You are on page 1of 67

2012 2 l,dmh

ISSN - 1391-7307

ia;%S;ajfha levm;

igyk

wNsfhda.h - iqks,d wffialr

wfma weiska (
tljf.a merKs l;djla zluZ - Yud,a jsfcajOk

udkqISh ldrKd ;=kla hgf;a .id kS;sh ixfYdaOkh h


8
hq;=hs - kdfo fYaI{ ffjoH ,laIauka fiakdkdhl uy;d

fuu irdfjys m<lrk ,smsj, woyia


tA tA f,aaLlhd i;= h'

ixialrKh
iqld fmfrd
iqks,d wffialr
m%ldYk ks,OdkS
f,dhqoka ch;%d
msgljrh | msgq ieliqu
f,dhqoka ch;%d

.idj iy kS;sh - chka;s kdkdhlaldr

10

.idj kS;s.; l< muKska u wkdpdrfha yeisug


,hsiula ,efhehs is;Sf iodpdrh - iS;d rxckS

12

.idj( wdrlaIs; ,sx.sl inkaO;d ;reK m%cdjg


wduka;%Khla - ffjoH md,s; nKavdr

17

ixialD;sl nkaOkhka ys isr.; l< udkqISh


wjYH;d - lreKd fmfrd

19

mx;s ldurh ;=< u fkdyer hd hq;=


,sx.sl wOHdmkh - j;ai,d .uf.a

24

wfka wkspx - risld mdks

30

mq;=ka u m;k idjoH wdl,amh - mqIamd r,kS

32

wdorKSh Ydksld - jh,d fmfrd

39

ia;%sh" m%ckk whs;sh iy Wm;a md,kh - iqld fmfrd

41

frdaia wlald kks - ohd fyar;a

47

fkdjen 25 ldka;djkag tfrys m%pKav;ajh msgqoelSf


cd;Hka;r kh - ,diHhd fmfrd
49

m%ldYkh
ldka;dj yd udOH iduQyslh
56$1" iri f,aka" ldi,a h"
fld<U 8" Y%S ,xld'
rl:k ( 0112-5632045$5635900
*elaia ( 0112-690192" 690201
Bf,a ( wmcsrilanka@gmail.com
fj wvh ( www.womenandmedia.org

mq, iqukfialr iu l;dnyla - lreKd fmfrd

53

fl l;dj - ysfmdl%iaf.a mq;%hd - mq, iqukfialr

55

2012 2 l,dmh weh

igyk

igyk 2012 weh wjika l,dmh


fjkqfjks' fujr wmf.a ixjdohg
n`kajk f;audj jkafka .idjhs' fujeks
f;audjla ms<sn`oj idlPd lsug wm fhduq
jQfha ta inkaOfhka miq.sh ld,fhys
,dxlSh iudch ;=< is jQ O ixjdo"
idlPd iy u;jdo lr,shg tau fya;=fjks'

tjeks ;SrKhla .; fkdyel' th ia;%shlg ;u


j oHd;aul fjkialu ksid isjk n,j;a
u widOdrKhls' ; ld,hla mqrd ord .ekSug
isjk n,j;a u fokdjls'

ia;%shg ;u Yrh md,kh lr.ekSug we;s


whs;sh inkaOfhka furg ia;%S ls%hdldkshka
jk wm fmkS iskafka fndfyda ld,hlg fmr
nd, jhialdr oehka ^wjqre 16 g wvq&
mgka u h' fuh wo Yah jYfhka
jHNspdrhg fyda ,sx.sl m%pKav;ajhg ,la
ms<s.ekSug ,la jQ udkj whs;sjdislula f,i
jQ wjia:djka j, .e .ekSula isjqjfyd;a .efka' Y%S ,xld rch iska o w;aika ;nd
.idjla lr.ekSu i`oyd kS;suh bvlvla
wkqu; lrkq ,enQ ia;%Skag tfrys ish wdldr
,nd .ekSu inkaOfhka kS;s m%;smdok
fjkial msgq oelSf cd;Hka;r m%{ma;shg
b,a,d <ud ixjOk iy ldka;d n,.ekaf (CEDAW) wkqj ia;%shlg mjq,a ie,iq l%u
wud;HdxYh iska fhdackdjla bm;a lrk we;= ish fi!LH fiajdjka ,nd .ekSug"
,' fuu fhdackdj inkaOfhka O u;
lsis ndOdjlska f;drj tu fiajdjka fj;
m, jQ w;r b;sydih mqrd u is jQjdla fuka <`.d ug fukau orejka w;r mr;rh ;SrKh
wd.l uQ,Oujdka f.a frdaO;djh ta
lsu hkd jYfhka jQ whs;sjdisl .Kkdjla
fj; t,a, jqKs' fujeks w;sYhska u udkqISh iy;sl fldg ;sf' rch iska w;aika ;nd
jQ ldrKdjka j, mjd iodpdrjdka f.ka
iy;sl lr ;sfnk fuu whs;sjdisl N=la;s
u;=jk frdaOhka yuqf fndfyduhla kS;s
`ug wjYH m%dfhda.sl bv lv i,id u o
mk;a flgqm;a yuia fmhg is f'
rchla iska l< hq;= w;HdjYH ldh Ndrhla
1995 wlrK wud;HdxYh u.ska f.k
f' tfy;a wjdikdjg isfjka mj;skafka
wd .id kS;s ,sys,a lsu inkaOfhka jQ
wkslls' rcfha mjq,a ie,iq fiajdjka hgf;a
kS;s ixfYdaOk mk;a flgqm;g is jQfha o Wm;a md,k fiajdjka ,nd .ekSug meKs
fuhu h'
jeys ldka;djka msila fj; fn!oaO NslaIQka
jykafia,d iska nKavdr.u frdaOh
,xldf oekg mj;sk .idj ms<sn`o kS;shg oelafuka fmkS hkafka m%;sm;a;s" whs;sjdisl
wkqj ia;%shla ,sx.sl IKhlg ,la .e
wNsnjd iodpdrh fyda mgq cd;sjdoh bhg
.kafka k weh tu Ilhdf.a" ;ud mSvdjg tk wdldrhhs' ia;%sh hkq orejka jef
m;a l< mqoa.,hdf.a orejd .efnys ord
hka;%hla fkdf' fjk;a msiaj, mgq cd;sjd
.kska fmdaIKh l< hq;=h' fokd ord
Wjukdjka bIag lrk WmlrKhla o fkdf'
.kska tu orejd ys l< hq;=h' tu orejdg weh ;u Yrh iy ;h inkaOfhka ;SrK
wdorh fifkyi oelah hq;=h' ;;a;ajh
.; yels ukqIHfhls' wehg fm!oa.,sl fukau
tfiak fujeks l,,hla inkaOfhka
iudh whs;sjdisl o ;sf' udkjfhl= f,i
;SrKhla .ekSf whs;sh imQKfhka
ia;%shg ys ksoyi iy whs;sjdisl N=la;s
u wehg ;sh hq;=h' tfy;a ,xldf
`ug bv ie,iSu ta i`oyd wjYH mirh
mj;sk idm%odhsl u;jdo wdl,amhkag
ksudKh lsu m%cd;ka;%jdoh .relrk
wkqj fukau kS;shg wkqj o fujeks
iudchla iska wksjdhfhka u is l<
m%pKav;ajhlg uqyqK ka ia;%shlg mjd
hq;a;la nj wms fuys ,d igyka lruq'
2

weh 2 l,dmh 2012

wNsfhda.h
Tn yuqf ;nk

jirl wjidkh jkdys


miq.sh fodf<dia ui foi
wdmiq ye ne,Sug iy ta ms<sn|j h
Yaf,aIKhla lsug fuka u wm md ;nk
kj jir .ek fmr ks;s lsysmhla fyda
f.dkq lr.ekSug wjia:djla i,id fok
fudfyd;ls'
ia;S% whs;sjdisl ms<sn|j k 2012 ;=<
,xldf lsj hq;= jOkhla isjQfha keye'
ia;S% whs;sjdisl ms<sn| kS;s flgqm; yuia
fmfhka weo,d .kak flfkla keye'
jks;d lghq;= wud;HdxYfha oE;g ,x.=
ou,d fia h' .Dyia: m%pKav;ajh ms<sn|
mk; ls%hd;aul lsf u;=jk
m%dfhda.sl .eg ia;S% ls%hdldka iska
ksr;=rej u;= flf' rdcH kdhlhska
iska tu mk; nd,a jk wdldrfha woyia
m%isoafha m< lsu u.ska mk; n, fldg
;sf' tu mk;ska ms<sirKla ,o yels
ia;S%kag mjd tys wdjrKh ,efnkafka
l,d;=rlska nj fmd,sia ixLHdf,aLk
fmkajhs' cd;sl ldka;d fldiula msysgqu
ms<sn| l;dny o kEfik ;r h' fjk;a
cd;sl fldij, iajdk;ajh ms<sn|j
nrm;, .eg mj;soa ldka;d fldiula
.ek y~ keSu M,odhS fkdjkak o mqjks'
2011 fmnrjd udifha tlai;a cd;Skaf.a
ixOdkfha ia;S% whs;sjdisl ms<sn|j

kslaIKh lrk CEDAW lgqj iska


,xldf ia;S%ka inkaOfhka ksl=;a l<
wjidk kslaIK ls%hd;aul lsu ms<sn|j
jpkhl= kEfia' ia;S%kag tfrys ish u
wdldrhkaf.a m%pKav;ajhka ms<sn|j k
fkka k rf yeu idjlska u jd;d f'
W;=re m<df;a" fYaIfhka u 2009 jir
;=< iy hqoaOfha wjidk ld, mfoh
wdYs%;j is jQ ia;S%kag tfrys ,sx.sl m%pKav
ls%hdjka inkaOfhka flfrk meKs,s o
ksy~ jkafka ke;' 2012 fkdjen udifha
kSjd ys udkj ysl ljqkais, /iau
yuqf" f inJOfhka ckdm;s;=udf.a
udkj ysl ms<sn| fYaI ksfhda; jk
weu;s uyskao iurisxy lshd isfha fufia
h' 2009 uehs udifha isg 2012 uehs udih
olajd jQ jir ;=k we;=,; W;=re m<df;a
ia;s%lal mfyka ,sx.sl m%pKav;ajh ms<sn|j
meKs,s 256la jd;d ;sf' f w;ka
meKs,s foll jrolrejkag o~qj kshu
we;' meKs,s 11la ms<sn|j lreKq Nd.
fjka mj;S' meKs,s 67la jer wjjdo
i|yd kS;sm;s fj; fhduq fldg ;sf'
meKs,s 176la Widhla yuqjg f.k taug
ksh; h' yuqodj f m%foaYh ;=< isu iy
,sx.sl m%pKav;ajh w;r lafjk wka;inkaOhg lsis mokula ke;' rch
iska bm;a lrk fuu ixLHdf,aLk iy
2012 2 l,dmh weh

rcfha j.lsh hq;= fcHIaGfhla iska lrk


,o fuu lreKq lau ms<sn| wuq;=fjka
Yaf,aIKhla wm iska l< hq;= ke;'
wmg ol=fKa ia;S%kag yuqodlrKh ksid
kakg isjk .eyeg ms<sn|j wikakg
,efnkafka W;=re kef.kysr ia;S%kag
yuqodlrKh iy kS;s wdrlaIl hdka;%K
wvmK u fya;=fjka kakg isjk
;dvk mSvk ms<sn|j wikakg ,efnkjdg;a
jvd wvqfjks' miq.sh Tlaf;dan udifha
ckixi|h iska m%isoaO l< fl jd;duh
fhda mghlska wmg wikakg ,enqfka
rKre jekaoUqjlf.a lauqiq meKs,a,hs'
yuqod kS;shg wkqj l%shdka; fiajfha fh
is yuqod ks,Odfhl=f.a urKfhka miq
Tyqf.a jekaoUqjg Tyqf.a jegqm ysjkafka
weh wjdylj iskd ;dla l,a muKs' ;ud
fjk;a jdyhla .sif.k ke;s nj iy;sl
lsu i|yd fuu jekaoUqjka .%du fiajl
ks,Od fyda fjk;a rcfha ks,Odfhl= fyda
fidhd hd hq;=h' fuf,i hk .ufka wehg
kakg isjk ,sx.sl w;jr iy n,mE
ms<sn|j f uyshx.kh m<df;a ia;s%h lrk
meKs,a, jvd;a fYdaldl+, jkafka hqo
ch.%yKh ms<sn|j wog;a Wo wkk rchla
hgf;a fujeks wlghq;=l isjk ksid h'
f w;r fkdjen udifha jd;d jQ ia;S%
whs;Ska flfrys iDcqj u n,mdk ;j;a
isula .ek mqj;am;aj, jd;d h' tk
nKavdr.u rcfha frday, fj; j| ie;al
,nd.ekSug wd jeys ia;S%ka msila" fuhg
tfrysj mdie,a <uqka hg le|jdf.k wd
fn!oaO NslaIq-NslaIqKSka jykafia,d iska
wdmiq yrjd heuhs' rch iska l,la ;siafia
mj;ajdf.k tk m%ckk fi!LH fiajhla
,nd.ekSug fufia yria lemSu jkd yS tu
ia;S%kaf.a fukau iuia; ,dxlsl ia;S%kaf.a
whs;shla W,a,x>Kh lsuls' tfy;a ta
ms<sn|j rcfha ia:djrh meye,s lsug
fi!LH wud;HdxYfhka fyda jks;d lghq;=
wud;HdxYfhka lsisjl= bm;a jQfha ke;'
fkdjen udifha is jQ ;j;a cd;sl
ugka ;SrKd;aul jk is folla foi
4

weh 2 l,dmh 2012

nefjd;a b ld,h ;=< rf kS;sh yd


idOdrK;ajh mj;skafka iy iq/flkafka
flfiahs hk m%Yakhg o wm uqyqK h hq;=
nj meye,s h'
ka tla isula k w.ksiqreg
tfrysj md,sfka;= uka;S%jre iska
fodaIdNsfhda.hla f.dkq lsuhs' fuu
ls%hdj,sfha jHjia:dkql+,Ndjh flfia
fj;;a th m%cd;ka;%jd wdpdrOu j,g
mgyeks nj foia foiaj, kS;s{ ixOdk
j,ska .,d tk m%;spdr j,ska u idlaId;a
flfrhs'
fojekak je,slv nkaOkd.drh ;=<
isrlrejka 27 fofkl= >d;khg f.dre
uhs' g fmr jjqkshdj iy wkqrdOmqr
nkaOkd.drj, is jQ flda,dy, uokh
l< wdldrhg u fuh;a w;sYhska u l=re
wdldrhg uokh h' ;%ia;jdka hehs
yxjvq .eiS" w;=reoyka k ,ehsia;=j,
isg woyd .; fkdyels wdldrhg u;= jQ"
fou< ;reKhska fjkqjg fujr h .sfha
l=vqldrhska iy uerjrhska hehs yxjvq
.eiqKq isxy, ;reKhska h' tfy;a rcfha
wdrlaIdj iy Ndrldr;ajh hgf;a ish
fufia lsisjl= h hkafka flfia o hkak
m%cd;ka;%jdoh iy udkj ysl ms<sn|
wxY=ud;%hl fyda Wkkajla olajk flfkl=
;=< ksrdhdifhka mek k.sk m%Yakhls'
ia;S%kag tfrys m%pKav;ajhg tfrys
cd;Hka;r kh f,i k flreKq
fkdjen udifha 25 jeks od isg c.;a
udkj ysl kh iurk foien 10
olajd k 16 ;=< f,dj mqrd O rgj, O
wdldrhkag ia;S% ixOdk iy ia;S% whs;Ska
fjkqfjka fmkS isk ishu ixOdk iy
mqoa.,hska ia;S% whs;sjdisl ms<sn|j y~
kkq we;' ,xldf O ia;S% ixOdk o
f ls%hdj,sfha fldgialrefjda fj;s' tfy;a
furg ia;S%kaf.a wkd.;h flfrys Okd;aul
n,mEula lsug fujeks y~ keS
m%udKj;a o hkak jir 2013 wm yuqf
;nk wNsfhda.hhs'
iqks,d wffialr

zluZ ;%mgh
iskudlrKh
kj uxfm;lg
fhduq lrug
W;aidyhla ord we;;a
th idm%odhsl
l;dka;rhla
lshdf.k hdf
l%ufhys t,anf.k
isskakls'

lu Z

mrK l;kaorhuhs ( z
wfma weiska

;%mgfha rEmuh kjWm; iy


.;dkq.;sl l;kaor l,dj

m%

ikak chfldf.a zluZ .Efroa ud


iu tu ;%mgh krUkakg f.dia
is ;=hf.ka wef.a m%;spdrh l=ulaoeZhs
uiqfj' weh ;u ;SrKh u miqjg l,a
;enqjd h' zisxy, iskudf idudkHfhka f
jf.a ;%mg jeh yefokafka kE' ta ykaod
tlmdrg u uql=;a lshkak nE' wjidkh
olsk;=re bkak kE'Z
fmfkk yehg" ta jkdys w.;sfhka f;drj
idOdrK is;lska ka ;Skajls' tfy;a"
fjk;a wdldrhlska f;are .kakjdk"
ta lshuk jkdys ;%mgh .ek lrk ,o
jrKhls - l,ska ys;d u;d fkdn,d lrk
,o jrKhls' we;af;ka u" ta jrKfhka
fy<sor jkafka fujeks ir, ldrKdjls(
;%mg ;ekSf Ys,amh me;af;ka .;al,
zluZ w;a fohla lsug uykais .kS"
kuq;a tfia lroa zluZ .;dkq.;sl
l;kaor lSf l,dj ;=< gela .efyhs' uq

;%mgh u fkdoekqj;aj u jdf.a f.dvke.S


;sfnkafka thdldrfhks' uq ;%mgh u
bhg j hkafka;a thdldrfhks' meye,s
f,i rduq.; fkdl<;a uf.a kskdl
fm%aCIl ;=h lshQf ta ldrKhhs' zluZ
fjk;a wdrl isxy, ;%mghla f,iska weh
;=< OdrK.; jqj;a weh tys wdLHdkfha
olakg ,efnk .;dkq.;sl wxY fj; /
is ;Skajla ug zwjidkhZ t<efUk;=re
/ is fjk;a jpkj,ska lshkjdk" weh
;%mgfha l;kaorh uq, ueo w. hkqfjka
fnod tu iQ;%h keru kue;s ;u l%shdjg
udf.damfoaYh jYfhka fhdod .kS' weh
bfha .Efrka ;snQ ;%mgh we;=j
kEu ;%mghla" weh meye,sj m%ldY l<d
fia" talfh wdLHdkhla h hq;=h'
fudk;r ika ;snqk;a fudk;r
i{dkl jqj;a zluZ ;%mgfha wdLHdkh
iqiq f,i ;ldkql+,j f.d;d we;eZhs
2012 2 l,dmh weh

hful=g isf;kjd k th W;am%dihg


ldrKhla fkdf' ukao lshkjdk"
l;kaor lSf l,dj hkq zluZ ;%mgfha
rEmuh kjWm; ldrhla lsug uykais
.kakd ;df,a YsCIKhla fkdjk ksid h'
we;af;ka u" ;%mgfha iskud m%fhda. iy
l;kaorh ir, f,i fnod fjkalrkakg
ne h' fkdmEfyk .;sh" ;ks.ukl
fhfok miq y`v" w;sYh fjfyilr
ukao.d f.h" .=ld,Sk ksYap, rEmrduq
wd Wml%u fhdodf.k we;af;a l;kaorfha
wruqKq fjkqfjka h tk ;srfha iajk
l%shdldrl iu tlg .e,fmkafka ke;s
l;kaorhla lshdu i|yd h' zluZ fuf,i
l;kaor tl msg tl w;=rkafka ;=kafldka
l;kaor lshdmdkafka tlt,af,a lshdmdk
wdLHdk jHqyhlska je<lS iskakg h'
.egj k ta ldh lrkakg ne ;suhs'
;%mgh ta ;rug u i{dkl h" ;u iskud
m%fhda. .eku oe f,i is;kafka h"
wdlD;sh ;=< u .s,S bkakg n,kafka h'

msh,af.a ;ks fkd;kshg bkafka


n<f,ls' w,a,mq ldurfha bkakd
hqj,f.a l;dnyg weyqlka fok
Tyq Tjqkaf.a yeis ;a;s isrlska
oel n,d .kS' Tyqf.a p;h
f.dvke.S we;af;a nd, ld,fha
we;s jQ lsish wmeye,s ;a;f.S
lmkhla fya;=fjka iajlSh ujf.a
urKhg ;ud j.lsj hq;= hehs
is;kafkl= f,i h'

weh
we
h 2 l,dmh
l,dm
l,
dmh
h 20
2012
12

l=ulao f mrK l;kaorh@ ia;%Ska jkdys


wudjreka h" ia;%Ska jkdys mskaf.a
wdYdjka ord iskakshka h' l:dx. y;rla
mqrd .Efrk ;%mgfha wmg yuqjk
;reKhd msh,a ;ks ldurhla ish kjd;ek
lrf.k is' ta ldurh ;ks ;a;shlska
fjkalrka msysgd ;sfnk tallfha wud
iy wef.a fmj;d k j;afj;s' msh,af.a
;ks fkd;kshg bkafka n<f,ls' w,a,mq
ldurfha bkakd hqj,f.a l:dnyg weyqlka
fok Tyq Tjqkaf.a yeis ;a;s isrlska
oel n,d .kS' Tyqf.a p;h f.dvke.S
we;af;a nd, ld,fha we;sjQ lsish
wmeye,s ;a;f.S lmkhla fya;=fjka
iajlSh ujf.a urKhg ;ud j.lsjhq;= hehs
is;kafkl= f,i h' msh,af.a fuu jrold
is; yuqf krUkakd lssisfgl le<,a,g
m;afkdjkafka th l;kaorhla yehg
fkdj l;kaorfha tla yq woyila yehg
f.dvk.d ;sfnk ksid h' Tyqf.a is;
;=< fyd,auka lrk ta lmkh fy<sor
lrkakg fyda ia;r lrkakg fyda Tyq
olajk l=,Elu we;af;ka u w:rys;
h' fjfyilr mg.eyqkq ixfla;jdoh
fhdod.kska foaj,a fy<sor lrk
ufkdaYaf,aIKSh lsheula fj;g ;%mgh
krUkakdj lekaodf.k hkafka ta ksidh'
tfy;a" ta ufkdaYaf,aIKh lsheu ;=< o
fYAI hula we;af;a ke; - tu lshefuka
w;a Wkkajla we;sjkafka ke;' tu
lsheu m%.;sYS,s ke;' flfhka lsjfyd;a"
f ufkdaYaf,aIKSh lshuk bm;a
lrkafka ud;D;aj ixl,amh u; tlaflda
r|d isk ke;ak thska ksoyia jq ms
wdYdjka iy ldxidjka h' ujf.a .NdIh
;=< ;ud is wkaou isysm;a lrka msh,a
j;=r gexlshl .sf,hs" hka iska ld ouk
,o ish ujf.a mska;+r ta f w; fmr,d
n,hs' Tyqf.a iqr;,a n<,d wiajdNdl
yis wk;=rlg uqyqK j;=r .,dhk
ldKqf ysr ue isoa fidhd .efkhs'
Wmkfldg hf.dia isk lsimamfhl=
ms<sn| ixfla;hla yehg tu cjksldj
fkd.; hq;= h! wud iu ruKfha
fhfuka miqj wudf.a ;=ref,a WKqiqug
bkakd ,dih msh,a ms<sn|j wm olsk
wka;su ixl,amrEmhhs' wud flfkl= ,i

msh,aj je<|f.k wud bkakd wkaou wmg


ia f' b`.h f;la wudf.a Wvqlh ksrej;a
h - wef.a tl msfhdjqrla bj;a lr we;af;a
h' ta oiqk we;af;ka u msh,af.a .egqld
wdYdjka wjqiaid,k ishq Wml%uhla
fkdjkakdfia u u moh ;%Kh flfrk
hlre rEmlhla o jkafka h'
;%mg l;kaorh yKldr woyia iu
.g yryg .Kqfokq lrk nj fmfkkafka
;%mgfha tk jvd;a u iqfYaI i p;h
jk wud .ek n,k g h' ujg oe f,i
we lsu$ujf.a urKh jeks mg.eyqkq
f;aud ;=< wehj isr.; we;s nj fmfka'
k iu f.dvke.S ;sfnk inkaOh .ek
wud t;r i;=glska miqjkafka ke;' ;ud
;=< f.dvke.S ;sfnk mdj ^wud p;h
;=< ;sfnk f md .;sh ;%mgfhka
ksrEmKh jkafka lsish WodiSkNdjhlsks&
ke;slr.ekSu i|yd wud f,d.a wvhl
msysg m;hs" orejl= ms<sis|jd .ekSug h;ak
orhs' we;af;ka u" wudf.a p;h f.dvk.d
;sfnk h b;du;a u wi;=gqodhl h'
p;h f.dvk.d we;af;a wmg tl u
f;areula ,efnk m h - wef.a kdfoayhg
uq,a ;ek fuka h' wud kue;s p;h
msfhdjqre" ryi`." isks iu" Wp iajrhlska
bls.eiSu wd jYfhka yk.d;a ia;%S wx.j,
tl;=jlska ;ekQ kdfoayhls' ykd fkd.;a
frda.hlska wud fmf<k nj wmg oekq
fokakg ;r r. hk f kdfoay ,CIK
ms<sn| l;kaorh ta ne ;yjqre lrkafka
wef.a isrer .ek tlaia-f Pdhdmsgm;la
bm;a lrks' ta yefrkakg" ia;%shlf.a
ryi`. msysgd ;sfnk ;ek .NdIhla yd
l<, rEmhla is;a; lr ;sfnk taludk
kd mska;drejla o wmg fmfkkakg
i,iajhs'
wudf.a p;h jgd l;kaorh f.dvke.S
;sfnkafka me;,s wdldrhlsks' f
ia;%S p;h ksrEmKh lsf ;%mgh
ixfla;jdoh Tiafia tajkf;la f.dvk.d
;snQ Wp fudfyd; ,sys,a .E hdre
hhs' msh,a kue;s ms p;h jgd
iqfYAInjlska fyda wmQrenjlska fyda f;drj
f.dvk.d ;snQ ud;D;ajh ms<sn| ixl,amrEm

zluZ isxy, iskudj ;=<


fmdf olakg ,efnk ia;%sh
ms<sn| ;%mghla fkdf' tfy;a
m%ckk ldhfha fhfok ia;%S;ajh
inkaOfhka fuf;la me,mh
;sfnk l;kaor u; j;au ksid
tu iskud wdLHdkfha .e ;sfnk
iSudjka fyd|ye b,amS fmfka'
wdLHdkh ienE ia;%S foayh r`. fokakg
mgka.;a .i ksoyia h hhs' fmfkk
yehg" l;kaorh u;= oelafjk m%Yakh ;=<
meg,S .s,S isk njls( ia;%S p;fha foayh
iska u ia;%S;ajh .ek lreKq lshdmdoa
ud;D;ajh ixfla;j;a lsu i|yd fhdod.;
yels ldrKd ljfo@
zluZ isxy, iskudj ;=< fmdf olakg
,efnk ia;%sh ms<sn| ;%mghla fkdf'
tfy;a m%ckk ldhfha fhfok ia;%S;ajh
inkaOfhka fuf;la me,mh ;sfnk
l;kaor u; j;au ksid tu iskud
wdLHdkfha .e ;sfnk iSudjka fyd|ye
b,amS fmfka' ia;%S;ajh inkaOfhka
uq,aneif.k ;sfnk woyia Woyia ms<sfj,
lrkq jia l;kaorhla f.;Su i|yd zluZ
fyd,auka lrhs" .e,fjkakg ud.hla ke;sj
wf w; m; .dhs' zluZ isxy, iskudj ;=<
wdlD;sh w;ska .;al, l,d;=rlska olakg
,efnk" wka;.;h w;ska .;al, yeu;siafia
u olakg ,efnk ;%mghla jkafka
ta ksid h'

Yud,a fjOk
fuh bx.%Sis niska ,shejqKq pdrhl isxy, mj;khls'

2012
12 2 l
l,d
l,dmh
,dmh
,d
mh w
weh
eh

udkqISh ldrKd ;=kla


hgf;a .id kS;sh
ixfYdaOkh h hq;=hs'

kdfo fYaI{ ffjoH ,laIauka fiakdkdhl uy;d

id lsu hkqfjka ykajkq ,nkafka


iajNdjfhka isjk .idj fkdj
lD;suj kElka .Nhla Yrfhka bj;a
lsuhs' fuu bj;a lsu kS;shg wkql+,j
fyda wkql+, fkd islrk wjia:djka we;'
f,dalfha tla tla rgj, iudchka ys
mj;sk woyia wkqj f inkaOfhka jk
kS;s ;s ilia ;sf' Y%S ,xldf mj;sk
kS;shg wkqj lD;suj .Nhla bj;a lsu
kS;s frda l%shdjla f,i ie,fla' ujf.a
;h frd .ekSug .Nhla bj;a lrk
wjia:djka yereKqfldg tk ujf.a ;h
mj;ajd .ekSug fuu .NKS nj fyda tu
ore m%iQ;sh ;ckhlaj mj;sk wjia:djka
j, muKla .Nhla bj;a lsf bvlv
;sf' th ish hq;= jkafka ta i`oyd iqiq
iqrlaIs; ffjoH oHd;aul mirhl
mj;sk kS;shg wkql+,j muKls'
g wu;rj isflfrk kS;s frda
.idjka fndfydag is flfrkqfha"
ta i`oyd mqyqKqjla fyda l=i,;djhla
fkdue;s whjka iska kqiqiq yd wys;lr
jd;djrKhka hgf;a h' fjd kS;s frda
.idjka yehg ie,fla' tfuka u tajd
wkdrlaIs;" wka;rdhld .idjka f,i
o ie,fla' fujeks kS;s frda .id
fya;=fjka O jQ fi!LHuh .eg j,g
ldka;djka uqyqK fok w;r we;eg Tjqka
urKhg m;ajk wjia:djka o f'
.NKS ldka;djka w;r isjk urK
ixLHdj" fjk;a iuyr rgj,a iu`. ii|d
n,k g Y%S ,xldj ;=< wju jYfhka
mj;sk kuq;a fuu .NKS urK w;r
.idjka ksid isjk urK by, w.hla
.kS' urKhg m;ajk ldka;djka fukau
;j;a ie,lsh hq;= ugf ldkA;d
8

weh 2 l,dmh 2012

kQ;k mjq,a ixOdk l%u


inkaOfhka mj;sk wkjYH
iy wksis h ksid tajd md
fkdlr" Bg jvd h f.k fok
kdYhka <d lrk .id
ls j,g we;eyq fm<fU;s'
m%;sY;hla fuu wkdrlaIs; .idjka ksid
jk wksIag m%;sM, fya;=fjka ; ld,h u
la `' wkdrlaIs; .idjka ksid rla;md;h"
lmkh" Yrhg I c we;= fuka isjk
wdidokh jeks ldrKdjka ksid b;d nrm;,
whqka frda.d;=r isjk w;r iuyre >
ld,Sk jYfhka fY%daKs.; wdidokhka j,g iy
j|Ndjhg m;ajk wjia:djka o we;'
fujeks ydkslr ;;a;ajhkag ldka;djka uqyqK
fokqfha fndfyda g myiqfjka .e .ekSula
j<lajd .ekSug wjia:djka we;s wjhl
h' orejl= ms<sn`oj ;SrKh .; hq;= jkafka
ldka;dj iy iajd mqreIhd iska meye,s
wjfndaOhlska iy idlPdjlska miqj h' tu
;SrKh Tjqka fofofkdf.a u iyNd.s;ajfhka
.; hq;= ;SrKhla h hq;=h' fudku fya;=jla
ksid fyda .Nhla wjYH ke;ehs Tjqka ;SrKh
lrkjdk iy ,sx.sl ixi.hl fhfokjdk
.Nhla ms<sis`o .ekSu j<lajd .ekSu i`oyd
hlsis l%shd ud.hlg Tjqka t<h hq;= f'

oekg b;d myiqfjka fkdf,a u fndfyda


isjk lK.dgqodhl wjia:djka f,i i`oyka
mjq,a ie,iq l%u rch u`.skq;a fm!oa.,sl
l< yelshs' m<fjks iy fojk wjia:d
ffjoH fiajdjka u`.skq;a ,nd.; yelsh'
foflys u thg uqyqK fok ldka;djka
we;e g mjq,a fi!LH ks,Odka iska
Tjqka wlue;s wmrdOhla l< mqoa.,fhla
fuu fiajdjka ksjig u meK imhkq
ksid ms<sis`o.;a .Nh udi 9 lA ord .;
,ef' tfy;a wjdikdjka; isu f,i ud
hq;= f' Wjre" wmyiq;d w;a`h hq;= f'
olskafka fu;r myiqfjka .e .ekSula
Ilhd f.a <uhd m%iQ; l< hq;= f' <uhd
j<lajd .ekSug wjYH mshjrhka ;sh;a
yod jvd .; hq;= f' lreKdj oelah hq;=
ldka;djka iy mska iska tajd ,nd
f' ldka;djlg fyda kE u mqoa.,fhl=g
fuh ord .ekSu wmyiq fohls'
fkd.ekSuhs' tjeks w;HdjYH mshjrhka
fkdf.k" fuu wkdrlaIs; f,i iy
fuhska ;=ka jk wjia:dj jkafka" we;e
wjdikdjka; ;;a;ajhg m;afuka miqj
g uq,a wjfha .Nh mlaId lsfuka
ms<sh f,i kS;shg reoaOj .idjka lrk
miqj tu l,,h wx. l,;ajhlska hqla;
;eka lrd hdug Tjqyq f;dard .ks;s' tfia
nj;a j;a ug wjia:djla ke;s nj;a lSug
lsug Tjqkag is f' fuh wjdikdjka;
ffjoHjreka jYfhka wmg isjk wjia:d
;;a;ajhls' fndfyda g
;sf' fuu ;;a;ajh oek
.Nhla wjYH ke;s ug fya;=
oek;a .Nhla ordf.k tys
wkdrlaIs; .idjka
f,i Tjqka olskafka oekg
m%iQ;shg hg;a th `of.k"
ksid rla;md;h"
isk orejd jhiska fmd
tu wx. l, orejd ojia 2
lmkh" Yrhg
u" ;uqkag leu;s orejka
l 3 lska h hk ;=re n,d
I c we;= fuka
.Kk imQK u hkdhhs'
isug tjeks ;;a;ajhkag
isjk wdidokh
fuu wjia:d foflys u b;d
uqyqK fok ujrekag is
jeks ldrKdjka
myiqfjka f isug fmr
f' udkqISh mokulska
ksid b;d nrm;,
mjq,a ie,iq l%u Nd;d
udkqISh oDIa fldaKhlska
whqka frda.d;=r
lsfuka fuu wkjYH .e
n,k l< ldka;djka mSvd
isjk w;r iuyre
.ekS j<lajd .; yelshs'
`k wjia:djka ;=kla f,i
> ld,Sk jYfhka
by; ia;r l< wjia:djka
fY%daKs.; wdidokhka
tfuka u kQ;k mjq,a ixOdk
;=k fmkajd h yelshs'
j,g
iy
j|Ndjhg
l%u inkaOfhka wkjYH"
kuq;a oekg mj;sk kS;suh
m;ajk wjia:djka o
wksis h ksid tajd md
jd;djrKh ;=< tjeks
we;'
fkdlr isg Bg jvd h
.Nhla bj;alr .ekSug
f.k fok" kdYhka <`.d
bvlvla
tu
ldka
;djkag fkdue;' tfy;a
lrk .id ls j,g fudjqyq fm<fU;s'
udkqISh fya;+ka u; fuu wjia:djka ;=kys
f ksid mjq,a ixOdk l%u ms<sn`oj
kS;suh mokula hgf;a yhdldrj ia:dms;
oekqu ;jrg;a m%p,s; l< hq;=j we;' ud
jQ hdka;%Khla ;=< .Nhla bj;a lr
olsk wdldrhg wjia:d 3 l ldka;djka
.ekSug kS;sfhka bv ;sh hq;= nj uf.a
lK.dgqodhl fYdapkSh ;;a;ajhkag uqyqK
woyihs'
fohs' fuu wjia:d ;=fkys u fYaI;ajh
jkafka ldka;djka m;ajkafka ldka;djkaf.a
thg wu;r jYfhka" mj;sk iudc
md,kfhka msg ldrKdjka ksid Tjqkag .e
jd;djrKh hgf;a ;uka leu;s jQ muKska
oeug is jk ;;a;ajhlghs'
.Nhla bj;alr .ekSug kS;sfhka wjir
1' IKhg ,la jQ ldka;djka
,eh hq;=hehs lshd ud is;kafka ke;' th
2' jHNspdrhg ,la jQ .eyekq <uhska
iudch iska ;SrKh l< hq;= fohls'
3' j;a lsug ne .Nhla ys
idlPdjla weiqka ilia lf<a
ldka;djka
iqld fmfrd
fuu wjia:d ;=k u ldka;djkag uqyqK ug
2012 2 l,dmh weh

www.stock.xchng.com

.idj yd kS;sh
.

idj ksid h hk ldka;djka ixLHdj


;udg ore .en ord .ekSug wlue;s
l=uk fyda fya;= idOlhla u; ore .en
.Nfhka l=ukdldrfhka fyda bj;a lr
.ekSug jd;udkfha ldka;dj fm< we;'
weh tys we;s wdkj" kS;HdkQl+,;djh
fkdokakjd h yelsh' tu ksid .idj hkq
l=ula o@ tys kS;suh ;;a;ajh l=ula o hkak
jgyd .ekSu jeo.;a h'
,xldf .idj wh;a lr we;af;a wmrdO
kS;sh hg;g h' tk .id lsula hkq
rdcHhg tfrysj flfrk wmrdOhls'
h ia;%shlg ore Wm;la msysgd i;s 28la
tk udi 07la imQK ug fmr
l,,hg ;ckhla jk fyda l,, fldgia
.NdIfhka wO jYfhka fyda imQK
jYfhka msg lsug fya;=ula z.idjZ
hkqfjka yekah yel' fuh ore .en orK
ldka;dj iska u fyda fjk;a whl= iska
is l< yelsh' th ,xld kS;sh wkqj jrols'
kS;HdkQl+, fkdjk l%shdjls' ta nj Y%S ,xld
oKav kS;s ix.%yfha 303 j.ka;sfha fufia
olajd we;'
zh ia;%shlf.a ;h ff ldhh i|yd
ioaNdjfhka lrk .id lsula fkdjk
.id lsula" .e.;a ia;%shf.a leue;a;
we;sj islrk ;eke;af;l=g wjqre 03
olajd ld,hlg nrm;, jev we;sj fyda
10

weh 2 l,dmh 2012

ke;sj nkaOkd.dr .; lsu fyda tlS o`vqj


foflka u o`vqj l< yelsh'
ta wkqj .id lsu kS;s frda jqj;a
ia;%shf.a ;h frd .ekSf ioaNdjh u;
th is l< yel' th .id kS;shg we;s
jH;sfLhls'
;jo tlS ia;%sh ore m%iQ;shg wdikakj is
k jrolreg wjqre 07la olajd ld,hl
fohdldrfhka tla wdldrhl nkaOkd.dr
.; lsulska o`vqj l< hq;=h' tu ;eke;a;d
ovhlg o hg;a h hq;=h' ta wkqj ;ud
u .id lr.kakd ia;%shla f j.ka;sfha
w:hg we;=,;a f'
304 j.ka;sh wkqj ia;s%hl ore m%iQ;shg
wdikakj ish fyda fkdish wehf.a
leue;a; fkdue;sj by; lS j.ka;sfha
ia;r lrkq ,nk jro lrk ;eke;a;d
wjqre 20 olajd ld,hl fohdldrfhka tla
wdldrhl tk nrm;, jev we;sj fyda
ke;sj nkaOkd.dr .; lsu fyda o`vqj lsu
l< hq;=hs' tu ;eke;a;d ovhlg o hg;aa h
hq;=h'
305 j.ka;shg wkqj .e.;a ia;%shlg .id
lsf woyiska tlS ia;S%hf.a urKh islrk
h l%shdjla lrk ;eke;a;l=g wjqre 20
olajd ld,hla nrm;, jev we;sj fyda ke;sj
nkaOkd.dr .; lsu fyda o`vqj l< hq;=h'

Tyq ovhlg o hg;a h hq;=h' tu ;eke;a;d


jrolre tlS l%shdfjka urKh isug bv
we;s nj kq.kq ,eu f jro i|yd w;HjYH
fkdf'
.id lsu ms<sno jrog j.lSu mejf
l,,fha jOkfha O whr flfrys kS;sh
wjOdkh fhduq lrkafka o hkak i,ld ne,Su
j'
ldka;dj .NKSj isk wjia:djl .NKS
ld,fha kE u whrl islrk .id
lsula wmrdOhla f' tfy;a o`vqju kshu
lsf l,,fha jOk whr flfrys kS;sh
wjOdkh fhduq lrhs'
oKav kS;s ix.%yh 307 j.ka;shg wkqj .en
fre kuq;a fkdbmKq orejl=f.a urKh is
lsf jrolreg wjqre 10 olajd ld,hlg
nrm;, jev we;sj fyda ke;sj nkaOkd.dr
.; lsu fyda o`vqj l< hq;= w;r ovhlg o
hg;a h hq;=h'
orejl= mK we;sj bmu je,elau fyda
bmfuka miq urKh is lsf woyiska
lrkq ,enQ l%shdjlska orejdf.a mK we;sj
bmu j<lajf;d;a fyda orejd bmfuka miq
urKh isjqjfyd;a tu l%shdj orejdf.a fyda
ujf.a ;h .e,u i|yd ioaNdjfhka lrk
,o l%shdjla fkdfk jrolreg wjqre
10l ld,hla fohdldrfhka tla wldrhlg
nkaOkd.dr .; lsfuka fyda ovhlska fyda
tlS o`vqj foflka u o`vqj lsu l< hq;= nj
laf'
orejd ,eug wikakj ;sh .id lsu"
ldka;djf.a leue;a; fkdue;sj .id lsu
iy .idj fya;= fldgf.k ldka;djf.a
urKh isu hk wjia:d 03 .id lsu
ms<sno jrog fok o`vqju je h'
ldka;d frda." Tima m%udo fodaI i|yd tjf,a u
m%;sldr" wdrlaIdld kk m%;sldr" hkqfjka
km;d m<jk mqj;am;aj," yq`vq ka ;Sre
bs lrkafka l=ula o hkak okafkda oks;s'
fuu fiajdjka wjYH wh fjf;d;a ka
yryd ta ia:dk j,g;a" mjq,a ie,iq Wmfoia

fok wdh;k f,i mj;ajdf.k hk idhk


fyda f.dvfjka lrd f.dia wjYH;dj bgq
lr.kakd ldka;djka ixLHdj fkka k
jOkh f' bka nyq;rh jdyl ldka;djka
h' f,dal fi!LH ixOdkfha jd;djkag
wkqj .idjlska miq ydksodhl w;=re frda.
;;a;ajhkag je jYfhka uqyqKq fokafka
wvq wdodh,dNS mjq,aj, whhs' Tjqka
.idjka is lrkafka wvq uqo,lg" fi!LH
inkaOfhka hym;a fkdjk jd;djrKhka
iys; ia:dkj, fuhg m%Odk fya;=jhs'
,xldf jirlg ujre 250la muK
urKhg m;ajk nj .Kka n,d we;'
bka 25] la isjkafka .idj fya;=fldg
f.k h' g wu;rj 33]la wl rer
jykh iy fjk;a w;=re wdndO fya;=fjka
fkdfhla wdmodjkag ,lajk nj ixLHd
f,aLk fmkakq lrhs' ta wkqj .idj
ldka;djf.a ;h fldf;la wjodkulg
,la lrkafka o hkak meye,s f'
f,dalfha .id kS;sh .;al, iuyr rgj,a
.idj ms<sno kS;sh ,sys,alrKh lr we;'
tk ujf.a ;hg ;ckhla jk g"
wvq jhia hka IKhl fyda jHNspdrhl
" l,,fha lD;s;d we;s g .idj i|yd
wjia:dj ,nd we;' g wu;rj .idj
kS;s.; lr we;s ;j;a iuyr rgj, iudc
wdl fya;= u;" ldka;djf.a leue;a; u;"
.idj i|yd wjia:dj ,nd foa' ,xldf
fYaIs; wjia:djla f,i IKhl yd
jHNspdrhl we;s jk .enla .id lsu
ioyd wjia:dj ,nd h hq;= hehs 1995
f.k tk ,o kS;s ixfYdaOk md,sfka;=
jdofhka bj;g is h' tfia jQfha l=uk
wdldrfhka fyda .enla yg.;a; o th
ldka;dj iska h hq;=hehs hk idudkH
ck wdl,amh kej; wmg u;la lrjks'
flfia jqj;a j;udkfha .idj ms<snoj
,dxlSh kS;s moaO;sfha ixfYdaOkhla
w;HjYHj mj;S' 1995 md,sfka;=fjka
bj;g is .sh ixfYdaOkh kej; i,ld
ne,Su iqiq hehs yefa'

chka;s kdkdhlaldr
kS;S ks,OdkS" ldka;d msysg wdh;kh

2012 2 l,dmh weh

11

.idj kS;s.; l< muKska u

wkdpdrfha yeisug ,hsiula


,efhehs is;Sf iodpdrh
.idj kS;s.; lsf jeo.;alu .ek jka jr iudc l;sld
u;= hgm;a hhs' fi!LH iy ia;S%kaf.a ;drCIdj .ek
j.lsj hq;= n,Od wdh;kj, uey;a fuka ta i|yd .kakd
h W;aidyhka o we;s ke;s hhs' miq.sh jljdkqf
o .kakd ,hs jd;d jqKq tjeks W;aidyhla" wdrxhlg
muKla iSud jk ,l=Kq fmfkkakg we;'
u jd;djrKh hgf;a lreKq fidhd
ne wmg g jir fod<ylg" oy
;=klg muK fmr is jQ isula u;lhg
ke.=Ks' th is jQfha 1995 jif .id
kS;shg ixfYdaOkhla f.k taug .;a
W;aidyhla jH: ta .ek idlPd fjka
;snQ hq.hl h' ldka;d mqj;am;la o m<
lrka ldka;d whs;sjdisl .ek ls%hd lrk
wdh;khl w: m;s;ajfhka m%Odk Odrdf
merKs u .=jka ,s fiajdjlska i;s m;d

12
12

weh 2 l,dmh 2012

ldka;d jev igykla ldYkh h'


wm i|yka lrk kfhA jev igykg
f;audj ;snqfKa .idjhs' jev igyka
imdol wdh;kh iska im;a odhlhska
f,i ;reK ffjoHjrfhla" ;reK
kS;s{jrfhla iy ud le|jd ;sK'
jevigyk fufyhjk tu .=jka ,s
wdh;kfha fcHIaG ksfldjla" jevigyk
m.; lsu i|yd wmj uehg o le|jd
f.k hkq ,eK' weh iu meKs tu

tt//:puprisingradio.orghome20120417arizonas-20-week-abortion-ban-is-latest-attack-on-womens-reproductive-rights

fu

wdh;kfha md,ljrhd" ij ldYkh


lrkakg hk jev igyfka o< msgm; mCId
lrkq ,enqf wm bfha tu uefha
h' msgm; ne md,ljrhd fcHIaGhl=
jk ksfldj$ksIamdldj b;d wmyiqjg
m;a jk wdldrfhka neK jka fjd f
jf.a cd;sl udOHhlska m%pdrh lrkak iqiq
tajdhs m%Yak lf<a h' .idj'''' Tima''''
fjd .=jka ,sfhka lshkak iqiq jpk
o@ lshd m%Yak lf<a h' w:m;s wdh;kfha
inkaldldjg o neK jefKa h' .idj"
Tima" udia Y=oah''' Th jf.a jpk Nd;d
fkdlr mqjkak jev igyk lrkakehs
wNsfhda. lf<a h' im;aodhlhska ;sfokd
jk wms .idj lshk jpkhj;a Nd;d
fkdlr .idj .ek l;d lrkafka flfiahs
wid jevigykg inkaO u m%;sfCIam
lf<uq' fuys wms ;sfokd u .idjg mCIj
l;d lrkakka o fkduq' ;reK kS;s{jrhd
thg reoOj wm iu ta jk g;a jdo
lrka isfha h' ffjoHjh fi!LHuh
wjYH;dj wkqj woyia olajkakg iQodkka
is w;r ud isfha iudcuh wjYH;d wkqj
lreKq olajkakg h'
flfia fj;;a tu i;sfha u k . iys;j
fuu isu .ek .= ,smshla" ud fiajh l<
mqj;am;g ,shka tl, wjOdrKh lrkakg
is jQfha o tla w;lska .idj inkaOfhka
ckudOH mjd n,k wpdrYS,s;ajh yd
fkdmeiqKq iajNdjh .ekhs' wfkla w;ska

jir oy y;lg miq kej;;a


.id kS;shg iq ixfYdaOkhla
f.k taug .kakd ,o W;aidyh
wd.l yd iodpdruh
lv;=rdfjka jeiS hoa fndfyda
udOH fi!LHdrCIdj fyda
udkqISh wf,dalh o,ajd tu
jeyq weug m%h;akhla
fkdorkafka iudc j.lSu
wNsnjd wdKl,ams; w.;shg
hg;a we;s ksid h yels h'

.id lsug fyda wkjYH .e .ekS is


ug n,mdk tla m%Odk idOlhka jk
,sx.sl wOHdmkh .ek l;d lsug we;s
fkdleue;a;hs' ,sx.sl;ajh .ek l;d
lsf Nd;d lrkakg isjk jpk mjd
m%isoafha l;d fkdl< hq;= iodpdr fkdjk
fyda wiNH fyda tajd f,i i,lk j.lS
rys; cd;sl udOH ls%hdld;ajhhs' ^fcHIaG
ksfldjla b;d nrm;, f,i yE,ajg ,la
lsu .ek fu;ek ,su wjYH fkdf'&
jir oy y;lg miq kej;;a .id kS;shg
iq ixfYdaOkhla f.k taug .kakd ,o
W;aidyh wd.l yd iodpdruh lv;=rdfjka
jeiS hoa fndfyda udOH fi!LHdrCIdj fyda
udkqISh wf,dalh o,ajd tu jeyq weug
m%h;akhla fkdorkafka iudc j.lSu wNsnjd
wdKl,ams; w.;shg hg;a we;s ksid h
yels h'
ljqreka iska we;s l< tlla jqj;a
YS% ,xldf mj;sk oKav kS;s ix.%yhg wkqj
.id lsu hkq wmrdOhla f,i jr k.d
we;' oKav kS;s ix.%yfha 303 j.ka;sfha isg
j.ka;s lsysmhlska olajd we;af;a ia;s%hlf.a
leue;af;ka fyda wlue;af;ka is lrk
.idjl ,efnk o~qjj, m%udKh .ekh'
ta wkqj bvla ,e we;af;a ujf.a ;h
frd .ekSu i|yd ioaNdjfhka lrkq ,nk
.idjlg muKs' kuq;a wkjYH .e .ekS
ksid ia;S%ka fukau iuia; mjq, u uqyqK
fok fi!LH" iudc" wdl" udkqIsl wd
O .eg .ek fkdkj;sk l;sldjla mj;S'
th fi!LH fCIa;%h" kS;s fCIa;%h" ia;S%ka
inkaOfhka j.lsj hq;= n,Odka fukau
ia;S% whs;sjdisl inkaOfhka ls%hdld
fCIa;%fha o mj;sk l;sldjls' fYaIfhka
ia;S% whs;sjdisl fCIa;%fha ksrka;r lreKq
la fukau f,dal fi!LH ixOdkh
jeks cd;Hka;r lreKq fmkajd wkqj o
wkjYH .e .ekS j,g i fiu i|yd
n,Odkag h W;aidyhka orkakg is h'
ia;S% fi!LH inkaOfhka ie,ls,a,g .;a
fi!LH fCIa;%fha pdrd;aul lKavdhj,
Wkkaj o fya;= fldg f.k mj;sk .id
kS;sh fi!LH wdrCIdf iSudf isg ,sys,a
lsug 1995 jif .kakd ,o W;aidyh
2012 2 l,dmh weh

13

md,sfka;=j olajd f.k taug iu;a


h' kuq;a by; lS l=yl iodpdruh
lv;=rdfjka tu fhdackd jeiS .sh w;r
wjika fudfydf;a wl%Sh ;;a;ajhg m;a h'
wd.l yd iodpdruh fya;= j,g tyd .sh
m%n, fi!LH yd udkqISh wnqoh ms<sn| m%n,
l;sldjla wLKavj f.k hEug W;aidyhla
o thska miq .ekqfKa ke;' tu fhdackd
ls%hd;aul jQfha k ia;S%kaf.a m%ckk
fi!LHg yd iudc m%Yak j,g n,mdk .eg
lsysmhlg u ms<s;=re ,efnkakg ;snqKs'
tu ixfYdaOkj, .idjg wjir ,efnk
wjia:d lsysmhla we;=<;a h'
1' ia;S% IKh yd jHNspdrh
2' l,,fha nrm;, lD;s;dj
3' mjq,a ie,iq l%uhla wid:l u
ksid we;sjk .e .ekSula bj;a lsug kS;s
ixfYdaOkh tuska fhdackd h'
tfkod ;fha ia;s%hlg h fkdyels
.enla ord wkjYH wjia:df yd yelshdjla
fkdue;sj orejl= we;s lrkakg is u
.ek ie,ls,a,g fkd.;a; o m;a;sodhl
wjia:d lsysmhl fi!LdrCIs; .idjla
kS;sfha wkque;sfhka lr .kakg wjia:djla
thska b,a,d ;snqKs' ia;S% whs;sjdisl
fldaKfhka fkdjqK;a fuu wjia:d .ek
o md,sfka;=f lreKq lajQfha" th
ia;S%kag wkdpdrfha yeis .id lr .ekSug
bv ula hk iodpdr fldaKfhka yd
l=uk fyda l,,hla kdY lsu mdmhla
hk wd.l fldaKfhka muKs' n,y;aldr
IKhlg ,la ffjrlald .enla orkakg
is u" f,a {d;Ska w;ska IKh fi!LH
imkak fkdjk yd kskaodld .enla
orkakg is u" ^jHNspdrh& mjq,g iudchg
fukau Wmk orejdg o m;la jk lD;s
orejl= ys lrkakg isjk fokSh
.enla orkakg is u mdmhla nj wm;s
foaYmd,khg fkdjegyqKq w;r wpdrj;a
iudch ;=< o tu udkqIsl .egj hgm;a
.sfha h'
2012 jif .id kS;shg ixfYdaOk
jYfhka" fi!LH wud;HdxYh" <ud yd
ldka;d m%jOk wud;HdxYh" kS;sm;s
14

weh 2 l,dmh 2012

fomd;fka;=j iu tlaj f.k f.k


tkakg W;aidy f.k we;af;a 1995 jif
f.k tkakg W;aidy l< ;rf ,sys,a lsula
o fkdf' fujr W;aidyh iuia; ia;S%kag
n,mdk tlla o fkdf' th wjqre 18ka my<
hkag muKla n,mdk tlls' ta wkqj wjqre
18 wvq hka IKh jQ g fukau jHNspdrhg
f.dre fuka yg.kakd .enla fukau"
l,,h lD;s;djla we;ak .id lsug
yels jk fia kS;sh ,sys,a lsula .ek W;aidy
f.k ;snqKs' 1995 fuka lek wkque;sfhka
md,sfka;=f iu;h i|yd f.k tau
olajd ls%hd lrkakg m%:ufhka wd.l
frdaO;dj ksid th hgm;a jk njla olakg
,eu wjdikdjls'
tl w;lska fuu frdaO;d wpdrj;a
frdaO;d nj iudch f;are .; hq;=h'
fYaIfhka f,!lsl ; f.jk" im%odhsl
mjq,a ixia:djka mj;ajd f.k hk iudch
wju jYfhka fujeks wkjYH .e .ekS
j,ska ;u ; j,g lrk ;ckh .ek
Tjqkag f;are .ekSug yels h hq;=h'
rdcHhg n,mE l< yels reoaO jk
w;f,diaila yereKq fldg rdcHhla f.dv
ke.Sug odhl jk nyq;r rg jeishka ;ukag
ydksodhl ne j,ska ksoyia ug l,amkd
l< hq;=h' .e .kafka ia;S%ka jqj th ia;S%kaf.a
m%Yakhla f,i i,ld mqreI iudch ksy~ h
hq;= ke;' wkjYH .e.ekSula fi!LdrCIs;
f,i bj;a lr .ekSu olajdj;a .id kS;sh
,sys,a u iudc m%Yak /ilg iula f,i
i,lkakg ;r f,!lsl ; .; lrk
iudch udkqIsl h hq;=h'
ljqreka flfia reoaO jqjo f rf .id
Yd, jYfhka isjk njg fndfyda ixLHd
f,aLk bm;a f' f,dal fi!LH ixOdkfha
jd;d j,g wkqj jirlg YS% ,xldf ud;D
urK 250la muK is f' thska ishhg 25la
muK wkdrCIs; .id ksid isf' ishhg
33la muK wl rer jykh ksid we;sjk
w;=re wdndO ksid is f' mjq,a fi!LH
ldhxYfha jd;d wkqj 2005 jif ud;D
urK j,ska ishhg 11'72 la is we;af;a
wkdrCIs; .id ksid h' 2008 jif urK
j,ska ishhg 45la o 2011 jif ishhg 55la

kS;suh ms<sirKla fkdue;s lfuka wkjYH


.enla bj;a lr .ekSug wjYH ia;s%hlg
ryila fkdjk ryis.; ia:dkhlg hEug is
f' kS;suh .eg yd iodpdrfha mSvdj ksid
fujeks ia:dkj, fiajh ,nd .kakg tk
ia;s%hlg by< uqo,la f.ug o is f' by<
uqo,la f.ug fkdyels ia;s%hlg b;du;a
wkdrCIs; fiajd ia:dk fidhd hEug is
f' fYaIfhka <s mjq,aj, ia;S%ka m;g
m;a jkafka mam;alu ksid jvd;a wkdrCIs;
ia:dkj, fiajh ,nd .ekSu ksid h' f,dal
fi!LH ixOdkh o th ;yjqre lrhs' .id
kS;sfha ,sys,a ula we;ak fujeks m;a
fndfyduhlska ia;S%kag wdrCId ug yelsh'
wkjYHk bj;a lsug kS;suh ms<sirKla
ke;s ksid wkdrCIs; .idj je jYfhka is
jkafka jdyl ia;S%ka w;r nj o jd;d j,ska
lshef' kuq;a reoaOjdka ;l lrkafka
kS;sh ,sys,a u wkdpdrhg bv jD; lsula
f,isks' ,sx.sl;ajh ukqIH wjYH;djla f,i
fkdj iodpdruh ulska ie,lSu ksid"
lsish jerulska wkjYH ore .enla yg.;a
ia;s%hlg ; ld,h u |jkakg is lsu
mdmhla f,i i,lkakg wd.u fyda iodpdrh
iQodk fkdu fld;rk wNd.Hhla o@
m%ckk fi!LH inkaOfhka ixf
ffjoH Ydka; fywdr uy;dg wkqj
ia;S%ka wkdrCIs; ;;a;ajfhka uqojd .ekSu
olajdj;a .id kS;sfha ,sys,a ula wjYHj
we;' th jhi 18 g wvq ia;S%kag muKla
fkdj iuia; ia;S%kag u n,mdk m%Yakhls'
ia;s%hla i,a,d,hl=g f.drej .e f.k
ffjrlaldrhl= fjkqfjka .e u iqiq

www.stock.xchng.com

is we;af;a wkdrCIs; .id fya;=fldg


f.k h' mjq,a ixOdk ix.ufha jd;d wkqj
klg fld<U muKla wkdrCIs; .id 500la
muK isf' m%ckk fi!LH .ek l;d lrk
ffjoH Ydka; fywdr uy;dg wkqj
klg YS% ,xldf .id 700;a 1000;a w;r
m%udKhla is f' fufia .id lr .ekSug
isjkafka tu .e .ekSu wkjYH wjia:df"
wkjYH nrla f,i is jQ ksid h' tfia is
ug fya;=j jerula" fkdkqj;alula fyda
n,y;aldrhla fyda h yels h'

ia;s%hla i,a,d,hl=g f.drej


.e f.k ffjrlaldrhl=
fjkqfjka .e u iqiq ke;'
ffjr lrka orejl= m%iQ;
lsu iqiq ke;' kskaodjla jk
jHNspdrhg f.dre u ksid ore
.enla u iqiq ke;'
lD;s l,,hlska Wmk lD;s
orejl= ys lsu iqiq fkdf'
mjq,a ie,iq l%u md lrk
whg mjd jerula h yelsh'
ke;' ffjr lrka orejl= m%iQ; lsu iqiq
ke;' kskaodjla jk jHNspdrhg f.dre
u ksid ore .enla u iqiq ke;' lD;s
l,,hlska Wmk lD;s orejl= ys lsu
iqiq fkdf' mjq,a ie,iq l%u md
lrk whg mjd jerula h yelsh' tfuka
u tjeks l%uhla wid:l jkakgo bv
we;' tfia is fuka yg.kakd wkfmaCIs;
.enla ug iQodk ukila ;sh fkdyel'
udkisl" iudc" wdl jgd msgdjla
;sfnkakg kqmqjk' tfyhska kS;sfha ,sys,a
ula wjYH h' wfkla w;ska .id lsug
is jk wkjYH .e.ekS j<lajd .ekSug
ia;S% mqreI ish,a,ka u mdi,a wOHdmkfha isg
kqj;a lsu w;HdjYH h' ,sx.sl;ajh ms<sn|
2012 2 l,dmh weh

15

ukd jegySula we;ak ;reK m%cdj w;r


wkjYH l=;=y,h tl w;lska we;s fkdf'
wfkla w;ska wdrCId ug bf.k .kS'
,sx.sl wjYH;dj ish ukqIHhdf.a
wjYH;djla jqj;a tys md,khla .ek
wjfndaOhla we;slr .kS' jerula fkd
bgq lr .kakg f;are .kS' wkjYH .e
.ekS j<lajd .ekSug wdrCIdld f'
tjeks ,sx.sl wOHdmkhla fkdjk ksid
Yaj oHd, ;reK m%cdj mjd ,sx.sl;ajh
.ek we;af;a wvq wjfndaOhls' tu fkdkSu
ksid isjk jer j, .kakd ls%hdud.
hla mjd fkdokS' tfyhska ,sx.sl wOHdmkh
w;HdjYH h' kuq;a wjdikdjlg fuka Wiia
wOHdmkfha ,sx.sl wOHdmkh u i|yd
remsh,a oY ,CI 38la fjka l< jHdmD;shlg
m<d;a wglska u frdaO;djla mek ke.S we;s
nj jd;d f'
.id kS;sh ,sys,a l< muKska wkdpdrfha
yeisug ,hsiula ,efhehs iuyre Yajdi
lr;s' wkdpdrh fyda pdrh ljo;a isf'
th ksiqkaf.a f,!lsl wjYH;djls' kuq;a
.id kS;sh ,sys,a l<fyd;a Tjqka nh ke;sj
.e f.k .id fmda,s j,g tla fj;ehs
is;Su ysjls' wkdpdrh kka kdulrKh
jQ yeisf fhfokafkda ta w:fhka u .;
fyd;a th lrkafka ryis.;j h' pdrh fyda
wkdpdrh tl u ls%hdj jqj;a orejl= ryfia
yod .ekSu wjYHk tfia lr .ekSu Tjqka
i;= ldhhls' wkjYHk tfia fkdlr
.ekSug j. n,d .ekSug Tjqka W;aidy
lrkq we;' .idj kS;s.; l<fyd;a ryfia
lrk wkdpdrh fjkqfjka t<smsg .id
fmda,s j,g hkakg o Tjqka fkdfm<fUkq
we;' ffjoHjrekg wkqj .e .ekS j,ska
ishhg 10la muK iajdNdlj .id f'
tjeks brKulg uqyqK ka mjq,a fyda
wi,a jeishka fyda tys wudrej fydka
w;a | we;sjdg iel ke;' tfyhska .id
lr .ekSu b;d myiq" f,fyis lghq;a;la
fkdf' tjeks lghq;a;lg pdrfha fyda
wkdpdrfha yeisreK kE u flfkl=g
uqyqK u wiSre jkq we;' .idjla wjYH
jkafka fkdlr u ne wjia:djl muKs'

m%pKavlrKhg f.dre we;s wo iudch


;=< ,sx.sl m%pKav;ajhg f.dre jk ia;S%ka"
jHNspdrhg f.dre jk ia;S%ka ta ksid we;s
jk .e .ekS ksid ; ld,hla |jk
nj f;are .; fkdyelafla iudch t;r
u m%pKav we;s ksid h yelsh'
miq.sh ld,fha bm;a jQ fmd,sia jd;d
wkqj klg ia;S%ka$hka mia fofkla
,sx.sl m%pKav;ajhg ,la f' ysgmq fmd,sia
udOH m%ldYl w;a frdayK uy;d m%ldY

.id kS;sh ,sys,a l< muKska


wkdpdrfha yeisug ,hsiula
,efhehs iuyre Yajdi lr;s'
wkdpdrh fyda pdrh ljo;a
isf' th ksiqkaf.a f,!lsl
wjYH;djls' kuq;a .id kS;sh
,sys,a l<fyd;a Tjqka nh ke;sj
.e f.k .id fmda,s j,g
tla fj;ehs is;Su ysjls'
l< m f jif uq,a udi yh ;=< ia;S%
IK 900 la muK jd;d we;' thska
700lau hkag tfrys wmrdO f' f
w;ka lsysmhla k lsysmhla" hka r|jd
f.k lKavdh jYfhka l< ,sx.sl wmrdO
h' tajd jd;d jQ tajd muKls' jHNspdrh
fukau ia;S%kag tfrys ,sx.sl wmrdO mjd
jd;d jkafka wvqfjka nj ljqre;a okakd
we;a;ls' tajd wkdjrKh fuka ia;S%ka"
hka iudch ;=< ;jrg;a wmjdohg ,la
lsf wdl,amhla we;s fyhska tajd ryia
f,i ;nd .ekSug fndfyda fokd W;aidy
lr;s' kuq;a wmrdOlrejka ksid Tjqka .e
.;a g tajd jd;d jqj;a ke;;a iudc
wmjdohg uqyqK h hq;af;a;a ia;S%ka u h'
ne nrg lr .eish hq;af;a;a Tjqka u h'
;hu wmdhla lr .; hq;af;a;a Tjqka
u h' Tjqkag m fkdlshk iudch kQmka
l,,hlg m lshkakg muKla ie meye
isu fld;r hqla;s iy.; o lshd uq
uy;a iudch is;d ne,sh hq;=h'

iS;d rxckS
16

weh 2 l,dmh 2012

http://chemalexandru.xanga.com/736372864/you-need-aloveryou-dont-have-to-pretend-not-to/

kjYH .e .ekS fya;=fjka wm rf


klg wdikak jYfhka kS;s frda
.idjka oyilg wdikak m%udKhla
islrk nj uE;l l< iCIKhlska
fy,sor ;snqKd' ore.en u ;=<ska
ujf.a ;hg ydkshla isug yels
wjia:djl yer" .id lsu Y%S ,xldf
kS;sh uska ;yk lr ;sfnkjd' tu
fya;=fjka fndfydafokd kS;sfrda whqka
islrk .idjka islr .ekSug fm<fUk
whqre olakg ,efnkjd' fuf,i fuu .id
islrkakka w;r nyq;rhla lsis ffjoH
oHd;aul kqula fkdue;s" f.dvfjka

.idj( wdrlaIs; ,sx.sl inkaO;d


;reK m%cdjg wduka;%Khla
nj olakg ,efnkjd' Tjqka iska
ore.eng O ydks islsug W;aidy lsf
" ta uska .NdIh ;=<g Ic we;= f'
ksid wdidokhkag ,laj ldka;djka rdYshla
km;d frday,a j,g we;= jkjd' Tjqkaf.a
; frd .ekSu i|yd ffjoHjrekag
igkl ksr; ug o isfjkjd' uq,a
wjfha .NdIh yels,Sug Wmld
jk zTlaisfgdiskaZ fydafudakh l%shd;aul
ug wjYH m%;s.%dyl jHqyhka .NdIh
;=< jOkh fkdue;s fyhska wl
rer jykh ksid fujka ldka;djka h
hEf wjodkula o mj;skjd' iuyr g
ldka;djkaf.a ; wdrCId lr .ekSug
fujka wjia:dj, .NdIh bj;a lsug
mjd isfjkjd' mef,damSh kd, wjysr u
ksid iar j|Ndjh we;su" mef,damSh kd,
;=< ore.e yg .ekSu jeks ixl+,;d o we;s
ug bv ;sfnkjd'
tfiau kS;s frda .idjka islrkd
mqoa.,hka tfia islsug fmr iuyr
ldka;djka IKhg ,lalrk njg o jd;d
fjkjd' kS;s frda fohla islsug f.dia
islrk fujka IKhka ms<sn|j kS;suh
l%shd ud. .ekSug ldka;djka W;aidy
lrkafka ke;s nj Tjqka okakjd' .idjka
is lr.kq ,nkafka wkjYH .e .ekSula

isjQ ghs' jemqr u .idjka islr


.ekSug fm< we;af;a jdyl ldka;djka
njg ilaIK jd;d fmkajd fokjd'
wkjYH .e .ekS j<lajd .;fyd;a fujka
.idjka islsu o kj;d,sh yelsfjkjd'
tu ksid orejl= ms<sis| .kakd wdldrh iy
th je<elah yels l%ufohka ms<sn|j
i,ld n,uq'
.eyekq orejl= jeh m;aj" Tima pl%h
werUqk miqj .e .ekSf yelshdj mj;S'
iEu Tima pl%hl u wdrNl khg k
14lg m%:u" n fldaIhlska i nhla
mef,damSh kd,hg uqod yhs' i nhlg
meh 24l wdhq ld,hla we;' tk n
fldaIfhka uqod y, i nhlg meh
24l ld,hla ;=< i Y=l%dKq yuq jqjfyd;a
ixfiapkh ore .enla yg.kakjd'
Y=l%dKqjlg ia;%S m%ckl moaO;sh ;=< meh
72la i j j;a h yelsjkjd' ta wkqj
nhla uqod yeug k 03lg m%:u
,sx.sl tlaula isjqKs k .e .ekSf
yelshdj ;sfnkjd' tk k 28lg jrla
ksh;j Tima pl%h isjk ldka;djlf.a
.e .ekSf yelshdj we;s zireZ ld,h
jkafka Tima pl%h wer k isg" k 11
isg 16 olajd jk k 6l ld,hhs' fuu
ld,h ;=< m%fYk ,sx.sl l%shdj,ska je<lSu
2012 2 l,dmh weh

17

uska fndfydarg .e.ekS j<lajd.;


yelsjkjd' kuq;a fuys YajdiodhS nj
m%Yakld jk neka w;sfl Wm;a md,k
l%uhla o f iu fhdod .ekSu jvd;a
M,odhS jkjd'
,sx.sl l%shdjl fhf " Y=l%dKq msgug
wdikakj" mqreI ,sxf.akash fhdaks ud.
fhka msg;g f.k" Y=l% ;r,h ndysrg bj;a
lsu uska Wm;a md,kh lsug iuyreka
W;aidy l<;a th fndfyda wid:l l%uhls'
tfiau m%fYk ,sx.sl l%shdjl fkdfhk
o ,sx.sl W;af;ackh ,o" f;;a jQ fhdaks
m%foaYfha ndysrj Y=l% ;r,h ;ejrek o"
tuska f;;a jQ Y%djhka yryd Y=l%dKq
fhdaks ud.h ;=<g we;= .e .ekSf
wjodkula o mj;sk nj isys ;nd .; hq;=
fjkjd'
ms mqoa.,hd iska ,sx.sl m%fYhlg
m%:u fldkavuhla me<u uska Y=l%dKq
ia;%S m%ckl moaO;shg we;= u j<lajd.;
yelsjkjd' tuska .e .ekS j<lajd
.ekSug fukau ,sx.slj ifm%aIKh jk
frda. j,ska o je<lSf yelshdj ,efnkjd'
ia;%S IKhla fyda wkfmaCIs;
,sx.sl in|;djhla meje;ajQ fgl fyda
.e .ekSula j<lajd .ekSug" isoah is jQ
jydu ^Wmu meh 72l ld,hlg fmr& yis
Wm;a md,k fm;s (Emergency Contraceptive
Pills) Nd;d lsu iqiq fjkjd' remsh,a
100l muK uqo,lg" ffjoHjrfhl=f.a
ksfoaYhlska f;drj kEu Tiq ie,lska
fuu fm;s , .; yelsfjkjd' fuys fm;s
02la wvx.= jk w;r tla fm;a;la jydu o
wfkla fm;a; bka meh 12lska miqj o mdkh
l< hq;= fjkjd' tfy;a fuu yis Wm;a
md,k fm;s ks;H Wm;a md,k l%uhla f,i
md lsu kqiqiq h'
ksr;=rej ,sx.sl in|;d mj;ajkafka k
ta i|yd idudkH Wm;a md,k fm;s Nd;d
l< yel' wjdyl fyda w; jdy jQ
hqj,lg fkdtfia k orejl= m%iQ; fkdl<
ldka;djlg iqiqu Wm;a md,k l%ufoh
Wm;a md,k fm;s Nd;d lsuhs' km;d
18

weh 2 l,dmh 2012

tlu f,djlg fuu fm;s.ekSu uska .e


.ekS j<lajd.; yels jk w;r tu fm;s
.ekSu kj;d uQ .i ore .enla we;s f
yelshd we;sfjkjd' fuu fm;s mdh
uska iar j|Ndjhg m;af hehs we;euqka
w;r mj;sk u;h imQK ;Hdjls'
fuys wvx.= jkafka o isref u wvx.= jk
Biag%cka iy fm%dfciagfrdaka hk fydafudak
j. folhs' tneka th lsisfia;a u isrerg
wys;lr fkdf'
jdyl" orejka ,;a ldka;djkag jvd
iqiq Wm;a md,k l%ufohka w;r udi
03lg jrla kslafYamk f,i ,ndfok
zfmdafm%dfrdZ tkak;" .NdIh ;=<
m<|k zmhZ o" wf;a iug hka ;ekam;a
lr.kakd Nor Plant WmlrKh o jkjd'
.NdIh ;=< me<h yels fydafudak i%djh
lrk WmlrKh o uE; ld,Skj Wm;a md,k
l%ufohka w;rg tlaj ;sfnkjd'
zfmdafm%dfrdZ tkak; uska i;s 14lg
.e .ekSfuka wdrCIdj ,ndfok w;r
tu kslafIamkh iEu i;s 12lg jrlau
,nd .; hq;= fjkjd' .NdIh fj; we;=
lrk zmhZ fukau fydafudak i%djh lrk
WmlrKh uska wLKavj jir 05lg muK
.e.ekS keje;ah yels fjkjd' tfiau
wf;a ndyqf iug hka ;ekam;a lrk Nor
Plant WmlrKh uska o jir 05lg muK
.e .ekS keje;af yelshdj mj;skjd'
fuu kEu Wm;a md,k l%uhla Nd;d
lsug fmr iqiql ,;a ffjoHjrfhl=f.a
Wmfoia .; hq;= fjkjd'

;reK jhfia ,sx.sl;ajh iu we;sjk


yeS md,kh lsu ;rul wmyiq ldhls'
wkjYH .e .ekS" .idjka fukau
,sx.slj ifm%aYkh jk frda. me;sr hdu o
j<lajd.; yels fyd|u l%uh jdyh olajd
m%fIK ,sx.sl l%shdj, fkdfhuhs' yeS
j,g jy,a fkd" j.lSfuka hq;=j yeisu
uska by; wjodku wvqlr .ekSug kj
fhdjqka fha Tn is;g .; hq;=h'

ffjoH md,s; nKavdr iqnisxy"


wlrK ffjoH ks,Od" uQ,sl frday, - h;,dj

.e

f,a nvq mgjdf.k yrl=ka ,jd .d, woaojd .kska" m l< f.dfkda weomka
ymq;,a hkjd'''' hs iSmo lshka l ke`." l nei fj<fy<od l< iudch"
fjkia ;sf' ta iudc ixialD;sh" fi,a f*dakfhka weKjq ,ndf.k" lkafk
mqrjd NdKav m%jdykhg udre " ;j;a fjkia iu`. uy r .uka hdug mgkaf.k
;sf' f fjkia uls' iudc fmr<shls' fjkils' wfma bmerKs ixialD;sl wxf.damdx.
ta fjkia iu`. tys fijke,a, f,iska tlg ne|S mj;shs o@
fjkia ug iQodkula ke;s ;ek hqKqjla ke;'
yrhla ke;' fjkia u w;a foa fidhd hduls' ta
fidhd hk .ufka u w;er oud hd hq;= nr u
w;er oud hd hq;=uhs'
fudlla o .Eksfha WU lr.;af;a''' lula kE" jqKq
foa jqKd' ksy ysf ,e.,d' tl w;lg WU lsh,
fudkj lrkav o jd Tfydu ;uhs'''
wfka fl,af,a''' WUf. isys l,amkdj ke;sjqKd o'''
fyd`ohs oeka udi lSh o@
tod fukau wo;a" wE; .udkfha w;= me,lska
fukau" uE; k.rfha .S ksjyklska fujeks l;d
nyla wikakg Tng" ug" bvla ie,fikakg we;s
bvlv weys ke;' O Nhdkl f.dv fjol f
l;dnia j, we;s .egf iu f,i Nd;d fjk
;;a;ajh ;ju;a wfma iudcfhka uqukska u ;=rka
fkdue;' ore .en ke;su fukau ujg w;=re

fudlla o .Eksfha
WU lr.;af;a'''
lula kE"
jqKq foa jqKd'
ksy ysf ,e.,d'
tl w;lg
WU lsh,
fudkj lrkav o
jd Tfydu
;uhs'''
wfka fl,af,a'''
WUf.
isys l,amkdj
ke;sjqKd o'''
fyd`ohs oeka udi
lSh o@

htt://pptsdtraumahopehealing.comtag=trauma

ixialD;sl nkaOkhka ys
isr.; l< udkqISh wjYH;d
wdndO we;su o isjk kuq;a" l=ula o ta iudc jd;djrKh ksy~j
m%ldY lr iskafka@
tu iudc mx;Ska f wl%uj;a .id ls m%;sfCIam fkdlrhs'
fy<d fkdolshs' fYaI wkqn,hla o fkdfohs' f ;;a;ajfha iudc
fya;+ka fudkjd o@ udkqISh ;;a;ajh l=ukdldr o@
wkjYH .e.ekS foi ta iudc mx;sh fy<k oDIah" uyd
mjreka ykajk udkj Nla;sh ksid we;s jQjla hhs Ydro fonila
bm;a lssu ysjls' ienEj k Tjqqyq ;h iu j;a fj;s'
;fha .eg yryd Tjqyq mqyq knqf jeg lfvd fkdn;s'
.egj - .egjla f,i f.k iula fidhd.ekSu Tjqkaf.a l%uhhs'
wkjYH .e .ekSu wkjYHuhs ;Ska lrk Tjqyq kS;Hdkql+, nj
.ek fkdj" .eyekshf.a ;h .ek ta mjqf,a meje;au .ek ;Ska
.ks;s' tfy;a wjodku Tjqka f.a miqmiska .uka lrhs' f wjodku
2012 2 l,dmh weh

19

.ek ksy~ u muK o iudchg l<


yelafla'''@
mjq,a tallh ;=< mjq,g orejka fldmuK
ixLHdjla wjYHh o@ fuh wUq-iehka iska
i|d .; hq;= m%Yakhls' f m%Yakh i|d
.ekSf je whs;sh |g ndr h hq;=
keoao@ ixialD;sh lE fudr f.k f.fhka
lvd mksk ;ekls f' wehs |g ta ;r
j.lSula'''@
f.or uQ,slhd mqreIhd h' ta ;dkdka;rh
Tyqg mrmrd .;j ys jQ tlls' wkdu;a
ld,hl isg f.or mjqf,a kdhlhd iajd
mqreIhd u h' ta ksid u mjqf,a jeo.;a ;SrK
.ekSf whs;sjdislu imQKfhka u Tyq
i;= h' .DyuQ,slhd jk Tyq mjqf,a Wmhkakd
o fjhs' ta wkqj rg h ixjOkhl .uka
lrhs o tu ixjOkfha ,dN ,nkakd o
Tyq u fjhs' lsisfjl=f.ka jegqma fkd,nk
ldka;d Y%uhg l=ula fjhs o@ ixjOk
ie,iq ys ldka;dj ljr ;ekla ,nkakS
o@ wehg ;u ksjfia isg" |la" ujla
f,iska mrmrd.; ldhNdrh bgq lrka"
w;sflj h lghq;a;l kshe,S uqo,la
yyn l< yelshs'
Bg;a tydg mshjr ;nkafka k wehg foaY
.;j .Dy fialdjl ug yelshs' wmkhk
we ly,l fialdjl h yelshs' f;a
o fk,k llre l;l h yelshs' Th
fldhs ;;a;ajhla hgf;a ;h yyn
l<;a" mjqf,a j.lsj hq;= ;SrK .kq ,nkakd
iajd mqreIhd h' ore nv wehf.a h' tfy;a
ore nv ms<sn| ;Ska ;SrK .kakg wehg
whs;shla ke;' ;ukaf.a isrer ;ukag is
m mj;ajd .kakgj;a whs;sjdislula ke;s
;ek mqreI uQ,sl iudch weh ;,a lr
oukafka kS;s frda hhs" im%odh frda
hhs" ixialD;sh lKmsg fmr<kafka hhs
f,an,a l< ls%hdjka fj;ghs' .idj kS;s
frda h' im%odh frda h' ixialD;shg
mgyeks hhs fudr.dkakkaf.a fijke,s hka
weh ;ud f.a ksoyi fidhd .kakg o<hs'
fjkila jqjukd h' yQjlska ka mKsjqvh
f.k hkakg oeka w,a y;rl muK
20

weh 2 l,dmh 2012

m%udKfha fg,sf*daka h' wE; r rgl


iskakl= yd uqyqKg uqyqK l;dny lsf
w,a fod<yl muK m%udKfha rEm
fmh''' ,emafgdma h f.dkd ne nr ndf.a
.uka oeka ne h' wehs@
fjkia ug msgqmdkakg yels o lsisfjl=g'''@
fjkia u" oeka wo ;ju;a wkjYH ore .en
fjkqfjka fi!LHdrCIs; fkdjk im%odhsl
fnfy;a jfgdare fidhd .ks,a,d hs lshd
wyl n,d .kshs o@ mjq,g orejka ixLHdj
nr je nj f.or .Eksg jeh fydka
okafka ljqo@ ta .Eksg" .enr f nhla
isf;a ke;=j liem f ksoyi keoao@ tA
udkj yslu wehf.ka Wrd f.k keoao@

mjq,g orejka ixLHdj nr


je nj f.or .Eksg jeh
fyd`oska okafka ljqo@
ta .Eksg" .enr f nhla
isf;a ke;=j liem f
ksoyi keoao@ ta udkj yslu
wehf.ka Wrd f.k keoao@
Wm;a md,kh ms<sn| l%uj;a oekqula"
l%uj;a ie,iqula weh bfha ke;s g
ore.enla we;s jQ g th;a wehf.a ;fha
nr fmdhg ;nd .eg.id .; hq;= o@
kS;sh o" im%odh o" ixialD;sl fuj, o"
iudc ;yx o" fodaIdfrdamK o" kskaodj o
fodr uq,a,g lr ore .en ke;slr .ekSug
weh fm<fUkafka ke;s k" yenEjg u
weh ;l;Sre .eyekshls' ;ukaf.a liem
Wfoid mjq,lg u l Wreu lrfok ohd
rys; .eyekshls' wehg l%udkql+," wdrCId
iys;" l%ufohla fkdue;' ore .enla ke;s
lsu mj;sk kS;shg wkqj o~qj ,eh
yels jrols' kS;sh weh miqmi tkakg m<uq
weh miqmi yUd tkafka iudc iu;hhs'
ixialD;sl yr moaO;shhs' wjidk jgfha
weh jglr .kafka" rere urKhhs'
f ls%hdodufha uq, isg w.g u weh ;ks
w;ska w;afmd .eiQ <|la o@ flda wehf.a
yjq,alre'''@ hlska" wjodkulska" j.lSulska

f;drj liem ka| Tyq ksfodia fldg


ksoyia lr ykafka" f iudchuhs' f
ixialD;sl nkaOkhkauhs'
wfma ixialD;sl nkaOkhka ,syd fkd;nd
u .eyekq" msg/hka f.a fufyjrg wyiska
b.s,s,d h;s' wyi o ch f.k we;s ;dCIKh"
nr ndf.a ne| is f.dka fokakd ,syd oud
wyiahka;frka" uqyqka tf;rg wfma .eyekq
Tijd f.k h;s' ta ;dCIKh f.k wd
fjkihs' .eyekqka f.a Y%uh l=Kd foaY
ksuh fidhd ixjOkh fj; .uka lsug
miqng fkdjk rch .eyekqka Y%uh lsKSu
i|yd .sh rgj, ,nk ,sx.sl ysyer .ek"
.enr .ek" n,kafka im%odhsl" weia
ne,afuka ixialD;sfha mg ;srh w;ks'
lgqkdhl .=jka f;dgqmf,ka uug mh
;nk ore.enla iys; ldka;d Y%lhkag
;uka f.a ksfjia lrd hd yels fkdfjhs'
wfma ixialD;sh" ore .eng whss;slrejl=
b,a,d ishs' kS;Hdkql+, whs;slrejl='''
;ukaf.a cd;shg" wd.ug .e,fmk
whs;slrejl='''@
whs;slrejl= ke;s orejd wjcd;lfhls'
.eyekshg wjcd;l orejl= iu Wmka
f.g hd fkdyelshs' l=, f.g hd fkdyelshs'
.ug hd fkdyelshs' okakd ykkakka iu
tlah fkdyelshs' ish ;ek ishfokd
ixialD;sl nefuka oE;a ne| wyl n,d
is;s'
fudkjdo isjkafka@
w;sYhska u fokdld jQ;a" ;hg Yd,
wjodkula we;s lrkakd jQ;a" uqo,a o ho
l< hq;= jQ;a kS;s frda .idjla i|yd
;e/ldrhl= f.a msysg fidhkjd yer l=ula
o wehg l< yelafl'''@
W;= iNH;ajfha" wk.s ixialD;sfha t<sm;a;
u; .d weh yyn lrf.k wd fkdagq
fld, . yer f.k urKh iu fmdr
nohs' oyila" oi oyila isoa w;S;hg tla
we;' j;udkfha o" wkd.;fha o ;j;a

is isjkq we;' fokdj o" mdvqj o"


wjudkh o wehg hs'
oekg kS;s frda .idjla is lrk"
wm%isoaO" tfy;a ;e/lrejka fydka
okakd ia:dk kE ;r ;sf' tu
ia:dkj, ls%hdldlhka fj; ,efnk uqo,
.ek j.lSula i .idjg ,laflfrk
ldka;djf.a ;h .ek j.lSula ke;'
b|ysg wikakg ,efnk jd;d j,ska
lshefjkafka .enr <olf.a urKh
yd .idj l< ;eke;a;dg o~qj f,i"
w;aysgjQ isr o~qjula ke;sk remsh,a 500 la
750 la muK jk ovhla kshu lsula .ekhs'
ldka;dj ,o o~qju urKhhs' weh t,a,d
urKq fkd,nhs' tfy;a Yrfha wyHka;rhg
bis fkdfok fokd urKh weh fj;
<x lrhs' jro iudc iu;hkag mgyeks
uhs'
ljqreka o f iudc iu;lrefjda@
.idjl wjYH;dj we;s lrkafkda o" Tyq
u fkdfj;a o@ whs;slrejl= ke;s .enla
fldhska o@ ila for kdNsh msueo ore
.en ie .shd fia" ore .e hqksf*da
wiafia iefjkafkda o ke;af;a fkdf'
n,fha lf,da.= wiafia iefjkafkda o
ke;af;a fkdf' fjda,ajrhla" W,a msyshla
wfudard f.k wjq;a ore nvla idod neomq uia
nkla iu iqma fldamamhla ika;mkh
jQjka fia m<d hkafkda o fj;s'
ienE u h ore .en whs;slre weh u h
ljqre kak;a ka th wehf.a u h
ta tfia k wehg ta ore .en ms<sn| ;Ska
;SrK .kakg ne wehs@ ta ore .en iu
weh udi kjhla muK o f hre iudcfha
ixialD;sl nkaOk j,ska neg lkafka'''@
orejd bmu o" orejd yod jvd .ekSu o"
ta orejd Wia uy;a jQ miq orejdf.a ;h
o wehg uyfurla ;r nr h' kskaod
wmjdo j,ska wehf.a;a" orejdf.a;a ;"
wjodkulg ;,a flfrhs'
kS;sh fudkjd o lshkafka@

2012 2 l,dmh weh

21

wehf.a wjodk ;fha uQ,drNh .ek


kS;sh l=ula lshhs o@
ujf.a ;h frd .ekSf wjYH;djfhka
muKla .idjla lsug wjir ,ef'''' ta
frd .ekSu ffjoHuh fya;= u;hs'

ienEu h
ore .en whs;slre wehu h
ljqre kak;a ka th wehf.au h
ta tfia k wehg ta ore .en
ms<sn| ;Ska ;SrK .kakg
ne wehs @
f ffjoHuh fya;+ka j,g ndysrj we;s
iudh" ixialD;sluh fya;+ka .ek kS;sh
ksy~hs' f ksy~ kS;shg f f,iska u
ksy~j iskakg bvh hq;= o@ .eyekshf.a
udkj whs;sjdisl w;rg wehg wjudkhg
,la fkd j;a f whs;sh keoao@ .e
.ekSf fhka f;drj wehg
ksoyia ukilska l iqj f
whs;shla keoao@

jHNspdrh" lD;s orejd ms<sn| wjodku Th


lsisjlaj;a Tng ore .en ke;slr .ekSu
i|yd fya;=jkafka kE' Tn bjish hq;=hs' ord
ish hq;=hs' uq ; ld,hu jka msKsi
fjka l< hq;=hs' tg wmf.a ixialD;sh" f
iudchg W.kajd ;sfnkjd o Tn fjkqfjka
ohdnr jkakg'''@ ohdnr u fjkqjg Tng
iudch lrkafka kskaod wmydihs' orejd
iu .eyeksh uy ug weo oukakg ;r
ixialD;sl rduqf isr isk iudch t;r
fjhs'
mjq,a fi!LH ixOdk uska wkjYH .e
.ekS je<elaf l%u ldka;djka w;rg
f.khka ishs' tfy;a fndfyda ia;S%ka
fuu ie,iq Nd;d lrkqfha fhks'
ieflks' Tjqka hjkafka iudchg h' iel
we;sjkafka ;ukaf.a kEoEhka .ek h' ta
l%u wfma ixialD;shg whs;s ke;' Wmkakg
bkak orejdg wjysr fkdl< hq;=hs'

wks;a me;a; ljrdldr o@


,sx.sl w;jrhlska ore .enla
msysfha o@
ldka;djks"
iudfjkak
ta mdmhg o~qju ,efnkafka Tnghs'
Tn ta ore .en ke;s lr .kakg
is;kak tmd
kS;sh Tnf.a miq mi isgf.k
ishs'
n,kak bh
Tf bfhka Th n,df.k
iskafka wmf.a ixialD;shhs'''
msfhl= ke;s orejl=g" ujl u
ixialD;sl frda" iNH;aj frda
ksid iudch Tn foi Trjd
n,df.k ishs'
22

weh 2 l,dmh 2012

ldgQkh( ouhka;s uq;=l=udrf.a

ixialD;sh Wmfoia fokafka tf,ihs' bm


isk uj fudk;r mSvdjg ,lajqj;a" weh
th | ord .; hq;=uhs'
wms j;udkfha <ore >d;k .ek jd;d
lshjuq' >d;kh fkdfldg <orejka fldfya
fyda w; yer oud hdf isoaka o jd;d
fjhs' <orejka msgrgg l=Kk isoaka
o fjhs' fjd ldka;djg muKla iSud jQ
ldka;djf.a n,l ksid" wukl ksid
fyda ldka;djf.a <slu ksid we;sjk .eg
o@''' f cd;sl m%Yak fkdfjhs o@ <s|d
zWka .EZ .dka b,a,kafka" ;ukag o f uy
fmdf<dj u; bvla fjkah hq;=j we;s nj
fkao@ u ls o" ysre t<sh o" uy fmd<j o
<s|dg Wreu h hq;=h' ysre t<sh gqfjd;a
<s|dg wka ish,a, o yss h hq;= h' ta
yslu fkd,ef k l=ug o <s|d hl=
f,i Wmkafka''''@ tfia jqj;a wms ta <ska
wdorfhka ms<s.ksuq' u ls je.sfrkafka ta
<ska kks' f,dalh iqjm;a lrkafka u
ls j.=rd ohdj fnod yod fok .eyekshhs'
ta ldhh fjkqfjka iudch wehg hqla;sh
mskuhs o@ wehg wdrCIdj ,nd fokafka o@
wehg ysl ,nd fokafka o@ wj,do j,ska
weh ksoyia lrkafka ljod o@
ia;S% ,sx.sl;ajh b;du oreKq wkaoug" b;du
wYa,S, wkaoug md lsf ls%hdj,shla
iudch ;=< uqodyer we;s lf,l" ia;s%hg
;ukag wkjYH ore .enla ord iskakg;a"
ta yd iu u ; ld,h mqrdjg ta wkjYH
ore Wmf;a mdmh ysi u; ord iskakg;a
isf wlghq;a;g kaj;a kS;sh yria h
hq;=h' ia;S%ka wdrCId lsu inkaOfhka
kElula we;ak .idj inkaO kS;s
ixfYdaOkh h hq;=uhs' .idjg wjir
ug yels moafoka kS;sh ilia h hq;=h'
wdrCIs; .idjka i|yd iqiq jd;djrKh
ilia lr h hq;=h' mskaf.a mdmfha nr
Wiq,df.k oi uila l,a fkdj" ;
ld,h mqrdjg u kskaod wmydi wj,do ,nk
ixialD;sh ;=< wehg kS;sfha msysg ,eh
hq;=uhs' iudc wdl,am fjkia lsu fyg
t<sjk cdf mgka f.k ysre Wod jk g

yudr l< yels lghq;a;la fkdf' tfy;a


wkjYH .enla bj;a ls ms<sn| kS;s
flgqm;a l,a fkdhjd ilia lr iu;
lr .; yelshs' wjYH jkafka ta ms<sn|
jqjukdjhs' jqjukdj we;sug k u
lsfrka fmdaIKh jQ isref udkj ys;jd
.=Kh we;s yoj;a msysh hq;=uhs' ish ia;S%ka
foi ohdfjka n,k iudchla we;s lsu
wiSre jqj;a" ish ia;S%kag wdrCIdj i,ik
kS;s rduqjla we;=f<a wehg udkj ysl
iys;j j;a ug wjir ;sh hq;=hs'
tg ixialD;sh" oE;a ne|f.k" wehg
wehf.a f.!rjh yslr fok kS;shg bv
n,d iskq we;'
wf''''''''
Tng ia;=;shs
wf ug Kd''''''''
fyd|g u Kd
ux ;ryd kE
Tng ud tmdjqfKa kE
Tng tmd jqfKa wjudkhs
Tng tmd jqfKa l=re ksil=f.a
wlSlre pKav njhs
wf Tn ug ojQjd
ud uf.a mqx isrefrka fjka l<d
Tf isrefrka uf.a isrer fjka l<d
ux ;ryd kE'
wf'''''''
Tng ia;=;shs
l=re ksil=g orejl= f
rere jk mdmfhka
Tn ud uqojd .;a;d'
wjcd;l wjknq kdufhka
Tn ud uqojd .;a;d
wf Tng ia;=;shs
iq< fuka we;a
iq< fuka kslau h'
ieye,aqhs uf.a is;

lreKd fmfrd
2012 2 l,dmh weh

23

mx;s ldurh ;=<


u fkdyer hd hq;=

,sx.sl wOHdmkh
n

yqjd.sl fukau nyqwd.l ixyshdjlska hq;a


,dxlSh ixialD;sh O;ajhlska hq;= jqj o
fmr. ixialD;sh k jQ ikaoNhla ;=<
,sx.sl;ajh fukau iajNdl phdjka o ixialD;sl
iNH;ajhla f,iska m%lg lrka ;sf' kuq
j;udkh jk g f.da,Sh rdcH ixl,amh yd
l%shdoduhka yuqf furg m%cdjg ;jrg;a yqol,dj
ixialD;s.; ug yelshdjla fkdmj;S' bka f.da,Sh
m%jk;djhka yuqf mefKkakd jQ O wNsfhda.hka
ixialD;sh o w;sl%uKh lrka ;sf' tys m%;sM,hla
jYfhka fuf;la fidndoyf kshuhka wkqj is jQ
jD;j idlPd fkdl< h h ixisoa b;d oe f,i
yd jD; f,i idlPdjg nka l< hq;=j ;sf'
,sx.sl;ajh tjeks tla m%Odk f;audjla f,i ie,lsh
yelafla w;sOdjkld yd wiykld mqoa., l%shd
l,dmhka ;=< ta i|yd t,a, we;s kdkdO wNsfhda.
hka jfha meje;au i|yd m%n, .eg yd n,mE u;=
fldg we;s neks'

??

furg woH;k mdi,a Ih


ksfoaYhka jrKh lr
ne,Sf meye,s jkafka
,sx.sl wOHdmkh hkak
m%Odk jYfhkau oHdj
fukau fi!LH yd Ydl
wOHdmkh hk Ihhka
oa;ajh Tiafia idlPd
flfrk njhs' fYaIfhkau
oekg oYlhlg muK fmr
isg ,sx.sl;ajh uq,a lr.;a
Ih ksfoaYh fi!LH yd
Ydl wOHdmkh Tiafia
jvd;a mq,aj idlPd
flfrk njhs'

fuys ,sx.sl wOHdmkh hk laIa;%h ms<sn| oe


wjOdkhla fhduq mj;S' ,sx.sl;ajh uq,a lr.;a O
.eg udOHuh jYfhka wkdjrKh jk l, >Dcq f,i
wes,s .= jkafka ,sx.sl wOHdmkh yd tys mj;skakd
jQ h h wvqmdvq fj; hs' fYaIfhka u furg uQ,sl
wOHdmkfha flakaia:dkh jk mdi,a moaO;sh fj; hs'
ta wkqj wm iska meye,s lr.kq ,eh hq;af;a kQ;k
,dxlSh mdi,a Ih ksfoaYh f.da,Sh jYfhka wm
yuqf jk ,sx.sl;ajh lrK fldg .;a wNsfhda.
j,g uqyqK ug ;r iu;a o@ ta ;=< .ej we;s fodaI
iy.; ;;a;ajhka ljf o hkak;a ms<sn|j h'

www.stock.xchng.com

mdie,a Ih ksfoaYh iy ,sx.sl wOHdmkh

24

weh 2 l,dmh 2012

furg woH;k mdi,a Ih ksfoaYhka jrKh lr


ne,Sf meye,s jkafka ,sx.sl wOHdmkh hkak
m%Odk jYfhka u oHdj fukau fi!LH yd Ydl
wOHdmkh hk Ihhka oa;ajh Tiafia idlPd
flfrk njhs' fYaIfhka u oekg oYlhlg muK

fmr isg ,sx.sl;ajh uq,a lr.;a Ih


ksfoaYh fi!LH yd Ydl wOHdmkh
Tiafia jvd;a mq,aj idlPd flfrk njhs'
tfiau ;jrg;a i|yka lrkafka k oHd
Ih fojeks ;efk ys ,d i,lka fuu
ud;Dldj fi!LH yd Ydl wOHdmkh
Tiafia l;d lsu id:l jkq we;ehs hkak
ms<sn| wOHdmk m%ldYk n,Odka iska
Wml,amkh lrk ,oehs hkak wm yg
ks.ukh l< yelafla tlS Ih ksfoaYhka
mslaid ne l, h' fYaIhka u fuys
wjOdkhg .; hq;= jkafka wod< mdvud,d
ms<sn| .=rejrhdf.a oelau h hq;af;a l=ula
oehs wod< .=re w;afmd;a j, wmQrejg i|yka
fldg we;s ksid h'

6 iy 7 fY%aKs wdYs%;j
yh fYa%Ksh wdY%s;j fuu mdvug wod<
ksmqK;djh f,i i|yka fldg we;af;a
isref wish ukdj mj;ajd .kska
ldhlaIu meje;aulg wkq.; lsula
ms<sn|j h' ta wkqj j.hd fnda lsu i|yd
m%ckk moaO;sh jeo.;a h hk mKsvh isiq
orejd fj; ,nd fohs' tys u ;j;a mdvulska
taia jeks frda. ms<sn| ykajd fokafka
wNsfhda. ch.ekSu hk ksmqK;djh Tiafia
h' wmpdr yd tjeks oekqj;a lsula o f
hgf;a olajd we;' flfia kuq 7 fYa%Ksh
fi!LH Ihfha isref wish mj;ajd
.ekSu;a ldhlaIu meje;aula iy;sl
lsula Tiafia wdydr K" iajik" rer
ixirK" nysi%dh moaO;s" fmaYs" wia ms<sn|
idlPd l< o m%ckk moaO;sh ms<sn|
fkdolajd isu l=;=y,hla we;s lrhs' kuq;a
hymeje;au Wfoid fndajk frda. ksjdrKh
i|yd odhl h hq;= nj olajka wkdrlaIs;
,sx.sl in|;d u.ska je<f|k frda. ms<sn|
olajd we;' tfia u wNsfhda. j,g uqyqK
u hk ksmqK;d ugu hgf;a wmpdr
ms<sn| ykajd foka wksis iamYh" wiNH
fmd;m;g yqre u" wksis in|;d" wiNH
rEm yd m%ldYk fmkau ms<sn| lreKq
olajd we;' 8 fYa%aKsfha isref wish
mj;ajd .kska m%S;su;a hla .; lsu
hk ksmqK;d ugu ms<sn| lreKq olajka
kaf.a meje;au i|yd tys jeo.;alu"
wmpdr yd wmfhdackh" ;Hd u;" m%ckk

moaO;sfha wish mj;ajd .ekSu i|yd ;u


j.lSu yd odhl;ajh" ksjer oekqj;a ls
yd iudc jkdl hk O me;slv Tiafia
lreKq olajd we;'

9 jk fYa%Ks isg 11 fY%aKsh olajd


kujk fYa%aKsfha isg 11 fY%aKsh olajd u
Ih ksfoaYhka u.ska ,sx.sl;ajh ;=<
j.lSfuka hq;=j lghq;= lrka ta yd ine
wNsfhda. j,g id:lj uqyqK u ms<sn|
O me;slv Tiafia idlPd lr we;'
fYaIfhka u udkj ,sx.sl;ajh" jdyfha
ixialD;sl yd iudh jeo.;alu"
ia;%S-mqreI iudcNdjh" .eKs wjia:dj" <ud
ixrlaIKh yd mqreIhdf.a j.lS" fndajk
frda. j<lajd .ekSu" ,sx.sl wmfhdackh hk
ud;Dld yd f;aud ta w;r f'

W.=rg fydrd fnfy;a ug ;e;a lsu


hlsis Ihud,djla Ih m%khka
uKav,hl WmfoaYl;ajfhka u;a
ixialrKhlska miq fm< fmd;a f,i isiqka
w;g m;a fj;ehs hkak fmd iudh
ms<s.ekSu hs' ta ;=< wka;.;uh yd
;dlaIKsl jYfhka wvqmdvq wju hehs hkak
foumshkaf.a o ms<s.ekSu hs' ulaksid o h;a
ish orejka mdi, ;=< ,nkafka mmQK
wOHdmkhla h hkak Tjqkaf.a Yajdih
jk ksid h' fuys wm Yaf,aIKh l<
hq;=j we;af;a h Ih f;audjlska wOHdmk
n,Odka hlsis lreKla bIag isoaO u
wfmalaId l< o th ta wdldrfhka u bgq
fo hkak ms<sn|j h' ,sx.sl wOHdmkh
hk f;audj ixlaIsma;j i,ld n,kafka
k m%ckkh ms<sn| yd ksia isrer ms<sn|
wjfndaOfhka id:l ,sx.sl hla .;
lsu" ,sx.sl wmpdr ms<sn| oekqj;a u yd
je<elau" wdrlaIs; ,sx.sl meje;au ;=<ska
iudc frda. je<elau yd ta ;=<ska iudh
.eg j,g i ,ndu yd tjeks wNsfhda.
ch.ekSu fuka u jfha meje;au i|yd
jdyh jeks O ixialD;sl inehdjkaf.a
jeo.;alu hk lreKq flfrys wjOdkh
fhduq fldg we;' flfia jqj o fuu Ih
f;audj l%shd;aul lsf fuka u O
;dlaIKsl fodaI fya;=fjka wod< wruqKq yd
2012 2 l,dmh weh

25

wNs,dI lrd mdi,a moaO;sh .uka lrkafka


oe hs hkak uid ne,sh hq;= h' fm!oa.,slj
u 6 fYa%aKsfha fm< fmd;a wOHhkh l< ug
yeS .sfha m%ckk moaO;sh hk ud;Dldj
ms<sno isiqkag ykajd ug W;aidy ord
we;af;a W.=rg fydrd fnfy;a .kska nj
hs' tk lsish pls;hlska njhs' ;jrg;a
meye,s lrkafka k iqr;,a orejl= wf
udj fldfyka o ,enqfKA flfyduoe hs
ujf.ka uioa " zfohsfhd kakZ hkd
jYfhka iqrx.kd ms<s;=rla ,nd kakd fia h'

orejkag wf w;m; .dkak i,iajk


fm<fmd;a ys ;dlaIKsl j,;d
kQ;k orejka wf w;m; .dk ;;a;ajhg
m;a l< hq;= fkdjk j. wOHdmk m%ldYk
Ih Ndr n,Odka o; hq;= h' furg
mdi,a fm< fmd;a j, mj;sk ;dlaIKsl
j,;djhka fmkajd foka miq.sh uehs
25 jeks od ud;r kQfma reyqKq ixialD;sl
uOHia:dkfha <ud frda. fYaI{ ffjoH
w;a wurisxy uy;d iska lu bm;a
lsula is lr ;sKs' 9 jk fY%aKsfha oHdj
fmdf;a rEmigyka wxl 9-4 mska;+rfha k
fldg we;s Y=ldKqj 8 jk fYa%Ksfha oHdj
2008 ixialrKfha 18 jk msgqf we;s
kfhl=f.a rEmigyk yd m%udKfhka iudk
hehs Tyq lshkafka h' 9 fYa%Ksh mdvf wod<
Y=ldKqf mska;+rhg hka wkalaIhlska
neg hkqfjka fm< igyk (caption)
ksjer h hq;= fkdfoehs Tyq uihs' th
tfia fkdu ;=<ska orejka bkashkaf.a
m%udKh ms<sn| wkjfndaOhla we;s
lr.kakjd fkdf oehs fyf;u uihs' tu
fmdf;a u nh olajk rEmigyfka o fm<
(caption) wkalaIhlska ne g hkqfjka
ksjer l< hq;= nj;a fm< fmd;a ,su
b;d j.lSfuka is l< hq;= nj;a fyf;u
jerg;a mjikafka h' ^/K" 2012 cQ,s
5" msgq 18-19&' idudkHfhka .egjr fha
isk mdi,a orejka isref m%ckk bkashka
wie l;d j,g fhdod.ekSu yd ydiHfhka
tfoi ne,Su m%dfhda.slj i;Hhla nj wms
w;aolskafkuq' f wkqj fmrlS ffjoHjrhd
i|yka l< ;dlaIKsl fodaI isiqka j.lS
iy.; ,sx.sl wOHdmkfhka uE;a fldg fmr
26

weh 2 l,dmh 2012

lS ydifHda;amdol wjia:djg orejka /f.k


hk ne i;Hhls'
tfia u ,sx.sl wOHdmkh ms<sn| mdv 8" 9"
10 fYa%Ks j, oHd Ih hgf;a wLKavj
mj;ajdf.k f.dia ke;' f ms<sn| 9
fYa%Kshg b.eka is lrk oHd Ih Ndr
.=rejhl yuq '
fuhd,f. jhig ;uhs f mdv ;sfhkak
k" mqu klula ;sfhkafk fj .ek
oek.kak" ta;a b;sx fm< fmd;a j, ke;=j
wmg mska W.kakkak nEfk'

??

wfma iudcfha m%Yak rdYshlg


;=vq we;af;a ,sx.sl;ajh
ms<sn| lreKq wkjYH
wdldrfhka jidf.k isu
ksid nj;a" tA ksid fjk;a
;Hd Yajdi yd woHd;aul
u;jdo myiqfjka u <ud is;a
.%yKh lr.kakd nj;a
m%ij yd kdfo fYaI{
ffjoH fyauka; fodvmy<
uy;d mjihs'

wdl oHdkql=,j b,aug i,k


iemhqula fkdjQ ;ek WoaOukhg u fy<s
lrk ne wms oksuq' Ydluh fjkial
olajk jhia ugul isk orejka i|yd
Bg i,k udkisl wjYH;djhka imQK
fkdlrk l, we;s h yels b iudc
mSvdld ;;a;ajh ms<sn| n,Odkag flfia
jqj o .=rejrekag yeSula we;s ne fuhska
ikd: jkjd fkdf o@
wfma iudcfha m%Yak rdYshlg ;=vq
we;af;a ,sx.sl;ajh ms<sn| lreKq wkjYH
wdldrfhka jidf.k isu ksid nj;a" ta
ksid fjk;a ;Hd Yajdi yd woHd;aul
u;jdo myiqfjka u <ud is;a .%yKh
lr.kakd nj;a m%ij yd kdfo fYaI{
ffjoH fyauka; fodvmy< uy;d mjihs'

^;reKs" 2012$5$30" msgqj 6& tu msgqj i|yd u


woyia olajk kdgHfkS fidau,;d iqnisxy
uy;ah mjikafka ksjfia ,sx.sl;ajh
ms<sn| oekqu ,nd u wiSre ksid mdi, iska
th ,nd h hq;= nj;a m%ckk fi!LH ms<sn|
oekqu ,nd f th fYaI fohla f,i
fkdi,ld b.ekah hq;= nj;a h'
fuys uZis; we hkafka ud w'fmd'i id
fm< Nd.hg fmkS is 1990 wjidk Nd.h
fj;hs' tl, 11 jir oHd fm< fmdf;a
ys o ,sx.sl wOHdmkh ms<sn| mdvula jQ
w;r fm< fmd;a fnod ka ieKska wm
is lf<a tu mdvu fmr<d n,d lshu
h' fujeks mdvula 11 jif ksh;j
;sfnk ne wm oekqj;a jQfha 10 jirg
iu;a ug;a fmrd;=j h' fuu mdvu fm<
fmdf;a jif uOH Nd.hg ksh;j ;snqk
o oHd .=rejh th is lrkafka ljod
oehs l=;=y,h uqiq Wkkajlska n,d isuq'
iqfldu< .=rejh Wka m,af,ka mdvu
islrka rEgd hoa oHd Ih inkaO
hqIka .=rejrhd ms<sn| uy;a n,dfmdfrd;a;=
;euq' ulaksid o h;a fyf;u wm udkisl
wjYH;djh m<mqreoafoka u oek is neka
mdvug udihlg muK fmr u wr mdvu
fuod lrkjdhe hs hk oekq u wm fj;
is lr ;snqKq neks' tu mdvu fjk;a
mdv j,g jvd .= f,djla .; lrka
is lrkakg hqIka .=rejrhdg is jQfha
isiqkaf.a uiS" w:.kajd .ekS fukau
fl<jrla fkdue;sj mefKk zZ ksid h'
,sx.sl;ajh ms<sn| jD;j idlPd lrkakg
hqIka mx;sh wmg tod wmg wjia:dj ,nd
ka nj meye,sj u fuys igyka lrkafk'
m%Yak j,ska mek .sh mdi,a .=rejh wm ;j
;j;a l=;=y,fha u yd inflda,fha u .s,ajQjd
i wm ksis f,i oekqj;a lf<a ke;' tu
w;aoelSu u .=re jD;a;sfha ksr; fjka wo
uu ,nkafk' wm m%ia;+; ud;Dldj m 11
fY%aKsh oHd Ih ndr .=rejhl uqK.eiqKq
uu wod< mdvud,d inkaOfhka YsIH
m%;spdr flfia oehs uiS'

f <uhs tlal j lrkak nE wfka"


yeuodu wykj ia wr mdvu lrkakeoao

lsh,' Th mdvu .ek oeka b;sx Thd,


ug;a jvd okakjfk lsh, ux u.Er,
oeu'
fld<U ia;%slalfha Y% mdi,l isiqkag
,sx.sl;ajh ms<sn| mdvu ;ud w;ska b.ekau
jeo.;alu;a" jkdlula ke; hk w:fhys
weh iskakS h'
f wkqj 90 oYlfha u isoa oduh wo;a
fuu mdi,a jHqyh ;=< isjkafka hehs
lsjfyd;a lsisjl= wukdm fkdjkq we;'
tfia k kdgHfkS fidau,;d iqnisxy
uy;ah m%ldY l< m mdi, ;=< jD;j
idlPd l< hq;= foa ijka th wu;a
l%u Tiafia ,nd .ekSug orejkag bvyeu
.=rejrekaf.a hq;=lula fkdjkakd fia u
nrm;, wmpdr ;;a;ajhkag o bvlv jr
lrkq we;' .eyeKshl yd ksil= w;r
,sx.sluh ixi.hla olajd jQ l%shdj,sh
,sx.sl wOHdmkh hehs b.eka l%shdj,sfha
ksr; jQjka o jer f,i w:olajd .kS
k tys uqLH wruqK j,aje we;ehs mejish
yels h' ld,h bhg .,d .sh o orejkaf.a"
fh!jkhkaf.a is;= me;= wjYH;djhka
fjkia jkafka iqfjks'

ksjer ,sx.sl wOHdmkhl wjYH;djh


,sx.sl;ajh yeoEug tod wm ;=< jQ
l=;=y,h wo orejka ;=< o tfia u h' ksis
f,i wOHdmk l%shdj,sh .,d fkdhdu ;=<
isjkafka wjYH;djh uqkam;a jQ l,ays
isjk nd,jhialdr jdy" wmpdr
fukau ,sx.slj ifm%aIKh jk udrdka;sl
yd jix.; frda. ;=<ska O iudc wdl
ixialD;sl .eg mek ke.Su h'
,sx.sl;ajh ms<sn| jD; ixjdoh ;=<
iudch fm<k ,sx.sluh mSvdld ;;a;ajhka
;=rka fj;ehs hkak fndfyda pdrlhkaf.a
o wdl,amh hs' fm!oa.,slj u fujeks
ixjdohl w;aoelSu .%dh ckm%sh cd;sl
mdi,l isiqhl jYfhka mdi,a fha
u tk 90 oYlfha w.Nd.fha ,nkakg
yelsu ud ,o Nd.Hhls' cd;sl wOHdmk
wdh;kfhka imeKs .=re WmfoaYljreka
fm<la iska fuu wOHdmk iuka;%Kh
2012 2 l,dmh weh

27

mdi,a N+fha u ixOdkh lrk ,o w;r


fndfyda f;dr;=re jD;j idlPd flKs'
wdrNh inflda,fhka hq;= h' >Dcqj
m%Yak wikakl= ke;s ;r h' l%u l%ufhka
ixjdoh jD;j fm< .eiqKq w;r fkdoek
is fndfyda lreKq oek.; yels h'
tlu wef<a fodf<a .eyekq ms tlg
iakdkh l< muKska orejka ms<sis| .ks;shs
hkak ms<sis| .ekS inkaOfhka tl, wm
l=;=y,hg m;a l< ud;Dldjla h'

YsIHhskag jvd inflda,fhka weUfrk


.=rejre

??

fndfyda isiqka fujeks


mdv b.ekaf fYaIfhka u
ms <uqka iska olajkakd jQ
fkdbjis,su;aNdjh" Woafhda.h
fukau .eyekq <uqka iska olajkakd jQ
inflda,h" ,ecd iy.;Ndjh ;=rka
l< yelafla fuh w;sYhska u idudkH
f,dalfha isjk wksjdhfhka u
i;aj m%cdj ;+< ish hq;=
ls%shdldrlula nj isiqkag wjfndaO
jk whqka b.ekafuka nj hs'

http://whatafy.com/why-you-need-sex-education.html

flfia jqj o tk mej;s iuka;%Kfhka


bksla;s fh!jkfha fodrgqj wi, jqka
wm t,an is ;Hdjlska .,jd .eksKs'
th tla WodyrKhla muKs' kuq fujeks
wjia:djka ,xldf iEu mdi,lg u tl
iudkj fkd,efnk ne wm f;are .;
hq;= h' fN!;sl yd udkj im;a W!k jQ
Ialr mdi,a ,xldf kE;r h' tkhska
.=rejrhd hk fm!oa.,sl fm!reIh ;=<ska
u YsIHhka fuu ixjdo lrd wE|d .ekSf
yelshdj ;sh hq;=h' .=rejrhd inflda,fhka
weUfrk l, isiqjd ms<sn| ljr k l;d o@

Ih ksfoaYh m%udKj;a' tA;a wvqmdvqj


fld;ek o@
f wkqj meye,sj u m%ldY l< yels foh
k kQ;k mdi,a Ih Odrdf ^m%d:l yd
Wiia fm< oHd Ih Odrdj yer& ,sx.sl
wOHdmkh inkaOj isiqkag ,nd fokakg
iQodk yd tfia ,nd ug ksh; Ih
wka;.;h hh ;dlaIKsl j,;d
iys;j jqj o ie,lsh hq;= ugf idOkSh
iajrEmhla .kakd njhs' ,sx.sl;ajh ms<sn|
wm iska l;d lrkq ,eh hq;= iEu
f;audjla u Ih wka;.;fh ys we;+<;a
nj fuu ksfoaYh uekeka mslaid ne
l, m%;HlaI f' fYaIfhka u fi!LH yd
Ydl wOHdmkh inkaO .=re WmfoaYl
uy;l= yd l< ixjdohl Tyq iska
fmkajd fok ,oafoa ,sx.sl;ajfh ys iudh
jeo.;alu yd j.lS iy.;Ndjh hkq
l=ula oehs hkak wjOdrKh lrka isiqka
fuu mdvud,d flfrys fhduq lr,Sf
28

weh 2 l,dmh 2012

m%;sM,odhl;ajh je nj hs' fYaIfhka u


fmr lS whqka fndfyda isiqka fujeks mdv
b.ekaf fYaIfhka u ms <uqka iska
olajkakd jQ fkdbjis,su;a Ndjh" Woafhda.h
fukau .eyekq <uqka iska olajkakd jQ
inflda,h" ,ecd iy.;Ndjh ;=rka l<
yelafla fuh w;sYhska u idudkH f,dalfha
isjk wksjdhfhka u i;aj m%cdj ;+<
ish hq;= ls%shdldrlula nj isiqkag
wjfndaO jk whqka b.ekafuka nj hs'

,sx.sl wOHdmkh
,sx.sl wOHdmkh hkq yqfola ,sx.sl
ixi.h muKla fkdj th fuu l%shdj,sfha
tla;rd jeo.;a wjia:djla muKla nj;a
isiqkag wjfndaO lr,sh hq;= nj fyf;u
i|yka lrhs' th mq,aj idlPd lsf
ixi.h i|yd ldhslj yd fi!LHuh

udkislj iudchShj ixialD;suh jYfhka


i,ld ne,sh hq;= lreKq /ila mj;sk
nj;a tajd oHd;aulj yeoEu ;=<ska jfha
meje;au Wfoid j.lS iy.; udkj
yeiSula ilid .; yels nj;a isiqkag
ta;a;= .ekafjkq we;' fug ,sx.sl ixi.h
;jrg;a uquq .dfka ;uefrk Ih
fldgila fkdjkq we;' wm isiqka f.k hd
hq;af;a fujeks jD; udkisl ugulg
ne meye,s h'
fYaIfhka u mdi,a ;fhka bksla;s
Wiia wOHdmkh ke;sk Yaj oHd,
ixialD;sh ;=< ,sx.sl;ajh jD;j idlPd
lsf kehdjla mj;sk ne wms oksuq'
,sx.sl f;aud /.;a iNdjH iskud lD;s
mYS,kh" ,sx.sl;ajh fi!kaohd;aulj
w;au tys is jkq we;' Yaj oHd,
wdpdhjrhd oHdhd iu tlg wiqka
f.k fujeks iskudmg kerUQ muKska" th
pdrh l< muKska wmpdrhla fyda IKhla
isjkafka o@ ke;' tfia jkafka ke;'
th yq ;j;a tla Ih f;audjla muKla
nj ish fokd oks;s' fu;eka ys wm
idlPd lrkafka Wiia wOHdmkh yd Yaj
oHd, m%fYh ,nk iq;r isiqka ms<sn|
k mdi,a wOHdmkfhka miq bf.kq yudr
fldg iudc.; jk w;snyq;r isiqka msi
;u ixjdoh mj;ajkafka fld;ek o@ ld
iu o@ hk m%Yak u;= jkq we;' jD;
fkdu ;=< Tjqka ;u mSvkh uqodyeu
Odldr h yels h' ixialD;sh u.ska
yev.eia jQ iq;rh yereKq l, wfkla msi
,sx.sl udkisl;ajfha fn,ySk;ajhlg
m;ajkjd fkdf o@ fkdoekqj;alu
fya;=fjka me;sr hk iudc frda." .Ksld
jD;a;sh" <ud yd ldka;d wmpdr" nyq jdy
fukau jdy ;h ;=< ,sx.sl l%shdldrl"
yd tys O .eg" ire ksireNdjhka ms<sn|
.eg ms<sn| jk fkdoekqj;a mQK
,sx.sl wOHdmkhla fkd,ef m%;smdl h'
fh!jkfha ,sx.sl;ajh jD;j idlPd
fkdl< .eyekq orejka jehg m;aj
kaoEjreka" ujreka njg m;a jqj o
,sx.sl;ajh w;akafka yd yodrkafka nd,
fnd<| yriqka ldka;d mqj;am;a j,ska yd

iuld,Sk ;=hkaf.a w;aoelS j,ska u


lK.dgqjg lreKls' fuh b mrmrdjg
n,mdkafka wys;lr f,isks'

mdie,a Ih ksfoaYhka ys
,sx.sl wOHdmkh inJOj we;s
kHdhsl ufmkau m%udKj;a kuq
fYaIfhka u kQ;k ,dxlSh mdi,a Ih
moaO;sfhys ,sx.sl wOHdmkh ms<sn|
kHdhslj isiqka fj; mskeug iQodk
Ih wka;.;fhys m%udKj;a njla we;ehs
hkak wm iska bm;a flfrkakd jQ
ks.ukh hs' kuq wm iudch fm<kakd
jQ ,sx.sluh wdl,amhkaf.a wmpdrhkaf.a
uQ, ch mj;skafka o mdi,a wOHdmkh
;=< u nj meye,s jk lreKq kE;r h'
m%Odk u lreK k isiqka jYfhka fukau
.=rejreka jYfhka o oa;aj N+ldjka orka
tod fuod ;=r wm gq i;Hh k kHdhsl
mdvud,d m%dfhda.slj idlPd fkdlsu"
we;e .=rejreka fYaIfhka u .=rejhka
iska fujeks mdvud,d yuqf olajkakd jQ
inflda,;ajh" isiqkaf.a l=;=y,h Tjqkaf.a
oekqj;aNdjh hehs jrojd jgyd .kska mdv
u. yer hdu" mx;s ldur b.ekaug wu;rj
jD; ixjdo yd iuka;%K j,g isiqka
iyNd.ss fkdlsu" fm< fmd;a j, mj;skakd
jQ f,aLkuh ;dlaIKsl yd ixialrK
j,;d hk lreKq lSmhla ld,dka;rhla
;siafia je jOkh fjka mdi,a ,sx.sl
wOHdmkh ;=< m%n, fodaIhka u;= fldg we;s
nj hs'
isiq orejka kshu ud.fha ms<smekaug k
.=rejrhd ld,Skj iu;a WmfoaYljrhl="
udf.damfoaYlhl= h hq;af;a u h'
,sx.sl;ajh ;jrg;a .=ref.da, in|;djh
ria lrkakd jQ mdv fldgila fkdh hq;=
h' tu rialrKh wju fldg kHdhsl
lreKq iia;rd;aulj jD;j idlPd
flfrkafka k wm iudch ;=<
,sx.sl;ajh uq,a lr.;a fndfyda .eg j,g
i ,efnkq we;'

j;ai,d .uf.a

2012 2 l,dmh weh

29

fyaIdka ( p; ,ka yj tl;a bjrff.k hkafka'


wo ,ka .kafka keoao@
p;

( fudk ,ka o" w;a u ksia tl okakj o@


ud,kS iaf.a jj Bfha fydiamsg,a we
lr,d' lla wudrehs'

fyaIdka ( kE uu fmfo;a lalfka" biafldaf,a we,d


tA <uhd f.or hkjd' Th fyd|g ysfha'
tlmdrg u fudlo fj,d ;sfhkafka'
p;

( fyd|g yshd ;uhs' thd kgkak mqjka


fyd| kegq kg,d ;uhs Tfydu fj,d
;sfhkafka' m wr ud,kS ia y fyd|
ukqiaihd' tAlg;a tlal j mkskak
mqjka Tlafldu lv b mek,d f
fmd jhig'

fyaIdka ( ug f;refka keye p; Thdf.a l;dj'


f;afrk NdIdfjka lshkakflda fudlla o
fj,d ;sfhkafka lsh,d'
p;

akfw
xpskw

( ;du f,j,aj;a lr,d keye' tA jqkdg


<ufhla ynfjk ;ekg jev lrf.k' Th tAl ke;s lr.kak .ssyska jef
jer,d ;uhs fydiamsg,a f.ksh,d ;sfhkafka'

fyaIdka ( ug Yajdi lrkak;a neye" Th l;dj' tA <uh fndfydu wysxil" lSlre


<ufhlafka'
p;

( fmkqug tfyu ;uhs' tA jqkdg b;ska Th weiamkdmsg u Tmamq fj,d ;sfhkafka


flrejdj' wefgka fmd;af;ka tkak l,ska fld,af,d hd lrf.k rg jf
rjq .y,d wka;sug jev jroaof.k' ud,kS ia ;uhs wefndaIka tl lrkak
tlalf.k .syska ;sfhkafka' thdg;a fmd,Sishg lg W;a;r fokak jqkd'

frdfI,a ( tA <uhj fydiamsg,a we lrmq l;dj k we;a;' wefndaIka tlla lr.;a;d


lshk tl;a we;a;' yenehs p;" ksiaiq wudrefj jefgk fj,djg fydhkafk
n,kafk ke;=j Tfydu fndre l;d m;=rejk tlk y u'
p;

( fndre l;d@''' tfyk b;ska fudk flfy,au,g o wefndaIka tlla lr.;af;a@

frdfI,a ( Th jf.a fndre lgl;d ka T*Sia tl mqrd u me;sfrk yskaod" uu fj,d ;sfhk
foa lshkakflda' ud,kS ia u ;uhs ug fl lsfj'
ka udi follg ;r l,ska Th <uhd biafldaf,a we,d tkfldg wr we< mdr
yfha ljqfoda ksfyla" f <uhj rn j;a;g weof.k .syska lror lr,d'
tAflka miafi ;uhs f wefndaIka tl lrkak fj,d ;sfhkafka" ,ecdj ksihs'
30

weh 2 l,dmh 2012

f wh fmd,Sis .sys,a,;a kE <uhf.a wkd.f;ag m%Yakhla fjhs lsh,d' ke;ak


b;ska f wjqre myf<df fmd <uhg wmafmla ke;s orefjla yokak ;uhs
fjkafka'
fyaIdka ( wfka fohfka' fufyu;a wmrdO' f jf.a isoa lShla k wmg miq.sh
ldf, wykak jqkd o@ we;a;g u f jf.a w;jr j,g ,lajqKq flfkl=gj;a
kS;Hdkql+, hg" fi!LHdrCIs;j .idjla lr.kak wjia:dj ;snqKd k wo
f hg widOH ;;a;ajfhka f <uhg fydiamsg,a hkak fjkafk keyefk'
frdfI,a ( wfma kS;sfha f.dvla ;shkjd fjkiA lrkak k ;eka fyaIdka'''
fyaIdka ( fjd fjkia lrk tl;a f,ais keyefka" f ;shk ixialD;sl" wd.l
u;jdohka tlal'
frdfI,a ( miq.sh ldf,a jks;d lghq;= weu;s;=ud f .idj .ek kS;s fjkia lrkak
W;aidy lrkfldg tAlg f.dvla u reoaO jqfka wd.l kdhlhka'
fyaIdka ( yenehs" ;j;a k f jf.a kS;s fjkia lrkak l,a wk tflka iudchg
wjevla ila hym;la k fjkafka keye' fudlo" ud,kS ia,d thdf.a j
jf.a f m%Yakhg uqyqK mq wh ;uhs f wd.l u;jdo" ixialD;sh ksid neg
lkafka'

risld mdks

jh ms Y=l%dKq
fkdie,ls<su;a f,i
;ek ;ek
y,d f.dia'''''

.idj

.idjg tfrysj
lE.ik msfka
wu;l o
kqU,dg
wef.a .en ;=<
fidaod ykafka
f;dfma m nj''''''

ouhka;s uq;=l=udrf.a

2012 2 l,dmh weh

31

f,da

lh mqrd wkdrlaIs; .id ls jirlg ,shk


19 la isjk w;r tajdhska h hk ldka;djkaf.a
ixLHdj jirlg 70"000 ls' ryfia isfjk yd isflfrk
fuu wkdrlaIs; .id fojdplh fya;=fjka f,dalhg
wysjk ia;%S ; lsis w.hla ke;sj wld,fha
,skj hdu .Kka fkdf.k isu tu ia;%Skag flfrk
widOdrKhla f,iska fi!LH yd ukqIH ; ms<sn|j
j.lS orkakkag fkdfmfkkafka wehs oehs wms wid isuq'

mq;=ka u m;k
.ef u >d;kh flfrk .eyekq l,,
wkdrlaIs; .idjka lsug f,dalfha O
rgj, fukau Y%S ,xldf o wdrlaIs; hhs
is;k tfy;a wdrlaIs; fkdjk l%ufohka
fndfyduhla fhdod.kq ,efnhs' uqLfhka
md lrk fnfy;a fm;s iy wdhqfh
T!IO j. o lsis m%;shlska f;drj
mdhg .efkhs' fjdg jvd oreKq
jkafka kqmqyqKq f.dvfjka lrk msg
.eiaug yd .NdIfha yd fhdaks ud.
fha wdidok ish yels .id l%uhka
h' fhdaks ud.h ;=<ska h h WmlrK
we;= fldg l,,h kdY lsug ;e;a
lsu o ;j;a wk;=reodhl wkdrlaIs;
l%ufohls' jdkqyrKh fkdl< fuu
m%d:l WmlrK u.ska l,,h kdY fldg
rerh jykh jkakg i,iajd .idjka
lsf wl rer jykh ksid .idjg
,la jQ ;eke;a;shf.a urKh is h yel'
ta yereKq g .NdIh yd fhdaks ud.fha
;=jd, is wdidokh we;sfuka msg .eiau
yd fjk;a ;on, frda. ;;a;ajhkag f.dre
ug we;s wjodku o je h' fuys fndfyda
fofkl= wu;l lrk ;j;a ldrKhla k
32

weh
we
h 2 l,dmh
l,dm
l,
dmh
dm
h 20
2012

rer jykh isfuka muKla .idjla


imQKfhka isjQ nj Yajdi lsuhs'
fndfydag fuu .idjka wimQK
.idjka h yel' wimQK .idjlg miq
ia;%shg fndfyda wjodk iy.; ;;a;ajhkag
uqyqK ug wksjdhfhka u isfjhs'
f lreKq inkaOfhka o< jYfhka
idlcd lf<a wdrlaIs;j .idjka is
lrkakg .idj kS;s .; lsug tfrys
jk whg tys w;HjYH nj;a" kS;s frda
.idjkaf.a ne?relu fmkajd ug;a
h' th ia;%Skaf.a udkj ysl W,a,x>Kh
flfrk ldrKhla nj;a tfia u th ia;%Skag
tfrys m%pKav;ajfha ;j;a uqyqKqjrla nj;a
wjOdrKfhka u;la lr h hq;=h'
flfia fyda fuu .idjka ms<sn|j je r
idlcd lsu mfilg ;nd ia;%Skag tfrys
m%pKav;ajh .idjkaf.a isg u l%shd;aul
jk wdldrh ms<sn|j fhduq u jvd iqiq
fjhs'

wdishdf im%odhsl u;hka wrlaId lsu


i|yd kj oHd;aul ;dlaIKh Wmfhda.S
lr .kska lrkd ia;%S ore l,, .idj
ksid bkahdj yd kh jeks rgj,
fndfyda m%foaYj, .yk ixhq;sh .ek
i,ld nejfyd;a .eyekqkag jvd je
ms ck.ykhla mj;sk nj fmkS hhs'
fun .idjka ksid kfha j;udkfha
isjk ore Wm;a j,ska m%;sY;hla jYfhka
.; fyd;a iEu .eyekq ore Wm;a 100lg u
ms ore Wm;a 120 la isfjhs' 1980 jIfha
fuu wkqmd;h .eyekq <uhska 100 lg
ms ore Wm;a 108 la h' fuh ia;%S mqreI

mlaIKfhka l,,fha .eyekq ms nj


n,d.kakg we;s yelshdjhs' bkahdf;a
;j;a iuyr fun wdl,am uq,a nei f.k
we;s rgj,;a ^fldfidafjd jeks rgj,;a&
.eyekq orejka fo;=ka fofkl= ish jqj;a
B< orejd ms orejl= k ms<s.kakg
wleue;a;la fyda wdl yhshla fkdue;s
njla mjq,a j,ska m%ldY fkdfjhs' tfy;a
kfha <uhska fofofkla muKla hk iSudj
hgf;a .eyekq l,, >d;kh ksrka;rfhka
isfjhs' tmuKla fkdj oekg wjqre
oyhlg muK fmr ud khg .sh wjia:df
tla udOHfkshla mejiQ wkaoug ,enqfKa

idjoH wdl,amh
iudcNdjfha wiunr;djhla fmkakq
lrk w;r jOkhla o fmkakq lrk nj
ztfldfkdiaz irdj fmkajd fohs'
zw,ag%d ijqkaz ialEka mlaIK uska ore
.ef <ore l,,fha ia;%S-mqreINdjh n,d
.; yels ksid ia;%S l,,hla nj oek .;a
miq f .id ls ryis.;j is lrkq
,nhs' kfha ck.yk md,kh ksid tl
mjq,lg orejka fofofkl=g jvd yod .;
fkdyel' bka m<uq orejd .eyekq orejl=
k fndfyda foudmshka" fYaIfhka u
lDIsldl fCIa;%fha /lshdjkays kshq;= fyda
f.d mjq,aj, fun oE isfjhs' ta .eyekq
orefjl=g jvd ms orejl= f.d;eka
lghq;=j, je M,odhl;ajhg bjy,a jkq
we;ehs hk wfmalaIdj ksid h'
.%dh m%foaYj, fuu wkqmd;h g jvd
by< h' kfha fndfyda .%dh m%foaYj,
fuu wkqmd;h 100 g 130 ls' tfldfkdia
irdj fmkajd fok wkaoug f i|yd
fya;= mdol jk m%Odk lreKq ;=kla
fjhs' tlla k ms orejka u me;Sf
idm%odhsl" mdrml wdl,amhhs'
fojekak zmqx mjq, r;a;rxz hk kk
wdl,amhhs' f;jekak zw,ag%d ijqkaz ialEka

http://filipspagnoli.wordpress.com/stats-on-human-rights/statisticson-poverty/statistics-on-poverty-urbanization-and-slums/

2012 2 l,dmh weh

33

jeuy,a .eyekq orejka ke;


Wmk .eyekq orejka 100 lg ms orejka" Wm;a wkqms<sfj<g

ia;%S mqreI wiunr;djh ksid u ia;%Skag


tfrys wmrdO ixLHdj fnfyka by< f.dia
we;s nj o ztfldfkdiaz irdj fmkajd
fohs'

;dhsjdkh ^1990&
ol=Kq fldhdj ^1992&
kh ^2005&

Wm;a wkqms<sfj,
uQ,dY%( mdla weka fpda" ck.yKh iy ixjOkh
uiqu" fju 21" wxl 1" ud;= 1995" 'we'f 2009

cuksfha fndka kqjr


zllre wOHhk
wdh;khZ l< wOHkhl
fy<s we;af;a fufia
ck.yk wkqmd;fha ms
m%udKh je u wmrdO
by< hdug o iDcqj u
n,mdk njhs'
Wmkafka l=uk orefjl= o lshd fkdokak
mshjreka iska Wm; ,;a jyd u ta .eyekq
orefjl= k kakUq wud ,jd u w;
Wmka <sh kdjkakg .kakd j;=r fif
u .s,ajd urKhg m;a lrkq ,nk njhs'
Wmkakg;a fmr yd Wm; ,enQ .iu;a
ia;%Skag tfrys m%pKav;ajh l%shd;aul jkafka
fufia h'
k iudc oHd welvfha wOHkhka
mjikafka 2020 jk g kfha ck.yk
wkqmd;h ,shk 30la 40 la jk jhi
wjqre 19 g wvq yd je ms <uhskaf.a
ixLHdjg jvd fnfyka wvq ixLHdjla tu
jhia ldKavfha u .eyekq <uhska ish yels
njhs' ta wkqj wkd.;fha ;reKhka mia
fofkl=f.ka tla wfhl=g ukd,shla fidhd
.; fkdyels jkq we;' flfia fyda
miq.sh oYl fol we;=,; iudcfhys mj;sk
34

weh 2 l,dmh 2012

cuksfha fndka kqjr zllre wOHhk


wdh;khZ l< wOHkhl fy<s we;af;a
fufia ck.yk wkqmd;fha ms m%udKh
je u wmrdO by< hdug o iDcqj u
n,mdk njhs'
kh yd bkahdj yereKq g fgh
yd fldhdj jeks rgj,;a .eyekq l,,
.idj isfjhs' fldhdf jI 2000
isg 2004 jIhka w;r th 100 g 124 la
h' tk yeu jirl u .eyekq orejka
100 la bmfok g ms orefjda 124 la
Wm; ,n;s' Bg fmr wjqrej, t;r
u fjkila olakg fkd,e' idudkH
jYfhka m%;sY; wkqmd;h oelajQfha
jQfha 100 g 104 la fyda 106 la jYfhks'
th 124 olajd by, k.skakg udkj
uey;a ulska f;drj iajNdlj is jQ
fohla f,i is;d fkdi,ld ish yels
ldrKhla fkdf' flfia fyda .eyekq
l,, .idj ksid fndfyda wdishd;sl
iudchka ;=< mquq;sNdjfha m%udKd;aulj
wiu;=,s;Ndjhla jOkh fjka mj;sk nj
ms<s.; hq;= i;Hhls' ;dhsjdkfha o 1980 isg
1990 olajd 100 g 110 m%udKfha wkqmd;hlska
hq;= iajNdl fjkila oelsh yels h' th
j;udkh jk g wvq ula kd je ula
oelsh fkdyelafla trf ia;%S-mqreINdjh
n,d .idjka is fkdflfrk ksid;a
mq;=ka u m;k idjoH iudc wdl,am iudch
;=< m%p,s;j mj;skafka ke;s ksid;a h'
ol=Kq fldhdf fuu wiu;=,s;Ndjh 1990
idudkH m%;sY;fha isg 117 g je '
ms<sfj,ska ;dhsjdkh yd ol=Kq fldhdj
lk ixjOkhla fmkakq lrk"
tfuka u by, ugul idlaIr;djh o
fmkakq lrk Okj;a rgj,a jk fyhska
ia;%S-mqreI wiu;=,s;Ndjfha fjki wju lr
.ekSug l,am i ud.hkag wj;SKj
we;s fihla oelsh yel' tk w;sla;hka

jk ;reK m%cdj fjk;a wdishdkq rg j,ska


;reKshka jdy lr.kakd m%jk;djh
j;udkfha je ;suhs' fldhdkq rcfha
.Kkhkag wkqj lsj yelafla 2020 jk g
lDIs ldl .%dh iudcfha y wvla u
wdishdkq Y% jdy ish yels njhs' ta wkqj
bka u;= ys jk mrmqrg Tjqka
zfld-wdishdkqz k w;a u ckj.hla ys
h yels njg wkqudk lrhs'

u.ska ldka;d ore Wm;a wvq ;lafiarejg ,la


flfrhs' zmq;=ka u m;kz bkahdkq iudc
l%uh ;=< bkahdkq rch u.ska 1999 lrk
,o uiSul my; oelafjk m%Yakh wik
,'
Tf B< orejd ljqreka h hq;= o@
fuys 1$3 la u mjid we;af;a taldka;fhka
u ta ms orefjl= h hq;= njhs' 2$3 la
ljqreka jqj;a lula ke;ehs uOHia:j
ms<s;=re ka w;r tl u tl ldka;djla
muKla B< orejd .eyekq orejl= h hq;=
nj mjid we;' fuu ukdm uiSu ke;ak
cku; pdrKh mlsia;dkfha o" fhaukfha

W;am;a;sfha .eyekq ms wkqmd;hka


fumuKlehs .Kka ne,Su bkahdf is
fkdflreK;a ms orejkaf.a m%udKh
.eyekq ore Wm;a j,g jvd je nj
m%;sY;d;aulj je h' trf fndfyda
m%dka;j, mj;sk mq;=ka u
muKla me;Sf wl,amh yd
wehs ms orejka iudk fkdjkafka@
.eyekq orejkag zoEjoaoz f
Wmf;a ms orejka mjq,a 100 lg" 2000-05
mdrml is; wkqj .eyekq
iajNdl wkqmd;h
l,, .idj fnfyka is
100
105 110 115
120 125
fjhs' bkahdf mkacd yd
kh
yhdkd m%dka;j, mj;sk
m%;sY; fjki kfha ol=Kq
wdfkshdj
yd kef.kysr m%foaY j,g
winhsckh
jvd fndfyda fihska jenj
fhdj
weiqjfyd;a flfkl= mquhg
ol=Kq fldhdj
m;a h yel' flfia kuq
1991 fuu m%;sY; fjki
bkahdj
m%lg jQfha tla ia;%slalhla
ihdj
;=< muKla jqj o 2001
n,dria
fuu m%;sY; fjki 100 g
fndiakshdj
125 la jYfhka ia;%slal 46
lu olakg ,e' fjd
ihsm%ih
iajNdlj is jQ fjkial
fydxfldx
fkdj .eyekq l,, .id
isx.mamQrej
lsfuka u islr we;s
wiu;=,s;;djhka nj
wjdofhka hq;=j ms<s.; yels
uQ,dY%( tlai;a cd;Skaf.a ixOdkh
i;Hhka h'
fuys yska iudcfha m%lgj
mj;sk lshukla isys m;a fjhs'
tk" z.eyekq orefjl= we;s
oe lsu fyda f,dl= uy;a
lsu w,a,mq f.or u,a j;a;g
j;=r oeulaZ f,isks' f

2012 2 l,dmh weh

35

o is lrk ,' tys ,enqkq m%;spdr jQfha o


jemqr u ms orejka wjYH njhs' hhka
wjYH nj lSf ujreka 1$10 la mu'
ixjOkh jk rgj,a ;j;a iuyfrl o
nyq;rhlf.a ukdmh jQfha hhka fkdj
mq;=ka ,nd .ekSuhs'
fuys ;j;a i|yka l< hq;= ldrKhla k
kfha kakUq ud;djka ms ore Wm;lg
jvd .eyekq ore Wm;lg uqo,a wh lrk
njhs'

udmshka .,jdf.k Tjqkg msysg jkakg


f ffjoHjrekag fudk ;r udkj
Nla;shla ;sfnkakg we;a o@ .eyekq l,,
.id lrkakg fkdlshd flfrk f
wdrdOkh fl;r f,aP o@ f oeka
gq o;djfhka fmf<k oEje m%Yakh ksid
.eyekq orejka nrla fia i,lk" tfiau
mq;=ka u m;k" udmsfhda ,shk .Kkska
.eyekq l,, .id lsu f;dard .kakg
;r l=re jQy' 1998 tl wdh;khl
ffjoH fya;+ka u; lshd lrk ,o .id
ls 2000 lska 1998 la u .eyekq l,, jQ
w;r tla .idjla muKla oreKq wdnd;
;;a;ajhlska hq;a ms l,,hla h'

uE; b;sydifha 1980 muK jk g


ixjOkh fjka mj;sk iuyr rgj,
ck;dj mq;=ka m%d:kh l<;a .eng wdf
1994 jif
hhla o mqf;l= o hk
bkahdf;a" 1995 jif
Wm;g fmr
kfh;a .id ls
oek.kakg ;r
;ykug ,la fl'
wjfndaOhla" oekqula
tfy;a tod isg wo
fyda ;dlaIK hqKqjla
olajd;a mkjk ,o
.ek oek isfha ke;'
;yk ksfhda. fkd;ld
tfy;a wk;=rej t<eUqKq
uf.a
yeSu
f rgj, kS;s frda
oYlfha m%p,s; jqKq
f,i .idjka fldf;l=;a
oHd;aul fidhd .ekS
isfjhs' .eyekq l,,
j,g iu.dj ykajd ka
ykd .ekSfuka miqj
zw,ag%d ijqkaz ialEka yd
uf.a isrer
flfrk .idjka tu ck
zweksfhd fikafgisiaz
iudchkays mj;sk
n mlaIK ksid .en
miq.d nj ksid fyda
;=< l,,h ;sh u ia;%Swvq idlaIr;djhka ksid
mqreINdjh fidhd.ekSf
uf.a f;dard .ekSu
fyda isjkafka hehs
yelshdj we;sjqKq ksid
idOdrlrKh l<
mq;=ka m;k iudchkays
fkdyel' bkahdf
olakg yels jQ .eyekq
uyrdIag%" mkacd yd
l,, .id lsf
.=crd;a jeks m%dka;j, o
m%jk;djh fndfyda fihska
b;du;a oreKq wkaoug
jOkh ' bkahdf
ia;%S l,, .idjka ksid
ffjoHjre fuh Yd,
isflreKq wiu;=,s;
jYfhka uqo,a bmehSf
m%;sY;hka oel.; yel' fuu m%;sY;hg
wdodh ud.hla lr.kakd wruqka fj<|
fjki mjqf,a wdodh ;;a;ajh yd
oeka u.ska oejeka; m%pdrhka ,nd kay'
idlaIr;djh wkqj wvq jejk nj o f
tn tla oekaula fufiah'
ms<sn|j flreKq wOHhk fmkajd fohs'
wo remsh,a 5"000$} la f.jkak' fyg remsh,a
50"000 la b;s lr.kak'
kfha kd.l mjq,a j,g ks;Hdkql+,j
wjir we;af;a tl mjq,lg tla orefjl=
.eyekq orejkag fokakg isjk oEjeoafoka
yod .ekSug mu' tfy;a ck.ykfhka 55]

Tf B< orejd
ljqreka h hq;= o@

36

weh 2 l,dmh 2012

la muK jk .no m%foaYj, tla


ore m%;sm;a;sfha o m%fNaohka we;'
ta m<uq orejd .eyekq orefjl=
k fojekshg mqf;l= ,nd .ekSf
wjirh Tjqkg ,efnhs' tfy;a
w,ag%d ialEka l%ufhka mq;s nj
fidhd f.k fjl= ms<sis| we;s nj
oek.;fyd;a wksjdhfhka u tu
l,,h .id lrkq ,nhs'
kfha wNHka;rfha jk
fudxf.da,shdj wd m%foaYj, tla
ore m%;sm;a;sh l%shd;aul jkafka
ke;s ;r h' flfia fyda iq
cd;Skag orejka fofofkl=g jvd
yod .ekSf bv lv we;'
oEje m%Yakh ksid fyda jejk
ck.yk m%Yakh ksid jk Wm;a
md,k fyda ck.yk uok
jevigyka ksid;a" zmq;=ka
u me;SfZ idjoH tfuka u
idm%odhsl wdl,am ksid;a
jl%j fyda iDcqj flfrk ia;%S
l,, .idj lsk rgl fldhs
wdldrhlska isjqK;a th udkj
ysl W,a,x>Kh lsuls' thg
tfrysj lghq;= lsu yd fm< .eiSu
j;udk iudc wjYH;djhls'
tfiau fuu wiu;=,s; m%;sY;hka
wju lsug lghq;= lsu o ia;%SmqreI iudcNdjh yd ia;%Skag
tfrysj flfrk m%pKav;ajhka
j<lajd,Sug lghq;= lrk whf.a
fukau ixOdkj, kHdh m;%hkag
o wksjdhfhka u wvx.= h hq;=
jeo.;a ldrKhla nj o isysm;a
lrkq leue;af;'

wdpdh mqIamd r,kS


uQ,dY%
- www.daily mail.co.uk
- British Medical Bulletin / Unsafe abortion: the silent
scourge by sDavid A. Grimes
- The Economist (WWW.economist.com)

.idj
hqIau;sh k ishd o@
;sg wjirhla ke;s j.
.id lrkakg
;sf.a l=i Wka tA m%dKshd
;S fkdk ishdg
f YsIag iudch
ne yshd /l .kakg
tA l,,h - tA m%dKh
tA;a ;S keiqjd
tA jh
iudjla kE ;sg
kS;sfhka
.e,jqula kE f
mdmfhka
wjirhs'''''
.e ord jejd k ud
wmamd ljqrehs
ud j;a fkdokakd tA m%dKshd
n,j;a o Tn;=ukaf.a kS;sh
msmqka o Wkakdkafia,df.a l=i,h
wjcd;l kdufhka
.,jd .kakg rejd
wjdyl ulfuka
uqojd .kakg ud
ismsf.g fkdj krldhg jqj;a
hd yelsh ug tla is;ska
tA;a'''
fidhd .; yelso
Tn;=uka,df.a
kS;shg
Wkakdkafia,df.a
Ouhg
uf.a .NdIh mqrd
n,y;aldrfhka
Y=l%dKq ;r,h je.srE
tA mqreIhd m%:ufhka

wfkdaud rdclreKd
zf.da;%sl fm%auhZ lfmdf;ka Wmqgd.kakd ,'

2012 2 l,dmh weh

37
37

dr.u
nKav .R.T
f
q
u
y
frdaOh
;snQ L
NslaIq xOdkh lr
ai
nkaOj
frdayf, ;r lsu i h iska
k
duQysl
ie;al
'''
udOH i
d
y
sfokh
j
d
k
;
a
H
k
O
d
d
l
u
rk ,o
ksl=;a l

f.h
!LH m%;sm;a;shg tfrys jQ NslaIq n,
fi
a
fh
rc
k
lr
l
;s
iy
h
s
;
s
wh
ia;%Skaf.a m%ckk
nkaOj
'' (L.R.T) ie;al k;r lsu i
yuqf nKavdr.u frdayf,a t,a'wd

ujreka 40
que;sh we;sj nKavdr.u frdayf,a
wk
fha
hd,
ld
Od
,
ks
oH
ffj
nKavdr.u fi!LH
a t,a, jQ frdaOh yuqf
.T ie;alu" fn!oaO NslaIqka msilf.k
fofkl=g is lsug ksh;j ;snQ L.R
jdyskS Live at 8 m%jD;a;s
jk k jhsk mqj;a mf;a iy iajK
20
n
dje
fk
a
;l
j
mq
,o
ouk
lr
k;r
;a lK.dgqjg;a m;ah'
ldYh ;=<ska oel wm uy;a mquhg
orejka
al is lrkqfha wju jYfhka
ie;
.T
L.R
j
q
wk
dis
,
=
fr.
a
Yfh
rcfha fi!LH wud;Hx
fofokdf.a u leue;a;
2 1$2 imQK jQ | yd iajdhd hk
jir
jdg
ore
k
foj
k

is
;a
j
l=
ofk
fof
,nd we;af;a wod<
djkag h' rch u.ska fuu wjirh
;
a
ldk
jQ
K

Q
im
35
e
r
wjq
ks' fufia
we;sj" jhi
H;d wdh ms<sn|j wjOdkh fhduq lr
wjY
"
a
djk
h
s
yel
,a
f
mjq
h"
j
a
;
a
;;
ujrekaf.a fi!LH
af;a fYaI{ ffjoHjrhl=g
ie;al k;r lsug yelshdj we;
kS;sfhka wjir ,nd we;s L.R.T
q'
muKla nj wms ;rfha Yajdi lru
,a ie,iq l%u
iajd mqreIhd yd Ndhdj tlaj mjq
,a
f
mjq
u
a
fuk
j,g
a
k
S
;
whs
LH
uey;a
ldka;djkaf.a fi!
l kdhlhska iska islrk fujeks
wd.
d
dn,
fk
.
r
"
j
ys
Mfr
j,g
ms<sn|j .kakd ;SrK
we;s f.!rjh Nla;sh kdY
yels w;r ksiqka ;=< wd.u" oyug
h
s
we;

.eg
c
iud
a
fyd
fnd
d
i
ks

hkak ;SrKh lsug


mjq,la ;j;a orejl= yokjdo keoao
k

is
l=
ofk
fof
a
jk
ore
'
yel
h
ula o is
luls'
s.; hq;= w;r th Tjqkaf.a whs;sjdis
tu foudmshkag we;s whs;sh wm ms<
daOh yuqf k;r lr ug
da fkdjk fuu ie;al NslaIq fr
fr
S
;
ks
s
we;
lr
;
u
q
wk
a
k
u.s
rch
m%Yak l< hq;=j we;'
wod< ffjoHjreka .;a ;SrKh o wm
kef.hs'
Su ms<sn|j o wmg m%Yak lsysmhla mek
.ek
od
fhd
a
jk
ore
,a
mdi
d
v
l=
d
i|y
fuu frdaO;djh
;sfnk j;djrKhl tA
fhdod fkd.ekSug m%;sm;a;s ilia lr
mdi,a orejka fkdfhl=;a jHdmdr j,g
Odk l%u .ek okafka
,a orejka Wm;a md,k yd mjq,a ix
mdi
d
v
l=
o@
ka
dfy
fl
ka
f
q
,en
r
wji
l=uk mokula
i|yd
tu mdi,aj, y,am;sjre l%shd lf<a
ug

ls
uq
fhd
hg
;dj
O
da
fr
a
jk
ore
jdi
l=ula o@ wod<
lreKq meye,s l< hq;= nj wms Ya
g;a
;dj
ck
g;a
xYh
;Hd
wud
dmk
wOH
u;hs" Tjqka iska
lruq'
mdie,a orejka fhdod
w;r th kej;af frdaO;djhg
djk
fk

da
fr
s
;
kS
u

ls

is

l
a
oHjrekag
L.R.T. ie;
djk L.R.T ie;al is lsug wod< ffj
fk

da
fr
s
;
kS
'
ls
;
a
;
hq
lg

da
fr
.ekSu k iodpdr
;d yuqf ie;al k;r lr
aIqka jykafia,d ms<sn|j;a tu frdaO
ndOd muqKqjka frdaO;d lajQ Nsl
fhdod .ekSu ms<sn|j;a
a frdaO;djh i|yd mdi,a orejka
|j;
n
s
<
ms
a
rek
oHj
ffj
l<
Kh
r
;S
Ok yd ldka;d
ug
xYh" wOHdmk wud;HdxYh" <ud ixj
;Hd
wud
LH
fi!

tk
;k
wdh
=
;
hq
jdi lruq'
wod< j.lsj
g lreKq meye,s l< hq;= nj wms Ya
;dj
ck
|j
n
s
<
ms
.
dud
h
s
l%
d
k
a
.k
lghq;= wud;HdxYh
ldka;dj yd udOH iduQyslh
2012 fkdjen 20

ixjOk yd
H nka, .=KjOk ue;s;=ud" .re <ud
isfiak ue;s;=ud" .re wOHdmk wud;
d,
m
S
qj
;%
lg
ffu
d
H
;
a
ldk
wud;
l
LH
cd;s
fi!
h"

a
.re
(
uy;
msgm;a
kS,d .=Kfialr
eoao ue;s;=ud" .re iNdm;skS wdpdh
ldka;d lghq;= wud;H ;siai lr,sh

38

weh 2 l,dmh 2012

Y%S

,xldf wdndO
iys; fkdue;s k
fjkia yelshdjka
iys; mqoa.,hkaf.a
wkqfokd;aul iy
wNd.Himkak brKu .ek
l;d lsu wm mrud:h
fkdjQj;a" miq.sh od wfmka
iuq.;a zYdksld l,ayd
jfgdagZ h hKsh .ek
igyka lr ;eu wm iska
l< hq;= u ldhhls'
O fya;= ldrKd u; fjkia yelshdjka
iys;j bmh yels jqj;a" fYaIfhka
j;udk iudch ;=< wdnd; .eyekq
orejl= ysu;a" weh miq lrk <ud h yd
;=reKq h iudchg .,md .kafka flfia o
hkak lsisfjl=g;a l,a;shd wkdjels m< l<
fkdyel' iudch ;=< mj;sk .;dkq.;sl
wdl,am bfha Tjqka uqyqKfok ffoksl
.eg fldhs;r wkqfokd;aul h yels
o@

wdorKSh

tjeks ;;a;ajhla hgf;a jqj thg wNsfhda.


l< Ydksld l,ayd jfgdag f,aldj" jir
33 l ld,hla ;u jk pdldj ;=< ,nd.;a
w;alS iy iudchg ,ndka wdoYh wmf.a
meiiqug ,la h hq;= u h'
zwehZ iu ;snQ ;%;ajh" fukau" weh
f,aldjla f,i wd .uka u igyka lr
;eu wmf.a o hq;=luls' Ydksld l,ayd
jfgdag k jQ f,aldj wmg yuqjQfha 1995
jif h' ldka;dj yd udOH iduQyslh
u.ska meje;a jQ f,ald tluq;=j ;=<ska zwehZ
irdjg ,sms" kssudK imhka" wm iu
;%;ajhla f.dvk.d .;a Ydksld" r;akmqr
ia;s%lalfha lswe,a, kue;s .udkfha
iar jk ud.hla fkdue;s mjq,l Wmka
mjqf,a jeuy,a orejd h' Wmf;a u weh
wdnd; hehs k.;a foudmsfhda weh iqj
lsu i|yd ksudjla ke;s mCIK" m%;sldr
,ndug frday,a .dfka /f.k .shy' Tjqka
foumshka yehg wkfmaCIs; miqneiS
fldmuK m%udKhlg uqyqK kak;a" lsisodl

iqj l< fkdyels frda.hlska fmf<k f


orejd fkka k oEia jrlr mirh foi
n,oa wehf.a ukig fkk m%Yak
.eg j,g ms<sh fiu f foudmshkag o
wNsfhda.hla jkakg we;'
tfy;a Wm;ska u ;udg Wreu jQ nqoah"
ffoksl ;h iu idfmaCI f,i .,md
.ekSug Ydksld iu;a jQjd h' ;u Ydl
fkdyelshdj iy l=re ffojhg wNsfhda.
l< weh" iu jhfia we;s wfkla orejkaf.a
nqoa ugu wNsnjd hka" isxy," bx.S%is
iy yska NdId uekka m%.=K l<d h'
fn!oaO oYkh fukau" udlaia - f,kskajd
fN!;sljd oYkh o" reishdkq idys;H o"
,;ska weuldkq iy wms%ldkq idys;H lD;Ska
o wmQrejg mYS,kh lrka" ta ;=<ska ;udg
u wdfksl jQ ka;kh yev.id .;a weh"
;=reKq hg md ;noa u O ksudK
ckudOH fj; fhduq lsug iu;a jQjd h'
weh f iEu ksudKhla ;=<ska u iudchg
,nd kafka wmQre mKsjqvhls'

2012 2 l,dmh weh

39

lsish jia;=jl iqkaor;ajh foi n,d


th w.h lsf mqreoaola weh ;=< fkd h'
iqkaor;ajh ;djld,sl neka" tys we;=<;
mCId lr tys we;s wkkH;djh iy
lgql h:d:h f;are.;a nj" weh l<
ksudKhka lshf ukdj meye,s f'
widOdrKh" Is; foaYmd,kh" hqoaOh" mx;s
wr.,h" o;djh wd f;audjka
/ila m%ia;=; lr.;a weh" 1996 jif
l,shq.fha jika;h kue;s wehf.a m%:u
ldjH ksudKh t<soela jQjd h' fuu ldjH
ksudKfhka miq" ;j;a fndfyda foa ms<sn|j
wOHhkh l< Ydksld" jir .Kkdjlg
miq tk 2005 jif iskdu,a msfmkafka
ljod o@ k jQ wehf.a fojk ldjH
ix.%yh o t<soela jQjd h' fuu ldjH
ix.%yhkays tk ksiqfka iy ux.,d
.=re;= hk ldjH rpkd lshjk g
ug yeS hkafka ;fha lgql h:d:h
f;are .kska weh l< f ksudKhka yS
wmQj;ajh fl;r o hkakhs'

a '''''
k
f
q
i
s
k

i
f wy
f<dj
f fmd la ord we;
a
fndfyd la wid we;
a
fndfyd
kdyS
jikq f
b
a
;
j
;

weh ue
ah
.= l, rc lrk
h

.sks w
rgl
K fok
w
a
k
=
l
h
''''
|f.k
wms ''''''
iuj
u
i
,
a
ish,
'
jvuq'''''
ffu;s%h
i
f wy
f<dj
f fmd la ord we;
a
fndfyd la wid we;
a
d
y
fndf

i;=g" iu.shg" h:d:jdj uqyqK foka"


iudc wjfndaOfha ienEj ksrEmkh lrka"
ys jQ wehf.a fuu ksudK iy f,aLk"
iudcfha meje;aug uy;a u fmkaula jkq
we;'

iudkfhka ms ,enqjd h' wehf.a fuu


ish ch.%yKhka yuqf weh miqmiska is
fhdaO Yla;sh jQfha wef.a foudmshka iy
ifydaoh nj fYaIfhka i|yka l<
hq;= u h'

f ish ksudKhkA yS iqkaor;ajh ksid u


2006 jif HSBC wdh;kfhka mskuk
,o (Most outstanding) zjvd;a wjfndaOd;aul
;reK l;=kaZ fjkqfjka mqolrk ,o GCT

tfuka u" 1998 jif ud;= 08 k


cd;Hka;r ldka;d kh ks;af;ka zYsIag
ldka;djkaZ i|yd mskeuQ ckdm;s
iudkfhka o weh ms ,enqjd h' ish foa
w;a yg lSug ksudKh lsug W;aidy
l< Ydksld ish foa wNsfhda.d;aulj ch
.ekSug o W;aidy l< h ldka;djls'
miq.sh iema;en ui 11 jk k Ydksld
yisfhka u fuf,dka iuq.;a;d h'
f igyk ish la llfgd
WfmaCIdfjka ndr .kska ;hg t;rj
uqyqK ka wdorKSh Ydksld fjkqfjks'

jh,d fmfrd
Ydksld" ysgmq Pkdm;sks pkasld l=udr;=x. nKavdrKdhl uy;ah
w;ska Pkdm;s iudk ,nhs' 1999 n,af,a '

40

weh 2 l,dmh 2012

fYaI ia;=;sh iy PdhdrEm wkq.%yh(


iqks,a jfgdag uy;d iy wud,s jfgdag fukh

ia;%sh"
m%ckk whs;sh
iy
Wm;a md,kh
http://www.govlk.com/content/world-population-hit-seven-billionv

;udk f,dal ck.ykh ,shk 7 ls'


f,dalfha ck.yk jHdma;sh ms<sn|
nrm;, f,i wjOdkh fhduq u
wdrN jQf 1940-50 oYlhka j, h'
Wm;a md,kh fyda ck.yk md,kh
inkaOfhka Odldr jQ iudc .%yhka
iy u;jdo mej;sh o f i`oyd .kq ,nk
l%shdld;ajhka Rcqj u ia;%Skaf.a m%ckk
whs;sjdisl iu`. noaO jk neka wm
f ms<sn`oj .%yhka lr.kq ,nkafka
whs;sjdisl rduqjla Tiafia h'
wo jk g f,dalh mqrd u rgj,a
ck.ykhg wod, m%;sm;a;Ska f.dv ke.Sf
iy fiajdjka iemhSfuys,d m%uqL;djh
f.k lghq;= lrkq ,nhs' tlai;a cd;Skaf.a
ixOdkh cQ,s 11 k f,dal ck.yk kh
f,i k lsfuka miqj f inkaOfhka
jk wjOdkh ;j ;j;a jOkh h'
fYaIfhka ck.yk jHdma;sh fyda md,kh
inkaOfhka lghq;= lsf iaa;%Skaf.a
m%ckk - whs;sjdisl wdrlaId flfrk
rduqjla Tiafia" ia;%S-mqreI iudcNdjhg
ixf fjka lghq;= lsug f,dalfha
we;e rgj,a fhduq ish o ixjOkh
fjka mj;akd fyda ke;sk mam;a rgj,aa
fndfyduhla f inkaOfhka ;ju;a

m%ckkh inkaOfhka
Wmfoia h yelsh' tfy;a tA
inkaOfhka lsisjl=g n,mE
lsug whs;shla lsisfjl=g;a
ke;' tfy;a ,xldf iudc
wdl,amhkag wkqj kS;Hdkql+,
jdyhlska f;drj orejl=
yod jvd .ekSu jer iy.;
l%shdjla f,iska i,lkq ,nk
iudch iska th ndr
fkd.kS' tA w;r u wkjYH
ore .enla ke;slr .ekSug o
wehg kS;sfhka bvla ke;'

lghq;= lrkafka idm%odhsl rduqjlg


fldgq f.k h' we;e g th wd.l
uQ,Oujdohg" iodpdrhg hg;a fldg ;sf'
fkdue;sk kS;sfha wiudk;ajh yuqf
fldkalr oud ;sf' f ksidu m%ckk
fi!LH Ifhys ia;%Skag uqyqK ug isjk
jHikhka fndfyda h'
2012 2 l,dmh weh

41

ta nj my; f;dr;=re j,ska ukdj meye,s


f'
iEu kdhl u f,dalfha fld;kl
fyda .NKSNdjh fyda ore Wm;la ksid
ldka;djla h hhs'
fuu ldka;djka f.ka 99]la u wh;a
jkafka f,dalfha ixjOkh fjka
mj;sk rg j,g h'
f,dalh mqrd iEu jirl u ldka;djka
536"000 la .NKSNdjhg inkaO fya;+ka
ksid urKhg m;afjhs'
iEu jirl u ldka;djka 68"000 la
wkdrlaIs; .idjka ksid h hk w;r
;j;a ,shk .Kkla frda.S ;;a;ajhkag
Ndckh fjhs'
.id j,g inkaO ldka;d urK
iy frda.S ;;ajhkaf.ka 90] la muK
ldka;djka m%n, Wm;a md,k l%u
wkq.ukh lrkafka k j<lajd .;
yels tajd h'
^uQ,dY%-UNFPA&
fi!LH wud;HxYfha ck.yk wxYfha
f;r;=re j,g wkqj Y%S ,xldf ck.ykfha
iS>% jOkh ula olakg ,efnkafka 1950
oYlfha h' Bg fya;= jQfha 50 oYlhg
fmr ,xldf Wm;a wkqmd;slh;a urK
wkqmd;slh;a by< ugul mej;Suhs' tys
mr;rh wvqu fya;=fjka ck.yk jOk
f.h m%n,j olakg ,e ke;'
1946 g miqj uef,ahd frda.h uokh
lsu" ck;dj w;r kqj;aNdjh jeu
wOHdmkh je hqKq u jeks ldrKd ksid
iS>% f,i urK wkqmd;h my< jegqKs'
f fya;=j ksidfjka ck.yk jOk f.h
o by, .sfha h' 1950 oYlfha ck.yk
jOkh f.j;a jqj;a th md,kh lsu
i`oyd tjl n,fha mej;s rch" m%;sm;a;suh
;SrKhla .ekSug miqng we;af;a wd.l
frdaOhla u;=f hehs tjlg foaYmd,k
wldh ;=< ;snQ h fya;=fjks'
f i`oyd ms<shula f,i mjq,a ixOdkh
i|yd ck;dj w;r b,aula ;sf o hkak;a
frdaO;d ;sf o hkak;a fidhd ne,Sug
42

weh 2 l,dmh 2012

1958 jif iCIKhla isfldg ;sf'


fuu ilaIKh Y%S ,xld rch;a iavka
rch;a w;r w;aika ;enqKq oa mdYh
.siqula wkqj is jQjla nj lshef'
tu iCIKh b;d id:lj isj we;s w;r
,xldf ujreka w;r idM,H;d md,khla
we;s lsug Wkkajla we;s nj;a .eg
jYfhka ta i`oyd oe wd.l frdaO;d
fkdue;s nj;a f uska t<sor ;sf'
flfia kuq;a 1953 jif Y%S ,xld mjq,a
ixOdk ix.uh ysu;a" 1954 jIh jk
g fuh fi!LH wud;HxYfha ms<s.ekSug
,la u;a is we;' 1958 tl, meje;s
rch iska oi wjqre wdl ie,eiau
bm;a lrk g ck.yk m%Yakh ms<sn|j o
ie,ls,a, olajd ;sf' fuys m%;sM,hla f,i
1965 jIfha rch iska f inJOfhka
m%;sm;a;suh ;SrK /ila .kq ,en we;s
w;r fi!LH wud;HdxYfha ud;D yd <ud
ixjOk jevigyfkys fldgila f,i
mjq,a ixOdk fiajdjka uyck;djg ,ndu
fukau 1968 jif ud;D yd <ud fi!LH
;jrg;a Yla;su;a lsu i|yd mjq,a fi!LH
ldhdxYh msysgjkq ,eu fuys fYaIfhka
i`oyka l< yels lreKq lsysmhls'
1953 jif mjq,a ie,iq inkaOfhka
,xldf ys jQ m%:u wdh;kh jQ Y%S ,xld
mjq,a ixOdk ix.uh b;sydih lshjd n,k
g fmkS hkafka th wdrN ug mok
we;af;a tjlg fld<U m%foaYfha j;a jQ
is,ahd m%kdka keue;s ldka;dj ;ukaf.a
< u ;=hka msila o iu b;du;a u
lemfuka hq;=j iafPdfjka wdrN
lrk ,o mjq,a ixOdk fiajhhs'
Y%S ,xld mjq,a ixOdk ix.ufha ysgmq
wOHlaIsldjla jk ffjoH Y%shdks niakdhl
uy;ahg wkqj uq, ie;al mok lr
.kska mjq, iSud lsu i|yd f.dvke.=Kq
furg mjq,a ixOdk jevms<sfj, miqj
orejka w;r mr;rh je lsu" m<uq ore
Wm; ie,iq lsu ^l,a oeu& jeks fjk;a
mrdihka fj; o fhduq we;' .s,sk fm;s"
mh" tkak; jeks mjq,a ixOdk l%u
ykajd we;af;a f wkqjhs'

uq,a ld,fha jdyl ia;%Skag mjq,a ixOdk


l%u Nd;d lsug ;u jdyl mqreIhdf.a
wjirh ,nd.; hq;= ;;a;ajhla mej;sh;a
we;e mjq,a ixOdk l%u ;u jdyl
mqreIhdf.a wkque;sh ,nd fkdf.k ia;%Skag
ish leue;a; u; Nd;d lsug yels bv
lvla fuu wdh;kh u.ska ia;%Ska fj; ,nd
;sf' fYaIfhka ujf.a fi!LHh wdrCIKh
ms<sn|j mjq,l |-iehd fofokdg u
we;s j.lSu inkaOfhka fmd ck u;hla
f.dvke.Su i`oyd fuys idhksl uOHia:dk
j,g ish iylrejka iu`. iyNd.s f
bvlv jD; lrkq ,en we;' tfuka u jdy
fkdjQ ldka;djkag mjq,a ixOdk l%u fj;
<.d ug ;snQ we;e ndOdjka bj;a lsug
Y%S ,xld mjq,a ixOdk ix.uh kj m%;sm;a;s
o imdokh lrkq ,en ;sf' mjq,a ie,iqu
inkaOfhka lghq;= lrkq ,nk fuu
wdh;khka orejka iSud lr .ekSug fuka u
u`o ireNdjfhka hq;= jQjka i`oyd Wmfoia iy
u`. fmka o lrkq ,nhs'

http://www.ourbreathingplanet.com/wp-content/
uploads/2011/07/Overpopulation-1.jpg

uq,ald,Skj mjq,a ixOdk lghq;= b,lal


we;af;a jdyl ia;%Ska fj; muKss' tfy;a
jdyhg fmr ;reK m%cdj w;rg fuu
mKsvh f.k hdu w;HdjYH nj f
fiajdjka iska w;aoelSfuka f;are f.k
;sf' tfuka u miql,l " mjq,a ixOdk
jevms<sfj, ia;%S-mqreI iudcNdjhg ixfj
.%y lr .kska" tu oelaug wkqj l%shd;aul
ug Tjqka .;a W;aidyfha m%;sM,hla
f,ig tu wdh;kfha fndfyda m%;sm;a;suh
fjkial islrkq ,en we;'

fuys fYaIfhka wjOdrKh l< hq;= ;j;a


ldrKdjla we;' tk mjq,a ie,iq hkq
n,j;=kaf.a fyda nyqcd;sl fnfy;a
iud.j, kE tmdl u; ia;%Ska fyda
m%cdj fj; n,y;aldrfhka megh hq;=
fohla fkdjk w;r th ish leue;a;g
wkqj wjfndaOfhka hq;=j ,nd.; hq;a;ls'
isl< hq;af;a ta inkaOfhka jQ oekqu iy
f;dr;=re ukd f,i Tjqka fj; ,ndu
muKls' orejka yslrkjd o@ keoao@
fldmuK m%udKhla yslrkafka o@ hkak
;Ska lsf mQK whs;sh ia;%Ska i;= h
hq;= u h'

uq,ald,Skj mjq,a
ixOdk lghq;= b,lal
we;af;a jdyl ia;%Ska fj; muKss'
tfy;a jdyhg fmr ;reK
m%cdj w;rg fuu mKsvh f.k
hdu w;HdjYH nj f
fiajdjka iska w;aoelSfuka
f;are f.k ;sf'

flfia kuq;a .idj ms<sn`o m%Yakh


i`oyka l< yelafla furg mjq,a ixOdk
jevigyka ys kHdh m;%fha ;ju;a b;s
;sfnk Rcq uey;a ula is lsug h
f.k fok ldrKhla f,ig h' ,xldf
klg kS;s frda .id 1000-1200la w;r
m%udKhla isjk njg jd;d f' fuu
kS;s frda .idjka ksid wfma ia;%Ska
fkdfhl=;a w;=re wdndO j,g" we;e g
urKhg mjd m;af' .idj inkaOfhka
mj;sk kS;s ,sys,a fkdu fuhg n,mdk
tla m%n, fya;=jls' ore .enla we;s ug
m%:ufhka oHd;aul wdrlaIl l%u
Nd;d lsu fyd`o u ms<shu jqj;a yishlska
fyda ;u l=i ;=< ms<sis`o .eKqkq l,,h
inkaOfhka ;SrKh .ekSf whs;sh o
.en orkaksh fj; ;sh hq;= f' th ;u
Yrh ms<sn`oj ;SrKh .ekSug wehg we;s
whs;sjdisluhs' fuh wo jk g Yah
2012 2 l,dmh weh

43

jYfhka ms<s.ekSug ,lafjka ;sfnk


ldrKdjls'
wju jYfhka IKhg ,la isjk
.e .ekSul fyda l,,h wx.l, nj
oek.;a wjia:djl fyda ;udf.a Yrh
ms<sn|j ;SrKhla .ekSug ia;%shlg whs;sh
;su jeo.;a jk kuq;a fujeks iqfYaI
wjia:d lsysmhl .idj kS;s .; lsu
inkaOfhka 1995 bm;a jQ kS;s ixfYdaOk
bj;g is u lK.dgqjg ldrKhls' fjk;a
rgj, k tjeks wx. l, orejka rch
iska /ln,d .kS' tfy;a ,xldf tjeks
orejka /ln,d .ekSf j.lSu fndfyda
g mejfrkafkaa ujg h' f ksid wef.a
;fha ksoyi iSud /lshdjla lsug
we;s wjia:djka .s,syS hdu jeks Yd, m%Yak
rdYshlg wehg uqyqK ug isf'
fuu ;;a;ajfhka tjeks ujreka uqojd
.; yelafla l,,h l=vd iufha u ta
inkaOfhka ;SrKhla .ekSug Tjqkag
wjia:dj ,nd fuka muKls'
tfuka u ;reK m%cdjg jdyhg fmr mjq,a
ixOdk l%u fj; f,fyisfhka kS;Hdkql+,
f,i ,`.dh yels wjldYhla fkdue;s u
Y%S ,xldf ;ju;a fkdik m%n, m%Yakhla
f,iska bm;a f' f i|yd wjia:djka
;reK msia fjkqfjka ksudKh jkafka
k wo iudcfha isjk fndfyda wkdrlaIs;

ore .enla we;s ug m%:ufhka


oHd;aul wdrlaIl l%u
Nd;d lsu fyd`ou ms<shu jqj;a
yishlska fyda ;u l=i ;=<
ms<sis`o .eKqkq l,,h
inkaOfhka ;SrKh .ekSf
whs;sh o .en orkaksh fj;
;sh hq;= f' th ;u Yrh
ms<sn`oj ;SrKh .ekSug wehg
we;s whs;sjdisluhs' fuh wo jk
g Yah jYfhka ms<s.ekSug
,lafjka ;sfnk ldrKdjls'

44

weh 2 l,dmh 2012

.e .ekS ksid we;sjk Nhdkl m%;sM,


j,ska iy HIV/AIDS we;= wfkl=;a ,sx.dY%s;
frda. j,ska wfma ;reK mrmqr wdrlaIdlr
.; yels nj f inkaOfhka lreKq bm;a
lrk ffjoHjrekaf.a u;hhs' tfukau mdie,a
wOHdmkh ;=<g ,sx.sl wOHdmkh wka;.;
lsu fukau u;aa whqka tu oekqu
orejka fj; ,ndu u.ska ,sx.sl m%Yak fya;=
fldgf.k ;reK m%cdj uqyqK fok .eg
j,ska Tjqka uqojd .; yelsj ;sf'
1980 oYlh wjika jk g ck;dj fndfyda
rg" fYaIfhka ia;%Ska oekqj;a fuka miq
mjq,a ixOdk fiajdjka fj; we;s b,au o
je we;' fuhg tla fya;=jla jQfha ia;%Ska
je jefhka wdl bmhS i|yd f.hska
msgg hdu ksid idM,H;d md,khla i`oyd
Tjqka fj; ;snQ Wkkajhs' ieneka u th
Tjqka f.a whs;shhs'
wo jk g isxy, iudch mqrd me;sr mj;sk
u;hla k ck.ykh md,kh lsu ksid
cd;Ska j| hdf ;ckhlg uqyqK fokjd
hkakhs' fuh oHd;aul f;dr;=re u; mok
fkdjQ u;hla nj lsj yelafla" ,xldf
wdfoaYl ugu by< m%;sY;hl mj;sk
neks' fuh 2006 jIfha W;=re kef.
kysr o we;=<;aj 2'4 ls' W;=re kef.kysr
yer isxy, m<d;aj, 2'3 ls' orejka fldmuK
ixLHdjla yokjd o hkak ;SrKh lsu ksia
whs;sjdisluls' ;u leue;a;g wkqj fukau
ord .ekSug yels orejka ixLHdj ;SrKh
lsf whs;sh thg inkaO jk fomdYjh
fj; ;sh hq;= w;r fYaIfhka .NdIfhys
whs;sldhg ta inkaOfhka we;af;a iqfYaI
whs;sjdisluls'
m%ckkh inkaOfhka Wmfoia h yelsh'
tfy;a ta inkaOfhka lsisjl=g n,mE
lsug whs;shla lsisfjl=g;a ke;'
tfy;a ,xldf iudc wdl,amhkag wkqj
kS;Hdkql+, jdyhlska f;drj orejl= yod
jvd .ekSu jer iy.; l%shdjla f,iska
i,lkq ,nk iudch iska th ndr fkd.kS'
ta w;r u wkjYH ore .enla ke;slr .ekSug
o wehg kS;sfhka bvla ke;'

orejka yod .ekSug fukau iSud lsug


hk ldrK foflys u whs;sh .NdIfh ys
whs;sldhka i;= h hq;= jqj;a wfma rf
ia;%Ska f ldrKfha uqyqK foka iskafka
n,j;a widOdrKl j,g h' mjq,a ie,iq
l%u iudch iska ms<s.ekSug ,la lr ;sh
mjd" miq.sh fkl nKavdr.u m%foaYfha"
rcfha mjq,a ie,iq fiajdjka hgf;a ie;al
lr .ekSug meKs jeys ia;%Ska m,jd
yeug mdie,a orejka o fhdod .kska furg
fn!oaO NslaIQka jykafia ,d fmruqK .ekSu
wm lK.dgqjg m;ah hq;= ldrKhls'
th rcfha fi!LH m%;sm;a;shg flreKq
n,j;a myr .eiSuls' ia;%S ixy;shg u flreKq
n,j;a widOdrKhls' Tjqkaf.a whs;sjdisl
W,a,x>Kh lsuls'
ol=fKa foaYmd,k{hl= iska nd, jhialdr
oehla ,sx.sl IKhg ,la lrk g
n,j;=ka .exis .eiS weh wmyrKh lrk g
f iajdkajykafia,d fldfya ysfhaoehs
wmg k .egjls' fkka k by, hka
mj;sk ia;%Skag iy .eyekq <uqkag tfrys
m%pKav;ajh yuqf uqksj; rlsk fuu
wd.l m%OdkSka ia;%Skag ish Yrhg we;s
whs;sh md,kh lsug mdrg niskakg ;r
t;r iskafka Wm;a md,kh ksid isxy,
cd;sh jekfika ;sf hehs lshk mgq
cd;sjd ;Hd wdl,amh fya;=fjks'
furg flfi,a j.dj i`oyd fnfyka u
Nd;d lrk fuuf.dka (memagon) hk
ridhksl fnfy; mqreI j`oNdjh we;s
lsug iu;a jk nj mir oHd{hska
f.a u;hhs' fujeks ridhksl fnfy;a
l=Kk nyq cd;sl iud. j,g tfrysj
mdrg niskakg fuu ix>hdjykafia we;=
mskag l,amkd fkd jkafka ukao@
lsk ndOd u;= jqj o ,dxlSh iudch ;=<
mjq,a ixOdk l%u ms<s.ekSug ,la j ;sf'
th h wdldrhlska furg ia;%Ska ,enQ
id:l;ajhla f,i i|yka l< yelsh'
tfy;a f inkaOfhka ;j rg;a
ixjOkh h hq;= ldrKd o rdYshls' mjq,a
ie,iq fiajdjka ,nd .ekSug mefKk
ia;%Skaf.a jdyl ;;a;ajh fkduiSug o"

ol=fKa foaYmd,k{hl= iska nd,


jhialdr oehla ,sx.sl IKhg
,la lrk g n,j;=ka .exis
.eiS weh wmyrKh lrkg
iajdkajykafia,d fldfya
ysfhaoehs wmg k .egjls'
fkka k by, hka mj;sk
ia;%Skag iy .eyekq <uqkag tfrys
m%pKav;ajh yuqf uqksj; rlsk
fuu wd.l m%OdkSka ia;%Skag
ish Yrhg we;s whs;sh md,kh
lsug mdrg niskakg ;r
t;r iskafka Wm;a md,kh
ksid isxy, cd;sh jekfika
;sf hehs hk mgq cd;sjd ;Hd
wdl,amh fya;=fjks'

Tjqkag fuu fiajdjka fj; lsis ndOdjlska


f;drj <`.d ug wjYH bv lv myiql
we;s lsug o weh m%pKav;ajhg ,lafuka
wdrCId lsug o" .Dyia: m%pKav;ajh wju
lsug o" wOHdmk Ihud,d ;=<g ia;%S-mqreI
iudcNdjh ms<sn| ixl,amh we;=,;a lsug
o lghq;= l< hq;=j ;sf'
tfuka u Ialr m<d;aj, fiajh lrk
fi!LH ldh uKav, j,g myiql je
hqKq lsu" . ugfuka fiajdjka u;a
lsu iy .=Kd;aul nka je lsu
;jrg;a mjq,a fi!LH fiajdjka ixjOkh
lsu i`oyd l< hq;= ldhh Ndrhka f,iska
mj;S'
Y%S ,xldf ;;a;ajhka foi ie,ls,a,
fhduq lrk g" ldka;djkaf.a iy
orejkaf.a fi!LH wdrCIKh iy Tjqka f.a
wdl" iudh hkd jYfhka jQ lreKq
.Kkdjla flfrys fuu wdh;khka ys
fukau jevigyka ys wjOdkh fhduqh
hq;=j ;sf' .egq meje;s m%foaY" j;=lrh"
ludka; wdYs%; m%foaY we;=j wfkl=;a
wvq wdodh,dNS mjq,aj, ujreka fmf<k
rla;ySk;djh" orejkaf.a ukaofmdaIKh
2012 2 l,dmh weh

45

wkdrCIs; ,sx.sl in|;d fukau ,sx.sl


n,y;aldrhg ,lau fya;=fjka u;=jk
fi!LHuh .eg hkdh fuys i|yka l<
yels fYaI flaIa;%hka f' .egq fyda yis
jHik ;;a;ajhka ;=< mjd ldka;djkag
fi!LH fiajdjka fj; myiqfjka <d h
yels hdka;%Khla f.dvke.Sf wjYH;djh
wms w;aolska isuq' tA iu u ;reK
m%cdjg ksjer ,sx.sl wOHdmkhla h yels
mirhla ksudKh lsu inJOfhka
n,j;a wvqmdvq wm bfhys we;'
m%pKav;ajhg f.dre u ksid ;u ksji
;=< u ldka;djkag wdrCIdj wys fjka
;sf'
ia;%Ska in, .ekau iy ia;%S-mqreI
iudcNdjh mok lr.;a fjkial
msgqoelSu i`oyd fukau ia;%Skaf.a m%ckk
whs;Ska ;yjqre lsu i|yd mjq,a ie,iq l%u
w;HjYH f' ia;%Skag ;u mjq, ixOdkh
l< yels jQ g wef.a ;h o ie,iq
lr.; yel' mjq,a ie,iq ms<sn| f;dr;=re

mqoa.,hkag iy hqj,g$iylrejka yg ,eu


;=< Tjqka ;ukaf.a orejka w;r mr;rh"
m%udKh iy wjYH ld,h ksKh lsug
we;s whs;sh ms<sn| kqj;a f' mjq,a ie,iq
lsu fkdfyd;a ore Wm;a md,kh lsu
o;djh iu igka lsf fukau ia;%Ska
fm!oa.,slj" mjq, ;=< fukau iudh iy
wdl jYfhka uqyqK fok mSvdjka wvq
lsf idOkSh ud.hla o f'
mj;sk iudc wdl ;;a;ajhka yuqf
ksjiska msg; /lshdjka iy iudh
ldhNdrhka fj; fhduq ug isu;a iu
wef.a fi!LHuh wdrCIKh o jOkh h
hq;=j ;sf' ia;%Skaf.a m%ckk whs;Ska ;yjqre
lr.ekSu i|yd;a mjq, iy iudch ;=<
iudkd;au;djh ;yjqre lr .kska rf
ixjOkfha fldgialrejka ug ia;%Skag
we;s whs;sh Wfoid l%shdld fjuq' wef.a
isrer wef.a whs;shhs' th yq igka mdGhla
muKla u fkdj Nd;djla - l%shdld;ajhla
njg m;a lruq'

iqld fmfrd

.idjg reoaO jk
kdhlhska f.ka

77]lau
mqreIhska h'

100]la
lsisu ojil
.e .kafka ke;'
46

weh 2 l,dmh 2012

wka; cd,fhks'

Tjqka f.ka

furg iudc iy ia;%S jHdmdrh


fjkqfjka wem lem jQ weh
miq.sh fkl wfmka iuq.;a;d h'
f igyk wehg Wmydr msKsi h'

wdorhg wm ljqre;a weh yekajQfha


frdaia wlald kks

hslald,a k .f ls;=Kq mjq,a


mirhl ye jevqKq frdaia ksu,a
m%kdka uy;ah yh fofkl=f.ka hq;a
mjqf,a y;r jekakd h' ukqIH;ajh w.hk"
ukqIH;ajhg .re lrk iudc ixialD;shla
ys lsf Wodr wruqK we;sj 1975 jIfha
weh ;reK ls%ia;shdks jHdmdrhg inkaO
jQjd h'
fuhska fkdkej;=Kq weh" ;u mjqf,a ish
iem im;a w;yer kj laula iys; hym;a
f,dalhla f.dvkeSf Wodr wruqK we;sj
1978 jif m%cd wOHdmk uOHia:dkh
f.dvkeSug uQ,sl;ajh .kafka mQK
ld,Skj ;u ;h ta fjkqfjka lem
lrks' t;eka isg tys m%Odk ls%hdldkshla
f,i lghq;= l< weh 2003 jif isg 2012
olajd u Odhl wOHCIjh f,i o lghq;=
l<d h'
fuu ld,h ;=< .%dh fCIa;%fha"
fYaIfhka fudKrd.," wkqrdOmqrh"
lka;f,a" ;s%l=Kdu,h" .d,a, hk
ia;s%lalj,;a" fld<U ia;s%lalfha

ldka;d l%shdld lgqf uyd iNd /iaulg


iyNd.s fjka" 1984

fougf.dv iy uglal=,sh jeks me,am;a


jdiS ck;dj iu;a weh jev l<d h'
tod l=iaish uq,a,g fldgq is ldka;djka
iudh ldhhka i|yd fmrg f.k tau
i|yd jd ? fkdn,d weh lghq;= lf<a
Tjqkag hym;a fyg ojila Wod lsu msKsi
h' udkj whs;sjdisl ms<sn|j fukau
ldka;d whs;sjdisl ms<sn|j o Tjqka kqj;a
lrka Tjqkag Yla;sh-ffOhh iemhSug
weh ksrka;rfhka u lem jQjd h'
2012 2 l,dmh weh

47

wE; msir .j, Tiq ksfjia wdrN lrka


weh Tiq ksfjia ixl,amh .f ck;dj
w;rg /f.k hkafka foaYSh ffjoH l%uh
/l.ekSu i|yd iy ishfokdg ksfrda.S
hlaa .; lsu i|yd wjYH mirhla
ksudKh lsf wruqK we;sjhs'

n,d msg;a jQfha W;=re-kef.kysr o<


ck;djf.a l iem fnodf.k cd;Ska w;r
iush Yla;su;a lr.ekSug idu jev
ms<sfj,lg Yla;su;a w;d,ula oud .ekSf
uy;a n,dfmdfrd;a;= fmd ne|f.khs'

tfia jkshdjg .sh msfika hdmkh


;uka jev lrk .f" j;af;a" m%foaYfha
n,d msg;a ug wjia:dj ,efnkafka b;d
ck;djf.a l iem fnod .kska Tjqka
iS; msilghs' ta .ukg inkaO jQ mia
iu ;udf.a ;fhka je ld,hla
yhfokd w;rg ksNS;j tla jQ ldka;djka
lem l< weh" rf meje;s ld,Sk m%Yak
fofokdf.ka tla ldka;djla jkafka frdaia
j, o kdhl;ajh .kska lghq;= lf<a"
m%kdka ifydaoh hs' ;u uOHia:dkfha jev
;uka iu tlaj lghq;= l< ifydaor
j,g muKla fldgq fkd tjeks wruqKq
ifydaohkag o Yla;shla ,ndfoka h'
fjkqfjka jev lrk ;j;a O ixOdk
fYaIfhka 1971 iy 1987-89 wjj,
iu weh lghq;= lf<a" fmd iudc wruqKq
foaYmd,ksl jYfhka rf we;s jQ NSIKld
Yla;shla lsughs' fYaIfhka ldka;d
;;a;ajhka ;=<;a" 1983 cQ,s
whs;sjdisl fjkqfjka jev
l,n, iufha;a cd;s" wd."
lrk ,laf ujre iy
weh wd .uka ufa
mCI fNaohlska f;drj
hKsfhda ldka;d cd,fha
wu;l l<
ksia ; /l.ekSu i|yd
wdrNl ls%hdld idudldjla
fkdyels ;j;a
weh l%shdld jQf meje;s
f,i;a" wksl=;a ldka;d
ixia:dkhla jkafka"
NSIKld jd;drKh o
ixOdk" is,a ixOdk
jir 30 g wdikak
fkd;lks'
iu;a ls%hdldj lghq;= l<

ld,hla mqrd mej;s

weh m%cd;ka;%jdoh fjkqfjka


weh wd .uka ufa
hqoaOhg reoaOj" cd;Ska y~kk iEu wjia:djl
wu;l l< fkdyels ;j;a
w;r iyjkh iy
u bfhka u is wNS;
ixia:dkhla jkafka" jir
iush f.dvkeSu
kdhsldjla jQjd h' fujeks
30 g wdikak ld,hla mqrd
i|yd
l<
lem
h'
iudc fufyjrl fhug"
mej;s hqoaOhg reoaOj"
weh miq miska isg ufmka
cd;Ska w;r iyjkh iy
lrka" wdoYhla" Yla;shla
iush f.dvkeSu i|yd
iyfhda
.
hla
,ndfoka
wehj" ffOhhu;a
l< lem h' f i`oyd cd;Ska w;r wka;
l<
m%
c
d
wOHdmk
uOHia
:dkh" tlu mjq,la
ikaksfokh Yla;su;a lsu msKsi <ud iy
yehg
lghq
;
=
ls

u"
wehf.a
fuu .ukg
jeyshkag o< NdIdj b.ekau weh iska
Yd, Yla;shla jQ nj o i|yka l< hq;=uh'
lrk ,o ;j;a tla ksy~ fiajdjla h'
f fjkqfjka wE; r m<d;a j,g mjd
fuf,i hym;a iudchla f.dvkeSu lrd
.sh weh" wvqu ;rka ish nia .dia;=jj;a
hk .uk ;=< Yd, jev fldgila lrka
,nd .;af;a ke;'
isg" bfha l< hq;= Yd, jev fldgila
1994 jir wehf.a ;fha ;j;a tla
ikaia:dkhla h' ta" tjlg meje;s
wdKavqj iska igka rduhla we;slr idu
idlcd wdrN l< wjhhs' hqoaOhg
reoaOj iduh fjkqfjka jev lrka is
ol=fKa is,a ixOdk iy mqoa.,hka idu
hlska W;=rg kE. n,d hkafka fuu
jljdkqj ;=<hs' 400 g je msila /.;a
hla idufha m%S;sh ks;af;ka jjqkshdj
48

weh 2 l,dmh 2012

b;s lrka" yisfha u 2012 fkdjen


ui 19 k wm ljqre;a fkdis;+ fkdme;+
wjia:djl wm w;ka <skj .sh tA zfrdai
l=iquZ" kej; kej;;a wm isyshg kkafka
weh me;+ hym;a f,dalh f.dvke.Su lrd
hk .ufka wm fkdkej;S bhg hk nj
im: lrks'

ohd fyar;a
PdhdrEm wkq.%yh( m%cd wOHdmk uOHia:dkh" ud,f

fkdjen 25 ldka;djkag tfrys


m%pKav;ajh msgqoelSf cd;Hka;r kh
foien 10 olajd k 16 l%shdld;ajh iy f,dj
mqrd ,shkhla ck;dj ke.S isf wdrNh

fkd

jen ui 25 fjksod
ldka;djkag tfrys ysxikh
msgqoelSf cd;Hka;r khhs' f,dalh mqrd u
ldka;djkag tfrys ysxikh msgqolsk ck;dj
fuh ieuug fm< .efikafka" ldka;djkag
tfrys ysxikh f,dfjka ;=rka lsu i`oyd
jk taldhk m%d:kdj fmroe
lrf.khs' fuu ieure j," ia;%S
l%shdldkshka fukau udkj ysl .re
lrk ck;dj iska Odldr jQ n,mE
l%shdldrl ys ksr; jk w;r u ck;dj
oekqj;a lsu i`oyd o fjfyfihs'

ldka;djkag iy .eyekq <uqkag tfrys ysxikh msgqoelSu


i`oyd ixfla;d;aul molal me<e`o u

tfuka u fkdjen 25 ldka;djkag tfrys


m%pKav;ajh msgqoelSf cd;Hka;r kfhka
mgka f.k foien 10 cd;Hka;r udkj
ysl kh olajd k 16 l l%shdld;ajh
(Sixteen Days Activism) hkqfjka k 16 la
mqrd f inkaOfhka O l%shdldrl ys
ksr; f'
Y%S ,xldf o ldka;d ixOdk iska fuu
khka w,,d O jQ l%shdldrl ys ksr;
u jir .Kkdjl mgka u lrf.k tkq
,nhs' ,dxlSh ck iudch ;=< o fuu
l%shdld;ajhka ys jkdlu jika jir
je fjka ;sfnkafka ldka;djkag iy
.eyekq <uqkag tfrys ysxikh fkka k
by, hka ;sfnk ksidfjks'

zjkauqfrhs fkavdZ ^m%pKav;ajh tmd& o<


.S;h .hk GBV ixi|fha idudldjka

furg ldka;d lghq;= wud;HdxYfha


f;dr;=re j,g wkqj ,xldf klg
ldka;djka 4 fofkl= IKhg ,la f'
ieneka u fuh nrm;, ;;a;ajhls' tfuka
u ldka;djka >d;khg ,laf m%;sY;h o
fkka k u by, hka ;sf'

2012 2 l,dmh weh

49
49

fYaIfhka uE; ld,Skj tk miq.sh udi


3 l muK ld,hl ldka;djkag tfrys
ysxidld isj, iS>% jOkhla olskakg
,ef' tu jOkh ixLHd;aulj ne g
is oyilg je nj lshef' miq.sh
jir j,g jvd fuh iS>% jOkhls' fmd,sia
jd;d j,g wkqj" 2010 jif jd;d jQ ia;%S
IK ixLHdj 1"054 ls' 2011 ckjd isg
fkdjen olajd th 1"636 la jeks
by, w.hla .;af;a h' ysgmq fmd,sia udOH
m%ldYl w;a frdayK uy;dg wkqj 2012
jif uq,a udi yh ;=< muKla ia;S% IK
900 la muK jd;d we;' thska 700 la
u hkag tfrys wmrdO f' f w;ka
lsysmhla u k lsysmhla hka r|jd
;ndf.k lKavdh jYfhka l< ,sx.sl
wmrdOhka f'
ta jd;d jQ ixLdjka muKs' jd;d fkdjqKq
tjeks wmrdO ixLHdj fldmuK oehs
;lafiare l< fkdyel' flfia kuq;a
b;du;a fl ld,hla ;=< " ldka;djkag
isjk ,sx.sl ysxikhka" wudkqIsl myr
" lDDr jO ysxidjkag ,la ls jHdma;
jQfha me;s hk jix.; frda.hla f,isks'
fuf,i jd;d jQ wmrdOhka inkaOfhka
ksis m kS;sh l%shd;aul jkjdoehs iel
isf;k ;rug u kS;sfhys l%shdld;ajhka
ukao.d ;sf' lyj;af;a ldka;d >d;k
/,a,g wod,j fmd,sia mlaIK is flfrk
kuq;a ;ju;a tajdfhys id:l m%;sM, olakg
fkdue;' Bfha fmfod r;au,dk m%foaYfhka
;j;a ldka;d >d;khla ^orejka fofokd o
iu`.& jd;d jqKs' wo bkahdfjka jd;d

jQf nia r:hla ;=< ffjoH YsIHdjla


mqoa.,hska 6 fofkl= iska IKhg ,la
lsf isoahls'
f wdldrhg f,dalh mqrd u mdfya
Odldr f,iska ldka;djkag iy .eyekq
orejkag tfrysj isjkakd jQ m%pKav;ajhka"
ysxikhka iy wmrdO je<elaf wruqKska
1999 jif 17 jk k wxl 54$134 m%{ma;sh
uska" fkdjen 25 jk k ldka;djkag
tfrys m%pKav;ajh ;=rka lsf cd;Hka;r
kh f,ig tlai;a cd;Skaf.a uyd uKav,h
iska k lrk ,' fkdjen 25 kh
f i`oyd f;dard .kq ,enQf" fvdkslka
rcfha md,l r*dfh,a ;D,af,da f.a ^19301961& kshuhlg wkqj fvdkslka ckrcfha
foaYmd,ksl l%shdldka jQ rfn,a k
jQ ifydaohka ;sfofkl= 1960 jIfha
fkdjen 25 kfha >d;khg ,la lsf
isu uq,alr f.k h'
tlai;a cd;Skaf.a uyd uKav,h iska" tkg
ldka;djkag tfrysj isjk m%pKav;ajh
;=rka lsu yd inkaOj uyckhd kqj;a
lsug l%shdldrl ixOdkh lrkak hehs
rdcHhkag" cd;Hka;r ixOdk j,g iy
rdcH fkdjk ixOdk j,g wdrdOkd lrk
,'
fujr fuu kh ks;s lr .kska c.;a
uyd if,kfha uy f,al jrhd iska
ksl=;a lrkq ,enQ m%ldYfhys"
'''f,dalfha j;a jk ,shk .Kkla
ldka;djka iy .eyekq orejka Tjqkaf.a

jevigykg odhl;ajh ,ndu i|yd m%Odk wdrd; wuq;a;ka f,i iyNd.s jQ .dhsld ksfrdaId rdkS"
rx.k Ys,amS idrx. idfialr iy ;j;a iyNd.slhska msila

50

weh 2 l,dmh 2012

udkj ysl oreKq f,i W,a,x>kh u ;=<


wv;af;ag" myr " IKhg" ,sx.fokhg fyda
urKhg ,laf' fuu ysxikh mj;ajdf.k hdug Wo
fok widOdrK ixialD;sh wm iska uQ,slj u wNsfhda.
hg ,la l< hq;= hs' ldka;djkag tfrys ysxikh msgq
oelSf cd;Hka;r kfha " ud ish rchkaf.ka b,a,d
iskafka f,dalfha ish ldka;djka iy .eyekq orejkag
tfrys ish wdldrfha ysxikhka ;=rka lsug Tjqka
we;s m%;s{d rlsk f,ig;a" fuu wruqK bgq lr .ekSug
iyh jk f,ig;a h' hkafkka i|yka f'
fuu jif ldka;djkag tfrys m%pKav;ajh ;=rka lsf
kh ks;s lr .kska f,dalh mqrd u O jevigyka
l%shd;aul jQjd fia u ,xldf o fkdfhl=;a l%shdldrl
is flreKs' ta w;ka ia;%S mqreI iudcNdjh
u; mok lr.;a ysxikh (Gender Based
Violence) msgqlSu ms<sn| ixi|h (GBV
Forum)" ldka;djkag tfrys ysxikhg
tfrysj ,shkhla ck;dj ke.S isf
jHdmdrh (One Billion Rising) iy tlaj
rg mqrd l%shdldrl /ila ixOdkh fldg
;snqKs'
tlai;a cd;Skaf.a ixOdkh" rdcH iy
rdcH fkdjk ixOdk" wka; cd;sl rdcH
fkdjk ixOdk hk O wxY j,g wh;a
ixOdk tlaj msysgqjd f.k ;sfnk ia;%S
mqreI iudcNdjh u; mok lr.;a ysxikh
msgqlSu i`oyd jQ ixi|h iska tys wdrNfha
mgka u tk" 2005 jIfha isg u ia;%S mqreI
iudcNdjh u; mok jQ ysxikhg tfrysj
lghq;= lsf l%shdld k 16 jevigyk
ieuu i|yd jdIslj taldnoaO jevigyka
mj;ajd we;'
ldka;djkag iy .eyekq <uqkag tfrys
ysxikh ;=rka lsu i|yd tl;= fjuq
2012 2 l,dmh weh

51

ke.S isuq y~la k`.uq hkak f;audj lr


.kska ldka;djkag tfrys m%pKav;ajh
msgqoelSf k 16 jevigyk olajd fujr
o l%shd;aul h' tys m%Odk jev igyk
fkdjen ui 25 jk k .d fudaor
msfha meje;aKs'
th wdrN jQfha md.uklsks' ldka;djkag
iy .eyekq <uqkag tfrys ysxikh msgqoelSu
i`oyd ixfla;d;aul molal me<e`o ula
ixOdkh fldg ;snQ w;r tys m<uq molalu
md,sfka;= uka;%skS ffjoH iqoYkS
m%kdkamq,af,a uy;ah fj; m<`ojkq ,e h'
;j;a l%shdldrl /ila h' tajd w;r
ldka;djkag iy .eyekq <uhskag tfrys
ysxikh ;=rka lsu h+k f;audj ixfla;j;a
lrk irex.,a .=jka .; lsu" O
k;kdx." kdgH" .S; .dhkh hkd wx.
/ila u bm;a flK' fuys isjQ ;j;a
tla iqfYaIS l%shdldrlula jQfha" ldka;djkag
iy .eyekq <uhskag tfrys ysxikh ;=rka
lsu f;audlr .kska isxy, iy o< niska
f;aud .S;hla ksudKh lr t<s lauhs'
2011-2016 ld, mfoh i|yd jQ udkj
ysl iq/lSu yd m%jOkh i|yd jQ
cd;sl l%shdld ie,eiau ms<sn| m%;sm;a;suh
ixjdohla o" udOH jevigyka o fuys
meje;aK'
fuu kh yd iu.dj ldka;djkag tfrys
ysxikh msgq lSf ,shkhla ck;dj ke.S
isf jHdmdrh iska o ldka;djka iy
.eyekq <uqkag isjk ysxikhkag tfrys
fYaI jevigykla fuk u wdrN h'
tu jHdmdrh iska bm;a lrk
f;dr;=re j,g wkqj f,dj mqrd j;a jk
ldka;djkaf.ka iEu ;=ka fofkl=g u tla
wfhla ish ; ld,h ;=< myr ug
fyda IKh lrkq ,eulg ,la f' fuu
,shkhla ck;dj ke.S isf jHdmdrh
2013 jIfha fmnrjd 14 jk k f,dj mqrd
l%shd;aul ug ksh;h'

,diHhd fmfrd
fYaI ia;=;sh - ud,s wurfialr
PdhdrEm - chka;s l=reW;=md,
52

weh 2 l,dmh 2012

,shkhla ck;dj
msfouq
bv iy lDIslu m%;sixialrK
jHdmdrh ia;%slal 7 l ldka;d
lKavdh iu`. tlaj ia;%Skag iy
.eyekq <uqkag tfrys m%pKav;ajh
wjika lsf ,shkhla ck;dj
msfouq jev igyk miq.sh
fkdjen 25 k uykqjka wdrN
lrk ,' fuhg ldka;djka 150 lg
wl msila iyNd.s is w;r
m%Odk foaYkh bm;a lf<a iqld
fmfrd uy;ah hs' fuys" fuu
l%shdld;ajhka u,aM, .ekaug
wfmalaId lrk 2013 fmnrjd 14
kh olajd . ugfuka l%shd;aul
l< yels l%shdld ie,eiaula o
ilialr .ekqKs'
PdhdrEm - fKql im;a

.idjla
lsu i|yd
ffjoHjrhdg
we;s ;yx
.eyekshlf.a
;h ksrmrdfoa
kdY l<d'

zysfmdl%ia f.a mq;%hdZ


fl l;d rpl

mq, iqukfialr

iu l;d nyla'''

zys

fmdl%ia f.a mq;%hdZ fll;dj wm


f;dard .;af;a" mq, iqukfialr f.A
zisgq l=,fha fm%auhlaZ fll;d ix.%yfhks'
uu wdorh lf<' wdorh lrkakg fmr
miauy neq ne whl= fkdf uu' wdorh
ug ienE yssrla u h' ta ys;u wdorh
wjidkfha uy furla n/;s fokdjla Wreu
lr;e hs uu isyskhlskaj;a fkdis;=fj''''
f l=iqu,;d k p;h wehf.a urKh
weh iska u" <d lr .kakg u;af;ka ,shQ
,shqul fldgils'

wms f p;h u;= jQ fl l;df uejq


lrejd yuquq'
Tyq" mq, iqukfialr'''''''''
fufia lshhs'
f isu ug uf.a ;%hl= lS l;djla'
Tyq ffjoHjrfhla' weh Tyq <g meKs
oywg ye mdi,a YsIHdjla' wehf.a frda.h
fukau" weh b,a,k m%;sldrh o" iudc
iu;hg mgyekshs' kS;s frdahs' f oeh
m;aj we;s Ialr ;;a;ajh fl;r fockl
o@ ffjoHjrhd Tyqf.a kS;s ;s moaO;sh ;=<
isr ishs' ug uf.a ;%hd lS isoah" oeh
f.a kid .ekSu uf.a is; lmdjg m;a
l<d' ta Tiafia ug is;kakg fndfyda foa
;snqKd' ta fndfydA is;=,s w;r ug jkajr
is;=fKa" wehs" .idj ms<sn|j wmf.a kS;s
moaO;sfha fjkila we;s h hq;= fkdjkafka
lshk .egjhs'''
mq, iqukfialr f,aLlhd bm;a lrk
fodia;r" rcfha wdfrda.H Yd,djl fiajh
lrk rdcH fiajlfhls' ta wkqj Tyq rcfha
kS;s ;s j,g hg;a h' oeh .ek l=uk
wkaof ohdjla Tyq ;=< we;s jqj;a wehf.a
ore .en kdY lsug kS;sfhka bvla ke;'
f,aLlhd fuys " fodia;r ksjg kshd
iula bm;a lrka oehf.a uyfurla
;r jQ .egj Tyq fj;ska wE;a lr.kakd
ie;a" fodia;r ;udf.a /lshdj" jD;a;sfha
knqj" ;udg w;ah yels isr o~qju wd foa
.ek is;d f .egfjka mek hk ie;a
wmg fmkakq lrhs' iudcfha mj;sk ienE
;;a;ajh fuhhs' f ffjoHjrhd o f
iudcfha ms<sUqjls' jdkkao ffjoHjrhd
foi Tn fy<kafka Tyqf.a ls%hd l,dmh
idOdrKSlrKh lsf ne,aula o hk wmf.a
mekhg mq, iqukfialr fufia ms<s;=re
fohs'
lsisfia;a u keye' Tyqf.a ls%hd l,dmh
idOdrKSlrKh lsf jqjukdjla ug
;snqfKa kE' uf.a wruqK jQfha" f ldka;d
prs;h ;=< lsish wIaGdkYS,s njla"
wmrd; njla" ;ekam;a lsuhs' l=iqu,;d
2012 2 l,dmh weh

53

h .sh nj we;a;hs' iudc mirh" weh


f.a wdl jgmsgdj f l=iqu,;d,dg
kid .ekSug wdrdOkd lrkjd'
l=iqu,;d wdrdOkdj ms<s.kakjd' ta;a weh
f m;g msysgla fkdjQ ffjoHjrhdf.
ka m<s.kakjd' ffjoH ikqyfrkau m,s.
kakjd' weh j;aj is l=iqu,;dg jvd
m%n,hs' weh f.a is; ;=< ;uka uqyqK ka
widOdrKh" .ek ffjrhla we;sfjkjd'
ug jqjukd jqfKa ta ffjrh u;= lr
olajkakhs'''

j;a fj,d bkak uf.a kx.s,dg;a"


.eyekq j.hdg;a bf.k .kak ;snqK
mdvu WU j<,,d oeud' pm, msfhla
frd.;a;d''' l=iqu,;d fufyu nkskafka
ffjoHjrhdg" wehs@ Tyq urK mCIKfha
l=iqu,;d .eKshla nj fy<s lf<a ke;s
ksid' ffjoHjrhd" l=iqu,;d f.a mjqf,a
whg isjkakg ;snqKq oreKq wmydifhka
Tjqkaj frd .;a;d hehs isf;a iekis,a,
,nk g" l=iqu,;d" ffjoHjrhd we;a; jix
lsu .ek fldam fjkjd'

fyd|hs wms f hg weyqfjd;a'''


l=iqu,;d wehs ;udf.a fmj;df.ka
ms<s.kakg is;kafka ke;af;a''' Tyq fkao
wehg f m; <x lf<a'''@

mq, iqukfialr f,aLlhd ysfmdl%ia


f.a mq;%hd fl l;dfjka u;= lrkafka
.idjla lsu i|yd ffjoHjrhdg we;s
;yx .eyekshlf.a ;h ksrmrdfoa kdY
l< njhs' ffjoH kS;s fmd;aj, msgq brd oud
w;ska youq wms kS;s fr.=,dis''' .eyekshf.a
;h jvd;a jeo.;a f,i i,lk kS;s
iliuq wms

l=iqu,;d wehf.a fmj;dg;a ffjr


lrkjd' weh lshkjd" ux oeka kslka u
kslx fudav hg wdof lr, jymq
.Eksfhla ;rhs uf.a urKfhka"

.id ms<sn|
wOHdmk
mdGud,d

eoa

h j

m%pK
av;aj

h
wka; cd,fhks'

ffjoH
YsIHhska

lreKd fmfrd

54

weh 2 l,dmh 2012

fod

ia;r jdkkao jd wdydrh i|yd


ish ks, ksjdihg meK wdydr
.ekSug fmr uqyqK lg fidaod .ekSug
w;a Trf,daiqj .,jd ;nk g tys f,dj
miajre folyudr jYfhka igykaj ;sK'
fjk kl k jd wdydrh N=la;s|"
iq fj,djla fl iqjfhka o miq " uqo,a
f.jd m%;sldr .ekSug ks, ksjdihg tk
frda.Ska lSmfofkl= o n,d" kej;;a frday,
fj; hk fj,dj hs'

fl l;dj

fodia;r jdkkao uqyqK lg fidaod f.k


ieye,a is;ska lEu fihg jd n;a
ye folla msdkg fnod .;af;a h' ig
Whd ;snqK f;dar udj o" fndax udj
yd uq.=Kqjekak ue,au o" wuq ia lr,a
lsysmh yd r;= EKq f. lsysmh o gq
Tyqf.a nv.skak fo.=K f;.=K h'
lS%x '''''''''''''''' lS%x ''''''''''''''' lS%x ''''''''''''''''
ks, ksjdifha iSkqj f;jrla u kdo h'
lkagj;a ksoyila kEfka hehs Tyqf.a isf;a
fldamhla u fkd jqK;a ishq wukdmhla
iefklska yg .;af;a h' Bg wkql+,j f;d,
lg ;o h' fnod .kakg ye f;dar ud
lene,a, isfhka Wvg Wiaid f.k fya
fudfyd;la l,amkd lf<a h'
iSkqj kej;;a f;jrla u kdo h' fnfy;a
.kakg wdmq l,n,ldrfhla fjkag fka
Tyq f;dar ud lE,a, iys; yekao isfha u
;nd mqgqfjka ke.sg wd,skaofha fodr fj;
msh k.kakg h' ksiaiq okakj he ux
lEu lkag yok ;a;sh ''''' Bg;a ug i,a,s
f.j,d fnfy;a .kag tk f,vq''''''' ta whg
fka ;ukaf.a f,f blaukska iqj lr
.kaghs''''''' Tyq wd,skaofha fodr jD; lf<a
h' tfy;a Tyq n,dfmdfrd;a;= jQ m tys
isfha frda.shl= fkdj frday,a jev lrk
id;a;= fiajlhl= jQ ihsuka h' Tyqf.ka m<
jQ l,n,ld iajNdjh fodia;r jdkkao
fudfyd;lg ksy~ lf<a h'
''''' i yisfha jy mq f,fvla
f.kdjd' yqdla wudrehs iS lsjd ig

blaukska tkav lshkaghs lsh,d '''''''''


ihsuka l,n,fhka jqj o meye,s f,i
wjOdrKfhka l< m%ldYh .ek fojrla
ys;kakg rduhla fodia;r jdkkaog
wjYH jQfha ke;' Tyq ta iekska u fodr
jid oud lkka ihsuka o legqj frday,g
fiaka h'
2012 2 l,dmh weh

55

y;rjk jdgqf tla we|la ialS%khlska


jglr ;sfnkq wE; ;shd u Tyq gqf h'
jdgqj ndr fyh yd ;j;a fyhla hqyqiqj
frda.shdg wjYH lrk m%:udOdr i|yd
iQodk jkq fmksKs' fodia;r jdkkao
ialS%kfhka we;=<g msfikjd;a iu u
mdie,a ks, weulska ieriqk ;reKshla
wef|a fydjd ;sfnkq olakd ,' wef.a ysi
j mig yer ;sK' ta uqqyqK gq ieKska
;reK ffjoHjrhd ;e;s .;af;a h' Tyqg
;u oEia woyd.; fkdyels jQjd fia h' f
l=iqu,;d o@'''' th m%Yakhla fia u ms<s;=r
o h' isf;a we;s jQ lmkh ffjoHjrhd
fudfyd;lg fi,a rejla njg m;a lf<a h'
we| wi, is fyfhda fofokd jdkkao f.a
f fjki meye,sj gqfjda h'
i wrkjo f <uhd@'''' tla fyhla
ke+ m%Yakfhka ;reK ffjoHjrhd msfh
f,dalhg msisfha h' lsisjla m%ldY fkd l<
Tyq" frda.shd f.a ysi fl<ska lr oEia jD;
lr ne,S h' l bx.shdjla wy,lj;a ke;'
B<g Tyq wef.a ol=K; f.k kd mCId
lr ne,S h' f., jf ;snqK k,dj foijka
j,g ;oug;a wfkla fl<jr frda.shd f.a
mmqjg ;oug;a ;;amrhlaj;a .; fkd h'
tfy;a foijka lrd meKs ksy~;dj iska
fodia;r jdkkaohkaf.a yDo iamkaokh je
lrkq ,e h' Tyq jrla fojrla frda.shdf.a
mmq fmfoi ;rul f;rmSulg ,la lf<a
h' tfy;a ksy~;dj u kd ke.=Kq y~la
fkd h' ffjoHjrhdf.a uqyqfKa m<fjk
bh foi n,d is fyfhda fofokd o"
tlsfkldf.a uqyqKq n,d .;af;da h' ish
n,dfmdfrd;a;= w;ayka fodia;r jdkkao
frda.shdf.a tla w;la f.k fika wef.a
Worh u; ;nd t;ekska bj;a h' fyfhda
fofokd iq froaolska wef.a isrer jid
fuda h'
h .sh frda.shd - l=iqu,;d - ji mdkh
lr ;snqfKa frday,g wdikakj tu .%dh
m%foaYfha ;snqK m%Odk iy tl u ykafha
h' l=vd lv lSmhla yd .%dh nexl=jla
muKla we;s tu ykafha weh mdkh lr
;snqfKa W.% I iys; lD kdYlhls' mdf
56

weh 2 l,dmh 2012

.uka l< lSmfofkl= iska weh frday,g


f.k;a ;sK' ysia jQ lDkdYl fnda;,h
o wef.a fmd;am;a o Tjqka iska frday,g
ndr ;sKs' fmd;am;a w;r ;s lDkdYlh
, .;a , m;la yd lrdnq folla W.ia
lr remsh,a tlish mkyla ,nd.;a , m;la
o" wehf.a w;a wl=frka ,shk ,o ,smshla
o fyhka iska ;reK ffjoHjrhd fj;
bm;a lrk ,' ,smsh w;g .;a ieKska
fodia;r jdkkao f.a w;es,s fj,kakg
h'
''''' ud fuf,djg ysjQfha wdorh lrkakg
hhs uu is;' uu wdorh lf<' wdorh
lrkakg fmr miauy ne ne whl=
fkdf uu' wdorh ug ienE ysrla u
h' ta ys;u wdorh wjidkfha uy
furla n/;s fokdjla Wreu lr;e hs uu
isyskhlskaj;a fkdis;=fj' tfy;a wdorh
ug Wreu lf<a ord ish fkd yels ta
fokdj muKs' '''''' wo Bg uf.a ;fhka
u jka f.jkjdg jvd lsis iula
fkdue;s nj f;are .;s' uu lsisfjl=g
fodia fkd k' oafY fkdlr' iqrx.;a"
uu;a yuq jQ" isis,a meka fndka jre .Kka
ld,h .; lrka" wdor f,dalhla f.dvke.+
fu;ek - f wiqfka u ys|" uf.a wjika
mdfmdpdrKh ,sug isu o" ffojh
ug l< iroula jqj;a" th tla w;lska
Nd.Hhla fldg uu i,l' ukao" ud ;ju;a
ta wdorhg f,i wdorh lrk neKs'
wjidk jYfhka tl b,a,Sula muKla
lrkakg uu leue;af;' tk Tn ug o"
ud uqyqK kakd jQ wjdikdjka; brKug
o lsisod lsisg wkqlmd fkd lrk f,i
hs' ud fuf,i fuf,dj h .sh ;j;a tla
i;ajfhla muKs' ud j;aj is ld,fha w;a
fkd - uf.a f wjika ;SrKh flfrys o
n, mE" Tn,d f.a yeis" m%;sls%hdjka .ek
is;k g" ud flfrys ohd fk;ska wdorh
lrkak hhs b,a,d isu;a ysjls' tfy;a
uf.a wjika m%d:kh fuh hs' ud jekakl=g
ohd fk;ska wdorh l< yels f,djla ys
fjd
g"
l=iqu,;d''''Z

,smsh lshjd ksu l< fodia;r jdkkao


lsis l;dnylska f;drj th kej; fyhg
ndr kafka h' l=iqu,;d f.a fmd;am;a w;r
jQ l=vd fmfha .=,sjqK wef.a f,akaiq
fmdh o" ks,a fnda,afmdhska mEkla o"
;eme,a fomd;fka;=j ksl=;a lrk ,o
yekqm;la o" remsh,a mkfya fld<hla iy
;j;a udre ldis lSmhla o h'
Tyq wef.a f,akaiq fmdh . yer ne f
h' ka meh lSmhlg fmr weh wjika jrg
;ud yd fodvufjoa" fida iqiq l Wrd
.;a ta f,akaiqf fldkl" fnda,a fmdhska
mEklska tlg hd fldg wk ,o yoj;a
folla h' yoj;a fol ueoafoa r;= me,a,
folls' th f,a me,a, folla nj iefklska
;reK ffjoHjrhdg jegysK' th l=iqu,;d
f.a yd iqrx. f.a f,hska ;enQ igykla
h hq;= u h' fuf;la f,d udkisl
mSvkhlg;a" thska u lmdjg;a m;aj
is ;reK ffjoHjrhdf.a uqjZ.g isyska
iskdjla ke.sK' b lghq;= ls%hd;aul lsu
frday,a ldhh uKav,fha ,smslre uy;dg
yd jdgq ndr fyhg ndr l< fodia;r
jdkkao" lsis wruqKlska f;drj frdayf,a
fldfvdajla f.a ug nrjqKq fk;ska hq;=j
ilauka lrkakg h'
th Tyqf.a fl ffjoH ;fha f.jd uQ
b;du > jQ;a" wm%ikak jQ;a ikaOHdNd.h
h' iji myudr muK jk g ish ks,
ksjdihg mefKk g;a ri kakg
fkdyels jQ jd fndcqka tf,iska u fih
u; ;sfnKq Tyq gqf h' ;j;a iaj,am
f,djlska wdydr /f.k tk fia iska
tajd wialr" rd;S% wdydr ;nd hkq we;' Tyq
kdk ldurhg je WKqiq jQ Yrh fyd|
ye iS;, lr .;af;a h' tfy;a ixlSK
wdl+, jHdl+, is;=,s j,ska iskakg
fya wiu;a h' lr lshd .; yels lsisjla
fkdue;sj wjidkfha Tyq wef|a ydkais "
h .sh l=iqu,;d f.a uqyqK o" Bg;a meh
lSmhlg fmr ;ud yd ixjdofha fhK ta
kj fhdjqka mshlre hqj;sh f.a i yeis
o jv jvd;a i wkaoka ujd .kakg
W;aidy lf<a h' Tyq tajd is jQ whqka
- wkqms<sfj<ska ;ud whi fm< .iajd

.kska" fuys fld;ekl fyda jrola is


weoahs uikakg h'
tk Wfoa jref ndysr wxYfhka m%;sldr
.ekSug iEfyk frda.Ska ixLHdjla meK
ishy' fodia;r jdkkao meK" ish
wiqfka jd.;a miq" wdrdOkhlska f;drj
frda.Syq tlsfkld meK" fnfy;a ,shdf.k
ldurfhka msg fnfy;a fok ia:dkfha
we;s fmda<sug tlajkakg jQy' frda.Ska iu
fmda,sf bhg meK iq mdi,a ks,
weulska ieriqKq" fmd;am;a lSmhla o ;=re
fldg.;a rEu;a ;reKshla ffjoHjrhd
yuqjg fkd meK" fodrgqj < k;r "
ish jdrh wfkla frda.Skag mskuka /
iskq Tyqf.a wjOdkhg ,la fkd jqkd u
fkdf' tfy;a ta .ek is;kakg rduhla
wfkla frda.Ska iska i,id fokq fkd
,e h' oyj,a fod,yudrg muK wjidk
frda.shd;a meK ldurfhka kslau .sh miq
fodia;r jdkkao ish fjo k<dj o /f.k
wiqkska ke.s;a u ,cdYS,s njlska hqla;j
melsf<ka ;uka whig meK isg.;a
mdi,a YsIHdj foi n,d kej; mqgqf jd "
wehg o b wiqfka jdjk f,ig ix{djla
lf<a h' weh mqgqf fldkl fifuka
;ekam;a jQjd h' ffjoHjrhd ;=Kavqjla
f.k ku@ jhi@ weiqf lsis yeSulska
f;drj hka;s%lj u h'
l=iqu,;d '''''''''''''' jhi oy wghs'''''''''''''
weh fifuka melsf<ka ka ms<s;=r h'
fudlla o wudrej@ hehs fkd wid
m%Yakd:h uqiq ne,aula Tyq wE fj; fy<S h'
th f;are .;a;dla fuka l=iqu,;d w;
.=<slr f.k is hula fodia;r jdkkaof.a
fih u; fika ;enqjd h'
u;h yd l=;=y,h ksid m%Ndu;a jQ oEiska
hq;=j ;reK ffjoHjrhd fudfyd;lg f.d
h' fih u; jQfha l=vd lrdnq folls'
ksyehdj ;j;a >jkakg fkd l=iqu,;d
iska u | ouk ,'
ux < ;sfhkafka fuprhs''''''' i''''''''
fl i wrf.k'''''''''''' wehg Bg jvd
2012 2 l,dmh weh

57

l;d lr .; fkdyels h' wef.a jpk


W.=f isr " uqyqK ;=re lr.;a fmd;a
h foig yerK' ;j;a fudfyd;lska
wef.a yDo iamkaokh je f.fhka iqiq
fy<kakg jQjd h' ta iu u oEiska .e
l wef.a fofldmq,a mqrd rErd yef<kakg
ye| is .jqu o" fmd;a h o" f;;a
lrkakg h'
fudlg o f lrdnq fcdavqj@ ''''''''''
biams;df,a fnfy;a j,g i,a,s .kafka
keye fka '''''''''' ;reK ffjoHjrhd
lreKdfjka mejiQ jokska ;rul iykhla
,enqjd fia weh > iqiqula fyjd h'

l=iqu,;d fldhs biafldaf,g o hkafka@''''''


''''''''''''''''fikag%,a tlg '''''''''''''''''
wd '''''''''''''''''''' fldpr fyd| o@ '''''''''''''''
ud;a bf.k .;af;a fikag%,a tll '''''''''''
lS fjks mka;sfh o bf.k .kafka@''''''''''''''
Wiia fm< m<uq jif '''''''''''''''' nfhda
lrkafka ''''''''''''''''
''''''''''''''' wd '''''''''''''' fyd|g bf.k f.k
Ndf. mdia lf<d;a Th;a ;j wjqre
lSmhlska ux jf.a u ffjoHjrhla '''''''''''

fudlla o wudrej@ ''''''''''''' Tyq kej;;a


wef.a lanr uqyqfKa m%:u jrg iskdjl
iqmqre m%Yakh bm;a lf<a h' tjr weh ysi fiahdjla we f.dia kej; >K j,dl=<lska
Tijd l<ska m%Ndu;a oEiska
nr jQ wyi fuka wre h'
ffjoHjrhd f.a uqyqK tl
fudlla o wudrej@
t,af,a n,d ishd h' ta ma;su;a
f.or wh ''''''''''''''''' wud"
'''''''''''''
oEi''''''''' keyeh ''''''''''''''' f;d,a
;d;a;d okakj o f m%Yafka@'
Tyq kej;;a iqmqre
i<''''''''''' l,ska f;;a jQ
m%Yakh bm;a
fofldmq,''''''''''''' meyem;a
keye' wef.a CIKsl ms<s;=r
lf<a h' tjr weh
jKh''''''''''' fldKavh ueka
h'
ys
i
Tijd
l<s
k
a
fnod mSrd lr,a follg
m%Ndu;a oEiska
f.d;d tla lr,la bmig
t;fldg '''''''''''''''''' l=iqu,;d
ffjoHjrhd f.a
fjkakg oud ;sfuka wef.
f.a hdj okakj o@'
ka ia jQ ta wdlYkSh fmkqu
uqyqK tl t,af,a
;reK ffoHjrhdf.a isf;ys
weh Bg ms<s;=rla .;
n,d ishd h'
o h le,ula we;s l<dg
fkdyelsj uola f.d h'
lsis ielhla ke;' tfy;a
hula lSug lsish W;aidyhl
wehg ;ju;a l;d lr .; fkdyels h'
fhK o tajd jpk njg mj;kh
wef.a uknkaOkSh wdlYkYS,S uqyqK foi
fkd h' tu ksy~;dj uola > jQ neka
;j;a n,d ish fkdyels ;ek" fodia;r
weh lsish wmyiq;djhlg m;aj we;s
;ek fih u; ;sfnk lrnq fol flfrys
nj f;are .;a ;reK ffjoHjrhd ;j;a
fk;a fhdud .;af;a h' fofokd u f.d
mekhla keS h'
jQfhka ksy~;djh rchkakg h' ta
ksy~;djh ;=< ffjoHjrhd f.a m%Yakhg
th;a ;ju bf.k .kakj o@ ''''''''''''''
wod, ms<s;=r .ej ;sK' fodia;r jdkkao
tjekakla mila lr .ekSf kqfuka iy
keye ''''''''''' thd riaidjla lrkj '''''''''''''''
w;alSfuka muKla fkdj" iyc bjlska
mqoa.,sl iud'''''''''.ul'
o hq;= jQ ldreKsl yoj;la we;a;l= h'
wef.a yojf;a isr we;s fndfyda oE bj;g
isyska f.d; .eiSula" mels<Sula tys .e
weo .ekSug f iyc bj Tiafia ls%hd;aul
;sK'
jkakg Tyq B< fudfydf;a ;SrKh lf<a
h'
tfyu kx b;sx fl m%Yakhla fkfjhs fka
'''''''''
58

weh 2 l,dmh 2012

fodia;r jdkkao ish mEk jid fih u;


;nka mqgqf yr n .eiS iqj myiq f,i
. we l=iqu,d;df.a uqyqK foi tl t,af,a
n,d isfha h' w;g .=<s jQ f,akaiqf fldKla
lka l,amkdj,shl meg,S is wef.a
uqyqfKa m%Yakhla w;s nj meye,sj igyka
h' ;j;a iaj,am f,djlg ksy~;djla
me;sK'
ka fl biafi,a,u wug lshkag' Bg
miafia wuhs" ;d;a;hs tlalyqfj,d fl
hdjg" ta whf.a mjq,a j,g lsh,d iula
fydhd .kshs' '''''''''''''''' yenehs Thdg lla
neKq wykav fjhs '''''''''''' iuyr g .=
lkag;a isoaO fjhs' ''''''''''''''' ta;a ug fyd|g
u Yajdihs kEu wud flfkla ''''''''''''''''
;d;a;d flfkla f jf.a fj,djg ;uqkaf.a
orejd w;ayer,d odkafka kE '''''''''
fld;r ldreKslj mejiqj;a" tjoka wid
is wef.a isf;a Yd, le<ula yg.;a nj
k ;reK ffjoHjrhdg jegysK' ;ud
iska kqiqiq wkjYH m%ldYhla flrefka o
hk ielhla iefklska Tyq ;=< yg.;af;a
h' ixlSK jHdl+, yeS iuqodhla w;r
fofokd u w;rux uqksj; rlskakg fuka
kej; o wiykld ksy~;djla we;s h'
fl ta f.d,a,kag lsh,d jevla kE ''''''''''
ldgj;a u lsh,d jevla kE''''''''''''
wef.a iajrh isyska jqj o tys njla" uqrKavq
njla m%:u jrg fodia;r jdkkao w;a gqf
h' ta ksidu Tyqf.a isf;ys o fuf;la mej;s
;ekam;a .;sh ;=rka j f.dia fkdikaiqka
njla l%ufhka we;sjkakg h'
lreKdlr,d hkag fu;kska .sysx kE
fodia;r flfkl=g lsh,d '''''''''''' kE fohla
lr .kakjd ''''''''''''''''' ug kS urkag neye
'''''''''' hhs lshkakg Tyqg is;a h'
tjekakla f hg lSfuka m<la f o@
fYaIfhka ;ud lrd meKs
frda.sfhl=g bka ljr k iula ,ef o@
wfkla w;g tjekakla lSfuka isjkafka
;ud yereKq g isk wfkl=;a ishu

ffjoHjreka wmydihlg" wjudkhlg


,la lssu fkdf o@ wfkla w;g lrdnq
folla iys;j ;ud wNshig meKs mam;a
wysxil ;reKshg B<g .; yels mshjr
jkafka l=ula o@ fujka wfkalO m%Yak
w;f Tyq jvd;a fkdikaiqka jqj o ta njla
l=iqu,;dg fkdfkkakg isug ;r
Tyq oCI ffjoHjrhl= h' ;u jD;a;sfha
.re;ajh wdrCId lr .kska f wirK
mdi,a hg h yels ms<sirKla fidhd Tyq
is; j hkafka" fofokd w;r ;j;a >
ksyehdjlg uq, msK' l=iqu,;d Wiia
fm< j oHd Ih Odrdj yodrkakshls'
f ksid ffjoHjrhl= iska ms<smeh
hq;= wdpdrOu moaO;sh .ek wjfndaOhla
,ndu ;=<ska wef.a is;eshdjka f.a ishq
mj;khla we;s l< yelsjkq we;ehs
;reK ffjoHjrhdg is;sKs'
l=iqu,;d iuyr g okakjd we;s '''''''''''''''
ffjoHjreka jk wms lsish wdpdr Ou
rdYshla wdrCId lrkag lemfj,d bkak
nj ''''''''''''''' ta wdpdr Ou j,g wkqj f
f,daflg ysfjkag bkak '''''''''''''' ksia
Yrhg fudk hlgj;a ydkshla is
fkdlrk ''''''''''''''' wkdrCIs; j ffY,hla
''''''''''''''' ksia l,,hla '''''''''''''' kdY
lsu ffjoH jD;a;shg u kskaodjla '''''''''''
tjekakla lsu ksia wh;sjdislula
Wmkakg;a fmr u j<,d ula '''''''''
ffjoHjrhd f.a f m%ldYh bfha
l=iqu,;d kej;;a fmd;a lSmh ,hg ;=re
lrf.k f,akaiqf fldkla lkakg jQjd
h'
ksia Yrhg we;= jk I chla '''''''''''
tal ffjrihla" nelahdjla fjkak
mqjka ''''''''''''' tjekakla kdY lsu
ffjoHjrhl=g whs;s ldhhla '''''''''''''''
tjekakla l< hq;=uhs' ta jqKdg fl tjeks
ydksodhl" m%pKav I chla fkfjhs'
'''''''''''' f,dalfha meje;au isjkafka f ksid
''''''''' f ksid ;uhs f,dalfha fY%aIaG;u
;k;=r jk ud;D;a;h Thd,g Wreu jkafka
,efnkafka '''''''''''''''

2012 2 l,dmh weh

59

;reK ffjoHjrhd b;d u lreKdfjka


hq;=j wehg myod kafka h' ta iu u Tyq
wef.a bhj, isjk ish fjkial
flfrys o uis,su;ajkakg h'
l=iqu,;d isyska yka f;m<d h'
''''''''''''' i lshk foaj,a fiaru ux
ms<s.kakjd i'''''''
ieneka u wehg hula f;are .ekSug
;r wOHdmkhla iy udkisl ;;a;ajhla
;su fodia;r jdkkaof.a i;=gg fya;=
h' fuf,iska u wehg .ska .g u lreKq
meye,s lr YsIag imkak ;SrKhla lrd
fhduq l< yels hhs is;=Kq fyhska fya uy;a
Woaoduhg m;a jQfha h'
tal fkakak' l=iqu,;dg hula fyd|g
f;re .kak mqjka Yla;shla ;sfhkjd'
''''''''''''' b;sx" l,amkd lr,d n,kak' '''''''''
.NdIhla ljuodlj;a kSj,la" iqidk
N+hla h hq;= kE '''''''''' tal wfma wkd.;
f,dalh ysjk ;sf.h ''''''''''
t;fldg '''''''''''' .idjla lsis u fodia;r
flfkla lsis u wjia:djl fkd l< hq;=
fohla o@ '''''''''''''' fkdlrk fohla o@
fuf;la f,d ffjoHjrhdf.a foaYkhg
lka yqka l=iqu,;d m%Yakhla ke=jd h'
th wef.a nqoau;a nj ikd: lrk idOlhla
fia u ish uQ,sl wruqfKys ;jrg;a /
isk nj ikd: lrkakla nj o ffjoHjrhd
iefklska mila lr .;af;a h'
wehs ke;af;a@ ta jf.a fohla l< yels
wjia:d ;shkjd' '''''''''''' fYaIfhka u .NkS
wjia:djl ujg je<fok h h oreKq
frda. ksid l=i ;=< bkakd orejd o m;g
m;ajk wjia:dj, ''''''''''''' lD;s orejka
ys lsug miqula bka iefkd;a '''''''''''''''
ta jf.a u iuyr wjia:dj, uj f.a Yr
fi!LH '''''''' ujf.a ;h frd .; hq;=
jQ wjia:dj, fujeks .idjla lsug
wmg wjldY ,efnkjd' '''''''''''' tal ffjoH
kshuhkag wkql+,hs' ''''''''''''

60

weh 2 l,dmh 2012

weh ksy~j u f,akaiq fmdh lSu kj;d


th . yer k<f,a ke.=Kq oyh msiod
.;a;d h' tu f,akaiqf tlg hdjqk yoj;a
foll igykla ;sfnkq Tyqg hdka;
fmKsk' iuyr g tu f,akaiqj wef.a
wdorjka;hd f.a ;s<sKhla h yels h'
b;sx Thd wud flfkla fjkag ;shk
wjia:djla ke;s lrf.k uu;a kSurefjla
lr,d '''''''''''''' uf.a W;= jD;a;sfha
.re;ajh;a" Thd f.a ud;D;a;jfha .re;ajh;a
kdY lr.kak tl fudk;r kskaokSh
wmrdOhla o l=iqu,;d
wjidk jelsh lshfjkjd;a iu u weh bls
.ika fkdkj;ajd y~kakg mgka .;a;d
h' ;reK ffjoHjrhd ;e;s.;a oEiska jgmsg
n,kakg jQfha ljrl= fyda Tjqka fofokd
flf oEia fhduqlr ishs k.kq msKsi
h' jdikdjls wjg lsisjl=;a ke;' tfy;a
fkdkj;ajd y~k weh ikid,kafka flfia
o@ wef.a m%Yakhg iula ug ;r ;ud
mK fuka iqrlsk idrOu j,ska fyda tajd
mdol lr.;a foaYk j,ska m,la fkdjk nj
Tyqg ukdj jegfyhs'
f n,kak '''''''' B< fudfydf;a ;reK
ffjoHjrhd uola bhg keUqrej wef.a
Wrysiska w,a,d Th we,a, kj;a; .kak'
'''''''''' hhs ohdfjka hq;=j mejiqf h' weh
Bg is; lh wjk; lr .kakg W;aidyhl
fhfokakg jQjd h'
Th uqyqfKa l msyod.kak' '''''''''
wms flg iula fydhuq '''''''''''''
ffjoHjrhd f.a lreKd N; joka ksid
weh l%ufhka m%lD;s ;;a;ajhg meKshd
h' weh fldf;la Tyqg wjk; jQjd o
lsjfyd;a l=vd orejl= fuka l msi
oudf.k" ysi u|la w;ska ilia lrf.k
uy;a n,dfmdfrd;a;= iy.; f,i fodia;r
jdkkao foi n,d Wkakd h' wef.a
wjk;Ndjh yd yeis foi n,d is Tyq
f.a uqj.g o isyska iskdjla kesK' weh
o lD;f f,i Bg fmr<d iskdjlska u
ix.%y l<d h' th wef.a uqyqfKa ke.=Kq

wjidk iskdj hhs ;reK ffjoHjrhdg


ta f,df fudfyd;lgj;a is;=fka ke;'
B<g wehg Tyq fok iu l=ula o@
Tyq k<, msuka" oEia mshdf.k iula
fidhd fudfyd;la l,amkd lrkakg h'
ux lshkag o jevla' '''''''''' Thdg fl
f.org lshk tl lrkag ne jevla
fka@'''''''
T i '''''''''' weh n,dfmdfrd;a;=
iy.; f,i lSjd h' Thd fyg Wfoka u
wujhs" ;d;a;jhs ux <g tlalr f.k
tkak'''''''''''''' wvqu .dfka wudj;a tlalr
f.k tkak' ''''''''' ux t;fldg Thdg
lrorhla fkdjk yg''''''''''' ta whg lreKq
myo,d ,d ''''''' l< hq;= foa .ek lsh,d
fokak '''''''
n,dfmdfrd;a;= fkdjQ tu ms<s;=frka
l=iqu,;d f.a fidre uqyqk l j,djlska
jeiS.sh yssrefuka wre h'

fodia;r jdkkao uolg ksy~j wehf.ka


ms<s;=rla ,efnk ;=re wef.a jyd fjkia jk
bh foi b;d iqmCIdfjka miq h' jgyd
.ekSug myiq fkd jQ ta yeS iuqodh ;reK
ffjoHjrhd kej;;a wmyiq ;;a;ajhlg weo
h' flf;la f,d isfha hs Tyqg u;l
ke;' yisfhau'''''''''''''
i f.a iu tal k '''''''' ux talg
leu;shs'
ffjoHjrhdg oekqK iekiSu wmuK h'
Tyqf.a W;aidyh ka id:l we;' weh
w; .= lr fih u; jQ lrdnq fcdavqj w;g
.=<slr .;a;d h'
fyd|hs ne fj,dj;a f yeu tlla u y
.sfha ke;ak@''''''''''''''

tal wefrkak fjk iula we;af;u keoao


i ''''''''@

nhfjkak tmd Mmd <ufhda" f yeu


fohla u y hkjd'''''''' ux fldfyduy
lr,d Thdg iykhla ,nd fokjd' ''''''''''
ffjoHjrhd uy;a n,dfmdfrd;a;= iy.;
f,i ms<s;=re ks' weh yqka wiqfkka keS
ishd h'

wehs Thd tfyu lshkafka@'''''''''' fl


;ud fyd|u iu' Thdg lrorhla fkd
fjk hg ux fl ta whg meye,s lr,d
fokak''''''''''''''

ne fj,dj;a ''''''''''' fudk u fya;=jlska y


''''''''''''' i ys;k foa lrkag nejqfkd;a
'''''''''''''' i '''''''''''''''' ug '''''''''' tal ''''''''''l'''''
''r''''''k''''''''''''j o@

kej;;a iaj,am fudfyd;lg ksy~;djhla


me;sKs'

u|la melsf,ka jqj o weh lsish


wjOdrKhlska mejiQ fohska ffjoHjrhd
;%ia; h' weh m%ldY lrkafka iuyr g
ienEjla u h yels h' fudku lreKlska
fyda ;u woyi ls%hd;aul lsug yelshdjla
fkd ,efnkakg mqjk' tfia jqjfyd;a
wehf.a brKu ;SrKh flfrk m%Odk
idOlh jkafka ;ud h' ;udg tjeks
.idjla lsisfia;a ys; tl lrf.k
l< fkd yels nj Tyq okshs' wksla m%Yakh
k fujeks ldhhl wjdikdjka;
f,i w;=re m%Yak mek ke.=fkd;a th
Tyqg;a" Tyqf.a /lshdjg;a" W;= jQ ffjoH
jD;a;shg;a ks.%yhls' iuyr g th Tyqf.a
ffjoH fiajd f wjidkh o h yels h'

ta whg meye,s lr,d kakg u fka i


''''''''''weh B<g hula m%ldY lrkakg
f.dia .s, .;a;d h' tfy;a th bfjka fuka
jgyd .kakg Tyqg yels h'
fyd|hs ux ksjdvqjla od,d we;a Thdf.a
hdjd yuqfj,d thdg;a meye,s lr,d
fokak ka Thd m;afj,d bkak ;;a;ajh
.ek' ta jf.au Th fokakf.a tl;=ujdyh fjkqfjka lrkakg mqjka yeu
Wojla u lrkak fudlo lshkafka@

2012 2 l,dmh weh

61

Bg;aa jvd kef.k iudc wmjdohka" ;j;a


iuyr g ;ud ysf ,x.=f jefgk ;rug
th m%n, jrola h yels nj;a Tyqg l,amkd
h' fuys ;udf.a ia:djrh .ek wehg
meye,sj u weu iqiq h' ke;fyd;a
weh ;j;a Nhdkl n,dfmdfrd;a;=jla isf;a
ord .kakS h' tfy;a th wehg tlfy<d
mjikafka flfia o @
Thd lsisu ielhla ys;kak tmd' wfma f
jevms<sfj, yhkjduhs'''''' wmg Nhdkl
foaj,a lrkag fjk tlla kE'''''''
wehs i uf.a m%Yakhg fl<ska W;a;rhla
fokafka ke;af;a@
ux Thdg lsjd l< hq;= yeu Wojla
u lrk nj'''''''' ug ta foa k ljodj;a
lrkak neye' kuq;a Thd miqng fjkak tmd'
ffOhu;a fjkak''''''''' Thd ka .syska fyg
wud tlalr f.k tkak''''''''' fl b;du
fyd| hg if|kjduhs'''''''' ug" ishhg
ishhla u Yajdihs''''''''''''
fodia;r jdkkao uy;a n,dfmdfrd;a;=
iy.;j m%ldY lf<a h' ffjoHjrhd
foi l=iqu,;d fudfyd;la n,d ishd
h' wef.a ms<s;=r l=ula f hs is;ka yqka
ffjoHjrhdg tu fudfyd; l,amhla ;r
> tlla f,i Ksk'
ux .syska tkak i'''''''''''
weh Tyq foi lD;f ne,aula fy<ka
t;ekska kslau fodr fj; meK kej; o
fodia;r jdkkao foi ye nejd h'
ig yqdla msx isoaO fjkjd'''''' weh
wjidk jrg Tyqg t joka mjid t;ekska
kslauqkd h'
;udf.a meh lSmhl W;aidyh id:l u;a"
t;=<ska Tyqg ienE ffjoHjrhl= f,i
frda.shl=g - wirK hlg u fmkajkakg
yels W;= jQ ffjoH jD;a;sfha idrOu
iqrlskakg yelsu .ek;a fya Woaoduhg m;a
jQfha h'
62

weh 2 l,dmh 2012

t;eka isg wv fydardjla muK iq iq


rdclduh lghq;= lSmhl kshe,S miajre
fol yudrg wdydr .ekSug meKs fudfyd;
olajd jQ ld,h ;=<" frday,g kqre ykafha
Wlia nvq .kakd fjf<ka|d iska o" lDIs
ridhk wf, lrk fjf<ka|d iska o
Tjqka f.a jD;a;shg wdfKsl idrOu
iqrlka Wmu mdfNda.sl fiajdjla o
,nd " l=iqu,;d Wmu f,i ;Dma;su;a lr
;snqKs'
B<g fyg k fodia;r jdkkao
urK mCIKhlg uqyqK h hq;= fjhs'
fujeks .%dh frday,l fYaI wlrK
ffjoHjrfhla fkdue;' yer;a frday,g
f.k;a h .sh whl=f.a fujka urKhla
i|yd m%Odk ffjoHjrhd yehg Tyqf.a
ksfoaYh m%udKj;a fjhs' ji mdkh lr
ish kid.;a njg m%udKj;a idCIs we;'
wksl ielhlska f;drj ms<s.ekSf yelshdj
o ;sf' l=iqu,;d f.a uD; Yrh lmd
mCId lsfuka fidhd .; yelsjkafka
^wehg;a" Tyqg;a muKla ryila fkd jQ&
wef.a .NkSNdjh fy<su muKs' ;ud
yuqjg meK mdfmdpdrKhl fh
iula me;+ ta wysxil ldka;djg bka
isjkafka wjudkhla u i ljr fohla o@
tfia u th mjqf,a whg o iudchg uqyqK
h fkdyels wkaof wjudkhla jkq ksh;
h' ta ksid tjekakla fy<s lsu h .sh
l=iqu,;d flfrys oafYhla wka wh ;=< o
we;sjk ls%hdjls' ;ud bfha wysxil f,i
ne.Em;a jQ wjdikdjka; ta hg tjka
wjudkhla f.k h hq;= o@
WoEik 9'00 muK jk g urK mCIKh
wdrN h' ;u ksfoaYh m%Odk ,smslre
uska urK mCIl fj; fhduq lr ;snqK
o l=iqu,;d f.a mjqf,a Woh yd weh .ek
;j;a fndfyda foaj,a k.ekSf l=yq,ska
uvkd ,o fodia;r jdkkao urK mCIKh
meje;afjk ;ekg meKsfha h'
urK mCIljrhd iqmqre m ish rdcldh
bgq lrka l=iqu,;d f.a ujf.ka m%Yak
lrhs' wef.a iehd jir oyhlg muK fmr

;ud;a" ;u hKshka ;sfokd;a w;yer


f.dia fjk;a ldka;djl iu j;a jk
nj;a" l=iqu,;d we;= wfkla hKshka
fofokd /l n,d .kska ;ud l=,S jev
lrk nj;a" wef.a fm%au inkaOh .ek
lsisu f;dr;=rla weh fkdokakd nj;a"
bf.kSug b;d u olaI hl jQ weh flf
tjeks ielhla w,am ud;% jYfhkaj;a
fkd;snqKq nj;a l=iqu,;d f.a uj m%ldY lr
ishd h'

lsfuka islr .kakd ,o ish kid


.ekSula ''''''''''''' njg urK mCIl;ekf.a
;Skaj m%ldYhg m;a h' ksh j<,d ug
lsis j;alula fkdue;s Tjqkag urKdOdr
i;shl wkq.%yh ,eK' fodia;r jdkkao
is;+ m u N+uodk lsug;a l,ska l=iqu,;d
ms<sn| i;H kS;Hdkql+,j je<,S .sfha h'

fodia;r jdkkaog tk rd;s%fha ljodj;a


fkdue;s ;rf ieye,ajla fkkakg h'
rd;S% lEu .ekSfuka wk;=rej wef|a ydkais jQ
Tyq ksok ldurfha ;a;shl
wE wi,ska ue,jqK uqyqKska
ksia Yrhg ndyska
hq;=j l=vd hka fofofkla
ukdj rduq lr t,a,d we;s
we;=

fjk
I
c
ysfmdl%ia f.a cdhd rEmh
isgf.k isfhda h' Tjqka
kdY lrkakg mqjka
fofokd ye| isfha o mdi,a
iys; jqre m%ldYkh foi
k wehs WUg ore .enla
ieye,a is;ska n,d iskakg
ks, we folls' mrK ;a;
kdY lrkag ne@
froaola yd m~q meye .ekajqKq
h' iefklska ysfmdl%ia
tal .eyeKshl f.a
judk Tyq whig
iq yeghla we|f.k is
uq wd;auh u
l=iqu,;df.a uj" wjqre
fika meK isg .;af;a
kdY lrkakla
h' f W;a;=x. foayOd
y;,syla nj m%ldY lr
uq iudcfha u wjudkh"
uyd mqreIhd gq muKska
ish;a" wef.a jhi wjqre
wmydih wughs ''''''
orejdghs''''mjqf,a bkak
fodia;r jdkkao ;=< uy;a
ye;a;Ejl ;r uy njla
wfkla yefudaguhs
f.!rjhla yg.;af;a h' f
m< h' ;fha je ld,hla
t,a
,
fjkjd'''''''
wf,df ud fidhd wdf
wfkalO la llfgd j,g
Wf .=re fohkag tal
wehs@ l=iqu,;df.a urKh;a"
uqyqK ka ksidfoda h .sh
f;arefka kE'''''''
ta yd inkaO is .ek
l=iqu,;d fjkqfjka fy<Sug
WUg;a tal f;are
fuka u ffjoHjrhl= f,i
tl l leghlaj;a weh
.kakg ne jqKd'''''
;ud la jQ m%;sls%hdjka .ek
i;=j fkd;sKs'
lsish ielhla we;s lrf.k
o Tyq meKsfha@''''''' jHdl+, ukiska
l=iqu,;d ish mjqf,a h:d f;dr;=re
hq;=j jqj o Tyq B< fudfydf;a ish .=re
;udf.ka jix lrk ,hs ishq wukdmhla
mshdKkaf.a fomd < uy;a Nla;shlska je|
fodia;r jdkkao ;=< we;s h' fmr k
rd;s%fha ksj;j oreKq udkisl wr.,hl jegqfKa h' ish mq;%hd f.a iel ixldjka
fhfoka l=iqu,;df.a .eKs nj ryila
f;are .ekSf wmQre yelshdjla ysfmdl%ia
yehg ;nd .ekSug ;ud .;a ;SrKh ksid
fj; ;sK'
wehg;a" j;aj isk fidhqhka fofokdg;a
mq;d WU .ek ug wdvnrhs''''''' WU uf.a
Tjqka fjkqfjka oyila la k ujg;a
o''''''' W;= jQ ffjoH Ydia;%fha o f.!rjh
isfjkakg ;snqKq oreKq wmydifhka Tjqka
frd.; yelsu .ek Tyq iekiSug m;a h' yd idrOu tf,iska u wdrCId l<d fjhs'
WU jeks mq;%hka f f,dafla la k
urK mCIKh fufyh jQ fmd,sia
ksiqkaf.a ; j,g ienE wdkkaohla u
ks,Odhd ji l=mamsh" lrdnq Wlia l<
f.k ths'''''''''' hhs ysfmdl%ia mejiS h'
is m;" lD kdYl .;a is m;
yd weh wjika jrg ,shQ ,smsh urK
tjoka fodia;r jdkkaohka f.a foijka
;=<ska we;= ,shla fia uq Yrh mqrd
mCIljrhdg bm;a lrka tajd wdmiq
u lmkhla we;s lrka j hkakg h'
;udf.a w;awvx.=jg ,nd .;af;a h' fuh
th Tyq uq ; ld,hg u weiQ m%ikak"
'''''''''''' lD kdYl j.hla ys;du;d mdkh
2012 2 l,dmh weh

63

mS%;su;a" ys; u joka je< hs' uy;a


wdorhlska yd f.!rjhlska hq;=j fya kej;
jrla ysfmdl%iaf.a fomd isU .kakd g
.=re foajhka uy;a wmyiq;djlska yqiau
.kakd njla Ksk' ta iu u .eyeKshl
f.a hre iskd y~la fodaxldr foka
kef.kakg h' fodia;r jdkkao oK
.id f.k u ysi Tijd ysfmdl%iaf.a
uqyqK foi nef h' mquhls l=iqu,;d
ysfmdl%ia f.a f., ld f.k iskakS
h' wef.a hre iskdf o" uqyqfKa o we;af;a
oreKq Wmydihls' ;reK ffjoHjrhd jyd
ls%hd;aul .=re foajhka wef.a .%yKfhka
uqod .kakg fmdr nokakg h'
uQj ur,d'''''''' uQf.a ku;a ioyg u f
f,dalfhka ul,d odkag fka''''''''
l=iqu,;d hre yka u m%ldY lrka f.,
.%yKh l<d h'
l=iqu,;d''''''''''' tal lrkag WUg neye''''''
WU f f,daflg
ysfjkag ysgmq wysxil orejl=;a urdf.k
uereK kSure .eyeKshla''''''''''
fodia;r jdkkao f.a ta m%ldYh;a iu
u ysfmdl%ia w;ay, l=iqu,;d m%:u jrg
;reK ffjoHjrhd fj; hre ne,aula t,a,
l<d h'
ksia Yrhg ndyska we;=fjk I c
kdY lrkakg mqjka k wehs WUg ore
.enla kdY lrkag ne@ tal .eyeKshl
f.a uq wd;auh u kdY lrkakla uq
iudcfha u wjudkh" wmydih wughs ''''''
orejdghs'''' mjqf,a bkak wfkla yefudaguhs
t,a, fjkjd''''''' Wf .=re fohkag tal
f;arefka kE''''''' WUg;a tal f;are .kakg
ne jqKd'''''
l=iqu,;d fuf,i hrefjka mjika
fodia;r jdkkaohka fj; im jkakg
jQjd h' wef.a ia r;= Yd, fmrg;a
jvd oreKq fYhla wdrEG we;s nj ;reK
ffjoHjrhdg fmKsk'
WU jerhs l=iqu,;d ''''''' ux tal f;are
.;a; ksid ;uhs WU .eKshla lshk tl
64

weh 2 l,dmh 2012

urK mCIKfha fy<s lf<a ke;af;a


''''''''
fodia;r jdkkao th lshkjd;a iu u
l=iqu,;d Tyq fj; lvd mek f,iska
f., .%yKh lr .;a;d h' Tyq ish Yrfha
uq Yla;sh u fhdod wef.a f., .%yKfhka
ug fmdr nokakg h'
ux uereKg miafia fudk flfy,au,lg
o hflda uf.a wd;au f.!rjh .ek ys;=f'''''
tal lrkakg ;snqfKa ux WU <g wdmq
f,df''''''' ux ka kslx u kslx fudav
hg wdof lr,d jy mq .EKsfhla
;rhs uf.a urKfhka j;afj,d bkak
uf.a kx.s,dg;a" .eyekq j.hdgu;a bf.k
.kak ;snqK mdvu WU j<,,d ud'''''''
pm, mssfhla frd.;a;d '''''''
l%ufhka wef.a .%yKh jkakg h' yqiau
.ekSf wmyiq;djla Tyqg fkkakg
h' ;u .=re foajhka wef.a f., .%yKfhka
uqod .;a; o ka Tyqg ta i|yd ,sfjkakg
is we;' Tyqg ish .=re foajhkaf.ka yer
irKla me;Sug flfkl= ke;'
wfyda .=re foajhsks ux Tf idrOu
/lafl' f Iag .eyeKshf.ka Tnj frd
.;af;' wfka ug irK jqj uekj'''''''''''
ud frd .kak .=re foajhks''''''''
fodia;r jdkkao fmdr noka u .=re
foajhka foi ne,S h' Tyqg fk;a woyd.;
fkdyels h' W.ia nvq fjf<ka|d iy
lDkdYl fjf<ka|d ysfmdl%ia ksrej;a
lr" tu we me< ye| me<|f.k
.=re foajhka foi yd ;ud foi n,ka
Wmydid;aulj iskdfika Tp lr;s'
ysfmdl%ia .=re foajhdKka ,cdfjka yd
fokdfjka weUfrka ish ksrej; jid
.ekSf wid:l W;aidyhl fh ishs'
f w;r l%ufhka l=iqu,;df.a f.,
.%yKh ;j ;j;a jkakg jQfhka fodia;r
jdkkaohka Yrfha uq jer u fhdod
wef.ka .e,ug fmdr nokakg jQfha h'

mq, iqukfialr

odhl;aj b,a m; 2012


ku$ixOdkh
,smskh

(
(

rl:k wxlh
(
fplam;a$uqo,a weKjq wxlh (
kh
( jirl odhl uqo,
w;aik
(

re' 250$-

whm; mqrjd th hq;= ,smskh ( ldka;dj yd udOH iduQyslh" 56$1" iri f,aka" ldi,a h" fld<U 8"
fplam;a$uqo,a weKjq tjk g ldka;dj yd udOH iduQyslh kka tjkak'
uqo,a weKjq rdc.h Wm;eme,a ldhd,fhka udre lr.; yels jk m tjkak'
rl:k wxl ( 011 5632045" 2690201" 2690192 *elaia ( 011 2690192 oaHq;a ;mE, ( wmcsrilanka@gmail.com

2012 2 l,dmh weh

65

You might also like