TEHNIKA KOLA MIHAJLO PUPIN BIJELJINA

MATURSKI RAD
Tema: Popravka karburatora na vozilu

Uenik:
Jun !"##$

Profesor:

SADRAJ

U%&D$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$' !$ Sastavni (i)elovi karburatora $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$* '$ Servisiran)e i popravka karburatora$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$+ '$#$ Po(e,avan)e karburatora$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$## -AK.JU/AK$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$#' .IT0RATURA$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$#1

UVOD

Karburator )e ure2a) na benzinskom motoru ko)i priprema m)e,avinu benzina i vaz(u3a potrebnu za ra( motora$ Pomo4u karburatora se tako2e upravl)a sna5om motora$ U karburatoru se raspr,u)e benzin i m)e,a sa vaz(u3om u o(re2enom o(nosu ko)i varira u zavisnosti o( re6ima ra(a motora$ Tako )e na prim)er sm)e,a bo5ati)a benzinom u trenutku ubrzavan)a pri pokretan)u 7pal)en)u8 motora pri punom 5asu i pri ra(u motora na slobo(nom 3o(u$ U karburatoru posto)e razni ure2a)i ko)i omo5u4ava)u prom)enu o(nosa benzina i vaz(u3a$ &snovni (io karburatora )e venturi)eva 9ev ko)a omo5u4ava o(r6avan)e pribli6no konstantno5 o(nosa benzina i vaz(u3a$ &stali ure2a)i omo5u4ava)u obo5a4ivan)e sm)e,e po potrebi$ Sna5a motora se kontroli,e re5ula9i)om koliine sm)e,e ko)a se (oprema motoru$ Stari)i karburatori su ra(ili iskl)uivo na prin9ipima (inamike flui(a (ok se ko( novi)i3 karburatora po)avl)u)u elektronski kontrolisani ure2a)i za korek9i)u ra(a$ U novi)e vri)eme karburatori su skoro u potpunosti potisnuti elektronskim sistemima za ubriz5avan)e 5oriva ime se posti6e bol)a kontrola sm)e,e potrebne za ra( motora a time i man)e za5a2en)e i ekonomini)i ra( motora$

'

1 !a"ata# #arburatora
Karburator mora osi5urati la5ano pu,tan)e motora u ra( po potrebi na5lo ubrzan)e na (u5im vo6n)ama mora ,te()eti 5orivo razvi)ati punu sna5u i ne (opustiti (a motor iznena(a prestane ra(iti$ Ukratko: karburator mora napraviti sm)esu 5oriva i zraka ko)a )e u o(re2enom trenutku potrebna za iz5aran)e u 9ilin(rima i u pravim koliinama (ovo(iti )e po)e(inim 9ilin(rima$ Raspr,ivan)e zapoin)e mi)e,an)em benzina i zraka i zavr,ava s poetkom iz5aran)a u 9ilin(rima$ -ato osim karburata u raspr,ivan)u uestvu)u i usisni razvo(nik usisni ventili i ak prostori za iz5aran)e i klipovi$ Pumpa za 5orivo (ovo(i 5orivo (o karburatora$ Sisa 5a iz rezervoara za 5orivo i (ovo(i u komoru plovka karburatora$ :a putu 5oriva iz rezervoara (o karburatora ima vi,e sita o(nosno proistaa ko)i za(r6ava)u eventualnu neisto4u$ O"$o% &ra#a ' (or')a Ko( ve4ine benzina za iz5aran)e )e potrebna sm)esa )e(no5 te6insko5 (i)ela benzina i petnaest te6inski3 (i)elova zraka$ Ta) o(nos #:#; nazivamo teori)ski o(nos sm)ese$ Posl)e(i9a ti3 propisa su sve intenzivni)a istra6ivan)a u vezi s raspr,ivan)em sm)ese i ve4e zaniman)e za izravno u,tr9avan)e 5oriva u 9ilin(re$ Me2utim ko( takvo5 o(nosa motor ipak ne (a)e na)vi,e sna5e niti )e na),te(l)ivi)i$ Ka( se pu,ta u ra( 3la(an motor poneka( )e potrebna izvanre(no bo5ata sm)esa o( )e(no5 (i)ela benzina i )e(no5 (i)ela zraka (ok )e ko( obine vo6n)e )e(nakom)ernom brzinom na),te(l)ivi)e ka( )e sm)esa siroma,ni)a npr$ #:#<$ Uop,teno vri)e(i pravilo: bo5ata sm)esa za pokretan)e polubo5ata sm)esa pri malom bro)u okreta i u praznom 3o(u siroma,na sm)esa za ,te(l)ivu obinu vo6n)u i opet bo5ata sm)esa ka( se ubrzava i vozi s na)ve4im brzinama$ Dok benzin i zrak iz5ara)u me2u ostalim osim vo(e nasta)u i 3emi)ski spo)evi kao u5l)en monoksi( u5l)en (ioksi( i (ru5i oksi(i$ Koliina ti3 ,tetni3 stvari u automobilskim ispu,nim plinovima )e umno5ome zavisna o srazmeri sm)ese benzina i zraka$ U ve4ini zemal)a )e koliina ti3 ()elomino otrovni3 stvari u auspu3u o5raniena zakonom$ Ra" #arburatora -a vri)eme takta usisavan)a klip u 9ilin(ru na5in)e prema (ole i izna( sebe stvara po(pritisak ko)i kroz (ifuzor karburatora usisava zrak u 9ilin(ar$ Koliina usisano5 zraka po(e,ava se okretl)ivim leptirom ko)i otvara voza pritiskom na papui9u ak9eleratora$ Me2utim koliina usisano5 zraka ne zavisi samo o polo6a)u leptira ne5o i o okretima motora$ Karburator osi5urava (a stru)a zraka u 9ilin(re uvue upravo potrebnu koliinu benzina$

=orivo ko)e (olazi iz komore plovka karburatora mi)e,a se sa zrakom u (ifuzora$ Difuzor ra(i po naelu (a pove4ana brzina stru)e zraka u tom toku uzroku)e po(rpritisak$ Ka( zrak prolazi kroz su6eni (io usisne 9i)evi pove4a se brzina flui(a$

Sl$ br$ # : Put ka karburatoru (preuzeto sa hrvatskog sajta >>>$prometna?zona$9om) U po(ru)u po(pritiska ko)i se pri tome stvara nalazi se u,4e karburatove mlazni9e iz ko)e zrana stru)a sisa benzin$ Stru)a zraka )e na))aa ka( )e leptir na)otvoreni)i i bro) okreta motora na)ve4i$ @to )e ve4a brzina stru)an)a u (ifuzoru to vi,e benzina usisa iz mlazni9e$ Me2utim takav karburator bi bio neupotrebl)iv u praksi i to zbo5 razlino5 pona,an)a zraka i benzina u stru)an)u$ Dok se 5usto4a zraka s porastom brzine sman)u)e 5usto4a benzina osta)e ista bez obzira na brzinu stru)an)a$ Au(u4i (a se zrak i benzin mora)u mi)e,ati u pravilno) te6insko) propor9i)i 7oko #:#;8 (a bi sm)esa potpuno iz5arala porast brzine zraka povezan sa slabl)en)em 5usto4e uslovl)avao bi stvaran)e sve bo5ati)e sm)ese ko)a bi na kra)u bila ve4 tako bo5ata (a se vi,e ne bi zapalila$ To se spreava na (va naina: u karburatorima na zrak pritiska se (io 5oriva pomi)e,a sa zrakom )o, pri)e ne5o ,to napusti provrt mlazni9e$ To takozvano Bpretp)en)en)eC 5oriva osi5urava sistem 9i)evi za mi)e,an)e i mlazni9a za iz)e(naen)e$ A ko( karburatora s i5liastom mlazni9om su koliina izlaze4e5 5oriva i pres)ek (ifuzora

prom)enl)ivi i na ta) nain o(r6ava)u pravi o(nos mi)e,an)a sm)ese$

:ivo 5oriva u komori plovka o(r6ava ventil plovkove i5le na isto) visini sve vri)eme$ Provrt mlazni9e u (ifuzoru mora biti vi,i o( nivoa 5oriva u komori plovka (a ne bi 5orivo isti9alo ka( se vozilo na5ne$ Tako )e 5orivo za ; (o * mm po( provrtom mlazni9e ali po(pritisak mo6e po(i4i 5orivo (o provrta mlazni9e i sitno raspr,ena 5a usisati u (ifuzor$ &sim usisavan)a zraka i 5oriva za(atak usisno5 sistema )e (a 5orivo (obro raspr,i u ma5lu (a 5a temel)no pomi)e,a sa zrakom i )e(nakom)erno po(i)eli po 9ilin(rima$ =orivo )e pri ulasku u (ifuzor ve4 raspr,eno na male i na)man)e kapl)i9e$ U karburatoru na pritisni zrak )e 5orivo unapri)e( pretvoreno u p)enu s (ovo(om zraka ispo( nivoa a ko( karburatora s i5liastom mlazni9om se nakon ,to 5a zrak povue raspr,i u (ifuzoru$ &kretan)em leptira kapl)i9e 5oriva pomi)e,ane sa zrakom (olaze u po(ru)e po(pritiska ko)i uzroku)e usisavan)e klipa i raspr,e se u ma5lu$ Ko)om brzinom 4e se 5orivo pretvarati u ma5lu zavisi o po(pritisku u usisnom razvo(niku ko)i opet zavisi o okretima motora i polo6a)u leptira$

Slika br$ !: Priprema smjese benzina i zraka Pri relativno malom bro)u okreta i biti tako malen (a ve4ina usisano5 5oriva usisno5 razvo(nika$ Pri obino) vo6n)i po(pritisak iza n)e5a se toliko pove4a (a potpuno otvorenom leptiru mo6e po(pritisak bu(e )o, u tenom stan)u i tee po (elovima ka( )e leptir pribli6no napola zatvoren se 5orivo 5otovo potpuno pretvori u ma5lu$

Ko( motora ko)i ima)u za svaki 9ilin(ar svo) karburator obino ne smeta ako (io 5oriva (o2e (o 9ilin(ara u tenom stan)u )er pri ulazu u 9ilin(re 5orivo se zbo5 vru4ine ipak pretvori u plin$ Te,ko4e nasta)u ka( karburator puni vi,e 9ilin(ara pa ()elomino teno 5orivo ne po(i)eli 9ilin(rima u )e(nakim koliinama$ Da bi se 5orivo bol)e raspr,ivalo u benzinsku ma5lu u savremenim motorima se usisni razvo(ni9i esto 5ri)u vo(om za 3la2en)e ili toplinom ispu,ni3 9i)evi i na ta) nain osi5urava)u )e(nakom)erni)u raspo()elu sm)ese za iz5aran)e na vi,e 9ilin(ara$ <

Stvaran)e ma5le se zavr,ava u toplom motoru ka( 5orivo (o2e u 9ilin(re i u (o(ir s vru4im zi(ovima 9ilin(ara ispu,nim ventilima i osta9ima iz5or)eli3 plinova$

* Sa%ta)$' "'+,-o)' #arburatora

Karburator se sasto)i o( sle(e4i3 (i)elova: # Ti)elo ko)e pre(stavl)a karburator kao 9)elinuE .one karburatora sa plovkom i ventlom za re5ulisan)e nivoa 5oriva u lonetuE =lavni ,ikl)a ko)i se nalazi u 5rlu karburatora 7Difuzor8 i spo)en )e sa lonetom na prin9ipu spo)eni3 su(ovaE Fi)ev za vaz(u3 na ko)o) se nalazi filtar za vaz(u3E =rlo karburatora G Difuzor 7%enturi)eva 9i)ev8 u kome se postavl)a 5lavni ,ikl)a &(re2ivan)e bro)a kalibrisani3 otvora za protok 5oriva .eptir ko)i se re5uli,e koliina sme,e 7re5uli,e se sna5a motora8 Ure2a) za 3la(no startovan)e motora Ure2a) za ra( motora u praznom 3o(u Ure2a) za pri3vatan)e na5li3 preoptere4en)a motora Ure2a) za obo5a4en)e i osiroma,en)e sme,e zavisno o( re6ima ra(a motora$

O%$o)$' "'+,-o)' #arburatora ? #$%entil !$emuzivna 9i)ev '$%i)ak za (o(ati vaz(u3 1$5lavni sisak ;$vi)ak za sme,u <$po(e,avan)e leptira za 3la(no startovan)e D$samo po(e,avan)e leptira *$9)evi9a za ubriz5avan)e na ak9elerator pumpi za ubriz5avan)e +$sisak za re6im na minimum #"$ep ##$po(e,ava zazora startno5 ure2a)a #!$automatski startni ure2a) 7sau38$

. S,r)'%'ra$+, ' /o/ra)#a #arburatora

Karburator )e potrebno servisirati bar svaki3 pe(esetak 3il)a(a kilometara$ .)u(i esto mi)e,a)u po)move servisirati i oistiti karburator$ -a i,4en)e karburatora i ni)e potreban nekakav strun)ak$ Priueni me3aniar mo6e rastaviti karburator i nanovo 5a sastaviti$ :o rezultat takvo5 posla )e obino nikakav ili ak 5ori ne5o pri)e$ @to 3o4e re4i kako rastavl)an)e i i,4en)e karburatora bez a(ekvatne strunosti nema efekta svakako mo6e imati samo ne5ativan uinak$ Karburator )e vrlo slo6en aparat te )e potrebno potpuno znan)e n)e5ovo5 prin9ipa ra(a kako bi se mo5lo upustiti u servisiran)e$ Servis karburatora po(razumi)eva kompletno rastavl)an)e pran)e i i,4en)e ,to )e samo popratna ra(n)a servisa te nanovo kompletovan)e sa po(e,avan)em svi3 komponenata karburatora po n)e5ovim spe9ifika9i)ama$ Prilikom sastavl)an)a mi)en)a)u se potro,ni (i)elovi po potrebi kao ,to su: brtve (i)afra5me 7membrane8 i ventil (ovo(a 5oriva ,to se mo6e mi)en)ati po)e(inano ili u za ta) karburator pre(vi2enom setu$ Prilikom sastavl)an)a karburatora potrebno )e prov)eriti eventualnu (evi)a9i)u neravni3 povr,ina te i3 po potrebi obra(iti 7tu,irati8$ Tek nakon ovi3 ra(n)i mo5u4e )e korektno po(esiti karburator nakon monta6e $

Slika br$ ' :ikako ne po(li)e6ite sav)etima na(re2eno5 strun)aka kako )e potrebno sman)iti nekakve (ize ili sman)iti nivo 5oriva i ko)ekakve sline kaubo),tine kako bi se posti5lo bol)e sa5ori)evan)e ili man)a potro,n)a 5oriva$ Svaki karburator fabriki )e proraunato

(iza)niran prema motoru na ko)i se u5ra2u)e pri emu )e vo2eno rauna o postizan)u ob)ektivni3 performansi motora u skla(u sa n)e5ovom konstruk9i)om i (akako o potro,n)i 5oriva$ -ato samo pravilno servisiran karburator ima)u4i u vi(u i stepen istro,enosti motora mo6e vratiti motoru pravilne performanse i potro,n)u 5oriva$ Ko( vozila sa karburatorom a bez elektronsko5 sistema pal)en)a prilikom u5a2an)a potrebno )e po(esiti i platinski preki(a kao i moment pal)en)a$ Takav kru6ni postupak si5urno 4e rezultovati na)bol)im performansama vozila i na)um)ereni)o) potro,n)i 5oriva$

Slika br$ 1

:a 5orn)im ski9ama sa li)eva na (esno vi(imo tri faze ra(a karburatora$ U prvo) fazi prikazan )e ra( karburatora u mrtvom 3o(u motora 7poznatom kao ler 5as8$ &v()e vi(imo kako 5orivo ulazi u karburator posebnim kanalom i mi)e,a se sa zrakom ko)i ulazi mimo leptirno5 otvaraa zraka a i)u koliinu po(e,avamo$ Kako bismo (obili pravi o(nos smi)ese o(nosno zraka i benzina 7optimalno #1$D:#8 po(e,avamo koliinu 5oriva$ Re5ulator vi(l)iv na ski9i$ %ra4a)u4i se na pret3o(ni tekst ovakva re5ula9i)a )e mo5u4a samo ako )e karburator u bespri)ekornom stan)u o(nosno pravilno servisiran$ :a nare(no) ski9i prikazan )e ra( karburatora u vo6n)i$ &v()e vi(imo poluotvoreni leptir za ulaz zraka i na su6enom (i)elu karburatora ra(i pove4an)a brzine ulaza zraka nalazi se otvor za ulazak benzina ili tani)e reeno m)e,avine benzina i zraka$ -apravo pri)e ulaska benzina u 5rlo karburatora mo6emo vi()eti kako se benzin u tkzv$ mi)e,ali9i ili (ifuzoru mi)e,a sa zrakom i tako u finom spre)u usli)e( )ako5 po( pritiska ulazi u motor$ -a razliku o( pret3o(ne situa9i)e ov()e nemamo mo5u4nost po(e,avan)a smi)ese ve4 se ona sama po(e,ava na osnovu pre9izne konstruk9i)e karburatora n)e5ovi3 kanala i sapni9a te pravilno postavl)eno5 nivoa 5oriva$ %e4 kroz ovu kratku e(uka9i)u mo6e se konstatirati kako nikakvo na5a2an)e i na(re2ene mo(ifika9i)e unutar karburatora nisu mo5u4e$ Samo strun)ak prilikom servisiran)a karburatora obratiti 4e pa6n)u na bloka(u po)e(ini3 kanala u (ifuzoru a ne na takozvanim (izama kroz ko)e prolazi 5orivo i ri)etko su zaepl)eni$ Tre4a ski9a prikazu)e pumpi9u za (o(atno u,pri9avan)e 5oriva$ Do(atna koliina 5oriva potrebna )e u momentu na5lo5 ubrzavan)a vozila$ :aime na5lim (o(avan)em 5asa (opustili smo na5li ulazak velike koliine zraka u ko)em momentu (olazi skoro (o iz)e(naavan)a pritiska i po( pritiska na su6enom (i)elu karburatora ra(i

#"

e5a motor osta)e za trenutak bez benzina$ U tom momentu pumpi9a ubriz5ava (o(atnu koliinu 5oriva kako automobil ne bi za tren posustao$ U slua)u neispravnosti briz5al)ke mo6emo 5ovoriti o zami)eni (i)afra5me ili neisto4om blokiranim kanalima$ :a ski9ama prikazan )e klasini )e(nostruki karburator 9i)eli 7Slika br$ '8 i u pres)eku 7Slika br$ ;8$ :a ski9i u pres)eku vi(l)iv )e nivo 5oriva ko)i )e pre9izno (efinisan za svaki po)e(inani karburator$ Preveliki nivo prouzrokovati 4e preli)evan)e 5oriva u karburator (ok 4e premali onemo5u4iti po( pritisak u karburatoru (a povue (ovol)nu koliinu 5oriva$ Tek prilikom rastavl)an)a karburatora mo6e se zakl)uiti (a li )e potrebno mi)en)ati pri)e napomenute (i)elova$ :o u praksi se pokazalo (a otprilike u osam o( (eset karburatora to ni)e potrebno ili samo ()elomino ali po( uslovom (a karburator ni)e pri)e rastavl)an a spe9i)alno nestruno$ I na kra)u$ Servisiran)e karburatora uvi)ek )e isplativo i to prvenstveno kroz u,te(u na 5orivu te na pro(u6avan)u vi)eka motora na ko)i znatno utie neispravnost karburatora$

Slika br$ ;

3.1. Podeavanje karburatora

U toku i nakon sklapan)a potrebno )e prema upustvima proizvo2aa izvr,iti o(re2ena po(e,avan)a$ Pri)e sve5a u toku sklapan)a treba po(esiti nivo benzina u lonetu$ To se obavl)a po(e,avan)e visinsko5 polo6a)a plovka$ :akon uvr,4en)a plovka u poklop9u loneta poklopa9 se okrene za #*"H ime se i5liasti ventil plovka zatvara$ Sa(a se posebnim m)erilom prema po(a9ima proizvo2aima prov)erava visina izme2u plovka i poklop9a loneta$ Po(e,avan)a se obavl)a savi)an)em )ezika na plovku ko)i

##

nal)e6e na i5liasti ventil$ Ko( karburatora za suno kontroli,e se visinski polo6a) i5liasto5 ventila u o(nosu na zasun$ :a 5orn)em kra)u i5liasto5 ventila nalazi se nekoliko ureza pomo4u ko)i3 se mo6e posti4i nekoliko n)e5ovi3 polo6a)a u o(nou na zasuk$ Pri po(e,avan)u se mora vo(iti rauna o upustvu proizvo2aa karburatora o(nosno motora$ :akon u5ra(n)e karburatora na motor i povezivan)e svi3 koman(i prov)erava se (a li leptir potpuno otvara i zatvara$ Prema upustvu proizvo2aa vi)ke za re5ulisan)e 5oriva i vaz(u3a za polo6a) prazno5 3o(a o(vrnuti o( n)i3ovi3 5ranini3 polo6a)a$ Runom polu5om pumpe za 5orivo 7ukoliko posto)i8 ili obrtan)em motora elektro pokretaa napuniti lone karburatora benzinom a zatim startovati 7upaliti motir8$ Posle startovan)a motor za5ri)ati a on(a izvr,iti po(e,avan)e prazno5 3o(a$ &vo se mo6e obaviti na vi,e naina$ Iskusan me3aniar koristi svo) izv)e6ban slu3 te6e4i (a posti5ne (a motor ra(i ravnom)erno na na))ni6em bro)u obrta)a i (a se pri tome ne 5asi$ Man)e iskusan me3aniar treba (a koristi m)era bro)a obrta)a$ :akon svi3 po(e,avan)a konana prom)ena obavl)a se u probno) vo6n)i$ Ukoliko se pri na5lom (avan)u 5asa motor 5asi on(a )e m)e,avina i suvi,e siroma,na a ako se motor 5asi pri o(uziman)u 5asa m)e,avina )e suvi,e bo5ata$ $ Podeavanja rada na minimumu -austavni vi)ak leptira )e po(e,en u fabri9i i ne treba 5a (irati za vri)eme normalno5 servisiran)e i po(e,avan)e mtora$ Me2utim u koliko se ovaj vijak poremeti tada se moe ponovo podesiti na sledei nain: #8 &labaviti vi)ak (a se o(vo)i o( bri)e5a za brzi ra( na minimumuE !8 Stezati vi)ak polako (ok samo (o(irne bri)e5 a zatim 5a ste5nuti za )o, )e(nu etvrtinu kru5aE '8 Ukoliko )e na raspola5an)u vakumski m)erni instrument pustiti motor (a ra(i na minimumu bro)a obrta)a i o(vo)iti 9ri)evo za vakum na karburatorE 18 Prikl)uiti vakum G metar (a bu(e na nuli a zatim o(viti vi)ak za I kru5aE ;8 Pustiti vi)ak (ok vakum G metar nebu(e na nuli a zatim o(viti vi)ak na poluzi leptira (ok se na vakum G metar re5istru)e vakumE <8 %ratiti vakumsko 9ri)evo po(esiti ra( motora na minimumu i prekontrolisati sa(r6a) F&$ Podeavanje sajle gasa Sa)la ne smi)e (a bu(e iskrivl)ena i mora biti pravilno postavl)ena$ #8 Pritisnuti pe(alu 5asa (o kra)a i po(esiti sa)lu na (r6au polo6a)a na karburatoru tako (a polu5a leptira bu(e upravo u polo6a)u puno5 5asaE !8 -azor na poluzi leptira ne smi)e (a pre2e " # mmE '8 Prekontrolisati ra( motora na minimalnom bro)u obrta)a$

#!

!AKLJUAK
Ma koliko bio v)e,t neki me3aniar niukom slua)u ne mo6e popraviti kvar ko)i se naziva prazan rezervoar$ Motor mora u svakom trenutku (obi)ati (ovol)no 5oriva i to u o(re2eno) srazm)eri sa vaz(u3om$ -a stvaran)e sm)e,e 5oriva i vaz(u3a na benzinskim motorima slu6i karburator$ &(nos 5oriva i vaz(u3a ni)e isti na svim re6imima ra(a motora i to iz prosto5 razlo5a ,to isti o(nos na svim re6imima ra(a ne mo6e (a obezb)e(i ni na)savr,eni)i karburator$ =le(ano sa (ru5e strane i potrebe motora su takve (a za3t)eva neka( (a sm)e,a bu(e bo5ati)a ra(i normalno5 ra(a motora$ Teoriski ste3iometriski o(nos 5oriva i vaz(u3a )e #J#1 7za #k5 5oriva potrebno )e #1k5 vaz(u3a za potpuno sa5ori)evan)e 5oriva8$ Ka(a )e (io 5oriva ve4i 7npr$ #J#!8 (obi)a se takozvana bo5ata sm)e,a a ka(a )e man)i 7npr$ #J#<8 on(a se stvara takozvana siroma,na sm)e,a$ Da bi se u svim re6imima i uslovima ra(a motora (obio potreban o(nos 5oriva i vaz(u3a karburator mora biti opreml)en nizom pomo4ni3 ure2a)a$ U pomo4ne ure2a)e karburatora spa(a)u: leptir ure2a) za re5ulisan)e prazno5 3o(a ure2a) za pri3vatan)e u prelaznom re6imu ure2a) za ra( pri ()eliminom optere4en)u ure2a) za ubrzavan)e ure2a) za ra( motora pri punom preoptere4en)u i ure2a) za startovan)e$ %eliku ulo5u karburatora ima i filter za vaz(u3$ %az(u3 ko)i u motor usisava sa(r6i pra,inu ko)a ako (ospi)e u motor pom)e,ana sa ul)em stvara abrazivnu pra,inu tako (a se motor intezivno 3aba$ -bo5 to5a se vaz(u3 pri)e ulaska u motor mora preistiti$ Tu funk9i)u obavl)a preista vaz(u3a$ Usle( to5a ,to preistava vaz(u3 ova) preista ima ulo5u (a sman)i buku ko)a se stvara zbo5 stru)an)a vaz(u3a kroz karburator i usisnu 5ranu naroito pri visokim bro)evima obrta)a kao i ka(a su brzine stru)an)a vaz(u3a velike$ Preista se tako obliku)e i (imenzioni,e (a stvara ,to man)e pri5u,en)e kako se sna5a motora ne bi sman)ila$ Preista )e potrebno prom)eniti nakon o(re2eno5 bro)a pre2eni3 kilometara prema upustvima proizvo2aa$ Kao ,to )e potrebno prom)eniti proista za vaz(u3 tako2e )e potrebno izvr,iti i,4en)e karburatora o( prl)av,tine ko)a se kupi u lonetu i na (iznama$

#'

LITERATURA

#$ Dr :ena( Jani4i)evi4 (ipl$in6E Dr Dimitri)e Jankovi4 (ipl$in6 Prirunik za autome3aniare$ !$ Fvitanovi4 Dra5o (ipl$in6$ Prirunik za autome3aniare$ '$ >>>$auto?mart$3r 1$ >>>$prometna?zona$9om

#1