Konuk, Ahmed Avn, Mesnev erhi, hazrlayan: Do. Dr. Dilaver Grer, Mevln Mze ve Ktphne i, d. no: !"!

#, $%. &ild, '(. De)ter, . *#*+*,,. ("-*. .i i/tik0d t+i pr takld1n. $e zi l dde+i 2+dd1n 3er&me: 4nlarn takld dolu olan 5ev1ek i/tik0dndan ve onlarn 56r5 z olan hayl 56znden kurtuldu. 7zh: 4 1ar2+ l+yezlden arho1 olan kim e, hl &ihetinden avmm+ halktan ayrld8 5i2i, i/tik0d &ihetinden dahi ayrld ve onlarn ulem+i zhireden takld tarkyla aldklar delil+i akliyyeye m tenid 5ev1ek i/tik0dlarndan ve onalarn hakkati 56remeyen hayl 56znden kurtuldu. Ma/l9m ol un ki, avmmn :ak hakkndaki taklde m tenid olan 5ev1ek i/tik0dlar 2udur ki: 4nlar, :akk; tenzh ede&e8iz, diye :akk;n varl8na 2ir had ta/yn edip, lemin varl8nn haddinden ayrrlar. $e <.t+ :akk;n 2u lem+i ke ) ile hlkyyet ve mahl9kyyet ni 2etinden 2a1ka hi mn e2eti yoktur. :ak, lemi ztla de8il, ilmi ile muhttir= derler. <:ve;l+evvel ve;l+hir ve;z+zhir ve;l+2tn=, >ya/n <4 evveldir, hirdir, zhirdir ve 2tndr=? ve <@e+eynem tevell9 )e+ emme ve&hullh= ya/n <Ae tara)a teve&&h eder eniz :akk;n ve&hi ve zt vk/dr=( ve ya/n <Allh 3el her 1eyi ku1at&dr=' ve em li yetleri te;vl ederler. Binenaleyh onlar, 2iri i :akk;n ve di8eri halkn olmak zere iki varlk i 2t ederler. Bu i e varlkta ve v&9dda :akk;n v&9duna ve varl8na halkn v&9dunu ortak yapmak ve 1irk ko1mak olur. 4nlarn hakkati 56remeyen hayl 56zleri 2u 1irkin )arkna varamaz. ("*#. Cy a&e2D Ee )en zened idrk1n. F1+i &ezr medd+i 2ahr+i 2+ni1n. 3er&me: Cy a&e2D 4nlarn idrki ni1an z olan denizin &ezri ve meddi 6nnde ne )en vururG 7zh: Ha/n, avmm+ halkn pr takld olan 5ev1ek i/tik0dlar 2udur. A&a2, ni1an z olan adem+i iz) dery nn &ezri ve meddi ya/n uver+i lemin 2ir tara)tan mev&9d ve di8er tara)tan ma/d9m olma hakknda onlarn idrkleri ne )en vurur ve anlay1lar ne merkezdedir ve na l te;vl 2ulurG .r onlar 2u leme :akk;n v&9dundan hri& 2ir v&9d vermi1ler idi. :al2uki evvel&e mev&9d olmayan 2ir 9ret 2u lemde yeniden peyd olur ve 2ir mddet onra da yeniden yok olur. Bu iki yokluk hli ara nda 56rnen 2ir varlk i e yok hkmndedir. $e lemin hey;et+i me&m9a nn hli 2udur. A&a2, lemin v&9duna 2ir i tikll veren 2u 5ev1ek i/tik0dllarn idrki, 2u adem+i iz) dery nn &ezr ve mddinden i2ret olan 2u nmyi1leri na l te;vl ederler. $e 2u 9retler han5i hada zhir olup, kay2olurG ("*,. .n 2ey2n n imreth re d. Mlk 1h ve vezreth re d. 3er&me: 4 ahrdan 2u imretler eri1ti. Mlk ve 1ahlklar ve vezrlikler eri1ti. 7zh: Bu lemin trl trl 9retleri ve ma/m9r 2a8lar ve 2o tanlar ve 1ehir ve mlkler ve 1ahlklar ve vezrlikler hep o adem+i iz) ahr ndan eri1ti ve zhir oldu. ("*(. .n 2ey2n+ adem me tn 1evk. M re end ender 1ehdet &avk &avk. 3er&me: 4 adem ahr ndan 1ehdete 26lk 26lk 1evkin arho1lar eri1irler. 7zh: Beyt+i 1er)teki ademden murd, adem+i iz)dir, adem+i mutlak de8ildir. .ira dem+i mutlaktan hi2ir 1ey kmaz. Adem+i iz) ekirde8in iindeki a8a&n ve ul2+i pederdeki veledin 9retleri 5i2idir. Ha/n 2ilkuvve mev&9d ve 2il)iil ma/d9m olan e1y adem+i iz)dedir. Binenaleyh adem+i iz) v&9d+i mahz ve mutlak ile, adem+i mahz ve mutlak ara nda 2ir 2erzahtan i2rettir. Ha/n 2u merte2e+i 1ehdete ve 2u lem+i 9rete zuh9r zevkinin arho1lar olarak eri1ip 5elirler. .ira v&9d ayn+ rahmettir ve adem i e ayn+ az2dr. Binenaleyh zt+ ehdiyyette mah) va mah29 ve adem+i iz) hlinde olan )t ve )ta
, (

:add, I"J(. Bakara, (J,,I. ' KK

m tenid olan e m zuh9ra ve v&9da m1tktrlar. $e :akk;n <kn >ol?= emrine muntazrdrlar. Bu emri alr almaz lem+i 1ehdete ve &ihn+ 9rete )rlayp her 2iri i 5eni1 ne)e alr. Bizim her 2irerlerimizin varl8mz ve v&9dt+ iz)iyyemiz dahi 2u 1evk ile zhir olmu1 ve adem+i z) az2ndan yaka n kurtarm1tr. $e o v&9d+i hakk hi2i olan :akk;a nihyet iz hamd ve en ol un ki, 2izim iz) olan varlklarmza dny&a ve hirete e2ede;l+ 2d kendi varl8ndan imdd 2uyurur. ("*'. Krvn 2er krvn zn 2diye. M re ed der her me v 50diye. 3er&me: Bu 2diyeden her ak1am ve her a2h kervan kervan zerine eri1ir. 7zh: <Bdiye= ahr. <G0diye= a2ahleyin 2ulutun emda toplanma . $e a2ahleyin 5elen ve 5iden kim eye <50d= derler. Menne inde <50diye=dir. Ara2;de <ne)i = menne oldu8u iin, n)9 + 2e1eriyye kervanlar hakknda menne olarak <50diye= kelime i i ti/ml 2uyurulmu1tur. Ha/n 2u adem+i iz) 2diye ve ahr ndan her ak1am ve her a2h n)9 + 2e1eriyye ve uver+i e1y kervanlar ve k0)ileleri 2ir2irlerini ta/k2 ederek eri1ir. ("*!. Lyed ve 5rev v k m 5er9. Ki re dem, nov2et+i m 1od t9 r9. 3er&me: Gelir ve eri1irim. Bizim n62etimizdir, en 5it, diye 2izim evimizi rehin tutar. 7zh: <Lyed= 5elir )iili yukarki 2eyite mer29ttur. <$ k= ev demektir. <Girev= rehin ve hapi ma/n nadr. Bu 2eyt+i 1er)te te&eddd+i em le i1ret 2uyurulur. Ha/n 2u lemin hey;et+i me&m9a :akk;n her n 5ayr+ mnka em iinde vk/ olan te&elliyt ile mev&9d ve ma/d9m olmaktadr. Ma/d9m olmak 2ir nevi/ mevt ve kymettir. $e tekrr mev&9d olmak dahi 2ir nevi/ 2a/ ve ha1r ve ne1r hlidir. @akat 2u &d ve i/dm ihtizzt+ elektrikyye ile 2it olan r/at+i 1edd dire inde vk/ oldu8undan a l )kta ve ne)i lerde hi olunamaz. $e e1y 2it 2ir halde durur zan olunur. Aitekim 2u 22daki zht 2irin&i &ildin (#M( numaral 2eyitinde 5eti. Binenaleyh yeni te&elliyt+ )tiyye ve e miyye 5eldi8i vakit evvelki te&elliyt+ )tiyye ve e miyyeye <haydi, 2iz 5eldik, 2izim n62etimizdir, en 5it= der ve 2izim &i mimizin evini hapi ve za2t eder. Bu te&eddd+i em l me ;ele i ahran ke1) olunan elektron nazariye iyle 2ir dere&eye kadar er22+ )en nazarnda tavazzuh etmi1tir.