You are on page 1of 2

nana okuJava

sizmris axsna samegreloSi


(qvalonSi mopovebuli masalebis mixedviT)
sizmris bunebis sakiTxi uZvelesi droidanve ainteresebda adamians; mas mudam ak-
virvebda sizmarSi naxuli Sinaarsis daSoreba obieqtur sinamdvilesTan da cdilob-
da maT Soris kavSiris gabmas, ris gamoc ucnaur, mistikur da `miseul" Sexedulebebs
imuSavebda sizmarze da am ukanasknelis damokidebulebaze sinamdvilesTan.
fsiqologiur mecnierebas Seswavlili aqvs sizmrebis fsiqikuri Sedgeniloba: ra
da ra saxis fsiqikuri procesebi iCenen Tavs sizmris SinaarsSi. am TvalsazrisiT mo-
cemulia sxvadasxva adamianTa uamravi sizmris analizi dimitri uznaZis, zigmund
froidisa da karl gustav iungis naSromebSi.
fsiqologTa azriT, sizmarSi aisaxeba garedan mocemuli sinamdvilis realizacia
warmodgenaTa sferoSi (d. uznaZe, 1940. 570-71) qvecnobieris Seyra aracnobierSi (k.
g. iungi); cnobier ganwKobasTan SeuTavsebeli represirebuli (idumali dauSvebeli)
survili (z. froidi).
sizmris Sesaxeb arsebuli literaturis SeJereba da analizi gvaZlevs uflebas
davaskvnaT, rom es fenomeni sabolood axsnili ar aris, magram xalxSi gavrcelebuli
Sexedulebani sizmarze, romelTagan zogi ganzogadebulia da sxvadasxva kuTxeebSi
eZebnebaT analogiebi, TavisTavad sainteresoa da gamoricxuli araa, isini Seicavdnen
realobis elementebs.
xalxSi gavrcelebuli rwmena-warmodgenis mixedviT adamiani sizmarSi naxul Sina-
arss winaswarmetKvelur mniSvnelobas aZlevs da mis `axdenaze" laparakobs.
sizmris saxe-simboloTa axsna ZiriTadad individualuri xasiaTisaa, rogorc xal-
xi ambobs, `sizmari dacdazea".
naSromSi ganxilulia qvalonSi dafiqsirebuli zogierTi saxe-simbolo, romelic
Sepirispirebulia okribis, lenJeris, maTxoJis, quTaisis momZiebelTa Jgufis mier mo-
povebul sizmriseul saxe-simboloebTan: kameCi, saponi, xis waqceva, kbilis amoGeba,
Tmis Seyra, cxeni, sxvadasxva xili, sicili, tirili, ganaTebuli eklesia, Savi samosi,
gasaGebi, qorwili...
amaTgan uarKofiTi saxe-simboloebia:
kameCi, romlis dasizmreba ueyvelad ubedurebis momaswavebelia. analogiuri axsna
eZebneba svanurSic. magram is, saerTod, ar fiqsirdeba maTxoJis, okribis, qalaqis Jgu-
fis masalebSi.
mTqmelis azriT, kameCisadmi aseTi damokidebuleba gamowveulia misi garegnuli
maxasiaTeblebiT.
xis waqceva oJaxis wevris sikvdilze mianiSnebs Kvela Sesadarebel regionSi. qva-
lonis masalebSi igi dakonkretebulia: bjolis waqceva oJaxis ufrosi qalis sik-
vdils niSnavs, alvis xis waqceva _ oJaxis ufrosi mamakacis. es saxe-simbolo analo-
giuradaa axsnili qarTul xalxur leqsSi `sizmari" (q.x.p. t. 5. Tb., 1976 w. gv.69).
sapnis dasizmreba macnea cudi, usiamovno ambisa, asea axsnili dialeqtologiis sa-
mecniero-kvleviTi institutis mier moZiebul masalebSi.
kbilis amoGeba, es saxe-simbolo niuansobriv sxvaobebs Seicavs. qvalonSi wina kbi-
lis mtkivneulad amoGeba niSnavs oJaxis wevris sikvdils, ukana kbilisa _ Soreblis.
msgavsi mniSvnelobiT gvxvdeba igi okribisa da quTaisis Jgufis masalebSi. maTxoJSi
itKvian: Seni kbila, megobari mogikvdebao. lenJeris masalebis mixedviT wina kbilis
amoGeba Soreuli naTesavis daGupvas winaswarmetKvelebs, ukanasi _ axloblis.
Tmis Seyra samegrelosa da okribaSi erTnairad aixsneba, axloblis sikvdils niS-
navs; lenJerSi _ qonebis dakargvas. cudia igi, saerTod, quTaiseli da maTxoJeli ka-
cis cnobierebaSic.
gayenebuli cxeni qaria, mteria, cxenze Jdoma bednierebis momtania. svanurSi cxe-
ni raime nivTis dakargvis mimaniSnebelia. okribisa da xonis Jgufis masalebSi es saxe-
simbolo ar fiqsirdeba. institutis mier moZiebul masalebSi xilidan Kvela kuTxeSi
gansakuTrebiT uarKofiTi datvirTva aqvs leGvs, Sav KurZens, Sav qliavs.
leGvi saSiS rames moaswavebs;
Savi KurZeni cremlia;
Savi qliavi areulobaa, saqveKno saqme airevao;
sicili cud ambavs winaswarmetKvelebs;
xorcis yama cudia: lenJerSi axloblis sikvdilze miuTiTebs; xonSi sisxlisa da
xorcis mowKvetas niSnavs.
sizmriseuli avi winaswarmetKvelebis Tavidan asacileblad ramdenime wesi arse-
bobs:
qvaloneli kaci cudi sizmris naxvis SemTxvevaSi adgeba, pirveli sitKvis Tqmamde,
anTebul qaGalds Tavze Semoivlebs, wKals gaatans da itKvis: cecxlma da wKalma wai-
Gos Cemi sizmario; aucileblad miaCniaT agreTve sanTlis anTeba im adamianis saxel-
ze, vinc esizmrebaT. aris aseTi wesic: sizmari unda uTxra gamdinare wKals: wKals
waeGos Cemi cudi sizmario; unda uTxra cecxls: cecxlSi daiwvas Cemi sizmario.
okribaSi avi sizmris Tavidan asacileblad wvaven qaGalds an Calis Geros: ce-
cxlSi daiwvas Cemi sizmario.
lenJerSi mopovebuli masalebis mixedviT, usiamovno sizmris SemTxvevaSi diliT
adre ubrad, fanJarasTan unda dawva asanTis Geri da gaatano wKals: wKals waeGos
Cemi wuxandeli sizmario; agreTve qaGalds spiraliseburad dayrian im adamianis zo-
maze, vinc esizmrebaT da wvaven: ase daiwvas es sizmario, samJer gaimeoreben.
qvalonis masalebis mixedviT sizmris dadebiTi saxe-siboloebia:
oqros beyedi, qvalonelTa rwmeniT, gasaTxovar qaliSvils Tu daesizmra, bedi
karzea momdgario. okribaSi oqros beyedi SeZenaa. quTaisis masalebis mixedviT Tvli-
ani oqros beydis dasizmreba ar varga, uTvlo simdidres niSnavs.
ganaTebuli eklesia samegrelosa da imereTSi erTnairad aixsneba _ simdidres
niSnavs. lenJerelTa rwmeniT ganaTebuli eklesia Tu dagesizmra, sanTlebis anTebaa
aucilebelio.
tirili sixarulis momaswavebelia, adamianis JanmrTelobaze miuTiTebs.
Savi samosi kargia, Cqar ambavs niSnavs.
gasaGebi qvalonSi kargi saqmis dawKebas winaswarmetKvelebs, lenJerSi _ saqmeSi
winsvlas. analogiurad xsnian mas okribaSi, maTxoJsa da quTaisSi.
kargi sizmari rom acxaddes, samegreloSi fiqroben, rom is aravis ar unda gaan-
do. okribaSi dailocebian: amixdine es sizmario. maTxoJsa da quTaisSi ki ase swamT:
kargi sizmari Tu ginda agixdes, gaGviZebisas sarkmels ar unda Sexedo, radgan kargi
sizmari Sengan ar gavides, rogorc Seni mzera gadis sarkmels iqiTo.
samegreloSi arc kargi da arc cudi sizmari ar unda Tqva, radgan xalxis rwme-
niT, roca cud sizmars itKvi, gismens `mehamede", `amin"-is mTqmeli da saSiSia `aminiT"
ar dagidasturos: karg sizmars Tu itKvi, SeiZleba gaiTvalos da ar agixdes.
lenJerSi kargi sizmari ar unda Tqva, rom keTilad axdes, xolo cudi sizmari ar
unda Tqva...
sizmris acxadebis SesaZleblobas gansazGvravs kviris dGeebi da mTvaris fazebi:
`orSabaT dilis sizmari kviris mniSvnelovan sizmrad iTvleba; SabaTis sizmari kvira
saGamomdeo". sizmari aucileblad axdeba, Tu mTvare axali Secvlilia. xalxis rwmeni-
Ta da gamocdilebiT, erTi da igive sizmari ramdenJerme Tu gezmana, is aucileblad
axdeba; Tu sizmars sizmarSive moKveba mZinare, is ar axdeba.
amrigad, mopovebuli masalebi cxadKofs, rom sizmrebis axsna metwilad mainc in-
dividualur xasiaTs atarebs, pirovnebis pirad Tvisebebze, fsiqikazea damokidebuli,
radgan am Tvisebebidan da Sexedulebebidan zogi maTgani adamians aracnobierad gada-
hKveba da transformirebuli saxiT ganagrZobs arsebobas.

damowmebuli literatura
d. u z n a Z e _ d.uznaZe, zogadi fsiqologia; Tb. sax.Tb.sax.un. 1940. gv.570-571
z . f r o i d i _ z.froidi, sizmrebi, Tb. 1985 gv. 3-7.
k. g. i u n g i _ k.g.iungi, analizuri fsiqologiis safuZvlebi, sizmrebi
qarTuli xalxuri poezia, t. 5. Tb. 1976 w. gv. 69.

N. Okujava
Interpretation of Dreams in Megrelia (Based on the Materials Collected in the Village of Kvaloni)
Summary
In the Kvaloni materials the following dream imaginary simbols have been attested: buffalo, soap,
horse, pulling out a tooth, cutting the hair, fruits, laugh, crying, a ring, a lighted church, black clothes,
key, wedding-party. According to the people`s beliefs, a dream tells about the future simbolically.
There are various means in order to prevent bad dreams from coming true.

You might also like