BNG PHN CNG CNG VIC V NH GI THNH VIN NHM 12

im (nhm nh gi) im (GV nh gi)

Stt

H v tn

Vai tr

Cng vic Nhn xt thun li v thch thc ca NSNN trong giai on 2006 2010 Phn tch tnh hnh ngn sch chnh ph Vit Nam trong giai on 2006 2010 Nhn xt thun li v thch thc ca NSNN trong giai on 2006 2010

K tn

Phm nh Trung

Thnh vin

Nguyn Trng Trung

Thnh vin

3 4 5

inh Vn Trng

Thnh vin

Nguyn Th Phng T Nhm trng L thuyt; Phn tch, tng hp v hon thin bi Phm Vn T Thnh vin Nhn xt thun li v thch thc ca NSNN trong giai on 2006 2010 Phn tch tnh hnh ngn sch chnh ph Vit Nam trong giai on 2006 2010 L thuyt Gii php khc phc; Phn tch, tng hp v hon thin bi Gii php khc phc; ph trch Slide

6 7 8 9

Hong Anh Tun Nguyn ng Tng Phm Th Vui Nguyn Th Hi Yn

Thnh vin Thnh vin Th k Thnh vin

10

Nguyn Th Yn

Thnh vin

Phn tch tnh hnh ngn sch chnh ph Vit Nam trong giai on 2006 2010

TRNG I HC THNG MI

CNG HA X HI CH NGHA VIT NAM

Khoa: Ti chnh Ngn hng

c lp T do Hnh phc

-----------------***----------------

BIN BN HP NHM 12
- Ln 11. Thi gian hp: 9h30 10h20, ngy 11-11-2011 2. i im: Sn th vin - Trng H Thng Mi 3. Thnh phn: - Nhm trng: Nguyn Th Phng T - Th k: Phm Th Vui - Tng s thnh vin: 10 - Vng: 0 4. Ni dung hp: - Nhm trng hp mt cc thnh vin - Nhm cng nghin cu, phn tch ti chnh. - Phn chia cng vic cho cc thnh vin, hn thi gian, a im hp ln 2. 5. Nhn xt, nh gi: - Cc thnh vin c mt ng gi, tch cc tham gia hp, m nhn cng vic c giao.

Nhm trng

Th k

Nguyn Th PhngT

Phm Th Vui

TRNG I HC THNG MI

CNG HA X HI CH NGHA VIT NAM

Khoa: Ti chnh Ngn hng c lp T do Hnh phc -----------------***----------------

BIN BN HP NHM 12
- Ln 2 -

1. Thi gian hp: 09h30 10h30, ngy 24-11-2011 2. i im: Sn th vin - Trng H Thng Mi 3. Thnh phn: - Nhm trng: Nguyn Th Phng T - Th k: Phm Th Vui - Tng s thnh vin: 10 - Vng: 0 4. Ni dung hp: - Nhm np v sa bi c nhn ca cc thnh vin. - Lm slide , hn thi gian, a im hp ln 3. 5. Nhn xt, nh gi: - Cc thnh vin c mt ng gi, tch cc tham gia hp, m nhn cng vic c giao.

Nhm trng

Th k

Nguyn Th Phng T

Phm Th Vui

TRNG I HC THNG MI

CNG HA X HI CH NGHA VIT NAM

4

Khoa: Ti chnh Ngn hng c lp T do Hnh phc -----------------***----------------

BIN BN HP NHM 12
- Ln 3 -

1. Thi gian hp: 09h30 10h15, ngy 30-11-2011 2. i im: Sn th vin- Trng H Thng Mi 3. Thnh phn: - Nhm trng: Nguyn Th Phng T - Th k: Phm Th Vui - Tng s thnh vin: 10 - Vng: 0 4. Ni dung hp: - Nhm sa bi, luyn tp thuyt trnh v hon thin slide. - nh gi cng vic ca cc thnh vin. 5. Nhn xt, nh gi: - Cc thnh vin c mt ng gi, tch cc tham gia hp, m nhn cng vic c giao.

Nhm trng

Th k

Nguyn Th Phng T

Phm Th Vui

A.LI M U:
5

Ngn sch nh nc l mt phm tr kinh t mang tnh cht lch s, n phn nh nhng mt nht nh ca quan h kinh t thuc lnh vc phn phi sn phm x hi c s dng nh mt cng c thc hin cc chc nng ca Nh nc. Vit Nam, t nm 1986, nn kinh t bt u chuyn i t c ch k hoch ha tp trung bao cp sang c ch th trng c s iu tit ca Nh nc vi mc tiu xy dng mt x hi thnh vng, cng bng v vn minh. t c nhng mc tiu , Nh nc s dng cng c ngn sch iu tit thu nhp, gim bt khong cch thu nhp gia cc tng lp trong x hi,...t tc ng tch cc ln nn kinh t v m. c bit trong giai on 5 nm gn y (2006-2010) Vit Nam gia nhp vo WTO, v chu nh hng ca cuc khng hong ti chnh trn th gii (bt u t Hoa K), khin cho nn kinh t gp nhiu kh khn, ngn sch nh nc c nhng bin ng l mt giai on kh nhy cm, y th thch i vi chnh ph v nn kinh t v m ca nc nh. Chnh v vy, vi mc ch tm hiu, trau di cc kin thc hc, p dng vo thc t, chng em quyt nh nghin cu ti:

Phn tch tnh hnh ngn sch chnh ph Vit Nam trong nhng nm gn y v cho nhn xt ca cc bn v nhng thun li, thch thc g t tnh hnh ngn sch (5 nm).

Trong qu trnh lm bi v thu thp ti liu, do kin thc cn hn hp, cha chuyn su, nn bi tho lun ca chng em s khng trnh khi nhng thiu st, cha p ng c hon ton yu cu ca thy (c). Chng em rt mong nhn c s ng gp kin t cc thy (c) v cc bn bi tho lun ca chng em c tt hn.

Chng em xin chn thnh cm n!!!

B.NI DUNG CHNH:

6

I.NHNG VN C BN V NGN SCH NH NC

1.Khi nim Ngn sch nh nc: Ngn sch nh nc hay Ngn sch chnh ph l mt phm tr kinh t v l phm tr lch s; l mt thnh phn trong h thng ti chnh. Thut ng Ngn sch Nh nc c s dng rng ri trong di sng kinh t, x hi mi quc gia. Lut Ngn sch Nh nc ca Vit Nam c Quc hi Vit Nam thng qua ngy 16/12/2002 nh ngha: Ngn sch Nh nc l ton b cc khon thu, chi ca Nh nc trong d ton c cc c quan Nh nc c thm quyn quyt nh v c thc hin trong vng mt nm m bo thc hin cc chc nng v nhim v ca Nh nc.

H thng NSNN Vit Nam c th khi qut ha bng s sau:

H thng ngn sch nh nc

Ngn sch trung ng

Ngn sch a phng

Ngn sch thnh ph trc thuc trung ng

Ngn sch tnh

7

Ngn sch c khu trc thuc trung ng

Ngn sch qun

Ngn sch thnh ph thuc tnh hoc th x

Ngn sch huyn

Ngn sch phng

Ngn sch x

2. c im Ngn sch nh nc: Ngn sch nh nc l b phn ch yu ca h thng ti chnh quc gia. N bao gm nhng quan h ti chnh nht nh trong tng th cc quan h ti chnh quc gia, c th: - Quan h ti chnh gia Nh nc v cng dn; - Quan h ti chnh gia Nh nc vi doanh nghip; - Quan h ti chnh gia Nh nc vi t chc x hi; - Quan h ti chnh gia Nh nc vi quc t. c im ca Ngn sch nh nc: - Hot ng thu chi ca ngn sch nh nc lun gn cht vi quyn lc kinh t-chnh tr ca Nh nc, c Nh nc tin hnh trn c s nhng lut l nht nh.
8

- Hot ng ngn sch nh nc l hot ng phn phi li cc ngun ti chnh, n th hin hai lnh vc: thu v chi Nh nc. - Ngn sch nh nc lun gn cht vi s hu Nh nc, lun cha ng nhng li ch cng, li ch cng cng. - Ngn sch nh nc cng c nhng c im nh cc qu tin t khc. Nt khc bit ca ngn sch nh nc vi t cch l mt qu tin t tp trung cu nh nc, n c chia thnh nhiu qu nh c tc dng ring, sau mi c chi dng cho nhng mc ch nh. - Hot ng thu chi ngn sch nh nc c thc hin theo nguyn tc khng hon tr trc tip l ch yu.

3. Vai tr ca ngn sch nh nc Kinh t th trng l kinh t hng ha tin t pht trin giai on cao. Nh nc can thip vo s vn hnh ca nn kinh t l mt i hi khch quan m bo cho nn kinh t pht trin mt cch n nh. S can thip ca nh nc v nn kinh t th trng l s can thip gin tip thng qua cc cng c ch yu nh: Php lut, k hoch, t chc, ti chnh, tin t,..trong ngn sch nh nc ng vai tr l cng c quan trng nht. Ngn sch nh nc l cng c iu chnh v m nn kinh t x hi, nh hng pht trin sn xut, iu tit th trng, bnh n gi c, iu chnh i sng x hi. Ngn sch nh nc l cng c huy ng ngun ti chnh m bo cc nhu cu chi tiu ca Nh nc. Mc ng vin cc ngun ti chnh t cc ch th trong ngun kinh t i hi phi hp l nu mc ng vin qu cao hoc qu thp th s nh hng n s pht trin ca nn kinh t,v vy cn phi xc nh mc huy ng vo ngn sch nh nc mt cch ph hp vi kh nng ng gp ti chnh ca cc ch th trong nn kinh t. Ngn sch nh nc l cng c iu tit v m nn kinh t - x hi. Ngn sch nh nc l cng c nh hng hnh thnh c cu kinh t mi, kch thch pht trin sn xut kinh doanh v chng c quyn. V mt kinh t: Ngn sch nh nc kch thch s tng trng kinh t theo s nh hng pht trin kinh t x hi thng qua cc cng c thu v thu sut ca nh nc s gp phn kch thch sn xut pht trin thu ht s u t ca cc doanh nghip. Ngoi ra, nh nc cn dng ngn sch nh nc u t vo c s h tng to iu kin v mi trng thun li cho cc doanh nghip hot ng
9

V mt x hi: Ngn sch nh nc ng vai tr iu tit thu nhp gia cc tng lp dn c trong x hi.Tr gip trc tip dnh cho nhng ngi c thu nhp thp hay c hon cnh c bit nh chi v tr cp x hi, tr cp gin tip di hnh thc tr gi cho cc mt hng thit yu, cc khon chi ph thc hin chnh sch dn s, chnh sch vic lm, chng m ch, h tr ng bo bo lt V mt th trng: Nh nc s s dng ngn sch nh nc nh mt cng c gp phn bnh n gi c v kim ch lm pht.Nh nc ch iu tit nhng mt hng quan trng nhng mt hng mang tnh cht chin lc. C ch iu tit thng qua tr gi, iu chnh thu sut thu xut nhp khu, d tr quc gia. Th trng vn sc lao ng: thng qua pht hnh tri phiu v chi tiu ca chnh ph. Kim ch lm pht: Cng vi ngn hng trung ng vi chnh sch tin t thch hp ngn sch nh nc gp phn iu tit thng qua chnh sch thu v chi tiu ca chnh ph. 4. Thu, chi ngn sch nh nc A. THU NGN SCH NH NC 1. Khi nim v c im thu ngn sch nh nc Thu ngn sch nh nc l h thng cc quan h phn phi di hnh thi gi tr pht sinh trong qu trnh Nh nc dng quyn lc chnh tr, huy ng cc ngun lc ti chnh trong x hi hnh thnh qu tin t tp trung quan trng nht ca Nh nc (qu Ngn sch). c im thu ngn sch nh nc: - Thu ngn sch nh nc l tin cn thit duy tr quyn lc chnh tr v thc hin cc chc nng, nhim v ca Nh nc. Mi khon thu ca Nh nc u c th ch ha bi cc chnh sch, ch v php lut ca Nh nc. - Thu ngn sch nh nc phi cn c vo tnh hnh thc hin ca nn kinh t; biu hin cc ch tiu sn phm quc ni GDP, gi c, thu nhp, li sut,... - Thu ngn sch nh nc c thc hin theo nguyn tc hon tr khng trc tip l ch yu. 2. Ni dung thu ngn sch nh nc a. Thu Thu l s ng gp theo ngha v i vi Nh nc c quy nh bi php lut do cc php nhn v th nhn thc hin. Cc khon thu thu c tp trung vo Ngn sch nh nc l nhng khon thu nhp ca nh nc c hnh thnh trong qu trnh nh nc tham gia phn phi ca ci x hi di hnh thc gi tr:
10

- Thu l tin cn thit duy tr quyn lc chnh tr v thc hin cc chc nng, nhim v ca nh nc. - Thu da vo thc trng ca nn kinh t. - Thu c thc hin theo nguyn tc hon tr khng trc tip l ch yu. b. Ph v l ph Ph v l ph l khon thu c tnh cht bt buc, nhng mang tnh i gi, ngha l ph v l ph thc cht l khon tin m mi cng dn tr cho nh nc khi h hng th cc dch v do nh nc cung cp. So vi thu, tnh php l ca ph v l ph thp hn nhiu. Ph gn lin vi vi vn thu hi mt phn hay ton b chi ph u t i vi hng ha dch v cng cng hu hnh. L ph gn lin vi vic th hng nhng li ch do vic cung cp cc dch v hnh chnh, php l cho cc th nhn v php nhn. c. Cc khon thu t cc hot ng kinh t ca Nh nc: Cc khon thu ny bao gm: - Thu nhp t vn gp ca nh nc vo cc c s kinh t c vn gp thuc s hu nh nc; - Tin thu hi vn ti cc c s ca nh nc; - Thu hi tin cho vay ca nh nc. d.Thu t bn hoc cho thu ti sn thuc s hu Nh nc. Cc khon thu mang tnh cht thu hi vn v c mt phn mang tnh cht phn phi li. Khon thu ny va c tc dng tng ngun thu ngn sch cho Nh nc, va c tc dng nng cao hiu qu s dng ti sn quc gia. f. Thu v hp tc lao ng vi nc ngoi v thu khc Thu v hp tc lao ng vi nc ngoi thc cht l khon tin thu hi ca quc gia b ra nhng chi ph ban u bo v, nui ng, rn luyn, o to ngi lao ng trch ra t tin cng ca mnh ng gp cho t quc. Cc khon thu khc: thu t bn ti sn khng c ngi nhn, cc khon tin pht, tch thu, cc khon vin tr khng hon li ca Chnh ph cc nc, cc t chc, c nhn nc ngoi,... 3. Cc nhn t nh hng n thu ngn sch nh nc - Thu nhp GDP bnh qun u ngi: y l nhn t quyt nh n mc ng vin ca ngn sch nh nc. - T sut doanh li trong nn kinh t: y l chi tiu phn nh hiu qu ca u t pht trin kinh t, t sut ny cng ln th ngun ti chnh cng ln ,do thu ngn sch nh nc ph thuc vo mc trang tri cc khon chi ph ca Nh nc; - Kh nng v xut khu ti nguyn thin nhin: y l yu t lm tng thu ngn sch nh nc, nh hng n vic nng cao t sut thu ngn sch nh nc. - T chc b my thu ngn sch: nhn t ny nh hng trc tip n kt qu thu NSNN.
11

B. CHI NGN SCH NH NC 1. Khi nim v c im chi ngn sch nh nc Chi ngn sch nh nc l h thng cc quan h kinh t pht sinh trong qu trnh phn phi v s dng qu tin t ln nht ca Nh nc qu ngn sch, nhm thc hin cc chc nng ca Nh nc v mi mt theo nguyn tc nht nh. c im ca chi ngn sch nh nc: - Chi ngn sch nh nc gn lin vi b my nh nc v nhng nhim v kinh t, chnh tr, x hi m nh nc m ng tng tng thi k. - Chi ngn sch nh nc gn lin vi quyn lc nh nc, mang tnh cht php l cao. - Cc khon chi ngn sch nh nc c xem xt hiu qu trn tm v m. - Cc khon chi ngn sch nh nc mang tnh hon tr khng trc tip. - Cc khon chi ngn sch nh nc gn cht vi s vn ng ca cc phm tr gi tr khc nhau nh gi c, li sut, t gi hi oi, tin lng,tn dng,... 2. Ni dung chi ngn sch nh nc Cn c vo mc ch ni dung, c th chia chi ngn sch nh nc thnh hai loi: - Chi tch ly ca ngn sch nh nc l nhng khon chi lm tng c s vt cht v tim lc cho nn kinh t, tng trng kinh t; l nhng khon chi u t pht trin v cc khon tch ly khc. - Chi tiu dng ca ngn sch nh nc l cc khon chi khng to ra sn phm vt cht tiu dng trong tng lai; bao gm chi cho hot ng s nghip, qun l hnh chnh, quc phng, an ninh... Cn c theo yu t thi hn v phng thc qun l: - Chi thng xuyn bao gm cc khon chi nhm duy tr hot ng thng xuyn ca nh nc. - Chi u t pht trin nhm lm tng c s vt cht ca t nc v thc y tng trng kinh t; - Chi tr n v vin tr bao gm cc khon chi nh nc thc hin ngha v tr n cc khon vay trong nc, vay nc ngoi khi n hn v cc khon chi lm ngha v quc t; - Chi d tr l nhng khon chi ngn sch nh nc b sung qu d tr nh nc v qu d tr ti chnh. 3. Cc nhn t nh hng n chi ngn sch nh nc - Ch x hi: y l nhn t c bn nht. - S pht trin ca lc lng sn xut. - Kh nng tch ly ca nn kinh t. - M hnh t chc ca b my Nh nc v nhng nhim v kinh t x hi ca nh nc trong tng thi k.
12

- Nhn t khc: bin ng kinh t, chnh tr, x hi, gi c, li sut, t gi hi oi,... 5. Thm ht ngn sch: Thm ht ngn sch nh nc hay bi chi nh nc l hin tng thu ngn sch nh nc khng b p cc khon chi ngn sch nh nc trong cng mt thi k nht nh. Gi B l hiu s gia thu v chi ngn sch, ta c: B=TG Khi B > 0 ta c thng d ngn sch. B = 0 ta c cn bng ngn sch. B < 0 ta c thm ht ngn sch. Cc loi thm ht ngn sch: - Thm ht ngn sch thc t: l thm ht khi s chi thc t vt s thu thc t trong mt thi k nht nh. - Thm ht ngn sch c cu: l thm ht tnh ton trong trng hp nu nn kinh t hot ng mc sn lng tim nng. - Thm ht ngn sch chu k: l thm ht ngn sch b ng do tnh trng ca chu k kinh doanh. Cc bin php ti tr cho thm ht ngn sch: - Vay n trong nc (vay dn) - Vay n nc ngoi - S dng d tr ngoi t - Vay ngn hng (in tin)

II. TNH HNH NGN SCH CHNH PH TRONG NHNG NM GN Y (5 nm, 2006 2010)
BNG CN I THU CHI NGN SCH NH NC (2006-2010)

(n v tnh: T ng)

13

S TT A I 1 2 3 4 5 6 II B 1 2 3 4 5 6 7 8 9 C

NI DUNG
T NG THU NGN SC H NH N C

DT 2006 TH 2006 DT 2007 245,900 237,900 132,000 63,400 40,000 2,500 272,877 264,260 137,539 80,085 42,900 3,618 118 300,900 281,900 151,800 71,700 55,400 3,000

TH 2007 DT 2008 TH 2008 DT 2009 TH 2009 DT 2010 TH 2010 311,840 287,900 159,500 68,500 56,500 3,400 332,080 323,000 189,300 65,600 64,500 3,600 408,080 404,000 399,000 389,900 205,000 233,000 98,000 91,000 5,000 63,700 88,200 5,000 468,795 442,340 269,656 60,500 105,664 6,520 462,500 461,500 294,700 66,300 95,500 5,000 560,170 559,170 354,400 69,170 130,100 5,500

Thu cn i NSNN
Thu ni a Thu t du th Thu cn i ngn sch t hot ng XNK Thu vi n tr k hng hon li Thu qu d tr ti chnh Thu hu y ng u t the o K3 8 Lut NSNN

Thu chuyn ngun

T NG C HI CN I NSNN C h i u t pht tri n C h i tr n v vi n tr C h i th n g xuy n C h i ti nh gin bi n ch , l ao ng di d C h i ci cch ti n lng H tr ti ch nh ki nh doanh xng du C h i b sung qu d tr ti ch nh D phn g C h i chu y n ngun B I C HI NSNN T l bi ch i so GDP

8,000 294,400 81,580 40,800 145,433

8,617 321,377 86,084 40,800 162,645 510

19,000 357,400 99,450 49,160 174,550 500 24,600

23,940 368,340 101,500 49,160 206,000 500

9,080 398,980 99,730 51,200 208,850

9,080

14,100

26,455 584,695 179,961 64,800 320,501 2,100

1,000 582,200 125,500 70,250 335,560

1,000 671,370 172,710 80,250 385,082

474,280 491,300 117,800 112,800 51,200 58,800

262,580 269,300

15,237 8,700 100 11,250 22,515 -48,500 -5.0% 48,500 36,000 12,500 -48,500 -5.0% 48,500 36,000 12,500 123

28,400 2,000 28,500 100 10,700 9,080 14,100 -66,900 -5.0% 66,900 51,900 15,000 -66,200 -5.0% 66,200 51,200 15,000 100

36,600 100 100 13,700 17,233

35,490

23,228

100 9,040

100

100 15,300

100

10,000 -87,300 -4.82% 87,300 71,300 16,000 -115,900 -6.90% 115,900 88,520 27,380 -119,700 -6.2% 119,700 98,700 21,000 -111,200 -5.6% 111,200

-56,500 -5.0% 56,500 43,000 13,500

-56,500 -5.0% 56,500 43,000 13,500

D 1 2

NGU N B P B I C HI NS NN Vay trong nc Vay ngoi nc

14

Giai on 5 nm 2006 2010 l mt giai on c nhiu bin ng n tnh hnh ti chnh ca c th gii ni chung v Vit Nam ni ring. L giai on m Vit Nam thc s hi nhp vi kinh t th gii thng qua vic gia nhp WTO (nm 2007), chng kin s khng hong ti chnh, suy thoi kinh t (nm 2008), v nh du bc u hi phc kinh t nm 2010. Ngch l pht trin him thy ca giai on 2006-2010 c Vin trng Vin kinh t Vit Nam, TS.Trn nh Thin khi qut l: c hi thun li ln, mc u t cao, th trng m rng, tng trng tt, nhng tng trng gim, lm pht cao v bt n nghim trng. iu ny khin cho ngun lc ti chnh quc gia cng phn no hao ht i do thc hin cc gi kch thch kinh t v mt lot cc chnh sch an sinh x hi. Tnh chung giai on 2006-2010, t l huy ng vo ngn sach nha nc bnh qun 5 nm mc khong 28% GDP, tng thu NSNN (hnh 1) c vt khong trn 400.000 t ng (trn 26%) so vi ch tiu 5 nm; tc tng thu bnh qun 19%, nu loi tr yu t gi v thu t t th l 11,6%/nm, cao hn ch tiu ra cho 5 nm (10,8%/nm); Trong ngun thu ni a lun chim t trng cao (hnh 2) khong 72,6% tng thu NSNN, tng u theo cc nm v mc thu thc hin c lun cao hn so vi d ton. Thu t du th tng 13,7% so vi d ton.

H nh1: ThuNS NN theo d tonvthc hin

600 500
ng n t ng

400 300 200 100 0 2 006 2007 20 08 2009 201 0

Thu NS NN theo d ton Thu NS NN thc hin

(Ngun: S liu t B Ti chnh Vit Nam)

15

NN v thu ni a( 200 6-20 10) Hnh 2: Tng thu NS 6 00 5 00 4 00 ng ntng 3 00 2 00 1 00 0

Tng thu NS NN Thu ni a 2 006 20 07 2008 20 09 2010

(Ngun: S liu t B Ti chnh Vit Nam)

Tng chi NSNN 5 nm 2006-2010 (hnh 3) c tng 480.000 t ng so vi ch tiu ra. Tc tng chi bnh qun hng nm t 19,8%/nm, cao hn ch tiu ra (tng 11,2%/nm). Trong chi u t pht trin chim khong 35,7%; chi tr n kh n nh trong 2006-2008 nhng tng ln trong 2 nm 2009-2010.

16

Hnh3: C hi NS NN theo d to nvthc hin 800 700 600 500 400 300 200 100 0 2006 2007 2008 2009 2010
(Ngun: S liu t B Ti chnh Vit Nam)

ng hn t ng

Chi NS NN theo d to n Chi NS NN thc hin

Thu NSNN Nm D ton 2006 2007 2008 2009 2010 245,900 300, 900 332,080 404,000 462,500 Thc hin 272,877 311,840 408,080 468,795 560,170 D ton 294,400 357,400 398,980 491,300 582,200

Chi NSNN Thc hin 321,377 368,340 474,280 584,695 671,370

(Ngun: S liu t B Ti chnh Vit Nam) V tnh hnh bi chi ngn sch trong 5 nm bnh qun l 5,7% (hnh 4). D n ngoi nc ca quc gia so GDP mc an ton cho php (theo khuyn co ca mt s nh kinh t v kinh nghim ca mt s nc th n cng mc 60% GDP l gii hn an ton).

17

H nh4: Bi chi ng ns chg ia i o n2006-2010

ng hn t ng

140 120 100 80 60 40 20 0 2006 2007 2008 2009 2010

0 -1 -2 -3 -4 -5 -6 -7 -8

%GD P

B i chi ng n s ch (ng hn t ng ) B i chi ng n s ch (% GD P)

(Ngun: S liu t B Ti chnh Vit Nam) Tuy nhin, theo bo co gim st ca y ban Ti chnh - Ngn sch, n Chnh ph ang tng cao, t 33,8% GDP nm 2007 ln 36,2% nm 2008, nm 2009 chim 41,9% GDP, nm 2010 l 56,7%. Vi tc tng ny, th trong vng 5 nm ti, nm 2016, n cng Vit Nam s chm mc 100%.
H nh 5 :C cu n chnh ph ca V it Nam(2006-2 010 )

38% N nc ng o i 62% N trongnc

Vn u t pht trin ton x hi so vi GDP t t l 42,7%, cao hn 2,7% so vi mc tiu t ra. S gia tng u t vt qu tit kim ca nn kinh t khin thm ht ngn sch lin tc duy tr mc 5% v nh im l 6,9% GDP vo nm 2009, buc Vit Nam phi s dng ngun vn bn ngoi b p.

Bng s liu: Thc hin Thu - Chi NSNN

18

2006 TNG THU TNG CHI BI CHI BI CHI GDP / 272,877 321,377 -48,500 -5.0%

2007 311,840 368,340 -56,500 -5.0%

2008 408,080 474,280 -66,200 -5.0%

2009 468,795 584,695 -115,900 -6.9%

2010 560,170 671,370 -111,200 -5.6%

T ng 800,000 700,000 600,000 500,000 400,000 300,000 200,000 100,000

TNG THU

TNG CHI

BI CHI

Nm -100,000 -200,000 9

2006

2007

2008

2007 00

2010

HNH 5: THC HIN THU CHI NSNN

T bng s liu v biu (Hnh 5) th hin tng thu, chi v bi chi, ta thy nhng ch tiu ny tng u qua cc nm, ring bi chi nm 2010 c gim 1 cht so vi nm 2009, song vn mc cao so vi c giai on. V s chnh lch gia thu v chi (bi chi) ngy cng ln.

Ta thy rng, vic thc hin thu, chi so vi d ton c s chnh lch, tng dn qua cc nm: Thc hin thu, chi u ln hn d ton, s chnh lch tng qua cc nm. Vic thu thc t
19

ln hn d ton rt tt cho NSNN song vic chi thc t li chnh lch nhiu so vi d ton v chnh lch nhiu so vi tng chi li l m kh khn, thch thc ln vi Chnh ph, phi t ra cc bin php hn ch bi chi qua tng nm. i dn vo tnh hnh Thu, chi cc nm trong giai on, c th nh sau: NM 2006: Nm 2006 nn kinh t t tc tng trng kh cao, c cu kinh t tip tc chuyn dch theo hng tch cc, tin trnh hi nhp kinh t quc t t nhiu kt qu quan trng. y l nm m c nc thc hin vt mc ch tiu pht trin kinh t - x hi v ti chnh NSNN. Thu NSNN nm 2006, c c nm t 264.260 t ng, vt 11,1% so vi d ton, ch yu do yu t tng thu t du th do tng gi bn; thu ni a v thu cn i t hot ng xut nhp khu u t v vt d ton, mt mt do pht trin sn xut - kinh doanh, mt khc do yu t v iu chnh thu sut thu nhp khu xng v tng cng qun l thu, chng tht thu, n ng thu. Thu ni a (khng k du th)l 137.539 t ng bng 52,05% tng thu NSNN; thu cn i ngn sch t ha ng XNK l 42 900 t ngvt mc t ra. Thu t du th l 80.085 t ng, t mc kh cao, thun li cho xut khu du th. Kt qu thc hin thu NSNN nm 2006 c bn st vi nh gi bo co Quc hi phn nh kh nng nh gi, d bo ti chnh ngn sch kh hn so vi trc y. Tng chi NSNN nm 2006 t 321.377 t ng, vt 9,2% (26.977 t ng) so vi d ton u nm, tng 20,9% so vi thc hin nm 2005 v tng 1% (3.267 t ng, tng ng s tng thu NSNN) so vi s bo co Quc hi ln trc; ring chi u t pht trin tng 5,5% (4.504 t ng) so d ton, tng 369 t ng so vi bo co trc, chim 29% tng chi cn i NSNN. S vt chi ngn sch so vi d ton ch yu tp trung tng u t cho cc cng trnh phng trnh v gim nh thin tai, tng mc h tr cho cc vng kh khn, cho mt s nhim v quan trng v quc phng, an ninh, gio dc, y t, vn ho, x hi, khc phc hu qu thin tai, dch bnh... V bi chi: Quc hi quyt nh l 48.500 t ng, bng 5% GDP; c thc hin c nm 48.500 t ng, bng 4,98% GDP, c b p bng ngun vay trong nc 36.000 t ng v ngun vay ngoi nc 12.500 t ng. NM 2007: Ti k hp th 10, Quc hi kho XI thng qua Ngh quyt s 68/2006/QH11 v d ton ngn sch nh nc (NSNN) nm 2007 vi: tng s thu cn i ngn sch l 281.900 t ng; tng s chi cn i ngn sch l 357.400 t ng; trn c s s dng 19.000 t ng thu kt chuyn nm 2006 sang nm 2007, bi chi NSNN nm 2007 l 56.500 t ng, bng 5% GDP.nh gi tnh hnh thc hin NSNN c nm 2007 nh sau:
20

Nhim v thu NSNN nm 2007 t c nhng kt qu quan trng sau: - Mt l: Hon thnh vt mc d ton thu ngn sch Quc hi quyt nh (vt 2,1%), t t l ng vin so GDP l 25,2%, ring thu v ph l 23,4% GDP (nu loi tr yu t tng gi du th th t 22,4% v 20,6% so GDP). 7%). - Hai l: Nhng tc ng ti thu NSNN sau mt nm gia nhp WTO v c bn nm trong phm vi d kin; trong mt s lnh vc, nh hng tch cc ca qu trnh hi nhp ln hn nhng nh hng tiu cc. - Ba l: Cng tc qun l v x l n ng thu c bc chuyn rt c bn so vi nhng nm trc. V chi NSNN: D ton chi Quc hi quyt nh l 357.400 t ng, bao gm c nhim v chi t s thu kt chuyn nm 2006 sang nm 2007 (19.000 t ng); c c nm t 368.340 t ng, tng 3,1% (10.940 t ng) so vi d ton, bng 32,3% GDP, tng 14,6% so vi thc hin nm 2006 Bi chi NSNN: nm 2007 c Quc hi quyt nh l 56.500 t ng, bng 5%GDP; c c nm l 56.500 t ng, chim 4,95% GDP (tnh theo Thng k ti chnh Chnh ph - GFS l 1,7%GDP), bng mc Quc hi quyt nh, c m bo bng cc ngun vay b p bi chi ng vi d ton nm. NM 2008: Nm 2008, kinh t-x hi nc ta phi i mt vi nhiu kh khn, thch thc, nht l khng hong ti chnh ton cu, lm pht tng cao, thin tai, dch bnh lin tip xy ra trong nc. Trc bi cnh kinh t x hi nh trn: Chnh ph tp trung ch o cc B, ngnh, cc cp v n v c s trin khai thc hin ng b, quyt lit 8 nhm gii php kim ch lm pht, n nh kinh t v m, bo m an sinh x hi v tng trng bn vng; y mnh xut khu nhng sn phm hng ho c li th cnh tranh, gim nhp siu; thc hin iu hnh chi NSNN (c u t v thng xuyn) theo hng tht cht, hn ch ti a vic b sung ngoi d ton; s vt thu v d phng NSNN tp trung x l cc nhim v an sinh x hi, phng chng thin tai, dch bnh v gim bi chi NSNN. Thu NSNN: - Thu ni a: c thc hin c nm 2008 t 205.000 t ng, vt 8,3% (15.700 t ng) so vi d ton, tng 17,6% so vi thc hin nm 2007, chim 51,4% tng thu NSNN. - Thu t du th: c thc hin c nm t 98.000 t ng, vt 49,4% (32.400 t ng) so vi d ton, tng 27,3% so vi thc hin nm 2007. - Thu cn i ngn sch t hot ng xut, nhp khu: sau khi thc hin hon thu gi tr gia tng theo ch , thu cn i ngn sch c nm t 91.000 t ng, vt 41,1% (26.500 t ng) so vi d ton, tng 50,7% so vi thc hin nm 2007 da trn c s tng kim ngch xut khu c nm 2008 c tnh t 62,9 t USD, tng 29,5% so vi nm 2007; kim ngch nhp khu kim ch mc 80,4 t USD, tng 28,3% so vi nm 2007. Chi NSNN: D ton Quc hi quyt nh l 398.980 t ng, c thc hin c nm t 474.280 t ng, vt 18,9% so vi d ton, tng 22,3% so vi thc hin nm 2007. iu ny
21

cho thy nm 2008 l nm kh khn i vi nn kinh t ca nc ta. Chi NSNN theo hng tht cht, gp phn kim ch lm pht, tp trung ngun lc bo m an sinh x hi vi thc hin cc mc tiu pht trin kinh t, cng c quc phng, an ninh, pht trin s nghip gio dc - o to, khoa hc - cng ngh, bo v mi trng. Bi chi NSNN: nm 2008 Quc hi quyt nh l 66.900 t ng,bng 5% GDP, c c nm bi chi NSNN thc hin l 56.500 t ng, bng 4,95% GDP. n 31/12/2008, d n Chnh ph (bao gm c n Tri phiu Chnh ph) bng 33,5% GDP, d n ngoi nc ca Quc gia bng 27,2% GDP, trong gii hn m bo an ninh ti chnh quc gia v n nh cc ch tiu kinh t v m. NM 2009: Nm 2009 l nm c nhiu kh khn, thch thc ln i vi nn kinh t nc ta. Khng hong ti chnh v suy thoi kinh t ton cu tc ng trc tip n kinh t trong nc, lm cho hot ng sn xut, kinh doanh v xut khu gim st, nh hng n vic lm v i sng nhn dn. Thu NSNN nm 2009 c t 442.340 t ng, vt 13,4% so vi d ton; mc ng vin thu v ph t 23%GDP. C th: - Thu ni a: c thc hin t 269.656 t ng, vt 15,7% so vi d ton, ring thu tin s dng t t 36.274 t ng. Khng k thu tin s dng t, thu ni a t 233.382 t ng, vt 10,1% so vi d ton. - Thu ngn sch t du th: c t 60.500 t ng, bng 95% so vi d ton, trn c s sn lng du thanh ton t 15,4 triu tn, gi bn bnh qun t 58 USD/thng (d ton sn lng l 15,86 triu tn, gi bn l 70 USD/thng). - Thu cn i NSNN t hot ng xut nhp khu: Tng thu t hot ng xut nhp khu c t 143.664 t ng, tng 18,5% so vi d ton; sau khi tr s chi hon thu gi tr gia tng theo ch l 38.000 t ng, thu cn i ngn sch t hot ng xut nhp khu t 105.664 t ng, vt 19,8% so vi d ton. - Thu vin tr khng hon li: c thc hin t 6.520 t ng. Chi NSNN nm 2009 c thc hin 584.695 t ng, tng 19,0% so vi d ton u nm. Trong t chc thc hin, hn ch tc ng khng thun ca cuc khng hong ti chnh v suy thoi kinh t ton cu i vi nn kinh t, ti k hp th 5 ca Quc hi (thng 5/2009), Chnh ph bo co Quc hi nguyn tc iu hnh NSNN nm 2009 l khng thc hin ct gim tng mc chi NSNN, nhng c yu cu sp xp iu chnh cc nhim v chi, m bo hiu qu, tit kim, gim nhng khon chi cha thc s cp thit; ng thi s dng gi kch thch kinh t nhm mc tiu ngn chn suy gim kinh t, duy tr tng trng hp l v bo m an sinh x hi. Trn c s kt qu thc hin thu, nh gi kt qu thc hin chi NSNN theo tng lnh vc nh sau:
22

- Chi u t pht trin: c t 179.961 t ng, tng 59,5% so d ton do c b sung ngun t gi kch thch kinh t, ngun d phng NSNN. - Chi tr n v vin tr: kt qu thc hin 64.800 t ng, tng 6.000 t ng so vi d ton, m bo tr cc khon n tng thm do tng huy ng vay trong nc thc hin mc tiu kim ch lm pht v ngn chn suy gim kinh t; vic thanh ton n c thc hin y , kp thi theo ng cam kt. - Chi pht trin cc s nghip kinh t - x hi, quc phng, an ninh, qun l hnh chnh: kt qu thc hin 320.501 t ng, tng 4,8% so vi d ton ( bao gm c chi ci cch tin lng thc hin trong nm); - Chi chuyn ngun m bo cn i ngn sch v to ngun thc hin iu chnh tin lng nm 2010: theo Ngh quyt ca Quc hi v d ton NSNN nm 2010, dnh 1.000 t ng t ngun vt thu NSTW nm 2009 chuyn ngun sang nm 2010 m bo cn i NSNN. Bn cnh , theo quy nh, cc a phng dnh 50% ngun vt thu so vi d ton ca NSP nm 2009 (khng k s vt thu tin s dng t), cng vi ngun chi ci cch tin lng cn d n cui nm 2009, chuyn ngun sang nm 2010 tip tc thc hin ci cch tin lng. Tng cng s chuyn ngun NSNN t nm 2009 sang nm 2010 l 17.233 t ng. Bi chi NSNN: D ton bi chi NSNN nm 2009 l 4,82% GDP.Kt qu thc hin bi chi NSNN nm 2009 mc 6,9% GDP, trong phm vi Quc hi cho php, c s dng ton b cho u t pht trin theo ng quy nh ca Lut Ngn sch nh nc, tp trung cho cc cng trnh, d n kch thch kinh t thc hin trong nm 2009. NM 2010: Thu NSNN: Nm 2010, tnh hnh kinh t trong nc chuyn bin tch cc to iu kin tng thu ngn sch nh nc. D ton thu cn i ngn sch nh nc nm 2010 l 461 500 t ng, tng 18,1% so c thc hin nm 2009, t mc ng vin thu 23,9% GDP, trong t thu v ph t 22,4% GDP. Trong tng d ton thu cn i NSNN, d ton thu cn i NSTW l 302 472 t ng, tng 40.331 t ng; d ton thu cn i NSP l 159 028 t ng, tng 32 269 t ng so d ton nm 2009. V c cu thu nm 2010, d ton thu ni a chim 63,9% tng thu ngn sch nh nc, thu du th chim 14,4%, thu cn i t hot ng xut nhp khu chim 20,6% tng thu ngn sch nh nc.Vic chp hnh k lut ngn sch khng nghim, tht thu, gian ln, n ng thu, k c thu ni a v thu xut nhp khu cn ln. S n thu ch x l (chim hn 20% tng s n thu) tng kh nhiu. y l d a quan trng tng thu ngn sch v gi k cng lut php v ngn sch nh nc. Chi NSNN: D ton chi NSNN nm 2010 l 582 200 t ng,tng 90.900 t ng (18,5%) so vi d ton nm 2009 da trn nhng d kin y nhu cu kinh ph thc hin chnh sch, ch , nhim v mi, ng thi tp trung kinh ph b tr cho nhng nhim v quan trng, ch yu, qun trit tinh thn tit kim, hiu qu chng lng ph. Tng chi cn i ngn sch nh nc c t 671 370 t ng tng 15,3% so vi d ton v tng 14,8% so vi thc hin nm 2009. Bi chi NSNN: Tip tc thc hin chnh sch ti kho linh hot c kim sot cht ch, phn u tng thu, trit tit kim v nng cao hiu qu chi, nm 2010 phn u gim bi chi
23

NSNN xung di 6,2% (119 700 t ng) v gim dn trong cc nm sau. Theo B Ti chnh, thm ht ngn sch nm 2010 d kin gim 0,4 im % GDP xung cn 5,8% GDP (d ton l 6,2% GDP), vn mc cao so vi cc nc trong khu vc. Do thng xuyn trong tnh trng thm ht ngn sch nn n cng tng rt nhanh trong nhng nm va qua. Theo B Ti chnh, tnh n ht 31/12/2010, d n chnh ph bng 44,3%, d n quc gia bng 42,2% GDP v d n cng bng 56,7% GDP. Mc d t l n cng Vit Nam c coi l vn nm trong tm kim sot, nhng tr nn cao hn hn so vi t l ph bin 30% 40% cc nn kinh t ang pht trin v mi ni khc. Nu xt mc n cng bnh qun u ngi bnh qun u ngi trong vng 8 nm (t 2001 n 2009), mc n cng bnh qun u ngi tng gn bn ln, t 144 USD ln ti 548 USD, tc trung bnh hn 18%/nm, trong khi tc tng GDP bnh qun u ngi ca cng thi k ch l 6%/nm. III. NH GI NHNG THUN LI, THCH THC T TNH HNH NGN SCH NH NC TRONG GIAI ON 5 NM 2006-2010 1.Thun li - Thu ngn sch ngy cng nhiu m bo nhim v chi thng xuyn, thc hin iu chnh tin lng, dnh c ngun quan trng cho u t pht trin, tng chi tr n v gim bi chi ngn sch nh nc. Tnh chung giai on 2006-2010, tng thu NSNN c vt khong trn 400.000 t ng (trn 26%) so vi ch tiu 5 nm; tc tng thu bnh qun 19%, nu loi tr yu t gi v thu t t th l 11,6%/nm, cao hn ch tiu ra cho 5 nm (10,8%/nm); Tng chi NSNN 5 nm 2006-2010 (hnh 3) c tng 480.000 t ng so vi ch tiu ra. Tc tng chi bnh qun hng nm t 19,8%/nm, cao hn ch tiu ra (tng 11,2%/nm). V hnh chung vi vic pht trin mnh m ca nn kinh t trn c nc th ngun thu ngn sch nh nc cung tip tc tng ln mt cch mnh m bo cho chi ngn sch v b p cho thm ht ngn sch nh nc, gim bi chi ngn sch nh nc. Bn cnh , nh bin php kch cu u t v tiu dng thng qua gim thu v l ph trc b, cc hot ng mua bn t, xe my, giao dch bt ng sn trong nhng thng cui nm 2009 gia tng (ch tnh ring xe t, mc tiu th bnh qun thng trong qu IV/2009 bng 1,5 ln mc tiu th bnh qun 9 thng u nm), cng to iu kin cho thu NSNN tng thm. -T trng thu ni a trong tng thu NSNN tng t mc 52-53% nm 2006 ln trn 63% nm 2010 gp phn tng tnh ch ng cho ngun thu NSNN. Thu ngn sch nm 2006,Thu ni a (khng k du th)l 137.539 t ng bng 52,05% tng thu NSNN. V c cu thu nm 2010, d ton thu ni a chim 63,9% tng thu ngn sch nh nc. -C cu chi ang thay i theo hng tng chi mnh hn cho con ngi, thc hin cc chnh sch an ninh x hi, tng u t cho pht trin nng nghip, nng dn, nng thn, tim lc d tr quc gia c tng cng. Tng chi NSNN 3 nm 2006-2008 c t 64% ch tiu 5 nm 2006-2010. Tc tng chi bnh qun hng nm t 21,3%/nm (ch tiu ra 11,2%/nm). Quy m chi NSNN nm
24

2008 tng 79% so vi nm 2005. Trong cn i d ton, b tr tng chi cc lnh vc quan trng; c cu chi ang thay i theo hng tng chi cho con ngi, thc hin cc chnh sch an sinh x hi, tng cng u t cho vng su, vng xa, vng ng bo dn tc kh khn, thc hin mc tiu xo i, gim ngho. m bo t l chi cho lnh vc gio dc - o to - dy ngh chim 20% tng chi NSNN, chi khoa hc cng ngh chim 2%, chi lnh vc vn ho thng tin t trn 1,5%, chi s nghip mi trng trn 1%; tng chi ngn sch thc hin chnh sch an sinh x hi; dnh ngun trn 82.000 t ng thc hin iu chnh tin lng mc cao hn v sm hn so vi l trnh ra. Cng tc qun l ti chnh ngn sch c nhiu chuyn bin theo hng tng cng phn cp, tng trch nhim, quyn hn trong qun l chi tiu, y mnh tit kim, nng cao hiu qu chi ngn sch. -Bi chi ngn sch nh nc c tng nhng vn nm trong phm vi cho php ca Quc hi l tin kch thch nn kinh t pht trin. Trong 3 nm 2006-2008 , bi chi NSNN bnh qun 3 nm mc xp x 5% GDP; b tr chi tr y cc khon n n hn theo cam kt. n 31/12/2008, d n Chnh ph (bao gm c n Tri phiu Chnh ph) bng 33,5% GDP, d n ngoi nc ca Quc gia bng 27,2% GDP, trong gii hn m bo an ninh ti chnh quc gia v n nh cc ch tiu kinh t v m. D ton bi chi NSNN nm 2009 l 4,82% GDP. Bc vo nm 2009, cn c tnh hnh kinh t th gii v trong nc ang gp rt nhiu kh khn do khng hong kinh t ton cu lan rng, din bin phc tp, kh lng v theo chiu hng xu, ngun thu NSNN gp kh khn, yu cu tng chi l rt ln thc hin cc gii php kch thch kinh t v m bo an sinh x hi, do vy Chnh ph bo co v c Quc hi chp thun tng mc bi chi khng qu 7%GDP. Kt qu thc hin bi chi NSNN nm 2009 mc 6,9% GDP, trong phm vi Quc hi cho php, c s dng ton b cho u t pht trin theo ng quy nh ca Lut Ngn sch nh nc, tp trung cho cc cng trnh, d n kch thch kinh t thc hin trong nm 2009. 2. Thch thc -Ti chnh quc gia cn hn hp. + thu ngn sach nha nc ch yu mi p ng nhu cu chi thng xuyn v tr n, thu ngn sch thiu bn vng, cn ph thuc vo cc khon thu t xut khu ti nguyn, t quyn s dng t + phn ln vn u t pht trin phi da vo cc khon vay trong nc v ngoi nc thng qua hnh thc pht hnh tri phiu, v huy ng vn xy dng mt s cng trnh giao thng, thu li, gio dc. + gnh nng kinh ph chi tr khi cc tri phiu chnh ph n hn thanh ton se d to kh nng bp bnh trong cn i ngn sch, trong khi nhng cn i nay va cac cn i tin t, tn dng, xut nhp khu, cn cn thanh ton quc t cha tht n nh va cn nhiu yu t c th gy ra ti lm pht. - Bi chi ngn sch vn cn cao (Hnh 1. Cha v mc di 5% nh duy tr trong nhiu nm) v l mt trong nhng nhn t gp phn lm gia tng lm pht. iu ny cng cnh bo an ton ca ngn sch trong cc nm tip theo nu nh khng ch ng c cc bin php ci cch to nn tng tng ngun thu cng nh tng cng k lut ti chnh cho ngn sch.
25

- N cng tng nhanh. S gia tng u t vt qu tit kim ca nn kinh t khin thm ht ngn sch lin tc duy tr mc 5% v nh im l 6,9% GDP vo nm 2009, buc Vit Nam phi s dng ngun vn bn ngoi b p y chnh l l do khin n cng ca Vit Nam tng nhanh nh vy. T 33,8% GDP nm 2007 ln 36,2% nm 2008, nm 2009 chim 41,9% GDP, nm 2010 l 56,7%. Vi tc tng ny, th trong vng 5 nm ti, nm 2016, n cng Vit Nam s chm mc 100%. N cng tng nhanh trong bi cnh thm ht ngn sch cao v ko di e da tnh bn vng ca qun l n cng v gy p lc ln lm pht, y cng l nguyn nhn chnh khin xp hng tn nhim quc gia ca Vit Nam u b cc c quan xp hng tn dng h thp - Vn t ra cho chnh ph trong thi gian ti v cng tc d bo v qun l NSNN hiu qu, hp l. Nh nc phi p dng ng thi cc chnh sch tin t v ti kha v h thng thu chi NSNN hiu qu, trnh tht thot, lng ph. 3. Phng hng, gii php tch cc cho thi gian ti - Tp trung cc khon vay do Trung ng m nhn. Cc nhu cu u t ca a phng cn c xem xt v thc hin b sung t ngn sch cp trn. Thc hin nh vy trnh c u t trn lan, km hiu qu v tn ngn sch qu ln v qun l cht ch s bi chi NSNN. Hin ti, chng ta ang ng trc mu thun gia nhu cu vn cho u t pht trin vi ngun lc hn hp. Nu thc hin tht cht, hn ch vay u t s km hm s pht trin ca nn kinh t ang c nhu cu vn rt cao. Nhng nu chng ta khng kim sot cht ch cc khon vay n ca NSNN, nht l vay ca ngn sch a phng, th nguy c nh hng n an ninh ti chnh quc gia, s bn vng ca NSNN. Thc hin u t tp trung cng c li l bo m pht trin hi ho, cn i gia cc vng, min trong ton quc. Kinh nghim ca Trung Quc: nghim cm ngn sch cc a phng vay vn di bt k hnh thc no, cc khon chi u t ca a phng c xem xt tnh ton v b sung t ngn sch trung ng. - Gii quyt tt mi quan h gia chi u t pht trin v chi thng xuyn, nht l ngn sch cc a phng. Do vy, khi cc a phng vay vn u t, s kin quyt khng b tr ngun chi thng xuyn cho vic vn hnh cc cng trnh khi hon thnh v i vo hot ng cng nh chi ph duy tu, bo dng cc cng trnh, lm gim hiu qu u t. C nh vy, cc a phng phi t cn i ngun kinh ph ny ch khng th yu cu cp trn b sung ngn sch. - Nh nc pht hnh thm tin. Vic x l bi chi NSNN c th thng qua vic nh nc pht hnh thm tin v a ra lu thng. Tuy nhin, gii php ny s gy ra lm pht (nh giai on 1986-1990) nu nh nc pht hnh thm qu nhiu tin b p bi chi NSNN. c bit, khi nguyn nhn bi chi NSNN l do thiu ht cc ngun vn i ng u t cho pht trin gy tng trng nng v khng cn i vi kh nng ti chnh ca quc gia. - Bn cnh , cng vi tin trnh hi nhp su vi nn kinh t quc t v cam kt gia nhp T chc Thng mi th gii (WTO) th hng ro thu quan s ngy mt thu hp, do vy kh nng thu t hot ng nhp khu s gim st trong nhng nm ti. Trong khi , mc huy ng t thu, ph t mc cao so vi cc nc trn th gii. Cng tc x hi ha ku gi u t cha tng xng
26

Theo , nh hng hon thin chnh sch ti kha Vit Nam trong thi gian ti l tng cng s gn kt gia chin lc ti chnh nh nc vi chin lc pht trin kinh t-x hi, ngn sch l cng c thc hin cc mc tiu kinh t-x hi; thc hin c cu li ngn sch nh nc trn c s ci cch tng th h thng chnh sch thu. Tng bc tng t trng thu ngn sch t thu, ph v cc ngun thu khc; gim dn s ph thuc vo s thu t ti nguyn. ng thi, gim t l huy ng vo ngn sch nh nc hp l t 24-25%GDP xung 22-23% giai on 2011-2015. ...

C. KT LUN
Giai on 2006-2010, kinh t th gii c nhiu bin ng do cuc khng hong ti chnh ton cu. Ti Vit Nam, suy gim kinh t cng vi lm pht tng cao nh hng ng k n tnh hnh ngn sch nh nc. Nhn chung 5 nm, thu ngn sch ngy cng tng, t l huy ng vo ngn sach nha nc bnh qun 5 nm mc kh,tng thu NSNN c vt khong trn 400.000 t ng (trn 26%) so vi ch tiu 5 nm; tc tng thu bnh qun 19%; Tng chi NSNN 5 nm 2006-2010 c tng 480.000 t ng so vi ch tiu ra. Tc tng chi bnh qun hng nm t 19,8%/nm, cao hn ch tiu ra (tng 11,2%/nm); D n ngoi nc ca quc gia so GDP mc an ton cho php... l mt s kt qu kh quan ng mng trong giai on kh khn ny. Tuy nhin, bn cnh cn tn ti nhiu thch thc, kh khn nh t l bi chi cao ( t l bi chi bnh qun l 5,7%)d gy n tnh trng lm pht; thu NSNN ch yu t thu ni a, t cc ngun ti nguyn thin nhin nn mang tnh khng bn vng lu di; n cng tng nhanh;... c c nhng kt qu NSNN kh quan hn trong thi gian ti, i hi Chnh ph cn c s d ton v qun l hiu qu, hp l hn trnh tht thot v lng ph cng c ngun NSNN vng mnh, gp phn thc y s pht trin ca nn kinh t v m.

27