ENERJ GRNM, GELECEK VE DNYA

3 HAZRAN 2014
TAYFUN KOAK
MALZEME MHENDS
Anadolu niversitesi Fen Bilimleri Enstits
Malzeme Bilimi ve Mh. Anabilim Dal
Mi enerji
YOL HARTAMIZ:
1. ENERJ NEDR?
2.GENEL BR BAKI
3.DNYA NE DURUMDA?
4. TRKYE N NERESNDE?
5. KOBLER N ENERJ YNETM.
6. YENLENEBLR ENERJ ETLER
7. GNE ENERJS VE KULLANIMI.
ENERJ BALANTI HARTASI
1.Enerji nedir?
Enerji kelimesi, Yunanca energeia( ) kelimesinden gelir. Muhtemelen ilk olarak, milattan nce
4.yy'da Aristotales'in almalarnda grlmtr. (Antik Yunanca:-energeia: etkinlik, faaliyet)
En basit haliyle?
Enerji, bir sistemin i yapma kapasitesidir.
Enerji eitleri nereden gelmektedir?
TEMEL ENERJ KAYNAIMIZ GNETEN SALANMAKTADIR.
FOSL YAKITLAR
NKLEER ENERJ
YENLENEBLR ENERJ KAYNAKLARI ( RZGAR, GNE, HDROELEKTRK, JEOTERMAL, DALGA VD.)
2. GENEL BR BAKI
DNYANIN ENERJ TALEB SADECE 2000-2008 ARASI
%22 ARTI GSTERD
G8 LKELER VE ENERJ DAILIMI
Gze arpan ayrntlar:
-Fransann enerjisinin %79unun nkleerden salamas.
-in ve Hindistan gibi gelimekte olan, ancak yeterli
teknolojisi olmamas sebebiyle yksek oranlarda kmr
kullanmna devam etmesi
-Rusyann Sovyet dneminden kalan nkleer bilgisinin
bulunmas ve bunu ithal etmesi( Bkz. Akkuyu Nkleer
Santrali/ Trkiye) ve Doalgaz asndan Avrupa iin
byk bir ihracat olmas.
-ABDnin kaya gaz ile artk ithalat durumdan kmas
-Trkiyenin yenilenebilir enerji asndan yksek oranda
HES leri bulunmas ve kuraklk dneminde enerji cari
ann artmas.
BYLE DEVAM EDERSE
SERA ETKS:
Atmosferdeki CO
2
(Karbon dioksit), CH
4
(Metan), C
4
H
10
(Btan) gibi sera gazlar ile atmosferdeki snn kamamas ve
devamnda scakln ykselmesidir.
Dnya Meteoroloji rgt (WMO) tarafndan yaplan bir aklamada kuzey yarmkre atmosferindeki karbondioksit
younluunun insanlk tarihinin en yksek noktasna ulat bildirildi. rgtn aklamasnda 2014n mart ve
nisan aylarnda, Kanada, ABD, Norve ve Finlandiyada yaplan lmlerde atmosferdeki
karbondioksit younluunun aylk ortalamalarnn ilk defa 400ppm seviyesini atna dikkat ekildi.
Sera etkisi nedir?
Geophysical Research Letters dergisinde yaynlanan
almaya gre Antartikadaki buzullarnn erime hz
2010-2013 yllar arasnda, bir nceki dneme gre iki
katna km durumda.
Sera etkisinin zararlar nelerdir?
1- Buzullarn erimesi.
2- Okyanuslarn ykselmesi.
3- Ky kesimlerde toprak kayplarnn artmas.
4- Baz yerlerde kasrgalar seller ve taknlarn iddeti ve skl
artar.
5- Baz yerlerde uzun sreli iddetli kuraklklar ve llemeler
grlr.
6- Kn scaklklar artar.
7- lk bahar erken gelir.
7- Sonbahar ge gelir.
8- Hayvanlarn g dnemleri deiir.
9- Bu mevsimdeiikliklerine dayanamayan hayvanlar ve bitkiler
azalyor ya da tamamen yok oluyor.
10- nsan saln dorudan etkiler. Bilim
insanlar iklimdeiikliklerinin kalp solunum yolu bulac alerjik
ve baz dier hastalklar tetikleyebilecei grnde.
Kaynak: http://seraetkisi.nedir.com/#ixzz33T7ALjKW
Anahtar kelime: Kobiler iin Srdrlebilir Kalknma.
YEL BNANIN FAYDALARI
Kentsel yaamalanlarna deer katmas
Binann deerini artrmas
Yapm aamasnda doal evre tahribatnn en aza
indirilmesi
Temiz teknolojilerin kullanm ve gelitirilmesine ortam
salamas
Hafriyat ile ortaya kan atk malzemenin
deerlendirmeye alnmas
Yeil at uygulamas ile yamur sularnn arndrlmas
Yamur sularnn kullanm ile kanalizasyon sisteminin
ykn azaltma
Gne enerjisinden yaralanma
Doal ktan yaralanma
Yeil katmanlarn gne nlarn yanstmamas ile sera
etkisini oluturan yansmalar azaltmas
Enerji tasarrufu salamas
Yeil katmanlar ile oksijen retmesi
zolasyon sistemleri ile stma soutma maliyetlerinin ve
karbondioksit salnmnn azaltlmas
KOBLER N YOL HARTASI
*ENERJ VE SU YNETM
*ATIK YNETM
*LOJSTK YNETM
HEDEFLER?
ENERJ TKETMN AZALTMAK VE DOAYA DAHA AZ EMSYON SALINIMI
DAHA AZ ATIK RETM
MR BTM RN VE MALZEMELER FARKLI ALANLARDA TEKRAR KULLANIMA
AILMASI
EKPMAN VE OPERASYONEL MALYETLER AZALTMAK
YERNDEK BYOETLLK VE YEREL ORTAMI DZELTMEK
RNEKLER?
DAHA AZ ENERJ TKETEN MOTOR VE AYDINLATMA ELEMANLARI KULLANMAK
ATIK RNLER, GER KAZANIM YAPABLECEK FARKLI SEKTRLER BULMAK
ALTENATF SOLVENT KULLANMAK
ISI KAYBINI AZALTMAK N ZOLASYON MALZEMELER TERCH
ELEKTRONK ZLEME SSTEMLER GELTRMEK
KAYNAK: OECD SRDRLEBLR RETM KLAVUZU
www.oecd.org/innovation/green/toolkit
Dnyada yenilenebilir enerji gelimeleri(2002-2014)
Gzel bir rnek
Almanya, yenilenebilir enerjide yapt yatrmlarla yeni rekorlar krarak dnyada nc olmaya devam ediyor. Getiimiz
yllarda, gne ve rzgar retimlerinde rekorlar kran Almanya, 9 Mays Pazar gn, gn ortasnda elektrik ihtiyacnn
yaklak yzde 75ini yenilenebilir kaynaklardan elde etti. (http://enerjienstitusu.com/ )
Dnyada PV( PhotoVoltaic) Panel retimi
DNYANIN EN BYK PV RETCLER SIRALAMASI.
*Solar PV manufacturers are currently planning to increase module production by 25% in 2014, to 49.7 GW
of modules, compared to the 39.7 GW of modules being produced in 2013. This is in line with the upgraded
forecast from NPD Solarbuzz that end-market solar PV demand will reach 45-55 GW next year.
4. TRKYE N NERESNDE?
TRKYE HAZRAN 2014 TBARYLE TOPLAM KURULU GC: 65.735 MW.
Kaynak: Enerji Enstits.
TRKYEDEK ENERJ ARTII NE DURUMDA?
*thal enerji bamll: %71.5.
2020 ylna kadar beklenen talep art oran: %6.7.
Yksek senaryo ise %7.5
*EPDK 2010-2030 yllar arasndaki gerekli yatrm ihtiyac 225-285
milyar dolar olarak ngrmektedir. (Ouz TRKYILMAZ)
TRKYEDE YENLENEBLR ENERJ
TRKYEDE YENLENEBLR ENERJ RNEKLER
Trkiyenin 3. rzgar santral olan Bozcaada Rzgar Enerji
Santrali iin 1996 ylnda lmlere baland ve 1998 ylnda
fizibilite ve izin srelerinden sonra 3 ay gibi ksa bir srede
bitirdikten sonra ve Haziran 2000'de retime baland.
17 adet 600 kW Enercon trbini olan 10.2 MW kurulu
gcndeki Bozcaada Rzgr Enerji Santral ylda yaklak ylda
35 milyon kilovatsaat elektrik reterek 14.000 konutun
elektriini karlamaktadr. Ada ihtiyacnn 30 kat fazla retilen
elektrik evreye zarar vermemek amacyla yeralt kablolaryla
anakkaleye aktarlmaktadr.
Mula niversitesi Bnyesinde Kurulmu Olan PV G Sistemleri
54 kW Gcndeki ebekeye Bal Fotovoltaik Sistemin Mula
niversitesi Ktphane atsna Entegrasyonu isimli projeden
grnt.
5. Mi enerji
En byk enerji kaynamz insan.
*ncelikle ekipte bulunan arkadalarm 2007'de kurulan Anadolu niversitesi Hidroana(Hidrojenli Ara)
ekibinin kuruluunu gerekletiren ekiptir. Bu sre zarfnda Tbitak HDROMOBL 1. dahil birok dl alm,
Shell Eco Marathon yarlarnda Almanya ve Hollanda'da lkemizi temsil etmi bir ka ekipten biridir. Geen
7 yl ierisinde, birok firma ile sponsorluklar gerekletirmi, ar-ge projeleri yapm ve sanayi-niversite
ibirliini gerekletirmek iin mcadele etmitir.
Ekip geen yllar ierisinde 100'den fazla ekip arkadana sahip olmutur. Bugn kurmaya altmz ar-
ge almasna dayal, gne enerjisinin verimliliini artrc alma bu uzun soluklu almalarn bir
sonucudur.
Gne enerjisi nedir?
Gne Enerjisinin Avantajlar
Sadece ilk yatrm maliyeti vardr.
letme maliyeti hemen hemen sfrdr. (gerekli
durumlardaki bakm maliyetleri hari)
Yksek verimlidir ve elektriksel kayplar azdr.
Kolay montaj imkan vardr.
ebekeye bamllk yoktur.
Snrsz enerji kayna ve doaya zarar vermez.
Dnyaya bir gnde gneten gelen enerji miktar, gnlk
tketimin yaklak 15 bin katdr.
* lkemizde 10 yl boyunca 0.133 USD/kWh bedel ile satn
alma garantisi var. Ayrca yerli rn kullanm durumunda bu
miktar artmaktadr.
Gne enerjisinden elektrik nasl retilmektedir?
6. Trkiyede GNE ENERJS
Trkiyenin yllk ortalama Gne Inm 1303 kWh/m2 yl, ortalama yllk gnelenme sresi ise 2623 saattir. Bu rakam
gnlk 3,6 kWh/m2 gce, gnde yaklak 7,2 saat, toplamda ise 110 gnlk bir gnelenme sresine denk gelmektedir.
9,8 milyon TEP (ton edeer petrol) sl uygulamalara olmak zere yllk 26,2 milyon TEP enerji potansiyeli mevcuttur.
Trkiyenin gne enerjisi bakmndan dier illerine kyasla daha verimsiz gzken Karadeniz Blgesi, solarda dnya lideri
olan Almanyann, gne enerjisi bakmndan en verimli blgesi olan Bavyeraya kyasla gne enerjisi potansiyeli olarak
40 kat daha verimlidir.
Trkiyede PV projeleri
*stanbul Teknopark ats projesinde toplam gc
8.000 ve 12.000 w olan 4 adet Fronius marka
inverter ve at zerine monte edilen panel gc 240
wp olan 190 adet Sharp marka gne paneli
kullanld.
*Gnee dayal elektrik retim lisans yarnn 8
MW`lik Elaz ayan kWh bana 8.27 liralk teklifiyle
Solentegre Enerji, 5 MW`lik Elaz ayann 4.9
MW`lik ksmn ise kWh bana 6.80 TL`lik teklifiyle
Halk Enerji kazand. (12.05.2014/ Enerji Gnl)
Halk enerji Polatl/ Ankara Projesi. 1.8 MWp
Trkiyede PV reticileri?
Solarfield- Adana
SolarTurk- Gaziantep
CSUN- stanbul
Clean World Enerji- Antalya (retim askda.)
7. PV KURULUMU
TEMEL SORULAR?
Genel sistem elemanlar tantm? Panel, controller,
ak, inverter ( ac-dc)
ON-GRID/ OFF-GRID NE DEMEK?
EN iyi panel tr nedir?
Pillere ihtiyacm var m?
Ne tr inverter kullanmalym?
Ne kadarlk panellere ihtiyacm var?
Enerjimetre ile tketim miktarn hesaplama?
Enerji verimlilii iin ne tr sistemler kullanmalym?
LED, A++
Gne enerjisi mantkl m?
GENEL SORULAR?
Neden alminyum profiller kullanlr? Paslanma
ve alminyum oksit
atya m kurulmal, zemine mi? at akar m?
Beton atlmal m?
Ne tr kablo kullanlmal?
Ka tip ak vardr? Fiyatlar nedir?
Ampl eitleri nedir? Ka watt tketirler?
EBEKEYE BALI OLMAYAN SSTEM RNE:
SSTEM ELEMANLARI:
A. Panel
B. Solar arj Kontrol
C. Ak
D. Sins Dalga nvertr
E. Balant Kutusu
F. Elektrik Tketen Cihazlar.
Paneller araclyla gne enerjisinden elde edilen doru
akm elektrik enerjisi, ncelikle reglatr araclyla akleri
arj etmek zere kullanlr. Depolanan enerji evirici aracl
ebeke elektrii ile ayn zellikte alternatif enerjiye evrilir.
Gndz retilen ve depolanan enerji 24 saat boyunca evin
enerji ihtiyacn karlar.
EBEKEYE BALI SSTEM RNE:
SSTEM ELEMANLARI:
A. Panel
B.nvertr
C. Cihazlar
D. Ev Panosu
E. ebeke
F. ebekeden eve alnan Elektrik Sayac
Paneller araclyla gne enerjisinden elde edilen
doru akm elektrik enerjisi, evirici aracl ebeke
elektrii ile ayn zellikte alternatif enerjiye evrilir.
retilen enerji depolanmakszn anlk enerji
ihtiyacn karlamakta kullanlr. Bu sistem
herhangi bir yasal dzenleme gerektirmeksizin
ebekeden ekilen elektriin miktarn azaltmak,
evreye saygl bir enerji tketimi gerekletirmek
iin kullanlr.
NSAN KIYIYI GZDEN KAYBETMEYE
CESARET ETMEDKE, YEN OKYANUSLAR
KEFEDEMEZ. Andre GDE.