Professional Documents
Culture Documents
SİMÜLASYON VEANALİZ
1
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
ÖZET
TEŞEKKÜR
İÇİNDEKİLER
BÖLÜM 1 ........................................................................................................... 7
1.1 SolıdWORKS’e Giriş.................................................................................... 7
1.2 Menüler ......................................................................................................... 7
1.2.1 Menu Bar: .................................................................................................. 8
1.2.2toolbars ........................................................................................................ 8
1.2.3 status bar .................................................................................................... 8
1.2.4 part document wındow............................................................................... 8
1.2.5 drawıng document wındow ........................................................................ 8
1.3 Yeni Dosya oluşturma Ve Açma .................................................................. 9
BÖLÜM 2 ......................................................................................................... 10
ÇİZİM ............................................................................................................... 10
2.1 Çizim (Sketch) Oluşturma .......................................................................... 10
2.2.1Sketch oluştururken kullanılan yardımcı elemanlar; ................................ 10
2.2 Çizim (Sketch) Komutları ........................................................................... 14
2.2.1 Line .......................................................................................................... 14
2.2.2 Centerpoint Arc ........................................................................................ 14
2.2.3 Tangent Arc ............................................................................................. 15
2.2.4 ÜÇ Point Arc............................................................................................ 15
2.2.5 Circle ........................................................................................................ 16
2.2.6 Spline : Serbest Eğri Çizimi ................................................................ 16
2.2.7 Rectangle.................................................................................................. 16
2.2.8 Point ......................................................................................................... 17
2.2.9 2Centerline ............................................................................................... 17
2.2.10 Convert Entities ..................................................................................... 17
2.2.11 Mirror ..................................................................................................... 17
2.2.12. Fillet ...................................................................................................... 18
2.2.12. trim ........................................................................................................ 19
2.2.14 Offset Entities ........................................................................................ 19
2.15 Extend ....................................................................................................... 20
2.2 Ölçülendirme (Dımensıon) ......................................................................... 20
2.2.1Yatay veya dikey çizgilerin ölçülendirilmesi: .......................................... 21
2.2.1 İlişkilendirme Geometrıc Relatıons ......................................................... 24
2.2.2 İlişkilendirme Atama (Add Relations) ..................................................... 24
2.2.3 Tam Tanımlama (fully defınıng sketches) ............................................... 26
2.2.4 İmlec Şekilleri (cursors and lınes) ........................................................... 27
BÖLÜM 3 ......................................................................................................... 29
MODELLEME ................................................................................................. 29
3.1 Feature Oluşturma ....................................................................................... 29
2
3.1.1 Extrude Base/Boss ................................................................................... 29
3.1.3 Cut Extrude .............................................................................................. 32
3.2 Revolve ....................................................................................................... 33
3.2.1 Cut Revolve ............................................................................................. 35
3.3 Fillet ............................................................................................................ 37
3.3.1 Fillet tipleri: ............................................................................................. 37
3.4 Chamfer....................................................................................................... 40
3.5 Rib ............................................................................................................... 43
3.6.Shell ............................................................................................................ 45
BÖLÜM 4 ......................................................................................................... 47
MONTAJ ( ASSEMBLIES ) ............................................................................ 47
4.1 Bir Parçanın Getirilmesi ............................................................................. 47
4.2 Montaj Komutları........................................................................................ 48
4.2.1 Assembly Toolbar .................................................................................... 48
BÖLÜM 5 ......................................................................................................... 55
SİMÜLASYON VE ANALİZ .......................................................................... 55
5.1 PHYSİCAL DYNAMİCS KULLANIMI ................................................... 55
5.2 MONTAJLARIN ANALİZ EDİLMESİ..................................................... 55
5.2.1 İnterference Detection .............................................................................. 57
5.3 Statik ve dinamik çakışma algılanması ....................................................... 59
5.4 Performans Değerlendirmeleri .................................................................... 60
5.4.1 ÇAKIŞMANIN DÜZELTİLMESİ .......................................................... 60
5.5 Ölçü değerinin değiştirilmesi ...................................................................... 62
5.6 Physical simulation ..................................................................................... 63
5.6.1 Simulation Araç Çubuğu.......................................................................... 63
5.6.2 Araç Çubuğu Seçenekleri ........................................................................ 64
5.6.3.Simülasyon elementleri ............................................................................ 64
BÖLÜM 6 ......................................................................................................... 68
ÖRNEKLER ..................................................................................................... 68
6.1 SÜRGÜ ....................................................................................................... 68
6.2 SAAT .......................................................................................................... 69
6.3 MEKANİZMA ............................................................................................ 71
6.4 DİŞLİ ÇARKLAR ...................................................................................... 72
6.5 İLERLEME MEKANİZMASI ................................................................... 74
6.7 ZİL MEKANİZMASI ................................................................................. 75
6.8 SAAT MEKANİZMASI............................................................................. 77
MESLEKİ SÖZLÜK
YARARLANILAN KAYNAKLAR
ÖZGEÇMİŞ
SONUŞ
3
GİRİŞ
Bu çalışmada seçilen sarkaçlı saat meknizmasının katı modeli
SolidWorks ‘de oluşturularak similasyonu yapılmıştır. Ayrıca bu işlem için
gerekli olan SolidWorks’de çizim modelleme ve montaj konuları örneklerle
anlatılmıştır. Çalışmanın amacı bir mekanizmanın imalatından önce
çalıştırılabilirliğini incelemektir.
Çalışmada kullanılacak SolidWorks programının en belirgin özelliği
öğrenimi ve kullanımı itibariyle oldukça kolaydır. 3 Boyutlu, katı
modelleme ile hızlı bir şekilde tasarım yapılabilmektedir. Kullanıcıya
Microsoft Windows grafik arabilim kullanıcılarının tüm avantajlarını sunan
mekanik tasarım programıdır. Böylece tasarımcıya Windows’un kolaylıkları
sayesinde oldukça kolay bir şekilde tasarımını gerçekleştirilmesini sağlar.
4
ÖZET
Bu çalışmada; sarkaçlı saat mekanizmasının katı modeli SolidWorks‘de
oluşturularak similasyonu yapılmıştır. Bu işlem için gerekli olan çizim,
modelleme ve montaj konuları örneklerle anlatılmaktadır. Çalışmamızda bir
mekanizmanın imalatından önce çalıştırılabilirliğinin incelenmesi
amaçlanmıştır.
Abstrack
5
TEŞEKKÜR
6
BÖLÜM 1
Menübar
Toolbars
Part
document
window
Feature
manager
design" tree Toolbars Drawing
Status bar document
window
7
1.2.1 MENU BAR:
Bütün komutlara ulaşmayı sağlayan genel komut menüsüdür.
- File : Dosya ayarları, yazdırılması ve çıkış komutları
- Edit : İşlemlerin edit edildiği menüdür.
- View : Görüntü ayarlarının bulunduğu menüdür.
- Insert : 3 boyut komutları ve diğer kopyalama komutlarının bulunduğu
menüdür.
- Window : Pencere ayarları
- Help : Yardım menüsü
- Tools : Ayarların, hesaplamaların, yardımcı çizim komutlarının bulunduğu
menüdür. Burada ‘Options’ genel ayarları yani; çizim, ekran rengi, detay,
ISO, ölçülendirme v.b. ayarlar bulunur.
1.2.2TOOLBARS
Komutların bulunduğu araç çubuğudur. toolbars’ da istenilen komutu ekleyip
çıkarabiliriz. bunları ekranın istenilen kenarına koyabiliriz.
8
1.3 YENİ DOSYA OLUŞTURMA VE AÇMA
Yeni dosya açmak için standart araç çubuğundaki NEW veya FILE =>
NEW komutu kullanılır.
9
BÖLÜM 2
ÇİZİM
2.1 ÇİZİM (SKETCH) OLUŞTURMA
Face
Vertex
Origin
Plane
Edge
Axis
- Vertex : Nokta
- Edge : Köşe
- Face : Yüzey
- Plane : Düzlem
- Axis : Merkez çizgisi
10
- Origin : Orjin noktası
sketch açılır.
11
Display/Grid
Kapat/Aç
Aralık Birim
Açı
12
Grid
13
2.2 ÇİZİM (SKETCH) KOMUTLARI
2.2.1 LİNE
14
- Yayınızın merkezi nerede olacak ise orda iken farenizin sol tuşuna basın,
basılı tutarak yayın yarı çapı kadar farenizi sürün, bıraktığınızda bu nokta
yayın başlangıcı, sonraki nokta ise yayın bitimidir.
15
- En son işlem olarak yayınızın ortasından tutarak yarı çapını ayarlayın.
- Select tuşuna basarak komuttan çıkın.
2.2.5 CİRCLE
2.2.7 RECTANGLE
Dikdörtgen çizimi
16
2.2.8 POİNT
2.2.9 2CENTERLİNE
Eksen çizgisi
2.2.11 MİRROR
17
2.2.12. FİLLET
18
2.2.12. TRİM
19
2.15 EXTEND
Sketch elemanının karşılaştığı elemana kadar uzatılması.
- Extend tuşunu tıklayın
- Hangi elemanın uzatılması gerekiyorsa fare işaretini o elemanın üzerine
getirin, bu sırada eleman kırmızı renk alır, uzatılan yer ise yeşil renk alır.
- Fare tıklandığında yeşil yer uzatılmış olur.
NOT : Bu komutlar menubar’da TOOLS=>SKETCH Tools’da da mevcuttur.
20
2.2.1YATAY VEYA DİKEY ÇİZGİLERİN ÖLÇÜLENDİRİLMESİ:
21
Daire veya yay çapının ölçülendirilmesi
Ölçülendirme Özellikleri
22
Ölçülendirmede ayarların değiştirilmesi için özelliklere ( options )
girmek gerekir. Özelliklerde, ölçünün ekranda durma şeklini, yazı tipinin ve ek
sembollerin yazılmasını, tolerans değerlerini, ok şekillerinin ayarlarını
bulabiliriz.
Ayrıca,
23
2.2.1 İLİŞKİLENDİRME GEOMETRIC RELATIONS
2.2.2OTOMATİK İLŞKİLENDİRME
Çizim esnasında farenin konumu sayesinde çizgiler arasında otomatik
olarak ilişkilendirilir. Örneğin; bir çizginin son noktasının veya orta noktasının
işaretlenmesi.
24
- Horizontal : (Doğrular ve noktalar arasında) Yatay düzlemde eşitler.
- Vertical : (Doğrular ve noktalar arasında) Düşey düzlemde eşitler.
- Perpendicular : (Doğrular arasında) Birbirlerine dik yapar.
- Tangent : (Yay ve doğru arasında) Birbirine teğet yapar.
- Mid point : (Nokta ve doğru arasında) Orta noktasına getirir
- Coincident : (Nokta ve doğru, yay arasında) Üst üste getirir.
- Symmetric : Merkez çizgisi ile simetriğini alır.
- Coradial : (Yaylar arasında) Aynı merkezde ve çapta çizer.
- Paralel : (Doğrular arasında) Paralel yapar.
- Concantric : (Yaylar veya noktalar arasında ) Üst üste getirir.
- Intersection : (İki doğru ve bir nokta arasında) Kesiştirir.
- Equal : Eşitler.
25
Display/Delete Relations kutusu ekrana gelir. Önceden sizin
tarafınızdan veya otomatik olarak verilen ilişkilendirmeleri, ilerleme okunu
tıklayarak görebilir ve Delete tuşu ile bunları sıra ile veya hepsini birden
silebilirsiniz.
İşlemi bitirmek için Close tuşunu tıklayın.
26
- Fully Defined : Tam tanımlama
- Over Defined : Fazla tanımlama
27
28
BÖLÜM 3
MODELLEME
3.1 FEATURE OLUŞTURMA
Parça oluştururken çizdiğimiz sketchlere 3. boyut verdiğimizde bu
şekillere ‘Feature’ denir. Modelleme komutları genelde ekranımızın sol
köşesinde ikon olarak ya da standart menüden INSERT => BASE/BOSS veya
INSERT => CUT dan bulabiliriz.
29
‘Draft While Extruding’ seçilir ve istenilen eğimin açı değeri girilir. Dışarıya
eğim verilecek ise ‘Draft Outward’ seçili olmalıdır.
Extrude komutunda 7 adet metot bulunur.
- Blind : Sadece mesafe
- Trought all : Boylu boyunca,
- Up to next : Bir sonrakine kadar,
- Up to vertex : Bir kenar / köşeye kadar,
- Up to surface : Bir sonraki yüzeye / düzleme kadar,
- Offset from surface : Bir yüzeye / düzleme verilen mesafe kalana
kadar,
- Mid plane : Çizilen sketch’in düzlemini referans alarak her iki yöne
eşit olarak uzatır.
‘Up to next’, ‘Up to surface’ ve ‘Offset from surface’ uzatma tipi seçili
ise ‘Selected Items’ menü kutucuğu açılır. Selected Items pencersine sketch’i
hangi kenara / yüzeye / düzleme uzatacak isek, kenarları / yüzeyleri /
düzlemleri fare yardımı ile seçeriz.
Up to next
Up to surface
30
‘Offset from surface’ tipinde, verilen mesafe kadar yüzeye yaklaşır.
‘Offset from surface’ tipi seçildiğinde, menü kutusunda ‘Reverse Offset’
komutu çıkar bu seçildiğinde ise verilen mesafe kadar yüzeyi geçer.
Çizilen sketch referans alınarak iki tarafına farklı uzama verilerek
yapılmak istenirse ‘Both directions’ seçili olmalıdır. Sonra ‘Settings for :
Directions 1’‘ e ilk uzatma mesafesi girilir. Daha sonra ‘Settings for :
Directions 2’’yi seçerek diğer tarafa verilecek mesafe değeri girilir.
İçi dolu parça için ‘Extrude as solid feature’ seçeneği, et kalınlığı ile
uzama yapmak için ‘Extrude as thin feature’ seçeneği seçilir. Bu esnada bir yan
menü daha açılır.
31
Cap Ends’ seçildiğinde açık yüzeyler kapatılır.
kullanılır.
32
‘Flip side to cut’ seçili değil ise sketch profili, seçilen cut extrude tipi ile
verilen mesafe boyunca çıkartılır. ‘Flip side to cut’ seçilir ise sketch profilin
dışındaki yerin çıkartılmasını sağlar.
İlk önce base, yani ana parçanızı modelleyin. Sonra bir yüzeyini
farenizle tıklayın, sonra sketch komutunu tıklayın. Böylece tıkladığınız yüzeyi
çalışma yüzeyi yapmış olursunuz. Burada istenilen çizim yapılıp ana parçadan
çıkartma işlemi yapılabilir.
Aşağıda buna bir örnek olarak, bir dikdörtgen çizilmiş ve extrude
yapılmış, yüzeyine bir sketch açarak bu sketche iki daire çizilmiş ve cut extrude
komutu ile delikler delinmiştir.
3.2 REVOLVE
Revolve , önceden oluşturduğumuz sketchin bir eksen etrafında
çizgi (curve) lerin kapalı ve eksen çizgisinin mevcut olması gereklidir. Çizilen
tıklıyın.
33
• Revolve komutunu tıkladığımızda önümüze revolve menüsü çıkar.
Burada seçilen (type) tip;
• One-direction : Tek yöne döndür.
• Mid plane : İki yöne eşit döndür.
• Two-direction : İki yöne, farklı açılarda döndür.
• Angle : Dönecek açı değeri
• Reverse : Ters yöne dön
• Revolve as : Solid / Thin Feature Extrude komutundakinin aynısıdır.
34
Thin Feature’ ile 1mm et kalınlığı verilmiş kesit parça şekildeki gibidir.
35
Revolve’ deki gibi Sketch’i ve eksen çizgisini tıkladıktan sonra Cut-revolve
komutunu tıklayın. Revolve tipini ve kaç derece dödüreleceğini girdikten sonra
OK tuşunu tıklayın. Çizimin döndürülmesi ile modelimizden döndürülen yerin
çıktığını göreceksiniz.
36
3.3 FİLLET
Fillet atılacak kenarlar veya yüzey tıklanarak tüm yüzey kenarları radius
Klasik radyüs tipidir. İstenilen kenar ve/ veya yüzey radyus atılacak nesneler
tuşuna basın.
37
- Variable radius (Değişken radyus) : Kenarlar serisi ve her kenara
38
Her kenar seçildiğinde ‘Vertex list’ kutusunda seçtiğimiz kenarlara ait
köşeler görünür. Vertex listesindeki satırlara tıklandığında, o satırın köşesi
ekranda görünür. Her vertex için radyus değeri vererek istediğimiz sonucu
alırız.
Yukardaki şekilde aşağıdan yukarıya doğru değişken radyus tipi
kullana-rak kenar yuvarlatılmıştır.
39
Bu komutla iki yüzey grubu arasına radyüs atma olanağı vardır. ‘Face
blend’ komutu seçildiğinde aşağıdaki menü karşımıza çıkar. Buradaki ‘face set
1’ ve ‘face set 2’ hangi yüzey grubu arasında fillet atılacak ise bu kutucukta
yüzey grupları belirtilir. Radyus değeri seçilir. İşlem bittikten sonra OK tuşuna
basılır.
3.4 CHAMFER
‘Chamfer’ komutu ile katı modelimizin kenarlarına ve/veya seçilen
yüzeylerin kenarlarına verilen aralıklarla pah kırma işlemi yapar.
40
Chamfer tipleri üç tanedir.
- Angle -Distance : Açı-mesafe, bu tipte belirtilen uzaklıkta ve verilen açıda
pah kırma işlemi yapılır. Ok yönü mesafenin alınacağı yönü gösterir. Ters
yön çentiği atılarak zıt yöne mesafe verilebilinir.
Yukarıdaki örnekte pah kırma işlemi yapılacak eleman olarak üst yüzey ve bir
kenarı seçilmiştir. Mesafe değeri 10mm ve açı değeri de 45° verilmiştir.
41
Bu menüde farklı olarak ‘Equal distance’ çentiği görüyorsunuz. Bu çentiğin
atılması ile mesafeler birbirine eşitlenir, tek mesafe olarak pah kırma işle-mini
gerçekleştirir.
edilmiştir.
işlemi yapar.
42
Aşağıdaki örnekte, köşe noktası belirtilerek eksenleri boyunca 1. mesafe
20mm, 2. mesafe 30mm, 3. mesafe olarak 400mm verilerek istenilen pah kırma
işlemi yapılmıştır.
3.5 RİB
‘Rib’ komutu ile iki yüzey arasında belirli kalınlıkta ve formda feder
planede sketch açılıp federin formu çizilmelidir. Bu çizim işlemi bitimi ile rib
43
‘Mid plane’, çizdiğimiz feder formunu, verilen et kalınlığını ortalayacak
şekilde yapar.
‘Single side’, verilen tek yönde et kalınlığı alınır. ‘Reverse’ seçeneği ile
yön değişikliği yapılabilinir.
44
1.örnek 2.örnek
3.6.SHELL
‘Shell’ komutu ile modelimize belirtilen kalınlıkta et kalınlığı vermek
burayı aktif hale getirir, daha sonra farklı ölçü verilecek yüzeyleri tıklayarak
45
Bazen parçamızın et kalınlığını dışarıya doğru vermek gerekir. Bunun için
‘Shell outward’ çentiğini attığımız takdirde et kalınlığı dışarıya doğru atılmış
olunur.
Diğer bir örnekte ise ‘multi thickness faces’ kullanılarak yapılmıştır. En
alttaki parça için et kalınlığı 20mm, onun bir üstündeki parça için et kalınlığı
10mm ve en üsteki parça için ise 5 mm et kalınlığı verilmiştir, kaldırılacak
yüzeyde yan taraf seçilmiştir
46
BÖLÜM 4
MONTAJ ( ASSEMBLIES )
Diğer parçalarda aynı komut ile getirilip ekranın herhangi bir yeri
tıklanarak tanımsız olarak getirilirler. Daha sonra ‘Assembly’ komutları ile
onları da esas yerlerine tanımlı olarak yerleştirme gösterilecektir.
47
4.2 MONTAJ KOMUTLARI
4.2.1 ASSEMBLY TOOLBAR
-
- Change Suppression State : ‘Suppress’ hesaplamadan gizler,
‘Resolve’ tekrar hesaplayıp görüntüler.
48
-
49
- Coincident : Yüzeyleri aynı düzlemde, noktaları üst üste
yapar.
- Concentric : Silindirik yüzeyleri aynı orjinden geçirir.
- Perpendicular : Elemanları birbirlerine dik yapar.
- Paralel : Elemanları birbirlerine paralel yapar.
- Tangent : Elemanları birbirlerine teğet yapar.
- Distance : Verilen mesafe kadar yaklaştırır veya
uzaklaştırır.
- Angle : Aralarına açı verir.
50
‘Workbench’ penceresinde ise ‘Preview’ yani ön izlenim seçeneği yer
almaktadır. Bu tuşa tıklandığında yapılan işlem önceden izlenebilir. ‘Undo’
seçeneği ise yapılan işlemi geriye almak için kullanılır.
Yapılan ilişkilendirmeler tasarım ağacında ‘Mate group’ altında
yardımı ile sağ tuş menüsüne gelinerek ‘Edit definition’ seçeneği ile yapılabilir
atamak için.kullanılır.
51
- Move Component : Parçaları fare yardımı ile bir yerden bir yere taşımak
için kullanılır.
-
Rotate Component Around Axis : Belirtilen eksen etrafında dönmesini
sağlar. Bu komut seçilmeden önce, parçanın bir ekseni veya bir köşe çizgisi
seçilir. Sonra CTRL tuşuna basılı iken komuta tıklanır.
52
Montaj esnasında da görüntü elde etmek veya başka bir form değişikliği
yapmak için sketch komutlarında yararlanılabilir. İstenilen yüzeyde veya
düzlemde sketch açıldıktan ve çizim yapıldıktan sonra 3 boyut komutları
ekranda görüntülenmez. Bu komutlar INSERT=>ASSEMBLY FEATURE da
yer alır.
Ayrıca, montajda kullanılan bir parçanın kopyalama işlemi gene
‘Circle’ ve ‘Linear’ metodları ile yapılır. INSERT => COMPONENT
PATTERN tıklandıktan sonra menüyü takip ederek işlem gerçekleştirilir.
53
54
BÖLÜM 5
SİMÜLASYON VE ANALİZ
5.1 PHYSİCAL DYNAMİCS KULLANIMI
55
1.Mevcut montajı açın
2.Kütle özellikleri
3.Sonuçlar
56
Çakışma kontrolü
Nerede
57
5.Çakışma algılaması montajdaki tüm bileşenleri kontrol etmek için
UJ-for-İNT adlı en üst düzey bileşeni seçiniz. UJ-for-İNT.sldasm montajı,
selected components listesinde belirir.
6.Çakışmalar.
7.Görsel yöntemler
Bu durumda Crank Shaft ın hacmi, Bracked ınki ile üst üste biner.
58
8.Edit feature distance1 eşlemesini sağ tıklayın edit feature komutunu
seçin Flip demesions seçeneğini işaretleyin ve OK düğmesini tıklayın
10.Collision Detection
Nerede
59
These Component seçeneğini işaretleyin ve yoke-female bileşenlerini seçin.
60
Kenarlara şekilde görüldüğü gibi 0.05’’*45 ölçüsünde bir pah kırma ekleyin.
Değişiklikleri kaydedin.
Collision detection
All component
Stop at collision
61
Krankı döndürerek çakışmalı kontrol edin.
Montajdaki bir ölçünün değerinin değiştirilmesi, bir parçadaki ile tam olarak
aynıdır:
Unsur, fatura manager dan yâda grafik alanından çift tıklanabilir, ölçü her
zaman ekranda görünür.
Crank arm’ı Çift tıklayarak ölçülerine erişin. Bunlar, parçayı inşa etmek
için kullanılan ölçülerdir.
Crank shaft’ı sağ tıklayın ve kısa yol menüsünden open part komutunu
seçin.
62
Değeri yeniden37,5mm olarak değiştirin ve değişiklikleri kaydederek
parçayı kapatın.
22.Montaj güncellemesi
Crank arm ‘ın ölçüsünü seçin ve yeniden 75mm değiştirerek yeniden inşa edin
Nerede
63
5.6.2 ARAÇ ÇUBUĞU SEÇENEKLERİ
Similasyonu oluşturmak için çeşitli seçenekler vardır.
Calculate simulations
Replay
Play
Linear motor
Rotary motor
Spring
gravitiy
Tüm bileşenleri yer çekimi etkisi altında, kütleleri ne olursa olsun aynı hızda
hareket eder.
64
Spring (yay) Bileşene bir kuvvet uygular. Yüksek yay sabitine sahip bir
yay bileşeni düşük yay sabitine sahip yaya göre daha hızlı hareket ettirir.
Aynı zamanda, küçük kütleli bir bileşen, eşit sabitli bir yayın etkidiği büyük
kütleli bir bileşene göre daha hızlı hareket eder. Yay serbest uzunluğuna
ulaştığında, yaydan kaynaklanan hareket durur.
Animation Controller
Oynatma Seçenekleri
1. Bir döner motor ekleyin. Rotary motor simgesini tıklayın ve motorun yönü
(direktion)için crank shaft’ın dairesel kenarını seçin.
65
66
2. Simülasyon klasörü rotary motor eklendiğinde, yeni bir simulation klasörü
eklenir
düğmesini tıklayın.
kullanın
6.kaydedin ve kapatın.
67
BÖLÜM 6
ÖRNEKLER
6.1
SÜRGÜ
68
6.2
SAAT
. Kırmızı renkli mile dönme hareketi verilir. Böylece yelkovan dönmeye başlar. Orantılı
olarak da akrep döner.
simülasyonu görmek
için tıklayınız
69
Simülasyonun hızını ve yönünü ayarlamak için tasarım ağacındaki simülasyon komutunun
içindeki Rotary Motor satırına sağ tıklayıp edit featureyi seçiniz.Şekildeki gibi hız ve
yönde değişikli yaptıktan sonra onaylayıp tekrar simülasyonu görüntüleyin
70
6.3
MEKANİZMA
Bu örnekte tekerleğin ortasındaki mile rotary motor ikonu ile dönme hareketi verilir.
Dönme hareketi ile birlikte mekanizmanın kanatları harekete geçer.
71
simülasyonu görmek
için tıklayınız
6.4
DİŞLİ
ÇARKLAR
72
Simülasyonu çalıştırmak için Calculate simülation a tıklayarak simülasyonu çalıştırabiliriz
simülasyonu görmek
için tıklayınız
73
6.5
İLERLEME
MEKANİZMASI
İlerleme mekanizmasını çalıştırmak için rotary motor ikonu ile dönme hareketi verilir
74
Pim her turda kanalın içine 1 kere girerek ilerleme hareketini sağlar
simülasyonu görmek
için tıklayınız
6.7
ZİL
MEKANİZMASI
75
Calculate simülation a tıklayarak simülasyonu çalıştırabiliriz
76
6.8
SAAT
MEKANİZMASI
parça çizimini görmek için tıklayınız.lnk Dişli çark çizimini görmek için tıklatınız.lnk
77
Simülasyon komutunun rotary motor ikonunun nasıl kullanıldığını görebiliriz. Mile dönme
hareketi verilir. Böylece yelkovan dönmeye başlar. Orantılı olarak da akrep döner.
Şekildeki gibi hız ve yönde değişikli yaptıktan sonra onaylayıp simülasyonu görüntüleyin
78
Calculate simülation a tıklayarak simülasyonu çalıştırabiliriz
simülasyonu izlemek
için tıklayınız
79
MESLEKİ SÖZLÜK
A
abate : azaltmak
abrasion wear : abraziv asinma
accessibility : erisebilirlik
accordance : uyum
accuracy : hassasiyet
accurate : dogru
adhesion wear : adeziv asinma
adherence : yapisma
aerospace ring : uçaklarda kullanilan halka
affinity : afinite
age-hardening : yaslandirma sertlestirmesi
allowance : isleme payi
alloyed cast iron : alasimli dökme demir
alloyed steel : alasimli çelik
alloying elements : alasim elementleri
amplitude : genlik
annealing : tavlama
anvil clamp screw : altlik tespit vidasi
anvil : altlik
approach angle : yaklasma açisi
arbor : malafa
assesment : degerlendirme
austempering : ostemperleme
autoclave : otoklav
average chip thickness : ortalama talas kalinligi
B
bainite : beynit
bar : kater
batch : parti
bending force : egilme kuvveti
bending metal : baglayici metal
bending strength : egilme direnci
blackheart malleable cast iron : siyah temper döküm
blank : kütük malzeme
blunt : körlesmis
boring bar : delik isleme kateri
boring : delik isleme
brazed cemented carbide insert : lehimli sinterlenmis karbür uç
breakage : kirma, kirilma
brittle : kirilgan, gevrek
build-in-tools : modüler takimalar
built up edge (BUE) : yigma kenar
80
burnishing : ezme
burr formation : çapak olusumu
burr : çapak
C
carbon steel : karbon çeligi
carburising : karbürleme, sementasyon
case hardening : kabuk sertlestirme
cast alloys : döküm alasimlari
cast iron : dökme demir
castability : dökülebilirlik
casting steel : çelik döküm
cell : hücre
chamfer : pah
chemical stability : kimyasal kararlilik
chemical vapur decomposition (CVD) : kimyasal buhar biriktirme
chip formation : talas olusumu
chip pocket : talas cebi
chip tangling : talasin dolanmasi
chip thickness : talas kalinligi
chip : talas
chipbreaker : talas kirici
chipbreaking area : talas kirma alani
clamp : sikma sistemi
clamping length : baglama uzunlugu
clamping on the insert : uç üzerinde tutturma
clearance angle : bosluk açisi, serbest açi
clearance face : serbest yüzey
clearance : bosluk
close tolerance : siki tolerans
close-pitch : sik yerlestirmeli
coarsa : kaba
coarsa-grained : kaba taneli
coated-cemented carbide : sinterlenmis karbür
cold drawn : soguk çekilmis
cold worked : soguk sekillendirilmis
company : üretici
composition : bilesim
compressive stress : basma gerilmesi
confront : karsi karsiya getirmek
consistency : tutarlik
constituent : bilesen
coolant : sogutma sivisi
copying angle : kopyalam açisi
corner chipbreaker : köse talas kirici
corosion resistance : korozyon direnci
counterboring : havse basi açma
coupling : kavrama, baglama
81
crack formation : çatlak olusumu
crater wear : krater asinmasi
creep : sürünme
critical cooling rate : kritik soguma hizi
cross slide : çapraz kizak
cubic boron nitrides (CBN) : kübik boron nitrür
cutting depth : talas derinligi, paso
cutting edge : kesici kenar
cutting force : kesme kuvveti
cutting speed : kesme hizi
cutting tool : kesici takim
cutting width : talas genisligi
cutting zone : kesme bölgesi
D
damped : sönümlü
deflection : seyim
depth of hardness : sertlesme derinligi
designed : tasarlanmis
deterionation : bozulma
demanding : zor
deviation : sapma
dial indicator : komparatör
diffusion wear : difüzyon asinmasi
diminish : azaltmak
double-sided insert : çift tarafli kesici uç
down-milling : asagiya frezeleme, ayni yönlü frezeleme
drill : matkap
driving dog : tahrik çenesi
dublex stainless steel : dublex paslanmaz çelik
ductile : sünek
ductility : süneklik
E
edge chipping : kenardan küçük parçacik kopmasi
edge reinforcement : kenar güçlendirme
edge rounding : kenar yuvarlatma
elongation : uzama
emanete : çikmak, yayilmak
endmilling of grove : kanal frezeleme
entering angle : giris açisi
evucation : tahliye, bosaltma
evulation : degerlendirnme
exacerbating : kuvvetlendirmek
exposy : ekspozi
external force : dis kuvvet
external turning : dis tornalama
extra close-pitch : çok sik yerlestirmeli
82
extreme : ölçüsüz, ölçü disi
F
facemilling : alin frezeleme
facing : alin tornalama
feasible : uygulanabilir
feed rate : ilerleme hizi
feed : ilerleme
fibre reinforced composites : lif takviyeli kompozitler
fine boring : hassas delik isleme
fine-grained : ince taneli
finishing : ince isleme
fixed : sabit
flame hardening : alevle sertlestirme
flank wear : serbest yüzey asinmasi
flank : serbest yüzey
flexibility : esneklik
flexible manufacturing system (FMS) : esnek imalat sistemi
flood : sogutma sivisinin bolca kullanilmasi
fluactuatine temprature : degisen sicakliklar
fluctuate : dalgalanmak
forced oscillation : zorlanmis salinim
forged blanks : dövülmüs kütükler
forging : dövme
fracture : kirilma
free carbon : serbest karbon
free machaning additives : islemeyi kolaylastiran katki maddeleri
free machaning steels : otomat çelikleri
G
gamma coating (GC) layer : kaplama tabakasi
gauge line : ölçü çizgisi
generate : üretmek
grade : kalite
grain : tane
gray cast iron : gri dökme demir
groove : kanal
grooving : kanal açma
H
hamper : küme
handling : tasima
hardening depth : sertlesme derinligi
heat resistant alloys : isil dirençli alasimlar
hot hardness : kizil sertlik
hot rolled : sicak haddelenmis
83
idle time : bosta geçen zaman
imbalance : dengesizlik
immune : bagisik
impact strength : darbe dayanimi
impede : engel olmak
in copying : içe kopyalama
in feed : içe ilerleme
inclination angle : egim açisi
included plan angle : uç açisi
inclusion : kalinti
indexable insert : degistirilebilir kesici uç
insert clamping method : uç tespit metodu
insert : kesici uç
instability : rijitlik eksikligi
interchangeability : birinin yerini alabilme, es degiskenlik
interface : arayüzey
intermittent cut : darbeli (veya frezelemede aralikli) kesme isi
intermittent : darbeli
intricate : karisik
inventory cost : envanter maliyeti
iternal turning : iç tornalama, delik tornalama
J
Jamming : sikisma
K
L
lapped (-to) : biraraya getirmek
layer : kat
lever : manivela
limiting overhang : sinirlayici efektif takim uzunlugu
longitudinal turning : boyuna tornalama
loose : gevsek
lot : parça, parti
M
machinability : islenebilirlik
machine down-time : tezgah durma zamani
machine shop : atölye
machine tool : takim tezgahi
machine utilization rate : tezgah kullanma orani
machining time : isleme zamani
machining : isleme, talasli imalat
magnitude : büyüklük
mahining center : isleme merkezi
malleable cast iron : temper dökme demir
malleable : dövülebilir
84
manganese : mangan
manual : elle çalisir
manufacturing : imalat
martempering : martemperleme
mass production : seri üretim
mating parts : geçme parçalar
mechanical notch wear : mekanik çentik asinmasi
mechanical strenght : mekanik mukavemet
mechanically held cemented carbide tips : mekanik sikmali sinterlenmis karbür
uçlar
metal cutting : talasli imalat
metal removel rate : talas debisi
mild steel : düsük karbonlu çelik
milling cutter : freze
milling machine : freze tezgahi
milling : freze
mixed ceramics : katkili saremikler
modularity : modülerlik
moduler tool : modüler takimlar
modular : modüler
mounting : monte etmek
multi-layer : çok katli
mixed type seramic : katkili tip seramik
N
negative insert : negative kesici uç
nitriding : nitrürleme
nodular cast iron : sfero dökme demir
non-ferrous : demir esasli olmayan
non-producive time : üretime katkisi olmayan zaman
normalising : normalizasyon
nose radius : köse radyusu
notch wear : çentik asinamasi
O
oblique cutting : egik kesme
oil quenching : yagda su verme
operator-less : operatörsüz
orthogonal cutting : dik kesme
oscillate : salinim
out copying : disa kopyalama
overhang : efektif takim uzunlugu
overlopping : üst üste bindirme
oxidation wear : oksidasyon asinmasi
P
particle reinforced composites : parçacik takviyeli kompozitler
pendulum : sarkaç
85
periphery : çevresel
physical vapour decomposition (PVD) : fiziksel buhar biriktirme
pim : pim
pivoted : pimli
plain : düz
point angle : uç açisi
point : uç
polycrystallin diamond (PCD) : çok kristalli elmas
porosity : gözeneklik
positive insert : pozitif kesici uç
post : tutucu
pre-chamfer : ön pah
precipitation hardening : çökelti sertlestirmesi
precision : hassasiyet
pre-setting : ön ayar
production cost : üretim maliyeti
production time : üretim zamani
productivity : verimlilik
quenching : su verme
quick change : çabuk degistirme
Q
R
rake angle : talas açisi
rake face : talas yüzeyi
ramping : rampa çikma(egimli)
recessing : fatura açma
recrystallisation : yeniden kristallesme, rekristalizasyon
refractory metals : refrakter, atese dayanikli metaller
reinforce : takviye etmek
released : gevsek
reliability : güvenilebilirlik
repeatability : tekrarlik
residued tension : artik gerilme
resource : kaynak
responce : cevap
retain : korumak
rijidity : saglamlik
robotic : robot teknolojisi
rolling : haddeleme
roughing : kaba isleme
router : zenker, maça matkabi
S
salt bath : tuz banyosu
sampling length : örnekleme uzunlugu
sand inclusion : kum kalinti
86
sanmac steels : sanmak çelikleri
screw clamp : vidali takim tespit sistemi
screw : vida
seat : yuva
secondary cutting angle : yardimci kesici kenar
securely : güvenle
security : saglamlik, güvenilirlik
semi rough : yari kaba
semi-finishing : yari-ince isleme
setting time : ayar zamani
set-up : ayar
shank : takim sapi
shaping : planyalama
shear plane : makaslama düzlemi
shift : vardiya
shim : altlik
shock resistance : darbe direnci
short-chipping materials : kisa talas olusturan malzemeler
shoulder : fatura
silicon : silisyum
single-sided insert : tek tarafli kesici uç
sitering : sinterleme
sleeve : kovan
slender : narin
slide of lathe : torne kizagi
slight : hafif
smear : sivanmak
smearing tendency : sivama egilimi
smearing : sivanma
soft annealing : yumusatma tavlamasi
solid tools : yekpare takimlar
solution treated : çözeltiye alma
specific cutting force : özgül kesme kuvveti
spheroidising : küresellestirme
spindle speed : ana mil hizi
spindle : anamil
springiness : yaylanabilirlik
stability : rijitlik
stable : riijit
stainless steel : paslanmaz çelik
state of equlibrium : denge hali
sticky : yapiskan
stiffness : katilik
straight carbon steels : adi karbon çelikleri
strenght to weight ratio : dayanim/agirlik orani
strenght : mukavemet
stress relieving : gerilme giderme
stress-relief annealing : gerilme giderme tavlamasi
87
strong : kuvvetli
styius : prob
substrate : kaplama ana malzemesi
surface hardening : yüzey sertlestirme
surface roughness : yüzey pürüzlülügü
susceptible : duyarli, hassas
swarf : talas
swing : döner
T
tapping : dis çekme
tempering : temperleme
template : sablon
tenon : çatal pim
tensile strength : çekme mukavemeti
tension : gerilme
term : terim
thermal conductivity : isil iletkenlik
threading : vida çekme
tilt : egim, egmek
time saving : zamandan tasarruf
tip : makap ucu
to equip : monte etmek, konmak
to loosen : gevsetilmek
tool breakdown : takim kirilamasi
tool fragmentation : takimdan parçaçik kopmasi
tool holder (freze) : takim tutucu
tool holder (torna) : kater
tool life : takim ömrü
tool management : takim yönetimi
tool room : takim ambari, takimhane
tool wear : takim asinmasi
toolholding : takim baglama sistemi
tool-post : takim sapi
top clamp : üstten tutturma
tough : tok
toughening : toklastirma
toughness : tokluk
traverse : enine
trepanning : bosaltma islemi, çevreden kesme, oyma matkabi ile isleme
tube : boru
tuned : ayarli
turned : tornalanmis
turning centre : tornalama merkezi
turret : revolver
twist drill : spiral matkap
88
undercutting : dip köse kanali açma
unfavourable conditions : elverissiz kosullar
uniform : üniform
up-milling : yukari frezeleme, zit yönlü frezeleme
V
varubitty : çesitlilik
vibration tendency : titresim egilimi
vital : çok önemli
W
water queching : suda su verme
waviness : dalgalilik
wear resistance : asinma direnci
wear surface : asinma yüzeyi
wedge angle : kama açisi
wedging : kamali tutturma
weldability : kaynak edilebilirlik
well fit : uyum
well-established : iyi tasarlanmis
whisker : lif
whiteheart malleaable cast iron : beyaz temper döküm
wiper insert : silici uç
work hardening : deformasyon sertlesmesi
working allowance : isleme payi
workpiece : is parçasi
wrought aluminium alloys : dövme alüminyum alasimlari
Y
Yielding strenght : akma mukavemeti
89
YARARLANILAN KAYNAKLAR
4. www.solidworks.com
5. www.umtas.com.tr
6. Umtaş A.Ş.
7. E-Posta : satasoy@umtas.com.tr
8. E-Posta : yturkili@umtas.com.tr
90
ÖZGEÇMİŞ
1982 Kayseri doğumluyum.ilk,orta öğrenimimi tamamladıktan
sonra,Anadolu teknik lisesi makine bölümüne kayıt yaptırarak bu branşta ilk
adımımı attım.1 yıl ingilizce hazırlık döneminden sonra 3 yıl boyunca mesleki
alanda eğitim öğretimimi tamamladım.makine alanında temel bilgi ve becerileri
edinerek okuldan mezun oldum.
Bir yıl boyunca hafta içi günlerde bir avukat bürosunda çalışırken hafta
sonu dershaneye giderek üniversiteye hazırlandım. Öss sınavında Gazi
Üniversitesi
91
Sonuç
92