NHN NHN LI VN THM HT THNG MI VIT NAM1

V Quc Huy
i hc Kinh t- i hc Quc gia H ni
M u.
Vn thm ht thng mi gn y tr thnh mt vn c nhiu
ngi quan tm v tho lun. S tht l thm ht thng mi gia tng trong
nhng nm gn y, c bit l t nm 2007 khi thm ht thng mi t ti
mc 20% GDP v mc d c nhng din bin khc nhau, xu hng chung c v
nh l thm ht thng mi vn cn duy tr mc cao. Nhng tranh lun v
nguyn nhn v gii php cho tnh trng ny t ra vn cn nhn nhn li
nguyn nhn thc s ca tnh trng thm ht thng mi ko di nc ta.
khng t nhng ng nhn (myths) lin quan n ngun gc, nguyn nhn ca tnh
trng thm ht thng mi v do nhng gii php nhm gii quyt x l vn
ny cng mang n khng t nhng kin khc nhau2. Bi tham lun ny
khng t mc ch phn tch c th nguyn nhn ca tnh hnh THTM hin nay,
cng khng k vng a ra nhng gii php. Bi tham lun ch tp trung nu ra
nhng iu c th coi l s ng nhn v tnh trng THTM t c th c
c nhng cch nhn ng hn v tnh trng ny, t mi c c s chung
tho lun cc vn tip theo.
Tnh hnh thm ht thng mi ca Vit nam t 1995 n nay
Thm ht thng mi ca nc ta khng phi l vn mi. Trn thc t,
thm ht thng mi din ra sut trong hn 2 thp k gn y. iu quan trng
l l mc thm ht thng mi gia tng t bin vo thi im nm 2007, t
mc 5 t USD nm 2006 ln gn gp 3 ln vi khi lng trn 14 t USD vo
nm 2007 v t nh im vi mc trn 18 t USD nm 2008 (tng ng
20% GDP). Trong bi cnh bt n kinh t v m, nhng lo ngi v t gi, lm
pht, g ia tng thm ht thng mi li cng tr nn vn c quan tm su
sc. Thm vo , c cu thng mi v thm ht thng mi cng l mt vn
c ch , bi l c s khc bit ln trong c cu thng mi xt v thnh
phn kinh t, c cu th trng v mt hng.
Bng 1 cho thy, khu vc doanh nghip trong nc lm cho mc thm
ht thng mi trm trng hn, trong khi khu vc FDI c tc dng lm gim nh
Bi vit tham gia Hi tho ca y Ban Kinh t ca Quc hi v cc vn kinh t v m nm 2011 t chc ti
Cn Th, 9-11 thng 3 nm 2011
2 Bi Tt Thng a ra mt s ng nhn ny trong bi vit V nhng mi nguy c ca nn kinh t Vit
Nam trong nm 2011 ti hi tho khoa hc quc t: Cht lng tng trng kinh t Vit Nam giai on 2001
2010: 10 nm nhn li v con ng pha trc do Trng H KTQD, Din n pht trin VN v y ban Kinh
t ca Quc hi t chc ngy 24/1/2011 ti H Ni)
1

mc thm ht chung. Nm 2008, khu vc trong nc c tng thm ht

thng mi ln ti gn 25 t USD, trong khi khu vc FDI c mc thng d
l 6,6 t USD. Nh vy c th ni, trong mt thi gian di, khu vc FDI c tc
dng gim bt mc thm ht ca c nn kinh t. iu cho thy trong thi
gian , khu vc FDI hng nhiu n xut khu hn l khu vc trong nc.
Tnh hnh ny ang c s thay i theo hng lm trm trng thm mc gia tng
thm ht thng mi. Bng chng l bt u t nm 2008, mc thng d thng
mi ca khu vc FDI c chiu hng st gim. iu ny phn nh s chuyn
hng ca FDI nc ta t vic tp trung vo cc khu vc ch tc v hng vo
xut khu sang khu vc phi thng mi (non-tradable) vi cc d n ln v dch
v, bt ng sn3. Vic chuyn hng ny mt mt lm gim mc thng d
thng mi do khng hng vo xut khu trong khi vn gia tng nhu cu nhp
khu, mt khc vic u t vo khu vc phi thng mi s lm tng sc p tng
gi ca ng Vit Nam, iu c th lm gia tng thm mc thm ht chung do
vic kch thch nhp khu v suy gim xut khu. Nu xu hng ny vn tip tc
trong tng lai, th nh hng ca FDI i vi cn cn thng mi v cn cn
vng lai, c v phng din cc tc ng trc tip, cng nh tc ng gin tip
thng qua p lc tng gi ng Vit Nam l vn ng c quan tm.
Bng 1. Thm ht thng mi ca Vit Nam, 1995-2010, (triu USD)
Nm

Tng s
1995
5448.9
1996
7255.9
1997
9185.0
1998
9360.3
1999
11541.4
2000
14482.7
2001
15029.2
2002
16706.1
2003
20149.3
2004
26485.0
2005
32447.1
2006
39826.2
2007
48561.4
2008
62685.1
2009
56584.0
2010
71629

Xut
khu
Khu
vc
kinh t
trong
nc
3975.8
5100.9
5972.0
6145.3
6859.4
7672.4
8230.9
8834.3
9988.1
11997.3
13893.4
16764.9
20786.8
28162.3
26730.0
32801

Khu
vc c
vn u
t nc
ngoi(*) Tng s
1473.1
8155.4
2155.0 11143.6
3213.0 11592.3
3215.0 11499.6
4682.0 11742.1
6810.3 15636.5
6798.3 16218.0
7871.8 19745.6
10161.2 25255.8
14487.7 31968.8
18553.7 36761.1
23061.3 44891.1
27774.6 62764.7
34522.8 80713.8
29854.0 68830.0
38828
84004

Xem them Nhm nghin cu WTO, i hc Kinh t

Nhp
khu
Khu
vc
kinh t
trong
nc
6687.3
9100.9
8396.1
8831.6
8359.9
11284.5
11233.0
13042.0
16440.8
20882.2
23121.0
28401.7
41052.3
52831.7
43957.0
47526

Thm ht
thng mi
Khu
vc c
vn u
t nc
ngoi
Tng s
1468.1
2706.5
2042.7
3887.7
3196.2
2407.3
2668.0
2139.3
3382.2
200.7
4352.0
1153.8
4985.0
1188.8
6703.6
3039.5
8815.0
5106.5
11086.6
5483.8
13640.1
4314.0
16489.4
5064.9
21712.4 14203.3
27882.1 18028.7
24873.0 12246.0
36478 12375.0

Khu
vc
kinh t
trong
nc
2711.5
4000.0
2424.1
2686.3
1500.5
3612.1
3002.1
4207.7
6452.7
8884.9
9227.6
11636.8
20265.5
24669.4
17227.0
14725.0

Khu
vc c
vn u
t nc
ngoi
-5.0
-112.3
-16.8
-547.0
-1299.8
-2458.3
-1813.3
-1168.2
-1346.2
-3401.1
-4913.6
-6571.9
-6062.2
-6640.7
-4981.0
-2350.0

Ngun: Tng cc Thng k http://www.gso.gov.vn

Nhng quan nim ph bin v THTM v nhng bin php khc phc.
Tnh trng gia tng thm ht thng mi t ra cho cc nh hoch nh
chnh sch nhim v phi xut cc bin php ch ng gii quyt vn
ny. Thc cht, vn thm ht thng mi b tc ng bi nhiu yu t c
trong v ngoi nc, c nhng vn c tnh lu di cng nh nhng vn
mang tnh ngn hn. T gi c vai tr quan trng trong vic nh hng n tnh
trnh thng mi ni chung v thm ht thng mi ni ring. L thuyt kinh t
ch ra rng v c bn, mt ng tin ni t yu c th tng cng xut khu
v hn ch nhp khu v do vy c th c nh hng tch cc n vic ci thin
cn cn thng mi. Trng hp Thi lan sau khng honng kinh t chu v
s ci thin cn cn thng mi ca M trong thi gian gn y do ng USD
mt gi l nhng minh chng cho lun im ny. H thng thu quan cng ng
vai tr nht nhtrong vic kim sot cn cn thng mi bi l nhp khu ph
thuc vo mc thu. Tuy nhin ty theo c cu kinh t v tnh cht lin kt ca
cc mt hng xut khu vi cc ngnh hng nhp khu m tc ng ca h thng
thu quan c th khc nhau. Nhng mt hng t nhy cm vi gi c (v do vy
vi mc thu) s khng b nh hng nhiu bi s thay i v mc thu trong
mt gii hn no . Cu trc nn kinh t. mi lin kt vi cc nn kinh t khc
thng qua chui sn xut khu vc hay ton cu u c nh hng n cn cn
thng mi. Nhng tc ng trc tip qua cc knh ni trn thng c nhn
bit r hn v do vy cc ng thi chnh sch khi gii quyt vn thm ht
cn cn thng mai thng tp trung vo cc lnh vc ny, v l iu d hiu.
Tuy nhin tnh hiu qu, hiu lc ca cc bin php can thip trc tip li l mt
vn cn c tho lun v y chnh l vn ln cn lm r trong qu trnh
hoch nh v thc thi chnh sch. Thng thng cc bin php cn thin trc
tip thng km hiu qu v c th gy ra nhng hiu ng ph khng cn thit.
iu ng ni y l thng l cn nguyn thc s ca vn cn cn
thng mi, chnh lch u t tit kim trong nc, li khng hon ton nm
trong lnh vc qun l thng mi bnh thng. Do vy vn mu cht
thng t c t ra trong cc bn tho chinh sch. V vy nhng bin php trc
tip a ra thng hoc l khng pht huy tc dng, hoc mang li nhiu chi ph
b sung cho cc bn lin quan. L thuyt kinh t ch ra rng trong mt s iu
kin nht nh, thm ht thng mi chnh l s phn nh trung thc ca s
chnh lch u t tit kim trong nc ti mt thi im no . Ni cch
khc, chng no s chnh lch gia u tue v tit kim trong nc cha c
x l th vn thm ht thng mi chc chn s b tip tc duy tr. Vn
mu cht l phi gii quyt c s chnh lch .

Tuy nhin, Vit Nam trong thi gian va qua, khi phi i mt vi tnh
trng thm ht thng mi gia tng, cc bin php ca Chnh ph thng ch tp
trung vo cc bin php tc thi vi mong mun c th sm kim sot c tnh
hnh. Nhng bin php ny ch yu tp trung vo vic hn ch tip cn tn dng
cho nhp khu. p dng cc bin php thu, phi thu, hng ro k thut nhm
hn ch nhp khu. Tuy nhin, thc t ch ra rng nhng bin php ny t ra
thiu kh nng thc thi, km hiu qu. Vic kim sot danh mc cc mt hng
hn ch nhp khu p dng trong nm 2010 khng ngn c mc tng 36% gi
tr cc mt hng ny trong nm 2010. Nhng khuyn ngh s dng n by t
gi trong vic iu tit cn cn thng mi thng vp phi nhng lo ngi (c
phn chnh ng) v tc ng lm pht, n nc ngoi.
Trong bi cnh vic lm r nhng nhn thc chung v nguyn nhn ca
tnh trng thm ht thng mi, x b nhng nh kin, ng nhn v thm ht
thng mi l cc k quan trng nhm to ra s thng nht trong cc chnh sch
nhm kim sot tnh hnh thm ht thng mi. Di y chng ti i su phn
tch xx vn chnh trong vic nhn thc v nhng vn lin quan n thm
ht thng mi
1. Thm ht thng mi l iu kh trnh khi i vi cc nc ang pht
trin trong qu trnh cng nghip ha do cha c nn cng nghip pht
trin v cn nhp khu my mc, cng ngh phc v cho CNH
Trc ht hin ang tn ti quan nim cho rng, thm ht thng mi l iu
tt yu m mi quc gia trong qu trnh pht trin t nc ngho ln nc thu
nhp trung bnh trn th gii khng th khng i mt do trnh sn xut, lin
kt thp km trong khi nhu cu v my mc thit b, thm ch nguyn vt liu
cn thit cho s nghip cng nghip ha- hin i ha l mt thc t kh trnh
khi. Nhp khu do vy s gia tng trong khi xut khu cha theo kp p ng
nhng nhu cu lin quan. Lun im ny thc ra khng c c s c v thc t
v l lun. Cc nc ang pht trin c nhng chin lc cng nghip ha khc
nhau v iu c nh hng khc nhau n tnh trng ca nn kinh t, trong
c tnh hnh thng mi ni chung. iu ty thuc vo nhiu yu t khc
nhau, trong c c nhng yu t chnh sch ca cc nc theo tng giai on
pht trin. Bng 1 cho thy tnh hnh cn cn thng mi ca mt s nc
ng Nam v M La tinh trong sut thi k t nm 1975 n 2007. R rng
l khng c mt khun mu no v xu th din bin ca thm ht thng mi
cho tt c cc nc trong qu trnh pht trin kinh t ca h. Trong khi
Argentina v Malaysia l hai nc thng xuyn c mc thng d thng mi
th mt s nc nh Phillipines hay Bolivia li c nhiu nm thm ht thng
mi, c bit l Philipines. Thi lan l trng hp ng ch . Trc khi xy ra
khng hong kinh t chu nm 1997, Thi lan lun trong tnh trng thm ht
thng mi. Tuy nhin t sau nm 1997, nc ny lun c mc thng d thng
4

mi cao. C th ni mt trong nhng nguyn nhn dn n s thay i nay l s

thay i v chnh sch t gi. Trc Thi lan duy tr mt chnh sch t gi c
nh, duy tr ng bath mc cao. iu khng khuyn khch xut khu m
ngc li to iu kin tt cho vic nhp khu. Giai on sau khng hong kinh
t chu , Thai lan chuyn sang ch t gi linh hot v c th l mt
trong nhng nguyn nhn quan trng ci thin cn cn thng mi ca Thi Lan.
Bn cnh , nt c trng ca cc nc chu M La tinh l s bin ng lien
tc trong cn cn thng mi, in hnh l trng hp Mexico vi mc thng d
thng mi cao trong nhng nm 80s sang mc thm ht thng mi ng k
trong thp nin u ca th k ny (Bng 1). Nguyn nhn ca tnh hnh cn cn
thng mi ca cc nc rt khc nhau, nhng mt iu chc chn l cc chnh
sch kinh t ng vai tr quan trng trong qu trnh v khng c mt khun
mu c nh no cho cc nc c.
Bng 2. Thm ht thng mi ca mt s nc, 1976-2007 (triu USD)
Nm
Argentina Bolivia Brazil Chile Malaysia Thailand Mexico Philippines
1976
-1,150
-51 2,340
-650
-1,480
190
1977
-1,850
-55
100
-40
-1,540
790
770
1978
-2,910
97 1,100
430
-1,620
850
1,300
1979
-1,780
-22 2,800
350
-3,190
1,550
2,200
1,540
1980
1,370
-368 2,900
760
-2,400
1,900
3,100
1,940
1981
-710
-84 -1,200 2,670
100
2,030
3,900
2,230
1982
-2,760
-332
-800
-70
700
740 -7,100
2,650
1983
-3,720
-259 -6,500
-980
-400
2,860 14,200
2,480
1984
-3,980
-313 13,100
-360
-2,900
1,900 13,200
680
1985
-4,880
-160 12,400
-880
-3,600
1,330 -8,400
480
1986
-2,440
51 -8,300 -1,090
-3,300
-390 -5,000
200
1987
-1,020
127 11,100 -1,310
-5,800
400 -8,800
1,020
1988
-4,240
48 19,200 -2,210
-5,400
2,100 -2,600
1,090
1989
-5,710
6 16,100 -1,480
-4,300
2,900
-400
2,580
1990
-8,670
-55 10,700 -1,280
-2,500
6,800
900
4,010
1991
-4,440
44 10,600 -1,480
-400
6,000
7,300
3,260
1992
1,400
432
-710
-3,100
4,200 15,900
4,680
5

15,200
1993
2,300
394 14,300 1,000
-3,000
1994
4,200
35 10,900
-700
-1,600
1995
-2,400
180 3,200 -1,400
100
1996
-1,700
240 5,400 1,100
-3,900
1997
2,200
470 6,600 1,400
-3,500
1998
3,100
660 6,600 2,100 -17,500
1999
800
490 1,300 -2,500 -22,600
2000
-2,400
360
700 -2,100 -20,800
2001
-7,300
300 -2,600 -1,900 -18,400
2002
-17,230
340 13,200 -2,400 -18,200
2003
-16,800
-100 24,800 -3,800 -25,700
2004
-13,300
-430 33,700 -9,600 -27,800
2005
-13,100
-610 44,400 10,800 -33,000
2006
-13,900 -1,240 46,700 22,800 -38,000
2007
-13,500 -1,220 40,000 24,000 -37,000
Ngun: World Development Indicators. World Bank

4,300

13,500

6,200

3,700
8,000
9,500
-1,600
-16,300
-14,000
-11,700
-8,600

18,400
-7,000
-6,500
0
7,000
6,000
8,000
9,000

7,800
9,000
11,400
11,200
6,000
6,000
6,300

-9,100

8,000

5,500

-11,200

6,000

5,900

-10,800

9,000

5,700

-3,000

8,000

7,700

-14,000

6,000

6,800

-27,000

10,000

8,400

2. Thm ht thng mi c th gim bt nu hn ch tiu dng cc hng xa

x.
Mt trong nhng kin c a ra trong thi gian qua nc ta v nguyn
nhn ca tnh trng thm ht thng mi l do tiu dng cc hng xa x. T
c nhiu khuyn ngh hn ch nhp khu cc mt hng ny bng c cc bin
php hnh chnh hoc thng qua vic p dng mc thu cao, hn ch cp ngoi
t nhp hng, s dng cc hang ro k thut. Cc tranh lun li cng tr nn
si ni hn khi Tng cc thng k vo cui nm 2010 a ra s liu nhp khu
cc mt hang xa x, t tin ln ti 10 t USD trong 9 t USD dnh cho
nhp ru ngoi, thuc l, trang sc, in thoi4. iu ng ni y l khi
nim hng xa x c a ra kh ty tin thiu nhng chun mc c th. V
vy s liu nhp khu cc mt hng ny cng khc nhau5. Hn th na, cc bin
http://www.phapluatvn.vn/chinhtrixahoi/thoisu/201101/Cach-nao-de-han-che-dung-hang-xa-xi-2029379/
Mt s tc gi a ra s liu nhp khu hng xa x ch l 5.7 t USD (Quang Minh, i biu Nhn dn,
25/01/2011. http://www.daibieunhandan.vn/.. Nguyn c Thnh (VEPR, 17/05/2010) cho rng gim mt na
4
5

php hn ch cc mt hng tiu dng c gi tr cao kh c th pht huy tc dng

vi l do n gin l cc mt hng ny t nhy cm vi gi c: ngi mua sn
sng tr gi cao hn nu h thc s c nhu cu mua sm cc mt hng . S
tht l trong nm 2010, cc mt hng thuc din kim sot nhp khu li c
mc tng trng ti 38.5%. cao hn rt nhiu so vi cc mt hng khc6.
Vic nh thu cao vo cc mt hng c coi l xa x kh c th c tc
dng gim nhp siu do cc yu t phi gi c quyt nh s la chn mua sm
ca cc khch hng
3. Thm ht thng mi hng ha c th khc phc khi c nn cng nghip
ph tr
tng ny c xut trong thi gian gn y do nhng nhn nhn cho
rng Vit Nam phi nhp qu nhiu nguyn vt liu cho cc ngnh ch tc trong
nc sn xut c cc mt hng xut khu v tiu dung trong nc. Gia tng thm
ht thng mi vi Trung Quc v cc nc trong khu vc chu c coi l
nhng minh chng cho s ph thuc ca Vit Nam vo cc ngun nguyn liu t
nc ngoi v c coi nh l mt trong nhng nguyn nhn gy ra tnh trng
nhp siu. Gii php c xut l tng cng pht trin cng nghip ph tr,
phc v nhu cu nguyn liu trong nc, qua gim nhp siu.
Cha ni n tnh kh thi ca xut ny m ch xem xt tnh hp l ca n,
chng ta thy mt s vn ny sinh. Trc ht, xu th mi trong phn cng
lao ng quc t hin nay l xu th gn vi thng mi ni ngnh (intra-industry
trade) thay v phng thc thng mi lin ngnh (inter-industry trade) nh
trc y7. V vy trong bi cnh tng cng hi nhp kinh t khu vc, lin kt
khu vc theo xu hng thng mi ni ngnh s to ra lin kt sn xut bn
vng, hiu qu. iu c th lm gia tng nhp khu nhng km theo cng
gia tng xut khu v do vy hon ton c th ci thin c cn cn thng
mi. Cc ngnh xut khu ch lc hin nay nh dt may, giy dp u c hm
lng nhp khu cao nhng li c tc n tch cc n vic ci thin ccn cn
thng mi do phn ln cc sn phm u phc v xut khu. Vic pht trin
cng nghip ph tr rt c th ri vo by thay th nhp khu v do vy mc
d hn ch c nhp khu nhng khng ci thin c cn cn thanh ton do
suy gim nng lc xut khu. S ng gp tch cc ca khu vc FDI cho vic ci
thin tnh hnh nhp siu trong thi gian trc nm 2008 c th xem nh mt
minh chng cho lun im ny
nhp khu t th cng ch gim c 1% tng kim ngch nhp khu v khng phi tt c t nhp khu l hang
xa x
6 Doanh nghip Thng mi. http://dntm.vn/news/Van-de-hom-nay/
7 Xem Prema-Chandra Athukorala (2010) Production Networks and Trade Patterns in East Asia:
Regionalization or Globalization.

Do vy vic pht trin cng nghip ph tr cn c xem xt thn trng

nhm trnh nhng tc ng tiu cc do yu t thay th nhp khu mang li.
Nhn nhn li vn thm ht thng mi
Nhng thin lch trong cch nhn nhn v nguyn nhn v gii php cho
vn nhp siu nu ra trn y t ra yu cu nhn nhn vn nhp siu mang
tnh cn bn hn, t nhng vn then cht ca nn kinh t. S khng thnh
cng ca cc bin php can thip tc thi cng chng t cn c quan im ton
din hn v vn ny.

Trong khi t gi c th ng vai tr nht nh trong vic kim sot nhp siu
nh thc th ca nhiu nc ch ra, vic p dng cng c ny trong iu kin
Vit Nam c th lin quan n nhiu vn khc nh chnh sch tin t, lm
pht v vy phm vi p dng c th cn can nhc. Mt quan im bao trm hn
trn cch tip cn v m v thm ht thng mi cn c xem xt nhm m
bo tnh kh thi, hiu qu ca cc bin php ra.
1. Cn cn thng mi v cn cn ti khon vng lai
Trn thc t, iu c tc ng ln n s n nh v m ca nn kinh t l
cn cn ti khon vng lai hn l cn cn thng mi (mt b phn ca cn cn
ti khon vng lai). Nu mt nn kinh t c thng d ti khon vng lai mc d
thm ht thng mi ( do b p c bi thng d dch v) th nhng li lo
ngi v ti khon vn, t gi se khng c t ra nh ban u. V vy, iu cn
quan tm l thc y cc dch v nh l nhng bin php i ph hu hiu hn
vi tnh trng thm ht ti khon thng mi.
Trong iu kin ca nc ta vic thc y xut khu vn l chin lc pht
trin cn c ngha trong thi gian ti v cng l bin php hu hiu cho
vic ci thin tnh hnh thm ht thng mi. Vic quay li vi th trng ni a
trong thi gian qua khng gii quyt c vn suy gim m cn c th gy ra
nhng p lc ln i vi vn nhp siu. Tip tc thc y xut khu vn l
mt chin lc c ngha trong thi gian ti.
Thc t trong thi gian qua ch ra rng, bt chp suy thoi kinh t ton cu,
xut khu ca nc ta vn duy tr c tng trng tt. Mt trong nhng l
do cho tnh hnh kh quan trong xut khu l do xut khu ca nc ta vn nm
phn khc th trng cht lng thp, gi r. Suy thoi kinh t gy ra s gim
st v thu nhp do vy ngi tiu dung cc nc pht trin c xu hng
chuyn sang tiu th cc mt hng r hn so vi trc y. S chuyn hng
tiu dung do tc ng suy giarm thu nhp lm gia tng nhu cu hng ha gi r,
8

cht lng thp, vn l th trng ca hng ha Vit Nam. S phc hi kinh t

trong thi gian ti cng l c hi cho hng ha Vit Nam. iu quan trng l cn
tip tc nng cao nng lc xut khu ca hng Vit Nam trong thi gian ti
2. Nhn nhn rng hn trn quan im saving-investment gap.
Thm ht thng mi/cn cn vng lai l s phn nh ca s mt cn i
gia tiu dng-tit kim-u t trong nc. Bng chng r rng nht l quan h
thng mi gia M v Trung quc. T gi ng vai tr quan trng nhng vn
c bn vn l s mt cn i gia u t v tit kim. Do vy mun gii quyt
trit vn thm ht thng mi, cn xem xt n c cu tit kim-u t
trong nc. y l lnh vc phi truyn thng trong cc bin php i ph vi
tnh trng thm ht thng mi nc ta. Tuy nhin y li l vn mu chy
gii quyt cn bn vn nhp siu
Trong thi gian qua, mc tit kim thp v u t cao , km hiu qu c th
coi l nguyn nhn chinh dn tnh trang thm ht ko di v su sc hn. V
vy nng cao hiu qu u t, gim bi chnh lch u t-tit kim cn c t
ra nh l nhim v trng tm trong vic hn ch thm ht thng mi trong thi
gian ti

Thay cho phn kt

Thm ht thng mi v ang l vn c quan tm tho lun trn
cc din n v trn qu trnh hoch nh chnh sch. Vic gii quyt vn ny
i hi cch nhn mang tnh tng qut, c bit t gc c cu tiu dng-u t
ca ton b nn kinh t thay v nhng bin php tc nghip thng mi trc tip
Thc y xut khu vn cn l mt trong nhng bin php kh thi, hu hiu
trong giai on ti do c im ca tnh chat thng mi ca Vit Nam trong
quan h thng mi ton cu. Chnh sch t gi cng cn c xem xt thn
trng nhm khuyn khch xut khu, ci thin tnh trng nhp siu. iu quan
trng hn c l x l vn chnh lch tit kim-u t theo hng nng cao
hiu qu u t, gim bt chi tiu km hiu qu, thu hp khong cch tit kim
u t.