Αρχές των αιματολογικών

αναλυτών

Κυριακή Μανιάτη
Τεχνολόγος Ιατρικών Εργαστηρίων
 19ος αιώνας

Ποσοτικοί προσδιορισμοί
χημικών στοιχείων

σε ορό και πήγμα

Η έννοια της σύγχρονης μέτρησης

Karl Vierordt
 Μέτρηση αριθμού των κυττάρων

Μέτρηση:
•Λευκών
•Ερυθρών
•Αιμοπεταλίων

(Μετρική πλάκα Newbauer)

Αιμοσφαιρίνη (Hb)

Πρότυπη μέθοδος:
•Μέθοδος της κυανιομεθαιμοσφαιρίνης
(HiCN)
Μέθοδος αναφοράς:
•Φωτομετρική μέθοδος
 Αιματοκρίτης (Ht)

Τριχοειδές σωληνάριο
με δ:1,2-2,4mm και μ:75mm (Μικροαιματοκρίτης)

Αιματοκρίτης του Maxwell Wintrobe

(μακροαιματοκρίτης):
Αριστερά φυσιολογικό δείγμα
και στα δεξιά διάφορα παθολογικά.
 Πρώτα βήματα στις Αυτόματες Μετρήσεις

1949: Wallace H. Coulter

Αρχή μεταβολής της ηλεκτρικής αντίστασης ή Ηλεκτρονική αρχή

ή Αρχή Coulter

1947: Gucker

Αρχή σκεδασμού ακτίνας φωτός(light scatter) ή Οπτική αρχή

 1949: Wallace H. Coulter
Αρχή μεταβολής της ηλεκτρικής αντίστασης ή Ηλεκτρονική αρχή
ή Αρχή Coulter

παλμός
ύψους
 1949: Wallace H. Coulter
Αρχή μεταβολής της ηλεκτρικής αντίστασης ή Ηλεκτρονική αρχή
ή Αρχή Coulter

1956: Πρώτος αιματολογικός αναλυτής

(Μοντέλο Α Coulter Counter)

 Μετρούσε 5000 σωματίδια/sec.

 Απαρίθμηση κυττάρων
 Ανάλυση ως προς των όγκο των κυττάρων(ύψος παλμού)
 1949: Wallace H. Coulter
Αρχή μεταβολής της ηλεκτρικής αντίστασης ή Ηλεκτρονική αρχή
ή Αρχή Coulter

Μέτρηση όγκου των κυττάρων – Καταχωρητής παλμών - Ιστογράμματα

Καμπύλη
ερυθρών
MCV
RDW
 1949: Wallace H. Coulter
Αρχή μεταβολής της ηλεκτρικής αντίστασης ή Ηλεκτρονική αρχή
ή Αρχή Coulter

1957
Χρήση λυτικού αντιδραστηρίου (σαπωνίνη)

Δείγμα ολικού αίματος

Σαπωνίνη
•Ερυθρά
•Λευκά
•Αιμοπετάλια

Επιτυχής ηλεκτρονική μέτρηση λευκών

 1949: Wallace H. Coulter
Αρχή μεταβολής της ηλεκτρικής αντίστασης ή Ηλεκτρονική αρχή
ή Αρχή Coulter

Η αρχή παραμένει
Τα λυτικά αντιδραστήρια βελτιώθηκαν

Λυτικά διαφορικής συρρίκνωσης

Λυτικά διαφορικής συρρίκνωσης

Λυτικό
 Μικροσκόπι
ο

Λεμφοκύτταρα
Μ. μονοπύρηνα
ουδετερόφιλα
πλήθος

μέγεθος

Αιματολογικός
αναλυτής

Λεμφοκύτταρα
ουδετερόφιλα
πλήθος

Μ. μονοπύρηνα

μέγεθος
 1947: Gucker

Αρχή σκεδασμού ακτίνας φωτός(light scatter) ή Οπτική αρχή

Κυψελίδα ροής
του Crossland –
Taylor(1953)
Μετρήσεις:
•απορρόφησης
•σκεδασμού
•φθορισμού
Εξέλιξη των βασικών αρχών
και νέες τεχνολογίες
 Δεκαετία ‘50-’60

Οπτική λυχνία
υπεριώδους Μέτρηση
φωτός απορρόφησης του
φωτός από τις
ενδοκυττάριες ουσίες
μικροσκόπηση

μικροφασματοφωτομετρία
 Μετρήσεις απορρόφησης

Μετρήσεις φθορισμού

Ουσίες φθορισμού:

Ακριδίνη Πυρηνικά οξέα

Πυρονίνη
Οραμίνη-Ο
 Νέες οπτικές τεχνολογίες

Φθοριοκυτταρομετρία ροής

Κυτταροχημεία ροής

Μέρη των τεχνολογιών

Οπτικά μέρη:
Κυψελίδα ροής (υδροδυναμικό μέρος) Φωτεινές πηγές Laser
διατάξεις μέτρησης του οπτικού σήματος
(φωτοδίοδοι και φωτοπολλαπλασιαστές).
Νέες οπτικές τεχνολογίες
 Νέες οπτικές τεχνολογίες – Φθοριοκυτταρομετρία ροής

Σήμα

Μικρή γωνία (0,5ο-5ο) Μεγάλη γωνία (15ο-150ο)

Πρόσθιος σκεδασμός Πλάγιος σκεδασμός

•Όγκος κυττάρου
•Δείκτης διάθλασης κυτταροπλάσματος

(αλληλεπίδραση του φωτός με τα κύτταρα

και φαινόμενα φθορισμού, απορρόφησης, σκεδασμού) •Κοκκίωση
•Θολερότητα
•Τραχύτητα επιφάνειας κυττάρου
Νέες οπτικές τεχνολογίες – Κυτταροχημεία ροής

Κυτταρόγραμμα διπαραμετρικής ανάλυσης

(απορρόφηση-σκεδασμός)
 Εξελίξεις της ηλεκτρονικής αρχής
Υδροδυναμική εστίαση – Υψίσυχνα εναλλασσόμενα ρεύματα

(τεχνολογία υδροδυναμικής εστίασης)

 Hb, Ht και ερυθροκυτταρικοί δείκτες

 Μέτρηση αιμοσφαιρίνης (Hb):

χρήση αντιδραστηρίων ελεύθερων κυανίου

 Μέτρηση αιματοκρίτη (Ht)

Ht=RBC x MCV

 MCV (Μέσος όγκος ερυθροκυττάρων):

Διαίρεση του μέσου όρου του ύψους των ηλεκτρικών παλμών
με τον αριθμό των ερυθροκυττάρων

 MCH (Μέση πυκνότητα Hb ανά ερυθροκύτταρο):

Hb/RBC Χ 10=MCH

 MCHC (Μέση συγκέντρωση Hb στα ερυθροκύτταρα του δείγματος):

Hb/Ht =MCHC
 Υβριδικοί αναλυτές

→ Χρήση ηλεκτρονικών και οπτικών μεθόδων

Διαφορικός λευκοκυτταρικός τύπος 5

1. Ηλεκτρονική αρχή υποπληθυσμών
2. Οπτική αρχή
3. Συστήματα υδροδυναμικής Προσδιορισμός ποσοστού και απόλυτου
εστίασης αριθμού ερυθροβλαστών
4. Βελτιωμένα λυτικά και
αντιδραστήρια
 % υπόχρωμων ερυθροκυττάρων
5. Φθορίζουσες χρωστικές
6. Φθοριοκυτταρομετρία ροής
ΔΕΚ και οι 3 υποπληθυσμοί τους (άωρα,
7. Κυτταροχημεία ροής μέσης ωριμότητας, ώριμα), IRF, δείκτης
8. Υψίσυχνα εναλλασσόμενα αιμοσφαιρινοποίησης
ρεύματα
Μέτρηση αιμοπεταλίων
 Μυελός των οστών

πρόσμιξη αίματος Μυελός των οστών λίπος

Κυτταροπενικός μυελός
(Μία από τις πρώτες αναλύσεις κυττάρων μυελού
σε αιματολογικό αναλυτή με φθοριοκυτταρομετρία ροής)

Τι επιζητούμε
?
Συμπέρασμα

 Η συνεχής εξέλιξη και βελτίωση των τεχνολογιών

βοηθούν στο να παίρνουμε πολλά και ακριβή
αποτελέσματα σε ελάχιστο χρόνο,
τα οποία συμβάλλουν σε μία έγκυρη διάγνωση.
Σας ευχαριστώ