Professional Documents
Culture Documents
Ngu Phap Tieng Trung
Ngu Phap Tieng Trung
TING TRUNG C BN
PHN I KHI NIM C BN
Bi 1. DANH T
1. T dng biu th ngi hay s vt gi l danh t. Ni chung trc danh t ta c th thm vo s t hay lng t nhng danh
t khng th nhn ph t lm b ngha. Mt s t danh t n m tit c th trng lp din t tng/mi. Th d:
(mi ngi=), (mi ngy=), v.v... Pha sau danh t ch ngi, ta c th thm t v (mn) biu th s
nhiu. Th d: (cc gio vin). Nhng nu trc danh t c s t hoc lng t hoc t khc vn biu th s nhiu th ta
khng th thm t v vo pha sau danh t. Ta khng th ni m phi ni (5 gio vin).
2. Ni chung, danh t u c th lm ch ng, tn ng, v nh ng trong mt cu.
a/. Lm ch ng .
= Bc Kinh l th ca Trung Quc.
= Ma h nng.
= Pha ty l sn chi.
= Gio vin dy chng ti.
b/. Lm tn ng .
= Tiu Vn c sch.
= By gi l 5 gi.
= Nh chng ti pha ng.
= Ti lm bi tp.
c/. Lm nh ng .
= y l s Trung Quc.
= Ti thch m ma h.
= Ng php ting Anh kh n gin.
= Y phc ca m ng kia.
3. T ch thi gian (danh t biu th ngy thng nm, gi gic, ma, v.v...) v t ch ni chn (danh t ch phng hng hoc v
tr) cng c th lm trng ng, nhng ni chung cc danh t khc th khng c chc nng lm trng ng. Th d:
= Ngy mt hn s n.
= Bui ti chng ti i hc.
= Xin mi vo trong ny.
= Chng ta hy ni chuyn bn ngoi.
Bi 2. HNH DUNG T
Hnh dung t l t m t hnh trng v tnh cht ca s vt hay ngi, hoc m t trng thi ca hnh vi hay ng tc. Ph t
t trc hnh dung t to dng thc ph nh.
* Cc loi hnh dung t:
1. Hnh dung t m t hnh trng ca ngi hay s vt: , , , , , , , .
2. Hnh dung t m t tnh cht ca ngi hay s vt: , , , , , , , , , .
3. Hnh dung t m t trng thi ca mt ng tc/hnh vi: , , , , , , .
* Cch dng:
1. Lm nh ng : Hnh dung t ch yu l b sung ngha cho thnh phn trung tm ca mt ng danh t. Th d:
= vy .
= nn xanh.
Bi 3. NG T
ng t l t biu th ng tc, hnh vi, hot ng tm l, s pht trin bin ho, v.v... ng t c th phn thnh cp vt ng
t (transitive verbs= ng t c km tn ng) v bt cp vt ng t (intransitive verbs= ng t khng
km tn ng). Dng ph nh ca ng t c ch hay hay .
*Cch dng:
1. ng t lm v ng .
= Ti thch Bc Kinh.
= Ti ang ng trn Trng Thnh.
2. ng t lm ch ng .
ng t c th lm ch ng vi iu kin v ng l hnh dung t hoc l ng t biu th nh ch, bt u, phn on. Th d:
= Lng ph th ng xu h.
= Trn u xong.
3. ng t lm nh ng .
Khi ng t lm nh ng, pha sau n c tr t . Th d:
? = Anh c g n khng?
= iu n ni rt ng.
4. ng t lm tn ng .
= Ti thch hc.
= Chng ti chm dt tho lun lc 10 gi.
5. ng t lm b ng .
= Ti nghe khng hiu.
= N nhn khng thy.
6. ng t lm trng ng .
Khi ng t lm trng ng, pha sau n c tr t . Th d:
Bi 4. TR NG T
Tr ng t l t gip ng t din t nhu cu, kh nng, nguyn vng. Tr ng t cng c th b sung cho hnh dung t.
Danh t khng c gn vo pha sau tr ng t. Dng ph nh ca tr ng t c ph t ph nh .
Tr ng t c my loi nh sau:
1. Tr ng t din t k nng/nng lc: , , .
2. Tr ng t din t kh nng: , , , , .
3. Tr ng t din t s cn thit v mt tnh/l: , , , .
4. Tr ng t din t s bt buc (tt yu): , /di/.
5. Tr ng t din t nguyn vng ch quan: , , , , .
PHN II MT S CU TRC C BN
CU TRC 1: (cu c v ng l danh t)
* Cu trc: ch ng+v ng. Trong thnh phn ch yu ca v ng c th l: danh t, kt cu danh t, s lng t. V ng
ny m t thi gian, thi tit, tch qun, tui tc, s lng, gi c, c tnh, v.v... ca ch ng. Th d:
Hm nay Ch Nht, ngy 8 thng 10.
By gi my gi? By gi 10 gi 5 pht.
Anh ngi a phng no? Ti ngi H Ni.
ng y bao tui ri? ng y 39 tui.
Ci ny bao nhiu tin? Ci ny 80 ng.
* M rng:
a/ Ta c th chn thm trng ng :
C y nm nay 23 tui ri.
Hm nay 2 thng 9 ri.
b/ Ta thm to th ph nh:
Ti khng phi ngi H Ni, m l dn Saigon.
, Anh y nm nay 23 tui, khng phi 39 tui.
Thy L dy anh Hn ng ?
2* Cu hi c ch :
V xem phim ca anh u?
, Ti mun i chi, cn anh th sao?
Nu ng ta khng ng th sao?
3* Cu hi c t hi: , , , , , , , , , v.v...:
a/ Hi v ngi:
Hm nay ai khng n?
Hn l ai vy?
Anh l ngi nc no?
b/ Hi v vt:
y l ci g?
c/ Hi v s hu:
Sch ny ca ai?
d/ Hi v ni chn:
Anh i u vy?
e/ Hi v thi gian:
Hn n Trung Quc hi no?
By gi l my gi?
f/ Hi v cch thc:
Cc anh i Thng Hi bng cch no?
g/ Hi v l do ti sao:
Hm qua sao anh khng n?
h/ Hi v s lng:
Lp ca bn c bao nhiu hc sinh?
4* Cu hi chnh phn, cng l hi xem c ng vy khng:
Hn ng c kh khng?
Anh c phi l ngi Vit Nam khng?
Anh c t in Khang Hi khng?
5* Cu hi hay/hoc, hi v ci ny hay ci khc. Ta dng :
y l t in ca anh hay ca n?
(= )
Cu ny ng hay khng ng? (ng hay sai?)
Hm nay ngy 9 hay 10?
CU TRC 12: Cm danh t
1* Cm danh t l nhm t mang tnh cht danh t, l dng m rng ca danh t, c dng tng ng vi danh t, v c
cu trc chung: nh ng + + trung tm ng. Trong trung tm ng l thnh phn ct li (vn l danh t); cn nh
ng l thnh phn b sung /xc nh ngha cho thnh phn ct li. Yu t c khi b lc b. Th d:
t bo hm nay
ngi tham quan
ngi i cng vin
truyn thuyt lu i
() cuc sng hnh phc
2* Trung tm ng phi l danh t. nh ng c th l:
a/ Danh t: vn ho Vit Nam.
b/ i t: c gng ca n.
c/ Ch nh t+lng t: t tp ch ny
d/ S t+lng t: ba ngi; mt tm bn th gii.
e/ Hnh dung t: () cuc sng hnh phc; bn tt.
f/ ng t: ngi tham quan.
g/ ng t+tn ng: ngi i xe p.
h/ Cm ChV: xe p (m) n mua.
CU TRC 13: (so snh)
1* T so vi bn thn: cng thm.../ li cng.... Ta dng .
Phng php cng tt.
Hn kho mnh hn trc.
2* Dng biu th s tuyt i: ... nht.
, My ngy nay, hm nay l lnh nht.
Ti thch bi li nht.
3* So snh gia hai i tng thy s chnh lch v trnh , tnh cht, v.v... , ta dng . Cu trc l: A + + B + hnh
dung t . (= A hn/km B nh th no).
Ti ln hn n 10 tui.
Hm nay hn n sm hn hm qua.
Hn hc tp tt hn trc.
Cy ny cao hn cy kia.
Cy ny cao hn cy kia nhiu lm.
N bi li gii hn ti.
* Dng v v nhn mnh:
Ti ln (tui) m n cn ln hn ti na.
Ti cao m n cn cao hn ti na.
4* Dng so snh bng nhau.
N cao bng ti.
5* Dng hoc so snh km: khng bng....
N khng cao bng ti. (= )
6* Dng A B () + hnh dung t ni hai i tng A v B khc nhau hay nh nhau.
Sch ny dy nh sch kia.
cu ny khc cu kia.
* C th t trc hay trc cng c.
cu ny khc cu kia.
* Dng A B ni hai i tng A v B khng nh nhau.
Sch ny khc sch kia.
Ti ni ting Trung Quc khng lu lot nh hn.
* T so snh:
Sc kho ng ta khng c nh xa.
* Dng ... ... din cng... cng....
No cng dng cng minh mn.
Cht lng sn phm cng ngy cng tt hn.
CU TRC 14: (cu phc)
1* Cu phc do hai/nhiu cu n (= phn c ) ghp li:
* Cu trc Ch ng + (ng t1+tn ng1) + (ng t2+tn ng2) + (ng t3+tn ng3) ... din t chui hot ng.
, , Bui ti ti n li t mi, vit ch Hn, v lm bi tp.
* Cu trc Ch ng1 + (ng t1+tn ng1) + ch ng2 + (ng t2+tn ng2) +...
, Ti hc Trung vn, n hc Anh vn.
2* Dng ... ... hoc ... ... din va... va....
Hn va bit ting Trung Quc, va bit ting Anh.
Nng va bit ht, va bit khiu v.
ng ta va l bn ti, va l thy ti.
H va n cm va xem TV.
Chng ti va lm va hc.
3* Dng ... ... din khng nhng... m cn....
Hn khng nhng bit ting Trung Quc m cn ni c rt lu lot.
4* Dng ... ... din cng... cng....
No cng dng cng minh mn.
Cht lng sn phm cng ngy cng tt hn.
5* Cu phc chnh-ph (thin-chnh phc c ):
Cu trc ny gm mt chnh (nm trong cu chnh) v mt ph (nm trong cu ph) din t: thi gian, nguyn nhn, tng
phn, mc ch, iu kin, v.v...
a/ Thi gian. Ta dng: ... , ..., ..., ..., ... ..., ....
Hi cn tr b y rt p.
Khi ti ang ni chuyn vi cc anh, xin cc anh im lng.
N b thng khi ang banh.
Ln no gp hn ti cng ni chuyn vi hn.
Khi ti ang c sch, c ta ht.
Hi cn i hc, ti c gp hn.
Ngay khi tan hc, ti tm n.
Khi gp gp, n ni khng ra li.
b/ Nguyn nhn. Ta dng: ... , ... , ... .
, V n tr, hn ngi pha sau.
, V ngy no cng rn luyn thn th, hn cng ngy cng kho mnh ra.
, V tri ma, trn u b hy b.
c/ Mc ch. Ta dng: ....
hc Hn ng, ti mua mt quyn t in Hn ng.
thnh cng, chng ti gng sc hc tp.
d/ Tng phn. Ta dng: ... ..., ... ..., ... ....
ng c ny tuy rt cao tui th m rt kho mnh.
H tuy ngho nhng rt vui sng.
Cho d ti tt nghip nhiu nm ri nhng ti khng h qun
mt gio vin no dy ti.
e/ iu kin. Ta dng: ..., ..., ..., ....
, Ch cn anh c gng, nht nh anh s hc gii Hn ng.
, Nu c c hi, ti nht nh s i du lch Bc Kinh.
, Nu c chuyn g, xin anh gi in cho ti.
, Nu ngy mai c vic bn th anh khi tr li y nh.
, ; Ngy mai nu tri khng ma th chng ta i Ni Sn chi, cn ma th thi
vy.
Ph t
1.
-T loi (a): ph t
-Cch s dng (b): c ngha nh , ch r s vt hin tng l ra phi c din ra nh thng, nhng nay li xy ra
ngc li.
-Dch ngha (c): theo l, l ra, l ra
-V d minh ha (d):
+
Ni ni n mo d nin j, n l yng gi ho ho xi x, k t rng rn mnga ji w sh
(B ni tui cao nh vy, l ra nn ngh ngi, nhng b vn bn rn cng vic nh)
+
W jn tin n l zu zo bn, yn wi ln sh tng din, gi shng wn bn.
(Hm nay l ra ti lm ca sng, v tm thi cp in nn i li ca ti.)
-Lu : v c ngha nh nhau v c th thay i cho nhau. Tuy nhin thng c dng trong khu ng
hn.
2. :
a. Gii t
b. C ngha nh v a ra 1 tiu chun lm cn c cho hnh ng
c. Theo, da theo, chiu theo
d. Vd:
-
6. :
a. Ph t
b. C ngha nh
c. Phi, nht nh phi
d. Vd:
L ln b x lin x sh j
(L thuyt phi lin h vi thc t)
Xi wn zhng b x tio l qng ch, nng gu shu mng wn t
(Vit vn chng nht nh phi mch lc r rng, c th ni r vn )
e. Lu : chng ta c th dng t hay ph nh nh trong v d (qng kung
y jng lio ji n w x zi shu le-tnh hnh r ri, bn khng cn thit phi ni na)
7.
a. Ph t
b. C ngha nh hay , yu cu phi c kt lun hay kt qu cui cng
c. Rt cuc, chung quy, suy cho cng...
d. Vd:
J t de l ling b jng b g rn d
(Sc mnh ca tp th suy cho cng cng hn mt ngi)
-t phn cu pha trc nhn mnh nguyn nhn
Hu y to ln bng tng gu le zh g t n
(Hi ngh tho lun cng thng qua n ny)
*ng ngha: c th dng thay th
-Ph t:
* t trc cc t ph nh nh , , , , ph nh s tht khng phi nh th, c tc dng nhn mnh
thm ng kh
+ Hon ton
+Vd:
P png n sh wi le bng zh n jn b bng w g rn chng jin
(Gp vi bn l v gip bn tin b, hon ton khng v thnh kin c nhn)
* t trc ng t n m tit, biu th cc s vic ang xy ra, tin hnh hay tn ti cng mt lc
+ Cng, chung
+Vd:
Hi zi men b dng yu do n r q wn le
(Ti nhc khng bit li i u chi na ri)
d. Vd:
(1)
Mng tin de gng zu xin zi chn kng xin yn ji y xi
(Cng vic ca ngy mai, by gi nhn lc rnh ri nghin cu 1 cht)
(2)
Chn xin zi shn t hi ho w xing du zu y din gng zu
(By gi nhn lc cn khe mnh ti mun lm thm cht vic)
-Lu : t c th i chung vi t nhng pha sau khng th l t n m tit (trong vd 1, ta khng th ni l ,
vd 2 c th ni )
e. ng ngha: t cng c ngha nh t nhng khng th dng chung vi . cn c dng trong 1 s cm t
c nh nh: (tha thng xng ln), (tha lc s h m vo), (tha c lm lon).
17.
a.Ph t:
*C ngha nh , hay , biu th s vic qu tht nh th, c ng kh xc nhn v khng nh
-Qu tht, ch thc, qu nhin
-Vd:
N shu ti h fng jng mi w zu jn q wn le y c chng rn b cu
(Bn ni phong cnh Thi H p, gn y ti c n chi 1 ln, qu nhin khng sai)
b. Lin t:
*C ngha nh , trc ht dng khng nh 1 s tht no , sau mi cp sang phng din khc. T
thng i chung vi cc t khc nh: . Khi dng lin kt cc cu li th pha sau c du phy.
-C nhin
-Vd:
Kn nn chng rn b sho dn zng yu bn f ji ju
(Tr ngi qu nhin khng t nhng vn lun c cch gii quyt)
-So snh: cch dng ca r cng gn ging nh , nhn chung c th thay th cho nhau nhng ng kh ca
khng nh c phn nh hn. thin v vn ngn (ngn ng sch v c ca TQ), thng c s dng trong c vn
vit ln khu ng.
18.
a. Ph t
b. C ngha nh t , , , da vo tnh trng hay iu kin cp pha trc s dn n kt qu pha sau,
thng dng kt hp vi cc t
c. Sm mun, khng sm th mun, sm mun g
d. Vd:
Jio o de rn ch zo yo sh bi
(Ngi kiu ngo sm mun g cng tht bi)
Wn t su du zh yo d ji xing bn f ch zo zng hu ji ju
(Vn d nhiu, ch cn mi ngi ngh cch sm mun cng s gii quyt c)
-So snh: ngha v cch s dng ca hon ton nh , tuy nhin thng dng trong vn vit.
19. :
a. Ph t
b. C ngha nh , biu th s vic xy ra 1 ln na hoc bt u li t u
c. Mt ln na, li (t u)
d. Vd:
,
J hu n pi b sh dng x yo chng xn tio zhng y xi
(K hoch sp xp khng thch hp, cn iu chnh li 1 cht)
-So snh:
+ T cng c th vit thnh nhn mnh s bt u ca s vic
+T c ngha nh nhng t ny thng dng trong cc trng hp tng i trang trng
-ng ngha: cng c ngha nh nhng pha sau ch c th l t n m tit
Vd:
Zh g z xi cu le qng n chng xi y c
(Ch ny vit sai ri, mi anh vit li ln na)
20.
*Gii t
a. C ngha nh , , hng v i tng trc mt, pha sau c th dng kt hp vi v thng c s dng trong vn
ni. Cng c ngha nh , biu th i tng c da vo
b. Hng v, nhm v, v pha; bng vo, da vo, cn c vo
c. Vd:
Qng n chng bi ch
(Nh anh pha ly tr)
T trong vd trn l ng t
21.
a. Lin t
b. C ngha nh ni r ngoi nhng iu ni pha trc cng cn nhng vn khc hoc khng cn g khc
na. T ny c th dng lin kt cc phn cu, cc cu hay t u mi on. Khi t t ny u cu hay u on vn th
pha sau phi c du phy (thng dng trong vn vit)
c. Ngoi ra, mt khc, v li, hn na
d. Vd:
Yun zi l zhng zhe ling k y m h ling k hi tng c wi hi yu j cng yu j
(Trong vn trng hai cy bp, hai cy hi ng ngoi ra cn c my bi hoa hng)
-So snh: khi t lm lin t th ngha v cch s dng hon ton ging nh t . thng dng trong khu
ng.
22.
a. Ph t
b. Ch r s vic c bt u t khi ni n
c. T , t y
d. Vd:
Q le y c hung shn gun shng le d z rn fng gung cng c t i shng le l yu
(i Hong Sn 1 ln, thng thc phong cnh t nhin y, t anh y rt thch i du lch)
-So snh: Khi t t u cu th c th ni thnh nhn mnh, pha sau c 1 du phy
Vd:
b. C ngha nh cn c vo nhng iu kin v nguyn nhn cp hin ti hng cho hnh ng tin thm
1 bc, t ny thng dng trong vn vit
c. Do m, t , cho nn
d. Vd:
Lng do yng gi du xi j cng lio ji zh gng de gng zu qng kung cng r bng zh t men t go y w nng l
(Lnh o nn thng xuyn xung cc cp c s, hiu r hon cnh lm vic ca cng nhn vin, t gip h nng cao nng
lc nghip v)
-So snh: t ch biu th ngha tin thm 1 bc, hon ton khng c iu kin hay 1 quan h nhn qu, so snh
W men chng jin l le tu r su jn r jing zi qun x tng tu gung
(Nh my ca chng ti xy xong nh gi tr, tip n s m rng trong ton h thng)
v
w men chng jin l le tu r su cng r d d d ji fng le f n de lo dng l
(Nh my ca chng ti xy xong nh gi tr, do gii phng c phn ln sc lao ng ca ph n)
chng ta thy rng trong vd th nht, khng c iu kin hay mi lin h nhn qu, trong vd 2, c mi lin h gia 2 s vic.
24.
a. Ph t
b. C ngha nh , t cu u ch s khi qut 1 vn , t ny thng dng kt hp vi cc ph t , ...
c. Ch cn, ni chung
d. Vd:
D fn jin ch xu x de rn d hu yu y dng de shu hu
(Ch cn l ngi chu kin tr hc tp s thu c nhng thnh qu nht nh)
-So snh: t c ng kh mnh hn , phm vi bao qut cng rng hn.
25.
a. Ph t
b. C ngha nh ch s dc sc hon thnh 1 vic no , thng c dng trong phng din tch cc
c. Ra sc, y mnh
d. Vd:
27.
a. Ph t
b. C ngha nh nhn mnh tnh chn tht ca hnh vi hay s vic, thng dng trong khu ng
c. Qu tht, ng
d. Vd:
Shu do zhng jin, t dn le y xi
(Ni n on gia, anh ta ngng 1 lt) l ng t.
31.
a. Lin t
b. C ngha nh ch r da st vo ng tc pha trc thc hin
c. Sau , ri sau s
d. Vd:
Qu yu b w r hu dng shu
(Nm cho tht chc ri sau mi lm)
J li le fn fng f de s ci r hu ci nng xi zu
(Hy tch ly t liu sng cho phong ph sau hy sng tc)
[ vd ny, t nh nh vn Nam Cao c 1 cu ni rt ni ting sng ri hy vit, vy theo t vd trn cng c th dch theo cu
ni ny]
-So snh: t c th dng trc ch ng
Vd:
Rn hu t zhng l ci lio xi chng wn zhng
(Sau khi c y chnh l ti liu th s vit thnh tc phm)
Nhng thng khng dng nh vy.
32.
a. Ph t
b. Ch s ngc li so vi iu kin nu pha trc hoc khng bnh thng, thng dng kt hp vi cc t ,
lm cho ng kh ca s chuyn cng thm r rng
c. Tri li, m cn
d. Vd:
Fng b dn mi tng fn r yu li yu d le
(Gi khng nhng khng ngng m tri li cng lc cng mnh thm)
N ti j l le fn r nng de d ji b fng bin
(Bn qu cu n ri, tri li lm cho mi ngi thy khng thoi mi)
-ng ngha: t , u c ngha nh , nhng t thng dng trong khu ng v c mang sc thi ca
phng ngn, t mang sc thi vn ngn v thng dng trong vn vit. Vd trong vn ni s l
33.
a. Ph t
b. C ngha nh , nhn mnh trong trng hp no th kt qu cng khng thay i. T ny dng kt hp vi
cc lin t , ; c ngha nh nhn mnh l do hay nguyn nhn, thng dng kt hp vi ph t
c. D sao cng, bt lun th no
d. Vd:
W ln tin qng hi sh xi y fn zhng t y dng yo q
(Ngy nng hay ngy ma, bt lun th no anh y nht nh phi i)
Fn zhng sh jin hun zo w men mn mn zu ba
(D g th thi gian cng cn sm, chng ta i chm chm thi)
-Lu : thng dng trc ch ng
34.
a. Lin t
b. C ngha nh biu th ngha trc v sau tri ngc nhau, hm ngha so snh. Nhn chung, t ny dng lin
kt 2 phn cu ngang nhau, pha sau du phy; vi cng 1 iu kin nhng ni r 2 vn chnh din v phn din khc nhau
c. Ni ngc li, lm ngc li, ngc li, tri li
d. Vd:
-
Qn fn xu x yo qi jn b de rn zng yu chng ji fn zh di du ln sn b t shng jn de rn b rn y sh w chng
(Ngi sing nng cu tin trong trong hc tp lun c c thnh tch, tri li ngi li nhc trn trnh, khng mng tin b
chc chn chng lm nn tr trng g)
-
D sh du sho tng zh sh j li yu gun d sh du zh sh hu fng f y xi fn zh y y yng d sh sho zh sh ji hu xin
de pn f
(Vic hc tp c quan h vi kin thc tch ly c, hc nhiu hiu bit cng phong ph, ngc li cng vy, hc t kin thc
ngho nn)
-Lu : thng dng trong vn vit
35.
a. Ph t
b. Ch s tin hnh cc hot ng ring bit, thng t trc 1 ng t a m tit lm v ng, thng dng trong khu ng
c. Chia nhau, phn cng (m lm)
d. Vd:
D ji fn tu q zhn bi
(Mi ngi chia nhau i chun b)
-So snh: c th thay bng . thng dng trong vn vit. Tuy nhin trong vd
Du zhng hn gn cu shu do zu do
(i trng rt dt khot, ni c lm c)
l tnh t
38.
a. Ph t
b. C ngha nh biu th s vic c tin hnh nhanh chng (1); c ngha nh t biu th s hi thc
(2)
c. Tranh th thi gian, vi vng; nhanh chng
d. Vd:
Shu do ji l li xn t gn jn xi le hu xn
(Nhn c th nh, anh y vi vng vit th tr li)
Gn jn zu ba fu z yo ch do le
(Nhanh i i, nu khng s n tr y)
-So snh: c 2 cch dng nh trn, cch th nht khng th thay bng nhng cch th 2 th c th thay bng
39.
a. Ph t
b. C ngha nh , biu th trong trng hp bt c d phi tm chp nhn, sau ny hy kt lun, c tnh cht
nhng b
c. Tm, tm thi
d. Vd:
Bi xng j g qi tng t jing wn le zi shu
(ng nng, hy tm nghe anh ta gii thch xong mi ni)
-Lu : Nhng iu pha sau t ra u cha thc hin v thng mang ng kh ng vin hay c v
-So snh: T v c ngha rt gn nhau, ch trng n thi gian cn ch trng s nhng b.
40.
a. Ph t
b. C ngha nh biu th mc tng i cao, thng i vi cc t . Thng dng trong khu ng, pha trc
khng c dng ph t ph nh
c. Rt, kh
d. Vd:
Gui b ho y s de
(Rt ngng, ngi qu)
Zh xio xing mo gui k i de zhn du rn
(B gu trc ny d thng qu, tht hi hc)
-So snh: Phm vi s dng ca khng rng bng , ch c mi c th i vi cc ng t , , ..., khng th kt
hp c.
-Thc t: trong Vd
Zu le cu sh yo gui z j b nng gui bi rn
(Lm sai ri th nn t trch mnh, khng th trch ngi khc)
L ng t
41.
a. Ph t
b. C ngha nh , biu th s gii hn trong 1 phm vi nht nh, thng dng trong khu ng; cng c ngha nh
, ch s vic thng xuyn xut hin
c. Ch; mi, vn lun, mi lun
d. Vd:
Shng hi sh g d chng sh gung y g q ji yu shng bi wn rn
(Thng Hi l thnh ph ln, ch 1 vng c trn 1 triu dn)
T b gung gng zu ho rn pn y ho
(C y khng ch lm vic gii, nhn phm cng tt)
Bi gung shu kng hu y de gn din sh sh
(ng mi ni sung, cng phi lm cht vic tht i)
-Thc t: trong Vd
B wn zi xio mi gung
(Tiu dit sch l mui)
L tnh t
42.
a. Gii t
b. C ngha nh ch ra ngi ph trch s vic hay thc hin cc ng tc, hnh vi. T ny thng dng trong khu
ng
c. Do, thuc v
d. Vd
Gng lo gu d ji
(Cng lao thuc v mi ngi)
-So snh: trong cu c dng thng c th thay th bng . Trong trng hp cu khng nu r phm vi trch nhim th ch c
th dng
-Thc t: trong Vd
Qin tio h li gu d hi
(Trm sng cng v bin)
L ng t
43.
* Lin t
a. C ngha nh biu th 1 gi thit, thng t u cc phn cu pha trc, u cc phn cu sau c du phy.
Trong trng hp cui phn cu u c tr t ng kh th ng kh gi thit cng mnh hn
b. Nu thc s, nu qu nh th, qu l
c. Vd:
Gu zhn xing n su shu de n yng sh qng ji ho bn le
(Nu thc s ging nh nhng g bn ni, th s vic d x l ri)
N gu zhn do w men zh l li gng zu de hu n ji ti ho le
(Nu bn qu tht n ch chng ti, vy qu tt ri)
-Ch : c nhng trng hp dng t hay thay cho ngha nu ln pha trc th khng cn thit phi
dng
*Ph t
a. Biu th s vic xy ra khng ngoi d on
b. Qu tht, qu l
c. Vd:
-Dng trong cu n, nu r kt qu xy ra nh mong mun
T gu zhn li le
(Qu tht anh y n ri)
-Dng trong tiu cu pha sau ca cu phc, nu r t nguyn nhn cp pha trc dn n kt qu trong tiu cu pha sau l
khng ngoi d on
T xu x le bn nin jn b gu zhn bsho
(C y hc tp na nm ri, qu l tin b khng t)
44.
a. Ph t
b. Nu r s vt qu 1 mc hay gii hn cho php
c. Qu mc, qu ng
d. Vd:
-B ngha cho tnh t
W men b yng gi gu fn yo qi bi rn
(Chng ta khng nn yu cu qu ng i vi ngi khc)
-Lu :
+Cu dng t thng c hm ngha trch mc
+ng t hay tnh t pha sau u l t a m tit
45.
a. Ph t
b. t trc 1 s tnh t 2 m tit biu th mc cao, c mang 1 sc thi tnh cm nht nh, c th thay th bng
c. Rt, qu, bit bao
d. Vd:
Xng q tin hi zi men hu li ji l ho b r no
(Ch nht bn tr quay v, trong nh no nhit bit bao)
Zh bn cn ko sh ho b rng y ci zi t sh gun ji do
(Quyn sch tham kho ny tht khng d dng g mi mn c ca th vin)
-So snh: c ngha l , cn trong c ngha l . Do , mi v tr m c 1
ngha khc nhau, chng ta phi cn c vo ni dung pha trc phn on ngha.
46.
a. Ph t
b. Ch ra nguyn nhn, biu th s vic vn c iu kin rt thun li, v th m c th t c kt qu tng i tt. T ny
thng c t trc ch ng
c. May m, c ci, vi li
d. Vd:
Ho zi t shng sh b zhng
(May m vt thng ca anh y khng nng lm)
-So snh: cc t , , , cng c ngha gn nh , chng u dn ra iu kin thun li trnh i
tnh hung xu c th xy ra hay t 1 kt qu tng i tt, thng mang tnh ngu nhin cao
47.
a. Ph t
b. C ngha nh ng kh phn vn v to thnh cu hi, c khuyn ngi hay t nh vi bn thn, cui cu dng
du ?
c. Sao khng
d. Vd:
Zhng xin shng sh gu ni yu mng de zhun ji n h b xing t qng jio
(ng Trng l chuyn gia c ting trong nc, sao bn khng thnh gio ng y?)
48.
a. Ph t
b. C ngha nh c ng kh phn vn, nu r khng ng lm nh th
c. Cn g, bt tt phi lm kh mnh
d. Vd:
-
Mng zh t jn tin b hu li h k hi zizh l lo dng
(Bit r anh y hm nay khng v, bt tt phi lm kh mnh cn y i mi?)
-Dng kt hp vi tr t biu th ph nh
H k ne n zi shu y mi yng
(Cn g ch, bn ni na cng v dng thi)
-So snh: c th thay th bng nhn mnh tnh cht khng cn thit
49.
a. Lin t
b. Lm cho ngha c s tng tin thm 1 bc, trc v sau c hm so snh, ng kh phn vn. T thng dng kt hp
vi cc t , , pha trc c th dng thm ph t ,
c. Hung h, hung chi, na l
d. Vd:
Zn men xu yu nn y y hu zh mo du l q, h kung xu hn y ne
(Chng ta hc ting Vit cn mt nhiu hi sc nh vy hung chi hc ting Hn ch)
Zh mo d de kn nn shng qi k f le, h kung n sh xio xio de kn nn
(Kh khn ln vy cn vt qua c na l ci kh nh nh th)
-Thng dng chung vi cc t , ni r thm l do
Vd:
N bng t zho y xi ba zh zhng ci lio hn sho, h kung t yu sh g xn shu
(Bn gip anh y tm mt cht i, loi t liu ny rt him, hung h anh ta li l ngi mi vo ngh)
-ng ngha: cng c ngha nh nhng thng dng trong vn vit, pha trc khng th dng
50.
a. Ph t
b. C ngha nh biu th mc cao, th hin sc thi tnh cm kh mnh, thng dng trong vn vit, cui cu c du
!
c. Qu, lm, bit bao
d. Vd:
!
T men de xng wi h q xing s
(Hnh ng ca bn h qu ging nhau)
!
H q h t
(Qu h )
51.
a. Ph t
b. C ngha nh biu th bt k tnh hung no cng phi nh th, c ng kh khng nh tng i mnh, c th dng
trc ch ng. T ny cng thng c dng trong khu ng
c. Th no cng, d sao cng
d. Vd:
Hng sh sh jin hi zo w men zi tn y hu r
(D sao th thi gian vn cn sm, chng ta ni thm cht na nh)
-ng ngha: cng c ngha nh , c th thay th cho nhau
52.
*Lin t
a. Cch s dng:
-Biu th vic chn la 1 trong cc thnh phn c nu.
-Dng kt hp vi cc t , biu th vic khng b hn ch bi cc iu kin nu ra.
-C ngha nh , dng trc mi thnh phn biu th s vic ng thi tn ti hay xut hin thay th cho nhau.
b. Hoc, hoc l; c ngi, ngi th
c. Vd:
(1)
W mng tin hu zh hu tin q bi jng
(Ngy mai hoc ngy kia ti i Bc Kinh)
(2)
B ln d sh hu zh xio sh d ji du yuny zho t shng ling
(D l vic ln hay vic nh, mi ngi u mun tm anh y bn bc)
(3)
Tng xu men cn ji g zhng t y hu dng hu zh d qi hu zh xi q hu zh yu yng yu g rn z xun
(Cc bn tham gia cc loi hot ng th dc th thao, ngi th nh bng, c ngi chi c, ngi bi li, do c nhn t chn
ly)
-Lu : khi a ra nhiu thnh phn, t c th ch cn dng gia 2 thnh phn cui. Vd (3) c th i thnh
-ng ngha: cng c ngha nh nhn chung c th thay th cho nhau. Ngoi cc cm t c nh ,
ra th rt t khi s dng trong khu ng, ch dng trong vn ngn.
* Ph t
a. C ngha nh biu th kh nng c th xy ra
b. C l
c. Vd:
Tin kng du yn hu zh yo xi y
(Tri nhiu my c l s ma)
53.
*Ph t
a. -C ngha nh , thng dng vi cc t , , biu th tnh hung vn tip tc tn ti
-Ch r, sau khi so snh c s la chn, ch la chn 1 iu
-C ngha nh , , nhn mnh ng kh
b. Cn, vn cn; tt hn; rt cuc, cui cng
c.Vd:
Du nin b jin n hi sh n mo nin qng
(Nhiu nm khng gp, bn vn tr nh th)
N b w shu x qng kung zh g hu hish n q cn ji ba
(Anh hiu r tnh hnh hn ti, ln gp ny anh i th tt hn)
Hi sh zu q ch kui b do bn tin gngf ji do ji le
(Rt cuc ngi t nhanh, khng n na bui th ti nh ri)
*Lin t
a. C ngha nh nu r ch c th chn 1 trong 1 s iu
b. Hay, hay l
c. Vd:
?
N men q hi sh b q
(Cc anh i hay khng?)
54.
a. Ph t
b. C ngha nh , biu th nhng iu ni khng khc nhiu so vi thc t. C ngha nh
nu r, nu khng s xy ra tnh hung nh ni pha sau
c. Chng, hu nh, gn nh, c h; sut na, sut cht
d. Vd:
W de chng j b j n
(Thnh tch ca ti khng bng bn)
L ng t
56.
a. Ph t
b. C ngha nh biu th hnh ng trc khi s vic xy ra c th mang li hiu qu cao
c. ng lc, kp thi, nhanh chng, sm
d. Vd:
Q zhng ko sh j jing j xng tng xu men yo j zo zhn bi
(Sp thi cui k ri, cc bn hc sinh phi sm chun b i)
57.
a. Lin t
b. Biu th thi gian, c ngha nh , , thng dng trong vn vit.
c. Mi n, ch n
d. Vd:
-+danh t (gii hn v mt thi gian)
J zh sh y yu n bin de xio x ci chun le ch li
(Mi n thng 11, tin tc bn y mi truyn n)
-+ng t/tiu c
Du zi n png sh fng rn b gun j zh f xin wn t zi ji gun jio xio gu dng rn b go
(Bnh thng b mc con ci, ch n lc c chuyn mi dy d, ng nhin l hiu qu khng cao)
58.
*Ph t
a. C ngha nh , , biu th thi gian ngn ngi, s vic xy ra rt nhanh, thng dng trong vn vit
b. Th, ngay, tc th, lin
c. Vd:
Sh jin gu de zhn kui chn ji j zi yn qin
(Thi gian qua tht nhanh, Tt ngay trc mt)
*Lin t
a. C ngha nh , ni r thm mi quan h, thnh phn pha sau l gii thch r cho thnh phn pha trc
b. Chnh l, tc l
c. Vd:
Dun y j c z sh ling g y shng de c de z h
(on ng tc l cm t, c t 2 t tr ln t hp thnh)
-C ngha nh , nu gi thit v nhng b, pha sau thng i vi t n m tit, c th dng kt hp vi cc
t , c ngha l cho d, d cho
Vd:
J w t fng zh zh yun y nng n q wn chng rn w
(Cho d khng c s gip ca ni khc cng c th hon thnh nhim v ng thi hn)
-C th i chung vi to thnh c ngha nh biu th mi quan h la chn
Vd:
Fi c j b
(Khng phi ci ny th tc l ci kia)
59.
*Ph t
a. Dng kt hp vi cc h t biu th 2 s vic cng song song tn ti; c ngha nh t pha trc
ng t biu th ng tc kt thc hay hon thnh. Thng thy trong 1 s cm c nh nh: ( thnh s tht),
(khng trch li xa)
b.
c. Vd:
T xi z j kui qi ho
(Anh y vit ch nhanh li cn p)
*Lin t
a. C cch dng tng t nhng khng th t trc ch ng, dng a ra 1 tin v c th kt hp vi
biu th mi quan h suy lun, thng dng trong vn vit
b.
Rn j y hu q shu y li b j le
(Ngi v, ni cng khng kp ri)
60.
a. Ph t
b. C ngha nh , , t u cu hay u phn cu pha sau, biu th thi gian, thng dng trong vn vit
c. Lt sau
d. Vd:
J r y j xn rn dng shn
(Lt sau ma ngt li vui v ln ni)
61.
a. ph t
b. C ngha nh , , ch r t n hay gn t n 1 mc no , c ng kh khoa trng
C ngha nh nu r s tin n gn 1 tnh hung, ng kh nng hn
c. Qu l, qu tht, tht l; gn nh, dng nh
d. Vd:
Lo xio zhng qn z li cn ji lin hun, jin zh ti jio rn go xng le
(ch thn v hiu trng gi n tham d lin hoan, qu tht khin mi ngi rt vui)
G xing bin hu zhn d sn nin mi hu ji jin zh rn b ch li le
(Qu hng thay i nhiu qu, 3 nm khng v gn nh khng nhn ra na)
-Dng chung vi biu th s kinh ngc, than th hay bt mn
N jin zh sh h shu b do
(Anh ng l ni v vn)
62.
a. Lin t:
b. C ngha nh , , thng c t trc 1 phn cu
c. Nhn thy, thy rng
d. Vd:
Jin y t j x jin ch cu w gng s ju dng jing t ki ch
(Nhn thy anh y vn tip tc gi ci sai ca mnh, cng ty quyt nh sa thi anh ta)
63.
a. Ph t
b. C ngha nh , biu th mi th u bao qut bn trong, pha sau thng i vi t n m tit v thng dng
trong khu ng
c. u
d. Vd:
S hi zh ni ji xing d
(T hi giai huynh -Anh em bn b 1 nh)
Shi zh pn zhng cn l l ji xn k
64.
a. Ph t
b. C ngha nh biu th s hn ch trong mt phm vi nht nh, nhn mnh thi gian ngn, s lng t; hoc c ngha nh
nhn mnh 1 iu ni bt trong 1 phm vi gii hn. T ny thng kt hp vi
c. Ch, vn vn; ring, duy c
d. Vd:
Jn jn y g xng q t ji xu hu le hn y pn yn
(Ch vn vn 1 tun anh y hc ht phin m ting Hn)
Zh jn jn sh y g sh xing nng fu chng wi xin sh hun hn nn shu
(y ch l iu gi nh, cn c th thnh hin thc hay khng th rt kh ni)
-ng ngha: cng c ngha nh , c th thay th cho nhau. Ng kh ca nh hn v thng dng trong vn vit
65.
a. Ph t
b. C ngha nh biu th s c gng t n mc cao nht trong phm vi c th
c. C gng, c gng ht sc
d. Vd:
Jn tin jio li hu f yn de rn du shu hu qng jn ling jin yo y xi
(Bui tic giao lu hm nay rt nhiu ngi pht biu, nu c ni xin c gng khi qut tm tt 1 cht)
66
a. Ph t
b. C ngha nh biu th s u tin hng u trong vic thc hin 1 vic no .
c. u tin
d. Vd:
Zu ch chng chun yng gi jn xin zho g lo nin rn
(Ln xe hay i thuyn, nn chiu c u tin cho ngi gi)
Kt cu c php ca ting Hn
Kt cu c php ca ting Hn ch yu c cc loi hnh di y:
1.Kt cu ch v
Gia cc b phn cu thnh c quan h ni r v c ni r, kt cu kiu ny l kt cu ch v.V d:
//
Mun bit c phi l quan h ch v hay khng c th dng (ci g(ai) nh th no?) kim tra.V d:
2.Kt cu chnh ph
Gia cc b phn cu thnh c quan h b ngha v c b ngha, dng kt cu ny c gi l kt cu chnh ph.Da vo tnh
cht ca cc thnh phn c b ngha c th chia c th thnh 2 loi:
a.Kt cu nh trung:thnh phn c b ngha l danh t phn b ngha l nh ng, thnh phn c b ngha l trung tm
ng.V d:
///
Mun bit c phi l quan h nh trung hay khng, ta c th dng cu hi (S vt ca
Trong vn vit c phng php n gin l khi thy pha trc 1 t c , thng thng quan h kt hp cc b phn trc v
sau l quan h nh trung, ng nhin y ch l nhng trng hp thng thng, s c lc khng chnh xc, v d c ngi
s vit thnh :
V vy, quan trng nht l vn xem quan h kt cu, t m b ngha khng phi l danh t m l ng t v vy tuy
dng nhng trng hp ny khng thuc kt cu nh trung.
b.Kt cu trng trung:thnh phn c b ngha mang tnh cht nh 1 ng t hoc tnh t.Thnh phn b ngha l trng ng ,
thnh phn c b ngha l trung tm ng.V d:
/////
Mt nhn t quan trng trong vic xc nh c phi l quan h trng trung hay khng l xc nh xem b phn sau trong t hp c
phi l ng t hoc tnh t hay khng, nu ng, th c th loi b quan h nh trung,Sau xem tip b phn ng trc ca t
hp ny, nu l danh t hoc i t , rt c th t hp ny l quan h ch v, nhng cng ch l kh nng, xem t hp sau:
//
Tuy cc t ng l danh t , cc t pha sau cng l ng t nhng khi dng
hnh thc kim nh quan h ch v kim tra th s bit c y khng phi l quan h ch v m la quan h trng trung.Nu
b phn pha trc l tnh t, thng thng c th khng nh l quan h trng trung, v d
.Nu l ng t, c 4 kh nng xy ra:
-Mt l quan h lin ng:
//
trng hp ny nu dng phng thc kim nghim kt cu lin ng th c th nhn ra.
-Hai l quan h ng tn:
//
trng hp ny nu dng hnh thc kim nghim kt cu kiu ng tn th c th nhn thy c.
-Ba l quan h ngang hng.V d:
/
V gia 2 ng t ny c th dng lin kt, v vy cng khng kh xc nh:
-Nu c 3 loi kt cu ni trn u b loi b, kh nng cn li l "t hp ng ng"ca quan h trng trung.V d:
//
Kiu kt cu dng ny cng c hnh thc kim nghim ca n.T nhng nhn nh trn chng ta c th nhn bit c, 2 ng t
kt hp vi nhau, quan h rt phc tp, nhng hon ton khng phi khng th lm r c.
Tng t nh quan h nh trung, hnh thc vn vit nu nhn thy tr t , c th nhanh chng nhn nh rng t hp ny c
quan h trng trung.Ngoi ra, trc ng t hoc tnh t nu l ph t hoc t t gii t, th quan h t hp ny nht nh l quan
h trng trung.y l cch xc nh n gin v d thc hin nht.
3.Kt cu ng tn
Gia cc b phn cu thnh c quan h chi phi v b chi phi, kiu kt cu ny l kt cu ng tn.V d:
///
Hnh thc kim tra kiu kt cu ntt l :ng t danh t.V d:
*
S khc bit rt r rng, cu trc l i tng ca,cu sau l ni r v mt phng thc nh th
no, nn cu trc l quan h ng tn , cu sau l quan h trng trung.Thng sau ng t nu l danh t hoc i t , c th trc
tip nhn nh l quan h ng tn, ch khi sau ng t khng phi l danh t hoc i t th mi phi dng hnh thc kim
nghim kim tra.
4.Quan h ng b
Gia cc b phn cu thnh c quan h b sung ni r v c b sung ni r, kt cu ny l kt cu ng b.Thng thng b
phn sau b sung ni r cho b phn trc.V d:
////
Phng thc nhn nh loi hnh kt cu ny l hnh thc vn vit khi nhn thy tr t , quan h gia 2 b phn trc v sau
n nht nh l quan h ng b;t hp sau ng t l ,sau ng t l tnh t, sau ng t l t t ng t(nh),v t t
thi lng (nh),cng nht nh l quan h ng b; sau ng t nu l ng t n m tit, thng l quan h ng
b.V d:
////
ng t song m tit lm b ng rt t, hn na khi lm b ng ng t ng trc l ng t n m tit.V d:
///
Do nu 1 ng t n m tit theo sau n l ng t song m tit, c bn c th nhn nh y l t hp c quan h ng b.
y ch xt t gc hnh thc, iu quan trng vn phi xem quan h ng php gia 2 thnh phn cu to, cc v d nu trn r
rng l thnh phn sau b sung ni r kt qu ca ng tc.Pha sau tnh t l cc t ng ch trnh nh nht
nh l quan h ng b.
Cu b ng v ngha
Ch ng ca phn ln cc cu trong ting Hn u l ch th thc hin ng tc, nhng cng c khi v mt ngha ch ng li l
ngi hay vt chu s chi phi ca ng tc hnh vi. Loi cu l cu b ng v ngha. V d:
Giy bo nhp hc c gi ti ri.
V my bay cn cha mua c.
Ch ng trong hai cu trn l v v mt ngha u chu s chi phi ca ng tc v . Vy hai cu trn
l cu b ng v ngha.
Cu b ng dng
C ch din t loi cu b ng dng [bi], [jio] [rng] nh sau:
CH NG + / / + TC NHN + NG T + THNH PHN KHC
Ch ng trong loi cu ny l ngi hay vt chu s chi phi ca ng tc, cn tc nhn thc hin ng tc li l tn ng ca gii
t . V d:
Ho bo mi hc sinh mn i ri.
Ct-xt b ba tt ri.
T in ti qun nh ri.
Khi dng loi cu ny cn ch cc im sau:
a. ng t v ng ca loi cu ny phi l ng t cp vt (ng t c tn ng), v ngha c th chi phi c ch ng.
b. Pha sau ng t ni chung thng c thnh phn khc nh trong ba cu v d trn.
c. cng vi tc nhn theo sau to thnh ng gii tn lm trng ng.
d. thng c dng trong c vit ln ni, cn hay thng c dng trong khu ng. Tn ng sau c th c m cng
c th khng, cn sau hoc bt buc phi c tn ng, nu khng bit hoc khng th ni ra th dng . V d:
Ngi cng nhn y c cu sng.
Xe p ca anh y b ngi ta ly cp ri.
Nu cu c ng t nng nguyn v ph t ph nh, chng s c t trc . V d:
o ca em gi khng b ma t.
chi ny by gi cha th cho con nhn thy.
Tr t [gi] v [su] biu th b ng
biu th b ng, ngi ta c th dng tr t v .
a. Tr t c th dng trc ng t biu th b ng. N c th dng trong cu b ng v c cu ch ng. V d:
Lp hc u c chng ti qut sch s.
H b nh cht.
S t
1.nh ngha
T dng ch con s gi l s t:
2.S m v s th t
C th chia s t thnh s m v s th t.S m dng ch s t nhiu ca con s, s th t l con s ch th t:
S m:
S th t:
Ranh gii ca s m v s th t trong ting Trung th khng c ranh gii r rng.Ngoi tr tin t ra, rt nhiu trng hp
dng s m biu t s th t.V d:
300
Hai s t 300 thc ra u l biu th th t nhng hon ton khng dng .
3.S biu t ca s c lng
S c lng l s khng xc nh, khi biu t s c lng ting Trung thng dng cc phng php sau:
a.Thm v .V d:
/*
/
b,Thm .V d:
//
c.Thm .V d:
/
Hnh thc ny ch thng dng trong khu ng,tn sut s dng khng tht cao.
d.Thm .V d:
.T th t
L nhm t biu t th t thun ch c trong vn ha Trung Hoa.Nhm ny c 10 t
Gip ji ; t y ; Bnh bng ; inh dng ; Mu w ; K j ; Canh gng ; Tn xn; Nhm rn ; Qu gu .
V mt truyn thng nhm t ny c dng cng vi nhng k hiu khc ghi chp th t ngy, thng, nm, v d cc t
Cc s kin ni ting trong lch s Trung Quc nh (Cuc chin tranh Trung-Nht nm
Gip Ng),(Cuc cch mng Tn Hi) Chnh l dng nm xy ra s kin t tn.Trong ting Hn hin i d chng
ta khng cn dng n ghi chp thi gian na(Ghi chp nm m lch vn cn), nhng chc nng biu t th t ca chng vn
cn lu gi.V d:
301.
4 t u trong 10 t trn c ng tng i nhiu,n c tc dng tng t cc t , ch c
iu
1.nh ngha
S t l loi t biu th con s bao nhiu v t t trc sau.
a.S nguyn
Cc s nguyn c bn c:
e.Bi s:
-Cch biu th bi s l sau s nguyn thm
V d:
-Dng hnh thc phn s cng c th biu th bi s
V d:=
f.S c lng
biu th s c lng c th:
-Mn i t nghi vn biu th s c lng.
V d:
-Thm ...sau con s
V d:
_Dng ch s c lng:
V d:
-Trc con s thm
V d:
-Dng 2 s lin nhau
V d:
Ch :Ting vit ni "mi by,mi tm ngi" ting hn hin i ni
2.c im ng php ca s t:
S t ni chung phi kt hp vi lng t s dng.Ch trong thnh ng hoc vn ngn s t mi trc tip kt hp vi danh t:
V d:
S t khng th n c lm thnh phn cu, ch khi lm i tng trn thut, gii thch hoc biu th quan h gia cc con s mi
c th lm ch ng, tn ng hoc trang ng.
V d:
1. (Lm ch ng)
2. (Lm tn ng)
3. (Lm nh ng)
Gii t
Gii t ch yu kt hp vi danh t, i t v cm danh t (1 s cm ng t c bit) to thnh cm gii t, n b ngha cho ng
t, tnh t hoc c cu v cc mt i tng,thi gian,ni chn, phng thc...Kt cu in hnh l:
Gii t+danht/i t+ng t/tnh t
1.c im ng php ca gii t
Gii t trong ting Hn hin i phn ln l ng t trong Hn ng c i h ha m thnh, c gii t hon ton khng cn
cch dng ca ng t, v d nhng cng c 1 s cng tn ti 2 cch dgg gii t v ng t.V d:
Gii t v ng t c mi quan h mt thit vi nhau nh th nn cn xc nh r gii hn ca 2 loi t ny.
(1)ng t c th n c lm v ng, cn gii t th khng th.D gii t c th kt hp vi cc t ng khc to thnh cm
gii t th n cng khng th n c lm v ng c.V d:
*
Cm gii t trong cu ch yu lm trng ng v b ng, 1 b phn cm gii t c th lm nh ng (phi thm ).Tt c cc
gii t c th to thnh cm gii t lm trng ng.Gii t c th to thnh cm gii t lm b ng ch c
.Tc dng ch yu ca gii t trong cu l lm tiu ch quan h ng php, nh quan h ca cm gii t v ng t
ch yu l "i tng -ng tc".
(2) ng t c th s dng c lp,gii t lun phi s dng chung vi t ng khc
(3) ng t phn ln c th s dng hnh thc lp li cn gii t th li khng th dng hnh thc lp
(4) ng t c th thm , gii t khng th thm .Mt s gii t c th thm , nhng gii t
ny l:
Cn lu ,ng t khi thm thng biu th s tip din ca trng thi ng tc, c ngha ng thi r rng,cn gii t khi
thm th khng mang ngha ng thi r rng nh ng t:
a.
b.
trong cu b hon ton c th b i, m ko nh hng ngha din t ca cu.Do c ngi gi cch dng ny ca l
cch dng hi ha m tit.
Cn v khng phi l gii t thm m c l 1 gii t.
(5)ng t c th dng hnh thc X / X hi, rt nhiu gii t cng c th dng hnh thc ny hi.V d:
Theo s liu thng k th trong hn 70 gii t th c n hn 40 gii t dng hnh thc ny hi.
Gii t l do s h ha khng ngng ca ng t to thnh,do vy gia 2 t loi ny va ny sinh khc bit rt ln, ng thi 1
s mt cn c nhng c trng ging nhau.
2.Ranh gii gia gii t v lin t
Gii t v lin t c vn phn ranh gii ch yu cc t:
a.
b.
4 t nhm a c ngha tng ng nhau.Ly lm i din , xem v d thy r ranh gii gia gii t v lin t:
a.
b.
trong v d a l lin t, v gia v c mi quan h ngang hng, c cm t ny lm ch ng trong cu; trong
cu b l gii t, do cm t b ngha cho ng t , ni r i tng ca ng tc .
v u biu th nguyn nhn.Hai t ny u thuc c gii t v lin t, c phn bit nh sau:Khi pha sau
mang cm danh t cng c tc dng b ngha th l gii t.V d:
e.Gii t ch cng c
g.Gii t ch cn c
i.Gii t ch so snh
k.Gii t ch hip ng
l.Gii t ch c li
T tng thanh
1.nh ngha
T m phng m thanh l t tng thanh, nh (m m, ro ro)(coong,boong,m)...mi t tng thanh u lin
quan n 1 m thanh nht nh ,v d nh thng c mi lin h vi ting sm st, ting pho.T tng thanh cn gi l t
t thanh (t ging vi m thanh), l t loi c th trong ting Hn, va khng
*.Lm trng ng
11
*.Lm nh ng
Nhng t tng thanh m nhn v tr v ng nh trong v d a thng thng phi c thm tr t , ngoi ra t tng thanh cn
phi c hnh thc ly, ngha l khi ni n c d thm cng khng th lm v ng.Trong v d b trn thc t l 1
hin tng ngn ng dng m thanh thay th cho ng tc =.T tng thanh lc ny tm thi mang 1 s thuc tnh
ca ng t.C th km ,c th mang cc thnh phn thi lng, ng lng...
*.Lm b ng.V d:
ba
()
can be used at the end of a sentence to indicate a suggestive tone.
Dng cui cu biu th s ngh, kin ngh
e.g.
1
(Lets go watch a movie.)
w men q kn din yng ba
Chng ta i xem phim nh.
2
(Come to my house and have fun.)
li w ji wn ba
n nh ti chi nh.
3
(Lets go to the library.)
w men q t sh gun ba
Chng ta i th vin nh
4
(Let's sit here.)
ji zu zh bin ba
Chng ta ngi pha ny nh
5
(Let's go play basketball.)
w men q d qi ba
Chng ta i nh bng nh
()
If is used at the end of a question, it indicates a request for confirmation.
Dng cui cu nghi vn biu b cn xc nhn s vic g
e.g
1
(Are you an American?)
n sh mi gu rn ba
Anh l ngi M ?
2
(Is that a library?)
n sh t sh gun ba
l th vin phi ?
3
(Will you go to work tomorrow?)
n mngtin yo shng bn ba
Ngy mai bn i lm ?
4
(Is this film good?)
zh b din yng ho kn ba?
B phim ny hay ch?
5
(Is this your son?)
zh sh n r z ba?
y l con trai ca anh ?
exercise bi tp
Dch cc cu sau y sang ting Trung s dng t :
1. Chng ta cng i bi nh
2. y l nh bn ?
3. Anh y khng phi ngi Canada ?
4. Hay anh i nh
5. y khng phi con gi ca anh ?
Answer p n
1
w men q yu yng ba.
2
zh sh n de ji ba?
3
t b sh ji n d rn ba?
4
n hi sh zu ba.
5
zh b sh n n r ba?
, .
Used in asking questions for the purpose of emphasis.
c dng cui cu nghi vn biu th s nghi vn
examples v d:
1. ?
n zn me zh do ne?
How do you know?
Sao bn bit c th?
2.
w gi zn me bn ne?
What shall I do?
Ti nn lm sao by gi?
3.
t men zi gn shn me ne?
What are they doing?
Bn h ang lm g th?
4.
w h ch, n ne?
I want tea, what about you?
Ti ung tr.Cn bn?
5.
w li z shng hi, n ne?
I'm from Shanghai, what about you?
Ti n t Thng Hi.Cn anh?
6.
xio l ne?
Where is Xiao Li? / What about Xiao Li?
Tiu L u?
(),.
Used at the end of a rhetorical question to make the tone stronger.
Dng cui cu phn vn nhn mnh hi li.
examples v d:
1. ?
zh jin sh shu b zh do ne?
Everyone knows this.
Chuyn ny ai m khng bit ch?
2.
n zh yng zu zn me xng ne?
You can't do it like this.
Anh lm nh th sao m c ch?
3.
b ho ho xu x zn me hu yu ho chng j ne?
How can you get a good result without hard work?
Khng chm ch hc th lm sao c thnh tch tt c?
, .
Used at the end of a declarative sentence to confirm a fact.
Dng cui cu trn thut biu th s sc nhn hoc cng iu vi s tht.
examples:
1.
t men du yo qi b si ne
They all demanded the match.
Bn h u mun thi u y.
2.
t hi mi li ne
She hasn't come yet.
C y vn cha n.
3.
zh xi y fu de zh ling ho zhe ne
The quality of these clothes is very good.
Cht lng b qun o ny rt tt.
4.
t hu shu s gu y yn ne
He can speak four different languages.
Anh y c th ni c 4 loi ngn ng.
(), .
Used at the end of a declarative sentence, indicating the notion that an action or situation is in progress.
Dng cui cu trn thut biu th ng tc hoc tnh hnh ang c tin hnh, tip din.
examples v d:
1.
t xu x ne
He is studying.
Anh y ang hc.
2.
wi min xi y ne
It is raining outside.
ngoi tri ang ma.
3.
ni nai chng g ne
Grandma is singing.
B ang ht
k y c th
It is used before a verb, to indicate a capability to do something or the possibility of doing something.
Dng ng trc ng t biu th c nng lc hoc c kh nng lm 1 vic g .
examples v d:
1.
y x n k y gi w y xi jin y
(Maybe you can give me some advice.)
C th a cho ti vi kin c khng.
2.
t k y h sn jn bi ji
(He can drink three jin of Bai Jiu.)
Anh ta c th ung 3 cn ru trng.
3.
zh zhng sh g sh k y b min de
(This kind of accident is avoidable.)
S c ny c th trnh c.
4.
n k y do w zh er li ma?
(Can you come over?)
Anh c th n ch ti c khng?
k y
(Yes.)
C th.
2.
zh l b k y chu yn!
(You can't smoke here!)
y khng c ht thuc.
3.
n k y zu le
(You may leave now.)
Anh c th i ri.
4.
zu wn ji tng zu y n ji k y kn din sh le
(You can watch TV after finishing your homework.)
Lm xong bi tp v nh th con c th xem tivi.
()
can also indicate agreement, just like or .
cn c th biu th s ng v khng nh cng ging nh .
examples v d:
1.
zh ge k y ma?
(Is this one alright?)
Ci ny c c khng
/
k y/ ho de
(Yes.)
c y.
2.
hng ji hi sh xing bng?
(Red wine or champagne?)
Ru hay sm banh?
du k y
(Either is OK.)
u c.
3.
ling din w yu shsn din bn ho ma?
(I'm busy at 2 o'clock. Is 3:30 alright?)
2 gi ti c vic .3 gi c khng?
k y
(Yes.)
c ch.
4.
xi bn hu y q q kn din yng ho ma?
(Shall we go to watch a movie together afterwork?)
Chng ta cng i xem phim sau khi lm vic xong nh?
k y
(OK.)
() not bad; passable; pretty good:khng ti, cng c
hi k y
(Not bad.)
Cng tm tm
exercise bi tp
Dch cc cu sau sang ting Trung dng .
1. Loi nm ny c th n c
2. Bn c th gip ti b ci my tnh ny 1 cht c khng?
3. Bn khng nn n vt qu nhiu
4. Bn mun ung g? Bia c c khng?
c
5. Anh nhn xt th no v thi lm vic ca anh ta?
Khng t.
answer p n:
1. zh zhng m g k y ch
2. n k y bng w bn y xi dinno ma?
3. n b k y ch zh me du lng sh
4. xing h din r shn me?p ji k y ma?
k y
5. n rn wi t de gng zu ti d zn me yng?
hi k y
......q li
It is used after a verb, to indicate a person's body or certain part of the body or some other object rises up from a lower position to
a higher position.
Dng ng sau ng t biu th c th con ngi, 1 b phn no trong c th con ngi hoc 1 vt no c phng hng t
thp n cao.
examples V d:
1.
zhn q li
(Stand up.)
ng dy.
2.
b zhu zi ti q li
(Lift the table up.)
Nhc ci bn ln.
3.
ni ni mn mn de cng chung shng zu le q li
(Grandma sat up from the bed slowly.)
B t t t ging ngi dy.
4.
n b tu ti q likn zhe w
(Raise your head and look at me.)
Anh y ngc u nhn ti.
n de zhng wn hu ho q li de
(Your Chinese will get better.)
Ting Trung ca bn s kh ln.
Used after a verb, it brings out an evaluation or judgment.
Dng ng sau ng t dn dt s nh gi, phn on.
examples v d:
1.
zh jin y f kn q li b cu
(This coat looks good.)
B qun o ny xem ra cng c.
2.
zh tng q li sh g ho zh y
(It sounds like a good idea.)
Nghe th c v y ra 1 kin hay.
3.
zh ling ch ki q li hn lng hu
(This car handles well. )
Ci xe ny chy rt tt.
4.
zh ch kn q li b zn me yngdn sh h q li hn
xing
(The tea doesn't look impressive, but it tastes very good.)
Tr ny thot nhn khng bt mt, nhng ung vo th rt thm
exercise:
Dch cc cu sau sang ting Trung v s dng "".
1. Ai bit cu tr li th gi tay ln.
2. Loi giy ny s vo rt mm.
3. Mt ngy no c y s tt hn.
4. Mn n ny ngi c v rt thm.
5.Ti b tri li.
6. H giu h chiu ca c y i.
answer:
1.
zh do d n de rn b shu j q li
2.
zh zhng zh m q li hn run
3.
t zng yu y tin hu ho q li
4.
zh ge ci wn q li hn xing
5.
w bi bng q li le
6.
w mn b t de h zho cng le q li
zhng zi ang
be + -ing
It is used before verbs, to indicate that the action is in progress. Sometimes it can be replaced by or .
c dng ng trc ng t biu th hnh vi hoc ng tc ang c tin hnh.Cng c khi c hay th bi hoc .
examples V d:
1.
t zhng zi x zo
(He is having a bath.)
Anh y ang tm.
2.
w zhng zi x y fyu hn zi zu wn fn
(I'm doing some washing and John is cooking dinner.)
Ti ang git qun o,John ang nu cm.
3.
n d din hu g i w de sh huw zhng zi kn din
sh
(I was watching TV when you rang me.)
Lc bn gi in cho ti th ti ang xem tivi.
4.
t bi kn zi zhng zi rn sho de fng w l
(He was trapped in a burning house.)
Anh y b bao vy trong cn phng ang bc chy.
5.
j shu zh rn zhng zi ki huk t sh j shang zhng
d go r f qi ne
(Officially, the director is in a meeting, although he's actually
playing golf.)
Nghe ni l ch nhim ang hp,tuy nhin thc t l ng y ang i nh golf.
6.
t xin zi zhng mng zhe xi y b xn xio shu
(He is busy at present writing a new novel.)
Anh y hin ang vit 1 b tiu thuyt mi.
7.
jng fng zhng zi gn zng zhu gn t r t zhng sh
t to do gu wi q
(The police are hot on his trail and he's trying to leave the
country.)
Cnh st ang theo di truy ui hn ta,tuy nhin hn ta ang tm cch trn ra nc ngoi.
exercise:
ji sh Chnh l
Similar to , but with special emphasis on the positive tone.
Cng tng t nh nhng cng iu ng kh khng nh.
examples V d:
1.
zhr ji sh cho sh
This is a supermarket.
y chnh l siu th.
2.
mn wi ji sh ch k
(Beyond this door is the garage.)
Bn ngoi cng chnh l nh xe.
3.
gui wn ji sh yu j le
The post office is just around the corner.
R chnh l bu in.
4.
shng hu ji sh r c
Life is just like this.
Cuc sng l nh th.
4)Chng nhng khng... m ngc li cn...
5)Chng nhng... m ngay c...
6)L... hay l...
7)Khng phi... m l...
8)Tuy... nhng...
9)Nu... th...
10)Ch cn... l...
11)Ch c... mi ...
12)D...(Mc d)... cng(vn)...
/
/
13)V(bi v)... nn(cho nn)...
14)S d... l v...
15)Th... ch khng...
16)Ngoi... u...
17)Ngoi... cn...
/
18)... th...
19)... li...
20)Va... va...
21)Ngay... cng...
/
22)Nu c... (th)s...
23)Khng th khng...
24)Va... ...
H... l...
25)Va... va...
26)Khi th... khi th...
27)Mt mt... mt khc...
28)Khng ch... m...
29)Hoc l... hoc l...
30)Cng... cng...
31)Ngi no... ngi y...
32)u... y...
Ni no... ni y...
________________
1
2
3
4
5
6 a
b.
7 a
b.
c.
1
2
3
4
5
6
7
8
1
2
3
4
5
6
1
2
3
4
5
1
2
3
4
5
6
1
2
3
4
1
2
3
4
5
6
7
8
1
2
3
4
5
6
7
( )
---------------------------------------------------------
1.
put after the verb or adjective, indicate the completion ofaction:
indicatingthe action is already completed:
(2 verbs: future tense, the first futureaction happens before the second future action)
Jirai au restaurant aprs que jaurai finila classe.
Put at the end of a sentence or after the pause in a sentence:change of situation or state:
Meansthe change of situation or state is already or will be completed:
.
(if you choose this way, you cant use lein the sentence)
(note:you still need le in the answer)
VV
5.Negation Dont use in the negation sentence.
except: 1. duration ofan action
except: 2 in a suggestion: not to do something
6.
all theverbs except be
3 Yesterday he ate 3 apples.
withthe verb be never use
Now its hot:
Yesterday it was hot:
Now he is teacher:
Last year, he was teacher:
Now he is reading newspaper:
Yesterday afternoon at 3pm he was readingthe newspaper: 3
7. Where to put
Examples:
Put after the verb or adjective ornoun:
3
Put at the end of the sentence: = Put afterverb/adj/noun
Repeat after thev./adj./n. and at the end of the sentence: = a perfect tense
He went to China,and learned Chinese for 2 years..
He has gone to China.
(In this case, you may also add before the verb)
2 He has already learned Chinesefor 2 years.
: I bought a car yesterday.
Ive bought a car.
He would be happywhen he knows this news.
()Hesalready know this news
3 : He ate 3 apples.
3 Hes already eaten 3 apples.
We arrived Seoul.
Weve already arrived inSeoul.
Tnh t
""
T biu th tnh cht, trng thi ca ngi hoc s vt hay trng thi ca ng tc hnh vi th c gi l hnh dung t ( tnh
t).Tnh t khi ph nh th thng xut hin ph t ph nh "" ng trc tnh t .
.
Tnh t c nhng loi sau y:
1.
Biu th trng thi ca ngi hoc s vt
2.
Biu th tnh cht ca ngi hoc s vt:
3.
Biu th trng thi ca ng tc, hnh vi:
.
Chc nng ca tnh t:
Lm nh ng
Chc nng ch yu ca tnh t l b sung cho trung tm ng.V d nh:(ci vy ) (ci m xanh l )
(tho nguyn rng ln)(nh dng sng ngi)
Lm v ng
Thi gian ang rt gp.
C y rt p.
Hoa nhi rt thm.
Anh ta rt cao.
Lm trng ng
Mt trong nhng chc nng quan trng ca tnh t l lm trng ng ng trc ng t.V d:
Chy nhanh ln!
Anh ta ung qu chn ri.
Anh nn ph bnh 1 cch ng n vi anh y.
Mt s tnh t c th lm b ng.Nh:
a.
b.
Ch :tnh t c th lm b ng nh trong vd b nhiu hn so vi v d a,c th a vo cu b khng chc c th a vo cu a
c.V d:
*
*****
Cc tnh t ny bn thn n bao hm ngha ch mc cao nn khng cn thm s b ngha ca t na.
Lu l khng hon ton ging nh v tnh miu t mnh cn ch l cao hn 1 bc, c ni
1 cch khch quan.Trong v d sau th ch thch hp dng
Tnh t s lng
c im ca loi t ny l va c th b ngha trc tip cho danh t va c th thm lng t c th pha sau b ngha cho
danh t.V d:
.Lng t ch ng vt
7.Lng t ch thc n
14.Lng t dng cho vn phng phm
13Dng trong vn hc
14Dng trong t ng
Dng cho ngi Dng 1 cch lch s, trang trng Cn trong nhng trng hp bnh thng th dng
Dng cho ti
Dng ch vic lin quan n ngi thnpha trc thng c
Dng cho lc
Dng cho cy ci
Dng ch cc tit hc
Dng cho cc vt phn thnh tng khc, on
Dng cho mn n
Dng cho ci xay
Dng cho cc vt c cun li
Dng cho cc trn thi u th thao
Dng cho thuc bc( dng cc v thuc phi kh)
Dng ch nh,cn h
Dng ch nh,cn h
Dng ch ni , ch
Dng ch li sai ca t
Dng ch ni , ch
Dng ch kt cu
Dng ch xe c
Dng cho tu b
Dng ch nhng vt c dn li
Dng trong th ca
Dng trong vn hc
Dng trong hi ha
Dng ch vi vc
Dng ch sch bo
Dng ch n,phoging
Dng cho n
Dng cho hang ng
[l]
[li]
[ling]
[m]
[min]
[mng]
[pngfnggngl]
[m]
[pi]
[p]
[p]
[pin]
[pin]
[png]
[gngqng]
[qn]
[shu]
[shung]
[su]
[ti]
[to]
[tio]
[tng]
[tu]
[wi]
[xing]
[yng]
[y]
[zhng]
[zh]
[zh]
[zhng]
[zhung]
[zu]
NG LNG T
[c]
[bin]
[xir]
[tng]
[hu]
[chng]
[zhn]
[dn]
year, mouth, date, time of the clock, hour
Nm,thng,ngy,gi ng h,gi
01
V d 1:
9 10 1986
1986 9 10
September 101986 1986 9 10
September 1O1986is the English way of expressing date In Chinese languageconcepts are arranged in a descending
order-- from large ones down to smaller onesThusit should be 1986 9 10
September 1O1986 l cch biu th thi gian ca ting Anh,cn nguyn tc trong ting Trung li c khi nim l t b n ln
cho nn chng ta nn sa thnh 1986 9 10 .
02
V d 02
5 12
12 5
5 12 five past twelve "12 5
5 12 is the literal translation offive past twelveOne should change it into12 5 in line with the Chinese way
of expressing time
5 12 l cch dch trc tip ca "five past twelve".Nn da theo phng php biu th thi gian trong ting Trung m sa
thnh "12 5 .
03
V d 03
()
()
()
The sentence is intended to tell the duration of studyBut the right word israther than()Another word for time
duration iS which usually occurs in spoken Chinese
Cu c ni vic chim thi gian ca .Do ta nn sa () thnh .Trong khu ng cng c th ni
biu th thi on.
04
V d 04
What the sentence means to show is the time when classes be gin should be replaced with which indicates a point in
time
ca cu mun ni r thi gian no ca bui sng i hc.Do nn i thnh ,biu th thi im.
05
V d 05
a half hour
is the literal interpretation of"a haft hour"In Chinesethe proper form is
l cch dch trc tip ca "a haft hour".Da theo cch ni ca ting Trung th nn sa thnh .
The time noun refers to a time in the near pastHowev_erwhat the sentence implies is that the event oftook place
not long agoThusshould be replaced by
Danh t dng th ch thi gian va qua i khng bao lu. y l ni vic va pht sinh cch y khng bao
lu.Nn sa thnh ph t .
this year
Nm nay
015
V d 015
this year
is the word-to-word translation of this year. In Chinese, we say .
l t dch trc tip ca "this year".Trong ting Trung chng ta nn ni "".
While
Trong khi
016
V d 016
:
The sentence means that his coming into the classroom occurred during the time we were having class. To express such meaning
in Chinese, a subject-predicate phrase such as should be used with after it, together serving as the adverbial
adjunct of time.
Ngha ca cu l :s vic "anh y i vo phng hc" c pht sinh trong thi gian "chng ta ang trn lp".Trong ting trung th
nn t cm ch v ln trc , lm trng ng thi gian.
017
V d 017
When a subject-predicate phrase, together with serves as an adverbial adjunct of time, is an obligatory particle. So
must be added.
Khi cm ch v t trc lm trng ng th t khng th thiu.Nn thm vo ng sau .
018
V d 018
may be shortened into if the predicate of the subject-predicate phrase before it is a monosyllabic adjective. The
sentence can be corrected this way: add to , and may be omitted.
Cm ch v khi t trc nu c tnh t n m tit (nh ) th c th ni thnh , y c th lc bt
.ng sau t c th thm .
019
V d 019
When preceded by the verb , can be simplified as . To revise the sentence, we may either add to or delete
.
ng t dng trc ,c th ni ngn gn thnh .Cu ny c th thm ng sau hoc
l lc bt lun .
020
V d 020
and can not occur simultaneously. A choice has to be made between the two patterns.
Hai cch thc ch thi gian v c th dng ln ln vi nhau, nhng ch c th c s dng 1 trong 2
cch ni y.
day
ngy
021
V d 021
10 25
10 25
10 25
The speaker has confused the word with which is the proper word to be used here. An alternative to is . But is
frequent in spoken Chinese where as is often seen in written Chinese.
v b xo trn cho nhau.Nn sa thnh 10 25 .Trong khu ng thng dng cch ny.Trong sch v th cn
c th dng thm .
andsignify two distinct time concepts and must not be mixed up.refers to the time after a particular
moment. According to what the sentence means, the curing of the disease takes time. Therefore, should be deleted.
v (ch thi im sau 1 khong thi gian no ) l 2 danh t khi nim thi gian khng ging nhau, khng th
dng ln ln nhau c.Da theo gc,tr bnh cn c thi gian ta nn xa i
023
V d 023
Adverb and time noun represent different time concepts. The coexistence of these two words makes the sentence
before
Trc y
024
V d 024
Cu ch [ba]
Cu ch l loi cu v ng ng t. Khi ta mun nhn mnh s x l ca ng t v kt qu ca s x l , ta dng cu ch
.
Ti lm xong bi tp.
ng y chun b xong bo co hc thut .
Ta hon ton c th dng cu v ng thng thng din t hai cu trn.
Cch din t ca cu ch
CH NG + + TN NG + NG T + THNH PHN KHC
Ch :
Tn ng sau l s vt b x l. Thnh phn khc nu ln x l nh th no hoc kt qu x l.
Tiu Nguyn c lu lu bi c.
Xin ng gii thiu mt cht tnh hnh ni ny.
+ng t v ng trong cu:phi l ng t cp vt(tc l ng t mang c tn ng),ng thi ng t c th chi phi hoc
nh hng n tn ng trong cu.ng t trong cu khng th ng c lp mt mnh m sau n phi c cc thnh phn khc
nh:tr t ng thi (khng c dng ),ng t trng ip,cc loi b ng(lu :sau ng t v ng khng c
dng b ng kh nng.nu mun biu th kh nng th c th mn cc tr t:...vo trc gii t )
3
1.
2.
4
(5)
1.
2
3.
chi thay cho t / cm t trc. Th d:
thng dng chi ch d trc vi chi : giy thng dng [ngi ta] ly tre trc lm ra n. (chi =
).
lo gi an chi, bng hu tn chi , : i vi ngi gi th lm cho h an tm; i vi bn b th thnh tn
vi h. (chi trc = ; chi sau = ).
chi l h t khng cn dch. Th d:
qun chi ti T : ngi nc T.
t chi s ph : con phc v cha.
ng t chi v nng tn : ta cha th tin iu ny. (t : ci ny, iu ny).
Hoc:
Do png lo sh, wi fng su j, hng y d shng, xio r jin zh, wn f yu...
(Nhng cy c th trng 2 bn ng, b gi thi lt gc, ng nm ngang trn t. Em b thy th hi cha rng)
Ch trong cu ny khng phi thay th mt vi danh t m n ch cnh tng ang din ra nn dch thnh thy th
1.1.3 Dng ch s:
Vd:
Zh zh wi zh zh, b zh wi b zh, sh zh y
(H ci g bit th nhn l bit, ci g khng bit nhn khng bit, l bit vy)
My ch trong cu ny, khng ch hn vo 1 vt g. y phim ch i t ci g. v sau, ngi ta tnh lc 2 ch sau 2
ng t .
1.1.4 Dng ch ni chn: , y, ch y, chn y
Vd:
Q rn f yn, q zh
(Ngi nc T nh ngi nc Yn, chim ly nc y)
1.2 i t dng lm tn ng cho mt ng t hay mt gii t (khng dng lm ch ng):
Vd:
W i zh zhng zh
(Ta yu thch ci g th coi trng ci )
1.3 t gia 2 ng t:
Vi ng t th nht n l tn ng, vi ng t th 2 n c th xem l ch ng
Vd:
Bi zh wi xing
(Tn ngi y lm anh)
2. Dng nh lin t:
2.1 Trong trng hp ny, c hiu nh gii t ch s h thuc
Vd:
Tin xi zh y sh
(Ngha s trong thin h)
Wn wng zh d
(Ci c ca Vn Vng)
Cng c trng hp ch trong cu khng cn dch m vn r ngha c cu
Vd:
C fi chng ji zh j y
(Ci khng phi l k hoch lu di)
Y zh sh jn qi r sh nin
(Ti quen bit ng gn 20 nm ri)
2.2 Cng c ngha l vi:
Vd: -
De zh b de, yu: yu mng-mng zi
(c vi khng c, Ngi ni rng: c nh mnh-Mnh T)
3. Dng nh ng t, ging ngha ca ch (i n, n):
Vd: -
Kng zi zh w chng-ln y
(Khng T i n V Thnh-Lun Ng
VD:
1. Cuc sng hnh phc
Xngf de shnghu
2Cuc sng c n c c.
Gdn gd de shnghu
3. Cuc sng nh th no ?
Znmeyng de shnghu
B. NH NG V DTTT C QUAN H HUYT THNG HOC N V TP TH
Trng hp ny c th lc b
VD:
1. Ba ti
cu y
W bba
2. Cng ty ca ch y
( cu y )
T gngs1
Wng ln de bba
2Bc s ca i V
D wi de yshng
Shu de zhx
2. Anh y l ngi gii thiu
T de jisho rn
1. B ng trnh
B ng trnh din t trnh hoc trng thi.Thut ng thng dng l tnh t hoc ng t tm l.
B.
Cc b ng trnh b khng thm nh : , biu hin mc nh hn nh
....V d:
2. B ng kh nng
2.:
hoc c dng ng sau thut ng lm b ng,biu th kt qu ca vic c th hoc khng th thc
hin.V d:
liaoliao
Source: Dtt
Member: Meoluoi
Posted: 18/3/2008
@: Ai c thm t liu v vn ny a ln nh!
(B sung thm bn ting Vit cng tt)
Ch ng,v ng
1 Ch ng
Thng dng din t ngi hoc s vt.L i tng c trn thut,ng u cu tr li cho cu hi "ai" hoc "ci
g"...V d:
1
ch ng( cm chnh ph) v ng
2 []
trng ng thi gian ,ch ng( i t) v ng
Ly hnh ng,trng thi hoc s tnh trn thut cho i tng ca ch ng cu.V d:
1
Ch ng (ng t) v ng
2
Ch ng(cm tnh t lin hp) v ng
2 v ng
Trn thut,miu t hoc phn on cho ch ng,c th tr li cho ch ng "nh th no" hoc "l ci g"...
1Cc t ng mang ng t tnh thng lm v ng.
[]<>
++
Ch ng v ng( trng ng+ng t+trng ng)
<>()
+++
Ch ng v ng(ng t+b ng+nh ng+tn ng)
[]<><>
+++
Ch ng v ng (trng ng+b ng+tn ng)
2Cc t ng c tnh cht tnh t cng thng lm v ng.
+
Ch ng v ng ( tnh t +)
,<>
+)
ch ng v ng (tnh t+ b ng)
[]<>
++)
ch ng v ng (trng ng+tnh t+b ng)
3Cm ch v m nhim v ng cu
Ch ng v ng(cm ch v)
Ch ng v ng (cm ch v)
Ch ng v ng (cm ch v)
4 Cc t ng mang tnh cht
danh t lm v ng trong cu.Trng hp ny rt him gp,c iu kin hn ch.C th tham kho thm vn ngn trong cu phn
on .
)
ch ng v ng(cm danh t)
)
Ch ng v ng (danh t)
Ch ng v ng (cm t c nh miu t dung mo)
ng t, tn ng
1 ng t
ng t v
tn ng 2 thnh phn tn ti song song vi nhau.Nu khng c tn ng th khng c xem l ng t, ng t cng quyt nh
tnh cht ca tn ng.ng t c to thnh t cc t ng mang ng t tnh.
Cm b ng lm ng t
Cm lin hp lm ng t
T bt cp vt lm ng t
Cm b ng lm ng t
2 Tn ng
1 Tn ng c to bi cc t ng mang danh t tnh
2 V ng l tn ng
ng t lm tn ng
Cm ch v lm tn ng
Cu phc lm tn ng
nh ng,trng ng v b ng
1 nh ng
1, Cc nh ng mang tnh miu t,thng do cc tnh t m nhim.
()()
2 nh ng hn cht: Phn loi s vt hoc vch nh phm
vi.Lm cho ngn ng cng tng thm chnh xc.
()()()
3 Tr t : nh ng kt hp
vi t trung tm th c t bt buc phi thm ,c t khng th thm ,cng c t c th thm hoc khng thm.
Tnh t n m tit lm nh ng th thng thng khng thm
()()()()
Tnh t song m tit lm nh ng th thng phi thm
c bit l cc t dng miu t trng thi.
)()()()
2 Trng ng
1 Trng ng c tnh miu t:
ch yu b ngha cho thnh phn v ng,cng c loi l miu t trng thi hnh ng,cng c loi hn ch hoc l miu t tnh thi
ca nhn vt.
[] []
2 Trng ng c
tnh hn ch: ch yu biu th thi gian,ni chn,trnh ,ph nh,cch thc,th on,mc ch,phm vi
[][] []=
3 Tr t
Tr t l im nhn ca trng ng.ng sau trng ng vic
thm hoc khng rt phc tp
Ph t n m tit lm trng ng th nht nh khng c
thm.C 1 s t ph t song m tit thm hoc khng thm u c
3 B ng
1 B ng kt qu:
biu th kt qu pht sinh ca hnh vi,ng tc.C mi quan h nhn qu vi trung tm ng.B ng thng l tnh t rt him khi
l ng t.
2
B ng trnh :B ng trnh rt t,thng gm cc t
nh ...biu th vic t n 1 trnh ,mc rt thp hoc rt cao,cng c th dng cm lng t
biu th mc rt nh.Trung tm ng ca v ng a phn l tnh t.
3 B ng trng thi: biu th
trng thi xut hin ca ng tc,tnh trng.Trung tm ng v b ng u c tr t .
5 B ng s lng:
biu th s ln ng tc pht sinh,thi gian m ng tc duy tr hoc l khong thi gian kinh nghim tri qua trc khi ng tc
c thc hin
2008
7
/
B ng kh nng: vi loi b ng ny th trung tm ng ch yu l ng t cng c s t l tnh t.B ng c 2 loi :1 l
dng hoc biu th kt qu c th hoc khng th thc hin c hnh ng,ng tc.Mt loi khc l thm /
vo gia b ng kt qu hoc b ng xu hng v trung tm ng biu th kt qu,xu hng ca hnh ng c th hoc
khng th thc hin.
<>
Trung tm ng
nh ng trung tm ng v trng ng trung tm ng u l cm
chnh ph,l thnh phn trung tm trong cm b ng .
1 Trung tm ng nh ng
Trung tm ng nh ng thng do nhng t mang tnh danh t m nhim, c khi nhng t ng mang
tnh v ng cng c th lm trung tm ng nh ng. N cng vi nh ng pha trc cu thnh on ng chnh ph, ch yu lm
ch ng, c khi cng c th lm tn ng
2 Trung tm ng trng ng
Trung
tm ng trng ng thng do nhng t mang tnh v ng m nhim, c khi cng c th do t mang tnh danh t m nhim. N
kt hp vi trng ng pha trc cu thnh on ng chnh ph, phn ln lm v ng.
[]
[][][]
3 Trung tm ng b ng
Trung tm ng b ng thng do ng t hoc hnh dung t m
nhim, cng c th do on ng m nhim.
<><>
<<>
T c lp
Dng
biu th khng nh hoc nhn mnh hoc l c bit
ng ch .
dng
biu th s suy on, nh gi.
4 T tng thanh: m phng li m thanh s
vt, miu t mt cch hnh tng v tng cng hiu qu biu t.
V d mu phn tch cu
() []<>()
() []
> ()
A<>
||||
|<>|
B <>
| |||
|<> |
C <>
||||
|<>|
Ba cu trn u do
cu thnh; nhn t gc thnh phn cu, u c kt cu .
A Biu th ng tc hon thnh v t dc kt qu nh mong mun.
B Biu th ng tc hon thnh nhng khng t c mc ch nh mong
mun
C
Cu va c th biu t ng tc hon thnh, t c mc ch nh mong mun ( su ca ci
h t c yu cu nh yu cu t trc ), cng c th biu th khng t c mc ch nh mong mun ( su ca ci h
vt qu yu cu nh yu cu t trc ).
[]<>
[]
()[]()
cu th nht sau khi b i thnh phn tu sc bin thnh ,
ngha biu t khng r.
cu th hai sau khi b i thnh phn tu sc bin thnh
ngha tng phn.
cu th ba sau khi b i thnh phn tu sc bin thnh
ngha khng r rng.
xng surname c bit n nh 1 danh t nhng a phn li c s dng nh 1 ng t trong ting Hn.V d:
t xng wng
n xng shnme?
What is your surname? (lit. you surname what)
Bn h g?
hi 1 cch lch s th ta dng:
nn gu xng?
What is your surname? (lit. your honourable surname is)
Ngi h g?
Khi c hi tn th ta dng jio to be called:gi l,tn l tr li cho mi tn hoc tn y .V d:
,
w xng Wng, jio Wnsh
My surname is Wang and I am called Wenshu
Ti h Vng,tn l Vn Th.
,
w xng Wng, jio Wng Wnsh
My surname is Wang and I am called Wang Wenshu.
Ti h Vng ,tn l Vng Vn Th.
ng t
"""
"
Nhng t biu th ng tc, hnh vi, hot ng tm l, pht trin thay i th gi l ng t.ng t c th da vo vic i km
hoc khng i km vi tn ng phn thnh ng t cp vt v bt cp vt.ng t c th trc tip i cng vi tn ng ng sau
th c gi l ng t cp vt.ng t khng th trc tip i cng vi tn ng ng sau th c gi l ng t bt cp vt.ng
t hnh thc ph nh thng thm t "" hoc " ng trc.
. Cch dng ca ng t
Lm v ng
I like Beijing.
Ti thch Bc Kinh.
Waste is disgraceful.
Lng ph l rt ng h thn.
Do you have something to eat?
Bn c ci g n khng?
I like studying .
Ti thch hc.
I can understand.
Ti nghe hiu c.
I am a student.
Ti l hc sinh.
She is a teacher.
C y l c gio.
I am doing my homework.
Ti ang lm bi tp.
I did my homework.
Ti lm bi tp ri.
2.""
ng sau ng t khi thm tr t "" th biu th cho ng tc, hnh vi c hon thnh.
He left.
Anh ta i ri.
3.""
ng sau ng t m thm tr t "" th ang biu th 1 hnh ng ang c tin hnh hoc 1 trng thi ang c tip din.V
d:
""
Verbs that "help" other verbs to express necessity, possibility and willingness are called auxiliary verbs. Auxiliary verbs are often
used to modify verbs or adjectives. A noun cannot immediately follow them. They are negated by .
1.
C y mun ti n n c y
2. n nng kn qng ch ma
Anh s khng n
- l ng t cng l ng t nng nguyn.Khi ng trc ng t hoc hnh dung t th n l ng t nng nguyn biu th
nguyn vng hoc ch,kt hp vi ng t hay hnh dung t pha sau cng lm v ng.Hnh thc ph nh thm vo trc .
VD:
1. w yo q zhng gu li xu
Ti ri
Ch :C th dng biu th nhu cu thc t,v dng cho ph nh
- l ng t,l ng t nng nguyn,c th dng trc cc ng t khc cng lm v ng biu th hi vng hay d tnh tin
hnh hot ng no ,gn ging vi ngha ca .Hnh thc ph nh thm vo trc
VD:
w xing yng yun zi n shn bin
Anh mun mi mi bn em
- v biu th c nng lc lm vic g ,hnh thc ph nh l thm vo trc v
VD:
1. w nng shu yng y y nng shu hn y
C ta c th n c 5 bt cm
- biu th s cn thit v mt tnh k hoc thc t
VD:
1.t chng de zh mo ho tng yng gi q dng g
shu
C y ht hay vy th nn i lm ca s
2. n b yng gi zh mo zu
Bn khng nn lm th ny
Trong ngn ng c 1 s hnh vi hoc ng tc thng lin quan hoc nh hng n 1 i tng, cng c nhng hnh vi ng tc
khng nh th.V d ng t thng phi pht sinh quan h vi vt g ,tc l ( n ci g ), cn
( ngh ngi) th khng lin quan n s vt khc.Cc ng t thuc v hnh thc trc chnh l ng t cp vt.Cn thuc v hnh
thc sau l ng t bt cp vt.Nhng nh ngha trn cn bn da vo ngha ca ng t,bt buc phi tm ra tiu ch phn loi
v mt hnh thc.Trong 1 cu c bn th nu ng t mang thnh phn tn ng c th pht sinh quan h ng tn vi n th ng
t ny l ng t cp vt, ngc li l ng t bt cp vt.Cu c bn l cu khng phi thng qua cc bin php chuyn i cu
nh tnh lc, hon v.V d:
(Cu c bn)
( Cu hon v)
(Cu tnh lc)
Vic xc nh ng t c mang tn ng hay khng ch c th da vo cu c bn.
ng t cp vt :
ng t bt cp vt
H ng t
H ng t l cc ng t khng phi biu t ng tc, hnh vi, hot ng hoc trng thi m l lm r s lin h v mi quan
h gia hai b phn. l i biu cho h ng t, ngoi ra cn c cc ng t khc nh .So snh
tm ra s khc bit ca h ng t v ng t
(1) Sau ng t thng khng th thm nhng h ng t li c th.
(2) Trc ng t thng c th dng biu th ph nh, nhng h ng t khng th dng, ch c th dng
biu th ph nh.
(3) Sau ng t thng c th c lng t nhng h ng t khng c.
Danh t
"" ""
"""""
"
Danh t l t ch danh xng ca ngi hoc vt.ng trc danh t thng c th thm s t hoc lng t.Tuy nhin khng th
thm ph t b sung ngha.Rt t danh t n m tit c th trng ip biu th ngha l mi ,v d: Mi
ngi Mi ngy.Ta c th thm "" vo ng sau t biu th s nhiu nh:( cc thy c
gio).Khng th ni ""(*) m phi ni l "".
In summer it is hot.
Ma h nng.
2. Lm tn ng
I do my homework.
Ti lm bi tp.
3. Lm nh ng
T thi gian( L nhng danh t biu hin ngy thng,thi khc, tit ma) v t phng v(L nhng danh t ch phng hng
hoc v tr) thng c lm trng ng.Tuy nhin cc danh t thng thng th khng c chc nng ny.V d:
xut hin ngay trc v sau ch ng ngha biu t khng khc my.Cn cc danh t thng a s khng th
lm trng ng.
Danh t biu th danh t ca ngi hoc s vt, bao gm biu th thi gian, ni chn v phng v.Danh t c nhng loi sau y:
1
Biu th danh xng ca ngi v s vt c gi l danh t thng.Phn chia k hn nh sau:
A. Danh t ph thng
B. Danh t ring
C. Danh t tp hp
D. Danh t tru tng
E. Danh t vt cht
2 Biu th thi gian Danh t thi gian
3 Biu th ni chn Danh t ni chn
Danh t khng th dng hnh thc trng ip biu th ngha ng php tng ng.Cc t nh ,...l hnh
thc trng ip ca t t ko tnh l hnh thi bin ha ca kt cu t.
4
Cc danh t ch ngi ng sau u c th thm biu th tp th(Tr t thng gp l )Cc danh t khng i km vi
danh t c th l ch c th cng c th ch 1 tp th.
c trng ng php bao gm chc nng v hnh thi ca t, c tnh ng php bao gm chc nng hnh thi v ngha
ca t.
B.
V d:
im khc nhau l danh t phng v kp c th i vi danh t thng, cng ch ni chn:
(3)C danh t phng v pha trc c th thm ph t danh t phng v n v danh t phng v kp cng c
khc bit
VD:
*
C ngha l 1 b phn danh t phung v kp pha trc c th thm cn pha trc danh t phng v n th khng th
thm .
Cu phi ch v ( cu khng c ch ng, cu ch c 1 t) chim a s trong cu cm thn:
Tnh t l t loi c s dng nhiu nht trong cu cm thn, ng t c s dng tng i t.Nu c dng ng t th cng
dng trong kt cu cha tnh t nh:
Cu cm thn th im cm thn thng nm tnh t.Do cc t danh t bao hm tnh t cng c th l cu cm thn .V d:
Cc thn t khc nhau th biu t khc nhau. biu th s than th, biu th s thch th.Trong ng cnh nht nh thn t
n c c th biu t c ngi ni mun din t,l ni trong ngoc n nu trn.Lc th im cm thn n trong
ng cnh c th, c 2 bn giao tip u c th hiu c.
Trong khu ng ting hn c 1 s hnh thc din t cm thn c nh khc.Ch yu nh:
I T NHN XNG
L nhng t dng thay th ngi hoc s vt.Mang chc nng ng php nh danh t.i t nhn xng c th gm :
i t nhn xng ngi th nht:
i t nhn xng ngi th hai:
i t nhn xng ngi th ba:
thng ch pha ngi ni khng bao gm ngi nghe.Cn va ch ngi ni ng thi cng va ch ngi
nghe.Trong trng hp sau ta c th dng
Cc hc sinh cho tm bit thy gio:
Tc dng chnh ca cu trn thut l ni ln s tht.Cng c lc l hnh thc khng nh, c khi l ph nh..Cho nn cu trn
thut tn ti di 2 hnh thc mang tnh khng nh v ph nh.Cu trn thut mang tnh ph nh nh:
Ch , khng nh l hnh thc n thun v khng nh hnh thc"ph nh+ph nh", ngha biu t khc nhau.So snh cu
sau:
a.
b.
ngha biu t ca cu a hon ton khng ch l biu t ca cu b m n cn bao hm mun gii thch nguyn nhn cho i
phong, v vy pha sau cu ny thng c 1 cu mang tnh gii thch nh cu trong ngoc n cu a. ca cu
khng phi l (ti c th gip anh y 1 tay) m l (ti phi gip anh y 1 tay)v vy khng
th gp chung biu t ca 2 hnh thc ny lm 1.
Cu trn thut mang ng kh trn thut,khin cho ngi ngoi c th da vo ng iu biu t cn ni.Cn c hnh thc ng
php khc chnh l tr t ng kh.Tr t ng kh thng dng biu t trn thut ch yu c :
.V d:
biu th vic bin i hoc xut hin tnh trng mi khc vi tnh trng trc
y hoc tnh trng m i phng bit
Tnh t
Danh t/t s lng
ng t tn ng
ng t b ng kh nng
Cc t khc kt hp cng
biu th mc cao
cng iu s rt,qu
cng iu s xy ra
khuyn cn khng lm vic j ko nn bt u hoc tip tc lm
biu th s c on hoc nhc nh
biu th mc cc cao
C 2 cu trn u biu th vic c hon thnh tuy nhin cu A th nhn mnh nh th no cn cu th li din gii
vic tng ci g cho bn.Trong khu ng th ngi ni thng dng trng m biu th mnh mun din t.Cng c lc phn
tch t khng th ch da vo cu m phi da trn trng m ca ngi ni l gii th mi c th chnh xc,r rng.
Cch dng ca tr t
1. Tr t gn sau ng t din t mt ng tc hay hnh vi hon thnh. Th d:
= Ti c xong mt quyn sch.
= N i ri.
2. Tr t gn sau ng t din t mt ng tc ang tin hnh hoc mt trng thi ang ko di. Th d:
= Chng ti ang hc.
= Ca ang m.
3. Tr t gn sau mt ng t nhn mnh mt kinh nghim qua. Th d:
= Ti tng i Bc Kinh.
= Ti tng c quyn sch ny.
THIU HT TRUNG TM NG V NH NG
Thiu ht trung tm ng l ch mt b phn no trong kt cu cu vn cn s dng mt ng chnh ph danh t, nhng trn thc
t ch xut hin b phn b ngha, khng xut hin trung tm ng, kt qu to thnh li ngn ng biu th ngha khng chun
xc, kt cu khng hon chnh.
V d 1
5000
Trong cu trn sau thiu mt trung tm ng . Nu khng b sung trung tm ng vo, s thnh truyn ci. Nn
sa li nh sau:
5000
V d 2
phn cu sau ca cu trn l mt kt cu gii t, pha sau mt i mt trung tm ng. Phn cu sau ca cu trn nn sa
l :
trong cu l kt cu gii t, pha sau thiu t trung tm ca v ng. Phn cu sau ca cu trn nn sa l :
Th nht l thc t bao gm danh t, i t, tnh t, t trng thi ,t khu bit,s t, lng t(
).Thc t c c im l c th m nhn cc thnh phn ch cht
trong cu nh ch ng, v ng, thut ng, t trung tm...
Th 2 l h t bao gm ph t, gii t, lin t, tr t, t ng kh.H t thng c dng biu th cc ng
tng i tru tng.H t c 1 c im d nhn bit l khng th m nhn cc thnh phn ch cht trong
cu .
Th 3 l cc t c bit nh thn t v t tng thanh.Cc loi t ny th khng qua trng nh thc t v h t.
Di y chng ta phn loi k hn v thc t v h t.
Thc t
Danh t
Danh t tha s biu th s vt c th l cc s vt c th nh
a s cc t chuyn dng ch thi gian thc gi l,cc t chuyn dng ch ni chn thc gi l
,Cc t chuyn dng ch v tr thc gi l.
V mt ngu php th danh t thng m nhn l ch ng hoc tn ng nh:
[Cc t t en l ch ng danh t]
Danh t thng khng c lm v ng, trng ng hoc b ng.Cng khng th i km vi tn ng hoc b ng.Danh t
khng th kt hp vihayChng ta khng th ni ** **,cng khng
th ni* * * * .
ng t
C th i km vi
Tnh t
Tnh t thng dng ch tnh cht ca s vt.
V mt ng php th tnh t cc im ni bt nht l c th i km vi ttuy nhin khi th khng th i km vi tn
ng.V d:C th i km vinhtuy nhin khng th cng 1 lc i vi c tn ng nn khng th ni *
.Cho nnl tnh t.Mt s ng t biu hin cm xc tm l cng c th i km vi t
nhng thi cng c th i km vi tn ng nhcho nn...lng t
khng phi l tnh t.Cng c 1 s t nh...cng c th i km vinh
,cng c th i vi tn ng nhtuy nhin cng 1 lc khng th va i vi
va i vi tn ng.Chng ta khng th ni**.Cc t khc tng t th
thng c coi l tnh t kim ng t.Khi ni km vi tn ng th lng t.Cn trong cc trng hp khc th l tnh t.
Tnh t cng c th lm v ng:
C th i km vi b ng:
C th lm trng ng:
a phn c th i vi:
Mt s tnh t cng c th trng lp.Tnh t n m tit c 2 hnh thc trng lp .Nu sau khi lp khng c m un li
th hnh thc lp lAA:...Nu nh sau khi lp c m un li th hnh thc lp
lAA :...
T trng thi
T trng thi gm nhng t nh sau:
Cc t trn th thot nhn kh ging tnh t.Tuy nhin trn thc t li c khc bit kh ln.Chng ta c th so snh tnh t
vi cc t rt ra s khc nhau gia chng.
Th nht tnh t c th i km vinh.Tuy nhinu khng th i
km vichng ta khng th ni**.
Th 2 tnh tc th i km vinh.Tuy nhinu khng th i km
vichng ta khng th ni**.
Th 3 tnh tc th i vi b ng nh,
.Tuy nhinth khng i cng vi b ng c.Chng ta khng th ni*
*.
Ta thy tnh t thng ch tnh cht ca s vt nhng cc t trn u biu th trng thi ca s vt .Do chng ta gi cc t trn
l.
T khu bit
T khu bit gm cc t sau y:
V mt ng php th cc t ny c th trc tip b ngha cho danh t hoc i cng vi tr t to thnh kt cu:
S t
S t bao gm s m v t ch s th t.S m bao gm nh:...S th t biu th th t trc sau ca s vt
nh:...
Cc t s m c bn trong ting hn nh:
O
Lng t
Lng t l t ch n v s lng ngi,s vt,ng tc hnh vi,thi gian.Cho d th t ca s vt,ng tc,thi gian trc sau ra
sao th thng thng u khng dng 1 ch s din t.Nht nh phi thm t ch n v s lng.Cc t ny c gi l
:
**
**
**
Lng t trong ting hn c th chia ra lm 3 loi:
Danh lng t biu th n v s lng ca s vt nh...
ng lng t biu thn v s lng ca ng tc nh...
Thi lng t biu th n v s lng thi gian nh:...
V mt ng php th lng t cc im quan trng l ch i km vi s t hoc i t ch th hoc i t nghi
vn.
H t
i t
Trong ting hn i t c chia lm 3 loi nh khc nhau nh i t nhn xng, i t ch th vi t nghi vn.
i t nhn xng
Trong ting hn thi t nhn xng gm 17 t c bn sau:
i vi i t nghi vn th ta phi ch cc im sau.i t nghi vn cng c khi khng biu th nghi vn trong cu.
1
2
3
Trong v d13thi t nghi vn u khng biu th s nghi vn.Trong v d1l t chuyn ch mang ch
tt c cc th n c.Cn trong v d2l t h ch ng ngha vi.Trong v d3Biu th mc
nht nh.Cc cch dng ny thng c gi l.
ph t
Ph t ch c th lm trng ng nhth trong cu ch c th c lm trng ng nh()khng
th lm cc thnh phn khc trong cu . trn ta ni l tnh t c th lm trng ng nh c th lm trng ng
.Tuy nhin khng th vn c th lm cc thnh phn khc trong cu nh(lm v ng)(lm nh
ng)
(lm b ng)... lim khc bit kh r gia b ng v tnh t.Ph t ch c th lm trng ng.
C th chia ph t thnh cc loi c bn sau :
1Biu th mc :thc gi l.
2Biu th phm vi :...thc gi l.
3Biu th thi gian nh...thc gi l.
4Biu th ph nh()...thc gi l.
5Biu th s lp li, gia tng nh...thc gi l.
6Biu th phng thc nh...thc gi l.
7Biu th ng kh nh...thc gi l.
Mt s ph t ngha ch thuc v 1 loi no .Nh t th ch thuc v phm vi ph t ph nh.Th ch thuc v ph
t ng kh.Tuy nhin cng c ph t mang ngha kha dng c th kim nhiu loi nh c khi biu th mc cng c th
c coi l ph t mc :
Gii t
Gii t gm cc t nh sau:
Gii t khng th ni 1 mnh cng khng th n c lm ch ng v ng hoc cc thnh phn khc trong cu.ng sau gii t
thng i vi 1 phn khc( a phn l thnh phn mang tnh cht danh t) to thnh kt cu gii t.V d:
...Kt cu gii t cng khng th ni 1 mnh hoc n c lm v ng do chng ta khng th ni:
1*
*
Kt cu gii t thng lm trng ng:
2
3
Khng t cc kt cu gii t thng i vi ng sau c th lm nh ng b ngha cho danh t:
4
Lin t
Lin t dng lin kt t,cm t hoc cu
Theo mi quan h logic ca lin t ta c th chia lin t ra lm 2 loi sau:
Biu th quan h lin hp:
Quan h ng lp
Quan h la chn
Quan h tng tin;
Biu th quan h ch yu.
Quan h nhn qu
Quan h gi thit
Quan h nhng b
Quan h nhng b gi thit
Quan h iu kin
Quan h chuyn ngot
Quan h suy lun
Tr t
Tr t l t ng sau cc t hoc cm t biu th quan h kt cu hoc b sung ngha.Tr t c th chia thnh tr t ng
thi, tr t kt cu v tr t s lng.Trong th quan trong nht l tr t ng thi v tr t
kt cu.
Tr t ng thi bao gmc 3 t trn th thng c dng sau ng t.dng biu th hnh ng c
hon thnh hoc thc hin.biu th hnh ng trng thi vn cn ang c din rabiu th s c kinh nghim, tri
qua.
1
Kt cu tr t th bao gm.
vu c cch c ldekhinh thanh Cc t ny thng c dng biu th quan h b sung gia cc thnh
phn trc v sau.Tuy nhin 2 t ny c s khc bit l ta dng ng sau nh ng v ng sau trng ng.V d
khng th vit l*,khng th vit l*cn c 1 cch dng khc l
dng chung vi cc thc t to thnh 1 kt cu ch s vt.Nhdng ch cc vt c lm ra t g.dng
ch cc vt c gi thnh r.Ch nhng ngi li xe.Kt cu mang tnh cht nh danh t cho nn cng c
dng nh 1 danh t.
c dng sau ng t hoc tnh t b ng cho kh nng, trng thi hoc mc :
4 [kh nng]
5 [trng thi]
6 [mc ]
khi t trc cc ng t cp vt th to nn 1 kt cuc tnh cht nh danh t.Kt cu
c lu li t ting hn c.Trong ting hn hin i th kt curt him khi thy trng hp c th n c lm ch ng
hoc tn ng.Nhng li thy kh nhiu trng hpvkt hp.
7
8
Kt cuthng c dng nhiu trong sch v t khi s dng trong vn ni,khu ng.
T ng kh
T ng kh thng xut hin cui cu biu th 1 loi ng kh no .
1!
2?
3!
Trong th cc t ng kh dng trong cu biu th ng kh cm thn,nghi vn v k vng.Cc t ng kh thng
dng nh:
2
T ng kh 2v tr t 1ging nhau v cch ng v cch vit tuy nhin cch c v cch s dng khng ging nhau.T
ng kh 2ch dng cui cu biu th s bin i v khng nh.Tr t 1ch dng trong cu biu th hnh vi ng tc
hon thnh,thc hin.,u tin l tr t 1,ci sau l t ng kh 2.
Cng c t c th lm nhiu loi t khc nhau.Ta gi l t kim loi
Trong ting hn cng c khng t chc t c th va m nhim chc nng ng php ca t loi ny va ca c t khc.Cc t
nh th th c gi l t kim loi.
(a) . [danh t]
(b) . [ng t]
(a) . [danh t]
(b) . [tnh t]
(a) . [tnh t]
(b) . [ng t]
Ch (danh t)trong v(ng t) trongkhng phi l t kim loi m l t ng m.V 2 t ny khng
c quan h v mt ngha ch l ch c cch c v vit ging nhau.Khi s dng th khng c coi l t kim loi.
1
2
3
Vd13u l danh t c s dng nh tnh t.Trong v d 1,vd2,vd3u
l danh t th ng ra khng th i km vi cc ph t ch mc .Tuy nhin trong cc v d trn li i km vi
nn c v nh tr thnh tnh t.Tuy nhin ch c cch s dng l tng t nh tnh t ch khng h bin thnh tnh t.Cc t trn
khng thuc vo t kim loi.
____________ Cc li thng gp khi s dng t loi
Dng sai t loi.
1* 20
20
____
n v ng php gm: t t, t, cm t v cu
T t
T t l n v b nht trong ng php,l th kt hp ngha m b nht trong ngn ng.V d nh trong cu: th
l danh t, ni hin ti hoc sau mt khong thi gian no , c th dng sau mt t hoc sau mt t hp t.
:
(1)
(2)
(3) 12 ()
(4) () L lin t, thng dng biu th sau khi kt thc mt ng tc hoc mt s vic th c
mt ng tc hoc mt s vic khc tip theo. (m khi l danh t, ch ch thi gian sau khi mt khong thi gian trc
i qua. V khong cch v thi gian l tng i di.)
:
(5)
(6)
c th lin kt vi s vic xy ra trong qu kh, v cng c th lin kt vi s vic s pht sinh trong tng lai. (Trong khi
ch c th dng ni v s vic qua )
:
(7) 301
(8)
thng kt hp vi . thng kt hp vi , v thng kt hp vi
:
(9)
(10)
c th dng mt mnh, cng c th lm thnh phn sau ca cu, ch c th dng c lp. c th ni qu kh v
cng c th ni v tng lai, ch c th ni v nhng g qua.
:
(11)
(12)
(13)
(14) ()
(15)
Tham kho:
Meaning: after something done, or after certain situation, can be translated into whereafter or and thenor after that.
In other words, this must be used between two verbs, two actions, or two events. To indicate the order of happening.
Its translated into afterward or subsequently
Similar to , The difference is, if the time when first event happened was close to the second one, We usually use ; on the
other hand, if you dont think that the first events was closed followed by the second one, is usually applied.
C ( Thm trung t) Thm ... vo gia t nh :
2.2 Rt gn kt cu c sn( thng rt di 2 t tr ln) thng qua vic gin ha m to nn t mi
nh:
2.3 o ngc kt cu
o ngc trt t vn c to thnh t mi.
AC 1 s t mang ngha tng ng vi t gc to nn cc t ng ngha hoc gn ngha :
3.
3.1 Hnh thc ch v
Danh t :
ng t :
Tnh t :
3.2 Hnh thc tn thut
Danh t :
ng t :
Tnh t :
Ph t :
3.3 Hnh thc chnh ph
Danh t :
ng t :
Tnh t :
Ph t :
Lin t :
Cch cu t
1. T n
1.1 T n 1 m tit nh :
1.2 T n a m tit c nhng loi c bn sau:
A ( T lin tc) Ch t do 2 m tit to thnh tuy nhin li khng th tch ra ni gm t song thanh, t
ly v cc loi khc
( T song thanh) Ch t c 2 m tit c thanh mu ging nhau to thnh nh:
Cc loi khc
B ( T ip m ) ch c 2 m ging nhau to nn nh:
2 T hp thnh
Do 2 t t hoc nhiu hn hp thnh t gi l t hp thnh.T hp thnh bao gm hnh thc phc hp,ip hp v hnh thc
pht sinh.
B+( T gc + T im thm)
"" u l cc gii t biu th phng hng hoc i tng ca ng tc, hnh ng.Tuy nhin chng cng c
nhiu im khc bit trong cch dng .Theo di bng sau:
Ch phng hng
~ + ng t
____
____
____
ng t + ~
____
____
____
Ch i tng
ng t ch hnh ng c th
___
___
___
ng t ch hnh ng tru tng
___
___
___
Khi c dng ch phng hng ca hnh ng, ng sau thng i km vi nhng t ch ni chn, a im
nh: ...
Ngoi ra chng ta cng cn ch , trong cu trc ng t +~ th khng phi bt k ng t no cng c th kt hp c vi
hoc nh *.
Trong cu trc + th c cc iu kin sau:
1.ng t kt hp rt hn ch nh ...
2.ng sau phi l cc ng t biu th hnh ng dn n mc tiu sau cng.
Cc iu kin ca cu trc + l:
Sau thng l t ch mc tiu hoc ch n: ///
Khi dng biu th i tng ca ng tc th sau n l i t nhn xng hoc cc t ch ngi, s vt c th nh:
...
Cc ng t mang tnh tru tng c chia lm 2 loi sau:
1 ... cc t ny hm cha ngha .
2...Cc t ny hm cha ngha .Ta thng dng dn dt n
mun biu t.
Di y l bi hc ng php v s so snh i vi 1 s t trong ting hn.Hi vng mi ngi s hng th
+)Gii t biu th s so snh, dn ra i tng so snh,n kt hp vi danh t hoc nhm i t to thnh cm gii
t,hoc trng ng trong cu,ni r tnh cht ca s vt,s vic v s khc bit gia chng.
VD:
1. jn tin b zu tin lng
Hm nay rt hn hm qua
2. w b t shui
Ti p trai hn anh ta
+) c th dng so snh v thi gian ca cng 1 vt
VD:
t de png yu li de b t zo
Bn ca anh ta n sm hn anh ta
+Nu nh cn ch r s khc nhau c th gia hai vt th sau thnh phn ch yu ca v ng th ta cn dung s lng t lm b
ng.
VD:
zh jin y f b n jin gu w sh kui
B ny t hn b kia 50 ng
+)Nu nh mun biu th s khc bit 1 cch i khi th c th dng hoc ni r s khc bit nh,cng c th
dung kt cu tr t v b ng mc ni v s khc bit ln.
VD:
1. t b w pio ling y din r
Ch xinh hn em 1 cht
2. mi mi b w go de du
Em gi cao hn ti rt nhiu
+Trc hnh dung t c th dung ph t biu th s so snh ch mc .
VD:
1. w b t gng i n
Em gi ti vn hin hn c y
+)C 1 s cu v ng ng t c th dng biu th s so snh
VD:
w b n lio ji zhng gu de wn hu
png go ma
Trnh ting Hn ca bn c cao nh anh ta khng?
2.yu nn mi yu zhng gu lng
yng
VD:
t de s xing h w de s xing du b y
yng
T tng ca c y vi t tng ca ti l khng ging nhau
-Cn hnh thc nghi vn l
VD:
t po de gn n y yng kui ma
Anh ta c chy nhanh hn cu khng?
+)Dng biu th so snh
Thng tu b cho hnh dung t hoc ng t biu th hot ng tm l,lm trng ng,biu th mc tnh cht trng thi vt tri
hn nhng ci khc,t n cc im.
VD:
yu nn sh zu mi de gu ji
1) A B + + + +
VD:
2A B + + +
VD:
3A + + + + + B+
VD:
4A + + + + B +
VD:
5 + A + + + + B +
VD:
6A B + + ///
VD:
7A B + /+
VD:
8A B + +
VD:
Ngoi ra trong phng thc so snh cn c thm 3 kiu l:
1) dng
2) dng
3) dng
-T ni
1 Quan h ngang hng,ng lp
: biu th 2 trng thi cng tn ti 1 lc.
: biu th 2 loi trng thi cng tn ti, pha sau c th thm ng t hoc tnh t n m tit.
: biu th 2 loi trng thi cng tn ti, tuy nhin ng sau ch c kt hp vi ng t.
c t trc ng t biu th 2 hnh ng cng tin hnh 1 lc.
: biu th 2 trng thi sp c din ra.
: Pha sau gii thch r hn trc.
c 2 u mang y
2 quan h tip ni
: 2 ng tc tip ni nhau din ra.
: theo trt t trc sau.
Chn 1 trong 2
: phm vi s dng hp,trc v sau thng l nhng t ni r tnh hnh hoc gii thch r hn.
6 quan h gi thit
7 Quan h nhn qu
8 quan h loi tr
:Biu th vic thng qua suy xt chn 1 trong 2, ngi ni chn v trc.
: biu th vic sau khi so snh th khng chn vic y na m chn vic khc.Pha sau l vic khng
c la chn,cn sau th l vic c chn.
9 quan h iu kin
:bt buc cn c iu kin.Pha sau thm iu kin.
:Quyt nh iu kin trc,duy nht 1, khng th thiu c iu kin.
:D kt qu hoc kt lun c th no th iu kin cng ko thay i.Cu sau thng i vi
.
:Biu th trong 1 phm vi nht nh khng c ngoi l.
:cho d kt qu th no cng khng thay i.
: biu th vic nht nh phi nh th ny mi c th t n kt qu nh kia,cn khng th s dn
n 1 kt qu khc.
: trnh 1 hu qu khng tt.
: dng biu th 1 loi quan h tt nhin, v trc l iu kin to thnh tt yu ca v sau.
10 Cc loi khc
: v sau tha nhn v trc,v sau do v trc hnh thnh
: mang tnh cng iu
: khng c la chn no khc.
A B biu th mc B thay i theo s bin i ca A.
: biu th vic ko bao gm c 2 trng hp trn.
Phn tch : l 1 t ch thi gian rt m h,khng r rng.Do thng c dng cho nhng s vic cch s vic
din ra trc 1 khong thi gian, khng th dng trc tip ng sau 1 ng tc hoc t ch thi gian biu th thi gian. l
t ch thi gian 1 cch r rng, chnh xc cho nn c th trc tip ng sau 1 ng tc hoc t ch thi gian.
2. *
Phn tch: thng mang ngha yu cu ,tuy nhin khi mun ph nh ta khng th dng m phi dng .y
l 1 cch dng tng i th ca t ny.
3. *
Phn tch: mang ngha lm vic g,s dng phng php no, s lng bao nhiu u c th t do la chn.
Cn th li mang ngha , ch khi lm ang lm 1 vic no sn tin lm thm 1 vic khc na.
4. (*)
Phn tch : l 1 ng t, vn d l 1 c t c lp cn th l 1 danh t.Khi 2 t ny kt hp li vi nhau th li
to thnh 1 ng t.Trong ting trung th ng sau kt cu ng tn th khng th i cng vi tn ng.
5. (*)
6. (*)
Phn tch: cng l 1 cm t mang kt cu ng tn. l kt cu gii t trong hnh thc c nh,thng i cng
vi ng t, cu vn rt tri chy, v d:
7. (*)
2.
Nhng cu trn u biu th cch ngh, kin cng nh thi ca ngi ni.
Chng ta thng t v ng ca cu trong kt cu
1.
2.
Cng c th ni: Ch ng ++ v ng +. Cho nn ta nn t vo bn trong kt cu
+++
8. (*)
Phn tch: Dng trong cu cng iu
ng t trong cu ny biu th qua ri, xy ra trc y.Cho nn chng ta ch c th ni:
1.
2.
Khng th ni:
1. (*)
2. (*)
9. *
Phn tch: Cc tnh t u c th c lp li nh:
--
c ngha l c ngha l .Tuy nhin khng phi bt c tnh t no cng u c th
lp c v d nh th c th lp nhng th khng th. th c th nhng th li khng.
(*)
Trong s nhng tnh t 2 m tit th s tnh t c lp li ch chim khong 1/6 s y. Thng thng m ni th a phn cc tnh
t dng trong sch v thng khng th lp,trong khu ng cng c 1 s khng lp c nh:
10. *
*
Phn tch: ng trc tnh t lp th ta khng th dng hoc .
Cho nn chng ta khng th ni:
(*)
(*)
M nn ni:
1. *
*
Phn tch khi lm nh ng th cc t biu th s hu thng thng c t ln u nh:
2. *
Phn tch: u l tnh t.Tuy nhin khi chng ta ni: th thng khng dng , cn khi ni
th cn phi thm .
Nh vy khi dng c 2 1 lc th ci no t trc, ci no t sau?
ng ra nn t t c "" ln trc nh ng, khng c "" t sau nh ng.
V d :
3. *
*
Phn tch: "" v "" u mang ngha "".
Khi biu th mc rt cao th "" v "" ch c th lm v ng trong cu khng c lm ch ng.
4. *
Phn tch: "" y mang ngha "".
V d: C ngha l anh y bt u bo ln.
N nh ng trc "" l 1 ng t m ng t ny c mang tn ng th tn ng ny phi c t vo trong ""
V d:
5. *
*
Phn tch: c ngha
Cho nn trong cu nht nh phi c 1 hnh vi,ng tc.Tuy nhin trong cu ch c kt qu l m
khng c bt c hnh vi ng tc no.
C th ni
(*)
M nn ni :
6. *
*
Phn tch: Trong cu ch c th ni 1 ng t, sau ng t nn c nhng t ng khc cng c th l trng im ca cu biu
th .
Nu nh khng c nhng t ny th ch c th dng 1 ng t.Cho nn nu trong cu ch nhc n ng t m khng ni n
th cu vn cha hon chnh.
V d nh ta khng th ni:
*
*
Nhng c th ni:
7. *
Phn tch: khng phi l 1 t m l 2 t, l ng t + tn ng cho nn ch c th ni : .
Tng t ta c : - - - - - - - ...
V d:
8. *
*
Phn tch: cng khng phi l 1 t m n l 2 t ghp li, l ng t, l tn ng, l ng t + tn ng,
ng sau khng th i cng vi 1 tn ng khc.
Di y l 1 s t u l ng t + tn ng :
Cho nn chng ta nn ni
9. *
*
Phn tch : Di y l 1 s ph t ng kh:
Ph t ng kh thng c t v tr u ca v ng.V d nh:
10. *
Phn tch: Ph t ni khng nhng c th c t pha sau ch ng m cn thng c t pha sau trng ng ch thi gian.
Cho nn trong cu , l ch ng, l trng ng ch thi gian, l ph t
ni cho nn nn c t ng sau .
Ch trng ng ch thi gian y bt buc phi l danh t,nu l ph t th phi t ng sau ph t ni,v d:
A khi dng n c
B v kt hp dng chung
c ngha biu t kh phc tp.C rt nhiu ngn ng thiu hoc khng c t tng t.N c bit va mang khc
vi thng tnh va t kha cnh ph nh tng thm 1 tng ngha na.Cho nn nm c ng ngha cc hm ca n i
vi ngi hc ting hoa khng phi l d.Chng ta thng mc phi 3 li sai c bn sau: Vn dng sai
1(*)
2(*)
Ph t c dng lm trng ng trong cu,biu th cc tnh hung thng thng pht sinh ca hnh vi hoc trng thi,tuy
nhin li tri ngc hon ton vi thc t nh:
Cho nn khi s dng nht nh phi c trn thut hnh vi,trng thi mi ng.Cho nn v d 1,2 th 2 thnh
phn trc sau trong cu mang quan h ngang hng, ngha cng h tr cho nhau nn khng th s dng c,do trong
2 cu trn ta nn b i:
Nhm ln vi ...
4(*)
5(*)
v thng dng a ra hoc dn dt ni ln s i lp v mt ngha so vi trc ,biu th quan h chuyn
ngot; biu th tt c tnh hnh thc t c ni n,c tc dng b sung thm ngha cho trc,cng c chuyn
ngot,tuy nhin quan h chuyn ngot m ni biu t c phn n nht nh:
biu th phn ngc vi on vn trn,nhng tnh cht v mc li nng hn,khc xa so vi d liu rt nhiu. ngha
va mang chuyn ngot li va mang tng tin,v d:
A.
B.
Trong v d4),5 th ch n thun biu th s i lp vi trc cho nn khng th dng trong trng hp ny,
2 cu trn ta nn sa thnh v :
l 1 trong nhng ph t c dng 1 cch ph bin trong ting trung.Trong cu ng trc n thng l nhng t ng
h ng,c tc dng b sung ngha ca c cu.i vi nhng ngi hc ting trung do nh hng ca ting m thng mc
nhng li sai khi dng ,1 s li in hnh nh:
Thiu khi cn thit
1 (*)
Khi trong cu c cha cc t nh ... u l nhng t bao qut,hoc ch ng mang
bao hm nhng ni trc th trc v ng t ta thng dng biu th khng c ngoi l.V d:
(*)
(*)
Dng sai cc v tr ca
2 (*)
trong cu tng thut c tnh tng hp,phi c t sau i tng cn c tng hp nh :
(*)
Dng lm nh ng
3 (*)
l ph t thng dng biu th tnh tng hp,ngoi tr trong cu nghi vn th n thng c ng sau vt c
tng hp lm trng ng.Trong cu v d3 th nhm ln gia, v. v u l tnh t,biu
th thng lm nh ng b sung ngha cho danh t,cn th dng nh ph t ch c th lm trng ng b
sung ngha cho ng t hoc tnh t trong cu v khng th lm nh ng .Trong v d3 th nn c sa thnh
hoc,ng thi dng lun c tng thm cho v trc:
1 (*)
l 1 ph t,trong cu ch m nhn v tr trng ng v b sung ngha cho ng t,khng th lm nh ng trong
cu.V d ta c th ni:,nhng li khng th ni l .Trong v d1
dng b sung ngha cho nh vy r rng mc vo li sai t n lm nh ng trong cu. v mt
ngha cng tng t nh,nhng li l ph t ch thi gian v tnh t nn va c th lm trng ng trong cu li va c th
lm nh ng trong cu,cho nn trong v d1 sa li sai ta sa thnh nh th th c v mt ngha ln ng
php u khng c li sai.
Dng khng ng v tr ca
2
(*)
thng lm trng ng trong cu,v tr thng ng sau ch ng v ng trc ng t.C th thy trong v d2 th
nn c chuyn ra pha sau ch ng v pha trc ng t
Cu cng li sai nh:
*
Cc bin php tu t ^^
l hnh thc thng qua tng tng nhn ha con vt thnh con ngi,hoc cng c th xem vt nh con ngi cng
c khi xem vt ny nh vt kia vit.Thng thng c th chia lm 2 loi cn th nhn ha v vt ho.
Nhn ha
chnh l hnh thc xem vt nh con ngi vit hoc l dng nhng biu hin c trng ca con ngi miu t cho loi
vt, cng c th trc tip coi con vt nh con ngi.V d nh
1
Vt ha
chnh l hnh thc coi thnh vit,khin cho con ngi c tt c nhng hnh ng cng nh tnh thi ca loi
vt,hoc mn i cnh ca loi vt ny miu t cho loi vt khc.Thng dng cng iu tnh cm yu ght.V d nh:
4
5
6
: so snh
chnh l hnh thc so snh 2 i tng vi nhau.C th ly ngay s vt hoc o l lm hnh tng cng c khi ly 1 s
vt c th no lm bin php tu t.Thng thng ta thng ly nhng im ging nhau ca 1 s vt t thy so snh vi 1
s vt khc.S vt b em ra so snh gi l ,cn dng so snh th ta gi l ,khi ni 2 ci ny vi nhau ta thng
dng t so snh nh ...V d:
1<<>>
Trong cu trn th vt b so snh l,cn vt c em ra so snh l,t so snh l
So snh thng thng phn ra lm 3 cch thc:
Trong phng php ny th c vt c so snh v c em ra so snh u c ch r ra,dng
... lm lin t.V d:
2
3
Ch tt c cc t so snh trong cu khng so snh trc tip vt vi vt cho nn khng nht thit l cu so snh.V d:
4mang d on
5mang so snh
:n d
C vt c so snh v em ra so snh u khng ch r ra,thng dnglm lin t,nh:
6
7
8
Ch tt c cc t so snh trong cu khng so snh trc tip vt vi vt cho nn khng nht thit l cu so snh.V d:
9
C vt c so snh v t so snh u khng c ch r ra,tuy nhin vt dng so snh li trc tip thay th vt c so
snh,nh:
10
11
12
13
14
1.Mt cu to t
a,to t ly,lp:
Trong 1 s ting a phng cch ly,lp t rt ph bin v ngha cng rt phong ph.Ngoi nhng im tng ng nh ting
ph thng cn c nhng c trng khc nh:
-Trong i sng hng ngy mt s danh t n m tit c lp vi hnh thc AA biu th ngha .V d:
-Cc danh t c lp di hnh thc AA nu thm () ng sau s chuyn thnh tnh t c tnh miu t cao:
-Tnh t n m tit c lp vi hnh thc AA nhn mnh thm mc .
b,t ly,lp
Trong ting ph thng cng c t ly thng dng sau cc tnh t n m tit ch mu sc,nh sng,mi v,khu gic... to
nn 1 t mi c tnh cht miu t nh ...Tuy nhin trong ting a phng t ly li c s dng rt nhiu
biu th tnh c o,mu sc m nht...Tuy nhin cng c nhng im khc bit sau:
-Phm vi s dng rng hn,khng nhng ch i cng vi cc tnh t n m tit ch mu sc,nh sng,mi v,khu gic...m cn
c th i vi cc tnh t n m tit khc din t 1 cch kh a dng v c im nh:
ch s cp bch,vi v.
miu t s s hi n mc run ry.
miu t vic tht lc trong h v.
c,Thm t
Trong t a phng vic thm ng t cng khng t nhng khc bit vi ting ph thng nh: 1 s t trong ting ph thng
phi i km vi nhng ting a phng li khng cn.v d:
-Cc danh t lp pha sau thm mang ngha nh b,khng n:
-Thm ch vt:
Ting ph thng:
Ting a phng:
2,Tr t ng kh
a,Tr t ng thi:
Trong ting ph thng khi din t 1 hnh ng,trng thi vn ang cn din ra th dng tr t trng thi cn ting a
phng th thng dng
b,T ng kh
Cng ging nh ting ph thng, ting a phng cng c rt nhiu t ng kh,c 1 s t khng c trong ting ph thng nh:
c dng cui cu mang tnh trn thut:
4,Trt t t
C 1 s cch ni hnh thnh theo thi quen cho nn trt t t cng khc trong ting ph thng
Ting ph thng
Ting a phng
Cch dng
l ph t ng kh.Ch yu thng c t trong cu nghi vn lm trng ng.Ch yu c 2 hnh thc sau y:
A + + ng t hoc tnh t
1.
2.
3.
4.
B + + i t nghi vn
1.
2.
3.
V tr ca trong cu nghi vn rt hn ch nn chng ta thng mc phi nhng li sau y:
1.Dng trong
1*
ch c dng trong v .Nhng loi cu nghi vn ny u mang t nghi vn,cng c trng hp
ly hnh thc ph nh hoc khng nh hi,cng c khi dng cc t ch s la chn lm lin t nh .... nh
2.Nhm ln cc v tr ca
2*
Khi lm trng ng trong cu nghi vn nu ch ng trong cu l danh t hoc i t nhn xng,i t ch th ch c
th c t sau ch ng v pha trc ng t hoc tnh t,cng c th t trc ch ng nh
1.Nhm ln gia vi
1
Ph t biu th ngha .Cng c khi mang ngha nh gi i vi nhng s vic tn ti hoc
c din ra:
Trong cu (1) th ch s vic s din ra trong tng lai, do vy khng th dng din t.Da vo
ngha ca cu th ta c th thay th bng
Tuy nhin li khng th ng trc i vi cc ng t hoc danh t c hnh thc ph nh .Ta khng th ni:
Trong v d (2) l ng t mang hnh thc ph nh cho nn khng th t ng trc. mang tnh
cht thng xuyn cho nn chng ta c th thay th bng tnh t :
Cu Phc Lin Hp
Cu phc lin hp:mi quan h gia cc phn cu vi nhau trong cu phc l bnh ng,v nt ngha khng phn chnh
ph,nhng cu ny gi l cu phc lin hp.Cn c vo mi quan h ng ngha gia cc phn cu,cu phc lin hoepj c th
chia thnh nhng li sau:
2.Cu phc ni tip:Ln lt trn thut my ng tc,s vic xy ra lin tip,th t trc sau ca cc phn cu
l c nh,khng th o ngc.Gia cc phn cu c th khng dng cc t lin kt.
VD:
3.Cu phc tng tin:Phn cu sau trong cu phc tng tin biu th so snh vi phn cu trc tng ln 1
bc,t thng dng l .Nu ch ng ca 2 phn cu ging nhau,th ch ng thng phn
cu trc, t sau ch ng,nu ch ng ca 2 phn cu khng ging nhau th v ln lt ng
trc ch ng ca 2 cu.
VD:
4.Cu phc la chn:Do my cu n nu ln lm thnh tnh hung, ngi nghe ty chn ly 1 trong
.Cn t thng dng l
VD:
-Cu phn on
CU PHN ON
nh ngha:
Cu phn on dng gii thch r mt s vt l g hoc khng phi l g.Da vo tnh cht ca v ng phn loi c hnh
thc cu, v ng thng l danh t hoc cm danh t,da vo tnh cht ca s vt a ra phn on.
Mc d cc cu trn u l cu v danh t nhng li khng phi l cu phn on. c cu v ng u l danh t nhng li khng
mang ngha phn on m li nghing v miu t.
Trong ting hn c i, l ng t c ngha rt rng ln, gii thch c chnh xc thng phi da theo ngha cu vn.
2 cu trn th dng nh u mang ngha nh .c ngi cho rng 2 cu trn l cu phn on nhng y ch l s
nhm ln.Cu dng thng mang tnh tng thut.Xt v mt ngha th ging nh cu phn on dng tuy nhin thc
t th u l cu tng thut.
c im chnh ca cu phn on
khng ging ting hn hin i by gi trong ting hn c a phn cu phn on khng dng h t m dng v danh t trc
tip ni ln ngha phn on.phn cui cu thng thm t ng kh nhn mnh.
V d
Cch dng h t mi n sau ny pht trin mi hnh thnh.T trong ting hn c l i t,n mang ngha gc l
.C th m nhim nhiu thnh phn ca cu
Trong cu lm ch ng nh:
Trong cu lm v ng nh
Trong cu thlm nh ng nh
Tiu chun to nn H t phn on l pha trc lun l danh t hoc i t
1 +++
2 ++
3 ++
4 +
1
2
3
Mun dng chnh xc cc t , trc tin cn nm vng c t loi, ng php, v nhn bit c cc thnh phn
chnh trong cu nh ch ng, v ng v cc thnh phn ph nh nh ng, trng ng, tn ng v b ng.
Trong cu: thng ng trc danh t, trc l thnh phn tu sc ca danh t , ch yu l danh t, i t, hnh dung
t (tnh t) hoc cc t t tng ng m nhim. Biu th quan h s thuc hoc biu th tnh cht ca s vt c tu sc, lm nh
ng trong cu.
biu th t hoc t t trc n l trng ng, lm thnh phn tu sc dng trc ng t, ch yu do danh t, tnh t, lng t
m nhim, c tc dng ni r, tu sc v dng hn ch vi mt s trung tm ng (ng t).
Cn trong cu dng sau ch thng do tnh t hoc t t (c khi cng do ng t) m nhim, dng b sung, ch r cho
trnh , kt qu ca ng t hoc tnh t dng trc , lm b ng.
Phn bit v !
1. ng sau ng t lm b ng kt qu
-biu th t c mc ch
++/
ng t++ni chn/s vt
V d:
2. ng sau ng t lm b ng kt qu
-biu th ng tc t c mc ch hoc c kt qu (c mt s trng hp c th thay bng )
()
()
-biu th c kt qu tch cc hoc gy nh hng (tiu cc)