ઋધ઴ ણચંતનના વાંધનધ્મભાં

ફેઈભાની નશં, ઈભાનદાયીનો ભાગગ અ઩નાલીએ

ક્યાયે ક એવુ ં રાગે છે કે જરદી અને અધધક કભાણી કયલા ભાટે

અપ્રભાણણકતાનો પ્રમોગ કયલો જરૂયી છે , કાયણ કે ધનલાન રોકોભાંથી અધધકાંળ એલા
દે ખામ છે કે જેભના ક્રિમાકરા઩ભાં ફેઈભાની દે ખામ છે . પ્રભાણણક રોકોભાંથી ઘણાખયા
ગયીફ જ દે ખામ છે . તેથી વાભાન્મ બુદ્ધિથી એભ વભજામ છે કે આ઩ણે ઩ણ જો
પ્રભાણણક યશીશુ ં તો ગયીફ ફની જઈશુ,ં કાયણ કે આજે ધનની ફોરફારા છે . ધનના
આધાયે જ અધધક સુધલધા-વાધન, વપ઱તા તથા વન્ભાન પ્રાપ્ત થામ છે . તેથી સ્થ ૂ઱
બુદ્ધિથી સ્સ્થધતનુ ં અલરોકન કયનાયા ફહભ
ુ તી રોકો વાભાન્મ યીતે તે જ ઘયે ડને
અ઩નાલી રે છે , જે આડોળ઩ાડોળના રોકો ઩ણ અ઩નાલતા જોલાભાં આલે છે .
આજની વ્મા઩ક ક્ષેત્રભાં પેરામેરી ફેઈભાનીનુ ં મુખ્મ કાયણ છે .

લસ્તુસ્સ્થધતની ઝીણલટથી ત઩ાવ કયલાથી બુદ્ધિભ્રભ થઈ જલો સ્લાબાધલક

છે . ફેઈભાનીનુ ં ગૌયલ સ્લીકાયીને રોકો બુદ્ધિભ્રભથી ગ્રસ્ત જ થઈ ગમા છે . લાસ્તલભાં
એવુ ં છે જ નશં. ફેઈભાનીથી ધન કભાઈ ળકાતુ ં નથી. કભાઈ રેલાભાં આલે તો તેને
સ્સ્થય યાખી ળકાતુ ં નથી. રોકો જે ગુણોથી કભામ છે , તે ફીજા જ (ગુણો) છે .
ફેઈભાનીની આડભાં કોઈ અમોગ્મ રાબ રી રેલાભાં આલે તો તેનો અથગ એલો નથી કે
તેન ુ ં ઩ક્રયણાભ રાબદામક આલે છે . વાશવ, શૈમા ઉકરત, સ ૂઝબ ૂઝ, ભધુય બા઴ણ,
વ્મલસ્થા આક્રદ એલા ગુણો છે , જે ઉ઩ાર્જન કયે છે . ફેઈભાની તો અ઩મળ, અધલશ્વાવ,
ઘ ૃણા, અવશમોગ, યાજદં ડ, આત્ભગ્રાધન આક્રદ દુષ્઩ક્રયણાભો જ ઉત્઩ન્ન કયે છે . લસ્તુત:
રોકો વદ્ગુણોના આધાયે કભામ છે . ફેઈભાનીનુ ં તાત્઩મગ છે ફીજાને દગો દે લો. આ ત્માયે
જ ળક્ય છે , જ્માયે તેના ઉ઩ય ઈભાનદાયીનુ ં આલયણ ચડાલી દે લાભાં આલે કોઈને
ત્માયે જ છે તયી ળકામ, જ્માયે તેને આ઩ણી ઈભાનદાયી અને ધલશ્વવનીમતા ધલ઴ે
આશ્વાવન આ઩લાભાં આલે.

http://rushichintan.com
ઋધ઴ ણચંતનના વાંધનધ્મભાં

જો કોઈને એલો ળક થઈ જામ કે ઩ોતાની વાથે ફેઈભાની કયલા ભાટે

ં ૂ ાઈ યહ્યા છે , તો તે છે તયાળે નશં અને ચારાકીથી ભ઱તો રાબ ભ઱ી
તાણાલાણા ગથ
નશં ળકે . ફેઇભાનો ત્માયે જ રાબદામક થઈ ળકે , જ્માયે તેને ઈભાનદાયીનો અંચ઱ો
ઓઢાડી વાયી યીતે છુ઩ાલી રીધી શોમ. અવણરમત પ્રગટ થઈ જામ છે ત્માયે
ફેઈભાની કયનાય ભાત્ર તે વભમ ઩ ૂયતો જ નશં, ઩યં ત ુ વદાને ભાટે રોકોનો ધલશ્વાવ
ખોઈ ફેવે છે અને રાબ ભે઱લલાને ફદરે ઊરટાની ખોટ ખામ છે .

ફેઈભાનીનુ ં પ્રધતપ઱ ઘ ૃણા, અધલશ્વાવ, અવશમોગ, યાજદં ડ છે . તેભાં

ઉ઩ાર્જનની કોઈ ક્ષભતા નથી. ઉ઩ાર્જન તો વદ્ગુણથી થામ છે . તેભાં જ ઉત્઩ાદનનાં
તત્લો વભામેરા છે . વંવાયભાં ભોટાં કાભ, ભોટા વ્મા઩ાય, ભોટાં
આમોજન, ઈભાનદાયીના આધાય ઉ઩ય જામ્માં, લધ્માં અને વપ઱ થમાં છે . જેણે
઩ોતાની ધલશ્વવનીમતાની છા઩ ફીજા ઉ઩ય ઩ાડી દીધી, વાયી, વાચી, ખયી ચીજો
લાજફી બાલે આ઩ી અને વ્મલશાયભાં પ્રભાણણકતા ધવિ કયી દીધી તો રોકો તેના
ઉ઩ય મુગ્ધ થઈ જામ છે અને વદાને ભાટે તેના ગ્રાશક,પ્રળંવક અને વશમોગી ફને છે .

ઉન્નધતનુ ં યશસ્મ આ જ છે . જેનાભાં પ્રભાણણકતા છે તેન ુ ં બધલષ્મ ઉજ્જ્લ઱

છે , ઩યં ત ુ જે ઩ોતાની મ ૂખગતાના કાયણે ફદનાભ થઈ ગમો તેનો યક્ષક તો ઈશ્વય જ છે .
આજના ધભત્ર કારે દુશ્ભન ફનળે. કારના ધભત્ર ઩યભ ક્રદલવે ધતયસ્કાય કયલા રાગળે
અને છે લટે કોઈ તેનો વાચો ધભત્ર કે વશમોગી નશં યશે. સ્લાથગને ભાટે ખુળાભદ કયનાય
઩ણ નફ઱ા વભમે કાભ નશં આલે. ધલશ્વાવ કયીને જોખભ ઉઠાલલા ભાટે
઩ેરાં ‘ખુળાભધતમા’ ધભત્રો ઩ણ વભમ આવ્મે તૈમાય નશં થામ.

આ઩ણી એ ભ્રભ કાઢી નાંખલો જોઈએ કે ફેઈભાનીથી જ કભાઈ ળકામ

છે . તે ળયાફની જેભ ઉત્તેજના ભાત્ર છે , જેનાથી છે તયનાય અને છે તયાનાય ફન્ને
બુદ્ધિભ્રભભાં ગ્રસ્ત થઈ જામ છે .

http://rushichintan.com
ઋધ઴ ણચંતનના વાંધનધ્મભાં

નળો ઊતયતાં નળાફાજની જે ખયાફ શારત થામ છે એલી જ શારત

઩ોર ખ ૂરી જલાથી ફેઈભાન ભાણવની ઩ણ થામ છે . તેનો કાયબાય યશેતો નથી, કોઈ
ગ્રાશક કે વશમોગી યશેતો નથી. દૂધભાં ઩ાણી અને ઘીભાં લેજજટે ફર ભે઱લનાય ત્માયે
જ કભાઈ ળકે , જ્માયે તે વોગંદ ખાઈને ઩ોતાની ઈભાનદાયી અને ચીજના
અવરી઩ણાનો ધલશ્વાવ ફંધલે છે અશં જ ઈભાનદાયી અને ધલશ્વાવનો ધલજમ છે . જે
કભાઈ રીધુ ં તેનો આધાય ધલશ્વાવ જ શતો.

જો આ રોકો ઩ોતાની દુકાન ઉ઩ય ઩ાણી અને આયાનો રોટ ભે઱લેલ ુ ં દુધ કે
બે઱વે઱લારા ઘીનુ ં વાઈન ફોડગ રગાલે અને ઩ોતાની લસ્તુના દો઴ો પ્રગટ કયે , તો
ખફય ઩ડે કે શુ ં ફેઈભાનીથી કંઈ કભાઈ ળકામ છે ખરું ? ‘લેસ્ટન્ડ લોચ’ કં઩નીની
ઘક્રડમા઱ો, પોડગની ભોટયો, ઩ાકગયની ઩ેનો ભંઘી શોલા છતાં રોકો ખુળીથી ખયીદે
છે , કાયણ કે લસ્તુની પ્રભાણણકતા ઉ઩ય શયકોઈ બયોવો કયે છે . તેની ક્રદનપ્રધતક્રદન
ઉન્નધત થતી જામ છે . તેનાથી ઊરટું નકરી, કભજોય તથા ખયાફ ચીજો લેચનાયા
ક્રદલવે ક્રદલવે દે લાણ઱માં થતા જામ છે , ધભરકત ગુભાલે છે અને પયીથી તે ફદનાભીને
કાયણે નવુ ં કાભ કયી ળકલાભાં વપ઱ થતા નથી. ફેઈભાની રાંફો વભમ ગુપ્ત યશી
ળકતી નથી ઩ાયાને ઩ચાલી ળકાતો નથી તથા ઩ા઩ને છુ઩ાલી ળકાતુ ં નથી. પ્રગટ
થતાં જ ફન્ને બાયે કષ્ટ આ઩ે છે .

વ્મા઩ાયની જેભ જ જીલનના શયક્ષેત્રની વપ઱તાનુ ં ટકાઉ઩ણુ ં કઠો઱

શ્રભ, વદ્ગુણ, વદ્વવ્મલશાય, વચ્ચાઈ, ઈભાનદાયી અને પ્રભાણણકતા ઉ઩ય યશેલ ુ ં છે .
ચારાકીથી એકાદલાય કોઈને ચભત્કૃત કયીને ઩ોતાનુ ં ધાયું કાભ કયાલી ળકામ, ઩ણ તે
રાબને સ્સ્થય યાખી ળકતો નથી. ચોય, ડાકું, ણખસ્વાકાતરુ લગેયે ળરૂઆતભાં ફહુ ઩ૈવા
કભામ છે , ઩ણ આ કભાણીને સ્સ્થય યાખલી કે તેનો વદુ઩મોગ કયલો તેભના લળભાં
નથી. લાદ઱ાના ઩ડછામાની જેભ અનીધતની કભાણી ઩ણ અ઩વ્મમ અને વ્મવગનોભાં
જોત જોતાંભાં ખરાવ થઈ જામ છે .

http://rushichintan.com
ઋધ઴ ણચંતનના વાંધનધ્મભાં

વં઩ધત્તથી નશં, ઩યં ત ુ વદ્બુદ્ધિ અને વત્પ્રવ ૃધત્તઓથી ઉન્નધત થામ છે .

ધનલાન નશં, ચાક્રયત્રલાન સુખ ભે઱લે છે . ઈભાનદાયીથી કદાચ ઓછી કભાણી
થામ, તો ઩ણ અનીધતથી અધધક કભાલા કયતાં શ્રેમસ્કય છે . ઩યવેલાની કભાણી
ફુરેપારે છે અને શયાભનો ઩ૈવો ઩ાણીના ઩ય઩ોટાની જેભ નષ્ટ થઈ જામ છે . એટલુ ં જ
નશં, ધલદામ ઩છી ફહુ જ પ્રશ્ચાત્તા઩, વંતો઴ અને અ઩મળ મ ૂકીને જામ છે .

ફેઈભાનીથી ધન કભાઈને ધનલાન ફનવુ ં જરૂયી નથી. વંવાયભાં

અધધકાંળ રોકો ગયીફ જ છે . આ઩ણે ઩ણ તેઓભાંના એક યશીએ, તો શુ ં નુકવાન
છે ? ઩યં ત ુ લાસ્તધલકતા એ છે કે ભાત્ર ધન જ નશં, સ્લાસ્્મ, વંતો઴ અને વન્ભાનના
ક્ષેત્રે ઩ણ ચાક્રયત્રલાન અને ઈભાનદાય રોકો જ વમ ૃિ અને વપ઱ ફને છે . વપ઱તા
પ્રાપ્ત કયી રેલી એટલુ ં જ ઩ ૂયતુ ં નથી. તેનાથી આત્ભવંતો઴, જનક્લ્માણ અને
સ્લાસ્્મ ઩યં ઩યાનુ ં અણબલધગન થવુ ં જોઈએ. વાચી યીતે પ્રાપ્ત કયે રી વપ઱તા જ
લાસ્તધલક વપ઱તા છે . જો કોઈ પ્રકાયની ઉન્નધત કે ઉ઩રબ્ધધ અમોગ્મ યીતે કયી
શળે, તો ફીજા અનેકોને એવુ ં જ કયલાની ઇચ્છા થળે અને વભાજભાં એક એલી પ્રથા
ચાલુ ં થઈ જળે, જે દયે કને ભાટે અક્રશતકય ઩ક્રયણાભ જ ઉત્઩ન્ન કયતી યશેળે.

વદ્ગુણોનુ ં ખાતય અને વચ્ચાઈનુ ં ઩ાણી ઩ાઈને જ વ્મસ્ક્લતત્લનો છોડ લધે

છે અને ફુરેપારે છે . જાદુથી શથે઱ીભાં વયવલ દે ખાડી તો ળકામ છે , કૌતુક તો જોઈ
ળકામ છે , ઩ણ તેન ુ ં તેર કાઢીને ધન કભાઈ ળકામ તે વંબલ નથી. ફેઈભાનીનો
ચભત્કાય તો જોઈ ળકામ છે , ઩ણ તેને વશાયે વાચી પ્રગધત અને સ્સ્થય વં઩દાનો રાબ
ઉઠાલી ળકાતો નથી. જોએ આ઩ણે લસ્તુત: કંઈ કશેલા રામક અને આનંદદામક
ઉ઩રબ્ધધઓ પ્રાપ્ત કયલા ભાગતા શોઈએ, તો એક જ યસ્તો છે કે આ઩ણે ઈભાનદાયી
અને બરભનવાઈને જીલનનીધતની જેભ હ્રદમંગભ કયીએ, વદ્ગુણોની વં઩દાથી આ઩ણા
વ્મસ્ક્લતત્લને સુવજ્જિત કયતા યશીએ.

http://rushichintan.com
ઋધ઴ ણચંતનના વાંધનધ્મભાં

જે યીતે રૂધ઩માના ફદરાભાં દુકાનો ઉ઩ય લેચાતી ચીજો આવાનીથી

ખયીદી ળકામ છે , તે જ યીતે વદ્ગુણોના મ ૂ્મ ઉ઩ય પ્રગધતની કોઈ઩ણ ક્રદળાભાં
ઝડ઩થી અગ્રેવય થઈ ળકામ છે .
ફેઈભાનીની નીધતયીધત સ્લીકાયલાનુ ં ઩ક્રયણાભ ઩ોતાને ભાટે ધલ઩ધત્ત અને
વભાજને ભાટે દુગગધતના રૂ઩ભાં પ્રગટ થળે. આ કંટકછામા ઩ંથે ચારલા કયતાં એ જ
લધુ વારું છે કે તે ભાગે ચારનાયાની દુગગધત જોઈએ અને એટરાંથી જ વાલધાની઩ ૂલગક
લતલ
ગ ા રાગી જઈએ. ઇધતશાવના કોઈ ઩ણ ઩ાના ઉ઩ય આ ત્મ જોઈ ળકામ છે કે
ધલભ ૂધતઓ અને વં઩ધત્તઓનો રાબ ભાત્ર તેઓને જ ભ઱ે છે કે જેઓ
વદ્ગુણી, ચાક્રયત્રલાન અને ઈભાનદાય છે .

http://rushichintan.com