• Ο

ΙΠΊΟΣ
ΠΑΝΤΕηΕΗΜΟΝΑΣ

::::::=::=::::f-J..,4. ΟΙ
ΚYNHrOI
. :Ξ:ΑΝΑΡΧΟΝΤΑΙ

• EPrA
ΧΩΡΙΣ
ΠΟΜΑ.
lιOrIA

• ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ
ΠΙΕΙΝΗ

Μικρά ΝΑΙ
Ασήμαvrα ΟΧΙ
ΩΛΕΝΟΣ σελίδα 2

ΩΛΕΝΟΣ
-
ΔΙΜΗΝΙΑΙΟ ΠΕΡιΟΔIΚΟ ΤΟΥ
ΜορφαΤΙΚΟΥ ΚΑΙ ΕΚΠΟΛΙΤΙ-
Προλογίζοντας την
ΣΠΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΣΤΑΜΝΑΣ
IΟΥΛιΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 93
ΤΕΥΧΟΣ 3
τρίτη έκδοση
Διoucητικό ΣυμJoύAιo
ΠΡΌCδρoς:
ΤσόAιcας ΚωνΙνος του Αντων.
Αντιπρόεδρος
Ιτου ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΣΤ ΑΜΟΥΛΗ Ι
Θεοδώρου Βασίλειος του Γεωρ.
Γραμματέας
ΘCoδώρou ~ρlα του ΘCμιστ. Αγαπητέ Αναγνώστη η προσπάitεια συνεχίζεται, όπως θα
Ταμίας διαπωτώσεις στις αμέσως επόμενες σελίδες του ΩΛΕΝΟΥ
το περιοδικό μας αρχίζει πλέον να αποκτά τη δική του ΦΥ-
Μέλος ΣΙΟΓΝΩΜΙΑ, με την δική σου βοήθεια ita γίνει καλύτερο
Σταμούλης ΓcώΡΥΙος του Χρ. και αποτελεσματικότερο για όλους μας. Η βοήθεια που εί-
χαμε μέχρι τώρα από το αναγνωστικό κοινό μας ήταν μικρή.
*** Ας ελπίσουμε ότι στο άμεσο μέλλον ita είναι μεγάλη και
ISIόιm,oίa - Εκδοση:
ουσιαστική.
Moρφωτιιcός ICQI EιmOAιτιστΙKός
ΣύΑΑΟΥοςΣτcιμνάς
Στaμνά Τ.Κ. 30400
Απωλικό - Μεσολόγγι Από το
***
Eπιτρom'ι Σύνταξης:
ΓCΏρyιoς ΣτcιμoύAης
λεξιλόγιο του τσοπάνη
ΠανοΥιώτης Bάρρcις
ΚωνΙνος ΤσόAιcας Επιμελεί ται ο
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Ν. ΜΠΟΥΡΟΣ
***
Εmμέλεια Εκδοσης:
ΣΤΡΟΥΓΓ Α: Χώρος αρμέγμα- ΣΟΥΤΑ: Χωρίς κέρατα
ΠaντoAtwv ΦλωΡόnouλος.
τος ΒΑΚΡ Α: Με μαύρα μάγουλα
*** ΚΕΝΤΙΣΜΑ: Οδήγηση για άρ- ΚΑΛΕΣΑ: Με άσπρο - μαύρο κε-
Εμβάσματα - Συνδρομές: μεγμα φάλι
Στον: ΣταμούΑη ΓcώΡΥΙΟ ΚΑΡΔΑΡΑ: Πλατύστομα δοχείο ΚΑΡ ΑΜΑΝΑ: Ωραία, περήφα-
του Χρήστου Τ.θ. 5 γάλακτος νη
Αιτωλικό Τ.Κ. 30400 ΜΠΟΥΓΛΑ: Στενόστομο δοχείο ΚΡΟΥΤΑ: Με κέρατα
Τηλ. 0632-51277, 0631-26155 γάλακτος
ΜΠΕΛΑ: Η άσπρη
0641 - 56211 ΒΟΥΡΤΣΑ: Ξύλινο σκεύος κο-
Ε"π'ιOlαΣυνδρομή: 2.000 δρχ. ΣΓΟΥΡ Α: Ενός χρόνου
πανίσματος
Τιμή Τεύχους: 300 δρχ. ΜΠΛΙΟΡΑ: Η μεγάλη
ΤΣΑΝΤΙΛΑ: Στραγγιστό πανί ΚΑΛΑΜΟΒΥΖΑ; Μι:;μe;γάλα βυ-
Αποστέλλεται Δωρεάν:
για τυρί ζιά
Σε δημόσιες υπηρεσίες, Οργανι-
φoΎc;, Mέσaενημέρωσης, Συλλό- ΟΝΟΜΑΣΙΕΣ ΠΡΟΒΑΤΙΝΩΝ ΤΣΙΜΠΟΥΡΟΒΥΖΑ: Με μυωά
γους, ΙδρύlO ΊΟ. ΜΑΡΜΑΡΑ: Χοντρή, άκληρη βυζιά

***
Η δημοσίευση των οποιωνδήΠοτε
κειμένων στο περιοδικό γίνεται με
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΕΞΩφνλ/ΟΥ:
την αποκλειστική ευθύνη των συγ-
ΚοΑοτάξιδα τα πρώ1U σου καρQβάκια ΚΙας είναι από κολοκύθα. ..
γραφέων.
 ΩΛΕΝΟΣ σελίδα 3

Βίοι παράλληλοι σαν παραμύθι

ΠΡΩΤΗ ΙΣΤΟΡΙΑ
Μια φορά κι ένα καιρό ήταν ένα αυτοκίνητο που το λέγανε ΜΕΡ-
ΣΕΝΤΕΣ. Ηταν νέα, όμορφη αστραφτερή, με λευκή λαμραίνα. Οταν
έβγαινε στους δρόμους οι άνitρωπoι αλλά και τ' ά~α αυτοκίνητα,
στέκονταν και τη χάζευαν.
Τα χρόνια όμως που πέρασαν δεν κύλησσαν ευνο ϊκά γι' αυτήν.
Τώρα εγκατελειμένη γίνεται στόχος των κυνηγών της σκουριάς και
ζούμε εμείς καλά κι αυτή ....

ΔΕΥΤΕΡΗ ΙΣΤΟΡΙΑ
Μια φορci κι ένα καιρό ήταν μια ΧΩ ΡΑ που την λέγανε ΕΛΛΑΔΑ.
Ηταν νέα, όμOQφη με καταγάλανο, πεντακά'Dαρo ουρανό. Οι άλλει;
χώρες την ζηλεύανε. θέλανε να την πάρουνε για στολίδι. Οι κάτοικοί
της όμως που λεγότανε ΕΛΛΗΝΕΣ δεν άφησαν να τους την πάρουν.
Τα χρόνια όμως που πέρασαν δεν κύλησαν ευνοϊκά γι' αυτήν. Τώρα
εγκαταλειμένη γίνεται στόχος των ίδιων των κατοίκων της και ζούμε
εμείς καλά κι αυτή ...
ΩΛΕΝΟΣ σελίδα 4

ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ

Απάντηση στο άρθρο του

Προέδρου της Κοινάτηταξ
(ΑΠΟ ΤΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Τι πιο εύκολο στη ζωή μας απ' το να παίρνουμε ένα μολύβι και να «μαυρίζει» ο ένας τον άλλον; Το
φαινόμενο δεν είναι ούτε καινούργω αλλά ούτε και δείχνει να τείνει προς εξαφάνιση. Ισως δε τις
περισσότερες φορές να γίνεται αυτό που λέμε πολύ κακό για το τίποτα.
Πάνω στα θέματα καθαριότητα; και περιβάλλοντος που μα; μίλησε ο κ. πρόεδρος στο προηγούμενο
τεύχος, δεν θάθελα να πω ότι «το ψάρι απ' το κεφάλι βρωμάει» αλλά «ο γέγονε, γέγονε» κι ας
αναλάβουμε από δω και πέρα, όλοι τις ευθύνες μα:;. Κι όταν λέω όλοι μας, εννοώ κοινότητα αστυνομία,
δημοτικά σχολεία, εκπολιτιστικ;ός σύλλογος, Α.Ο. Αετος, Α.Ο. Ωλενεία κ.τ.λ, Ολοι πρέπει να προσφέ-
ρουν σ' αυτό το κοινό τραπέζι.
Κι ας' αναλάβει κοινότητα, αστυνομία την καθαριότητα και οι λοιποί σύλλογοι με την βοήθεια της
κοινότητα; το περιβάλλον. Στο χέρι μας είναι να συγκεντρωθούμε για να καθορίσουμε μια κοινή γραμμή
πάνω στα θέματα αυτά. Διαφορετικά μην περιμένουμε από τα Ι Οχρονα παιδάκια να μας καθαρίσουν τους
δρόμους και τα δέντρα. Φαντάζεστε το βράδυ τον πατέρα να πετάει τις σακούλες με τα σκουπίδια στο
δρόμο και το πρωί το παιδί του να τις μαζεύει;
Τελειώνω λέγοντας ότι πολλές φορές οι παρακλήσεις δεν πιάνουν τόπο. Που και που χρειάζονται και
οι μηνύσεις (όσο κι αν είμαστε όλοι μας ενάντια σ' αυτές) Π.Β.

Εργα χωρίς πολλά λόγια

Στο προηγούμενο τεύχ οξ α-
σχοληθήκαμε με την καθαριότητα
και το περιβάλλον. Σ' αυτό θα α-
ναφερθώ στο τί κάναμε και τί σκο-
πεύαμε να πραγματοποιήσουμε
από την περίοδο ήδη 1982-1986,
όταν ξανά ήμουν πρόεδρος της
Κοινότητας.
Οι συγχωριανοί μου ζητούσαν
επίμονα από τότε να γίνει ο δρόμος
από «Τσιρκέικα» μέχρι το 250 χι-
λιόμετρο. Ο δρόμος αυτός μερικώξ
έγινε την περίοδο 1983-1986 κι ο
υπόλοιπος κατά το 1991-1992. Ενα
έργο που πιστεύω ότι έλυσε ένα
σοβαρό συγκοινωνιακό πρόβλη-
μα. Μέχρι στιγμής, δυστυχώξ, δεν
κατορθώσαμε να δρομολογήσουμε
αστική συγκοινωνία, διότι είναι α-
ντικείμενο αρμοδιότητας της Νο-
μαρχίαξ. Πιστεύω ότι θα καταφέ-
ρουμε να το επιτύχουμε. Επίσης
ασφαλτοστρώσσαμε όλο το χωριό
και τσιμεντοστρώσαμε αρκετού;
δρόμους.
του
Προέδρου της
κοινότητας
Νικολάου
Πατσουράκη
Ενας μεγάλος στόχο; της Κοι-
νοτικήξ αρχής ήταν και παραμένει
κατά το δυνατόν μεγάλη αξιοποίη-
ση της Αγι - Αγάθης. Ο ήλεκτρο-
φωτισμός ολοκληρώθηκε. Χαρά-
ζεται νέος δρόμος που θα κάνει ά-
νετη, γρήγορη και ασφαλή την κυ-
κλοφορία των αυτοκινήτων και θα
αποπερατωθεί μέσα στο 1993.
Τους προσεχείξ μήνες ξεκινά η κα-
τασκευή αναψυκτηρίου. Η Αγι -
Αγάθη μπορεί και πρέπει να γίνει
ένα από τα ομορφότερα θέρετρα,
ώστε να λειτουργεί ως χώρος πολύ
περισσότερο χρόνο ετησίως και
όχι μόνο κάθε 23η Αυγούστου.
Ενα καυτό και επίκαιρο θέμα
είναι η άρδευση της περιοχήξ, Πά-
ντοτε πίστευα και το φώναζα - 30
ολόκληρα χρόνια τώρα - ότι εάν
δεν πάρουμε δραστικά μέτρα, δεν
πρόκειται να αρδευτεί η περιοχή
μας. Πριν δύο μήνες έδωσα συνέ-
ντευξη στο δημοσιογράφο κ. Αθα-
νάσιο Παπαδόπουλο, στον οποίο
ανέλυσα το τόσο καυτό θέμα που
μας απασχολεί. Η συνέντευξη αυ-
τή δημοσιεύτηκε στα ΝΕΑ στις
2(}-5-1993 και στον τοπικό τύπο.
'Το επόμενο βήμα ήταν η επίδοση
ανοικτή; επιστολής στον Πρωθυ-
πουργό Κ. Μητσοτάκη με την ευ-
καιρία της επίσκεψή; του στο Με-
σολόγγι στις 12-6-1993. Η ανοιχτή
αυτή επιστολή δημοσιεύτηκε πρω-
τοσέλιδο στον τοπικό τύπο την ί-
δια ημέρα της επίσκεψη; του Π ρω-
θυπουργοϋ.
Αποτέλεσμα υπήρξε η δέσμεύ-
ση του Πρωθυπουργού, παρουσία
του αρμοδίου Υπουργού και Βου-
λευτών του νομού στη σύσκεψη
που έγινε στο ξενοδοχείο LIBER-

ΛΙΓΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΟΛΛΑ
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΜΑΣ
• ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΗ. Πώς αλ-
λιώς να χαρακτηρίσει κανείς την
κατάσταση που επικρατεί στο Α-
ΓΡΟΤΙΚΟ ΣΤΑΜΝΑΣ. Βασικέξ
οι ελλείψεις σε ιατροφαρμακευτι-
κό υλικό χωρϋ; βρύση, χωρίς αερι-
σμό. Η μόνη χρησιμότητά του, να
το επισκέπτονται οι ασθενείς και
να του γράφει συνταγές ο Γιατρός,
όταν είναι εκεί. Μια κατάσταση
πολύ παλιά, που δυστυχώξ δεν ξέ-
ρουμε ως πότε θα συνεχιστεί.
.' Αλλο ένα καλοκαίρι χωρί; θά-
λασσα για την Σταμνά. Η κατά-
σταση του νερού τατελευταία χρό-
νια είναι πολύ άσχημη. Οι εργα-
σίες διάνοιξης αύλακα, για να επι-
κοινωνεί με τον πατραϊκό κόλπο
συνεχίζονται. Ας μας πεί όμως κά-
ποιος αρμόδιοε, είναι κατάλληλα
τα νερά της για κολύμπι; Κινδυ-
νεύει η υγεία μας ΝΑΙ ή ΟΧΙ;
Εν τω μεταξύ, στο διάστημα
που θα μεσολαβήσει μέχρι την κα-
λυτέρευσή της, θα μπορούσε η
Κοινότητα να επιδιώξει την ανά-
πλαση της παραλίας, οριοθετώ-
ντας την, φυτεύοντας δέντρα στα
σημεία που δεν έχει, φτιάχνονταξ
πάρκινγκ αυτοκινήτων, μα πρώτα
απ' όλςΧνα λύσει το πρόβλημα των
τγ.;Ύ.ια την υλοποίηση των έργων.
"Έπειδή, όμως από υποσχέσειξ
~χoυμε χορτάσει, έχω τη γνώμη
ότι πρέπει να είμαστε σε επιφυλα-
κή, να μην αφήσουμε να περάσει ο
καιρό; ώσπου να δημοπρατηθούν
τα έργα αυτά που θα λύσουν το
τεράσιο πρόβλημα της γεωργίαξ
της περιοχή; μας.
Εγώ προσωπικά δεν θα πάψω
να φροντίζω και με την συμπαρά-
σταση των κατοίκων η φωνή μας
θα ακουστεί στο Πανελλήνιο, μέ-
χρι να πετύχουμε το στόχο μας και
να υλοποιηθούν τα έργα.
'λυμάτων και των σκουπιδιών που
πέφτουν στην θάλασσα, είτε απ'
όσα»; διαμένουν στην περιοχή, εί-
τε αυτά που φέρνει ο Γαϊδουροπνί-
χτης (χείμαροξ).
• Οπως κάθε καλοκαίρι, έτσι και
φέτοξ, σε πολλές περιοχέξ του χω-
ριού μας υπάρχει οξύ πρόβλημα
ύδρευσης. Λόγω υπερκατανάλω-
σης, λόγω αύξησης του πληθυ-
σμού στους θερινούς μήνες και για
άλλους λόγους όσοι έχουν σπίτι
σε ύψωμα, θα πουν πάλι το νερό
νεράκι. Το σύνθημα της Αθήνας
«προσέχω για να έχω» δεν ισχύει
εδώ, γιατί απλούστατα, εδώ δεν υ-
πάρχουν πρόστιμα.
• Είμαστε τυχεροί φίλοι μου που
ζούμε μέσα στο πράσινο. Ας προ-
σέξουμε και φέτος απ' τις πυρκα-
γιές. Μην καταστρέφουμε την ίδια
μας τη ζωή. Και με την ευκαιρία,
υπάρχουν φέτοξ ομάδες πυροπρο-
ΑΠΟΥΣΙΕΣ
Μας έχουν ξεχάσει
ποιός Θεός θα λυπηθεί για
μας
ποιά είν' η φωνή του
όσο και αν ψάχ νω
δεν βρίσκω ελπίδα πουθενά'
"το φως έχει χαθεί
στα γκαλτερίμια της
απεραντοσύνης
του σκοταδιού
Βγαίνω στην πόρτα
ακούω το κράξιμο των
γερακιών
νιώθω το βλέμα τους ,
καιτρέμω
φτάνει το τέλος
Οι θεοί αποκοιμήθηκαν
μείναμε Μονάχοι
ΤΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΒΑΡΡΑ
ΩΛΕΝΟΣ σελίδα 5
στασίας της κοινότηταξ.
• Ενα παλιό πρόβλημα των παι-
διών του χωριού αναζητεί ακόμα
(και ποιός ξέρει μέχρι πότε) την
λύση του. Ενας οργανωμένο; χώ-
ρος παιγνιδιού και άθλησης. Ε-
πρεπε να ήταν βασικό μέλημα κά-
θε κοινοτική; Αρχής. Οσο κι αν
φαίνεται ασήμαντο, μην ξεχνάμε
πως το μέλλον μας είναι τα παιδιά
και πρέπει να τα διατηρούμε όσο
το δυνατόν υγιέστερα, τόσο στο
σώμα όσο και στο μυαλό.
• Τελικά δεν πραγματοποιήθη-
κε η ΕΝΤΟΛΗ της Ν ομαρχία; για
την εγγραφή των παιδιών του χω-
ριού μας στο Γυμνάσιο Γουριάς .
Οι συντονισμένες ενέργειεξ' των
κατοίκων της κοινότηεα; και άλ-
λων παραγόντων είχαν σαν αποτέ-
λεσμα να ανακληθεί η παραπάνω
εντολή.
• ΕΝΤΟΝΟ πρόβλημα αντιμε-
τωπίζουν, αυτή την εποχή οι κά-
τοικοι του Νέου χωριού μας, ειδι-
κότερα αυτοί που μένουν δίπλα
στον αύλακα, με τα «σμήνη» των
εντόμων που τις νυχτερινέ; ωρε;
κάνουν τη ζωή τους αφόρητη. Η
κοινότητα σε συνεργασία με την
Διεύθυνση Υγιεινής θα πρέπει, με
ψεκασμού; να εξολοθρεϋσουν τα
ενοχλητικά έντομα.
• Με την έναρξη .της Νέας Κυ-
νηγετικήξ περιόδου, ορισμένοι
κυνηγοί και ειδικά οι ξένοι δεν θα
περιορισθούν στο κυνήγι θυραμά-
των, που δεν υπάρχει. αλλά θα ρυ-
παίνουν τακτήματάμω; με πλαστι-
κά φυσσίγγια, καταστρέφουν φρά-
κτες, κι αν δεν είναι τυχεροί γιά
κάποιο θύ ραμα, γεμίζουν τα σακί-
διά τους, τα αυτοκίνητά τους, με
φρ οϋτα της εποχήξ, θα πρέπει η
κοινότητα και ειδικότερα οι Α·
ΓΡΟΦΥ ΛΑΚΕΣ να λάβουν τα μέ-
τρα τους.
ΩΛΕΝΟΣ σελίδα 6

Δραστηριότητες του συλλόγου μας

Σε κά'6ε μορφή αν-
6ρώπινης εκδήλωσης, εί-
τε ατομικής, είτε ομάδι-
κής και συλλογικής, καλό
είναι να επιχειρείται πά-
ντα απ' τους υπεύθυ-
νους, ειλικρινής και σο-
βαρή αυτοκριτική,
Αν και δεν πέρασε πολύ με-
γάλο χρονικό διάστημα από την
πρώτη συγκέντρωσή μας, αγα-
πητά μέλη του Συλλόγου μας,
εντούτοις καλό και χρήσιμο εί-
ναι να ξέρουμε όλοι μας καλά,
τις αδυναμίες μας, τα λά{}ημας,
τυχόν λά{}ος αποφάσεις που
πάρ{}ηκαν και πώς οι στόχοι
και τα σχέδια του συλλόγου θα
μπορούσαν να πραγματοποιη-
θούν καλύτερα και γρηγορότε-
ρα. Συμπερασματικά λοιπόν,
βλέπουμε πως στο διάστημα
αυτό της λειτουργίας του συλ-
λόγου μας, έγιναν αρκετά και τοποιήθηκε η διήμερη εκδρομή
σημαντικά βήματα μπροστά, του Συλλόγου, στο Ναύπλιο, Ε-
για τον τόπο μας. Θα μπορού- άρθρο πίδαυρο και Ερμιόνη. Αν και
σαν αυτά τα βήματα να ήταν δεν είχαμε μεγάλη συμμετοχή
πιο γοργά και τα έργα μας, ίσως
του προέδρου από κόσμο εντούτοις υπήρχε
πιο πολλά. Αυτό δεν έγινε για του Συλλόγου αρκετό κέφι. Ελπίζουμε σε ε-
δυο βασικούς λόγους. Ο πρώ- πόμενες tJΚδρoμές να υπάρχει
τος και πιο σημαντικός, είναι ΚΩΣΤΑ πιο μεγάλο ενδιαφέρον απ' τον
ότι είμαστε λίγα άτομα και στό- ΤΣΟΛΚΑ κόσμο και να μην ξαναφτάσου-
χοι σαν κι αυτούς που βάζουμε, με στο σημείο να καλύψουμε
η εκπλήρωσή τους, απαιτεί συ- μέρος της χρηματικής διαφο-
ντονισμένη προσπάθεια πολ- ράς, για τα άτομα που τελικά
λών ατόμων. Αρα πρέπει σύντο- σημαντική οικονομική βοήθεια δεν θα ioQt}ouv, από το ταμείο
μα να εμπλουτιστεί ο σύλλογός της κοινότητας. Είναι έτοιμη του συλλόγου.
μας με περισσότερα άτομα και ήδη η μελέτη κατασκευής τους Τελειώνοντας, θα .{}ελανα
με διάθεση για εργασία. Ο δεύ- αλλά και το πού θα τοποθετη- επιστήσω την προσοχή στον
τερος λόγος, έχει να κάνει με θούν, Περιμένουμε την συν- καθένα προσωπικά, για τα θέ-
την κωλυσιεργία των διαφόρων δρομή της Κοινότητας για να ματα που αφορούν το Σύλλογο.
αρχών και Υπηρεσιών και στην ξεκινήσουμε. Πρέπει όλοι μας να δούμε πιο
καθυστερημένη ανταπόκρισή Στις 16 Μαϊου, σε μια εκ- ζεστά τα προβλήματα που αντι-
τους στα αιτήματά μας. στρατεία για την αναστύλωση μετωπίζουμε στον χώρο που κι-
Παρόλα αυτά, με τα μέσα των δενδρυλίων, δώσαμε ζωή νούμαστε. α φέρουμε κοντά
που διαθέτουμε, προσπαδού- στα μισά απ' τα δένδρα που εί- μας κι άλλους πολλούς ανΟρώ-
με για το καλύτερο. ναι φυτεμένα κατά μήκος του πους και να τους εμφυσήσουμε
Κατόπιν συζητήσεων, κρί- δρόμου προς Κεφαλόβρυσο. την αγάπη και την ανησυχία
θηκε σκόπιμη ητοποθέτηση σε Μαζί με τις δενδροφυτεύσεις μας για αυτό που κάνουμε, Και
κά{}ε γειτονιά του χωριού, κά- που σκοπεύουμε να κάνουμε, πάνω απ' όλα να στείσουμε το
δων απορριμμάτων, για την κα- ελπίζουμε να τελειώσουμε και κοινωνικό σύνολο για την ανα-
λύτερη αποκομιδή των σκουπι- τα υπόλοιπα. γκαιότητα της ύπαρξης και συ-
διών. Το έργο εκτελείται με την Στις 5 και 6 Ιουνίου πραγμα- νέχισής μας.

«ΟΙ ΚΥΝΗΓΟΙ ΞΑΝΑΡΧΟΝΤΑΙ»
Σε λίγες μέρες αρχίζει η κυ-
νηγετική περίοδος. Περίπου
τρακόσιες χιλιάδες κυνηγοί, {}α
ξεχυ{}ούνσε όλη την Ελλάδα, με
σκοπό την προσωπική τους ε-
κτόνωση, απ' το άγχος και το
στρες που τους δημιουργεί η
ζωή της πόλης, ξεσπώντας έτσι
στα τελευταία εναπομείναντα
είδη της πανίδας της πατρίδας
μας. Η πανίδα μας, όλο καιλιγο-
στεύει, γιατί στο διάστημα που
μεσολαβεί από την διακοπή
του κυνηγίου μέχρι να ξαναρχί-
σει, οι απώλειες δεν αναπληρώ-
νονται. Κάτι ανάλογο που γίνε-
ται και με τα δάση μας. Οσες
αναδασώσεις και να κάνει η πο-
λιτεία, δεν φτάνουν να καλύ-
ψουν τις απώλειες απ' τις πυρ-
καγιές, με αποτέλεσμα τα δάση
όλο και να λιγοστεύουν. Για το
λόγο αυτό, Το Συμβούλιο της
Επικρατείας, με την υπ. αρ.
366/93 απόφασή του, έκρινε
ότι για να επιτραπεί το κυνήγι
{}απρέπει το Υπουργείο Γεωρ-
γίας να προβεί σε επιστημονική
έρευνα για την κατάσταση των
{}ηρευσίμων πληθυσμών και
την επίδραση του κυνηγίου σ'
αυτούς. Διαφορετικά η σχετική
απόφαση του υπουργείου για
το κυνήγι θα είναι άκυρη και {}α
απαγορεύεται το κυνήγι.
Απ' το «Δημοτικό και Κοινο-
τικό Τύπο», αντιγράφουμε την
βασισμένη σε διεθνε«; αποφά-
σεις και οδηγίες της ΕΟΚ, άπο-
ψη του Κων/νου Χιώλου, διδά-
κτορα της Νομικής. Διαβάζου-
με λοιπόν πως «οι όροι για την
έκδοση από το Υπουργείο Γε-
φργίας απόφασης, που {}αεπι-
τρέπει το κυνήγι, το τρέχον έ-
τος, είναι: α) Εκτός των απόψε-
ων των Κυνηγετικών Συλλόγων
της χώρας, το υπουργείο, θ α
πρέπει να λάβει υπ' όψιν και
τις οικολογικές απόψεις, όπως
αυτές εκφράζονται από τις οι-
κολογικές Οργανώσεις, Ειδικά
εκείνων που ενδιαφέρονται για
την προστασία της άγριας πανί-
δας, β)για κά{}εείδος {}ηράμα-
ΩΛΕΝΟΣ σελίδα 7
τος να συνταχτεί επιστημονική
μελέτη, ότι αυτό δεν διατρέχει
κίνδυνο αφανισμού ή μειώσεως
του πληθυσμού του, γ) η σύντα-
ξη επιστημονικής μελέτης περί
της επιδράσεως του κυνηγίου
στα απολύτως προστατευόμε-
να είδη και ειδικώτερα για την
δυνατότητα ελέγχου των λα-
{}ροκυνηγών, για την τήρηση
των υποχρεώσεων που απορρέ-
ουν από την Συνθήκη της Βέρ-
νης και της Οδηγίας
74/409/ΕΟΚ, και δ) η Ειδική έ-
ρευνα για την επίδραση των
χρονικών ορίων της κυνηγετι-
κής περιόδου (έναρξης και λή-
ξης) στην ικανότητα αναπαρα-
γωγής των παραπάνω ειδών».
Οσον αφορά την λα{}ρο{}η-
ρία, θα πρέπει να αναφέρουμε
πως έχει πάρει ανηουχητικές
διαστάσεις σ' όλη την επικρά- μπυ σας, μέσα σε πλαίσια νομι-
τεια, αλλά και στην περ ιοχή μότητας. Σεβόμενοι τα σπάνια
μας. Περιπτώσεις σαν κι αυτή είδη πουλιών και ζώων της πα-
των σκοτωμένων κύκνων, στην τρίδας μας. Σεβόμενοι την κινη-
παραλία Σταμνάς, είναι ντροπή τή' και ακίνητη περιουσία του
για τον πολιτισμό μας. Δείχνει, κα{1ενός. Μην συναγωνίζεσθε
το φαινόμενο αυτό, την διανοη- μεταξύ σας, ποιός Οα σκοτώσει
τική κα{}υστέρηση των «αν- περισσότερα πουλιά. Θυμηθεί-
{}ρώπων» που αφανίζουν είδη τε ότι με δεδομένο τον αφανι-
πανέμορφα όσο και προστα- σμό της χλωρίδας, αφανίζοντας
τευμένα, με διε{}νείςσυνθήκα; και την πανίδα μας, σκάβουμε
αλλά και νόμους του κράτους. μόνοι μας το λάκκο μας.
Φίλοι κυνηγοί. κάντε το χό- Κ.Τ.
 Ε Ν () Χ Ο ηι λ Τ J
4.' f
Τ ΙΙ ι:
'.
'ΟΙ!
Ι
•;~ΠJ'V.Ε~~n'rtΙΥι.ε!'iΊ\
ου
nI~
,...•
~lIl\ ΙΊ'
~
'r' )~'Σ;\ . ~t ί\
,!,u,ι.l ,:'t> 't' (''Ι":'
\tt :.r>l~ \U
--- __ t •••.~".-....;.·;· ~

Ν>ΣΚΛΛΟ)',ι" E~
..~
()λo'J~ -:'GU;
\
,:,!κ?ύι; το!)
.•, 1:0I,lτικοt.ς 'l"iE()fil;:nO\s Ιι)lι~ II'~ Οl!ίΙ'ίι'ι,> (,ί\ il!'J(~t nlίlίΙ,ιίlτs IJII Η(Ι\
ιlΙ' 1<, (;1('('(', Ν ιιι'ίο"" t:t'lI" Jt'" 1111.\1.31Ηί:.; (1,· Ιιί""ι'ι'
/t<t.,.' ~ {/ ,,,1:.
-' 11111,(·111(,111 ..'

- " 5Ι~ I'elHI:tII Ι ,,'Λ. "•••

.".:: ...• ,~"-".."".-\

"cωΡις
\
Ί~ εμ,Τ,
,...
Ίί Ι';cιχ
) \"1j,,-'
Ο J
π:ιρ •• "
μ~ίλ ισ,~
"'" ' ~nι)~ ψι'ίl εοί CIHp(:CItt\ 1}i In~)J(~tc I)3r p{Ψ~OHIH" 1'1 11/' ,ι
(ΙU~~"''Jς, 'Ια. • Ρ"1γηΟ
-
ΠrJ/.1(J. ')' ,ια.
ευκ(; xet 1 υ:,:ερ~σ:τισις,
" , ,
ΙΗ'Ι'Ι(Ψ jιΗ' Ι' .
(.\ Ι'Ι ΙΗ'ο!(ψιωη ('11 ι·I)!'..d{~ Ι .
1('50tIJ.
,11..( ••:. z•••.••τ,.~~η.

<, .
.( )f}'

••
.ι" •..,,,
, εν. "ζε~o:ι''1το
•• -
• ••
υ7:0Ύεγρ?,ιJ!l ~'/O'I παρ
'1:7ρΟ'l
• .; ~ JIκισι,λ Ο"ικο:.ι
σ:Η:ιΟ'1 μ.Ζ "nj'l c?ρ:χ"(ιo~ ,:ου Εί':Ι·"':'Ο:.ι
...: ~'",. .
, • ·1 f ~ ••
εσψρetγt-
f/{';'I χ~ι
~7.'επι Τ{Υν 'Ε"4 ~ω:"
\ ' \ - S{'l'
Α (;(~Ι
le
,,·n(~ι,HOΙ'~
S('c',III

:Ε'\ Ii,I,j('II Ι'ι'." ,

clH
'''·OHS 5ign~
,ΜίιlίsιίΨt'CΙι'
I(~pr'csent Ι'Ι~'(I\nll" lίιίι
Ι•• HH\jliOI\ ιlιι Ι\υι t'. (11,;:. 1\,"
-:tptx(u'l σχεσ$ω'l .ι 1tο:ιργειοu.
''}~-rιrf''''''1Ι" ιήγ 185 Si:!.I.!e ι; lt 1ΙΙ;,
CΟΠΙlJJιπιe

Κ " ) ,"
. ettεΥ:Ο :fj'l
~\
t<ll.l ~1I;Ι-το:;
. Ι>·)(1/,. υ"Ι":Ι') '-
%:ι! Τω'ι
'Ι',. ~
'.;ω-:-ερtκων <γ
1 r.OtlFIO ";XI-~-"""""~
ι) <11, 1':ιιιIOl'ί·;:ιι ίο!ι (JH ;\] illiStl(~ (Ι{, 1~1:\I:tilioll (111 Η

Ό Νο :1. ~ υ::f, •
S:"'ΙU A~ 1."I,α,';
.'t (ι\:~
Ι (~.Ρ ι·{~1'<.- i ,1ι'
-"~.'
Η.·I:1ιίο 11;.; .F>" It:,·it'III'I".)

f)c1ivrC {\'\f ΙΜΙ {

.Αιψ;ιιι (1'11111., I1
......;" ... .",
H'Hj t1tllIf ••,
 ΩΛΕΝΟΣ σελίδα 10
ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ
Είμαι καθαρό παιδάκι
κι η δασκάλα μ , έχει μάθει
τα χαρτιά και τα σκουπίδια
να τα βάζω στο καλάθι.
Σήμερα που θέλησα ν' ασχοληθώ με το θέμα των
σκουπιδιών, μου ήρθε στο νου το ποιηματάκι που
εμείς οι δάσκαλοι μαθαίνουμε στα μικρά παιδιά, όταν
στην πρώτη τάξκη του Δημοτικού τους διδάσκαμε
την καθαριότητα. Κάπως έτσι μαθαίνει το άτομο και
συνεχίζει να συνειδητοποιεί, πως η φροντίδα και τα
μέτρα που παίρνει για να διατηρήσει τον εαυτό του
και το περιβάλλον του καθαρό, είναι μια από τις
προϋποθέσεις για την καταπολέμηση ασθενειών και
την εξασφάλιση της υγείας, ενώ ταυτόχρονα αποτε-
λεί ένδειξη πολιτισμού. Θεωρείται επομένως απαραί-
τητο για κάθε άτομο να διατηρεί καθαρό τον εαυτό
του, το σπίτι του, το περιβάλλον του, δι ώχνοντας ό,τι
άχρηστο, ρυπαρό.
Στον κόσμο μας το καλό σπάνια έρχεται μόνο του.
Συνήθως συνοδεύεται από κάτι άσχημο. Και στην
προσπάθειά της επικράτηση; της καθαριότητα; συ-
νοδεύουν τα σκουπίδια ή τα απορρίμματα, που ανελέ-
ητα πετάμε καθημερινά. Σακοϋλεξ, μικρέ; και μεγά-
λες βγαίνουν από το σπίτι καθημερινά με ό,τι άχρη-
στο. Εχει υπολογιστεί ότι ο μέσος όρος βάρους οι-
κιακών σκουπιδιών ημερησίως είναι ένα κιλό κατά
οικογένεια και αποτελούν ένα από τα μεγαλύτερα
προβλήματα των καιρών μας.
Το πρόβλημα ...
... είναι μεγάλο και στο δικό μας περιβάλλον, στον
τόπο μας, στο χωριό μας. Μια ματιά μέσα και γύρω
από το χωριό θα μας πείσει πως τα σκουπίδια μας
ξεφεύγουν απ' τον προορισμό τους και γίνονται
«στολίδια» σε δημόσιους χώρους, σε γειτονιές, σε
αγροτικού; δρόμουξ, σε χωράφια, σε ρέματα, σε πα-
ραλίες, για να στερήσουν έτσι τον άνθρωπο από το να
χαρεί ένα όμορφο περιβάλλον, ένα θαλάσσιο απο-
λαυστικό μπάνιο, ένα ωραίο ηλιοβασίλεμμα. Για να
καταστρέψουν την ομορφιά της φύσης, που στάθηκε
για τον άνθρωπο, δάσκαλος φυσικής αρετής, πηγή
έμπνευση; και καλλιτεχνική; δημιουργίας. Για να
. φέρει ζημιές στις εκτάσεις γης που γίνονται έτσι
απρόσφορες για καλλιέργεια. Για να μαράνουν τα
δένδρα, για να καταστρέψουν τον αλιευτικό πλούτο
των θαλασσών μας, για να μειώσουν το τουριστικό
ρεύμα. Γενικά για να δώσουν μόλυνση σ' όλους αυ-
της
Αλεξάνδρας Μπούρου-Πανοπούλou
τούς τους χώρους με κάθε καταστρεπτική συνέπεια.
Κι αλοίμονο όλα αυτά σε μια εποχή που ο πολιτισμός
είναι σε ύψη,
Η αποκομιδή ...
... των σκουπιδιών είναι φροντίδα των Δημοτικών
υπηρεσιών και για το σκοπό αυτό η δική μας Κοινό-
τητα έλαβε μέριμνα με τη διάθεση απορριμματοφό-
ρου που δύο φορές την εβδομάδα μαζεύει τά σκουπί-
δια μας, αφού φυσικά εμείς τα διαθέσουμε για το
απορριμματοφόρο. Είναι όμως λάθος, αμαρτία θα έ-
λεγα, η απαράδεκτη κατάσταση να μη βγάζουμε τα
σκουπίδια μας αλλά να τα πετάμε στα γειτονικά ρέμα-
τα, ή να τα μεταφέρουμε με δικό μας όχημα σε μέρη
που προαναφέραμε. ΓΙΑ ΤΙ; Ποιά νοοτροπία μας δέρ-
νει; Τι το ευκολώτερο από το να βγάλουμε τα σκουπί-
δια μας νοικοκυρεμένα σε κλειστέ; σακούλες να τα
πάρει το απορριμματοφόρο; Γιατί αδιαφορούμε σ'
ένα θέμα απλό κι εύκολο; Απάντηση εμείς θα δώσου-
με. Οσοι αδιαφορήσαμε, ας ενεργοποιηθούμε τώρα.
Η ευθύνη είναι δική μας. Σκοπότ; μας πια καθόλου
σκουπίδια περιφερόμενα. Κανένας τόπος σκουπιδό-
τοπος. Ολοι μας θα συμβάλουμε για ένα καθαρό χω-
ριό, το δικό μας χωριό, το χωριό του καθενός μας.
Παράδειγμα μας δίνουν τα παιδιά του Πολιτιστικού
μας συλλόγου. Με τη μικρή τους οικονομική εισφο-
ρά αλλά με τη μεγάλη δυνατή τους θέληση για εξυ-
γίανση της Σταμνάς, ανάμεσα στις άλλες τους δρα-
στηριότητες, ετοιμάζουν να τοποθετήσουν κατά μή-
κος των δρόμων του χωριού ειδικούς κάδους σκουπι-
διών που θα μαζεύουν τις σακούλες με τα σκουπίδια
μας. Εμείς οι άλλοι ας δείξουμε με κατανόηση κι ας
βοηθήσουμε αυτή την προσπάθεια. Μη θελήσουμε με
την αδιαφορία μας ν' απαγοητεύσουμε αυτά τα παι-
διά που πρωτοστάτησαν σ' ένα πολιτισμένο έργο.
Κοντά σ' όλα τ' άλλα ..
... θέλω να επισημάνω και το εξής. Στο χωριό μαε
και στην παραλία μας λειτουργούν καταστήματα.
Κρεοπωλεία, ψητοπωλεία, φαγάδικα, καφενεία ....
Λόγω της φύσης της εργασίας εκεί συγκεντρώνε-
ται μεγάλος όγκος σκουπιδιών. Πού πετιούνται αυτά;
Γίνεται σωστή δουλειά με δυο φορές την εβδομάδα
που περνά το απορριμματοφόρο ή αναγκάζονται οι
επαγγελματίες να μεταφέρουν μόνοι τους τα απορρίμ-
ματα όπου τύχει; Μήπως έπρεπε να περνά περισσότε-
ρες φορές το απορριμματοφόρο; Η Κοινότης έχει το
λόνο.

Η ΥΓΕΙΑΜΑΣ
Στοματική υγιεινή
«Η πρώτη φροντίς το πρωί και η
τελευταία το βράδυ,., έλεγαν παλιό-
τερα για να υπενθυμίσουν στον κόσμο
την αξία του πλυσίματος των δο-
ντιών. Και η παραπάνω φράση δυστυ-
χώς ακόμα και σήμερα θα πρέπει να
λέγεται μέχρι να μας γίνει βίωμα η
έννοια της στοματική ς υγιεινής, ι-
διαί τερα εδώ στην επαρχία. Είναι δε
τεράστια η σημασία της γιατί μόνο με
την εφαρμογή της προληπτικής οδο-
ντιατρικής αποφεύγεται η οδυνηρή ε-
μπειρία της οδοντιατρικής καρέκλας.
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα απ'
την αρχή.
Το 9~95% των παιδιών ηλικίας
μέχρι 12 ετών έχουν κάνει εξαγωγή
τους 1-4 πρώτους γομφίους τους (τρα-
πεζίτες), τη στιγμή που στις άλλες
Ευρωπ'αϊκές χα/ρες το παραπάνω πο-
σοστό είναι μηδαμηνό.
Γιατί συμβαίνει όμως κάτι τέτοιο
Νο
~~Όβ·
στην Ελλάδα;
Μα γιατί είμαστε η μόνη ίσως χώ-
ρα που συνηθίζουμε τα παιδιά μας
από νεογέννητα ακόμη με ζάχαρη στο
γάλα, ή στην πιπίλα τους, για ναμην
~;t~'
κλαίνε. Κάτι τέτοιο όμως είναι ανεπί- .•.,
τρεπτο και ανθυγιεινό και την ευθύνη
την έχουν εξίσου τόσο οι μητέρες όσο
και οι παιδΙατροι.
Μια άλλη αιτία είναι ο βομβαρδι-
σμός που δέχονται τα παιδιά μέσω
των διαφημίσεων ώστε να προτψούν
ένα πλήθος ανθυγιεινών τροφών βλα-
πτικών για τα δόντια τους, όπως γα-
ριδάκια, σοκολάτες κ.λ.π.
Ενα πρόγραμμα στοματικής υγιει-
νής θα πρέπει να αρχίζει από πολύ
μικρή ηλικία, από τους γονείς στα-
•
παιδιά. Να μάθει το παιδί ότι όπως
πρέπει να πλένεται το πρωί, θα πρέ-
πει να πλένει και τα δόντια του.
Επίσης τακτική επίσκεψη στον ο-
δοντογιατρό για κάθε πρόβλημα και
σε τακτά χρονικά διαστήματα να γί-
νεται η απαραίτητη στα παιδιά φθο-
Ρ ίωση.
άρθρο του
ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΜΠΟΥΡΟΥ
οδοντίατρου
Για τους μεγαλύτερους τώρα, η
συχνή επίσκεψη στο γιατρό τους εί-
ναι απαραίτητη.
Η αφαίρεση της πέτρας (αποτρύ-
γωση) είναι σημαντικό να γίνεται κά-
θε εξάμηνο, ώστε να αποφεύγονται
παθήσεις των ούλων (ουλίτιδες) ή
των στηρικτικών ιστών (παραδοντο-
πάθειες). Επίσης να διορθώνεται κά-
θε μορφής ανωμαλία ή πάθηση που
παρατηρείται στα δόντια (τερηδόνα
κ.λ.π.)
Αλλά και το τονίζω, το πιο σημα-
ντικό στην πρόληψη των παθήσεων
των δοντιών είναι η βοήθεια που μπο-
ρούμε εμείς να προσφέρουμε στον ε-
αυτό μας. Κυκλοφορούν πολλοί τύποι
οδοντόβουρτσας και πολλές οδοντό-
κρεμες. Διαλέξτε κάποια απ' ov τές
και πλύντε τα δόντια σας πρωί - βρά-
δυ.
~ ο
~o,~"
ο ο ~~\/
ο ~ ο ~'~o
ι.
ο ~
ο
Ο Ο
ΩΛΕΝΟΣ σελίδα 11
Για όσους δεν έχουν υψηλό δεί-
κτη τερηδόνας το πλύσιμο να γίνεται
μετά από κάθε γεύμα. Επίσης να γίνε-
ται χρήση και του οδοντιατρικού νή-
ματος.
Κακά τα ψέματα. Η κατάσταση
που επικρατεί στο τομέα των δοντιών
στην δικιά μας κοινωνία είναι απα-
ράδεκτη, πολύ δε περισσότερο για
τους νέους ανθρώπους.
Τελειώνοντας συνοψίζω και υ-
πενθυμίζω τρία πράγματα.
1. Προσοχή στη διατροφή (όχι
στα γλυκά - ΝΑΙ ΣΕ ΦΡΟΥΤΑ ΚΑΙ
ΛΑΧΑΝΙΚΑ)
2. Συχνή επίσκεψη στον οδοντο-
γιατρό σας για κάθε πρόβλημα.
3. Τακτικό πλύσψο των δοντιών.
.'1
'"
/ξ'-
'\~ ~\I~
~~~~
 ΩΛΕΝΟΣ σελίδα 12
ΤΑ ΕΞΩΚΛΗΣΙΑ ΜΑΣ - Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥΣ
Ο ..Αγιοξ Παντελεή
Ανατολικά της Σταμνάξ, σε μια
απ' τις δυτικότερες πλαγιές του Α-
ρακύνftoυ, βρίσκεται το μοναστήρι
του Αγίου Π αντελεήμονα, χτισμένο
σε πυκνό δάσος από κυπαρίσσια,
πλούσια βλάστηση.
Ο,τι σώζεται απ' το παλιό μονα-
στήρι, είναι ο ανατολικός τοίχος, με
την αψίδα του Ιερού βήματος. Ουπό-
λοιπος ναός ξαναχτίστηκε πάνω στις
παλιές βάσεις, ενώ διατηρήθηκε
αρχική αψίδα. Υπάρχει εξωτερικά
στον τοίχο του ναού, επιγραφή με κά-
ποια ονόματα, κα{}ώς και χρονολο-
γία, δυσανάγνωστη όμως. Κατά την
παράδοση, το μοναστήρι του Αγίου
Παντελεήμονα ήκμασε με πολλούς
μοναχούς και τεράστια ακίνητη πε-
ριουσία, που έφτανε μέχρι τον ποτα-
μό Αχελώο.
Κσθώτ; μας πληροφορεί ο κ. Πα-
λιούρας, στο βιβλίο του «Βυζαντινή
Αιτωλοακαρνανία», υπήρχε Επισκο-
πή Αχελώου και πόλη με το ίδιο όνο-
μα. Το 520 μ.Χ., η πόλη καταστράφη-
κε και σε κάποιο σιγiλιo (εκκλησια-
στικό έγγραφο), αναφέρεται επί λέ-
ξει: «η έδρα της Επισκοπής
ναστήρι ήταν ο Ιερομόναχος Ιγνάτιο ς
Μποτάς ο οποίος εκ οιμήϋη το 1839
Αρθρο του και στη μνήμη του τοποθετήθηκε
Ιερέα της σταυρός στο αλωνάκι.
σε Θα ήταν παράλειψη μεγάλη να
Σταμνάς μην αναφέρουμε την ύπαρξη στο Μο-
ναστήρι Κρυφού Σχολειού, με τουπέ-
Νικολάου Χ.
ροχο θολωτο του, που λειτουργούσε
Ζώτου κατά τα χρόνια της Τουρκοκρατίας
με επιτυχία, κα{}ώς επίση; και την
η μεταφέρετuι στο Αγγελόκαστρο». Η μαρμάρινη κολώνα, που κατά την πα-
πληροφορία στηρίζεται σε Αγιολογι- ράδοση έδεναν τους αρρώστους που
κό κείμενο του 18 αι. Επίσης, αναφέ- είχαν προσβληθεί από τα «κακά
'ρονται με χρονολογική σειρά τα Εξή ς: πνεύματα».
Επίσκοπος Ιωακείμ 520 μ.Χ., Επί- Το χωριό μας τιμά ιδιαίτερα τον
σκοπος Ιωάννης 1220 μ.Χ., Επίσκο- «Αγιο» με σημαντικές προσφορές σε
πος Ευστάθιοτ; 1240 μ.Χ. Επίσκοπος χρήματα και έργα. Η αρχή έγινε με
Ιωάσαφ 1587 μ.Χ. Επίσκοπος Αντώ- την μΕγαλόπρεπη καμάρα, προσφο-
νιος 1665 μ.Χ. Επισκοπή Αχελώου ρά των κατοίκων του χωριού μας
1708 με έδρα το Αγγελόκαστρο. Απ' (ΩΝ ΤΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΚΥΡΙΟΣ 01-
τα παραπάνω συμπεραίνεται ότι το ΔΕΝ) και τους οποίους ευχαριστώ.
μοναστήρι, πρέπει να ήταν σε μεγάλη Η ιδιαίτερη αγάπη που έχω για
άνθηση τον 170 αι. Τότε που ο Επί- τον ΑΓΙΟ ΠΑ ΤΕΛΕΗΜΟΝΑ μαζί
σκοπος είχε την δικαιοδοσία του από με την βοήθειά σας, ,Οα "'ΧΕΙ σαν απυ-
Μεσολόγγι και Αιτωλικό μέχρι Ζαπά- 'τέλεσμα την καλύτερη αξιοποίηση
ντι, εξουσιάζοντας και τα Μοναστή- του χώρου.
ρια της περιοχής. Από τους τελευ- Η μνήμη του τιμάται στις 27 ΙΟΥ-
ταίουξ μοναχού ς που έζησαν στο Μο- ΑΙΟΥ.

ΑΘ'ΛΗΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΑ
Η θέση της γυναίκας του
χωριού στον αθλητισμό
ΑtI'λητισμός"και γυναίκα. Ενα θέ-
μα, το οποίο, τα τελευταία χρόνια,
αποτελεί ένα πολύ σπουδαίο αντικεί-
μενο σκέψης και συζήτησης. Τα απα-
νωτά ρεκόρ που σημειώνουν οι γυναί-
κες στα διάφορα παγμόσμια τουν-
ρνουά και Ολυμπιακούς αγώνες, όχι
μόνο ακολουθούν μαυτά των ανδρών
σε απόσταση αναπνοής, αλλά αποτε-
λούν αφορμή πολλών κοινωνικών αλ-
λαγών στο ρόλο του επονομαζόμενου
ανίσχυρου φύλλου. Παρατηρούμε α-
κόμα σε ότι αφορά την όψη και δύνα-
μη του μυικού συστήματος, οι γυναί-
κες έφθασαν σε τέτοιο σημείο συνα-
γωνισμού τους άνδρες, έτσι ώστε να
δημιουργούνται προστριβές μεταξύ
φεμινιστριών και ανδρών, οι οποίοι
φοβήtl'ηκαν ολοκληρωτικές αλλαγές
σε ότι αφορά τΌ ρόλο της γυναίκας
στην κοινωνία σήμερα. Βέβαια, το tι'έ-
μα είναι μεγάλο, σοβαρό και σύγχρο-
νο, ανάλογο της εποχής που ζούμε.
Και δεν -(}αήθελα στο σημείο αυτό να
μακρυγορήσω Ζώντας όμως και με-
γαλώνοντας στον διαίτερο χώρο του
χωριού μας, εύλογα γεννιέται το ακό-
λουtl'ο ερώτημα.
Αθλούνται οι γυναίκες του χωριού
σήμερα; Για να το διαπιστώσουμε ας
πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Εάν γυρίσουμε το μυαλό μας μερικές
δεκαετίες πίσω, όταν άρχισε να ξανα-
κτίζεται η Ελλάδα, μετά τον σπαραγ-
μό του εμφυλίου, αρχίζει να εμφανί-
ζεται δειλά η γυμναστική στο Ελληνι-
κό σχολείο. Συγκεκριμένα, στην δε-
καετία του 1960. το Υπουργείο
Παιbείας επέβαλε, για άλλους σκο-
πούς βέβαια, τις γυμναστικές επιδεί-
ξεις. Εκεί έπερναν μέρος αγόρια και
κορίτσια. Οι ασκήσεις όμως που ε-
κτελούσαν τα κορίτσια, ήταν τέτοιες,
που να μην εκφράζουν αντίθεση με
του
ΓΕΩΡΓΙΟΥ
ΣΤΑΜΟΥΑΗ
το ρόλο της γυναίκας τότε. Ολοι δε,
γνωρίζουμε αυτό τον ρόλο που ήταν,
μια καλή μητέρα, πλήρως όμως υπο-
ταγμένη στον άνδρα. Ετσι μετά από
αυτέξ, επιτρέψτε μου να τις ονομά-
σω, σεμνές ασκήσεις, και τερματίζο-
ντας το σχολείο, τελείωνε ουσιαστικά
και κάtl'ε επαφή με τον σθλητισμό. Η
βιομηχανική εξέλιξη που ακολούtl'η-
σε, απέφερε και αλλαγές σε ότι αφο-
ρά τις σχέαε«; των δυο φύλλων. Ετσι
βλέπουμε ότι σήμερα η γυναίκα είναι
ίση με τον άνδρα, έχοντας γκρεμίσει
τοίχους με προκαταλήψεις. Αλλαξε
λοιπόν και η σχέση της με τον atl'λητι-
σμό.έγινε δυναμική, ασχολήθηκε με
αθλήματα που tι'εωρούνται αδύνατα
γι' αυτή. Σε όλα αυτά βοήθησε το
σχολείο αλλά και η πολιτεία η οποία
τα τελευταία χρόνια εισήγαγε τα προ-
γράμματα μαζικού α-(}λητισμού.Τί γί-
νεται όμως με το δικό μας το χω-
ριό; Θα πρέπει οι γυναίκες να αθλού-
νται μέχρις ότου πάρουν το απολυτή-
ριο του σχολείου και κατόπιν το
κεφάλαιο να θεωρείται λήξαν; Κακά
τα ψέματα. Η κλειστή οικογένεια του
χωριού μας, δεν αφήνει την γυναίκα
να αtl'ληtl'είκαι να δεχtl'εί έτσι τα ίδια
ψυχοσωματικά ερεtl'ίσματα που δέ-
χονται οι άλλες Ευρωπαίες. Ως πότε
όμως tl'a ακολουθούμε στην Σταμνά,
διάφορες αντιλήψεις που προήλtl'αν
ΩΛΕΝΟΣ σελίδα 13
από την εποχή της Τουρκοκρατίας.
Σήμερα ακόμη και το Ιράν, που επέ-
βάλε με την βία την Ισλαμική επανά-
σταση, φέρνοντας την γυναίκα κάτω
από τις απόλυτες οδηγίες του κορα-
νίου, αρχίζει τώρα, δειλά - δειλά, να
υποχωρεί στο θέμα αυτό. Πρόσφατα,
στο χωριό μας, δημιoυργήt!'ηκε μια
γυναικεία ομάδα μπάσκετ. Αυτή εί-
ναι μια πολύ καλή προσπάθεια και
ευχή είναι να συνεχίσει και να αυξή-
σει την δύναμή της. Βέβαια υπάρχουν
προβλήματα υλικοτεχνικής υποδο-
μής πράγμα που ισχύει και για τους
αθλούμενου; άνδρες. Ομως, την συμ-
μετοχή περισσότερων γυναικών σε α-
tι'λητικά προγράμματα, θα μπορού-
σαμε να δημιουργήσουμε σιγά - σιγά
και τις κατάλληλες συνt!'ήκες. Αγαπη-
τοί φίλοι και φίλες, η εξέλιξη, σίγουρα
αγγίζει και την δική μας μικρή κοινω-
νία, που λέγεται Σταμνά. Θέλοντας
και μη, δεν μπορούμενu,rιςγυρίσuυ-
με τις πλάτες. Πόσον μάλλον στον α-
tι'λητισμό που αποτελεί σταθμό για
την υγιεινή, βιολογική εξi:λιξητου αν-
tι'ρώπου, άρα και των γυναικών. Γε-
λειώνοντας tl'a ήθελα να ειδοποιήσω
δια μέσου αυτού του άρtl'ρου. όσεο
γυναίκες ήtl'ελαν να αf}ληf}ούν,να α-
πευ θήνονται στον Εκπολιτιστικό
Σύλλογο του χωριού μας. Εάν υπάρ-
ξει ένα; ορισμένοτ; αοιθμόα συμμετο-
χών, ίσως μπορέσουμε μετά από κά-
ποιο χρονικό διάστημα, να δημιουρ-
γήσουμε κάποια αθλητικά τμήματα.
Ολα αυτά βέβαια χρειάζονται κάποια
οργάνωση. Εμείς έχουμε το μεράκι.
Εάν εσείο έχετε την όρε1;η. ας αρχί-
σουμε κάτι για το οποίο, πολλές γυ-
ναίκες στην πόλη πληρώνουν χρήμα-
τα. Εσείς μάλλον δεν tl'a χρειασtl'εί να
πληρώσετε γι' αυτό.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ
 ΩΛΕΝΟΣ σελίδα 14
Μικρά ναι ασήμαντα όχι
• Με απόλυτη επιτυχία πρ'αγματο
ποιήθηκ ε στις 13
Ιουνίου η Σχολικη γωρτή για το τέλος
του σχολικού έτους, στην πλατεία
του χωρ'ιού μας, που περιελάμβανε,
σκετς, ποιήματα, παιγνίδια διαγωνι-
σμούς τραγουδιού, χορούς καιαρκε-
τό κέφι.
Ενα μεγάλο μπράβο στα παιδιά
και στους δασκάλους τους. Μακάρι
να είναι το ξεκίνημα για την πνευμα-
τική και πολιτιστική αναγέννηση του
χωριού μας.
• Τεράστια επιτυχία σημείωσε, ό-
πως μας πληροφορούν και φέτος το
πανηγύρι του Συλλόγου για την Ανέ-
γερση του Ι. Ναού Αγίας Τριάδας στο
Νέο Χωριό.
Αξιο1'tαύμαστοςο ζήλος με τον ο-
ποίο Εργάζονται οι άνt)ρωπoι του
συλλόγου αλλά και των υπολοίπων
κατοίκων. Σύντομα θ α έχουν φέρει
σε πέρα ένα μεγάλο έργο.
• Πραγματοποιή1'tηκε με επιτυχία
στην αίθουσα της κοινότητας το σε-
μινάριο για κέντημα από υπεύθυνο
των Ν.Ε.Λ.Ε. Αιτωλ/νίας. Διήρκησε ε-
νάμισυ περίπου μήνα και το παρακο-
λούθησαν κορίτσια αλλά και άλλες
κυρίες του χωριού μας.
• Ας σεβαστούμε φέτος, όλοι μας,
τον Ιερό χώρο των μοναστηριών μας,
τις ημέρες που τιμάται η μνήμη τους
(Αγιος Παντελεήμων και Αγία Αγά-
θη) και ας μη ξαναγεμίσουμε με
σκουπίδια κά1'tεείδους αυτούς τους
χώρους.
• Κάτι πρέπει να γίνει επιτέλους με
τους ασυνείδητους οδηγούς αυτοκι-
νήτων ή δικύκλων. Ευτυχώς είναι 4
γοι, που νομίζουν ότι ο κεντρικος
δρόμος του χωριού μας είναι εθνική
οδός και τον διανύουν με υπερβολική
ταχύτητα.
• Το πρόβλημα του αναλφαβητι-
σμού στο χωριό μας είναι ένα κοινό
μυστικό. Πιθανόν να υπάρχουν αν-
1'tρω~οιπου δεν ξέρουν να γράφουν
και να διαβάζουν.
Ποτέ δεν είναι αργά. Οι δάσκαλοι
του χωριού μας συνταξιούχοι και εν
ενεργεία, θα μπορούσαν ίσως να α-
σχοληθ ούν με το πρόβλημα (Ειδικά
με τσυς νέους μας).' Δεν είναι προς
τιμήν μας, σι πολίτες της Αυριανή;
Ενωμένη; Ευρώπης να μην ξέρου'\(
να διαβάσουν και να γράψσυν το 0-
ΟΜΑ ΤΗΣ.
• Δροσιά - ηρεμία - και καλά φαγητά
προσφέρονται στην παραλία του χω-
ριού μας από όλα τα μαγαζιά, τώρα το
καλοκαίρι. Καλά 1'ta κάνουν όμως οι
ιδιοκτήτες των να συνεργασθούν με-
ταξύ τους για την διαφήμισή τους,
από τους τοπικούς Ραδιοφωνικούς
Σταθμού; και με διάφορα έντυπα υ-
λικά. Μπορεί η θαλασοά μας να είναι
καλή για μπάνιο, είναι όμως από τις
ομορφότερες και δροσερότερες της
περιοχής μας.
• Επειδή πάντα, έχει μεγάλη σημα-
σία η επικοινωνία μας με τσυς Ελλη-
νες της διασποράς, είναι μεγάλη τιμή
για μας, να τους φέρνει κσντά μας «ο
ΩΛΕΝΟΣ». Να ευχαριστήσουμε λοι-
πόν τον Σπατούλα Γεώργιο του ι-
κολάσυ, που ζει χρόνια στις Η.Π.Α.,
για την συνδρομή του καιγιατακαλά
του λόγια. Ευχόμαστε να ωωλουθή-
σουγ το παράδειγμά του και άλλοι
Ελληνες του εξωτερικού.
• Ενα μεγάλο ευχαριστώ στον κ.
Μαυρομάτη Χρήστο, συνταξιούχο
εκπαιδευτικό Μ.Ε., από τον Αγιο Η-
λία, για το πολύτιμο ιστορικό και φω-
τογραφικό υλικό που μας πρόσφερε
και που αφορά την περιοχή μας από
την εολιθιεή εποχή.
• Εάν έχετε στην κατοχή σας αντι-
κείμενα κάποιας αξίας (πίνακες - φω-
τογραφίες - πολλά αντικείμενα - χει-
ρόγραφα βιβλία) και οτιδήποτε άλλο
που μπορεί κατά την γνώμη σας να
παρουσιασθεί από το περιοδικό μας,
να μας το δηλώσετε για να το φωτο-
γραφή σουμε.
• Ο Σύλλογός μας καταβάλει κάθε
δυνατή προσπάθεια για την ανεύρε-
ση ομιλητών και ανθρώπων ειδικών
σε θέματα και προβλήματα που έ-
χουν σχέση με όλους μας.
Νέοι
Συνδρομητές
• 5.000 δρχ,
Σπατούλας Γώργιος, Κου-
ντρομιχάλης - Γκιούση Περ-
γαντή Χρυσούλα
• 4.200 δρχ.
Σπατούλας Γεώργιος
• 3.000' δρχ.
Μπούρος Δημήτριο; - Ζωγό-
πουλος Μιχαήλ - Πανολία
Μπασάρα Γεωργία
• 2.500 δρχ,
Ξεσφίγγη Μαρούλα, Ξε-
σφίγγη Καλλιρρόη Λεντεδά-
κη Ρόζα - Μπούρου Κωστο-
πούλου Ελένη - Μανωλάς Γε-
ώργιος - Μπούρου Τοξάνη Γε-
ωργία - Τσιμπουράκης
Γεώργιος - Πανολίας Κων-
/νος - Μπού ρου Πανοπούλου,
Αλεξάνδρα - Μπράνης Βασί-
λειος - Μουράτογλου Χρή-
στος - Τραγόμαλου Ελένη,
Βλάχου Αγαθή - Γκέκα; Δη-
μήτριος - Καπελάρης Νικόλα-
ος - Πανολίας Θεοφάνης,
Μπούρος Παντελής, Κοντο-
μήτσοξ Γεώργιος, Τσίρκας
Κων/νος, ΜπΟΟροςΠαναγιώ-
της - Καρναβάς Σπύρο; - Καρ-
ναβάς Γεώργιος, Ξεσφίγγης
Σωτήριος - Λιόντου Καλημέ-
ρη Φανη - Ψαρά Μαργαρίτα,
Μπούρος Χαρίλαος, Καρνα-
βά. Ντίνα, Κατσίκη Στουρού-
λα, Κουκορέμπω; Νικόλαοξ -
Βάρα Φεντούρη Ελένη -
Μπούρα Φ'ωτοπούλου Αλε-
ξάνδρα - Κουσαρίδα Ιφιγένεια
- Καρναβάς Παντελής - Καρ-
ναβά Ειρήνη - Φλώρος Σπύ-
ρος - Τάγκω; Αριστείδητ; -
Παπαδόπουλος Σπύρος.
Η ΣΥΝΔΡΟΜΗ ΣΑΣ
ΕΙΝΑΙ ΖΩΗ
ΓΙΑ ΤΟΝ
••ΩΛΕΝΟ»

ΟΙ ΝΕΡΟΜΥΛΟΙ
Οι μύλοι αιιτοί - και λέω μύλοι γιατί δεν ήταν
ένας, αλλά τρεις - υπάρχουν από την εποχή της
Τουρκοκρατίας. Μετά την φυγή του κατακτητή οι
μύλοι πέρασαν σε Ελληνες ιδιώτες. Εγώ δούλεψα
ως μυλωνάς περίπου πέντε χρόνια, αφού ήρθα σε
συμφωνία με τον ηπειρώτη. Δημήτριο Σταύρου.
Την εποχή εκείνη όμως, βγήκαν οι κυλινδρόμυλοι
και έτσι οι νερόμυλοι έκλειναν ο ένας μετά τον
άλλD. Ο δικός μου έκλεισε το 1972 με τελευταίο
μυλωνά τον Φ. Σπατούλα. Σήμερα και οι τρεις
μύλοι εγκαταλειμένοι έχουν καταρρεύσει. Αλλοι
μυ:λ:ωνάδεςτους οποίους θυμάμαι ήταν και οι Κου-
τσάφτης, Κομματάς, Κράνης και Τζουμάκας.
Οι μύλοι αυτοί λειτουργούσαν με το νερό του
Κεφαλόβρυσου, το οποίο έφτανε σ' αυτούς με το
τερίζι, Από αυτό σώζονται μέχρι σήμερα ορισμένα
τμήματά του με τις χαρακτηριστικέ; καμάρες του.
Το νερό έπεφτε από ύψος 3-Sμέτρων από την κάνα-
λη σε μια ξύλινη φτερωτή, η οποία με ένα άξονα
κινούσε την μυλόπετρα. Ο δικός μου μύλος είχε
ακόμη νεροτριβή και μαντάνια. Στην νεροτριβή
φτιάχναν φλDκάτες, βαλέτζες και σαγίσματα, Ενώ
στα μαντάνια φτιάχναν ρούχα- σακάκια, παντελό-
νια - το ύφασμα που είχαν υφάνει οι γυναίκες στον
αργαλειό.
Θ α τελειώσω μ' ένα τραγούδι που μου •λεγε ο
πατέρας μου σχετικά με τους μύλDυς:
"γύραν τ ~ απόσκια, γύρανε
λελούδια στην αυλή σου
κι εσύ Λελούδι μ' νύχτωσες
στο μϋλο μην πηγαίνεις
γιατί είν' ο μύλος Τούρκικος
κι ο μυλωνάς αράπης".
ΣΠΥΡΟΣ ΦΛΩΡΟΣ
N~NlIHOυHιJ.TΉ ΔνΙΗ
.σο 1LENTfO ΗΑί
OΩIι1I ΜΙ! ο 'θΙΟlj
ΩΛΕΝΟΣ σελίδα 15
ΑΘΛΗΤΙΚΑ
• Και την επόμενη χρονιά (1993-94), η ομάδα Μπάσκετ
του χωριού μας θα αγωνίζεται στην Γ' Κατηγορία. Μια
πιθανότητα που υπήρχε να ανέβει, μετά. από αγώνες
Μπαράζ ή και χωρίς αγώνες, αποδείχτηκε ανύπαρκτη. Το
πρόβλημα όμως δεν είναι εκεί. Είναι στο άt)λιο γήπεδο. Η
ΕΣΚΑΒΔΕ υποχρεώνει την ομάδα να χρησιμοποιεί ως
έδρα το κλειστό του Μεσολογγίου, όμως τα οικονομικά
του συλλόγου δεν επιτρέπουν να συνεχίζεται αυτή η κα-
τάσταση για πολύ. Σχεδόν πάντα, η έλλειψη χώρου κατάλ-
ληλου για άθληση ωθεί τους αθλητυωύι; συλλόγους σε
μαρασμό. Ελπίζουμε φέτος κάτι να γίνει μετο γήπεδο και
να μην ξαναγίνουν οι παίχτε; της «ΩΛΕΝΕΙΑΣ» αt)λητές-
τσιγγάνοι.
• Το γεγονός ότι η ομάδα ποδοσφαίρου υποβιβάστηκε
στην Γ' Κατηγορία, ελπίζουμε να γίνει αφορμή για περι-
συλλογή από τους παίχτεξ που t)clouv να εξακολου&ή-
σουν να αt)λoύνται μετον «AETQ». Να μην αποχωρήσουν
απ' την ομάδα και την οδηγήσουν σε μαρασμό. Αλλωστε
οι συνθήκετ; άθληση; στο ποδόσφαιρο, έχουν βελτιωθεί
σημαντικά σε σχέση με παλιότερα χρόνια.
• Αισθάνεται υποχρεωμένη, η στήλη, να εκφράσει τις
ευχαριστίες της και τις ευχαριστίες παιχτών και Διοίκη-
σης του «AETQY», προς τον κ. Μανωλά Πέτρο, κάτοικο
Γαλατσίου, και επί 15ετία προέδρου του «ΛΕΤΟΥ» ΓΑ-
ΛΑΤΣΙΟΥ, για το πολύτιμο α1'tλητικόυλικό που πρόσφε-
ρε στην ομάδα ποδοσφαίρου του χωριού μας.
Κοινωνικά
Δ\ΠJ1Jλ oVΤΙ ANλTOAI!I.A
ΙXOIJN
fPAMMlNOVS.
Γεννήσεις
Στις 10/5/1993, ο Ξεσφίγ-
γης Ανδρέας και η Πανολία
Σπυριδούλα, κορίτσι.
Στις 16/5/1993, ο Κοντομή-
τσος Γεώργιος και Μωρίκη
Λαμπρινη αγόρι
Θάνατοι
Στις 25/5/1993, ο Πάγκα-
λος Ηλίας ετών 84,
Στις 26/6/1993, η Σταθο-
πούλου Αθηνά ετών 83.