You are on page 1of 40

tcsyfy-kd (C)odUk

yckuL OD;tH;k azpmayqkEiS yhf wfouf Ekid if aH wmf0efBu;D csKyaf [mif; OD;cifeG t
Yf m;
awGq
Y akH r;jref;&m OD ; cif G e f Y /
/ Ekid if aH wmfu rvkyaf wmhb;l qd&k if private u vkyf
&rSmaygh/
OD ; jrwf c d k i f / / olu vSLcJhwmu EkdifiHawmfudk vSLcJhwmav/
OD ; cif G e f Y /
/ [kww
f ,f/ Ekid if aH wmfuv
kd LS NyD;awmhrS olu ynm
a&;? usef;rma&;eJY usefwJh[mawGaygh/ txl;ojzifh jrefrmpmAs/ jrefrm
pmudk tm;ay;w,f/
OD ; jrwf c d k i f / / [kwf/ jrefrmpm*kPfxl;awGudk olay;w,f/
OD ; cif G e f Y /
/ tJ'gudk tm;jyKxm;wm/ jrefrmpmjrifhwifa&;aygh/
vSLwmu EkdifiHawmfudk vSLvdkufwmudk;As/ oluae aemufxyf xyf
Ny;D awmh xnf&h ifxnfrh ,fqNkd y;D aygh/ aemufawmh twd;k awGwufvm w,f/
tJ'Dwkef;u twdk;uawmh tpdk;&ursm;wmudk;As/
OD ; jrwf c d k i f / / tcku twdk;u enf;oGm;NyD/
OD ; cif G e f Y /
/ tck EkdifiHawmfu r,lawmhbl;qdkawmh tzGJU
tpnf; wpfck,lvdkufayghAsm/ cifAsm;wdkYpma&;q&mtzGJUvdk tzGJUtpnf;
wpfcku ,lvdkufaygh/
OD ; jrwf c d k i f / / 'gayr,fh olvSLwmu EkdifiHawmfudkvSLcJhwm
t"dym,fu wpfrsKd;ajymif;oGm;r,f/
OD ; cif G e f Y /
/ at;ayghaemf/ trSefawmh EkdifiHawmfudk vSLwmAs/
uRefawmfeYJ xDvmppfoal yghAsm/ tJ'w
D ek ;f u xDvmppfov
l nf; &Sw
d t
hJ csde/f
uJ xDvmppfolBuD; ...AdkvfrSL;BuD;pdk;GefY 'gawmh uRefawmfwdkYqufNyD;
taumiftxnfazmfay;&atmif/ aumif;wJh&nf&G,fcsufeJYvkyfwm
tifrwefaumif;ygw,f/ wpfESpfwpfBudrf/ uRefawmfu &efukefrSmvkyf
&ifvnf; &efukefrSmwufw,f/ yckuLrSmvnf; wufw,f/
OD ; jrwf c d k i f / / yxrqHk;ESpfu AdkvfcsKyfBuD; yckuLudk vmw,f
av/
OD ; cif G e f Y /
/ aumif;aom&nf&G,fcsufawGAs/ aumif;wmudk
bmvdkYqufrvkyfovJ rodbl;/ vlyk*dKvftpGJeJYawmh rvkyfeJYavAs/
uReaf wmfvyk w
f ,fqw
kd m uReaf wmfu
h ,
kd u
f sK;d twGuf vkyw
f mrS r[kww
f m/
wdkif;jynftwGufav/
OD ; jrwf c d k i f / / tck[mu tJ'DvdkrsKd;awGjzpfaew,f/ a&SUvlvkyf
cJhwm aemufvlrvkyfbl;qdkwJhrlawG jzpfaeMuw,f/
/ tJ'gu b,fwdkif;jynfrSmrS r&Sdbl;As/ 'gayr,fh
OD ; cif G e f Y /
aumif;vm;? raumif;bl;vm;qdkwmudk Munfhayghav/ raumif;bl;qdk
&if raumif;wmawmh r,leJYayghav/ aumif;wJh[mqdk&if vkyfoifhwm
ayghAsm/
OD ; jrwf c d k i f / / awmfawmfrsm;rsm;u aumif;aom change jcif;
r[kwfbJ change ukefMuw,f/
OD ; cif G e f Y /
/ 'gawmh t,ltqtrsKd;rsKd;ayghAsm/
OD ; jrwf c d k i f / / OD;av;tH;k omod&if olawmh pdwaf umif;rSm r[kwf
bl;vdkY/ oluawmh ,Hk,HkMunfMunfeJY EkdifiHawmfudk vSLcJhwmvdkY/

yckuLOD;tHk;azpmayqkESifhywfouf
EdkifiHawmf0efBuD;csKyfa[mif;OD;cifGefY a0zefoHk;oyfajymMum;

OD ; cif G e f Y /
/ [kwfw,f/ olu vldk;BuD;As/ uRefawmfuae
]]OD;av; ...bk&m;udkvnf; vSLOD;av/ bmoma&;eJYywfoufNyD; vSL
OD;av}}vdkY ajym&w,f/ usefwJh[m vSLr,fwJh/ bk&m;udk uRefawmf
rvSLbl;wJh/ tJ'DvdkAs/
OD ; jrwf c d k i f / / vlUuefYvefY/ oabmawmh aumif;ygw,f/
OD ; cif G e f Y /
/ pdwfxm;ajzmifhw,fav/ i,fwkef;uawmh qdk;cJh
wmayghAsm/ xkwNf yD;awmhukd ajymwmyJ/ i,fi,fwek ;f u ol b,fvq
kd ;kd cJh

tcsyyf akd emufausmzk;H rS0efBuD;csKyfa[mif;OD;cifGefYonf yk*vduowif;pm?yk*vduowif;*sme,ftcsdKU\a&;om; azmfjycsuf


tcsd K UES i f h y wf o uf xd k o d k Y a0zef a jymMum;vd k u f j cif ; jzpf o nf /
ta&;tom;awG? olwyYkd aHk zmfwmawGu tawmfq;kd w,fAs/ Edik if aH wmftpd;k &qdw
k m ol[
Y mol b,fvt
kd pd;k
&yJjzpfjzpfayghAsm/ EdkfifiHawmf&JUOaoQmifyJAs/ wav;wpm;&Sd&r,fAs/ rBudKufwJhtcsufudk azmfjywmu azmfjywm
yJav/ 'gayr,fh av;pm;rIawmh&&dS r,f/ tcku tukev
f ;Hk vlprG ;f aumif;awGvyk Nf yD; tukev
f ;Hk u csaeMuwmAs/
raumif;bl;As/ awmfawmfqdk;w,fAs/
Ethics uawmhr&Sa
d wmhb;l As/ uRefawmfxifwmawmh Ethics udek m;rvnfb;l xifygw,f/ bmjzpfvv
Ykd nf;
qdkawmh wcsdKUuav;awG vmNyD;tifwmAsL;vkyfcsifw,f/ rif;u b,favmufMumNyDvJ/ *sme,fvpfvkyfcJhwm/

w,fqdkwmawG/ axmifvnf; b,fvdkuscJhw,fqdkwmawG/ axmifxJ


rSm b,fvakd ecJw
h ,fqw
kd mawG tukev
f ;kH avQmufajymwmyJ/ vlaumif;
BuD;As/ vlajzmifhBuD;/
OD ; jrwf c d k i f / / tJ'q
D u
k kd Ekid if aH wmfu wm0efr,lawmhb;l qdak wmh
AdkvfcsKyfBuD;udk oGm;owd&w,f/ AdkvfcsKyfBuD;od&ifvnf; pdwfaumif;rSm
r[kwfbl;vdkY/
OD ; cif G e f Y /
/ uRefawmfawmh pdwfxJ b,fvdkrSr&Sdawmhygbl;As/

uRefawmfuESpfESpfavmuf&SdygNyDwJh/ bmoifwef;
wufcJhovJ/ bmoifwef;rSrwuf&ao;bl;wJh/
tJ'gqdkrif; *sme,fvpfr[kwfao;bl;uGmvdkY/ rif;eJY
awmh tifwmAsL;rvkyfcsifbl;uGmvdkY ajymvdkuf&
w,f/
b,frD'D,mu b,fvdk?b,f*sme,fu b,f
vdkqdkwmtajctaeu uRefawmfodaeNyD;om;yJ/
jyem r&Syd gbl;/ wcsdKUusawmhvnf; odyNf yD;awmh
em;rvnfbl;ayghAsm/ ar;wmudku ar;ykHar;enf;
em;rvnfbl;av;/ olwdkYar;wmudku wpfrsdK;av/
uav;awGayghAsm/ ar;cGef;xkwfqdk&if ar;cGef;
xkwfcdkif;vdkufwmyJav/ olYudk t,f'Dwmu cdkif;
vdu
k w
f mud;k / oluvnf; ar;cGe;f xkww
f myJ&dS w,f
avAs/ ar;cGef;xkwfykHxkwfenf;u vlay:udkMunfh
NyD; b,fvdkxkwf&rvJqdkwm rcGJjcm;wwfbl;As/
i,f v nf ; i,f ? tawG U tBuH K vnf ; r&S d
&S m bl ; av/ 'gawmh 'D v k d y J jzpf r S m aygh A sm/
'DvkdeJYcifAsm;wdkYu avhusifh&if;? oifay;&if;eJY
wjznf;jznf;tqifhjrifh&rSmayghAsm/
bmjzpfvdkYvnf;qdkawmh awmfawmfrsm;rsm;u
odyfem;rvnf&Smbl;As/ olwdkYrodvdkYyg/ 'Dtwwf
ynmawGvnf; ruRrf;usifbl;avAsm/ ruRrf;
usifawmhar;ykaH r;enf;av;awGuvnf; rwwfb;l
ayghAsm/a&;ykHa&;enf;av;awGuvnf; rwwfbl;
ayghAsm/ a&;ykHa&;enf;av;awGuvnf; rwwfbl;
ayghAsm/ r[kwfbl;vm;/ yGJoGm;&ifBuHKwJhtcgrSmvm
&ifawmh rajzvdkYraumif;awmhajz&wmaygh/tvdkawmfjynfhausmif;uRefawmfa&mufoGm;w,f/ uxdefayhgAsm/
tJ'rD mS vnf; aumifav;awGuar;wmayghAsm/ rar;wwfb;l av/ uRefawmfp;kd &drw
f mu uRefawmfajzwmwpfrsdK;?
a&;wmwpfrsdK; jzpfaerSmpdk;vdkY/
0efBuD;csKyfa[mif;OD;cifGefYajymMum;csuf)

vlev
YJ rf;

tJ'gaMumifh ajymwmaygh
vrf;uaumif;vGef;&if raumif;ygbl;vdkY
vlawGuvnf; cufom;yJ
vrf;Murf;awmh Murf;vdkY
vrf;aumif;awmh armif;vdkY
aoNyDq&m . . ./
vrf;[mvlawmfawmfjzKef;w,f
vl[m vrf;awmfawmfjzKef;w,f/
www.snapshot-news .com

twG?J 4 ? trSwf ? 57 ? 18 1. 1 2. 013 (wevFm)

ykodrfarmifa&Trl

vlxak ':trmarG;aeYtcrf;tem;
blred ufoefae&mrSejf zpfonfU
awmifav;vH;k wGif
jyefvnfusi;f yrnf
owif;pmq&mrBuD; vlxak ':trm\
arG ; aeY t crf ; tem;ud k 2013 Ed k 0 if b m
(29)&ufwGif tr&yl& awmifav;vHk;
ausmif;wdkufwGif blrdeufoefae&mrSef
tjzpf jyefvnfusif;yawmhrnfjzpfaMumif;
od&Sd&onf/ q&mrBuD; vlxka':trm\
arG ; aeY t crf ; tem;ud k q&mrBuD ; vl x k
a':trm ouf&x
dS if&mS ;&Spd Ofuyif tr&yl&
awmifav;vHk;ausmif;wdkufwGif usif;y
onft
h cg uefo
Y wfyw
d yf ifcsKyfcs,fjcif;rsm;
YOH
&SdcJhonf/

yckuL OD;tH;k azpmayqk


yckuL pmayqk
a&G;cs,af &;tzGo
YJ Ykd
vTaJ jymif;
EkdifiHawmfrS BuD;rSL;usif;y
cJo
h nfh yckuL OD;tH;k azpmayqkukd
yck u L pmayqk a &G ; cs,f a &;
tzGJUodkY vTJajymif;ay;tyfvdkufNyD
jzpfaMumif; od&&dS onf/ tvm;
wl yckuLpmayqka&G;cs,fa&;
tzGJUwGif jyefMum;a&;0efBuD;Xme
rS yg0ifjcif;r&Sad wmh[v
k nf; od&dS
YOH
&onf/

yef;csND rw
d 0f if;xde\
f wpfu,
kd af wmfyef;csjD yyGJ &ufw;kd jri jhf yo

ajywDO;D ynma&;azmifa';&Si;f 2013-2014 ynmoifEpS t


f wGuf
axmufyHhaMu;ay;rnfh ausmif;om;^olrsm; trnfpm&if;xkwfjyef

cJo
h nf/

&efukef? r&rf;ukef;? e0a';


yef;csD*,fvm&DwGif cif;usif; jyo
vsuf &Sdonfh yef;csDNrdwf0if;xdef\
wpfudk,fawmfyef;csDjyyGJudk 2013
Ekd0ifbm (20)&ufaeYtxd wdk;jrifh
jyooGm;rnfjzpfaMumif; jyyGw
J m0ef
cH a':oZifjrifhaomfrSvQyfwpfjyuf
owif;*sme,fodkY qufoG,fajym
Mum;cJhNyD; yef;csDNrdwf0if;xdef\ ZeD;
jzpfolrS cifyGef;jzpfol\ yef;csDvuf
&mrsm;udk jyyGJNyD;ygu jzL;NrdKUodkY jyef
vnf o ,f a qmif o G m ;um od r f ;
qnf;xm;awmhrnf[k ajymMum;
"mwfyHk-nDnDvGif
YOH

27th South East Asian Games


BODY BUILDING Competition
rif;"rvrf;&Sd Myanmar
Convention Centre
wGif 27th South East
Asian Games BODY
BUILDING Competition

NydKifyGJ usif;yjyKvkyfrnf
jzpfaMumif;od&Sd&onf/

ajywDOD;ynma&;azmifa';&Sif;rS 2013-2014 ynmoifESpftwGuf axmufyHhaMu;ay;rnfh ausmif;om;ausmif;olrsm;


trnfpm&if;udk xkwfjyefcJhonf/ ,ckESpftwGuf enf;ynmwuodkvfrsm;rS ausmif;om; ausmif;ol(5)OD;udkvnf; axmufyHh
(pmrsufESm 2 okdY )

YOH

2013 'DZifbm (14)&uf (15)&ufrsm;wGif &efukef? r&rf;ukef;?

trsKd;om;acgif;aqmifBuD; AdkvfcsKyfatmifqef;"mwfyHk topfxkwfa0rnfU


aiGpuLrsm;wGif awGY jrifvmMu&awmUrnfavm
jynfolUvTwfawmfudk,fpm;vS,f OD;odef;GefY\
ar;cGef;udk jrefrmEkdifiHA[dkbPf'kOu|jzpfol a':cif
apma0rS vTwfawmfwGif w&m;0ifajzMum;&m aemif
topfxkwfa0dkufESdyfrnfh aiGpuLrsm;wGif trsKd;om;
acgif;aqmifBuD; AdkvfcsKyfatmifqef;\ "mwfyHkrsm;ESifh
xkwfa0rnf[k xnfhoGif;ajzMum;cJh&m jynfolvlxkrS
0rf;ajrmuf0rf;om BudKqdkcJhMuNyD; tqdkyg aiGpuLopf
rsm;udk tjrefqHk;awGUjrifEdkif&efvnf; arQmfvifhvsuf
&SdMuum aiGaMu;azmif;yGrIrsm; rjzpfay:ap&efvnf;
vdkvm;vsuf&Sdonf/ tvm;wl w&m;r0ifaiGpuL
aMunmjcif;rsKd; rxkwfjyef&efvnf; qkawmif;vsuf&Sd
YOH
onf/

,ciftywfrStquf

'Dum;uyefwsmausmif; udrk a&mufb;l AswJ?h a&m? cufNyD apmapmu


cifAsm;ajymawmh eef;a&SU a&mufw,fqdk/ [kwfw,f? eef;a&SUawmh
a&mufw,f? yefwsmausmif; awmhra&mufb;l ? yefwsmausmif;oGm;csif&if
tjzLay:teDeJYa&;xm;wJh eHygwf(5)um;? ykodrfBuD;um;pD;rSa&mufrSm
'D u m;ura&muf b l ; ? teD a y:tjzL eJ Y a&;xm;wJ h eH y gwf ( 5)um;
atmifawmfrludkoGm;rSmwJh 'geJYum;orm;udk b,fvdkpD;&r,far;NyD;?
'Drw
S w
f ikd rf mS yJqif;? tjzLay:teDeaYJ &;xm;wJh eHygwf(5)um;vm&ifwufp;D ?
tJ'gqdka&mufw,fqdkwmeJY usKyfwdkYwpfawG vnf;olajymwJh rSwfwdkif
rSmqif;NyD;? aemufum;apmifph ;D Mu&ygw,f/ olajymovdyk J tjzLay:teD
eJaY &;xm;wJeh yH gwf(5)um;vmawmh wufp;D vku
d yf gw,f/ parmif;wke;f u
awmh apmapmuum;vdyk gbJ/ vrf;xdyf a&mufawmhrS aemufjyefauGU
ygw,f jyefauGUNyD;usHK;udak wGUwJt
h cgus awmh usHK;ab;twdik ;f qufarmif;
vmawmh a&SUrSmrEav;awmifudkjrifae&ygbD/ wpfrSwfwkdifESpfrSwfwdkif
ausmfwJhtcgrSmawmh yefwsmausmif; rSwfwdkifa&mufNyD? qdkwmaMumifh
uRefawmfwdkYvnf;pdwfat;oufompGm ausmif;xJudk0ifcJhvkdufygawmh
w,f/ausmif;xJa&mufawmh ausmif;cef;xJrSm yef;csDa&;aewmawGUawmh
&yfMunfhaewkef;vlwpfa,mufu tifwmAsL;vmajzwmvm;? tifwm
AsL;u reufjzefrS pajzrSmwJh? kH;cef;udkoGm;owif;ydkYwJh? 'geJYkH;cef;ae&m
ar;Nyd;oGm;taMumif;Mum;ygw,f/ yckuLuvmwJhtaMumif;? wnf;p&m
aep&mr&SdwJhtaMumif;ajymawmh ausmif;om;BuD;xJrSm yckuLom;wpf
a,muf&Sdw,fwJh? udkaZmf0if;wJh? (aemifwpfcsdef rkwfokHqkdwJh emrnfeJY
pme,fZif;okyfazmfyef;csDavmu? yef;csDum;avmurSm emrnfBuD;vm
r,fholaygh)/ oleJYrdwfqufay;NyD; abmf'gaqmifudkvdkufydkYygw,f/ abmf
'gaqmifa&muf em;em;aeae ae&if; pyfrdpyf&mpum;ajymMuawmhrS
uRefawmfhtpfrawGeJY twef;wlwufcJhzl;wJhtaMumif; ajymjyygw,f/
aemuftifwmAsL;rSm ajz&r,fhtaMumif;awGeJY a&;wwfovdkoma&;ajz
zdkY ajymygw,f/
aemufwpfaeYrSm uRefawmftifwmAsL;ajz&ygw,f/ tifwmAsL;ajz
&r,fh ausmif;om; (12)a,muf&Sdygw,f/ yxraeYrSm paw;vdkufta&;
cdkif;ygw,f/ uRefawmfhrSm tckvdkvufawGUMunfha&;&w,fqdkwm yxr
qkH;tawGUtBuHKyg/ [dkwkef;uawmh olrsm;a&;xm;wJh ykHawGudk vdkuful;
a&;cJhzl;wmyJ&Sdwmudk;? tJ'gudkyJ t[kwfrSwfaewm? a&;wmuawmh
cJeJYygyJ/ 'gayr,fhtawGUtBuHKr&Sdawmh? tEkt&ifhrod? teD;ta0;rod
a&SUaemufrodqakd wmh yku
H tajctaeraumif;ygbl;/ wpfcsdKUausmif;om;
(2)a,muf (3)a,mufavmufuawmh tawGUtBuHK&Sw
d ,fxifyg&JU? awmf
awmftqifajyajya&;EdkifMuygw,f/ rsm;aomtm;jzifh t&yfvufoif
qdkawmh yGwfrIef;a&;Muwmrsm;ygw,f/ tifwmAsL;pajzwJhaeYrSmyJ uRef
awmf awmfawmfBudK;pm;&OD;rSmyJqdkwm owdxm;rdvdkufygw,f/
aemufwpfaeY vlawGUar;ajzawmh? q&mawGeJY ausmif;tkyfBuD;
a&SUrSm ar;ygw,f/ wpfa,mufNyD;wpfa,mufar;NyD;awmh uRefawmfh
tvSnahf &mufawmh ud,
k v
f mwJt
h aetxm;ar;? aemufq&mwpfa,muf
u cifAsm;twef;rSm ac:xm;&ifjzpfrvm;vdYk olwt
Ykd csif;csif; ajymoHMum;
vku
d &f ygw,f/ aemufq&mwpfa,mufu jzpfygw,fvYkd ajymvdu
k af wmh
uRefawmhb
f ufuv
kd n
S Nhf yD; rif;yef;csDoifwef;wufciG rhf &&if yef;ykoifwef;
wufrvm;vdkY ar;ygw,f/ uRefawmfuyef;csDoifwef;yJ wufzdkYvmwJhol
yef;csDynmudkyJ oifcsifwJholrdkY? yef;csDoifwef;uvGJvdkY b,foifwef;
rSrwufcsifygbl;vdkY ajzvdkufygw,f/ 'gvnf;aemufrS uRefawmfhpdwf
"mwfudkodcsifvdkYar;wmqdkwmod&ygw,f/ wpfcsdKUu tdrfrSxGufvm&
&ifNyD;a&m? ausmif;pmrusuf&&ifNyD;a&mqdkNyD;vmwufMuwJholawG&Sdwm
udk;? uRefawmfuawmh yef;csDoifwef;u vGJvdkYrwufbl;qdkawmh? ar;wJh
q&muoabmusoGm;w,fxifyg&JU/ aemufrSausmif;wufcGifh&wJhtcg
usrS uRefawmhfudkyef;csDoifwef;r&&if yef;ykwufrvm;vdkYar;wJhq&mu
q&mOD;ausmaf v;? cifAsm; twef;

Cover

rStquf )

jrefrm *syefcspMf unfa&; a&aq;yef;csjD yyGJ

oGm;rnfjzpf&m odyHESifh enf;ynm0efBuD;XmerS ynmoifqkpdppfa&;


tzGJUjzifh a&G;cs,fay;cJhonf/ (1) rcdkifrGefrGefatmif (&efukefenf;ynm
wuodkvf)? (2) rMunfMunfEkdif (&efukef enf;ynmwuodkvf)? (3)
armifatmifrsKd;xuf (rEav;enf;ynm wuodkvf)? (4) r0if;rGefoefY
(rEav;enf;ynmwuodkvf)? (5) rndKpdef (enf;ynmwuodkvf?
&wemyHkqdkufbmpD;wD;) wdkYjzpfaMumif; od&Sd&onf/
aq;wuodkvfodkY wufa&mufynmoifMum;rnfh (5)OD;rSm (1)
raroZifzl; (Aef;armf? ucsifjynfe,f? erfhzm;&yfuGuf)? (2) armifvS
jrifhEdkif (ppfawG? &JEG,fpk&yf)? (3) armiftm;opf (&Srf;jynfe,f? rlq,f?
MuLukwf)? (4) armifvif;xuf0if; (rauG;wdkif;a'oBuD;? yGifhjzL?
a&T avS&Gm)? (5) armifbkef;olydkif (&efukef? wmarG)wdkYjzpfaMumif;od&Sd&
onf/
tvm;wl apwem&Sifrsm;jzpfMuonfh tvSbufESifh aA'ga&TMum
wdrYk v
S nf; ajywDO;D ynma&;azmifa';&Si;f twGuf axmufyahH Mu;ay;tyf
rnfjzpf&m tvSbufrS (1) armifZrLxGef; (yJcl;? vrf;rawmf)? (2)
roGe;f ESi;f tdrf (atmifv?H jyvdaYk us;&Gm)wdu
Yk v
kd nf;aumif;? aA'ga&TMum
rS rESif;ESif;opf (vm;dI;? txufreftdkifaus;&Gm)wdkYudkvnf;aumif;
YOH
ynmoifp&dwaf xmufyahH y;oGm;rnfjzpfaMumif;od&&dS onf/
"mwfyHk-nDnDvGif
rSmac:xm;&ifjzpfrvm;vkdY tar;cH&wJh q&mu yef;ykq&mOD;ausmfNidrf;
qdkwmod&ygw,f/ yef;ykq&mOD;ausmfNidrf; qdkwm wr0wDOD;0if;armif&JU
tazyg/ uRefawmfuawmh tifwmAsL;ajzNyD;wmeJY pdwf"mwfusNyD;
jyefcJhygw,f/ naetaqmifa&mufawmh udkaZmf0if;wdkY? udkarmifcsdKwdkY?
ud k & J M unf w d k Y u ES p f o d r f h t m;ay;ygw,f / 'D E S p f r atmif a wmh v nf ;
aemufESpfvmajzaygh toufrSDygao;w,fvdkY tm;ay;ygw,f/ tJ'Dwkef;
uawmh uRefawmht
f oufu (17)ESp?f tifwmAsL;u touf (20)xdajz
vdkY&w,fvdkY qdkygw,f/ 'DvdkeJYuRefawmfvnf; 'DESpftwGufawmh atmif
zsmvdwfNyDvdkYyJ oabmxm;vdkufygw,f/
uRefawmfwdkYwpfawG aemufwpfaeYreufvif;awmh rEav;awmif
udkoGm; naeydkif;usawmh r[mjrwfrkedbk&m;BuD;udkoGm;aygh/ 'Dae&mawG
udk udkaZmf0if;wdkY? udkarmifcsdKUwdkY? udk&JMunfwdkYuyJ vdkufydkYay;ygw,f/
bk&m;BuD;utjyefrSmawmh aps;csdKnaps;bufudk 0ifcJhMuNyD; naps;
wef;rSm xkd;rkefYqdkif? wpfqdkifNyD;wpfqdkif 0ifjrnf;MunfhMu? aemufqkH;
usrS xdk;rkeYfav;enf;enf;yg;yg; 0,fNyD;jyefcJhMuygw,f/ tjyefrSmawmh
pum;wpfajymajymeJY ausmif;ta&mufajcvsifavsmufcJhMuygw,f/
reufqdk&if apmapmxum;*dwfoGm;MurSmrdkYvm; ... /

*syefjynftajcpdkuf GNWP (Globle Network of Water Color


eJY jrefrmEdik if yH ef;csD?yef;yktpnf;tH;k (A[d)k wdYk yl;aygif;jyor,fh
*syefjrefrmcspfMunfa&; a&aq;yef;csDjyyGu
J kd trSw(f 65) a,mrif;BuD;vrf;?
'*HNk rdKUe,f? &efuek Nf rdKUrSm zGiv
hf pS x
f m;wJh Gallery 65 rSm (23?11?2013)
&ufuae (30?11?2013)&uftxd cif;usif;jyorSmjzpfygw,f/
GNWP a&;aq;tzGUJ [m uae'g? ,lEu
kd w
f ufpwdw(f tar&du)?
e,fomvef? b,fv*sD,ef? ydv
k ef? ,lEu
kd w
f ufuif;wef;? pyde?f tDwvD?
tD&ef? tdE,
d ? csdKif;em;? xdik ;f ? ajrmufu&kd ;D ,m;? *syefeYJ jrefrmtp&Sw
d hJ
(15)EdkifiHrS a&aq;ynm&Sifrsm; pkaygif;zGJUpnf;xm;wJhtzGJUtpnf;jzpfyg
w,f/ tckjyowJh *syefjrefrmcspfMunfa&;a&aq;yef;csDjyyGJrSm *syef?
udk&D;,m;? csdKif;em;? tD&ef? xdkif;eJYjrefrmEdkifiHu GNWP Member
rsm;jzpfMuwJh yef;csD-armifarmifvjS rif?h yef;csDvx
S P
G ;f atmif? yef;csDeyD Okd ;D ?
yef;csDr;kd ndK? yef;csDcifarmifjrifw
h t
Ydk jyif? yef;csDjraomif;? yef;csDa&SUod&Yk jJ rif?h
yef;csDcifarmifpef;? yef;csDudk0if;vS? yef;csDaexGef;? yef;csDat;rif;?
yef;csDjrifhEdkif? yef;csD ol&? yef;csDvSjrifhwdkY&JU a&aq;vuf&mrsm;udkyg
pkpnf;jyor,fhyGJyg/
jyyGJjyor,fhtcsdefuawmhaeYpOf eHeuf(10;00)em&Duae naek
(6;00)em&D txdyg/
HTA

Painters)

yckuL toif;(&efuek )f odYk tvSLaiGrsm;vSL'ge;f Edik f

(a&SUtywfqufzwfyg&ef)

(1960)ckESpfuwnf;u wnfaxmifcJhwJh yckuL"rmkHrSm tao;pm;


jyifqif&efeJY oufBuD;a,m*Drsm; "rmkHay:odkY vG,fulpGmwufa&mufEdkif
&ef ywfvrf;azmufvkyfjcif;odkY pufavSum;wyfqif&ef(odkY) "mwfavS
um;wyfqif&ef&Sdjcif;eJY toif;&efykHaiGawmifhwif;&ef vdktyfaejcif;wkdY
aMumifh o'g&SdorQyg0ifvSL'gef;MuzdkY toif;ol? toif;om;rsm;eJY a,m*D
rdwfaqGrsm;udk wdkufwGef;EId;aqmfxm;ygw,f/
yckuLtoif;(&efukef)[m a&Twd*kHbk&m;ajrmufbufrkcf? tmZmenf
Adrmefvrf;? '*kHNrdKUe,f? &efukefNrdKUrSmwnf&SdwJh yckuL"rmkHrSm zGJUpnf;xm;
wmjzpfygw,f/ tvSL&Sirf sm;vSL'gef;xm;wJh tvSLaiGtcsdKUrS tkww
f w
H ikd ;f
a<ujym;uyfjcif;? e-library cef;rrsufESmusufwyfqifjcif;? tbd"rm
oifwef;cef;r rsufESmusufwyfqifjcif;? a&ajrmif;jyKjyifjcif;? rdk;,dkae
aom t*Fawtrdk;jyKjyifjcif;? tkwfavSum;wnfaqmufjcif;? t*Faw
uGmusaeaom rsufESmusufrsm;jyKjyifjcif;rsm;udk jyKvkyfcJhygw,f/
yckuLtoif;(&efukef)? yckuL"rmkHrSm a,m*D (200)qefY cef;rBuD;
wGif (7)&ufw&m;pcef;eJY we*FaEGw&m;pcef;rsm; zGifhvSpfydkYcsvsuf&Sd
aMumif;owif;&&Syd gw,f/
HTA

oef;(60)aomjynfolvlxkESifUoufqdkifaeonfUzGJYpnf;yHktajccHOya'qdkif&m qEcH,lyGJ

"mwfyHk-zdk;cGm;
&efukef? Edk0ifbm(10)
trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJUcsKyfu usif;yonfh &efukefwkdif;vHk;uRwf
(2008)zGUJ pnf;yHt
k ajccHOya'qdik &f m jynfoUl qE&,lyBJG uD;udk jynfov
l x
l k
(2)aomif;cGJcefYu wufa&mufcJhNyD; (99)&mcdkifEIef;ausmfu jyifqif&ef
oabmwlnDcJhaMumif; od&onf/
&efukefwdkif;vHk;uRwf(2008)zGJUpnf;yHk tajccHOya'qdkif&m jynfolU
qEoabmxm;&,la&;yGJBuD;udk Ekd0ifbm(10)&ufwGif A[ef;NrdKUe,f
twGif;&Sd? AdkvfpdefrSef tm;upm;uGif; usif;ycJhjcif;jzpfonf/ tqdkyg
AdkvfpdefrSef tm;upm;uGif; usif;y&eftwGuf cGifhjyKcsuf&,lcJh&aMumif;
od&onf/ vlxq
k Ec,
H yl o
JG t
Ykd rsKd;om; 'Dru
kd a&pDtzGUJ csKyfOu|a':atmif
qef;pkMunf wufa&mufEdkifcJhjcif;r&SdbJ tzGJUcsKyf em,uBuD;OD;wifOD;u
obmywdtjzpf aqmif&GufcJhonf/
obmywdBuD; OD;wifOD;u (2008)zGJUpnf;yHk tajccHOya'onf
'Dru
kd a&pD pHcsdepf n
H eG ;f ESirhf nDojzifh jyifqif&ef odrYk [kwf topfjyefvnf

a&;qGJ&ef a':atmifqef;pkMunf\ qE
twdkif;,ckuJhodkY vlxkqEcH,lyGJjyKvkyf
jynfolvlxk\ qEaumuf,l&jcif;jzpf
aMumif; trSmpum; xnfo
h iG ;f ajymMum;cJh
onf/
(2008)zGUJ pnf;yHt
k ajccHOya' jyifqif
&ef jynfov
l x
l (k 99)&mcdik Ef eI ;f u axmufcH
onfqdkjcif;udk vmrnfh'DZifbm(31)&uf
aemufqHk;xm; vTwfawmfudk,fpm;vS,f
(109)OD;yg0ifaom zGJUpnf;yHktajccHOya'
avhvm oH;k oyfa&;tzGUJ odYk tpD&ifcw
H ifjy
oGm;rnfjzpfaMumif; od&onf/
trsK;d om;'Dru
kd a&pDtzGUJ csKyfu w&m;
vTwfawmfa&SUaeOD;udkeDu ]]vTwfawmf
qE? jynfoUl qEqw
kd t
hJ wdik ;f ? jynfoal wG

qE&Sdygw,f/ NLD ygwDu vlawGvnf;jynfolawGygyJ/ 'ghtjyif NLD


ygwD0if r[kwfwJh jynfolawGtm;vHk;uvnf; (2008)zGJUpnf;yHkudk
rBudKufb;l jyifwehJ nf;eJjY zpfap? topfenf;eJjY zpfap ajymif;csifygw,fqw
kd hJ

&JawG&aJ pzdhk ,ladk iGq,foef;zd;k tD,rl v


S ufawGY yyhH ;kd rnf

jrefrmEdik if H txnfcsKypf uft


kH vkyo
f rm;rsm;
qEjyrIaMumifEh idk if jH cm;vkyif ef;&Sirf sm;vma&muf
&if;ES;D rIrsm;jyKvyk &f ef pd;k &drrf rI sm;&Sad eaMumif;

"mwfy-Hk aZmfrif;Ekid (f 'Dy,


J if;)

jrefrmEdkifiH&JwyfzGJU0if tiftm;ig;axmifausmfcefYtm; tD;,lOa&my


or*\ tultnDjzifh t"dukPf;ESdrfeif;a&;oifwef;tygt0if vlYtcGifh
ta&;pHcsdefpHTef;udkufnDonfh oifwef;rsm;ay;aeNyD;? vuf&Sd &efukef?
r*Fvm'kH? ysOf;ryifwGif &Jtiftm; (200)ausmftm; oifwef;ay;vsuf&Sd
onf[kqdkonf/
tqdyk goifwef;rsm;wGif tD;,lraS y;rnfh ,ladk iGq,foef;tm; tok;H

oabmudv
k w
T af wmfuo
kd ad pcsifw,f}}[karmfew
D mowif;*sme,foYkd ajym
onf/
vlxq
k Ec,
H yl o
JG Ykd wufa&mufvmol vlx(k 2)aomif;cGcJ efw
Y iG f NLD
ygwD0ifrsm;u ydkrsm;aeonfqdkjcif;rsm;udk rSm;,Gif;aMumif;ESifh NLD
ygwD0ifrsm;onfvnf; jynfov
l x
l yk ifjzpfaMumif; w&m;vTwaf wmfa&SUae
OD;udkeDu wHkYjyefajymqdkonf/
trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJUcsKyfu w&m;vTwfawmfa&SUaersm;jzpfonfh
OD;udkeDESifhOD;ausmf[dk;wdkYu vlxkqErcH,lcifwGif (2008)zGJUpnf;yHktajccH
Oya'ESifhywfouf jynfolvlxkudk &Sif;vif;wifjycJhMuonf/ vlxkqE
cH,lyGJodkY wufa&mufvmoltrsm;pkonf (2008)zGJUpnf;yHktajccHOya'
ESifhywfouf od&Sdolrsm;uenf;onf/
vlxkqEcH,lyGJodkY vma&mufonfh wmarGNrdKUe,frS ygwD0ifr[kwf
onfh OD;armifarmifMunfu ]]tefu,fu touf(63)ESpf&SdNyD/ ygvDref
'Drdkua&pDudkvnf; (11)ESpfrDcJhw,f/ tck OD;udkeDa[majymoGm;wmawG
twlwlyJ/ Oya'qdkwm jynfolUqEeJY a&;wJhOya'yJjzpf&r,f/ 'gaMumifh
tjynht
f 0axmufcw
H ,f/ wu,fu topfuq
kd cJG sifwm? 'gayrJh vuf&dS
tajctaet&jyifzdkYyJjzpfEdkifw,fvdkYxifw,f}}[kvQyfwpfjyufowif;*sm
e,f odkYajymonf/
vufvkyfvufpm;b0orm;trsm;pku zGJUpnf;yHktajccHOya'jyif
qifa&;? zsufodrf;a&;udkrl pdwf0ifpm;jcif;r&SdaMumif;avhvmod&Sd&onf/
vlxq
k Ec,
H yl JG uGr;f ,mrkev
Yf ufayGUa&mif;aeol a':rmvmu ]]ukeaf ps;
EIef;csay;zdkYu t"duyJ tpdk;&vlBuD;awGudkajymay;yg/ wpfaeY0ifaiGwpf
aeY oHk;ravmufbl;/ a,musfm;om;u r&Sdawmh ydkqdk;w,f/ uav;u
(10)wef;wufaeawmh wpfvudk(1)odef;ukefw,f/ orwuawmh a':
atmifqef;pkMunfyjJ zpfrmS odyaf wmhrajymcsifb;l ? aMumufw,f}}[k armfeD
wmowif;*sme,fodkYajymonf/
(2008)zGUJ pnf;yHt
k ajccHOya'qdik &f mjynfoUl qE&,lyBJG uD;rSm&vm'fukd
vmrnfh'DZifbm(31)&ufaemufqHk;xm; vTwfawmfzGJUpnf;xm;onfh
zGUJ pnf;yHt
k ajccHOya'avhvmoH;k oyfa&;tzGUJ odt
Yk pD&ifcw
H ifjyoGm;rnfjzpf
aMumif;od&onf/
apmzdk;cGm;

jyKoGm;rnf[kvnf; wm0ef&SdolwpfOD;uqkdonf/ xdkodkY oifwef;ydkYcsaerI


tm; owif;rD'D,mrsm;tm; vufawGUjyocJhonf/
wm0ef&o
dS w
l pfO;D url t"dukP;f ESrd ef if;a&;qdo
k nfh a0g[m&tpm;?
vlpkvla0; pepfwusudkifwG,fenf;[k a0g[m&ajymif;xm;aMumif;
owif;rD'D,mrsm;ESifh awGUqkH&mwGif&Sif;vif;ajymMum;cJhonf/ 'Drdkua&
pDenf;vrf;twdik ;f ajz&Si;f udik w
f ,
G Ef idk &f ef &nf&,
G o
f nf[v
k nf;qko
d nf/
YOH

jrefrmEdkifiH txnfcsKyfpufHktvkyform;rsm;qEjyrIaMumifh EkdifiH


jcm;vkyfief;&Sifrsm;vma&muf&if;ESD;rIrsm; jyKvkyf&efpdk;&drfrIrsm;&SdaeaMumif;
jrefrmEkdifiHtxnfcsKyf vkyfief;&Sifrsm;Ou|OD;atmif0if;u ajymcJhonf/
]]txnfcsKyf pufHkvkyfief;awGu vltajrmuftrsm;udk tvkyf
tudkifawG ay;EdkifwJh vkyfief;rsKd;yg/ EdkifiHwumrS &if;ESD;jrKyfESHrIawG0if
a&mufvm&if jrefrmEkdifiHrS vlawGtwGuf tvkyftudkiftcGifhtvrf;awG
&SdEdkifygw,f/ tck pufHktcsKdUrSm jzpfyGm;cJhwJh qEjyrIawGuvnf; tvkyf
&SifESifh0efxrf;Mum;rSm em;vnfrIvGJrSm;cJhaMumif;vdkY xifygw,f/
tvkyform;awGtwGuf tajccHvpmowfrSwfndEdIif;aqG;aEG;r,fh
tpDtpOfawG&ydS gw,f/ tvky&f iS Ef iS t
hf vkyo
f rm;Mum; em;vnfr?I ,HMk unf
rIawGeJY tvkyfvkyf&wm ydkaumif;ygw,f/
wu,fawmh tvkyfwpfckudk p vkyfw,fqdkuwnf;u tusKd;udk
arQmfudk;NyD;awmh vkyfMuwmyg/ tvkyf&SifawGbufu tIH;ay:cJh&if toH
awmifrxGuf&JMuygbl;/ tvkyform;awGbufu 0ifaiGenf;enf;awmif
rxGuf&JMuygbl;/ tvkyform;awGbufu 0ifaiGenf;enf;uswmaygh/
uRefawmf udk,fcsif;pmygw,f/ 'gayrJh tvkyf&SifawGbufuvnf; olwdkY
ay;EdkifwJh twdkif;twm&Sdygw,f/
tck rDwmcawG wdk;jrifhvmawmh txnfcsKyfpufHk vkyfief;awG&JU
ukefusrIp&dwfwdk;vmygw,f/ EkdifiHjcm;atmf'gtyfxnfawGudkaps;EIef;?
tcsdef? ta&twGufawGeJY pmcsKyfcsKyfqdkxm;NyD;om;yg/ 'gawGu tvkyf
&SifbufrS qHk;IH;rIawGjzpfvmygw,f}} [k OD;atmif0if;u qufvuf
ajymcJhonf/
jrefrmEkdifiH\ txnfcsKyfvkyfief;wGif *syef? udk&D;,m;? xdkif0rf?
wkwfwdkYESifh taemufEkdifiHawGtygt0if EdkifiHaygif;(20)ausmfrS vm
a&muf&if;ESD;jrKyfESHvsuf&SdaMumif;od&onf/ jrefrmEkdifiHwGif txnf csKyf
pufHkaygif;(3000)0ef;usifcefY&Sdaomfvnf; (90)&mcdkifEIef;rSm jrefrmEdkifiH
pdk;pHxdkuf
om;ydkifqdkifaMumif; od&onf/

ppftpdk;&vufxufwGif ppfrIxrf;a[mif;tjzpf vufrcHojzifU ocifvSBudKif awmif;&rf;pm;aomufcJU&aMumif;qdk


(ocifvSBudKif\ udk,fa&;tusOf;csKyf)
OD;vSBudKifukd 1284 ck? ewfawmfvqef;
(7)&uf (25?11?1922)ck ESpfwGif [oFmw
cdkif? u&ifat;aus;&Gm OD;atmifbGifh
(qefpufydkif&Sif)ESifh a':wdk;wdkYrSzGm;jrifonf/
arG;csi;f armifErS (5)OD;teuftBuD;qH;k om;jzpf
onf/ ZeD;a':0uf(armfvNrdKifol-uG,fvGef)
ESifh tdrfaxmifuscJh NyD;orD;BuD;a':cifvS(65)
ESpEf iS hf orD;i,fa':oef;pde(f 55)ESpf (aq;vdyv
f yd ^f usbrf;tvkyf (usef;
rma&;raumif;) ESifhtwlaeonf/
(16)ESpo
f m;t&G,w
f iG f Adv
k &f efEidk ?f ocifxeG ;f tkyw
f Ykd [oFmwodYk
a&mufpOf wdkYArmtpnf;tHk;odkY0ifa&mufcJhNyD; t*FvdyfawmfvSefa&;
wGifa&Tawmifa'o? zufqpfawmfvSefa&;wGif om,m0wDtaemuf
jcrf;ESifh armfvNrdKifa'owdkYwGif0ifa&mufwdkufyGJ0ifcJhonf/
awmfveS af &;umvwGif 0rf;vdik ;f o&D;pwm;(wyfMuyfBuD;)&mxl;xd
&&SdNyD;vpm(55)usyf&&SdcJhonf/ awmfvSefa&;NyD;aemuf &efukefNrdKU&Sd
Adv
k x
f eG ;f vSwyf&if;wGiv
f ufeufjyefvnftyfENHS yD; tNidr;f pm;,lco
hJ nf/
awmfveS af &;NyD;aemuf armfvNrdKifoal ':0ufEiS v
hf ufxyfNyD; ykord f
Ge&Yf yfuu
G w
f iG t
f ajccs aq;qd;k yef;du
k v
f yk if ef;vkyu
f ikd cf &hJ m wpfEpS f
ausmfwiG rf ;D avmifojzifh ajrmufOuvmyNrdKUe,f? (ps)&yfuu
G f pw0wf
vrf;? trSwf(55)odkYajymif;a&TUaexdkifum aq;qdk;yef;dkufvkyfief;vkyf
udkifcJhonf/
xdaYk emuf tbonf Zmwf0goemygolwpfO;D jzpf wufacwfped f
ZmwfwGif ]iSufawmf}trnfjzifh vl&Tifawmfb0udkjzwfoef;cJhonf/
aemufyikd ;f (ESprf rSwrf )d wGif yJc;l ? td;k av;pkoaYkd jymif;a&TUNyD; aq;qd;k
yef;dkufvkyfief;vkyfudkifcJhaomfvnf;tqifrajyjzpfNyD; pD;yGm;ysufum
orD;i,fESifhtwlaexdkifvsuf&Sdonf/

csifwdkif; xGufvdkY&w,f/ tckacwfuxGufcsif&ifrvG,fbl;/ 0ifcsif&if


vG,fw,f}}[k ajymjyonf/
ocifvSBudKifu a&S;,cifuppfom;rsm;ESifh ,aeYacwfppfom;rsm;
uGmjcm;yHu
k Ekd iId ;f ,SOaf jymjyonf/ ]]tck ppfwyfuppfom;awGu [dw
k ek ;f u
ppfom;vdrk [kwb
f ;l ? t&ifppfwyfutrsKd;orD;wpfa,mufq&kd if rajymif
&bl;? raemuf&bl;? AdkvfawGutp/ tckppfom;awGu &G,fwlavmuf
qd&k ifwufeif;oGm;NyD/ [dw
k ek ;f utrsKd;orD;wyfqw
kd mvnf;&Sw
d ,f/ tus
teDeJYxrDyef;a&mifeJY/ tJ'Dtpm;tcku ppforD;aygh/ ppforD;u &Jabmf
tvkyform;yJ}}[k ajymjyonf/
ocifvSBudKifonf ppfwyfuxGufNyD;aomtcg yifpifvpmr&&Sd
ojzifh rdom;pkpm;0wfaea&; tqifrajyjzpfum aq;qd;k yef;du
k v
f yk if ef;?
zdeyfcsKyfvkyfief;wdkYudk vkyfudkifcJhonfhtjyif aemufqHk;awmif;pm;onfh
b0odaYk &mufc&hJ aMumif;od&onf/ ]]pD;yGm;a&;utqifrajybl;/ wpfaeYrS
(800)usyf? wpfaxmifusyf&wmqdkawmh b,fvdkpm;avmufyghrvJ/ tJ'D
awmh BuHrdBuH&mBuH&wmaygh}}[k ocifvSBudKifuajymonf/
ocifvSBudKifuJhodkY ppfwyfuxGufNyD; vdkufvHawmif;pm;ae&onfh
ppfom;rsm;&Sdaeao;aMumif;ajymjyonf/ ]]tbawGUzl;wmajymjyr,f/
&Jabmfav;wpfa,mufu ppfwyfxJuxGufvmw,f/ bmrSr&Sdbl;/ ppf
wyf&ifxdk;av;udkacgif;rSmxdk;NyD; tvSLvdkufcHaewm&Sdw,f/ yJcl;rSm
ud&k w
dS ,f}}[kajymjyonf/ vuf&w
dS iG w
f yfrawmfom;tusrsm; 0wfqif
pmtkyfrsm;vdkufvHa&mif;csaejcif;rsm;udkvnf; ywf0ef;usifawGUjrif ae
Mu&onf/
ocifvBS udKifu awmif;&rf;pm;aomuf&onft
h jzpfEiS hf BuHKcJ&h aomf
vnf; wyfrawmftay:rkef;wD;rIr&SdaMumif;ajymjyonf/ ]]wyfrawmf
uawmhcspfwmyJ/ rkef;awmhrrkef;bl;/ AdkvfcsKyfpNyD;wDxGifcJhwJhwyfrawmf
udak wmh tcktcsdex
f cd spfw,f/ rcspfwmuawmwGi;f uGejf rLepfy}J }[kajym
onf/

ocif(odef;armif-oxHk)ajr; udkvGifudkudk\
tifwmeufpmrsufESmrS
wdkYArmtpnf;tHk;0ifwpfOD;jzpfcJhonfh touf(91)ESpf tb ocif
vSBudKifonf aiGaMu;tqifrajyaomaMumifhyJcl;NrdKUe,ftwGif; awmif;
&rf; pm;aomufaeonfqdkonfhowif;onftifwmeufpmrsufESm ay:rS
wpfqifv
h rl u
I eG &f ufpmrsufEmS ay:wGif pdw0f ifpm;zG,o
f wif;wpfy'k t
f jzpf
ysHUESHYvmonf/ odkYjzpf vQyfwpfjyufowif;*sme,fpmzwfy&dowfrsm;
pHkvifpGmod&SdEkdif&eftwGuf ocifvSBudKifaexdkif&m yJcl;NrdKUodkYEkd0ifbm(13)
&ufwGifar;jref;jzpfcJhonf/
ppftpd;k &vufxufwiG f ppfrx
I rf;a[mif;tjzpf avQmufxm;cJah omf
vnf; ppfrx
I rf;a[mif;tjzpfvufrcHojzifh yifpif&&Sjd cif; r&Sad omaMumifh
awmif;&rf;pm;aomufonfb
h 0odaYk &muf&cdS &hJ jcif;jzpfaMumif;ocifvBS udKif
uvQyfwpfjyuf*sme,fodkY&ifzGifhajymjyonf/
ocifvSBudKifonf wdkYArmtpnf;tHk;ESifhppfrIxrf;tjzpf(16)ESpfcefY
wm0efxrf;aqmifNyD; ppfwyfrSxGufaomtcgyifpifr&&Sdojzifh pD;yGm;a&;
tqifrajyjzpfumyJc;l NrdKUe,ftwGi;f awmif;pm;aecJ&h jcif;jzpfaMumif; od&
onf/
ocifvSBudKifu ]]ppfrIxrf;a[mif;udkavQmufcJhw,f? t&ifppf
tpdk;& wkef;u vufrcHcJhbl;? tckrS vufcHwm/ ppfom;a[mif;BuD;wpf
a,mufyJqdkNyD;awmh em;vnfrI&Sdwm? t&ifuudk,fhaumif;pm;a&;yJ? tck
udk,fhaumif;pm;a&;r[kwfbl;? vufcHay;w,f}}[kajymonf/
ocifvSBudKifu ppfwyfuxGufcsdefwGif yifpifvHk;0r&&SdcJhaMumif;udk
qufvufazmfjyonf/ ]]tbwdkYxGufwkef;uyifpifr&bl;/ tckrS yifpif
awG? bmawGjzpfukefwm/ tbwdkYwkef;u ppfwyfu0ifcsifwdkif;0if xGuf

ocifvSBudKifonf touf (91)ESpf&SdNyDjzpfonf/ touf (16)ESpf


t&G,fuwnf;u wdkYArmtpnf;tHk;odkY 0ifa&mufcJhNyD; t*Fvdyf? *syef
ESifh u&ifvlrsKd;wdkYESifhwdkufyGJrsm;udk jzwfoef;cJhzl;aMumif;od&onf/ ol\
tawGUtBuHKrsm;udkrSwfrdorQjyefvnfajymjy&m ]]ppfwyfxJrSm *syefeJY
vnf;wdkuf&w,f? t*FvdyfeJYvnf;wdkuf&w,f? u&ifeJYvnf;wdkuf&
w,f/ t*FvdyfeJYu yxrqHk;? 'kwd,u *syefeJY wwd,u u&ifeJY
wdkuf&w,f/ t*FvdyfeJYu csdef;um;Muatmif *syefAdkvfrkwfqdwfu
tao cHoGm;w,f/ aemufa&TawmifwdkufyGJudk t&odrf;vdkufwmyJ/
a&Tawmifwu
kd yf u
JG t*Fvyd ef yYJ /J t*Fvyd rf sm;w,frw
S v
f aYkd ysmufMum;wyfeYJ
ypfcMhJ u wm/ *syefew
YJ u
kd w
f muom,m0wDtaemufjcrf;rSm(4)&uf(5)&uf
avmuf wdkuf&w,f/ tJ'DrSm wpfa,mufrS r&Sifbl;/ tbwdkYwyfu
usnfqHawG ukefNyD;0g;cRefawGeJY0ifxdk;wmaoukefa&m}}[k ajymjyonf/
ocifvSBudKifudk jrefrmou&mZf (1284)ckESpf? ewfawmfvqef;

(7)&uf (25?11?1922)wGif arG;zGm;cJo


h nf/ (16)ESpo
f m;t&G,w
f iG f wdAYk rm
tpnf;tHk;odkY 0ifcJhNyD; ocifbGJUcH,lcJhonf/ NyD;aemuf [oFmwNrdKUwGif
&Jabmfo;kH usdy0f if Adv
k &f efEikd \
f wyftwGi;f 0ifa&muf trIxrf;cJah Mumif;
od&onf/
ocifvBS udKif pD;yGm;a&;tqifrajyojzifh yJc;l NrdKUe,ftwGi;f awmif;
&rf; pm;aomufaeonfhyHkudk NrdKUcHwpfOD;jzpfonfh udkMunfvif;u tif
wmeufpmrsufEmS ay:odYk vTiw
hf ifco
hJ nf/ xdaYk emuf tifwmeufpmrsufEmS
rSwpfqifh vlxkpdwf0ifpm;NyD; jynfwGif;jynfytvSLaiG taxmuftyHhrsm;
udk &&SdcJhjcif;jzpfonf/
tifwmeufpmrsufESmay: vTifhwifcJhonfh yJcl;NrdKUcH udkMunfvif;u
]]yJcl;owif;pmq&mtoif;Ou| OD;pdefvdIifu uRefawmfhudkt&ifvSrf;
ajymwm? ppfrIxrf;a[mif;wpfa,muf awmif;pm;aew,faygh/ tJ'geJY
uRefawmfvnf; ar;jref;"mwfyHkdkufNyD; tGefvdkif;rSmwifvdkufwm/ tJ'D
u pvdkY pdwf0ifpm;olawGu share Mu? uRefawmfeJYodwJholawGu
qufoG,fMueJY odoGm;Muwm}}[k vQyfwpfjyufowif;*sme,fodkY ajym
onf/
ocifvSBudKifonf ,cktcg jynfwGif;jynfy tvSL&Sifrsm;xHrS
tvSLaiG usyfodef;(20)ausmf&&SdNyD;jzpfaMumif; od&onf/ ocifvSBudKif
\ taxmuftxm;rsm; wdkYArmtpnf;tHk;0ifrsm;aMumifh yJcl;wdkif;a'o
BuD; ppfrIxrf;a[mif;tzGJUu vufcHxm;NyDjzpfaMumif; od&onf/ ocif
vSBudKiftwGuf arG;a&^aus;vuf0efBuD;XmerS jynfaxmifpk0efBuD; Adkvf
csKyfBuD;(a[mif;)OD;tkef;jrifhudk,fwdkifu wpfvudkajcmufaomif;usyfESifh
yJc;l wdik ;f a'oBuD; ppfrx
I rf;a[mif;tzGUJ u wpfv (2)aomif;usyf ponf
jzifh yHkrSefaxmufyHhoGm;&efpDpOfxm;aMumif;od&onf/
vuf&SdwGif ocifvSBudKifonf yJcl;NrdKU? tdk;pk&yfuGuf? a&TapwD
vrf;oG,ftwGif;&Sd ajcwH&Snftdrfav;wGifol\orD;ti,fjzpfol a':
oef;pdefESifhtwlaexdkifvsuf&Sdonf/ ocifvSBudKifwGif orD;ESpfa,muf
&SdNyD;tjcm;wpfa,mufrSm ocifvSBudKifESifhtwlaexdkifjcif;r&Sday/
ocifvBS udKiftm; jynfwiG ;f jynfy tvSL&Sirf sm;u axmufyv
hH LS 'gef;
xm;onft
h vSLaiGrsm;udk ocifvBS udKifEiS o
hf \
l orD;ti,fjzpfol a':oef;
pdefwdkYtrnfjzifhbPfpm&if;zGifhxm;ay;aMumif;od&onf/ jynfwGif;jynfy
rStvSLaiGrsm;udk ocifvBS udKifutvSLtwef;rsm;jyKvkyo
f mG ;&ef &nf&,
G f
xm;aMumif;od&onf/ ocifvBS udKif\rSww
f rf;pm&Gurf sm;? wdAYk rmtpnf;
tH;k 0ifuwfjym;rsm;udk ppfrx
I rf;a[mif;tzGUJ u xde;f odr;f ay;xm;aMumif;
od&onf/
ocifvBS udKifaexdik &f eftwGuf ajruGuw
f pfuu
G Ef iS ahf etdrf wpfv;kH
udk jynfaxmifpk0efBuD;OD;tkef;jrifhuaqmufvkyfvSL'gef;ay;rnf jzpf
aMumif; yJcl;NrdKUcHudkMunfvif;uajymonf/ jynfwGif;jynfyu tvSL&Sif
rsm;uvnf;xyfrHvSL'gef;&ef tpDtpOf&SdaMumif;od&onf/
apmzd k ; cG m ;

(2008)zGpYJ nf;yHt
k ajccHOya'tm; jynforl sm;od&edS m;vnfap&ef bwfpu
f m;c&D;pOfjzifo
U mG ;a&mufNy;D aqG;aEG;cJU

&efukef?Edk0ifbmv(12)
jynfolrsm;\toHrsm;udk azmfxkwfEdkif&ef jrefrmha&SUaersm;toif;
ESifh jrefrmOya'taxmuftuljyKuGef&ufwdkYrS (2013)ckESpf?Edk0ifbm(3)
&ufrS (12)&uftxd jrefrmEdkifiHtwGif;bwfpfum;jzifh vSnfhvnfNyD;
zGUJ pnf;yHt
k ajccHOya'udk jynfov
l x
l t
k aejzifh rnfuo
hJ jYkd yifqifvadk Mumif;
ar;jref;wdkifyifNyD; tBuHjyKcsufrsm;udk &,lcJhygaMumif;? jynfaxmifpkvTwf
awmf jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHawmfzGJYpnf;yHktajccHOya' avhvmoHk;oyf
a&;yl;aygif;aumfrwDrS yk*dKvfrsm;? tzGJUtpnf;rsm;? EdkifiHa&;ygwDrsm;ESifh

tjcm;tzGUJ tpnf;rsm;tm; tBuHjyKcsufrsm;ay;oGi;f &ef urf;vSr;f xm;onfh


twdkif; c&D;pOfudkaqmif&GufcJhjcif;jzpfaMumif;udk w&m;vTwfawmfa&SU
aeYOD;atmifpdk;OD;u ,aeY &efukefNrdKUAdkvfatmifausmfvrf; tv,f
bavmuf&Sd e,l;{&m[dkw,f jyKvkyfcJhaom aqG;aEG;yGJ ajymcJhonf/
xdkc&D;pOfwGif armfvNrdKif? bm;tH? yJcl;? aejynfawmf? rEav;?
awmifBuD;? rdwDvmESifh&efukefNrdKUrsm;wGif aqG;aEG;yGJ(8)yGJudkusif;yum
vlraI &;tzGUJ rsm;ESihf Edik if aH &;ygwDrsm;rS ud,
k pf m;vS,rf sm;? &yfuu
G Ef iS ahf us;
vufjynfolrsm;u wuf<upGmyg0ifaqG;aEG;cJhaMumif; od&onf/
(2008)zGUJ pnf;yHt
k ajccHOya'ESiyhf wfouf a&SUaersm;ESiOhf ya'ynm
&Sirf sm;u a[majymaqG;aEG;cJNh yD; tBuHjyKcsufrsm;udk awmif;cHc&hJ m jrefrm
EdkifiHzGJUpnf;yHktajccHOya'jyefvnfoHk;oyfa&; wGJbufaumfrwDodkY tBuH
jyKcsufrsm;udk ay;oGif;&rnfh aemufqHk;owfrSwf&ufrSm (2013)ckESpf?
'DZifbm(31)&uftxd jzpfaMumif;vnf; &Si;f vif;wifjyaqG;aEG;cJMh uonf/
tqdkygtaMumif;t&mrsm;ESifhywfouf a&SUaeOD;atmifpdk;OD;u
]]uRefawmfwdkY a&SUaeawG? Oya'ynm&SifawG yl;aygif;NyD; trsm;jynfol
awGtwGuf c&D;pOfwpfavQmuf a[majymNyD; tBuHay;csufrsm; aumufcH
cJhwmyg/ b,fygwD aemufcHrSr[kwfygbl;/ EkdifiHa&;tzJGUtpnf;rsm;ESifh
pD;yGm;a&;vkyfief;rsm;ESifhvnf; ywfoufrIr&Sdygbl;/

uRefawmfwdkY jrefrmEkdifiHrSm&SdwJh jynfolawGtaeESifhzGJUpnf;yHktajccH


Oya'qdkif&m A[kokwawG&Sdxm;zdkYvdkygw,f/ t*FvefEdkifiH BINGHAM
Center \ Oya'ynm&Sifrsm;ESifh jrefrmEkdifiHOya'taxmuftuljyKtzGJU
0ifrsm;tm;vH;k pkpak ygif; (4)OD;eJw
Y ikd ;f ESijhf ynfe,frsm;udk c&D;xGucf NhJ yD; jynfol
awG&JU tBuHmPfudkpkpnf;ulnDay;jcif;jzpfygw,f}}[k ajymcJhonf/
rEav;NrdKUrS w&m;vGwfawmfa&SUaeOD;jrifhoGifu ]]Oya'ynm&Sif
awGtaeESifh trsm;jynfolawGjyKvkyfay;EdkifzdkYvdktyfygw,f/ wcsKdUaom
EkdifiHa&;orm;awGu Oya'udkem;rvnfbJeJY vlBudKufrsm;atmif rJqG,f
wmawGut&rf;tE&m,f&Sdygw,f/ 'gaMumifh Oya'ynm&SifawG tae
ESifhwwfodem;vnfrIr&SdbJa[majym&ifwdkif;jynfysufoGm;Edkif ygw,f/
'gaMumifh Oya'ynm&SifawGtaeESifh trsm;BuD;avhvmzdkYvdktyfygw,f}}
[kajymcJhonf/
w&m;vGwaf wmfa&SUaeOD;ausmrf if;pHujynfoal wGzUJG pnf;yHt
k ajccHOya'
rsm;udpk w
d 0f ifpm;rIrsm;jym;vmwmudak wGU&S&d ygw,f/ Oyrmbm;tH vdak e&m
rsKd;uawmif0ifa&mufaqG;aEG;rlutifrweftqifjrifyh gw,f/wcsKdUOya'
yk'frawGawmif olwdkYawGutvGwf&ygw,f}}[kajymcJhonf/
pdk;pHxdkuf

vufawGb
Y 0atmifjrifrt
I aMumif;ukd a[majymcJMU uaom
OD;uku
d adk xG;ESiv
Uf if;odu
k
f eG hf

aejynfawmfvlxka[majymyGJ
a':atmifqef;pkMunf
wufa&mufa[majymrnf
(2013)? Ed k
0ifbm(18)&ufaeY
(wevF m )wG i f a e
jynfawmf? ZrLoD
&dNrdKUe,f? atmifZ
r L &yf u G u f ( vuf
yH c g;vS ) vl x k
a[majymyGJusif;y
rnfjzpf&m? a':atmifqef;pkMunf(Ou|? NLD)? OD;
0if;jrifh (A[dktvkyftrIaqmif? NLD)? OD;atmif
MunfGefY (A[dkaumfrwD0if? NLD)wdkYua[majym
rnf[ktoday;EId;aqmfxm;onf/
tqkdygvlxka[majymyGJonf (2008)zGJUpnf;ykH
tajccH O ya'tay: jynf o l Y o abmxm;cH , l r nf h
a[majymyGJjzpfaMumif;od&Sd&onf/
YOH

jrefrmvli,frsm; todynmA[kokw<u,f0ap&efESifh pD;yGm;a&;


qkdif&m tawG;tjrifrsm;&&Sdap&ef&nf&G,fNyD;jyKvkyfaom vufawGUb0
atmifjrifrIa[majymyGJukd &efukefNrdKU? '*HkNrdKUe,f&Sd trsKd;om;uZmwfHk
(3?11?2013)&ufwGif jyKvkyfcJhonf/
xk d t crf ; tem;wG i f tcrf ; tem;rS L ;tjzpf k y f & S i f o k y f a qmif
cefYpnfolESifh at;csrf;rkd;uaqmif&GufcJhNyD; awmf0ifrdom;pkukrPD
OD;uku
d adk xG;(vlrx
I ;l cRefyxrtqif)h rS ajymMum;cJ&h mwGiv
f Ul obm0? vkyf

ief;obm0? aiGaMu;obm0? pufud&d,mobm0wkdYESifhynmESifh enf;


pepfwkdYukdxyfqifhaygif; BudK;pm;avhvmcJh&aMumif;? rnfonfh vkyfief;
ukdvkyfukdifonfjzpfapvlwkdY\oabmobm0ukdem;vnf&ef vkdtyf
aMumif;? ta&mif;t0,fvkyfief;rsm;? ukefxkwfvkyfrIrsm;? aqmufvkyf
a&;vkyfief;rsm;wGiftqifhqifhatmifjrifrI&&SdcJhaomfvnf; rdrdvkdcsifonfh
taajctaeukdra&muf&Sdao;aMumif;? atmifjrifrIrsm;ukd wjznf;jznf;pk
aqmif;NyD;aemufrSomBuD;rm;aomatmif jrifrIukd&&SdEkdifrnfjzpfaMumif;
wkdYajymMum;cJhonf/
]]tvkyfwpfckukd pwifawmhr,fqkd&if tao;pdwf
em;vnfoabm aygufatmifavhvmokH;oyfyg/ NyD;rS
b,fvpdk vky&f ifv,
G u
f rl mS vJqw
dk m pOf;pm;yg/ uRefawmf
aqmufvkyfa&;ukd pwifvkyfcJhwkef;ureuf(5)em&DrSmx
NyD;taqmuftODawGudk pwifNyD;avhvmcJyh gw,f/ olrsm;
awGb,fvkdaqmufvkyfovJqkdwmodatmifvkyfcJh& yg
w,f/ aemufqHk;b,fvkdyJuGJjym;aeygaptdrfqkdwm t
ajccHtoHk;jyK&wJhyHkpH awGtwlwlyJqkdwmodvmcJhygw,f/
'DvkdeJY (1986)ckESpfrSm taqmuftODawGukdpwifNyD;
aqmufvkyfEkdifcJhygw,f}}[k OD;ukdukdaxG;rS ol\pD;yGm;
a&;vkyfief;rsm;ukdpwifvkyfcJhyHkrsm;ukd a[majymaqG;aEG;
cJhonf/
xkdYaemuf pma&;q&m vif;okdufGefY(jrefrmajr)u
]]atmifjrifcsifwJhvlwpfa,mufrSm wpfpHkwpfckukd
vkyfcsifwJhqE&SdzkdY vkdtyfygw,f/ atmifjrifcsifw,fqkd
&if&yfraeygeJY/ pma&;q&mjzpf csifw,fqkdNyD; auwDAD
uko
d mG ;ae&ifjzpfrmS r[kwyf gbl;/ vlawG[m pwifarG;zGm;
vmuwnf;ucsrf;omNyD;arG;vmwm? qif;&JNyD;arG;vm
wmuGmjcm;ayr,fah rG;uwnf;ub,forl S ratmifjrifyg
bl;/ uRefawmfpmtkyx
f w
k w
f m (7)tkyaf vmuftxd tI;H
ay:cJhygw,f/ 'gayr,fh (8)tkyfajrmufavmufrS vlod
vmwmyg/ tck t csd e f r S m I H ; ed r f h c J h & wmawG t wG u f
aemifwr&awmhygbl;/ 'gawGu&,fp&mjzpf ae ygNyD/
atmifjrifzkdYtwGuf taumif;jrifay;yg/ rdrdwkdY&JU tod
ynmawGut
dk NrJw;dk wuf
atmifvkyfyg/ wpfcsdef
csdefrSmawmhatmif jrif
vmrS m yg}}[k a[m
ajymcJhonf/ xkdYaemuf
wufa&mufvmMuaom
y&dowfrsm;ESifhtjyef t
vSefaqG;aEG;cJhNyD;tpD t
pOfukd nae(6)em&DwGif
kyfodrf;cJhonf/
pkd;pHxdkuf

oDw*lt"dywdq&mawmfBu;D MopBw;D ,m;Ekid if o


H Ykd
oGm;a&muf urmhbmoma&;acgif;aqmif
xdyfoD;rsm; Nidrf;csrf;a&;nDvmcHwGif bmomaygif;
pHn
k
D w
G af &;ESiNUf ird ;f csr;f a&;pum;ajymMum;rnf/
oDw*lurm Ak'w
u
odkvfrsm;\ t"dywd? t
jynfjynfqikd &f moDw*lom
oemjyKtzGJUBuD;\ y"me
OD ; aoQmif oD w *l q &m
awmfBuD;onf (18 .11
.2013)&uf aeY wG if &ef
uk e f t jynf j ynf q k d i f & m
avqdyrf S xGucf mG NyD; (19?
11?2013)&ufaeYwGif Mo
pBwD;,m;Edik if H AD,ifemNrdKU
(Austria Vienna)
odkYa&muf&Sdum (20?11?
2013)rS(23?11?2013)txd(4)&ufwkdifwdkifusif;yrnfh urmYbmoma&;
acgif;aqmifxdyfoD;rsm; Nidrf;csrf;a&; bmomaygif;pHkNidrf;csrf;a&;ESifhnD
Gwfa&;pum;ajymMum;rnfjzpfonf/
tqdkygnDvmcHodkY EdkifiHaygif; (100)ausmfrS tzGJUtpnf;aygif(90)
ausmfESifh urmhbmoma&;acgif;aqmif (700)ausmfwkdY wufa&mufMu
rnfjzpfaMumif;od&onf/
YOH

,ciftywfrStquf

macro stability wnfNidrfatmif uGsefawmfwkdYvkyf&awmhr,f/


tJ'gukd uGsefawmfwdkYuygvDrefxJrSm ajym&awmhrSmjzpfygw,f/
rajym&ifvnf; ajymvmatmifvkyf&r,fh taetxm;jzpfw,f/
'gupD;yGm;a&;eJYywfowfwJh agenda awGjzpfygw,f/
ynma&;eJYywfoufvkdY ynmSifawGukd vGwfvyfcGifhay;&r,f/
education reform ukd vkyz
f v
Ykd adk eygw,f/ academic freedom awGvyk zf Ykd
vkyd gw,f/ynma&;ukddecentralizevkyzf v
Ykd ykd gw,f/ oifMum;wJh method
awGukd acwfrDwJhenf;pepfawGeJYoifay;zdkYvdkw,f/ ausmif;oHk;rSm human rights awGyg uav;awG i,fi,fuwnf;u oifay;zdkYvdkygw,f/
aemufwpfcu
k twkta,mifordik ;f awGoifaewm&yfqikd ;f ypfzu
Ykd sG ef awmf
wdaYk jymzdv
Yk w
kd myg/ jrefrmhordik ;f
twkoifaewmukd &yfay;ygvdYk
uGsefawmfajymcsifygw,f/ (Mo
bmoHrsm;)
uGseaf wmfwu
Ykd av;awGudk
'Dtwkta,mifordkif;awGbm
rSroif&bl;/ uGsefawmfwkdY&JU
ordkif;awGukd jyefoifay;wJh
twGuf uGsefawmfwdkY uav;
awG[mykNd yD;awmh pOf;pm;wwf
vmw,f/ ausmif;xJpa&muf
wmeJY uav;&JUOD;aESmufukd 'D
vdkzsufqD;wJh ordkif;oifMum;
csufawGukd ynmSifawGukd pd
ppf a y;? ajymqd k a y;zd k Y t csd e f
a&mufvmNyDvdkY/ tJ'Dvdkynm
a&;rSmref ormrvkyfEdkifbl;qdk
&if tpd k ; &uuG s ef a wmf w d k Y
ausmif;om;awGuadk cwftquf
quf&efolvdkYowfrSwfw,f/
wuodkvfukd olykefXmecsKyfvdkY
,lqw,f/ ynma&;pepfukd
zsufqD;cJhw,f/ tJ'Dynma&;
udk zsufqD;cJhwJh'Pfukd 'DaeY
tpd;k &ud,
k w
f ikd cf pH m;ae&w,f/
bmjzpfvv
Ykd /J olwrYkd mS 0efxrf;
aumif;awGudk rarG;xkwEf ikd af wmhb;l / quality aumif;wJh &efuek -f aejynf
awmfvrf;BuD;ukd raqmufEikd af wmhb;l / 'gu vufawGU ynma&;ta[m
oduHjzpfwJhtwGuf 'Dpepfqdk;aMumifh olwdkYukd,fwdkifcHpm;&w,f/ 'Dpepf
uswJh ynmSifawG&JUajymqdktBuHay;rIawG rSdawmhwJhtwGuf vrf;awG
traffic awGtwGuf olwdkYukd,fwdkif jyefcHpm;ae&w,f/ uGsefawmfwdkY
ajymaewm uGsefawmfwt
Ykd wGuw
f if r[kwb
f ;l / olwt
Ykd wGuyf g ygw,f/
'DaeY 0efBuD;wpfa,mufrsm; heart attack eJYa&mufvm&if aq;Hkukd
vG,v
f ,
G ef aYJ &mufrmS r[kwb
f eJ YJ vrf;rSmwif toufxu
G rf ,fu
h ed ;f olwYkd
vnf; &ifqdkifae&NyD/ (MobmoHrsm;)
'DaeY highway tjrefvrf;rSm um;cPcP arSmufwJhowif;awG
Mum;&w,f/ AdkvfrSL;awGvnf;ygw,f? olwdkYc,fr? a,murawGa&m
ygw,f U U U 'Dum;vrf;BuD;&JUaumif;rIaMumif/h tJ'aD wmh tJ'u
D m;vrf;ab;
u avQmufwJhjynfoluvnf; rvG,fbl;jzpfaewmaygh/ 'g bmjzpfvdkYvJ
qdak wmh 'Dum;vrf;ukd ajzmifah jzmifrh azmufwwfawmhb;l qdw
k m ynma&;
ta[modujH zpfomG ;w,f/ b,fEikd if rH mS rS rawGUbl;wJh vrf;v,facgifu
traffic block wH;k awGMunf&
h if engineering b,favmufusoGm; w,fqkd
wm awGU&w,f/ 'Dvrf;&JUtcsdK;tauGUawGMunfhvkduf&if uGsefawmf
engineering wpfcv
k ;kH NyKd usomG ;w,fqw
kd m awGU&w,f/ blrad A'tzGUJ BuD;
rSad wmhb;l / jrefrmpmtzGUJ BuD; ysupf ;D aew,f/ tqd;k qH;k u ordik ;f tzGUJ awG
rSdawmhbl;/ t&ifwkef;u ordkif;ynmSifawGSdw,f/ uGsefawmf ukdvHbD
,moGm;w,f/ [m;AwfawGrSm a[majym&w,f/ ordkif;XmeBuD;awG
Sdaew,f/ ordkif;q&mawGSdw,f/ ,lwJhausmif;om;awGvnf;Sdw,f/
jrefrmjynfrSm ordkif;taMumif; b,folrSrajymawmhbl;/ ordkif;rodbJ
aSUukd bmrSqufvdkYr&bl;/ tvufZEm;onf*&dwfuae ESpfoHk;axmif
txdukd 'DaeYtar&duef? t*Fvefu raeYujzpfovdkoifaew,f/ raeY
u jzpfcJhovdkajymaew,f/ uGsefawmfwdkYqDrSm ajymr,fholrSdawmhbl;/
ordkif;ukd 'DMum;xJrSm tvdrfeJYvmwdk;aew,f/ tJ'gaMumifh ordkif;ukdrSef
rSefoifay;MuygvdkY ajym&awmhr,f? vkyf&awmhr,f/ jrefrmhordkif;eJYywf
ouf&if uGsefawmfw&Ydk aJ bmfawGajymw,f/ rGejf refrmESpaf v; q,fppfyu
JG dk
rif;wdkYzwfyg/ jrefrmhordkif;ukd tm;ukd;,HkMunf&wmrGefjrefrm ESpfav;
q,fordkif;Sdw,f/ bmjzpfvdkYvJ/ rGef0efBuD;Anm;'va&;cJhvdkY/ Arma&;cJh
wmr[kwfbl;/ wdkif;&if;om;awGa&;cJhawmh rQrQwwtoHk;csvdkY&wJh
ordkif;ukd a&;ay;cJhw,f/ ArmawGa&;wJhordkif;ukd EdkifiHjcm;om;ukd oGm;
ajym&iftSufuGJwmyJSdr,f/ bmtcsuftvufrSrSdbl;/ bk&ifhaemif
rif;w&m;BuD; bmaMumifh t,k',ukd oGm;wdkufwmvJ/ uGsefawmfwdkY
bmtcsuftvufrS rSb
d ;l / bk&ifah emifrif;w&m;BuD;&JUordik ;f ukd xdik ;f Edik if H
rSmoGm;avhvm&w,f/ tJ'aD wmh uGsefawmfw&Ykd UJ ynma&;pepfBuD;wpfcv
k ;kH
jyKwfusoGm;w,f/
'DaeY &efukefwuodkvfjyifzdkY tkdbm;rm;vmwkef;u ykdufqHay;oGm;
w,f/ aq;okwfaewm? jrufckwfaewm uGsefawmfawGUw,f/ txJrSm
ausmif;om;awmhrawGUbl;/ (MobmoHrsm;) 'DaeY uGsefawmfw[
Ydk m 'Dawmf

0if ESi;f qDrmS pkpnf;NyD; uGsefawmfwyYdk gvDrefudk vmvky&f w,f/ wu,fu


&efukefwuodkvfrSmvkyf&rSm/ 0efBuD;OD;atmifrif;vmwkef;u uGsefawmf
ausmif;wufcJhwJh ukdvHbD,mwuodkvfrSm a[majymyGJvkyfoGm;w,f/
ukdvHbD,mwuodkvfu wHcg;zGifhxm;w,f/ welcome yJ/ vmajym/ ol
wdkYajymif;aewJhay:vpDawG wifjycGifhSdw,f/
wuov
kd q
f w
kd mu jynfov
l x
l &k UJ toHawGudk xkwaf y;wJah e&mawG
jzpfvmw,f/ uGsefawmfwkdY&JUa[majymyGJawGukd &efukefwuodkvfrSm
vkyfvkdYr&bl;/ uGsefawmf 'Dawmf0ifESif;qDukdykdufqHay;&r,fhtpm; &ef
ukefwuodkvfjyefvnfwnfaqmufa&;twGufykdufqHay;csifwmaygh/ 'D
ukefusp&dwfawGukd &efukefwuodkvfukdoHk;&rSmr[kwfbl;vm;/
(MobmoHrsm;)

uGsefawmfww
Ykd uov
kd Bf uD; r[kwb
f ;l vm;/ uGsefawmfwaYkd usmif;BuD;
r[kwfbl;vm;/ tJ'Dausmif;BuD;u tus,fBuD;yJ/ tJ'Dausmif;BuD;u
ordkif;awGSdw,f/ q&mawGSdw,f/ tJ'Dausmif;rSm uGsefawmfwkdYajymcGifh
rSdawmhbl;/ 'DaeY taqmuftODawGSdaew,f/ tJ'DtxJrSm vlrSdbl;/
'DaeY aejynfawmfukd uGsefawmfa&mufw,f/ taqmuftODawG t&rf;
aumif;w,f/ vlrSdbl;/ rD;awGvnf;Sdw,f/ taqmuftODawGvnf;

Sw
d ,f/ tJ'aD wmh jrefrmjynf[m ajymif;jyefujdk zpfaew,f/ wuov
kd Bf uD;
Sad ew,f/ txJrmS ynmvnf;rSb
d ;l / vlvnf;rSb
d ;l / tJ'v
D jkd zpfaew,f/
[drk mS vrf;awGw
dS ,f/ avQmufr,fo
h rl Sb
d ;l / tJ'g jrefrmjynfjzpfaewm/
tJ'g ygvDrefvdkYajymvdkY&rSmvm;/ tJ'DtaMumif;awGajymzdkY txuf
ygvDrefvdkvmw,f/ 'g[m real parliament / [dkrSmSdaewm nominal
parliament trnfcHygvDref/ (MobmoHrsm;)
tJ'gaMumifh ygvDreftppfukd vkyfMuygvdkY uGsefawmfwdkufwGef;csif
w,f/ aemufwpfcu
k wuov
kd ef aYJ usmif;awG[m 0efBuD;XmeawG atmuf
uoD;jcm;uif;vGwzf t
Ykdf wGuu
f RefawmfwaYkd jym&r,f/ 'D0efBuD;Xme atmuf

awGrSm xm;vdkYr&awmhbl;/ tajctaet&rf;qdk;aeNyD/ uGsefawmfwdkY


awGSdygw,f/ uRefawmfwdkYygvDrefuajymay;zdkY uRefawmf
arwm&yfcHygw,f/ tJ'gu uGsefawmfwdkYjynfolawGrSm recreation centre rSdawmhbl;/ t&ifwkef;u "rmHkav;Sdw,f/ uGsefawmfwdkY bmyJvkyf
vkyfvSLr,f? wef;r,f? jcif;cwfr,f? pum;ajymr,f? usm;xdk;r,f? pm
zwfr,f/ "rmHkav;awGSdw,f/ tck bmrSrSdawmhbl;/ "rmHkav;awG
a&mif;wJhtxJygoGm;w,f/ tyef;ajztm;upm;uGif;awG rSdawmhbl;/
tpnf; ta0;cef;rawGrSdawmhbl;/ wdkusdKNrdKUu urmay:rSm aps;tBuD;
qH;k NrdKUyJ/ ykpYd uwfqikd af v;wpfcak wmif a':vmwpfoed ;f Sw
d ,f/ uRefawmf
u wdkusdKukd a&mufoGm;w,f/ ArmawG ig;aomif;avmufSdw,f/ uRef
awmf tpnf;ta0;vkyfcsifw,f/ tpnf; ta0;cef;awGu wpfem&D?
ESpfem&D one section iSm;vdkuf&if aomif;eJY
odef;eJYay;&w,f/ 'gayr,fh uRefawmf u
tvkyfvmvkyfwJh Arm awG&JU tusdK;twGuf?
wd k i f ; jynf t wG u f uRef a wmf p um;oG m ;
ajymwm/ &w,f/ wdkusdKrSm pum;ajymzdkY
tcef;u ajcmufq,favmufyJ ay;&w,f/
'Davmufavmuf tcef;u a':vmajcmuf
q,fqdkawmh jrefrmaiGajcmuf aomif;usyf
aygh/ 'Dtcef; b,favmufay;& ovJrodb;l /
wpf o d e f ; ausmf w ,f / wd k u sd K Nrd K UrS m a[m
ajymyG J a wG tBud r f B ud r f v k y f c J h w ,f / a':
atmifqef;pkMunfomG ;awmhvnf;vkycf w
hJ ,f/
'Davmuftcef;ukd a':vmajcmufq,fyJ ay;&
w,f/ bmjzpfvdkYvJ/ uGsefawmfwdkYaumif;zdkY
ajymaewmukd ajymzdt
Yk wGuo
f mG ;iSm;vd&Yk w,f/
uGsefawmfwdkYqDrSm tJ'DvdkrSdawmhbl;/ rSd
awmhwJhtwGuf vrf;avQmufp&mvnf; rSd
awmhbl;/ uGsefawmfwdkY oufBuD;G,ftdkawG
naeykid ;f vrf;avQmufzt
Ykd wGuf yvufazmif;
rSad wmhb;l / oGm;xdik pf &mae&mav;awGvnf;
rSdawmhbl;/ [dkwpfaeYuqdk&if &efukefwu
odv
k af b;rSmtwGaJ v;awGucH;k wHwm;atmuf
rSm xdkifaew,f/ tJ'DcHk;wHwm;topf BuD;
ukd emrnfay;xm;w,f/ cspfolwdkY&JUwHwm;
av;aygh/ atmufrSm xD;av;awGaqmif;NyD;
xdkifae&w,f/ (MobmoHrsm;)
uGsefawmfwdkY'DrSm wHwm;awGaqmufr,f? tdrfawGvrf;awG? ouf
BuD;G,ftdkapmifhaSmufa&;pcef;awG zGifhay;&r,f/ vlrIzlvHka&;tpDtpOf
awG uGsefawmfwdkYajym&awmhr,f/ tJ'grS ygvDrefvdkY uGsefawmfwdkY,lq
w,f/ 'Dvkyfief;awGvkyfzdkY odyfaqG;aEG;p&mrSrvdkbJ/ 'DygvDrefBuD;zGJUwm
ESpfESpfvm;? oHk;ESpfvm;SdNyD/ tJ'Dvrf;awG wpfckSdrvmao;bl;/ tJ'g
aMumifhrdkY 'Dvdktpnf;ta0;ac:&wmjzpfygw,f/ human rights uawmh
social agenda

txl;ajymp&mrvdkawmhbl;/ wpfjynfvHk;csdK;azmufcHae&w,f/ human


rights ukd wdkufcJhw,f? awmif;cJhw,f/ 'gaMumifhrdkY 'Dvdkav; enf;enf;pHk
vd&Yk wm/ human rights tcsdK;azmufc&H qH;k oludk tck 'kw,
d tBudraf &muf
vdkYoGm;MunfhwJhtcgrSm wyfrawmfom;awGjzpfaew,f/ human rights
tcsdK;azmuftcH&qHk;u wyfrawmfom;awG? &JawGeJY0efxrf;awG/ 0ef
xrf;ayghAsm U U U olU&JU professionalize qufqHwmrSdbl;/ qJqdkBudrf;
armif;aew,f/ physical punishment awGvkyfaew,f/

a&SUwpfywfqufzwfyg&ef

qEjyolrsm;uvnf; uRefawmfwjYkd ynfov


l x
l Bk uD;&Jq
h ErygbJ rDwm
cESpfqwdk;aumufwm 'Drdkua&pDbmnmjzifhjyefvnfwkefYjyefajymqdkae
pOf &mxl;cyfxlxlESifh&J0efxrf;u cifAsm;wdkYcGifhjyKcsufr&bJ qEjywm
Oya'eJYrnDygbl;/ yk'fr(18) eJYNidaeygw,f/ qEjyzdkYOD;aqmifavQmuf
xm;olawGb,foyl gvJ/ uRefawmfweYkd v
YJ u
kd cf yhJ g[kqu
kd m &J0efxrf;rsm;u
qEjyaeola&SUqH;k rS vlav;? ig;? ajcmufO;D udk &Jpcef;odaYk c:aqmifomG ;&m
rSL;rwfBuD;vnf;xdkav;? ig;? ajcmufOD;ESifhtwla,mifvnfvnfESifh
&Jpcef;odkYygoGm;avawmhonf/
&Jpcef;odkYa&mufonfESifh rSL;rwfBuD;tm;pHkprf;ppfaq;rIudk pcef;rSL;
BuD;ud,
k w
f ikd pf wifar;jref;avonf/ xdt
k csderf LS ;rwfBuD;onf pdww
f xifh
xifhESifh rvHkrvJjzpfaejyefygonf/ rSL;rwfBuD;rSef;odoGm;vsif rnfodkY&Sif;
&y/ rodvQifvnf; yk'fr(18) jzifhtusOf;usaeY&ufrsm;udkjzwf oef;&ay
awmhrnf/ tmrcHjzifv
h w
T af y;rnfh yk yf g[krLS ;rwfBuD;onf toem;cHonfh
rsufvHk;rsm;jzifh pcef;rSL;tm;armfMunfhonf/
pcef;rSL;/ / cifAsm;emrnfb,fvdkac:vJ/
rSL;rwfBuD;/ / OD;OD;azmyg
pcef;rSL;onf emrnftxl;tqef;ESifh 0wfpm;qif,ifrIEGrf;EGrf;vs
vsESifh rSL;rwfBuD;udkajctp? acgif;tqHk;Munhfumqufar;onf/
pcef;rSL;/ / bmvlrsdK;vJ? wkwfvlrsdK;vm/ b,frSmaewmvJ/
rSL;rwfBuD;/ / jrefrmyg/ avmavmq,fawmh vrf;ay:rSmaeygw,f/
pcef;rSL;/ / cifAsm;'DqEjyyGt
J wGuf BudKwifciG jhf yKcsufawmif;xm;wm
&Sdovm/
rSL;rwfBuD;/ /r&Sdygbl;a,mifvdkYAsm; uRefawmfqEjywJholr[kwfyg
bl;/
pcef;rSL;/ / cifAsm;udkuRefawmfwdkY trIzGifhta&;,l&ygvdrfhr,f/
ae&yfvdyfpmajymyg/
rSL;rwfBuD;onf pdwx
f rJ aS tmifo
h ufoufEiS hf cHpm;ae&onf/ t&if
uqEjyolrsm;rSefvsif yk'fr(18) jzifhtrIzGifhta&;,lcJhonf/ ,ckrSL;
rwfBuD;udk,fwdkifcHpm;ae&onf/ wdkif;a'oBuD;wpfckudktpdk;&onfh
rSL;rwfBuD;[ktrSefwdkif;zGifhajymvdkufvsSif ab;wGifygvmonfh qEjyOD;
aqmiforl sm;ESihf Iyaf xG;ukeaf wmhrnf/ rdrb
d mombk&m;vmzl;onf[o
k m
jiif;&rnfjzpfaMumif; rSL;rwfBuD;em;vnfvdkufonf/ cufaeonfu
rSL;rwfBuD;rnfodkYjiif;qef&rnfudk rodjzpfvdkYaeonf/ pdwfxJrSvnf;
a&&Gwfvdkufonf/ aMomf..aMomf yk'fr(18)/
rSL;rwfBuD;/ / 'Dvdkyg pcef;rSL;/ uRefawmf&Sif;jyyg&ap/

pcef;rSL;/ / &ygw,f
&Si;f yg/ pcef;a&muf aeNyDy/J
rSL;rwfBuD;/ / uRef
awmfuql;avapwDrSm bk
&m;vmzl;wmyg/ qE
vmjywmr[k w f y g
bl;/ uRefawmfapwD
ay:rwufEikd v
f Ykd vrf;
ray:uaevuftkyfcsD
OD;cs uefawmhaecsdef
rSm uRefawmfhab;em;
ud k ol w d k Y ( qE j yOD ;
aqmif o l r sm;ud k vuf
nSdK;xdkvsuf) a&mufvm
Muwmyg/
uRefawmfu qEjy
zdkYvmwm r
[kwfygbl;/
pcef;rSL;/ / cifAsm;
emrnfu OD;
OD;azmqdkawmh 'Dvdk
ajymHkeJY uRef
awmfwdkYcifAsm; udk
jyef v T w f vd k Y
r&ygbl ; / usef w J h
olawGudk ppfNyD;
rSomqEjywJh txJyg
ryg uRefawmfwdkY
oHk;oyfvdkY&ygr,f/
rS L ;rwf B uD ; / /
uRefawmfwu,f ajym
wmyg/ qEjyzdkYaeaeomom uRefawmfhbmomuRefawmf &efukefNrdKU
BuD;udkavhvmvdkY rNyD;ao;ygbl;/
pcef;rSL;/ / cifAsm;u &efukefNrdKUBuD;udkbmvdkYavhvmaewmvJ/
pcef;rSL;onfavoHujyif;jyif; xefxefjzifh ydkrouFmaom rsuf
vHk;rsm;jzifhrSL;rwfBuD;udkMunfhvdkufonf/ rSL;rwfBuD;onfa,mifpum;
rSm;oGm;onfudkjyefjznf&efawG;onf/
rSL;rwfBuD;/ / 'gu'Dvdkyg/ uRefawmf&efukefNrdKUBuD;udkavhvmae
w,fqdkwm ukefMurf;xGuf&Smwmyg/ 'DaeYjzpfysufaewJh jyKjyifajymif;
vJaewJh jynfolvlxk&JhtajctaeudkodcsifvdkY ukefMurf;xGuf&Smwmyg/
pcef;rSL;/ / cifAsm;bmtvkyfvkyfvJ/
rSL;rwfBuD;/ / pma&;ygw,f/
pcef;rSL;/ / bmemrnfeJYa&;vJ/

rSL;rwfBuD;/ / OD;OD;azmemrnfeJYyJa&;ygw,f/
rSL;rwfBuD;ta&Smifaumif; taxmif;oufomoGm;onf/ pcef;rSL;
BuD;onf rauseyfaomtMunfhjzifhrSL;rwfBuD;udkydwfzrf;Edkifrnfh ar;cGef;
rsm;udkpOf;pm;aeonf/ rSL;rwfBuD;onfvnf pcef;rSL;BuD;udk rif;vkyf
xm;OD;ayghuGmqdkonfhtMunfhESifhjyefMunfhonf/ rSL;rwfBuD;ESifh pcef;rSL;
BuD;ESpOf ;D tMunhcf sif;qHak eonf/ rSL;rwfBuD;ESihf pcef;rSL;BuD;wd\
Yk tMunfh
Mum;wGizf a,mif;wdik rf ;D tvif;a&mifav;onfvif;yaeonf/ rSL;rwfBuD;
tm;pcef;rSL;BuD;u pHkprf;ppfaq;ar;jref;rIrsm;jyKvkyfaepOf &Jpcef;ta&SU
wGifvnf;owif;axmufrsm;uuifr&mudk,fpDjzifhapmifhqdkif;aeMuonf/
rSL;rwfBuD;onf yk'fr(18)ESifhtzrf;cH&vsif rnfodkYta&;,lcH&Edkifo
vJ[pk cef;rSL;BuD;tm;ar;jref;&mpcef;rSL;BuD;u cGijhf yK csufr&Sb
d q
J EjyvQif
trsm;qHk;axmif'Pf 1 ESpfjzpfap? 'PfaiG usyf 3 aomif;txdjzpfap
(odrYk [kw)f jypf'PfEpS &f yfpvH;k jzpfapusEdik af Mumif;&Si;f jyNyD; jypf'PfEpS cf v
k ;kH
cscsifaeonfh tMunhfESifhrSL; rwfBuD;udkxyfMunfhonf/ rSL;rwfBuD;onf
yk'fr(18)\'PfudkcHEdkif &nf&Sd?r&SdoHk;oyfaeonf/
pcef;rSL;onf rSL;rwfBuD;tm;cifAsm;cPxdkifaeyg/ b,frSroGm;
ygeJY[kqdkNyD; aemufxyfqEjyolwpfOD;udkac:,lppfaq;onf/ qEjy
acgif;aqmifrsm;udpk pfaq;NyD;onft
h cgrSL;rwfBuD;tm; pcef;rSL;uxyfraH c:
,lNyD;cifAsm;udu
k RefawmfwjYkd yefvw
T v
f rYkd &ao;bl;/ cifAsm;udt
k mrcHay;Edik f
wJhol&Sdvm/ tmrcHay;EdkifwJholvm&ifawmhcifAsm;udkolwdkYeJYjyefxnfhay;
vdkufr,f[kqdkonfhtcgrSL;rwfBuD;pdwfxJrSa'guefoGm;onf/ odkYaomf
xGufvmonfh a'goudkjyefxdrf;umwHawG;wpfcsufrsdKcsNyD; pOf;pm;
vdkufonf/tmrcHb,folYudkac:&rvJ?odkYwnf;r[kwf pcef;rSL;tm;
vufwdkY vmbfxdk;&atmif rSL;rwfBuD;wGifwpfjym;wpfcsyfrSryg/ rSL;rwf
BuD;pdwrf sm;Iyaf xG;aeonf/ rSL;rwfBuD;pOf;pm;onf/ pcef;rSL; udak usmfNyD;
tcsKyfcef;udkMunfhumpOf;pm;onf/ ,aeYntzdkY tmrcHr&EdkifaMumif;
rSL;rwfBuD;upcef;rSL;udkajymonfhtcgpcef;rSL;uoabmaumif;pGm rSL;
rwfBuD;udkvHkvHkNcHKNcHK xdef;odrf;xm; vdkufonf/
rSL;rwfBuD;onfwpfaeukef&efukefNrdKUBuD;xJvrf;avQmufxm; onfh
twGufarmyef;aeonf/ wpfcgrSrBuHKzl;onfhtawGUtBuHKrsm; udkvnf;
wpfaeYwnf;ESifh tHhrcef;BuHKvdkuf&onf/ rSL;rwfBuD;onfawmifawG;?
ajrmufawG;ESifh tcef;axmifhav;wGifacGacGav;omtdyfaysmfoGm;onf/

aygi;f avmif;qnfprD u
H ed ;f a'ocHrsm;tcuftcJEiS BUf uKH
&S r f ; jynf e ,f a wmif y k d i f ; ? yif a vmif ; Nrd K Ue,f w G i f j yKvk y f a eonf h
aygif;avmif;qnfpDrHudef;aMumifh a'ocHjynfolrsm;awGUBuHKae&onfh
tcuftcJrsm;ukd &efuek o
f v
Ydk ma&muf Ek0d ifbm(4)&ufu owif;rD',
D m
rsm;ukd &Sif;vif;wifjycJhMuonf/
aygif;avmif;qnfa&tm;vQyfppfpDrHudef;jyKvkyf&ef ajymif;a&TUay;cJh
&onfh &Gmaygif;(23)&Gmu a'ocHwkdif;&if;om;rsm;u &Sif;vif;wifjycJh
Mujcif;jzpfonf/ a'ocHrsm;u 'Drkdua&pDokdYoGm;aeaom tpkd;&tae
jzifh a'ocHjynfolrsm;\tusKd;ukd a&S;Iay;&efajymqkdMuonf/ a'ocH
jynforl sm;tm; tpk;d &taejzifh oufqidk &f mavsmfaMu;rsm;ay;aomfvnf;
tusifyh sufjcpm;rIrsm;&Sad eaomaMumifh a'ocHrsm;\ vufxo
J Ydk xku
d o
f ifh
orQr&&SMd uaMumif; ajymqdo
k nf/ a'ocHrsm;\toHuadk zmfjytyfygonf/
ukd&efEkdif(&Srf;jynfe,fawmifykdif;? yifavmif;NrdKUe,f? oajyukef;
tkyfpk? uefYvrf;aus;&Gm)
aus;&Gm(23)&Gmukd av;v ykdif;uae ajcmufvykdif;twGif; tukef
ajymif;ay;&r,fvkdY t
xufvBlu;D uaMunmw,f/
tJ'Dt awmtwGif;rSm
oD;ESpH u
kd yf sKd;rI awG&yfwefY
NyD ; twif ; t"r a jymif ;
a&TU&ygw,f/ ajymif;NyD;
wJh tcgrSm a&vnf;tvHk
tavmufr&bl;/ vrf;
yef;quf oG,fa&;vnf;
cuf c J w mawG U &w,f /
bmoma&;taqmuf t
ODawG?ynma&;taqmuf
tODawG ,aeYtcsdefxd
vkyfay;wm r&Sdao;bl;/
t&if t xuf v l B uD ; u
aus;&Gmaygif;(22)&GmyJ&Sd
w,fqkdayr,fh (23)&Gm
jzpf y gw,f / qef ; tif ;
&Gmukd txufvlBuD;u
vspf v sL&I x m;ygw,f /
qef;tif;&Gmu c&pf,mef bmomjzpfw,f/ aygif;avmif;qnfupd a Mumifh
xdeyf ifaus;&Gmtkypf ek YJ uef'idk ;f aus;&Gmtkypf Ek pS pf &k w
dS ,f/ tJ'aD us;&Gmtkypf k
awGukd pHjyaus;&Gm tkyfpkjzpfatmifvkyfay;r,fqkdayr,fh ,aeYtcsdefxd
bmrSrjzpfao;ygbl;/ aygif;avmif;qnf udpaMumifh vli,ftajrmuf
trsm; 'kua &mufaeygw,f/aemufaemif vmr,fv
h il ,frsKd;qufopfawG
twGuf Ekid if aH wmftpk;d &u usef;rma&;? ynma&;? pD;yGm;a&;? toufarG;
0rf;ausmif;vkyif ef;awGudk tcsde,
f Nl yD; pOf;pm;ay;ygvkYd awmif;qkyd gw,f/
ukdae0if;(&Srf;jynfe,fawmifykdif;? yifavmif;NrdKUe,f? xdefyifaus;

&Gmtkyfpk? ausmif;&Gm)
txuf a ygif ; avmif ; a&tm;vQyf p pf p D r H u d e f ; aMumif h rd d k ; zvm
v,f,m ajrawGudk qH;k I;H epfemw,f/ uRefawmfwYdk bk;d bGm;ykid af jrawGudk
tifrwef jrwfEkd;wefzkd;xm;ygw,f/ (2006)ckESpfeJY (2013)ckESpfMum;um
vxJrSmwkd;csJUvdkufwJh v,f,majrawGukd ravsmfay;ygbl;/ wifjyaomf
vnf; bmrSajz&Sif;csufray;ygbl;/ awmifolawG wpfOD;eJYwpfOD;?
wpfa,mufeYJ wpfa,muf em;vnfraI wGeYJ a'orSm use;f rma&;? vlraI &;?
pD;yGm;a&; awGtwGuf v,f,majrawGukd oD;pm;csxm;wm&Sdw,f/
uRefawmf wkdYv,f,majrukdtm;ukd;NyD;vkyfpm;aewJhawmifolawGtwGuf
yGiyhf iG v
hf if;vif;jynfoal wG 'kur a&mufatmif ajymxm;wJt
h wkid ;f vkyaf y;
yg/ 'Dowif;pm&Sif;vif;yGJukdvm&wmu 'Dbkd;bGm;ykdif tarGtESpfjzpfwJh
'Dv,f,majrukdjrwfEkd;wJhpdwfeJYjzpfwJhtwGuf olwkdY pDrHudef;twGuf
uRef a wmf w k d Y a &T U ay;cJ h N yD ; NyD y J / t[ef Y t wm;rvk y f c J h y gbl ; / ok d Y a omf
olwaYdk wGajymxm;wJt
h wkid ;f rjzpfb;l qk&d if wpfcsderf mS jynfoq
l E &ifziG Nhf yD;
EkdifiHawmftpkd;&u vma&mufpdppfay; jcif;r&Sd&if qEjyoGm;r,f/
xGef;EkdifOD;(&Srf;jynfe,fawmif ykdif;? yifavmif;NrdKUe,f? xdefyif
aus;&G m )
vrf;yef;qufoG,fa&;qkd&if &GmrSmrkd;aumif;a'ojzpfwJhtwGuf
vrf;awGuysufpD;ukefNyD/ olwkdYuvlBuD;vmwJhtcgrSmyJ vrf;awGukd
jyifay;wm/ uav;awGausmif; oGm;&if 'kua &mufw,f/ vlBuD; awGu
jynfolbufukd vHk;0rMunfh
bl;/ bmoma&;eJMY unfh r,f
qkd&ifvnf; bmoma&; t
aqmuftODawGvHk;0r&Sdao;
bl;/ vkyfay;oifhw,f/&GmrSm
a&uefawG&Sdw,f/ uefawG
vkyfxm;ayr,fh uRefawmf
wkdY&Gmu vlBuD;awGeJYeD;vkdY
tqifajyw,f/ 'gayr,fh
wpfcsKdU&GmawGqkduef awmif
r&Sdbl;/ tJh'gawGukdausmif;
uef av;awGvkyfay;zkdY rD'D
,muwpfqifh awmif;qkdyg
w,f/
ukdaZmf0if; (&Srf;jynf
awmifykdif;? yifavmif;NrdKU
e,f? xdefyifaus;&Gm)
aygif;avmif;a'orSm avsmfaMu;ay;wm vHk;0w&m;rQwrIr&Sdbl;?
t&Sdeft0gBuD;wJholawGu tkyfpkd;NyD; jc,fvS,faeMuw,f/ olwkdYvkyfcsif
ovkdvkyfaew,f/ a'ocHawGtaeeJY bmtusKd;rSr&bl;/ enf;enf;
awmhaMumufpdwf&Sdwmaygh/ 'g yGifhyGifh vif;vif;ajymjywm/ uRef awmfwkdY
aygif;avmif;a'ou NrdKUeJUvnf;a0;w,f/ 'DvkdrD'D,mqkdwm awGeJY

vnf;rawGUzl;bl;/ enf;
enf; awmhvefw
Y ,f/ uRef
awmfwkdYcHpm; csufawGukd
wif j ywmyg/ uRef a wmf
wkdYaus;&GmrSm tpnf; t
a0;vmvkyfw,f/ qif;&J
EGrf;yg;rIavsmhcsa&;? epfem
aMu;awGay;r,fqkdawmh
0rf;omtm;&? vufawGU
rSm tJ'Dvkdr[kwfbl;/ pm
rwwfou
l vnf;rsm;w,f/
atmufajcvlwef;pm; awG
ubmrSrcHpm;&bl;/ tdrf
wpfv;kH aumif;aumif; jyefraqmufEidk af wmhb;l / av;vykid ;f uae ajcmuf
vykid ;f Mum;rSma&TUckid ;f wJt
h wGuf awmif,mckwf xGiNf yD;om;awGypfc&hJ w,f/
rsKd; awGqkdvnf; xm;cJh&w,f/ EkdifiH awmftpkd;&taeeJY pHkprf;ppfaq;
a&;tzGJUuae aoaocsmcsmpHkprf;ppfaq;NyD;awmhrS wu,fepf emwJh
olawGukdavsmfay;yg/ wu,frepfemwJholawGukday;wJhtcg? epfemwJhol
awGu xdkufxdkufwefwefr&awmhbl;/ aus;&Gm(23)&GmvHk;rSm 'DvkdawG
csnf;yJ/
a':trmpdef(&Srf;jynfe,fawmifykdif;? yifavmif;NrdKUe,f? vdef;eD
aus;&G m )
uRefrwkdYtdrf&SifrawGu ukd,fhom;orD;awGukd aumif;pm;apcsif
w,f/ olwkdYay;wJhaiG(9)odef;cGJeJYrvHkavmufbl;/ uav;awG&JUpm;0wf
aea&; vHk;0cufcJaew,f/ tckvufawGUuRefrwkdY[m uav;awG&JU
oGm;a&;? vma&;? pm;a&;? aomufa&; tqifrajybl;/ ausmif;qkdvnf;
ta0;BuD;yJ/ aq;HkoGm;zkdY em&D0ufausmfqkdifu,feJYoGm;&w,f/ ao
r,fu
h av;qkad ooGm;rSm/ olwaYdk y;xm;wJah iGerYJ vHak vmufb;l / aemufq;kH
vrf;ray:a&muf uav;wpfa,mufqGJNyD; cGufwpfckeJYjzpfoGm;r,f/
uRefrwkdYb0awGukdvmMunfhNyD;
ulnDay;zkdY toem;cHygw,f/
apmzk d ; cG m ;

Fashion Illustration Catalogue

Junction 14 th Anniversary

pmtkyrf w
d q
f ufyJG

xl;jcm;pGmusif;yrnf

"mwfykH-aZmfrif;Ekdif('DyJ,if;)
&ef u k e f ? Ek d 0 if b m(19)
Justice Art Fashion Illustration oifwef;ausmif;rS yxrqH;k xkwf
a0rnfh Fashion Illustration Catalogue pmtkyo
f pfrw
d q
f ufyu
JG dk Ek0d ifbm
(13)&uf aeYv,f(2)em&DrS nae(4)em&Dtxd pifx&,f[kdw,fjyKvkyf
cJhonf/
xkdtcrf;tem;wGif 'DZkdifem oGifpkaxG;ESifh Idol r*Zif;t,f'Dwm
cspfxdkufwkdYrS trSmpum;ajymMum;cJhNyD; Htoi San u pmtkyfESifhywfouf
NyD;ajymcJh&mwGif ]]zuf&SifESifhqufEG,fxm;wJholawGtwGuf avhvmvkdY
tqifajyatmif jyifqifxm;ygw,f/ 'DZkdif;trsKd;rsKd;ESifhykdYpftrsKd;rsKd;wkdY
yg0ifygw,f/ kyfyHkvTmrsm;ukda&;qGJwJhyHkpHawGukdvnf; wpfqifhNyD;wpfqifh
avhvmvkdY&atmif aemufqHk;(10)rsufESmukd xnfhoGif;xm;ygw,f/
zuf&Sift,f'Dwm? "mwfyHkq&m? armifESrawGtwGuf yHkawGukd wpfcg
wnf; ay;xm;ygw,f/ zuf&iS af &pD;aMumif;ukd yHak zmfxm;ygw,f}}[kajym
cJhonf/
pkd;pHxdkuf

(14)ESpfoufwrf;odkY a&muf&Sdvmaom Junction Group rS vlrIa&;


vkyfief;rsm; aqmif&Guf&efESifh obm0ywf0ef;usifxdef;odrf;a&;vkyfief;
rsm; aqmif&Guf&ef &nf&G,f tjriftmHk? tMum;tmHk csKdUwJholrsm;?
roefpGrf;olrsm;? ul;pufa&m*gydk;cHpm;ae&olrsm;? rdbrJhuav;oli,f
rsm;ESifh ynma&;twGuf trSefwu,f axmufyHhay;&ef vdktyfaeolrsm;
twGuf taumiftxnfazmfoGm;rnf[k qdkonf/
usyfodef; (200)wdwd rwnfum roefpGrf;? em;rMum;? rsufrjrif
oifwef;ausmif;rsm;rS uav;oli,frsm;tm; aejynfawmf&Sd OygwoEd
apwDawmfeSifh wd&pmefO,smOfodkY ydkYaqmifay;rnfjzpfNyD; tqdkygc&D;pOf
wGif Junction Centre rsm;wGif usif;yjyKvkyfrnfh tjriftmHk? tMum;
tmHk csKdUwJhol? roefpGrf;oufi,foifwef;ausmif;rsm;rS uav;i,f
rsm;\ ajzazsmfyGJESifh tqdkyguav;i,frsm;\ vufrIypnf; aps;a&mif;
yGJrsm;twGuf Promotion Area rsm; yHhydk;ay;jcif;? BudKydkYc&D;pOfrsm; pDpOf
jcif;ESihf taxGaxGuek u
f sp&dwrf sm;udk vSL'gef;rwnfomG ;rnf[k qdo
k nf/

Junction Centre rsm;wGif Donation Box rsm;xm;&Sdum 2013


Ekd0ifbm (7)&ufrS 'DZifbm (1)&uftxd Customer rsm; yg0ifvSL'gef;
Ekdifap&ef pDpOfxm;&SdrnfjzpfNyD; vSL'gef;aiGESifh rwnfaiGrsm;udk 2013
'DZifbm (7)&ufaeY Junction Square Water Fountain Area usif;y
jyKvkyrf nfh 14th Anniversary ajzazsmfyEJG iS hf tvSLaiGay;tyfyt
JG crf;tem;
usif;yrnf[kqdkonf/
tqdkygaeYwGif tdrfhcspf? eDeDcifaZmf? tdkif;&if;Zifrmjrifh? Big Bag?
atmifvwdkYrSvnf;aumif;? Zm*em? tdkif;? wdkif;ausmf? jynfausmf?
cdkifoif;Munf? vif;ZmenfaZmf? rdk;,kpH? at;jrwfol? oufrGefjrifh? td
acsmydk? a&TrIef&wDESifh wifarmifqef;rif;0if;wdkY\ trsKd;orD;vl&Tifawmf
rsm;ESihf tNidrt
hf pDtpOfvnf; yg0ifaMumif;od&&dS onf/ tvm;wl Disable
Blind Child Celebrate with Celebrity tpD t pOf v nf ; yg0if r nf
[kqdkonf/

onfwpfywf &SmazGay;&r,fh SPY av;awGuawmh vG,fvG,f av;awGygyJ/ aysmf&TifMunfEl;rI&&SdMuvdrfhr,fvdkY arQmfvifhxm;yg&ap/


&S m ay;&r,f h SPY rsm;
(1) pmwdkufyHk;av; (2) iSufarT;(3) ykavG (4) jrif;pD;zdeyf (5) opfoD;jcif;wpfck (6) ydk;aumif (7) a&cJrkefYuawmh (8) cuf&if;cG
(9) aomhwpfacsmif; (10)Bwd*H (11) ykcuf (12) pmwpfapmif
aysmf&Tifcsrf;ajrUMuygap
pDpOfol - &wemOD;vIid f

YOH

igwdkYpmayrS xkwfa0ol udkpef;rGefatmif (q&majrrIefvGif)xHrS


q&marmifpGrf;&nf\ ]bmvJ[Jh armifpGrf;&nf} pmtkyfvufaqmif&&Sd
onf/ tqdkygpmtkyfrSm 2007 ckESpfu rJaqmuf(xdkif;EkdifiH)wGif yxr
tBudrfyHkESdyfxkwfa0zl;onf/ 2013 ckESpf? Zefe0g&DwGifrl jynfwGif;
w&m;0ifxkwfa0vmjcif;jzpfonf/ b,fwkef;urSq&marmifpGrf;&nf\
pmtkyfudk jynfwGif; xkwfa0cGifhr&Edkif[k ,lqxm;&mrSpmaypdppfa&;
tajymif;tvJ\ &v'faumif;t&zwfcGifhBuHKonfhtwGufaus;Zl; wif&
onf/ vuf&Sdq&marmifpGrf;&nfrSm tar&duefjynfaxmifpkwGif aexdkif
vsuf&o
dS jl zpfonf/ q&mhukd aemufq;kH awGUcJ&h onfrmS &efuek ?f urm&Gwrf S
wdkufcef;usOf;av;rSmjzpfonf/ q&mhtdrfudk rzsufcifu q&mhtdrfav;
ESiq
hf &mhro
d m;pk"mwfykH trSww
f &du
k jf zpfcahJ o;onf/ q&m tdraf jymif;&
awmh q&mhudk oGm;a&mufawGUqHkumpm;p&mrsm;oGm;ydkYjzpfcJhao;onf/
onfhaemufydkif; q&mjynfyodkY xGufcGmoGm;jcif;jzpfonf/ q&monf
jynfyodkYa&mufaeaomfvnf; 'Drdkua&pDwdkufyGJ0ifaeqJjzpfonf/ q&mh
toHukd jynfyrD',
D mrsm;wGiMf um;ae&onf/ q&mhpmrsm;udk jynfyrD',
D m
rsm;wGiaf wGUae&onf/ q&mhpmrsm;udck rk S jynfwiG ;f w&m;0if xkwaf 0cGihf
&jcif;jzpfonf/ q&muol\ pmtkyftwGuftrSmpm(2)Budrf a&;om;xm;
onf/
'k w d , tBud r f yH k E S d y f x k w f a 0jcif ; trS m pm
]bmvJ[hJ armifprG ;f &nf}pmtkyu
f kd tckvakd v;? ig;? q,fEpS t
f wGi;f
jyefvnfyHkESdyf&vdrfhr,fvdkY arQmfrSef;rxm;rdyg/ ]opmawmfvSefa&;pm

ay}xkwfa0olom;wynfh armifpdk;csdefjzifh ]'Dpmtkyf[mjynfolU


vufpGJ EkdifiHa&;usrf;wpfql}vdkY a<u;aMumfNyD; xkwfa0cJhygw,f/
]wdk; wdk;ajymyguG,f? rkd;BudK;ypfygvdrfhr,f}vdkY vufukwfxm;&yg
w,f/ wu,fxkwfa0vdkufawmh olvufaqmifay;xm;wJh rdwf
aqGrsm;? &Jabmfrsm;uqdk zwfMunfholawmif&Sd&JUvm;rao
csmyg/ bm*,ufrSrvmyg/ zwfjzpf&JUvm;? b,fvdkaeovJ
vdYk ar;rSmaMumufveYkd w
YJ yl g&JU/ pmtkyf vufaqmif&aMumif;
aus;Zl;pum;av;awmif rwHkYjyefcJhMuyg/ armifpdk;csdefyg
aygif;rSwjYkH yefoo
l ;kH OD;yJ&ydS gw,f/ 'Do;kH OD;rSmvnf; usefEpS f
OD;u nDreJYnDjzpfaeMuvdkY udk,fhig;csOfudk,fcsOfw,fajym
wmjzpfayr,fyh *k aH cwfuorkid ;f 0ifpum;twdik ;f ppfonf
oH;k ? av;ode;f tpm;av;a,mufyaJ y;vdu
k w
f ,f qdo
k vdk
'Do;kH a,mufuykd J pmzwfy&dowfo;kH ode;f vdYk oabmxm;
vdkufygw,f/
tJ'DoHk;a,mufxJu nDjzpfolwpfa,mufu jynf
wGif;rSm xkwfa0cGifhomNyDqdkwmeJY olUbmomol xkwf
a0ol&SmNyD;xkwfa0zdkY uRefawmfhqDudk pmtkyfvSrf;rSmawmh
pmtkyfu&SmvdkYr&bl;/ rlvxkwfa0ol awmfvSefpmay
orm;BuD;uvnf; pmtkyu
f t
kd csderf rD ydb
Yk ;l / 'geJu
Y ,
kd q
hf &m
&if;jzpfwJhr[matmifajrausmif;q&mawmf OD;0dvmo
qDudk tyluyf&jyefygw,f/ ]wynfhawmf&JU pmtkyfu
av;cPjyefpeG yYf gbk&m;? wu,f jyefxw
k af 0cGi&hf vd&Yk &dS if
jyefNyD;vSLyghr,fhbk&m;}vdkY OD;wifygw,fbk&m;/
uRefawmfhpmtkyfxJrSmu pmaypdppfa&;rBudKufEkdifwJhpmawGodyf rsm;
aeygw,f/ pmaypdppfa&;rSmwm0ef&o
dS u
l ]armifprG ;f &nfw?Ykd oef;0if;vdiI f
wdkYpmtkyfawGvnf;xkwfyg? xkwfa0cGifhay;ygr,f}vdkY aMunm xm;
aMumif; 0rf;omtm;wufp&mpum;Mum;rdayr,fh .../
prf;Munfh&rSmyJ/ uJ ...om;wynfh armifpdk;csdef a<u;aMumfxm;wJh
]jynfolUEkdifiHa&;vufpGJusrf;BuD;} uHaumif;axmufrygapownf;/
xkwaf 0oluakd &m? xkwaf 0cGiahf y;oluakd &mpmzwfr,fph pfonf av;
odef;udka&m uRefawmfarmifpGrf;&nf BudKwifaus;Zl;wifygw,fcifAsm;/
armif p G r f ; &nf
19 atmuf w d k b m? 2012
e,l ; a,muf (acw )
rnfodkYjzpfap q&mhpmrsm;rsm; zwfcsifao;onf/ q&m pmrsm;rsm;
a&;Ekdifvdrfhtkef;rnf[k ,Hkonf/ q&mhtoHrsm;rsm;Mum;&tkef;rnf[k
xifonf/ q&mha0zefa&;rsm;vnf; zwfcGifhBuHKtkef;rnf[kxifonf/
jrefrmpmay bmvJbmvJ[k jywfjywfom;om;a0zefcJhaom q&monf
umvwpfckwGif jrefrmhEkdifiHa&; bmvJ bmvJ[k a0zefvdrfhtkef;rnf[k
,Hkonf/

OIC jynfwGif;avUvmawGY &Sdcsufrsm;ukd trSef


twdkif;azmfxkwfjyoifU[k NLD OD;wifOD;ajym
&ef u k e f ? Ek d 0 if b m(13)
jynfwiG ;f jzpfymG ;cJah om
bmoma&;y#dyursm;ukd vm
a&mufavhvmaomtpvmrf
tzGJUtpnf; (OIC)taejzifh
avhvmoH;k oyfcsurf sm;ukjd ynf
olvx
l t
k m; trSet
f wkid ;f azmf
xkwfwifjyoifhaMumif; NLD
em,uBuD ; OD ; wif O D ; uajym
onf/
OIC taejzifh jynfwi
G ;f
okv
Yd ma&mufavhvmNyD; trSef
w&m;wifjyrSomurmu t
rS e f w &m;uk d o d v d r f h r nf j zpf
aMumif; OD;wifOD;uvQyf wpf
jyufowif;*sme,fokdY Ekd0if
bm(13)&uf u ajymonf /
jref r mEk d i f i H w G i f a exk d i f a eaomtp v mrf b mom 0if r sm;uk d
Ak ' b mom0if r sm;u owf j zwf a eonf q k d j cif ; uk d j ynf y u xif
jrifaerIrsm;onf ,ckuJhokdYvma&mufavhvmrSom tjrif&Sif;oGm;rnf
[kqkdonf/
d m tpvmrfEidk if aH wGaygif;xm;wJt
h zGUJ tpnf;
OD;wifO;D u ]]OIC qkw
wpfckjzpfw,f/ 'Dvkd vmMunfhwmaumif;w,f/ 'grSvnf; trSefw&m;
ay:rSmjzpfw,f/ bmoma&;eJYywfoufvkdY jzpfysufcJhwJh taMumif;trsKd;
rsKd;aMumifh jrefrmEkdifiHvltrsm;pku vlenf;pkukdESdyfpufw,fqkdwmawGukd
vmMunfh? ar;MunfhrSykdaumif;r,f/ rvmMunfhckdif;&ifab;u ajymwm
hJ rQawGudk
awGyJ yHBk uD;csJUNyD;vufcrH mS pk;d w,f/ OIC uvnf;avhvm jrifco
trSeftwkdif;wifjyoifhw,f}}[kajymonf/
jrefrmEkid if w
H iG ;f jzpfymG ;cJah om y#dyursm;onf tpGe;f a&muf bmom
a&;aoG;xkd;vIHUaqmfolrsm;aMumifhjzpf&jcif;jzpfaMumif; OD;wifOD;uajym
onf/ OIC tzGJUESifhtrsKd;om;'Drkdua&pDtzGJUcsKyfOu| a':atmifqef;
pkMunfEiS v
hf nf;awGUqH&k efppD Ofxm;aMumif;OD;wifO;D utwnfjyKajymonf/
OIC tzGJUonf jrefrmEkdifiHokdY Ekd0ifbmv(13)&ufwGif a&muf&Sdvm
NyD; y#dyursm;jzpfyGm;cJhonfh ae&ma'orsm;okdY oGm;a&mufavhvmcJh
onf/ OIC tzGUJ vma&mufrnfqjdk cif;ukd Ek0d ifbm(12)&ufu oHCmawmf
rsm;ESifh Ak'bmom0ifrsm; wcJeufuefYuGufqEjycJhMuao;onf/
apmzk d ; cG m ;

ajywDO;D ynma&;azmifa';&Si;f &efyaHk iGrS


a':atmifqef;pkMunf aetdrftus,fcsKyfrS vGwfajrmufonfh (3)ESpfjynfhtxdrf;trSwf ocifvSBudKifokdY ynmoifp&dwaf xmufyahH Mu;ay;tyfyJG tcrf;tem;
Orchid Hotel wGiu
f si;f yrnf
jynfwiG ;f jynfyrS aiGusy(f 11)ode;f vSL'ge;f

yJ c l ; ? Ek d 0 if b m(13)
vlxkacgif;aqmif a':atmifqef;pkMunf aetdrftus,fcsKyfrS
vGwfajrmufonfh (3)ESpfjynfh (13?11?2013)&ufwGif (3)ESpfjynfhtjzpf
jynfwiG ;f jynfyrS tvSL&Sirf sm;u wkAYd rmtpnf;tH;k 0if ocifvBS udKiftm;
aiGusyf (11)odef;wdwdukd oGm;a&mufvSL'gef;cJhMuaMumif; od&Sd&onf/
aiGusyf(11)odef;rS(10)odef;wdwdukd tvSL&Sifrsm;u ocifvSBudKif
ESifh orD;jzpfola':oef;pdefwkdY\trnfjzifh yJcl;NrdKU? uarmZbPf bPf
pm&if;opfzGifhay;cJhMujcif;jzpfonf/
jynfwGif;? jynfy tvSL&Sifrsm;ukd,fpm; ocifvSBudKifxHokdY tdrf
wkdif&ma&muf oGm;a&mufvSL'gef;ay;cJhonfh a':Ormu ]]a':atmifqef;
pkMunf aetdrftus,fcsKyfvGwfwJh oHk;ESpfjynfhtxdrf;trSwftaeeJY
vSLwmyg/ tbukd vSLwmawGukd b,folrS xdef;csKyfwmrBudKufvkdY

(ta0;a&muf q &mod k Y *g&0jzif h )

jrwfcdkif

ukd,fykdifbPftaumifhtopfzGifhNyD; vSL'gef;ay;cJhwm/ jynfwGif;jynfyu


tvSL&SifawGqDu ykdufqHawGu rEav;u tefwD[,fvifu pkay;
cJhwm? aemufxyf tvSL&SifawG vSLzkdY&Sdao;w,f}}[k vQyfwpfjyufokdY
ajymonf/
wkdYArmtpnf;tHk;0ifwpfOD;jzpfonfh ocifvSBudKifua':atmif
qef;pkMunfESifh tvSL&Sifrsm;tm;vHk;usef;rm? csrf;omygapaMumif;
qkawmif;ay;cJhonf/ ocifvSBudKifu olonfvnf; a':atmifqef;pk
Munftm; orwjzpfapvkdaMumif; xkwfajymcJhonf/
ocifvSBudKifonf touf(91)ESpfausmf&SdNyDjzpfNyD; (16)ESpfom;
t&G,fuwnf;u wkdYArmtpnf;tkH;0ifjzpfcJhNyD; ocifbGJU&&SdcJhjcif;jzpf
aMumif;od&onf/ wkAYd rmtpnf;tH;k 0iftjzpf t*Fvyd ?f *syefppfyJG rsm;ukd
apmzk d ; cG m ;
jzwfoef;cJhzl;olvnf;jzpfaMumif; od&onf/

ajywDOD;ynma&;azmifa';&Sif;&efykHaiGESifh ynmoifp&dwfaxmufyHh
aMu;ay;tyfyGJtcrf;tem;udk (2013) Edk0ifbm (30)&ufaeY (paeaeY)?
aeYv,f (1)em&DwiG f &efuek Nf rdKU? ykZeG af wmifvrf;ESihf Adv
k w
f pfaxmifb&k m;
vrf;axmifh&Sd Orchid Hotel wGifusif;yjyKvkyfrnfjzpfaMumif;today;
EId;aqmfxm;onf/
"mwfykH-nDnDvGif(omau;&D;,m;)
YOH

taysmfpD;oabmfay:rSmomw,f[kqdkcJUonfU rdk;puf0dkif\ pme,fZif;&Sif; vif;yGJ

,cktywftwGif; bDbDpDr*Zif;&JU owif;ya[|dawGu orkdif;


taMumif;t&mawG rsm;ovdkyJ/ A[kokwvnf;& rsufpdvnf; yGifhap
r,fvdkY arQmfvifhygw,f/
(1) vGecf ahJ om ESpaf ygif;(3000)ausmfuvli,fb&k if Tutankhamun
b,fyHkb,fenf;eJY aoovJqdkwJh cefYrSef;csufrsm;pGm ay: aygufcJhw,f/
,ck aemufqHk; oDtdk&Dt&awmh bmaMumifhaow,fvdkY ajymqdkygovJ/
(1) a&&Snf0rf;csKyfaoma&m*gaMumifh
(2) uif;NrD;aumuftqdyfql;aMumifh
(3) jrif;NydKifyGJtufqD;'ifhaMumifh
(2) Stubbs \ om;ydkufaumifyef;csDum;onf &efyHkaiGyGJtNyD;wGif
UK Eki
d if w
H iG f qufvufxm;&Srd nfjzpfonf/ yef;csDq&mu ol\ vuf&m
yef;csDum; Australia udk rnfodkYac:qdkcJhoenf;/
The Kangouro from ...

(1)
(2)
(3)
(4)

Austra Lia
New Holland
Great Southern Land
Terra Australis

(3) uG,fvGefol folk tqdkawmf Woody Guthrie \ pmtkyfESifh


xkwfa0ol Johnny Depp wdkYonf owif;pmrsufESmay:a&mufvmcJh
onf/ bmaMumifhenf;
(1) Bad Sex in Fiction Award wGif
trnfpm&if;yg0ifaomaMumifh
(2) Taylor Swift u Country Music
l om tcg&nfeT ;f
Association qk,a
ajymqdkaomaMumifh
(3) Pulitzer qktwGuf owif;BuD;ae
aomaMumifh
(4) *syefodyHynm&Sifrsm; xkwfvkyfonfh dkabmhpufkyfonf tif
rwef jrefqefaomaMumifh tBudrfwdkif;wGif vlom;rsm;tm; tEkdif,l
onfudk rnfonfh *drf;xJwGif jrifawGU&oenf;/
(1) Noughts and Crosses
(2) Rock, Paper, Scissors
(3) Hangman
(5) wmwdt
k ajy;orm; Usain Bolt onf 2008 ckEpS f wkwjf ynf
tdkvHypfNydKifyGJ ol\ (10)&ufc&D;pOftwGif; tck (1000)aom rnf
onfht&mudkpm;jzpfcJhonf[k xkwfazmfvdkufoenf;/
(1) Mr Tom Peanut Bars
(2) Chicken Mc Nuggets
(3) Ice cubes
(6) kyf&SifxJwGif tu,f udk,fvHk;wD;? vdifrIqdkif&m? t,kw
tew odkYr[kwf tMurf;zufrIwdkY ygvmonfqdkvQif Munfholrsm;tm;
BudKwiftoday;avh&Sdonf/ tcktcg qGD'if&Sd kyf&SifHkrsm;wGif rnfonfh
t&mwpfcktm; rdwfqufay;xm;oenf;/
(1) Homophobia
(2) Racism
(3) Sexism
(7) Portsmouth &Sd oabFmtaqmuftODBuD;tm; tqH;k owfawmh
rnfjzpfonf/ xdkNrdKUonf oabFmrsm; wnfaqmufonfh pufrINrdKUtjzpf
ausmfMum;onf/ HMS Victoria oabFmBuD;udk 1859 ckESpfu xkwfcJh
onf/ yxrqHk;aom ppfoabFmudkwnfaqmufcJh&m xdkoabFm trnf
tm;rnfodkYwGifac:apcJhoenf;/
(1) Henry Grace a Dieu
(2) Mary Rose
(3) Sweep stake

10

&efukef Edk0ifbm(13)
xl;xl;jcm;jcm;owif;rD'D,mrsm;aysmf&Tifap&ef&nf&G,f rdk;puf0dkif
Miss Universe 2013 \ pme,fZif;&Sif;vif;yGJudktaysmfpD;oabmFay:
2013 ckESpf? Edk0ifbm(13) &uf? nae(4) em&DwGifusif;yjyKvkyfcJhonf/
ESpfaygif;(50) twGif;jrefrmEdkifiHudk,fpm;jyKoGm;a&muf,SOfNydKifcGifh
&cJo
h nfh tvSr,fr;kd puf0ikd u
f k&ES ikd if ?H armfpudNk rdKUwGif usif;yjyKvkyo
f nfh
Miss Universe 2013 NydKifyGJtawGUtBuHKrsm;udk owif;rD'D,mrsm;tm;
&Sif;vif;ajymjycJhonf/ vQyfwpfjyufowif;*sme,fuqufvufar;jref;
&mwGif *sme,fwpfapmifrdk;puf0dkiftm;a0zefa&;om;xm;onfrsm; ESifh
ywfouf ar;jref;&mtckawmh &efukefrSmomw,fayghaemf.. tck
oabmFay:rSmomaew,f [k[moaESmjyefvnfajzqdkcJhNyD; uRefrNydKifyGJ
0ifaewmqdkawmh tJ'Daqmif;yg;udkawmh rzwfvdkuf&ygbl;[kajymonf/
rd;k puf0ikd \
f Miss Universe 2013 ESiyhf wfoufonfph me,fZif;&Si;f
vif;yGJodkY owif;rD'D,m(89) OD;wufa&mufcJhonf/ Miss Universe
Myanmar Organization rS Miss Universe Myanmar Foundation
udkpwifxlaxmifjcif;txdrf;trSwftjzpf vlrI0efxrf;OD;pD;Xmevuf

atmuf&Sd trsdK;orD;toufarG;tdrfwGif;rI oifwef;ausmif;twGuf


bDwifpufvSL'gef;jcif;ESifhtrsdK;orD;i,frsm; toufarG;0rf;ausmif;rIjyK
vkyEf ikd af &;twGuf ausmif;tyfEaHS y;jcif;rsm;vkyaf qmifcjhJ cif;udk owif;rD'D
,mrsm;tm;today;cJhonf/
xyfr
H Miss Universe NydKifyrJG sm;wGif oGm;a&muf,OS Nf ydKifrnfh ud,
k f
pm;jyK tvSr,frsm;twGuf National Costume tm;tcsed ,
f jl yifqif&efEiS hf
,ckESpf Miss Universe Myanmar 2013 NydKifyGJtawGUtBuHKt&vdk
tyfcsufrsm;pGmudkjznhfpGufyHhydk;vkyfaqmifoGm;&efvdktyfaMumif; Miss
Universe Myanmar Organization rS National Director a':pdk;,ka0u
owif;xkwfjyefcJhonf/ EdkifiHaygif; 86 EdkifiHrStvSr,frsm;0ifa&muf
,SOfNydKifcJhonfh Miss Universe 2013 wGif rdk;puf0dkifonf Miss Universe Offical Website ESifh women.ru website wdkYwGif 'kwd, voting
trsm;qHk;&&SdcJhNyD;? beauty pageant grand slam 2013 wGif people
choice award qktm;&&SdcJhonf[k Miss Universe Myanmar Organization uw&m;0ifowif;xkwfjyefcJhonf/
zdk;pdkif;

umwGef;OD;b*srf; jyyGJukd pDpOfolrsm;ESifUawGq


Y Hkjcif;
umwGef;OD;b*srf;ukd *kPfjyKaomtm;jzifh
olaexkid cf ahJ om(13) vrf;ukd umwGe;f OD;b*srf;
vrf;[kac:qkdum umwGef;jyyGJukdESpfpOf usif;y
cJ&h mrS ,ckEpS w
f iG v
f nf; 2013 ckEpS f Ek0d ifbmv
(16)&ufaeYpwif(18) &ufaeYtxdusif;yrnf
jzpfNyD; umwGef;NydKifyGJ0ifrsm;ukd qkcsD;jrihfrnf[k
od&Sd& xkdjyyGJjzpfvmatmifpDpOfolrsm;ESifh oGm;
a&mufawGUqHkar;jref;cJhonfrsm;ukd azmfjyvkdufygonf/
xk d j yyG J u k d pD p Of o l OD ; armf M unf
umwGef;jyyGJESifhNydKifyGJawG zdwfac:xm;wmaMumifh jyornfhumwGef;
k y f y H k a wG a &muf & S d a eygNyD / rl & if ; vuf & mtwk d i f ; yJ j yorS m jzpf y gw,f /
umwGef;q&mwpfOD;ukd (3)um;txd0ifNydKifcGifhay;xm;ygw,f/ tcktcsdef
txd (130) OD;a&&Sad eygNyD? tckvnf;wpfa,mufNyD;wpfa,muf vmykaYd e
wkef;ygyJ? 'DjyyGJukdjyKvkyfzkdYtwGuf &efukefwkdif;a'oBuD;txdcGifhjyKcsuf
,l&ygw,f/ 'Dvrf;olvrf;om;awG&UJ qEt&ESpw
f idk ;f jyKvkyf ay;oGm;rSmyg/
NyD;cJhwJhESpfawGwkef;u EkdifiHjcm;om;awGvmMunhfwJhtwGuf 0rf;omyDwd
jzpfrdygw,f/
OD;b*srf;umwGef;NydKifyGJwGif tuJjzwf'kdifwpfOD;jzpfol umwGef;
a&T r if ; om;
xl;xl;jcm;jcm;jzpfatmif NydKifyGJacgif;pOf
ukd qD;*dr;f tm;upm;yGaJ wmf[ak y;xm;ygw,f?
(10vufr 15vufr)yHkpHESifh BudKufovkda&;
qGJEdkifygw,f? 'gayrJh ukd,fwkdifa&;qGJwmjzpf
aMumif; 0efcHcsufa&;om;&ygw,f/ qkawG
taeESihf yxr (3)ode;f ? 'kw,
d (2)ode;f cGEJ iS hf
wwd,taejzifh(2)odef;owfrSwfxm; yg
w,f/ [kdt&ifwkef;uvkd rD;yHk;yHkpHvkdrvkyfEkdif
awmhygbl;? NydKifyNJG yD;oGm;wJt
h cgjyyGaJ umfrwDu jyefvnford ;f qnf;ygr,f?
aemufrsdK;qufopfawGu BudK;pm;Muygw,f? touft&G,fuGm[rl
awmh&w
dS mayghaemf? 'gayrJh pdwrf ylygbl;? wpfjznf; jznf;eJjY zpfvmMurSmyg/
e0wtpkd;&vufxufrSm vkyfcGihfr&SdcJhwJhtwGuf (11) ESpfMumydwf
aecJhygw,f? 'DumwGef;jyyGJukd jyefvkyfcGifh&wm (3) ESpfyJ&Sdygao;w,f?
2015 ckESpfukd a&muf&if jrefrmEkdifiH&JUumwGef;orkdif;u ESpf (100)
jynhfrSmyg/ umwGef;OD;Auav;wkYdpwifcJhwmaygh/ wpfcsdefwpfcgwkef;u
umwGef;&JUvGwfvyfcGifhawGydwfxm;cJhvkdY arS;rdSefcJhwmyg/ tJ'Dwkef;u
owif;pmESpfapmifavmufyJ&Sdwmukd tck (2011) ckESpfavmufa&mufrS

yJ vGwfvyfcGifhtxkduftavsmuf&Sdvmwmyg? tckrS&Sifoefvmwmyg/
(2012) Mo*kwfvupNyD;awmh vGwfvyfcGifh&Sdvmygw,f? jrefrmEkdifiH&JU
umwGef;q&mrsm;b0&yfwnfrluawmh cufcJaewkef;ygyJ? umwGef;ESifh
qufEG,fwJhtvkyfawGeJYwGJNyD;&Sifoef&wmrsm;ygw,f/ Oyrm qkdif;bkwf
a&;wm? yef;csDa&;wm? r*Zif;rsufESmzHk;a&;wmawGtp&Sdonfjzifhav?
'DESpfOD;b*srf;NydKifyGJrSm 'kdifav;OD;yg0ifygw,f/ a&Trif;om;?OD;aiGMunf?
OD;opfxGPf;ESifhOD;wifatmifeDwkdYyg0ifNyD; jrefrmwpfEkdifiHvHk;u NydKifyGJ0if
awGyg0ifygw,f? t&ifwkef;uqk&wJhNydKifyGJ0ifawGukd vufaqmifay;
ayrJh (1938)ckESpfupNyD;awmh OD;b*srf;umwGef;rD;yHkxGef;yGJukdpwifcJh wm
yg/ OD;b*srf;a&;qGcJ w
hJ u
hJ mwGe;f tcsdKUty,fc&H wmawGudk pkaqmif;xm;NyD;
jyocJhwm&efukefNrdKUrSm&SdwJhvlawGvmMunhfMuNyD;oabmuswmaMumifh
ESpfwkdif;ESpfwkdif;jyjzpfcJhwmyg/
umwG e f ; OD ; 0if ; atmif
(1982) ckEpS f tmupm;pGr;f &nfeYJ NydKifyw
JG ek ;f
u 'kw,
d qku&dk &Scd yhJ gw,f/ umwGe;f rD;xGe;f yGq
J dk
wmu(13)vrf;u q&mOD;b*srf;uaepwifcJh
wmyg? q&mOD;b*srf;&SdpOfuwnf;u vkyfcJhMu
wmyg? tckawmhwjcm;NrdKUe,fawGrSmvnf; vkyf
vmMuwmawGU&wJhtwGuf 0rf;om&ygw,f? umwGef;jyyGJqkdwm cef;r
awGimS ;&rf;NyD;tiftm;awGev
YJ yk w
f mr[kww
f t
hJ wGuf vlawGe&YJ ifbwfcsif;
ykdeD;ygw,f/
umwG e f ; armif a rmif a tmif
'DvkdwefaqmifwkdifawGrSm umwGef;q&m
awGukdpkNyD;uefawmhMuygw,f? (13)vrf; OD;b
*srf;umwGef;jyyGJawGvkyf&if;eJY wjznf;jznf;
&if;ESD;vmMuwmyg/ wpfESpfukd taMumif;t&m
wpfckpDeJYvkyfwJh'DyGJu vli,f umwGef;awG
twGuf tcGifhta&;wpfckyg/
umwGef;q&mrsm;\b0rsm;ukd tpdtpOfwifquf&efBudK;pm;ae
olwpfOD;jzpfol ukdcsrf;Nidrf;ukd
uRefawmfu Sky net uxkwfvkyfolwpfOD;yg/ uRefawmfhtaru
tm;ay;ygw,f? wDADawGrSm umwGef;q&mwpfOD;\b0ESifhtaMumif;
t&mrsm;wifqufzdkY BudK;pm;cJhygw,f/ umwGef;awGa&;qGJwJhvlwpfOD;\
aemufu,
G u
f zefw;D rIawG?cHpm;rIawGudk wifqufjyocsifppD Ofjzpfwmyg?
tckxdawmh rvTifh&ao;ygbl;[k toD;oD;ajzMum;ay;cJhMuonf/
pkd;pHxkduf awGUqHkar;jref;onf

urmUavjzwfa&m*g umuG,fa&;aeh txdrf;trSwf tcrf;tem;usif;y

"mwfyHk-aZmfrif;Edkif('DyJ,if;)
urmhavjzwfa&m*g umuG,fa&;aeYtxdrf;trSwf tcrf;tem;udk
(2?11?2013)&ufu &efukefNrdKU&Sd olemjyKwuodkvfwGif usif;ycJhonf/
tcrf;tem;wGif tcrf;tem;rSL;tjzpf roif;oif;atmifrS aqmif&Guf

ay;cJhNyD; usef;rma&;0efBuD;Xme jynfaxmif


pk0efBuD; ygarmua'gufwm azoufcifrS
tzGifhrdefYcGef;ajymMum;cJhonf/ xdkYaemuf
World Stroke Organization rS President
Professor Dr. Stephen Davis u
trSmpum; ajymMum;um jrefrmEkdifiHq&m
0eftoif;? OD;aESmufESifh tmHkaMuma&m*g
ynmqdkif&mtzGJUOu| ygarmu a'gufwm
0if;rif;opfrS aus;Zl;wifpum;ajymMum;cJh
onf/
qufvuf urmhavjzwfa&m*g um
uG,fa&;aeYtxdrf;trSwf a[majymyGJwGif
ygarmu a'gufwmodef;0if;GefYrS avjzwf
a&m*g ukojcif;acgif;pOfjzifhvnf;aumif;?
wGJzufygarmu a'gufwmjzLjzLav;rS av
jzwf a&m*gumuG,fjcif;acgif;pOfjzifhvnf;
aumif;? ygarmu a'gufwmjrwfolrS OD;aESmufaoG;aMumxHk;jcif;? OD;
aESmufaoG;aMumaygufjcif;\cGJpdwfukxHk;rsm; acgif;pOfjzifha[majymcJh
r,f o k e f
onf/

tar&dueforwcs;D usL;cef;zGiUf

jrefrmEdik if o
H aYkd &muf&v
dS maom tar&dueforwa[mif; uvifwef
onf? orwOD;odef;pdefESifhvnf;aumif;? a':atmifqef;pkMunfESifhvnf;
aumif;? awGUqkHcJhNyD;aemuf? (2013)? Edk0ifbm (14)&ufaeY? aeYv,fydkif;
u &efukef? A[ef;? a&TvDvrf;&Sd jrefrmNidrf;csrf;a&;pifwmwGif 'Drdkua&
pDtoGiful;ajymif;a&;ESifh rwluGJjym;aom vlrsdK;pkrsm;? acgif;pOfatmuf
rSm a[majymcJhaMumif;od&Sd&onf/
orwa[mif;uvifwefrjS refrmjynf\ajymif;vJrt
I wGuf csD;rGr;f cef;
zGichf o
hJ vd?k tMurf;zufy# yd ursm;wGiv
f nf; pdwrf csrf;ajrhcahJ Mumif; a0zef
ajymMum;cJo
h nf/ uvifwefazmifa';&Si;f rS jrefrmEdik if w
H iG f tultnDay;
oGm;rnf[kvnf;qkdcJhonf/
YOH

MONKEY Coffemix uHprf;rJziG v


hf pS f

"mwfyHk-aZmfrif;Edkif('DyJ,if;)
Monkey Coffemix \ uHprf;rJtpDtpOfwGif yg0ifa&mif;csay;cJh
aom ukefonfBuD;rsm;twGuf ay;tyfaom uHprf;rJzGifhyGJtcrf;tem;udk
(12?11?2013)&ufu &efukefNrdKU&Sd Sedona Hotel wGif usif;ycJhonf/
tcrf;tem;wGif tcrf;tem;rSL;tjzpf qef;xG#frS aqmif&Gufay;cJhNyD;
Monkey Coffemix \ Brand Manager OD;rsKd;aomfatmifrS EIwc
f eG ;f quf
pum;ESifh uHprf;rJESifhywfoufonfh taMumif;t&mrsm;udk &Sif;vif;ajym
Mum;cJhonf/ yxrOD;qHk;tBudrf zGifhvSpfonfh MONKEY \ uHprf;rJ
tpDtpOfwGif qkrJrsm;tjzpf Samsung Galaxy S4 (10)vHk;? a&T(1)usyf
om;qk (10)qk? a&T(3)usyfom;qk (5)qk? Honda Fit um;(1)pD;? Hi Jet
YOH
um;(1)pD;wdkY yg0ifaMumif;od&Sd&onf/

11

umuG,fa&;OD;pD;csKyfu EdkifiHawmftmPmudk tcsdefra&G;,lvdkY


&w,f
EdkifiHawmf tmPm&JU tpdwftydkif;oHk;ckjzpfwJh Oya'jyKtmPm&JU
av;yHkwpfyHk udk,lxm;w,f/ EdkifiHawmf tkyfcsKyfa&;tmPm rSmvnf;
orw ta,muf(30)ausmfcefYxm;wJh0efBuD;awG? umvHkrJtjrif rSmu
(6)rJxJyg/ odkYaomfvnf; qHk;jzwfcsifwm qHk;jzwfvdkY&ygw,f/ 'Dwpfcsuf
wnf;eJaY wmh olUudt
k uket
f yfw,fvaYkd jymvdrYk &bl;/ enf;enf; yg;yg;av;?

tkycf sKyfrI tmPm? tJ'ED ikd if aH wmftmPmudk vlwpfp?k vlwpfzUJG u tMurf;


zufwhJ enf;eJ,
Y zl BYkd udK;pm;vm&if Edik if aH wmforwu umvHek w
YJ ikd yf ifNyD;vkyf
&r,fwJh? olUoabmeJYolr[kwfbl;? umvHkeJYwdkifyifNyD;vkyf&r,fwJh? olU
oabmeJYolr[kwfbl;/ umvHkeJYwdkifyifNyD;awmhta&;ay: tajctaeawG
aMunmEdik w
f ,f? vkycf sifrv
S yk af yghAsm? rvky&f ifvnf;&w,fqw
kd o
hJ abm
odaYk omf umvHek w
YJ ikd yf ifvaYkd jymuwnf;u apmapmu yk'rf (201)t&b,f
olUoabmjzpfomG ;NyDv?J umvHek w
YJ ikd yf ifNyDqw
kd meJY orwrSmoH;k rJy&J w
dS ,f/
umuG,af &;OD;pD;csKyfrmS (6)rJ&w
dS ,f/ umvHek w
YJ ikd yf ifvu
kd Nf yD qdu
k wnf;u
orwoabmr&Sad wmhb;l / umuG,af &;? OD;pD;csKyfrmS (6)rJ&w
dS ,f/ umvHek YJ

w&m;a&;rSmvnf; enf;yg;yg;,lwmtuke,
f w
l m r[kwb
f ;l ? 'Dvkd qifajc
ay;r,f? [kwfNyD 'gqdk&if qufNyD;avhvmwJh tcgMuawmh enf;enf;u
tNrJwrf;twGut
f yfwm? tNrJxm0&twGuf tJ'D enf;enf;udk tNyD;tydik f
ay;xm;wm? wu,fvrYkd sm;tukev
f ;kH udv
k ckd sif&if? Edik if aH wmftmPm tm;
vHk;udk vHk;0vdkcsif&ifzGJUpnf;yHktajccHOya' urnfodkYqdkapumrlEdkifiHawmf
tmPmtm;vHk;udkvdkcsif&if tcsdefra&G;,lvdkY&w,f/ umuG,fa&;OD;pD;
csKyf? tJ'Dvdkvnf; pmtkyfxJrSma&;xm;w,f/
EdkifiHwum Oya'ynm&SifawG axmufjyonfu
EdkifiHwum Oya' ynm&SifawGu uRefawmfwdkY&JU (2008)zGJUpnf;
yHk tajccHOya' jyif;jyif;xefxefa0zefwm tJ'Dtcsuf? tcef;(12)
ta&;ay:umv qdkif&mjy|mef;csufrsm;vdkY acgif;pOfay;xm;NyD; yk'fr(410)
uae yk'fr(430)ausmftxd yk'fr aygif;(30)eD;yg;avmuf ,lxm;w,f/
tcef;(11)u yk'fr(2)ckqdk&ifawmfawmfudk pdwf0ifpm;zdkYaumif;w,f/
yk'fr(417)rSm b,fvdka&;vJqdkawmh EdkifiHawmftmPmudktMurf;zuf
aomenf;eJY&,lzdkYBudK;yrf;vmvQif uRefawmfwdkYjrefrmEdkifiH&JU EdkifiHawmf
tmPm? tcsKyftcsmtmPm? Oya'jyK tmPm? w&m;pD&ifrItmPm?

wdkifyifvdkufNyDqdkuwnf;u orwoabmr&Sdawmhbl;? umuG,fa&;


OD;pD;csKyfoabmjzpfomG ;NyD/ tJ't
D csufukd w
k w
f &wfowdrjyKrdb;l ? umvHk
eJYwdkifyifNyD;vkyf&r,fqdkuwnf;uorw[mwpfa,mufwnf; vkyfvdkYr
&bl;/ umvHek w
YJ ikd yf if&r,f/ wdik yf ifw,f qdu
k wnf;utajzuNyD;oGm;NyD;/
umuG,fa&; OD;pD;csKyf&JUoabmyJ? orwoabmr&Sdawmhbl;/
ta&;ay:tajctaeaMunmr,f q d k w meJ Y o r w u tmPm
tm;vHk;udkumcsKyfudkrvGJrae vGJay;&r,f
EdkifiHawmf tmPmudk tMurf;zufwJhenf;eJY BudK;pm;tm;xkwfrIwpf
ckc&k adS evdYk ta&;ay:tajctaeudk aMunm&r,f qd&k ify'k rf (418)rSmwpf
qufwnf; b,fvdka&;xm;wkef;qdk&if yk'fr(417)t&? ta&;ay:tajc
taeaMunmNyDqdkwmeJY wpfNydKifwnf; EkdifiHawmforwonfEdkifiHawmf
\ Oya'jyKtmPm? tkyfcsKyfrI tmPm? w&m;pD&ifa&;tmPmwkdYudk
umuG,af &;OD;pD;csKyftm; vTt
J yfaMumif;aMunm&rnf/ t*Fvyd v
f kd must
do should do vkyf&r,f rvkyfvdkYr&bl; vTJudkvTJay;&r,f/ yk'fr(417)
t& ta&;ay: tajctaeaMunm&rnf qdkwmeJY EdkifiHawmf orw
EdkifiHawmf tmPmtm;vHk;udk umuG,fa&;OD;pD;csKyfudkrvTJrae&vTJay;

,ciftywfrStquf

Ekid if aH &;tusO;f om;a[mif;rsm; b0jyef&yfwnfEikd af &;twGuf


vTwaf wmfwiG ;f aumfrwDzaYJG y;&ef awmif;qkd

&efukef? Ekd0ifbm (11) &uf


EkdifiHa&;tusOf;om;a[mif;rsm; b0jyefvnf&yfwnfEdkifa&;twGuf
vTwfawmfwGif;aumfrwDwpf&yfzGJUpnf;aqmif&Gufay;&ef EkdifiHa&;tusOf;
om;a[mif;rsm; tiftm;pku awmif;qkdonf/
vGwfajrmuf EkdifiHa&;tusOf;om;rsm;\ b0jyefvnf&yfwnfa&;
wGif awGUBuHKvmonfhtcuftcJrsm;ukd ulnDajz&Sif;ay;Ekdif&ef ,ckuJhokdY
awmif;qkdjcif;jzpfaMumif; od&onf/ EkdifiHa&;tusOf;om;a[mif;rsm;
tiftm;pku EkdifiHa&;tusOf;om;a[mif;rsm;xHrS awmif;qkdvufrSwfrsm;
vkdufvHpkaqmif;xm;NyD; awmif;qkdjcif;jzpfaMumif; od&onf/
EkdifiHa&;tusOf;om;a[mif;rsm;tiftm;pku if;wkdY\awmif;qkd
jcif;ukd owif;rD',
D mrsm;tm; Ek0d ifbmv (11)&ufaeYu &efuek &f dS jrefrmh
*sme,fvpfHk;cef;u pme,fZif;&Sif;vif;yGJjyKvkyf today;cJhonf/
pme,fZif;&Sif;vif;yGJwGif ppfukdif;wkdif;u EkdifiHa&;tusOf;om;a[mif;
wpfOD;jzpfonfhOD;NrdKifat;u ]]EkdifiHa&;tusOf;om;tppftrSefawGukd
vkdufaumufNyD; EkdifiHa&;tusOf;om;a[mif;awG&JUynma&;? usef;rma&;
wu,f&oifh&xkdufwmawGukd aqmif&Gufay;csifwJhtaeeJY aumfrwD

12

zGJUay;zkdYawmif;qkdwm? EkdifiHa&;epfemrIrsm;udkwifjywmyg}}
[k ajymonf/
vTwaf wmfwiG f Ekid if aH &;tusOf;om;rsm;b0jynfvnf
&yfwnfEdkifa&; twGuf aumfrwDay:ayguf&ef vTwfawmf
ukd,fpm;vS,f OD;odef;nGefYu ]]EkdifiHa&;tusOf;om;awG
vTwNf yD;&ifawmh aemufwpfBudrpf Of;pm;&awmhr,f? (2013)
ckESpfukefrSm EkdifiHa&;tusOf;om;awGukefoGm;NyDqkd&if
(2014) ckEpS af &muf&ifEidk if aH &;tusOf;om;awGtwGuf bm
vkyfay;rvJqkdwmpOf;pm;oifhw,f}}[k vQyfwpfjyufokdY
ajymonf/
vuf&SdwGif EkdifiHa&;tusOf;om;a[mif;rsm;ukd ulnD
axmufyahH y;aeonfh jynfytajcpku
d f Ekid if aH &;tusOf;om;
apmifha&Smufa&;tzGJU (AAPP) ukdvnf; EkdifiHa&;tusOf;
om;a[mif; tiftm;pku w&m;pGq
J &dk ef pDpOfxm;aMumif;od
&onf/ jynfytajcpkduf AAPP u EkdifiHa&;tusOf;
om;rsm;ukdulnD&mwGif bufvkdufrIrsm;&SdaeaomaMumifh w&m;pGJqkd&ef
pDpOfxm;jcif;jzpfaMumif; od&onf/
w&m;pGq
J jdk cif;ESiyhf wfouf Ekid if aH &;tusOf;om;a[mif;tiftm;pku
ukd&JxG#facgifu ]]avmavmq,f EkdifiHa&;enf;t& AAPP u wkHYjyefrI
ukd apmifhqkdif;aew,f/ 'DESpfukefrS wHkUjyefrIvHk;0r&Sd&if w&m;pGJzkdY&uf
owfrSwfawmhr,f? EkdifiHa&;enf;t& ajz&Sif;w,fqkdwm rsufESmpHknD
pm;yGJrSmxkdifNyD; ndEIdif;wkdifyifzkdY? EkdifiHwumtaxmuftyHhaiGaMu;awG
b,frSmoHk;cJhvJ b,favmufusefvJ csjyzkdYjzpfw,f}}[k ajymonf/
,if ; ud p E S i f h y wf o uf AAPP u wG J b uf t wG i f ; a&;rS L ;
ukdbdkbkdMunfu ]]uRefawmfwkdYajymp&mbmrSr&Sdbl;? vkyfaewJhtvkyfukd
,H k M unf w ,f ? jynf w G i f ; Oya'uk d bmrS c sd K ;azmuf x m;wmr&S d b l ; ?
uRefawmfwkdYukdw&m;pGJr,fqkdwm olwkdY&JUxifjrifcsufyJjzpfvdrfhr,f}}[k
wkHUjyefajz&Sif;ajymonf/
vmrnfh (2013) ESpfukefykdif;wGif EkdifiHa&;tusOf;om;tajrmuf
trsm; xyfr
H vGwaf jrmufvm&ef vufusefEifdk if aH &;tusOf;om; pdppfa&;
apmzkd;cGm;
aumfrwDu BudK;yrf;vsuf&SdaMumif; od&onf/

&r,fwJhyk'fr(418)ua&;xm;w,f/ wyfrawmfutmPmodrf;p&m rvdk


awmhbl; xdkifaekHyJ? orwuvmNyD;awmifay;wm,l,HkyJ/ tmPmodrf;
p&mrvdkatmift"dyg,f&Sd&Sd? &nf&G,fcsuf&Sd&SdeJYa&;xm;w,f/ tmPmodrf;
w,fqdkwmtifrwefkdif;w,f/ tifrwefqdk;oGrf;wJhtvkyf? &SdorQ olykef
xwm? EdkifiHawmfykefuefrIusL;vGefw,fvdkYac:w,f/ yk'fr(112)(1) t&
usL;vGefw,f/ 'gaMumifh tJ'DtmPmodrf;w,fqdkwJhtrIudk usL;vGefjcif;
rjzpf&atmifvmay;&r,f/ ray;vdkYr&bl;? qdkawmh pOf;pm;MunfhMuprf;
yg/ EdkifiHawmforwu tkyfcsKyfrItmPmyJydkifw,f/ Oya'jyKtmPmu
olrydik b
f ;l vTwaf wmfuydik w
f ,f/ w&m;pD&ifa&; tmPmvnf; orwu
rydkifbl;? w&m;a&;u@uyJydkifw,f/ orwydkifwmqdkvdkY tkyfcsKyfrItm
Pmwpfcyk &J w
dS ,f/ tJ'gudk orwBuD;u yk'rf (418)t& Oya'jyKtmPm
a&m? tkycf sKyfrt
I mPma&m? w&m;pD&ifrI tmPma&m? tm;vH;k udt
k yf&r,f
qdak wmh orwBuD;uolrY mS &Sw
d ma&m? r&Sw
d ma&mem;rvnf;bl; tuket
f yf
&rSm/ ,kwad A'laxmifu
h pOf;pm;&ifb,fvrkd v
S ufcv
H rYkd &wJh vuPmrsdK;?
EdkifiHawmforwuolrtkyfcsKyfEkdifvdkY olU&JUtkyfcsKyfrItmPmudk olrtkyf
csKyfEikd v
f Ykd umuG,af &;OD;pD;csKyfuv
kd w
JT ,fqw
kd mut"dyg ,f? wpfrsdK;olUrSm
r&Sw
d hJ Oya'jyK tmPmudb
k ,fvt
kd yfrmS vJ? olUrSmr&Sw
d hJ w&m;a&;tmPm
udkb,fvdktyf&rvJ? rvdkcsifbl;uGmtyfudktyf&r,fvdkYa&;xm;w,f/
yk'fr(417)udkbmvdkYa&;xm;ovJ
aemufwpfc&k adS o;w,f/ uRefawmfwjYkd refrmEdik if &H UJ Edik if aH wmftmPm
udkt"renf;eJY b,folu odrf;rSmvJ? b,folu&,lwmvJ? vufeuf
udkifwdkif;&if;om;olykefawG (19)zGJU&Sdw,fwdkufaewmESpf(50)&SdNyD&ovm;?
r&bl;? b,focl aH y;xm;vJ/ wyfrawmfBuD; &Sw
d ,fav? tiftm;(5)ode;f
&Sdw,f/ vufeuftjynfh&Sdw,f/ tJ'Davmufvufeuftjynfh wyfqif
xm;wJhtiftm; (5)odef;&SdwJh wyfrawmfBuD;&Sdaeygvsuf 'Dwyfrawmfudk
ausmfNyD;awmhb,fou
l uRefawmfwYkd Edik if aH wmftmPmud,
k rl mS vJ? &Sv
d m;?
r&Sdbl;? rjzpfEdkifbl;? 'gjzifhbmvdkYjy|mef;xm;vJ? wyfrawmfBuD;wpfckvHk;
&Sad eygvsuf? 'DwyfrawmfBuD;udak usmfNyD; Edik if aH wmfut
kd Murf;zufwehJ nf;eJY
b,forl S ,lvrYkd &bl;?tJ'g,kwrd &Sb
d ;l ? bmjzpfvYkd 'Dy'k rf (417)udak &;ovJ?
(417)rvdkbl;? (417)wifr[kwfbl;? tcef;(12)wpfckvHk;? 'gayr,fh a&;
xm;w,f/ bmjzpfvdkYwkef;? rvdkwmudkbmjzpfvdkYa&;xm;owkef;? apm
apmuuRefawmfajymw,f/ aemufq;kH Edik if aH wmftmPmudk rvGo
J mvdv
Yk &JT
r,fqw
kd phJ um;vH;k ? yk'rf (417) NyD;rS aemufu (418)vdu
k rf ,f/ wpfcck sif;
zwf&if tcsdwt
f qufrrd rSmaMumifv
h Ykd ESpcf w
k zJG wfvu
kd w
f ,f/ yk'rf (417)
t& ta&;ay:tajctaeaMunmoifhw,fvdkY umuG,fa&;OD;pD;csKyfu
ajymwmeJYorwonfta&;ay:tajctaeaMunm&awmhr,f/raMunm
csifvnf;aMunm&awmhr,f/ NyD;wmeJY EdkifiHawmftmPmudkorwu
rvTJcsifvJumuG,fa&; OD;pD;csKyfudkvTJ&awmhr,f/ tJ'Dawmh jynfol
vlxu
k b,fvykd J oabm&S&d dS Edik if aH wmf tmPmudu
k muG,af &;OD;pD;csKyfukd
orwu rjzpfraevT&J awmhr,fq&kd if 'DEikd if aH wmf&UJ tmPmudk uRefawmf
wkdY jrefrmEdkifiHom;awG wu,fydkifw,fqdkwm[kwfao;vm;/

a&SUwpfywfqufzwf&ef

(2013)ckESpf jrefrm wkwf-tmqD,H


ukepf nfjyyGu
J kd Ed0k ifbmv (12)&ufaeYwiG f
wyfrawmfcef;r jyKvyk cf UJ

(2013)ckESpf jrefrm-wkwf-tmqD,H ukefpnfjyyGJudk (2013)ckESpf?


Edk0ifbmv(12)&ufaeY eHeuf(9)em&DwGif &efukefNrdKU wyfrawmfcef;r
zGifhvSpfcJh&m jrefrmEdkifiHqdkif&m wkwfEdkifiHpD;yGm;a&; aumifppf0efkH;?
jrefrmEdkifiHpDyGm;^ ul;oef;0efBuD;Xme ukefoG,frlwdk;jrifha&;OD;pDXme?
jrefrmEdkifiHpufrlESifhukefonfrsm;toif;csKyfwdkYrS wm0ef&SdolwdkYwuf
a&mufzGifhvSpfcJhMuonf/
xdkjyyGJwGif v,f,mxkwfukefpm;aomufukef? aqmufvkyfa&;?
ypn;f ESi"hf mwk xkwu
f ek ?f a<uxnf? tDvufxa&mepfxw
k u
f ek ?f aqmuf
vkyaf &; ypn;f ESit
hf rd o
f ;kH y&dabm* ypn;f ? puf,E&m;ESiahf rmfawmf,mOf?
pma&;ud&d,mESifh uav;upm;p&m rsm;yg0ifjyocJhonf/
wkwf-tmqD,Hjrefrm ukefpnfjyyGJ\pDyGm;ul;oef;rlrSwpfqifh ESpf
OD;ESpfzuf tusdK;jzpfxGef;rnfh yl;aygif;aqmif&Gufrludk taumiftxnf
azmf aqmifay;Edik rf nf[k ,HMk unfygaMumif;jzifh jyyG\
J wm0ef&o
dS u
l ajymcJh
onf/
pdk;pHxdkuf

udkvHbD,m wuodkvfwGif a':atmifqef;pkMunfajymMum;cJUonfhtwkdif; trsdK;orD;pGrf;aqmif&nf


oifwef;vma&mufychkd s

udkvHbD,m wuodkvfwGif vlxkacgif;aqmifa':atmifqef;pkMunf


u rdefYcGef;ajymMum;cJhonfhtwkdif; trsdK;orD;pGrf;aqmif&nfjrifhwifa&;
oifwef;udk jrefrmEdik if H udv
k b
H ,
D mwuov
kd u
f enf;jyrsm;uvma&muf
oifwef;ay;cJhonf/
jrefrmEdkifiHwGify#dyuajz&Sif;a&;ESifhvlaerIo[Zmwjzpfapa&;wdkY
wGif trsdK;orD;rsm;\pGrf;aqmif&nfjrifhwifay;Edkifa&;twGuf ,ckuJhokdY
vma&mufoifwef;ydcYk sjcif;jzpfaMumif;od&onf/ a':atmifqef;k pkMunfu
(2013)ckEpS f pufwifbmvtwGi;f uudv
k b
H ,
D m wuov
dk o
f o
Ykd mG ;a&muf
ausmif;om;rsm;udkrdefYcGef;ajymMum;cJhNyD;? jrefrmEdkifiHwGifvnf; vlUtcGifh
ta&;ESit
hf rsKd ;orD;rsm;pGr;f aqmif&nfjri w
hf ifa&;oifwef;rsm;ay;&efajymMum;

cJjh cif;aMumif,
h ckuo
hJ u
Ykd v
kd b
H ,
D mwuov
kd u
f vm
a&mufydkYcsjcif;jzpfaMumif;od&onf/
udkvHbD,mwuodkvfu Program Coordinator wpf a ,muf j zpf o nf h Ms: Danielle
Goldberg u ]]trsdK;orD;awGb,fu@rSmyJjzpf
jzpfyg0ifzYkd olwu
Ykd ,
kd w
f idk ?f ud,
k yf idk ,
f MkH unfraI wG
vdt
k yfovd?k ab;uae0dik ;f NyD;yHyh ;kd Edik w
f yhJ nm awG
u vnf;vdt
k yfw,f/ trsdK;orD;awGu@toD;
oD;rSmtrsm;BuD;ygvmatmif Policy udkajymwm
tjyifwpfbufu Community Level rSm&SdwJh
trsdK;orD;awGudkvnf; Leadership Skills awG
trsdK;rsdK;? aemufNyD;ydNk yD;wpfa,mufew
YJ pfa,muf
Communicate yda
k umif;vmatmif ud,
k u
hf u
kd ,
kd f
OD;aqmifEikd w
f hJ t&nftcsif;awG&adS tmif qufNyD;
awmhvkyfzdkYvdkw,f}} [kajymonf/
oifwef;udkvma&mufwwfonfh axmufMuefYNrdKUe,fu a':pef;
pef;at;u ]]jrefrmtrsdK;orD;awGutdrw
f iG ;f rSmae wmrsm;w,f? ud,
k &hf UJ
rdom;pkta&;awGrSmyJ tcsdefukefMuw,fav/ tarwdkY trsdK;orD;awG
[mEdkifiHawmfwnfaqmufa&; twGufta&;BuD;w,f/ b,fvdktcef;
u@ awGuyg0ifvdkY&w,fqdkwmudk vdktyfwJhae&mawGtxda&muf
atmifjyefNyD; oifwef;ay;oGm;rSmyg}} [kajymonf/
Yk yl;
oifwef;udk Concord Institute ESihf Columbia University wdu
aygif;Nyd; (5)&ufMum oifwef;ay;oGm;rnfjzpfonf/ oifwef;wGif trsdK;
apmzdk;cGm;
orD;(33)OD;wufa&mufvQuf&Sdonf/

ydk;aq;EG,f&Sif\ usef;rma&;tay: tusKd;oufa&mufrIrsm;ESifh Success & Leadership


a[majymyGJ tcrf;tem;usif;y
ydk;aq;EG,f&Sif\ usef;rma&;tay:
tusKd;oufa&mufrIrsm;ESifh "Success &
Leadership" a[majymyGJtcrf;tem;udk
(11?11?2013)&ufu &efukefNrdKU&Sd Sedona
HotelwGifusif;ycJhonf/ tcrf;tem;wGif
Health Plus obm0aq;rsm;rS topf
xyfrHxGuf&Sdaom CORDY-FORTE (ydk;
aq;EG,f&Sif)\usef;rma&;tay: tusKd;
oufa&mufrIrsm; taMumif;udk Honorary
Professor a'guf w mcif a rmif v G i f r S
rdwfquf &Sif;vif;ajymMum;cJhNyD; pma&;
q&m vif;odu
k
f eG (Yf jrefrmhajr)rS "Success
& Leadership" taMumif; aqG;aEG;a[m
ajymcJhaMumif;od&Sd&onf/
YOH

"mwfyHk-aZmfrif;Edkif ('DyJ,if;)

vQyfwpfjyufowif;*sme,fodkY qufoG,far;jref;ajymqdkvmMu
onfrsm;udk rSwfwrf;wif xkwfEkwfazmfjytyfygonf/
vQyfwpfjyuf
[k w f u J h vQyf w pf j yuf o wif ; *sme,f u ygcif A sm
bmrsm;tultnDay;&rvJAsm? aMomf OIC eJYywfoufvdkY EkdifiHawmf
orwBuD;u w&m;0if wdwdyy today;xm;NyD;NyDyJAs/ [kwfuJh rif;rSm
uwd vlrSm opmvdkYvnf; pmqdk&Sdom;yJAs/ [kwfuJh pdk;&drfp&mr&Sdavmuf
ygbl;Asm/ avhvmwmudk cGifhjyKovdk qEjywmudkvnf; w&m;0if cGifh
jyKxm;wm[m aumif;wJhvuPmygAsm/ [kwfuJh [kwfuJh /
[k w f u J h vQyf w pf j yuf o wif ; *sme,f u pum;ajymaeygw,f
[kwfuJh bmrsm; trdefY&SdvdkygovJAsm bmrsm;ulnD&rSmvJAsm trdefY
&Sdyg/ [kwfuJh tck trdefY&Sdwm b,fuygvdrfhAsm/ aMomf Face Book
rSm ysHUESHYaewJhtrsKd;orD;wpfa,mufudpvm;Asm [kwfuJh olUoDcsif; ol
qdkNyD;wifxm;wmudk 0ifMunfhwJholawGu 0ifaeMuwmudku r[kwfao;
bl;xifygw,fAsm/ olUvGwfvyfcGifheJY olyJAsm/ olBudKufwJhoDcsif;qdk
cGifh&Sdw,f? BudKufovdk tdkufwifvkyfcGifh&Sdw,f? BudKufovdk0wfpm;
qif,ifcGifh&Sdw,f/ tJ'gudk udk,frMunfhcsif&ifvufrcHcsif&if tJ'g udk,fh
udpyJr[kwfaybl;vm;Asm/ [kwfuJh udk,f0ifMunfhw,fqdkuwnf;u
olUudpr[kwfawmhbJ udk,fhudp jzpfoGm;NyDvdkY qdk&rSmayghAsm/ [kwfuJh
[kwfuJh/ udk,fha'goeJYudk,fvdkY qdk&rSmayghAsm/ [kwfuJh [kwfuJh [kwfuJh/
[k w f u J h vQyf w pf j yuf o wif ; *sme,f u ygcif A sm
bmrsm; trdefY&SdcsifygovJAsm/ aMomf &efukefNrdKUay:rSm rD;pufawG
z,f&Sm;awmhr,fqdkawmh vQyfppfrD;awG rSefrSefvmawmhr,fhoabmvdkY
,lq&rSmayghAsm/ [kwfuJh vQyfppfrDwmcawG rwufawmhbl;vdkY ,lq
&ayawmh ewfvlom"kac:Mu&awmhrSmayghAsm/ [kwfuJh rD;pufawG z,f
&Sm;NyD; b,fudkydkYMu&r,fqdkwmvnf; em;pGifhMu&ayrayghAsm/ [kwfuJh
[kwfuJh rD;pufawGz,fNyD; za,mif;wdkifqdkifawG ae&may;rvdkYawmh
r[kwfavmufygbl;Asm [kwfuJh [kwfuJh/
[k w f u J h vQyf w pf j yuf o wif ; *sme,f u ygcif A sm
[kwfuJh tck trdefY&Sdwm b,fuygvdrfhAsm/ aMomf aMomf aemif
vmvwHUaom aiGpuLrsm;rSm tpdk;&u cGifhjyK&ifjzifh xif&Sm;wJh acgif;
aqmifawG "mwfyHkawG toHk;jyKr,fvdkY Mum;&wmuawmhjzifh [kwf[kwf
r[kwf[kwf r*Fvmowif;vdkY qdk&rSmayghcifAsm/ [kwfuJh AdkvfcsKyfatmif
qef;"mwfyHkeJYom aiGpuLxkwfay;vdkufvdkYuawmh orwBuD;udk jynfol
awGu aus;Zl;wifaeMurSm aocsmygw,fAsm [kwfuJh [kwfuJh b,f
avmufwef aiGpuLyJxkwfxkwf jynfolawGu aus;Zl;wifaeMurSm
aocsmygw,fAsm [kwfuJh [kwfuJh /

tajzrSefrsm;
(1) jrif;NydKifyGJtufqD;'ifhaMumifh
(2) New Holland
(3) Bad Sex in Fiction Award wGif
trnfpm&if;yg0ifaomaMumifh
(4) Rock, Paper, Scissors
(5) Chicken Mc Nuggets
(6) Sexism
(7) Sweep stake

13

Edik if aH wmftpd;k &ESihf jyemrjzpfwu


kd yf rJG &Sd typftcwf&yfpzJ rYkd vd[
k k 0wkid ;f &if;om;rsm;u
ajymMum;onf[k jynfaxmifpk0efBuD;OD;atmifrif;rSqkd

uREfyk w
f Ykd rdwaf qGBuD;ESpOf ;D jzpfMuukeaf om OD;ygyESihf OD;tm*wdYk
onf wpfaeYaomtcg olwdkY\blrdeufoefae&mrSefjzpfaom
tifwmeufuaz;wpfckwGifausmufcsNyD;oumv olwdkYxkH;pHtwdkif;
a0zefavuefaeMuacsawmhonf/
OD;ygy/ / AsdKU ... q&mBuD; usKyfwdkYwdkif;jynfudk txl;{nfh
onf awGvmvSacsvm;As/ usLyfww
Ykd ikd ;f jynfawmh wu,fx;l awmh
r,fxifw,fAsdKU .../
OD;tm*/ / [m ...xl;NyDvm;Asm? b,fE,
S hf tar&dueforw
a[mif;BuD;vnf;vmw,fAsm/ NAdwed 0f efBuD;csKyfa[mif;BuD;vnf;vm
w,fAsm? a[m ... NyD;awmh ... OIC uvnf;vmw,fAsm/
a[m ... OIC udkw&m;0ifqEjycGifhawGay;w,fAsm/ a[m ...
NyD;awmh[dkoabFmBuD;vnf; usKyfwdkYqDukd tvnftywfvmw,f
Asm/ a[m ... NyD;awmh [kdtzGJUBuD;uvnf; ,lkdb,favmuf
qdv
k m;ok;H NyD; usKyfwq
Ykd u
D &JawGtpGr;f xufonfxufatmif vuf
oHajymifonfxufajymifatmif oifwef;awGvmay;aew,f/ [dk
tzGJUtpnf;BuD;uvnf; pD;yGm;a&;udpawG tkHeJYusif;eJYvmajymae
MuNyD? tJNyD;awmh[t
kd zGUJ tpnf;BuD;uvnf; (2015) a&G;aumufyrJG mS
olwdkYudktultnDawmif;&if ulnDr,fvdkYajymaeMuNyD tkdajym&
&ifpkHvdkYygyJ udk,fhvla& ... /
OD;ygy/ / at;av; 'gawG[m aumif;wJhvuPmvm;?
qdk;wJhvuPmvm;AsdKU vkyfprf;ygOD;? cifAsm;uynm&Sdqdkawmh a[m
udef;av;bmav;xkwfygOD;As/
OD;tm*/ / [ ... 'guawmh &Sif;&Sif;av;yJAsdKU? aA'ifar;zdkY
rvdkbl;? qefukefw,f? b,folu olYudk,fusdK;pD;yGm;rygbJ cifAsm;
wdkYwdkif;jynfudk vSnf;usdK;0ifxrf;rSmvJAs? olwdkYbmaMumifh ckrStvk
t,ufawG? tNydKiftqdik af wGjzpfvmMuowke;f cifAsm;pOf;pm;Munfh
av ... cifAsm;wdkY wdkif;jynfudkodyfNyD; arwmxm;aew,fvdkYrsm;
xifaeovm; udk,fhvlwdkYpOf;pm;? acgif;r&SdwJholawGvdk odyfaysmfr
aeeJY? jrefrmpum;rSm tusdK;vdkvdkYanmifa&avmif;w,fqdkwm
&Sdw,fr[kwfvm;/
OD;ygy/

/ &Sdw,fav? tJ'gbmjzpfwkef;/

OD;tm*/ / [ ... &Sif;&Sif;av;yg udk,fhvl&m/ acG;0rf;om


atmif avvnfjyaewmudkcifAsm;ut[kwfBuD;xifaecifAsm; r
zwf vdu
k &f bl;vm;?&efuek rf mS &Sw
d t
hJ ar&duefoH ;Hk uwqifh vQdKU0Suf
axmufvSrf;rIawGvkyfaewJhtwGuf EdkifiHawmforw&JUajyma&;
qdkcGifh&SdoljyefMum;a&;'kwd,0efBuD;OD;&JxG#fajymxm;wmav? bm
wJh ... Ekid if w
H pfEikd if t
H ae eJY rdrEd ikd if v
H NHk cHKa&;twGuf aqmif&u
G cf iG hf
&Sdovdk? tjcm;EdkifiHwpfEkdifiH&JU tcsKyftjcmtmPmudkvnf; av;pm;
zdv
Yk ykd gw,f/ tJ'v
D ydk J olEY ikd if &H UJ jynforl sm;a&m tjcm;Edik if u
H jynfol
rsm;a&m&JU yk*v
u
d vGwv
f yfciG hf udv
k nf;ay;zdv
Yk ykd gw,fvYdk wkejYf yefchJ
w,fav/ tJ'gu bm&nf&,
G cf suf wke;f cifAsm;pOf;pm;aygh ...?jyef
Mum;a&;'kwd,0efBuD;ajymwJh pum;av;wpfcGef;cifAsm;udk jyefajym
jyr,f/
]]uRefawmfhtaeeYJ tar&dueftpdk;&&JU tMurf;zufrItE&,f
tay: pdk;&drfrIukdem;vnfygw,f? 'gayr,fh cifAsm;olrsm;tdrfxJudk
acsmif;Munfh r,fqdk&ifawmh vkHavmufwJhtaMumif;jycsuf &Sd&yg
r,f? r&Sdbl;qdk&ifawmh rormrIvkyfw,fqdkNyD;pGyfpGJcH&rSmygyJ}} wJh?
udkif; ... usKyfajymwmvGefovm;? 'gaMumifh ig;pmudkomjrifNyD;
ig;rQm;csdwfudkvnf; jrifwwfMuzdkYvkdw,fayghAsm? 'gyJ ... 'gyJ/
(odkYESifh olwdkYESpfOD;om;onf acgif;csif;qdkifkdufum tBuHtdkuf
vsufvkHNcHKrIr&SdEdkifaom tifwmeufuzD;qdkiftwGif;rS wa&GUa&GU
xGufcGmoGm;Muacsawmh ownf; .../
/

14

OD;pdk;odef;
uRef a wmf w d k Y a qmif G u f a ewJ h v k y f i ef ; av;awG u k d report back
vkyfcsifvdkY? share vkyfcsifvdkY wpfvausmfavmufSdwJh taetxm;&,f?
aemufwpfcg 0efBuD;OD;atmifrif;wdYk ucsifjynfe,frmS vkyw
f hJ vkyif ef;av;
awGvnf; report back vkyfcsifw,f/ EdkifiHa&;tusOf;om;udpav;awG
vnf; tajctaeav; report back vkyfcsifw,f/ NyD;&ifjzpfay:aewJh
vQyfppfudpav;awG report back vkyfcsifvdkYac:,lNyD;awmh report back
system aygh/ aumif;r,fhpepfav;vdkY ,lqygw,f/ b,ftpdk;&wuf
wuf tpd;k &aqmifu
G af ewJv
h yk if ef;av;awGudk Edik if aH &;ygwDtoD;oD;ukd
sharing vkyw
f ,f/ uRefawmftjrifav;awG 'Dvkd ydS gw,fvYkd ajymjcif;[m
aumif;wJhtpOftvmav;jzpfNyD;awmh b,ftpdk;&wufwuf 'Dtwdkif;
aqmifGufoGm;&ifaumif;r,fqdkwJh uRefawmfwdkYtawG;u 'DvdkSdygw,f/
'gykdaumif;wmaygh/ r[kwfbJeJYar;&jref;&vdkY ajym&wmxuf 'Dvdkac:NyD;
awmh wpfvwpfvawGUqH&k wm aumif;wJt
h pDtpOfvYkd vufc,
H MkH unfyg
w,f/ 'gaMumifh 'DaeYtpDtpOfrSm ckeuuRefawmf ajymcJhwJhtaMumif;
av;awG uRefawmfwifjyyghr,f/ wifjyNyD;&if uRefawmfwdkYvnf; jyefNyD;
awmh aqG;aEG;Mu? ajymMu/ 'DvdkeJY aemufwpfv? wpfvcGJ (odkYr[kwf)
taMumif;t&mSd&ifSdovdk 'DvdkwifjyaqG;aEG;avhSdygw,f/ 'gav;
uRefawmfwkdYwifjy&if;eJY uGsefawmfhtpDtpOfav;ed*Hk;csKyfygw,f/ 0efBuD;
OD;atmifrif;uqufNyD;awmh wifjyygr,f/
OD ; atmif r if ;
acgif;aqmifBuD;rsm;tm;vHk; r*FvmygvdkY EIwfcGef;qufoygw,f/
uRefawmfwkdY 'DtcsdefrSmawmh tm;vHk;updwf0ifpm;aewmawmh vufeuf
ukdifwdkif;&if;om;rsm;eJY Nidrf;csrf;a&;udpjzpfygw,f/ 'gukdvnf; uRefawmf
wdkYu rtdyfraeawmufavQmuf aqmifGufvsufSdygw,f/ uGsefawmfwdkY
tckwavmjrpfBuD;em;rSm av;&uf? ig;&uftpnf;ta0;vkyfcJhygw,f/
tJ'gav;rwdkifcifrSm tpnf;ta0;jzpfay:vmzdkYtaMumif;av; enf;enf;
av;ajymjycsifygw,f/ uRefawmfwkdYatmufwdkbmv (8)&uf? (9)&uf?
(10)&ufrSm jrpfBuD;em;rSm autdkiftdktzGJUeJYuRefawmf tpnf;ta0;
vkyfygw,f/ vkyfwJhtcgrSm autdkiftdku wifjywJhtcsufwpfcsufygyg
w,f/ wdik ;f &if;om;acgif;aqmifrsm;tm;vH;k qHNk y;D awmh wpfEikd if v
H ;kH twkid ;f
twmeJY typftcwf&yfpaJ &;ukd vufrw
S af &;xd;k jcif;ukd wdik yf ifcsifygw,f
qdkNyD;awmif;ygw,f/ 'gukdvnf; EdkifiHawmforwBuD;uae cGifhay;cJhyg
w,f/ vdkifZmtpnf;ta0;vdkY orkwfMu&rSmjzpfygw,f/ vdkifZmtpnf;
ta0;rSm atmufwb
kd m (29)? (30)? (31) eJ/Y xdo
k ;kH &ufvv
Ykd yk x
f m;ayr,fh
vnf; rjywfwJhtwGuf Edk0ifbmv (1) &ufaeYtxdul;ygw,f/ tJ'DrSm
wdik ;f &if;om;tzGUJ aygif;? uRefawmfweYkd pYJ Ofxm;wJt
h zGUJ awG tygt0if tjcm;
wdkif;&if;om;vufeufukdiftzGJUtpnf;awGvnf; wufygw,f/ tm;vHk;
aygif; (17)zGUJ wufygw,f/ tJ't
D zGUJ xJrmS rwufwmuawmh 0 tzGUJ rwuf
ygbl;/ atbDtufp'f t
D ufzt
f zGUJ rwufygbl;/ em*tzGUJ rwufwmawGU&
ygw,f/
'DrSmxl;jcm;csufav;wpfckajymcsifwmuawmh owif;awGukd information gap jzpfwmayghAsm/ 0 qdk&if rD'D,modyfaMumufMuwm/ 0
u bmajymovJq&kd if Edik if aH wmftpd;k &eJjY yemjzpfwmvnf; wpfcrk rS Sd
ygbl;/ wdkufyGJjzpfwmawGvnf; wpfckrSrSdcJhygbl;/ tJ'Dawmh typftcwf
&yfpJzdkYvnf;rvdkygbl;/ bmyJvkyfvkyf EdkifiHawmftpdk;&eJYaygif;NyD;vkyfoGm;
r,fqw
kd mav;ukd ajymygw,f/ 'gaMumifrh Ykd 'Dtpnf;ta0;ukd olwufp&m
rvdkbl;qdkNyD;awmh 'DvdkyJjyefMum;ygw,f/ tJ'Dawmh 0 rwufygbl;/
em*u c&D;vGefaewJhtwGuf ra&mufygbl;/ atbDtufpf'DtufzftzGJU
rwufygbl;/ usefwJhtzGJUawGtm;vHk; wufygw,f/ (17) zGJUwufygw,f/
tJ'D (17)zGJUuae vdkifZmoabmwlnDcsuf csrSwfygw,f/ tajccHrl
tm;vHk;q,fck/ tJ'Dq,fckukdifNyD;rS uRefawmfwkdYeJY 'DvEdk0ifbmv (4)
&uf? (5)&ufrmS oGm;awGUygw,f/ awGUwJt
h cg ESpzf ufaqG;aEG;Muygw,f/
Nationwide Ceasefire Accord rSm uRea
f wmfwt
Ykd pd;k &uae oabmwlnD
csufwpfcka&;qGJxm;ygw,f/ tJ'DoabmwlnDcsufukd olwdkYukdcsjySif;
vif;cJhygw,f/ olwdkYuvnf;tajccHrl (10)csufukd Sif;vif;cJhygw,f/

tJ'DSif;vif;wJhtajccHrI (10)csufukd vufcH&,lcJhw,f/ NyD;wJhtcgrSm


bm;tHrmS 'DZifbmvxJrmS jyefNyD;aqG;aEG;MurSmjzpfygw,f/ tckavmavm
q,fawmh olwXYkd mecsKyfawGjyefNyD;rS olwXYkd mecsKyfrmS Sw
d t
hJ BuD;tuJawGeYJ
'gawGukdwifjyNyD;rS aqmifGufvsufSdygw,f/ tpnf;ta0;rSmawmh
t"du tcsufoHk;csufukd oabmwlnDcsuf&SdcJhygw,f/
eHygwfwpfuawmh wpfEdkifiHvHk;twdkif;twmeJY typftcwf&yfpJa&;
ukd vufrSwfa&;xdk;a&;udp oabmwlygw,f/ eHygwfESpfuawmh pod &;qGyJ gw,f/ eHygwfo;kH uawmh
litical dialogue twGuf frame work uka
political dialogue rysufruGufqufvkyfyghr,fqdkwJh tcsufoHk;csufajym
Mum;ygw,f/ 'DtcsufoHk;csufukd tao;pdwf owif;pmxJrSmwifjyxm;
NyD;om;jzpfygw,f/ olwdkYwu,fvdkcsifwmvnf; political dialogue ygyJ/
'Dtpnf;ta0;BuD;ukd EdkifiHawmforwBuD;u cGifhjyKcJhygw,f/ EdkifiHawmf
orwBuD;qkyu
f idk x
f m;wJrh u
l awmh vufeufuidk yf #dyujyem awG[m
EdkifiHa&;t&rajzSif;EdkifvdkY 'DvdkjzpfcJhwmjzpfw,f/ 'gaMumifhEdkifiHa&;enf;
eJYyJ ajzSif;r,fqdkwmukd EdkifiHawmforwBuD;uae 'Drlukdqkyfukdifxm;
NyD;om;jzpfygw,f/
Edik if aH &;aqG;aEG;yGBJ uD;vkyw
f t
hJ cgrSmvnf; uefo
Y wfcsufawG odyrf Sd
bl;/ eHygwfwpfuawmh trdjrefrmEdkifiHawmfBuD;uae cGJrxGuf&bl;qdkwJh
tcsuf/ 'gukdqkyfukdifxm;ygw,f/ eHywfESpftcsufuawmh jrefrmEdkifiH&JU
tcsKyftjcmtmPmukd xdyg;apwJhtaMumif;t&mawG rvkyf&bl;/ 'DESpf
csufuvGJvdkYSd&if usefwmawGtm;vHk; aqG;aEG;cGifhSdw,fvdkY ajymxm;NyD;
om;jzpfygw,f/ 'gaMumifh wdkif;&if;om;awGwifjywJhtajccHrl (10)
csufxrJ mS vnf; zuf'&,fjynfaxmifpt
k ykid ;f qdw
k m ygNyD;om;/ 'gukv
d nf;
zuf'&,fqw
kd m uRefawmfwrYkd jiif;y,fygbl;/ zuf'&,fuv
dk nf; aqG;aEG;
ykdifcGihfSdw,fqdkwm ay;xm;NyD;om;jzpfygw,f/ 'gaMumifhtJ'Dtcsuf (10)
csufxJrSm ta&;BuD;qHk;uzuf'&,fyJ/ zuf'&,faqG;aEG;vdkY zuf'&,f
jynfaxmifpkjzpfvmr,fqdk&if zuf'&,feJYnDGwfwJh zGJUpnf;yHktajccH
Oya'wd?Yk zuf'&,fen
YJ
D w
G w
f w
hJ yfrawmfwq
Ykd w
kd m jzpfvmr,f/ 'gaMumifh
rdkYt"dutcsuf zuf'&,fukdcGifhjyKxm;wmjzpfwJhtwGuf bmrSpdk;&drfp&m
rSdbl;? tcuftcJrSdbl;qkdwmukd awGU&ygw,f/
'gaMumifh uRefawmfwaYdk qG;aEG;yG[
J m atmifjrifwahJ qG;aEG;yGjJ zpfw,f
vdkYuRefawmfwdkY,lqygw,f/ aemufwpfckpOf;pm;zdkYu uRefawmfwkdY wdkif;
&if;om;tzGUJ wpfzUJG ? wpfzUJG eJaY qG;aEG;wJt
h cgrSm t&rf;yifyef;ygw,f/ t&rf;
vuf0ifygw,f/ BudKwifnEdS iId ;f &wmawGrsm;ygw,f/ tck uRefawmfwjYkd rpf
BuD;em;rSmvkycf w
hJ yhJ [
JG m wdik ;f &if;om;vufeufuidk t
f zGUJ (17)zGUJ eJY wpfBudrf
wnf;rSmaqG;aEG;wmyg/ tJ'Dawmh b,favmuftxd vuf0ifr,fqdkwm
awmhrSef;MunfhvdkY&ygw,f/ 'D (17)zGJUuae oabmwlnDcsufwpfck&
vmzdkYu uRefawmfwdkYtwGuf atmifjrifvdkYajymvdkY&rSmjzpfygw,f/ 'DtxJ
rSmSw
d hJ tawGUtBuHKrsm;wJh rpwmerfb;D ,m;vdyYk *k Kd vfrsdK;/ rpwm0if&ifzef
qdkwmvnf; ,ltrfrSmwkwfoHtrwfBuD;tjzpf ESpfaygif; (20) avmuf
wm0efxrf;aqmifcJhwmjzpfygw,f/ Conflict bmom&yfeJYywfoufNyD;
awmh? Process bmom&yfeyYJ wfoufNy;D awmh wu,fuu
dk sG r;f usiw
f o
hJ jl zpf
ygw,f/
olwdkYb,favmuftxdajymovJqdk&if aqG;aEG;yGJwdkif;rSm wpf
a,mufeJYwpfa,muf jiif;Mu? cHkMu? pdwfqdk;Mu? qJMu? qdkMueJYNyD;
oGm;ygw,fwJh/ 'DyGJrSm wpfa,mufeJYwpfa,muf tNyHK;awmif rysufyg
bl;wJ/h 'gaMumifh 'DaqG;aEG;yGu
J dk olwt
Ykd odtrSwjf yKygw,f/ atmifjrifwhJ
aqG;aEG;yGJjzpfygw,fqdkNyD; ajymoGm;ygw,f/ 'gukdqufNyD; bm;tHrSm
'DZifbmvxJrSm first week, second week xJrSmaqmifGufygr,f/
wd;k wuf rItajctaeukv
d nf; wifjyrSmjzpfygw,f/ 'DrmS vnf; Myanmar
Peace Centre uae EdkifiHa&;ygwDawG Mum;umvrSm csif;rdkifqdkwmoGm;
w,f/ rsm;aomtm;jzifh csif;rdkif(Zif;r,f)qdkwJhXmecsKyfrSm wdkif;&if;om;
vufeufukdiftzGJUawG&JU XmecsKyfawGSdaewmjzpfygw,f/
(jynf a xmif p k 0 ef B uD ; OD ; atmif r if ; MTP wG i f E d k i f i H a &;ygwD r sm;
ESifhawGUqkHpOfajymMum;csufrS)/

ESif;qDrSmusif;y? trsdK;om;vTwfawmfOu|BuD;okH;oyfcsuf *,uf


kdufcwfae .../
2013 Edk0ifbm 13 Ak'[l;
q&mOD;vSjrifhaqGESifh fb ay:rSmawGU armfeDwmowif;*sme,fudp
wdkifyifMu&ef? Edk0ifbm(15)&ufaeYcsdef;jzpfMuonf/ udkwifOD;av;?
a':EGJUEGJUprf;wdkY\ om;BuD;BwDudk uG,fvGefoGm;aMumif; odvkduf& pdwfr
aumif;jzpf&onf/ aeaZmfEdkifjyefoGm;NyD[kod&? csif;rdkifudkqdkvm;? Muuf
aomufprf;qdkifrSmqkHzdkYcsdef;xm;wmrawGUvdkuf&? Asian Wing Airway
ykrd ;kd Si;f awGU fb xJrmS 0if,m;vdu
k af o;onf/ ajcovk;H <uufwufjcif;
jzpfonfhtwGuf obm0tdrfwGif;ukxkH;rsm;qdkwm fb rSmawGUvdkuf&
share vdkufrdjyef? EGm;EdkYu 0,faomuf&OD;rnf/
2013 Ed0k ifbm (14)
MPC rSm uvifwefa[majymyGJ&Sdonf/ BudKwifpm&if;ay;rxm;ol
rsm; r0if&qd
k owif;orm;rsm; &Gmvnfuek o
f nf/ UMFCCI rSmvnf;
E.U tzGUJ u pD;yGm;a&;vkyi
f ef;&Sirf sm;ESiahf wGUonf/ reufyikd ;f u a':atmif
vrf ; avQmuf ' d k i f , m&D o nf v rf ; avQmuf t ,f ' D w m\ yk * v d u
rS w f w rf ; rQomjzpf y gaMumif ; k d ; om;pG m tpD & if c H w if j ytyf y gonf /
vrf ; avQmuf t ,f ' D w m
2013 Edk0ifbm 12? t*Fg
*Dwtpnf;tkH;odkY a&mufonf/ MJA &efykHaiGajzazsmfyGJtwGuf
oGm;a&mufjcif;jzpfonf/ *Dwtpnf;tkH;rS ulnDrnfqdk 0rf;om&

E.U jrefrmudu
k n
l rD nf[q
k jkd yef

&efukef Edk0ifbm 14
'*kHNrdKUe,f? &efukefrif;&JausmfpGmvrf;&Sd UMFCCI kH;csKyfwGif E.U
tzGJUrS jrefrmEdkifiH&SdpD;yGm;a&;vkyfief;&Sifrsm;ESifh awGUqkH&mwGi E.U tae
jzifh &if;ESD;jrKyfESHa&;twGuf ulnDoGm;rnf[k today;ajymMum;cJhonf[k
qkdonf/
tqkdygaqG;aEG;yGJodkY a':atmifqef;pkMunfvnf;wufa&mufum
pD;yGm;a&;wpfckwnf;udkom OD;wnf jrefrmjynfodkY rvmoifh[kajymqkd
cJhonf[kvnf; owif;rsm;xGufay:cJhonf/
YOH

(Photo News)

onf/ apma0qkdifodkY a&mufonf/ om;aumifhom;r&Sd awmifilbuf


oGm;NyD;vef;aeonf/ aw*sif;pdk;? nbuf ajywDOD;ynma&;&efykHaiG
azmif a ';&S i f ; tpnf ; ta0;? OD ; 0if ; Munf x H r S k y f & S i f t pnf ; tk H ;
jyemrsm;Mum;& pdwfraumif;jzpf&onf/ toufwpf&mrae& trI
wpf&mawGU&qdkwmrsdK;jzpfonf/ udkwifOD;av;ESifh a':EGJUEGJUprf;wdkY om;
awmfarmifBwDudk S.S.C a&mufaeonf[kod&? reufydkif;u AdkvfrSL;
0if;armifarmifzdwfxm;onfh/ ysOf;ryiftcrf;tem;odkY wynfhausmf aZmf
rif;EdkifudkvTwf&ao;onf/ E.U ESifhjynfxJa&;wdkYyl;aygif; &JawG t&nf
taoG;aumif;[kqdk&avrvm;rod ... / q&mOD;0if;wifazmifa';&Sif;
Edik if aH &;tusOf; om;rsm; (11)Budraf jrmuf axmufyaHh iGay;tyfy?JG awmf0if

qef;pkMunfvnf; wufa&mufonf[kod&? vufyHawmif;awmifudp


yGJqlvmjyef? rNyD;ao;aom yef;csDum;jzpfaeonf/ OIC udpvnf;ae&m
tESHYyGJqlaeonf/ tpdk;&uvnf; owif;pmrSm twdtvif;xnfhxm;
onfuakd wGU&? YMCA odaYk &muf? MJA jrefrmEdik if o
H wif;pmq&mtoif;
kH;cef;udp q&mOD;ommPf? pifumyla&mufae tcufawGU&onf/
udk,fESifh&if;ESD;olawG &Sdaeawmfao;onf/ tzkd;ESifhtzGm;a&mufvm
tzGm;u ykwD;wpfukH;ay;oGm; tzkd;pmtkyfrdwfqufyGJudp vmwdkifyifMu
jcif;jzpfonf/ Adv
k cf sKyfBuD;cspfaqG usef;rma&;odyrf aumif;[ko&d ? owif;
oGm;ar;&OD;rnf/ vTwfawmfrSm jynfcdkifNzdK;rSyef;yJwef;trwfwpfOD; kwf
w&ufu,
G v
f eG ?f tcsderf u
D o
k ay;onft
h a&;ay:q&m0efwrYdk &Sv
d Ykd rsm;vm;
rajymwwf? nbufoli,fcsif;udkodef;aZmfESifh udkoef;0if;wdkYa&mufvm?
Edk0ifbm (1)&ufaeYxl;rnf[kajymoGm;? reufjzefusdKufxD;aqmif;q&m
awmfoGm;zl;rnf[kod&? Leica Camera aMumfjimawG fb rSm awGU&jyef
pdwfqif;&J&jyefonf/ 0,fuefawmhr,fh wynfhawGr&SdMubl; vm;AsdKU
.../ 'DaeYapmvif;atmif fb rSmwifxmonfrsm;zwfNyD; pdwq
f if;&J&onf/
aomufaumif roif; (M.2.M) qdkifrS tacG0,fcdkif;ta<u;wifvm
xyfydkYcdkif;&ao;onf/ roif;wdkYvdkqdkifawGr&Sd&if pdwfxGufayguf &SdEdkifygh
rvm; .../

,mOfarmif;rsm;olavQmu
h ,
kd af vQmh avQmMh u&efvt
kd yf

jynfolYvTwfawmftzGifU owif;ESifh jyefMum;a&; tpnf;ta0;rsm; udk,fpm;vS,frsm;


aumfrwD^aumfr&Sifrsm; Oya'qdkif&mrsm; tar;? tajzrsm;
(u) jrefrmEkdifiHESifh xdkif;EkdifiHtusOf;axmifrsm;&Sd tusOf;om;
rsm;ud p E S i f h p yf v sOf ; onf h ar;cG e f ;
ar;cG e f ; taMumif ; t&m
xkdif;EkdifiHwGif tusOf;axmiftoD;oD; tusOf;uscHae&ol
jrefrmEkdifiHom; trsKd;om;? trsKd;orD;OD;a& (10000)cefY&SdonfrSm
rSefuefjcif; &Sd^r&Sd? jrefrmEkdifiHtusOf;axmifrsm;wGif tusOf;usae
onfh xdkif;EkdifiHom; tusOf;om;rsm;udk jrefrmEkdifiHrSjyefvTwfay;
ouJhodkY 2013 ckESpfwGif xdkif;EkdifiH&Sd jrefrmtusOf;om;rnfrQ jyef
vTwfay;cJhonfudkvnf;aumif;? xdkif;bk&if rdzk&m;BuD;\arG;aeYjzpf
aom Mo*kwfv(12)&ufaeYwGif vGwfNidrf;csrf;omcGifh&cJhaom jrefrm
EkdifiHom;OD;a&ESifh vmrnfh'DZifbm(5)&ufaeYwGif usa&mufrnfh xdkif;
bk&ifarG;aeYwGifvnf; jrefrmtusOf;om;rsm; vGwfNidrf;csrf;omcGifh
&&Sda&;twGuf jynfaxmifpktpdk;&rS rnfuJhodkY aqmif&Gufaeonfudk
vnf;aumif;? xdik ;f ESijhf refrmEkid if H tusOf;om;rsm; vJv,
S af &;udpr sm;
tpDtpOfudk vufrSwfa&;xdk;rnfh tcsdefudk od&SdvdkygaMumif; ar;jref;
ygonf/
xdkif;EdkifiHwpf0Srf;&Sd tusOf;axmiftoD;oD;wGif jypf'PfuscH
vsuf &Sdaom jrefrmEkdifiHtusOf;om;pm&if; &&Sda&;twGuf EkdifiHjcm;
a&; 0efBuD;Xme? jrefrmEkdifiHoHHk; befaumufNrdKUrSwpfqifh xkdif;EkdifiH
EkdifiHjcm;a&;0efBuD;Xmeudk ndEdIif;qufoG,f taMumif;Mum;cJh&m pkpk
aygif;cefYrSef;ajc (3000)ausmfcefY&Sdonfudk od&Sd&ygaMumif;? jynf
axmifpkorwjrefrmEkdifiHawmftpdk;&taejzifh xkdif;EkdifiHwGif tusOf;
usaeaom jrefrmEkdifiHom; tusOf;om;rsm;vGwfajrmufa&;? jypf'Pf
avsmhayghcGifh&&Sda&;ESifh usef;rma&;? vlrIa&;qdkif&m ulnDapmifha&Smuf
cGifhrsm;&&Sda&;wdkYtwGuf xkdif;EkdifiH\ Oya'? enf;Oya'? vkyfxHk;vkyf
enf;rsm;tjyifoHwrefenf;vrf;rsm;t&yg pOfqufrjywf aqmif&Guf
ay;vsuf&ydS gaMumif;? xdik ;f Ekid if H tpOftvmt& xdik ;f bk&ifEiS hf rdz&k m;
wdkY\ arG;aeYtcgor,jzpfonfh 'DZifbmv (5)&ufaeYESifh Mo*kwfv
(12)&ufaeYww
Ykd iG x
f idk ;f vlrsKd;rsm;tygt0if xkid ;f Edik if w
H pf0ef;&Sd tusOf;

axmifwGifjypf'Pf toD;oD;uscHaeolrsm;udkvnf; jypf'Pfavsmhaygh


jcif;ESiv
hf w
G Nf idr;f csrf;omcGiahf y;jcif;rsm;tm; tcgtm;avsmfpmG jyKvkyaf y;
vsuf&SdygaMumif;? odkYaomfvnf; 2013 ckESpftwGif; (9?10?2013)
&uftxd jrefrmEkdifiHom;tusOf;om;rsm;udk jyefvTwfay;jcif;r&Sdao;
onf u d k a wG U &S d & ygaMumif ; ? od k Y j zpf y g 'D Z if b mv(5)&uf a eY w G i f
usa&mufrnfh xdkif;bk&ifrif;jrwf\ arG;aeY jrefrmEkdifiHom;tusOf;
om;rsm; vGwNf idr;f csrf;omcGi&hf &Sad &;twGuf befaumufNrdKU&Sd jrefrmEkid if H
oHHk;rSxdkif;EkdifiH&Sdoufqdkif&mXmetoD;oD;udk taMumif;Mum;arwm
&yfcx
H m;&Syd gaMumif;ESihf vwfwavmwGif xdik ;f Ekid if EH iS hf jrefrmEkid if MH um;
tusOf;om;rsm;udk vJvS,fa&;oabmwlpmcsKyfvufrSwfa&;xdk;&ef
tpDtpOfr&Sdao;ygaMumif;ajzMum;ygonf/
OD;odef;GefY (oCFef;uRef;rJqEe,f)rS qufpyfar;cGef;udk ar;
jref ; ygonf /
rdrdtaejzifh xkdif;-jrefrm tusOf;om;rsm;vJvS,fa&;pmcsKyf csKyf
qdEk idk jf cif;r&Sad om taMumif;t&if;udk odvykd gaMumif; ar;jref;ygonf/
jynf x J a &;0ef B uD ; Xme? 'k w d , 0ef B uD ; Ad k v f r S L ;csKyf a usmf Z H j rif h
tqdkygudpESifhpyfvsOf; rdrdwdkYrS jynfolUvTwfawmfodkY wpfzef
jyefvnf tpD&ifcHwifjyrnfjzpfaMumif;ajzMum;ygonf/
ajzMum;onf h X me
jynfxJa&;0efBuD;Xme? 'kwd,0efBuD; AdkvfrSL;csKyfausmfZHjrifh
vTwfawmf
yxrtBudrf jynfolUvTwfawmf
tpnf ; ta0;
yxrtBudrf jynfolUvTwfawmf t|r yHkrSeftpnf;ta0;
ar;jref ; ol
OD;odef;GefY(oCFef;uRef;)
tpnf ; ta0;&uf
yxrtBudrf jynfoUl vTwaf wmf t|ryHrk eS t
f pnf;ta0; (20)&uf
ajrmufaeY (11?11?2013)

&efukef Ekd0ifbm (12)&uf


(2013)? Edk0ifbm? (12)&uf nydkif;u &efukef? a0Z,Emvrf;ESifh
oCFef;uRef;? av;axmifhuefvrf; rD;yGdKifhwGif ,mOfESpfpD; t&Sdefrxdef;Ekdif
bJ wkdufcdkufrIjzpfyGm;&m ,mOfESpfpD;vkH; xdckdufrI&SdcJhaMumif; od&Sd&onf/
tqkdygjzpfpOfESifhywfuf rsufjrifoufaowpfOD;u ]]jzpfw,fqkd&if
tm;vkH;emMuwmyJ? olavQmhudk,favQmh avQmhMuzdkYvdkw,f}}[k qdkonf/
owif;? "mwfykH-YOH

15

tpdk;&ESifU &cdkifjynfolrsm;udk ulnD&ef EkdifiHwumtodkif;t0dkif;rS toifU&Sdae

tar&dueforw oHtrwfBuD; 'J&ufrpfcsJvf? qGpfoHtrwfBuD;


c&pawmhzf bm*ifemESifh NAdwdefoHHk;rS udk,fpm;vS,frsm;yg0ifaom yl;wGJ
oHwrefrpfSiftzGJUonf &cdkifjynfe,fokdY 2013ckESpfEdk0ifbmv11.12
&ufrsm;wGif tvnftywfoGm;a&mufcJhygonf/ tqdkygtzGJUonf jynf
axmifpk0efBuD;rsm;jzpfMuaom 'kwd,AdkvfcsKyfBuD;oufEkdif0if;ESifh OD;cif&D
wdkYvkdufygvsuf jynfe,fNrdKUawmf ppfawGtjyif armifawm? aygufawm
ESifh ajryHkNrdKUe,frsm;odkY oGm;a&mufcJhygonf/ tzGJUonf cdkifjynfe,f
tpkd;&tzGJU? NrdKUe,fwm0efSdyk*dKvfrsm;? &ckdifAk'bmomESifh rlqvifvlY
tzGJUtpnf;rsm;rSacgif;aqmifrsm;? EdkifiHwum tef*sDtkdrsm;? ukvor*
tzGJUtpnf;rsm;ESifh awGUqHkaqG;aEG;cJhNyD;jynfwGif;ae&yfpGefYcGmxGufajy;ae
&aom 'kuo
nfpcef;rsm;odv
Yk nf; oGm;a&mufcyhJ gonf/ c&D;pOfjzpfajrmuf
a&;ulnDcJhjcif;twGuf jynfaxmifpktqifh? jynfe,ftqifh tmPmykdif
rsm;tm;tzGJUu aus;Zl;wif&Sdygonf/
jynfwGif;ae&yfpGefYcGmxGufajy;ae&ol 140000twGuf uGef;ckdp&m
,m,Dwef;vsm;rsm;ukd tpk;d &u rMumao;rD rd;k &moDtwGi;f tNyD;aqmuf
vkyfcJhaMumif; odomxifSm;onfhwkd;wufjzpfxGef;rIudk rdrdwdkYtzGJUurSwf
om;cJh&ygonf/ tpdk;&\ tapmwvsif aqmif&GufrIaMumifh vlYtouf
rsm; u,fwifEkdifcJhygonf/ odkYaomfjim;vnf; ueOD;tMurf; zufrIrsm;
pwifjzpfyGm;cJhonfh 2012ckESpfZGefESifh atmufwkdbmrSp wESpfausmfMum
vmonf h w k d i f &ck d i f j ynf e ,f S d v l o m;csif ; pmemaxmuf x m;aom
taetxm;rSm aMumufrufzG,faumif;aeqJjzpfygonf/ Oyrm- ayguf
awmESifhajryHkwGifrdrdwdkYa&mufSdcJhaomrlqvifjynfwGif;ae&yfpGefYcGmxGuf
ajy;ae&olrsm;\ pcef;rsm;wGif usef;rma&;0efaqmifrIrsm;rSm tajccH
usqHk;vdktyfcsufrsm;twGuf rsm;pGmrvHkravmufjzpfaeNyD; ynma&;ESifh
toufarG;0rf;ausmif;jyKrIqkdif&m tcGifhtvrf;rsm;onfvnf; tvm;
wlyifjzpfygonf/ rlqvifESifh&cdkif pcef;rsm;Mum; rnDrQaom tajctae
rsm;u Sif;vif;odomygonf/

vlom;csif;pmemaxmufxm;jcif;qkdif&m tzGJYtpnf;rsm;u EdkifiH


wum vlom;csif;pmemaxmufxm;jcif;qkid &f m rl0g'oabmwlncD sufEiS hf
tnD vdt
k yfaeoltm;vH;k qDoYdk r&Srd jzpfvt
kd yfaomtultnDrsm;udk vlrsdK;
bmomrcGJjcm;bJ t[efYtwm;r&SdjzefYa0ay;Ekdifap&ef jynfaxmifpkESifh
jynfe,ftqift
h pd;k &wm0ef&o
dS rl sm;u olww
Ydk m0efcaH Mumif; xyfcgwvJ
vlod&SifMum; ajymMum;csufrsm;udk tzGJUuBudKqkdygonf/ vlom;csif;
pmemaxmufxm;aom tultnDrsm;ay;aeonfh 0efxrf;rsm;tm; aoG;xk;d
vIUH aqmfo?l Ncdr;f ajcmufo?l aESmuf,u
S o
f ?l tE&m,fay;ol rnfou
Yl rkd qdk
vsifjrefjywfom;pGmta&;,l&ef a'oE&tmPmykdifrsm;tm; rdrdwdkYu
wkdufwGef;tyfygonf/
tpd;k &\ vHjk cHKa&;aqmif&u
G cf sufrsm;aMumifh aemufxyftMurf;zuf
rIrsm; jzpfrvm&atmifwm;qD;ay;EkdifcJhaMumif;ukd rdrdwdkYtzGJUESifh jyKvkyf
aomtpnf;ta0;rsm;wGif ae&yfpGefYcGmxGufajy;ae&olrsm;ESifha'ocHrsm;
twnfjyKajymMum;Muygonf/ odkY&mwGif jynfe,fwGif; Oya'tmPm
wnfa&;twGuf vHkjcHKa&;wyfzGJUrsm;ta&;wBuD; ydkrdkvdktyfaMumif;ESifh
pD;yGm;a&;vlrIa&;vIyf&Sm;rIjyefjzpfvmEdkifa&; tajctaeudk zefwD;ay;&ef
vkad Mumif; olwu
Ykd tav;ay;ajymMum;Muygonf/ tem*wf&cdik jf ynfe,f
zGHUNzdK;wdk;wufa&;ESifh jyefvnfxlaxmifa&;twGuftajccHtk|fjrpfrSm
tMurf;zufrIMuL;vGefolrsm;ESifh rw&m;jyKvkyfolrsm;udk cGJjcm;rIr&SdbJ
tpdk;&u Oya'ESifhtnD jywfjywfom;om;ta&;,la&;yifjzpfaMumif;
rSwfcsufjyKMuygonf/
vmrnfhoDwif;ywfrsm;twGif;&cdkifjynfe,f&Sd rlqvifrsm;\ EdkifiH
om;jzpfrItaetxm;udk twnfjyKrnfhvkyfief;pOf pwifrnfjzpfaMumif;
tpdk;&\ wm0efcHajymMum;csufudkvnf; tzGJUuMudKqkdygonf/ vkyf
aqmifcsufrsm;udk a'oE& vlUtzGJUtpnf;rsm;ESifh SdEkdif;wkdifyifum
yGiv
hf if;jrifomrI&NdS yD; tcsdeo
f wfrw
S cf sufxm;&S&d ef tpd;k &udrk rd w
d u
Ykd wku
d f
wGef;tyfygonf/

2013 ESpu
f ek w
f iG f Ekid if aH &;tusO;f om;tm;vH;k >H cif;csucf if;csurf &Sv
d w
T &f efEiS hf yk'rf 18
zsufodrf;a&;twGufyg BudK;yrf;vsuf&Sd

&ef u k e f Ek d 0 if b m 9
2013 ckESpf ESpfukefydkif;wGif; orw\ajymMum;csuftwdkif;EkdifiH
a&;tusOf;om;rsm; >cif;csufr&SdvTwfay;&ef yk'fr(18)zsufodrf;a&; t
wGufygvufusefEkdifiHa&;tusOf;om;pdppfa&;aumfrwDu BudK;yrf;vsuf
&SdaMumif;od&onf/
EkdifiHa&;tusOf;om;rsm; yk'fr(401) tydk'f(1)jzifh vTwfay;jcif;
r[kwfbJ tcsKyftaESmiftuefYtowfr&Sd EkdifiHa&;tusOf;om;tjzpf
owfrSwfum vHk;0vTwfay;&ef awmif;qdkwifjyxm;jcif;jzpfonf/
vufusefEkdifiHa&;tusOf;om; pdppfa&;aumfrwD0if (88)rsKd;quf
ausmif;om;acgif;aqmif OD;udkudkBuD;u ]]rsm;aomtm;jzifh yk'fr(401)
tydk'f(1)eJY vGwfaew,f/ tJ'gaMumifh vGwfwJholawGudk pnf;urf;csuf
rxm;bJjypf'Pftm;vH;k udk vGwNf idr;f csrf;omcGiahf y;w,fqw
kd mudk axmif
vTwf0&rf;rSma&m? vufcHpmtkyfrSma&m? oD;jcm;azmfjyzdkY tBuHay;xm;
w,f}}[kajymonf/
EkdifiHa&;tusOf;om;rsm;apmifha&Smufa&;tzGJU (AAPP)u udkbdkbdk
Munfu ]]yk'fr (18)eJYywfoufNyD; aqG;aEG;aew,f/ w&m;pD&ifa&;

16

tzGJUawG? w&m;pGJtzGJUawGudkvnf;
yk'rf (18)eJyY wfoufNyD; tjrefq;kH zsufzYkd
wdkufwGef;ajymqdkxm;wm&Sdygw,f}}[k
ajymonf / yk ' f r (18)zsuf o d r f ; a&;
twGuf w&m;a&;? Oya'a&;? wdkif
Mum;pmESifh toem;cHpmaumfrwDu
Oya'Murf;wpf&yf vTwfawmfodkY oGm;
wifxm;NyDjzpfaMumif;od&onf/ yk'fr
(18)? yk'fr 505(c)wdkYjzifh ta&;,lcH
xm;&olrsm;udkvnf; EkdifiHa&;tusOf;
om;rsm;tjzpf owfrw
S o
f nft
h jyif OD;
ae0if;\om;rsm;onfvnf; EkdifiHa&;
tusOf;om;rsm;[k owfrSwfaMumif;
od& onf/
2013 ESpfukefydkif;wGif EkdifiHa&;
tusOf;om;rsm;orw\ajymxm;onfh
twd k i f ; vG w f a jrmuf v mygu vG w f
ajrmuf E k d i f i H a &;tusOf ; om;rsm;\
b0&yfwnfa&;twGuf orwBuD;u
aumfrwDwpfckzGJUay;oifhaMumif;vnf; jynfolUvTwfawmfudk,fpm;vS,f
OD;odef;GefYu tBuHjyKonf/
vufusefEkdifiHa&;tusOf;om;pdppfa&;aumfrwDu usef&Sdaeao;
onfh EkdifiHa&;tusOf;om;rsm;ta&twGufudk xkwfjyefajymMum;jcif;
r&Sdao;ay/ EkdifiHa&;tusOf;om;rsm;wGif wdkif;&if;om;vufeufudkif
tzGJUtpnf;rsm;rSvnf; tajrmuftrsm;&Sdaeao;aMumif;od&onf/ vuf
usefEkdifiHa&;tusOf;om;pdppfa&;aumfrwDu tusOf;axmifrsm; jyKjyif
ajymif;vJa&;twGufvnf; aqG;aEG;vsuf&SdNyD; jynfolUvTwfawmfudk,f
pm;vS,f OD;odef;GefYuvnf; e0rtBudrf vTwfawmfyHkrSeftpnf;ta0;
wGif xyfrH tqdkwifoGif;&ef&SdaMumif;od&onf/ vuf&SdwGif EdkifiHa&;
tusOf;om;a[mif;tzGJUrsm;u EkdifiHa&;tusOf;om;(147)a,muf usef
&Sdaeao;aMumif; xkwfjyefxm;onf/
zd k ; cG m ;? apmzd k ; cG m ;

&cdkifjynfe,fwGifpD;yGm;a&;tcGifhtvrf;ESifh zGHYNzdK;wkd;wufrIenf;yg;
jcif;twGuf &cdkifvlrsdK;tzGJUtpnf;twGif; pdwfysufa'goxGufaeMu
aMumif;ESifh xkdtcsufaMumifhyifjynfaxmifpktpdk;&ESifh EdkifiHwumtodkuf
t0ef;wkdYay: &efvkdrIrsm;jzpfay:vm&aMumif; toHrsm;udkvnf;rdrdwdkY
tzGJUMum;od&cJhygonf/ &cdkifjynfolrsm;onf olwdkY\ vlYtzGJUtpnf;ESifh
,Ofaus;rI? olwdkY\*kPf,lp&mordkif;aMumif;wdkU\ tem*wfESifhyufouf
&ifxJwGifaMumufGHUrIrsm;? rvHkjcHKrIrsm;cHpm;ae&aMumif; rdrdwdkYavhvm
odSdcJhygonf/ &cdkifjynfe,fwGifjzpfysufaeaom tajctaeudkudkifwG,f
&eftvkiYd mS txufygoabmxm;rsm;udv
k nf; Mum;od&efEiS hf em;vnf&ef
vdktyfNyD; yGifhyGifhvif;vif;yg0ifaqG;aEG;Muaom &cdkifwkdif;&if;om;rsm;udk
rdrdwdkYtzGJUu aus;Zl;wif&Sdygonf/
odkYaomfjim;vnf; trsdK;om;a&;pdkufvuPm odkYr[kwf wjcm;
acgif;pOfwpfckwyfum vlom;rsdK;EG,fwpf&yfudk qefYusifvsufvlom;
csif; pmemaxmufxm;aom toufu,ftultnDrsm; jzefaY 0jcif;tay:
rnfonfh pGufzufrIrsdK;udkrqdk EkdifiHwumtodkif;t0ef;u rnfonfh
enf;ESifhrS vufcHvdrfhrnfr[kwfaMumif;udk rdrdwdkYtzGJUu tcdkiftrm
owif;pum;yg;cJhygonf/ aMumufGHUrIESifhrvHkjcHKrIrsm;udk cHpm;ae&jcif;
onf olwpfyg;tay: apmfum;&ef? &efp&efESifh rw&m;ojzifhjyKusifh&ef
tcGifhtmPmtyfESif;xm;jcif; r[kwfacs/
&cdkifjynfe,fpD;yGm;a&;zGHUNzdK;&efESifh tem*gwfBuD;yGm;csrf;om&ef BuD;
pGmaomtvm;tvm&Sdaeygonf/ w&m;Oya'pkd;rdk;rI? w&m;rQwrI? nDrQ
rI? awGUqHkaqG;aEG;rIESifh tqHk;rSm vItzGJYtpnf;rsm;Mum; tMurf;zufrI
rsm;tqH;k owfrrI &Sb
d J tqdyk gtvm;tvmrsm;udo
k jd rifEidk rf nfr[kwaf cs/
&cdkifjynfe,ftwGif; rSDwif;aexkdifolrsm;tm;vHk;\ tem*wfBuD;yGm;csrf;
omrIEiS hf vHjk cHKa&;udNk cdr;f ajcmufaeaomvIUH aqmfr?I trke;f pum;ESihf tMurf;
zufa&;aqmfMorIrsm;udk vHk;0onf;nnf;cHrnfr[kwf[laom orwOD;
odef;pdef\ csOf;uyfrIudk rdrdwdkYuav;av;eufeufaxmufcHygonf/
a'oE&vlYtzGJYtpnf;tm;vHk;ESifh aqG;aEG;wkdifyifrIudktajccH &cdkifjynf
e,ftm;vHk;yg0ifaom zGHUNzdK;wkd;wufa&;ESifh jyefvnfoifhjrwfa&;twGuf
&Sif;vif;aomtpDtpOfwpf&yf csrSwfaqmif&Gufyg&ef rdrdwdkYtpdk;&udk
xyfrHyefMum;tyfonf/ tem*wfwGif Nidrf;csrf;aom? vHkjcHKaom? MuD;
yGm;csr;fomaom &cdkifjynfe,fESifh EkdifiHwpfckwnfaqmuf&mwGif tpdk;
&ESifh &cdkifjynfolrsm;udk ulnD&ef EkdifiHwumtodkuft0ef;u toifh&Sd
aeygonf/
U.S. EMBASSY RANGOON
PRESS RELEASE rS

puf&yfowif;
EkdifiHawmforw EkdifiHa&;tusOf;om; 69
OD; vTwfvdkufjyef
EkdifiHa&;tusOf;om;rsm;pdppfa&;aumfrwDu pdppfwifjycJhwJh
tusOf; om;(69)OD;udk Ekid if aH wmforwu 'DaeY Ed0k ifbm (15)&ufaeYrmS
jypf'Pfu vGwfNidrf;cGifhjyKcJhygw,f/
tusOf;om; (69)OD;udk jyefvnfapvTwcf w
hJ hJ tusOf;axmifrsm;u
awmh atmufygtwdkif;jzpfygw,f tif;pdeftusOf;axmifrS (3)OD;
rEav;tusOf;axmifrS (10)OD;
jrif;NcHtusOf;axmifrS (3)OD;
om,m0wDtusOf;axmifrS (2)OD;
awmifiltusOf;axmifrS (6)OD;
a&TbdktusOf;axmifrS (4)OD;
rHk&GmtusOf;axmifrS (2)OD;
ykodrftusOf;axmifrS (1)OD;
oxHktusOf;axmifrS (1)OD;
t*Fyl&Jbufpcef;rS (1)OD;
Aef;armftusOf;axmifrS (2)OD;
jrpfBuD;em;tusOf;axmifrS (5)OD;
oDaygtusOf;axmifrS (3)OD;
usKdif;wHktusOf;axmifrS (1)OD;
ausmufjzLtusOf;axmifrS (10)OD;
oHwGJtusOf;axmifrS (4)OD;
bl;oD;awmiftusOf;axmifrS (2)OD;
ppfawGtusOf;axmifrS (9)OD;
2013 ckESpf 'DZifbmvrukefrD EkdifiHa&;tusOf;om;tm;vHk;udk
jypf'PfrS vGwfNidrf;csrf;omcGifhjyKEkdifa&;twGuf EkdifiHa&;tusOf;om;
rsm;pdppfa&;aumfrwDu qufvufaqmif&GufoGm;rSmjzpfygw,f/
jyef M um;a&;'k 0 ef B uD ; \ Facebook rS
xkwfEkwfwifjyygonf/
rS w f c suf - vGwfajrmufvmolrsm;xJwGif tcgawmfay; pBuFm
atmifyGifhacgif(c)rsKd;jrifhatmif yg0ifaMumif;od&Sd&onf/
tvm;wl aemftkef;vS? ppftmPm&Sif OD;ae0if;\ ajr;rsm;jzpfMu
aom ausmfae0if;? at;ae0if;wdkYvnf; yg0ifNyD; 505(c)yk'fr 18
wdkYjzifhuscHxm;&olrsm;vnf; yg0ifaMumif;od&Sd&onf/

rif;odcw
F ynfah usmrf sm;aq;aygi;f cMuOD;rnf
q&mrif;odcFudk trSL;xm; wynfhausmf
jzpfol Zifa,mfeDESifhwynfhrsm;u &efukef?
ajreDukef; [ufyD;ZkefwGif aeYv,f (2)em&DrS
n(9)em&Dtxdaq;aygif;cMurnfjzpfum?
oHvdkufonf;ajcaq;a0iSjcif; raemr,
vufzuf&nfESifh{nfhcHjcif; *rD&vufaqmif
rsm;a0iSjcif; aA'iftcrJha[may;jcif;rsm; jyK
vkyfMurnf[kod&Sd&onf/tvm;wl rEav;?
yJcl;? yk*H? ykodrf? a';'&J? ewfarmuf?
ausmif;ukef;? wyfukef;? anmifa&T? jynfwdkY
wGifvnf;usif;yrnf[kqdkonf/

vQyw
f pfjyufuMH urm
(11-11-2013)&ufrS (17-112013)&uf txd

weif;vmom;orD;taygif;wkdYonf
cspfjcif;w&m;udk ae&mwum a&SU
wef;rwiftyf&m/ ckw&f mwvGJ &S&mwjcm;
tvGJvGJtrSm;rSm;jzpfzG,fjrifonf/ cspfolcifolrsm;
aeonfhMum;rS rvdkrkef;xm;vlrkef;rsm;zG,fvnf;&SdEdkif
aumif;onf/ a&jcm;ajrjcm;c&D;a0;oGm;&onfqv
kd Qif
oifuHaumif;NyD[krSwfyg/ tdrfwGif;a&;rIyfaxG;ygap
ESifh/ pD;yGm;ysufudef;udka&SmifMuOfyg/ xDxdk;vdkaomf
8 tp 8tqHk;udka&G;cs,f&efoifhonf/ usef;rma&;
rqdk;/ ,Mwmajcvdkaom ZD;oD;tpdrf;oufaphuyfvSL
yg/ taqmifjyKvdkaomf ol&oDr,fawmfkyfwk
tm;a&Tydef;cs taqmifjyKvdkufygav/

t*F g om;orD ; taygif ; wk d Y o nf


aomMuma&aMumif;roGm;aumif;qdk
onfhpum; ry,f&Sm;oifhacs/ a&TxGuf
rnfht&yfudkrsufESmrlrdvsufom;jzpfaewwfonf/
twGuftcsuf csdefcGifvQmrxGufoifh/ bmyJvkyfvkyf
pOf;pm;vGef;ygrSwefumusrnfhumv[kvnf;qkdEdkif
onf/ tcspfa&;rSm pdwfat;zG,f&mrjrif/ qefYusif
bufvdifrsm;ESifhywfoufonfh pdwfvIyf&Sm;wwfvG,f
rIu oifhuHMurmudktajymif;tvJjzpfzG,fjrifonf/
xDxdk;&efum; (1)tp(1)tqHk;udkxdk;&efjzpfonf/
usef;rma&;rqdk;vS/ ,Mwmajcvdkaomf ig;&SOfhoufaph
vTwfyg/ taqmifjyKvdkygu bdk;bdk;atmifkyfwkudk
taqmifjyKygav/

Ak'[l;om;orD;taygif;wkdYonf
taygif;toif;rSm;rIaMumifh Asmrsm;
&zG,fjrifonf/ vlrSm;raygif;&m/ taygif;
toif;rif? a&mif;&if;cifrifru
I oif\*kPo
f wif;udk
ysuf,Gif;zG,fjrifonf/ t*Fgom;orD;ESifhpD;yGm;a&;
rvk y f o if h / paeeH c yf o G u f o G u f a v;xG u f z G , f j rif
onf/ oifhrdbusef;rma&;nHrnf/ ynma&;awmhjzifh
pdk;&drfzG,f&mrjrifvS/ a&TESifhywfouf ajymrSm;qdkrSm;
a&mif;rSm;0,frSm;Asmrsm;&rnfhumvjzpfonf/ xDxdk;
&efum; (4)tp(4)tqHk;jzpfonf;/ tcspfa&;rqdk;vS/
,Mwmacsvdkaomf Muufom;aygufpDoufaphvSL/
taqmifjyK&efum; &SifoD0vdyHkawmfaqmif&efwnf;/

&m[k o m;orD ; taygif ; wd k Y o nf


cspfolESifh&SifuGJcGJ&rnfhudef;jrifonf/
ta0;a&muf rdwfaqGwpfOD;xHrSxl;jcm;
aompmwpfapmifvufcH&&dSzG,f&dSrnf/ ynm*kPf
owif;xl;jcm;yGihfvif;zG,ftusdK;ay;rnf/ rvdkolawG
rsm;jym;aomfvnf;&efenf;atmifa&Smifyg/ a&TESifhywf
ouf a&mif;rSm;0,frSm;jzpfwwfrnf/ ynm*kPf
armufolwpfOD;ESifh pum;tajc twifjzpfzG,fjrif
onf/ xDxdk;vdkaomf (5)*Pef;udkaqmifyg/ usef;rm
a&;rqdk;vS/
,Mwm/ / arG;eHaxmifw
h iG f ykord q
f efwpfawmif;
uyfvSLum vdk&mqk,lygav/
taqmif / / bdk;awmfodMum;rif;yHkawmftm;
taqmifjyKyg/

Mumoyaw;om;orD ; taygif ;
wk d Y o nf "m;ckwf&mvuf0ifrvQKdoifh/ ol
wpfyg;tIyfudk,fhtxkyfjzpfzG,fudef;jrif
onf/ ajredrfh&mvSHESifhxdk;rnfholrsm;udk owdcsyfyg
av/ oifah emufausmud"k m;ESix
hf ;kd rnfo
h rl sm;tm; jrif
wwf&fvdkonf/ vlcspfvlcifrsm;rIu oifhvkyfief;rsm;
udk wdk;wufatmifjrifzG,f&Sdrnf/ pkwf0ifrnfhta&;
vmbfvmbaMumifhaES;auG;aewwfOD;rnf/ a&TxGuf
rnf/ taygiftESH? tacs;tiSm;udp acsmufuswwf
onf/ xDxdk;&efum; (4)tp(8)tqHk;udka&G;cs,f&ef
jzpfonf/ usef;rma&;enf;enf;yg;yg;nHhonf/ ,Mwm
ajcvdkaomf ig;arTxdk;oufaphvTwfum vdk&mqkyef
yg/ taqmifjyK&efum; bdk;rif;acgifkyfwktm; aqmif
&efwnf;/
aomMumom;orD;taygif;wkdYonf
a&vrf;c&D;txl;*kjyK&efwnf;/ tdrf
eD;em;jcif;wpfOD;u oifhtm;rvdkrkef;xm;
&efrD;yGm;aewwfrnf/ oifhtcspfa&;vnf; Mum;av
aoG; [dk;ta0;BuD;okdY vGifharsmysufjy,foGm;zG,f
jrifonf/ c&D;,m,DxGuf&efudef;jrifonf/ taemuf
t&yfudkawmhjzifh rvGJraoGa&SmifMuOfygav/ xDxdk;
vdak omf (3)tp(6)tqH;k xd;k yg/ usef;rma&;um; txl;
*kpdkuf&efwnf;/ ,Mwmajcvdkaomf ,kefoufaph
vTwfum ukodkvf,lyg/ taqmifjyK&efum; &[Em
yHkawmftm; aqmif&efwnf;/

paeom;orD ; taygif ; wk d Y o nf
cspf o l E S i f h a uG u G i f ; &zG , f j rif o nf /
rcspfrESpfoufolESifh aygif;oif;qufqH
&zG,fvnf;jrifonf/ vlBuD;olrwpfOD;xHrS arQmfvifh
rxm;aom tultnDxl;&zG,fjrifonf/ t*FgeHESifh
tusKd;xl;ay;rnfhumvtydkif;tjcm;jzpfonf/ ynm
*kPfowif;ausmfapmzG,fjrifonf/ bmyJvkyfvkyf
t[kwfjzpfrnfh a&Ta&mif&ufpGJrsm;jzpfonf/ xDxdk;
vdkygu (8)tp(2)tqHk;a&G;cs,fuHprf;&efjzpfonf/
usef;rma&;uawmh pdk;&drfzG,f&mr&SdvS/ ,Mwmajc
vdkaomf ykpGefqdwfoufaphvTwfvdkufyg/ taqmif
jyK&efum; a&Tpnf;cHkyHkawmftm; taqmifjyK&efwnf;/

we*FaEGom;orD;taygif;wkdYonf
tvd k v d k a e&if ; ouF m &S i f ; aernf h
udef;jrifonf/ udk,faumif;ygvsuf tvdk
vdkae&if; acgif;a&GUaewwfzG,f&Sdonf/ a&TxGuf
aiG0ifrnf/ NydKifbufrsm; rvdkrkef;xm;rItMum;rS oif
BuHpnfxm;onfrsm; xajrmufatmifjrifrnfhudef;
jrifonf/ bk&m;w&m;oHCmq&mrdb*kPfaus;Zl;
txl;odwwf&efjzpfonf/ tcspfa&;u tkdaupdkajy
vdkYaernf/ xDxdk;&efrSm (6)tp(6)tqHk;jzpfonf/
usef;rma&;rnHvS/ ,Mwmajcvdkaomf a>ra[muf
oufaphvTwfvdkufyg/ taqmifjyK&efum; a&Twd*Hk
yHkawmfaqmif&efwnf;/
(31)bHkom;rsm; Nidrf;at;csrf;ajrUMuapaomf0f
a'gufwm*rD&

(31)bH k o m;rsm;Nid r f ; at;csrf ; ajrh w &m;awG U Muygap/


a'gufwm*rD&

aZmfoufaxG; FREEDOM BOOK HOUSE


rS pDpOfjcif; jzpfonf/ aZmfoufaxG;u txl;Tef;qdk
csuf[q
k u
kd m- ]wm&mrif;a0(odrYk [kw)f tvif;a&mif
0wfpo
kH pfjzifv
h mcJo
h l trSww
f & pmtkyjf zpfajrmufa&;
twGuf tultnDay;aom q&mwm&m\ rdcifBuD;
a':vSMunf? tpfudkjzpfol uAsmq&m'w(udkatmif
'if-USA)? pma&;q&mrraemf[&DwdkY tm;aus;Zl;
wif&SdaMumif;tav;teufazmfjytyfygonf/}
pD p Of o l
aZmf o uf a xG ;
FREEDOM BOOK HOUSE

tqdkygpmtkyfwGif azmfjyxm;onf/ wm&mrif;


a0uG,fvGefjcif; (6)ESpfjynfhtrSwfw&[kqdkonf/
aqmif ; yg;aygif ; (25)yk ' f y g0if o nf / (1) vl E S i f h
urmywfvrf; (wm&mrif;a0)? (2) uRefawmfeJY
uAsma&;aom vlwpfa,muftaMumif; ('w)? (3)
wm&mrif;a0 (40)ESpf (apma0)? (4) uRefawmfESifh
ta&mifr&SdwJhNrdKU (ausmfoD[-[oFmw)? (5) trkef;

qdyfurf; qdkufuyfol (aZmf


oufaxG;)? (6) a0;vGihf uif;uGm
(rtd)? (7) wm&m\ aumif;uif
(armifeDOD;)? (8) wm&mrif;a0
wl ; azmf a y;cJ h trS w f w &rsm;
(wifudkatmif)? (9) wm&m[m
av;onfawmfaumif; wpfa,mufjzpfw,f (atmif
aumif;jrpf)? (10) a&Tbek ;f vl\ rEav;tydik ;f tprsm;
(oifhaemf)? (11) vlUjynfacwvmoGm;oltwGuf
yef;pnf; (nDykav;)? (12)b0wdkwdkrSm&omcsKdcsKdqdk
aomfvnf; (av;udkwif)? (13) uRefr&JU'dkif,m&Dudk
tNrJord ;f xm;w,f (aoG;-ppfuikd ;f )? (14) a'G;? wm&m
rif;a0wdkYESpfa,mufESifh uRefawmfhwpftdyfruf (udk
rsKd;- jrefrmpm)? (15) opmw&m;twGuf c&D;xGufol
(rsKd;jrifhndrf;)? (16) wdwfqdwfoG;wJh AHkoH (opmeD)?
(17) armifa,mrsm; (aZmfaZmfatmif)? (18) uRefawmf
ESihf tjzLa&mifewfom;(rif;xufarmif)? (19) aorif;
AHo
k aH Mumif&h mG wJrh ;kd (rif;cdu
k pf ;kd pef)? (20) NyD;cJw
h hJ q,f
pkESpf (a0rSL;oGif)? (21) uRefawmfESifh arSmf0ifvuf\
aeYprJG sm; (Nird ;f at;tdr)f ? (22) yHjk yifawGukd 0Sux
f m;cJo
h l
wpfa,muf (rsKd;udkrsKd;)? (23)tjzpftysufMunfh
rSefxJrSm wm&mrif;a0qdkwm&Sdw,f (oQDolatmif)?
(24) wm&mrif;a0ESifh ig;jym;aph (vGrf;a0Ekdif)? (25)
uRefawmfESifh cspfaomtpfudk(tMunfawmf)/
w&mrif;a0udk,fwdkifa&; aqmif;yg;wpfyk'f yg
0ifovdk wm&mrif;a0\tpfudkjzpfol atmif'if\
aqmif;yg;wpfyk'fvnf;yg0ifonf/ vGrf;arm p&mjzpf
onf/

q&mrif;'ifoYkd tdwzf iG ahf y;pmESiyhf wfouf em;vnfrv


I aJG Mumif;
q&mrif;'ifwjhHk yefajymMum;
vQyf w pf j yuf o wif ; *sme,f
twGJ(4)?trSwf (56)wGifuRefawmfa&;
onfh ]q&mrif;'ifodkYtdwfzGifh ay;pm}
azmfjyyg&dScJhNyD;(2)&ufcefYtMumwGif xdkif;
Edik if zH ;l cufwiG af exdik af om q&mrif;'if\
xd k i f ; zk e f ; eH y gwf u d k rd w f a qG w pf O D ; xH r S
rarQmfvifb
h &J dv
S u
kd o
f jzifh q&mrif;'ifxH
zkef;qufvdkuf&m vQyfwpfjyufowif;*sme,fyg tqdk
ygtdwzf iG ahf y;pmudk if;uzwfNyD;NyDjzpfaMumif;ESihf vGwf
vyfpGmoabmuGJvGJcGifhdSygaMumif; q&mrif;'ifu o
abmxm;BuD;pGmajymjycJo
h nf/ qufvufNyD; q&mrif;
'ifuif;a&;om;aom ]&mZ0ifxJ rSmbl;oD;awGudk
xm;&pfcJh}qdkonfhaqmif;yg;ESifhywfouf ]xdkif;EdkifiH
a&mufjrefrmjynfw
h efqmawGukd jrefrmhwyfrawmfom;
awGtaeeJt
Y oufpeG NYf yD;u,fp&mrvdb
k ;l ? olww
Ykd m0ef
r[kwfbl;[kudkoufOD;Edkifuajymonf/ trSefu wdkif;
jynf'Dvdkb0rsdK;a&mufatmif wGef;ydkYcJhwJh udk,fusdK;
SmppfAv
kd cf sKyfawGeYJ ppf0g'D pepfq;kd BuD;udk uRefawmfu
oa&mfNyD;a&;om;vdu
k jf cif;yg/ wnfw
h nfah jym&&if ppf

0g'qdk;BuD; oufqdk;&Snfatmif zefwD;cJh


MuwJh tmPm&SifppfAdkvfcsKyfawGudk uRef
awmftvGefrkef;ygw,f/ wyfrawmfrSm
wnfMunfajzmifhrwfwJh ppfAdkvf? ppfom;
awGdSw,fqdkwm uRefawmfem;vnfyg
w,f/ xdkif;EkdifiHrSm jrefrmawGuRefjzpfNyD;
jynfwefqmb0a&mufuek af tmif zefw;D
vdkufwJh w&m;cHtppf[mppf0g'ESifhppf0g'DawGrdkY tm
PmSipf pf Adv
k cf sKyfawGuu
kd Refawmfpw
d ef mvdYk oa&mfpm
tjzpfa&;jcif;jzpfaMumif;} q&mrif;'ifu jyefvnfiS ;f
jycJo
h nf/ rnfoyYkd ifqakd p q&mrif;'ifEiS hf trSwrf xif
rdwfaqG jzpfcJh&ovdk ol\&Sif;vif;csufukd q&mrif;
'if\"mwfyHkESifhwuG jyefvnfa&;om;vdkaMumif;uRef
awmfucGiahf wmif;&m q&mrif;'ifuoabmwlNyD;uRef
awmfhxH"mwfyHkydkYay;cJhonfhtwGufol\Sif; vif;csuf
tm; olU"mwfyHkESifhwuGjyefvnfa&;om;azmf jytyfyg
onf/ xdik ;f Edik if ?H zl;cufwiG af exdik af om q&m rif;'if
\ xdkif;zkef;eHygwfrSm (080-5351756) jzpfygonf/
av;pm;pGmjzifh oufOD;Edkif (jr0wD)

17

,ciftywfrStquf
[efa*&DrSm awmfawmfrsm;rsm;u em;em;aeaeeJY oGm;aeMuwmrsdK;
yg/ uRefawmfwdkYvkd wufokwfkdufaeMuwrsdK;r[kwfygbl;/ [efa*&DrSm
a&S;[efjrif;vSnf;pD;NyD; ydkufqH&SmcJhol&Sdovdk? um;taumif;pm;BuD;eJY NrdKU
vkH;ywfvnfvSnfhpD;csifolawGtwGuf tiSm;vdkufwmrsdK;vnf; awGU&yg
w,f/ wpfcsdKUuawmh a&S;a[mif;bk&m;&Sdcdk;ausmif;BuD;awGudk wefzdk;
xm;NyD;avhvmMuwmrsdK;awGU&ygw,f/ [efa*&DrSm a&S;a[mif;ae&mawG
trsm;BuD;&Sdaewmu olwdkYEdkifiHtwGuf a&TygyJ/ wpfcsdKUr*FvmarmifESHpkH
wGJawG a&S;a[mif;taqmufttkHawGudkrS wefzdk;xm;NyD; "mwfykHawGvm

kdufaeMuwmawG awGU&awmh jrefrmjynfu oli,fcsif;"mwfykHq&mawG


udk trSw&f rdygw,f/ nDi,f 0PcmG ;eD;vdk twwfqef;wJh yk*Kd vfrsdK;qd&k if
onfae&mrsdK;rSm Wedding Dress awGeJY tpGrf;jyaeOD;rSm jrifa,mifaerd
ygao;w,f/
trSww
f &aps;wef;awGxrJ mS Wine ykrd ;kd &Si;f aMumfjimqdik ;f bkww
f pf
ckawGUawmh orD;BuD;u tazvmvmqdkNyD; Wine aMumfjimqdkif;bkwfeJY
uRefawmfhudk wGJkdufay;ygw,f/ NyD;awmh Wine awmhraomuf&bl;?
qdkif;bkwfeJYyJ auseyfvdkufawmhvdkY tazhudkacR;odyfygw,f/
tJonfhaeYu aeYv,fpmxrif;pm;wJhtcg xkH;pHtwkdif; uRefawmfh

twGuf xrif;&SdwJhae&mudk vdkuf&Smay;&wmudku tvkyfwpfckygyJ/


aeYv,fpmpm;&wJhqdkifrSm blaz;pm;cJh&twGuf uRefawmfhrSm awmfawmf
uoDvifwEdkifygw,f/ b,f[mu udk,feJYtqifajyrSef;rodwmudku
tawmfacR;ysHapcJhjyefygw,f/ xrif;pm;NyD;wJhtcgrSmawmh orD;BuD;pD;ap
csiw
f hJ River Ride udt
k csed rf pD ;D zdYk okwaf jcwifMu&jyefygw,f/ orD;BuD;u
urmay:rSm 'grsdK;u (2)pD;yJ&w
dS m taza&mufwek ;f rSm pD;jzpfatmifp;D oGm;
&rSm awmfMumjrefrmjynfudkjyefa&mufvdkY axmifusae&if tazrpD;vdkuf
&bJaeOD;r,fvdkY tm;ay;vdkufygao;w,f/
a&SUtywfqufzwfyg&ef

rdwfaqGjzpfol OD;ae0if; (ca&ZD)aw;xkwfvkyfa&;rS ol\pm;


aomufqdkifcGJwpfckjzpfonfh (225) odrfjzLykdrdk;&Sif;yGJtwGuf zdwfpmvSrf;
ydkYygonf/ zdwfpmudk 'gkdufwmarmifjynfh0(yef;a0oD)rSudk,fpm;vmydkYay;
oGm;jcif;jzpfonf/ vlpkH&iftpfudkYqD zkef;qufvdkufr,f[kqdkonf/ olw
u,fwrf;zkef;ac:aomtcg ...um;awGjynfhaeNyD;&yfp&mae&mr&Sdawmh

bl; tpfudk'kdifbmygvmrS&r,f[kqdkojzifh y&dowftawmfrsm;ae


avmufNyD[k rSef;qjzpfum vl&Sif;avmufonfh tcsdefusrS OD;ae0if;udk
EIwfqufzdkY&moGm;awmhrnf[k pOf;pm;vdkuf&onf/
wu,fwrf;vl&Sif;onfh tcsdefavmufudk rSef;qum OD;ae0if;
(ca&ZD) (225)odrfjzL pifwifaw;*Dwazsmfajza&;qdkifodkY xGufvmcJhaom
tcg vrf;ay:rSm um;awGzdwfvQHusvdkYaeonf/ um;&yfp&mae&mr&Sd
tm;upm;kHbuftjcrf;rSmvnf; um;&yfvdkYr&? 'korwvrf;aMumif;
&Sdonf[kqdkum ydwfqdkYwm;qD;xm;ojzifh um;awG&yf&zdkYcufoGm;[efwl
onf/ qdkifodkYa&mufaomtcg OD;ae0if;ESifha&SUqkH;rSmxdkifvsuf ae&m
vdkufcsay;onf/ 'gkdufwmarmifjynfh0(yef;a0oD)rSm "mwfykHAD'D,kdkduf
ae[ef&Sdojzifh olYudkvSrf;rajymawmh? rdrda&mufonfhtcsdefwGif udkpdef
0if;xGef;oDqdkNyD;oGm;NyD[kqdkonf/ qdkifrS tqdkawmfrsm; tvSnfhNyD;vQif
jzLjzLausmfodef;tvSnfh[kqdkonf/ jzLjzLausmfodef; yef;ukH;qdkifrSmqdk
onfudk wpfcgrS rBuHKzl;ao;/ jzLjzLausmfodef;qdkvQif tEkynmaMu;
tawmfay;&rnfxifonf/ jzLjzLausmfodef;rqdkrD pifwiftqdkawmfrsm;
tzGJUvdkuf tvSnfhusoDqdkonfh tpDtpOfjzpfonf/ oDqdkonfholwdkif;
yef;ukH;awGazG;azG;vIyfaeonf/ onfMum;xJ OD;xkyfawG? yef;pnf;awG?
yef;jcif;awGu &Sdao;onf/ pifwifaw;*Dwajzazsmfa&;pifjrifhrS emrnf
BuD;tqdkawmfjzpfoGm;olrsm;uvnf; txift&Sm;&Sday&m pifwiftqdk
awmfrsm;udkvnf; avQmhwGufr&/ y&dowfuawmh qdkifjynfhqdkifvQHjzpf
onf/ vlawG pm;0wfaea&;Muyfwnf;aeMuonf/ odkYaomfvnf; (225)
odrfjzLrSmawmhjzifh a&vQHvdkYaeonf/

OD;ae0if;(ca&ZD)u taygif;toif;qefo
Y rl Ykd Customer rsm;wmvnf;
jzpfEdkifonf/ ykdrdk;&Sif;aeYrdkY pdef0if;xGef;? jzLjzLausmfodef;? armifarwm
ESifhtzGJUwdkY\ ajzazsmfa&;tpDtpOf&SdonfrdkY qdkifjynfhqdkifvQH aomaom
nHaewmrsdK;vnf; jzpfEdkifonf/
jzLjzLausmfodef;tvSnfhwGif y&dowfuyGJydkqlvmonf/ jzLjzLausmf
odef;uvnf; yGJxdef;aumif;olrdkY yef;ukH;rsm; ...OD;xkyfrsm; ... yvl
ysHvdkYaeonf/ qdkif0efxrf;rsm;u yef;ukH;rsm; OD;xkyfrsm;wifzdkY ckHwpfpkH
vmcsay;xm;&onftxd atmifjrifonf[kqdk&rnf/ y&dowfrsm;xJwGif
trsdK;orD;y&dowfrsm;vnf; yg&Sdonf/ olwdkYonfvnf; jzLjzLausmfodef;
y&dowfrsm;jzpfvdkYaeonf/ jzLjzLausmfodef;u yGJqlaeaomy&dowfudk
owdaumif;pGmxdef;oGm;EdkifcJhonf/ OD;ae0if;u jzLjzLausmfodef;udk b,f
ESyk'fqdkay;rnfuefYowfrxm;[kqdkonf/ jzLjzLausmfodef;ESifh y&dowf
wdkYtay;t,lwnfhaeqJ? nOfheufvmojzifh vSnfhjyefcJhjzpfonf/ armif
arwmwdkYtzGJUajzazsmfa&;tpDtpOfudk Munfhcsifao;aomfvnf; tvkyf
&Sdaeojzifh rwwfEdkif/ OD;ae0if;u onfvdkykdrdk;&Sif;yGJrsdK;uav;udk
(3)Budrfavmufvkyfrnf[k qdkonf/ onfvdkykdrdk;&Sif;yGJrsm;u (225)odrf
jzL\ ta&mifudk ydkvif;vufaprnfxifonf/ qif;&JEGrf;yg;rIavsmhcs
a&;qdkaom toHrsm;nHpDaecsdefrsdK;wGif pifwifaw;*Dwqdkifrsm;rS yef;ukH;
a&TacwfrSmuawmh a&TxD;aqmif;&ifaumhaeqJ? vrf;ay:a&mufaom
tcg zdwfvQHusaeaom um;rsm;crsm tdyfarmusaumif;aeqJ ...
'gkdufwm? "mwfykH-armifjynfh0(yef;a0oD)
'gkdufwm nDnD(v0ef;opf)

18

(2013-2014)ck b@ma&;ESpf? aemufxyfb@maiG cGJa0oHk;pGJa&;Oya'Murf;\


&aiGoHk;aiGrsm;ESifUpyfvsOf; aejynfawmfaumifpD cGifUjyKaiGpm&if;jyKjyifNyD; cefhrSef;ajcaiGpm&if;wdkhESifU
ywfoufNyD; jynfolhvTwfawmfudk,fpm;vS,fa':cifarT;vGifu aqG;aEG;wifjy

aejynfawmfaumifpD txl;zGUH NzdK;a&;pDru


H ed ;f jznfph u
G cf iG jhf yKaiGpm&if;?
jyKjyifNyD;cefYrSef;ajcaiGpm&if;wdkYESifhywfoufNyD; jynfolUvTwfawmfudk,fpm;
vS,af ':cifarT;vGiu
f (31?10?2013)aeYuusif;yaom jynfaxmifpv
k w
T f
awmftpnf;ta0;wGif aqG;aEG;wifjycJ&h mwGif ]]jznfph u
G cf iG jhf yKaiG (26263
.795)oef;awmif;cHxm;&m aus;vufzUHG NzdK;a&;vkyif ef; (21)cktwGuo
f ;kH
pGJaiGrSm (1875 .473)oef;omawGU&Sd&ygw,f/ aus;vufzGHUNzdK;a&;wGifyg
&Sad omvrf; (18)cktm;? &dpmcif;jcif;aqmif&u
G &f eft&Sn(f 30 .18)rdik t
f wGuf
oHk;pGJrnfhaiG (1614 .036)oef;? &efatmifjrifqnfywfvrf;twGuf
aqmif&u
G &f eft&Snf (30 .18) rdik t
f wGuo
f ;kH pGJ rnfah iG (1614 .036)oef;?
&efatmifjrifqnfywfvrf;twGuf &dpmcif;jcif; aqmif&Guf&eft&Snfrdkif
(5 .531)twGuf (1722 .485)oef;jzpfaejcif;rSm uGmjcm;rIjzpfaeonfukd
wGufqr&wJhtwGuf jyefvnfpdppfoifhygw,f/ Ow&oD&dNrdKUe,f
ckdiftkyfcsKyfa&;rSL;kH; wnfaqmufjcif;vkyfief;udk usyfoef;aygif;
(2727.5)oef;ukeu
f srnf[k cefrY eS ;f wGucf sux
f m;ygw,f/ (57488)pwk&ef;
ay&Sd yifrtaqmuftOD;ukefusp&dwfrSm (1609 .5)oef;jzpfae
wpfpwk&ef;ayudk (28000d^)EIe;f jzifh wGucf sufcefrY eS ;f xm;jcif; jzpfygw,f/
EdkifiHawmf\ NrdKUawmfjzpfwJhtm;avsmfpGmNrdKUawmf t*Fg&yfESifh nDGwfap
&eftwGuf aqmufvkyfjcif;udkruefYuGufvdkyg? odkYaomfvkyfief;tay:oHk;
pGrJ nfh trSeu
f ek u
f sp&dwrf sm;wGif toufomqH;k ESit
hf aqmuftOD; t&nf
taoG;aumif;rGefap&ef wduspGmpdppfoHk;pGJ&ef vdktyfrnf[koHk;oyfrdyg
cefYrSef;wGufcsufaiGrsm;udk jyefvnfpdppfavsmhcsoifhygw,f/ aejynfawmf
av;NrdKUe,ftwGuf Xmeqdkif&m kH; (4)kH;\ajrzdkYajrjzwfvkyfief;twGuf
vkyfief;wefzdk;vsmxm;rIrSm Ow&oD&dNrdKUe,f (126 .272)usyfoef;?
ykAoD&dNrdKUe,f(741 .83)oef;? 'udPoD&dNrdKUe,f (263 .86)oef;? ZrL
oD&dNrdKUe,f (813 .392)oef;jzpfaejcif;onf cefYrSef;wGufcsufrIrsm;
vGe;f aeovdk tqifw
h v
l yk if ef;wljzpfNyD; ukeu
f saiGumG jcm;aewmawGU&S&d
jyefvnfoHk;oyfoifhygw,f/ aejynfawmfpnfyif&dyfomtwGuf &Spfcef;
wGt
J aqmuftOD;tvH;k (20)xyfrt
H opfaqmufvyk &f efusy(f 3 .5)bDv,
D u
H kd

BE wGifrygbJ jznfhpGuf&efyHkaiG
xnfh oGif;awmif;cHxm;wmudk
awGU&ygw,f/ 0efxrf;NrdKUawmf
jzpfwJhtwGuftzdk; EIef;csdKompGm
wnf;cdkEdkif&efrjzpfraexyfrHwnf
aqmuf&efvt
kd yfonf[k &Si;f vif;
azmf j yxm;ygw,f / pnf y if { nf h
&dyo
f m (1)ESihf (2)\twGi;f bufyikd ;f
rSmtaqmuftOD;rsm;ydv
k QaH eonfukd
awGU&Sad e&{nfo
h nfEiS t
hf aqmuf
tOD;rvHak vmufjzpfaeonf[x
k ifrw
S f
r&yg/ rjzpfraeta&;BuD;aqmuf
vkyf&efrvdktyfyg[koHk;oyfrdyg
vk y f i ef ; pD r H u d e f ; ud k a vsmh c soif h
aMumif ; vT w f a wmf e m,urS w pf
qifhwifjyvdkygw,f/ wdkif;jynf\
vuf&t
dS ajctaerSm Edik if w
H um\
tultnDrsm;? taxmuftyHhrsm;?
acs;aiGa[mif;rsm;? acs;aiGopf
rsm;jzifh wpfEdkifiHvHk;\ vdktyfcsufrsm;udkrpdkYrydkYjznfhqnf;ay;ae&aom
umv bwf*swfaiGtoH;k trsm;udk ppfppfaygufaygufppd pd pfppfo;kH pGMJ u&ef
vdk tyfaecsdefjzpfygw,f/ zGJUpnf;yHktajccHOya'ESifh aemufxyfb@m
aiGcaJG 0 oH;k pGaJ &;Oya'yg owfrw
S jf y|mef;csufEiS hf udu
k n
f rD &I ?dS r&Su
d v
kd nf;
oufqdkif&mrSpdppfNyD; rSefuefrSomcGifhjyKoifhygw,f/ vkyfief;pDrHudef;
wdik ;f udv
k nf; ESppf Ofbwf*sufaiGjzifh vkyif ef;NyD;pD;rItajctaeukd pdppfEikd f
&efwm0ef&Sd0efBuD;Xmersm;rS uGif;qif;aqmif&Gufoifhovdk vTwfawmfrSm
twnfjyKay;cJah om cGijhf yKaiGwjYkd zifh pDru
H ed ;f vkyif ef;Ny;D pD;yguvnf; jynfol
rsm;od&Sd&eftwGuf vTwfawmfokdYjyefvnfwifjyay;Ekdifygu yGifhvif;jrif
omrIukdykdrkd jzpfaprnf[k,lqygw,f/ uRefrtaeeJY,ckjznfhpGuf&efyHkaiG
awmif;cHMujcif;tay: OyrmwcsdKUxkwfEkwf&efazmfjy&jcif;rSm erlemrQom
jzpfygw,f/ jynfpHkpGmwifjy&r,fqdkvQif 0efBuD;Xmewdkif;rSmpDrHudef;rsm;?
vkyfief;rsm;tm;vHk; aqmif&GufvkyfudkifMu&mwGif EdkifiHwumacs;aiGrsm;?
axmufyHhaiGrsm;udk xifomjrifomtusdK;&Sd&SdoHk;pGJoifhNyD; EdkifiHawmf
b@maiGukd tv[mo,dak ygufxu
G af ygufrsm;? qH;k I;H epfemrIrsm;xdcu
kd f
aprIrsm; r&SdMuap&eftwGuf xdef;ndaqmif&GufMu&ef vdktyfrnfjzpfyg
w,f}}[kjynfoUl vTwaf wmf ud,
k pf m;vS,af ':cifarT;vGiu
f (2013-2014)ck
b@ma&;ESpf? jynfaxmifpk\ aemufxyfb@maiG cGJa0oHk;pGJa&;
Oya'Murf;\&aiGoHk;aiGrsm;ESifhpyfvsOf; aqG;aEG;wifjyrItpDtpOfwGif
(31?10?2013)aeYuusif;ycJhaom jynfaxmifpkvTwfawmftpnf;ta0;
aqG;aEG;wifjycJo
h nf/ jynfoUl vTwaf wmfu,
kd pf m;vS,f a':cifarT;vGit
f m;
jynfaxmifpkvTwfawmftpnf;ta0; acwem;csdefwGif vQyfwpfjyufu
awGUqHNk y;D aejynfawmfbwf*suaf iGEiS hf ywfoufar;jref&m ]]uRerf uawmh
wifjyawmif;cHxm;wJh bwf*sufaiGpm&if;tay:MunfhNyD; axmufjyaqG;
aEG;wmyg/ t"duajymcsiw
f mu pDru
H ed ;f vkyw
f mudw
k m;csiw
f mr[kwyf gbl;/
oHk;pGJr,fh aiGeJYawmif;cHwJhaiGrSmuGm[aewmaMumifh avsmhayghpOf;pm;&ef
wifjyaqG;aEG;vdkufwmyg/ Oyrm-aejynfawmfpnfyif&dyfom wdk;csJU
aqmufvyk x
f m;wmawGu wu,fwef;rvdt
k yfb;l xifw,f/ vuf&pdS nf
yif{nfh&dyfomta[mif;awGudk pepfwusjyefvnfjyifqifray;bJ (3
.5)bDv,
D H tuket
f uscHum topfaqmuf vkyzf aYkd wmif;cHwm[m rvdk
tyfbl;vdkYoHk;oyfrdvkdY tqdkwifoGif;cJhwmyg/ vrf;cif;wJhtydkif;uawmh
aus;vufa'ozGHUNzdK;a&;twGuf vrf;cif;ay; wmrSefygw,f/ 'gayr,fh
t&Snfrdkif (30)ausmftwGuf &dpmcif;jcif;aqmif &Guf&efoHk;pGJaiG
(1600)oef;ausmfeJY t&Snfrdkif(5)rdkifausmftwGufoHk;pGJaiG oef;aygif;usyf
(1700)ausmaf wmif;cHjcif;jzpfaewm[m bmaMumifu
h mG [aewmudk wGuq
f
vdrYk &bl;jzpfaevdYk axmufjyaqG;aEG;wifjywmyg/ uRefrarQmfvifrh yd gw,f/
aejynfawmf oHk;pGJaiGbwf*sufeJYywfoufNyD; jyefvnfpdppfNyD;bwf*suf
avsmhcsa&;qGJr,fqdk&if ajym&usdK;eyfygw,f}} [k&Sif;vif;ajymqdkcJhonf/
&J&J(ysOf;rem;)

&if0SuftufaMumif;jrefrmAD'D,dkZmwfum;jzefhcsd

pdefaX;AD'D,dkxkwfvkyfa&;u kduful;jzefYcsdaom 'gkdufwm0dkif; Zmwf


vrf;ud&k ;D ,m;? ZmwfeG ;f oD[wifp;kd \ &if0u
S t
f ufaMumif; jrefrmAD',
D kd
Zmwfum;xJwGif acgif;aqmifrif;om;tjzpf ajywDOD;ESifh acgif;aqmifrif;
orD;tjzpfcspfoka0wdkYu okyfaqmifxm;onf/
tHhrif;ndK? xl;om? nDa*smf? udkudkOd;? b*srf;? pdk;wifh? tdrfhMumjzL?
tif Muif;ESifhokyfaqmif aygif;rsm;pGmyg 0ifulnDjznfhay;xm;onf/
tqd k y gZmwf u m;xJ w G i f t* t jzpf a jywD O D ; u ok y f a qmif x m;NyD ;
rdkufrdkuftjzpf cspfoka0u okyfaqmifxm;onf/
i,fpOfurdbrsm;eJYtwl c&D;oGm;&if; um;tufpD;'efYjzpfNyD; rsufpd
uG,foGm;cJhol aumifrav;rdkufrdkuftjzpf cspfoka0uokyfaqmifxm;
onf/ t&ifuwnf;uvufa0SYudk pdwfyg0ifpm;NyD; axmifuscJh&ol t*
tjzpf ajywDOD;uokyfaqmifxm;onf/ ,if;Zmwfum;xJwGif pdwfysuf
tm;i,faeol rdef;uav;wpfa,mufudk ulnDtm;ay;apmifha&Smufae&m
uwpfa,mufeJYwpfa,muf rsufpdrjrif&aomfvnf; cspfcifoGm;MuyHkESifh
rsufpdjrifoGm;onfhtcsdef t*uta0;a&mufoGm;NyD; olwpfyg;vkyfBuH
cH&yHrk sm;udk 'gku
d w
f m0dik ;f u Zmwfvrf;? Zmwftrd af umif;aumif;jzifh ku
d f
ul;xm;onf/
TTM

City Mart Supermarket \ Korean


Food Fair

usif;y

City Mart Supermarket\Variety Freshness ?Quality Products?


Reasonable Price paom aps;0,f o l r sm;tay:xm;&S d a om *wd

(4)csufudkjznfhqnf;ay;Edkif&ef BudK;yrf;vkyfaqmifvsuf&Sd&m urmYEdkifiH


toD;oD;&JUxl;jcm;aomt&omawGejYJ ynfph akH omukeyf pn;f rsm;udk rMumcP
qdkovdkpm;oHk;olrsm;eJYrdwfqufay;vsuf&SdaMumif;od&onf/ udk&D;,m;
tpm;tpmESpfoufolrsm;twGuf udk&D;,m;EdkifiH\ t&om&Sdaompm;
aomufuek rf sm;udk Korean Food Fair tpDtpOftjzpf &efuek Ef iS rhf Eav;&Sd
City Mart Supermarket rsm;tm;vHk;wGif (2013)ckESpf? Edk0ifbmv (7)
&ufrS (20)&uftxdusif;yjyKvkyfrnfjzpfaMumif; od&onf/ tqdkyg
tpDtpOfwiG u
f &kd ;D ,m;Edik if \
H t&om&Sad ompm;aomufuek rf sm;udk jrnf;
prf;0,f,v
l o
kd rl sm;twGuf pm;aomufuek rf sm;? 0dik ?f acgufq?JG ud&k ;D ,m;
k;d &ma&ndt
rsdK;rsdK;? [if;csuftESprf sm;? tvG,w
f ultpOfoifh pm;oH;k Edik f
aom ud&k ;D ,m;tpm;tpmrsm;jzpfaom uifcsD? yJacgufq?JG a&nd xrif;
vdwf? udk&D;,m;pGyfjyKwf? oefY&Sif;vwfqufaom udk&D;,m;tpm;pm
trsKd ;tpm;aygif; (50)ausmu
f kd txl;avsmah ps;EIe;f rsm;jzifh a&mif;csay;rnfh
Sampling Counter rsm;xm;&Sdumt&om&Sdaom pm;aomufukefrsm;udk
TTM
jrnf;prf;0,f,El ikd af Mumif;od&onf/

EkdifiHawmfykdifopfrsm;?ckwf,lcGJpdwfo,f,lykdYaqmifaeolrsm;tm; zrf;qD;rd
rauG;wkdif;a'oBuD;? *efYa*gNrdKUe,f? uRef;'kwfaus;&GmESifh csif;jynfe,f? [m;cg;NrdKUe,f? bHkZHk
aus;&Gme,fpyfwGif w&m;r0if opfrsm;ckwf,l cGJpdwf? o,f,lykYdaqmifaeaMumif; owif;t&oufqkdif&m
*efaY *gckid f opfawmOD;pD;XmevufaxmufneT rf LS ; OD;ausmfrif;ode;f OD;aqmifonfh yl;aygif;tzGUJ onf Ek0d ifbm
(5) &ufaeYeHeuf (10) em&DcGJcsdefu pD;eif;0ifa&muf&SmazGcJh&m uRef;opfygopfvHk; (41)vHk;? (8.773)wef?
opfcGJom; (313)acsmif; (5.36)wef? (6)bD;tpdrf;a&mifum;wpfpD;? (10)bD;u&def;,mOfwpfpD;? *sifa'gif;
tif*sif (1)vH;k ? 3.5ayvT0idk ;f (1)0kid ;f ?csde;f apmvT (1)ck?urfbdk (125)qkid u
f ,fwpfp;D ? uRJ (2)aumifwEYdk iS t
hf wl
pdef0if;armif touf (37)ESpf opfpuftvkyform;acgif;ESifh opfvkyfom; (4)OD;wkdYtm; zrf;qD;&rdcJhaMumif;
opfykdif&SifrSm OD;oef;aZmfvif;jzpfaMumif;od&Sd&ojzifh pdef0if;armifESifhtaygif; (5)OD;tm; ta&;,lay;yg&ef
OD;oef;aX;? awmtkyfBuD; *efYa*gNrdKUe,fopfawmOD;pD;XmerS w&m;vkdjyKvkyfwkdifwef;cJh&m *efYa*gNrdKUe,f?
NrdKUr&Jpcef;rS (y-61^2013)? opfawmOya'yk'fr 43(u)?42(u)?42(*)jzifh trIzGifhxm;aMumif; od&Sd&onf/
Ormcif(rauG;)

19

usdKuf"EkwfqHawmf&SifapwD\ pdefzl;awmfESifUywfoufxGufay:aeaom owif;rsm;rSm aumvm[vomjzpfaMumif; q&mawmfOD;0drvurdefhMum;


&efuek w
f idk ;f a'oBuD;? awmifyidk ;f ckid ?f 'vNrdKUe,ftwGi;f &Sd usdKuf"
Ekwq
f aH wmf&iS af pwD\ pdezf ;l awmfEiS yhf wfouf xGuaf y:aeaomowif;
rsm;rSm aumvm[vomjzpfNy;D pdezf ;l awmftaMumif; tao;pdwo
f v
d ydk gu
apwDawmforkid ;f pmtkyu
f dk taotcsmzwfMunho
f ifah Mumif; usKdu"f Ekwf
qHawmf&iS f apwD&q
dS &mawmfO;D 0drvu vQyw
f pfjyufu oGm;a&mufar;jref;
pOf ,ckvkdrdefYMum;vkdufjcif;jzpfonf/
usKd uf"Ekwq
f aH wmf&iS af pwDawmf\ orkid ;f rSww
f rf;rsm;t& "Ekw&f mG rS
t&Sio
f Zk mwrax&fonf plVoD&rd maomurif;tultnDjzifh &&Sx
d m;aom
qHawmf(2)ql? "mwfawmf(22)qlwkdYukd wkdufwefaqmif;twGif; Xmyem
apwDwpfql wnfxm;avonf/ &SifaomP? &SifOw&ESifh plVoD&drm
aomuwkaYd &mufvmNy;D om"ktEkarm'emjyKMuonf/ apwDrmS av;axmifh
apwDjzpf omoemawmfESpf (240)twGif;rSmyif wnfxm;NyD;cJhonf/
aumZmESpf(701)ckwGif [Hom0wDAn,OD;rif;u "EkwfapwDivsif
'PfaMumifhNydKysufonfukd vufckdufNrdKUpm;oHjAwfbGJUcH r*vqef;tm;
jyKjyif&ef wm0efay;tyfc&hJ m taemufbufq;l uvyf?usHKvawmh?yDvcyf?
urf;k;d wef;&S&d mG rsm;?ta&SUbufyv
D cyfrS &ckid af csmiftxd jrpf;dk wpfavsmuf?
ajrmufbuf &ckid af csmif&mG ? vdyu
f ek ;f ? acsmfv?J tazsmuf?oHtidk pf ;l ?uvyf
&GmtxdNyKd ysuaf eaom apwDaygif; (15)plu"dk Ekwf uif;rS&&Sad omtaumuf
tcGefb@maiG (5)ESpfpmjzifhjyKjyifapcJhonf/
(716)ckESpfwGif rif;rdzk&m;wkdY [Hom0wDrSavS0if;cif;? rif;crf;
rif;em;jzifh "EkwfqHawmf&SifapwDawmf&Sd&modkYa&muf&SdvmNyD; xD;awmf
wifvLS cJo
h nf/ (745)ckEpS w
f iG f Anm;OD;rif;om;awmf &mZ"&mZfvufxuf
ivsif'PfaMumifh apwDNydKcJh "Ekwfuif;tBuD;tuJ xAtrwftm;
wm0efay;jyKjyifcJh&m (756)ckESpfrS (776)ckESpftwGif;wnfaqmuf
rif;rdzk&m;tpHktnD vma&mufxD;awmfwifvSLcJhNyD; apwDawmftjrifhrSm
(45)awmifjzpfonf/ bk&ifrBuD; &Sifapmykvufxuf aumZmESpf (819)
ckESpfwGif ivsif'PfaMumifh "EkwfapwDNydKjyef&m (65)awmiftjrifh
apwDopfwnfcJhonf/ ajrivsifvIyf yef;wifcHkrQomusefojzifh topf
wnf&jcif;jzpfaMumif;od&onf/ (825)ckwiG f xD;awmfwifNy;D (826)ckEpS w
f iG f
"Ekwfuif;cGefrS&aomaiGjzifh apwDawmfvHk;awmfjynfh a&ToCFef;uyf
vSLcJo
h nf/ (891)ckEpS w
f iG f "rapwDrif;onf a&ToCFe;f uyfvLS tmHck H
wefaqmif; (4)aqmifudk aqmufvyk v
f LS 'ef;cJNh yD; "Ekw&f mG wGif y&d,w0d ef
aqmifoHCmwkdYtm;xm;&Sd apwDawmfukd apmifha&SmufapcJhonf/
awmifilbk&ifwyifa&TxD;onf "EkwfapwDawmfudk (901)ckwGif
a&ToCFef;uyfvSLcJhonf/ (904)ckESpfwGif bk&ifr&Sifapmyk wifvSLaom
xD;awmfajrcjyef&m topfwifvLS cJo
h nf/ bk&ifah emifrif;BuD;onf (926)
ckEpS w
f iG f "Ekwaf pwDNydKusonfudk tawmif(90)jrif
h topfwnfxm;NyD;
aMu;xD;wifvLS cJo
h nf/ (961)ckEpS f [Hom0wDysufcsdew
f iG f oHvsifa'orS
ay:wl*DiZifumonf "EkwfapwDbk&m;ykdif uif;cGef;tm;vHk; odrf;ykdufNyD;
apwD&ifjyif&dS kyyf mG ;tygt0if omoedutaqmuftOD;rsm; zsufq;D oGm;
cJh&mrS ESpfaygif; (10)ESpfMum omoemawmfndK;EGrf;cJhavonf/ omvGef
rif;vufxuf (1016)ckESpfwGif "EkwfapwDNydKusonfukd jyefvnfwnf
aqmuf (1014)ckESpfwGif tif;0bk&ifrif;ausmfxifrS vHk;awmfjynfha&T
oCFef;uyfvSLonf/ (1063)ckESpfwGif paerif;u xD;awmfukdtopfwif
vSLonf/ (1175)ckEpS w
f iG f ivsi'f PfaMumifh apwDNyKd ysucf o
hJ nf/ xkaYd Mumifh
apwDawmfujdk yKjyifapum aMu;xD;awmfudk &efuek Nf rdKU 0efrif;vSaemf&xm
OD;aqmifum (1173)ckESpf? wykdYwGJvwGif wifvSLMujyefonf/ (1251)

20

ckEpS w
f iG f ajrivsiv
f yI
f apwDNyKd usjyef&m (1252) ckEpS w
f iG f apwDiyk w
f adk y:
(9)awmiftjrifh&Sd apwDwpfqlukd urmuqpf&Gmv,fykdif&Sif OD;Munfu
wnfxm;cJo
h nf/ xkaYd emuf OD;Munf\om;jzpfol OD;zk;d cifonf zciftvkd
qEjynfh0ap&ef a'ocHwkdY\tultnDjzifh yef;wifcHkrStxufwGif
&efuek Nf rKd U ql;avapwDyakH wmf? tawmif (124)? mPfawmftjrifw
h nfxm;
avonf/ a&T?aiGausmufoHywjrm;pDjc,f um pdefzl;?iSufjrwfem;wkdYukd
jyKvkyfylaZmfcJhonf/ if;aemuf (1311)ckESpf? oDwif;uRwf vjynfhausmf
(6)&ufaeYwiG f avjyif;wku
d cf wfaomaMumifh apwDawmfBuD;txGwt
f zsm;
pdezf ;l ?iSujf rwfem;apmif;iku
d jf yKwfusaecJo
h nf/ xkaYd Mumifh a*gyuvlBuD;rsm;
oabmwlqHk;jzwfNyD; pdefzl;? iSufjrwfem;wkdYukd jzKwf,lum a&Twd*HkapwD
a*gyuxH tyfEx
HS m;Mu&onf/ xkpd Ofumvu vGwv
f yfa&;&NyD;csderf pS
'vawmBuD;wef;e,fajrtwGi;f a&mifpo
kH yl ek rf sm; tiftm;BuD;rm;aeaom
aMumifh &wemrsKd ;pHjk c,fxm;aom pdezf ;l ?iSujf rwfem;wku
Yd dk a&Tw*d akH pwDawmf
a*gyutzGJU\ b@mwkdufwGiftyfESHxm;&aMumif; od&onf/
1335 ckEpS f (1-2-1976) wGif "Ekwaf pwD\ pdef zf ;l iSujf rwfem;wku
Yd dk
e,fajr a'ovltrsm;u zl;awGUMunfnKd vkad Mumif; wifjyvmaomaMumifh
xkdpOfu a*gyutzGJU'kOu| OD;xGef;nGefYrSwm0ef,lNyD; a&Twd*HkapwD
a*gyutzGUJ xH tyfEx
HS m;jcif;udk yGaJ wmf&uftwGi;f vltrsm;zl;ajrmfMunf
ndKcGifhjyK&ef arwm&yfcHvmonfhtwkdif; yifhaqmifcGifh&cJhojzifh (12)
&ufMum "EkwfapwD0if;twGif;rSm zl;ajrmfcHNyD;aemuf (17-2-1976)
ckESpfwGif jyefvnftyfESHcJhMuonf/
1990 jynfEh pS ?f ZGev
f (17)&ufaeYrpS "Ekwaf pwDbufpjkH yKjyifa&;tzGUJ
ukdzGJUpnf;ay;cJh&m A[kdem,utzGJU (10)OD;? A[kdtzGJU (18)OD;? wnf
aqmufa&;tzGJU(4)OD;? owif;ESifhjyefMum;a&;tzGJU(3)OD;? vHkNcHKa&;tzGJU
(4)OD;wkdYjzifhzGJUpnf;umxD;awmftopf pdefzl;awmf? iSufjrwfem;awmfukd
jyKjyifaqmif&GufMuonf/ (1991)ckESpf? azazmf0g&Dv (15)&ufaeYwGif
"EkwfapwDawmf wifvSLrnfhxD;awmf? pdefzl;awmf? iSufjrwfem;awmf
wku
Yd dk a&Tw*d akH pwDawmfryS ifah qmif "Ekwaf pwDawmfoyYdk ifah qmif ylaZmf
xm;&SdMuonf/ a'ocHrsm; MunfndKo'gyGm;Ekdifap&eftGuf azazmf0g&Dv
(26)&ufaeYwGif a'0g0if;? &mZ0if;cif; yxrbHkESifh'kwd,bHk? (27)
&ufaeYwGif pwkwbHk? yOrbHkESifh owrbHk? (28)&ufaeYwGif tXrbHk?
e0rbHkESifh pdefzl;wmf?iSufjrwfem;awmfwkdYukd wifvSLcJhMuonf/
(27-6-2006)&ufaeY eHeuf (3)em&D? (15)rdepftcsdefwGif t*Fg
axmifhrS pdefzl;? iSufjrwfem;xD;awmfESifhwuG apwDawmfBuD; xufjcrf;
cG
J ajrokNYd ydKuscJo
h nf/ pdezf ;l awmf iSujf rwfem;awmf Xmyemypn;f rsm;ukd
'vNrdKUe,fat;csrf;om,ma&;ESifhzGHUNzdK;a&;aumifpD? "EkwfapwDawmf
a*gyutzGJUwkdYu&SmazGpkaqmif;vsuf vHkNcHKaomtpkd;&bPfwGif tyfESH
cJhMuNyD; xD;awmfwifvSLNyD;aemuf (16)ESpfcefYtMum apwDawmfNydKuscJh
jcif;jzpfonf/ xkaYd emuf Akv
d cf sKyfrLS ;BuD;oef;a&T(Nidr;f )\ZeD; a':BudKifBudKif

trSL;jyKaom tpk;d &tzGUJ 0ifrsm;u xD;awmfwifvLS cJMh uNyD;aemuf xD;awmf


wifvSLNyD; (21)&uftMum (30-5-2009) &ufaeY?nae (3) em&Dausmf
tcsdefwGif "EkwfapwDawmfBuD;rSm xD;awmfajrmufbufokdY ikdufusNyD;
apwDawmfwpfjcrf; uGJtufNydKuscJhjyefonf/
(2009ckEpS w
f iG f NydKuscJNh yD;aemuf topfjyefvnfwnfaqmuf Ekid af &;
twGuf tvSLaiG&&S&d eftpDtpOfjyKvkycf MhJ uonf/ xD;awmfBuD;wifvLS a&;
twGuftvSLcHMu&mrS usyfodef;aygif; ESpfaxmifhckepf&mESpfq,fhukd;odef;
ajcmufaomif;uk;d &mwpfusy&f &SNd y;D Xmyemwku
d t
f wGi;f rS ay:xGuv
f maom
&wemrsm;?pdefzl;?iSufjrwfem;wGif pDjc,fxm;aom&wemrsm;ukd a&Twd*Hk
apwDawmfb@mawmfxdef; a*gyutzGJU0ifxH tyfESHxm;cJhMuonf/ xkdY
aemuf usKu
d x
f ;D aqmif;q&mawmfrw
S m0ef,l jyKjyifwnfaqmufrnfjzpf
tvSLcHjcif;udptm;vHk;ukd&yfqkdif;cJhaMumif; od&onf/
usdKuf"EkwfqHawmf&SifwGifwifvSLrnfh pdefzl;awmf'DZkdif;ukd q&m
awmfESifh tusdK;awmfaqmifcsKyfwkdY pOf;pm;ndEIdif;MuNyD; q&mawmf (2)
yg;onf ewfyef;csDOD;oef;rif;tm; 'DZkdif;yHkukd nwGif;csif;tNyD;a&;qGJap
Ny;D tao;pdwn
f Ed idI ;f Ny;D aomtcg toH;k jyKrnfh ausmufprd ;f wH;k a&G;cs,jf cif;?
aiGom; a&Tpifa&Tom; ausmufrsuf&wempkaqmif;ap&ef yef;xdryf nm&Sif
OD;at;Ekid t
f m; wm0efay;tyfonf/ q&mawmfO;D em*dEx
w
H iG f &Sx
d m;aom
ausmufpdrf;wHk;rSm t&nftaoG;aumif;NyD;jzpf urmvHk;yHktacsmaoG;
aponf/ pdefzl;awmfukdyHkazmfMu&m atmufcHMumuvyfukd aiGpif (17d)
usyfom; a&Ta&mifwifNyD; MumzwfMumnyf a&mifpHk&wemausmufukd
pDjc,fonf/ ausmufprd ;f urmvH;k rSm ta&mifaoG;tqifrh
D oH;k ydomwpf
q,fih g;usyfom;(4)uDvcdk ef&Y NdS yD; xdy0f (6)vufrcG?J vH;k ywf(20)vufrjzpf
onf/ atmufcMH umuvyfwifxm;Ny;D cg;ywftjzpf aiGpif (10) usyo
f m;
a&Ta&mifwifNyD; &Spfajrmuf&Spfaxmifh pdef (72) vHk;pDjc,fonf/ ausmuf
pdrf;vHk;av;rsufESm0,f &[EmESpfyg;&ifqkdif&Sdckd;ae[ef kyf<u(8)ckyg&Sd&m
a&Ttav;csdef (4)ql (3d)om;&Sdonf/ ausmif;aqmif(Z)wkduftwGif; (4)
rsuEf mS (4)ql? tb,rkj'myH(k 2d^) om;pD?(4)qltwGuf a&Tom;(8d)om;?Zwku
d f
A[krd @dKif pdezf ;l k;d aiGom;(5d^)?Zwku
d (f 8)ajrmuf? (8)axmifah iGom;tuGyf
(5d^)om;wGif jzL? eD? pdrf; ausmufpD (80)vHk;? (72)vHk;? (56)vHk;? a&Tom;
(2d^?6)yJom;? pdeo
f m;ruk#d af wmfatmufajcu vmyfa&Tom;(7d^)? pdev
f ;kH a&
(20)? a&TuyG (f 12)yJom;? pdezf ;l (4)rsufEmS ? t&efped zf ;l i,f "mwfawmfMuKyf
a&Tom; (10)yJom;? q&mawmftrmcHxm; pdefzl;awmfjyKvkyfxm;jcif;
jzpfonf/ xkdYtjyifq&mawmf\ wynfhrsm;vSL'gef;xm;aom vuf0wf
&wempm&if;rSmvnf; cefrY eS ;f &efrvG,u
f al Mumif;od&onf/ usKdu"f Ekwf
qHawmf&SifapwDNydKusay:vmaom rlviSufjrwfem;ESifh pdefzl;awmfwGif
vSL'gef;xm;aom ypnf;rsm;um; a&Tom;csdef? ausmufrsuf&wemrsm;rSm
,ckwifvLS onfph ed zf ;l xnfo
h iG ;f Ekid jf cif;r&Sad o;bJ vuf&mrysufapum
Xmyemwku
d w
f iG x
f nfo
h iG ;f &ef qEjyif;jyolrsm;&S
d vma&mufvLS 'gef;xm;
onfh twkid ;f yif&adS eaMumif;od&onf/ avhvmawGU&Srd rI sm;t& aiGom;qif;
wkrsm;pGm&Sad e&m ydcsdef (10)ausmfNyD; tusdK;tyJjh yKjyifr&aom aiGom;
qif;wkrmS (3)ydmausm&f &dS m iSujf rwfem;twGuf aiGjym;Budwu
f m tjym;
jyKvkyfxm;onfrSm wpfrsufESmvQiftcsdef (3)ydm&Sdonf/
usKd uf"Ekwq
f aH wmf&iS af pwDawmfwiG f wifvLS onhx
f ;D awmfrmS vlrsKd ;pk
(3)pkw\
dYk uk,
d pf m;jyKwifvLS onfx
h ;D awmf[k t"dym ,faqmifvsuf rGef ;dk &m
xD;? &Srf;kd;&mxD;ESifh jrefrmkd;&mxD;ponfh xD; (3)rsdK;ukd xyfwleD;yg;jyK
nDnDxGef;
vkyfxm;onf[k od&Sd&onf/

qufvufxkwfa0rnfh aiGpuLrsm;udk trsdK;om;acgif;aqmifBuD; AdkvfcsKyfatmifqef;\ kyfykHrsm;jzifh xkwfa0ay;&ef wdkufwGef;aMumif;tqdkukd


jynfolUvTwfawmfwGif OD;odef;GefYwifoGif;? xifSm;aomEdkifiHhacgif;aqmifrsm;? EdkifiH\ xif&Sm;aomtaqmufttkHrsm;? Icif;rsm;? txdrf;trSwfykHrsm;wdkYudk
tajctaetcsdeftcgESifh vdkufavsmnDaxGSdrnfhykHrsm;udk tpdk;&tzGJY\ oabmwlnDcsufjzifh xnfhoGif;dkufESdyfxkwfa0oGm;rnfjzpfygaMumif;
A[kdbPfOu|jyefvnfSif;vif;
jrefrmwpfEdkifiHvkH;u Munfdkav;pm;NyD; urmuygav;pm;cH&onfh
trsKd ;om;acgif;aqmifBuD; Adv
k cf sKyfatmifqef;\ kyyf rHk sm;jzifh aiGpuLrsm;\
wefzdk;toD;oD;wGif,cifacwf tqufqufu twdkif; jyefvnf
tpm;xdk;xkwfa0ay;&ef vTwfawmfu jynfaxmifpktpdk;&tzGJUtm;
wdu
k w
f eG ;f aMumif; tqdw
k ifoiG ;f jcif;ESihf vTwaf wmf\tqk;H tjzwf&,ljcif;

ckEpS w
f rYkd mS xkwaf 0cJw
h hJ aiGaMu;taMuGaphawGuv
kd nf; trsKd ;om;acgif;aqmif
BuD;&JUykeH x
YJ w
k af 0cJyh gw,f/ tJ'rD mS rSwrf w
S &f & ajym&&ifawmh (1965) ckEpS f
avmufuxkwaf 0cJw
h hJ Adv
k cf sKyfatmifqef;&JUykH ppf0wfppfpm;eJY du
k x
f m;wJh
ykq
H &kd if tJ'aD cwfvil ,fawGtwGuf wdik ;f cspjf ynfcsppf w
d "f mwfeYJ ud,
k o
hf rdik ;f
rSmpGev
Yf w
T af y;qyfo&l UJ tcef;u@udk tpOftodtrSwjf yK avmufatmif
yifvsSif tJ'DaiGpuLawG[m pGJaqmifEdkifcJhygw,f/ tckqdk&iftrsdK;om;
acgif;aqmifBuD; AdkvfcsKyfatmifqef;ykHwifruygbl;/ uRefawmfwdkY EdkifiHh&JU
ordkif;rSm uRefawmfwdkYvGwfvyfa&;&zdkYtwGuf &&mvufeufeJY e,fcsJU
t*Fvyd u
f kd pGu
J ikd w
f u
kd yf 0JG ifcw
hJ hJ awmifov
l ,form;acgif;aqmifBuD; q&mpH?
tJ't
D jyif tvkyo
f rm;acgif;aqmifBuD; ocifz;kd vSBuD;wdyYk eHk v
YJ nf; uReaf wmf
wdkYaiGpuLawG xkwfa0cJhygw,f/
'Dae&mrSm uReaf wmfrw
S rf w
S &f &ajym&&if [dw
k pfaeYwek ;f u uReaf wmf
wdv
Yk w
T af wmfrmS ta&;BuD;tqdt
k jzpf acsmufrq
J Ee,fu OD;ode;f vGiu
f ae
(1300)jynfEpS f pde&f wkobifusif;yzdYk tqdw
k ifoiG ;f wJt
h cgrSm uRefawmf
tifrwefrS 0rf;ajrmuf0rf;omjzpf&ygw,f/ wpfBudrw
f nf;rSm uRefawmfwYkd
ausmif;om;b0wke;f u (1300)jynfo
h cD sif;eJyY wfoufNyD; tifrwefrS Edik if H
a&;t&vIHYaqmfay;cJhwJh pE,m;cspfaqG&JU a&eHajroydwf wyfBuD;csDwuf
vmcsdefwGif &efole,fcsJUtvHudkvJzdkYBuHpDonfqdkwJh aw;oDcsif;oHrsm;udk
jyefvnfMum;a,mifNyD;awmh uRefawmftwdwcf pH m;rIrsm;onfyif jzpfay:cJh
&ygw,f/ 'DtwGuf'DtqdkudkwifoGif;ol OD;odef;vGifa&m? 'DtqdkESifhywf
oufNyD;OD;aqmifrIay;cJhwJh Ou|BuD;&JUtcef;u@udk uRefawmfav;av;
pm;pm;*kPjf yKrSww
f rf;wifygw,f/ tJ'aD wmh Ou|BuD;cifAsm;/ uReaf wmfwYkd
Edik if rH mS trsKd ;om;acgif;aqmifBuD; Adv
k cf sKyfatmifqef;tjyif ocifz;kd vSBuD;?
q&mpHwyYkd aHk wGex
YJ w
k af 0cJo
h vdk Adv
k cf sKyfatmifqef;ESit
hf wl vGwv
f yfa&;
wdu
k yf 0JG if&if; usqk;H cJw
h hJ tmZmenfacgif;aqmifBuD;rsm; tJ'rD mS wdik ;f &if;
om;acgif;aqmifawGvnf;ygygw,f/ tJ'aD wmh uRefawmfwt
Ykd ckvkd trsdK;
om;jyefvnfoifjh rwfa&;wd?Yk trsKd ;om;pnf;vk;H nDw
G w
f v
Ykd yk af ewJt
h csed rf mS
Adv
k cf sKyfatmifqef;tygt0if uReaf wmfwYkd tmZmenf acgif;aqmifBuD;rsm;&JU
ykHeJYaiGpuLrsm;jyefvnf xkwfa0r,fqdk&if tckuRefawmfwdkYoGm;aewJh
jyKjyifajymif;vJru
I mvrSm Edik if aH &;t&trsm;BuD; tqifjh riahf y;Edik yf gw,f/
uRefawmfwdkYvTwfawmf&JU tcef;u@uvnf; ajymif;vJvmwJhEdkifiHa&;
tajctaeESit
hf nD uRefawmfwaYkd qmifu
G Ef ikd w
f ,fqw
kd m jynfoal wGu?kd
wdik ;f jynfukd uReaf wmfwjYkd yoEdik rf mS yg/ txl;ojzifh aemifrsKd ;qufvil ,fawG
twGuf Adv
k cf sKyfatmifqef;yku
H kd aiGpuLrSm du
k Ef ydS x
f m;jcif;tm;jzifh ordik ;f
tqufrjywfawmhygbl;/ aemufwpfcg omrefjynfolawGajymwJh pum;
wpfcu
k ykd aJ jym&&if Adv
k cf sKyfyeHk u
YJ ikd w
f ahJ iGpuLjzpfwt
hJ cgusawmh bmajymajym
av;av;pm;pm;wefz;kd xm;Ny;D udik w
f ,
G Mf uw,fqw
kd [
hJ mudv
k nf; uReaf wmf
wdkYMum;cJh? odcJh? jrifcJh&ygw,f/
'ghtjyif uRefawmfar;cGef;udk ajzwJhtcsdefwkef;u tJ'DrSmtcsufwpf
csufygygw,f/ tJ'guawmhbmvJqdkawmh 'D[mudkvnf; uRefawmf&Sif;
vif;csifwJh oabmygygw,f/ tJ'guawmh jrefrmEdkifiHawmf A[dkbPfrS

OD;atmifodef; (GmiH)
av;pm;&ygaom jynfoUl vTwaf wmf Ou|BuD;ESihf jynfoUl vTwaf wmf
udk,fpm;vS,frsm;cifAsm;/ &efukefwdkif;a'oBuD;? oCFef;uRef;rJqEe,frS
OD;ode;f Gew
Yf ifoiG ;f onfh aiGpuLrsm;ay:wGif jrefrmwpfEikd if v
H ;Hk u Munfkd
av;pm;NyD; urmu
h ygav;pm;cH&onfh trsdK;om;acgif;aqmifBuD; Adv
k cf sKyf
atmifqef;\kyyf v
Hk mT jzifh acwftqufqufutwdik ;f jyefvnf tpm;xd;k
xkwfa0&ef vTwfawmfu jynfaxmifpktpdk;&tzGJUtm; wdkufwGef;
aMumif;tqdu
k kd jynfoUl vTwaf wmfwiG f vufcaH qG;aEG;&eftwGuf uReaf wmf
OD;atmifodef;u axmufcHygw,fcifAsm;/
jrefrmEdkifiHawmfA[dkbPf? 'kwd,Ou| a':cifapmOD;
av;pm;tyfygaom jynfolUvTwfawmfOu|BuD;ESifh vTwfawmfudk,f
pm;vS,frsm;&Sif/ uRefruawmh jrefrmEdkifiHawmfA[dkbPf&JU 'kwd,Ou|
a':cifapmOD;taeeJY uRerf wdYk jrefrmEdik if aH wmf A[db
k Pf&UJ ud,
k pf m; &efuek f
wdkif;a'oBuD;? oCFef;uRef;rJqEe,f jynfolUvTwfawmfudk,fpm;vS,f
OD;odef;GefY&JU tqdkeJYywfoufNyD;awmh &Sif;vif;wifjyoGm;rSmjzpfygw,f/
yxrOD;pGmurmay:rSm? wdik ;f jynftoD;oD;rSm b,fvakd iGpuLawGxw
k af 0
w,fqdkwJhtaMumif; uRefr&Sif;vif;wifjyrSmjzpfygw,f/ wdkif;jynf
toD;oD;rSmolwYkd A[db
k PfawG wnfaxmifMu Ny;D awmh aiG'*Fg;ESihf aiGpuL
awGxkwfa0Muygw,f/ aiGpuLdkufESdyfxkwfa0wJhtcgrSm EdkifiHwdkif;[m
rdrw
d EYkd ikd if &H UJ tajctaeeJY tcsed t
f cgudt
k vdu
k f rdrw
d EYkd ikd if &H UJ xif&mS ;wJah cgif;
aqmifrsm;? xif&mS ;wJt
h aqmuftODrsm;? Icif;rsm;? txdr;f trSwyf rHk sm;jzifh
xkwfa0avh&SdaMumif; awGU&Sd&ygw,f/ Oa&myEdkifiHrsm;? tmqD,HESifhrdwf
zufEdkifiHrsm;rSmvnf; if;wdkYEdkifiH&JU aiGpuLrsm;rSm EdkifiH&JUxif&Sm;wJhacgif;

21

pmrsufESm (25) odkY

OD;odef;GefY (oCFef;uRef;)/ / av;pm;tyfaom jynfolUvTwfawmf


Ou|BuD;ESifh jynfolUvTwfawmf udk,fpm;vS,frsm;cifAsm;/ 'DtqdkESifhywf
oufNyD;awmh uRefawmfaemufaMumif;jzpfpOfav; wpfckudk Ou|BuD;rS
wpfqifw
h ifjyvdyk gw,f/ uRefawmfpwkwy rHk eS f jynfoUl vTwaf wmf tpnf;
ta0;rSmudu
k uRefawmfMu,fyiG jhf yar;cGe;f taeeJY Edik if aH wmftpd;k &rS aemif
qufvufu
kd Ef ydS rf nfh Edik if aH wmf\aiGpuLrsm;wGif trsdK;om;acgif;aqmif
BuD;Adv
k cf sKyfatmifqef;\ kyyf rHk sm;udk aiGpuLwGif xnfo
h iG ;f azmfjyay;&ef
tpDtpOfSd^rSdESifh tpDtpOfSdygu rnfuJhodkYaqmifGufay;ygrnfenf;qdk
wJah r;cGe;f udk uReaf wmfar;cJyh gw,f/ 'gayr,fh jyefajzwJt
h cgusawmh Mu,f
yGifhrjyar;cGef;rsdK;tjyif xdyfwef;vQdKU0SufqdkNyD;ygvmwJhtwGuf tJ'Dtcsdef
wkef;u b@ma&;0efBuD;Xme&JUajzqdkcsufudk trsm;jynfolod&Sdatmif
uRefawmfrazmfjyEdkifcJhygbl;/ aemuf 'DtqdkESifhywfouf&ifvnf; (129-2013)aeY &efukefwdkif;a'oBuD;rSm oCFef;uRef;rJqEe,f trSwf (1)
OD;ausmfuwifoGif;cJhwJhtcgrSm 'g[m jynfaxmifpktqifhrSom aqG;aEG;
oifyh gw,fvYkd tBuHjyKwJt
h wGuf tJ't
D csdew
f ek ;f u &efuek w
f ikd ;f a'oBuD;
vTwaf wmfrmS wifoiG ;f wJt
h qdt
k wdik ;f ygyJ/ jynfaxmifpv
k w
T af wmfukd uRef
awmfqufvufwifjyjcif;jzpfygw,f/ tqdkuawmh jynfaxmifpkorw
jrefrmEdik if aH wmfwiG f ,ciftpd;k &tqufqufxw
k af 0cJah om aiGpuLrsm;
trsKd ;om;acgif;aqmifBuD; Adv
k cf sKyfatmifqef;\kyyf t
Hk m; tav;xm;azmfjy
*kPfjyKxkwfa0cJhygonf/ ,ckxkwfa0vsuf aiGpuLrsm;wGif wpfaxmif
usyfweftxdrSm jcaoFhykHrsm;azmfjyxm;onfjzpf&m tqdkygjcaoFhykHonf
Edik if aH &;ygwDwpfc\
k wHqyd t
f rSwt
f om;jzpfaeaMumif; awGUSad e&ygonf/
odt
Yk wGuf Edik if aH &;ygwDwpfc\
k wHqyd t
f rSwt
f om;tm; Edik if aH wmftqifh
trSwt
f om;ESihf rwloif[
h ,
k q
l ygonf/ xdaYk Mumifh jrefrmwpfEikd if v
H ;Hk u
Munfakd v;pm;NyD; urmuygav;pm;cH&onfh trsdK;om;acgif;aqmifBuD;
Adv
k cf sKyfatmifqef;\ kyyf rHk sm;jzifah iGpuLrsm;\ wefz;kd toD;oD;wGif ,cif
acwftqufqufutwdik ;f jyefvnftpm;xd;k xkwaf 0ay;&ef vTwaf wmf
u jynfaxmifpt
k pd;k &tzGUJ tm; wdu
k w
f eG ;f aMumif;tqdjk zpfygw,f/ 'DtqdEk iS hf
ywfoufNyD;awmh tckvkd Ou|BuD;&JUOD;aqmifreI YJ uRefawmfwv
Ykd w
T af wmf&UJ
Edik if aH &;&ifu
h suv
f mwJt
h csed rf mS wifoiG ;f cGi&hf wJt
h wGuf Ou|BuD;udk txl;
aus;Zl;wifygaMumif; OD;pGmuRefawmfajymMum;vdkygw,f/
av;pm;&aom Ou|BuD;cifAsm;/ 'Dtqdkudk uRefawmfwifoGif;
wJhae&mrSm uRefawmf taMumif;jycsuftaeeJYuawmh EdkifiHwumtpOf
tvmESifh jynfwGif;tpOftvmrsm;udk uRefawmfwifjyygr,f/ EdkifiHwum
tpOftvmudak jymwJt
h cgrSm uReaf wmfwYkd tmqD,EH ikd if aH wGxrJ mS OD;aqmif
wnfaxmifcJhwJh tif'dkeD&Sm;EdkifiH&JU aiGaMu;aygh/ lyD[mqdk&ifvnf; ,aeY
tcsdeftxd trsdK;om;acgif;aqmifBuD;rsm;ykHeJY xkwfa0vsuf&Sdygw,f/
'DvdkygyJ/ uRefawmfwdkY tdrfeD;csif;EdkifiH xdkif;EdkifiHrSmvnf; bwfaiGudk
bk&ifbrk ad bmykeH yYJ J xkwaf 0ygw,f/ aemufuRefawmfwYkd tdref ;D csif;jzpfwhJ
wkwfEdkifiH&JU,GrfaiGrSmvnf; acgif;aqmifBuD;armfpDwkH;&JUykHeJYyJ aiGaMu;
wHqyd af wGukd xkwaf 0Muygw,f/ tJ'aD wmh'aD e&mrSm uRefawmfwYkd azmfjy
csiw
f w
hJ pfcsuu
f awmh tar&duefEikd if rH mS tar&duefEikd if &H UJ a':vmawGukd
Munf&h if olwEYkd ikd if &H UJ vGwv
f yfa&; wdu
k yf u
JG Okd ;D aqmifNyD;awmh Edik if u
H ykd xr
OD;qk;H orwBuD;jzpfwhJ a*sm0h g&Siw
f efyeHk x
YJ w
k af 0ygw,f/ tJ't
D jyif uRepf epf
udak ysmufatmif ordik ;f rSmpGr;f aqmifay;cJw
h hJ orwBuD;vif;uGef ykeH x
YJ w
k yf g
w,f/ tckaemufqkH;xkwfwJh a':vmaiGpuL wpf&mwefxifygw,f/
'Dtar&duef tajccHOya'BuD;a&;qGpJ OfuygcJw
h hJ z&ifuvifvykd *k Kd vfrsdK;&JU
ykH&dyfykHrsm;ESifh aiGpuLrsm;udkxkwfa0cJhygw,f/ tJ'Dawmh 'DaeYtar&duef
EdkifiHeJY ywfoufNyD;&ifawmh rSwfrSwf&&ajym&&if 'DaeYyJzdvpfydkifEdkifiHrSm
tckBuKHBudKufaewJh qlygwdkufzGef;eJYywfoufNyD; taotausysufpD;
tajrmuftjrm;jzpfwt
hJ cgrSm vma&mufun
l w
D hJ a&,mOfwifoabFmBuD;
qd&k ifvnf; a*smh0gSiw
f efemrnf ay;xm;ygw,f/ 'Dvkd ppfa&,mOfawGu
tpaygh/ tckaemufqkH; av,mOfwifoabFmBuD;qdk&if orwa[mif;
a*smh&ufzdkYpfemrnfeJY ay;xm;ygw,f/ tJ'Dawmh EdkifiH&JUt"du&jzpfwJhppf
oabFmBuD;rsm;? aiGaMu;rsm;udk trnfay;wdkif;? ay;wdkif; olwdkYEdkifiH&JU
ordkif;rSm t"duEdkifiHudktusdK;jyKcJhwJh orwrsm;? EdkifiHhacgif;aqmifrsm;eJY
ywfoufwJhykHawGeJY olwdkYxkwfa0cJhygw,f/ uRefawmfwdkYEdkifiHrSmvnf;
uReaf wmfwjYkd yefMunfv
h u
kd &f if vGwv
f yfa&;&Ny;D aiGaMu;tkycf sKyfrt
I zGUJ uae
jynfaxmifpk jrefrmEdik if aH wmfbPfuv
kd aJT jymif;NyD; aemufq;Hk A[dk bPft
qifhqifhxdayghav/ (1948)ckESpfuae (1962)ckESpftxdxkwfa0cJhwJh aiG
puLawGrSm wpfusyfwef? ig;usyfwef? wpfq,fwef? q,fig;usyfwef?
ESpq
f ,fwef? ig;q,fwef? ckEpS q
f ,fh ig;usyfwefrmS Adv
k cf sKyfatmifqef;&JU
kyyf eHk u
YJ RefawmfwYkd du
k Ef ydS jf zefaY 0cJyh gw,f/ tJ'v
D ykd J (1959)ckEpS w
f Ykd (1966)

aemufxyfaiGpuLrsm; dkufESdyf&ef&Sdonfhtcg tajctaetcsdeftcgeJY


qDavsmfet
YJ aMumif;t&mrsm;udk xnfo
h iG ;f du
k f ESyd o
f mG ;rSmjzpfaMumif;qdNk yD;
awmhajzMum;cJyh gw,f/ tJ'gaMumifh uRefawmfwt
Ykd ckvkd trsdK;om;jyefvnf
oifjh rwfa&;? trsdK;om;pnf;vk;H nDw
G af &;udk xlaxmifaewJt
h cgrSm tck
A[db
k Pfuvnf;vGwv
f yfwhJ A[db
k Pfjzpfwt
hJ wGuf aemufxyfaiGpuL
topfrsm;dkufESdyfwJhtcgrSm aiGpuLta[mif;rsm;udk jyefvnfNyD;awmh
topfeJYvJvS,fay;wJhtcgrSm uRefawmfwdkY&JU trsdK;om;acgif;aqmifBuD;
Adv
k cf sKyfatmifqef;tygt0if uRefawmfwYkd wdik ;f &if;om;acgif;aqmifrsm;?
tmZmenfrsm;yg0ifwJh kyfykHvTmrsm;udk? aiGpuLrSmdkufESdyfay;r,fqdk&if
uRefawmfwdkYu uRefawmfwdkYordkif;tay:rSm tifrwefrS tav;teuf
xm;wJv
h rl sdK; aemifrsdK;EG,q
f ufrsm;twGuv
f nf; wdik ;f cspfjynfcspfpw
d rf sm;
ay:xGe;f vmzdt
Yk wGuf uReaf wmfwYkd aiGpuLu@uyifvsiS f wm0efausyeG pf mG
aqmifGufcJhaMumif; jyoEdkifzdkYtwGuf 'DtqdkudkuRefawmfwifoGif;&jcif;
jzpfygw,f/ 'DtwGuf Ou|BuD;ESiw
hf uG vTwaf wmfu,
kd pf m; vS,t
f m;vk;H
'DtqdEk iS yhf wfoufNy;D awmh av;av;eufeufpOf;pm;ay;yg&ef arwm&yfc&H if;
eJYuRefawmfed*kH;csKyfygw,f/
Ou|/
/ tqdkudkaxmufcHr,fh udk,fpm;vS,fwpfOD;tm;
zdwfac:ygw,f/

22

23

armf',f[def;xufpH (BONANZA Snack Bar) \


pme,fZif;&Sif;vif;yGJjyKvkyf

&efukef Ekd0ifbm (9)


armf',f[def;xufpH (BONANZA Snack Bar)\ pme,f
Zif; rdwfqufyGJESifh pme,fZif;&Sif;
vif;yGJukd aeYvnf (1)em&DrS (3)
em&Dtxd jyKvkyfcJhonf/
tqkyd gtcrf;tem;wGif q&m
atmifoQH0idk ;f (usdKufra&m)rS tcrf;
tem;rSL;tjzpfjyKvkyNf y;D q&maZ,sm
jrwfckdifrS pme,fZif;rsm;ukd,fpm;
rk'dwm pum;ajymMum;ay;cJhonf/
xkdYaemufarmf',f[def;xufpHrS pm
e,fZif;rsm;tm;a&SUqufjyKvkyo
f mG ;

rnfh tpDtpOfrsm;ESifh ywfouf


vnf; ajymMum;cJhonf/
xkt
Yd jyif &efuek Nf rdKU A[ef;NrdKU
e,f a&TawmifMum; (1)&yfuGuf
uar m Zvrf ; wG i f zG i f h v S p f r nf h
(BONANZA Snack Bar) tm;
Day Club & Night Club zGiv
hf pS f
rnf[kxifjrifrIrsm;tay: qkdifykdif
&Sifa':at;rOLrS ]]uarmZvrf;
oG,f (1)wGizf iG v
hf pS rf nfh uRerf qkid f
av;[momrmef Snack Barvnf;
yJjzpfygw,f? uRefrqkdifav;ukd
tjyiftqifutp tD*spf'DZkdif;eJY

Snap Shot
News Journal
PHONE:
09-73204192,09-73203273
09-5502618

24

wGHaw;odef;wefuG,fvGefjcif;(15)ESpfjynfUtxdrf;trSwfazsmfajzyGJusif;yrnf

a&S;a[mif;'DZidk ;f awGeYJ jyifqifxm;


wmjzpfygw,f/ uRefr,pfrsdK;vkdif
pifvnf;avQmuf xm;jcif;rsdK;r&Sd
ygbl;? 'gaMumifu
h Refrqkid rf S t&uf
ESib
hf ,
D mukd vH;k 0a&mif;csrmS vnf;r
[kwfygbl;? aumfzD? tat;ESifh
rkefUrsm;oma&mif;csoGm;rSmyg}}[k
&Sif;vif;ajymMum;oGm;cJhonf/
xkdYaemuf uarmZvrf;oG,f
(1)&Sd &ufuu
G af ejynforl sm;rS if;
Snack Bar tm; Day Club &
Night Club zGifhrnfpkd;&drf tif
wmeufpmrsufEmS rsm;tay:ESihf *sm
e,ftcsKd Uokt
Yd xifvrJG mS ;ajymMum;cJh
onfhtwGuf ,ckvkdpme,fZif;rS
wpfqifhjyefvnf&Sif;vif;&jcif;jzpf
aMumif;od&Sd&onf/
YY

&efukef Edk0ifbm (13)


wGaH w;ode;f wefu,
G v
f eG jf cif;
(15) ESpfjynfhESifh ykHwlaMu;kyf xk
wnfaqmufjcif; txdrf;trSwf
azsmfajzyGJjyKvkyfrnfh tpDtpOf pm
e,f Z if ; &S i f ; vif ; yG J u d k Ed k 0 if b m
(13)&uf? aeYv,f (1)em&DrS (3)
em&Dxd &efuek Nf rKd U? r[mAEKvyef;NcH
vrf;&Sd Orchid City Star Hotel
wGiu
f sif;yjyKvkycf o
hJ nf/ tqdyk gt

crf;tem;wGit
f crf;tem;rSL;tjzpf
q&mvif;EdkifOD;rSaqmif&Gufay;NyD;
q&m[def;vwf? q&matmifoQH
0dik ;f (usKdurf a&m)? vl&iT af wmfokyf
aqmifausmfxl;? uif;aumif? wGH
aw;ode;f wef\om;OD;pdik ;f jrwfopl
onfwkdYrSif;yGJav;jyKvkyf&jcif;t
wGut
f rSww
f &pum;rsm;ajymMum;
cJhonf/ ,if;txdrf;trSwfyGJwGif
&mZmae0if;? NzdK;aiGp;kd ? ausmfausmf

Adv
k ?f aerif;c?rd;k jynfjh ynfah rmif? cif
av;EG,f?arwm?ausmfxl;?cifvIdif?
'def;a'gif?wdrfnGefY?uif;aumif?yef;
oD;?ZD;oD;?aiGawmif?[m;ig;aumif?
wdik ;f ausmfet
YJ zGUJ wk\
Yd azsmfajzrItpD
tpOfrsm;tjyif tvuFm0wf&nf
aw;*DwtzGJUESifhtwlaw;oH&Sif
[oFmwxGef;&if?oef;jrwfpdk;?om;
pdk;?Mo&o?tvuFm0wf&nfarmif
armifat;?cifneG &Y f nf?arcvm?tdjk ynfh
&Sif?a&T,rif;OD;?&J&ifha0vGif?udka&T
atmifoif;?vif;okw?ausmfaZ,s?
wGHaw;vif;Edkif?wGHaw;odef;wef\
om;?orD;rsm;jzpfMuaom pdik ;f jrwf
ol? oef;oef;Edkif? cs,f&Dodef;wef?
0if;yyode;f wefw\
Ydk oDqakd zsmfajzrI
tpD t pOf r sm;vnf ; yg0if o nf [ k
od&&dS onf/ if;azsmfajzyGu
J kd (2311-2013)paeaeY? n(7)em&DrpS
jynfo&Yl ifjyifuiG ;f trSw(f 2)wGif 0if
aMu;tcrJjh zifjh yKvkyu
f sif;yrnfjzpf
YY
aMumif;od&Sd&onf/

rkd;nif;NrdKUe,f tif;awmfBuD;a'owGif obm0ywf0ef;usifxdef;odrf;a&;tvkyfHk aqG;aEG;yGJusif;y

ukd Xmeqkdif&mtoif;tzGJUrsm;rS wpfa,mufcsif;wifjy aqG;aEG;


tkycf sKyfa&;rSL;OD;aX;0if;u ed*;kH csKyftrSmpum;ajymMum;NyD; (15;15)em&DwiG f
tvkyfHkaqG;aEG;yGJtcrf;tem;ukd kyfodrf;cJhonf/
xkdtcrf;tem;okdYtif;awmfBuD;a'o&Sd (36)&GmrS tkyfcsKyfa&;rSL;ESifh
(2) OD;pD;wufa&mufcJhMu&m oifwef;vkyfief;aqG;aEG;yGJokdY yxraeYwGif
usm; (115)a,muf? r (3)a,muf?'kwd,aeYwGif usm; (80)a,muf?
r(7)a,mufESifhXmeqkdif&mrsm; wufa&mufMuaMumif; od&onf/
rkd;ewfom;-rkd;nif;

aqmifrsm;? xif&Sm;wJhtaqmuftOD;rsm;? Icif;rsm;? txdrf;trSwfrsm;


ponfwdkYjzifh xkwfa0wmudkawGU&Sd&ygw,f/ Oyrmtm;jzifhwifjy&vsSif
zdvpfydkifEdkifiHokH; yDqdkaiGpuL wpfyDqdk? ESpfyDqdk? q,fyDqdk? ESpfq,fyDqdk
wefrsm;udk obm0Icif;ykH? odrf;iSufykHwdkYjzifh dkufESdyfxkwfa0cJhaMumif;
awGU&Sd&ygw,f/ tvm;wlyJ ,l*eferfEdkifiHokH;&Sd ig;&Sdvif? wpfq,f&Sdvif?
ig;&mwefaiGpuLeJY wefqefe;D ,m;Edik if o
H ;Hk &Sv
D ifwpfaomif;wef aiGpuL
rsm;rSmvnf; AsKd if;? orif? a'gif;? qif? BuHU? jcaoFph onfh wd&pmefyrHk sm;jzifh
dkufESdyfxkwfa0cJhonfudk awGU&Sd&ygw,f/ jrefrmEdkifiH[m vGwfvyfa&;&
NyD;wJah emuf aiGaMu;tkycf sKyfrt
I zGUJ u (1952)ckEpS rf mS yxrOD;qk;H wpfusyf
wef? ig;usyfwef? wpfq,fwefESifh wpf&mwef aiGpuL (4)rsdK;xkwfa0cJh
NyD;awmh aiGpuLawGrmS ua'gif;yk?H jcaoFyh ?Hk Guv
f iT yhf ?Hk Adik ;f iify?Hk opfqif
qGaJ ewJyh eHk YJ v,fxeG af ewJyh rHk sm; du
k Ef ydS x
f w
k af 0wmudk awGU&S&d rSmjzpfygw,f/
jynfaxmifpjk refrmEdik if aH wmf bPfuvTaJ jymif;wm0ef ,lcNhJ yD;wJah emufrmS
(1-7-1952)ckEpS rf mS jynfaxmifpjk refrmEdik if aH wmfbPf pmwrf;ESiOhf ;D pHvif;
vufrSwfygwJh wpfusyfwef? ig;usyfwef? wpfq,fwefESifh wpf&mwef
aiGpuLrsm;udv
k nf;aumif;? (12-2-1958)ckEpS f wpfusyw
f ef? ig;usyw
f ef
ESihf wpf&mwefaiGpuLrsm;udv
k nf;aumif;? (21-8-1958)ckEpS rf mS ESpq
f ,f

wefEiS hf ig;q,fusyfwef aiGpuLrsm;udv


k nf;aumif; Edik if aH cgif;aqmifBuD;
Adv
k cf sKyfatmifqef;&JUykjH zifh xkwaf 0cJyh gw,f/ (3-4-1965)ckEpS rf mS xkwaf 0wJh
wpfusyfwef? ig;usyfwef? wpfq,fwefESifh ESpfq,fwefaiGpuLrsm;
rSmvnf; AdkvfcsKyfatmifqef;ykHudk rsufESmpmrSmazmfjyNyD;awmh ausmbuf
rSma&vkyfom; ig;zrf;aewJhykH v,form;wpfOD;ESifh EGm;,SOfNyD;&yfaewJhykH
jrefrmtrsdK;orD; 0gcl;aewJhykHeJY v,fxGefpufeJY v,fxGefaewJhykHawGudk
xnfhoGif;dkufESdyfxm;wm awGU&rSmjzpfygw,f/ jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH
bPftjzpf ajymif;vJzGJUpnf;NyD;wJhaemufrSm wpfusyfwef? ig;usyfwef?
wpfq,fwef? q,fig;usyfwef? ESpq
f ,fih g;usyfwef? ok;H q,fih g;usyfwef?
av;q,fih g;usyfwef? ckEpS q
f ,fih g;usyfwef? ud;k q,fw
h efEiS hf wpf&musyf
wef aiGpuLrsm;xkwfa0cJhNyD;awmh rsufESmpmrSm AdkvfcsKyfatmifqef;&JUykH?
ausmbufrSma&vkyfom;ig;zrf;aewJhykH? rif;om;ykH? v,fxGefpufESifh
xGe,
f ufaewJyh ?Hk wd;k e,m;yk?H ocifz;kd vSBuD;yk?H q&mpH&UJ yk?H apmif;aumufyHk
wdjYk zifh u
kd Ef ydS af zmfjycJyh gw,f/ jrefrmEdik if aH wmfA[db
k Pftjzpf ajymif;vJzpJG nf;
Ny;D wJah emufyikd ;f rSm (1-3-1990)jynfEh pS rf mS wpfusyw
f efaiGpuL pwifxw
k f
a0cJNh y;D tJ'aD iGpuLrSm ArmhumuG,af &;wyfrawmf 0wfpjHk zifh Adv
k cf sKyfatmif
qef;&JUykHudk dkufESdyfazmfjycJhygw,f/ (27-3-1990)jynfhESpfrSmxkwfa0wJh
ESpf&musyfwef aiGpuL&JUrsufESmpmrSm jrefrmtEkynmvuf&majrmuf
auo&mZmjcaoFrh if;ykeH YJ ausmbufrmS vkyif ef;0ifopfqaJG ewJh qifyw
Hk u
Ykd kd
dkufESdyfazmfjyxm;ygw,f/ qufvufNyD;awmh (27-3-1994)&ufaeYrSm
xkwfa0cJhwJh ESpfq,fusyfwef? ig;q,fusyfwef? wpf&mwefESifh ig;&m
usyfwefaiGpuLrsm;&JU rsufEmS pmrSm jrefrmhtEkynmvuf&majrmuf auo
&mZmjcaoFhrif;ykH? ausmbufrSm jynfol&ifjyif&Sd qifkyfcHa&yef;ykH? jrefrmh
d;k &m,Ge;f xnfvyk if ef;yk?H jrefrmd;k &myef;awmhvyk if ef;yk?H r[mAEKv aMu;
oGe;f kyyf rHk sm;udk du
k Ef ydS x
f m;ygw,f/ tJ'aD emufyikd ;f (1-5-1995)ckEpS rf mS
ig;usyfwefEiS hf wpfq,fusyfwef aiGpuLrsm;udv
k nf;aumif;? (30-101996)ckEpS rf mS wpfusyfwefaiGpuLrsm;udv
k nf;aumif; xkwaf 0wJt
h cgrSm
rsufESmpmrSm auo&mZmjcaoFhrif;ykH? ausmbufrSmjcif;cwfykH? u&0dwf
azmifykH? avSNydKifyGJykHponfwdkYudk dkufESdyfxm;ygw,f/ (25-11-1998)
&ufaeYrmS wpfaxmifwefaiGpuLudx
k w
k af 0cJNh y;D awmh aiGpuL&JUrsuEf mS pmrSm
auo&mZmjcaoFrh if;ykeH YJ ausmbufrmS jrefrmEdik if aH wmfA[db
k Pf taqmuf
ttkyH w
Hk u
Ykd kd du
k Ef ydS x
f w
k af 0cJyh gw,f/ (11-10-2004)&ufaeYrmS ESp&f musyf
wef? ig;&musyfwef? wpfaxmifusyfweftG,t
f pm;opf aiGpuLopfrsm;
xyfrx
H w
k af 0cJNh y;D ,if;aiGpuLawG&UJ rsuEf mS pmrSm jrefrmhtEkynm vuf&m
ajrmuf auo&mZmjcaoFhrif;ykH? ausmbufrSmqifjzifhopfqGJaeykH? r[m
AEKvaMu;oGef;kyfxk xkwfvkyfaeykHESifh jrefrmEdkifiHawmf A[dkbPf
taqmufttkHykHwdkYudk dkyfESdyfxkwfa0cJhygw,f/ (1-10-2009)&ufaeYrSm
xkwaf 0cJw
h hJ ig;axmifwefaiGpuLrSmvnf; jrefrmhtEkynmvuf&majrmuf
qifjzLawmfykHudk rsufESmpmrSmazmfjyNyD; ausmbufrSm jynfaxmifpk vTwf
awmftaqmufttkyH Hk du
k Ef ydS x
f m;wmudk awGU&S&d rSmjzpfygw,f/ jrefrmEdik if H
rSm (15-6-2012)&ufaeYu pwifxkwfa0cJhwJh wpfaomif;usyfwef
aiGpuLrsuEf mS pmrSm jynfaxmifpo
k rwjrefrmEdik if aH wmfajrykH oajyESpcf uf?
qifjzLawmfEpS pf ;D u rsuEf mS csi;f qdik w
f nf&NdS y;D awmh xdyrf mS MumjzLwpfyiG hf u
kd f
ESdyfxm;wmudk awGU&rSmjzpfygw,f/ ausmbufrSmawmh &wemykHrEav;
eef;awmfBuD; NrdKUdk;ESifhusKH;ykHdkufESdyfxm;ygw,f/ jrefrmEdkifiHawmf A[dk

pmrsufESm (21) rS

ucsifjynfe,f rkd;nif;ckdif
rk;d ni;f NrKd Ue,ftif;awmfBu;D a'owGif
ywf0ef;usifxdef;odrf;a&;ESifhopf
awma&;&m0efBuD;Xme? opfawm
OD;pD;Xme? tifawmfBuD;ab;rJah wm
BANCA ESihf FFI wky
Yd ;l aygif;pDpOf
onft
h if;awmfBuD;a'o xde;f odr;f
a&;vkyfief;rsm;ESifh ywfoufaom
tvkyfHkaqG;aEG;yGJ tcrf;tem;ukd
tif;awmfBuD; a&v,fapwDawmf
a&TjrOL bk&m;"rHk Ekd0ifbm (8)
&ufrf S (9)&ufaeYxd usi;f yjyKvky&f m
yxr&ufeHeuf (9)em&DwGif tif;
awmfBuD; ab;rJah wmtkycf sKyfa&;rSL;
OD;aX;0if;u tzGifhtrSmpum;ajym
Mum; tif;awmfBuD;uef\ yx0D
0iftaetxm;ukdvnf;aumif ;?
tif;awmfBuD;a'o\ vlrpI ;D yGm;a&;
tajctaersm;ukdvnf;? iSufxdef;
odrf;a&;twGuf ta&;BuD;aom
tif;awmfBuD;uefuv
kd nf;aumif;? tif;awmfBuD;a'o&Sd ZD0rsdK;uGrJ sm;tm;
Ncrd ;f ajcmufaeonfh taMumif;t&mtusO;f ukv
d nf;aumif;? a'ocHjynfol
tpktzGUJ ykid pf u
dk cf if;ESihf tjcm;xde;f odr;f a&;udv
k nf;aumif;? a'ocHjynfol
rsm;\ ig;xde;f odr;f a&;ukv
d nf;aumif;? tif;awmfBuD;a'owGi;f uif;vSnfh
xdef;odrf;a&;udkvnf;aumif; toD;oD;aqG;aEG;cJhNyD; tkyfcsKyfa&;rSL;
OD;aX;0if;u ed*Hk;csKyfpum;ajymMum;cJhonf/
wwd,aeUwGif eHeuf (9)em&D tif;awmfBuD;ab;rJhawm OD;aX;0if;
u trSmpum;ajymMum;Ny;D yxr&ufwifjy&Si;f vif;csurf sm; bmom&yfrsm;

rEav;NrdKYawmfcef;rwGif*syefukefypnf;jyyGJusif;y
jyyGJrsm; pdyfvmojzifU jyyGJpnfum;rIenf;yg;vm

*syefuek yf pn;f rsm;ESihf *syefEikd if v


H yk af rmfawmfum;trsK;d rsK;d ESihf ukepf nf
jyyGt
J crf;tem;udk Ed0k ifbm (9)&uf? eHeuf(8;30)em&Du rEav;NrKd Ucef;rwGif
usif;y&m tpDtpOft&ukefpnfjyyGJBuD;udk rEav;NrdKUawmfpnfyifom,m
a&;aumfrwD aumfrwD0if (1)OD;jrifhodef;? jyyGJusif;ya&;aumfrwDOuOD;
atmifzek ;f jrif?h 'gku
d w
f mOD;ausmfausmf? OD;ausmfp;kd ? OD;vSrsKd;ode;f ? OD;&efrsKd;
atmifwu
Ydk zJBudK;jzwfziG v
hf pS af y;Muonf/ tqdyk g *syefuek yf pn;f jyyGw
J iG f
ukrPDaygif; (50)ausmfwkdYu jycef;aygif; (100)ausmfjzifh *syefvkyfukef
ypnf;vQyfppfypnf;? armfawmfum;? vlokH;ukefypnf;? t0wftxnfESifh
tvSuek t
f rsKd;rsKd;jyoxm;onf/ armfawmfum;ta&mif;t0,f jycef;wGif
*syefEikd if v
H yk f qvGe;f um;rsm;jyoxm;NyD; t&pfusok;H qdik ;f ay;acspepfjzifh
pmcsKyfcsKyfqakd &mif;csay;onf/ usyfoed ;f (100)ausmfusyfoed ;f (130)rSusyf
ode;f (160)twGi;f um;rsm;ta&mif;t0,fjzpfMuaMumif;od&onf/ jyyGu
J Ekd kd
0ifbm (13)&uftxdcif;usi;f jyoNy;D aeYv,fyikd ;f wGiaf zsmaf jza&;rsm;jzifjh yyGJ
vmrsm;tm;{nfch aH zsmaf jzonf/ rEav;NrKd Uawmfcef;rwGif ukeyf pn;f jyyGrJ sm;?
ta&mif;jri w
hf ifyrJG sm;rMumcPusi;f yMuojzifh NrKd Uay:rS y&dowfrsm;tvm
ref;BuD;
usJoGm;NyD; ta&mif;t0,fyg;oGm;aMumif;od&onf/
bPftaeeJY auo&mZmjcaoFrh if;ykyH gaiGpuLrsm;udk (1952)ckEpS u
f wnf;u
xkwaf 0cJjh cif;jzpfNy;D awmh jynfaxmifpBk uHUcdik af &;ESizhf UHG NzKd ;a&;ygwDu (2010)
jynfEh pS f arvrSmpwifzUJG pnf;cJjh cif; jzpfwt
hJ wGuaf Mumifrh v
Ykd Ykd jrefrmEdik if aH wmf
A[dkbPf[m ygwDtzGJUtpnf;wpfck&JU wHqdyftrSwftom;udk aiGpuL
dkufESdyfxkwfa0jcif; r[kwfygaMumif; &Sif;vif;wifjytyfygw,f/
(2013)ckEpS ?f Zlvikd v
f (11)&ufaeYrmS twnfjyKjy|mef;cJw
h hJ jrefrmEdik if H
awmfA[db
k PfOya'tcef; (9) yk'rf (65)rSm A[db
k Pfonf aiGpuLrsm;ESihf
'*Fg;\wefz;kd tqiftjyif zGUJ pnf;yg0ifonfh 0wKypn;f ESihf tjcm;cGjJ cm;Edik f
onfv
h uPmrsm;udk tpd;k &tzGUJ \ oabmwlncD sujf zifh owfrw
S &f rnf[k
owfrw
S jf y|mef;yg&Syd gw,f/ tJ't
D wdik ;f yJ jrefrmEdik if aH wmfA[db
k PftaeeJY
aemufxyfaiGpuLrsm; xyfrHxkwfa0&ef&SdaomtcsdefwGif xif&Sm;aom
EdkifiHhacgif;aqmifrsm;? EdkifiHh\xif&Sm;aom taqmufttkHrsm;? Icif;rsm;?
txdr;f trSwyf rHk sm; ponfwu
Ykd kd tajctaetcsed f tcgeJY vdu
k af vsmnDaxG
&Srd ,fyh rHk sm;udk tpd;k &tzGUJ \ oabmwlncD sujf zifh xnfo
h iG ;f du
k Ef ydS f xkwaf 0
oGm;rnfjzpfygaMumif; &Sif;vifwifjyygonf/
Ou|/
/ tqdw
k ifoiG ;f ol OD;ode;f Ge?Yf aqG;aEG;vdyk gao;&if
aqG;aEG;Edkifygw,f/
OD;odef;GefY (oCFef;uRef;)
av;pm;tyfaom jynfolUvTwfawmfOu|BuD; cifAsm;/ A[dkbPf
'kw,
d Ou|&JU ajzMum;csux
f rJ mS aemifqufvufu
kd Ef ydS w
f t
hJ cgrSm xif&mS ;
aomacgif;aqmifrsm;qdkwJh tydk'fygvmwJhtwGuf uRefawmfh'Dtqdkudk
vTwaf wmfrS rSww
f rf;wifay;xm;zdYk Ou|BuD;rSwpfqifh wifjytyfygw,f/
Ou|/ / vTwaf wmfu,
kd pf m;vS,rf sm;cifAsm;/ OD;ode;f Gew
Yf ifoiG ;f
oGm;wJt
h qdu
k kd oufqikd &f mA[db
k Pf 'kw,
d Ou|rS aqG;aEG;oGm;ygw,f/
'DtqdkESifhpyfvsOf;NyD; vTwfawmf\tqkH;tjzwf wpfygwnf;&,loGm;rSm
jzpfygw,f/ tqdk&Sif OD;odef;GefYuvnf; jyefvnf&Sif;vif;wifjywJh
A[db
k Pf 'kw,
d Ou|&JU &Si;f vif;csux
f rJ mS yg&So
d mG ;wJh taMumif;t&may:rl
wnfNyD;awmh vTwfawmfurSwfwrf;wifxm;&SdzdkY jyefvnftqdkjyKwifjy
oGm;ygw,f/ 'gaMumifh OD;ode;f Gew
Yf ifoiG ;f oGm;wJt
h qdu
k kd vTwaf wmfrmS rSwf
wrf;wifxm;&Sd&ef vTwfawmfuoabmwlygovm;cifAsm;/
okH;Budrfwdkifwdkifar;jref;ygonf/ vTwfawmfuoabmwlygonf/
Ou|/ / oabmrwlwo
hJ &l ydS govm;cifAsm;/ oabmrwlorl &Sw
d hJ
twGuf OD;odef;GefYwifoGif;wJh tqdkvTwfawmfrSm rSwfwrf;wifxm;&Sd
aqmifGufoGm;rSmjzpfaMumif; twnfjyKaMunmygw,f/
tpnf;ta0;
yxrtBudrjf ynfov
Yl w
T af wmf t|ryHrk eS t
f pnf;ta0; (21)&ufajrmuf
aeYY (13.11.2013)
udk,fpm;vS,f
OD;odef;nGefY
vGwfawmftrSwfpOf
yxrtBudrf jynfolYvTwfawmf
tpnf;ta0;trSwfpOf
yxrtBudrfjynfolYvTwfawmf t|ryHkrSef tpnf;ta0;
AA

owif;&if;jrpfESifh"mwfyHk/

/ jynfolUvTwfawmf0ufbfqdkuf

25

(20?10?2013)aeY eHeuf(5)em&DwiG f pma&;olEiS t


hf zGUJ
onf a'oE&avhvma&;c&D;pOftjzpf &cdkifjynfe,fodkY
xGuv
f mcJMh uonf/ eHeuf (8)em&DwiG f rauG;NrdKUodaYk &muf
onf/ rauG;rS rif;bl;? y'ef;? trf;NrdKUodkYvmcJhMuonf/
y'ef;NrdKUvrf;cGrJ S (6)rdik o
f aYkd &mufaomf awmifa&Smif vrf;
twdik ;f vmcJMh uonf/ *kwBf uD;&GmwGif eHeufpmpm;Muonf/
*kwBf uD;&Gmonf tdraf jc(200)cef&Y adS om csif;(qvdik ;f csif;)
vlrsKd ;wdYk aexdik Mf uonf/ *kwBf uD;&Gmvrf;uoGm; ewfa&
ueforYkd a&mufawmh/ ewfa&uefonf tjrifah y (8020)
&So
d nf[o
k &d onf/ *kwBf uD;&Gmonf rif;bl;NrdKUrS rdik f (50)
a0;onf/ rdik w
f ikd t
f rSwf (61)rdik w
f iG f rauG;wdik ;f ESi&hf cdik f
jynfe,ftpyfe,fjcm;jzpfonf/ yifv,fa&rsufESmjyif
txuf (3775)ayjzpfonf/ &cdik f ;dk rawmifwef;BuD;ay:
wGif tjrifhay (4000)a&mufaeaomfvnf; xif;I;yifr
awGU&ay/ rd;k onf;xefpmG &Gmaeaomfvnf; tat;"mwfr&Sd
taEG;xnfr0wfMu&ay/ yifv,fa&aiGUaMumifh [k,q
l &
onf/ kd;roHk;ck&Sdonf[kajymjyonf/ trf;kd;r? awmif
ukwfkd;rESifh*Gkd;r[l&Sdonf/ *Gkd;ronf tedrfhqHk;[k
qdo
k nf/ (1988)rwdik rf u
DS opfBuD;0g;BuD;rsm;&Scd NhJ yD; &moD
Owkat;onf/ a&woGeo
f eG pf ;D qif;aeonf[o
k &d onf/
,ckawmh bmyifrQr&Sdawmh/
]]q&m? ajrmufOD;NrdKUu? yk*Hxufapmovm;}} [k
udkcifarmifav;uar;vmonf/
]]yk*aH cwfxuf rapmygbl;uGm? tif;0acwfeYJ acwf
NydKifaygh}} [kajym&onf/
]]'gqdk&if? "n0wDacwfua&mq&m? yk*Hacwfxufapmovm;}}
[k qdkvmjyefonf/
]]at;uGm? &cdkif&mZ0ifrSm acwfav;acwf&Sdw,f/ "n0wDacwf?
a0omvDacwf? av;NrdKUacwf? ajrmufOD;acwfayghuGm? "n0wDacwfu
awmh? waumif;ESio
hf a&acw&mwdeYk YJ acwfNyKd ifaygh? a0omvDacwfuawmh
yk*HeJYacwfNydKifaygh? av;NrdKUacwfu yif;,eJYacwfNydKif? ajrmufOD;acwfu
tif;0eJaY cwfNydKifvyYkd rJ w
S u
f mG }} [kpma&;oluajymjy&onf/ nae (5)em&D
wGif trf;NrdKUodkYa&mufonf/ NrdKUopf&yfuGufrS atmifqef;wnf;cdkcef;rSm
wnf;cdMk uonf/ aemufwpfaeYwiG f trf;NrKd UrSeeH uf (7)em&DwiG x
f u
G v
f mcJMh u
onf/ yckuL rS trf;NrdKUonf rdik f (200)a0;uGmonf/ aeYcsif;a&mufonf/
trf;ESiahf jrmufO;D NrKd Uu? rdik w
f pf&m? ajrmufO;D ESiphf pfawGu rdik f (100)jzpfonf/
trf;NrKd UrS rtDNrKd U? xdrk yS ef;awmif;NrKd UodYk warQmw
f ac:awGUjrif&onf/ trf;NrKd U
rSxu
G v
f mvQif yJpyg;cif;BuD;rsm;udk yJc;l vGijf yifrmS uJo
h Ykd warQmw
f ac:awGUjrif
&onf/ &cdik jf ynfe,fonf pyg;txGurf sm;Ny;D ? a'opm;oH;k vdrYk ukeaf Mumif;
od&onf/ trf;NrdKU? ajrmufOD;NrdKUwdkYonf ukef;wGif;ydkif;usonf/ jrefrm
jynfrESi&hf cdik f ;dk rawmif;wef;BuD;u jcm;xm;onf/ 'gawmiftif; 0ESi[
hf o
H m
0wDonfajrmufO;D ?av;NrKd Uwdu
Yk v
kd ma&mufwu
kd cf u
kd w
f wfao;onf/ aumZm
(765)ckESpfwGif tif;0bk&ifrif;acgif\om; rif;&JausmfpGmonfav;NrdKUudk
0ifa&mufwdkufcdkufodrf;ydkufonf/ xdktcsdefu rif;&JausmfpGm touf
(13)ESpf [kqo
kd nf/ wyfrBuD; (10)wyfuOkd ;D pD;NyD; rif;&JausmfpmG ucsDwuf
wdkufcdkuf onf/ &cdkif&mZ0ifrSmvnf; xdktwdkif;yifqdkonf/ odkYaomf
rif;&Jausmpf mG vma&mufjcif;rSmrl jrefrm&mZ0ifwiG f &cdik b
f &k ifaxm&mBuD;u
a,m? aqm? avmif;&SnfwdkYudkxdyg;vmojzifh rif;&JausmfpGmcsDwuf&
onf[kqdkonf/ &cdkif&mZ0if(t&SifpErmvmvuFm&)\ &cdkif&mZ0if
'kwd,wGJwGif 'g;vufpm; teEodef;uol\tpfrapmykndKudk bk&ifrif;
apmrGeu
f odr;f ,lonf udrk auseyf tif;0bk&ifrif;acgifxpH pfyef;ojzifh
bk&ifrif;acgifuom;awmf rif;&JausmfpGmudk csDwufaponf[kqdkonf/
rif;apmrGefwGif rdzk&m;apmpyfvnf;&SdygvQuf vif&Sdrdef;rapmykndKudkodrf;
,lojzifh armifjzpfol'g;vufpm; teEodef;uppfyef;jcif;jzpfonf/ rif;&J
ausmpf mG wdu
k o
f jzifh av;NrKd Uysuo
f nf/ aumZmou&mZf (766)rSmjzpfonf/
rif;apmrGefu a&Smifwdrf;xGufajy;onf/
tif;0wyfrsm;jyefkyfaomf rif;apmrGefonf aejynfawmfudkav;
NrKd UrSajrmufO;D NrKd UodYk ajymif;a&TUNy;D aumZm (792)wGif wnfonf[q
k o
kd nf/
aumZm (1146)ckESpf (AD 1784)ckESpfwGif A'Hkrif;\om;awmf tdrfa&SUpH

a&Tawmifrif;om;BuD;onf ajrmufO;D odcYk sw


D ufwu
kd cf u
kd Nf y;D r[mrkeq
d if;wk
awmfBuD;ESihf aMu;kyBf uD;rsm;udo
k ,faqmifvmojzifh ajrmufO;D NrKd U ysuo
f ek ;f
cJh&onf/ xdkYaMumifhajrmufOD;NrdKUonf o,faqmifvmojzifh ajrmufOD;NrdKU
ysufokef;cJh&onf/ xdkYaMumifhajrmufOD;NrdKUonf aumZm (792 rS 1146)
ckESpftxd NrdKUouf (354)ESpfMumonf/ ajrmufOD;? av;NrdKUESifh "n0wDNrdKU
wdkYonfukef;ydkif;us tif;0ESifh[Hom0wDwdkY tawmftoGm;tvmcufcJh
onf/ vHNk cHKa&;t&oifah wmfayonf/ pma&;olwt
Ykd zGUJ onf nae(2)em&D
wGif ajrmufO;D NrKd UodaYk &mufonf/ ajrmufO;D odrYk a&mufrSD ajryHNk rKd Ue,f? yPm;
uRef;NrdKUe,f? rif;jym;NrdKUe,fwdkYudk jzwfoef;oGm;&onf/ ajryHkNrdKUESifhrif;
jym;NrKd UwdrYk mS um;vrf;ab;wGirf [kw?f oD;jcm;0ifomG ;&onf/ ykPm ;uRe;f NrKd U
uawmh vrf;ab;uyfvQufwnf&Sdonf/ ajrmufOD;NrdKUwGif Royal City
wnfc;kd cef;wGif wnf;Mu&onf/ [dw
k ,fBuD;awGuawmh aps;BuD;onf[q
k kd
onf/ NrdKUwGif;wGif EdkifiHjcm;om;rsm;udkvnf;awGUjrif&onf/ ajrmufOD;
rSppfawGNrdKU odkYoGm;vQif armfawmfum;vrf; rdkif (100)omomav;a0;NyD;
(6)em&DMumonf/ a&vrf;rSav;jrpftwdik ;f oGm;vQif rdik f (40)av;em&Dom
Mumonf[o
k &d onf/ Edik if jH cm;om;wpfO;D \ rSww
f rf;wGif ppfawG? ajrmuf
OD;? a&vrf;c&D;onftvGeo
f m,maMumif; ajrmufO;D NrdKUwGi;f vnf;? avS?
ormefrsm;jzifo
h mG ;vm&ojzifh tvGeo
f m,maMumif; rSww
f rf;wifco
hJ nf/
ajrmufO;D aumif;pm;pOf aumZm (991)ck (AD 1629) ckEpS u
f a&mufcahJ om
qDAmpDwDa,,dkac: zm;om;rif;e&pf\rSwfwrf;wGif ]]ajrmufOD;NrdKUudk xdk
tcsdefuNrdKU\yrmPESifh <u,f0csrf;omjcif;rSm vef'efNrdKUawmfESifhwlnD
aMumif; rSwfwrf;a&;cJhonf[kqdkonf/ wzefpudkvifqdkoluvnf;
ajrmufO;D NrdKUonf tm&Swu
kd w
f 0du
k rf mS <u,f0csrf;omqH;k jzpfaMumif;? yJc;l ?
[Hom0wDEiS ,
hf ;kd ',m; t,k',
NrKd Uawmfrsm;xufomvGeaf Mumif; rSww
f rf;
wifco
hJ nf/ [kwv
f nf;[kwEf ikd af yrnf/ ajrmufO;D NrdKUa'owGif omoedu
taqmuftOD;ESihf bk&m;? apwD? ausmif;uef? eef;awmf? usHK;? NrdKUk;d rsm;rSm
vk y f o m;aygif ; oef ; csD N yD ; wnf a qmuf c J h M uaMumif ; xif & S m ;onf /

]]oZifyef;cdkif? wpfNrdKifNrdKif &cdkifbk&m;aygif;}}


[kyiftqd&k o
dS nf/ oZifyef;cdik q
f v
kd Qif (6352)bk&m;
aygif;jzpfayonf/ wNrdKifNrdKif? &cdkifbk&m;aygif;
tyk'd u
f awmh vuFm? um&Huu
kd af tmif a&;pyfc[
hJ ef
wlonf/ vSn;f 0ef;dk oH (4446)yk*b
H &k m;aygif;xuf
(2000)cefyY rkd rkd sm;jym;ayrnf/ odaYk omf &cdik af 'oonf
rdk;rsm;NyD;pGwfpdkaom &moDOwk&Sdojzifh bk&m;apwD
rsm;NydKusysufpD;cJh&ayrnf/ pma&;olwdkYwnf;cdk&m
[dw
k ,foo
Ykd mG ;vmvrf;onf eef;awmf&mBuD;udak uGU
ywfNyD;oGm;&ojzifh eef;awmf&mBuD;rSm BuD;us,f
aMumif;awGUjrif&onf/ a&S;a[mif;ynm&Sif OD;vlaz
0if;\wdik ;f wmcsuft& wHwikd ;f awmifraS jrmufoaYkd y
(1600)&Sdonf[kod&onf/ ta&SUrStaemufodkY ay
(1750)&SNd y;D wHwikd ;f tjrifah y (50)[kazmfjyxm;onf/
pma&;olwt
Ydk zGUJ onf ajrmufO;D NrKd Uudk tao;pdwaf vh
vmvdkaomfvnf;? rdk;uvnf;onf;xefpGm&GmoGif;
aeNy;D tcsed u
f vnf;aeY0ufom&ojzift
h a&;BuD;aom
&Spaf omif;bk&m;BuD;ESiu
hf ;kd aomif;bk&m;BuD;wdu
Yk o
kd m
t"duxm;NyD;avhvmcJh&yg\/
a&S;a[mif;apwDrsm;onf oJausmufrsm;jzifh
jyKvkyfwnfaqmufcJhNyD;? tndKa&mifjrifMu&onf/
jynfrrSmuJhodkY xHk;azG;azG;? a&Ta&mif0g0grawGUjrif
Mu&ay/ apwDrsm;uvnf; yk0ikd ;f 0dik ;f xD;rygonfu
rsm;onf/ &Spfaomif;bk&m;BuD;wGif ausmufqpf
(yef;warmh)vuf&mrsm;rSm &cdik v
f ufryI nmtqift
h
wef;udak zmfjyaeonf/ vdu
I *f Bl uD;xJwiG f Ak'q
if;wkawmfBuD;? i,f&maygif;
rsm;pGmudzk ;l awGU&onf/ bk&m;BuD;avScg;\ tqif;,mbufwiG f tmeEm
pNEr if;ausmufpmudak wGUjrif&onf/ at'D (729)ckEpS w
f iG f a&;xd;k cJah Mumif;
od&onf/ ajrmufOD;NrdKUwnfonf aumZm (792)qdkawmh *Pmef;jcif;wl
aeonf/ at'DESifhaumZm? *Pef;a&SUaemufomuGJvGJojzifh rSwfom;&
vG,yf g\/ at'D (729)qdo
k nfyif taemf&xmrwdik rf D (315)ESpu
f jzpfonf/
xdkausmufpmudk a0omvDNrdKUa[mif;rS b,f,lajymif;a&TUxm;onf[k
od&onf/ a0omvD NrKd Ua[mif;ESihf ajrmufO;D NrKd Uonf (6)rdik o
f ma0;uGmonf/
ausmufpmwGif a0omvDrif;qufrsm;yg0ifonf/ tmeEpNEr if;BuD;\ Edik if H
us,f0ef;yH?k om,myH?k pD;yGm;a&;aumif;yH?k rif;BuD;\ wefc;kd MoZm BuD;rm;
yHw
k u
Ykd kd a&;om;xm;onf/ tmeEpNEr if;BuD;onf uReaf ,musmf ;? uRerf ed ;f r?
v,fajr? uREJ mG ;wdEYk iS w
hf uG jynfpakH om tmeaEmo,trnf&adS om ausmif;
awmfrsm;pGmudk wnfaqmufapaMumif;vnf; azmfjyxm;onf/ wefc;kd BuD;
&[Emrsm;\ qif;wkawmfrsm;? "mwfawmfrsm;udv
k nf; Xmyemonf/ jrwfpmG
bk&m;\ qif;wkawmfrsm;udk aMu;0g? aMu;jzLrsm;jzifh tav;csdef? ta&
twGuf rSeu
f efpmG jyKvkyXf myemaMumif;a&;cJo
h nf/ xl;jcm;onfrmS olawmf
aumif;w&m;qdkif&m usrf;*efrsm;udk tajrmuftrsm;a&;ul;aponf
[kazmfjyonf/ ausmufpmudkOD;pHomatmifu bmomjyefxm;jcif; jzpf
aMumif;od&onf/ at'D (1084)wGif usefppfom;onf yd#uwftpHkudk
vufc&H &So
d nf[ak &;cJo
h jzifh &cdik af 0omvDryS ifjzpfEikd af jc&So
d nf/ ax&0g'
Ak'bmom tppftrSefxGef;um;aeNyD/
&Spaf omif;BuD;bk&m;rS ud;k aomif;BuD;bk&m;BuD;odYk oGm;a&mufz;l arQmf
Mu&onf/ vdIuf*lBuD;rsm;twGif;wGif yef;warmhvuf&m Ak'uEmaygif;
&Spfaomif;av;axmifudk &nfrSwfwnf;xm;onfqdk\/ xdkbk&m;rsm;udk
bk&ifhaemifacwfavmufrSm wnfxm;cJhjcif;jzpfonf/ rnfodkYyifjzpfap
ajrmufO;D NrdKU[m Edik if jH cm;om;rsm; pdw0f if;pm;zG,&f mNrdKUa[mif;wpfcjk zpfyg
\/ a&vrf;rsm;ESifh NrdKUwGif;vrf;rsm;udkjyKjyifoifhyg\/ NcHK? EG,fydwfaygif;
rsm;udv
k nf; &Si;f vif;z,f&mS ;oifyh g\/ a&vrf;rsm;ESihf NrdKUwGi;f vrf;rsm;udk
jyKjyifoifhyg\/ NcHK? EG,fydwfaygif;rsm;udkvnf; &Sif;vif;z,f&Sm;oifhyg\/
a&S;a&S;uvdk NrKd UwGi;f rSmavSrsm;jzifh avSmcf wfomG ;vmEdik af tmif pDpOfEikd v
f Qif
Edik if jH cm;aiGrsm;pGm&rnfjzpfyg\/ tjrwfuv
kd ckd sifvsifawmh t&if;pdu
k &f ay
rnf/ jrefrmEdik if aH &S;a[mif;,Ofaus;rIXmeonfbmrQrvkyaf y;bJ taumuf
aumufaejcif;udk jyefvnfoHk;oyfoifhyg\/
ajrmufOD;NrdKUa[mif;zGHUNzdK;wdk;wufygap/
a'gufwmoufvGif
Snap Shot Cartoon

26

jrefrmhaMu;oGef;ynmtajccH&m rEav;? wr0wDe,fajr


ebm; Edk0ifbm (6)
jrefrmhkd;&m,Ofaus;rI tarGtESpfrsm;\ wefzdk;BuD;aom ordkif; 0if
kyfwkyHkpHtrsdK;rsdK;tm; ESpfaygif;rsm;pGm orkd;us vkyfudkifvsuf&Sd aom
a'otjzpf wpf E d k i f i H v H k ; rS aMu;xnf y p n f ; trsd K ;pH k ,aeY x d w d k i f
aMu;oGef;vuf&m? tEkynmoGef;xnfrsm;xkwfvkyfaecJh&onf/ tdEd,
odkY ay;ydkY&aom OD;*dktifum\ aMu;acgif;avmif;BuD;uvnf; wr0wD
&yfuGufxJ&Sd awmifqifwJausmif;wdkuf pepfwusoGef;vkyfNyD;rS o,f
aqmifoGmcJhjcif;jzpfonf/ wr0wD&yfuGufwGif a&S;kd;tpOftvm vuf
qifhurf; urmESifh,SOfEdkifaom ynm&SifwkdY&SdaeqJ? vufqifhtarG
jzefaY 0&,laeqJjzpf&m? a&S;a[mif;aMu;kyf trsdK;rsdK;tm;wpfax&mwnf;
cGJr&? jcm;r&atmifvuf&myHkpH wpfxyfwnf;yHkazmfoGef;xkEdkifMuojzifh
aMu;xnfudk Edkifeif;uRrf;usifvsuf&Sdonf/ teD;pyfqHk;om"u tjzpf
rEav;r[mrkedbk&m;BuD;rS aMu;pnfawmfBuD;? aMu;armif;BuD;? (vGefcJh
aom ESp(f 20)ausmfu rEav;usKH;axmifw
h iG f xm;&Szd ;l aomAdv
k cf sKyfatmif
qef; jrif;pD;aMu;kyfBuD;? ,ckz,f&Sm;cH&NyD? xdkaMu;kyftm; jyefvnf
&SmazGMu&ef vdktyfayNyD/) wdkYu vlodxif&Sm;cJh&onf/ yHkpHBuD;rm;aom
kyfwkrsm;tjyif ao;i,faom kyfwkyHkpHrsm;pGmudkyg wr0wDrSm aeYpOf
xGuf&SdaeqJjzpfonf/

cufawmh cufukefygNyDAsm/ 'Drdkua&pDEkdifiH


wdkif;rSm tkyfcsKyfa&;tzGJUtpnf;awGtaeeJY w&m;
Oya'pd;k rk;d a&;twGuf &JwyfzUJG 0ifawGuykd J wm0efay;
&wmr[kwfvm;/ uRefawmfwdkYEkdifiHrSmawmh &Jqdk&if
ody*f krpdu
k cf sifMubl;/ raMumufb;l ayghAsm/ tJ ppf
wyfqdk&ifawmh ]NzHK}Muw,f/ 'gu bmaMumifhvJ
qd k a wmh o rk d i f ; eJ Y c sD o As/ e,f c sJ U vuf a tmuf r S m
uRefawmfwdkYEkdifiHa&mufaewkef;u jynfolvlxkudk
ESdyfuGyfzdkY&nf&G,fcsufeJY ykvdyf(Police)tzGJUudk zGJUcJh
wmuvm;/ 'DawmhtJ'Dykvdyfu ocifhtvdkvdkufNyD;
qif;&Jom;eif;jym;awGukd aumif;aumif;ESyd u
f yG cf w
hJ m
aygh/ *syefacwfusjyefawmhvJ uifaywdik (f ppfyv
k yd )f
tzGJUu b,favmuf&GHrkef;p&maumif;ovJ/ jrefrmh
vGwv
f yfa&;twGuf vQKUd 0Suzf UJG pnf;xm;wJh awmfveS f
a&;orm; ajymufusm;ppfonfawGudk rdvdkYuawmh
racsmifbl;yJ/ xkyfwef;rSm aZmufxdk;qGJwmwdkY
vufonf;udk tpdrf;vdkufcGmwmwdkY? ajcom;vHk;udk
opfom;rsOf;vHk;eJYvSdrfhwmwdkY tpHkygyJAsm/ 'Dawmh
e,fcsJUvufudkifwkwf ykvdyfudkvnf;&GHwmyJ? *syefuif
aywdkif(ppfykvdyf)udkvnf; atmhESvHk;emwmyJ/ aemuf
vGwv
f yfa&;&p jrefrmEkid if rH mS zGUJ cJw
h hJ ykvyd u
f sjyefawmh
vnf; enf;enf;ajymif;vJvmwmuvGv
J Ykd odyrf xl;
vSygbl;/
'Dbufyikd ;f rSm jrefrmEkid if &H w
J yfzUJG qdNk y;D ajymif;
vJzUJG pnf;cJw
h ,f/ rlawG? pepfawGjyifw,f? &Jusihf
0wftyg; (70)qdkNyD; owfrSwfusifh BuHaexdkif
apcJw
h ,f/ w&m;Oya'pd;k rk;d zdeYk YJ &yf&mG at;csr;f om
,mzdkY wm0efay;cH&w,f/ tm;vHk;taumif;csnf;
vdkY rajymvdkygbl;/ aAGazmufwJhvlawGvnf; &Sdawmh&Sdao;wmaygh/
xm;yg/ 'gu tpOftqufjzpfvmcJhwJh &Jordkif;tusOf;yg/ 'DaeY
acwf? 'Dru
dk a&pDacwfrmS ppfwyfu Ekid if u
H muG,af &;eJY jynfwiG ;f aomif;
usef;rIESdrfeif;a&;yJ vkyfawmhw,f? t&ifuvdk [dkae&mvnf; ppfwyf?
'Dae&mvnf; ppfwyfacwfr[kwfbl;av/ &JwyfzGJU[m w&m;Oya'udk
av;pm;vdu
k ef mwJh jynfot
l rsm;pk&UJ rdwaf qGjzpfayr,fh Oya'udo
k &d ufeYJ
usL;vGefMuolawGtwGufawmh &efoljzpfaeawmhwmygyJ/
tck uRefawmfwdkYEkdifiH[m 'Drdkua&pDvrf;aMumif;ay: a&mufvm
ygNyD/ vGwfvyfpGmajymqdka&;om;cGifh? Nidrf;csrf;pGmpka0;cGifheJY pDwef; vSnfh
vnfcGifhawG cGifhjyKwJhOya'awG xkwfjyefay;NyD;NyD/ tJOya'qdkvdkY ajym&
OD;r,fAsm/ tJ'x
D w
k jf yefvu
kd w
f hJ Oya'twdik ;f vkyzf u
Ykd ikd zf Ykd ajymqdzk t
Ykd wGuf
b,fvdkvkyf&r,f? b,frSm avQmufvTmwif&r,f? b,folUcGifhjyKcsufudk
b,fvdkyHkpHrSm jznfhpGufa&;om;NyD; b,fES&uf BudKwifwifjy&r,fqdkwJh
enf;Oya'qdkwm uyfygvmwmyJaygh/ tJ'Dtwdkif; vkyf&r,favAsm/
wpfavmu *sme,fwpfapmifrmS zwfvu
kd &f w,f/ zGUJ pnf;yHt
k ajccHOya'u

wr0wD&yfuu
G rf S xGu&f o
dS rQ
aMu;xnf ? aMu;k y f r sm;jzpf a om
bk&m;ykH? AdkvfcsKyfyHk(AdkvfcsKyfatmif
qef ; rS v G J wjcm;Ad k v f c sKyf r sm;
aMu;kyfESifh jrwfEdk;pGm rSwfwrf;
wifEdkifjcif;r&Sdao;onfrSmvnf;
urmYtHzG,fyifjzpf\) a':atmif
qef;pkMunfyHk? pdefaA'gyHk? t*
om0uESpfyg;yHk? t&SiftmeEmyHk?
rif;uGe;f q&mawmfy?kH rd;k ukwq
f &m
awmfyHk? 0dZmyHk? aZmf*sD yHk? bdk;rif;
acgifyHk? bdk;bdk;atmifyHkrS tp
[oFm? usm;? cGyaf 'gif;? acG; NcaoF?h
usm;opf? ewforD;? &aoh? acgif;
avmif;? qif? jrif;? uRJ? EGm;? e*g;
ponfjzifh yHpk t
H rsdK;rsdK;xkvyk af eMu
onf/ aMu;oGef;ynm&Sif BuD;rsm;
pGmESihf tajcwnfvsuf vufcpm;?
vufoifwynfhrsm;pGmwdkYESifh pm;
0wfaea&;udp&yfxJ kef;uefaeMu&onfh rEav; vufvkyfvufpm;
tvkyform;wdkY\ cdk;em;&m&yf0ef;wpfckvnf;jzpfonf/ aeYpm;cusyf
(2000)rSusyf (6000)usyf (8000) txdtpm;pm;&Sdonf/ "mwfyHk
jrifawGU&aom a&S;a[mif;bk&m; (4) qlyHkawmfrSm NrdKUe,frSrSmxm;aom
tif;0acwfvuf&mrsm;jzpfNyD; ZrKywdcRwfcef; aMu;kyfwkwdkYjzpfonf/
wpf q l v Qif (18)aytjrif h & S d uk e f u sp&d w f w pf q l v Qif usyf o d e f ;
(50)&So
d nf[k aMu;oGe;f q&mrS&iS ;f jyonf/ tjcm;"mwfykH aMu;roGe;f rD
rD;jzifyh akH vmif;Edik &f ef kyw
f yk pkH H rsm;tm;yHpk t
H rsdK;rsdK; ajrom;rGr;f rHMu&onf/
wr0wD&yfuu
G rf mS &Sad om aMu;vkyif ef;rsm;tm; urmvSn{hf nfo
h nfrsm;u
vnf; pdwf0ifwpm;? avhvmMunfhIaeMuonf/ pGJrufpzG,fjzpfaom
aMu;xnfrsm;udv
k nf; 0,f,o
l mG ;Muojzifh jrefrmhvuf&maMu; kyw
f rk sm;
pGmvnf; EdkifiHrsm;pGmodkY pD;qif;jzwfoef;aeMu&onf/

vGwfvyfpGmpka0;cGifheJY pDwef;vSnfhvnfcGifhjyKay;vdkufNyDqdkNyD; NrdKUe,f&J


wyfzUJG rSL;qDrmS cGijhf yKcsufwif&wmqdak wmh NrdKUe,f&w
J yfzUJG rSL;[m Oya'&JU
tay: a&mufaew,fqykd /J Oya'&JUtxufrmS b,forl rS &Sb
d ;l qdNk yD; ajym
wmwjcm; vkyw
f mwpfvjJG zpfaew,fvYkd a&;xm;wmzwfvu
kd &f w,f/ aMomf
awmfawmfem;a0;ygvm;/ Oya'twdkif;vkyfzdkY enf;Oya'&Sdw,fqdkwm
av;awmifrodbJ *sme,frmS tvG,af &;vdu
k w
f m tHph &myJAsm/ tjyifa&muf
ukefNyD vdk&if;udkquf&atmif/
rMumao;wJh &ufydkif;wkef;u aejynfawmfcdkifxJu 0JBuD;&GmrSm
jzpfcJhwJhowif;udk zwf&awmh tawmfhudkwkefvIyfoGm;&w,fAs/ w&m;cH
vmzrf;wJh ,leDazmif;0wf &JwyfzGJU0ifawGudk ]olcdk;}vdkY atmfvdkatmf
]"m;jy}vdkY atmfvdkatmf rrmoif;qdkwJh trsKd;orD;u0wfxm;wJh xrDudk
vlyHktv,fcRwfcsNyD; rk'drf;usifhygw,fvdkY atmfvdkatmf? rD; rD; dIUw,fvdkY

vufrt&G,f oQio
f 0D vd&[EmyHu
k av;rStp vlUwpf&yfpm ol&
wDewfrrd ,ft&G,x
f d aps;uGux
f J a&mif;wrf;0ifaMu;xnfwu
Ykd kd rEav;
wr0wDwGifxkvkyf&NyD;rS bk&m;BuD;? a&Twd*Hkponfh a&mif; wrf;0ifaps;
uGurf sm;qDoYkd aeYpOfyaYkd y;ae&aomaMu;ky?f aMu;xnf? aMu;oGe;f vuf&m
tpHrk mS jynfwiG ;f rSmomrubJ Edik if rH sm;pGmxdwikd f tqifq
h ifjh zwfoef;ae&
qJjzpfonf/ aMu;xnfrmS cdik cf ef
Y rysufp;D Edik o
f nfh tjyifEpS af ygif; y&dap'
Mum&Sno
f mG ;onfw
h ikd f acwfumvwpfc\
k trSwt
f om;? txdr;f trSw?f
jyefajymif;atmufarhzG,f? cefYrSef;yHkazmfp&mjy,k*frsm;tjzpf aESmif;vlwdkY
tpOfwpdu
k w
f efz;kd xm;&m oauFwrsm;vnf; jzpfMu&ojzifh a&mif;wrf;0if?
vlBudKufrsm;ae&qJ oufrJhypnf;rsdK;jzpfaecJhonf/
'Hk;usnf(ebm;)

toH u s,f e J Y atmf w ,f q d k y J / tJ ' D a wmh


&G m ol & G m om; oH k ; &mavmuf 0d k i f ; vmNyD ;
,l e D a zmif ; 0wf x m;wJ h wm0ef 0w & m;
vmaqmif&u
G w
f hJ &JwyfzUJG 0ifawGukd wkwef YJ u
kd ?f
"m;eJYxdk;MuowJh/ 'g[m usL;vGef olawG
Zmwfwdkufxm;wJhudpvdkY ajym&vdrfh r,f/
&nf&G,fcsuf&Sd&SdeJY vkyfMuwmyg/ Mum;vdkYrS
rawmf jrifvdkYrSraumif;wJh tjzpfyJAs/ 'Dxuf
qdk;wmu tJ'D&JwyfzGJU0ifawG &GmjyifxGufr&
atmif 0dik ;f xm;Muao;qdyk /J awmfao;wmaygh/
&JawGuygvmwJh aoewfeJY rypfvdkYombJ/
aemufNyD; 0dkif;dkufxdk;ckwfwJh w&m;cHawG
xGuaf jy;MuowJ/h aemufrS jyeftzrf;cHw,fvYkd
od&w,f/ uRefawmft
h aeeJaY wmhAsm 'Dvrkd jzpf
oifh rjzpfxu
dk w
f u
hJ pd / vltyk pf ek YJ w&m;rJ0h ikd ;f
vkyfwJhtjzpf[m [dk (88)ckESpfu tusifhqdk;
awGrsm; ygvmavovm;vdkY awG;rdw,f/
'gaMumifh w&m;cHawGudk jrefjrefppf? jrefjref
pD & if c suf c sNyD ; xd x d a &muf a &muf tjypf a y;zd k Y v d k
wmuawmhtrSefyJ/ b,fvdktjypf ay;w,fqdk wmvnf;
vl x k o d a tmif tus,f w 0if h azmf j yaMunmzd k Y
vnf;vdkw,f/ 'grSaemufxyf 'grsKd;rusL;vGef&JrSm/
pD;yGm;a&;NrdKUawmf &efuek rf mS vnf; 'geJq
Y ifww
l hJ
tjzpfrsKd; BudKMum;BudKMum; Mum;ae&w,f/
Mo*kwfvwkef;u wmarGav;axmifhuefvrf;
ILBC a&SUrSm vrf;&Sif;wm0ef xrf;aqmifaewJh
,mOfxdef;&JESpfa,mufudk jypfrIusL;vGefwJh um;
orm;u paubmeJYxdk;wmwdkY? tJ'DvxJrSmyJ tif;
vsm;uefa&SU urmat;bk&m;vrf;ray:rSm wm0eft& ppfaq;wJh
,mOfxed ;f &Jukd Mark II um;armif;vm wJv
h u
l ppfaq;&aumif;rvm;qdNk y;D
oHk;cgavmuf jyefjyefvmNyD;qJwmwdkY? rwfvwkef;uvnf; wuodkvf
&dyfomvrf;eJY tif;vsm;vrf;rD;yGdKifhrSm vrf;&Sif;ay;aewJh ,mOfxdef;&Judk
,mOfarmif;trsKd;om;wpfOD;u um;&yfNyD; vufoD;eJY qif;xdk;wmwdkY
jzpfcJhw,f/
uRefawmfajymvdkwmu &JudkraMumuf&ifaeyg/ vlvlcsif;yJAsm bm
aMumufp&mvdkovJ/ 'gayr,fh olUwm0efudkawmh av;pm;oifhwmaygh/
'Dru
kd a&pDEikd if w
H ikd ;f rSm vlxt
k Mum; pnf;urf;xde;f odr;f zdYk twGuf &Jy&J w
dS m
ppfwyfr&Sdawmhbl;av/ uRefawmfwdkYEkdifiHrSm vltkyfeJY0dkif;0dkif;dkuf 0dkif;0dkif;
tjypfusL;vGeMf uwJt
h usifq
h ;kd BuD; yaysmufomG ;ygrS 'Dru
dk a&pDEidk if jH zpfr,f
xifaMumif;ygAsm/
oufcdkifjrifh

27

a&SUaejzifh ckcHacsycGifhonfh Oya'tcGifhta&;


(2-2-2008)aeYu uRefawmfhxH pmwpfapmifa&mufvmygw,f/
taMumif;t&muawmh (2007)ckESpf? Mo*kwfv avmifpmqDta&;tcif;
uwnf;u zrf;qD;csKyfaESmifcHae&wJh udkrsKd;cifudpyg/ udkrsKd;cifqdkwm
&efuek w
f ikd ;f ? &efuif;NrdKUe,f trsKd;om;'Dru
kd a&pDtzGUJ csKyfOu|yg/ 'Dru
kd a&
pDa&;? vlt
Y cGihf ta&;twGuf rdrEd iS rhf o
d m;pkb0udk rMumcPay;qyfc&hJ wJh
tzGUJ csKyf0if wuf<uolwpfO;D jzpfygw,f/ udrk sK;d cif&UJ ZeD;jzpfol a':cifcif0if;
&JUpmxJrSm 'Dvdka&;om;xm;ygw,f/
udrk sK;d cifukd yk'rf (505)(c)? yk'rf (143)ESihf w&m;pGq
J rkd nfajymygonf/
udkrsKd;cifrS if;trIudkppfaq;vQif rdom;pkESifhrdrdtwGuf Oya'tusKd;
aqmifiSm;&rf;cGifhjyK&ef awmif;qdkaomfvnf; rnfonfhjyefvnfwkHYjyefrIrS
r&&Sdyg/ rdrdtm;trIppfvQifvnf; rnfonfhw&m;kH;wGif trIppfrnfudk
w&m;olBuD;tm; ar;jref;aomfvnf; rnfonfw
h jYHk yefrrI sKd;rS r&&Syd g/ wdus
aom tajzvnf;r&&Syd g/ rdrt
d aeESiahf wmif;qdak om tcsufrsm;r&&Sv
d Qif
trItm; ppfaq;cGifhjyKrnfr[kwfaMumif; w&m;olBuD;tm; ajymMum;cJh
ygonf/
rdrdtaeESifh (2003)ckESpfwGifwpfBudrf? rdrd\rdom;pkrod&SdbJ axmif
wGi;f wGif trIppfaq;rIjyKvkyNf yD; rdrt
d wGujf yefvnfcck aH csy&ef a&SUaeiSm;
&rf;cGirhf jyKbJ axmifwiG ;f trdecYf sccH &hJ Ny;D jzpfaMumif;? rdr\
d rdom;pkrmS axmif
usomG ;onfukd rod&b
dS t
J csi;f csi;f qufo,
G rf o
S m od&&dS aMumif;? oufqikd f
&mtmPmydkifrsm;rSwpfqifh rdom;pktm; qufoG,fcdkif;aomfvnf; quf
oG,rf rI &&Sad Mumif;? ,cktcg xdo
k t
Ydk jzpfrcHEikd af Mumif; rdrw
d rYdk mS tjypfr&Sd
aMumif; vma&mufaomw&m;olBuD;tm; ajymMum;cJhonf/
txufygtcsufrsm;[m pmygtaMumif;t&mwcsKdUyg/ 'Dvkd jzpf&yfrsKd;
rMumcP awGU&wwfygw,f/ udrk sKd;cif&UJ a&SUaeiSm;&rf;cGiu
hf pd [
m omref
yk*dKvfa&;jyem r[kwfygbl;/ jrefrmEdkifiHwnfqJw&m;Oya'&JU Oya'
tcGifhta&;jyemyg/ wnfqJw&m;Oya'jzpfwJh ]]jypfrIqdkif&musifhxkH;
Oya'yk'fr 340(y)rSm w&m;pGJqdkjcif;cH&olu acsycGifh&Sdjcif;eJYywfoufvkdY
tckvdk jy|mef;xm;ygw,f/
tJ'OD ya'jy|mef;csufaMumifh pGypf cJG &H olwikd ;f Oya'uay;tyfxm;wJh
a&SUaejzifh ckcHacsycGifh&Sdw,f/ trsKd;om;acgif;aqmifBuD; AdkvfcsKyfatmif
qef;tygt0if Edik if aH cgif;aqmifrsm;udk vkyBf uHcw
hJ hJ *VKefO;D apmonfyifvQif
w&m;cGif a&SUaeiSm;&rf;cGifh&cJhw,f/ 'geJYywfoufNyD; OD;apmtrI (1948)
ckESpf jrefrmEdkifiHpD&ifxkH;pm (217)rSm ]]jypfrIqdkif&mw&m;Hk;wGif w&m;vdk
a&SUaejzifh xkacscGifhay;xm;onf}}vkdY twdtvif;azmfjyxm;ygw,f/
a&SUaejzifch ck aH csycGi[
hf m Oya'tcGit
hf a&;jrifrh m;wJh twGuaf Mumifh
tJ'DtcGifhta&;udk pGyfpGJcH&olr&cJhvQif jiif;y,fcH&vQif w&m;Oya'pdk;rdk;
a&;udx
k cd u
kd rf mS ygyJ/ bmaMumifv
h q
J akd wmh w&m;H;k [m Oya'jzifh zGUJ pnf;
xm;w,fr[kwfvm;/ Oya'u ESif;tyfxm;wJhtmPmudk vGefqefwJh
vkyf&yfrSeforQ w&m;rJhvkyf&yfawGygyJ/
w&m;enf;vrf;wusjzpfvma&;twGuf w&m;Hk;csKyf&JU w&m;Hk;rsm;
vufprJG mS vnf; twdtusTeMf um;xm;ygw,f/ (1979)ckEpS x
f w
k f w&m;
Hk;rsm;vufpGJpmydk'f (455)(1)rSm ]]pGyfpGJjcif;cH&oltoD;oD;onf udk,fydkif
tcGit
hf a&;t& a&SUaejzifx
h ak csyikd cf iG &hf o
dS nf}}vkYd azmfjyxm;NyyD rJ [kwv
f m;/
b,favmuftao;pdwfazmfjyxm;ovJqdk&ifawmh w&m;Hk;rsm;
vufpGJtydk'f (457)udk avhvmMunfh&ifodygvdrfhr,f/ tJ'Dpmydk'frSm ]]ao
'PfxdkufonfhjypfrIESifh pGyfpGJcH&aom qif;&JEGrf;yg;olwkdYtwGuf tpdk;&
p&dwfjzifh w&m;Hk;csKyfa&SUaersm;? okdYwnf;r[kwf a&SUaersm;iSm;&rf;jcif;}}

udpt
wdtusnTeMf um; xm;ygw,f/ qdv
k w
kd muawmh ao'Pfxu
kd o
f ifh
wJh jypfraI wGrmS w&m;cHtaejzifh rdrpd &dwjf zifh a&SUaeriSm;Edik cf v
hJ Qifawmif
EdkifiHawmfu a&SUaeiSm;ay;&r,fqdkwmygyJ/
vdt
k yfvQiu
f ;kd um;&wJh tdE,
d pD&ifx;Hk awGrmS awmh a&SUae a&G;cs,Ef ikd f
cGifhudkyif vrf;nTefxm;ygw,f/ rSwfom;zG,f&mwifjy&vQif olBudKufESpf
oufwahJ &SUaeESihf ckcaH csycGi&hf w
dS ,f/ w&m;olBuD;u w&m;cHimS ;wJah &SUae&JU
tusiphf m&dwu
rkd od wjcm;a&SUaewpfO;D iSm;&rf;zkYd ajymcGirhf &Syd gbl;/ 'Dt
h jyif
rnfonfh w&m;H;k urS w&m;cHtm; a&SUaewpfpw
Hk pfa,mufukd w&m;cHu
vufcH&efqEr&SdbJ iSm;zkdYtwif;t"rwdkufwGef;EdkifwJh tmPmr&Sdbl;vkdY
azmfjyxm;ygonf/
qif;&JEGrf;yg;wJh w&m;cHrsm;twGuf tpdk;&p&dwfjzifhiSm;ay; wJha&SU
ae[m t&nftcsi;f nHw
h ahJ &SUaejzpfaMumif; awGUvmvQiv
f nf; w&m;H;k u
onftwdik ;f qufNy;D pcef;roGm;bl;/ w&m;rQwrItwGuf vkyo
f uf&ifrh &I w
dS hJ
w&m;olBuD;uyifoufaoudk jyefvSefppfar;oifhaMumif;yif pD&ifxkH;jyK
xm;Muygw,f/
jypfrIqdkif&musifhxkH;Oya'yk'fr 340(y)yg jy|mef;csuf[m w&m;cGif

twGufom &nf&G,fwmr[kwfygbl;/ tcsKyfxJwGif &SdaecdkufrSmvnf;


if;a&SUaeeJY tquftoG,fjyKvkyfNyD; ckcHacsyEdkifa&;twGuf BudKwifjyif
qifEdkif&efxdkufwefwJhtcGifhta&; &&SdapoifhaMumif;vnf; Tefjyxm;
ygw,f/
trSefwu,fuvnf; oufqdkif&mw&m;olBuD;&JU cGifhjyKcsufr&&SdbJ
EdkifiHom;wpfOD;udk ESpfq,fhav;em&DxufausmfvGefNyD; csKyfaESmifjcif;
rjyKEdkifbl;/ pkHprf;axmufvSrf;jcif; (24)em&DtwGif; rNyD;qkH;onfh tcgrSm
awmh &Jt&m&Sdu &mZ0wfw&m;olBuD;xHwifykdY&r,f/ &mZ0wfw&m;
olBuD;uom owfrSwfxm;wJh Oya'twdkif; umvtydkif;tjcm;ESifh csKyf
aESmifxm;cGifhjyKEdkifygw,f/
(24) em&DMumNyD;wJhaemufrSawmh pGyfpGJcH&ol[m w&m;Hk;a&SU okdY
a&mufvmwJhtwGuf ckcHacsycGifh&vmNyD; jzpfygw,f/ 'gaMumifh &Ju
pGypf cJG &H olukd pGcJ sufjyKvky
f w&m;pGw
J ifyo
Ydk nf jzpfap? rwifyo
Ydk nfjzpfap
w&m;cH&JUa&SUaetm; w&m;cHudk 0ifa&mufawGUqkHcGifh ay;&ygr,f/
csKyfred u
Yf mvtwGi;f uefo
Y wfcsurf sm;udk axmufxm;Ny;D pGypf cJG &H ol&UJ
a&SUae0ifa&mufawGUqk&H ef tcGit
hf a&;&Sw
d ,f/ tJ't
D cGit
hf a&;udk apmfum;
jcif;rSumuG,f&ef w&m;vTwfawmfu rlvblwtmPmudk xdef;odrf;NyD;
0ifa&mufpGufzufcGifh&SdaMumif; avhvmrSwfom;&ygw,f/

Oya'uawmh pGypf cJG &H rItwGuf a&SUaeiSm;cGiahf y;xm;w,f/ a&SUaeESihf


vnf; awGUcGifhay;xm;ygw,f/ &JvufpGJ'kwd,wGJtydk'f (1198) (3)t&
]]a&SUaea&SU&yfrsm;onf &JtcsKyf&SdtcsKyfom;ESifh aexGufae0ifpyfMum;
umvtwGif; tcsKyfpcef;apmifh wm0ef&Sd&J\cGifhjyKcsufjzifh awGUqkHpum;
ajymcGifh&Sdw,f/ tu,fpcef;rSL;cGifhjyKcsuf&vQif tcsKyfom;tm; tcsKyf
cef;wGif;rSxkwf awGUqkHpum;ajymcGifh&Sdygw,f/
'DvdkyJ tusOf;axmifvufpGJ twGJ (1)? tydk'f (790) t& ]]a&SUae
rsm;onf tusOf;axmif&SdtrIppfaq;qJ tusOf;om;tm; awGUqkHvdkygu
axmift&m&SdjrifEdkif rMum;Edkifaomae&mwGif awGUqkHcGifh&Sdygw,f/
tckawmh tcsKyfcH? tusOf;cHae&wJh udkrsKd;cifvdkEdkifiHa&; ,HkMunf
csuf&SdaeolawGtwGuf a&SUaeiSm;&rf;cGifhtygt0if Oya'tcGifhta&;awG
b,fa&mufaeNyDv/J 'Dar;cGe;f &JUtajzuawmh w&m;rQwrItwGuf w&m;
Oya'pdk;rdk;a&; 0dkif;0ef;BudK;yrf;MuzkdY vdktyfygaMumif; ajymyg&ap/ w&m;
Oya'&JU tumtuG,f jrefrmEdkifiHom;tm;vkH; cHpm;EdkifMuygap/
armifodef;nGefY(aumhu&dwf)

obm0ywf0ef;usifESifhZD0rsKd;pHkrsKd;uGJxdef;odrf;a&;
ynmay;a[majym

urmat;bk&m;vrf;rBuD;ay:wGif ,mOfwpfpD;u
tjcm;um;wpfpD;ukd cg;jzwfwdkuf

todynmay;vkyfief;rsm;
e,fajruGif;qif;aqmif&Gufae

Ekd0ifbm(11)&uf? rGef;vGJ(1)em&Du urmat;bk&m;vrf;rBuD;ay:


wGif urmat;bk&m;bufokdY ,mOfarmif;OD;pef;vGifarmif;ESifvmonfh
tjzLa&mif 'D;em; ,mOftrSwf AA ---- onf ukudKif;rSwfwkdifta&muf
rD;yGdKifhydwfae jyefauGUpOf aemufrSarmif;ESifvmonfh ,mOfarmif;
OD;rsKd;jrifhqef; armif;ESifvmonfh cs,f&DteDa&mif trSwf 3C^--- u
'D;em;,mOftm; cg;v,fujdk zwfwu
kd rf &d m ,mOfrmS yufvufvefwrd ;f arSmuf
wifarmifaiG(oefvsif)
oGm;onfukdawGU&pOf(yHk)/

&efukef Ekd0ifbm (14)


&efukefwmarGNrdKUe,f jyefMum;a&;ESifhjynfolUqufqHa&;OD;pD;XmerS
OD;pD;rSL;ESifh 0efxrf;rsm;onf Ekd0ifbmv (13) &ufaeYu trSwf(5)
tajccHynmrlvwef;ausmif;odkY todynmay;a&;vkyfief;rsm; uGif;qif;
aqmif&GufcJhonf/
a&S;OD;pGm OD;pD;rSL; a':vSvSjrifhu ausmif;om;^ausmif;olrsm;tm;
]]vlawmf?vlaumif;}}acgif;pOfjzifh a[majymcJhNyD;aemuf rl;,pfqefYusif
a&; ynmay;pmapmif? usef;rma&;ynmay;? om,mIcif;wkdYjynfwGif;
eH&u
H yfpmapmifrsm;ESihf e,fajrvIy&f mS ;rIrw
S w
f rf;"mwfyrkH sm;ukd jyocJh onf/
ausmif ; tk y f q &mBuD ; OD ; uk d & D u eH & H u yf p mapmif r sm;ES i f h e,f a jr
vIy&f mS ;rI"mwfyykH gtaMumif;t&mrsm;ukd xyfqif&h iS v
f if;ajymMum;cJo
h nf/
xkdYaemuf ausmif;om;^ausmif;olrsm;rS jyef^qufpmMunhfwkdufrS
pkd;pHxkduf
pmtkyfrsm;ukd pmzwfcef;twGif; avhvmcJhMuonf/

opfawmOD;pD;Xme obm0ywf0ef;usifESifh om;iSufwd&pmefxdef;


odrf;a&;XmecGJ jrpfBuD;em;NrdKUe,f ydawmifab;rJhawmHk;rS BuD;rSL;
a'ocHjynforl sm;tm; obm0ywf0ef;usifEiS hf ZD0rsKd;pHrk sKd;uGx
J ed ;f odr;f a&;
todynmay;a[majymyGJukd atmufwkdbm(28)&uf? eHeuf(9)em&Du
jrpfBuD;em;NrdKUe,f? atmufarmfazmif;aus;&Gm&Sd ESpfcsif;c&pf,meftoif;
awmfausmif;usif;y&m awmtkyfOD;cifarmifaX;ESifh awmtkyfOD;wif0if;
wkdYu tus,fw0ifh &Sif;vif;a[majymMuNyD; wufa&mufvmMuolrsm;
\ aqG;aEG;ar;jref;csufrsm;tay: jyefvnf&Sif;vif;ajzMum;MuaMumif;
xufolatmif
od&onf/

28

tpvmrftzGJYtpnf;

OIC udkjynfwGif;a&;rsm;wGif

0ifa&mufrpGufzuf&efqEjy

Photo : Phoe Khwar

&efukef Edk0ifbm (12)


jrefrmEdkifiHodkYvma&mufrnfh tpvmrftzGJUtpnf; jzpfonfh OIC
udk jrefrmEdkifiH\ jynfwGif;a&;rsm;wGif 0ifa&mufpGufzufjcif; rjyK&ef
oHCmawmfrsm;ESifh Ak'bmom0ifrsm;u Ekd0ifbm (12)&ufaeYu qEjy
awmif;qdkcJhMuonf/
OIC udk,fpm;vS,frsm;u jrefrmEdkifiHodkYvma&mufNyD; tpvmrf
bmom0iftrsm;pkaexdkifonfhNrdKUe,frsm;odkY oGm;a&mufavhvmrnf
qdkjcif;aMumifh ,ckuJhodkY Ak'bmom0ifrsm;u qEjyMujcif;jzpfonf/
qEjyjcif;udk ajrmuf'*kHNrdKUe,fu q&mawmfOL;ygarmuu OD;aqmifcJhNyD;
&cdkifwkdif;&if;om;a&;&m 0efBuD;OD;aZmfat;armifuvnf;tm;ay;cJhonf/
w&m0ifciG jhf yKcsujf zifh qEjycJMh ujcif;jzpfNy;D oHCmawmftyg; (300)ausmEf iS hf
vltiftm; (300) ausmfyg0ifcJhNyD; &ckdifwkdif;&if;om; trsm;pkjzpfonf/
a&Tw*d t
kH a&SUrkcf aMu;oGe;f bk&m;upwif ql;avbk&m;xd vrf;avQmuf
csDwuf qEjycJhMujcif;jzpfonf/
qEjyjcif;ukd tm;ay;cJhonfh &ckdifwkdif;&if;om;a&;&m0efBuD; OD;aZmf
at;armifu ]]OIC uavhvmvmwmukdawmh &ygw,f? vmavh
vmrSvnf;odr,fav? H;k zGirhf mS ukad wmh uRefawmfvufrcHb;l tpk;d &vnf;
vufrcHb;l ? &ckid jf ynfov
l x
l v
k nf;vufrcHb;l ? Ak'b
mom wkid ;f &if;om;
rdbjynfolawGuvnf; tvkdr&Sdbl;? vufrcHbl;}}[kajymonf/

qEjyjcif;ukd OD;aqmifonfh q&mawmf OL;ygarmuu OIC uvmNy;D


bmoma&;? jynfwGif;a&;awGukd 0ifa&mufpGufzufwmrsdK; rvkdvm;bl;?
olwkdYuvmNyD; rdwDvmukdoGm;r,f? &ckdifjynfe,fukdoGm;r,f oGm;wJhtcg
olwb
Ykd mom0ifawGudk ar;jref;pHpk rf;Ny;D ? Ak'b
mom0ifawGu vlenf;pkjzpfwhJ
tpvmrfbmom0ifawGukd EkdifvkdvGefrif;um;nOf;yef; owfjzwfw,f
qkdNyD;owif;awGxkwfr,f? ukvor*ukdwifr,f? wifwJhtcgrSm EkdifiH
wumtzGUJ tpnf;awGu apmifMh unfEh idk w
f ,f? jrefrmjynfwiG ;f a&;ukd orw
tygt0if jrefrmzGUJ pnf;yHt
k & ajz&Si;f oGm;rSmyg/ jynfy&JU0ifa&mufpyG zf ufrI
vHk;0tvkdr&Sdbl;? ukvor*jyXmef;xm;wJh vlUtcGifhta&;pmykd'f (30)rSm
wpfEkdifiH&JUjynfwGif;a&;ukd wpfEkdifiHu 0ifa&mufpGufzufjcif;rjyK&bl;qkd
wmeJYvnf; rukdufnDygbl;[k rdefYMum;onf/ q&mawmfOL;ygarmuonf
(2012) ckESpfwGif OIC Hk; vma&mufpkdufxlrnfhta&;udk OD;aqmifqEjy
cJhaomaMumifh &efukefwkdif;? NrdKUe,foHCmhem,utzGJUuvnf; xkwfy,f
jcif;cHcJh&onf/
csDwufqEjy&mwGif yg0ifcJhonfh'*HkNrdKUopfawmifykdif;NrdKUe,fu
&ckid t
f rsdK;om;wpfO;D jzpfonfOh ;D cifa&Tu ]]OIC u vmavhvmwm vnf;
wpfzufapmif;eif;avhvmwm rsm;vGef;w,f? Ak'bmomjrefrmEdkifiHrSmae
xkid f wJo
h al wGtm;vH;k twGuf ta&;BuD;wJu
h pd & yfy?J &ckid v
f rl sKd ;wpfrsKd ;wnf;
twGufr[kwfbl;}}[kajymonf/

]cifAsm;ajymwJhtwdkif;qkd&if 'Drdkua&pDta&;[m awmfawmfus,f


jyefYwJh oabm&SdwmyJ/ av;vnf;av;eufw,f/ ta&;vnf;tifrwef
BuD;wmyJ/ tJovdkcHpm;rdw,f/ bmjzpfvdkYvnf;qdkawmh 'Drdkua&pDa&;
aumif;rS nDGwfa&;&&Sdr,f/ nDGwfa&;aumif;rS Nidrf;csrf;a&;&Sdr,f/
Nidrf;csrf;a&;aumif;rS qdk&S,fvpfa&;aumif;r,f/ urmay:rSm t&if;&Sif
pepfr&SdrS? wpfenf;qdk&&if qkd&S,fvpfpepfawGcsnf; urmay:rSm wnf
aqmufaeMu&if xm0pOfNidrf;csrf;a&;&r,f/ 'Dvkdr[kwfvm;} [k 'Drdku
a&pDjyemrsm;udk pdwf0ifpm;aeaomrdwfaqGu ar;vdkufonf/
][kwfygw,f? xm0pOfNidrf;csrf;a&;[m tqkH;pGefaom &nfrSef;csuf
yJ? Nidrf;csrf;a&;[m taumif;qkH;yJr[kwfvm;? Nidrf;csrf;a&;&SdrS aysmf&Tif
rI&SdrSm r[kwfbl;vm;/ udk,fcsrf;omrI? pdwfcsrf;omrI&SdrSm r[kwfvm;/
udk,fhjynfwGif;taeeJY MunfhMunfh? urmhta&;eJYMunfhMunfh? xm0pOf
Nidrf;csrf;a&;qkdwmawmh taumif;qkH;ayghAsm? wpfurmvkH;rSm ppfqdkwm
vkH;0r&Sd&bJ at;csrf;om,maewJh oabmudk;As}
]'gupmtkyfxJrSm a&;om;azmfjyxm;oabmw&m;r[kwfvm;/ cif
Asm;ajymovkd ajym&wmav}/ ][kwfygw,f/ pmtkyfxJrSmazmfjyxm;wm
ygyJ/ uRefawmfvufcHygw,f/ Nidrf;csrf;a&;qdkwmraumif;bl;vm;? cif
Asm;rBudKufbl;vm;}/ aumif;ygw,f? BudKufygw,f? 'gayr,hf wu,fh
vufawGUu ... }/ ]aeOD;As? vufawGUaeOD;As? cPxm;vdkufOD;?
Nidr;f csrf;a&;[m aumif;vnf;aumif;w,f/ BudKufvnf;BudKufw,fq&kd if
tJ'gudkwu,fjzpfvmatmif tm;xkwfBudK;yrf;&rSmayghAs/ r[kwfbl;vm;
'gu &nf&G,fcsufoabmudkajymwmyg/ Nidrf;csrf;a&;&SdrS qdk&S,fvpfpepf
wnfaqmufEkdifrSmudk;As/ urmay:rSm t&if;&Sifpepfqdkwmr&SdrS qdk&S,f
vpfpepfudk wpfurmvkH;wnfaqmufaeMurS? xm0pOfNidrf;csrf;a&;qdk
wm&rSmudk;As}
]'Dvkdqdk&if cifAsm;ajymovdk 'Drdkua&pDu pNyD;aumif;&rSm? 'grS
qk&d ,
S v
f pfpepfa&;wd?Yk xm0pOfNidr;f csrf;a&;wdaYk &mufvmrSmud;k / 'Dvv
kd m;}/
][kwfw,f? 'gaMumifh'Drdkua&pDa&;udk onfavmufMumatmifvdyfywf
vnfvmwJhtxda&mufatmif aqG;aEG;vmMu&wmaygh/ olajyrSxm0pOf
Nidrf;csrf;a&;qdkwma0;vdkY}
][kwfw,favAs? 'Drdkua&pDa&;[m t&if;cHudk? 'Drdkua&pDnDGwf
a&;? Nidrf;csrf;a&;? qkd&S,fvpfa&;ygvdkY ajyvnfatmif ajz&Sif;Mu&r,fh
jyemtpOfudk azmfjyvmcJhMuwmyJ}/
]Nidrf;csrf;a&; qdk&S,fvpfa&; xm0pOfNidrf;csrf;a&;udkxm;vdkufygOD;/
aemufrS apm'uwufr,f/ tck 'Drdkua&pDa&;? nDGwfa&;eJYywfouf
vdkY r&Sif;wmav;awG&Sdaeao;w,f}/
]r&Sif;wm&Sdaeao;&if &Sif;oGm;atmifvkyfMu&rSmaygh/ Munfvif
vmatmif aqG;aEG;Mu&rSmaygh}/ ]cifAsm;u ajymw,f? 'Drdkua&pDa&;
aumif;rS nDGwfa&;&Sdr,fvdkY ajymw,f}/ ][kwfw,fAs? 'Drdkua&pDa&;

aumif;rS nDGwfa&;&Sdr,f/ 'guoabmw&m;/ 'gudk wpfcg tEkvkH


y$$#dvkH? tjyeftvSef jyefawG;Munfhcsifao;w,f/ nDGwfa&;&SdaeNyDqdk&if
vnf; 'Dru
kd a&pDa&;raumif;ao;vd?Yk tJ'v
D v
kd nf; ,lMunfch siaf o; w,f}/
]Nidrf;csrf;a&;? qkd&S,fvpfa&;ua&m ... }/
]aeOD;As ravmeJYOD;/ 'gu t&if;cHawGajyoGm;&if tvkdvkda&muf
vmygvdrfhr,f/ tpOfvdkufpOf;pm;Mu&atmifyg/ tajccHupqif;NyD;
txufwuf&wmaumif;w,f/ Nidrf;csrf;a&;&SdrS qdk&S,fvpfa&;aumif;
r,f/ 'gxm;vdkufOD;/ nDGwfa&;aumif;rS Nidrf;csrf;a&;&Sdaew,fqdk&if
nDw
G af &;aumif;aevdYk wpfcg rNidr;f csrf;aeao;bl;qd&k ifvnf; nDw
G f
a&;raumif;ao;vkdY? tJovdk,lMunfh&rSmudk;/ 'gawGxm;vdkufygOD;/ 'Drdk
ua&pDa&;eJY nDGwfa&;yJ&Sif;oGm;atmif ar;OD;av}/ ]r&Sif;wmu
uRefawmfem;rvnfao;wmu nDGwfa&;qdkwmrSm t&if;&Sifbufom;
awGeJYnDGwf&rSmvm;As/ &efoleJYnDGwf&rSmvm;As} ][kwfNyD? BudKufNyD/
ar;cGef;uaumif;w,f/ tJ'Dar;cGef;udk uRefawmfuxyf&Sif;atmifvkyf
csifao;w,f/ t&if;&Sifvm;/ t&if;&Sifbufom;vm;}/ ]t&if;&Sifa&m?
t&if;&Sifbufom;a&mAsm/
rvkdcsifbl;/ tukefyJ}/
][kwfNyD? &Sif;NyD? uRef
awmfwdkYu ar;cGef;eJYtajz
&Sm&atmif? trSef&atmif
&SmMu&atmif? rdvdEenf;
ayghAsm/ [J ... [J cifAsm;bmaMumifh
nDGwfa&;vdkcsifwmvJ/ b,frleJY nD
Gwfa&;,lrSmvJ/ yxr[mt&if ajz
Munfh&atmif}/ ]bmaMumifhnDGwfa&;
vnf;qkdawmh ...}/
]rsufjcnfrjywfeJYav/ uRefawmfwdkY
vGwfvyfa&;r&cifwkef;u vGwfvyfa&;
wd k u f y G J a cwf u bmud k & nf r S e f ; cJ h M uovJ /
tvkyo
f rm;? v,form;? ausmif;om;? ynm&Sirf sm;? nDw
G af oG;pnf;cJw
h hJ
(1300)jynfhta&;awmfykH? zufqpfawmfvSefa&;awGwkef;u bm&nfrSef;
csufcJhMuovJ? pOf;pm;MunhfygOD;? qkd&S,fvpfa&;r[kwfbl;vm;As}/
][kww
f ,f [kww
f ,f qd&k ,
S v
f pfa&;} ]'gjzif&h iS ;f om;yJ? qd&k ,
S v
f pfa&;rlv
&nfrSef;csufaMumifh nDGwfa&;vkdcsifaMumif;yJAs/ tJ'gudkarhvdkYrjzpfbl;/
'grsufjcnfjywf&if tukefaysmufukefr,f/ qdk&S,fvpfpepfudk b,folu
vdkcsifovJ/ tJ'gawmh jrefjrefajz? jrefjrefrajzEdkif&if EdkifiHa&;pdwfr&Sd
bl;vdkY owfrSwf&vdrfhr,f}/
]jynfoluayghAs}
]cifAsm;rqdk;bl;yJ/ uRefawmfu enf;enf;xyfjznfhcsifw,f/ tzd

(2012) ckESpftwGif;uvnf; jreffrmEkdifiHwGif OIC Hk;pkdufxlrnf


qkjd cif;aMumifh oHCmawmfrsm;ESiAhf 'k b
mom0ifrsm;u wpfceJ uf uefu
Y u
G f
qEjycJhMuao;onf/ OIC ukd,fpm;vS,frsm;onf Ekd0ifbm (14)&ufaeY
wGif jrefrmEkdifiHokdYa&muf&SdrnfjzpfNyD; tpkd;&tzGJU0ifrsm;ESifh trsdK;om;
'Drkdua&pDtzGJUcsKyfOu| a':atmifqef;pkMunfwkdYESifhawGUqHkrnfjzpfonfh
tjyif rMumao;cifuy#dyursm;jzpfyGm;cJhonfha'orsm;okdY oGm;a&muf
rnf[o
k wif;rsm;xGuaf y:aeonf/ a':atmifqef;pkMunfu Ak'b
mom
0ifrsm;onf tpvmrfbmom0ifrsm;ukd owfjzwfaeonfqjdk cif;rSmr[kwf
aMumif;? atmufwb
dk mvtwGi;f u oGm;a&mufco
hJ nfh Oa&myc&D;pOfwiG t
f
d pf m;vS,rf sm;ESihf jrefrmtpk;d &
wdtvif;xkwaf jymcJNh yD;jzpfonf/ OIC uk,
wkdY\aqG;aEG;rIrsm;ukd apmifhMunhfqEjyolrsm;u xyfrHqEjyoGm;&ef&Sd
aMumif;od&onf/ OIC ukd,fpm;vS,ftzGJUrsm; jrefrmEkdifiHokdYqkdufa&muf
onfhaeYwGifvnf; &efukeftjynfjynfqkdif&m avqdyfqEjycJhaMumif;
apmzkd;cGm;
vnf;od&Sd&onf/

ESdyfcHjynfol? t&if;&Siftpdk;&atmufrSm tzdESdyfcHae&wJh jynfol?


tJ'g qdktajzxGufNyDyJ}/ ]bmAs}/
]tajzxGufNyDyJ? jynfoleJYnDGwfa&;,laygh}/ ]bmAs}/ ]jynfoludk
'Drdkua&pDvufeufwyfqifay;aygh/ jynfoludk 'Drdkua&pDay;wm[m
nDGwfa&;aygh}/ ]jynfolxJrSm t&if;&Sifygaew,fAs/ olYudk'Drdkua&pD
ay;vdkY b,fjzpfrSmvJ/ cifAsm;[mu ... }/
]jynfolxJrSm t&if;&Sifrygbl;/ t&if;&SifjynfolvdkYvnf; rac:yg
bl;/ cifAsm;u vltkyfxJ cJeJYypfrvdkYvm;/ vltkyfxJu qGJxkwfNyD;rS
cifAsm;ypfcsifwJholypfygav/ jynfolu qkd&S,fvpfpepf&JU rdwfaqGyJAs/
cifAsm;jynfoleJY nDGwf&rSmaygh}/
'*kefwm&m
(20-1-1970)IUaxmifh*sme,f

29

ou&mZf (838)? (at'D? 1476)ckwGif &mrm"dywdrif;BuD;("rapwD


rif;BuD;)onf '*kHqHawmf&Sifudk ylaZmftHhaomiSm acgif;avmif;BuD;oGef;
oDwif;uRwfvqef; (8)&uf (5)aw;aeY jym'fa&TabmifpD;awmfrl
NyD;vQif rsm;pGmaom avStaygif; NcH&
H '*kNH rdKUodx
Yk u
G o
f nf/ oDwif;uRwf
vqef; (13)&uf (3)aeY '*kNH rdKUodaYk &muf &mwrmef;oif;abm pD;aom
rax&fwusdyfwpfOD;wdkYudkyifh txl;xl;aom ypnf;abmZOfwdkYjzifh vSL
'gef;ylaZmf ae&mausmif;odkY jyefaponf/ xkdYaemufrS (3)&ufywfvkH;
yGo
J bifBuD;rsm;cH acgif;avmif;BuD;udk apwDawmftjyifoYkd wifvLS onf/
uvsmPDrGefausmufpm jrefrmjyef? cifBuD;azsmf/
"rapwDrif;onf ou&mZf (751) (at'D 1389)ck? wevFmaeY
jypvufvljzpfonf/ touf (41)ESpf (at'D 1437)wGif rif;jzpfonf/
rif;pnf;pdrf (27)ESpf (at'D 1464) touf(75)ESpfwGif tedpa&muf&
avonf/ "rapwDrif;vnf; ukodkvfuHaumif;rI ra&wGufEdkifaom
apwDqif;wkawmfvLS avonf/ '*kq
H aH wmf&iS af &Tarma"mbk&m;wdu
Yk kd tkyf
tay:vTrf;vkyfNyD;rSvQif xD;cs&moDuonf? ajrwdkifatmif a&Tcs
yd#uwfpmudkvnf; trsm;jyKpk&onf/wpfodef;&Spfaomif;aomaMu;udk
vnf; acgif;avmif;oGef; wifvSL&onf/
(rGef&mZ0ifawmfBuD;-ayrl)
Its weight was 3,000 tulas or 120,000 viss. It measured 8 cubits at the mouth and 12 in height. At the beginning of the 17th
century the Portuguese adventurer, Philip de Brito, Nicote, alias
Morg Zinga, who held his court at syriam, among his of her acts of
vandalism, removed this huge bell and put it on board a ship which
sank with its sacrilegious cargo at Dobon near Rangoon.
Taw Sein Ko "Some Remarks on
the Kalayani Inscription"
Indian Antiquity, Vol 24, 1896
p.332

"rapwDacgif;avmif; q,f,la&;vkyfief;onf ta&;BuD;vkyfief;


wm0efrsm;wGifyg0ifaMumif;/
OD;ausmfqef;
jynfaxmifpk0efBuD;? ,Ofaus;rI0efBuD;Xme/
,Ofaus;rI0efBuD;Xme? ESpf(60)jynfhtcrf;tem;wGif
ajymMum;aomrdefYcGef;/(29? rwf? 2012)
"rapwDacgif;avmif;awmftm; jynfyEdik if u
H rk P
rD S ulnu
D ,fq,f
ay;rnfqo
kd nfukd 0efBuD;XmerS cGirhf jyKao;ojzifh q,fpEk pS rf sm;pGm apmifh
pm;cJh&onfqdkonfhudp rSefuefygovm;/
OD;vSarmif
jynfolYvTwfawmfudk,fpm;vS,frGefjynfe,f? acsmif;qkHNrdKUe,f
(2? Mo*kwf? 2013 wGifusif;yaom yxrtBudrf
jynfolYvTwfawmfowrykHrSeftpnf;ta0; (2)&ufajrmufaeY)

"rapwDacgi;f avmif;Bu;D udq


k ,f,al wmhrnf[o
k wif;rsm;xGuaf y:vmNy;D aemuf *,uf
rsm;pGm du
k cf wfvmcJo
h nf/ xdo
k jYkd zpfay:cahJ om *,ufrsm;xJwiG f OD;jrifo
h pl mwrf;zwfy*JG ,ufu
tBuD;rm;qHk;[kqdkEdkifonf/
pmwrf;&SifOD;jrifhol(wr0wD)onftcsuftvufjynfhpHk&efBudK;yrf;wifjyxm;jcif;jzpf
aMumif;vnf;avhvmawGY&Sd&onf/ pmwrf;&Sifu ol\&nf&G,fcsufrSmpOf;pm;oifhonfh
tcsufrsm;jzifh topfjrifMunfUjcif;jzpfEdkifonfhtcsufrsm;udk&SmazGEdkif&efwifjyjcif;? jrefrmhdk;&m
acgif;avmif;oGef;vkyfjcif;twwfynm[k ol\pmwrf;wGifzGifhqdkxm;onf/
pmwrf;&SifonfvTwfawmf\*,ufrsm;udkvnf;xif[yfapcJhonf/

urf;vSrf;onfh ukrPDtaejzifhvnf; aiGaMu;twwfynmjynfhpkH


NyD; tqifoifhjzpfaom ukrPDr[kwfonhftjyif yGJpm;oabmrsdK;om
urf;vSrf;onfhtwGuf ysufjy,foGm;jcif;jzpfaMumif;
OD;oef;aqG
'kwd,0efBuD;? ,Ofaus;rI0efBuD;Xme/

pmwrf;&Sifonf pmaytaxmuftxm;rsm;jzifhvnf; ol\pmwrf;wGif udk;um;


axmufjycJhonf/
ou&mZf (800)jynfhESpfwGif
om;(awmf ) "r a pwD r if ; uk d , f
tav; rdz&k m;ESpyf g;ud,
k t
f av;a&T
csde(f 95)udk a&TyZk eG cf cHG wf qHawmf
&Siaf pwDukd zdeyfawmfuonf a&mif
vQHawmftwdkif; rGrf;rHawmfrlonf/
acgif ; avmif ; BuD ; t0*F t apmuf
aMu;uGif;wdkif;onf (13)aMu;csdef?
(18000) a&Tcsed t
f & (7720)tbd;k
(5000)tcGefawmf(udk)vnf; vSL
awmfrlonf/
(ZrL'DyOaqmif;usrf;? pm6)

a&S;acwf rGev
f rl sdK;wd\
Yk vuf
&mwpfckjzpfaom "rapwDacgif;
avmif; q,f,&l ef tpDtpOf&^dS r&S/d
OD;EdkifxGef;tkH
trsKd ;om;vTwaf wmfu,
k d pf m;vS,f
rGefjynfe,f?
rJqEe,ftrSwf (5)
(9rwf?2012)wGiu
f sif;yaom
yxrtBudrftrsdK;om;vTwfawmf
wwd,ykHrSeftpnf;ta0;
(12)&ufajrmufaeY)
"rapwDacgif;avmif;q,f,l
&eftwGuf pifumylEdkifiHrS SD
Mark International LIP u
tar&duefa':vm (10)oef;cefY
tukeu
f scH oabFmrsm;iSm;&rf;&Sm
azG&efurf;vSr;f xm;ygaMumif;? enf;
ynm? twufynm? ynm&Siftm;?
aiGtiftm;? vdt
k yfaomypn;f ud&d
,mrsm; jynfhpkHrSmomaqmif&GufEdkifrnfjzpf&m tqdkygukrPDrsm;ESifh quf
a':pEmcif
vufnEd idI ;f aqmif&u
G o
f mG ;&ef&ydS gaMumif;/
'kwd,0efBuD;? ,Ofaus;rI0efBuD;Xme/

30

awo[wkvmy&drmPH?
tcsdefokH;axmiftwdkif; t&Snf&Sd
aomuHokyoZdwH?aMu;pifaiGa&m
vsufoGef;vkyftyfaom(0g)wpf
enf;um; uHoky&doOdwH? aMu;pif
jzif h o G e f ; aom r[mC@H a cgif ;
avmif;BuD;udk ... /
uvsmPDausmufpmygVd - ed,
(bk&m;jzLq&mawmf) pm - 160

After, we had seen this, at the left foot of the first stair when
down I turned my face to the left side, and with some Portuguese
which were in my company found, in a fair hall a very large bell,
which we measured, and found to be seven paces and three handbreadths and it is full of letters, from the top to the bottom and so
near together that one toucheth the other, they are very well and
neatly made, but there was no nation that could understand them,
no not the men of Pegu, and they remember not whence nor how it
came thither.
Casparo Balbi's Voyage to Pegu and observation there gathered from his own Italian relation. John Pinkerton, A General collection of the best and most interesting Voyages and travel in parts
of the world. Vol IX London. 1811.pp.400-01.
SOAS Bulletin of Burma Research, Vol. 1, No. 2, Autumn
2003, ISSN 1479-8184.
In one of the corners near the Shwe Dagon Pagoda is the shrine
of the great bell, or Maha Ganda, " the great sweet vioce," fourteen
feet high, over seven and a half feet in diameter, and with metal
fifteen inches thick. It is said to weight over forty-two tons. Pali
inscriptions cover its surface. In 1579 an Italian traveler wrote of
having seen this bell, saying that at that time no one remembered
where it came from, or how it came there; and that "there was no
nation that could understand its inscription."
BELLS: Their History Legends Making and Use, Satis N
Coleman 1878.pp.342.
This story has been told of the great forty-two ton bell. Maha
Ganda but it is a mistake. It was eleven-ton bell that was dropped in
the river.
BELLS: Their History Legends Making and Use, Satis N
Coleman 1878.pp.344.

b&if*su
D v
k m; iZifumonf od*w
Fk & uke;f a&TqaH wmfb&k m;&Siaf pwD
awmfaumif;rIawmfacgif;avmif;BuD;udkcs tajrmufoGef;rnf BuHonf
wGif bk&m;&Sifwefcdk;awmfaMumifh yef;tvGJwGif oabFmESifhwuG epfrGef;
tajrmufroGif;&&SdonfwGif .....
oHvsif&mZ0if? (1925? 11)/
eEb&k ifvufxufwiG f bk&ifah emif\ [Hom0wDEikd if aH wmfBuD; ysuf
okOf;aomtcg iZifumacgif;aqmifaom ay:wl*DwdkYonf yJcl;a'otyg
t0if oHvsif0ef;usifa'oudk vTrf;rdk; apwDykxdk;rsm;udk zsufqD;um
a&TaiGXmyemypn;f rsm;udk ,lMuonf/ acgif;avmif;rsm;ud,
k
l tajrmuf
rsm;oGef;vkyfcJhMuonf/ ay:wl*DwdkYonf a&Twd*kHapwD&Sd "rapwDrif;
acgif;avmif;BuD;udkvnf; oHvsifodkY,laqmif&ef avSay:wifMuonf/
xdkavSjzifh oHvsifbufurf;odkY ul;aomtcg ykZGefawmifacsmif;0wGif
avSuGJ xdkae&mwGif acgif;avmif;BuD;epfjrKyfcJh&onf/
a&Twd*kHokaowepmapmif? ordkif;okaoweXme? 1995? 4/
acgif;avmif;BuD;(pOfu
h ;l rif;acgif;avmif;)udk uke;f awmfay:odYk qGw
J if
aomtcg ausmif;awmfBuD;udk bk&m;'g,um OD;aexGef;\ tbkd;tbGm;
rsm;vnf; yg0ifcJh[kqdkygonf/ odkYjzpf&um; brdsK;bdk;wlqdkonfh pum;
twkdif; OD;aexGef;onf ou&mZf (974)ckuyif a'gykHjrpfxJuscJhonfh
tav;csdeyf
d m (180000)&Sad om "rapwDacgif;avmif;BuD;udk jyefvnf
udk,fwkdifudk,fus q,f,lvdkonfhqE&SdaMumif; od&ygonf/
OD;yk? a&Twd*kHordkif;csKyf? pm (94-95)
a&Twd*kHokaowepmapmif? pm (88-89)

xdak cgif;avmif;awmfBuD;udk ou&mZf (965)ckEpS rf S


(974)twGif; oHvsifNrdKUpm;ukvm; iZifum,loGm;
a'gyk H j rpf x J w G i f usaeonf / a& usaomtcg
aygif;udik ;f ykZeG x
f w
k af uG;BuD; ay:aeao;onf[k ....
armifqk&Sif
&mZmrif;zsm;? "rapwD? ya0PDu? aiGnDyef;
oGef;umxm;onfudk
ukvm;xifpGm? iZifumonf
em0goabFm? wifaqmaqmwGif
a&aMumodkYusonf? a'gykHrSm arsmqkef&w,fvdkY
ajymMuonfrSm ...
jrpfa'gykHonfacsmif;rSm
aiGacgif;avmif; ay:wJhprf;
vl0HarmifESrjyZmwf
In 1480 A.D, Dhammazedi, King of the Mon
People of Burma had a vase bell cast in bronze
and given to the Shwedagone Pagoda in Rangoon
(then Know as Dagon). According to texts of the
time, the bell was cast of (180,000)viss of metal
which included silver and gold as well as copper
and tin: According to the History of Kings, the
height was twelve cubits and the width was eight
cubits. At the same time, King Dhammazedi has a
small bell of 500 viss weight cast and offered to
Buddha.
B.R.PEARN. A History of Rangoon. America
Baptist
Mission. Rangoon. 1935. P. 24. 25.
.... with a large bell made of brass, weighting
3,000 tulas.
B.R.PEARN. A History of Rangoon. American Baptist Mission. Ragoon. 1935.P.

ou&mZf (838)ckESpf oDwif;uRwfvjynfhaeY


&mZm"dywdrif;vSL 'gef;aom acgif;avmif;BuD;onf
aMu;csdefokH;axmif&Sd\[l&m wcsdefonf tb,frQ

"rapwDacgif;avmif;BuD;tav;csdefazmfjycsufrsm;EdIif;,SOfcsuf

t0
ZrL'DyOaqmif;usrf;
8awmif
uvsmPDausmufpm
awmfpdefcdk
8awmif
oefvsif&mZ0if
8awmif
ZrL'DyOaqmif;usrf;rSty tm;vkH;wlnDaom
(3000)&Sdonfqdkaomtcsufjzpfonf/

apmuf
tav;csdef(ydm)
13awmif
1800
120000
12awmif
120000
12awmif
180000
azmfjycsufacgif;avmif;BuD;\ tav;csdefrSm tcsdef

pOfhul;rif;
acgif;avmif;
oGef;vkyfckESpf
1140
tjrifh
7awmif
tcsif;
5awmif
txl
aMu;csdef
15555

ykxdk;awmfBuD;
acgif;avmif;
1189
10ay 6vufr
8ay 6vufr
9vufr
15000

rif;uGef;
acgif;avmif;
1170
13awmif
11awmif
12vufr
55555

om,m0wDrif;
"rapwD
acgif;avmif;
acgif;avmif;
1204
984
9awmif
12awmif
5awmif
8awmif
12vufr
25940
180000(u)
120000(c)
18000(*)
(u) oefvsif&mZ0if\ tqkd? (c) uvsmPDausmufpm azmfjycsuf? awmfpdefcdkt,ltq? (*)
ZrL'DyOaqmif;usrf;jyqdkcsuf/
avmuf&o
dS enf;[lru
l m; ]"m&Pm edyvH'o? wkvmy
v owOmx}[l rm*"tbd"mwf*gxm (480481)wdkYvm&um;? av;usyfw"m&P? w"m&P
q,fckwydkvf[l&um; tusyfav;q,f wydkvf? ydkvf
w&monf wcsdefrnf\/ xdkcsdefokH;axmif&Sdonf[k
qdv
k o
kd nf/ xdck sdeo
f ;Hk axmifonf ydmtm;jzifh wpf
odef;ESpfaomif;&Sd\/ xdkYaMumifh &efukefa&Twd*kHapwD
awmftm; &mZm"dywdtrnf&Sdaom "rapwDrif;BuD;
vSLaom acgif;avmif;BuD;\aMu;csdeu
f kd ydmtm;jzifh
a&wGufonf&Sdaomf wpfodef;ESpfaomif;&Sd\/ u[m
yPusrf;tm;jzifh a&wGufonf&Sdaomf wpfuka#ESpf
odef;&Sd\[k odtyf\/
bk&m;jzLq&mawmf
uvsmPDausmufpm ed,
pmrsufESm (162) aMumif;a& (15)
The tola (Hidi: .......; Urdu: ....... tola: from
Sankrit: .... tolaka), also transliterated as tolah or

tole, is a traditional South Asian unit of mass, now


standardised as 180 troy ounce. It was the base
unit of mass in the British Indian system of weight
and measures introduced in 1833, although it had
been in use for much longer. It was also used in
Aden and Zanzibar: in the latter, one tola was
equivalent to 10 grams (0.9772 British tolas,
175,90 troy grains).
1 tola
=
10 grams
1000 grams =
61.239 kyat thar
1 tola
=
6 kyat thar
Resource: wikipedia

acgif;avmif;BuD;\tav;csdefudk wGufMunfhjcif;
5usyf 1ydkvf 15000
6usyf 1ydkvf 18000
10usyf 1ydkvf 30000
40usyf 1ydkvf 120000

onfhtwGuf "rapwDacgif;avmif;BuD;\ *,ufrsm;tm;rnfodkh ajz&Sif;wkefhjyefvmMurnf


qkjd cif;um; pdw0f ifpm;zG,af umif;vSacsonf/ (rSwcf su-f tqkyd gaehrmS yif pmwrf;zwfyEJG iS yUf wfouf
a0zefwkefhjyefrIrsm;&SdcJUaMumif;vnf; avUvmawGY&Sd&onf/

31

'Dwpfywf Mandalay Thein Zaw &JU facebook tpDtpOfrSm


oDcsif;wpfy'k u
f ykd J txl;jyKazmfjyxm;wmawGU&ygw,f/ tJ'D aomif;
xku
d u
f ausmfqw
kd hJ oDcsif;uvnf; oD;csif;wpfy'k q
f adk yr,fh rEav;
ode;f aZmf&UJ Zmwfrif;om;av;b0wpfcv
k Ykd qd&k avmufatmif obif
wpfacwfrSm a&yef;pm;xif&Sm;cJhw,fqdkwm rsm;pGmaom Comment awGu xkwfazmfajymjyaeovdkygyJ/ OD;aZmfu obifrsdK;kd;
r[kwfayr,fh obifudkcspfwwfvGef;vdkYrsm; rEav;*Dwq&mBuD;
OD;oef;<u,fu edrw
d zf wftodtrSwjf yKa&;om;tarGay;cJo
h vm;vdYk
awmifawG;rdyg&JU/ uJ ... ysm;yef;cwfaewJh Comment awGudk
wdk;a0SUNyD; ]]Zmwfrif;om;av;odef;aZmf ... odef;aZmf wdkif;jynfu
arQmf}} qkdwJhoDcsif;oHudk Mum;a,mif&if; aomif;xkdufuausmfudk
cHpm;zwfIvdkufMuygOD;&Sif ...../ /
&wemOD;vIdif

odyfBudKufygw,f/
Lily Naing Kyaw - obifonfawG&JUb0udk

xJxJ0if0if
odvmavav udkodef;aZmf&JU rdbESpfyg;udk oem;rdavygyJ/
bbOD;Avudkawmh ydkoem;w,f/
Bio Soe Htay - tEkynmrygwJh AvmZmwfawGcsnf;yJ
udkodef;aZmf/
John Smith - aomif;wdkufuausmf/
Nann Laypyae Nu - I love K Zaw
Tay Zar Htun - uAsmwpfyk'fzwfae&ovdkyJAsm/
Zaw Moe Aung - ref;av;rSm zefrD;tdrfav;eJY

ZmwfyGJ
acwfwpfacwf rSwfausmufwifcJhzl;ygw,f
Nan Da - Ak'bk&m;a[mMum;aom Asm'dwftwdkif;wnf
ygapaomf/
Ko Popa - jrefrmoHpOfawGqdkaewJh tpfudkudk av;pm;
ygw,f/
Zar Chi Win - tJ'q
D w
G q
f w
G jf zLterf;qdw
k hJ uAsmudk BudKuf
vGe;f vkYd oDcsi;f acG Original ud0k ,fczhJ ;l wm trSw&f Ny;D tJ'u
D mv
awGudk vGrf;rdygw,f/ Zmwfrif;om;awGxJrSm &Sm;&Sm;yg;yg;
uAsmudkcspfwJholwpfa,mufrkdY ydkvdkYESpfoufcJhygonf/
Win Thant - udo
k ed ;f aZmf&UJ pmav;udk udo
k ed ;f aZmf
oDcsif;av;awG em;axmif&if;zwfaeygw,f
Htay Lwin Oo - uRefawmfvnf; tpfudkYvdktEk
ynm0goemygcJhwm jzpfrvmcJhygbl;/
O Aung O Aung - wdwfqdwfaeaom Zmwfobifudk
owd&rd&JU/
Malwinaye Aye - rif;om;0wfpe
Hk YJ tvdu
k zf ufq;Hk Zmwfrif;
om;ygyJ
aomif;xkdufuausmf
aw;a&; rEav; OD;oef;<u,f

Mandalay Thein Zaw

(1974)ckESpf tazu om;udk ZmwfaxmifNyDqdkwmeJY taru


rsuf&nfwprf;prf; a&Tukefonf rdcifwpfOD;twGuf obifonf
b0qdkwmonfrQ ajcmufjcm;apcJhygovm;/ 'gayrJh arar&,f/
uRefawmfhvdk tvdkufuef;qdk;rod vif;vufcsifaewJh Mu,fyGifh
av;udk ararudk,fwdkifyJ arG;zGm;cJhwmudk;vkdY avmu"HudkEGJUqdk;qdk;
NyD; b0ZmwfckHay: uRefawmfckefwufcJhw,f/ uEm&
xJrSm vSnf;om;ig;&mudk vrf;jywJh"l0HMu,fozG,f/
]]Zmwfrif;om;av;odef;aZmf odef;aZmf wdkif;
jynfuarQmf}}qdkwJhaomif;wdkufuausmf oDcsif;av;
[mvnf; uRefawmfh&JU obifonfb0uEm&BuD;
xJrmS awmufywJMh u,fwpfpif;vdk pGr;f pGr;f wrHvif;vufcyhJ g
w,f v k d Y a jymyg&ap/ tJ ' D t vif ; wef ; atmuf r S m jref r mjynf B uD ; ud k
uRefawmfjrifawGUcGifh&cJhovdk tJ'Dtvif;wef;atmufrSmyJ Zmwfrif;
om;av;wpf a ,muf u d k v nf ; tJ ' D w d k i f ; jynf B uD ; ujrif a wG U oG m ;vd k Y
cspfcifrIrsm;pGmay;cJhwm ckwdkiftav;teufcHpm;rdwkef;ygyJ/ odef;aZmf
rEav;ZmwfyGJ&,fvkdY ESpfaygif;rsm;pGm qdkif;oHAkHoHawGeJY NrdKU&GmtESHY
awmawmiftESHY jzwfoef;NyD;oGm;wJhtcg ra[mif;EGrf;EdkifwJhy&dowf&JU
tH h r cef ; arw m w&m;ud k qG w f q G w f j zLterf ; vk d Y t rnf ay;NyD ; uRef
awmfuAsmwpfyk'fa&;zGJUcJhzl;w,f/ tckvnf; arwmodyfonf;wJhtJ'DyGJn
awG&JU tpOftvm twdkif; &if ckef vIyf &Sm; pGm...

Zmwfrif;om;av; odef;aZmf
odef;aZmf wdkif;jynfu arQmf... jrefrmhobifpifjrifhay:
wifhwihfw,fw,f xnf0gvSaomf
atmifpnfoHNidrfhNidrfhanmif;
aomif;wdkufuausmf
jynfjrefrm taMutnm ausmfvkdYarQmf arQmfvdkYay: ay:vkdY aysmf
Zmwfrif;om;av; odef;aZmf...
.......aomif;wdkufausmf
Comment
Meme Nyanlin - i,fxJu tJh'DoDcsif;udk tNrJqdkaecJhwmyg/
Than Tun Aung - Zmwfobifudk tprStqkH; xdef;odrf;oGm;wJh
OD;odef;aZmf jrwfjrwfEdk;Edk; wefzdk;tNrJxm;wJh OD;odef;aZmfudk uRefawmfwkdY
wpfrdom;pkvkH;u av;pm;aevsufygcifAsm/
Nankhin Hmwe - vGrf;aewmvm; tpfudk/
rEav;om; ol& - tkyftoH tukefvkH;aumif;wJh DVD.
December May - aomif;wdkufuausmfvdkyJ tpdrf;Eka&mifvGifjyif
zefr;D tdrf aysmaf ysm&f iT &f iT Ef pS yf g;cspo
f rl sm;&JU vufcyk o
f yH aJG wmf pwJh ESpyf g;tacG
rsm;udk vGrf;armrd/
Soe Ko Ko Soe - cspfNyHK;ESi;f qDukd uRefawmfBudKufw,f/ rd;k oufav
ESi[
f mudk uReaf wmft
h onf;nmtjzpf &Sad ecJw
h ,f/ cspEf iS ;f rIe[
f m uReaf wmfh
b0ygtpfudk *Dweufoefudk cspfwmcsif;wlw,f/ armifarmifnGefYudk
BudKufwmcsif;wlw,f/ tpfu&Ykd UJ oDcsif;awGeu
YJ AsmawGMum; uRefawmf rde;f
armom,mqJygAs/ wpfaeYtpfudkeJY qkHcGifh&csifrd/

Comment
Minn Thaik

avmu"Hudk EGJUqdk;qdk;NyD; b0ZmwfckHay: uRefawmf ckefwufcJhw,f


Soe Ko Ko Soe - 'gayrJh arar&,f
uRefawmfhvdk tvdkufuef;qdk;rod vif;vufcsifaewJh
Mu,fyGifhav;udk ararudk,fwdkifyJ arG;zGm;cJhwmudk;vkdY avmu"Hudk
EGJUqdk;qdk;NyD; b0ZmwfckHay: uRefawmfckefwufcJhw,f/
Real Friend Moe Thet - vGrf;armp&myJAsm/
Mar Lar - i,fi,fu ZmwfyGJMunfhcJh&wJhtcsdefawGudk vGrf;rdw,f/
Hay Zar - xm0& cspfcifav;pm;&ygaom tpfudk/
Soe Ko Ko Soe - tpfuu
kd av uAsmq&mvdrYk ajym&bl; tpfupYkd mu
vGrf;p&m aumif;om;As/
December May - KaZmf wpfjzpfvnf; udkodef;aZmf&JU uAsmrsm;udk
vnf; &ifckefvdIufarmpGm tm;ay;aerd/
Yin Yin Kyaing - pmom;av;awG tvGrf;awGudk uGif;uGif;
uGufuGufay:vGifapw,f awmfygay\/
Mar Lar - tNrJtm;ay;aeygw,f toHuvnf;atmif oDcsif;
qdkwmuvnf; rmeftjynfheJY em;axmifvkdY aumif;rSaumif;/
Nwe Nwe - udo
k ed ;f aZmf rawGUwmMumNyDaemf 0if;jrifah v;udk vnf;
owd&aerdw,f/ tefwDusif aeaumif;&JUvm;/ wkdYudk rSwfrdvm; 36
vrf;u tefwDoef;orD; EG,fEG,fav/
Myint Oo U Myint - Zmwfpifab; *Dw0dkif;xJu ai;Munfh&wJh
t&omudk rarhNyD/
Khin Dwe - this is great photo.
Ko Naing - av;pm;ygw,f As

32

uRefawmf pku uyg/

opm 'Dyu - tpfudkY&JU u


[efqdk[efawGudk tcktcsdefxd
wrf;waeqJyg/
Nay Ningsoe - tylonf
uAsmudk oabmuscJhw,f/
San Dar - uav;b0u
ta':awGac:oGm;vkYd Munfzh ;l w,f/
t&rf ; acsm t&rf ; atmif j rif a e
wmav/
Ei Ei Khaing - avmu"Hudk
EGUJ qd;k qd;k NyD; b0ZmwfcaHk y:ckew
f uf
cJhw,fwJhvm; a&;wwfvdkufwm/
D May Cho - bmyJjzpfjzpf
'DtcsdefrSm tareJYtwl&SdcGifh&wm
[m bk&m;ay;wJq
h v
k m'fwpfcyk gyJ/
Azm Azm - ESif;xufav;
wJhtvGrf; yef;xufarT;wJhvdyfjym
uAsmxufzGJUwJh naetm;vkH;udk
a&Tjzpfatmif b,folcspfzl;vJ/
Khin

Myo

Swe

i,fpOfuwnf;u tm;ay;cJhwm
cktcsdefxdyg/
Min Min - q&mhrc
d ifu a&Tuek o
f nftodik ;f t0dik ;f qdak wmh uRefawmf
wkdY rsufyg;&yfeJYrpdrf;bl;ayghaemf/
Tin Kalay - tpfu&
kd UJ toHu*kPmoHygvkYd i,fpOfuwnf;u tckxd

Hnin Khar Moe rd;k vk;H rIi


d ;f udk pd;k vGiv
f iG f jyefqw
kd m? cspfNyHK; ESi;f qDukd
cifAsm;jyefqw
kd m tpub,fvrkd S vufcv
H rYdk &cJb
h ;l / aemufawmh em;axmif
&if; em;axmif&if;eJY wjznf;jznf;BudKufvmw,f/ tJ'w
D ek ;f u oufreG jf rifh

av;eJY wGJdkufxm;awmh remvdkuvnf; jzpfvdkufao;wm/


Pay Pay - tpfudkYudk MunfhzkdY arQmfvifhvsuf/
Min Swe Hnit - vGr;f ol&UJ yG/J
cspfvlrkef; - i,fxJu&if;ESD;cJhwJh oDcsif;yg/
Nyi Nyi Lwin - udkpkwfcRef;udkvnf; owd&rdygw,f/
Tinmar Nwe - y&dowfudk ac:oGm;wJhoDcsif;
Ko Ko Kyaw - OD;odef;aZmf tNrJxm0& aysmf&TifEdkifygap/
D May Cho - udo
k ed ;f aZmf aysmufaew,faemf uRerf u awG;aewm
rtm;vkdY vdkif;ay:rwufao;wmvm;vkdY/
Aung Aung - tJ'DoDcsif;udk BudKufw,fAs/
U Htun Thein - i,fi,fwe
k ;f u yckuL t.x.u(1)rSm a&Tub
l &k m;
yGJqdk udkodef;aZmfupwm;ygyJ/

jrpfBuD;em;

CA Kits

Myat Mon - om;u om;uqdkNyD; cRJwwfwmvnf; Mum;zl;w,f/


6 wef; 7 wef;qdkayr,fh rSwfrdaewmckxdyJ/
Khin Phyu Phyu Htay - bmtvkyfawGIyfaeygvJ udkodef;aZmf
rawGU&wmMumNyD/ oDcsif;awG uAsmawGwifygOD;/
Swe Zin - aqG ... OD;Nidrf;ausmfyGJrSm wifvdkufwJhpmudk tpfudk
oabmusNyD; trSwf&oGm;wm r[kwfvm;/
Bio Soehtay - tm;vkH;vnf;aysmf odef;aZmfvnf;aysmfaygh/
Thiriwai Mtla - rdwfaqGa[mif;awGqdkawmh Like r,fav/
Khin Myo Swe - i,fpOfuwnf;u tm;ay;cJhwmcktcsdefxdyg/
Myint Soe - rif;om;awGru
kd u
f ikd q
f w
kd m udo
k ed ;f aZmfpcJw
h m (tjrif
uyfp&m) aemufrif;om;awGvu
kd v
f yk Mf ua&m aemufyikd ;f toHBudK;pm;awmh
xdyfwef;rif;om;jzpfoGm;wmygyJ trsKd;orD;BudKufrif;om;yg/
Tin Kalay - tpfuu
Ykd kd rawGU&wmMumNyD tEkynmjrwfE;kd wJh tpfukd
usef;rmygap/
Amy Nyunt - Soe Ko Ko Soe eJY 'dkYeJYwlaeNyD t&ifu armifarmif
nGefYudkBudKufw,f tckOD;odef;aZmf jyefqdkawmhvnf; t&rf;BudKufw,f
um&mtdkautacGudk rMunfhbl; uAsmygwJhtacGyJ tNrJMunfhw,f/
Phoe Thar - udkodef;aZmf touf&Snfygap/
Ko Phoe Thoke - r*Fvmygudo
k ed ;f aZmf/ *DweufoaH w;oDcsif;av;
awG udkodef;aZmftoHeJY Mum;csifygao;w,f/ tdkif;py,foDcsif;av;udk
jyefqdkay;ygOD; tZ#m atmifjrifygapAsm/
Amy Nyunt - yef;ESif;qDikHuav;u uRefawmfhtm; NyHK;Munfh
aeayvdrfhrnf/
Ko Thein Zaw - tm;ay;aeqJyg tpfudk/
John Smith - yef;ovm;arysKdudk vGrf;/
Jun Thit - vGefavNyD;aom (5)ESpfwm (6)ESpfavmufu jynfxkH;

opfarT;rIdaq;rdwfqufyGJusif;y
ESifh Green Garden Cooprative wkdYyl;aygif; CA
opfarT;rIdaq;rdwfqufyGJtcrf;tem;ukd (24?10?2013)&uf eHeuf
(9)em&Du jrpfBuD;em;NrKd U? ,kZe&yfuu
G &f dS a&TjynfpcH ef;rusi;f y&m a&S;OD;pGm
CA Myanmar rS refae*sif;'gdkufwm OD;ppfrkd;uEIwfcGef;quf pum;
ajymMum;NyD; tar&duefEkdifiHrifeDqkd;wm;wuokdvfrS opfarT;uRrf;usif
G f opfarT;rsm;\tusK;d tmedoif
ynm&Sif Dr.Robert u ucsijf ynfe,fxu
xl;jcm;qef;jym;rI oabmobm0rsm;? toH;k 0ifyrkH sm;ESihf pdu
k yf sKd;yHek nf;pepf
rsm;ESiphf yfvsO;f vnf;aumif;? opfarT;rIad q;uRr;f usiyf nm&Sif Dr.Henry
u CA Kits opfarT;rIad q;uku
d rmwGit
f odtrSwf jyKvufcv
H mrI? opfarT;
yif rIdaq;oGif;NyD; owfrSwfumvtwGif; tqDuyfrIESifhtoHk;0ifrIrsm;?
wkid ;f &if;aq;0g;tjzpfo;kH pGrJ rI sm;ESihf pyfvsO;f vnf;aumif;? CA Myanmar
rS CEO a':,k,rk ;dk uopfarT;pku
d yf sKd;jcif;ESihf qufpyfywfoufaomOya'?
enf;Oya'? vkyx
f ;kH vkyef nf;rsm;ukv
d nf;aumif; &Si;f vif;ajymMum;Muum
wufa&mufvmMuolrsm;\ ar;jref;aqG;aEG;csufrsm;tay: jyefvnf&Sif;
vif;ajzMum;Muonf/ xkdYaemuf CA Myanmar rS CEO a':,k,krkd;u
jrpfBuD;em;NrdKUae OD;ausmfat;(wGJzuftwGif;a&;rSL;? jynfe,fopfarT;
0goem&Sirf sm;toif;)? a':oifoif;a0wku
Yd dk &Sr;f jynfe,fajrmufyidk ;f CA
Kits opfarT;rIdaq;ukd,fpm;vS,f
todtrSwjf yKceft
Y yfvmT ay;tyfNyD;
wufa&mufvmMuolrsm;uopfarT;
ESifhpyfvsOf;onfh jycef;i,ftwGif;
vS n f h v nf M unf h I a vh v mMu
aMumif;od&onf/
xufolatmif

bdjk rwfrEvmxGe;f xD;wifomG ;wke;f uawmh wpfavSwnf;pD;Ny;D c&D;twlwl


c&D;oGm;cJhMuwm rSwfrdygao;w,fAsm/
Htay Myat Khaing - tNrJtm;ay;vsufyg OD;odef;aZmf/
Thwe Thwe Latt - emrnfBuD;cJhwJh oDcsif;ygyJ/
Zonmeimei Tun - oDcsi;f oHMum;wmeJY udo
k ed ;f aZmf&UJ yef;pnf;av;udk
ayGUydkuf av;udkifawmif&Snfykqdk;av;qGJNyD; uaewJhykHudk tNrJwrf;
jrifa,mifaeygw,f/
Win Myint - oDcsif;BuD;awG em;odyr
f 0ifwhJ uRefawmf'o
D cD sif;awmh
em;0ifw,f/
Myat Myat - udkodef;aZmf pdwfusef;rm udk,fcsrf;omygap/
pHpH rvdiI o
f w
D m - OD;ode;f aZmf vGecf w
hJ hJ twdwu
f trSww
f &awG[m
t&rf;tzdk;wefrSef; ckawmhuRefrwkdYodNyD/
&wemOD;vIdif

jrpfBuD;em;,mOfwdkufrIjzpfyGm;

CA Myanmar

Kits

ucsifjynfe,f? jrpfBuD;em;NrdKU atmufwkdbm(28)&uf rGef;vGJykdif;


u ,mOfwdkufrIwpfckjzpfyGm;&m vli,fwpfOD;'Pf&mtenf;i,f&&SdcJh
aMumif;od&onf/ jzpfpOfrSm jrpfBuD;em;NrdKU atmifeef;&dyfom&yfuGuf&Sd
awmf0ifopfqidk yf idk &f iS f OD;wifrsK;d xGe;f armif;ESi
f rif;oef;pD;eif;vdu
k yf gonfh
rpfqb
l &D dS yg*sJ;kd 2008 trsKd;tpm; armfawmf,mOftrSwf 2*^2878 onf
atmufwb
dk m(28)&uf rGe;f vG(J 1)em&D(45)rdepfcefw
Y iG f ajrjrifh &yfuu
G b
f ufrS
,kZe&yfuGufbufokdY jynfaxmifpkvrf;rBuD;twkdif; armif;ESifvmpOf
,kZe&yfuGufe,fajr(6) trSwf(224) zGifhvSpfxm;aom vyfuD;oHk;
bD;qkid u
f ,ftykyd pn;f a&mif;0,fa&;qkid af &SUokt
Yd a&muf t&Sed rf xde;f Ekid b
f J
yvufazmif;ay:jzwfausmf qkdif
twGif;0ifa&mufwkdufrdcJhonf/
,mOfwdkufrIaMumifh tqkdyg
qkdifa&mif;cs&ef&yfwefYjyoxm;
onfh &Sif;vDzef;trsKd;tpm;oHk;bD;
qkid u
f ,fEiS hf ,mrm[mtrsKd;tpm;
armfawmfqidk u
f ,ftrSwf 18,^90
367? xkdYtjyif rSefaumifwmukdyg
xdcdkufysufpD;NyD;qkdifvkyfom; rif;
rif;pk;d (24)ESp\
f 0Jbufvuftenf;
i,f'Pf&m&&So
d mG ;ojzif,
h mOfrqif
rjcifarmif;ESifolwifrsKd;xGef; (48)
ESp?f (b)OD;xGe;f vGit
f m; jrpfBuD;em;
NrdKU,mOfxdef;&JwyfzGJUpcef;u ,mOf
(y) 21^2013? jypfrIqkdif&mOya'
yk'rf 279^338 t& trIziG t
hf a&;
,lxm;aMumif; od&onf/
,kZe&yfuu
G af ejynfow
l pfO;D u
]]t&ufaopmaomufpm;rl;,pf
NyD; ,mOfarmif;ESirf rI sm;ukcd iG rhf jyKbJ
xdxda&mufa&muf ta&;,loifh
aMumif;? ,mOfwkdufrI rMumcP
usL;vGew
f wforl sm;ukv
d nf; ,mOf
armif;ESifcGifh &moufyefydwfodrf;
onfhtxd ta&;,ltjypfay;oifh
aMumif;}} vQyfwpfjyufokdY$xkwf
azmfajymqkdoGm;onf/
xufolatmif

33

,ciftywfrStquf
]]tJ'g tpfuBkd uD;udk 0efBuD;vrf;aMumif;&Sv
d Ydk rauG;u uref;uwef;
zkef;qufac:awmh "mwfykHawGudk ra&G;cJhMuyJ jyefvmcJhMuw,fqdkygawmh/
lyguvnf; olYudk"mwfykHq&maumifav;u&doJhoJhvkyfawmh lygu'DrSm
uRerf wkYd av;ig;&ufaeOD;r,f/ vQypf pfXmeattD;uuRerf tpfuBkd uD;"mwfykH
ul;NyD;&ifvmykdYygvkdY ajymxm;cJhw,fwJh? tJ'gtpfudkBuD;u uref;uwef;
jyef&awmhrif;bl;u vQyfppftvkyform;awGeJYvTJxm;cJh&w,fwJh/ "mwfykH
awGu jrifwJhtwdkif;yJ enf;vm;}}
roef;jrifhu twGif;bufwpfcsufvSrf;MunfhNyD; qufajym\/
]]"mwfyzHk ;kd u enf;wmrSr[kww
f m/ "mwfyq
Hk &maumifav;u vQypf pf
Xmeudak wmhomG ;ay;ygvdrrhf ,f/ 'gayrJh tpfuBkd uD;uvnf; bmrSrrSmcJah wmh
[du
k jyefomG ;MuNyD/ r&Sb
d ;l ajymrSmaygh/ "mwfyzHk ;kd awGu enf;enf;rS r[kwf
wm/ 'geJaY umifav;u lyghyu
Hk v
kd nf; odyBf udKufawmh aMumfjimoabmrsKd;
ykHBuD;csJUNyD;awmh olYqdkifrSmuyfxm;w,fwJh}}
roef;jrifx
h o
dk aYdk jymawmh rdru
d akd &Toed ;f "mwfyq
Hk ikd u
f kd oGm;owd&onf/
rdrw
d b
Ydk w
l mHv
k rf;&Sd udak &Toed ;f uvnf;aMumfjimoabmrsK;d lyghqD cGiahf wmif;
NyD; "mwfykHqdkifrSmlyghykHtvSjyxm;aMumif; lygajym rdrdoGm;
Munfhzl;\/
]]'geJY "mwfykHq&maumifav;eJY OD;ausmf[efu
wpfNrdKUwnf;aeMuwmud;k / t&ifuvnf; &if;ES;D NyD;om;?
OD;ausmf[efu a&Tpufawmfbk&m;rSm a*gyuqdkawmh
aumifav;qD0if&if; lyghykHBuD;udkoGm;awGUw,f/ 'Dawmh
OD;ausm[
f efu ]]a[haumif? 'gacsmuvufyyHk gvm;qdak wmh aumif
av;u tbeJYodvdkYvm;vkdY ar;w,fwJh}}
(acsmuvufqdkonfrSm i,fpOfuyifacsmvGef;vSvGef;aomf
vnf; uvufwufwufvkyfwwfojzifh lyghudkolYtbGm;ay;oGm;
aomemrnfajymifjzpfonf/)
]]odwifb,furvJumG ? igwkeYd YJ olt
Y artazolt
Y bd;k tbGm;awG
uaqGrsKd;vdk&efukefrSm aevmcJhMuwmyJqdka&m aumifav;ulyghudk
twif;ajymay;ygjzpfa&m/ OD;ausmf[efuvnf; rif;wdkYtajctaeeJYqdk
olYrdbawGudk igajym&if&ygw,fqdkNyD; lyghudkyxrwpfacguf vmMunfh
wmwJh tJ'g&SifeJYudpudkawmh a,mufruajymvdkuf? rajymvdkufuRefr
rodbl;aemfudkjrifh? 'guRefrbk&m;ay;ay; usrf;ay;ay;yg&Sif}}
]]tJ'Dawmh a,mufru OD;ausmf[efudk bmajymvdkufw,frodbl;?
oabmwlvu
kd v
f aYdk erSmaygh? aumifav;eJv
Y nf; lygu jrifz;l awGUzl;qdak wmh
olwcYdk sif; pmtquftoG,v
f yk af eMuwm uRefrwkrYd rS odwm/ tJ'glygu
a&TpufawmfrSm dkufxm;cJhwJh"mwfykHawG ydkYay;vdkufygqdkvkdY um;orm;u
'DreufyJawmf... wdkufwdkufqdkifqdkifvmykdYoGm;wm/ NyD;OD;ausmf[ef
OD;aqmifNyD;olYrdbawG a&SUvqef;rSmlyghudk vmjref;MurSmqdkawmh aumif
av;pmxJygw,f/ orD;tJ'Dpm,lNyD; udkjrifhudkjyvdkufygOD;}}
]]aeyg aeyg? &ygw,f? oGm;r,leYJ nDr? tJ'aD wmhck b,fvjkd zpfwmvJ
ajymygOD;}}
]]jzpfwmu raeYnaeu &yfuu
G v
f &l nfcRef*P
k jf yKyGq
J Nkd yD; xGuo
f mG ;
wmu jyefa&mufrvmbl;wJ/h tpuawmh &Siu
hf x
kd ifMuwmaygh/ reufus
awmhrS olaY cgif;tH;k atmufrmS pmawGUw,f/ olu
Y v
kd u
kd rf &SmygeJ?Y ol cspfwhJ
oleJY rEav;udkxGufoGm;NyDwJh? 'Dckreuf? ckreufrSolYpmudkawGUwm/ olYOD;
av;eJt
Y pfuBkd uD;wku
Yd awmif olpY mudrk awGU&ao;vkYd ckaqGrsK;d awGqv
D u
kd &f mS
pkHprf;zkdY reufuyifxGufoGm;Muav&JU/ &SifeJYxifvdkYrl,mudk vTwfvdkuf
awmhvnf;rawGUbl;qdw
k mud;k / tJ'pD mvnf;awGUa&m a,mufrBuD; owdarh
oGm;vkYd uRefrwkrYd mS q&m0efawmifac:&w,f/ q&m0efuawmh rpd;k &dryf geJY
tm;enf;vkYd kww
f &ufjzpfwmyg/ ajymwmyJ/ a,mufrBuD;u pdwBf uD;w,f/
nuvnf; lyghpw
d ef YJ wpfnvk;H rtdyaf wmh q&m0efajymwm [kwrf mS aygh/
ckawmhq&m0efu aq;xdk;ay;xm;cJhawmh tdyfaysmfaew,f/ &Sifuvnf;
ckrSay:awmfrlvmwm}}
]]rodbl;avAsm...apmapmpD;pD; rl,mu usD;MunfhaMumifMunfheJY
tdrcf ef;vmarTomG ;awmh kww
f &uf bmrSe;f rodvaYdk v/ tJ'geJY ajymygOD;/
lygck b,fvleJYvdkufajy;oGm;vJ}}
]]uRefrwkdYvnf; ckxdudk b,fvleJY&,fvkdY rodao;bl;&Sifh}}
]][dk OD;ausmf[ef atmifoG,fwJhaumifeJYaum rjzpfEdkif...}}
]]&Sit
f v
J x
kd v
l cYdk v
k jkd zpfwm? tJ'aD umifeq
YJ kd "mwfyaHk wG ykaYd wmhrvm;&Si?hf
'DaeYreufrS olwkdYNrdKUu olwkdYum;orm;vmay; oGm;ygw,fqdk}}
]]rl,m rl,m [Jh-ighudk a&wpfcGufay;prf;}}
cifcifEdk;vmNyD; a&awmif;oHMum;ojzifh uRefawmfwkdY cifcifhtem;
a&mufoGm;Mu\/ rl,may;aom a&udkaomuf&if; rdrdudk rsufapmif;
xdk;um]]'g 'g eifhaMumifhjzpfwm[Jh? aeYa&TU na&TUvkyfaeawmh eifhudk r,kH
awmhvkdY 'DvdkvkyfoGm;wm? ajymawmh rdk;vm;uJvm;? qefr&Sd aomufpm;
BuD;vkyfae...}}
]][dkrSm tazjyefvmNyD}}
rl,m atmfajymvdkufojzifh tm;vkH;vSnfhMunfhvdkufMu\/ rSefonf
rdrd\ oli,fcsif; cifcifha,mufsm; udkatmiftem;udk a&mufvm\/
roef;jrifhu ]]udkatmif bmwJhvJ}}
]]uReaf wmfo
h il ,fcsi;f qdu
k u
f m;orm;uajymw,f/ vl&nfcRe*f P
k jf yKyGJ
nuyGrJ NyD;rD t&ifcifAsm;wkq
Yd rD mS y&dabm*vkyaf ewJh aumifav;eJY qdu
k f
um;pD;NyD;xGufoGm;Muwm awGUvdkufw,fwJh}}
]]ig-aoom aovkdufcsifw,f[Jh a,mufr&,f [D;-[D;}}
rdrdudk jypfwifae&mu ,cklygudk cdk;ajy;oGm;aomaumifav;rSm

34

olwt
Ydk rd w
f iG f ,cifu y&dabm*qdik v
f yk cf ahJ om olaY ,mufr? olt
Y pfuw
kd \
Ydk
tvkyform;rSef; odaomtcg rdrdqDutrsufa'goonf olYa,mufrqD
a&mufomG ;jyef\/ olaY ,mufrrSmvnf; rsufpyd sufrsufEmS ysuf jzpfomG ;um
]]aoomaovdu
k cf siw
f ,f}} ajymNy;D yufvufveS cf svu
kd af om cifcifu-kd
]]a,mufr a,mufrowdxm;yg/ pdwfudkavQmhvdkufyg}}
ajymNyD;ajy;zuf\/
rdrdurl axmif;ceJa'goxGufoGm;NyD]]aooGm;&if arSmufomay;vdu
k af wmh roef;jrif&h ,f? olb
Y momol
,ufqif;oGm;vdrfhr,f}} [katmfajymvdkufonfudk roef;jrifhu ]]&Sifu
vnf; ta&;xJwpfarSmif}h }[katmf\/ rdrrd mS olwt
Ydk rd w
f iG f qufxikd af e&ef
taMumif;r&Sdawmhojzifh oli,fcsif;rl,mwkdYtazudkyif EIwfrqufbJ
pdwEf iS u
hf ,
kd rf uyfjzpfum tdraf &mufvm\/ &yfuu
G w
f iG f rdrrd sufEmS udk
rnfokdY jy&rSef;rodawmh/
tdrfa&mufa&mufcsif; nDuar;\/
]]tpfudk? bmwJhvJ}}
jzpfaMumif;ukefpifudk ajymjyvdkufaomtcg nDu]]oGm;&if; vm&if; cvkwu
f efoif;wdu
k rf w
d ,fvyYdk J oabm xm;vdu
k f
prf;yg tpfudk&m? bmrSvnf;pdwfnpfraeeJY}}
yg;pyfuom zGifhrajymrdaomfvnf; &ifxJrl ]]wdkufrdwJhcvkwfu
opfikwfr[kwfawmhvnf;uGm}} [k jrnfwrf;aerdonf/
rdrdvnf; &yfuGufwGif rsufESmjy&rSm&Sufojzifh pdwfajyvufaysmuf
&cdkifudkxGufoGm;onf/ awmifukwfrS bkwfESifh &rf;NAJ? av;awmif? rmef
atmif? rmefatmifrS ausmufjzLudw
k iG f atmf'gESio
hf mG ;&\/ Ny;D awmh ppfawG?
ykPm ;uRef;? ausmufawmf? ajrmufO;D tESo
YH mG ;cJo
h nf/ wpfvausmfMumNyD;
jyefvmawmh tdru
f ykd ifra&mufao;/ vrf;xdyw
f iG f rsufEmS csif;qdik q
f rHk Md u
aom tdr&f iS rf ESi;f EG,u
f ]]nDawmfarmif r*Fvmaqmifwmhr,fvYdk pm&wmeJY
jyefvmwmvm;}} [kar;\/
rdrx
d ifvu
kd o
f nfrmS nDuoHrPdpufrkH mS tvkyv
f yk Nf y;D tif;pdef om
,cifuaecJholrdkY tif;pdefu rdef;uav;wpfa,mufa,muf[kxifcJh\/
tdraf &mufar;Munfah omtcg ]]uReaf wmfvnf;tpfuv
Ykd ydk J oGm;&if;vm&if;
cvkwfwdkufrdoGm;wm}} [k&,fNyD;ajym\/
]]b,fuvJuG? oxkHu t&if'Dudkvmvnfolvm;}}
]]r[kwfbl; tpfudk 'Dvrf;uyJ}}
]]a[...}}
rdrt
d MhH ooGm;onf/ onfaumifwiG f ,cifutif;pdew
f iG f aumifrav;
wpfa,muf&o
dS nf[k Mum;xm;zl;onf/ aemufawmh olxrif;vcay;pm;
aeaom udck ifarmifMunfwEYdk iS yhf wfoufNy;D oxku
H vmzl;aom rde;f uav;
udkomrdrdodxm;\/ ,ck'Dvrf;uqdkawmh tHhMooGm;onf/
]]'Dvrf;u b,folYorD;vJ}}
&yfuu
G w
f iG f ,cifuvnf; tESpEf pS q
f ,fausmaf evmcJo
h rl Ydk odvkd
odjim;ar;rd\/
]]aumifrav;u rdbawG r&SdMuawmhbl;? olYtpfrawGeJYaewm}}
]]aumifrav;ubmvkyfvJ}}
]]olt
Y pfrawGu aq;vdycf aHk xmifxm;Muw,f? olutJ'rD mS BuD;Muyf
vkyfudkifw,f}}
]]toufb,favmufvJ}}

]]q,fh&SpfESpfjynfhNyDajymw,f? lygxufawmh i,fw,f}}


lyghudk 'DaumifbmvkdY xnfhajymygvdrfh[k pdwftemay:oGm;
onf/ xkdYaMumifh ]]at;av? rif;BudKuf&ifNy;D wmyJ}} [k ayghayghyifajymvdu
k o
f nf/
aemufwpfaeY reufrmS yifrrd jd yefa&mufvmaMumif;od olt
Y pfr
awG rdrdqDa&mufvmMu\/ nDudpajymMuonf/ aemuftywfwGif
r*Fvmaqmifay;Murnf[k ajym\/ rdrdvnf; ]]aumif;ygw,f? nD
rde;f r&awmhuReaf wmfvnf; xrif;csuo
f ufomwmaygh}} [k ajymvdu
k f
&onf/ olwkdYajymovdkyif r*FvmaqmifvdkufMuonf/
nDr*Fvmaqmifudkvmaom yDtdkifpDua&,mOfrSL; nD0rf;uGJ
apmvGifu rdrdukdajym\/
]]zd;k [ef rde;f r,lvu
kd af wmh olwv
Ydk nf;vGwv
f w
G v
f yfvyf aeMu
ygap/ tpfuu
kd Refawmft
h rd v
f maeygvm;/ tdrrf mS cifoed ;f eJY uav;ESpf
a,mufy&J w
dS m/ uRefawmfuoabFmvdu
k af e&awmh wpfv ok;H &uf
awmif tdrfrSmr&Sdbl;/ tpfudk xrif;p&dwfvnf; oufomwmaygh}}
[k&,fNyD;ajymonf/
]]rif;uav;awGudk rif;uighudkausmif;ydkYcdkif;rvkdYvm;}}
]]r[kwyf gbl; tpfu&kd m? ausmif;uvnf; eD;eD;av;?
olYtarydkYwmyg? olYtarausmif;oGm;ydkYwJh cPawmh
tpfudku tdrfapmifhaygh/ cifodef;u oma&;ema&;
oGm;&ifawmh tpfudkcPaeay;Hkyg}}
]]at;-rif;u xrif;vnf;tvum;auR;
xm;r,fqdkawmh vmaewmayghuGm}}
&yfuu
G f vnf; rdrrd mS rsufEmS yl
raecsifawmhojzifh vG,fvG,fyif ajym
vdu
k \
f / okaYd omfawmfawmfEiS hf apmvGif
tdrfoGm;raejzpfao;/ c,frav;csufaom xrif;
[if;pm;NyD; rdrdtcef;yifaeaeao;\/ wpfvyif
rMum[kxif\/ olwkdYtcef;xJu nDvifr,m;awG
tajc twifajymaeMuonfuMkd um;&\/ rdru
d bmrsm;jzpfMuygvdr[
hf k
eH&HuyfNyD;em;pGifhrd\/
]]ajymawmh rd;k vm; uJvm;? r*Fvmaqmifwek ;f uvnf; olyY u
kd q
f H
b,favmufygvkdYvJ? tpfrwkdYu ajymw,f? eifuawmh udk,fhp&dwf
udk,fpm;NyD; vifaewmwJh}}
]][-eifhtpfrawGu ighajymawmh? tvkyfr&Sdtudkifr&Sd aumifav;
awGeJY eifvdkufajy;oGm;rSmpdk;vkdY igvdktvkyftudkif twnfwus&SdwJhvlrkdY
ay;pm;wmqkd? ckrS eifhtpfrawGubmvJ}}
]]r*FvmaqmifNy;D wmeJY tpfrwku
Yd qGBJ udK;a&m? vufaumufawGa&m
tukefjyefodrf;oGm;wm? eifhvifudkvkyfcdkif;ayghwJh}}
]]ck olwv
Ydk yk pf m;aeMuwJh aq;vdycf u
Hk eift
h ar tazydik af q;vdycf yHk /J
tJ'Du&wJh tusKd;tjrwf eifaumcHpm;ydkifcGifhr&Sdbl;vm;? eifhtpfrawGu
&yfuu
G rf mS ola|;vkyaf ewmyJ/ ay;xm;wmawmif jyef,w
l ,fqakd wmhw&m;
ovm;/ igupufHkvkyfom; vcpm;yJ/ b,fvdkvkyf eifhudkcsufcsif;BuD;
qGJBudK;vufaumufawG qifay;EdkifrvJ}}
aumifrav;u nDuw
kd ;D wd;k bmuyf ajymvdu
k o
f nfrod/ nDtoHukd
awmh aumif;aumif;Mum;vdkuf&onf/
]]tpfuu
kd tjyifa&mufvmwm wpfEpS af wmifrjynfah o;bl;/ b,fvkd
vkyf tvkH;tcJ&SdrvJ? eif'Davmuf0wfcsifae&if eifhtpfrawGqDrSm jyef
awmif;eifhypnf;yJ[m}}
]]olawmif;ay;rvm;}}
]][-igu awmif;&atmif ighypnf;rSr[kwfwm? igueifhtpfrawG
tcsKd;udkvnf;rBudKufbl;? aq;vdyfckHvnf;oGm;raeeJYawmh eifhudk cg;rvS
ayr,fh 0rf;0atmifawmhigauR;Edkifygw,f}}
aumifrav;u aqmifah tmifNh y;D tdro
f mbufxu
G o
f mG ;oH Mum;ojzifh
rdrdvnf;rdrdae&mtomjyefaeNyD; tdyfcsifa,mifaqmifaevdkuf&\/
aemufwpfywfyif rMum/ rdrd&SdaecsdefrSmyif 0kef;'dkif;BuJ&efjzpfMu\/
bmtaMumif;rSef;awmh rdrdrod/ nDupdwfwdkonf/ aumifrav;udk dkuf
awmh aumifrav;u olYtpfrawGtdrfqJqdkNyD; xGufajy;oGm;\/ nDu
vdkufdkufOD;rnfvkyfawmh rdrduqGJxm;&onf/
olt
Y pfrawGu olwaYdk &TvOkd xm;aom nDraxG;av;udk du
k &f rnfvm;
[k rdrdr&Sdwkef; nDudkatmfBuD;[pfus,f vmvkyfoGm;onf[k tdrf&Sifu
ajym\/ rdru
d ykd g tzsm;cwfomG ;onf[q
k \
kd / vlaumif;awGrsm; atmufarh
vkaYd y;pm;rdwm? &yfuu
G u
f rde;f uav;awGukd bmatmufarhaevJ rodb;l /
bmnmESihf &efawGUoGm;onfq\
kd / trSeu
f bmrSr[kw/f zd;k [efuvnf;
tvkyo
f mG ;awmh aumhaeatmif0wfNy;D oGm;onf/ pufu
kH vnf; z,f&u
D m;
ESifhvmBudKawmh pdwfrSL;vm;? pkrSL;vm;? cGJrSL;vm;txifBuD;NyD; usKH;oGif;
axmifzrf;Mujcif;jzpfonf/ okaYd omfrrd u
d vnf; lygESijhf yemjzpfonfrmS
rMumao;/ vydkif;rSmnDjyemuvnf;jzpfvmjyef&m &Sufp&mawmh
aumif;\/ rdrrd mS vlBuD;jzpfaeojzifh nDuakd r;&\/ tNrw
J rf;ylnyH n
l H vkyaf e
onf[kqdk\/ tm;vyfaom pae? we*FaEGaeYwGiftdrf&Siftcef;wGif rdrd
wkn
Yd t
D pfuEkd iS hf tdr&f iS rf rESi;f EG,?f olt
Y rd w
f iG x
f rif;vcay;pm;ol udw
k if
0if;? wpfcgwpfcgrdrEd iS yhf wfouf udak tmifaeOD;? udrk ;kd ausmo
f if? udak rmif
armifwkdYorD;a,mufzawGu ydkumvmupm;Mu\/ tdrf&SifrSmrdrdwkdY *kefeD
pufu
kH 0efxrf;awGjzpfojzifh rdrEd iS ,
hf cifuyif&if;ES;D cifrifoal wGrYdk taysmf
oabmrsK;d aqmhupm;Muonf/ onfuykd ifaumifrav;tpfrawGu ]]zJ
orm;eifv
h ifu Akwn
f t
D pfuakd wG}} bmbmnmnmajymonf[k vrf;u
rdrdudkajymolawGuajymMuonf/
zkd;ausmh

qufvufazmfjyygrnf

tcef;qufuAsm&Snf
,ciftywfrt
S quf

igpU Ak ;l - 60
uRefawmfu pHepfwusyg
I;H wm /
uRefawmf I;H &yku
H dk uRefawmf
tm;&w,f /
/

uRefawmfwkdYjrefrmEkdifiH[m tawmfukd rGJawpkwfjywfaewJhEkdifiH


jzpfygw,f/ 'DvkdajymvkdufvkdY ukd,fhEkdifiHukd jyeftykwfcsw,f? tjypf
ajymw,f? taumif;rjrifbl;/ tqkd;jrifw,fvkdY uRefawmfhukd qJqkd
Budrf;armif;&ifvnf; cHyghr,f/ em;vnfwwfuRrf;wJh (pD;yGm;a&;ynm&Sif
yk*Kd vfEpS Of ;D )&JUajymMum;csut
f & ---uReaf wmfwEYdk idk if rH mS vufwpfqkyfpm
vlwpfpk&JUykdifqkdifrIu vGefpGmjrifhwufaeNyD; (99)&mckdifEIef;aomjynfol
rsm; 0ifaiGcGJa0rIxuf ykdifqkdifrIrrQwonfhjyemukd &ifqkdifae&
aMumif ; ----od&ygw,f/ ajymwJhyk*dKvfawGu acsmifBudKacsmifMum;u
*svH k ; yvH k ; yk * d K vf a wG r [k w f b l ; / wpf a ,muf u (&ef u k e f p D ; yG m ;a&;
wuokdvf u toHk;csabm*aA'ygarmu a'gufwmarmifarmifpkd;)
jzpfygw,f/ pD;yGm;a&;wuokdvfrSm q&mBuD; a'gufwmOD;at;vIdifudk
ynm&SifBuD; awG&JU vufatmufrSmtrIxrf;&if; tckqkd&if ygarmu
tjzpfu tNidrf;pm;,lwJhtxd abm*aA'pD;yGm;a&;udpawGeJYywfoufNyD;
usifvnfvmcJhwJh ygarmua'gufwmarmifarmifpkd;ygyJ/ aemufyk*dKvf
wpfOD;uawmh pD;yGm;a&;wuokdvf pD;yGm;a&;okawoeXmerS q&mBuD;
a'gufwm cifarmifMunf&UJ vufatmufrmS ESpaf ygif;rsm;pGm okawoe
vkyfaqmifvmcJhwJh (pD;yGm;a&;okawoeynm&Sif OD ; wif 0 if ; atmif)
jzpfygw,f/ tck MCC ukrPDrsm;tkyfpk&JUOu|wm0ef,laqmif&Guf
aeol j zpf y gw,f / 'D y k * d K vf a wG t aMumif ; tck v k d a zmf j yae&wmu
'D v l a wG u pD ; yG m ;a&;ud p r S m wu,f e m;vnf u Rrf ; usif o l a wG ?
wwfuRrf;olawGjzpfw,fqkdwm tav;teufay:vGifapcsifvkdYyg/
odawmfrlMuwJhtwkdif; (wcsKdUuawmh odcsifrSodrSm) uRefawmfwkdYqDrSm
bmrS [kwfwdywfwdrodbJeJY 0if0ifajymaewJhvlawGu rsm;aew,f/
tck a'gufwmarmifarmifpkd;eJY OD;wif0if;atmifwkdY[m tJovkd (&rf;
wkwfwD;)awGr[kwfbl;qkdwm ajymcsifvkdYyg/
x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x

wcsKEYd idk if BH u;D awGu wuov


dk Bf u;D awGrmS Dept.of Governance tpk;d &
ynmXme&,fvYdk oD;oef&Y w
dS ,f/ Governance ygarmu&,fvYdk oD;oef&Y w
dS ,fvYdk
rSwo
f m; zl;ygw,f/ uReaf wmfwq
Ydk rD mS tJ'v
D dk tpk;d &ynm&yfwpfct
k jzpf oif?
roif rodygb;l / tpk;d &taMumif; ynm&yftaeeJY avhvmvdu
k pf m;olawGom
ajymEkid yf gvrd rhf ,f/ vlxjk yemjzpf&if jyemukd ajyvnfatmif ajz&Si;f ay;&rSmu
tpk;d &yJjzpfw,fqw
dk t
hJ aMumif;uko
d majymcJyh gw,f/
'Dyk*dKvf(2)a,mufuawmh ynm&SifawGqkdawmh ynm&Sifpum;yJ
tav;teuf wnfwnfMunfMunfajymoGm;ygw,f/ pmwwfaywwf
r[kww
f ?hJ aopm&Sipf mavmufomzwfwwfwhJ &GmuvlawG em;vnfzkdY
uawmh 'Dv&dk w
dS ,f/ --- uRefawmfwkdYEkdifiHrSm vufwpfqkyfpmavmuf
&SdwJhvlenf;pku odyfcsrf;om<u,f0NyD; vlxktrsm;pku bmrSr&Sdbl;/
pkwfjywfowfaewJhb0/ aep&majrBuD;awmifr&SdawmhwJhb0a&mufae
MuNyD/ &SdorQajrukd vufndK;xkd;ar;Munfhvdkuf&if tJ'Dvlvufwpfqkyf
uyJykdifwm/ vlwpf&mrSm Oyrmajym&&if (99)a,mufurGJawaeNyD;
awmh wpfa,mufuawmh pnf;pdrfOpmawG rw&m;csrf;om<u,f0ae
NyD/ &mckdifEIef;eJYajym&if (99)&mckdifEIef;eJY (1)&mcdkifEIef;/ trsm;pkvlxk
BuD;u bmrSr&Sdbl;/ vlwpfpk vufwpfqkyfpmuawmh r,HkEkdifavmuf
atmif&Sdaew,f/ odyf&Sdaew,f/ jrefrmjynfrSm tck&Sif;&r,fhjyem

u --tJhovkd ]]ykdifqkdifrI}}]]rnDrQ}}wmyJvkdY ynm&SifawGu oHk;oyfwif


jyMuw,f/ (owif; Source: Daily Eleven owif;pm? (5?11?13)
pmrsufESm-6? owif;axmuf ti,faxG;)
x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x

tJ'Dvkd ]]qif;&JwGif;euf}}aewJhjyemukd &Sif;&rSmu ]]tpkd;&}}yJ


jzpfw,f/ tpkd;&qkdwm vlawG&JUta&;udprSeforQukd (rdkaopum;?
dkif;oGm;&ifcGifhvTwfyg)/ tpkd;&qkdwm vlxk&JUta&;udprSeforQ ]]tD;yg
wm? I;aygufwm}}utp odae&r,f/ jyemjzpf&if tJ'jD yemukd
BuD;BuD;i,fi,f wm0ef,al jz&Si;f ay;&r,f/ bmaMumifv
h q
J adk wmh ol[m
tpkd;&jzpfaevkdYyJ/ b,foD0&D theory eJYajymOD;rvJ/ wcsKdUEkdifiHBuD;awG
u wuov
dk Bf uD;awGrmS Dept.of Governance tpkd;&ynmXme&,fvkdY
oD;oef&Y w
dS ,f/ Governance ygarmu&,fvYdk oD;oef&Y w
dS ,fvYdk rSwo
f m;
zl;ygw,f/ uRefawmfwkdYqDrSm tJ'Dvkd tpkd;&ynm&yfwpfcktjzpf oif?
roif rodygbl;/ tpkd;&taMumif; ynm&yftaeeJY avhvmvdkufpm;ol
awGom ajymEkdifygvdrfhr,f/ vlxkjyemjzpf&if jyemukd ajyvnf
atmif ajz&Sif;ay;&rSmu tpkd;&yJjzpfw,fqkdwJhtaMumif;ukdomajymcJh
ygw,f/ tckjyemuvnf; ao;ao;rTm;rTm;r[kwfyg/ (99)&mckdifEIef;
aomvlxku bmrSr&Sd? ukef;aumufp&mr&SdjzpfaeNyD; (1)&mckdifEIef;[m
vlwpfpku t&mtm;vHk;ukd ykdifqkdifxm;wJhudpjyemjzpfygw,f/
x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x

uRefawmfwkdY t&yfolt&yfom; &GmuvlawG u odyftqifhjrifh


wmawG em;rvnfygbl;/ Income distribution 0ifaiGcGJa0rI?
Property distribution ykdifqkdifrIcGJa0jcif; pwmawG odyfrodygbl;/
0ifaiGqkdwm ukd,fwkdiftvkyfvkyfvkdY&vmwJh0ifaiGukdajymwm/ olUtvkyf
tukid t
f rsKd; tpm;ukv
d u
kd v
f Ydk 0ifaiGtenf;trsm;awmh&rdS mS aygh/ tiSm;um;
wupD armif;wJhvl wpfv&wJh0ifaiGeJY? tpkd;&Xmeu 0efBuD; okdYr[kwf
'kw,
d 0efBuD;wpfyg; vwpfv&wJ0h ifaiGeb
YJ ,fwrl vJ/ 0efBuD;? 'kw,
d
0efBuD;&wJhvc0ifaiGu rsm;rSmaygh/ olu ta&;BuD;wJhtvkyfBuD;vkyfwm
ukd;/ (pum;rpyf uRefawmfwkdYqDrSm tck 0efBuD;eJY 'k0efBuD;(96)yg;
&SdowJh/ Daily Eleven owif;pm? (13?11?13)? pmrsufESm(2)eJY(3)
aumfvH(5)eJY(6)rSmygwJh trsKd;om;vTwfawmfukd,fpm;vS,f a'gufwm
Anm;atmifr;dk &JUaqG;aEG;csufrmS ygonf/) xm;ygawmh wupaD rmif;orm;
eJY 0efBuD;0ifaiG distribution uawmh b,fwlrvJ/ uGmjcm;rSmaygh/
'gayr,fh ykdifqkdifrI usawmh wpfrsKd;pOf;pm;&ygvdrfhr,f/ 'DaeY vuf
wpfqkyfpmvlwpfpku trsm;BuD ; yk d i f q k d i f NyD;awmh vltrsm;pk vlxk
(99)&mckdifEIef;u bmrS r yk d i f q k d i f bl;qkdwm bmaMumifhvJ/ tJh'gukd
ajz&Sif;&ygr,f/ uRefawmf[m omrefpma&;q&myg/ abm*aAynm&Sif
r[k w f y gbl ; / omref t &yf o m;wpf a ,muf ? omref j ynf o l v l x k
wpfa,muf taeeJY ]]vlNydef;awG;}}yJac:MuygpkdY/ omrefvlNydef;awG;
awG;&if tJ'Dvkd yk d i f q k d i f r I r rQrwjzpf a ewm rjzpfoifhbl;/ ajz&Sif;
&r,fhjyemjzpfw,f/ txufu q&mwkdYajymcJhovkd vl v uf w pf
qkyfpm(wpf&mckdifEIef;)ykdifqkdifwm rw&m;rsm;NyD; (99)&mckdifEIef;aom
jynfolvlxku bmrSrykdif qkdifbl;? bmrSr&Sdbl;? aep&majratmifr&Sd
awmhwJh b0a&mufaeMuNyD qkdwJhudp? qkdwJhjyem pOf;pm;ajz&Sif;Mu
&ygvdrfhr,fvkdYom uRefawmf ajymwwfygw,f/
aZmf a Zmf a tmif

atmifcsdrfh
(a&SUwpfywfqufzwfyg&ef)

yef;csw
D ifarmif0if;(jynf)&JY
Abstract with colour Effects yef;csjD yyGJ

yef;csDwifarmif0if;(jynf)&JU Abstract with colour Effects vdkYem


rnfay;xm;wJh yef;csDjyyGJudk trSwf (65)? a,mrif;BuD;vrf;? '*kHNrdKUe,f?
&efukefNrdKUrSm zGifhvSpfxm;wJh Gallery (65) yef;csDjycef;rSm (16-112013)&uftxd cif;usif;jyoxm;rSm jzpfygw,f/ yef;csDwifarmif0if;
(jynf)[m (2011)ckESpfu AdkvfcsKyfatmifqef;aps;? jrefrmEdkifiHyef;csD?
yef;yktpnf;tkH; yef;csDjycef;rSm yxrtBudrf wpfudk,fawmfyef;csDjyyGJ
tJ'Dyef;csDjycef;rSmyJ (2012)ckESpfrSm 'kwd,tBudrfwpfudk,fawmf yef;csDjy
yGJudk jyocJhNyD; tckjyowJh Abstract with colour Effects yef;csDjyyGJ[m
olY&JUwwd,tBudrfwpfudk,fawmfyef;csDjyyGJjzpfygw,f/\
jycef;zGifhvSpfjyocsdefuawmh aeYpOfeHeuf (9;00)em&Duae nae
(5;00)em&Dtxdyg/
HTA

&efukefynma&;wuodkvf(ESpf-50)jynfh?
a&T&wkobifusif;yEkdifa&;
'kwd,tBudrfvkyfief;ndEIdif;tpnf;ta0;jyKvkyf
(2014)ckESpf? atmufwkdbmv (1)&ufaeYrSm usa&mufr,fh? ynm
a&;wuodkvf ESpf (50)jynfh? a&T&wkobifusif;ya&;vkyfief; ndEIdif;
tpnf;ta0;udk (6-11-2013)&uf eHeuf (10)em&DwGif &efukefynma&;
wuov
kd f 'kw,
d tBudrt
f jzpf usif;yjyKvkycf yhJ gw,f/ tJ'n
D Ed idI ;f tpnf;
ta0;rSm q&mBuD;OD;oef;OD;eJY ygarmucsKyfa'gufwmOD;atmifrif;wkdYu
trSmpum;ajymMum;cJyh gw,f/ tJ't
D pnf;ta0;rSm vkyif ef;aumfrwDtoD;
oD; zGJUpnf;cJhNyD; ausmif;ola[mif;a':jrifhjrifhat;u (1977)u tvSL
aiG (25)odef;? ausmif;om;a[mif; OD;pdk;jrifh(1979)u tvSLaiGtjzpf
yxrtBudrfxnfh0ifvSL'gef;cJhMuNyD; 'kwd,tBudrfvkyfief;ndEdIif;tpnf;
HTA
ta0;udk atmifjrifpGm usif;yjyKvkyfcJhygw,f/

35

,ciftywfrStquf

New Idea Classic Show

ykdpwmyef;csDq&mBuD; OD;jr[ef
a&;w,fqkd&ifiguajcaxmufupa&;wm/wkdYuykHwlEkdifNyD;om;/
wku
Yd toufi,fi,fav;upa&;wm?ykw
H w
l pfcsyfa&;w,fq&dk if rsufEmS
ay:ucHpm;csuu
f adk y:atmifa&;wm?wlw
Hk ifr[kwb
f ;l ?ta&;cHwo
hJ &l UJ rsuEf mS
tMunf?Y uk,
d af jymwJph um;ukpd w
d 0f ifpm;vkUd Munfw
Y mvm;?rauseyfvUdk a'go
eJUMunfw
Y mvm;? vlwpfa,muf&UJ rsufv;Hk [molU&JUcHpm;rIut
dk "dujywmyJ?
tJ'gukrd ad tmifa&;wm?wlw
Hk ifr[kwb
f ;l ?olUpku
d u
f ydk gay:atmifa&;wm?
yef;csDa&;r,fq&dk if wpfu,fa&;r,fq&dk ifwpfu,fcufwm? ykw
H al &;r,f
qkd&ifyef;csDq&muaMumufw,f/wlaeNyDqkd&ifvnf;tom;ta&mifu
enf;enf;rwlbl;jzpfaew,f/tJvkdvmjyefNyD/aemuforD;vkyfwJholu
tazeJUodyrf wlb;l vkyjf yefjyD/tazuvGecf UJ wJU(8)ESp(f 9)ESpu
f ku
d v
f mwJyh ?Hk
tckeJUwlrvm;/tJ'gawGuwpfcgvmjyefa&m?wlawmhwlygw,fAsm?odyf
rvSbl;?vkyfjyefNyD?odyfjyemwufwm?tJ'DawmhykHwla&;&wm odyfpdwf
npf M uwm?cPcPpum;rsm;Mu&wm?tJ ' D t csd e f r S m uk d j r[ef & ,f
'gav;jyifay;ygtke;f qk&d if?olwaYdk &;xm;wJyh u
Hk idk gjyifay;vku
d w
f myJ/tJ'v
D dk
rsKd;ulnDay;vkduf&wmvnf;&SdwmyJ/ a&;aeusqkdawmh ykHMunfYvkduf

wmeJUb,fae&mrwlb;l qkw
d mwef;odw,f?'Dawmhq&mYut
dk aMumif;odwUJ
vluawmh txifBuD;w,f? taMumif;rodwUJ oluawmhomrmefyv
J Udk xif
w,f?ykdpwmavmuuaysmfp&mvnf;aumif;w,f?pdwfnpfp&mvnf;
aumif;w,f/[kdwkef;uykdpwmkHwpfqifpmrSESpfaxmifyJ&w,f/a&;vkduf
&wmwyif w yef ; yJ ? vuf a wG a jcawG u k d a nmif ; aewmyJ / tck u sawmh
vnf;(2)ay?(1)ayavmufvnf;(3)(4)odef;&csif&wmyJ/aysmfp&mav;
awGjzpfvmwmaygh?[kdwkef;uawmh(10)ay?ay(20)?(5)csyfqkdawmhay
(100)ykdpwmBuD;awGa&;&wm?oGifkH?NrKdUr?[kdbuf(5)csyf'Dbuf(5)csyf?
(10)csyfq&dk if ay(200)aygh?aemufwpfcu
k yef;csDq&mqdw
k m pG,pf v
kH yk &f
w,f/ ud,
k v
f nf; tJ't
D xJrmS ygw,f/ wpfcsdKUu romyHu
k "kd mwfykH u
kd Nf yD;
romyHkaygh/ q&m&,f 'DyHkav;udk rsufvHk;av;bmav;zGifhay;ygqdkNyD;
aowJhyHkudk,lvma&;ckdif;w,f? 'gqdkolu rsufvHk;cHk;vm;bmvm;qdkNyD;
qGaJ y;&w,f/ qGNJ yD;awmhrS q&m&,fwv
l u
kd f wmwJ/h jr[efbmvkyv
f J
qdak wmh ydpk wma&;w,f/ b,favmufa&;cJv
h J qdEk pS af ygif;(40)ausmfa&;
w,f/ (16)ESpo
f m;uaepa&;w,f/ tcktouf (70)ausmfavmufrmS &yf
oGm;w,f/
t&ifwkef;uaq;awGuwdkYdk;dk;ydkpwmaq;trIefYawGu wpfcsdKUqdk
ig;BuD;qDeJYazsmf&wmeJYbmeJYazsmf&wm/ wrmap;eJYawmifazsmfvdkYr&bl;/
aq;&Sm;NyDav/ rqvacwfwek ;f u v,fuiG ;f xJuwJBuD;xJrmS yef;csD
ypnf;awGypfxm;wm?a&awGpdkNyD;awmh ysufpD;aewmawGudk wpfqifh
wpfqifjh yef0,fNyD;awmho;kH &w,f/ tJ'gawmfawmf
'kua &mufwt
hJ ydik ;f ? 'kuB uD;? 'ku vwf? 'kua o;
qd k w mawG v nf ; &S d a o;w,f / 'D b uf a cwf u s
awmhrS yvyfpwdwf(pf) ydefYqkdNyD; awmhay:vm
w,f/ tJ'gawmhaumif;w,f/

trSwf (307)? AdkvfqGefyufvrf;(tay:bavmuf)? yef;bJwef;NrdKU


e,f? &efukefNrdKUrSmzGifhvSpfxm;wJh yef;csDjycef;rSm (23-11-2013)uae
(29-11-2013)&uftxdjyor,fh yef;csDjyyGJuawmh New Idea Classic Show vdkYtrnfay;xm;wJh yef;csDjyyGJjzpfygw,f/ 'DjyyGJrSm yef;csDq&m
BuD;rsm;jzpfMuwJh yef;csDOD;vSarmifBuD;? OD;b&ifBuD;? OD;brdk;? OD;oefY(rE
av;)? armfvNrdKifarmif0if;(a&aq;)? bdkuav;ausmfvIdif? tkef;armif?
OD;vGef;<u,f? OD;vSwifxGef;? OD;oef;Edkif(a&aq;)? OD;ausmfav;? yef;csD
armifausmfGefY? OD;wifatmif? OD;&Jjrifh(a&SUodkY)? cifodef;? armifarmif
odkuf? OD;pef;&ifeJY a&aq;xGef;atmifwdkY&JU yef;csDvuf&mrsm;udk cif;usif;
jyoxm;rSm jzpfygw,f/ jyyGJzGifhvSpfjyocsdefuawmh aeYpOfeHeuf (9;00)
HTA
em&Duae nae (5;00)em&Dtxdyg/

A[ef;NrKd eU ,f? yef;csjD yyGJ

a&SYwpfywfqufzwfyg&ef

A[ef;NrdKUe,f yef;csD?yef;yktpnf;tkH;0ifrsm;jzpfMuwJh? yef;csDatmif


pnfolvIdif? at;at;0rf;? vSxGPf;atmif? cifaZmfvwf? ausmfjzLpH?
ausmfol&def? armifOD;? rGefouf? aexGef;? Orm? zdk;pef;? jzLjzLarmf?
apmausmfaZmf? apma0? oef;pdk;? 0if;wifh? &D&DpifeJY yef;csDaZmf0if;xGef;wdkY
pkpnf;jyor,fh A[ef;NrdKUe,f yef;csD? yef;ykjyyGJudk AdkvfcsKyfatmifqef;
aps; ta&SUzufwef;rSm&SdwJh jrefrmEdkifiHyef;csDyef;yktpnf;tkH;(A[dk)yef;csD
jycef;rSm (22-11-2013)&ufuae (26-11-2013)&uftxd cif;usif;
jyoMurSm jzpfygw,f/
jyyGJjyocsdefuawmh wevFmaeYuvGJvdkY aeYpOfeHeuf (9;00)em&D
uae nae (5;00)em&Dtxdyg/
HTA

36

jynfolUvTwfawmftpnf;ta0;rS owif;rD'D,mOya'Murf;tm; twnfjyK

(4?11?2013)aeYusif;ycJah om jynfoUl vTwaf wmftpnf;ta0;wGif owif;rD',


D mOya'Murf;udk rlvjy|mef;
csuf tcsuf (23)csufrS tcsuf(9)csufudky,fzsufcJhNyD; useftcsuf (14)csufudk twnfjyKvdkufonf/
twnfjyKaom tcsu(f 14)csurf sm;wGif rD',
D morm;rsm;owif;&,l&m trsm;jynfoo
l &d cdS iG &hf adS om owif;
tcsut
f vufrsm;udk awmif;,lMunfh &I mwGif jiif;qefjcif;? tcsed q
f jJG cif;? owif;,lot
l m;aESmif,
h u
S jf cif;rjzpfap&ef
oufqikd &f mwm0ef&o
dS u
l pDpOfaqmif&u
G &f rnf[al omtcsuf? usif0h wfEiS t
hf nD rdrt
d rnfux
kd w
k af zmfajymqd
k
owif;&,l&rnfjzpfaomfvnf; trsm;jynfot
l usdK;iSmpHpk rf;cJah Mumif; jyefvnfazmfjy&rnfpaom tcsuftvuf
rsm;yg0ifonf/ y,fzsufvu
kd af omtcsuf (9)csufwiG f rnfonfo
h wif;rD',
D mvkyif ef;udk vkyu
f ikd o
f rl qdk owif;
rD',
D mvkyif ef;vkyu
f ikd cf iG rhf &Sb
d J ,if;vkyif ef;vkyu
f ikd af Mumif;jypfrx
I if&mS ;vQif xdo
k u
l t
kd enf;qH;k aiG'Pf usy(f 5)ode;f
rStrsm;qH;k usyf (10)ode;f txdcsrw
S &f rnf[al omtcsu?f aumifp0D ifrsm;onf useOf ya't&ay;tyfaomwm0efukd
xrf;aqmifcsdew
f iG f &mZowfBuD; Oya'yk'rf -(21)t& jynfoUl 0efxrf;jzpfonf[k rSw,
f &l rnf[al om tcsuf?
tqdyk gaumifp0D ifEiS yhf wfoufaom w&m;k;H qdik &f mtyd'k cf o
JG ;kH yd'k f ponfjzifrh 'D ,
D morm;rsm;twGuf tusdK;r&SEd ikd f
&J&J(ysOf;rem;)
aom jy|mef;csufrsm;udky,fzsufcJhonf/

zGJYpnf;yHktajccHOya'jyif&ef tpD&ifcHpmwifrnfU
tcsdefumvaemufqkwfrItay:rl0g't& oabmrus[k
a':atmifqef;pkMunfajymqdk

rdwDvmNrdKUwGif
jyKjyifwnfaqmufa&;vkyfief;rsm;vkyfaqmifrIaES;aeao;onf[k
jynfolUvTwfawmfudk,fpm;vS,f OD;0if;xdefuajymqdk

rdwDvmNrdKU y#dyujzpfNyD;aemufydkif; jyKjyifwnfaqmufa&;vkyfief;rsm; vkyfaqmifrItajctaeudk jynfolU


vTwfawmfudk,fpm;vS,f OD;0if;xdeftm; (1?11?2013)&ufuusif;yonfh jynfolUvTwfawmftpnf;ta0; acw
tem;ay;csdefwGif vQyfwpfjyufawGUqHkar;jref;&m ,ckvdkajzMum;cJhonf/
]]jyKjyifwnfaqmufa&;vkyif ef;rsm; vkyaf qmifru
I enf;enf;aES;aeao;w,f/ ae&mu t"duESpaf e&maygh/
NrKd UxJyikd ;f uae&mawGq&kd if tpOftqufajrwdik ;f eJY td;k tdrOf ;D pD;awGu qH;k jzwf&cufaew,f/ ajr*&rf&mZ0ifawGukd
wdu
k Mf unfw
h t
hJ cg vGecf w
hJ EhJ pS af ygif; (70?80)avmufu ae&mcsay;xm;wmawGqakd wmh ydik &f iS af wGu tJ'w
D ek ;f u
emrnfawGerYJ wlb;l / aqGcek pfqufrsK;d ckEpS q
f ufu wpfae&mwnf;rSm ydik &f iS f (7)a,mufay:aeawmh b,fvv
kd yk &f
rvJrodb;l jzpfaew,f/ 'gayrJh 0efBuD;csKyfew
YJ ikd yf ifNyD; vlawG'u
k r a&mufatmif ae&mcsxm;ay;ydpYk pD Ofaew,f/
rMumcif vkyfawmhrSmyg/
aemufwpfae&mu at;csrf;om&Gmqdk&if apmapmydkif;uwnf;u tuGufcsae&m ay;xm;cJhayr,fh
,ckvdky#dyujzpfNyD; rD;avmifcJh&wJhtcg Oya't&ae&mray;awmhbJ tpdk;&uwdkufcef;awG aqmufvkyfay;NyD;
ae&mcsxm;ay;zdaYk jymwJt
h cgrlvydik &f iS af wGu olwaYkd e&mrSmbJ rlvtwdik ;f jyefaqmuf aeyg&apqdNk yD; orwxH
pmwifxm;w,f/ b,favmufxad &mufrvJqw
kd mawmh rodb;l / uRefawmfu vTwaf wmfu,
kd pf m;vS,q
f akd wmh
xJxJ0if0if0ifygvdkY raumif;bl;/ 'gayr,hf 0efBuD;csKyfudk tBuHay;xm;ygw,f/ 'kua&muf olawGjzpfaevdkY
wwfEdkifoavmuf jrefjrefqefqefaqmif&Gufay;zdkY wdkufwGef;xm;ygw,f/ ,ckqdk&if 'kuonf (5000)
avmuf&adS o;w,f/ jrefjrefqefqef ae&mcsxm;ay;rSjzpfr,f/ tJ'v
D rkd vkyaf y;&if jyemuat;rSm r[kwb
f ;l /
NrdKUxJuae&mawG uGe'f akd qmufay;zdYk pDrcH suf&w
dS ,f/ 'gayrJh uRefawmft
h aeeJY oabmrusbl;/ olwaYkd jrae&mudk
olwdkYbmom jyefaqmufcGifhay;apcsifw,f}}[kajymonf/
&J&J(ysOf;rem;)

tcsyfydkrsufESmzkH;rS

zGJUpnf;yHktajccHOya'avhvmoHk;oyfa&;aumfrwDtaejzifh tpD&ifcHpmwif&ef tcsdefumvwpfv aemuf


qkwv
f u
kd jf cif;ESiyhf wfoufNy;D rltm;jzifo
h abmrusaMumif; Ed0k ifbm (4)&ufaeYwiG f jynfoUl vTwaf wmfu,
kd pf m;vS,f
a':atmifqef;pkMunfu rD'D,mrsm;ESifhawGUqHkpOf ,ckvdkajymMujcif;jzpfonf/
]]aemufqkwfwmawG? bmawGudk rltm;jzifhrBudKufygbl;/ bmjzpfvkdYvnf;qdkawmh udk,fowfrSwfxm;wJh
tcsdex
f rJ mS ud,
k t
f vkyw
f pfcu
k kd NyD;atmifvyk &f r,f/ bmaMumifh olwt
Ydk csdeaf jymif;vdu
k v
f q
J w
kd m uRefr aocsm
rodwJhtwGuf rSwfcsufawmhray;vdkygbl;/ 'gayr,fhrltm;jzifhajym&&if 'DvdkaumfrwDawG? aumfr&SifawGu
tvkyw
f pfcpk Ny;D vkyrf ,fq&kd if ud,
k o
f wfrw
S x
f m;wJt
h csed t
f wGi;f rSmawmh ud,
k Nf y;D atmifvyk zf q
Ykd w
kd mawmh ta&;BuD;
w,fvdkYxifw,f[k a':atmifqef;pkMunfuqdkonf/ qufvufNyD; if;uajymqdk&mwGif NLD taejzifhvuf
&St
d csdew
f iG f vlxq
k E&,lyJG jyKvkyaf eygw,f/ NLD uaumfrwDukd wifjyaqG;aEG;NyD; tBuHjyKcsufrsm;ay;wJt
h cg
trsm; jynfol\ qEudkwifjyNyD;vkyfoGm;rSmyg/ tBuHjyKcsufrsm;wifjy&mwGif wdkif;&if;om;tzGJU&,fr[kwfbJ
Edik if aH &;ygwDrsm;uvnf; tjrifawGrwlwmawG&EdS ikd yf gw,f/ 'Dru
kd a&pDqrkd aS wmh 'gtwwfEikd q
f ;kH tm;vH;k udk nd,
l
r,f/ 'gayr,fhnd,lvdkYr&&if trsm;qEudkyJuRefrutav;xm;&rSmyJ}} [kajymqdkonf/
zGJUpnf;yHktajccH Oya'avhvmoHk;oyfa&;twGuf tBuHjyKcsuf? oabmxm;awmif;rIrsm; aemufqHk;
xm;ay;yd&Yk rnf&h ufukd tcuftcJtrsdK;rsdK;aMumifh Ed0k ifbm (15)&ufaeYrS 'DZifbm (31)&ufaeYoaYkd &TUajymif;onfukd
atmufwdkbm (31)&ufaeYu zGJUpnf;yHktajccHOya'avhvmoHk;oyfa&;yl;aygif;aumfrwD wwd,tBudrf tpnf;
ta0;wGit
f wnfjyKcJah Mumif;od&&dS onf/ ,cifowfrw
S x
f m;onft
h csderf mS vTwaf wmfem;onft
h csdejf zpfaeovdk
qD;*dr;f &moDEiS v
hf nf; wdu
k q
f ikd af eaomaMumifh tcuftcJrsm;&Sad Mumif;? if;tjyif jynforl sm;axmufjyouJo
h Ykd
aumfrwDtaejzifh tBuHjyKcsufawmif;cHrt
I csdeo
f nf wdak wmif;onf[rk w
S ,
f al Mumif;? okt
Yd wGuf &ufa&GUvdu
k &f
&J&J(ysOf;rem;)
jcif;jzpfaMumif; tpnf;ta0;rSod&Sd&onf/

EdkifiHawmforwBuD;\ vpmusyfodef; (50)ESifhywfouf trsdK;om;vTwfawmfOu|OD;cifatmifjrifhrS


Oya'rSmjyXmef;xm;onfhtwdkif; vpmcHpm;jcif;r&SdonfhtwGuf EdkifiHawmforwudk,fwkdif Oya'csdK;azmuf&m
a&mufaeaMumif; okH;oyfajymMum;cJhNyD;aemuf *,ufrsm;pGm kdufcwfvmcJh&m EdkifiHawmforw\ ajyma&;qdk
cGifh&Sdol jyefMum;a&;0efBuD;XmerS 'kwd,0efBuD;OD;&JxG#frS ol\ fb pmrsufESmay:rSwqifhwifjyvmcJhonf/
trsdK;om;vTwaf wmfOu|OD;cifatmifjrifu
h Ed0k ifbmv (13)&ufaeY trsdK;om;vTwaf wmftpnf;ta0;rSm
Oya'rSmjyXmef;xm;wJhtwkdif; vpmcHpm;jcif;r&SdwJhtwGuf EdkifiHawmforwudk,fwkdif Oya'csdK;azmuf&m
a&mufaew,fvYkd oabmoufa&mufwhJ rSwcf sufpum;eJyY ufoufNyD; rD',
D mwpfcsdKUu ar;jref;vdYk ajzMum;cJNh yD;
jzpfygw,f/ 'gayr,fh aemufxyfvmr,fhpme,fZif;? odcsifwJhjynfolrsm;vnf; &SdrSmjzpfwJhtwGuf uRefawmfh
ajzMum;csufrsm;udk pkpnf;azmfjyay;vdkufygw,f/
EdkifiHawmforw[m (2011)ckESpf? rwfv (31)&ufaeY jynfaxmifpktqifhtzGJUtpnf;0if yk*dKvfrsm;udk
rl0g'rdecYf eG ;f ajymMum;wJt
h cg Edik if aH wmf&UJ vuf&t
dS ajctae? Edik if aH wmfaiGa&;aMu;a&;tajctaersm;udk a&SUINyD;
orwtygt0if jynfaxmifpktqifhyk*dKvfrsm;? wkdif;a'oBuD; jynfe,ftqifhyk*dKvfrsm;? udk,fydkiftkyfcsKyf
cGi&hf wdik ;f ^a'oOu|ESihf aumifp0D ifrsm;&JU vpOfcsD;jriahf iGrsm;udk tjynft
h 0rcHpm;yJ Ekid if aH wmfat;csrf; om,m
a&;eJzY UHG NzKd ;a&;aumifpv
D ufxufu A[dt
k zGUJ tpnf;toD;oD;u yk*Kd vfrsm;cHpm;cJw
h hJ vpOfaxmufyahH iGrsm;twdik ;f
cHpm;zdkYajymMum;cJhygw,f/
'Dvadk qmif&u
G cf jhJ cif;[m Edik if aH wmfrmS pD;yGm;a&;jyKjyifajymif;vJrrI sm; pwifaqmif&u
G cf phJ OfumvrS wm0ef&dS
yk*dKvfrsm;taeeJY jynfolrsm;cHpm;ae&wJh tajctae? wkdif;jynfb@ma&;tajctaeudk todtrSwfjyK
udk,fcsif;pmemrIudk jyocJhjcif;yJjzpfygw,f/ EkdifiHwumrSmvnf; EdkifiHrSmpD;yGm;a&;? b@ma&;tajctaersm;
jyKjyifajymif;vJcsdef? 'grSr[kwf tcuftcJjzpfaecsdefrSm acgif;aqmifrsm;u pHerlemjywJhtaeeJY umv
twdkif;twmwpfcktxd vpmeJYcHpm;cGifhrsm;udk avQmhayghcHpm;cJhwJh om"uawG&Sdygw,f/ 'Dvkyf&yfudkvnf;
jynfolrsm;u todtrSwfjyKMu? EdkifiHa&;tzGJUtpnf;rsm;uvnf; axmufcHcJhMuygw,f/
'Dae&mrSm axmufjycsifwJhtcsufu EdkifiHawmforwtygt0if jynfaxmifpktqifh&Sdyk*dKvfrsm;? wkdif;
a'oBuD;? jynfe,ftqifhyk*dKvfrsm;? udk,fydkiftkyfcsKyfcGifh&wkdif;^a'oOu|ESifh tvkyftrIaqmifaumfrwD0if
rsm;? aejynfawmfaumifpOD u|eJY aumifp0D ifrsm;&JU cs;D jri ahf iG? p&dwEf iS hf taqmifta,mifrsm;qdik &f mOya'rsm;rSm
vpmp&dwfeJYywfoufNyD; cHpm;cGifh&SdonfvdkY jy|mef;xm;ygw,f/
Oyrm-jynfaxmifpktqifhyk*dKvfrsm;\ csD;jrifhaiG? p&dwfESifh taqmif ta,mifrsm;qkdif&m Oya'yk'fr
(3)rSm EdkifiHawmforwonf vpOfcsD;jrifhaiG usyfodef;ig;q,fcHpm;cGifh&SdonfvdkY jy|mef;xm;ygw,f/ 'g[m
cHpm;csi&f ifcpH m;vd&Yk w,fvq
Ykd w
kd hJ oabmjzpfygw,f/ rvkyrf ae&oabmyg&rnfvYkd jy|mef;xm;wmr[kwyf gbl;/
'DESpfckt"dym,fuGmjcm;rIudk Oya'em;vnfolwdkif; odEdkifygw,f/
'gaMumifh &mxl;vufcpH OfrmS Edik if aH wmfb@mrjynfph eHk YJ rjynfph w
Hk t
hJ ajctaeudk axmufxm;Ny;D vpmp&dwf
udk umvtwkid ;f twmwpfcx
k d avQmhayghcpH m&ef Edik if aH wmforwuqk;H jzwfcjhJ cif;[m Oya'udk azmufzsuf&m
rusbl;qkdwJhtaMumif; pme,fZif;rsm;eJY jynfolrsm;od&Sdap&efwifjytyfygw,f/

tcsyfydk( B )odkU

You might also like