Tajuk 1

Sinopsis

PENGENALAN KEPADA SENI DALAM PENDIDIKAN

Tajuk-tajuk dalam modul ini merangkumi konsep, latar belakang dan kepentingan Seni Dalam Pendidikan.. Modul ini juga dibekalkan dengan soalan latihan dan senarai bahan rujukan.

Hasil Pembelajaran Setelah selesai membaca modul ini, diharap anda dapat: 1. . ". Menyatakan konsep,latar belakang dan kepentingan Seni Dalam Pendidikan. Memahami !anak-kanak dan seni Deri dan Seni

Kerangka konsep tajuk tajuk mo!ul ini

!onsep dan #atar $elakang

!anak-kanak dan Seni

Deria dan Seni

KAND"NGAN %pakah yang anda &aham tentang Seni Dalam Pendidikan'

1# 1

Konsep Latar belakang !an Kepentingan Seni Dalam Pen!i!ikan# !anak-kanak gemar bergerak bebas, mencipta hasil ciptaan melalui kreati(iti dan

mempunyai naluri terhadap rentak dan ritma. Mereka mempunyai beberapa ciri iaitu mempunyai kecenderungan terhadap pergerakan yang luar biasa. Mengikut pendapat Dauer dan Pangra)i *1+,"-11. !anak- kanak mempunyai keinginan untuk bergerak, berlakon dan sentiasa akti& yang tidak boleh dipuaskan. Mereka lari untuk mendapatkan kepuasan berlari semata-mata. %kti(iti bagi mereka adalah intisari penghidupan. Sekiranya kanak- kanak tidak diberi bimbingan, perhatian dan pengajaran yang sempurna maka terbantutlah perkembangan &isiologi dan intelektual mereka. 1#1#1 ren!a&# Konsep$ matlamat$ objekti% Seni Dalam Pen!i!ikan untuk guru sekola&

$olehkah anda jelaskan !epentingan Seni Dalam Pendidikan'

Secara umumnya, seni dalam pendidikan boleh merangkumi bidang-bidang seperti mu)ik, teater, puisi, tarian, seni (isual, &otogra&i dan sebagainya. Mata pelajaran yang anda sedang ikuti ini diberi nama Seni Dalam Pendidikan. Mata pelajaran ini hanya menyentuh bidang Seni /isual, Mu)ik dan pergerakan dalam pembelajaran dan perkembangan kanak-kanak. Tajuk 1 dalam modul ini memberi penekanan kepada kandungan asas dalam bidang Seni /isual, Mu)ik dan pergerakan seperti irama dalam mu)ik, 0arna dalam seni (isual dan ruang dalam pergerakan. !e&ahaman konsep irama, 0arna dan ruang boleh dicapai melalui akti(iti penerokaan, memperolehi pengalaman dan ekspresi. Dengan 2

asas ini anda boleh bersedia untuk terus mencari ilmu bagi pembelajaran kendiri selanjutnya. %pabila akti(iti-akti(iti ini diintegrasikan dalam mata pelajaran lain, apakah yang boleh berlaku kepada proses pembelajaran' bagaimana pula integrasi ini memberi kesan kepada perkembangan menyeluruh kanak-kanak' Tahukah anda setiap insan berhak menerima pendidikan dan pemahaman tentang seni tanpa mengira latar belakang, bakat atau kebolehan' 1ntegrasi Seni /isual, Mu)ik dan Pergerakan meningkatkan perkembangan insan dan minda secara holistik. Seni Dalam Pendidikan penting kerana dapat membantu meningkatkan kreati(iti dan ekspresi kendiri seseorang. Matlamat Matlamat Seni Dalam Pendidikan sekolah rendah adalah untuk membentuk keperibadian generasi Malaysia yang celik budaya, mempunyai nilai-nilai estetika yang tinggi, imaginati&, kritis, kreati&, ino(ati& dan in(enti&. !andungan kurikulum berupaya membantu murid meningkatkan rasa kesyukuran terhadap Tuhan, menghargai keindahan alam persekitaran, keindahan seni dan 0arisan bangsa serta dapat menyumbang ke arah pembangunan diri, keluarga, masyarakat dan negara selaras dengan 2alsa&ah Pendidikan !ebangsaan. 'bjekti% Seni Dalam Pendidikan di sekolah rendah bertujuan untuk: Menghargai keindahan ciptaan Tuhan. Mempupuk budaya pengamatan , persepsi dan ekspresi dalam proses penghasilan. Meningkatkan pengetahuan, daya kreati(iti, ino(asi serta kemahiran dalam bidang seni (isual, seni mu)ik dan seni pergerakan yang diamalkan pengajaran dan pembelajaran. Menggunakan pelbagai kemahiran, media, teknik dan teknologi untuk mengekspresikan hasilan kerja. Membuat diskripsi, analisis, interpretasi dan penilaian terhadap karya seni yang dibuat. Mendapat nilai tambah dalam disiplin sains, teknologi dan mata muridan lain. Menghargai sumbangan dan pengaruh tokoh-tokoh seni (isual, seni mu)ik dan 3

seni pergerakan. Menjadikan Seni dalam Pendidikan sebagai tunjang dalam kerjaya keguruan. Menyedari dan menghargai suasana seni dalam persekitaran dan kaitannya dengan keselesaan hidup. Membina jati diri ke arah pembentukan negara bangsa. Mengintegrasi Seni Dalam Pendidikan dengan mata pelajaran lain melalui akti(iti yang diadaptasi dan diubahsuai selaras dengan hasrat kurikulum kebangsaan. Membina dan mengamal nilai-nilai murni melalui pelbagai pengalaman seni (isual, seni mu)ik dan seni pergerakan. 1#1#(# Perkembangan teori pembelajaran !an isu berkaitan Seni Dalam Pendidikan meletakkan Teori !ecerdasan Manusia *1+,". oleh 3o0ard 4ardner sebagai asas pemupukan minda murid untuk mencapai kecemerlangan. Teori ini amat jelas menyokong seni yang mengambil peranan penting dalam kurikulum. 5leh itu guru perlu menggalakkan murid untuk mengenal dan menggunakan kelebihan diri mereka. Selain itu guru perlu merancang akti(iti pembelajaran yang pelbagai untuk memenuhi keperluan murid yang mempunyai gaya belajar, mencuba idea, pendekatan dan teknik yang baru serta persekitaran yang memberi inspirasi. Teori Ke)er!asan Manusia 3o0ard 4ardner ini mengenengahkan otak kanak dan otak kiri sebagai subjek teori pembelajaran. 3ermann *1++1. menghasilkan 67uadrant 8oncept yang membentuk peranan otak kanak dan otak kiri yang sama. 9instein juga sebenarnya mengenengahkan teori yang sama dimana peranan otak seharusnya dimantapkan untuk pembentukan sahsiah diri. Seni Mu*ik Tokoh-tokoh seni mu)ik seperti 9mile :ac;ues Dalcro)e, 8arl 5r&&, Shinuchi Su)uki, <oltan !odaly dan 9r0in 4ordon juga mengenengahkan teori pembelajaran berasaskan otak kanan dan otak kiri. =alaupun setiap pengkaedahan mu)ik 4

mempunyai latar belakang yang berbe)a tetapi setiap daripada mereka banyak memberi perhatian kepada penghayaran kepada murid. Secarayang tersirat, pengertian ini menunjukkan baha0a murid-murid akan belajar menggunakan kemahiran ber&dikir dan penghayatan secara berperingkat atau se;uential. Seni Pergerakan Einstein mengatakan baha0a setiap pergerakan mendapat ka0alan yang dipantau oleh otak kiri dan kanan melalui proses mengimaginasi. Seterusnya pergerakan-pergerakan kreati& sebenarnya berlaku melalui proses menakkul dan pertimbangan pertimbangan rasional mengenai apa yang kita ingin lakukan. Gar!ner berpendapat baha0a otak yang kreati& seringkali menghasilkan pergerakan-pergerakan Torran)e +1,-,. yang menarik dan seterusnya yang dapat kreati& membina seringkali kemahiran-kemahiran yang berbagai. menyatakan baha0a otak mempamerkan kebolehan murid mengatasi pelbagai masalahnya. Seni /isual 0ersoon *1+, . mendapati baha0a kanak-kanak menggunakan deria dan respons emosinya dalam memperolehi pengalaman yang disediakan. Menerusi kegiatan seni kanak-kanak meningkatkan keupayaannya untuk membuat pengamatan dan penaksiran. %pabila kanak-kanak melakukan akti(iti yang sedemikian, otak kanan dan otak kirinya di&ungsikan. Eisner *1+,>. ) juga mendapati baha0a kanak-kanak sering berhadapan dengan masalah membina kemampuannya dalam membuat huraian dan seterusnya cuba membina suatu konsep yang sempurna. 2enomena ini terjadi ketika kanak-kanak membuat pengamatan, membuat taksiran dan tanggapan dan seterusnya membina konsep. 1el!man *1+?@. mendapati baha0a kegiatan seni dapat meningkatkan kesedaran kanak-kanak tentang berlakunya perubahan-perubahan nilai manusia dari masa ke semasa. 0ro2n *1+,>. mendapati baha0a pengalaman kanak-kanak dalam memerhati 5

ketika melukis atau membuat lakaran dapat meningkatkan kebolehan mereka dalam pengamatan dan memperkaya pengetahuannya tentang perbe)aanperbe)aan setiap objek atau imej tampak di sekeliling mereka. :ika kanakkanak diberi pendedahan kaedah dan teknik yang sempurna, mereka akan berkupayaan mengembangkan pemikiran yang kritis. Kepentingan Seni Dalam Pen!i!ikan "ntuk sekola& ren!a&

:elaskan kepentingan Seni Dalam Pendidikan untuk sekolah rendah

1#1#3 Kepentingan imaginasi$ emosi$ ekspresi !an kreati4iti# Seni Dalam Pendidikan menyarankan pelbagai akti(iti melalui perasaan, pernyataan emosi, idea dan mani&estasi pemikiran. %kti(iiti seni dalam pendidikan memberi peluang untuk murid membina keyakinan, menajamkan persepsi, meningkatkan kreati(iti dan meningkatkan nilai estetik. 1#1#5 "nsur unsur kebu!a6aan !alam pen!i!ikan %dakah anda tahu unsur-unsur kebudayaan dalam pendidikan' Sila :elaskan.

1#(

Kanak kanak !an Seni Dapatkan maklumat tambahan berkaitan !anak-kanak dan Seni di perpustakaan atau di pusat sumber.

!ehidupan dan pembelajaran merupakan hala tuju yang artistik bagi kanakkanak. Mereka dilahirkan dengan keperluan dan keinginan untuk mengetahui dunia di sekeliling mereka. Pemahaman mereka terbentuk dengan mempelajari sesuatu yang baru. !anak-kanak bukan sahaja perlu mengetahui &akta-&akta yang tersirat tetapi juga mengetahui bagaimana idea-idea berhubungkait di antara satu dengan yang lain. Mereka boleh mencipta satu pemahaman tentang bagaimana untuk menghubungkait seni dengan perasaan, intuisi dan kreati(iti manusia. Seni dalam konteks ini merujuk 6

kepada Mu)ik , Pergerakan dan Seni /isual. :usteru, salah satu cara asas untuk memenuhi perasaan ingin tahu dan kehendak kanak-kanak adalah melalui akti(iti seni yang mampu membangunkan potensi mereka untuk menjadi insan yang kreati& dan imaginati&.

Rajah 1: Kanak-kanak dan Seni 1#(#1 Keperluan !an Keinginan Asas Kanak kanak Seni merupakan asas kepada perkembangan indi(idu. :ika diajar dengan baik, maka akan dapat merangsang kepekaan deria kerana semua deria merupakan ruang 7

bagi pembelajaran. !anak-kanak akan dapat meluahkan perasaan mereka tentang isuisu persekitaran yang memberi kesan kepada mereka. 1ni membolehkan mereka menyentuh, merasa dan meneroka sebarang kebarangkalian melalui interaksi dan pemahaman terhadap persekitaran. !anak-kanak mesti diberi peluang untuk menyatakan pendapat dan

pengetahuan yang mereka temui. Suara keriangan kanak-kanak yang jelas kedengaran di dalam bilik darjah patut digalakkan semasa pembelajaran. :esteru itu , seni membolehkan kanak-kanak menyertai proses pendidikan sepenuhnya tanpa merasa sebarang perbe)aan. Pendidikan menjadi satu keperluan dan keinginan asas kanak-kanak. :ika diteliti berdasarkan teori pembelajaran Maslo0. Pendidikan boleh diumpamakan berada didalam tahap &isiologi. 1aitu tahap yang merupakan keperluan asas kepada kanak-kanak !eperluan asas, pendidikan ini perlu dipenuhi sebelum menusia bersedia menceburi diri dalam hierarki kesempurnaan kendiri, maklumat dan estetik. 1ni bermakna akti(iti pengajaran dan pembelajaran dalam bilik darjah bergantung kepada setakad mana keperluan-keperluan pelajar dapat dipenuhi. 5leh itu untuk mencapai objekti&, guru perlulah mempertimbangkan langkah-langkah berikut: Pastikan keperluan asas murid telah dipenuhi seperti keperluan &isiologi iaitu makanan, minuman dan pakaian. :adikan suasana bilik darjah yang kondusi&.

$ersi&at penyayang untuk memenuhi keperluan kasih sayang Memupuk nilai penghargaan kendiri dalam kalangan murid serta memberi moti(asi dan peneguhan yang sesuai. Merancang akti(iti pengajaran berdasarkan kebolehan murid Memupuk nilai moti(asi diri melalui bimbingan supaya murid memahami diri, menerima diri dan melibatkan diri secara akti&.

Rajah 2 : Teori Pembelajaran Maslow Selain daripada itu kanak -kanak juga memerlukan perkara-perkara berikut antaranya ialah 7asmani !an %i*ikal 6ang si&at Tubuh badan yang sihat akan membuat pelajar bertambah kreati& dalam pemikirannya. Antuk itu penyediaan pemakanannya adalah penting untuk perkembangan tubuh badan dan &i)ikal pelajar yang sihat. Emosi 6ang stabil 9mosi pelajar perlulah stabil, peranan ibu bapa dan guru ketika berinteraksi perlulah menunjukkan contoh-contoh yang terbaik ketika berkomunikasi sesama mereka. Kero&anian 6ang membanggakan Tahap kerohanian yang dimiliki adalah tinggi Ke%a&aman intelek 6ang tinggi Pelajar perlu mempunyai tahap intelek yang tinggi dan dapat ber&ikir dengan tepat sebelum membuat sesuatu tindakan Per&ubungan sosial 6ang menggalakkan Perhubungan sesama kanak-kanak hendaklah di dalam keadaan yang harmoni dan saling berinteraksi antara satu sama lain tanpa ada perbalahan. Ke%a&aman tentang nilai nilai estetik Setiap kanak-kanak perlu mempunyai ke&ahaman yang kuat tentang nilai-nilai estetik yang terdapat di dalam pendidikan seni (isual. 7asmani Peringkat perkembangan jasmani kanak-kanak amat pesat semasa bayi. Perubahan berlaku dari segi rupa atau 0ajah dan &i)ikal. 8ontohnya bayi yang baru 10

lahir sudah pandai menghisap susu ibunya. Dalam jangka masa umur satu tahun, kita boleh menjangkakan perubahan-perubahan berikut yang mungkin akan berlaku kepada bentuk &i)kal atau jasmani kanak-kanak. Semakin kanak-kanak meningkat usianya pergerakan kordinasi otot kasar dan halus dan perkembangan dari segi &i)ikal akan turut meningkat mengikut usianya. !anak-kanak pada peringkat @-1 tahun merupakan kanak-kanak yang akti&. !anak-kanak pada tahap ini perlu diberi peluang bersuara dan bergerak untuk gerak kerja mereka. Masa rehat perlu diberi dengan menumpukan pergerakan sebagai sebahagian daripada pelajaran yang dijalankan. Setiap gerak kerja yang menggunakan tenaga harus diikuti dengan gerak kerja yang senang dan ringan misalnya pendidikan seni (isual. !anak-kanak pada peringkat di sekolah rendah ini mempunyai otot-otot yang belum matang untuk itu latihan pergerakan dan seni (isual yang kerap akan dapat mematangkan pergerakan ototnya contoh memegang pensil dengan baik supaya tulisan menjadi cantik dan kemas. 1anya memerlukan latih tubi yang kerap. !ebanyakan perkembangan motor dibahagian tangan lebih penting dan ketara daripada perkembangan di bahagian kaki. Penggunaan tangan hanya menggunakan sebelah tangan sahaja. Emosi 9mosi ialah keadaan mental yang menunjukkan reaksi seseorang terhadap sesuatu benda atau keadaan. Beaksi muncul secara tiba-tiba dan membayangkan perasaan seseorang ketika itu. $enda atau keadaan yang ditanggap oleh orang yang berkenaan. 3asilnya akan menimbulkan gerak balas. 4erak balas ini akan menghasilkan perubahan dalam badan, dan terhasillah pengalaman emosi dan pernyataan emosi setiap indi(idu. Pada peringkat kanak-kanak, perkembangan emosi agak cepat dan sekata berbanding dengan keadaan semasa diperingkat pra sekolah. :ika dahulu daya penga0alan emosinya lemah kini emosinya lebih terka0al. 1ni adalah disebabkan semakin usia meningkat semakin matang penga0alan emosinya. Pada peringkat ini mereka mula belajar mengenai emosi dan perasaan 11

orang lain. Melalui seni juga dia akan dapat untuk memahami dan meluahkan perasaan. Terutama ketika melukis dalam seni (isual, jika emosinya stabil lukisan yang dihasilakan akan cantik dan kreati(itinya akan lebih menyerlah. $egitu juga jika dalam permainan mu)ik, cara kanak-kanak itu bermain alat dapat dipantau. jika kuat pukulan alat mu)ik memungkinkan terdapat gangguan emosi tetapi jika pukulan stabil, besar kemungkinan emosinya baik. 8o&ani Melalui seni dalam pendidikan akti(iti kerohanian dapat dibentuk iaitu dengan banyak menumpukan kepada akti(iti-akti(iti yang melibatkan kerohanian dan moral. Seperti memperbanyakkan lagu-lagu yang boleh meningkatkan amalan-amalan kerohanian dan moral. %ntaranya ialah, Penggunaan senikata lagu Pengucapan seperti 6terima kasih disampaikan seberapa kerap yang boleh. Membantu kanak-kanak untuk menghargai sesuatu, bukannya mengeji. 9lakkan daripada mengutuk kanak-kanak sebaliknya perbanyakkan kata-kata memuji dan menghormati kanak-kanak. Intelek Pada peringkat ini kanak-kanak telah dapat menguasai konsep pengekalan tentang paduan nombor, berat dan padatan. Penguasaan konsep ini membolehkan mereka menguasai susunan angka dan mengelaskan benda dengan berbagai-bagai cara mengikut kualiti seperti sai) dan berat. Penguasaan proses pemisahan diri pula membolehkan mereka memahami konsep pembalikan. 1ni kerana mereka mempunyai semangat ingin tahu dan keinginan untuk terus belajar. Pada peringkat ini juga mereka dapat menguasai pertuturan dan gemar membaca . Beaksi mereka akan dapat dikesan melalui penerangan tentang sesuatu hal. Pembelajaran melalui gerak kerja atau akti(iti amat penting. 5leh itu situasi yang dibina dapat membantu dan interaksi bermasyarakat agar dapat saling mempelajari antara satu sama lain. Mereka seharusnya digalakkan mencari ja0apan sendiri. Pada peringkat 11 ke 1 tahun berlaku perubahan daripada pengolahan 12 6budak baik 6tahniah hendaklah

secara konkrit kepada pengolahan secara &ormat. Pada peringkat ini kanakkanak masih terikat dengan pengalaman yang sebenarnya. =ujudkan peluang kepada mereka menerangkan pemikiran mereka. Sosial Peranan keluarga, masyarakat dan sekolaah sangat penting dalam

membentuk sosial dan sahsiah kanak-kanak. !uat atau lemahnya pengaruh guru, rakan, ibu bapa akan dapat menilai setakat mana pembinaan sosialisasi kanak-kanak dapat diperkembangkan. 5leh itu peranan guru sangat penting membantu kanak-kanak untuk menguasai berbagai-bagai ilmu pengetahuan dan kemahiran yang di&ikirkan sesuai untuk menyesuaikan diri dalam perkembangan masyarakat dan kehidupan harian. $erdasarkan teori pembelajaran oleh %lbert $andura, beliau menegaskan baha0a elemen sosial akan terbabit kerana pembelajaran akan diperolehi dengan berdasarkan kepada: Melihat Meniru Memerhatikan tingkah laku orang lain

Teori yang dikemukakan oleh $andura ini dikenali juga sebagai, teori pemerhatian aatau teori peniruan. Mengikut aspek yang penting dalam teorinya ialah pemerhatian gerak balas yang ditonjolkan oleh orang lain. $eliau juga menegaskan baha0a seseorang indi(idu akan meniru sesuatu tingkah laku jika dia memperolehi kepuasan dan peneguhan yang tinggi.

Estetik Mereka telah mula dan cuba untuk memahami aspek estetik, dimana mereka telah boleh menilai tentang konsep keindahan dan kecantikan. Antuk itu latihan-latihan perlu diperbanyakkan supaya kanak-kanak dapat mempelajari konsep penghargaan terhadap sesuatu apa yang dilihat atau dilakukan. !anak-kanak akan dididik untuk memperolehi konsep hak kita adalah hak semua. $ermakna konsep perkongsian hendaklah ditekankan. %pabila konsep ini dapat diterapkan ke dlalam minda kanak-kanak maka konsep estetik dapat ditanam seterusnya. 13

Sembilan Keinginan Asas Kanak kanak

Sila jelaskan sembilan !einginan %sas !anak-kanak'

Seni dalam Pendidikan membantu memperkembangkan kebolehan kreati& dan imaginati& kanak-kanak. %kti(iti-akti(iti yang dilakukan oleh kanak-kanak dapat memuaskan naluri semulajadi dan keinginan spontan mereka. Sehubungan itu anda perlu memahami naluri semulajadi kanak-kanak dan keinginan asas mereka bersesuaian dengan kecenderungan dan peringkat umur. Dauer dan Pangra)i *1+,":11-1 . telah mengenalpasti sembilan keinginan asas kanak-kanak. Antuk setiap keinginan asas yang dinyatakan itu, anda dikehendaki memberi contoh berdasarkan pengalaman dan pemerhatian anda terhadap kanak-kanak. 1# Keinginan untuk 0ergerak kanak-kanak suka mengambil peluang untuk bermain dan melibatkan diri dalam sebarang kegitan &i)ikal. CCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCC CCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCC CCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCC

(#

Keinginan untuk berja6a !an !iiktira% !anak-kanak bukan sekadar ingin berjaya tetapi inginkan kejayaan itu dihargai. CCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCC CCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCC CCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCC

3#

Keinginan untuk !iterima ole& kumpulan seba6a !an sebagai a&li !alam mas6arakat !anak-kanak inginkan diri mereka diterima, disanjung, dihargai dan dihormati oleh orang lain. 14

CCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCC CCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCC CCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCC 5# Keinginan untuk bersaing !anak-kanak suka bersaing untuk memperlihatkan kemahiran dan kekuatan &i)ikal yang setara dengan rakan-rakan sebaya. CCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCC CCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCC CCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCC 9# Keinginan ketangkasan %i*ikal !an sebagai sumber !a6a penarik !anak-kanak gemar kepada akti(iti &i)ikal dan membentuk penampilan diri atau harga diri untuk menyesuaikan dirinya dalam masyarakat. CCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCC CCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCC CCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCC -# Keinginan untuk meneroka# !anak-kanak gemar melibatkan diri dalam sesuatu kegiatan yang luar biasa tetapi menyeronokkan. CCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCC CCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCC CCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCC

:#

Keinginan untuk pen)apaian kreati%# !anak-kanak gemar mengalami perkara baru melalui aktii(iti kreati&. CCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCC CCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCC CCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCC

;#

Keinginan untuk melua&kan perasaan melalui pergerakan# !anak-kanak gemar akti(iti yang memberi peluang untuk meluahkan idea mengenai diri dan persekitaran mereka. CCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCC 15

CCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCC CCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCC ,# Keinginan untuk ke%a&aman# !anak-kanak mempunyai keperluan dan ingin mengembangkan ke&ahaman dan ingin mempelajari perkara baru. :usteru itu mereka dapat meneroka, menyentuh persekitaran. CCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCC CCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCC CCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCC dan merasai pemikiran serta interaksi mereka dengan

1#(#(

Perkembangan !an tumbesaran Kanak kanak Mengikut ahli teori perkembangan, perkembangan dan tumbesaran kanakkanak adalah mengikut peringkat- peringkat. Pada setiap peringkat itu kanakkanak mempunyai keperluan dan keinginan asasnya dari segi &i)ikal, mental, sosial, emosi, intelek dan estetik. %kti(iti Seni dapat direkabentuk untuk membantu perkembangan dan pertumbuhan kanak-kanak pada setiap peringkat itu dari segi &i)ikal, mental, sosial, emosi, intelek dan estetik. $ila diberi peluang untuk bekerja dengan berbagai-bagai bahan, cara dan teknik, kanak-kanak dapat meneroka secara kreati& dengan (ariasi yang tidak terhad dan tidak terkongkong. %kti(iti Seni juga mudah direkabentuk untuk mendekati keperluan dan naluri ingin tahu kanak-kanak. !anak-kanak melihat sesuatu dengan cara yang tersendiri. !anak-kanak suka menyentuh, menguling, menguli, meramas, menggosok, mendengar, mengesan bunyi, menghidu, meniru aksi untuk mengenal sesuatu. !anak-kanak suka bermain. %kti(iti seni juga mudah dikaitkan dengan sesuatu yang digemari dan diminati dan dengan demikian menjadi bermakna kepadanya. /iktor #o0en&eld dan $rittain * 1+,@., telah meneliti lukisan kanak-kanak mengikut peringkat-peringkat perkembangan kanak-kanak dan menerangkan bagaimana bahan, kandungan 16 subjek dan en(iromen belajar dapat

disesuaikan

mengikut

peringkat

perkembangan

untuk

merangsangkan

pengutaraan tampak kanak-kanak, perkembangan kreati& dan mental dan seterusnya perkembangan menyeluruh kanak-kanak. /iktor #o0en&eld dan $rittain, pengetahuan sedia ada boleh diakti&kan melalui cara-cara yang sesuai kepada tahap perkembangan kanak-kanak. %ntaranya ialah menggunakan aksi kanak-kanak , objek yang konkrit dan isi kandungan yang ada kaitan dengan kehidupan sehariannya diperingkat itu. %pabila pengetahuan pasi& diakti&kan, persepsi, kognisi dan pembelajaran berlaku secara semulajadinya. %kti(iti seni yang memuaskan keperluan asas kanak-kanak dari segi &i)ikal, mental, sosial, emosi, intelek dan estetik boleh direka untuk membantu dalam perkembangan dan pertumbuhan yang sihat. Dengan demikian, perkembangan dan tumbuhbesaran kanak-kanak juga berlaku dengan sihatnya dan secara tidak sedarnya. 1#3 Deria !an Seni

Deria dan Seni membolehkan indi(idu meneroka alam sekelilingnya dan ini merupakan satu proses yang berterusan . %kti(iti-akti(iti seni dapat membantu naluri ingin tahu sesorang melalui eksplorasi dan eksperimentasi dengan menggunakan deria. Melalui akti(iti-akti(iti seni, pelajar boleh berinteraksi secara langsung dengan persekitaran dan belajar mengembangkan kebolehan mereka untuk membuat pertimbangan yang baik melalui pengalaman yang diperolehi.

Peta Min!a

17

Rajah 3: Deria dan Seni Deria terdiri daripada pancaindera lihat, dengar, sentuh, rasa dan hidu.. Deria dan seni membolehkan indi(idu menerokaalam sekelilingnya dan ini merupakan satu proses yang berterusan. %kti(iti-akti(iti seni dapat membantu naluri ingin tahu sesorang melalui ekplorasi dan eksperimentasi dengan menggunakan deria. Melalui akti(it-akti(iti Seni, pelajar boleh berinteraksi secara langsung dengan persekitaran dan belajar mengembangkan kebolehan mereka untuk membuat pertimbangan yang baik melalui pengalaman yang diperolehi.

Antuk mengetahui kepekaan deria anda dengan lebih baik tentu seronok jika kita melakukan melalui akti(iti. $erikut adalah cadangan akti(iti-akti(iti meneroka kepekaan deria anda yang merupakan bahagian penting dalam hidup anda. 18

1#3#1 Perkembangan kepekaan !eria kanak kanak Perkembangan merupakan satu proses yang berterusan dari peringkat lahir hingga peringkat kematangan. 2aktor-&aktor perkembangan manusia banyak dipengaruhi oleh baka dan persekitaran yang berada disekeliling mereka. Antuk itu perkembangan kematangan deria adalah penting dalam mempertingkatkan lagi perkembangan diri setiap indi(idu. Murid mula mendapat kematangan dalam perkembangan kepekaan deria semasa ia masih bayi lagi iaitu ketika berumur >tahun. !etika ini kanak-kanak telah mula memperolehi kordinasi dan ka0alan otot. Mula mengenal objek dalam alam sekitar melalui organ deria dan tangan. Penglihatan dan pendengaran mula berkembang secara perlahan-lahan dan mula matang ketika berumur @-1 pelajar mula mendapat perkembangan kepekaan derianya. Deria dan seni membolehkan indi(idu meneroka alam sekelilingnya dan ini merupakan satu proses yang berterusan. %kti(iti-akti(iti seni dapat membantu naluri ingin tahu seseorang melalui eDplorasi dan ekperimentasi dengan menggunakan deria. Melalui akti(iti-akti(iti seni, pelajar boleh berinteraksi secara langsung dengan persekitaran dan belajar mengembangkan kebolehan mereka untuk membuat pertimbangan yang baik melalui pengalaman yang diperolehi. SENT"HAN Sentuhan biasanya dilakukan dengan menggunakan jari. 1ni merupakan aspek perkembangan psikomotor yang mula-mula diperolehi oleh kanak-kanak. Sebelum kanak-kanak itu mula untuk berbahasa. Melalui sentuhan pelajar akan dapat untuk membuat pelbagai akti(iti contoh dalam akti(iti seni (isual, pelajar akan menggunakan jarinya untuk melukis gambar di atas kertas, atau kan(as. Manakala didalam mu)ik pelajar akan cuba untuk mencipta satu corak irama yang berbe)a apabila mendengar sesebuah lagu. 1ni adalah disebabkan kerana murid terutamanya kanak-kanak suka membuat 1mpro(isasi atau mengubah suaikan satu-satu perkara baru. Manakala di dalam pergerakan pula mereka akan dapat mengetahui aras, atau ruang sama ada tinggi, rendah, sederhana, dekat atau jauh. DENGA8 19 tahun. !etika inilah

Mendengar melibatkan deria telinga. Antuk akti(iti yang dijalankan pada deria ini lebih menumpukan kepada persoalan apa yang mereka dengan' 8ontoh dalam akti(iti ekspresi melalui seni. %kti(iti seni (isual yang dilakukan adalah berdasarkan apa yang telah didengarnya ketika dia melukiskan. $agitulah juga dengan akti(iti mu)ik, mereka akan cuba mencipta bunyi tentang apa yang didengarnya. Dalam bidang pergerakan pelajar akan tahu dan dapat membuat interpretasi dan ber bergerak sama ada cepat atau lambat. LIHAT Melihat menggunakan deria mata yang mengakibatkan pemgamatan dan berdasarkan maklumat yang datang melalui deria mata itu seseorang akan dapat mengalami pelbagai jenis 0arna, bentuk, ruang dan jalinan. Manakala bagi orang buta ia hanya melihat dengan melatih otaknya untuk membuat pena&siran dengan berdasarkan kepada pengalaman seni tampak yang telah dialaminya. 8ASA Basa merupakan gerak hati atau kata hati murid. Dengan menggunakan deria ini pelajar akan dapat membuat sesuatu persepsi dengan tepat. Persepsi Persepsi bermaksud seseorang membuat interpretasi atau memberi makna kepada rangsangan yang diterima oleh derianya. Seterusnya apabila maklumat itu dirasakan penting indi(idu akan membentuk konsep daripadanya. %hli psikologi gestalt merumuskan baha0a dalam persepsi, manusia akan cenderung mempersepsi sesuatu secara keseluruhan daripada bahagian-bahagian yang menjadi keseluruhan. HID" 3idu lebih menekankan kepada aspek penanggapan. Penanggapan tidak berlaku secara semulajadi sebaliknya guru harus merancang strategi untuk menyerapkan unsur ini dalam pengajarannya ini boleh dilakukan dengan cara-cara berikut:

Kebole&an Mental Pelajar 2aktor ini penting untuk memastikan setiap murid mendapat pembelajaran mengenai konsep yang diajar oleh guru.

Pen!ekatan Pengajaran 4uru perlu merancang strategi pengajaran yang hendak digunakan olehnya 20

untuk membentuk penanggapan yang baik. Pen!ekatan Inkuiri Penemuan Murid mencari maklumat sendiri mengenai konsep melalui situasi penyelesaian masalah. Murid akan ber&ikir dan menaakul secara mental dengan menggunakan organ deria untuk menyelesaikan masalah yang dihadapi. 4uru hanya bertindak sebagai &asilitator dan bukan sebagai pemberi ja0apan yang sebenar. Pen!ekatan 8esepsi 4uru menyampaikan maklumat mengenai konsep secara langsung dengan bergantung kepada murid. Pen!ekatan De!ukti% Pendekatan Dedukti& merupakan prosedur yang berpangkal pada suatu peristi0a umum, yang kebenarannya telah diketahui atau diyakini, dan berakhir pada suatu kesimpulan atau pengetahuan baru yang bersi&at lebih khusus. !aedah ini dia0ali dari pembentukan teori, hipotesis, dan lain-lain.

1#3#( Kepentingan kepekaan !eria !alam proses pengajaran !an pembelajaran

Sila buat perbincangan tentang kepentingan Seni Dalam Pendidikan dalam proses pengajaran dan pembelajaran. 3asil dari kepentingan kepekaan deria akan dapat membentuk satu persepsi dalam bentuk satu keseluruhan. Persepsi ini juga dinamakan sebagai pengamatan. Antuk itu pancaindera manusia yang mengandungi mata, telinga, hidung, lidah dan dan kulit akan menerima maklumat daripada rangsangan-rangsangan dalam persekitarannya. :angkaan *Bajah. 3ubungan latar depan dan belakang Penumpuan Tempoh masa Tugasan jelas Pengalaman dan Susunan objek

21

8atatkan mengikut masa yang ditentukan: Satu eksplorasi untuk mengetahui dan menajamkan deria semasa berinteraksi dengan persekitaran.

8umusan Setelah anda mengikuti akti(iti-akti(iti di atas, anda tentu telah dapat mengenal pasti kepentingan deria dalam setiap akti(iti-akti(iti kesenian. %kti(iti-akti(iti tersebut memperlihatkan baha0a kepekaan deria dapat dibentuk dan meningkatkan pengalaman dalam seni (isual, mu)ik dan pergerakan. Secara tidak langsung ia dapat membantu dan meningkatkan lagi proses pembelajaran anda.

T"GASAN TE8A8AH 1. . Dengan merujuk daripada bahan daripada buku dan internet, jelaskan perkaitan dan kepentingan Seni Dalam Pendidikan. 3uraikan 6deria dan seni

P'8T1'LI' Dokumen atau tugasan perlu disimpan dalam port&olio dan diserahkan kepada pensyarah dalam bentuk so&t dan hard copy.

22