2- AYDINLATMA HESAPLARINDA KULLANILAN TABLOLAR

Yzeyler
Yans#tma
Kat Say#s# %
Yzeyler
Yans#tma
Kat Say#s# %
Temiz Beton Yzeyler %40-%60 Koyu Kahverengi Yzeyler %10-%25
Temiz Badana Yzeyler %80 Ak Krmz Yzeyler %20-%35
Kirli Beyaz Yzeyler %60-%70 Koyu Krmz Yzeyler %10-%20
Parlak Alminyum Yzeyler %70 Ak Yeil Yzeyler %30-%60
Mat Alminyum Yzeyler %60 Koyu Yeil Yzeyler %10-%30
Pencere Cam %8 Ak Mavi Yzeyler %20-%50
Buzlu Cam %10-%12 Koyu Mavi Yzeyler %5-%20
Ak Sar Yzeyler %50-%70 Ak Gri Yzeyler %35-%60
Koyu Sar Yzeyler %30-%50 Koyu Gri Yzeyler %20-%35
Bej Yzeyler %40-%65 Beyaz Yzeyler %70-%80
Ak Kahverengi Yzeyler %25-%60 Siyah Yzeyler %8
Tablo 1.12- nemli baz# maddelerin yans#tma ve ge$irme kat say#lar#




YER
Genel
Lux
zel
Lux
YER
Genel
Lux
zel
Lux
YER
Genel
Lux
zel
Lux
YER
Genel
Lux
zel
Lux
B$ROLAR D&K$MHANE KONSERVE END. OTEL ve LOKANTA
Mek. ve mimar proj. 750 Maa retimi (Duyarl) 350 Yiyecek ayklama 200 Banyo 100
Kroki ve dekoratif iz. 500 Maa retimi (Kaba) 200 Ykama ve temizleme 200 Merdiven ve holler 50
Muhasebe 500 Dkm salonu 200 Renklerin ayrlmas 1000 Mutfak 250
Daktilo 500 Temizleme, parlatma 200 Gerekli paral. ayrma 300 Yatak odas 50 200
Fi. dosya 100 Kontrol 1000 Kutulara koyma mek. 300 KERESTE FAB
Md. odas 250 FIRIN Kutulara koyma elle 200 Makine ile ilk kesme 150
Bekleme odas 150 Kartrma odas 200 Bo kutularn kontrol 1000 Y. ince ileme 200
Konferans odas 200 Hamur yapm 125 Kutu kaynag 300 nce ileme 400
Kantin 150 Hamur bekleme odas 125 Paketleme ambalaj 150 AYAKKABI FAB
BOYA FABR(KASI GARAJLAR KONUT Kesim ve seme 1000
Genel aydnlatma 150 Atlye 250 Genel aydnlatma 50 Model hazrlanmas 1000
Renk ayrm 500 Yaglama 150 zel aydnlatma 500 nce kesim 1000
+AMA.IRHANE Ykama 250 Mutfak 125 250 Kauuk hazrlama 125
Ykama yeri 150 Park yeri 50 Yatak odas 50 250 Vernikleme 200
Onarm, saym, iaret 200 Sergi odas 400 Giri, merdiven, garaj 50 Volkanize, kesme 200
zel paralarn onarm 400 HASTANELER MA0AZALAR Taban hazrlama 400
+EL(K FABR(KASI Dr. muayene odas 100 400 Vitrin genel ayd. 1000 5000 S(NEMALAR
Haddeleme 150 Dispanser genel 150 B. magaza gnl. ayd. 500 Giri ve kasa 200
Boru ubuk tel retimi 200 Toplant odas 100 Diger magz. gnl. ayd. 250 Fuaye 50
Galvanizasyon 200 Banyo 100 MAK(NE ATL. Salon 100
Makine dairesi 150 Ktphane 250 Kaba ileme 250 T(YATROLAR
Kalite kontrol 400 Ameliyat odas 500 nce ileme ve parlatm 400 Giri ve fuaye 100
DE0(RMENLER Koridor ve merdiven 50 ok ince ileme 2500 Salon 50
Kartrma temizleme 200 Mutfak 250 MATBAA Orkestra yeri 400
Ambalj 100 Laboratuvar 300 Matris yapm 400 SPOR ALANL.
Mamul kontrol 400 Fizik tedavi 250 Harflerin hazrlanmas 200 Boks 50 500
Silo temizligi 100 Sterilizasyon 400 Renk ayrm 1000 Gre salonu 50 500
DEPOLAR Rntgen odas 0-50 Bask yeri 250 Tenis salonu 100 300
Az kullanlan gn. depo 25 Di muayene odas 250 5000 Mizanpaj masas 500 At yar sahas 40
B. Paralar mlz.deposu
50 Dispanser 400 M$ZELER Futbol sahas 100 300
K. Paral mlz. deposu 100 W.C. 50 Genel aydnlatma 150 Atletizm 50 200
ok kk paral mlz. 200 K30IT FAB. Tablolar zerinde 200 OTOMOB(L FAB
DI. AYDINLATMA Kartrma odas 150 Heykel, plstik ve diger 400 Sasi yapm 200
Ana trafik yollar 20 Kgt makinelar 200 OKULLAR Montaj band 400
Sehir ii ana yollar 15 Kesme dekorasyon 200 Ana okul 100 Kontrol 750
Sehir ii yollar 10 Kontrol laboratuvar 400 lkokul snf 200 SABUN FAB
D(K(. AT&LYES( K(MYA END$STR(S( lkokul dinlence yeri 100 Toz sabun retimi 150
Kesme. prova, t 250 Elle alan frn 150 Orta-lise snf 250 Markalama, paket 150
Nak ve kontrol 750 Sabit kurutucu 150 Orta-Lise laboratuvar 300 Kalplama, ambalj 250
DO0UM EV( Kristalizasyon yeri 150 Orta-lise T. salonu 150 SERAM(K END.
Dogum odas 250 5000 Otomatik frn 150
Orta-lise dinlence yeri
150 Kartrma, kurutma 100
ocuk odas 100 Buharl stc 150 Teknik ok. snf 250 Sekil verme 150
Bekleme odas 100 Mekanik kurutucu 150 Teknik ok. proje odas 400 Renk ve vernik 400
zel hasta odalar 50 200 Damtma yeri 150 Teknik ok. atlyeler 250 T$T$N END.
KAYNAK KONFKSY. END. U+AK HANGARI Kurutma, n hazrl. 150
Genel aydnlatma 250 Soluk renk. kontrol 1500 Bakm yeri 250 Kontrol ve seme 1000
Duyarl ark kaynag 2500 Canl renk kontrol 2500 Motor bakm 400 Sigara makinelar 400
Tablo 1.13- En az ayd#nlatma 'iddetleri tablosu



PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version http://www.fineprint.com

TAVAN 0.80 0.50 0.30

DUVAR

0.50

0.30

0.50

0.30

0.10

0.30
ZEMN

0.30 | 0.10

0.30

0.10

0.30

0.10

0.30

0.10

0.10

0.10

Oda
ndeksi
) b + a ( h
b a
= k
ODA VER(M( ( h )

0.60

0.24

0.23

0.18

0.18

0.20

0.19

0.15

0.15

0.12

0.15
0.80

0.31

0.29

0.24

0.23

0.25

0.24

0.20

0.19

0.16

0.17
1.00

0.36

0.33

0.29

0.28

0.29

0.28

0.24

0.23

0.20

0.20
1.25

0.41

0.38

0.34

0.32

0.33

0.31

0.28

0.27

0.24

0.24
1.50

0.45

0.41

0.38

0.36

0.36

0.34

0.32

0.30

0.27

0.26
2.00

0.51

0.46

0.45

0.41

0.41

0.38

0.37

0.35

0.31

0.30
2.50

0.56

0.49

0.50

0.45

0.45

0.41

0.41

0.38

0.35

0.34
3.00

0.59

0.52

0.54

0.48

0.47

0.43

0.43

0.40

0.38

0.36
4.00

0.63

0.55

0.58

0.51

0.50

0.46

0.47

0.44

0.41

0.39
5.00 0.66 0.57 0.62 0.54 0.53 0.48 0.50 0.46 0.44 0.40
Tablo 1.14- Oda ayd#nlatma verimi





Temizleme Sresi
Armatr
Cinsi
Aydnlatma Tipi
1 YIL 2 YIL 3 YIL
Kirlenme Durumu
Direkt
-
1,35
1.65
-
1,55
2,15
-
-
-
Az Kirlenme
Normal Kirlenme
ok Kirlenme
Yar Direkt
1,25
1,45
-
1,40
1,80
-
-
-
-
Az Kirlenme
Normal Kirlenme
ok Kirlenme

Kark
1.25
1,45
-
1,40
1,80
-
-
-
-
Az Kirlenme
Normal Kirlenme
ok Kirlenme

Yar Endirekt
1,35
1,65
-
1,55
2,15
-
-
-
-

Az Kirlenme
Normal Kirlenme
ok Kirlenme

A
k
k
o
r

F
l
6
m
a
n
l
#

L
6
m
b
a

(
E
n
k
a
n
d
e
s
a
n
)


Endirekt
1,35
1,65
-
1,55
2,15
-
-
-
-

Az Kirlenme
Normal Kirlenme
ok Kirlenme

Direkt
-
1,40
1,85

-
1.70
2,55

-
1,90
3,10

Az Kirlenme
Normal Kirlenme
ok Kirlenme

Yar Direkt
1,25
1,45
-
1,40
1,80
-
1,55
2,06
-
Az Kirlenme
Normal Kirlenme
ok Kirlenme

Kark
1,35
1,65
-
1,55
2,15
-
1,75
2,50
-
Az Kirlenme
Normal Kirlenme
ok Kirlenme

F
l

o
r
e
s
a
n

L
6
m
b
a


Endirekt
1,25
-
-
1,45
-
-
-
-
-
Az Kirlenme
Normal Kirlenme
ok Kirlenme

Tablo 1.15- Kirlenme (bak#m) fakt)r+ (d)


PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version http://www.fineprint.com





PHILIPS
Lmba Tip
G
(Watt)
Ik Aks
(Lmen)
15 120
25 230
40 430
60 730
75 960
100 1380
150 2220
Normal
Ampuller
Akkor Flmanl
200 3150
20 1200
32 1400
Floresan
Lmbalar
Daylight
40 2100
HPI-T 250 17000
HPI-T 400 30500
HPI-T 1000 81000
HPI-T 2000 189000
MHN-TD 70 5500
MHN-TD 150 12000
Metal
Halide
Ampuller
MHN-TD 250 20500
Son 70 5600
Son 150 14500
Son 250 27000
Son 400 48000
Son-T 70 6000
Son-T 150 15000
Son-T 250 28000
Son-T 400 48000
Son-T 1000 130000
Son-H 220 20000
Son-H 350 34000
Sox 35 4800
Sodyum
Buharl
Ampuller
Sox 90 13500
Hkap 10 10 140
Hkap 20/12 20 350
Hkap 20/20 20 340
Hkap 50 50 900
Halojen
Kapsl
Ampuller
Hkap 100 100 2500
Hal-A 100 Bom 100 1600
Hal-A 150 Bom 150 2550
Hal-A 60 Dz 60 820
Hal-A 100 Dz 100 1500
Halojen
Ampuller
Hal-A 150 Dz 150 2500
100 1650
150 2700
200 3520
300 5600
500 9900
750 16900
1000 24200
ubuk
Halojen
Ampuller
R7s (duy)
1500 36300
Halref 6653 A 20 600
Halref 6659 A 50 1600
Halref 6644 K 20 3800
Halref 6650 K 50 6000
Halojen
Reflektr
Ampuller
Halref 6685 K 50 8800
Hpl-Com 125 6700
Hpl-Com 25 14200
Hpl-Com 400 24200
ML 160 3150
Civa
Buharl
Ampuller
ML 250 5500



Tablo 1.16- -e'itli l/mbalar#n g+$leri ve #'#k ak#lar#




GE Lighting
Lmba Tip
G
(Watt)
Ik Aks
(Lmen)
15 90
25 225
40 41
60 700
75 900
100 1350
150 2150
Normal
(Enkandesan)
Ampuller
Akkor Flmanl
200 3050
Scak Beyaz 18-20 1225
Scak Beyaz 32 1780
Scak Beyaz 36-40 3050
Gn g 18-20 950
Gn g 36-40 2100
Krmz 18-20 60
Krmz 36-40 160
Sar 18-20 800
Sar 36-40 2000
Yeil 18-20 1300
Yeil 36-40 3300
Mavi 18-20 250
Floresan
Lmbalar
Mavi 36-40 650
MBID 250/T/H 250 19000
MBID 400/T/H 400 25000
MBID 1000/T/H 1000 80000
MGMID 2000/200 2000 170000
MVR 250/VB U/R 250 20500
Metal Halide
Ampuller
MVR 400/U/VBU/R 400 36000
El.Biax-T
Amalgam
15 900
El.Biax-T
Amalgam
20 1200
El.Biax-T
Amalgam
23 1600
GE Elekt. Biax SA 13 600
GE Elekt. Biax SA 16 900
Kompakt
Floresan
(Tasarruflu)
Ampul
GE Elekt. Biax SA 21 1200
LU 70/90/t 10/27 70 6000
LU 150/100/40 150 15000
LU 250/T/40 250 27500
LU 400/T/40 400 50000
LU 1000/100/T/40 1000 130000
LU 250/D/40 250 26000
Sodyum
Buharl
Lmbalar
LU 400/D/40 400 47500
M 11 UV 10 140
M 47 UV 20 350
M 74 UV 50 900
Halojen
Kapsl
Ampuller
M 74 UV 100 2500
Hal-A Bom 100 1600
Hal-A Bom 150 2550
Hal-A Dz 60 820
Hal-A Dz 100 1500
Halojen
Ampuller
Hal-A Dz 150 2500
K 14 100 1350
K 12 150 2100
K 15 200 3100
K 9 300 4800
K 1 500 9500
K 3 750 15000
K 4 1000 21000
K 5 1500 33000
ubuk
Halojen
Ampuller
K 6 2000 44000
Hpl Balastl 125 6300
Hpl Balastl 250 13000
Hpl Balastl 400 20000
ML Balastsz 160 3100
Cva Buharl
Ampuller
ML Balastsz 250 5600

OSRAM
Lmba Tip
G
(Watt)
Ik Aks
(Lmen)
60 730
75 960
Standart Akkor
Lmba
100 1380
60 490
Glop Lmba
100 890
25 200
Top Lmba
40 400
40 400
Buji Lmba
60 660
60 3400
80 5400
Enkandesan
Lmbalar
Parabolik
Reflektrl
Lmba
120 9300
TC D 10 600
TC D 13 900
TC D 18 1200
TC D 26 1800
TC D 9 600
TC 11 900
TC 36 2900
TC-L 40 3500
TC-L 55 4800
TC-L 9 600
TC-S/E 11 900
TC-S/E 11 815
T 2 13 1030
TC-EL 15 900
TC-EL 20 1200
Kompakt
Floresan
Lmbalar
TC-EL 23 1500
18 1350
36 3350
Floresan
Lmba
T 26
58 5200
QT 12 20 320
QT 12 50 930
QT 12 75 1450
QT 12 90 1800
gne
Ayakl
Halojen
Lmba
QT 12/24V 150 3200
QT DE-12 150 2200
QT DE-12 200 3200
ubuk
Halojen
Lmba
QT DE-12 300 5000
QT32/m 150 2400 TpHalojen
Lmba
QT32/m 200 4000
HST (igne) 50 2300
HST (igne) 100 4800
HST-D (ubuk) 70 7000
HST-D (ubuk) 150 15000
HST (tp) 250 27000
HST (tp) 400 48000
HST (tp) 1000 130000
HSE 70 5600
HSE 100 9500
HSE 150 14000
Sodyum
Buharl
Lmbalar
HSE 250 25000
HIT (igne) 72 6600
HIT (igne) 147 14000
HIT-DE(ubuk) 72 6300
HIT-DE(ubuk) 147 13500
HIT-DE(ubuk) 250 20000
HIT (tp) 250 20000
HIT (tp) 420 42000
HIT (tp) 1000 80000
CDM-R (reflk) 38 5000
Metal
Buharl
Halojen
Lmbalar
HIE 250 19000
HME 80 4000
HME 125 6500
HME 160 3150
Cva
Buharl
Lmbalar
HME 250 14000

PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version http://www.fineprint.com
3- RNEK AYDINLATMA HESABI: Genili#i 8 m. boyu 10 m. ve y&ksekli#i 3 m.
olan bir b&ronun ayd)nlatmas) P
1
4x40 W*l)k armat&rle yap)lmak isteniyor. B&ronun duvarlar)
bej ve tavan) beyaz boya ile boyal)d)r. Zeminde ise gri rengi granit kullan)lm)t)r. Bu b&roya
ait ayd)nlatma hesab)n) yaparak armat&rlerin yerleimini +iziniz.
BRO AYDINLATMASI
S#ra Simge A8#klama Forml Hesaplama De:erler Birim
1 a Genilik Plndan 8 m
2 b Uzunluk Plndan 10 m
3 A Alan A = a . b A = 8 . 10 80 m
2

4 h Oda yksekligi Plndan 3 m
5 h
1
alma dzlemi yksekligi ogunlukla 0,85 m
6 h
2
Tij (sarkt) boyu Tijsiz montaj 0 m
7 H Armatrn alma dzlemine uzaklg H = h (h
1
+ h
2
) H = 3 (0,85 + 0) 2,15 m
8 k Oda indeksi
) b + a ( H
b a
= k
) 10 + 8 ( 15 , 2
8
= k
10

2,06
9
Ty
Dy
Zy

Yanstma kat saylar
Tavan
Duvar
Zemin
Beyaz
Bej
Gri
0,8
0,5
0,3

10 d Kirlenme faktr (Tablo 1.15) ogunlukla 1,25
11 E Gerekli aydnlk iddeti Tablo 1.13'den 500 Lux
12 h Aydnlatma etkinlik faktr Tablo 1.14'den 0,51
13 T Gerekli toplam k aks

T
=
q
d A E

T
=
0,51
1,25 80 500
98039 Lmen
14 L Lmbann k aks Tablo 1.16'dan 2100 Lmen
15 Z Ampul says
L
T

= Z
2100
98039
= Z 47 adet
"TL 54/40 wattlk floresan ampulden 47 adet kullanlacak
16 Z/4 Armatr says TMS 4x40 armatrde 4 ampul vardr: 47/4 12 adet
TMS 4x40 armatrde 4 adet "TL 54/40 W floresan ampul olduguna gre ve odann simetrik yaps da gz nne alnarak 12
adet armatrde toplam 48 ampul kullanlacaktr.

Bro aydnlatmasn armatr saysna gre tekrarlarsak
17 E Oluan aydnlk iddeti
A d
q Z
= E
L
.
. .

80 25 , 1
51 , 0 48 2100
= E 514 Lux
Bu bronun aydnlatmasnda E=514 Lux'lk bir aydnlatma dzeyi elde edilir.
Tablo 1.17- rnek ayd#nlatma hesab#
a: Genilik
b: Uzunluk
h: Oda y&ksekli#i
h
1
: -al)ma d&zlemi ile oda taban) aras)ndaki y&kseklik
h
2
: Armat&r tij uzunlu#u
H: Armat&r ile +al)ma y&zeyi aras) uzakl)k
T
y
: Tavan yans)tma kat say)s)
D
y
: Duvar yans)tma kat say)s)
Z
y
: Zemin yans)tma kat say)s)
2ekil 1.3- Ayd#nlatma d+zlemi














PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version http://www.fineprint.com

ORTALAMA AYDINLIK LUX OLARAK Lmba gc
W

10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 120 150 200 200
ISIGI EST SEKLDE YAYMA J. ARMATR
25 11.4 m
2
- - - - - - - - - - -
40 22.7 11.3 7.6 - - - - - - - - - -
60 38.1 19.0 12.7 9.5 7.6 - - - - - - - -
75 50.4 25.2 16.8 12.6 8.4 7.2 6.3 - - - - - -
100 72.0 36.0 24.0 18.0 14.4 12.0 10.3 9.0 8.0 7.2 - - -
150 108 54.0 36.0 27.0 21.6 18.0 15.5 13.6 12.0 10.8 9.0 7.2 -
200 153 76.5 51.0 38.3 30.6 25.5 21.9 19.1 17.0 15.3 12.8 10.3 7.6
YARI ENDREK AYDINLATMA (AVZE, C.B. ARMATR)
25 10.8 m
2
- - - - - - - - - - -
40 21.6 10.8 7.2 - - - - - - - - - -
60 36.2 18.1 12.1 9.1 7.2 - - - - - - -
75 47.7 23.8 15.9 11.9 9.5 8.0 6.8 - - - - - -
100 68.0 34.0 22.6 17.0 13.6 11.3 9.7 8.5 7.6 6.8 - - -
150 102 51.0 341 25.7 20.5 17.1 14.7 12.8 11.4 10.3 8.6 6.8 -
200 145 72.5 48.3 36.2 29.0 24.1 20.7 18.1 16.1 14.5 12.1 9.7 7.2
RNEK l: 10 m
2
lik bir oda J armatr ile 70 lux aydnlatma istenmektedir. Lmba gc yukardaki izelgeden 10,3 m
2
oda
iin 100 W lmba seilir.
RNEK II: 7 m
2
Banyo iin C tipi bir armatr seildi, aydnlatma ise 50 lux istenmektedir. Yukardaki izelgeden 60 W lmba
gc seilir.
Tablo 1.18- Fl/manl# l/mbalar#n ayd#nlatma metotlar#na g)re ayd#nl#k 'iddetlerini sa4lad#klar# alanlar

ORTALAMA AYDINLIK LUX OLARAK

Armatr Tipi (W)
10

30

50

70

90

100

120

150

200

250

300

400

500
P
1
(1x20) 40

13.2

8

6

m
2


-

-

-

-

-

-

-

-

P
1
(2x20) 80

26.4

16

11.3

9

8

6.6

-

-

-

-

-

-
P
1
(1x40) 100

34

20

14.3

11.2

10

8.4

6.7

-

-

-

-

-

P
1
(2x40) -

67

40

29

22.5

20

17

14

10

8

6.7

-

-
-
R
1
(1x20) 43

14.6

8.76

6.25

-

-

-

-

-

-

-

-

-

R
1
(2x20) 87.4

29

17.5

12.5

9.7

8.7

7.3

5.8

-

-

-

-

-

R
1
(1x40) -

36.8

22

15.7

12.3

11

9.2

7.36

5.52

-

-

-

-

R
1
(2x40) -

73

44

32

24.5

22

18.5

15

11

8.8

7.36

-

-

P
1
2x (2x40) -

-

80

57.6

44.8

40.3

33.6

26.8

20

16

13.4

10

8

P
1
4x (2x40) -

-

-

-

90

80

67.2

54

40

32

26.8

20

16
P
1
6x (2x40) -

-

-

-

-

-



80

60

48.4

40

30.2

24

P
1
8x (2x40) -

-

-

-

-

-

-

-

80

64

53

40

32

P
1
10x(2x40) -

-

-

-

-

-

-

-

-

80

67

50

40

R
1
2x (2x40) -

-

88

63

49

44

36.8

29.5

22

17.7

14.7

11

8.8

R
1
4x (2x40) -

-

-

-

98

88.3

72

59

44.2

35.3

29.4

22

17.6

R
1
6x (2x40) -

-

-

-

-

-

-

88

66

53

44

33

26.5

R
1
8x (2x40) -

-

-

-

-

-

-

-

88.3

70.6

59

44

35

R
1
10x(2x40) - - - - - - - - - 88 73.6 55.2 44.2
RNEK: 80 m
2
olan toplant salonu aydnlatlacaktr. Aydnlk iddeti 200 lux olduguna gre P
1
(2x40) armatrden ka adet
kullanlmas gerekir? Yukardaki izelgeden 8 adet oldugu bulunur.
Yukardaki hazr cetvellerde tavan ve duvar beyaz, armat!r temizli$i iyi, tavan y!ksekli$i h=2,75 m. alnm'tr.
Tablo 1.19- Fl+oresan armat+rlerin $e'itli lux de4erlerini sa4lad#klar# alanlar


PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version http://www.fineprint.com




2
e
k
i
l

1
.
5
-

A
y
d
#
n
l
a
t
m
a

a
r
m
a
t
+
r

t
i
p
l
e
r
i

PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version http://www.fineprint.com