You are on page 1of 231

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

1979

Nu bn l ngi yu nc, hy c cun sch ny.

Bi Minh Trit

Page 1

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Mc lc
Mc lc ................................................................................................................................. 2 V cun sch ny .................................................................................................................. 4 V tc gi .............................................................................................................................. 5 Chin tranh bin gii Vit-Trung, 1979 ................................................................................. 6 30 nm cuc chin Vit - Trung .......................................................................................... 25 ..................................................................................... 29 T ng ch thnh k th ..................................................................................................... 33 Vi ? ................................................................................................... 39 Vn bi bn bn .................................................................................................................. 44 Nh li m 17.2.79 ............................................................................................................ 50 C n Tt l ti mun b nh i ........................................................................................ 59 Cuc chin 1979 qua nh .................................................................................................... 62 'Mun phng s nhng buc phi ra i' ............................................................................... 68 ........................................................................................................... 72 ng ch ngi Hoa ............................................................................................................. 90 ............................................................................................................ 95 Xung n m a ai? ................................................................................ 101 c xung t ............................................................................................. 105 -Trung ........................................................................ 109 S phn ng Hong Vn Hoan .......................................................................................... 111 Ngi c cha l lnh Trung Quc ...................................................................................... 120 ng ........................................................................................................ 131 Hc gi TQ ni v cch tip cn bin gii ......................................................................... 145 'C hai ng bin gii' .................................................................................................... 148 ' ................................................................................................ 154 V tn gi cuc chin Vit - Trung 1979 ........................................................................... 160 Chic giy xin gi li ........................................................................................................ 168 Vit - Trung c th 'cng thng' ......................................................................................... 173 Truyn thng VN s 'Trung Quc'? ................................................................................... 176 Bin gii Vit - Trung trong vin cnh khu vc ................................................................. 179
Bi Minh Trit Page 2

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Pol Pot l 'ngi yu nc' ................................................................................................ 183 c ...................................................................................... 185 C nn n trnh cuc chin 1979? ..................................................................................... 187 ........................................................................................... 190 Hi c v cuc chin 1979 ................................................................................................ 197 ....................................................................................................... 200 ' sau 30 nm ..................................................................................... 209 i 1979................................................................................ 211 .................................................................... 215 ng Tiu Bnh v truyn thng Vit Nam........................................................................ 218 Bi hc cho Vit Nam hm nay ......................................................................................... 222 ............................................................................................................ 226

Bi Minh Trit

Page 3

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

V cun sch ny
Trc tin ti xin ni r l ti khng t vit cun ebook ny. Ti ch tng hp li cc bi vit trong chuyn cuc chin bin gii 1979 t BBC Vit Nam v trn Wikipedia m thi. Chin tranh bin gii Vit - Trung, 1979 l mt cuc chin ngn nhng khc lit gia Trung Quc v Vit Nam, n ra vo vo ngy 17 thng 2 nm 1979 khi Trung Quc em qun tn cng Vit Nam trn ton tuyn bin gii gia hai nc. Chin tranh bin gii Vit Trung xut pht t quan h cng thng ko di gia hai quc gia v "dy cho Vit Nam mt bi hc" ca ng Tiu Bnh, ko di trong chng mt thng vi thit hi nng n v ngi v ti sn cho c hai pha. Cuc chin kt thc khi Trung Quc hon thnh rt qun vo ngy 18 thng 3 nm 1979, sau khi chim c cc th x Lng Sn, Lo Cai, Cao Bng, v mt s th trn vng bin. Mc tiu ca Trung Quc buc Vit Nam rt qun khi Campuchia khng thnh, nhng cuc chin li hu qu lu di i vi nn kinh t Vit Nam v quan h cng thng gia hai nc. Xung t v trang ti bin gii cn tip din thm 10 nm. Hn 13 nm sau, quan h ngoi giao Vit-Trung chnh thc c bnh thng ha. (li ta trch t wikipedia). Mong rng cc bn s c mt ci nhn y v khch quan v cuc chin tranh bin gii sau khi c xong cun sch ny.

Bi Minh Trit

Page 4

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

V tc gi
Bi Minh Trit Cu sinh vin khoa Cng ngh Thng tin, trng i hc Bch Khoa Tp.HCM Hin ang lm lp trnh vin cho cng ty Gameloft

Rt mong nhn c thm cc kin ng gp ca cc bn ti c th hon thin cun sch ny. Lin h qua email: x3cafe@gmail.com

Bi Minh Trit

Page 5

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Chin tranh bin gii Vit-Trung, 1979


Chin tranh bin gii Vit - Trung, 1979 l mt cuc chin ngn nhng khc lit gia Trung Quc v Vit Nam, n ra vo vo ngy 17 thng 2 nm 1979 khi Trung Quc em qun tn cng Vit Nam trn ton tuyn bin gii gia hai nc. Chin tranh bin gii Vit Trung xut pht t quan h cng thng ko di gia hai quc gia v "dy cho Vit Nam mt bi hc" ca ng Tiu Bnh, ko di trong chng mt thng vi thit hi nng n v ngi v ti sn cho c hai pha. Cuc chin kt thc khi Trung Quc hon thnh rt qun vo ngy 18 thng 3 nm 1979, sau khi chim c cc th x Lng Sn, Lo Cai, Cao Bng, v mt s th trn vng bin. Mc tiu ca Trung Quc buc Vit Nam rt qun khi Campuchia khng thnh, nhng cuc chin li hu qu lu di i vi nn kinh t Vit Nam v quan h cng thng gia hai nc. Xung t v trang ti bin gii cn tip din thm 10 nm. Hn 13 nm sau, quan h ngoi giao Vit-Trung chnh thc c bnh thng ha.

Chin tranh bin gii Vit-Trung, 1979

Thi gian 17 thng 2 18 thng 3 nm 1979 a im Ton tuyn bin gii pha bc ca Vit Nam. Kt qu Trung Quc rt qun. C hai pha tuyn b chin thng. Tham chin
Gii phng qun Trung Quc Ch huy Qun i Nhn dn Vit Nam

Dng c Ch Ha Th Hu

Vn Tin Dng

Lc lng 300.000+ b binh v 400 xe tng t Qun 80.000-100.000 khu Cn Minh v Qung Chu (7 s on, 15 trung on c lp, bin (lc lng ca 7 qun on vi 21 s on phng v dn qun t v) tc chin, 9 s on d b) Thng vong Tranh ci, 20.000+ b git. Vit Nam tuyn Tranh ci, 20.000 cht hay b thng. 20.000 b 26.000 cht. Trung Quc tuyn b 6.900 cht Trung Quc tuyn b 30.000 cht. Vit cht, 15.000 b thng, tng cng 21.900 Nam tuyn b 100.000 dn thng b thit thng vong mng

Bi Minh Trit

Page 6

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Mc lc
1 Tn gi 2 Bi cnh o 2.1 Quan h Vit Nam - Trung Quc o 2.2 Xung t khu vc 3 Mc ch v mc tiu ca Trung Quc 4 Tng quan lc lng tham chin 5 Din bin o 5.1 Chun b o 5.2 Giai on 1 o 5.3 Giai on 2 o 5.4 Rt qun 6 Chin dch dn vn ca Trung Quc 7 Phn ng quc t 8 Kt qu cuc chin o 8.1 Thng vong v thit hi o 8.2 nh gi o 8.3 Hu chin 9 Phn nh trong vn ngh o 9.1 Vit Nam o 9.2 Trung Quc 9.2.1 Trung Quc i lc 9.2.2 Hng Kng

Tn gi
Cuc chin c pha Vit Nam gi l Chin tranh bin gii pha Bc, 1979. Pha Trung Quc gi l Chin tranh nh tr t v trc Vit Nam ( i Vit t v hon kch chin) (trn ngha rng l ch xung t bin gii Vit -Trung trong gn mi nm t nm 1979 n nm 1989), dn gian quen gi l Chin tranh phn kch t v trc Vit Nam (, i Vit t v phn kch chin). Nhiu nh nghin cu coi cuc chin ny l mt phn ca Chin tranh ng Dng ln 3

Bi cnh
Quan h Vit Nam - Trung Quc
Tuy c s gip rt ln ca Trung Quc trong chin tranh ng Dng v Chin tranh Vit Nam, cc rn nt trong quan h ngoi giao gia Vit Nam Dn ch Cng ho v Trung Quc bt u th hin t nm 1968. H Ni nht nh cng lc gi mi quan h nng m vi c Moskva ln Bc Kinh trong khi mu thun gia Lin X v Trung Quc ln cao. Bt ng quan im gia H Ni v Bc Kinh v cch tin hnh cuc chin ti min Nam Vit Nam tr nn r rt. Bc Kinh mun lc lng cng sn tip tc chin tranh du kch c gii hn chng M, trong khi H Ni mun chin tranh quy m truyn thng. Sau s kin Tt Mu Thn, H Ni bt u m phn vi M, trong khi Bc Kinh phn i.
Bi Minh Trit Page 7

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Nm 1972, chuyn thm ca tng thng M Nixon ti Bc Kinh v tha thun gia M v Trung Quc c Vit Nam Dn ch Cng ho xem l mt s phn bi. Nm 1975, trong chuyn thm Bc Kinh, L Dun thng thng t chi a Vit Nam Dn ch Cng ho vo lin minh chng Lin X ca Trung Quc, ph nhn quan nim ca Trung Quc rng ch ngha bnh trng ca Lin X l mi e da i vi cc nc cng sn chu . ng ri Trung Quc m khng t chc tic p l theo truyn thng, cng khng k tha thun chung. Cng trong chuyn thm ny, Trung Quc thng bo rng s khng gi mc vin tr nh ha nm 1973. Bc Kinh bt u ni v mt Vit Nam "hc tm", "v n", "ngo ngc". Vin tr ca Trung Quc sau gim mnh v n nm 1978 th ct ton b. iu kin u tin Trung Quc t ra cho Vit Nam ni li vin tr l phi t chi tt c cc khon vin tr ca Lin X. Khi Vit Nam ngy cng c quan h cht ch hn vi Lin X, Trung Quc thy mnh b e da t hai pha. ng thi, Vit Nam cng ang c gng xy dng mi quan h c bit cht ch gia 3 nc ng Dng trong Vit Nam gi v th ng u. Cng vi thc t rng nc Vit Nam thng nht tr thnh mt sc mnh quan trng trong vng, lm gim nh hng ca Trung Quc. Nhng iu ny lm cho Trung Quc lo ngi v mt "tiu b quyn" Vit Nam v vic b Lin X bao vy t pha Nam. Mt nc Campuchia chng Vit Nam tr thnh mt ng minh quan trng i vi Trung Quc. Quan h Vit Nam - Campuchia ngy cng i xung, th hin ngay t thng 5 nm 1975 khi Khmer cho qun nh chim cc o Ph Quc v Th Chu v bt i hng trm dn thng, ln cao tro vo nhng nm 1977-1978 khi Khmer nhiu ln nh su vo lnh th Vit Nam tn st hng chc nghn dn thng. Trong sut thi gian v c v sau, Trung Quc lun l nc vin tr c lc cho Khmer v v kh kh ti cng nh c vn qun s. Bn cnh cc n lc ngoi giao khng thnh nhm xoa du cng thng vi Trung Quc v Campuchia, Vit Nam tin rng Trung Quc ang s dng Campuchia tn cng Vit Nam. T nm 1973, Lin Hip Quc bt u tho lun v vn ch quyn ca cc quc gia i vi vng c quyn kinh t trn bin. Chnh ph Vit Nam Dn ch Cng ha quyt nh tuyn b ch quyn vi cc qun o Hong Sa v Trng Sa da theo hip c Php-Thanh k kt nm 1887. V pha Trung Quc, vi cuc khng hong du la nhng nm 1970 nc ny tm kim cc ngun khai thc du m trn bin ng st vi Vit Nam, mt hnh ng m theo Vit Nam l chin lc bao vy t nc h. Tranh chp gia hai nc v hai qun o ny bt u ngay t nm 1975 sau khi Vit Nam tuyn b ch quyn i vi hai qun o ny.

Nam Quan, hay Hu Ngh Quan nm 2007, ca i nm ti bin gii Vit Nam-Trung quc
Bi Minh Trit Page 8

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Mt l do na khin cng thng Vit Nam - Trung Quc leo thang l vn Hoa kiu ti Vit Nam. Trc nm 1975, c khong 1,5 triu ngi gc Hoa sinh sng trn lnh th Vit Nam, 15% sng pha Bc v tuyn 17 v 85% cn li sinh sng min Nam Vit Nam. Ngi Hoa c bit c nh hng min Nam Vit Nam, ni h hot ng mnh trong lnh vc kinh doanh thng mi. Nm 1956, chnh quyn Ng nh Dim a ra chnh sch buc ngi Hoa phi nhp quc tch Vit Nam hoc h s b trc xut khi lnh th, ngc li, H Ni v Bc Kinh ng trn nguyn tc v vic cho php Hoa kiu t chn la quc tch ca mnh. Chnh sch ca Vit Nam t nm 1976 b nh hng bi s thay i nhanh chng ca mi quan h gia Vit Nam v Trung Quc, vi ni e ngi rng Trung Quc c th s dng Hoa kiu p Vit Nam theo cc chnh sch ca mnh. Vn Hoa kiu c chnh ph Vit Nam xem l mt th thch i vi ch quyn quc gia hn l mt vn ni b n thun. Chnh sch mt quc tch bt u, Hoa kiu nu khng nhp quc tch Vit Nam s b cho thi vic, cc bo v c s gio dc ting Hoa cng b ng ca. T nm 1977 c 70.000 Hoa kiu t Vit Nam quay v Trung Quc. Cho n thi im xy ra cuc chin c chng 160.000 Hoa kiu hi hng t Vit Nam bng ng bin hoc ng b qua Ca khu Hu Ngh. Tuyn b ch quyn ca nc Vit Nam thng nht nm 1975 i vi cc qun o Hong Sa v Trng Sa; cch ng x ca Vit Nam i vi ngi Vit gc Hoa; v c gng ca Vit Nam trong vic xy dng quan h cht ch gia ba nc ng Dng c Bc Kinh xem l n lc nhm thng tr ng Dng v l v d v s hn xc ca Vit Nam. T thng 8 nm 1975, Trung Quc bt u gim mnh vin tr kinh t cho Vit Nam, ct hon ton vo thng 6 nm 1978. Cng nm 1975, Trung Quc cho Campuchia vay khng ly li 1 t USD v k kt mt hip c qun s b mt vi chnh quyn Khmer vo thng 2 nm 1976. Chnh sch ngoi giao ca Trung Quc vi khu vc ng Nam cng c thay i theo hng tng cng quan h vi khi ASEAN vn th i u vi cc chnh quyn cng sn ng Dng ng thi ct b vin tr ca nc ny i vi cc ng cng sn ng Nam . Cui nm 1978, cng thng gia Vit Nam vi c Campuchia cng nh Trung Quc u ln mt nh mi. Ngy 23 thng 12 nm 1978, Qun i Vit Nam tng phn cng trn bin gii Ty Nam, nh sang Campuchia lt chnh quyn Khmer . Trung Quc c c l do tuyn b v cuc chin chng Vit Nam sp tin hnh. Vi l do cn kinh ph h tr Hoa kiu hi hng, thng 5 nm 1978, ln u tin Trung Quc tuyn b ct mt phn vin tr khng hon li k cho Vit Nam v rt bt chuyn gia v nc. Thng 7, Trung Quc tuyn b ct ht vin tr v rt ht chuyn gia ang lm vic ti Vit Nam v nc. Thng 11 nm 1978 Vit Nam k "hip c hu ngh v hp tc" vi Lin X. Ngy 22 thng 12 nm 1978, Trung Quc ngng tuyn xe la lin vn ti Vit Nam. u thng 1 nm 1979, ng bay Bc Kinh - H Ni cng b ct. Trong khi , ng Tiu Bnh ni ln tr thnh ngi lnh o quyn lc nht Trung Quc. ng nhn thy c rc ri ln c hi trong mi quan h kh khn vi Vit Nam v cho rng cch tt nht nm ly nhng c hi ny l mt hnh ng qun s. Trong chuyn thm ng Nam thng 12 nm 1978, ti mt cuc tr li phng vn c Trung Quc truyn hnh trc tip, ng Tiu Bnh tuyn b: "Vit Nam l cn , phi dy cho Vit Nam bi hc" m ngy hm sau bo ch chnh thc ca Trung Quc ct ngn thnh "phi dy cho Vit Nam bi hc".
Bi Minh Trit Page 9

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Xung t khu vc
Cng lc cng thng Vit Nam-Trung Quc ln cao th bin gii pha Ty Nam ca Vit Nam, chnh quyn Khmer , vi s bo tr ca Trung Quc, cng bt u leo thang hot ng qun s xm ln min Nam Vit Nam. Cc xung t l t khu vc ny nhanh chng bng n thnh Chin tranh bin gii Vit Nam - Campuchia vi h qu l Vit Nam a qun vo Campuchia lt chnh quyn dit chng Khmer . ng trc tnh hnh , Trung Quc quyt nh tn cng xm lc Vit Nam vi l do "dy cho Vit Nam mt bi hc" (li ng Tiu Bnh) nhng mc ch chnh l phn chia lc lng qun i ca Vit Nam gip chnh quyn dit chng Khmer . Ngoi ra, theo mt s nh nghin cu qun s Ty phng, v mt chin lc, Trung Quc th nghim mt cuc chin tranh bin gii c gii hn thm d kh nng tng tr ca Lin X, sau khi Vit Nam gia nhp Hi ng Tng tr Kinh t (SEV), v k hip c hu ngh v hp tc vi Lin X (1978), trong c iu khon v tng tr qun s. Nu tha c ny c tun th nghim ngt, theo nhn nh ca Qun y Trung ng ng Cng sn Trung Quc, n s l him ha quc phng ln v t Trung Quc vo tnh th lng u th ch khi xy ra chin tranh vi Vit Nam hoc Lin X. V pha Lin X, nguy c b c lp v ngoi giao sau khi quan h Trung Quc - Hoa K tr nn nng m khin Moskva buc phi tm cch tng cng quan h i vi Vit Nam. Vin tr kinh t ca Lin X cho Vit Nam tng u t nm 1975 n 1979 t 450 triu USD ln 1,1 t USD, vin tr qun s cng tng mnh do s kin xung t Vit Nam Campuchia (t 125 triu USD nm 1977 ln 600 triu nm 1978 v 890 triu nm 1979).

Mc ch v mc tiu ca Trung Quc


Tuyn b chin tranh ca Bc Kinh ni rng y l cuc chin qun Trung Quc "phn cng" chng li cc khiu khch ca Vit Nam. Pht ngn vin ca Tn Hoa x ni: "Cc lc lng bin phng Trung Quc hnh ng khi tnh hnh tr nn khng th chp nhn c v khng cn la chn no khc. Chng ti khng mun mt tc t no ca Vit Nam. Ci chng ti mun l mt ng bin gii n nh v ha bnh. Sau khi nh tr cc th lc hiu chin mc cn thit, cc lc lng bin phng ca chng ti s quay li bo v cht ch bin gii ca t quc." Nhiu nh s hc phng Ty cho rng cuc chin c nhng mc ch khng r rng, trong d thy nht l mc ch trng pht Vit Nam v lt ch Khmer ti Campuchia - mt ng minh ca Trung Quc v l mt trong nhng ch tn bo nht ca th k 20. V sau, mt s nh s hc suy on rng cuc chin c v l mt phn trong k hoch hin i ha qun i ca ng Tiu Bnh khi n th hin r cc khim khuyt ca Qun gii phng nhn dn Trung Quc. Nhng ngi khc cho rng ng Tiu Bnh gy ra chin tranh gi cho qun i bn rn trong khi ng cng c quyn lc v loi b cc i th cnh t t thi Mao Trch ng. Theo Carl Thayer, trong mt Trung Quc, H Ni v n vi Bc Kinh: sau khi c gip trong cuc chin chng M th quay sang bc i cng ng ngi Hoa, quan h nng m vi Lin X m khi Trung Quc coi l k th, ri li tn cng qun s lt ng minh Khmer ca Bc Kinh. Trung Quc mun "dy cho Vit Nam mt bi hc" v thch thc uy quyn v nh hng ca Trung Quc ti vng ng Dng. Bn cnh vic xm ln
Bi Minh Trit Page 10

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Vit Nam "bnh nh vng bin gii" sau nhiu nm cng thng vi cc xung t ngy cng nhiu, Trung Quc phi hnh ng chng t uy tn ca mnh trong vic bo v ng minh Khmer . i vi Vit Nam, cuc chin l mt phn trong k hoch bnh trng v pha Nam ca Trung Quc.. Theo phn tch ca pha Vit Nam, mc tiu chnh ca Trung Quc trong hnh ng qun s ln ny gm: Nhanh chng chim ng vng bin gii Vit-Trung, c bit l cc th x trng yu gm Lng Sn (cht chn n i Quc l 1A ca Vit Nam vi Trung Quc), Cao Bng v Lo Cai. Vng chim ng d kin vi b su chng vi chc km s c Trung Quc s dng lm bn p cho cc cuc tn cng vo su ni a Vit Nam. Tiu hao lc lng ch lc v lm suy yu kh nng phng ng pha Vit Nam bng vic qut sch cc n bin phng, tiu dit mt phn lc lng qun a phng v cc n v qun c lp khc ca Vit Nam. Hy dit c s h tng v nn kinh t cc vng chim ng a nn kinh t Vit Nam ti ch sp .

Tng quan lc lng tham chin

Dn binh Trung Quc trong cc i ti thng. c tnh c khong 4000 lnh Trung Quc t trn ch trong 2 ngy u ca cuc chin. tn cng Vit Nam, Trung Quc s dng 9 qun on ch lc v mt s s on b binh c lp (tng cng 32 s on), 6 trung on xe tng, 4 s on v nhiu trung on pho binh, phng khng. Lc lng c huy ng khong trn 30 vn binh s, 550 xe t ng, 480 khu pho, 1.260 sng ci v dn ha tin, cha k hn 200 tu chin ca hm i Nam Hi v 1.700 my bay sn sng pha sau. Tng Ha Th Hu, t lnh i Qun khu Qung Chu ch huy hng tin cng vo ng bc Vit Nam vi trng im l Lng Sn v Cao Bng. Tng Dng c Ch, t lnh i Qun khu Cn Minh m nhim hng ty bc vi trng im l Hong Lin Sn (nay l Lo Cai). y l t huy ng qun s ln nht ca Trung Quc k t Chin tranh Triu Tin. Ngoi lc lng qun chnh qui, Trung Quc cn huy ng hng chc vn dn cng v lc lng dn binh cc tnh bin gii ti tip t, phc v, ti thng, h tr qun chnh qui phc v cho chin dch, ch ring ti Qung Ty c n 215.000 dn cng c huy ng. V phn phi lc lng ca Trung Quc: hng Lng Sn c qun on 43, 54, 55; hng Cao Bng c qun on 41, 42, 50; hng Hong Lin Sn c qun on 13, 14; hng Lai Chu c qun on 11; hng Qung Ninh, H Tuyn (nay l H Giang) mi ni cng c t 1-2 s on. V pha Vit Nam, do phn ln cc qun on chnh quy (3 trong s 4 qun on) ang chin u Campuchia nn phng th bin gii vi Trung Quc ch c mt s s on ch lc
Bi Minh Trit Page 11

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

qun khu (ch yu l tn binh) ca Qun khu I v II cng cc n v b i a phng tnh, huyn, cng an v trang (bin phng) v dn qun t v. Lc lng tinh nhu nht ca pha Vit Nam ng bin gii Vit -Trung l S on 3 (ng ti Lng Sn) v s on 316A (ng ti Sa Pa), ngoi ra cn c cc s on 346 Cao Bng, 325B Qung Ninh, 345 Lo Cai, 326 Phong Th, Lai Chu. Lc lng bin gii c khong 70.000 qun, sau c hai s on (327 v 337) t tuyn sau ln Lng Sn tip vin. Lc lng c lp gm cc trung on 141, 147, 148, 197, trung on pho binh 68, cc trung on qun a phng 95, 121, 192, 254 v 741. Qun on 1 vn ng quanh H Ni phng Trung Quc i tin su vo trung chu. Ngy 27 thng 2, Qun on 2 l ch lc ca B quc phng c lnh c ng v bo v min Bc, n ngy 5 thng 3 bt u trin khai trn hng Lng Sn nhng rt cc khng tham gia.

Din bin
Chun b

Cc mi tn cng ca qun Trung Quc T thng 10 nm 1978 cho n 15 thng 2 nm 1979, Trung Quc thc hin hng lot cc v tn cng thm d vo cc v tr phng th ca Vit Nam ti bin gii, vi mc ch thu thp thng tin tnh bo, e da qun Vit Nam, v nh lc hng khi mc tiu chnh ca chin dch sp ti. Cc cuc tn cng nh ny tng dn v quy m v tn s khi lc lng Trung Quc tp trung ti bin gii ngy cng ng. Khng c ti liu g v cc cuc tn cng thm d ca qun Vit Nam. Du hiu u tin ca chin tranh l vic Trung Quc ct t tuyn ng st Hu Ngh ni lin hai nc vo ngy 22 thng 12 nm 1978. n cui thng 1 nm 1979, khong 17 s on chnh quy Trung Quc (khong 225.000 qun), tp trung gn bin gii vi Vit Nam. Hn 700 my bay chin u v my bay nm bom - 1/5 lc lng khng qun Trung Quc - c a n cc sn bay gn bin gii. Cc ng thi leo thang ny ca Trung Quc c pha Vit Nam cp ti cuc hp ca Hi ng Bo an Lin Hip Quc ngy 11 thng 2 nm 1979. Ngy 7 thng 2, Bc Kinh bo trc v mt chin dch tn cng Vit Nam vi thng co chnh thc ca chnh ph Cng ha Nhn dn Trung Hoa phn i vic qun i Vit Nam tin vo lnh th Campuchia v ngh tt c cc quc gia yu ha bnh "dng mi bin php c th chm dt cuc xm lc d man ny". V mt ngoi giao, sau khi bnh thng ha quan h vi Hoa K t thng 12 nm 1978, trong chuyn thm Washington t 28 n 30 thng 1, ng Tiu Bnh nhn c s ng h cn thit ca ng minh mi Hoa K trong k hoch tn cng Vit Nam, tuy nhin tng thng Jimmy Carter cng cnh bo ng rng v tn cng ca Trung Quc, nu xy ra, s khng th nhn c s ng h v mt ngoi giao hoc qun s quc t.
Bi Minh Trit Page 12

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Ngy 15 thng 2 nm 1979, nhn dp 29 nm hip c Trung-X v vn Mng C v thi im kt thc chnh thc Hip c hp tc Trung-X, ng Tiu Bnh tuyn b Trung Quc chun b tn cng gii hn Vit Nam. cnh bo Lin X v cng nhm ngn chn b tn cng t hai mt, Trung Quc t ton b qun i ng dc bin gii Trung-X vo tnh trng bo ng ng thi thit lp mt s ch huy qun i mi Tn Cng v di tn 300.000 dn khi vng bin gii vi Lin X.

Giai on 1

Mt trn Lng Sn

Mt trn Cao Bng 5 gi sng ngy 17 thng 2 nm 1979, lc lng Trung Quc khong 120.000 qun bt u tin vo Vit Nam trn ton tuyn bin gii, m u l pho, tip theo l xe tng v b binh. Cnh pha ng c s ch huy tin phng t ti Nam Ninh v mc tiu chnh l Lng Sn. C hai hng tin song song, hng th nht do qun on 42A dn u t Long Chu nh vo ng ng nhm lm bn p nh Lng Sn, hng th hai do qun on 41A dn u t Tnh Ty v Long Chu tin vo Cao Bng v ng Kh. Ngoi ra cn c qun on 55A
Bi Minh Trit Page 13

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

tin t Phng Thnh vo Mng Ci. Cnh pha Ty c s ch huy tin phng t ti Mng T, c 3 hng tin cng chnh. Hng th nht do cc qun on 13A v 11A dn u nh t vo th x Lo Cai. Hng th hai t Vn Sn nh vo H Giang. Hng th 3 do s on 42D ca qun on 14A dn u nh t Kim Bnh vo Lai Chu. Tng cng qun Trung Quc xm nhp Vit Nam trn 26 im, cc khu vc dn c Vit Nam chu thit hi nng nht t t tn cng u tin ny l Lo Cai, Mng Khng, Cao Bng, Lng Sn v Mng Ci. Khng qun v hi qun khng c s dng trong ton b cuc chin. Tt c cc hng tn cng u c xe tng, pho binh h tr. Qun Trung Quc va chim u th v lc lng, va ch ng v thi gian tin cng, li cn c "lc lng th nm" gm nhng ngi Vit gc Hoa ci cm t lu trn t Vit Nam. T m 16 thng 2, cc t thm bo Trung Quc mang theo bc ph lun su vo ni a Vit Nam mc ni vi "lc lng th nm" ny lp thnh cc ton v trang phc sn cc ng ba ng, b sui, cc cy cu ngn chn qun tip vin ca Vit Nam t pha sau ln. Trc gi n sng, cc lc lng ny cng b mt ct cc ng dy in thoi c lp ch huy s on vi cc cht, trn a pho. Tin nhanh lc khi u, nhng qun Trung Quc nhanh chng phi gim tc do gp nhiu tr ngi v a hnh v h thng hu cn lc hu phi dng la, nga v ngi th hng. H thng phng th ca Vit Nam dc theo bin gii rt mnh, vi cc hm ho hang ng ti cc im cao dc bin gii do lc lng qun s c trang b v hun luyn tt trn gi. Kt qu l Trung Quc phi chu thng vong ln. Trong ngy u ca cuc chin, chin thut dng bin la v bin ngi ca Trung Quc c kt qu tt, h tin c vo su trong lnh th Vit Nam hn 10 dm v chim c mt s th trn. Chin s c lit nht din ra ti cc vng Bt Xt, Mng Khng Ty Bc v ng ng, ca khu Hu Ngh, Thng Nng ng Bc. Qun Trung Quc cng vt sng Hng v nh mnh v pha Lo Cai. Trong hai ngy 18 v 19 thng 2, chin s lan rng hn. Vit Nam khng c rt mnh v vi tinh thn chin u cao. Qun Trung Quc hu nh khng th s dng lc lng mc s on m phi dng i hnh nh v thay i chin thut. H tin chm chp, ginh git tng ng hm, tng im cao, v cui cng cng chim c Mng Khng, Trng Khnh, v ng ng. Ti Mng Ci, hai bn ginh git dai dng. C hai bn u phi chu thng vong cao, c t nht 4.000 lnh Trung Quc cht trong hai ngy u ny. Sau hai ngy chin tranh, qun Trung Quc chim c 11 lng mc v th trn, ng thi bao vy ng ng, th trn c v tr then cht trn ng bin gii Trung -Vit. Trn chin ti ng ng bt u ngay t ngy 17 v l trn c lit nht . y l trn a phng th ca Trung on 12 Ty Sn, S on 3 Sao Vng, Qun i Nhn dn Vit Nam. Tn cng vo ng ng l hai s on b binh, mt trung on xe tng, v chi vin ca su trung on pho binh Trung Quc. Cm im ta Thm M, Pho i, 339 to th chn king bo v pha Ty Nam th x ng ng, do lc lng ca 2 tiu on 4, 6, Trung on 12 trn gi, b Trung Quc bao vy v tn cng dn dp ngay t u vi lc lng cp s on. Lc lng phng th khng c chi vin nhng chin u n nhng ngi cui cng, tr c cho n ngy 22. Ngy cui cng ti Pho i, ni c h thng phng th kin c nht, khng gi c i phng u hng, qun Trung Quc ch bc ph ti nh sp ca chnh, dng sng phun la, th lu n, bn n ha cht c vo cc l thng hi lm thit mng c thng binh cng nh dn quanh vng n y lnh nn.

Bi Minh Trit

Page 14

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Ngy 19 thng 2, ng Tiu Bnh trong cuc gp vi gii ngoi giao Argentina tuyn b y l cuc chin tranh hn ch v Trung Quc s rt qun ngay sau khi t c mc tiu gii hn, Cng ngy, nhm c vn qun s cao cp ca Lin X ti H Ni gp cc tng lnh ch huy ca Vit Nam. Moskva yu cu Trung Quc rt qun. Lin X cng vin tr gp v kh cho Vit Nam qua cng Hi Phng, ng thi dng my bay vn ti chuyn mt s s on ch lc ca Vit Nam t Campuchia v.

Mt trn Lo Cai n 21 thng 2, Trung Quc tng cng thm 2 s on v tip tc tn cng mnh hn na. Ngy 22, cc th x Lo Cai v Cao Bng b chim. Qun Trung Quc chim thm mt s vng ti H Tuyn, Cao Bng, Lng Sn, v Qung Ninh. Chin s lan rng ti cc khu th ven bin Mng Ci. V pha Vit Nam, cng lc vi vic trin khai phng ng quyt lit, khong t 3 n 5 s on (gm 30.000 qun) cng c gi li thnh lp mt tuyn phng ng cnh cung t Yn Bi ti Qung Yn vi nhim v bo v H Ni v Hi Phng. Ngy 23 thng 2, ng Tiu Bnh nhc li tuyn b v "cuc chin tranh hn ch" v ni s rt qun trong vng 10 ngy hoc hn. y c xem l thng ip nhm ngn Lin X can thip qun s, p li ku gi rt qun ca M, xoa du cc nc ang lo ngi v mt cuc chin ln hn, v gy kh hiu cho Vit Nam Trong khi , mt tun dng hm Sverdlov v mt khu trc hm Krivak ca Lin X ri cng t ngy 21 tin v pha vng bin Vit Nam. Lin X cng bt u dng my bay gip Vit Nam ch qun v v kh ra Bc. Hai chuyn bay c bit ca Lin X v Bulgaria ch v kh kh ti bay ti H Ni. Mt phi on qun s ca Lin X cng t Moskva bay ti H Ni. Ngy 26 thng 2, thm nhiu qun Trung Quc tp kt quanh khu vc Lng Sn chun b cho trn chin nh chim th x ny. Ngy 25 thng 2, ti Mai Sao, Qun on 14 thuc Qun khu 1, Qun i Nhn dn Vit Nam cng B ch huy thng nht Lng Sn c thnh lp, lc lng bao gm cc s on 3, 327, 338, 337 (ang t qun khu 4 ra) v sau ny c thm s on 347 cng cc n v trc thuc khc. Trong giai on u n ngy 28 thng 2 nm 1979, qun Trung Quc chim c cc th x Lo Cai, Cao Bng, v mt s th trn. Cc c s vt cht, kinh t nhng ni ny b ph hy trit . Tuy nhin, do vp phi s phng ng c hiu qu ca Vit Nam cng nh c chin thut lc hu so vi pha Vit Nam nn qun Trung Quc tin rt chm v b thit hi nng.
Bi Minh Trit Page 15

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Qun Vit Nam cn phn kch nh c vo hai th trn bin gii Ninh Minh (Qung Ty) v Malipo (Vn Nam) ca Trung Quc, nhng ch c ngha quy ri.

Giai on 2
Giai on 2 bt u t ngy 27 thng 2. Chin s tp trung ti Lng Sn tuy giao tranh ti Lo Cai, Cao Bng, v Mng Ci vn tip din. Trn nh chim th x Lng Sn bt u lc 6 gi sng cng ngy. Trung Quc iu ti y thm 2 s on t ng ng v Lc Bnh (pha ng Nam Lng Sn), tip tc a thm qun mi t Trung Quc thm nhp Vit Nam tng vin. Ti Lng Sn, cc S on 3, 337, ca Vit Nam t chc phng th chu o v phn ng mnh lit trc cc t tn cng ln ca qun Trung Quc. T ngy 2 thng 3, S on 337 tr ti khu vc cu Khnh Kh. S on 3 chng tr ba s on b binh 160, 161, 129, cng nhiu tng, pho, tin cng trn mt chiu di 20 km t x Hng Phong huyn Vn Lng n x Cao Lu huyn Cao Lc. Sut ngy 27, hng Cao Lc, s on 129 Trung Quc khng ph ni trn a phng th ca trung on 141; hng ng 1B, s on 161 b trung on 12 ghm chn; hng ng 1A, trung on 2 va chn nh s on 160 t pha Bc va chng li cnh qun vu hi ca s on 161 t hng Ty Bc thc sang. Nhng 14 gi ngy hm , mt tiu on Trung Quc b mt lun qua pha sau bt ng nh chim im cao 800, ni t i quan st pho binh ca s on 3 Sao Vng. Mt im cao 800, th trn phng ng ca Vit Nam pha ty ng 1A t Cc Ch n im cao 417 b chc thng. Chim c im cao 800 v Tam Lung, nhng trong sut cc ngy t 28 thng 2 n 2 thng 3, qun Trung Quc vn khng vt qua c on ng 4 km vo th x Lng Sn, tuy dng cho hng tin cng ny gn nm s on b binh. Sau nhiu trn nh m mu ginh git cc im cao quanh Lng Sn, m c trn qun phng th Vit Nam nh n vin n cui cng, qun Trung Quc bt u bao vy th x Lng Sn ngy 2 thng 3 s dng thm s on 162 d b chin dch ca qun on 54 v dng 6 s on tn cng ng lot trn nhiu hng. Chiu ngy 4, mt cnh qun Trung Quc vt sng K Cng, chim im cao 340 v vo ti th x Lng Sn, mt cnh qun khc ca s on 128 Trung Quc cng chim sn bay Mai Pha, im cao 391 pha ty nam th x. n y, pha Vit Nam iu cc s on ch lc c xe tng, pho binh, khng qun h tr p st mt trn, chun b phn cng gii phng cc khu vc b chim ng. Qun on 14 vi cc s on 337, 327, 338 hu nh cn nguyn vn ang b tr qun quanh th x Lng Sn. Qun on 2, ch lc ca Qun i Nhn dn Vit Nam, tp kt sau lng Qun on 14.

Rt qun
Ngy 5 thng 3 nm 1979, Bc Kinh tuyn b "hon thnh mc tiu chin tranh", "chin thng" v bt u rt qun. Cng ngy 5 thng 3 nm 1979, Vit Nam ra lnh tng ng vin ton quc. Ngy 7 thng 3, Vit Nam tuyn b rng th hin "thin ch ha bnh", Vit Nam s cho php Trung Quc rt qun. Mc d Trung Quc tuyn b rt qun, chin s vn tip din mt s ni. Dn thng Vit Nam vn tip tc b git, chng hn nh v thm st ngy 9 thng 3 ti thn Tng Chc, x Hng o, huyn Ha An, Cao Bng, khi qun Trung Quc dng ba v dao git 43 ngi, gm 21 ph n v 20 tr em, trong c 7 ph n ang mang thai, ri nm xc xung ging hoc cht ra nhiu khc ri vt hai bn b sui. Trong thi gian chun b rt qun,

Bi Minh Trit

Page 16

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Trung Quc cn ph hy mt cch c h thng ton b cc cng trnh xy dng, t nh dn hay ct in, ti cc th x th trn Sapa, ng ng, Lng Sn... S on 337 ca Vit Nam, ln tham chin t ngy 2 thng 3 ti khu vc cu Khnh Kh Lng Sn chi vin cho cc n v ang chn nh qun Trung Quc. S on ny n ni qu mun thay i cc din trn nh ti Lng Sn, nhng cng s on 338 t chc phn kch nh vo qun Trung Quc rt lui qua ng Chi M. Ngy 18 thng 3 nm 1979, Trung Quc hon tt vic rt qun khi Vit Nam.

Chin dch dn vn ca Trung Quc


Theo truyn thng, Trung Quc cao vic tuyn truyn chnh tr cho binh s v d n chng ca mnh v chnh ngha ca h trong vic cn thit tin hnh cuc chin trng pht Vit Nam. Ngay t trc khi qun Trung Quc vt bin gii nh vo Vit Nam, c hai bn ln ting co buc nhau c cc hnh vi gy hn trn tuyn bin gii. Theo pha Trung Quc, qun Vit Nam tin hnh hn 1100 v xm nhp trn bin gii. i li, Vit Nam cho bit vic qun Trung Quc tin hnh khiu khch din ra hng ngy. Cng vi vic quan h chnh tr tr nn cng thng, s v xung t v trang ti bin gii cng tng ln, t khong 100 v nm 1974 ln ti hn 900 v nm 1976. Vic Trung Quc chim Hong Sa nm 1974 cng nh vic Vit Nam a qun tip qun Trng Sa cng gp phn khin nguyn nhn bt ng gia hai pha tr nn su sc. Trung Quc tuyn truyn trong nhn dn rng y l cuc chin phn cng chng Vit Nam bo v lnh th quc gia; tuyn truyn vi qun i rng chin dch qun s ny c tin hnh trng pht nh cm quyn Vit Nam, c th l "b l L Dun", v rng qun i cn ginh c s ng h ca nhn dn Vit Nam. Chin dch vn ng qun chng ca Trung Quc t ra c kt qu vi dn chng v cn b Trung Quc ti vng bin, khin h c th huy ng hng chc vn dn cng tham gia cc hot ng bo m an ninh v tip t c ho qun i. i vi dn thng Vit Nam, Trung Quc b ra nhiu cng sc tuyn truyn li ko ngi dn vng bin, c bit l vi cc dn tc thiu s sng vt qua bin gii hai nc nh Ty, Nng ( Trung Quc gi l dn tc Choang), Dao, Hmong v cc nhm ngi thiu s gc Hoa. Kt qu l trong ngy u ca cuc chin, c ni, qun Trung Quc c dn vng qua n bin phng tin su vo t Vit Nam m khng b pht hin. Phc v cng tc dn vn ti cc khu vc chin s, Trung Quc cn thnh lp cc n v c bit m nhim v ch yu l t chc cng nh kim tra hot ng ca cc i vn ng qun chng trong tt c cc n v qun. Theo , qun Trung Quc tin sang Vit Nam phi gim ti thiu nhng hnh ng gy xo trn, phin h n dn chng, tn trng phong tc tp qun, ti sn, cung cp go, mui, du thp, thuc cha bnh... cho dn c bn a. Chnh sch ny c mt s n v Trung Quc vng Lo Cai thc hin; Tuy nhin, qun Trung Quc thc hin nhiu hnh ng nh git chc, t ph, ngay c sau khi tuyn b rt qun. Hu ht cc th x th trn m Trung Quc chim c u b ph hy mt cch c h thng. Ti th x Cao Bng, qun Trung Quc dng thuc n ph sp bt c cng trnh g t cng s n bu in, t bnh vin n trng hc, t ch n cu. Ti ng ng, qun Trung Quc ly i tt c nhng g c th mang theo, t xe p cho n thanh ray tu ha, nhng g khng mang c u b p ph. Ti th x Cam ng trn b
Bi Minh Trit Page 17

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

sng Hng, cch bin gii khong 10km, ngoi vic ph hy th x, qun Trung Quc cn cho t c m apatit. O'Dowd tng kt l chnh sch dn vn ca qun Trung Quc t ra khng thnh cng i vi ngi dn Vit Nam. ng l gii rng "ngi Vit Nam rt yu nc, thm nhun t tng chnh tr, gii chu ng, khng d b lung lc...". Ngoi ra, nhng hnh ng tn ph, git chc dn thng, cng nh ngc i t binh ca qun Trung Quc gy hi cho n lc dn vn ca h. Nhng hot ng ny mt phn l do binh lnh Trung Quc sang Vit Nam b sc v s khc lit, sc khng c ca qun Vit Nam cng nh ca dn bn a, mt phn nm trong cc ph hoi c k hoch v t chc, v d nh ti th x Lng Sn. Hot ng li ko ngi thiu s ti bin gii ca Trung Quc cng khng t c kt qu mong i. Khi qun Trung Quc t qun khu Vn Nam rt v nc, tt c nhng ip vin v qun du kch ngi thiu s m h gy dng c khi chim ng cc khu vc bin gii trong thi gian chin dch u b lc lng an ninh Vit Nam bt gi v x t. Chin tranh tm l ca Trung Quc vi cc lc lng phng th ca Vit Nam cng tht bi. Trong sut cuc chin, him c n v no ca Vit Nam khng nh tr quyt lit qun Trung Quc. Qun Trung Quc cui cng cng hiu rng ngoi vic s dng sc mnh qun s, h khng c hy vng ginh thng li trong chin tranh tuyn truyn chnh tr.

Phn ng quc t

ng Tiu Bnh v Tng thng M Jimmy Carter trong mt bui l ngy 31 thng 1 nm 1979. Ngay khi cuc chin n ra, Hoa K tuyn b gi v tr trung lp v ku gi "s rt qun lp tc ca Vit Nam khi Campuchia v Trung Quc khi Vit Nam", ni rng "vic Trung Quc xm lc Vit Nam l s tip ni ca vic Vit Nam xm lc Campuchia". Nhng theo nh gi ca Nayan Chanda, Hoa K l quc gia phng Ty duy nht gn nh ng h cuc xm lc Vit Nam ca Trung Quc; tri vi li ln n vic Vit Nam tin nh Khmer l "mt mi e da cho ha bnh v n nh trong khu vc", tuyn b ca M v cuc tn cng ca Trung Quc c hm bo cha rng "vic Trung Quc thm nhp bin gii Vit Nam l kt qu ca vic Vit Nam xm lc Campuchia". Ngoi Hoa K th a s cc quc gia phng Ty phn i mnh m hnh ng qun s ca pha Trung Quc, s c lp ny nh hng kh ln ti chnh sch ngoi giao bc u m ca ca Bc Kinh khi . Ngy 18 thng 2, Lin X vin dn hip nh k vi Vit Nam, thc gic Trung Quc "ngng trc khi qu mun" v i Trung Quc rt qun lp tc v ton b. Trong thi gian xy ra cuc chin, Lin X ln n cuc tn cng ca Trung Quc l "hnh ng man r bt chp
Bi Minh Trit Page 18

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

o l ca k cp", i Trung Quc lp tc chm dt cuc "chin tranh xm lc", v cnh bo Trung Quc v lng trung thnh ca Lin X i vi hip c qun s X-Vit. Ngoi ra, Lin X khng c hnh ng can thip qun s m ch h tr vn chuyn bng hng khng v trin khai hi qun ngoi b bin Vit Nam nhm trnh v quan h vn cng thng vi Trung Quc. Lin X cng cnh bo Trung Quc v vic t cc lc lng v trang X vit Siberi vo tnh trng bo ng ng thi cung cp cho Vit Nam cc thng tin qun s thu c t v tinh do thm. Bn thn chnh quyn H Ni, vn gi chin thut phng th trong cuc chin, cng t chi s tham gia ca cc phi cng Lin X vo cc trn nh. Do khng tham gia v qun s, ngy 10 thng 3, Lin X ha s tng vin tr qun s cho Vit Nam. m hm Trung Quc tuyn b rt qun, Cuba cnh bo Trung Quc l nc ny s h tr Vit Nam, k c vic a qun n nu cn. Sau khi bit tin Trung Quc rt qun, nht bo Pravda ca Lin X cng a ra bnh lun rng "Lin X hiu c d tm ca Bc Kinh v vy khng p li nhng khiu khch qun s ca Trung Quc vi mc ch duy nht l lm leo thang cng thng gia Lin X v Hoa K". Ti Lin Hp Quc, tranh ci kch lit xy ra xung quanh vn an ninh ng Nam . Hai s kin Vit Nam nh vo Campuchia lt ch Khmer v Trung Quc nh vo Vit Nam cng c a ra bn lun. Hi ng Bo An b chia r su sc sau cc cuc hp vo cc ngy cui thng 2. Cc nc ASEAN mun tt c cc lc lng qun s nc ngoi rt qun v nc. M ng h lp trng ny. Lin X tuyn b khng ng h bt c ngh quyt no khng ln n Trung Quc v i Trung Quc rt qun. Ngy 23 thng 2, Lin X cng Tip Khc a d tho ngh quyt trong ln n Trung Quc xm lc, i Trung Quc rt qun v bi thng chin tranh cho Vit Nam, v ku gi cm vn v kh i vi Trung Quc. Cn Trung Quc th ch trch Lin X khuyn khch Vit Nam tn cng Trung Quc v xm lc Campuchia. Ngy 24 thng 2, Trung Quc a d tho ngh quyt i Vit Nam lp tc rt qun hon ton khi Campuchia. Cui cng, Lin Hp Quc khng i n c mt ngh quyt no.

Kt qu cuc chin
Tuy c hai bn u tuyn b ginh chin thng trong cuc chin nhng c Trung Quc v Vit Nam u phi chu thit hi nng n v ngi v ca. Cuc chin li c bit nhiu tc hi ln cho pha Vit Nam. Ngoi cc thng vong v con ngi, tn tht c th v c s vt cht h tng 6 tnh bin gii b ph hu do trn chin, Vit Nam cn phi gnh chu nhiu kh khn, thit hi do thi v chnh sch th ch, vy hm m Trung Quc v ng minh ca Trung Quc gy ra trn cc mt trn qun s, kinh t, ngoi giao...

Thng vong v thit hi


Cc con s thng vong t cc ngun khc nhau c nhiu mu thun. Theo tng Ng Tu Quyn (), ph tng t lnh Qun gii phng Trung Quc, s qun Vit Nam b cht v b thng l 50.000, trong khi con s tng ng ca Trung Quc l 20.000. Theo nh s hc Gilles Frier th c khong 25.000 lnh Trung Quc thit mng v gn 500 xe bc thp hoc pho b ph hy, con s ny pha Vit Nam cng l gn tng t nhng thp hn mt cht. Russell D. Howard cho rng qun Trung Quc thng vong 60.000 ngi, trong s cht l 26.000, mt s ngun khc cng ng vi con s thng vong t
Bi Minh Trit Page 19

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

nht khong 50.000 ca pha Trung Quc. Ngun ca King Chen ni rng ring ti cc bnh vin ln Qung Ty c t nht 30.000 thng binh Trung Quc. Thng 4 nm 1979, Tp ch Qun i Nhn dn ca Vit Nam c lng tng thng vong ca qun Trung Quc l 62.500 ngi. Pha Vit Nam c hng nghn dn thng cht v b thng, theo tp ch Time th c khong di 10.000 lnh Vit Nam thit mng (con s ny pha Trung Quc l trn 20.000). Pha Trung Quc bt c khong 1.600 t binh trong tng s hn 50 ngn qun Vit Nam tham chin ti mt trn Lo Cai, Cao Bng, Lng Sn. Cuc chin cng gy ra nhng thit hi nng n v kinh t cho Vit Nam: cc th x Lng Sn, Cao Bng, th trn Cam ng b hy dit hon ton, 320/320 x, 735/904 trng hc, 428/430 bnh vin, bnh x, 41/41 nng trng, 38/42 lm trng, 81 x nghip, hm m v 80.000 ha hoa mu b tn ph, 400.000 gia sc b git v b cp. Khong mt na trong s 3,5 triu dn b mt nh ca, ti sn v phng tin sinh sng. nhn c tng cng vin tr t pha Lin X, t 27 thng 3 nm 1979, Vit Nam quyt nh cho tu qun s Lin X ng cng Cam Ranh. V pha Bc Kinh, cuc chin ngn ngy tiu tn ca nc ny khong 1,3 t USD v lm nh hng ln ti qu trnh ci t kinh t. V lu di, n m u cho hn 10 nm cng thng trong quan h v xung t v trang dc bin gii gia hai quc gia, buc Vit Nam phi thng xuyn duy tr mt lc lng qun s khng l dc bin gii, gy hu qu xu n nn kinh t. Sinh hot v sn xut ca ngi dn vng bin gii b nh hng nghim trng. Ngoi ra, nhiu ct mc bin gii cng b qun Trung Quc ph hy, gy kh khn cho vic hoch nh bin gii sau ny.

nh gi
C Vit Nam v Trung Quc u tuyn b chin thng. Pha Trung Quc: ng Tiu Bnh khng nh mc d c mt s tht bi v qun s nhng Trung Quc t c chin thng v chnh tr v chin thng chung cuc. ng cn khng nh qun Trung Quc c th tin thng ti H Ni nu mun. Quan im t ph bin hn l ca Trn Vn (mt trong 5 nhn vt quan trng nht ca ng Cng sn Trung Quc cng vi Mao Trch ng, Lu Thiu K, Chu n Lai v Chu c) rng vic chim c H Ni khng phc v c mc ch g, cuc chin s c chi ph nng n qu sc chu ng nu ko di thm 6 thng na, v v l do ti chnh khng nn lp li mt cuc chin khng phn thng bi nh vy. Theo nh gi ca tc gi King C. Chen, qun Trung Quc c l t c 50 -55% cc mc tiu c gii hn ca mnh. Bn cnh thnh cng trong vic bm theo c kh st cc k hoch tin qun v rt qun, qun Trung Quc khng t c kt qu nh cc mc tiu cng b: h khng tiu dit c s on no ca Vit Nam; khng chm dt c xung t c v trang ti vng bin gii; khng buc c Vit Nam rt qun khi Campuchia; khng gy c nh hng ln chnh ph Vit Nam trong vn Hoa kiu. im yu ca qun Trung Quc l v kh v phng tin lc hu. Ngoi ra, h nh gi thp sc mnh qun s ca Vit Nam. S thiu kinh nghim chin u v tinh thn km cng nm trong cc im yu ca qun Trung Quc. V qun s, tc gi Edward C. O'Dowd nh gi rng qun Trung Quc th hin trnh chin u km trong cuc chin. Ti Lng Sn, 2 qun on Trung Quc b mt trung on Vit Nam cm chn trong 1 tun, mt qun on khc cn 10 ngy ly Lo Cai v Cam ng - hai th cch bin gii khng n 15 km. Trung Quc chim Cao Bng vt v
Bi Minh Trit Page 20

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

n mc cn t nht 2 qun on tip tc tn cng mt th x m Trung Quc tuyn b chim c. Ti Qung Ninh, mt trung i Vit Nam cm chn 5 ting ng h mt trung on Trung Quc ang trn ng chim ni Cao Ba Lanh gip bin gii, gy thng vong cho 360 trong qun s 2800 ca trung on ny. Nhng tn tht nhn mng nh vy lp li trn ton mt trn v em li t hiu qu. Qun Trung Quc khng s dng c s qun ng mt cch hiu qu bng cc chin thut thch hp v do khng th t c tc hnh binh nh mong mun ca chin lc "nh nhanh thng nhanh" ( tc chin tc quyt). y l hu qu ca s lc hu v chin thut tc chin ca qun i Trung Quc vn gn nh khng c ci thin k t sau chin thut bin ngi chin tranh Triu Tin nhng nm 1950. Tht bi v mt chin thut buc Qun y Trung ng ng Cng sn Trung Quc y mnh qu trnh hin i ha qun i nc ny. Trn phng din quan h quc t, cuc chin Vit -Trung cho thy rng Trung Quc, vi s ng h t pha Hoa K, sn sng can thip qun s vo Vit Nam - mt quc gia cng sn tng l ng minh trong nhiu nm, kt qu chin tranh cng cho thy Vit Nam sc chng li s can thip qun s m khng phi iu ng qun ch lc t bin gii Ty Nam. Nhng s kin t cuc chin cho thy mi quan h ngoi giao phc tp Lin X Trung Quc - Vit Nam vi kt qu l Trung Quc khng th tung ton b lc lng vo cuc chin nhm "dy cho Vit Nam mt bi hc" v chu sc p t pha Lin X, ng thi Lin X cng khng sn sng tung qun i vo tham chin bo v ng minh m ch tp trung vin tr kinh t, qun s. Kt qu cuc chin cng cho thy Trung Quc bt lc trong vic h tr ng minh Khmer trong cuc chin vi Vit Nam v tht bi trong vic iu chnh quan h ngoi giao tng cng nh hng khu vc ng Nam . Chiu quan im khc cho rng Trung Quc tht bi v qun s nhng li t c mt s thnh cng v chin lc, trong c vic chng t cho cc nc ng Nam rng h sn sng dng v lc nu v th v uy lc ca mnh b thch thc.

Hu chin

Vng quanh Ca khu Hu Ngh Khi qun Trung Quc rt khi Vit Nam thng 3 nm 1979, Trung Quc tuyn b h khng tham vng d "ch mt tc t lnh th Vit Nam". Trn thc t, qun Trung Quc chim ng khong 60km2 lnh th c tranh chp m Vit Nam kim sot trc khi chin s n ra.
Bi Minh Trit Page 21

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Ti mt s ni nh khu vc quanh Hu Ngh Quan gn Lng Sn, qun Trung Quc chim ng cc lnh th khng c gi tr qun s nhng c gi tr biu tng quan trng. Ti cc ni khc, qun Trung Quc chim gi cc v tr chin lc qun s lm bn p t c th tin nh Vit Nam. Vic Trung Quc chim ng cc lnh th bin gii lm cho Vit Nam cm gin, v gia hai pha n ra mt lot trn giao tranh nhm ginh quyn kim sot cc khu vc . Xung t bin gii gia Vit Nam v Trung Quc vn tip din cho n nm 1988, ln cao vo cc nm 1984-1985. Trong thng 5-6 nm 1981, qun Trung Quc m cuc tn cng vo i 400 (m Trung Quc gi l Php Tp Sn - ) huyn Cao Lc, Lng Sn, xa hn v pha ty, qun Trung Quc cng vt bin gii nh vo cc v tr quanh i 1688 tnh H Tuyn. Giao tranh din ra ht sc m mu vi hng trm ngi thuc c hai bn thit mng. Ti nm 1984, qun Trung Quc li dng nhiu tiu on m cc t tn cng ln vo Lng Sn. c bit ti H Tuyn, trong thng 4-thng 7 nm 1984, qun Trung Quc nh vo di i thuc huyn V Xuyn, tnh H Giang m Trung Quc gi l Lo Sn. Qun Trung Quc chim mt s ngn i thuc di i ny, giao tranh ko di dng dai, nhng khng c ni no qun Trung Quc tin su c hn vo lnh th Vit Nam qu 5km, d qun ng hn nhiu. Cuc chin nm 1979 cho Trung Quc thy s lc hu ca v kh cng nh chin thut m qun i nc ny s dng, do , sau cuc chin l bt u ca mt cuc ci cch v hin i ha mnh i vi Qun gii phng Trung Quc, ngy nay cng cuc hin i ha ny vn tip tc. Quan h xu vi Trung Quc lm Vit Nam phi tr mt ci gi rt t. Vic Trung Quc duy tr p lc qun s ti vng bin gii trong sut mi nm sau buc Vit Nam cng phi duy tr lc lng phng th ln bin gii v min Bc. Cng vi vic b sa ly vi chin s dai dng Campuchia m Trung Quc mun ko di, Vit Nam b c lp trong mi nm trn trng quc t. Nn kinh t yu km v b M cm vn phi cng ra duy tr mt lc lng qun i ln, v phi ph thuc vo s gip ca Lin X. Sau nm 1979, tnh hnh kinh t min Bc Vit Nam t hi i rt nhiu so vi thi k trc . Trong khi , Trung Quc pht trin mnh t nm 1978 do cng cuc ci t kinh t ca ng Tiu Bnh. 7 nm sau chin tranh bin gii, khi Lin X tan r, Vit Nam mi bt u thi k i mi, khi chm hn Trung Quc 8 nm. Sau khi Lin X tan r v Vit Nam rt qun khi Campuchia, n nm 1992 quan h gia hai nc mi c bnh thng ha chnh thc. T khi quan h ngoi giao gia hai nc c ci thin, cuc chin hu nh khng cn c nhc n trong cc phng tin truyn thng i chng, khng c ni n trong sch gio khoa lch s Trung Quc cng nh Vit Nam. Ti Trung Quc, cc phng tin truyn thng gn nh lng qun n, cc tuyn tp bi ht khng cn in cc ca khc ni v cuc chin, sch nghin cu vit v cuc chin b t chi xut bn, a s cu chin binh tng tham gia cuc chin khng mun nhc n n. Vit Nam, mt s ca khc c ni dung v cuc chin, v d "Chin u v c lp t do" ca Phm Tuyn, khng cn c lu hnh trn cc phng tin truyn thng chnh thng, l theo mt tha thun gia Vit Nam v Trung Quc nhm bnh thng ha hon ton quan h gia hai nc. Chnh ph Vit Nam cht ch cc ni dung bo ch lin quan n quan h Vit - Trung, v bo ch hu nh khng nhc n cuc chin. Theo gii thch ca ng Dng Danh Dy, cu B th th nht i s qun Vit Nam ti Bc Kinh, th Vit Nam "khng ni li chuyn c l v ngha ln, ch khng
Bi Minh Trit Page 22

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

phi v chng ta khng c l, khng phi v ngi Vit Nam s hi hay chng qun ". Khi c hi v cuc chin t 30 nm trc, pht ngn nhn B Ngoi giao Trung Quc ni rng t nhiu nm trc lnh o hai nc "tha thun b li qu kh v m ra tng lai". Nm 2009, 30 nm sau cuc chin, Vit Nam v Trung Quc hon thnh vic cm 1971 mc phn nh bin gii sau khi hai chnh ph k kt hip nh bin gii, kt thc m phn v cc khu vc tranh chp dc bin gii.

Phn nh trong vn ngh


Vit Nam
Chin tranh bin gii pha Bc nm 1979 c nhc ti trong hai b phim t m (1980) ca o din Hi Ninh v Th x trong tm tay (1982) ca o din ng Nht Minh. Vi cu chuyn v chuyn i ca mt phng vin ln Lng Sn tm ngi yu trong thi gian chin tranh bin gii n ra, Th x trong tm tay - tc phm u tay ca o din ng Nht Minh ginh gii Bng sen vng ti Lin hoan phim Vit Nam ln th 6, v nm trong cm tc phm ca ng c trao Gii thng H Ch Minh t III nm 2005. Nm 1982, mt b phim ti liu vi ta Hoa a hng ni t anh nm do Trng Thanh thc hin ni v mt nh bo ngi Nht cht trong thi gian a tin chin tranh bin gii, b phim ny sau c nh gi cao Nht Bn. Trong thi gian chin tranh bin gii n ra v nhng nm sau , hng lot bi ht Vit Nam v ti chin tranh v bo v t quc cng ra i nh Chin u v c lp t do ca nhc s Phm Tuyn, Li tm bit lc ln ng ca nhc s V Trng Hi, Bn mi th k cng ra trn ca nhc s Hng ng, Nhng i mt mang hnh vin n ca nhc s Trn Tin v Ht v anh ca nhc s Th Hin.. V vn hc c tiu thuyt m thng Hai (1979) ca Chu Lai v Chn dung ngi hng xm (1979) ca Dng Thu Hng.

Trung Quc
Trung Quc i lc
Khi hon gia m khuya [ Khi hon ti t d] (Kch truyn hnh) Vng hoa di ni cao [ Cao sn h hoa hon] (Phim truyn). i bit kch Hc Bo [ Hc Bo t kch i] (Kch truyn hnh) Phong thi nhu m mu [ Huyt nhim phong thi] (Ca khc). Vi ni dung ban u l tng nim cc binh s Trung Quc cht trong cuc chin, Phong thi nhum mu sau ny li c dng rng ri tng nim nhng ngi cht trong S kin Thin An Mn. Trng rm [ Thp ng nguyt lng] (ca khc) Xe thit gip 008 [ 008 Thit gip linh bt bt] (Phim truyn) Tn binh M Cng [ Tn binh M Cng] (Phim truyn) Nhnh hoa p [ Hoa chi tiu]] (Phim truyn) Hng ng chp nhong [ Thim in hnh ng] (Phim truyn) Trn chin ni Trng Bi [ Trng Bi sn chin] (Phim truyn) Cy tng t bi mn [ Li trng tng t th] (Phim truyn) Tiu thuyt Ma chin hu (1992) ca Mc Ngn. Tc phm c "cch nhn khc v ch ngha anh hng" v ni n "nhng iu ng ngn v phi l" ca cuc chin.
Bi Minh Trit Page 23

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Hng Kng
Phim Cu chuyn ca H Vit [ H Vit cu chuyn] (Chu Nhun Pht vo vai nn dn Vit Nam H Vit, Chung S Hng vo vai nn dn Vit Nam Thm Thanh ng. Phim ng ch thng dn ( i dn ng ch) (Lu c Hoa vo vai phng vin Hng Cng, Chung S Hng vo vai phin d ch vin Vit Nam, Thnh Khu An vo vai chin s Qun Gii phng Nhn dn Trung Quc b Vit Nam bt lm t binh) Ca khc l yu ( Gi th i) (nguyn tc ca Teddy Robin, H m Thanh, Trng Quc Vinh vn vn dch li.

Bi Minh Trit

Page 24

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

30 nm cuc chin Vit - Trung


Ngun: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/2009/02/090223_angcheng_war1979.shtml Tin s Ang Cheng Guan Bi vit ring cho BBCVietnamese.com t Singapore

Cuc chin Vit - Trung (thng Hai - Ba 1979) nh du im t hi nht trong lch s quan h hin i hai nc. Cuc chin bt u ngy 17.02.1979 khi chng 100.000 qun Gii phng Nhn dn, c xe tng v pho binh h tr, vt qua ng bin gii 1300 cy s.

'Dy bi hc'
Giao tranh ngn ngi nhng m mu ko ti ngy 5.3.1979 khi Bc Kinh loan bo rt qun. Phi ti ngy 16.3 th vic trit thoi mi hon tt. Nhng cho ti mi cui thp nin 1980, Trung Quc tip tc gy p lc ln Vit Nam ti bin gii, v da dy ch ngi Vit bi hc th hai. Thng By 1978, khi Trung Quc ln u ni r nh dy "Vit Nam mt bi hc", l phn ng li s i x ca chnh ph Vit Nam vi ngi Hoa. Bc Kinh co buc H Ni ngc i Hoa kiu, xa b tha thun nm 1955 theo khng bt Hoa kiu phi tr thnh cng dn Vit Nam. n ngy 11.7.1978, Trung Quc ng ca bin gii Vit - Trung kim sot dng t nn vo Trung Quc. Nhng l do thc s ca chin tranh li lin quan mi quan h tay ba thay i gia Vit Nam, Trung Quc v Lin X, v s xm ln Campuchia l im si cht. Ngy 5.7.1979, trong vng m phn gia Bc Kinh v H Ni, Trung Quc b qua vn Hoa kiu v bin gii, m i cuc thng lng "tip tc t vn then cht - chng li b quyn". Trung Quc ni vic Vit Nam xm ln Campuchia l mt phn k hoch thnh lp Lin bang ng Dng, i theo "mu b ch th gii" ca Lin X. Ngay t thng Chn 1975,
Bi Minh Trit Page 25

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Trung Quc p L Dun t b quan h gn gi vi Lin X bng vic k tuyn b chung chng b quyn - nhng L Dun t chi.

M xa, nh chn Lin X


Chng ta bit Bc Kinh bt u chun b cho mt cuc chin Vit - Trung ngay t thng Tm 1978. Ngy 3.11.1978, H Ni v Moscow k hip c hu ngh Vit - X. Cu hi ln cn t l v sao Vit Nam ch k n vo lc ny cho d c quan h gn vi Moscow t gia thp nin 1960? Cuc chin 1979 l nh im ca nhng cng thng v khc bit b tm nn v cuc chin Vit Nam Cu tr li y i hi ta phi dng li nhng c gng bnh thng ha quan h vi M ca Vit Nam sau thng T 1975, v t n trong quan h Vit - Trung trong giai on ny. Cn cu tr li ngn gn th l n thng Mi 1978, r rng s khng sm c s bnh thng ha quan h M - Vit. Washington chn Trung Quc thay v Vit Nam. Vit Nam ch cn l bi Lin X chng li ci m h xem l mi e da phng Bc. Ngay c ASEAN, t chc hp tc cht vi Bc Kinh trong sut thp nin 1980 buc Vit Nam rt khi Campuchia, cng thng xuyn tha nhn rng phi xem xt quan ngi an ninh ca Vit Nam, v rng t chc ny khng mun a Vit Nam t tay Lin X ng sang lm v tinh Trung Quc. y l quan im c c nm, v sau l su, nc ASEAN chia s. Khng nc no vui v vi s trng pht Vit Nam ca Trung Quc. Nh i din ca Singapore ti Lin Hip Quc, Tommy Koh ni ti Lin Hip Quc: "L ra Trung Quc khng nn t mnh quyt nh lut l..."

Tin trnh bnh thng ha


S sup sp ca Lin X v Chin tranh Lnh chm dt nm 1989-90 thc y Vit Nam v Trung Quc xt li quan h. Campuchia l tr ngi chnh. Ngay t thng Hai 1985, L Dun by t nim tin rng tnh hu ngh Vit - Trung s phi c phc hi. Sau , c tin ni L c Th thm Paris, ngoi l d hi ngh ng Cng sn Php, nhng cng b mt gp pha Trung Quc. Bin gii hai nc hin nay l a Cuc hp Vit - Trung ln u sau chn nm, cp th im giao thng tp np trng, din ra thng Ging 1989. Vng hai c t chc t 8-10 thng Nm 1989. Nhng s khi phc quan h cn phi ch vic gii quyt mu thun X - Trung. V iu ny din ra trong thng Nm 1989, khi Gorbachev ln u thm Trung Quc, gn ba nm sau din vn ct mc ca ng ti Vladivostok, trong ng by t nh ci thin quan h vi

Bi Minh Trit

Page 26

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Trung Quc, nim tin rng tng lai Campuchia phi do ngi Campuchia nh ot v cng ku gi Vit - Trung bnh thng ha. Khng lu sau hi ngh X - Trung, mt cuc hp b mt din ra ti Thnh thng Chn 1990. Thng Tm 1991, L c Anh, khi l B trng Quc phng, c chuyn thm khng loan bo ti Trung Quc. Lc ny, th h lnh o Vit Nam gi vai tr ch cht thi Chin tranh Lnh, nh L Dun, Trng Chinh, L c Th, qua i. Chng ta vn khng bit nhng g din ra trong cc cuc hp b mt v khng qu b mt , nhng r rng trong giai on ny, c bit l na cui thp nin 1980, Vit Nam khng mnh dng co vi Trung Quc, v b c lp, kinh t suy sp v dn mt s bo tr ca Lin X, nc tan r vo thng 12.1991. Tin Trung Quc v Vit Nam s bnh thng quan h c chnh thc loan bo thng Chn 1991, khi Ngoi trng Nguyn Mnh Cm thm Bc Kinh.

Gn m xa
K t 1991, quan h Vit - Trung r rng tng tin rt nhiu. Nhng khng c ngha l ch c mu hng. Vn tranh ci nht, ch quyn ti Hong Sa v Trng Sa, s khng th gii quyt trong thi gian di, nhng ti nay, lnh o hai nc by t ch chnh tr khng vn vt qu kim sot. C hai quan im v quan h Vit - Trung. Mt trng phi ni rng quan h ny ch yu c nh hnh bng nhng k c lch s. Theo , cuc chin nm 1979 c th xem l tt yu v cu hi khng phi l liu n c xy ra ln na hay khng, m l khi no? Trng phi khc cho rng mi quan h c nh hnh bi nhng th lc bn ngoi hoc nhng tnh ton a chnh tr. Theo quan im ca ti, cuc chin 1979 l nh im ca nhng cng thng v khc bit b tm nn v cuc chin Vit Nam, khi th gii vn cn c hnh dung nh hai khi thc h. Khi chin tranh Vit Nam chm dt v xut hin mu hnh mi trong quan h Trung Quc, Lin X v M, nhng khc bit tm gc trc y gi li xut hin. Hnh th a chnh tr mi, cng thm thnh kin ngn i, lm bng pht nhng nghi k gia Vit Nam v Trung Quc. Cuc chin 1979 l v d kinh in khi nhng ci nhn, hnh thnh t kinh nghim qu kh, c th to ra hiu nhm v ri lm nhng d bo t bin thnh s tht. Ngay c khi mt s iu vn gi nguyn, th h thng quc t thay i ng k t nm 1979 v cn tip tc chuyn ng. Quan h Vit - Trung, ging nh mi mi quan h, vn cn l "cng trnh dang d". V tc gi:Tin s Ang Cheng Guan hin lm vic Vin Gio dc Quc g ia Singapore sau thi gian lm ngi ng u Vin Nghin cu Chin lc v Quc phng ca i hc Cng ngh Nanyang (NTU). ng l tc gi ca nhiu sch v cuc chin Vit Nam, trong c
Bi Minh Trit Page 27

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Vietnamese Communist Relations with China and the Second Indo-China Conflict, 19561962 (1997), v Ending the Vietnam War: The Vietnamese Communists' Perspective (2004).

Bi Minh Trit

Page 28

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Ngun:
http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/2009/02/090219_hoangvanhoan_profile_tc2.shtml

'. Bo Time 20/08/1979 c bi c bit v cuc b trn ca ng Hong Vn Hoan sang Trung Quc. Tnh hu ngh gia hai nc cng sn Vit Nam - Trung Quc v nm 1979 7/1979 v t co ch l 'c ging th nh vo hnh nh ca h'. C ging th nht, nh t bo M, l 'cuc tho chy ca 900 nghn ngi' trong vng bn nm trc , nhc n cc t thuyn nhn b nc ra i.

i Trung
Time a tin rng tun trc , ng Hong Vn Hoan, 74 tui, pht biu ti Bc Kinh co buc H Ni i x vi ngi Hoa 't hn Hitler i x ngi Do Thi'. ng Hoan, cu y vin B Chnh tr cho n 1976, cng cho rng Vit Nam di s lnh o ca ng L Dun, 'tr thnh tay sai ngoi bang', m ch Lin X.

. Cc ti liu ca Phng Ty t 1966 xc nh ng, cng nhng y vin B -

1979.

': ."

Bi Minh Trit

Page 29

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Bi Tn ni v Hong Vn Hoan
".

trch ngoi giao ca Vit Minh. VNDCCH ti Bc Kinh. Cc ti liu nc ngoi m t ng Hoan c v tr hn mt i s bnh thng v thng c Mao Trch ng tip ring bn tho cc vn hai nc, k c chin lc nh min Nam ca Ban lnh o H Ni. S phn ca ng sau khi sang Trung Quc qua ng Pakistan vo thng 7/1979 cng gia nh cng phn nh thi ca Trung Quc vi Vit Nam v quan h hai bn. Xut bn cun 'Git nc trong bin c', ng a ra quan im 't co tp on L Dun' phn bi ng li H Ch Minh v lm hi n 'tnh hu ngh vi Trung Quc'. Cun sch c dch sang ting Anh 'A Drop in the Ocean: Hoang Van Hoan's Revolutionary Rem . ng cng a ra co buc rng Trung ng ng Vit Nam t 1982 ch o vic trng nha phin bn ra quc t ly la. Bi Tn , c lm i s u tin ca

Minh'

'. : ."

". Bi Tn ist, ng h Trung Quc trong cuc chin 1979, ch Pol Pot v phi bo th ti Trung Quc. Mc d ng Hoan o thot sang Trung Quc v c coi l phn bi, ng Tn vn nh gi: "ng y l mt ngi rt yu nc, nhng mi ngi yu nc theo hiu bit, theo kiu
Bi Minh Trit Page 30

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

ca ngi ta. Ti vn tn trng ng y, nhng khng th ng tnh vi quan im ca ng c." Vit Nam, ng Hong Vn Hoan b tuyn n t hnh vng mt v tr thnh biu tng ca s phn bi. i bo so snh Hoan vi L Chiu Thng, Trn ch Tc v dng hnh nh ng ni v cc k th bn trong.

. , Trung Quc quyt tm bo v ng Hoan v coi vic i x vi ng nh mt iu kin bnh thng ha quan h. Nm 1991, Trung Quc t chc l tang cp nh nc dnh cho ng Hong Vn Hoan ti ngha trang Bt Bo Sn, ni an ngh ca nhiu c lnh t cao cp nht ca ng, Nh nc, v qun i Trung Quc.

. (xem bi i km 'S phn ng Hong Vn Hoan' mc Cc bi lin quan) .

kin c gi:
Hng MC Nha Trang 75 tui ri m con s cht sao, khi Vit nam ng y ng l con ngi v i m sao ra i c c qu. 1000 nm sau th dan tc vit nam vn khng th qun c. B qu hng i Php, M th vn l ngi Vit nam nhng theo Trung quc th l k th ca Vit nam nghn i kip kip Lng t Hon ton ng tnh v thng cm vi ng HVH, hot ng chnh tr khng n gin nh cc bn ngh u v li ng HVH li l nh yu nc ln v thn vi TQ th ng ta chn TQ that khi s "th tiu" ni b. TQ ng cn nhiu c hi hot ng ring ca mnh, ng ni hng hn anh hng nh bn Ph khi m ngay sinh mng mnh kh bo tn tc nhin phi tm li thot thi. Cn sng th vn cn c hi, nhng ngi lnh o ng thi chc g hon ton yu nc ng n nht hay l "Nng dn en trn ngn la hung tn" m c truy st HVH v ghp ti phn quc.

Bi Minh Trit

Page 31

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

TN nh gi ng Hoan l k phn bi c vi vng khng khi nhng ngi dng t, dng o v chun b cho TQ khai thc qung bu xt trong nc ta phi nh gi ra sao? R rng ng Hoan thn TQ nhng by gi c bao nhiu ngi thn TQ trong BCT? Nhng ai kt n ng Hoan hy c a ra nhng bng c c th m ng lm thit hi cho t nc VN ngoi vic b trn sang TQ. i vi CSVN b nc ra i n ni no cng th, u c ti hoc theo gic hoc phn quc (v bt ng chnh kin hay vt bin tm t do chng hn). V hin nay bo ch VN ang ca ngi ng Tiu Bnh y nh, ng c ngc nhin nu mt ngy p tri ng ta li quay ngc li ca ngi ng Hoan cho m xem. Shooter BnhDng B chy? C ngi coi Hong Vn Hoan l b chy, nhng cng c ngi coi ng l ngi thng minh, on trc c ci cht ca mnh v h bin th khng phi l b chy. Tic thay cho L Dun li l nhn vt chnh trong chnh v kch m ng ta dng ln. Lin x cng c mt mi tim oan nghit. n Danh Binh - Nng ng Hong vn Hoang L mt hc tr ca Ch tch H ch Minh ng thi l Ph ch tch Quc hi, y vin trung ng ng m phi b quc gia cht tha phng l ci gi ca k phn bi. Granite Ti rt thch cu ni ca ng Bi Tn "ng y l mt ngi rt yu nc, nhng mi ngi yu nc theo hiu bit, theo kiu ca ngi ta." Ngc Phc Vn bit l Lch s s phn xt cng bng, nhng mt lnh o cp co nh ng HVH b chy theo chnh quyn TQ. Trong khi hng vn ngi con u t ca dn tc VN b mnh ni chin trng trong cuc chin tranh bin gii nm 1979 l iu khng th chp nhn c. Sincerity Nhng ngi trong gia nh ng Hoan c quyn bnh vc ng - l l thng tnh. Tuy nhin, TQ xm lng VN m ng trn qua TQ ng h ng li b quyn ca TQ th r rng ng khng th khng b kt ti "phn quc" (phi chi ng trn vo ta i s Anh hay Php...th c hay hn khng? t ra nh i t Bi Tn trn sang Php l qu khn?). Ngi ta "l" v ng nh L chiu Thng, Trn ch Tc ri, xem ra cng kh m gt ra ti ny cho c. Lm chnh tr khn kho l ch . t gi s nh ng Hoan cn sng n ngy nay, khng bit ng s x tr ra sao khi TQ ly gn ht cc o HS/TS ca ta v ngn cn vic khai thc du kh ca ta Bin ng? Ph Khng bit ng Hoan yu nc n u nhng hnh vi o tu sang Trung Quc l khng th chp nhn c. D cht cng phi cht T quc, khng th tham sng m lm nh hng ti dn tc, t quc c.

Bi Minh Trit

Page 32

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

T ng ch thnh k th
Tin s Nicholas Khoo Vit cho BBCVietnamese.com t i hc Liverpool Ngun: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/indepth/story/2009/02/090206_soviet_factor.shtml V sao cuc chin bin gii Vit Trung 1979 xy ra? Mt s nh phn tch nhn mnh vai tr ca nhng tranh chp trn b v trn bin gia hai nc; xung t Vit Trung ti Campuchia; v vai tr ca ngi Hoa trong quan h Vit Trung. Nhng ngi khc tha nhn tm quan trng ca nhng yu t ny, nhng t chng trong bi cnh xung t ln hn gia Lin X v Trung Quc (TQ). Phn tch ca ti da H Ch tch tng v quan h trn ci nhn sau xem li nhng s kin ln xy ra trc Vit - Trung nh 'ng ch v cuc chin 1979. anh em'

Quan h Vit Trung sau 1975


Nhng ngi cng sn TQ xem quan h vi cng sn Vit Nam (VN) ch yu qua lng knh ca mu thun X Trung gia tng sau khi quan h ng minh X Trung sp u thp nin 1960. T ci nhn ny, nhng din bin trong 10 nm trc 1975 tht lm h lo ngi. Trong cuc chin ng Dng ln Hai (1965-75), Lin X thay th TQ, tr thnh nh cung cp chnh v qun s v kinh t. Sau 1975, TQ khng r v nh chin lc ca H Ni i vi Moscow. S trit thoi ca M khi ng Nam sau Hip nh Paris 1973 gip g b mt i trng ca Lin X trong vng, v lm phc tp c gng phn kch Lin X ca Trung Quc. Thng Tm 1975, trong chuyn i quan trng nh gip kinh t, Ph Th tng v Ch tch y ban K hoch Nh nc L Thanh Ngh thm Bc Kinh trc khi sang Moscow. H khng th t tha thun v gi vin tr ca TQ cho VN. Nhng ngi cng sn TQ Sang thng Chn, VN li th tm vin tr. Mc d ln ny c xem quan h vi cng sn Vit tha thun v gi kinh t, nhng TQ khng gip v qun s. Trong du hiu chng t h lo ngi v quan h Vit X, Nam ch yu qua lng knh ca mt ch quan trng c tho lun trong chuyn thm l mu thun X Trung v mc tiu ca LX Bin ng. ng ch , vo cui chuyn thm, hai bn khng ra tuyn b chung.

Bi Minh Trit

Page 33

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

C v th kinh t tng i mnh hn TQ, Lin X ho phng hn vi VN. Trong chuyn thm Moscow thng Mi ca Tng B th L Dun, Lin X ng vin tr 3 t la t 1976 n 80. TQ hn cng li ngi ca dt do dnh cho Lin X trong tuyn b chung cui chuyn thm ca lnh o VN. ng ni, tuyn b chung ng h chnh sch ha hon (detente) ca Lin X, vn b TQ chng i. Mt bc ngot quan trng trong quan h Vit X l i hi ng Lao ng Vit Nam ln Bn thng 12.1976. Nhng nhn vt gn b vi TQ b c lp. Hong Vn Hoan, y vin B Chnh tr t 1956 v i s TQ t 1950-57, mt ht chc v trong ng. Ba cu i s ti TQ cng mt chc y vin D khuyt Trung ng ng. Ngy 7.6.1977, Th tng Phm Vn ng gh Bc Kinh trc lc sang Moscow. Khi gp Ph Th tng L Tin Nim hm 10.6, hai bn thng thn bn nhiu ch , k c co buc mt s vin chc VN c tuyn b chng Tu, bt ng v bin gii t lin v bin, v s ngc i ngi Hoa VN. TQ ni h vn sn sang cho vic ci thin quan h. Hn ba tun sau, L Thanh Ngh thm Moscow k nhiu tha thun kinh t. Trn ng v, ng gh Bc Kinh nhng khng tm thm c gi kinh t no. Ngy 30.7.1977, hai tun sau khi VN v Lo k hip c ng minh, Ngoi trng TQ Hong Hoa c bi din vn nhc nhiu ti s nguy him ca ch ngha xt li S Vit, v cng khai cnh co VN v hu qu ca mt cuc xm ln Campuchia.

Vn Campuchia
Cng lc Campuchia cng tr thnh trng u cho xung t X Trung v Vit Trung. TQ kin quyt chnh sch bo m s tn ti ca mt Campuchia c lp, cai tr bi chnh th Khmer thn cn vi TQ. LX th bo tr cho VN, trong khi VN th mun Campuchia v Lo nm gn trong vng nh hng ca mnh. thng Php, M v nay lm ng minh ca Lin X, VN s khng nh hng vi Lo v Campuchia b TQ v Khmer e da. Cui thng Chn 1977, xung t n ra ti bin gii VN Campuchia, cng vi n l s xu i trong quan h Vit Trung. L Dun thm Bc Kinh thng 11.1977, mun c thm vin tr kinh t. Nhng ly c gp kh khn my nm qua, TQ cho hay h khng th cp vin tr. VN cng khng lm ba tic i ch nh nh thng l. Ngy hm sau, Tn Hoa x ng bi ln n COMECON, khi tng tr kinh t S Vit m VN mi np n gia nhp.

Bi Minh Trit

Page 34

30 nm chin tranh bin gii Sau chuyn thm ca L Dun, TQ by t s gn b vi Campuchia. Ngy 3.12.1977, Ph Th tng TQ Trn Vnh Qu dn phi on ti Campuchia. Khng lu sau , cc t nh ph ca Khmer vo VN khin VN m cuc tn cng ln. n ngy 18.1.1978, chng t cam kt bo v, qu ph ca Chu n Lai, ng Dnh Siu, thm Phnom Penh.

28 April 2009

Chnh th Khmer da vo TQ thy c bn tay ca Lin X ng sau hnh ng ca Trung Quc chng Vit VN. Trong lc xy ra cc va chm bin gii Vit Nam Cambodia, ngy 19.1.1978, Tn Hoa x khng nh Moscow hy vng li dng th ch gia VN v Campuchia tng nh hng ng . Nhng din bin sau trong chnh sch ca VN vi ngi Hoa lm TQ cng tin H Ni theo ui chnh sch gn kt vi Lin X chng TQ. Ti hi ngh ca ng thng Hai 1978, H Ni quyt nh nh t sn mi bn min Nam. Ngy 23.3, H Ni loan bo quc hu hoa ton b doanh nghip t. Trong mt chin dch dng bo lc, n gia thng T, chnh quyn thu gom hn 30.000 doanh nghip t min Nam, m a s do ngi Hoa s hu. N to ra cuc trn chy ln c bin gii Vit Trung pha bc v ra n Bin ng. Ngy 30.4, Bc Kinh chnh thc c tuyn b, by t lo ngi cho ngi t nn v ni h ang theo di tnh hnh. Cng ngy hm , o chnh Afghanistan a lnh o thn X, Nur Mohammed Taraki, ln nm quyn. N c VN tha nhn ngy 3.5. Nhn t Bc Kinh, y l thm mt bc bao vy ca Lin X. Ngy 26.5, TQ loan bo gi tu n VN n v nhng ngi Hoa ang trn chy. Ngy 7.6, ng Tiu Bnh ni thng VN ang ng v Lin X, k th ca TQ. Ngy 16.6, TQ loan bo s ng ca ta lnh s TP. HCM v lnh s qun VN Qung Chu, Cn Minh v Nam Ninh. Thng Su nm , VN chnh thc gia nhp COMECON. Ngy 3.7, Bc Kinh dng mi vin tr cho H Ni. Hi m song phng v ngi Hoa cng b tc. VN quyt tm chng li c gng hn ch nh hng ca h ti Campuchia. Trong mt cuc gp ti H Ni gia L Dun v i s Nga, ng Dun by t nh gii quyt cho xong vn [Campuchia] trc u nm 1979. Hip c Vit X c k ngy 3.11.1978. Phn ng ca TQ l chun b tm l cho quc t cho mt p tr mnh m chng li trc H Ni Moscow. TQ tm cch tht cht quan h vi Nht v ASEAN. ng Tiu Bnh thm Tokyo thng Tm 1978, k hip nh hu ngh v ha bnh. ng ch , n c on chng s c b m c xem l nhm vo Lin X.

Bi Minh Trit

Page 35

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Ri n thng 11, sau khi Th trng Ngoi giao VN Phan Hin (thng By) v Th tng Phm Vn ng (thng Chn) thm ng Nam , ng Tiu Bnh cng cng du Malaysia, Singapore, Thi Lan. Sau khi m mn cng tc ngoi giao, Trung Quc by t thi cng rn vi VN. Bc in Bc Kinh gi H Ni ngy 13.12 cnh bo s kin nhn v kim ch ca TQ c gii hn. Ngy 25.12.1978, qun VN bt u nh Campuchia. TQ phn ng bng cch ln k hoch cho cuc chin bin gii. Trong khi i thm M, ng Tiu Bnh thng bo cho chnh quyn Carter rng VN s tr gi.

Cn kim hm tham vng ca VN v cho chng bi hc Theo C vn An ninh ca Tng thng Carter, Zbigniew hn ch thch hp. Brzezinski, ng ni vi ch nh rng TQ xem l iu cn thit khi kim hm tham vng ca VN v cho chng bi hc ng Tiu Bnh ni vi M hn ch thch hp. trong chuyn thm M 1979 ng nh li ng, ngay sau khi ng tr v nh, TQ m cuc chin chng VN trong thng Hai v Ba 1979. Cc cu ng ch v anh em (li ca H Ch Minh) nay ha ra l k th. ................................................................................................................................. V tc gi:ng Nicholas Khoo ly bng tin s i hc Columbia, M vi lun n v quan h gia Trung Quc vi Lin X v Vit Nam thi Chin tranh Lnh. Quyn sch ca ng, da trn lun n, d kin s c NXB H Columbia in. ng hin dy ti H Liverpool, Anh.

kin c gi
Minh Giang Tht khng may cho Vit Nam khi phi lm lng ging vi mt k khng l y tham vng nh TQ. Nhn chung, chnh sch ngoi giao ca Vit Nam hng ngn nm qua l c gng thn thin vi TQ. n gi ny, c th ni c bn l ch trng ny thnh cng. Tuy nhin "kim ch" hay i loi nh th th VN cn c chnh sch ngoi giao a phng. Chng hn, cn quan h tch cc vi ASEAN, Nht Bn, n v d nhin vi c M. Song song , VN cn pht huy ni lc ngy cng gim ph thuc (c kinh t ln chnh tr) vo cc nc khc, ng thi khng nh v th ca mnh. Lch s ch ra rng, nhiu quc gia nh Liu, Kim, i L... vn tng gy hn vi TQ u b h thn tnh. Ngay c Mng C hng mnh mt thi cng b TQ ha khi h xm chim ni ny vo th k XIII. Vy m hng ngn nm qua, VN vn khng b "nhp Hoa", vn khng nh bn sc ring ca mnh, thy dn tc VN khng d g b bt nt!

Bi Minh Trit

Page 36

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Do hon cnh lch s, VN mt Hong Sa v mt phn Trng Sa v tay TQ. Xt cho cng, khng th trch nh cm quyn H Ni, v vi d tm ca Bc Kinh, vic chim ot t ai ca nc khc khng c g phi bn ci. Vn l h thc hin vo lc no v bng cch no m thi. u cng l mt bi hc t gi khng ch cho VN trong quan h vi TQ! Thng VN l nn nhn ca vng xoy chnh tr do nm trong vng nh hng ca LX trc y v Nga ngy nay vi ng bn phng bc. Ngy nay v tr a chnh tr VN cn quan trng hn na khi c M cng mun li ko VN vo vng xoy ngn chn s bnh trng th lc ca TQ. Trc y c vn TQ tr gip Kh me khng ngoi mc ch ny nhng li b ngng tr bi nh cm quyn VN thn Nga. Vi phng trm k th ca k th l bn v bn ca k th l k th TQ tr gip KM nh VN vi c i li lc tnh. Khi mu khng thnh trn chin 79 xy ra l h lu tt yu. Ngy nay, mi khi c quan chc Vn qua thm M l y rng c tu TQ nh trng xa, bn ng dn nh mt hnh ng cnh co ca nh cm quyn TQ. Nhng ngy nay CQVN li d dng dng Ty nguyn mu li ch c tn chnh tr ca mnh. Vinh, Si Gn Trung quc ng h Pn Pt nhn dn ch cn l nhng ci xc khng hn v ai s l ngi bn thng tr. Trung quc h tr Min in nhn dn Min in nh th no qy v cng nhn thy ri. Cho nn ci kho lo ca Chnh Ph Vit Nam cnh Trung quc khng phi d. ng li lm bn vi tt c cc nc mt cch nht qun gip Vit Nam t nhiu kt qu tt hn. D nhin chng ta cn qu nhiu vic khng th chp nhn; c th thay i c nhng Chnh ph VN cha bn lnh thay i. Xu th th gii tin b ngi ri cng s bit thay i. Ai chi xu vi ta d chng, nhng thi ca ta l lun i x tt vi h th thi gian v xu th chung ca vng, ca khu vc v ca th gii ti b buc ng! i ta s thay i. Thun Vit Vit Nam cng ch l nn nhn ca xung t Trung - X v cuc chin Vit nam - Cambodia l kch bn m TQ mun th thch nh hng ca minh chu m thi. Thn trng l nguyn tc ct li trong mi quan h vi TQ. Lch s s phn xt nhng ai v s t quan h vi TQ ln cao hn nhng thch thc m Vit Nam s phi i mt. Mr.Neo Khc vi cc bi bnh lun khc, ti cm thy hp l trc bi vit ny ca tin s. ng l ngi ngoi cuc bao gi cng c ci nhn sng sut v cng tm. Nhng ch mun b sung 1 iu: Vit Nam chng c tham vng g khi a qun sang nh Campuchia, v ngay c M ch cn thy ngi Irag ho 1 ting l h trn qun sang nh ngay, trong khi ch c Pol Pot thng xuyn trn sang bin gii cp bc, bn git, khng nh tr th sao c.
Bi Minh Trit Page 37

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

R rng y ch v quyn li v mu thun kiu gin c chm tht vi Lin X m ngi Trung Quc tr mt. Bun thay ci k th mnh li sau lng mnh, vy m ng v Chnh Ph by gi c theo m vut ui rit.

Bi Minh Trit

Page 38

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

?
Ngun: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/2009/02/090219_vuving_china_viet_tc2.shtml

Tin s Alexander Vuving

Ai sng cnh mt anh hng xm khng l trong mt th gii v chnh ph cng phi canh cnh cu hi: Khi no th anh ta c th nh mnh, v lm sao mnh khng b anh ta nh?

y cng l mt cu hi thng trc cho cc chnh sch quc phng v ngoi giao ca Vit Nam, v anh hng xm khng l ca Vit Nam l Trung Quc.

Quy lut lch s


Khi no th Trung Quc c th nh Vit Nam? Tng lai khng th ni trc c, nhng nu lch s cho thy c quy lut th c nhiu kh nng quy lut s tip tc ng nghim trong tng lai. Lch s t khi nc Cng ha Nhn dn Trung Hoa ra i c ba ln ln v mt s ln nh hn Trung Quc ra qun nh Vit Nam. Ln th nht nm 1974, Trung Quc chim qun o Hong Sa t tay Vit Nam Cng ha. Ln th hai nm 1979, Trung Quc tn cng ton tuyn bin gii trn b, vo su nhiu chc cy s, ph hu c s vt cht, ri rt v sau ng mt thng. Ln th ba nm 1988, Trung Quc chim 6 bi trong vng ln cn cc o do Vit Nam kim sot qun o Trng Sa, ring v ng chim Gc Ma (Johnson South Reef) bn chy ba tu vn ti v git khong 70 thu th ca Hi qun Vit Nam.
Bi Minh Trit Page 39

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Nhng ln nh nh hn bao gm cc cuc tn cng bin gii sau cuc chin 1979, lin tc cho n nm 1988. Trong thi gian ny, Trung Quc chim c mt s im cao chin lc dc bin gii nh cc huyn V Xuyn, Yn Minh (tnh H Giang) v Cao Lc, Trng nh (tnh Lng Sn). Cc cuc ln chim ny dng nh c hp php ha ti Hip c bin gii trn b nm 1999. Ngoi ra, trn qun o Trng Sa sau nm 1988, Trung Quc chim thm cc bi gn v tr ng qun ca Vit Nam nh n t (Eldad Reef) v Ba u (Whitson Reef) vo cc nm 1990, 1992, v sau chim Vnh Khn (Mischief Reef) gn Philippin nm 1995.

Th v Thi
T duy chin lc Trung Hoa c bit coi trng ch Th v ch Thi. Cc cuc tn cng Vit Nam cho thy c mt quy lut kh nht qun trong vic Trung Quc chp thi c vo lc th ca h i ln v th ca i phng i xung tung qun ra nh. Thi im thng 1-1974, Trung Quc nh Hong Sa ang do Vit Nam Cng ha kim sot l sau khi M cam kt chm dt can thip qun s Vit Nam (Hip nh Paris thng 1 1973) v Quc hi M cm Chnh ph can thip tr li (Tu c hnh n Case-Church thng 61973), to ra mt khong trng quyn lc khu vc v khin cho Vit Nam Cng ha chi vi khng ni nng ta. Trong khi th ca Trung Quc ang dng ln vi vic Bc Kinh tr thnh mt thnh vin thng trc Hi ng Bo an Lin Hp Quc (thng 10-1971) v t a v k th ca c hai siu cng (Lin X v M) tr thnh i tc ca M (vi Thng co chung Thng Hi thng 2-1972). Trung Quc tn cng Vit Nam nm 1979 l tr a Vit Nam a qun vo Campuchia nhng cng l khi th ca Vit Nam i xung trong khi th ca Trung Quc i ln. Mt thng sau khi Vit Nam v Lin X k lin minh qun s (thng 11 -1978) th Trung Quc v M cng tuyn b lp quan h ngoi giao. ng thi, Vit Nam ang b th gii ngoi phe Lin X ty chay v chim ng Campuchia nn th ca Vit Nam ang xung rt thp. Cc cuc tn cng ca Trung Quc dc bin gii trong cc nm t 1980 n 1988 din ra trong bi cnh Vit Nam tip tc b bao vy c lp vi th gii bn ngoi trong khi Lin X, ch da ch yu ca Vit Nam, cng b c lp trn trng quc t (do a qun vo Afghanistan) v, cng vi nhng kh khn kinh t, phi i vo giai on ha hon v tha hip vi Trung Quc cng nh phng Ty. Chin dch chim mt phn Trng Sa nm 1988 ca Trung Quc khi s t nm 1986, khi Lin X chuyn sang nhng b chin lc vi phng Ty v Trung Quc, ng thi rc rch rt lui nh hng khi ng Nam cng nh ton th gii. Bi ni ti Vladivostok ca lnh t Lin X Gorbachov ngy 28-7-1986 t Lin X sn sng chp nhn cc iu kin Trung Quc a ra bnh thng ha quan h X -Trung (Lin X rt qun khi Afghanistan v gim cng thng bin gii X -Trung, Vit Nam rt qun khi Campuchia) nh du s thay i chin lc trong chnh sch ca Lin X chu

Bi Minh Trit

Page 40

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

, ng thi cng l ch du cho thy th ca Lin X i xung v th ca Trung Quc i ln. Trong cc nm sau, vic Lin X rt lui trong khi M khng trm vo thc s to ra mt khong trng quyn lc khu vc. Trong khi y Vit Nam vn bm vo Lin X m khng ph c th b c lp. Mt ngh quyt mt ca B Chnh tr ng Cng sn Vit Nam iu chnh c bn chin lc i ngoi t da vo Lin X sang "a phng ha" ch c thng qua vo thng 5-1988, hai thng sau v ng qun o Trng Sa. Xung t bin gii gia Trung Quc v Vit Nam giai on 1980-1988 c th coi l d chn ca cuc chin nm 1979. Cc cuc chim o Trng Sa thi k 1990-1992 cng c th coi l d chn ca chin dch nm 1988. Thi k 1980-1988, Vit Nam tip tc b bao vy c lp trong khi Lin X, ch da ch yu ca Vit Nam, i vo giai on ha hon v tha hip vi Trung Quc. Thi k 1990-1992, tuy l nhng nm Trung Quc b phng Ty c lp phn no sau v Thin An Mn, cng li l nhng nm Vit Nam mt hn ch da Lin X v cc nc ng u trong khi vn cha c nhn vo ASEAN v cha bnh thng ha quan h c vi M.

Vit Nam lm g?
Hin nay Vit Nam c th lm g Trung Quc khng nh? L thuyt quan h quc t gi nm phng php chnh: 1) cng chung mt nh, 2) rng buc bng li ch, 3) rng buc bng th ch, 4) rn e qun s, 5) rn e ngoi giao. Phng php "cng chung mt nh" xem ra khng n v t nht ba l do. Th nht, Trung Quc rt thiu cm tnh vi Vit Nam v kinh nghim quan h vi Vit Nam khin Trung Quc tin rng Vit Nam hay tro tr. Cc cuc thm d d lun Trung Quc cho thy Vit Nam cng vi M v Nht Bn l ba nc b ngi Trung Quc ght nht trn th gii. Th hai, Trung Quc ch coi Vit Nam l ng ch ch khng phi ng minh. Th ba, lch s cho thy quan h "gn b nh mi vi rng" gia H Ni v Bc Kinh vn khng ngn c Trung Quc chim qun o Hong Sa, nng tay trn ngi "ng ch anh em" Bc Vit. Phng php "rng buc bng li ch" s khng ngn c Trung Quc nh Bin ng v li ch ca Trung Quc Bin ng c v tr rt cao trong chin lc ln ca Trung Quc. Bin ng l yt hu con ng tip t vt t v nhin liu cho Trung Quc t Trung ng, chu u, chu Phi, Nam v ng Nam , vi 2/3 lng du kh nhp khu v 4/5 lng hng ha nhp khu ca Trung Quc i qua. Bin ng cng l bn p khng ch ng Nam , mt khu vc m nu Trung Quc khng ch c th s c th quy phc c Nht Bn v trung lp ha c M ln n , cn
Bi Minh Trit Page 41

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

nu Trung Quc khng khng ch c th s khng th ngoi ln a v ng u chu . Trung Quc khng c li ch no Vit Nam, k c trong hin ti ln trong tng lai, ln hn li ch Bin ng Trung Quc phi nh i. Phng php "rng buc bng th ch" cng kh ngn cn Trung Quc ra tay khi cn thit v Trung Quc cng nh cc nc ln khc ch tun th th ch quc t nu th ch y phc v li ch chin lc ca h. Trong trng hp li ch chin lc ca h i hi lm khc i, h s c cch gii thch th ch quc t theo kiu ring bin minh cho hnh ng ca mnh. Trung Quc lm nh th khi xm lng Vit Nam nm 1979, ni rng trng pht Vit Nam xm lng Campuchia. y khng phi l c im ring ca Trung Quc m cc nc ln u nh vy. M v phng Ty nh Nam T ri tch Kosovo ra khi nc ny hay Nga nh Gruzia ri tch Nam Ossetia v Abkhazia ra khi nc ny u ni l da trn lut php v th ch quc t nhng l lut php v th ch quc t theo cch gii thch ring ca h. Phng php "rn e qun s" khng phi l cch m Vit Nam c th lm vi Trung Quc trong lc ny v Vit Nam khng c v kh ht nhn rn e chin lc (trong khi Trung Quc c) v lc lng qun s thng thng ca Vit Nam hin cn qu yu c th to sc mnh rn e chin thut i vi Trung Quc. Cn li duy nht phng php "rn e ngoi giao". Phng php ny l dng quan h vi cc nc mnh hn Trung Quc v p lc ca quc t Trung Quc khng dm nh Vit Nam. Hin nay trong khu vc, Trung Quc vn phi king d M, do Vit Nam quan h cng gn gi vi M bao nhiu cng c tc 15 dng rn e by nhiu. Mt im na Vit Nam c th tn dng l Trung Quc mun th gii tin rng h khng phi l mi e da i vi cc nc. Nu nhng ln lt c hip ca Trung Quc vi Vit Nam c th gii quan tm v hiu nh bc u ca mt mi e da ln hn i vi h th th nht, chng c th lm Trung Quc yu th i, v th hai, cng l mt l do Trung Quc phi cn nhc k hn nu c nh nh Vit Nam.

ch s
Quy lut rt ra t lch s ba ln Trung Quc nh Vit Nam v qua phn tch nm phng php ni trn cho thy trnh khng b Trung Quc nh, Vit Nam phi lm c ba iu. Th nht, phi lin tc nng cao v th ca mnh trn trng quc t, c bit ch trong tng quan vi Trung Quc. Nu Trung Quc c thm bn th Vit Nam cng phi c thm bn mnh hn v nu Trung Quc xch li gn cc nc th Vit Nam cn phi xch li gn cc nc hn. Khng bao gi c Vit Nam th c lp hn Trung Quc trn th gii. Sng cnh mt anh hng xm khng l m khng b nh hoc n hip qu l rt kh nhng vn c th c Th hai, phi ht sc bn nhy vi cn cn quyn lc trong khu vc v phi lp tc mnh dn iu chnh chin lc i ngoi khi tng quan lc lng trong khu vc bin i bt li cho Vit Nam.
Bi Minh Trit Page 42

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Th ba, phi sng sut tm ra ai l k mnh trong khu vc v u l ch yu ca Trung Quc thc hin k rn e ngoi giao. Trong di hn, ch c kt hp rn e ngoi giao (kt thn vi nc ln v tranh th d lun th gii) vi rn e qun s (qun i mnh, c bit hi qun v khng qun) v lin tc nng cao v th quc t ca mnh th Vit Nam mi c th tng i yn tm khng b Trung Quc nh. Sng cnh mt anh hng xm khng l m khng b nh hoc n hip qu l rt kh nhng vn c th c, nht l khi anh hng xm cha phi l k mnh nht trong vng.

Bi vit th ), khng nht thit phn nh quan im ca Trung tm Nghin cu An ninh chu -Thi Bnh Dng, B Quc phng v Chnh ph Hoa K.

Bi Minh Trit

Page 43

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Vn bi bn bn
Ngun:
http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/2009/02/090219_lemanhhung_analysis_tc2.shtml

Tin s L Mnh Hng Vit ring cho BBCVietnamese.com t London Thng t nm 1975, ph th tng Trung Quc L Tin Nim t chc mt bui tip tn ti Bc Kinh cho mng chin thng ca Cng Sn ti min Nam Vit Nam. L phi on H Ni nh khng hin din, L tuyn b Trung Quc dnh sn mt chic tu ch y thuc men, thc phm v cc nhu yu khc sn sng cp bn Nng hoc Si Gn ngay sau khi gii phng. Trng Nh Tng, ngi cm u phi on chnh ph Cng Ha min Nam thut li: - Hm ca tuyn b trn tt c nhng ai c mt u hiu r. Trong sut thi gian chng ti Bc Kinh, Nhiu nc khi sng s khi hai Trung Quc i x vi chng ti mt cch thn thin nc cng sn tr thnh th ch hn nhiu so vi phi on ca nc Vit Nam Dn Ch Cng Ha. R rng h dng c hi ny t thi ca h vi vic H Ni ng hn theo Lin X v bo hiu cho Chnh ph Lm Thi Cng Ha min Nam Vit nam rng h sn sng ng h mt chnh sch c lp vi min Bc.

Chuyn thm Bc Kinh


Nhng nu Bc Kinh t hy vng rng phe cng sn min Nam c th c mt c lp no vi H Ni, h tht vng ln. Trong mt tin trnh vi v, ngay t thng su 1975, H Ni thanh trng cc phn t min Nam no c mun c lp vi min Bc. Ton b chnh quyn min Nam nm trong tay nhng ngi t min Bc gi vo. Mc du vy, ngy 22 thng 9 nm 1975, L Dun v L Thanh Ngh vn cm u mt phi on sang Bc Kinh cu vin. y l ln u tin L Dun sang Bc Kinh vi t cch lnh t ca mt nc Vit Nam thng nht. Cuc gp g ny l mt tht vng cho c hai bn. i tc chnh ca L Dun l ng Tiu Bnh, mi c phc hi sau 4 nm b qun thc ti gia. Trong bi din vn n mng L Dun, ng nhn mnh n nguy c ca ch ngha b quyn v ku gi Dun hy i cng vi Trung Quc chng li Lin X.

Bi Minh Trit

Page 44

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Tr li li ng, Dun tuyn b nu khng c s gip ca ton khi x hi ch ngha anh em th chin thng ti Vit Nam l mt chuyn khng th c c. Ni mt cch khc, Dun t chi khng chu i vi Trung Quc chng li Lin X. Mc du vy, Dun vn nn n xin Bc Kinh vin tr nh trc nm 1973. C nhin l iu ny b Trung Quc t chi. Hin nay cc bn khng phi l t nc ngho nht. Chng ti mi l t nc ngho nht. Mao Trch ng ni vi L Dun. Nm 1973, khi Chu n Lai yu cu L Dun ngng cuc chin ti min Nam trong my nm ti, Chu ha s vin tr cho H Ni mc nm 1973 trong vng nm nm, nhng ln ny khi Dun nhc li li ha , pha Trung Quc t chi thng thng. Trong cuc gp g vi L Dun vo ngy 24 thng 9, Mao ni thng vi Dun: - Chnh quyn Nguyn Vn Thiu li cho cc bn nhng khi lng ln v kh, kho tng, my bay, tu chin. Hin nay cc bn khng phi l t nc ngho nht. Chng ti mi l t nc ngho nht. Chng ti c 800 triu ngi phi nui. Chu n Lai lc ny b bnh nng, mi vic iu hnh hng ngy u nm trong tay ng Tiu Bnh. Khc vi Chu, ng khng c nhng quan h c nhn cht ch vi Vit Nam nh quan h ca Chu vi H Ch Minh, chnh v vy m ng c mt thi cng rn hn l cc lnh t Trung Quc khc i vi Vit Nam.

Ch quyn hai o
Trong cuc gp g ngy 24 thng 9, ng v Dun ng mnh trong vn ch quyn hai qun o Hong Sa v Trng Sa m Trung Quc gi l Ty Sa v Nam Sa. Nm 1958 khi Trung Quc tuyn b lnh th ca h bao gm c cc qun o Hong Sa v Trng Sa, H Ni khng phn i. Ngc li Phm vn ng trong mt gic th gi cho Chu n Lai vit l nc Vit Nam Dn Ch Cng Ha "cng nhn v ng h" tuyn b ca Trung quc v lnh th v lnh hi v "tn trng" quyt nh ny. Nm 1974, khi Trung Quc nh chim qun o Hong Sa t trong tay chnh ph min Nam Vit Nam, H Ni yn lng khng phn ng. Nhng sau khi tin chim xong min Nam, H Ni cng khai tuyn b i ch quyn trn hai qun o ny. Khi gp g L Dun vo ngy 29 thng 9, ng gin d trch Dun v nhng lun iu tuyn truyn chng Trung Quc ca bo ch H Ni: - Chng ti khng thoi mi cht no khi c bo ch Vit Nam. Cc bn c nhn mnh n nguy c t phng Bc. Nguy c phng Bc ca chng ti l s hin din ca qun i S Vit bin gii pha Bc chng ti nhng i vi cc bn iu ny c ngha l Trung Quc. R rng ngay t lc ng Tiu Bnh c mt mi cm hn ln i vi ci m ng gi l "s v n bc ngha" ca chnh quyn H Ni. L Dun kt thc chuyn i thm Bc Kinh m khng c mt thng co chung no c a ra. Dun cn hy c mt ba tic tr l cc lnh t Trung Quc trc khi ra v, mt hnh

Bi Minh Trit

Page 45

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

ng c coi l c bit bt thng trong cc quan h ngoi giao quc t. H Ni v Bc Kinh chnh thc cho thy s chia r ca h.

Quan h 'c bit' ng Dng


Thng 11 nm 1975, H Ni t chc Hi ngh Hip Thng ton quc thng nht hai min Nam Bc ng thi tm cch ko Lo v Campuchia vo trong mt quan h c bit di s lnh o ca Vit Nam. Thng 2 nm 1976, Kaysone Phomvihane tng b th ng Cng Sn Lo sang thm H Ni. Mt bn thng co chung k gia Kaysone v L Dun vo ngy 12 thng 2 tuyn b hai nc Lo Vit c mt quan h c bit v hp tc v ha s c nhng hnh ng chung chng li "bn quc v phn ng tay sai". Bn thng co chung cng ha s tng cng "tnh hu ngh gia Lo, Campuchia v Vit Nam". i vi Pol Pot, bn thng co ny l mt cnh co rng H Ni s khng cho Campuchia ng minh vi Trung Cng chng li Vit Nam. Vi ci cht ca Chu n Lai vo u nm 1976 v ci cht ca Mao vo cui nm , Trung Quc ri vo trong cnh tranh quyn hn lon. Mc du thng 10 nm 1976 nhm "bn ngi" b Hoa Quc Phong thanh trng nhng mt cuc tranh chp mi li din ra gia Hoa Quc Phong, ngi c Mao chn lm tha k, v ng Tiu Bnh. Trong thi gian quan h gia Trung Quc v Vit Nam nm trong mt tnh th na vi. Hai bn vn gi quan h ngoi giao v Trung Quc cn tip tc vin tr cho H Ni nhng mt mc thp hn nhiu so vi trc. Tuy nhin cc cuc ng ti bin gii vn n ra ngy mt nhiu hn.

Thm d M
Kt gia cuc tranh chp ca hai nc n anh, v nhn thc kh nng vin tr thp km ca c Lin X ln Trung Quc, H Ni tm cch bt li lin lc vi cc nc phng Ty nht l M. Chin thng ca Jimmy Carter trong cuc bu c 1976 m cho H Ni hy vng l c th kim c vin tr ca M m Nixon ha trong hip nh Paris. Nhng cuc tip xc u tin c m ra ti Paris vo u nm 1977 gia Richard Holbrooke v Phan Hin nhm bnh thng ha quan h ngoi giao nhng khng i n u v, say men chin thng, H Ni nht nh i M phi bi thng chin tranh trc khi ni n chuyn bnh thng ha. Trong khi quan h gia H Ni v Phnom Penh mt ngy mt xu i. Vic "cp dun" nhng ngi Vit cn li Campuchia v vic thanh trng nhng phn t cui cng thn Vit Nam bn trong ng Cng Sn Campuchia vo thng 4 nm 1977 dn n nhng cuc tn cng bng cc i n v ca Khmer vo vng bin gii.

Bi Minh Trit

Page 46

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Trong khi mt t lnh gi bt thng lm tiu hy mt phn ln ma mng ti min Bc dn n vic H Ni phi ku gi Lin Hip Quc v cc nc thn hu tr gip cu i. Nhng nhng li ku gi ca H Ni khng gy c phn ng bao nhiu. Vic vi v sp nhp min Nam vo vi min Bc v chnh sch a cc ngi c lin h vi chnh quyn min Nam i "hc tp ci to" lm cc chnh ph phng Ty di v tch ri vi H Ni.

i theo Lin X
Cui thng su 1977, hi ngh trung ng ng Cng Sn Vit Nam quyt nh chuyn hng. i ni, mt k hoch tp th ha cng nng nghip ti min Nam c a ra. i ngoi, H Ni quyt nh i st theo Lin X v sa son tin nh Campuchia. Thng 10 nm 1977 L Dun bay sang Lin X. Ti Moscow, Dun t c mt tha hip mi vi Brezhnev trong Lin X nhn cung cp cho H Ni hai tu ngm, mt khu trc hm, mt s tu tun tiu v Mt lnh Trung Quc vit khu bn phi i Mig 21. hiu bng ting Vit ti Lng Sn i li, H Ni bt u chuyn cc v kh ca M li ti min Nam cho Ethiopia, mt n em mi ca Lin X. Mi ngy sau khi Lin X v, Dun bay sang Bc Kinh tm cch thuyt phc Trung Quc ngng ng h cho Khmer . Cuc gp g tr thnh mt cuc ci nhau tay i bng nhng li bng gi. Tuyn b trong ba tic khon i L Dun, Hoa Quc Phong ni: - Trung Quc kin quyt ng minh vi mi nc c nguy c b xm lc hoc can thip lt bi nhng th lc quc hoc quc np di chiu bi x hi ch ngha, v s thnh lp mt mt trn thng nht rng ri nht chng li ch ngha b quyn. L Dun cng tr li li Hoa Quc Phong bng tuyn b: - Vit Nam nht nh khng cho php mt lc lng quc hoc th lc phn ng no xm phm vo nn c lp t do ca t nc. Ci v ngoi lch s trong bang giao gia hai nc cng ngy cng tiu tan. Chuyn i ca L Dun sang Bc Kinh c hu qu l khin cho Trung Quc quyt nh ng hn v pha Pol Pot m trc sau khi phe cc t "bn ngi" b lt Trung Quc t t tch ra.

ng
Quan h gia H Ni v Bc Kinh tr nn cng thng hn vo nm 1978. Ngy 20 thng 3, H Ni bt u chin dch n p ngi Hoa ti Vit Nam. Mn c nh t sn mi bn, hng ngn cng an v trang v b i bao vy khu vc ca ngi Hoa ti Ch Ln v lc sot tng nh mt kim vng v kim k ti sn. Chnh ci n m u chng li t bn min Nam cng l pht sng m u cho cuc ng cng khai vi Trung Quc.
Bi Minh Trit Page 47

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Trong nhng ngy sau, hng ngn ngi Hoa bt u b p lc phi ri khi Vit nam. Bt u t ma h nm 1978, Cng An ti nhiu tnh min Nam bt u t chc nhng cuc vt bin ln cng khai cho nhng ngi Hoa (v nhng ngi Vit t nhn l ngi Hoa) m u cho mt cuc di dn v i m trong hai nm a gn mt triu ngi Vit ra khi x. Nh trong mt bi kch Hy lp, Vit Nam, Trung Quc v Campuchia cng ngy cng xch li gn hn vo mt cuc chin m cc bn u khng mun. iu ma mai l by gi chnh Hoa K, nc m trc kia Bc Kinh v H Ni lin minh tm cch y ra khi ng Dng nay li c chnh hai nc ny mi tr li. Ngy 5 thng 7 M v Trung cng hp mt ti Bc Kinh Chin tranh 1979 dn ti hn 10 tho lun vic bnh thng ha quan h ngoi giao nm cng thng trong quan h Vit gia hai nc. Trung Ngy 7 thng 7 H Ni xin m li thng thuyt vi Washington v chnh thc b iu kin i M vin tr trc khi i n bnh thng ha. Thng chn Nguyn C Thch sang New York v xin gp Richard Holbrooke. Trong cuc gp g ln ny Thch khng t mt iu kin tin quyt g m ch xin M ng ra mt tuyn b chung l s bnh thng ha quan h gia hai bn. Tuy nhin trong cuc tranh chp ni b gia phe ch trng nghing v pha Vit Nam, Cyrus Vance v Richard Holbrooke, v phe ch trng nghing v pha Trung Quc do Brzezinski ch xng, tng thng Jimmy Carter ng theo Brzezinski v vic bnh th ng ha quan h gia Washington v H Ni b dp b. Tht bi ti Washington, H Ni quyt nh i st thm vi Moscow. Ngy 3 thng 11 nm 1978 L Dun k vi Brezhnev mt hip c tng tr kinh t qun s 25 nm v gia nhp khi Comecon. Ngy 15 thng 12, Jimmy Carter tuyn b bnh thng ha quan h vi Trung Quc. V ngy 25 thng 12 Vit Nam m cuc tn cng xm lc vo Campuchia. Tri vi nhng hy vng ca Trung Quc, lc lng Khmer tan r nhanh chng trc s tn cng ca H Ni. Ch trong vng hai tun, ngy 7 thng ging nm 1979, Phnom Penh tht th. Trc tnh th , ngy 14 thng ging, Trung Quc gi mt phi on sang Thi Lan hp bn v vic t chc mt h thng tip t cho Khmer tip tc chin tranh du kch chng li Vit nam ti Campuchia. ng thi ngy 28 thng ging nm 1979 ng Tiu Bnh sang M gp Jimmy Carter. c s ng tnh ngm ca Carter, ngy 17 thng 2 Trung Quc m ra cuc chin bin gii chng li Vit Nam m u cho mt chu k mi trong quan h gia hai nc Vit Trung.

Bi Minh Trit

Page 48

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

V tc gi: ng L Mnh Hng ly bng tin s trng SOAS, London nm 2000 vi lun n v nh hng ca Th chin Hai i vi kinh t Vit Nam. Hin sng London, ng va xut bn tc phm mi nht, "Nhn Li S Vit: T Tin S n T Ch" (Virginia: T Hp Xut Bn Min ng, 2007).

Bi Minh Trit

Page 49

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Nh li m 17.2.79
Ngun: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/2009/02/090219_duongdanhdy_tc2.shtml Dng Danh Dy

Cuc chin 1979 din ra ngn ngi nhng m mu Thng 9 nm 1977, ti c lnh o B Ngoi giao Vit Nam c sang lm B th th nht ti i s qun Vit Nam ti Bc Kinh, chuyn lm cng tc nghin cu. Quan h hai nc Vit Trung, t lc ti trong nc xu, lc ny cng xu i tng ngy. Dng "nn kiu" di s kch ng ca nh ng cc Trung Quc vn l lt ko nhau ri khi Vit Nam, mt phn v Trung Quc mt phn i sang cc nc khc. Ly l do cn c tin "nui nn kiu", ngy 13/5/1978 ln u tin nh cm quyn Trung Quc tuyn b ct mt phn vin tr khng hon li k cho Vit Nam v rt mt b phn chuyn gia v nc. Khng lu sau , ngy 3/7/1978 chnh ph Trung Quc tuyn b ct ht vin tr v rt ht chuyn gia ang lm vic ti Vit Nam v nc. Xung t bin gii trn t lin, nht l ti im ni ray trn ng st lin vn H Ni-Bng Tng ngy cng tng (c lc c ni xy ra mu).

Chun bi
Thng 7 nm 1978 chng ti c ph bin Ngh Quyt TW 4, tinh thn l phi thu sut quan . "hip c hu ngh v hp tc" vi Lin X. Ti khng bao gi c th qun v mt l mng v li n ).

Bi Minh Trit

Page 50

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

n thng 12 nm 1978 mi vic chun b cho tnh hung xu nht trong i s qun lm xong. S qun nhn c my pht in chy xng (v cho chy th), go nc, thc phm kh c tch tr y , i s qun my nc anh em thn thit cng nhn c cc ngh c th khi bt trc xy ra... Ti c ng ch i s phn cng c v la chn cc ti liu lu tr quan trng, ci phi gi v nh, ci c th hy, Thng 12 nm 1978 trong chuyn thm my nc ng Nam , trong mt cuc tr li phng vn, ng Tiu Bnh va hng h va tc ti ni mt cu khng xng ng vi t cch ca mt ngi lnh o mt nc c coi l vn minh: "Vit Nam l cn , phi dy cho Vit Nam bi hc".

. Ri ngy 22 thng 12 nm 1978, Trung Quc n phng ngng vn chuyn hnh khch xe la lin vn ti Vit Nam, rt nhiu cn b, sinh vin Vit Nam t Lin X ng u tr v b ng li trong nh khch s qun ch ng hng khng v cui cng n u thng 1 nm 1979 ng bay Bc Kinh H Ni cng b ct. u Nam, ch trong thi gian ngn p tan sc chng c ca b l Polpot, tin vo gii phng Phom Penh. y cng l iu m ng Tiu Bnh khng ng. Li mt qu ng kh nut na i vi nh lnh o Trung Quc ny.

'
Cui thng 1 nm 1979 ng Tiu Bnh thm M, c Tng thng Carter n tip vi nghi l rt cao, hai nc quyt nh thit lp quan h ngoi giao, v khng bit cn bn bc g na? Trn ng v nc ng Tiu Bnh gh qua Nht Bn. Trc nhng tnh hnh trn, mt s anh em nghin cu chng ti khng nh kh sm: hai nc anh em thn thit nh rng vi mi ny khng nh nhau mt trn khng xong! L tr mch bo nh vy, thm ch cn mch bo hn na: Trung quc tng gy cuc chin tranh bin gii vi n v nht l vi Lin X v c hai ln h u bt ng ra tay trc. Th nhng v mt tnh cm (by gi nhn li th c n c c s ngy th, c tin na) vn hy vng d ch l cht t thi: quan h Vit Trung tng gn b, su nng nh vy, h khng th mt sm mt chiu tr mt c.

Bi Minh Trit

Page 51

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Khng ni ti nhng khon vin tr to ln c hiu qu, nhng tnh cm thn thit nh anh em trc y, m ngay trong nhng gi pht cng thng ny, ti vn khng th qun c nhng vic lm tt hay t ra bit iu ca mt s cn b Trung Quc: Nm 1977, Nh my dt Vnh Phc do Trung Quc vin tr cho ta, sau mt hi chy th vn khng hin ng mu nhum cn thit, mt k s Trung Quc b mt cung cp cho ta b quyt. Khi cc chuyn gia Trung Quc khc thy kt qu , khng bit do ai ch " mt cch tn bo, anh b nh ti cht. Khi on chuyn gia Trung Quc thi cng cu Thng Long b cp trn ca h iu v nc, mt s ng ch li kh nhiu bn v, ti liu k thut v chic cu ny cho ta. Ti bit chic cu Chng Dng do ta t thit k thi cng sau ny dng mt s st thp do pha Trung Quc a sang dng cu Thng Long. Mc d khi truyn hnh trc tip , Trung Quc khng th ct c cu ni l mng ca ng Tiu Bnh: Vit Nam l cn , nhng bo ch chnh thc ngy hm sau ca Trung Quc ct b cu ny khi a tin ( ch cn ng cu "phi dy cho Vit Nam bi hc", ngha l t hn).

?
Trong bi cnh trn, cuc chin tranh bin gii m mu ngy 17/2/1979 do nh cm quy n Trung Quc - m ngi ch xng l ng Tiu Bnh, pht ng, v tng th khng bt ng i vi chng ti, nhng v thi gian c th v nht l v qui m binh lc m Trung Quc s dng th qu l khng tnh ti. Sau ny nhng day dt v d bo khng chnh xc trn c phn gim bt, khi c bit c mt s cn b trung cp v mt s n v qun i Trung Quc ch sau khi tin vo lnh th nc ta ri h mi bit l phi i nh Vit Nam. 10 gi ti ngy 17/2/79( tc 9 gi ti Vit Nam) ti bt i nghe tin ca i ting ni Vit Nam, khng thy c tin quan trng no lin quan n hai nc, ti chuyn i khc nghe tin. Khong 10 gi 30 pht ng ch Trn Trung, tham tn i bin lm thi( thi gian ny i s Nguyn Trng Vnh v Vit Nam hp) n p mnh vo ca phng ti: Dy, ln phng hnh phc hp ngay, Trung Quc nh ta ri! V mt tnh cm (by gi nhn li th cn c c s ngy th, c tin na) vn hy vng d ch l cht t thi: quan h Vit Trung tng gn b, su nng nh vy, h khng th mt sm mt chiu tr mt c. t pht sau, mt s ng ch c trch nhim c mt ng . ng ch Trn Trung ph bin tnh hnh nh va thng bo: sng sm ngy 17/2, bn bnh trng Trung Quc tn cng trn ton tuyn bin gii trn t lin ( 6 tnh ca Vit Nam lc ) vi qui m 20 s on b binh. Hai s on ch lc ca ta cng vi b i a phng v anh ch em dn qun du kch ang anh dng chng tr. "Nhim v ca chng ta by gi l dch ngay bn Tuyn B ca chnh ph ta ra 3 ting Trung, Anh, Php phc v cho cuc hp bo quc t s phi t chc v thng bo cng rng cng tt cho mt s nhn dn Trung Quc bit r s thc."
Bi Minh Trit Page 52

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

B phn dch ting Trung, di s ch huy ca anh Thi Hong -B th th nht, gm hai ng ch Hong Nh L, b th th ba v Chu Cng Phng cn b phng chnh tr, dch vn bn mt cch "ngon lnh"; ng ch L Cng Phng, b th th ba ph trch phn dch ting Anh cng khng vt v g; ring phn ting Php, ng ch Minh, phin dch ting Php do mi ra trng khng lu, nn c i lc t ra lung cung. Gung my dch, in roneo, sot, sa li bn in nhanh chng chy u, mi ngi lm vic khng bit mt vi lng cm gin bn bnh trng. Thi thong my cu chi bn chng nh km nn khng ni li khe kh bt ra t vi ng ch. Khng cm tc ut hn sao c? Khi chng ti hon thnh cng vic th tri hng sng (i BBC sau a tin, ti ngy 17/2/1979 ton i s qun Vit Nam sng n). Nhng ngi ngoi 40, 50 chng ti sau mt m vt v khng ng vn t ra bnh thng nhng ring hai ng ch Phng v Minh ang tui n tui ng, tuy c ng ch ng Hu-B th th nht, tip sm, nhng v mt sau mt m cng thng l nt mt mi. Thng cm v cng. Tuy vy, chng ti nhanh chng bc vo ngy lm vic mi vi tt c sc mnh tinh thn v lng cm th bn bnh trng b quyn, nc ln.

30 nm
Cuc chin tranh do nh cm quyn Bc Kinh m ngi ch xng l ng Tiu Bnh gy ra, kt thc 30 nm. Sau khi bnh thng ha, quan h hai nc nhn chung pht trin kh tt. Tuy nhin cn nhn mnh mt iu, v ngha ln, chng ta thc hin ng li cam kt: khng nhc li chuyn c. Nhng pha bn kia, mt s k khng bit iu, vn thng xuyn, xuyn tc s tht lch s, ru rao, t cho l "ginh thng li", l "chnh ngha", l "Vit Nam bi Hoa, Vit Nam chng Hoa, Vit Nam "xua ui nn kiu", Vit Nam xm lc Cmpuchia" v.v.. Cho n hm nay, mt s cun sch lch s, sch nghin cu, khng t bi th, truyn, k...vn nhai li nhng Vt thng chung phi do c hai lun iu trn d hai nc bnh thng ha quan h bn cng ng tm, thnh cha c gn hai chc nm. tr th mi c th lnh hn. Ti ngh hu c hn mi nm nhng do vn tip tc nghin cu v Trung Quc, nn thnh thong vn c dp gp cc bn c cng tc ti B Ngoi Giao Trung Quc trc y cng nh nhiu hc gi Trung Quc. Khng di mt ln ti thn tnh v nghim tc nhc h: nu cc bn ch nhn phn ng trong nhng vic xy ra trong thi gian trc y, ht li cho cho ngi khc th quan h Vit Trung d ai c dng nhng ch vng t v cng khng th no xa b c nhng

Bi Minh Trit

Page 53

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

vt hn lch s do ngi lnh o ca cc bn gy ra, quan h hai nc khng th no thc s pht trin tt p c, v nhng hoi nghi ln ca nhn dn hai bn cha c gii ta? Mong rng mt s nh lnh o Trung Quc hin nay nn nh chuyn sau: nu khng bit li dn ca Ch tch Mao vi on c vn Trung Quc khi sang gip Vit nam thi k chng Php: T tin chng ta trc y lm mt s vic khng phi vi nhn dn Vit Nam, cc anh sang gip nc bn ln ny l tr n cho cha ng'; v nu khng thy trong chuyn thm Vit Nam ln u tin sau khi ha bnh lp li min Bc, Th tng Chu ti dng hng ti n th Hai B, th chc chn nhng ngi Vit Nam thi khng d qun c chuyn c nhanh chng ha hiu vi Trung Quc nh sau u? Vt thng chung phi do c hai bn cng ng tm, thnh cha tr th mi c th lnh hn. Chng ta khng ni li chuyn c l v ngha ln, ch khng phi v chng ta khng c l, khng phi v ngi Vit Nam s hi hay chng qun. , ang sng H Ni. Q .

kin c gi:
Nguyen Long, Hanoi Ti hc ht 17 nm t nc ny m khng hiu g ng k n s kin 17/2/79. Hm nay c c hi k ca ng C v bi vit ca ng Dy ti bt khc. Ti sao 80 triu dn Vit Nam hin ti khng c bit r v s kin ny v khng c hot ng tng nim? Ti khn thit ngh Cng ng chng ta hy thnh lp mt trang web chuyn v s kin n y v tp hp cc tn tui cc chin s ng xung, nh mt ngha trang online v xa hn hy ly ngy 21/1 (m lch) lm ngy gi chung ca ng bo Vit Nam khng k ang trong hay ngoi nc t chc. ABC, TP HCM ng l chng ta khng nhc n khng phi v chng ta s hi. n gin l ta khng cn ni chuyn ny vi Trung Quc na. Trung Quc phi t suy ngh v nhng hnh ng ca h i vi VN, trong qu kh, hin ti v tng lai. Trung Quc l nc ln th Vit Nam cng l mt nc c lp, c ch quyn. Patriot, HN Nhng ngy ny khi BBC a tin v s kin nm 1979, ti li nh li nhng bi ht trn i pht thanh giai on khi ti mi ch 5, 6 tui, nhng bi ht c kh th ho hng: "Qun xm lc bnh trng Bc kinh giy xo mnh t tin phng..La chy v my trn khp no qu hng.." Kh th lc tht sc si v cm th. C anh cnh nh ti cn ngn tay dng my vit n ln ng nhp ng khi nghe tin qun Trung quc ang git hi ng bo, ta! Sau nm 1979, Trung Quc tip tc ph hoi nn kinh t nc ta nh cho thu mua ru ng, mng tru b vi gi tht cao.. ph hoi nng nghip, sn xut. iu ny cho thy TQ khng t bt k th on no, lun c ph hoi s yn bnh ca t nc ta. Nhn dp ny ti ngh chng ta dnh mt pht tng nim hng hn 50000 60000 chin s, dn qun, b i a phng ng xung v bo v t quc, cc ng bo, ph n tr em b git hi. Ti xin c tng nim nhng ch dn qun chin u rt anh dng trc khi b ch bt, hm hip v thiu sng, nhng ngi lnh c o loang l mu
Bi Minh Trit Page 54

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

v b ch m rt nhiu lui l vo ngui (chic o ny trc kia c bo tng qun i). Xin c tng nim nhng anh hng nh ch ng Th Hng Chim, mt mnh trn im cao dng nhiu sng bn cht nhiu qun ch truc khi anh dng hy sinh. Nhng ngi nh ch xng ng c dn tc ghi cng v t tn cho ph, ng mi ngi ghi nh! Doan Dong A Ti l mt ngi lnh chin u vo giai on cui ca cuc chin tranh bin gii vi TQ. Sau 20 nm tt ting sng, nhng ngi lnh, nhng ng i ti ng xung trong cng cuc bo v bin gii khng c nhc n trong ngy ny l mt du lng bun. S im lng ny nh ng Dy ni khng phi v ta s, m v ngha ln, qun chuyn c. C nh vy, cc bn nm cng lnh, nhng ngi may mn cn sng nh ti cng ti thn v cng hin tui tr xng mu ca mnh ni rng xanh ni bo v tng tc t cha ng ta li. Tuy vy, t y lng ti, ngy hm nay ti vn mc qun phc i thp hng v ci u cu chc cho cc anh an ngh ni chn sui tht an lnh. Tuyen Q. Vo, Singapore Xin cm n bi vit ca ng Dy v xin by t lng knh trng ti ng v cc ng s ta SQ Vitnam lm vic qun mnh cho knh cn trc anh linh ca nhng ngi lnh v ng bo Vit nm xung bin gii Vit Trung trong nhng ngy ny cch y 30 nm. Chng ta mun ha bnh nhng xin nh li cu ni ca ngi La M "Mun ha bnh, hy chun b cho chin tranh". Cm n ng Dy. c bi ny ti nh nghe vng vng bn tai bi ht ting sng vang ca nm 79. Ngy cha ti Campuchia, my m con chng ti t mnh o hm tr n gm ging trong nh. Nhiu anh ln trong khu tp th vit th tnh nguyn v ra i nhp ng .Ti tr con chng ti luc u th ng ng ngi ln tp qun s , sau cng bt chc b toi , eo k sng trng CKC, thm ch c a cn o cho mnh qu lu n gi bng g na. ng nh ng Bi Tn nhn xt, H Ni lc khng c ch cho s hn nht, phn bi. T ngi ln n tr con, ai ai cng cm th bn bnh trng tn st ng bo cc tnh bin gii. Ngy nay th khc hn, khng ai trong hng ng lnh o cn mun tng nh n cc anh hng ng xung.Ngi ta ch mun yn thn lm giu v lm giu. Ti c ngi bn l s quan hi qun, nhiu lc a c vi anh ta rng :HQVN dng cm chin u vi tu nc L. C l khng bao gi ngi Vit Nam c th qun c ngy 17 -02-1979. Cm n ng Dng Danh Dy cung cp nhng thng tin hu ch cho nhng ngi Vit Nam yu nc v nhng ngy thng khng th no qun. Viet Hung, VN Cm n bc cho chng chu, nhng t chin khng cn sc nhng hy sinh ca ngi Dn Vit v qu tin tng vo tnh bn v b li dng lng tin n th no ri b bt ng.

Bi Minh Trit

Page 55

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009 ng nc c

nh xm lng nc ta. Kind person Cha bn n nguyn nhn cuc chin tranh bin gii nm 1979, c xong bi vit ca ng Dy, ngi ta c ngh Mao trch ng l ngi "bn rt tt" vi dn VN v "bit iu phi tri" vi t tin VN, khc vi nhng g t tin h trc y lm(?). ng Dy dn dt c gi bng nhng cu ni "hin nh bt" v "c l c tnh" ca CT Mao lm cho ngi ta qun i nhng ti c ca tp on Maoist va ngu xun, va c ti, in cung n p chnh nhn dn TQ ca h v thc gy gy ra cc cuc chin tranh au kh cho cc quc gia ngho i trn ton th gii hng my mi nm. . Chng l "cha " ca ch thuyt "qui thai" ny - Mao trch ng - li c ca ngi? Binh, Hanoi Theo ti, cng vi hi k Trn Quang C, bi vit ny ca ng Dng Danh Dy l nhng thng tin rt qu gi, chn thc. N c gi tr hng nghn ln nhng ti liu tuyn truyn ca ng CS. Hoan h ng Dng Danh Dy v BBC. Rt mong c thm nhng bi nh th ny na. Ty, SG V cng cm n bc Dy, bc ni thay cho triu triu ngi Vit trn khp tri t. Mt ln na v cng cm n bc. Cm n bi vit ca ng Dy. ng ni ng: qu kh : Chng ta qun chuyn c l v ngha ln, ch khng phi v s hi hay chng qun. c bi vit ny ti cm nhn c s si sc ca ngi VN thi i vi hnh ng xm chim ca TQ. Cm n ng Dng Danh Dy. Lc ti cn nh, nhng vn nh hoi cc bi vng c c cu "...cn qun bnh trng Bc Kinh...". Con ngi VN hy gii ln v tri thc v mnh ln v kinh t ng thi c lp hn trong t vn chnh sch vi TQ th mi mong thot khi "t trng TQ". Hy nhn Israel, h c k th xung quanh mnh trong khu vc Trung ng m khng ai lm g c h. Cm n ng Dy cung cp thng tin. Thng tin ny b sung thm cc thng tin khc, v qua chng ta v cc th h sau ny s t rt ra nhng kt lun chn thc hn v lch s. Ti rt cm ng v nhng c ch hu ngh ca cc chuyn gia v k s Trung Quc cng nh c ch v pht ngn ca Mao Ch Tch v Th Tng Chu n Lai. Nu nh khng phi ng ng Tiu Bnh m l th h trc nh Mao Ch Tch v H Ch Tch th chc chn s vic din ra rt khc. Vai tr c nhn y rt ln. Nu ta ch qui
Bi Minh Trit Page 56

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

trch nhim chung chung cho mt t nc hay mt chnh ph th c l cn phin din. Cn phn tch vai tr ca tng c nhn bit rng bn cnh nhng ngi th ch vi ta vn c bn tt. C l phi nh th. Ti cn nh mi bui pht thanh thi s 19 gi ti Hng ca i truyn hnh Vit Nam c li hiu triu ku gi mi ngi dn Vit Nam ng ln chng li qun xm lc Bnh trng Bc Kinh v sau l bi ht " Qun xm lc bnh trc Bc kinh giy xo mnh t qu hng... mu trn khp gii bin cng..." Khi chng ti ang l sinh vin i hc ai ny u hng hc kh th ra trn. Cn nh khi kinh t nc ta kh khn lm sinh vin n ton ht bo bo v khoai sn thi nhng khi tu ho ch b i ln bin gii mi ngi u cm thng: nhng em b bn sn luc, ch xanh, tm ma... khi tu cc ga tt c u cho cc anh b i ht c m khng ly tin th mi bit lng dn Vit Nam khi c nc c chin tranh kh mi ngi nh mt u gp cng gp sc cho cuc chin u bo v t quc. cc nh lnh o 2 nc lng ging tng l anh em: ni lin ni, sng lin sng, mi h th rng lnh mi mi khng xy ra em, tht s l bng hu. PPT, VN "Nht chin cng thnh, vn ct kh". Ci ngy th hay c tin m c i s ni n y xut pht t nim "va l ng ch, va l anh em". V hm nay ngy 17/2 chng ta hi tng li knh nh nhng con ngi b mnh ni trn mc, bn ny v bn kia. H ng c ghi nh chnh thc, trong cc n th v bia k nim. Khng v sc mu chnh tr m chng ta, pha TQ cng nh VN, tip tc coi h l cc hn hoa , theo cuc chin 30 nm trc cha h kt thc bao lu CQ TQ vn lm le bnh trng v thn tnh nc ta, c v t ai, c v v th v c nn hnh chnh thng qua nhng con ngi c h nui dng ch khng phi do dn bu ln. y chng ta phi ni li chuyn c ci u xin li nhng ngi khut, rt ra cc bi hc cho mnh, khng v hai ch ngha ln vu v khng cht nh ngha ca hng ng lnh o CSVN hin nay ri tip tc la di c tin. Ci ngha ln thc s ca chng ta hin nay l chung tay phc hng t Nc, tr li cc gi tr nhn bn ng Cha li, v cui cng bo v t quc bng mi phng cch. S im lng tuyt i ca truyn thng Vit nam trong ngy hm nay tht ng h thn. S lnh lo, qunh hiu ti cc Ngha trang lit s ni bin gii pha Bc trong nhng ngy ny l mt ti li. VnH2710, SG Kim ch nam trong hnh x v gii quyt mi vn ca Trung Quc l: Ci l thuc v k mnh. Ch th thi!
Bi Minh Trit Page 57

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Lee Cm n ng Dy, bi vit ca ng phn nh c tm trng v suy ngh chung ca rt nhiu ngi Vit Nam: Chng ta l mt dn tc . Thanh Mai, TP HCM Tuyt. Khng cn g bnh lun. Ch ngc nhin v sao bo ch trong nc khng c nhng bi th ny. Cm n bc Dy. Ti rt ngng m nn vn minh Trung Hoa rc r, rt yu qu nhng ngi bn Trung Quc mc mc chn thnh! 17/2/1979, ti 11 tui cha bit nhiu v s khc lit ca chin tranh. Sau anh ti i b i theo lnh tng ng vin. Nm 1986, cc bn ti li ln "cht" H Giang, mt s trong sc nng, di chng vn cn li n by gi. L ngi VN ti v cc con ti s khng bao gi qun s kin ny, khng bao gi qun cng n cc lit s ng xung bo v tng tc t thing ling ca T Quc. Nm 2004, ti sang Trun v tng lai, v hnh x mt cch vn minh. Mong cc bn Trung Quc hnh x nh li ch tch Mao Trch ng v Th tng Chu n Lai cn dn. Mong cc ng bo ca ti ng ch ngha dn tc qu khch lm cho hnh ng ca mnh tr nn m qung. Thang, Hanoi c bi trn, phn no ngi dn Vit c th cm thng cho chnh quyn trong cch hnh x v s kin 17/02 nhng cn nhng vong hn cc lit s hy sinh c pha Bc v Ty Nam th sao? Chng ta c thin ch ci l ng nhng cha . Chng ta cn t thng vo vn nh l mt s tht cn g b ngi dn nht l cc gia nh thn nhn lit s ti ng nn che du s vic. Chnh ngha l ca chng ta ti sao li cn che y nhng cng ng t hng hy tr n v ng bn cht tht. Ti Vit Nam hin . Mr Neo Cu ni ca tc gi l qu cho mt bnh lun ri. " Chng ta khng ni li chuyn c l v ngha ln, ch khng phi v chng ta khng c l, khng phi v ngi Vit Nam s hi hay chng qun."

Bi Minh Trit

Page 58

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

C n Tt l ti mun b nh i
Ngun: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/2009/02/090224_duthihoan_tc2.shtml Nh th D Thi Hon Gi cho BBC t Hi Phng

Cuc chin Vit - Trung 1979 em n kh au cho nhiu ngi dn C n Tt l ti mun b nh i...lang thang, n mt ni no tht xa, khng ai hi han mnh, thu mt qun tr hoc nh ca mt th dn no ... mua m n lin, bnh quy mn v phomai, d phng cho my ngy Tt khng c tim n no m ca, m giao tha ch cn mt tch caf, tht nng. Trong lng vn chng nhiu ngi bit nh th Trnh Hoi Giang - ng x ti, l ngi hiu bit v chiu chung v con (tuy phi chu nhiu thit thi c quan cng s, ch v ly v l Hoa kiu). Hai cu con trai ti u trng thnh, khng n bm. Cu th hai Tu Giang sau khi tt nghip, c gi li lm ging vin trng i hc kinh t quc dn H Ni. Cu dy by nm trng v c thnh ging cc tnh Thanh Ha, Qung Ninh, Nha Trang... Cu vn l a t ni, cn lp thuyt v ci tt ngn bt xut khu ca mnh: "Ngi ta tp mt nm bit ni, nhng li tp su mi nm bit im lng y m !". Th m li ri vo ng ci ngh ni nhiu, khng bit lc ng trn bc ging cu ta lm nhm ra lm sao, chu! Vi Thy Linh, nh th, bo: "U Hon khng bit ch, anh y l m chnh cnh ca trng y!". Hin nay cu nhn c hc bng, xong chng trnh thc s, tip tc bo v lun n tin s c. Nm ngoi c n b m sang c chi ba thng. Cu c v l mt c gi ngi Indonesia gc Hoa theo o thin cha, ang cng tc ti ngn hng Nam c. Cu c ca ti Thy Giang, lm i din cho mt hng du nhn M, bit phi sang vn phng i din ca hng Oman c my thng l xy ra chin s Iraq. Cu tr v dn ton b ng lng kim c t tay quc t bn, v m qun caf Giang guitar Hi Phng. Cu hc guitar t lc 8 tui, v nay gn 40 tui mi c c hi thc hin c m "mt mnh vi guitar" theo ng ngha l v gi. Cu c kh nng mua nh ring v lo c cuc sng tm tt cho mt gia nh.
Bi Minh Trit Page 59

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Ti c mt gia nh m m, hnh phc, nh th y... Gi nh khng c cuc chin 1979, gi nh khng xy ra bin c ngi Hoa.

Bin c ngi Hoa


Tt thanh minh nm n, khng ng li l ba tic cui ca sum hp i gia nh, hnh nh m v cc em cc chu ti chen ln trong dng ngi l lt ra ga, leo ln tu ha. ba mi nm tri qua, vn cn ti ri nhng hnh nh: Tt thanh minh nm n, khng ng li l ba tic cui ca sum hp i gia nh, hnh nh m v cc em cc chu ti chen ln trong dng ngi l lt ra ga, leo ln tu ha. Th thm nht l n b con tr, h lch thch, hn lon, v yu t, h giao ph ni ht hong cho bt k ai c mt hm , giao ph cho on tu ch h ti mt t nc c gi l t quc trong mun vn bt trc v mong manh? H tr v qu hng v khng hiu ti sao, v l g? Ch chng ti ra tn nh ga m ly ba m con ti ang go khc nhn on tu mt ht trong m ti. ng vo thi im , chng ti thay mt ban thng v Hi Vn ngh Hi Phng cng vi hi ph Vn Tin, i d l thnh lp Hi vn ngh thnh ph Nng. t lu sau nghe tin i gia nh ti c phn nh c ni niu bt a chn mn mt nng trng Hi Yn, i Sn, Qung ng. Ngi ln u i trng ma v n. Mt nm sau, ti mi nhn c l th ca m t tri t nn Hong Kong gi v. Khc rng hai cu em trai ti mt tch, b li mt m v ga con ci, nng trng khng sng ni. M ti dt du c nh 11 mng nhc tiu xung thuyn chi bn cng Bc Hi, bn ht vng nh cc trong cuc chy lon ln th hai. T ti mt lin lc vi gia nh, nghe n rng h c chp nhn sang nh c nc M. Qua th ti bit thm chi tit hai cu em trai Trung Quc nm (u nm 1979) b lnh o nng trng gi ln giao nhim v, lm phin dch cho qun i chun b tham chin nh Vit Nam. Ngay m hai cu khn gi trn khi nng trng. Nghe ni h vt bin sang Hong Kong ri b bt, li nghe ni h b dn qun bn cht khi n nu trong rng khu vc Hu Chu gn Hong Kong. Li nghe n h b cht ui khi bi qua eo bin sang Hong Kong.

Mt mt
M ti i ht cc tri giam theo ngi mch bo, nh cy ngi ta tm kim cc tri t nn cng khng kt qu. Ba c mt sau hai nm lit ging bi tai bin mch mu no ri c chn ct ngoi New York thng 6 nm 1998, th 72 tui. Nc M qu hch sch v lun t ra nghi ng mt cch kh , ngay c khi cht vn mt ngi n xin visa nhp cnh ch vi mt tia hy vng bo hiu v on t nh ti. Ti vn phng i s qun H Ni, ti kh s khng di bn ln v nm mi cay ng lp v trc b mt trch thng, st i din cho cng quyn Americ a.

Bi Minh Trit

Page 60

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

By gi hai em du ti ti gi v ba a nh m ci cha trng thnh trong s sn sc ca qu nh th hp chng quc. Hai cu em ti th l mt xc, ba mi nm bt tin ri cn g! Cha ti l gio vin trng trung hc Hoa Kiu Hi Phng, c tng thng nhiu bng khen giy khen, 1974, cn mt nm na l tui v hu th ng b cng an n cng tay (khng c n). Ti ch bit ng l cu s quan Quc Dn ng Tu Tng, tng nhim chc chnh vn phng i din Quc Dn ng ng ti Ca Bc H Ni trc cch mng thng Tm. Sau khi mn hn chn nm tp trung ci to, khp cc tri giam Lao Cai, Lam Sn, Kiu, Cm Thy, Bi Chnh... ng tm ng sang M, hin ang vi c em t n Th. T ti cha gp li cha, v khng bit cn c hi na khng? Nu ngi M vn mt mc chng t h l ging ngi u vit nht th gii thng qua thi ngo mn v trch thng trong vic cp visa! Th l t , gia nh ti tan tc nh mt by chim v t, bay lon x. Dng mu ca ngi thn vn tip tc tun hon trong tri tim thng tch ca ti. Vt au but nhi y li ti pht vo nhng bui chiu cui, trong ba cm on t cng gia tin. Ti vit nhng bi th u tay trong n u mt mt ( Mi nm ting khc, Bc th ngi Hoa, T quc - trong tp "Li nh" ) v bt c d tr thnh nh th. Ti s ni bun li bnh trng sang con sang chu mi khi tt n xun sang, th l li ba l ln ng... V tc gi: Nh th D Th Hon, tn tht l Vng Oanh Nhi hin l nh vn ngi Hoa duy nht trong Hi nh vn Vit Nam (kt np nm 1996). B vit bi ty bt ny sau khi theo di phng vn ca BBC vi ng Phng Thi Bnh, ngi Hoa ri Hi Phng nm 1979 v cng l bn hc c ca b.

Bi Minh Trit

Page 61

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Cuc chin 1979 qua nh


Ngun: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/pictures/2009/02/090224_1979_war_tc2.shtml

Th By 17.2.1979, sau nhiu cng thng, Trung Quc tuyn chin, m mn cuc chin bin gii

Qun Trung Quc vt sng tin vo lnh th Vit Nam.

Bi Minh Trit

Page 62

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Pho binh Trung Quc gi vai tr quan trng, ym tr cho b binh

Hng trm xe tng Trung Quc bng qua ng ni tn cng Cao Bng v Lng Sn

Bi Minh Trit

Page 63

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Hu cn l im yu ca Trung Quc, v n dc, hng ha vn phi do ngi v nga chuyn ch nh thi xa.

Hnh ca Vit Nam chp cnh chin s cng ngi b thng

Bi Minh Trit

Page 64

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Qun Trung Quc tin vo Cao Bng

Lnh Trung Quc i tun Lng Sn. Ngy 5.03, sau khi chim Lng Sn, Trung Quc loan bo rt qun.

Bi Minh Trit

Page 65

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Trong thng Nm 1979, hai nc bt u th tc trao tr t binh.

Qun Trung Quc trit thoi, chm dt mt cuc chin ngn ngi nhng m mu.

Bi Minh Trit

Page 66

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Cc tm hnh lch s ny c trch t cun Sino -Vietnamese War ca Li Man Kin (Kingsway International Publications, Hong Kong, 1982)

Bi Minh Trit

Page 67

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

'Mun phng s nhng buc phi ra i'


Ngun:
http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/2009/02/090223_lieuvinhbinh_sydney_tc2.shtml

Phm Khim BBCVietnamese.com Bangkok

L ngi Vit gc Hoa, v va hon tt vn bng Y khoa Si Gn nm 1978, bc s Liu Vnh Bnh ngh rng ng l ngi Vit. Vi kin thc v y t, ng lun mun gip ngi dn bng mi cch c th. Ngy 30/4/1975 d c v di tn sang o Guam, ng quyt nh li. "Mnh quyt nh li Vit Nam v lc y tui cn tr v cn tnh yu qu hng t nc. Nu i ch c c nhn sung sng thi, mnh mun li tip tay cho t nc ang cn ngho kh." V bc s thn hnh nh gn, v mt minh mn tip ti ti phng mch t ng Chapel Road, Bankstown. y l mt trong nhng khu shopping ln ca ngi Vit Sydney. T phng mch trn lu mt nhn xung, ngi ta thy c dy ph bun bn sm ut, san st ca tim vi bng hiu bng ba th ting Vit, Anh, v Hoa. Nm nay trn 30 nm bc s Bnh nh c ti c, v thi dn thn, phc v cng ng ca ng vn nguyn vn nh hi xa. ng l Ch tch Hi thng gia c Thn long. V l Ch tch Hi Y s c chu. Qu gc Bc Liu, vng t ng gi l va tm v va la ca ng bng Cu Long. Tui tr ca ng sng trong s tr ph v thanh bnh, xung quanh ng l b con ngi Hoa cn mn lm n:
Bi Minh Trit Page 68

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

"Ngi Hoa h lm vic rt l cn c, phn ln l bun bn, nhiu ngi rt thnh cng. Mt s con em ca ngi Hoa Bc Liu cng tham gia chnh quyn, hoc qun i. Hoc v i hc, c nhng ngi xut sc v ni ting," "Ch khng phi ai cng l cng t Bc Liu u," ng ci mt cch sng khoi.

Tht vng
Khi tt nghip Y khoa nm 1978 bc s Bnh lm vic ti bnh vin Ch Ry. Chng bao lu sau , ng c iu v trm chng st rt ca tnh Minh Hi. y l vng tn cng ca Vit Nam, i sng ngho kh li cn b cch ly bi nhiu bng bin, kinh r ch. Vy sau sau nm 1975 ngi Hoa Bc Liu c lo lng khng, khi th ch thay i, chnh quyn cng sn (CS) tip thu? "Ban u h cng lo, ging nh tt c ngi Vit Nam cn li thi, v tnh hnh thay i. Tuy nhin k t khi c chnh sch nh t sn mi bn, nh nc nh trc tip vo nhng ngi lm thng mi, ngi Hoa b nh hng nng n nht trong giai on ." V nhiu ngi Hoa chn cch ra i. Liu h c b ging co gia mt bn l nh ca, ti sn, ni chn nhau ct rn. V bn kia l mt chuyn i cha bit bn b?

Bs Bnh ang l CT Hi Y s ngi "Khch quan m ni ton dn Vit Nam khi y mun ra Vit ti c, v Hi Thng gia i. C nhn li l v, ti ngh n s h ho, tng c Thn Long tt p trn i pht thanh ca pha cng sn m ti nghe ln c," "Nhng khi mnh sng chung vi cng sn ri tt c ai cng tht vng, khng ch c nhn ti, m ti ngh mi ngi ai cng u mong mun thot khi ni ." Bc s Bnh gii thch ng cm thy bt lc v l tng phc v nhn loi, phc v con ngi b sp . Nhng g ch CS tuyn truyn khng ng vi thc t. Theo ng, d c li, v ht lng mun gip t nc, mt mnh ng kh m lm c: "Lc cn i hc, mnh c dy l cha bnh hay cho thuc bnh nhn ph thuc vo bnh trng ca ngi , ty theo mc nng nh. n nm 1975, chnh quyn cng sn vo, ngi ta ra lnh ti cho thuc theo ch . Tc l thuc t tin, thuc tt ch dnh cho nhng ngi c chc quyn," "V d quan chc c quyn khi v nh thng, h c n ung tt, c cho mt khon ph cp. Khi xut vin h nn n, cho h thm, n ngon hn v c thm tin t ti, l nhng ci lm cho mnh va bun ci, va tht vng trc t nc nh vy." V gia nh nh b ca ngi bc s gm hai v chng v a con th bt u tm cch vt bin t .

Bi Minh Trit

Page 69

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Ra i
ng vo lc ng Bnh tht vng vi cch pht thuc cho cn b, tin n loan truyn v mt chng trnh ra i bn chnh thc. Ban u ch dnh cho ngi Vit gc Hoa. "Ti nghe k li chnh quyn Vit Nam lc khng mun gi ngi Hoa Kiu li VN na, v h khng thch hp vi chnh sch kinh t ca CS. Cho nn h tm cch y nhng ngi ny ra i," "V cch duy nht l h m mt ci ca nh nh h h cho nhng ngi ny. Th nht h va khng phi sng chung vi nhng ngi , ci th nh l h c th thu c s vng kh ln." Khi ai mun i, ng Bnh ni, iu u tin h phi xng l ngi Hoa. N cn c chng minh qua giy t, trong tn tui mang h ngi Hoa. Th nh h phi ng tin cho gii chc a phng, trung bnh mi ngi ba lng vng, c lm ng' cho ra i ca bn chnh thc.' Khi y c rt nhiu u nu' nhn vng lo th tc vt bin. H l trung gian gia nhng ngi nh bc s Bnh, vi ch tu, v cc cht cng an bin phng. "Nhng ngi Hoa mun ri VN d lm. H gp vi nhau cng ng tin vi nhau hay ng cho mt cai thu no . H c nhng ngun tin ngoi hnh lang, nghe n vi nhau."

H m mt ci ca nh h 1978/79 l thi gian quan h Trung-Vit xu i trng thy. h cho ngi Hoa. Th nht h Ngi Hoa Vit Nam nhp nhm khng yn. Ngi th li va khng phi sng chung vi thi vt bin bng ng b qua ng Phng Thnh tr v nhng ngi , ci th nh l h c th thu c s vng kh c quc. Ngi c tin tm cch vt bin. ln H lo ngi v chnh sch bi Hoa kiu ca chnh quyn trong nc. Liu lo lng ny c tc ng n ngi bc s Bc s Liu Vnh Bnh tr, khi y ang theo ui d n chng st rt cho th trn C Mau?

Vt t thn'

"Ti sanh Bc Liu, VN, mc d ba ti l ngi Hoa, nhng nn nh rng ti c i hc trng Vit t nh, thy c, bn b l ngi Vit, tt c nhng th , lm cho ti ngh ti l ngi Vit 100%," Trong quan h bt ha gia hai nc, nhiu ngi ni n cu v gi tai bay. Nhiu ngi Hoa khi lo ngi rng nu li Vit Nam h c th tr thnh vt t thn, hay nguyn nhn' chnh tr gia li, iu lm cho quan h hai nc xu i. Mt s ngi bt u gp nn', ti c quan, hay t dn ph, ch v mang ci h ngi Hoa. Liu h Liu ca bc s Bnh c b ghp vo nguyn nhn gy ra bt n hay khng?

Bi Minh Trit

Page 70

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

"Trong c quan ti lm vic khng c s phn bit. C l ti ni c ting Vit nh nhng ngi xung quanh. Chnh quyn khi y khng ghp ti v thnh phn ngi Hoa. Cha ai ni ti phi ngh vic, hay phi v li c quc," "Nu th ti may mn! Cui cng ti qua mt tnh khc v dng tn khc mi i c. Lc l thng T nm 1979." "Sau 20 ngy trn bin, gp bit bao au n v chn ng, nh thiu lng thc, my tu b h, cp bin lng sc, hm hip, cui cng tu ti n o ngoi khi Thi Lan."

Bi Minh Trit

Page 71

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Ngun: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/2009/02/090221_phnompenh_remembers_tc2.sht ml

Phnom Penh i Battambang.

. VN c cho l c nh hng ti chnh trng Campuchia

."

."

. .

Penh". 7 .
Bi Minh Trit Page 72

30 nm chin tranh bin gii 1975, Khmer .

28 April 2009

Chng tch

, .

7/1/1979.

. ". gia Henri Locard

'Xm lc'

' .

Bi Minh Trit

Page 73

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

c Kinh.

ng khai.

Nam Tam, Montreal Qun i Vit Nam gii phng v gip nhn dn Campuchia bo v, kin thit v xy dng li t nc, khng th ni xm lc c! Ni g th ni, cuc tn cng vo Cambodge nm ca VN l mt n hu ln i vi dn Campuchia. Ngi Campuchia nn nh ci n v rt nhiu ngi lnh Vit ng xung... Lumos, Hanoi Hy thi gian phn xt tt c. Lch s l lch s, ta khng th quay li m xt nt chi li tng hnh ng ca mi bn. Ti thuc lp ngi sinh sau mun, khng c chng kin thi k . V ti tha thit mong trong sch gio khoa lch s ca chng ta c cp mt cch khch quan nht s kin ny, cng nh nhng s kin khc, lp tr chng ti khng phi da trn nhng ngun thng tin tri chiu (thm ch l ba t hay thi phng) suy xt lch s. Chng r lc Lnh o Vit Nam c mc ch g chnh tr hay nhn o,chng ta ch bit rng nh qun i Vit nam m dn CPC mi c th sng li nhng ngy yn n, gi y h t chc l k nim ngy Khmer b tiu dit vi lng bit n Vit Nam su sc. Viet Dung Ti cng tng bn Campuchia t nm 1979-1983 nn ti bit rng nu Vit Nam rt sm th ch my ngy l Khme s chim li Campuchia ngay. Nh vy coi nh l ng cc. Hoang Phuong, TP HCM Nu nh ai lm mt tng kt nh v sc ngi, sc ca ca Nh nc v nhn dn Vit Nam cho nc bn Campuchia th s khng c li khng nh l "Vit Nam xm lc". c bit, nu ai n vng Ba Chc, Ba Th ca Vit Nam chc kin cnh tn khc ca
Bi Minh Trit Page 74

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Khmer i x v hnh ng vi nhng ngi dn v ti Vit Nam th s thay i lp trng ny. Lch s i qua, v hy n tr v ng vi nguyn bn. V chng ta l th h sau hy bit tn trng v gi ly mi quan h hu ngh, hp tc v tnh cm ca hai nc trong thi gian qua. Fitter, Sydney .

. VHA, Saigon Ti l qun tnh nguyt VN ti CPC thuc F5 mt trn 479. Tht ra VN mt gn 10 s on qun v vi vn thng bnh binh ti CPC. Nu khng tn cng CPC. Vit Nam s m t vng m an ton cho Nam Vit Nam. li CPC 10 nm v Q CPC bui sng lm vic cho chnh ph, bui ti li b p theo Khme . H khng c sc chin u, lng cm th v rt nht gan. . ng y ch l mt chnh khch sa-lng. Tm li Vit Nam qua CPC l ng. Mt l bo v ngi Vit. Hai l nh ui Khme gip dn CPC thot khi au thng. Ba l to vng an ton cho lnh th Vit Nam. Hoang Anh, Moscow Ti khng ng tnh vi nhn xt c . Thc tnh bin gii 2 nc lin k, ting g gy bn kia, bn ny cn nghe thy r mn mt ngha l ni tnh cuc sng ca ngi dn hai nc. Thi im c rt nhiu ngi Campuchia thot cht khi nhng c p bng cuc xng ca bn Angca, h bng rng c hng mt tri mc m chy, qua c Vit nam l s sng. Chnh quyn Vit nam to iu kin ni n chn . Trong khi ng bo mnh dc bin gii hng m b lnh Pol Pot tn cng thm st hng lot, nhng hc sinh lp 6 chng ti ngi hc cng khng yn. Thailangtu, Nha Trang Ti ngh rng nu nh ngy VN ng nh vo Campuchia lm g, m c cho qun cht gi ly bin gii ca mnh, bo v dn mnh l c. Cn vic ni b ca h th mc k h, v iu chc chn th bn chng khng bao gi dnh thng VN c. Nh vy th VN tn bit bao nhiu ngi v ca m cn b mang ting na.

Bi Minh Trit

Page 75

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Bonjour Ti khng ly lm l vic v sao c mt b phn ngi dn Campuchia cho l "Xm chim". Vo thi k v m ko di cho ti nay, v nhiu nguyn nhn khc nhau, m ch yu l chng Vit nam, Trung Quc v M, Thi Lan, Bc Triu Tin v nhiu cng quc khc ln n Vit nam v c nhiu h tr cho b l Pn Pt. Trong , tuyn truyn nhn thc "Vit nam xm lc, chim ng Campuchia" l con t ch bi trong chin lc ny. Ngi Vit chng ta ang b chia r v cuc chin Min nam VN nhng khng v th m nhn nhn sai v nhng s tht. Ngi Tu chia r nhau trong vn i loan v i lc, nhng hnh nh v li ch dn tc, h tm thy ting ni khng qu bt ng i vi vn Trng Sa. Dn tc ta cng nn rt kinh nghim. Minh Chc l khng sai khi ni l xm lc. Cng khng sai khi ni gii phng. iu hy c ngi dn Campuchia nhn xt v lch s phn xt. Nhng chc chn mt iu, s l c ti nu ngi yn nhn Polpot tung honh. c bnh lun t pha quc t th c v nh VN tn cng nhng khng mun tiu dit ngay Polpot m cha ng sng cho Polpot c l do lu qun li. Nu ng vy, cng chng c g l sai tri. Nu rt v, bit u anh bn Tu li chng nhy vo ly Campuchia lm bn p xm chim VN? Xt theo kiu no, cuc tn cng cng chnh ngha hn M tn cng Iraq. Ch c iu, khi VN b c lp, thp c b hng nn vic chnh ng khng c nhn nhn xc ng. Chn l thuc v k mnh, qu ng l nh th. Trong Khoi, Hanoi Theo ti c g khi , chnh ph ng Dun lc c nghe li tng Gip l ng cht bin gii, khng tin qun vo CPC lm g phi hao binh tn tng, tn bao nhiu tin ca m n ngy nay Vit Nam c ci g m cn b cho l i "xm lc". Khi cng khng c s kin chin tranh bin gii 1979 cng lm tn tht khng nh, lm h lu bao vn khc. Hin nay vn cn nhiu kin khc nhau v vn c mt ca qun i Vit Nam Campuchia, nht l i vi gii hc gi v bo ch phng Ty h thng nhn theo hng tiu cc. Tuy nhin,gii khoa hc phng Ty hy dng nhng phng php khoa hc ca phng Ty v t kim chng vi ngi dn Campuchia v vn ny v t nhn nhn l i trch nhim v hnh ng ca h khi PolPot tn cng Cam Pu chia bng vic thng k cc ch trng, ngh quyt, cc lnh p t, cc hot ng ngoi giao con thoi gim thit hi cho ngi dn Campuchia. Hy so snh ng thi ca h i vi vn Campuchia so vi cc vn Trung ng, Nam u, ng u th h s thy c trch nhim v s h thn thm kn ca h v trch nhim cao c ca ngi Vit Nam trong vn ny. File, USA ng l VN lm n mc on. Pol Pot git cht 3000 ngi dn v ti VN, Git hi 3000000 ngi dn CPC. C bn khon sao lnh VN li 10 nm ? Th hi cc v nu rt v ngay th chnh quyn CPC c ng vng v c c ngy hm nay? Vietnam Lch s lun phi cng bng, khng th no phn nh n bng nh kin rng lch s ca
Bi Minh Trit Page 76

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

cng sn l en ti, cn lch s ca t bn l vn minh trong sng. Lch s phi t quyn sng - th quyn c bn nht ca loi ngi - ln hng u, mi l ngha lch s tht s, mi l nhn o tht. X hi cng sn b bu riu l x hi bc lt, vy t bn c bc lt khng? i sng y t ca mt quc gia cng sn nh Cuba c thua km g, hay thm ch cn tt hn c nc M t bn? Ngi ngho M vn phi nh tr cp ca Cng sn Venezuela thi. Bt chp ng phi, nh cm quyn no m bo c quyn sng y cho dn ca nc mnh, nhn loi mnh th chnh quyn , ng phi l lc l! ng u vit, cn ngc li l th cn u tranh loi b. Goloa, Vietnam Ngy nay, khi ho bnh lp li t nc Angkor, cc hc gi c qu nhiu thi gian suy din rng Vit Nam "xm lc" hay "gii phng" cho Campuchia, nhng khi vi gn 2 triu ngi phi bu u, hng trm ngn dn Vit Nam dc bin gii Vit Campuchia phi cht mt cch oan ung, sao khng thy h ngi m c s nghin cu? Ch Cng sn hay ch T bn cng u l do con ngi lnh o. M ni h nhn o dn ch, nhng h lun l l diu hu chuyn i ct u cc dn tc khc ly mu tr th mu cho dn tc M. Chu u lun c gi tr t do ca chu u, nhng ngi da en, ngi Hi gio vn b bi xch, xt nt, kim duyt nh kim duyt sc vt. hn 50.000 ngi Vit Nam hy sinh cho mt nn ho bnh khu vc v Campuchia, khng phi l th chng ta c th em ra a ct. l nhng ngi anh hng thc s. Chnh tr cng c nm ng by v, Vit Nam ch tiu dit Pol Pot ch khng tiu dit ngi Campuchia, cn M, Anh, c, Nht, o, ... th khng ch tiu dit Alqueda, Sadd am, ... m cn tiu dit c dn thng v tr em ca cc t nc y, vi chiu bi nhn o, cc nc diu hu ny thc hin mu chim ly ngun vng en ca th gii, mt khi chim c ngun mu en ny, c cn nc no dm chng li h? V ngy nay, thiu vng en ng ngha vi ci cht. , TP HCM

Trung Qu . Chng li hu qu cho nhn dn Campuchia v ngi dn dc bin gii ca Vit Nam v cng khng khip. Nu khng c Qun i nhn dn Vit Nam vo nh tan bn Pol Pot th liu Campuchia ngy nay nh th no? Cc cng quc lc ny lm c g cho nhn dn Campuchia? Nhn danh t do, nhn quyn ca cc cng quc sao khng lm g cho ngi dn Campuchia? Vit Nam mi chnh l n nhn m th gii loi ngi tin b, nhn dn Campuchia phi cm n. V Campuchia m hng ngn ngi lnh Vit Nam phi hi sinh trn chin trng khng phi qu hng t ca ca h. Fitter, Sydney nm 1978.
Bi Minh Trit Page 77

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

. Candy Lch s VN trong chng trnh ph thng b qua giai an s hnh thnh min Nam Vit Nam. Th hai, CSVN lun pht biu "tn trng ch quyn, khng can thip vo chuyn ni b ca nhau..", vy m c qun tnh nguyn sang CPC li ti 10 nm? Pol Pot trc y l ng minh ca VN, mt s cn b cao cp ca Pol Pot c VN hun luyn, c bit l chin tranh du kch. Sau cc cn b ny dn b thanh tr sau kh i Pol Pot thn TQ. V VN mt i ng minh, chnh v vy phi tr mi e da ny nhng li phm vo iu th hai ti ni. Bonjour Tt nhin l bt k hnh vi no cng c ng c mc ch xu xa, hung chi l mt cuc chin tranh khin cho hng chc ngn con em Vit phi ng xung, hng chc ngn thanh nin khc tr thnh bnh binh. Ti rt ly lm l nu Vit nam quyt nh cuc chin khng c ng c chnh tr. Nu ch v mc tiu nhn o, ti tin l ch di g ngi Vit lao u vo him nguy nh vy. Thc t cho thy kt qu ca hnh vi, l gii phng ngi dn Campuchia khi ti c ty tri ca l Pol Pot. Nu c i phn tch l do su xa, ti ngh l lun c nhiu iu ni, nhng ko cn thit. Mt th tnh cm thing ling nht l b m v con ci, phn tch ra, cng c th hiu b m thng yu con l cng mong c mt ngy mnh v gi c ngi chm nom. Cng Tt nhin VN em qun tn cng Kh me v gii phng CPC c ng c chnh tr trong nhng khng v th m khng khng nh l VN v c bit l cc chin s qun tnh nguyn VN l nhng anh hng khi gii phng ngi dn CPC khi thm ha dit chng. Qua cuc chin CPC th chng ta cng thy r hn TQ l ngi "anh c" nh th no? Cn v vic ng qun 10 nm th nu VN rt qun ngay khi liu chnh quyn CPC c sc chng li Polpot. Ch tic l v vic m VN mt qu nhiu chin s qun tnh nguyn Phan V .

Bi Minh Trit

Page 78

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

.Short.

2. James Ti chng ly lm l khi cn mt vi c nhn nhn nhn Vit Nam" xm lc CPC. V mt cuc chin no khng c hai mt. Ngay c c ngi ni Vit Nam li CPC 10 nm chng t c ng c chnh tr cng khng sai, c ai a qun sang nh m khng mun xy dng cho mnh mt ch d hp tc hn khng? Xem li M, Nga, TQ...a qun vo cc nc khc di danh ngha l khi phc ho bnh v nhn o th h b v ngay sau cuc chin. Ho Bnh lun l mt qu trnh nn Vit Nam li CPC l tt yu. Nu c ci sai y th y l li hnh x Quc t ca Vit Nam lc cha " khn ngoan" gy ra nhiu hiu lm. Nhng cng phi ni l con bi Chnh tr sau v ny c TQ nh th lc mnh khai thc trit nn mi c nhng ngy au thng sau! cho Vit Nam. Cn v bn Phong An Giang thc mc binh on 330 gn y m khng bit l v l. Ti chc Vit Nam bit nhng trong Chin tranh m ngi ta c nhng ch v tt nhin l khng phi c thy ta nh l nh ngay (C th ang rt cn nhc Anh c TQ bn cnh). Tuy nhin mt mt ny ti rt chia s nhng theo ti Lnh o Vit Nam lc y nn cho Qun nh li ngay Pol Pot khi chng tin vo Vit Nam. V sau y a qun tin vo CPC gii phng cho nhn dn nc ny v nu c mt Chin lc tuyn truyn tt th Cng ng Quc t s khng hiu nhm Vit Nam ti vy. Vit Nam a qun "gii phng" vo CPC l ng n. Xun Bnh Mt cuc chin ng t ho! T ho khng phi chng ta nh thng Khmer bng v lc m l bng tnh nhn o, lng thng ngi ca dn tc Vit Nam. Philip Short chc c l trc kia cng l thnh phn Khmer du mt hoc gia nh ng khng c ai b st hi mi ngh nh th. Chng ta hy vui mng v ngi bn Camphuchia ngy cng pht trin v ang c sng trong ho bnh.

Bi Minh Trit

Page 79

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Bc Theo ti, mi quyt nh nh vy u tin la t li ch cho dn mnh l u tin mi chnh l quyt inh sng sut nht ca ngi lnh o. Cn by gi nhn li bo l xm lc, xm lc , m gii phng cng c. Nc M lm g u t li ch ngi dn M u tin. Nh th th ch trong 1 thp k nay nc M i xm lc khng bit bao nhiu ln ri. Hay nh, th m c sao u, ai mun ni g th ni, ai mun phn i cng mc. Ta v ta trc tin. Hi Phng D Vit Nam nh CPC l cuc chin xm lc hay gii phng i na ti cng u t ho. Hy vng trong tng lai Vit Nam s l mt cng quc, c kh nng to ln Lch S, ch khng b cc cng quc ln sp xp lch s VN, thung qu Vit Nam nh b, anh hng. Fish Th M sau khi tiu dit xong ch Saddam Hussein n nay rt khi Iraq cha? V th c gi l xm lc hay khng? Khi Polpot lm nhng iu khng th tng tng ni trong lch s loi ngi sut t 1975 n 1979 th ngi M ngi u ang u hay ang nhn vai lc u hay bi v Campuchia hay Rwanda trc y khng c du m? Nu ch 1 nhm ngi M b cht bi s kin 11/9 M san bng Apanistan cch xa M c i dng hay mt ngi u hoc M c gp vn g th bo ch pht hanh lm m ln th bao nhiu ngi Vit b PolPot git hi d man m VN li c ng bin gii nm st nch VN c ai ni n khng? V vy cn phi c mt ci nhn khch quan chnh xc vn ny ch khng v ngi tiu dit khme l CS m c ci nhn sai lch vn . nguyen hanoi Ti thy kin ca bn The Trust, NT rt ng: "nh nhng s kin c nhc li nh th ny m th h tr VN mi c th tnh to m nhn nhn r b mt ca Trung Quc". Tuy nhin iu ti bn khon l lm th no nhng ngi lnh o ca Vit Nam c th tnh to m nhn nhn r b mt ca Trung Quc. Nu khng cn thn th rt d b quy l phn ng. Seven, Hue Chng ta ch cn t mt cu hi (tt nhiu iu ny khng xy ra): Nu nh Vit Nam ch phng th dc bin gii v khng a qun vo Cam Pu Chia th tnh hnh s nh th no? Lc nhng ngi nh Philip Short ang u ? Nhng cng quc vn l mu quc v nhn quyn, nhn o ang u? Thng qu Vit Nam i! The Trust, NT Phi ni l nh nhng s kin c nhc li nh th ny m th h tr VN mi c th tnh to m nhn nhn r b mt ca Trung Quc. Ngy xa l th v nay vn th. Tht l kh lng.

Bi Minh Trit

Page 80

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

VNmotherland, Hanoi Vic Vit Nam li mt thi gian di CPC l c l do ca n: Th nht, VN khng th rt qun ngay c bi vn cn tn d ca Polpot Th hai, l lc lc cch mng CPC khi khng th mt mnh chng c nhng nhm Polpot cn st li Th ba, VN li CPC nhm xy dng li lc lng qun i CPC sc bo v chnh mnh. Nh vy, khng th li VN li qu lu CPC l nhm "xm lc" c. Taxang, VN Vic Qun Tnh Nguyn Vit Nam li Campuchia 10 nm l c l do ca n, xut pht t l do khch quan l qun i ca nh nc Campuchia mi thnh lp qu yu, khng th chng ni qun Khmer . Nhng khu vc Qun Tnh Nguyn bn giao cho qun i Campuchia hu ht ri vo tay ca qun Khmer khng lu sau , v qun Vit Nam phi ti chim li, cng l mt phn l do cho s hin din ca qun i Vit Nam ti Campuchia 10 nm! Qun i Vit Nam gii phng v gip nhn dn Campuchia bo v, kin thit v xy dng li t nc, khng th ni xm lc c! CDT, Hanoi Nu thi m Vit Nam cng yu th nh Palestine by gi th c khi Polpot dit chng c dn tc Vit Nam cng nn. c sng mt quc gia c lp, t ch v c mt lc lng qun i can m, tinh nhu tht ng t ho. Thanh, Japan

, chu u? Khanh Linh, HN Ti cho rng Philip Short c ci nhn phin din, v khng th phn xt lch s mt cch phin din nh vy. ng khng l ngi Vit Nam nn cch nhn nhn ca ng cng kh c th c ngi dn Vit Nam v Campuchia chp nhn. Hy nghe nhng lnh o cao cp nht ca Campuchia pht biu vi lng bit n qun i v nhn dn Vit Nam gii phng h khi ch Polpot, bi l li chng ti cao v hng hn nht. Oldman, Atlanta Th nht, phi nn ni r ra rng Vit Nam nh sang Kampuchia rt lu trc ngy 25 thng 12, nm 1978. Ti thuc mt lc lng qun khu 7 nh qua Kampuchia t gia nm 1978 v trc chng ti c nhiu n v nh qua trc . Qun i Vit Nam lc chim ng mt phn ln t Kampuchia v ra nhiu chin dch chim ng nhng vng c im cc tnh thuc Kampuchia dc bin gii hai nc trc chun b cho cuc tng tn cng ny. Th hai, chng ti, nhng anh b i tr i ngha v qun s t min nam sau 1975 v c th l ti, mt thanh nin ln ln trong min nam, ti chin u v bo v bin cng ca T Quc, bo v ng bo v ngi thn ca mnh, bo v ng i ca mnh, v trn ht t v cho chnh mnh ch khng phi v s nhn thc chnh tr cch mng cao xa, hay nhng li vng ngc ca Bc H nh bn no ni.

Bi Minh Trit

Page 81

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Th ba, c nhn ti cho rng cuc chin bin gii ty nam l cn thit t v v Kmer di s ng h v xch ng ca Trung Quc em qun sang Vit Nam t ph lng mc, git ngi v ti. ng thi, sau khi chng kin nhng hm h chn ngi m bn Kmer git chnh ng bo ca chng, ngi dn v ti Kampuchia (k c ngi gi, ph n, v tr em), ti cng cm thy cuc chin l cn thit nhn dn Kampuchia thot khi ha dit chng. Th t, c nhn ti nhn thy vic mt phn ca qun i Vit Nam phi li t Kampuchia sau thng 1, 1989 l cn thit bo v cho chnh quyn non tr mi ca Kampuchia m Vit Nam ng gp phn ln to dng nn. Qun Kmer tuy thua v tho chy nhng tn qun ca chng vn mnh hn lc lng ca chnh quyn Kampuchia mi. V vy, nu khng c lc lng qun i Vit Nam li bo v chnh quyn ny th ti tin chc chc rng qun Kmer s chim ng Pnom Penh tr li v Vit Nam li phi mt ln na mu. Tuy nhin, qun i VN c chc nm cho ti khi b sc p ca th gii mi rt qun th thi gian ny c hi qu di theo nhn xt ca c nhn ti. Tran Quang Thien, TP HCM thnh lp ng CS ng Dng lm cho ng tiu Bnh tc in ln v gi VN l tiu b, cn phi dy cho VN mt bi hc. Nhng thc s cn nhng bin c nh vy mi bit c lng nhau. TQ c ngh rng sau khi gip CSVN thng nht t nc th VN phi qui phc TQ han tan. Nhng tnh th lc khin cho VN khng cn la chn no khc khi tin vo CPC lt ch tn c PolPot, va t v, va chng t cho th gii v nht l cho TQ bit rng, d phi hi sinh rt ln thng nht t nc, nhng khng phi v th m PolPot mun lm g th lm i vi VN k c khi Polpot da th lc TQ! Gi nh VN khng gy tn tht kh nng cho TQ nm 79, chc TQ khng d dng rt qun. ng tiu Bnh mt m phi rt qun ch khng nh h tuyn b dy bi hc cho VN nh th l nn r . S hi sinh ca trn 50 ngn chin s VN v hng trm ngn ngi mang tt nguyn v cuc chin CPC phi lun lun c tn vinh l nhng anh hng. nh ca VN l li Campuchia lu di, nhng lc b d lun th gii v LHQ ln n i VN phi rt qun ngay lp tc, cc nc E.U v nhiu nc khc ct vin tr v quan h ngoi giao...Cui cng, VN phi rt qun sau vi nm. Nn ca VN va mang ngha chnh tr va mang ngha nhn o. Mt cng i vic. HTD, SG Ti c thy s so snh u rng CNCS c g ging vi CN Pht xt (c cu, c ti...) iu ny c th thy r ch Khmer . Vic VN cho qun sang l t bo v mnh v cu nhn dn Campuchia l ng theo cch nhn "trc din". Th gii c th ca ngi hnh ng ny nu VN rt qun v sm v trao li quyn kim sot cho UNO nhng s hin din qu lu ca VN dy ln mi nghi ng v chuyn thn tnh Campuchia, to ra c cm v VN vi cng ng QT. Thc lc qun s ca VN khi y cn rt
Bi Minh Trit Page 82

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

mnh u d cho Khmer nhiu ln t kch thnh cng (c ni ch cch TPHCM 100km ng chim bay). c mt s kin hoi nghi rng V , An Giang. Ch bun ci cho danh hiu "qun tnh nguyn", khi y ai cng s tri cht, phn ng ny ca ngi dn c th thy c mt tri ca mt cuc chin phiu lu ko di. Ti khng th hiu c t nc ta vn cn nhng con ngi cho rng cuc chin tranh ti Campuchia l v ng c chnh tr. Hy nhn hu qu ca Khme li c hai nc ri hy a ra nhn nh mt cuc chin m bao con ngi Vit Nam phi ng xung ginh li quyn sng cho dn tc Campuchia th khng th ni d l cuc chin tranh xm lc. Nu c vo trang You Tube xem cc t liu v CPC di thi Pnpt v CPC sau ngy 07/01/1979... cng mt s phim nh t liu c c tng cng b th chng ta s thy, c i qun " xm lc " no khi tn cng vo 1 quc gia khc li nhn c s cho n nhit tnh ca ngi dn nc khng? V c qun i " xm lc " no rt khi quc gia b xm chim li c nhng ngi dn ng trn hai bn ng o khc vi bao cm mn n th khng? V c quc gia no " xm lc " khi rt v nc th nhng nguyn th ca quc gia b xm lc y tht ln rng " Khng c VN, chng ti s cht " khng? Trong tri tim ngi lnh b i VN lc y, hu nh ai cng thuc lng cu ni ca Ch tch H Ch Minh " Gip bn l t gip mnh ". Chnh v vy, vic hy sinh xng mu trn t nc CPC lc ch th QVN gip bn thot khi ch dit chng vi gn 3 triu ngi CPC cht thm di ch y. Nhng VN ch tin cng vo CPC sau khi Pn pt trn qua bin gii git hi 25.000 thng dn v ti VN. Ti sao h li git ngi Vit nhiu th? Ti sao Vit Nam chn ch lu th m khng nh ngay qun Pn pt? Ti cho rng, h thc hin vic git chc y theo ch o ca cc chuyn gia qun s TQuc. Cn VN lc va thng nht t nc, cn phi i din vi v vn kh khn trn nhiu mt. Nh vy, vic gii phng CPC va l ta t bo v ton vn ch quyn lnh th ca VN, ng thi cng v tnh nhn o theo nh cu ni ca H ch tch. Conan, Saigon Tip theo li bn Phong, An Giang: nu cc bn xung H Tin, Kin Lng - Kin Giang hi ngi dn th thy c nhiu iu l nh: chnh quyn Kin Lng m my thu bng auto-replay pht i pht li trn loa phng thanh "...b con c yn tm li nh..." trong khi chnh quyn chy ht ri. Khi lnh Pol Pot p st TT Kin Lng th b con mi bit & b chy. Nhng qu tr, bn Pol Pot git hi ng bo KL qu nhiu, xc cht y ng, y sng KL. Nhiu ngi dn HT, KL tin rng CS VN c tnh lm l cho Pol Pot qua VN git dn thng thoi mi, sau ly c nh qua Campuchia. iu gii thch v sao S on 330 ( Chi Lng, gn ) li khng hay bit g Kh Me t nhp tn st dn thng. Chnh tr l vy , khi! cn thit th sn sng hy sinh hng ngn, hng triu dn thng.

Bi Minh Trit

Page 83

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

PPT, VN D nh ngha l "gii phng" hay "xm lc" th vic VN em qun tin chim Ka mpuchia l khng th trnh khi cho c VN, v cng c ngha vi c ngi dn KPC m nh t nc ny hi sinh. Cuc chin bt u t thc h khc nhau gia cc nhm cng sn. Kh Me theo ng li Mao -t c trng CSTQ m mt trn trc, mt trn th nht nh vo VN t pha nam t nm 1975. Tn cng l cch bo v tt nht v VN thnh cng trong thng 1/1979, l d nhin sau khi loi b mt phe CS th phi li xy dng mt phe "thn cng" khc m tn ti cho n ngy nay nh vic nng ta KPC-VN. TQ m mt trn th hai pha bc 2 thng sau . H tnh ton rng khi VN tn cng KPC c th h cng c th tn cng VN c, quc t rt kh ln ting. Thc ra c hai mt trn u c mt ch trng chung t Bc Kinh, t ng CSTQ theo sp nhp ng Dng vo bn TQ di chiu bi quc t cng sn. Ci sai lm ca CSVN l khng hc c nhiu t bi hc lch s vi hai cuc chin lin hon . T chc trung ng ng dn cc ngi thn TQ tro ln gh lnh o ng hu qu by gi, sau 30 nm, TQ li tip tc nh chim VN, va bng uy hip qun s chim ng cc o, va bng "din bin ha bnh" trong ni b cao cp ng hp thc ha ng bin vn do h nh ln k t trn chin 17/2/1979. Linh Phan, Saigon Ni rn sn Campuchia) gn nh han tt qu trnh dit chng ri. Ti sao Vit Nam khng qua Vit Nam im re, c khi cn ng h na y ch. Ngoc, HCMC . Nhn . VN xm lng hay gii phng CPC? T ! Tnh nhn o ngay vi dn mnh cn cha c th ly u nhn o vi CPC? ! Theo ti th CSVN phi nh sang CPC gii thot cho chnh CSVN cn nhn o ch l ci c m v tnh c hng. Th m hin ti CSVN li thch dng cm t khng c can thip vo chuyn ni b VN! Gi l "gii phng" hay "xm lc" th vic lm ny tt nhiu hn xu v dn tc CPC c cu sng nhiu hn l b lm hi. Vua A Dinh Ti thy trong thi k chin tranh, Trung Quc i x rt tt vi Ngi Vit Nam ang hc
Bi Minh Trit Page 84

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

ti Trung Quc trong khi bn thn dn h chu sng rt c cc. Tuy nhin t khi ng Tiu Bnh ln nm quyn, Trung Quc thi hnh chnh sch ln chim trn bin v t lin. Trung Quc thi hnh chnh sch nnh b M v Nht i ly kinh t, h hi sinh quan h vi Vit Nam v hi sinh c ng cng sn M lai v ng cng sn Thi Lan i ly s tn nhim ca M v Nht. Sau ny khi Vit Nam ci cch kinh t TQ tm mi cch hn ch s pht trin ca Vit Nam v ngi anh em Bc Triu Tin. Chng ta cn phi hc tp Nam Hn v Nht Bn ng vng trn i chn ca mnh v xy dng quan h ti vi nhng ngi anh em ng nam nh Philipin, Thi Lan, Indo v M Lai. Nguyen, Hanoi Vit nam bin gii Ty nam v buc Vit Nam phi a qun vo Camphuchia qua p tan tn gc ch dit chng v gii phng cho nhn dn Camphuchia. Cn bin gii pha bc nh cm quyn Bc kinh trc tip xua qun tn cng 6 tnh bin gii ca Vit Nam, gy nn cuc chin tranh bin gii sut 10 nm tri. l mt s tht lch s m bao ngi Vit nam th h t 7x tr v trc u bit v ghi nh. Nm nay l k nin 30 nm vit Nam gii phng cho Camphuchia v cng l k nim 30 nm cuc chin tranh bin gii pha bc. Cc phng tin truyn thng ca Vit nam c nhc n vic Camphuchia c gii phng liu c nhc n cuc chin tranh bin gii Vit Trung? Nhng lit s hi sinh trn bin gii pha bc ca t quc liu c c Nh nc thp nhng nn hng ghi nh v h? Rocket Vi nhiu iu ni v CS th ti khng ng h ch cuc chin ny ti hon ton ng h. Vit nam vn c l Vit Nam mu la. Trong 17 ngy qun VN y li c mt lc lng qun s khng l v kht mu ca Polpot, iu m cc th lc Campuchia khng th lm c. Chnh cuc chin ny m Trung quc quay sang ... chong Vit Nam dn n 60.000 nghn qun lnh ca h b cht pha Bc. y cng chnh l bi hc cho Trung quc rng d th no VN cng sn sng hy sinh bo v ton vn lnh th Khoa Hung, Da nang Bn hy th tng tng mnh l mt ngi dn sng bin gii Ty Ninh nm 1977 hoc l mt ngi Do thi sng Nam Israel nm 2008 s thy qun i, nh nc s phi lm g bo v ngi dn. Nu h khng lm vic y (tn cng qun s) th mun i h s mc ti vi dn tc! Cn s chng i t bn ngoi c cn nguyn t ca "bn" Tu v vn thc h. Ngy nay nhn li mi ngi cng hiu hn s hy sinh ca hn 55.000 chin s Vit Nam v hng vn ngi khc b thng v s tn ti ca mt dn tc. Xin ng st thm mui vo vt au y na! Linh Hoa, VN "gii phng" hay "t v", ch khng phi "gii phng" hay "xm lc".

Bi Minh Trit

Page 85

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Vn ln hn ng sau cuc chin l quan h Vit Nam-Trung Quc, m Trung Quc lun tm cch ph hoi Vit Nam bng mi cch, k c dng v th nc ln gy p lc v ngoi giao i vi Vit Nam trn trng quc t, bin Vit Nam thnh mt k xm lc, cng ng quc t ct mi tip sc cho Vit Nam sau mt cuc chin tan tnh. V phn mnh, Trung Quc li chuyn hng i mi kinh t mt nm trc (1978). Rt tic Vit Nam trong thi gian ! khng khn ngoan nhn ra c . Hoang Son, Hanoi Vic Trung quc ng h Vit nam trong nhng nm trc 1975 v ng h Polpot chng Vit Nam sau ny l han tan c tht. t nc chng ta khng may mn, l con tt ca cc nc ln khc. Nu khng c s can thip ca M, Lin x v Trung quc th s khng c cuc chin Vit Nam. Vic Trung Quc ng h Bc Vit Nam chng qua l ngn chn Vit Nam ri vo nh hng ca M. M ng h Nam Vit Nam cng v ngn cn nh hng ca phe cng sn. Vo thi im trn gia Lin X v Trung quc c nhng mu thun trong quan h nn sau khi cuc chin Vit Nam 1975 kt thc, Vit Nam buc phi chn la ng theo Trung Quc hay Lin X. Kt qu th Bn bit, chng ta ng theo Lin X v cuc chin ng Dng ln 3 n ra. Chng ta khng sai khi tn cng Campuchia nhng sai lm khi li qu lu. Hong Minh, TP HCM VN tin qun vo Cam trong trng hp ny l cn thit d c phi do ng c no i na v t ra cng tiu dit c ch dit chng Pol Pot. Cn li phn sau l mt tt yu ca tin trnh chnh tr th gii bao i nay. Ti ch m ngoc thm mt vn , nu VN em qun vo Campuchia v Kmer thng xuyn ph ri vng bin gii Ty Nam th nay VN ln ting ch trch Israel v em qun vo Gaza hnh nh hi vng nghen. Vnh, GL Ti khng cho rng Vit Nam lc li khng bit c tin tc v cuc sng bn trong Campuchia, nht l vic rt nhiu ngi Vit sinh sng ti Campuchia git hi. Ti cho rng Vit Nam tin vo Campuchia lt ch Khme l hon ton ng. Chng ta khng th ng nhn qun Polpot git hi dn mnh ngay ti Campuchia v tin c vo trong lnh th ca chng ta git hi dn thng. Chng c c nhn hay quc gia no chp nhn vic c. Phong, An Giang Nu ai n ving Ba Chc, An Giang th s hiu c s tn c ca Kh-Me nh th no. Khng th chp nhn c. y cng l mt trong nhng l do VN "em" qun qua Campuchia. Tuy nhin, ti khng hiu l do v sao S on 330 ( Chi Lng, gn ) li khng hay bit g Kh Me t nhp tn st dn thng. Ti sang Campuchia thm b i thuc tiu on Ty Cn Th ng qun ti Kompong Chnng khi cn vang ting sng, tip tay xy dng dy chuyn sn xut dch truyn cp cu cho bnh vin d chin. m m nghe xe cu thng t bin gii h ci chuyn bnh qua ngang nh m au tht rut gan, khng cm c nc mt khi nhn b i tr mt cn vng nt ngy th phi i din vi ci cht kinh hong.

Bi Minh Trit

Page 86

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Khmer ph hoi t nc kh th tng tng ra, u tng Pht ln lc, Cha Trng hc b ph song c bit m ca ngi Trung Quc li cn nguyn ! Bi thm hn bi phn nhng g ti c trn bo ch. Bo ch u M khng thy c mt, khng ai ng ngng n dn Campuchia chy lon sang VN hng hng lp lp... Tht lch lc khi coi cuc chin ny l xm lc, VN mt gn t qu sau 1975. Trung Quc mun Khmer nhn c hi ph VN cho ln bi. Chuyn 1975 c th CSVN sai nhng phi ni nh Campuchia l cn thit trc tin l v an ton ca VN sau mi l gip dn Campuchia . Southman Ngi ta thc mc trong cuc chin tranh chng M, ti sao TQ ng h VN - khng bit ng h thit gi?- ri sau li xi gic Kmer nh VN? n khi VN nh ui c Kmer tn hang th ch thn TQ li ra tay nh VN bin gii? Qu v no c th phn tch gim tnh hnh chnh tr qu phc tp k trn m bn thn ti rt mun tm hiu? Ring ti, d g chng na, vic VN em qun qua tn Phnompenh dit bn kht mu Polpot l cn thit. Cn thit gi gn an ninh cho lnh th VN, cn thit tr th cho hng ngn dn v ti VN b chng st hi. Chuyn r nh ban ngy m vn c kin ngc.Cp t ng nht trong trng hp ny l" gii phng" - khng th khc c. Hoang Son, Hanoi, Vietnam Cuc chin din ra lc ti mi 9 tui. Ti nh vo hm qun ta tin vo Phnom Penh B ti rt vui bo cho c nh Phnom Penh c gii phng. Vic qun Vit Nam can thip Cambodia l iu cn thit tuy nhin nu lch s c lp li th chng ta nn tin hnh khn ngoan hn, khng hy sinh nhiu v b bao vy cm vn kinh t qu lu. Tran Ha, Italy Khi mt s kin lch s din ra th kh trnh khi nhng kin tri ngc. Tuy nhin lun im Vit Nam xm lc Campuchia vo nm 1979 l hon ton v l. V cng vi thng li, VN tha sc bin Campuchia thnh mt qun ca mnh ngay lc . kin ch quan ca Philip Short xc phm su sc n nhng ngi lnh VN - nhng ngi ng xung em li t do cho nhn dn Campuchia. LMC, TP HCM Ti ngh VN a qun vo KPC qu chm cho nhiu thng dn VN dc theo bin gii cht di tay Khmer . Cc nhn mng ny c n b c khng? Cn nu ni "xm lc" mi ngi hy suy ngh k xem ngay nay cn ai c th "xm lc" c ai. Ti dm chc ngay c Hong Sa bn Tu cng khng th nut tri. Van Hung, Hue Nhn dn Camphuchia phi i i bit n qun i Vit nam gii phng h ra khi ch dit chng Polpot. Chng ta khng nn xuyn tc lch s. Bi ti c ty tri ca Khmer gy ra cho nhn dn Vit nam v Camphuchia trong nm 1979. t nc Camphuchia hi sinh v pht trin nh ngy hm nay l nh s hy sinh xng mu ca qun v dn Vit nam. l s tht hin nhin khng th chi b.
Bi Minh Trit Page 87

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Co Nhi, Saigon Nhng nm cui thp k 70, cuc tin qun vo Phnompenh ca VN c phi xut pht t mt m mu xm lng hay khng, i vi ngi dn tri qua thi gian y khng quan trng! Ai tng tn mt chng kin s d man kht mu ca Kh me u cng chung ngh rng: tiu it nhng k t th k 20 l chuyn ng nhin, hp tnh hp l. V li sau , ngi VN c chim ng, bc lt g t nc Cha Thp u. Cng khng c x vi dn chnh quc nh nhng g Kh me c x vi dn Vn. Tm li, d c th c g ring t chng na, " gii thot" vn l t xng ng hn t xm chim nhiu, trong tm t nguyn vng ca nhn dn c 2 nc. Thang, VN Cho rng VN khng c thng tin khi tn cng CPC l hon ton sai lm. Nhng g ngi dn bin gii p . Ci sai duy nht ca CQ VN l bng bt thng tin. Ngy , lc u h vn cho rng cc ng ch CPC ch l hiu lm v ch l mt b phn nh ca lnh CPC c cc hnh ng trn nn h m i gi tnh on kt. Nhng ng chng ng n lc h li khng cng khai trc ngn lun th gii v nguyn nhn thc s ca cuc tn cng bin gii.

t dn n b d lun quc t ph p

, Nga ng Vit Nam em qun gii phng Campuchia mang ngha chnh tr. Nhng cng l ngi dn bin gii c an ton v n nh cuc sng! Chng ta phi gii phng Campuchia v lc ny Pol Pot bt u kt thn vi Trung Quc.Vi d tm lm nhng nhiu Vit Nam.Trung Quc khng bao gi mun Vit Nam pht trin v n nh,nu phat trin s c nhng nh hng nht nh n h. Bi vy TQ ng sau Pol Pot gy ri VN. Chnh quyn ta nhn thy iu v ngi dn yn tm lao ng sn xut chnh quyn VN phi ra tay.u cng l gii cu minh v cng gii cu bn!

Pol Pot th cng mt lm. Ti ngh dng t " xm lc" l khng ng v VN gip Campuchia thot khi nn dit chng v khng h "ly" ca ci ti nguyn, n p nhn dn nh cc nc i xm lc vn lm. tran hung vuong HP, Viet Nam Ni g th ni, cuc tn cng vo K nm ca VN l mt n hu ln i vi dn Campuchia. Ngi Campuchia nn nh ci n v rt nhiu ngi lnh Vit ng xung. Tuy nhin, b chnh tr VN lc khng bit "dng cuc chi" ng lc, khng bit lung sc mnh, khng chu quan tm n d lun quc t v c bit l qun i k th truyn kip l Trung Quc cng nh nhng ln chng xm lng VN nn phi tr gi t. l hng
Bi Minh Trit Page 88

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

ngn thanh nin tip tc ng xung bin thu phng Bc! Bit bao gi h c tn v inh xng ng vi s hy sinh y ? Henry Nguyen, Sydney R rng l Philip Short ch c 1 ci nhn rt phin din v VN. Trong bt c 1 hnh ng no th cng u c nhiu l do nhng phi nhn vo l do chnh ch khng phi l ly l do ph xuyn tc mc ch. Dn chng bng thi s by gi i, Hamas bn c my qu rocket vo Isreal, Isreal mang qun vo Gaza, c ngi M no ni l xm lc khng. y VN b git c ngn ngi, khng tn cng li th khng l ng nhn? File on USA R rng VN l nhn o khi em qun vo Cm Pu Chia. ri lch s phn xt nhng th gii, cng ng quc t nn ng h tinh thn cuc tn cng y nhn o ny. Conan Si Gn Ti ngh GS Henri Locard & ng Philip Short u ng. VN nh Campuchia chc khng phi v mc ch nhn o m l l do chnh tr. Nhng nhn dn Campuchia v tnh c gii phng khi ch Pol Pot cng tt cho h. Nh li nm 1979 - 80 l thi tng ng vin. Lng ti ton b thanh nin i b i Campuchia & trn 90 % l b xc li Camp uchia. Hy vng th gii ny s khng cn ch ging nh Pol Pot. Nobody Khng bit VN c xm lc Campuchia hay khng nhng theo ti thy th t ngy Campu chia thot khi ch Khme t nc Campuchia pht trin v dn s cng tng ln hn! chc mng nhn dn Campuchia.

Bi Minh Trit

Page 89

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

ng ch ngi Hoa
Ngun: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/2009/02/090220_nguoihoa_kinhdoanh_tc2.shtml Phm Khim BBCVietnamese.com Bangkok

Cc t vt bin giai on sau 1975 a nhiu chc ngn ngi Vit gc Hoa phn tn khp ni trn th gii. Th ch thay i ti min Nam, v chnh sch 'ci to cng thng' sau , lm nhiu ngi Hoa lo s. H tm cch thot khi Vit Nam. Mt s ngi ra i mang theo vng v n trang. Nhng qu l kh giu khi gp cp bin. Phn ln ngi Hoa ra i vi hai bn tay trng. Ti cc nc ngi Hoa c nhn vo nh c nh M, c, Canada... nhiu ngi gy dng c nghip t t con s khng. D ti sn khng c, tin bc khng nhiu, ting Anh khng bit, nhng vi s cn c, bn b, lp hi gip nhau, v qun l theo kiu gia nh tr, ngi Hoa li thnh cng mt ln na, ni t khch qu ngi. Ging nh trc y h tng c trong tay nhiu c s kinh doanh quan trng ti min Nam Vit Nam. Bi vit ny phn tch m hnh kinh doanh ca ngi Hoa v cc yu t gip h thnh cng, k t sau nm 1979, khi cc ht ging ngi Vit gc Hoa' c 'reo rc' khp nm chu.

Bi Minh Trit

Page 90

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Cn c
Trn D Hng l mt doanh nhn ngi Vit gc Hoa Sydney. Anh bt u bun bn t lc 10 tui. Ban u ch l ph gip b ni vi tim tp ha. Khi sang c anh i giao thuc l. Sau m sp bn hng ti ch cui tun. V mt nm sau m tim tp ha, m phm ti mt trung tm bun bn ca ngi Vit. Theo anh, khi kinh doanh ngi Hoa thng bt u t mt vi mn hng rt nh, sau mi m rng ra. V c tnh u tin ca h l cn c, tn ty vi cng vic: "Ci chnh l h cn c, t tiu xi. t khi ganh ua v n chi. Nhng ng ch ngi Hoa khc s xem anh lm vic c uy tn v c cn c khng. Nu khng, h s khng gip vn cho anh m rng kinh doanh." Mc Hng Chiu l gim c cng ty kinh doanh ni tht A Plus Furniture ti Tn Ty Lan. Cng l ngi Hoa vt bin, v ng bt u vo ngh' bng cng vic ti x giao hng. Bn nm sau ng m tim. ng tha nhn a s ch ngi Hoa c c hai c tnh: cn c v gi uy tn. ng gi l l do khin h d thnh cng. "B ni ti bn M hin ang c trong tay mt khu shopping ln, v gy dng n bng ngh bn bnh b. Ban u b bng tng khay bnh b i bn. Cn c dnh dm nm ny qua nm khc, v sau bn nhng th khc ln hn." ng Chiu tha nhn l ci tnh hay. "Cc sc dn khc t khi h lm nh vy, h ch vn ling mi bt u s nghip."

Ch tn
Cn b Thi Phng Long ch ca hng bn gia dng StarBeauty Sydney ni n s h tr nhau trong gii thng gia ngi Hoa, dnh cho nhng ngi mi m tim. V ch tn trong kinh doanh: "Khi kinh doanh ngi Hoa trng ch tn. Khi ai m shop, thng nhng ngi Hoa kinh doanh shop ln hn ch hng li cho anh, khng cn anh phi nn n g ht. H mang hng n cho anh bn." "Khi anh bn xong, anh mi tr tin." B Phng Long gii thch mt s ngi Vit kinh doanh kh thnh cng v khi m ca tim, mun mua hng ha ca ngi khc, thng phi tr tin trc ri mi c Cn c, gi uy tn l c tnh ca giao hng, vn ling ban u kh nng, cho nn kh nhiu ch shop ngi thnh cng. Cc tim ca ngi Hoa, d mi m, hay hot ng, thng mua hng ca nhau. Qua h c th h tr nhau v gi, tn dng, v ngun hng. V cng hp sc nhau tn ti, khi thnh cng nh trong cn suy.

Bi Minh Trit

Page 91

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Mc d ai cng ni n ch tn trong kinh doanh, theo ng D Hng, ch tim tp ha ti Bankstown, y l im khc bit rt ln gia ngi Hoa v ngi Vit "Ngi Hoa h trng ch tn, khi h ha bn cho anh vi gi, chng hn 5 ng mt k, ngy mai ci hng ln 6 ng, h vn bn cho anh 5 ng," "Ngi Vit t khi hnh x nh vy," "L do ngi Hoa thnh cng l khi h bun bn m, ngi cung cp hng khng i tin lin ca anh. H v i khi cn gip vn cho anh sng qua giai on kh khn. L m anh l hn, h b lun. l ci rt l hay. H khng phn bit ngi Qung, ngi Tiu, hay Phc kin."

Bang hi
L cng ng di dn, khai x, m mang b ci, tnh cch hi phng ca ngi Hoa rt ln. V t mi ngi bt u n vai tr ca ng hi trng, hay ng bang. Trong nhiu hot ng kinh doanh ca ngi Hoa ngi ta thy xut hin hnh bng ca ng bang ny. Mun c lm bang trng, theo bc s Liu Vnh Bnh, ch tch Hi Thng gia c thn long, v ny phi t b tin ti ra, chng minh kh nng cng hin ca mnh. "Trong cng ng ngi Hoa nu anh mun ln lm ng bang trng, hay hi trng, iu u tin anh phi cng np' cho hi, i vi ngi Hoa l bng tin mt," "Thi gi by gi l khong 30 ngn la c mi mt nm. Khng phi mua quan bn chc g, nhng l ci anh ht lng i vi hi, anh tht tnh mang tm huyt v tin bc gip cho hi vng mnh." Chuyn hi trng b tin ti ra gip hi, theo ng Bnh, rt khc vi ngi Vit. "i vi ngi Vit khi lm hi trng h hay ngh cng hin ca mnh c c n b, c tr lng hay khng. Mt s ngi ch mun ng gp bng thi gian thi, coi l ri, khng b tin ra lm chi." ng Bnh ni sinh hot chnh ca ngi Hoa tp trung bang hi. V d nh Hi Tiu chu, hi Qung ng, tp hp mang tnh cht vng min, hay a phng. "Nhiu bang hi khng c ni quy, hay iu lut g ht. V d i vi Hi Tiu chu, ngi khng c tin cng c gia nhp hi, khng nht thit phi l ngi ca a phng . H khng c ni quy cht ch nh cng ng Vit Nam." "Nhng h c s on kt trong tinh thn kh cht ch. V d Hi Tiu chu, hai nm trc t chc cuc hp hng nm Singaporre. Tn ph ln ti nhiu triu la, v chng c nhiu Hi Tiu chu trn th gii h tr. H gip nhng ngi khng iu kin, khng c tin n tham d." Theo bc s Bnh, cuc gp nh vy khng phi l mua bn gii thiu sn phm. Ch yu l gp g v n chi, nhng tnh c nu c g mua bn c, h vn lm.
Bi Minh Trit Page 92

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Gia nh
Ra nc ngoi, v cho n by gi nhiu Vit gc Hoa vn chn kinh doanh l ngh sng. Trong lnh vc bn l, hay m ca tim bn tp ha, khng ai c th ' vi ngi Hoa. iu ny c khng nh ti cc nc c ng ngi Hoa lp nghip sau nm 1975, nh M, Canada, Php v c. B Long Thi Phng, ch tim gia dng StarBeauty Sydney, nhc n s on kt trong gia nh nh l yu t quan trng khin ngi Hoa thnh cng. "Quan trng nht l h cn c. H lm vi tnh cch gia nh. C nhiu tim ti thy cha, ng ni, hay ngi ln tui trong gia nh, ng ra kim sot ht mi th." Tin bc ca gia nh "Tin bc ca nhng ngi con lm c u gom v mt thng do ngi cha, hay ni. V t ngi cha s phn phi theo nhu cu ca tng ngi trng, qun l. Khi mt a con. Ch khng phi con c, hay con u th c ngi con no m shop h thy ht vn ling v trong nhiu." "Tin bc ca gia nh thng do ngi cha, hay ngi trng, qun l. Khi mt ngi con no m shop h thy ht B Long Thi Phng vn ling v trong . Khi y ng vn ca h ging nh ci vn cng hng, n rt mnh, do vy khi kinh doanh h thng thnh cng." Mt im na, theo ng Mc Hng Chiu, ch shop ni tht Tn Ty Lan, gip to ra s thnh cng ca ngi Hoa trong kinh doanh l thi cn mn sm ngy. "H rt cn c. H khng ngh n lm vic lm tm hay chn ting mt ngy. H lm mi ting, mi mt ting m khng than vn," "Nhng ngi con trong gia nh u phi tham gia vo cng vic kinh doanh ca gia nh, bt k tui tc,"

Vit - Hoa khc bit


Nhiu ngi Hoa vt bin v nh c nc th ba cng thi vi ngi Vit. Khng nn kh khn, chng n h vn ling, nhiu ngi lao vo bun bn v kh thnh cng. Bc s Liu Vnh Bnh l ngi c nhiu nm quan st cch kinh doanh ca hai cng ng Vit v Hoa. "Trong kinh doanh, so snh gia ngi Vit v ngi Hoa, ngi Hoa bao gi cng thnh cng hn," "V h c y tnh cht ca ngi lm thng mi. l cn c, tit kim, khng phi hi thnh cng mt t l i khoe tong ln," "Nhiu ngi Hoa trc y Vit Nam ti thy, c th ang mc ci o rch nhng h c triu triu bc trong tay,"

Bi Minh Trit

Page 93

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

"H c th ng gp cho bang hi ca h c triu bc nhng m h vn mc o rch bun bn. l nhng ci rt l hay. H khng i chi ti, khng v qun x t tin."

Bi Minh Trit

Page 94

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Ngun: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/pictures/2009/02/090224_bangioc_fall_tc2.shtml Sung Wangchen

Thc Bn Gic l mt trong nhng thc p nht Vit Nam, nm ti x m Thu, huyn Trng Khnh, tnh Cao Bng.

Thc l mt phn ca sng Quy Sn c chia lm 2 phn, thc chnh v thc ph.

Bi Minh Trit

Page 95

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

1979.

, thc ph nm hon ton trn lnh th Vit Nam cn thc chnh c hai nc Vit Nam v Trung Quc cng khai thc.

Bi Minh Trit

Page 96

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Bi Minh Trit

Page 97

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Nhng nm gn y, ngi Trung Quc vn sang quy ph nhng ngi Vit bn hng bn hu ngn dng Quy Sn.

53 c c dng ln t cui th k 19 sau khi ngi Php v Nh Thanh k kt hip nh phn chia bin gii.

Bi Minh Trit

Page 98

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Nhng ngy cui nm, cng tc cm mc ang tt bt. Ch Tch tnh Cao B .

Bi Minh Trit

Page 99

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Hy vng ct mc cm xong, hip nh phn nh ng bin k kt, dn Vit s yn tm n nh cuc sng.

Bi Minh Trit

Page 100

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

m cua ai?
Ngun: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/2009/02/090224_sino_viet_reflection_tc2.shtml

Nm ti ln chn, Trung Quc tn cng Vit Nam trn ton tuyn bin gii pha Bc. Yu t chnh tr trc tip no a n cuc chin nm 1979? C phi l xu hng "ly khai" ca cng ng Hoa kiu pha Nam khi i gi ngoi tch v chi b quc tch Vit Nam vo na cui thp nin 70? Hay l chnh sch bi tr t bn m cng ng Hoa kiu b nh hng nhiu nht? Hay l cu tr li cho cuc chin ca Vit Nam vi Cambodia nhm tr kh Khme , khi ang c Trung Quc u? Phi chng Trung Quc gy chin dn mt khi Vit Nam ang giao ho cht ch vi Lin X v m rng nh hng ti Lo v Cambodia? Hay Trung Quc ly im vi M v lc chin tranh lnh vn ang cng thng? Qun Trung Quc nh Lng Sn Hay n n thun gii quyt nhng xung t ni b nm 1979 Trung Quc li t thi k T Nhn Bang ? Tt c nhng kh nng trn cc s gia phng Ty cho ti nay vn cha ai c s liu tht y v thuyt phc.

nh

Nhng cho d vi bt c l do g th y cng l mt cuc chin ht sc man r v v nhn o, v cha y 30 ngy m gn mt trm ngn ngi (60-100 ngn theo cc s liu khc nhau) ca c hai pha thng vong. Chng no nhng n s lch s v nguyn nhn cuc chin cha c sng t trc cng lun v lch s th gii th chng nguy c xy ra nhng tranh chp tng t gia Trung Quc v cc nc lng ging cn c c hi ti din, c bit khi nn chnh tr ti quc gia khng l ny cn da trn nn tng c ti ton tr. Mc d cuc chin m mu chnh thc din ra kh ngn ngi nhng nhng t pho kch dai dng dc tuyn bin gii, ko di nhiu nm sau mi li nhng "vt thng" kh lnh trong k c ng i ca dn chng Vit Nam, c bit l dn min Bc.

Bi Minh Trit

Page 101

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Lng ti sng khi y gm ba xm, nay thuc qun Ba nh, vy m cng c ti hai anh i b i b pho cht trn "cht". T "ln cht" c lc c nhiu thanh nin nhc ti nh "c mng". D mc tiu chin lc ca vic tn cng Vit Nam vn cn nhiu un khc lch s nhng v mt no Trung Quc thnh cng trong vic gy nn mt tm l lo lng bt n, pha s s hi trong cc thnh phn dn chng Vit Nam. iu Trung Quc khng Tuy nhin iu Trung Quc khng lng ht l cuc chin 79 ging nh mt nht cuc tn bo, lt thng "tm vn lng ht l cuc chin 79 thin" chn ni cm th su thm v m ca cc dn tc ging nh mt nht cuc tn bo, lt thng "tm vn thin" Vit vi k xm lc ngn nm t phng Bc. chn ni cm th su thm v S cm th tng c lc b vi lp i bi "tm tnh ng m ca cc dn tc Vit vi ch" mi h rng lnh, hay bi nhng lun iu tuyn truyn k xm lc ngn nm t phng Bc. "Ni lin ni, sng lin sng" hu ho. Xm lng 1979 nh mnh vo lng t ho ca cc dn tc Vit, ci m chng mc no gip h tn ti anh dng bn cnh " quc" Trung Hoa trong ngn nm khng b ng ha, k t chin thng Bch ng. Mc ch Trung Quc dy cho Vit Nam mt bi hc bng cuc chin 1979 c l cng man di v phn tc dng khng khc g vic trc qun i M nm bom ri thm nhm a H Ni quay li "thi k ". V mt lch s, chin tranh 79 l mt mi tim chng ti khi ng thc khng mnh lit chng li d tm to nh hng v "kim sot" ca Trung Quc vi Vit Nam hin ti v tng lai. Vi nhng k c v thng tin ca ring mnh c c, ti khng h ngh rng cuc chin tranh 1979 ch dng li khu hiu ca ng l "dy cho Vit Nam mt bi hc".

Cuc c
Cuc chin khng thc s kt thc sau nm 1979. Hn th, n l mt tnh ton lu di, thm ch n l mt phn trong c mt chnh sch ln ca Trung Quc vi Vit Nam m hnh ng pht l u tin l nh chim Hong Sa nm 1974. Mc d trc lnh Trung Quc ln chim bng cch di di ct mc bin gii khi gip chnh quyn Vit Nam Dn Ch Cng Ho lm ng. S ngu nhin ca s phn v ngh nghip cho ti thm t liu v thng tin nhn nhn chi tit mi quan h "va l ng ch va l anh em" rt mai ma ny. Vi quyt tm tm cho ra mi quan h ca mt s loi mui st rt chnh Vit Nam v mi tng quan dn truyn ca n qua bin gii Vit -Trung, ti i hng chc chuyn cng tc ti dc tuyn bin gii Vit Trung. nhiu ni khi ti n, danh ngha l cuc chin qua 20 nm, k c v s man r ca cuc chin nh va mi hm qua. Ln u n H Giang, ngi cnh bc li gi chy xe H
Bi Minh Trit Page 102

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Giang-V Xuyn, ng k. "Nm 79 n sang, dn bn mnh hon ton b bt ng, v th thit hi l v k. ''N rt i t mn git sp bt c ci g gi l do tay con ngi to nn. Mn n cn gi li v s trong cc khu dn c, tnh l. M no c yn, pho n cn "cng" sang y lin tc ti nm 88-89. ''Thng con ti i ci vi hai thng b cng lp b trng mn. Hai a cht, mt a ct hai chn, m mt". Pha Vit Nam hon ton b bt ng trong cuc chin 79. ''Khu vc "Hu ngh Quan", dn cc x xung quanh k li l chiu hm trc lnh Tu cn sang bng vi thanh nin a phng v lnh bin phng Vit Nam. Ti hm c chiu bng ngoi bi, bn lnh Tu cn sang chi y, th m sng hm sau n tn cng.'' Nhm nghin cu ca ti "nm" C Ling, ni c hm ni hp, c o, m xe tng Trung Quc vo Vit Nam ng Cao Bng. Mt c gio bn, dn tc Mo "en" sng hm ch ng b xung huyn khm bnh. T dng thy rt nhiu xe tng vi "b i" ngi trn pha sau tin ti. ng c gi tay cho nhng sau thy xe tng c tin st nh mun nghin ln chic xe p, ng ku m ln cc ch "b i" nghe thy. t nhin thng n vt ngi trn thp pho rt sng lm nh ng mt ci vo u ng c. ng c ln xung cht tc khc, c con gi s qu qung xe p lao vo rng, chy tt xung huyn i. Lc ngi ta mi ng nga ra l Tu nh". Dn Thch An, Cao Bng mnh ai ny chy, git ht ln ni. Vo su trong rng, ngi ng bo sau tm thy nhng vt rng ph kn qun o, vng, bt, v hp v phn...ca bn lnh sn cc Tu. Chng m qun t kh lu trc . T nh ni ng bo a phng nhn ngay xung bn, thm ch sn nh mnh. Nhiu ngi phi liu mng ln v ly mui, ly dao, qun o... Chiu n h thy hng chc thng lnh Tu "vt nhau" vi nhng chic xe p ca dn b li. Bn lnh ny c tuyn m t nhng vng cc k ngho i v lc hu ca Hoa lc nn khng bit ngay c i xe p. Khng ngc nhin rng chng ht sc tn bo v hung hn. i vi ngi dn tc sng dc cc tnh bin gii pha Bc, cn nh v cc vt dng thit thn nh con dao, ci ci , ngn n du l nhng vt v cng qu gi. Nm c tm l ny, bn lnh Tu c lnh tn ph mi th d l nh nht, trc khi rt i. Ngi dn cc vng t Cao Bng, H Giang, Lao Cai... u k cho ti nghe nhng chi tit kh tng t rng khi v li nh c, tt c b thiu tri. Nhng chic n du ha, vi da, chum nc, ci ... u b p v, ngay c nhng con dao bi git vch bp cng b cht vo nhau cho nt li dao, ging nc b sp v lu n tng xung.
Bi Minh Trit Page 103

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Nm 1986, trong mt chuyn thc tp h Lng Sn, Ha Bnh, ti cng nhng tr ung on lnh Vit nam ang tp n tht v a hnh Lng Sn tng t V Xuyn, H Giang. Sau mt thng h s i V Xuyn. Nhng ngi lnh tr u lo v nhng tin tc c lit t V Xuyn v cc im nng khc vn truyn v trong sut nhiu nm sau 1979. u nm 1988, Trung Quc tn cng Trng Sa, 74 b i Vit Nam b thit mng. Nm 1995, theo anh bn hc lm kim dch sinh vt, ti ln ca khu Chi Ma. Mc d hai nc lc "bnh thng ha" v thng thng bun bn nhng nhng dy i trng ip lin k vi ca i ny vn dy c cc trn a mn. Xung t l t trn ng bin vn lin tip xy ra. Ban m, cc ct mc b di di vo t Vit Nam nh cm ba. Nhiu nm tr li y, trn bin gii b ct mc vn b di chuyn. Trn bin, Trung Quc nhiu ln dng tu chin tn cng thuyn nh c v git hi ng dn Vit nam. S leo thang trng trn ti mc bo ng khi Trung Quc tuyn b Hong Sa v Trng Sa l thuc huyn Tam Sa ca Hi Nam cui nm 2007, xua ui cc cng ty lin doanh thm d du kh vng Nam Cn Sn ca Vit nam v va ri quyt nh u t 29 t la khai thc du trong hi phn Vit Nam. Tin Vit Nam gi c in bng nhng k thut tinh vi t Trung Quc, trn ngp qua cc ng bin gii vo Vit Nam. In bc gi l mt loi ti phm nghim trng mi quc gia. Sn xut tin gi tung vo quc gia khc l vi phm lut php v cng c quc t. Chnh quyn Trung Quc hon ton im lng trc nhng hot ng ti phm quy m ln ny. R rng s tn cng Vit Nam bng qun s trn bin v t lin, tn cng chnh tr v ngoi giao, tn cng ph hoi kinh t... ko di hng chc nm sau cuc chin, qua nhiu i Tng b th ca Trung Quc t phi l mu lm cho nc lng ging nh b phi "chy mu" ti cht. Ngi ? Theo tnh ton ca B Quc Phng Vit Nam, s cn mt hng chc nm na gii phng cc trn a mn nm trn t Vit, dc bin gii pha Bc.

Bi Minh Trit

Page 104

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

hai cuc xung t


Ngun: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/2009/02/090224_mideast_indochina_tc2.shtml

Lin X b sa ly ti Afghanistan trong 10 nm ng 30 nm trc, nm 1979, Lin X a qun vo Afghanistan v Vit Nam a qun sang Campuchia.

cng sn trn ton th gii t chu sang Nam M, chu Phi. Chin lc ca Brzezinski thi Carter c tip ni thi Reagan v Bush cha, to ra hiu ng domino lm suy yu thnh tr CHXH v nh li Brzezinski nhn nh, ko quc X Vit. Tr li phng vn bo Php, t Nouvel Observateur 01/1998, Gio s Brzezinski xc nhn rng Hoa K mong cho Lin X sa ly Afghanistan: "Trong ngy qun X Vit ko qua bin gii (Afghanistan), ti vit cho Tng thng Carter: Chng ta nay c c hi Lin X . V ng th, trong 10 nm lin, Moscow phi theo ui mt cuc chin m chnh quyn ca h khng th no kham ni, mt cuc xung t to ra s suy thoi o c v cui cng ko quc Lin X..."

.
Bi Minh Trit Page 105

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

giao Iran.

ng Dng
1978/79, ng li ng v Trung Quc ca c vn an ninh cho tng thng .

Jimmy

Trong khi ng li ca Ngoi trng Cyrus Vance mun bnh thng ha quan h hu chin vi H Ni khng c chn. Nh cc ti liu ca cu th trng Ngoi giao Vit Nam Trn Quang C nhc li th H Ni hiu c s thit thi ca vic khng lp c quan h vi Washington v chp nhn quay sang chn Moscow lm ng minh chin lc. Nhng nay nhn li, chin lc Brzezinski r rng t c mt lc nhiu mc tiu.

. Chin tranh Bin gii c chin trng Ty Nam v ng Bc Vit Nam cng l s co chung ca mt d n lin minh cng sn t ng Bc xung ng Nam . , xung t qun s n ra gia cc nc cng thc h. . . 2001:

..." .
Bi Minh Trit Page 106

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

. .

. , chin lc ca Brzezinski khin H Ni gn li vi Moscow. Rt c th Brzezinski, mt ngi gc Ba Lan thy c trc s ph sn kinh t ca m hnh X-Vit. Cc ci cch t u thp nin 70 ti Ba Lan v Hungary cng khng cu vn c nhng nc ny.

h t. , nht l ti min Nam, ph hy phn cn li ca nn kinh t t bn duy nht m nc Vit Nam bit n trong sut na sau th k 20. , Hoa K khng ch khin H Ni ki

Afghanistan. Iran. , Hoa K cng vn t ch bo v i Loan bng 'Taiwan Act', v cc hip c phng th vi Nht Bn, Nam Hn, v cc ng minh ng Nam khc vn nguyn vn. . Nn kinh t b ph sn sau Cch mng Vn ha cn li thot v giao thng vi Phng Ty qua Hong Kong, c s .
Bi Minh Trit Page 107

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

".

Bi Minh Trit

Page 108

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

-Trung
Ngun: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/2009/02/090223_vietchina_border_tc2.shtml

2008 gii, cm mc bin gii trn t lin.

Ty. .

".

".

2008

. .

Nhng vic cn

Bi Minh Trit

Page 109

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009 12/2001.

i bn. S kin ny cng l c s mi bn qun l v duy tr s n nh vng bin gii, thc hin ch trng xy dng bin gii Vit Nam - Trung Quc ha bnh, hu ngh, hp tc v n nh lu di. "c gi". : "S kin ny ng cng l c s mi bn qun l v duy tr s n nh vng bin gii, thc hin ch trng xy dng bin gii Vit Nam - Trung Quc ha bnh, hu ngh, hp tc v n nh lu di". lc km theo, bao gm bn , h s ghi nhn nhng kt qu m hai bn t c trn thc a trong nhng nm qua. nh qun l hot ng qua cc ca khu quc t. Bn Gic; Quy nh v vic i li khu vc ca sng Bc Lun.

trin nhanh hn.

Bi Minh Trit

Page 110

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

S phn ng Hong Vn Hoan


Ngun: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/story/2009/02/090214_hoang_van_hoan.shtml Quc Phng BBC Vit ng

v trang c cho l ln u tin xy ra gia hai quc gia cng thc h cng sn.

'Bnh phn n t hnh'


: "ng Hoan c mt ngi con trai duy nht l ng Hong Nht Tn, nm nay ngoi 80 tui, sc kho rt km, m do mi t qu hi Tt, hin khng nghe, ni c. Trc y, nm no ng Tn cng ngh Nh nc bnh phn li n t hnh vi cha ng nhng u khng c." "Hi c ng (Phm Vn ng) cn sng, ng n ku c ng, hi c Trng Chinh cn sng, th ku vi c Trng Chinh. By gi cc ng khc gi ht ri, chng bit ku ai." "Trc y, cc ng Trng Chinh, Phm Vn ng c Dun".

Cuc cha

mt

Cun sch 'Git nc trong bin c' ca ng Hoan, c on, ni rng ng khng theo quyt nh ca B Chnh tr vn quyt rng ng b ung th phi v phi bay i c cha bnh.

Bi Minh Trit

Page 111

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Ngi chu nay thut li ng Hoan tin rng "nu bay i c th chc rng ch mt liu thuc l xong". , tm cch trn sang s qun Trung Quc v c a ti Trung Quc. Trung Quc m thnh cng v ng sng thm 12 nm na. Trong 12 nm ny, ng vit nhiu cng trnh m mt trong l cun 'Git nc trong bin c.' Trong cun sch, ng Hoan cng ni rng vic lm ca ng l 'thin thu nh lun', tc mt nghn nm sau th s r. Sau , ng Hong Nht Tn c vit mt cun l 'Thin thu nh lun', 500-600 trang, thuyt minh rng cha ng l mt nh yu nc v i, nhng cui cng cng khng c pht hnh. 1991, khi gia nh c php sang thm ng trong vng bn thng lin ti khu Ngc Trng Sn, trong Di Ho Vin, ni trc y ng Lm Bu tng sng, khi ng gi yu v sp mt, th ng vn cn rt tnh to, tnh to cho n pht cht. "Ngi nh c hai, ba ngy thay phin nhau vo chm sc ng. ng hi v tnh hnh Lin X, Trung Quc, Vit Nam vo thi im . ng rt tnh to, cu hi sc so. ng ng L Dun l nhn vt quyn khng bnh lun g nhng chu kh nghe. ng hi v so lc th hai sau H Ch Minh snh Lin X ang ci t, Trung Quc ang ci cch v Vit Nam ang i mi lc , c g ging nhau, khc nhau," "S chm sc ca Trung Quc i vi ng khng c g bn. Lc , ng Giang Trch Dn l Tng b th kim Ch tch nc, ng L Bng l Th tng Quc v Vin, cc ng coi ng Hoan l ngi bn ln ca nhn dn Trung Quc."

Ngha t, ngha tn
L tang ca ng Hoan c coi nh mt l tang cp cao ca ng v ca Nh nc Trung Quc v ng c coi nh mt lnh t ca ng Cng sn TQ. Khng c chuyn i s qun Vit Nam tham d.

. "L do Vit Nam lc ng cho gia nh sang thm l dn xp quan h cp cao v ngha t l ngha tn theo truyn thng, cho nn h phi ng . Khi i, gia nh ha l s quay v." "Gia nh cng cam kt m bo l khng lm iu g lin Bo ng ta v nc i, quan ti chnh tr khi sang Trung Quc m y ch l chuyn khng hi nhng chuyn linh gia nh. Do khng c vn g," tinh lm g!. "ng Hoan khng bao gi dn d g gia nh v chuyn chnh tr hay s nghip. Cng thi gian , c vic Vit Li Hong Vn Hoan c Nam chun b k nim 100 nm sinh H Ch Minh. Mt nh thut li nghin cu c ting ca Vit Nam sang Trung Quc v
Bi Minh Trit Page 112

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

ngh gp trc tip ng Hong Vn Hoan tm hiu v H Ch Minh, c bit tm hiu cc chi tit i t ch khng phi vi t cch mt chnh khch." : , ng Hoan cho th k l mt cu sinh vin ngi Hoa gc Vit tng tt nghip i hc Tng hp H Ni, gii c ting Vit v ting Trung, tip. Th k sau thut li vic nh nghin cu ny nh hi ng Hoan v chuyn 'c H c con ring' c ng hay khng,"

Yu ng, yu nc
ng Hoan bo: "Bo ng ta v nc i, khng hi nhng chuyn linh tinh lm g!." ng Hoan l ngi rt kn k, ng khng bao gi tu tin cho ai bit nhng chuyn quan tr ng. ng thng ch lm vic cp cao, cn gia nh th c i thm, ni chuyn vui v thi, khng ni chuyn g v chnh tr c. , "Tuyt i khng c chuyn hp gia nh, bn chuyn ny, chuyn kia, nh l ngi ta n ng Hoan c c qun i, i pht thanh. l xuyn tc! ng Hoan ng khng lm th. ng l nh yu nc ng n, ng khng lm chuyn g khut tt." ng Hoan mun gii thch trong sch rng ng vn yu ng, yu nc v ng mun sng thm chng minh rng c ngi phn bi, nhng Vit Nam vn khng nhn ra, hoc nhn thc lm. C v ng c chng minh bng nhng d liu, s liu, bng chng, quan im. Ngi chu k ng c s h tr ca Trung Quc, h cung cp my ngi th k, vn phng lm vic, t i li, iu kin rt tt. "Phn bin li nhng d lun t nh nc Vit Nam, trong nhiu ni rng ng l Trn ch Tc, L Chiu Thng v.v..., ng chng minh trong cng trnh ca mnh rng ng khng phn bi li ch ca nhn dn m chnh ngi khc phn bi. Nhng ng ni chuyn ca ng 1.000 nm sau mi nh c, cn nh ngay lc th kh," ngi chu ng Hoan k. ng ng v ng Hoan gp nhau rt n gin v ng Hoan c kh nng ni ting Trung trc tip khng qua phin dch. Quan h rt tt, va l ng ch, va l anh em

'Chnh tr phi th'


"ng ni rng bn thn ri vo tnh trng rc ri v phi i, m by gi ngi ta gi l bt ng quan im. ng khng th i mt nc th ba, nh l Lin X, v quan im ca ng vi Lin X khng gn nhau," "ng l Trung Quc tip i ng Hoan nh th v ng thn Trung Quc v c li cho Trung Quc vo thi im by gi. Chnh tr phi th! Trung Quc coi ng c li cho h. Nhng ng thi h cng nui dng nhiu lc lng cch mng thc s cho Vit Nam," ngi chu nhn xt.

Bi Minh Trit

Page 113

30 nm chin tranh bin gii V cu hi rng liu Vit Nam c th trnh c cuc chin tranh nm 1979 vi Trung Quc, nu quan im, ng li ca ng Hoan trong quan h vi Trung Quc c Vit Nam lng nghe hoc iu ho nh th no , ngi nh ng Hoan cho rng cc din trc qu r rng. Hon ton c th trnh c hai cuc chin Ty Nam v cuc chin 79. "ng li ca ng H l sau ho bnh, sau cuc chin qu di vi M, mi ngi kit qu, l phi an dn, phi trnh chin tranh, phi khoan sc dn, phi gim thu v.v... ng Hoan rt phn i v ph bnh vic dn n s th phi pht ng c hai cuc chin."

28 April 2009

. ng ng Tiu Bnh c gi vng hoa, vit rt nhit tnh, cao ng Hoan." "ng ng v ng Hoan gp nhau rt n gin v ng Hoan c kh nng ni ting Trung trc tip khng qua phin dch. Quan h rt tt, va l ng ch, va l anh em."

Bi kch cha con


V quan h gia hai cha con m c d lun rng c s mu thun, theo , ng b th c cho l thn Trung Quc, ng con, Hong Nht Tn, thn Nga X, trng hp ng Tn c cho l mt bi kch. , ng c c Nam, thi hnh k lut, cho 'i y' mt nm, hai nm g , xong ri cho phc hi. "Va c phc hi, nghe u ang lm th tc lm Ph Vin trng Vin S hc, th ng Hoan li b i Trung Quc (1979), cho nn ngi ta p ng con ra khi ng, ri p th. Nghe ni ng Tn n tn by gi vn cn c ngi theo di," "Trong nh hin nay, ch c ng Tn l ngi b theo hng ngy, v l do th c th l do h s r r thng tin hoc th no ," "Thi cc nm 1991, 1992 cho ti 1996, 1997, nhiu lc con chu ca ng Hoan trong gia nh H Ni i u, cng c t nht mt nhn vin cng an i theo sau. By gi th cng thong ri v h sng cng ng n, sng ng theo t cch cng dn."

'Chm sc c bit'
Cuc sng gia nh rt phc tp v l mt cu chuyn di vi vic mi thnh vin phi t lo cng vic ca mnh. Mt ngi con gi ca ng Hong Nht Tn, chu ni rut ca ng Hoan, tt nghip i hc S phm, ra khng c vic lm. B phi xin mi mi v c Vin Trit hc lm th vin.
Bi Minh Trit Page 114

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Theo ngi nh ng Hoan th ng Phm Nh Cng, Ph Ch tch Hi hu ngh Vit Trung v Vin trng, phi ng ra bo lnh th b mi v lm vic c, ch khng phi t nhin m vo lm nh nc c, l ngay sau khi c Hoan ra i (1979). V l do ngi ta a ng Ngi con trai c ca ng Hong Nht Tn, l ng vin, con trai c ca ng Tn ra khi phi ra khi qun i. Trong nh c my ngi l ng vin qun i th chc c th l an ton g l b Tn v ng con c. C mt ngi con du ca ng cho Tn mi kt np my nm nay. Cn li u khng l ng Chu ng Hong Vn Hoan vin. V l do ngi ta a ng con trai c ca ng Tn ra khi qun i, ngi nh ng Hoan tin rng c th do l do 'an ton' no . "C mt s chm sc c bit. Nh ng Tn b p ra khi ng. ng phi ch ng vit n ra khi ng." "V kinh t, ti chnh th nhng nm rt kh khn, mi ngi phi t lo ly m sng. Nhng c mt vic khng bit cc gia nh khc ra sao, cn ti gia nh mnh, ng Hoan c mt o c rt r rng, tc l khng ai c sng da vo ng y." "Cho nn mi ngi phi t lc t lu. Khi ng i, th mi ngi chng lm sao c." ng b Tn u l cn b nh nc. Cc con chu v sau cng dn c c vic lm, vi mc lng ti thiu sng c. B Tn, con du c Hoan, tng lm ng u Qun Hon Kim v lm cho n lc v hu. Khi ng Hoan i, ng khng h cho ai trong gia nh bit, sau ng Tn gn nh b bt. "Nhng ngi ta c ngh l ng Tn bit. Thc ra ng khng h bit v cng chng ai bit. Nu bit l rc ri ngay. Khi ti Karachi (th Pakistan), ngay c ba ngi thp tng ng Hoan l bo v, th k v y t u khng bit," ngi chu ng Hoan k tip. khch sn ti Karachi, ng Hoan i ra ngoi i do, ng gi xe taxi v i v s qun ca Trung Quc. Ba ngi ny v sau b bt, v vn theo li k, nhm th k ca ng Hoan trong khu Di Ho Vin nhiu b t my nm. nm

'Khng c bn n?'
vn khng r. l v sao khi hai nc Trung Quc, Vit Nam bnh thng ho quan h, thm ch hai ng v hai Nh nc hu ho hn, m bn n t hnh ca nh nc Vit Nam dnh cho ng Hoan cha c hu b. "Hnh nh nm ngoi, khi cn kho, ng Hong Nht Tn c ti To n xin mt bn sao bn n 'x t vng mt' i vi cha mnh. Mc ch l lm bng chng khi i trnh by vi cc ni v xin c ht n ny vi ng Hoan, th c h tr li rng khng c vn bn no c."
Bi Minh Trit Page 115

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Nm no ng Tn cng vit "Nhng y khng phi l To n Ti cao hoc To n nh nc no khc, m dng nh y lin quan ti To n th, vit n, ngh phn li bn n Nhn dn TP H Ni. Nhng h ni l chng c vn bn g bnh c. Sau , ng Tn cng thi khng lm na. " Chu ng Hong Vn Hoan "Hi ngi ta cng khng thng bo g v , khng c thng bo g cho gia nh c. Cn v k hoch c lm tip vic xin hu b bn n trong tng lai, th trong gia nh ch c mt mnh c Tn lm. Ngoi ra, khng c ai ngh lm vic c."

Trong lng qu hng


Theo di chc, hi ct ho tng ca ng Hoan c chia thnh ba phn. Mt phn ngha trang Bt Bo Sn, tng t ngha trang Mai Dch H Ni. l mt ngha trang dnh cho cc quan chc cao cp ca ng v Nh nc Trung Quc. , h xy mt ci m, hng nm h vn cho tin gia nh, t nht hai ngi, sang ving thm. ng Hoan c mt ch rt long trng. Mt phn tro ct c a i Cn Minh rc trn u ngun sng Hng. V ng Hoan mun v nc bng con ng sng Hng. , mt hp tro na sau khi mang v nh th my nm, nay c a v qu lng Qunh i, huyn Qunh Lu, tnh Ngh An. Trung Quc cho mt t tin xy mt ci m tng i lch s. Tt nhin l m khng bng m ca ng H Tng Mu, m nh nc xy rt ln. c hai dng h l h H, ln nht, ri n h Hong. Hng nm con chu v y ving thm. Trong nh th h Hong, c th ng Hoan. H khng th ng l u vin b chnh tr, ph ch tch quc hi m tm bia th ch ng Hong Ngc n (tn tc ca ng Hoan) l nh yu nc ln. : "Gn y c mt din bin v biu hin mi, m chnh s Trn qu hng Qunh i ca qun Trung Quc ni vi gia nh, l mt vi hnh nh ca ng Hoan ngy nay ng Hoan hi lm Ph Ch tch Quc hi, trc y b xo hoc b i, nay c phc hi. Cn cc hnh nh ng Hoan bn cnh ng H th h xo sch." Bi vit da trn li k ca thn nhn ng Hong Vn Hoan. Qu v c kin v bi vit ny, xin gi th cho BBC a ch vietnamese@bbc.co.uk hoc dng hp tin ch bn phi.

Bi Minh Trit

Page 116

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

kin c gi
Sincerity Nhng ngi trong gia nh ng Hoan c quyn bnh vc ng. l l thng tnh. Tuy nhin, TQ xm lng VN m ng trn qua TQ ng h ng li b quyn ca TQ th r rng ng khng th khng b kt ti "phn quc" (phi chi ng trn vo ta i s An h hay Php...th c hay hn khng? t ra nh i t Bi Tn trn sang Php l qu khn?). Ngi ta "l" v ng nh L chiu Thng, Trn ch Tc ri, xem ra cng kh m gt ra ti ny cho c. Lm chnh tr khn kho l ch . t gi s nh ng Hoan cn sng n ngy nay, khng bit ng s x tr ra sao khi TQ ly gn ht cc o HS/TS ca ta v ngn cn vic khai thc du kh ca ta Bin ng? Dsardy, H Nii Ti thy Trung Quc v Vit Nam dng nh c mi th truyn kip. Trong lch s bao nhiu ln TQ sang xm lc VN? ng, ng Nai Ti mun gi ti bn 'Tear, Si Gn' mt cu hi rng bn yu nc nh Nguyn Tri cng c, nhng liu bn c s b th tiu khng? Bn c nghe cu: "cy mun lng m gi chng ng" khng? Ti ngh bn cn hi ngy th ni v chnh tr. Khng tn Bt c ai khi ri b t m tri b ni mnh sinh ra u l phn bi, nht l trong thi im 7/79 th khng th bin minh cho hnh ng c. Cc c quan laii hay ch s ngy xa nu c g khng ng vi triu nh th xin v n vui th in vin dy hc bc thuc th mi l ngi ho kit! Minh Nguyn, California Ti ngh lnh o Vit Nam ai cng thin cn c. H ch nhn tm tm gn m khng nhn xa c . H c thy ai giu mnh th ng theo. Ngy xa, thy n anh Lin X hng mnh hin i hn TQ th ng theo Lin X. H ch trng theo hn khi XHCN, b qua hp tc vi ASEAN, lm ng trc li ngh bang giao ca Tng thng M Carter, i cho bng c bi thng chin tranh. By gi th ang c hai phe l phe thn M v phng Ty; v phe thn TQ. V hin gi, M v TQ l hai nc hng hu v quyn lc chnh tr, ng thi c nn kinh t vi GDP hng th nht v th ba ca Th gii. n danh Bn 'Tears, SG' ni nghe mi l. Lm g c ch CS no yn cho anh v nh n, mt khi anh c vn bt ng vi h. L Dun tng ni k no khng chung ng vi chng ta l k th ca ta. Nhng ai i dn ch t do trong Nhn Vn Giai Phm c ai c cho v n yn n u? Ti ngh bn nn suy ngh li. Khng nu danh Nu con ci cc v lnh o Vit Nam cng ging con chu ng Hoan, tc l khng da dm vo cha m, th Vit Nam by gi c th cn mnh hn Trung Quc, ch khng o ut nh th ny.
Bi Minh Trit Page 117

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Khng tn Vit Nam l nc yu. ng H c thi cng mun bt tay vi M, nhng M khng thm. Nc yu th ng lm cc 'anh ln' mt lng l tt nht. ng H tng lm c iu . Sau khi ng H b v hiu ho quyn lc, th lp tc Vit Nam b trng tr thch ng, do s yu km v thin cn trong ng li lnh o t nc ca cc n em. Tn C mt cu ngn ng rng khng c mt tng thng nc no cho khng bn mt iu g. Trong mt chnh th hay mt t chc theo qui lut bt bin phi c hai thi cc i lp nhau, phn bin, th b my mi vn hnh c. Cng nh qui lut bin chng, t nhin, c ngy t phi c m. D nhin trong mt t chc ng phi c t nht 2 phe l ng nhin, cng tn ti v pht trin. Thnh cng hay khng thnh cng th phi xem, nhng yu nhn cm quyn t nc nhn nhn ht mt mnh mt yu ca tng phe, ri hp sc, t li ch ho bnh v pht trin ca T Quc ln trn tt c mi l quan trng. (khng cn bit ai tuyn ) dnh cho ng Hong vn Hoan l hon ton xng ng. K t ngy ng y ri Khch sn Karachi chy vo s qun Trung Quc th ng ta khng hn g Trn ch tc hay L Chiu Thng . Linh, Yokohama Phong tro phe cnh trong ng c t hn na th k trc. Ngy nay cng vy, mt s rt t theo Nga, cn li th chia i theo Trung Quc v Hoa K. Tears, Si Gn ng Hong Vn Hoan c TQ i i t t chng qua h mun moi c nhiu tin tc qu bu v Vit Nam t ng. ng thi ng Hoan tr thnh ci 'loa tuyn truyn' qu tt cho h. Nu ng thc s yu nc v bt mn vi ch hay ng Cng sn, ng c th lm nh bc anh hng Nguyn Tri v qu n. Nh vy vn gi c tm lng yu nc vi dn tc ch u cn phi chy qua TQ, li cn ng h TQ nui dng Khomer , ln chim bin gii Vit Nam, tht l sai lm. Ni 1000 nm sau nhn dn mi hiu ra, ti ng c th l s ngy bin. Nam Khng phi ng ng Tiu Bnh tng ni: 'ngi TQ lm g cng c tnh ton' sao? Ti nm nay 24 tui nhng c n nhm mt cng khng tin l Trung Quc tht lng c x vi ng Hoan v v li. ng Hoan ni rng chin tranh phn ln do ng L Dun. Nhng liu khng c chin tranh 1979, chc g TQ t b d tm ca mnh khng? H cng c th kim c khc thi. Lch s ti nay, d c th thay i, nhng cng khng thy c s thay i no ng k trong d tm ca 'ngi anh c' ny. ng tin nhng g TQ ni m hy coi nhng g h lm vi t nc ta, nhn dn ta. Khng tn, Cn Th Ti l ngi Vit Nam, c gia nh theo Vit Nam cng ha, ti khng thch ng Cng Sn,
Bi Minh Trit Page 118

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

nhng ti ng h phn quyt v ph phn ca Vit Nam i vi ng Hoan, hnh ng phi c nghim tr. Cu Ti, Vit Nam Trung Quc t xa n nay c tt vi Vit Nam bao gi? Ci g c li ln cho h th h lm, cn khng th thi. l tm a ca my anh hay i bt cht mi ngi. H nui c Hoan c l v c cung cp nhiu thng tin m h c th dng c. Ni chung c theo Trung Quc thi , th ti "phn quc" l nng hn sang M nhiu . Trn Tin Trung Quc c vn cho Vit Nam git hi dn lnh trong ci cch rung t, nm 1974 xm lc Hong sa ca VN. Trung Quc u phi l bn ca nhn dn Vit Nam. TQ cng c vn tip tay cho Khme gy thm ha dit chng cho Nhn dn Camphuchia, git hng chc ngn dn VN bin gii ty nam. Ngy 17/2/1979 TQ xm lc VN, ngy 11/6/1979, ng Hong Vn Hoan chy sang TQ quy hng gic, trnh sao khi b cho l c hnh ng nh L Chiu Thng ngy xa? Conan Si Gn H Ch Minh th cn bng gia Stalin & Mao. L Dun th theo hn Stalin. Cn Hong Vn Hoan th theo hn Mao. Xem ra c ba ng ny u mang li cng mt kt qu cho t nc v nhn dn Vit Nam. C l s phn ca dn tc VN l phi chu nhiu au kh.

Bi Minh Trit

Page 119

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Ngi c cha l lnh Trung Quc


Ngun: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/forum/story/2009/01/090130_vivienne_story_1979.shtml Quch Tng Uy Bi vit ring cho BBCVietnamese.com Ln u tin ti bit c cht g v cuc chin ng Dng ln th ba l t nhng cu chuyn ca cha k v bn xu Vit Nam. Khi ng v nh nhn c qun i cho ngh php vi tun, ng thng ch ti i chi bng xe p. l thi gian hnh phc cho ti, khi ngi yn sau, nghe ting chung leng keng, v nghe nhng cu chuyn chin Vit Nam v Trung Quc c tranh cha k. cuc chin bin gii m mu nm 1979

Chuyn ca cha

Ti thn tng cha v cng hin trong Qun i Gii phng Nhn dn, li cng phc cha hn v nhng chuyn ng k. Hnh nh v bn xu Vit Nam trong cuc chin vn in su trong ti, vn sinh ng nh ngy ti cn l c b tm tui ca 14 nm trc. Cha k bn xu lnh lng, tn nhn trong cuc chin u t v trc Vit Nam, rng chng dng v kh Trung Quc git lnh Trung Quc, rng chng dng hng ro phng th bng hng ha Trung Quc tng vin tr. Ti cn nh c cho hay ngi Vit rt xu v v n nn chng ti cn phi dy cho h bi hc. Trong thi gian di, ti gi n tng v ngi Vit nh nhng k lm sn gai c, mt mi lnh lo, cm sng trong tay. Ci tn Vit Nam nghe tht k qui cho d ti cng khng hiu thc ra n nh th no.

T tm hiu
Nhiu nm sau, trong lp hc lch s trng trung hc, cui cng ti tm thy Vit Nam mt t nc thc s - trn bn th gii, tht hn ci hnh nh m nh ti thi gian di.

Bi Minh Trit

Page 120

30 nm chin tranh bin gii C bi ging ca gio vin ln sch gio khoa u khng r rng v nhng g xy ra trong cuc chin nm 1979. iu duy nht c ni l s quan trng ca chin thng ca Trung Quc, mc d s m t ny c lc ln by gi vi ti u rt m h. Sau khi ti vo i hc Bc Kinh, bt u hc ngnh Quan h Quc t, ti c gng xc lp mt ci nhn khch quan hn v quan h gia Vit Nam v Trung Quc nm 1979. Bi cnh Chin tranh Lnh v s kt thc ca Cch mng Vn ha nh hnh thc h v bn sc hai quc gia.

28 April 2009

ng Tiu Bnh ni phi "dy" cho Vit Nam bi hc

Vic Vit Nam gn gi Lin X v s xm ln Campuchia khin Trung Quc mt i nh hng trong khi cng sn, v hn su hn chia r vi Trung Quc. ng thi, s kt thc ca Cch mng Vn ha lm Trung Quc rt mun c xao lng khi chuyn ni b. c tip thm la t nhng s kin bi Hoa Vit Nam cui thp nin 1970 v rn nt quan h gia hai nc v Trng Sa, cuc chin ng Dng ln ba cui cng n ra. Cuc chin kt thc bng vic qun i Trung Quc rt lui v thiu tip vin v kinh nghim tham gia cc cuc chin tranh hin i, nhng chin thng khng phi l t ti s dng m t kt qu cuc chin cho c Trung Quc hay Vit Nam.

K cu chuyn mi
Vi ti, iu quan trng nht l nhng bt ha m chin tranh li v nhng k c b bp mo theo thc h thi gian hnh thnh nn di sn cuc chin. Nhng di sn , mt s c th nh xung t lnh th ko di sang c thp nin 1980. Mt s khng o m c, ging nh nhng cu chuyn ca cha ti, truyn li nhng t tng m nh v mt quc gia sang cho th h i sau. Ngy nay, 30 nm qua, v thanh nin hai nc bt u qun i cuc chin m mu . iu nguy him nht cho Quan h gia Vit Nam v Trung Quc s c trin vng tt quan h Vit Trung l hai hn khi khng c s th hn v di sn chin tranh. V ti nc vn ni ngn ng bo lc on n lc ti k mt s cu chuyn mi v Vit trong mt thi i ha bnh Nam cho cha nghe theo mt ngn ng ha bnh. V chung cc, iu nguy him nht cho quan h Vit Quch Tng Uy Trung l hai nc vn ni ngn ng bo lc trong mt thi i ha bnh. y l bi vit ca mt n sinh vin ngi Trung Quc ang hc London. Qu v c kin v bi vit ny, xin gi th cho BBC a ch vietnamese@bbc.co.uk hoc dng hp tin ch bn phi.
Bi Minh Trit Page 121

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

- nh du 30 nm cuc chin bin gii Vit - Trung 1979, nhn t nhiu quan im khc nhau. Rt mong nhn c nhng bi bnh lun, hi c ca qu c gi v s kin lch s ny.

Hoa Vit Nam

, ti t . Minh, SG Gi bn Thanh Hi: cm n th ca bn. Chng ta b nh hng vn ha Trung Quc l v chng ta ng ca khng giao du vi bn ngoi. Nht Bn lu nay khng n Tt Nguyn n na, Hn Quc cng hc M nhiu. Thit ngh, hin nay nhiu nc vn minh hn Trung Quc, nn vn ha Trung Quc c nhiu im cn km Vit Nam: hay khc nh, ni to, t tng nc ln, thc thm m yu (ton thch mu , hng ha thit k xu, mu sc le lot, nh no cng dn giy trc ca, cng ng a trong nh), m thc th n ni nhm nhom, thch n "c sn", thch n chi sa a kiu vua cha ngy xa. V sao mnh phi bt chc nhng th vn ha y v coi l "vn ha dn tc" ca mnh. Cc bn c th c quyn "Mt cn gi bi" ca Trn Trng Kim bit ng y nhn xt vn ha Trung Quc th no. Trong khi , bn tnh ngi Trung Quc c rt nhiu im tt m chng ta khng chu hc: chm ch, c lng t ho dn tc, on kt (khi ra nc ngoi), nghim tc trong cng vic (t tham nhng hn Vit Nam), khoa hc k thut tin trin nhanh, kinh t ca h pht trin nhanh l nh nhng c tnh tt nh vy. Nu chng ta bit hc im hay ca ngi Trung Quc, ch im d ca h, hc hi thm ngi M, ngi Nht, th chng ta mi c c may t tinh i p vi ngi Trung Quc v cc ln bang. Gladiatus Cc bn , lch s l qu kh chng ta ch ni n nhc li,n li chuyn qua, Khng phi i xu vo mt vn m n i qua nhiu nm, ci ng hay sai c lch s ghi nhn. Qu kh ca hai dn tc chng ta l ho hng v v vang, chung ta c sai lm v t sai lm chng ta xy dng nn mi quan h nh ngy nay,. Ti l ngi tn trng lch s v khng bao gi phn xt lch s, v nhng ngi ng xung h u mun bo v dn tc mnh, h khng sai lm, H l nhng anh hng.

Bi Minh Trit

Page 122

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Thanh Hi, TP. HCM Gi bn Minh SG: Ti ngh nhng iu m h (sv TQ) ni vi b bn l ng (tr iu cui dng), iu duy nht VN ta khc TQ l ch ngn ng ni thi ch t tp tc n bn sc vn ha ta u mang mu sc TQ. Tuy vy ng nh bn ni d nghn nm sau vn phi th hin ch c lp. kin trn din n cn th hin tnh ch quan do ti mong rng BBC s cho ng thm nhiu bi vit nhng ngi tr chng ti c ci nhn khch quan v cuc chin ny v ging nh bn Quch Tng Uy ti khng c bit nhiu v cuc chin ny v lch s chnh thng trong nc khng h nhc n. Mt ln na cm n BBC cho ang bi vit ca bn Quch Tng Uy! VQN H ni Ba mi nm trc y t cho mnh l thin triu Trung quc a qun vt bin gii dy cho Vit nam mt bi hc. y l mt trang en ti trong mi quan h va l ng ch va l anh em nh cc nh lnh o hai nc vn thng ly lm cu ca ming, trong nhng cu ca ming c no l mi h rng lnh nhng rng cn vo mi, no l ch ngha quc t ca nhng ngi cng sn nhng qun gii phng ca ngi bn ln Trung quc tn ph t nc Vit nam, v khng t thng dn phi b mng, mt mt ngi thn v ti sn, phi sng nh nhng ngi t nn ngay trn qu hng ca mnh do nhng ngi ng ch nm xa gy ra. S tht tht qu ph phng, nhng s tht vn c l s tht! Khng th c bt c l do no bin minh cho hnh ng trn ca Trung quc c, c bit trong bi cnh ca nhng nm cui ca th k 20. Khi th gii u gii quyt cc tranh chp trn c s thng lng hp tnh hp l, tn trng lut php quc t v ch quyn, ton vn lnh th ca cc nc mt cch vn minh v ha bnh. Chnh v vy tt c nhng g ngi Trung quc ni ra trong quan h quc t t trc n nay ni chung, v trong quan h vi Vit nam ni ring ch l gi di. c bit ch ngha quc t ca nhng ngi cng sn cng ch phc v cho mu ca cc nc cng sn ln. (Cn tip) VQN H ni (Tip theo) Ti cho rng ch c nhng con ngi tht s theo tinh thn quc t chn chnh nh Hemingway v cc ng ch ca ng l mt v d, khng bao gi, khng khi no c mt nh nc mt ng phi c tinh thn quc t. Ch ngha quc t ca nhng ngi cng sn thc t cht mt ln na trong s kin 17/02/1979. Vit nam by gi phi c ha bnh xy dng kinh t. Ci gi qu t ca 30 nm chin tranh cu nc dnh c lp cho t nc di s lnh o ca ng cng sn vn cn . Nhng c l c ha bnh Vit nam c th phi quyn i qu kh t M, Php, Nht, n Trung quc, bng mi gi phi quyn i. Tuy nhin kin c nhn ca ti khi ngi M, ngi Php, ngi Nht, h quay li Vit nam lm n kinh t cng nh gip Vit nam phn no c hng thin hn l ngi Trung quc. Bn thn ngi Trung quc lun coi h l thin triu cc dn tc khc ch l man di nn h vn mun dy cho thin h mt bi hc khi no thy cn thit. Nhng
Bi Minh Trit Page 123

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

tic thay hin nay nhiu ngi Vit nam quyn iu cha ng h tng phi i ph vi thin triu. QVN H ni Ngy qun t 100% lun iu ny l cch lp lim nhng iu bt ngha ca ngi bn ln TQ. Th nht tranh chp ti Hc Ht T o vi Nga ngy xa b Nga nh thit hi nng n (Nga mt c my chc lnh cn TQ thit hi 600). n by gi h lm sao c th i hi v l vi Nga c. Th hai gy chin vi n v Vit nam ti bin gii nu chim gi gi lu di s b th gii vn minh nh vo mt. Th ba lng ging tt th khng em qun xm lc nc khc nh lm vi VN v n . Th t vua Trung Quc khng bao gi thch dng s da nt hay chin tranh l phng tin gii quyt xung t l xuyn tc lch s. Lch s TQ l chuyn gy hn ly c thn tnh cc nc nh. Th nm Qu nhiu nhng b c th khi nn s phn n dn tc ch ngha trong cng dn Trung Quc Nhng b ci g khi i nhn v ca ngi khc nh nhn Trng sa v Hong sa l ca TQ. Trong khi l n cp, l dng v lc chim ng lnh th ca ngi khc mt hnh ng khng th chp nhn th gii vn minh. Cn phn n trong cng dn TQ l v thn dn ca thin triu b tuyn truyn sai s tht Hong sa v Trng sa l ty sa v nam sa ca TQ (ti c tnh khng vit hoa). Thanh Hai, Tp.HCM Cm n bi vit ca SV Quch Tng Uy. iu duy nht ti mun ni l cng c nhng ngi lnh VN cng t ho k cho con em h v nhng chin cng, v k th m h tng phi i mt. Khng nn trch b ca bn hay b ca bt c ai tham gia cuc chin 1979. Tt c l qu kh, xin hy c ci nhn khoan dung hn d c nghn nm qua mng b quyn ca TQ vn tn ti. New Yorker, New York City Tuyn truyn nhi s Vn ta cng c thua g u, thm ch cn hn TQ v t ra ngi TQ ch i bc hi dn tc khc khng cm sng tiu dit chnh ng bo ca mnh. Hnh nh "bn xu VN" c bin thnh "bn xu Ngy" ri hng triu thanh nin min Bc mu mui lao vo cuc chin huynh tng tn gip cho k th ch thc l TQ ngi hng li. Nu khng c cuc chin xm lc do VC pht ng th vi sc mnh qun s ca 2 min Nam-Bc dy cho TQ mt bi hc cho hai ngn nm h v xm lc. TQ ch gii chia r tha c i bt nt ngi khc, n khi chnh h b xm lc th khng c sc chng tr, t i Mng Hn cho n Anh, Nht chng minh iu ny. Minh SG Cha ti tng du hc ti Trung Quc trong 5 - 6 nm. ng nhn xt rng nhn chung ngi Trung Quc tt bng, sn sng "nhn ming i khch" vi ngi VN khi sang hc (chng ta cng lm nh vy vi Lo v Campuchia) song khi ni chuyn, n 90% sinh vin ng la ni rng: Chng my (VN) cng vit ting Hn, n Tt Nguyn n, t chc Trung Thu, i
Bi Minh Trit Page 124

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

nn nh Thanh (nn l) nh chng tao, mc o di (ging o di Thng Hi) nh chng tao, li tng l 1 tnh ca chng tao trong 1000 nm, 1000 nm sau nm no cng triu cng chng tao, li b chng tao em qun sang nh cho vi ln, sao khng ng ha vi chng tao m tr thnh 1 phn ca Trung Quc c ha bnh c hn khng? T , cha ti bt u c c cm vi ngi Trung Quc. C th nhng li ni hi l tng ca cc thanh nin, song chc chn ngi ln phi dy h nh vy th h mi ni nh vy vi chng ta. Ngi Vit chng ta cha tng ni ging nh vy vi ngi Campuchia hay Lo. Tt nhin vic ni thuc Trung hoa phi cc kh th no th ng cha ta mi phi lin tip vng ln, v d c 1000 nm n l cng khng mt ch dnh c lp. Thien Tam, Bnh nh Ti nh gi cao cch nhn vn ca tc gi. Th h chng ta c trch nhim tm hiu s tht. Chng ta sinh ra khng phi tip tc gy th hn; phi lm ngc li. Khng ghi tn 1 lch s hng ngn nm v qu kh ca 2 dn tc ti ngh tt c ch l sch v. iu quan trng l ngi vit li lch s vi mc ch l g? bn mnh ch bit hc. Ti c bi bo "chuyn ca cha" trn mng ca trang www.BBC.co.uk ngh v Vit Nam" Hnh nh v bn xu Vit Nam ti tht au lng. Ti xin chia s v hi tht C khi no bn hi b i ti sao hai dn tc ta khng lm bn m li nh nhau? Ti sng trong khu vc ton ngi Hoa v ti rt n tng v tnh cm cng ng vi nhau. Ti ch mong th h tr chng ta nhn mi quan h gia hai dn tc bng bin chng cng hng v pha trc. nbc Boston, MA Ti ang cng nh vi 2 SV Trung Quc ti Hoa K. Ban u, h nhn ti vi mt nh mt nghi ngi. Ti khng r s nghi ngi y c phi l nhng th i loi nh bn Quch c truyn th hay khng? Nhng ch mt thi gian ngn, sau nhng ln nhn s gip v t ca ti; hm nay khi ra i h tht quyn luyn v ni li cm n tht chn thnh. Hy cho con ngi sng ha bnh v thn thin vi nhau, khng k chng tc, mu da hay quc tch cc v lnh o cc quc gia . Mai Nam VN C hai bn u l bc siu trong tuyn truyn kch ng dn chng, nht l thanh nin. Th l tui tr hai bn xng vo nhau vi lng cm th ngt tri. Nhng ti bng bt cng siu nt. l do c hai bn cng l CS. Pinochio Ti r dng ln khng tr thnh "con ri" b nho nn t tng.
Bi Minh Trit Page 125

"bc tng la" ca chnh ph

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

u l k th? u l bn? u l s tht? u l s tht b bp mo theo ch ? Cc bn tr phi t tm hiu v lun t cu hi ch khng phi ch bit nghe mt chiu. HT Sai Gon VIT NAM - LNH TH KHNG TAN VN. Tri qua hn nghn nm, t lc lp quc n vic h ca Phng Bc, ri n thi Php thuc, n nay t nc chng ta vn cha c vn tan: Qung ng, Qung Ty khng cn ca ngi Vit, s kin Hang Sa, Trng Sa vn cn B XM CHIM. Do vic gio dc cho cc th h mai sau l iu cn thit l lun phi duy tr, l s tht th v mt qun s ca chng ta dn n vic khng th bo tan c lnh th ni chung v Hang Sa, Trng Sa ni ring. Trung quc vn l n . Minh SG Cm n BBC ng bi ny c kin nhiu chiu. Ti ngh BBC cng nn phng vn nhng ngi tng trc tip tham gia hai cuc chin ti Campuchia u nm 1979 v sau phi hnh qun cp tc ra Bc ng u vi Trung Quc ch 2 tun sau thy t nc ta lm vo th "lng u th ch" nguy him chng no. Ti cho rng may m chng ta gii phng Campuchia sm, qun i ca chng ta a nh hng, ch nu khng khi Trung Quc dng bin ngi trn sang (60 vn qun Trung Quc c huy ng cho chin dch ny, ai i Nam Ninh ng b s thy ngha trang lnh Trung Quc chim my qu i), th chng ta s th ht sc nguy him. V nn kiu v cc chnh sch th ch ca Trung Quc tin hnh t trc khi c Chin tranh Bin gii 1979. D th no, chin thng Bin gii 1979 cng xng ng l mt Chi Lng, mt ng a ca dn tc ta. Scott USA nc ngoi, ngy qua ngy ti li thy d tm ca Trung Quc r rng hn. Nm 1979,l ngi Vit nam m qua chin dch "bi Hoa" ti vn thy CSVN a ra mt chnh sch ngng cung, nhng nay th ti mi thu hiu l do ca n qua nhng ln chim Trng Sa v mi y nht l vic cho T thic! , c chng ch thay i v chin thut m thi! Ti hon ton ng h lp trng ca sinh vin VN trong nc i vi Trung Quc v ti cng yu mn blogger iu Cy hn bao gi ht! c nhng kin trn din n ta c cm tng x hi VN c mc pht trin t do t tng, ngn lun hn hn bn TQ. No l ngi TQ b nhi s, b tim nhim cc ch ngha cc oan xu xa v.v C bn cn ch trch TQ khng cp v kh cho VN m khng h my may vng vn. Thnh Qung Tr m bn nhc n d bn bng sng,n ca Nga hay Tu u c mt s phn. N khng cn tn ti na, hng ngn thy ngi Vit nm li ! Bun thay, sau 3 0 nm chin tranh bin gii VN vn lt t theo sau TQ.
Bi Minh Trit Page 126

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Dn tr Vn cao n mc ngi dn th HN vt sch hoa o Nht, ph nt c hi hoa xun sau . Ngi Vit vn chi Tu, nhng ch ngoi qun nc c bo no dm ng. xem ngy 17-2-2009 cc lnh o VN im lng nh th no. Ln n chin tranh xm lc l vic nn lm, ng hoan nghnh. Ti thc s trn trng bn Uyn t du hi v tnh trung thc ca gii truyn thng chnh thng, iu m nhng ngi YU HOA H NI cha c c. Bott USA Bi vit ca bn Quch Tng Uy rt hay v khch quan. Ti tin rng bn s l x gi ha bnh cho hai nc Vit Trung. Chng ta cng thy kin thc v t do s nh hng ln lao nh th no i vi mt con ngi. Thi th u ca bn b kin thc en ti mt chiu vi dp v khi bn cng cha kin thc nhn ra nhng u ng sai. Cng nh VIt Nam, bao nhiu iu xu xa c dng ln v gn cho k th. Khi bn bc vo cnh ca i hc v bc ra nn vn minh th gii, bn mi thy nhng g sai tri m thi th u ca mnh tip thu kin thc mt chiu. Ti chc bn tin xa hn na trn con ng kin thc, khng ch i hc m l tin s hay gio s bn c kin thc bn em nh sng chn thc n lp tr ging nh thi th u ca bn trc kia mi ngi c ci nhn ng vi lch s. Sapa tpHCM Gi c Tng Uy, Ba ti cng l ngi lnh ca qun i Bc Vit. K v v kh ca Trung Quc vin tr trong c sng n pho, ba ti khng gi "bn Trung Quc" m gi v kh ca Trung quc. Trong mt trn nh chin dch nm 1972 ti Qung Tr, trc trn nh, ch huy thay tan b ha lc ca Trung quc bng ca Nga phng nga h (Trung Quc) khng tip t v kh (d pha Bc Vit ch bng 1/2 i phng). ng nh tin lng, ngay c thc phm b ct gia chin dch ma h la. Cn nhiu lm, nhng c hy tip tc hnh phc v nghe ting chung leng keng ca ba c ch i chi bng xe p cng nhng cu chuyn chin tranh ca ba c. Cn chng ti th tan nghe ba k v nh chng ti v m; lo chuyn n hc, t tn em b mi sinh tn con gi phi p. n tn nay, chng ti, nhng c con gi ca ba d l bc s, ging vin i hc vn cha hiu c ht lng tt ca Trung quc trong cuc chin tranh m Vit nam b nh ca chng ti l "tin tuyn" ca mt "thnh tr" theo tn gi ph bin m nhiu nc gi nh vy thi . Chc c s khng bao gi phi nhn ba c, ming ci nhng c li nut nc mt. Thu Lan, H Ni L mt qun nhn, ti tng chin u bin gii pha bc vi Trung Quc, sau CPC vi Khme , ti hiu rng chng ti u phi chin u t v. Khme a nhiu s on, vi v kh v chuyn gia ca Trung Quc sang xm ln bin gii v git hi hng vn
Bi Minh Trit Page 127

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

ng bo Vit Nam, e da nn ha bnh ca nhn dn Vit Nam va mi ginh c t xm lc M. Thng 2/79, Trung Quc s dng hng chc s on tin cng ton tuyn bin gii Vit Nam l mt hng ng xm lc, l s tip ni hng ng ca Khme bin gii Ty Nam, c th gii phn i, ln n. D h c lp lim bng th g i chng na th hnh ng xm lc y khng th ph nhn. Nhng bn tr Trung Quc h s dn dn nhn ra s tht ! Ti cng c gio dc nhiu trong nh trng cng nh trong qun i nhn dn VN, cha bao gi cc thy gio v cp trn ni vi ti rng hy qun bit n nhn dn Trung Quc c. C l ch c ng ng Tiu Bnh v nhng ngi Trung Quc khng chn chnh mi ni nh vy m thi. Nhng k lm iu xu, thng hay tm ci c lp lim hnh ng xu ca h. Hai Xun "Cuc chin ng Dng ln ba trong mt ti" ca bn tr Trung Quc Quch Tng Uy c ta nhn ra rng: Cch nhi s ca nhng ngi cm quyn TQ n "thm" nho hn ta tng xa nay. Bn Quch Tng Uy i! Bn nn nghin cu t hai nghn nm tr li y, bn s nhn ra nhiu iu hn th. K t thi ng Hn ti 1979, khng phi l ba u bn Tng Uy nh! Ngay c by gi gii lnh o nc bn vn y m mu. Nhng chin tranh, tranh lnh th th ch nhng ngi lnh nh cha bn gi ngc ra chu trn v nhn dn hai nc l chu kh, chu u ri mu chy m thi. c g ci mu b quyn ri khi u c h i nh... Nguyn Vn Chc bn Quch Tng Uy thc s "m mt" khi bc chn xung tri u v c hc, nghin cu trong mt mi trng kh ci m. Ti l ngi Vit Nam, ti tht s bun khi bn Quch Tng Uy c mt ngi cha nh th, ni r hn l bn Tng Uy c mt ngi cha "m m" bi nhng li m dn ca chnh ph khi bin mt t nc Vit Nam xinh p, hi ha tr thnh "bn xu Vit Nam" vi bao nhiu iu b i v xu xa. Bn Tng Uy , chc c mt tui th ca bn, bn bit Vit Nam qua li k ca cha mt chin s Trung Hoa, mt ngi b chnh ph "d" cm sng tin ti bin gii bn cht nhng ngi dn Vit Nam v ti, bn cht nhng chin s v quc ca Vit Nam, nn trong mt bn Vit Nam v con ngi Vit Nam ni ring rt xu xa, m theo ba bn l mt k "rt xu v v n". Nhng tha bn Tng Uy, Vit Nam khng nh nhng li cha bn k. Mt ngy no c dp, ti mi bn n Vit Nam, qu hng chng ti, thc s thy v bit Vit Nam l nh th no? Khch quan v trung thc. Tuy nhin, theo ti, cch nhn ca bn hin nay v Vit Nam mc d khch quan nhng cha xc thc. n gin v bn cha n Vit Nam, cha sng vi ngi Vit nam chn chnh. Cn v t nc Trung hoa ca bn, bn bit khng, t nc ca bn bnh trn g lm, mu toan lm. Bn , mt ngy no , bn n Vit Nam, ti s dn bn n Nng, ni m t nc ca bn , ang v s chim trong tng lai, bn nhn thy ci "bn nng gc", ci bn cht thc ca Trung Hoa bn. Trn cung ng Sn Tr in Ngc, mt khu vui chi gii tr do nh nc bn u t xy dng nhng thc cht l ci g?
Bi Minh Trit Page 128

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Ti v ngi dn chng ti nhn thy n ging nh mt ci tr s y ban ca t nc bn c xy vi kin trc thi Trung Hoa thuc Anh. Ton b cng nhn l ngi Trung, bo v cng trnh mc o rn ri nh nhng ngi lnh chin u! Nh nc bn ang bin cng trnh du lch tr thnh mt cng trnh quc phng? Hay bin n thnh ci y ban? Ci thi gian s tr li. Cn na, ti s ch cho bn trn bn u l Hong Sa (v ti khng th a bn ra Hong Sa v ti l ngi Vit Nam v Hong Sa b nc bn xm chim) bn thy Hong Sa l ca ai. Hong Si Gn Ti chia s bi vit ny. Nhn x ngi, chng ta ngh n x s ca chng ta. Yu t quc v phng s t quc bng hnh ng c th l minh chng r rng ca tri tim v u c khn ngoan. Chng ta yu t quc Vit nam, chng ta c nhiu thng tin qua din BBC, chng ta l ngi Vit. Vy chng ta phi k vai vo, thc hin trch nhim ca dng mu Vit lm cho t nc ta dn giu, qun i ta mnh. D ng mt sc nh, nhng ngi Vit mi ni trn hnh tinh ny on kt, cng hin vi s Lnh o Chnh Danh hin nay, xy dng v bo v t nc. Mt phn nh ca s ng gp cho t nc l mt sc mnh cho nhng ngi Lnh o chng ta trc bao kh khn tch t ca lch s li: dn cha giu, lnh hi b dn ln, quc gia th cn nhc tiu. Ngi Vit t nh nhoi ca c nhn ln quyn li dn tc ngn i, th hin nhin b ngoi bang xm chim m thi. on kt Vit nam. PPT Vit Nam Cm n bn tr Trung Quc ni cho th gii bit s thc, rng chnh ph TQ vn thi vo tm tr cc bn tm hn bnh trng. Cm n bn cho nhng ai VN cn m h v manh tm thn tnh ca ngi TQ i vi t nc Vit Nam. Cm n bn cng ni cho cc ngi lnh o ca ng CSVN, nu khng khn ngoan, ti tr v thng minh hc nhng bi hc lch s vi TQ, th hy cho ngi dn ln ting, hy cho qun i ln ting, hy cho cc t chc ln ting bng khng h quay li gi tn "lnh o ng knh" l qun bn nc. y l vn t Nc, khng phi vn th ch. Vic vn vo "n nh" th ch bt ngi dn im ting chng khc g L Chiu Thng cu vin qun Tu. "Quc Gia hng vong, tht phu hu trch" th khng c l ai, tr thc hay lao ng, ngi giu hay ngho u c sinh ra t M Vit Nam. Ch nhng ngi mun c an nhn [chi b nhim v] hay c hng li t phn chia ca ngi CS bn nc mi cu mong s "n nh" gi to hin nay, che mt, bt tai, ngm ming giang sn mt dn mt mn. M Vit Nam chc s h thn v nhng a con "lai cng" ni theo ngn t Trnh Cng Sn. V Danh Thi Coi chng Ty Nguyn ca VN s tr thnh mt Ty Tng th hai. Thang, Hanoi Vi nhng suy ngh ca gi tr TQ nh va miu t trn th ngi Vit c quyn nghi ng v mu thc s ca h Ty Nguyn. Mt s thc hin hin l TQ l k xm lc b trng tr ch ng, hng vn binh s v ti c hai pha t trn vy m h vn tuyn truyn
Bi Minh Trit Page 129

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

theo kiu i b, tiu b lm cn ci t tng ca nhiu lp tr bin h tr thnh nhng cng c v tri v gic. Vy m ngy nay nhiu k nhn danh ng ch VN vn c p dng v hc hi p dng. Tht nc ci thay, khng hiu ti bao gi gii lnh o mi m c mt y Attention N SV Tng Uy c ci nhn v VN i vi cuc chn tranh bin gii nm 1979 tng i "ci m" hn cha ng ca c ta, c l v c khng cn b bng bt khi c i du hc Ty phng- nhng nc c nn t do dn ch tht s, nht l t do bo ch, t do thng tin ngn lun. Nh th ta bit rng hin nay ngi dn TQ, di s "dn dt t tng" c mu ca chnh quyn TQ, h vn ang "cm ght, th hn" dn VN nh th no. T tng ca SV Tng . Chim ly mt s t ai VN bin gii pha Bc, ly gn ht qun o HS/TS ca VN, TQ (theo li tay b quyn TQ ng tiu Bnh) cho rng " dy c VN mt bi hc" ng nh v m tr hc sinh TQ c dy d nh th v ngha cuc chin 1979? NN VN hi t ton nhng u c thng minh xut chng, khng hiu ngh sao khi hin nay ang chp thun "d n TQ khai thc qung bauxite" vng Ty Nguyn VN? Cuc chin bin gii 1979, nhng cuc hi chin HS -TS cha l nhng bi hc nh i v ng bn TQ "thm tnh nh rng vi mi" sao? Tran Quang Thien, TP HCM Trong nhng nm chin tranh vi TQ ngy no trn bo i VN cng nghe " bn bnh trng Bc Kinh", "triu nh Trung Nam Hi". Tuy vo thi nhim v chnh ca ngi dn l lao ng vi khu hiu tin mau tin mnh ln ch ngha x hi, khng kh chng TQ cng khng lan ta trong gii bnh dn lo cm o hng ngy, nht l nng thn min Nam sau 1975. i vi ngi min Nam ci nhn vi TQ cng khng c g khc trc. By gi v Hang Sa -Trng Sa v nhng hnh vi ca TQ Bin ng nh thng tin a chiu v rng ri nn t tng chng TQ trong gii tr thc t do mnh hn hi nm 1979.

Bi Minh Trit

Page 130

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Ngun: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/indepth/story/2009/01/090130_viets_cambodians.shtml Nga , Campuchia

- Campuchia.

1992.

nhau.

Bi Minh Trit

Page 131

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

. Nam

. '.

". ."

.
Bi Minh Trit Page 132

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009 ".

c." ." ." , nn .

. :

."

2007. . .

Lam Cuc chin ny mi cho thy nhiu iu. Ci g gi l tnh hu ngh, ci g gi l tnh anh em.
Bi Minh Trit Page 133

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Tt c ch l h o. Bn Trung Quc l bn tro tr nht th gian. M v phng Ty gi m, gi cm gi ic chng li mt VN cng sn. Thi Lan v Asean s mt VN cng sn nn cng chng li VN. Lin X v ng u khng phi l mt ng minh tng xng. VN qu nh v yu Lin X c th l mt ng minh, mc d c k kt hip c hu ngh. Cn nhng ngi lnh o cng sn VN th qu o tng, tham vng khng ng ch dn ti mt kt cc bi t cho t nc. V n cng cho thy mt thi i m th gii gi di n mc no. Ti c khng khip c bo v bi nhng quc gia nhn danh nhn quyn v dn quy! n. Tt c ch mc tiu chng li VN. Nhng gi tr nhn quyn v dn quyn l vnh cu l tuyt i nhng b lm dng trong cuc chin ny. VN lm mt iu tt, iu nhn o nhng nhng hnh ng sau khin quc gia kit qu, uy tn mt tn hi qu nhiu. Trong cuc chin ny Trung Quc l k ng s nht, t u n cui bn tay nhum mu ca Trung Quc nhng tay vo cuc chin v nhng li ch ca chng v v chng mun tha lng tham, s th hn, cn tc gin ca chng. , Cali Trung Quc l mt quc gia c lch s th ch vi VN hng ngn nm. Trong cuc chin tranh VN, Trung Quc cung cp v ng h VN rt nhiu ti lc chin tranh lu di vi M. ng sau s gip l c mt m mu khng khip. Chng mun VN kit qu v chin tranh, chng mun VN phi l thuc nh l mt nc ch hu ca Trung Quc, chng mun VN phi vng li Trung Quc. C nhng iu au lng cn ni ra. Lc th gii i vi VN ra sao? Trung Quc v M cu kt vi nhau trn hi ng bo an ln n VN. Thi Lan mt nc gip Campuchia, cha chp Pon-pot bin gii, cho Pon-pot lp cn c chin tranh du kch chng VN. Cn Lin X tuy c hng triu qun bin gii vi Trung Quc, nhng khng c hnh ng g tng trng bo v VN. Lin X v cc nc ng u ch phn ng bng li. Lc Lin X ang vng vo mt chuyn khc l cng a qun vo Afghanistan. Lc th gii gn nh m trc ti c ca Pon-pot. Ti cm thy nhc nh thay cho th gii ny. H ln n hnh ng ca VN coi l mt hnh ng xm lc. H gi gh cho Pon-pot. Sau ny chic gh ti LHQ ca Campuchia c b trng trong sut mt! thi gian di. Stock exchange Qua theo di cc bi pht biu ca cc bn, cc bc, cc ch v cc ng em u thy cc kin c im chung nht l lm sao con ngi ng v li ch m tn st ln nhau. Cc chnh kin, t tng, thc h... mc tiu cui cng l dng iu ho quan h gia ngi v ngi vi nhau m thi. Mt iu duy nht m em v tt c loi ngi tin b mong mun l: "Tri t ny l ca chng ta, xin ng chin tranh xy ra, xin ng tn st ln nhau, con ngi phi chung sng ho bnh" .Hy dng cht xm phc v tt cuc sng ca loi ngi v vn vt xung quanh. Vi kin ng gp nh nhoi. Xin cm n din n. Kind cirizen Gi ny m bn Ngo-VN cn m n mt "th gii i ng", sng mt cuc i thong dong, khng tranh khng ginh, khng mng danh li, th qu tht ti v nhiu ngi cng phc bn st t y! to s d dng trong sinh hot ca ngi dn trong quan h quc t,
Bi Minh Trit Page 134

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

ngi ta ng dng ng tin chung Euro y, ngi ta ng min th thc nhp cnh y...nhng bn th "ln chim" mt tc t ca h xem sao? H s "nh" cho bn chy khng kp ngonh mt li y bn ! Vn bin gii lnh th hin nay ca mi quc gia u c yu t lch s phc tp li m nhiu nc t ra "khn kho" khng mun nhc n. VN ta cng th, chng l mnh i "bu" cho lp tr bit r s tht vic hnh thnh nhng phn t Ty nguyn v min Nam n tn C Mau, o Ph Quc? Tha hng di sn t ai qu bu ca t tin li, ta ch bit lo "gi gn, bo v", th thi! Mi ngi u c t quc ring ca mnh v tt c u c l, v chng ai sai trong vic gn gi bo v t quc thing ling ca mnh! Ngo, VN Cc bn th nhn tri t ny trn phng din a l xem, khng h c mt ng bin gii no hin din. Tri t ca chng ta bt l th. V s rng ln ca tri t m chng ta c s khc bit v mu da, ting ni ri hnh thnh cc dn tc khc nhau. Ngy nay vi s pht trin vt bc ca khoa hc k thut, tri t c v nh i rt nhiu. Ngn ng ngy cng t i, mu da cng "gn nhau" hn v cm t dn tc s m nht dn trong tm tr nhng ngi hin i. KHNG BIN GII - theo ti mi chnh l mc tiu m chng ta hng n. Chu u, Bc M v ang tin n mc tiu ny (ng tin chung, min th thc ...). n lc khp li qu kh, ng vc. Chng ta phi bt kp Chu u, Chu M sn! sng cho mt ngy thng nht TH GII. Th suy gm bi ht Imagine ca John Lennon nh. Chc mng nm mi! Tam Nguyn Si Gn 1954. Ti tham chin mt trn 1976 Vit Nam v Campuchia cho n 1982 ti c phc vin. Ngy tr v, a phng n thm hi v tng cho mt ci bp ci v mt k tht heo km theo mt s li ng vin ha hn. Chng ti nhn thy rng chng ti l nhng ngi lnh mim Nam tng sng di ch VNCH c a sang Campuchia (dn dp) chng ti. Ngay trong t nc VN m chng ta cn phn bit c mi Nam Bc cc b ch ni chi n dn tc khc. Ti nhn thy bn thn cng nh thanh nin VN qua cc trn bng quc t h th hin lng yu nc thy r vi nhng chin thng hay tht bi, d h c tht hc ti cng nghe thy h pht biu tm lng ca h vi t nc cho nn nh nc VN khi phi ru rao t tng ny t tng kia thanh nin VN phi hc tp. Tun Vit c bi ny, ti thy nh bao mi bi khc trn BBC. Ngi ta ch cp n lch s theo kiu 'pht biu'. Qa l nhng phc tp trong quan h VN-CPC vn nh ca bt c hai quc gia lng ging no. Nhng n c t m ln bi cc th lc bn ngai mc ch chia tr nh Php... Nu ai c hiu bit v lch s ng Dng u bit rng ngi Khme ng ra phi cm th ngi Thi hn ai ht - nu ni v mc cm th v ngi Thi tiu dit Vng quc Khme, chim phn ln lnh th ca n -nuc Thi ngy nay nm trn trong vng q
Bi Minh Trit Page 135

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

16 theo nhiu s gia phng Ty, ngi Thi nh cho ngi Khme khng cn 'c ni ti vi t cch l mt dn tc vng Vin ng na'. Cn ngi Vit tin v Nam l s di c l chnh v to thnh th i trng vi ng i Thi m qua Vng quc Khme phc hi v tn ti. S kin 1979 ti Campuchia, c th ni l mt hot ng gip ca Vit Nam v phng v chnh ng. Nh M hin nay, li dng chng khng b ko qun sang Iraq v Afghanistan th mi ng trch. L ngi Vit Nam, ti khng bao gi chp nhn nhng k ngoi bang git hi ng bo v xm lc mt tc t no c.

. Dee Melbourne Ti ng vi cch din t ca bn Josie, chnh ch ngha dn tc lm lch i cch suy ngh khch quan. Trong h thng gio dc chnh thng hin nay ti Vit Nam cng ch ging dy v lch s cc triu i Vit Nam ly vn ha sng Hng lm trng tm, trong khi trn lnh th Vit Nam hin nay c rt nhiu nn vn ha, v d nh vn ha Sa Hunh, Chn Lp.... V sao nhng nn vn ha ny khng c ging dy v liu chng ta c bao gi t hi, Min Nam Vit Nam t u ra? . D chng ta c vui hay khng th mt s tht hin nhin, ng bng sng Cu Long l thuc v ngi Khmer trong qu kh. Ti Nht cng nhiu nm, thy kin bn Sakura cho rng nhiu ngi Nht gi khng bit n tn Vit Nam m ch bit n tn ca Bn o ng Dng l khng thc th. Ngi Nht rt chm c bo, xem tivi, i...c chng y ch l mt s c ln ri thi. Khng bit Sakura c dp i thm mt s tnh min Ty Nam B xem nhng u lu ca ng bo Vit b Khme git hi cha nh? C dp i thm vng v tin th sang Campuchia, mong rng nhng suy ngh ca bn s i khc. Josie Nguyen Bn Vo Danh Thi ni vi ti rng: "Josie nn c su lch s VN hiu v sao nh Nguyn m rng b ci v pha Nam, ch khng n thun ch l "xm lng" nh bn ngh." Xin tr li bn rt n gin l ngoi xm th phi chng, lnh th mt nc c tng trn g hay phn tn ra cng l qui lut "c ln nut c b" rt t nhin. Ci khc l ch mt dn tc can m l mt dn tc dm ng ra t nhn din hnh vi "xm lng" ca mnh khp li trang s c m tin ti mt tng lai ho bnh hn, ch khng vin l do ny l do khc bo cha. Nu chng ta c i nghch vi TQ bao nhiu th chng ta cng nn tm hiu ti sao dn tc Chm (cng chng cn li bao nhiu ngi) v mt s khng nh dn CPC kh c th ng
Bi Minh Trit Page 136

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

cm vi dn tc VN. Nu chng ta khng lm c nh vy th dn tc VN cng ch l mt dn tc bnh thng; khi bi k mnh hn mnh ln t th ku ca, nhng khi c c hi th i ln t k yu hn mnh. Cuc thm st chng tc do Pol Pt tin hnh ti CPC chng khc no "bn kho d" ca "Cch mng vn ho" ti Trung quc trc . Ti hiu rng chnh Trung quc l ngi ng ng sau ch Kh Me , nhi s, c v cho Kh Me tin hnh dit chng ngi v Kh Me v nh Vit Nam. V l do m phin to xt x Pol Pt khng bao gi c din ra khi y cn sng do sc p tc ng ca TQ. Nay Pol Pt cht, nu c x th cc tay chn ca y ch vic ht li cho ci thy ca Pol Pt l xong, khng ai ng n Trung Quc c na. Vic mt s ngi no Cmpuchia c nhng hn hc vi ngi Vit Nam cng khng c g c bit c. Ngay trong mt nc m ngi vng ny cn khng a ngi vng khc kia m. Ti c dp tr chuyn vi nhng sinh vin Trung Quc hc Vit Nam, h ni rt nhiu ngi Vit Nam khng thch Trung Quc v nc h cng rt nhiu ngi ght Vit Nam. Ti cng tng chuyn tr vi nhng sinh vin Cmpuchia, h khng thch ngi Vit trn sang nc h ngy cng nhiu, nhng h cng ngn s xm hi bin gii ca ngi Thi.. . Ai cng mun t nc mnh ln mnh v khng ph thuc, nhng c th gii ny ph thuc nhau v chng ai chn li c lng ging. Ti l con ca 1 ngi tng tham d chin trng CPC. B ti vn lun nhc v nhng ngy thng m mu bn CPC. Qun Khme tn c, b i vit nam i km nh th no, kinh hong 1 trn nh, nh nh, gia nh. Lc b ti i b ni ln ra khc xc nh mt thng con trai, b ti ni dn Campuchia lun h khu hiu nhn dn Cam lun st cnh cng qun tnh nguyn Vit Nam nh bn dit chng PP. Vy m tng i cn b xc phm .. Ti hon ton t ho, bit n Cha ng m t xung pha nam v chng gic Tu pha bc, bi quyn c sng chnh ng ca Dn tc. Nay chng ta ai cng cho mnh l ng, ngi khc chng l g ht, gi nm m ln "huynh tng tn", t bin mnh thnh nhng qun c trong tay M, X, Tu, trong tr chi quyn li mang tn thc h, th trnh sao khi "v ng ng Dng". iu chng ta ang cn l s on kt xy dng mt quc gia hng mnh. Nhng sc mnh tht s bt c Quc gia no, l phi da vo s t do c nhn v bnh ng trc php lut ca mi ngi dn, ch khng phi da vo tm gng o c ca Bc H v i v ch nht thi v tht thng ca CS quang vinh, v quyn li ch k ca mt s ngi trong BCT, tip tc gi nm m ln vi Dn v chi tr "u dy" gia M v Tu, th chc cn gp nhiu "v ng". M ngi phi gnh chu, l chnh chng ta, hn 80 triu Nhn dn VN.

Bi Minh Trit

Page 137

30 nm chin tranh bin gii Tinh P

28 April 2009

- H ni qu l con ngi ht sc chng mc. Cch nhn nhn thi cuc ca bn theo ti l rt bin chng. ng c bm vo ch ngha dn tc duy ch th ta mi c cch nhn nhn v nh gi thi cuc mt cch khch quan, cng bng v c li cho li ch dn tc.Ai c th khng yu v khng tin CS - iu l mt nh khc. Nhng hy ng v th m hn hc vi dn tc mnh mt cch v li nh th. chieusanga, VN Bt k mt nh nc no cng c nhng mt tin b v hn ch ca n, khng c cm l mnh phi gp ting ni n tt p hn ch khng phi l ku gi lt n - mt quc gia c ch quyn v dn c. Bn hiu sao v cu ni "mm nn rn bung"? C khi no bn ngh l nhng cuc biu tnh li do chnh nhng b phn c trch nhim khi xng khng. Lm sao n nh, pht trin t nc giu mnh, c th chng tr li k th hung hn mi l quan trng nht. Phi bit khn ngoan v dung ha cc mi quan h, c bit l mi quan h phc tp. Hin nay, M v TQ l hai quc gia m qun i Vit Nam (QVN) lun lun cao cnh gic. Bin gii Ty Nam v bin gii pha Bc lun lun nng. c bit pha Bc, bn c bit b i ta phi nhng b nh th no vi TQ khng. Trong gii hn cho php chng ta phi bit nhn nhng v i cuc. C mt ngi sao khi i thm b i trn gi ti ct mc cao nht ca mnh vi TQ v ni g khng. "Ra ti nhn thy thc t ri l ni tht vi cc ch mun cm sng i bn n thi". Cm th ln n nh im. C l nhng chuyn nh th rt t c ai bit. C nhng lp sinh vin m c nn t tng chnh tr nh mt m x phng cng nh thiu thng tin li coi TQ l ngi mnh phi mang n, th ch TQ l do mnh cha ht nh kin. i, au lng cho mt b phn gii tr.T tng VN c lp, giu mnh, khng b hip p, khng b xm lc. Congtop VN HCM Ti nm nay 51 tui l lnh S on BB 5, l ngi trc tip chin u v xy ng li cc phum. Sau gii phng nu khng c cc congtop VN th lm g c 1 nc CPC nh ngy nay? , phi a dn v cc phum, xy dng li nn sn xut nng nghip. Nm mt ma (v qu thi v) chnh chng ti phi a go, vi vc nhu yu phm cu dn (trong lc VN cn rt ngho, b i cng cc kh). Chng ti phi chng s xm nhp, ph hoi ca tn qun ca Polpot do TQ, M vin tr, t Thi Lan xm nhp vo. Ngy rt qun bit bao nc mt ca cc b m, cc ch, v cc chu CPC chia tay nhng ngi lnh tnh nguyn. Nevermind, Hanoi

.
Bi Minh Trit Page 138

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

n.

. Ti ng quan im v ng cm vi hu ht cc bn trn din n. Qua y cng r th m bn Sakura v ban PPT l ai. Ti ngh, t lu ri kin cc bn ny khng c coi trng, nay th cng r hn. Ti sinh ra mt gia nh c cha anh l ng vin CS. Tuy nhin, ti vn hay vo BBC xem tin tc bi v c nhiu thng tin BBC ng m bo trong nuc khng a. Ti cng mun bit kin ca pha "bn kia" nh th no, v d sao cng l ngi Vit Nam, l ng bo ca ti. Ti khng vui g vi vn nn tham nhng nc nh vi mc ngy cng nghim trng. Trn din n BBC ln ny (xung quanh bi vit ca ch Hng Nga), ti thy n phn nh kh chnh xc suy ngh ca ngi trong nc. Theo ti, chng ta phi u tranh vi nhng ci xu xung quanh v trong bn thn mi chng ta, y ti mun ni n t tng s vanh i vi hai ngi anh em Lo v Cam Pu Chia. Chng ta cng phi on kt gi gn c lp dn tc. Cng mong cc bn hy khch quan. Ngi Trung Quc cng c k xu, ngi tt. Ni g th ni, VN chng ta chu nh hng rt ln ca nn vn minh v i y. Vi ngi bn ln ny, cn phi cng quyt v khn kho. Ti ngh, trong quan h vi h, cn phi ch n kha cnh, l mt dn tc ln, c nn vn minh lu i v rc r. V th cho nn, by gi cn phi cho h th hin trch nhim ca mt nuc ln v cch ng x ca mt dn tc v i. Ti ng vi quan im ng ch ngha dn tc qu khch bng pht. Vo Danh Thi 1. Ti hon ton ng v ng h kin ca bn c Phm Cng, v xin mn ny tr li li ln na cho Josie Nguyen. Josie nn c su lch s VN hiu v sao nh Nguyn m rng b ci v pha Nam, ch khng n thun ch l "xm lng" nh bn ngh. c thm lch s bit v tnh th v l do m ci ca VN vo thi y. 2. Ti cng ng vi Minh Xun v cho rng sau khi chim min Nam vo nm 1975, th hnh ng ng n duy nht ca CSVN cho n nay l i trc n u mt cuc chin, v di chuyn chin trng sang ni khc, thay v n xy ra VN. Oldman Bc Phan D thn mn! Nghe Bc khen, chc chnh quyn cng khoi ch n "nc mi"! Ti cng gi nua nh bc, cng nm mi cc cuc chin tranh Php -Nht-M... t nc au kh ny, nhng ci nhn ca ti hi khc bc mt t- ngha l "ng khen, d ch", ch khng qu "lc quan" nh bc. Nhng tnh t bc dng nh khn ngoan, hiu ha, khng khoan nhng e qu ng chng? NN i x nh th no i vi ngi nng dn biu tnh i li rung t sinh sng, vi phng vin vit bo chng tham nhng, vi cc bloggers xung ng chng TQ xm lc?
Bi Minh Trit Page 139

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Vy l khn ngoan? TQ chim t bin gii, ly gn ht cc o HS v TS m NN ch phn ng "chng lm ai s" l hiu ha? Thng tay vi cc phong tro tr thc i ni rng t do dn ch trong nc l khng khoan nhng vi "k th"...? Ni thc, ha bnh . Hy c ci nhn lc quan "c gn lc v thn trng hn" bc Phan D ! Kind citizen Bn Jackie mn, khng bit bn bao nhiu tui nhng chc bn cn tr hn chng ti. L lun ca bn "sun s" theo sch v nh trng th khng nn em ra bn lun trong din n BBC phc tp ny. Cuc chin gia hai min Bc Nam VN, cuc chin vi "bn dit chng Polpot", cuc chin tranh bin gii vi Tu, cuc chin Hong Sa/Trng Sa...u c nhng l do qu "n thun" nh bn ngh! L d nhin, l ngi VN, ai cng phi bnh vc cho t quc mnh- cho d t nc VN hin nay do ai cm quyn chng na. Ni ch bn tht s mun c ha gii dn tc gia ngi VN anh em vi nhau. Bn nn hiu su xa thm, tm hiu l do su xa ca nhng cuc chin khng l iu n gin! , i vi nhng ngi chnh trc. Nu Ti khng phi " nh chnh kin ca nhiu v trong din n ny ri. Mi bit, ci Bnh v ca Ch ngha anh hng CMVN "thm ngon"nh th no, trong t duy ca ngi Vit! Tuy nhin, ti khng mun ni rng, vic Q VN nh vo Campuchia l "Gii phng" hay "Xm lc". Ti ch mun ni rng, l 1 sai lm chin lc nghim trng, "nhc lng m chng nn cng cn g" - hay ni nh 1 s so snh ca ngi Vit, l "D trng xe ct bin ng"! Ti nm nay 71 tui, hc khng cao, hiu bit c hn, ti khng c bnh phm bi vit ny v nhng bi khc v ng Dng, nhng c mt iu ti bit chc chn ti l hu t ca Con Hng Chu Lc, l ti ang sng trong mt t nc an bnh. Sau nm 1975 cho n ngy hm nay, cc nh lnh o ca t nc VN lnh o t nc ny rt khn ngoan, rt hiu ha, nhng i vi k th th khng khoan nhng, h gi gn t nc ny c ha bnh trn 30 nm nay. Cuc i ti mi tht s hng c cnh thanh bnh trong giai on ny k t khi lt lng m n nay. Ti bit t nc VN c rt nhiu ngi bn v cng c khng t k th. Ti mun hi l qu v ngoi vic vit nhng b 30 nm nay ? Josie Nguyen Ti tng vit v ci s tht ph phng 'c ln nut c b' ca nhn loi nhng rt tic BBC kim duyt bi ca ti v ng chm n dn tc VN. Khi mnh b TQ ln t th mnh ku ca l nn nhn ca xm lc, nhng khi mnh mnh mt ti t th lp tc nhy vt i m mang
Bi Minh Trit Page 140

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

b ci v phng Nam, tiu dit dn tc Chm, chim t CPC th mnh gi l cng c Nam tin ca cha ng. Ai xm lng mnh th mnh phi chng li t tn, nhng thit ngh ta cng nn thnh tht m cng nhn l mnh ch tic mnh khng th c th i xm lng nc khc ch tht s trn th gii ny c dn tc no, t nc no l v ti v xm lng u. Theo ti th nn xem Ch ngha dn tc (nationalism is a disease) nh l mt cn bnh nguy him phi lun phng. Phm Cng, Si Gn Theo ti, mt phn lnh th ca CPC thuc v VN vo thi nh Nguyn, th k 17 -18, l vn ca lch s dng nc v gi nc ca triu i phong kin VN trc y. Nu lc CPC khng nh VN chng li Thi Lan th liu CPC c cn l 1 quc gia nh ngy nay khng? Cng nh lnh th ca VN thuc phng Bc t nhiu trm nm qua n nay lm sao ta c th i li c? , chng ta c ly phn t no ca CPC qua cuc chin y u? Xng mu ca thanh nin VN xung gii thot ngi dn CPC thot khi nn dit chng, d ni g i na, l s cu sinh ng loi, nn cng ng ai p t kin chnh tr ln trn tnh nhn ngha ca ngi lnh VN. Minh Xun Khng bit bn Sakura bao gi n bin gii ty nam Vit nam cha? Nu c dp bn hy hi thm nhng ngi ln tui bin gii Vit nam v Campuchia xem h ngh g v cuc chin tranh bin gii ty nam 1978. Ti ngh rng khng phi ci g ng CS vit nam cng sai. Mt trong nhng thnh tu quan trng nht l lm cho ngi dn c hng ha bnh, khng cn phi chng kin cnh hng on thanh nin u t l lt lao vo ni bom n, li nhng ngi thn ngy m nm np lo s iu xu nht s xy ra bt c lc no. Jackie Nam Hoang, Saigon Cho ch Sakura, cho php em c kin th ny: Ch tht s c hiu r cuc chin ny cha? Ch i n nhng tnh bin gii nc ta cha, v tng chng kin cnh Pol Pot tn st dn ta cha? Th thm, man r. Pol Pot thc cht l Tu gi sang, chng mun git ngi Khmer ht ri m thm a 200 ngn qun nh bc hu vo nc ta, ta ri vo th gng km khng nh tr c. Cn vic "trng pht" m Tu ni n tht cht l ngy bin, t th ngn xa n nay chng m mu thn tnh nc ta m. Ch kch ch ngha xm lc, vy ch ngh g v lch s cha ng ta thin l min Nam n gi cho ch hnh phc thm cm no ri ln ging iu VNCH thi nt y.Ch s ng v bn no trong cuc chin Vit -Cam? l quyn li dn tc, l sng cn ca quc gia. Nu l em, th em ch bit phc v cho dn tc cho dng mu chy trong ngi thi.
Bi Minh Trit Page 141

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Em ch l con nt, nhng em bit c l do ch bc em tng tham chin bn , gia nh em mt ch t, b ni em lc au kh, n bnh. t trng hp l em, d l Vit nam xm lc Khmer v em l ngi Vit. Ti nhn thy cn c vo kin ca mt thanh nin Phnom Penh no ni v quan h Vit Nam v Campuchia l phin din, cn c rt nhiu ngi sng li nh s hy sinh ca cc ngi lnh Vit Nam, cn nm m chung ca trn hai ngn ngi Vit ti Ba Chc b Khme thm st. Xm lng g khi hai nh nc c gng phn nh bin gii hai nc, rt nhiu nc trn th gii " m rng lnh th " mi c nh ngy nay, ng v mt mc ch g m kch ng hn th gia hai dn tc ang c nhng quan h tt p. Ti tin nhng ngi Vit sinh sng Campuchia v ngi Phnom Penh khi c bi vit ny s rt ngc nhin, bi nh ngi Hoa c mt khp th gii nhng c ai ni Trung Quc m rng lnh th khp th gii u? Thanh Long Sakura ngy th d s. Nu anh sng Si gn do th mi hiu khi chng ti nghe tin Polpot trn qua bin gii thm st ng bo ta. Polpot dm tn cng ta chnh l Trung quc xi dc, nu khng lt Polpot th by gi VN s b e da t 2 hng d khng mt nc cng khng c mt ngy c yn lnh. Nhng kin bin h cho chnh quyn Polpot chng qua dnh dng n qu kh en ti ca chnh quyn M. Nu ni cm nhau th VN cn cm TQ hn. Khng cn ni li lm g, cuc sng phi l nh vy: Lm g c ci g cho khng, VN nh CPC cng vy, ch l cc cuc i chc. Ai thit th ngi chy m trong lng ci mu ginh git li. Xin BBC ng phn tch chi, ko ngn la vn m li tr thnh ngn la to th thit hi s nhiu nhiu. Xin cm n. PPT, VN Chng ta khng khp li lch s, nhng chng ta xy dng lch s trn nn tng nhng mi quan h c theo tinh thn thn i v tn trng cc gi tr ca mi dn tc, mi quc gia, qu kh, hin ti cng nh tng lai. Dt khot chng ta khng t mi quan h gia ba nc nh mt thc th ng Dng duy nht, v l truyn thng lch s m cc dn tc ba nc lnh hi c t ng cha. Vn 1979 n gin l mt i sch chng li s bnh trng Bc Kinh vn trc a vo KPC ch ngha Cng Sn Maoist vi bn cht git ngi hng lot, nhiu lnh o t nc cha thp hin nay bit r iu . Vit Nam phi t cu ly mnh, v cu ly mt dn tc sut b dit vong bi ch ngha cng sn. l mt nhim v quc t, cho d khng lm va lng mi ngi. Vit Nam ngy nay cng ang phi t cu ly mnh thot li khi ch ngha trnh mt s dit vong khc tinh t hn, mt s sp nhp vo Trung Quc thng qua cc "L Chiu Thng" thi i nhm cu vn mt ng CSVN vn y tham nhng nh mt ch ta gia lng dn. V trn ht, chnh quyn cng sn VN phi tn trng mi s chn la ca ngi dn ni mi quc gia, k c vic la chn th ch ca chnh Vit Nam. Ch c cc th ch "phi cng sn"
Bi Minh Trit Page 142

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

ni mi nc mi trnh c t tng bnh trng vn c nui dng bi tinh thn quc t cng sn. Cuc gach, VN Bi vit ny kh chnh xc hai on "M rng lnh th" v "Quan h phc tp". Tuy nhin, ch vi trch dn t vi nhn vt (tn b thay i?) tc gi li git tt "v ng" th c qu khng nh? thuyt phc hn, mong rng nhng bi vit sau, BBC cn nu dn chng nhiu hn na. Bi lch s l tng qut v r rng. Sakura thn mn, bn nm cm quyn ca Khmer khng phi l ngn. Bn dit chng c qu nhiu thi gian tn st 1,7 triu ngi (xp x 8 ln s ngi cht do bom ht nhn c Hiroshima v Nagasaki cng li). Nhng nc t cho mnh l vn mnh, nhn danh lc lng ha bnh quc t u trong 4 nm nh? Bn nghe Hun Sen pht biu vic ny cha? Ci cch bn gi "x s bu r" l mit th v ng xu h. Bn Sakura cha nhn ra s tht. Nu nh bn bin gii Ty Nam hi s thy vic tin chim CPC lt Kh-me l cn thit. Thi Trung quc, Lin x u mun c nh hng ti VN, k c M na. Vit nam l nc nh, h ch coi VN nh mt qun c trn bn c quc t ch c thng g dn Vit? Nh yu nn nh phi chn cch i no c li nht cho dn tc VN trong hin ti v tng lai cho d c phi tr gi t. C tin cng khng th mua c c lp v bnh yn u . Cc v c kh kh quan im cho rng m rng lnh th l ci g xu, tiu cc l khng ng. Bi nu khng nh vy th u c ngy hm nay? Cuong, Binh Dinh Bun lm g cc bn, n nh chin s Hng qun Lin X c cng ln trong vic gii phng c chu u khi thm ha pht xt kia m by gi bn t bn phng Ty i vit li lch s, qut m cc chin s Hng qun hi sinh ln kia m. Thn mn cho BBC Vit ng, Hng Nga c 1 k s tht hay. Suy ngm n cng B phim ng Dng m ti c xem, thy tht ch l. Qu c chuyn,cc th li Vit trong chnh quyn Bo h ca Php trc y, tng i lm ci vic thm d Lo v Campuchia cho h tht - phc v cho mc ch thng nht ng Dng. Nhiu v cao nin 80, 90 tui Nht, hu nh khng bit ti ci tn nc Vit nam, hay Lo, Campuchia - m h ch c khi nim v INDOCHINA (- tm gi l Bn o ng Dng. Ti cho rng, ri th lch s chn tht cng s c khng nh. Vn cng tham tn, li n gin, cho rng gip dn Khmer khi ha Pol Pot l c th thn tnh c h ngay, nn chnh quyn Vit "tham th thm", cho d mu ngi Vit nh sui X s Bu r kia ( ngi Nht gii ngha tn Campuchia, c ngha l... qu B !) th d lun QT vn khng cng nhn ni ci ngha c cao p ca VN sut 10 nm!
Bi Minh Trit Page 143

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

V chnh nhng ngi dn Campuchia cng th, h "s hi, nghi k " nhiu hn l hm n! Ti khng tin rng, khng "nh vo CPC" th VN s nguy khn. Hy gi cht BG Ty nam, ku gi s ng thun, gip ca QT, v khn ngoan 1 cht vi TQ, th VN trnh c bit bao him ha v bt hnh!

Bi Minh Trit

Page 144

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Hc gi TQ ni v cch tip cn bin gii


Ngun: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/story/2009/01/090108_border_china_view.shtml Mt hc gi Trung Quc c bi bnh lun sau khi Vit Nam v Trung Quc ra Tuyn b chung v vic hon thnh cng tc phn gii cm mc trn ton tuyn bin gii t lin. Trong bi "Gii quyt cc tranh chp bin gii ca Trung Quc", tin s Zhang Quanyi ni Trung Quc sn sng c nhng b khi thng lng v bin gii vi cc nc. ang dy i hc Trit Giang Vn L, tc gi nhc li lun im thng dng cho rng u th qun s lun khin mt quc gia tm cch chim phn hn trong m phn lnh th. Nhng ng phn bc quan im ny, ni rng "Trung Quc Vit Nam ni y l ln u khng c li dng u th qun s v kinh t" v rng nc tin hai nc xc nh c ny " tr nn t hiu chin khi mc c vi cc lng ging". mt ng bin gii r rng trn t lin "Trung Quc thm ch c mt s nhng b v vn lnh th, c bit trong trng hp Nga. Khi hai nc hon tt vic cm mc bin gii dc Sng Hc Long Giang, Trung Quc ng ng bin gii chy qua Hc Ht T o, lm Trung Quc ch c mt na hn o trong khi nc ny c th i ton b." Tc gi ni Trung Quc c "chnh sch lng ging tt", tc l "xem quan h vi lng ging gn gi th quan trng hn c ngi thn m xa l". ng nhn mnh "cc v vua Trung Quc khng bao gi thch dng s da nt hay chin tranh l phng tin gii quyt xung t. Chng ch c coi l gii php cui cng." Cc v vua Trung Quc "Trong thi hin i, khi Trung Quc c va chm vi cc khng bao gi thch dng s nc nh Lin X hay n , h khng bao gi gi l da nt hay chin tranh l "chin tranh". H gi l hnh ng phng th hoc trng phng tin gii quyt xung pht. Khi Trung Quc c hnh ng gy hn, nc ny t khng bao gi i ti s chim ng. N c chng t qua cuc chin bin gii vi n nm 1962, Lin X 1969 v TS. Zhang Quanyi Vit Nam 1979. Trung Quc khng chim th n hay Vit Nam gi th din cho nhng nc ." "ng nhc ti l cc lnh o Trung Quc hin i tha hng li suy ngh xa ny v kt hp cng "quan nim an ninh mi", mt thut ng c gc t Trng phi Copenhagen v
Bi Minh Trit Page 145

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

nghin cu an ninh, theo an ninh ca mi nhn t trong khu vc c lin quan ti an ninh ca cc nhn t khc." "Quan nim an ninh mi ny cng i cng l thuyt ph thuc ln nhau trong thi i ton cu ha. Cc lnh o Trung Quc ngy cng nhn thc rng ch quyn khng th ch hn ch vic ginh li hoc ginh ly lnh th mt. Phn no , kh nng thc thi v lc cn thit cho s ha hon a quc gia v tham gia vo an ninh ton cu v khu vc." Trong on cui ca bi, tc gi ni mc d bin gii trn b hu nh xong (ch cn cng thng vi Bhutan v n ), Trung Quc vn cn nhiu tranh chp bin cha gii quyt xong. Cu hi t ra l liu Trung Quc "c s dng cng phng thc gii quyt nhng tranh chp ny, gn lin ngun ti nguyn tim nng nh c, du v kh t". V gio s Trit Giang kt lun: "Thi ca Trung Quc c th ph thuc vo s linh ng ca cc nc lin quan cng nh quan ngi an ninh ca chnh nc ny. Qu nhiu nhng b c th khi nn s phn n dn tc ch ngha trong cng dn Trung Quc. V th cc nh hoch nh chnh sch Trung Quc phi thn trng v cn nhc."

Lc Hng Lch s VN t c ch kim chng minh chnh sch "lng ging tt" ca TQ tt n mc no khi Hai B Trng phi khi ngha chng qun Hn ginh c lp, nh L phi chng qun Tng xm lc, nh Trn phi chng Nguyn, nh L phi chng Minh, Nguyn Hu phi chng qun Thanh. Cng nh dn tc VN hm nay vn lun lun phi chng ci ha xm lng lun thng trc t TQ. u Lc Chnh sch "lng ging tt" ca TQ phi chng c nh cm quyn TQ th hin qua nhng s kin nh: chim ng Hang Sa 1974, vin tr & ch o Khmer chng ph VN 1978, trc tip gy chin tranh bin gii 1979+1984, bn cht qun nhn VN ngay trn qun o Trng Sa nm 1988, khng ngng dng ln hng lot m mu xm ln v gy bt n cho VN n nay? Trn T xa n nay chin lc bnh trng ca TQ chng bao gi dng li. TS.Zhang Quanyi ni " TQ sn sng nhng b khi thng lng v bin gii vi cc nc" l khng c c s. Trong cuc chin tranh bin gii VN h phi dng li l do tn tht qu nng n v p lc ca cng ng quc t. R rng l TQ ngy cng mnh ln v cc nc lng ging lun phi cao cnh gic trc sc mnh qun s ca h! No Silence Tin s Zhang l con chu ca Gia Ct Lng nn rt c nng khiu "un li 7 ln". Trung Quc khng li dng u th v qun s vy th ai bn git ng dn Hu Lc v nhiu v bn git khc khi vu cho h nh c trong hi phn Trung Quc.
Bi Minh Trit Page 146

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Hng ng lnh o Vit nam th khng c nhn vt no can m v c dng kh c nn t ra hn i trc Trung Quc. Mt mm c ln dn ra th ng ny ng kia c sp xp ch ngi u vo c. Ming n ngi ny khng c nh hng n ming n ca ngi kia. Quyn li u rng buc nhau c v do quyn lc cng hn ch rng buc ln nhau. Ai cng u gi ly ming n ca mnh th lm g cn dng kh ch. Sakura Thin , ng Zhang c 1 bi vit trung thc tuy khng giu ni ging iu k c ca ng Ngh 1 i quc! Trung Hoa by gi, v chin thut khc Trung Hoa ch PK xa, khn ngoan hn v bit tnh ton hn thit trong mi hnh ng i ngoi. Vy Trung Quc nhng b Nga v Nga l siu cng ht nhn v Hc Long giang ch l khu vc nm su trong lc a chu . Trung Quc khng th chim ng Nga, n , Vit Nam v c kh nng chim ng. Con rn Trung Quc ang un ln gio hot nut Bin ng, n ang b con nhm x Vit Nam chng tr. Kha y l quan im ca ngi Tu, nhc ti nc Nga, n , h nhc ti nc ln, nn khng dm lm by. i vi Vit Nam, nc nh, cho n gi thi ca h vn xem chng ta l ch hu, v ng CSVN l y t trung thnh. H thch ly t u th chnh quyn Vit Nam s dng cho h. Thng qua s c ng, chnh quyn Vit Nam sn sng bt ming dn chng thng qua n p, bt b v.v.v lm hi lng "ng ch" Trung Quc ca h.

Bi Minh Trit

Page 147

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

'C hai ng bin gii'


Ngun: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/story/2009/01/090102_nguyen_van_chinh.shtml Quc Phng BBC Vit ng

Thc Bn Gic, mt trong cc im phn chia cm mc bin gii 'nhy cm' Ti ngy 02.01.2009, theo nh gi ca Ban Bin gii Chnh ph Vit Nam, vic phn gii cm mc trn bin gii Vit - Trung, kt qu cuc m phn maratng v bin gii gia hai quc gia XHCN lng ging c bt u t cch y 35 nm, c bn hon tt. Tuy nhin mt cu hi t ra l s c nhng vn no cn c gii quyt thu o, khng ch lin quan ng bin gii m cn c h lu kinh t, chnh tr, x hi v vn ho lu di ti ngi dn, cc cng ng tc ngi sinh sng hai bn ng bin. T chng trnh nghin cu cc nhm dn tc xuyn bin gii Vit - Trung hp tc vi i hc Vn Nam (Trung Quc), thuc Trung tm Nghin cu Chu , ti H Ni, PGS. TS. Nguyn Vn Chnh, phn tch vi BBC Vit ng: Nghe ton vn phng vn PGS.TS. Nguyn Vn Chnh PGS. TS. Nguyn Vn Chnh: Ti khng ngh c xo trn ng k v gia bn ny v bn kia bin gii, hu ht cc cng ng u ng tc c thi. C th c mt s xo trn g v cch suy ngh c bit lin quan ti vn lnh th.

Bi Minh Trit

Page 148

30 nm chin tranh bin gii BBC: Liu c trng hp ngi dn sau mt ti i ng, hm sau m mt tr thnh ngi dn ca nc bn kia hay khng, tha ng? PGS. TS. Nguyn Vn Chnh: C th mt s vng nh Hu Ngh quan hay Thc Bn Gic c coi l nhng vng nhy cm. Nhng trn thc t, ti cha thy c trng hp no c dn bn ny bin gii, sau khi cm mc, tr thnh c dn ca bn kia bin gii.

28 April 2009

'Nhy cm' v 'xo trn'


BBC: ng c th gii thch th no l 'nhy cm'? PGS. TS. Nguyn Vn Chnh: Vng cha c r rng v sau khi cm mc xong c th c s thay i no . Th nhng, nh ni, trn thc t ti cha thy c thay i no v mt c dn; tc l ang l cng dn Vit Nam li tr thnh cng dn Trung Quc. Hnh nh cc im cm mc khng lin quan n cc khu vc c dn.

m phn bin gii hai nc din ra hn 30 nm

Ti cha thy c thay i no v mt c dn. Tc l ang l cng dn Vit Nam li tr thnh cng dn Trung Quc PGS. TS. Nguyn Vn Chnh

Ti va i kho st tuyn bin gii Vit - Trung v i dc Sng Hng, t H Khu i ngc ln tn Mn Ho, C Qu, Kin Thy bn Trung Quc theo dc tuyn bin gii, th ti khng thy c s xo trn no. BBC: Theo quan st ca ng, sau khi vic phn gii cm mc hon thnh, tm l ngi dn, cc nhm tc ngi hai bn b bin gii nh th no? PGS. TS. Nguyn Vn Chnh: ng bin gii ni trong khu vc ng Nam , nh bin gii Vit - Trung, Vit - Lo..., dng nh tr nn mng manh hn trong giai on hin nay, c l do s hi nhp, s qua li bin gii. c bit gn y vic m mt lot cc ca khu lm cho mi lin h gia con ngi tng ln rt nhiu. Th nhng ch l mt mt chnh sch thi. Nhiu tc ngi bin gii vn c quan h v ging h, quan h hn nhn, gia nh.

c tnh c hng chc nhm dn tc t ngi ca VN sng vt qua bin gii Vit - Trung

Bi Minh Trit

Page 149

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

V gn y, bun bn tiu ngch gia tng rt nhanh. V d nh vng Bt Xt, Sng Hng qua bn kia bin gii Trung Quc. Ngi ta vn trao i vi nhau v vn ngh rng h l h hng, nh gia nhng ngi H Nh m bn Trung Quc gi l ngi Choang, bn ny l ngi Dy, ngi Nng, ngi Dao, ngi Mng... H vn qua li bin gii bun bn vi nhau. Ti ngh sau khi c ng bin gii n nh, s giao lu cn tng ln na. BBC Liu trong tng lai c th xy ra iu m nhiu ngi dn Vit Nam lo ngi l Trung Quc c th 'di ct mc' c li cho mnh, theo cch ni ca dn gian? PGS. TS. Nguyn Vn Chnh: Ci ti cng c nghe, nht l vng bin gii. C nhiu ngi ni ct mc hm nay cm y, nhng ngy mai thy n ch khc ri. Ti cha nhn thy trn thc t, nhng ti c nghe thy rt nhiu. Cng nh tnh trng tranh chp gi l 'xm canh, xm c'.

'Xm canh, xm c'


Tc l ngi bn ny i sang bn kia trng la, ng khoai..., ri gt th b gi. Ci tng xy ra v ci chc chn ti cng thy. Th nhng ti ngh ln cm mc bin gii ny c l s n nh lu di hn, v trc kia, ng bin gii phn ln cha c r rng. Mc d ln ny cng ch da ch yu trn hip nh k kt gia Nh Thanh vi ngi Php, vn to ra cc mc. Nay cng khng c vn g lm ngoi vic cn xc nh cc im nm ng u trn thc a. Cn li, do c dn hai bn c quan h h hng, hn nhn, nn hin tng xm canh, cm c chc chn s xy ra v ti ngh tnh trng ny cng tn ti nhiu ng bin gii cc nc. BBC: Hin tng s lng ng c dn Trung Quc di c sang Vit Nam lm n, ng c v n nh ch lu di trong t Vit Nam, nu xy ra trong tng lai, s c nhng h lu g? D bo cc giao dch bun bn s tng ln sau cm mc bin PGS. TS. Nguyn Vn Chnh: Chc chn c h lu. Hin gii nay c tnh trng hn nhn bt hp php xuyn bin gii gia tng. Th nht c th ni ti hin tng bun bn ph n, trc y ch c ngi kinh tham gia, nay bt u c nhiu ngi thiu s tham gia. Bin gii nay tr nn m hn, lng hn l mt thch thc qun l bin gii. Th hai, nhiu ph n Vit Nam b bn sang Trung Quc, ly chng, c con bn v em con tr v Vit Nam cha bit ng k cho con ci nh th no. Chc chn y l mt vn m hai nh nc phi gii quyt v php l. Ti tin rng sau khi cm ct mc th hai bn cn c tho lun v vic ny. Ngi ta nay ch n v lm n, m ci ti khng ngh s c mt h lu g v kinh t hay x hi PGS. TS. Nguyn Vn Chnh

Bi Minh Trit

Page 150

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

... Cn ngi Vit Nam thng cnh gic cc lng ging ln nh Trung Quc trc y. Nhng by gi ti ngh khng cn s lo ngi na v ti ngh cc quy nh, cng nh cc mi lin h tr nn r rng hn trc. Ngi Vit nay chc cng khng lo ngi ngi Trung Quc n bun bn ri ng c Vit Nam mt cch tri php. Ngi ta nay ch n v lm n, m ci ti khng ngh s c mt h lu g v kinh t hay x hi... Ti ngh c hai ng bin gii cn phi phn bit, mt mt l ng bin gii vt cht, vi nhng ct mc. V mt kia l ng bin gii m h, tru tng hn, m nh trong suy ngh con ngi. ng bin gii ny phi c xy dng bng lng dn m nu thiu s t ra nhng ngng trng hoc so snh trong cc quan h tc ngi. Ph Gio s, Tin s dn tc hc Nguyn Vn Chnh l Ph Gim c Trung tm Nghin cu Chu , i hc KHXH v Nhn vn H Ni. Mi qu v nhn chut vo ng dn trn theo di ton vn cuc phng vn.

Vague Tht ngy bin khi cho rng c hai loi bin gii: vt cht v lng dn. Bin gii phn chia hai nc l hu hnh (tangible)- th hin bng nhng ct mc cm su vo t, ch khng th v hnh (intangible) nm trong tr tng tng ca con ngi. Mt khi ct mc cm xung- tc bin gii vt cht - th bin gii "lng dn" lm c g thay i? i Nam Quan ca VN nay nm su trong lnh th TQ sau khi cm mc, vy th qu v no do quan h h hng vi ngi bn phn t bn kia c th "bin ha" ly li c phn t y cho VN bng quan nim "t-l-m bin gii lng dn" i no? MMC Bin gii lng dn ca ngi VN l i Nam Quan, mt phn Hong Sa v Trng Sa m TQ ln chim. Th bin gii va hnh thnh nh ng TS Chnh ni l lng dn, e ph i xem li! mai sau ta tip tc mt thm Lng Sn, ri k kt li hip c bin gii cng cho l bin gii lng dn chc? H Ni Chuyn bin gii Vit - Trung khng phi ch by gi mi tr thnh vn nng m n nng, m t ngn i nay, k t khi ngi Vit lp quc gia ca mnh, c lp vi Trung Hoa. Tuy nhin ti thy trong my triu i phong kin trc y, lc thnh th khng phi bn, nhng ngay c lc suy nht, t hi nht ca nhng triu i y th nc ta cng cha bao gi mt t, thm ch ch c m mang b ci m thi. Vy m ch trong thi hin i, my chc nm qua, chng ta mt qu nhiu t, bin, o vo tay ngi Trung Quc, iu khng c l di g bao bin, tha ng TS. Chnh. Khng nu danh Nhng li bnh lun v bin gii ca mt s v y th hin cc v khng hiu g v bin gii. Ti l ngi bin gii hn 20 nm v trc tip lm nhim v qun l bin gii, ti nht tr vi nhng kin ca TS. Nguyn Vn Chnh v vn ng bin. ng bin gii
Bi Minh Trit Page 151

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

"vt cht" l vn c th c xc nh bi cc ct mc trn thc a v v tr to trn b bn thng nht. Cn bin gii "lng dn" khng n thun l mi quan h h hng, thn tc gia c dn hai bn bin gii m su xa hn l nhn thc ca ngi dn v vn bin gii, lnh th cng nh ta nhn thc c ranh gii gia gia nh ta vi gia nh hng xm. Quan nim v "hai ng bin gii" m TS Chnh nu l c c s c v l thuyt v thc tin. Thanh Nam, TP H Ch Minh Tht l "ngy th" khi ngh rng by gi ngi ta c th thay i ng bin gii bng cch di di ct mc nh nhng nm 70-80. Vi s pht trin ca cng ngh 'GPS' th vic nh v ct mc khng c g kh khn c. Tt c cc ct mc bin gii u c l lch v ta (nh v bng h thng GPS) nn v tr ct mc c th ni l c nh, chnh xc. Sakura, Nht Bn i bao xng mu, m hi, nc mt v lm nhiu th h khn cng, ch thu v mt tm bn b co li so vi Bn "thi n l ca Php" th c ai m khng au xt! Khng nu tn Quan im ca ti l chu thit mt cht cn hn l ci sy, ny ci ung, khi m dn TQ trn sang dng lu, dng tri, sinh con ci, lp h lp hng th VN khng th gii quyt ni. C khi cn mt t nhiu hn na. C c ng bin gii chnh thc l qu ri, c th cn c vo thc thi cc lut. Lu Khang, Qung Ngi Ni g i na th 'i Nam Quan' l ca Vit Nam t ngn i nay. Ti ngh khng th v mt vn t nh no, cu an no m mt i ci thuc v t nc, dn tc ta. Sakura, Nht Bn Hy vng g vo vic"giao dch bun bn tng"? Cn ngh ti nguy c mt thm th trng v ni ph thuc v hnh vo TQ s cng trm trng. Bill, Saigon Ti ngh sau v cm mc vi v ny Vit Nam l nhiu hn l Trung quc. Ngi Qung Tr Ti khng cho l sau cm mc th s yn tm v c ho bnh hn v hu ngh hn nh GS Nguyn Vn Chnh ni. ng Chnh khng hiu rng Trung Quc xa nay vn lc no cng mun bnh trng, c bit l tin xung pha Nam. My ct mc mi c cm i vi h chng c ngha g v vi nm na h li c th bt VN cm ct mc mi. Ti s c ca 'i Nam Quan, Hu Ngh Quan', nhng ln sau mc bit u chng phi cm xung tn Bc Ninh hy H Ni (?!) Son Van Rich, TP-HCM Tin s Chnh ni Ngi Vit nay chc khng cn lo ngi ngi TQ n bun bn, lm n ri ng c mt cch tri php v rng s khng c mt h ly g v kinh t hay x hi... Xin ng bt gin, ng qun i nhng bi hc cay ng m dn ta phi gnh chu trong sut chiu di 4000 nm lch s chng? Khng u xa, ngay nm 1979 mi y, nhn dn ta ng u vi qun lnh ca ng ng Tiu Bnh trong mt cuc chin tranh v cng khc
Bi Minh Trit Page 152

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

lit m l do cng na n nh v s cuc xm lng m mu m cha ng ta chng tr mt cch oanh lit. Xin ch qun. LQM Ti cho rng ct mc l vt c th, k gian c th ly cp hoc di chuyn. Nhng nu cc ct mc bin gii c xc nh bng to c hai bn cng nhn th l bt di bt dch. Khng bit hai bn Vit -Trung c xc nh cc im cm mc bng to hay khng. Nu khng th chng c g m bo l ct mc khng b di chuyn. PPT, VN Phn tr li cc cu hi s 3, 5, 6 ca TS. Chnh khng ch m h m "m h ha" nhng s kin thc nhm bao bin cho nhng pht biu ca b Ngoi Giao. Trn thc t, vi phm vi nghin cu, Tin s khng c quyn ni thay cho ai c, bi h s chu trch nhim v mi li ni v vic lm lin quan n vn bin gii c nhiu tranh ci hin nay. Vic TS "thay ngi Vit" ni rng khng cn lo ngi vn TQ xm ln l v trch nhim cn phi rt li. V vic TS phn nh hai ng bin gii "vt cht" v "lng dn" l sai. Ngi ta tin hnh phn nh bin gii l xc nhn ch quyn mt nc. Ngi dn bn ny v bn kia c bo m cc quyn thng qua iu khon ghi trong hip nh. Ti khng hiu TS mun ni g v bin gii "lng dn". V hin nay d lun vn rm ran 4 th bin gii: Bin gii hoi bo ca nhng ngi thy nhiu phn t nc b mt bao gm Hong sa v mt phn Trng Sa ch sau my chc nm Cng Sn cm quyn. Bin gii cm mc m TS gi l "vt cht" m cc pht ngn ca ban PGCM my ngy gn y th khng trng vi nhng g th hin trn b bn cui cng ca ngi Php trc khi Vit Minh nm quyn. ng bin gii m TS th 5 ca h. V cui cng l bin gii chnh tr m vi vic hai ng CSTQ v CSVN ngy mt sp nhp vo nhau th xa tan mi ng bin gii hin hu cho d c nhng ngi ng xung v cng tc PGCM.

Bi Minh Trit

Page 153

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

'
Ngun: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/story/2009/01/090102_nguyenhongthao.shtml

. 31/12 :

: . Hn 2.0 .

. BBC: Hm 22/12, T , tha ng? : .

. BBC: ? : ).
Bi Minh Trit Page 154

th.

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

. 1/4. BBC: : . ?

. , . BBC: dn hay khng, tha ng? : .

Huy Hong, Montreal Lch s th gii nhiu ln cho ta thy tnh cht giai on ca cc hip c lin quan n nhng tranh chp lnh th gia mt cng quc v mt quc gia nh b hn. Bn phe mnh lun lun ha trong tng lai s tn trng nhng ct mc. Cn phe yu, sau khi nhn nhng v k vo hip c, thng ru rao y "l mt thnh cng v i" hoc "t nay ta c mt ranh gii rch ri cng hp tc v pht trin". ri thi cuc s mang li nhng xch mch mi. Giang Gi bn VN citizen, ngy xa min Bc chng ti bc tiu hc cng thuc lu bi hng ca "Nh Vit Nam" ca c gio s nhc s Hng Ln, chng ti cng tp v bn VN, v ghi ch r u l i Nam Quan, u l mi C Mu. Th nhng sau ngy min Bc c gii phng th nhc ca Hng Ln l nhc vng, v sch v thi n l Php l sch ngy, cho nn kin ca bn Long XD H Ni l ng theo sch v chnh thng, vy ng thc mc. Chu mt ci cng th cng chng sao, tuy nhin cch nay vi nm ti c ti liu "l bn tri" th ng gianh gii khng cn st i Nam Quan na, m ln su v pha VN 500 mt, v ko
Bi Minh Trit Page 155

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

di n hng trm cy s, nu tnh k s thy VN mt i hng ngn cy s vung, tht ng bun. L Minh, London Trung Quc ngy nay v TQ 20 nm na s khc. Khc v mt tim lc kinh t, quc phng, v v th trn th gii, v rt c kh nng trong vi chc nm na s tr thnh cng quc. Khi Trung Quc t c tham vng l Cng quc, c v th trn th gii, th vi bn tnh bnh trng ca h, vic thng lng t ai s v cng kh khn. Lc TQ s khng nhng b nh by gi. chun b cho vic ln l tr thnh Cng quc, v quc gia c uy tn trn th gii, Trung quc hin nay rt s mang ting hoc mt uy tn v nhng chuyn nh v thi bn tnh v bin gii ca h nh ln bin gii Vit Nam, di ct mc, tranh chp lnh th vi nc nh. Do vy y l thi im tt v c hi tt hon thnh vic phn nh bin gii. Nh ng Dng th trng c ni, bin gii v t thi Thanh nn c nhiu on khng r rng, ct mc cm xa, do vy xy ra nhiu tranh chp. Nay cm li mc hon chnh hn, m c hn, nn vic xm ln l s rt r rng. Nu vic ny mun mt thi gian na, chc TQ lc vi tim lc qun s mnh v kinh t mnh s khng d gi nhng b u. Ni n y cng phi ni n vn bin o, nu ko hon thnh sm phn nh bin, tng lai m phn chc s kh. King Nhng ngi khng trc tip bt tay vo lm vic ny u bit g phn xt? Ni th ai ch ni c. Cn lm mi l vn chnh. Mt ng bin gii n nh, lu di l iu cn thit pht trin t nc trong ha bnh. Chuyn c mt l lch s. Vn hin ti l chnh php hi cng b bn chnh xc ng bin gii Vit - Trung sau khi phn nh b con bit ch no ca ta, ch no ca TQ. Long Bn VN citizen, ti khng hiu bn ti sao bn li hi mt cu nh th. Hong Sa vi Trng Sa khng nm trong bin ng th nm u. Cn vn i Nam Quan, xin mi bn v tham kho li trong cun " i Nam Nht Thng Ch", cun s thi Nguyn gn nht c ghi li v ngun gc ca i ny, xem n l thuc VN hay Tu nh. VN citizen ng Long XD no H Ni khng bit c thuc bi ht "Nh Vit Nam" ca c gio s nhc s ni ting Hng Ln khng? trong Nam chng ti t nh thuc lo bi hng ca vang lng ny, trong c nhng cu t u n phn ip khc nh sau: "Nh VN, NamBc-Trung sng trng ng, bn nghn nm vn ha xy nc Nam thnh cng...(K) Nam Quan cho n C Mau....", ngoi ra mi sch s trong Nam trc y u ni th.
Bi Minh Trit Page 156

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Nh vy lch s trong Nam dy hc sinh chng ti rng i Nam Quan thuc VN ta t ngn xa. Ngoi Bc cc ng hc lch s nh th no m bo rng Nam Quan thuc Tu? Cn bo rng i trn pha Nam ca TQ nn h gi l Nam Quan th xin hi ng sao chng ta gi Bin ng (pha ng VN) m hai qun o HS v TS ca VN nm trong ! Bn Sapa, Sc cho kin c v khng xc ng. Bn ni rng "thuyt phc TQ k c H bin gii l mt thnh cng v i"? Xin hi bn v c g m TQ "ra ti hu th" p lc VN phi hon tt vic cm mc bin gii vo cui nm 2008? Nu l thng li ln ca VN th u c chuyn "c thc" ca TQ? Thuyt phc c TQ chp nhn k hip inh bin gii l mt thnh cng v i. Ni di, nu TQ c cn ra, chng k kt g vi ai th sao? D sao by gi mc cm ri, mt mt bao nhiu cng thuc v lch s ri. Chng ta nh chp nhn ci c b cho mt thi, khng th hy vng s bnh ng vi ng ch Trung Nam Hi c. Lch s c nhng tai nn ca n, phi chp nhn theo thi th, ging o Ph Quc dng VN ri th con chu Cmpuchia ng hy vng i li na. Hy lm nhng vic thc t cho hin ti v tng lai, hn l nguyn ra lch s. Bn "Sad VN" khng c k ". Gic. Nh vy pha di v chch v pha Nam cn t l thc Bn Gic, nn thc vn thuc v Vit Nam 100%. Thng 7/2008, chng ti mi i tham quan thc Bn Gic. Chng ti thy chnh quyn a phng ca Vit Nam vn qun l thc, Cng ty Du lch Cao Bng vn khai thc du lch ti thc v hng dn cho khch tham quan kia m. Long XD, Hanoi Bn sad VN, bn hc lch s u m bo rng i Nam Quan l ca Vit Nam. Ch ring ci tn "Nam Quan" ca n cng ch r rng n l ca Tu ri. Ti sao vn c nhiu ngi khng hiu hay c tnh khng hiu vy nh? Rocket Nhng rc ri bin gii pha bc cng nh trn bin ng lm chng ta khng nh li gi thit hng ngn nm nay ca ng cha l Trung Quc ng l mt dn tc khng th tn ti ha bnh bn dn tc khc. Ti khng hiu sao ngi Tu li nh nhen n vy. Lch s th gii c nhng dn tc hng mnh hn Trung Quc nh M, Anh ngy nay chng hn h c th mang qun n nc khc nhng khng bao gi chim t ai ca nc khc. Nn nh khng ch VN m Philipines hay Lo cng gp phi vn tng t nh VN. Nht bn cng ging M h vn mang ting l quc, Qun phit nhng thc s khng bao
Bi Minh Trit Page 157

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

gi h xm chim nc khc kiu Trung Quc. Tho no th gii nhn ngi Tu vi ci nhn kh mt thin cm. T xa TQ nh Vn rt nhiu ln v cp i ca VN rt nhiu t ri. Chng ta chin u v hi sinh rt nhiu bo v t nc. By gi ch cn li mnh t nh b ny nhng chng vn cha chu t b nh xm ln. Nhng chng ta vn khng th lm g bi v chng hn hn chng ta v mi mt. Ti cng nh cc bn u rt tc gin v chng ta khng th ly li nhng g mt nhng ti ngh cc bn khng nn ht ln nhng nh lnh o VN. Bi v h l ngi VN, bt c ai l ngi VN u khng mun t nc dn tc mnh b ln t nh th. L mt nh lnh o h phi suy ngh tht k mi c th a ra quyt nh, ch mt quyt nh sai lm c th l ci c chng c th nh chng ta. Sad VN T xa n nay ai cng bit Thc Bn Gic thuc VN, nay TQ chim 3/4, VN 1/4 l sao? Ngoi ra dn VN hc lch s t xa bit i Nam Quan cng thuc VN v nay ng V Dng cng li ni i ny hon ton nm su trong lnh th TQ? Nh vy lch s a l VN trc y l sai bt? Vic mt t qua cuc chin tranh bin gii do TQ gy ra nm 1979, nhng iu ngi dn VN lo lng by lu nay, phi chng l s tht qua tuyn b ca ng V Dng? Chuyn cm mc xong ng ngha vi vic hp thc ha phn t mt!? Thn phn nc nhc tiu lun l th, bit lm g hn? Phn chia bin gii l vic rt tt, nu c chuyn s r rng hn, 2 bn khng cn tranh chp na. Nhng khng hiu cn Trng Sa vi Hong Sa th sao ? PTP, TX ng Th trng Ngoi giao V Dng c ni: "Vit Nam hy sinh hng triu ngi, cng l bo v c lp, ch quyn t nc. Khng c l do g, khng ai c php v khng ai c quyn nhn nhng v t ai...." v khng nh: khng th c chuyn "Vit nam mt t", "ct t" cho nc ny, nc kia (n trnh t Trung Quc) nh mt s mng nc ngoi a tin. Vy th Chnh ph VN hy cng khai trung thc trn cc phng tin truyn thng i chng bn chi tit trc v sau khi phn gii cm mc Vit -Trung ton dn c bit v so snh Vit nam c g, mt g qua s kin lch s ny. N " y! Minh Anh, TP HCM Cm n on m phn & Ban bin gii chnh ph. Phn chia bin gii bao gi v u cng l chuyn phc tp.Thi th t nay c mt ranh gii rch ri cng hp tc v pht trin. Nu mun hi lng tt c th c l phi phn chia li c th gii v s phn chia bng g? Chin tranh trin min?
Bi Minh Trit Page 158

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Ri c hi lng tt c c khng? Hy vng 100 nm na bin gii Vit - Trung s ch l nhng khi nim trn giy t v cc ct mc nh cc nc chu u. Vic cng b bn chi tit l rt cn thit. Ngi dn cn bit vic ny trc khi Chnh ph v Quc hi k kt bt k vn bn no lin quan vi TQ. ng nn dn chng vo s ri, nht l nhng thng tin t cc chuyn gia v nh nghin cu cho thy c nhng nhn nhng qu ng, v nhiu cn b bao gm s gia nhiu nm hot ng vng bin gii cho rng ct mc li v pha VN qu xa. Ngoi ra nhng tin n hai ba nay rm ran cc tnh thnh rng TQ cng quyt p lc chnh ph VN gii quyt c li cho h v cng hp thc ha phn t h chim gi t chin tranh Trung-Vit ngy 17/2/1979 s phn ng tip theo ca ngi dn VN trong cng nh ngoi nc. V vic 3 cn b PGCM hy sinh do bom mn TQ ci trn bin gii, cn t chc nghi l cu siu nh nc trc khi chnh thc thc hin phn chia. Chnh h cn c khc ghi nh nhng nhn chng cho th h mai sau bit rng ng xm ln nhau, hy vong linh k cht trn gi bin cng cho ngi hu th.

Bi Minh Trit

Page 159

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

V tn gi cuc chin Vit - Trung 1979


Trng Thi Du Vit ring cho BBCVietnamese.com Ngun: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/forum/story/2009/02/090211_truongthaidu_vnchinawar.sht ml

Trong hn 1000 nm c lp ca mnh, ngi Vit Nam nh nhau vi Trung Quc nm ln, khng k ba ln din ra khi Mng C lm ch Trung Hoa. 1. Nm 981 Tng nh L Hon, p t l thuc v p buc thng xuyn triu cng. 2. Nm 1075 1076 Tng gy hn gii ta cng thng ni b do Vng An Thch ci cch. Sau khi bi binh nh Tng chim c mt s chu huyn bin gii. Nm 1084, tri nhiu ln ngoi giao, cc vng chim ng u c tr li, a gii ti phn nh r rng. 3. Nm 1407 Minh xm lc v chim ng i Vit hai thp nin. 4. Nm 1789 Thanh can thip di chiu bi ph L. 5. Nm 1979 Bc Kinh xua qun dy cho Vit Nam mt bi hc. trn ba mi nm t ngy cuc chin th Nm (1979) din ra. Bi vit ny th phn tch tng quan lch s v nhng vn lin i, c bit s c gng i su vo cc tn gi t nhiu pha, hu tip cn bn cht ct li nht ca cuc chin.

'Bnh trng xm lc'


Trong nm ln dng qun, ch mt ln duy nht Trung Quc bnh nh thnh cng nc Vit (1407). Mi l do cho vic ng binh u c thin triu h hon n c nh ng h h inh (981), tr phn (1076), phc Trn (1407), ph L (1789).
Bi Minh Trit Page 160

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Do c th khng nh n c ch l ci c, nu thun li th chim ng lu di (dn chng 1407). Tuy vy, trn chin 1979 c v rt ging trng hp 1076, t nht khi tham kho tnh hnh ni a Trung Quc. ng Tiu Bnh l Vng An Thch ca th k 20. Cc bc thm d ngoi giao v i ni thn trng ca h ng, kt hp cng bi cnh kinh t kit qu ca Trung Quc sau mi nm i vn cch, cho php ngi quan st uy tn phng Ty nh gi chin tranh Vit - Hoa 1979 l n trng pht c gii hn (1). S chim ng vo lc y nu khng li thi vi nhn loi hu thc dn, th cng kh thc hin bi mt nc Trung Quc cha lo ci n, ci mc cho con dn ca mnh. Song, H Ni vn gi nhng on qun vt qua bin gii pha bc ca h l bn bnh trng Bc Kinh. Cuc i u c nh nc Vit Nam t tn l chin tranh chng xm lc. Xm lc l mt t nhy cm cc trong lch s Vit Nam. i vi chnh th, n lun gy hoang mang v lo lng, c th l H Ni lng l chm dt ngay d n ang trin khai m rng th v b bc sng Hng. H cn con sng lm phng tuyn t nhin. C l dng Nh Nguyt thi im 1076 dy h nh th. i vi nhn dn, o ba v ch xm lc mang nng lc thn quyn v ch. N khin cc m ng cu thnh nhng cng ng trong x hi Vit Nam ch cn bit x thn, tt c cho tin tuyn. N lm xao nhng bt c mu thun ni ti no, d rt mi, gi nh cc cuc nh t sn v hp tc ha nng nghip rng khp, khin bo bo th phm v m si mc meo chim ch trn bn n hu ht cc gia nh ca mt x s c 80% dn s gn b vi cy la nc.

N trnh
Ba mi nm tri qua, nh nc Vit Nam hm nay lun trnh n mi ch v cuc chin 1979 trc nhn dn. Tr li cu hi ti sao nh th, cng c th gin tip khi l mt phn bn cht tht ca cuc chin y. 1. N trnh v t nh ngoi giao? Khng hn vy. Hin nay quan h Vit M khng h t quan trng hn quan h Vit Trung, nhng tng i nhng anh hng b mnh khi tn cng s qun M nm 1968 trn ng L Dun vn hin ngang t ti. Mi ngy l tt, c hoa, bng rn v khi hng vn nghi ngt. Quan h Vit Php ni chung l c chiu su v bn b th thch qua thi gian, vn khng thng 1954 v di tch lch s in Bin Ph. t tn cuc chin Vit Trung 1979, khng theo bn cht tht ca n, gip nh nc chim c s ng h v b bn ca ton dn tc. lm nh hng k nim chin

2. N trnh, v nhc n cuc chin l gi li sai lm c. Tht vy, s kiu ngo ca nhng ngi chin thng vo thng 4.1975 phi tr gi, khi h ngh mnh c quyn yu sch ch ng trong quan h quc t vi cc trc a chnh tr ton cu. Mu thun gia Lin X v Trung Quc tn ti dai dng trong cuc chin Vit M, n ch bng pht khi ngi M rt i.
Bi Minh Trit Page 161

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Mt s a dng trong quan h, mm do v linh hot i sch, khng qu cc oan chiu ny hay chiu n nh ch tch H Ch Minh tng ht sc gn gi, gii phng nhng khng chim ng Campuchia, c th l nhng iu kin cn nht trnh xung t 1979 v nhng h ly kinh t x hi khng khip ca n sau . 3. Trn gc nhn vn ca nn vn ha Vit Nam, nhn nhn li cuc chin 1979 din ra kh chm chp, ti thiu l khi so snh vi i phng c Trung Quc. Gn y ti c tiu thuyt Ma chin hu ca Mc Ngn, qua bn dch Vit vn trn th trng sch vn hc chnh thng. Nh vn ln ting t co chin tranh phi ngha. Mc Ngn nhn thy nhng xc cht ca b i Trung Quc tng c ngi Vit Nam m nh xc sc vt cch y 30 nm bin gii pha bc, u l di th ca nhng ngi nng dn Hoa nam ngho i. H tng qun khng phi v chnh ngha ca nh cm quyn Trung Quc, m ch bi ba ba cm kho no ni doanh tri, nhng b qun phc lnh ln, m gia ma ng. Cng ch vi Ma chin hu, ch c th k n nhng th bn chnh thc Vit Nam, v d nh trn blog Osin, mt nh bo hng u: Ba mi nm trc, t s ca mt ngi tng l lnh (2). gc no y, tr thc Vit Nam vn cha gii ta c o ba xm lc m nh nc Vit Nam phng bt ngy no. Thm ch t tng ca Osin cn c phn tht li, nu so snh vi thi th ght chin tranh c Bo Ninh th hin trong tiu thuyt Ni bun chin tranh t nm 1987. Chnh nh Ni bun chin tranh m th gii bit n mt nn vn chng phi minh ha vn tng n trong tm hn dn tc Vit Nam, ch i nh nc ci tri khoe sc hng gia bn bin nhn loi yu chung ha bnh.

Bi hc
Nh nu ra trn, cuc chin Vit Trung 1979 c nhiu phn ging vi xung t Vit Tng (1075 1076). Nu nm 1084 ngi Trung Quc lm th trch vua ca h V tham voi triu cng ca Giao Ch, m nh mt vng chu Qung Nguyn (chim c nm 1076) (3), th nm 2009 ny Vit Nam vn m d lun tic r mt phn thc Bn gic, bi Tc lm.v.v.. thuc v Trung Quc sau khi cm mc nh gii. Hip nh ng bin Vit Trung c th ni l mt bc trng thnh vn minh, ngn nga mi cuc xm lc thc dn ca Trung Quc i vi Vit Nam t y tr v sau. Nhng tranh chp v tin khong hu gia Vit Nam, Trung Quc, i Loan, Phillipine, Malaysia, Brunei ngoi bin ng hm nay, c v v d m v nh kin t chin trn 1979, vn thng c dn chng Vit Nam thu nh thnh cuc xm lng mang tn Trung Hoa. t tn cuc chin Vit Trung 1979, khng theo bn cht tht ca n, gip nh nc chim c s ng h v b bn ca ton dn tc. Cho nn ni, nm 1979 ngi Vit Nam chn ng n th qun s t Trung Quc, cng khng qu ng cht no.

Bi Minh Trit

Page 162

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Trong tng lai gn, nu khng c t ph khu t khoa hc nhn vn, th tn gi v din bin cuc chin Vit Trung 1979 s khng c nhiu c may c bn lun v nhc nh thng xuyn trc cng lun. Ch hy vng, bi hc bch chin bch thng khi dng sc dn chng ngoi bang, bo v quyn li quc gia t hng ngn nm nay, s c nh nc Vit Nam p dng thnh cng trn bin ng, mt cch minh bch v thng thn. ********************* (1): Nguyn vn a limited punitive strike, bo Time ngy 5 thng 3, 1979. [http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,916624,00.html] (2): http://blog.360.yahoo.com/blog-_Q78P6g5br89WVUa77qC3PG4?p=7067 (3): Dch t ting Hn Vit, theo Vit Nam s lc, Trn Trng Kim, trang 44. ********************* Bi vit th hin quan im ring ca tc gi. Qu v c suy ngh hoc bnh lun g, xin gi email v cho BBCVietnamese.com theo in th vietnamese@bbc.co.uk, hoc s dng hp tin ch bn phi.

Trung, c Tc gi h Trng qu l rt thm thy. Li l t ra c v khch quan nhng cng khng qu kh nhn ra rng ng sau chng qua l bin h cho Trung Quc rt r rng v thm tc ng vo ngi c t tng: ngi Vit nn bit cam chu, thm ch chp nhn chu thit thi khi l lng ging vi nc ln Trung Quc. Ti thy khi nim "bc trng thnh vn minh" ca ng Trng l khng n, khng xc ng. Lm sao c th gn cho ci Hip nh phn nh bin gii, m ng sau n c y s chn p v l ca TQ v vn cn rt nhiu khc mc cha c minh bch, danh t "vn minh" c! Nam Ti ng vi tc gi. Quy m ca cuc chin cng ging nh chin tranh bin gii vi Lin X, n m Trung Quc tin hnh trc . Nu tc gi nh ngha r hn th tt qu. Cng c th v vi cuc "st pht" theo nh nh ngha thi xa ca cc triu i phong kin Trung Quc: nh k c ti, chng thin triu. Ch khng phi l xm lc, chinh phc. Nhng cuc chin no th ngi dn, binh lnh cng b thit trc tin. Cn nh cm quyn th tho dc vng ring "dy cho Vit Nam mt bi hc". L lem Nui dng Polpot v ch dit chng v s dng chng tn cng VN nm 1975 ngay khi chin tranh VN (vi M) kt thc 1 ngy chng t d tm ca TQ vi VN c t lu. Cho nn khng th ni chin tranh bin gii Trung -Vit ch l kt qu ca mi ngoi giao yu km v vic nh chim CPC ca chnh quyn HN (mc d cng c th l 2 trong s nhng nguyn nhn). Vi nhng n g th hin ngay t u, cuc tn cng VN ca TQ nm 1979 hon ton c th gi l xm lc cho d thc s pha sau l g.
Bi Minh Trit Page 163

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Gii cm quyn TQ c th ch d nh tin hnh mt cuc chin tranh "hn ch" nhng nu "thun bum xui gi" (khng c ca VN v cc yu t quc t qu yu) th chc h chng ngn ngi g m khng "tin v th " v chim mt phn t ai VN. L Tn, Si Gn D c bt k l do hai l lun lng vng no, bn cht ca cuc chin 1979 vn khng thay i: Th hin mt bnh trng ca Trung Quc. Tc gi bi vit dng mt ging iu trm tnh ging nh phn tch khch quan. Tuy nhin, nhiu c gi BBC vn nhn ra: Mt bin h cho Trung Quc. im thm th hai, nh nhng "d" Osin mt pht, ngi ang c gng cho gii tr bit s tht v lch s. Trng tin sinh qu l c gc gc y. S thm thy ni ln tt c. K Ha c n v on lc lng "c th l H Ni lng l chm dt ngay d n ang trin khai m rng th v b bc sng Hng. H cn con sng lm phng tuyn t nhin. C l dng Nh Nguyt thi im 1076 dy h nh th" l ti thy tc gi bi ny h lu. Th hi chin thut, chin lc ca th k 11 ch c b binh, s dng gm gio, cn tc dng g vi th k 21, khi con ngi c th tn cng, phn cng bng xe tng, i pho, phi c, ha tin? Cho nn lp lun ca Trng Thi Du ch l nhng ngn t mp m, o ln. K Ho Hng, H Ni c bi ca Anh Trng Thi Du ti thy c nhng im hp l v cha hp l. Th nht, anh khi qut v nu ra ng bi cnh, bn cht ca cuc chin tranh bin gii 1979. Th hai, anh dn li li ca Mc Ngn mt cch c dng rng nhng ngi lnh Trung Quc phn ln tham gia cuc chin v kinh t. H l nhng nng dn ngho Th ba,anh nu ra cu hi ti sao Chnh quyn Vit Nam khng cng khai rng ri v cuc chin (bng vic xy dng bia tng nim...) Th t, ti ng rng hip nh bin gii Vit - Trung s lm Trung Quc kh khn hn khi c nh xm ln trong tng lai. Tuy nhin, ti khng ng vi anh im quan trng nht ca bi vit. l cch t tn cho cuc chin. khng phi l xm lc th l g? Nu khng phi xm lc lnh th th cng l xm lc lng t tn dn tc ca mi ngi Vit Nam. Quc Nguyn, Si Gn c xong bi vit, ti c cm gic rng ng l ngi thn TQ. Cc nguyn nhn m ng nu ra khi ni n s n trnh ca H Ni v cuc chin cha thuyt phc. V thi gian c hn, ti ch cp n nguyn nhn th nht. ng ly nhng l k nim v cuc chin chng Php, M vn c t chc hng nm minh chng rng s n trnh cuc chin 1979 l khng phi v l do ngoi giao. Ngy bin! Th nht, nhng l k nim v hai cuc chin chng M v Php vn c t chc u n v n gn lin vi cng trng to ln ca HN trong lng dn tc VN, n l c s cho s tn ti ca HN. Chnh v th, cho d mi quan h vi Phng Ty c c ci thin (m k thc l t xu i) th HN vn duy tr nhng l k nim ny m! c du qui m c th nh i.
Bi Minh Trit Page 164

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Th hai, v mt a l v vn ha th M v Php xa VN v khng c kiu bng, th vt nh nhen nh TQ quc gia lun lun sn sng dng v lc vi VN. Chnh v th h cng chng quan tm v cay c v nhng l k nim ny. Th ba, VN v TQ l cc nc CS. Nhng, trn thc t, BK v HN chng cn xem nhau l ng mnh thn cn na. HN, v s tn vong ca mnh, buc phi chi vi, phi nhng b k th ca k th (m b ngoi h xem nhau l bn!). HN lun s Bc Kinh v nhng l !... Mt bc tng thnh c to nn t s chn p v xm ln th khng th gi l vn minh c. Nu bc tng ny c di qua pha lnh th TQ th ng c gi n l bc tng thnh vn minh khng ng Trng Thi Du? Phc Sang Anh Phm Cng th bt k cuc chin no khng phi trn 100 nm hay 1000 nm th u l cuc chin khng cn c tng nim hay ghi n nh anh ni sao. Chin tranh l sai lm ca nhn loi, m h c chin tranh l c mu v mt mt tan thng, m khc con v khc chng con khc cha... nu th h cha chng ta khng mu vo nm 79 th ti chc gi y anh khng cn hc ting vit na m hc th ting ca k xm lc, k git hi ng bo. Thit ngh bt c cuc chin no hi sinh v t quc v nhn dn, bt k l ai u thuc ng phi no cng u phi c th h sau trn trng v ghi nh cng n. Ti khng trng thnh trong chin tranh, nhng thng qua nhng tr chi v chin tranh ti thy n kinh khng ti mc no. Khi chin tranh ta u c sng li sau khi mt mng i tip. V khi ta cht ri th hu qu khng khip no s li cho x hi cho gia nh. Tn trng lch s v c ci nhn khch quan chnh l tn trng chnh bn thn ca mnh, bi v lch s chng bao gi lp li na v n s l bi hc sau ny cho chnh con chu chng ta phn xt. Zukov Gi cuc chin Vit -Trung nm 1979 l chin tranh xm lc cng khng sai. V TQ xm phm bin gii, trn qun qua VN, t sch, ph sch nhng ni i qua th phi gi l g nu khng phi l xm lc? Cn VN phi nh Polpot v Polpot xua qun xm chim lnh th VN, git ngi VN v ti th VN phi nh tr. nh th nh cho ti ni, dit xm lc ca k ch. Ti rt ng tnh vi kin ca bn Quang Thin. Lee Cch lp lun trong bi vit c v cht ch, nhng t mu thun, lm cho ngi c kh nm ng ca tc gi. Nhn chung, tc gi rt kho lo bin minh cho cuc chin tranh xm lc Vit Nam ca ngi Trung Quc. Phm Cng Ngi Php chim ng VN gn 100 nm; Ngi M c mt VN hn hai mi nm; Nhng qun Trung Quc khng tr li c VN, tng t nh Pn pt xm lc git hi
Bi Minh Trit Page 165

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

ngi dn VN ri rt ngay v nc. Qun i VN nh ui c gic Pn pt v gic Tu v nc l thnh cng ln v mt qun s, chnh tr, u cn thit phi lp i tng nim hay i chin thng nh vi cuc chin tranh chng Php v M. Ngoi ra, qun i ca Trung Quc lc y vi nhiu binh chng, v kh trang b hin i, u ch l nhng b binh ch bit cm AK ri cho rng ch l nhng nng dn b cht, v cn ci n nn buc phi cm sng. Do , ti thy rng nhng lun im m tc gi a ra nghe thy c l nhng ngm li vn cn nhiu iu cn nghin cu thm. Linh Hoa, TP. HCM c bi ny, cm nhn tc gi l mt ngi yu ha bnh, c v nh ang c v cho mt nn ha bnh gia Vit Nam v Trung Quc nhng l mt nn ha bnh theo kiu nc nh nn hiu v triu cng nc ln tn ti!? Nu khng coi chng b "dy cho nhng bi hc". Nn ha bnh nh th qu tht li thi trong th gii c nhiu quan h tng thuc ngy nay! Tuy nhin, cm n tc gi: an cui cng hay! Quang Thin VN c nh TQ u, VN cng chng lm cho TQ mt mt thit thi g ht. Vy c g TQ nh VN ? Ni l dy cho VN mt bi hc. Phi l. Gi cuc chin Vit -Trung nm 1979 l chin tranh xm lc cng khng sai. V TQ xm phm bin gii, trn qun qua VN, t sch, ph sch nhng ni i qua th phi gi l g nu khng phi l xm lc? Cn VN phi nh Polpot v Polpot xua qun xm chim lnh th VN, git ngi VN v ti th VN phi nh tr. nh th nh cho ti ni, dit xm lc ca k ch. Hegemonist Bi vit ca ng Trng thi Du, nh thng l, sc tch, ng bn lun thm. Ton b bi, ngi ta ch nht im 2- bn cht ca cuc chin tranh bin gii Vit -Trung nm 1979. Theo ng, qua 30 nm, NN VN khng nhc n cuc chin m mu ny, khng phi v "t nh ngoi giao"- l v VN vn trng by tt c hnh nh cuc chin tranh xm lc ca " quc M" v "thc dn Php" m c "e ngi ngoi giao" g u? Ti sao i vi TQ, VN khng lm th? iu ng Du mun nhn mnh: s d NN VN "khng dm" cp n v VN b TQ "sa" cho mt "bi hc nh i v tnh kiu ngo ca ngi chin thng 30 -4-75" v "bi hc v t cho mnh c quyn yu sch i hi trong mi quan h quc t gia Nga -Hoa" (?). H Trng cn ni theo ng tiu Bnh- ngha l "dy cho VN mt bi hc" (n trng pht c gii hn!). H Trng cng "khen Bc H" kho lo trong ngoi giao, gin tip "ch ng L Dun qu d" khi em qun chim ng Campuchia (?). kin ca h Trng ny v "tay trm b quyn xm lc TQ" l mt. VN phi lm sao mi c th "trng tr v tiu dit" ht bn dit chng Polpot theo lnh Bc Kinh quy ph, tn st dn VN? Mong qu v gp thm!
Bi Minh Trit Page 166

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

c gi Trc mt, ti c hai im bt ng vi tc gi bi vit. Trc ht t tn chin tranh xm lc cho trn chin 1979 khng phi l vic v ba. Nh nc VN cm nhn ng, ni ng. Vo thi im nu c mt lnh o ngp ngng ch t tn cuc chin th cha chc chng ta cn ni t nc, t ra l min bc m ngi TQ coi l phn nh hng ca h do bi mang n cu t trong cuc chin huynh tng tn. Chin thng ca qun dn VN lc l chin thng trc k xm lc. V vy ngi TQ nhanh chng chuyn qua mt trn khc, mt trn nhn s a nhiu ngi thn TQ vo hng ng lnh o ng v Nh nc hin nay. Th hai, hip nh bin gii Vit -Trung khng h l trng thnh vn minh ngn chn xm lc. Sau khi chim ot An Vnh nm 1946 ri 1956, tin chim Nguyt Thim ly ht Q Hong Sa 1974, tin cng cng lc hai mt trn bin gii pha nam v trc din bin gii pha bc 1979, tip tc xm chim cc o v bi Q Trng Sa 1988, duy tr lc lng mnh trn bin nhm uy him ch quyn VN i vi Bin ng... TQ c thc gic h c mt hip nh k nim 30 cuc chin, nhng quan trng nht l h em cuc chin vo lng t nc VN, gia mt bn l chnh quyn thn theo TQ, bn kia l cc tng lp nhn dn v qun i quyt tm gi vng v i li b ci mt sau my chc nm Cng sn cm quyn.

Bi Minh Trit

Page 167

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Chic giy xin gi li


Ngun: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/forum/story/2009/02/090205_tuankhanh_nemgiay.shtml Tun Khanh

Tht l hi hu khi th gii chng kin nhng chic giy thi c nm v pha trc, nhm vo hai chnh khch ca hai cng quc ln nht th gii. Cm gic tht l lng khi giy li tr thnh mt phng tin biu cm sau hng th k vn minh ca loi ngi. Mc d ch n ca nhng chic giy khc nhau nhng r rng, cch phn ng ca nhng ngi nhn giy cng khc nhau. ng Bush, tng thng Hoa K ci cn ng n Gia Bo, th tng Trung Hoa th li gin d ra mt. iu ny cng nhanh chng cho thy thi chp nhn iu mnh lm ra trn mt tinh thn dn ch v tnh cch thng tn mang tnh cch triu nh, khng chp nhn ni nhng s khc bit.

Vit Nam l quc gia tng c nhng cuc chin vi nc M v Trung Quc. Nhng k nim v cc cuc chin cn khc lit v bi thm hn bt k ai trong quc gia ca nhng ngi tng nm giy. Ti t hi s c bao nhiu ngi trong t nc ti s chn ?
Bi Minh Trit Page 168

30 nm chin tranh bin gii Thng 11 nm 2000, khi ng Clinton cng v v con gi n thm Vit Nam c hng hng ngi dn, k c nhng cu binh qun i cho n v ch c bt tay.

28 April 2009

? ng Clinton c l cng l lnh t duy nht ca mt quc gia tng c n on vi Vit Nam khng lo s chuyn mnh s b nm giy. Trong khi , d c ca ngi vi tnh hu ngh lu bn, nhng cha c mt lnh t no ca Trung Quc c ngi Vit Nam cho n nh vy. mt pha khc c bc l rt r trong cc v biu tnh chng Bc Kinh xm lc o v t Vit Nam vo thng 12 nm 2007, n mc Nh nc Vit Nam phi huy ng cc lc lng trn p hng hu lm yn lng chnh quyn Trung Quc. Ngi Vit Nam khng c thi quen nm giy, nn ngi ta phn ng bng cch nm cc khu hiu v pha cc Ta Tng lnh s v i s Trung Quc Vit Nam v mi ni trn th gii vi nhng hng ch bng c ting Vit, ting Anh v ting Hoa, i loi nh xm lc.

?
Trong mt bi vit ca tc gi Quch Tng Uy, ngi Trung Quc ang du hc ti London, c vit rng th h ca c c ngi ln dy rng Vit Nam l bn xu v ht sc v n, tn nhn. a l nhng ngi chn cht v hin lnh, d lm bn. Trong li dy ca ngi ln m tr con min Nam hc c, nhng ngi Hoa ny l nhng ngi yu nc lu lc v mong ch mt ngy t nc c th phn Thanh phc Minh thnh cng m quay v c hng. T tinh thn yu nc cm ng ny khin ti c rt nhiu bn ngi Hoa tui hc tr. Vi ti v nhiu ngi khc, k c nhng ngi tng xung ng vo ngy 9 thng 12 nm 2007 phn i Trung Quc xm lc o v t Vit Nam, khng c ngi Trung Hoa xu, m ch c chnh xc chnh quyn Cng sn Trung Quc l rt xu. Khng ch xu vi t nc Vit Nam ca chng ti, m xu vi c th gii bng c chiu di lch s hnh ng v ngy bin ca h. Tht l kh gii thch v sao mu ca nhng ngi dn Trung Hoa v thanh nin Vit Nam phi xung dc ng bin gii hai nc trong cuc chin nm 1979. iu lm rt nhiu ngi bn Vit v Hoa ti Ch Ln, Saigon, ch mi bui sng ung ly cafe v tn gu vui v vi nhau, bui chiu nhn nhau ngi ngn im lng.

Bi Minh Trit

Page 169

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Tc gi Quch Tng Uy c vit rng th h tr ca c hai nc dn qun i cuc chin 1979 v khng mang nng mc cm v n. Nhng c l l cm gic ring ca thanh nin Trung Quc.

Chic giy xin c gi li


L do ca thc chng chnh quyn Trung Quc, l bi ngi Vit Nam khng bao gi c th an tm vi s kiu ... v c th s cn ni di na trong tinh thn i Trung Hoa. Nhc li chuyn chic giy, khi cn nh, ti c a i xem trin lm ti c ca Bn bnh trng Bc Kinh t cuc chin 1979. Mt trong nhng k c au n nht m ti cn nh, l mt chic giy lnh bng vi dnh mu ca mt chin binh Vit Nam no cht. C th l mt cng nhn Hi Phng hay mt ngi nng dn no Cn Th. Ti xin gi li chic giy Khi Vit Nam ti lp tnh hu ngh vi Nh nc Trung Quc, mt phn lch s trn bin mt khng lm tn chnh chic giy m mu ca tui thanh nin Vit Nam v thng tnh hu ngh ca hai quc gia. t vo mt khng gian trn Ti cng khng cn thy chic giy na, cng nh khng trng nht ca T quc ti hm c bit r t nc ti mt hay gi c bao nhiu t nay. ai ca t tin sau cuc chin . Nu ti c hi l s chn nm giy vo ai trong mi quan h Vit - M - Trung Quc ny, c l ti s chn xin v gi li chic giy - chnh chic giy m mu ca tui thanh nin Vit Nam v t vo mt khng gian trn trng nht ca T quc ti hm nay. Th h chng ti cng nh nhng ngi Hoa m chng ti c bit, sng chung trn t nc ti khng mun th hn nhng tht lng khng bao gi c th lng qun.

Dove Theo ti, c s khc nhau c bn m Tun Khanh v nhiu ngi khc khng nhn thy. ng Bush l mt Tng thng t c ngi M tin tng v cc ngh s ang tm cch a ng ra to v ti man tr gy chin ti Iraq. Phng vin M. al Zaidi nm giy vo ng Bush tc l nm vo ci " b i" ca nhn dn M. ng n Gia Bo l ngi phng s mn cn cho dn tc Trung Quc. a s nhn dn Trung Quc coi ng y l ngi i din cho mnh. Ti cng l ngi bt ng chnh kin vi chnh sch i ngoi ca Trung Quc, nhng ti s khng bao gi nm giy vo ngi i din ca h. Mc d khc nhau tht y, nhng ti nht nh phi hi ng n v Kh me , v vic tun v kh cho bn dit chng ti Chu
Bi Minh Trit Page 170

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Phi hoc v ci bn lnh hi k qui ca TQ ti Bin ng ... cng l nm giy nhng m khng phi l nm giy. My Saigon, USA Ti khng ng vi quan im ca bn Tun HN. Khng mt ai k c , u hay M li d dng cho qua khi b ngi khc nm giy. Cha k ng Bush v ng n l hai chnh khch lnh o. S khc bit chnh l mi ngi c k nng giao tip v x l tnh hung khc nhau. Anonymous C l hnh ng nm giy tht ca anh thanh nin Cambridge khng c vn minh nhng i vi mt cng dn ca t nc dn ch, t do nh Anh Quc th cm ght, phn n vi nhng th gi tr pht ra t ming 1 lnh o c ti nh ng ta l iu hon ton d hiu. H lun lun c th hin chnh kin ring, khng phi chu ng s p ch t tng nn h khng mun l tai ca h, bu khng kh dn ch ca h b vy bn. H khng th ngi im v v tay tn thng nh dn TQ c. Nu ti l mt sinh vin ch , ti cng s phn ng, nu khng nm giy tht th ti cng s b ra ngoi hoc nm chic giy tng tng vo mt ng ta. Ch t cng khng th t tng mnh b nhim nhng iu khng trong sch. Thit tng rng nu VN, nm giy c cng nhn l mt nt "vn ha phn i". E rng, trong mi bui hi tho v vi nhng tuyn b ca cc quan chc s c mt s ngi ra v m chn khng giy. Unknown soldier Ti l mt ngi Vit Nam, v ti cm thy ly lm tic v hm y c ti 2 chic giy nm vo tng thng Bush. Nhng nu ti c mt Cambridge ngy hm y th s khng ch c 1 chic giy c nm vo mt ng H Cm o. Trung Quc ang qu o tng v sc mnh ca h. L ra TTg TQ phi nhn c y 2 chic giy. Cn VN, hnh thc tng t l bi nc bt. Ti thc s mong mun iu . Ti sao ? M tng l k th ca VN, nhng h c cch c x r rng, nh nhau th kch lit mt mt mt cn, khi lm n th sng phng theo lut. Cn TQ th sao, ni l bn b ng ch, nhng h hnh ng theo kiu lu manh, la o vi tm a xu xa. H trch thng, chn p VN, ngang nhin xm phm lnh hi v quyn li kinh t ca VN. Th hi nh vy c xng ng l bn b cha, ch cha ni n vai tr mt nc ln, mt cng quc. Qu tht ai ai trn t nc Vit Nam cng c mt tri tim yu nc nng nn. Nhng vic biu cm ca mi ngi hon ton ph thuc vo suy ngh v cm xc ca tng c th. Cm n Tun Khanh ni ln c lng yu nc ca ngi Vit. Ti tht t ho v c lm ngi Vit. t nc ny hu nh ai cng c lng lng khoan dung cht cha trong tnh ngi m p. Vi ngi Vit, d u trn th gii ny th cng nh nhau.
Bi Minh Trit Page 171

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Ti khng cm phn ngi Hoa cng nh ngi M. Nhng nhng vic m chnh ph ca h , ang v s lm th nn phn xt li. Cc bn c bit ti s lm g khi lng cm phn ln n tt cng nh chng k gi v ngi biu tnh n khng? Ti s nh bng chic giy ca mnh v tng cc nguyn th ng knh ca chng ta nh mt mn qu c ngha hn l phi nm chng trc bn dn thin h. Lm iu ti cn c th ngh n th din ca t quc, ca dn tc ti. New Yorker ng n c nn th mi v b phn i ln u nn tc gin ra mt do thiu kinh nghim ng bin trong nhng trng hp nh th ny v trong ci nc m ng nm hon ton quyn sinh st l chuyn khng tng. ng Bush th ngc li hon ton, l Tng Thng ca quc gia c t do, dn ch bc nht trn th gi th vic b phn i cng tr thnh mt phn ca cng vic. N ci hu ca ng Bush v b mt gin d ca ng n th hin bn lnh v trnh ca 2 nguyn th quc gia cng nh chnh sch ngoi giao ca 2 quc gia . Vi thin triu TQ l thun ta th sng m nghch ta phi cht! Tun HN Tht ra cch hnh x ca hai v nguyn th khc nhau l v vn ho ng ty thi. Vi cc nc ng nh Trung, Hn, Nht hay Vit Nam vn c truyn thng gia trng th s ly iu ny nh l s xc phm gh gm. Cn vi ngi phng Ty th h xu xo hn nhiu trong vic ny. PPT, VN Cm n Tun Khanh ni thay cho ti v c l cng cho nhiu ngi. Ci bn khon ca chng ta hin nay khng phi l s bt dung gia cc dn tc hay nn vn ha, m l chnh tr ang x y dn tc cc nc chng li nhau. V vy c nhng chic giy chng ta gi li, c chic chng ta nm i. cc "lnh o ng knh" ni ng CSTQ anh em th cng chng c chic giy no nm i, d vi ngha bng. Ngi Vit vn rt hin ha v sn sng dung np, nht l vi nn vn ha Trung Hoa nhiu phn n vo huyt qun. Conan, Saigon R rng l suy ngh ca lnh o cc nc t do dn ch hon ton i lp vi suy ngh ca lnh o cc nc CS. ng Bush d l tng thng Hoa K nhng ng cng l mt ni bnh thng bng xng bng tht nn c th b phn i nm giy nh nhng ngi khc l bnh thng. Cn cc lnh o CS th h suy ngh nh thi phong kin tc l h ging nh vua, cha ngy nh c tri c xung trn gian cai tr cho nn dn thng khng c xc phm "long th". Dn cc nc CS m i c t do dn ch th cn lu lm.

Bi Minh Trit

Page 172

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Vit - Trung c th 'cng thng'


Ngun: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/story/2009/02/090215_reuters_viet_china.shtml

Vit Nam khng rm r nh du 30 nm cuc chin bin gii Trc dp nh du 30 nm cuc chin bin gii Vit - Trung, phng vin hng tin Reuters thm li ngha trang lit s Vit Nam tnh Lng Sn v nhn xt quan h Vit - Trung nm nay c th gp cng thng, khng hn v k c chin tranh, m v kh khn kinh t. Nm 1979, trong cuc chin tranh ngn ngi nhng m mu, t nht 60.000 binh lnh c hai bn thit mng. Ti ngha trang Lng Sn ni chn hng trm b i Vit Nam, nh bo John Ruwitch ca Reuters mt s hng bia ghi r h cht trong giai on no - "chng Php" hoc "chng M". Nhng a s bia ch ghi "bo v T quc", m ch cuc chin n ra ngy 17.2.1979 khi qun Trung Quc trn sang bin gii. Cch tng nim nh th cho thy H Ni thn trng nh th no trong i x vi Bc Kinh. Bi bo dn li chuyn gia i hc Virginia, Brantly Womack, nhn xt quan h hai nc c "tin b n tng" k t khi bnh thng ha nm 1991. V gio s ny so snh quan h Vit - Trung ging nh Nga v Ba Lan, hai nc vn cng c mt lch s khng ha thun vi nhau.

Bi Minh Trit

Page 173

30 nm chin tranh bin gii ng ni: "Vi Vit Nam v Trung Quc, khng hn hai bn yu qu nhau, nhng r rng h tm ra cch sng chung. Quan h hai bn cng c li." Ban lnh o Trung Quc cng c "n lc phi hp trong my nm gn y c quan h mang tnh xy dng. Nhng my thng ti s y thch thc."

28 April 2009

Thch thc

Lng Sn tng l im quan trng trong cuc chin 1979

Phng vin John Ruwitch nhn xt: "C hai nn kinh t da vo xut khu, da vo tng trng tc nhanh, ang i din th thch khc nghit nht k t khi ci t kinh t my thp nin trc, v bt trc ti chnh ton cu li cng khin cng thng c th gia tng." "Ngay c khi tnh hnh vui v, n lc i x p vi nhau ca cc nh hoch nh chnh sch Vit - Trung cng ch c gii hn." ch yu l v tranh chp ch quyn Hong Sa v Trng Sa, c cho l c tr lng du v kh t gi tr. Tr li Reuters, ng Dng Danh Dy, cu Tng lnh s Vit Nam Qung Chu, cho rng vn ln nht hin nay l cc hn o. "Nu v tr trn th gii ca M suy gim, nu kinh t Nht tt na, ti s quan im ca Trung Quc v Bin ng c th cng rn hn. Cn nu c tip tc nh hin nay, quan h song phng s bnh thng." Nu v tr trn th gii ca M suy gim, nu kinh t Nht Theo thng k ca Vit Nam, t ch c thng d mu dch tt na, ti s quan im ca vi Trung Quc nm 1997 l 70 triu la, th nay Vit Nam Trung Quc v Bin ng c th cng rn hn chu thm ht ti 9.1 t la nm 2007. Trong nm nay, mt lo ngi na cho H Ni l thng mi. Gio s Womack nhn xt: "Vn ln l my nm qua, Dng Danh Dy Vit Nam gn nh c thng d vi cc nc pht trin, b li cho mc thm ht vi Trung Quc." Ngoi ra, mt khi cc th trng xut khu ca Trung Quc gp kh khn, cc nh sn xut "s tm kim th trng v Vit Nam c th l la chn hp dn so vi nhiu nc lng ging khc ca Trung Quc." Mt vin chc Lng Sn, Nguyn Quc Hi, ni chnh ph Vit Nam mun y mnh xut khu thay v ngn chn hng Trung Quc trn vo. Nhng phng vin John Ruwitch nhn thy ti ca khu Tn Thanh, ba nh bun Trung Quc than rng ngy cng kh a hng qua cht ca khu. Du vy, cng vn c nhiu xe ti Vit Nam xp hng ch ly hng ha Trung Quc.
Bi Minh Trit Page 174

30 nm chin tranh bin gii Mt ngi bun bn ni: "Giao thng bin gii r rng ang gia tng."

28 April 2009

Bi Minh Trit

Page 175

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Truyn thng VN s 'Trung Quc'?


Ngun: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/forum/story/2009/02/090213_china_fear.shtml Nguyn Hng bbcvietnamese.com Ngy k nim 30 nm cuc chin Vit Trung, 17/2/2009 ang ti gn v y l php th i vi s can m ca truyn thng Vit Nam. Nhng bi vit cng phu v c la v cc bin c bin gii pha Bc cch y ba thp nin xut hin nhiu trn blog v trn truyn thng ngoi Vit Nam. Nhng cc t bo chnh thng cho ti gi vn im hi lng Truyn thng Vit Nam khng ting v khng c c s ngh rng h s thay i vo th dm nhc ti chuyn ng n Hai tun sau. Gia Bo b nm giy Ly mt v d nh. Khi Th tng n Gia Bo ca Trung Quc b nm giy i hc Cambridge th Hai tun trc, hu nh khng t bo no ca Vit Nam a tin. Cho ti cui tun mi c mt bi bo ni v iu c gi l ''vn ha qui d'' ca chuyn nm giy v trong ng n Gia Bo c nhc ti vi tn ''th tng ca mt nc''. Trong khi trong cng bi vit, tn ca mt i s Israel b nm giy v d nhin tn ca Tng thng George W. Bush c tc gi bi vit cp ti. Trc cng c nhiu c s tin rng truyn thng Vit Nam c s s hi khi nhc ti hai ch Trung Quc trong nhng tnh hung m h s rng Bc Kinh c th pht lng. Cho d l cc v b bi, nhng ch trch Trung Quc ca th gii hay nhng cuc biu tnh phn i ca chnh Vit Nam. Thi ny khc hn vi cc din bin ca nhng nm 79/80, khi m nhng li ht ''qun xm lc bnh trng d man dy xo mnh t tin tiu. La chy v mu trn khp di bin cng... '' vang vang khp ni.

H ming mc quai
Nhng c l truyn thng ngy nay ch s ch trch c Trung Quc ngoi ni s 'ming nh quan c gang c thp'.

Bi Minh Trit

Page 176

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Mi dp 30/4 hng nm ngi ta chng h ngi khi nhc ti thnh tch 'oanh lit' ca min Bc i vi M (m trn thc t l i vi ngi Vit). S kim duyt truyn thng ca Vit Nam ch lm cho ngnh ny trng thiu no khi ng cnh truyn thng quc t. Th nhng liu i s Vit Nam Trung Quc s gii thch th no nu b triu n khi i bo Vit Nam ch trch Bc Kinh? Gi nh h khng kim sot truyn thng c l Vit Nam c th ni rng bo ch t nhn hot ng theo lut php v h khng vi phm lut nn khng can thip ni. Nhng s khao kht kim sot ca nh cm quyn khin h h ming mc quai.

DareNot Ngay c ni trng by Chng Tch Chin Tranh TP cng chng c mt tm nh no trng by ti c ca nh cm quyn Bc Kinh trong cuc chin bin gii nm 1979. PV VN ch dm bo ming chi M, d cuc chin qua hn 30 nm ri v M hin ang u t v vin tr khng nh cho VN rt nhiu lnh vc. Thng Ta bi vit trn k cng c l nhng cha thc s ng. cc quc gia dn ch, truyn thng l ting ni a chiu ca c chnh khch ln anh xe m. Vit Nam, truyn thng l ca ng, ng c cho ni mi c ni. Trong khi lng dn phn n, bo gii phn n nhng my ng cng chc -nh bo no dm tri ng ch Cng sn u. Anh Thao Khng lm tn thng quan h nu khng tht s cn thit, trnh cho ta nhng cuc chin tranh v ch. Thm bn bt th l cch lm mm do ca cha ng ta. Nhng ch quyn t nc l th khng th nhng b, cn phi nh vn nh. Lng l m cng c quc phng. Kinh Kha Ti e rng c vi kiu bt mm bo ch nh hin nay th mai y nu xy ra nh nhau vi TQ th ngi dn s chng tin vo bo ch pht ng lng yu nc na. ng l gy ng p lng ng. PPT Gii truyn thng Vit Nam ang dnh nhng trang bo giy, bo hnh cho bo ni nhn dn. H bit rng mt khi h b chnh quyn thn TQ n p khng cho ni ln ting ni ca h v ca nhn dn, th nhng on khc "ht cho dn ti nghe" bng li truyn ming s vang vng trong tng thn xm, nhng ni gii tr hay chn n ung, v gia cc m tic. Ngi dn khng s TQ, nh bo VN cng chng c n hai ch Trung Quc, ch c hng ng lnh o ca ng CS s v a phn h c dng ln t .

Bi Minh Trit

Page 177

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

iu ngc nhin l trong cc qun n ngi Hoa Ch Ln trn ng Hi Thng, ng Phng Hng, ngi Vit v ngi Hoa u ng cm rng h cn nhng chnh ph bnh ng, bit tn trng nhau, v cho dn chng cc nc c an tm lm n. H ng rng chnh ph TQ phn bi h bng cch bin h thnh nn kiu, iu m my s gia ngi Vit cng d ba n phi ngc nhin. Khng ai ng rng gia chn bn rn thng trng trong cn suy thoi m ngi ngi u bit ngy lch s 17/2 ba mi nm trc. Nguyn, Si Gn H Ni s Bc Kinh nh s cp th lm sao m truyn thng Vit Nam khng s hai ch "Trung Quc"! Ni trng ra th truyn thng Vit Nam s H Ni thi. H vn chi M xa x khi cuc chin vng vnh xy ra nm 2003 y thi!

Bi Minh Trit

Page 178

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Bin gii Vit - Trung trong vin cnh khu vc


Tin s Chan Yuk Wah Vit cho BBCVietnamese.com t i hc Thnh ph Hng Cng Ngun: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/indepth/story/2009/02/090211_border_economy_future.sht ml

30 nm qua k t cuc chin ti bin gii Vit Trung. Trong khong thi gian ny, quan h hai nc chuyn t th ch sang tng i thn thin v tng i n nh. Bin gii, trong vai tr thc t a chnh tr cho hai nc, nh hnh quan h Vit Trung theo nhiu mc . Qu thc mi quan h ny thng c xy dng trn Tin s Chan Yuk Wah d bo thc t a chnh tr ca ng bin gii. Nm ngay cnh tm quan trng ca ng bin mt i cng nh Trung Quc, Vit Nam thng cm thy gii trong tng lai e da st nch, nht l v min Bc l mt phn ca Trung Quc trong hn 10 th k. Bin gii khng ch l mt s tht a chnh tr cho hai nc, m cn l n d biu trng cho s thn mt v khong cch gia Trung Quc v Vit Nam.

Bc thng trm
Thp nin 1950 v 1960 chng kin ng bin gii thn thin c cng c bng tnh ng ch thc h v quan h c nhn mt thit gia cn b ca hai h thng XHCN mi ni. Khi , bin gii l biu tng ca tnh on kt v anh em thm m mu hng. Nhng bin gii ng ch nhanh chng chuyn sang th hn. Nhng i thay chng mt trong quan h quc t thp nin 1970 chnh tr ha ng bin gii, gn n vo loi cng thng. T u thp nin 1970, hai bn cm thy quan h tr nn xa cch, m mt yu t chnh l cuc tranh u ngoi giao trong khi cng sn. Trong lc Trung Quc mu thun vi Lin X, Vit Nam li gn hn vi Moscow. Bin gii, ch du cho s t ch v sc mnh nh nc, bin thnh l xung t.

Bi Minh Trit

Page 179

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Nhng bin c - nh s trc xut Hoa kiu, Vit Nam thn tnh Campuchia, v cc v chm sng bin gii ln n nh im vi cuc chin thng Hai 1979. Ngi dn Vit Nam sng bin gii phi s tn v bin gii b ng ca sut mt thp nin sau . S ng ca khng ch chn mi tip xc ca khu m n cn chn mi dng lin h gia Trung Quc v Vit Nam. Trung Quc hc gn nh b cm ti Vit Nam; trong giai on ny, khng ai hc ting Hoa. V th khi ca khu m li nm 1991, Vit Nam thiu cc chuyn gia tr v Trung Quc.

Bnh thng ha
Sau s bnh thng ha quan h nm 1991, nhng lin h xuyn bin gii c gia tng nh hot ng kinh t. Hai chnh ph khuyn khch bin mu v du lch. Thay th xe tng v lnh l hng on du lch Trung Quc i qua cc cy cu bc ngang bin gii hai nc. Hng on xe ti, xe th, ch sn phm t c hai pha, ch t rng ng ca khu. Trong c thp nin 1990, mu dch bin gii pht trin chng mt c bnh din chnh thc v phi chnh thc (nh bun lu). Mt ngn ng chnh thng mi v tnh hu ngh v quan h lng ging tt c v ra thc y hp tc v bnh n ha quan h song phng. Quan h da trn nm nguyn tc: tn trng ch quyn v ton vn lnh th, khng gy hn, khng can thip cng vic ni b, bnh ng v cng c li, v cng tn ti ha bnh. Trong giai on nng v kinh t ny, Trung Quc v Vit Nam n lc gii quyt khc bit v bin gii trn b v Bin mu Vit - Trung pht bin, v cc o Bin ng. Nhiu tha thun quan trng trin t khi bnh thng ha t c, bao gm vic phn nh bin gii t lin v ti Vnh Bc B, v v hp tc nh c. Cc tuyn b v tha thun song phng ny l nn tng v hng dn chnh sch cho hai nc tip tc ci thin quan h v gim bt khc bit. Nhng tranh ci ch quyn v Hong Sa v Trng Sa vn l vn gai gc.

Qu o Trung Quc + ASEAN


Bc vo thin nin k mi, xut hin vin kin pht trin mi xut hin khi Trung Quc tm cch thc y qu o Trung Quc + ASEAN. Mt s k hoch khoanh vng c bit c gii thiu t 2004, v d Khu Kinh t Hai hnh lang, Mt vnh ai (hai hnh lang gm Cn Minh Lo Cai H Ni Hi Phng, v Nam Ninh Lng Sn H Ni Hi Phng; vnh ai ngha l khu pht trin Vit Nam Qung Ty Qung ng v Hi Nam).

Bi Minh Trit

Page 180

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Ngoi ra, cn c tng v chng trnh hp tc kinh t Vnh Bc B, chng trnh kinh t Mt trc, Hai cnh (trc i t Nam Ninh n Singapore; hai cnh l Tiu vng Sng Mekong mt bn v bn kia l cc khu vc cng Nam Trung Hoa v ASEAN). Tt c nhng k hoch ny l nhm hng ti thnh lp CAFTA (Khu vc Mu dch T do Trung Quc ASEAN). thc y nhng vin kin kinh t ny, Trung Quc thnh lp nhiu c ch v din n hp tc. Trung Quc ti tr nhiu cuc hp, hi ch cho cc vin chc v doanh nhn ASEAN. Nam Ninh, th ph ca Qung Ty, ang c gng tr thnh mt thnh ph quc t ng cai cc s kin lin quan vic thnh lp CAFTA. Nhng i k hoch v vin kin pht trin trn chc chn s ti cu trc kinh t chnh tr ca bin gii Vit Trung. Th nht, trong k hoch Trung Quc ASEAN, ng bin gii Vit Trung l nt quan trng Trung Quc gn kt vi phn cn li ca ng Nam . Trong k hoch Trung Th hai, ton b Vit Nam s sm tr thnh im trung gian Quc ASEAN, ng bin chin lc Trung Quc m rng tip cn n cc nc gii Vit Trung l nt quan ASEAN da trn tuyn ng b v bin. Mc d Vit Nam trng Trung Quc gn kt cm thy tm quan trng khi nm trong vng kinh t, tht vi phn cn li ca ng kh cho Vit Nam d on kinh t Vit Nam s c hng Nam li g, n mc no, c bit khi ta thy k t khi m li ng bin gii, Vit Nam lun chu thm ht mu dch vi Trung Quc. Ngn ng ca ngi li ch ca c khu kinh t in su trong vin kin pht trin c ch chnh tr khu vc ca Trung Quc. Cc s hp tc khng ch l kinh t, m cn mang tnh chnh tr v Trung Quc thng ch ng thc gic thit lp c ch r rng hn khi m phn v cc c khu, m chuyn ny c l s gp vo s chi phi khu vc ca Trung Quc. Bin gii (c t lin v bin) gia Vit Nam v Trung Quc s sm mang c tm quan trng v ngha trong ngoi giao v cai tr xuyn quc gia trong vng. Vit Nam, mt mt tha nhn tim nng kinh t ca mt th trng thng mi t do, nhng cng khng mun thy u th ca Trung Quc tng qu nhanh trong vng. t c vai tr khu vc, Trung Quc cn nhy cm ch hn n lo lng ca Vit Nam.

Tng lai
Trong mt thp nin na ti vng ny, ngoi giao v cai tr xuyn quc gia thng qua c khu kinh t s c nhiu ch hn, c trong gii hc gi ln Trong mt thp nin na ti i chng. vng ny, ngoi giao v cai tr Trong 15 nm qua, Trung Quc v Vit Nam chng kin xuyn quc gia thng qua c mt trong nhng giai on yn bnh nht trong quan h song khu kinh t s c nhiu ch hn phng. D c p lc ca thm ht mu dch v va chm bin gii,
Bi Minh Trit Page 181

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

nhng hai bn c th by t tnh lng ging hu ho v gii quyt vn thng qua m phn v ha du. Ni chung, chuyn bin t bin gii qun s sang kinh t din ra sun s, vi vic hai nc c hng trm m phn ngoi giao, gip nui dng mt cm thc mi v hp tc v k nng thng tho. Cc cuc m phn cng gip hai bn quen thuc hn vi nhng xc cm, tm l ca bn kia. Vin cnh c khu kinh t s c nhiu tc ng n ngoi giao ca c Trung Quc v Vit Nam. Hai nc u cn nhiu s khn ngoan trnh xung t, nghi k cng nh cn thm nhiu nghin cu v pht trin chin lc c li cho c hai mt cch bnh ng. C l mt b quyt, gip c mt bin gii an ton, thnh vng, l hy thay ngoi giao nhum mu thc h v chnh tr bng cc chin lc kinh t tri thc m s gip cng c kch bn hai bn cng thng mt kch bn hin ang c c hai chnh ph nhit tnh thc y. V tc gi:Tin s Chan Yuk Wah ang dy Khoa Nghin cu chu v Quc t ca Chinese University of Hong Kong. D n nghin cu ca b hin nay lin quan ngi Hoa Vit Nam.

Bi Minh Trit

Page 182

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Pol Pot l 'ngi yu nc'


Ngun: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/regionalnews/story/2007/11/071118_polpot_patriot.shtml

Lnh o Khmer l mt ngi yu nc v kin quyt bo v cng l x hi, cu Th tng thi Khmer ni. Trong cun schmi xut bn, ng Khieu Samphan ni cha bao gi c chnh sch b i ngi dn hay git ngi hng lot. Khieu Samphan (nh t liu Cc cng t vin ang nghin cu cun sch xem liu chp nm 2003) Khieu Samphan c th a ra nhng bin h g nu b buc ti Mt s nh nghin cu c tnh c ti 2,5 triu ngi cht v i v v b git di thi Khmer t 1975-1979. Khieu Samphan l mt vi trong s nhng nhn vt cao cp ca ch Khmer cn sng st. Bn ng nghip ca ng b ta n quc t xt x ti dit chng buc ti v ngi ta cho rng ng Khieu Samphan, nm nay 76 tui cng s b buc ti

'An sinh ca dn'


Trong cun sch ''Nhn li Lch s Cam Pu Chia ti Thi Cam Pu Chia Dn ch'', Khieu Samphan ni Pol Pot l lnh o ''hy sinh c cuc i...bo v s ton vn dn tc''. Cha bao gi c chnh sch Ch Maoist Cam Pu Chia do Pol Pot lp ra trong nhng dn i. V cng khng c nm 1975-1979 xa b tn gio, trng hc, tin t ch o git ngi hng lot. lp ra kinh t nng nghip. ng Khieu Samphan ni rng Pol Pot chu trch nhim i vi tt c cc chnh sch, d ng hay sai. ng vit: ''Cha bao gi c chnh sch dn i. V cng khng c ch o git ngi hng lot. ''Lun lun c s quan tm ti an sinh ca ngi dn.'' Tuy nhin cc nh phn tch ni cc nm m tp th v hng lot li chng t nhng ngi sng st cho thy bc tranh v mt ch khin cho t 1-2,5 triu ngi cht v x t, lao ng cng bc, hay i.
Bi Minh Trit Page 183

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Hng triu ngi b a t thnh ph v cc nng trang cho ti khi Khmer b Vit Nam lt hi nm 1979.

au tim
Ta xt x ca Lin Hip Quc c lp ra mang li cng l cho hng trm ngn nn nhn ca ch Maoist. Phng vin BBC Phnom Penh Guy de Launey ni Khieu Samphan b au tim ti nh ca ng Pailin, gn bin gii vi Thi Lan ch vi ngy trc thi gian ngi ta cho rng ng s b bt. Th tng Cam Pu Chia Hun Sen a my bay ti ch ng Khieu Samphan ti bnh vin. Cc quan chc s phi quyt nh liu sc khe ca ng Khieu Samphan c nh hng ti cc co buc c th c a ra hay khng. Trong cun sch ca ng, Khieu Samphan cng ch trch ch hin nay: "Cc quan chc chnh ph, qun i, nhng ngi giu c tiu pha qu bung th.''

Bi Minh Trit

Page 184

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

-Trung, ti Nh ht ln ngay trn mt tin ca Nh ht, p vo mt khn gi v ngi qua ng: "i Vit Ha Hiu Thng v ngn Thng Long Hng kh Tn vn vn kip chng h phai . nm khng chu khut

. N : yu n .

. BBC: - Trung Hoa ? : .


Bi Minh Trit Page 185

30 nm chin tranh bin gii .

28 April 2009

. BBC:

? : .

Bi Minh Trit

Page 186

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

C nn n trnh cuc chin 1979?


Ngun: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/indepth/story/2009/01/090131_border_war_opinion.shtml Thch Chi Du v Nguyn Hoi Thu Bi vit ring cho BBCVietnamese.com Trong qu trnh ci cch m ca dng xy t nc, dng nh vn chin tranh bin gii Vit Trung l ti khng nn nhc ti. Ngc li, quan h hu ngh do ch tch H Ch Minh v ch tch Mao Trch ng gy dng vo nhng nm 50 ca th k trc thng xuyn c nhc ti v c coi nh c s vng chc trong quan h Vit Trung. T khi Trung Quc v M thit lp quan h ngoi giao vo nhng nm 70 c Mt cu binh Trung Quc thm nh hng n quan h hai nc, tip sau hn 20 nm li ngha trang t s trong chin quan h khng c yn bnh dng nh l khong thi tranh bin gii 1979 gian ang b qun lng. Th nhng, ci cch m ca v quan h ngoi giao phi chng l ng lc tip tc hng ti tng lai trong quan h 2 nc? Qu kh ra i v khng tr li, ni ng hn ch l 1 on trong vng tun hon ca lch s, nhng nm thng c tnh lng qun li xut hin. K nim 30 nm chin tranh bin gii Vit Trung, vn ny ng cho chng ta cng suy ngm.

Nghin cu Trung Quc Vit Nam


Trong 10 nm tr li y, khi cc hc gi phng Ty bt u tho lun v Trung quc l mi e da hay Trung Quc ni ln nh 1 cng quc th cc hc gi nghin cu Trung Quc Vit nam dng nh khng cp ti vn . Nghin cu v Trung Quc c nh hng thch thc g n b quyn quc t hay trt t quc t khng phi l vn m chnh ph Vit Nam yu cu cc chuyn gia lu tm n, bi v l vn ca cc nc ln. Chnh ph Vit Nam cho rng chnh sch i ngoi, ngoi thng ca Trung Quc mi l vn cn quan tm. Vit nam cng Trung Quc ang c gng pht trin kinh t, thc hin chnh sch ci cch m ca, v vy ci m Vit Nam cn l kinh nghim v bi hc ca Trung Quc trong qu trnh ci cch m ca ch khng coi Trung Quc l mi e da bn cnh mnh. Qu tht Trung Quc ln mnh l mi e da ln ca cc nc phng Ty. Nhng khi bn thn quc lc Vit Nam cha mnh, th vn Trung Quc c vai tr g vi trt t quc t v c e da g vi quc t dng nh qu tm tay ca Vit Nam. T xa n nay, vng triu Trung Quc vn to ln v c nh hng n Vit Nam, v vy Trung
Bi Minh Trit Page 187

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Quc c ln n u i chng na dng nh l vn m cc nc ln khc quan tm, ch khng nm trong mi quan tm ca mnh. Vit Nam cng c kht vng tr thnh con rng nh chu , v vy, Vit Nam cng chia s mt ngh chung vi Trung Quc: nu Trung Quc c nh bin thnh cng quc cng c ngha hai nc Vit Trung ang cng mt giai on lch s. Nh vy cm gic tng tr gia hai nc mnh hn cm gic uy hip. Vit Nam bt u ci cch mun hn Trung Quc, v vy cng c nguyn quan st hc hi kinh Cui nm 2 nghim ca Trung Quc. Trung Quc c thnh cng hay khng s l iu m Vit Nam cn quan tm ch khng phi phng. Xut pht im ca hc gi Vit Nam khi nghin cu v Trung Quc hon ton khng ging cc hc gi phng Ty, bi l hc gi phng Ty lo lng Trung Quc c m mu tranh b xng vng nn nghin cu phn on t nhng bin i v tim lc kinh t quc phng ca Trung Quc. Hc gi phng Ty quan tm nhiu ti t duy chin lc ngoi giao ln ca Trung Quc, trong khi hc gi Vit Nam ch quan tm v nm vng nhng s vic c th xy ra vi Trung Quc. H cng khng xut pht t l lun hoc nhng nguyn tc trong quan h i ngoi ca Trung Quc, cng khng c ngun lc nghin cu ton din mi mt v quan h ngoi giao ca Trung Quc. Trng tm nghin cu ch yu l Trung Quc v cc nc trong khu vc chu , Thi Bnh Dng. C th t nhng nghin cu c th gip Vit Nam tm ra con ng ngoi giao nhp nhng hn trong khu vc cng nh vi ngi lng ging khng l Trung Quc.

Cha tha ng
Th nhng n trnh nhc ti vn chin tranh bin gii Trung Vit dng nh hin hin r l hc gi Vit Nam vn cha tm c con ng tha ng gii quyt cch nhn v chin tranh bin gii Vit Trung. Nu nh chin tranh bin gii 30 nm trc cn phi n trnh khng nhc ti mi c th tin bc v tng lai, th c ngha l vn cha th thc s vt qua khong thi gian . Hc gi Vit Nam vn cha Nhn v lch s, quan h chnh tr gia hai nc nh th no tm c con ng tha ng vn cha c c cch nhn chung. Cng v vy trong qu gii quyt cch nhn v trnh xung t bin gii gia Vit Nam v Trung Quc, chin tranh bin gii Vit ngi Vit cha bao gi ng cng chin tuyn vi Trung Trung Quc. Chin tranh Trung Php vo cui th k 19 l v d in hnh cho iu ny. Nu nh vic tch cc phn tch nghin cu chin tranh bin gii Vit Trung c kh nng gi li k c khng tt p cho hai bn, th cng c ngha rng hu ngh trc mt ca hai bn
Bi Minh Trit Page 188

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

ch l hin tng tun hon mang tnh tm thi, trong khi s xung t trong sut qu trnh lch s gia hai nc trong tng lai c kh nng s li chi phi quan h song phng. Trong sut khong thi gian di, mc d tri qua nhiu thng trm lch s nhng cng c th dng cu ni sng lin sng ni lin ni miu t quan h lng ging hu ngh Vit Trung. H ch tch tng vit trong bi th nm 1963 miu t quan h hai nc nh sau: Vit Trung hai nc thm tnh hu ngh, va l bn b, va l ng ch. Vit Nam lun coi Trung Quc l nc ln. duy tr c lp t ch v pht trin t nc ca mnh, Vit Nam lun nhc nh Trung Quc nn x l cc mi quan h theo phong thi ca nc ln v nhng on trng lch s Vit Trung cng tri qua trong lch s. V vy, lm sao i mt qu kh, l gii chin tranh bin gii Trung Vit, tng lai c th x l ha thun mi quan h hai nc, l nhim v t tng khng th thiu c. ng Thch Chi Du l Gio s ti i hc Quc gia i Loan. Tc phm gn y ca ng l Democracy (Made in Taiwan) ('Dn ch lm ti i Loan', Lexington Books, 2008). Nguyn Hoi Thu ang l Nghin cu sinh tin s, i hc Trung Sn, Cao Hng, i Loan. - nh du 30 nm cuc chin bin gii Vit - Trung 1979, nhn t nhiu quan im khc nhau. Rt mong nhn c nhng bi bnh lun, hi c ca qu c gi v s kin lch s ny.

Bi Minh Trit

Page 189

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

. Ngy 7/2/1979, ti Tokyo, khi ngm thng bo vi bo ch mt chin dch trng pht Vit Nam, ng Tiu Bnh gii nhn thch: Hip c m Vit Nam v Lin X k kt c tnh Trung cht ng minh qun s. Vit Nam m cuc xm nhp v trang vo Campuchia v ang khiu khch bin gii Trung Quc.

Tuy nhin, nguyn nhn thc s ca cuc chin tranh m ng Tiu Bnh thc hin 10 ngy sau khng n gin ch l nhng g c ni ra trong li tuyn b y. Hip c m ng ng cp l Hip c hp tc ton din gia Vit Nam v Lin X, k ngy 3/11/1978. Hip c ny c k kt sau khi mi quan h gia Vit Nam v Trung Quc rt trm trng: Trung Quc yu cu Vit Nam ng ca ba tng lnh s qun (6/6/1978) v ct ton b vin tr (7/1978).

Ngy 29/1/1979, khi hi m M, ng Tiu Bnh nhc ti Campuchia, Afghanistan vi Tng thng Jimmy Carter v cnh bo nguy c phn ng dy chuyn. Carter ng vi ng cch nhn nhn y. Tuyn b chung, ra hai ngy sau , nhn mnh: Trung -M chng li bt k quc gia hoc tp on quc gia no mu k b quyn. ng thnh cng khi s dng lin minh Vit -X gieo rc hoi ngh . Trong hi ngh do Qun y Trung ng Trung Quc triu tp, bn ch trng nh Vit Nam, khng t tng lnh cnh bo nguy c b Lin X tn c ng. Khi y, trn bin gii Trung- X, Lin X b tr ti 50 s on ch lc. ng Tiu Bnh nhn nh: Lin X khng th khng xt ti nhiu nhn t quc t nn kh nng (v Vit Nam m) can thip vo Trung Quc l rt t.

Bi Minh Trit

Page 190

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Trn thc t, mt tun sau khi Trung Quc nh Vit Nam, khng thy Lin X ra tay, Trung Quc nh tip sang th x Lng Sn, v ch rt khi trn hng ny Qun on II xut hin. ng thnh cng khi s Ti thi im ng tuyn b vi bo ch (7/2/1979), qun i Vit Nam c mt Phnom Penh va trn mt thng, nn dng lin minh Vit -X gieo rc hoi nghi, khin M yu t Campuchia c v nh rt d thuyt phc. lm ng cho Nhng, theo cun sch 10 Nm Chin Tranh Trung Vit ca NXB i hc T Xuyn, cng b nm 1993, ngay trong khng h nh gi cao lin y. Hi Ngh Qun y Trung ng, t 7 n ngy 9 thng 12 minh nm 1978, Trung Quc quyt nh nh Vit Nam. Trong ngy 9/12/1978, Quyt nh ny c tuyt mt chuyn ti tay tng Ha Th Hu (Tng Hu cng vi Dng c Ch l hai tng ch huy cuc chin tranh 17/2). Trong khi mi ti ngy 25/12/1978, qun i Vit Nam mi bt u m chin dch nh sang Phnom Penh. Khi Khmer cha nm c chnh quyn, ang n nh, u gn Trung ng Cc (Vit Nam), Pol Pot, Yeng Sary i li vi Bc Kinh. Nm 1970, Lon Non lt Sihanouk, Pol Pot rt cay c khi Sihanouk c a v H Ni. Pol Pot nhn ra, h khng phi l lc lng duy nht m Vit Nam ng h t nc nh b ny. Cho d sau l bi Sihanouk cng c nui Bc Kinh nh mt ng hong, ngi Trung Quc kho lo nhen nhm him khch Vit Nam cho Pol Pot. Chnh v th m ngay trong nm 1975, Khmer phn bi Vit Nam, bn git Ph Quc, Th Chu v t nm 1977 nh sang An Giang, Ty Ninh, c khi vo su hn 10 km. Tuy nhin, cho d c b mt mt khi ch dit chng Khmer do Trung Quc hu thun b Vit Nam nh Phnom Penh. Liu Trung Quc c phi l mt n anh trung thnh vi ln bang n mc hy sinh mnh nh vy?

'
Ngi Hoa v vn nn kiu cng ng mt vai tr nht nh. Tht kh l gii v sao cuc ci to t sn cng thng nghip, ng ti hng trm nghn ngi Hoa, li Sau ngy 17/2, Trung Quc c Vit Nam tin hnh nm 1978, khi m mi quan h gp rt ci cch qun i, v vi Trung Quc ang ht sc cng, nu nh khng cp n cu chuyn sau y, cu chuyn m sch v cha bao h th nghim li trn Bin gii Vit Nam vo ngy gi ni n. 28/4/1984 bng mt chin dc h B th Thnh y TP HCM vo thi im 1975, ng V Vn vi phng thc chin tranh ton mi. Kit, k: Sau ngy 30/4, khu vc Ch Ln c mt chi b hon c v trang thuc b phn hi ngoi ca ng Cng Sn Trung Quc".
Bi Minh Trit Page 191

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

"Chi b ny xut hin b mt t trc 30/4 v khi h i c cng khai hot ng. mt lc lng Trung Quc c v trang Ch Ln th cng khng khc chi t mi la di ng ci, Vit Nam buc phi gii gip h. Bc Kinh rt kh chu v v gii gip ny. Nhng, cho d c bao nhiu ngi Hoa phi ra i trong nm 1978 th nn kiu vn l mt l bi m Trung Quc cng ch ng chi ch khng hn l nguyn nhn khin cho ng Tiu Bnh a qun sang Vit Nam xm lc. Tc gi ca 10 Nm Chin Tranh Trung Vit cn ch ra mt vn rt c th cng l nguyn nhn: Nm 1978, ng Tiu Bnh va khi phc li quyn lnh o qun i. ng c thc nhy bn thng qua cuc chin tranh, va thm d c s trung thnh (ca qun i), va lm cho cc nh lnh o (Trung Quc) khc nhn r nhng mt phi ci cch qun i. i t H Tm, ch huy trung on 12 anh hng nh Trung Quc thng 2/1979, cho bit: Mc d pho theo cng ca Trung Quc bn kh chnh xc, nhng, b binh th ch yu dng bin ngi; ch huy ca Trung Quc lc y ra trn m vn c ngi che , qun th ch kn ku mi xng trn. Sau ngy 17/2, Trung Quc gp rt ci cch qun i, v h th nghim li trn Bin gii Vit Nam vo ngy 28/4/1984 bng mt chin dch vi phng thc chin tranh hon ton mi.

: Ngi Trung Quc lm g cng c tnh ton. Cuc chin tranh c huy ng khi m Trung Quc ang v cng lc hu sau cc cuc cch mng da tht tn nhau khng ch nhm n mt mc tiu. Bng cch k l kiu chng hi, cun sch m Trung Quc cho cng b - 10 Nm Chin Tranh Trung Vit - l mt thm su ca ng, l vn Hong Sa, Trng Sa. Ngay sau khi kt thc chin tranh min Nam, cc nh lnh o Vit Nam by t thi kh kin nh v ch quyn ca Vit Nam i vi Hong Sa, Trng Sa, qun o m t lu Trung Quc rp tm thn tnh. Ngi Trung Quc lm g Thng 6/1975, B Ngoi Giao Vit Nam gi cng hm cho cng c tnh ton - khng nn Trung Quc v vn Hong Sa. Ngy 24/9/1975, khi gp ng Tiu Bnh Bc Kinh, B th th nht L Dun t cuc chin tranh 17/2 ra yu cu ph th tng ng Tiu Bnh m phn v vn ngoi m mu Bin ng. Hong Sa v Trng Sa. Thng 4/1977, trn ng i Lin X gh qua Bc Kinh, Th tng Phm Vn ng cng gi n Trung Quc thng ip ca Vit Nam v hai qun o y. Tuy nhin, trc sau Trung Quc u mt mc yu cu Vit Nam tr li lp trng trc nm 1974.
Bi Minh Trit Page 192

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Lp trng trc nm 1974, theo cun sch 10 Nm Chin Tranh Trung Vit l Tuyn b ca Th tng Phm Vn ng nm 1958. Cun sch ni l ng Tiu Bnh rt kh chu vi B th th nht L Dun, ng ni: Vn ny khng cn thit phi m phn () l lnh th Trung Quc. C l, nm 1979, ng Tiu Bnh ngh l c th bp ch ca ngi Vit Nam trong vn i li Hong Sa v Trng Sa nn pht ng chin tranh. V, cc yu t nh Lin X, Campuchia c ng vn dng ti a c lp Vit Nam trn trng quc t. iu cay ng l, l ra ng khng th c lp Vit Nam gy mu ca dn ta nh th nu nh sau 1975, Vit Nam thit lp quan h ngoi giao vi cc nc trong khi ASEAN ngay v c bit, bnh thng ngoi giao vi M. Nm 1977, khi M cha tay ra cho Vit Nam, theo Tng thng Jimmy Carter, vn bi thng chin tranh gy kh khn. Ri, trong khi Vit Nam ang loay hoay th ng Tiu Bnh khai thc yu t ny ngay, thit lp c quan h ngoi giao vi M v t Vit Nam vo tnh hung b bao vy, cm vn. Tt nhin, thc h ng mt vi tr quan trng trong quyt nh nht bin o vi Lin X; nm y, bo Nhn Dn vn ch trch ng v ch thuyt mo trng, mo en v ngy nay, chng ta vn cn phi quan tm ti bi hc y. Ti cng b bi vit ny khng ch v sp n ngy 17/2 m cn v, mun lu , ngi Trung Quc lm g cng c tnh ton, khng nn t cuc chin tranh 17/2 ra ngoi m mu Bin ng. Bn Gic, Tc Lm gi xong; nhng, Hong Sa, Trng Sa th vn .

@bbc.co.uk .

Giu tn Sc manh qun s Vit Nam thi k i mi c th hin cc lnh vc kinh t nh vin thng, ngn hng, bt ng sn. Kha, Si Gn Mi ngi c thy, t ngn xa n nay, h c ngoi bang xm lc, k c ngi Trung Hoa, ng cha ta cha tng ln no d dng quy hng, hoc cm on dn chng ng ln tranh u. Vit Nam Cng Ha trc y cng th, cho d bit nng lc ca h yu km hn Trung Quc, h vn chin u v hy sinh bo v b ci. Tony, Canada Dn tc VN lun kin cng chng ngoi xm, nhng giai cp lnh o th chng phi lc
Bi Minh Trit Page 193

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

no cng kin cng, thng thng th giai on no c lnh o hn nht dt nt l giai on suy yu. Cn giai on m lnh o n p chnh dn mnh khi biu tnh i li lnh th nh hin nay th cha c trong lch s VN. Khng bit phi gi tn l g ? Giu tn i gi nh thi im sau nm 1975 Vit nam ng c cc oan v ci thc h Max-Lenin cht tit m bnh thng ha ngoi giao vi Hoa k ngay th c th Trung quc u di g ng vo Vit nam na. V khi Trung quc cha bnh thng ha quan h ngoi giao vi Hoa k. i tri, Pha Bc ca Trung quc l Lin x, pha nam l Vit nam c s hu thun ca Hoa K, nu th cc th gii l nh vy chc rng Trung quc t ra rt c n. Th c ca Vit nam s khng thm hi nh hin nay. Dove Chin tranh 1979 l mt trong nhng cuc chin tranh v quc v i nht ca dn tc Vit Nam v l cng hin mang tnh quyt nh cho cng cuc xy dng mt ASEAN ho bnh v thnh vng. V nguyn nhn ca cuc chin: vo cui nm 1977, khi Trung Quc v Kh me dng nn mt ch maoist dit chng m qung v bin i s qun Pnom-pnh thnh mt b ch huy tin phng, th tham vng thn tnh ASEAN tr nn gn vi hin thc hn bao gi ht. t c mc tiu cui cng, h chn Nam B l chin trng chnh v bin gii pha Bc l chin trng b tr. V chin trng Nam B: Vit Nam thng rt ln v mt qun s m ch gy ra thm ho nhn o mc rt thp. Cn Trung Quc thng rt m trn mt trn ngoi giao -truyn thng vi vic m nhm mc tiu cui cng v xy dng hnh nh rt nhy cm v Vit Nam nh mt k xm lc. V chin trng bin gii pha Bc: Trung Quc ch c mc ch vt vt th din v gi n M mt thng ip v quyt tm chng b quyn Lin X. Thc t l lin minh vi Trung Quc chng b quyn Lin X hnh thnh trn mt chin tuyn ko di t ASEAN n Afganistan v c xem l u tin hng u trong chin lc a chnh tr ca M. ng Tiu Bnh khch cho M lm vo th vo sa ly Afganistan v nu Vit Nam thua chin trng Nam B th ASEAN s mt. Hin nay, M ang hng v chu v vy mong h sng sut ch c li mt ln na mc la Trung Quc, xm v dy ai bng ci gi sinh mng ca hng triu thng dn v ti. Cuc chin nm 1979 khng th c t tn chnh xc nu xem chin trng Nam B l ch l chin tranh bin gii Ty Nam m khng tnh n chiu su ca chin lc m Trung Quc m nhm rt thnh cng. Bi hc cn rt ra l Vit Nam khng th b nh bi bng B52 v bng bin ngi m ch c th t lm cho mnh b t lit bi quc nn tham nhng v b ly tn do li ch phe nhm. Su That, Hanoi Ta thua thit vi TQ v t v bin o l chuyn tt nhin, lm sao m c th c cng bng cho k thp c b hng nh VN. Dn gian c cu t c th cng, sng c h b, ngha l
Bi Minh Trit Page 194

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

u cng c k mnh chuyn bt nt ngi khc. Vn l VN chng ta phi bit chn ng minh, chn i tc cho ph hp c th gi ton vn ch quyn lnh th, ng thi pht trin v kinh t, khoa hc v vn ha. cng l cch ta nng cao v th quc t. Trn th gii c my tay anh ch Nga, M v anh chng hng xm to xc Trung Quc. Ta nn chn ai lm ng minh lu di, Chn bn m chi nhng cn nh Giang sn d chuyn, bn tnh kh di. Ngi TQ c my nghn nm c 1 tnh xu kh sa l thch xm lc VN, vy ta nn dt khot vi h. Nu ti c quyt nh, ti s chn M. Strength Ti khng thch h ni n VN l ni "kin cng" hay "anh hng". Nhng t y hnh nh khng cn thch hp trong thi i ngy nay. Kin cng, anh hng lm g c TQ khi chng ly HS v TS ca ta? Cng th, dn Palestine khng kin cng , nhng lm g c vi vi chc khu pho chng li lc lng Israel hng hu vi my bay, xe tng, pho hng nng? Thi ny, hay nht l anh phi mnh v qun s th mi mong chng ai hip p anh. Xem nh Bc Hn, mc d "bt hng" v kinh t, nhn dn lm than i kh, nhng nh mnh qun s th c ai bt nt c ng "Ch Pho" ny, ngc li anh ta cn chi mn thnh thong e da cc nc khc cho oai! Thi ny cng khng thch hp cho cuc chin tranh du kch nhn dn nh cch y my mi nm. Mun! c lp ch quyn, mun c ting ni mnh trn trng quc t, v nht l mun khng b mt thm t ai lnh th, ng thi mun hy vng ly li nhng phn t mt th khng g hn l c thc lc qun s tht hng mnh- khng th khc c! Dang Van Khoa, HN , nu TQ gy hn s c tri . Tuy nhin chng ta l mt nc cn yu, v vy khn ngoan nht vn l a phng ho cc quan h, gn gi ho bnh v yn n lm n.

, va l ming mi h tin v pha nam v bin ng. C l Bc H rt hiu anh ln TQ. PPT, VN Trong khi bn ngoi si ng m truyn thng trong nc im ng l l t nhin. Ngi ta bit rng tm bo l ni yn tnh nht. Vit Nam nay l tm bo, ni m ngi dn i hi CQ tr li dt khot v thi thn theo TQ, v vic i li ch quyn cc o, v vic nhng b bin gii, v quan trng nht l vic gt nhn dn ra khi cc mi quan tm v s tn vong ca t nc. Ngi ta t thnh vn phi ai tm cch tri tay dn chng cho qun th cp nc? Lch s c tnh tch ly. V cn c vo th ai cn tin vo li hnh x bnh ng ca nh cm quyn Bc Kinh l ngu xun. Chnh quyn ny cha vn minh hnh x nh cc
Bi Minh Trit Page 195

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

nc phng Ty. H vn ang thi k phong kin v s dng ch ngha CS pht trin ch phong kin. V vy d cho khng c tha hip Vit -X hay VN khng em qun vo KPC th TQ vn thn tnh nc ta, cch ny hay cch khc. Ci tch ly m c TT Kit nhc ti l LLVT TQ c mt tn SG khi chng ta ang mng thng nht. Ci tch ly m T Gip nhc nh l TQ c th to nn cc o qun gia lng Ty nguyn qua vic u t. Nhng ci tch ly cho chng ta cm gic n lnh xng sng m ch nhng k v trch nhim hay rp tm phn bi mi hn nht nhng b ch chng phi gii ging g trong vic ngoi giao. Thang, Hanoi C bn vit 80 triu dn Vit ng h chnh ph th TQ c 1t dn ng h th vic biu tnh phn i c ch g? Suy ngh nh vy l sai lm. Th gii ngy nay gn 7 t ngi, ting ni chnh ngha ca 80 triu ng bo trong nc s l ting vang ln to ra phn ng cng hng ca hn su t ngi dn yu chung ho bnh trn th gii ng v chnh ngha Vit nam. Kinh ch n cng khng phi l tu . Nh cm quyn VN hy v dn tc ng bt mt che tai ngi dn trong nc u tranh i li ch quyn ang b Cng sn phng Bc chim ng. Huy c xng ng l nh phn tch chnh tr hng u Vit Nam hin nay. Nhng bi vit ca anh d ch ng trn blog c nhn nhng cha ng y thng tin b ch, khng ch cho dn thng m cn gip ch cho c nhng ng quan cp cao .

Bi Minh Trit

Page 196

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Hi c v cuc chin 1979


Ngun: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/forum/story/2009/02/090218_lecongdinh_memory_1979.s html Lut s L Cng nh Vit ring cho bbcvietnamese.com t Si Gn

Chin tranh bin gii nm 1979 din ra ngn ngi nhng li nhiu h ly Ba mi nm sau cuc chin 1979 ti vn nh nh in bu khng kh si sc trn ng ph v trong hc ng sau khi lnh tng ng vin c ban hnh. Nm y ti va bc sang tui 11, cn qu tr cm sng ln ng ra chin trng, nhng cuc chin gic gi mi tri tim yu nc hng v bin gii pha bc, k c nhng thiu nin m cng vic u tin l hc hnh.

Tm gng hy sinh
Ma xun nm 1979 tin tc t chin trng dn dp gi v khin vic hc hnh ca bn hc sinh chng ti ch l th yu. Hu nh trong mi bui hc chng ti u c nghe k v tm gng hy sinh ca cc chin s trong nhng trn nh m phn bt li lun nghing v pha qun i chng ta. D vy, s dng cm v tinh thn quyt chin ca ngi lnh Vit Nam gip gi vng giang sn b ci.

Bi Minh Trit

Page 197

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

cc bui sinh hot chung ton trng ca ti lc , cc hc sinh nghing mnh trc di nh ca L nh Chinh. l ngi anh hng m s hy sinh lm lit trong khi bo v ngi dn khng tc st gia vng vy ca qun xm lc, lun khin ti suy ngh v s cn thit phi duy tr cho quc gia mt qun i hng mnh, phng tin v bn lnh sn sng nh tr mi k th bo v s ton vn lnh th, cng nh kh nng s dng v lc mt cch cn thit khi nn ha bnh b e da. Mi ngy chng ti u tp ht v nghe t i pht thanh trn ng ph nhng bi ca ku gi thanh nin nhp ng, c nhc ln li u thm m cht ho hng, lay ng lng ngi. Nhng bi ht y tng khin la thiu nin c tui ti thi mun xng pha ni chin trng vi cc bc n anh ca mnh. Gi y khi c dp nghe li giai iu mnh m nhng lng Vit Nam xem Trung Quc l mn xa, nhiu ngi khng khi rung ng nh n nm k th trong thi gian thng au thng ca cuc chin. Lp lp thanh nin u t ca t nc ra i khng tr li. Chng ti cng au n n nhn tin qun Trung Quc t mn ph hy ton b khu di tch lch s hang Pc-P, Cao Bng. D mun d khng, n tng trong ti v ngi lnh Trung Quc nh m ngi man r dn ln ln t , v ti bt u thc c s tn hi ca chin tranh i vi nn vn minh nhn loi. S gy hn v tuyt tnh ca ngi anh em x hi ch ngha mt thi khin sau ny ti suy ngh nhiu, vi ni ng vc, v khi nim tnh ng ch v qun i nhn dn c hc trng. Chnh quyn lc y khng t bt k li l nng nh no trn cc phng tin truyn thng khi dy lng cm th ca ngi dn i vi Trung Quc. Ti cn nh trong sut hn 10 nm sau cc sch bo xut bn u mang nng tinh thn bi Hoa, t sch nh ti vn cn nhiu quyn nh vy, t chnh tr, lch s n vn chng, ngh thut, do cc nh xut bn nh S Tht, Vn Ngh Thnh Ph H Ch Minh, v.v n hnh. Tinh thn bi Hoa m chnh quyn c sy i vo tm thc nhiu ngi Vit t tr n gi. Do vy, s khng ly g ngc nhin khi s kin Tam Sa xy ra cui nm 2007 nhiu ngi, c bit l thanh nin, xung ng phn i nh cm quyn Bc Kinh by t tinh thn yu nc ca mnh. l lng i quc c hun c t gn ba mi nm v trc k t cuc chin 1979.

Khng th lng qun


nh rng ngy nay tnh hnh chnh tr v ngoi giao quc t bin chuyn khc xa ba mi nm trc, quan h Vit -Trung cng khng cn nh xa, song khng v th chng ta c th lng qun qu kh au bun nhng ho hng ca dn tc.

Bi Minh Trit

Page 198

30 nm chin tranh bin gii Tri li, cc th h ngi Vit cn lun khc ghi trong tm khm v mi him ha lun cn y do tham vng b quyn khng ngng ca nc ln bang khng l ny. Mi bang giao vi Trung Quc lun t nh v trc tr i vi chnh quyn Vit Nam mi thi i, trong dung ha gia duy tr ha bnh pht trin t nc vi bn lnh sn sng p tr mi khiu khch v lnh th l iu m chnh quyn hin ti phi bn tm gii quyt. Hiu v cn nhc iu ny khi by t phn ng ca mnh i vi s gy hn ca nh cm quyn Bc Kinh cng l cch m ngi dn c th lm gip nh nc nh gnh phn no trong lc thc thi mt chnh sch ngoi giao y kh khn nh th.

28 April 2009

p ng nguyn vng ca ngi dn trong nc cng khng km phn quan trng, nu khng ni l quan trng hn, so vi tranh th s hi lng ca anh bn lng ging

D vy, hiu hay khng s t nh v ngoi giao chc chn khng phi l ngha v ca ngi dn, m nu vi phm s b tr gi bng cc hnh pht hay sch nhiu t pha chnh L Cng nh quyn, bi l i ngoi l cng vic ca nh cm quyn, ch khng phi ca dn chng. V ng qun rng p ng nguyn vng ca ngi dn trong nc cng khng km phn quan trng, nu khng ni l quan trng hn, so vi tranh th s hi lng ca anh bn lng ging lm mu su k c. Mt khc, nu vic by t lng i quc ca ngi dn b km hm hay b nhn bng cp mt thiu thin cm v bt k l do g, th khi quc gia hu s trong nhng tnh hung tng t, hoc k c khng tng t cuc chin 1979, lm sao chnh quyn c th huy ng c sc ngi sc ca t ton dn cho cng vic chung ca t nc? Lc d sng tc bao nhiu bi ht khi gi tinh thn yu nc, gic gi thanh nin ln ng, cng khng th tm li c nim tin, tinh thn hy sinh v bu khng kh ho hng ca ba mi nm trc y.

Bi Minh Trit

Page 199

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Ngun: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/indepth/story/2009/02/090212_inv_tranquangco.shtml

-Trung:

u nguy cho Pol Pot.

. BBC: ? : .

Bi Minh Trit

Page 200

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

. t . Nam. .

BBC: ng? : .

am, tha

. BBC: ? :

. .

Bi Minh Trit

Page 201

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

khng chi... .

BBC: : . BBC: :

? .

. . BBC: ? : . BBC: ? C: ). , Th trng th

, ng nht B Ngoi giao.

1993, ng t xin rt khi Ban chp hnh Trung ng ng Cng sn Vit Nam.
Bi Minh Trit Page 202

30 nm chin tranh bin gii Nm 20 .

28 April 2009

Vo Hoai Nam, TP HCM Qua i BBC, xin c cm n ng Trn Quang C, nh ngoi giao thng t dn Vit Nam nhiu nm khn kh iu linh. Mong rng nhng ngi ng u nh nc Vit Nam hm nay v v sau hy ly lm bi hc xng mu. Xin cm n i BBC. Vietnamese, Nga Ti thy ngoi giao VN rt bun ci, va mun kt bn vi ngi ta li va 'chi' ngi ta, cch lm nh vy ch tr thnh b ch khng thnh bn c. Cc nc b khc nh i loan, Hn quc, Nht c bao gi h chi ng minh ca mnh u? Ci sch thm bn bt th l sch ca cc nc ln, mnh l nc nh cn xc nh s quan h vi ai cn vi ai ch l hng xm thi. L nc b th phi nh vy, ngi ta cn thng. TQ sm mun cng nut VN, mt mnh mnh chng chng c, mun TQ tn trng th ch c cch quan h vi mt anh no khng thch TQ, nhng xin cc ng ng ni xu ngi ta. Th ch chnh tr m ch coi lun thuyt ca mnh l chn l tuyt i v khng chp nhn cc lun thuyt khc l th chnh tr khng c o c. Cc v lnh o v quyn li c nhn np di chiu bi ch ngha m lm tn hi n T QUC s b LCH S ln n. Ch s l h b qun lng t trng v nim t ho dn tc trc mt ri. hiu t tng bnh trng ca Trung Quc, ' ca Bc Trn Quang C. y l ti liu qu cho ta ci nhn kh r v tnh trng sau cuc chin bin gii 1979. R rng nhng ngi lnh o cao nht ca CS VIT NAM rt m m v giao ng: - N lc kin tr bo v "hnh tr XHCN l kt qu hong lon sau khi khi XHCN tan v. Trung Quc rt r rng: H ni thng l ch bo v CNXH trong phm vi t nc h. Nh vy c th lin h vi li ca Mao Trch ng trong mt tc phm rt sm ca ng ta: Chng ta (CS TQ) nghin cu ch ngha Mc nhm vo ci ch l cch mng Trung Quc... Chy quanh tm ch da bo v ci chng ca ai th ng l ... mang cc cho ru! - Chin tranh vi ngi Tu xy ra nhiu ln v cha ng ta rt sng t, minh bch. Xin trch mt on lch s trong c li Hong Quang Trung (Vit Nam S Lc, Trn Trng Kim II, 132): ... n ni Tam ip... Vua Quang Trung ci m ni rng: Chng n sang phen ny l mua ci cht thi. Ta ra chuyn ny thn coi vic qun nh gi, nh mo ri, ui qun Tu v chng qua 10 ngy l xong vic. Nhng ch ngh chng l nc ln gp 10 nc ta, sau khi chng thua mt trn ri, tt chng ly lm xu h, li mu bo th, nh th th nh nhau mi khng thi, dn ta hi nhiu, ta sao n th. Vy nh xong trn ny, ta phi nh Thi Nhim dng li ni cho kho nh ch vic chin tranh. i mi nm na, nc ta dng c sc ph cng ri, th ta khng cn phi s chng na.
Bi Minh Trit Page 203

30 nm chin tranh bin gii Ngha l iu quan trng phi c ng li ngoi

28 April 2009

, "A . Cn by gi, mun bit ci cn phi s th ch vic c li li Nguyn Tri: Ch thuyn v cng lt thuyn - Sc DN nh NC! Quan nim thm bn bt th rt ng trong giao t. Nhng mc ch thm ? Thi ng C lo v ngoi giao, ng cho bit VN c nhiu sai lm nn b c lp v th h tr VN thi phi b hy sinh oan ung. S t s VN bn Campuchia v bin gii vi TQ cn phi c xc minh. hay h ang gip gii lnh o tip tc thng tr i bn chia nhau li tc? T bn l li nhun, lnh o l quyn lc v tham nhng. Ti e rng lch s s cho bit l gii lnh o VN li tip tc ri vo sai lm! Bt cng x hi ngy cng tng. Th h tng lai VN phi i din vi nhim mi trng trm trng, ti nguyn cn kit, v n chng cht! Theo ti, hy tr li quyn cai tr t nc cho dn! Hy ngi dn t chn ngi lnh o t nc. ng Bush sai lm th dn M chn ng Obama. ng Obama sai lm th c ngi khc.. nh vy nn nc M c tip tc dn u th gii t do. Cn dn M? Chng my ai o thot v b xu h khi cm t h chiu Hoa K! Phan Hoa, HN Ti khng ngh BBC l din n t do ng ngha. Khng kim duyt th bo v trng trn ging Vit Nam, nhng h chn la kin ng gp theo xu hng t tng ca mt vi c nhn mt cch rt bi bn mang tnh hng dn d lun ging nh bt c ch c ti no. Tuy nhin, cng nn khen BBC im c tinh thn dn tc tt. Bng chng l khng kim duyt kin ng gp ca bn c v vn lnh th, v d Hong Sa - Trng Sa. DT Ti l mt ngi sng trong nc nn chng kin cuc chin Trung -Vit v ti cng c chnh kin ca mnh v cuc chin ny! Mc d gia nh h hng u sng min Trung nhng ti c hai a chu b tng ng vin i b i, mt a tham gia chin trng K, mt a bin gii pha Bc! Nh n Tri Pht, nn a no cng lnh ln tr v! "ch bit ni l gii", hoc "ch bit ph phn ngi khc"! Chin tranh l mt quyt nh kh khn i vi bt c nh lnh o no c lng tri! Nhng c nhng tnh th ngi Vit chng ta buc phi tham chin! Cch y 30 nm, d bin gii Ty Nam hay bin gii pha Bc th chng ta cng phi tin hnh chin tranh "t v"! Chng ta t v trc "bn qi" Polpot, chng ta t v trc "n th" ca gii chp bu lnh o Bc Kinh hi ! Trong lc cc chnh tr gia M ang cn "th dai" (nh t bch mi y ca o din Oliver Stone v tnh cch ca ngi M), Lin X th qu xa... nn chng ta phi t quyt nh vn mnh ca mnh! Gi y sau 30 n lm mt cuc tng kt c nhiu bi hc rt ra t cuc chin ny.
Bi Minh Trit Page 204

30 nm chin tranh bin gii Lang Tu

28 April 2009

, tt nhin n vo thi im no rt m h trong tng lai. c m khng nhng l ca ti, ti tin chc cng l c m hng triu ngi yu t nc VN, vi tnh cm v tri tim chn thnh nht. Langbian Theo ti B Chnh tr VN ngy y hu ht l nhng ngi gii, c tm nhn xa, chi cng thy. Hoang, TP HCM Chu khng nhng qu nhng tm lng nh bc C, bc Thch m cn nhng ai v tnh yu thit thc i vi qu hng , vn mnh dn tc. Hin tng ca N i vi dn tc ta ngn i nay vn vy, dn ta cn xa l g bn cht r ca N. Cc Bc trn hiu rng v c ht sc xoay chuyn th c m c c u! Ti sao? Ngi cng thuyn m mi ngi c tm cch chen ln ch tt, trnh sng th khi gp bo t cng lo cho mnh hn. Trch sao c, con thuyn mi lc cng chng chnh, ch vt ln trn bo. Khng kho cho, th ch tt cng nh ch , u di nc c ! Din n c nhiu bi hay qu, tri thc v ng vo tm thc. Nhng th h ti chu, c xong th phi i lm: "Cui thng ch trang tri tin hc cho con, chi tiu gia nh. V nh mua thm lon sa cho thng b, th xem nh thng gim dowload, gim gii tr. "Phi Chng din bin ho bnh trong mi mt con ngi" v n ang xy ra mt cch t nhin m thi . Ai ginh c ch tt th phi c trch nhim cao nht trong vic a con thuyn v CH ch ngi sau ui thuyn khng chu cho m ni chuyn to tt, khng kho b nm xung thuyn. l ci lo trc, thc tin sinh ng hn. , TP HCM Chng ta mc sai lm trong qu kh v s tip tc mc sai lm khi nhng nh lnh o t nc bo th, t cho nhng g mnh lm l ng v t p t nhng suy ngh cho th h tr v bt ming nhng ting ni i lp. Ri t nc ny s i v u? Kindman Xem bi tr li phng vn ca ng Trn quang C v bi phn tch ca Trng thi Du v cuc chin tranh bin gi - cnh; VN b l cc c hi gia nhp Asean thm bn, v b l thi c bnh thng ha quan h vi M; VN l ra cn thm bn bt th nhng li lm ngc li; VN li qu da vo Lin X v vi nc XHCN trong khi phe XHCN lc by gi ang chia r trm trng nht l gia Nga-Hoa... Theo ng, hu qu ca chnh sch ngoi giao thin cn nh th dn n cuc chin nm 1979, sau khi VN xua qun qua nh tan nt n em Polpot ca TQ. ng C tin on cuc chin n ra v khng ly lm l khi xy n.

Bi Minh Trit

Page 205

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Mai Nam, VN C C c tm nhn xa, nhng b chnh tr li thin cn. y l ngi VN trong trung ng ng dm khc t chc b trng ngoi giao (s vo b chnh tr) v t rt khi trung ng ng. C nhn ti rt knh trng nh ngoi giao k cu ny. Ti cng c hi k ca ng v thi k ny. T c ch kim ngi ta c kt ri, ngoi giao cng ch l hin thc ha sc mnh trn bn c qun s v kinh t. Hip nh Paris nm 73 cng khng nm ngoi quy lut . iu m ti ngh l ci lng nht, lin quan ti c hi bnh thng ha quan h vi M v gia nhp Asean trnh b TQ bt nt (tc l c th khng xy ra chin tranh 79). Lch s khng qun rng, ngay khi Vn thng nht, th TQ iu khin n em l PnPot in cung chng ph nc ta, iu ny cho thy d tm ca TQ l khng mun mt Vn mnh. Sai lm thi k ny l c, v kh nhiu, nhng ly ming bnh va mi gi ra ca M v Asean (k th vo thi k ) trch c liu c phi ci nhn khch quan lch s khng? Chng ta khng c c hi kim nghim tnh nghim tc ca M hay ch l n gi, nhng r rng l n khng th ging nh ci bt tay m 2 nc lm thp nin 90. Gi thit iu xy ra, i vi TQ, di s lnh o ca ng Tiu Bnh, cng ch l mt ci ci khy m thi. Khi cn thit h sn sng i chc mt s li ch vi cc nc ny ginh ly s c lp cho Vit nam. Suy cho cng, ni lc ca t nc vn l yu t quyt nh. Paul, TP HCM Nhn li lch s, ti thy tnh hnh t nc ta cng ging nh thi k nh Nguyn khi i din vi Ty phng. Lc , vua quan nh Nguyn qu thm nhun t tng Nho gio, v cho l chn l ri, nn khng dm bung b ci thc h li thi y i tip thu ci mi. Ngy nay cng vy, cc nh lnh o VN hin nay cng thm nhun thc h CS qu su nn cng kh m bung b c ci nhn khch quan v sng sut. Tip thu tri thc th kh, nhng bung b n i li kh hn nhiu. V khi tr thnh nh kin th tht l kh b v cng. Trong nh Pht c ni n "S tri chng", tc l ci bit ca ta li tr thnh ci chng ngi cho ta. Mt nh lnh o gii phi l ngi khng manh nh kin, khng c chp vo mt h t tng no c, m c lng khoan dung, lng,tht s yu thng con ngi,ch khng phi yu thng ci "l tng" ca mnh ! Tokyo l ri, xin ng l tip na. l cu chuyn ca 30 nm trc. Cn 30 nm na s ra sao? Nu vn gi cch vn hnh nh hin ti, 30 nm na chng ta li ngi nui tic, gi nh ngy y... Ri s c mt ngy chng ta hi tng li v bt ci v mt x hi tham nhng ton din, mt x hi ngi ngay s k gian, mt x hi ngi dn ch cung cc ci u lm n, khng c ni ln ting ni ca mnh, mt x hi m bo ch c nh hng a tin. l nhiu chuyn tu ri nhng s cn nh nhiu chuyn t . VV, Saigon L do Trung Quc v Lin X khng cn nhn mt nhau mc d c hai cng theo ng li cng sn theo ti l nhng rn nt xy ra trong chin tranh Triu Tin 1950 n 1953. Khi
Bi Minh Trit Page 206

30 nm chin tranh bin gii , Lin X quay lng l .. Nguyen Hong Long, Sai Gon Vng

28 April 2009

. Trc tin chu xin chc c C lun khe mnh v minh mn. Nhng phn tch ca c rt hay v rt thng thn. Nhng cu tr li cui cng ca c (xin li c!) chu thy n mang dng v ca mt cu tr li "ha c lng". Theo chu ngh quan h hin nay vi TQ ch tt lnh g, ngi ta th p mnh th c m nhn (chng hiu v l do g). Minh, SG Ti ng vi quan im ca bn PTT. R rng trong B Chnh tr c nhm thn TQ. Xa kia cc vua cha suy vong hay cu vin Trung Quc hay ngoi bang, bi hc Trn ch Tc, Mc ng Dung, Nguyn nh, L Chiu Thng cn . PPT, VN Ngoi giao l mt chin

" l sai lm ngoi giao quan trng nht ca VN trong thi hu chin dn n vic trn bn c quc t chng ta khng c qun c khc ch TQ. Tnh th hin nay cng ang nh vy. Th tng Nguyn Tn Dng phi rt qun c ngoi giao ca mnh li sau khi cc ngi bo th thch quyn lc ca ng, a ng vo th "chp hnh" khi ng cha bn lnh chnh tr vt qua. Nhiu ngi tin rng vi vic a Nguyn Bnh Minh, con ca Ngoi trng Nguyn C Thch, ln lm th trng ngoi giao s gip Th tng ly li "phong ". Nhng xem ra nhm "t tng H Ch Minh" s khng yn. H dnh qu su vo tham . Ngi dn ch bit trng ch vo chnh mnh, ngha l vo "cng cuc" t xut hin con ngi bn lnh sc lo li con thuyn quc gia qua cn sng gi mi m mc nguy him khng thua cc nm 1970. Hung, Sai Gon Mt s tht l ai cng bit l chng ta sai lm ngay t u khi chn con ng hp CS ri xem bn l th tng th l bn. Tuy l qu kh nhng ta phi cn xt li mt s nguyn nhn no m ta khng ph hin ra du ta rt nhiu hin ti. Bi v s c on v bp cht dn ch do khng c ai dm ng gp kin, v cng khng c knh gp . Xin hi bit bao gi VN c mt din n nh BBC ny? Th hi bit bao hin ti phi mai mt? Nu khng c thay i na th trong tng lai ta li mc sai lm khc.

Bi Minh Trit

Page 207

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Mai Viet Tu VN m c mt nn dn ch vn minh th c bao nhiu nc Ty phng lm bn v s gip VN i ln, cha k M s xem VN nh i Loan th hai v u tin v kinh t. M hc bi hc l c T v h lm v lm to; v quan trng nht l h bit h lm. VN phi li dng lc ny thay i c th ng vng chc v th k ny s l ca TQ v n . Ni v bn cng nn k

. James, HCMC Xin cm n Bc C v bi ni chuyn. Mc d th h sau cuc chin nhng ti vn cm nhn c tnh chn thc ca bi vit. Bc cng rt thng thn ni " nu ti l nc ln th ti cng p" - rt hay v nu l chu th Chu cng "p", quy lut sinh tn mun i vn th. Ci sai l qu mun y l vn bnh thng ho quan h vi M v hp tc khu vc vi ASEAN. Cng nh Bc C ni khng c g ngc nhin khi m Trung Cng tn cng Vit Nam (h cnh bo trc vi Chnh ph Vit Nam v ngi dn dc bin gii). Mau Xin cho hi gia Trung Quc v Lin X xy ra chuyn g m khng nhn mt nhau c vy? Du sao th h cng l nhng nc Cng Sn anh em m ?? Lang Tu Ngi xa c cu ni: "gn Vua c quyn, k sng c nc". Gi nh CPVN c ci nhn thong h 'c th' to iu ki VN phi gnh chu...

Bi Minh Trit

Page 208

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

' sau 30 nm
Ngun: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/regionalnews/story/2009/02/090217_china_forgotten_war. shtml

n?

'.

'.

: .
Bi Minh Trit Page 209

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

p nin 1980: . .

62000.

'.

Bi Minh Trit

Page 210

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

1979
Ngun: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/forum/story/2009/02/090213_chinese_war_comments.shtm l

. :

. Trung Qu Roar, Nigeria : ." :


Bi Minh Trit

."

Page 211

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

hai bn." :

?" ng:

."

"xm l .

Nam.

Gip g? Ton ni lo, gip chim qun o Hong Sa khi min Bc cn ang kh khn. Gip g khi ngy ngy ln chim bin gii pha bc, tip tc xm lc cc qun o ca Vit Nam, gip g khi trc ngm bt tay vi M khng mun cho Vit Nam c lp, m mu c thi, chng qua ngi tr tui khng bit hoc chng mun bit v trong u lun di cn t tng bnh trng ri, lch s nghn nm u ghi r... Trung Thc, VN Ngy nay, vic xm chim lu di, d ch l mt phn ng k lnh th VN trn t lin, chc khng nm trong ca TQ, bi tnh hnh th gii khc xa cch y vi th k...Nguyn nhn b ngoi ca cuc chin 1979 th t lu r. chnh l hnh ng in cung, tc gin, k c ca nhng k vn t cho mnh l mt nc ln, l i n, i kia, c quyn trng pht bt c QG lng ging nhc tiu no (ch nhc tiu thi ch nh n v Nga th gim) lm tri mnh, nh chng tng lm trong thi trung c... L lem Khi em qun i vo t nc khc ph phch v tn st dn thng mt cch d man nht th gi l xm lc c qu ng khng (cha k chim mt s t ai ca VN dc bin gii). Tuy nhin, gi cuc chin TQ tin hnh nm 1979 chng VN l "xm lc" hay "khng xm lc" khng quan trng bng vch trn tnh tn bo v phi ngha ca n.
Bi Minh Trit Page 212

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Hm nay ti CPC bt u tin hnh phin ta x Khme . Tuy nhng k u s ca ch dit chng v quan thy TQ ca chng khng c "c hi" ra trc vng cng l nhng mt phin ta nh vy c tin hnh di s bo tr ca LHQ l ting ni anh thp chng t ai l qun bo tn v phi ngha v c th coi nh chng b x vng mt. Cng hm nay l ngy trn 30 nm chin tranh Trung -Vit m mu nhng cc phng tin thng tin ti VN im hi lng ting cho d y l mt s kin ln (tt hay xu khng quan trng) hin din trong lch s. Nu s "im lng" ny l do sc p ca lnh o TQ hin nay th iu ny chng t rng h hoc l xu h vi cc bc tin bi ca h hoc l vn cha sm hi v vn coi vic lm ca cc bc tin bi l ng, do vy VN cn cnh gic cao. Patriot ng l Trung quc gip chng ta rt nhiu. Chng ta bit n v iu ny nhng cng nn nh l Vit nam cng tng chia ngt s bi, cng h tr Trung quc trong thi k Chin tranh Quc Cng (trc nm 1949) t ci kim si ch thm ch n c xng mu na. Chuyn c khng nn nhc li v lch s s phn xt nhng hai bn cn hng n mt iu g tt p cho nhn dn hai nc. Trung quc hiu r hn ai ht v vn ton vn lnh th khi gii quyt tranh chp Ty tng v i loan v vy h bit iu g s xy ra nu tip tc ln chim lnh th ca mt t nc c truyn thng chng ngoi xm nh Vit nam. Nguyen Thanh , . Dove, H Ni Ti lun bit n nhn dn TQ v h nhng cm s o cho nhn dn ti trong cuc chin lu di v gian kh v c lp t do. Tuy nhin, khng phi n hu t mt pha. Trung Quc c yn thn lm ci gi l cch mng Vn Ho v sau c thm thi gian iu chnh bng "l lun mo". Trung Quc cng cn phi cm n Lin X na v h to c hi hin thc nht Trung Quc tr thnh i tc ca M trong cuc "tru b hc nhau" c mnh danh l chng b quyn. By gi th Trung Quc hy t lc cnh sinh gii quyt nhng "ch kh" ca mnh nh Ty Tng, i Loan, bt ng chnh kin v c mt nn kinh t to nhng khng mnh. Trong cc din a chnh tr ca th k XX th khng c bt c th g c cho khng v hin nay cng ang vn l nh vy. Mc d vy, cn li mt hng s na cn c tnh n, l Vit Nam khng v n v cng khng bao gi tr n bng on. Vit Hng ngi lnh thi mt i nhng ngi con. Cn nhng ngi ngoi cuc chin th c ngi khng hiu, vy bn phi t hi c mt nc li thch dy l vc qun n nh ri git Nhn dn bn vy c phi l dy khng?
Bi Minh Trit Page 213

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Ti l ngi Vit Nam ti ch mong l s khng bao gi c bt c cuc chin no vi t nc chng ti. Chng ti mun ha bnh nhng chng ti cng khng ngn ngi nu co chin tranh xy ra nhng ngi con Vit Nam vn ng ln bo v T quc ca chng ti. Long, M Ai ni cuc chin bin gii m Trung Quc thc hin khng phi xm lc VN l thiu thng tin v nhn xt khng ng n. Sau khi VN a qun chnh quy nh tr v y li bn Trung Quc ra khi bin gii. Tng chng s khng cn ting n pho na nhng nhng nm sau ny Trung Quc cng thng xuyn bn ph v di di ct mc. Qu v nu c n vng bin gii Vit Trung trc nm 1990 s thy thng xuyn nghe n pho n. Nu h mun dy cho VN bi hc th sau khi thc hin xong hnh ng , h s khng cn phi thc hin nhng hnh ng hn l thnh thon bn ph sang bin gii v di di ct mc.

Bi Minh Trit

Page 214

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Ngun: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/forum/story/2009/03/090302_tuankhanh_chinesebook.sht ml

1979.

1979.

. . : Mc Ngn c quyn ca ngi dn tc mnh, c quyn ph nhn ch quyn ca cc quc gia khc. l s mnh ca mt nh vn quc tch Trung Quc, Nhng chc chn, mt ngi Vit Nam phi c ch kin ca mnh v bit phn nh l phi theo lch s v lng kiu hnh ca dn tc mnh.

1979.

.
Bi Minh Trit Page 215

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

?
Trong . : u , c nhng k bnh hon hc i tnh nguyn tc yu nc theo ch o, ha nhau dn ui vic dng tng nhn vt lch s Phan Thanh Gin Bn Tre, a mnh, cn ni khc th rc nhng thn tng xm lc Trung Quc vo bi ly qua vn chng, ch ngha.

Mo mot bong hong Ti thc s tht vng khi dp k nim 30 nm chin tranh bin gii pha Bc. Khng c mt k nim no d l nh nht. Ti tng ni vi b ti rng: Th h ca B chin u nm 1979 chng Trung Quc gi gi ca t quc gi c g?Ttht bun. PL H Ni Ti hon ton ng vi ng Tun Khanh. Cuc tn cng ca Trung Quc nm 1979 l cuc chin tranh xm lc phi ngha v tn c. Ti khng th hiu c c ngi Vit Nam no li theo ui lun iu ca Trung Quc m phn bi li dn tc mnh nh vy. Chng ta nn t tng Quang Trung Thc Bn Gic. Linh USA c bi phng vn ca BBC dnh cho Nhc S Tun Khanh, ti cm thy ngm ngi cho s phn ca mt dn tc bao ln c chnh ng cng sn VN ca ngi l dn tc anh hng...Nay li phi chu bt ming, b tay cng bi chnh ng cng sn VN, nhng k v n vi nhng chin s anh hng qun mnh v t quc...Cuc chin gn nht v cng l cuc
Bi Minh Trit Page 216

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

chin m mu v tn thng tinh thn nht m khng mt cy bt no c quyn nhc n, ghi nhn mt cch cng bng theo lch s. , v rt dng cm gi th ng cho nh chc trch VN, v sao Trung Quc xm lc t quc mnh, bn git dn mnh m li ca ngi bn chng! R rng d lun ang cho rng CS VN l mt "chi b "ca ng cng sn Trung Quc nn h h ny. . Lun xt, ph phn xin cho th h sau. Hin gi, cha c mt quyn lc no tr , th lm g c chnh ngha.

Bi Minh Trit

Page 217

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

ng Tiu Bnh v truyn thng Vit Nam


Ngun: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/forum/story/2009/02/090218_dengxiaoping_media.shtml H Hin Gi cho BBCVietnamese.com t Hi Phng Ni n cuc xm lc thng 2/1979 ca Trung Quc vo cc tnh bin gii pha bc ca Vit Nam, chng ta khng th khng nhc n tn mt nhn vt ni ting vi vai tr ch cht, l ng ng Tiu Bnh. Bo ch Vit Nam thi k miu t ng nh l mt k "phn bi ch ngha x hi", l tn "phn ng quc t u s" b " quc M" v phng Ty, l k a Trung Quc "i theo con ng t bn ch ngha" vi thuyt "mo ng ng Tiu Bnh c nhiu trng mo en" ni ting thc dng m truyn thng VN khi nh hng vi c Trung Quc y ln n l "cc k phn ng". v Vit Nam

'K phn bi'


Ti khng dm chc nhng li ln n cha y nhng thut ng chnh tr y tc ng n ngi Vit Nam nh th no vo ci thi y, nhng ti dm chc l tt c nhng ngi c hiu bit v lng tri sng qua ci thi k u coi ng Tiu Bnh l k gy ra ti c khng khip i vi nhn dn Vit Nam bng cuc chin tranh xm lc tn bo do chnh ng pht ng. Cuc chin li xa 30 nm. Hai nc Vit - Trung bnh thng ha quan h. Cho d vn cn nhng nhn t bt n tim tng tc ng n quan h 2 nc nhng c th thy c 2 bn c nhng c gng khng khi li nhng k nim chng my tt p v cuc chin tranh bin gii thi k . Nu ng y l thin ch thnh tm cng nhau xy dng mt mi quan h hu ngh tt p lu di gia 2 nc th cng ng c ghi nhn, mc d lm th no va t c mc ch ny va lm cho cc th h sau khng qun lng mt giai on lch s y mu v nc mt ca dn tc, khng lm ti h vong linh nhng nn nhn chin tranh cng nh nhng ngi hy sinh xng mu ca mnh bo v tng tc t ca T quc mt thi, l vic rt nn c bn 1 cch nghim tc. Xin c tip tc quay tr li vi nhn vt chnh ca cuc chin c nu u bi vit l ng ng Tiu Bnh.

Bi Minh Trit

Page 218

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

'Tr tu siu vit'


K t khi Vit - Trung bnh thng ha quan h, hnh nh v nhng bi vit v ng ng Tiu Bnh li tip tc xut hin cng ngy cng nhiu trn bo ch chnh thng trong nc. Ch khc l nu trc y ng ng c miu t nh l mt k phn bi ch ngha x hi s mt, l tn phn ng quc t u s... th by gi ng c vinh danh nh l "kin trc s" ca cng cuc ci cch m ca ca Trung Quc v thuyt "mo trng mo en" ca ng c ngi ca nh l mt sng to c mt khng hai, l sn phm ca mt "tr tu siu vit" m nh t nc Trung Hoa c nhng bc "pht trin thn k" trong 30 nm tr li y. Nu ch dng li nhng bnh lun hay nhn xt y th chng c g ng phi bn thm. ng ng d l k gy ti c i vi ngi Vit th chng ta cng chng nn v ng ng Tiu Bnh c vinh th m ph nhn nhng phm cht c bit hay ti nng danh l kin trc s ca cng cuc no ca ng. Nhng chnh sch khn ngoan ca ng ci cch Trung Quc c th cng ng cho cc nh lnh o ca chng ta tham kho hc tp. Lc u, c c nhng nh gi vi "ging iu" mi ny ca truyn thng trong nc, ti cng rt ho hc nh c n mt mn mi khc l hon ton so vi mn tuyn truyn ni xu ng ng c nghe ht ngy ny qua ngy khc ch cch y khng lu. Th mi bit, khng c g t ngt bng nhng thng tin mt chiu.

Mt chiu
Nhng ri cng ngy hnh nh ngi ta li cng mi m vi ci chiu mi ny v thng tin c th li sa vo con ng mt chiu mi. Hn na, ngi ta khng ch dng li ch ph bin nhng chnh sch khn ngoan ca ng ng v coi l kinh nghim v kin thc qu bu cho cc nh hoch nh chnh sch VN hc tp. H cn i xa hn, theo ti l qu xa, bng vic xut bn hng lot cc n phm ca cc tc gi Trung Quc c dch ra ting Vit v c nhng tc phm ca cc tc gi trong nc khng tic li ca ngi ng ng nh v nhn, mt ngi c tm gng o c sng ngi, c cuc sng ring rt ng hc tp, thm ch c nhiu bi vit cn nu gng c gia nh v con ci ng Cng ngy hnh nh ngi ta li cng mi m vi ci chiu mi ny v thng tin c th li sa vo con ng mt chiu mi

Bi Minh Trit

Page 219

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Khng nn coi ai l k th mi mi. Cuc sng nn nh th. V chng ta c th khng nn coi ng ng l k th na. Chng ta c th c v tn trng nhng tc phm ca ng tham kho, hc tp. Nhng liu c hn nhin qu khng nu nh ngi ta li lm "PR" mt cch qu liu lng vi nhng li l cc k cung knh v trn trng qu mc cn thit cho mt nhn vt, c th khng cn l k th na, nhng cng li nhng du n rt xu i vi t nc v dn tc chng ta, k mt thi c thi rt ngo mn i vi dn tc chng ta bng li pht biu "mun dy cho Vit Nam mt bi hc". y l cha ni n liu nhng chnh sch ca ng ng c xng ng c cao qu mc n th hay khng khi thc cht ch l a Trung Quc tr li con ng pht trin hp quy lut hn m i a s cc nc vn minh trn th gii ang i. Phi chng nhng chnh sch ca ng c th ch mang tnh "sng to" di con mt ca ngi Trung Quc hay Vit Nam m thi. Nhng li l cu chuyn khc.

Quc Nguyn Mt bi vit rt hay. Tc gi nh nhng nhc nh v mt cuc chin b lng qun, m l ra n phi c k nim nh bao cuc chin khc v s nm xung ca nhng ngi con hy sinh cho t m. Qua , ng vch ti ng v cng khng qun ln n vic TTVN b s dng nh l cng c ch phc v cho mc ch chnh tr - a tin mt chiu. Khanh, Si Gn

khng. c gi i vi ngi TQ, vi t nc TQ, ng Tiu Bnh c nhng t cht ng knh kh d vc dy mt t nc sm mun i vo dit vong do bm mi vo l thuyt CS truyn thng. H ng sm nhn ra v a TQ tr li "qu o phong kin" s trng bng tip tc khai thc ch ngha cng sn. iu ny cng d thc hin t cui cc nm 1980 khi cc ng CS ln nh ln lt tan r khng cn mt "quc t cng sn" hch sch ca ng. S dng ch thuyt CS xy dng h thng "phong kin mi" rt hp lng cc v lnh o CSVN ni tnh "tp m" v "lng trung thnh" c coi l cn bn ca s nghip. Nhiu nh lnh o ca ng hin nay coi vic "i mi" khi xng t ng Tiu Bnh nh mt c hi thu vn cho phe nhm, gia tc, dng h v v tham nhng ca quyn trn lan n khng ai dm dp. Cch nay my ngy ngi ta k nim 81 nm s kin "nc nn",
Bi Minh Trit Page 220

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

v trong s nhng quan chc chnh ph tham d phi tht ln "coi chng chng ta ang to ra nhiu ng Nc Nn mi cn thm him hn c cng ho c b". Vic truyn thng VN thay i thi i vi vai tr ca ng khng phi v h khng nhn ra ci kh nhc t nc. Nhng h cam tm lm vy v nhiu trong s lnh o cao cp CSVN coi ng Tiu Bnh nh cha tinh thn v sn sng xa i du vt ca cuc xm lng do ng pht ng. L lem Ngi ta thy TB ti ba l do TB ng gia "bn ngc" trong mt "tri in" ang xy dng mt ch in r (vi nhng quyn Mao tuyn, nhng phong tro ton dn nu thp, ton dn bt chim s, i cch mng vn ha, ...). Ci cch ca TB quy m hn v c th hiu qu hn, nhng cng nh "i mi" chng phi l i mi m thc cht l tr li cho Nhn Dn mt cht T Do quay v Ci C ca nhng quy lut x hi hin nhin mun i. Tuy nhin, nh vy cn hn l khng "i Mi" cht no.

Bi Minh Trit

Page 221

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Bi hc cho Vit Nam hm nay


Ngun: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/forum/story/2009/02/090217_hongphong_opinion.shtml Nguyn Hng Phong Vit cho BBCVietnamese.com t H Ni Sau chin thng 30/4/1975, nhng ngi Cng sn H Ni (CSHN) ngt ngy nh trong m. Khc khi hon "Nh c Bc H trong ngy vui i thng" c ct ln mi lc mi ni khp cc hang cng ng hm. Chng David h gc 2 g Goliad khng l Php v M. Nhng, s thiu ht tri thc cng vi lng kiu hnh qu vi t duy "chuyn chnh v sn" v "bo lc cch mng" khin Vit Nam tng bc tin n b tc trong ngoi giao, H Ch tch tng v quan h kit qu v kinh t v chin tranh dng nh khng th Vit - Trung nh 'ng ch v trnh khi. anh em'

Kh x
T chi lin kt vi Trung Hoa chng li Lin X ca CSHN khin Trung Hoa cm hn, t trong con mt Trung Hoa, Vit Nam tr thnh "thng n em phn bi". Qu o H thng x hi ch ngha X -Vit c thm mt hnh tinh mi: Cng ho x hi ch ngha Vit Nam. Chnh sch ca CSHN ngy cng y quan h Vit Trung n cng thng n cao , chnh sch i vi ngi Hoa b Trung Hoa phn khng d di. Bi hc hng ngn nm khin CSHN hiu rng phng "Ngi anh" khng bao gi l tha. nh ho quang chin thng cng vi "cun kinh" Ch ngha Mc L Nin, ti "kinh bang t th" ca cc lnh o "nh cao tr tu loi ngi" ch bit c chin tranh khin nn kinh t Vit Nam vn tan hoang sau chin tranh li cng tt dc thm hi. "Thng n em phn bi" lm Trung Hoa cm hn tng cng bo h cho Chnh ph Pol Pt, mt chnh ph "in cung " xy dng ch ngha cng sn th hin s th hn vi CSHN r rt nht. Di s bo h ca quan thy, tp on Pol Pt ngy cng ngng cung bin c t nc Cam Pu Chia thnh mt tri tp trung khng l, th nhng cuc chin lm ch Pol Pt nhanh chng dn n sp . B mt v chnh quyn ch hu b Vit Nam p tan v dng ln mt chnh ph thn Vit lm chnh ph ca ng b xc phm nng n, cn phi "dy cho Vit Nam mt bi hc" ra nhc.
Bi Minh Trit Page 222

30 nm chin tranh bin gii Mc d vy Trung Hoa cng nhm ti mt s mc tiu khc khi pht ng chin tranh nh: Thm d s hp tc ton din Vit Nam - Lin X, th nghim phng n phng th tn cng lng u th ch. Ngy 17/2/1979 "ting sng vang trn bu tri bin gii", 80 ngn qun Trung Quc trn bin gii bt u "dy mt bi hc" t gi nht trong lch s. Ngy 05/03/1979 di p lc ca Lin X v cng ng quc t, Bc kinh tuyn b rt qun.

28 April 2009

Cuc chin gy thit hi nng n cho c 2 nc. Cc nh Cuc chin 1979 lm tan v quan st phng Ty nhn nh v mt chin thut Trung tnh hu ngh gia hai nc Hoa tht bi v chu tn tht nng n v s ngi cht v cng sn thng vong. Cuc chin cng gy thit hi nng n v con ngi v kinh t cho Vit Nam sau ny, nht l Hip c bin gii Vit Trung ngy 30/12/1999.

Bi hc hm nay
Cuc ni chin gia cc quc gia cng sn chng t tinh thn quc t v sn ch l o tng. Chin tranh li xa gn 30 nm nhng hu qu ca n vn nhc nhi cho n ngy hm nay. Vy chng ta c th rt ra bi hc no dnh cho Vit Nam hm nay? - C th ni cuc chin bin gii Vit Trung 1979 l mt hu qu tai hi ca ng li chnh tr, kinh t, ngoi giao ca CSHN khi m cc nc tng ng h Vit Nam mt dn thin cm, M v cc nc Asean ngm ng h Trung Quc, 54 s on ca Lin X bin gii X - Trung n binh bt ng. - Trung Hoa mi mi l mi nguy hi i vi Vit Nam b nh. S tri dy ca Trung Hoa trong thi gian gn y vi ch ngha dn tc qu khch, c bit l s u t khng l hin i ho qun i l mi e do vi Vit Nam v cc nc trong vng. Cn c hi qun hng mnh ca Trung Hoa ti o Hi Nam c trang b tu ngm nguyn t, hng khng mu hm khng h che giu tham vng b ch bin ng, mt vng bin giu ti nguyn, huyt mch giao thng vi th gii. Chng ta cn phi lm g trc khi qu mun? - Tng cng kh nng qun s, hin i ho qun i sc bo v lnh th, lnh hi t quc khi b xm lng. - Lin kt vi cc quc gia dn ch vn minh, cc nc Asean cng nhau hp tc bo v quyn li chung to thnh th phng th vi Trung Hoa.
Bi Minh Trit Page 223

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Ci chng ta cn hin nay - t li ch dn tc ln trn li ch c nhn, ng phi, tng bc thot dn s nh hng ton din ca Trung Hoa, c l phi tm con ng dn ch ho t nc tinh hoa dn bit l v chnh tr. tc to sng, nguyn kh quc c phc hi - Gio dc lp tr s tht lch s, cn cng b s tht Trung gia Hoa ln bin, cp t, cp o, bn cht ng dn Vit Nam... S bng bt thng tin v nhng hnh nh lnh o Vit Nam ti tn m hn lnh o Trung Quc tn vinh 16 ch vng nhan nhn trn bo ch, truyn hnh... ch lm cho nhn dn lm tng, mt cnh gic. - on kt tm hn, tr tu, sc lc v tinh thn yu nc thit tha ca mi ngi Vit to thnh sc mnh tng hp chng li mi k th, tn trng v lng nghe nhn dn c bit l cc bc cao nin tr thc c nhng quyt nh sng sut ca " Hi ngh Din Hng". Nhn t bn ngoi Trung Hoa ging nh ngi khng l nhng nhn t bn trong n l mt c my cng knh bt hp l km cht lng, tim n nhiu bt n. V vy ci chng ta cn hin nay l phi tm con ng dn ch ho t nc tinh hoa dn tc to sng, nguyn kh quc gia c phc hi v thnh vng, dn tc s xut hin nhng th h ngi Vit ti nng to sc mnh on kt ton dn tc chng li k th.

Panda, TP. HCM Bn Phong ny khng hiu r tnh hnh lc ri. Chuyn TQ nh VN l chuyn sm mun thi. TBT L Dun khi c din vn thng nht t nc ni rt r "ta khng bn nu chn ta 1 ln na". Cho nn VN hon ton ch ng i ph nhng v lng u th ch nn nh nh vy l qu xut sc ri. V sau khi TQ tn cng th 1,2tr qun LX dn ln ton tuyn Bin gii TQ. Ch c xy dng kinh t hng mnh mi mong i ph vi TQ c thi. Ngi VN cha bao gi l l vi TQ c. Nobody Khng tiu dit trit Kh-me l nui dng ci ung nht Bin gii Ty Nam. Bn TN ngh rng nu QVN khng tn cng Kh-me th Trung Quc s khng nh VN sao? L no ng Tiu Bnh ngy th v hin ha nh bn ngh nh vy? Tt nhin vo thi im CPVN c nhiu sai lm trong ng li ngoi giao nhng dt khot vic tiu dit mi quc th Pha Nam khng phi l sai lm m l mt quyt nh ng n. V nu Pol Pot ch dit chng trong phm vi Campuchia v khng tn st dn thng VN trn t VN th c l CPVN khng xua qun tin nh tiu dit h. nh VN l thi quen nghn i ca CQ Bc Kinh v th m VN v TQ nh nhau c ngn nm nay ri y bn TN thn mn ! TN So vi khi TB, s chia r trm trng gia LX v TQ cho thy CNCS ch l mt o tng.
Bi Minh Trit Page 224

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Ti sao CSVN khng sm thy iu ? Phi chng v m mnh trong hoang tng nn ri xa thc t. Nu sm thy, CSVN c th ha hon vi VNCH cng nhay xy dng t nc? CSVN c th ch nh bt Pol Pot ra khi bin gii thay v gii phng Campuchia l p nn mt chnh quyn thn VN (nh li bn NHP), chc gin TQ, trnh c cuc chin bin gii Vit-Trung? By nhiu thi cng tit kim bit bao xng mu thanh nin VN. l nhng sai lm qu kh. Cn hin ti sao khng chp nhn dn ch on kt dn tc nh nhng li xy dng tm huyt? CSVN hy tr li cho dn ci quyn la chn lnh o m con ngi c t thi n lng l. PPT Quan h Vit Nam - Trung Quc hin nay khng b tc mt chiu nh nhiu ngi lm tng. Th gii mi cho php chng ta coi nh hn vn nc ln hay nh. Mt Vatican, mt Israel chng qu nh l g, my ai dm ng ti h? n li qu kh khng ch rt ra bi hc, m cn la chn li i cho mt tng lai. Khi em mt "TQ bnh trng" vo bi cnh x hi vn minh ngy nay th mc nhin h b tht trn. Nhng s tht bi ca h th hin trc ht trn mt trn xm nhp kinh t bt chp ch tn. Tht bi th hai cng l dng trong lnh vc ngoi giao chu Phi. Tht bi th ba din ra si ni ngay trong nc vi khuynh hng ly khai ca cc tnh cho d n p. Tht bi th t nhng quan trng nht l cc nc NA c nhu cu on kt li chn ca mt TQ xm lc hay tim nng xm lng. Cc nh quan st TQ ang tm xem tht trn th 5 cng l trn cht ca TQ u. V ngi ta sm ngh ti mt th "bravo" trong ng CS kh d li ko sp c ng CSVN vn ang l th "chi b" ca ng CSTQ. Cc nh quan st thi s lun quan tm n mt thiu dng hn l mt thi m, bi quy lut lun pht trin t nh n ln, t mt ht ging thnh mt cy xum xu. Open Mind Mun khng b n anh TQ chn p, mun c lp t ch "ng ngha" i vi TQ, th iu cn thit l ta phi c "thc lc qun s hng mnh", k thnh phn trong B Chnh Tr hin nay phi c hn phn na "thn Ty Phng hn thn TQ", nhng tic thay, s tht khng nh ta mong mun- ngha l hon ton ngc li. (Hy nh n vic dnh cho TQ trng thu khai thc qung bauxite Ty Nguyn th thy phe thn TQ ang thng th mnh c no). Mun thc hin iu ny khng d cht no - nhng thnh phn no ra mt phn i "ng anh" th s thy hu qu ngay. Ni v ming, ch tht ra hin gi nc nh ln bang no ca TQ mun sng "bnh an v s" th ch c nc chu lm "tiu bang th 51 ca M" th ha may mi yn thn!

Bi Minh Trit

Page 225

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Ngun: http://www.bbc.co.uk/vietnamese/inpictures/story/2009/02/090216_langson_today.shtml

1 .

Bi Minh Trit

Page 226

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

15.

Bi Minh Trit

Page 227

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

1979.

Bi Minh Trit

Page 228

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Bi Minh Trit

Page 229

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

tan.

Bi Minh Trit

Page 230

30 nm chin tranh bin gii

28 April 2009

Bi Minh Trit

Page 231

You might also like