Modul Abakus (B Malaysia)

KEMENTERIAN PELAJARAN MALAYSIA
Terbitan
Kementerian Pelajaran Malaysia

Bahagian Pembangunan Kurikulum
2010
Cetakan Pertama 2010 Kementerian Pelajaran Malaysia Hak Cipta Terpelihara. Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian artikel, ilustrasi dan isi kandungan buku ini dalam apa juga bentuk dan dengan cara apa jua sama ada secara elektronik, fotokopi, mekanik, rakaman atau cara lain sebelum mendapat kebenaran bertulis daripada Pengarah, Bahagian Pembangunan Kurikulum, Kementerian Pelajaran Malaysia, Aras 4-8, Blok E9, Parcel E, Kompleks Pentadbiran Kerajaan Persekutuan, 62604 Putrajaya.
KANDUNGAN
KANDUNGAN KATA PENGANTAR Pengenalan dan Nombor Apa itu Program Abakus dan Aritmetik Mental Sasaran Program Abakus dan Aritmetik Mental KPM Enam Sebab Utama Penggunaan Abakus dan Aritmetik Mental dalam Pengajaran dan Pembelajaran Matematik Perkembangan Program Abakus Di Malaysia Isi Kandungan Abakus dan Aritmetik Mental Strategi Pelaksanaan Kelebihan Abakus dan Aritmetik Mental Bahagian-bahagian Abakus Penggunaan Jari Pergerakan Manik Menggerakkan Manik Menentukan Nilai Tempat dan Nilai Nombor Latihan Penambahan Tambah Terus Kombinasi 5 Kombinasi 10 Gabungan Kombinasi Penolakan Tolak Terus Kombinasi 5 Kombinasi 10 Gabungan Kombinasi
iii v
1 1 2
2 3 3 3 4 4 5 6 7 8
1 7 19 29
1 7 15 27
iii
PENGENALAN & NOMBOR
Abakus Dan Aritmetik Mental
Program Abakus Dan Aritmetik Mental B agi Sekolah-Sekolah Di Malaysia Apa itu Progra m Abakus Dan Aritme tik Mental?
Penggunaan sistem pengiraan abakus merupakan salah satu model matematik me mbolehkan murid menguasai aritmetik mental.
Program Abakus dan Aritmetik Mental Ke men terian Pelajaran Malaysia mengandungi tiga ko mponen. Setiap ko mponen mempunyai program ters endiri. Program Latihan Abakus Dan Aritmetik Mental untuk jurulatih utama Program Latihan Abakus Dan Aritmetik Mental untuk guru matematik sekolah rendah Pelaksanaan kurikulum Abakus Dan Aritmetik Mental di sekolah
Sasaran Progra m Abakus Dan Aritmetik Mental KPM

Membolehkan murid s ekolah rendah menguas ai pengiraan s ec ara mental. Model pengiraan abakus adalah as as kepada perkembangan pengiraan secara mental.
Enam Sebab U tama Penggunaan Ab akus D an Aritmetik Mental D alam Pengajaran & Pembelajaran Matematik
Penumpuan Semua deria utama digunakan apabila mengendalikan abakus . Oleh itu, ia akan meningkatkan penumpuan murid. Ingatan Kedua-dua otak kiri dan otak kanan aktif apabila menggunakan abakus. Otak kanan mengingati corak dan imej manakala otak kiri mengira secara mental. Gambaran Dan Inspirasi Pengiraan s ecara pantas dan dapat menyeles aikan banyak masalah. Pemerhatian Latihan s ecara pemerhatian dan me mbuat latihan tanpa kes ilapan. Kepantasan Me mbina kebolehan mengira secara pantas dan pada masa yang s ama mengelakkan daripada kes ilapan. Membaca Dan Mendengar Kebolehan membac a secara kuat, memaha mi dan ma klu mat untuk menyeles aikan masalah dengan pantas . mempros es kan
Perkembangan Program Abakus D i Malaysia

Abakus pertama kali diperkenalkan dalam s istem pendidikan Mala ys ia pada tahun 1994. Pada peringkat awal, abakus jenis 5:2 yang dikenali s ebagai sempoa digunakan. Sis tem perwakilan no mbor pada sempoa jenis 5:2 adalah kurang berkesan dan penggunaan s empoa sebagai alat pengiraan tidak s elaras dengan perkembangan terkini. Pada tahun 1996, Kementerian Pelajaran Malaysia bersetuju untuk menggunakan abakus 4:1. Dalam masa yang s ama idea Aritmeti k Mental juga diintegrasikan dalam program abakus. Dari tahun 1996 hingga 2010, kurikulum abakus tidak dilaks anakan secara formal di s ekolah tetapi program latihan abakus untuk guru dijalankan. Hanya pada tahun 2004 program Abakus dan Aritmetik Mental dila ks anakan di sekolah rendah Malays ia secara formal. 2
Isi Kandungan K urikulum Aba kus Dan Aritmetik Mental

A) Pengetahuan Perwakilan No mbor Tambah dan Tolak Darab Bahagi Kebolehan Mengaplikasikan ilmu abakus dalam pengiraan aritmetik. Menggambarkan pros es operas i dan hasilnya dalam minda
B)
C) Sikap Dis iplin diri Kepantasan Ketepatan
Strategi Pelaksanaan
Dinyatakan di dalam kurikulum Matematik sekolah rendah. Abakus merupakan satu alat untuk menguasai kemahiran mengira. Menggunakan abakus sebagai model konsep untuk menguasai pemahaman tentang konsep nombor bulat, tambah dan tolak. Menggunakan abakus dalam aktiviti pengiraan.
Kelebihan Abakus Dan Aritmetik Mental?

Pengajaran Matematik konvensional biasanya menggunakan model lisan.
lima tambah
5+3=8
lapan tiga Sama dengan Model Lisan
Model Visual
Model lisan adalah sesuai bagi sebahagian murid. Manakala sebahagian murid yang lain lebih memahami melalui model visual. Abakus menyediakan model visual yang paling baik untuk menguasai aritmetik mental.
Bahagian-bahagian Abakus
palang pemisah
bingkai
manik atas
tiang Penggunaan Jari

Na ma jari-jari tangan.
manik bawah
Jari hantu Jari manis Jari telunjuk Jari kelengking
Ibu jari
Pergerakan Manik
Hanya ibu jari, jari telunjuk dan jari hantu sahaja digunakan untuk menggerakkan manik. Ibu jari digunakan untuk menggerakkan manik bawah menghala ke palang pemisah.
Jari telunjuk digunakan untuk menggerakkan manik bawah jauh daripada palang pemisah.
Jari hantu digunakan untuk menggerakkan manik atas mendekati dan juga jauh daripada palang pemisah.
Menggerakkan manik
Contoh: Naik satu Turun satu
Naik dua
Turun dua
Naik lima
Turun lima
Naik enam
Turun enam
Naik tujuh
Turun tujuh
Menentukan nilai tempat dan nilai nombor

Manik mempunyai nilai apabila mendekati palang pemisah.
Ri Ra Pu Sa
Nilai tempat Mewakili nilai 5 Mewakili nilai 1
Ri Ra Pu Sa
1
Ri Ra Pu Sa
8
Ri Ra Pu Sa
27
Ri Ra Pu Sa
50
Ri Ra Pu Sa
105
Ri Ra Pu Sa
7063
7
Abakus Dan Aritmetik Mental Latihan: Tuliskan nombor yang diwakili oleh abakus. 1
Th H T O
Th
11
Th
Th
Th
12
Th
Th
Th
13
Th
Th
Th
14
Th
Th
10
Th
15
Th
Lukis gambar kedudukan manik. 1

Th H T O
Th
11
Th
81
717 12
T O Th H T O
Th
Th
56
1010
Th
Th
13
Th H T O
16 4 9
85 14
1616
Th
Th
Th
20
101
5408
Th
10
Th
15
Th H T O
66
302
15 105 9
ABAKUS DAN ARITMETIK MENTAL
TAMBAH TERUS Pengenalan: Tambah terus, manik di setiap tiang mencukupi untuk digerakkan bagi mendapatkan jawapan. Contoh 1: Pengiraan Abakus 1+2=
Mula, naik 1 pada tiang sa
Tambah 2, naik 2 pada tiang sa
Jawapan 3
Aritmetik Mental
1+2=
Tambah 2, naik 2 pada tiang sa
Jawapan 3
PENAMBAHAN: TAMBAH TERUS
Contoh 2: Pengiraan Abakus 1+6=
Kemudian, naik 6 pada tiang sa
Jawapan 7
Aritmetik Mental 1+6=
Kemudian, naik 6 pada tiang sa
Jawapan 7
Contoh 3: Pengiraan Abakus 12 + 15 =
Mula, naik 12
Tambah 15, naik 1 pada tiang puluh, naik 5 pada tiang sa
Jawapan 27
Aritmetik Mental
12 + 15 =
Mula, naik 12
Jawapan 27
Mula, naik 136
Jawapan 198
Aritmetik Mental
136 + 62 =
Mula, naik 136
Jawapan 198
Contoh 5: Pengiraan Abakus
493 + 506 =
Mula, naik 493
Tambah 506, Jawapan 999 naik 5 pada tiang ratus, naik 6 pada tiang sa
Aritmetik Mental
493 + 506 =
Mula, naik 493
Tambah 506, Jawapan 999 naik 5 pada tiang ratus, naik 6 pada tiang sa
Latihan 1: 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) 10) Latihan 2: 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) 10) Latihan 3: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 324 145 672 125 133 289 721 641 815 720 + + + + + + + + + + 25 52 12 63 56 210 205 256 153 267 = = = = = = = = = = 96 42 85 32 45 61 72 24 43 51 + + + + + + + + + + 2 6 3 12 53 13 26 25 55 23 = = = = = = = = = = 1 2 2 4 3 4 6 7 8 6 + + + + + + + + + + 1 1 2 5 1 5 2 1 1 3 = = = = = = = = = =
Tambah Kombinasi 5 Pengenalan Kawan Kecil Kawan Kecil merupakan kombinasi 5. 5 5 5 1 4 3 2 2 3
Latihan 1
Tuliskan Kawan Kecil bagi nombor yang diberi 1. 2. 3. 4. Kawan Kecil bagi 3 ialah________ Kawan Kecil bagi 4 ialah________ Kawan Kecil bagi 1 ialah________ Kawan Kecil bagi 2 ialah_______
Tambah Kombinasi 5
Kombinasi 5 digunakan apabila manik bawah tidak mencukupi untuk digerakkan ke hala palang pemisah. Oleh itu Kawan Kecil digunakan.
2+3= Mula, naik 2 pada tiang sa
Tambah 3, naik 3 pada tiang sa. Tetapi manik bawah tidak mencukupi.
PENAMBAHAN: KOMBINASI 5
Fikir! Kawan Kecil bagi 3 ialah 2. 5 3 2
Oleh itu, naik 5 dan turun 2
Jawapan 5
Aritmetik Mental 2+3=
Mula, naik 2
Tambah 3, naik 3 tetapi manik bawah tidak mencukupi Fikir! Kawan Kecil bagi 3 ialah 2. 5 3 2 Oleh itu, naik 5 turun 2
Jawapan 5
Contoh 2: Pengiraan Abakus 12 + 53 = Mula, naik 12.
Tambah 53, naik 5 pada tiang puluh dan naik 3 pada tiang sa, tetapi manik bawah tidak mencukupi
Fikir! Kawan Kecil bagi 3 ialah 2. 5 3 2 Oleh itu, naik 5 turun 2
Jawapan 65
Aritmetik Mental 12 + 53 Mula, naik 12.
Tambah 53, naik 5 pada tiang puluh dan naik 3 pada tiang sa, tetapi manik bawah tidak mencukupi.
PENAMBAHAN: KOMBINASI 5 9
Fikir! Kawan Kecil bagi 3 ialah 2. 5 3 2 Oleh itu, naik 5 turun 2
Jawapan 65
Tambah 44, naik 4 pada tiang puluh tetapi manik bawah tidak mencukupi. Fikir! Kawan Kecil bagi 4 ialah 1. 5 4 1
Oleh itu, naik 5 dan turun 1. Naik 4 pada tiang sa
10
Jawapan 69
Aritmetik Mental 25 + 44 =
Mula, naik 25.
Tambah 44, naik 4 pada tiang puluh tetapi manik bawah tidak mencukupi.
Oleh itu, naik 5 dan turun 1.
Naik 4 pada tiang sa
Jawapan 69
11
Mula, naik 44.
Oleh itu, naik 5 turun 3.
naik 5 pada tiang sa.
Jawapan 69
12
Aritmetik Mental 44 + 25 =
Mula, naik 44.
Oleh itu, naik 5 turun 3.
naik 5 pada tiang sa.
Jawapan 69
13
Tambah 415. Naik 4 pada tiang ratus, tetapi manik bawah tidak mencukupi.
Naik 5 dan turun 1 Naik 1 pada tiang puluh
Jawapan 547
14
Aritmetik Mental 132 + 415 = Mula, naik 132.
Tambah 415. Naik 4 pada tiang ratus, tetapi manik bawah tidak mencukupi.
Naik 5 dan turun 1
Naik 1 pada tiang puluh
Jawapan 547
15
243 + 324 =
Mula, naik 243.
Tambah 324. Naik 3 pada tiang ratus, tetapi manik bawah tidak mencukupi. Fikir! Kawan Kecil bagi 3 ialah 2. 5 3 2
Oleh itu, naik 5 dan turun 2 Naik 2 pada tiang puluh, tetapi manik bawah tidak mencukupi. Fikir! Kawan Kecil bagi 2 ialah 3. 5 2 3
Oleh itu, naik 5 dan turun 3 Naik 4 pada tiang sa, tetapi manik bawah tidak mencukupi . Fikir! Kawan Kecil bagi 4 ialah 1. 5 4 1
Oleh itu, naik 5 dan turun 1 Jawapan 567
16
Aritmetik Mental
243 + 324 = Mula, naik 243.
Tambah 324. Naik 3 pada tiang ratus, tetapi manik bawah tidak mencukupi. Fikir! Kawan Kecil bagi 3 ialah 2. 5 3 2
Oleh itu, naik 5 dan turun 2 Naik 2 pada tiang puluh, tetapi manik bawah tidak mencukupi. Fikir! Kawan Kecil bagi 2 ialah 3. 5 2 3
Oleh itu, naik 5 dan turun 3 Naik 4 pada tiang sa, tetapi manik bawah tidak mencukupi. Fikir! Kawan Kecil bagi 4 ialah 1. 5 4 1
Oleh itu, naik 5 dan turun 1 Jawapan 567
17
Latihan 1 1) 2) 3) 4) 5) 1+4 = 2+3 = 2+4 = 3+2 = 3+3 = 6) 7) 8) 9) 10) 3+4 = 4+1 = 4+2 = 4+3 = 4+4 =
Latihan 2 1) 2) 3) 4) 5) 23 + 23 = 34 + 35 = 32 + 45 = 62 + 14 = 41 + 54 = 6) 7) 8) 9) 10) 32 + 24 = 43 + 54 = 32 + 44 = 42 + 33 = 82 + 14 =
Latihan 3 1) 2) 3) 4) 5) 324 + 325 = 612 + 243 = 782 + 214 = 345 + 353 = 732 + 244 = 6) 7) 8) 9) 10) 892 + 104 = 453 + 534 = 621 + 144 = 342 + 524 = 452 + 523 =
18
Tambah Kombinasi 10 Pengenalan Kawan Besar Kawan Besar merupakan kombinasi dua nombor yang memberi jawapan 10 10 10 10 10 10
9 10
8 10
7 10
6 10
Latihan 1
Tuliskan Kawan Besar bagi nombor yang diberi 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Kawan Besar bagi 1 ialah Kawan Besar bagi 2 ialah Kawan Besar bagi 3 ialah Kawan Besar bagi 4 ialah Kawan Besar bagi 5 ialah Kawan Besar bagi 6 ialah Kawan Besar bagi 7 ialah Kawan Besar bagi 8 ialah Kawan Besar bagi 9 ialah
Tambah Kombinasi 10
Kombinasi 10 digunakan apabila manik atas dan manik bawah tidak mencukupi untuk digerakkan ke hala palang pemisah. Oleh itu, Kawan Besar digunakan. Apabila Kawan Besar digunakan, turunkan Kawan Besar dan bawa 1 pada tiang di sebelah kiri.
PENAMBAHAN: TAMBAH KOMBINASI 10
19
1+9= Mula, naik 1 Tambah 9. Naik 9, tetapi manik tidak mencukupi. Fikir! Kawan Besar bagi 9 ialah 1 10
Oleh itu, turun 1; bawa 1 pada tiang puluh.
Jawapan 10
Aritmetik Mental
1+9= Mula, naik 1. Tambah 9. Naik 9, tetapi manik tidak mencukupi. Fikir! Kawan Besar bagi 9 ialah 1 10
20
Oleh itu, turun 1; bawa 1 pada tiang puluh. Jawapan 10 Contoh 2: Pengiraan Abakus 3+8= Mula, naik 3. Tambah 8. Naik 8, tetapi manik tidak mencukupi. Fikir! Kawan Besar bagi 8 ialah 2. 10
Jawapan 11
Aritmetik Mental
3+8= Mula, naik 3. Tambah 8. Naik 8, tetapi manik tidak mencukupi.
21
Fikir! Kawan Besar bagi 8 ialah 2. 10
Jawapan 11
34 + 95 = Mula, naik 34
Tambah 95, naik 9 pada tiang puluh, tetapi manik tidak mencukupi. Fikir! Kawan Besar bagi 9 ialah 1. 10
Oleh itu, turun 1; bawa 1 pada tiang ratus
22
Jawapan 129
Aritmetik Mental
34 + 95 = Mula, naik 34
Tambah 95, naik 9, tetapi manik tidak mencukupi. Fikir! Kawan Besar bagi 9 ialah 1. 10
Oleh itu, turun 1; bawa 1 pada tiang ratus. Naik 5 pada tiang sa
Jawapan 129
PENAMBAHAN: TAMBAH KOMBINASI 10 23
145 + 283 = Mula, naik 145.
Tambah 283. Naik 2 pada tiang ratus, kemudian naik 8 pada tiang puluh, tetapi manik tidak mencukupi. Fikir! Kawan Besar bagi 8 ialah 2. 10
Oleh itu, turun 2; bawa1 pada tiang ratus.
Naik 3 pada tiang sa.
Jawapan 428
24
Aritmetik Mental
145 + 283 = Mula, naik 145.
Tambah 283. Naik 2 pada tiang ratus, kemudian naik 8 pada tiang puluh, tetapi manik tidak mencukupi. Fikir! Kawan Besar bagi 8 ialah 2. 10
Oleh itu, turun 2; bawa 1 pada tiang ratus.
Jawapan 428
25
227 + 184 = Mula, naik 227.
Tambah 184. 1 pada tiang ratus, naik 8 pada tiang puluh tetapi manik tidak mencukupi. Fikir! Kawan Besar bagi 8 ialah 2. 10
Oleh itu, turun 2; bawa 1 pada tiang ratus. Naik 4 pada tiang sa, tetapi manik tidak mencukupi. Fikir! Kawan Besar bagi 4 ialah 6. 10
Oleh itu, turun 6; bawa 1 pada tiang puluh. Jawapan 411
26
Aritmetik Mental
227 + 184 = Mula, naik 227.
Tambah 184. Naik 1 pada tiang ratus, kemudian naik 8 pada tiang puluh tetapi manik tidak mencukupi. Fikir! Kawan Besar bagi 8 ialah 2. 10
Oleh itu, turun 2; bawa 1 pada tiang ratus. Naik 4 pada tiang sa, tetapi manik tidak mencukupi. Fikir! Kawan Besar bagi 4 ialah 6. 10
Oleh itu, turun 6; bawa 1 pada tiang puluh. Jawapan 411
27
Latihan 1
1) 2) 3) 4) 5)
3 4 5 6 7
+ + + + +
8 7 5 9 4
= = = = =
6) 7) 8) 9) 10)
2 1 8 9 3
+ + + + +
8 9 4 3 8
= = = = =
Latihan 2 1) 2) 3) 4) 5) 13 24 42 45 62 + + + + + 28 17 49 62 29 = = = = = 6. 7. 8. 9. 10. 41 32 41 62 35 + + + + + 84 82 75 29 55 = = = = =
Latihan 3 1) 2) 3) 4) 5) 131 435 625 738 217 + + + + + 586 555 284 182 594 = = = = = 6) 7) 8) 9) 10) 642 631 245 789 568 + + + + + 260 299 582 132 312 = = = = =
28
ABAKUS AND ARITMETIK MENTAL
Tambah Gabungan Kombinasi 5 dan Kombinasi 10 Tambah gabungan kombinasi 5 dan kombinasi 10 digunakan apabila manik tidak cukup untuk melaksanakan operasi. Kita gunakan Kawan Besar tetapi manik tidak mencukupi. Oleh itu, Kawan Kecil dinaikkan, turun 5 dan bawa 1. Contoh 1: Pengiraan Abakus 6+6= Mula, naik 6.
Tambah 6, tetapi manik tidak mencukupi. Fikir! Kawan Besar bagi 6 ialah 4 10 6 4
Turun 4, tetapi manik bawah tidak mencukupi. Fikir! Kawan Kecil bagi 4 ialah 1 . 5 4 1
Naik 1, turun 5; bawa 1 pada tiang puluh. Jawapan 12
PENAMBAHAN: TAMBAHAN GABUNGAN KOMBINASI 5 DAN KOMBINASI 10
29
Aritmetik Mental 6+6= Mula, naik 6.
Tambah 6, tetapi manik tidak mencukupi. Fikir! Kawan Besar bagi 6 ialah 4 10 6 4
Turun 4, tetapi manik tidak mencukupi. Fikir! Kawan Kecil bagi 4 ialah 1 . 5 4 1
Naik 1, turun 5; bawa 1 pada tiang puluh.
Jawapan 12
30
Tambah 8, tetapi manik tidak mencukupi. Fikir! Kawan Besar bagi 8 ialah 2. 10 8 2
Turun 2, tetapi manik bawah tidak mencukupi. Fikir! Kawan Kecil bagi 2 ialah 3. Naik 3, turun 5; bawa 1 pada tiang puluh. 5 2 3
Jawapan 24
31
Aritmetik Mental 16 + 8 = Mula, naik 16.
Tambah 8, tetapi manik tidak mencukupi.
Fikir! Kawan Besar bagi 8 ialah 2. 10 8 2
Turun 2, tetapi manik tidak mencukupi. Fikir! Kawan Kecil bagi 2 ialah 3. Naik 3, turun 5; bawa 1 pada tiang puluh. 5 2 3
Jawapan 24
32
Contoh 3: Pengiraan Abakus 50 + 80 = Mula, naik 50
Tambah 80, naik 8 pada tiang puluh tetapi manik tidak mencukupi. Fikir! Kawan Besar bagi 8 ialah 2 10 8 2
Turun 2 pada puluh, tetapi manik tidak mencukupi. Fikir! Kawan Kecil bagi 2 ialah 3. Naik 3, turun 5; bawa 1 pada tiang ratus. 5 2 3
Jawapan 130
33
Aritmetik Mental 50 + 80 = Mula, naik 50
Tambah 80, naik 8 pada tiang puluh, tetapi manik tidak mencukupi pada tiang puluh. Fikir! Kawan Besar bagi 8 ialah 2 10 8 2
Turun 2 pada tiang puluh, tetapi manik tidak mencukupi. Fikir! Kawan Kecil bagi 2 ialah 3. 5 2 3
Naik 3, turun 5; bawa 1 pada tiang ratus.
Jawapan 130
34
Contoh 4: Pengiraan Abakus 115 + 7 = Mula, naik 115 Tambah 7, naik 7 tetapi manik tidak mencukupi. Fikir! Kawan Besar bagi 7 ialah 3. 10 7 3
Turun 3 pada tiang sa, tetapi manik tidak mencukupi. Fikir! Kawan Kecil bagi 3 ialah 2. 5 3 2
Jawapan 122
35
Aritmetik Mental 115 + 7 = Mula, naik 115 Tambah 7, naik 7 pada tiang sa tetapi manik tidak mencukupi. Fikir! Kawan Besar bagi 7 ialah 3. 10 7 3
Turun 3 pada tiang sa, tetapi manik tidak mencukupi. Fikir! Kawan Kecil bagi 3 ialah 2. 5 3 2
Jawapan 122
36
Contoh 5: Pengiraan Abakus 666 + 27 = Mula, naik 666. Tambah 27, naik 2 pada tiang puluh Naik 7 pada tiang sa, tetapi manik tidak mencukupi. Fikir! Kawan Besar bagi 7 ialah 3. 10 7 3
Naik 3 pada tiang sa, tetapi manik bawah tidak mencukupi. Fikir! Kawan Kecil bagi 3 ialah 2. 5 3 2
Naik 2, turun 5; bawa 1 pada tiang puluh. Jawapan 693
37
Aritmetik Mental 666 + 27 = Mula, naik 666. Tambah 27. naik 2 pada tiang puluh Naik 7 pada tiang sa, tetapi manik tidak mencukupi. Fikir! Kawan Besar bagi 7 ialah 3. 10 7 3
Naik 3 pada tiang sa, tetapi manik bawah tidak mencukupi. Fikir! Kawan Kecil bagi 3 ialah 2. 5 3 2
Naik 2, turun 5; bawa 1 pada puluh. Jawapan 693
38
Latihan 1 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) 10) Latihan 2 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) 10) Latihan 3 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) 10) 612 + 748 675 + 879 787 + 667 555 + 967 856 + 686 795 + 226 135 + 788 154 + 974 547 + 557 365 + 865 = = = = = = = = = = 115 + 6 125 + 7 225 + 8 146 + 6 626 + 7 328 + 6 525 + 8 757 + 7 885 + 9 776 + 7 = = = = = = = = = = 5+6 = 6+8 = 7+7 = 8+6 = 25 + 7 = 6 + 36 = 17 + 17 = 56 + 86 = 78 + 75 = 79 + 71 =
39
TOLAK TERUS Pengenalan: Bagi menolak terus, manik di setiap tiang mencukupi untuk digerakkan bagi mendapatkan jawapan.
Contoh 1: Pengiraan abakus
21=
Mula, Naik 2 pada tiang sa
Tolak 1, turun 1
Jawapan 1
Aritmetik Mental
21=
Mula, naik 2
Tolak 1, turun 1
Jawapan 1
PENOLAKAN: TOLAK TERUS
CONTOH 2: Pengiraan abakus
61=
Tolak 1, turun 1
Jawapan 5
Aritmetik Mental
61=
Mula, naik 6
Tolak 1, turun 1
Jawapan 5
16 5 =
Mula, naik 16. Naik 1 pada tiang puluh, 6 pada tiang sa
Tolak 5, turun 5
Jawapan 11
Aritmetik Mental
16 5 =
Mula, naik 16
Tolak 5, turun 5
Jawapan 11
Contoh 4: Pengiraan abakus
28 13 =
Mula, naik 28, naik 2 pada tiang puluh, naik 8 pada tiang sa
Tolak 13, turun 1 pada tiang puluh
Turun 3 pada tiang sa
Jawapan 15 Aritmetik Mental 28 13 =
Mula, naik 28. Naik 2 pada tiang puluh dan 8 pada tiang sa.
Jawapan 15
149 36 =
Mula, naik 149, naik 1 pada tiang ratus, naik 4 pada tiang puluh dan naik 9 pada tiang sa
Jawapan 113
Aritmetik Mental
149 36 =
Mula, naik 149
Tolak 36. Turun 3 pada tiang puluh
Jawapan 113
Latihan 1: 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) 10) Latihan 2: 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) 10) Latihan 3: 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) 10) 146 247 924 752 398 879 337 449 999 915 25 31 22 51 75 655 126 138 875 215 = = = = = = = = = = 19 58 79 54 98 19 65 48 99 87 6 5 3 2 5 14 55 33 75 52 = = = = = = = = = = 2 3 4 4 3 4 9 8 9 7 1 2 3 4 1 2 6 7 5 2 = = = = = = = = = =
TOLAK KOMBINASI 5 Pengenalan Kawan Kecil Kawan Kecil ialah kombinasi 5 5 4 Latihan 1: 1 3 5 2 2 5 3 1 5 4
Tuliskan Kawan Kecil bagi nombor yang diberi 1. 2. 3. 4. Kawan Kecil bagi 2 Kawan Kecil bagi 3 Kawan Kecil bagi 1 Kawan Kecil bagi 4 ialah ialah ialah ialah ________ ________ ________ ________
Tolak kombinasi 5
Tolak kombinasi 5 digunakan apabila manik bawah tidak mencukupi untuk ditolak tetapi manik atas cukup ditolak. Oleh itu kita menggunakan Kawan Kecil di mana kita naikkan Kawan Kecil dan turunkan 5.
73 = Mula, naikkan 7
Tolak 3, turun 3 tetapi manik bawah tidak mencukupi.
TOLAK: KOMBINASI 5
Fikir! Kawan Kecil 3 ialah 2 5 3 2
Oleh itu, naik 2, turun 5. Jawapan 4.
Aritmetik Mental
73 = Mula, naik 7
Tolak 3, turun 3 tetapi manik bawah tidak mencukupi. Fikir! Kawan Kecil 3 ialah 2
5 3 2
Jawapan 4
TOLAK: KOMBINASI 5
67 32 =
Mula, naik 67
Tolak 32, turun 3 pada tiang puluh tetapi manik bawah tidak mencukupi . Fikir! Kawan Kecil 3 ialah 2 5 3 2
Oleh itu, naik 2 dan turunkan 5
Tolak 2, turun 2 pada tiang sa.
Jawapan: 35.
TOLAK: KOMBINASI 5
Mental Aritmetik
67 32 =
Mula, naikkan 67
Tolak 32, turun 3 pada tiang puluh tetapi manik bawah tidak mencukupi. Fikir! Kawan Kecil 3 ialah 2 5 3 2
Jawapan 35.
TOLAK: KOMBINASI 5
10
264 142 =
Mula, naik 264
Tolak 142, turunkan 1 pada tiang ratus
Tolak 4, turun 4 pada tiang puluh tetapi manik bawah tidak mencukupi. Fikir! Kawan Kecil 4 ialah 1 5 4 1
Jawapan 122.
TOLAK: KOMBINASI 5
11
Aritmetik Mental
264 142 =
Mula, naik 264
Tolak 142, turun 1 pada tiang ratus
Turun 4 pada tiang puluh tetapi manik bawah tidak mencukupi. Fikir! Kawan Kecil bagi 4 ialah 1 5 4 1
Jawapan 122.
TOLAK: KOMBINASI 5
12
Latihan 1: 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) 10) Latihan 2: 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) 10) Latihan 3: 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) 10) 354 612 782 345 732 892 453 621 541 452 242 302 482 224 422 452 233 220 321 322 = = = = = = = = = = 63 47 82 62 47 35 45 72 58 62 31 24 41 30 23 12 14 42 13 42 = = = = = = = = = = 5 6 7 6 8 5 6 7 5 5 1 3 4 2 4 2 4 3 3 4 = = = = = = = = = =
TOLAK: KOMBINASI 5
13
TOLAK KOMBINASI 10 Kawan Besar (Kombinasi 10) Kawan Besar ialah kombinasi dua nombor apabila ditambah menjadi 10.
10 9
10 8
10 7
1 10
2 10
3 10
10 3
10 2
10 1
Tolak kombinasi 10:
Tolak kombinasi 10 digunakan apabila manik bawah dan manik atas tidak mencukupi untuk ditolak. Oleh itu, kita gunakan Kawan Besar. Ia digunakan apabila kita ambil 1 dan naikkan Kawan Besar pada tiang disebelah kanan.
TOLAK: KOMBINASI 10
15
Contoh 1: Pengiraan Abakus 10 1 =

1. 2.
Mula, naik 10
Tolak 1, turun 1, tetapi manik pada tiang sa tidak mencukupi.
3.
Ambil 1 pada tiang puluh
4.
5.
Jawapan 9
TOLAK: KOMBINASI 10
16
ABAKUS DAN ARITMETIK MENTAL Aritmetik Mental 10 1 =

1. 2.
Mula, naik 10
Tolak 1, turun 1, tetapi manik tidak mencukupi.
Fikir! Kawan Besar 1 ialah 9. 10
3.
4.
5.
Jawapan 9
TOLAK: KOMBINASI 10
17
ABAKUS DAN ARITMETIK MENTAL Contoh 2: Pengiraan Abakus 20 15 =

2.
Mula, naik 20
3.
Turun 5 pada tiang sa, tetapi manik tidak mencukupi.

4. 5.
6.
Jawapan 5
TOLAK: KOMBINASI 10
18
Aritmetik Mental
1.
20 15 =
2.
Mula, naik 20

3.
Turun 5 pada tiang sa. Tetapi manik tidak mencukupi.
4.
5.
6.
Jawapan 5
TOLAK: KOMBINASI 10
19
Contoh 3: Pengiraan abakus 168 83 =

1. 2.
Mula, naik 168
Tolak 83, turun 8 pada tiang puluh, tetapi manik tidak mencukupi.
3.
Fikir! Kawan Besar bagi 8 ialah 2.

10
2 5.
Ambil 1 pada tiang ratus
4.
6.
Jawapan 85
TOLAK: KOMBINASI 10
20
Aritmetik Mental
168 83 =
1. 2.
Mula, naik 168
Tolak 83, turun 8 pada tiang puluh, tetapi manik tidak mencukupi.
3.
4.
5.
turun 3 pada tiang sa
6.
Jawapan 85
TOLAK: KOMBINASI 10
21

1.
423 291 =
2.
Mula , naik 423
Tolak 291, turun 2 pada tiang ratus. Turun 9 pada tiang puluh. Tetapi manik tidak mencukupi.
3.
Fikir! Kawan Besar bagi 9 ialah 1.

10
9 4.
1 5.

6.
Jawapan 132
TOLAK: KOMBINASI 10
22
Aritmetik mental 423 291 =

1. 2.
Mula, naik 423
Tolak 291, turun 2 pada tiang ratus. Turun 9 pada tiang puluh.
3.
Fikir! Kawan Besar 9 ialah 1

10
4.
5.
6.
Jawapan 132
TOLAK: KOMBINASI 10
23

1000 800 = Mula, naik 1000
Tolak 800, turun 8 pada tiang ratus, tetapi manik tidak mencukupi.Fikir! Kawan Besar 8 ialah 2
Ambil 1 pada tiang ribu.
Naik 2 pada tiang ratus
Jawapan 200
TOLAK: KOMBINASI 10
24
Aritmetik Mental
1000 800 = Mula, naik 1000
Tolak 800, turun 8 pada tiang ratus, tetapi manik tidak mencukupi. Fikir! Kawan Besar 8 ialah 2
Ambil 1 pada tiang ribu
Naik 2 pada tiang ratus
Jawapan 200
TOLAK: KOMBINASI 10
25
TOLAK KOMBINASI 10 Latihan 1: 1) 2) 3) 4) 5) 10 3 = 12 3 = 10 2 = 11 2 = 21 4 = 6) 7) 8) 9) 10) 41 4 = 70 4 = 61 3 = 90 3 = 81 2 =
Latihan 2: 1) 2) 3) 4) 5) 70 11 = 80 52 = 45 27 = 62 55 = 32 18 = 6) 7) 8) 9) 10) 93 24 = 42 23 = 85 29 = 98 39 = 85 66 =
Latihan 3: 1) 2) 3) 4) 5) 210 9 = 416 9 = 512 4 = 445 26 = 397 39 = 6) 7) 8) 9) 10) 341 29 = 228 19 = 720 585 = 826 189 = 942 558 =
TOLAK: KOMBINASI 10
26
TOLAK GABUNGAN KOMBINASI 5 DAN KOMBINASI 10
Tolak gabungan kombinasi 5 dan kombinasi 10 digunakan apabila manik pada tiang tidak mencukupi untuk menjalankan operasi tolak. Kita akan menggunakan Kawan Besar, tetapi manik tidak mencukupi. Oleh itu, kita menggunakan Kawan Kecil. Contoh 1: Pengiraan Abakus 12 6 = Mula, naik 12. Tolak 6. Turun 6, tetapi manik tidak mencukupi. Fikir! Kawan Besar 6 ialah 4. 10
Ambil 1 pada tiang puluh, naik 4 pada tiang sa, tetapi manik bawah tidak mencukupi. Fikir! Kawan Kecil 4 ialah 1. 5
Naik 5, turun 1. Jawapan 6.
TOLAK: GABUNGAN KOMBINASI 5 DAN KOMBINASI 10
27
Aritmetik Mental
12 6 =
Mula, naik 12.
Tolak 6. Turun 6, tetapi manik tidak mencukupi. Fikir! Kawan Besar 6 ialah 4. 10
Ambil 1 pada tiang puluh, naik 4 pada tiang sa, tetapi manik bawah tidak mencukupi. Fikir! Kawan Kecil 4 ialah 1 . 5
Naik 5, turun 1. Jawapan 6
28
Contoh 2: Pengiraan Abakus 43 18 = Mula, naik 43
Tolak 18. Tolak 1 pada tiang puluh, Tolak 8 pada tiang sa, tetapi manik tidak mencukupi. Fikir! Kawan Besar 8 ialah 2. 10
Ambil 1 pada tiang puluh, naik 2 pada tiang sa tetapi manik bawah pada tiang sa tidak mencukupi. Fikir! Kawan Kecil 2 ialah 3. 5
Naik 5 dan turun 3 Jawapan 25
29
ABAKUS DAN ARITMETIK MENTAL Aritmetik Mental 43 18 = Mula, naik 43 Tolak 18. Turun 1 pada tiang puluh. Tolak 8 pada tiang sa tetapi manik tidak mencukupi . Fikir, Kawan Besar 8 ialah 2. 10
Oleh itu, ambil 1 pada tiang puluh dan naik 2 pada tiang sa. tetapi manik bawah pada tiang sa tidak mencukupi. Fikir! Kawan Kecil 2 ialah 3. 5
3 Naik 5 dan turun 3. Jawapan 25.
30
Latihan 1 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) 10) 11 12 13 12 14 14 21 32 43 54 6 6 8 7 7 9 6 7 8 9 = = = = = = = = = =
Latihan 2 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) 10) 41 53 62 73 52 83 64 84 72 54 26 28 57 37 16 48 58 37 27 39 = = = = = = = = = =
Latihan 3 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) 10) 211 544 314 212 146 342 123 328 624 923 6 7 9 60 94 17 16 73 576 777 = = = = = = = = = =
31

Modul Abakus (B Malaysia)

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Modul Abakus (B Malaysia)

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

KEMENTERIAN PELAJARAN MALAYSIA

Kementerian Pelajaran Malaysia

PENGENALAN & NOMBOR

Abakus Dan Aritmetik Mental

Sasaran Progra m Abakus Dan Aritmetik Mental KPM

Abakus Dan Aritmetik Mental

Perkembangan Program Abakus D i Malaysia

Abakus Dan Aritmetik Mental

Isi Kandungan K urikulum Aba kus Dan Aritmetik Mental

C) Sikap Dis iplin diri Kepantasan Ketepatan

Kelebihan Abakus Dan Aritmetik Mental?

Abakus Dan Aritmetik Mental

tiang Penggunaan Jari

Jari hantu Jari manis Jari telunjuk Jari kelengking

Abakus Dan Aritmetik Mental

Abakus Dan Aritmetik Mental

Abakus Dan Aritmetik Mental

Menentukan nilai tempat dan nilai nombor

Nilai tempat Mewakili nilai 5 Mewakili nilai 1

Abakus Dan Aritmetik Mental

Lukis gambar kedudukan manik. 1

ABAKUS DAN ARITMETIK MENTAL

Mula, naik 1 pada tiang sa

Tambah 2, naik 2 pada tiang sa

Mula, naik 1 pada tiang sa

Tambah 2, naik 2 pada tiang sa

PENAMBAHAN: TAMBAH TERUS

ABAKUS DAN ARITMETIK MENTAL

Contoh 2: Pengiraan Abakus 1+6=

Mula, naik 1 pada tiang sa

Kemudian, naik 6 pada tiang sa

Aritmetik Mental 1+6=

Mula, naik 1 pada tiang sa

Kemudian, naik 6 pada tiang sa

PENAMBAHAN: TAMBAH TERUS

ABAKUS DAN ARITMETIK MENTAL

Contoh 3: Pengiraan Abakus 12 + 15 =

Tambah 15, naik 1 pada tiang puluh, naik 5 pada tiang sa

Tambah 15, naik 1 pada tiang puluh, naik 5 pada tiang sa

PENAMBAHAN: TAMBAH TERUS

ABAKUS DAN ARITMETIK MENTAL

Contoh 4: Pengiraan Abakus 136 + 62 =

Mula, naik 136

Tambah 62, naik 6 pada tiang puluh, naik 2 pada tiang sa

Mula, naik 136

Tambah 62, naik 6 pada tiang puluh, naik 2 pada tiang sa

PENAMBAHAN: TAMBAH TERUS

ABAKUS DAN ARITMETIK MENTAL

Contoh 5: Pengiraan Abakus

Mula, naik 493

Mula, naik 493

PENAMBAHAN: TAMBAH TERUS

ABAKUS DAN ARITMETIK MENTAL

PENAMBAHAN: TAMBAH TERUS

ABAKUS DAN ARITMETIK MENTAL

Tambah Kombinasi 5 Pengenalan Kawan Kecil Kawan Kecil merupakan kombinasi 5. 5 5 5 1 4 3 2 2 3

Contoh 1: Pengiraan Abakus

2+3= Mula, naik 2 pada tiang sa

ABAKUS DAN ARITMETIK MENTAL

Fikir! Kawan Kecil bagi 3 ialah 2. 5 3 2

Oleh itu, naik 5 dan turun 2

Aritmetik Mental 2+3=

ABAKUS DAN ARITMETIK MENTAL

Contoh 2: Pengiraan Abakus 12 + 53 = Mula, naik 12.