Γ.

΢ΔΦΔΡΗ΢: ΔΠΙ Α΢ΠΑΛΑΘΩΝ

Σάξη: Β΄ Λπθείνπ

΢ΤΝΣΟΜΗ ΔΠΙ΢ΚΟΠΗ΢Η
΢ηε δηδαθηηθή πξόηαζε πνπ αθνινπζεί νη καζεηέο πξνζεγγίδνπλ ην
ζπγθεθξηκέλν πνίεκα, ηνλ δεκηνπξγό αιιά θαη ηελ πνίεζε ηνπ Γ. ΢εθέξε
γεληθόηεξα, κέζα από κηα δηεξεπλεηηθή καζεζηαθή δηαδηθαζία ζην πιηθό ησλ πεγώλ.
Η ρξήζε πνιιαπιώλ αλαπαξαζηαηηθώλ κνξθώλ, ε αηζζεηνπνίεζε, ε
αλαδήηεζε θαη αμηνπνίεζε γλσζηηθνύ ηύπνπ πιεξνθνξηώλ, ε απόδνζε θαη ε
αμηνιόγεζε ηεο πιεξνθνξίαο κέζα από ηελ παξαγσγή θαζνδεγεκέλνπ θαη
απζόξκεηνπ ιόγνπ, ε αλαηξνθνδόηεζε ζηελ νκάδα θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ελδηάκεζεο
αμηνιόγεζεο κέζα από κία δηαδξαζηηθή επηθνηλσλία, απνηεινύλ βαζηθνύο άμνλεο ηεο
δηδαζθαιίαο πνπ πινπνηνύληαη κέζα από ηε ρξήζε γεληθώλ εξγαιείσλ ησλ Σ.Π.Δ.
θαη ηνπ δηαδηθηύνπ.
Παηδαγσγηθά, έκθαζε δίλεηαη ζηελ εξγαζία ζε νκάδεο, ζηελ αλαηξνθνδόηεζε
ησλ καζεηώλ κε πιεξνθνξίεο θαη αμηνινγηθέο θξίζεηο πνπ πξνέξρνληαη από ηελ ίδηα
ηελ νκάδα θαη πξνθύπηνπλ σο απνηέιεζκα κηαο δηδαθηηθήο πξάμεο εζηηαζκέλεο
ζηελ ελεξγεηηθή ζπκκεηνρή ησλ καζεηώλ ζε κηα αλαθαιππηηθή πνξεία κάζεζεο.
Σν ζελάξην απηό αθνινπζεί ην «Δληαίν Πιαίζην Πξνγξάκκαηνο ΢πνπδώλ γηα
ηε Λνγνηερλία» θαη επηδηώθεη λα ππεξεηήζεη ηνπο παξαθάησ ζηόρνπο:

ΓΙΓΑΚΣΙΚΟΙ ΢ΣΟΥΟΙ
 Η Γλσξηκία κε ηνλ πνηεηή θαη ην έξγν ηνπ.

 Η αμηνπνίεζε ζπγθεθξηκέλσλ εμσθεηκεληθώλ ζηνηρείσλ ζηελ θαηεύζπλζε ηεο

απόθηεζεο κηαο θαιύηεξεο επαθήο κε ηνλ πνηεηή θαη ην έξγν ηνπ.

 Η αηζζεηηθή απόιαπζε θαη ε πξνζσπηθή πξνζέγγηζε ηνπ πνηήκαηνο.

 Η θηλεηνπνίεζε ηεο δεκηνπξγηθήο θαληαζίαο ησλ καζεηώλ.

 Η δεκηνπξγία θηλήηξσλ γηα ινγνηερληθή έθθξαζε ηνπ καζεηή.

 Να ζπλζέζνπλ έλα γξαπηό θείκελν ην νπνίν ζα εληάμνπλ ζε ζπγθεθξηκέλν

επηθνηλσληαθό πιαίζην ( blog) .

 Μέζα από ηε ζπγθξηηηθή αληηκεηώπηζε πνηεκάησλ λα επηηεπρζεί ε αλαγσγή ζην

«όινλ».

Ω΢ ΠΡΟ΢ ΣΗ ΜΑΘΗ΢ΙΑΚΗ ΓΙΑΓΙΚΑ΢ΙΑ

 Να ρξεζηκνπνηήζνπλ νη καζεηέο ηελ νκαδηθή ζπλεξγαζία γηα ηελ πξνζέγγηζε
ηνπ πνηήκαηνο.

 Να εμνηθεησζνύλ κε ηελ δηεξεπλεηηθή – βησκαηηθή κάζεζε θαη λα

δξαζηεξηνπνηεζνύλ ζε απηή.

 Να εμνηθεησζνύλ κε ηε δηεξεύλεζε θαη επηινγή πιεξνθνξηώλ κέζα από ην πιηθό

πνπ πξνζθέξεη ην δηαδίθηπν.

 Να θαιιηεξγήζνπλ ηελ ηθαλόηεηα αμηνιόγεζεο ησλ πξνζθεξόκελσλ

πιεξνθνξηώλ όζνλ αθνξά ηε ρξεζηκόηεηά ηνπο.

 Να ελεξγνπνηήζνπλ κε ηελ επεμεξγαζία ηνπ πνηήκαηνο ηηο ππάξρνπζεο γλώζεηο

ηνπο, λα απηελεξγήζνπλ θαη ελ ηέιεη λα νηθνδνκνύλ λέα γλώζε.

 Να θαιιηεξγήζνπλ, κέζα από πξνζσπηθέο ηνπο εκπεηξίεο, αηνκηθέο θαη

θνηλσληθέο αμίεο.

Ω΢ ΠΡΟ΢ ΣΗ ΥΡΗ΢Η ΝΔΩΝ ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΩΝ

 Να εμνηθεησζνύλ κε ηε ρξήζε ηνπ δηαδηθηύνπ, σο πεξηβάιινληνο κάζεζεο.

 Να αλαπηύμνπλ δεμηόηεηεο αλαδήηεζεο θαη επηινγήο πιεξνθνξηώλ ζην

δηαδίθηπν.

 Να αζθεζνύλ ζηε ρξήζε ηνπ επεμεξγαζηή θεηκέλνπ γηα ηε ζπλεξγαηηθή

παξαγσγή ιόγνπ.

 Να εμνηθεησζνύλ κε ηελ αμηνπνίεζε ησλ πνιπκέζσλ γηα ηελ πξνζέγγηζε θαη

αηζζεηηθή απόιαπζε ηνπ πνηήκαηνο.

ΚΑΙΝΟΣΟΜΔ΢ ΠΡΟ΢ΔΓΓΙ΢ΔΙ΢ ΣΩΝ ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΔΡΓΑΛΔΙΩΝ

Η ρξήζε ησλ πξντόλησλ θαη εξγαιείσλ ησλ Σ.Π.Δ., ζηε ζπγθεθξηκέλε
δηδαθηηθή πξόηαζε, ππνζηεξίδεη ηόζν ηελ απηόλνκε πνξεία ηνπ καζεηή πξνο ηε
γλώζε, όζν θαη ηε δηεξεπλεηηθή, βησκαηηθή θαη ζπλεξγαηηθή κάζεζε.Σαπηόρξνλα
πξνάγεη ηνλ ξόιν ηνπ δαζθάινπ από απηόλ ηνπ απινύ θαζνδεγεηή, ζε εθείλνλ ηνπ
ζπληνληζηή ελεξγεηώλ θαη ηνπ δηεπθνιπληή γηα ηελ απόθηεζε γλώζεο. Η πξνζέγγηζε
ηνπ πνηήκαηνο, κε ηε ρξήζε ΣΠΔ αθίζηαηαη ηεο παξαδνζηαθήο δηδαθηηθήο πξάμεο,
δηόηη:
 Παξέρεη ηε δπλαηόηεηα άκεζεο θαη εύθνιεο πξόζβαζεο ζε πιήζνο πιεξνθνξηώλ,
γεγνλόο πνπ ιεηηνπξγεί παξσζεηηθά γηα ην καζεηή θαη δηεπθνιύλεη ηελ
πξνζέγγηζε ηνπ ινγνηερληθνύ θεηκέλνπ.

 Αμηνπνηεί εκπεηξίεο θαη βηώκαηα ηνπ καζεηή από άιια γλσζηηθά αληηθείκελα.

 Γίλεη ηε δπλαηόηεηα ζην καζεηή λα πνξεπζεί ζην δηθό ηνπ δξόκν πξνο ηε
κάζεζε, κέζα από κηα πνηθηιία ελαιιαθηηθώλ επηινγώλ.

 Γηεπθνιύλεη ηε ζπλάληεζε ηνπ καζεηή κε ην θείκελν.

 Δληζρύεη ηε δπλαηόηεηα αμηνπνίεζεο ηεο ζπιινγηθήο εκπεηξίαο κέζα από

ζπλεξγαηηθά πεξηβάιινληα.

 Βειηηώλεη ηε δπλαηόηεηα παξαγσγήο ιόγνπ κέζα από πεξηβάιινληα πνπ

επηηξέπνπλ ηνλ πεηξακαηηζκό, ηε δνθηκή, ηνλ έιεγρν.

 Τπνζηεξίδεη ηε δεκηνπξγηθή έθθξαζε ηνπ καζεηή, θαζώο ελζσκαηώλεη πνηθίιεο

κνξθέο έθθξαζεο θαη επηθνηλσλίαο.

ΠΡΟ΢ΓΟΚΩΜΔΝΗ ΓΙΑΓΙΚΑ΢ΙΑ ΜΑΘΗ΢Η΢ - ΓΙΓΑΚΣΙΚΗ ΓΙΑΓΙΚΑ΢ΙΑ

Η ελεξγεηηθή εκπινθή ησλ καζεηώλ ζε κηα δηεξεπλεηηθή καζεζηαθή
δηαδηθαζία, ε ζρεηηθή ειεπζεξία ζηελ επηινγή ηεο καζεζηαθήο δηαδξνκήο θαη ε
δηακόξθσζε επλντθώλ καζεζηαθώλ ζπλζεθώλ θαη ζπλεξγαηηθνύ πεξηβάιινληνο
αλαηξέπεη ηηο παξαδνζηαθέο ζρέζεηο θαη κεηαζρεκαηίδεη ην ξόιν ηνπ δαζθάινπ από
θύξην θαζνδεγεηή ζε ζπληνληζηή θαη δηεθπεξαησηή ηεο ζρνιηθήο εξγαζίαο. Οη
καζεηέο εθκεηαιιεπόκελνη ηηο δπλαηόηεηεο ησλ Σ.Π.Δ., ζπλεξγάδνληαη, επηθνηλσλνύλ
θαη αληαιιάζζνπλ ζθέςεηο, Η ζπλεξγαηηθή – βησκαηηθή πξνζέγγηζε πινπνηείηαη
κέζα από ηελ εξγαζία ζε νκάδεο θαη ηελ αλάιεςε ξόισλ από ηνπο καζεηέο, πνπ δίλεη
πξνζσπηθό λόεκα ζηελ αλαδήηεζε ηεο γλώζεο.

5. ΔΦΑΡΜΟΓΗ ΢ΣΗ ΢ΥΟΛΙΚΗ ΜΟΝΑΓΑ

Θεμαηική ενόηηηα: Η ποίηζη ηηρ γενιάρ ηος 30
Γ. ΢εθέπη: «Δπί Αζπαλάθων»
Απαιηούμενερ διδακηικέρ ώπερ: 3

΢σέζη με ηο αναλςηικό ππόγπαμμα:

 Οη ζηόρνη ηεο δηδαθηηθήο πξόηαζεο αληαπνθξίλνληαη ζην ηζρύνλ Πξόγξακκα
ηεο δηδαζθαιίαο ηεο Λνγνηερλίαο γηα ην Λύθεην.
Η δηδαζθαιία απηή, κε ηξνπνπνηήζεηο κπνξεί λα εληαρζεί θαη ζε άιιεο ηάμεηο
ηνπ Λπθείνπ.

Γιδακηικό ςλικό – Σεσνολογικά επγαλεία

 ΢ρνιηθά εγρεηξίδηα: Κείκελα Νενειιεληθήο Λνγνηερλίαο, Β΄ Λπθείνπ.

 Ms Internet Explorer:
http://www.sarantakos.com/seferis/seferhs_epiaspal.htm
http://www.fhw.gr/chronos/15/gr/1960_1970/index.html
http://www.greek-
language.gr/greekLang/ancient_greek/tools/corpora/anthology/content.html?m=1&t=53
4
http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&artid=128745&ct=114&dt=10/12/2000
http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=4&artId=319777&dt=12/03/2010#ixzz0i
4B9WTJp

http://www.myriobiblos.gr/texts/greek/seferis_makrygiannis_3.html
http://parathemata.blogspot.com/2008/10/nobel-10-1963.html
http://www.snhell.gr/anthology/content.asp?id=508&author_id=44
http://www.greek-
language.gr/greekLang/literature/tools/concordance/seferis/search.html?lq=&col[1]=1
&col[2]=2&col[3]=3&col[4]=4
http://el.wikipedia.org/wiki/Γηώξγνο_΢εθέξεο
http://www.stixoi.info/stixoi.php?info=Lyrics&act=index&kota=2&letter=&sort=alpha
&order=&composer_id=&lyricist_id=472&singer_id=&member_id=

 Δπεμεξγαζηήο Κεηκέλνπ

 Λνγηζκηθό παξνπζίαζεο

 Φσηνηππίεο ησλ θύιισλ εξγαζίαο θαη ησλ πνηεκάησλ.

Πποαπαιηούμενα:
 Να έρεη πξνεγεζεί δηδαζθαιία κηαο ώξαο ζε ζρέζε κε ηα γεληθά ραξαθηεξηζηηθά
ηεο πνίεζεο ηεο γεληάο ηνπ ΄30, ηηο επηξξνέο από ηα ξεύκα ηα ηνπ ζπκβνιηζκνύ
θαη ηνπ ππεξξεαιηζκνύ θαη ηα γεληθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ Γ. ΢εθέξε. Να ππάξρεη
εμνηθείσζε δαζθάινπ – καζεηώλ ζηε ρξήζε γεληθώλ εξγαιείσλ ησλ Σ.Π.Δ. θαη
εηδηθόηεξα ηνπ Φπιινκεηξεηή.

 Δπειημία ζην σξνιόγην πξόγξακκα.

ΠΡΟΣΔΙΝΟΜΔΝΗ ΠΟΡΔΙΑ ΓΙΓΑ΢ΚΑΛΙΑ΢

Η δηδαζθαιία ρσξίδεηαη ζε 3 θάζεηο:

Α΄ ΦΑ΢Η (1 ώπα ζηην ηάξη)

Η θάζε απηή ηεο δηδαζθαιίαο, πεξηιακβάλεη:

1. Δμεγήζεηο πξνο ηνπο καζεηέο, ηδηαίηεξα ησλ ζεκείσλ εθείλσλ ηεο δηδαζθαιίαο
πνπ είλαη απαξαίηεηα πξνθεηκέλνπ λα θαηαλνήζνπλ ην ζθνπό θαη ηνπο ζηόρνπο
ηεο θαη λα ζπκβάινπλ ζηε δηακόξθσζε ελόο «ζπκβνιαίνπ», πνπ ζα ηεξεζεί από
ην δηδάζθνληα θαη ηνπο καζεηέο ζηε δηάξθεηά ηεο. ΢ην κέξνο απηό εμεγείηαη ε
δηαδηθαζία, νη ξόινη πνπ ζα θιεζνύλ λα αλαιάβνπλ θαη ην πόζν ζεκαληηθή είλαη
ε δηθή ηνπο ζπκκεηνρή ζηε βειηίσζε ηεο δηδαζθαιίαο ηνπ καζήκαηνο.

2. Σε δεκηνπξγία θηλήηξσλ θαη επλντθώλ καζεζηαθώλ ζπλζεθώλ. Δληάζζνπκε ηε

ζπγθεθξηκέλε δηδαζθαιία ζε έλα γεληθόηεξν project, ηε δεκνζίεπζε όζσλ
παξαρζνύλ ζε έλα blog.

΢ηε θάζε απηή δελ είλαη αλαγθαία ε δηεμαγσγή ηνπ καζήκαηνο ζην εξγαζηήξην,
νύηε θάπνηα ζπγθεθξηκέλε νξγάλσζε ηεο ηάμεο.

Β΄ ΦΑ΢Η (1 ώπα- επγαζηήπιο)

Αθόξκεζε – αλάγλσζε– εμνκάιπλζε - πξώηεο πξνζεγγίζεηο.
΢ηε θάζε απηή νη καζεηέο έξρνληαη ζην εξγαζηήξην θαη ρσξίδνληαη ζε νκάδεο
ησλ ηξηώλ αλάινγα κε ηηο ηερλνινγηθέο δεμηόηεηεο ηνπο. ΢ε θάζε νκάδα ππάξρεη έλαο
ηνπιάρηζηνλ καζεηήο κε επαξθείο δεμηόηεηεο ζηε ρξήζε επεμεξγαζηή θεηκέλνπ θαη
θπιινκεηξεηή. Θα κπνξνύζακε λα θαηεγνξηνπνηήζνπκε ηνπο ξόινπο πνπ
αλαιακβάλνπλ νη καζεηέο ζηα πιαίζηα ηεο κηθξήο νκάδαο, ζην ζηάδην ηεο
δηεξεπλεηηθήο δηαδηθαζίαο σο εμήο:

 ΢ε εθείλνλ ηνπ ρεηξηζηή ηνπ ει. ππνινγηζηή .

 ΢ε εθείλνλ ηνπ αλαγλώζηε - ζπληνληζηή ηεο δηαδηθαζίαο.

 ΢ε εθείλνλ ηνπ γξακκαηέα ηεο νκάδαο πνπ θξαηά ηηο ζεκεηώζεηο.

Γηα ηελ αλάζεζε ησλ ξόισλ ζε θάζε καζεηή, δελ παξεκβαίλεη ν δάζθαινο.
Οη καζεηέο αλαιακβάλνπλ ην ξόιν εθείλν πνπ νη ίδηνη ζεσξνύλ όηη ηνπο αλήθεη θαη
πνπ ε νκάδα ζπλήζσο ρσξίο αληηξξήζεηο ηνπο αλαγλσξίδεη.
 ΢ην ζηάδην απηό ν δηδάζθσλ κε βάζε ηελ παηδαγσγηθή αξρή ηεο αθόξκεζεο
παξνπζηάδεη ζε κηα νιηγόιεπηε εηζήγεζε, κε ηε ρξήζε ινγηζκηθνύ παξνπζίαζεο θαη
βηληενπξνβνιέα, ζπλνπηηθά ζηνηρεία από ηε δσή θαη ην έξγν ηνπ πνηεηή κε κειέηεο
θαη αλαθνξέο ζηνλ πνηεηή θαη ην έξγν ηνπ.
Οη αθαηξεηηθέο απηέο αλαθνξέο, ζηνρεύνπλ ζηε δηέγεξζε ηνπ ελδηαθέξνληνο
ησλ καζεηώλ, αιιά θαη ζηε ζπκπιήξσζε γλώζεσλ πνπ είλαη απαξαίηεηεο γηα ηελ
ελαζρόιεζή ηνπο –ζην επόκελν ζηάδην- κε ηα ζπγθεθξηκέλα εξσηήκαηα ησλ θύιισλ
εξγαζίαο.
Σν αξρείν ηεο παξνπζίαζεο, βξίζθεηαη θαη ζε θάζε ζηαζκό εξγαζίαο, ώζηε λα
κπνξεί λα γίλεη ρξήζε ηνπ από θάζε νκάδα, όηαλ απηό θξηζεί απαξαίηεην από ηνπο
καζεηέο.
Η παξνπζίαζε είλαη ζύληνκε (5-10 ιεπηά) ώζηε λα κελ θνπξάδεη θαη όπσο
αλαθέξζεθε αξθεηά αθαηξεηηθή γηα λα κελ ζηξέθεη ηνπιάρηζηνλ ζε απηή ηε θάζε
ηνπο καζεηέο ζε κηα ζπγθεθξηκέλε θαηεύζπλζε. ΢ίγνπξα πάλησο δελ πεξηιακβάλεη
«έηνηκεο» απαληήζεηο
Ο θαζεγεηήο παξνπζηάδεη ζύληνκα ζηνπο καζεηέο ηα δεηνύκελα ησλ
θύιισλ εξγαζίαο θαη δίλεη ηηο απαξαίηεηεο δηεπθξηλήζεηο. Αθνινπζεί ε αλάγλσζε
ηνπ πνηήκαηνο. ΢ηε ζπλέρεηα ν δηδάζθσλ δίλεη ζύληνκεο πιεξνθνξίεο γηα ηνλ ηίηιν
ηνπ πνηήκαηνο θαη ηελ ηζηνξηθή αθόξκεζε ηνπ πνηεηή. Υσξίο λα δνζνύλ άιιεο
πιεξνθνξίεο , δεηείηαη από ηνπο καζεηέο λα επηρεηξήζνπλ κηα πξώηε εξκελεπηηθή
πξνζέγγηζε ζην πνίεκα θαη λα θαηαγξάςνπλ ηα ζπκπεξάζκαηά ηνπο ζε έλα αξρείν
word ην νπνίν θαη απνζεθεύνπλ ζηνπο ππνινγηζηέο ηνπο.
Απηή ε -ρσξίο πεξαηηέξσ πιεξνθνξία- απόπεηξα ησλ καζεηώλ λα
θαηαγξάςνπλ ηελ επαθή ηνπο κε ην θείκελν, ιεηηνπξγεί σο ελδηάκεζε αμηνιόγεζε
θαη ζα βνεζήζεη ζηελ ηειηθή αμηνιόγεζε ησλ δηδαθηηθώλ ελεξγεηώλ, ζην βαζκό πνπ
νη καζεηέο αμηνπνηώληαο ηηο νδεγίεο ησλ θύιισλ εξγαζίαο ζα νδεγεζνύλ ζε κηα πην
γόληκε ζπλάληεζε κε ην πνίεκα, εκπινπηίδνληαο ή θαη αιιάδνληαο – ζε επόκελν
ζηάδην - ην αξρηθό ηνπο θείκελν.

Γ΄ ΦΑ΢Η (1 ώπα- επγαζηήπιο)

 ΢ην ζηάδην απηό νη καζεηέο ρσξηζκέλνη ζε νκάδεο, επηρεηξνύλ ηελ
εξκελεπηηθή πξνζέγγηζε κέζα από ηηο νδεγίεο πνπ ππάξρνπλ ζηα ειεθηξνληθά θύιια
εξγαζίαο, πνπ βξίζθνληαη ζε θάζε ζηαζκό θαη ζε έληππε κνξθή.
Καηά ηε δηάξθεηα ηεο έξεπλαο, ν θαζεγεηήο , ελεξγεί δηεπθνιπληηθά ειέγρεη
θαη αμηνινγεί ζην βαζκό πνπ είλαη δπλαηόλ, όρη κόλνλ ηηο επηιεγκέλεο από ηνπο
καζεηέο πιεξνθνξίεο αιιά θαη ηνλ ηξόπν θαη ηελ ίδηα ηε δηαδηθαζία αλαδήηεζεο –
νηθνδόκεζεο ηεο γλώζεο.
Οη καζεηέο αλαθνηλώλνπλ ηα θείκελα πνπ ζπλέζεζαλ ζηελ ηάμε θαη ηα
παξαδίδνπλ ζην θαζεγεηή ζε έληππε θαη ειεθηξνληθή κνξθή.

ΓΤΝΑΣΟΣΗΣΑ ΣΡΟΠΟΠΟΙΗ΢Η΢ – ΔΠΔΚΣΑ΢Η΢

Η δηδαθηηθή πξόηαζε, κπνξεί λα ρσξηζηεί ζε δξαζηεξηόηεηεο πάλσ ζηηο
νπνίεο ην ζύλνιν ηεο ηάμεο ζα εξγαζηεί ζε έλα θνηλό θύιιν εξγαζίαο, θάζε θνξά.
Σν ζελάξην κπνξεί λα επεθηαζεί ζε δηαζεκαηηθή ζπλζεηηθή εξγαζία θαη λα
πάξεη ηε κνξθή project. ΢ε απηήλ ηελ πεξίπησζε ζα ζπλεξγαζηνύλ, νη θαζεγεηέο ηεο
Ιζηνξίαο, Πιεξνθνξηθήο, Αγγιηθώλ θαη ησλ Αξραίσλ Διιεληθώλ. Σν ζελάξην κπνξεί
κε κηθξέο ηξνπνπνηήζεηο, λα εθαξκνζηεί ζε όιεο ηηο ηάμεηο ηνπ Λπθείνπ.
ΦΤΛΛΑ ΔΡΓΑ΢ΙΑ΢

ΓΙΑ ΟΛΔ΢ ΣΙ΢ ΟΜΑΓΔ΢

Γενικά επμηνεςηικά επωηήμαηα ππορ όλοςρ ηοςρ μαθηηέρ:

Πξνζπαζήζηε λα πξνζεγγίζεηε εξκελεπηηθά ην πνίεκα:

 ΢ε πνην ηόπν θαη ζε πνην ρξόλν ζπληειείηαη ε πνηεηηθή δεκηνπξγία;
 Πνην ζηνηρείν ιεηηνπξγεί ζπλεηξκηθά γηα ηνλ πνηεηή;
 Γηαηί ν πνηεηήο αλαθέξεηαη ζην κύζν ηνπ Αξδηαίνπ;
 Πνην είλαη ην επηκύζην ηνπ πνηήκαηνο;
 ΟΜΑΓΑ 1

Αληιώληαο πιεξνθνξίεο από ην δηαδίθηπν ζπλζέζηε έλα θείκελν ζηνλ επεμεξγαζηή

θεηκέλνπ(180-200 ιέμεηο) γηα ην ηζηνξηθό πιαίζην (πνξεία πξνο ηε ρνύληα θαη ην
πξαμηθόπεκα ηνπ 1967) από ην νπνίν αθνξκάηαη ν πνηεηήο. Με βάζε ην πνίεκα πώο
επεξεάδεη ην πνιηηηθό θαζεζηώο ην ΢εθέξε σο πνηεηή θαη σο απιό πνιίηε;
΢πκβνπιεπζείηε θαη ην βηνγξαθηθό ηνπ πνηεηή. ΢ηε ζπλέρεηα δεκηνπξγήζηε κηα
παξνπζίαζε ζηελ νπνία λα ζεκεηώζεηε ηα ζεκαληηθόηεξα γεγνλόηα ηεο πεξηόδνπ
1967-1974 θαη λα ηα ζπλνδεύζεηε κε ηηο θαηάιιειεο θσηνγξαθίεο.
 ΟΜΑΓΑ 2
Με ηε βνήζεηα ηνπ επεμεξγαζηή θεηκέλνπ λα θαηαγξάςεηε κε ζπληνκία ηηο
απαληήζεηο ζαο ζηα αθόινπζα εξσηήκαηα:
1.Με πνηα πξόθαζε εηζάγεηαη ζην πνίεκα ν Αξδηαίνο ηνπ Πιαησληθνύ κύζνπ;
2.΢ε πνην αξραίν θείκελν ( Πνιηηεία, 615d) καο παξαπέκπεη ν πνηεηήο; Πνηα ζηνηρεία
από ην αξραίν θείκελν καο παξαζέηεη;
3.Πνην αξραίν εζηθό ζρήκα αθνινπζεί ν κύζνο θαη ην επηκύζηό ηνπ;
4.Πνηα είλαη ε ζηάζε ηνπ πνηεηή απέλαληη ζηνλ Αξδηαίν;
5.Ση ζπλαηζζήκαηα γελληνύληαη ζε ζαο γηα ηελ ηηκσξία ηνπ;
6.Πώο αμηνπνηεί ν Γ.΢εθέξεο ηε ινγνηερληθή θαη ηζηνξηθή παξάδνζε ζην πνίεκα
ηνπ; Πνηα είλαη ε ζρέζε ηνπ πνηεηή κε ην παξειζόλ; ΢πκβνπιεπζείηε ηελ αθόινπζε
ζειίδα:

http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&artid=128745&ct=114&dt=10/12/2000
 ΟΜΑΓΑ 3

Με ηε βνήζεηα ηνπ επεμεξγαζηή θεηκέλνπ λα γξάςεηε ηηο απαληήζεηο ζαο ζηα

αθόινπζα εξσηήκαηα:

1. Να θαηαγξάςεηε ηα ξήκαηα ηεο πεξηθνπήο ηνπ Πιάησλα θαη λα βξείηε ηε

ζρέζε πνπ ηα δηέπεη.
2. Με πνηεο ιέμεηο (νπζηαζηηθά θαη επίζεηα) από ην πνίεκα ν Γ. ΢εθέξεο
αλαθέξεηαη ζηελ ηηκσξία ηνπ Αξδηαίνπ; Πνηα ςπρηθή δηάζεζε
απνθαιύπηνπλ νη ιέμεηο;
3. Με ηε βνήζεηα ηνπ «΢πκθξαζηηθνύ Πίλαθα Λέμεσλ ζην Πνηεηηθό Έξγν
ηνπ Γ. ΢εθέξε» αλαδεηήζηε θαη ζπιιέμηε ζηνηρεία ζρεηηθά κε ηε ρξήζε
ησλ ζεκαληηθόηεξσλ θαηά ηε γλώκε ζαο ιέμεσλ πνπ εληνπίζαηε ζηηο
αζθήζεηο 1 θαη 2 κέζα ζην ζύλνιν ηνπ έξγνπ ηνπ πνηεηή.
4. Τπάξρεη δηαρξνληθόηεηα ζηε γιώζζα θαη ζηηο αμίεο ηνπ αξραίνπ θόζκνπ
ζην πνίεκα; Πνηεο από ηηο αληηιήςεηο ηνπ ΢εθέξε γηα ηε γιώζζα
(βνεζεηηθά κειεηήζηε θαη ηελ νκηιία ηνπ πνηεηή θαηά ηελ απνλνκή ηνπ
λόκπει) απερνύληαη ζην θείκελν;
 ΟΜΑΓΑ 4

Να ζπζρεηίζεηε ην πεξηερόκελν ηνπ πνηήκαηνο κε ηε γλσζηή πνιηηηθή δήισζε

ηνπ ΢εθέξε (δείηε θαη ην ληνθπκαληέξ γηα ηνλ πνηεηή, «ΓΙΩΡΓΟ΢ ΢ΔΦΔΡΗ΢ 29
ΦΔΒΡΟΤΑΡΙΟΤ 1900-1980» 80 χρόμια από τη γέμμηση του ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΕΦΕΡΗ, κεφάλαια
52,53) θαη κε ην πνίεκα ηνπ : « Οη γάηεο ηνπ Αη –Νηθόια» θαη λα αλαπηύμεηε ππό
κνξθή δνθηκίνπ ην ζέκα: « Ο ξόινο ηνπ πνηεηηθνύ ιόγνπ ηνπ Γ. ΢εθέξε θαη ηεο
πνιηηηθήο ηνπ ζηάζεο σο έθθξαζε θαη όπιν δηακαξηπξίαο γηα ηελ απνθαηάζηαζε ηνπ
δεκνθξαηηθνύ πνιηηεύκαηνο ηελ πεξίνδν ηεο δεκνθξαηίαο». Να θαηαγξάςεηε ηηο
απαληήζεηο ζαο κε ηε βνήζεηα ηνπ επεμεξγαζηή θεηκέλνπ (230-250 ιέμεηο) .
 ΟΜΑΓΑ 5

Πνην ξόιν πηζηεύεηε όηη κπνξεί λα δηαδξακάηηζε ε ζπγθεθξηκέλε πνηεηηθή

δεκηνπξγία ζηα πνιηηηθά θαη θνηλσληθά δξώκελα ηεο επνρήο δεδνκέλνπ ηνπ ρξόλνπ
ζπγγξαθήο θαη νινθιήξσζεο ηνπ πνηήκαηνο (από 25/3/71 κέρξη 31/3/71 θαη ηεο
δεκνζίεπζεο ηνπ ζηνλ εκεξήζην ηύπν ζηηο 23/9/71 – επόκελε ηεο θεδείαο ηνπ
πνηεηή);

Βαζ. Καιακάξαο, Οη εθδειώζεηο ηνπ πιήζνπο ζηελ θεδεία ηνπ ΢εθέξε

http://news.kathimerini.gr/4Dcgi/4Dcgi/_w_articles_civ_12_03/02/2002_14708

Γεκηνπξγήζηε κηα παξνπζίαζε κε ηα δεκνζηεύκαηα ησλ εθεκεξίδσλ πνπ αθνξνύλ

ηελ θεδεία ηνπ ΢εθέξε θαη επελδύζηε ηε κνπζηθά κε θάπνην από ηα κεινπνηεκέλα
πνηήκαηα ηνπ πνπ ζεσξείηε όηη ηαηξηάδεη.
 "Επί Ασπαλάθων..." Γ. Σεφέρης

Είλαη ην ηειεπηαίν πνίεκα ηνπ Σεθέξε θαη δεκνζηεύηεθε ζην Βήκα (23.9.71)
ηξεηο κέξεο κεηά ην ζάλαηό ηνπ ζηελ πεξίνδν ηεο δηθηαηνξίαο. Τν πνίεκα
βαζίδεηαη ζε κηα πεξηθνπή ηνπ Πιάηωλα (Πνιηηεία 614 θ.ε.) πνπ αλαθέξεηαη
ζηε κεηαζαλάηηα ηηκωξία ηωλ αδίθωλ θαη ηδηαίηεξα ηνπ Αξδηαίνπ. Ο
Αξδηαίνο, ηύξαλλνο ζε κηα πόιε, είρε ζθνηώζεη ηνλ παηέξα ηνπ θαη ηνλ
κεγαιύηεξν ηνπ αδεξθό ηνπ. Γη' απηό θαη ε ηηκωξία ηνπ, θαζώο θαη ηωλ
άιιωλ ηπξάλλωλ, ζηνλ άιιν θόζκν ζηάζεθε θνβεξή. Όηαλ εμέηηζαλ ηελ
θαζηεξωκέλε πνηλή πνπ επηβαιιόηαλ ζηνπο αδίθνπο θαη εηνηκαδόηαλ λα βγνπλ
ζην θωο, ην ζηόκην δελ ηνπο δερόηαλ αιιά έβγαδε έλα κνπγθξεηό. "Τελ ίδηα
ώξα άληξεο άγξηνη θαη όιν θωηηά πνπ βξηζθόηαλ εθεί θαη ήμεξαλ ηη ζεκαίλεη
απηό ην κνπγθξεηό, ηνλ Αξδηαίν θαη κεξηθνύο άιινπο αθνύ ηνπο έδεζαλ ηα
ρέξηα θαη ηα πόδηα θαη ην θεθάιη, αθνύ ηνπο έξημαλ θάηω θαη ηνπο έγδαξαλ,
άξρηζαλ λα ηνπο ζέξλνπλ έμω από ην δξόκν θαη λα ηνπο μεζθίδνπλ επάλω ζη'
αζπαιάζηα θαη ζε όινπο όζνη πεξλνύζαλ από εθεί εμεγνύζαλ ηηο αηηίεο πνπ ηα
παζαίλνπλ απηά θαη έιεγαλ πωο ηνπο πεγαίλνπλ λα ηνπο ξίμνπλ ζηα
Τάξηαξα". (Πι. Πνιηηεία 616).

Ήηαν ωπαίο ηο Σούνιο ηη μέπα εκείνη ηος Εςαγγελιζμού."

πάλι με ηην άνοιξη.

Λιγοζηά ππάζινα θύλλα γύπω ζηιρ ζκοςπιαζμένερ πέηπερ

ηο κόκκινο σώμα και οι αζπάλαθοι

δείσνονηαρ έηοιμα ηα μεγάλα ηοςρ βελόνια

και ηοςρ κίηπινοςρ ανθούρ.

Απόμεπα οι απσαίερ κολόνερ,σοπδέρ μιαρ άππαρ πος ανηησούν

ακόμη...

Γαλήνη

-Τι μποπεί να μος θύμιζε ηον Απδιαίο εκείνον;

Μια λέξη ζηον Πλάηωνα θαππώ,σαμένη ζηος μςαλού

η'αςλάκια.

η΄όνομα ηος κίηπινος θάμνος

δεν άλλαξε από κείνοςρ ηοςρ καιπούρ.

Το βπάδς βπήκα ηην πεπικοπή:

"ηον έδεζαν σειποπόδαπα" μαρ λέει

"ηον έπιξαν σάμω και ηον έγδαπαν

ηον έζςπαν παπάμεπα ηον καηαξέζκιζαν

απάνω ζηοςρ αγκαθεπούρ αζπάλαθοςρ

και πήγαν και ηον πέηαξαν ζηον Τάπηαπο κοςπέλι".

Έηζι ζηον κάηω κόζμο πλέπωνε ηα κπίμαηά ηος

Ο Παμθύλιορ ο Απδιαίορ ο πανάθλιορ Τύπαννορ

31 ηος Μάπηη 1971

 Οι γάηερ η’ Αϊ-Νικόλα ΢εθέπηρ Γιώπγορ
Σνλ δ’ άλεπ ιύξαο όκσο πκλσδεί
ζξήλνλ Δξηλύνο
απηνδίδαθηνο έζσζελ
ζπκόο, νπ ην παλ έρσλ
ειπίδνο θίινλ ζξάζνο.
ΑΓΑΜΔΜΝΩΝ, 990 επ.

«Φαίλεηαη ν Κάβν-Γάηα...», κνπ είπε ν θαπεηάληνο

δείρλνληαο έλα ρακειό γηαιό κέζα ζην πνύζη
η’ άδεην αθξνγηάιη αλήκεξα Υξηζηνύγελλα,
«... θαη θαηά ηνλ Πνπλέληε αιάξγα ην θύκα γέλλεζε ηελ Αθξνδίηε·
ιέλε ηνλ ηόπν Πέηξα ηνπ Ρσκηνύ.
Σξία θαξηίληα αξηζηεξά!»
Δίρε ηα κάηηα ηεο ΢αιώκεο ε γάηα πνπ έραζα ηνλ άιιν ρξόλν
θη ν Ρακαδάλ πώο θνίηαδε θαηάκαηα ην ζάλαην,
κέξεο νιόθιεξεο κέζα ζην ρηόλη ηεο Αλαηνιήο
ζηνλ παγσκέλνλ ήιην
θαηάκαηα κέξεο νιόθιεξεο ν κηθξόο εθέζηηνο ζεόο.
Με ζηαζείο ηαμηδηώηε.
«Σξία θαξηίληα αξηζηεξά» κνπξκνύξηζε ν ηηκνληέξεο.

...ίζσο ν θίινο κνπ λα θνληνζηέθνπληαλ,

μέκπαξθνο ηώξα
θιεηζηόο ζ’ έλα κηθξό ζπίηη κε εηθόλεο
γπξεύνληαο παξάζπξα πίζσ απ’ ηα θάδξα.
Υηύπεζε ε θακπάλα ηνπ θαξαβηνύ
ζαλ ηε κνλέδα πνιηηείαο πνπ ράζεθε
θη ήξζε λα δσληαλέςεη πέθηνληαο
αιινηηλέο ειεεκνζύλεο.

«Παξάμελν», μαλάεηπε ν θαπεηάληνο.

«Σνύηε ε θακπάλα ―κέξα πνπ είλαη―
κνπ ζύκηζε ηελ άιιε εθείλε, ηε κνλαζηεξίζηα.
Γηεγόηαλε ηελ ηζηνξία έλαο θαιόγεξνο
έλαο κηζόηξεινο, έλαο νλεηξνπόινο.

»Σνλ θαηξό ηεο κεγάιεο ζηέγληαο,

―ζαξάληα ρξόληα αλαβξνρηά―
ξεκάρηεθε όιν ην λεζί·
πέζαηλε ν θόζκνο θαη γελληνύληαλ θίδηα.
Μηιηνύληα θίδηα ηνύην η’ αθξσηήξη,
ρνληξά ζαλ ην πνδάξη αλζξώπνπ
θαη θαξκαθεξά.
Σν κνλαζηήξη η’ Ατ-Νηθόια ηό εηραλ ηόηε
Αγηνβαζηιείηεο θαινγέξνη
θη νύηε κπνξνύζαλ λα δνπιέςνπλ ηα ρσξάθηα
θη νύηε λα βγάινπλ ηα θνπάδηα ζηε βνζθή·
ηνπο έζσζαλ νη γάηεο πνπ αλαζξέθαλ.
Σελ θάζε απγή ρηππνύζε κηα θακπάλα
θαη μεθηλνύζαλ ηζνύξκν γηα ηε κάρε.
΋ιε κέξα ρηππηνύληαλ ώο ηελ ώξα
πνπ ζήκαηλαλ ην βξαδηλό ηαγίλη.
Απόδεηπλα πάιη ε θακπάλα
θαη βγαίλαλ γηα ηνλ πόιεκν ηεο λύρηαο.
Ήηαλε ζαύκα λα ηηο βιέπεηο, ιέλε,
άιιε θνπηζή, θη άιιε ζηξαβή, ηελ άιιε
ρσξίο κύηε, ρσξίο απηί, πξνβηά θνπξέιη.
Έηζη κε ηέζζεξεηο θακπάλεο ηελ εκέξα
πέξαζαλ κήλεο, ρξόληα, θαηξνί θη άιινη θαηξνί.
Άγξηα πεηζκαηηθέο θαη πάληα ιαβσκέλεο
μνιόζξεςαλ ηα θίδηα κα ζην ηέινο
ραζήθαλε· δελ άληεμαλ ηόζν θαξκάθη.
Ωζάλ θαξάβη θαηαπνληηζκέλν
ηίπνηε δελ αθήζαλ ζηνλ αθξό
κήηε ληανύξηζκα, κήηε θακπάλα.
Γξακκή!
Ση λα ζνπ θάλνπλ νη ηαιαίπσξεο
παιεύνληαο θαη πίλνληαο κέξα θαη λύρηα
ην αίκα ην θαξκαθεξό ησλ εξπεηώλ.
Αηώλεο θαξκάθη· γεληέο θαξκάθη».
«Γξακκή!» αληηιάιεζε αδηάθνξνο ν ηηκνληέξεο.

Σεηάξηε, 5 Φεβξνπαξίνπ 1969

(από ηα Πνηήκαηα, Ίθαξνο 1974)