Scribd Logo
Upload

Welcome to Scribd!

  • Vol 8 S 1

    Uploaded by

    Ile Spasev
    11 views212 pages
    Opera Omnia Cardan

    Original Title

    vol_8_s_1

    Copyright

    © Attribution Non-Commercial (BY-NC)

    Available Formats

    PDF or read online from Scribd

    Did you find this document useful?

    Is this content inappropriate?

    Report this Document
    Opera Omnia Cardan

    Copyright:

    Attribution Non-Commercial (BY-NC)
    Download as PDF or read online from Scribd
    Flag for inappropriate content
    11 views212 pages

    Vol 8 S 1

    Uploaded by

    Ile Spasev
    Opera Omnia Cardan

    Copyright:

    Attribution Non-Commercial (BY-NC)
    Download as PDF or read online from Scribd
    Flag for inappropriate content
    of 212
    i a HIERONYMI CARDANLI IN LIBRVM HIPPOCRATIS DE AERE,AQVIS,ET LOCIS, Commentarij. LIBER PRIMVS. LECTIO PRIMA. PREFATIO, Tanvis hone genninam,at- MS que legitima Hippocr. effe Galenns exe- @ius 5 & acris cenfor illius ibrorum 2. rmator » docet intertiode df. ficulcate fp andi (capit. 1. & 9.) Et in tertia Apho- rifmorum fepius 5 & in procemio primi Epidemionum (comment. 8.11. 15..14,) & deniquetoties vt pigeat referre. Tpfa qu que Phrafis hoc docet, vt ambigendum mi nnim® fc. Sed eotifque diétum fit, non folum fuiffe german’ Hippoeratis librum , fed inter {nos quoque preclariffimam , vt.mox oftendemus , quamuis ve pleraque aliaillu- fia opera hominum fubiegta fortuna cali bus,primim Galeni, 8 cujufvis alterias an- tigni explanatoris beneficio amiffis com- ‘mentariistemporumininria caretrindeetiam mutilatus ad nos perienerat. Verum Sani Cornarij de litteris Latinis zqut acde Gr cisauthoribus benemeriti diligentia reftita- tus eft prifting integritati. Nonvihil etiam ‘ad lucidiorem fenfumn adineus opera veraque, & incerpretationis, & explanationis Adria xj Alemani Sorgenois , qui Sc libram illus de Flatibus expofuit , mediei non valgatis, ac Lutetie profefforis, eniedtantvulgarain ‘bane librum Commentatia squeetiamapud Tom VITh venimquemque veftrim cupio effe s conf Tendo lita fexinotia geavior sued ficiliora nuper initiatis videbuntar. Porrd gudd obtimam libram delegerimas,id none docereiam expedit : neque veilitate quit- quam praftantior , neque fplendore fermo- nisaue materi nobilitace quilquis dignior: neque ad ardua aditum magisliber vllus pa- tefaciet. Cumenim vniuerfa medicina in tres partes diuidacur :(eientiam que ad na~ tralia pertinet,cognitionem,quaadea que contranaturam fantexpendenda » necelfaria eft, Sc operationem qua natoralia ipta ad faum ftatom renocantur : quefo quenam ars, gina iter ram exalé omnis re raftare poflic ? Quod fi generalia, fi omni- Eis necelaia facie eefant +f peblica priuatis, quenam doéirina huic comparari potelt? At, filicet egredi medicine cancel Jos, fi fepta buiufmodi , & ad alies peregri- nari (cientias, quanam pars totius medicing ints: alias, quifquam author inter authoresi aut quiloam liber inter libros Hippocratis huiccumparari poteft? Philofophari voli anus, quis rogorsliorPhilefophas Hippo> ¢ Gilenasin primo de Fico tatibus nataralibus (cap.13.) tum alibi f2- pins at misiore etiam cum lande repetit .¥t ipfam prizponat omnibus aliis Philofophis? Siloéa, regiones, fitus, mores'gentium quis ‘optic (cire, & quo verias aut dligentius hoe athore ? Plura quidem Strabo fed plena mendaéiis vt illa fidem veris etiam dero- gent. Si decceleftibns tradtandum fit, & hie A liber i aia » InHipp.de Acre; Aquis & Locis. liber maxim? vtiliseft‘Vedemum omnibus cam profutura’ Bi le@tio huis libri cam pre cipat tamen Medicis, Philofophis, Geogra- pphisatque Aftrologis vtliffima fit. Neque hae ille & auditw {ed quemadmodem inli- brode Lege medicosinfteuit, (In fine)vt per vvtbes perambulent, vt videant & experian- tar diuerfa. Tam quod ad vtilitatem attinet genus virum eftfeite, & aa animi bona per~ finer: Scire igitur qui hemines,qui mores, aque fortna illorumm,que temperies corporem bique gentinm fi, optimum eft. Etenim id tanto pulcliias , quandoquidem hoc per fe Jandabile fic feire autem caufas etiam lan- dabilius. Ad corporum autem curationem atque incolumitatem,quid vtilinseffe poteft qui vedici {olet. —Venientisccarite morbo, Preifis morbis non folum qui familiares faneregioni , & terbpori » fed etiam qui ex propria illins loci, & eiufdem anni conftitu- tione fucceffari fant quod pen? diainum ha- beri potelt, Ex in tertia Aphorifmorum ea duntasat docuife nec eaulam reddidiffe, prorfusadmirabile eft, atque in tanto,pretio abitum eumeriam in Epidemiis atque ge- nneraliter, vt itadicam, divinus efthabitus qui extemporum ratione divinandi, & pra Jognofeent eorporum morbos nadhs eft, quid quefo dicendum vbirationes velut hie reddantur, rum maxim® quod etiam incu randis morbis tres cum {umantur indica~ tiones principales vna eft eatum qua ab aétis {tatu furitar,ytnone MethodiGalenus docet (capite decimoguarco) non contentas hoc dixiffe femel , fed Lepius repetiffe opti- ‘mum ac neceffatiom effe duxit, feu ergo fe anda yena fr, feamedicamentam dandum, quid magis habet pre oculis in inftitutione ad Glauconem, & in libello quos & quafido purgare oportedt (libro primo , capite de ‘moquarto) Sicut & de vidtus ratione or nanda, vt prima Aphorifmorem Galenus idem docet. (Com.t'.in princ.) Et vt meti- tBillad de ipfoauthore digtam fit. Mic affra vicé{que anvisdiferimina terre ‘nfpicit Hippocrates , cnntiifque declaras ‘orn ‘Decretum , incoluncs firmuans 5 arminfgue ccaducos. Contra aiviacalique mines,faperiimque fu- Quantum ideo decoris inter mortales, quantum honorisapud populos, acdignita- tes apud Principes confequatur , qui talia predicere potuerit ? nec deerant Thaletis exemploample opes haiufmedi nati , quem folum bearum fatarum inter homines dicere Ticebit. Sed jam de huius libri ordine aliqua Aicere propofuimus. Id verd commode fi ‘quafi per ocium fingulos huius authoris li- bros quo ordine legi dcbeant,edocuero. CConftat enimn-primim Hippocratem fcri- pilffe,ve Suidasauthorett Hexeconda biblus praterinfurandum, PrediGtiones & Apho- Tifmos s qui nulloin genere argumentiillo- ram continentur. Pritmas ergoliber eft ful jurandum quod non pertinet neque'ad me- dicinam nec perfe nec confequentia vila, {ed ad officium boni viri tantum , vetamen smedicus eft: ita-Aphorilmiextrasleam me? dine fan ona nll peel ae gumento confiftunt: AmpleStantor enim dl- Uinationem'aétionem , centemplationem, enteriores atque interiotes motboslethales de fanabiles, proprios & generales feu qui toti corpori coniteniunt jfanas preterea 8¢ gros, Dininatio‘ad aliam artem pertinere vila eft, pluribus antiquotam non ad medi- cinam , aut faltem medicing: pars quedam peculiatis eft ab aliis prorfus adiunéla, non ve celiqua-altem in alias ordinata. Ergo vt adinititutam revertar diuigitur totum opas in nouem ebdomades , in quarum prima owiffo inramento ordinatim accipiancur, ie berde Lege, de Arte, de Veteri medicina,de Medio,de Decenti omnatu,demitm Prarcepta, ul orsnesbri aa roedicar pertinent. vt tamen confequentis quadam etiam medi- cine conuesiant, defciente vno ad fepte- iM Tw icon Sequitur (ecunda ebdernas de princpis fubjedi medicine s de Hummand! natura de Genitura,de Seprimeftri parta : Quartus eft deebdemadibas quiinteritsqui ee ne dodirinz librum etiam preceditde Septi- ‘mefiriparta, inde omnino fequiturliber de Odimettri partu, po de Superfertatione, yltimd de Exedtione feetus. Sed debetcollo~ cari fab hoc nomine:De Ortuinfantis. Tntestia que eft de paribus fabieGee me dicine fant de Offibas feu Mochlicus , de Glandulis , de Corde tum de exeétiore cor- porim, de Nera 8 Arteriis qui non habe- tur: libros autem de Carnibus & de fpirita feripfife exediderim , fed qui habentot ger- soaniillice mini? fane fed aneiqui tatten & celebris Quarta ebdemas ad cognitionem mot- Boum, pd onem generalem petnt, de Locisinhomine , & liber praens, tum de Somniis,de Humoribus, de Morbo facro, & Epidemsioram. Qhinta eff de propria inmorbis preco? gnitione, Prediéionum fecundus. De'mor- bis primus , De Iudiciis,tum. diebus indica- toriis,Prenetiones Coacz Preditiones. ‘In fexta autem conftituunrur. etiam libri finguli, qui ad rationem vidits (peétane, de ‘Alimento, De Dieta fecundus yde Villu in ‘aude Fiomidoram via, de Gara fipgolo- ‘rum acatorum morborum. Septima ebdemas eft curationis gene~ ralis liber de internis affeétionibus , de Na- turamulicbri, de Morbis mulierum,de Mor- bis virginum, de Sterilibus, de Vil, de Denribus. Hicnihil deficie ; vemeque in (e- quenti que tota ad manuym operationem race ‘Odtaua Chirurgie officina, de Fraéturis, de Articulissde Viceribus, de Fiftulis,deCa~ pitisvalneribns,de bemorrhoidibus. Jo nona quz fit varij argumenti » aut alieni quatuor deGiderantor, tres tantum fa perfine Aphorifini, prsenotiones, iuramen- Famadeo vt in vniuerfamdefcianclibe ex decim,ve relinquantur quadraginta feptém, pec hi prortos port fed vbique ale addita, aliadetrada vel immuatata, ve pent folus fic ad nos fyneerus peruenerc: quod acidit Suesiam Liber L Leaios I. ~. wopiam fatis.magnas fait inter, Hippocr. Tbpulcher , & ordinatuscontingique ors. tione confctipmas, vt. ¢tiam fi non tantus, eller ob. ingegcitatem, omnibus aliis. effec preferendus,, De via non litigabo cumta- ‘men Hippocrates non, videarur iniffe eam zationem, quam, Galemus omnino probat, iCave Geelolued cect Compofins pe mia conferipeas , xt caer libri. qu aliqaiddocent, quanquam & illa di tiam Git, hie aurem Hippocrates {ci docet cumin nullo aéu confler , nec facere quidquam doceat, xtetiana fir fcientia con- cemplatrix. oy Derrionftrationis genus eft, A caufa ad ef, fedum » fimpliciflimus ac nobilifimus , auc faltem propter quid dici potelt fi ad totam Scientiam, seferatur.» Sunt enim demonftra- tones fioplisiten perfedix, ve in mathema- ticis primis, quedam fimpliciter, imperfe, z, vt in mathematics fabjedts: licet po- firema in Aftrologia.optica, Mulica viden- tur fimpliciter. perfeéte dem. oftrationes. Primz autem manifefte fant ab effeétu {a2 ra caufam, De fubietto dicemus vbi de nomine liz bri agetur. Diuifioantemeftin quatuor par- tes iuxta Alemanum . in prima agit de locis in generalisin fecunda de Aquis(ceterum de Acquis) in tertitde Temporibus sbi (cate rm de Annis hoe modo) quart agit de re- gionibus ve Afia,8e Europa 8 vt ad corlam fie Gant . ac ius {bi (volo antem 8 dc Afia.) Aliter:diuifas'e® & Hicronymo Donzelinoin eapica duodecim,primum con- net procemium , fecundam.de Gru vebiam 2c ventiss tertium s quartum & quintum de Aguis,, in-tertiode ortis cilicet& terea in quartode defcendentibus3 colo yin. quinta denoxa aqaarum malarum, in fexto detem- potibussin feptimo de regionibas-Affice,in ‘oGtano, &inono de AGa poptlis,in decimo && vnde cimo de, Soythis, in daodccime de Eoaropeis. ss, Hippocratis ober De, dive , Aguis sts genoa. Sige [Parumn tamen;profirura-e(t-hain(modi.ma- tatio' nif quis exiftimer.intitalo libri cu iufcunque omnis que io.illo.sraGéanturex- plicati debere. Ve ergo videamns, Gi quid in ‘antiqua defi primum. .proponanias.ea. in quibus: zonveniang:-conggniunt-fapb.iny petaling haben fighifcatam quaesoge, hrane ftabilicacem vee fequiin feripeis pientiimiviciiadicio masims illis,te pres Joo? nulliascula ynilteemwaccnlonce, ‘pene impiom ned. ahfurdameffe putes bee Yom. VUL, Cum tamen ibi etiam magis de locis quam epee ibus agattngait enim (ib.4-tex.2.4,) VBI set nonin fe poset vnans ho mined nequel urs (et, (ed donnie pas rent, ibi son moltum cariofifuntzhoe aneern non tegiones diftinguitsfed locos potius: Et inde elaras cam {uliit(Ten-a7 Qui quein AGa Graci itémque Barbari dominis non fab(unt,ve non Paphlagones,a Phrygic bbus aut Cilicis diftinguat fed iufta loca : Ex ita fi proprietatem in titulo {equi volueri- snus, neque de locis, neque regionibus, fed Gentibustitulam inftienere oportebet. Hoc tamen,commodi ineft in Galeni deferiptio- ne, qudd fingulacim partiam ordinem exti- tulo,quodeinceps ab Hippocrate tra€tantue Cognotcr cet. Velutquod primo agat de Habjcationibus vbi etiam de Ventis,in fee cunda parte de Aguis & ita de aliis miffa gitar hac faciarous,6¢ difesimen querarmust Hippocrates inferibir de Aére, Galenus loco Ihuius de Hiabitationibus & Temporibus po fuie: Pluracomprehenduntur fab hoc nomi- neaér, quim habitationum & temporum nomine velut venti , aure prauz fyderam cconftitutiones, immenfits calor prater ratio- nem,aut frigus, vt viciffim fob habitationis nomine aa etiam abaére feiunétacontinen~ tur , cuiufinedi cubicolam , 8 quz,in domo funt,6c,prrfestin fubsecranea. Sed.omillis inutilibus.difquiGitionsbusporins videamus,

    You might also like