" Meunaroden transport na p~enica "

:
-

:

, 2010.

Kratka sodr`ina:

1.Voved....................................................................................................
.............3
2.Me|unaroden transport na p~enica
proizvodi vo `elezni~kiot
soobra}aj ....................................................... 4
3.
Zapo~nuvawe
na
postapka............................................................6

tranzitna

4. Postapuvawe so stoka koja podle`i na veteriranarna,

fitosanitarna,i radiolo{ka kontrola......................................................7
5.Zavr{uvawe na tranzitnata
postapka..........................................................7
6.Specifiki vo odnos na prevozot na stokata
vo `elezni~kiot soobra}aj,(pretovar na
stoka)............................................8
7.Odnesuvawe na `eleznicata vo slu~aj
na popravka na
vagonite.....................................................................................9
8.Postapka kaj odredi{niot carinski
organ.................................................10
9.Carinsko skladirawe na p~enicata
vo odredeni
uslovi........................................................................................11
10.Zaklu~ok.............................................................................................
...........14
11.Koristena
literatura.................................................................................15

Voved

Transport predstavuva dejnost koja so pomo{ na posebni tehni~ki

sredstva i posebna organizacija gi sovladuva rastojanijata prenesuvajki
gi lu|eto, dobrata od edno mesto na drugo. Poimot transport ima me|
unarodno

zna~enje

prevoz.Poteknuva

od

vo

direkten

latinskiot

prevod

zbor

zna~i

transportare

prenos
{to

ili

zna~i

prenesuvawe.Dodeka pod transportno sredstvo, se smeta sekoe

sredstvo za prevoz na lu|e i dobra, bilo da e toa moderno ili primitivno.
Tuka mo`eme da gi vbroime site kopneni, vozdu{ni, vodni transportni
sredstva. Dva najva`ni vidovi na soobra}aj i transport spored
teritorijata na koja {to se odviva se:
1)Nacionalen transport;
2)Me|unaroden transport
Nacionalniot soobra}aj i transport se narekuva u{te i doma{en
odnosno vnatre{en soobra}aj.Kaj ovoj vid na soobra}aj i transport
,predmetot

na

prevezuvawe,

transportirawe,

premestuvawe

se

transport-tira samo na teritorijata na edna dr`ava,dodeka kaj me|

unarodniot

soobra}aj

predmetot

na

prevzemawe,transpo-rtirawe

premestuvawe se transportira me|u dve ili pove}e dr`avi.Spored vidot

na soobra}ajot imame i druga podelba i toa: 1.Pomorski soobra}aj i
transport; 2. Paten soobra}aj i transport; 3.@elezni~ki soobra}aj i

transport; 4. 4.Re~ensoobra}aj i transport; 5.Vozdu{en soobra}aj i

transport.
Transportot ima golemo zna~ewe za stopanstvoto na edna
zemja.Kolku edna zemja e pove}a razviena,tolku taa ima pogolema
potreba za moderen i sovremeno organiziran soobra}aj.
Razni surovini,repromaterijali se prenesuvaat do industriskite
centri za nivna prerabotka,obrabotka,dorabotka.Gotovite proizvodi se
prenesuvaat

do

potro{uva~kite

centri.Transportot

odigruva

najzna~ajna uloga za razvitotokot na edna zemja.

Me|unaroden transport na p~enica

proizvodi vo `elezni~kiot soobra}aj

Tranzitna postapka
Kako {to spomenavme vo gore navedeniot tekst ,
soobra}ajot predstavuva {irok poim.Transportot mo`e bide nacionalen
i me}unaroden. Vo sledniov seminarski trud ke se potrudam da go
objasnam na~inot i postapkata so koj bi se izvr{il prevozot na stoka
,vo slu~ajov p~enica i toa od opredeleno odredi{no mesto vo
Makedonija, so krajna destinacija za Grcija, kako i site proceduri i
postapki {to treba da se izvr{at za da se napravi prevoz i izvoz na
stokata od na{ata dr`ava.Prvo i osnovno {to treba da se prevzeme e
odredenata stoka (p~enica) da se deklariraat.t.e da se podnese
carinska

deklaracija

od

strana

na

ovlasten

{pediter

toa

za

`elezni~kiot soobra}aj podle`i deklaracijata vo forma na CIM(za

`elezni~ki transport na stoka.) Osnovnite podgotovki za prevozot na
gore navedenata stoka(p~enicata)gi obavuva ovlastena institucija
[pedicija, vo slu~ajov Me|unarodna [pedicija.[pediterot e subjektot
koj }e go organizira transportiraweto na stokata.Negovata osnovna

funkcija e blagovremeno, da gi izvr{i site raboti (osiguruvawe, carina

skladirawe,pretovar na p~enicata i sli~no.
Tranzitnata postapka se zasnova na obvrskata na nositelot na
tranzitnata

postapka

operacija.Odgovornosta

glavniot

obrznik

na

glavniot

da

ja

zavr{i

obvrznik

tranzitnata

vklu~uva

obezbeduvawe na garancija so koja }e se pokrie eventualniot carinski

dolg koi mo`e da
nastanat vo vrska so stokata(p~enicata),kako i stavawa na stokata vo
nepromeneta sostojba kaj odredi{niot carinski organ vo propi{aniot
rok.Tranzitnata postapka zapo~nuva so stavawe na stokata na uvid I
podnesuvawe

na

tranzitna

deklaracija

od

strana

na

glavniot

obvrznik(deklarant) ili od strana na direkten zastapnik(koj prezema

dejstvija vo ime i za smetka na glavniot obvrznik)kaj pojdovniot
carinski organ vo pismena forma..
Da objasnime nekoi poimi : Pojdoven carinski

Odredi{en carinski
kaj pojdovniot carinski organ
;
a(p~enica)
.
-

:
- - e
od

. ,
, :
) - --

;
) ;
)
.
.. .



.. nici.

.

, p~enicata at
. -
- - (
1,2 3).
-

, odnosno vo elektronskiot zapis ja vnesuva samo te`inata na

stokata ,
-

(p~enicata)

Pri izlez na p~enicata mora da podle`i na veterinarna,fitosanitarna i

radioli{ka kontrola na koja ke se izvr{i vo samata `elzeznica vo

6

Gevgelija-Tabanovce. Radioli{kata kontrola kako i drugite fitosanitarni

kontroli ke se izvr{uvaat na samiot grani~en premin.Mora da se
dostavi odobrenie od veterinaren i fitosanitaren ispektor deka stokata
koja se izvezuva e vo ispravna

sostojba ,zdrava nepodle`i na vlaga

rasiplivost i drugi negativni sostojbi koi bi vlijaele za rasiplivot na

p~enicata.

vo primerov
carinski organ vo Grcija.
. ,
-
( 1 , 2 3 ).
,

kontrolnikot za zavr{uvawe na tranzitnata postapka. - ( 1,2

3), poleto 35,
, :

- oznaka na kontrolnikot,broj na registracijata,datum i broj na CI.

- (listovite1,2 3)

vra}aat . 2 3 - ,

.. , - ,
.

na p~enicata ,
,bez promena

na . ,
carinski organ, .
, , vo poleto 21 1
- , go zapi{uva
vo koj }e se pretovata stokata, ,
broj 2 -ot, B (
1), ,

.
, , :

,
.

pomali defekti , mo`e da se izvr{i

bez da se posegnuva , mo`e da ja
izvr{i popravkata bez predhodno

8


@e dol`na ,

.. .

:
- - ;
- ,

;


,
Barawe na proverka vo `elezni~kiot transport
.

, popolnetiot
mu go vra}a na 10 -dena
. carinski
organ.

Postapka kaj odredi{niot carinski organ

Stokata vo slu~ajov p~enicata koja se prevezuva zaedno so CIV
dokumentot se stavaat na uvid vo odredi{nata carinska ispostava I toa
vedna{ po izvr{enata tranzitna operacija vo `elezni~kiot soobra}aj.Po
stavaweto na uvid na p~enicata i dokumentite kaj odredi{niot carinski
organ ,treba da se utvrdi dali odredbite za tranzitnata postapka se
ispolneti

potoa

soodvetno

da

se

evidentiraat

tranzitnite

dokumenti.Zavr{uvaweto na prevozot na p~enicata kaj odredi{nata

grani~na ispostava se vr{i po stavaweto na stokata na uvid so
Evidentirawe vo poseben kontrolnik za zavr{uvawe na tranzitnata

9

postapka.odgovorniot carinski organ vr{i potvrduvawe na zavr{uvawe

na postapkata.

Carinsko Skladirawe na p~enicata vo odredeni uslovi

Pod odredeni uslovi mo`e stokata koja se prevezuva vo `elezni~kiot
soobrajaa}(p~enicata)

privremeno

mo`e

da

bide

skladirana

vo

opreden rok vo carinski sklad.Kako {to se koristi za stoki za uvoz isto

taka carinskiot sklad mo`e da se koristi i za doma{na stoka koja nema
d abide stavena pod carinski nadzor.Toa }e sew nare~e Zaedni~ko
~uvawe na p~enicata.Za carinskoto skladirawe mora da se ispolnat
odredeni okolnosti.Prvo i osnovno se utvrduva vo kakva sostojba se
nao|a p~enicata,dali ima nejzino o{tetuvawe,nezinata koli~ina dali e
spakuvana vo soodvetna ambala`a vo slu~ajov vo specijalni vre}i
izraboteni od specijalen maerijal pogodni za `elezni~ki transport. i se
zabela`uva kolku vremenski period ke bide skladirana.
Carinski sklad mo`e da bide cela zgrada, mal del vo zgradata,otvoren
silos, rezervoar za skladirawe i dr. za {to e dadeno odobrenie od strana
na carinskiot organ. P~nicata mo`e da ostane vo postapka nacarinsko
skladiraweneograni~eno. Vo posebni slu~ai carinskiot organ mo`e da
odredi rok do koj korisnikot na skladot mora na stokata da i dodeli
novocarinski dozvoleno postapuvawe ili upotreba.(stoka so rok na
va`nost)
Dr`atel na carinski sklad e lice koe ima odobrenie da raboti so carinski
sklad. Dr`atel na carinski sklad e lice koe ima odobrenie da raboti
socarinski sklad.Korisnik na carinski sklad (depozitor) e lice koe e
obvrzano so carinskata deklaracija da ja stavi stokata vo postapka na
carinskoskladirawe ili liceto na koe se preneseni pravata i obvrskite od
toalice. Korisnikot na skladot e isto taka odgovoren za ispolnuvawena

10

obvrskite koi proizleguvaat od stavawe na stokata vo postapka

nacarinsko skladirawe.
Carinskiot sklad mo`e da bide javen ili privaten.:
-javen carinski sklad e sklad vo koj{to mo`e da skladira stoka bilo koe
lice;
- privaten carinski sklad e sklad vo koj{to stokite se skladiraat od
strana na dr`atelot na skladot koj voedno e i korisnik na skladot,no ne
e neophodno i sopstvenik na stokata.
Prostoriite na carinskiot sklad mora da bidat neposredno dostapni i
nivnata golemina i postavenost da ovozmo`uvaat lesno i uredno
rabotewe. Uslovite koi se odnesuvaat naprostoriite ne se ispolneti
dokolku prostorot koj {to e predviden za carinski sklad ima pristap
preku prostor na drugcarinski sklad. Nema posebni barawa vo
gradbata na samiot objekt ili instalacijata na opremata za za{tita od
provalni kra`bi osven toa deka prostoriite treba da ovozmo`at za{tita
nastokata od vremenskite uslovi na na~in koj{to ne ovozomo`uva opa|
awe na nivnata vrednost. Da bidat zadovoleni odredeni barawa vo
odnos na postavenostana prostoriite zaradi vr{ewe na carinski nadzor
(imaj}i ja predvid prirodata na stokata).
Liceto ovlasteno za vodewe carinski sklad e odgovorno za:
-obezbeduvawe i kontrola na skladiranata stoka, vodewe evidencija za
stokata na zaliha vo tekot na celata postapka na carinsko skladirawe i
za eventualni nedostatoci;
- stokata stavena vo carinskiot sklad da ne bide podignata od pod
carin-ski nadzor.
Korisnikot na carinskiot sklad e obvrzan so deklaracijata zastavawe
stoka vo postapka da se pogri`i:
-stokata vo nepromeneta sostojba vo najkratok mo`en rok da seisprati
direktno vo carinskiot sklad naveden vo deklaracijata;

11

-postapkata na carinsko skladirawe da zavr{uva so podnesuvawena

deklaracija za stoka za drugo carinski dozvolenopostapuvawe ili
upotreba, vodej}i smetka za rokovite zaskladirawe na stokata.
Za sproveduvawe na postapkata na carinsko skladirawe potrebno e da
se podnese instrument za obezbeduvawe na pla}aweto na carinskiot
dolg Instrument za obezbeduvawe se podnesuva od strana na dr`atelot
na

carinskiot

sklad.

Za

odlu~uvawe

naop{tatagarancija

se

sproveduvawe

dotoga{nata

na

zema

za

vopredvid

visinata

obemot

postapkana

na

iznosot

na~inot

skladirawe

kako

na
i

doverlivosta na carinskiot dol`nik. Se zema predvid mese~niot prosek

na presmetaniot dolg vo poslednite {est meseci pred podnesuvawe na
garancijata vo pogled na zaliha na stokata, odnosno visinata na dolgot
koj bi nastanal za p~enicata koja }e se smestuva vo carinski sklad vo
pogled na zaliha na stokata. Postapka na carinsko skladirawe mo`e da
se upotrebuva edinstvenopo prethodno dadeno odobrenie od strana na
Centralnata uprava na Carinskata uprava. Barawe za odobrenie
podnesuva dr`atelot na sklad na obrazec.Sladiraweto }e se izvr{i po
odredni okolnosti,a ako nema skladirawe toga{ zapo~nuva cariewe i
tranzitnata postapka nap~enicata.
Za izvoz na stoki ima nekoe olesnuvawe vo odnos na postapkite
{to treba sa se prevzemat za da se transportira stokata.Dodeka ako se
vr{e{e uvoz na p~enica procedurata e poslo

12

Zaklu~ok


. , ,
l
.
,

, .
, ,
- ,

.

- :

-
, ,
;
,

;
, (
.);

-
;

;

13

Koristena literatura

1.Prof-Dr Aleksandar Nikolovski "Me|unaroden

transport i {pedicija"-2000 god;
2.Prof-Dr. Me|unarodna {pedicija", , 2000 od;.
3.Ilievski M.OgnenoskiB"Me}unarodnodogovorno pravo"
EURM,Skopje,2007 god.

14