Professional Documents
Culture Documents
Ton cnh
1. Bi cnh 2. Dn 3. p dng
1. BI CNH/THN TH CA GI-R-MI
GI R-MI =
KHNG TH TRNH KHI
Phu t + Phc hi
475
t mt nn tng.
Gi-r-mi l ai?
485
Tiu s:
Con trai Hinh-kia, thy t l (Gi. 1:1) Sng trong thnh A-na-tt 3 dm v pha B Gi-ru-sa-lem. Bt u chc v khong tui i mi. phong lu mua mt cnh ng (Gi. 32).
Tc quyn
ng l ca Gi-r-mi! 1) R rng: a 9:2 Mat 2:17-18 2) Ng trong Mat 21:13; Mc 11:17; Lu 19:46, R 11:27 v H 8:8-13 3) Kinh Talmud, Josephus, v Ecclesiasticus Gi 1:1, 11, 13; 29:27; 32:7-9. Gi-r-mi c xc nh r rng vi thng tin v tiu s c cung cp. Chg 52 hu nh ging vi 2Vua 24:18-25:30
475
Ngoi chng
C l l chng 52 c ghi li bi cng mt tc gi ca 2 Vua vit li sau di s hng dn ca c Thnh Linh 51:64 ni li ca Gi-r-mi kt thc y.
Ni chng
445
344
-sai 65 nm
-s 45 nm
Gi-r-mi 40+ nm
Mi-ch 25 nm
342
605
Tr v 538
Nin i v Gi-r-mi
475
605
1
597
2
586
3
3 thng
11 nm
3 thng
11 nm
Gi-r-mi ni tin tri t nm th 13 i Gi-si-a (627 TC) n s sp ca Giu-a (586 TC) khong 580 TC.
Chc v ca ng ko di 4 thp k v thi tr v ca 5 vua Giu-a.
1. GI-SI-A v vua knh s c Cha Tri cui cng ca Giu-a 2. GI-A-CHA - (con trai Gi-si-a) vua yu km b Pha-ra-n N-c trut ph trong vng 3 thng.
a l ca sch Gi-r-mi
1
475-6
1. A-sy-ra: T 722 TC, A-sy-ri thng tr Gi-ru-sa-lem. 2. Ba-by-ln: Trong 612 TC Ni-ni-vh, th A-sy-ri, tht th trc Ba-by-ln. iu ny c ngha l Giu-a chu thn phc Ba-by-ln 3. Ai-cp: Xung t gia A-sy-ra-Ba-by-ln to cho Ai Cp ch ng Israel. Pha-ra-n N-c git Gi-si-a ca Giu-a vo nm 60 9TC, ri con trai ng l Gi-a-cha cai tr 3 thng. N-c thay th ng bng ngi em l Gi-h-gia-kim.
475-6
4. Ba-by-ln: Khi Ai Cp b N-bu-ct-nt-sa ca Ba-by-ln nh bi ti trn chin Ct-k-mt (605TC), Gi-h-gia-kim i mi lin mnh t Ai Cp sang Ba-by-ln.
a l ca sch Gi-r-mi
Ai Cp: Bn nm sau (601 BC), Ai Cp nh bi N-buct-ntsa v Gi-h-gia-kim li xoay ra lin minh vi Ai Cp.
Ba-by-ln: Trong nm 597 TC N-bu-ct-nt-sa tn cng Gi-ru-sa-lem v git Gi-hgia-kim. ng b thay th bng Gi-h-gia-kin, nhng ba thng sau b pht vng sang Ba-by-ln cng 10,000 ngi khc. ng b thay th bng ch l S--kia, dn n cuc bao vy Gi-ru-sa-lem v thnh b tht th vo nm 586 TC.
475-6
475
475
485
5. -M (49:7-22) s nh S-m v G-m-r 6. A-MCH (49:23-27) b hy dit ch trong mt ngy 7. K-A & HT-SO (49:28-35) - b hy dit bi N-bu-ct-nt-sa 8. -LAM (49:34-39) - b N-bu-ct-nt-sa tn ph v c ti lp trong thi Thin hi nin 9. BA-BY-LN (50:1-51:64) s hy dit cui cng ca quc.
477
474
Book Chart
GRSL tht th
Chng 1 S y thc
S ip on pht nhng c s hin din ca c Cha Tri
Tr c tht th 2-38
Chng 46-51
Chng 52
Ln n
ng 48:1 49:22
Phu t
ng bc 49:34 51:64
Ba-rc 45
Bc 49:23-33
Tht th 52:1-30
Dy ln 52:31-34
M u
Chc v
Kt thc
Giu-a
Cc nc
Ba-by-ln
kh. 627-580 TC
474
Cu tm tt Gi-r-mi ni tin tri vi s tr gi c nhn rt ln v s tht th xng ng ca Gi-ru-sa-lem, by mi nm phu t, s on pht dnh cho dn ngoi, v s phc hi di giao c mi, em hy vng v c v Giu-a chp nhn k lut khng th trnh khi ca c Cha Tri bng cch hng phc Ba-by-ln. T kha KHNG TH TRNH C
Cu cn bn V Gi-h-va c Cha Tri chng ta khin chng ta nn lng, Ngi cho chng ta ung mt ng, v chng ta phm ti nghch cng Ngi (Gi 8:14b)
476
Nhng c im c o
Cc hnh ng mang tnh biu tng B. Cc ti liu vn chng C. MT i ngc LXX D. Giao c Mi E. S sp xp hp l F. Li tin tri v 70-nm G. Ghi li hai ln s tht th ca GRSL H. Sng tri qua s tht th ca GRSL
A.
478
Nhng c im c o
I. J. K. L.
M.
N. O.
Sch daai nht trong Kinh Thnh Trch dn di nht trong Tn c Khng th trnh c 28 s ng nghim sch Phc Truyn c cho Ba-rc chp T truyn Mat 27:9 trch Gi 19:1-13 (hoc c l Gi. 18:2-12 hoc 32:6-9) cng vi Xa 11:12-13 nhng quy cho v tin tri ni ting hn l Gi-r-mi
Tm tt ba im
476
Cc th loi khc nhau v ti liu vn chng nh bi lun thuyt bng vn vn (30-31), lun thuyt vn xui (32-33) vn tng thut (46-51)
Gi-r-mi l sch di nht trong Kinh Thnh tnh theo s t ng Gi 31:31-34 l trch dn Cu c di nht trong Tn c (H 8:8-13)
2. DN CA GI-R-MI
S ku gi v y thc ca c Cha Tri cho Gi-r-mi S tr v ca vua Gi-si-a v s phc hng khng ko di. c cha Tri ku gi mt
CHNG TRAI TR
cao, en v p trai!
Gi. 1:4-9
Source: The Picture Bible (Chariot Books, David C Cook, 1978)
Gi. 1:5,7-9
Bi hc th c #1 Cy Hnh nhn
c Cha Tri ang quan st xem Li ca Ngi c ng nghim . (t quan st/(tnh thc) pht m ging nh cy hnh nhn trong ting H-b-r) Jer. 1:11-13
Bi hc th c #2 Ni nc si
Ni nc si, bn ra t phng bc Nhng k xm lc t phng bc ang trn qua Giu-a v tiu dit Gi-ru-sa-lem. Gi 1:13-19
Picture Source: The Childrens Bible in 365 stories, Lion Publishing, 1985
C du tr
Gi 2-4
S th phng chung v gi tr
Tin cy vo nhng li so rng v c Cha Tri s khng hy dit n th c Cha Tri bo Gi-r-mi .. ng cu nguyn cho Giu-a iu c ca h tr nn khng th tng tng ni. Thm ch hin t chnh con mnh!
Jer. 7-8
V than khc ..
Bi ai ca ca ng l mu mc ca s n nn m c Cha Tri mong mun ni ton dn tc Gi. 8-10
Gi. 11-12
ai lng mc mc nt trong k . Giu-a lc xa khi CT, b phi trn ra cho cc nh hng ngoi gio, hin nay tr nn khng cn gi tr thuc linh
y ru vo bnh cha! Hy ung say! c Cha Tri s khng nhn t v thng xt khi h chu hon nn.
Gi. 13
Gi. 14-16
Ta l th gm, cc ngi l t st
Hi nh Y-s-ra-n, ta i vi cc ngi h chng lm c nh ngi th gm hay sao? (v. 6) nu nc m ta ni xy b iu c mnh, th ta s i ta toan ging tai ha cho n. (v. 8)
Gi. 18
Bi hc th c #? y l ..??
Cc ngi t b Ta v cc thn khc v lm mu v ti. Ta s dng k th cch ngi p nt cc ngi nh ci bnh gm ny.
Picture Source: The Childrens Bible in 365 stories, Lion Publishing, 1985
Gi. 19
Gi-r-mi ni tin tri chng li cc nh lnh o Giua v tin tri gi, nhng h t chi lng nghe
WARNING ! WARNING!
Gi. 21-23
Source: The Picture Bible, Chariot Books, David C Cook, 1978
70 nm phu t c tin bo
Bt dn chng v vua Gi-h-gia-kin i lu y. t S--kia ln ngi, cho mt c hi khc Giu-a thn phc Ba-by-ln.
Picture Source: The Childrens Bible in 365 stories, Lion Publishing, 1985
Gi. 24-25
492
2 Trung bnh 3 Ln
598 TC 597 TC
Gi-h-giakim Gi-h-giakin
4 Nh
5 Ln
587 TC
586 TC
S--kia
S--kia
6 Nh
582 TC
Gi. 24
Gi-r-mi mang ch lm biu tng cho tng lai ca Giu-a thn phc Ba-by-ln.
Gi. 27-28
Picture Source: The Picture Bible, Chariot Books, David C Cook, 1978
Gi. 28-29
li cnh ng (Gi. 32) du hiu ca hy vng! c Cha Tri khng nm dn Ngi qua mt bn! Vinh hin trong tng lai s n sau s on pht ca h. H s tr v x.
l Mi - Gi.
33
31
Gi-r-mi 32
S e da t Ba-by-ln
S bnh trng ca Ba-by-ln
a Trung hi
Ba-by-ln
586 TC
Vnh Ba t
Ai Cp
good
Babylonians
Nu anh em ngi tr nn ngho, v bn mt phn sn nghip mnh, th ngi b con gn c quyn chuc li, phi n chuc phn t anh em ngi bn.
L-vi 25:25
A-ram
587
TC
Israel
A-na-tt Gi-ru-sa-lem Giu-a
Hy lm i!
La Biblia Simpatica?
..
James Kanaganayagam
ICS
Christian school began in 1993 13 students S$23,000/mo. lease signed with S$1000
Tr v t Ba-by-ln
a Trung hi
Ba-by-ln
538 TC
Vnh Ba T
Ai Cp
La Biblia Simpatica?
Tr v vi Kinh Thnh
Susan at ICS
Librarian Music teacher
Art teacher
Yu CT
Yu Hi Thnh
Yu cc dn tc
Khi c Cha Tri bo bn lm nhng chuyn in r, hy c lm! iu cho thy bn thch hp trong k hoch ca Ngi.
Gi. 36:2
p ng ca vua
Vua Gi-h-gia-kim ct v t bn tho u tin ca Gir-mi
V th Gi-r-mi v Ba-rc vit li bn khc! Gi. 36:21-23
S giam cm Gi-r-mi
K th t co Gi-r-mi phn bi t quc i theo Ba-by-ln v b ng vo ngc. S--kia cho gi ng, nhng t chi lng nghe s ip ca ng, Qun Ba-by-ln s quay li! u hng i! V sau ng b qung vo mt ci ging. -bt-m-lc cu xin vua gii cu ng.
Picture Source: The Childrens Bible in 365 stories, Lion Publishing, 1985
Gi. 37-38
Gi. 39
485
GIAO C MI
IN BRIEF
Bn Giao c v iu kin
P-RA-HAM Sng 12:1-3
476
T Phc 30:1-10
A-VT 2 Sa 7:12-16
MI Gi 31:31-34
S m rng giao c v iu kin ca c Cha Tri v li ha phc lnh trong Giao c p-ra-ham khi dn Israel v Giu-a s kinh nghim s gii cu mang tnh dn tc v thuc linh.
PHC LNH
T AI
DNG DI
Giao c Mi
Gi-r-mi 31:31-34 ta s lp mt giao c mi vi nh Y-s-ran v vi nh Giu-a. Giao c ny s khng theo giao c m ta kt vi t ph chng n trong ngy ta nm tay dt ra khi t -dp-t, tc giao c m chng n ph i, du rng ta l chng chng n, c Gi-h-va phn vy. c Gi-h-va phn: Ny l giao c m ta s lp vi nh Y-sra-n sau nhng ngy . Ta s t lut php ta trong bng chng n v chp vo lng. Ta s lm c Cha Tri chng n, chng n s lm dn ta. Chng n ai ny s chng dy k ln cn mnh hay l anh em mnh, m rng: Hy nhn bit c Gi-hva! v chng n thy u s bit ta, k nh cng nh k ln. c Gi-h-va phn: Ta s tha s gian c chng n, v chng nh ti chng n na. .
Bn cht v iu kin
477
A. i i (Gi. 31:36, 40; 32:40; 50:5; s 61:2. 8-9; 24:5; x. 37:26) B. S m rng ca Giao c p-raham, l giao c v iu kin
C. Nhng li cng b mt pha Ta s ca c Cha Tri
Cc iu khon
c ng nghim S c tr ca c Thnh Linh (Gi. 31:33 vi x. 36:27) Bn tnh, lng & tm tr mi (Gi. 31:33; s. 59:21) Tha th ti li (Gi. 31:34b)
477
Cha c ng nghim Mi ngi s bit GHV (Gi 31:34a) Israel v Giu-a s ti hp (Gi. 31:31)
Lm th no ha hp?
Gi-r-mi 31:31-34
giao c i i
lng mi
tm linh mi
mt giao c
giao c bnh an
Lu-ca 22:20
477
2. ng nghim hon ton sau s ti lm ca ng Christ V Thin hi nin - tn rng tt c s m rng ca Giao c Mi hin ang c thc hin trong hi thnh m h coi l dn Israel mi
337
Christ cai tr trn mi s cng vi cc thnh (ph 1:9-10;
28; 2:19)
2 Cor. 4:4)
Xut 19:6)
(Mat 13)
S sa ng ca loi ngi
(Sng 3)
Giao c N-
ISRAEL
Hi thnh
Ngi mi (ph 2:15)
Giao c Pa-lt-tin
Giao c p-ra-ham
Sng 15:18 (tk. Phc 30:1-10) li ha: t t sng Ai-cp n sng -ph-rt (s 27:12) S hu t i i (Sng 17:8) hu lu y/phc hi Qua t ny c th gii c phc (s 14:1-2)
Israel b on pht v t chi ng M-si-a b ui khi t ha trong vng 19 th k (70SC- 1948) nhng hin nay c phc hi mt phn (x 37:1-7) ng Christ l hi thnh n th thuc linh (ph. 2:1922; 2 C 6:16)
Dng di
Sng 12:1-3
Giao c a-vt
2Sa 7:12-16 li ha vnh vin: Con chu (nh khng b tuyt dit) Vng quc (triu i chnh tr) Ngai vng (quyn cai tr cho cc con chu) n th (con trai s xy)
Phc
Giao c Mi
Gi 31:31-34 li ha: S tha th c Thnh Linh c tr Tm lng, bn tnh, tm tr mi Ti hip Israel v Giu-a Khng cn truyn gio Lut Mi-se c thay th vi ba yu t u ca Giao c Mi (Lu 22:20; 2C 3:6)
Tt c u c lm mi (Khi 21:5)
Giao c Mi-se
Tm thi (Gal 3:19) v c iu kin (Phc 28) phi by ti li (R 7:7) v chnh n Israel (Gal 3:23-25)
Kinh Thnh gm cha s nhn mnh v giao c kp. Vai tr ca Israel t p-ra-ham n ng Christ c m rng k n Hi Thnh (lin tc) nhng Hi Thnh khng bao gi thay th cho dn tc nh l dn Israel mi (khng lin tc). Israel s mt ln na hng v tr ni bt trn th gii sau khi tin cy ng Christ khi Ngi tr li ln th hai.
3. P DNG
P DNG #1:
BN C GiNG GI-RMI KHNG?
i sng tin tri Gi-r-mi minh ha vic phc v GHV c th phi tr gi nh th no.
s cng bnh ca c Cha Tri Rao ging v vic chp nhn k lut ca c Cha Tri bng cch chu 70-nm phu t Ba-by-ln
c lnh khng kt hn (16:2) B gia nh, ngi dn ti qu hng v gii tn gio bt b Qung vo t (37:5) B bt buc qua Ai Cp ng tip tc ging chng li ti li
(43:1-7)
Gi. 1:5,7-9
Nu chng ta chn tip tc trong ti li, chng ta rt cuc s n ch m s k lut ca c Cha Tri l iu khng th trnh khi.
Ti li ca Giu-a
Loi vt gi lut php ca c Cha Tri ch khng phi dn ca c Cha Tri. H hnh ng nh th h cha bao gi bit lut php ca Ngi. tk. Gi-r-mi 8:7
1. Chng li c Giu-a v cc dn ngoi 2. By t s cng bnh, s t tr, s thnh tn v thng xt ca c Cha Tri. 3. Cn i vi hy vng trong Giao c Mi v s phc hi
Bn c t nim hy vng ca bn trong c Cha Tri thnh tn v thng xt ca bn khng? Bn c trng i Ngy ca Cha v s phc hi trn vn ca nhng li ha ny khng?