NH LU T CULOMB

A. PH NG PHP GI I BI T P
1. Hai lo i i n tch:
- i n tch d ng v i n tch m
- i n tch d ng nh nh t l c a proton, i n tch m nh nh t l i n tch c a electron
Gi tr tuy t i c a chng l e = 1,6.10
-19
C
2. T ng tc gi a hai i n tch i m ng yn.
- i m t: T i i n tch ang xt.
- Gi: L ng th ng n i hai i n tch.
- Chi u: l l c yn u hai i n tch cng d u, l c ht n u hai i n tch tri d u.
- l n:
1 2
2
q q
F k
r

Trong k = 9.10
9
( )
2 2
Nm / c .

: l h ng s i n mi.
3. nh lu t b o ton i n tch:
Trong m t h c l p v i n, t ng i s cc i n tch l m t h ng s
4. Khi i n tch ch u tc d ng c a nhi u l c:
H p l c tc d ng ln i n tch L:
1 2 F F F ... + +
r r r
Xt tr ng h p ch c hai l c:
1 2 F F F +
r r r
a. Kh
1 F
r
cng h ng v i
2 F
r
:
F
r
cng h ng v i
1 F
r
,
2 F
r
F = F
1
+ F
2
b. Khi
1 F
r
ng c h ng v i
2 F
r
:
1 2
F F F
F
r
cng h ng v i
1
1 2
2
1 2
F khi : F F
F khi : F F

>

'
<

r
r
c. Khi
1 2 F F
r r
2 2
1 2
F F F +
F
r
h p v i
1 F
r
m t gc

xc nh b i:
2
1
F
tan
F

d. Khi F
1
= F
2
v

1
2
F , F
r
1
F 2F cos
2

,
F
r
h p v i
1 F
r
m t gc
2

B. BI T P:
I. BI T P V D :
Bi 1: Hai i n tch i m cch nhau m t kho ng r =3cm trong chn khng ht nhau b ng m t l c F = 6.10
-
9
N. i n tch t ng c ng c a hai i n tch i m l Q=10
-9
C. Tnh i n ch c a m i i n tch i m:
H ng d n gi i:
p d ng nh lu t Culong:
1 2
2
q q
F k
r

( )
2
18 2
1 2
Fr
q q 6.10 C
k

(1)
Theo :
9
1 2
q q 10 C

+ (2)
Gi h (1) v (2)
9
1
9
2
q 3.10 C
q 2.10 C

'

Bi 2: Hai qu c u gi ng nhau mang i n, cng t trong chn khng, v cch nhau kho ng r = 1m th
chng ht nhau m t l c F
1
= 7,2N. Sau cho hai qu c u ti p xc v i nhau v a tr l i v tr c th
chng y nhau m t l c F
2
= 0,9N. tnh i n tch m i qu c u tr c v sau khi ti p xc.
H ng d n gi i:
Tr c khi ti p xc
( )
2
10 2
1 2
Fr
q q 8.10 C
k

(1)
i n tch hai qu c u sau khi ti p xc:
, ,
1 2
1 2
q q
q q
2
+

2
1 2
5
2 1 2 2
q q
2
F k q q 2.10 C
r

+
_

,
+ t

(2)
T h (1) v (2) suy ra:
5
1
5
2
q 4.10 C
q 2.10 C

t
'

m
Bi 3: Cho hai i n tch b ng +q (q>0) v hai i n tch b ng q t t i b n nh c a m t hnh vung
ABCD c nh a trong chn khng, nh hnh v . Xc nh l c i n t ng h p tc d ng ln m i i n tch ni
trn
H ng d n gi i:
A B
F
BD
F
CD

D F
D
C

F
AD
F
1
Cc l tc d ng ln +q D nh hnh v , ta c
2
1 2
AD CD 2 2
q q q
F F k k
r a

( )
2 2
1 2
BD 2 2 2
q q q q
F k k k
r 2a
a 2

D AD CD BD 1 BD F F F F F F + + +
r r r r r r
2
1 AD 2
q
F F 2 k 2
a

1 F
r
h p v i CD m t gc 45
0
.
2
2 2
D 1 BD 2
q
F F F 3k
2a
+
y cng l l n l c tc d ng ln cc i n tch khc
Bi 4: Cho hai i n tch q
1
=4 C , q
2
=9 C t t i hai i m A v B trong chn khng AB=1m. Xc nh v
tr c a i m M t t i M m t i n tch q
0
, l c i n t ng h p tc d ng ln q
0
b ng 0, ch ng t r ng v
tr c a M khng ph thu c gi tr c a q
0
.
H ng d n gi i:
q
1
q
0
q
2
A B
F
20
F
10
Gi s q
0
> 0. H p l c tc d ng ln q
0
:
10 20 F F 0 +
r r r
Do :
1 0 1 0
10 20 2
q q q q
F F k k AM 0, 4m
AM AB AM

Theo php tnh ton trn ta th y AM khng ph thu c vo q

0
.
0

l
T
H
q F
r

P Q
Bi 5: Ng i ta treo hai qu c u nh c kh i l ng
b ng nhau m = 0,01g b ng nh ng s i dy c chi u
di b ng nhau (kh i l ng khng ng k ). Khi hai
qu c u nhi m i n b ng nhau v l n v cng
d u chng y nhau v cch nhau m t kho ng
R=6cm. L y g= 9,8m/s
2
. Tnh i n tch m i qu c u
H ng d n gi i :
Ta c:
P F T 0 + +
ur r ur r
T hnh v :
2
2
2 3
9
2
R R R F
tan
2.OH 2 mg
R
2 l
2
q Rmg R mg
k q 1,533.10 C
R 2l 2kl


1

1
]

Bi 6: Hai i n tch q
1
, q
2
t cch nhau m t kho n r=10cm th t ng tc v i nhau b ng l c F trong khng
kh v b ng
F
4
n u t trong d u. l c t ng tc v n l F th hai i n tch ph i t cch nhau bao nhiu
trong d u?
H ng d n gi i:
, 1 2 1 2
2 ,2
q q q q
r
F k k r 5cm
r r


Bi 7: Cho hai i n tch i m q
1
=16 C v q
2
= -64 C l n l t t t i hai i m A v B trong chn khng
cch nhau AB = 100cm. Xc nh l c i n t ng h p tc d ng ln i n tch i m q
0
=4 C t t i:
a. i m M: AM = 60cm, BM = 40cm.
b. i m N: AV = 60cm, BN = 80cm
H ng d n gi i:
A M
10 F
r

20 F
r

F
r
q
1
q
0
q
2
a. V MA + MB = AB v y 3 i m M, A, B th ng
hng M n m gi a AB
L c i n t ng h p tc d ng ln q
0
:
10 20 F F F +
r r r
V
10 F
r
cng h ng v i
20 F
r
nn:
1 0 2 0
10 20 2 2
q q q q
F F F k k 16N
AM BM
+ +
F
r
cng h ng v i
10 F
r
v
20 F
r

10 F
r
q
N
F
r


20 F
r
q
1
q
2
A B
b. V
2 2 2
NA NB AB NAB +
vung t i N.
H p l c tc d ng ln q
0
l:
10 20 F F F +
r r r
2 2
10 20
F F F 3,94V +
F
r
h p v i NB m t gc

:
tan
0
10
20
F
0, 44 24
F

Bi 8: M t qu c u nh c kh i l ng m = 1,6g, tch i n q = 2.10
-7
C c treo b ng m t s i dy t
m nh.
pha d i n c n ph i t m t i n tch q
2
nh th no l c cng dy gi m i m t n a.
H ng d n gi i:

T
ur

P
ur
L c cng c a s i dy khi ch a t i n tch:
T = P = mg
L c cng c a s i dy khi t i n tch:
T = P F =
P
2
2
7 1 2
2
1
q q P mg mgr
F k q 4.10 C
2 r 2 2kq


V y q
2
> 0 v c l n q
2
= 4.10
-7
C
Bi 9: Hai qu c u kim lo i nh hon ton gi ng nhau mang i n tch q
1
= 1,3.10
-9
C v q
2
=6.5.10
-9
C, t
trong khng kh cch nhau m t kh o ng r th y nhau v i l c F. Chi hai qu c u ti p xc nhau, r i t
chung trong m t l p i n mi l ng, cng cch nhau m t kho ng r th l c y gi a chng cng b n F
a. Xc inh h ng s i n mi

b. Bi t l c tc ng F = 4,6.10
-6
N. Tnh r.
H ng d n gi i:
a. Khi cho hai qu c u ti p xc nhau th:
, ,
1 2
1 2
q q
q q
2
+

Ta c:
2
1 2
, 1 2
2 2
q q
q .q
2
F F k k 1,8
r r
+
_

,

b. Kho ng cch r:
1 2 1 2
2
q q q q
F k r k 0,13m
r F

Bi 10: Hai qu c u kim lo i gi ng nhau, mang i n tch q
1
, q
2
t cch nhau 20cm th ht nhau b i m t
l c F
1
= 5.10
-7
N. N i hai qu c u b ng m t dy d n, xong b dy d n i th hai qu c u y nhau v i m t
l c F
2
= 4.10
-7
N. Tnh q
1
, q
2
.
H ng d n gi i:
Khi cho hai qu c u ti p xc nhau th:
, ,
1 2
1 2
q q
q q
2
+

p d ng nh lu t Culong:
2
16 1 2 1
1 1 2 2
q .q Fr 0, 2
F k q .q .10
r k 9


( )
2
8 1 2 2
1 2
1 1 2
q q F 4
q q .10 C
F 4 q q 15

+
+ t
V y q
1
, q
2
l nghi m c a ph ng trnh:
8
2 19
8
10
C
4 0, 2
3
q q .10 0 q
15 9 1
10 C
15

Bi 11: Hai qu c u nh gi ng nhau, cng kh i l ng m = 0,2kg, c treo t i cng m t i m b ng hai

s i t m nh di l = 0,5m. Khi m i qu c u tch i n q nh nhau, chng tch nhau ra m t kho ng a = 5cm.
Xc inh q.
H ng d n gi i:
0

l
T
H
F
q r
P Q
Qu c u ch u tc d ng c a ba l c nh hnh v .
i u ki n cn b ng:
P F T 0 + +
ur r ur r
Ta c:
2
2
a
F
2
tan
P
a
l
4

2
2
2
2
q a
k
a 2
mg
a
l
4

9
2 2
amg
q a. 5,3.10 C
k 4l a

Bi 12: Hai i n tch i m b ng nhau t trong chn khng, cch nhau kho ng r = 4cm. L c y tnh i n
gi a chng l F = -10
-5
N
a. Tnh l n m i i n tch.
b. Tm kho ng cch r
1
gi a chng l c y tnh i n l F
1
= 2,5.10
-6
N.
H ng d n gi i:
a. l n m i i n tch:
2 2
9
1 1
1 2
1
q Fr
F k q 1,3.10 C
r k


Kho ng cch r
1
:
2 2
2
2 2 2
2 2
q q
F k r k 8.10 m
r F


Bi 13:
A Ng i ta t ba i n tch q
1
= 8.10
-9
C, q
2
=q
3
=-8.10
-
C
t i ba nh c a m t tam gic u ABC c nh a = =
6cm trong khng kh. Xc nh l c tc d ng ln
i n tch q
0
=610
-9
C t t i tm O c a tam gic.
H ng d n gi i:
O

2 F
r

3 F
r

B C

1 F
r

F
r
L c t ng h p tc d ng ln q
0
:
1 2 3 1 23 F F F F F F + + +
r r r r r r
5 1 0 1 0
2 1 2
q .q q .q
F k 3k 36.10 N
a
2 3
a
3 2

_

,
5 2 0 1 0
2 3 2 2
q q q .q
F F k 3k 36.10 N
a
2 3
a
3 2

_

,
0
23 2 2
F 2F cos120 F
V y F = 2F
1
= 72.10
-5
N
A
q
1
O q
0

03 F
r

B C
23 F
r
q
2

1 F
r
q
3

13 F
r

Bi 14: T i ba nh c a m t tam gic u, ng i ta
t ba i n tch gi ng nhau q
1
=q
2
=q
3
=6.10
-7
C. H i
ph i t i n tch th t q
0
t i u, c gi tr bao
nhiu h th ng ng yn cn b ng.
H ng d n gi i:
i u ki n cn b ng c a i n tch q
3
t t i C
13 23 03 3 03 F F F F F 0 + + +
r r r r r r
2
0
13 23 3 13 13 2
q
F F k F 2F cos30 F 3
a

3 F
r
c ph ng l phn gic c a gc C
Suy ra
03 F
r
cng gi ng c chi u v i
3 F
r
.
Xt t ng t v i q
1
, q
2
suy ra q
0
ph i n m t i tm c a tam gic.
2
7 0
03 3 0 2 2
q q
q
F F k k 3 q 3, 46.10 C
a
2 3
a
3 2

_

,
II. BI T P NGH
Bi 1: Kho ng cch gi a m t prton v m t lectron l r = 5.10
-9
(cm), coi r ng prton v lectron l cc
i n tch i m. Tnh l c t ng tc gi a chng
S: F = 9,216.10
-8
(N).
Bi 2: Hai i n tch i m b ng nhau t trong chn khng cch nhau m t kho ng r = 2 (cm). L c y gi a
chng l F = 1,6.10
-4
(N). Tnh l n c a hai i n tch.
S: q
1
= q
2
= 2,67.10
-9
(C).
Bi 3: Hai i n tch i m b ng nhau t trong chn khng cch nhau m t kho ng r
1
= 2 (cm). L c y
gi a chng l F
1
= 1,6.10
-4
(N). l c t ng tc gi a hai i n tch b ng F
2
= 2,5.10
-4
(N) Tnh kho ng
cch gi a hai i n tch khi .
S: r
2
= 1,6 (cm).
Bi 4: Hai i n tch i m q
1
= +3 (

C) v q
2
= -3 (

C), t trong d u (

= 2) cch nhau m t kho ng r = 3
(cm). L c t ng tc gi a hai i n tch l:
S: l c ht v i l n F = 45 (N).
Bi 5: Hai i n tch i m b ng nhau c t trong n c (

= 81) cch nhau 3 (cm). L c y gi a chng
b ng 0,2.10
-5
(N). Hai i n tch
S: cng d u, l n l 4,025.10
-3
(

C).
Bi 6: Hai qu c u nh c i n tch 10
-7
(C) v 4.10
-7
(C), t ng tc v i nhau m t l c 0,1 (N) trong chn
khng. Kho ng cch gi a chng l:
S: r = 6 (cm).
Bi 7: C hai i n tch q
1
= + 2.10
-6
(C), q
2
= - 2.10
-6
(C), t t i hai i m A, B trong chn khng v cch
nhau m t kho ng 6 (cm). M t i n tch q
3
= + 2.10
-6
(C), t trn ng trung tr c c a AB, cch AB m t
kho ng 4 (cm). l n c a l c i n do hai i n tch q
1
v q
2
tc d ng ln i n tch q
3
bao nhiu.
S: F = 17,28 (N).
Bi 8: Cho hai i n tch d ng q
1
= 2 (nC) v q
2
= 0,018 (

C) t c nh v cch nhau 10 (cm). t thm

i n tch th ba q
0
t i m t i m trn ng n i hai i n tch q
1
, q
2
sao cho q
0
n m cn b ng. Xc nh v tr
c a q
0
.
S: cch q
1
2,5 (cm) v cch q
2
7,5 (cm).
Bi 9: Hai i n tch i m q
1
= 2.10
-2
(

C) v q
2
= - 2.10
-2
( C) t t i hai i m A v B cch nhau m t o n
a = 30 (cm) trong khng kh. L c i n tc d ng ln i n tch q
0
= 2.10
-9
(C) t t i i m M cch u A v
B m t kho ng b ng a c l n l:
S: F = 4.10
-6
(N).
Bi 10: M t qu c u kh i l ng 10 g, c treo vo m t s i ch cch i n. Qu c u mang i n tch q
1
=
0,1
C
. a qu c u th 2 mang i n tch q
2
l i g n th qu c u th nh t l ch kh i v tr lc u,dy treo
h p v i ng th ng ng m t gc

=30
0
. Khi 2 qu c u n m trn cng m t m t ph ng n m ngang
v cch nhau 3 cm. Tm l n c a q
2
v l c cng c a dy treo? g=10m/s
2
S: q
2
=0,058 C ; T=0,115 N
Bi 11: Hai i n tch i m q
1
=-9.10
-5
C v q
2
=4.10
-5
C n m c nh t i hai i m AB cch nhau 20 cm trong
chn khng.
a. Tnh c ng i n tr ng tai i m M n m trn ng trung tr c c a AB cch A 20cm
b. Tm v tr t i c ng i n tr ng b ng khng . H i ph i t m t i n tch q
0
u n
n m cn b ng?
S: Cch q
2
40 cm
Bi 12: Hai b i trong khng kh cch nhau m t o n R = 3cm m i h t mang i n t ch q = -9,6.10
-13
C.
a. Tnh l c tnh i n gi a hai i n tch.
b. Tnh s electron d trong m i h t b i, bi t i n tch c a electron l e = -16.10
-19
C.
S: a. 9,216.10
12
N. b. 6.10
6
Bi 13: Electron quay quanh h t nhn nguyn t Hiro theo qu o trn bn knh R= 5.10
11
m.
a. Tnh l n l c h ng tm t ln electron.
b. Tn v n t c v t n s chuy n ng c a electron
S: a. F = 9.10
-8
N. b. v = 2,2.10
6
m/s, f = 0,7.10
16
Hz
Bi 14: Hai v t nh mang i n tch t trong khng kh cch nhau m t o n R = 1m, y nhau b ng l c F
= 1,8N. i n tch t ng c ng c a hai v t l Q = 3.10
-5
C. Tnh i n tch m i v t.
S: q
1
= 2.10
-5
C, q
2
= 10
-5
C h c ng c l i
I N TR NG
A. PH NG PHP GI I BI T P:
1. Khi ni m i n tr ng:
i n tr ng l d ng v t ch t:
- T n t i xung quanh i n tch
- Tc d ng l c i n ln i n tch khc t vo trong n
2. C ng i n tr ng:
Vct c ng i n tr ng l i l ng c tr ng cho i n tr ng v m t tc d ng l c:
F
E
q

r
ur
3. C ng i n tr ng c a m t i n tch i m Q
- i m t: T i i m ang xt.
- Gi: L ng th ng n i i n tch i m v i m ang xt.
- Chi u: H ng vo Q n u Q < 0; h ng xa Q n u Q >0
- l n:
2
Q
E k
r

4. L c tc d ng ln m t i n tch t trong i n tr ng:

F q.E
r ur
q > 0 :
F
r
cng h ng v i
E
ur
q < 0 :
F
r
ng c h ng v i
E
ur
5. C ng i n tr ng do nhi u i n tch i m gy ra
1 2 E E E ... + +
ur ur ur
Xt tr ng h p ch c hai i n tr ng
1 2 E E E +
ur ur ur
a. Kh
1 E
ur
cng h ng v i
2 E
ur
:
E
ur
cng h ng v i
1 E
ur
,
2 E
ur
E = E
1
+ E
2
b. Khi
1 E
ur
ng c h ng v i
2 E
ur
:
1 2
E E E
E
ur
cng h ng v i
1
1 2
2
1 2
E khi : E E
E khi : E E

>

'
<

ur
ur
c. Khi
1 2 E E
ur ur
2 2
1 2
E E E +
E
ur
h p v i
1 E
ur
m t gc

xc nh b i:
2
1
E
tan
E

d. Khi E
1
= E
2
v

1
2
E , E
ur
1
E 2E cos
2
_

,
E
ur
h p v i
1 E
ur
m t gc
2

S
n
r

E
ur
5. nh l Ostrograrski-Gouss:
a. i n thng:
N E.S.cos
b. nh l O-G:
1
0
1
N q

i
q

l t ng cc i n tch bn trong m t kn S
B. BI T P:
I. BI T P V D :
Bi 1: Cho hai i m A v B cng n m trn m t ng s c c a i n tr ng do m t i n tch i m q > 0
gy ra. Bi t l n c a c ng i n tr ng t i A l 36V/m, t i B l 9V/m.
a. Xc nh c ng i n tr ng t i trung i m M c a AB.
b. N u t t i M m t i n tch i m q
0
= -10
-2
C th l nn l c i n tc d ng ln q
0
l bao nhiu?
Xc nh ph ng chi u c a l c.
q A M B
E
M
H ng d n gi i:
Ta c:
A 2
q
E k 36V / m
OA
(1)
B 2
q
E k 9V / m
OB
(2)
M 2
q
E k
OM
(3)
L y (1) chia (2)
2
OB
4 OB 2OA
OA
_


,
.
L y (3) chia (1)
2
M
A
E OA
E OM
_


,
V i:
OA OB
OM 1,5OA
2
+

2
M
M
A
E OA 1
E 16V
E OM 2, 25
_


,
b. L c t tc d ng ln q
o
:
M
0
F q E
r ur
v q
0
<0 nn
F
r
ng c h ng v i
M E
ur
v c l n:
0 M
F q E 0,16N
Bi 2: Hai i n tch +q v q (q>0) t t i hai i m A v B v i AB = 2a. M l m t i m n m trn ng
trung tr c c a AB cch AB m t o n x.
a. Xc nh vect c ng i n tr ng t i M
b. Xc nh x c ng i n tr ng t i M c c i, tnh gi tr
H ng d n gi i:
E
1
M E
E
2

x

a a
A B
q H -q
a. C ng i n tr ng t i M:
1 2 E E E +
ur ur ur
ta c:
1 2 2 2
q
E E k
a x

+
Hnh bnh hnh xc nh
E
ur
l hnh thoi:
E = 2E
1
cos
( )
3/2
2kqa
a x

+
(1)
b. T (1) Th y E
max
th x = 0:
E
max
=
1 2 2
2kq
E
a x

+
Bi 3: M t qu c u nh kh i l ng m=0,1g mang
E
T
F
P R
i n tch q = 10
-8
C c treo b ng s i dy khng
gin v t vo i n tr ng u
E
ur
c ng s c
n m ngang. Khi qu c u cn b ng, dy treo h p v i
ph ng th ng ng m t gc
0
45
. L y g =
10m/s
2
. Tnh:
a. l n c a c ng i n tr ng.
b. Tnh l c cng dy .
H ng d n gi i:
aTa c:
5
qE mg.tan
tan E 10 V / m
mg q


b. l c cng dy:
2
mg
T R 2.10 N
cos

Bi 4: M t i n tch i m q
1
= 8.10
-8
C t t i i m O Trong chn khng.
a. Xc nh c ng i n tr ng t i i m M cch O m t o n 30cm.
b. N u t i n tch q
2
= - q
1
t i M th n ps ch u l c tc d ng nh th no?
H ng d n gi i:
a. C ng i n tr ng t i M:
M 2
q
E k 8000V
r

b. L c i n tc d ng ln q
2
:
3
2
F q E 0, 64.10 N

V q
2
<0 nn
F
r
ng c chi u v i
E
ur
Bi 5: Hai i n tch i m q
1
= q
2
= 10
-5
C t hai i m A v B trong ch t i n mi c

=4, AB=9cm.
Xc nh vc t c ng i n tr ng t i i m M n m trn ng trung tr c c a AB cch AB m t o n
d =
9 3
2
cm.
H ng d n gi i:

E
ur

2 E
ur

1 E
ur
M

d
q
1
a a q
2
A H B
a. C ng i n tr ng t i M:
1 2 E E E +
ur ur ur
ta c:
1 2 2 2
q
E E k
a x

+
Hnh bnh hnh xc nh
E
ur
l hnh thoi:
E = 2E
1
cos
( )
3/2
2 2
2kqd
a d

+
=2,8.10
4
V/m
Bi 6: Hai i n tch q
1
= q
2
= q >0 t t i A v B trong khng kh. cho bi t AB = 2a

E
ur
a. Xc nh c ng i n tr ng t i i m M trn

2 E
ur

1 E
ur
M

h
q
1
a a q
2
A H B
ng trung tr c c a AB cch Ab m t o n h.
b. nh h E
M
c c i. Tnh gi tr c c i ny.
H ng d n gi i:
a. C ng i n tr ng t i M:
1 2 E E E +
ur ur ur
ta c:
1 2 2 2
q
E E k
a x

+
Hnh bnh hnh xc nh
E
ur
l hnh thoi:
E = 2E
1
cos
( )
3/2
2 2
2kqh
a h

+
b. nh h E
M
t c c i:
( ) ( )
2 2 4 2
2 2 2
3
3 3/2
2 2 4 2 2 2 2
a a a .h
a h h 3.
2 2 4
27 3 3
a h a h a h a h
4 2
+ + +
+ +
Do :
M
2
2
2kqh 4kq
E
3 3 3 3a
a h
2

E
M
t c c i khi: ( )
2
2
M
max 2
a a 4kq
h h E
2 2 3 3a

Aq
1
q
2
B

2 E
ur

3 E
ur
q
3
D
C
13 E
ur

1 E
ur
Bi 7: B n i m A, B, C, D trong khng kh t o
thnh hnh ch c nh t ABCD c nh AD = a = 3cm,
AB = b = 4cm. Cc i n tch q
1
, q
2
, q
3
c t l n
l t t i A, B, C. Bi t q
2
=-12,5.10
-8
C v c ng
i n tr ng t ng h p t i D b ng 0. Tnh q
1
, q
2
.
H ng d n gi i:
Vect c ng i n tr ng t i D:
D 1 3 2 13 2 E E E E E E + + +
ur ur ur ur ur ur
V q
2
< 0 nn q
1
, q
3
ph i l i n tch d ng. Ta c:
1 2
1 13 2 2 2
q q
AD
E E cos E cos k k .
AD BD BD

( )
2 3
1 2 2 3 2
2 2
AD AD
q . q q
BD
AD AB

+
( )
3
8
1 2
2 2
a
q .q 2, 7.10
a h


+
C
T ng t :
( )
3
8
3 13 2 3 2 3
2 2
b
E E sin E sin q q 6, 4.10 C
a b


+
II. BI T P NGH
Bi 1: M t i n tch t t i i m c c ng i n tr ng 0,16 (V/m). L c tc d ng ln i n tch b ng
2.10
-4
(N). Tnh l n c a i n tch
S: q = 8 (

C).
Bi 2: C ng i n tr ng gy ra b i i n tch Q = 5.10
-9
(C), Tnh c ng i n tr ng t i m t i m
trong chn khng cch i n tch m t kho ng 10 (cm) .
S: E = 4500 (V/m).
Bi 3: Ba i n tch q gi ng h t nhau c t c nh t i ba nh c a m t tam gic u c c nh a. Tnh
l n c ng i n tr ng t i tm c a tam gic
S: E = 0.
Bi 4: Hai i n tch q
1
= 5.10
-9
(C), q
2
= - 5.10
-9
(C) t t i hai i m cch nhau 10 (cm) trong chn khng.
Tnh l n c ng i n tr ng t i i m n m trn ng th ng i qua hai i n tch v cch u hai
i n tch .
S: E = 36000 (V/m).
Bi 5: Hai i n tch q
1
= q
2
= 5.10
-16
(C), t t i hai nh B v C c a m t tam gic u ABC c nh b ng 8
(cm) trong khng kh. Tnh c ng i n tr ng t i nh A c a tam gic ABC S: E = 1,2178.10
-3
(V/m).
Bi 6: Hai i n tch q
1
= 5.10
-9
(C), q
2
= - 5.10
-9
(C) t t i hai i m cch nhau 10 (cm) trong chn khng.
Tnh l n c ng i n tr ng t i i m n m trn ng th ng i qua hai i n tch v cch q
1
5 (cm),
cch q
2
15 (cm).
S: E = 16000 (V/m).
Bi 7: Hai i n tch q
1
= 5.10
-16
(C), q
2
= - 5.10
-16
(C), t t i hai nh B v C c a m t tam gic u ABC
c nh b ng 8 (cm) trong khng kh. Xc nh c ng i n tr ng t i nh A c a tam gic ABC
S: E = 0,7031.10
-3
(V/m).
I N TH -HI U I N TH
CHUY N NG C A I N TCH TRONG I N TR NG U
A. PH NG PHP GI I BI T P
I. I N TH - HI U I N TH
N

E
ur

M d H
1. Cng c a l c i n tr ng u:
A = qEd
d: L hnh chi u c a d i trn m t ng s c b t
k
2. i n th :
a. i n th t i m t i m trong i n tr ng
M
M
A
V
q

M
A

cng c a l c i n tr ng lm i n tch q di chuy n t M

b. i n th t i m t i m M gy b i i n tch q:
M
q
V k
r

c. i n th t i m t i m do nhi u i n tch gy ra:

V = V
1
+ V
2
+ + V
n
3. Hi u i n th :
MN
MN M N
A
U V V
q

A
MN
l cng c a l c i n tr ng lm di chuy n i n tch q t M n N
3. Th nng tnh i n:
W
t(M)
= q.V
M
M N
E
ur
d
4. Lin h gi a c ng i n tr ng v hi u
i n th
MN
E
U
d

Vc t c ng i n tr ng h ng t n i c i n
th l n t i b.
II. CHUY N NG C A I N TCH TRONG I N TR NG U:
1. Gia t c:
F qE
a
m m

r ur
r
- l n c a gia t c:
q E
a
m

2. Chuy n ng th ng bi n i u:
- Cc ph ng trnh ng h c:
0
v v at +
2
1
at
S v t
2
+
2 2
0
v v 2a.S
3. Chuy n ng cong: Ch n h tr c to 0xy c 0x E;0y E
ur ur
P
a.
0
v E
uur ur
- Ph ng trnh chuy n ng:
0
2
x v t
1
y at
2

'

v i
q U
a
md

- Ph ng trnh qu o;
2
2
0
a
y x
2v

b.
0 v
r
xin gc v i
E
ur
- Ph ng trnh chuy n ng:
0
2
0
x v cos t
1
y at v sin t
2

'
+

- Ph ng trnh qu o:
( )
2
0
a
y tan .x x
v cos
+

B. BI T P:
I. BI T P V D :
Bi 1: Hi u i n th gi a hai i m C v D trong i n tr ng l U
CD
= 200V. Tnh:
a. Cng c a i n tr ng di chuy n proton t C n D
b. Cng c a l c i n tr ng di chuy n electron t C n D.
H ng d n gi i:
a. Cng c a l c i n tr ng di chuy n proton:
A = q
p
U
CD
=
19 17
1, 6.10 200 3, 2.10 J

b. Cng c a l c i n tr ng di chuy n e:
A = eU
CD
=
19 17
1, 6.10 200 3, 2.10 J


Bi 2: Ba i m A, B, C l ba nh c a m t tam gic vung trong i n tr ng u, c ng E=5000V/m.
ng s c i n tr ng song song v i AC. Bi t AC = 4cm, CB = 3cm. Gc ACB=90
0
.
a. Tnh hi u i n th gi a cc i m A v B, B v C, C v A
b. Tch cng di chuy n m t electro t A n B
H ng d n gi i:
A C a. Ta c:

E
ur

B
AB
U E.AB.cos E.AC 200V
0
BC
U E.BCcos90 0
CA AC
U U 200V
b. Cng d ch chuy n electron:
17
AB AB
A e.U 3, 2.10 J

Bi 3: M t electron bay v i v n t c v = 1,12.10
7
m/s t m t i m c i n th V
1
= 600V, theo h ng c a
cc ng s c. Hy xc nh ddienj th V
2
i m m electron d ng l i.
H ng d n gi i:
p d ng nh l ng nng:
2
1
1
A mv
2
= -6,65.10
-17
J
M t khc:
A
A eU U 410J
q

1 2 2 1
U V V V V U 190V
Bi 4: M t electron b t u chuy n ng d c theo chi u ng s c i n tr ng c a m t t i n ph ng,
hai b n cch nhau m t kho ng d = 2cm v gi a chng c m t hi u i n th U = 120V. Electron s c v n
t c l bai nhiu sau khi d ch chuy n c m t qung ng 3cm.
H ng d n gi i:
p ng nh l ng nng:
2
2
1
A mv
2

M t khc:
A =F.s =q.E.s=q
U
.s
d
Do :
6
2
2.q.U.s
v 7,9.10 m/ s
m.d

Bi 5: M t electron bay t b n m sang b n d ng c a m t t i n ph ng. i n tr ng trong kho ng hai
b n t c c ng E=6.10
4
V/m. Kho ng cch gi ac hai b n t d =5cm.
a. Tnh gia t c c a electron.
b. tnh th i gian bay c a electron bi t v n t c ban u b ng 0.
c. Tnh v n t c t c th i c a electron khi ch m b n d ng.
H ng d n gi i:
a. Gia t c c a electron:
16 2
e E F
a 1.05.10 m/ s
m m

b. th i gian bay c a electron:
2 9
1 2d
d x at t 3,1.10 s
2 a


c. V n t c c a electron khi ch m b n d ng:
v = at = 3,2.10
7
m/v
Bi 6: Gi a hai b n kim lo i t song song n m ngang tch i n tri d u c m t hi u i n th U
1
=1000V
kho ng cch gi a hai b n l d=1cm. ng gi hai b n c m t gi t th y ngn nh tch i n d ng n m
l l ng. t nhin hi u i n th gi m xu ng ch cn U
2
= 995V. H i sau bao lu gi t th y ngn r i xu ng
b n d ng?
H ng d n gi i:
-

F
r

P
ur
+
Khi gi t th y ngn cn b ng:
1 1
1
U U
P F mg q m q
d gd

Khi gi t th y ngn r i:
2 2
P F qU
a g
m md

Do :
2
2 1 2
1 1
U U U
a g g g 0, 05m/ s
U U
_


,
Th i gian r i c a gi t th y ngn:
2
1 1 d
x at d t 0, 45s
2 2 a

Bi 7: M t electron bay vo trong m t i n tr ng theo h ng ng c v i h ng ng s c v i v n t c
2000km/s. V n t c c a electron cu i o n ng s l bao nhiu n u hi u i n th cu i o n ng
l 15V.
H ng d n gi i:
p d ng nh l ng nng:
2 2
2 6
2 1
2 1
2 e U mv mv
e U v v 3.10 m/ s
2 2 m
+
Bi 8: M t electron bay trong i n tr ng gi a hai b n c a m t t i n tch i n v t
cch nhau 2cm v i v n t c 3.10
7
m/s theo ngsong song v i cc b n c a t i n. Hi u i n th gi a hai b n
ph i l bao nhiu electron l ch i 2,5mm khi i c o n ng 5cm trong i n tr ng.
H ng d n gi i:
Ta c
e E e U F amd
a U
m m md e

(1)
M t khc:
2
2
2 2 2
1 2h 2h 2hv
h at a
2 t s
s
v

_

,
(2)
T (1) v (2):
2
2
2mhv
U 200V
e s

II. BI T P NGH
Bi 1: Hai t m kim lo i song song, cch nhau 2 (cm) v c nhi m i n tri d u nhau. Mu n lm cho
i n tch q = 5.10
-10
(C) di chuy n t t m ny n t m kia c n t n m t cng A=2.10
-9
(J). Coi i n tr ng
bn trong kho ng gi a hai t m kim lo i l i n tr ng u v c cc ng s c i n vung gc v i cc
t m. Tnh c ng i n tr ng bn trong t m kim lo i .
S: E = 200 (V/m).
Bi 2: M t lectron chuy n ng d c theo ng s c c a m t i n tr ng u. C ng i n tr ng E
= 100 (V/m). V n t c ban u c a lectron b ng 300 (km/s). Kh i l ng c a lectron l m = 9,1.10
-31
(kg).
T lc b t u chuy n ng n lc v n t c c a lectron b ng khng th lectron chuy n ng c
qung ng l bao nhiu.
S: S = 2,56 (mm).
Bi 3: Hi u i n th gi a hai i m M v N l U
MN
= 1 (V). Cng c a i n tr ng lm d ch chuy n i n
tch q = - 1 (

C) t M n N l bao nhiu
S: A = - 1 (

J).
Bi 4: M t qu c u nh kh i l ng 3,06.10
-15
(kg), mang i n tch 4,8.10
-18
(C), n m l l ng gi a hai t m
kim lo i song song n m ngang nhi m i n tri d u, cch nhau m t kho ng 2(cm). L y g = 10 (m/s
2
). Tnh
Hi u i n th t vo hai t m kim lo i
S: U = 127,5 (V).
Bi 5: Cng c a l c i n tr ng lm di chuy n m t i n tch gi a hai i m c hi u i n th U = 2000 (V)
l A = 1 (J). l n c a i n tch l bao nhiu.
S: q = 5.10
-4
(C).
Bi 6: M t i n tch q = 1 (

C) di chuy n t i m A n i m B trong i n tr ng, n thu c m t
nng l ng W = 0,2 (mJ). Tnh hi u i n th gi a hai i m A, B.
S: U = 200 (V).
Bi 7: Hai i n tch i m q
1
= 0,5 (nC) v q
2
= - 0,5 (nC) t t i hai i m A, B cch nhau 6(cm) trong
khng kh. Tnh c ng i n tr ng t i trung i m c a AB.
S: E = 10000 (V/m).
Bi 8: Hai i n tch i m q
1
= 0,5 (nC) v q
2
= - 0,5 (nC) t t i hai i m A, B cch nhau 6(cm) trong
khng kh. Tnh i n tr ng t i i m M n m trn trung tr c c a AB, cch trung i m c a AB m t
kho ng l = 4 (cm).
S: E = 2160 (V/m).
Bi 9: M t i n tch q = 10
-7
(C) t t i i m M trong i n tr ng c a m t i n tch i m Q, ch u tc
d ng c a l c F = 3.10
-3
(N). C ng i n tr ng do i n tch i m Q gy ra t i i m M c l n b ng
bao nhiu.
S: E
M
= 3.10
4
(V/m).
Bi 10: M t i n tch i m d ng Q trong chn khng gy ra t i i m M cch i n tch m t kho ng r = 30
(cm), m t i n tr ng c c ng E = 30000 (V/m). l n i n tch Q l:
S: Q = 3.10
-7
(C).
Bi 11: Hai i n tch i m q
1
= 2.10
-2
(

C) v q
2
= - 2.10
-2
(

C) t t i hai i m A v B cch nhau m t

o n a = 30 (cm) trong khng kh. Tnh c ng i n tr ng t i i m M cch u A v B m t kho ng
b ng a
S: E
M
= 2000 (V/m).