
dk m
&Sd&r,f/ ukd,fcsif;pmpdwfqkdwm aysmhaysmh?aysmhaysmheJYolrsm;rsuf&nfus&ifvkdufuswmrsKd;ukd ajymwmr[kwfbl;/ ukd,fomolYae&mrSmqk&d if b,fvkd
&SdEkdifrvJ/ olomukd,fhae&mrSmqkd&ifb,fvkd&SdEkdifrvJ/ tJ'D[mu ajymr,fqkd&if ynmaygh/ tajctaewpfckukd rSefrSefuefuefqifjcifokH;oyfEkdifjcif;
aygh/
'gvlwkdif;rSm&Sd&r,f/ w&m;Oya'pkd;rkd;a&;qkdwmbmvJ/ w&m;Oya'qkdwm w&m;wJhOya'?pkd;rkd;a&;qkdwmvlwkdif;twGuf wef;wlnDwljzpf
&r,faygh/ igrygr[kwfbl;/ olusawmhpkd;rkd;ygap/ iguawmhtvGwf 'grsKd;r[kwfbl;/ tJ'gudkvnf;rD'D,mawGtaeeJY jynfoltrsm;odatmif
us,fus,fjyefYjyefYvkyfay;aygh}[k a':atmifqef;pkMunfu ajymMum;cJhonf/
a':atmifqef;pkMunfonf yxrtBudrf jynfolYvTwfawmfq|rykHrSeftpnf;ta0;NyD;qkH;aomaeYwGif vTwfawmftwGif;wufa&mufowif;
,laeMuaom jynfwGif;jynfyowif;rD'D,morm;rsm;ESifh wpfem&DausmfMum&if;&if;ESD;ESD; awGUqkHcJhMuonf/ (2013)ckESpf {NyDvtwGif; oGm;a&mufrnfh
*syefEkdifiHc&D;pOftNyD;wGifvnf; ,ckuJhokdY &if;&if;ESD;ESD;xyfrHawGUqkHEkdif&ef BudK;pm;rnf[k a':atmifqef;pkMunfu ajymMum;cJhonf/
pkrGe(f UFL)

jynfo0hl efxrf;rsm;ESit
Uf Nird ;f pm;0efxrf;rsm;twGuf pHpm;cGit
Uf &yf&yfut
kd csed u
f mvtvdu
k jf yefvnfppd pf
vdt
k yfovdk jyifqifw;kd jri cUf pH m;cGijUf yK&eftpDtpOf&?dS r&Sd jynfov
hl w
T af wmfu,
kd pf m;vS,o
f &l OD;atmifuu
kd
jynfov
hl w
T af wmftpnf;ta0;ar;jref;
uRefawmfwifjyrSmuawmh jynfolY0efxrf;rsm;ESifhtNidrf;pm;0efxrf;
rsm;twGuf pHpm;cGifht&yf&yfudk tcsdefumvtvdkuf jyefvnfpdppf
vdktyfovdk jyifqifwdk;jrifhpHpm;cGifhjyK&ef&Sd?r&Sdar;cGef;jzpfygw,f/ wifjy
csufrsm;udk tydik ;f (2)ydik ;f jzifh wifjyoGm;rSmjzpfygw,f/ yxrydik ;f u jynfoYl
0efxrf;tydkif;ESifh 'kwd,tydkif;uawmh tNidrf;pm;0efxrf;rsm;tydkif;jzpf
ygw,f/ yxrydkif;taejzifh ,aeYuRefawmfwdkYEdkifiHrSm jynfolY0efxrf;
rsm;twGuf Xmevkyif ef;wpfcw
k iG f &mxl;tqifv
h pmEIe;f udk trIxrf;tqifh
(6)qifhESifh t&mxrf;tqifh(6)qifhjzifh pkpkaygif;(12)qifh owfrSwfcHpm;
cGijhf yKxm;ygw,f/ tqdyk g cHpm;cGit
hf euftrIxrf;tqif(h 6)qifw
h iG f tedrhf
qHk;trIxrf;\(1)vpmaiGrSm vpm&if;(35000)usyfjzpfNyD; tjrifhqHk;trI
xrf;rSm vpm&if;(65000)usyfcpH m;cGi&hf ydS gw,f/ tedrq
hf ;kH 0efxrf;wpfO;D \
vpm&if;wpfaeY0ifaiGrmS usyfwpfaxmifausmfom&SNd yD; tjrifq
h ;kH trIxrf;
wpfOD;\vpm&if;(65000)usyf cHpm;cGifh&Sdygw,f/ tedrfhqHk;0efxrf;wpfOD;
\vpm&if;wpfaeY0ifaiGrSm usyfwpfaxmifausmfom&SdNyD; tjrifhqHk;trI
xrf;wpfOD;\vpm&if;wpfaeY0ifaiGrSm usyfESpfaxmifausmfom&SdNyD;
tjrifhqHk;trIxrf;wpfOD;\vpm&if;wpfaeY0ifaiGrSm usyfwpfaxmifausmf
om&&Srd mS jzpfygw,f/ azmfjyyg0ifaiGEiS hf if;wd\
Yk rdom;pktwGuf pm;aomuf
p&dwf?ynma&;p&dwf?usef;rma&;p&dwfESifhaexdkifrIp&dwfponfh p&dwf
t00udk qif;&JpGmjzifh ajz&Sif;aeMu&ygw,f/ ,ckEdkifiHawmfu axmufyHh
aMu;usyf o H k ; aomif ; cG i f h j yKxm;ojzif h tjynf h t 0r[k w f a omf v nf ;
txdkuftavsmuf ajz&Sif;EdkifMurSmjzpfygw,f/ aeYpOfpm;0wfaea&;?
ynma&;? usef;rma&;twGuf tcuftcJrsm;pGmjzifh ajz&Sif;aeMu&wJh
t"du trIxrf;rsm;teufdk;om;NyD;tcuftcJudk cg;pnf;cHEdkifMuonfh
0efxrf;rsm;&Sdovdk rw&m;aomenf;jzifh vmbfay;vmbf,lrIjyKjcif;?
tvGo
J ;kH pm;jyKjcif;?cd;k ,ljcif;ponfh tvG,v
f rf;ukv
d u
kd rf Md u 0efxrf;b0
qHk;IH;Mu&ovdk EdkifiHawmftwGufvnf;rsm;pGm xdcdkufqHk;IH;wmudk
pdwfraumif;pGmjzifh awGU&SdMu&rSm jzpfygw,f/
tNid r f ; pm;0ef x rf ; tyd k i f ;
vuf&ydS ifpifay;a&;enf;Oya't& 0efxrf;b0wGif vkyo
f uftrsm;
qH;k (42)ESpjf zifh tNidr;f pm;,lMuaom trIxrf;rsm;teuf tedrq
hf ;kH trIxrf;
wpfOD;&&SdonfhwpfvHk;wpfcJwnf; vkyfoufqkaiGusyf(8)odef;ausmfESifh
vpOfyifpifaiGusyf(2)aomif;ausmfom&&SdrSmjzpfygw,f/ tjrifhqHk;trI
xrf;wpfOD;taejzifh wpfvHk;wpfcJwnf; vkyfoufqkaiGusyf(14)odef;
ausmfESifh vpOfyifpifusyf(4)aomif;ausmfom&&SdrSmjzpfygw,f/ usefvkyf
oufenf;pGmjzifh tNidrf;pm;,lMu&rnfhtrIxrf;wdkYrSmxdkYxufenf;pGm
cHpm;Mu&rSmjzpfygw,f/
xdo
k Ykd touft&G,Bf uD;jrifNh yD; tNidr;f pm;,lMu&onfh tcgwGiv
f nf;
&&Sdonfh0ifaiGESifhpm;aomufa&;? usef;rma&;wdkYtjyif aexkdifa&;twGuf
yg tcuftcJBuHKawGU&rSmjzpfygw,f/
0efxrf;rsm;ESifhtNidrf;pm;trsm;pkrSm udk,fydkiftdrf&m&Sdol vGefpGmenf;
yg;NyD; tdrif mS ;b0ESiahf exdik Mf u&oluom rsm;jym;Muygw,f/ tcsKdU0efxrf;
rsm;qdkvQif 0efxrf;pwif0ifa&mufpOfuwnf;u Xmeydkifaetdrfcef;rsm;
wGif aexdkifcJhMuNyD; tNidrf;pm;,lonfhtcg xdktdrfcef;rsm;rS z,f&Sm;
usef;rma&;? vlrIa&;t&oifhavsmfonfhaqGrsKd;rsm;&Sd&modkYajymif;a&TU
aexdkifMu&onfrsm;&Sdygw,f/ azmfjyyg trIxrf;rsm;taejzifh rdrd&onfh
0ifaiGjzifh rdom;pkrsm;qufvuf b0&yfwnfEdkifa&;twGuf pm;aomuf
a&;tjyif aexdkifa&;udkyg pdwfqif;&JpGmujzifh ajz&Sif;Mu&rSmjzpfygw,f/
wm0efxrf;aqmifqJ 0efxrf;tcsKdUrSm EdkifiHawmfu csrSwfay;aom
ajruGurf sm;&&SMd uaomfvnf; enf;yg;aom0ifaiGjzifh ajruGuw
f u
Ykd kd tEkid f
Edik &f mS azGay;oGi;f aomfvnf; oifw
h ifah om aetdraf qmufvyk &f ef rwwf
Edkifojzifh &&Sd&maps;rsm;jzifh jyefvnfa&mif;csaeMuwmudkvnf; awGU&Sd&
rSmjzpfygw,f/
0efxrf;tdrf&mpDrHudef;taejzifh ,cktcg &efukefwdkif;a'oBuD;?
'*Hkqdyfurf;NrdKUe,fwGif vmrnfh(2013-2014)b@ma&;ESpf ]]0ifaiG
enf;rdom;pkrsm;}}twGuf wefzdk;enf;tdrfcef; ,lepfaygif;wpfaomif;udk
Edik if aH wmfbwf*sufru
S scHaqmufvyk &f ef pDpOfxm;aMumif;ukv
d nf; od&&dS
ygw,f/
xdkYjyif vGwfvyfaomaps;uGufpD;yGm;a&; rl0g'ESifhtnD jynfolYvTwf
awmfu jyifqifcsufjzifh twnfjyKay;ydkYcJhaom ]]2012 ckESpf tenf;qHk;
tcaMu;aiGOya'Murf;}}udk trsKd;om;vTwfawmfu aqG;aEG;pOf;pm;&ef
Oya'Murf;aumfrwD\tpD&ifcHpmudk wifoGif;aqG;aEG;vsuf&SdMuygw,f/
azmfjyyg tbufbufu pDpOfaqmif&Gufay;aeouJhodkY jynfolY
0efxrf;rsm;ESit
hf Nidr;f pm;rsm;twGuu
f v
kd nf; Edik if aH wmfrS atmufygtwdik ;f
vdktyfovdk pDpOfaqmif&Gufay;Edkifyg&ef wifjytyfygw,f/
jynfolY0efxrf;tydkif;ESifhywfouf
(u) EdkifiHawmfrS owfrSwfxm;aom&mxl;tqifhvpmEIef;tqifh
tvdkuf vpmenf;0efxrf;rsm;udk OD;pm;ay; vkyfcvpmudk acwfumv
ESifhtnD jyifqifwdk;jrifhay;Ekdifyg&ef/
(c) wm0efxrf;aqmifpOfumvtwGi;f d;k om;BudK;pm;NyD; Edik if w
H m0ef
udk tjypfr&Sdxrf;aqmifEdkifaom jynfolY0efxrf;rsm;udk vkyfoufESpf
tvdkuf *kPfjyKcsD;jrifhay;Edkifyg&ef/

(*) tqift
h vdu
k f oifah vsmo
f nf0h efxrf;tdr&f mrsm;udk aqmufvyk
f
oifhavsmfaom wefzdk;jzifh vpOft&pfusvpmaiGay;oGif;apNyD; usefaiG
udk tNidrf;pm;,lonfhtcg wpfvHk;wpfcJwnf; vkyfoufqkaiGrS taus
jzwfawmuf tdrfydkifrsm;jzpfapa&; aqmif&GufEdkifyg&ef/
jrefrmEdkifiH\ tdrfeD;csif;EdkifiHtcsKdUtygt0if urmYEdkifiHtrsm;pkwGif
Edik if 0H efxrf;rsm;twGuf aetdrw
f u
kd cf ef;? armfawmf,mOftygt0if toH;k
aqmifypnf;rsm;udk vpmrSt&pfusay;oGif;aompepfjzifh a&mif;csay;
vsuf&Sdygonf/ odkYjzpf 0efxrf;rsm;onfh wm0efxrf;aqmifcsdefumv
twGif;rSmyif aetdrfwdkufcef;tydkif? armfawmf,mOftydkif tajctaeudk
&&SdaeMuaMumif; od&Sd&ygw,f/ tu,f wm0efxrf;aqmifcsdefumv
twGif; t*wdvdkufpm;rI? wm0efysufuGufrI? pnf;urf;azmufzsufrIwdkY
aMumifh wm0efrS &yfpJjcif;cH&ygu rlvowfrSwfumvtwGif; a<u;usef
udk tausjyefqyf&ygw,f/ ysufuGufygu w&m;pGJqdk ypnf;odrf;jcif;cH
&ygw,f/ xdt
k ajctaeaMumifh vkyo
f ufjynfyh ifpif&,lEikd af om tcsdex
f d
wm0efudkav;av;pm;pm; xrf;aqmifMu&ygw,f/ vmbfay;vmbf,lrI
tygt0if 0efxrf;pnf;urf;ESifh rudkufnDaomtrIudprsm;udk jyKvkyf&ef
vGefpGm0efav;Muygw,f/
t&mxrf;? trIxrf;(0efxrf;rsm;)aumif;rGefvQif oefY&Sif;aomtpdk;
&jzpfvmygrnf/ oefY&Sif;aom tpdk;&jzpfvmvQif aumif;rGefaompDrHtkyf
csKyfrI tvdkavsmufjzpfvmygw,f/
tNid r f ; pm;rsm;ywf o uf
(u) vuf&SdtNidrf;pm;vpmESifh wpfvHk;wpfcJwnf; vkyfoufqkaiG
wGufcsufrIudk acwfESifhtnDvdktyfovdk jyefvnfndEdIif;owfrSwfay;&ef/
(c) ud,
k yf ikd t
f rd &f mr&Sad om tNidr;f pm;,lNyD;onfh yk*Kd vfrsm;twGurf l
&efukefwdkif;a'oBuD;rS jynfolrsm;twGuf pDpOfay;ouJhodkY tNidrf;pm;
0efxrf;rsm;twGuf oD;oefYwefzdk;enf;tdrf&mrsm;udk EdkifiHawmfrSaqmuf
vkyf&ef oifhwifhaomaps;EIef;jzifh 0,f,laexdkifa&; pDpOfaqmif&GufEdkif
yg&ef/
ed*Hk;csKyftaejzifh vuf&Sdwm0efxrf;aqmifvsuf&SdMuaom 0efxrf;
rsm;udk 0efxrf;\ ted|mHkjzpfaom vmbfay;vmbf,lrI yaysmufa&;?
jynfoyl ikd yf pn;f tvGo
J ;kH pm;rIyaysmufa&;? jynfoyl ikd yf pn;f cd;k ,lrpI onfh
jypfrIrsm;rS uif;&Sif;ap&eftvdkiSmvnf;aumif;? EdkifiHawmf bufpHkzGHUNzdK;
wdk;wufa&;twGuf EdkifiHawmforwBuD;u vrf;nTefrSmMum;onfh EdkifiH
awmf\ wwd,tqifjh rifh Edik if aH wmf\ tpd;k &Xmersm;? tzGUJ tpnf;rsm;\
pDrHcefYcGJrIpepf vsifjrefpGm wdk;wufajymif;vJay;&efvnf;aumif;? jynfolY
0efxrf;b0rS tNidrf;pm;,lMu&onfh rdrd0efxrf;rsm;wpfenf;jzifh EdkifiH\
oufBuD;&G,ftdkwdkYudk apmifha&Smufonfhtaejzifhvnf;aumif;? EdkifiHawmf
twGuf tpptqifajyaomtcsdew
f iG f azmfjyygtcsufrsm;ESihf tpDtrHrsm;
udk aqmif&Gufay;&efvdktyfygw,f/ cufcJaomvkyfief;r[kwfyg/ ESpfpOf
0ef B uD ; Xmersm;wG i f j zpf y G m ;aeaomavvG i f h q H k ; I H ; rI r sm;ud k a vsmh e nf ;
yaysmufatmifpDrHaqmif&GufEdkifvQifyif vHkavmufrnfjzpfygw,f/
odkYjzpfjynfolY0efxrf;rsm;ESifhtNidrf;pm;rsm;twGuf cHpm;cGifht&yf&yfudk
tcsdefumvtvdkufjyefvnfpdppf vdktyfovdk jyifqifwdk;jrifhpHpm;cGifh
jyKEdkif&ef tpDtpOf&Sd?r&Sdtu,fr&Sdao;ygu tusKd;taMumif;&Sif;vif;
ajymMum;ay;yg&ef ar;jref;tyfygw,f}}[ktcGef0efBuD;Xmejynfaxmif
pk0efBuD;OD;0if;&Sdefu]]EdkifiHawmf\b@ma&;ESifhaiGa&;aMu;a&;tajc
taeESifh (2012-2013)b@ma&;ESifhjyKjyifNyD; &oHk;rSef;ajcaiGpm&if;t&
EdkifiHawmf\buf*sufqdkif&mtcsuftvufrsm;rSm&aiGpkpkaygif;usyfoef;
aygif;(12774520)?oH;k aiGppk ak ygif;usyfoef;aygif;(14439466)? vdak iGusyf
oef;aygif; (1664046)?GDP wefz;kd usyfoef;aygif; (51207577) vdak iGEiS hf
GDP tcsKd; (3 .25) &mcdkifEIef;? EdkifiHawmftwGif;vSnfhvnfoHk;pGJaeaom
aiGyrmPusyfoef;aygif;(67485669)?aiGaMu;azmif;yGrt
I aejzifh (2013)
ckEpS ?f Zefe0g&Dvude;f *Pef;t& (1 .95)&mcdik Ef eI ;f ESiphf m;oH;k ol aps;qEIe;f
ud e f ; taejzif h (2013)ck E S p f ? Zef e 0g&D v t&(170 .68)jzpf y gw,f /
oHk;aiGpkpkaygif;usyfoef;aygif;(14439466)wGif EdkifiHh0efxrf;rsm;\ vpm

ESifh tNidrf;pm;0efxrf;rsm;\yifpifvpmtwGuf oHk;aiGrSm oHk;aiGpkpkaygif;


usyfoef;aygif;(14439466)?0efxrf;vpmtwGuf oHk;pGJaiGusyfoef;aygif;
(1390550 .696)? oHk;pGJaiGpkpkaygif;wGif 0efxrf;vpmoHk;aiGyg0ifrI
(9 .63)&mcdkifEIef;? yifpifvpmtwGuf oHk;aiGusyfoef;aygif;(331645
.511)?oHk;aiGpkpkaygif;wGif 0efxrf;vpmoHk;aiGyg0ifrI(2 .30)&mcdkif
EI e f ; ES i f h o H k ; aiG p k p k a ygif ; wG i f 0ef x rf ; vpmES i f h y if p if v pmES i f h y if p if
vpmtwGuf oHk;aiGyg0ifrI(11 .93)&mcdkifEIef;jzpfygw,f/ odkYjzpf EdkifiHh
0efxrf;rsm;\vpmESifhtNidrf;pm;0efxrf;rsm;\yifpifvpm wdk;jrifhay;
Edkifa&;twGuf EkdifiHawmftaejzifh &aiGydkrdkwkd;wuf&&Sda&;? oHk;aiGpdppf
avsmh c sa&;wd k Y u d k pepf w usaqmif & G u f M u&rS m jzpf y gw,f / vuf & S d
tajctaet& 0efxrf;vpmwdk;jrifh&eftpm;axmufyHhaMu;aiG wdk;jrifh
cHpm;cGifhjyK&efudk OD;pGmpOf;pm;aqmif&Gufvsuf &Sdygw,f/ wdk;jrifhay;onfh
0efxrf;vpmESit
hf wl ,SOw
f jJG zpfay:vmrnfh tNidr;f pm;yifpifvpmtwGuf
wdk;jrifhaxmufyHh&rnfhyrmPtwGuf EdkifiHawmfrSa&wdka&&SnfuscHEdkifrI
tajctaeudk xnfhoGif;wGufcsufpOf;pm;aqmif&Gufvsuf&Sdygw,f/
aqmufvkyfa&;0efBuD;Xmetaejzifh udk,fydkiftdrf&mr&Sdao;aom 0efxrf;
rsm;? tNidrf;pm;0efxrf;rsm;? yk*vduukrPD0efxrf;rsm;ESifh jynfolrsm;
ud,
k w
f ikd t
f rd &f mydik q
f ikd cf iG &hf &Sad &;twGuf tqift
h vdu
k f oD;oefw
Y efz;kd enf;
tdrf&mrsm; aqmufvkyfay;Edkifa&;twGuf pDpOfaqmif&Gufvsuf&Sdygw,f/
xdkodkYaqmif&GufrIwGif vpm0ifaiGenf;yg;aom0efxrf;rsm;?vpm0ifaiG
tv,ftvwftqif&h 0dS efxrf;rsm; tNidr;f pm;0efxrf;rsm;? yk*v
u
d ukrP
D
0efxrf;rsm;ESifhjynfolrsm;twGuf tdrf&mrsm;aqmufvkyfay;jcif;jzpfyg
w,f/ oifhavsmfaumif;rGefaomtdrf&mrsm;wnfaqmuf&ef pDrHudef;rsm;
a&;qGJNyD; OD;pm;ay;tpDtpOftvdkufwm0efxrf;aqmifqJ jynfolY0efxrf;
rsm;tm;tiSm;cs0efxrf;tdrf&mrsm;wGif pDpOfay;jcif;?aiGay;acsEdkifrI
tiftm;tay: tajccHum usoifhtdrfwefzdk;udk vpOft&pfusvpmaiGrS
ay;oGi;f apjcif;? tNidr;f pm;,lonft
h cg usefaiGrsm;udk wpfv;kH wpfcw
J nf;
vkyo
f ufpak iGrmS jzwfawmufay;oGi;f apjcif;ESihf xyfrv
H akd iGukd aiGom;jzifh
ay;oGif;apjcif;?tNidrf;pm;0efxrf;rsm;?yk*vdu ukrPD0efxrf;rsm;ESifh
jynfolrsm;twGuf usoifhwefzdk;udk wpfvHk;wpfcJwnf; ay;oGif;apjcif;?
enf;vrf;rsm;jzifh tdrfydkifjzpfapa&; pDpOfaqmif&Gufvsuf&Sdygw,f}}[k
jynfaxmifpk0efBuD;OD;0if;&Sdefu (4?3?2013)&ufu usif;yaom yxr
tBudrjf ynfov
Yl w
T af wmfq|ryHrk eS t
f pnf;ta0; (21)&ufajrmuftpDtpOf
wGif xnfhoGif;ajzMum;cJhaMumif; owif;&&Sdonf/
&J & J ( ysOf ; rem;)

oBuFefa&eJYat;ygap

{y&,fzl;vfNyD;awmh
vlawGtm;vkH; vef;qef;vdYk
aysmf&TifvdkY
oBuFefudk BudKqdkzkYd toifh/
wpfESpfwpfESpf
topftopfawG wkd;vmay r,fh
'dkif,m&Da[mif;xJu
rESpfu a&;jcpfxm;whJ
trSwfw&a[mif;awG/
0gnpfnpf yk0gxJu
ydawmufyef;ajcmufawG/
'DoBuFefrSm tyDuJr,fvdkY
&nf&G,fcsuf jyif;xefaeolawG/
w&m;pcef;a,mifa,mif Oykofa,mifa,mif
[dka,mifa,mif 'Da,mifa,mif
ua,mifajcmufjcm;awG/
bmvkdvkd nmvdkvdkeJY
rodrom BudwfBuHaeolawG/
0l;0l;0g;0g;eYJ
tvkdufuef;qdk;rod
atmf[pfaeolawG/
tm;vkH; tm;vHk;
oBuFefa&ywfjzef;vkdY at;csrf;ygap
NyHK;ygap? aysmfygap
ESpfopfrSm &eftaygif;Nidrf;vdYk
aomuawGvnf; uif;a0;ygap/ /
rkd;njrL

31

jrefrmUrD;&xm;oufwrf; ESpfaygif;(130)jynfUawmUrnf
&efukef? rwf(25)
jrefrmhrD;&xm;\oufwrf;onf rMumrDESpfrsm;wGif ESpfaygif;(130)
jynfhawmhrnfjzpfaMumif;od&NyD;? NAdwdoQtpkd;&vufxuf (1885)ckESpf?
rwfv(5)&ufrpS wif rD;&xm;ajy;qGrJ u
I dk &efuek ?f jynfc&D;pOfjzifah qmif
&GufcJhMuaMumif;od&onf/ jrefrmhrD;&xm;\ESpf(100)jynfhonf (1985)
ckEpS w
f iG af &muf&cdS o
hJ vkd (2013)ckEpS ?f rwfv(5)&ufwiG f jrefrmhr;D &xm;\
oufwrf;rSm(128)ESpfokdY a&muf&SdaeNyDjzpfaMumif;od&NyD; ,cktcgwGifNrdKU
ywf&xm;rsm;c&D;oGm;rdbjynforl sm;oufaomifo
h ufom tqifajyap
&eftwGuf NrdKUywftxl;&xm;wGJopfrsm; csdwfqufay;Ekdifa&;ukdyg pDpOf
aqmif&GufaeNyDjzpfaMumif;od&onf/ xkdYtjyifjrefrmhrD;&xm;taejzifh
qifajczHk;NrdKUywfavmfu,f&xm;c&D;pOfrsm;wGif RBE trsKd;tpm;'DZ,f
tif*sifpufacgif;&xm;wGq
J idk ;f rsm;ukyd g tpm;xk;d wk;d csJUajy;qGaJ y;oGm;rnf
[kod&NyD; &efukefNrdKU&SdNrdKUywf&xm;vrf;ykdif;wGif &xm;tpif;a&(20)
ausmfjzifh aeYpOfajy;qGaJ y;vsuf&&dS m &xm;pD;eif;olO;D a&rSmvnf; (1)ode;f
0ef;usifceft
Y xd&adS eaMumif; od&onf/ &efuek Nf rdKUywf&xm;rsm;tygt0if
,mOfvkdif;rsm;xlaxmif&efESifhtrsm;jynfoloHk;o,f,lykdYaqmifa&;pepf
ukdjrifhwif&eftwGuf Greater Yangon Development Plan wGif NrdKUjybuf
pHko,f,lykdYaqmifa&;pDrHudef;tpDtpOfrsm;ukd JICK ESifhyl;aygif;aqmif&Guf
oGm;rnfjzpfaMumif;od&onf/ if;tjyif jrefrmhrD;&xm;\today;aMu
nmcsufrsm;t& jrefrmhrD;&xm;onfaeYpOfESifhtrQ &xm;pD;c&D;onfOD;a&
(2)odef;cefYukd vkd&mc&D;okdYo,fykdYay;vsuf&SdaMumif;? jrefrmhrD;&xm;
taejzifh &xm;vrf;ykdif;topfrsm;azmufvkyfjcif;?vrf;opf? vrf;a[mif;
rsm;wGif &xm;rsm;wkd;csJUajy;qGJjcif;rsm;vkyfaqmifvsuf&Sdaomfvnf;
c&D;oGm;rsm;onhfvrf;ykdif;rsm; c&D;oGm;jynfolrsm;oGm;vkdonfhaeY? oGm;
vkdonfh&xm;?oGm;vkdonfhwGJ twef;tpm;twkdif; jynfh0pGmpDpOfay;Ekdif
onfh tajctaeokdY a&muf&Sd&ef BudK;pm;aqmif&Gufae& qJjzpfaMumif;?
txufygtajctaeukdtcGifhaumif;,l tusifhysuf&xm; 0efxrf;rsm;?
b,folaoaoiawrmNyD;a&m ukd,fusKd;&Smvkdaom tjcm;vlyk*dKvfrsm;
u trSefwu,fc&D;onfrsm;tay:enf;rsKd;pHkoHk; uvdrfuuspfjzifh
&xm;vuf r S w f c tay: aiG a Mu;yk d r k d a wmif ; cH M uonf h j zpf p Of r sm;ay:
aygufvsuf&SdygaMumif;? jrefrmhrD;&xm;wGif vufrSwfarSmifckdjzpfEkdifaom
tcsufrsm;ukdazmfjyvsuf jrefrmhrD;&xm;0efxrf;rsm;ukd,fwkdif vufrSwf
arS m if c k d a &mif ; csjcif ; uk d wd u sck d i f v H k p G m azmf x k w f w k d i f M um;ay;ygu

oBuFeq
f ak wmif;
aqmif;ukdvGef? aEGukdawGUNyD
jrLaiGU,Sufoef;? awmawmifvTrf;\
awmwef;wpfavQmuf? yifydawmufvnf;
aigufawmufiHktm? qif;a&T0gESifh
&moDyGifhvef;? oBuFefyef;jzpf
awmifwef;cifvHk;? a&TokdYzHk;vsuf
rqHk;EdkifpGm? Munfhav&mwGif
0ga&Ta&mifwef;? vScsufqef;
vef;vnf;vef;ay? BudKifoif;acs\ . . . ./
ydawmufa&T0g? oBuFefcgwnfh . . .
BudKifavSmufrmvm? xHkoif;pGmwnfh . . .
NrdKifwpfavQmufrSm? Munfh&m0g\ . . . /
ydawmufoBuFef? 'GefwGJ[ef . . . wnfh
jrefrmESpfqef;? a&Ta&mifyef;u
vSrf;vifhumBudK? ESpfopfukdwnfh
aw;qkdOMo? NrdKifwpfaMumrS
vGrf;armzG,f[ef? oDMuL;jyef\ . . ./
jrefrmNrdKU&Gm? e,fwumwGif
aysmfpGmqifETJ? ESpful;yGJukd
uJMuoJMu? a&yufMubkdY
jrefrmhausmif;uef? acgif;avmif;oHESifh
aMu;oHpnfoH? b0*fysH\
emcHoDv? apmifhxdef;Mu\
trQukokdvf? vrf;wkdif;BudKvsuf
yifukd,fpdwfxm;? o'gyGm;
pm;ygaomufyg? jyLiSmpGmjzifh
<uvmolrsm;? wef;wlxm;vsuf
av;pm;{nfhcH? jrefrm[efwnfh . . . . /
bkd;tkd zGm;tkd? c&D;BudK
a&ukd csdK;Asm? acgif;avQmfyg[k
Muifemaz;r? jyKpkMu\
jrefrmhESpful;? jynfvHk;jrL;\
wl;ykdY'kd;oH? jynfvHk;nH\
EdkifiHwpf0Srf;? a&pifzsef;vsuf
roef;ab;aygif;? a0;apaMumif;vQif
awmif;qkukda>c? arwma0\
a&oDwmokdYat;apaomf . . . ./

om;pdk;\a&Tydk;eef;awmfqdkifcGJzGifhvSpf

tqdkawmfom;pdk;\a&Tydk;eef;awmfydk;xnf?csnfxnfqdkifcGJxyfrH
zGifhvSpfyGJudk (23?3?2013)&ufaeY naeydkif;wGif tqdkygqdkifcGJwnf&Sd&m
trSwf(8-pD)?rdk;aumif;vrf;oG,f?rdk;aumif;vrf;rBuD;?rSwfwrf;&Hk;a&SU?
abmufaxmf?&efuif;NrdKUe,f usif;yjyKvky&f m tEkynmnDtpfuakd rmifErS
rsm;ESifhcifrif&if;ESD;aomrdwfaqGo*F[rsm;vma&muftm;ay;csD;jrSifhMu
onf/ if;qdkifwGif vSyqef;opfaomydk;xnf?csnfxnfrsm;? uGefysLwm
yef;xd;k csnfxnfrsm;udk aps;EIe;f csdKompGmjzifah &mif;csay;NyD;? txl;tpDtpOf
tjzpf tvSLU'g,um?tvSLU'g,dumrrsm;twGuf csnfydk;ykqdk;?tqifhjrifh
wdkufyHktus?vnfuwHk;?csnfcsdwftaumif;pm;wpfxnf?csnfydk; tusp
wpfuu
kd ?f yk0gwpfxnfwu
Ykd (kd 55000)usyjf zifah &mif;csay;aMumif;od&dS onf/
a'gif ; bk d ( A[if ; )

32

qk a iG c sD ; jr i f h o G m ;rnf [ k jref r mh r D ; &xm;rS b l w m


wkdif;wGifaMunmNyD;jzpfazmfxkwfwkdifMum;ay;Mu
apvkdygaMumif;? (2010-11)b@ma&;ESpftwGif;
jrefrmhrD;&xm;\tpDtpOfjzifh ppfaq;awGU&SdrIrsm;
t&vnf ; pnf ; urf ; azmuf z suf o l 0 ef x rf ; OD ; a&
(200)ausmftm; tvkyfrSxkwfy,fjcif;tygt0if
xk d u f o if h a omjypf ' Pf r sm;csrS w f t a&;,l a qmif
&GufcJhygaMumif;? jrefrmhrD;&xm;taejzifh vufrSwf
a&mif ; csrI p epf E S i f h y wf o uf enf ; rsKd ; pH k p rf ; oyf
aqmif&GufcJhNyD; &ufBudKpepf?aeYcsif;a&mif;pepf?
ypnf;txkyftykd;rsm;,lvmNyD;vufrSwf0,f &xm;
ay:okdY wef;wufonfhpepf? Xmeqkdif&mcGJwrf;?
ta&;BuD;t&efcGJwrf;rxm;onfhpepf ponfjzifh
aqmif&GufcJhygaMumif;? tusKd;&SdouJhokdY tqifrajy
rIrsm;vnf; &SNd yD; Xmeqkid &f mrsm;? wyf&if;wyfzUJG rsm;? omoemh0efxrf;rsm;?
i,f&G,folrsm;? tkdrif;rpGrf;olponfhc&D;onfrsm; tcuftcJjzpfMu&
ygaMumif;? xkdYaMumifh vuf&SdtajctaewGif blwmBuD;rsm; Xmeqkdif&m
ESifh RTO rsm;twGuf t&efxm;NyD; txufwef;ae&mtwGuf(3)&ufBudK?
dk;dk;wef;ae&mtwGuf (1)&ufBudK?c&D;oGm;rnfholtygt0if wpfOD;vQif
vufrSwf(3)apmifukd rSwfyHkwifjzifha&mif;csay;&mwGif (u)tcaMu;aiG
,l vufrSwfwef;pDay;jcif;?ae&mwef;pDay;jcif;?(c) rdrdvufrSwfukd
tqHk;cHusef(2)apmifukdaiGykdjzifha&mif;pm;jcif;? (*)vufrSwfHkwGif0,f,l
xm;aomvufrSwfay:&SdtrnfESifhrSwfyHkwiftrSefukd blwmjyifywGif
zsufaq;jzifhzsuf c&D;oGm;rnfhol\trnfESifhrSwfyHkwiftrSwfukd jyef
vnfjznfhpGufa&mif;csjcif;? (C)xkdifcHkrJhvufrSwfESifhxkdifcHkygvufrSwf(2)
apmifwkdYjzifh &xm;pD;&ef aiGaMu;,lpDpOfay;jcif;? (i)0efxrf;rsm;wm0ef
t& &xm;jzifh c&D;oGm;vm&mwGifxkdifcHkae&m&&Sda&;twGuf wm0ef,l
aqmif&GufMuonfhXmetzGJUtpnf;rsm;rStcsKdUaomukd,fpm;vS,fwm0efcH
rsm;taejzifh rdom;pk0ifrsm;?todrdwfaqGrsm;twGuf[kqkdum xkdifcHk
ae&mawmif;cHNyD; vufrSwfrsm;twGufaiGykd,lMuonfukd rMumcP
awGU&Sdae&jcif;? (p)vrf;blwmrsm;twGufcsefxm;aomxkdifcHkrsm;ukd
xkdifcHkvGwfrsm;ozG,fTefjyNyD; xkdifcHkrJhc&D;onfrsm;ukd tykdaMu;&,l
ae&may;vdkufjcif;? (q)tusifhysufvufrSwfa&mif;0efxrf;rsm;uvnf;
&xm;vufrSwfrsm;ukd Z,m;wGif BuHK&mrSwfyHkwifeHygwfrsm;jznfhvsuf
BudKwif&,lxm;NyD; if;wkdY\tquftoG,frsm;rSwpfqifh trSefc&D;
oGm;rnfholrsm;ukd aiGykd,la&mif;csjcif;? (Z)wm0efr&Sdaomt&yfom;
tcsKdUonf rD;&xm;0efxrf;wGJxdef;rsm;ESifhwGJtvdkufndvsufwGJxdef;
abmf'grsm;tjzpf &xm;ay:vdkufygumxkdifcHkrJhrsm;?vufrSwfrJhrsm;?wefqm
rJhrsm; tcaMu;aiG,l wifaqmifjcif; ponfhrormrIrsm;azmfxkwfawGU
&Sd&ygaMumif;? jrefrmhrD;&xm;ppfaq;a&;0efxrf;rsm;taejzifh &xm;ay:
wGifvufrSwfrsm;ukd xkdifcHkZ,m;rsm;?rSwfyHkwifrsm;jzifh wkdufqkdifppf
aq;jcif;?vufrSwf0,f,l&cJhrItay: ar;jref;pHkprf;jcif;wkdYjzifh vufrSwf
arSmifckdrIrsm;ukd ppfaq;awGU&Sd&vsuf&SdygaMumif;? c&D;onfrsm;od&Sd&ef
rl r rS e f v uf r S w ftrsKd;tpm;ukdvnf; blwmwkdif;wGiftoday;aMunm
csdwfqGJxm;NyD; aemufqHk;wGiftcuf tcJjzpfMu&oltrsm;pkrSmrodem;
rvnfMuonfh c&D;oGm;vkyfom;jynfolrsm;yifjzpfygaMumif;? okdYjzpfyg
&xm;vuf r S w f a rS m if c k d u d p E S i f h y wf o uf jref r mh r D ; &xm;taejzif h

MT

tav;teufxm;wifjycsufrsm;t& (u)&xm;vufrSwfukd vufrSwfHk


rsm;\jyifywGif vHk;0r0,f&efESifhvufrSwf0,fay;rnf[ktaMumif;jy
aiGaMu;vdrfvnfaeolrsm;ukdvnf; owdxm;apvkdygaMumif;? (c)
vufrSwfHkjyifywGif &xm;vufrSwf\rSwfyHkwiftrSwfESifhtrnfukd
jyifqifa&;om;xm;onfukd &xm;ay:wGif rvTJraoGppfaq;awGU&Sdygu
rlrrSefvufrSwftjzpf owfrSwfum 'PfaiGdkufcH&rnfjzpfygaMumif;?
(*)Xmeqkdif&mrsm;? Xme\ukd,fpm;vS,ftjzpf &xm;xkdifcHkae&m&&SdcGJa0
a&;wm0ef,laqmif&GufMuoltcsKdUESifh&xm;vdkufvHkNcHKa&;wm0efxrf;
aqmifoltcsKdUwkdYonf rdrdXme\*kPfodum?wpfOD;csif;\*kPfodum?
rdom;pkb0xdcdkufepfemrIr&Sdatmif qifjcifxdef;odrf;vsuf b0wlc&D;
oGm;jynfolrsm;tay: tjrwfxkwf rormrIrjyKvkyfMu&ef arwm&yfcH
vdkygaMumif;? (C) jrefrmhrD;&xm;0efxrf;rsm;\vufrSwfarSmifckdrIrsm;
ukdvnf; XmetusKd;a&S;Ivsuf wduspGm azmfxkwfwkdifMum;ay;Mu&efESifh
xko
d w
Ydk idk Mf um;&eftwGuu
f v
dk nf; blwmrsm;?vufrw
S f rkH sm;wGif aMunm
xm;&SdNyD;jzpfygaMumif;? (i)c&D;oGm;&eftwGuf rjzpfraevkdtyfNyD; tcuf
tcJ&Sdolrsm;onf trnf?&mxl;?tjynfhtpHkyg&Sdonfh0efxrf;u'fcsdwfqGJ
vsuf ,leDazmif;tjynfhtpHk0wfqifxm;aomrD;&xm;rSwm0ef&Sdolrsm;
tm; tultnDawmif;cHygu wwfEkdiforQ ndEIdif;pDpOfay;rnfjzpfNyD;
c&D;oGm;vkdoltm;vHk;\tvkdqEukd auseyfatmif jznfhqnf;pDpOfay;
&eftwGufukdrl tcuftcJrsm;&SdEkdifonfukd em;vnfcGifhvTwfay;apvkdyg
aMumif;?&xm;vufrSwfaps;BuD;ay;0,f&jcif;?arSmifckdjzpfay:ae&jcif;rsm;
onf c&D;onftppftrSefrsm;twGuf tcuftcJjzpfapaom rausreyf
jzpfEkdifonfhudp&yfjzpf jrefrmhrD;&xm;taejzifh xkdrormrIrsm;ukd
tjrpfjywfacsrIef;&ef oEd|mefcsrSwfNyD;jzpfygaMumif;? c&D;oGm;rsm;ukd
pdwftaESmifht,Sufay;aeaom xkdrormrIusL;vGefolrsm;onf 0efxrf;
jzpfvQifaomfvnf;aumif;? 0efxrf;r[kwfolrsm;jzpfaevQifaomfvnf;
aumif; xkdudpod&SdolrSeforQu owif;ay;wkdifMum;vQif xdkufoifhaom
qkaiGcsD;jrifhrnfjzpfygaMumif;?&xm;vufrSwfarSmifckdrIavsmhenf;yaysmuf
a&;rSm jrefrmhrD;&xm;?qufpyfXmetzGJUtpnf;rsm;?c&D;oGm;jynfolrsm;
yl;aygif;aqmif&GufrSomatmifjrifEkdifrnfjzpfyg yl;aygif;aqmif&Guf
ay;Muyg&efESifh jrefrmhrD;&xm;taejzifh jyKjyifaqmif&Gufoifhonfrsm;
ukdvnf; tBuHjyKcsufrsm;ay;ykdYEkdifygaMumif;ponfjzifh today;azmfjy
nDnDxGef;
xm;rIrsm;t& od&Sd&onf/

Cab's

\ qHauomtvSjyyGJ

qHauomtvStytwGuf
jyif o pf E d k i f i H r S x k w f v k y f a om
Cab's Professional \Feel the
Beauty & Beyond! "Designed
for Hair" tcrf;tem;udk (26?

3?2013)&ufaeY naeydkif;wGif
&efukefNrdKUSd uefawmfBuD;yJavhpf[dkw,fusif;yjyKvkyf&m Crystal Shine
Co. rS refae*sif;'gdkufwmOD;oef;nDaxG;u ukrPDtaMumif;rdwfquf
ajymMum;NyD; (27)Budrfajrmufta&SUawmiftm&Stm;upm;yGJawmf(2013)
wGif Official Hair Sponsor tjzpf yg0ifjcif;taMumif;wdkYudk &Sif;vif;
ajymMum;onf/ xdkYaemuf Cab's Professional Hair Products ESifh Glam
Plam Styling Tools taMumif; rdwfquf&Sif;vif;NyD;uRrf;usifynm&Sif
rsm;rSqHauomtvSrsm;udkvufawGUokyfjywifqufMuonf/
MT

(1374)ckEpS ?f k;d &m,Ofaus;rIoBueF yf aJG wmf oBueF rf if;om;Bu;D vlxyk w


hJ ifoo
H cH syrf sm;
(1374)ckEpS ?f &efuek Nf rdKUawmfr[moBuFeu
f mvtwGi;f jynfou
l kd wifqufjyo&ef tajctaeray;cJah om
oBuFefrif;om;BuD;\ vlxkyJhwifoH? oHcsyfrsm; .....
(nDnDxGef;pkpnf;wifjyonf)
tzGJUacgif;aqmif
tuenf;jy
oHcsyftwdkif
oHcsyftwkdif
oHcsyftwdkif
oHcsyftwdkif
oHcsyftwdkif
aw;oDcsif;oHcsyf
toif;wnf&m
zkef;eHygwf

OD;atmifausmfOD;
a':pDpDoef;
atmifrdkCf;pnf
atmifrsdK;pnf
bdk&Sdef
atmufwdkbmatmifBuD;
ol&pdk;
aEGatmifausmf
(392^u) qifjzL&Sifvrf;?(11)^&yfuGuf?vIdifom,m/
09-73241328

acgif;aq;jyKMuw,f? jrefrm"avhrl?wdkYarmifr,fawG wefcl;v&JUaeYjrwfxl;rSm? rkefYvkH;a&ay:rsm;auR;vdkY?


aysmfaysmf&iT &f iT ?f vSLr,f? aysmfr,f? yifo
h C
H mawG &yfuu
G &f UJ ae&mwkid ;f rSm y&dwaf &rsm;jzef;vd?Yk tE&m,fawGukd
umuG,frav? wdkYrsm;&JUESpfopfOD;rSm aysmfMuygw,f?oBuFefyGJr*Fvm,l/
jyKMuuG,f &Sio
f mraP? edAm efq,
k ?l bmom&,f? omoem&,f? xl;udx
k ;l wJh &ufjrwftvSL qGr;f uyfvkYd
vSLygw,f?ukodkvfquf,l bmomw&m;awGdkaoumyJ? udkif;dIif;w,f? toufab;a&mufrJhwd&pmefrsm;
toufu,f?atmfaumif;ygayw,f? ab;rJv
h w
T u
f ,
G ?f ESpq
f ef;wpf&uf&,f?aysmf&iT zf ,
G o
f mG ;Muygpd?Yk ab;rJt
h vSL
uG,f ZD0dw'geyGJ&JU/
aysmfp&myGJETJMur,fuG,f? NyKH;aysmfpGm? uMuwJhoBuFefyGJrSm? oBuFefrif;om;tzGJU&JU aysmf&TifzG,f&m? 'Dtwm
oBuFerf ,f? ESppf Ofcg &ufjrwf&UJ vwefc;l rSm &efuek Nf rdKUawmf tESu
YH jynfoal wG&UJ &ifciG rf mS uG,?f oBuFeo
f cD sif;eYJ
ujyvkdY&,f?EIwfcGef;acRum?uefawmhyef;qifygw,f/
&cJvSwJh vlUb0BuD;rSm omoemhtarG qufcHoleJY?bk&m;om;awmfawG arG;zGm;Muw,f/
orD;em;wGif;? om;yif;eJYvlewfow0gawG om"kac:zdkY trQ&ap?&Muapom;/
&yfuGufaus;&Gm?ae&mwdkif;rSmtE&m,fuif;? ab;&Sif;a&;twGuf ukokdvf,lyg? oem;Muifem
y&dwfa&jzef;? &Tifvef;apzdkY &Gwfzwfo&Z,f jyKvkyfMuw,f/ ow0gawG ab;uif;ygap Nidrf;csrf;ygap?
awmif;qkacRonf/
ig;wef;ESifhNydKif b,folrSrEkdif
wkdYEkdifiH o,HZmw? rSeforQawmh ukefygNyDcifAsm? cdkeDwdkYeJYaygif;azmfum ewfpifajryg tvGwfray;?
v,fajrrusefyg odrf;r,f? odrf;r,f BudKufovdkawmif;? atmfcsifovdkatmf? ray;bl;? ray;bl;Asm? ray;bl;
ray;bl;Asm/
4
usKyfuawmhav acgif;ykHjzwf? a&mif;ukefjrwf? vuf0g;BuD;tkyf&rSmvJ auseyfw,f? ('grSom)
auR;oifhwmauR;? ay;oifhwmay;? tjzpfraES;yJ acwfola|;BuD;jzpfaewm
ray;ay;ay;? ay;ay;ay;? ighv,fajrawGjyefay;
ray;ay;ay;? ay;ay;ay;? igwkdYajrawGjyefay;
,cifpepf&JU tarG? v,fawG? ,mawG
,cifpepf&JU tarG? v,fajr? ,majr
acwfawG? pepfawG ajymif;yap? rajymif;vJbJ aecsifolawG
ygoGm;NyD? oGm;NyD? oGm;NyD/
r&Srd &hJ rdS hJ bk;d bGm;ydik v
f ,fawG udu
k ckd dek D cspfw;D wdu
Yk odr;f oGm;NyD
odrf;oGm;MuNyD)

r[moBuF e f r if ; om;BuD ; tzG i h f a w;oH


2
(oBuFefrif;om;BuD;? uwJhyJGawmfoBuFefvdkYac:)
dk;&m? oBuFefyGJawmf? yef;ydawmufyGihfwdkY 0ga&Tvl;oaemf? r[moBuFef ESpfopful; xl;jrwfwJhoBuFef?
at;jrwJhoBuFef...jynf&GmwcGifrSm? aysmfwJhoBuFef? vlwkdif;aysmf? jrefrmwdkYoBuFef/ /
odMum;rif;ESifh oBuFefrif;om;BuD;awGUqkHcef;
we*FaEGN*dKvfrif;? vljynfqif;? bmudk udkif? bmpD;qif;/
e*g;BuD;udk? pD;vdkYvm? rQm;eJYvTm;udk udkifvdkYom? twma&eJYBudKMuuGm/
vlUjynf? vlU&GmcPwm? twdwef rd w
d af wG? aqmifvm? bmawGjzpfrvJ? ajymygAsm? odcsifvu
kd w
f mAsm/
tdkbm;rm;BuD;? jrefrmjynfvm? r*FvmygvkdY EIwfqufwm? EdkifiHwumeJYqufqHa&;awG wkd;wufvm
r,fuGm/
a&Twd*kHapwDjrwfBuD;rSm? vif;wajcmufaumifem;oGm;wm? taumif;tqkd;b,fvdkqdkwm?
ajymjyprf;ygAsm/
tvif;udk? vdkvdkYwaewm rif;wdkYEdkfifiHyg? za,mif;wdkifxGef;NyD; qEazmfwm? rif;wdkYEdkifiHyg/
odMum;rif;BuD; jrifawGUwmajymjyay;ygAsm/
ig;axmifwefwJhzkef;udp rESpfuawmh?
ay;r,f[ twdwfarhvdkY? a0;NyDuG/
odMum;rif;BuD;? Mum;orQ? rNiD;azmuf
o,fcsyg? {nfhonfBuD; ...
vQyfppfrD;awGydkvQHpGm wkdif;wpfyg;udkawmif
a&mif;ae&wm rif;wdkYEkdifiHyg? 'geJYrsm;awmif vrf;
ay:rSm?qEazmfxkwfjyMuwm? rif;wdkYvGefw,fuGm/
aejynfawmfrSm?rD;awGjzm&efukefNrdKUrSm rD;
rvm?rDwmqyfaMu;ydak umufz&Ykd m?aqG;aEG;aeNyDumG /
rif;wdkYvlU&Gm? vlUjynfrSm pum;BuD;(3)cGef;
Mum;vkdufwm *E0ifajrmufw,fuGm/
bmpum;rsm;vnf;? trdefY&Sdyg? odMum;
rif;BuD;&m
v,form;rsm;vnf; ukokdvf&oHo&m a<u;vnf;rwifap& xrif;wpfeyfavQmhpm; a<u;qyfMuwJh/
xrif;&nfaomufNyD;ae&wm? a<u;qyfzdkYawmifraocsm? aemufxyfpum;awGudkAsm? rMum;vdkyg
rMum;vdkyg/
2
(a&TvufBuD;eJYac:wkef;vm) aoewfusnfqHqdkwm[m rdk;ay:axmif rypfyg/
oufBuD;pum;? oufi,fMum;? udk,fhem;awmifrS r,kHEkdifwm? em;&SufvSw,fuGm/
*sufwkdufav,mOf0,fwm[m ppfwkdufzdkYayghuGm vlpD;zdkYawmh tukefrcHyg? bmvdkY0,frvJuGm/
'DESpfoBuFeftjyefrSm? acG;y&ydkuf&JUtrnfpm&if;rS? b,folawGygrvJAsm/
bm ( . . . . . . . . . . . . . )
aemifESpftcgoBuFefrSm vmvnfygtkH;Asm/
*Gwfbkdifwmhwm vlU&Gm EIwfqufcJhNyDuGm/
dk;&moBuFefeJY oBuFefrif;om;BuD;
,Ofaus;ygaom?dk;&moBuFef?odrfarGUvSaomurl[ef?yef;ydawmufwdkYtwmul;w,f? cspfp&mh&ufjrwf
oBuFe?f aiGzvm;oajycufav;udik jf zef;yufvu
kd rf ,f? twmwefc;l ar? jrefrmwdYk ;kd &m,Ofaus;vSw,f? odraf rGU
vSygw,f? uBudK;[ef?ESpfopf&JUwefcl;oBuFefrSmav? ysKd&G,folarmifr,frsm;? ukokdvf,l? tzdk;tzGm;rdbawG

E ar;cGef;av;awG a[mh'DrSm BudKuf&m ajzygAsm/


F jynfaxmifpkpdwf"mwf(oHNydKif) jynfaxmifpkpdwf"mwfav;
awmh ajzMunhfcsifw,fuGm/
E uRefawmfwdkY wkdif;&if;om;rsKd;EG,frSm dk&if*smvlrsKd;ygryg
ajzMum;ay;ygAsm/
F ..........
E rod & if v nf ; &ygw,f A sm tul t nD a y;rJ h ud k t 0S m
tem;rSm&Sdaewm
F (&cdkifjynf&JUwzufuvm olwkdYawG&JUtdwfuyfrSm rSwfykH
2
wifawG&Sdaewm pOf;pm;p&myJuGm)
igwkdYvlrsKd;rsKd;EG,fpkrSm dk[if*smqdkwm r&Sdbl;uGm dk[if*smqdkwm r&Sdbl;uG...
E yxrqkaMu;
(2)aomif;ukdAsm OD;BuD;&NyDAs...
2
F (tnmpa&myg) ukd&D;,m;vdk EIwfqufwm jrefrmh"avhyg
E aemufwpfckar;r,f? taocsmajzMum;ay;r,fAsm/
F pwkwwef;yx0D(oHNydKif) pwkwwef;yx0D yDyDjyifjyif ajzygrnf/
E wGif;xGufo,HZmw ypnf;awG[m jrefrmjynf&JUb,fae&mrSm wnf&SdaeovJAsm
F "mwfaiGUydkufvdkif;oG,fwef;um jynfe,ftqifhqifhausmfjzwfum wdkYwdkif;jynf&JUwpfzufrSm
o,HZmwawGaygif;pk&m wkwfjynfxJrSm
E aemufwpfckar;r,f? aoaocsmcsm ajzMum;ay;ygcifAsm/
F wwd,wef;jrefrmpm(oHNydKif) wwd,wef;jrefrmpm ajzMunhfvkdufr,fuGm/
E jrefrmjynf&JU xGufukef[m v,f,mqefpyg;yg? wpfESpfudk wefcsdefxGufEIef;ukdom ajymjyay;ygAsm/
F pDrHudef;twGufodrf;wJhv,f,m ukrPDawGuodrf;wJhv,f,m Xmeqkdif&mawGuodrf;wJhv,f,m
pyg;pdkufp&majrr&Sdyg xrif;&nfaomufae&wm/
'DaeYtpDtpOf'Davmufyg y&dowfBuD;ukdEIwfqufum? oBuFefus&ifjyefawGUrSm r*FvmygcifAsm/
atmifygap? oajyEkcufa0? a&Ta&csrf;avmif;vd?Yk awmif;qkyPmacR? r*Fvmatmifap&wke?YJ jynfot
l m;
vkH;csrf;om? usef;rmap atmifygapom;? atmifapom;a[h
(xdatmifajymr,f? odatmifajymr,f? rif;om;BuD;wdkYajympum;tm;vkH;odapom;? oBuFefrif;om;wdkY
2
ajymNyDAsKdU trSm;trSefa0zefzkdY jynfolawG&JUtoHAsKdU)
pufkyfvlom; kdayghrsm;
EkdfifiHrsm;u rSm,lvmvlom;? pufkyfawGa&mufvkdYvm oGm;Munhf&atmifuGm
dkayghkyfawG vSvkdufwm vleJYwlwm tHhMop&m b,fae&mawGrSm okH;rvJAsm odcsifvGef;w,fuGm
avmavmq,fawmh (3)ae&mrSm tokH;jyKr,fuGm
b,fae&mvJajymyg[Jh tkdufwifrcHygeJY
rSwfykHwifawGvkyfwJhae&m oef;acgifpm&if;awGvkyfwJhae&m rkd;yGihfpDrHcsufaumif;w,fuGm
[efjyvkyfNyD;ra&&m txyfxyfcsdef;aewm? bmyJvkyfvkyfa&avmif;&wm tpOftvmwpfckyg/
vmbfay;vmbf,l uif;&Sif;atmifuGm dkayghkyfawGxm;vkdufygAsm aemufxyfwpfkyfb,fae&m
xm;ay;rSmvJAsm/
tESpf (60)*&efavQmuf&wm aqmufvkyfcGihfawGwif&wm pnfyifudptjzmjzm (31)bkHxd
wif&wm MuefYMumvGef;w,fuGm
bmyJvkyfvkyf a&avmif;&wm pnfyifudpyg vmbfay;vmbf,l uif;atmifAsm dkayghkyfwm
ckdif;vkdufyg vlom;kyfawG jzKwfvkdufyg/
aemufqkH;wpfkyfudk b,fae&mydkY&ifaumif;rvJuGm/
pOf;pm;NyD;awmh tajz&Sm vTwfawmfxJudk ydYkapAsm
a&SUywfqufzwfyg&ef
nDnDxGef;

33

,cifywfrStquf
rdrw
d u
Ydk adk c:xkwv
f maom trIxrf;0gwmu(4)aqmifatmuf yHpk cH ef;
u tcef;vlBuD;rsm;ukdtyfxm;cJhNyD; jyefxGufoGm;onf/ (4)aqmifyHkpHcef;
tcef;vlBuD;awGua&mufa&mufcsif;yHkpHxkdifckdif;\/ (3)aqmifwGifvESifh
csDyHpk x
H idk v
f mMu&aom rdrw
d rYdk mS yHpk u
H sNyD;om;awGjzpfojzifh du
k Ef u
S w
f m?
atmfaigufwm?qJqNdk cdr;f ajcmufNyD; olwv
Ydk cdk sifwmbmrSawmh awmif;jcif;
jyKjcif;vnf;r&SdMuay/ tm;vHk;at;at;aq;aq;yif yHkpHxkdifaeMu&
onf/
(4)aqmiftcef;vlBuD;rsm;jzpfaom ,u? uw&m? ,rf;um;wkdYu
rdrdwkdYtm; ta&;tcif;uvlrsm;[kodxm;ovkd csnfESifhtxnfpufu
OD;cspfxGef;(oGm;usKd;BuD;)uvnf; ]]ighvlawGvmMuvdrfhr,f? rif;wkdY
bmbmnmnmrvk y f M ueJ Y a emf } }[k o wd a y;xm;onf / csnf r Qif E S i f h
txnfpufrSqEjytvkyform;acgif;aqmifOD;cspfxGef;rSm rdrdwkdYxuf
axmifusapmNyD; zdeyfcsKyfwGifwef;pD;jzpfaeonf/ olu tif;pdefZmwd
om;jzpfojzifhtjyifuXmeqkdif&mq&mrsm;tjyifaxmifykdifxdolUukd od
aeojzifh tcef;vlBuD;awGuvnf; rdrdwkdYukd tBuH
tzefrvkyf0HhMu/ aemufwpfaMumif;rSm,ck
(4)aqmifypkH cH ef;&Sd tcef;vlBuD;wkrYd mS qifrvdu
k ?f
vSnf;wef;wpf0dkufwGif usufpm;cJhMuaom
vlru
kd rf sm;jzpf&mwpfa,mufrmS rdrw
d x
Ydk u
J ukw
d if
aiGEiS o
hf rD;a,mufzawmfpyfojl zpfaeojzifh rdrd
wkdYukd yHkpHrukdifMujcif;jzpfonf/ axmifxJwGifaqGrsKd;om;
csif;omr[kwf/rdrdt&yfom;qkdonfESifhwpfOD;ukdwpfOD;MunfhI
az;rwwfMuaomtpOftvm&Sdonf/
rdrdwkdYuykHpHcef;wGif wpfywfyifrae&/ tvkyfBuD;csaom
tcg rdru
d Okd ;D cspfxeG ;f uvmac:oGm;onf/ OD;cspfxeG ;f rSmzdeyfcsKyf wef;pD;
jzpf\/ rdrdudk'krefae*smOD;aomif;a&T(t&yfom;qDwGifpma&;vkyf&ef
tyfay;\/ zdeyfcsKyfwGifyDwDyDu OD;BuD;armif(avm&SnfBuD;)ukH;tkyf/
udck sp
f eG aYf usm)f rD;&xm;ESirhf rd w
d u
Ydk pma&;/ zdeyfcsKyf&dS tjyifq&mrsm;rSm
OD;atmifxGef;?OD;ausmfodef;?OD;wifOD;wkdY jzpfMuonf/ rdrdwkdYqkdif;udk
OD;wifOD;u wm0ef,lonf/
zdeyfcsKyf refae*smBuD;rSm OD;pHaxG;jzpfonf/ olUorufudkMunf0if;
u t&yfom;pma&;/ *wfwJrD;dIUrIESifhaxmifuskH;tkyfBuD;awGu wu
odkvfu q&mudkxGef;oGifoefvsifazusifpma&;q&m\wlt&if;ESifh
csif;trsdK;om;av;Aefaem/zdeyfcsKyfwGif rdrdvufxufaxmifusOD;NyD;
a&mufaeMuolawGrSm csnfrQiftxnfpufuOD;cspfxGef;?udkvSodef;?
udb
k a&Tr;D &xm;u udt
k ek ;f jrih?f udo
k rd af rmifwv
Ydk nf;&Sad e&m rdrrd mS tm;i,f
p&mbmrSr&Sday/ rdrdwm0efuvnf; 'krefae*smOD;aomif;a&T\pma&;BuD;
jzpfojzifh b,f&mZ0wfom;awGurSrdrdwkdYudktEkdifrusifh0HMu/
zdeyfcsKyfwGif axmifpum;t& rdrdwkdYutaumifawGcsnf;jzpfae
Muovkd pufcsKyfwGifvnf; oef;jrifh?ukda&Tvif;wkdY&Sdonf/ vuform;
wGiu
f adk usmfped Ef iS hf trnfrrSwrf &d o
dS nf/ csnfrQifEiS t
hf xnfpufu tvkyf
orm;rsm;/ &ufuef;HEk pS f w
kH iG f *keef pD ufu
kH vmoljzpfaom OD;apmukad wmh
tjyifq&m OD;ausmf'ifu&ufuef;pufawGudk em;vnfot
l jzpf axmifyidk f
BuD;rpwmruem;ukdvljyxm;NyD; &ufuef;HkESpfHk\BuD;Muyfa&;rSL;tusOf;
om;t&m&Sd/ xkdYaMumifhvnf; OD;apmwkdY,lvmaom csnfrsm;ESifh ykwD;xkwf
vkyfum axmifykwD;(BudK;ykwD;)qkdNyD; tBuHtzefvkyfMuonf/
rdrdwkdYzdeyfcsKyfESifhuyfvsuf qyfjymcsufwGif csnfrQifESifhtxnfpuf
uukdausmufcJESifhoabFmusif;uukdbDpdefausmf/zdeyfcsKyfESifhqyfjym0if;
wpfckvHk;\tcsKyfaxmifrSL;OD;pkd;odef;qDvnf; ]]r,m;NyD;r,m;? pyg;NyD;
pyg;?pum;NyD;pum;}}azmif;um;pm;pmtkyu
f adk &;om;olwpfoufwpfuRef;
q&marmifazi,f/ q&matmifjynf/h ]]NydKrSmavvm;rk;d &,f}}ESib
hf mrSrjzpf
cJhaomfvnf; pmaya[majymyGJwGifumvom;/ausmif;om;rsm;ukdrif;wkdY
qHyif&Snfxm;Mu? jrefrmauppfppfuqHyif&SnfyJ&Snfvm&ifaoQmifxHk;
xm;Mu? tJh'grSwkdYjrefrmauppfppf[kajyma[mojzifh axmif'PfuscH
ae&ol (ta&;tcif;rsm;NyD;oGm;NyD;aomtcg wuokdvfausmif;om;awG
ukd qHyif&Snfrxm;&[ktmPmykdifrsm;uzdESdyfvmonfukdtefwka[m
ajymol)/aemufwpfa,mufujrifha&T(,aeYuae'grSm)olUukdpmtkyfawG
xJupmawGukd tvGwfusufNyD;ajymwwfolrkdYrdrdwkdYu ]]*E0ifMuufwl
a&G;}}[kac:ol/ olutpkd;&atmifbmavxDHk;upma&;/olu ref;aiG
aemif?ref;'g0dwf? OD;atmifpdefom?ukdausmfckdifwkdYESifhEG,fol[kxifonf/
pum;ajymaumif;ovkdAkwfvnf;usonf/ olut&yfykojzifh cspfGefY
ausmfupum;ajymrEkdifvQif ]]acG;ykd}}[kponf/
taqmifwkdif;ESifhtvkyfBuD;wkdif;? rdef;a*s;axmif0ifpmponfwkdYwGif
ta&;tcif;rStaumifawGcsnf;jzpfvmaomtcg rdrdwkdYta&;tcif;
orm;awGrSm tif;pdefaxmifwpfckvHk;wGifjynfhaeojzifh rdrdwdkYrSmvGwf
vyfpGmb,ftaqmifb,fae&moGm;oGm;ukd,fhvlrsm;csnf;&Sdojzifh oGm;
vm&onf/ axmifrSL;Hk;cef;awGrSmvnf; rdrdwkdYtaeuvnf; tdwfxJ
wGifabmvfyif? cJwHxnfhNyD;pmtkyfwpftkyfukdifxGufoGm;vQif rdef;a*s;u
yif ]]b,foGm;rSmvJbmudpvJ}}rar;&Jawmh/abm(vf)yifESifhpmtkyfukdif
vmonfESifhtaumifqkdwmodNyD;om;jzpf\/
&mZ0wftusOf;om;awGrSmvnf; rdrdwkdYaxmifusNyD;aomtcg olwkdY
twGuyf v
dk w
G v
f yf\/ ,cifwek ;f url rdrw
d aYdk xmif0ifpmoGm;vQif? H;k xGuf
vQif rawmfwq&mZ0wftusOf;om;awGudk axmifrLS ;?wef;pD;? bkwu
f idk f
wku
Yd ac:xkwv
f monfEiS hf yufyif;wk;d rdvQif/ okrYd [kwaf pmifacgif;NrD;NcHKNyD;
vmaeMuonfukdjrifonfESifh &mZ0wfom;tm;vHk;onf awGUonfhae&m?
a&mufonfhae&mwGif csufcsif;xkdifvdkufMuNyD; rdrdwkdYukdrMunfh&/ tkwfdk;
bufukd tm;vHk;rsufESmrlaeMu&onf/ olwkdYukdtvkyfBuD;ykdY&efudpponf
wpfckckESifh ac:xkwfvmaomaxmifrSL;uvnf; rdrdwkdYukdac:vmoltm;

34

ausmif;om;awGvm;? tvkyform;awGvm;rar;0Hh/ ar;rdrdrdwkdYukd ac:


vmoluaxmufvrS ;f a&;uko
d mG ;cRefvQif axmifrLS ;vnf;ta&;,lc&H rnf/
xkdYaMumifh rdrdwkdYukdwm0efay;xm;aom axmifrSL;r[kwfvQif b,f
axmifrLS ;urS rdrw
d u
Ydk ydk ifpum;rajym&JMu/ ,ckawmhrrd w
d rYdk mS axmifusNyD;
jzpfojzifhb,f&mZ0wfom;urSrdrdwkdYukdawGUvQif a&muf&mae&mxkdif
p&m?rsufESmvTJaep&mrvkdawmhay/ jynfxJa&;0efBuD;OD;pdefvGif\trdefY
t& EkdifiHa&;orm;?ta&;tcif;orm;[kr&Sdawmh/rdrdwkdYrSmvnf; &mZ0wf
om;rsm; jzpfoGmMu&m &mZ0wfom;awGESifhtwlwljzpfoGm;ojzifh pum;
ajymajym xrif;twlpm;pm;&mZ0wfom;awGuvnf; vGwv
f yfomG ;onf/
,cifurlrrd w
d aYdk xmif0ifpmoGm;vQifvnf;aumif;? jyefvnfvnf;aumif;
apmifwpfxnfESifhvlav;ig;a,mufukd wef;pDacgif;tkyfNyD; ]]a&SmifMu?
&Sm;Mu}}[k wifpm;cJMh uonf/ rdrw
d rYdk mS t&yfwcl sif;r[kwo
f jzift
h jyifwiG f
wkwfe*g;uvmovkd olwkdYjrifMuyHk&\/
,ckawmh e*g;tzGJUvnf;tcGHuRwfoGm;ojzifh &mZ0wfom;rsm;vGwf
vyfoGm;ovkdrdrdwkdYrSmvnf; rnfolESifhrqkdpum;ajym&? ar;jref;pHkprf;&?
b,f a e&moG m ;&&vG w f v yf o G m ;onf / rd r d w k d Y z d e yf c sKyf u wef ; pD ; OD ; cspf
xGe;f rSmzdeyfcsKyfw
kH iG &f adS eonfuenf;\/ tb,fah Mumifq
h adk omf olupm;
tk;d BuD;\ olUpm;tk;d wGif ol? rdr?d at;ausm?f ausm0f if;? ode;f oef;OD;? jrifv
h idI ?f
tkdifAif?wifpkd;?aomif;at;?mPf0if;?aX;atmif? atmifjrifhaomif;? oef;
aqG(csif;)omxGe;f atmif? pHa&Tarmif(*syk)a'gufwmvSjrif?h ukv
d jS rif(h bk&m;
ESmacgif;)?jrifhOD;(a&eHacsmif;)? wifatmif? aA'g? vSaZm? ausmf0if;tjyif
rdrdrSwfrdorQ 0if;jrifh(0if;rif;axG;)?ausmf0if;armif?ausmfrif;armifwkdY
rSeaf Mumifnt
D pfudk (rsufreS Ef iS rhf w
Ydk ifpm;xm;Muonf) wpfcgwpfcg Auy
ao'PfvGwfomausmfBuD;vnf; rdrdESifhtwlxrif;vmpm;wwfonf/
rdrdwkdY*kefeDpufHkuvlrsm;rSmrl b,ftaqmif?b,fXmeurqkdvmaygif;
pm;MuolawGrsm;\/txl;ojzifhausmif;om;ESifh ta&;tcif;orm;rsm;
onf/ jrifhpkd;(armifaoG;cRef)uawmh rdrdwkdYESifhrpm;/ olutvHeDtkyfpk
Anm;OD;?ae0if;ukdESifhtwlpm;onf/ armifaoG;cRefua&aEG;a&mif;ojzifh
rdrdwkdYESifh&if;ESD;Muonf/
OD;cspfxeG ;f rSmpm;tk;d BuD;ojzifah eYpOfvv
dk dk awmif,mudo
k mG ;NyD; toD;
t&Guf&Sm&onf/ olub,foGm;oGm;?b,fvmvmorkwf&xm;oljzpf
ojzifh toD;t&Gurf &onfah eY[
l r&S/d ol&vmaom [if;oD;[if;&Guaf wG
ukdnaepmtwGuf rdrdESifhrD;&xm;ukdodef;armifwkdYucsufNyD; taqmifukd
,loGm;&onf/ rdrdurlt&Gufoif[if;csuf&if;(3)aqmifu rdwfawG
aumif;BuD;"m;jyOD;wl;ukd rMumrMumowd&rdonf/ rdrw
d Ydk (3)taqmifwiG f
tMuyftwnf;jzpfaeMucsdefwGif OD;wl;onftcef;vlBuD;cg;ykdufEIduf
ausmfjrifhukdyif *krpdkufbJrdrdwkdYukd[if;csufauR;zl;onf/ xkdaMumifh
OD;wl;ukd rdrdwkdYwpfzGJUvHk;uoHa,mZOf&SdMuonf/ rdrdwkdY(4)aqmifukd
ajymif;vmMucsdew
f iG f olvnf; taumifjzpfNyD; xrif;bkwb
f w
k u
f idk jf zpfNyD;
usefaecJh\/ xkdYaMumifhrdrdwkdYqD wpfcgwpfcgvmvnfwwfonf/ axmif
0ifpmESifhBuHKvQif tbkd;BuD;ukdvnf; rdrdwkdYuay;Muurf;Muonf/ olu
(3)aqmifrSmtaumifjzpfaeojzifhrvkd/ ]]cifAsm;wkdYtzGJUupm;tkd;BuD;
w,f}}[kajymwwf\/ rdrdwkdYrSmpkpm;Muoltm;vHk;axmif0ifpmvmorQukd
OD;cspfxGef;tm;tyfxm;Muonf/ OD;cspfxGef;u tm;vHk;twGufpDpOf\/
tcsuftjyKwfuawmh tvkyBf uD;wGirf rd Ed iS u
hf o
dk ed ;f armifwu
Ydk 'kid cf cH sufNyD;
naepmukdtaqmifokdY,lvmMuonf/ taqmifa&mufawmhpkpm;Mu\/
eHeufpmurl tvkyq
f if;aeMuojzifw
h pfuw
JG pf jym;pDrYdk uk,
d t
hf vkyXf merSm

om yJ[if;ukdjyefcsufNyD;pm;wwfMuonf/
wpfaeYwGif rdrdaeraumif;aq;HkukdvdkufoGm;\/ aq;Hk0if;a&
uefwiG f tusAvmESirhf nf;rnf;onf;onf; taumifBuD;wpfaumifuef
abmif a y:om;a&ywf j ym;uk d i f vrf ; avQmuf a e\/ rd r d a oaocsm
csmMunfhawmh]]tnmwrm}}uAsmq&m(jrwfxGef;opf)/ okdYaomfolwkdY
aq;HkynwfcsufrnfokdY&SdonfukdrodojzifhEIwfrquf&J/ rdrduom
olUukdjrifaomfvnf; olurdrdukdrjrif/ xkdYaMumifh ]]wrmcg;cg;Muuf[if;
cg;cg;}}[kajymvkdufawmh olvSrf;Munfh\/ ]][m zkd;ausmhBuD;}}[kajym\/
xkdtcgrSEIwfquf&Jonf/ rdrdwkdYrSmyHkpHtukdifcHxm;&olawGrkdY acgufdk;
usKd;aeonf/ todawGUwkdif; axmifxJwGifEIwfrquf&J/
olUukdar;Munfhawmh oBuFefrSmrqvtpkd;&ukd tykyfcsoHcsyfxkd;
ojzifh tMunfndKysufaprIESifhaxmifusvmonfqkd\/ iokdif;acsmif;
0HomBuD;ESifhukdav;wkdYvnf;trIwGJygovkdvkdajym\/ rdrdukdolu ]]a&csKd;
csif&ifvmcJh}}[kajym\/ rdrdutvkyfBuD;zdeyfcsKyf tvkyfusaeonf/
zdeyfcsKyfwGif a&aygaMumif;jyefajym&\/ rdrdwkdYrSmtvkyfydwf&uf
uvGJNyD; taqmifrSma&wpfcgrSrcsKd;Mu/ tvkyfBuD;wGif a&csKd;
t0wfavQmftukefvkyf&onf/ qyfjymMurf;uvnf; AD;pdef
ausmfESifhausmufcJwkdY&Sdaeojzifh qyfjymuvnf;oGm;,lHkom/
xkdYaMumifhvnf; (3)aqmifrSmaecJhMuwkef;u OD;wl;BuD;ajymonf
ukd zdeyfcsKyfa&mufrSowd&onf/ tvkyfBuD;qif;ae&vQifykdNyD;
vGwfvyf\/ xkdaMumifhvnf; tvkyfydwf&ufrsm;rSmyif tcsdefykd
tkdwDukdtaMumif;jyNyD; tvkyfBuD;wGift0wfavQmfa&oGm;csKd;
aomtcgvnf;&So
d nf/ okaYd omftvkyBf uD;wGiv
f nf; tusOf;om;
tvkyform;dk;dk;awGu tvkyfrSma&rcsKd;&/ rdrdwkdYrSmrefae*sm
H k ; cef ; u pma&;awG r k d Y o mtcG i f h t a&;&S d M uonf / tvk y f y d w f & uf
wpfaeYwGiftaqmifaxmifrSL;ac:onfqkdojzifh &ifxdwfoGm;\/ rdrdwkdY
zdeyfcsKyftvkyfHkwGif &mZ0wftusOf;om;(50?60)cefY&Sd\/ xkdtxJu
tusOf;om;tcsKdUonf tBuHtzefESifhzdeyfvkyfNyD; wkdvQKdMuwm&Sdonf/
xkdYaMumifhrsm;rdrdukdac:ppfavrvm;xifrd\/ axmifrSL;urdrdwdkYzdeyfcsKyf
tvkyf u
kH axmifrLS ;r[kw/f (4)aqmif axmifrLS ;/ rMumrDurSajymif;vmol
axmifrSL;topf/ jyemr&Sif;EkdifvQif wdkufukdanmif;&rnf/ zdeyfcsKyf
wGif refae*smHk;cef;aeolrkdYrdrdrSmwm0ef&Sd\/ tusOf;om;wpfa,muf
a,muftwkdtvQKdvkyfonfrSm rdrdvnf;BuH&myg[kxifvQif'ku/
(4)aqmif axmifrSL;tcef;xJ cyf&GHU&GHUESifh0ifoGm;&\/ pma&;ae&mu
armhMunfh&,fjyNyD; ]]xkdifygAsm}}[kqkd\/ xkdtcgrSaxmifrSL;a&SUyHkpH
&yfae&mrS olUa&SUwGi0f ifxidk &f onf/ ukvm;xkid w
f iG f 0ifxidk &f aomfvnf;
yHkpHtukdifcHxm;&olrdrdrSmcyfukyfukyfyif/ ]]cifAsm;ukefMurf;awGawmh
awmfawmf&yvm;}}qkdawmhrdrdu]][kwfuJhyg}}[kajym&\/ ]]uJuRefawmf
vnf; 'DtxJ awmh'gyJ&Sdw,fAsm . . .a&aEG;aomuf?vkyfygrkefYpm;yg}}
wJh/ rdrdurlt&if(4)aqmifwGifawGUzl;aomtMuyfBuD;apmjrodef;wkdYvkd
rdrd\pmzwfy&dowf/ okdYr[kwfpmay0goemygol[kxifrd\/ aemufol
ajymjyawmhrS pma&;q&mboufaqG/ (,ck bmomjyefq&mvnf;[kw?f
jrifuGif;pHkrIcif;r*Zif;t,f'DwmcsKyfjzpfolaxmifrSL;jrifhodef;)/
onf u p &if ; ES D ; oG m ;Mu&m ol u tul t nD v k d v Qif a jym?
taqmifrSmaecsifvQifvnf;ajym/ olUqDukd ]]tcsdefra&G;vmyg? pm
taMumif; aytaMumif;avypfMuwmaygh}}[kvnf;ajym\/ rdrduawmh
tvkyfBuD;wGif tom;usaeNyDjzpfojzifhtaqmifraejzpf/ axmifrSL;Hk;
cef;qkdonfrSm omreftusOf;om;rsm;taeESifh jzwfoGm;jzwfvmawmif
vSnMhf unf0h o
hH nfr[kw/f ,ck olutcsderf a&G;vmyg? 0ifygxGuyf gqkad wmh
tcG i f h t a&;onf axmif x J BuD ; pG m aomvmbf B uD ; wpf y g;yif /
axmifrSL;Hk;cef;ukdtcsdefra&G; 0ifxGufoGm;vmaeolukd tusOf;om;
tm;vHk;uvnf; &SdefMuonf/ cRefwwf? IdUwwfolqkdvQif axmifrSL;
tcef;xJ0ifxu
G o
f mG ;vmaeola&SUyifaxmif pnf;urf;razmufzsuf&MJ u/
oluvnf; rSmxm;ojzifh rdrduawmh tvkyfydwf&ufqkdvQif axmifrSL;
tcef;xJa&mufaewwfonf/ oluvnf; &SdwmcsauR;NyD; rdrdu olUukd
tm;emNyD; jyefrnfvkyfvQifyif ]]aeygOD;Asm?aeygOD; cifAsm;uvnf;
tvkyfBuD;qif;aeawmh wpfywfwpfcgawGUNyD;ajymMu&wmaeygOD;}}ESifh
qGJxm;onf/q&mboufaqGonf rdrdukdtaMumif;jyKtvkyform;?
ausmif;om;rsm;tay:wGifta&;ay;onf/ ]]cifAsm;wkdYuawmhESpfaph&if
vGwo
f mG ;MurSm?usKyfuawmhyifpif,w
l x
hJ d wpfoufwpfuRef;usaeawmh
tjyifupma&;q&m?pmayorm;awGeJYvnf;rawGU&awmh cifAsm;yJ pma&;
q&mtazmfvkyfae&wm}}[kvnf;ajymao;onf/
wpfaeYwGifqHkrdMuojzifh olUtcef;wGifHk;tkyfvkyfaeaom yDwDyDu
q&m&efukefAaqGwynfh ukdqef;GefYESifhvnf;rdwfqufay;\/ rdrdwkdYrSm
tjyifwkef;u oduRrf;MuolawGr[kwf/ axmifxJa&mufrSoduRrf;&if;ESD;
MuolawGjzpf\/ ukdqef;GefYrSmOya'bGJU&jzpf\/ tusOf;om;rsm;xJrS
tjyift,lcHr0ifEkdifolrsm;ukd axmifrSL;ESifhwkdifyifNyD; t,lcHa&;ay;ae
&oljzpfonf/vlvdrf? zkd;wGrfwD;? cg;ykdufEIduf?tvpfokwf? olckd;?"m;jy?
vk,uf?vlowf?rk'drf;ponfh'kpdkuform;rsm;Mum;xJwGif (1974)ckESpfrS
(1980)ckESpftxdeD;eD;uyfuyfaecJh&onf/ eD;vGef;vQifrjrif&[laom
lyaA'oDtkd&Dwpfckvkdyif'kpdkuform;rsm;ESifheD;eD;uyfuyfaeYpOfxdawGU
qufqHae&aomtcg xkdolrsm;ukdpdwfr0ifpm;rdawmh/ okdYaomfwpfaeY
rltvGefpdwf0ifpm;p&maumif;aomvlqkd;wpfa,mufukdawGUcJh&onf/
xkdolukdawGUrS]]wu,fhtjzpftysufonfpdwful;,Ofxufqef;Mu,f
onf}}qkdaom a&S;ynm&Sifrsm;\tqkdtrdefYukdowd&oGm;onf zdeyfcsKyf
tvkyfHk\Hk;cef;pma&;jzpfaomrdrdonfe,faxmifrsm;okdY xkwfay;
vdkufaomzdeyfpm&if;ukdukdif&ovkd axmifBuD;rS&Jbufay:wmac:vQif
vnf; tvkyf &kH t
dS usOf; om;rsm;ukpd m&if;jyKpk axmifBuD;okyYd aYdk y;&onf/
a&SUywfqufzwfyg&ef
zkd;ausmh

yif;,r*Zif; rdwfqufyGJusif;y
&efukef? rwf(28)
t,f'w
D mcsKyf-zd;k oifarmif? twdik yf ifct
H ,f'w
D mnGeo
Yf pf?
wm0efct
H ,f'w
D m-rif;opf? wGzJ ufwm0efct
H ,f'w
D m vif;xif
wdjYk zifzh UJG pnf;xm;aom yif;,r*Zif;rdwq
f ufyu
JG kd (2013) rwf
(28)&ufaeY v,fyikd ;f u &efuek Nf rKdU? Adv
k cf sKyfatmifqef;vrf;&Sd
(CENTRAL)[dw
k ,fwiG f usif;yonf/ tqdyk g tcrf;tem;odYk
txl; zdwfMum;xm;aom{nfhonfrsm;? pma&;q&mBuD;rsm;?
pme,fZif;rsm;? tEkynm&Sirf sm;pHn
k pD mG wufa&mufcMhJ uaMumif;
avhvmawGU&Sd&onf/
yif;,r*Zif;udk rkwfokefpmayrS wifqufxm;aMumif;
od&Sd&onf/
uGmvwDr*Zif;udk Edik if aH &;todyg rQa0ay;jcif;jzpfonf[k
yif;,r*Zif;rS zGifhqdkxm;onf/

wpfaeYo uREkyf w
f \
Ykd rdwaf qGBuD;ESpOf ;D jzpfMuukeaf om OD;ygy
ESihf OD;tm*wdo
Yk nf owif;*sme,frsm;ud?k kyo
f cH s,fe,fvrf sm;udk tm;ay;
MuNyD;oumv? dk;&mrysuf jiif;ckefa0zef aeMuacsawmhonf/
]]aemufcjH rifuiG ;f rSm kyo
f cH sefe,fvf TV rsm;ESihf
*sme,frsm; avwGifvGifharsm csmvywf&rf;aeap&rnf/}}
OD;ygy/ /AsdKU q&mBuD;b,fES,fhvJAs vkyfprf;ygOD; udk,fhvl&m b,fh
ES,fhvkyfNyD; tMurf;zufrIawG [dkrSmMum;&? onfrSmMum;&
jzpfae&wmwkef;? w&m;Oya'pdk;rdk;a&; r&SdwJhoabmvm;As/
OD;tm*/ /Ed;k Ed;k tJ*vdk r[kwaf ygifAsm? w&m;Oya'pd;k rd;k rIr&S&d if cifAsm;
aumusKyfaum ckvrkd sdK;BuD; at;at;aq;aq; avyef;Edik yf ghr
vm; udk,fhq&m&JU/ w&m;Oya'pdk;rdk;rIu olYtwdkif;twmeJY
ol &dNS yD;om;As/
OD;ygy/ /][} ud,
k v
hf &l w&m;Oya'pd;k rd;k rI&&dS if ckvrkd sdK; [dak e&mrSm
tMurf;zufrjI zpfvu
kd ?f onfae&mrSm tMurf;zufrjI zpfvu
kd ?f
ta&;ay:tajctae aMunmvdu
k ?f yk'rf (144)xkwjf yefvu
dk f
qdkwmrsdK;awG &Sdrvm;udk,fhvl&JU/
OD;tm*/ /tJ tJ 'guawmh tajctaeeJY tcsdet
f cgqdw
k mvnf; &Sad o;
wmud;k As/ tckEikd if aH wmf&UJ tpDtrHtuGyt
f uJaMumifh tajc
taeawG yHrk eS jf yefjzpfNyD; wnfNidrrf I jyefvnfwnfaqmufEikd f
ygNyD/ 'gaMumifh jyefvnfxal xmifa&;awGvnf; rqdik ;f rwGvyk f
aqmifaeovdk Edik if aH wmf orwBuD;ud,
k w
f ikd f jynfov
l x
l u
k kd
today;&Si;f vif;cJNh yDr[kwv
f m;? tJ NyD;awmh ta&;,loifw
h hJ
olawGukd azmfxw
k zf rf;qD;ta&;,lzv
Ykd nf; tylwjyif; vkyaf e
w,fr[kwfvm;/
OD;ygy/ /tJ'gawmh tJ'gayghAsm? usKyfocd sifwmu bmaMumifh trIu
d u
f
p jyom'fr;D avmif&wmvJ qdw
k myJ/ tJ'g cifAsm;&Si;f prf;ygOD;/
OD;tm*/ /'guawmh &Sif;ygw,fAsm/ wnfNidrfat;csrf;rIudk rvdkvm;
olawGaMumifhayghAs/ &Sif;aewmyJ[m/
OD;ygy/ /[kwyf gNyD/ bmaMumifh b,foal wGu bmtwGuf 'grsdK;awG
zefw;D aeMuwmvJ? bmjzpfcsifwmvJ/ ajymprf;ygOD; ud,
k v
hf /l
OD;tm*/ /[m; [m; .. .bmjzpfcsifwmvJqw
kd m &Si;f aewmyJ q&m
orm;&,f/ &nf&G,fcsufwpfckck&SdvdkYaygh/
OD;ygy/ /[kwfNyDav tJonfh&nf&G,fcsufu bmwkef;/
OD;tm*/ /[m? cifAsm;BuD;u ajym&if; ajym&if; rkev
Yf ;kH udk puLuyf
jzpfaeNyD? onfr,fu,
kd v
hf l xifcsifovdo
k m? xifjrifcsifovdk
omjrifvu
kd af yawmh ud,
k v
hf al & 'gyJ 'gyJ . .. .
]]odEYk iS hf uREfyk \
f rdwaf qGBuD;ESpOf ;D onf d;k &mrysufjiif;ckeNf yD;
oumv vlpkcGJMuacsawmhownf;}}/

35

oGm;vnfNyD; tm;ay;pum;ajym0Ho
h al wmif tawmf&mS ;yg;aecsderf mS tJ'D
tcsdeaf xmifuxGuv
f mwm wpfEpS Ef pS Ef pS yf &J adS o;wJh (2002)? (2003)
avmufupNyD; tJ'w
D m0efu,
kd cl w
hJ myg/ axmifEw
I cf rf; jyefeif;NyD; vkycf hJ
&csdeyf g/ onftaMumif;udk um,uH&iS af wGuvGv
J Ykd odot
l awmf &Sm;ay
r,fh pmaye,frmS wpfcsdKUawmhocd MhJ uygw,f/ 'gaMumifv
h J (2008) rSm
uRefawmfaiG(15)odef;vSLawmh tvSLcHzdkYoabmwlvufcHNyD;wJh pma&;
q&mwpfa,mufu uRefawmhqu
D vmwJh ydu
k q
f [
H m rvGwrf uif;ydu
k q
f H
jzpfEikd w
f ,fvYkd pd;k &GUH rdw,fwyl g&JU tem;uyfNyD;rS vufrcHbJ jiif;qefcw
hJ m
vnf;BuHKcJhzl;ygw,f/ aemufydkif; tawmfyGifhvif;vmcsdefusawmh tJ'D
tvkyu
f kd ydNk yD;us,fjyefpY mG qufvyk zf Ykd (2012)ckEpS f ESpOf ;D ydik ;f rSm [Hom0wD
OD;0if;wifazmifa';&Si;f udk q&mh&UJ oabmwlciG jhf yKcsuf&atmif aqG;aEG;NyD;
uRefawmf OD;aqmifwnfaxmifcyhJ gw,f/ tckq&kd if &HyakH iG ode;f &m*Pef;
&&SNd yD; t&Sed &f aeygNyD/ azmifa';&Si;f udt
k pysdK;cJo
h l uRefawmfvnf;a&m*g

(pma&;ol&UJ pum;csD;/ emrusef; pma&;


q&mrsm;tm; tultnDay;a&;&HyHkaiGudk OD;
aqmifaeolEpS Of ;D jzpfwhJ tvif;wef; OD;0if;Nidr;f eJY
vQyfwpfjyufujkd rwfcikd u
f uRefawmfu
h sef;rma&;
aq;ukop&dwt
f wGuf (2013)rwfv (12)
&ufaeYrmS uRefawmhukd aiGusyfig;ode;f vma&mufvLS ygw,f/ olw&Ykd UJ
tvSLudk aus;Zl;wifpGmvufcH&if; (2008)ckESpfu uRefawmhrdom;pk&JU
a'gif;pmay (35)ESpjf ynft
h xdr;f trSwt
f jzpftvm;wlyJ emrusef; pma&;
q&m? uAsmq&m? owif;pmq&mrsm;udk uRefawmfaiGvLS cJw
h m owd&rd
w,f/ uRefawmfu rdrad &G;cs,fwhJ emrusef;pma&;q&mtcsdKUudk pkpak ygif;
aiGq,fodef;vSLNyD; atmufjrefrmjynf emrusef;pma&;q&mrsm;xJu
wu,fvt
kd yfaeolawGuv
kd LS zdYk OD;0if;Nidr;f eJY udjk rwf cdik u
f kd aiG(2)ode;f cG?J
txufjrefrmjynfu emrusef; pma&;q&mtcsdKUtwGuf vSLEdik zf Ykd owif;
pmq&m OD;ausmf&ifjrifu
h kd aiG(2)ode;f cGaJ y;vSLcJyh gw,f/ uRefawmhb0
wpfavQmuf uReaf wmf[m rdrw
d wfEikd w
f hJ pdwt
f m; kyt
f m;eJY tvSL'geawG
jyKcJo
h rQ ,cktcsderf mS jyefpOf;pm;rdwikd ;f yDwjd zpf&ygw,f/ rdryd ikd q
f ikd rf eI v
JY LS
EdkifoavmufvSLcJhovdk wpfcsdefwkef;u axmifxJ&Sd EdkifiHa&;tusOf;
om;awGukd jynfya&mufjrefrmawGu wpfO;D csif;jzpfap? tpktzGUJ vdu
k f
jzpfap tcsdKUaomolrsm;u aiGvSLcsifMuw,fqdk&if uRefawmhudkquf
oG,fMuw,f/ axmifxJa&mufaewJh EdkifiHa&;tusOf;om;tdrfawGudk

36

armif0Ho
BuD;wpfcpk u
JG yfawmh Edik if aH &;tusOf;om;a[mif;wpfa,muftaeeJY azmif
a';&Si;f u uRefawmhuakd iGig;ode;f vSLcJyh gw,f/ apwemtusdK;udk 'ufxcd H
pm;&jcif;ygyJ/ udjk rwfcidk u
f olwaYkd iGvLS NyD;rjyefcifrmS ]]q&mhukd 'Dxufru
aq;zd;k vSLcsifygw,f/ tck&yH x
kH u
J awmh 'Davmufyv
J LS Edik yf gw,f/ uRef
awmf wpfcw
k wfEikd w
f mu uRefawmh*sme,frmS q&mtopfra&;Edik &f if
t&ifa&;NyD;om;aqmif;yg;awGxu
J pdwBf udKufjyefa&G;NyD;ay;yg/ uRefawmf
tywfpOfxnfah y;ygr,f/ tJovdek YJ pmrlcyHrk eS af y;NyD;ulncD sif ygw,f}}vdYk
tm;wufoa&m ajymoGm;ygw,f/ 'geJY uRefawmfvnf; BudK;pm;Munfrh ,f
ajymvdkufygw,f/ tckpifumyla&mufNyD; "mwfa&mifjcnf ulorIcH,l
f ek ;f aqmif;yg;a[mif; awGjyef
aecsderf mS side effect rcHpm;&cifpmzwfEikd w
zwfygw,f/ tJ'gawGxJ yxrqHk;&moDpmtjzpf opm*sme,f The

True News (28?2?2012)rSm azmfjycJw


h hJ oHcsyftvGr;f aqmif;yg; jzpfyg
w,f/ pmzwfolrsm; auseyfMuvdrfhr,fvdkYarQmfvifhygw,f/
armif0Ho(27?3?2013)

]opf&u
G af &mf&?D Ee0D ,f? od*w
pf0uf? zufaq;pH?k jc,faomyHo
k ?Ykd
&*HkNrdKifwGif;? awmvHk;vif;om;}}
Edik if aH &;owif;pmtjzpf *kP,
f al ewJh armif0o
H wpfa,muf ky^f oH
vTiw
hf hJ abmvH;k yGMJ unfw
h ,fajymvdu
k ?f tNidrahf cGMunfw
h ,f ajymvdu
k ef YJ
a[m ...ckwpfcg vmjyefNyD/ tEktvS ork',oHygwJh uAsmawG
bmawG&w
G v
f ?Ykd wpfcsdeu
f q&mrif;vla&;cJw
h hJ emrnfBuD; uAsmwpfy'k f
&JU acgif;pOfvdk ]]bmawGjzpfukefNyDvJ}}vdkY Za0Z0g rjzpfMuygeJYAsm/
aqmiftul; aEGtul; avl;awG wokefokefwdkufcwfvmaeNyD;
OMoiSufav;awGvnf; wpmpmwGefusL;aecsdefrSm uRefawmh&ifxJ
b,fqD b,f0,freS ;f rod vGr;f ovdv
k akd qG;ovdv
k kd jzpfvmwmeJY yg;pyf
xJa&mufvmwJh aEGzUJG uAsmav;wpfpudk &Gwv
f u
kd rf w
d momjzpfygw,f/
bmrSjzpfwmr[kwfygbl;Asm/
urmwpfvTm;u aEGOD;awG
tm;vH;k odMuwJt
h wdik ;f urmwpfvmT ;rSm (aEGO;D )qdw
k hJ pum;vH;k u
vnf; tawmfuav;acwfpm;aewmud;k As/tm&yfaEGO;D wJ/h tmz&duaEGO;D
wJ/h k&mS ;aEGO;D wJ/h [dw
k pfavmav;u tpa&;rSm qEjyyGaJ wG &ufow
ywfecYJ sDNyD;jzpfvmawmh tpa&;rSm aEGO;D jzpfvmOD;rSmvm;qdNk yD; *sme,fvpf
awGu ar;cGe;f xkwcf MhJ uzl;w,fAs/ tJovdyk J rav;&Sm;rSm twdu
k t
f cH
acgif;aqmif tef0gtDA&m[ifukd w&m;H;k u w&m;aovTwv
f u
kd af wmh
rav;&Sm;rSm aEGOD;aygufvmawmhrSmvm;/ aemufawmh wkwfjynfu
v,form; qEjyyGaJ wG tawmfrsm;vmwmudk MunfNh yD; e*g;wdw
Yk ikd ;f jynf
BuD;a&m aEGO;D udk a&SmifvYkd vGwEf ikd yf gawmhrvm;qdNk yD; owif;axmufawG?
t,f'w
D mawG? yifwikd af qmif;yg;&Siaf wG ajymcJ?h qdck ?hJ a&;cJ?h om;cJMh u
ao;w,fAs/ r[kwrf S vGaJ &mqdNk yD; tem*wda [mude;f xkwo
f t
l jzpfvuf
raxmifcsifvyYkd v
J m;/ 'grSr[kwf q&mwifw
h ,f(atmifjrif)a&;cJzh ;l ovdk
cgemwpfvkwftwGuf 0gpmurmvkyfcJhMuwmyJvm;awmhrajymEdkifbl;aygh
Asm/
uRefawmfwEYkd ikd if rH mS awmh tckrS wu,fah EGO;D tppfu pwmjzpfw,f
As/ wifpm;csufaEGO;D r[kwb
f ;l / wu,ft
h ppftrSeaf EGO;D As/ jrwfpmG bk&m;
&Siu
f kd ZmwdXmeD uydv
0wfjynfjyefcsifwhJ pdwcf pH m;rI ay:aygufvmatmif
umVK'g,D trwfu pum;tvuFm wefqmtrsdK;rsdK;qifNyD; wzGUJ wEGUJ
pDumywfu;kH pum;awGeYJ jc,fotrTe;f wifcw
hJ hJ wu,fukd vSywJah EGO;D
udk a&mufaewmjzpfw,fAs/

tESpfom&&SdwJhaEGOD;
ajym&&if uRefawmfwEYkd ikd if t
H wGuf 'DaEGO;D [m &mpkwpf0uf umv
twGi;f tvSyqH;k aEGO;D t"dym ,ftESpo
f m&tjynf0h qH;k aEGO;D jzpfw,fAs/
obm0t& vSywJah EGO;D jzpfovdk Edik if aH &;t& tESpo
f m&jynf0h wJh aEGO;D
jzpfw,fAs/ taMumif;uawmh ESpaf ygif;ig;q,fumvtwGi;f yg0ifoifh
yg0ifxu
kd o
f l trsm;qH;k yg0ifciG &hf &Sad eMuwJh Edik if aH &;0ef;usif taetxm;
wpf&yfrmS uRefawmfwEYkd ikd if &H UJ tem*wftwGuf ta&;BuD;wJh xif[yfcsuf
wpf&yfjzpfvmr,fh Mum;jzwfa&G;aumufyw
JG pfck qifEzJT &Ykd adS ewJh aEGO;D jzpf
aewmaMumifyh AJ s/ (1990)a&G;aumufyJG rusif;yrDeu
YJ sif;yNyD;p aEGO;D [m
vnf; tckaEGOD;vdkyJvSycJhwmygyJvdkY apm'uwufcsifolawG &Sdaumif;
&SdEdkifrSmjzpfayr,fh tJ'Dwkef;u &Spfq,fh&SpfrsdK;qufausmif;om; acgif;
aqmifrif;udEk ikd u
f axmifxrJ mS ? vlxak cgif;aqmif a':atmifqef; pkMunf
udk,fwdkifu tdrftus,fcsKyfuscHaewJhtjyif tJ'DtajctaeawG&JU
tusdK;quftjzpf uRefawmfwdkYEdkifiHtay: EdkifiHwumtodkif;t0dkif;&JU
tjrifuvnf; rMunfrvifjzpfaewJh taetxm;awGeJY wGJpyfxm;wJh
aEGOD;jzpfwmaMumifh tJ'DtjypftemtqmawGuif;&Sif;aewJh 'DuaeY
aEGO;D udo
k m ESpif g;q,ftwGi;f tvSpakH EGO;D vdYk uRefawmfqjkd cif;jzpfw,f
As/
obm0{u&mZf a EG O D ;
wjcm;Edik if aH wG&UJ aEGO;D awGrmS b,fvt
kd *Fg&yfawG yg0ifw,fqw
kd m
uRefawmfrodayr,fh uRefawmfwEYkd ikd if &H UJ aEGO;D uawmh wyfawmifwm
Adv
k x
f k ta>ct&Htoif;tyif;rsm;pGm 0ef;&HcaewJh obm0{u&mZfwpfyg;
yJqdkwm uRefawmfwdkY EdkifiHom;tm;vHk;odygw,fAsm/
tJ'DxJrSm txif&Sm;qHk;aom ta>ct&HawGxJu wpfckuawmh
avl;eJYtwl vGifharsmNyD; rSefrSefvGifhysHaewJh OMowGefoHjzpfw,fAs/
aemufta>ct&Huawmh tpGr;f ukezf ;l yGiv
hf mMuwJh yef;aygif;pHjk zpfw,fAs?
tJ'yD ef;awGxrJ mS tacgiftcsKyfuawmh wpfEpS w
f iG f onfwpfv? wpfv
wGiw
f pf&ufwnf;/ cufcw
J hJ &ufA'k g ?yGi&hf mS Mu pHNk rdKifwiG ;f )qdo
k vdk aEGO;D
&JU tvSq;kH txl;qH;k wpf&ufukd a&G;NyD; tpGr;f ukeyf iG t
hf mavh&w
dS hJ yef;yd
awmufrif;jzpfw,fAs/ tJ'gawGNyD;wJah emuf uRefawmfwYkd Edik if rH mS aEGO;D
&JU txl;jcm;qH;k ta>ct&HBuD;uawmh ESpaf [mif;rS ESpo
f pfoYkd ul;ajymif;
jcif;udk trSwftom;jykwJh oBuFefyGJawmfBuD;jzpfw,fAs/
oBuFefeJY oHcsyf
tcktcsdefrSm tJ'DoBuFefyGJawmfBuD;&JU a&SUawmfajy; wl;ydkY wl;ydkY
aw;oHawGuv
kd nf; [dek m;'Dem;awGucyfpyd pf yd Mf um;vmae&NyDAsm/ 'Dtcsdef
rSm uRefawmh aqmif;yg;tprSma&;cJhovdk uRefawmh&ifxJ b,fqD

b,f0,fbmudkrsm; vGrf;ovdkvdk aqG;ovdkvdk jzpfaeygvdrfhqdkwmudk


eufeufawG;Munfv
h u
kd rf ad wmh wjcm;[kwyf gd;k vm;/ uRefawmfwYkd vlrsdK;
awG&ifxJ ESpv
f mT aygif;rSm wpf&u
G rf nfwhJ pG,af wmf&u
G u
f kd jrifaeMuovdk
olygrS oBuFeftppfrnfovdkjrifaeMuwJh oHcsyfawGyJjzpfw,fAs/
tvHwHcGefrygaom&xm;? cifyGef;a,mufsm;r&Sdaom rdef;rwdkY[m
avmutv,frmS rwifw
h ,fovdk uRefawmfwEYkd ikd if u
H jynfoal wGt
wGuv
f nf; oBuFeo
f cH syfqw
kd m ESpv
f mT aygif;rS wpf&u
G rf nfwhJ pG,af wmf
&Guv
f w
kd ifw
h ,fNyD; usufoa&r*Fvm&Sw
d hJ t&mwpfcjk zpfcw
hJ m tm;vH;k
todjzpfw,fAs/ oBuFeef o
YJ cH syfaygif;zufrI ordik ;f aMumif;eJY ywfoufNyD;
wdwu
d sus rodayr,fh ordik ;f acwf tawmfapmapmuwnf;u olwEYdk pS f
cktwGt
J zufjzpfcMhJ uwmjzpfw,fqw
kd mavmufawmh uRefawmfow
d ,fAs/
tm;vH;k odMuwJt
h wdik ;f oHcsyfqw
kd hJ uAsmvuFmuvnf; vlUtzGUJ tpnf;
todkif;t0dkif;twGif; jzpfysufaewmawGxJu tjrifrawmfwmawGudk
tjyKtabmeJY axmufjyzdYk ayghayghyg;yg; aysmf&iT &f ,farm&if; jyKjyifomG ;ap
Edik rf ,fph um;vH;k toH;k tEIe;f rsdK;awGeYJ a&;pyfoq
D &kd wmjzpfwmrdYk jrefrm
jynfoltm;vHk;avmufu cspfcifESpfoufMuwmjzpfw,fAs/
ajzodrfhp&mjzpfcJhw,f
(1962)rS ygwDpkH 'Dru
kd a&pDpepf wpfcef;&yfomG ;ayr,fh 'Dru
kd a&pD
&JU tcuftvufwpfcjk zpfwhJ oHcsyfawGuawmh aemufwpfBudrf Edik if aH &;
tvSnt
hf ajymif;jzpfwhJ (1988)em;a&mufwt
hJ xd tHzh ,
G o
f &J qufvuf
&SifoefaecJhNyD/ tJ'Daemufumvaemufydkif;usrSom rsdK;wkH;aysmufuG,f
oGm;cJhwm tm;vHk;todjzpfw,fAsm/ 'Drdkua&pD qdwfokef;aew,fvdkY
trsm;odxm;cJMh uwJh vrf;pOfygwDacwfwpfavQmufv;kH rSm oBuFeo
f cH syf
awG[m tajccHjynfov
l x
l t
k rsm;pkBuD;twGuf ajzodrphf &mjzpfcw
hJ ,fAsm/
*E0ifarmif0dkif;wdkY? armifaMu;rHkwdkYpwJh oHcsyfq&mawG? qdwfyg;pyf
ewfrsufpd teEprG ;f tm;&Sipf wJh oHcsyftzGUJ awG[m jynfoal wG&UJ tonf;
ausmfawGayghAsm/ uRefawmf Mum;zl;oavmuftckvx
l ak cgif;aqmifwpfO;D
jzpfaeNyDjzpfwhJ &Spq
f ,f&h pS rf sdK;quf ausmif;om;acgif;aqmif rif;udEk ikd w
f ?Ykd
emrnfausmf[mookyaf qmif aAvk0wdq
Yk &kd ifvnf; wpfcsdeu
f oHcsyf
tzGJUom;awGjzpfcJhzl;w,fvdkY od&w,fAs/
oBuFeo
f cH syfawGukd owd&vdu
k w
f meJY (1989)ckEpS f 'DcsKyf&UJ oHcsyf
NydKifyGJawGudk ajy;jrifvdkufwmAsm/ (44)wuodkvf&dyfomvrf;? 'DcsKyf&JU
xdpk OfuXmecsKyfa&SUrSm pifBuD;xd;k NyD; wdik ;f eJjY ynfe,ftaygif;pHu
k tutvS
awGtjyif obm0tususoHcsyfx;kd NydKify0JG ifMuwmud/k NydKifyJG BuD;Muyfol
vlBuD;wpfa,muftaeeJY uRefawmfwYkd yg0ifaqmif&u
G cf yhJ gw,f/tJ'yD [
JG m
&efuek Nf rKd U&JU aemufq;kH oBuFef oHcsyaf wGa0pnfcw
hJ hJ yGjJ zpfr,fxifygw,f/
oBuFefvnf;NyD;a&m? NydKifyGJ0ifoHcsyfarmifawGvnf; tif;pdefaxmifxJ

a&mufukefMuwmygyJAsm/
vrf;raysmufatmifowday;Edkif
rnfo&Ykd adS p? oHcsyftxl;ojzifh oBuFeo
f cH syfawG[m b,foyl jJ zpf
jzpfayghayghyg;yg; &,farmaysmf&Tif&if; udk,fh&JUcRwf,Gif;tm;enf;csufawG
udk rodromjyKjyifoGm;apEdkifwJh tcGifhta&;&apwJht&mawGjzpfwm
aMumifh uRefawmfwdkYvlUtzGJUtpnf;twGuf b,fbufu MunfhMunfh
odyu
f kd ta&;ygwJh tjcif;t&m wpfcjk zpfw,fvYkd cdik cf ikd rf mrm,HMk unfxm;
w,fAsm/ txl;ojzifh tckvkd uRefawmfwEYkd ikd if H tdref ;D em;csif;Edik if aH wGeYJ
,SO&f ifawmif tawmfuav; aemufusaeNyDjzpfwhJ tcsderf sdK;rSm tBuFef
oHcsyfawG[m uRefawmfwt
Ykd m;vH;k 'Dru
kd a&pDyef;wdik q
f o
D Ykd csDwufaeMu
&if; vrf;aysmufroGm;apzd?Yk vrf;azmufrrSm;apzd?Yk vrf;aumufroGm;ap
zdkY owday;wJhae&mrSm trsm;BuD; taxmuftuljzpfaprSmjzpfw,fAs/
'gaMumifh ESpaf ygif;ig;q,ftwGi;f uRefawmfwEYkd ikd if &H UJ tvSq;kH aEGO;D
udk jzwfoef;aecsderf mS tJ'aD EGO;D &JU oBuFe[
f m NcdrNhf cdro
hf o
J J oHcsyfNydKif
yGBJ uD;awGeYJ aygif;pyfxm;wJh oBuFeo
f mjzpfcrhJ ,fq&kd ifawmh 'DaEGO;D [m
wu,fhudktvSxl;wJh jrefrmhaEGOD;jzpfvmrSm {uefrkcsygyJAsm/
armif0Ho
pm - (17) rS tquf

tajzrS e f r sm;
1/ Isle of wight rS uav;i,fwpfa,muf\ trnfudktrSDjyK
2/ a&cJrek Yf
3/ edrfhaomae&mrS av,mOfysHoef;cJhaomaMumifh
4/ ESif;rkefwdkif;
5/ a&jrif;wpfaumif[m cifAsm;wdx
Yk uf tajymtqdt
k rlt,mydk
omw,f
6/ The Jan
7/ toHus,favmifrI tjrifhqHk;taetxm;rsm;onf
taqmuftOD; udyk sufp;D aprnf[k pd;k &draf omaMumifh

37

nvH;k aygut
f ouf0ifvyI &f mS ;aeNr&J efuek ,
f ckawmUnOfeU ufav
Nird cf suo
f m;aumif;ae

&efukef? rwf(27)
rEav;wdik ;f a'oBuD;? rdwv
D mNrdKUESihf yJc;l wdik ;f a'oBuD; taemuf

&efuek f S.S. C

jcrf;wdYk jzpfay:cJah om qlyt


l Murf;zufrrI sm;*,ufaMumifh ,aeYnwGif
&efuek w
f ikd ;f a'oBuD;? wmarGNrdKUe,fEiS hf r*FvmawmifneT NYf rdKUe,ftwGi;f &Sd
vrf;qHk? vrf;cGrsm; nydkif;vHkNcHKa&;rsm;wif;MuyfpGmxm;&Sdxm;onfudk
avhvmawGU&Sd&onf/
nvH;k aygufziG o
hf nfh vrf;ab; vufzuf&nfqikd ?f xrif;aMumfqikd f
rStp uGr;f ,mqdik rf sm;yifrusef ydwx
f m;vsuf&o
dS nf/ xH;k pHtwdik ;f nvH;k
aygufabmvH;k yGt
J m;ay;onfh abmvH;k 0goemtd;k rsm;udv
k nf; &efuek Nf rdKU\
vrf;ray:wGif rjrifawGU&ovdk oD&dr*Fvmaps;BudKMuonfh aps;onf?
aps;0,frsm;vnf; txl;Nidrfcsufom;aumif;aecJhonf/
&efuek Nf rdKUawmf pnfyifom,ma&; e,ferdwt
f wGi;f &Sd NrdKUe,ftoD;
oD; tkycf sKyfa&;qdik &f mwm0ef&o
dS rl sm;? &yfr&d yfzrsm;u NrdKUe,f^&yfuu
G f
tvdu
k f wnfNidraf t;csrf;rI&adS tmif rwfv(25)&ufaeYrpS wif tav;
apmzdk;cGm;
xm;EI;d aqmfaqmif&u
G v
f suf&adS Mumif; owif;&&So
d nf/

&SL;wd;k wd;k

(1)

MumawmhMumcJhygNyD? rif;orD;wpfa,mufudk&if;ESD;wJh rif;


om;wpfa,mufu tultnDawmif;ygw,f/ olawmif;wJhtul
tnDuvnf; bmrSc,
J Of;wmr[kwaf vawmh rif;orD;vkyw
f o
hJ u
l
ol&UJ pD;awmfum;udk udak &Trif;om;,lomG ;apownf;aygh/ tJonfrmS
Zmwfvrf;uNyD;roGm;ygbl; . .. . udak &Trif;om;,lomG ;wJh um;ukd
wnf;cdkcef;wpfckrSmawGU&wJh rif;orD;&JUtpfudkawGu rif;orD;udk
zkef;qufNyD;Budrf;armif;Mu? qlqJMuawmhwmygyJwJh bmaMumifh
wnf;cdck ef;udv
k m&ovJ? tckxu
G cf b
hJ mnm tJonfvrkd sdK;jzpfrmS aygh/
tJonfawmhrS rif;orD;vnf;Zmwf&nfvnfomG ;NyD; wnf;cdck ef;rSm
olUum;&Sad ejcif;[m udak &Trif;om;xm;oGm;vkyYd jJ zpfaMumif; olu
awmh tdrrf mS yJiw
k w
f w
k &f adS eygaMumif; oufaoxlNyD; &Si;f vdu
k &f
wmwJhav/

yef;csND rw
d 0f if;xdef usr;f rma&;aumif;rGef
usr;f rma&;ppfaq; kyjf ytopfxyfraH &;qGEJ idk &f ef BuKd ;yrf;oGm;rnf
[k o d & S d & onf / usef ; rma&;tajctaeyd k r d k a umif ; rG e f v mvQif k y f j ytopf r sm; xyf r H a &;qG J o G m ;&ef B ud K ;yrf ; oG m ;rnf
jzpfaMumif;vnf; vQyfwpfjyufoaYkd jymMum;cJo
h nf/ yef;csDNrdw0f if;xdeo
f nf vwfwavmpuufcsf cJjcpfyMkH urf;rsm; jyefvnf
avhusifhvQuf&SdaMumif;od&Sd&onf/

"mwfyHk - YOH

&efukef rwf (28)


jzL;NrdKUwGifaexkdifum tajcpkdufvsuf&Sdaom yef;csDjrdwf0if;xdefonfusef;rma&;jyefvnf
aumif;rGev
f suf&NdS yD; (2013) rwfv (28) &ufeeH ufyidk ;f u &efuek Nf rdKUodaYk &muf&v
dS mum? a&T*w
kH idk f
S.S.C wGif usrf;rma&; ppfaq;rIc,
H Nl yD;aemuf &efuek &f dS yef;csDrw
d af qGrsm;ESihf awGUqHo
k mG ;rnf

38

Aef;armufNrKd Y e,f pmo,vkw


d idk ;f jynf ZvkaH wmifawmf
(21)Burd af jrmuf Ak'y Zl ed,bk&m;yGaJ wmfusi;f yrnf

3? 4? 2013 rS 7? 4? 2013 xd
we*FaEGom;orD;taygif;wdkYonf
c&D;,m,Drsm;rnfjzpfNyD; &nf;pm;vnf;rsm;zG,fjrifonf/ trItcif;tIyft&Sif; rsm;
vnf;rsm;zG,fjrifonf/ cspfolESifhvnf; tcsif;rsm;zG,f&Sdrnf/ ta&;xJ t&may:wwfrnf/
vlvrd u
f *kd kpu
kd yf g/ olwpfyg;"m;ckw&f m vuf0ifvQdKjcif;rsKd; txl;a&SmifMuOf&mwnf;/ aqGrsKd;om;csif;rsm;\
tultnDx;l &&Szd ,
G jf rifonf/ xDx;kd vdo
k nf&adS omf (1)tp (1)tqH;k udk tm;ay;&efwnf;/ usef;rma&;
taetpm;ESifhrlum; 0ufom;wkwfxdk;udk tirf;r&pm;jcif;rS a&SmifMuOf&efwnf;/
taqmif / / taqmifjyKvkdonf&Sdaomf ol&wDr,fawmfkyfyGm;awmftm; a&TouFef;uyf
taqmifjyKygav/
,Mwm/ / ,Mwmacsvdkonf&Sdaomf arG;eHaxmifhwGif qDrD;oufaphxGef;um vdk&mqk,lavmh/
wevF m om;orD ; taygif ; wd k Y o nf
bk&m;zl;c&D;xGu&f efjrifonf/ bk&m;vnf;zl;&if; vdyOf vnf;wl;&ude;f BuHKrnf/ avmb
rBuD;&ef ta&;BuD;onf/ a&TEiS yhf wfouf a&mif;rSm;0,frmS ;jzpfz,
G jf rifonf/ oHo, jzpfz,
G f
vkyfief;rsm;udk vufa&Smifyg/ cspfolESifhpdwf0rf;uGJwwfrnf/ ta&;ay:cGJpdwfukocH&zG,fjrifaomfvnf;
pd;k &drzf ,
G rf &Sv
d /S jyem&S&d m acgif;xd;k rcHygESi/hf xDx;kd vdo
k nf&adS omf (5)ESiphf (5)ESiq
hf ;kH aom*Pef;rsKd;udk
tydkifa&G;cs,f &efjzpfonf/ usef;rma&;taetpm;ESifhrl vufokyfcsOfrsm;udk rpm;oifh&efwnf;/
taqmif/ / taqmifjyKvko
d nf&adS omf ud;k NrdKU&Siyf akH wmftm; tdrt
f 0ifwiG f csdwq
f yJG o&efjzpfon/f
,Mwm/ / ,Mwmacsvdo
k nf&adS omf arG;eHaxmifw
h iG f opfo;D pHo
k uf aphuyfvLS um vd&k mqkyefyg/
t*F g om;orD ; taygif ; wd k Y o nf
ajredr&hf mvSpH u
kd w
f wfou
l kd a&SmifMuOf&efwnf;/ olawmfaumif;udk qnf;uyfzrYkd arh&efjzpf
onf/ bk&m;?w&m;?oHCm?q&morm;?rdb*kPu
f kd txl;odwwfjcif;jzifh vkyif ef;rsm;tqifajy
acsmarGUzG,fjrifonf/ &mxl;wdk;udef;(odkYr[kwf) tvkyftudkifajymif;a&TU&udef;jrifonf/ cspfolESifh
vnfvnfomG ;jcif;rsKd;udq
k ifjcifyg/ xDx;kd vdo
k nf&adS omf (7)ESiphf um (7)ESiq
hf ;kH aom *Pef;rsKd;udk tu&m
pHkatmif uHprf;&efwnf;/ usef;rma&;taetpm;ESifhrl 0rf;El;pmrsm;udk csOfjcif;rwufoifhyg/
taqmif / / taqmifjyKvkdonf&Sdaomf eefudkif;r,fawmfyHkawmftm; tarT;eHYomyufzsef;
tdrfa&SUopfyifwGif ylaZmfxm;&efjzpfonf/
,Mwm/ / ,Mwmacsvdo
k nf&adS omf arG;eHaxmifw
h iG Ef rS ;f qDppfppfEiS q
hf rD ;D oufaphyal Zmfumvd&k mjyKacs/
Ak'[l;om;orD;taygif;wdkYonf
cspfo?l cifo?l Muifoal ygrsm;rnf/ rdwaf qGopfw;kd yGm;rnf/ &eftaygif;udk vG,v
f ifw
h ul
atmifEdkif&mwnf;/ tdk;opf?tdrfopf?tvkyftudkifopf? ae&mopfwdkYESifh pD;yGm;jzpfzG,fvnf;
&So
d nf/ tvSLBuD;ay;&tHw
h nf;/ tdrw
f iG ;f a&; rwnfrNidr&f rdS nf/ xDx;kd vdo
k nf&adS omf (8)*Pef;onf
oift
h m; uHyiG zhf ,
G &f rdS nf/ usef;rma&;taetpm;ESirhf u
l m; 0rf;a&m*g rjzpfatmif txl;*kpu
kd yf gav/
taqmif/ / taqmifjyKvko
d nf&adS omf tpfrawmfjreef;EG,yf akH wmftm; a&Tcsum tdrOf ;D cef;t0ifwiG f
wdkwaoylaZmf&efwnf;/(rSwfcsuf- rD;rxGef;&yg/)
,Mwm/ / ,Mwmacsvdo
k nf&adS omf arG;eHaxmifw
h iG f xD;jzL?xD;eD oufaphvLS um vd&k mqkacRygav/
Mumoyaw;om;orD ; taygif ; wd k Y o nf
BuHpnfxm;orQ xajrmufatmifjrif vkyif ef;wGi&f efra0;NyD/ taemuft&yfukd c&D;oGm;
jcif;tm; vHk;0a&Smif&Sm;&ef txl;vdktyfcsdefjzpfonf/ bmomjcm;ESifh pD;yGm;vkyfaqmifygu
t&mrxifb&J rdS nf/ a&T0ifrnf/ aiGvnf;rsm;rsm;pm;0ifrnf/ kww
f &ufxcd u
kd 'f Pf&mtemw& jzpfz,
G jf rif
aomfvnf; pd;k &drzf ,
G rf &SNd yD/ xDx;kd vdo
k nf&adS omf (6)*Pef;ESiphf (6)*Pef;ESiq
hf ;kH aomxDukd tu&mpHk
,Hk,HkMunfMunfuHprf;&efjzpfonf/ usef;rma&;taetpm;ESifhrlum; ajcat;0rf;a&mifjzpfwwfonf/
taqmif/ / taqmifjyKvko
d nf&adS omf bd;k rif;acgifyakH wmftm;a&T csum tdy&f macgif;&if;wGiyf al Zmfyg/
,Mwm/ / ,Mwmacsvdo
k nf&adS omf arG;eHaxmifw
h iG Ef q
Ykd rG ;f qufuyfvLS 'gef;um vd&k mqEjyK&efwnf;/
aomMumom;orD ; taygif ; wd k Y o nf
rif;rIxrf;jzpfaomf csD;jriahf jrmufpm;cH&tH/h pmoifom;jzpfaomf ynmt&mxl;cRefayguf
ajrmuf tEkynm&Sijf zpfaomf xifay:ausmfMum; vlord sm;tHw
h nf;/ pdak omvufurkd ajcmuf&ef
txl;*kjyKyg/ &efou
l kd rdwaf qGjzpfatmifvyk &f efvrkd nf/ cspfoEl iS hf a&Tvufw
JG cspfy0JG if&ef r*Fvmtcsdef
rusa&mufwwfao;/ rom,mrdatmif txl;*kjyK&efwnf;/ xDx;kd vdo
k nf&adS omf (4)*Pef;udk uHprf;
&efjzpfonf/ usef;rma&;taetpm;ESifhrl aoG;wdk;aprnfhtpm;tpmrsm;udk rcHkrif&efjzpfonf/
taqmif/ / taqmifjyKvko
d nf&adS omf tbatmifrif;acgifu,
kd af wmfBuD;kyyf mG ;awmftm; tdrOf ;D cef;
wGif xm;&SdylaZmf&efjzpfonf/
,Mwm/ / ,Mwmacsvdo
k nf&adS omfarG;eHaxmifw
h iG t
f arT;eHUoma&wdjYk zifyh ufzsef;umt"d|mef0ifygav/
paeom;orD ; taygif ; wd k Y o nf
cspfoEl iS rhf arQmfvifb
h J auGuiG ;f &zG,&f rdS nf/ Mum;vlaESmuf uarmufuracsmufuszG,&f dS
rnf/ rvdrk ek ;f xm; &efr;D yGm;olwt
Ykd Mum;rSmyif xifay:ausmfMum;vlord sm;zG,&f rdS nf/ tH;I xJu
tjrwfxu
G &f ef BudK;pm;&OD;rnfu
h mvjzpfonf/ olwpfyg;"m;ckw&f mvuf0ifrvQdKoifah y/ twdw\
f t&dyu
f
oifhwufvrf;udk ajcmufvSefYvdkYaeOD;rnf/ t*FgeHESifh uHpyf?uHwufzG,fjrifonf/ xDxdk;vdkonf&Sdaomf
(7)*Pef;udk ,Hk,HkMunfMunfuHprf;&efjzpfonf/ wkyfauG;jzpfrnf/
taqmif/ / taqmifjyKvkdonf&Sdaomf bdk;bdk;atmifyHkawmftm; a&Tcs ylaZmf&efjzpfonf/
,Mwm/ / ,Mwmacsvdkonf&Sdaomf arG;eHaxmifhwGif EdkUqGrf;wifum vdk&mqkyef&efjzpfonf/
a'gufwm*rD&

ppfukdif;wkdif;a'oBuD;? uomcdkif? Aef;armufNrdKUe,fpmo,]vkdwkdif;jynf}ZvkHawmifawmf\ (21)


Budrfajrmuf Ak'ylZed,bk&m;yGJawmfwGif 'kvb&[ef;cHoDv&Sif0wfESifh a,m*Dw&m;pcef;ukd 1375 ck?wefcl;
vqef; (13)&ufrS 1375ck? wefcl;vjynfh ausmf (5)&ufaeYtxd (7)&ufwkdifwkdifusif;yoGm; rnfjzpfonf/
ZvkHawmifawmfonf Aef;armufNrdKUrS (12)rkdif (2)zmvkHuGma0;NyD; awmifwufc&D;(6)rkdif&Sdonf/ yifv,f
a&rsufEmS jyiftxuf tjrifah y (3090)&SNd yD; aovmyAwvkw
d idk ;f jynfh pmo,ZvkaH wmifawmfjrwfoAYdk 'k a *g
w rjrwfpGmbk&m;onf r[mou&mZf (123)ck? 0gawmf (20)wGif odMum;rif;vSL'gef;aom ewfyef;&xm;jzifh
&[Em(500)NcH&v
H suf <uawmfrNl yD; e*g;rif;vSL'gef;aom qGr;f udb
k ek ;f ay; ok;H aqmifNyD;usefaomqGr;f rsm;ukZd vkH
awmifawmfjrwfBuD;\ a&SUaemuf0J,mt&yfrsm; a&TaiGausmufoH&wem(7)yg; aygrsm;apaMumif; t"dXmef
jyKqkawmif;NyD; (7)&ufwkdif oDwif;okH;awmfrlcJhonf/ ou&mZf (492)ckwGif &Sift&[HESifht&Siftmp&
&[Em (2)yg;onf ZvkHawmifawmfwGif raemr, atmifqk,l atmifawmfrlapwDawmf(2)qlwnfxm;NyD;
ou&mZf (1211)ckwGif 0dZr[d'dbkef;BuD;omat;t&SifjrwfrS atmifqk,l atmifawmfrlapwDawmfjrwfukd
rGef;rHjyKjyifNyD; ]atmifausmfat;atmifZvkHawmif} [k armfuGef;wifcJhonf/ omoemjyKukodkvf&Sifrsm;tcg
tm;avsmfpGm rGef;rHjyKjyifaomfvnf; teD;uyfapmifha&Smufxdef;odrf;rnfhyk*dKvfr&Sd orkdif;0ifapwDawmfrsm;
awmrD;avmifjcif;? XmyemazmufcH&jcif;jzifh ysufpD;cJh&onf/ ou&mZf1354ckESpfwGif Aef;armufNrdKUom;jzpf
aom ]omoe"Z"rp&d,} b'E0dZ, t*r[m urXmemp&d, EkdifiHawmfbGJUwHqdyfawmf&rEav;wkdif;
a'oBuD; oHCem,utzGUJ Ou| ]pwkbrk u
d } r*iu
f rXmef;&dyo
f mq&mawmfrS ,aeYwidk o
f moem jyKvsuf&dS
onf/
1375ckESpf wefcl;vqef;(13)&ufrS wefcl;vjynfhaeY aeYv,f(1)em&DtxdtoHrpJ yXmef;&Gwfzwfyl
aZmf NyD;wefcl;vjynfhausmf(2)&ufaeY eHeuf(5)em&DrS aeYv,f (1)em&Dtxd &SifomraP (54)yg;? oDv&Sif
(24)yg;tm; 'kvb&[ef;cH oDv&Sif0wfyGJusif;yrnfjzpfNyD; wefcl;vjynfhausmf (4)&uf? aeYv,f(1)em&Dtcsdef
wGif omoemhvuFm&"rAdrmefawmfBuD;udk a&pufoGef;csrnfjzpfNyD; wefcl;vjynfhausmf (5)&uf eHeuf(9)em&D
tcsdefwGif Ak'bdaouylZmtaeuZmwifrnfjzpfonf/
oef ; wif h a tmif ( Aef ; armuf )

azmfaumif paumr

r&rf;wvif;pmayrS paumr\ [wfcsKd;qdwf


zGm; toufwpf&mtemr&Sd pmtkyfxGuf&Sdvmonf/
*rD&ynm&SifwpfOD;jzpfovkd rsufvSnfhynm&Sif wpfOD;
jzpfonfph aumrrS rsufvn
S yhf nm&yf rsm;ESiyhf wfouf
pdwf0ifpm;zG,fa&;zGJY ykHazmfzGifhcsxm;jcif;jzpfonf/
qdwfzGm;emrnfBuD;aecsdefwGif[wfcsKd;qdwfzGm;touf
wpf&mtemr&Sd[kol\pmtkyfukd emrnfay;vkdufjcif;
ukdu pdwf0ifpm;zG,fjzpfonf/

39

vrf;avQmuf'dkif,m&Donf vrf;avQmuft,f'Dwm[laomyk*vdu uavmifwpfacsmif;\ aeYpOfrSwfwrf;tusOf;rQomjzpfygonf/ onfhxuf


bmrSydkp&m&Sdrnfr[kwfygojzifh pdwf0ifpm;p&mraumif;bl;[k pmzwfolrsm;utjypfwifvmonf&Sdaomf vnfpif;cHay;HkrSwpfyg;tjcm;bmrSajym
p&mr&SdNyD/

(vrf;avQmuft,f'Dwm)
(2013)? rwf(26)&uf &efukef
oli,fcsif;udo
k ed ;f aZmftrd o
f aYkd &mufonf/ oli,fcsif;tdraf *[mav;
rSm tdrf&Sifr r&SdajcmufuyfuyfEdkifaeonf/ udkodef;aZmf
tar udak wmh usef;usef;rmrmawGU&onf/ udo
k ed ;f aZmfu
rwf(4)&ufaeYoUl yGu
J pd rSmaeao;onf/ tar&dum;oGm;
zdv
Yk nf;aocsmoGm;NyD[q
k o
kd nf/ 0rf;omayo ayghoil ,f
csif;? c&D;rsm;rsm;xGufyg? uAsmrsm;rsm;&Gwfygavmh
igh&Sif . . udkodef;aZmftdrfrStjyef omauw
q&marmifprd ;f eDtrd o
f 0Ykd if cefrY if;xufwYkd tjym&JU
teDoHcsyfwdkufaeMu? OD;aMu;(armifaMu;rHk)udk
trSw&f p&m ckcsdef OD;aMu;omouf&x
dS if&mS ;&Sd ae
ao;vQif]raumif;olxdyfaumif;ol xdyfaumif;ol
xdy}f udk jynfot
l Mum;rSm jyefvnfawGU&rSmaocsmonf/
q&marmifprd ;f eDwq
Ykd rD t
S jyef jr&dyn
f Kd odaYk &muf rsdK;rsdK;cdik w
f rYkd &Sd
Mu jr&dyn
f Kd rStjyef udak pma0xH0if xrif;pm;? udx
k ed (f Nrdw0f if;
xde)f twGu*f sme,fEiS hf mPfyal Zmfcusyfwpfoed ;f BudKxkwaf y;cJh
jzpf? udkapma0u udkxdefaq;ukzdkY &efukefvmp&m&Sdonf[kajym/
udx
k ed f usef;rma&;tajc taear;jzpf/ nbufjynfoUl &ifjyifrS udo
k &l
(OD;Zm*em)wdkY jrykPtNidrfh&D[mZm,f0ifMunfhjzpf/ udkyGm;(OD;rD;yGm;)
ESix
hf ikd Nf yD;avypf/ udb
k pkd ef;u VIP wef;rSusy(f 5)aomif;wefay;xm;onf?
q&mOD;0if; Nidr;f vnf;vmMunfrh nfq
kd ud,
k w
f ikd v
f mMunf&h efq;kH jzwf/
tpfrjzLoDyGJwkef;u &efukefudktrDta&mufjyefvmawmhvnf; ta&;
vkyNf yD; zdwpf mrydMYk u SKY NET uyJtm;ay;cJ&h SKY NET uaexdik f
Munfjh zpfwmudyk J uHaumif;onf[q
k &kd rnf/ xdex
f ed (f yef;csDxed v
f if;)
ESiahf wGU? olwyYkd JG &So
d nfzw
d pf mydx
Yk m;vdu
k o
f nf[rk mS vdu
k /f olwyYkd u
JG
(2)&ufvyk rf mS [ko&d / pdw0f ifpm;p&mawmhtaumif;om;? waygif;vjynfh
aeYjzpf a&Tw*d rkH mS pnfum;ae/ [dw
k ek ;f uwaygif;yGaJ wmfoyH ckH sdKifah cwf?
OD;axmifAv
kd u
f ek ;f acwfuv
kd rG ;f p&m/ udn
k (D udu
k ikd Zf m)wdYk zke;f vSr;f quf
olwdkYqdkifudkawmhvm rydwfcdkif;[kvSrf;ajym/ NrdKUxJrSmbmawGjzpfaevJ
vSrf;ar;/ ESpfa,mufwnf; jzpfaeMuonfqdk&if wlESpfudk,fwdkif;jynf
ayghuG,f[kajymjzpfonf/ udknDut&rf;vGrf;aeNyD[k jyefaemufonf/
wkwfwef;bufa&mufawmh tm;vHk;uyHkrSef/ wkwfwef;BuD;uolESifh
rqdik o
f vdak t;csrf;ae/ NrdKUawmfcef;ra&SUa&mufawmh vHNk cHKa&;wyfzUJG awG
vIyfvIyf&Sm;&Sm;awGU&/ aumvm [vrsm;aMumifhjzpfrnf/ raeYnu

&efukefrSm wpfcsdKUae&mawG
pd;k &dro
f al wGp;kd &drMf u? e,fNrdKUwpfcsdKU
uvnf; aumvm[vawGxu
G af e onfqakd wmh/ pd;k &drrf Md u
jcif;jzpfonf/
orD;BuD;ESifh Skype ajymjzpftmz*efepwefa&mufae

(27)rwf? (2013) &efuek f


awmfvSefa&;aeY
aejynf a wmf w G i f u sif ; yonf h wyf r awmf a eY t crf ;
tem;yHkpHajymif;vmonf/ AdkvfcsKyfrSL;BuD; rif;atmifvIdif
rdecYf eG ;f rSm Adv
k cf sKyfatmifqef;emrnfawGygvmonf/ a':atmif
qef;pkMunfvnf; aejynfawmfwyfr awmfaeYtcrf;tem;
odw
Yk ufonf[k owif;rsm;uazmfjyMu/ 'DEpS f atmifqef;ppf
aMumif; ygvmonf[ak jymMuonf/ &efuek u
f wyfrawmfaeY
tcrf;tem;qdw
k muawmh [dt
k a0;rSmusefcNhJ yDaum/ nbuf
jynfoUl &ifjyifjrykPr maiG&wkoaYkd &mufEikd if jH cm;om;awmfawmf
rsm;rsm; a&SUwef;rSmawGU& wynfhausmfrsm;aumif;rIaMumifh
ud,
k w
f ikd "f mwfykH u
kd jf zpfomG ;onf/ udo
k &l (OD;Zm*em)udt
k dik ;f wdYk wifqufrI
rsm;u vufoaH jymifvo
S nf/ jrykPr maiG&wkqakd wmhvnf; xdu
k x
f u
kd f
wefwefay;csifMuayraygh/ wpfcsdKUuawmh ajymifusvGe;f onf[q
k Mkd u?
wpfcsdKUuawmh owad umif;vGe;f onf[q
k Mkd u bmyJajymajym jrykPr m

40

oD;av;oD; wdkYuawmh olwdkYordkif;udkvSyatmifxkqpfEdkifcJhMuonf/


av;pm;ygw,fq&mwd&Yk ,f/ nbufwkww
f ef;odaYk &muf at;at;&,frS
csrf;csrf;ygyJ/ cifarmifneG zYf ek ;f qufonf/ &Jabmfuw
kd ifaiG rsufpcd zJG u
Ykd pd
vSrf; wkdifyifjcif;jzpfonf/ q&mBuD;a'gufwmoef;0if;udk tultnD
awmif;vQif tqifajyrnfxifonf/ q&marmif0HoxHrSpmrl email
ESifhvSrf;ydkYonf/aus;Zl;ygq&m? q&musef;rmygap/ q&mr cifyefESif;
(yefyef) jynfaxmifpk aeYpOfowif;pmrdwq
f ufyzJG w
d pf mvmydo
Yk mG ; yGu
J
awmhMunfhaumif;NyD/
(28)rwf? (2013)&efukef Mumomyaw;
&efuek t
f ifwmae&Sief ,fvf [dw
k ,foaYkd &muf MJA rS q&m(2)yg;udk
apmapmpD ; pD ; zl ; cJ h & ? trsd K ;om;owif ; qk t pnf ; ta0;ud p a jymjzpf /
Y.M.C.A odkYa&muf q&mOD;ommPfxHtultnDawmif;tjym&JUteD
oHcsyfwu
kd zf Ykd udpp pD Ofay;cJ/h tif;vsm;bufoaYkd &muf TOHATSU OUT
f ufyu
JG o
kd ufEiS phf Ew
D zYkd w
d
f jzpfonf/ q&mr oD&pd H
Board Motors rdwq
utcrf;tem;rSL; NrdKUawmf0efBuD;wufa&mufcsD;jrio
hf nf/ q&mOD;0if;Nidr;f
vnf;wufonf/ OD;apmvGi?f udo
k ed ;f wef(jrefrmjynf) udak usmfrif;(Play
Yk iS v
hf nf;awGUcJ&h / q&marmifrsdK;(aMumifEpS f aumif){NyD(2)&ufaeY
boy) wdE
k ak wmif; yGv
J yk f
c&D;xGurf nf[v
k majym/Y.M.C.A jyef0if bmomaygif;pHq
ae y&dowfrsm;vGe;f tHMh o,l&onf/ q&mOD; ommPfwYkd Y.M.C.ArS
rdwv
D modYk (3)ufaeYaeYv,f rdwv
D moGm;vSL Murnf[o
k &d / udrk if;opfwYkd
yif,r*Zif;rdwfqufyGJa&muf pum;ajymcdkif;ae tm;ememESifh udk,fh
tjrifujkd rifovdak jymjycJo
h nf/ dik ;f jyoGm;&ifciG v
hf w
T yf g q&mudrk if;opf
cifAsm; udak usmfo[
D ([oFw)ESihf usdKufx;D d;k qDr;D wpfaomif;&Spaf xmif
udpa jymjzpf/ udrk ;D yGm;? udb
k rkd if;wdo
Yk cH syf tuJtjzwf'ikd u
f pd a jymjzpfMu/
reufjzefpNydKifMurnfqdkojzifh pdwf0ifpm;oGm;onf/
udx
k ed (f Nrw
d 0f if;xde)f a&mufaeonfq
kd t"dywdoaYkd &muf use;f use;f
rmrmawGU&/ pdkif;pdkif;yGJa&Taumif;odkY0if (6)em&Dzdwfxm;onfhyGJ (6)em&D
cGJonftxd a&Grif;
om;u a&mufrvm H;k jyef
cJ&h onf/ pme,fZif; awGu
awmhapmifhusefcJhonf/ or
wBuD; rdefYcGef;ajym xl;jcm;
onfu tajccHOya'ESihf vkyf
ydkifcGifhudpjzpfonf/ orD;BuD;ydkY
vd k u f o nf h yp n f ; rsm;a&muf
vm orD;BuD;ESihf SKYPE ajym
tmz*efepwefrSm rD;tm;enf;
aeonfq
kd vluakd oaocsmcsm
rjrif & yguvm;/ orD ; BuD ; u
tmz*efepwefrSm wpfygwf

(6)&uf tvkyfvkyfzdkY&Sdonf[kvSrf;ajym/
reufjzefHk;csdef;&Sdonf *sme,fwpfapmifw&m;pGJcH&jyef[kMum;&/
q&mrykncif rdcifuG,fvGefaMumif;od&pdwfraumif; 0#fuRwfoGm;
NyD[kqdk&rvm;rajymwwf/

41

jyufvHk;rsm;um; pdwf0ifpm;p&mjzpfonf[kvnf;qdkonf/
&if[u
kd ef aYJ ygifwakd umifrav;awG rsm;vGe;f vSao; . . .a[;a[;/

Zm*emav/

tpfudkua&m/
rkw rr,f/

ckw&f m&S&d m ckwv


f u
dk af wmh uke;f vdu
k af wmh ay:r,fav; . . ./

jrefjrefomydv
Yk u
kd yf g/ olxu
G v
f muwnf;udu
k uRefawmfweYdk m;udk
rem;&bl;/

vmbfpm;wJt
h rIawG&,f ppfaq;ae&JUav; a[;a[; . . ./

a[hvmbfpm;MuwJo
h al wGuu
kd ,
G f ppfaq;aeNyDwahJ v; a[;a[;/

a&eHajr,lqdkvkdY uRefawmfoGm;owd&w,f/

iSuaf ysmfMumf . . .igwdq


Yk ufo,
G af &;csnf;yJ vmrppfe/YJ rif;wdYk
wHwm;u pm;xm;wmvnf;rsm;aeNyD/

tukev
f ;Hk omaxmifxyJ v
Ykd u
dk f . . . rnmMueJaY v; a[;a[;/

bmowd&wmvJ/

atmifrm . . .bmvrf;wHwm;u pm;wmvJ/ xrif;awmifaumif;


aumif;rpm;awmhbl;/ bdvyfajrawGyJ pm;aewm/

vTwaf wmfxu
J ud,
fk pf m;vS,af wG jiif;ckMH uao;av; a[;a[;/
tukev
f ;Hk om axmifxyJ v
Ykd u
dk f . . . rnmMueJaY v; a[;a[;/

aejynfawmfrmS a&TaMumawG awGUw,fqakd wmh uRefawmfw&Ykd rSm


ayghaemfvdkY/

tpfukd bdvyfajrpm;w,faemf/ uRefawmf bmaMumift


h om;rnf;
aeovJ/ uw&map;awGpm;vdkY/
rif;tarhvif uw&map; pm;&rSmvm;/

ydkYomydkY/ wpfoufwpfuRef;ydkY/ r&&if igBudK;0,fay;r,f/


ta&;xJ BudK;ay;r,fholu vmawGUaeao;w,f/ ighES,fh/

rkwrrSm aer,fajymyg/ bmrkwrr,fvJ/

bmawGavQmufajymaewmvJ/ a&eH"mwfaiGUodu
k af wGuawmh awGU
vku
d Nf yD yifv,fjyifrmS wJah v; a[;a[;/ OD;ydik rf mS vm; a':ydik rf mS
vm; . . . ar;yg&apav; a[;a[;/
uRefawmfaoaocsmcsmr&Sif;wm/

tm;ri,feJY/ tm;ri,feJY/

vTwaf wmfxu
J twdu
k t
f cHtrwfawG twGuf oyfoyf axmif
wpfvkH; xyfaqmufaeNyD/

rif;u bmpm;wmvJ/

udZk m*emudk BudK;0,fay;r,fajymwm/ uRefawmfNyKH;wmolrrS odb/J

OD;ydik rf mS vm; aemufwpfcu


k bmvJ/

bmrS tm;ri,feYJ vrf;cJsUav . . .wGuaf csudu


k af vyJ/

a[; . . . bmwke;f / wdv


Yk w
T af wmftrwfawG axmifxyJ rYkd ,fq&kd if
axmifxrJ mS avat;puf&&dS r,f/ 'grS vku
d rf mS /

a':ykdifrSmvm;wJh/

vTwfawmftrwfawG axmifxJydkYr,fqkd&ifawmh a':atmifqef;pk


Munfukd axmifxrJ ydb
Yk ;l / olu
Y akd wmh aetdrrf mS yJ tus,fcsKyfcsr,f/

olu owd&aew,f/ ighE,


S /hf

wdu
Yk vlvnfusw,f/ b,favmufz;kH zH;k b,favmufzzd d wdu
Yk
ray:bl;/ bmjzpfvdkYvJ/ wdkYu trsm;ydkifukrPDvkyfvdkufvdkY/
ta&;xJ olu cGJjcm;pdwfjzmaeao;w,f/
aumif;w,f? aumif;w,f/ wdt
Yk rIvnf; ay:rSm r[kwaf wmhb;l /
bmjzpfvdkYvJ/
wdkYtrIu a&Tacsmif;trI/

bmjzpfvdkYwkef;/

uRefawmfMum;zl; a':tBudKifMum;zl;w,f/

udk,ufawmu axmifudkrodbl;/ olYtdrfudkyJ odw,fav/

oludkifwm ESpfvkH;xDudkifwm? 'dkifqdkawmhav/

ta&;xJrS/ ighES,fh/

rjrifwmMumvdYk awmfawmfvrG ;f aewm [kwv


f m;/ vmac:vdrrhf ,f/

tJonfh vTwfawmfudk,fpm;vS,fawGom axmifxJa&muf&ifav


igum&mtdkauzGifhpm;r,f/

OD;ydik rf mS vm;? a':ydik rf mS vm; ar;yg&apav; a[; a[;/


&NyD/

'kuygyJuGm/ bmawGavQmufajymaewmvJ/ rif;wdkYaumifawGu


vnf; vmbfpm;MuwJhtrIawG ppfaq;aeNyDwJhav; a[;a[;/
tukev
f ;kH om rnmeJY axmifomydyYk pfav; . . ./ [kwNf yDaemf/

ta&;xJ um&mtdkauzGifhpm;r,fwJh/
bmawGavQmufajymaewmwkef;/ 'kuygyJuGm/

a[h "mwfaiGUodu
k af wGawmh awGUvku
d Nf yD . . . yifv,fjyifrmS wJh
av; a[;a[;/

jywfjywfom;om;vkyf&r,f/

vTwfawmfxJuudk,fpm;vS,fawG jiif;ckHMuao;av; a[;a[;/


ndEdIif;um wm0ef,lvkdY cGJjcrf;Muoav; a[;a[;/

a&Tw*d b
Hk &k m;rSm em;ckv
d m vifwBuD;wJah v; a[;a[;/

axmifxJt&rf;rydkYeJYav/ axmifxJrSm olY[meJYoljynfhaeNyD/


rif;wdkY olY[meJYol jynfhaeNyDaemf/
rjynfhao;bl; wpfa,mufvdkao;w,f/
b,folvJ/

44

a&eHawGawmh awGUvkdufygNyD yifv,frSmwJhav; a[;a[;/


ndEdIif;um wm0ef,lvkdY cGJjcrf;Muoav; a[;a[;/
iSuaf ysmaMumf . . . rif;*Gu,
kd v
l u
kd /f Mu,fo;D rif;uawmh aygif
udk,lvdkuf/

OD;ydkifrSmvm;? a':ydkifrSmvm; ar;yg&apav; a[;a[;/


aumif;w,f/ vif;wBuD;ydkifwm/
[m ta&;xJr/S
OD;ydkifu ydkufqH&zkdYqdk&if vif;wr&&if pifa&mfarmifarmif/

a[haumif . . . awmf awmf/

bmjzpfvdkYwkef;/

[kwfygw,fcifAsm/

&GHUvdkYwJh/

0ifhoD*eJY rdwfqufay;Mu&atmif/

a&Tw*d b
kH &k m;em;cdv
k m . . .vif;wBuD;wJah v; a[;a[;/

udk,fhacgif;udk,f&GHUp&mvm;/

[kwfygw,fcifAsm

oHy;kH wD; . . . du
k x
f w
k v
f u
kd Mf uav; a[;a[;/

tJonfavmufawmif acgif;aumif;vGe;f tm;BuD;vdYk y&dowfBuD;awG


a&SUrSm uRefawmfwpfcgwnf;ajymygw,f/ 'Dyu
JG kd trSww
f & u&wm
uRefawmfah cgif;udk odyx
f cd u
kd v
f eG ;f tm;BuD;wJt
h wGuf tm;vH;k a&SUrSm
uRefawmfhacgif;udkjzwfNyD; a&Twd*Hkbk&m;/ tcktaemufrSm jrif&yg
w,f/ vSLvdkufygr,f/

rif;orD;0ifhoD*av;udk ac:Mu&atmif/

'kuy gyJumG / vif;woGm;NyD pmcsKyfvYkd r&bl;[J/h b,fvjkd zpfaewm


wkef;/

vmem;wm vif;wBuD;vm;/
tif;av . . .edrw
d rf aumif;bl;/ raumif;qd;k 0g;awGqNkd yD; oHy;kH wD;
NyD; dkufxkwfvdkuf/
aumif;w,f/
a[ha&Tw*d b
kH &k m;ay:rSm em;cdv
k m . . .vif;wBuD;wJah v; a[;a[;/
raumif;qdk;0g; oHyHk;wD; dkfufwD;vdkufMuav; a[;a[;/
Zm*emqdw
k hJ vl&iT af wmf tNidrrf uwm MuNyDav; a[;a[;/
raumif;qd;k 0g; oHy;kH wD; . . ..du
fk x
f w
k v
f u
kd Mf uav; a[;a[;/
&SL; . . .&SL; oGm;oGm;/
udt
k dik ;f acgif;udk odyrf du
k ef /YJ
bmjzpfvdkYwkef;/

bmjzpfvdkYwkef;/
awmifbufrkcfu NcFaohBuD;a0S;Or&SdvdkY/
a0S;pd?a0S;pd r&Sv
d /Ykd tJonfvakd jymyg/ rvkyyf geJY Zm*em&,f/
igvnf; wpfvHk;r&Sdbl;/
rif;u ta&;xJ wpfrsdK;/
tJonfvv
kd LS vdu
k w
f mxifw,f;/ naewke;f u tJonfjh caohrF BuD;
udk vSr;f Munfah eMuw,f/ a[ a[h/
aMom'Dvkd &,fp&mawG avQmufrajymeJ/Y rif;orD;rsm;eJY rdwq
f uf
ay;&r,f/ uRefawmfwdkY jrykPrmtzGJU/ twlwl ucJhMuwm
0if;od*eJY/

0if;oD*a & . . .a& a[ha[;/


pum;av;awG usKyfqw
kd hJ vSwo
hJ rdik ;f aMumif;av;awG &Sw
d ,fAs/
[kwfw,fAs/
Munf . . .yJjyKwfeYJ eHjym;&&if pm;csifw,fw/hJ
ordkif;wGifw,f/
ordkif;rwGifwm tJonfvdkrsdK;ajymwJholwpfa,muf&Sdw,f/
b,folwJhwkef;/
tBudKif . . .yJjyKwfeeYJ jH ym; igrMum;csifb;l wJ/h
ordkif;rwGif&Smbl;/ bmawGavQmufajymaerSef;rodbl;/
igawmh enf;enf; MuufoD;awmifxvmNyD
uJ . . . 0ifo
h *D a v;a&/

rif;wdaYk vQmufrajymeJ/Y ighukd oHy;kH rwD;eJ/Y igu rdwv


D moGm;rSm/
ta&;xJrSuGm rif;wdkYu
rdwv
D moGm;wJh yk rf [kwb
f ;l / jyefvmwJh yk /f ouFe;f awG rD;avmif
NyD; uwHk;yJjyefygw,f/
rif;wdkYaumifawG[m/ igholi,fcsif;udk awmifajymajrmufajym/
Munfyh gOD;/ acR;awGvnf; xGuv
f /Ykd b,fE,
S hf Zm*emqdw
k hJ vl&iT f
awmf tNidrrhf uwm Mumao;/ [kwv
f m;/
tJonfvdkrajymygeJY/
b,fvdkajym&rSmwkef;/
uNyD;&if olYudkawmh txJjyefxnfhvdkufav; a[;a[;/
a[; . . .tJ'gaumif;w,f/
tdrfxrSmxnfhxm;r,f/ em;em;aeae ae&r,f/ oGm;zdkY vmzdkY
um;awG? bmawGay;xm;r,fv/Ykd um;uawmh tjyma&mif/ r[kwf
bl;av/ rmpD;'Dtjyma&mif ,mOfuav;udk ay;xm;r,fvdkY/
um;tjymav;udk pD;um&,faygh/
t&ifwkef;uvdk rESdyfpufawmhbl;wJh/ ESdyfpufwJhenf; topfxGif
xm;w,fwJh/ r[kwfygbl;/
'Dwpfcg taumif;r&Sdbl;wJh cifAsm;udk/ aq;xdk;owfrSmwJh/
igu aemfcrf;rS r[kww
f m/
uswmu b,favmufvJ/
(59)ESpf/ uufuif;dkufvdkufawmh (95)ESpf/
udt
k dik ;f u avQmufajymvd/Yk 'gu uRefawmhtpfuq
kd &m/ acgif;rSm
vnf; acR;awGuxGufvdkY/ uefawmhaemf? uefawmhaem/
a[haumifawG/ acgif;uae a&awGusvmNyD/
ightpfuq
kd &muGm/ uwH;k BuD;/ 'Davmufacgif;aumif;wm/ jrefrmEdik f
iHrmS wpfa,mufy&J w
dS ,fw/hJ OD;oef/Y acgif;aumif;vGe;f tm;BuD;vdYk
ukvor*twGif;a&;rSL;csKyfcefYvdkufwm/
[kwfw,fav/
udkZm*emacgif;/ w,faumif;wm/ [dkwpfacgufu tdkbm;rm;
jrefrmjynfuv
kd mawmh udZk m*emacgif;udk oef;oH;k axmifeYJ vm0,f
oGm;w,f/
[m/ b,fvkyfzdkYwkef;/
olYrdef;r qyfpydkif'g avQmfrvdkYwJh/
rvkyef ?YJ rvkyef /YJ 'DacR;awGu tv[mrjzpfb;l / udt
k dik ;f wdYk
'DacR;udkoGm;rokwfygeJY/ acR;rsm;wJhtcgusawmh a&jzpfw,f/
[kwfw,f/
tJonfha&udk wkwfjynfa&mif;vdkY&ygw,f/
a[haumifawG? a[haumifawG/ igrajymcsifvYkd Munfah ewmaemf/
'Dacgif;udk rif;wdkYoGm;oGm;rudkifeJY/ vHk;0udk rxdeJYaemf/

45

,ciftywfrStquf

uRefawmfww
Ykd nf;&wJ[
h w
kd ,fu {nfo
h nfrsm;rsm;pm;pm; &Syd rkH ay:ygbl;/ c&D;oGm;&if; [efvw
JG nf;csif
&if wnf;vd&Yk atmifppD Ofxm;wmrsdK; jzpf[efwyl gw,f/ [dw
k ,fzUJG pnf;yH?k pm;aomufcef;rutp cyfusOf;
usOf; cyf&iS ;f &Si;f ygyJ/ {nfBh udKaumifwmu 0efxrf;wpfO;D rSty usef0efxrf;awGrjrif&oavmufygbJ/
uRefawmfwdkY b&dwfzwfpfpm;aomufMuwJhtcg tjcm;{nfhonftcsdKUudk enf;enf;yg;yg;awGU&ygw,f/
udp0 pd a wGNyD;wJt
h cgusawmh orD;BuD;a,mufsm;u olu
Y m;udak usmufcsxm;NyD;jzpfwt
hJ wGuf ajcvsifBudwf
&awmhr,fqw
kd m oabmaygufvu
kd yf gNyD/ ajcvsifBudwMf uNyD;wJah emufrmS awmh xH;k pHtwdik ;f &xm;pD;?
H umrSm wGiu
f s,faeayr,fh
&xm;pD;NyD;oumv CITY BUS udk pD;Mu&ygw,f/ SITY BUS awGu Ekid if w
uRefawmfwYkd jrefrmjynfrmS awmhjzifh rxGe;f um;ao;ygbl;/ CITY TOUR ,CITY BUS awGu b,fEikd if rH mS
yJjzpfjzpf tm;vH;k twlwyl gyJ/ uRefawmhaf jr;(arsmufeyH gwf2) uawmh olrY b
d ESpyf g;eJY c&D;oGm;&wJt
h wGuf

uqkeaf ygufaeawmhwmygyJ/ uRefawmhaf jr;tdv


k AD m ]]jrefrmtrnf armifjynfat;vdYk orD;BuD;uajymygw,f
wdik ;f jynfat;csrf;r,fo
h abmvdYk qdyk gw,f}} aysmfjrL;aeyHu
k Mkd unfNh yD; uG,v
f eG o
f mG ;&SmNyDjzpfwhJ orD;av;
aroBuFejf rwfcikd u
f kd trSw&f rdygw,f/ orD;BuD;u olo
Y m;awmfarmifukd aroBuFe0f ifpm;w,fvYkd tpG&J adS e
olyg/ onft
h wGuf uRefawmfrmS vnf; ajr;awmfarmifq&m udak tmfvAD mudk t&dyw
f MunfMh unfh jzpfaecJw
h m
yg/ orD;BuD;u aroBuFejf rwfcikd f uG,v
f eG w
f t
hJ cg oleaYJ rmif0if;armifwYkd trSwrf w
S f ay;vdu
k w
f ,fvYkd
qdyk gw,f/ armifatmfvAD marG;vmawmh aroBuFejf rwfcikd af v;udk rSwaf y;vdu
k w
f hJ
trSwu
f m olo
Y m;awmfarmifrmS wpfxyfwnf;ygvmw,fvYkd qdw
k maMumifh
uRefawmfrh mS ajr;awmfarmifut
kd &dyw
f MunfMh unfeh YJ &Sad e&wmyg/ CITY
BUS eJY vnfc
h MhJ uNyD;wJah emuf y&'fNh rdKUawmfukd a&mufygw,f/ y&'fNh rdKU
awmf qdak omfvnf; NrdKUysufBuD;r[kwyf gbl;/ orD;BuD;u taz
avQmufEdkif&JUvm;vdkY ar;cGef;par;uwnf;u ig
awmh emawmhrSmyJvdkY wGufvdkufrdygw,f/
xifwJhtwdkfif;ygyJ? pvHk;a&p qdkuwnf;u
ajcvsifBudw&f wmyg/ ajrjyiftjyefY avQmuf&
wmrsdK; r[kwb
f J awmifuek ;f rwfrwfukd wuf
&wmqdak wmh tDqrd o
hf mG ;wmygyJ/ 'gayr,fh [ef
udk,fhzdkYqdkwJhtwdkif; BudwfrSdwfNyD;avQmuf&awmh
wmygyJ/ usdKufx;D d;k vdk txrf;&Sw
d t
hJ &yfvnf;
r[kwfaybl;/
a&SUtywfqufzwf&ef

okdY
av;pm;tyfygaomvlBuD;rif;cifAsm

okdY
t,f'DwmcsKyf
taMumif;t&m/ vlBuD;rif;wkYd *sme,f\ jynfot
Yl oHu@wGiyf g0ifaom ]]City Mart
u ykpGefxkyfawG[laom}} taMumif;t&mESifhywfouf taMumif;Mum;jcif;/
av;pm;&ygaom vlBuD;rif;&Sifh
uRefrwkdY City Mart Supermarket taejzifh aps;0,folrsm;\ vkdtyfcsufrsm;udk
pOf qufrjywf jznfq
h nf;ay;aeonft
h jyif aps;0,forl sm;\usef;rma&;tm; wpfzuf
wpfvrf;rS taxmuftuljzpfapEkid &f eftwGuf oef&Y iS ;f vwfqwf t&nftaoG;jynfh
rDaom ukeyf pn;f rsm;uko
d m a&mif;csay;vsuf&ydS gonf/ odaYk omfvnf; 19-3-2013wGif
xkwaf 0aom vlBuD;rif;wk\
Yd *sme,fwiG f rdrw
d q
Ydk idk rf S 0,f,o
l mG ;aom ykpeG x
f yk rf sm;rSm
vwfqwfrIr&SdaomaMumifh Customer taejzifhrsm;pGmpdwftaESmifht,Sufjzpf&aMumif;
Mum;od&onfhtwGuf rsm;pGmpdwfraumif;jzpf&ygonf/ City Mart Supermarket tae
jzifh aps;0,forl sm; pdwcf srf;ajrUauseyfpmG aps;0,f,El idk &f eftwGuf 0efaqmifrrI sm;ukd
tbufbufrS jznfq
h nf;ay;aeonfMh um;rS ,ckuo
hJ u
Ydk pd r sKd;jzpfymG ;&onft
h wGuf 4if;
customer tm; City Mart Supermarket taejzifh jyefvnfjznfq
h nf;ay;onft
h aejzifh
City Mart Gift Voucher ESiy
hf ;l wGyJ gpmtm; ay;tyfvydk gojzifh vlBuD;rif;taejzifh aqmif
&Gufay;yg&efESifh ,ckuJhokdY aps;0,folrsm;\toHukd vlBuD;rif;wkdY\*sme,frSwpfqifh
Mum;od&onft
h wGuf rsm;pGmaus;Zl;wif&ydS gaMumif; av;pm;pGmtaMumif;Mum;tyfygonf/

uRefawmfwkdY City Mart Supermarket wGif 0,f,ltm;ay;jcif;twGuf txl;yif


aus;Zl;wif&Sdygonf/
uRefawmfwYdk City Mart Supermarket onf Customer rsm;tm; t&nftaoG;jrifh
ypn;f rsm;ukd a&mif;csay;vkad om &nf&,
G cf sufjzifh zGiv
hf pS cf jhJ cif;jzpfygonf/ xkaYd Mumifh
t&nftaoG;xde;f odr;f rItykid ;f ukv
d nf; txl;tav;xm;aqmif&u
G yf gw,f/ City Mart
okdY wifoGif;vmaom ypnf;\ xkwfvkyfrI&ufpGJ? ukefqkH;&uf? xkyfykd;rIykHpH? ypnf;
t&nftaoG;rsm;udpk pfaq; pm;ok;H olrsm;xHoYdk a&mif;csay;ygonf/ wifoiG ;f a&mif;
csolrsm;xHrSvnf; t&nftaoG;tmrcHcsufrsm;udk&,lygonf/ Citymart taejzifh
uRrf;usifynm&Sirf sm;rS nTeMf um;xm;aomrSeu
f efaom t&nftaoG;xde;f odr;f rI? 0ef
aqmifrIrsm;twkdif; Oyrm-chiller, freezer wkdYukd owfrSwfxm;onfh temperature
rsm;twkid ;f wdusaocsmpGm vku
d ef maqmif&u
G o
f nft
h jyif Customer vufxaJ &muf&dS
onftxd Supply Cold Chain Process tqifq
h ifu
h dk SOP (Standard Operation Procedures) rsm; csrSwfvkyfaqmifygonf/
xko
d v
Ydk yk af qmifcahJ omfvnf; rarQmfvifb
h J vlBuD;rif;0,f,al om ykZeG x
f yk rf sm;rSm
&ufrvGefaomfvnf; txJwGifykyfaeonfukdod&Sd&ojzifh txl;yifpdwfraumif;jzpfrdyg
onf/ wm0ef&o
dS w
l pfa,muftaejzifv
h nf; vlBuD;rif;\tqifrajyrIrsm;twGuf tEl;
tGwfawmif;yeftyfygonf/ vlBuD;rif;\ tqifrajyrIrsm;ukd wpfpdwfwpfa'o
ajzazsmufay;Ekid &f ef vlBuD;rif;\qk;H I;H oGm;aomwefz;dk ESin
hf rD Qaom yrmPtm; uRefawmf
wkYd City Mart rS Gift Voucher tjzpf jyefvnfy;l wGaJ y;ykv
Yd u
dk yf gonf/ Gift Voucher
jzifh City Mart qkdifcGJwkdif;wGif vlBuD;rif;BudKufESpfouf&m ypnf;jyefvnf 0,f,lEkdif
ygonf/ vlBuD;rif;\tm;ay;rIESifh a0zeftBuHjyKcsufrsm;twGuftxl;yif aus;Zl;wif
&Sdygonf/
aemifudk ,ckxufyrdk akd umif;rGeaf om 0efaqmifraI y;Ekid af tmif BudK;pm;oGm;ygrnf/
av;pm;pGmjzifh

av;pm;pGmjzifh
arZifpkd;xuf

Marketing Manager
City Mart Holdings Co., Ltd.

46

OD;NzdK;ukdukd

47th Branch Manager


City Mart Holding Co., Ltd

43

44

,ciftywfrStquf

um;&JUab; wpfzufwpfcsufrif;om;? rif;


orD;yHak wG a&;&r,fah e&mrSm rif;om; rif;orD;
yH k r a&;bJ rif ; om; acgif ; aygif ; B u D ; a w G y J
a&;xm;w,f/ acgif;aygif; ezl;
pnf ; ae&mrS m od e f ; aZmf r E a v;
Zmwfyq
JG w
kd myJ a&;xm;NyD; aMumfjim
um;udkvSnfhcJhMuw,f/ usKyf
wdw
Yk pfawG vkyu
f ikd af eMuwm
Zmwform;pOfeJYawmh vHk;vHk;
vsm;vsm; uGJjym;aewmaygh/
uRefawmfwYkd tm;vH;k [m pdwo
f mG ;
wdik ;f ud,
k yf g pdwv
f w
G v
f ufvw
G f zefw;D csif
wdik ;f zefw;D cJMh uwmaygh/ aiGa&;aMu;a&;
qdw
k m bmrSrod? wpfyakH &;&if b,f
avmuf&r,fqw
kd mvJ rpOf;pm;cJyh gbl;/
udk,fvkyfcsifovdk? udk,fa&;csifovdk
a&;ae&if aysmfaewmyJ/ tEkynmqdk
wm pdwv
f w
G f vufvw
G f zefw;D &ygrS? aMumfjim
qdw
k mvnf; xl;xl;jcm;jcm; vlpw
d 0f ifpm;atmif
vkyfjyEdkifrS aMumfjimjzpfrSmrdkYvm; . . . /
rEav;udk jyefa&mufa&mufjcif; yxr
ESprf mS yJ rEav;eJY txufjrefrmjynfweHwvsm;rSm
ode;f aZmfrEav;Zmwfy[
JG m wpfEpS yf wfv;kH yGcJ sDpw
d f
pdwfucJh&ygw,f/ odef;aZmfrEav;ZmwfyGJudk dk;&m
rlreS x
f ed ;f odr;f jcif;eJY acwfay:Zmwfobifqw
kd rhJ t
l wdik ;f acwf
ay:yHkpHzufudk t"duxm;wifqufcJhovdk aemufydkif;ZmwfawmfawG
udv
k nf; pepfwusujycJyh gw,f/ ukve'vdZk mwfrsKd ;? awrd,ukrm &vdk
ZmwfrsdK;awGvnf;ucJhygw,f/ a&SUydkif;rSm aumifav;eJYaumifrav;?
obifuAsmeJY tjrifyh sZH ifa,mf obifuAsmudk t"duxm;Ny;D ujyzdpYk pD OfchJ
ayr,f/h udo
k ed ;f aZmfzcif OD;Av&JUtwdu
k t
f cHjyKrIaMumihf udo
k ed ;f aZmf
i,fi,fuwnf;u atmifjrifcw
hJ hJ udBk uD;ausmfyvDveG ;f w,f[m t0wf
tpm;eJY qufwifuvGv
J Ykd Zmwfvrf;ausm ;kd eJY wifjyyHu
k acwfraD eyg
w,f/ Zmwfvrf;wpfckvHk;udk ewfoHawGeJY zefwD;xm;wmrdkY jrefrm
qefqefjrL;<uwJ*h w
D awGeYJ zGUJ pnf;xm;wJh tvGr;f Zmwfwpfcyk g/ b,fvykd J
jzpfjzpf Zmwfuav&mwdik ;f rSm ESpn
f u&if udBk uD;ausmfyvDveG ;f w,f
uawmh wpfnuay;&wmcsn;f yg/ tJ'rD mS uReaf wmf a&;ay;wmqdv
k Ykd
ycef;ausmif;tdkBuD;wpfckwnf;yg/
uRefawmht
f vkyu
f ESpyf g;topfwpfcw
k if&if? jyZmwftopfwpfck
wif&if?qufwiftopfvkyfay;ae&wmjzpfayr,fh? trsm;aomtm;jzifh
awmh Zmwfxu
G &f if uRefawmht
f vkyrf ,fr,f&&bmrS &Sv
d w
S mr[kwyf g
bl;/ 'gayr,fh Zmwfxu
G &f if uRefawmfvu
kd o
f mG ;ygw,f/ 'Dvt
kd csdet
f cg
rsKd ;rSm uReaf wmfu Zmwform;tppfr[kwaf vawmh uReaf wmft
h wGun
f
aMu;owfrSwfxm;wmr&Sdovdk? uRefawmhftwGuftdyf,mqdkwmvnf;
wdwyd yr&Syd gbl;/ BuHKwJah e&m0iftyd v
f u
kd w
f myJ/ wpfcgwpfavrif;om;
ae&mrSm tdyjf zpfovd?k wpfcgwpfavawmh? wD;0dik ;f orm;awG&UJ tdy&f mrSm
0iftyd &f ygw,f/ wpfcgwpfavtdycf sifaeayr,f?h tdy,
f mrtm;vdYk MunfNh
NyD;om;jyZmwf? MunfNh yD;om; aemufyikd ;f awGukd rd;k vif;atmifxikd Mf unfh
ae&ygw,f/ yGrJ xGucf ifrmS aysmfbUJG zGUJ ae? pum;0dik ;f zGUJ aeMucsderf mS tcsdef
uukerf eS ;f roduek o
f mG ;ayr,f?h yGx
J u
G w
f t
hJ csderf mS awmhtvkyrf ,fr,f&&
r&Sw
d hJ uRefawmht
f zdYk nwmawGu&Snv
f eG ;f vSygw,f/ [kem;rd;k wd;k rwf
wyf 'Dem;rd;k wd;k rwfwyf? [kad csmifiw
k w
f w
k x
f ikd v
f u
kd f 'Dacsmifiw
k w
f w
k f
xdik v
f u
kd ef aYJ ygh/ wpfcgwavawmhvnf; aemufyikd ;f ZmwfawGukd pdwyf g

vufygMunfjh zpfygw,f/ wpfu,fawmh jrefrmhZmwfobif&UJ


tom;u aemufyikd ;f Zmwfyg/ tqd?k tid?k tajymtm;vH;k [m
aemufyikd ;f ZmwfrmS tjynft
h 0 Munfh cI pH m;&wmyg/ uRef
awmfpw
d 0f ifpm;wmu rif;om;rif;orD; idck si;f cswt
hJ csed yf g/
tJ't
D csdeif ckd sif;cswJh wD;vH;k wD;wJt
h csdef wD;vH;k Mum;rSm
wpfcsuf0ifw;D &wJah rmif;oHu ESv;kH om;udk qla0
oGm;apygw,f/ uReaf wmf tdyrf
aysmw
f n
hJ awG? tdypf &m tdy,
f m
r&Sw
d hJ nawGqkd wdik zf ;kH Mum;
udk oGm;NyD; idkjcif;wD;vHk;
Mum;rSm wpfcsufwpfcsuf
armif;oHay;NyD;? tdyfcsif
ajz&ygw,f/ wD;vH;k oHukd tao
tjcm em;pGifhNyD; armif;udk
t&omcHNyD; wD;aejzpfyg
w,f/
uRefawmhfudk Zmwf
xJu cifwrhJ ifwo
hJ al wGu
Zmwfvu
kd v
f Ykd ac:ygw,f/
ZmwfvdkufqdkvdkY? Zmwf
vdkufrif;om;vdkY rxif
vdu
k yf geJ?Y ZmwfuwJt
h cg
tvkyt
f udik rf ,fr,f&&r&Syd gbJ Zmwfev
YJ u
kd v
f u
kd af evdYk
uRefawmhu
f kd Zmwfvu
kd v
f aYkd c:wmyg/ tJ'w
D ek ;f u uRef
awmfu tEkynmt,ltqawG? ud,
k jf zpfcsifwb
hJ 0awG? a&SU
avQmufvyk cf sifw?hJ jzpfcsifwt
hJ yd rf ufawGukd t&uf0ikd ;f tawmfrsm;rsm;
rSm ajymjzpfw,f/ tJ'gudk olwu
Ykd uRefawmfu
h kd 'dik af Mumifvw
T w
f ,fw/hJ
ZmwfuwJah e&mwdik ;f rSm b,fae&mrSmt&ufqikd &f w
dS ,fqw
kd muRefawmf
wdYk 'dik af MumiftzGUJ uodw,f/ t&uform;awGtzdYk t&ufqikd &f mS &wm
rcufygbl;/ &yfuGufwdkif;rSm t&ufqdkif BuD;BuD;r[kwf&ifawmifrS
t&ufyek ;f qdik af v;awGuawmh &Sad ewwfw,f/ tJ'aD wmh rEav;NrdKUrSm
uRefawmfraomufb;l wJh t&ufqikd q
f w
kd m r&So
d avmuf &Sm;ygw,f/
Zmwfcu
kH kd Zmwfum;a&mufNy?D Zmwfyp nf;awGcsaeNyq
D w
kd meJY uReaf wmf?
jrefrmjynfaZmfaZmf? udb
k cuf? oH;k a,mufuawmh &yfuu
G x
f rJ mS t&uf
qdik &f mS NyD;aeygNyD/ tJovdt
k csdef naeydik ;f uwnf;uxdik f aomufaeNyD;
t&Sed af v;&vmawmh xH;k pHtwdik ;f 'dik af Mumifvw
T Mf uygNyD/ tJ'gyGx
J u
G cf g
eD;wJt
h csdex
f ad ygh/ wpfcgwpfav olwEYkd pS af ,mufatmfy&mrSm rygvdYk
uawmh atmfy&mNyD;cgeD;rSyJ uRefawmfwdkY 0dkif;odrf;Muygawmhw,f/
atmfy&mNyD; pwdwf Id;qdkwJhtcsdefupNyD; olwdkYtvkyfp&ygawmhw,f/
jyZmwfNyDwt
hJ csdex
f ad ygh/ jyZmwfNyD;wmeJY nOD;ydik ;f uaomufcw
hJ hJ qdik u
f kd
yJxyfomG ;Muygw,f/ tJ'q
D ikd u
f v
kd nf; nOD;ydik ;f aomufNyD;uwnf;urSm
cJw
h myg/ jyZmwfNyD;&if jyefvmcJrh ,f qdik rf ydwyf geJOY ;D aygh/ qdik &f iS u
f vnf;
uReaf wmfwu
Ykd kd Zmwfxu
J rSe;f odaeawmh qdik yf w
d &f ifvnf;udp r&Syd gbl;/
tdyaf ysmfae&ifvnf; EI;d zdaYk jymygw,f/ 'Dawmhvnf; at;at;aq;aq;
aygh/ jyZmwfNyD;wmeJY olww
Ykd pfawG rdwu
f yfawGzsufNyD; qdik u
f w
kd ef;ajy;
MuawmhwmygyJ/ jyZmwfNyD;wm wpfem&DcEGJ pS ef m&Dyg/ tJ't
D csdeu
f xdik f
aomufvu
kd Mf uwm wpfcgwpfav rd;k vif;a&m? pum;awG ajymMu?
jiif;Mu? ckeMf u? aqG;aEG;Muaygh/

Myanmar Square yef;csDjyyGJ

yef;csDveG ;f az? 0if;jrifrh ;kd ? vSbek ;f atmif? rGeo


f uf pwJh yef;csDq&m
Yk rnfay;xm;wJh yef;csDjyyGu
J kd trSw(f 116(4)OD;&JU Myanmar square vdt
118)?Chareonrat Road, T-Watgate ,Chang Maicity, Thailand rSm
zGiv
hf pS x
f m;wJh Suvannabhumigallery yef;csjD ycef;rSm (6?4?2013)&ufuae
(20?4?2013)&ufrmS zGiv
hf pS rf mS jzpfNy;D ? zGiyhf t
JG crf;tem;udk nae(6;00)em&D
uae? n(9;00)em&Dtxd jyKvkyrf mS jzpfygw,f/
HTA

tcef;qufuAsm&Snf
,ciftywfrStquf

igUpkAl; - 28

ighpdwfeJYtrQ
ighukd,feJYtrQ
ig&SdcJhorQ
ig&SdaeorQ ighatmfoH/
igtBudrfBudrf
igtBudrfBudrf
igjyefMum;& igjyefatmfrd
igjyef&Sd/
(a&SUwpfywfqufzwfyg&ef)

atmifcsdrhf
aSYwpfywfqufzwfyg&ef

yef;csD aZvwfcdkif&JU Tattoo yef;csDjyyGJ

jrefrmEdkifiHdk;&myef;ynm&Sifrsm;tpnf;tHk; (&efuif;NrKdYe,f) zGJYpnf;wm0efay;tyfyGJ


(22?3?2013)&ufu jrefrmEdkifiH dk;&myef;ynm&Sifrsm; tpnf;t Hk;
(&efuif;NrKd Ue,f) zGUJ pnf;wm0efay;tyfyu
JG kd &efuif;NrKd Ue,f? &yfuu
G t
f axG
axGtkyfcsKyfa&;rSL; Hk;rSm usif;yjyKvkyfcJhygw,f/
zGUJ pnf;wm0efay;tyfyt
JG crf;tem;udk &efuif;NrdKUe,ftaxGaxGtyk f
csKyfa&;rSL; ;kH ? 'kO;D pD;rSL; OD;atmifoufp?H jrefrmEdik if H ;kd &myef;ynm&Sirf sm;
tpnf;t ;kH (A[d)k Ou | OD;armifarmifvjS rifh ?'kOu |-OD;wifE,
G (f MqmEG,)f
twGi;f a&;rSL; OD;eDyOkd ;D ? wGzJ uftwGi;f a&;rSL;-OD;ausmfjzLpH? pnf; ;kH a&;rSL;
OD;xGe;f 0if;(rmvumoD;)ynma&;rSL;-OD;jynfausmf[ef? jyefMum;a&;rSL;OD;vSxP
G ;f atmifeYJ &efuif;NrdKUe,ftwGi;f rS yef;csD?yef;yktEkynm&Sirf sm;
wufa&mufcJhygw,f/
&efuif;NrdKUe,f? dk;&myef;ynm&Sifrsm;tpnf;t Hk;rS a&G;cs,fwif
ajr mufxm;olrsm;udk 'kOu | OD;wifE,
G (f MqmEG,)f u twnfjyKzwfMum;
&mwGief m,uBuD;rsm;tjzpf?OD;atmifoed ;f ?OD;oef;a&T?OD;Munf0if;(&efuif;)?
OD;at;jrif?h OD;oef;vS?Ou |tjzpf OD;armifarmifwifO;D ?'kOu |-OD;ausmrf if;
[ef? twGi;f a&;rSL;-OD;xGe;f atmifausmf? wGzJ uftwGi;f a&;rSL; a':EG,ef ?D
bPma&;rSL;-OD;a&Tjrom?ynma&;rSL;-a':oufz;l yGi?hf wGzJ ufynma&;rSL;
-OD;at;atmif0if;?jyefMum;a&;rSL;-OD;jrwfE;kd aumif;? wGzJ ufjyefMum;a&;
rSL;-OD;oufaemifaxG;?pnf; Hk;a&;rSL;-OD;0if;Edkif?wGJzufpnf; Hk;a&;rSL;OD;nrif;?pm&if;ppf-OD;0if;ausmf[ef?wGJzufpm&if;ppf OD;odef;0if;wdkYESifh
twl tzGUJ 0if(24)OD;eJY zGUJ pnf;wm0efay;tyfcahJ Mumif; owif;&&Syd gw,f/
HTA

yef;csDaZvwfcdkif&JU Tottoo yef;csDjyyGJudk trSwf(62)yxrxyf?


yef;qk;d wef;vrf;(atmufbavmuf)? ausmufww
H m;NrdKUe,f? &efuek Nf rdKU
rSm zGifhvSpfxm;wJh avmuewfyef;csDjycef;rSm (25?3?2013)&ufuae
(30?3?2013)&uftxd cif;usif;jyoxm;rSmjzpfygw,f/ yef;csDaZvwfcikd f
[m trsKd ;om;,Ofaus;rIEiS hf tEkynmwu odv
k u
f yef;csyD nmeJb
Y UJG &cJo
h l
wpfO;D jzpfNyD; tkypf yk rJG sm;pGmrSm yg0ifjyocJo
h jl zpfygw,f/ tckjyowJw
h pf
ud,
k af wmf yef;csDjyyG[
J m ol&Y UJ yxrOD;qH;k tBudrjf yowJh wpfu,
kd af wmf
yef;csDjyyGjJ zpfygw,f/ jyyGjJ yocsdeu
f awmh aeYpOf eHeuf(9;00)em&Duae
nae(5;00)em&Dtxdyg/
HTA

35
5

jrefrmEdkifiH dk;&myef;ynm&Sifrsm;tpnf;tHk;(A[ef;NrdKYe,f) zGJYpnf;wm0efay;tyfyGJtcrf;tem;

(23?3?2013)&ufu jrefrmEdkifiH dk;&myef;ynm&Sifrsm;tpnf;t Hk;


(A[ef;NrdKUe,f)udk zGJUpnf;jcif;tcrf;tem;udk A[ef;NrdKUe,ftaxGaxG
tkyfcsKyfa&;rSL; Hk;? tpnf;ta0;cef;rrSm usif;yjyKvkyfcJhygonf/ tJ'D
zGUJ pnf;wm0efay;tyfjcif;tcrf;tem;udk A[ef;NrdKUe,f taxGaxGtyk cf sKyf
a&;rSL; ;kH ?'kO;D pD;rSL;OD;armifarmifv?S jrefrmEdik if H ;kd &myef;ynm&Sirf sm; tpnf;
t ;kH (A[d)k Ou | OD;armifarmifvjS rif?h 'kOu | OD;wifE,
G (f MqmEG,)f twGi;f
a&;rSL;-OD;jynfausmf[ef?pnf; ;kH a&;rSL;-OD;xGe;f 0if;(rmvumoD;) wGb
J uf
pnf; Hk;a&;rSL;-OD;&Srf;av;?jyefMum;a&;rSL;-OD;vSxGPf;atmifeJY A[ef;
NrdKUe,frS yef;csDyef;yktEkynm&Sirf sm;wufa&mufcMhJ uygw,f/ tcrf;tem;
udk tcrf;tem;rSL;OD;ausmfjzLpHu aqmif&u
G Nf yD;? obmywdtjzpf A[ef;
NrdKUe,f taxGaxGtyk cf sKyfa&;rSL; ;kH ? 'kO;D pD;rSL;-OD;armifarmifvu
S aqmif
&Gucf yhJ gw,f/ obmywd OD;armifarmifvu
S tzGit
hf rSmpum;ajymMum;
&mrSm uRefawmfwNYkd rdKUe,frmS obiftpnf;t ;kH ?pmaytpnf;t ;kH ? trsdK;
orD;pGr;f aqmif&iS rf sm;toif; pwJh toif;tzGUJ rsm;&Sw
d mudo
k ad omfvnf;
jrefrmEdkifiH dk;&myef;ynm&Sifrsm;tpnf;t Hk; &SdcJhonfudk rod&SdygaMumif;?
tckvt
kd Ekynm&Sirf sm;&So
d nfukd od&&dS wJt
h wGuf rsm;pGm0rf;ajrmufaMumif;
ajymMum;cJyh gw,f/ tJ'aD emuf jrefrmEdik if H ;kd &myef;ynm&Sirf sm;tpnf;t ;kH
(A[d)k rS Ou | OD;armifarmifvjS rifu
h ajymMum;&mwGif jrefrmEdik if H ;kd &myef;
ynm&Sirf sm;tpnf;t ;kH (A[d)k udk (2012)ckEpS ?f rwfv(29)&ufaeYrmS ajymif;
vJvmwJah cwfet
YJ nD topfjyKjyefvnfzUJG pnf;cJyh gaMumif;? xdt
Yk wl NrdKU
e,frsm;udv
k nf; topfjyefvnf zGUJ pnf;apcJyh gaMumif;?(2013)ckEpS f rwf
v(29)&ufaeYwGif ESpfywfvnftcrf;tem;usif;yrnf jzpfygaMumif;?
tck zGUJ pnf;xm;wJh jrefrmEdik if H ;kd &myef;ynm&Sirf sm; tpnf;t ;kH [laom

pum;&yfrmS yef;pdu
k yf sKd ;olrsm;? yef;tvSjyiforl sm;ESihf a&maxG;aewJt
h wGuf
tzGJUtpnf;emrnfudk ajymif;vJ&efpDpOfaeygaMumif;? jrefrmEdkifiH dk;&m
yef;ynm&Sifrsm;tpnf;t Hk;(A[dk)&JU vywftpnf;ta0;rSm jrefrmEdkifiH
yef;csD?yef;yktpnf;t ;kH (A[d)k emrnfukd ajymif;vJ&ef ,m,Da&G;cs,fxm;yg
aMumif;? onfx
h ufaumif;rGerf nfeh mrnf &Syd guvnf; emrnfrsm;a&G;cs,f
NyD; A[do
k Ykd ay;ydt
Yk BuHay;Edik yf gaMumif; ajymMum;cJyh gw,f/ tJ'aD emuf
twGi;f a&;rSL; OD;eDyOkd ;D rS ajymMum;&m tcktcsed t
f cgrSm Ou | OD;armifarmif
vSjrif&h UJ BuKd;pm;tm;xkwrf aI Mumifh NrdKUe,feYJ A[dq
k w
kd m vH;k 0 cGjJ cm;vdrYk &
Edkifatmif wpfom;wnf;jzpfaeNyDjzpfygaMumif;? rdrdwdkYaqmif&GufaewJh
tcsdew
f w
kd t
kd wGi;f rSmyif wpfjynfv;kH twdik ;f twmeJY jyyGBJ uD;wpfycJG if;usif;
jyoEdik cf NhJ yD;jzpfygaMumif;eJ?Y &cdik 'f u
k o
nfrsm;twGuf &efyakH iG yef;csDjyyGJ
usif;yum ud,
k phf &dwu
f ,
kd pf m;?ud,
k w
f ikd t
f vSLaiGrsm;?tdraf xmifryI p nf;
rsm; oGm;a&mufvLS 'gef;cJNh yD;ygaMumif;?tJ'aD emuf *syefEidk if aH &aq;toif;
eJU jrefrmEkid if rH S a&aq;ynm&Sirf sm;yl;aygif;umjrefrmEkid if w
H iG f a&aq;jyyGJ
wpfyGJusif;yjyKvkyfEkdif&ef pDpOfvQuf&SdygaMumif; xnfhoGif;ajymMum;cJhyg
w,f/ tJ'aD emuf 'kOu | OD;wifE,
G (f MqmEG,)f u jrefrmEdik if H ;kd &myef;ynm
&Sirf sm;tpnf;t ;kH (A[ef;NrdKUe,f)rS wifajr mufxm;wJh tvkyt
f rIaqmif
pm&if;udk zwfMum;twnfjyKay;&m? Ou |tjzpf OD;vSxP
G ;f atmif?'kOu |
OD;ausmfjzLpH?twGi;f a&;rSL;(1)OD;apma0?twGi;f a&;rSL;(2)OD;oef;pd;k ?jyefMum;
a&;rSL; OD;zdk;qef;?pnf; Hk;a&;rSL; a':&D&Dcif?wGJzufpnf; Hk;a&;rSL;-OD;ae0if;?
b@ma7;rSL; a':at;at;0rf;?pm&if;ppf OD;armifO;D ?ynma&;rSL;OD;cifaZmf
vwf?wGzJ ufynma&;rSL; OD;aexGe;f tygt0iftzGUJ 0if(39)OD;yg0ifwhJ A[ef;
NrdKUe,f ;kd &myef;ynm&Sirf sm; tpnf;t ;kH udk zGUJ pnf;wm0efay;tyfcahJ Mumif;

twnfjyKajymMum;cJhygw,f/
tJ'aD emuf A[ef;NrdKUe,f tpnf;t ;kH 0ifrsm;ud,
k pf m; Ou |-OD;vS
xGPf;atmifu aus;Zl;wifpum;ajymMum;&m<ua&mufvmMuwJh A[ef;NrdKUe,ftaxGaxGtyk cf sKyfa&;rSL; ;kH ? 'kO;D
pD;rSL; OD;armifarmifveS YJ jrefrmEdik if H ;kd &myef;ynm&Sirf sm;tpnf;t ;kH (A[d)k rS
wm0ef&v
dS Bl uD;rif;rsm;? A[ef;NrdKUe,ftwGi;f rSm&Sw
d hJ <ua&mufvmMuwJ?h
yef;csD?yef;ykynm&Sirf sm;tm;vH;k udk aus;Zl;wif&ydS gaMumif;? uRefawmfwYkd
A[ef;NrdKUe,f dk;&myef;ynm&Sifrsm;tpnft Hk;udk (15?3?2013) &ufu
yef;cs?D yef;yk txufwef;ausmif; ukud Kif;? jcif;acsmif;NcrH mS 'Dru
kd a&
pDenf;pepfuspGm a&G;cs,fzGJUpnf;cJhygaMumif;? zGJUpnf;a&;tcrf;tem;udk
A[ef;NrdKUe,ftwGi;f &S?d yef;csD? yef;ykynm&Sirf sm;udk wufa&mufta&G;
cs,fcMH uyg&ef zdwMf um;cJyh gaMumif;? odaYk omf tcsdKUynm&Sirf sm;rSm rwuf
a&mufcJhygaMumif;? b,fvdkyJjzpfjzpf topfjyefvnfzGJUpnf;NyD;wJh tzGJU
tpnf;rSm tzGUJ 0iftjzpf? jyefvnf0ifNyD;ola&m? r0if&ao;olrsm;udyk g?
vm a&mufta&G;cs,fcEH ikd &f efzw
d Mf um;cJyh gaMumif;? rnfou
Yl rkd S rnfonfh
&mxl;udrk S BudKwif&mxm;jcif;r&Sb
d J jyefvnfa&G;cs,fc&hJ jcif;jzpfaMumif;?
xdu
k o
hJ Ykd vGwv
f yfyiG v
hf if;pGm a&G;cs,Nf y;D rdrrd mS Ou |tjzpfta&G;cH&jcif;
jzpfaMumif;? rdrw
d t
Ykd zGUJ tpnf;rSm vlraI &;tzGUJ tpnf;wpfco
k mjzpfaMumif;?
rdrw
d t
Ykd zGUJ tpnf;rSm yg0ifvyk af qmifMuolrsm;rSm vlraI &;todpw
d f &So
d l
rsm;omjyKvkyfEdkifaMumif;? tcGifhta&;udkarQmfvifhNyD; 0ifvmolrsm;tzdkY
rMumcifumvtwGif;rSmyif aemifw&oGm;MurnfjzpfaMumif;? ,cif
tzGUJ tpnf;rSm &efyakH iGtenf;i,f&adS omfvnf; zGUJ pnf;a&;tcrf;tem;udk
wufa&mufvmjcif;r&SdwJhtwGuf? tJ'Dtenf;i,faom &efyHkaiGrsm;udk
arQmfvifhrxm;awmhbJ tzGJUtpnf;topfudk oknupwifcJhaMumif;?
rdrt
d aeeJY rdrt
d zGUJ tpnf;topfukd awmif;yefcsifwmuawmh rdrw
d t
Ykd zGUJ
tpnf;rSm Hk;cef;wnfwnfNidrfNidrfr&SdwJhtwGuf BuHK&mvuf&nfqdkif?
tqifajy&m vu&f nfqikd rf sm;rSmomtpnf;ta0;rsm;jyKvkyMf u&? qH;k jzwf
csufawGcs&? twnfjyK&? jyKvky&f wJt
h wGuf rsm;pGmpdwrf aumif; jzpf&
ygaMumif;? wu,fvo
Ykd m ;kH cef;uav;wpfcef;om&Scd rhJ ,fq&kd if tdajE&&
tpnf;ta0;awGvkyfMu? rsdK;qufopfvli,fyef;csD? yef;ykynm&SifawG
twGuf oifwef;awGay;Mu? ;kH cef;rSm yef;csDum;awGcsdwq
f NJG yD; &efyakH iG
awG&mS Mu? vlraI &;awGvyk Mf u&rSmjzpfaMumif;? uRefawmfww
Ykd pfawG[m
&cdik jf ynfe,fu 'kuo
nfawGukd yef;csDjyyGjJ yoNyD;? oGm;a&mufvLS 'gef;
cJMh uovdk ycku La&ab;twGuv
f nf; yef;csjD yyGrJ sm;jyKvkyNf y;D Ou |BuD;eJY
twl ud,
k w
f ikd u
f ,
kd u
f soGm;a&mufvLS 'gef;cJMh ubl;ygaMumif;/ tckq&kd if
rdw v
D m 'kuo
nfrsm;udv
k nf; oGm;a&mufvLS 'gef;zdYk BudK;pm;Mu&awmh
rSmjzpfygw,f/ uRefawmfwdkYrSmom Hk;cef;uav;wpfcef; &SdcJhr,fqdk&if
aeYpOfawGUMu? tBuHopf mPfopfawG&mS Mu? vlraI &;vkyif ef;awGvyk f
MueJY aysmfp&myg/ tckawmh uRefawmfwrYkd mS ;kH cef;r&Sw
d t
hJ wGuf A[ef;
NrdKUe,ftwGi;f rSm&Sw
d hJ uRefawmh oli,fcsif;? nDtpfu?kd armifErS yef;csD
q&m? yef;ykq&mtm;vH;k udk tdyrf ufwpfcv
k o
kd m xm;vdu
k yf gawmhvYkd
awmif;yef&if; ed*Hk;csKyfvdkuf&ygw,fvdkY ajymMum;cJhygw,f/
HTA

ief;awGtay:rSm rSerf eS u
f efuef qufvuf aqmif&u
G o
f mG ;r,fq&dk if uRefawmft
h aeeJY b,ftzGUJ tpnf;rqk?d b,fou
Yl rkd qkd tultnDay;rSmjzpfygw,f/ 'Dtay:rSm uRefawmft
h aeeJY yk*K v
d pf rJG yg&Syd gbl;/ uRefawmfu
h kd
c edk v
D aYdk jym&atmifuvnf; v,fwpfuu
G o
f rd ;f xm;wmr&So
d vk?d tdrw
f pfuu
G rf S usL;ausmNf y;D ,lxm;wmr&Syd gbl;/ uReaf wmfvuf&v
dS yk af ewJv
h yk if ef;awGu [kw
d ,fvyk if ef;? c&D;oGm;vkyif ef;eJY awmifwufvyk if ef;rsm;omjzpfygw,f/
ukdxifausmftaeeJY a&SUqufNyD; jynfolYtusKd;jyKvkyfief;awG vkyfaqmifr,fqkd&if yl;aygif;yg0ifzkdY&nfrSef;xm;ygw,f/ (vlxktwGufaumif;usKd;udkajymwmyg) uRefawmfajymcsifwmuawmh 'DavmufygyJ/ rD'D,mawGudk
uRefawmft
h aeeJY xyfraH jymMum;csifwmuawmh ]]udkxifausmfeJY uRefawmf aiGa&;aMu;a&;wpfpkHwpf&mrS rygbJeJY ausat;w,fqkdwmudk uRefawmfhtaeeJY twdtvif;ajymMum;csifygw,f}}}[k ajymqko
d mG ;onf/
ESpfzuftjyeftvSefw&m;pGJqkdxm;NyD; trI(4)csdef;ajrmufwGif ausat;cJh&jcif;ESifhywfoufNyD; (2007)ukefaps;EIef;usqif;a&;tzGJUacgif;aqmif ukdxifausmfrSvnf; ]]uRefawmfwkdY udkodef;EkdifeJY tjyeftvSef
nd EdiI ;f NyD;awmhrS ausat;cJMh uwmjzpfygw,f/ uRefawmfww
Ydk idk ;f jynfrmS vuf&&dS adS ewJh Ekid if o
H m;pD;yGm;a&;vkyif ef;&Siaf wGukd rGaJ tmifvyk v
f rYdk &bl;/ aemuf qif;&Jatmifvyk v
f Ydk r&bl;/ uRefawmfwYdk Ekid if o
H m;awGcsrf;omzkv
Yd w
dk ,f/
uRefawmfwkdY EkdifiHom;vkyfief;&SifawGcsrf;omzkdYvkdovkd usefwJhtaMumif;trsKd;rsKd;eJY 'DEkdifiHrSmajcukyf,lxm;wJh EkdifiHjcm;om;c kdeDawG&Sdw,f/ 'DvlawG uRefawmfwkdYEkdifiHom;awGtay:rSm aumif;usKd;jyKzkdYvnf;vkdw,f/
EkdifiHwum pHcsdefpHnTef;awGeJYvkyfzkdYvnf;vkdw,f/ uRefawmfwkdY b,folYtay:rS trkef;w&m;eJY wkdufckdufwmr[kwfbl;/ jyKjyifajymif;vJaewmyJjzpfw,f/ uRefawmfwkdYtaeeJY wkdif;jynfaumif;atmif uRefawmfwkdYEkdifwJh
bufuvkyaf ewmyg/ uko
d ed ;f Ekid ef YJ ausvnfwo
hJ abmw&m;uawmh e*ku
d vnf; uRefawmfweYdk o
YJ el YJ bmjy emrSr&Syd gbl;/ oHo,av;wpfcek yYJ wfoufNyD; jzpfcw
hJ u
hJ pd rSm 'D[mu uRefawmfwYdk rausat;p&mtaMumif;r&Syd gbl;/
olejYJ zpfcw
hJ u
hJ pd u uRefawmft
h aeeJY pmrzGUJ avmufygbl;/ uRefawmf tmPm&Siv
f ufxufrmS vrf;ay:rSmwifbJ rao w
Hk r,f w&Gww
f u
dk t
f qGcJ &H wmawG? ppfaMuma&;rSm u
dk Ef u
S cf &H wmawGtrsm;BuD;yg/ udo
k ed ;f Ekid f
uRefawmfu
h kd vkyw
f [
hJ mu xifausmf(c)ausmfxiftaeeJY b,fvrdk rS cHpm;&ygbl;/ okaYd omf Ekid if aH &;*kPo
f u
d m t& tJ'aD eYu jzpfwu
hJ pd rSm owif;rD',
D mrsm;? Ekid if aH &;tzGUJ tpnf;rsm; tm;vk;H &Sw
d t
hJ wGuf uko
d ed ;f Ekid u
f v
kd nf;
uRefawmfarw m&yfccH yhJ gw,f/ uRefawmft
h aeeJY bmrStmCmwr&So
d vkd jzpfNyD;wJt
h csderf mS vnf; bmrS tmCmwr&Syd gbl;/ 'Dausat;wJu
h pd u uRefawmfwEYdk pS zf ufMum;rSm ESpOf ;D wnf;od eHk rYJ &bl;/ uRefawmfwEYdk pS zf UJG wnf;
od eHk rYJ &bl;/ jzpfcw
hJ jhJ y emu wpfEidk if v
H ;Hk odw,f/ t"duu pwkw r@Kdijf zpfwhJ owif;rD',
D mawGa&SUrSmjzpfomG ;w,f/ tJ't
D wGuf owif;rD',
D ma&SUrSm &Si;f vif;&jcif;jzpfaMumif;}}udx
k ifausmfrS ajymMum;oGm;onf/
rif;atmifatmif
if;aemuf owif;rD',
D mrsm;\ ar;jref;csufrsm;udk jyefvnfajzMum;MuNyD; tcrf;tem;udk yk o
f rd ;f cJo
h nf/

36

43

txl;tpDtpOftjzpf yGx
J w
k v
f molrmS tdik ;f \ orD;jzpfol yef;EkysdKar(yifu)D jzpfNyD; odik ;f odik ;f 0dik ;f 0dik ;f jzifh
pifwifvmjcif;jzpfonf/
jrykPr maiG&wktpDtpOfwiG f tqdak wmfapmzd;k cGm;ESihf ,la&eD,t
H zGUJ wd\
Yk wifqufrjI zifh xl;xl;jcm;jcm;&Sd
vSovd?k a0zefrrI sm;vnf;&Scd o
hJ nf/ tvm;wl*w
D rdwt
f zGUJ ESiw
hf zJG ufvnf; ygazmfrif(h ef)rsm;ESihf ajzazsmfwifquf
cJo
h nf/ jrykPr maiG&wkwiG f wifqufcahJ om jyufv;kH rsm;onf vuf&jdS zpfay:aeaom Edik if aH &;tajctaersm;udk
wif[yfapjcif;aMumifh pdk;&drfruif;aom [efyefrsm;vnf;&SdcJhonf/

24

xl;jcm;rIwpfckrSm pifjrifhay:wGif Zm*emtm; Prince Claus Award qkudk csD;jrifhcJhjcif;jzpfonf/


]]tqdyk gqkEiS yhf wfouf Zm*emrSaus;Zl;wifygw,f/ uRefawmf jrefrmvlrsdK;wpfa,muftaeeJyY J jzpfjzpf?
ta&SUawmiftm&Su tm&Som;wpfa,muftaeeJyY jJ zpfjzpf 'D Prince Claus Award [m urmay:rSm tEkynm&Sif
tm;vH;k twGuf tjrifrh m;qH;k qkwpfcjk zpfygw,f/ d;k &mtEkynm&Siaf wGtwGuf tjrifrh m;qH;k qkvo
Ykd wfrw
S yf gw,f/
uRefawmfwjYkd refrmEdik if rH mS yxrqH;k &&Scd w
hJ hJ tEkynm&Siu
f awmh uAsmq&mBuD;q&mwifr;kd jzpfygw,f/ tJonfh
tcsed w
f ek ;f u q&mu tar&duefEikd if rH mS a&muf&adS eNy;D 'Dqu
k &kd Ny;D wJah emufrmS q&mvnf; uG,v
f eG o
f mG ;ygw,f/
tckuRefawmfvnf; qk&NyD;NyDqakd wmh tajctaeraumif;ygbl;/ (&,fvsuf)/ uG,v
f eG cf geD;&if vdu
k af y;ovm;
rodb;l cifAs/ tJonfawmh b,fvykd jJ zpfjzpf jrefrmvlrsdK;wpfa,muftaeeJY Prince Claus Award udk (2013)ckEpS f
twGuf csD;jr ifch &H wJt
h wGuf aus;Zl;wifygw,f/ uRefawmfw&Ykd UJ azsmfajzyGt
J pDtpOfrsm;udk qufvufpI m;ay;
awmfrlMuygcifAsm/ aus;Zl;wifygw,fcifAsm;[l ajymMum;cJhonf/}}
jrykPr maiG&wkajzazsmfyu
JG kd bdb
k t
kd ifwmwdwrf if(h ef)rS pDpOfwifqufjcif;jzpfNyD; SKY NET rS wdu
k f u
kd f
xkwfvTifhrIaMumifh jrykPrmtzGJUtm; *kPfjyKqkaiGrsm;vnf; y&dowfrsm;rS csD;jrifhcJhMuonf/
jrykPrm\tjrifhqHk;0ifaMu;rSm usyfig;aomif;jzpfonf/
p m rs uf ES m (44) odYk

You might also like