3.

Bask

Editr: Do. Dr. Behet ORAL

RENME RETME KURAM ve YAKLAIMLARI
ISBN 978-605-364-182-7
Kitapta yer alan blmlerin tm sorumluluu yazarlarna aittir.
2014, Pegem Akademi
Bu kitabn basm, yayn ve sat haklar
Pegem Akademi Yay. Et. Dan. Hizm. Tic. Ltd. tiye aittir.
Anlan kuruluun izni alnmadan kitabn tm ya da blmleri,
kapak tasarm, mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayt
ya da baka yntemlerle oaltlamaz, baslamaz, datlamaz.
Bu kitap T.C. Kltr Bakanl bandrol ile satlmaktadr.
Okuyucularmzn bandrol olmayan kitaplar hakknda
yaynevimize bilgi vermesini ve bandrolsz yaynlar
satn almamasn diliyoruz.
Bu kitapta yer alan gemi yllarda SYM'nin yapm olduu snavlardaki IKMI
SORULAR'n her hakk SYM'ye aittir. Hangi amala olursa olsun, tamamnn veya bir
ksmnn kopya edilmesi, fotoraflarnn ekilmesi, herhangi bir yolla oaltlmas ya da
kullanlmas, yaymlanmas SYM'nin yazl izni olmadan yaplamaz. Pegem Akademi
Yaynclk telif creti deyerek bu izni almtr.

1. Bask: Eyll 2011, Ankara

3. Bask: ubat 2014, Ankara
Yayn-Proje Ynetmeni: Ayegl Erolu
Dizgi-Grafik Tasarm: Cemal nceolu
Trke Redaksiyon: Ar. Gr. Zeliha Bayazt
Kapak Tasarm: Grsel Avc
Bask: Tarcan Matbaaclk Yayn Sanayi
Zbeyde Hanm Mahallesi Samyeli Sokak No: 15
SKTLER/ANKARA
(0312-384 34 35)
Yaync Sertifika No: 14749
Matbaa Sertifika No: 25744

letiim
Karanfil 2 Sokak No: 45 Kzlay / ANKARA
Yaynevi: 0312 430 67 50 - 430 67 51
Yaynevi Belge: 0312 435 44 60
Datm: 0312 434 54 24 - 434 54 08
Datm Belge: 0312 431 37 38
Hazrlk Kurslar: 0312 419 05 60
E-ileti: pegem@pegem.net

NSZ
Bu kitap, Eitim Faklteleri ve dardan retmenlik meslek bilgisi (formasyon)
programna devam eden renciler iin bir ders kitab olarak hazrlanmtr. Bunun
yan sra, KPSSye hazrlanan retmen adaylar iin de zengin bir ierik ve rnek
sorular sunmaktadr. Yine bu kitap, halihzrda retmenlik yapanlar iin de bir bavuru kayna nitelii tamaktadr.
Kitabn yararl olmas iin ekip olarak ok gayret gsterdiimizi belirtmek isterim. Hemen hemen btn blmlerde ierik eitli resim, grafik, ema ve rneklerle
desteklenmeye alld. Bu adan bakldnda kitabn okuyucuyu skmayacan
syleyebilirim.
Kitap be blmden olumaktadr. Birinci blmde renme-retme ile ilgili
temel kavramlar, ikinci blmde renme kuramlar ve eitime yansmalar, nc blmde renme stratejileri ve stilleri, drdnc blmde renme-retme
strateji ve modelleri ve beinci blmde ise renme-retmede yeni ynelimler
yer almaktadr.
Kitabn hazrlanmas yaklak bir yl srd. Aslnda kitabn ortaya kmasnda
katk salayan meslektalarmn yllarnn birikimi dikkate alndnda bir yl demek
yeterli olmaz. nk meslektalarm yllarca edindikleri birikimlerini szerek kitaba
yanstmlardr.
Deerli meslektalarm, younluklarna ramen hibir nerimize hayr demeden, bir yl boyunca fedakrca aba gsterdiler. Bu nedenle emei geen btn meslektalarma teekkr etmeyi bir bor bilirim.
Yine kitabn bir an nce tamamlanmas iin en az bizim kadar gayret gsteren
bata Servet SARIKAYA ve PEGEM AKADEM'nin btn alanlarna, kitaba katk
salayan meslektalarm adna teekkr ederim.
Son olarak yetimemizde emei geen btn hocalarmza da sonsuz teekkr
ederim.
Kitabn yazl amacna hizmet etmesi dileiyle
Do. Dr. Behet ORAL

Blmler ve Yazarlar
Blm 1: TEMEL KAVRAMLAR
Do. Dr. Recep Koak
Gaziosmanpaa niversitesi
Blm 2: RENME KURAMLARI ve ETME YANSIMALARI
2.1. Davran renme Kuramlar
Yrd. Do. Dr. Yaar Barut
Ondokuz Mays niversitesi
2.2. Bitiiklik Kuramlar ve Eitime Yansmalar
Do. Dr. sa Korkmaz
Konya Necmettin Erbakan niversitesi
2.3. Balamclk/Ba Kuram ve Eitime Yansmalar
Do. Dr. Hatice Zeynep nan
Dumlupnar niversitesi
2.4. Sosyal Bilisel renme Kuram
Do. Dr. Mehmet Gltekin
Anadolu niversitesi
2.5. Gestalt Kuram
Yrd. Do. Dr. Yldz ztan Ulusoy
Kocaeli niversitesi
2.6. Bilgiyi leme Kuram ve Eitime Yansmalar
Yrd. Do. Dr. Yldz ztan Ulusoy
Kocaeli niversitesi
2.7. Nrofizyolojik Kuram (D. Olding Hebb)
Yrd. Do. Dr. Arzu Tadelen Karkay
r. Gr. Seydi Aktu
Uak niversitesi
Blm 3: RENME STRATEJLER ve STLLER
3.1. renme Stratejileri ve lgili Snflamalar
Do. Dr. Tahsin lhan
Gaziosmanpaa niversitesi
3.2. renme Stilleri ve renme Stili Modelleri
Do. Dr. Behet Oral
r. Gr. Yunus Avanolu
Dicle niversitesi

Blm 4: RENME RETME STRATEJ ve MODELLER

4.1. retim Stratejileri
Yrd. Do. Dr. Hasan Hseyin ahan
Yrd. Do. Dr. Nihat Uyangr
Yrd. Do. Dr. Sonnur Itan
Balkesir niversitesi
4.2. renme - retme Modelleri "Grupla renme Modelleri"
(Carroll, Bloom, Slavin, Gagne)
Yrd. Do. Dr. Murat Gkalp
Ondokuz Mays niversitesi
"Bireysel retme Modelleri" Bireyselletirilmi retim Modeli (Keller)
Do. Dr. Erdoan Kse
Atatrk niversitesi
Programl retim Modeli
Do. Dr. Adnan Kkolu
Atatrk niversitesi
Bilgisayar Destekli retim Modeli
Do. Dr. Kerim Gndodu
Adnan Menderes niversitesi
Ara. Gr. Ceyhun Ozan
Atatrk niversitesi
Blm 5: RENME RETMEDE YEN YNELMLER
5.1. oklu Zek Kuram
5.2. Yaplandrmaclk
Do. Dr. Orhan Aknolu
Marmara niversitesi
5.3. Beyin Temelli renme
5.4. Probleme Dayal renme
Yrd. Do. Dr. Ahmet oban
Dicle niversitesi
5.5. birlikli renme
5.6. Proje Tabanl renme
5.7. yk Tabanl renme
5.8. Senaryo Tabanl renme
Do. Dr. Zhal ubuku
Eskiehir Osmangazi niversitesi

NDEKLER
NSZ............................................................................................................................................................................ iii
BLMLER ve YAZARLARI........................................................................................................................................ v
NDEKLER.................................................................................................................................................................vii
BLM 1
TEMEL KAVRAMLAR
KURAM (YAKLAIM MODEL) (Do. Dr. Recep Koak)................................................................................... 3
RENMEY ETKLEYEN FAKTRLER..................................................................................................................13
ZET....................................................................................................................................................................27
KAYNAKA.........................................................................................................................................................28
DEERLENDRME SORULARI.......................................................................................................................28
BLM 2
RENME KURAMLARI ve ETME YANSIMALARI
2.1. DAVRANII RENME KURAMLARI (Yrd. Do. Dr. Yaar Barut)......................................................39
RENME KURAMLARI.................................................................................................................................41
DAVRANII RENME KURAMLARI.......................................................................................................43
WATSON'UN KLASK KOULLANMASI......................................................................................................48
ZET....................................................................................................................................................................52
KAYNAKA.........................................................................................................................................................53
DEERLENDRME SORULARI.......................................................................................................................54
2.2. BTKLK KURAMLARI ve ETME YANSIMALARI (Do. Dr. sa Korkmaz).....................................61
JOHN BROADUS WATSON............................................................................................................................63
EDWIN RAY GUTHRIE.....................................................................................................................................66
ZET....................................................................................................................................................................69
KAYNAKA.........................................................................................................................................................70
DEERLENDRME SORULARI.......................................................................................................................71
2.3. BALAIMCILIK/BA KURAMI ve ETME YANSIMALARI (Do. Dr. Hatice Zeynep nan)........73
BALAIMCILIK/BA KURAMI ve ETME YANSIMALARI................................................................75
EDMSEL KOULLAMA VE ETME YANSIMALARI...............................................................................78
ZET....................................................................................................................................................................86
KAYNAKA.........................................................................................................................................................87
DEERLENDRME SORULARI.......................................................................................................................90
2.4. SOSYAL BLSEL RENME KURAMI (Do. Dr. Mehmet Gltekin)............................................... 101
GR................................................................................................................................................................. 103
SOSYAL BLSEL RENME KURAMI................................................................................................... 103
ARET GESTALT RENME KURAMI................................................................................................. 119
ZET................................................................................................................................................................. 124
KAYNAKA...................................................................................................................................................... 128

DEERLENDRME SORULARI.................................................................................................................... 130

2.5. GESTALT KURAMI (Yrd. Do. Dr. Yldz ztan Ulusoy)........................................................................ 139
GESTALT KURAMI......................................................................................................................................... 141
GESTALT KURAMINDA ALGILAMA.......................................................................................................... 142
BEYN ve YAANTI KAZANMA.................................................................................................................. 146
DAVRANIIN BELRLEYCLER.................................................................................................................. 147
DAVRANISAL EVRE................................................................................................................................. 147
GRSEL RENME ve PROBLEM ZME.................................................................................... 147
RETC DNME...................................................................................................................................... 149
YAAM ALANI................................................................................................................................................ 151
GESTALT PSKOLOJ ve RENME.......................................................................................................... 153
ZET................................................................................................................................................................. 155
KAYNAKA...................................................................................................................................................... 156
DEERLENDRME SORULARI.................................................................................................................... 157
2.6. BLGY LEME KURAMI ve ETME YANSIMALARI (Yrd. Do. Dr. Yldz ztan Ulusoy)......... 163
BELLEK TRLER............................................................................................................................................ 167
BLSEL SRELER...................................................................................................................................... 173
BLGY GER GETRME YOLLARI............................................................................................................... 177
UNUTMA (GER GETRME BAARISIZLII)............................................................................................ 178
YRTC SRELER/ BL YNETME............................................................................................. 181
YRTC KONTROL (EXECUTVE CONTROL).................................................................................. 182
BLGY LEME MODELNE GRE RETMN DZENLENMESNDE DKKAT
EDLECEK NOKTALAR.................................................................................................................................. 182
ZET................................................................................................................................................................. 183
KAYNAKA...................................................................................................................................................... 184
DEERLENDRME SORULARI.................................................................................................................... 186
2.7. NROFZYOLOJK KURAM (D. Olding Hebb)
(Yrd. Do. Dr. Arzu Tadelen Karkay, r. Gr. Seydi Aktu)......................................................... 191
NROFZYOLOJK RENME KURAMI................................................................................................. 194
RENMENN FZYOLOJK TEMELLER................................................................................................. 195
HEBB'N NROFZYOLOJK RENME KURAMI................................................................................ 203
RENMENN NROFZYOLOJS.......................................................................................................... 207
ZET................................................................................................................................................................. 214
KAYNAKA...................................................................................................................................................... 215
DEERLENDRME SORULARI.................................................................................................................... 216

viii

renme retme Kuram ve Yaklamlar

BLM 3
RENME STRATEJLER ve STLLER
3.1. RENME STRATEJLER ve LGL SINIFLAMALAR (Do. Dr. Tahsin lhan).................................. 223
GR................................................................................................................................................................. 225
RENME STRATEJLER............................................................................................................................ 225
RENME STRATEJLERNN SINIFLANDIRILMASI............................................................................ 229
RENME STRATEJLERNN RETM............................................................................................... 237
ZET................................................................................................................................................................. 239
KAYNAKA...................................................................................................................................................... 240
DEERLENDRME SORULARI.................................................................................................................... 242
3.2. RENME STLLER ve RENME STL MODELLER
(Do. Dr. Behet Oral, r. Gr. Yunus Avanolu)............................................................................... 251
GR................................................................................................................................................................. 253
RENME STL MODELLER.................................................................................................................... 254
RENME STLLER ve RETM ORTAMI........................................................................................... 267
ZET................................................................................................................................................................. 273
KAYNAKA...................................................................................................................................................... 274
DEERLENDRME SORULARI.................................................................................................................... 277
BLM 4
RENME RETME STRATEJ ve MODELLER
4.1. RETM STRATEJLER (Yrd. Do. Dr. Hasan Hseyin ahan,
Yrd. Do. Dr. Nihat Uyangr, Yrd. Do. Dr. Sonnur Itan)................................................................. 283
RETM STRATEJS NEDR?................................................................................................................... 285
SUNU YOLUYLA RETM...................................................................................................................... 288
BULU YOLUYLA RETM....................................................................................................................... 296
ARATIRMA-NCELEME YOLUYLA RETM...................................................................................... 306
ZET................................................................................................................................................................. 314
KAYNAKA...................................................................................................................................................... 316
DEERLENDRME SORULARI.................................................................................................................... 319
4.2. RETME RENME MODELLER "GRUPLA RETME MODELLER"
(Carroll, Bloom, Slavin, Gagne) (Yrd. Do. Dr. Murat Gkalp)......................................................... 325
OKULDA RENME MODEL (CARROLL)............................................................................................. 328
TAM RENME MODEL (BLOOM)......................................................................................................... 331
ETKL RETM MODEL (SLAVN)........................................................................................................ 338
RETM ETKNLKLER MODEL (GAGNE).......................................................................................... 340

indekiler

ix

GAGN'YE GRE RENME TRLER................................................................................................... 345

GAGNE'YE GRE RENME RNLER(HYERARS)................................................................... 345
ZET................................................................................................................................................................. 348
KAYNAKA...................................................................................................................................................... 349
"BREYSEL RETME MODELLER"......................................................................................................... 357
"BREYSEL RETME MODELLER" BREYSELLETRLM RETM MODEL (Keller)
(Do. Dr. Erdoan Kse)..................................................................................................................... 355
BREYSEL RETM TEKNKLER.................................................................................................. 357
BREYSELLETRLM RETM (KELLER PLANI).................................................................. 359
BREYSELLETRLM RETM TEKNNN YARARLARI ve SINIRLILIKLARI.............. 363
DER BREYSEL RETM TEKNKLER.................................................................................... 364
ZET..................................................................................................................................................... 365
KAYNAKA......................................................................................................................................... 366
DEERLENDRME SORULARI....................................................................................................... 367
PROGRAMLI RETM MODEL (Do. Dr. Adnan Kkolu).............................................. 369
PROGRAMLI RETMN TEMELLER........................................................................................ 371
PROGRAMLI RETM MODELLER........................................................................................... 375
PROGRAMLI RETIM MATERYALNN HAZIRLANMASI.................................................... 378
PROGRAMLI RETMN YARARLARI ve SINIRLILIKLARI ................................................... 379
KAYNAKA......................................................................................................................................... 380
ZET..................................................................................................................................................... 380
DEERLENDRME SORULARI....................................................................................................... 383
BLGSAYAR DESTEKL RETM MODEL (Do. Dr. Kerim Gndodu)............................. 385
BLGSAYAR DESTEKL RETM MODEL................................................................................ 387
BLGSAYAR DESTEKL RETMN ELER.......................................................................... 389
BLGSAYAR DESTEKL RETMN AMALARI...................................................................... 391
BLGISAYAR DESTEKL RETMN YARARLARI ................................................................... 392
BLGSAYAR DESTEKL RETMN SINIRLILIKLARI............................................................... 394
BILGISAYAR DESTEKL RETM YAZILIMLARI....................................................................... 396
ZET..................................................................................................................................................... 405
KAYNAKA......................................................................................................................................... 406
DEERLENDRME SORULARI....................................................................................................... 408

renme retme Kuram ve Yaklamlar

BLM 5
RENME RETMEDE YEN YNELMLER
5.1. OKLU ZEK KURAMI (Do. Dr. Orhan Aknolu)............................................................................... 413
OKLU/OK BOYUTLU ZEK KURAMI.................................................................................................. 415
OKLU ZEK ALANLARI ve TEMEL ZELLKLER............................................................................... 416
OKLU ZEK ALANLARI ve ETM UYGULAMALARINDA DKKAT EDLECEK
NOKTALAR...................................................................................................................................................... 417
OKLU ZEKYI SINIFTA UYGULAMA YAKLAIMLARI........................................................................ 418
OKLU ZEKYI ETM UYGULAMALARINDA DEERLENDRME................................................. 419
OKLU ZEK ALANLARI, ETM UYGULAMALARI ve DEERLENDRME................................. 419
ZET................................................................................................................................................................. 422
KAYNAKA...................................................................................................................................................... 423
DEERLENDRME SORULARI.................................................................................................................... 424
5.2. YAPILANDIRMACILIK (Do. Dr. Orhan Aknolu)................................................................................. 429
YAPILANDIRMACI RENME KURAMI.................................................................................................. 430
YAPILANDIRMACI YAKLAIM TRLER.................................................................................................. 432
YAPILANDIRMACI RENMENN TEMEL LKELER........................................................................... 434
YAPILANDIRMACI ETM ORTAMLARINDA RENCNN ROL................................................ 435
YAPILANDIRMACI ETM ORTAMLARINDA RETMENN ROL............................................... 437
YAPILANDIRMACI YAKLAIMI SINIFTA UYGULAMA ........................................................................ 439
YAPILANDIRMACI ETM ORTAMLARINDA DEERLENDRME . ................................................. 441
ZET................................................................................................................................................................. 442
KAYNAKA...................................................................................................................................................... 443
DEERLENDRME SORULARI.................................................................................................................... 444
5.3. BEYN TEMELL RENME (Yrd. Do. Dr. Ahmet oban).................................................................. 447
GR................................................................................................................................................................. 449
TARHSEL SRE........................................................................................................................................... 449
BEYNN YAPISI................................................................................................................................................ 449
BEYN ve RENME.................................................................................................................................... 452
BEYN TEMELL RENMENN TANIMI.................................................................................................. 453
BEYN TEMELL RENME SREC......................................................................................................... 453
BEYN TEMELL RENME YAKLAIMI ile DER YAKLAIMLAR ARASINDAK LK............ 454
BEYN TEMELL RENMENN AMACI.................................................................................................. 457
BEYN TEMELL RENME LKELER ve ETM-RETM SRECNE YANSIMALARI............ 458
BEYN TEMELL RENME YAKLAIMININ UYGULANMASINDA DKKAT EDLMES
GEREKENLER . ............................................................................................................................................... 464
BEYN TEMELL RENME VE SINIF ORTAMI...................................................................................... 467
BEYN TEMELL RENME YAKLAIMINDAN YARARLANACAK RETMENLERE
NERLER........................................................................................................................................................ 467
ZET................................................................................................................................................................. 470
KAYNAKA...................................................................................................................................................... 472
DEERLENDRME SORULARI.................................................................................................................... 476

indekiler

xi

5.4. PROBLEME DAYALI RENME (Yrd. Do. Dr. Ahmet oban).......................................................... 479
GR................................................................................................................................................................. 480
TANIM............................................................................................................................................................... 480
PROBLEM ZME ile PROBLEME DAYALI RENME ARASINDAK FARK................................. 482
SRE............................................................................................................................................................... 482
PROBLEME DAYALI RENMENN GELENEKSEL RENMEDEN FARKI.................................... 486
PROBLEME DAYALI RENMENN BOYUTLARI................................................................................. 489
DEERLENDRME......................................................................................................................................... 496
YARARLARI..................................................................................................................................................... 498
SINIRLILIKLARI............................................................................................................................................... 499
REHBER LKELER.......................................................................................................................................... 501
ZET................................................................................................................................................................. 502
KAYNAKA...................................................................................................................................................... 504
DEERLENDRME SORULARI.................................................................................................................... 506
5.5. BRLKL RENME (Do. Dr. Zhal ubuku).................................................................................. 509
GR ................................................................................................................................................................ 511
BRLKL RENME................................................................................................................................... 512
ZET................................................................................................................................................................. 520
KAYNAKA...................................................................................................................................................... 521
DEERLENDRME SORULARI.................................................................................................................... 522
5.6. PROJE TABANLI RENME (Do. Dr. Zhal ubuku)....................................................................... 527
PROJE TABANLI RENME ...................................................................................................................... 528
ZET................................................................................................................................................................. 534
KAYNAKA...................................................................................................................................................... 535
DEERLENDRME SORULARI.................................................................................................................... 536
5.7. YK TABANLI RENME (Do. Dr. Zhal ubuku)........................................................................ 541
YK TABANLI RENME ....................................................................................................................... 542
ZET................................................................................................................................................................. 548
KAYNAKA...................................................................................................................................................... 548
DEERLENDRME SORULARI.................................................................................................................... 548
5.8. SENARYO TABANLI RENME (Do. Dr. Zhal ubuku)................................................................. 551
SENARYO TABANLI RENME . .............................................................................................................. 552
ZET................................................................................................................................................................. 556
KAYNAKA...................................................................................................................................................... 556
DEERLENDRME SORULARI.................................................................................................................... 556

xii

renme retme Kuram ve Yaklamlar

Blm 1
TEMEL KAVRAMLAR,
RENMEY ETKLEYEN
ETMENLER

Do. Dr. Recep Koak

Gaziosmanpaa niversitesi

renme Hedefleri
Bu blm altktan sonra / bu blmn sonunda;
1. renme ve retme ile ilgili temel kavramlar bilecek ve aklayabilecek,
2. renme ve retme ile ilgili temel kavramlar arasndaki farklar ayrt edebilecek,
3. renilmi ve renilmemi davranlar ayrt edecek, rneklendirebilecek,
4. Eitim, retim ve renme kavramlarn ayrntl olarak bilecek ve aklayabilecek,
5. renmeyi etkileyen faktrleri bilecek ve ayrt edebilecek,
6. Etkili ve kalc renmeye yardmc olabilecek eleri bilecek ve uygulayabileceksiniz.
indekiler

Temel Kavramlar
Kuram (Yaklam-Model)
Eitim
Eitim eitleri
Sistem Olarak Eitim
retim
Strateji
lke
Yntem
Teknik
Yaant
renme
Davran
renilmi Davranlar
Doutan Gelen Davranlar
Geici Davranlar
Fizyolojik Deiim Sonucu Oluan Davranlar

Byme ve Olgunlama Sonucu Oluan Davranlar

Duyusal Alma Sonucu Oluan Davranlar
renmeyi Etkileyen Faktrler
renenle lgili Faktrler
renme Yntemi le lgili Faktrler
renme Malzemesi (Konu) le lgili Faktrler
renme Ortam
zet
Kaynaka
Deerlendirme Sorular

Do. Dr. Recep KOAK

1970 Amasya Taova doumlu olup ilkretimini ve orta retimini Taovada
tamamlamtr. Dr. KOAK 1993 ylnda Orta Dou Teknik niversitesi Fen Edebiyat Fakltesi Sosyoloji lisans programndan mezun olmutur. 1998 ylnda Ondokuz Mays niversitesi Sosyal Bilimler Enstits Eitimde Psikolojik Hizmetler bilim
dalnda yksek lisans ve 2003 ylnda Ankara niversitesi Sosyal Bilimler Enstits
Eitim Bilimleri Blm Rehberlik ve Psikolojik Danma alannda Prof Dr. stn
DKMENin danmanlnda doktora derecesini almaya hak kazanmtr. Dr. Recep
KOAK 19942004 tarihleri arasnda Ondokuz Mays niversitesinde ve Ankara
niversitesi'nde aratrma grevlisi olarak, 2004-2010 yllar arasnda ise yardmc
doent olarak grev yapm ve 2010 ylnda doent unvan almtr. u anda Gaziosmanpaa niversitesi Eitim Fakltesi Eitim Bilimleri Blm Rehberlik ve Psikolojik Danma anabilim dal bakan olarak grevine devam etmektedir. Dr. Recep
KOAKn ulusal ve uluslararas bilimsel dergilerde yaynlanm yirmiyi akn makalesi olup , Dr. Recep KOAK ulusal ve uluslararas bilimsel toplantlarda bildiriler
sunmutur. Dr. KOAK ulusal ve uluslararas deiik niversitelerde lisans ve lisansst dzeyde seminer, konferans ve dersler vermi olup evli ocuk babasdr.

Do. Dr. Recep Koak

Bir insana nasl ldn sormayn. Nasl yaadn sorun. Ne kadar kazandn sormayn, neler verdiini sorun.
Mevkisini ya da makamn sormayn grevini yapp yapmadn sorun. Soyunu sopunu dikkate almadan bir insann deerini lecek vasflar bunlardr.
Labor
nsan nasl renir ise yle yaar ve yle de lr.

KURAM (YAKLAIM MODEL)

Kuram deikenler arasndaki ilikiyi basit ve anlalr olarak ifade etmek amac
ile birletirilmi, sistemli, dzenli ve bir bilimi temel alan kurallar, yasalar, aklamalar
ve kavramlar btnldr. Bir baka ifade ile kuram kavramlatrmaya ynelik olarak, deikenler arasndaki ilikiyi basit ve anlalr bir biimde ifade etmek amacyla
birletirilirmi tanmlar, rgtlendirilmi gzlemler, koullar ve ilkeler btndr.
Kuram, ok sayda doal gzlemi birbirine balayan bir gerekler ve aklamalar
btn olup bir hipotez deildir. Kuantum kuram, grelilik kuram, evrim kuram
gibi birok kuram, gnmz bilim evrelerinde yaygn olarak kabul gren kuramlardandr. Kuram henz doruluu kantlanmam ancak ispat edilmeye devam eden
bilimsel olgular ifade eder. Yeterince denendikten sonra, yeterli ispatlar yapldnda
kuram bilimsel kanun konumuna ykselecektir.2-9
Bu anlamda her bilimin kendi yapsna uygun kuramlar-yaklamlar mevcuttur.
Eitim bilimleri alannda da birok konuyu aklayan eitli kuram ve yaklamlar
mevcuttur. renme retme kuram ve yaklamlar dersi de renme ve retmenin
nasl olduuna ynelik farkl yaklamlar iermektedir. renme daha ok renen
organizma asndan bir baktr. renme Kuram yaklamlar ise organizmann
nasl rendiini renme srecinde davran deiikliinin nasl olutuunu aklamaya alr. retme kuramlar ise daha ok reten kii, retmen asndan bak
yanstan, daha etkili ve kalc retim yapmann yollarn aklayan yaklamlardr.
Aslnda renme retme Kuram Ve Yaklamlar Dersi renme Psikolojisi dersi
ile retim lke ve Yntemleri dersinin genel hatlar ile birlikte ele alnm halidir
diyebiliriz.

Eitim
Genel anlam ile eitim, bireyin kendi yaants yoluyla evresiyle etkileimi sonucu davranlarnda kastl,amal,istendik ynde deiiklik meydana getirme srecidir.1 Bu tanmdan da anlald gibi eitim istendik ve amal davran deiiklii
oluturmaktr. stendik davranlar toplum tarafndan benimsenen ve uygun grnen
davranlardr. stendik davranlar eitim hedeflerine yn verir. rnein byklerine sayg duyma, okuma yazma, hesap yapma gibi davranlar istendik davranlardr.
Temel Kavramlar

Bir eitim kurumunda kazanlm olan kopya ekme, sigara ime, argo konuma v.b.
istenmedik davranlar ise eitimin hatal yan rnleridir. Amal istendik davran
deiikliini kim oluturur sorusunun cevab doal olarak bu eitimi verenlerdir. Eitimi verenler, yani retmenler, onlar destekleyen, egdm ve organizasyonu salayan Milli Eitim Bakanl, tm bunlarn gerisinde de devlet ve toplum vardr.
Bu anlamda her eitim sisteminin iinde bulunduu lke ile zdeleen, sistemin
dayand bir felsefe ve program vardr. Her eitim programnn hedefleri vardr, var
olmak zorundadr. Bu hedef aslnda iinde bulunulan toplumun, lkenin genel amacdr. Bu ama evrensel deerleri iermekle birlikte ulusaldr, lkenin temel eitim
felsefesini yanstr, ideal insan tipini tarif eder. Bu anlamda Milli Eitim Temel Kanununda belirtilen amalar gzden geirmek yararl olacaktr:

Eitim bireyin kendi yaantlar ile gerekleir.

stendik ynde amal, kastl bir deiikliktir.

Sre olduu iin renme ve retimi de kapsar.

Trk Milli Eitiminin Temel Amac

1739 sayl Milli Eitim Temel Kanununda, Trk Milli Eitiminin genel hedefleri,
Trk toplumunun yelerinde bulunmas istenen ideal insan nitelikleri olarak saylmtr. Bu hedefler, yasann 2.maddesinde yle belirlenmitir:
Milli Eitiminin genel amac, Trk Milletinin btn fertlerini,
1. Atatrk inklap ve ilkelerine ve Anayasada ifadesini bulan Atatrk milliyetiliine
bal; Trk Milletinin milli, ahlaki, insani, manevi ve kltrel deerlerini benimseyen, koruyan ve gelitiren; ailesini, vatann, milletini seven ve daima yceltmeye alan; insan haklarna ve Anayasann balangcndaki temel ilkelere
dayanan demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devleti olan Trkiye Cumhuriyetine kar grev ve sorumluluklarn bilen ve bunlar davran haline getirmi
yurttalar olarak yetitirmek.
2. Beden, zihin, ahlk, ruh ve duygu bakmlarndan dengeli ve salkl ekilde
gelimi bir kiilie ve karaktere, hr ve bilimsel dnme gcne, geni bir
dnya grne sahip, insan haklarna saygl, kiilik ve teebbse deer veren,
topluma kar sorumluluk duyan; yapc, yaratc ve verimli kiiler olarak
yetitirmek;
3. lgi, istidat ve kabiliyetlerini gelitirerek gerekli bilgi, beceri, davranlar ve birlikte i grme alkanl kazandrmak suretiyle hayata hazrlamak ve onlarn,
kendilerini mutlu klacak ve toplumun mutluluuna katkda bulunacak bir
meslek sahibi olmalarn salamak;1-5

Bu amalar Atatrk ilke ve inklplarna bal, insani, ahlaki ve kltrel deerleri

koruyan ailesini, vatann seven, grev ve sorumluluklarnn bilincinde olan beceri ve
kabiliyetlerini gelitiren, retebilen kendisi ve evresi ile bark bireyler yetitirmek

renme retme Kuram ve Yaklamlar

Do. Dr. Recep Koak

eklinde zetlemek mmkndr. Her sistemin kendi rgtsel yaps ierisinde amalar vardr. Bu amalar, bir yandan Trk vatandalarnn ve Trk toplumunun refah ve
mutluluunu arttrmak; te yandan da milli birlik ve btnlk iinde iktisadi, sosyal
ve kltrel kalknmay desteklemek ve hzlandrmak ve nihayet Trk Milletini ada
uygarln yapc, yaratc, sekin bir orta yapmaktr.
rgt, Kurum insanlarn kendi balarna gerekletiremeyecekleri bir amac gerekletirmek iin belli bir yap etrafnda oluturduklar btndr.1-4 rgt denilince;

Lider/ Ynetici
Ortak ama
Normlar
Hiyerari
letiim

Btnlk kavramlar karmza kar.

Eitim Kurumu bireysel, toplumsal, ekonomik, politik ve dier amalar dorultusunda eitim hizmeti sunan ve alan taraflarn bir araya geldii; girii ve k belli
koullara bal olan; iletiim, deerler ve normlarn ekillendirdii bir yapdr.1-2
Sistem Olarak Eitim
En az bir amaca ulamak zere farkl elerden oluan dinamik ve dirik rntye
sistem denir. Her sistemin ulamak istedii amalar vardr.3-6
Eitim rgtsel yap ierisinde yrtlebilecek bir sistemdir. Her sistem gibi eitim de girdi, sre ve kt aamalarndan oluur. Girdi, sre ve ktlaryla eitim
bir sistemdir. Girdisi, sreleri ve kts insan olan tek sistemdir.1-3

GRD
renci,
retmen, Program, Aragere, materyal, Okul, Snf,
Laboratuar, Ynetici Veli

SRE (LEM)

Eitim ve retim faaliyetlerinin

yaplmas. Klavuzlama ve denetleme
ilemleri.

IKTI
Sonuta ortaya konan rnler,
renci kazanmlar-davranlar

Temel Kavramlar