Professional Documents
Culture Documents
1
Mikroklimat w oborze –
podstawowe wymagania
Zasadniczo bydło dobrze znosi różne
warunki mikroklimatyczne, zwłaszcza w
oborach wolnostanowiskowych
2
Temperatura
• Bydło posiada dobrą termoregulację
• -10°C do +25°C
• Poniżej -10°C: zwiększony pobór paszy i rozrost
okrywy włosowej
• Ponad +25°C: zmniejszony pobór paszy i niższa
wydajność mleczna / przyrost masy
• Zwierzęta dorosłe dobrze znoszą temperatury
poniżej zera, jeśli powietrze jest suche, a w oborze
nie występują przeciągi
• Najgorsza sytuacja (stres cieplny): wysokie
temperatury – wysoka wilgotność powietrza
(>80%) – niska wymiana powietrza
• W gorących porach roku temperatura powinna być
jak najniższa 3
Mikroklimat w budynkach tradycyjnych
Krowy 6 8-16
Wilgotność względna 60-80%
Prędkość powietrza:
Cielęta 8 12-20
do 3m-cy okres zimowy 0,1 – 0,3 m/s
okres letni do 0,5 m/s
Cielęta 6 12-16
pow. 3m-cy
Jałówki 6 8-16
i buhajki
powyżej
6 m-cy 4
Mikroklimat w budynkach tradycyjnych
5
Mikroklimat w oborach otwartych
6
Mikroklimat w oborach otwartych cd.
• Wartości temperatury i wilgotności zbliżone do
zewnętrznych
• Zakres temperatury termoneutralnej od-10 do 25oC
poniżej –10 oC zwiększony pobór paszy
• Powyżej 25oC zmniejszony pobór paszy, niższa
wydajność mleczna, problemy z rozrodem
• Powyżej 25oC prędkość ruchu powietrza 1m/s
• Stężenie szkodliwych gazów – występują wartości
śladowe
• Oświetlenie naturalne – 10% powierzchni podłogi
• Natężenie oświetlenia sztucznego w oborze min. 20-30
Lx, w hali udojowej i izolatce 200Lx
7
Wentylacja grawitacyjna kominowa w oborze
tradycyjnej
• Wysokość kanału wywiewnego 4-5 m
• Kanał nawiewny (1) i kanał wywiewny (2) z przysłoną regulacyjną
• Powierzchnia przekroju kanału wywiewnego 0,05 do 0,06 m2/1SD
• Powierzchnia przekroju kanałów nawiewnych – 2/3 przekroju kanału
wywiewnego
8
Wentylacja grawitacyjna podokapowo-
kalenicowa w oborze z izolacją cieplną ścian i
stropodachu
• Kanał nawiewny (1) i wywiewny (2) z przysłoną regulacyjną
• Powierzchnia przekroju kanału wywiewnego 0,10 do 0,12 m2/SD
• Powierzchnia przekroju kanałów nawiewnych 0,10 – 0,12 m2/SD
9
Wentylacja grawitacyjna ścienno-kalenicowa
w oborze otwartej
10
Wentylacja naturalna
Kurtyny
• Regulacja automatyczna
• Regulacja ręczna
11
Stres cieplny!
12
Stres cieplny
Objawy fizyczne:
• Ospałość krów
• Poszukiwanie cienia
• Poszukiwanie świeżego powietrza
• Poszukiwanie zraszaczy i przechodzenie do
nich
• Dyszenie, ponad 60 oddechów na minutę
• Ślinienie się
13
Stres cieplny
Jak unikać stresu cieplnego:
• Wzmożona wentylacja
• Większa prędkość powietrza
• Izolacja budynku chroniąca przed słońcem
• Mniejsza obsada
• Duże ilości świeżej wody pitnej (także w
okresie wypasania!)
• Sucha ściółka na obszarze wypoczynkowym
• Zainstalowanie zraszaczy
14
Stres cieplny
15
Podsumowanie
• Bydło dobrze znosi różne warunki
• Dbałość o właściwy mikroklimat
• Znaczenie odpowiedniej wentylacji
• Uwaga na objawy stresu cieplnego!
16
Systemy utrzymania cieląt
17
Przepisy UE w zakresie dobrostanu cieląt
18
Utrzymanie cieląt w kojcach indywidualnych
ze ściółką
Wymiary w świetle
klatki: do 2 tyg. życia -
dł.120 cm, szer.80 cm;
do 8 tyg. życia -dł.160
cm, szer. 100 cm
19
Utrzymanie cieląt w budkach ze ściółką na
wolnym powietrzu
Wymiary budek:
dł. 160 cm, szer. 120 cm
Wymiary wybiegu:
dł. 140 cm, szer. 120 cm
20
Utrzymanie cieląt w kojcach grupowych
(płytka lub głęboka ściółka)
Przepisy UE :
Powierzchnia
min. 1,5 m2/szt. - do 150 kg m.c.
min. 1,7 m2/szt. - od 150 – 220 kg m.c.
min. 1,8 m2/szt. - od 220 kg m.c.
21
Obory uwięziowe w utrzymaniu młodzieży
i krów mlecznych
Stanowisko uwięziowe- podstawowe wymagania:
- wymiary stanowiska dostosowane do masy ciała
- Prawidłowo zamontowana uwięź
- Odpowiedni kształt i wymiary żłobu
- Właściwe usytuowanie poidła
- Czystość, ciepłochronność legowiska (ściółka lub maty legowiskowe)
Dobrze wykonane stanowisko – dobrostan zwierząt
- Prawidłowe kładzenie się i wstawanie
- Komfort wypoczynku
- Swobodne pobieranie paszy i wody
- Stan zdrowotny (kończyny, wymiona)
- Higiena stanowiska i zwierząt
22
Stanowisko uwięziowe krótkie – ściołowe
dla młodzieży
Masa Długość Szerokość Zużycie ściółki
ciała (kg) stanowiska stanowiska 1-2 kg/SD/dzień
min. (cm) min. (cm)
200 120 70
300 130 80
400 145 90
23
Stanowisko uwięziowe średnie –
ściołowe dla młodzieży hodowlanej
Masa Długość Szerokość Zużycie ściółki 3-4 kg/SD/dzień
ciała stanowiska stanowiska
(kg) (cm) (cm)
200 150 70
300 165 80
400 180 90
24
Stanowisko uwięziowe, krótkie dla krów
25
• Stanowisko krótkie w • Stanowisko krótkie w
oborze ściołowej oborze bezściołowej
26
Obory wolnostanowiskowe w utrzymaniu młodzieży
i krów mlecznych - podstawowe wymagania
Legowisko
Powierzchnia legowiska w oborach z głęboką ściółką i z pochyłą
podłogą dostosowane do masy ciała zwierząt
Wymiary legowiska i przegród boksowych w oborach boksowych
dostosowane do masy ciała zwierząt
Czystość, elastyczność i ciepłochłonność legowiska (ściółka,maty,
materace)
Stół paszowy
Szerokość stanowiska karmowego zależna od masy ciała zwierząt
Drabina paszowa dostosowana do kategorii zwierząt i techniki
zadawania pasz
Odpowiednia wysokość krawędzi stołu paszowego 27
Obory wolnostanowiskowe w utrzymaniu młodzieży
i krów mlecznych – podstawowe wymagania c.d.
29
Kojec grupowy z głęboką ściółką i podestem
żywieniowym dla młodzieży
Masa Dostęp Szerokość Pow. Zużycie ściółki
ciała do żłobu podestu Legowiska
10-12 kg/ SD/dzień
(kg) min. min. (m2/szt.)
(cm/szt.) (cm/szt.)
300 50 3,8
400 55 4,4
500 60 5,0
31
Boksy legowiskowe dla młodzieży
hodowlanej
Wymiary (cm) 200 300 400 500 Zużycie ściółki
1-2 kg/SD/dzień
Szerokość 70 80 90 100
34
Obora z pochyłą podłogą dla krów
35
Obora wolnostanowiskowa z Obora wolnostanowiskowa z
głęboką ściółką i z wydzielonym pochyłą podłogą dla krów
korytarzem karmowym dla krów mlecznych
mlecznych
36
Obora wolnostanowiskowa Obora wolnostanowiskowa
boksowa, ściołowa dla krów boksowa bezściołowa, z
mlecznych podłogą szczelinową dla
krów mlecznych
37
Korytarze w oborze boksowej trzyrzędowej
A - stół paszowy 4 m
B - korytarz gnojowy 3,5 m
D - korytarz spacerowy 2,5 m
38
Kojec porodowy
Powierzchnia kojca
indywidualnego min. 9 m2,
swobodny dostęp do paszy
i wody
Sucha, czysta ściółka
Przydatne drabiny
samoblokujące.
39
Okólniki
Powierzchnia okólników
utwardzonych, min.:
Cielęta do 100 kg m.c. –
1,1 m2/szt.
Cielęta do 200 kg m.c. –
1,9 m2/szt.
Młodzież do 350 kg m.c. –
3,0 m2/szt.
Młodzież powyżej 350 kg
m.c. – 3,7 m2/szt.
Krowy – 4,5 m2/szt.
40