38

Mabuhay
LINGGUHANG PILIPINO MULA PA NOONG 1980
ISSN–1655-3853 • DISYEMBRE 25 - 31, 2009 • VOL. 30, NO. 52 • 10 PAHINA • P10.00
art
angel printshop
Printing is our profession
Service is our passion
67 P. Burgos St., Proj. 4, QC 1109, Philippines
(0632) 912-4852 (0632) 912-5706

Maguindanao massacre
No. 1 balita sa taong 2009

MAKASAYSAYAN — Kinondena ng mga kasapi ng iba’t
ibang pambansang samahan ng mamamahayag ang Ma-
guindanao massacre at hiniling na bigyan kaagad ng
katarungan ang mga biktima at wakasan na ang “cul-
ture of impunity” sa bansa. Inihayag din sa “protest-rally”
ng mga taga-media kasama ang mga militante at kasapi
ng civil society ang kanilang pagtutol sa Martial Law na
ipinataw ni Pangulong Arroyo sa lalawigan ng Ma-
guindanao kung saan pinaslang ang 57 katao kabilang
ang 30 mamamahayag noong Nobyembre 23. Ang
makasaysayang pagtitipon ay isinagawa sa tulay ng
Mendiola na patungo sa Malakanyang matapos silang
magmartsa mula sa harap ng Unibersidad ng Sto. Tomas
sa Maynila noong Disyembre 9 bilang tugon sa
panawagan ng International Federation of Journalists
(IFJ). At noong araw ding iyon nagprotesta rin ang mga
mamamahayag sa iba’t ibang lungsod sa bansa at
maging sa ibayong dagat. — Kuha ni Armand Arellano

Dagok ni Ondoy VOTERS EDUCATION

pumangalawa
NI DINO BALABO
MALOLOS—Ang walang pakun-
dangang pag-atake sa malayang
pamamahayag sa bansa na tinam-
pukan ng makahayop na pama-
maslang sa 30 mamamahayag at
27 iba pang tao sa Maguindanao
noong Nobyembre 23 at gumu-
lantang sa buong mundo ang
nanguna sa 10 napiling panguna-
hing balita ng Mabuhay sa taong
2009. sundan sa pahina 8
Pagsasanay ng BCARVED
BCARVED volunteers sisimulan na
MALOLOS—Sisimulan sa ikalawang
linggo ng Enero ang pagsasanay ng mga
kasapi ng Bulacan Citizen Action for Re-
form through Voters Education
(BCARVED) bilang paghahanda sa ma-
kasaysayang 2010 automated elections.
Kaugnay nito, ikinagalak ng mga
Bulakenyong dumalo sa paglulunsad ng
BCARVED noong Disyembre 9 ang
demonstrasyon ng Commission on Elec-
tions (Comelec) sa paggamit ng ma-
kinang Precinct Count Optical Scanner
(PCOS) na gagamitin sa pagbilang ng
mga boto sa darating na halalan.
Ayon kay Lenny Villanueva ng Salika
Foundation, isa sa mga kasapi ng
BCARVED, inihahanda na nila ang prog-
rama para sa pagsasanay ng mga Bula-
kenyong magboboluntaryong sumama sa
BCARVED upang maging bahagi ng
adbokasiya nito hinggil sa voters educa-
tion.
“Pinag-usapan na namin ni Atty.
Mejarito ang pagsasagawa ng dalawa
hanggang tatlong araw na workshop para
sa mga kasapi ng BCARVED,” ani Villa-
nueva patungkol kay Sabino Mejarito,
Bulacan provincial election supervisor
na kanyang nakausap noong Disyembre
14.
Isa sa mga inihahanda ng BCARVED
sa pakikipagtulungan ng Comelec ay ang
pagbuo ng “speakers bureau” o mga
taong magsisilbing tagapagsalita at
tagapagpaliwanag ng mga proseso ng au-
tomated elections sa bawat barangay at
bawat bayan sa lalawigan.
Para sa Comelec, ang pagpapaliwanag
sundan sa pahina 7

Nasa Facebook
Higanteng parol: Tanglaw na ang Mabuhay
ng kapayapaan
LINGGUHANG PILIPINO MULA PA NOONG 1980

HAGONOY, Bulacan—Gusto mo bang ma-

“P E A C E”! Kapayapaan ang
mensaheng hatid ng higanteng parol ng
Barangay Dolores na nagwagi sa taunang
Giant Lantern Festival ng Lungsod ng
San Fernando, Pampanga.
Pumangalawa sa parol ng Dolores ang
lahok ng Barangay Telabastagan, ang
kampeon noong 2008 at 2007. Pumangatlo
naman ang parol ng Barangay San Jose.
Tulad ng Dolores, kapayapaan din ang
sundan sa pahina 7
Parol ng Barangay Dolores ang nanalo
sa 2009 Giant Lantern Festival
basa ang mga balita sa Bulacan, paki-add
mo bilang “friend” sa Facebook ang
Mabuhay Newspaper.
Totoo yan, mababasa na rin ang mga
balitang hatid ng pahayagang Mabuhay
sa Facebook.com, isa sa mga pangunahing
social networking sites (SNS) sa internet
kung saan ay mahigit sa 350 million users
mula nang ito ay itatag noong Pebrero
2004 ni Mark Zuckerberg ng Harvard
University.
Ang konsepto ng Facebook ay unang
idinisenyo para sa mga estudyante ng
sundan sa pahina 6
2 Mabuhay
LINGGUHANG PILIPINO MULA PA NOONG 1980 DISYEMBRE 25 -31, 2009

EDITORYAL Buntot Pagé PERFECTO V. RAYMUNDO

Iboto ang magseserbisyo

hindi ang magnenegosyo Masayang Bagong Taon sa lahat!
MULI, narating na naman natin ang hangganan ng mga taon. Nasa dulo na NGAYONG tapos na ang Pasko gobernador Willy Alvarado ay Kapuri-puri ang paglilingkod
tayo ng 2009 at nasa bungad ng 2010. ang Bagong Taon naman ang mahigpit na magkalaban. nila para sa kanilang nasasaku-
Sa maikling baliktanaw, sariwa pa sa ating alaala ang mga hamon ng ating ipagdiriwang. Sana sa pag- Sinuman sa kanila ang mag- pan. Sana’y pamarisan sila ng iba
buhay na ating nalampasan—tagumpay man tayo o hindi. Kabilang diyan ay sapit ng Bagong Taon ay ay sa- wagi, sa palagay ko ay ang kabu- pang punong bayan sa ating
ang banta sa kalusugan ng ating pamayanan sa mga sakit na mabilisang lubungin natin ito ng buong sigla. tihan ng mga mamamayan ang bansa.
kumalat tulad ng ebola reston virus at influenza A H1N1; banta sa kabuhayan Taong 2010 ‘yon at inaasahan kanilang minimithi. Manigong 3 ang kalaban ni Mayor Estrella
nating mga mamamayan na hatid ng krisis pinansiyal na naging sanhi upang ng marami nating kababayan na Bagong Taon sa lahat!
mawalan ng trabaho ang ating mga kababayan; banta sa buhay ng karahasan ang Bagong Taon ay magdudulot TATLO ang magiging kalaban ni
Mayor Tessie Vistan walang kalaban Mayor Romeo Estrella sa pagka-
at kawalan ng paggalang sa batas, pati ng pag-abuso sa kalikasang nagngitngit sa atin ng bagong pag-asa na
at humagupit sa ating lalawigan. maghahatid ng mga biyayang SA kasaysayan ng bayan ng punong bayan ng Baliwag sa
inaasam at idinadalangin nating Plaridel, ngayon lamang nang- nalalapit na halalan sa May 10,
Aminin man natin o hindi, marami sa atin ang nararamdaman pa ang
lahat. yari na walang kalaban ang tu- 2010.
latay o epekto ng mga hamong nanalasa sa taong 2009, at ito ay ating papasanin matakbong alkalde. Dahil sa ma- Ang makakasagupa ni Mayor
hanggang sa papasok na taong 2010. Kung tuluyan tayong makakaahon sa Una sa lahat, nawa’y maging
matahimik at walang kaguluhan husay na pamamahala ni Mayor Estrella ay sina dating Mayor
susunod na taon mula sa mga pagsubok ng 2009 ay hindi pa natin matiyak. Tessie Vistan walang lumaban sa Rolando Salvador, Bise Alkalde
Ngunit, isa ang tiyak sa 2010. Ito ay pag-asang nababanaag sa malayong
sa ating bansa.
Ikalawa, sana’y huwag na kanya sa pagka-alkalde. Ferdie Cruz at Konsehal Chris-
bukas, na ating maaabot kung tayo mismo ay magsisimulang kumilos bilang Maging si Bise Alkelde Leo topher Clemente.
tayong dalawin ng mga kala-
responsableng mamamayan at kasapi ng lipunang nagluwal sa mga bayani ng midad tulad ng bagyo, pagbaha Yap ay walang kalaban. Kaya sa Ayon sa ilang taga-Baliwag
bayan at ibang hindi masyadong kilalang mamamayan na naninindigan para at lindol. kauna-unahang pagkakataon ay magiging maigting ang labanan
sa katotohanan. Katulad ng bagyong Ondoy na ngayon lamang nangyari na ng apat na kandidato.
Totoo. Kaakibat ng Bagong Taon ay ang panibagong pagkakataon para sa nagdulot ng pagkamatay ng ilan walang mga kalaban ang mga Ang mga tatakbo namang
pagbabago sa pamamagitan ng pagtutuwid sa mga pagkakamali natin sa nag- nating kababayan at pagkasira kandidatong alkalde at bise bise alkalde ay sina: Dr. Rey del
daang panahon. Ang 2010 ay isang pagkakataon sa bawat isa sa atin na big- ng maraming tahanan. alkalde. Rosario na siyang katiket ni
yang laya ang ating sarili na gawin ang tama at bigyang kabuluhan ang pagiging Sa pagsapit naman ng halalan, Nagkaisa ang mga pulitiko sa Estrella, Sonny Robles, bise ni
isang mamamayan na may pananagutan sa sarili, sa kapwa at sa Diyos. sana’y walang mabuwis na buhay nasabing bayan na huwag nang Salvador; bise ni Clemente si
Dapat din tandaan na sa Mayo 10 ay isasagawa ang makasaysayang at mahalal ang mga karapat- labanan sina Mayor Vistan at Gener Ligon at si Macario Silva
halalan na sa kauna-unahang pagkakataon ay gagamitan ng Precinct Count dapat. Sa pagka-punong lalawi- Bise Alkalde Yap sapagkat naging ang bise ni Ferdie Cruz.
Optical Scanner (PCOS) ang pagbilang ng mga boto. Ito ay hindi isang insidente gan ay sina dating Gob. Josie M. mga tapat sila sa pagtupad sa May the best man win. Ayos ba
lamang na ang halalan ay isasagawa sa 2010, sa halip, ito ay isang bukas at dela Cruz at si kasalukuyang bise kanilang mga tungkulin. mga pare ko?
gintong pagkakataon sa bawat isa sa atin na maging bahagi ng pagbabago sa
ating lipunan sa pamamagitan ng pagiging isang responsableng botante.
Bilang isang responsableng botante, ito ay hindi nangangahulugan na
iboboto lamang natin ang kandidatong gusto natin o malapit sa ating puso. Ito Kastigo BIENVENIDO A. RAMOS
ay nangangahulugan na dapat tayong magsuring mabuti, linawin natin sa mga
kandidato kung paano nila ipapatupad ang mga platapormang ipinagmamalaki,
pero ipinagawa lamang para may masabi sila sa mga botante.
Bukod sa pagtatanong sa mga kandidatong pampanguluhan at senado
kung ano ang programa nila sa hinaharap, dapat din nating alamin ang kanilang
gagawin sa mga naganap na anomalya at mga pagpaslang sa nagdaang
panahon upang mabigyan ng katarungan ang mga biktima. Alalahanin na hindi
Isang tagpo sa Pasko
makakamtan ang tunay na kapayapaan kung walang katarungan. ANG kuwentong ito ay totoong lalawigan. saan siya nakararating ng pag-
Ang mga halimbawa ay ang “Hello Garci scandal, fertilizer scam at NBN- nangyari sa buhay ni Tata Karyas Hindi pansin ni Tata Karyas saka, o pamamante. Minsang
ZTE scandal, at ang karumal-dumal na Maguindanao massacre. Ang mga isang Pasko, halos dalawang ang noong una’y pagsama-sama sinita siya ng dalawang kawal, at
kandidato naman sa mga lokal na posisyon ay dapat usisain tungkol sa kanilang buwan bago sumiklab ang tina- ni Rodel sa mga rally at demon- sinabing mapanganib para sa
mga nagawa na at mga binabalak nilang gawin sa pagpapatupad ng mga batas wag na “EDSA Revolution, o strasyon ng mga estudyante, na kanya ang mangisda sa gabi.
lalo na sa pagsisinop ng basura, at pangangalaga sa kalikasan na dapat nilang
noong Disyembre 25, 1985. sa kanila pang bahay madalas PASKO ng 1985. Limang araw
Amain ko si Tata Karyas, at gumagawa ng plakard si Rodel at bago sumapit ang Pasko, isang la-
ipatupad at pati na sa pagsugpo sa lahat ng uri ng krimen partikular na sa
naalaala kong naikuwento niya ilang kabataang kamag-aral nito. laking kabataan pa ang sumagila
pagtutulak ng droga at ilegal sugal. sa akin ito, at inisip kong isulat— Kadalasa’y sa gabi nangi- sa bahay nina Tata Karyas, nang
Hindi batikos ang pagtatanong sa mga kandidato at pag-usisa sa kanilang alang-alang sa pagsapit ng Ka- ngisda si Tata Karyas, pagod at Makita si Tata Karyas na nagha-
mga programa ng pamamahala bilang lingkod bayan. Sa halip ito ay maituturing paskuhan—na nagtatampok sa puyat kung umuwi ng bahay, hayuma ng sakag sa may tabing
na isang sukatan sa kanilang pagkaunawa at kakayahan na ipatupad ang batas. diwa ng kapayapaan. matapos ipagbili ang mga huling hagdan, lumipat ang kabataang
Masasalamin din dito kung sila mismo ay buong puso at handang yumukod at Isang simpleng mangingisda, isda, pagdating ay matutulog lalaki, luminga pa muna, saka
magpasakop sa mga batas ng bansang nais nilang paglingkuran. maglilimampung taong gulang agad. Sa akalang patuloy na nag- paanas na sinabi kay Tata Kar-
Tandaan. Ang mga taong iluluklok natin sa kapangyarihan ay kasing galing na, at biyudo, si Tata Karyas. Sa aaral si Rodel, at pumasok na sa yas: “Dito po magpaPasko si Ka
lamang natin na kanilang paglilingkuran. Ang kapangyarihang kanilang tatlong naging anak sa yumaong eskuwela kung siya’y magising Mario (Rodel),” at tuluy-tuloy
hahawakan ay pahiram lamang. si Nana Metring, ang bunso, si na maliwanag na, walang ka- nang umalis ang lalaki.
Piliin at suriin nating mabuti kung kaninong kamay natin isasalin ang Rodel, ang tanging lalaki, at malay-malay si Tata Karyas, na Mangyari pa’y lihim na na-
ating kapangyarihan bilang mamamayan sa darating na halalan. tanging kasuno ni Tata Karyas— si Rodel ay sumapi na sa New tuwa si Tata Karyas, mag-iisang
Ito ang ating panibagong pagkakataon para sa pagbabago. Huwag natin sa kanyang lumang bahay, sa People’s Army. taon na ring hindi niya nakikita
itong sayangin! isang barangay na nakatangos sa Kaya nabigla pa si Tata Kar- si Rodel. Ikinulong niya ang ala-
Siguruhing magseserbisyo at hindi magnenegosyo ang iboboto! ilog, na kasanga ng Manila Bay, yas, isang gabing hindi siya na- gang dalawang inahing manok at
sa saklaw ng lalawigang Bulacan. ngisda, nang hatinggabi’y du- isang tandang; ang naitatabing
Maagang nagsipag-asawa ang mating si Rodel, na may limang pera ay iniisip niyang ibili ng bi-
nakatatandang dalawang anak kasamang pawang kabataan— gas, at lulutuing karne. Wala si-

Mabuhay
na babae, inisip ni Tata Karyas may dalang mahahabang armas. yang pinagsabihan sino man.
na igapang sa pag-aaral si Rodel, Sa pagkabigla’y hindi nakapag- Gabi pa lamang ng bisperas ng
na kinakitaan niya ng talino at usisa si Tata Karyas, ngunit Pasko ay nagluto na si Tata Kar-
LINGGUHANG PILIPINO MULA PA NOONG 1980 sikap sa pag-aaral sa mababang madali siyang nakaunawa. yas, pinalambot ang kinatay na
paaralan pa lamang. Nasa hais- Tulad ng sino mang ama, labis manok, at ang isang kilong baboy
kul na ang nagbibinatang si na nag-alaala si Tata Karyas sa at kalabaw na balak niya’y lu-
EDITORIAL Rodel—nang ideklara ni Pre- kaligtasan ni Rodel, lalo na nang tuing nilaga.
Jose L. Pavia Alfredo M. Roxas, Jose Romulo Q. Pavia, Jose sidente Ferdinand E. Marcos ang dumating sa kanilang barangay Abala si Tata Karyas sa paglu-
Publisher/Editor Gerardo Q. Pavia, Joey N. Pavia , Jose Visitacion martial law, ang aktibismo sa ang isang platoon ng kawal ng luto sa kusina nang mamalayan
Q. Pavia, Carminia L. Pavia, Perfecto Raymundo kampus mula sa mga paman- Philippine Constabulary, na doon niyang may mga yabag na duma-
Perfecto V. Raymundo Jr., Dino Balabo tasan sa Metro Manila ay tila nagtayo ng outpost. At natuk- rating. Gabi-gabi ay alam niyang
Associate Editor apoy na kumalat sa mga tuyong lasan niyang may mga sundalo na may nagpapatrulyang mga
ADVERTISING
Jennifer T. Raymundo dayami, at nakarating sa mga rin sa mga baryo sa latian, kung sundan sa pahina 7
Anthony L. Pavia
Managing Editor PRODUCTION
Jose Antonio Q. Pavia, Jose Ricardo Q. Pavia,
e-mail
mabuhaynews25@yahoo.com
Mark F. Mata, Maricel P. Dayag, Promdi DINO BALABO
PHOTOGRAPHY / ART
PPI-KAF Eden Uy, Allan Peñaredondo,
Community Joseph Ryan S. Pavia
Press

Gobernador ng Bulacan sa 2010

Awards BUSINESS / ADMINISTRATION
Loreto Q. Pavia, Marilyn L. Ramirez,
Peñaflor Crystal, J. Victorina P. Vergara,
Best Cecile S. Pavia, Luis Francisco, Domingo Ungria,
Edited Weekly Harold T. Raymundo,
2003 + 2008 CIRCULATION
Robert T. Raymundo, Armando M. Arellano,
Best Rhoderick T. Raymundo
in Photojournalism The Mabuhay is published weekly by the
1998 + 2005 MABUHAY COMMUNICATIONS SERVICES —
DTI Permit No. 00075266, March 6, 2006 to
March 6, 2011, Malolos, Bulacan.
A proud member of
PHILIPPINE PRESS INSTITUTE The Mabuhay is entered as Second Class Mail
Matter at the San Fernando, Pampanga Post
Office on April 30, 1987 under Permit No. 490;
and as Third Class Mail Matter at the Manila
Central Post Office under permit No. 1281-99-
NCR dated Nov. 15, 1999. ISSN 1655-3853
Principal Office: 626 San Pascual, Obando,
WEBSITE
Bulacan 294-8122
http://mabuhaynews.com
Subscription Rates (postage included): P520 for one year or 52
issues in Metro Manila; P750 outside Metro Manila. Advertising base
rate is P100 per column centimeter for legal notices.
PAALAM 2009. Maraming sala-
mat sa mga biyayang ipinagkaloob
ng Diyos sa nagdaang taon, sa
kanyang paggabay at pagsubay-
bay sa Promdi sa buong taon ng
pamamahayag, at sa mga suking
nagtiyagang bumasa ng ling-
guhang pitak na ito sa buong taon.
Welcome 2010. Ingatan mo po
kaming lahat ngayon, aming
Panginoong Diyos. Ang bukas ay
hindi namin tanto, ngunit may
mga palatandaan sa malapit at
malayong kahapon ng mga posib-
leng maganap sa mga darating na
araw. Muli, hiling namin ay iyong
mapagpalang paggabay. Amen.
***
Bagong Taon na naman. Ba-
gong buhay, bagong pangako sa
sarili, bagong pananaw, bagong
hamon sa buhay, bagong pagka-
kataon para sa pagbabago at
kaunlaran.
Halos bago ang lahat sa pag-
pasok ng Bagong Taon, maliban
sa Promdi, makulit pa rin at
patuloy na maghahatid sa inyo ng
mga nakakakiliting impormasyon
(well, pipilitin natin lagi.)
***
Bago matapos ang 2009, bu-
long-bulungan ang krisis sa pu-
litika sa Kapitolyo kung saan ay
dalawa ang umaangkin sa po-
sisyon bilang gobernador ng
Bulacan.
Sila ay sina Gob. Joselito “Jon-
jon” Mendoza na iprinoklama
noong 2007, at si dating Gob.
Roberto “Obet” Pagdanganan na
ayon sa Ikalawang Dibisyon ng
Commission on Elections ay nag-
wagi sa halalan noong 2007 mata-
pos magsampa ng isang election
protest.
***
“Totoo bang magkakaroon ta-
yo ng bagong gobernador bago
maghalalan.” Ito ang karaniwang
tanong na natanggap ng Promdi
Ang tanong na ito ay bunsod
na rin ng mga balitang lumabas
sa mga pahayagan, radyo ay tele-
bisyon na nagsasabing pinawalang
bisa ang proklamasyon kay
Mendoza at inatasan ng Comelec
na bakantehin ang posisyon bilang
gobernador upang magbigay daan
kay Pagdanganan.
***
Narito ang sagot ng Promdi
sa nasabing tanong: “Posible nga
na magkaroon ng bagong gober-
nador ang Bulacan pagkatapos ng
2010 automated elections.”
Dalawa lang kasi ang nag-
aangkin sa nasabing posisyon sa
sundan sa pahina 4
DISYEMBRE 25 - 31, 2009
Depthnews
“(Expletive deleated)”, our driver
snorted as he slammed the
brakes. On our right, a motorcy-
clist roared past — then cut into
our lane. Another two raced af-
ter him . “Are they mad?” he
fumed.
“Relax,” we murmured.
That’s only Virola writing on land
transport in reverse overdrive.”
Puzzled, he asked: “Virola who?”
Dr. Romulo Virola heads the
National Statistical Coordination
Board (NSCB). That agency
crunches out numbers. NSCB
staffers analyze various subjects
ranging from number of
barangays, death rates to span of
national roads. Is land transport
here “retrogressing towards the
motorcycle?”, Virola asks.
Other cities, like Bangkok or
Kuala Lumpur, have long shifted
to light rail systems. This eases
traffic congestion and curbs pol-
lution. Reduced travel time has
translated into cash in registers
plus fewer ulcers.
Most Philippine cities and
towns, however, remain bogged
down with the World War II
jeepney. Metro Manila is now
crisscrossed by “Yellow Line”,
“Metrostar” and “Megatren”.
Metrostar’s load factor now tops
93 percent. LRT2 between Pasig
Cebu Calling
Evangelization of culture
THAT’S the pastoral thrust of the
Cebu Archdiocese for 2010. In its
icon, Jesus in his usual appearance
and robes talks to a man and a
woman of today, of course dressed
in today´s fashion. A fig tree
stands in the middle to remind us
of that Gospel message that we as
trees should produce fruits and
not just leaves, alluding to the
need for our faith to bear fruit in
our culture.
The whole point is that our
faith and culture should meld in
some way. Christian faith needs to
be inculturated, otherwise it be-
comes a foreign body to us. Of
course, being transcendent to any
human culture, the faith can
never be made an exclusive prop-
erty of a given culture. Other cul-
tures, different from ours, can as
well be Christian-inspired.
Our culture should continue to
be open and receptive to our Chris-
tian faith, going from stage to
stage until it reaches a certain
maturity that needs to be renewed
and deepened endlessly. Our cul-
ture should feel the need for faith
for it to properly develop. The
faith-and-culture relation is a liv-
Noche Buena hang-over
BY JUAN L. MERCADO
A post Noche Buena hangover is
not inevitable. You want an alter-
native? Try walking, early Christ-
mas morning, through the
children’s charity ward of a gov-
ernment hospital. Any govern-
ment hospital. The wife and I do.
Christmas parols and wreaths
deck “Pediatrics” at the Cebu City
Medical Center. It’s a different
universe of match-stick limbs,
emaciated features and whimpers.
Each of the 38 beds are crammed
with two ill kids. An anxious par-
ent or sleepless watcher squeezes
in between.
Like other fund-short and
crammed public hospitals, CCMC
serves the poorest. Patients limp
in from dengue-infested slums
where clean water, unlike shabu,
is hard to come by. Others come
from hunger-strapped barangays.
This ward reminds one of what
the deaf and sightless educator
Helen Keller (1880-1968) once
Motorcycle backslide
and Manila carries the lowest
load.
Cities, like Cebu, bicker over
what system works best. At his
final term’s end Mayor Tomas
Osmeña derailed an LRT pro-
posal to link up five cities and
eight towns. Nothing matters
beyond borders of his tiny
fiefdom.
“Countries like China and
Vietnam are replacing their bi-
cycles and motorbikes with cars,”
Virola points out. “We in the Phil-
ippines are (barreling) into the
opposite route.”
Close to half of private ve-
hicles careening thru our streets
today are motorcycles or tri-
cycles,” his tally reveals. Is “this
progress? Or additional proof
that, indeed, the Pinoy middle
class is shrinking?”
“Have you ever ridden a habal
habal?”, he asks. That a motor-
cycle jury-rigged into a mini-
truck. They chug on the unpaved
ribbons that pass for roads in
Maguindanao or other provinces
low on the development ladder.
A “motorcycle implosion”
erupted middle of this decade.
Until 2004, registered utility car-
riers outnumbered other ve-
hicles. But from 2005 onwards,
motorcycles and tricycles over-
ing affair. It cannot and should not
freeze at a certain point.
The theological basis was ex-
plained during its launching re-
cently. It was good and expertly
done. The fine distinctions be-
tween faith and culture were
made, as well as their relation.
Already at this point, I think the
project will accomplish much,
since it will familiarize the faith-
ful, including the clergy, with the
fundamentals about faith and cul-
ture.
I have reason to believe that
these fundamentals are hardly
known by many people. And so,
this yearly programming of pas-
toral activity contributes greatly
in educating the faithful of our
duties.
The ardent prayer is that the
whole project finally takes off and
can show some tangible results.
That´s the challenge now. The
pastoral thrust can only give some
general directions and orienta-
tions that need to be fleshed out
by all of us. I hope that some kind
of office or body oversees the flesh-
ing out of the general principles.
I was happy to note, for ex-
said: “The only really blind per-
son on Christmas day is he who
does not have Christmas in his
heart.”
Half of Bed 19 is occupied by a
skin-and-bones infant, attached to
an IV tube. Even the untrained
eye can see this kid may not pull
through. The mother grips a stack
of heavily-creased prescription
slips for urgently needed medi-
cines. But the hospital pharmacy
is perennially short of drugs. And
she has exactly 20 pesos.
Across the aisle, the other half
of Bed 8 has a four year old boy,
down with pneumonia. He needs
anti-biotic. “He hasn’t gotten a
single injection,” the distraught
father, a jobless laborer, explains.
The little money we share with
patients in Beds 19 and 8 is all we
have, we explain to five others who
desperately cluster around.
Yet, this is a country with of
persons with great wealth. “If you
know how rich you are, you are
not rich,” Imelda Marcos once
Mabuhay
LINGGUHANG PILIPINO MULA PA NOONG 1980
JUAN L. MERCADO
took them.
That lead never slackened.
Instead, it widened. By 2008, the
gap tilted in favor of motorcycles
and tricycles: 48 percent versus
31 percent. Many are clustered in
Metro Manila and environs and
provinces with no land borders:
Marinduque, the two Mindoros,
Palawan. Motorcycles also bolted
in Bohol, Negros Oriental and
Siquijor.
These cycles fill the mass
transport vacuum. They serve as
family car, school bus, mini-cargo
truck to service vehicles. Catho-
lic priests drive motorcycles to
reach remote barangays to say
mass, hear confessions, anoint
the sick.
Masked gunmen astride mo-
torcycles, with backup teams, car-
omed thru Cebu City streets , af-
ter Mayor Tomas Osmeña cloned
Davao City Mayor Rodrigo Du-
terte “kill-em” policy. They salva-
ged 183, mostly petty criminals.
Some were in rehab programs.
Osmeña didn’t out the Ampa-
tua-ans. He didn’t stop big time
criminals either. He merely nai-
led Cebu, alongside Davao, in U.S.
State Department and United
Nations list of human rights vio-
lators.
continued on page 4
FR. ROY CIMAGALA
ample, that with respect to the
specific aspect of culture regard-
ing the restoration and preserva-
tion of Church heritage, an office
is now formed to check on any
plans to renovate churches or to
make an inventory of heritage
items, etc.
This is a good and most wel-
come development. For years, I
have been in agony to see old,
beautiful churches left to rot, or
otherwise given a make-over that
causes cardiac arrest even to
simple people who use common
sense to distinguish between con-
tinuity and incongruity in what´s
being done.
This is because no functioning
office gave criteria, standards and
supervision to these changes and
renovations. Everyone seems to
have the right to do anything to
churches and other church prop-
erties. And the result can only be
called horrible.
One time, I entered a church
(not in Cebu) and I was shocked
that an old image of our Lady,
very beautiful and precious, was
replaced by a cheap-looking, plas-
continued on page 7
said. “But me, I am not aware of
the extent of my wealth. That’s
how rich we are.”
Our definitions of what is “nec-
essary” are changing, says an ear-
lier UNDP Human Development
Report. “Distinction between
what is luxuries and necessities is
blurring.” Is Viagra a necessity
while anti-biotic turns into a
luxury? What is human can be
overwhelmed by appetites not
shaped by the Christmas vision…
But “trend is not destiny”. It
is also possible to correct. Our dis-
torted priorities which cause food,
medicine, supplies, and even hu-
man warmth, to perennially run
short. “There is enough for man’s
needs,” Mahatma Gandhi pointed
out. “But there is never enough
for his greed.”
A Christmas morning visit
gives a “human face” to sawdust-
dry data you’ve glanced at, be-
tween Mabuhay deadlines. In in-
fants, up to two years of age, ane-
continued on page 4
Regarding Henry
The essence of Christmas
A little boy returned from Sun-
day school with a new perspec-
tive on the Christmas story. He
had learned all about the wise
men from the East who brought
gifts to the baby Jesus. He was
so excited he just had to tell his
friends. This is how he told it:
“I learned in Sunday school
today all about the very first
Christmas. You see, there wasn’t
a Santa way back then, so these
three skinny guys on camels had
to deliver all the toys! And
Rudolph the reindeer with his
nose so bright wasn’t there yet,
so they had to have this big spot-
light in the sky to find their way
around.”
“What is the essence of
Christmas?” If I have to ask you
this question, what would be your
answer? What is the real mean-
ing of Christmas to you person-
ally? Is it the gifts you will re-
ceive from your friends and the
company you are working for? Is
it the thirteenth month pay? Is
it the various parties you will be
attending soon? Or is it the fun
of going around and do shopping?
A military expert was asked to
deliver a speech in St. Louis, Mis-
souri. It was during World War
II, and he had a difficult time get-
ting a seat on the plane. How-
ever, he secured it and departed
from his hometown in Boston.
En route, he was “bumped” in
Washington, D.C. by an army
general who had top priority.
Disgruntled and frustrated, the
lecturer sat and cooled his heels
while his plane left for Missouri.
His disappointment was noth-
ing, however, compared to the
general’s disgust when he arrived
Fair & Square
Integrating local expansion
THE Copenhagen summit for glo-
bal warming and climate change
might have failed, but that is only
as far as the national governments
are concerned. As we wait for the
next summit in Mexico, we should
not pin our hopes in that future
date and instead we should act
now, in the level of our own local
governments.
It will perhaps take a long time
before the national governments
could come to terms when it comes
to global warming, because the
prescribed solutions could possibly
threaten the economic survival of
the industrialized nations. On the
other hand, the lack of solutions
is also a threat to the ecologic sur-
vival of the industrializing na-
tions. This is essentially where the
conflict lies.
Back at the level of the local
governments, the conflict is be-
tween the interests of the indus-
trialized companies and their host
communities. By this, I do not just
mean local manufacturing waste,
but also post-consumer waste in
the form of non-biodegradable
packaging and run-off materials.
The problems are humungous, but
solutions could be found if coop-
eration is put into place.
Long before global warming
entered the vocabulary, the con-
cept of integrated area develop-
ment (IAD) was already a buzz
word in the development circles.
Unfortunately, IAD was dismissed
along with Martial Law, perhaps
because of the mistaken notion
that it was an invention of the
Marcos government.
The same is true in the case of
the human settlements concept. It
was also dismissed along with
3
HENRYLITO D. TACIO
in St. Louis only to discover that
the speaker had to cancel out.
The general’s dismay was com-
plete when he realized that the
speaker was the man whose plane
seat he had preempted in Wash-
ington!
The story points up an inter-
esting question for the approach-
ing Christmas season: Are our
presents to one another crowding
out His presence in our midst?
What has top priority to us this
Christmas?
Most of us know that Christ
was not born on December 25.
But it doesn’t matter. What is
real is that the Almighty came
into this world, He became a
Man, and He died for our sins so
that we will be with Him in
heaven.
That is what the Holy Scrip-
tures is all about. “The whole
Bible is built around the story of
Christ and His promise of life
everlasting to men. It was writ-
ten only that we might believe
and understand, know and love,
and follow Him,” wrote Henrietta
C. Mears in her book, What the
Bible is All About.
The doctor walked out of the
delivery room and approached an
anxious father. He told him, “I
am sorry to inform you but your
baby lived only two hours after
his birth, though we did every-
thing we could to save his life.”
As the sympathetic doctor was
about to leave, the quick-think-
ing father said, “I read only re-
cently that human eyes are
needed in corneal operations.
Could my baby’s eyes be used to
enable someone to see again?”
continued on page 6
IKE SEÑERES
Martial Law, having been identi-
fied with the Marcos government.
The sad thing is, the succeeding
governments did not have any-
thing to replace the Ministry of
Human Settlements (MHS), and
have not done anything about IAD
either.
On top of the apparent failures
of the Regional Development
Councils (RDCs), the government
is now gearing up to convene the
Local Development Councils
(LDCs), appearing to be the same
banana with another name. Just
as the RDCs have ignored the IAD
concept, there is little hope that it
will get the attention of the LDCs.
Going straight to the point be-
fore I run out of space, it should
be made a policy that the RDCs or
the LDCs as the case may be
should have a direct hand in the
utilization of both the internal rev-
enue allocations (IRAs) and the
countryside development funds
(CDF). This is just common sense,
because with no money to boot,
these local councils could hardly
do anything.
Last week, I attended a forum
where two British Members of
Parliament (MPs) spoke about the
status of their politics and gover-
nance. In the course of the discus-
sion, they mentioned the British
system of having a shadow gov-
ernment, which in a way serves as
a watchdog to the party in power.
This is a good practice that should
also be implemented here.
Considering the possibility that
the local governments here could
fail in the politics and governance
of climate change adaptation
(CCA) and disaster risk reduction
continued on page 6
4 Mabuhay
Buhay Pinoy
MANDY CENTENO
Programang Pamasko,
koop ng San Pablo
Ang sabi ng iba ay mabibilang mo
Sa mga daliri programang Pamasko
Nitong mga koop kung umaasenso
Natatangi naman koop ng San Pablo.
Lungsod ng Malolos sumasakop naman
Sa nasabing koop pinamumunuan
Ni Bro. Danny Santos na lubhang mahusay
At Manager Malou Bartolome ngalan.
Disyembre disinueve nasabing programa
Na pinasimulan ganap ikalima
Natatanging dasal dito ay inuna
At pinamunuan, Sis. Penny Sevilla.
Si Bro. Ed Camua naging acting M. C.
Wala pa daw doon, Bro. Victoria, Larry
Sa bating pagtanggap ay kanyang sinabi
Ang San Pablo Koop pambihira pare.
Pamaskong mensahe ay nagmula naman
Sa tanging pangulo nitong patnugutan
Bro Daniel B. Santos ang kanyang pangalan
Lay Minister siya, maka-Diyos na tunay.
Si Kalihim Narcing Santos kumatawan
Kay dating Vice Mayor AL Tengco ang ngalan
Muling sinariwa ang pangakong tunay
Pagsapi-puhunan ibibigay na daw,
Si Manager Malou masayang-masaya
May ngiti sa labi pagbabalita n’ya
Ang pangarap na “Grill” tuloy na tuloy na
Sa proyektong ito, koop asenso pa.
Pagkat ang hapunan ay handa na ito
Lahat nang dumalo dito’y salo-salo
Tampok itong litson lahat paborito
Ito’y pampabata kaya’t gustong-gusto.
Habang kumakain nagdatingan naman
Ang ibang kasapi na may pinuntahan
Bro. Larry Victoria doo’y kasamahan
Matapos kumain nag- emsing lubusan.
Makapamahinga ng ilang minuto
Ang mga “parlor games” sinimulan ito
Palaro na una’y itong “Pinoy Henyo”
Mga tinawagan si Bro. Ed at ako.
Bagamat ang bagay hindi nahulaan
Dalawang minuto’y naubod na tunay
Basta’t nakilahok ito’y kasiyahan
Gantimpalang handog agad ibinigay.
Usong –usong sayaw pinamalas dito
Sa saliw ng tugtog na “Nobody But You”
Sa kalalakihan iba ang titulo
“Nobody, Nude Body, No Baby But Who?”
Sa bawat palaro may Christmas gift naman
Ang mga nagwagi ay masayang tunay
May pang- “Noche Buena” sa mahal sa buhay
Tiyak maligaya na pagsasaluhan.
At bago matapos ang programang ito
Ang ipinarinig awiting Pamasko
Lahat ng kasasi Koop ng San Pablo
Lugod na pagbati, MALIGAYANG PASKO!
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
Depthnews
Male drivers outnumber women drivers four to one.
And 5.9 million vehicles were registered for 2008. “There
were seven vehicles for every 100 Pinoys last year,” Virola
notes
A “motorcycle implosion”, however, erupted middle of
this decade. Until 2004, registered utility carriers out-
numbered the other vehicles . But from 2005 onwards,
motorcycles and tricycles overtook them.
And that lead never slackened but instead continued
to widen. By 2008, the gap had become 48 percent versus
31 percent in favor of motorcycles and tricycles. Most are
clustered in Metro Manila and environs, and provinces
with no land borders, like: Marinduque, the two
Mindoros, Palawan. Aside from Cebu, motorcycles have
bolted in Bohol, Negros Oriental and Siquijor.
After the 2010 elections, of 2010, the new President
inherits a country that hasn’t substantially advanced to
light rail mass systems. Every other private vehicle, roam-
ing our streets, are then likely to be two-stroke, often
smoke belching habal-habals or motorcycles.
Can the road system cope? We have today 34 kilome-
ters of national roads per 100,000 population.
“That’s roughly 34 meters of national roads for every
100 Pinoys,” Virola explains. Thus, “If we make every
Pinoy lie down along the stretch of national roads, con-
nected to each other, the bodies would spill out of the
roads.’
Park bumper-to-bumper registered vehicle in the Na-
tional Capital Region. They’d add up to 902 motor ve-
hicle, Virola figures. But it’d be down to 38 vehicles, say
in Romblon or Mindoro “ Does this tell us that the num-
ber coding scheme has truly become a must in NCR.”
Most traffic law violations, on paper for failure to use
seatbelts. “Would you believe that, on the average, only
0.2 percent of the total registered vehicles suffer dam-
ages due to traffic accidents?,” a skeptical Virola asks.
No. My grand-daughter Alexia, 6, who lives in Cali-
fornia, doesn’t buy that line. “Look at that man Lolo”
she points to a motorcyclist ahead. “He’s not wearing a
helmet. At home, if I don’t put on a helmet to ride my
bike, I’m in trouble. Will a cop arrest him,?”
Welcome to a country of habal-habals, hija.
LINGGUHANG PILIPINO MULA PA NOONG 1980
Kakampi mo ang Batas
TANONG: Nais ko po sanang ita-
nong kung possible po bang mag-
karoon ng bisa ang isang kasal na
naganap habang minor pa ang isang
panig. Binago po ang birthyear ko
upang kami ay payagang makasal. Sa
kasalukuyan, kami po ay nagsasama
na bilang mag-asawa sa loob ng 16
years. Maaari po ba itong ituring na
legal na, sa tagal ng aming pag-
sasama? Sana po ay mapaunlakan
ninyo ang aking katanungan. Talaga
pong naguguluhan ako. May nagsa-
sabi po kasing may bisa na ito dahil
sa tagal ng aming pagsasama. Thank
you and more power. Marami pa po
sana kayong matulungan sa pama-
magitan ng inyong programa. Emmie
Basa. – emnasbasa@yahoo.com
Sagot: Sa ilalim po ng Artikulo 35
ng Family Code, ang isang kasalan sa
pagitan ng dalawang taong ang isa sa
kanila ay mababa ang edad sa labing-
walong taon sa araw ng kasalan ay
walang bisa mula sa umpisa. Void
from the beginning ang pagsasa-
larawan sa kasal na ito ng nasabing
artikulo. Dahil void from the begin-
ning ang kasalang ito, hindi kailan-
man ito magkakaroon ng bisa, kahit
gaano katagal ang magiging pagsa-
sama ng mga ikinasal.
Ang tanging paraan upang maging
legal ang pagsasamang ito ay ang
pagpapakasal na muli ng mag-asawa.
Kaya lamang, kailangang lagyan ng
karagdagang pagpapaliwanag ang
isyung ito. Kung ang mag-asawa ay
ikinasal pagkatapos magkabisa ang
Family Code noong 1988, ang pina-
kamababang edad ng pagpapakasal,
mapa-babae o mapa-lalaki, ay labing-
walong taon.
Ibig sabihin, hindi dapat bababa
sa labingwalong taon ang edad ng
lalaki at babaeng magpapakasal,
upang magkaroon ng bisa ang ka-
nilang kasal. Kung mababa sa la-
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
Promdi
ngayon Ang “Bagong Bulakenyong”
si Mendoza, at ang “bagong senior citi-
zen” na si Pagdanganan na nitong
Hulyo ay ipinagdiwang ang kanyang
ika-63 kaarawan, o ang ikatlong taon
niya bilang senior citizen.
***
Lumalabas na manatili man sa
tungkulin si Mendoza, o manaig si
Pagdanganan at mapatalsik si Men-
doza, masasabi ng Promdi na sa isang
banda ay “bago” ang gobernador ng
Bulacan hanggang Hunyo 30, 2010.
Kaso, hindi pabor sa pananaw na
ito si Father Pedring ng Leighbytes
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
Computer Center sa Malolos. Sabi
niya, “bago lang sa pangalan, pero
from page 3 luma din.”
***
Hirit pa ng Promdi, ”di bale,
pagkatapos ng halalan tiyak na bago
ang gobernador ng Bulacan.”
Ito ay dahil sa apat ang kandi-
datong gobernador sa Bulacan sa
susunod na halalan. Sila ay sina Maria
Josefina Mendoza Dela Cruz ng LP-
Del Pilar; Wilhelmino Manucdoc
SyAlvarado; Santos Esteban Caperlac
ng Alpa Omega 9K party; at Miguel
Mendoza Esguerra ng PGRP.
Noche Buena hang-over
mia “continued to increase and is
alarmingly high” the 7 th National Nu-
trition Survey confirms — a study
crippled by congressional fund cuts.
Out of every ten infants, six months
to one year old, many suffer from de-
bilitating anemia.
Most of these kids are here because
they lack what we take for granted:
three square meals a day, clean water,
a roof over our heads, schools — even
reserved plots in grass trimmed me-
morial cemeteries. Our children are
routinely vaccinated against TB,
measles, hepatitis, etc. and have orth-
odontists squeeze in “tin-grin” braces.
Can the Christmas manager teach
them to share with those who lose out
in this “ovarian lottery”?
Stemming from poverty, chronic
hunger unleashes anemia among preg-
nant and breast-feeding mothers. Al-
most half of women, on the family way,
are anemic, the nutritionists tell us. .
So, are 4 out of every 10 who breastfed.
You saw them in Bed Nos. 11 and 18.
“Four times now, I’ve poured the
Kasal ng 2 menor de edad walang bisa
binwalong taon ang kanilang edad sa
araw na sila ay ikinasal (after 1988),
walang bisa ang kasal.
Sa kabilang dako, kung ang ka-
salan ay naganap bago 1988, o bago
nagkabisa ang Family Code, ang
pinakamababang edad ng pagpapa-
kasal ay labing-anim na taon, para sa
lalaki, at labing-apat na taon, para sa
babae.
Ito ay ayon naman sa Civil Code
of the Philippines, na siyang naka-
kasakop sa mga kasalan bago nag-
kabisa ang Family Code.
Ganundin, kung mababa ang edad
ng sinuman sa kanila sa nakatakda
sa Civil Code, wala ding bisa ang kasal
nila, kahit pa gaano katagal na ang
kanilang ipinagsama.
Pagbabayad gamit ang postdated checks
TANONG: Hello Batas, thanks for
setting up this site. This is a great
help to a lot of people. I just have a
question about a lot package I bought
with a developer. I have been paying
for the lot for almost 3.5 years now. I
requested that they transfer the title
to my name but they still require me
to issue a 2-year post dated checks. I
countered that, since I have paid al-
most 50% of the package, that they
waive the PDC requirement, to which
they said no. What does our legal sys-
tem say about this? Thanks a lot for
your help. Jun Golpe.
–fcgolpe@globetel.com.ph
Sagot: Jun, thanks a lot too for
appreciating what we are trying to do
with this website, and with the rest
of our public service programs.
You might be interested to know
that I also have a radio program
(Double B, Batas ng Bayan, over at
GMA SuperRadyo DZBB, Mondays to
Fridays, at 4:40 a.m., and Saturdays,
at 9 am), and a tv program (Kakampi
Mo Ang Batas, over at UN Television,
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
Ngunit hindi pa rin kumbinsido si
Father Pedring, at nagpahayag na
baka ideklarang nuisance candidate
sina Caperlac at Esguerra kapag
sinuri ang kakayahan ng dalawa na
magsagawa ng kampanya sa buong
Bulacan.
Eh, paano sina dating Gob. Josie
at Bise Gob. Willy Alvarado? “Dati na
ang mga iyan,” ani Father Pedring.
***
Narito ang paliwanag ni Father
Pedring sa kanyang huling tugon. Si
Josie ay dati nang gobernador at iyan
ay alam ng buong Bulacan.
Bakit naging datihan si Alvarado?
“Eh, hindi ba dati siyang nagplano na
kumandidatong gobernador, pero nag-
bigay kay dating Gob. Obet
Pagdanganan noong 2007?”
***
Dagdag pa niya, “pati mga katam-
bal nina Josie at Willy mga datihan
din, di ba? May punto si Father
Pedring, dahil kumandidato na bilang
Bise Gobernador noong 2007 sina dat-
ing Board Member Boy Aniag, at dat-
ing Board Member Daniel Fernando.
At kapwa sila tinalo ni Alvarado noon.
***
water of emergency baptism on dying
kids in Pediatrics, I wrote in August
1988.”I’m afraid they’ll not be the
last.” A mother, by Bed No. 14, ur-
gently tagged at my sleeve: “Please,
sir. My child is very ill”. Ego te
baptizo… Her son was the fifth.
“Like runners, generations pass on
the torch of life,” Lucretius once wrote.
But they also hand on the frailities.
Lack of Vitamin A, iron and iodine,
in mothers, saps intelligence quotients
of the babies in their wombs or suck-
ling at their breasts. IQs of poorly
nourished children can be whittled
down by 10 to 14 percent says the
Asian Development Bank. “Cognitive
loss” is 10 percent for stunted indi-
viduals and “4 percent for iodine defi-
cient victims”. Worse, that loss can not
be recovered. It is irreversible.
Reduced mental capacity is not vis-
ible. So, it rarely trigger alarm bells
but doors in the future slam shut for
children as their learning capacities
are stunted. “Their elevators don’t go
all the way to the top floor,” the wry
DISYEMBRE 25 -31, 2009
ATTY. BATAS MAURICIO
which is Channel 95 at Skycable;
Channel 59, Homecable; Channel 13,
Dream Channel; www.untvweb.com,
and at over 200 or so cable providers
nationwide, Mondays to Fridays, at
4:30 in the afternoon).
Anyway, there is really no law
which requires a buyer on install-
ment to pay for his purchase through
postdated checks.
Payment by postdated checks is a
scheme adopted only by practice
among realty companies, to enable
them to compel the payment of the
installment amortizations (kasi, kung
hindi nag-good ang tseke, may po-
sibleng kulong ang nagpatalbog).
On the other hand, there is no law
which prohibits a realty company or
any other seller or person who should
be paid something, to require the pay-
ment of the remaining balance in
checks.
If the payee desires to be paid in
check, and he insists on it, there is
really nothing much that the payor
can do but to follow actually.
But, in any event and at any rate,
the question here is, what happens
when the buyer refuses to pay in
check but, in the meantime, is able
to pay on time?
Can the seller declare him in de-
fault and thus forfeit his other pay-
ments and refuse to proceed with the
contract of sale?
Supposing the buyer deposits the
payments in court, through a case for
consignation?
As you can see, these are very tit-
illating questions which must be an-
swered by the Supreme Court in the
near future.
As of now, however, I am going to
tell you Jun to simply comply with
what was originally agreed upon be-
tween you and the seller, for a con-
tract is the law between the parties.
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
mula sa pahina 2
Eh, may dalawa pang kandidato
bilang Bise Gobernador. Sila ay sina
Serafin Dela Cruz na isang indepen-
diente, at Mayeth Salvador Cruz ng
Alpha Omega 9K party.
Sabi ni Father Pedring, “dati na rin
ang mga iyan, wala ng bago.”
***
Teka, ngayon lang kumandidato si
Serafin “Apen” Dela Cruz na Bise
Gobernador, dahil dati siyang Mayor
ng Bocaue, eh si Mayeth Cruz ay
ngayon din lang kumandidato, bakit
n’yo nasabing datihan na rin sila?
Simple ang sagot ni Father Pedring,
“si Apen, dati nang natalo bilang
mayor ng Bocaue, at si Mayeth Cruz
naman, dati ay hindi ko kilala.”
***
Kung sabagay, totoo rin ang mga
pahayag ni Father Pedring, mga
“datihan” na ang kandidato sa
susunod na halalan. Pero ang tanong,
bilang botante, boboto ba siya susunod
na halalan?
Sabi ni Father Pedring,”dati na
kong umasa, dati na kong nabigo, dati
na kong napundi sa pangako ng mga
kandidato; baka naman magbalik ako
sa dati at bumoto muli.”
comment goes. It’s no laughing mat-
ter when our kids come in 37th, out of
38 countries that signed up for the In-
ternational Mathematics and Science
Examinations?
Exiting from “Pediatrics” into the
Christmas morning sunlight, we re-
called an earlier visit. We chanced upon
an almost totally-blind girl, singing
softly to herself. She was all of five –
too young to sing “of old unhappy far
off things and battles long ago.” Early
treatment could have saved her sight,
the emaciated mother explained.
Somehow, they could never scrape
up enough coins for the jeepney fare
to bring her to the hospital. One eye
had given way; now, the second was
now in danger of going.
”Christmas is the day that holds all
time together”, Alexander Smith
writes. It helps lift our eyes to see be-
yond our narrow lives. For nothing is
more pathetic than those unable to see
the difference between pebbles and
diamonds — specially on Christmas
morning.
DISYEMBRE 25 - 31, 2009
Mabuhay
LINGGUHANG PILIPINO MULA PA NOONG 1980 5

Mapayapang Bagong Taon

sa lahat ng mga tumatangkilik
at mambabasa ng Mabuhay ! LINGGUHANG PILIPINO MULA PA NOONG 1980

RICO’S NEWSSTAND — Handang paglingkuran ni Manrico Ginete ang THE LADY IN YELLOW — Tampok si Pangu- NGITI NG BUHAY — May kasamang ngiti ang
kanyang mga suki. Ang Mabuhay (kaliwa, itaas na hanay) ay isa sa mga long Cory Aquino, “The Lady in Yellow”, sa sipi mabibiling sipi ng Mabuhay sa tindahan at
pahayagang mabibili sa kanyang newsstand sa Barangay Ginhawa, ng Mabuhay na hawak ni Bong Sistona ng Ra- newsstand ni Eddie Catindig Barangay
Lungsod ng Malolos, Bulacan. — Mga kuha ni Armand Arellano ven Newsstand, sa Crossing, Plaridel, Bulacan. Poblacion, Guiguinto, Bulacan.

TINAPAY AT MABUHAY — Mayroong din kopya ng Mabuhay na

mabibili sa panaderya, ayon kay Teresita Boado ng Barasoain
Bakeshop and Catering Services, North Centrum Building, KASAMA SA HANAPBUHAY — Ang Mabuhay ang binabasa ng mga tricycle driver at operator habang
Barangay Sta. Cruz, Guiguinto, Bulacan. naghihintay ng pasahero sa pila ng tricycle sa SM Baliwag Terminal, Baliwag, Bulacan.

KWENTONG BARBERO — Mabibili rin ang Mabuhay LEVEN ECHECHE NEWSSTAND — Mayroon ding TUBIG AY BUHAY — Kung ang tubig ay buhay, mayro-
sa Marvin Viray Barbershop and Newsstand sa mabibiling kopya ng Mabuhay sa Leven Echeche News- on Mabuhay sa Water Perfect Enterprises sa North Cen-
Ginhawa St., Lungsod ng Malolos, Bulacan. stand, Barangay Poblacion, Guiguinto, Bulacan. trum Building Barangay Sta. Cruz, Guiguinto, Bulacan.
6 Mabuhay LINGGUHANG PILIPINO MULA PA NOONG 1980 DISYEMBRE 25 -31, 2009

Nasa Facebook na ang Mabuhay

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

Regarding Henry from page 3

sundan sa pahina 1
Phillips Exeter Academy sa New
Hampshire sa Amerika, upang bago
pa man sila dumalo sa unang araw
ng klase ay magkakakilala na sila
dahil makikita nila ang kanilang mga
litrato at ilang impormasyon ng
kanilang kaklase sa librong ipina-
mamahagi sa kanila.
Ginaya ni Zuckerberg ang na-
sabing konsepto at inilagay niya iyon
sa internet para sa mga estudyante
ng Harvard University at sa loob
lamang ng unang dalawang linggo ay
marami nang sumali; hanggang sa
buksan nila ang Facebook sa lahat ng
taong may e-mail address noong
Setyembre 2006.
Hindi kaila ang popularidad ng
Facebook ngayon, partikular na sa
mga Bulakenyo dahil halos lahat ng
estudyante sa kolehiyo ay may sari-
ling espasyo o account sa Facebook
kung saan ay inilalathala nila ang
kanilang mga larawan at mga pa-
nanaw.
Maging mga pangunahing paha-
yagan sa bansa ay kinikilala ang
popularidad ng Facebook kaya’t sila
man ay gumawa ng sariling account
na naka-link o nakaugnay sa kani-
lang website.
Kinilala rin ng Philippine Press
Institute (PPI) ang kahalagahan ng
Facebook sa internet bilang isang
“new media” o panibagong daan
kung saan makapaglalathala ng
balita, bukod sa radyo, telebisyon, at
peryodiko.
Dahil dito, ipinanukala noong
Oktubre 20 ng PPI, ang pambansang
samahan ng mga pahayagan, sa mga
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
Fair & Square
continued from page 3
(DRR), I think that the private sector
should put up their own shadow gov-
ernment to watchdog the local parties
in power, and throw in as well the IAD
concept into the agenda.
In pursuit of the local watchdog
concept, I am offering the resources
of the United National Integrated De-
velopment Alliance (UNIDA) as the
kasapi nito na ikunsidera ang mga
SNS tulad ng Facebook sa pama-
mahayag.
Bilang kasapi ng PPI, sinimulan
ng Mabuhay ang paglalathala ng
balita sa Facebook noong Nobyembre
22 ng hapon.
Agad na dumami ang “friends” ng
Mabuhay sa Facebook bilang
“Mabuhay Newspaper.” Sa loob
lamang ng 28 araw ay umabot sa 612
ang “friends” ng Mabuhay Newspa-
per at patuloy pang dumarami dahil
na rin sa patuloy ang paglalathala ng
mga balita at mga larawan hinggil sa
Bulacan.
Pagkilala sa popularidad
Ang pagpasok at paglalathala ng
Mabuhay sa Facebook ay hindi
lamang bilang pagkilala nito sa
popularidad ng nasabing social net-
working site, sa halip, ito ay bahagi
ng paghahanda ng Mabuhay sa ika-
30 taong paglilingkod sa Bulacan sa
pamamagitan ng paglalathala ng
makabuluhang balita sa lalawigan
mula noong Enero 20, 1980 bilang
isang lingguhang pahayagang ini-
lalathala sa Pilipino.
Ito ay isa ring hakbang ng
Mabuhay upang maipaabot ang mga
balita at iimpormasyon sa iba pang
Bulakenyo, partikular na ang mga
kabataan at mga nasa ibayong dagat
na umaasa sa internet upang ma-
laman ang mga huling pangyayari sa
lalawigan.
Bukod dito, ang paglalathala ng
Mabuhay ng mga balita sa Facebook
ay isang tugon sa mabilis na palitan
ng impormasyon sa kasalukuyan
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
national secretariat or coordinator as
the case may be. Conceptually, UNIDA
is an alliance of organizations that are
supporting IAD in general, and human
development index (HDI) in particu-
lar.
Looking at the overall picture, CCA
and DRR are directly connected to IAD
and HDI, because the environment af-
fects the expansion of the economy in
the larger scale, and the reduction of
poverty in the smaller scale. In line
matapos buksan sa publiko ang
internet noong unang bahago ng
dekada ‘90.
Ito ay nagpapatunay ng paninin-
digan ng Mabuhay na hindi mag-
papaiwan sa paghahatid ng balita sa
panahong ito na ang pagbabalita ay
walang tigil sa loob ng 24-oras.
Ang mabilisang paghahatid ng
balita sa kasalukuyang panahon ay
minsang binigyang diin ng prem-
yadong mamamahayag na si Shiela
Coronel nang hamunin niya ang mga
kasapi ng PPI noong 2006 kung
kailan siya ang naging panauhing
pandangal sa taunang Community
Press Awards nito ng PPI.
Sa kanyang talumpati noon,
sinabi ni Coronel na ang isang hamon
sa mga lingguhang pahayagang
pampamayanan ay kung paano
makakasabay sa halos ay oras-oras
na pagbabalita ng radyo, telebisyon
at internet.
Sa kasalukuyan patuloy ang
paglalathala ng Mabuhay ng print
edition nito na ang sirkulasyon ay
nakakarating sa mga sentro ng bawat
bayan sa Bulacan. Makikita rin ang
website ng Mabuhay sa
www.mabuhaynews.com.
Mapapansin na ang mga balita na
inilalathala ng Mabuhay ay kara-
niwang nasa wikang Pilipino na
nakabase sa wikang Tagalog na
pangunahing wika sa Bulacan.
Ito ay bilang pagkilala sa Mabu-
hay sa mayamang kasaysayan at
kalinangan ng Bulacan at sa wikang
Tagalog kung saan ay kinikilala ang
mga Bulakenyo bilang mga paham ng
wika. — Dino Balabo
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
with HDI, the environment also af-
fects reductions in illiteracy and mor-
tality.
In connection with these initia-
tives, I am now inviting all interna-
tional and local organizations devel-
opment organizations to join UNIDA
in organizing local committees that
would take on the role of shadowing
the local governments in implement-
ing their CCA, DRR, IAD and HDI
tasks.
The next day, the Red Cross carried an eye to two dif-
ferent hospitals. In one, a corneal graft restored the sight
of a working man with a large family. In the other, sight
was given to a
mother.
More than two thousand years ago, a baby came into
our sin-blinded world to give spiritual sight to all who
will receive it without money and without price. “The
people who walked in darkness, saw a great light” (Isaiah
9:1).
“We may not be able to do any great thing; but if each
of us will do something, however small it may be, a good
deal will be accomplished for God,” D. L. Moody once
pointed out.
If we compared Jesus to some of us, He may not come
to anything. But He had done more wonderful things
that all of us combined. An unknown author penned
something about Christ in these simple words: “He was
born in an obscure village, the child of a peasant woman.
He grew up in still another village, where he worked in a
carpenter shop until he was thirty. Then for three years,
he was an itinerant preacher.
“He never wrote a book. He never held an office. He
never had a family or owned a house. He didn’t go to
college. He never traveled 200 miles from the place where
he was born. He did none of these things one usually
associates with greatness. He had no credentials but him-
self. He was only 33 when public opinion turned against
him. His friends ran away. He was turned over to his
enemies and went through the mockery of a trial.
“He was nailed to a cross between two thieves. When
he was dying, his executioners gambled for his clothing,
the only property he had on earth. When he was dead,
he was laid in a borrowed grave through the pity of a
friend.”
Several centuries have come and gone, and today Jesus
is the central figure of the human race, the leader of
mankind’s progress. Ian McCrae declares: “Many who
saw a Man hanging on a cross more than 2,000 years ago
thought: ‘The Christian religion is dissolved.’ But it was
not so. It is true now as it was then. The end is the
beginning.”
As we wait for the coming of Christ’s natal day, let
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
this prayer of Saint Francis of Assisi be a reminder: “Lord,
make me an instrument of Thy peace. Where there is
hatred, let me sow love. Where there is despair, hope.
Where there is sadness, joy. Where there is darkness,
light.
“O Divine Master, grant that we may not so much seek
to be consoled, as to console; not so much to be loved, as
to love. For it is in giving that we receive, it is in pardon-
ing that we are pardoned, it is in dying that we are born
again to eternal life.”
BAYAN MUNA BAGO ANG SARILI!

Republic Of The Philippines Republic Of The Philippines Republic Of The Philippines

Regional Trial Court Of Bulacan
Third Judicial Region
Office Of The Ex-officio Sheriff
Malolos City, Bulacan
EJF NO. P-120-2009
PAG-IBIG FUND (HDMF),
Mortgagee, EXTRA-JUDICIAL FORECLOSURE
-VERSUS- OF REAL ESTATE PROPERTY/IES
NILO C. TORIBIO married to UNDER ACT NO. 3135
AS AMENDED BY ACT 4118
AIDA R. TORIBIO
Mortgagor/s,
x------------------------x
NOTICE OF SHERIFF’S SALE
Upon extra-judicial petition for sale under Act 3135 as amended, filed by PAG-
IBIG FUND (HDMF), with principal office address at 2nd Floor, Room 202, The
Atrium of Makati, Makati Avenue, Makati City, the mortgagee, against Nilo C.
Toribio married to Aida R. Toribio, with residence and postal address at 2411-
D, Leonor Rivera St., Sta. Cruz, Manila, the mortgagor/s, to satisfy the mort-
gage indebtedness which as of August 4, 2009 amounts to FIVE HUNDRED
EIGHTEEN THOUSAND SEVEN HUNDRED NINETY SIX PESOS and 04/100
(P518,796.04), Philippine Currency, including/excluding interest, penalties,
attorney’s fees, foreclosure fees and other expenses incurred thereon, all se-
cured by real estate mortgage and such other amount become due and pay-
able to the aforementioned mortgagee. The Ex-Officio Sheriff of Bulacan thru
the undersigned Sheriff hereby gives notice to all interested parties and to the
public in general that on January 21, 2010 at 10:00 o’ clock in the morning or
soon thereafter, infront of the Office of the Ex-Officio Sheriff of Bulacan located
at the back of the Bulwagan ng Katarungan, Provincial Capitol Compound,
Malolos, Bulacan, will selI at public auction thru sealed bidding, to the highest
bidder for CASH, Philippine Currency, the real property/ies below together with
all the improvements existing thereon:
TRANSFER CERTIFICATE OF TITLE NO. T-311336 (M)
“A parcel of land (Lot 3, Blk. 69 of the cons. subd. plan Pcs-03-007845 being a
portion of cons. Lots 1 & 2 (LRC) Pcs-4480, LRC Rec. No. ), situated in the Bo.
of Pob., Mun. of Pandi, Prov. of Bulacan. Bounded on the NW., along line 1-2 by
Lot 1 Blk. 69, on the NE., along line 2-3 by alley 36; xxx containing an area of
FORTY TWO (42) SQ. Meters. xxx”
This NOTICE OF SHERIFF’S SALE will be posted for a period of twenty (20)
days in three (3) of the most conspicuous public places in the municipality
where the subject property is located and at Malolos City, Bulacan where the
sale shall take place, and likewise a copy will be published for the same period
in the MABUHAY a newspaper of general circulation in the province of Bulacan,
once a week for three (3) consecutive weeks before the date of auction sale.
ALL SEALED BIDS with its accompanying transmittal letter addressed to
this office must be submitted to the undersigned on or before above stated
date and hour at which time all sealed bids thus submitted shall be opened.
In the event the public auction should not take place on the said date, it
shall be held on January 28, 2010 without further notice.
Prospective bidders or buyers are hereby enjoined to investigate
for themselves the title to the property and the encumbrances thereon
if any there be.
Malolos City, Bulacan, December 16, 2009.
EMMANUEL L. ORTEGA
Ex-Officio Sheriff
BY: DONATO C. BUENAVENTURA
Sheriff IV
Copy furnished:
– PAG-IBIG FUND (HDMF)
– NILO C. TORIBIO married to AIDA R. TORIBIO
Mabuhay: December 25, Jan. 1, & 8, 2009
Regional Trial Court Of Bulacan
Third Judicial Region
Office Of The Ex-officio Sheriff
Malolos City, Bulacan
PAG-IBIG FUND (HDMF), EJF NO. P-125-2009
Mortgagee,
-VERSUS- EXTRA-JUDICIAL FORECLOSURE
EVELYN M. REYES OF REAL ESTATE PROPERTY/IES
Mortgagor/s, UNDER ACT NO. 3135
AS AMENDED BY ACT 4118
x------------------------x
NOTICE OF SHERIFF’S SALE
Upon extra-judicial petition for sale under Act 3135 as amended, filed by PAG-
IBIG FUND (HDMF), with principal office address at 2nd Floor, Room 202, The
Atrium of Makati, Makati Avenue, Makati City, the mortgagee, against Evelyn
M. Reyes, with residence and postal address at #20 Azusena St., Roxas Dis-
trict, Quezon City, the mortgagor/s, to satisfy the mortgage indebtedness which
as of July 1, 2009 amounts to ONE MILLION THIRTY SEVEN THOUSAND TWO
HUNDRED NINETY PESOS and 29/100 (P1,037,296.29), Philippine Currency,
including/excluding interest, penalties, attorney’s fees, foreclosure fees and
other expenses incurred thereon, all secured by real estate mortgage and such
other amount become due and payable to the aforementioned mortgagee. The
Ex-Officio Sheriff of Bulacan thru the undersigned Sheriff hereby gives notice
to all interested parties and to the public in general that on January 15, 2010
at 10:00 o’ clock in the morning or soon thereafter, infront of the Office of the
Ex-Officio Sheriff of Bulacan located at the back of the Bulwagan ng Katarungan,
Provincial Capitol Compound, Malolos, Bulacan, will selI at public auction thru
sealed bidding, to the highest bidder for CASH, Philippine Currency, the real
property/ies below together with all the improvements existing thereon:
TRANSFER CERTIFICATE OF TITLE NO. T-282166 (M)
“A parcel of land (Lot 27, Blk. 56 of the cons. subd. plan Pcs-03-006194, being
a portion of cons. Lots 4115, 3435-A & 3913, Lolomboy Est., Lot 3917-E-1 &
Lot 3917-E-2 (LRC) Psd-164164, Lot 1 & 2, Psu-206673 Lot 87, Lot 43 & Lot
81, Lot 3917-B (LRC) Psd-126165, Psu-159860, Psu-100532, Psu-100533,
Psu-171810, Psu-159864, LRC Rec. No. ), situated in the Bo. of Mozon, Mun. of
San Jose del Monte, Prov. of Bulacan. xxx containing an area of FORTY (40) SQ.
Meters. xxx”
TRANSFER CERTIFICATE OF TITLE NO. T-282167 (M)
“A parcel of land (Lot 29, Blk. 56 of the cons. subd. plan Pcs-03-006194, being
a portion of cons. Lots 4115, 3435-A & 3913, Lolomboy Est., Lot 3917-E-1 &
Lot 3917-E-2 (LRC) Psd-164164, Lot 1 & 2, Psu-206673 Lot 87, Lot 43 & Lot
81, Lot 3917-B (LRC) Psd-126165, Psu-159860, Psu-100532, Psu-100533,
Psu-171810, Psu-159864, LRC Rec. No. ), situated in the Bo. of Mozon, Mun. of
San Jose del Monte, Prov. of Bulacan. xxx containing an area of FORTY (40) SQ.
Meters. xxx”
This NOTICE OF SHERIFF’S SALE will be posted for a period of twenty (20)
days in three (3) of the most conspicuous public places in the municipality
where the subject property is located and at Malolos City, Bulacan where the
sale shall take place, and likewise a copy will be published for the same period
in the MABUHAY a newspaper of general circulation in the province of Bulacan,
once a week for three (3) consecutive weeks before the date of auction sale.
ALL SEALED BIDS with its accompanying transmittal letter addressed to
this office must be submitted to the undersigned on or before above stated
date and hour at which time all sealed bids thus submitted shall be opened.
In the event the public auction should not take place on the said date, it
shall be held on January 28, 2010 without further notice.
Prospective bidders or buyers are hereby enjoined to investigate
for themselves the title to the property and the encumbrances thereon
if any there be.
Malolos City, Bulacan, December 11, 2009.
EMMANUEL L. ORTEGA
Ex-Officio Sheriff
BY: GLEN A. UMALI
Sheriff IV
Copy furnished: All parties concerned
Mabuhay: December 25, Jan. 1, & 8, 2009
Regional Trial Court Of Bulacan
Third Judicial Region
Office Of The Ex-officio Sheriff
Malolos City, Bulacan
EJF NO. P-123-2009
PAG-IBIG FUND (HDMF),
Mortgagee, EXTRA-JUDICIAL FORECLOSURE
-VERSUS- OF REAL ESTATE PROPERTY/IES
CARMENCITA M. PINEDA married to UNDER ACT NO. 3135
AS AMENDED BY ACT 4118
REYNALDO Q. PINEDA
Mortgagor/s,
x------------------------x
NOTICE OF SHERIFF’S SALE
Upon extra-judicial petition for sale under Act 3135 as amended, filed by PAG-
IBIG FUND (HDMF), with principal office address at 2nd Floor, Room 202, The
Atrium of Makati, Makati Avenue, Makati City, the mortgagee, against Carmencita
M. Pineda married to Reynaldo Q. Pineda, with residence and postal address at
#32 Rincon St., Valenzuela, Metro Manila, the mortgagor/s, to satisfy the
mortgage indebtedness which as of August 4, 2009 amounts to TWO HUN-
DRED FIFTEEN THOUSAND FOUR HUNDRED FOURTEEN PESOS and 39/100
(P215,414.39), Philippine Currency, including/excluding interest, penalties,
attorney’s fees, foreclosure fees and other expenses incurred thereon, all se-
cured by real estate mortgage and such other amount become due and pay-
able to the aforementioned mortgagee. The Ex-Officio Sheriff of Bulacan thru
the undersigned Sheriff hereby gives notice to all interested parties and to the
public in general that on January 21, 2010 at 10:00 o’ clock in the morning or
soon thereafter, infront of the Office of the Ex-Officio Sheriff of Bulacan located
at the back of the Bulwagan ng Katarungan, Provincial Capitol Compound,
Malolos, Bulacan, will selI at public auction thru sealed bidding, to the highest
bidder for CASH, Philippine Currency, the real property/ies below together with
all the improvements existing thereon:
TRANSFER CERTIFICATE OF TITLE NO. T-342624 (M)
“A parcel of land (Lot 14, Blk. 11 of the cons. subd. plan Pcs-03-131324-005439
being a portion of consolidated Lots 4084-A (LRC) Psd-33422, Lot 4086-C LRC
Psd-25017 Lot 4085 Sta. Maria de Pandi Estate; LRC Rec. No. ), situated in the
Bo. of Caypombo, Mun. of Sta. Maria, Prov. of Bulacan. Bounded on the NW.,
along line 1-2 by Lot 1-2 by Lot 13, Blk. 11, xxx containing an area of THIRTY SIX
(36) SQ. Meters. xxx”
This NOTICE OF SHERIFF’S SALE will be posted for a period of twenty (20)
days in three (3) of the most conspicuous public places in the municipality
where the subject property is located and at Malolos City, Bulacan where the
sale shall take place, and likewise a copy will be published for the same period
in the MABUHAY a newspaper of general circulation in the province of Bulacan,
once a week for three (3) consecutive weeks before the date of auction sale.
ALL SEALED BIDS with its accompanying transmittal letter addressed to
this office must be submitted to the undersigned on or before above stated
date and hour at which time all sealed bids thus submitted shall be opened.
In the event the public auction should not take place on the said date, it
shall be held on January 28, 2010 without further notice.
Prospective bidders or buyers are hereby enjoined to investigate
for themselves the title to the property and the encumbrances thereon
if any there be.
Malolos City, Bulacan, December 16, 2009.
EMMANUEL L. ORTEGA
Ex-Officio Sheriff
BY: DONATO C. BUENAVENTURA
Sheriff IV
Copy furnished:
– PAG-IBIG FUND (HDMF)
– CARMENCITA M. PINEDA married to REYNALDO Q. PINEDA
Mabuhay: December 25, Jan. 1, & 8, 2009
DISYEMBRE 25 - 31, 2009
Mabuhay
LINGGUHANG PILIPINO MULA PA NOONG 1980 7
Kapayapaan ang mensahe ng higanteng parol
mula sa pahina 1 higanteng parol. Ang designer ng kampeong parol
Kristong Tagalog
si Gat Jose Rizal
mensahe ng parol ng Telebastagan at Ang paligsahan ay naganap noong ng Dolores ngayong 2009 ay si Cesar
tatlo pang barangay— Sta. Lucia, San Sabado ng gabi, Disyembre 19 sa Sicat. Tumanggap ng P100,000 prem- NI RAMON L. BOBIS
Nicolas at Del Pilar. Robinson’s Starmalls. Pinangunahan yo ang Barangay Dolores. Ang panga-
Ipinamalas ng limang higanteng ni Mayor Oscar Rodriguez ang mga lawang premyong P50,000 ay napunta Ang artikulong ito ay unang nailimbag sa Mabuhay
parol ang panawagan sa kapayapaan opisyal na dumalo. sa Barangay Telabastagan at ang noong ika-29 ng Disyembre 1985. — Patnugot
sa pamamagitan ng disenyo at liwa- Tinatayang aabot sa 70,000 katao Barangay San Jose ay pinagkalooban
nag ng libu-libong bombilyang iba’t iba ang nanood sa pista ng mga higanteng ng P30,000. “KRISTONG Tagalog” si Gat Jose Rizal. Ang Bagum-
ang kulay. Angkop ang mensaheng ito, parol ng San Fernando. Kung ang lahok ng Barangay Tela- bayan, na kilala ngayon bilang Luneta (Rizal Park), ang
ayon kay Ching Pangilinan, tourism bastagan ang nagwagi, tatanghalin kanyang Golgota. Ang pagtitigis ng dugo para ipakilala
officer ng San Fernando. Ipinapahi- Nagsimula noong 1908 iyon bilang isang “grandslam” o ang ang pagmamahal sa katwiran at kalayaan ang kanyang
watig nito na nakikiisa ang mga Ang pista ng mga higanteng parol pagiging kampeon ng tatlong sunod- krus. At ang mga Espanyol at mga Indiong bulastog ang
Fernandinos sa pagkabagabag ng ay nagsimula noong 1908 sa Bacolor, sunod na taon: 2007, 2008 at 2009. pag-iisip ang mga Romanong nagpahirap sa kanya.
kanilang mga kababayan sa mga ang katabing bayan ng San Fernando. Kung nagtagumpay muli ang Hindi panatikong pananampalataya ang kay Dr. Jose
karahasang lumalaganap sa bansa. 101 taon na ang nakalilipas, ayon sa Telabastagan, ang paglahok nito sa Rizal. Ngunit namumulaklak sa kanyang panulat
Noon lamang Nobyembre 23 ay 57 alkalde ng San Fernando. 2010 at mga taong kasunod ay bilang (mapapersonal o pampanitikan) ang kanyang marubdob
katao kabilang ang 30 mamamahayag Ang taunang pagdiriwang ay na- “guest” na lamang, ayon kay Konsehal na pananalig sa Maykapal.
ang sabay-sabay na pinaslang sa bayan ging daan sa pagkakaisa ng mga Jimmy Lazatin. Siya at ang kapatid Ang sabi ni Elias sa Noli Me Tangere: “Kailangang
ng Ampatuan, Maguindanao. naninirahan sa mga taga-nayon. na si Marco Lazatin ay mga taga- sabihin ko sa mga kapus-palad na ito, na nagtitiwala sa
Bukod sa pagpapamalas ng angking suporta ng Telabastagan. tao, na kailangang ilagay nila ang pagtitiwala sa Diyos.”
Tanglaw ng pag-asa talino’t pagiging malikhain ng mga “Kilala sa buong mundo ang Giant Nang paalis si Rizal patungong Cuba, ang sabi niya
Manalangin tayo, sabi ni Pangi- taga-San Fernando, aniya pa, ang mga Lantern Festival at ito sana ay maging sa kanyang ina, “Lahat tayo ay nasa pagpapala ng
linan na ang mga higanteng parol ay higanteng parol ay isa ring paraan ng kasangkapan ng pagpapalaganap ng Panginoon... Ang simulain ng ating mga kababayan ay
maging tanglaw ng pag-asa para sa kanilang pagbabahagi sa kapwa ng kapayapaan partikular sa ating bansa,” simulain ng Diyos.”
ating mga kababayan. kapayapaang inihandog sa tao ng ani Konsehal Lazatin. “Umaasa ako na Iba ang pananampalataya ni Rizal. Hindi siya
Taun-taon, may isa o dalawang Anak ng Diyos. sa 2010 ay mababawasan o tuluyang panatiko. Hindi rin siya relihiyoso — ngunit maka-
lahok na ang paksa ay kapayapaan, Kinilala at pinuri si Rodriguez sa mawawala ang karahasan,” aniya. Diyos. O sa madaling sabi, MAKATAO.
subali’t ngayong 2009 ay limang pa- kanyang pagtangkilik sa festival na Ang kapayapaan sa mundo at ang Kung ang kapangyarihang mag-isip (at gamitin ang
rol ang tumaya sa kapayapaan. tanyag hindi lamang dito sa bansa pagkakaisa ng mga pamayanan ng San isip para sa ikabubuti ng sangkatauhan) ang magiging
Nagtagumpay ang parol ng Dolores kungdi maging sa iba’t ibang panig ng Fernando ang pinakamahalaga sa la- basehan ng pagiging tao ng isang tao, aminin nating
dahil na rin sa “timing” ng pagsindi’t mundo. hat, sabi pa ng konsehal. “Pangalawa “lamang” si Rizal sa kanyang mga kababayan noong
pagpatay ng mga bombilya nang Ito ang ikalawang panalo ng Bara- lang ang aming hangaring manalo panahon iyon. (Hindi kasama rito sina Andres Bonifacio,
isagawa ang “showdown ng Giant lan- ngay Dolores sa Giant Lantern Festi- muli ang Barangay Telabastagan sa Lopez Jaena, ang magkapatid na Del Pilar, atbp.). Dahil
tern Festival” o ang paligsahan ng val, ayon kay Pangilinan. Ang una ay Giant Lantern Festival,” aniya. — ang kaisipan ng mga Pilipino ay nalulon sa bao ng
galing at pagpapakainam ng mga noong 1992. Joey N. Pavia kanilang ulo, sapagkat ipinalagay ng mga Espanyol na
kalapastanganan sa Diyos ang mag-isip at lalo na ang

Pagsasanay ng BCARVED volunteers

pagpapahayag ng iniisip. Kaya ang bunga’y naging
dungo ang mga Pilipino at ang ignoransiyang ito ay
pinalala pa ng panatisismong tikis na ipinagsaksakan
ng mga prayle sa isipang katutubo.
mula sa pahina 1 binigyang diin ni Mejarito na hindi PCOS noong Disyembre 9. Analitiko kung mag-isip si Rizal. Pinag-aaralan niya
sa mga tao ng mga proseso sa da- ito magpapagamit sa sinumang Sinabi niya sa Mabuhay na ma- ang kalikasan ng tao, sinusuri ang paligid, at hinaha-
rating na halalan ay krusyal sa pulitiko, sa halip ay mananatiling rami sa mga dumalo ang nagnanais napan ng kahulugan ang mga bagay-bagay. Ito marahil
ikatatagumpay ng kauna-unahang walang pinapanigan ang grupo at na mag-organisa ng pagtitipon sa ang dahilan kung bakit si Rizal ay maka-Diyos,
halalan gamit ang PCOS. nakatutok sa mga proseso ng halalan. kanilang mga bayan upang doon ay makabayan, makatao. Sistematiko niyang ginagamit
Sa mas naunang pahayag ni Me- Ang BCARVED ay ang kauna- makapagsagawa rin ng demonst- ang batayang aestetika, diyalektikal, etikal at maka-
jarito sa Mabuhay, sinabi niya na unahang volunteer group na in- rasyon kung paano gamitin ang siyentipiko.
kailangang magabayan ang mga organisa sa bansa para sa darating na PCOS. Napapaloob sa aestetika ang emosyon at iba pang
botante tungkol sa kanilang gagawin halalan na ang layunin ay mapataas “Its getting very exciting, pero pandamdam; suliraning panlipunang dala ng ekonomiya
sa May 10 automated elections. ang antas ng kaalalaman ng mga kailangan iplano lahat at kailangan at kasaysayan ang sa diyalektikal; usaping moral at
Bukod sa pagpapaliwanag sa mga botante para sa matagumpay na ng higit na maraming volunteers para matuwid naman ang sa etikal; at may basehan at hindi
proseso ng halalan, sinabi ni Mejarito halalan. may mga maipadala tayong mga abstrakto ang sa makasiyentipiko.
na kailangan mapataas ang antas ng Ito ay magsisilbing support group tagapagsalita at tagapagpaliwanag sa Sino ngayon kina Dr. Jose Rizal at Gat Andres
moralidad ng mga botante upang sila ng Comelec sa Bulacan. mga botante sa iba’t ibang bayan,” Bonifacio ang talagang nararapat tanghaling
mismo ang magbantay sa halalan at Samantala, sinabi rin ni Villa- ani Villanueva. pambansang bayani? Sino nga ba ang talagang
iwaksi ang mga oportunidad ng mga nueva na ikinagalak ng may 2,000 Iginiit niya na ito rin ang layunin nararapat taguriang realista at makatotohanan?
pandaraya katulad ng pamimili ng lumahok sa paglulunsad ng ng isasagawang pagsasanay sa mga Marami pa rin sa atin ang nag-aakalang si Rizal ang
boto. BCARVED ang demonstrasyon ng kasapi ng BCARVED sa ikalawang ideyalistiko at si Bonifacio ang tunay na praktikal. Hindi
Hinggil naman sa BCARVED, Comelec sa paggamit ng makinang linggo ng Enero. — Dino Balabo ito totoo. Mas praktikal si Rizal kaysa kay Bonifacio kaya
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
hindi siya pumayag na paputukin ang rebolusyong
gustung-gusto nang pasimulan ni Bonifacio.
Cebu Calling project we need to identify specific ar-
eas of our culture where we can focus
larizing and dechristianizing trends
that are subtly looming in our midst.
Alam ni Rizal na kulang pa sa edukasyon at kapos sa
pulbura ang kanyang mga kababayan para magta-
continued from page 3 the infusion of faith. With globalization already entrenched gumpay sa isang himagsikan. Damdam na damdam ni
tic-like copy. The sight broke my heart. Culture is actually everything about in our lifestyle, we should be very dis- Rizal ang nararamdaman ni Bonifacio na apaw na ang
But the problem in this area is our life. Whatever we do toward it, no cerning to know what is good and bad, tapayan ng pagtitimpi ng mga Indio kaya kulang man
nothing compared to the challenges matter how small as long as it produces what is safe and dangerous, etc. We sa edukasyon at baril ay magtatagumpay ang
posed by the other aspects of our cul- a kind of consensus among the people, cannot afford to be naïve anymore. insureksiyon. Sinalungat niya ang gusto ni Bonifacio.
ture. Think of our business and politi- ends up being part of our culture. It Our church leaders should give strong Kung hindi natuloy ang Rebolusyon noong 1896,
cal life, our sports, fashion and enter- needs to be evangelized, since things and clear leadership in this regard. marahil ay iba ang naging takbo ng kasaysayan.
tainment worlds, our academes and just can´t be left to develop in a purely More than that, we need to know ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
the different professional fields, and natural way. We have a supernatural the skills of struggle and combat, since
we surely will be bewildered by the
enormity of the task ahead of us.
life, and our culture also has to reflect
this character of our life.
some give and take, some cut and
thrust will be involved in the process
Kastigo mula pahina 2
Still, to be practical about this We now have to be wary of the secu- of evangelizing culture. sundalo.
May nagmagandang gabi mula sa labas. Sino iyan ni
Tata Karyas.
Republic of the Philippines being a portion of lot 669-C-4, Psd-03-090294 LRC Rec. No. ) situ- “Mukhang marami kayong handa, Tatang, bukas?”
SUPREME COURT ated in the Bo.of Bagong Barrio, Mun. of San Rafael, Prov. of Bulacan. sabi ng isang kawal. “Me mga bisita ba kayong darating?”
Office of the Ex-Officio Sheriff Island of Luzon. Bounded on the xx xx xx containing an area of NINETY “Ha, e… mga kamag-anak… na… mamamasko,”
Malolos City, Bulacan NINE (99) SQUARE METERS.” pautal halos na sabi ng natarantang matanda.
RURAL BANK OF SAN RAFAEL TRANSFER CERTIFICATE OF TITLE NO. T-180615 “Baka, Tatang, p’wedeng dito kami mag-Pasko bukas,”
(BUL.), INC., sabi pa ng sundalo.
E.J.F. NO. 239-2009 “A parcel of land (Lot No. 669-C-4-C) of the subd. plan Psd-03-127541, Iyon ang isang Paskong hindi makakalimutan ni Tata
Mortgagee, being a portion of lot 669-C-4, Psd-03-090294 LRC Rec. No. ) situ- Karyas. Gumagabi ay dumating nga si Rodel, at ang
EXTRA-JUDICAL FORELOSURE OF
- versus - REAL ESTATE PROPERTY/IES ated in the Bo.of Bagong Barrio, Mun. of San Rafael, Prov. of Bulacan. tatlong kasama na sa gawing ilog nanggaling. Niyakap
MAXIMO INOVERO M/TO UNDER ACT 3135 AS AMMENDED Island of Luzon. Bounded on the xx xx xx containing an area of FOUR ni Rodel si Tata Karyas, saka ipinakilala ang tatlong
ROSALINDA V. INOVERO, BY ACT 4118 THOUSAND FIVE HUNDRED TWENTY SIX (4,526) SQUARE METERS.” kasama.
This Notice of the Sheriff’s sale will be posted for a pe- Naghain agad si Tata Karyas, pero buhay ang kanyang
Mortgagor/s, pakiramdam. Ang mahahabang baril ng tatlong kasama
riod of twenty (20) days in three (3) conspicuous public places
X——————————————X in the municipality where the subject proper ty/ies is/are lo- ni Rodel ay kalong ng mga ito; inilapag ni Rodel ang
cated and at Malolos City, Bulacan where the sale shall take kalibre .45 niya sa ibabaw ng mesa sa kanyang tabi bago
NOTICE OF THE SHERIFF’S SALE kumain.
place and likewise a copy will be published for the same pe-
Upon extra-judicial petition for sale under act 3135 as amended by Act riod in the MABUHAY a newspaper of general circulation in “Ang kaba ko lang,” pagkukuwento pa ni Tata Karyas,”
4118 filed by RURAL BANK OF SAN RAFAEL (BUL.), INC., with office the province of Bulacan, once a week for three (3) consecu- Kumakain pa sina Rodel nang dumating ang limang
address at Cruz na Daan, San Rafael, Bulacan, the mortgagee, against tive weeks before the date of the auction sale. sundalo. Sinalubong ko sila sa labas-pero, lihim akong
MAXIMO INOVERO m/to ROSALINDA V. INOVERO, with residence and nakikimatyag.
postal address at Bagong Baryo, San Ildefonso, Bulacan the mort- All sealed bids with its accompanying transmittal letter addressed “Makatutuloy ba kami, Tatang?” anang isa. “Me bisita
gagor/s to satisfy the mortgage indebtedness which as of May 15, to this office must be submitted to the undersigned on or before the ba kayo?”
2009 amounts to FOUR HUNDRED EIGHTY ONE THOUSAND THREE above stated date and hour at which time all sealed bids thus submit- “Meron nga…” katal ang boses na sabi ni Tata
HUNDRED FIFTY PESOS (P481,350.00) Philippine Currency, includ- ted shall be opened. Karyas,” E…”
ing/ excluding interest thereon, including/excluding _____of the total In the event the public auction should not take place on the said Nagbulungan ang dalawang sundalo.
indebtedness by way of attorney’s fees, plus daily interest and ex- date, it shall be held on February 2, 2010 at 10:00 A.M. or soon there- “Pasko naman ngayon,” nakabawi na sa pagkabigla
penses and thereafter, also secured by said mortgage, and such other after without further notice. ay dugtong ni Tata Karyas, “p’wede bang alang-alang sa
amounts which may become due and payable to the aforementioned Pasko…”
mortgagee, the Ex-Officio Sheriff of Bulacan through the undersigned Prospective bidders or buyers are hereby enjoined to investigate “Ano po ang nangyari, Tata?” patlang ko sa pag-
Sheriff hereby gives notice to all interested parties to the public in gen- for themselves the title to the property/ies and encumbrance thereon, kukuwento ni Tata Karyas.
eral that on JANUARY 26, 2010 at 10:00 A.M. or soon thereafter, in if any there be. Nagbuntunghininga si Tata Karyas. “Namalagi ako
front of the Office of the Ex-Officio Sheriff of Bulacan, located at the Malolos City, Bulacan, December 21, 2009 sa gitna ng grupo nina Rodel at ng limang sundalo, na
back of the Bulwagan ng Katarungan, Provincial Capitol Compound, ipinaghain ko. Tapos nang kumain sina Rodel…
Malolos City, Bulacan will sell at public auction through sealed bidding EMMANUEL L. ORTEGA “Narinig kong sabi ng isang sundalo, may ceasefire
to the highest bidder for CASH and in Philippine Currency, the described Ex-Officio Sheriff naman, brod, “Alang-alang sa Pasko…”
real property/ies below together with all the improvements existing BY: JOSEPH ELMER S. GUEVARA “Hanggang hindi nakaaalis ang mga sundalo ay hindi
thereon: Sheriff V talaga ako napanatag,” sabi ni Tata Karyas. “Mga isang
TRANSFER CERTIFICATE OF TITLE NO. T-180613 Copy furnished: All par ties concerned oras siguro pagkaalis ng mga sundalo, nagpaalam na rin
“A parcel of land (Lot No. 669-C-4-A) of the subd. plan Psd-03-127541, Mabuhay: December 25, 2009 Jan. 1 & 8, 2010
sina Rodel, sa dakong ilog din nagdaan.”
Naisip ko: ang tunay na diwa ng Pasko ay kapayapaan.
8 Mabuhay
Maguindanao massacre No. 1 balita sa taong 2009
mula sa pahina 1
Ito ay dahil sa ang pamamaslang sa
mamamahayag ay isang direktang pag-
atake sa naghihingalong demokrasya sa
bansa kung saan ay namamayani ang “cul-
ture of impunity” o ang kawalan ng napa-
parusahan sa mga brutal na pamamas-
lang, hindi lamang sa hanay ng mga ma-
mamahayag, kungdi maging sa mga mili-
tante at iba pang taong nagpapahayag ng
saloobin at katotohanan.
Ang tinaguriang Maguindanao massa-
cre ay naging susi ng pagpapatupad ng ba-
tas militar doon sa loob ng isang linggo
na; muling dumungis sa imahen ng Pili-
pinas bilang pinakamarahas na bansa para
sa mamamahayag sa buong mundo; at
naging mitsa ng pagkondena at pagka-
bahala ng mga mamamahayag sa loob at
labas ng bansa dahil ang Maguindanao
massacre ang naging sanhi ng pagkatala
ng pinakamataas na bilang ng mga pi-
naslang na mamamahayag sa isang in-
sidente sa kasaysayan.
Narito ang siyam pang pangunahing
balita ng Mabuhay sa taong 2009:
2. Hagupit ng kalamidad na tinampukan ng
bagyong Ondoy na nananalasa sa Bulacan,
Rizal, Laguna at Kalakhang Maynila.
3. Pag-abuso sa kalikasan at kapaligiran,
4. Halalan o ang paghahanda sa makasaysayang
2010 automated elections,
5. Tunggalian sa pulitika na tinampukan ng
protesta ni dating Gob. Roberto “Obet” Pagda-
nganan laban ay Gob. Joselito “Jon-jon”
Mendoza.
6. Krisis sa ekonomiya na nag-ugat sa pagbagsak
ng “financial market” sa bansang Amerika,
7. Banta sa kalusugan sanhi ng ebola reston vi-
rus, Influenza A H1N1, at bird flu,
8. Kaayusan at kapayapaan
9. Pagpupunyagi sa katapatan ng mga
Bulakenyo, at
10.Pagpapaunlad sa kalinangan, sining at kultura
ng Bulacan.
Banat sa malayang pamamahayag
Sa pagsisimula pa lamang ng taon ay
hindi na maitatanggi ang mga banta sa
malayang pamamahayag sa Bulacan at
buong bansa dahil noon pa lamang ay
nakaamba na ang panukalang Right of
Reply Bill (RORB) sa Kongreso na na-
unang pinagtibay ng Senado.
Ngunit tinutulan ito ng mga mama-
mahayag, kabilang ang mga nasa Bulacan
na nagsagawa ng isang talakayan sa
Bulacan State University (BulSU) upang
ipaliwanag ang epekto nito sa mga ma-
mamayan at sa mga campus journalists.
Maging ang dalawang mambabatas ng
Bulacan sa Kongreso na sina Kint. Lorna
Silverio (Ika-3 Distrito at Reylina Nicolas
ng Ika-4 na distrito) ay nagpahayag ng
pagtutol sa RORB.
Sa pagdiriwang ng World Press Free-
dom Day sa Pambansang Dambana ni Gat
Marcelo H. Del Pilar sa bayan ng Bulakan
noong Mayo 3 naging tampok ding usapin
ang RORB kasama ang noo’y patuloy na
paisa-isang pamamaslang sa mga mama-
mahayag sa iba’t ibang panig ng bansa.
Si Del Pilar ay itinuturing na dakilang
propagandistang Bulakenyo at ama ng
peryodismo sa bansa.
Kabilang sa dumalo sa nasabing pagdi-
riwang ay ang asawa at mga anak ng mga
mamamahayag na pinaslang sa mga
nagdaang panahon. Panawagan nila ay
katarungan at matigil na ang mga pama-
maslang sa mga mamamahayag kaya’t
gumawa at nag-alay pa sila ng may “1,000
origami birds” na yari sa papel. Ayon sa
kaugalian ng mga Hapon, matutupad ang
kahilingan ninuman kapag gumawa ng
1,000 origami birds.
Ngunit hindi natupad ang kahilingan
ng mga mamamahayag. Ilan sa mga ma-
mamahayag sa lalawigan ng Bulacan ang
nangamba sa kasong libelo na isinampa
laban sa kanila; mayroon ding nakaaway
ng pulitiko dahil hindi gusto ang lumabas
na artikulo hinggil sa kanya; mayroon na-
mang inakusahan ng pulisya na diumano’y
sangkot sa ilegal na sugal kahit walang
malinaw na batayan; isang media worker
sa lalawigan ang binaril ng isang konsehal
ng bayan ng Bulakan; at ang pinakahuling
insidente ay ang pagbabanta ng pulis
Baliuag sa mga tauhan ng programang
Imbestigador ng GMA 7 television net-
work.
At ang pinakagrabeng pag-atake sa
malayang pamamahayag sa taong 2009 ay
ang pamamaslang sa 57 sibilyan kabilang
ang 30 mamamahayag sa bayan ng Am-
patuan sa lalawigan ng Maguindanao
noong Nobyembre 23.
Kahit malayo ang Maguindanao sa
Bulacan, ipinangamba ng mga mama-
mahayag sa lalawigan ang maramihang
pamamaslang dahil sa posibilidad na ito
ay pamarisan o gawin sa iba pang mga
mamamahayag. Naging mitsa rin ng pag-
papatupad ng batas militar sa Maguin-
danao ang nasabing masaker.
LINGGUHANG PILIPINO MULA PA NOONG 1980
Dahil dito, dalawang sunod na nagtipon
ang mga mamamahayag sa Bulacan at
buong pagkakaisang kinondena ang
Maguindanao massacre kasabay ng pag-
hiling ng mabilisang katarungan at pag-
usig sa mga sangkot.
Maging ang iba pang samahan ng
mamamahayag at mga institusyon sa loob
at labas ng bansa ay nagimbal sa nasabing
pamamaslang na naging sanhi upang
maitala ang pinakamataas na bilang ng
mga mamamahayag sa mundo na pinas-
lang sa loob ng isang taon sa kasaysayan.
Sa kabila ng mga bantang ito sa
malayang pamamahayag, patuloy naman
sa pagpupursige ang mga mamamahayag
sa pagpapataas ng antas ng pamamahayag
sa lalawigan. Ilan sa kanila ay tumanggap
ng parangal sa taunang Gawad Gat
Marcelo H. del Pilar, samantalang ang
pahayagang Mabuhay ay muling tu-
manggap ng parangal bilang isa sa mga
natatanging pahayagang pamamayanan
sa taunang Philippine Press Institute
(PPI) Community Press Awards.
Hagupit ng kalamidad
Nasukat ng bagyong Ondoy ang ka-
kayahan at kahandaan ng Bulacan sa
pagtugon sa malawakang kalamidad
katulad ng pagbaha na nagpalubog sa mga
bayan ng Sta. Maria, Bocaue, Marilao at
Lungsod ng Meycauayan noong Set-
yembre 26 kung kailan ay nagbuhos si
Ondoy ng malakas na ulan sa lalawigan.
Nanalasa rin sa Kalakhang Maynila at
mga lalawigan ng Rizal at Laguna ang
bahang hatid ng bagyo.
Mahigit 200 ang nasawi sa bansa
kabilang ang 37 sa Bulacan sanhi ng mga
biglaang pagbaha at umabot sa halos P1-
bilyon ang halaga ng mga ari-arian,
pananim at imprastrakturang nasalanta
sa lalawigan kaya’t agad ding isinailalim
ito sa “state of calamity.”
Isang araw bago manalasa ang bagyong
Ondoy sa lalawigan, sinabi ng Provincial
Disaster Management Office (PDMO) na
sila ay nakahanda sa anumang kalamidad,
ngunit isang araw matapos ang pana-
nalasa ng baha, inamin naman ni Gob.
Joselito “Jon-jon” Mendoza na hindi handa
ang Bulacan dahil kulang sa kagamitan,
kaya’t agad silang bumili ng karagdagang
life vest at rubber boat; at jet ski.
Ilang linggo bago dumating si Ondoy,
marami ang nangamba hinggil sa balitang
“may lamat” ang Angat Dam sa Norza-
garay, na pinabulaanan naman ng mga
tagapamahala sa dam at sa halip ay
inaming may “kumakatas” na tubig sa
dam dahil ang pilapil noon ay “earth and
rock filled” o yari sa pinagpatong-patong
na bato at lupa, at hindi kongkreto.
Ngunit hindi sapat ang pahayag ng mga
tagapamahala ng dam at maging ni Gob.
Mendoza dahil kinumpirma ni Dr. Renato
Solidum, direktor ng Philippine Institute
of Volcanology and Seismology (Phivolcs)
na ang dam ay nasa ibabaw ng Marikina
fault line. Sa anumang oras, ani Solidum,
maaaring tamaan ng lindol na may lakas
na 7.1 magnitude.
Isa sa mga payo ni Solidum ay “prepare
for the worst,” ngunit hindi na ito narinig
ng mga kaalyado ni Mendoza sa Sang-
guniang Panglalawigan dahil matapos
nilang makumpirmang walang “lamat”
ang dam, ay nag-alisan na sila.
Ang babala ni Solidum sa Bulacan na
maghanda sa delubyo ay ang naging
basehan ng Mabuhay upang tanungin
ang PDMO noong Setyembre 25 kung
gaano ito kahanda, kung may sapat silang
tauhan, kakayahan at kagamitan kung
sakaling magkaroon ng delubyo sa lala-
wigan.
Sa kabila ng kakulangan ng pama-
halaan, pinilit bumangon ng mga Bu-
lakenyo sa pananalantang hatid ng
bagyong Ondoy, ngunit ilang araw lamang
ay lumubog naman ang mga bayan ng
Calumpit at Hagonoy sanhi ng “backflood”
na hatid ng bagyong Pepeng na unang
sumagasa sa hilagang Gitnang Luzon
hanggang silangang Hilagang Luzon kung
saan ay nagpabalik-balik pa ang nasabing
bagyo sa loob ng mga sumunod na araw
na nagpalubog at sumalanta sa mga
lalawigan doon partikular na sa Pa-
ngasinan at Cagayan.
Abuso sa kalikasan
Dahil sa malawakang sira na iniwan ng
magkakasunod na bagyo sa mga buwan ng
Setyembre at Oktubre, muling nabuhay
ang mga usapan hinggil sa patuloy na
pagkasira ng kalikasan.
Ang mga unang sipi ng Mabuhay sa
pagbubukas ng taong 2009 ay nakatutok
sa pinsalang hatid ng isang plantang
nagsusunod ng mga lumang gulong upang
makatas ang petrolyo sa bayan ng Nor-
zagaray.
Ang pagbabalita hinggil sa nasabing
planta ay nagsimula noong buwan ng
Hulyo 2008. Hindi ito tinigilan hangga’t
hindi nagsasara, ngunit hindi naman
malinaw sa pamahalaang lokal at pama-
halaang panglalawigan kung paano pa-
panagutin ang nasabing kumpanya.
Bukod dito, muli ring umusok ang
usapin hinggil sa pagmimina ng mama-
mahaling tea rose marble sa mineral res-
ervation area ng Biak-na-Bato na na-
sasakop ng bulubunduking bayan ng
Donya Remedios Trinidad, nang ipa-
harang ni Gob. Mendoza sa mga pulis at
mga civil security officer ng Kapitolyo ang
mga trak ng Rosemoor Mining and Devel-
opment Corporation (Rosemoor) na
naghahakot ng mga tipak ng marmol sa
Barangay Sibul, San Miguel noong Marso.
Para sa Rosemoor, isang “harassment”
ang ginawa ni Mendoza sa kanila dahil
daw sa legal ang kanilang operasyon,
ngunit para sa Kapitolyo, ilegal ang
operasyon ng Rosemoor.
Muling naulit ang panghaharang ng
Kapitolyo sa mga trak ng Rosemoor noong
Oktubre kung kailan at iginiit ng Rose-
moor na isang bokal na kaalyado ni
Mendoza ang nagpayo sa kanila na sa DRT
na lang idaan ang kanilang mga trak at
huwag sa San Miguel, upang hindi ha-
rangin.
Ayon pa sa Rosemoor, hiningan pa sila
ng P3-milyon ng Bokal na kaalyado ni
Mendoza. Sinabi naman ng gobernador
na nakarating hanggang sa kanilang
bahay ang nasabing pera, ngunit hindi
niya tinanggap.
Sa muling pagharang ng Kapitolyo sa
mga trak ng Rosemoor, sinabi pa ni Supt.
Manuel Lukban, direktor ng 306th provin-
cial mobile group ng PNP na hindi
nakipag-ugnayan sa Kapitolyo ang Rose-
moor, bukod sa ipinatutupad lang ng
pulisya ang “total ban” sa quarrying sa
Bulacan.
Ngunit hindi naman maipaliwanag ni
Supt. Lukban kung bakit patuloy ang
quarrying ng graba at buhangin sa Angat
at kung bakit hindi sila inuutusan ng
Kapitolyo na pigilan iyon katulad ng
pagpigil nila sa Rosemoor, samantalang
ilang taon nang inirereklamo ang quarry-
ing sa Angat, at may namatay pang bata
matapos malunod sa malalim na quarry
site sa tabi ng ilog nitong Setyembre.
Hinggil naman sa Ilog Marilao, per-
sonal na nakita ni Environment Secretary
Lito Atienza ang kalagayan nito at
sinabing,”hindi na ilog iyan, dumpsite na
iyan.”
Pinangunahan naman ng SM City
Marilao ang pagdiwang ng Earth Day sa
lalawigan noong Abril kung kailan ay
isang oras nilang isinara ang mga ilaw at
mga kagamitang gumagamit ng kuryente.
Bukod dito, patuloy din ang paglikha
ng mga Bulakenyo ng mga imbensyong
DISYEMBRE 25 -31, 2009
tumutugon sa pagpigil ng pagkasira ng
kalikasan. Kabilang dito ang electric tri-
cycle (E-trike) na binuo ni Konsehal Allan
Aguilar ng Marilao.
Sa kasalukuyan, ang mga E-Trike na
gawa ni Aguilar na ay naibenta na sa iba’t
ibang lungsod at lalawigan sa bansa.
Makasaysayang halalan
Habang nalalapit ang makasaysayang
2010 automated election kung saan ay
gagamitan ng Comelec ng makinang Pre-
cinct Count Optical Scanner (PCOS) ang
pagbilang ng boto sa kauna-unahang pag-
kakataon, sinimulan ng Mabuhay noong
Oktubre ang pagpapaliwanag sa mga tao
hinggil sa mga prosesong gagawin.
Bahagi iyon ng adbokasiya ng
Mabuhay sa voters education dahil sa
paniniwalang bahagi ng responsibilidad ng
mga pampamayanang pahayagan na
maimulat ang mga botante hinggil dito,
at bilang tugon sa panawagan ng Philip-
pine Press Institute na nagsagawa ng
isang National Press Forum noong Abril
hinggil sa pamamahayag sa halalan.
Dahil dito, dumalo ang Mabuhay sa
mga pagsasanay sa election reporting na
pinangunahan ng Philippine Center for
Investigative Journalism (PCIJ) sa La-
guna noong Agosto, at ng PPI sa Lungsod
ng Cagayan De Oro noong Oktubre kung
saan ay nakita ng Mabuhay sa unang
pagkakataon ang demonstrasyon ng PCOS
machine na gagamitin sa halalan.
Ang Mabuhay ay isa rin sa mga unang
pahayagan na nagbalita sa paglilipat ng
produksyon ng PCOS machine sa Shang-
hai, China matapos masalanta ng bagyong
Ketsana ang planta nito sa Taiwan.
Binantayan din ng Mabuhay ang vot-
ers registration sa lalawigan kung saan ay
ipinakita ng mga Bulakenyo ang kanilang
pananabik na makalahok sa makasaysa-
yang halalan na gagamitan ng mga PCOS
machine, na una namang ipinakita sa mga
botanteng Bulakenyo kung paano ito
gamitin sa paglulunsad ng Bulacan Citizen
Action for Reform through Voters Edu-
cation (BCARVED) noong Disyembre 9.
Kaugnay nito, ibinalita rin ng
Mabuhay ang posibilidad na hindi
makaboto ang mga bilanggo sa kabila ng
kanilang pagpaparehistro. Ito ay dahil sa
mga katanungan tungkol sa seguridad ng
mga bilanggo sa panahon ng halalan.
Tunggalian sa pulitika
Kaalinsabay ng paghahanda sa nala-
lapit na halalan ay ang pag-init ng pulitika
sa lalawigan na tinampukan ng paglabas
ng desisyon ng Ikalawang Dibisyon ng
Commission on Election noong Disyembre
1 na nagpawalang bisa sa proklamasyon
kay Gob. Mendoza noong 2007, at nag-atas
sa kanya na bakantehin ang posisyon
bilang gobernador upang bgyang daan ang
panunungkulan ni dating Gob. Roberto
Pagdanganan.
Ang tunggalian sa protesta ni Pag-
danganan laban kay Mendoza ay nag-
simula matapos ang halalan noong 2007.
Ilang beses ding nakapanayam ng
Mabuhay hinggil dito si Pagdanganan.
Sinabi ng dating gobernador na siya ang
nanalo at hinihintay na lamang and
desisyon. Naantala ang pagpapalabas nito
noong nakaraang taon dahil sa sunod-
sunod na mosyon na isinampa ng kampo
ni Mendoza.
Tuluyang lumabas ang nasabing de-
sisyon nitong Disyembre 1, ang huling
araw na itinakda para sa pagsusumite ng
Certificate of Candidacy (COC) ng mga
kandidato sa halalan sa Mayo 10.
Sa panayam ng Mabuhay kay Men-
doza noong araw na iyon, sinabi niya na
matagal na niyang alam ang tungkol sa
desisyon at hindi siya nangangamba doon
dahil sa matatagalan pa, aniya, bago
lumabas ang pinal na desisyon ng Comelec
en banc.
Ngunit taliwas ito sa kalagayan sa
kapitolyo, dahil ang anim sa pitong pinto
ng gusali ay ikinandado mula noong araw
na iyon, partikular na ang dalawang pinto
sa magkabilang gilid at sa harap nito.
Ayon kay Mendoza, bahagi iyon ng
kanilang pag-iingat dahil may mga banta
sa kanyang buhay, at sa posibilidad na
salakayin ang kapitolyo.
Sa labas ng gusali, nagsimulang mag-
bantay ang mga taga-suporta ni Mendoza
noong Disyembre 3, at sinabing hindi sila
aalis doon sa paniniwalang si Mendoza ang
nanalo noong nakaraang halalan.
Nasundan naman ito ng pagpapalabas
ng Provincial Public Affairs Office (PPAO)
ng mga pahayag nina Fr. Dennis Espejo
ng Parish Pastoral Council for Responsible
Voting (PPCRV) at ni Pastor Al Termulo
ng National Movement for Free Elections
(Namfrel) na diumano’y malinis ang
halalan sa Bulacan noong 2007.
Ngunit kinuwestiyon naman ni Pag-
sundan sa pahina 9
DISYEMBRE 25 - 31, 2009
Maguindanao massacre No. 1 balita sa taong 2009
mula sa pahina 8
danganan ang kredibilidad ng dalawa at
hinamong ipaliwanag kung sino ang
nagbayad ng kanilang mga biyahe sa
ibayong dagat maging ng kanilang kotse.
Sa larangan pa rin ng pulitika, naging
maingay din ang usapan hinggil sa
pagbibigay daan ni Mendoza sa kanyang
kapatid na si dating Gob. Josefina “Josie”
M. Dela Cruz na kakandidatong gober-
nador sa darating na halalan. Ang maka-
katunggali naman niya ay si Bise Gob.
Wilhelmino SyAlvarado.
3 lokal na partido
Tampok din ang pagtatayo ng tatlong
lokal na partido sa lalawigan bilang pag-
hahanda sa 2010 automated elections. Ito
ay ang Partido del Pilar ni Dela Cruz;
Partido Malolenyo ni Carol Mangawang na
kandidatong alkalde sa Malolos; at ang
Kalapian ng mga Kaibigan ng Kaunlaran
ni Mayor Angel “Boy” Cruz ng Hagonoy.
Ayon sa mga nasa likod ng mga na-
sabing lokal na partido, ang layunin nila
ay maisulong ang mga adyenda ng lala-
wigan na karaniwang naisasantabi sa ng
mga partidong pang-nasyunal.
Dahil nalalapit na ang pambansang
halalan, isa-isa ring dumalaw sa lalawigan
ang mga personalidad na naghahangad na
kumandidato sa mga pambansang po-
sisyon tulad nina Senador Mar Roxas,
Benigno “Noynoy” Aquino III, Loren
Legarda, Chiz Escudero, Interior Secre-
tary Ronaldo Puno, at Metro Manila De-
velopment Authority (MMDA) Chairman
Bayani Fernando.
Hindi rin nagpahuli ang Bulakenyong
si Bro. Eddie Villanueva ng Jesus Is Lord
(JIL) Church na siyang kandidato ng
partidong Bangon Pilipinas bilang pre-
sidente.
Ang pormal na pagtanggap ni Villanu-
eva sa pag-endorso sa kanya ng Bangon
Pilipinas ay isinagawa sa bakuran ng ma-
kasaysayang Simbahan ng Barasoain
noong Agosto 21, ang araw kung kailan
ginunita ang ika-25 taong pagpaslang kay
dating Senador Benigno “Ninoy” Aquino
Jr.
Krisis pang ekonomiya
Nagsimula namang maramdaman ng
Bulacan sa pagpasok ng 2009 ang epekto
ng financial crisis nagsimula sa Amerika.
Ang unang tinamaan nito ay mga
Bulakenyong nagsisipagtrabaho sa iba-
yong dagat. Marami sa kanila ang napauwi
nang wala sa panahon, kaya’t agad na-
mang tumugon ang Department of Labor
and Employment (DOLE) sa lalawigan sa
pamamagitan ng pagbuo ng mga prog-
ramang nagbigay pagsasanay sa kanila
upang mabigyan ng mga panibagong
kakayahan.
Kasunod na nakaramdam ng epekto ng
financial crisis ay ang mga pabrika sa Bu-
lacan. Ilan sa kanila ay napilitang mag-
sara, subalit mas marami ang nagpilit ma-
natili sa negosyo at pinili na huwag tang-
galin ang mga maggagawa, sa halip ay
binawasan na lang ng oras ng trabaho.
May mga kumpanya rin na sa halip na
bumili ng bagong makina para makatipid
sa gastos sa pagpapasuweldo sa tao ay mas
pinili na manatili ang bilang ng kanilang
manggagawa upang matiyak na hindi
magugutom ang pamilya nila.
Patuloy din naman ang pagpapaunlad
ng ilang negosyante sa mga matatandang
industriya sa lalawigan katulad ng pag-
gawa ng sombrerong buntal, at pinangu-
nahan ng Kapitolyo and pagpapaunlad sa
industriya ng panaderya nang itanghal
ang higanteng ensaymada at inipit ka-
ugnay ng taunang pagdiriwang ng Sing-
kaban Fiesta.
Banta sa kalusugan
Mabuhay
LINGGUHANG PILIPINO MULA PA NOONG 1980
Bukod sa banta sa pananalapi, na-
karanas din ng banta sa kalusugan ang
mga Bulakenyo at kanilang mga alagang
hayop sa taong 2009.
Ito ay dahil sa nakumpirma na isang
babuyan sa bayan ng Pandi na konta-
minado ang mga alagang baboy ng ebola
reston virus na dati ay nakikita lamang
sa mga unggoy.
Ilang Bulakenyo rin ang natuklasang
nahawa sa nasabing sakit ngunit gumaling
din sila. Dahil dito, mahigit sa 6,000 baboy
ang pinatay, sinunog at inilibing noong
Marso upang hindi na makahawa pa. Ang
paglipol sa mga hayop ay bahagi ng proseso
ng quarantine.
Napakinabangan ng mga opisyal ng
lalawigan ang mga prosesong kanilang
inihanda at karanasan sa pagtugon sa
banta naman ng bird flu. Ang nasabing
paghahanda ay patuloy nilang pinaiigting
dahil sa patuloy na pagdating ng mga mi-
gratory birds sa bansa, partikular sa mga
bukirin sa Bulacan at Pampanga kung
saan nakita ang mga di pangkaraniwang
ibon noong Enero.
Pagdating ng buwan ng Abril, nag-
simula nang kumalat ang sakit na Influ-
enza A H1N1, o ang virus na nagmumula
sa baboy at ibon. Ito ay nagsimulang
kumalat sa lalawigan noong Hunyo, dahil
na rin sa may mga Bulakenyong nagmula
sa mga bansang may kumpirmadong kaso
ng Influenza A H1N1.
Ngunit bago kumalat sa lalawigan ng
A H1N1 ay nailunsad na ng provincial
health office and programang “Uboka-
bularyo” o ang pagtuturo ng tamang pag-
ubo upang maiwasan na makahawa sa
ibang tao.
Ilan sa mga bayan sa lalawigan na may
kumpirmadong kaso ng Influenza A H1N1
ay ang Bulakan at Guiguinto. Gayun-
paman, ang mga taong nahawa sa na-
sabing sakit at agad ding gumaling.
Naging alerto ang Department of Edu-
cation sa lalawigan, ngunit ito ay matapos
magreklamo ang mga opisyal ng mga
pribadong paaralan na hindi sila nabigyan
ng sapat na impormasyon hinggil sa A
H1N1 virus.
Ayon sa mga opisyal ng kagawaran ng
kalusugan, mabilis ang pagkalat ng mga
sakit dahil sa mabilis ang paglalakbay ng
mga tao, bukod sa mas mataas ang bilang
ng populasyon ngayon.
Maging ang Diosdado Macapagal Inter-
national Airport (DMIA) na matatagpuan
sa Clark Freeport sa lalawigan ng Pam-
panga ay naghanda sa nasabing sakit sa
pamamagitan ng pagdadagdag ng “ther-
mal scanners.” Sa DMIA dumadaan ang
mga Pilipinong balikabayan at mga
turistang banyaga.
Kaayusan at kapayapaan
Katulad sa mga nagdaang taon, prob-
lema sa Bulacan ang kaayusan at kapa-
yapaan at ang pangunahing dahilan ay ang
mataas na bilang ng populasyon ng
lalawigan na umaabot na sa 3-milyon.
Ngunit, kumpara sa mga nagdaang
taon, halos walang naitalang insidente ng
insureksyon sa Bulacan dahil na rin sa
agresibong programa ng pamahalaang
nasyunal para sa amnestiya sa mga
rebelde. Ayon naman sa PNP sa Gitnang
Luzon, makakaya ng pamahalaan na
tuluyang igupo ang insureksyon sa re-
hiyon sa susunod na taon, ngunit hindi
kumbinsido si Kint. Jovito Palparan ng
Bantay Party-List.
Si Congressman Palparan ay dating
commanding general ng 7th Infantry Di-
vision ng Armed Forces of the Philippines
(AFP) na nakabase sa Fort Magsaysay sa
Nueva Ecija. Siya ay binansagang
“berdugo” ng mga militante, at sinisisi sa
mga kaso ng pamamaslang at pagdukot sa
mga militante.
Kaugnay nito, inakusahan ng pulisya
ng Bulacan ng pagkakasangkot sa ope-
rasyon ng illegal na video karera ang isang
mamamahayag sa Bulacan matapos ibalita
ang isinagawang raid ng National Bureau
of Investigation (NBI) laban sa mga video
karera sa Malolos. Ang hakbang laban sa
mamamahayag ay binatikos naman ni
Bokal Christian Natividad sa Sangguniang
Panglalawigan at sinabing paiimbes-
tigahan. Ngunit, matatapos na ang taon
pero wala pa ring nangyayari.
Bukod dito, binantaan at tinakot pa ng
mga pulis sa Baliuag ang mga tauhan ng
programang Imbestigador sa GMA 7 tele-
vision network matapos silang makunan
ng surveillance camera habang tuma-
tangggap ng suhol sa mga motoristang
nahuli.
Sa larangan naman ng kapayapaan,
patuloy pa rin ang pamahalaan sa pag-
bubukas ng pinto ng amnestiya sa mga
sumukong rebelde na isinailalim nila sa
Social Integration Program (SIP) kung
saan sila ay pinagkalooban ng panimulang
kapital para sa paghahanap buhay at
pagsisimula ng panibagong buhay.
Pinangunahan naman ng Office of the
Presidential Adviser on the Peace Process
(OPAPP) ang pagsasagawa ng isang araw
na pagsasanay sa Clark Freeport para sa
mga mamamahayag sa Luzon hinggil sa
mga usaping pangkapayapaan.
Bulakenyong matatapat
Kung may pagkukulang ang mga
lingkod bayan sa Bulacan, kahanga-hanga
naman ang ipinakitang katapatan sa
tungkulin nina Maj. Ferdinand Marcelino
ng Philippine Drug Enforcement Agency
(PDEA), at Trinidad Quintana, isang
guwardiya sa SM City Baliuag. Isinauli ni
Quintana sa may-ari ang napulot niyang
bag na ang laman ay salapi at tsekeng
P2.5-M ang halaga.
Si Marcelino ay nagmula sa bayan ng
Hagonoy. Siya ang nagbulgar sa diu-
mano’y panunuhol ng mayayamang
kabataang tinaguriang “Alabang Boys” na
sangkot sa pagtutulak ng droga.
Si Marcelino rin ang namuno sa pag-
salakay sa isang modernong laboratoryo
ng shabu sa bayan ng San Miguel. Ang
laboratoryo ay natagpuan sa isang tunnel.
Ang katapatan at integridad ni dating
Pangulong Corazon Aquino ang hina-
ngaan ng mga Pilipino, kaya’t sa kanyang
pagyao, buong bansa ay nakidalamhati.
Si Cory Aquino ay may dugong Bu-
lakenyo, dahil ang kanyang ama na si Don
Jose Cojuangco ay isinilang sa Malolos,
bago lumipat ang kanyang lolo at lola sa
Tarlac noong huling bahagi ng 1890s.
Dahil sa kanyang dugong Bulakenyo,
si Cory Aquino ay isa sa mga pinarangalan
bilang Natatanging Dangal ng Lipi, ang
pinakamataas na pagkilalang ibinibigay
ng pamahalaang panglalawigan sa mga
Bulakenyo.
Ang iba pang nagkamit ng parangal na
Natatanging Dangal ng Lipi ay ang yu-
maong si Sen. Blas F. Ople, Foreign Affairs
Secretary Bert Romulo, at National Art-
ist for Literature na si Virgilio Almario.
‘Tatak Bulakenyo’
Kahanga-hanga rin ang ipinakitang
pagkakaisa ng mga Bulakenyo sa mag-
kakahiwalay na pagtatanghal ng hi-
ganteng ensaymada at inipit sa pag-
diriwang ng Singkaban Fiesta noong
Setyembre, at pagtatanghal ng higanteng
kakanin na hugis parol sa SM City Marilao
noong unang linggo ng Disyembre.
Ang mga nasabing pagtatanghal ay
kumakatawan sa pagiging malikhain ng
mga Bulakenyo partikular na sa larangan
ng pagluluto na kanilang naperpekto sa
loob ng mahigit 100 taon. Ito ay nagbunga
ng mga produktong kinikilala ngayon
9
bilang mga “Tatak Bulakenyo.”
Kabilang sa mga nagluto ng higanteng
ensaymada at inipit ay ang Barasoain
Bakeshop sa Malolos na sa loob ng 51 taon
ay patuloy na gumagawa ng mga nasabing
produkto na itinuturing na paboritong
pangregalo ng mga Bulakenyo anuman
ang okasyon.
Ayon kina Teresita Castro Boado at
Nelia Reyes ng Barasoain Bakeshop, ang
pagluluto ay isang sining na nagpapakita
ng kalinangan, kakayahan at pagiging
malikhain ng mga Bulakenyo.
Inayunan ito nina Jose Clemente at
Jaime Corpuz ng Arte Bulakenyo Foun-
dation Inc., (ABFI) na nanguna sa pag-
tatannghal ng La Bulaqueña pageant sa
lalawigan noong Setyembre kung saan ay
namayani ang dalawang dilag mula sa
bayan ng Hagonoy sa timpalak na su-
mukat sa kanilang kagandahan at talino.
Bukod sa pagtatanghal ng timpalak na
La Bulaqueña, pinangunahan din ng ABFI
ang pagsasagawa ng unang pambansang
kumperensiya hinggil sa kasaysayan at
kalinangan ng Bulacan at Pampanga na
isinagawa sa Holy Angel University sa
Lungsod ng Angeles sa Pampanga at
nagtapos sa panonood sa piyesta ni San
Isidro Labrador sa Pulilan, Bulacan kung
saan ay tampok ang mga lumuluhod na
kalabaw.
Makabuluhan ang kumperensyang
pinangunahan ng ABFI dahil sa ang mga
piling iskolar at historyador ay nagtanghal
ng kanilang mga pananaliksik na magiging
bahagi ng mga araling ituturo sa mga
kabataang Bulakenyo bilang bahagi ng
programa ng Department of Education sa
pagpapalawak at pagpapalaganap sa
pagtuturo ng lokal o pampamayanang
kasaysayan, kalinangan at sining.
Anak ng Pampanga
Nasilip naman ng Mabuhay ang isang
kontrobersyal na pahayag sa nasabing
kumperensiya kung saan ay mismong si
Provincial Administrator Pearly Mendoza
ang bumasa ng isang talumpati na nag-
sasabing “anak ng Pampanga ang Bu-
lacan.” Ang nasabing talumpati ay batay
sa impormasyong inilabas ng Bahay
Saliksikan ng Bulacan.
Hindi pinalampas ng mga mamama-
hayag sa Bulacan ang pahayag na ito na
tinutulan din ng mga pangunahing his-
toryador sa lalawigan, kaya noong Nob-
yembre, ay isa pang talakayan sa ka-
saysayan ang inorganisa ng ABFI at
isinagawa sa Bulacan State University
upang linawin ang nasabing usapin.
Ang nasabing talakayan na dinaluhan
ng mga historyador, mag-aaral at ma-
mamahayag sa Bulacan ay nagsilbing
padaluyan ng malayang pagpapahayag ng
pananaw ng bawat isa.
Sa huli, humingi ng paumanhin si Dr.
Agnes Crisostomo ng Bahay Saliksikan ng
Bulacan hinggil sa maling impormasyong
lumabas at sinabing “figure of speech”
lamang daw iyon.
Ngunit hindi sapat ang paumanhin ni
Dr. Crisostomo dahil sa inilathala din nila
ang Dyaryo Bulakenya (DB) Magazine
na, ayon sa mga pangunahing historyador
sa lalawigan, ay puno ng pagkakamali ang
mga tala sa bawat pahina.
Dahil dito, sinabi ng mga historyador
na dapat bawiin ang mga kopya ng DB
Magazine na ipinamahagi ng Bahay
Saliksikan ng Bulacan, na ang pag-
iimprenta ay ginatusan ng Kapitolyo.
Ang kalagayang ito ay higit na nag-
pabigat sa sitwasyon ng Bahay Saliksikan
ng Bulacan at Kapitolyo dahil pera ng
bayan ang ginamit sa pagimprenta sa
nasabing magasin na ang nilalaman ay
pinangangambahang magsilbing lason sa
isipan ng maraming kabataang maka-
kabasa.
10
Coca-Cola’s ‘HALika’ attracts 1,500 in Cagayan De Oro
THE Coca-Cola HALika!
Caravan neared the end of
its 5-city nationwide swing
with the 4th leg held in
Cagayan de Oro City last
December 5, 2009. It was
the biggest HALika! work-
out with a total of 1,500
people in attendance and
P242,000 raised for charity.
Held at the Lim Ket Kai
Center Parking Lot D, par-
ticipants sweated it out for
a good cause, burning a to-
tal of 242,000 calories. For
every calorie lost, one peso
was donated to the Feeding
Program for the Macabalan
Elementary School Kids.
The Feeding Program is
spearheaded by the Uni-
versity of the Philippines
Alumni Association-Caga-
yan de Oro (UPAA-CDO)
Chapter. This aims to assist
the 343 below normal
school children in terms of
nutritional status, of the
Macabalan Elementary
School, which is classified
as a Depressed Disadvan-
taged and Underserved
school. By providing hot
meals, the program aims at
reducing the number of
malnourished children in
the school and promoting
good and proper nutrition
among the students.
This is also UPAA-
CDO’s way of actively in-
Mabuhay
LINGGUHANG PILIPINO MULA PA NOONG 1980
30 taon na
sa 2010
volving parents, teachers,
and school administrators
in addressing the concerns
on hunger and malnutri-
tion.
Friends Rain Looc and
Inez Ayuma shared why
they joined the workout.
“We decided to join because
there are many children
who suffer from malnutri-
tion. Our participation
meant extending help to
them.” They added that
they learned a lot in the
process too. “The activity
really helped a lot because
we were able to work out
and learn more about the
importance of a healthy
and active lifestyle.”
“HALika! Mag Healthy
and Active Living na!” is
grounded on three key val-
ues which anyone can do,
no matter who or where
they are: Balanced nutri-
tion, regular physical activ-
ity and proper hydration.
Balanced nutrition does
not mean depriving your-
self of your favourite food.
It actually means eating a
wide variety of food in mod-
eration to make sure your
body gets everything it
needs to stay strong and
healthy.
Regular physical activ-
ity on the other hand
doesn’t necessarily mean
Mabuhay
LINGGUHANG PILIPINO MULA PA NOONG 1980 DISYEMBRE 18 - 24, 2009
going to the gym. Although cal activity. All beverages healthy and active living to health.
it is an excellent place to be hydrate including juices, Filipinos. HALiKa! Mag-Healthy
active, physical activity can teas and soft drinks and The fun and practical and Active Living Na! is
be any activity you enjoy, food with water like fruits, HALika! workouts are part of the healthy and ac-
which can get your body vegetables, soups and based on everyday activi- tive lifestyle advocacy of
moving, sweating and stews. ties such as household Coca-Cola which encour-
burning calories like walk- This year marks the big- chores, walking to and ages everyone to make bal-
ing, window shopping and gest HALika! campaign to from work and even danc- anced nutrition, regular
even household chores. date with the introduction ing. These workouts help physical activity and
Linlin Cornelio and Ma- of the Caravan, which improve strength, flexibil- proper hydration part of
rin Gabao of the 4th Infan- brings the message of ity, and cardiovascular everyday life. — PR
try Division of the Philip-
pine Army are no strangers
to healthy and active living.
But as they shared, the
HALika! workout was able
to teach them something
new. “We are fully aware of
balanced nutrition and
physical activity but proper
hydration is added knowl-
edge to us, the two soldiers
said. “We learned that we
don’t have to drink 8 glas-
ses of water; we actually
need 11-16 cups of fluids.
We have to drink more.”
They added, “We will
take to heart the word
HEAD: Hydrate Everyday
with Any Drink. We were
always told to hydrate with
water, water, water. But
now we know we can drink
any fluid and also hydrate
through food with water.”
Proper hydration means
drinking 11-16 cups of to-
tal fluids depending on age,
weight, gender, the
weather and level of physi- WORK OUT —Coca-Cola HALika Caravan participants raise P242,000 for charity
art
angel
printshop
Printing is our profession
Service is our passion
67 P. Burgos St., Proj. 4, QC 1109, Philippines
(0632) 912-4852 (0632) 912-5706
Isang paglalakbay
ng pagpapakainam
PHILIPPINE PRESS INSTITUTE COMMUNITY PRESS AWARDS
1998 - Best 2003 - Best 2005 - Best 2007 - Best 2008 - Best
in Photojournalism Edited Weekly in Photojournalism Edited Weekly in Photojournalism