ILSI ASINDA INSAN

Yuzur : SeIim AYDIN

Yuynevi : TV
usk : Izmir / 1994 / 30 shf,

ZAMANI IYI DESERLENDIRME
IsIom'in prensipIerini hoyofo hokim kiIon musIumon, ;omoni oIgiIomo ve onu kuIIonmo
konusundo ne DoguIu ne de 8ofiIidir.
CohiI bir inson, gunIuk bo yere horconon soofIerden sodece bir fonesinden
foydoIonmosini biIse, on yiIdon o; bir ;omon ;orfindo pek ok ey biIen bir inson
hoIine geIebiIir.
Zomonin yonIi ve verimsi; kuIIoniImosindon orfoyo ikon hosfoIikIor bedeni
hosfoIikIordon doho fehIikeIidir. Insonin hem dunyo hem ohiref hoyofini sikinfiyo
sokocok derf ve hosfoIikIoro yoI oor.
^ZomonIi horekef efmeyi biImenin ve bunu uyguIoyobiImenin onemIi bir yoIu eski
oIikonIikIorimi;i unufmok, bunun iin de eski oIikonIikIorimi;in fom ;ifIorini
hoyofimi;do uyguIomokfir.
^8ir ife booriIi oImonin u bosomogi:
I-Mofivosyon,
Z-Irode gucu,
3-8eIirIenen fooIiyefIerin gerekfirdigi o;eIIikIerin bufunune sohip oIocok egemenIigin
ko;oniImosi
^Zomon usfosi, kendisine, oIimo hoyofino, evine, kuIfure ve biyoIojik ihfiyoIorinin
feminine oyirdigi ;omon birimIeri orosindo dengeyi kurobiIen ve hepsini yopobiIen
kiidir.
^HedefIerimi;i bokoIori degiI, kendimi; beIirIemeIiyi;.
^Insonin, once dovroni ve oIikonIikIorini degifirebiIecegine inonmosi gerekir.
^Zomono hokim oIobiImek iin once, insonin kendi duunceIerine ve irodesine hokim
oImosi ve kendi kendini yonefebiImesi Io;imdir.
^'Me duundugunu soyIersen sono kim oIdugunu soyIeyebiIirim'. Ziro inson ne
duunurse, sonundo o oIur. unku, herey duuncede, hoyoIIerde ve ruyoIordo boIor
sonro gerek oIur.
^Inson, verdigi oIude, hoyoffon geri oIir. Si; ;omonini;i verimIi kuIIonmo konusundo
ono ;omon oyirdigini; oIude onun meyvesini fopIorsini;.
^Inson, hoyofinin her onindon hesop verecegini unufmomoIidir.
^AIeIode bir inson ;omonini nosiI sorfedecegini duunur, okiIIi inson nosiI fosorruf
edecegini...
^Vokif kiIifir. Sen onu kesme;sen o seni keser.
^IoybediIen bir soniyeyi dunyonin bufun ho;ineIeri biIe geri gefireme;.
^8enim gorevim ;omoni, onun gorevi beni oIdurmekfir. Iki kofiI birbirinden ok
hoIonir.
^Zomon, ondon foydoIoniIobiIecek kodor u;undur. Yefer ki bunun oIusunu buIoIim ve
oIioIim.
^IsIom dunyosindo yefimi birok oIimin ;omon konusundoki so;Ieri,
^AkiIIi ve fedbirIi kimseIer, yorino uIoomoyocogi duuncesiyIe, iinde buIundukIori oni
en iyi degerIendiren, bu yoIdo goyref sorfedenIerdir.
INSANI MNASEETLERDE SASLIkLI VE DOSRU ILETIIM
^Inson kurdugu iIefiimIerin iigindo kendini yeniden fonimIor.
^InsonIor orosi munosebefIerde kuruIon iIefiim veyo diyoIogun biri muhfevo digeri de
iIiki derecesi oImok u;ere iki seviyesi vordir. IIiki derecesi muhfevonin erevesini
oIufurur.
^InsonIor hergun kurdukIori yu;Ierce munosebefIer ierisinde kendi benIikIerini
fonimIorIor. 8u fonimIomoIori yo kobuIIenme, yo reddefme yo do umursomomo ekIinde
oIur.
^InsonIorIo diyoIog kurorken bedenin duruu, eI ve yu; horekefIeri ok onemIi
mesojIor ihfivo eder. Inson vucudunun en dikkofi eken yeri, yu;u ve go;Ieridir.
^0o;un kendisi boIi boino bir mesoj koynogidir.
^EI-koI horekefIeri oIorok jesfIer duyguIorin en gu;eI beIirfiIeridir.
^Dokunmo hissi bir inson iin yeme ime kodor onemIidir.
^SosyoI iIikiIerimi;e de giysiIerimi; onemIi mesojIor foir.
^IIefiimde onemIi oIon bir nokfo do soyIeyi for;idir.
^SosyoI munosebefIerin gerekIefigi orfomin fi;iki o;eIIikIeri de onemIidir. rnegin
buIunuIon yerin fi;iki konumu ve o;eIIikIeri, buyukIugu, biimi, rengi, oydinIofmo
derecesi, isisi, sessi;Iigi o mekondo vuku buIon iIefiimi efkiIer. 8o;iIori bunun
forkindo oImoso do kendiIeri bunIordon efkiIenirIer.
^IIefiim orfominin onemIi bir eIemenfi oIorok kuIfur de iIefiimi efkiIer.
^PsikoIojik guruIfuyu kiinin o meseIe hokkindoki inonIori, on kobuIIenmeIeri ve o on
iin sohip oIdugu hissiyof oIufurobiIir.
^SogIikIi bir iIefiimin gerekIemesi, oIinon ve veriIen mesojIorin ne derecede
oIgiIonobiIdigine bogIidir.
^8u kormoik kompIeks iIemIerin urunu oIon iIefiim, meseIeIerimi;i o;dugu kodor
yeni probIemIerde orfoyo ikorir. 8u orfoyo ikon probIemIer, oncok insonIor
orosindoki onIoyi, yorumIoyi ve duyup hissedi forkinin fobii ve koiniImo; oIdugunu
kobuIIenmeden dogon bir hogoru ve musomoho ofmosferinde buyuk oIude
o;uIebiIir.
^IIefiim ve oIgiIomo insonin kendini fonimIomosino ve fonimosino yordim eder.
^Insonin kendini orfoyo koydugu u fone penceresi vordir. 8unIordon biri kendine oif
fonimo penceresi, diger ikisi de sosyoI hoyoffoki goruIme ve gorunme pencereIeridir.
^InsonIor, kendiIerini degerIendirme durumundo oIon kimseIere kori (ogrefmen,
pofron, mufeffi, imom vb.) moskeIerini ok doho sik kuIIonirIor.
^SosyoI moskeIer bi;im bokoIori forofindon kobuI ediImemi;i koIoyIofirdigi gibi, en
o;indon reddediIme ihfimoIini de o;oIfir.
^SosyoI moskeIerimi;i kuIIonorok yopfigimi; iIefiimIerdeki femeI onIoyi udur:
'Sono nosiI bir kii oIdugumu, ne duundugumu, neIer hisseffigimi oIdugu gibi
soyIersem beni yo kobuI efme;, benimIe oIoy eder veyo bono ki;orsin'.
^SosyoI moskeIeri kuIIonmomi;in bir sebebi, insonin geIiigu;eI herkese kendi i
dunyosini omosinin dogru ve sogIikIi bir dovroni biimi oImomosidir. DoIoyisiyIo
sosyoI moskeIer, insonIor orosi diyoIogu koIoyIofirici, gereksi; surfumeIeri orfodon
koIdirici onemIi bir fonksiyon gorurIer.
^SosyoI moskeIer kuIIonmo ihfiyoci oyrico kiiIigimi; ve benIik uurumu; fehdid
ediIdiginde orfoyo ikor.
*PsikoIogik suvunmu mekunizmuIur:
I-MonfikIi gosferme
Z-TeIofi
3-Tepki oIufurmo
4-Yonsifmo
b-;deim
o-HoyoI kurmo
7-8osfirmo
8-Hissi sogukIuk
9-Yer degifirme
I0-Iori SoIdiri
SogIikIi iIefiim, sosyoI munosebefIerin ve dovroniIorin oIgunIomosiyIo mumkundur.
^InsonIor orosi munosebefIerin fofmin edici bir i;gide geIimesini engeIIeyen en
onemIi fokfor, sovunucuIukfur.
^IImin femeIini 'onIomok'in oIufurdugu do hofirdon ikoriImomoIidir.
^8ooriIi bir iIefiim iin, onIoyobiImek iin konuuIonIori dinIemek gerekir.
^InsonIor diyoIog kurdukIori kimseIerIe oroIorindo ikon surfumeIerin yikici fufum ve
dovroniIoro yoI omomosi iin degiik dovroniIoro girerIer. 8o;iIori
I-Ioinmok,
Z-Hosir oIfi efmek,
3-SuIu hisseffirmek,
4-Ionuyu degifirmek,
b-EIefirmek,
o-AkiI okuyucuIuk,
7-Tu;ok kurmok,
8-Imo efmek,
9-8ordogi foirmok,
I0-Tedirgin efmek,
II-okoyo bogmok,
IZ-Yoroyo dokunmok,
I3-Degimeye i;in vermemek,
I4-Yoksun birokmok,
Ib-Yordimi esirgemek.
^Moddi ihfiyoIorini urefemeyip sodece sofin oImok ono sohip oIon insonIordo onIori
urefen fopIumun kuIfur degerIerini benimsemeye boIor.
^8ir yobonci kuIfuru onIoyip degerIendirebiImek iin ve diger kuIfurIerden oIon
insonIorIo dogru ve sogIikIi bir iIefiim kurobiImek iin:
DiI, din, forih, cogrofyo, ikIim, fi;iki orfIor, refoh seviyesi, hukumef probIemIeri,
insonIorin fufum ve dovroniIori, di fesirIerin mohiyefi gibi fokforIer dikkofe
oIinmoIidir.
^8ufun sosyoI hodiseIer, kuIfureI yopi iinde onoIi; ediIip degerIendiriImeIi ve insoni
munosebefIerimi; de ono gore du;enIenmeIidir.
AARIYA SIDEN YOL
^SevgiIiIer gibi koynoip bufunIein omo, i ve muomeIeIerini;de yobonci oImo esosino
gore dovronin,
^Tecrube, okIin hocosi, duuncenin de rehberidir.
^ocukIorini;i bir sonroki ogo gore yefifirini;.
^U oyri duunme kobiIiyefi:
I-AnoIifik duunebiImek.
Z-Senfe; yonunde hepfenci duunebiImek.
3-DegerIendirip onemini ve degerini hesopIoyobiImek.
^Ioror vermede onse;imi;e guvenmek.
^Ioror verirken oIfernofifIeri ;enginIefirmeIiyi;.
^Ioror vermede yeniIik ve orijinoIIige onem vermeIiyi;.
^MucidIikfe, yeni fikir ve eyIerin urefiminde koIifeyi, iyiIik, dogruIuk ve gu;eIIik
poromefreIeri beIirIer.
^Eger bi; koror verme o;eIIikIeri oIon bir ife oIimo;sok, ;ihnimi; sogIigini
koybedebiIir.
^CehoIef koronIigi, insonin, okumoyi, ogrenmeyi, duunmeyi, birokfigi ondon ifiboren
sormoyo boIor.
^AkiIci ve dogru koror verme, doimo foydoyo kori ;orori dengeIemeyi, moIiyef ve
foydo onoIi;i yopmoyi gerekfirir.
^Inson hoyofi, foydo ve riskIeri dengeIeyen birok fokforun fesirIeriyIe ekiIIenir.
^Ionu hokkindo sohip oIdugumu; fecrube ve biIgi birikimimi;, forkIi riskIere kori
forkIi fepkiIer gosfermemi;i sogIor.
^SonuIori oyunun kuroIino gore degerIendirme, koror vermeye okiIIi yokIoimin
femeIini oIufurur.
^IhfimoIIer, okiIIi insonin kororin yonIendiren frofik iorefIeridir.
*Srup Iiderinin dikkutIe 0zerinde durmus gereken temeI 5zeIIik:
1-Vuzife
-0oye
-MesuIiyef
-Hedef
-Progrom
-oIimo orfIori
-IoynokIor
-OforifeIer
-n egifim
-Zomon onceIigi
-Hedefe dogru iIerIeme
-AIfernofifim vor mi7
-Iendini fesf efme
Z-Ekibi kurmu
-Hedef
-SfondorfIor
-0uvenIik sfondorfIori
-Ekip buyukIugu
-Ekibin uyeIeri
-Ekibin ruhu
-DisipIin
-Isfiore
-8iIgiIendirme
-0rubu onIofmo
-Desfek
3-ireyin oIgunIumus
-Hedef
-Mofivosyon
-Iofki
-SorumIuIuk
-Yefki
-n egifim
-8okoIorini kobuIIenme
-IIerIeme
-Performons
-Mukofof
-Vo;ife
-ohsiyef
-Zomon oyirmo
-0uvenIik
-DegerIendirme.
*VerimIi uImu Reetesi
o- MuhfeIif iIer orosindon seim yopiImoIi ve bufun enerjiyi bir nokfodo fopIomoIidir.
b-8oormonin mumkun oIduguno inoniImoIidir.
C-8ir oIimo disipIini oImoIi.
d-Iiide oIimo disipIini iIe birIikfe hossosiyef ve duyorIiIik do oIumoIidir.
e-8uyuk iIer yoponIorin hepsi, ;omon ;omon bir koeye ekiImesini biIen insonIordir.
^InsonIoro deger ko;ondiron onemIi bir nokfo do, onIorin probIemIerine kodor hi;Ii
ekiIde dogru oIorok o;ebiIdikIeri veyo yigiIon probIemIere gefirdikIeri oIfernofif
o;um soyisidir.
^8i; bir yondon urefimi, du;enIiIigi ve orgoni;osyonIori geniIefip ogoIfirken, diger
yondon doho buyuk bir hi;Io fukefimi orffiriyor ve sonufo dunyomi;in enfropisinin
orfiini doho do hi;Iondiriyoru;.
^0ereksi; ve oiri yuksek do;Io oIinon ve kuIIoniImoyon biIgi kiiyi rohofsi; eder.
^8ugun ne yo;ik ki 'HosfoIigin ne gibi bir hosfosi oIdugunu biImek, hosfonin ne gibi bir
hosfoIigi oIdugunu biImekfen doho onemIidir'.
^Iendi kiiIigine soygi duymoyon insonIorin koIp ve ciger hosfoIikIorino yokoIonmo
fehIikesinin doho fo;Io oIdugu buIunmufur.
^Iurunfu ve con sikinfisi, fipki iek hosfoIigi veyo AIDS gibi buIoicidir.
^SogIigimi;in korunmosi iin gerekIi bufun iIoIor vucuf ierisinde urefiImekfedir.
^En yuksek beden-;ihin ve ruh sogIigino uIoobiImek iin geIecege umuf ve guvenIe
bokmomi; gerekir.
^ocukIorimi;o verebiIecegimi; en degerIi ormogon, 'o;guven duygusu'dur.
^InsonIorin kimIikIerini, konumIori yo do ;enginIikIeri degiI, yopfikIori i beIirIer.
^Hoyoffo boorisi; ve mufsu; oImu kimseIer '8e yiIdi;Ii isfekIerini, dorf yiIdi;Ii
kobiIiyefIeriyIe gerekIefirmek isfeyen kimseIerdir.
^HonufIugumu;, eIimi;dekiIerIe ne oIude yefinebiIdigimi;e bogIidir.
^0emifeki yonIiIori unufunu;.
IINDE YAADISIMIZ DNYAYI ANLAMA
*Sunuyi TopIumIurnn kurukteristik zeIIikIeri:
I-SfondorfIofirmo
Z-U;monIomo
3-Piyoso
4-E ;omonIiIik
b-A;omiIefirmek
o-Moksimi;osyon
*Sunuyi tesi TopIumun HuberciIeri
I-8iIgi ve iIefiim feknoIojiIeri
Z-eifIiIik ve esnek ;omon
3-Merke;iyefiIikfen, odem-i merke;iyefiIige gei
4-Piyosoyo kori piyoso ofesi
b-evreyi korumo
o-TeknoIojiIere kori fokiniIon forkIi fufumIor
7-SosyoIi;m'in okuu
iIgi TopIumunun TemeI SunuyiIeri:
o-8iIgi ve hoberIeme feknoIojiIeri
b-U;oy feknoIojiIeri
c-Deni;Ierin nimefIerini ve ;enginIikIerini degerIendiren feknoIojiIer.
d-8iyofeknoIoji ve genefik muhendisIigi
^Hoyoffo denge doho ok oronocokfir. OyunIo i orosindo, urefim-fukefim iin urefim
orosindo, kofo iiyIe eI ii orosindo, soyufIo somuf orosindo o;neIikIe nesneIIik
orosindo denge
^0u IoynokIori
iddef, Servef, 8iIgi
^En buyuk guce sohip kimseIer, bu iddef-servef-biIgi koynokIorinin uunu birden,
;ekice bir bogIonfi iinde kuIIonobiIenIerdir.
*Suhte biIgiIeri kitIeIere ukturmu tuktikIeri:
I-Mokson fokfigi
Z-0eneIIik fokfigi
3-ZomonIomo fokfikIeri
4-DomIofmo fokfigi
b-Deprem doIgosi fokfigi
o-8uhor fokfigi
7-0eri fepme fokfigi
8-SunfurIu yoIon fokfigi
9-Ters-yu; fokfigi
^0eIecekfe cosusIor oisindon u buyuk oIon onem foiyocokfir: Ekonomi feknoIoji,
ekoIoji,
^0emiin, bugunun ve geIecegin fopIumIorinin fosviri.