loi Leclerc

Le Matre du dsir
Thy Dy Kht Khao

C TIN MNG THEO THNH GIOAN

Chuyn ng: Lm. Minh Anh (Gp. Hu)

1

Cng mt tc gi Sagesse dun Pauvre (d. Descle de Brouwer). Exil et Tendresse (d. Franciscaines). Le Cantique des cratures ou les Symboles de lunion (d. Descle de Brouwer). Le chants des sources (d. Franciscaines). Le Peuple de Dieu dans la nuits (d. Franciscaines). Franois dAssisie. Le retour Lvangile (d. Descle de Brouwer). Matthias Grnewald. La nuit est ma lumire (d. Descle de Brouwer). Dieu plus grand (d. Descle de Brouwer). Rencontre dimmensits. Une lecture de Pascal (d. Descle de Brouwer). Chemin de contemplation (d. Descle de Brouwer). Le Royaume cach (d. Descle de Brouwer). Un matre prier: Franois dAssisie (d. Franciscaines).

Nguyn tc Php ng:

Le Matre du dsir
Une lecture de lvangile de Jean

Tc gi: loi Leclerc

Chuyn ng: Lm. Minh Anh (Gp. Hu)

Imprimi potest Fr. Abel Basneville Secrtaire provincial des Franciscains Paris, le 12 fvrier 1997

Descle de Brouwer, 1997 76 bis, rue des Saints-Pres, 75007 Paris ISBN 2-220-03917-X
3

iu g chng ta khng bit nm bt trong hin ti, mun i s khng c n (Schiller).

MC LC

GII THIU ............................................................ 7 Phn I NHNG CUC GP G ..................................... 22 Chng 1 Chng Ti Gp Ngi................................... 23 Chng 2 Nc Ha Thnh Ru ......................................... 33 Chng 3 Cuc Sinh H Mi ................................................ 43 Chng 4 Cuc Sinh H Mi ................................................ 57 Chng 5 Nc Hng Sng .................................................. 67 Chng 6 Bnh S Sng ....................................................... 87 Chng 7 nh Sng S Sng............................................... 106
5

Chng 8 S Phc Sinh v S Sng .................................... 116 Chng 9 c Gisu, ng Hng Sng .............................. 129 Phn II PHN O SU ................................................. 137 Chng 1 S Sng Ny L G? ........................................... 138 Chng 2 Nim Vui Cn Mi .............................................. 163 Kt lun Lc Khi u ..................................................... 176

GII THIU Con ngi mun sng. Con ngi c to dng sng. Khng ch t nhin tm cch bo tn s sng, nhng chng ta cn mun pht trin n, lm cho cuc sng ca mnh hnh phc hn, ti p hn, thanh cao hn, mnh m hn; tt mt li, sng ng hn. V chng, gnh nng nng n nht l tn ti m khng sng (Victor Hugo). Sng c ngha g nu khng c nim vui sng? ng To Thnh t trong chng ta kht vng sng mnh lit ny. Thnh Irn thnh Lyon vit, Vinh quang Thin Cha, chnh l con ngi sng. Thin Cha chng ta khng phi l Thin Cha ca k cht m l ca k sng. S ip Tin Mng nht thit phi l mt s ip s sng. ng Phc Sinh m cho chng ta hnh trnh ca mt cuc sng khng suy tn, mt cuc sng chin thng mi quyn lc s cht. Trong bn sch Tin Mng, Tin Mng Gioan hn l cun sch ni vi chng ta nhiu nht v s sng sung mn c Gisu mang n cho trn gian. V th, khng th c Tin Mng ny nu mi trang, chng ta khng thc t mnh dt khot trc s hin din ca mt sc sng tun trn, ton vn, rng r c trao ban mt cch ho phng v hn. V sc sng ny, thnh Gioan so snh n vi cnh mt tri mc. Dng nh ngay khi ln u tro tun, khi s sng va bc l th nhng con mt trn gian phi nho i. Dng nh khi ct li s sng va h m v l b mt cho v tng tr th tn y lng Gioan dy ln mt nim thi thc, mt nng lc sng
7

to, mt nng lc ca nhng khi u v i. Bc th th nht ca Gioan lm vang vng s phn chn ca tc gi Tin Mng th t, Qu vy, s sng c t by, chng ti thy v lm chng, chng ti loan bo cho anh em s sng i i: s sng y vn hng v Cha Cha v nay c t by cho chng ti (1Ga 1, 2). Vic t hin ny khng n thun c thc hin theo mt hnh thc soi sng bn trong dnh cho nhng tm hn u tuyn v hiu bit. S sng ny nm trung tm lch s nhn loi, dnh trt nhn tnh ca chng ta, xy ra nhng trn chin gay gt ca nhng con ngi. S sng c gn lin vi s rng ngi ca mt ngi v c bit khc: c Gisu thnh Nazareth. Tht tuyt vi, chnh nh mt Gisu bng xng bng tht chu thng chu kh nh chng ta mi ng ngoi tr ti li, m s sng c t hin theo mt cch thc khng th so snh. Cc Tin Mng nht lm cho thy c Gisu nh mt con ngi m t Ngi, mt nng lc sng trn y v sng to pht ra. Hnh vi c ch cng nh li ca Ngi mang li mt ngun sinh kh y sc sng. Mi ni Ngi i qua, c Gisu khng ngng thi n ging phc, an i, cha lnh, nui sng v lm cho chi dy. Tt mt li, Ngi lm cho sng, Mt nng lc t ni Ngi pht ra cha lnh ht mi ngi (Lc 6,19). l mt nng lc ban s sng. Cch no , ngi ta c th hiu nh mnh mun, trnh thut cc php l y p Tin Mng nht lm. y, mt iu khng th chi ci: cch hin nhin, cc trnh thut cho thy t c Gisu, mt nng lc em li
8

s sng pht ra, ko con ngi ra khi bng ti, khi s hu hoi th cht v lun l ng thi m ra cho h nh sng v nim vui y sc sng. Ngi m xem thy, k ic c nghe, ngi cm ct ting, k bt toi bc i, ngi cht sng li. Nhng ai b giy v bi quyn lc ca m ti nay c gii thot; nhng ngi ti li rnh rnh c th tha, c ho gii. C mt on l dn chng r ri nay chi dy v ln ng. c Gisu ni, Tt c nhng ai vt v mang gnh nng n, hy n cng ti, ti s cho ngh ngi bi dng (Mt 11, 28). Phc cho ai n. Thy c Ngi, nghe ting Ngi, m ng ngho hn tuyt vng tm c nim vui sng. Nh nhng chic tu r ri trn bin c, khi sng triu dng cao, vi dp vi sng cn, sng c; gp Ngi, h thm nhun mt sc mnh ti tr v trng cu. Cc Tin Mng nht lm cho thy tng on ngi i theo c Gisu. Nhng con ngi chn trn ny i theo Ngi l nhng thnh gi u tin ca tuyn ngn Nc Tri ti Galil. Nhn c ln sinh kh v mt nim hy vng mang tnh thin sai tot ra t con ngi Ngi, nhn loi gi nua nay tm c s ti tr v ngha ca mt cuc vn hnh tin v pha trc. Nhng ai ra sc chng i Ngi, a Ngi n ci cht u bit nhng g h lm; h chng lm tng iu : con ngi ny khng l mt tng n thun hay mt o mng; l mt con ngi sng ng m s nng ng v quyn lc trn s sng ca Ngi c sc lay ng v gic gi qun chng.
9

Nhim v ca Tin Mng th t l chiu sng rng ngi trn b mt ca s sng phi thng ny. Cc Tin Mng nht lm gii thiu ru mi, nhng chnh Gioan mi ch cho chng ta dng chy ca tro lu. Tin Mng Gioan ch thc l Tin Mng ca s sng, Ni Ngi l s sng, v s sng l nh sng cho th gian. Hy c li li ta Tin Mng Gioan, cng b m u loan bo ch ton b cun Tin Mng v iu cng lm c cho nhng cng kch. Cng b cng gy ngc nhin. Bi l, s sng chng ta ang tri nghim l mt s sng vi bao nhiu nhng, xung nng, am m v nhng c mun m m v quyn lc v s hng th ca n vn cn lu mi tr nn mt ngun sui tinh tuyn, mt nh sng thun khit. C l ng hn khi xem n nh mt dng thc xo ng cun i c ci tt nht cng nh ci xu nht. Kh ni, n thng kt thc vi iu t hi nht m n mang theo. Cuc sng lun l mt chin trn, mt c mun chinh phc. Ai m khng m c s c nhng ngy huy hong? Ai li khng mun thng thc cuc sng nh thng thc v ngt ca mt tri cy chn mng? V nhiu lc phi tr gi! K yu ui nht th lun lun b loi tr. Lch s cho thy bao iu kinh khng qui d c th iu khin nhng nng lc cuc sng khi chng bt tung xing xch. Lm sao chng ta c th ni s sng l nh sng cho con ngi?. c phi l s sng rng ngi nh sng trong c Gisu Nazareth? Phi chng nh sng ny vn t t mnh ngay c gia nhng a ngc trn gian ca
10

chng ta? Bi l khng phi trong mt th gii mng m m Gioan nhn thy s sng bng sng; nhng ng hn, gia nhng bng ti u minh y bo lc nht, nh sng chiu soi trong bng ti v bng ti khng dit c nh sng (Ga 1, 5). Chng nghi ng g na, tc gi Tin Mng th t c mt tri nghim duy nht v trit v s sng trong khi ngi tip cn vi ngi v rng ngi ca c Gisu. Gioan vit Tin Mng ca mnh mt cch chnh xc hu chia s kinh nghim ny cho chng ta. Gioan vit, anh em tin m c s sng nh danh Ngi (Ga 20, 31b). y, chng ta khm ph nt c o trong tc phm ca Gioan. Trong khi gii thiu Tin Mng ca mnh nh mt mc khi v s sng, Gioan t s ip ca c Gisu trong mi quan h trc tip vi kht vng su xa nht ca con ngi, mt kht vng khn thit nht v cng l kht vng chung nht cho mi ngi khng tr ai: kht vng sng, v sng di do. V th, Tin Mng ny ni n con ngi sng nhiu hn ni n mt con ngi bnh thng: mt con ngi sng khng hi lng v ch c s sng, nhng t ni su thm nht ca hu th mnh, n cn kht khao mt cuc sng trn y hn, cao c hn v vin mn hn. Mt cuc sng va mnh m va hnh phc v khng suy tn. J. Zumstein nhn nh, Trong Tin Mng Gioan, nhng ngi gp c Gisu l nhng ngi i tm s sng, hn c s sng. Lo trng minh trit Nicm chn ch vi nhng g c ph bm, nhng g lm ngt ngy vi nhng hiu bit tm cch tip cn c
11

Gisu v ng b thi thc bi nhng diu cm ca mt cuc sng tri vt hn. Bn b ging, thiu ph Samaria khao kht mt cuc sng khng cn phi vi dp bi mt cng vic n iu v nhm chn. B ch yu cu c gii thot khi gnh nng mi ngy. Nm ngn ngi n ng c c Gisu tht i c khng khng i theo ngi cho h bnh n no n. Nhng ngi ch ca Lazar ni gin v s nghit ng ca ci cht vn ct t mi tnh cm v h trch c Gisu khng bo v mng sng cho Lazar, bn Ngi1. Tt c nhng con ngi ny khao kht mt cuc sng trn y, t do, vui ti v yu thng. Tin Mng Gioan cp n kht vng ny, mt kht vng nm tm im cuc phiu lu ca con ngi. Ngi ta tha nhn rng, im xut pht ny c mt m vang rt ph hp vi thi i hm nay. Phi chng tnh hin i ny trc ht l s ch ti ch th con ngi nh im quy chiu ca mi s tht v mi gi tr? Vo th k nh Sng, ch th con ngi c nhn nhn vi chnh thc hay ng hn l l tr. l mt ch th suy t. Nhng vo th k 19, c bit vi Nietzsche, ng dy ln mt cuc cch mng mang tnh quyt nh trong nim hin i v ch th. Ch th y khng ch l thc, l tr hoc hiu bit. Ch th trc ht l con ngi sng. Con ngi sng vi thn xc ca n, vi nhng xung nng, am m, kht khao sng ca n thc, l tr, t duy khng phi l mt ci g tch bit, ng trn cuc sng. Chng trm mnh trong dng chy s sng v c nui dng t ngun mch ny. Tt mt li, ch th
1

J. Zumstein, LApprentissage de la foi, d. Du Moulin, Suisse, 1993, p. 94.

12

hin i chnh l s chi t tt c tnh lng din. S khng cn mt bn l l tr thun tu, v bn kia, mt con ngi sng vi nhng xung nng ca n. Chnh ton b con ngi cng lc, sng v suy t. Trong con ngi, mt con ngi sng ng vi nhng ci r ca n, t chng, l nhng xung nng kht khao nh sng. Claudel vit, Bng ti ca chng ta cn thiu nhng v sao. Khi suy t, phn on, quyt nh, l khi con ngi lm nhng iu vi c thn xc ham mun cng tt c nhng g sng ng ni n. Cuc sng t n ni ln trong s chn la cc gi tr. N khng lun lun cho thy iu nhng c mt nh lng, nh gi, ngh v mt i khi p t. Mi xung nng, mi tnh cm ku go mt chn l m khng sm th mun phi c bt ly. Cng vy, kht vng sng vn nm tm im con ngi cng l nim kht khao chn l v nh sng; th nhng, cng lc y, nim kht khao chn l v nh sng y chnh l kht khao sng v sng trn y. T , chng ta hiu rng, trc khi bm vo mt gio iu, con ngi hin i c ao chng t gi tr ca mnh i vi cuc sng. Nh nhn xt ca M. Zundel, Mt cch thit yu, mi th kin, mi cuc hin ra, mi sch thnh u nu ln vn tin quyt: liu cuc sng s c tin trin, bin i v gii thot nh nhng ci khng? Nu cuc sng chng nhn c cht nh sng no hoc chng cht ci thin no t nhng iu th u l ngha ca nhng php l, nhng mc khi, nhng th kin v nhng cun sch thnh? l chiu cao ca
13

s sng th hin thc tin tiu ch ny2. Chiu cao ca s sng c ngha l vic nng con ngi ln, iu m Nietzsche gi l vic nng cao phm gi con ngi. Thng ip cao c nht s khng bao gi li ko c con ngi v s khng gi ln ni n bt c mt kht khao su xa no nu con ngi khng t ra c trch nhim i vi cuc sng, sng mt cuc sng mnh m hn, thanh cao hn. Mt chn l khng i xung tn l la ni tm con ngi, khng kt hn vi nim kht khao sng cao c ny, s khng bao gi chim c con ngi sng ng ch thc. Vi n, chn l s lun bn ngoi v mi mi tru tng. Ngi Li Thin Cha, t mnh Ngi, ch c th lm cho con ngi bit Ngi mt cch chn tht bng cch t mnh v lm cho h kht khao Ngi nh ngun sung mn ca s sng. Thnh Gioan vit trong li ta ca mnh, Ngi Li tr nn ngi phm. Ngi Li sng, sng i sng ca chng ta mc khi cho chng ta sc sng trong s trn y ca Ngi. i vi con ngi, khng c con ng no khc thu ti nh sng hn tri tim bng tht ca n vi mt kht vng sng mnh lit. Thnh Gioan thy iu rt r. Tin Mng Gioan c trnh by nh mt chui nhng cuc gp g khi nhng ngi nam, ngi n, nhng ngi lao nhc day dt bi kht vng c sng di do v phong ph hn tm n vi c Gisu. Chnh Ngi t mc
2

LHumble Prsence, indits de M. Zundel, t. 1, publis par M. Donz, d. Du Tricorne, Genve, 1986, p. 15.

14

khi cho mi ngi trong h nh mt ng thng ban sc sng d y, mt sc sng vn cng l nh sng. nhng cuc gp g khc nhau ny, c Gisu t ra Ngi l mt thy dy kht khao tuyt ho. Ngi gi ln kht khao ny, a n ra khi tnh cht c h vn ct buc n vi u m, vi nhng hp hi, nhng tm ti cui cng, dn n n vi nh sng bng cch cho n vn n v cng. Tuy nhin, Ngi khng bao gi xem thng tnh vt cht ca n, nhng nhn mnh n s tng trng kht khao thc s, mt nim kht khao vn bin i n v tch lu thnh mt kht khao chnh n hu ca Thin Cha. Ngn ng ca s chuyn ho nhng kht vng ny khng phi l ngn ng ca nhng khi nim, nhng l ca nhng hnh nh v nhng biu tng. Nc, la, nh sng, gi, hi th, ngy, m lun l nhng hnh nh ca kht khao, biu tng ca s sng, kht khao sng di mi hnh thc, t nhng hnh thc c xa nht n thanh cao nht. Nhng hnh nh biu tng ny th hin sc mnh m chng ta mang trong mnh nhng cng l sc mnh m chng ta khng lm ch c. Mt ngn la ni tm lm chng ta sng, nhng cng c th lm chng ta cht. Theo li Bachelard, Chng lun minh ho mt s siu vit. Tin Mng Gioan cha y nhng hnh nh biu tng ln lao ny. C th, bi l Tin Mng ca s sng, v s sng; v nhng hnh nh biu tng l ngn ng ca s sng. Phn ln nhng hnh nh biu tng ny c Gioan mn t sch Xut Hnh, trong , chng din t kinh nghim phi thng v s sng v cng trong
15

, chng ng vai tr bin i nim kht khao. Thc t, chng minh ho hnh trnh dn Thin Cha tin v t Ha xuyn qua sa mc. Khng ch l vic tin bc th l nhng ng thi cn l mt dch chuyn thing ling: t ch bm vu vo cc ngu tng n ch gp g Thin Cha hng sng. Sa mc t n khng phi l hnh nh ca kht vng tm kim s sng sao? Ngang qua nhng hnh nh ny, chng ta thy nhng sc mnh cha my r rng ca nim kht khao tin n s sng thn linh v chnh chng tr nn s sng . Trong Tin Mng Gioan, c Gisu tu nghi ly li nhng hnh nh biu tng y mc khi cho con ngi s sng sung mn Ngi mang n cho h; nhng cng lc, Ngi m lng h ra hu n nhn s di do ny. Khi c Tin Mng Gioan, chng ta phi lun tr li tuyn b ban u ca li ta: Ngi Li tr nn ngi phm. Ngi xung tn ci r ca nim kht khao, khng phi ph hu nhng bin i v mc cho n mi chiu kch ca n, bin i n thnh mt sc mnh nguyn tuyn hng n thn linh. y, nhng hnh nh ngha ca Xut Hnh mang ly nhc th v s sng. Nc nui sng v nc tun trn, manna, ct la hng dn dn, con rn ng c ging cao trong sa mc cha lnh vt cn ca loi b st l hnh nh ca chnh Ngi, Ngi Li ho thnh nhc th. Ngi l Misen ch thc dn con ngi vo vng t ca k sng, bng cch m rng cho h mi cnh ca a n s sng thn linh. Mt cu hi hon ton t nhin c t ra: Ai l ngi sng tc bn vn nguyn thu ny vo cui th k u tin ca thi i chng ta? V nu chng ta nhn
16

thy nhng du vt ca nhiu tc gi k tip th cun Tin Mng ny c trao cho chng ta vn mang du n ca ch mt tc gi, c trnh by nh mt tc phm vn hc v thn hc c uy th: n l tc phm ca mt nhn vt siu phm. Tht l chnh ng khi tc gi Tin Mng th t c snh v vi loi phng hong chim ngm mu nhim c Kit, ngi bay bng ln cao (Alain Marchadour). Gio Hi c xa ng ha ngi vi ngi mn c Gisu thng mn, Gioan tng , mt trong nhng ngi con ca ng Zb. Theo , Gio Hi nhn mnh ngun gc tng ca Tin Mng ny v thit lp thm quyn ca n. Nhng tng Gioan, con ca mt ng ph bin h Galil cng nh Simon Phr, l mt ngi khng c dy d v hc hnh nh sch Cng V Tng nhn nh (Cv 4, 13); nhng y khng phi l trng hp ca tc gi Tin Mng th t, mt ngi c hc hnh, bit ting Hy Lp, tip nhn nhng lung t tng Hy Lp, thng tng hon ho t tng v cc th loi vn chng Thnh Kinh Do Thi3.

Prochorus (Hy Lp), mt trong 7 Ph T u tin thi cc Tng l ca thnh Gioan, thng tng vn ho v t tng Hy Lp, c truyn thng coi l ngi gip thnh Gioan hon thnh nhng th bn ca mnh, c bit l sch Khi Huyn, (xem thm : http://en.wikipedia.org/wiki/Prochorus). Ngoi ra, chng ta khng qun thnh Polycarp, Gim Mc Smyrna (Hy Lp) l cui cng ca thnh Gioan (Ch thch ca ngi dch).

17

Mt iu chc chn: Tin Mng th t c trnh by khng ch nh mt chng c lch s, nhng nh mt suy t thn hc v i sng v gio hun ca c Gisu. Nh th, n l hoa tri ca mt qu trnh chim nim lu di v su sc. Ni ngun mch ca vic chim ngm ny v ng hnh vi n, cn c chng t ca mt ngi mn cn k c Gisu, ngi gn gi mt nim tn trung vo Thy nh th lng tn trung ny khc bit vi lng thnh tn c din t trong cc Tin Mng nht lm c v vn phong ln ging vn v cc chn la4. Dng nh chng t ny c tc gi Tin Mng th t n nhn v nghin ngm ngay gia mt cng on. Nhng trong khi lnh hi iu , chnh tc gi tri qua mt kinh nghim l lng v s sng v nh sng. Nh ni, Tin Mng Gioan trnh by mt lot nhng cuc gp g ca c Gisu vi bao thin nam tn n, nhng ngi i tm mt cuc sng trn y hn, hnh phc hn. Chng ta c th ngh rng, ngang qua cc trnh thut ny, tc gi cng chng t v cuc gp g ring t ca mnh. Chnh Gioan cng gp g c Gisu cch su sc qua vic nghin ngm v tri nghim chng t lch s ca ngi mn . i vi tc gi, iu ny qu l mt cuc sinh h mi: mt cuc sinh h trong s sng ngp trn nh sng. Kinh nghim quyt nh ny gi hng cho ton b Tin Mng Gioan. Kinh nghim cng l iu m tc gi mun chia s vi chng ta.

Alain Marchadour, Les vangiles au feu de la critique, d. FayardCenturion, Paris, 1995, p. 112.

18

V th, ngi ta s ct ngha tu thch tm quan trng ca ch S Sng - nh Sng trong Tin Mng Gioan. Li gii thch cui cng l, chnh tc gi tri qua mt kinh nghim chong ngp, mt l hi thc s ca nh sng, ang khi khm ph trong s sng v s cht ca c Gisu mt mc khi l thng v ba tic Agap ca Thin Cha. S trng l ca ba tic Agap ch nh sng ban s sng m Gioan nhn thy rng ngi trong cuc sng v ci cht ca Thy. S sng c biu l trong c Gisu ch l mt vi sc mnh ca tnh yu vn mnh m hn nhng bng ti ni chng ta, uy dng hn c ci cht v ho ngc ca chng ta. V ngun lc khi hon rng sng ngy Phc Sinh chnh l sc mnh dn c Gisu n qu tng tuyt ho. Gng mt ph hy s cht l gng mt ca Tnh Yu v bin. y, khng ch l mu nhim Thin Cha, ng chiu sng, nhng cn l mu nhim ca th gian v ca con ngi. Biu l nh mt nng lc ca tnh yu, s sng, vn mc sung mn nht vn tn trng s thi thc bn trong ca con ngi, mt thi thc pht xut t ngun ngn ca n, chnh l nng lc sng to: chnh nng lc ny mang mi s n ch hon tt ti hu ca chng. Gioan c th vit, Nh Ngi Li, vn vt c to thnh v khng c Ngi, th chng c g c to thnh (Ga 1, 3). Chnh v th, ton b cuc hin sinh vn c lin kt vi iu phi l, v ngha v gii hn vi thi gian l mt ci g khc vi triu sng ca nhng hy vng ngp trn. Ni kht khao ca con ngi khng phi l mt o vng v chnh s sng sung mn c trao tng cho n. l ngha ca th gian.
19

Mt chng t lch s, mt suy t thn hc v mt tri nghim hin sinh; c ba ngun sui t , tun tro Tin Mng thnh Gioan; cng t , l trnh n vi s sng c thit lp. Tht khng d khi phi phn bit ba d kin ny. Nhng khng phi l iu quan trng nht. iu thit yu l tm li con ng s sng, qua , Thin Cha Hng Sng m ra cho con ngi v dn con ngi n vi s sng thn linh. l tham vng ca nhng trang sch ny. Vic tip cn ca chng ta s bao gm hai nhp. Trc ht, chng ta s phn tch mt s cuc gp g gia c Gisu vi nhng ngi nam ngi n n vi Ngi, h l nhng ngi c Tin Mng Gioan thut li. Tip n, nhp hai, chng ta s gm suy v s sng m c Gisu khng ngng ni n trong nhng cuc gp g ny. Khng thiu nhng nghin cu li lc v Tin Mng Gioan. D th v v cn thit n u, chng vn khng nu nhng nghin cu ny khng bit cch gip chng ta gp ng m trong Ngi, s sng sung mn c mc khi. Ngoi ra, chng ta cn phi cho s sng ny i vo cng cuc tm kim ca mnh. S sng, trc tin l khao kht, mt nim khao kht cn phi dc ton lc: c Gisu ni, Ai kht, hy n vi ti m ung (Ga 7, 37). Ai kht, hy n; ai mun, hy n lnh nc trng sinh m khng phi tr tin (Kh 22, 17b).
20

21

Phn I

NHNG CUC GP G

22

Chng 1

Chng Ti Gp Ngi
(Ga 1, 35-51) Trong Tin Mng Gioan, thot tin, c Gisu khng h xut hin nh mt nh thuyt gio. Trc ht, Ngi hin din nh mt con ngi sng ng ai ai cng c th gp Ngi trn nhng no ng ca h, no ng ca nhng kht khao. iu nh ng trc tin, trong nhng cuc gp g , l tnh n s ng ngc nhin ca chng. y chnh l cch thc tc gi Tin Mng k li ln gp g u tin ca c Gisu vi nhng ngi s l mn tin phong ca Ngi: Sng hm sau (sau ngy c Gisu chu php ra ti sng Gioan), Gioan (ngi lm php ra), li vi hai mn ca mnh. Thy c Gisu i ngang qua, Gioan ni, y l Chin Thin Cha. Hai mn nghe nhng li ny v i theo c Gisu. Ngi quay li, thy h theo mnh, ri hi h rng, Cc anh tm g th?. H p, Rabbi, ngha l tha Thy, Thy u?. Ngi bo, Hy n m xem. H n xem ch Ngi , v li
23

vi Ngi ngy hm y. Lc vo khong bn gi chiu (Ga 1, 35-39). Tnh gin d ca trnh thut khin c gi cm thy ht hng mt ci g . H mun bit nhiu hn iu cc mn thy ngy hm y. H mun c ch dn v ni chn c Gisu n tip cc mn v nht l v cuc gp g gia Ngi vi cc ng. Th nhng, tc gi khng ni g v ch ny. Khng mt li v ni ch, khng mt xc thc no v din bin cuc gp g; ch c thi gi c ni n nhng ch cp mt cch phng chng. Th m cng ngy hm y, mt iu g tht s quan trng mang tnh quyt nh xy ra. i vi hai mn ca Gioan, cuc gp g ny mang tnh quyt nh. Cuc gp g i i h. Anr, mt trong hai ngi, vn v th l cuc gp g ny cho em mnh, Simon Phr, mt cuc gp g o ln cuc sng ca ng, Chng ti gp ng Messia, Anr tuyn b vi em mnh (Ga 1, 41) v dn em n gp c Gisu. Ngy hm sau, chnh Philipph, cng l ngi gp c Gisu; n lt mnh, ng thng bo, ng m sch Lut Misen v cc ngn s ni ti, chng ti gp Ngi! (Ga 1, 45). Chng ti gp Ngi!. T y lng, ngi ny cng nh ni ngi kia, li ny th l mt s ch mong, mt cuc tm kim su xa v nng lng. Khng, cuc gp g ny khng phi l mt cuc gp g v v, tm thng thm ch cng khng l cuc gp g thn thin, n s thng ngy. Vn nm ch c mt iu g hon ton khc.
24

Vo thi im khi c Gisu xut hin trn b Gioan, nim hy vng v mt ng Thin Sai ln n cc im ni ngi Do Thi, nht l ni hng cng inh ang gnh chu s thng tr nng n nht ca ngi Rma. H ch i s gii phng c ha qua ming cc ngn s. H tin rng, cuc gii phng sp xy ra. khng ch l mt nim kht khao o c nhng l mt cuc ni dy ngm ngm v mnh m ca c mt dn tc. Ngi ta ch i ng Thin Sai nh t kh cn ch ma m mt tri ang thiu ri, nh t nhn ch c gii thot. Thc ra, c mt quc gia ang b giam cm, mt t nc ang ln cn st, mt qu hng ang rng mnh v run ry trc mt du ch mong manh nht, mt gi hng yu t nht. Th ri, Gioan Tin H n. Li tin bo mnh m nng nhit ca Gioan trn i b Gioan cun ht m ng. Gioan loan bo Ngy ca Thin Cha, ngy m Gioan thy, ngy y quyn nng. Li ca Gioan nhen nhm li nim hy vng ln lao, mt nim hy vng kch ng ni khao kht. Ri Gioan h ho dn chng chun b cho Ngy trng i y bng cch lnh nhn php ra trong dng Gioan nh mt du ch ca lng thng hi. Mt nhm mn nhit thnh c o to ang bn Gioan, h cng thng hip mt ni ch mong, s chia mt nim hy vng, bng chy mt nim kht khao. Gioan ni vi h, Ti y lm php ra trong nc. Nhng c mt v ang gia cc ng m cc ng khng bit. Ngi s n sau ti v ti khng ng ci quai dp cho Ngi (Ga 1, 26-27).
25

V y ng l iu Gioan ni vi hai trong s cc mn ca mnh khi thy c Gisu ngang qua, Chnh Ngi, vng, chnh Ngi l Chin Thin Cha. Ngay sau , hai mn i theo c Gisu. H n vi Ngi khng v hiu k nhng nh nhng con ngi kht khao mang theo nim hy vng ln lao m Gioan thp ln trong h. Chng ti gp Ngi!..., ting reo ny bc l mt nim vui khm ph, ng thi biu th im dng ca mt cuc tm kim nn nng, cng nh khi u mt cuc phiu lu huyn diu sp n. Nh sau ng di u m, dng xun rng r trong nh sng ti mi ca n, con ngi cng cm nhn sc xun ni chnh mnh, mt dng mu mi, mt nng lc ti tr c tng ban. Cng th, i vi cc mn ca Gioan, nhng ngi gp c Gisu, mt iu g tht mnh m v ngi sng ang dy ln trong h. Nc Thin Cha , gia h. Nc c mt ci tn, mt khun mt v mt nh mt. l mt con ngi sng ng, rng r; mt con ngi c o, nhng tht gn gi. c Gisu ni g chinh phc v li cun h? H hi, Tha Thy, Thy u?, Ngi p li, Hy n m xem. Hy dng li mu i thoi ngn ngi ny. Trong ci n gin tt bc ca n, c mt ngha ln lao. Hn cu hi ca cc mn Gioan c th hiu theo ngha u tin, tc thi v rt gii hn ngha ca mt ni chn vt cht. Khng nghi ng, cu hi c t ra trc tin trong mt ngha hon ton ngoi ti.

26

Nhng ci nhn ca tc gi Tin Mng li i xa hn. Vi Gioan, cu hi mang mt chiu kch khc. Phn tip theo ca trnh thut cho thy iu . Nu tc gi c trnh vic minh xc v mt ni chn vt cht, chnh l v, vi Gioan, ni ch thc ca c Gisu, ni m cc mn c mi n khm ph khng c php nh v cng nh khng c m t t bn ngoi. Cn phi khm ph ni chn trong thc ti su kn ca hu th Ngi: trong mu nhim s sng m Ngi mang trong mnh v trong , Ngi c ng. Ch ch thc ca Ngi l mi tng quan ca Ngi vi Thin Cha, vi ng m Ngi gi l Cha. chnh l ni c Gisu cho ngi ta thc s gp Ngi. Ton b Tin Mng Gioan s l cu tr li cho cu hi ny, Tha Thy, Thy u?. Cc mn dng nh b nm bt bi s sng sung mn ny. Cng th, ngay t u, tc gi Tin Mng hng ci nhn ca chng ta n vic khm ph mt con ngi sng ng, mt con ngi bng s hin din ca mnh, khai m mt k nguyn mi. Chng ti gp Ngi, cc mn Gioan ni. ng h ch mong v kht khao, cui cng gia h. Ni ng ra, cuc gp g tuyt diu ch mi bt u. Ngy ny qua ngy khc, h s i su vo s thit thn vi Ngi v s n ngy, mt ngy ni tm, h khm ph mi tng quan gia c Gisu v Cha Cha, ni , Ngi thc s. chng cui hnh trnh, V Thy s bo h, Thy khng cn gi anh em l ti t na... nhng l bn hu, v tt c nhng g Thy nghe c ni Cha ca Thy, Thy cho anh em bit (Ga 15, 15). Nh th, suy gm v mc khi ny, tc gi Tin Mng c th vit trong li ta, Ngi
27

 nh ni ca mnh, gia chng ta. Chng ti c nhn thy vinh quang ca Ngi, vinh quang m Cha Cha ban cho Ngi, l Con Mt y trn n sng v s tht (Ga 1, 14). Chuyn ng ca cuc gp g tr nn su sc bt u y. iu hin nhin hn trong cuc gp g gia Nathanael vi c Gisu. Nathanael mm ci, mt n ci ng vc khi Philipph bo ng, mnh gp ng Messia trong con ngi ca c Gisu Nazareth. Nathanael p li, T Nazareth, lm sao c ci g hay c? (Ga 1, 46). Philipph p li cch n s, Hy n v xem!. Nathanael cng th, ng sng trong s ch mong ng Thin Sai v c ao thy Ngy ca Ngi. C hu th ng kht khao s t mnh ca Thin Cha, mt cuc t mnh mang li cho th gian cuc sng t do v hnh phc hn. Nhng lm sao c th tng tng giy pht ng m Misen ni n trong sch Lut, ng m cc ngn s loan bo s n cch rng r li l mt ngi xut thn khng my r rng t mt th trn nh b heo ht trong nhng vng ni min h Galil? Nathanael ngh n mt tng qu phi hn v ng Thin Sai. Th m trc li mi ca Philipph, Nathanael bng lng gp c Gisu; v ng khng khi ngc nhin khi nghe li cho ca ngi khng quen bit ny, y ch tht l mt ngi Israel, lng d khng c g gian di!. Trc li , Nathanael nght th, Lm sao Ngi li bit ti?, ng hi. Qua cu hi ny, ton b hu th ca ng bc l, trong sng nh vng rng.
28

Ngi ta s lu , c Gisu t mnh cho Nathanael khng nh cho mt ngi xa l hay nh mt ngi ngoi: c Gisu bit ng mt cch c v v thu o. Nht l, Ngi trn trng v yu mn ng. Cha s khng tm con, nu Ngi khng gp con, Pascal ni vi c Gisu. C l ng hn, phi ni, Cha s khng tm con, nu con khng gp Ngi, Nu con khng gp Ngi ni thm su nht ca chnh Ngi. Thin Cha lun yu mn nhng ai i bc trc. Chuyn ng ca Thin Cha v pha con ngi lun lun i trc vic con ngi tip cn Ngi. Ngi c mt ni tm im kht khao ca con ngi. Cuc gp g gia c Gisu v Nathanael mang y ngha. c Gisu cho thy chnh Ngi, nh mt con ngi sng ng; vi Ngi, chng ta trong mi tng quan su xa nht ca chnh mnh, ngay c trc khi chng ta nhn bit Ngi, bit Ngi tn ci ngun ca nim kht khao. Lm sao Ngi li bit ti?, v c Gisu tr li, Trc khi Philipph gi anh, khi anh di cy v, ti thy anh. di cy v l mt thut ng dnh cho gii kinh s. Ngi ta ni n mt ngi di cy v khi ngi dy hoc suy nim lut Tora. V th, khi ni Ngi thy ng di cy v, c Gisu lt trn tm hn Nathanael; Ngi tr ng v li tn nim kht khao su xa nht ca ng, mt nim kht khao tm kim nh sng, kht khao s sng; mt s ch i su kn v mi mn nht ca ng. V th, ngi ta hiu l do ti sao Nathanael tht ln vi lng tin v nim knh tn, Tha Thy, chnh Thy
29

l Con Thin Cha, Thy l vua Israel. Trn mi ming Nathanael, nhng li ny c ngha: Ngi ng l ngi m ti ang tm kim, ngi m ti ch mong vi nim kht khao mnh lit. Chnh Ngi, vng, chnh Ngi l ng m ti chc ch khi tra cu Thnh Kinh m khng bit. V th, c Gisu bo Nathanael, V ti ni vi anh l ti thy anh di cy v, nn anh tin! Anh s cn c thy nhng iu ln lao hn th na. Cuc gp g ch mi bt u. Cuc gp g ny s tip tc v o su xuyn sut Tin Mng Gioan v cui cng, c hon thnh vo rng ngy Phc Sinh. Nhng nh sng Phc Sinh to nh huy hong trn cuc gp g u tin ny. c Gisu cng b, Tht, ti bo tht cc anh, cc anh s thy tri rng m v cc thin thn ca Thin Cha ln ln xung xung trn Con Ngi. Ton b mu nhim ca c Gisu t l trong li cng b ny. Tri m ra, qu l s t mnh ca Thin Cha, cuc thn hin v i, s mc khi vinh quang Thin Cha s c thc hin ni c Gisu. Gic m Giacp nn hin thc. Giacp m thy mt chic thang khng l dng t t ln ti tri, v trn , cc thin thn ln ln xung xung (St 28, 12). Chnh trong Con Ngi, tri m ra, mi thng hip c thit lp vi ci t cch thn thit nht cng nh mnh m nht: chnh ni tm hn con ngi, s sng sung mn thn linh to rng. Trong Tin Mng Gioan, cc s kin an xen nhau. Thc ra, mi cuc gp g ca c Gisu l nhng cuc gp g phc sinh. Gi n v chnh l lc ny
30

y, c Gisu s ni vi ngi ph n Samaria nh th. Tc gi Tin Mng khng k li lch s ca c Gisu nh mt s gia hin i c th k theo mt trt t thi gian cng nhc. Trnh thut ca Gioan khng i theo mt ng thng t u n cui nhng li xoay quanh mt tm im ang khi ngy cng xch li gn tm im . Tm im ny, chnh l gi mc khi ti hu ca c Gisu v gi lm vinh danh Con Thin Cha trong ci cht v phc sinh ca Ngi. Nhng gi ny to sng ton b hnh trnh n ni mi cuc gp g ca c Gisu m tc gi Tin Mng k li u m chm trong nh sng ny, ng thi, l ra ton b mu nhim ca Ngi. Thnh Gioan ti tnh lm cho c Kit ca nim tin hin din v chiu sng trong c Gisu lch s.

31

32

Chng 2

Nc Ha Thnh Ru
(Ga 2, 1-12) Hot ng cng khai ca c Gisu bt u trong Tin Mng Gioan bi mt m ci. Vo ngy th ba, c mt m ci ti Cana, min Galil. Thc ra, l ba ngy sau khi c Gisu ha vi Nathanael, Anh s cn c thy nhng iu ln lao hn th na!. Khng lu, li ha c thc hin; li ha c mt khi u trn vn vo ngy hm y. Theo Gioan, iu xy ra ti Cana, du l u tin c c Gisu thc hin chnh l s t mnh ln u ca Ngi cho cc mn . Tic ci ny, ni nc ho thnh ru cho thc khch vui mng hn h, cng b v bo trc ton b hot ng ca c Gisu. Cch no , trnh thut ba tic c Gioan trnh by t u trong Tin Mng mnh khai m mt ngha mang tnh m nhc ca mch vn: cch biu tng, n khi mo ch cn bn vn s c ly li v trnh tu xuyn sut tc phm. S lng nc ln (600 lt) bin thnh ru tuyt ho, qu nhin, l du ch s sng sung mn c thng ban v lan trn qua mi chiu kch cch trit v hon ton cho khng. Ngy kia, c Gisu s ni, Ti n h c sng v sng di do (Ga 10, 10b). l ch
33

m trnh thut tic ci cao v biu trng: S di do ca mt sc sng v tn v ngt ngy, mt qu tng v l mt ci g hon ton min ph. c Gisu c th ni vo ngy , Nu ti l cy nho, ru nho ca ti s lm cho cc ngi say ngt. S sng ti mang n cho cc ngi cng l mt th ru say ngt v trn tr. Hy ung ru ny. Chnh cuc sng ca cc ngi, cuc sng xm xt theo thng ngy s khi sc; n s bin thnh nim vui sng s sng thn linh. Khng phi ngu nhin m cuc t mnh ln u ca Ngi Li s sng trong nhn tnh ca chng ta li din ra trong khung cnh tic tng rt trn tc ca mt m ci lng qu. y, chng ta khng trong bu kh m ca gii hiu bit thng quy t quanh mt v thy vn thng h m s khn ngoan ca mnh bng nhng t ng p m; nhng ny y, chng ta ho mnh vi nhng con ngi thc s trn y sc sng trong bu kh nng nhit ca mt m ci, ni m sc sng v nim vui sng ch chc bng pht. Qu vy, du l c Gisu hon tt din tin theo ngha ny: l du ch s sng c thng ban cho nhng ai ang sng, cho ai mun sng. Nh vo nc ha thnh ru ny, tic ci mang ly chiu kch vnh cu: n cng b v bo trc bin chuyn ln lao ca mt th gii v vic hon tt cuc bin i y trong n hu ca Con Ch i. Nu kha cnh nhn loi m nt cuc t mnh u tin ca c Kit c nhn mnh, th tri li, kha cnh sinh hc v giai thoi c th li chm vo bng m. Ch nhng chi tit lin quan trc tip n vic t mnh mi c gi li trong trnh thut ca Gioan.
34

Tht l th, iu u tin Gioan nu ln chnh l s c mt ca m c Gisu ti m ci Cana ny. Trong tic ci, c thn mu c Gisu. S hin din ca ngi m c cp trc mi chuyn, thm ch trc c s hin din ca c Gisu v cc mn . Ngi ta thy M c Gisu s ng mt vai tr quan trng trong tnh hung ny. l ln u tin Gioan ni cho chng ta v ngi nhng li khng cho chng ta bit tn ngi. Trong ton b Tin Mng Gioan, chng ta khng tm u c ci tn Maria. Vn M ca c Gisu lun c b ng. Chnh c Gisu khi ni vi m mnh, Ngi gi l b. y l iu xy ra trong sut tic ci cng nh trc khi Ngi chu cht trn thp gi (Ga 19, 26). Chng ta c th ngc nhin v iu y. Nu ch c Tin Mng thnh Gioan, chng ai bit tn m c Gisu. iu tc gi Tin Mng quan tm khng phi l b Maria min Nazareth, nhng l b m ca c Gisu, ngi n b trong , Ngi Li vnh cu ca Cha Cha mc ly xc phm nhn loi: ngi ph n trong , Con Thin Cha bt u cuc sng lm ngi. l ngi n b c lin kt vi pht khi u trng i. Qua , ngi n b y chng kin s khi u mc khi mu nhim cho th gian. Ni cho ng, vi Gioan, mi s din ra nh th mi hm y, M c Gisu mi sinh h con mnh cch trn vn; nh th l mi n lc ny, thin chc lm m ca ngi mi trin n trn y. Tht vy, chnh l do sng kin ca m m c Gisu mi hnh ng trc khi n gi ca mnh, gi biu l vinh quang, gi Ngi t mnh cho nhn th.
35

 Cana ngy hm y, c mt iu g mang tnh quyt nh xy ra gia c Gisu v m Ngi. Mt iu g c bit thit yu d phn vo mu nhim nhng khi u. D gi khong cch trong tng quan vi m rut ca mnh nh chng ta s thy, c Gisu cng khng bao gi t mnh cho m ca Ngi. c Maria t cm nhn mnh c lin kt vo cng trnh s sng ca Ngi, vo vic khai m mt th gii mi. Khi u ton b cuc sng nhn loi, c ngi n b; v cng c s hin din ca ngi n b vo bui u thng giao khi Thin Cha mun ban s sng ca Ngi cho chng ta qua Ngi Con, ng n trong xc phm nhn loi. ba tic, m c Gisu nhn thy ru ht v quay v pha con mnh, b t nh ni, H ht ru ri. Nhng li ny khng n thun l mt nhn xt hoc xc minh, chng mang mt ngha khc. l mt li mi gi, mt yu cu kn o v vic can thip v li ch ca i tn hn v khch mi ca h. c Maria cm nhn ni bn tm ca gia nh. B khng mun nim vui ca ngy ci ho nn s bi ri. Thiu ru cng c ngha l thiu nim vui. Ngi ta c th cho nim vui vt bay ngy i tic ny sao? c Gisu hiu r gi ca m; Ngi p, Tha b, c vic g gia b v ti?. l mt kiu hnh vn Smt rt kh dch. V nu c dng nh du khong cch gia hai ngi, th ngha ca n mang nhng sc thi khc nhau ty theo ng cnh; tuy nhin, n cn chuyn bin theo m iu v c ch km theo. Ngi ta thu hiu s lng tng ca nhng ngi lm cng vic dch thut. Kiu dch st, Ti c chuyn g vi b?
36

dng nh lc lng y v khng hp vi trnh thut khi cui cng, c Gisu p ng lng mong mi ca m mnh, v iu ny vt qua mi gii hn. Nu c Gisu mun cho m mnh bit rng, Ngi cha mau mn c nh m, th khng phi v con ngi ca Ngi cho bng v mc tiu ca li yu cu ca m v chnh xc hn, v ni lo lng m m Ngi biu l. Cho nn cu tr li ca Ngi c th dch cch khc, M cng bn tm cng vi mi bn tm ca con sao?5. V nh bin h cho cu tr li ca mnh, c Gisu ni thm, Gi ca ti cha n. Ngay lp tc, Ngi t mnh trn lnh a s v ca Ngi. D u, ngay c gia mt tic ci, Ngi vn khng nh mt ci nhn d ch trong chc lt v l do ti sao Ngi c Cha Cha sai n. Cha Cha chnh l mi bn tm ca Ngi. c Gisu hon ton tng phc cho s v vn l sng kin ca Cha Cha. Gi Ngi ni n v gi l gi ti chnh xc s l gi m Ngi hon thnh s mng ny. V th, Cha Cha s t mc khi ton vn trong Con ca Ngi bng cch mc khi Ngi Con nh ng Hng Sng c s v thng truyn cho th gian s sng thn linh. s l gi lm vinh danh Cha Cha trong Con ca Ngi. Gi vn cha n. Tuy nhin, c Gisu khng khc t yu cu ca m mnh. c Maria cm nhn r iu , ni vi cc y t, Ngi bo g, cc anh c vic lm theo. c
5

Cf. X. Lon-Dufour, Lecture de lvangile selon Jean, t. 1, d. Du Seuil, p. 228.

37

Gisu s can thip mt cch hu hiu. Nhng Ngi s mc cho hnh ng ca mnh mt ngha trn y vn s t hnh ng trong mi tng quan trc tip vi s v ca mnh cng nh nh ln lao m Ngi m nhn. C ch Ngi sp hon tt s cng b v bo trc gi ca Ngi; n s nh l du hiu bo trc s thng truyn ln lao v s sng s c thc hin trong mu s ra, trong s sng m Ngi trao ban. Qua chnh s thi qu ca mnh, c Gisu c hnh trc s ho phng v tnh cho khng v hn ca mt s sng thn linh vn ch cn c m rng ra v thng ban. Nh th, v li ch ca i tn hn v khch mi ca h, li yu cu khim tn ca c Maria khng b khc t. Li cu xin c hiu lc, nhng t bn trong, cn c mt nh tri vt n v mc cho n mt ngha mi: Ni kht khao s sng v nim vui sng ca con ngi c bo m. Ni kht khao s c tho mn, nhng ng thi, mt ln gi mi s mang n n mt tng lai qu sc mong i. Leibniz nhn xt, nhng ci hn mn tn ti trong nhng ci cao c hn theo mt cch thc hon ho hn l tn ti trong chnh chng. Trong du ch m c Gisu chun b hon tt, nim vui tic ci ca con ngi vn n mt nim vui cao hn, trn vn hn: nim vui ca s sng thn linh c trao ban khng tnh ton v mang theo n s hip thng gia cc hu th. Gioan vit, c su chum dng cho nghi thc thanh ty ca ngi Do Thi. Mi chum ng y n hai phn ba (tng cng khong 600 lt). c Gisu bo cc y t, Hy nc y cc chum.... H nc y n ming. c Gisu bo, By gi hy mc v
38

mang n cho ngi qun tic. H mang nc n cho ngi qun tic, ng nm nc ha thnh ru. ng khng bit ngun gc ca ru , nhng cc y t mc nc th bit. Ngi qun tic gi tn lang n v bo, Mi ngi tht ru ngon trc, khi khch ng ng mi tht ru xong hn. Cn anh, anh gi ru ngon cho n by gi!. Trnh thut ny gy ngc nhin bi tnh gin d ca n. Nhng li ca c Gisu tht vn gn, cch mnh lnh, khng c g ma thut: Hy nc y cc chum... by gi hy mc.... Tt c ch c th. Khng c cu thn ch no, khng mt li tuyn b khoa trng no. Thm ch c th c mt n ci nh nhng i theo nhng li ny, nhng li vn khng thiu tnh khi hi, Hy nc y cc chum.... Tnh gin d v lnh lng bn ngoi ny cng tc ng su sc hn, bi l chng i lp mnh m vi mt lng nc ln ho thnh ru. Mt mt, d dt ht sc trong li ni; mt khc, trn y, hng khi, vt qu trong n hu. Pascal vit, ... Ngi giu gii ni v s giu c, vua cha lnh lng ni v mt mn qu ln m ng ban tng, v Thin Cha ni tt v Thin Cha. S rt mc t ca c Gisu y nm mc ln lao ca n hu Ngi mun biu l khi bin khi nc thnh mt th ru ngy ngt v trn tr. Khi Thin Cha t hin trong Con mnh, Ngi khng t hin na vi. S sng thn linh tro dng thnh nhng con sng, khng ph trng v cng khng gii hn. Hon ton n gin ch v Thin Cha l Thin Cha.
39

Du ch nc ho thnh ru dn chng ta i qua mt tic ci khim tn lng qu n vi s bin i ln lao ci th gii m Thin Cha mun hon tt ni c Gisu. iu c loan bo y, chnh l s sinh h con ngi cho s sng thn linh: l thng ban chnh s sng ca Thin Cha cho nhn loi trong Con Ch i. Ly tn lang vng gi, ng c ha ban trong tic ci Thp Gi, Ngi n lm h hoan con ci Thin Cha v bin nc ca chng con thnh ru (D. Rimaud, CNPL). Du ch cho thy s sng mi m n tin bo khng xut hin nh mt ci g xa l, b p t cch nhn to trn thc ti ca th gian; khng phi l mt ci g ngu nhin thm vo cuc sng to ban u, mt ci g xa x tu tin v hi ht. ng hn, l mt s hon tt. Tt c c tm thy trong du ch ny. y, cuc sng to bui u c biu trng bi nc, yu t u tin ca mi s sng. Cc chum nc dnh cho vic thanh ty gi ln i sng ca Israel u tin. Khng g b b st. Tt c c tip nhn, c bin i, nhm hng n s hon tt. Qua vic dng nc, X. Lon Dufour vit, Giao c c lp li t giai on u, giai on to dng; qua nhng chum ca th ch Do Thi, thi ca Israel u tin c duy tr; qua ru ngon, tnh mi m

40

ca s thng hip trn vn ca con ngi trong Thin Cha t nay c trao ban vi c Gisu c ngh6. V th, du ch u tin c Gisu hon tt t cng trnh s sng ca Ngi trong dng chy ca hnh vi to dng. Khi mang s sng thn linh n cho con ngi, c Gisu tip tc thc hin cng cuc sng th. Trong s sung mn ca mnh, Ngi thc hin nh kin to s sng vn l iu c nhm n trc tin trong cng trnh to dng. Ngi Li nhp th cng l Ngi Li sng to. Ngi Li ni kt vi s khi u, Ngi l khi u trung tm lch s. S sng thn linh Ngi mang tng con ngi khng xa l vi hi th s sng m Ngi thi cho con ngi khi to dng n theo hnh nh Thin Cha. S sng ny lm no tho lng c ao, ni kht khao sng lun trong tm hn con ngi. S sng ny lm tho lng kht khao bng cch dn a n n ch im cui cng ca mnh. Vi Gioan, chng ta lun khi u, v cng c Tin Mng Gioan, chng ta cng tin gn n s khi u. Chng ta s i qua s khi u. V n khng pha sau, trong qu kh, nhng pha trc v trong hin ti. N , ni s sng c biu l trong ngun mch v sung mn ca n. N ni m Con Ngi xut hin, ni vinh quang Thin Cha trn ngp mi con mt xc phm.

Cf. X. Lon-Dufour, La vie de la Parole, le signe du Cana, tudes dexgse, Descle.

41

42

Chng 3

Cuc Sinh H Mi
(Ga 3, 1-12) Trong s nhng ngi Pharisu, c mt ngi tn l Nicm. l mt bc v vng ca ngi Do Thi, ng n tm gp c Gisu vo ban m... (Ga 3, 1-2). Nicm l mt nhn vt, mt ngi c uy th trong x hi Do Thi. Ngoi chc tin s lut, ng cn l mt thnh vin ca Sanhdrin, to n ti cao ca Do Thi gio. Vi chc v ny, ngy kia, gia nhng ng s, ng s can thip bnh vc c Gisu bng cch nhc cho h rng, L Lut khng cho php phn xt mt ngi khi cha c nghe nhng li bin h ca ngi y (Ga 7, 5051). Sau ci cht ca c Gisu, ng khng ngn ngi mang du thm n xc xc Ngi (Ga 19, 39). Nhng, khi ln u ving thm Thy Gisu, ng t ra ht sc cn thn. khng ai dm ng v khi b lin lu, ng n tm c Gisu vo ban m. m ti bo v s v danh, ng thi cng em n s thanh thn. Nhng gi pht lng l di khi nhng i phun kho lp ci im ng bng ting reo ca nc. Khng nhn thy, nhng ngi ta c th nghe chng. Vi bn nng, ngi ang kht n gn ngun sui c dn li bi nhng ting th thm. C nhng iu ch
43

nghe c khi sui reo. l m ti. Ngi ta ngh n ci m ca nh la m Blaise Pascal, trong sut m , gp c Thin Cha hng sng ca Thnh Kinh. Nicm khng ch n vo ban m. ng n t m, l ra t m. Trong Tin Mng Gioan, con ngi lun c tng quan vi bng m. Con ngi c mi gi i t m ti n vi nh sng. Li mi gi ny li ngay trong tm hn con ngi, tn chn thm su nht ca lng kht khao. Con ngi ch thc s tn ti trong chuyn ng vn em n li gn nh sng: nh sng s sng. Bn ngoi chuyn ng ny, con ngi ch l mt mng m en ca th gii. Con ngi ch tm thy mnh trong chn l ch bng cch sinh ra trong nh sng. l s cao c ca n. Nhng cng l mt s cao c th thm. V trong mi khonh khc, con ngi c th mnh b chp li bi cc th lc ca bng ti. Nh Giua, k phn bi, ch c nh sng li cun trong pht chc; v cui cng, y quay li vi m ti. Gioan ghi nhn cch vn gn s sa chm vo m en ny, Giua lin i ra. Tri ti (Ga 13, 30). Nh th, Nicm n t m ti v vo ban m. Tuy nhin, l tin s Lut, ng y kin thc Thnh Kinh; l mt v thy Israel, ng hiu bit v l mt thy dy. Th nhng, bt chp mi kin thc ca mnh, Nicm vn l mt con ngi kht khao. Trong ng, vn c mt cn kht cha tho. ng ch i Nc Thin Cha v mc khi ca Nc Ngi. ng kht khao nh sng. Nh th, ng l mt ngi canh thc, mt k trng ch bnh minh, mt ngi ch tm n nhng du ch thi i. ng iu y l ra trong cch ng tip cn c Gisu, Tha
44

Thy, ng ni, chng ti bit: Thy l mt v tn s c Thin Cha sai n. Qu vy, chng ai lm c nhng du l Thy lm nu Thin Cha khng cng ngi y. Nh th, Nicm c n tng mnh m trc nhng vic lm ca c Gisu ngang qua nhng php l khng cht hoi nghi ca Ngi. Qua , ng cn thy mt iu g vt tri nhng hnh vi c ch rt huyn nhim m cng rt ngi. ng thy nhng du ch v nhng du ch ny mi gi ng. ng cn mun bit r hn v c Gisu, s ip Ngi mang n v v mc khi ca Thin Cha m ng mong i v cm nhn. V th, ng n cht vn V Thy. Ng li cho c Gisu nh mt V Thy n t Thin Cha, Nicm t ra sn sng lng nghe v n nhn gio hun ca Ngi. Ni ng, kht khao hiu bit ny khng thun tu l mt hiu k tri thc nhng cn l mt cuc tm kim thing ling, mt cuc tm kim chn l lm cho sng v n gn Nc Thin Cha, cuc tm kim nh sng v s sng. L mt ngi hiu bit, Nicm khng b ng khung trong nhng kin thc ca mnh; ng khng ngh mnh rnh rt ng i li v trn nhng no ng dn n Thin Cha. ng t ra l mt con ngi ci m, kht khao y trn nh sng v sng mt s sng sung mn hn. Chnh ng, ngi thuc v m, n vi c Gisu nh con ngi n vi nh sng. Trnh thut ca Gioan khng mt thi gi m t bi cnh cuc gp g. Trnh thut khng cho chng ta mt chi tit no v ni chn cng nh cc nhn vt c mt. Mi s
45

c bao trm bi im ng v bng ti. Ch c nhng ting ni ct ln v p li nhau trong m en, nhng cu hi, nhng cu tr li c nhng khonh khc thinh lng na v thi thong, c ting gi (Ga 3, 8). Trong cuc tm kim nh sng y, chng ta c gii thiu trc tip bui gp mt. Nghe ting ng cho, c Gisu khng t ra ngc nhin trc cuc ving thm v m ny. Ngi cng khng nghi ng cht no v tnh chn thc trong dng v ca con ngi ny. Ngi on trc v lng gi s ch mong m cung cch ng x ca ng cho thy. Ngi s p ng s ch mong nhng theo mt cch thc khng ng trc, thm ch t ngt bng cch i thng vo trng tm vn . Vi con ngi nng lng c thy Nc Thin Cha ny, c Gisu tr li, Tht, ti bo tht ng, khng ai c th thy Nc Thin Cha nu khng c sinh ra bi n trn (Ga 3, 3). Hn Nicm khng mong i cu tr li y. ng ra, ng hy vng mt li gii thch v vic Nc Thin Cha n, ng mun bit iu trc ht. c Gisu li ct phng l trnh hiu bit ca ng. Vi Ngi, vn khng phi l bit m l sinh ra; l s sng, thng ban s sng. Khng ai c th thy Nc Thin Cha nu khng c sinh ra. y, cn c sinh ra bit. Sinh li v t trn cao. Thut ng Hy lp anthen mang ngha kp ny. Ngi ta khng i t m en trn tc n nh sng Nc Tri qua mt tin trnh xt theo phng din
46

hiu bit. Cn c mt cuc sinh h mi, mt s thng truyn s sng thn linh vn ch c th n t chnh Thin Cha. Vi ngi ngh rng, mt ngy no qu trnh hiu bit c th bo m cho con ngi cuc sng trn y v hnh phc, c gii thot khi mi s d v - ti sao khng? - khi chnh s cht! Mt s sng thn linh bao trm tt c. khng phi l kht vng su xa ca con ngi sao? Nhiu ngi c m iu . Ri trong m, h li qun vic c sinh ra, v nghch l l h sp cht v h khng c sinh ra cch thit thc. Ti mt trong nhng cuc hi tho ca mnh, tm l gia ni ting, Jung, ni n cu chuyn ca mt b gi l lng v bt hnh; ng iu tr cho c trong nhiu nm nhng khng thnh cng v cui cng, phi u hng. ng ni, ng khng tm thy iu g bt thng c b; c b khng h hn g. Theo ng, iu duy nht c b m nh l c ang cht. Ri Jung kt lun: C b khng bao gi c sinh ra thc s, l vn ca c. Cu chuyn ny khng phi l cu chuyn ca nhiu ngi sao? H ang cht bi h khng bao gi c sinh ra thc s. Rimbaud bo, Thiu vng s sng ch thc, chng ta khng trn i. ng cn c sinh ra ln na bi n trn.... Ngn ng l lm, khc thng. Nicm khng hiu. Ngc nhin v khng hi lng, con ngi danh vng ny dng nh phi phn x t v. Trc nhng li gy hoang mang ca c Gisu, i li, ng vin dn mt l l cht phc, Mt ngi gi ri lm sao c th sinh ra c? Chng l ngi c th tr vo lng m ln th hai sinh ra sao?.
47

Suy ngh ca Nicm qu chn cht n ni c th ni l vng v. Tuy b ngoi xem ra mc mc, nhng nhng li h khng bc l gic m kn o ca mt con ngi ang sng tht p nhng ngy i ca mnh: hoi nim tui th, nhng khi u, nhng bui sng rng r huy hong? Bnh xe thi gian quay u, n khng bao gi tr li im xut pht; n khng tr v bui ban u, tr v ngun, v vi s sng vn tro ra, y ha hn. Suy ngh ca Nicm che giu mt ni tuyt vng su xa, ni tuyt vng ca mt con ngi thy i mnh ang xung dc, tn dn, khi nim kht khao c sng mt cuc sng ti tr, hnh phc, hon ho v v tn ln ln trong ng. Khng g trn i c th tho mn nim kht khao ny. Ai s buc con ngi vo ci cng tn, vo ci m en ca s cht? V mt hu th khng vnh cu th c l g? i, lm sao mt ngi cao nin li c th sinh li ln na v thy nhng ngy i ca mnh n hoa? gii p tho ng, c Gisu nhn mnh v ni r: Tht, ti bo tht ng: Khng ai c th vo Nc Thin Cha nu khng sinh ra bi nc v Thn Kh. Ci bi xc tht sinh ra l xc tht; ci bi Thn Kh sinh ra l Thn Kh. ng ng ngc nhin v ti ni: cc ng cn phi c sinh ra mt ln na bi n trn (Ga 3, 5-7).

48

Mt cch quyt on, nhng li ca c Gisu vang vng cch l thng trong i tai ca Nicm. Ni rng, sinh ra bi nc v Thn Kh ngha l g? Gioan Ty Gi ni, Ti y lm php ra trong nc Nhng ng sai ti i lm php ra trong nc bo ti, Ngi thy Thn Kh xung v ng trn ai, th ngi chnh l ng lm php ra trong Thnh Thn (Ga 1, 26;1, 33). Th m y, chnh c Gisu li lin kt nc v Thnh Thn vi vic c sinh ra bi trn. Nc l mt yu t trc tin ca s sng. Mi s sng bt ngun t nc. Tip n, tiu biu nht, nc l biu tng ca s sng. Nhng l mt biu tng ti ngha. Hnh nh p nht v nc, khi nc ch l nc, c th va biu th s sng, ln ci cht; va s cn ci, ln s mu m. Ni ng ra, nc c th n nhn tt c nhng m c ca con ngi v ch c th. Hnh nh nc, mt tm gng n iu ca tm hn, cui cng tht cn ci. Mt cch v hiu, Narcisse tm cch hi sinh tui th v lm cho mnh bt t. Trong ln nc tang tc, l nhng mng da lin tip phi lt b m Narcisse on chng. V ri gng v, nc o; n tr nn biu tng cho bu sa m. Nhng biu tng ny t n tht kh hiu. Nhng ngun nc h m va c th nhn chm, va c th lm cho sng. Chng ta c th thy iu trong Thnh Kinh: cng mt dng nc m ra cho ngi Israel con ng gii phng li nhn chm o qun Phara. Nc, hnh nh ca ngi m cng c th d dng tr thnh biu tng ca s cht: ni nh d m, tng trng cho nim kht khao mt i sng v thc, bnh lng,
49

n dt, v trch nhim; tt mt li, tr li gic ng t nhin. c th lm cho sng, nn biu tng ca vic sinh ra, nc phi c gi, hi th v thn kh lt qua; n cn ho quyn v cu mang. Vi gi, th nc tng tng hay c m ch l nc cn ci mang mm mng s cht, v nc ch thc phi l nc lun lm cho sng. Cp t nc v gi (hay hi th) thuc v biu tng chung. Cp i t ng ny cn c gp trong th ca v c trong Thnh Kinh. Cng th, khi u sch Sng Th, tc gi vit, Thn kh Thin Cha bay ln trn mt nc (St 1, 2b). Trong sch Xut Hnh, nc v gi hp li, bo m cho dn Cha mt con ng a n t do v s sng, c Cha cho mt cn gi ng thi mnh sut m, dn bin li, khin bin ho thnh t kh cn. Nc r ra v con ci Israel i vo gia lng bin kh cn, nc sng sng nh tng thnh hai bn t hu (Xh 14, 21b-22). Trong sch ngn s dkien, nc v kh ho quyn nhau, nhng ln ny c ni tm ha, Ta s ry nc thanh sch trn cc ngi... Ta s t thn kh mi vo lng cc ngi... Thn tr ca Ta, Ta s t vo lng cc ngi... (Ed 36, 25-27b). Trong mi trng hp, s ho quyn gia nc v kh (hay vi thn kh) biu trng mt s i mi su xa, mt cuc sinh h hay mt cuc sng to mi. Hnh nh Thnh Kinh v Thn kh Thin Cha bay ln trn mt nc u sch Sng Th dn vo cuc to dng. Cch tng t, hnh nh tin bo v dng nc thanh sch v thn kh mi loan bo cng cuc tc to dn mi ca Thin Cha, sn sinh mt tri tim mi v mt s sng mi. Chnh trong Tin Mng ca mnh, Gioan k li, h
50

Bethesda ti Girusalem, nhng ngi bnh ch nc khuy ln, v sau khi c khuy ng v bn tung to bi thin thn ca Thin Cha, nc tr thnh mt ngun cha lnh v ngun sng (Ga 5, 3-4). Chnh trong nh sng ny m kiu ni sinh ra bi nc v Thnh Thn ca Gioan biu l mi ngha ca n. Sinh ra bi trn, khng c ngha l khc t i sng gic quan hay t chi cn sng kht khao nh mt thuyt duy linh no vn coi thng xc tht ch trng. khng phi l trn thot trong mt th gii siu cm gic v t b kht vng sng. Hon ton ngc li, chnh vi tri tim bng tht v nhng ci r sng ng ni con ngi mnh m chng ta c mi gi sinh ra trong s sng thn linh. Vic sinh ra t trn gi thit phi c vic sinh h t di; hu th u tin ca chng ta, c to thnh t nhng xung nng, c c kht khao v dc vng. Nhng, c Gisu bo, Ci g bi xc tht m sinh ra l xc tht; ci g bi Thn Kh m sinh ra l thn kh. V vy, c sinh ra t trn, phi c hi th ban s sng ca Thn Kh. Hi th ny phi xuyn thu tn mi ngun ci ca kht khao, nng cao v i mi con ngi ton din. Tnh yu ca Ngi chnh l Thnh Thn, Guillaume de Saint Thierry vit ang khi tha chuyn vi Cha. T bui u to dng, Thnh Thn trn mt nc, ngha l nhng thn kh lm bin ng v bin i con ci loi ngi; thn kh c trao ban cho tt c, thn kh li ko mi s v pha mnh: gi hng, kht khao, cch ly
51

nhng g tai hi, ban pht iu hu ch, ni kt Thin Cha vi chng ta v chng ta vi Thin Cha. Khng ai c th sinh ra trong s sng ca Thin Cha nu ngi y khng c chp ly v bin i bi Thnh Thn. Nhng, vi mt tin s Lut, mi chuyn khng n gin nh th. V th, c Gisu mi ngi i thoi vi mnh th nghe bi ca ca gi: Gi mun thi u th thi; ng nghe ting gi, nhng khng bit gi t u n v thi i u. Ai bi Thn Kh m sinh ra th cng vy (Ga 3, 8). Nicm lng nghe. C l lc ny y, ng ang nh li nhng li ca hin trit Qohlet, Gi thi theo hng no, thai nhi hnh thnh trong d m lm sao, bn u c bit. Cng vy, bn khng sao bit c cng trnh ca Thin Cha (Gv 11, 5). l li mi gi ng t coi mnh nh ch nhn vn mnh i mnh. C Thnh Thn thi v trng rng ti a trc hi th ca Thnh Thn nh cnh bum no gi gia bin khi. Nicm lng nghe v lng ng dn dn m ra. Say sa thanh khit gin d khn ngoan v min man hn gi, Thn Kh tm cch xm chim con ngi ng. Trong tp th ca mnh, Thn Kh v Nc, Paul Claudel gii thch tuyt vi li cu nguyn im ng ca con ngi, trn , hi th ca Thn Kh thong qua: Ly Cha, xin thng xt
52

nhng dng nc kht khao ny! Ly Cha, Ngi thy r con khng phi ch l kh m l nc! Xin hy thng xt nhng dng nc ny trong con ang hao mn v khao kht! V thn kh l kht khao, nhng nc l iu con khao kht. i ly Cha, Ngi cho con giy pht rng ngi ny con nhn thy7. Trong Tin Mng Gioan, c mt cu rt nh c p dng cho cuc gp g ny nhng ngha ni ti ca n li mang mt trng ln lao, Tri ti bin ng v gi thi mnh (Ga 6, 17-18). m y, bin cng dy sng trong tm hn Nicm, bin bao la v su thm ca nim kht khao. C con ngi ng trng rng nh i cnh trc sc gi ca Thnh Thn v ch cn mt nim kht khao duy nht l sinh ra mt ln na, sinh li t trn! Sinh ra trong s vin mn, sinh li trong s sng thn linh! T , khng ch nhn bit, Nicm cn nhn thy Nc Thin Cha! V th, t tm hn Nicm, ny ra mt cu hi y kht khao m c Gisu ang ch i, Lm sao nhng chuyn y c th xy ra c? (Ga 3, 9). Nhng c Gisu li t v ngc nhin trc mt cu hi nh th v trch Nicm thiu hiu bit, ng
7

P. Claudel, Oeuvre potique, Gallimard, La Pliade, p. 244.

53

l bc thy trong dn Israel m li khng bit nhng chuyn y!. ang khi a ng v li vi kin thc ca Israel v trc khi tr li, c Gisu mun khng nh r rng rng, s ip ca Ngi v vic sinh ra t trn, sinh ra ln na, c ghi trc tip xuyn sut trong gio hun ca cc Ngn S. Hi th ca Thn Kh lin kt vi dng nc thanh sch c cng b cho Israel, iu nhm biu th vic sinh ra mt tm hn mi (xem Ed 36, 25-27a). c Gisu nhn mnh im ny. Ngi t nhng g mnh ang ni vo dng chy ca cc chng nhn. Qu tht, lm chng, Ngi cng ln ting; Ngi ni iu Ngi bit, Ngi ni iu Ngi thy. Chnh trong vai tr chng nhn ny, Ngi mi gi mi ngi hy tin nhng g Ngi ni: Tht, ti bo tht ng: Chng ti ni nhng iu chng ti bit, chng ti lm chng v nhng iu chng ti thy, nhng cc ng khng nhn li chng ca chng ti! Nu ti ni vi cc ng v nhng chuyn di t m cc ng cn khng tin, th gi nh ti ni vi cc ng v nhng chuyn trn tri, lm sao cc ng tin c? (Ga 3, 11-12). y, chng ta ang dng li mt im quan trng ca cuc gp g. Li khin trch c Gisu dnh
54

cho Nicm cng dnh cho ton th Israel. Tht vy, ngang qua li mi nghim tc n vi nim tin qua chng t ca Ngi, Ngi chun b Nicm cho mt mc khi ln lao m Ngi sp t cho ng. Ngi mun nh thc s ch ca Nicm v khuy ng nim tin ca ng, v nhng g Ngi sp ni vi ng, gi y, khng bao gi chm c ti lng ngi.

55

56

Chng 4

Cuc Sinh H Mi
(tip theo) (Ga 3, 13-21) Chng ta ang bc vo chu k th hai trong cuc gp g gia c Gisu vi Nicm. Ni ng ra, cuc i thoi kt thc. Hy bt u vi mt li c thoi, trong , V Thy mc khi cho Nicm b mt ln lao ca cuc sinh h mi. m chng xung, im ng mnh mang ng tr. ang khi lng nghe c Gisu, Nicm c th nh li iu c vit trong sch Khn Ngoan: Khi vn vt chm su trong thinh lng, lc m trng chng nh im canh ba, th t tri cao thm, li ton nng ca Ngi ri b ngi bu ta ngi chin s can trng xng vo gia min t b tru dit, mang theo bn n khng th hu ca Ngi nh li gm sc bn (Kn 18, 14-15).

57

Nhng chnh vo m m bn c Gisu, Nicm ht th mt ngun lc ti tr v vnh cu cm nhn mnh c ti sinh, th Li khng ri b tri cao nh ngi chin s can trng, nh m ra khi Ai Cp ng nh khi mi con u lng ca nc ny b st hi. Li khng nh, cng khng git. Li n vi nhn loi qua gng mt ca mt con ngi. Li bn qu v v chnh l Li ban s sng. Li mang theo s ti mi v hng thm ca bnh minh sinh n. V Li ni g? Nhng g thit yu m l tr con ngi khng nm c; tuy nhin, cng l li ni vi tm tr con ngi t bn trong. Li ni rng: Khng ai ln tri ngoi tr Con Ngi, ng t tri xung (Ga 3, 13). Khng ai ln tri, Thin Cha, cha bao gi c ai thy c (Ga 1, 18). Khng ai vt qua ngng ca vinh quang ca Ngi v Ngi ng trong nh sng siu phm (1Tm 6, 16). Tuy nhin, tn bn trong, con ngi lun c mt nim kht khao tuyt i, nim kht khao s sng v nh sng; khng g hu hn c th lm n tho mn. Vy con ngi l mt am m v dng sao? Mt hu th nhng hoi mong tip cn Thin Cha v n tht bi? Th nhng, nu con ngi khng th t mnh vn ti Thin Cha, th Thin Cha, Ngi c th n vi con ngi. C ng t tri xung, n t Thin Cha, ng bit Thin Cha, c th mc khi Thin Cha. V sng
58

s sng ca Thin Cha, ng c th lm cho con ngi c sinh ra trong s sng thn linh bng cch chia s cho n s sung mn ca Ngi. y, b mt ln lao c mc khi: con ngi c sinh ra trong s sng thn linh qua ng n trong nhc th chng ta; Ngi n t s sng n giu ni cung lng Cha Cha, n bng vic Nhp th ca Con Thin Cha. Vic c sinh ra t trn ca chng ta c ni kt vi vic Thin Cha sinh ra trong kip ngi. Vic h mnh lm ngi ca Ngi Con khi u vic nng con ngi ln. Con ng ca nhng nh cao c m ra cho nhn loi. Nh vy th gi y, c mt s thay i gia Thin Cha v con ngi: t nay, s sng thn linh chm ti tn b mt su kn nht ca xc phm; s sng ny p trong mt tri tim bng tht nh tim chng ta. Mt tri tim bit n xc ng, kht khao, am m, tng, tnh yu v hot ng S sng vnh cu ni cung lng Cha Cha t ban u, ny y, tr nn s sng phm nhn, ni bng ngn ng phm nhn, t mnh trong mt hu th phm nhn. Th th nht ca thnh Gioan vit, iu chng ti nghe, iu chng ti thy tn mt, iu chng ti chim ngng v tay chng ti chm n, l Li s sng (1Ga 1, 1-3). V th, vic sinh ra t trn ca chng ta gn lin vi s hin hu ca Con Ngi. V trong Ngi, cuc sinh h mi ca nhn loi v vic nhn loi c nng ln tn s sng sung mn hon tt. T y, con ngi khng phi tm kim s sng thn linh mt th gii vnh hng v bt kh cp no na v s sng c trao ban ngay gia th
59

gian, trong iu kin ca con ngi. Chnh y v lc ny, chng ta c sinh ra trong chnh s sng ca Thin Cha. y, cu ni ca Schiller mang trn ngha ca n, iu g chng ta khng bit nm bt trong hin ti, mun i s khng c n. Con Ngi, ng Thin Cha n vi chng ta cng l li, trn , chng ta n vi Ngi. S sng ca Ngi s l mt s nng cao, nng chng ta ln n tt c. c Gisu cho Nicm nghe r iu : Nh ng Misen ging cao con rn trong sa mc, Con Ngi cng s phi c ging cao nh vy, ai tin vo Ngi, th c sng mun i (Ga 3, 14-15). Trong sa mc, Misen ging cao con rn ng trn nh ct theo iu Thin Cha truyn dy. Tt c nhng ai ngc nhn ln hnh tng ny u c cha lnh khi vt rn cn bng v cht ngi. c Gisu gi li s kin ny y khi trnh by n nh mt hnh nh bo trc vic c nng cao ca Ngi trn thp gi. Theo Tin Mng Gioan, ton b cuc sng ca c Gisu l mt cuc tin ln vinh quang Thin Cha. Cuc tin ln ny t ti chp nh trong ci cht v s phc sinh ca Ngi. Cuc thng kh t n khng c xem nh mt tht bi, nh mt s nhc nhng l s nng ln, tn ln. Ni ng hn, cuc thng kh l thi khc cao im ca vic nng Con Ngi ln. l Gi m
60

qua gi , ton b cuc sng ca c Gisu hng n, Gi ca vinh quang Ngi. Cho nn, chnh lc c Gisu tt th, s sng thn linh to chiu trong Ngi vi v huy hong rng ngi nht. Qua vic ton hin, Con Ngi t l nh quang rc r s sng ca Thin Cha; Ngi t l s sng khi thng ban chnh n. Mt cch thit yu, Ngi t cho thy s sng l mt Hng n, mt Qu Tng, mt Tnh Yu v hn. V trong qu tng Con Ngi, chnh Thin Cha t mnh trao ban: Vng, Thin Cha yu th gian n ni ban Con Mt, ai tin vo Con ca Ngi th khi phi cht, nhng c sng mun i. Qu vy, Thin Cha sai Con ca Ngi n th gian, khng phi ln n th gian, nhng th gian nh Con ca Ngi m c cu (Ga 3, 16-17). Mt khng nh hng u. Chng ta ang nh im ca cuc gp g gia c Gisu v Nicm. ngun ci mi s, c mt Thin Cha yu thng th gian. Thin Cha v tnh yu ca Ngi, Ngi chnh l tnh yu, l thc ti sng to v tuyt i. Tt c u pht xut t tnh yu u tin ny. T , ny sinh vic sai Ngi Con n th gian; t , pht xut s v ban s sng ca Ngi. Khng g i trc tnh yu ny, khng g t bn ngoi tc ng tnh yu ny. Tnh yu ny khng da trn mt iu g c. N l ngun mch ca chnh
61

mnh. Tuyt i u tin v tuyt i cho khng. nh quang trinh nguyn bn trn nhng cuc khi u8. Thin Cha, ng yu thng th gian, mun thng ban cho con ngi s sng ring ca Ngi; v th, s sng sung mn y c ban tng cho th gian trong Ngi Con duy nht. S sng c tng khng v cho tt c. Khng mt loi tr no, khng mt iu kin tin thin no, cng khng i phi c mt cng trnh ng gi no v s sng ny vt trn nhng g m chng ta gi l o c hay lun l. Trc khi l mt i hi, mi gi, l mt s cho i nguyn tuyn9. Tuy nhin, vic n nhn hay t chi s sng thuc v con ngi. N khng p t nhng trao ban. Vic t do n nhn ny c mt ci tn: nim tin. c tin tc ng tin vo Ngi Con c sai n th gian, mang cho n s sng thn linh. thng phn vo s sng ny, ch mt vic m thi l tin vo Ngi Con duy nht: Ai tin vo Con ca Ngi, th khng b ln n; Nhng k khng tin th b ln n ri, V khng tin vo danh Con Mt Thin Cha (Ga 3, 18). Nim tin con ngi c mi gi n khng phi l s eo bm m qung vo mt chn l ngoi ti vn p t cho chng ta mt ci g nng quyn th, gio iu
8 9

Maurice Bellet, Incipit ou le commencement, p. 12, Descle de Brouwer. Cf. Maurice Bellet, ibid., p.13

62

v hon ton khng th kim sot. Tin vo Ngi Con duy nht, l tin vo Thin Cha, ng yu thng th gian; l tin rng, tnh yu ny l thc ti u tin v tuyt i. l m rng chnh mnh trc tnh yu , n nhn n trong chnh mnh n thm thu v to hng cho mnh. Chnh v th, tnh yu chng t nng lc sng to v mang li s sng. Ai tin vo tnh yu y s cm nghim n nh nha sng ca cuc sng mnh, nh s thi thc vn n t chn thm su nht ca hu th mnh v lm cho hu th ln ln. Qu thc, s sng thn linh c ban tng chng ta trong Con Mt khng ri xung mt mnh t l lm. S sng ny gn lin vi chng ta trong kht vng sng su xa ca mnh. Tin vo tnh yu Thin Cha biu l trong Con Mt l m lng ra t bn trong hu n nhn mt thc ti siu vt, nhng l thc ti t chng ta trong chuyn ng dn n hu th ch thc ca mnh. Nh vy, trong tnh yu u tin ny, nim tin cm nhn c ni kt vi vic khai m b mt ca hu th chng ta. Trong nim tin vo tnh yu Thin Cha, vic sinh li trong s sng ca Ngi song hnh vi vic chng ta c sinh ra trong s sung mn nhn tnh ca mnh. Cng vic ca mi ngi l chng thc rng, chn l c Gisu mc khi cho ti cng l chn l lm cho ti sng cch di do. Ai tin th m rng lng cho Mc Khi, mt mc khi vn khng ch biu hin trong ngha cuc sng m cn mang li cho s sng ngha ton vn ca n. Ai khng tin th ng kn li trc nh sng ny, v ngi y thch bng ti hn; ngi y cho mnh hiu bit mi
63

ngha v bo th l do hin hu ca h. l vic xu xa mc cao nht; vic ca S D; con ngi y b xt x. iu xt x h, chnh l nh hng sng ca ng s: V y l bn n: nh sng n th gian, nhng ngi ta chung bng ti hn nh sng, v cc vic h lm u xu xa. Qu tht, ai lm iu c th ght nh sng, v khng n cng nh sng, cc vic h lm khi b ch trch. Nhng k sng theo s tht, th n cng nh sng, thin h thy r: cc vic ca ngi y c thc hin trong Thin Cha (Ga 3, 19-21). Nhng ri trong tt c nhng iu , Nicm i n u? y khng cn cu hi no na. Chng ta cng khng r phn ng cui cng ca ng th no trc nhng cng b ca c Gisu. R rng mi quan tm thc s ca cuc gp g y vt qu s phn c bit ca Nicm. l cuc gp g gia con ngi vnh cu vi mu nhim Gisu, gp g gia nh mnh con ngi vi ng quyn nng vn c th lm cho chng ta c sinh li trong s sng sung mn. Mi s c trnh by nh th i vi Gioan, cuc gp g c bit gia c Gisu v Nicm l mt bn p cho php Gioan din t cuc gp g ring ca mnh v
64

ca mi ngi vi mc khi c Gisu mang n. R rng, l nhng cuc gp g vi mu nhim s sng. T n tng ny, chng ta cm nhn bn vn ca Gioan. Du s ip t tri tht siu vit, nhng chng ta vn khng qun cuc sng ca ci t thp. Chng ta bc vo mt no ng, , s sng va to sng va t l s sung mn ca mnh. c Gisu , trc mt chng ta, khng phi trong cung cch gi k trang trng; ng hn, cch ngang hng. Chng ta c th tip cn Ngi. Mi lin kt c thit lp gia Ngi v chng ta chnh l s sng: mt ngun sng tun chy t Ngi n vi chng ta, trong , s sng thn linh v s sng con ngi tng ng; nh sng tinh tuyn ca tri cao cng ni kht khao chy bng trn tc ca t thp giao duyn. Nicm li ra i, c l trc lc hng ng, kn o nh khi n. Trm mc li bao trm trn ng. Vi ng, s khng cn cu hi no na trong Tin Mng Gioan cho n ngy ng ti xut hin bo cha cho v kin Gisu bn cnh cc ng s (Ga 7, 50-52). Sau , vo ngy th su tun thnh, khi mi s sp hon tt, Nicm s n, mang bnh nh hng trn ln l hi khong 100 cn tm lim c Gisu. Ngy hm y, khi xem xc ca ngi b nhc hnh c h xung t thp gi, chc chn ng s nh li li ca Thy, Nh ng Misen ging cao con rn trong sa mc, Con Ngi cng s phi c ging cao nh vy, ai tin vo Ngi, th c sng mun i (Ga 3, 14-15).

65

66

Chng 5

Nc Hng Sng
(Ga 4, 1-42) Cuc gp g gia Nicm v c Gisu xy ra vo ban m, cuc gp g gia Ngi v ngi ph n Samaria din ra gia ban ngy. Nicm, mt ngi vai v trong x hi Do Thi; ph n Samaria, mt ngi v danh, xa l. Cu chuyn khng ghi li tn b. Nicm mun gp c Gisu; ng nghe ni v Ngi v ng n ngay gp v chuyn tr vi Ngi. Ngi ph n Samaria th tri li, b gp c Gisu v bit Ngi mt cch hon ton tnh c. Tc gi Tin Mng t cuc gp g y trong nhng bc u i sng cng khai ca c Gisu. Ngi mun tr li Giu t Galil. thc hin iu , Ngi cn bng qua vng Samaria, vng trung gian gia Giu pha nam v Galil pha bc. Vi ngi Do Thi, Samaria, mt vng nn trnh. i t nam ln bc, h thch tro ngc tr li thung lng Gioan hn. V th, h coi ngi Samaria nh nhng k t c th lui ti c. Trong mt h, nhng ngi Samaria l nhng ngi ly khai, lc gio v ly gio. Nh th, ngi Samaria b khai tr ra khi cng ng Israel. H c nghi thc th phng ring, c n th ring trn
67

ni Garizim, mt n th i nghch vi n th Girusalem, trong , bn cnh Thin Cha h cn th cc thn khc. Tm li, vi ngi Do Thi, h cn ti t hn c dn ngoi. V th, cn trnh mi quan h vi hng ngi . c Gisu, phn Ngi, li quyt nh cch khc. Vi nhm tng ca mnh, Ngi bng qua vng qu b nguyn ra bng cch mn con ng vn khng xa Sychar. Vng ny c ch ng bi ngn ni Garizim, trn , mc ln ci n th i nghch. Khong gi th su (12 gi tra), on l hnh t i n mt thnh Samaria c tn l Sychar, gn vng t Giacp cho con trai mnh l Giuse, cn c ging Giacp. c Gisu thm mt v i ng, bnh d ngi bn ging; cc mn i vo thnh mua cht thc n. Gia ci im ng v c tch ca vng qu vo gi ng ny, khng mt sc sng no khc ngoi nh sng. Th m y, mt ph n trong vng n kn nc. Chng ta khng bit g v ngi ph n ny, Gioan cng khng gii thiu b. Hon cnh x hi ca b th no? Tui tc, din mo ca b ra sao? Ch c hai iu c k: l mt ph n Samaria v b n kn nc. Tht ra, y, ch hai iu ny l h trng. c Gisu, ngh bn ging, lng l ngi vi sc nng mt mi ca mt con ngi. Chnh t khi u ca sc nng nhp th ny m cuc gp g s khi mo. Ngi ang kht nhng khng c ci g mc nc. Thy ngi ph n tin n, Ngi xin b, Cho ti ung vi.
68

Li yu cu tht vn gn, hon ton t nhin; vy m li gi ln ngc nhin ni ngi ph n. Qu th, ngi ph n ny tc khc nhn xt rng, b ang c chuyn vi mt ngi Do Thi, v l hoc l v ging ni, hoc l v cch n mc ca con ngi xa l ny. Sao!, b ta h ln. ng l ngi Do Thi v xin ti, mt ph n Samaria, ung nc sao!. Ni ngc nhin v ngh ca ngi ph n ny nm chng ta vo ci nhiu nhng ca cc mi tng quan gia con ngi vi con ngi cng tt c nhng xung t n mang theo. Bao nhiu n trong cu ni tht ra ca ngi ph n! Ngoi quan h nam n, y cn c quan h Do Thi, ngoi Do Thi cng nh quan h tin v khng tin. S ngc nhin ca ngi ph n trc yu cu ca c Gisu cho thy mt khong cch thm thm vn phn cch hai con ngi; mt vc ngn ngy cng su bi lch s, vn ha v nim tin. Hai con ngi thuc hai dn tc lng ging, nhng ght cay ght ng ln nhau; hai dn tc i nghch nhau nh ngy vi m. Khng g nh trc cho c Gisu v ngi ph n Samaria c th gp nhau cch ch thc. Trong nhn nh ca ngi ph n, ngi ta cm nhn ton b sc nng s mit th ca t tin m nhng ngi Do Thi trn nhng ngi Samaria, Sao! ng l ngi Do Thi m li dm xin ti nc ung!, nh th b ta ni vi c Gisu, ng dm h mnh n th sao! ng khng s u sao?. Suy ngh ca ngi ph n a c Gisu v li bao gc gc nhn loi ca Ngi. N cm su Ngi trong mt dn tc, mt nn vn ha, mt lch s vi tt c nhng g biu th cch ring bit, gii hn v c chp,
69

ng, ng l ngi Do Thi!. y, chng ta dng li ngay tm im ca cuc gp g gia con ngi vi con ngi cng mi xung t ca n. Nhng c Gisu khng ng kn trong nhng phm tr ny. Khng t chi mt iu g thuc bn sc Do Thi ca mnh; lp tc, Ngi t mnh cao hn, mt lnh a khc, lnh a s v, Nu ch nhn ra n hu Thin Cha ban v ai l ngi ang ni vi ch cho ti cht nc ung th hn ch xin v ngi y ban cho ch nc hng sng. D lm g, u, c Gisu vn khng bao gi nh mt tm nhn s v Cha Cha u thc cho Ngi khi c sai n trn gian. Trc ht, Ngi l s gi ca n hu Thin Cha v n hu ny l s sng, s sng sung mn. l nc hng sng vn ch c th lm du cn kht chy bng ca ton th hu th nhn loi: cn kht s sng y trn, hnh phc v bn vng. n hu tuyt ho ny c c Gisu ni n nh mt ci g gn lin vi con ngi Ngi. Ngi ta khng th hiu bit ch thc n hu ny nu cng lc khng bit Ngi, Nu ch nhn ra n hu Thin Cha ban v ai l ngi ang ni vi ch cho ti cht nc th hn ch xin v ngi y ban cho ch nc hng sng. Ngi ph n Samaria tin rng, ch nhn ra ngi l mt bng cch t ngi y trong dn tc ca y, ng l ngi Do Thi!. Ny y, ch khm ph mt ngi n ng khng giai cp, mt nh th hay mt ngn s, ngi m bn b ging, bt u ni cho ch nghe v n hu ca Thin Cha v v mt th nc hng sng m Ngi ang gi b mt v n.
70

Trong trng hp y, c Gisu i vai, v trc khng lu, chnh Ngi xin ngi ph n n mc nc cht nc ung; vy m by gi, Ngi mi ch xin Ngi ngun nc mang li s sng. Khi cho thy thp thong th nc hng sng, c Gisu khng ch gi ln tnh hiu k ni ngi ph n, nhng trc ht, Ngi mun khi dy trong b nim kht khao su xa s sng, mt nim kht khao ngay trong lng mi ngi. Ngi ph n Samaria lu c Gisu, Ngi khng c g mc v ging th su, Vy ng ly u ra nc hng sng?. R rng tnh t m ca b b kch thch bi th nc ny v bi con ngi ang ng trc mt, Chng l ng ln hn t ph chng ti l Giacp, ngi cho chng ti ging ny v chnh Ngi ung nc ging ny, c con chu v n gia sc ca Ngi cng vy. Qua , ngi ph n Samaria khng t t ho khi gi li cho g Do Thi ny bit rng, b cng l hu du ca dng di t ph Giacp. Vy ng ly u ra nc hng sng?. Cu hi ny dn c Gisu n ch gii thch mt th nc huyn nhim, Ai ung nc ny, s li kht. Cn ai ung nc ti cho, s khng bao gi kht na. Nc ti cho s tr thnh ni ngi y mt mch nc vt ln, em li s sng i i. Cch quyt on, c Gisu dn ngi ph n ny i t ngc nhin ny n ngc nhin khc. Nhng li xut ht sc l thng ca Ngi a ngi ph n vo trong th gii ca nhng mng m. B thch th v iu
71

. Rt cuc, b c php m mng trong pht chc, Tha ng, xin ng cho ti th nc y, ti ht kht v khi n y ly nc. Thc t v c m ho chung trong li cu xin ny. Thc t, l cuc sng thng nht vi nhng cng vic lp i lp li ca b, nhng bn phn nhm chn, n iu khi s hm h ca cuc sng tng chng nh dng li, ra. C th cn t hn c ci cht, l vic khp mnh trong nhng g lp i lp li; chn tri hon ton khp li, kht khao nhng ch cho cam phn, cuc sng tr nn my mc. c m, chnh l diu cm mt cuc sng c gii thot khi nhng ng hn tp ny, mt ng hn tp xoay quanh chnh n v s nghin nt chng ta dn dn. l vic tm n vi s mi m, sng to, v p v nim vui; n vi mt cuc sng t do, hnh phc, mt cuc sng s khng gim xung thnh nhng lao dch thng ngy. Chng ta hiu c li cu xin ca ngi ph n ny, Tha ng, xin ng cho ti th nc y, ti ht kht v khi n y ly nc. Ngang qua li cu xin c th vn cn rt vt cht y, mt kht vng sng su xa biu l. Li c Gisu chm n kht vng ny ni ngi ph n. Ni kht khao c th ang b km hm v che giu bi mt tng nng trch; nhng bt chp tt c, n vn sng ng, sn sng vt ln nh dng nc di chic a thn ca ngi i tm mch. c Gisu nhn ra nim kht khao s sng v hnh phc khn ngui l ra qua li ni xin ca ngi ph n. Trong mt Ngi, iu nh mt k h va h ra trong cuc i b. T , Ngi c th trc tip ni chuyn vi b, khng cn da vo nhng hnh nh hay biu tng, Ch hy gi chng ch, ri tr li y. Trc li
72

, ngi ph n p, Ti khng c chng. c Gisu bo, Ch ni, ti khng c chng l phi, v ch c nm i chng v ngi hin ang sng vi ch khng phi l chng ch; ch ni ng. Mc khi chong ngp. Ngi ph n khng ng ti. Con ngi xa l b cha bao gi gp ny dng nh bit b tn cn. Lm sao ng y c th bit ht nhng iu ? Ngi y va gi ln ni b thm kch i mnh. Cho n lc ny, b thy vui vui khi nghe ngi n ng Do Thi ny, ngi ni cho b v mt th nc k diu. B bng a, nhng y, bng dng ton b tnh cm ca b b vch trn, l ra vi nhng ging t, nhng vt thng lng cng nh sa mc hoang vu ca n. , ging su cuc i, ging su ca nhng cuc tnh lin tip, ca nhng hy vng ng cay, nhng tht bi ca b c m toang; ging ca nim kht khao, ni khng cn r ra mt th nc lm cho vui sng; mt ci ging h hc, trng rng hon ton cn kit nh mnh t hoang kh cn khng git nc. ng y ni vi ti mi vic ti lm, ngi ph n, sau , s ni vi nhng ngi ng hng ca mnh nh th. Khi phi by cuc i ging bo ca b, c Gisu khng mun trm kn n bng s tic xt; ng hn, Ngi lm cho b cm nhn rng, di b mt phng phiu i mnh, tn ni su thm tm hn b, cn c mt nim kht khao chy bng, ni kht khao hnh phc khn ngui, mt tnh yu ch thc v s th phng. Mt ni kht khao tuyt i vn khng mi tng quan nhn loi no c th km hm li cho n ngy hm , ni kht khao ngun nc hng sng. Ngi ph n ny tin vo
73

cuc sng, tnh yu v hnh phc; b chy theo chng. B yu v tin rng, mnh c yu. B hin tng c thn xc ln tm hn. Mi ln nh th, ci cn li ch l tht vng ng cay v v mng. By gi vn ch l nhng nhim v hng ngy, nhng c ch lp i lp li v cam chu. Tt mt li, mt cuc sng khng c nim vui sng; v t na, cng l iu b tin, v vn c mt khonh khc vui th no . Nhng li ca v ngn s ny va nh thc ni b nim kht khao mnh lit mt cuc sng trn y, hnh phc v mt nim vui thn linh. Ngi ph n vn c nm tm chng ny nm trong s nhng con ngi tn thng m trc tin cho h, c Gisu c sai n. Ci nhn Ngi dnh cho b ch lm mt vi ci nhn xt thng ca Cha Cha. Ch v b m c Gisu chn con ng ny, chnh b l ngi m Ngi mong mi bn ging Giacp. Chnh v b m Ngi n trn gian, gp, mc khi cho b s du hin ca Cha Cha, ni vi b rng, b cng c Cha Cha thng mn, t i i; ng thi, nh thc ni b nim kht khao s sng m b mt ca n ni Ngi. Khng cht khin trch, nhng t chn thm thm nht ca tht vng v kht khao ca b, Ngi ch mun ni kt con ngi y vi ci tm cuc sng ca b, ni vi b rng, Nu ch nhn ra n hu Thin Cha!. By gi, mt ngi ph n dn m ra. Vi b, vn cha phi l ngy, nhng l rng sng kn o ca bnh minh. Vic vn m cuc sng thm su ca b bi con ngi xa l ny lm b o ln. B khng cn ngh v nc b n kim tm, b qun i vic ngy ngy phi n y. Trc ngi n ng hp dn bng xng bng
74

tht ny, mt ngi tng nh bit b t lu m khng xt on b, b cm nhn nhng chiu kch su thm dng ln trong tm hn mnh nh mt nim kht khao nh sng, mt cn kht v bin. Khi nhng ci r tm ti m mm tm ra mt con ng dn n nh sng, cuc sinh h mi bt u. l gi khi chnh thn xc chp cnh bay ln tn nhng chiu kch cao c. Th ri ngi ph n Samaria ni, Tha Ngi, ti thy Ngi tht l mt ngn s Cha ng chng ti th phng Thin Cha trn ni ny; cn cc ng li bo: Girusalem mi chnh l ni phi th phng Thin Cha. V pha ngi ph n, b c th lng trnh vn hoc t nh chuyn ti cuc i thoi v i t ca mnh ra khi ch nng bng bi chuyn chng lin quan g n ngi n ng y. Ngc li, y, ngi ph n Samaria kn o by t tn y lng chnh con ngi mnh: mt con ngi kht khao th phng ch thc v tnh yu tuyt i. u l ni phi dnh cho vic th phng? Vn y r rng l vn th phng ch thc, c khi n vn cn b t sai ch v qu ch trng a im. N c th c trnh by chnh xc hn bng mt cch khc: u v bng cch no con ngi c php tip cn ng ng Tn Th, gp c Ngi v m lng ra n nhn nh sng v s sng ca Ngi? Cu hi ca ngi ph n th l cn kht Thin Cha hng sng v chn tht. Mt nim kht khao s sng v nh sng. chnh l iu c Gisu hiu b. Gi y, con ng c m ra cho mt cuc i thoi ch thc, mt cuc gp g ch thc. Ngi bo ngi ph n:
75

Ny ch, hy tin ti, n gi cc ngi s th phng Cha Cha khng phi trn ni ny hay ti Girusalem. Cc ngi th ng cc ngi khng bit; cn chng ti th ng chng ti bit, v n cu pht xut t dn Do Thi. Nhng gi n - v chnh l lc ny y gi nhng ngi th phng ch thc s th phng Cha Cha trong thn kh v s tht, v Cha Cha tm kim nhng ai th phng Ngi nh th. Thin Cha l thn kh, v nhng k th phng Ngi phi th phng trong thn kh v s tht (Ga 4, 21-24). y, chng ta ang ng trn mt chp nh. Chng ta ht ly ln kh s sng rng ngi ca cc nh cao. Lung kh trong lnh ny nh thc kht vng, lm cho kht vng ln ln v ct ting ht tht thanh cao, tht mnh m n ni bo t trn gian cng phi chng xung v im ting lng nghe. Nhng li c Gisu ng vi ngi ph n Samaria tht mnh mng khng bao gi mt ai c th hiu ht. Chng ta s b cm d ni rng, ng bn ngi ph n xa l ny, mt ph n m Israel loi tr, c Gisu bay bng, Ngi tht tri vt.

76

Trong tc phm Cuc i c Gisu, Renan nhn mnh s tri vt ny, ng vit, Ngy m Ngi cng b li ny, c Gisu thc s l Con Thin Cha. Ln u tin Ngi ni mt li, trn li , to nh tn gio vnh cu to lc. Ngi thit lp mt s phng th tinh tuyn, khng ngy thng, khng t quc, mt s phng th m nhng tm hn thc tnh s thc hnh cho n cng tn thi gian. Vo ngy y, tn gio ca Ngi khng ch l tn gio tt lnh ca con ngi nhng cn l tn gio tuyt i; v nu cc hnh tinh khc c nhng c dn c ph bm l tr v lun l, th tn gio ca h c th cng khng khc vi tn gio m c Gisu cng b bn b ging Giacp. S tri vt Renan m t s cun ht nhng tm hn thanh cao. Th phng trong thn kh v s tht, mt th phng vt trn mi tnh ring bit, vt trn mi ro cn lch s dng nn; mt th phng vn t chi ng khung Thin Cha trong mt ni, trong mt quc gia, mt truyn thng hay trong mt gio iu. Mt s th phng m l nh cao, ni con ngi khm ph ra rng, ci lm cho n thnh ni th phng ch thc chnh l Thn Kh. nh cao y khng cn phi c nhn loi tm kim ni ny, ni kia. Ngn i cm hng, ni Thn Kh thi, chnh l tm hn con ngi. Qu thc, nhng li ca c Gisu v s th phng ch thc to ra, t , mt trong nhng tn gio mu mc nguyn tuyn nht ca tn gio Thn Kh. Tuy nhin, liu bi ging y c cp thng ip c Gisu mang n cho ngi ph n Samaria khng? y, hn c mt s tri vt nhng tri vt
77

ny khng ch l iu Renan ca tng. c Gisu khng t mnh ch nh mt tin tri ca i sng ni tm hay nh s gi ca mt tn gio vnh cu, hon ton thing ling, khng ngy thng, khng t quc. y cn c nhiu hn th. Thin Cha ca vic th phng trong thn kh v s tht c Gisu ngh n khc vi Thin Cha ca nim tin ni dn Ngi, Thin Cha ca cc t ph, Thin Cha ca Abraham, ca Isaac, ca Giacp. Ngi cng b, Chng ti, chng ti th ng chng ti bit, v n cu pht xut t dn Do Thi. Qua , Ngi t r rng, t u Ngi ang ni. R rng chnh trong t cch l ngi con ch thc ca Israel m Ngi suy ngh v by t, trong t cch ngi tha k ca cc ngn s. Tn gio ca c Gisu cm r trong mt lch s. Nh th, khi khng nh Thin Cha l Thn Kh, c Gisu khng n thun cng b tnh cch phi vt cht v vnh cu ca thn tnh nh bt k mt trit gia duy linh no c th cng b; ng thi, khi hun d con ngi th phng trong thn kh v s tht, Ngi cng khng xem th phng ch l vic nhn bit Thin Cha trong tm hn hay trong lng tm, c lp vi mi quy chiu lch s. iu ny s i trch ra ngoi s ip ca Ngi nu coi c Gisu l ngn s ca ng Thin Cha vn hin hu , ni mi ngi. Nhng Li ca Ngi mang mt tm vc khc. Cho nn, iu c Gisu mc khi cho ngi ph n Samaria lin kt vi bin c sp din ra y v lc ny trong lch s nhn loi l, Gi n, Ngi ni, v
78

chnh l lc ny. Cng nh mi bin c, bin c ny c ghi r ngy thng, a im; tuy nhin, n vt trn mi ranh gii v lm cho mi ranh gii m toang. Bin c ny lin quan n ton th nhn loi, nng cao ton th nhn loi v m ra cho nhn loi mt thi i mi. ng hn, bin c ny m ra mt k nguyn mi trong tng quan gia con ngi vi Thin Cha, gia con ngi vi chnh mnh v vi ng loi. N va l mt khi u va l mt hon tt. Ngi ph n Samaria nm r c tnh lch s c th ca vic th phng trong thn kh v s tht m c Gisu loan bo. Vi b, khng nghi ng g na: th phng ch thc, gp g Thin Cha l gp g Thn Kh c ni kt vi mt bin c; chnh xc hn, t ti mt tnh trng cao hn. Ngi ph n ni, Ti bit ng Messia, gi l c Kit s n. Ngi s loan bo cho chng ti mi s. Th phng trong thn kh v s tht khng gn lin vi mt ni chn a l hay mt n th bng , cng khng phi l mt ci g vt thi gian nhng c ni kt vi vic n ca mt con ngi sng ng trong lch s chng ta, vi s c mt ca ng Messia, ng s loan bo cho chng ti mi s. c Gisu dn cuc tr chuyn n yu t quyt nh ny, , ngi ph n Samaria bc l s ch i ca mnh. Mt s ch i ln lao m b chia s vi dn tc mnh vn i ch ng Thin Sai qua hng th k. Mt s i ch, qua , ni kht khao su xa ca con ngi th hin: kht khao mt s sng ngp trn nh sng v hnh phc, kht khao mt nim vui cn mi.
79

Ngi s n. c Gisu ni vi ngi ph n, ng y chnh l ti, ngi ang ni vi ch y. Chng ta c th ngh rng, i trc li cng b ny l mt khonh khc im ng, thi lng ca vic nhn ngm. Trc khi t mnh, c Gisu nhn ngi ph n y nh mt mnh Ngi bit nhn cc hu th. Mt ci nhn cha y s ch , mt ci nhn khim tn t i i vn khng dng li mu mt, nhng xuyn thu con ngi ton din. Mt ci nhn nh th s ni nhiu hn mi bi din vn. l mt cuc gp g ch thc. Khng cn nghi ng, li tuyn b ca c Gisu, theo bn vn ca Gioan, ch l s chuyn dch ci nhn su xa v trm lng ny, , mi iu c ni n. Khng mt du l diu k no km theo li ca c Gisu, cng khng mt t mnh rng r no gy n tng hay t im li Ngi. l mt li tuyn b tht gin d v cung cch ca nim tin. y, tri cao nh mt mi nim kiu hnh, ngi c Thin Cha sai n khng c g trao ban hn l hin din nh mt con ngi v trao ban li ni ca mt con ngi. Th nhng, ngang qua s hin din v li ny, mt s cn k Thin Cha mi m v diu k c cng b v mc khi: mt s cn k con ngi khng th t n v khng c trao ban cho n lc . S cn k ny khai m mt tng quan hon ton mi m gia con ngi vi Thin Cha ta h mt cuc sinh h mi. Th phng trong thn kh v s tht ni kt vi s cn k gn gi v cuc sinh h mi. Th phng trong thn kh v s tht, nh th, l th phng trong Thn Chn L m c Gisu lnh nhn cch v hn, ng
80

thi, c s v thng truyn cho mi ngi. Thn Kh ny a con ngi vo cuc sng lm con ca c Gisu. Hn chng ta nhn ra thn kh : nhng ngi th phng ch thc th phng Cha Cha. Chnh Thn Kh s tht lm cho chng ta nhn bit Cha Cha nh c Gisu nhn bit Ngi; chnh Thn Kh s tht dy chng ta tha ln Abba, Cha i nh ch Con Mt yu du ca Ngi tha ln. Thn Kh s tht dy chng ta iu bng cch cho chng ta c sinh ra trong s sng lm con. Thn Kh l nc hng sng tr nn ngun sui vt ln s sng vnh cu trong tm hn nhng ai lnh nhn nc : mt ngun sui th thm Abba, Cha i rt i h hoan trong nim vui ca con ci Thin Cha. V Thn Kh ny l Thn Kh Ngi Con. Ch Ngi Con mi c th trao tng Thn Kh khi thng ban cho chng ta s sng ring ca Ngi. l s mi m ln lao c Gisu n cng b. l s kin trong , mi ngi c th khm ph tng lai mnh, mt tng lai t di s tun tro ca Thn Kh. Ngy kia, c Gisu s cng khai ku ln, Ai kht, hy n vi ti; ai tin vo ti, hy n m ung! Nh Thnh Kinh ni: T lng ngi s tun chy nhng dng nc hng sng. Gioan vit thm, c Gisu mun ni v Thn Kh m nhng k tin vo Ngi s lnh nhn. Tht th, by gi h cha nhn c Thn Kh, v c Gisu cha c tn vinh (Ga 7, 37-39). Ngi ph n Samaria khng thi gian kp cng khai phn ng trc cng b v ng Thin Sai ca
81

c Gisu. Va lc , cc mn tr v. Vic tr li ca nhng ngi n sau y chm dt cuc tr chuyn. Ngi ph n v nc li, vo thnh. Ngi ph n Samaria khng ni g, nhng li chic v ca b. C ch ny c Gioan ghi li mang nhiu ngha. c Gisu ni, Ai ung nc ti cho, s khng bao gi kht na. B b li, chic v ni ln, khng bng li, nim tin ca ngi ph n Samaria vo li ha ca c Gisu10. Chic v cng cho thy s vi v ca ngi ph n nhng nng lng loan bo cho ngi ng hng ng t mnh cho b l ngi c Thin Cha sai n. Sui hng sng vt ln trong b v sui ch chc i c to lan. n m xem, b ni, c mt ngi ni vi ti tt c nhng g ti lm. ng y khng phi l ng Kit sao?. V th, nhng ngi Samaria ra khi thnh v tm v pha c Gisu. Gia lc , V Thy gp li cc mn . Nhng ngi y, n phin h, thy c Gisu chuyn tr vi mt ph n, ngc nhin. Tuy th, khng ai trong h dm hi, Thy cn g? hoc Thy ni g vi ch y?. Nhng h mi Ngi, Tha Thy, xin mi Thy dng ba. T trong thnh, h mang v mt ci g n. Nhng, ngc nhin n sng s khi c Gisu p li h rng, Thy phi dng mt th lng thc m anh em khng bit. Cc mn mi hi nhau, c ai mang thc n n cho Thy ri chng?.

10

Cf. X. Lon-Dufour, Lecture de lvangile selon Jean, t. l, p. 378, op. cit.

82

By gi, c Gisu cng b vi cc mn , Lng thc ca Thy l thi hnh mun ca ng sai Thy v hon tt cng trnh ca Ngi. Khi ni iu y, c Gisu dn cc mn i vo s thit thn su sc nht trong khu vn b mt ca Ngi; Ngi cho h thong thy mu nhim s sng ca Ngi. iu nui dng ni tm v lm cho sng chnh l s v Ngi lnh nhn. S v ny chnh l l do ca s hin hu, ca s sng v lng thc ca Ngi. mun ca ng sai Ngi khng ch l mt mnh lnh cn phi thi hnh, nhng hn th nhiu. l cng trnh ca Cha Cha. Cng trnh ny chnh l s sng: mt s sng thng ban. S sng ny, c Gisu lnh nhn sung mn t Cha Cha. Cng kt hp vi s sng , n lt mnh, Ngi cng thng ban n. c n nhn nh mt qu tng, cng trnh ca Cha Cha tr thnh cuc sng ca Ngi. Ngy kia, Ngi s ni, Tht vy, ca Cha ti l tt c nhng ai thy v tin vo Ngi Con, th c sng mun i, v ti s cho h sng li trong ngy sau ht (6, 40). V ti bit, mnh lnh ca Ngi l s sng i i (12, 50). Nhng y, t vic kt hp mt thit vi Cha Cha v c nui dng bi Ngi, c Gisu cht vn cc mn ca mnh. H cng c sai i v cng trnh ca Cha Cha c giao ph cho c Gisu cng i hi s hp tc ca h. H phi thc iu v bt tay vo vic v gi gt n gn: No anh em chng ni: cn bn thng na mi n ma gt? Nhng ny, Thy bo anh em: Ngc mt ln m xem,
83

ng la chn vng ang ch ngy gt hi! Ai gt th lnh tin cng v thu hoa li c sng mun i, v nh th, c ngi gieo ln k gt u hn h vui mng. Tht vy, cu tc ng k ny gieo, ngi kia gt qu l ng! Thy sai anh em i gt nhng g chnh anh em khng phi vt v lm ra. Ngi khc lm lng vt v; cn anh em, anh em c vo hng kt qu cng lao ca h (Ga 4, 35-38). Hy nhn xem! ng la chn vng. Khi ni nhng iu y, c Gisu ch cho cc mn thy m ng nhng ngi Samaria n gp v nghe Ngi: hoa qu u ma v hnh nh tt c dn ngoi tun n v nhn bit c Gisu l ng cu trn gian (Ga 4, 42).

84

85

86

Chng 6

Bnh S Sng
(Ga 6, 26-66) Trong Tin Mng Gioan, c Gisu khng ch gp cc c nhn nh Nicm hay ngi ph n Samaria, Ngi cn gp c m ng. Ngi cng t mnh cho h nh ng mang s sng cho trn gian, s sng ch thc, s sng sung mn. Nh thng l, Ngi khi i t kht vng sng tn thm tm con ngi; thm ch Ngi cn gi ln kht vng bng cch ban cho con ngi nhng kh nng ngoi mong i. V s sng Ngi ni n l mt s sng cn mi, s sng ko con ngi ra khi ph du v lm cho n d phn vo nim vui sng s sng thn linh. Bng vic ho bnh ra nhiu, c Gisu nui dng m ng trong sa mc. Phn chn trc php l mang tnh kinh t ny, dn chng mun tn Ngi lm vua, c Gisu ln trnh. Nhng hm sau, m ng li ni ui nhau tm gp Ngi trn mt b h khc. Thy nhng ngi ny n vi mnh, c Gisu bo, Tht, ti bo tht cc ng, cc ng i tm ti khng phi v cc ng thy du l, nhng v cc ng c n bnh no n. Cc ng hy ra cng lm vic khng phi v lng thc mau h nt nhng c lng thc thng tn em li phc trng sinh, l th lng thc Con Ngi s ban cho cc

87

ng, bi v chnh Con Ngi l ng Thin Cha Cha ghi du xc nhn (Ga 6, 26-27). Chng ta xt thy Li c Gisu ni y v nhng g Ngi ng vi ngi ph n Samaria c i nt tng t v cch din thuyt cng nh li bin chng, nu c th ni nh vy. Vi ngi ph n n kn nc, c Gisu t cho b bit, Ngi c b mt v nc hng sng, loi nc khng ch tho cn kht nhng cn tr nn trong b, ngi hng nc , mt ngun sui vt ln s sng i i. Nh th, Ngi n trc kht vng ca ngi ph n, lm cho n ln ln v p ng n trn vn hn c ch mong. Vi m ng, Ngi cng hnh ng tng t. Nhng ngi ny i tm Ngi v c n bnh tho thu, h mun thy Ngi lm li php l y. V cn i tm thi c tho mn li ny sinh, v vi n, l kht vng. Kht vng sng. Nhng sng l g? Phi chng con ngi b buc phi ch sng nh bnh? c Gisu mi gi nhng con ngi ny nng kht vng sng ca h ln mt chiu kch cao hn. Bnh Ngi s ban cho h l du ch mt lng thc bn b hn, b dng hn v ng ao c hn: lng thc i i. Nu Ngi ho bnh ra nhiu, th khng nhm mc ch h khoi ch tho mn chng v dng li , nhng h trn tr v mt cn i khc, ng thi m rng trng kht khao ca mnh. V th, Ngi yu cu h lm vic khng phi v lng thc mau h nt, nhng c lng thc thng tn em li phc trng sinh. Cng vic ny l g? Nhng ngi ny bit cng vic ca mt ngi lao ng,
88

ngi gieo ging, ngi th gt, ch ci xay, ngi bn bnh nhng khng phi l cng vic c Gisu ni n. C mt cng vic khc. l cng vic c ao c c mt nim kht vng. Kht vng sng ny khng dng li mt tho mn vt cht, du lun chng qua. N phi i n cng tn, m lng ra trc s sng sung mn. Kht vng ny phi tr thnh ni kht khao s sng i i. Th ri nhng ngi ny hi c Gisu, Chng ti phi lm g thc hin nhng vic Thin Cha mun?, Vic ca Thin Cha!, thnh ng ny c ngha g trong tm tr ca nhng con ngi ? i vi ngi Do Thi, mun ca Thin Cha trc ht l L Lut, nhng g lin quan n L Lut, nhng cng vic thng c coi l hp php. Th m c Gisu p li h vi mt ngha bt ng. Ngi ni vi h, khng phi v nhng cng vic ca Thin Cha, nhng v cng vic ca Thin Cha. Cng vic ca Thin Cha, th hon ton khc vi vic gi iu ny iu kia ca L Lut. l d nh ln lao ca Ngi cho th gian. D nh ny l s sng v thng ban s sng. hon tt d nh ny, Thin Cha sai n th gian ng m Ngi ng n. Th ri, c Gisu ni vi m ng, Vic Thin Cha mun cc ng lm, l tin vo ng Ngi sai n. Tin, y l hot ng cao nht ca con ngi, qua , con ngi cng tc vo cng vic ca Thin Cha v sinh ra trong s sng thn linh. Cng vic ca Thin Cha, m ton b cng trnh sng to ca Ngi hng n, l con ngi c sng. Sng bng s sng ca chnh Thin Cha. S sng
89

thn linh ny l mt qu tng, qu tng tuyt ho, mt qu tng ch c th n nhn trong nim tin. Nhng d siu vit v cho khng, qu tng ny khng c trao cho con ngi nh mt ci g thm vo, c cng c, khng cng c khin con ngi c th d dng b qua. Bi chng, khi to dng con ngi, Thin Cha nh cho n tham d vo s sng ring ca Ngi trong Con yu du, Ngi mun con ngi t n cng ch ny, v nim hnh phc ny. Cho nn, chnh trong hu th mnh, con ngi c mt ng lc, mt vn ti v cng, mt kh nng n nhn v bin c biu l bng mt nim kht khao, mt kht vng sng vn khng th tho mn vi nhng g l hu hn; ch l nhng g bin con ngi thnh mt hu th b giy v, bt an khi cng vic ca Thin Cha trong n cha hon tt. Cng vic ny l s sng v nim vui sng. Khng h dp tt kht vng sng trong tm hn con ngi, cng vic ny nhen ln cho n mi ngn la, gi cho n khi ng qu, b cuc hay tan bay. Cng vic ny mun lm cho con ngi nn vnh cu bng cch lin kt n vi chnh s sng ca Thin Cha v vi nim vui ca Ngi. T mi thi, con ngi c m s bt t, nht l vo thi i hong kim khi con ngi sng lu hn, c gii thot khi mi s hi v s d vn nng cuc sng ca mnh, mt th thin ng trn gian. Nhng khng phi l s sng vnh cu c Gisu ni n, cng khng ch l mt s sng bn kia th gii. l mt s sng c trao ban hm nay v ngay trong hin ti, l s thng
90

hip mt thit vi s sng dng trn ca Thin Cha, s sng m t ng c Cha Cha sai n bc chy. iu kin phi c c d phn vo s sng ny l m lng ra trong c tin, mt nim tin trong , th hin nhit huyt ca nim kht khao. Nhng nhng ngi i p vi c Gisu vn gi lp trng ca h, Vy chnh ng, ng lm c du l no cho chng ti thy tin ng? ng s lm g y?. H nhn nh vi Ngi rng, ng Misen cho h mt du rng ngi v s v ca ng, T tin chng ti n manna trong sa mc, nh c li chp: Ngi cho h n bnh bi tri. c Gisu cng nui sng h trong sa mc bng cch ho bnh ra nhiu, nhng h khng thy du ch no qua vic , h ch dng li mt loi thc n trn tc. Hiu c vn khi nghe cp Misen, c Gisu vi xua tan s hiu lm, Tht, ti bo tht cc ng, khng phi ng Misen cho cc ng n bnh bi tri, m chnh l Cha ti cho cc ng n bnh bi tri, bnh ch thc, v bnh Thin Cha ban l bnh t tri xung, bnh em li s sng cho th gian. Trc nhng li ny, m ng phn ng ging ht ngi ph n Samaria khi c Gisu ni vi b v nc hng sng. Ngi ph n lp tc ku ln, Xin cho ti th nc y; tng t, nhng ngi ny, nng lng c n bnh t tri, h ln: Tha Ngi, xin cho chng ti c mi n th bnh y. By gi, c Gisu bo h, Chnh ti l bnh trng sinh. Ai n vi ti, khng h phi i; ai tin vo
91

ti, chng kht bao gi. Nhng Ngi ni thm, Cc ng thy ti m khng tin!. Vic thiu nim tin ny dn Ngi n ch xc nh r s v ca mnh. S v ny, trc ht, l cng trnh ca Cha Cha m chnh Ngi ang ton tm ton cng tc: Tt c nhng ngi Cha Cha ban cho ti u s n vi ti, v ai n vi ti, ti s khng loi ra ngoi, v ti t tri m xung, khng phi lm theo ti, nhng lm theo ng sai ti. M ca ng sai ti l tt c nhng k ngi ban cho ti, ti s khng mt mt ai, nhng s cho h sng li, trong ngy sau ht. Tht vy, ca Cha ti l tt c nhng ai thy ngi Con, v tin vo ngi Con, th c sng mun i, v ti s cho h sng li trong ngy sau ht (Ga 6, 37-40). Nh th, y, c Gisu t mnh mt cch r rng nh ng Cha Cha gi n thng ban cho con ngi s sng thn linh: mt s sng vnh cu m chnh thn xc s c lin kt nh s phc sinh ca n vo ngy sau ht. ca Cha Cha, l con ngi c sng, v sng ton din nh s sng thn linh. mun ny c
92

khng nh y mt cch mnh m. l s v c Gisu phi hon tt, Ngi c sai n v s v ny. Tt c nhng g c Gisu ni y l mt li mi gi hy tin vo s v v con ngi Ngi nh mt nng lc ca s sng v s phc sinh. Ni cho ng, nhng li ny ch th hin trn vn ngha ca chng trong nh sng Phc Sinh, trong s rng ngi ca khun mt hu dit s cht. Gioan vit Tin Mng ca mnh trong nh sng phc sinh ny, nh sng cho php trnh by c Gisu nh ng Cha Cha u thc chnh nng lc sng v phc sinh ca Ngi, Cha Cha lm cho k cht chi dy v ban cho h s sng th no, th ngi Con cng ban s sng cho ai tu (Ga 5, 21). Ny, Nh Cha Cha c s sng ni mnh th no, th cng ban cho ngi Con c c s sng ni mnh nh vy (Ga 5, 26). Thnh gi ca c Gisu khng th hiu mt loi ngn ng nh th. Mt quan h trc tip, duy nht gia Ngi v ng m Ngi gi l Cha hon ton vt qu tm tr h. T , h bt u xm x, ng ny chng phi l ng Gisu, con ng Giuse sao? Cha m ng, chng ta u bit c, sao by gi ng ta li ni: Ti t tri xung?. H xin Ngi mt du. Ngi s cho h mt du, du h mong i. Nhng trc , Ngi long trng khng nh rng, khng ai c th n vi Ngi, tin vo Ngi nu ngi khng c Cha Cha li ko: Cc ng ng c xm x vi nhau! Chng ai n vi ti c,
93

nu Cha Cha, l ng sai ti, khng li ko ngi y, v ti, ti s cho ngi y sng li trong ngy sau ht. Xa c li chp trong sch cc ngn s: Ht mi ngi s c Thin Cha dy d. V phm ai nghe v n nhn gio hun ca Cha Cha th s n vi ti (Ga 6, 43-45). Ht mi ngi s c Thin Cha dy d. Chng ta s ghi nhn chiu kch ph qut ca hun t ny. c mt mc khi t ban u trong mi ngi. c to dng theo hnh nh Thin Cha, c nh liu cho mt cuc sng thn linh, mi ngi c th nghe trong tng nhp tim ca mnh, trong s trng rng ca kht vng sng mt li mi gi su xa thc y con ngi sng trn y. Con ngi phi lng nghe nim kht khao s sng ny. Chnh nh nim kht khao ny, kht khao sng mt cuc sng khng tn thng bi bt c g, khng hoen r bi thi gian, khng v v bi thng ngy m Cha Cha li ko con ngi. Khng ai c th n vi c Gisu, nu ngi y khng c thi thc bn trong bi nim am m sng mt cuc sng trn y trong nim thng hip vi chnh ngun mch s sng. Nh vy, din t kh di ca c Gisu v bnh hng sng s khng c c vi quan im coi khinh th xc, hay nh th l mt li mi gi chng ta hy trnh xa nhng g thuc v xc tht tho thu vi mt th lng thc t tri xa l v hon ton bn ngoi mnh. Bi l, iu s dn n vic qun bng tnh hin thc
94

ca vic nhp th m Gioan rt nhn mnh trong li ta ca mnh, ngi vit, Ngi Li tr nn ngi phm. Vic nhp th ca Con Thin Cha thc hin n mc mang ly phn ngi cho n tn cng gc r xc tht. Khi mc ly xc phm, Ngi Li vnh cu kt c vi nhit huyt ca s sng, tnh hng nhit ca nim kht khao. T chnh ng siu nhin mang ly xc phm, theo li ca Pguy. Siu nhin v xc phm t nay khng th phn ly, ci ny khng th tn ti nu khng c ci kia: Cy n sng m r su, m xung t v chm n y (Pguy, ve). Kht vng ca con ngi, kht vng sng su xa ca n l ni gp g ca siu phm v xc phm, ca hi th Thn Kh v nhit huyt sng. Khng g trn tc v xc tht hn kht vng sng ny; nhng cng khng g siu nhin hn kh nng m ra n nhn cm hng t trn cao, m ra cho s sng thn linh ch thc. V th, din t bnh hng sng ca c Gisu ch mang ngha v sc mnh ca n trong nh sng nhp th ny. Phi t din t y trong mi quan h vi kht vng xc tht ln lao trong tm hn con ngi, trong mi quan h vi kht vng sng su xa, vi cuc u tranh cho mt cuc sng tt hn v xng ng hn ca n. D nhin, khng d g con ngi t sc lng nghe dng thc s sng ang gm ln trong mnh khm ph Cha Cha. c Gisu ni r iu . Nh cc ngn s, Ngi khng nh, Tt c mi ngi s c Thin Cha dy d, nhng ngay sau , Ngi ni thm:
95

Khng phi l c ai thy Cha Cha u, nhng ch c ng t ni Thin Cha m n, chnh ng y thy Cha Cha. Tht, ti bo tht cc ng, Ai tin th c s sng i i (Ga 6, 46-47). Ch c nim tin vo ng Cha Cha sai n mi m c tm hn con ngi trc qu tng s sng thn linh. Sau nhng li gii thch ny, c Gisu c th khng quyt li mt cch uy quyn: Ti l bnh trng sinh. T tin cc ng n manna trong sa mc nhng cht. Cn bnh ny l bnh t tri xung, ai n th khi phi cht. Ti l bnh hng sng t tri xung, ai n bnh ny s c sng mun i. V bnh ti s ban tng, chnh l tht ti y, cho th gian c sng (Ga 6, 48-51). Tht ti (trao np) cho th gian c sng: l du ch, du ch ch thc duy nht, mt du ch ngang tm vi s v ca Ngi. S sng b giao np, s sng c trao ban, khng cn du ch no khc. Khi hin dng mng sng mnh v khng gi li g ht, c Gisu mc khi cho th gian qu tng ca Thin Cha. Cuc sng nhn loi trao ban hon ton ca Ngi tr nn du ch s sng thn linh thng ban cho con ngi. Trong qu tng
96

hu hnh ca xc th Ngi c qu tng v hnh ca s sng thn linh, mt s sng c biu th v thc hin. Xc tht c trao ban ca Ngi s l ngun mch t , i sng thn linh s vt ra cho th gian vi mt sc mnh yu thng m khng g c th ngn cn. Cho n y, trong din t ca c Gisu, ch cn vn bnh t tri, iu ny kh ph hp vi li nui sng ca Thin Cha. Nhng y, thnh ng tht ti y cho th gian c sng ni n mt chiu kch mi m khin tm tr ngi nghe phi xo ng. Gi y, din t ca c Gisu ng phi mt bc tng ca s khng th hiu, Gioan vit, Ngi Do Thi lin tranh lun si ni vi nhau. H ni, Lm sao ng ny li c th cho chng ta n tht ng c?. Th nhng, khng tm cch xua tan s kh chu, c Gisu cn i xa hn v mnh m xc quyt: Tht, ti bo tht cc ng: nu cc ng khng n tht v ung mu Con Ngi, cc ng khng c s sng ni mnh. Ai n tht v ung mu ti, th c sng mun i, v ti s cho ngi y sng li vo ngy sau ht. V tht ti tht l ca n, v mu ti tht l ca ung (Ga 6, 53-55). n tht ti, ung mu ti l nhng thnh ng mnh. Chng gy n tng khng ch bi mi m, nhng
97

cn bi s hin thc ca chng. Chng gi ln mt ng thi vt cht nht, th l nht. Vi nhng u c cha c chun b, cch no chng va chng tai li va khiu khch. Cng nhn mnh, c Gisu cng b cm d ni nh th Ngi nghi ngi mt kiu gii ngha loi suy no v nhng li ca mnh; n ni t , nhiu ngi trong cc mn i n ch tht ln, Li ny chng tai qu! Ai m nghe ni?. V phi i n hi kt ca cuc chuyn tr, khi ri rm tm lng xung, c Gisu mi ni, Thn kh mi lm cho sng, ch xc tht no c ch g. Li Thy ni vi anh em l thn kh v l s sng. Vy th u l ngha ca nhng thnh ng n tht ti, ung mu ti? Khng cht nghi ng, khi s dng chng, c Gisu mun ni ln mt iu g tht mnh m. Chng gi ln mt nim thng hip mt thit nht. Khng ch l s thng hip ca trt t tri thc nh thng hip c th c gia mt mn v t tng ca thy mnh, nhng l thng hip ca mt trt t sng. Nhng li ny khng ch l thn kh, nhng cn l s sng. Chng biu l vic tham d vo cng mt s sng, chnh xc hn, vo s sng c trao ban trong ca n: Con ngi sng l con ngi c lm cho sng ng hon ton nh ng ban s sng, c Kit. y, thng hip n ni to ra mt tnh cch ni ti h tng, Ai n tht ti v ung mu ti th li trong ti v ti li trong ngi . din t chiu su hip thng sng ng ny, c Gisu khng ngn ngi so snh n vi s hip thng tn ti gia Cha Cha v Ngi, Nh Cha Cha l ng hng sng sai ti, v ti sng nh Cha Cha th no,
98

th k n ti cng s sng nh ti m c sng nh vy (Ga 6, 57). hiu r nhng thnh ng n tht ti, ung mu ti, cn phi lng nghe chng di nh sng li cng b ca c Gisu v ci cht ca Ngi. Trong khi gi ln tht trao np cho th gian c sng, c Gisu khng ch cng b ci cht ca mnh, nhng cn khng nh chnh ngha Ngi mun mc cho n. Ci cht ca Ngi, Ngi khng chu ng n nh mt s kin p xung bn thn t bn ngoi. Ngi s tri nghim n khng nh mt s phn n thun, nhng nh mt mu nhim: mt s sng hin dng. Nh vy, n tht ti, ung mu ti l n nhn trong nim tin chnh s sng c trao ban di du ch tht b np v mu ra. l m lng n nhn mt sng, mt nng lc khng gi li cho mnh; v trong s cht, to nn sc mnh phc sinh. chnh l i vo mu nhim s cht v s sng. Thc ra, ton b din t l mt li mi gi hy tin; hn th na, hip thng vi ngun lc sng ang chiu sng con ngi c Gisu qua ci cht v s phc sinh ca Ngi. Cch tuyt vi, l mt din t phc sinh. c Gisu thc gic thnh gi ca mnh tin vo Con Ngi, ng hin thn ngang qua s cht h c sng. Bn vn t n cao tro trong li khng nh rng, hoa tri ca nim tin ny - s sng i i - l ni sng chung ca Ngi Con v nhng k tin. Cng on Kit hu c th thy li cng b v Thnh Th ca c Gisu trong phn hai ca din t (Ga 6, 53-57). Di hnh bnh ru, B Tch Mnh v Mu c Kit xut hin nh mt ni u tin thc hin mu
99

nhim s sng, mt mu nhim c c Gisu dnh trn c din t ni n. Vic thng hip vi b tch ny v th, a ngi tn hu n ch chim hu s sng c trao ban. Tuy nhin, vic c bn vn ny theo ngha b tch khng nn lm lu m ngha linh hng ban u. Linh hng ban u tht cn bn. N vt qu ngha c th thnh th; t , cho thy sc bt mnh m ca mt s sng vn qua chnh ci cht, t ti con ngi, nm ly con ngi ton din t nhng ci r sng ng ca n; ng thi, m lng n n nhn s sng thn linh sung mn. Vi nhng mn d ng trc li ca Thy mnh, Ngi tuyn b, iu lm cho anh em kh chu sao? Vy khi anh em thy Con Ngi ln ni trc y th sao?. Ton b Tin Mng Gioan l mt li mi gi mnh lit hy sng v sng di do. Chnh bn trong li mi ny, din t bnh s sng mang trn ngha ca n. t ngi sng ng v sng trn y, thm ch phn ln khng dm sng nh th, du ai ai cng mang trong mnh ngn la s sng. Mm sng hng nhit nhim mu ny i lc to chiu trong s tun tro cun cun ca kht khao. nhng lc no , mi ngi cm thy nhng con sng mnh lit ca s sng dng ln trong mnh, nhng phi cn thn dng li bn b, vi c l tr; v lao xung s l nh mt chnh mnh, b cun tri bi nhng con sng dn dp ca am m. Mt s ngi liu lnh phng vo vc thm, ni tm tr khng cn nhn ra phng hng ca chnh mnh. Dc vng xm chim h
100

v bin h tr nn nhng qui vt: nhng qui vt ca lc th hay nhng qui vt ca quyn lc vn s khng li li trc ti li. Vi i a s, con ngi xem ra mnh m khi phn x t v hn l khi ng trc nhng quan ngi lun l. Ngi ta tm cch lm du ni trun chuyn ca cuc sng khng nh mt quyn lm ch n; ngi ta chn ly mt cuc sng ngn np, l li; ngi ta hi lng vi nhng c mun cn con, nhng l th vn vt; ngi ta xy dng cho mnh mt cuc sng khng my hng nhit cng chng c ly mt am m ln lao Mt cuc sng dn tn vn s khng bao gi chp cnh bay cao. Bit bao nhiu ngi ho kh v cht i v c c, bi l h thiu kh nng hip thng thc s vi s sng sung mn. Th m, iu c Gisu mang n cho con ngi chnh l s sng sung mn, mt s sung mn m chnh mi th lc ti tm ca dc vng v kht khao tm thy con ng dn n nh sng thn linh, mt s sung mn ni nhng ai liu mt chnh mnh hon ton s gp li bn thn. Ai thc s sng i ni tm, h sng vn mnh mnh nh mt mu nhim (Stefan Zweig). Ngi sng vn mnh mnh nh mt mu nhim l ngi nhn ra t cuc sng y mt ngha su xa hn mi bin c tc ng bn ngoi, l ngi vt qu mi iu tt xu xy n cho mnh thy nh th ang c mt bn tay v hnh hng dn, iu khin vn mnh h.

101

Sng vn mnh ca mnh nh mt mu nhim khng phi l m qung ph mc cho th gii tim n ca cc dc vng hay nh mt chnh mnh trong cn lc in khng ca cc am m, cng khng phi l cm mnh bng cch gi mt khong cch trc sui ngun s sng. V: S khng thc s l mnh khi chng ta bng bt, ch c nh sng ang ph ly ton th con ngi chng ta mi t l thn tr cho mu huyt v mu huyt cho thn tr (S. Zweig). Tht l kh hiu, thm ch khng th hiu. Ai c th cho chng ta sng vn mnh mnh nh mt mu nhim nu ngi khng nm c vn mnh xc th mu huyt ca chng ta hoc ngi y sng chnh vn mnh v ri, bin n thnh mu nhim s sng bng cch trao np chnh mnh? chnh l ng, ngang qua tht trao np v mu ra ca Ngi, mi gi chng ta tm li vn mnh c bin i ca mnh vn cng hon ton tr nn mu nhim s sng. Cn lu , c Gisu khng ch ni vi chng ta, Hy nui sng mnh bng li v thn tr ca ti, nhng Ngi cn ni, Ai n tht ti v ung mu ti th li trong ti v ti trong ngi y. Trong th gi tn hu Galt, thnh Phaol vit, Hin nay ti sng trong xc phm l sng trong nim tin vo Con Thin Cha, ng yu mn ti v hin mng v ti (Gl 2, 20). Ai sng mt nim tin nh th s c nui sng thc s bi s sng chu trao np ny; v ny,
102

khng phi ngi sng nhng c Kit sng trong h; ngi sng vn mnh mnh nh mt mu nhim. Ngi m lng n nhn mt s sng vn vt trn chnh mnh; ng thi s sng ban tng chnh Ngi cho h cch sung mn, bi l nng lc ngi y c yu mn v nng lc ngi y tn ti ch l mt. By gi, khng g c th nh mt sc mnh ca chng, v nhng sc mnh dc vng v ham mun c chm n bi nh sng ca mt tnh yu nh th s c m ly v chnh chng li tr nn nhng ngun lc nh sng. din t s bin i ny, ch c mt t: Phc Sinh. y, chng ta thy rt r din t bnh hng sng khng th tch khi li ta, V Ngi Li mc ly xc phm. Mt cu ngn ngi li mang mt ngha v bin. Him khi ch mt vi li li c th ni ln bit bao iu nh th. Ngi Li vnh cu sng trong cung lng Thin Cha, y, tr nn tht v mu. Qua tht trao np v mu ra, Li vnh cu t mnh cho con ngi nh Ngi Li hng sng. Ngy nay, v qu quen thuc vi cu ni nh nhoi ny, Ngi Li mc ly xc phm, n ni chng ta khng cn c nh chiu su v sc mnh i mi ca n. Chng ta khng cn lu tm n s bin i tn cn m n vn hnh trong vic tip cn chn l. c c mt tng v s bin chuyn m li ny gi ln trong tm tr, chng hn phi c li iu m Justin vit th k th hai v thi i chng ta trong tc phm i thoi vi Tryphon ca ng. L mt trit gia ngoi gio, ca Platon, Justin i tm chn l vi nhit huyt ca l tr. ng i tm chn l khng phi trong nhng tng giao
103

ca con ngi v nhng thng trm ca lch s. ng cho rng, mnh tm thy chn l bn kia nhng bng m ca th gii cm gic, trong bu tri trinh nguyn ca nhng tng vnh cu. Chc chn , nh ngi thy Platon linh thing dy ng, Ngi Li, Li thn linh chiu sng trong mi tia sng ca chn l. Ch c thn tr c gii thot khi mi ly nhim ca th gii ny mi c th nm bt v chim ngm Ngi Li trong v p bt bin ca n. Th m y, Justin khm ph Ngi Li Thin Cha ni qua cc tin tri rng, chnh Ngi i vo lch s ca chng ta, Ngi mang ly xc phm v t mc khi l Ngi Li s sng qua ci cht v s phc sinh ca Ngi. T , chn l ca Ngi Li khng cn phi c tm kim hay chim ngm bn kia th gii cm quan, nhng chnh trong bng m trn tc, ni Ngi ging th: trong lng lch s nhn loi. , Ngi Li t mnh trong tht trao np v mu ra ca Con Ngi. Ngi t mnh nh Ngun Sng Sung Mn: khng phi mt s sng cm li cho mnh bng cch gi cho mnh khi cht; nhng ngc li, mt s sng t khng nh, mnh m v v i trong chnh mnh nh mt qu tng.

104

105

Chng 7

nh Sng S Sng
(Ga 9, 1-41) Trnh thut v vic cha lnh ngi m t thu mi sinh hn l mt trong nhng trnh thut sng ng nht ca ton b Tin Mng thnh Gioan. y chng c nhng bi ging ln, nhng thay vo l mt hnh ng m nt, si ni v phong ph tt bc. Trong , Gioan nu ln nhng chi tit mnh m ni ng ban s sng, cng l ng m trnh thut ni n nh v cu tinh ch thc. Ngi c s c n tng thc s khi theo di din bin s vic. Trong trnh thut ny, du c mt trong ton b cu chuyn, c Gisu li ch trc tip can thip cnh u v hi cui. Khong thi gian gia, anh m chim lnh mt tin sn khu v , anh th vai chnh, mt vai din vt qu kh nng ca anh: chng nhn u tuyn ca nh Sng n trong th gian. V trong s kin ny, c mt iu g ln lao hn nhiu so vi vic cha lnh n thun. l thm kch ca lch s nhn loi vn c gi ln y: n nhn hay khc t nh Sng. Khng g tin liu anh m ny m nhn mt vai din nh th. Khi i ngang qua, bn vn thut li, c Gisu thy mt anh m t thu mi sinh. Thc ra,
106

anh ngi n xin bn v ng nh chng ta bit. Dng nh anh khng xin c Gisu cha lnh. Anh , chu giam hm trong mt m en hai mt, m en ca chng m lo v m en, en hn na ca ting tm ngi ta gn cho anh. Tht vy, vi ngi n ng ny, iu nghit ng nht khng phi l khng thy, nhng l cm nhn ci nhn ca ngi khc nng trn mnh: mt ci nhn c , khinh th, mt ci nhn nguyn ra vn bin s m la ca anh thnh mt ni ti h khc. Trc mt ngi i, nu anh b m t thu mi sinh, hn l v anh hay cha m anh phm ti. Tt nguyn ca anh ch c th l s trng pht t tri. l lng bng ca ti li. Vic gii thch mang tnh thn hc v nhng bnh hon tt nguyn hay bt hnh ni chung u c ngun gc xa xi, chng ta thy n trong sch Gip. Gip, ti trung ca Thin Cha, b nng bi s d, b ngi thn v bn b bng mi gi ln n khi h ngh rng, ng phm mt li lm nghim trng no ri gnh ly mt s trng pht nh th. Cc mn ca c Gisu cng ng quan im, y cng l ci nhn ca nhiu ngi ng thi. H khi dy quan im khi hi, Tha Thy, ai phm ti, anh hay cha m anh, khin anh phi m lo t lc mi sinh nh th?. y cng l thnh kin ca nhng Bit Phi; h s a ra phn xt cui cng ca mnh khi ngi m c cha lnh ni li bo cha cho c Gisu trc mt h, h bo anh, T khi sinh ra, my phm ti v my dy chng ta sao!, ri h trc xut anh ra ngoi.

107

Ngay trc khi cha lnh ngi m, chnh c Gisu vi iu chnh phn on ca cc mn , Khng phi anh ta cng chng phi cha m anh ta phm ti, Ngi bo h. V Thy khc t thng thng li gii thch thn hc ny, mt li gii thch khi cho rng bnh tt tu thuc vo li phm lun l; cng lc, li gii thch ny ng ho ngi bnh, ngi tn tt vi ngi ti li. Khi tuyn b anh m v ti, c Gisu ci b tnh cch ng xu h v bnh tt ca anh; Ngi tr li cho anh phm gi v lm vt ra t tm hn anh mt lung sng rng ng. Ngoi ra, chng m lo ca anh, khng h l bng m ca ti li, s tr thnh du ch ca mt s tuyn chn. Nu anh b tc ot nh sng, nh c Gisu ni, l nhng cng trnh ca Thin Cha c biu l trong anh. Cng trnh ca Thin Cha, l s sng, s sng vn l nh sng. Qu l mt s o ngc! Chnh con ngi hon ton ti tm ny li c mi gi phn nh sng ng vinh quang Thin Cha, tr nn chng nhn ca nh Sng n trong th gian. Lm sao anh khng cm nhn chnh anh c gii thot bi mt nim hy vng ln lao? V lm sao anh khng kht khao c nhn thy con ngi l lng gieo nh sng vo tn y lng mnh c trc khi t nh quang vo i mt anh? Gioan khng ni g vi chng ta v nhng cm xc ang khuy ng tm hn ngi m vo thi khc quyt nh ny. Gioan dnh tt c s ch ca mnh vo ngha c ch c Gisu sp hon thnh. Gioan t vo mi ming ca V Thy nhng li vn mc cho s kin ton b chiu kch ca n:
108

Khi cn l ban ngy, ti phi hon tt cc cng trnh ca ng sai ti, m n khi khng ai c th lm vic. Khi ti cn trn i ny, th ti l nh sng th gian. Mt li tuyn b long trng, giu ngha. Dn vo hnh ng ca c Gisu, li tuyn b ny thc s bin hnh ng thnh du ch ca ton b cng trnh m v , Ngi n v hon tt. Ngi c sai n th gian mang cho th gian nh sng. Ngy c ni y l lung nh sng Ngi li trn cuc vt qua ca Ngi. Ngi l nh sng th gian. S sng thn linh Ngi c s v mc khi v thng ban chnh l nh sng. S sng l nh sng cho nhn loi, nh sng tht chiu soi mi ngi qua vic Ngi n trong th gian. Nhng y, m cng s n v Ngi bit ngy ca Ngi c tnh; v th, Ngi phi hon tt nhanh chng s v ca mnh. Vy, hy bt u vi ch trnh thut vic cha lnh, Sau khi ni iu , Ngi nh xung t, trn bn vi nc ming v bi vo mt ngi m. Sau li tuyn b long trng , ngi ta hi ngc nhin trc ci hin thc tm thng trong hnh ng ca Ngi. Ti sao li l bn s c bi trn i mt vn khng nhn thy nh th bt u bng cch lm cho n tm ti hn? Ngi ta mun b qua tht nhanh c ch m vi chng ta dng nh rt c l. Th nhng, Gioan li thng xuyn cp n trong trnh thut ca ng (9, 11; 9, 14; 9, 15). S kin
109

ny cho thy cch y tm quan trng m tc gi mun nhn gi. C l? ng, hnh ng ny hn l c l. Nhng vi nguyn ngha ca thut ng, s c l y ng n mt ci g khi u, lc u. Tin Mng Gioan c t ton b di du hiu ca s khi u, Lc khi u, Gioan vit li ta. Khi ci xung t trn bn vi nc ming, c Gisu lm li c ch ca nhng khi u v i, c ch ca ng To Ho, mt hnh nh ly t sch Khi Nguyn, Thin Cha ly bn t nn ra con ngi... (St 2, 7). c Gisu tip tc tra tay sng to con ngi khi t bn t ban u; Ngi ti to con ngi bng cch ban li cho n nh mnh ban u: dn con ngi i vo nh sng thn linh. Tht cm ng khi chng ta thy c Gisu lm li hnh vi ca Ngi Li sng to trng tm lch s nhn loi bng cch mang con ngi n s vin mn ca n. V vinh quang Thin Cha l con ngi sng; s sng ca con ngi, l hng kin Thin Cha (Irn). Cng lc , bng c ch ny, c Gisu mc cho hnh ng ca mnh mt chiu kch ph qut; Ngi ni kt v tr vt cht vi vic sinh ra con ngi trong nh sng thn linh. Con ngi nh th mt ln na c nm vo ngun ci bi t. Vi Ngi, chnh mi to vt c nhen nhm nh sng. Trong c Gisu, thc s Ngi Li sng to ang hot ng v ban li cho v tr ci hm h ban u ca n, Nh Ngi Li, vn vt c to thnh v khng c Ngi, khng g c to thnh. iu c to
110

thnh ni Ngi l s sng v s sng l nh sng cho nhn loi (1, 3-4). V , ng l c con ngi ton din, thn xc v linh hn c mi gi n vi nh sng, nh P. Claudel trong bi th Thnh Thn v Nc din t mnh m v vui ti: c g, ta khng cn u ti hon ton na!... Hi mt tri, mt tri ang trong ta, cui cng, hy bc ra! Hi ngun lc nh sng ca ngi, c g ta thy ngi khng ch bng i mt, nhng vi c ton b xc th v cht th ca ta, vi nhng g ta c, rc r v huy hong nht!. l ton th con ngi sng ng ang ku go nh sng. Chnh nhng ci r xc tht ca chng ta kht khao nh sng. Chng mun sng sung mn. S sng! Vng, chnh s sng ang c c Gisu cp y. Sau khi bi bn ln mt ngi m, c Gisu bo anh i ra mt, Anh hy n h Siloac m ra, Ngi bo anh. Sau t l nc. T nc vt ra s sng. S sng l nh sng. Vy anh ta n ra h, v khi v th nhn thy c. Cuc sng tm ti tr nn nh sng trong Ngi.
111

Anh tr li, mt v tm hn y nh sng, nhng c Gisu khng cn . Ngi n ng vn cha gp Ngi; anh ch nghe Ngi. Anh mt mnh. Vi anh, nhng rc ri sp bt u. Anh phi tr li nhiu cu hi ca nhng ngi thn, ca gia nh v nht l ca nhng nh chc trch tn gio. Anh phi khc t cn tnh ca mnh, anh chng minh anh b m, anh gii thch anh c cha lnh th no v nh ai. Vy l con ngi ny tr thnh chng nhn cho hnh ng ca c Gisu. Chng nhn nh sng, anh khng ngn ngi ni iu anh bit. Vng, chnh ngi m dn chng gi l Gisu cha lnh anh. Gisu! Mt ci tn cm k. V Gioan vit, Tht vy, ngi Do Thi ng lng trc xut khi hi ng k no dm tuyn xng Gisu l ng Kit. T ny sinh s d dt ht sc ca cha m anh, nhng ngi ny cng b tra vn bi nhng chc sc v vic con h c cha lnh. H tr li d chng, Chng ti bit n l con chng ti v n b m t khi mi sinh. Cn by gi, lm sao n thy c, chng ti khng bit; hoc c ai m mt cho n, chng ti cng chng hay. Xin cc ng c hi n; n khn ln ri, n c th t khai c. Ngi n ng y, anh m y, tht n c. n c vi chn l ca mnh, nhng anh khng s hi. iu anh ni, anh lp li. Ngoi ra, anh cn pha vo mt cht hi hc. Ln th hai hay ln th ba, c gi k li vic cha lnh trc nhng nh chc trch, anh lp li, Ti ni vi cc ng ri m cc ng vn khng chu nghe. Ti sao cc ng cn mun nghe li chuyn ? Hay cc ng cng mun lm mn ng y chng?. Cu tr
112

li ny ng cho anh lnh mt trng chi ra. Cui cng, anh b tng ra ngoi nh mt th rc ri. Khng g sc bn hn chng t ca ngi n ng ny. Cc lng khi k li vic mnh c cha khi, anh nu ln mt vn thc s. Trc nhng ngi Do Thi, nhng ngi ni vi anh, Chng ta bit rng, Thin Cha ni vi ng Misen; nhng chng ta khng bit ng Gisu y bi u m n, anh m p, K cng l tht! Cc ng khng bit ng y bi u m n, th m ng y li l ngi m mt cho ti! Chng ta bit, Thin Cha khng nhm li nhng k ti li, cn ai knh s Thin Cha v lm theo ca Ngi, th Ngi nhm li k y. Xa nay cha h nghe ni c ai m mt cho ngi m t thu mi sinh. Nu khng phi l ngi bi Thin Cha m n, th ng ta chng lm c g. Vy m ngi ni nhng li trn vn cha bao gi thy c Gisu. Anh khng th nhn ra Ngi trong m ng nu Ngi khng t gii thiu cho anh. Anh l chng nhn ca Ngi, bo cha cho Ngi bng s trung thnh vi chn l. Ai hnh ng theo chn l th n vi nh sng, cu ni vn gn ca Gioan theo sau cuc gp g gia c Gisu v Nicm tm thy y s minh ha p nht. K khng bao gi thy c Gisu li n c vi nh sng ch bng cch hnh ng theo chn l. l im ng ch khi mt tm hn c bin i m ra n nhn nh sng, mt tm hn khng mng chi an thn v li lc. c Gisu s ni trc mt Philat, Ai thuc v chn l th nghe ting ti. Con ngi
113

nghe ting V Thy Gisu c khi anh cha mt ln thy Ngi v cng khng bit liu c nhn ra Ngi hay khng. Nhng v pha c Gisu, khi bit anh b tng ra ngoi v lm chng cho mnh, li mun gp anh. Ngi mun hon tt vic m mt anh bng cch t t mnh cho anh cch ring t. Sau khi tm c anh, Ngi bo, Anh c tin vo Con Ngi khng?. Anh p, Tha Ngi, ng y l ai ti tin?, v c Gisu bo, Anh thy Ngi; chnh Ngi ang ni vi anh y. Th ri, ngi n ng tuyn xng, Tha Ngi, ti tin, v anh ph phc trc mt Ngi. Vic tuyn xng nim tin kt thc trnh thut vic cha lnh ngi m mc cho n ton b ngha. Anh thy Ngi, i mt ngi m khng ch c m ra trc nh sng ban ngy m cn trc nh sng ca Con Ngi. Ngi c cha lnh thy v tin. Anh thy c Gisu v tin vo Con Ngi. Anh c dn vo nh sng ca s sng. Ri c Gisu bo, Ti n th gian ny chnh l xt x: cho ngi khng xem thy c thy, v k xem thy li tr nn ui m.

114

115

Chng 8

S Phc Sinh v S Sng

(Ga 11, 1-14) thc c Cha Cha sai n th gian, mang cho th gian s sng, s sng thc, s sng khng qua i, c Gisu khng th hon tt s mnh m khng ng u vi ci cht. Qu vy, Ngi khng n trong mt th gii thn tin, nhng cch hin nhin, Ngi n trn mt t ca chng ta, ni s cht l mt thc ti thng tr mi ngy. Trong hnh trnh i mnh, c Gisu i din vi s cht khng phi cch l thuyt, phng chng hay nh mt ngu nhin xy n tnh c cho ngi ny ngi khc. Ci cht n vi Ngi cch hin sinh v hon ton c nhn. Thuc v th xc v cm gic nh mi ngi chng ta, Ngi run ry v au kh trc ci cht ca mnh, mt ci cht c bo trc s rt tn bo. Nhng trc , Ngi cng cm nhn ci cht qua nhng cm xc tha thit nht ca mnh nh Tin Mng Gioan cho thy. Ngi yu mn Lazar, Ngi qu mn hai ngi ch Matta v Maria ca anh; nh h, Ngi c tip n nh mt ngi bn. Vi Ngi, c ba ngi ny l nhng ngi thn thit nht. Trn con ng s v, cn nh ca Lazar Btania l ni dng chn thanh bnh.
116

Gia mt m ng hay quy ry v nhng ni hoang vng m Ngi thng li mt mnh cu nguyn, c mt s ni u tin cho vic ngh ngi v thn tnh trong cuc i ca c Gisu. Btania l mt trong nhng ni y. , cch xa m ng, cch xa nhng cuc lun chin vi cc lut s v Bit Phi, c Gisu ngh ngi v cm nm mt nim vui hon ton bnh d khi cng mt ni gia nhng ngi bn. l nhng giy pht him hoi ca nim hnh phc con ngi trong mt cuc sng hon ton hin dng cho s v ca Ngi. Nh th, chnh c Gisu cng cm nhn ci cht bt ng ca Lazar v ni au m hai ngi ch ca ng tri qua. Vi Ngi, l mt ni au thc s. Ngi cho thy iu . Trc Matta v Maria, cm xc ca Ngi th hin ch cm thy bt an v khng th cm nc mt, Hy xem ngi thng anh y bit bao!, nhng ngi vy quanh Matta v Maria tht ln. Khng on Tin Mng no ca Gioan minh ho tt hn cu ni ca li ta V Ngi Li tr nn ngi phm nh y. Nhn tnh ca c Gisu khng phi l mt nhn tnh b ngoi nhng l mt nhn tnh y chiu su ca cm gic v cm xc, t lm nn mt con ngi ci m nht. Vy m d cho c khi con ngi y run ry, khng mt khonh khc no c Gisu qun i s v ca mnh. Ngi bit, Ngi mang trong mnh b mt ca mt s sng vn khng qua i v s cht khng th chim ly n. S v ca Ngi l mc khi v thng ban s sng thn linh cho th gian ny. Tuy nhin, chng ta ch c th hiu r iu c Gisu cm nhn trc ci cht ca bn mnh
117

bng cch t s kin trong ci nhn ca Gioan, ci nhn chnh l s v ca Ngi. Qu th, trnh thut c Gisu n Btania trong hon cnh ny c vit trong bi cnh Thy tr ln Girusalem, mt chuyn i dn n ci cht. Quyt nh tr li Giu, c Gisu tin bo Ngi s phi cht; v chp nhn ci cht. Nh th, Ngi s hon tt s v bng cch hin mng sng mnh. Vic Lazar sng li s c thc hin trong tng quan mt thit vi quyt nh t hin ca Ngi. Hai s kin ny khng tch ri nhau. S kin th nht sng t nh nh sng ca s kin th hai. V th, cn phi hiu trnh thut ca Gioan ngay t nhng khi u ca n. c Gisu rt v bn kia sng Gioan vi cc mn khi hai ch ca Lazar gi ngi n bo tin cho Ngi, Tha Thy, ngi m Thy thng mn ang m nng. Tin ny dng nh khng lm Ngi xc ng ngay lc y. Ngi ch bo, Bnh ny khng n ni cht, nhng l dp by t vinh quang Thin Cha: qua cn bnh ny, Con Thin Cha c tn vinh. Ngi cn nn li hai ngy. iu ng ch trong phn ng ca c Gisu ch l suy ngh ca Ngi hng ngay v Cha Cha v v s mnh c giao ph. Chn tri ca Ngi l vinh quang ca Thin Cha c biu l trong vic hon tt s mnh trao ban s sng. Cn bnh ca Lazar c Ngi nhn trong nhn quan ny: nh mt tin bo cho vic biu l vinh quang. Sau hai ngy, c Gisu ni vi cc mn , Chng ta hy tr li x Giu. Ngay lp tc h phn
118

ng, Gn y, nhng ngi Do Thi tm cch nm Thy m Thy cn mun tr li sao!, c Gisu tr li h: Ban ngy chng c mi hai gi sao? Ai i ban ngy th khng vp ng, v thy nh sng ca th gian ny. Cn ai i ban m th vp ng v khng c nh sng ni mnh (Ga 11, 9-10). Nhng li ni kh nhim mu. Chng cn nhm n nhng li khc na: Ai bc i trong bng ti th khng bit mnh i u. Bao lu cc ng cn c nh sng, hy tin vo nh sng, tr nn con ci nh sng (Ga 12, 35b-36). V phn c Gisu, nhng li ny l mt li mi gi theo Ngi m khng s hi cng khng do d, v Ngi l nh sng, Ai theo ti s khng i trong bng ti, nhng s c nh sng mang li s sng (Ga 8, 12b). p li cc mn , c Gisu bo, Lazar, bn ca chng ta, yn gic; Thy s i nh thc anh y. Hiu theo ng ngha nhng li ni ca Ngi, h tha, Tha Thy, nu anh ta yn gic, anh y s kho li. Nhng c Gisu nhanh chng xua tan mi s kh hiu v cng b r rng vi h, Lazar cht, v Thy vui mng v Thy khng , anh em tin. Thi, no chng ta hy n vi anh y!.
119

T nhng li ni ca c Gisu, cc mn ch lu n quyt nh tr li Giu ca Ngi, mt s tr li y liu lnh ca Thy ln tr. T ny sinh tng hon ton t pht ca Tma, C chng ta na, chng ta cng i cng cht vi Thy. Mt tuyn b hay. Hn l mt cch thc t hin y can m. Nhng thc t s khc. Vy l c Gisu ri ni ca Ngi bn kia sng Gioan v ln Girusalem. Ngi tin n ci cht ca mnh, mt ci cht Ngi d tnh v chp nhn nh mt qu tng tuyt ho; mng sng Ngi, c hin trao. Ci cht ny s hon tt v biu l nh ca Thin Cha. Khi trao ban mng sng, c Gisu s thng truyn cho th gian s sng thn linh. Chnh trong vin nh ni ti ny, Ngi ln ng v n Btania, gn Girusalem. Lazar trong m t bn ngy. Nhiu ngi Do Thi n an i Matta, Maria v li vi hai b. Khi Matta bit c Gisu n, b n gp Ngi, ang khi Maria, phc tang, r ngi trong nh. Thy c Gisu, khng th km nn, Matta tha vi Ngi, Tha Thy, nu Thy y, em con khng cht. B trch Thy n mun. Tuy nhin, ngay lp tc b ni thm, Nhng by gi con bit: bt c iu g Thy xin cng Thin Cha, Ngi cng s ban cho Thy. c Gisu bo ch, Em con s sng li. Con bit, Matta p, em con s sng li khi k cht sng li trong ngy sau ht. Nh th, Matta by t nim tin ca o Do Thi chnh thng vo thi k ny. Nhng li tuyn b trn mi
120

ming b li hm cha mt cht ng cay. C nn i n ngy sau ht gp li em mnh khng? c Gisu nhn Matta. Ngi nhn b bng mt ci nhn khng dng li b mt ca nhng hu th, nhng l mt ci nhn su thm t bn trong. Ngi thy ni au ca b, s c tuyt d di ca b trc cnh chia ly, ni kht khao ca b v mt cuc sng c gii thot khi s cht v nhng on giao ca n. Ngoi ni au ca Matta, c Gisu cn thy ton th thn phn con ngi, mt i dng nhn loi mnh mng ang lng ln bi mt kht vng sng ta h con sng trong lng i dng; con sng ny s v a trn mt bc tng khng th vt qua: s cht, quyn thng tr ca n. i din vi cn bo kht vng sng m To Ho trt gieo xung mt t, s cht, quyn lc thng tr xem thng nh mnh cuc sng. Chnh s cht lun chim th thng phong: n lun a ra phn quyt cui cng. N km hm con ngi trong quyn lc ca n, giam gi con ngi trong chn tri tn nhn ca n. Con ngi c th ko di chui ngy i mnh nhng s cht li chp ly n cch nghit ng, bt chp mi nhit huyt sng. Ngy kia, cuc phiu lu ca con ngi t n s kt thc trn trn gian; cuc phiu lu thm ch khng ai cn nh n nh mt k nim. C tri t by gi ch cn l mt ci cht. Trc cnh cng khn ny, c Gisu khng c ni nh sch Ging Vin, Ph vn trn mi ph vn, mi s ch l ph vn v cun theo chiu gi, hoc eo bm vo s sng ny lm g?. Khng, hon ton
121

ngc li, c con ngi ni ti ca mnh run ry trc vin cnh ny: con ngi c to dng sng, c to dng theo hnh nh Thin Cha v cng tr thnh mt hu th cht, lm mi ngon cho s cht! nh ca to ho v nh mnh ca s sng phi bin i trc s thng tr ca s cht: s thng tr ca Hong T s cht! V chnh n, Tn ch Th, k git ngi t lc khi u. Chnh n ch s ngy hi d man ny, chnh n iu khin vng xoay tn bo ca cc th h; cc th h sinh ra, hy vng nhng li cht trong vng quay c nghit, khng mt chn tri no khc hn l chnh s cht. Cng vy, chnh lc ny, c Gisu i din vi Tn ch Th, i Th ca Ngi. Ngi, s sng, Cha ca s sng, n trong th gian thng ban s sng, Ngi cng phi ng u vi s cht, s cht ca Ngi. ch Th ca Ngi ch . Nhng s sng ca Ngi, khng ai ly c: Ngi t ban tng n cch hon ton t do. Ngi c quyn ban tng v ly li s sng (Ga 10, 18). S sng c tng ban v ly li ca Ngi s b gy vng kim c hung c, m cho con ngi khung tri hy vng ln lao. V khng ch mt mnh Lazar cn c em ra khi m, nhng l ton th nhn loi phi c rt khi tay k ch Th. Ngi s khng thc hin iu bng vic tr li cho con ngi cuc sng dng gian, tr li nh th ch ko gin k hn. Qu vy, trong trng hp ny, con ngi vn s l mt hu th phi cht. Vy l phi b tan chic vng nh mnh, phi lm sao con ngi c th bc vo mt cuc sng mi, mt cuc sng cn mi v s cht khng cn thng tr. Mt s sng t khng nh trong chnh s
122

cht. c Gisu, ch mt vi ngy na, trc khi cht, s bo cc mn , Th lnh th gian ang n. hn, n khng lm g c Thy. Can m ln! Thy thng th gian (Ga 16, 33). T thm tm, chnh lc ny y, c Gisu nhn thy tt c nhng iu lin tip xu kt li vi nhau khi Ngi ang ng trc Matta. Th ri, cch thanh thn, y quyn uy, Ngi tuyn b vi b, p li s ch i ca b v ca ton th nhn loi, Thy l s Sng Li v l S Sng. Li Ngi tht v bin nh nhng li ni vi ngi ph n Samaria v vic th phng trong thn kh v s tht. Nhng li vt thi gian, vt trn c nhng s kin c th khi gi chng. Li ngn vng n vnh cu. ng vi tm cch cn o nhng g n cht cha, hy chng t bc l trong ci v bin, trong s uy nghim vin mn tt cng ca chng. Ta l. l li khng nh ca mt Hu Th thng tr thi gian. Hu th ny c nh ngha trn vn bi hai t: Sng Li v S Sng. Nhng li ny lm vang vng hnh vi sng to ni Ngi Li to dng. Chng mang theo hi th v quyn nng trong chiu kch ca li to dng. Nhng li y tuyn b chin thng cui cng ca s sng trn s cht. T thn, chng l tt c Tin Mng. Vi nhng li ny, s sng c gii thot khi chn tri s cht tm li hng nhit ban u cng tt c ngha trn vn ca mnh. Mi s li tr nn c th. Du cho ng dai dng c th vn ko di trn nhng cnh
123

ng nhn loi chng ta; nhng ka, xun n r trong tm hn Con Ngi. Thut li nhng li ny v t trn mi ming c Gisu, tc gi Tin Mng vit chng di nh sng Phc Sinh. Chnh trong nh sng Phc Sinh m nhng li ny c hiu. l li khng nh ca s sng chin thng s cht. Khng phi bi mt cuc tr li n thun i sng dng th trc , nhng bi s hin hin ca mt con ngi mi. c Kit phc sinh u phi l s hon sinh n thun ca mt Gisu thnh Nazareth. Sng ngy Phc Sinh, c Kit ra khi m, hin ra vi Maalna; c Kit y khng phi l mt Gisu ngi Galil vi bn n thp gi ba ngy trc nay tr li cuc sng thng nht. Ngi l ng sau khi tri nghim ci cht, bng qua vng quc cc tng a ngc, nay biu l tnh trng sng ngi ca Con Thin Cha v cui cng, t khng nh nh mt con ngi nguyn vn: Con ngi sng ng vi tt c s sng ton din ca chnh Thin Cha. Cuc phc sinh ny l s xut hin ca mt thc ti mi, mt thc ti m , ton th v tr c sa cha li ton b nh hi th ca Ngi Li tc to v c hon li cho s sng vn l nh sng. Chnh trong nh sng Phc Sinh ny m nhng li c Gisu ni vi Matta t chng y trn sc sng, Ai tin vo Thy, th d cht, cng s c sng. Ai sng v tin vo Thy, s khng bao gi phi cht. Ch c tin nh th khng?. p ng ni kht khao su xa ca Matta v mt s sng khng cn bit n au kh, chia la v tang tc, c
124

Gisu ni n nim tin ca b. Ai tin vo Ngi th sng cuc sng ny, mt cuc sng chin thng s cht. S sng ny khng ch dnh cho ngy mai, khng dnh cho ngy sau cng, cng khng dnh cho th gii bn kia. Chnh hm nay, s sng c trao ban. S sng ny trong tm hn mi k tin. S sng y c th bng qua s cht v mi sng nguyn tuyn. S cht khng c quyn g trn n v s sng ny l s thng hip vi s sng vnh cu ca Thin Cha. V th, n khng chu gii hn trong s bt t ca linh hn. Trong s sng , chnh con ngi ton din, con ngi sng ng thng d vo Con Ngi ton vn trong c Kit Phc Sinh. Trong tm hn con ngi, s sng l mt ht ging phc sinh. Ht ging n giu, nhng linh hot, l lc y ban u vn s ra sc nng con ngi sng ng ln trong lung sinh kh ca nim hy vng. S sng ny, mt s sng m c Gisu nm gi b quyt, ch c th c mc khi ngang qua mt du ch gn lin vi s mnh ca Ngi v khi gi nim tin vo con ngi Ngi. Ch c tin khng?, c Gisu hi Matta. Tha Thy, c. Con vn tin Thy l c Kit, Con Thin Cha, ng phi n th gian. Trc vic tuyn xng nim tin vo ng Thin Sai ny, c Gisu s c th hon tt du ch. Cm nhn iu sp xy ra, by gi Matta chy i tm em mnh ang ngi nh. B kh ni vi em, Thy n ri, Thy gi em y!. Nghe tin ny, Maria lp tc ng dy, vi v n vi c Gisu. Gp Ngi, Maria ph phc di chn Ngi v tha, Tha Thy, nu c Thy y, em con khng cht. Khi thy b khc, c Gisu
125

thn thc trong lng v xao xuyn. Ngi ni, Cc ngi xc anh y u?, h tr li, Tha Thy, mi Thy n m xem. c Gisu khng th cm nc mt. By gi, nhng ngi Do Thi hin din bo nhau, Ka xem, ng ta thng anh Lazar bit my!. Thn thc trong lng mt ln na, v ny, Ngi n m. l mt ci hang vi tng t pha trn. c Gisu bo, em phin ny i!. Matta lu , Tha Thy, nng mi ri, v em con trong m c bn ngy. Nhng c Gisu ci li, No Thy chng ni vi ch rng, nu ch tin, ch s c thy vinh quang ca Thin Cha sao?. Th ri ngi ta khing tng i. Ngc mt ln tri, c Gisu ni: Ly Cha, con cm t Cha v Cha nhm li con. Phn con, con bit Cha hng nhm li con, nhng v dn chng ng quanh y, nn con ni h tin l Cha sai con (Ga 11, 41-42). Qu th, c nhiu ngi Do Thi n an i hai b. Mi ngi t tp trc ngi m v h ch i, t m xem iu g s xy ra. Mt s ngi xm x, ng ta m mt cho ngi m li khng th lm cho anh y khi cht sao?. Ngay sau khi dng li t n, c Gisu ku ln ting, Anh Lazar, hy ra khi m!. Ngi cht i ra, chn tay cn qun vi v mt cn ph khn. c Gisu
126

bo mi ngi, Ci khn v vi cho anh y v anh y i. Khi gi Lazar tr li vi cuc sng, c Gisu trao ban mt du ch v s sng m Ngi c s v mc khi v thng truyn. Nhng du ch khng phi l thc ti, ch l hnh nh ca thc ti, l b ngoi kh gic gip con ngi c mt tm nhn xa hn, cao hn. l mt nng lc nh thc cho php kht vng ln ln v thng hoa. Nhng kh ni, kht vng li say m ci v bc cm gic v hp dn trn tc ca du ch nn mi eo bm vo . V th, thay v ng dy, n b, n cun quanh du ch nh th l thc ti. By gi, du ch khng cn l du ch; v nim kht khao mt khi gn cht vi mt tho mn tc thi v chng qua li ch c th kht khao mi v lp i lp li nh th: lun lun khng tho mn, v th l vn b ng cht trong khung tri s cht. Hon ton ging vi vic ho bnh ra nhiu, vic lm cho Lazar sng li ch l mt du ch c Gisu trao ban ni rng chiu kch kht khao ca con ngi hu m lng h n nhn mt s sng lu bn hn. T thn, vic sng li ny ch l s tr li vi s sng vn vn phi cht. N khng gii quyt c g, s cht vn c a ra phn quyt cui cng. Nhng khi lm php l ny, c Gisu cho thy trong Ngi, mt nng lc sng c th nh bi s cht. S sng tht m Ngi mun thng ban cho chng ta l s hip thng vi s sng vnh cu ni Thin Cha trong s cht v s phc sinh ca Ngi. S thng hip ny khng ch l mt s kin ca linh hn, n lm sng ng ton th con ngi, thn xc v linh hn trong s sng mi qua vic thng d vo mt con ngi ton
127

ho, ni c Kit phc sinh; nh th, thng d vo thn xc vinh quang ca Ngi. Tt mt li, nh nim tin, s sng l s sng ca ng Phc Sinh trong chng ta.

128

Chng 9

c Gisu, ng Hng Sng

(Ga 20, 1-18) l ngy th nht trong tun sau nhng s kin bi thm ca ngy th su tun thnh. T bui sng v i y, khi m tri vn cn ti, Maria Maalna tr li ngi m. Ch mun mang mt chng c cui cng cho ng trn trng ch, ng m ch xem l Thy v l Cha mnh. Nhng lm sao khng ngc nhin v au kh khi ch nhn thy ngi m trng trn! Tng c nng ln. Khng mt mt giy, ch vi chy v gp Simon Phr v ngi mn khc, ngi m c Gisu thng mn. C hai ngi cng chy n v cng thy ngi m trng, h vo m v khm ph nhng khn vi nm trn t, khn lim ph mt c cun li mt bn. Gioan thy v tin, tc gi Tin Mng ni. Nhng c ng v Simon Phr u khng thy Cha. H li ra i. Maria gn bn m, khc, mt gn cht ca huyt trng trn. S ngc nhin nhng ch cho s su no trong ch. Ch khng cm c nhng dng l. c Gisu, nh sng s sng, ng gii thot ch khi gip ch khm ph s sng ch thc v tnh yu chn tht. Vi tt c nng nn ca mt tm hn yu mn, Maria Maalna theo Ngi n cng, tn chn thp gi
129

v ch kh au khi thy Ngi cam chu cnh b b ri hon ton. Ri sau mt ngy sabat, sng nay, mt ngy m m, ch nhanh chn n m tm mt cht hin din ca Thy bn cnh thi hi. Nhng ka, m trng, khng cn du vt g ca con ngi v i ny. Vy th buc Ngi chu nn chu cht, ph cho Ngi bao s nhc trc mt ton dn cha sao nay li cn phi cp c xc Ngi v xo sch Ngi hon ton? Trong nh mt ca Maria, tri cao t thp khng cn ly mt cht nh sng. Ch tri qua mt trong nhng thi khc tht vng ch nht khi ton b hu th ca ch nh nghn lm bi s in r ca th gian trc s trng rng ni m nim hy vng, nim tin v tnh yu ca ch tr nn tm ti. Chng mt cht g c th lu luyn ngi Thy du yu y ngng m; cng khng cn mt du vt no ca ng mang ngha v tng lai cho i mnh, cho nim kht khao sng ca ch. Vy th t nay sng lm g? Ci nhn pha bn trong ngi m, th ka, ch nhn thy hai thin thn o trng, hai con ngi ngi sng ngi ni t xc c Gisu, mt v ng u, mt v ng chn. Cc thin thn ny bo ch, Hi ch, ti sao ch khc? - Ngi ta ly xc Thy ti, ch bo, v ti khng bit ngi ta t Ngi u. S c mt ca nhng con ngi ngi sng ny y dng nh khng lm ch ngc nhin; ch cng khng t ra iu . Ni ng ra, d bt thng n u, s hin din ny cng khng lm ch bn tm. Maria ch thy mt iu, ngi ta ly xc Thy. tng v mt cuc phc sinh c th xy ra, thm ch cng khng thong qua ni ch. Nu xc ca c
130

Gisu khng cn , l v ngi ta ly, cp i. iu m Maria n tm ni ngi m khng phi l mt ngi sng, m l xc ca mt ngi Thy v l Cha, du ch cui cng ca mt s hin din y knh tn. Maria hu nh khng trng mong g nhiu vo vic tm li ngi sng l Cha ca ch n ni khi quay li trc s hin din ca Thy, ch khng nhn ra. Tuy nhin, chnh Ngi trc mt ch v l ngi, n lt mnh, hi ch, Hi ch, ti sao ch khc? Ch tm ai?. Nhng Maria, mt nho l, hon ton b m nh bi vic tm li thi th cng ca Thy, khng nhn ra Ngi, thm ch khng thy Ngi. Ngh rng, cn ni chuyn vi ngi lm vn, ch hi ng, Tha ng, nu ng ly xc Ngi, xin ni cho ti hay, ng t Ngi u v ti s tm Ngi. By gi c Gisu gi ch, Maria. Tn gi n s ny c tht ln vi mt cung ging ring ca Thy v vi tnh cm Ngi gi ghm trong lp tc tc ng ch cch k diu. Maria nh c nh thc, c li ra khi nhng g ang m nh mnh. Mt ch m ra, c con ngi ch run ln. Chnh Ngi y, l Thy v l Cha ca ch! Ly Thy, ch reo ln. Trong ni vui v b, ch mun chm Thy, m Thy v gi Thy li nh th s Thy chy trn ln na v bin mt. Khng, khng phi l m, cng khng phi o gic. Ch chm Thy; Thy cn li. ng chm Thy, ng gi Thy li, c Gisu bo ch, v Thy cha ln cng Cha Cha. Nhng hy i tm anh em Thy v bo h, Thy ln vi Cha Thy v Cha ca anh em, ln vi Cha ca Thy v Cha ca anh em. Ngc nhin lm sao, nhim mu nhng no
131

nhng li Thy va ni nhng chng li mang bao ngha. Chng cha ng ton b thng ip phc sinh. l thng ip s sng. Maria, trong nim vui v b, tin rng mnh gp li Gisu, ng ch bit trc y, l Thy, l Rabbi m ch i theo trn nhng con ng x Galil. Ch vn v t Ngi li trong nhng sinh hot quen thuc; ch gp li Ngi trong ci khng gian ny, mt khng gian c bit n vi nhng chuyn i lin min, nhng cuc dng li, nhng cuc gp g nh l n hu ca Thin Cha. Qu th, chnh Ngi, ng ch gp li, Ngi hng sng. Th nhng, cng k t , ng hng sng y mang mt chiu kch khc. Ngi khng cn l ngi Thy m ch tn ty vi nim knh tn khn xit. ng hng sng ny khng cn mnh b ng khung trong mt khng gian quen thuc v gii hn. Ngi l Cha ca nhng k sng. l iu c Gisu mun lm cho ch hiu m khng thc bch ch. Cch du dng, Ngi m mt ch m khng lm ch chi lo chong ngp bi nh sng ca Ngi, khng lm tm hn ch phi dp nt bi v uy nghim ca Ngi. Tht vy, nhng iu c Gisu ni vi ch l mt li mi gi gp g Ngi ti ni, m k t , Ngi ; mt ni m Ngi sng s sng sung mn: quy v Cha Cha. y l li mi gi khm ph Ngi trong chuyn ng su nhim ca hu th Ngi, trong s vn ln ca Ngi hng v Cha Cha, Thy ln vi Cha Thy cng l Cha ca anh em. Nhng li ny cn c lng nghe nh ting m m ca mt thc nc vng di ln tn sui ngun. T y, c Gisu sng hon ton trong chuyn ng ny, nhng Ngi khng n c. Ngi ln cng Cha
132

vi tt c anh em ca Ngi. chnh l ton th nhn loi c Ngi li ko n vi nh sng. Trong Ngi, kht vng bao ngy vn ti ngun sng sung mn, Khi ti c nng ln khi mt t, ti s ko mi ngi ln vi ti, Ngi cng b (Ga 12, 32). Maria Maalna mun gi c Gisu li; cn Ngi, Ngi mi ch theo Ngi trong chuyn ng hng thng ca Ngi cng vi anh em mnh. l li mi gi bc vo nim vui phc sinh ln lao: nim vui ca s hip thng vi Cha Cha, Nu anh em yu mn Thy, anh em s vui mng v Thy n vi Cha Cha (Ga 14, 28). Nim vui ny, c Gisu mun n tr thnh nim vui ca chng ta v Ngi m ng cho chng ta. Ngi mang chng ta cng Ngi i vo cung lng Cha Cha trong sc mnh quyn nng v chin thng ca Ngi. Khi u Tin Mng Gioan, cc mn u tin hi c Gisu: Thy u? (Ga 1, 38), v Ngi tr li h, Hy n v xem. Trong sut Tin Mng, Ngi lm cho h thy ch ch thc ca mnh. Ch l tng quan ca Ngi vi Cha Cha, trong s thng hip yu thng vi Cha Cha, mt s hip thng m chnh chng ta c lin kt. Thy i th c li cho anh em, c Gisu ni vi cc mn trong cuc tr chuyn cui cng ca Ngi trc khi cht. Nu Thy khng i, ng Bo Tr s khng n. Nhng nu Thy i, Thy s gi ng n vi anh em (Ga 16, 7). Khi ng y n, Ngi, Thnh Thn chn l s dn anh em vo s tht ton vn (16, 13). Anh em s c thy Thy, v Thy sng v anh em cng s sng. Ngy , anh em s bit rng Thy trong
133

Cha Thy, anh em trong Thy v Thy trong anh em (Ga 14, 19-20). Khi c Gisu ro khp t nc, dy d m ng, bn lun vi cc lut s v Bit Phi... th cc mn i theo Ngi, thy Ngi, thy rt r. Nhng h thy g? Mt con ngi siu phm, khng nghi ng g na, Ngi gi ln s hng nhit ni dn chng bng nng quyn ca nhng php l v uy quyn trong gio hun. Mt ngi m h xem nh s gi ca Thin Cha, nh ng Thin Sai. Nhng mt ngi, mt ngi c bit, vi din mo ring, nhng ng nt, m sc ca ging ni, trong sng khi nhn, nhng c ch quen thuc v cch thc dy d ca Ngi Nhiu tnh cch ring ca Ngi phn bit Ngi vi hng ngn ngi khc. Cc mn gn b vi ci nhn cch to sng ny. S gn gi th l, s thn tnh cng vi v quyn uy trm lng v ti cao ca Thy gy n tng v cun ht h. Th nhng, cng lc , hnh nh ny li ph lp mt iu m c Gisu mun mc khi cho h: s sng su xa m Ngi nm gi b quyt, ni thit thn v khng gii hn ca Ngi. C th chng ta s khng thy mt iu g khi gn gi mt ngi no ; cng th, vic cn k Ngi khng trnh khi iu y, Thy vi anh lu th m anh khng bit Thy sao?, c Gisu hi Philipph. Philipph v cc mn khc tin chc rng mnh bit Ngi; k thc, h ch bit Ngi bn ngoi. Vic quen bit Thy li nhn mnh kha cnh con ngi, qu con ngi trong ci nhn ca mnh khin h ch dng li ni con ngi kh gic ca c Gisu.
134

 l l do ti sao Ngi bo, Thy i th c li cho anh em (Ga 16, 7). c Gisu cn xa h, ct khi h s hin din kh gic, th cht ri Thnh Thn c th n, m mt h hu h c th nhn ra s hin din thn linh ca Ngi. Hnh tng qu hp dn, qu con ngi... cn bin mt Hnh Tng Cha Cha c t hin. c Gisu bo, Ngy , anh em s bit rng, Thy trong Cha Thy, anh em trong Thy v Thy trong anh em (Ga 14, 20). Anh em s thy rng, Thy sng v anh em cng vy, anh em cng s sng (Ga 14, 19). Cng th, Maria Maalna cng dng li mt nhn quan qu nhn loi v Thy mnh. Nhng y, mt ch m ra trc nh sng phc sinh, Ti thy Cha, ch s ni. Ch thy v tin. Trong c Gisu phc sinh, ch c th chim ngm S Sng vnh cu ny, mt s sng quy v Cha Cha nay xut hin, li ko ton th nhn loi vn ln trong tnh yu thng v thng hip ca Ngi vi Cha Cha; mt s vn ln c sa li nh mi. Hy i ni vi anh em Thy rng: Thy ln vi Cha Thy cng l Cha ca anh em, ln vi Cha ca Thy cng l Cha ca anh em: l bi ca ca cuc khi nguyn mi. V th, t y, chng ti khng cn bit mt ai theo quan im loi ngi. Cho d chng ti c bit c Kit theo quan im loi ngi, th gi y chng ti khng cn bit Ngi nh vy na. Cho nn, phm ai trong c Kit u l th to mi. Ci c qua v ci mi c y ri (2Cr 5, 16-17).

135

136

Phn II

PHN O SU

137

Chng 1

S Sng Ny L G?
Xuyn sut Tin Mng Gioan v c bit hn trong cc cuc gp g chng ta phn tch, c Gisu t ra nh ng Cha Cha sai n vi con ngi mc khi v thng ban cho h s sng thn linh, s sng i i. Chnh Ngi thu tm s v ca mnh trong cu ni, Ti n cho th gian c sng v sng di do (Ga 10, 10b). c Gisu tuyn b, vi t cch l Con, Ngi s hu s sng thn linh y cch di do, Nh Cha c s sng trong chnh mnh, cng th, Ngi ban cho Ngi Con c s sng trong chnh mnh (Ga 5, 26). Nh th, s sng y nn mt vi hu th Ngi cch mt thit nht. S sng y to sng t con ngi ca Ngi trong chng mc ngi ta n nhn n bng cch n nhn chnh Ngi trong mt hnh vi c tin khng d gi. Trc qu tng ca Thin Cha, c Gisu ch i hi chng ta mt iu: tin vo con ngi ca Ngi, tin vo t cch ca Ngi Con c Cha Cha sai n. Tin vo Ngi, l n nhn qu tng ca Thin Cha, l n nhn s sng ca Thin Cha. Ai tin vo Ngi th c sinh ra trong s sng t trn cao. Ngi ni, Ai tin vo ti, th khng phi vo ti m l tin vo ng sai ti (Ga 12, 44). V y l
138

mun ca Cha ti, rng ai thy Ngi Con v tin vo Ngi Con th c s sng i i (Ga 6, 40). Qua , c Gisu khng a ra mt li ha n thun no v cuc sng mai ngy. Chnh y v lc ny, s sng thn linh c trao ban cho con ngi. K t hm nay, trong th gii ny, con ngi c mi gi sng s sng thn linh. iu g con ngi khng bit nm bt trong hin ti, mun i s khng c n. Vy th s sng c Gisu ni vi chng ta v mun thng ban cho chng ta l g? Chnh xc, s sng y ct ti iu g? Chng ta c th ni g v n? Lm sao nu ln nhng c tnh ca s sng y? N mang g n cho s sng con ngi? Nu chiu theo nhng khng nh ca c Gisu, nhng cu hi cng c nu ln th s sng ny cng l iu thit yu tuyt i, du cho n hon ton tng khng. Khng c s sng ny, s khng c s hon tt thc s ca con ngi. T chi s sng ny, l ph mnh cho bng ti v s cht, l nh mt chnh mnh trong t cch l ngi. Rt thng khi, s sng thn linh y c trnh by nh mt qu tng t bn ngoi thm vo s sng con ngi; mt con ngi vn c s hon ho ring v t mnh ly lm khi coi qu tng nh mt th trang sc tu thch, c cng c, khng cng c. Nu qu vy th khng l g khi con ngi hin i hm nay chng tha thit g vi mt tng phm nh th. Tht vy, trong thi i hm nay, iu con ngi mun trc ht l lm ngi. ngh n chp nhn mt s sng cao hn chnh nhn tnh ca n cch khng t nhin nh th th liu iu
139

 c cn ngha khng? Con ngi mun tr nn mt con ngi thun ty v ton b; n phi c trong mt th gii ngi nht c th. C phi l ngha ca mi nghin cu khoa hc, k thut cng nh mi cuc u tranh cho mt nn cng l ln lao hn v s tn trng cc quyn con ngi? Nhng, th l trn chy theo mt cch thc siu nhn tnh? iu khc bit vi nhng g c Gisu cp. Trong Tin Mng Gioan, c Gisu gii thiu cho chng ta s sng thn linh m Ngi c s mnh thng truyn. Ngc li hon ton vi nhng g t ra trn y, khi t s sng trc tip vi kht vng cn bn ca con ngi, kht vng sng ca n, c Gisu cho con ngi thy rng, s sng thn linh n c mi gi sng khng xa l vi s sng ca n v b quyt hon thin chnh mnh li trong s sng thn linh . Cng th, vi ngi ph n Samaria bn ging Giacp, c Gisu mc khi nc hng sng vn c th tho mn ni kht su xa ca b; ng thi, ban cho cuc sng nhn loi ca b mt sc bt mi m y sng to. Vi Nicm, ngi kht khao tm li s ti tr, Ngi mc khi cho ng b mt v mt cuc sinh h mi v mt s sng vn khng gi nua. Vi m ng no n vi bnh Ngi ban, Ngi xut mt ca n khng h nt, mt loi bnh hng sng s cho h khng bao gi i na. Vi hai ch em Matta v Maria, qu u su trc s mt mt cu em Lazar, nhng c m mt s sng khi cc tng quan mt thit nht s khng bao gi b ct t, c Gisu gip h nhn ra rng, trong Ngi, c mt sc sng vn c th vt qua ci cht v sc hu dit ca n.
140

Tt mt li, s sng m Ngi nm gi b mt c Ngi trnh by nh mt s vin mn y sc sng gip con ngi kin ton chnh mnh mt cch khng tng bng cch lm cho n thng d vo nim vui sng s sng thn linh. Vy, s vin mn ny l g? Lm sao nh r tnh cht ca n? Chng ta bit g v ch ny trong Tin Mng Gioan? S sng c t by s sng y vn hng v Cha Cha (1Ga 1, 2). Cn ch tm xem xt mc khi ny xuyn sut Tin Mng Gioan, trong ng k li. Hy dng li cch c bit hn nhng im sau: - S sng thn linh v kht vng ca con ngi. - Mc khi ba tic Agap. - Chng ti chim ngng vinh quang ca Ngi. - Mt tri nghim nim hip thng. S sng thn linh v kht vng ca con ngi Chng ta nu ln rng: m tm hn nhng ngi nghe trc qu tng s sng thn linh, c Gisu da trn kht vng sng su xa trong mi ngi. Ngi khi i t vic mun sng, t kht vng sng ny. Khng h bp nght, Ngi khi gi v c v n! Hi nhng ai ang kht, hy n cng ti, v hy ung (Ga 7, 37). C iu cn lu y: c Gisu khng ni vi nhng ngi hiu bit, nhng u c thun khit, nhng ni vi
141

nhng ngi sng, nhng ngi c ao sng mt s sng sung mn hn, cao c hn. Chnh chiu su ny m c Gisu lin kt vi con ngi. Tin Mng Gioan gip chng ta chng kin mt cuc gp g ng ngc nhin: s sng n giu, s sng siu vit ca Thin Cha tng giao vi s sng xc tht v c mun ca con ngi. Nh s t mnh ca s sng ny, con ngi nhn bit v kht khao s sng y. Chnh bi Ngi m s kin ny c t r, mt s kin ng cho chng ta dng li. S sng thn linh c Gisu n mc khi v ngh chc chn tri vt trn mi kh nng ca con ngi: n ch c th c trao ban theo mt cch thc tng khng. Tuy nhin, cn phi nhn thy , ngha l gia kht vng sng trong tm hn ca mi ngi v qu tng s sng thn linh, mt mi tng quan n giu, su sc, mt s tip tay trc nht. Tt hn na l: mt lin minh. Theo Gioan, s lin minh ny tm ln li ni khi u. Lin minh n r trong ng thi to dng. S sng ang hot ng trong Ngi Li tc to l nh sng cho nhn loi (Ga 1, 4b). c to thnh v s sng ny, con ngi c nh liu sng s sng thn linh. Nh th, s v lch s ca c Gisu c t r. Ngi Li mc ly xc phm thng ban cho chng ta s sng thn linh chnh l Ngi Li tc to, Ngi Li s sng, Ni Ngi l s sng, v s sng l nh sng cho nhn loi (Ga 1, 4). Ngi n trong th gian ny hon tt cng trnh ca Ngi, hon thnh nh tc to ln lao ca Ngi, mt nh thit yu l trao ban s sng.
142

T lc khi u, con ngi c tin nh sng s sng thn linh, trong , n tm thy vic kin ton chnh mnh. Ngay t u, nhn tnh ca con ngi hng n s sng sung mn ny ang khi ch i v huy hong ca ngy th by. iu ny gii thch chiu su kht vng sng trong con ngi. Trong nim kht khao ny, c mt sc bt, mt s thi thc pht xut t hnh vi sng to m khng g c th lm ngui ngoai; sc bt ny lun y con ngi i xa hn, cao hn khi tm kim kht vng sng cng l khi c no y nh sng. Thnh Augustin vit, Cha dng nn chng con cho Cha, v tm hn chng con thn thc cho n khi c yn ngh trong Cha. S v ca Ngi Li nhp th l mang cho con ngi s sng sung mn ny, mt s sng m v n, con ngi c tin nh t i i. Khi thc hin iu ny, Ngi mc khi cho con ngi iu lm n nn ngi cch trn vn v nn ngi cch thc s. Ngi gip con ngi khm ph chiu su ca hu th mnh. Qua vic n th gian, Ngi l nh sng tht chiu soi mi ngi (Ga 1, 9). Vy th chng c g l nhn to khi li mi gi ca c Gisu chm ti kht vng sng trong tm hn mi ngi. Li mi gi ny ng li vi iu cn bn nht, tn cn nht ni con ngi.

Mc khi ba tic Agap Cng lc khm ph ni con ngi chiu kch su xa ca hu th, Ngi Li nhp th mc khi cho n mu
143

nhim su kn ca Thin Cha. Vic Con Thin Cha n trong xc phm ca chng ta vn m b mt ca Ngi: n biu l s sng n giu trong cung lng Cha Cha. Trong Tin Mng Gioan, c Gisu t ra nh Ngi Con c Cha Cha sai n th gian thng truyn cho con ngi s sng thn linh. Chnh Ngi l qu tng ca Thin Cha. Trong Ngi, Thin Cha t hin s sng sung mn. Nh th, vic Con Thin Cha n th gian mc khi mt tnh yu siu vit, Thin Cha yu th gian n ni ban Con Mt (Ga 3, 16). Tnh yu thng ca Thin Cha th hin iu ny: Thin Cha sai Con Mt xung th gian nh Ngi m chng ta c sng (1Ga 4, 9). Tnh yu ny tn ci ngun mi s. Khng g vt trc n, khng g hi thc n. N tuyt i u tin v tuyt i cho khng. Tnh yu c ngay t u. Chnh nh n m c mt khi u. T tnh yu ny vt ra nh s sng ln lao ca Cha Cha. Nhng y l nh cao ca mc khi: cng lc tnh yu khi nguyn ca Thin Cha t ra cho con ngi, th Cha Con, qu tng cho trn gian li dn chng ta vo chnh ct li i sng ngha thit ca Thin Cha. V th, vic nhp th khng hin dng cho Thin Cha mt Ngi Con, nhng l mc khi cho th gian Ngi Con vnh cu. Vic nhp th gip con ngi nhn ra Thin Cha c mt i sng tng quan: mt thng hip s sng, thit yu, vnh cu v v cng. V th, Thin Cha l mu nhim tnh yu trong chnh mnh, khng ch i vi chng ta, nhng cn trong s tuyt i ca Ngi. Tnh yu l chnh hu th ca Ngi, i sng, vinh quang ca Ngi. Tt c nh ca Thin Cha khi sai Con mnh n th gian, l ban cho con ngi kh nng i vo
144

mu nhim tnh yu ca ring Ngi, con ngi cng cm nm nim vui sng thn linh ln lao. Gioan k li mc khi l lng ny xuyn sut Tin Mng ca mnh. Gioan gip chng ta nhn ra mc khi trong qu trnh sng ca c Gisu: nhng ln gp g, nhng cuc chuyn tr v nhng hnh ng ca Ngi. S sng i i, n giu ni Cha Cha, c biu l trn mnh t ca chng ta trong nhn tnh Con Thin Cha v hon ton c bit trong qu tng m Con Thin Cha lm t cuc sng nhn loi ca ring Ngi. Bng cch t hin, c Gisu mc khi cho th gian qu tng ca Thin Cha trong s vin mn ca Ngi. Cho nn, vi ci nhn ca Gioan, chnh trong ci cht ca c Gisu m vic mc khi s sng thn linh ln n cc im. Chnh trn thp gi, Gioan nhn thy s mc khi chiu to tt c v rng ngi ca n, Khng c tnh yu no cao trng hn tnh yu ca vic hin dng mng sng v bn hu ca mnh, c Gisu ni (Ga 15, 13). Theo Gioan, c Gisu khng chu ng cuc thng kh v ci cht ca mnh. Nhng au kh ny khng c p t cho Ngi t bn ngoi cch thun tu v n gin nh mt iu g khng th trnh khi. Khng ai tc ot mng sng Ngi c. Ngi t do hin mng sng mnh. l mt hnh vi hon ton thuc sng kin ca Ngi, Ngi ni, Cha Cha yu mn ti, v ti hin mng sng mnh ri ly li. Khng ai ly mng sng ca ti c, nhng ti trao ban mng sng t chnh mnh. Ti c quyn cho i v c quyn ly li (Ga 10, 17-18). S kin c Gisu c th ly li mng
145

sng mnh bng cch sng li cho thy t do ti thng m Ngi s dng cng nh hin trao. Trong bn tc gi Tin Mng, chc chn Gioan l ngi lm ni bt hn ht s t do ca c Gisu trong vic trao ban mng sng. S t do ny c khng nh nhiu ln, Bnh ti s ban chnh l tht ti cho th gian c sng (Ga 6, 51); Mc t nhn lnh hin dng mng sng v on chin ca mnh Ti l mc t nhn lnh v ti hin dng mng sng v on chin ca ti (Ga 10, 11-15). Khi hin dng mng sng mnh cch t do v qung i, c Gisu mc khi cho th gian s sng sung mn Cha Cha thng ban cho Ngi v Ngi c s mng thng truyn s sng cho th gian. C mng sng c trao ban ca Ngi tr nn du ch hu hnh ca qu tng v hnh, s sng thn linh. Trong du ch ny, vinh quang Thin Cha t rng khng khc g mt mu nhim tnh yu. S sng ca Thin Cha th hon ton l Agap: thng ban chnh mnh, cho i chnh mnh. T , khng g phi ngc nhin khi trong Tin Mng Gioan, t cc li nguyn ca mnh, c Gisu gi gi Con Ngi c tn vinh cng l gi Cha Cha c tn vinh trong Ngi (Ga 12, 23; 17, 1). Khng phi c Gisu v cm trc s gh rn ca nhc hnh ang ch i mnh, nhng vt trn s ri lon gy ra cho Ngi, Ngi nhn thy trong ci cht ca mnh nh cao s sng v s v ca Ngi, By gi tm hn Thy xao xuyn! Thy bit ni g y? Ly Cha, xin cu con khi gi ny, nhng chnh v gi ny m con n. Ly Cha, xin tn
146

vinh danh Cha (Ga 12, 27-28). V th, gi ny l gi khi c Gisu, hin trao chnh mnh, biu l b mt s sng thn linh v lm cho n to chiu trong v huy hong ton vn ca n. B mt ny, v huy hong ny, l Agap. Cuc phc sinh ca c Gisu s ng mt du n xc thc cho mc khi ny. N chng thc rng, s sng trao ban trn thp gi qu l s sng thn linh c thng truyn cho th gian: mt s sng mnh m hn c quyn lc s cht. Phc sinh, trong nh sng ny, l s hin t Agap, nh vinh quang thit yu ca Thin Cha v b mt ca s sng thn linh. Chng ti chim ngng vinh quang Ngi. Mt khi chng ta n gn mu nhim c Gisu trong tng quan vi kht vng sng ca mnh, Gioan mi gi mi ngi dng li mt lc chim ngm. Gioan thc hin iu bng cch thut cho chng ta mt s kin m ch mnh ng lu . Gioan ni n mt nht gio. Rt nhiu gii thch v chi tit m ng a ra cho thy tm quan trng tc gi gn cho s kin ny v ngha su xa ng nhn thy. c Gisu, b ng inh vi hai t ti khc va mi trt hi th, Hm l ngy p l, ngi Do Thi khng mun xc cht trn thp gi trong ngy sabat, m ngy sabat li l ngy l ln. V th h xin ng Philat cho nh gip ng chn nhng ngi b ng inh v ly xc xung. Qun lnh n, nh gip ng chn ngi th nht v ngi th hai cng b ng inh vi
147

c Gisu. Khi n gn c Gisu v thy Ngi cht, h khng nh gip ng chn Ngi. Nhng mt ngi lnh ly gio m vo cnh sn Ngi. Tc th, mu cng nc chy ra (Ga 19, 31-34). S kin l th. Gioan thm vo, Ngi xem thy vic ny lm chng, v chng ca ngi y xc thc; v ngi y bit mnh ni s tht cho c anh em na cng tin. Cc vic ny xy ra ng nghim li Thnh Kinh: khng mt khc xng no ca Ngi s b nh gip. Li c li Thnh Kinh khc: h s nhn ln ng h m thu (Ga 19, 35-37). Kt thc trnh thut ca mnh bng vic trch dn Thnh Kinh, Gioan mi ngi c chim ngng y ng trao ban chnh mnh l qu tng sung mn. V chnh Ngi l Chin vt qua c vit trong sch Xut Hnh, Anh em s khng nh v khc xng no ca chin (Xh 12, 46). Vic chim ngng Gioan mi gi y khng phi l chim ngng qun lnh cng b cch n gin ci cht ca c Gisu; Gioan nhn s vic hon ton khc, mt s bay bng hon ton khc bit. Tht vy, y, Gioan cho thy mt cch nhn ring, mt ci nhn phc sinh. l ci nhn ca ngi mn thy v tin. K thy lm chng anh em cng tin. ng cp mt ci nhn m ra trong nim tin. iu Gioan thy trong s kin ny tri vt s kin thun tu. Vic nhn thy ny c bin i trong c tin vt qu thi gian. l s chim ngm, ni m nim kht khao bao ngy vn m lch s nhn loi; mt nim kht khao nay hc bit cch tht ln: Ngy hm nay.
148

Nh th, y, chng ta ang ngn ngun s sng. Li ng hon tt vic lm vt ra nhng ngun sng v cng ln lao. Gi y, ch cn nhn ng m h m thu; , b mt s sng thn linh c vn m khm ph. C th ni, tri m ra. Mu v nc chy ra t cnh sn b m thu khng ch l bng chng sinh hc khng th bn ci v ci cht ca c Gisu; vi Gioan, chng c mt ngha khc. Chng tng trng cho s sng thn linh vn khng g gi li hay che giu c na. Chng xc nhn r rng rng, c Gisu trao ban s sng ca mnh khi trt Thn Kh. Ngi khng ch tr li hi th sau cng nhng cn thng truyn cho th gian Thn Kh l s sng v lm cho sng, Thn Kh Cha Cha ban cho Ngi cch v lng. Tht vy, i vi tc gi Tin Mng, mu v nc t chng thc ci cht ca c Gisu hn l s sng Ngi thng ban cho th gian. Chng biu l sc mnh ca mt s sng c khng nh vt ra trong chnh s cht. Mt sc mnh cn mnh m hn c s cht v trong s cht, vinh quang ca Con Ngi t rng. Chng ti chim ngng vinh quang ca Ngi, Gioan vit trong li ta. Chnh di chn thp gi, vic chim ngm ny c thc hin. Gi cht ca c Gisu, gi Ngi trt Thn Kh, gi mu v nc chy ra t cnh sn cng l gi vinh quang Thin Cha c trao ban con ngi chim ngm nhng chiu kch su thm ca n. y, s sng ch nn mt vi sc mnh ca mt tnh yu hin trao khng d gi. Ai khng bao gi phng tm nhn vo vc thm ny khng th bit Thin Cha l ai. Khng ai thy Thin Cha bao gi; Con Mt, ni
149

cung lng Cha Cha, lm cho h nhn bit Ngi bng cch trao ban chnh mnh. Gi ny qu thc l gi c Gisu cng b cho Nathanael v cc mn u tin, Anh em s thy tng tri m ra v cc thin thn ca Thin Cha ln xung trn Con Ngi (Ga 1, 51). Khi cc ngi treo Con Ngi ln, lc y cc ngi s bit Ti Hng Hu (Ga 8, 28). l gi hon tt iu c Gisu cho Nicm thong thy, Nh Misen treo con rn trong sa mc th no, th Con Ngi cng phi treo ln nh vy ai tin vo Ngi th nh Ngi m c s sng i i (Ga 3, 14-15). l gi c Gisu ha vi ngi ph n Samaria, Gi n - v chnh l lc ny y - gi nhng ngi th phng ch thc s th phng Cha Cha trong thn kh v s tht (Ga 4, 23). V vic th phng ch thc ch c ni Thn Kh c trao ban. Duy Thn Kh l chn l, ch Thn Kh mi dy chng ta tha ln Abba, Cha i. l gi thc hin li ha ban nc hng sng, Ai ung nc ti cho s khng bao gi kht na, v nc ti cho s tr thnh ni ngi y mt mch nc vt ln em li s sng i i (Ga 4, 14). Ai kht, hy n vi ti, ai tin vo ti, hy n v ung! Nh Thnh Kinh ni: t lng Ngi, s tun chy nhng dng nc hng sng (Ga 7, 37-38). Gioan ni r, c Gisu mun ni v Thn Kh m nhng k tin vo Ngi s lnh nhn. Tht
150

th, by gi h cha nhn c Thn Kh, v c Gisu cha c tn vinh (Ga 7, 39). Nhng nay gi im: Thn Kh c trao ban v Con Ngi c tn vinh trong nng lc s sng vt ra t s cht ca Ngi. l gi nc ho thnh ru lai lng say ngt tun chy thnh dng cho nim vui ca nhng ai c mi tham d tic ci Con Chin, Con Chin khng gy gp mt chic xng no. cng l gi ht la m ri xung t khng tr tri mt mnh, nhng tr sinh nhiu hoa tri. Gi ca hoa tri mong i m nim kht khao xa xa ca con ngi tng c m, Ngy m cc ngi n th tri ny, mt cc ngi s m ra v cc ngi s nn ging cc thn linh (St 3, 5). Qu thc, l gi m mt ca ngi m t lc mi sinh m ra, thy v tin; lc mt phi lo ln v nh sng. Gi m s sng chiu to ton b nh sng. Vng, ng l gi m nim kht khao bao ngy hc cch tht ln, Ngy hm nay!. Vinh quang ca Thin Cha chiu to trong s sng ny, mt s sng khng bit dnh ring cho chnh mnh v n trao ban v thng truyn hon ton. Tt mt li, n l Agap. Vinh quang Thin Cha khng g khc hn l s rng r ca Agap. Gioan thy, chim ngng nh huy hong ny trong ci cht ca c Gisu trn thp gi, v ng chong ngp v n. ng thy nh sng lo ln trong bng ti. S sng t lc khi u
151

quy hng v Cha Cha c mc khi vo gi . S sng ny qu thc l nh sng cho nhn loi.

Mt tri nghim hip thng c Gisu hon tt s v ca mnh. Thn Kh, Hi Th s sng, c trao ban. Tt c c hon tt. Tuy nhin, mi s li bt u. Vi Thn Kh, s sng tun tro. S sng y quyn nng v sng to trong c Kit phc sinh, ng sng li u tin hon ton b xm chim v bin i nh mi bi Thn Kh. S sng c Gisu c s v thng truyn, c trao ban v tun tro y, trong s vin mn mnh m tr trung ca n. T y, mi ngi c th cm nghim s sng vnh cu trong cuc sng hin ti ca mnh. Mt cch thit yu, l mt cm nghim v s hip thng. Sau khi cho thy s sng thn linh hon ton l vic trao ban chnh mnh, Agap, Tin Mng Gioan cng ch cho thy s sng ny cn bn l mt s hip thng. Hip thng trong tnh yu. Trong Tin Mng Gioan, tri nghim hip thng ny phn ln hng n cuc tr chuyn cui cng gia c Gisu v cc mn ; n cng l trng tm ca li khn nguyn m c Gisu dng ln Cha Cha trc khi Ngi ri b th gian. Trong sut cuc tr chuyn cui cng, c Gisu dng li thut phng d thnh kinh v vn nho, nhn mnh mi tng quan sng ng phi c gia Ngi v cc mn , s sng Thin Cha tr sinh hoa tri trong h. Hoa tri ny khng g khc hn l hip thng vi Cha
152

Cha, mt s hip thng vn phi ko theo s hip nht tuyt ho chnh gia cc mn . Trong Thnh Kinh, hnh nh vn nho c s dng gi ln nhng mi tng quan u tin ca Thin Cha vi dn Ngi, Vn nho Thin Cha l nh Israel (Is 5, 7). c Gisu ly li hnh nh ny theo mnh, Thy l cy nho tht v Cha Thy l ngi trng nho (Ga 15, 1). Vn nho l gia sn ca Cha Cha, l cng trnh ca Ngi. Chnh Ngi m trng n. N l mc tiu chm sc ca Ngi. Ngi ct ta, chm bn v Ngi ch i hoa tri ca n. Cnh no gn lin vi Thy m khng sinh hoa tri, th Ngi cht i; cn cnh no sinh hoa tri, th Ngi ct ta cho n sinh nhiu hoa tri hn (Ga 15, 2). Trong hot ng ny, ton b cng trnh sng to c gi ln y. Hnh nh Cha Cha canh tc vn nho ca mnh vang vng ngay t u li ta; hnh nh ny cho thy ton b sng to u hng n vic thng truyn v mc khi s sng Thin Cha. Php phng d v vn nho v th, s minh ho m u ca li ta: Nh Ngi Li, vn vt c to thnh, v khng c Ngi, th chng c g c to thnh. iu c to thnh ni Ngi l s sng, v s sng
153

l nh sng cho nhn loi (Ga 1, 3-4). Cng trnh sng to tun theo nh s sng vn c din t trn vn trong ng v mnh nh l cy nho ca Cha Cha. S sng Thin Cha c ng trn y v chiu to trong nhn tnh ca Ngi. Ngi l hoa tri xinh p nht u tin ca ton b cng trnh to dng. Thnh Phanxic thnh Sales vit, chnh v hoa tri ng mong i ny, m vn nho ca c v tr c m trng11. Nu hnh nh cy nho c t trong nh sng tng quan mt thit, sng ng lin kt c Gisu vi Cha Cha trong nh s sng ca Ngi, th ng thi, cng lm ni bt s cn thit tuyt i trong vic ngi mn kt hp mt thit vi Thy mnh. Nh th, chnh c Gisu n nhn trc tip t Cha Cha s sng thn linh sung mn. Chnh t Ngi, v t ch mnh Ngi, dng chy s sng c th c thng chuyn. l l do ti sao Ngi lun i hi cc mn lin kt vi Ngi v sng trong mi hip thng thit thn vi Ngi: Hy li trong Thy nh Thy li trong anh em. Cng nh cnh nho khng th t mnh sinh hoa tri, nu khng gn lin vi cy nho; anh em cng th, nu khng li trong Thy. Thy l cy nho, anh em l cnh. Ai li trong Thy
11

Franois de Sales, Trait de lamour de Dieu, livre II, chap. 5.

154

v Thy li trong ngi y, th ngi y sinh nhiu hoa tri, v khng c Thy, anh em chng lm g c. Ai khng li trong Thy, th b qung ra ngoi nh cnh nho v s kh ho. Ngi ta nht ly, qung vo la cho n chy i (Ga 15, 4-6). Ton b khai trin ny nhn mnh c bit tnh cch ni bt ca mi tng quan lin kt cc mn vi con ngi sng ng ca c Gisu. Tng quan ny cng cht ch, s sng thn linh sung mn trong c Gisu cng c thng ban dy y cho ngi mn nh nha sng t gc chuyn ln ngn ngnh tr sinh hoa tri. l hoa tri, qua phm cht v s di do ca n, th hin s phong nhiu ca s sng. l l do ti sao c Gisu ni thm rng, Vinh quang ca Cha Thy th hin ch anh em sinh nhiu hoa tri v tr nn mn ca Thy (Ga 15, 8). Vinh quang Thin Cha, thnh Irn vit, l con ngi sng: con ngi sng s sng ca chnh Thin Cha, trong , s sng Thin Cha c biu l bng vic con ngi sinh hoa tri. V hoa tri ny l g? B lng d ngn cy nho, c Gisu tip tc din t ca mnh bng cch tuyn b r rng rng, s sng Ngi nhn t Cha Cha hon ton l tnh yu; hoa tri ca s sng ny ch c th l hip thng trong tnh yu: Cha Cha yu mn Thy th no,
155

Thy cng yu mn anh em nh vy. Anh em hy li trong tnh thng ca Thy. Nu anh em gi cc iu rn ca Thy, anh em s li trong tnh thng ca Thy, nh Thy gi cc iu rn ca Cha Thy v li trong tnh thng ca Ngi (Ga 15, 9-10). [] y l iu rn ca Thy, anh em hy yu thng nhau nh Thy yu thng anh em (Ga 15, 12). Nh th, hoa tri s sng thn linh c thng ban cho con ngi trong c Gisu l s hip thng trong tnh yu. S sng n t Cha Cha qua c Gisu c th hin ni cc mn bng cch xy dng gia h mt s hip thng ging vi s hip thng gia Cha Cha v Cha Con trong Cha Thnh Thn. Thin Cha thng ban cho chng ta s sng ca Ngi bng cch lm cho chng ta yu mn nh Ngi yu mn. M. Bellet vit, Trong tnh yu i vi chng ta, Thin Cha khng thm g vo c, Ngi t mnh 12. Ngi t mnh . Qu th, trong s hip thng ny, li ha ca c Gisu c thc hin: Ai c v gi cc iu rn ca Thy, ngi y mi l k yu mn Thy.
12

M. Bellet, Incipit ou le Commencement, Descle de Brouwer, p. 55.

156

M ai yu mn Thy, th s c Cha ca Thy yu mn. Thy s yu mn ngi y, v s t mnh ra cho ngi y (Ga 14, 21). Cha ca Thy s yu mn ngi y. Cha ca Thy v Thy s n v li vi ngi y (Ga 14, 23). Tht ra, s hip thng ca cc mn trong tnh yu h tng khng g khc hn chnh l s hip thng Ba Ngi m ra cho h v th hin trong h. iu ny c sng t trong li cu nguyn c Gisu dng ln Cha Cha trc khi t gi ci i. c mong thit tha nht, chy bng nht ca Ngi l mi hip nht tn ti gia Cha Cha v Ngi c hun c gia tt c cc mn : Con khng ch cu xin cho nhng ngi ny, nhng cn cho nhng ai nh li h m tin vo con, tt c nn mt. Nh vy, ly Cha, Cha trong con v con trong Cha h trong chng ta. Nh vy, th gian s tin rng Cha sai con (Ga 17, 20-21). Nh vy, c Gisu cu xin Cha Cha cho chng ta sng trong hip nht. Nhng khng phi trong bt k s hip nht no, Ngi ni n s hip nht theo hnh nh hip nht tn ti gia Ngi v Cha Cha trong Cha
157

Thnh Thn. S sng thn linh l s hip thng hon ton ch c th c thng truyn bng cch kin to gia chng ta mt s hip thng theo khun mu hip thng gia Cha Cha v Cha Con trong Cha Thnh Thn. Thc ra, c hai ch l mt. Chng ta c mi gi i vo s hip thng Ba Ngi duy nht, t , to nn cng ng cc mn v s hip nht trong cng on . Vng, trong tnh yu i vi chng ta, Thin Cha khng thm g vo, Ngi ch t mnh trong . Nh vy, hin thc ha v biu l s hip thng y, mi ngi chng ta c mi gi sng mu nhim hip thng Ba Ngi trong mi tng quan nhn loi ca mnh. Sng s sng thn linh l sng trong chnh cung lng s hip thng Ba Ngi. Hip nht vi Thin Cha, chng ta sng kinh nghim hip thng ny khi m lng ra vi mi anh ch em. Mt tng ln cng l tng ch lc ca ton b Tin Mng Gioan ny sinh y: s sng t ban u ni cung lng Cha Cha c biu l trong lch s ca chng ta; s sng biu l bng cch t thng truyn trong Ngi Con yu du n trong xc phm ca chng ta; s sng t hin chnh trong ni ti ca Ngi nh mt s thng hip trong tnh yu. l mt mc khi m tm hn con ngi khng th vi ti, mt mc khi m con ngi cha bao gi hon thnh cng vic d thu chiu kch su xa cng nh o lng c nng lc sng to ca n cho chnh bn tnh nhn loi ca mnh. Thin Cha ca c Gisu Kit, ng Ngi gi l Cha, khng v th m tr nn mt Thin
158

Cha n c. Ngi l mt mu nhim hip thng trong tnh yu. Tnh yu lun hng n mt tnh yu khc, tng giao vi tnh yu khc. Thin Cha sng tnh yu ny cch sung mn t i i. Trc ht, Ngi l Cha. Ngi l Cha trong s thng truyn v cng s sng ca mnh cho Ngi Con vnh cu, Ngi Li ca Ngi. Mu nhim vnh cu ny, Cha Cha mc khi cho chng ta khi ban Con Mt cho th gian. Khi thc hin iu ny, Thin Cha cng mun chia s cho chng ta, Ngi mun mi th to thng phn s sng ca Ngi trong Ngi Con yu du. Ni ng ra, chnh v iu ny m Ngi tc to chng ta. S sng thn linh ny c trao ban cho chng ta cch nhng khng nh mt hi th sng to ca s hip thng gia chng ta vi Thin Cha trong Ngi Con Mt. c Gisu c th ni ln s tht : Con ban cho h vinh quang m Cha ban cho con, h c nn mt nh chng ta l mt: Con trong h v Cha trong con, h c hon ton nn mt; Nh vy, th gian s nhn bit l chnh Cha sai con v yu thng h nh yu thng con (17, 22-23). Xuyn sut gio hun ca Ngi v trong nhng cuc gp g khc nhau, chng ta thy c Gisu khng ngng trnh by s sng thn linh m Ngi c s mng mc khi nh mt thc ti v cng ng c mong. Pht xut t s hip thng ch thc vi Cha Cha v hip
159

thng gia nhng con ngi, nh th, ch s sng thn linh ny mi c th tho mn kht vng sng su xa trong con ngi. Khng h p t cuc sng nhn loi ca chng ta, s sng ny nng cao n, tho mn v hon tt n bng cch ban cho n mt ngha v mt tng lai. Theo cch ni ca Gioan trong li ta, s sng ny ch thc l nh sng cho nhn loi (Ga 1, 4). nh sng soi dn cho con ngi bit mnh l g v lm th no sng thin chc . c tc to theo hnh nh Thin Cha, con ngi thc ra cng l mt hu th tng quan nh Thin Cha nn ch c th kin ton chnh mnh, hon tt chnh mnh trong tng quan. Nhng khng phi trong bt k tng quan no. Rt thng thng, tng quan ca con ngi mang tnh chim hu hoc thng tr. N tm cch s dng ngi khc, bt ngi khc tng phc quan im, tham vng hay li ch ca mnh. N tm cch chiu d v thn tnh ngi khc. Mt tng quan nh th s khng chp nhn ngi khc l chnh h. N hy dit ngi khc. T , n ch l ngun mch mi xung t v chia ct. Con ngi ch c th kin ton chnh mnh trong mt tng quan vn hng n vic nhn bit ngi khc, qua , n vi mt s hip thng ch thc theo hnh nh ca mi hip thng Ba Ngi. Mt s hip thng m , mi ngi c nhn nhn, n nhn, v cho n trong s hip nht. Khng h ph nhn tnh cch ring bit ca tng c v, s hip thng ny xy dng v lm trin n tt c cc c v trong s tht ca mi ngi bng cch gip h m lng ra cho nhau. Mt s hip thng nh th lun lun mang tnh sng to ca mt ci ti trong s hip nht vi
160

ci chng ta. mi thc s l hip thng cc c v, mt hip thng c v ha, Nh Cha trong Con v Con trong Cha, c g h nn mt vi chng ta (Ga 17, 21). S hip thng ny kin ton con ngi bng cch a n vo trong s hip thng Ba Ngi. Hip thng ny ch c th l cng trnh ca Cha Thnh Thn, ca hi th s sng m c Gisu thng truyn cho th gian qua s cht v phc sinh ca Ngi. Nh th, hip thng Ba Ngi t ra nh mt cc, mt kim ch nam ca nh s sng cao c m c Gisu n mc khi v thc hin trn th gian ny. l hi th s sng m c Gisu c s mng thng truyn phi hng n. S hip thng ny l cha kha m ra s sng i i c Gisu trao ban cho chng ta hm nay trong lch s. S hip thng ny l b mt, cng lc, chiu soi cuc sng lm ngi ca chng ta cng nh mc cho n mt ngha. l s sng vin mn m nim kht khao ca con ngi hng n ngay t thu hng hoang.

161

162

Chng 2

Nim Vui Cn Mi
c g nim vui ca Thy trong anh em (Ga 15, 11). Khng ai c th sng nu khng c nim vui. Sng c l g nu khng c nim vui? Khi em s sng cho trn gian, s sng m Ngi gi b quyt, c Gisu cn mun thng ban cho th gian nim vui, nim vui ca Ngi, nim vui sng thn linh: nim vui sng trong s hip thng vi Cha Cha. V nim vui ca anh em, khng ai ly mt c, c Gisu ni vi cc mn (Ga 16, 22). Nh th, Tin Mng Gioan, nht thit l Tin Mng s sng cng l Tin Mng ca nim vui, mt nim vui cn mi. Khi i t nim kht vng sng ni tm hn con ngi, c Gisu mc khi cho thnh gi ca mnh mt s sng sung mn vt trn s mong ch tc thi nhng cng l s sng duy nht c th mang li cho h nim vui cn mi: nim vui ca s hip thng lun c trao ban v lun mi m, Thy ni vi anh em iu nim vui ca Thy trong anh em v nim vui ca anh em tr nn trn vn (Ga 15, 11). Mi nim vui u c mong vnh cu, Nietzsche vit. c Gisu n tho mn c m ny.

163

Cch t nhin, nim vui c sinh ra cng s ln ln ca mt i sng. N lun cng b rng, cuc sng thnh t, n chim hu t ai, n ginh c chin thng: mi nim vui ln lao u c mt m vang khi hon u c nim vui, c sng to: sng to cng phong ph, nim vui cng su sc (H. Bergson). l nim vui ca ngi cng nhn, ca ngi th th cng hay ca ngi ch doanh nghip trc thnh cng ca mt cng vic. l nim vui ca nh nghin cu lm thng tin s hiu bit, ca ngi ngh s to ra v p. Nim vui ca vic mi gi mt ci g i vo tn ti, i vo s sng. cng l nim vui ca ngi mn c Gisu, k c biu khng mt qu tng thn linh. V, nh qu tng ny, c con ngi c nng ln mt cp sng cao hn. c sinh ra trong s sng thn linh, con ngi t ti mi tm vc ca mnh. c Gisu khng ngn ngi so snh nim vui mang li kt qu y vi nim vui ca mt ngi m va sinh con, Khi sinh con, ngi n b lo bun v n gi ca mnh; nhng sinh con ri th khng cn nh n cn gian nan ca mnh na, bi c chan cha nim vui v mt con ngi c sinh ra trong th gian. Anh em cng vy, by gi anh em lo bun, nhng Thy s gp li anh em, lng anh em s vui mng, v nim vui ca anh em khng ai ly mt c (Ga 16, 2122). Ngi nhn mnh nim vui ca mt hu th mi m, cao c hn, xinh p hn, sng ng hn, i vi nhng ai n nhn Ngi, th Ngi cho h quyn lm con Thin Cha (Ga 1, 12). Quyn c sinh ra trong s sng thn linh, trong s hip thng Ba Ngi.
164

Trong cun tiu thuyt c G Nim Vui Ca Ti Cn Mi, J. Giono k li mt cuc tm kim nim vui: mt cuc tm kim nim vui cn mi hon ton nhn loi v, ni ng ra, hon ton ngoi gio. Ta cun sch ny ly li nhng li u tin mt bn hp xng ca Bach, Gisu, c g nim vui ca ti cn mi, nhng bng cch loi b t ng u tin, Gisu. Ti sao tc gi b ch Gisu m u ny, ch quan trng nht ca ton b li cu xin, tn ca ng ngi ta ku khn, tn duy nht m cho n hm nay, tht quan trng trong vic tm kim nim vui nh chnh tc gi tha nhn trong tc phm Nhng S Phong Ph ch Thc? Ti b i ch Gisu, Giono gii thch, v Gisu l mt s t b. Theo Giono, khng c t b g ht. Qu d dng c c nim vui ni tm bng cch t b thn xc mnh. Ti ngh, s lng thin hn khi tm kim mt nim vui ton din. Giono cng trch c nim vui ca c Gisu v n hon ton c nhn, Gi y v mi mi, c Gisu sng trong nim vui, nhng ch mt mnh. Nh tiu thuyt t i din nim vui ny vi mt nim vui hong ht, nim vui ca s m chm trong ci ton vn ca v tr, nim vui ca hn hp con ngi vi thin nhin. Nhng liu nim vui ht hong ny, i tng ca tc phm ng, c phi l nim vui mang li cho kht vng ca con ngi ngha v tng lai? c phi thc s l mt nim vui cn mi? Cch rt chn thnh, Giono cho thy nhng ng ct v thm kch ca cuc tm kim. Mt s phn tch ngn gn tc phm ca ng c th gip chng ta hiu r hn nim vui m c Gisu mc khi cho th gian, tic l do ng phn ng qu mnh.
165

Chuyn xy ra trn mt cao nguyn heo ht v c lp ca x Haute Provence, ni t cn ci, i sng kh khn, rt kh khn, khng cht nim vui. Tuy nhin, theo dng thi gian, trong tm hn ca mt ngi nng dn, c tn l Jourdan, mt nim hy vng ny mm: T lu, anh ngng trng mt ngi n. Anh khng bit l ai Anh khng bit ngi y t u n, cng khng bit ngi y c n khng. Anh ch c ao... v nim c ao l mt ngn la v tt c bng chy trong ngn la ny. Anh bit, c nhng con ngi vi nhng i tay sn sc, nhng ngi cng hin i mnh chm lo nhng ngi phong ci. iu thi thc anh hy vng, Ti, ti tin rng, ngi y s n, anh t nh. Th ri, vo mt m rng r ma ng, mt m phi thng rc sng v p khi nim kht khao thi thc anh cy xi rung vn, Jourdan thy xut hin mt ngi n ng m anh ch i... nhng anh khng bit ngi , mt ngi m tm hn xanh r ta tho nguyn. Mt ngi n t ni khc, mt anh chng phiu bt k h. Anh tn l Bobi. Anh y thy v lm cho ngi khc thy nhng s vt mt cch khc. Ri, ngc nhn tri m, Bobi ni, Chm sao Orion ging mt o hoa c ci . Jourdan, ngi khng thy chm sao Cy kia khm ph trn tri y sao a hoa ca ci , kinh ngc thn phc, t nh, C l khng phi l mt ngi chm sc k phong ci, nhng cng c nhng con ngi c sai n nh tin nh. C l ch cn cho anh
166

y thy ngi bnh thc tnh s thch chm sc trong anh y l . Th m vng t ny li ti t, qu ti t. Jourdan nhn xt nh th vo mt ngy ch phin, trong ci nhn ca nhng ngi m anh gp ti mt qun tr, H c cng mt ni lo trong nh mt. Nhiu hn c ni lo, s s hi. Nhiu hn c ni s hi, khng c g c. Mt ni khng cn lo lng cng chng cn s hi; nhng con b vi nhng chic ch nng n. V li, con ngi ny n, anh y nhn xt ngay rng, y tht bun, trn cao nguyn ny. Chnh anh, chc chn l anh ta, Jourdan ngh. Mi khi ngi n ng ny ni, nhng ngi khc cn im lng sau . c Jourdan mi ngh trn cao nguyn, Bobi bt u lm cho tm hn ca nhng ngi sng v lao ng trn mnh t ho lnh ny vui ln bng cch dn h vo nhng ngun mch ban u ca s sng. Vy, hy bt u tm kim nim vui, mt cuc tm kim lu di vi nhng khonh khc tuyt diu, nhng giy pht n phc khi m nim vui tng chng c t trn cao nguyn ny nh mt ch chim ca thin ng, di ci nhn chong ngp ca nhng con ngi c tm hn tht bnh d. l nhng khonh khc Bobi dy cho h s biu khng, nim am m nhng g tht tm thng, ngi n ng y bo, phi trng nhng cy o gai, trng chng quanh nhng ngi nh v nhng gc rung ca cnh ng Cc bn dng qu nhiu t cho vic ng n. Hy li mt t Cy o gai th v ch
167

Vng, nhng, nh nhng cy o gai m c nhng ch chim. Phi!. Bobi mi Jourdan gieo ht nhng bng hoa: nhng rung hoa thy tin v da c Ngi ta tin rng, Phanxic Assisi khuyn anh em mnh ng trng trt ton b t ai, nhng mt di t trng cho nhng cnh hoa ng ni. Ri Bobi cho Jourdan bit thi xu ca tin bc. La m c dng lm ca n, khng nn tch tr hay bin n thnh nhng tm ngn phiu. Vo mt sng ma ng bng gi, Bobi qut sn nng tri v lm gia sn mt ti la mch. Lp tc, mt n chim th sc mu tung cnh nhanh nhn bay n. T trong nh, Marthe, v Jourdan, nhn n chim, cht ny ra trong tm hn mnh nhng s m i mi m. Dng nh l ci run ry u tin v vui sng trn cao nguyn ny. Bobi cng tm cch a Jourdan ra khi ni c c ca mnh. H cng nhau i thm nhng c dn khc trn cao nguyn. Dn dn, nhng mi tng quan mi m c thit lp. H tng giao vi nhau. Dng chy qu mn ny biu l cch trn vn v t do trong mt ba n chung ti Jourdane, nng tri ca Jourdan. l mt ba tic ma xun vi nim vui c sum vy bn nhau, ng thi, cng nh thc mu huyt trong nim hip thng vi s sng ca t tri cng v hon. Con hu c m Bobi dn n cao nguyn sng t do hon ton trong s gn gi vi con ngi tr nn hnh nh biu tng cho cuc sng mi, mt cuc sng t do, ha hp vi thin nhin. N bc vo ao nc v khi ci lnh chm n bng, n rng ln v vui
168

sng By gi, con hu cm nhn di bng mnh tt c su ca ao nc su ca th gian n tung tng li ln li xung ci ao hn hai mi ln v mi ln nh th, n li rng ln. Mi khi lm vy, th gii bao la p li n. Dn dn, c dn ca cao nguyn cng ra khi nhng gii hn ca hu th mnh. Ch i Bobi tr li, Jourdan v Marthe gia rng vo mt m xun, cng nhau chng kin cnh thc gic thn tin ca s sng trong ci ny n l thng ca nhng chi non. H thy nhng chiu kch su thm diu k ca ngi nh th gii m ra. Bobi khuyn khch tt c mi ngi ho mnh vo th gii, ho hp vi mi s, v cm nhn cng mt dng chy s sng ang lu chuyn gia mi hu th. Cm nhn cch ph qut! Anh cng mun rt h ra khi ni au ca c n v ci cht. Khi lm cho h tham gia vo khc ca ca th gii, Bobi hy vng m ra cho h mt nim vui cn mi, vt qu nhng gii hn hp hi ca cuc sng t ring: nim vui ph l, nim vui ca ton th v tr bao la. Th nhng, ci v tr m mi ngi c m ho nhp trong nim vui li tip tc vn hnh khng ti no cn c. Thin nhin khng bit n nhng c tnh. Ho nhp vo n l nh mt chnh mnh. Bi kch bt u y. Marthe lo s, c cm thy th gii ca thin nhin vi nhng sc mnh bp ca n vt qu sc ngi. Zulma, c b chn cu, mt tm hn n s trong s nhng c dn cao nguyn chc chn l ngi cm thy thoi mi nht gia v tr bao la ny, ha hp nht vi i sng ca t tri, gia nhng con cu; nhng c b cng
169

l ngi nh mt tng giao vi nhng ngi khc. B Hlne cm thy v cng c n, chng ti l loi, chng ti n c. Nhng chnh Aurore, con gi b, s cm nm ni bt hnh ln lao nht, tm hn c cht nght bi mt s u ym khng tho mn c. khng phi l bi ca ca t tri vn c th cha lnh c khi ni tuyt vng. Vo mt bui chiu ma h, trong ci nng nng chy da, ngi ta nghe ting sng lc: c Aurore nh nhn tm ci cht nh cha mnh mt vi nm trc y. Ton th cao nguyn chong vng trong hi hng. Hi hng trong mt th gii m tt c u c lp li, khng c tng lai. Mt th gii m nh mnh c xa ng tr. Bobi nhn ra s tht bi ca mnh: khng c nim vui, khng c nim vui cn mi. Anh quyt nh ra i. Bo t tht go, sm chp lo sng cao nguyn. Mt cn ging cng tn ca th gii go ln s qu i ca v tr v s v ngha ca phn ngi. l s bung li ca nhng sc mnh th tc lui v cnh hn mang. Mt ln na, tri t quyn cht nhau trong gh s. Bobi chy trn mnh t tr tri ang phi ph mc cho la tri. Anh bc i khng ngng ngh, hn hn, mt nhoi, b ct nh bi nhng tia chp ln. Mt cuc i thoi xc ng gia Bobi v ngi anh em sinh i ca anh. Ngi anh em sinh i y rt tnh to, khin trch tnh ngy th, cng nhc, gian gio v lo s ca Bobi. Bobi khng c, t chi v khc t chc cm d tuyt vng ny. Nhng ngi anh em sinh i ca anh c theo anh, bm rit anh, gi li cho anh ci chn l, chn l lnh lng ca anh: - Khng c nim vui.
170

- Khng ng. Nu khng c nim vui, s khng c th gii. Khng c nim vui th khng ng - V iu nn tch s g mt th gii m anh c th c cu hay b nh mt?... Anh n c t khi anh cho i Nu nim vui tn ti, hi ngi anh ti nghip ca ti, nu n c th i vo thn xc anh thm mt ci g cho anh, anh rt v i, v i n ni th gii n tung thnh tro bi. Hy c ao. l tt c nhng g anh c th lm. l mt cch m ngi ta cho anh anh t chy chnh mnh. Khng g cn mi Khng c nim vui. - Khng ng. - Ci g chng minh cho anh iu ? - Khng g c. - Khng c nim vui. - C. - Khng c. - Khng phi vy. - Khng c nim vui. - My im i. - Khng c nim vui.
171

- C! Tao thy n! - Anh thy chnh mnh S bt hnh v nim vui ca anh, l chnh anh. Bobi bc i, sng t di ma. Quanh anh, cc tia chp lo sng vi sc mnh ca mt khu rng bc chy. Bng nhin, mt c st chp trn vai anh. Nhng trc khi ng qu, anh tht ra nhng li sau cng ny, Gi y, ti bit. Ti lun l mt a tr; nhng ti c l. Vng, Bobi c l khi tin vo nim vui. Anh c l khi ngh rng, nu nim vui khng tn ti, th gii cng s khng tn ti. Anh c l khi kht khao nim vui, tm kim nim vui. Nhng anh tm n khng ng ch, nim vui khng th tr hoa. Anh hy vng tm thy n trong s ha hp gia con ngi v th gii, trong cuc tr v gia lng thin nhin, bn ny ca thc v ca tng c th. Th m khng g c th ngn cn con ngi tr thnh mt c th. Ting ku la ca tng c v vn sng i mt vi s v chng ca th gian bp mo tnh cch cao c v thnh thing ca n, mt ngi v sng ng. Nhng khi u v i khng c tm kim trong qu kh, ng sau, trong vic lui v ci dng dng hon ton ca thin nhin; nhng ng trc, trong lng to vt, bn ng thc v sng ng xut hin theo hnh nh ca Thin Cha, s chim ngm thnh thing ca ngy th by.
172

Chnh trong hng i ny m tc gi Tin Mng Gioan nh hng tm nhn v nim kht khao ca con ngi. c Gisu mi gi cc mn cng Ngi i vo mt hip thng s sng hon ton c nhn. S hip thng ny khng khc vi s hip thng gia Ngi v Cha ca Ngi, ngun mch s sng. Ch s hip thng ny mi gii thot con ngi khi ni c n cng cc ca n, dn con ngi n s sng v bin m khng ph hy bn sc c nhn. l mt s hip thng c v ha. , mi ngi c nhn bit, c xc nhn l duy nht v i i. V nim vui c mun vnh cu: s vnh cu ca con ngi: tt c nn mt, nh Cha trong con v con trong Cha h cng trong chng ta (Ga 17, 21). By gi con n cng Cha v con ni nhng iu ny lc cn th gian, h c hng trn vn nim vui ca con (Ga 17, 13). Nim vui su sc ca c Gisu l nim vui ca s hip thng trong tnh con tho vi Cha Cha: mt s hip thng ho hp bng cch thc hin vin mn hai kht vng ln ca con ngi, hai yu t cu thnh nim kht khao ca n: mt mt, nim kht khao s sng sung mn vn li ko mi c nhn ra khi s n c v hu hn; mt khc, ni kt vi bn tnh c nhn, tnh cch duy nht
173

ca n. l b mt ca nim vui nhn loi v nim vui thn linh m c Gisu tit l cho chng ta. Ngi l ngi u tin c c cng v lm con Thin Cha; nhng trong Ngi, mi ngi c mi gi nhn bit nim vui ca s hip thng v hn ny. Theo Gioan, nu Giono ni nim vui ny l mt s t b, vy l hiu sai thng ip ng n ca c Gisu. Trc ht, Tin Mng Gioan t chng ta trc mt ngun sng sung mn c trao ban cho mi ngi. i vi chng ta, iu quan trng l n nhn ngun sng sung mn y. Chc chn y c mt s t b mang tnh Tin Mng. Nhng l s t b tt c nhng g to nn trong chng ta mt ro cn trc cn sng s sng ny, tt c nhng g cn ngn nim kht khao ln ln v ko li n li trong nhng hnh thc cht hp v c thi. Ta thy iu ni cc thnh: thot khi mi s lng mnh xung trn bn thn, cc ngi nh c nng ln bi mt s sng sung mn, bi mt sc bt y sng to nm h vo nhng hp lc mnh m nht. Ngang qua h, chnh s sng sng to v thn linh ca Thin Cha c biu l v lan trn.

174

175

Kt lun

Lc

Khi u

Lc khi u c Ngi Li. Cng th, khi u Tin Mng Gioan. Qu l nghch l khi kt thc tp sch ca chng ta bng vic khi u. Nhng s khi u m li ta biu dng khng thuc v qu kh; n khng nh mt chnh mnh trong m ti ca thi gian. N hin din trung tm ca lch s. N l ngun mch tro vt s sng c biu l hm nay trong nh mnh lch s ca c Gisu. Cho nn, chnh trong con ngi v cuc i ca Ngi m vinh quang ca s khi u to rng. Ht mm cho thy s m hoa kt tri trong qu chn mng; ngun sui tun chy ht mc trong dng thc. Cng th, s sng n giu ni Cha Cha, gi y t by nh huy hong trong s thng ban hon ton tng khng v v bin m c Gisu mang li cho th gian. Vy, ly Cha, gi y, xin Cha tn vinh con bn Cha; xin ban cho con vinh quang m con c hng bn Cha trc khi c th gian (Ga 17, 5). Khi t mc khi nh Ngi Con Duy Nht c Cha Cha sai n thng truyn cho n s sng m Ngi n nhn d trn, con ngi Gisu lm to rng trong ngy hm nay lch s vinh quang ca s khi u, mt vinh quang ca Tnh Yu vnh cu. Ngi ging rng cnh bum hng n s sng b mt v sung mn ca Thin Cha, ng thi, lm cho chng ta sinh ra trong
176

Ngi, trong s sng thn linh, t cho chng ta bit s ra i ca Ngi Con vnh cu, Khng ai thy Thin Cha bao gi; nhng Con Mt l Thin Cha v l ng hng ni cung lng Cha Cha, chnh Ngi t cho chng ta bit (Ga 1, 18). Trong li ta, hn Gioan ly li mt thnh thi ni ting ca nhng Kit hu thuc cc gio on mnh. T thnh thi ny, thnh s to nn khc nhc do u cho Tin Mng th t. Li ta ca Gioan khng nhm ca ngi vic hin hu t trc ca Ngi Li, nhng cng b ch cn bn ca tc phm: Con ngi Gisu l Ngi Li s sng; Ngi n th gian hon tt cng trnh sng to bng cch ban cho con ngi kh nng c sinh ra trong s sng ca Thin Cha. iu Gioan quan tm nht, iu m theo ci nhn ca Gioan l i tng ca Tin Mng, qu l vic h sinh nhn loi trong s sng sung mn nh vic Con Mt, Ngi Li sng ng ca Cha Cha n trong xc phm ca con ngi. S khng nu ch sinh ra t xc tht, cn c li na (Bobin). iu ng cho mi i sng con ngi. a tr trong d m l mt con ngi, nhng vn cha c sinh ta trong chnh n. Mt khi c t vo th gian, n cn c thi gian trc khi thc v chnh mnh v v mt s sng con ngi ton vn. Qu thc, c nh th, n cn c li. Lc khi u c Ngi Li, Gioan vit. Ngi Li lun lc khi u. Lc khi u Ngi Li ni Thin Cha. Ngi Li cng lc khi u ni con ngi.
177

Ai c sinh ra t xc tht th thuc v xc tht, c Gisu ni (Ga 3, 6). Con ngi trc ht l mt hu th ca xc tht. Xc tht, l s sng trong hu th u tin ca n. Con ngi vn ng kn trong chnh n, trong kht vng sng v tnh hung hn ca mnh. giai on ny, con ngi xut hin nh mt mnh ca thin nhin: mt m nhng xung nng v am m. Tuy nhin, trong thc t, n b tc ng su xa bi mt kht vng sng vn i xa hn s tho mn nhng nhu cu thit yu. N b xm chim bi mt nng lc kht khao vn tm kim con ng a n nh sng cho mnh. l nim hy vng ca con ngi trong vic tm v t Ha. nim kht khao c th thc tnh trong con ngi theo chiu kch nhn loi ca mnh, cn phi c li. Nhng khng phi bt c li no m l mt li mang li cho n mt gng mt, mt ging ni, mt ci tn. Mt li sinh ra con ngi trong mt s sng tht s c v, bng cch dn a n vo nh sng ca thn kh. Mt li nh th th lun c nht. N to ra mt ci ti trong ci chng ta. Li ny ch c th l li ca tnh yu. Ch li ca tnh yu mi c th m c tm hn con ngi trc s sng ca thn kh; trong thn kh, li s t cho con ngi nhng chn tri tng khng v ph qut. Nhng li ny s n t u? Ai s lm cho con ngi nghe c li ny? Li ny c th c ni bi nhng ngi chung quanh, cha m, nhng nh gio dc, nhng ngi bn Mt c ch thn i, mt nhn nh y tn trng, mt s ch ton vn, mt ci nhn chm ch c th l nhng s gi ca li. Nhng chng s mi ch l
178

nhng vang vng yu t v thong qua ca mt Li khc, mt Li n t mt ni xa xi hn nhiu, Lc khi u c Ngi Li Nh Ngi Li, vn vt c to thnh, v khng c Ngi th chng c g c to thnh. iu c to thnh ni Ngi l s sng, v s sng l nh sng cho nhn loi (Ga 1, 1. 3-4). Mc ch su xa ca vic sng to khng phi l vt cht nhng l Li u tin v siu vit ny. Li s sng v nh sng, , Tnh Yu sng to v thn ho ln ting. Li y t m mt con ng n vi chng ta ngang qua tt c nhng g hin hu. Chnh Li dn dt cuc tin ha ca th gii. Chnh Li mi gi chng ta n vi s sng sung mn trong hnh ng hay trong cch nhn vn ch cho chng ta mt tnh yu v v li. Chnh Li ni vi chng ta trong kht vng sng, mt kht vng sng hot ng trong tm hn mi ngi. Ai nghe Li ny trong cuc sng mnh, khng nht thit phi gi tn Thin Cha, tm hn h m ra trc mt chiu kch su xa ca s hin hu mi. Vi ai khng bao gi lng nghe Li bng cch ny hay cch khc, vic gi tn Thin Cha i vi h tht khng d. l tn kch ca lch s chng ta. B mc chnh mnh, con ngi b chp ly bi bo lc d man ca kht vng trong ci ti s hu v hiu chin ca mnh. Nh vy, l khch cuc i khng cn l mt hnh kht trong m. Trong mt cu ngn gn, Gioan m t s phn bi t ca mt ngi khng nghe Li hay khng mun nghe Li na, mt ngi bm vu cuc sng cch v vng, Sau khi n ming bnh, Giua lin i ra, lc tri ti (Ga 13, 30).
179

Vy, ai s lm cho chng ta c th nghe Li cu trong m en ca mnh? Tri y sao c th rc sng, nhng n vn xa cch, mnh mang v lnh lng. Chnh y l Tin Mng Gioan mun chuyn ti cho chng ta: Li t lc khi u v Li l khi u ca chng ta tr nn hon ton gn gi; Li i vo lch s chng ta, Ngi Li mc ly xc phm. nh sng ca Li ri chiu trong m ti ca chng ta. Khi i vo th gian, Li l nh sng tht chiu soi mi ngi. Trong li ta, cu ny bc pht nh ting reo ln v vui sng. Trong Li, nim hnh phc ln lao biu l, mt nim vui trc nh sng. Ai nhn ra Li sng to v n nhn Li trong c Gisu khi va cht nhn ra, th lp tc, nhng mng sng s m ra cho ngi y. Ngi y hc bit con ngi l g: mt s huy hong! S sng m v , con ngi c dng nn; mi nng lc sng ng ca n hng v s sng cch m mm, th nay con ngi c chnh s sng biu l v ban tng. l khi u ca n, s cho i ca n: ngun ci nhn tnh ca n. Trong Li, con ngi ht th mt lung sinh kh kin to s sng. Cng trong Li, con ngi cm nhn vic kin ton chnh mnh, s vin mn ca mnh. Li thc s l cha kho ca hu th n, l nh sng s sng ca n. Con ngi t nhn ra mnh cch su xa trong nh sng ca Ngi Li s sng n trong xc phm ca mnh. y, li ca tc gi Thnh Vnh c minh xc, Trong nh sng ca Ngi, chng con c nhn thy nh sng (Tv 36, 20). Sau khi suy ngh cn nhc, con ngi t chi nh sng ny v gi v t cho mnh lm , Khng phi h t chi mt gio iu no nhng h
180

t ct t mnh ra khi ngun ci, ra khi chiu kch su thm to thnh ca mnh, v nh th, ra khi ngun ci nhn tnh ch thc ca mnh13. Chng ta c to dng cho s sng thn linh trong s hip thng tnh yu vi Thin Cha; v th, chi t s hon tt ny l t kt n lm mt hu th bt ton, bin dng v hn th na, xa l vi chnh mnh. Mt hu th chm trong bng ti. Nh th, li ta trao cho chng ta mt cm hng xuyn sut ton b Tin Mng Gioan, ng thi, cha ng b mt ca s sinh h mi. c sinh ra trong s sng thn linh, mt cuc sinh h c tin nh, con ngi cn c Li m tr m lng, vt trn nhng g m xc tht ca n mong c. Li ny c t lc khi u, vi Thin Cha v quy hng v Thin Cha. Li l s biu l sng ng v trn vn tng v s sng ca con ngi. Li cha ng vn mnh ln lao ca con ngi. Nh Li, mi s c tc thnh: v tr v con ngi trong v tr. Chnh Li, trong khi tc thnh con ngi, mun cho con ngi sng s sng thn linh. Nhng Li ny vn b che khut ni cung lng Cha Cha, v hnh v khng th tip cn mt hu th xc tht. dn a tm hn con ngi n vi s sng thn linh, Li cn t mnh cho con ngi nh l s sng, nh sng, s vin mn v kin ton ca n. S sng thn linh m Li mi gi con ngi sng phi xut hin trc con ngi nh mt s sng ng c ao khn cng; Li phi ni vi tri tim bng tht ca con ngi, vi kht
13

J. Blank, Das Evangelium nach Johannes, vol. 1a, Dsseldorf, 1981, p. 110.

181

vng sng ca n; v Li phi mc cho kht vng ny ton b ngha v chiu kch ca n. Th m iu xy n khng phi bi hiu qu ca L Lut, nhng v n sng nguyn tuyn c trao ban. V L Lut c lp bi Misen, cn n sng v chn l th nh c Gisu Kit m n (Ga 1, 17). Trong c Gisu, Li n giu ni Thin Cha mang ly xc phm ca chng ta; Li mang ly con ngi cch trn y n sng v ton vn. Li t biu l bng ngn ng ca con ngi, ngn ng ca kht khao. Li gi ln s sng thn linh bng nhng t ng thng ngy ca chng ta, cng l nhng t ng ca cc thi nhn, nhng t ng ca kht khao. S sng khng th n gn c, khng th nhn thy c ca Thin Cha nay tr nn cho chng ta ngun nc, bnh s sng, nh sng ban ngy, ting ca gi V khng ch bng t ng ca chng ta m Li t biu l, nhng cn bng hnh ng na. V Li l s sng v thng truyn s sng. Li to lan nh mt th ru qung i vo ngy ci. Chnh Li t trao ban. Khng khi no Li l xc phm ging ht chng ta cho bng vo ngy khi Li ph mnh cho nhng k mun dp tt Li. Cng khng khi no Li l Li Thin Cha n mc nh th, v ngang qua tht trao np v mu ra ca Con Ngi, vinh quang Thin Cha t t l trong ton b s rng r ca mnh; nh , con ngi c th thy c nh huy hong ca mt s sng vn hon ton l tnh yu. Cng th, Li chiu sng bng ti v bng ti khng trit c nh sng. Trong nh sng ny, mt con ngi sng ng, mt con ngi kin ton chiu ta s
182

sng sung mn xut hin. S sng i i c t hin nh s kin ton chnh mnh ca con ngi trong nim hip thng ba tic Agap ca Thin Cha. Li ta ca Gioan din t s t n n sng ny trong nhng li bt h: Ngi Li tr nn ngi phm v c ng gia chng ta, v chng ti c nhn thy vinh quang ca Ngi, vinh quang m Cha Cha ban cho Ngi, l Con Mt y trn n sng v s tht (Ga 1, 14). Vng, t ngun sung mn ca Ngi, chng ta lnh nhn t n ny n n khc (Ga 1, 16). Cn nhng ai n nhn Ngi, th Ngi cho h quyn tr nn con Thin Cha (Ga 1, 12). Vy, mi ngi c th ly li ty thch li m c Gisu tha ln vi Cha Ngi; hy ni cch chn thc: Ly Cha, [] Cha yu thng con trc khi tc thnh th gii (Ga 17, 24b). S sng Thin Cha chnh l Tnh Yu vnh cu u tin ny, mt tnh yu m mi vinh quang v nim vui ca n ct yu l thng truyn cho nhau. Nht thit l s hin trao chnh mnh, s sng ny c biu l bng vic t hin. S sng ny trao ban bng cch yu thng nh yu thng. Cng th, con ngi s kin ton chnh mnh bng cch m lng ra trc tnh
183

yu ca Thin Cha, trc chnh s hip thng Ba Ngi c dn dt, c khi gi bi tnh yu v s hip thng ny trong mi tng quan nhn loi ca mnh. Li mc ly xc phm l mu nhim ca mt cuc gp g: gp g gia s sng siu vit ca Thin Cha v s sng y kht vng ca con ngi. Ton b Tin Mng Gioan l trnh thut ca cuc gp g ny, ni vinh quang ca cc khi u c biu l. S sng siu vit ca Thin Cha c biu l y nh mt s sng sung mn, mt s thng ban trit , hon ton cho khng; v s sng y kht vng ca con ngi trong n lc vn ln ban u ca mnh dng nh tt c hng n s sung mn thn linh ny. Con ngi l mt hu th ca kht khao, kht khao s sng v hnh phc, v p v tnh yu. Con ngi mun sng v cm nhn nim vui sng. Kht khao l bn cht ca tm hn (Augustin). L mt hu th ca kht khao, con ngi lao mnh vo th gii, mt th gii bao la ca nhng s vt v nhng hu th. Nhng, vt trn th gii v ngang qua th gii, con ngi nhm n s sng sung mn. Cha to dng chng con cho Cha (Fecisti nos ad te), Augustin vit. Con ngi l c s chuyn ng ny, l ni day dt v l dng thc ny. Con ngi ch c th l chnh mnh bng cch m lng ra vi Thin Cha. Khc vi mt s ngi khn ngoan tm thy cn nguyn s d trong nim kht khao v h tm kim n cu trong s tuyt chng ca mnh, th Ngi Li mc ly xc phm li lin kt con ngi vi cn nguyn kht vng
184

ca n; Ngi thy ci sc bt u tin chnh ng To Ha ng n trn th to ca mnh, bng cch mi gi th to thng phn s sng ca Thin Cha. Khng h mun gi li sc bt ny, Ngi kt c vi n ngay t bn trong, gii thot n khi nhng rng buc c thi v dn n vo nh sng s sng thn linh. Ngi ban li cho n ngha v tng lai. Hi ngi ang kht, hy n cng ti, v hy ung (Ga 7, 37). Li mi gi ca c Gisu nhm n mt ci g cn bn hn, ph qut hn ni tm hn con ngi: nim kht khao c sng. ng thi, li mi gi ny khi dy kht vng su xa ca con ngi, mang cho n chiu kch vnh cu ca s sng: dn con ngi vo trong s vin mn bng cch a n n s vin mn ca Thin Cha. Con ngi v ta dng sng. ngun pht sinh ca mnh, dng sng chy gia i b sit cht. Con ngi c th tin mnh c to thnh cho i b quen thuc v gn gi ny; n cm thy ngang tm vi chng. Th nhng, con sng ln ln t nhng dng chy li x y v lun mang con ngi i xa hn. Gi ny qua gi n, trong cnh ng, i b m dn ra nh con ngi c nhiu ch hn. Con ngi li tm nu ko i b mt cch v vng. i b trnh xa, i b chy trn con ngi; n mt lc chng bin mt hon ton mc dng sng i din vi ci mnh mng ca i dng. Chng cn b, dng sng ch cn nn mt vi i dng, mt i dng n nhn dng sng vo cung lng mnh: sng ho bin. Ri, c nng ln bi nhng con sng ln, dng sng nhy ma vi mt tri.

185

Trong nh sng ca Ngi Li lm ngi, con ngi chnh l hu th v bin ny, mt hu th kin ton chnh mnh cch trn vn trong s hip thng vi ng l ngun sng sung mn. Nhng khc vi dng sng phi nh mt chnh mnh trong i dng, con ngi t c ton b chiu kch c v ca mnh trong s hip thng Ba Ngi. Khng ro cn no, khng lut l no c th ngn chn sc vn mnh ca ni kht khao ni con ngi; bi l, n c tc thnh sng chnh nim vui sng thn linh.

186