You are on page 1of 209

[PTS Vol D - 1] [\z D /] [\f I /]

[PTS Page 001] [\q 1/]


[BJT Vol D - 1] [\z D /] [\w I /]
[BJT Page 002] [\x 2/]
Suttantapiake
Dghanikyo
Slakkhandhavaggo
Namo tassa bhagavato arahato sammsambuddhassa.
1.
Brahmajlasutta
1. Eva me suta eka samaya bhagav antar ca rjagaha antar ca nlanda addhnamaggapaip
hat bhikkhusaghena saddhi pacamattehi bhikkhusatehi. Suppiyo'pi kho paribbjako antar c
a rjagaha antar ca nlanda addhnamaggapaipanno hoti saddhi antevsin brahmadattena m
Tatra suda suppiyo paribbjako anekapariyyena buddhassa avaa bhsati, dhammassa avaa b
saghassa avaa bhsati. Suppiyassa pana paribbjakassa antevs brahmadatto mavo anekapar
buddhassa vaa bhsati, dhammassa vaa bhsati, saghassa vaa bhsati. Itiha te ubho c
ujuvipaccankavd bhagavanta pihito pihito anubaddh1 honti bhikkhusagha ca.
2. Atha kho bhagav ambalahikya rjgrake ekarattivsa upagachi saddhi bhikkhusaghena
kho paribbjako ambalahikya rjgrake ekarattivsa upagachi saddhi antevsin brahmad
atra'pi suda suppiyo paribbjako anekapariyyena buddhassa avaa bhsati, dhammassa avaa
, saghassa avaa bhsati. Suppiyassa [PTS Page 002] [\q 2/] pana paribbjakassa an
tevs brahmadatto mavo buddhassa vaa bhsati, dhammassa vaa bhsati, saghassa vaa
bho cariyantevs aamaassa ujuvipaccankavd viharanti.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
1. Anubandh, ma cha sa.
[BJT Page 004] [\x 4/]
3. Atha kho sambahulna bhikkhna rattiy paccsasamaya paccuhitna maalame sannisin
sakhiydhammo udapdi: "acchariya vuso, abbhuta vuso, yvacida tena bhagavat jnat pa
mmsambuddhena sattna nndhimuttikat suppaividit. Aya hi suppiyo paribbjako anekapariy
ddhassa avaa bhsati, dhammassa avaa bhsati, saghassa avaa bhsati. Suppiyassa pana
a antevs brahmadatto mavo buddhassa vaa bhsati, dhammassa vaa bhsati, saghassa va
me ubho cariyantevs aamaassa ujuvipaccankavd bhagavanta pihito pihito anubaddh
c"ti.
4. Atha kho bhagav tesa bhikkhna ima sakhiydhamma viditv yena maalamo tenupasaka
paatte sane nisdi. Nisajja kho bhagav bhikkh mantesi: "kya nu'ttha bhikkhave etarahi k
hya sannisinn sannipatit? K ca pana vo antar kath vippakat?"Ti.
Eva vutte te bhikkh bhagavanta etadavocu: "idha bhante amhka rattiy paccsasamaya pacc
aalame sannisinnna sannipatitna aya sakhiydhammo udapdi "acchariya vuso, abbhuta
bhagavat arahat sammsambuddhena sattna nndhimuttikat suppaividit. Aya hi suppiyo pa
anekapariyyena buddhassa avaa bhsati, dhammassa avaa bhsati, saghassa avaa bhsat
pana paribbjakassa antevs brahmadatto mavo buddhassa vaa bhsati, dhammassa vaa bh
a vaa bhsati. Itiha'me ubho cariyantevs aamaassa ujuvipaccankavd bhagavanta pi
onti bhikkhusaghac'ti. Aya kho no bhante antarkath vippakat. Atha bhagav anuppatto"ti.
5. "Mama v bhikkhave pare avaa bhseyyu, dhammassa v avaa bhseyyu, saghassa v [P
3/] avaa bhseyyu, tatra tumhehi na ghto na appaccayo na cetaso anabhiraddhi kar
ay. Mama v bhikkhave pare avaa bhseyyu, dhammassa v avaa bhseyyu, saghassa v
he assatha kupit v anattaman v, tumha yevassa tena antaryo. Mama v bhikkhave pare ava
yu, dhammassa v avaa bhseyyu, saghassa v avaa bhseyyu, tatra tumhe assatha kupit
i nu paresa subhsita dubbhsita tumhe jneyyth?"Ti.
"No heta bhante. "
"Mama v bhikkhave pare avaa bhseyyu, dhammassa v avaa bhseyyu, saghassa v ava
i abhta abhtato nibbehetabba: 'iti'peta abhta. Iti'peta ataccha. Natthi ceta amhesu
paneta amhesu savijjat'ti. "
[BJT Page 006] [\x 6/]
6. "Mama v bhikkhave pare vaa bhseyyu, dhammassa v vaa bhseyyu, saghassa v va
i na nando na somanassa na cetaso ubbilvitatta1 karaya. Mama v bhikkhave pare vaa
mmassa v vaa bhseyyu, saghassa v vaa bhseyyu, tatra ce tumhe assatha nandino sum
umha yevassa tena antaryo. Mama v bhikkhave pare vaa bhseyyu, dhammassa v vaa bh
v vaa bhseyyu, tatra v tumhehi bhta bhtato paijnitabba: "iti'peta bhta, iti'pe
a amhesu. Savijjati ca paneta amhes'ti. "
7. "Appamattaka kho paneta bhikkhave oramattaka slamattaka, yena puthujjano tathgatass
a vaa vadamno vadeyya. Katamaca ta bhikkhave appamattaka oramattaka slamattaka, yena
jjano tathgatassa vaa vadamno vadeyya. ?
8. [PTS Page 004] [\q 4/] "ptipta pahya ptipt paivirato samao gotamo nihit
tho lajj daypanno sabbapabhtahitnukamp viharat"ti. Iti v hi bhikkhave puthujjano tath
sa vaa vadamno vadeyya.
9. "Adinndna pahya adinndn paivirato samao gotamo dinndy dinnapikakh athenena
arat"ti. Iti v hi bhikkhave puthujjano tathgatassa vaa vadamno vadeyya.
10. "Abrahmacariya pahya brahmacr samao gotamo rcr virato methun gmadhamm"ti. Iti
ave puthujjano tathgatassa vaa vadamno vadeyya.
11. "Musvda pahya musvd paivirato samao gotamo saccavd saccasandho theto paccayiko
lokass"ti. Iti v hi bhikkhave puthujjano tathgatassa vaa vadamno vadeyya.
1. Ubbillvitatta, ma cha sa.
2. Ubbillvino, ma cha sa.
[BJT Page 008] [\x 8/]
12. "Pisua vca pahya pisuya vcya paivirato samao gotamo. Ito sutv na amutra akkht
Amutra v sutv na imesa akkht amsambhedya. Iti bhinnna v sandht sahitna v anup
arato samagganand samaggakarai vca bhsit"ti. Iti v hi bhikkhave puthujjano tathgatass
adamno vadeyya.
13. "Pharusa vca pahya pharusya vcya paivirato samao gotamo. Y s vc ne kaasuk
ujanakant bahujanamanp, tathrpi vca bhsit"ti. Iti v hi bhikkhave puthujjano tathga
amno vadeyya.
14. "Samphappalpa pahya samphappalp paivirato samao gotamo, klavd bhtavd atthavd
nidhnavati vca bhsit klena [PTS Page 005] [\q 5/] spadesa pariyantavati atth
nti" iti v hi bhikkhave puthujjano tathgatassa vaa vadamno vadeyya.
15. "Bjagmabhtagmasamrambh paivirato samao gotamo. Ekabhattiko samao gotamo rattpara
ato viklabhojan. Naccagtavditaviskadassan paivirato samao gotamo. Mlgandhavilepanadh
bhsanahn paivirato samao gotamo. Uccsayanamahsayan paivirato samao gotamo. Jtarp
aivirato samao gotamo. makadhaapaiggaha paivirato samao gotamo. makamasapaiggaha
gotamo. Itthikumrikapaiggaha paivirato samao gotamo. Dsidsapaiggaha paivirato sama
jeakapaiggaha paivirato samao gotamo. Kukkuaskarapaiggaha paivirato samao gotamo.
vaavapaiggaha paivirato samao gotamo. Khettavatthupaiggaha paivirato samao gotamo.
hiagamannuyog paivirato samao gotamo. Kayavikkay paivirato samao gotamo. Tulka - ka
irato samao gotamo. Ukkoana - vacananikati - sciyog paivirato samao gotamo. Chedana - v
adhabandhana - viparmosa - lopasahaskr paivirato samao gotamo "ti. Iti v hi bhikkhave
thujjano tathgatassa vaa vadamno vadeyya.
Cullasla nihita.
[BJT Page 010] [\x 10/]
16. "Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa bjag
anuyutt viharanti seyyathda: mlabja khandhabja phalubja aggabja bjabjameva paca
agmabhtagmasamrambh paivirato samao gotamo"ti. Iti v hi bhikkhave puthujjano tathgata
vaa vadamno vadeyya.
17. [PTS Page 006] [\q 6/] "yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojan
hujitv te evarpa sannidhikraparibhoga anuyutt viharanti. Seyyathda: annasannidhi pn
i vatthasannidhi ynasannidhi sayanasannidhi gandhasannidhi misasannidhi. Iti v iti ev
nnidhikraparibhog paivirato samao gotamo"ti. Iti v hi bhikkhave puthujjano tathgatassa
vaa vadamno vadeyya.
18. "Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa visk
t viharanti. Seyyathda: nacca gta vdita pekkha akkhna pissara vetla1 kumbhath
ana3 hatthiyuddha assayuddha daayuddha muhiyuddha nibbuddha uyyodhika balagga sen
ana. Iti v itievarp viskadassan paivirato samao gotamo"ti. Iti v hi bhikkhave puthujj
tathgatassa vaa vadamno vadeyya.
1. Vetla, [P T S.]
2. Sobhaa garaka, [P T S.]
3. Dhopana, [P T S.]
4. Meakayuddha, katthaci.
[BJT Page 012] [\x 12/]
19. "Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa jtap
t viharanti - seyyathda: ahapada dasapada ksa parihrapatha santika khalika ghai
a pagacra vakaka mokkhacika cigulaka patthaka rathaka [PTS Page 007] [\q 7/]
kharika manesika yathvajja. Iti v itievarp jtappamdahnnuyog paivirato samao go
hikkhave puthujjano tathgatassa vaa vadamno vadeyya.
20. "Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa uccs
nuyutt viharanti. Seyyathda: sandi pallaka gonaka1 cittaka paika paalika tulika
mi ekantalomi kahissa koseyya kuttaka hatthatthara assatthara rathatthara ajinappave
gapavarapaccattharaa sauttaracchada ubhatolohitakpadhna. Iti v itievarp uccsayanamah
virato samao gotamo"ti. Iti v hi bhikkhave puthujjano tathgatassa vaa vadamno vadeyya.
21. "Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa maa
nuyutt viharanti - seyyathda: ucchdana parimaddana nahpana sambhana dsa ajana m
ukhalepana hatthabandha sikhbandha daaka nika asi chatta citrphana uhsa mai
. Iti v itievarp maanavibhusanahnnuyog paivirato samao gotamo"ti. Iti v hi bhikkh
no tathgatassa vaa vadamno vadeyya.
1. Goaka, katthaci.
[BJT Page 014] [\x 14/]
22. "Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa tirac
utt viharanti. Seyyathda: rjakatha corakatha mahmattakatha senkatha bhayakatha yudd
nnakatha pnakatha vatthakatha sayanakatha mlkatha gandhakatha tikatha ynakatha g
tha nagarakatha janapadakatha itthikatha1 [PTS Page 008] [\q 8/] srakatha visik
hkatha kumbhahnakatha pubbapetakatha nnattakatha lokakkhyika samuddakkhyika itibh
Iti v itievarpya tiracchnakathya paivirato samao gotamo"ti. Iti v hi bhikkhave puthujj
o tathgatassa vaa vadamno vadeyya.
23. "Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa vigg
tt viharanti. Seyyathda: na tva ima dhammavinaya jnsi. Aha ima dhammavinaya jnm
avinaya jnissasi? Micchpaipanno tvamasi, ahamasmi samm paipanno. Sahita me, asahita t
ure vacanya pacch avaca. Pacch vacanya pure avaca. cia2 te viparvatta. ropito te
o tvamasi. Cara vdappamokkhya. Nibbehehi v sace pahos'ti. Iti v itievarpya vigghikaka
paivirato samao gotamo"ti. Iti v hi bhikkhave puthujjano tathgatassa vaa vadamno vadey
.
24. "Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa dtey
ga anuyutt viharanti. Seyyathda: raa rjamahmattna khattiyna brhmana gahapatik
mutrgaccha. Ida hara. Amutra ida har'ti. Iti v itievarp dteyyapahiagamannuyog pai
gotamo'ti. Iti v hi bhikkhave puthujjano tathgatassa vaa vadamno vadeyya.
25. "Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te kuhak ca hont
nemittik ca nippesik ca lbhena lbha nijigisitro. Iti v itievarp kuhanalapan paivir
otamo"ti. Iti v hi bhikkhave puthujjano tathgatassa vaa vadamno vadeyya.
Majjhimasla nihita.
1. Itthi katha purisa katha, machasa.
2. Adhicia, machasa.
[BJT Page 016] [\x 16/]
26. [PTS Page 009] [\q 9/] "yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojan
hujitv te evarpya tiracchnavijjya micchjvena jvika kappenti - seyyathda: aga nim
lakkhaa msikacchinna aggihoma dabbihoma thusahoma kaahoma taulahoma sappihoma tel
itahoma agavijj vatthuvijj khattavijj sivavijj bhtavijj bhurivijj ahivijj visavijj
vijj msikavijj sakuavijj vyasavijj pakkajjhna1 saraparitta migapakkha. Iti v iti
vijjya micchjv paivirato samao gotamo"ti. Iti v hi bhikkhave puthujjano tathgatassa va
amno vadeyya.
27. "Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya tira
cchjvena jvika kappenti - seyyathda: mailakkhaa daalakkhaa vatthalakkhaa asilak
ulakkhaa vudhalakkhaa itthilakkhaa purisalakkhaa kumralakkhaa kumrlakkhaa dsa
kkhaa assalakkhaa mahisalakkhaa usabhalakkhaa golakkhaa ajalakkhaa mealakkhaa
godhlakkhaa kaiklakkhaa kacchapalakkhaa migalakkhaa. Iti v itievarpya tiracchn
to samao gotamo'ti. Iti v hi bhikkhave puthujjano tathgatassa vaa vadamno vadeyya.
28. "Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya tira
cchjvena jvika kappenti - seyyathda: 'raa niyyna bhavissati. Raa atiyna bhavis
payna bhavissati. Bhirna [PTS Page 010] [\q 10/] raa apayna bhavissati. Bhir
avissati. Abbhantarna raa apayna bhavissati. Abbhantarna raa jayo bhavissati. Bhi
avissati. Bhirna raa jayo bhavissati. Abbhantarna raa parjayo bhavissati'. Iti ima
havissati. Imassa parjayo bhavissati. Iti v itievarpya tiracchnavijjya micchjv paivi
amao gotamo'ti. Iti v bhikkhave puthujjano tathgatassa vaaa vadamno vadeyya.
1. Pakkhajjhna, katthaci
[BJT Page 018] [\x 18/]
29. "Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya tira
cchjvena jvika kappenti - seyyathda: candaggho bhavissati, suriyaggho bhavissati, nakk
ttaggho bhavissati, candimasuriyna pathagamana bhavissati, candimasuriyna uppathagaman
a bhavissati, nakkhattna pathagamana bhavissati, nakkhattna uppathagamana bhavissati, u
kkpto bhavissati, disho bhavissati, bhmiclo bhavissati, devadundubhi bhavissati, candim
asuriyanakkhattna uggamana ogamana sakilesa vodna bhavissati. Evavipko candaggho bh
, evavipko suriyaggho bhavissati, evavipko nakkhattaggho bhavissati, evavipka candima
yna pathagamana bhavissati, evavipka candimasuriyna uppathagamana bhavissati, eva vi
hattna pathagamana bhavissati, evavipka nakkhattna uppathagamana bhavissati, evavip
bhavissati, evavipko disho bhavissati, evavipko bhmiclo bhavissati. Evavipko devadu
vissati, evavipka candimasuriyanakkhattna uggamana ogamana sakilesa vodna bhavissat
[PTS Page 011] [\q 11/] itievarpya tiracchnavijjya micchjv paivirato samao gota
i. " Iti v hi bhikkhave puthujjano tathgatassa vaa vadamno vadeyya.
30. "Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya tira
cchjvena jvika kappenti - seyyathda: subbuhik bhavissati, dubbuhik bhavissati, sub
issati, dubbhikkha bhavissati, khema bhavissati, bhaya bhavissati, rogo bhavissati,
rogya bhavissati. Mudd gaan sakhna kveyya lokyata. Iti v itievarpya tiracchna
o samao gotamo'ti. " Iti v hi bhikkhave puthujjano tathgatassa vaa vadamno vadeyya.
31. "Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya tira
cchjvena jvika kappenti - seyyathda: vhana vivhana savadana vivadana sakiraa
bhagakaraa viruddhagabbhakaraa jivhnitthambhana1 hanusahanana hatthbhijappana hanuja
aajappana dsapaha kumrikapaha devapaha diccupahna mahatupahna abbhujjalan
chnavijjya micchjv paivirato samao gotamo'ti. " Iti v hi bhikkhave puthujjano tathgat
vaa vadamno vadeyya.
1. Nitthaddhana. Bahsu.
[BJT Page 020] [\x 20/]
32. [PTS Page 012] [\q 12/] "yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojan
hujitv te evarpya tiracchnavijjya micchjvena jvika kappenti - seyyathda: santikamm
a bhrikamma1 vassakamma vossakamma vatthukamma vatthuparikamma vatthuparikiraa caman
a juhana vamana virecana uddhavirecana adhovirecana ssavirecana kaatela nettatappan
amma ajana paccajana slkiya sallakattiya drakatikicch mlabhesajjna anuppadna o
v itievarpya tiracchnavijjya micchjv paivirato samao gotamo'ti. " Iti v hi bhikkha
jjano tathgatassa vaa vadamno vadeyya.
33. Ida kho ta bhikkhave appamattaka oramattaka slamattaka yena puthujjano tathgatassa
vaa vadamno vadeyya.
Mahsla nihita.
34. Atthi bhikkhave aeva dhamm gambhr duddas duranubodh sant pat atakkvacar nipu
thgato saya abhi sacchikatv pavedeti, yehi tathgatassa yathbhucca vaa samm vadam
e ca te bhikkhave dhamm gambhr duddas duranubodh sant pat atakkvacar nipu paita
saya abhi sacchikatv pavedeti, yehi tathgatassa yathbhucca vaa samm vadamn vadey
35. Santi bhikkhave eke samaabrhma pubbantakappik pubbantnudihino pubbanta rabbha an
itni [PTS Page 013] [\q 13/] adhivuttipadni abhivadanti ahdasahi vatthhi. Te ca
bhonto samaabrhma kimgamma kimrabbha pubbantakappik pubbantnudihino pubbanta rabbh
itni adhivuttipadni abhivadanti ahrasahi vatthhi?
1. Bhtakamma. Kesci.
[BJT Page 022] [\x 22/]
36. Santi bhikkhave eke samaabrhma sassatavd sassata attnaca lokaca papenti cath
a bhonto samaabrhma kimgamma kimrabbha sassatavd sassata attnaca lokaca papenti
37. Idha bhikkhave ekacco samao v brhmao v tappamanvya padhnamanvya anuyogamanvya ap
nvya sammmanasikramanvya tathrpa cetosamdhi phusati yath samhite citte anekavihita
anussarati. Seyyathda: "ekampi jti dve'pi jtiyo tisso'pi jtiyo catasso'pi jtiyo paca'p
jtiyo dasa'pi jtiyo vsatimpi jtiyo tisampi jtiyo cattrsampi jtiyo pasampi jtiyo j
ahassampi jtisatasahassampi anekni'pi jtisatni anekni'pi jtisahassni anekni'pi jtisat
assni amutrsi evannmo evagotto evavao evamhro evasukhadukkhapaisavedi evamyupari
cuto amutra upapdi1 tatrpsi evannmo evagotto evavao evamhro evasukhadukkhapaisa
to. So tato cuto idhpapanno'ti. "
Iti skra sauddesa anekavihita pubbenivsa [PTS Page 014] [\q 14/] anussarati. So e
vamha: 'sassato att ca loko ca vajho kaho esikahyihito. Teva satt sandhvanti sa
upapajjanti, atthitveva sassatisama. Ta kissa hetu? Aha hi tappamanvya anuyogamanvya a
ppamdamanvya sammmanasikramanvya tathrpa cetosamdhi phusmi yathsamhite citte anek
nivsa anussarmi. Seyyathda: "ekampi jti dve'pi jtiyo tisso'pi jtiyo catasso'pi jtiyo
i jtiyo dasa'pi jtiyo vsatimpi jtiyo tisampi jtiyo cattrsampi jtiyo pasampi jtiyo
isahassampi jtisatasahassampi anekni'pi jtisatni anekni'pi jtisahassni anekni'pi jtis
ahassni amutrsi evannmo evagotto evavao evamhro evasukhadukkhapaisavedi evamyupa
to cuto amutra upapdi tatrpsi evannmo evagotto evavao evamhro evasukhadukkhapais
nto. So tato cuto idhpapanno'ti. Iti skra sauddesa anekavihita pubbenivsa anussarmi.
aha eta jnmi: yath sassato att ca loko ca vajho kaho esikahyihito. Teva satt
avanti upapajjanti atthitveva sassatisama"nti.
Ida bhikkhave pahama hna ya gamma ya rabbha eke samaabrhma sassatavd ssasata
1. Udapdi s mu.
[BJT Page 24] [\x 24/]
38. Dutiye ca bhonto samaabrhma kimgamma kimrabbha sassatavd sassata attnaca lokac
Idha bhikkhave ekacco samao v brhmao v tappamanvya padhnamanvya anuyogamanvya appam
sammmanasikramanvya tathrupa cetosamdhi phusati yath samhite citte anekavihita pubbe
ussarati - seyyathda: ekampi savaavivaa dve'pi savaavivani ti'pi savaaviva
ivani' dasa'pi savaavivani 'amutrsi evannmo evagotto evavao evamhro evasukh
15] [\q 15/] evamyupariyanto. So tato cuto amutra upapdi. Tatrpsi evannmo evagot
evavao evamhro evasukhadukkhapaisaved evamyupariyanto. So tato cuto idhpapanno'ti.
a sauddesa anekavihita pubbenivsa anussarati.
So evamha: 'sassato att ca loko ca vajho kuaho esikahyihito. Teva satt sandhvanti
vanti upapajjanti atthitveva sassatisama. Ta kissa hetu? Aha hi tappamanvya padhnamanvy
a anuyogamanvya appamdamanvya sammmanasikramanvya tathrupa cetosamdhi phusmi yath
te anekavihita pubbenivsa anussarmi - seyyathda: ekampi savaavivaa dve'pi savaa
ttri'pi savaavivani paca'pi savaavivani' dasa'pi savaavivani 'amutrsi ev
dukkhapaisaved evamyupariyanto. So tato cuto amutra upapdi. Tatrpsi evannmo evagott
amhro evasukhadukkhapaisaved evamyupariyanto. So tato cuto idhpapanno'ti. " Iti skra
sa aneka vihita pubbenivsa anussarmi. Imin'pha eta jnmi yath sassato att ca loko
sikahyihito. Teva satt sandhvanti sasaranti cavanti upapajjanti. Atthitveva sassatisam
i. "
Ida bhikkhave dutiya hna ya gamma ya rabbha eke samaabrhma sassatavd sassat at
39. Tatiye ca bhonto samaabrhma kimgamma kimrabbha sassatavd sassata attnaca lokac
[BJT Page 26] [\x 26/]
Idha bhikkhave ekacco samao v brhmao v tappamanvya padhnamanvya anuyogamanvya appam
sammmanasikramanvya tathrpa cetosamdhi phusati yath samhite citte anekavihita pubbe
sarati - seyyathda: dasa'pi savaavivaa vsatimpi savaavivani tisampi savaavi
evannmo evagotto evavao evamhro evasukhadukkhapaisaved evamyupariyanto. So tato cu
upapdi. 1 Tatrpsi evannmo evagotto evavao evamhro evasukhadukkhapaisaved evam
cuto idhpapanno'ti. " Iti skra sauddesa aneka vihita pubbenivsa anussarati.
So evamha: "sassato att ca 016 loko ca vajho kaho esikahyihito. Teva satt sandhv
cavanti upapajjanti atthitveva sassatisama. Ta kissa hetu? Aha hi tappamanvya padhnama
nvya anuyogamanvya appamdamanvya sammmanasikramanvya tathrpa cetosamdhi phusmi ya
te anekavihita pubbenivsa anussarmi - seyyathda: dasa'pi savaavivani vsatimpi sa
aavivani cattrsampi savaavivani "amutrsi evannmo evagotto evavao evamhro
anto. So tato cuto amutra upapdi. Tatrpsi evannmo evagotto evavao evamhro evasukh
d evamyupariyanto. So tato cuto idhpapanno'ti. Iti skra sauddesa anekavihita pubbeniv
ussarmi. Imin maha eta jnmi. Yath sassato att ca loko ca vajho kaho esikahyi
i sasaranti cavanti upapajjanti atthitveva sassatisama'ti. "
Ida bhikkhave tatiya hna ya gamma ya rabbha eke samaabrhma sassatavd sassata a

40. Catutthe ca bhonto samaabrhma kimgamma kimrabbha sassatavd sassata attnaca loka
?
Idha bhikkhave ekacco samao v brhmao v takk hoti vmas. So takkapariyhata vmasnuc
a evamha: 'sassato att ca loko ca vajho kaho esikahyihito. Teva satt sandhvanti
i upapajjanti atthitveva sassatisamanti.
1. Udapdi, s mu.
[BJT Page 28] [\x 28/]
Ida bhikkhave catuttha hna ya gamma ya rabbha eke samaabrhma sassatavd sassata
i.
41. Imehi kho te bhikkhave samaabrhma sassatavd sassata attnaca lokaca papenti ca
e hi keci bhikkhave sama v brhma v sassatavd sassata attnaca lokaca papenti, s
thi etesa v aatarena natthi ito bahiddh.
42. Tayida bhikkhave tathgato pajnti: 'ime kho dihihn evagahit evaparmah eva
isampary'ti. Taca tathgato pajnti tato ca uttaritara pajnti. Ta ca pajnana [PTS Pa
q 17/] na parmasati. Aparmasato cassa paccattaeva nibbuti vidit. Vedanna samudaya
a atthagamaca assdaca dnavaca nissaraaca yathbhta viditv anupd vimutto bhikkhave
43. Ime kho te bhikkhave dhamm gambhr duddas duranubodh sant pat1 atakkvacar nipu
e tathgato saya abhi sacchikatv pavedeti yehi tathgatassa yathbhucca vaa samm vad
Pahamakabhavra
44. Santi bhikkhave eke samaabrhma ekaccasassatik ekaccaasassatik ekacca sassata ekacc
sassata attnaca lokaca papenti cathi vatthhi. Te ca bhonto samaabrhma kimgamma k
sassatik ekaccaasassatik ekacca sassata ekacca asassata attnaca lokaca papenti cat
?
1. Pant, ma cha sa
2. Vedany, ma cha sa
[BJT Page 30] [\x 30/]
45. Hoti kho so bhikkhave samayo ya kadci karahaci dghassa addhuno accayena aya loko
savaati. Savaamne loke yebhuyyena satt bhassarasavattanik honti. Te tattha honti m
bhakkh sayampabh antalikkhacar subhahyino cira dghamaddhna tihanti.
Hoti kho so bhikkhave samayo ya kadci karahaci dghassa addhuno accayena aya loko viv
aati. Vivaamne loke sua brahmavimna ptubhavati. Athaataro satto yukkhay v pu
ua brahmavimna upapajjati. So tattha hoti manomayo ptibhakkho sayampabho antalikkhacar
o subhahy cira dghamaddhna tihati. Tassa tattha ekakassa dgharatta nibbusitatt an
itassan uppajjati: 'aho vata ae'pi satt itthatta gaccheyyunti'. Atha aatare'pi satt
y [PTS Page 018] [\q 18/] v puakkhay v bhassaraky cavitv brahmavimna upapajj
sattassa sahavyata. Te'pi tattha honti manomay ptibhakkh sayampabh antalikkhacar subh
ahyino cira dghamaddhna tihanti.
Tatra bhikkhave yo so satto pahama upapanno tassa eva hoti: 'ahamasmi brahm mahbrahm a
bhibh anabhibhto aadatthudaso vasavatt issaro katt nimmt seho sajit1 vas pit bht
satt nimmit. Ta kissa hetu? Mama hi pubbe etadahosi: aho vata ae'pi satt itthatta ga
yyunti. Iti mamaca2 manopaidhi. Ime ca satt itthatta gat'ti. Ye'pi te satt pacch upapa
tesampi eva hoti: aya kho bhava brahm mahbrahm abhibh anabhibhto aadatthudaso vasav
aro katt nimmt seho sajit vas pit bhtabhavyna. Imin maya bhot brahmu nimmit.
maya addasma idha pahama upapanna. Maya panamh pacch upapann'ti.
1. Sajit. [PTS.]
2. Mama ca. Machasa.
3. Upapann. S mu. 1.
[BJT Page 32] [\x 32/]
46. Tatra bhikkhave yo so satto pahama upapanno, so dghyukataro ca hoti vaavantataro c
a mahesakkhataro ca. Ye pana te satt pacch upapann, te appyukatar ca honti dubbaatar c
appesakkhatar ca. hna kho paneta bhikkhave vijjati ya aataro satto tamh ky cavitv
chati.
Itthatta gato samno agrasm anagriya pabbajati. Agrasm anagriya pabbajito samno ta
hnamanvya anuyogamanvya appamdamanvya sammmanasikramanvya tathrpa cetosamdhi phus
te citte ta pubbenivsa anussarati, tato para nnussarati. So evamha:
'Yo kho so bhava brahm mahbrahm abhibhu anabhibhto aadatthudaso vasavatt issaro katt
seho sajit vas pit bhtabhavyna, yena maya bhot brahmu nimmit, so nicco dhuvo sass
hammo sassatisama tatheva hassati. Ye pana maya ahumh tena bhot [PTS Page 019] [\q 1
9/] brahmu nimmit, te maya anicc addhuv appyuk cavanadhamm itthatta gat'ti.
Ida bhikkhave pahama hna ya gamma ya rabbha eke samaabrhma ekaccasassatik ekacc
sassata ekacca asassata attnaca lokaca papenti.
47. Dutiye ca bhonto samaabrhma kimgamma kimrabbha ekaccasassatik ekaccaasassatik ekac
sassata ekacca asassata attnaca lokaca papenti?
[BJT Page 34] [\x 34/]
Santi bhikkhave khipadosik nma dev. Te ativela hassakhiratidhammasampann vibharant
vela hassakhiratidhammasampannna viharata sati mussati. Satiy sammos te dev tamh k
hna kho paneta bhikkhave vijjati ya aataro satto tamh ky cavitv itthatta gacchati
o samno agrasm anagriya pabbajati. Agrasm anagriya pabbajito samno tappamanvya pad
uyogamanvya appamdamanvya sammmanasikramanvya tathrpa cetosamdhi phusati yathsamh
pubbenivsa anussarati, tato para nnussarati.
So evamha: ye kho te bhonto dev na khipadosik, te na ativela hassakhiratidhammasamp
anti. Tesa na ativela hassakhiratidhammasampannna viharata sati na mussati. Satiy as
e dev tamh ky na cavanti, nicc dhuv sassat aviparimadhamm sassatisama tatheva [PTS
] [\q 20/] hassati. Ye pana maya ahumbha khipadosik, te maya ativela hassakhi
masampann viharimbha. Tesa no ativela hassakhiratidhammasampannna viharata sati mus
y sammos eva maya tambh ky cut anicc addhuv appyuk cavanadhamm itthatta gat'ti
Ida bhikkhave dutiya hna ya gamma ya rabbha eke samaa brhma ekaccasassatik ekacc
ca sassata ekacca asassata attnaca lokaca papenti.
48. Tatiye ca bhonto samaabrhma kimgamma kimrabbha ekaccasassatik ekaccaasassatik ekac
sassata ekacca asassata attnaca lokaca papenti?
Santi bhikkhave manopadsik nma dev. Te ativela aamaa upanijjhyanti. Te ativela a
aamhi cittni padsenti. Te aamaamhi paduhacitt kilantaky kilantacitt. Te dev tam
[BJT Page 36] [\x 36/]
hna kho bhikkhave vijjati ya aataro satto tamh ky cavitv itthatta gacchati. Itthat
agrasm anagriya pabbajati. Agrasm anagriya pabbajito samno tappamanvya padhnamanv
anvya appamdamanvya sammmanasikramanvya tathrpa cetosamdhi phusati yathsamhite ci
ivsa anussarati tato para nnussarati.
So evamha: ye kho te bhonto dev na manopadosik, te na ativela aamaa upanijjhyanti. T
tivela aamaa upanijjhyant aamaamhi appaduhacitt akilantaky akilantacitt. Te
c dhuv sassat aviparimadhamm sassatisama [PTS Page 021] [\q 21/] tatheva hassant
Ye pana maya ahumha manopadosik, te maya ativela aamaa upanijjhyimha. Te maya ativ
ijjhyant aamaamhi1 cittni padsimha. Te maya aamaamhi paduhacitt kilantaky ki
icc addhuv appyuk cavanadhamm itthatta gat'ti.
Ida bhikkhave tatiya hna ya gamma ya rabbha eke samaabrhma ekaccasassatik ekacca
a sassata ekacca asassata attnaca lokaca papenti.
49. Catutthe ca bhonto samaabrhma kimgamma kimrabbha ekaccasassatik ekacca asassatik e
cca sassata ekacca asassata attataca lokaca papenti?
Idha bhikkhave ekacco samao v brhmao v takk hoti vmas. So takkapariyhata vimasnuc
bhna evamha: ya kho ida vuccati cakkhunti'pi sotanti'pi gha'ti'pi kyo'ti'pi, aya at
addhuvo asassato viparimadhammo. Ya ca kho ida vuccati cittanti v mano'ti v vianti v
nicco dhuvo sassato aviparimadhammo sassatisama tatheva hassat ti.
Ida bhikkhave catuttha hna ya gamma ya rabbha eke samaabrhma ekaccasassatik ekac
cca sassata ekacca asassata attnaca lokaca papenti.
1. Aamaa. Smu.
[BJT Page 38] [\x 38/]
Ime hi kho te bhikkhave samaabrhma ekaccasassatik ekaccaasassatik ekacca sassata ekacc
sassata attnaca lokaca papenti cathi vatthhi.
Ye hi keci bhikkhave sama v brhma v ekaccasassatik ekaccaasassatik ekacca sassata e
ssata attnaca lokaca papenti, sabbe te imeheva cathi vatthhi, etesa v aatarena. N
hiddh.
50. Tayida bhikkhave tathgato pajnti: "ime [PTS Page 022] [\q 22/] dihihn eva
a parmah evagatik bhavissanti eva abhisampary"ti. Ta ca tathgato pajnti. Tato ca
i. Ta ca pajnana na parmasati. Aparmasato cassa paccattayeva nibbuti vidit. Vedanna s
ayaca atthagamaca assdaca dnaca nissaraaca yathbhta viditv anupd vimutto bhikkh
51. Ime kho te bhikkhave dhamm gambhr duddas duranubodh sant pat atakkvacar nipu
tathgato saya abhi sacchikatv pavedeti, yehi tathgatassa yathbhucca vaa samm vada
52. Santi bhikkhave eke samaabrhma antnantik antnanta lokassa papenti cathi vatth
onto samaabrhma kimgamma kimrabbha antnantik antnanta lokassa papenti cathi vatt
Idha bhikkhave ekacco samao v brhmao v tappamanvya padhnamanvya anuyogamanvya appam
sammmanasikramanvya tathrpa cetosamdhi phusati yathsamhite citte antasa lokasmi
vamha: "antav aya loko parivaumo. Ti kissa hetu? Aha hi tappamanvya padhnamanvya anu
nvya appamdamanvya sammmanasikramanvya tathrpa cetosamdhi phusmi yath samhite ci
i viharmi. Imin maha eta jnmi: yath antav aya loko parivaumo"ti.
Ida bhikkhave pahama hna ya gamma ya rabbha eke samaabrhma antnantik antnanta
[BJT Page 40] [\x 40/]
53. Dutiye ca bhonto samaabrhma kimgamma kimrabbha antnantik antnanta lokassa pap
Idhe bhikkhave ekacco samao v brhmao v tappamanvya anuyogamanvya appamdamanvya samm
manvya tathrpa cetosamdhi phusati, yathsamhite citte anantasa lokasmi viharati. So
nanto aya loko apariyanto. Ye te samaabrhma evamhasu: antav aya loko parivaumo'ti, t
Ananto aya loko apariyanto. Ta kissa hetu? Aha hi tappamanvya padhnamanvya anuyogamanv
a appamdamanvya sammmanasikramanvya tathrpa cetosamdhi phusmi yathsamhite citte a
harmi. Iminmaha eta jnmi yath ananto aya loko apariyanto'ti. "
Ida bhikkhave dutiya hna ya gamma ya rabbha eke samaabrhma antnantik antnanta
54. Tatiye ca bhonto samaabrhma kimgamma kimrabbha antnantik antnanta lokassa pap
Idha bhikkhave ekacco samao v brhmao v tappamanvya padhnamanvya anuyogamanvya appam
sammmanasikramanvya tathrpa [PTS Page 023] [\q 23/] cetosamdhi phusati, yath sa
citte uddhamadho antasa lokasmi viharati tiriya anattasa. So evamha: "antav ca aya
anto ca. Ye te samaabrhma evamhasu: 'antav aya loko parivaumo'ti, tesa mus. Ye'pi t
ma evamhasu: 'ananto aya loko apariyanto'ti, tesampi mus. Antav ca aya loko ananto ca.
a kissa hetu? Aha hi tappamanvya padhnamanvya anuyogamanvya appamdamanvya sammmanasi
a tathrpa cetosamdhi phusmi yath samhite citte uddhamadho antasa lokasmi viharmi
sa. Iminmaha eta jnmi: yath antav ca aya loko ananto" cti.
Ida bhikkhave tatiya hna ya gamma ya rabbha eke samaabrhma antnantik antnanta
55. Catutthe ca bhonto samaabrhma kimgamma kimrabbha antnantik antnanta lokassa pa
[BJT Page 42] [\x 42/]
Idha bhikkhave ekacco samao v brhmao v takk hoti vmas. So takkapariyhata vmasnuc
a evamha: "nevya loko antav na pannanto. Ye te samaabrhma evamhasu: 'antav aya l
i, tesa mus. Ye'pi te samaabrhma [PTS Page 024] [\q 24/] evamhasu: 'ananto aya
apariyanto'ti, tesampi mus. Ye'pi te samaabrhma evamhasu: 'antav ca aya loko ananto
tesampi mus. Nevya loko antav na pannanto"ti.
Ida bhikkhave catuttha hna ya gamma ya rabbha eke samaabrhma antnantik antnant
56. Imehi kho te bhikkhave samaabrhma antnantik antnanta lokassa papenti cathi vat
keci bhikkhave sama v brhma v antnantik antnanta lokassa papenti, sabbe te imeh
i, etesa v aatarena. Natthi ito bahiddh.
57. Tayida bhikkhave tathgato pajnti: "ime dihihn eva gahit eva parmah evaga
sampary"ti. Taca tathgato pajnti, tato ca uttaritara pajnti. Taca pajnana na parm
sato cassa paccattaeva nibbuti vidit. Vedanna samudayaca atthagamaca assdaca dnava
a yathbhta viditv anupd vimutto bhikkhave tathgato.
58. Ime kho te bhikkhave dhamm gambhr duddas duranubodh sant pat atakkvacar nipu
athgato saya abhi sacchikatv pavedeti, ye hi tathgatassa yathbhucca vaa samm vada
[BJT Page 44] [\x 44/]
59. Santi bhikkhave eke samaabrhma amarvikkhepik tattha tattha paha puha samn vc
amarvikkhepa cathi vatthhi. Te ca bhonto samaabrhma kimgamma kimrabbha amarvikkhep
tattha paha puh samn vcvikkhepa pajjanti amarvikkhepa cathi vatthhi?
60. Idha bhikkhave ekacco samao v brhmao v ida kusalanti yathbhta nappajnti. Ida a
yathbhta nappajnti. Tassa eva hoti: "aha kho ida kusalanti yathbhta nappajnmi. Id
25] [\q 25/] akusalanti yathbhta nappajnmi. Ahaceva kho pana ida kusalanti yathb
nappajnanto, ida akusalanti yathbhta nappajnanto, ida kusalanti v vykareyya, ida ak
v vykareyya, tattha me assa chando v rgo v doso v paigho v. Yattha me assa chando v
oso v paigho v. Ta mamassa mus. Ya mamassa mus, so mamassa vighto. Yo mamassa vighto,
mamassa antaryo"ti.
Iti so musvdabhay musvdaparijegucch nevida kusalanti vykaroti. Na panida akusalanti v
ti. Tattha tattha paha puho samno vcvikkhepa pajjati amarvikkhepa: "evampi me no. T
me no. Aath'ti'pi me no. No'ti'pi me no. No no'ti'pi me no"ti.
Ida bhikkhave pahama hna ya gamma ya rabbha eke samaabrhma amarvikkhepik tatth
kkhepa pajjanti amarvikkhepa.
61. Dutiye ca bhonto samaabrhma kimgamma kimrabbha amarvikkhepik tattha tattha paha
kkhepa pajjanti amarvikkhepa?
Idha bhikkhave ekacco samao v brhmao v ida kusalanti yathbhta nappajnti. Ida akusa
hta nappajnti. Tassa eva hoti: "aha kho ida kusalanti yathbhta nappajnmi. Ida aku
hta nappajnmi. Ahaceva kho pana ida kusalanti yathbhta nappajnanto, ida akusalanti
ppajnanto, ida kusalanti v vykareyya, ida akusalanti v vykareyya, tattha me assa chan
rgo v doso v paigho v. Yattha me assa chando v rgo v doso v paigho v. Ta mamassa u
sa updna, so mamassa vighto. Yo mamassa vighto, so mamassa antaryo"ti.
[BJT Page 46] [\x 46/]
[PTS Page 026] [\q 26/]
Iti so updnabhay updnaparijegucch nevida kusalanti vykaroti. Na panida akusalanti vy
. Tattha tattha paha puho samno vcvikkhepa pajjati amarvikkhepa: "evampi me no. Tat
e no. Aath'ti'pi me no. No'ti'pi me no. No no'ti'pi me no"ti.
Ida bhikkhave dutiya hna ya gamma ya rabbha eke samaabrhma amarvikkhepik tattha
ikkhepa pajjanti amarvikkhepa.
62. Tatiye ca bhonto samaabrhma kimgamma kimrabbha amarvikkhepik tattha tattha paha
kkhepa pajjanti amarvikkhepa?
Idha bhikkhave ekacco samao v brhmao v ida kusalanti yathbhta nappajnti. Ida akusa
hta nappajnti. Tassa eva hoti: "aha kho ida kusalanti yathbhta nappajnmi. Ida aku
hta nappajnmi. Ahaceva kho pana ida kusalanti yathbhta nappajnanto, ida akusalanti
ppajnanto, ida kusalanti v vykareyya, ida akusalanti v vykareyya, santi hi kho pana s
rhma pait nipu kataparappavd vlavedhirp vobhindant mae caranti pagatena di
ujeyyu samanugheyyu samanubhseyyu, tesha na sampyeyya. Yesha na sampyeyya, so ma
o mamassa vighto, so mamassa antaryo"ti.
Iti so anuyogabhay anuyogaparijegucch nevida kusalanti vykaroti. Na panida akusalanti
vykaroti. Tattha tattha paha puho samno vcvikkhepa pajjati amarvikkhepa: "evampi
h'ti'pi me no. Aath'ti'pi me no. No'ti'pi me no. No no'ti'pi me no"ti.
Ida bhikkhave tatiya hna ya gamma ya [PTS Page 27] [\q 27/] rabbha eke samaabr
kkhepik tattha tattha paha puh samn vcvikkhepa pajjanti amarvikkhepa.
[BJT Page 48] [\x 48/]
63. Catutthe ca bhonto samaabrhma kimgamma kimrabbha amarvikkhepik tattha tattha paha
vcvikkhepa pajjanti amarvikkhepa?
Idha bhikkhave ekacco samao v brhmao v mando hoti momuho. So mandatt momuhatt tattha ta
ttha paha puho samno vcvikkhepa pajjati amarvikkhepa: "atthi paro loko'ti iti ce ma
, atthi paro loko'ti iti ce me assa, atthi paro loko'ti iti te na vykareyya. Evampi
me no. Tath'ti'pi me no. Aath'ti'pi me no. No'ti'pi me no. No no'ti'pi me no. Natth
i paro loko'ti? Iti ce ma pucchasi, natthi paro loko'ti iti ce me assa, natthi pa
ro loko'ti iti te na vykareyya. Evampi me no. Tath'ti'pi me no. Aath'ti'pi me no. No'ti
'pi me no. No'ti'pi me no. No no'ti'pi me no. Atthi ca natthi ca paro loko? Iti
ce ma pucchasi, atthi ca natthi ca paro loko'ti iti ce me assa, atthi ca natthi c
a paro loko'ti iti te na vykareyya. Evampi me no. Tath'ti'pi me no. Aath'ti'pi me no. N
o'ti'pi me no. No no'ti'pi me no. "Atthi satt opaptik? Iti ce ma pucachasi, atthi sa
tt opaptik iti ce ma assa, atthi satt opaptik iti te na vykareyya. Evampi me no. Tat
me no. Aath'ti'pi me no. No'ti'pi me no. No no'ti'pi me no. "Natthi satt opaptik iti
ce ma pucchasi, natthi satt opaptik iti ce me assa, natthi satth opaptik iti te na vy
yya. Evampi me no. Tath'ti'pi me no. Aath'ti'pi me no. No'ti'pi me no. No no'ti'pi m
e no. "Atthi ca natthi ca satt opaptik iti ce ma pucchasi, atthi ca natthi ca satt op
aptik iti ce me assa, atthi ca natthi ca satt opaptik iti te na vykareyya. Evampi me n
Tath'ti'pi me no. Aath'ti'pi me no. No'ti'pi me no. No no'ti'pi me no. Nevatthi na
natthi satt opaptik? Iti ce ma pucchasi, nevatthi na natthi satt opaptik iti ce me assa
, nevatthi na natthi satt opaptik iti ce na vykareyya. Evampi me no. Tath'ti'pi me no.
Aath'ti'pi me no. No'ti'pi me no. No no'ti'pi me no. Nevatthi na natthi satt opaptik i
ti ce ma pucchasi, nevatthi na natthi satt opaptik iti ce me assa, nevatthi na natth
i satt opaptik iti te na vykareyya. Evampi me no. Tath'ti'pi me no. Aath'ti'pi me no
i'pi me no. No no'ti'pi me no. "Atthi sukaadukkana kammna phala vipko? Iti ce ma pucc
, atthi sukaadukkana kammna phala vipko iti ce me assa, atthi sukaadukkana kammna
i te na vykareyya. Evampi me no. Tath'ti'pi me no. Aath'ti'pi me no. No'ti'pi me no. No
no'ti'pi me no. "Natthi sukaadukkana kammna phala vipko? Iti ce ma pucchasi, natthi
dukkana kammna phala vipko iti ce me assa, natthi sukaadukkana kammna phala vip
eyya. Evampi me no. Tath'ti'pi me no. Aath'ti'pi me no. No'ti'pi me no. No no'ti'pi m
e no. "Atthi ca natthi ca sukaadukkana kammna phala vipko? Iti ce ma pucchasi, atthi
atthi ca sukaadukkana kammna phala vipko iti ce me assa, atthi ca natthi ca sukaadukk
mna phala vipko iti te na vykareyya. Evampi me no. Tath'ti'pi me no. Aath'ti'pi me
i'pi me no. No no'ti'pi me no. "Nevatthi na natthi sukaadukkana kammna phala vipko? It
ce ma pucchasi, nevatthi na natthi sukaadukkana kammna phala vipko iti ce me assa, ne
hi na natthi sukaadukkana kammna phala vipko iti te na vykareyya. Evampi me no. Tat
e no. Aath'ti'pi me no. No'ti'pi me no. No no'ti'pi me no. "Hoti tathgato parammara it
i ce ma pucchasi, hoti tathgato parammara iti ce me assa, hoti tathgato parammara iti t
e na vykareyya. Evampi me no. Tath'ti'pi me no. Aath'pi me no. No'ti'pi me no. No no'ti
'pi me no. Hoti tathgato parammara na hoti tathgato parammara iti ce ma pucchasi, na ho
ti tathgato parammara iti ce me assa, na hoti tathgato parammara iti te na vykareyya.
ampi me no. Tath'ti'pi me no. Aath'ti'pi me no. No'ti'pi me no. No no'ti'pi me no. N
a hoti tathgato parammara? Hoti ca na hoti ca tathgato parammara iti ce ma pucchasi, ho
ti ca na hoti ca tathgato parammara iti ce me assa, hoti ca na hoti ca tathgato para
mmara iti te na vykareyya. Evampi me no. Tath'ti'pi me no. Aath'ti'pi me no. No'ti'pi
no. No no'ti'pi me no. Hoti ca na hoti ca tathgato parammara? Neva hoti na na hoti
tathgato parammara iti ce ma pucchasi, iti ce me assa, neva hoti na na hoti tathgato
parammara iti te na vykareyya. Evampi me no. Tath'ti'pi me no. Aath'ti'pi me no. No't
pi me no. No no'ti'pi me no. Neva hoti na na hoti tathgato parammara ti? Iti ce ma p
ucchasi "neva hoti na na hoti tathgato parammara'ti iti ce me assa, neva hoti na na
hoti tathgato parammara'ti iti te na vykareyya. Evampi me no. Tath'ti'pi me no. Aath
i me no. No'ti'pi me no. No no 'ti'pi me no"ti.
Ida bhikkhave catuttha hna ya gamma ya rabbha eke samaabrhma amarvikkhepik tatt
kkhepa pajjanti amarvikkhepa.
64. Imehi kho te bhikkhave samaabrhma amarvikkhepik [PTS Page 28] [\q 28/] tatth
a tattha paha puh samn vcvikkhepa pajjanti amarvikkhepa cathi vatthhi. Ye hi ke
a v brhma v amarvikkhepik tattha tattha paha puh samn vcvikkhepa pajjanti,
eva cathi vatthhi, etesa v aatarena. Natthi ito bahiddh.
[BJT Page 50] [\x 50/]
65. Tayida bhikkhave tathgato pajnti: "ime dihihn eva gahit eva parmah evaga
ampary"ti. Taca tathgato pajnti. Tato ca uttaritara pajnti. Taca pajnana na parma
ato cassa paccatta yeva nibbuti vidit. Vedanna samudayaca atthagamaca assdaca dnava
raaca yathbhta viditv anupd vimutto bhikkhave tathgato.
Ime kho te bhikkhave dhamm gambhr duddas duranubodh sant pat atakkvacar nipu pa
to saya abhi sacchikatv pavedeti, yehi tathgatassa yathbhucca vaa samm vadamn va
66. Santi bhikkhave eke samaabrhma adhiccasamuppannik adhiccasamuppanna attnaca lokac
ti dvhi vatthhi. Te ca bhonto samaabrhma kimgamma kimrabbha adhiccasamuppannik adhicc
uppanna attnaca lokaca papenti dvhi vatthhi?
Santi bhikkhave asaasatt nma dev. Sauppd ca pana te dev tamh ky cavanti. hna k
vijjati ya aataro satto tamh ky cavitv itthatta gacchati. Itthatta gato samno ag
abbajati. Agrasm anagriya pabbajito samno tappamanvya padhnamanvya anuyogamanvya app
vya sammmanasikramanvya tathrpa cetosamdhi phusati, yathsamhite citte sauppda a
PTS Page 029] [\q 29/] para nnussarati. So evamha: "adhiccasamuppanno att ca l
oko ca. Ta kissa hetu? Aha hi pubbe nhosi. So'mhi etarahi ahutv santattya1 pariato"ti.
Ida bhikkhave pahama hna ya gamma ya rabbha eke samaabrhma adhiccasamuppannik a
attnaca lokaca papenti.
1. Sattattya, katthaci.
[BJT Page 52] [\x 52/]
67. Dutiye ca bhonto samaabrhma kimgamma kimrabbha adhiccasamuppannik adhiccasamuppanna
attnaca lokaca papenti?
Idha bhikkhave ekacco samao v brhmao v takk hoti vmas. So takkapariyhata vmasnuc
a evamha: "adhiccasamuppanno att ca loko c"ti.
Ida bhikkhave dutiya hna ya gamma ya rabbha eke samaabrhma adhiccasamuppannik ad
a attnaca lokaca papenti.
68. Imehi kho te bhikkhave samaabrhma adhiccasamuppannik adhiccasamuppanna attnaca lok
papenti dvhi vatthhi.
Ye hi keci bhikkhave sama v brhma v adhiccasamuppannik adhiccasamuppanna attnaca lo
, sabbe te imeheva dvhi vatthhi, etesa v aatarena. Natthi ito bahiddh.
69. Tayida bhikkhave tathgato pajnti: "ime dihihn eva gahit eva parmah evaga
ampary"ti. Taca tathgato pajnti. Tato ca uttaritara pajnti. Taca pajnana na parma
ato cassa paccatta yeva nibbuti vidit. Vedanna samudayaca atthagamaca assdaca dnava
raaca yathbhta viditv anupd vimutto bhikkhave tathgato.
Ime kho te bhikkhave dhamm gambhr duddas duranubodh sant pat atakkvacar nipu pa
to saya abhi sacchikatv [PTS Page 030] [\q 30/] pavedeti, yehi tathgatassa yathbh
ucca vaa samm vadamn vadeyyu.
70. Imehi kho te bhikkhave samaabrhma pubbantakappik pubbantnudihino pubbanta rabbha
vihitni adhivuttipadni abhivadanti ahrasahi vatthhi. Ye hi keci bhikkhave sama v brh
antakappik pubbantnudihino pubbanta rabbha anekavihitni adhivuttipadni abhivadanti, sa
e te imeheva ahrasahi vatthhi, etesa v aatarena. Natthi ito bahiddh.
71. Tayida bhikkhave tathgato pajnti "ime dihihn eva gahit eva parmah evagat
mpary"ti. Taca tathgato pajnti. Tato ca uttaritara pajnti. Taca pajnana na parmas
to cassa paccatta yeva nibbuti vidit. Vedanna samudayaca atthagamaca assdaca dnavac
aaca yathbhta viditv anupd vimutto bhikkhave tathgato.
[BJT Page 54] [\x 54/]
Ime kho te bhikkhave dhamm gambhr duddas duranubodh sant pat atakkvacar nipu pa
to saya abhi sacchikatv pavedeti, yehi tathgatassa yathbhucca vaa samm vadamn va
72. Santi bhikkhave eke samaabrhma aparantakappik aparantnudihino aparanta rabbha an
itni adhivuttipadni abhivadanti catucattrsya vatthhi. Te ca bhonto samaabrhma kimga
bbha aparantakappik aparantnudihino aparanta rabbha anekavihitni adhivuttipadni abhiva
nti catucattrsya vatthhi?
73. Santi bhikkhave eke samaabrhma uddhamghtanik [PTS Page 031] [\q 31/] savd
n sai attna papenti soasahi vatthhi. Te ca bhonto samaabrhma kimgamma kimrabb
dhamghtan sai attna papenti soasahi vatthhi?
Rp att hoti arogo parammara sati na papenti. Arp att hoti arogo parammara sa
oti arogo parammara sati na papenti. Neva rp na rp att hoti arogo parammara sa
ti arogo parammara sati na papenti. Anantav att hoti arogo parammara sati na
v ca att hoti arogo parammara sati na papenti. Nevantav1 ca nnantav ca att hoti
ati na papenti. Ekattasa att hoti arogo parammara sati na papenti. Nnatta
ti. Parittasa att hoti arogo parammara sati na papenti. Appamasa att hoti a
kantasukh att hoti arogo parammara sati na papenti. Ekantadukkh att hoti arogo pa
ti. Sukhadukkh att hoti arogo parammara sati na papenti. Adukkhamasukh att hoti a
ra sati na papenti.
1. Nevantav ca. Katthaci
[BJT Page 56] [\x 56/]
74. Imehi kho te bhikkhave samaabrhma uddhamghtanik saivd uddhamghtan sai att

Ye hi keci bhikkhave sama v brhma v uddhamghtanik saivd uddhamghtan sai at
sahi vatthhi, etesa v aatarena. Natthi ito bahiddh.
75. Tayida bhikkhave tathgato pajnti "ime dihihn eva gahit eva parmah evagat
mpary"ti. Taca tathgato pajnti tato ca uttaritara pajnti. Taca pajnana na parmasa
o cassa paccattaeva nibbuti vidit. Vedanna samudayaca atthagamaca assdaca dnavaca
athbhta viditv anupd vimutto bhikkhave tathgato.
76. Ime kho te bhikkhave dhamm gambhr duddas duranubodh sant pat atakkvacar nipu
tathgato saya abhi sacchikatv [PTS Page 032] [\q 32/] pavedeti, yehi tathgatassa
yathbhucca vaa samm vadamn vadeyyu.
Dutiyabhavra.
77. Santi bhikkhave eke samaabrhma uddhamghtanik asavd uddhamghtan asai att
bhonto samaabrhma kimgamma kimrabbha uddhamghtanik asavd uddhamghtan asai
78. 'Rp att hoti arogo parammara asa'ti na papenti. 'Arp att hoti arogo paramma
a arp ca att hoti arogo parammara asa'ti na papenti. 'Neva rpi nrp att hoti a
apenti. 'Antav att hoti arogo parammara asa'ti na papenti. 'Anantav att hoti a
a papenti. 'Antav ca anantav ca att hoti arogo parammara asa'ti na papenti. 'N
ti arogo parammara asa'ti na papenti.
[BJT Page 58] [\x 58/]
79. Imehi kho te bhikkhave samaabrhma uddhamghtanik asavd uddhamghtan asai a
hi keci bhikkhave sama v brhma v uddhamghtanik asavd uddhamghtan asai at
vatthhi, etesa v aatarena. Natthi ito bahiddh.
80. Tayida bhikkhave tathgato pajnti: "ime dihihn eva gahit eva parmah evaga
ampary"ti. Taca tathgato pajnti. Tato ca uttaritara pajnti. Taca pajnana na parma
ato cassa paccatta yeva nibbuti vidit. Vedanna samudayaca atthagamaca assdaca dnava
raaca yathbhta viditv anupd vimutto bhikkhave tathgato.
Ime kho te bhikkhave dhamm gambhr duddas duranubodh sant pat atakkvacar nipu pa
to saya abhi sacchikatv [PTS Page 033] [\q 33/] pavedeti, yehi tathgatassa yathbh
ucca vaa samm vadamn vadeyyu.
81. Santi bhikkhave eke samaabrhma uddhamghtanik nevasansavd uddhamghtan ne
e ca bhonto samaabrhma kimgamma kimrabbha uddhamghtanik nevasansavd uddhamg
hhi?
82. "Rpi att hoti arogo parammara nevasa nsa'ti na papenti. 'Arp att hoti ar
apenti. 'Rp ca arp ca att hoti arogo parammara nevasa nsa'ti na papenti.
ra nevasa nsa'ti na papenti. 'Antav att hoti arogo parammara nevasa nsa
parammara nevasa nsa'ti na papenti. 'Antav ca anantav ca att hoti arogo param
'Nevantav nnantav att hoti arogo parammara nevasa nsa"ti na papenti.
83. Imehi kho te bhikkhave samaabrhma uddhamghtanik nevasansavd uddhamghtan
. Ye hi keci bhikkhave sama v brhma v uddhamghtanik nevasansavd uddhamght
heva ahahi vatthhi, etesa v aatarena. Natthi ito bahiddh.
84. Tayida bhikkhave tathgato pajnti: "ime dihihn eva gahit eva parmah evaga
ampary"ti. Taca tathgato pajnti. Tato ca uttaritara pajnti. Taca pajnana na parma
ato cassa paccatta yeva nibbuti vidit. Vedanna samudayaca atthagamaca assdaca dnava
raaca yathbhta viditv anupd vimutto bhikkhave tathgato.
Ime kho te bhikkhave dhamm gambhr duddas duranubodh sant pat atakkvacar nipu pa
to saya abhi sacchikatv pavedeti, yehi tathgatassa yathbhucca vaa samm vadamn va
[BJT Page 60] [\x 60/]
85. [PTS Page 034] [\q 34/] santi bhikkhave eke samaabrhma ucchedavd sato sattas
sa uccheda vinsa vibhava papenti sattahi vatthhi. Te ca bhonto samaabrhma kimgamm
cchedavd sato sattassa uccheda vinsa vibhava papenti sattahi vatthhi?
86. Idha bhikkhave ekacco samao v brhmao v evavd hoti evadihi: 'yato kho bho aya a
iko mtpettikasambhavo kyassa bhed ucchijjati vinassati na hoti parammara. Ettvat kho b
aya att samm samucchinno hot'ti. Ittheke sato sattassa uccheda vinsa vibhava papen
87. Tamao evamha: 'atthi kho bho eso att ya tva vadesi neso natthti vadmi. No ca kho b
aya att ettvat samm samucchinto hoti. Atthi kho bho ao att dibbo rp kmvacaro kaba
ho, ta tva na jnsi na passasi. Tamaha jnmi passmi. So kho bho att yato kyassa bhed
ti vinassati na hoti parammara. Ettvat kho bho aya att samm samucchinno hot'ti. Itthek
sato sattassa uccheda vinsa vibhava papenti.
88. Tamao evamha: 'atthi kho bho eso att ya tva vadesi. Na so natthti vadmi. No ca kho
ho aya att ettvat samm samucchinno hoti. Atthi kho bho ao att dibbo rp manomayo sabb
ag ahnindriyo. Ta tva na jnsi na passasi. Tamaha jnmi passmi. So kho bho att yato
ucchijjati vinassati na hoti parammara. Ettvat kho bho aya att samm samucchinno hot'ti
Ittheke sato sattassa uccheda vinsa vibhava papenti.
89. Tamao evamha: 'atthi kho bho eso att ya tva vadesi. Neso natthiti vadmi. No ca kho
bho aya att ettvat samm samucchinno hoti. Atthi kho bho ao att sabbaso rpasana sa
asana atthagam2 nnttasana amanasikr ananto ksoti ksnacyatanpago. Ta tva
jnsi na passasi. Tamaha jnmi passmi. So kho bho att yato kyassa bhed ucchijjati vin
ti na hoti parammara. Ettvat kho aya att samm samucchinno hot'ti. Ittheke sato sattass
uccheda vinsa vibhava papenti.
1. Kabalkrhra bhakkho, machasa
2. Atthagam, machasa.
[BJT Page 62] [\x 62/]
90. Tamao evamha: 'atthi kho bho eso att ya tva vadesi. Neso natthti vadmi. No ca kho
o aya att ettvat samm samucchinno hoti. Atthi kho bho ao att sabbaso ksnacyatana
ananta vianti viaacyatanpago. Ta tva na jnsi na passasi. Tamaha jnmi passmi
sa bhed ucchijjati vinassati na hoti parammara. Ettvat kho bho aya att samm samucchinn
hot'ti. Ittheke sato sattassa uccheda vinsa vibhava papenti.
91. Tamao evamha: 'atthi kho bho eso att ya tva vadesi. Na so natthti vadmi. No ca kho
ho aya att ettvat samm samucchinno hoti. Atthi kho bho a att sabbaso viacyatana
thi kicti kicayatanpago ta tva na jnsi na passasi. Tamha jnmi passmi. So kho b
hed ucchijjati vinassati na hoti parammara. Ettvat kho bho aya att samm samucchinno ho
i. Ittheke sato sattassa uccheda vinsa viditv papenti.
92. Tamao evamha: 'atthi kho bho eso att ya tva vadesi. Neso natthti vadmi. No ca kho
o aya att ettvat samm samucchinno hoti. Atthi kho bho ao att sabbaso kicayatana
antameta patametanti nevasansayatanpago. Ta tva na jnsi na passasi. Tamaha jn
att yato kyassa bhed ucchijjati vinassat na hoti parammara. Ettvat kho bho aya att s
ucchinno hot'ti. Ittheke sato sattassa uccheda vinsa vibhava papenti.
93. Imehi kho te bhikkhave samaabrhma ucchedavd sato sattassa uccheda vinsa vibhava
attahi vatthhi. Ye hi keci bhikkhave sama v [PTS Page 36] [\q 36/] brhma v ucche
vd sato sattassa uccheda vinsa vibhava papenti, sabbe te imeheva sattahi vatthhi, et
rena. Natthi ito bahiddh.
94. Tayida bhikkhave tathgato pajnti: "ime dihihn eva gahit eva parmah evaga
ampary"ti. Taca tathgato pajnti. Tato ca uttaritara pajnti. Taca pajnana na parma
ato cassa paccatta yeva nibbuti vidit. Vedanna samudayaca atthagamaca assdaca dnava
raaca yathbhta viditv anupd vimutto bhikkhave tathgato.
Ime kho te bhikkhave dhamm gambhr duddas duranubodh sant pat atakkvacar nipu pa
to saya abhi sacchikatv pavedeti, yehi tathgatassa yathbhucca vaa samm vadamn va
95. Santi bhikkhave eke samaabrhma dihadhammanibbnavd sato sattassa paramadihadhamm
ti pacahi vatthhi. Te ca bhonto samaabrhma kimgamma kimrabbha dihadhamma nibbnavd
sa paramadihadhammanibbna papenti pacahi vatthhi?
[BJT Page 64] [\x 64/]
Idha bhikkhave ekacco samao v brhmao v evavd hoti evadihi ' yato kho bho aya att
samappito samagibhto paricreti, ettvat kho bho aya att paramadihadhammanibbna patt
Ittheke sato sattassa paramadihadhammanibbna papenti.
97. Tamao evamha: 'atthi kho bho eso att ya tva vadesi. Neso natthti vadmi. No ca kho
o aya att ettvat paramadihadhammanibbna patto hoti ta kissa hetu? Km hi bho anicc
imadhamm tesa viparimaathbhv uppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupys yato [PTS
37/] kho bho aya att vivicceva kmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakka sav
icra vivekaja ptisukha pahama jhna upasampajja viharati. Ettvat kho bho aya att p
anibbna patto hot'ti. Ittheke sato sattassa paramadihadhammanibbna papenti.
98. Tamao evamha: ' atthi kho bho eso att ya tva vadesi. Neso natthiti vadmi. No ca kho
bho aya att ettvat paramadihadhammanibbna patto hoti. Ta kissa hetu? Yadeva tattha v
kita vicrita eteneta orika akkhyati. Yato kho bho aya att vitakkavicrna vpasam
a cetaso ekodbhva avitakka avicra samdhija ptisukha dutiya jhna upasampajja viha
bho aya att paramadihadhammanibbna patto hot'ti. Ittheke sato sattassa paramadihadha
ibbna papenti.
99. Tamao evamha: 'atthi kho bho eso att ya tva vadesi. Neso natthiti vadmi. No ca kho
bho aya att ettvat paramadihadhammanibbna patto hoti. Ta kissa hetu? Yadeva tattha p
cetaso ubbillvitatta eteneta orika akkhyati. Yato kho bho aya att ptiy ca virg up
iharati sato ca sampajno sukha ca kyena paisavedeti, yanta ariy cikkhanti upekkhako sa
m sukhavihrti ta tatiya jhna upasampajja viharati. Ettvat kho bho aya att paramadi
bna patto hot'ti. Ittheke sato sattassa paramadihadhammanibbna papenti.
[BJT Page 66] [\x 66/]
100. Tamao evamha: 'atthi kho bho eso att, ya tva vadesi, neso natthiti vadmi. No ca kh
o bho aya att ettvat paramadihadhammanibbna patto hoti. Ta kissa hetu? Yadeva tattha
amiti cetaso bhogo eteneta orika akkhyati. Yato kho bho aya att sukhassa ca pahn duk
ca pahn pubbeva somanassadomanassna atthagam1 adukkhamasukha [PTS Page 038] [\q 38/]
upekkhsatiprisuddhi catuttha jhna upasampajja viharati, ettvat kho bho aya att
adihadhammanibbna patto hot'ti. Ittheke sato sattassa paramadihadhammanibbna papen
101. Imehi kho te bhikkhave samaabrhma dihadhammanibbnavd sato sattassa paramadihad
bna papenti pacahi vatthhi. Ye hi keci bhikkhave sama v brhma v dihadhammanibb
ramadihadhammanibbna papenti, sabbe te imeheva pacahi vatthhi, etesa v aatarena.
ahiddh.
102. Tayida bhikkhave tathgato pajnti: "ime dihihn eva gahit eva parmah evag
sampary"ti. Taca tathgato pajnti. Tato ca uttaritara pajnti. Taca pajnana na parm
sato cassa paccatta yeva nibbuti vidit. Vedanna samudayaca atthagamaca assdaca dnava
araaca yathbhta viditv anupd vimutto bhikkhave tathgato.
Ime kho te bhikkhave dhamm gambhr duddas duranubodh sant pat atakkvacar nipu pa
to saya abhi sacchikatv pavedeti, yehi tathgatassa yathbhucca vaa samm vadamn va
103. Imehi kho te bhikkhave samaabrhma aparantakappik aparantnudihino aparanta rabbh
avihitni adhivuttipadni abhivadanti catucattrsya vatthhi. Ye hi keci bhikkhave sama v
a v aparantakappik aparantnudihino aparanta rabbha anekavihitni adhivuttipadni abhi
sabbe te imeheva catucattrsya vatthhi, etesa v aatarena. Natthi ito bahiddh.
104. Tayida bhikkhave tathgato pajnti: "ime dihihn eva gahit eva parmah evag
sampary"ti. Taca tathgato pajnti. Tato ca uttaritara pajnti. Taca pajnana [PTS Pag
39/] na parmasati. Aparmasato cassa paccatta yeva nibbuti vidit. Vedanna samuda
yaca atthagamaca assdaca dnavaca nissaraaca yathbhta viditv anupd vimutto bhikk
Ime kho te bhikkhave dhamm gambhr duddas duranubodh sant pat atakkvacar nipu pa
to saya abhi sacchikatv pavedeti, yehi tathgatassa yathbhucca vaa samm vadamn va
105. Imehi kho te bhikkhave samaabrhma pubbantakappik ca aparantakappik ca pubbantparan
takappik ca pubbantparantnudihino pubbantparanta rabbha anekavihitni adhivuttipadni
danti dvsahiy vatthhi. Ye hi keci bhikkhave sama v brhma v pubbantakappik ca apar
pubbantparantakappik ca pubbantparantnudihino pubbantparanta rabbha anekavihitni ad
ipadni abhivadanti, sabbe te imeheva dvsahiy vatthhi, etesa v aatarena. Natthi ito b

1. Atthagam, kesuci potthakesu.
[BJT Page 68] [\x 68/]
106. Tayida bhikkhave tathgato pajnti: ime dihihn eva gat eva parmah evagat
ary'ti. Taca tathgato pajnti tato ca uttaritara pajnti. Taca pajnana na parmasati
cassa paccattaeva nibbuti vidit. Vedanna samudayaca atthagamaca assdaca dnavaca ni
hbhta viditv anupdvimutto bhikkhave tathgato.
107. Ime kho te bhikkhave dhamm gambhr duddas duranubodh sant pan atakkvacar nipu
tathgato saya abhi sacchikatv pavedeti, yehi tathgatassa yathbhucca vaa samm vad
108. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma sassatavd sassata attnaca lokaca papenti ca
040] [\q 40/] vatthhi, tadapi tesa bhavata samaabrhmana ajnata apassata veda
a paritasitavipphanditameva.
109. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma ekaccasassatik ekaccaasassatik ekacca asassata a
aca lokaca papenti cathi, tadapi tesa bhavata samaabrhmana ajnata apassata ved
itavipphanditameva.
110. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma antnantik antnanta lokassa papenti cathi vat
i tesa bhavata samaabrhmana ajnata apassata vedayita tahgatna paritasitavipphan
111. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma amarvikkhepik tattha1 tattha paha puh samn
nti amarvikkhepa cathi vatthhi, tadapi tesa bhavata samaabrhmana ajnata apassata
paritasitavipphanditameva.
1. Tatra tatra. Kesuci potthakesu
[BJT Page 070] [\x 70/]
112. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma adhiccasamuppannik adhiccasamuppanna attnaca lok
papenti dvhi vatthhi, tadapi tesa bhavata samaabrhmana ajnata apassata vedayit
ipphanditameva.
113. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma pubbantakappik pubbantnudihino pubbanta rabbha
vihitni adhivuttipadni abhivadanti ahrasahi vatthhi, tadapi tesa bhavata samaabrhma
assata vedayita, tahgatna paritasitavipphanditameva.
114. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma uddhamghtanik savd uddhamghtan sai att
adapi tesa bhavata samaabrhmana ajnata apassata vedayita, tahgatna paritasitavi
115. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma uddhamghtanik asavd uddhamghtan asai a
dapi tesa bhavata samaabrhmana ajnata apassata vedayita, tahgatna paritasitavip
116. [PTS Page 041] [\q 41/] tatra bhikkhave ye te samaabrhma uddhamghtanik nevas
ainsavd uddhamghtan nevasai nsai attna papenti ahahi vatthhi, tadapi
ita, tahgatna paritasitavipphanditameva.
117. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma ucchedavd sato sattassa uccheda vinsa vibhava
attahi vatthhi, tadapi tesa bhavata samaabrhmana ajnata apassata vedayita, tahga
pphandimeva.
118. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma dihadhammanibbnavd sato sattassa paramadihadh
a papenti pacahi vatthhi, tadapi tesa bhavata samaabrhmana ajnata apassata ved
itavipphanditameva.
119. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma aparantakappik aparantnudihino aparanta rabbha
vihitni adhivuttipadni abhivadanti catucattrsya vatthhi, tadapi tesa bhavata samaabr
ta apassata vedayita, tahgatna paritasitavipphanditameva.
[BJT Page 72] [\x 72/]
120. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma pubbantakappik ca aparantakappik ca pubbantparant
akappik ca pubbantparantnudihino pubbantparanta rabbha anekavihitni adhivuttipadni a
anti dvsahiy vatthhi, tadapi tesa bhavata samaabrhmana ajnata apassata vedayita
vipphanditameva.
121. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma sassatavd [PTS Page 042] [\q 42/] sassata a
ttnaca lokaca papenti cathi vatthhi, tadapi phassapaccay.
122. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma ekaccasassatik ekaccaasassatik ekacca sassata ek
ca asassata attnaca lokaca papenti cathi vatthhi, tadapi phassapaccay.
123. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma antnantik antnanta lokassa papenti cathi vat
i phassapaccay.
124. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma amarvikkhepik tattha tattha paha puh samn v
ti amarvikkhepa cathi vatthuhi, tadapi phassapaccay.
125. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma adhiccasamuppannik adhiccasamuppanna attnaca lok
papenti dvhi vatthhi, tadapi phassapaccay.
126. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma pubbantakappik pubbantnudihino pubbanta rabbha
vihitni adhivuttipadni abhivadanti ahrasahi vatthhi, tadapi phassapaccay.
127. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma uddhamghtanik savd uddhamghtan sai att
adapi phassapaccay.
128. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma uddhamghtanik asavd uddhamghtan asai a
dapi phassapaccay.
[BJT Page 74] [\x 74/]
129. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma uddhamghtanik nevasainsaivd uddhamghtan
atthhi, tadapi phassapaccay.
130. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma ucchedavd sato sattassa uccheda vinsa vibhava
attahi vatthhi, tadapi phassapaccay.
131. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma dihadhammanibbnavd sato sattassa paramadihadh
a papenti pacahi vatthhi, tadapi phassapaccay.
132. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma aparantakappik [PTS Page 043] [\q 43/] ap
arantnudihino aparanta rabbha anekavihitni adhivuttipadni abhivadanti catucattrsya v
tadapi phassapaccay.
133. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma pubbantakappik ca aparantakappik ca pubbantparant
akappik ca pubbantparantnudihino pubbantparanta rabbha anekavihitni adhivuttipadni a
anti dvsahiy vatthhi, tadapi phassapaccay.
134. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma sassatavd sassata attnaca lokaca papenti ca
e vata aatra phass paisavedissantti neta hna vijjati.
135. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma ekaccasassatik ekaccaasassatik ekacca sassata ek
ca asassata attnaca lokaca papenti cathi vatthhi, te vata aatra phass paisavedi
ati.
136. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma antnantik antnanta lokassa papenti cathi vat
ta aatra phass paisavedissantti neta hna vijjati.
137. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma amarvikkhepik tattha tattha paha puh samn v
ti amarvikkhepa cathi vatthhi, te vata aatra phass paisavedissantti neta hna vij
[BJT Page 76] [\x 76/]
138. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma adhiccasamuppannik adhiccasamuppanna attnaca lok
papenti dvhi vatthhi, te vata aatra phass paisavedissantti neta hna vijjati.
139. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma pubbantakappik pubbantnudihino pubbanta rabbha
vihitni adhivuttipadni abhivadanti ahrasahi vatthhi, te vata aatra phass paisavedis
ta hna vijjati.
140. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma uddhamghtanik [PTS Page 044] [\q 44/] sa
mghtan sai attna papenti soasahi vatthhi, te vata aatra phass paisavedissant
141. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma uddhamghtanik asavd uddhamghtan asai a
vata aatra phass paisavedissantti neta hna vijjati.
142. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma uddhamghtanik nevasansavd uddhamghtan
hhi, te vata aatra phass paisavedissantti neta hna vijjati.
143. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma ucchedavd sato sattassa uccheda vinsa vibhava
attahi vatthhi, te vata aatra phass paisavedissantti neta hna vijjati.
144. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma dihadhammanibbnavd sato sattassa paramadihadh
a papenti pacahi vatthhi, te vata aatra phass paisavedissantti neta hna vijjat
145. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma aparantakappik aparantnudihino aparanta rabbha
vihitni adhivuttipadni abhivadanti catucattrsya vatthhi, te vata aatra phass paisav
i neta hna vijjati.
146. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma pubbantakappik ca aparantakappik ca pubbantparant
akappik ca pubbantparantnudihino pubbantparanta rabbha anekavihitni adhivuttipadni a
anti dvsahiy vatthhi, te vata aatra phass paisavedissantti neta hna vijjati.
[BJT Page 78] [\x 78/]
147. Tatra bhikkhave ye te samaabrhma sassatavd sassata attnaca lokaca papenti ca
ye'pi te samaabrhma ekaccasassatik ekaccaasassatik, ye'pi te samaabrhma antnantik
samaabrhma amarvikkhepik, ye'pi te [PTS Page 045] [\q 45/] samaabrhma adhicca
annik, ye'pi te samaabrhma pubbantakappik, ye'pi te samaabrhma uddhamghtanik sa
ma uddhamghtanik asavd, ye'pi te samaabrhma uddhamghtanik nevasansavd
amaabrhma dihadhammanibbnavd, ye'pi te samaabrhma aparantakappik, ye'pi te sama
ik ca aparantakappik ca pubbantparantakappik ca, pubbantparantnudihino pubbantparanta
a anekavihitni adhivuttipadni abhivadanti dvsahiy vatthhi, sabbe te chahi phassyataneh
phussa phussa paisavedenti. Tesa vedanpaccay tah, tahpaccay updna, updnapaccay
y jti, jtipaccay jarmaraa sokaparidevadukkhadomanassupys sambhavanti. Yato kho bhikk
hikkhu channa phassyatanna samudaya ca atthagama ca assda ca dnava ca nissaraa ca
aya imehi sabbeheva uttaritara pajnti.
148. Ye hi keci bhikkhave sama v brhma v pubbantakappik v aparantakappik v pubbant
pik v pubbantparantnudihino pubbantparanta rabbha anekavihitni adhivuttipadni abhiv
sabbe te imeheva dvsahiy vatthhi antojlkat ettha sit'va ummujjamn ummujjanti, (nimu
jjanti. ) Ettha pariypann antojlkat'va ummujjamn ummujjanti, (nimujjamn nimujjanti. )
yyathpi bhikkhave dakkho kevao v kevaantevs v sukhumacchikena jlena paritta udakada
eyya, tassa evamassa: "ye kho keci imasmi udakadahe orik p, sabbe te antojlkat ettha
ummujjamn ummujjanti, (nimujjamn nimujjanti). Ettha pariypann [PTS Page 046] [\q 46/
] antojlkat 'va ummujjamn ummujjanti, (nimujjamn nimujjant"ti)* evameva kho bhikk
ve ye hi keci sama v brhma v pubbantakappik v aparantakappik v pubbantparantakappi
rantnudihino pubbantparanta rabbha anekavihitni adhivuttipadni abhivadanti, sabbe te i
heva dvsahiy vatthhi antojlkat ettha sit'va ummujjamn ummujjanti, (nimmujjamn nim
Ettha pariypann antojlkat'va ummujjamn ummujjanti, (nimujjamn nimujjanti. )*
*()Cihantarita padni potthakesu na dissanti.
[BJT Page 80] [\x 80/]
149. Ucchinnabhavanettiko bhikkhave tathgatassa kyo tihati. Yvassa kyo hassati, tva na
kkhinti devamanuss. Kyassa bhed uddha jvitapariydn na na dakkhinti devamanuss.
Seyyathpi bhikkhave ambapiiy vaacchinnya yni knici ambni vaapaibaddhni, sabbni
vanti, evameva kho bhikkhave ucchinnabhavanettiko tathgatassa kyo tihati. Yvassa kyo ha
ssati, tva na dakkhinti devamanuss. Kyassa bhed uddha jvitapariydn na na dakkhinti
ss'ti.
150. Eva vutte yasm nando bhagavanta etadavoca: 'acchariya bhante, abbhuta bhante, ko n
a bhante dhammapariyyo?'Ti.
"Tasmtiha tva nanda ima dhammapariyya atthajlanti'pi na dhrehi. Dhammajlanti'pi na
rahmajlanti'pi na dhrehi. Dihijlanti'pi na dhrehi. Anuttaro sagmavijayo'ti'pi na dh
Idamavoca bhagav. Attaman te bhikkh bhagavato bhsita abhinandunti.
Imasmi ca pana veyykaraasmi bhaamne dasasahass lokadhtu akampitthti.
Brahmajlasutta nihita pahama.
[BJT Page 82] [\x 82/]
2
[PTS Page 047] [\q 47/]
Smaaphalasutta
1. Eva me suta. Eka samaya bhagav rjagahe viharati jvakassa komrabhaccassa ambavane ma
t bhikkhusaghena saddhi ahateasehi bhikkhusatehi. Tena kho pana samayena rj mgadho aj
tu vedehiputto tadahuposathe paarase komudiy ctumsiniy puya puamya rattiy rjmac
psdavaragato nisinno hoti. Atha kho rj mgadho ajtasattu vedehiputto tadahuposathe udna
dnesi:
"Ramay vata bho dosin ratti, abhirp vata bho dosin ratti, dassany vata bho dosin rat
k vata bho dosin ratti, lakkha vata bho dosin ratti. Kannu khvajja samaa v brhmaa
yma yanno payirupsato citta pasdeyy"ti
2. Eva vutte aataro rjmacco rjna mgadha ajtasattu vedehiputta etadavoca: 'aya de
sagh ceva ga ca gacariyo ca to yasass titthakaro1 sdhusammato bahujanassa ratta
addhagato vayo anuppatto. Ta devo praa kassapa payirupsatu. Appevanma devassa praa k
payirupsato citta pasdeyy'ti. Eva vutte rj mgadho ajtasattu vedehiputto tuh ahosi.
3. Aataro'pi kho rjmacco rjna mgadha ajtasattu vedehiputta etadavoca: 'aya deva [
] [\q 48/] makkhal goslo sagh ceva ga ca gacariyo ca to yasass titthakaro s
ahujanassa ratta cirapabbajito addhagato vayo anuppatto. Ta devo makkhali gosla payirup
atu. Appevanma devassa makkhali gosla payirupsato citta pasdeyy'ti. Eva vutte rj m
attu tuh ahosi.
1. Titthakaro, bahusu.
[BJT Page 84] [\x 84/]
4. Aataro'pi kho rjmacco rjna mgadha ajtasattu vedehiputta etadavoca: 'aya deva a
balo sagh ceva ga ca gacariyo ca to yasass titthakaro sdhusammato bahujanassa ratta
ito addhagato vayo anuppatto. Ta devo ajita kesakambala payirupsatu. Appevanma devass
a ajita kesakambala payirupsato citta pasdeyy'ti. Eva vutte rj mgadho ajtasattu tu
5. Aataro'pi kho rjmacco rjna mgadha ajtasattu vedehiputta etadavoca: 'aya deva p
no1 sagh ceva ga ca gacariyo ca to yasass titthakaro sdhusammato bahujanassa ratta
to addhagato vayo anuppatto. Ta devo pakudha kaccyana payirupsatu. Appevanma devassa p
akudha kaccyana payirupsato citta pasdeyy'ti. Eva vutte rj mgadho ajtasattu tuh
6. Aataro'pi kho rjmacco rjna mgadha ajtasattu vedehiputta etadavoca: 'aya deva s
sagh ceva ga ca gacariyo ca to yasass titthakaro sdhusammato bahujanassa ratta
addhagato vayo anuppatto. Ta devo sajaya beahaputta payirupsatu. Appevanma devassa sa
eahaputta payirupsato citta pasdeyy'ti. Eva vutte rj mgadho ajtasattu tuh ahosi
7. Aataro'pi kho rjmacco rjna mgadha ajtasattu vedehiputta etadavoca: 'aya deva [
] [\q 49/] nigaho ntaputto sagh ceva ga ca gacariyo ca to yasass titthakaro
bahujanassa ratta cirapabbajito addhagato vayo anuppatto. Ta devo nigaha ntaputta pay
atu. Appevanma devassa nigaha ntaputta payirupsato citta pasdeyy'ti. Eva vutte rj
ttu tuh ahosi.
8. Tena kho pana samayena jvako komrabhacco rao mgadhassa ajtasattussa vedehiputtassa
avidre tuhbhto nisinno hoti. Atha kho rj mgadho ajtasattu vedehiputto jvaka komrabh
avoca: 'tva pana samma jvaka ki tuh?'Ti.
1. Kaccno, katthaci.
[BJT Page 86] [\x 86/]
"Aya deva bhagav araha sammsambuddho amhka ambavane viharati mahat bhikkhusaghena sadd
ahateasehi bhikkhusatehi. Ta kho pana bhagavanta gotama eva kalyo kittisaddo abbhugga
'iti pi so bhagav araha sammsambuddho vijjcaraasampanno sugato lokavid anuttaro purisa
dammasrath satth devamanussna buddho bhagav'ti. Ta devo bhagavanta payirupsatu. Appev
devassa bhagavanta payirupsato citta pasdeyy"ti.
"Tena hi samma jvaka hatthiynni kapppeh"ti.
9. 'Eva dev'ti kho jvako komrabhacco rao mgadhassa ajtasattussa vedehiputtassa paissu
acamattni hatthiniksatni2 kapppetv rao ca rohanya nga, rao mgadhassa ajtasatt
paivedesi: 'kappitni kho te deva hatthiynni yassa'dni kla maas'ti.
Atha kho rj mgadho ajtasattu vedehiputto pacasu hatthiniksatesu paccek itthiyo ropetv
nga abhirhitv ukksu dhriymnsu rjagahamh niyysi mahacca rjnubhvena. Yena jvakas
mbavana tena pysi.
10. Atha kho rao mgadhassa ajtasattussa vedehiputtassa avidre ambavanassa ahudeva bha
ya ahu chambhitatta ahu lomahaso. Atha kho rj mgadho [PTS Page 050] [\q 50/] ajta
sattu vedehiputto bhto saviggo lomahahajto jvaka komrabhacca etadavoca: 'kacci ma sa
ka na vacesi? Kacci ma samma jvaka na palambhesi? Kacci ma samma jvaka na paccatthikna
desi? Katha hi nma tva mahato bhikkhusaghassa ahateasna bhikkhusatna neva khipitasa
issati na ukksitasaddo na nigghoso?'Ti.
"M bhyi mahrja3 na ta deva vacemi. Na ta deva palambhemi. Na ta deva paccatthikna de
hikkama mahrja, abhikkama mahrja. Ete maalame4 dp jhyant"ti.
1. Paissuitv, machasa.
2. Hatthik, s. Hatthiniy, katthaci.
3. M hyi mahrja m bhyi mahrja, sitri.
4. Maalase, machasa.
[BJT Page 88] [\x 88/]
11. Atha kho rj mgadho ajtasattu vedehiputto yvatik ngassa bhmi ngena gantv ng pac
ttiko'va yena maalamassa dvra tenupasakami. Upasakamitv jvaka komrabhacca etadavo
samma jvaka bhagav?Ti.
"Eso mahrja bhagav. Eso mahrja bhagav majjhima thambha nissya puratthbhimukho nisinn
kkhato bhikkhusaghass"ti.
12. Atha kho rj mgadho ajtasattu vedehiputto yena bhagav tenupasakami. Upasakamitv eka
nta ahsi. Ekamanta dhito kho rj mgadho ajtasattu vedehiputto tuhbhta tuhbhta
tv rahadamiva vippasanna, udna udnesi: 'imin me upasamena udyibhaddo1 kumro samanngat
tu yenetarahi upasamena bhikkhusagho samanngato'ti.
"gam kho tva mahrja yathpema"ti?
"Piyo me bhante udyibhaddo1 kumro. Imin me bhante upasamena udyibhaddo1 kumro samannga
to hotu yenetarahi upasamena bhikkhusagho samanngato"ti.
13. Atha kho rj mgadho ajtasattu vedehiputto bhagavanta abhivdetv bhikkhusaghassa aja
ametv [PTS Page 051] [\q 51/] ekamanta nisdi. Ekamanta nisinno kho rj mgadho aj
tu vedehiputto bhagavanta etadavoca: "puccheyymaha bhante bhagavanta kicideva desa, sa
ce me bhagav oksa karoti pahassa veyykaray"ti.
"Puccha mahrja yadkakhas"ti.
14. "Yath nu kho imni bhante puthusippyatanni seyyathda2: hatthroh assroh rathik dh
celak calak piadyak4 ugg rjaputt pakkhandino mahng sr cammayodhino dsakaputt5
ajak pesakr naakr10 kumbhakr gaak muddik, yni v panani'pi evagatikni11 puthu
mme sandihika sippaphala upajvanti. Te tena attna sukhenti pnenti. 12 Mtpitaro sukhe
nti. Puttadra sukhenti pnenti. Mittmacce sukhenti pnenti. Samaesu brhmaesu13 uddhaggik
akkhia patihpenti14 sovaggika sukhavipka saggasavattanika. Sakk nu kho bhante evame
a dhamme sandihika smaaphala papetunti". 16
1. Udayabhaddo, kesuvi.
2. Seyyathda, machasa.
3. Dhanuggh, sitri.
4. Dosik, sitira. Dsaka [PTS.]
5. Dsika, machasa.
6. lrik, sitira.
7. Nahpaka, machasa. Nahpik, sy.
8. Sr, machasa.
9. Mla, machasa.
10. Nla, sy.
11. Gatni, s. [I.]
12. Pinenti, machasa. Penti, sy (sabbattha)
13. Samaabrhmaesu, s. [I.] Stira.
14. Patiha, s. [I]
15. Evameva, (katthaci. )
16. Papenti, s. [I.]
[BJT Page 90] [\x 90/]
15. "Abhijnsi no tva mahrja ima paha ae samaabrhmae pucchit"ti.
"Abhijnmaha bhante ima paha ae samaabrhmae pucchit"ti.
"Yathkatha pana te mahrja bykarisu, sace te agaru bhsass"ti.
"Na kho me bhante garu yatthassa bhagav v nisinno bhagavantarpo v"ti. [PTS Page 052]
[\q 52/] "tena hi mahrja bhsass"ti.
16. "Ekamidha bhante samaya yena prao kassapo tenupasakami. Upasakamitv praena kass
ddhi sammodi. Sammodanya katha srya vtisretv ekamanta nisdi. Ekamanta nisinno
sapa etavoca: yath nu kho imni bho kassapa puthusippyatanni seyyathda hatthroh assr
dhanuggah celak calak piadyak ugg rjaputt pakkhandino mahng sr cammayodhino ds
sd mlkr rajak pesakr naakr kumbhakr gaak muddik, yni v panani'pi evagat
me sandihika sippaphala upajvanti. Te tena attna sukhenti pnenti. Mtpitaro sukhenti
Puttadra sukhenti pnenti. Mittmacce sukhenti pnenti. Samaesu brhmaesu uddhaggika dak
atihpenti sovaggika sukhavipka saggasavattanika. Sakk nu kho kassapa evameva diheva
sandihika smaaphala papetunti".
17. Eva vutte bhante prao kassapo ma etadavoca: karoto kho mahrja krayato chindato ched
ayato pacato pcayato socayato socpayato kilamayato1 kilampayato phandayato phandpaya
to pamatiptayato adinna diyato sandhi chindato nillopa harato ekgrika karoto paripan
to paradra gacchato mus bhaato karoto na karyati ppa. Khurapariyantena ce'pi cakkena yo
imiss pahaviy2 pe ekamasakhala ekamasapuja kareyya, natthi tato nidna ppa, natt
akkhiace'pi gagya3 tra gaccheyya hananto ghtento chindanto chedpento pacanto pcento,
hi tato nidna ppa, natthi ppassa gamo. Uttarace'pi gagya3 tra gaccheyya dadanto dp
to yajpento, natthi tato nidna pua, natthi puassa gamo. [PTS Page 053] [\q 53/]
a damena sayamena saccavajjena natthi pua natthi puassa gamo'ti.
1. Kilamato, kesuci.
2. Karato phandato, [PTS.]
3. Gagtra, [PTS.]
[BJT Page 92] [\x 92/]
Ittha kho me bhante prao1 kassapo sandihika smaaphala puho samno akiriya byksi
Seyyathpi bhante amba v puho labuja bykareyya2 labuja v puho amba bykareyya2, eva
bhante prao1 kassapo sandihika smaaphala puho samno akiriya byksi. 2
Tassa mayha etadahosi: 'katha hi nma mdiso samaa v brhmaa v vijite vasanta apasde
So kho aha bhante praassa kassapassa bhsita neva abhinandi nappaikkosi. 3 Anabhinandit
ppaikkositv anattamano anattamanavca anicchretv tameva vca anuggahanto4 anikujjanto5
kkmi. 6
18. Ekamidha bhante samaya yena makkhal goslo tenupasakami. Upasakamitv makkhalin go
saddhi sammodi. Sammodanya katha sriya8 vtisretv ekamanta nisdi. Ekamanta nisi
makkhali gosla9 etadavoca:10 'yath nu kho imni bho gosla puthusippyatanni seyyathda
h assroh rathik dhanuggah celak calak piadyak ugg rjaputt pakkhandino mahng s
t rik kappak nahpak sd mlkr rajak pesakr naakr kumbhakr gaak muddik,
te diheva dhamme sandihika sippaphala upajvanti. Te tena attna sukhenti pnenti. Mt
henti pnenti. Puttadra sukhenti pnenti. Mittmacce sukhenti pnenti. Samaesu brhmaesu13
haggika dakkhia patihpenti sovaggika sukhavipka saggasavattanika. Sakk nu kho bhan
diheva dhamme sandihika smaaphala papetunti".
19. Eva vutte bhante makkhali goslo ma etadavoca: 'natthi mahrja hetu natthi paccayo
sattna sakilesya. Ahetu appaccay satt sakilissanti. Natthi hetu natthi paccayo sattna
uddhiy. Ahetu appaccay satt visujjhanti. Natthi attakre natthi parakre natthi purisakr
e natthi bala natthi viriya natthi purisathmo natthi purisaparakkamo. Sabbe satt sab
be p sabbe bht sabbe jv avas abal aviriy niyatisagatibhvapariat chassevbhijtis
denti.
Cuddasa [PTS Page 054] [\q 54/] kho panimni yonippamukhasatasahassni sahi ca s
atni cha ca satni, paca ca kammuno satni, paca ca kammni, ti ca kammni, kamme ca ah
a.
1. Puro, machasa.
2. Vy, [PTS.]
3. Napaikkosi, [PTS.]
4. Anugahanto, [PTS.]
5. Anikkujjanto, machasa. Sy.
6. Pakkmi, machasa.
7. Makkhaligoslena, [PTS.]
8. Sraya, machasa
9. Makkhaligosla, [PTS.]
10. Etadavoca, [PTS]
11. Papenti [PTS.]
[BJT Page 94] [\x 94/]
Dvahi paipad, dvahantarakappo, chaabhijtiyo, aha purisabhmiyo, eknapasa jvaka
sate, eknapasa ngvsasate, vse indriyasate, tisa nirayasate, chattisa rajodhtuyo, sa
satta asagabbh, satta nigahigabbh, satta dev, satta mnus, satta pesc, satta sar,
atta pavuasatni, satta papt, satta paptasatni, satta supin, satta supinasatni, cst
o satasahassni yni ble ca paite ca sandhvitv sasaritv dukkhassanta karissanti.
Tattha natthi iminha slena v vatena v tapena v brahmacariyena v aparipakka v kamma p
smti paripakka v kamma phussa phussa byant karissmti heva natthi. Doamite sukhadukkh
yantakate. Sasre natthi hyanavahane, natthi ukkasvakase. Seyyathpi nma suttague khi
ehiyamnameva paeti, evameva ble ca paite ca sandhvitv sasaritv dukkhassanta karissa
Ittha kho me bhante makkhal goslo sandihika smaaphala puho samno sasrasuddhi b
e amba v puho labuja bykareyya, labuja v puho amba bykareyya, evameva kho me bhant
oslo sandihika smaaphala puho samno sasrasuddhi byksi. Tassa mayha bhante eta
iso samaa v brhmaa v vijite vasanta apasdetabba maeyyti. So kho aha bhante makkh
ge 055] [\q 55/] goslassa bhsita neva abhinandi nappaikkosi. Anabhinanditv appai
ositv anattamano anattamanavca anicchretv tameva vca anuggahanto anikujjanto uhysa
20. Ekamidha bhante samaya yena ajito kesakambalo1 tenupasakami. Upasakamitv ajitena ke
sakambalena2 saddhi sammodi. Sammodanya katha srya3 vtisretv ekamanta nisdi. E
aha bhante ajita kesakambala4 etadavoca:5 'yath nu kho imni bho ajita puthusippyatann
seyyathda hatthroh assroh rathik dhanuggah celak calak piadyak ugg rjaputt pa
odhino dsakaputt rik kappak nahpak sd mlkr rajak pesakr naakr kumbhakr
thusippyatanni, te diheva dhamme sandihika sippaphala upajvanti. Te tena attna sukh
ti. Mtpitaro sukhenti pnenti. Puttadra sukhenti pnenti. Mittmacce sukhenti pnenti. Sam
u brhmaesu uddhaggika dakkhia patihpenti sovaggika sukhavipka saggasavattanika. S
ante evameva diheva dhamme sandihika smaaphala papetunti?"8.
1. Kesakambal, katthaci.
2. Kesakambalin, katthaci
3. Sraya. Machasa.
4. Kesakambali, katthaci
5. Etadavoca, katthaci.
6. Seyyathda, machasa.
7. Kho ajito, katthaci
8. Papenti, machasa.
[BJT Page 96] [\x 96/]
Eva vutte bhante ajito kesakambalo1 ma etadavoca: "natthi mahrja dinna. Natthi yiha. N
thi huta. Natthi sukaadukkana kammna phala vipko. Natthi aya loko. Natthi paro2 loko
hi mt. Natthi pit. Natthi satt opaptik. Natthi loke samaabrhma sammaggat3 sammpai
loka paraca loka saya abhi sacchikatv pavedenti. Ctummahbhtiko aya puriso yad kl
ahavikya anupeti anupagacchati. po pokya anupeti anupagacchati. Tejo tejokya anupeti
agacchati. Vyo vyokya anupeti anupagacchati, ksa induyni sakamanti. sandipacam pur
cchanti. Yva ahan padni payanti. Kpotakni ahni bhavanti. Bhasmant hutiyo. Dattu
a tuccha mus vilpo ye keci atthikavda vadanti. Ble ca paite ca kyassa bhed ucchijja
ssanti na honti parammara"ti.
Ittha kho me bhante ajito kesakambalo sandihika smaaphala puho samno uccheda byk
hante amba v puho labuja [PTS Page 056] [\q 56/] bykareyya, labuja v puho amba
ya, evameva kho bhante ajito kesakambalo sandihika smaaphala puho samno uccheda by
Tassa mayha bhante etadahosi: 'katha hi nma mdiso samaa v brhmaa v vijite vasanta
maeyy'ti so kho aha bhante ajitassa kesakambalassa bhsita neva abhinandi nappaikkosi.
bhinanditv appaikkositv anattamano anattamanavca anicchretv tameva vca anuggahanto a
anto uhysan pakkmi.
1. Kesakambali, [PTS.]
2. Paraloko, katthaci.
3. Samaggat, samaggagat, machasa.
[BJT Page 98] [\x 98/]
21. Ekamidha bhante samaya yena pakudho kaccyano tenupasakami. Upasakamitv pakudhena k
cyanena saddhi sammodi. Sammodanya katha srya vtisretv ekamanta nisdi. Ekaman
nte pakudha kaccyana etadavoca: yath nu kho imni bho kaccyana puthusippyatanni, seyya
hatthroh assroh rathik dhanuggah celak calak piadyak ugg rjaputt pakkhandino ma
akaputt rik kappak nahpak sd mlkr rajak pesakr naakr kumbhakr gaak mud
tanni, te diheva dhamme sandihika sippaphala upajvanti. Te tena attna sukhenti pnen
ro sukhenti pnenti. Puttadra sukhenti pnenti. Mittmacce sukhenti pnenti. Samaesu brhma
uddhaggika dakkhia patihpenti sovaggika sukhavipka saggasavattanika. Sakk nu kho
ameva diheva dhamme sandihika smaaphala papetu?Nti.
Eva vutte bhante pakudho kaccyano ma etadavoca: "sattime mahrja ky aka akaavidh ani
mt vajh kuah esikahyihit. Te na ijanti, na vipariamanti, na aamaa vybdh
adukkhya v. Katame satta? Pahavikyo pokyo tejokyo vyokyo sukhe dukkhe jve sattame. I
ta ky aka akaavidh animmit animmt vajh kuah esikahyihit. Te na ijanti, n
aamaassa sukhya v dukkhya v sukhadukkhya v. Tattha natthi hant v ghtet v sot v
na satthena ssa chindati, na koci kaci jvit voropeti. Sattanna yeva kynamantarena satt
vivaramanupatat"ti.
[PTS Page 057] [\q 57/] ittha kho me bhante pakudho kaccyano sandihika smaaphala
samno aena aa byksi. Seyyathpi bhante amba v puho labuja bykareyya, labuja v
ameva kho me bhante pakudho kaccyano sandihika smaaphala puho samno aena aa by
Tassa mayha bhante etadahosi: katha hi nma mdiso samaa v brhmaa v vijite vasanta a
aeyy?Ti. So kho aha bhante pakudhassa kaccyanassa bhsita neva abhinandi. Nappaikkosi
hinanditv appaikkositv anattamano anattamanavca anicchretv tameva vca anuggahanto an
anto uhysan pakkmi.
22. Ekamidha bhante samaya yena nigaho ntaputto tenupasakami. Upasakamitv nigahena
saddhi sammodi. Sammodanya katha srya vtisretv ekamanta nisdi. Ekamanta nisi
gaha ntaputta etadavoca:
[BJT Page 100] [\x 100/]
"Yath nu kho imni bho aggivessana puthusippyatanni, seyyathda: hatthroh assroh rathi
ggah celak calak piadyak ugg rjaputt pakkhandino mahng sr cammayodhino dsakapu
ak pesakr naakr kumbhakr gaak muddik, yni v panani'pi evagatikni puthusippy
ndihika sippaphala upajvanti. Te tena attna sukhenti pnenti. Mtpitaro sukhenti pnen
adra sukhenti pnenti. Mittmacce sukhenti pnenti. Samaesu brhmaesu uddhaggika dakkhia
i sovaggika sukhavipka saggasavattanika. Sakk nu kho bho aggivessana evameva diheva dh
me sandihika smaaphala papetu"?Nti
Eva vutte bhante nigaho ntaputto ma etadavoca: "idha mahrja nigaho ctuymasavarasa
athaca mahrja nigaho ctuymasavarasavuto hoti? Idha mahrja nigaho sabbavrivrito
yuto ca, sabbavridhuto ca, sabbavriphuo 1ca. Eva kho mahrja nigaho ctuymasavarasav
Yato kho mahrja nigaho eva ctuymasavarasavuto hoti, aya vuccati mahrja nigaho ga
to ca hitatto c"ti.
[PTS Page 058] [\q 58/] ittha kho me bhante nigaho ntaputto sandihika smaaphal
mno ctuymasavara byksi. Seyyathpi bhante amba v puho labuja bykareyya, labuja v
evameva kho bhante nigaho ntaputto sandihika smaaphala puho samno ctuymasavar
Tassa mayha bhante etadahosi: katha hi nma mdiso samaa v brhmaa v vijite vasanta a
aeyy?'Ti. So kho aha bhante nigahassa ntaputtassa bhsita neva abhinandi. Nappaikkos
nanditv appaikkositv anattamano anattamanavca anicchretv tameva vca anuggahanto anik
to uhysan pakkmi.
23. Ekamidha bhante samaya yena sajayo belahiputto2 tenupasakami. Upasakamitv sajay
puttena saddhi sammodi. Sammodanya katha srya vtisretv ekamanta nisdi. Ekamant
ante sajaya belahiputta etadavoca: "yath nu kho imni bho sajaya puthusippyatanni, s
atthroh assroh rathik dhanuggah celak calak piadyak ugg rjaputt pakkhandino mah
kaputt rik kappak nahpak sd mlkr rajak pesakr naakr kumbhakr gaak mudd
anni, te diheva dhamme sandihika sippaphala upajvanti. Te tena attna sukhenti pnent
o sukhenti pnenti. Puttadra sukhenti pnenti. Mittmacce sukhenti pnenti. Samaesu brhma
uddhaggika dakkhia patihpenti sovaggika sukhavipka saggasavattanika. Sakk nu kho s
va diheva dhamme sandihika smaaphala papetu"?Nti
1. Phuho, [PTS.] Phuo (jenamgadh).
2. Belahaputto, katthaci.
[BJT Page 102] [\x 102/]
Eva vutte bhante sajayo belahiputto ma etadavoca: 'atthi paro loko?'Ti iti ce ma pucch
asi, 'atthi paro loko'ti iti ce me assa, 'atthi paro loko'ti iti te na bykareyya. E
vanti'pi me no. Tath'ti'pi me no. Aath'ti'pi me no. No 'ti'pi me no. No no 'ti'pi me
no. 'Natthi paro loko?'Ti iti ce ma pucchasi, 'natthi paro loko'ti iti ce me ass
a, 'natthi paro loko'ti iti te na bykareyya. Evanti'pi me no. Tath'ti'pi me no. Aath'ti
'pi me no. No 'ti'pi me no. No no 'ti'pi me no. 'Atthi ca natthi ca paro loko?'T
i iti ce ma pucchasi, 'atthi ca natthi ca paro loko'ti iti ce me assa, 'atthi ca
natthi ca paro loko'ti iti te na bykareyya. Evanti'pi me no. Tath'ti'pi me no. Aath'ti'
pi me no. No 'ti'pi me no. No no 'ti'pi me no. 'Nevatthi na natthi paro loko?'Ti
iti ce ma pucchasi, 'nevatthi na natthi paro loko'ti iti ce me assa, 'nevatthi n
a natthi paro loko'ti iti te na bykareyya. Evanti'pi me no. Tath'ti'pi me no. Aath'ti'p
i me no. No 'ti'pi me no. No no 'ti'pi me no. 'Atthi satt opaptik?'Ti iti ce ma pucc
hasi, 'atthi satt opaptik'ti iti ce me assa, 'atthi satt opaptik'ti iti te na bykareyy
Evanti'pi me no. Tath'ti'pi me no. Aath'ti'pi me no. No 'ti'pi me no. No no 'ti'pi m
e no. 'Atthi ca natthi ca satt opaptik?'Ti iti ce ma pucchasi, 'atthi ca natthi ca s
att opaptik'ti iti ce me assa, 'atthi ca natthi ca satt opaptik'ti iti te na bykareyya
vanti'pi me no. Tath'ti'pi me no. Aath'ti'pi me no. No 'ti'pi me no. No no 'ti'pi me
no. 'Nevatthi na natthi satt opaptik?'Ti iti ce ma pucchasi, 'nevatthi na natthi sa
tt opaptik'ti iti ce me assa, 'nevatthi na natthi satt opaptik'ti iti te na bykareyya
anti'pi me no. Tath'ti'pi me no. Aath'ti'pi me no. No 'ti'pi me no. No no 'ti'pi me
no. 'Atthi sukaadukkana kammna phala vipko?'Ti iti ce ma pucchasi, 'atthi sukaadukka
hala vipko'ti iti ce me assa, 'atthi sukaadukkana kammna phala vipko'ti iti te na b
Evanti'pi me no. Tath'ti'pi me no. Aath'ti'pi me no. No 'ti'pi me no. No no 'ti'pi m
e no. 'Natthi sukaadukkana kammna phala vipko?'Ti iti ce ma pucchasi, 'natthi sukaad
mmna phala vipko'ti iti ce me assa, 'natthi sukaadukkana kammna phala vipko'ti iti
eyya. Evanti'pi me no. Tath'ti'pi me no. Aath'ti'pi me no. No 'ti'pi me no. No no 'ti
'pi me no. 'Atthi ca natthi ca sukaadukkana kammna phala vipko?'Ti iti ce ma pucchasi
tthi ca natthi ca sukaadukkana kammna phala vipko'ti iti ce me assa, 'atthi ca natthi
sukaadukkana kammna phala vipko'ti iti te na bykareyya. Evanti'pi me no. Tath'ti'
Aath'ti'pi me no. No 'ti'pi me no. No no 'ti'pi me no. 'Nevatthi na natthi sukaadukk
ana kammna phala vipko?'Ti iti ce ma pucchasi, 'nevatthi na natthi sukaadukkana ka
pko'ti iti ce me assa, 'nevatthi na natthi sukaadukkana kammna phala vipko'ti iti te
areyya. Evanti'pi me no. Tath'ti'pi me no. Aath'ti'pi me no. No 'ti'pi me no. No no '
ti'pi me no. 'Hoti tathgato [PTS Page 059] [\q 59/] parammara?'Ti iti ce ma pu
cchasi, 'hoti tathgato parammara'ti iti ce me assa, 'hoti tathgato parammara'ti iti te
na bykareyya. Evanti'pi me no. Tath'ti'pi me no. Aath'ti'pi me no. No 'ti'pi me no. No
no 'ti'pi me no. ' Na hoti tathgato parammara?'Ti iti ce ma pucchasi, 'na hoti tathg
ato parammara'ti iti ce me assa, 'na hoti tathgato paramara'ti iti te na bykareyya. Ev
ti'pi me no. Tath'ti'pi me no. Aath'ti'pi me no. No 'ti'pi me no. No no 'ti'pi me no
. 'Hoti ca na hoti ca tathgato parammara?'Ti iti ce ma pucchasi, 'hoti ca na hoti ca
tathgato parammara'ti iti ce me assa, 'hoti ca na hoti ca tathgato parammara'ti iti t
e na bykareyya. Evanti'pi me no. Tath'ti'pi me no. Aath'ti'pi me no. No 'ti'pi me no. N
o no 'ti'pi me no. 'Neva hoti na na hoti tathgato parammara?'Ti iti ce ma pucchasi,
'neva hoti na na hoti tathgato parammara'ti iti ce me assa, 'neva hoti na na hoti t
athgato parammara'ti iti te na bykareyya. Evanti'pi me no. Tath'ti'pi me no. Aath'ti
no. No 'ti'pi me no. No no 'ti'pi me no'ti.
Ittha kho me bhante sajayo belahiputto sandihika smaaphala puho samno vikkhepa
ante amba v puho labuja bykareyya, labuja v puho amba bykareyya, evameva kho bhant
lahiputto sandihika smaaphala puho samno vikkhepa byksi.
Tassa mayha bhante etadahosi: ayaca imesa samaabrhmana sabbablo sabbamho. Katha hi
a smaaphala puho samno vikkhepa bykarissati?Ti. Tassa mayha bhante etadahosi: katha
so samaa v brhmaa v vijite vasanta apasdetabba maeyy?Ti. So kho aha bhante saja
sa bhsita neva abhinandi. Nappaikkosi. Anabhinanditv appaikkositv anattamano anattaman
a anicchretv tameva vca anuggahanto anikkujjanto uhysan pakkmi.
[BJT Page 104] [\x 104/]
24. So 'ha bhante bhagavantampi pucchmi: yath nu kho imni bhante puthusippyatanni, sey
yathda: hatthroh assroh rathik dhanuggah celak calak piadyak ugg rjaputt pakk
hino dsakaputt rik kappak nahpak sd mlkr rajak pesakr naakr kumbhakr ga
usippyatanni, te diheva dhamme sandihika sippaphala upajvanti. Te tena attna sukhen
. Mtpitaro sukhenti pnenti. Puttadra sukhenti pnenti. Mittmacce sukhenti pnenti. Sama
brhmaesu uddhaggika dakkhia patihpenti sovaggika sukhavipka saggasavattanika. Sak
e 060] [\q 60/] kho me bhante evameva diheva dhamme sandihika smaaphala pape
"Sakk mahrja ". Tena hi mahrja taevettha paipucchissmi. Yath te khameyya, tath na

25. "Ta kimmaasi, mahrja, idha te assa puriso dso kammakaro pubbuhy pacchnipt ki
avd mukhullokako. Tassa evamassa: 'acchariya vata bho, abbhuta vata bho, puna gati pu
. Aya hi rj mgadho ajtasattu vedehiputto manusso. Ahampi manusso. Aya hi rj mgadho aj
tu vedehiputto pacahi kmaguehi samappito samagbhto parivreti devo mae. Ahampanambhi's
o kammakaro pubbuhy pacchnipt kikrapaissv manpacr piyavd mukhullokako. So vat
esamassu ohretv ksyni vatthni acchdetv agrasm anagriya pabbajeyya'nti.
So aparena samayena kesamassu ohretv ksyni vatthni acchdetv agrasm anagriya pabba
a pabbajito samno kyena savuto vihareyya, vcya savuto vihareyya, manas savuto viharey
ghsacchdanaparamatya santuho abhirato paviveke.
Tace te puris evamroceyyu: 'yagghe deva jneyysi, yo te puriso dso kammakaro pubbuhy
kikrapaissv manpacr piyavd mukhullokako, so deva kesamassu ohretv ksyni vatth
ya pabbajito. So eva pabbajito samno kyena savuto viharati, vcya savuto viharati, mana
avuto viharati, ghsacchdanaparamatya santuho abhirato paviveke'ti. Api nu tva eva vade
i: etu me bho so puriso. Punadeva hotu dso kammakaro pubbuhy pacchnipt kikrapaissv
mukhullokako"ti.
[BJT Page 106] [\x 106/]
"No heta bhante. Atha kho na mayameva [PTS Page 061] [\q 61/] abhivdeyymapi, p
accuheyymapi, sanenapi nimanteyyma. Abhinimanteyymapi na cvarapiaptasensanagilnap
japarikkhrehi. Dhammikampi'ssa rakkhvaraagutti savidaheyym"ti.
"Ta kimmaasi mahrja, yadi eva sante hoti v sandihika smaaphala no v?"Ti.
"Addh kho bhante eva sante hoti sandihika smaaphala"ti.
"Ida kho te mahrja may pahama diheva dhamme sandihika smaaphala paatta"nti.
26. "Sakk pana bhante aampi evameva diheva dhamme sandihika smaaphala paapetu?"N
"Sakk mahrja. Tena hi mahrja, taevettha paipucchissmi. Yath te khameyya tath na by
kimmaasi mahrja idha te assa puriso kassako gahapatiko krakrako rsivahako, tassa evam
: "acchariya vata bho abbhuta vata bho puna gati puna vipko. Aya hi rj mgadho a
tto manusso. Ahampi manusso. Aya hi rj mgadho ajtasattu vedehiputto pacahi kmaguehi sa
ppito samagbhto parivreti devo mae. Ahampanambhi'ssa kassako gahapatiko krakrako rsiv
So vatassha puni kareyya. Yannnha kesamassu ohretv ksyni vatthni acchdetv a
nti.
So aparena samayena appa v bhogakkhandha pahya mahanta v bhogakkhandha pahya appa v
ahya mahanta v tiparivaa pahya kesamassu ohretv ksyni vatthni acchdetv agra
eva pabbajito samno kyena savuto vihareyya, vcya savuto vihareyya, manas savuto vihar
, ghsacchdanaparamatya santuho abhirato paviveke.
Ta ce te puris evamroceyyu: 'yagghe deva jneyysi. Yo te puriso kassako gahapatiko krak
ko rsivahako, so deva kesamassu ogretv ksyni vatthni acchdetv agrasm anagriya
abbajito samno kyena savuto viharati vcya savuto viharati, manas savuto viharati, [PTS
age 062] [\q 62/] ghsacchdanaparamatya santuho abhirato paviveke'ti. Api nu tva
eva vadeyysi: 'etu me bho so puriso. Punadeva hotu kassako gahapatiko krakrako rsivahak
o'ti?
[BJT Page 108] [\x 108/]
"No hota bhante. Atha kho na mayameva abhivdeyymapi paccuheyymapi, sanenapi nimanteyy
abhinimanteyymapi na cvarapiaptasensanagilnapaccayabhesajjaparikkhrehi. Dhammikampi's
akkhvaraagutti savidaheyym"ti.
"Ta kimmaesi mahrja, yadi eva sante hoti v sandihika smaaphala no v?"Ti.
"Addh kho bhante eva sante hoti sandihika samaphala"nti.
"Ida kho te mahrja may dutiya diheva dhamme sandihika smaaphala paattanti".
27. "Sakk pana bhante aampi diheva dhamme sandihika smaaphala papetu imehi san
hikkantataraca paitatarac?"Ti
"Sakk mahrja. Tena hi mahrja suohi sdhuka manasi karohi bhsissm"ti.
"Eva bhante"ti kho rj mgadho ajtasattu vedehiputto bhagavato paccassosi.
28. Bhagav etadavoca: "idha mahrja tathgato loke uppajjati araha sammsambuddho vijjcara
sampanno sugato lokavid anuttaro purisadammasrath satth devamanussna buddho bhagav. So
ima loka sadevaka samraka sabrahmaka sassamaabrhmai paja sadevamanussa saya abhi
eti. So dhamma deseti dikalya majjhekalya pariyosnakalya sttha sabyajana keval
rahmacariya pakseti.
29. Ta dhamma suti gahapati v gahapatiputto v aatarasmi v kule paccjto. So ta dha
063] [\q 63/] sutv tathgate saddha pailabhati. So tena saddhpailbhena samanngat
iti paisacikkhati: 'sambdho gharvaso rajpatho1. Abbhokso pabbajj. Nayida sukara agra
at ekantaparipua ekantaparisuddha sakhalikhita brahmacariya caritu. Yannnha kesama
vatthni acchdetv agrasm anagriya pabbajeyya'nti.
1. Rajopatho, katthaci.
[BJT Page 110] [\x 110/]
So aparena samayena appa v bhogakkhandha pahya mahanta v bhogakkhandha pahya appa v
ahya mahanta v tiparivaa pahya kesamassu ohretv ksyni vatthni acchdetv agra
va pabbajito samno ptimokkhasavarasavuto viharati cragocarasampanno aumattesu vajjesu
ayadassv. Samdya sikkhati sikkhpadesu kyakammavackammena samanngato kusalena. Parisudd
slasampanno indriyesu guttadvro bhojane matta satisampajaesu samanngato sattuho.
29. Kathaca mahrja bhikkhu slasampanno hoti? Idha mahrja bhikkhu ptipta pahya p
nihitadao nihitasattho lajj daypanno. Sabbapabhtahitnukamp viharati. Idampi'ssa hoti
mi.
Adinndna pahya adinndn paivirato hoti dinndy dinnapikakh. Athenena sucibhtena
mpi'ssa hoti slasmi.
Abrahmacariya pahya brahmacr hoti rcr1 virato methun gmadhamm. Idampi'ssa hoti sla
Musvda pahya musvd paivirato hoti saccavd saccasandho theto2 paccayiko avisavdako
dampi'ssa hoti slasmi.
Pisua vca3 pahya pisuya vcya paivirato hoti. Ito sutv na amutra akkht imesa bhed
64] [\q 64/] amutra v sutv na imesa akkht amsa bhedya. Iti bhinnna v sandht
ppadt4 samaggrmo5 samaggarato samagganandi samaggakarai vca bhsit hoti. Idampi'ssa
mi.
Pharusa vca6 pahya pharusya vcya paivirato hoti. Y s vc ne kaasukh pemany7
ahujanamanp, tathrpa8 vca bhsit hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Samphappalpa pahya samphappalp paivirato hoti klavd bhtavd atthavd dhammavd vi
hsit hoti klena spadesa pariyantavati atthasahita. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Ancri, machasa.
2. heto, sy.
3. Pisuvca, [PTS.]
4. Anuppdt, [PTS.]
5. Samaggarmo, machasa.
6. Pharusvca, [PTS.] Sitira
7. Pemaniy, machasa. 8. Evarpi. [PTS.] Sitira.
[BJT Page 112] [\x 112/]
30. Bjagmabhtagmasamrambh1 paivirato hoti. Ekabhattiko2 hoti rattparato3 paivirato4 v
hojan. Naccagtavditaviskadassan5 paivirato hoti. Mlgandhavilepanadhraamaanavibhusa
hoti. Uccsayanamahsayan paivirato hoti. Jtarparajatapaiggaha6 paivirato hoti. makad
paivirato hoti. makamasapaiggaha6 paivirato hoti. Itthikumrikapaiggaha6 paivirato
paiggaha6 paivirato hoti. Ajeakapaiggaha6 paivirato hoti. Kukkuaskarapaiggaha6 p
Hatthigavassavaav7 paiggaha paivirato hoti. Khettavatthupaiggaha paivirato hoti. Dt
8 gamannuyog paivirato hoti. Kayavikkay paivirato hoti. Tulkakasakamnak9 paivi
acananikatisci10 yog paivirato hoti. Chedanavadhabandhanaviparmosalopasahaskr11 paiv
hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Cullasla12 nihita
31. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa bjag
anuyutt viharanti, seyyathda: mlabja khandhabja phalubja14 aggabja bijabjameva15
itievarp16 bjagmabhtagmasamrambh17 [PTS Page 065] [\q 65/] paivirato hoti. Idam
sa hoti slasmi.
32. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa sannid
a anuyutt viharanti, seyyathda: annasannidhi pnasannidhi vatthasannidhi ynasannidhi
sannidhi gandhasannidhi misasannidhi. Iti v iti evarp sannidhikraparibhog paivirato
Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Samrabbh, machasa.
2. Eka bhattiko, machasa.
3. Rattuparato, machasa.
4. Virato, the. Se.
5. Viska, machasa.
6. Pariggaha, (sabbattha)
7. Gavassa, se. Vaava, machasa.
8. Pahia, smu. Machasa. Sy.
9. Ka, machasa.
10. Svi, machasa.
11. Sahasa, machasa.
12. Ca sla, machasa.
13. Samrabbh, machasa.
14. Phala, se. Phalu, si. The.
15. Bija bja eva. The.
16. Iti evarup, kesuci.
17. Samrabbh, machasa.
[BJT Page 114] [\x 114/]
33. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa viska
viharanti, seyyathda: nacca gta vdita pekkha akkhta pissara vetla kumbhathna
aka2 hatthiyuddha assayuddha mahisayuddha3 usabhayuddha ajayuddha meayuddha4 kukkuay
aakayuddha daayuddha muhiyuddha5 nibbuddha uyyodhika balagga senbyha akadassa
adassan paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
34. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa jtapp
viharanti, seyyathda: ahapada dasapada ksa parihrapatha santika khalika ghaika
agacra vakaka mokkhacika cigulaka patthaka rathaka dhanuka akkharika manesika y
evarp jtappamdahnnuyog paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
35. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa uccsa
uyutt viharanti, seyyathda: sandi pallaka gonaka cittaka paika paalika tlika vi
antalomi kahissa koseyya kuttaka hatthatthara assatthara rathatthara ajinappavei k
varapaccattharaa sauttaracchada ubhatolohitakpadhna. Iti v iti [PTS Page 066] [\q 66/]
evarp uccsayanamahsayan paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Sobhanagaraka, katthaci. Sobhanakaraka, [PTS.] Sobhanagharaka, machasa.
2. Dhovana, katthaci. Dhopana, sitira.
3. Mahisa, machasa.
4. Meaka, machasa.
5. Shala potthakesu na dissati.
6. Anka - kesuci.
[BJT Page 116] [\x 116/]
36. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa maan
uyutt viharanti, seyyathda: ucchdana parimaddana nahpana sambhana dsa ajana ml
khalepana2 hatthabandha sikhbandha daaka nika khagga chatta citrphana uhsa m
asni. Iti v iti evarp maanavibhusanahnnuyog paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasm
37. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa tiracc
tt viharanti, seyyathda: rjakatha corakatha mahmattakatha senkatha bhayakatha yuddh
nakatha pnakatha vatthakatha sayanakatha mlkatha gandhakatha tikatha ynakatha g
ha nagarakatha janapadakatha itthikatha purisakatha (kumrakatha kumrikatha)3 srakath
hkatha kumbhahnakatha pubbapetakatha nnattakatha lokakkhyika samuddakkhyika itibh
Iti v itievarpya tiracchnakathya paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
38. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarp vigghi
viharanti, seyyathda: "na tva ima dhammavinaya jnsi. Aha ima dhammavinaya jnmi.
vinaya jnissasi? Micchpaipanno tvamasi. Ahamasmi sammpaipanno. Sahita me, asahita te.
e vacanya pacch avaca. Pacch vacanya pure avaca. cia4 te viparvatta. ropito te v
amasi. Cara vdappamokkhya. Nibbehehi v sace pahos"ti. Iti v itievarpya vigghikakathy
rato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
39. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa dteyy
amanuyutt [PTS Page 067] [\q 67/] viharanti, seyyathda: raa rjamahmattna khatt
ana gahapatikna kumrna "idha gaccha. Amutrgaccha. Ida hara. Amutra ida har"ti. It
yyapahiagamannuyog paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Mukhacua, machasa.
2. Mukhlepana, smu.
3. Marammapotthakesuyeva dissate
4. Avicia, kesuci.
[BJT Page 118] [\x 118/]
40. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te kuhak ca honti
emittik ca nippesik ca lbhena ca lbha nijigisitro. Iti v itievarp kuhanalapan paiv
. Idampi'ssa hoti slasmi.
Majjhimasla nihita.
41. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya tirac
chjvena jvika1 kappenti, seyyathda: aga nimitta uppta2 supia3 lakkhaa msikacch
oma thusahoma taulahoma sappihoma telahoma mukhahoma lohitahoma agavijj vatthuvijj
j4 sivavijj bhtavijj bhurivijj ahivijj visavijj vicchikavijj msikavijj sakuavijj v
kajjhna5 saraparittna migacakka. Iti v itievarpya tiracchnavijjya micchjv paivir
pi'ssa hoti slasmi.
42. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya tirac
chjvena jvika kappenti, seyyathda: mailakkhaa vatthalakkhaa daalakkhaa6 asilakk
lakkhaa vudhalakkhaa7 itthilakkhaa purisalakkhaa kumralakkhaa kumrilakkhaa dsa
hilakkhaa assalakkhaa mahisalakkhaa8 usabhalakkhaa golakkhaa9 ajalakkhaa mealakk
aa vaakalakkhaa godhlakkhaa kaiklakkhaa kacchapalakkhaa migalakkhaa. Iti v
icchjv paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
43. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya tirac
S Page 068] [\q 68/] micchjvena jvika kappenti seyyathda: raa niyyna bhavissa
yyna bhavissati, abbhantarna raa upayna bhavissati, bhirna raa apayna bhaviss
ssati, abbhantarna raa apayna bhavissati, abbhantarna raa jayo bhavissati, abbhant
bhavissati. Iti imassa jayo bhavissati. Imassa parjayo bhavissati. Iti v itievarpya
tiracchnavijjya micchjv paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Jvita, machasa.
2. Uppda, smu.
3. Supina, machasa. Supiaka, si.
4. Khetta, kesuci.
5. Pakkha, kesuci.
6. Daalakkhaa satthalakkhaa, machasa.
7. yudha, kesuci.
8. Mahisa, machasa.
9. Goa, machasa.
10. Meaka, kesuci.
[BJT Page 120] [\x 120/]
44. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya tirac
chjvena jvika kappenti. Seyyathda: candaggho bhavissati. Suriyaggho bhavissati. Nakkha
agho bhavissati. Candimasuriyna pathagamana bhavissati. Candimasuriyna uppathagamana bh
avissati. Nakkhattna pathagamana bhavissati. Nakkhattna uppathagamana bhavissati. Ukkp
bhavissati. Dsho bhavissati. Bhmiclo bhavissati. Devadundbhi bhavissati. Candimasuriya
nakkhattna uggamana ogamana1 sakilesa vodna bhavissati. Evavipko candaggho bhavissa
pko suriyaggho bhavissati. Evavipko nakkhattaggho bhavissati. Evavipka candimasuriyna
agamana bhavissati. Evavipka candimasuriyna uppathagamana bhavissati. Evavipka nakkh
thagamana bhavissati. Evavipka nakkhattna uppathagamana bhavissati. Evavipko ukkpto
ati. Evavipko disho bhavissati. Evavipko bhumivlo bhavissati. Evavipko devadundbhi
ti. Evavipko candimasuriyanakkhattna uggamana ogamana sakilesa vodna bhavissati. Iti
a tiracchnavijjya micchjv paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
45. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya tirac
S Page 069] [\q 69/] micchjvena jvika kappenti. Seyyathda: subbuhik bhavissati.
buhik bhavissati. Subhikkha bhavissati. Dubbhikkha bhavissati. Khema bhavissati. Bhaya
bhavissati. Rogo bhavissati. rogya bhavissati. Mudd gaan sakhna kveyya lokyata. It
a tiracchnavijjya micchjvena paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
46. Yath pana paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya tir
micchjvena jvika kappenti. Seyyathda: vhana vivhana savadana vivadana sakiraa
ubbhagakaraa viruddhagabbhakaraa jivhnitthambhana2 hanusahanana hatthbhijappana hanu
a kaajappana dsapaha kumripaha devapaha diccupahna mahatupahna abbhujjal
acchnavijjya micchjv paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Oggamana, kesuci.
2. Jivhnitthaddhana. Bahusu.
[BJT Page 122] [\x 122/]
47. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya tirac
chjvena jvika kappenti. Seyyathda: santikamma paidhikamma bhtakamma bhurikamma vas
sakamma vatthukamma vatthuparikiraa camana nahpana juhana vamana virecana uddhavire
virecana ssavirecana kaatela nettatappana natthukamma ajana paccajana slkiya sa
kicch mlabhesajjna anuppadna osadhna paimokkho. Iti v itievarpya tiracchnavijjya
hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
48. Sa kho1 so mahrja bhikkhu eva slasampanno na kutoci bhaya samanupassati yadida slas
avarato. Seyyathpi mahrja khattiyo muddhvasitto2 nihatapaccmitto na [PTS Page 070] [\q
70/] kutoci bhaya samanupassati yadida paccatthikato, evameva kho mahrja bhik
khu eva slasampanno na kutoci bhaya samanupassati yadida slasavarato. So imin ariyena s
akkhandhena samanngato ajjhatta anavajjasukha paisavedeti. Eva kho mahrja bhikkhu sla
anno hoti.
49. Kathaca mahrja bhikkhu indriyesu guttadvro hoti? Idha mahrja bhikkhu cakkhun rpa
na nimittaggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraamena cakkhundriya asavuta viharanta
nass ppak akusal dhamm anvassaveyyu3 tassa savarya paipajjati. Rakkhati cakkhundriya
undriye savara pajjati. Sotena sadda sutv na nimittaggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdh
otindriya asavuta viharanta abhijjh domanass ppak akusal dhamm anvassaveyyu tassa s
ajjati. Rakkhati sotindriya sotindriye savara pajjati. Ghena gandha ghyitv na nimitta
ti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraamena ghindriya asavuta viharanta abhijjh domanass
nvassaveyyu tassa savarya paipajjati. Rakkhati ghindriya ghindriye savara pajjati.
a syitv na nimittaggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraamena jivhindriya asavuta
domanass ppak akusal dhamm anvassaveyyu3 tassa savarya paipajjati. Rakkhati jivhindri
vhindriye savara pajjati. Kyena phohabba phusitv na nimittaggh hoti nnubyajanaggh
ena kyindriya asavuta viharanta abhijjh domanass ppak akusal dhamm anvassaveyyu3
paipajjati. Rakkhati kyindriya kyindriye savara pajjati. Manas dhamma viya na nimi
nnubyajanaggh. Yatvdhikaraamena manindriya asavuta viharanta abhijjh domanass pp
nvassaveyyu3 tassa savarya paipajjati. Rakkhati manindriya. Manindriye savara pajjati.
o imin ariyena indriyasavarena samanngato ajjhatta abysekasukha paisavedeti. Eva kho
bhikkhu indriyesu guttadvro hoti.
1. Atha kho, kesuci.
2. Muddhbhisinto, kesuci.
3. Anvsaveyyu, anvssaveyyu, kesuci.
[BJT Page 124] [\x 124/]
50. Kathaca mahrja bhikkhu satisampajaena samanngato hoti? Idha mahrja bhikkhu abhikka
e paikkante sampajnakr hoti. lokite vilokite sampajnakr hoti. Samijite1 pasrite samp
ti. Saghipattacvaradhrae sampajnakr hoti. Asite pte khyite syite sampajnakr hot
e sampajnakr hoti. Gate hite nisinne sutte jgarite bhsite tuhbhve sampajnakr hoti.
TS Page 071] [\q 71/] mahrja bhikkhu satisampajaena samanngato hoti.
51. Kathaca mahrja bhikkhu santuho hoti? Idha mahrja bhikkhu santuho hoti kyaparihr
rena kucchiparihriyena2 piaptena. So yena yeneva pakkamati samdyeva pakkamati. Seyyathp
i mahrja pakkhi sakuo yena yeneva eti sapattabhro'va eti, evameva kho mahrja bhikkhu s
tuho hoti kyaparihriyena cvarena kucchiparihriyena piaptena. So yena yeneva pakkamati
eva pakkamati. Eva kho mahrja bhikkhu santuho hoti.
52. So imin ca ariyena slakkhandhena3 samanngato imin ca ariyena indriyasavarena sama
nngato imin ca ariyena satisampajaena samanngato imya ca ariyya santuhiy samanngato
sensana bhajati araa rukkhamla pabbata kandara giriguha susna vanapattha abbhoks
cchbhatta piaptapaikkanto nisdati pallaka bhujitv uju kya padhya parimukha s
53. So abhijjha loke pahya vigatbhijjhena cetas viharati. Abhijjhya citta parisodheti.
Bypdapadosa pahya abypannacitto viharati sabbapabhtahitnukamp. Bypdapados citta
Thnamiddha pahya vigatathnamiddho viharati lokasa sato sampajno. Thnamiddh citta p
. Uddhaccakukkucca pahya anuddhato viharati ajjhatta vpasannacitto. Uddhaccakukkucc c
itta parisodheti. Vicikiccha pahya tiavicikiccho viharati akathakath kusalesu dhammesu.
Vicikicchya citta parisodheti.
1. Sammijite, kesuci.
2. Paribhrikena, smu.
3. Imin slakkhandhena, sabbattha.
[BJT Page 126] [\x 126/]
54. Seyyathpi mahrja puriso ia dya kammante payojeyya, tassa te kammant samijjheyyu,
i ca porni iamlni tni ca byantkareyya, siy cassa uttari avasiha drabharaya, ta
kho pubbe ia dya kammante payojesi. [PTS Page 072] [\q 72/] tassa me te kammant
samijjhisu. So'ha yni ca porni iamlni tni ca byant aksi. Atthi ca me uttari avas
tatonidna labhetha pmojja, adhigaccheyya somanassa -
55. Seyyathpi mahrja puriso bdhiko assa dukkhito bhagilno, bhatta cassa nacchdeyya,
sa kye balamatt, so aparena samayena tamh bdh mucceyya, bhattacassa chdeyya, siy cass
balamatt, tassa evamassa: "aha kho pubbe bdhiko ahosi dukkhito bhagilno. Bhatta ca m
cchdesi. Nacassa me si kye balamatt. So'mhi etarahi tamh bdh mutto bhattaca me chdet
hi ca me kye balamatt"ti. So tato nidna labhetha pmojja, adhigaccheyya somanassa -
56. Seyyathpi mahrja puriso bandhangre baddho assa, so aparena samayena tamh bandhangr
cceyya sotthin abbayena1, na cassa kici bhogna vayo, tassa evamassa: "aha kho pubbe b
andhangre baddho ahosi. So'mhi etarahi tamh bandhangr mutto sotthin abbayena. Natthi c
me kici bhogna vayo"ti. So tatonidna labhetha pmojja, adhigaccheyya somanassa -
57. Seyyathpi mahrja puriso dso assa anattdhno pardhno na yenakmagamo, so aparena sa
tamh dsaby mucceyya attdhno apardhno bhujisso yenakmagamo, tassa evamassa: "aha kho
dso ahosi anattdhno pardhno na yenakmagamo, so'mhi etarahi tamh dsaby mutto attdh
hujisso yenakmagamo"ti. So [PTS Page 073] [\q 73/] tatonidna labhetha pmojja, ad
higaccheyya somanassa -
1. Avyayena, [PTS.]
[BJT Page 128] [\x 128/]
59. Seyyathpi mahrja puriso sadhano sabhogo kantraddhnamagga paipajjeyya dubbhikkha sa
aibhaya. So aparena samayena ta kantra nitthareyya, sotthin gmanta anuppueyya khema
ya, tassa evamassa: "aha kho pubbe sadhano sabhogo kantraddhnamagga paipajji dubbhikkha
sappaibhaya. So'mhi etarahi ta kantra tio sotthin gmanta anuppatto khema appaibhay
tato nidna labhetha pmojja adhigaccheyya somanassa -
60. Evameva kho mahrja bhikkhu yath gua yath roga yath bandhangra yath dsabya ya
ga eva ime paca nvarae appahe attani samanupassati. Seyyathpi mahrja naya yath
mokkha yath bhujissa yath khemantabhmi evameva kho mahrja bhikkhu ime paca nvarae p
samanupassati.
61. Tassime paca nvarae pahe attani samanupassato pmojja jyati. Pamuditassa pti jyat
anassa kyo passambhati. Passaddhakyo sukha vedeti. Sukhino citta samdhiyati.
62. So vivicceva kmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakka savicra vivekaja ptisukha p
ahama jhna upasampajja viharati. So imameva kya vivekajena ptisukhena abhisanteti1 pari
sanneti2 paripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa vivekajena ptisukhena apphua
hoti.
63. [PTS Page 074] [\q 74/] seyyathpi mahrja dakkho nahpako v nahpakantevs v ka
nahnyacuni kiritv udakena paripphosaka paripphosaka sanneyya3 sya nahnyapii sn
santarabhir phu snehena na ca pagghara -
Evameva kho mahrja bhikkhu imameva kya vivekajena ptisukhena abhisanneti parisanneti
paripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa vivekajena ptisukhena apphua hoti. I
mpi kho mahrja sandihika smaaphala purimehi sandihikehi smaaphalehi abhikkantata
1. Abhisandeti smu, machasa.
2. Parisandeti. Smu, machasa.
3. Sandeyya. Smu, machasa.
[BJT Page 130] [\x 130/]
64. Puna ca para mahrja bhikkhu vitakkavicrna vpasam ajjhatta sampasdana cetaso eko
takka avicra samdhija ptisukha dutiya jhna upasampajja viharati. So imameva kya sa
sukhena abhisandeti parisandeti paripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa samd
hijena ptisukhena apphua hoti.
65. Seyyathpi mahrja udakarahado ubbhidodako, tassa nevassa puratthimya disya udakass
a yamukha, na dakkhiya disya udakassa yamukha, na pacchimya disya udakassa yamukha,
rya disya udakassa yamukha, devo ca na klena kla samm dhra anupaveccheyya, atha kho
udakarahad st vridhr ubbhijjitv tameva udakarahada stena vrin abhisandeyya parisan
ripreyya paripphareyya, nssa kici sabbvato udakarahadassa vrin stena apphua assa -
Evameva kho mahrja bhikkhu imameva kya samdhijena ptisukhena abhisandeti parisandeti [
PTS Page 075] [\q 75/] paripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa samdhij
ena ptisukhena apphua hoti.
Idampi kho mahrja sandihika smaaphala purimehi sandihikehi smaaphalehi abhikkant
.
66. Puna ca para mahrja bhikkhu ptiy ca virg upekkhako ca viharati sato sampajno sukha
kyena paisavedeti. Yanta ariy cikkhanti: upekkhako satim sukhavihrti tatiya jhna u
viharati.
So imameva kya nipptikena sukhena abhisandeti parisandeti paripreti, parippharati nss
a kici sabbvato kyassa nipptikena sukhena apphua hoti.
67. Seyyathpi mahrja uppaliniya v paduminiya v puarkiniya v appekaccni uppalni v
dake jtni udake savaddhni udaknuggatni antonimuggaposni1 tni yva cagg yva ca ml s
annni2 parisannni3 pariprni, paripphuni nss4 kici sabbvata uppalna v padumna v
ssa.
1. Anto nimugga posin, bau. Sa. Sa.
2. Abhisandni, bau. Sa. Sa.
3. Parisandni, lau. Sa. Sa.
4. Nssa, bahusu.
[BJT Page 132] [\x 132/]
Evameva kho mahrja bhikkhu imameva kya nipptikena sukhena abhisandeti parisandeti par
ipreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa nipptikena sukhena apphua hoti.
Idampi kho mahrja sandihika smaaphala purimehi sandihikehi smaaphalehi abhikkant
.
68. Puna ca para mahrja bhikkhu sukhassa ca pahn dukkhassa ca pahn pubbeva somanassadom
anassna atthagam adukkhamasukha upekkhsatiprisuddhi catuttha jhna upasampajja vihar
imameva kya parisuddhena cetas pariyodtena [PTS Page 076] [\q 76/] pharitv nisi
nno hoti. Nssa kici sabbvato kyassa parisuddhena cetas pariyodtena apphua hoti.
Seyyathpi mahrja puriso odtena vatthena sassa prupitv nisinno assa, nssa kici sabbv
a odtena vatthena apphua assa, evameva kho mahrja bhikkhu imameva kya parisuddhena ceta
s pariyodtena pharitv nisinno hoti. Nssa kici sabbvato kyassa parisuddhena cetas pariy
ena apphua hoti.
Idampi kho mahrja sandihika smaaphala purimehi sandihikehi smaaphalehi abhikkant
.
69. Puna ca para mahrja so bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigat
kilese mudubhte kammaniye hite nejappatte adassanya citta abhinharati abhininnmeti.
ajnti: "aya kho me kyo rp ctummahbhtiko mtpettikasambhavo odanakummspacayo aniccu
ddanabhedaviddhasanadhammo. Ida ca pana me via ettha sita ettha paibaddha'nti.
70. Seyyathpi mahrja mai veuriyo subho jtim ahaso suparikammakato accho vippasanno a
abbkrasampanno, tatra'ssa sutta vuta nla v pta v lohita v odta v pausutta v
the karitv paccavekkheyya "aya kho mai veuriyo subho jtim ahaso suparikammakato, acch
ppasanno anvilo sabbkrasampanno. Tatirada sutta vuta nla v pta v lohita v odta
[BJT Page 134] [\x 134/]
Evameva kho mahrja bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkiles
mudubhte kammaniye hite nejappatte adassanya citta abhinharati abhininnmeti. So eva
kho me kyo rp ctummahbhtiko mtpettikasambhavo odanakummspacayo aniccucchdanaparimad
anaviddhasanadhammo. [PTS Page 077] [\q 77/] ida ca pana me via ettha sita ettha
aibaddhanti.
Idampi kho mahrja sandihika smaaphala purimehi sandihikehi smaaphalehi abhikkant
.
71. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye
ite nejappatte manomaya kya abhinimminanya1 citta abhinharati abhininnmeti. So imamh
hinimminti rpi manomaya sabbagapaccagi ahnindriya,
Seyyathpi mahrja puriso mujamh isika2 pavheyya3. Tassa evamassa: aya mujo aya isik
mujamhtveva isik pavhti4.
Seyyathpi v pana mahrja puriso asi kosiy pavheyya. Tassa evamassa: "aya asi aya kosi,
i a kosi, kosiytveva asi pavho"ti.
Seyyathpi v pana mahrja puriso aha kara uddhareyya. Tassa evamassa: "aya ahi aya kar
ao karao, karatveva ahi ubbhato"ti5.
Evameva kho mahrja bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkiles
mudrabhte kammaniye hite nejappatte manomaya kya abhinimminanya citta abhinharati ab
eti. So imamh ky aa kya abhinimminti rpi manomaya sabbagapaccagi ahnindriya.
ihika smaaphala purimehi sandihikehi smaaphalehi abhikkantataraca patataraca.
1. Abhinimminya. Bausasa.
2. sika. Bausasa.
3. Pabbbheyya. Bausasa.
4. Pabbah. Bausasa.
5. Uddharito. Sy.
[BJT Page 136] [\x 136/]
72. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatupakkilese mudubhte kammaniy
e hite nejappatte iddhividhya citta abhinharati abhininnmeti. [PTS Page 078] [\q 78/]
so anekavihita iddhividha paccanubhoti: eko'pi hutv bahudh hoti bahudhpi hutv eko
hoti, vbhva tirobhva tirokua tiropkra tiropabbata asajjamno gacchati seyyathpi
ujjanimujja karoti seyyathpi udake, udake'pi abhijjamne gacchati seyyathpi pahaviya, k
'pi pallakena kamati seyyath'pi pakkhi sakuo. Ime'pi candimasuriye evamahiddhike evam
ahnubhve pin parmasati parimajjati. Yva brahmalokpi kyena vasa vatteti.
73. Seyyathpi mahrja dakkho kumbhakro v kumbhakrantevs v suparikammakatya mattikya
bhjanavikati kakheyya ta tadeva kareyya abhinipphdeyya -
Seyyathpi v pana mahrja dakkho dantakro v dantakrantevs v suparikammakatasmi dantas
va dantavikati kakheyya ta tadeva kareyya abhinipphdeyya -
Seyyathpi v pana mahrja dakkho suvaakro v suvaakrantevs v suparikammakatasmi su
aavikati kakheyya ta tadeva kareyya abhinipphdeyya -
Evameva kho mahrja bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkiles
mudubhte kammaniye hite nejappatte iddhividhya citta abhinharati abhininnmeti. So anek
ihita iddhividha paccanuhoti: eko'pi hutv bahudh hoti. Bahudh'pi hutv eko hoti. vbhva
bhva tirokua tiropkra tiropabbata asajjamno gacchati seyyathpi kse. Pahaviy'pi
roti seyyathpi udake. Udake'pi abhijjamne gacchati seyyathpi pahaviya. kse'pi pallaken
kamati seyyathpi pakkhi sakuo. Ime'pi candimasuriye evamahiddhike evamahnubhve [PTS Pa
ge 079] [\q 79/] pin parmasati parimajjati. Yva brahmalok'pi kyena vasa vatteti.
[BJT Page 138] [\x 138/]
Idampi kho mahrja sandihika smaaphala purimehi sandihikehi smaaphalehi abhikkant
.
74. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye
ite nejappatte dibbya sotadhtuy citta abhinharati abhininnmeti. So dibbya sotadhtuy
a atikkantamnusikya ubho sadde suti dibbe ca mnuse ca ye dre santike ca.
75. Seyyathpi mahrja puriso addhnamaggapaipanno so sueyya bherisaddampi mudigasaddampi
sakhapaavadeimasaddampi, tassa evamassa: bherisaddo iti'pi mudigasaddo iti'pi sakhapaav
adeimasaddo iti'pi. Evameva kho mahrja bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte a
nagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye hite nejappatte dibbya sotadhtuy citta abhi
bhininnmeti. So dibbya sotadhtuy visuddhya atikkantamnusikya ubho sadde suti dibbe ca
e ca ye dre santike ca.
Idampi kho mahrja sandihika smaaphala purimehi sandihikehi smaaphalehi abhikkant
.
76. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye
ite nejappatte cetopariyaya citta abhinharati abhininnmeti. So parasattna parapugga
eto paricca pajnti: "sarga v citta sarga cittanti pajnti. Vtarga v citta vtar
S Page 080] [\q 80/] sadosa v citta sadosa cittatanti pajnti. Vtadosa v citta
cittanti pajnti. Samoha v citta samoha cittanti pajnti. Vtamoha v citta vtamoha
Sakhitta v citta sakhitta cittanti pajnti. Vikkhitta v citta vikkhitta cittanti p
gata v citta mahaggata cittanti pajnti. Amahaggata v citta amahaggata cittanti pajn
ara v citta sauttara cittanti pajnti. Anuttara v citta anuttara cittanti pajnti. S
a samhita cittanti pajnti. Asamhita v citta asamhita cittanti pajnti. Vimutta v
tanti pajnti. Avimutta v citta avimutta cittanti pajnti.
77. Seyyathpi mahrja itthi v puriso v daharo v yuv maanakajtiko dse v parisuddhe
he v udakapatte saka mukhanimitta paccavekkhamno sakaika v sakaikanti jneyya, akaika
nti jneyya -
[BJT Page 140] [\x 140/]
Evameva kho mahrja bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkiles
mudubhte kammaniye hite nejappatte cetopariyaya citta abhinharati abhininnmeti.
So parasattna parapuggalna cetas ceto paricca pajnti: sarga v citta sarga cittant
citta vtarga cittanti pajnti. Sadosa v citta sadosa cittanti pajnti vtadosa v c
ti pajnti. Samoha v citta samoha cittanti pajnti vtamoha v citta vtamoha cittant
a v citta sakhitta cittanti pajnti. Vikkhitta v citta vikkhitta cittanti pajnti.
tta mahaggata cittanti pajnti amahaggata v citta amahaggata cittanti pajnti. Sauttar
a sauttara cittanti pajnti*. [PTS Page 081] [\q 81/] anuttara v citta anuttara c
tanti pajnti. Samhita v citta samhita cittanti pajnti asamhita v citta asamhita
imutta v citta vimutta cittanti pajnti avimutta v citta avimutta cittanti pajnti.
Idampi kho mahrja sandihika smaaphala purimehi sandihikehi smaaphalehi abhikkant
.
78. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye
ite nejappatte pubbenivsnussatiya citta abhinharati abhininnmeti. So anekavihita p
ussarati seyyathda: ekampi jti dve'pi jtiyo tisso'pi jtiyo catasso'pi jtiyo paca'pi j
dasa'pi jtiyo vsampi jtiyo tsampi jtiyo cattrsampi jtiyo jtisatampi jtisahassampi
hassampi aneke'pi savaakappe aneke'pi vivaakappe aneke'pi savaavivaakappe amutrsi
to evavao evamhro eva sukhadukkhapaisaved evamyupariyanto. So tato cuto amutra upap
vanmo evagotto evavao evamhro evasukhadukkhapaisaved evamyupariyanto. So tato cut
ti. Iti skra sauddesa anekavihita pubbenivsa anussarati.
79. Seyyathpi mahrja puriso sakamh gm aa gma gaccheyya tamh'pi gm aa gma ga
a paccgaccheyya. Tassa evamassa: 'aha kho sakamh gm amu gma agacchi tatra eva ah
hsi eva tuah ahosi. Tamhpi gm agacchi tatrpi eva ahsi eva nisdi eva abhsi
age 082] [\q 82/] gm sakaeva gma paccgato'ti.
[BJT Page 142] [\x 142/]
Evameva kho mahrja bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkiles
mudubhte kammaniye hite nejappatte pubbenivsnussatiya citta abhinharati abhininnm
avihita pubbenivsa anussarati seyyathda: ekampi jti dve'pi jtiyo tisso'pi jtiyo catas
i jtiyo paca'pi jtiyo dasa'pi jtiyo vsampi jtiyo tisampi jtiyo cattrsampi jtiyo pa
isatampi jtisahassampi jtisatasahassampi aneke'pi savaakappe aneke'pi vivaakappe aneke'
pi savaavivaakappe amutrsi evanmo evagotto evavao evamhro evasukhadukkhapaisa
tato cuto amutra upapdi tatrpsi evanmo evagotto evavao evamhro evasukhadukkhapa
iyanto. So tato cuto idhpapanno'ti iti skra sauddesa anekavihita pubbenivsa anussarati
Idampi kho mahrja sandihika smaaphala purimehi sandihikehi smaaphalehi abhikkant
.
80. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye
ite nejappatte sattna cutpaptaya citta abhinharati abhininnmeti. So dibbena cakkh
atikkantamnusakena satte passati cavamne upapajjamne hne pate suvae dubbae sugate d
yathkammpage satte pajnti: 'ime vata bhonto satt kyaduccaritena samanngat vacduccari
samanngat manoduccaritena samanngat ariyna upavdak micchdihik micchdihikammasa
arammara apya duggati vinipta niraya upapann. Ime v pana bhonto satt kyasucaritena
acsucaritena samanngat manosucaritena samanngat ariyna anupavdak sammdihik sammd
assa bhed parammara sugati sagga loka upapann'ti. Iti dibbena cakkhun visuddhena atikk
tamnusakena [PTS Page 083] [\q 83/] satte passati cavamne upapajjamne hne paite
suvae dubbae sugate duggate yathkammpage satte pajnti.
[BJT Page 144] [\x 144/]
81. Seyyathpi mahrja majjhe sighake psdo. Tattha cakkhum puriso hito passeyya manuss
pavisante'pi rathiy vtisacarante'pi majjhe sighake nisinne'pi, tassa evamassa: ete man
uss geha pavisanti. Ete nikkhamanti. Ete rathiy vtisacaranti. Ete majjhe sighake nisin
i.
Evameva kho mahrja bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkiles
mudubhte kammaniye hite nejappatte sattna cutpaptaya citta abhinharati abhininn
cakkhun visuddhena atikkantamnusakena satte passati cavamne upapajjamne hne paite suv
ae dubbae sugate duggate yathkammpage satte pajnti: 'ime vata bhonto satt kyaduccari
amanngat vacduccaritena samanngat manoduccaritena samanngat ariyna upavdak micchdi
masamdn. Te kyassa bhed parammara apya duggati vinipta niraya upapann. Ime v pa
sucaritena samanngat vacsucaritena samanngat manosucaritena samanngat ariyna anupavd
ihik sammdihikammasamdn. Te kyassa bhed parammara sugati sagga loka upapann't
un visuddhena atikkantamnusakena satte passati cavamne upapajjamne hne pate suvae dub
gate duggate yathkammpage satte pajnti.
Idampi kho mahrja sandihika smaaphala purimehi sandihikehi smaaphalehi abhikkant
.
82. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye
ite nejappatte savna khayaya citta abhinharati abhininnmeti so ida dukkhanti yath
084] [\q 84/] pajnti. Aya dukkhanirodhagminpaipad'ti yathbhta pajnti. Ime s
ajnti. Aya savasamudayo'ti yathbhta pajnti. Aya savanirodho'ti yathbhta
Pajnti. Aya savanirodhagminpaipad'ti yathbhta pajnti. Tassa eva jnato eva pass
ccati bhavsavpi citta vimuccati avijjsavpi citta vimuccati. Vimuttasmi vimuttamiti a
Kh jti vusita brahmacariya kata karaiya npara itthattyti pajnti.
[BJT Page 146] [\x 146/]
83. Seyyathpi mahrja pabbatasakhepe udakarahado accho vippasanno anvilo. Tattha cakkh
um puriso tre hito passeyya sippisambkampi sakkharakahalampi macchagumbampi carantamp
i tihantampi. Tassa evamassa: aya kho udakarahado accho vippasanno anvilo. Tatrime s
ippisambk'pi sakkharakahal'pi macchagumb'pi carantipi tihantipti.
Evameva kho mahrja bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkiles
mudubhte kammaniye hite nejappatte savna khayaya citta abhinharati abhininnmeti.
ti yathbhta pajnti. Aya dukkhasamudayo'ti yathbhta pajnti. Aya dukkhanirodho'ti ya
Aya dukkhanirodhagminpaipad'ti yathbhta pajnti. Ime sav'ti yathbhta pajnti. A
hta pajnti. Aya savanirodhagminpaipad'ti yathbhta pajnti.
Tassa eva jnato eva passato kmsav'pi citta vimuccati, bhavsav'p citta vimuccati, av
citta vimuccati. Vimuttasmi vimuttamiti a hoti. Kh jti, vusita brahmacariya, kata
hattyti pajnti.
[PTS Page 085] [\q 85/] ida kho mahrja sandihika smaaphala purimehi sandihik
hi abhikkantataraca patataraca. Imasm ca pana mahrja sandihik smaaphal aa san
v patatara v natthti.
84. Eva vutte rj mgadho ajtasattu vedehiputto bhagavanta etadavoca: 'abhikkanta bhante,
abhikkanta bhante. Seyyathpi bhante nikujjita v ukkujjeyya, paicchanna v vivareyya, m
sa v magga cikkheyya, andhakre v telapajjota dhreyya cakkhumanto rpni dakkhintti, ev
bhante bhagavat anekapariyyena dhammo paksito. Esha bhante bhagavanta saraa gacchmi,
maca bhikkhusaghaca. Upsaka ma bhagav dhretu ajjatagge pupeta saraa gata. Accayo
gam yathbla yathmha yathakusala yo'ha ptara dhammika dhammarjna issariyassa k
bhante bhagav accaya accayato paiggahtu yati savary'ti.
[BJT Page 148] [\x 148/]
85. Taggha tva mahrja accayo accagam yathbla yathmha yathakusala yo tva pitara
jvit coropesi. Yato ca kho tva mahrja accaya accayato disv yathdhamma paikarosi. Tan
a paigahma. Vuddhi hes mahrja ariyassa vinaye yo accaya accayato disv yathdhamma pa
ti savara pajjatti.
86. Eva vutte rj mgadho ajtasattu vedehiputto bhagavanta etadavoca: handa ca dni maya
ante gacchmi bahukicc maya bahukaray'ti.
"Yassa 'dni tva mahrja kla maas"ti.
Atha kho rj mgadho ajtasattu vedehiputto bhagavato bhsita abhinanditv anumoditv uhy
anta abhivdetv padakkhia katv pakkmi.
87. Atha kho bhagav acirapakkantassa rao mgadhassa [PTS Page 086] [\q 86/] ajta
sattussa vedehiputtassa bhikkh mantesi: khatya bhikkhave rj, upahatya bhikkhave rj.
ikkhave rj pitara dhammika dhammarjna jvit na voropessatha imasmi yeva sane viraja
mmacakkhu uppajjissathti.
Idamavoca bhagav. Attaman te bhikkh bhagavato bhsita abhinandunti.
Smaaphalasutta nihita dutiya.
[BJT Page 150] [\x 150/]
3
[PTS Page 087] [\q 87/]
Ambahasutta
1. Eva me1 suta eka samaya bhagav kosalesu crika caramno mahat bhikkhusaghena saddhi
tehi bhikkhusatehi yena icchnagala2 nma kosalna brhmaagmo tadavasari. Tatra suda bha
hnagale3 viharati icchnagalavanasae.
2. Tena kho pana samayena brhmao pokkharast4 ukkaha ajjhvasati sattussada satiakah
abhogga ra pasenadin5 kosalena dinna rjadya brahmadeyya. Assosi kho brhmao pokkhar
"Samao khalu bho gotamo sakyaputto sakyakul pabbajito kosalesu crika caramno mahat bhi
kkhusaghena saddhi pacamattehi bhikkhusatehi icchnagala anuppatto icchnagale viharati
chnagalavanasae. Ta kho pana bhagavanta gotama eva kalyo kittisaddo abbhuggato: "iti
bhagav araha sammsambuddho vijjcaraasampanno sugato lokavid anuttaro purisadammasrath6
atth devamanussna buddho bhagav. 7 So ima loka sadevaka samraka sabrahmaka sassamaa
sadevamanussa saya abhi sacchikatv pavedeti. So dhamma deseti dikalya majjhekalya
tha sabyajana8 kevalaparipua parisuddha [PTS Page 088] [\q 88/] brahmacariya pak
i. Sdhu kho pana tathrpna arahata dassana hot"ti.
3. Tena kho pana samayena brhmaassa pokkharastissa ambaho nma mavo9 antevs hoti ajjh
ntadharo tia vedna prag sanighaukeubhna skkharappabhedna itihsapacamna pada
alakkhaesu anavayo anutapaito sake cariyake tevijjake pvacane yamaha jnmi ta tva
maha jnmti.
1. Evamema, [PTS.]
2. Nakala, [PTS.] Icchnakalantipi pho, a.
3. Icchnakalo, [PTS.] Sabbattha.
4. Sdi, sabbattha. Pokkharast itipi vuccati, a.
5. Pasenadi, [PTS.] Passenadin, smu.
6. Srath, smu. Sy.
7. Bhagavti, machasa. Sy.
8. Savyajana, [PTS.]
9. Ambaho mavo, [PTS.] Mnavo, [PTS - n.]
[BJT Page 152] [\x 152/]
4. Atha kho brhmao pokkharasti ambaha mava mantesi: "aya tta ambaha samao gotam
yakul pabbajito kosalesu crika caramno mahat bhikkhusaghena saddhi pacamattehi bhikkhu
tehi icchnagala anuppatto icchnagale viharati icchnagalavanasae.
Ta kho pana bhavanta gotama eva kalyo kittisaddo abbhuggato: "itipi so bhagav araha sa
ambuddho vijjcaraasampanno sugato lokavid anuttaro purisadammasrath satth devamanussna
uddho bhagav. So ima loka sadevaka samraka sabrahmaka sassamaabrhmai paja sadevama
bhi sacchikatv pavedeti. So dhamma deseti dikalya majjhekalya pariyosnakalya s
aripua parisuddha brahmacariya pakseti. Sdhu kho pana tathrpna arahata dassana ho
Ehi tva tta ambaha yena samao gotamo tenupasakama. Upasakamitv samaa gotama jnhi
anta gotama tathsantayeva saddo abbhuggato, yadi v no tath, yadi v so bhava gotamo td
yadiv na tdiso, tath maya ta bhavanta gotama vedissmti.
5. "Yath katha panha bho ta bhavanta gotama jnissmi yadi v ta bhavanta gotama tat
do abbhuggato, yadi v no tath, yadi v so bhava gotamo tdiso yadi v na tdiso"ti.
6. "gatni kho tta ambaha amhka mantesu dvattisamahpurisalakkhani yehi samanngatass
ssa dveva gatiyo bhavanti ana: sace agra ajjhvasati rj hoti cakkavatti dhammiko dhamma
uranto vijitv janapadatthvariyappatto sattaratanasamanngato. [PTS Page 089] [\q 89/
] tassimni sattaratanni bhavanti. Seyyathda: cakkaratana hatthiratana assaratana m
airatana itthiratana gahapatiratana parinyakaratanameva sattama. Parosahassa kho panass
a putt bhavanti sr vragarp parasenappamaddan. So ima pahavi sgarapariyanta adae
mmena abhivijiya ajjhvasati.
Sace kho pana agrasm anagriya pabbajati araha hoti sammsambuddho loke vivattacchado1.
Aha kho pana tta ambaha mantna dt tva mantna paiggahet"ti.
1. Vivittacchaddo. Bau. Sa. Sa. Vivaacchado. Sy. Vivaacchado. Machasa.
[BJT Page 154] [\x 154/]
"Eva bho'ti kho ambaho mavo brhmaassa pokkharastissa paissutv uhysan brhmaa
kkhia katv vaavrathamruyha sambahulehi mavehi1 saddhi yena icchnagalavanasao tena
ssa bhmi ynena gantv yn paccorohitv pattiko'va rma pvisi.
7. Tena kho pana samayena sambahul bhikkh abbhokse cakamanti. Atha kho ambaho mavo yen
te bhikkh tenupasakami. Upasakamitv te bhikkh etadavoca: "kahannu kho bho etarahi so
bhava gotamo viharati? Ta hi maya bhavanta gotama dassanya idhpasakant"ti.
8. Atha kho tesa bhikkhna etadahosi: "aya kho ambaho mavo abhitakolao ceva abhi
pokkharastissa antevs. Agaru kho pana bhagavato evarpehi kulaputtehi saddhi kathsallpo
hot"ti. Te ambaha mava etadavocu: "eso ambaha vihro savutadvro. Tena appasaddo up
amno linda pavisitv ukksitv aggaa koehi. Vivarissati te bhagav dvranti. "
9. Atha kho ambaho mavo yena so vihro savutadvro tena appasaddo upasakamitv ataramno
avisitv ukksitv aggaa koesi. Vivari bhagav dvra. Pvisi ambaho mavo. Mavak'pi
i sammodisu. Sammodanya katha srya vtisretv ekamanta nisdisu. Ambaho pana m
bhagavat [PTS Page 090] [\q 90/] kaci kaci katha srya vtisreti. hito'pi nis
gavat kaci kaci katha srya vtisreti.
10. Atha kho bhagav ambaha mava etadavoca: evannu kho te2 ambaha brhmaehi vuddhehi
ehi cariyapcariyehi saddhi kathsallpo hoti yathayida cara tiha nisinnena may kaci
isres?"Ti.
"Nohida bho gotama. Gacchanto v hi bho gotama gacchantena brhmao brhmaena saddhi sallap
itumarahati. hito v hi bho gotama hitena brhmao brhmaena saddhi sallapitumarahati. Nis
no v hi bho gotama nisinnena brhmao buhmaena saddhi sallapitumarahati. Sayno v hi bho g
otama saynena brhmao brhmaena saddhi sallapitumarahati. Ye ca kho te bho gotama muak
k ibbh kah2 bandhupdpacc, tehipi me saddhi eva kathsallpo hoti yathariva bhot gota
1. Mnavakehi, katthavi.
2. Kiah, machasa.
[BJT Page 156] [\x 156/]
11. "Atthikavato kho pana te ambaha idhgamana ahosi. Yyeva kho panatthya gaccheyytho t
eva attha sdhuka manasi kareyytho1. Avusitav yeva kho pana bho aya ambaho mavo, vusi
maatra avusitatt"ti.
12. Atha kho ambaho mavo bhagavat avusitavdena vuccamno kupito anattamano bhagavantaye
khusento bhagavantayeva vambhento bhagavantayeva upavadamno samao ca me bho gotamo pp
ito bhavissatti bhagavanta etadavoca: "ca bho gotama sakyajti, pharus bho gotama sakyaj
i, lahus [PTS Page 091] [\q 91/] bho gotama sakyajti, rabhas bho gotama sakyjti
. Ibbh sant ibbh samn na brhmae sakkaronti na brhmae garukaronti na brhmae mnenti
nti na brhmae apacyanti. Tayida bho gotama nacchanna tayida nappairpa yadime saky ib
ibbh samn na brhmae sakkaronti na brhmae garu karonti na brhmae mnenti na brhmae p
mae apacyantti.
Itiha ambaho mavo ida pahama sakkesu ibbhavda niptesi.
13. "Kimpana te ambaha saky aparaddhunti?"
"Eka midha bho gotama samaya cariyassa brhmaassa pokkharastissa kenavideva karayena k
avatthu agamsi. Yena sakyna santhgra tenupasakami. Tena kho pana samayena sambahul
sakyakumr ca santhgre uccesu sanesu nisinn honti aamaa agulipatodakehi sajagghan
amaeva mae anujagghant. Na ma koci sanena'pi nimantesi. Tayida bho gotama nacchanna,
da nappairpa, yadime saky ibbh sant ibbh samn na brhmae sakkaronti na brhmae gar
mae mnenti na brhmae pjenti na brhmae apacyant"ti.
1. Kareyytha, smu. [II]
2. Vsitavmn, smu. [II.]
[BJT Page 158] [\x 158/]
Itiha ambaho mavo ida dutiya sakkesu ibbhavda niptesi.
14. "Laukikpi kho ambaha sakuik sake kulvake kmalpin hoti. Saka kho paneta ambah
apilavatthu. Na arahatyasm ambaho imya appamattya abhisajjitunt. "
15. "Cattro'me bho gotama va: khattiy brhma vess sudd. Imesa hi bho gotama catunna
ttiy ca vess ca sudd ca aadatthu brhmaasseva paricrik sampajjanti. Tayida bho [PTS P
2] [\q 92/] gotama nacchanna tayida nappairpa yadi me saky ibbh sant ibbh samn
ae sakkaronti na brhmae karukaronti na brhmae mnenti na brhmae pjenti na brhmae apa
Itiha ambaho mavo ida tatiya sakkesu ibbhavda niptesi.
16. Atha kho bhagavato etadahosi: atibha kho aya ambaho mavo sakkesu ibbhavdena nimm
Yannnha gotta puccheyyenti.
Atha kho bhagav ambaha mava etadavoca: 'katha gottosi ambah?Ti' "kahyano'hamasmi

17. "Pora kho pana te ambaha mtpettika nmagotta anussarato ayyaputt saky bhavanti,
vamasi sakyna. Saky kho pana ambaha rjna okkka pitmaha dahanti.
"Bhtapubba ambaha rj okkko y s mahes piy manp tass puttassa rajja parimetukm
kkmukha2 karakaa3 hatthinika nipura4. Te rahasm pabbjit himavantapasse pokkharaiy
tha vsa kappesu. Te jtisambhedabhay sakhi bhaganhi saddhi savsa kappesu.
1. Nimmdeti, katthaci.
2. Ekmukha, katthaci.
3. Karakau, katthaci.
4. Sinipura bau. Sa. Sa. Sinupura, [PTS.]
[BJT Page 160] [\x 160/]
Atha kho ambaha rj okkko amacce prisajje mantesi: "kahannu kho bho etarahi kumr samma
?
"Atthi deva himavantapasse pokkharaiy tre mahskasao tatthetarahi kumr sammanti. Te j
hedabhay sakhi bhaganhi saddhi savsa kappenti"ti.
Atha kho ambaha rj okkko udna udnesi: [PTS Page 093] [\q 93/] "saky vata bho ku
amasaky vata bho kumr"ti. Tadagge kho pana ambaha saky payanti. So'va1 nesa pubbapur
Rao ca kho pana ambaha okkkassa dis nma ds ahosi. S kaha2 nma janesi. Jto kaho
ma amma, nahpetha ma amma, imasm ma amma asucism parimocetha, atthya vo bhavissm"ti.
Yath kho pana ambaha etarahi manuss pisce disv 'pisc'ti sajnanti. Evameva kho amba
mayena manuss pisce 'kah'ti sajnanti. Te evamhasu: aya jto pabyhsi: 'kaho jto pi
Tadagge kho pana ambaha kahyan payanti. So ca kahyanna pubbapuriso. Iti kho te amb
a nmagotta anussarato ayyaputt saky bhavanti. Dsiputto tvamasi sakynanti.
18. Eva vutte te mavak bhagavanta etadavocu: "m bhava gotamo ambaha mava atibh
si. Sujto ca bho gotama ambaho mavo kulaputto ca ambaho mavo bahussuto ca ambaho m
ao ca ambaho mavo paito ca ambaho mavo. Pahoti ca ambaho mavo bhot gotamena sa
antetu"nti.
1. Soca. Smu. 1.
2. Kaa. Smu. [II.]
[BJT Page 162] [\x 162/]
19. Atha kho bhagav te mavake etadavoca: "sace kho tumhka mavak eva hoti 'dujjto ca
o, akulaputto ca ambaho mavo, appassuto [PTS Page 094] [\q 94/] ca ambaho mavo,
alyavkkarao ca ambaho mavo, duppao ca ambaho mavo, na ca pahoti ambaho mavo
asmi vacane paimantetunti, tihatu ambaho mavo, tumhe may saddi mantayavho1 asmi vac
e pana tumhka mavak eva hoti: sujto ca ambaho mavo, kulaputto ca ambaho mavo, b
mavo, kalyavkkarao va ambaho mavo, paito ca ambaho mavo, pahoti ca ambaho m
hi asmi vacane paimantetunti, tihatha tumhe, ambaho mavo may saddhi paimantetu"ti.
20. "Sujto ca bho gotama ambaho mavo, kulaputto ca ambaho mavo, bahussuto ca ambaho
yavkkarao va ambaho mavo, paito ca ambaho mavo, pahoti ca ambaho mavo bhot
e paimantetu. Tuh maya bhavissma. Ambaho mavo bhot gotamena saddhi asmi vacane pa
21. Atha kho bhagav ambaha mava etadavoca: aya kho pana te ambaha sahadhammiko paho
. Akmpi vyktabbo. Sace tva na vykarissasi aena v aa paicarissasi, tuh v bhavis
v, ettheva te sattadh muddh phalissati. Ta ki maasi ambaha? Kinti te suta brhman
lakna cariyapcariyna kutopabhtik kahyan? Ko ca kahyanna pubbapuriso?Ti.
Eva vutte ambaho mavo tuh ahosi. Dutiyampi kho bhagav ambaha mava etadavoca: ta
nti te suta brhmana vuddhna mahallakna cariyapcariyna kukopabhtik kahyan? Ko
] [\q 95/] pubbapuriso?Ti dutiyampi kho ambaho mavo tuh ahosi.
Atha kho bhagav ambaha mava etadavoca: vykarohi 'dni ambaha, na 'dni te tuhbhva
mbaha tathgatena yvatatiyaka sahadhammika paha puho na vykaroti etthevassa sattadh
issati.
1. Mantaveha. Machasa.
[BJT Page 164] [\x 164/]
22. Tena kho pana samayena vajirapi yakkho mahanta ayoka dya ditta sampajjalita saj
bahassa mavassa uparivehsa hito hoti: sacya ambaho mavo bhagavat yvatatiyaka s
a vykarissati etthevassa sattadh muddha phlessmti. Ta kho pana vajirapi yakkha bhag
assati ambaho ca mavo.
23. Atha kho ambaho mavo bhto saviggo lomahahajto bhagavantayeva tagaves bhagavan
s bhagavantayeva saraagavesi upanisditv bhagavanta etadavoca: "ki me ta bhava gotamo
una bhava gotamo bravt"ti.
"Ta kimmaas ambaha? Kinti te suta brhmana vuddhna mahallkna cariyapcariyna
ca kahyanna pubbapuriso?Ti. "
"Evameva me bho gotama suta, yatheva bhava gotamo ha. Tatoppabhtik kahyan. So ca kah
bbapuriso"ti.
24. Eva vutte te mavak unndino uccsaddamahsadd ahesu: "dujjto kira bho ambaho ma
kira bho ambaho mavo, dsiputto kira bho ambaho mavo sakyna, ayyaputt kira bho amb
saky bhavanti. Dhammavdi yeva kira maya samaa gotama apasdetabba amaimh"ti.
25. Atha kho bhagavato etadahosi: "atibha kho [PTS Page 096] [\q 96/] ime mavak
ambaha mava dsiputtavdena nimmnenti. Yannnha parimoceyyanti. " Atha kho bhagav te
oca: "m kho tumhe mavak ambaha mava atibha dsiputtavdena nimmnetha. Uro so k
ia janapada gantv brahme mante adhyitv rjna okkna upasakamitv maharpi1 dhtar
eva re aya mayha dsiputto samno maharpi dhtara ycat'ti kupito anattamano khurappa
o ta khurappa neva asakkhi mucitu, no paisaharitu.
1. Maddarpi, machasa.
[BJT Page 166] [\x 166/]
Atha kho mavak amacc prisajj kaha isi upasakamitv etadavocu: "sotthi bhadante hotu
bhadante hotu rao"ti.
"Sotthi bhavissati rao, api ca rj yadi adho khurappa mucissati yvat rao vijita ett
issat"ti.
"Sotthi bhadante hotu rao, sotthi janapadass"ti.
"Sotthi bhavissati rao, sotthi janapadassa. Api ca rj yadi uddha khurappa mucissati yv
rao vijita ettvat sattavassni devo na vassissat"ti.
"Sotthi bhadante hotu rao, sotthi janapadassa, devo ca vassat"ti.
"Sotthi bhavissati rao, sotthi janapadassa, devo ca vassissati. Api ca rj jehakumre khu
rappa patihpetu, sotthi kumro, pallomo bhavissat"ti.
Atha kho mavak, amacc okkkassa rocesu: "devo jehakumre khurappa patihpetu, sotth
bhavissat"ti. Atha kho rj okkko jehakumre khurappa patihpesi. Sotthi kumro pallom
Atha kho tassa rj okkko bhto saviggo lomahahajto brahmadaena [PTS Page 097] [\q 97/
tajjito maharpi dhtara adsi. M kho tumhe mavak ambaha mava atibha dsiput
i ahosi.
26. Atha kho bhagav ambaha mava mantesi: "ta kimmaasi ambaha? Idha khattiyakumro
avsa kappeyya, tesa savsamanvya putto jyetha, yo so khattiyakumrena brhmaakaya p
api nu so labhetha brhmaesu sana v udaka v?'Ti,
"Labhetha bho gotama".
"Api nu na brhma bhojeyyu saddhe v thlipke v yae v phune v?"Ti.
[BJT Page 168] [\x 168/]
"Bhojeyyu bho gotama. "
"Api nu na brhma mante vceyyu v no v?"Ti
"Vceyyu bho gotama. "
"Apinu'ssa itthisu vaa v assa anvaa v?"Ti
"Anvaa hi'ssa bho gotama".
"Api nu na khattiy khattiybhisekena abhisiceyyunti?"
"No hida bho gotama. "
"Ta kissa hetu?"
"Mtito hi bho gotama anuppanno"ti.
27. "Ta kimmaasi ambaha? Idha brhmaakumro khattiyakaya saddhi savsa kappeyya, t
o jyetha, yo so brhmaakumrena khattiyakaya putto uppanno, api nu so labhetha brhmaesu
v udaka v?"Ti
"Labhetha bho gotama. "
"Api nu na brhma bhojeyyu saddhe v thlipke v yae v phune v?"Ti
"Bhojeyyu bho gotama. "
"Api nu na brhma mante vceyyu v no v?"Ti
"Vceyyu bho gotama. "
[PTS Page 098] [\q 98/] "apinu'ssa itthisu vaa v assa anvaa v?"Ti
"Anvaa hi'ssa bho gotama. "
"Api nu na khattiy khattiybhisekena abhisiceyyunti?"
"No hida bho gotama. "
"Ta kissa hetu?"
"Pitito hi bho gotama anuppanno"ti.
28. "Iti kho ambaha itthiy v itthi karitv purisena v purisa karitv khattiy 'va seh
mmaasi ambaha? Idha brhma brhmaa kismicideva pakarae khuramua karitv assapuena
bbjeyyu, api nu so labhetha brhmaesu sana v udaka v?"Ti
[BJT Page 170] [\x 170/]
"No hida bho gotama. "
"Api nu na brhma bhojeyyu saddhe v thlipke v yae v phune v?"Ti
"No hida bho gotama. "
"Api nu na brhma mante vceyyu v no v?"Ti.
"No hida bho gotama. "
"Api nu'ssa itthsu vaa v assa anvaa v?Ti"
"vaa hi'ssa bho gotama. "
29. "Ta kimmaasi ambaha? Idha khattiy khattiya kismicideva pakarae khuramua karitv
vadhitv rah v nagar v pabbjeyyu, api nu so labhetha brhmaesu sana v udaka v?Ti
"Labhetha bho gotama"
"Api nu na brhma bhojeyyu saddhe v thlipke v yae v phune v?Ti"
"Bhojeyyu bho gotama. "
"Api nu na brhma mante vceyyu v no v?"Ti
"Vceyyu bho gotama. "
"Api nu'ssa ithsu vaa v assa anvaa v?"Ti
"Anvaa hi'ssa bho gotama. "
"Ettvat kho ambaha khattiyo paramanihnata [PTS Page 099] [\q 99/] patto hoti, ya
deva na khattiy khuramua karitv assapuena vadhitv rah v nagar v pabbjenti. Iti
tiyo paramanihnata patto hoti, tadpi khattiy'va seh hn brhma.
30. Brahmun'pi ambaha sanakumrena gth bhsit:
'Khattiyo seho janetasmi
Ye gottapaisrino,
Vijjcaraasampanno
So seho devamnuse'ti
S kho panes ambaha brahmun sanakumrena gth sugt no duggt, subhsit no dubbhsit
asahit, anumat may. Ahampi1 ambaha eva vadmi:
'Khattiyo seho janetasmi
Ye gottapaisrino,
Vijjcaraasampanno
So seho devamnuse'ti.
Bhvro pahamo.
1. Ahampibhi, machasa.
[BJT Page 172] [\x 172/]
31. "Katama pana ta bho gotama caraa, katam ca pana s vijj?"Ti. "Na kho ambaha anutta
ijjcaraasampadya jtivdo v vuccati gottavdo v vuccati mnavdo v vuccati: 'arahasi v
a tva arahas'ti. Yattha kho ambaha vho v hoti, vivho v hoti, vhavivho v hoti, et
ivdo v itipi, gottavdo v itipi, mnavdo v itipi:'arahasi v ma tva na v ma tva arah
keci ambaha jtivdavinibaddh v gottavdavinibaddh v mnavdavinibaddh v vhavivhavi
tarya vijjcaraasampadya. Pahya kho ambaha jtivdavinibaddhaca gottavdavinibaddhaca
ddhaca vhavivhavinibaddhaca [PTS Page 100] [\q 100/] anuttarya vijjcaraasampadya
chikiriy hot"ti.
32. "Katama pana ta bho gotama caraa? Katam ca s vijj?"Ti "idha ambaha tathgato loke
jati araha sammsambuddho vijjcaraasampanno sugato lokavid anuttaro purisadammasrath sat
th devamanussna buddho bhagav. So ima loka sadevaka samraka sabrahmaka sassamaabrh
vamanussa saya abhi sacchikatv pavedeti. So dhamma deseti dikalya majjhekalya pa
abyajana kevalaparipua parisuddha brahmacariya pakseti.
33. Ta dhamma suti gahapati v gahapatiputto v aatarasmi v kule paccjto. So ta dha
te saddha pailabhati. So tena saddhpailbhena samanngato iti paisacikkhati: "sambdho g
rajopatho abbhokso pabbajj. Nayida sukara agra ajjhvasat ekantaparipua ekantaparis
alikhita brahmacariya caritu, yannnha kesamassu ohretth ksyni vatthni acchdetv
ajeyya"nti.
So aparena samayena appa v bhogakkhandha pahya mahanta v bhogakkhandha pahya appa v
ahya mahanta v tiparivaa pahya kesamassu ohretv ksyni vatthni acchdetv agra
va pabbajito samno ptimokkhasavarasavuto viharati cragocarasampanno aumattesu vajjesu
ayadassv. Samdya sikkhati sikkhpadesu kyakammavackammena samanngato kusalena, parisudd
slasampanno indriyesu guttadvro bhojane matta satisampajaena samanngato santuho.
[BJT Page 174] [\x 174/]
34. Kathaca ambaha bhikkhu slasampanno hoti?
Idha ambaha bhikkhu ptipta pahya ptipt paivirato hoti nihitadao nihitasattho l
ahitnukamp viharati. Idampi'ssa hoti slasmi.
Adinndna pahya adinndn paivirato hoti. Dinndy dinnapikakh athenena sucibhtena
mpi'ssa hoti slasmi.
Abrahmacariya pahya brahmacr hoti rcr virato methun gmadhamm. Idampi'ssa hoti slas
Musvda pahya musvd paivirato hoti saccavd saccasandho theto paccayiko avisavdako l
ampi'ssa hoti slasmi.
Pisua vca pahya pisuya vcya paivirato hoti, ito sutv na amutra akkht imesa bhed
na imesa akkht amsa bhedya. Iti bhinnna v sandht sahitna v anuppadt samaggr
nd samaggakarai vca bhsit hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Pharusa vca pahya pharusya vcya paivirato hoti. Y s vc nel kaasukh pemany ha
ahujanamanp tathrpi vca bhsit hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Samphappalpa pahya samphappalp paivirato hoti klavd bhtavd atthavd dhammavd vi
it hoti klena spadesa pariyantavati atthasahita idampi'ssa hoti slasmi.
35. Bjagmabhtagmasamrambh paivirato hoti. Ekabhattiko hoti rattparato paivirato vikl
n. Naccagtavditaviskadassan paivirato hoti. Mlgandhavilepanadhraamaanavibhsanah
ccsayanamahsayan paivirato hoti. Jtarparajatapaiggaha paivirato hoti. makadhaapa
hoti. makamasapaiggaha paivirato hoti. Itthikumrikapaiggaha paivirato hoti. Dsids
ato hoti. Ajeakapaiggaha paivirato hoti. Kukkuaskarapaiggaha paivirato hoti. Hatthi
apaiggaha paivirato hoti. Khettavatthupaiggaha paivirato hoti. Dteyyapahiagamannuyo
o hoti. Kayavikkay paivirato hoti. Tulkakasakamnak paivirato hoti. Ukkoanavacan
rato hoti. Chedanavadhabandhanaviparmosalopasahaskr paivirato hoti. Idampi'ssa hoti sla
smi.
[BJT Page 176] [\x 176/]
36. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarp bjagm
uyutt viharanti, seyyathda: mlabja khandhabja phaubja aggabja bjabjameva pacam
asamrambh paivirato hoti idampi'ssa hoti slasmi.
37. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa sannid
a anuyutt viharanti, seyyathda: annasannidhi pnasannidhi vatthasannidhi ynasannidhi
sannidhi gandhasannidhi misasannidhi. Iti v iti evarp sannidhikraparibhog paivirato
Idampi'ssa hoti slasmi.
38. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarp viskad
iharanti seyyathda: nacca gta vdita pekkha akkhna pissara vetla kumbhathna so
na hatthiyuddha assayuddha mahisayuddha usabhayuddha ajayuddha meayuddha kukkuayuddh
ddha daayuddha muhiyuddha nibbuddha uyyodhika balagga senbyuha akadassana. Iti
san paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
39. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarp jtappa
iharanti. Seyyathda: ahapada dasapada ksa parihrapatha santika khalika ghaika s
acra vakaka mokkhacika cigulaka patthaka rathaka dhanuka akkharika manesika yath
evarp jtappamdahnnuyog paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
40. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa uccsa
uyutt viharanti, seyyathda: sandi pallaka gonaka cittaka paika paalika tulika vi
ekantalomi kahissa koseyya kuttaka hatthatthara assatthara rathatthara ajinappavei
pavarapaccattharaa sauttaracchada ubhatolohitakupadhna - iti v iti evarp uccsayanamah
paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
[BJT Page 178] [\x 178/]
41. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa maan
uyutt viharanti, seyyathda: uccdana parimaddana nahpana sambhana dsa ajana ml
epana hatthabandha sikhbandha daaka nika khagga chatta citrphana uhsa mai
i v itievarp maanavibhsanahnnuyog paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
42. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa tiracc
tt viharanti, seyyathda: rjakatha corakatha mahmattakatha senkatha bhayakatha yuddh
nakatha pnakatha vatthakatha sayanakatha mlkatha gandhakatha tikatha ynakatha g
ha nagarakatha janapadakatha itthikatha purisakatha kumrakatha kumrkatha srakatha
kumbhahnakatha pubbapetakatha nnattakatha lokakkhyika samuddakkhyika itibhavbhavak
itievarpya tiracchnakathya paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
43. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa viggh
t viharanti, seyyathda: na tva ima dhammavinaya jnsi. Aha ima dhammavinaya jnmi
vinaya jnissasi? Micchpaipanno tvamasi, ahamasmi sammpainno. Sahitamme1 asahitanne. Pur
e vacanya pacch avaca, pacchvacanya pure avaca. cia te viparvatta. ropito te vdo
Cara vdappamokkhya. Nibbehehi v sace pahosti. Iti v itievarpya vigghikakathya paiv
ti. Idampi'ssa hoti slasmi.
44. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa dteyy
amanuyutt viharanti, seyyathda: raa rjamahmattna khattiyna brhmana gahapatikn
mutrgaccha, ida hara, amutra ida harti. Iti v evarp dteyyapahiagamannuyog paivira
mpi'ssa hoti slasmi.
1. Sahitamme asahita te. Kesuci.
[BJT Page 180] [\x 180/]
45. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te kuhak ca honti
emittik ca nippesik ca lbhena lbha nijigisitro ca. Iti v itievarp kuhanalapan paiv
. Idampi'ssa hoti slasmi.
46. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya tirac
chjvena jvika kappenti seyyathda: aga nimitta uppda supina lakkhaa msikacchinna
a thusahoma kaahoma taulahoma sappihoma telahoma mukhahoma lohitahoma agavijj vat
avijj sivavijj bhtavijj bhrivijj ahivijj visavijj vicchikavijj msikavijj sakuavijj
kkajjhna saraparittna migacakka. Iti v itievarpya tiracchnavijjya micchjv paivir
pi'ssa hoti slasmi.
47. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya tirac
chjvena jvika kappenti seyyathda: mailakkhaa vatthalakkhaa daalakkhaa asilakkha
kkhaa vudhalakkhaa itthilakkhaa purisalakkhaa kumralakkhaa kumrilakkhaa dsalak
akkhaa assalakkhaa mahisalakkhaa usabhalakkhaa golakkhaa ajalakkhaa mealakkhaa
khaa godhlakkhaa kaiklakkhaa kacchapalakkhaa migalakkhaa. Iti v iti evarpya t
virato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
48. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya tirac
chjvena jvika kappenti seyyathda: raa niyyna bhavissati, raa aniyyna bhavissat
a bhavissati, bhirna raa apayna bhavissati. Bhirna raa upayna bhavissati, abb
ati. Abbhantarna raa jayo bhavissati, bhirna raa parjayo bhavissati. Bhirna ra
bbhantarna raa parjayo bhavissati. Iti imassa jayo bhavissati, imassa parjayo bhavissat
i. Iti v itievarpya tiracchnavijjya micchjv paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
[BJT Page 182] [\x 182/]
49. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya tirac
chjvena jvika kappenti seyyathda: candaggho bhavissati suriyaggho bhavissati nakkhatta
o bhavissati. Candimasuriyna pathagamana bhavissati candimasuriyna uppathagamana bhavi
ssati nakkhattna pathagamana bhavissati nakkhattna uppathagamana bhavissati. Ukkpto bh
issati. Disho bhavissati. Bhmiclo bhavissati. Eva vipko devadundubhi bhavissati. Evavi
candimasuriyanakkhattna uggamana ogamana sakilesa vodna bhavissati. Evavipko candag
vissati. Evavipko suriyaggho bhavissati. Evavipko nakkhattaggho bhavissati. Evavipka
imasuriyna pathagamana bhavissati. Evavipka candimasuriyna uppathagamana bhavissati.
pka nakkhattna pathagamana bhavissati. Evavipko ukkpto bhavissati. Evavipko dish
Evavipko bhmiclo bhavissati. Evavipko devadundbhi bhavissati. Evavipka candimasuriya
ttna uggamana ogamana sakileso vodna bhavissati. Iti v itievarpya tiracchnavijjya
ato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
50. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya tirac
chjvena jvika kappenti seyyathda: subbuhik bhavissati dubbuhik bhavissati. Subhikk
ti dubbhikkha bhavissati. Khema bhavissati bhaya bhavissati. Rogo bhavissati rogya bh
avissati. Mudd gaan sakhna kveyya lokyata. Iti v iti evarpya tiracchnavijjya mi
. Idampi'ssa hoti slasmi.
51. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya tirac
chjvena jvika kappenti seyyathda: vhana vivhana savadana vivadana sakiraa vik
gakaraa viruddhagabbhakaraa jivhnitthambhana hanusahanana hatthbhijappana hanujappan
ana dsapaha kumripaha devapaha diccupahna mahatupahna abbhujjalana sirivh
ijjya micchjv paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
[BJT Page 184] [\x 184/]
52. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya tirac
chjvena jvika kappenti - seyyathda: santikamma paidhikamma bhrikamma vassakamma vo
tthukamma vatthuparikiraa camana nahpana juhana vamana virecana uddhavirecana adhov
avirecana kaatela nettapatappana natthukamma ajana paccajana slkiya sallakattiya
bhesajjna anuppadna osadhna paimokkho. Iti v iti evarpya tiracchnavijjya micchjv
Idampi'ssa hoti slasmi.
53. Atha kho so ambaha bhikkhu eva slasampanno na kutoci bhaya samanupassati yadida sla
savarato. Seyyathpi ambaha khattiyo muddhvasitto nihatapaccmitto na kutoci bhaya samanu
passati yadida paccatthikato, evameva kho ambaha bhikkhu eva slasampanno na kutoci bh
aya samanupassati yadida slasavarato. So imin ariyena slakkhandhena samanngato ajjhatta
anavajjasukha paisavedeti. Eva kho ambaha bhikkhu slasampanno hoti.
54. Kathaca ambaha bhikkhu indirayesu gutatadvro hoti? Idha ambaha bhikkhu cakkhun rpa
sv na nimittaggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraameta cakkhundriya asavuta vihara
anass ppak akusal dhamm anvssaveyyu tassa savarya paipajjati rakkhati cakkhundriya,
driya savara pajjati. Sotena sadda sutv na nimittaggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdhik
endriya asavuta viharanta abhijjhdomanass ppak akusal dhamm anvssaveyyu tassa sav
i rakkhati sotendriya, sotendriye savara pajjati. Ghena gandha ghyitv na nimittaggh
byajanaggh. Yatvdhikaraameta ghnindriya asavuta viharanta abhijjhdomanass ppak
veyyu tassa savarya paipajjati rakkhati ghindriya, ghindriye savara pajjati. Jivh
a nimittaggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraameta jivhindriya asavuta viharanta a
s ppak akusal dhamm anvssaveyyu tassa savarya paipajjati rakkhati jivhindriya, jivh
savara pajjati. Kyena phohabba phusitv na nimittaggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdh
a asavuta viharanta abhijjhdomanass ppak akusal dhamm anvssaveyyu tassa savarya
hati kyindriya, kyindriye savara pajjati. Manas dhamma viya na nimittaggh hoti n
vdhikaraameta manindriya asavuta viharanta abhijjhdomanass ppak akusal dhamm anv
savarya paipajjati rakkhati manindriya, manindriye savara pajjati. So imin ariyena ind
yasavarena samanngato ajjhatta abysekasukha paisavedeti. Eva kho ambaha bhikkhu indr
guttadvro hoti.
[BJT Page 186] [\x 186/]
55. Kathaca ambaha bhikkhu satisampajaena samanngato hoti? Idha ambaha bhikkhu abhikka
e paikkante sampajnakr hoti, lokite vilokite sampajnakr hoti, samijite pasrite sampa
i, saghipattacvaradhrae sampajnakr hoti, asite pte khyite syite sampajnakr hoti
sampajnakr hoti, gate hite nisinne sutte jgarite bhsite tuhbhve sampajnakr hoti.
aha bhikkhu satisampajaena samanngato hoti.
56. Kathaca ambaha bhikkhu santuho hoti?
Idha ambaha bhikkhu santuho hoti kyaparihrikena cvarena kucchiparihrikena piaptena.
yeneva pakkamati samdyeva pakkamati. Seyyathp ambaha pakkhi sakuo yena yeneva eti sap
tabhro'va eti, evameva kho ambaha bhikkhu santuho hoti kyaparihrikena cvarena kucchip
ikena piaptena. So yena yeneva pakkamati samdyeva pakkamati. Eva kho ambaha bhikkhu sa
uho hoti.
57. So imin ca ariyena slakkhandhena samanngato imin ca ariyena indriyasavarena saman
ngato imin ca ariyena satisampajaena samanngato imya ca ariyya santuhiy samanngato
ensana bhajati araa rukkhamla pabbata kandara giriguha susna vanapattha abbhoksa
chbhatta piaptapaikkanto nisdati pallaka bhujitv uju kya paidhya parimukha sa
58. So abhijjha loke pahya vigatbhijjhena cetas viharati abhijjhya citta parisodheti.
Bypdapadosa pahya abypannacitto viharati sabbapabhtahitnukampi, bypdapados citta
Thnamiddha pahya vigatathnamiddho viharati lokasa sato sampajno, thnamiddh citta
i. Uddhaccakukkucca pahya anuddhato viharati ajjhatta vpasantacitto, uddhaccakukkucc
a citta parisodheti. Vicikiccha pahya tiavicikiccho viharati akathakath kusalesu dhamm
u, vicikicchya citta parisodheti.
[BJT Page 188] [\x 188/]
59. Seyyathpi ambaha puriso ia dya kammante payojeyya tassa te kammant samijjheyyu, s
ca porni iamlni tni ca byantkareyya, siy cassa uttari avasiha drabharaya, tas
ho pubbe ia dya kammante payojesi tassa me te kammant samijjhisu so'ha yni ca porn
a byantaksi. Atthi ca me uttari avasiha drabharay'ti. So tatonidna labhetha pmoj
ya somanassa.
60. Seyyathpi ambaha puriso bdhiko assa dukkhito bhagilno, bhatta cassa nacchdeyya,
sa kye balamatt. So aparena samayena tambh bdh mucceyya bhattacassa chdeyya siy cassa
balamatt. Tassa evamassa: 'aha bo pubbe bdhiko ahosi dukkhito bhagilno bhatta me nacc
na cassa me si kye balamatt. So'mhi etarahi tamh bdh mutto bhattaca me chdeti atthi
e kye balamatt'ti, so tatonidna labhetha pmojja adhigaccheyya somanassa.
61. Seyyathpi ambaha puriso bandhangre baddho assa, so aparena samayena tambh bandhang
ucceyya sotthin abbayena, na cassa kici bhogna vayo. Tassa evamassa: 'aha kho pubbe b
andhangre baddho ahosi. So'mhi etarahi tamh bandhangr mutto sotthin abbayena. Natthi c
me kici bhogna vayo'ti. So tatonidna labhetha pmojja adhigaccheyya somanassa.
62. Seyyathpi ambaha puriso dso assa anattdhno pardhno na yenakmagamo. So aparena sa
tamh dsaby mucceyya attdhno apardhno bhujisso yenakmagamo. Tassa evamassa: 'aha kho
dso ahosi anattdhno pardhno na yenakmagamo. So'mhi etarahi tamh dsaby mutto attdh
hujisso yenakmagamo'ti. So tatonidna labhetha pmojja, adhigaccheyya somanassa.
[BJT Page 190] [\x 190/]
63. Seyyathpi ambaha puriso sadhano sabhogo kantraddhnamagga paipajjeyya dubbhikkha sa
aibhaya. So aparena samayena ta kantra nitthareyya sotthin gmanta anuppueyya khema
a. Tassa evamassa: 'aha kho pubbe sadhano sabhogo kantraddhnamagga paipajji dubbhikkha
appaibhaya. So'mhi etarahi ta kantra tio sotthin gmanta anuppatto khema appaibhaya
ato nidna labhetha pmojja adhigaccheyya somanassa.
Evameva kho ambaha bhikkhu yath ia yath roga yath bandhangra yath dsabya yath k
ime pacanvarae appahne attani samanupassati. Seyyathpi ambaha naya yath rogya yat
ha yath bhujissa yath khemantabhmi evameva kho ambaha bhikkhu ime pacanvarae pahne
manupassati.
64. Tassime pacanvarae pahe attani samanupassato pmojja jyati, pamuditassa pti jyati
nassa kyo passambhati, passaddhakyo sukha vedeti, sukhino citta samdhiyati.
65. So vivicceva kmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakka savicra vivekaja ptisukha p
ahama jhna upasampajja viharati. So imameva kya vivekajena ptisukhena abhisanneti paris
anneti paripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa vivekajena ptisukhena apphua
ti.
66. Seyyathpi ambaha dakkho nahpako v nahpakantevs v kasathle nahnyacuni kiri
ka paripphosaka sanneyya, sya nahnyapi snehnugat snehaparet sntarabhir phu sn
i,
Evameva kho ambaha bhikkhu imameva kya vivekajena ptisukhena abhisanneti parisanneti
paripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa vivekajena ptisukhena apphua hoti. I
mpi'ssa hoti caraasmi.
67. Puna ca para ambaha bhikkhu vitakkavicrna vpasam ajjhatta sampasdana cetaso eko
takka avicra samdhija ptisukha dutiya jhna upasampajja viharati. So imameva kya sa
sukhena abhisanneti parisanneti paripreti parippharati nssa kici sabbvato kyassa samdh
ijena ptisukhena apphua hoti.
[BJT Page 192] [\x 192/]
68. Seyyathpi ambaha udakarahado gambhro ubbhidodako, tassa nevassa puratthimya disya
udakassa yamukha, na dakkhiya disya udakassa yamukha, na pacchimya disya udakassa ya
na uttarya disya udakassa yamukha, devo ca na klena kla samm dhra anuppaveccheyya, a
o tamh ca udakarahad st vridhr ubbhijjitv tameva udakarahada stena vrin abhisanney
nneyya2 paripreyya paripphareyya, nssa kici sabbvato udakarahadassa stena vrin apphua
a,
Evameva kho ambaha bhikkhu imameva kya samdhijena ptisukhena abhisanneti parisanneti p
aripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa samdhijena ptisukhena apphua hoti. I
i'ssa hoti caraasmi.
69. Puna ca para ambaha bhikkhu ptiy ca virg upekkhako ca viharati sato sampajno, sukh
kyena paisavedeti, yanta ariy cikkhanti: upekkhako satim sukhavihrti ta tatiya jh
jja viharati.
So imameva kya nipptikena sukhena abhisanneti parisanneti paripreti parippharati, nss
a kici sabbvato kyassa nipptikena sukhena apphua hoti.
Seyyathpi ambaha uppaliniya v paduminiya v puarkiniya v appekaccni uppalni v pa
jtni udake savaddhni udaknuggatni antonimuggaposni tni yva cagg yva ca ml stena
parisannni3 pariprni paripphuni nssa kici sabbvata uppalna v padumna v puark
Evameva kho ambaha bhikkhu imameva kya nipptikena sukhena abhisanneti parisanneti par
ipreti parippharati nssa kici sabbvato kyassa nipptikena sukhena apphua hoti. Idampi's
hoti caraasmi.
70. Puna ca para ambaha bhikkhu sukhassa ca pahn dukkhassa ca pahn pubbeva somanassadom
anassna atthagam adukkhamasukha upekkhsatiprisuddhi catuttha jhna upasampajja vihar
imameva kya parisuddhena cetas pariyodtena pharitv nisinno hoti nssa kici sabbvato ky
parisuddhena cetas pariyodtena apphua hoti.
Seyyathpi ambaha puriso odtena vatthena sassa prupitv nisinno assa, nssa kici sabbv
a odtena vatthena apphua assa, evameva kho ambaha bhikkhu imameva kya parisuddhena ceta
s pariyodtena pharitv nisinno hoti nssa kici sabbvato kyassa parisuddhena cetas pariyo
na apphua hoti. Idampi'ssa hoti caraasmi.
Ida kho ta ambaha caraa.
1. Abhisandeyya, machasa.
2. Parisandeyya, machasa.
3. Abhisandni parisandni, machasa. Abhisaniddhni parisaniddhni?
[BJT Page 194] [\x 194/]
71. (Puna ca para ambaha) so eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakki
mudubhte kammaniye hite nejappatte adassanya citta abhinharati abhininnmeti. So ev
ya kho me kyo rp ctummahbhtiko mtpettikasambhavo odanakummspacayo aniccucchdanapar
edanaviddhasanadhammo. Ida ca pana me via ettha sita ettha paibaddhanti.
Seyyathpi ambaha mai veuriyo subho jtim ahaso suparikammakato accho vippasanno anvi
sampanno, tatrassa sutta vuta nla v pta v lohita v odta v pausutta v. Tamena
aritv paccavekkheyya: aya kho mai veuriyo subho jtim ahaso suparikammakato accho vipp
no anvilo sabbkrasampanno. Tatirada sutta vuta nla v pta v lohita v odta v p
Evameva kho ambaha bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkiles
mudubhte kammaniye hite nejappatte adassanya citta abhinharati abhininnmeti. So eva
a kho me kyo rp ctummahbhtiko mtpettikasambhavo odanakummspacayo aniccucchdanapari
danaviddhasanadhammo. Ida ca pana me via ettha sita ettha paibaddhanti. Idampi'ssa ho
ijjya.
72. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye
ite nejappatte manomaya kya abhinimminanya citta abhinharati abhininnmeti. So imambh
hinimminti rpi manomaya sabbagapaccagi ahnindriya.
[BJT Page 196] [\x 196/]
Seyyathpi ambaha puriso mujamh sika pabbheyya. Tassa evamassa: aya mujo, aya sik,
mhtveva sik pabbh'ti. Seyyath v pana ambaha puriso asi kosiy pabbheyya, tassa eva
i, aya kosi, ao asi, a kosi, kosiy tveva asi pabbho'ti. Seyyath v pana ambaha pur
hareyya, tassa evamassa: aya ahi, aya karao, ao ahi, ao karao, karatveva ahi ubbh
eva kho ambaha bhikkhu evasamhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mud
hte kammaniye hite nejappatte manomaya kya abhinimminanya citta abhinharati abhininn
o imamh ky aa kya abhinimminti rpi manomaya sabbagapaccagi ahnindriya. Idampi
73. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye
ite nejappatte iddhividhya citta abhinharati, abhininnmeti. So anekavihita iddhividha
ccanubhoti: eko'pi hutv bahudh hoti, bahudhpi hutv eko hoti, cbhva tirobhva tiroku
opabbata asajjamno gacchati seyyathpi kse. Pathaviy pi ummujjanimujja karoti seyyathpi
dake. Udake'pi abhijjamne gacchati seyyathpi pathaviya. kse'pi pallakena kamati seyyat
hpi pakkhi sakuo. Ime'pi candimasuriye evamahiddhike evamahnubhve pin parimasati pari
ati, yva brahmalok'pi kyena vasa vatteti.
Seyyathpi ambaha dakkho kumbhakro v kumbhakrantevs v suparikammakatya mattikya ya
navikati kakheyya ta tadeva kareyya abhinipphdeyya. Seyyath v pana ambaha dakkho dant
dantakrantevs v suparikammakatasmi dantasmi ya yadeva dantavikati kakheyya ta tadev
a abhinipphdeyya. Seyyath v pana ambaha dakkho suvaakro v suvaakrantevs v supar
aasmi ya yadeva suvaavikati kakheyya ta tadeva kareyya abhinipphdeyya, evameva kho
kkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vgatpakkilese mudubhte kammaniye h
ejappatte iddhividhya citta abhinharati abhininnmeti.
[BJT Page 198] [\x 198/]
So anekavihita iddhividha paccanubhoti eko'pi hutv bahudh hoti bahudhpi hutv eko hoti.
vbhva tirobhva tirokua tiropkra tiropabbata asajjamno gacchati seyyathpi kse
imujja karoti seyyathpi udake. Udake'pi abhijjamne gacchati seyyathpi pahaviya. kse'pi
allakena kamati seyyathpi pakkhi sakuo. Ime'pi candimasuriye evamahiddhike evamahnubhve
pin parimasati. Parimajjati. Yva brahmalok'pi kyena vasa vatteti. Idampi'ssa hoti vijj
a.
74. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye
ite nejappatte1 dibbya sotadhtuy citta abhinharati abhininnmeti. So dibbya sotadhtuy
hya atikkantamnusikya ubho sadde suti dibbe ca mnuse ca ye dre sannike ca.
Seyyathpi ambaha puriso addhnamaggapaipanno so sueyya bherisaddampi mudigasaddampi sak
paavadeimasaddampi. Tassa evamassa: bherisaddo itipi mudigasaddo itipi sakhapaavadeisa
o itipi. Evameva kho ambaha bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigat
akkilese mudubhte kammaniye hite nejappatte dibbya sotadhtuy citta abhinharati abhini
i.
So dibbya sotadhtuy visuddhya atikkantamnusikya ubho sadde suti dibbe ca mnuse ca ye
antike ca. Idampi'ssa hoti vijjya.
75. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte nejappatte cetopariyaya citta abhininn
o parasattna parapuggalna cetas ceto paricca pajnti:
Sarga v citta sarga cittanti pajnti,
Vtarga v citta vtarga cittanti pajnti,
Sadosa v citta sadosa cittanti pajnti,
Vtadosa v citta vtadosa cittanti pajnti,
Samoha v citta samoha cittanti pajnti,
Vtamoha v citta vtamoha cittanti pajnti,
Sakhitta v citta sakhitta cittanti pajnti,
Vikkhitta v citta vikkhitta cittanti pajnti,
Mahaggata v citta mahaggata cittanti pajnti,
Amahaggata v citta amahaggata cittanti pajnti,
Sauttara v citta sauttara cittanti pajnti,
Anuttara v citta anuttara cittanti pajnti,
Samhita v citta samhita cittanti pajnti,
Asamhita v citta asamhita cittanti pajnti,
Vimutta v citta vimutta cittanti pajnti,
Avimutta v citta avimutta cittanti pajnti,
1. nejjappatte (kesuci potthakesu)
[BJT Page 200] [\x 200/]
Seyyathpi ambaha itthi v puriso v daharo v yuv maanajtiko dse v parisuddhe pariyo
akapatte saka mukhanimitta paccavekkhamno sakaika v sakaikanti jneyya, akaika v aka
yya, evameva kho ambaha bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpak
lese mudubhte kammaniye hite nejappatte cetopariyaya citta abhinharati abhininnmeti
So parasattna parapuggalna cetas ceto paricca pajnti:
"Sarga v citta sarga cittanti pajnti,
Vtarga v citta vtarga cittanti pajnti,
Sadosa v citta sadosa cittanti pajnti,
Vtadosa v citta vtadosa cittanti pajnti,
Samoha v citta samoha cittanti pajnti,
Vtamoha v citta vtamoha cittanti pajnti,
Sakhitta v citta sakhitta cittanti pajnti,
Vikkhitta v citta vikkhitta cittanti pajnti,
Mahaggata v citta mahaggata cittanti pajnti,
Amahaggata v citta amahaggata cittanti pajnti,
Sauttara v citta sauttara cittanti pajnti,
Anuttara v citta anuttara cittanti pajnti,
Samhita v citta samhita cittanti pajnti,
Asamhita v citta asamhita cittanti pajnti,
Vimutta v citta vimutta cittanti pajnti,
Avimutta v citta avimutta cittanti pajnti,
Idampissa hoti vijjya.
76. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye
ite najeppatte pubbenivsnussatiya citta abhinharati abhininnmeti. So anekavihita p
ussarati. Seyyathda: ekampi jti dve'pi jtiyo tisso'pi jtiyo catasso'pi jtiyo paca'pi j
o dasa'pi jtiyo vsampi jtiyo tisampi jtiyo cattrsampi jtiyo pasampi jtiyo jtisata
ampi jtisatasahassampi aneke'pi savaakappe aneke'pi vivaakappe aneke'pi savaavivaak
utrsi evannmo evagotto evavao evamhro evasukhadukkhapaisaved evamyupariyanto. So
tra upapdi. Tatrpsi evanmo evagotto evavao evamhro evasukhadukkhapaisaved eva
cuto idhpapanno"ti. Iti skra sauddesa anekavihita pubbenivsa anussarati.
[BJT Page 202] [\x 202/]
Seyyathpi ambaha puriso sakambh gm aa gma gaccheyya, tamhpi gm aa gma gacch
ccgaccheyya, tassa evamassa: aha kho sakamh gm amu gma agacchi. Tatra eva ahsi e
va tuh ahosi. Tamhpi gm amu gma agacchi. Tatrpi eva ahsi eva nisdi eva ab
aeva gma paccgato'ti,
Evameva kho ambaha bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkiles
mudrabhte kammaniye hite nejappatte pubbenivsnussatiya citta abhinharati abhininn
kavihita pubbenivsa anussarati: seyyathda ekampi jti dve'pi jtiyo tisso'pi jtiyo cata
pi jtiyo paca'pi jtiyo dasapi jtiyo vsampi jtiyo tisampi jtiyo cattrsampi jtiyo pa
atampi jtisahassampi jtisatasahassampi aneke'pi savaakappe aneke'pi vivaakappe aneke'pi
savaavivaakappe: amutrsi evanmo evagotto evavao evamhro evasukhadukkhapaisa
tato cuto amutra upapdi. Tatrpsi evanmo evagotto evavao evamhro evasukhadukkhapa
anto. So tato cuto idhpapanno'ti. Iti skra sauddesa anekavihita pubbenivsa anussarati.
dampi'ssa hoti vijjya.
77. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye
ite nejappatte sattna cutpaptaya citta abhinharati abhininnmeti. So dibbena cakkh
atikkantamnusakena satte passati cavamne upapajjamne hne pate suvae dubbae sugate d
yathkammpage satte pajnti: ime vata bhonto satt kyaduccaritena samanngat vacduccarit
samanngat manoduccaritena samanngat ariyna upavdak micchdihik micchdihikammasam
rammara apya duggati vinipta niraya upapann. Ime v pana bhonto satt kyasucaritena
csucaritena samanngat manosucaritena samanngat ariyna anupavdak sammdihik sammdi
ssa bhed parammara sugati sagga loka upapann'ti. Iti dibbena cakkhun vsuddhena atikka
usakena satte passati cavamne upapajjamne hne pate suvae dubbae sugate duggate yathk
satte pajnti.
[BJT Page 204] [\x 204/]
Seyyathpi ambaha majjhe sighake pasdo, tattha cakkhum puriso hito passeyya manusse ge
visante'pi nikkhamante'pi rathiy vtisacarante'pi majjhe sighake nisinne'pi. Tassa evam
assa: ete manuss geha pavisanti. Ete nikkhamanti. Ete rathiy vtisacaranti. Ete majjhe
sighake nisinn'ti.
Evameva kho ambaha bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkiles
mudubhte kammaniye hite nejappatte sattna cutpaptaya citta abhinharati abhininn
cakkhun visuddhena atikkantamnusakena satte passati cavamne upapajjamne hne pate suva
ubabae sugate duggate yathkammpage satte pajnti: ime vata bhonto satt kyaduccaritena s
anngat vacduccaritena samanngat manoduccaritena samanngat ariyna upavdak micchdi
mdn. Te kyassa bhed parammara apya duggati vinipta niraya upapann. Ime v pana b
ritena samanngat vacsucaritena samanngat manosucaritena samanngat ariyna anupavdak
ihikammasamdn. Te kyassa bhed parammara sugati sagga loka upapann'ti. Iti dibbena
ddhena atikkantamnusakena satte passati cavamne upapajjamne hne pate suvae dubbae su
uggate yathkapammpage satte pajnti. Idampi'ssa hoti vijjya.
78. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye
ite nejappatte savna khayaya citta abhinharati abhininnmeti.
So ida dukkhanti yathbhta pajnti.
Aya dukkhasamudayo'ti yathbhta pajnti.
Aya dukkhanirodho'ti yathbhta pajnti.
Aya dukkhanirodhagminipaipad'ti yathbhta pajnti.
Ime sav'ti yathbhta pajnti.
Aya savasamudayo'ti yathbhta pajnti.
Aya savanirodho'ti yathbhta pajnti.
Aya savanirodhagmin paipad'ti yathbhta pajnti.
Tassa eva jnato eva passato kmsav'pi citta vimuccati, bhavsav'pi citta vimuccati, av
i citta vimuccati. Vimuttasmi vimuttamiti a hoti.
'Kh jti, vusita brahmacariya, kata karaya, npara itthatty'ti pajnti.
[BJT Page 206] [\x 206/]
Seyyathpi ambaha pabbatasakhepe udakarahado accho vippasanno anvilo, tattha cakkhum pu
riso tre hito passeyya sippisambukampi sakkharakahalampi macchagumbampi carantampi
tihantampi. Tassa evamassa: aya kho udakarahado accho vippasanno anvilo. Tatirame si
ppisambuk'pi sakkharakahal'pi macchagumb'pi caranti'pi tihanti'pti. Evameva kho ambah
ikkhu samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye hite
ejappatte savna khayaya citta abhinharati abhininnmeti.
So 'ida dukkhanti' yathbhta pajnti. 'Aya dukkhasamudayo'ti yathbhta pajnti.
'Aya dukkhanirodho'ti yathbhta pajnti. 'Aya dukkhanirodhagmin paipad'ti yathbhta
'Ime sav'ti yathbhta pajnti. 'Aya savasamudayo'ti yathbhta pajnti.
'Aya savanirodho'ti yathbhta pajnti. 'Aya savanirodhagminpaipad'ti yathbhta pa
Tassa eva jnato eva passato kmsav'pi citta vimuccati, bhavsav'pi citta vimuccati, av
i citta vimuccati. Vimuttasmi vimuttamiti a hoti.
'Kh jti, vusita brahmacariya, kata karaya, npara itthatty'ti pajnti. Aya kho
79. Aya vuccati ambaha bhikkhu vijjsampanno itipi, caraa sampanno itipi, vijjcaraasampa
nno itipi. Imya ca ambaha vijjcaraasampadya caraasampadya ca a vijjsampad ca cara
aritar v patatar v natthi.
80. Imya kho ambaha anuttarya vijjcaraasampadya [PTS Page 101] [\q 101/] cattri a
mukhni bhavanti. Katamni cattri? Idha ambaha ekacco samao v brhmao v imaceva anutta
aasampada anabhisambhuamno khrivivadhamdya arayatana ajjhoghati pavattaphalabhojan
. So aadatthu vijjcaraasampannasseva paricrako sampajjati. Imya kho ambaha anuttarya
araasampadya ida pahama apyamukha bhavati.
81. Puna ca para ambaha idhekacco samao v brhmao v imaceva anuttara vijjcaraasampa
mbhuamno pavattaphalabhojanataca anabhisambhuamno kuddlapiaka dya arayatanamajjho
phalabhojano bhavissmti. So aadatthu vijjcaraasampannasseva paricrako sampajjati. Imya
a kho ambaha anuttarya vijjcaraasampadya ida dutiya apyamukha bhavati.
[BJT Page 208] [\x 208/]
82. Puna ca para ambaha idhekacco samao v brhmao v imaceva anuttara vijjcaraasampa
mbhuamno pavattaphalabhojanataca anabhisambhuamno kandamlaphalabhojanataca anabhisambhu
mno gmasmanta v nigamasmanta v agygra karitv aggi paricaranto acchati. So aadat
nnasseva paricriko sampajjati. Imya kho ambaha anuttarya vijjcaraasampadya ida tatiya
ukha bhavati.
83. Puna ca para ambaha idhekacco samao v brhmao v imaceva anuttara vijjcaraasampa
mbhuamno pavattaphalabhojanaca anabhisambhuamno kandamlaphalabhojananaca anabhisambhua
aggiparicariyaca anabhisambhuamno [PTS Page 102] [\q 102/] ctummahpathe catudvra
agra karitv acchati: yo imhi cathi dishi gamissati samao v brhmao v tamaha yaths
pjessmti. So aadatthu vijjcaraasampannasseva paricrako sampajjati. Imya kho ambaha
vijjcaraasampadya ida catuttha apyamukha bhavati.
Imya kho ambaha anuttarya vijjcaraasampadya imni cattri apyamukhni bhavanti.
84. Ta kimmaasi ambaha? Api nu tva imya anuttarya vijjcaraasampadya sandissasi sca
.
"No hida bho gotama. Ko cha bho gotama scariyako? K ca anuttar vijjcaraasampad? rak
otama anuttarya vijjcaraasampadya scariyako"ti.
"Ta kimmaasi ambaha? Api nu tva imaceva anuttara vijjcaraasampada anabhisambhuamn
mdya araavanamajjhoghasi scariyako pavattaphalabhojano bhavissmiti?"
"No hida bho gotama. "
"Ta kimmaasi ambaha? Api nu tva imaceva anuttara vijjcaraasampada anabhisambhuamn
labhojanataca anabhisambhuamno kuddlapiaka dya araavanamajjhoghasi scariyako kanda
jano bhavissmti?"
"No hida bho gotama. "
"Ta kimmaasi ambaha? Api nu tva imaceva anuttara vijjcaraasampada anabhisambhuamn
labhojananaca anabhisambhuamno kandamlaphalabhojanataca anabhisambhuamno gmasmanta v
smanta v agygra karitv aggi paricaranto acchasi scariyako? "Ti
[PTS Page 103] [\q 103/] "no hida bho gotama. "
[BJT Page 210] [\x 210/]
"Ta kimmaasi ambaha api nu tva imaceva anuttara vijjcaraasampada anabhisambhuamno
abhojanataca anabhisambhuamno kandamlaphalabhojanataca anabhisambhuamno aggiparicariya
anabhisambhuamno ctummahpathe catudvra agra karitv acchasi scariyako, yo imhi cat
issati samao v brhmao v ta maya yathsatti yathbala paipjessmti?"
"No hida bho gotama. "
85. Iti kho ambaha imya ceva tva anuttarya vijjcaraasampadya parihno scariyako. Ye c
uttarya vijjcaraasampadya cattri apyamukhni bhavanti, tato ca tva parihno scariyako.
ho pana te es ambaha cariyena brhmaena pokkharasdin vc "ke ca muak samaak ibbh
a tevijjna brhmana skacch"ti, attan pyiko'pi apariprayamno. Passa ambaha yva a
iyassa brhmaassa pokkharasdissa.
86. Brhmao kho pana ambaha pokkharasd rao pasenadissa kosalassa dattika bhujati. Tas
senadi kosalo sammukhbhvampi na dadti. Yadpi tena manteti tirodussena manteti. Yassa
kho pana ambaha dhammika payata bhikkha patigaheyya, katha tassa rj pasenad kosalo
hbhvampi na dadeyya? Passa ambaha yvaaparaddhaca te ida cariyassa brhmaassa pokkhara

Ta kimmaasi ambaha? Rj pasenadi kosalo hatthigvya v nisinno assapihe v nisinno ra
to uggehi v rjaehi v kicideva [PTS Page 104] [\q 104/] mantaa manteyya, so tamh
s apakkamma ekamanta tiheyya. Atha gaccheyya suddo v suddadso v, so tasmi padese hit
va mantaa manteyya: evampi rj pasenadi kosalo ha evampi rj pasenad kosalo hti. Api n
abhaita v bhaati rjamanta v manteti, ettvat so assa rj v rjamahmatto vti?"
"No hida bho gotama. "
87. Evameva kho tva ambaha, ye te ahesu brhmana pubbak isayo mantna kattro mantna
amida etarahi brhma pora mantapada gta pavutta samhita tadanuggyanti tadanubhsa
nti vcitamanuvcenti, seyyathda: aako vmako vmadevo vessmitto yamatagg agiraso bhra
sapo bhagu, tyha mante adhiymi scariyako'ti tvat tva bhavissasi isi v isittya v pai
eta hna vijjati.
[BJT Page 212] [\x 212/]
88. Ta kimmaasi ambaha kinti te suta brhmana vuddhna mahallakna cariyapcariyn
rhmana pubbak isayo mantna kattro mantna pavattro, yesamida etarahi brhma por
amhita tadanugyanti tadanubhsanti bhsitamanubhsanti vcitamanuvcenti seyyathda: aak
adevo, vessmitto, yamataggi, agiraso, bhradvjo, vseho, kassapo, bhagu - eva su te sunh
vilitt kappitakesamass muttamaikualbhara odtavatthavasan pacahi kmaguehi samappi
nti, seyyathpi tva etarahi scariyako?"Ti.
[PTS Page 105] [\q 105/] "no hida bho gotama. "
89. "Eva su te slna odana sucimaspasecana vicitaklaka anekaspa anekabyajana pari
thpi tva etarahi scariyako?"Ti.
"No hida bho gotama. "
"Eva su te vehanakapasshi nrhi paricrenti seyyathpi tva etarahi scariyako?"Ti.
"No hida bho gotama. "
"Eva su te kuttavlehi vaavrathehi dghhi patodalahihi vhane vitudent vipariyyanti se
va etarahi scariyako?"Ti.
" No hida bho gotama. "
"Eva su te ukkiaparikhsu okkhittapalighsu nagarpakriksu dghsibaddhehi purisehi rakkh
yyathpi tva etarahi scariyako?"Ti.
" No hida bho gotama. "
Iti kho ambaha neva tva isi, na isittya paipanno scariyako. Yassa kho pana ambaha mayi
akh v vimati v, so ma pahena, aha veyyakaraena sodhissm"ti.
90. Atha kho bhagav vihr nikkhamma cakama abbhuhsi. Ambaho'pi mavo vihr nikkhamm
Atha kho ambaho mavo bhagavanta cakamanta anucakamamno kye dvattisamahpurisalakkha
. Addasa kho ambaho mavo bhagavato kye dvattisamahpurisalakkhani yebhuyyena hapetv
e 106] [\q 106/] dve. Dvsu mahpurisalakkhaesu kakhati vicikicchati ndhimuccati n
a sampasdati kosohite ca vatthaguyhe1 pahtajivhatya ca.
1. Kovahita vasatuguhya. (Mahynikdna ganthesu)
[BJT Page 214] [\x 214/]
91. Atha kho bhagavato etadahosi: passati kho me aya ambaho mavo dvattisamahpurisalakkh
ani yebhuyyena hapetv dve. Dvsu mahpurisalakkhaesu kakhati vicikicchati ndhimuccati n
mpasdati kosohite ca vatthaguyhe pahtajivhatya cti.
Atha kho bhagav tathrpa iddhbhisakhra abhisaksi yath addasa ambaho mavo bhagava
aguyha. Atha kho bhagav jivha ninnmetv ubho'pi kaasotni anumasi parimasi. Ubho'pi nsi
anumasi parimasi. Kevalampi naamaala jivhya chdesi.
Atha kho ambahassa mavassa etadahosi: samanngato kho samao gotavo dvattisamahpurisalak
aehi paripuehi no aparipuehti bhagavanta etadavoca: "handa ca'dni maya bho gotama gac
Bahukicc maya bahukaray"ti.
"Yassa'dni tva ambaha kla maasti".
Atha kho ambaho mavo vaavrathamruyha pakkmi.
92. Tena kho pana samayena brahmao pokkharasdi ukkahya nikkhamitv mahat brhmaagaena
sake rme nisinno hoti ambaha yeva mava patimnento. Atha kho ambaho mavo yena sako
Yvatik ynassa bhmi ynena gantv yn paccorohitv pattiko'va yena brhmao pokkharasd t
upasakamitv brhmaa pokkharasdi abhivdetv ekamanta nisdi.
93. Ekamanta nisinna kho ambaha mava brhmao pokkharasd etadavoca: kacci tta amba
vanta gotamanti?.
"Addasma kho bho ta bhavanta gotamanti. "
"Kacci tta ambaha ta bhavanta gotama tath [PTS Page 107] [\q 107/] santo yeva sadd
o abbhuggato no aath? Kacci pana bho so bhava gotamo tdiso no adiso?"Ti.
"Tath santo yeva bho ta bhavanta gotama saddo abbhuggato no aath. Tdiso'va bho so bhav
otamo no adiso. Samanngato ca bho so bhava gotamo dvattisamahpurisalakkhaehi paripue
aparipueh"ti.
[BJT Page 216] [\x 216/]
"Ahu pana te tta ambaha samaena gotamena saddhi kocideva kathsallpo?"Ti.
"Ahu kho yeva bho samaena gotamena saddhi kocideva kathsallpo?"Ti.
"Yathkatha pana te tta ambaha ahu samaena gotamena saddhi kocideva kathsallpo?"Ti.
Atha kho ambaho mavo yvatako ahosi bhagavat saddhi kathsallpo ta sabba brhmaassa
a rocesi.
94. Eva vutte brhmao pokkharasd ambaha mava etadavoca: "aho vata re, amhka pait
amhka bahussutaka! Aho vata re, amhka tevijjaka! Evarpena kira bho puriso atthacarak
ena kyassa bhed parammara apya duggati vinipta niraya upapajjeyya. Yadeva kho tva a
avanta gotama eva sajja sajja avacsi. Atha kho bhava gotamo amhe'pi eva upaneyya upane
a avaca. Abho vata re, amhka paitaka! Aho vata re, amhka bahussutaka! Aho vata re, amhk
a tevijjaka! Evarpena kira bho puriso atthacarakena kyassa bhed parammara apya duggati
nipta niraya upapajjeyy"ti kupito anattamano ambaha mava padas yeva pavattesi. Icch
adeva bhagavanta dassanya upasakamitu.
95. [PTS Page 108] [\q 108/] atha kho te brhma brhmaa pokkharasdi etadavocu: ati
kho bho ajja samaa gotama dassanya upasakamitu. Svedni bhava pokkharast samaa got
upasakamissat"ti.
Atha kho brhmao sake nivesane pata khdanya bhojanya paiydpetv ynesu ropetv uk
i. Yena icchnagalavanasao tena pysi. Yvatik ynassa bhmi ynena gantv yn paccorohi
ena bhagav tenupasakami. Upasakamitv bhagavat saddhi sammodanya katha srya vtis
Ekamanta nisinno kho brhmao pokkharasd bhagavanta etadavoca: "gamnukhavidha bho gotam
amhka antevs ambaho mavo?"Ti.
[BJT Page 218] [\x 218/]
"gam kho te antevs ambaho mavo"ti.
"Ahu pana te bho gotama ambahena mavena saddhi kocideva kathsallpo?"Ti.
"Ahu kho me brhmaa ambahena mavena saddhi kocideva kathsallpo"ti.
"Yathkatha pana te bho gotama ahu ambahena mavena saddhi kocideva kathsallpo?"Ti.
Atha kho bhagav yvatiko ahosi ambahena mavena saddhi kathsallpo, ta sabba brhmaas
issa rocesi.
"Eva vutte brhmao pokkharasdi bhagavanta etadavoca: blo bho gotama ambaho mavo. Kham
ava gotamo ambahassa mavass"ti.
"Sukh hotu brhmaa ambaho mavo"ti.
96. [PTS Page 109] [\q 109/] atha kho brhmao pokkharasdi bhagavato kye dvattisam
ahpurisalakkhani samannesi. Addas kho brhmao pokkharasd bhagavato kye dvattisamahpu
hani yebhuyyena hapetv dve. Dvsu mahpurisalakkhaesu kakhati vicikicchati ndhimuccati
ampasdati kosohite ca vatthaguyhe pahtajivhatya ca.
97. Atha kho bhagavato etadahosi: passati kho me aya brhmao pokkharasd dvattisamahpuris
alakkhani yebhuyyena hapetv dve. Dvsu mahpurisalakkhaesu kakhati vicikicchati ndhimuc
na sampasdati kosohite ca vatthaguyhe pahtajivhatya cti.
Atha kho bhagav tathrpa iddhbhisakhra abhisakhs yath addasa brhmao pokkharasd
vatthaguyha. Atha kho bhagav jivha ninnmetv ubho'pi kaasotni anumasi, paimasi, ubho'p
ksotni anumasi, paimasi. Kevalampi naamaala jivhya chdesi.
98. Atha kho brhmaassa pokkharasdissa etadahosi: "samanngato kho samao gotamo dvattisa
mahpurisalakkhaehi paripuehi no aparipueh"ti bhagavanta etadavoca: adhivsetu me bhava
mo ajjatanya bhatta saddhi bhikkhusaghen"ti. Adhivsesi bhagav tuhbhvena.
99. Atha kho brhmao pokkharasd bhagavato, adhivsana viditv bhagavato kla rocesi: kl
tama, nihita bhattanti. '
[BJT Page 220] [\x 220/]
Atha kho bhagav pubbanhasamaya nivsetv pattacvaramdya saddhi bhikkhusaghena yena buhm
pokkharasdissa parivesan tenupasakhami. Upasakamitv paatte sane nisdi. Atha kho brh
kharast bhagavanta patena khdanyena bhojanyena sahatth santappesi sampavresi. Mava
usagha. Atha kho brhmao pokkharast bhagavanta bhuttvi ontapattapi aatara nca
.
100. Ekamanta nisinnassa kho brhmaassa pokkharasdissa [PTS Page 110] [\q 110/]
bhagav nupubbkatha kathesi, seyyathda: dnakatha slakatha saggakatha kmna dnava
e ca nisasa paksesi. Yad bhagav asi brhmaa pokkharasti kallacitta muducitta vi
ta pasannacitta, atha y buddhna smukkasik dhammadesan ta paksesi: dukkha samudaya
a.
Seyyathpi nma suddha vattha apagatakaka sammadeva rajana paiggaheyya, evameva brhma
harasdissa tasmi yeva sane viraja vtamala dhammacakkhu udapdi ya kici samudayadhamma
a nirodhadhammanti.
101. Atha kho brhmao pokkharasd dihadhammo pattadhammo viditadhammo pariyoghadhammo ti
ikiccho vigatakathakatho vesrajjappatto aparappaccayo satthussane bhagavanta etadavo
ca: "abhikkanta bho gotama abhikkanta bho gotama. Seyyathpi bho gotama nikkujjita v u
kkujjeyya paicchanna v vivareyya mhassa v magga cikkheyya andhakre v telapajjota dh
khumanto rpni dakkhintti, evameva bhot gotamena anekapariyyena dhammo paksito. Esha bh
gotama saputto sabhariyo sapariso smacco bhavanta gotama saraa gacchmi dhammaca bhikkhu
saghaca. Upsaka ma bhava gotamo dhretu ajjatagge pupeta saraa gata. Yath ca bhav
upsakakulni upasakamati evameva bhava gotamo pokkharasdikula upasakamatu. Tattha ye te
mavak v mavik v bhavanta gotama abhivdessanti v paccuhissanti v sana v udaka
anti, tesa ta bhavissanti dgharatta hitya sukhy"ti. "Kalya vuccati brhma"ti.
Ambahasutta tatiya.
Piava:222
4
[PTS Page 111] [\q 111/] soadaasutta
1. Eva me suta. Eka samaya bhagav agesu crika caramno mahat bhikkhusaghena saddhi
bhikkhusatehi yena camp tadavasari. Tatra suda bhagav campya viharati gaggarya pokkha
raiy tre.
Tena kho pana samayena soadao brhmao campa ajjhvasati sattussada satiakahodaka sad
a mgadhena seniyena bimbisrena dinna rjadya brahmadeyya.
2. Assosu kho campeyyak brhmaagahapatik "samao khalu bho gotamo sakyaputto sakyakul pab
bajito agesu crika caramno mahat bhikkhusaghena saddhi pacamattehi bhikkhusatehi campa
uppatto, campya viharati gaggarya pokkharaiy tre. Ta kho pana bhavanta gotama eva ka
isaddo abbhuggato: "itipi so bhagav araha sammsambuddho vijjcaraasampanno sugato loka
vid anuttaro purisadammasrath satth devamanussna buddho bhagav'ti. So ima loka sadeva
mraka sabrahmaka sassamaabrhmai paja sadevamanussa saya abhi sacchikatv pavedeti
eti dikalya majjhekalya pariyosnakalya sttha sabyajana kevalaparipua parisud
Sdhu kho pana tathrpna arahata dassana hot"ti.
3. [PTS Page 112] [\q 112/] atha kho campeyyak brhmaagahapatik campya nikkhamitv
saghasagh gabht yena gaggar pokkhara tenupasakamanti.
4. Tena kho pana samayena soadao brhmao uparipsde divseyya upagato hoti. Addas kho s
ao campeyyake brhmaagahapatike campya nikkhamitv saghasagh gabhte yena gaggar pokk
akamante. Disv khatta mantesi: "kinnu kho bho khatte campeyyak brhmaagahapatik campya
khamitv saghasagh gabht yena gaggar pokkhara tenupasakamant?"Ti
[BJT Page 224] [\x 224/]
"Atthi kho bho samao gotamo sakyaputto sakyakul pabbajito agesu crika caramno mahat bhi
kkhusaghena saddhi pacamattehi bhikkhusatehi campa anuppatto campya viharati gaggarya
pokkharaiy tre. Ta kho pana bhavanta gotama eva kalyo kittisaddo abbhuggato: 'itipi s
agav araha sammsambuddho vijjcaraasampanno sugato lokavid anuttaro purisadammasrath sa
h devamanussna buddho bhagav'ti. Tamete bhavanta gotama dassanya upasakamant"ti.
5. Tena hi bho khatte yena campeyyak brhmaagahapatik tenupasakama. Upasakamitv campeyya
ke brhmaagahapatike eva vadehi: "soadao bho brhmao evamha: 'gamentu kira bhavanto so
rhmao samaa gotama dassanya upasakamissat"ti.
'Eva bho'ti kho so khatt soadaassa brhmaassa paissutv yena campeyyak brhmaagahapat
ami. Upasakamitv campeyyake brhmaa gahapatike etadavoca: [PTS Page 113] [\q 113/]
"soadao bho brhmao evamha: "gament kira bhavanto. Soadao'pi brhmao samaa got
amissat"ti.
6. Tena kho pana samayena nnverajjakna brhmana pacamattni brhmaasatni campya pa
va karayena. Assosu kho te brhma: 'soadao kira brhmao samaa gotama dassanya upa
a kho te brhma yena soadao brhmao tenupasakamisu. Upasakamitv soadaa brhmaa
ava soadao samaa gotama dassanya upasakamissat'?"Ti
"Eva kho me bho hoti ahampi samaa gotama dassanya upasakamissm"ti.
7. "M bhava soadao samaa gotama dassanya upasakami. Na arahati bhava soadao sama
upasakamitu. Sace bhava soadao samaa gotama dassanya upasakamissati, bhoto soada
ati samaassa gotamassa yaso abhivahissati. Yampi bhoto soadaassa yaso hyissati samaass
gotamassa yaso abhivahissati, imin pagena na arahati bhava soadao samaa gotama dass
akamitu. Samao tveva gotamo arahati bhavanta soadaa dassanya upasakamitu.
[BJT Page 226] [\x 226/]
Bhava hi soadao ubhato sujto mtito ca pitito ca, sasuddhagahaiko yva sattam pitmaha
itto anupakkuho jtivdena.
Yampi bhava soadao ubhato sujto mtito ca pitito ca, sasuddhagahaiko yva sattam pitm
kkhitto anupakkuho jtivdena. Imin pagena na arahati bhava soadao samaa gotama das
itu. Samao tveva gotamo arahati bhavanta soadaa dassanya upasakamitu.
Bhava hi soadao aho mahaddhano mahbhogo.
Yampi bhava soadao aho mahaddhano mahbhogo. Imin pagena na arahati bhava soadao s
sanya upasakamitu. Samao tveva gotamo arahati bhavanta soadaa dassanya upasakamitu
Bhava hi soadao [PTS Page 114] [\q 114/] ajjhyako mantadharo tia vedna prag s
skkharappabhedna itihsapacamna, padako, veyykarao, lokyatamahpurisalakkhaesu anava
Yampi bhava soadao ajjhyako mantadharo tia vedna prag sanighaukeubhna skkhar
dako, veyykarao, lokyatamahpurisalakkhaesu anavayo. Imin pagena na arahati bhava soad
aa gotama dassanya upasakamitu. Samao tveva gotamo arahati bhavanta soadaa dassan
u.
Bhava hi soadao abhirpo dassanyo psdiko paramya vaapokkharatya samanngato brahmav
akkhuddvakso dassanya.
Yampi bhava soadao abhirpo dassanyo psdiko paramya vaapokkharatya samanngato brah
as, akkhuddvakso dassanya. Imin pagena na arahati bhava soadao samaa gotama dassa
u. Samao tveva gotamo arahati bhavanta soadaa dassanya upasakamitu.
Bhava hi soadao slav vuddhasl vuddhaslena samanngato.
Yampi bhava soadao slav vuddhasl vuddhaslena samanngato. Imin pagena na arahati bh
aa gotama dassanya upasakamitu. Samao tveva gotamo arahati bhavanta soadaa dassan
u.
Bhava hi soadao kalyavco kalyavkkarao, poriy vcya samanngato vissahya anelag
Yampi bhava soadao kalyavco kalyavkkarao, poriy vcya samanngato vissahya ane
min pagena na arahati bhava soadao samaa gotama dassanya upasakamitu. Samao tveva
ati bhavanta soadaa dassanya upasakamitu.
Bhava hi soadao bahunna cariyapcariyo, ti mavakasatni mante vceti. Bah kho pana
cchanti bhoto soadaassa santike mantatthik mante adhyitukm.
Yampi bhava soadao bahunna cariyapcariyo, ti mavasatni mante vceti. Bah kho pana
acchanti bhoto soadaassa santike mantatthik mante adhyitukm. Imin pagena na arahati b
soadao samaa gotama dassanya upasakamitu. Samao tveva gotamo arahati bhavanta soad
asakamitu.
Bhava hi soadao jio vuddho mahallako addhagato vayo anuppatto. Samao gotamo taruo ceva
aruapabbajito ca.
Yampi bhava soadao jio vuddho mahallako addhagato vayo anuppatto. Samao gotamo taruo c
a taruapabbajito ca. Imin pagena na arahati bhava soadao samaa gotama dassanya upas
amao tveva gotamo arahati bhavanta soadaa dassanya upasakamitu.
Bhava hi soadao rao mgadhassa seniyassa bimbisrassa sakkato garukato mnito pjito apa
Yampi bhava soadao rao mgadhassa seniyassa bimbisrassa sakkato garukato mnito pjito
o. Imin pagena na arahati bhava soadao samaa gotama dassanya upasakamitu. Samao t
arahati bhavanta soadaa dassanya upasakamitu.
Bhava hi soadao brhmaassa pokkharastissa sakkato garukato mnito pjito apacito.
Yampi bhava soadao brhmaassa pokkharastissa sakkato garukato mnito pjito apacito. Imi
na na arahati bhava soadao samaa gotama dassanya upasakamitu. Samao tveva gotamo ar
avanta soadaa dassanya upasakamitu.
[BJT Page 228] [\x 228/]
Bhava hi soadao campa ajjhvasati sattussada satiakahodaka sadhaa rjabhogga ra
isrena dinna rjadya brahmadeyya.
Yampi bhava soadao campa ajjhvasati sattussada satiakahodaka sadhaa rjabhogga
imbisrena dinna rjadya brahmadeyya, imin pagena na arahati bhava soadao samaa go
asakamitu. Samao tveva gotamo arahati bhavanta soadaa dassanya upasakamitunti.
8. Eva vutte soadao brhmao te brhmae etadavoca: [PTS Page 115] [\q 115/] tena hi
o mamapi sutha, yath mayameva arahma ta bhavanta gotama dassanya upasakamitu natveva
ti so bhava gotamo amhka dassanya upasakamitu. Samao khalu bho gotamo ubhato sujto mt
ca pitito ca, sasuddhagahaiko yva sattam pitmahayug, akkhitto anupakkuho jtivdena.
Yampi bho samao gotamo ubhato sujto mtito ca pitito ca, sasuddhagahaiko yva sattam pit
hayug, akkhitto anupakkuho jtivdena, iminpagena na arahati so bhava gotamo amhka das
pasakamitu. Atha kho mayameva arahma ta bhavanta gotama dassanya usakamitu.
Samao khalu bho gotamo mahanta tisagha ohya pabbajito.
Yampi bho samao gotamo mahanta tisagha ohya pabbajito, iminpagena na arahati so bhava
mo amhka dassanya upasakamitu. Atha kho mayameva arahma ta bhavanta gotama dassanya
mitu.
Samao khalu bho gotamo pahta hiraasuvaa ohya pabbajito bhmigataca vehsahaca.
Yampi bho samao gotamo pahta hiraasuvaa ohya pabbajito bhmigataca vehsahaca, im
i so bhava gotamo amhka dassanya upasakamitu. Atha kho mayameva arahma ta bhavanta go
dassanya upasakamitu.
Samao khalu bho gotamo daharo'va samno yuv susu kakeso bhadrena yobbaena samanngato pa
mena vayas agrasm anagriya pabbajito.
Yampi bho samao gotamo daharo'va samno yuv susu kakeso bhadrena yobbaena samanngato pa
mena vayas agrasm anagriya pabbajito, iminpagena na arahati so bhava gotamo amhka da
upasakamitu. Atha kho mayameva arahma ta bhavanta gotama dassanya upasakamitu.
Samao khalu bho gotamo akmakna mtpitunna assumukhna rudantna kesamassu ohretv k
v agrasm anagriya pabbajito.
Yampi bho samao gotamo akmakna mtpitunna assumukhna rudantna kesamassu ohretv k
v agrasm anagriya pabbajito, iminpagena na arahati so bhava gotamo amhka dassanya u
u. Atha kho mayameva arahma ta bhavanta gotama dassanya upasakamitu.
Samao khalu bho gotamo abhirpo dassanyo psdiko paramya vaapokkharatya samanngato bra
hmavaccas akkhuddvakso dassanya.
Yampi bho samao gotamo abhirpo dassanyo psdiko paramya vaapokkharatya samanngato bra
hmavaccas akkhuddvakso dassanya, iminpagena na arahati so bhava gotamo amhka dassany
akamitu. Atha kho mayameva arahma ta bhavanta gotama dassanya upasakamitu.
Samao khalu bho gotamo slav ariyasli kusalasl kusalaslena samanngato.
Yampi bho samao gotamo slav ariyasli kusalasli kusalaslena samanngato, iminpagena na
ati so bhava gotamo amhka dassanya upasakamitu. Atha kho mayameva arahma ta bhavanta
ma dassanya upasakamitu.
[BJT Page 230] [\x 230/]
Samao khalu bho gotamo kalyavco kalyavkkarao poriy vcya samanngato vissahya ane
vipaniy.
Yampi bho samao gotamo kalyavco kalyavkkarao poriy vcya samanngato vissahya ane
vipaniy, iminpagena na arahati so bhava gotamo amhka dassanya upasakamitu. Atha kh
arahma ta bhavanta gotama dassanya upasakamitu.
Samao khalu bho gotamo bahunna cariyapcariyo.
Yampi bho samao gotamo bahunna cariyapcariyo, iminpagena na arahati so bhava gotamo amh
a dassanya upasakamitu. Atha kho mayameva arahma ta bhavanta gotama dassanya upasaka
Samao khalu bho gotamo khakmargo vigatacpallo.
Yampi bho samao gotamo khakmargo vigatacpallo, iminpagena na arahati so bhava gotamo
dassanya upasakamitu. Atha kho mayameva arahma ta bhavanta gotama dassanya upasakamit
Samao khalu bho gotamo kammavd kiriyavd appapurekkhro brahmaya pajya.
Yampi bho samao gotamo kammavd kiriyavd appapurekkhro brahmaya pajya, iminpagena
o bhava gotamo amhka dassanya upasakamitu. Atha kho mayameva arahma ta bhavanta gotam
sanya upasakamitu.
Samao khalu bho gotamo ucc kul pabbajito asambhinnakhattiyakul.
Yampi bho samao gotamo ucc kul pabbajito asambhinnakhattiyakul, iminpagena na arahati
so bhava gotamo amhka dassanya upasakamitu. Atha kho mayameva arahma ta bhavanta gota
ssanya upasakamitu.
Samao khalu bho gotamo ah kul pabbajito mahaddhan mahbhog.
Yampi bho samao gotamo ah kul pabbajito mahaddhan mahbhog, iminpagena na arahati so
otamo amhka dassanya upasakamitu. Atha kho mayameva arahma ta bhavanta gotama dassan
sakamitu.
[PTS Page 116] [\q 116/] samaa khalu bho gotama tirorah tirojanapad sampucchitu
hanti.
Yampi bho samaa gotama tirorah tirojanapad sampucchitu gacchanti, iminpagena na ara
bhava gotamo amhka dassanya upasakamitu. Atha kho mayameva arahma ta bhavanta gotama
nya upasakamitu.
Samaa khalu bho gotama anekni devatsahassni pehi saraa gatni.
Yampi bho samaa gotama anekni devatsahassni pehi saraa gatni, iminpagena na araha
otamo amhka dassanya upasakamitu. Atha kho mayameva arahma ta bhavanta gotama dassan
sakamitu.
Samaa khalu bho gotama eva kalyo kittisaddo abbhuggato 'itipi so bhagav araha sammsam
ho vijjcaraasampanno sugato lokavid anuttaro purisadammasrath satth devamanussna buddh
bhagav'ti.
Yampi bho samaa gotama eva kalyo kittisaddo abbhuggato 'itipi so bhagav araha sammsam
ho vijjcaraasampanno sugato lokavid anuttaro purisadammasrath satth devamanussna buddh
bhagav'ti, iminpagena na arahati so bhava gotamo amhka dassanya upasakamitu. Atha kho
ameva arahma ta bhavanta gotama dassanya upasakamitu.
Samao khalu bho gotamo dvattisamahpurisalakkhaehi samanngato.
Yampi bho samao gotamo dvattisamahpurisalakkhaehi samanngato, iminpagena na arahati so
bhava gotamo amhka dassanya upasakamitu. Atha kho mayameva arahma ta bhavanta gotama
nya upasakamitu.
Samao khalu bho gotamo ehisgatavd sakhilo sammodako abbhkuiko uttnamukho pubbabhs.
Yampi bho samao gotamo ehisgatavd sakhilo sammodako abbhkuiko uttnamukho pubbabhs, im
na na arahati so bhava gotamo amhka dassanya upasakamitu. Atha kho mayameva arahma ta
avanta gotama dassanya upasakamitu.
Samao khalu bho gotamo catunna parisna sakkato garukato mnito pjito apacito.
Yampi bho samao gotamo catunna parisna sakkato garukato mnito pjito apacito, iminpagen
na arahati so bhava gotamo amhka dassanya upasakamitu. Atha kho mayameva arahma ta bha
nta gotama dassanya upasakamitu.
Samae khalu bho gotame bah dev manuss ca abhippasann.
Yampi bho samae gotame bah dev manuss ca abhippasann, iminpagena na arahati so bhava g
amo amhka dassanya upasakamitu. Atha kho mayameva arahma ta bhavanta gotama dassanya
amitu.
[BJT Page 232] [\x 232/]
Samao khalu bho gotamo yasmi gme v nigame v paivasati, na tasmi gme v nigame v amanu
sse vihehenti.
Yampi bho samao gotamo yasmi gme v nigame v paivasati, na tasmi gme v nigame v amanu
sse vihehenti, iminpagena na arahati so bhava gotamo amhka dassanya upasakamitu. Atha
mayameva arahma ta bhavanta gotama dassanya upasakamitu.
Samao khalu bho gotamo sagh ga gacariyo puthutitthakarna aggamakkhyati.
Yampi bho samao gotamo sagh ga gacariyo puthutitthakarna aggamakkhyati, iminpagena
i so bhava gotamo amhka dassanya upasakamitu. Atha kho mayameva arahma ta bhavanta go
dassanya upasakamitu.
Yath kho pana bho ekesa samaabrhmana yath v tath v yaso samudgacchati na heva sam
sa yaso samudgato. Atha kho anuttarya vijjcaraasampadya samaassa gotamassa yaso samudga
to. . .
Samaa khalu bho gotama rj mgadho seniyo bimbisro saputto sabhariyo sapariso smacco p
raa gato.
Yampi bho samaa gotama rj mgadho seniyo bimbisro saputto sabhariyo sapariso smacco p
raa gato, iminpagena na arahati so bhava gotamo amhka dassanya upasakamitu. Atha kho
eva arahma ta bhavanta gotama dassanya upasakamitu.
Samaa khalu bho gotama rj pasenad kosalo saputto sabhariyo sapariso smacco pehi sara

Yampi bho samaa gotama rj pasenad kosalo saputto sabhariyo sapariso smacco pehi sara
iminpagena na arahati so bhava gotamo amhka dassanya upasakamitu. Atha kho mayameva a
hma ta bhavanta gotama dassanya upasakamitu.
Samaa khalu bho gotama brhmao pokkharast saputto sabhariyo sapariso smacco pehi sara
Yampi bho samaa gotama brhmao pokkharast saputto sabhariyo sapariso smacco pehi sara
Iminpagena na arahati so bhava gotamo amhka dassanya upasakamitu. Atha kho mayameva ar
a ta bhavanta gotama dassanya upasakamitu.
Samao khalu bho gotamo rao mgadhassa seniyassa bimbisrassa sakkato garukato mnito pjito
apacito.
Yampi bho samao gotamo rao mgadhassa seniyassa bimbisrassa sakkato garukato mnino pjito
apacito, iminpagena na arahati so bhava gotamo amhka dassanya upasakamitu. Atha kho m
ameva arahma ta bhavanta gotama dassanya upasakamitu.
Samao khalu bho gotamo rao pasenadissa kosalassa sakkato garukato mnito pjito apacito
.
Yampi bho samao gotamo rao pasenadissa kosalassa sakkato garukato mnito pjito apacito
, iminpagena na arahati so bhava gotamo amhka dassanya upasakamitu. Atha kho mayameva
ahma ta bhavanta gotama dassanya upasakamitu.
Samao khalu bho gotamo brhmaassa pokkharastissa sakkato garukato mnito pjito apacito.
Yampi bho samao gotamo brhmaassa pokkharastissa sakkato garukato mnito pjito apacito,
iminpagena na arahati so bhava gotamo amhka dassanya upasakamitu. Atha kho mayameva ar
a ta bhavanta gotama dassanya upasakamitu.
[PTS Page 117] [\q 117/] samao khalu bho gotamo campa anuppatto campya viharati
gaggarya pokkharaiy tre. Ye kho pana bho keci sama v brhma v amhka gmakkhetta
o te honti. Atith kho panamhehi sakktabb garuktabb mnetabb pjetabb apacetabb. Yampi
mao gotamo campa anuppatto campya viharati gaggarya pokkharaiy tre. Atithamhka sama
. Atithi kho panamhehi sakktabbo garuktabbo mnetabbo pjetabbo apacetabbo. Iminpagena n
a arahati so bhava gotamo amhka dassanya upasakamitu. Atha kho pana mayameva arahma ta
havanta gotama dassanya upasakamitu.
Ettake kho aha bho tassa bhoto gotamassa gue pariypumi. No ca kho so bhava gotamo etta
kavao. Aparimavao hi so bhava gotamo"ti.
[BJT Page 234] [\x 234/]
9. Eva vutte te brhma soadaa brhmaa etadavocu: 'yath kho bhava soadao samaas
to ce'pi so bhava gotamo yojanasate viharati, alameva saddhena kulaputtena dassany
a upasakamitu api puosena1. Tena hi bho sabbeva maya samaa gotama dassanya upasakamis

Atha kho soadao brhmao mahat brhmaagaena saddhi yena gaggar pokkhara tenupasakam
10. Atha kho soadaassa brhmaassa tirovanasaagatassa eva cetaso parivitakko udapdi: "a
a kho pana samaa gotama paha puccheyya, tatra ce ma samao gotamo eva vadeyya: 'na kho
brhmaa paho eva pucchtabbo, eva nmesa buhmaa paho pucchitabbo'ti. Tena ma aya pari
veyya: 'blo soadao brhmao abyatto, [PTS Page 118] [\q 118/] nsakkhi samaa gotama
so paha pucchitunti'. Ya kho panya paris paribhaveyya, yaso'pi tassa hyetha, yassa kho
pana yaso hyetha bhog'pi tassa hyeyyu. Yasoladdh kho panamhka bhog. Maceva kho pana s
gotamo paha puccheyya, tassa cha pahassa veyykaraena citta na rdheyya, tatra ce ma
mo eva vadeyya: 'na kho esa brhmaa paho eva vyktabbo. Eva nmesa brhmaa paho vykt
ma aya paris paribhaveyya: 'blo soao brhmao, abyatto nsakkhi samaassa gotamassa pa
araena citta rdhetunti. Ya kho panya paris paribhaveyya, yaso'pi tassa hyetha. Yassa
pana yaso hyetha bhogpi tassa hyeyyu. Yasoladdh kho panamhka bhog. Aha ceva kho pana
ampagato samno adisv'va samaa gotama nivatteyya, tena ma aya paris paribhaveyya: 'b
rhmao abyatto mnatthaddho bhto ca. No visahi samaa gotama dassanya upasakamitu. Kath
sampagato samno adisv samaa gotama nivattissat?'Ti. Ya kho panya paris paribhaveyy
i tassa hyetha. Yassa kho pana yaso hyetha, bhog'pi tassa hyeyyu. Yasoladdh kho panamhk
a bhog"ti.
11. Atha kho soadao brhmao yena bhagav tenupasakami. Upasakamitv bhagavat saddhi sa
ammodanya katha srya vtisretv ekamanta nisdi. Campeyyakpi kho brhmaagahapatik
a abhivdetv ekamanta nisdisu. Appekacce bhagavat saddhi sammodisu. Sammodanya katha
amanta nisdisu. Appekacce yena bhagav tenajali panmetv ekamanta nisdisu. Appekacce
etv ekamanta nisdisu. Appekacce tuhbht ekamanta nisdisu.
1. Puasenti'pi pho kesuci potthakesu.
[BJT Page 236] [\x 236/]
12. [PTS Page 119] [\q 119/] tatrapi suda soadao brhmao etadeva bahulamanuvitakke
nto nisinno hoti. "Aha ceva kho pana samaa gotama paha puccheyya tatra ce ma samao go
eva vadeyya 'na kho esa brhmaa paho pucchtabbo'ti, tena ma aya paris paribhaveyya 'b
oadao brhmao abyatto, nsakkhi samaa gotama yoniso paha pucachitunti' ya kho panya
veyya yaso'pi tassa hyetha. Yassa kho pana yaso hyetha bhogpi tassa hyeyyu. Yasoladdh
kho panamhka bhog. Maceva kho pana samao gotamo paha puccheyya, tassa cha pahassa ve
a citta na rdheyya, tatra ce ma samao gotamo eva vadeyya 'na kho esa brhmaa, paho ev
o, eva nmesa brhmaa paho vyktabbo'ti, tena ma aya paris paribhaveyya: 'blo soada
, nsakkhi samaassa gotamassa pahassa veyykaraena citta rdhetunti. ' Ya kho panya pa
haveyya yaso'pi tassa hyetha yassa kho pana yaso hyetha bhogpi tassa hyeyyu. Yasoladd
h kho panambhka bhog. Aho vata ma samao gotamo sake cariyake tevijjake paha puccheyya
dhvatassha citta rdheyya pahassa veyykaraen"ti.
13. Atha kho bhagavato soadaassa brhmaassa cetas cetoparivitakkamaya etadahosi: "viha
o aya soadao brhmao sakena cittena. Yannnha soadaa brhmaa sake cariyake tevij
. "
Atha kho bhagav soadaa brhmaa etadavoca: "kathi pana brhmaa agehi samanngata br
ao'smti ca vadamno samm vadeyya na ca pana musvda pajjeyy?"Ti
14. Atha kho soadaassa brhmaassa etadahosi: [PTS Page 120] [\q 120/] ya vata no a
hosi icchita, ya kakhita, ya adhippeta, ya abhipatthita 'aho vata ma samao gotamo s
ake tevijjake paha puccheyya, addh vatassha citta rdheyya pahassa veyyen'ti, tatr
amo sake cariyake tevijjake paha pucchati. Addh vatassha citta rdhessmi pahassa vey

15. Atha kho soadao brhmao abbhunnmetv kya anuviloketv parisa bhagavanta etadavoca
ho gotama agehi samanngata brhma brhmaa papenti 'brhmao'smti ca vadamno samm
usvda pajjeyya. Katamehi pacahi? Idha bho gotama brhmao ubhato sujto hoti mtito ca pi
ca, sasuddhagahaiko yva sattam pitmahayug, akkhitto anupakkuho jtivdena. Ajjhyako
tadharo tia vedna prag sanighaukeubhna skkharappabhedna itihsapacamna, pada
alakkhaesu anavayo:
[BJT Page 238] [\x 238/]
Abhirpo hoti dassanyo psdiko paramya vaapokkharatya samanngato, brahmava brahmavac
akso dassanya. Slav hoti vuddhasl vuddhaslena samanngato, paito ca hoti medhv, pa
v suja paggahantna. Imehi kho bho gotama pacahi agehi samanngata brhma brhmaa
a vadamno samm vadeyya na ca pana musvda pajjeyyti.
16. "Imesa pana brhmaa pacanna agna sakk eka aga hapetv cathi agehi samanngat
vadamno samm vadeyya na ca pana musvda pajjeyy?"Ti.
17. "Sakk bho gotama. Imesa hi bho gotama pacanna agna vaa hapayma. Ki hi vao k
ho bho gotama brhmao ubhato sujto hoti mtito ca pitito ca, sasuddhagahaiko yva sattam
TS Page 121] [\q 121/] pitmahayug, akkhitto anupakkuho jtivdena. Ajjhyako ca hoti
mantadharo, tia vedna prag sanighaukeubhna skkharappabhedna itihsapacamna,
ahpurisalakkhaesu anavayo. Slav ca hoti vuddhasl vuddhaslena samanngato, paito ca ho
hv pahamo v dutiyo v suja paggahantna. Imehi kho bho gotama cathagehi samanngata
brhmao'smti ca vadamno samm vadeyya, na ca pana musvda pajjeyy"ti.
18. "Imesa pana brhmaa catunna agna sakk eka aga hapayitv thi agehi samanngata
vadamno samm vadeyya na ca pana musvda pajjeyy?"Ti.
19. "Sakk bho gotama. Imesa hi bho gotama catunna agna mante hapayma. Ki hi mant kar
i? Yato kho bho gotama brhmao ubhato sujto hoti mtito ca pitito ca, sasuddhagahaiko yva
sattam pitmahayug, akkhitto anupakkuho jtivdena, slav ca hoti vuddhasl vuddhaslen
o, paito ca hoti medhv, pahamo v dutiyo v suja paggahantna. Imehi kho bho gotama ca
manngata brhma brhmaa papenti brhmao'smti ca vadamno samm vadeyya na ca pana m
[BJT Page 240] [\x 240/]
20. "Imesa pana brhmaa tia agna sakk eka aga hapetv dvhagehi samanngata br
amm vadeyya na ca pana musvda pajjeyy?"Ti.
21. "Sakk bho gotama, imesa hi bho gotama tia agna jti hapayma. Ki hi jti kariss
bho gotama brhmao slav hoti vuddhasl vuddhaslena samanngato, paito ca hoti medhv p
yo v suja paggahantna. Imehi kho bho gotama dvhagehi samanngata brhma brhmaa pa
vadamno samm vadeyya na ca pana musvda pajjeyy"ti.
22. [PTS Page 122] [\q 122/] eva vutte te brhma soadaa brhmaa etadavocu: "m
avaca. M bhava soadao eva avaca. Apavadateva bhava soadao vaa, apavadati mante, a
Ekasena bhava soadao samaasseva gotamassa vda anupakkhandat"ti.
23. Atha kho bhagav te brhmae etadavoca: "sace kho tumhka brhma eva hoti, 'appassuto
oadao brhmao, akalyavkkarao ca soadao brhmao, duppao ca soadao brhmao sam
e paimantetunti, tihatu soadao brhmao, tumhe may saddhi mantavho. Sace pana tumhka
i: "bahussuto ca soadao brhmao, kalyavkkarao ca soadao brhmao, paito ca soada
brhmao samaena gotamena saddhi asmi vacane paimantetunti' tihatha tumhe, soadao br
dhi paimantet"ti.
24. Eva vutte soadao brhmao bhagavanta etadavoca: "tihatu bhava gotamo. Tuh bhava
. Ahameva tesa sahadhammena paivacana karissm"ti.
Atha kho soadao brhmao te brhmae etadavoca: "m bhavanto eva avacuttha, m bhavanto ev
ttha: 'apavadateva bhava soadao vaa, apavadati mante, apavadati jti, ekasena. Bhava
S Page 123] [\q 123/] samaasseva gotamassa vda anupakkhandat'ti nha bho apavadmi v
aa v mante v jti v"ti.
[BJT Page 242] [\x 242/]
25. Tena kho pana samayena soadaassa brhmaassa bhgineyyo agako nma mavako tassa par
no hoti. Atha kho soadao brhmao te brhmae etadavoca: "passanti no bhonto ima agaka m
a bhgineyyanti?"
"Eva bho. "
"Agako kho bho mavako abhirpo dassanyo psdiko paramya vaapokkharatya samanngato br
vaccas akkhuddvakso dassanya. Nssa imissa parisya samasamo atthi vaena, hapetv sam
Agako kho bho mavako ajjhyako mantadharo, tia vedna prag sanighaukeubhna skkh
a. Padako veyykarao lokyatamahpurisalakkhaesu anavayo. Ahamassa mante vcet.
Agako kho bho mavako ubhato sujto mtito ca pitito ca, sasuddhagahaiko yva sattam pit
g, akkhitto anupakkuho jtivdena. Ahamassa mtpitaro jnmi.
Agako kho bho mavako pampi haneyya adinnampi diyeyya paradrampi gaccheyya muspi bhaey
ajjampi piveyya, etthadni bho ki vao karissati, ki mant, ki jti. ?
Yato kho bho brhmao slav ca hoti vuddhasl vuddhaslena samanngato, paito ca hoti medh
v dutiyo v suja paggahantna. Imehi kho bho dvhagehi samanngata brhma brhmaa pa
damno samm vadeyya, na ca pana musvda pajjeyy"ti.
26. "Imesa pana brhmaa dvinna agna sakk eka aga hapayitv ekena agena samanngata
ca vadamno samm vadeyya. Na ca pana musvda pajjeyy?"Ti.
[PTS Page 124] [\q 124/] "no hida bho gotama. Slaparidhot hi bho gotama pa. Papa
ota sla. Yattha sla tattha pa. Yattha pa tattha sla. Slavato pa, paavato s
khyati. Seyyathpi bho gotama hatthena v hattha dhoveyya pdena v pda dhoveyya, evameva
o bho gotama slaparidhot pa, paparidhota sla. Yattha sla tattha pa, yattha pa
sla. Slapaaca pana lokasmi aggamakkhyati.
[BJT Page 244] [\x 244/]
"Evameta brhmaa slaparidhot hi brhmaa pa, paparidhota sla. Yattha sla tattha
ato pa, paavato sla. Slapaaca pana lokasmi aggamakkhyati.
"Katama pana ta brhmaa sla? Katam s pa"ti
"Ettakaparam'va maya bho gotama etasmi atthe. Sdhu vata bhavantayeva gotama paibhtu et
sa bhsitassa attho"ti.
"Tena hi brhmaa suhi, sdhuka manasi karohi, bhsissm"ti.
'Eva bho'ti kho soadao brhmao bhagavato paccassosi. Bhagav etadavoca:
25 . "Idha brhmaa tathgato loke uppajjati araha samm sambuddho vijjcaraasampanno sugato
lokavid anuttaro purisadammasrath satth devamanussna buddho bhagav. So ima loka sade
samraka sabrahmaka sassamaabrhmai paja sadevamanussa saya abhi sacchikatv pavede
eseti dikalya majjhekalya pariyosnakalya sttha sabyajana kevalaparipua paris
i.
Ta dhamma suti gahapati v gahapatiputto v aatarasmi v kule paccjto. So ta dhamma
addha pailabhati. So tena saddhpailbhena samanngato iti paisacikkhati: 'sambdho ghar
atho. Abbhokso pabbajj. Nayida sukara agra ajjhvasat ekantaparipua ekantaparisuddha
ita brahmacariya caritu. Yannnha kesamassu ohretv ksyni vatthni acchdetv agras
'nti.
So aparena samayena appa v bhogakkhandha pahya mahanta v bhogakkhandha pahya appa v
ahya mahanta v tiparivaa pahya kesamassu ohretv ksyni vatthni acchdetv agra
va pabbajito samno ptimokkhasavarasavuto viharati cragocarasampanno aumattesu vajjesu
ayadassv. Samdya sikkhati sikkhpadesu kyakammavackammena samanngato kusalena. Parisudd
slasampanno indriyesu guttadvro bhojane matta satisampajaesu samanngato santuho.
Kathaca brhmaa bhikkhu slasampanno hoti? Idha brhmaa bhikkhu ptipta pahya ptip
itadao nihitasattho lajj daypanno. Sabbapabhtahitnukamp viharati. Idampi'ssa hoti sl
Adinndna pahya adinndn paivirato hoti dinndy dinnapikakh. Athenena sucibhtena
mpi'ssa hoti slasmi.
Abrahmacariya pahya brahmacr hoti rcr virato methun gmadhamm. Idampi'ssa hoti slas
Musvda pahya musvd paivirato hoti saccavd saccasandho theto paccayiko avisavdako l
ampi'ssa hoti slasmi.
Pisua vca pahya pisuya vcya paivirato hoti. Ito sutv na amutra akkht imesa bhed
na imesa akkht amsa bhedya. Iti bhinnna v sandht, sahitna v anuppadt samaggr
nandi samaggakarai vca bhsit hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Pharusa vca pahya pharusya vcya paivirato hoti. Y s vc ne kaasukh pemany7 h
hujanamanp, tathrpa8 vca bhsit hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Samphappalpa pahya samphappalp paivirato hoti klavd bhtavd atthavd dhammavd vi
hsit hoti klena spadesa pariyantavati atthasahita. Idampi'ssa hoti slasmi.
Bjagmabhtagmasamrambh paivirato hoti. Ekabhattiko hoti rattparato paivirato viklabho
ccagtavditaviskadassan paivirato hoti. Mlgandhavilepanadhraamaanavibhusanahn pa
ayanamahsayan paivirato hoti. Jtarparajatapaiggaha paivirato hoti. makadhaapaigga
ti. makamasapaiggaha paivirato hoti. Itthikumrikapaiggaha paivirato hoti. Dsidsap
o hoti. Ajeakapaiggaha paivirato hoti. Kukkuaskarapaiggaha paivirato hoti. Hatthiga
paiggaha paivirato hoti. Khettavatthupaiggaha paivirato hoti. Dteyyapahea gamannuyo
o hoti. Kayavikkay paivirato hoti. Tulkakasakamnak paivirato hoti. Ukkoanavacan
irato hoti. Chedanavadhabandhanaviparmosalopasahaskr paivirato hoti. Idampi'ssa hoti sl
asmi.
Cullasla nihita
Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa bjagmabh
tt viharanti, seyyathda: mlabja khandhabja phalubja aggabja bijabjameva pacama.
abhtagmasamrambh paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa sannidhik
yutt viharanti, seyyathda: annasannidhi pnasannidhi vatthasannidhi ynasannidhi sayana
idhi gandhasannidhi misasannidhi. Iti v iti evarp sannidhikraparibhog paivirato hoti
pi'ssa hoti slasmi.
Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa viskadass
ranti, seyyathda: nacca gta vdita pekkha akkhta pissara vetla kumbhathna sobh
tthiyuddha assayuddha mahisayuddha usabhayuddha ajayuddha meayuddha kukkuayuddha va
daayuddha muhiyuddha nibbuddha uyyodhika balagga senbyha akadassana. Iti v iti
irato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa jtappamd
ranti, seyyathda: ahapada dasapada ksa parihrapatha santika khalika ghaika sal
vakaka mokkhacika cigulaka patthaka rathaka dhanuka akkharika manesika yathvajja
rp jtappamdahnnuyog paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa uccsayana
t viharanti, seyyathda: sandi pallaka gonaka cittaka paika paalika tlika vikati
lomi kahissa koseyya kuttaka hatthatthara assatthara rathatthara ajinappavei kdali
paccattharaa sauttaracchada ubhatolohitakpadhna. Iti v iti evarp uccsayanamahsayan
hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa maanavib
t viharanti, seyyathda: ucchdana parimaddana nahpana sambhana dsa ajana mlvil
pana hatthabandha sikhbandha daaka nika khagga chatta citrphana uahsa mai
Iti v iti evarp maanavibhusanahnnuyog paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa tiracchna
haranti, seyyathda: rjakatha corakatha mahmattakatha senkatha bhayakatha yuddhakatha
tha pnakatha vatthakatha sayanakatha mlkatha gandhakatha tikatha ynakatha gmaka
garakatha janapadakatha itthikatha purisakatha (kumrakatha kumrikatha) srakatha visi
kumbhahnakatha pubbapetakatha nnattakatha lokakkhyika samuddakkhyika itibhavbhavak
itievarpya tiracchnakathya paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarp vigghikaka
ranti, seyyathda: "na tva ima dhammavinaya jnsi. Aha ima dhammavinaya jnmi. Ki
ya jnissasi? Micchpaipanno tvamasi. Ahamasmi sammpaipanno. Sahita me, asahita te. Pur
canya pacch avaca. Pacch vacanya pure avaca. cia te viparvatta. ropito te vdo. N
. Cara vdappamokkhya. Nibbehehi v sace pahos"ti. Iti v itievarpya viggahikakathya pa
o hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa dteyyapah
uyutt viharanti, seyyathda: raa rjamahmattna khattiyna brhmana gahapatikna k
accha. Ida hara. Amutra ida har"ti. Iti v itievarp dteyyapahiagamannuyog paivirato
mpi'ssa hoti slasmi.
Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te kuhak ca honti lap
tik ca nippesik ca lbhena ca lbha nijigisitro. Iti v itievarp kuhalapan paivirato
pi'ssa hoti slasmi.
Majjhimasla nihita.
Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya tiracchn
a jvika kappenti, seyyathda: aga nimitta uppta supia lakkhaa msikacchinna aggih
ahoma taulahoma sappihema telahoma mukhahoma lohitahoma agavijj vatthuvijj khattavi
jj bhtavijj bhurivijj ahivijj visavijj vicchikavijj msikavijj sakuavijj vyasavijj
raparittna migacakka. Iti v itievarpya tiracchnavijjya micchjv paivirato hoti. Ida
ti slasmi.
Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya tiracchn
a jvika kappenti, seyyathda: mailakkhaa vatthalakkhaa daalakkhaa asikalakkhaa u
khaa vudhalakkhaa itthilakkhaa purisalakkhaa kumralakkhaa kumrilakkhaa dsalakk
kkhaa assalakkhaa mahisalakkhaa usabhalakkhaa golakkhaa ajalakkhaa mealakkhaa
haa godhlakkhaa kaiklakkhaa kacchapalakkhaa migalakkhaa. Iti v itievarpya tir
rato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya tiracchn
a jvika kappenti seyyathda: raa niyyna bhavissati, raa aniyyna bhavissati, abbha
vissati, bhirna raa apayna bhavissati, bhirna raa upayna bhavissati, abbhantar
abbhantarna raa jayo bhavissati, abbhantarna raa parjayo bhavissati. Iti imassa ja
ssati. Imassa parjayo bhavissati. Iti v itievarpya tiracchnavijjya micchjv paivirato
Idampi'ssa hoti slasmi.
Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya tiracchn
a jvika kappenti. Seyyathda: candaggho bhavissati. Suriyaggho bhavissati. Nakkhattagho
bhavissati. Candimasuriyna pathagamana bhavissati. Candimasuriyna uppathagamana bhavis
sati. Nakkhattna pathagamana bhavissati. Nakkhattna uppathagamana bhavissati. Ukkpto b
vissati. Dsho bhavissati. Bhmiclo bhavissati. Devadundbhi bhavissati. Candimasuriyanakk
hattna uggamana ogamana sakilesa vodna bhavissati. Evavipko candaggho bhavissati. E
riyaggho bhavissati. Evavipko nakkhattaggho bhavissati. Evavipka candimasuriyna patha
na bhavissati. Evavipka candimasuriyna uppathagamana bhavissati. Evavipka nakkhattn
mana bhavissati. Evavipka nakkhattna uppathagamana bhavissati. Evavipko ukkpto bhav
Evavipko disho bhavissati. Evavipko bhumivlo bhavissati. Evavipko devadundbhi bhavi
vavipko candimasuriyanakkhattna uggamana ogamana sakilesa vodna bhavissati. Iti v e
acchnavijjya micchjv paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya tiracchn
a jvika kappenti. Seyyathada: subbuhik bhavissati. Dubbuhik bhavissati. Subhikkha bh
ti. Dubbhikkha bhavissati. Khema bhavissati. Bhaya bhavissati. Rogo bhavissati. rogy
a bhavissati. Mudd gaan sakhna kveyya lokyata. Iti v itievarpya tiracchnavijjy
o hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya tiracchn
a jvika kappenti. Seyyathda: vhana vivhana savadana vivadana sakiraa vikiraa
araa viruddhagabbhakaraa jivhnitthambhana hanusahanana hatthbhijappana hanujappana
apaha kumripaha devapaha diccupahna mahatupahna abbhujjalana sirivhyana. It
a micchjv paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya tiracchn
a jvika kappenti. Seyyathda: santikamma paidhikamma bhtakamma bhurikamma vassakamma
mma vatthukamma vatthuparikiraa camana nahpana juhana vamana virecana uddhavirecana
cana ssavirecana
Kaatela nettatappana natthukamma ajana paccajana slkiya sallakattiya drakatikicc
ppadna osadhna paimokkho. Iti v itievarpya tiracchnavijjya micchjv paivirato hot
hoti slasmi.
Sa kho so brhmaa bhikkhu eva slasampanno na kutoci bhaya samanupassati yadida slasavar
o. Seyyathpi mahrja khattiyo muddhvasitto nihatapaccmitto na kutoci bhaya samanupassat
i yadida paccatthikato, evameva kho mahrja bhikkhu eva slasampanno na kutoci bhaya sam
anupassati yadida slasavarato. So imin ariyena slakkhandhena samanngato ajjhatta anavaj
jasukha paisavedeti. Eva kho brhmaa bhikkhu slasampanno hoti.
Kathaca brhmaa bhikkhu indriyesu guttadvro hoti? Idha mahrja bhikkhu cakkhun rpa disv
imittaggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraamena cakkhundriya asavuta viharanta abh
ppak akusal dhamm anvassaveyyu3 tassa savarya paipajjati. Rakkhati cakkhundriya cakkh
iye savara pajjati. Sotena sadda sutv na nimittaggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikar
driya asavuta viharanta abhijjh domanass ppak akusal dhamm anvassaveyyu tassa sava
ti. Rakkhati sotindriya sotindriye savara pajjati. Ghena gandha ghyitv na nimittaggh
ubyajanaggh. Yatvdhikaraamena ghnindriya asavuta viharanta abhijjh domanass ppak
assaveyyu tassa savarya paipajjati. Rakkhati ghnindriya ghnindriye savara pajjati. J
asa syitv na nimittaggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraamena jivhindriya asavuta
jh domanass ppak akusal dhamm anvassaveyyu, tassa savarya paipajjati. Rakkhati jivhi
jivhindriye savara pajjati. Kyena phohabba phusitv na nimittaggh hoti nnubyajanagg
aamena kyindriya asavuta viharanta abhijjh domanass ppak akusal dhamm anvassaveyy
a paipajjati. Rakkhati kyindriya kyindriye savara pajjati. Manas dhamma viya na ni
i nnubyajanaggh. Yatvdhikaraamena manindriya asavuta viharanta abhijjh domanass p
m anvassaveyyu3 tassa savarya paipajjati. Rakkhati manindriya. Manindriye savara pajj
So imin ariyena indriyasavarena samanngato ajjhatta abysekasukha paisavedeti. Eva kh
maa bhikkhu indriyesu guttadvro hoti.
Kathaca brhmaa bhikkhu satisampajaena samanngato hoti? Idha brhmaa bhikkhu abhikkante
kkante sampajnakr hoti. lokite vilokite sampajnakr hoti. Samijite1 pasrite sampajnak
Saghipattacvaradhrae sampajnakr hoti. Asite pte khyite syite sampajnakr hoti. U
mpajnakr hoti. Gate hite nisinne sutte jgarite bhsite tuhbhve sampajnakr hoti. Eva
hikkhu satisampajaena samanngato hoti.
Kathaca brhmaa bhikkhu santuho hoti? Idha brhmaa bhikkhu santuho hoti kyaparihriyen
kucchiparihriyena2 piaptena. So yena yeneva pakkamati samdyeva pakkamati. Seyyathpi ma
hrja pakkhi sakuo yena yeneva eti sapattabhro'va eti, evameva kho brhmaa bhikkhu santu
oti kyaparihriyena cvarena kucchiparihriyena piaptena. So yena yeneva pakkamati samdy
pakkamati. Eva kho brhmaa bhikkhu santuho hoti.
So imin ca ariyena slakkhandhena3 samanngato imin ca ariyena indriyasavarena samanngat
o imin ca ariyena satisampajaena samanngato imya ca ariyya santuhiy samanngato vivit
na bhajati araa rukkhamla pabbata kandara giriguha susna vanapattha abbhoksa pal
atta piaptapaikkanto nisdati pallaka bhujitv uju kya padhya parimukha sati u
So abhijjha loke pahya vigatbhijjhena cetas viharati. Abhijjhya citta parisodheti. Byp
padosa pahya abypannacitto viharati sabbapabhtahitnukampi. Bypdapados citta parisod
amiddha pahya vigatathnamiddho viharati lokasa sato sampajno. Thnamiddh citta paris
Uddhaccakukkucca pahya anuddhato viharati ajjhatta vpasantacitto. Uddhaccakukkucc cit
ta parisodheti. Vicikiccha pahya tiavicikiccho viharati akathakath kusalesu dhammesu. V
icikicchya citta parisodheti.
Seyyathpi brhmaa puriso ia dya kammante payojeyya, tassa te kammant samijjheyyu, so y
porni iamlni tni ca byantkareyya, siy cassa uttari avasiha drabharaya, tassa
pubbe ia dya kammante payojesi. Tassa me te kammant samijjhisu. So'ha yni ca porni
byant aksi. Atthi ca me uttari avasiha drabharay"ti. So tatonidna labhetha pmoj
ya somanassa -
Seyyathpi brhmaa puriso bdhiko assa dukkhito bhagilno, bhatta cassa nacchdeyya, na c
e balamatt, so aparena samayena tamh bdh mucceyya, bhattacassa chdeyya, siy cassa kye
amatt, tassa evamassa: "aha kho pubbe bdhiko ahosi dukkhito bhagilno. Bhatta ca me na
si. Nacassa me si kye balamatt. So'mhi etarahi tamh bdh mutto bhattaca me chdeti. Att
a me kye balamatt"ti. So tato nidna labhetha pmojja, adhigaccheyya somanassa -
Seyyathpi brhmaa puriso bandhangre baddho assa, so aparena samayena tamh bandhangr mu
ya sotthin abbayena1, na cassa kici bhogna vayo, tassa evamassa: "aha kho pubbe bandh
angre baddho ahosi. So'mhi etarahi tamh bandhangr mutto sotthin abbayena. Natthi ca me
ici bhogna vayo"ti. So tatonidna labhetha pmojja, adhigaccheyya somanassa -
Seyyathpi brhmaa puriso dso assa anattadhno pardhno na yenakmagamo, so aparena samaye
amh dsaby mucceyya attdhno apardhno bhujisso yenakmagamo, tassa evamassa: "aha kho p
o ahosi anattdhno pardhno na yenakmagamo, so'mhi etarahi tamh dsaby mutto attdhno
jisso yenakmagamo"ti. So tatonidna labhetha pmojja, adhigaccheyya somanassa -
Seyyathpi brhmaa puriso sadhano sabhogo kantraddhnamagga paipajjeyya dubbhikkha sappa
ya. So aparena samayena ta kantra nitthareyya, sotthin gmanta anuppueyya khema appa
assa evamassa: "aha kho pubbe sadhano sabhogo kantraddhnamagga paipajji dubbhikkha sapp
aibhaya. So'mhi etarahi ta kantra tio sotthin gmanta anuppatto khema appaibhaya"nt
nidna labhetha pmojja adhigaccheyya somanassa -
Evameva kho brhmaa bhikkhu yath gua yath roga yath bandhangra yath dsabya yath
a ime paca nvarae appahe attani samanupassati. Seyyathpi brhmaa naya yath rogya
ha yath bhujissa yath khemantabhmi evameva kho brhmaa bhikkhu ime paca nvarae pah
anupassati.
Tassime paca nvarae pahe attani samanupassato pmojja jyati. Pamuditassa pti jyati. P
sa kyo passambhati. Passaddhakyo sukha vedeti. Sukhino citta samdhiyati.
So vivicceva kmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakka savicra vivekaja ptisukha paha
jhna upasampajja viharati. So imameva kya vivekajena ptisukhena abhisanteti parisanne
ti paripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa vivekajena ptisukhena apphua hoti
Seyyathpi brhmaa dakkho nahpako v nahpakantevs v kasathle nahnyavuni kiritv
ripphosaka sanneyya sya nahnyapii snehnugat snehaparet santarabhir phu snehena n
Evameva kho brhmaa bhikkhu imameva kya vivekajena ptisukhena abhisanneti parisanneti
paripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa vivekajena ptisukhena apphua hoti.
Puna ca para brhmaa bhikkhu vitakkavicrna vpasam ajjhatta sampasdana cetaso ekodibh
a avicra samdhija ptisukha dutiya jhna upasampajja viharati. So imameva kya samdh
ena abhisandeti parisandeti paripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa samdhije
na ptisukhena apphua hoti.
Seyyathpi brhmaa udakarabhado ubbhidodako, tassa nevassa puratthimya disya udakassa ya
mukha, na dakkhiya disya udakassa yamukha, na pacchimya disya udakassa yamukha, na u
disya udakassa yamukha, devo ca na klena kla samm dhra anupaveccheyya, atha kho tamh
akarahad st vridhr ubbhijjitv tameva udakarahada stena vrin abhisandeyya parisandey
eyya paripphareyya, nssa kici sabbvato udakarahadassa vrin stena apphua assa -
Evameva kho brhmaa bhikkhu imameva kya samdhijena ptisukhena abhisandeti parisandeti p
aripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa samdhijena ptisukhena apphua hoti.
Puna ca para brhmaa bhikkhu ptiy ca virg upekkhako ca viharati sato sampajno sukhaca
paisavedeti. Yanta ariy cikkhanti: upekkhako satim sukhavihrti tatiya jhna upasamp
arati.
So imameva kya nipptikena sukhena abhisandeti parisandeti paripreti, parippharati nss
a kici sabbvato kyassa nipptikena sukhena apphua hoti.
Seyyathpi brhmaa uppaliniya v paduminiya v puarkiniya v appekaccni uppalni v pa
jtni udake savaddhni udaknuggatni antonimuggaposni tni yva cagg yva ca ml stena
parisannni pariprni, paripphuni nss kici sabbvata uppalna v padumna v puark
Evameva kho brhmaa bhikkhu imameva kya nipptikena sukhena abhisandeti parisandeti par
ipreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa nipptikena sukhena apphua hoti.
Puna ca para brhmaa bhikkhu sukhassa ca pahn dukkhassa ca pahn pubbeva somanassadomanas
sna atthagam adukkhamasukha upekkhsatiprisuddhi catuttha jhna upasampajja viharati.
eva kya parisuddhena cetas pariyodtena pharitv nisinno hoti. Nssa kici sabbvato kyass
risuddhena cetas pariyodtena apphua hoti.
Seyyathpi brhmaa puriso odtena vatthena sassa prupitv nisinno assa, nssa kici sabbv
a odtena vatthena apphua assa, evameva kho mahrja bhikkhu imameva kya parisuddhena ceta
s pariyodtena pharitv nisinno hoti. Nssa kici sabbvato kyassa parisuddhena cetas pariy
ena apphua hoti.
Puna ca para brhmaa so bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpak
se mudubhte kammaniye hite nejappatte adassanya citta abhinharati abhininnmeti. So
"aya kho me kyo rp ctummahbhtiko mtpettikasambhavo odanakummspacayo aniccucchdana
abhedaviddhasanadhammo. Ida ca pana me via ettha sita ettha paibaddha'nti.
Seyyathpi brhmaa mai veuriyo subho jtim ahaso suparikammakato accho vippasanno anvi
sampanno, tatra'ssa sutta vuta nla v pta v lohita v odta v pausutta v. Tamen
karitv paccavekkheyya "aya kho mai veuriyo subho jtim ahaso suparikammakato, accho vi
anno anvilo sabbkrasampanno. Tatirada sutta vuta nla v pta v lohita v odta v
Evameva kho brhmaa bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkiles
mudubhte kammaniye hite nejappatte adassanya citta abhinharati abhinnmeti. So eva
o me kyo rp ctummahbhtiko mtpettikasambhavo odanakummspacayo aniccucchdanaparimadda
aviddhasanadhammo. Ida ca pana me via ettha sita ettha paibaddhanti.
So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye hit
ejappatte manomaya kya abhinimminanya citta abhinharati abhininnmeti. So imamh ky a
minti rpi manomaya sabbagapaccagi ahnindriya,
Seyyathpi brhmaa puriso mujamh isika pavheyya. Tassa evamassa: aya mujo aya isik a
amhtveva isik pavhti.
Seyyathpi v pana brhmaa puriso asi kosiy pavheyya. Tassa evamassa: "aya asi aya kosi,
i a kosi, kosiytveva asi pavho"ti.
Seyyathpi v pana brhmaa puriso ahi kara uddhareyya. Tassa evamassa: "aya ahi aya kar
ao karao, karatveva ahi ubbhato"ti.
Evameva kho brhmaa bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkiles
mudrabhte kammaniye hite nejappatte manomaya kya abhinimminanya citta abhinharati ab
eti. So imamh ky aa kya abhinimminti rpi manomaya sabbagapaccagi ahnindriya.
So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye hit
ejappatte iddhividhya citta abhinharati abhininnmeti. So anekavihita iddhividha paccanu
bhoti: eko'pi hutv bahudh hoti bahudhpi hutv eko hoti, vbhva tirobhva tirokua tir
ta asajjamno gacchati seyyathpi kse, pahaviy'pi ummujjanimujja karoti seyyathpi udake
ake'pi abhijjamne gacchati seyyathpi pahaviya, kse'pi pallakena kamati seyyath'pi pakk
sakuo. Ime'pi candimasuriye evamahiddhike evamahnubhve pin parmasati parimajjati. Y
hmalokpi kyena vasa vatteti.
Seyyathpi brhmaa dakkho kumbhakro v kumbhakrantevs v suparikammakatya mattikya ya
navikati kakheyya ta tadeva kareyya abhinipphdeyya -
Seyyathpi v pana brhmaa dakkho dantakro v dantakrantevs v suparikammakatasmi dantas
va dantavikati kakheyya ta tadeva kareyya abhinipphdeyya -
Seyyathpi v pana brhmaa dakkho suvaakro v suvaakrentavs v suparikammakatasmi su
aavikati kakheyya ta tadeva kareyya abhinipphdeyya -
Evavema kho brhmaa bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkiles
mudubhte kammaniye hite nejappatte iddhividhya citta abhinharati abhininnmeti. So anek
ihita iddhividha paccanubhoti: eko'pi hutv bahudh hoti. Bahudh'pi hutv eko hoti. vbhv
obhva tirokua tiropkra tiropabbata asajjamno gacchati seyyathpi kse. Pahaviy'pi
aroti seyyathpi udake. Udake'pi abhijjamne gacchati seyyathpi pahaviya. kse'pi pallake
kamati seyyathpi pakkhi sakuo. Ime'pi candimasuriye evamahiddhike evamahnubhve pin p
ati parimajjati. Yva brahmalok'pi kyena vasa vatteti.
So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye hit
ejappatte dibbya sotadhtuy citta abhinharati abhininnmeti. So dibbya sotadhtuy visud
ikkantamnusikya ubho sadde suti dibbe ca mnuse ca ye dre santike ca.
Seyyathpi brhmaa puriso addhnamaggapaipanno so sueyya bherisaddampi mudigasaddampi sak
paavadeimasaddampi, tassa evamassa: bherisaddo iti'pi mudigasaddo iti'pi sakhapaavadei
saddo iti'pi. Evameva kho mahrja bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae
vigatpakkilese mudubhte kammaniye hite nejappatte dibbya sotadhtuy citta abhinharati
innmeti. So dibbya sotadhtuy visuddhya atikkantamnusikya ubho sadde suti dibbe ca mn
ye dre santike ca.
So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye hit
ejappatte cetopariyaya citta abhinharati abhininnmeti. So parasattna parapuggalna
paricca pajnti: "sarga v citta sarga cittanti pajnti. Vtarga v citta vtarga
citta sadosa cittanti pajnti. Vtadosa v citta vtadosa cittanti pajnti. Samoha v
tanti pajnti. Vtamoha v citta vtamoha cittanti pajnti. Sakhitta v citta sakhitt
Vikkhitta v citta vikkhitta cittanti pajnti. Mahaggata v citta mahaggata cittanti pa
ahaggata v citta amahaggata cittanti pajnti. Sauttara v citta sauttara cittanti paj
tara v citta anuttara cittanti pajnti. Samhita v citta samhita cittanti pajnti.
samhita cittanti pajnti. Vimutta v citta vimutta cittanti pajnti. Avimutta v citta
ttanti pajnti.
Seyyathpi brhmaa itthi v puriso v daharo v yuv maanakajtiko dse v parisuddhe pari
udakapatte saka mukhanimitta paccavekkhamno sakaika v sakaikanti jneyya, akaika v a
jneyya -
Evameva kho brhmaa bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkiles
mudubhte kammaniye hite nejappatte cetopariyaya citta abhinharati abhininnmeti.
So parasattna parapuggalna cetas ceto paricca pajnti: sarga v citta sarga cittant
citta vtarga cittanti pajnti. Sadosa v citta sadosa cittanti pajnti. Vtadosa v
nti pajnti. Samoha v citta samoha cittanti pajnti. Vtamoha v citta vtamoha citta
tta v citta sakhitta cittanti pajnti. Vikkhitta v citta vikkhitta cittanti pajnti
citta mahaggata cittanti pajnti amahaggata v citta amahaggata cittanti pajnti. Sautt
tta sauttara cittanti pajnti*. Anuttara v citta anuttara cittanti pajnti. Samhita
ta cittanti pajnti asamhita v citta asamhita cittanti pajnti. Vimutta v citta vi
pajnti avimutta v citta avimutta cittanti pajnti.
So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye hit
ejappatte pubbenivsnussatiya citta abhinharati abhininnmeti. So anekavihita pubbeni
rati seyyathda: ekampi jti dve'pi jtiyo tisso'pi jtiyo catasso'pi jtiyo paca'pi jtiyo
a'pi jtiyo vsampi jtiyo tisampi jtiyo cattrsampi jtiyo jtisatampi jtisahassampi jti
ssampi aneke'pi savaakappe aneke'pi vivaakappe aneke'pi savaavivaakappe amutrsi ev
evavao evamhro eva sukhadukkhapaisaved evamyupariyanto. So tato cuto amutra upapdi
o evagotto evavao evamhro evasukhadukkhapaisaved evamyupariyanto. So tato cuto idh
. Iti skra sauddesa anekavihita pubbenivsa anussarati.
Seyyathpi brhmaa puriso sakamh gm aa gma gaccheyya tamh'pi gm aa gma gacche
cgaccheyya. Tassa evamassa: 'aha kho sakamh gm amu gma agacchi tatra eva ahsi ev
a tuah ahosi. Tamhpi gm agacchi tatrpi eva ahsi eva nisdi eva abhsi eva t
accgato'ti.
Evameva kho brhmaa bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkiles
mudubhte kammaniye hite nejappatte pubbenivsnussatiya citta abhinharati abhininnm
avihita pubbenivsa anussarati seyyathda: ekampi jti dve'pi jtiyo tisso'pi jtiyo catas
i jtiyo paca'pi jtiyo dasa'pi jtiyo vsampi jtiyo tisampi jtiyo cattrsampi jtiyo pa
isatampi jtisahassampi jtisatasahassampi aneke'pi savaakappe aneke'pi vivaakappe aneke'
pi savaavivaakappe amutrsi evanmo evagotto evavao evamhro evasukhadukkhapaisa
tato cuto amutra upapdi tatrpsi evanmo evagotto evavao evamhro evasukhadukkhapa
iyanto. So tato cuto idhpapanno'ti iti skra sauddesa anekavihita pubbenivsa anussarati
So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye hit
ejappatte sattna cutpaptaya citta abhinharati abhininnmeti. So dibbena cakkhun vi
kkantamnusakena satte passati cavamne upapajjamne hne pate suvae dubbae sugate dugga
hkammpage satte pajnti: 'ime vata bhonto satt kyaduccaritena samanngat vacduccaritena
anngat manoduccaritena samanngat ariyna upavdak micchdihik micchdihikammasamd
mara apya duggati vinipta niraya upapann. Ime v pana bhonto satt kyasucaritena sam
aritena samanngat manosucaritena samanngat ariyna anupavdak sammdihik sammdihik
bhed parammara sugati sagga loka upapann'ti. Iti dibbena cakkhun visuddhena atikkanta
sakena satte passati cavamne upapajjamne hne pate suvae dubbae sugate duggate yathka
satte pajnti.
Seyyathpi brhmaa majjhe sighake psdo. Tattha cakkhum puriso hito passeyya manusse ge
sante'pi rathiy vtisacarante'pi majjhe sighake nisinne'pi, tassa evamassa: ete manuss g
eha pavisanti. Ete nikkhamanti. Ete rathiy vtisacaranti. Ete majjhe sighake nisinn'ti.
Evameva kho brhmaa bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkiles
mudubhte kammaniye hite nejappatte sattna cutpaptaya citta abhinharati abhininn
cakkhun visuddhena atikkantamnusakena satte passati cavamne upapajjamne hne pate suva
ubbae sugate duggate yathkammpage satte pajnti: 'ime vata bhonto satt kyaduccaritena s
anngat vacduccaritena samanngat manoduccaritena samanngat ariyna upavdak micchdi
samdn. Te kyassa bhed parammara apya duggati vinipta niraya upapann. Ime v pana
caritena samanngat vacsucaritena samanngat manosucaritena samanngat ariyna anupavdak
sammdihikammasamdn. Te kyassa bhed parammara sugati sagga loka upapann'ti. Iti d
visuddhena atikkantamnusakena satte passati cavamne upapajjamne hne pate suvae dubba
te duggate yathkammpage satte pajnti.
So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye hit
ejappatte savna khayaya citta abhinharati abhininnmeti so ida dukkhanti yathbhta
asamudayo'ti yathbhta pajnti. Aya dukkhanirodho'ti yathbhta pajnti. Aya dukkhaniro
ti yathbhta pajnti. Ime sav'ti yathbhta pajnti. Aya savasamudayo'ti yathbhta
ti yathbhta pajnti. Aya savanirodhagminpaipad'ti yathbhta pajnti. Tassa eva j
citta vimuccati bhavsavpi citta vimuccati avijjsavpi citta vimuccati. Vimuttasmi vimut
miti a hoti. Kh jti vusita brahmacariya kata karaya npara itthattyti pajnt
Seyyathpi brhmaa pabbatasakhepe udakarahado accho vippasanno anvilo. Tattha cakkhum pu
riso tre hito passeyya sippisambkampi sakkharakahalampi macchagumbampi carantampi tiha
ntampi. Tassa evamassa: aya kho udakarahado accho vippasanno anvilo. Tatrime sippi
sambk'pi sakkharakahal'pi macchagumb'pi carantipi tihantipti.
Evameva kho brhmaa bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkiles
mudubhte kammaniye hite nejappatte savna khayaya citta abhinharati abhininnmeti.
ti yathbhta pajnti. Aya dukkhasamudayo'ti yathbhta pajnti. Aya dukkhanirodho'ti ya
Aya dukkhanirodhagminpaipad'ti yathbhta pajnti. Ime sav'ti yathbhta pajnti. A
hta pajnti. Aya savanirodhagminpaipad'ti yathbhta pajnti.
Tassa eva jnato eva passato kmsav'pi citta vimuccati, bhavsav'p citta vimuccati, av
citta vimuccati. Vimuttasmi vimuttamiti a hoti. Kh jti, vusita brahmacariya, kata
hattyti pajnti.
26. Eva vutte soadao brhmao bhagavanta etadavoca: "abhikkanta bho gotama, abhikkanta
[PTS Page 125] [\q 125/] gotama. Seyyathpi bho gotama nikkujjita v ukkujjeyya
paicchanta v vivareyya mhassa v magga cikkheyya andhakre v telapajjota dhreyya cak
i dakkhintti, evameva bhot gotamena anekapariyyena dhammo paksito. Esha bhavanta gotama
saraa gacchmi dhammaca bhikkhusaghaca. Upsaka ma bhava gotamo dhretu ajjatagge pu
Adhivsetu ca me bhava gotamo svtanya bhatta saddhi bhikkhusaghen"ti. Adhivsesi bhaga
ena.
[BJT Page 246] [\x 246/]
27. Atha kho soadao brhmao bhagavato adhivsana viditv uhysan bhagavanta abhivde
kkmi. Atha kho soadao brhmao tass rattiy accayena sake nivesane pata khdanya bho
avato kla rocpesi: klo bho gotama, nihita bhattanti.
28. Atha kho bhagav pubbanhasamaya nivsetv pattacvaramdya saddhi bhikkhusaghena yena
sa brhmaassa nivesana tenupasakami. Upasakamitv paatte sane nisdi. Atha kho soada
apamukha bhikkhusagha patena khdanyena bhojanyena sahatth santappesi sampavresi.
29. Atha kho soadao bhagavanta bhuttvi ontapattapi aatara nca sana gahetv ek
sinno kho soadao brhmao bhagavanta etadavoca: "ahaceva kho pana bho gotama parisagato s
amno san vuhahitv bhavanta gotama abhivdeyya, tena ma s paris paribhaveyya. Ya k
paribhaveyya yaso'pi tassa hyetha. Yassa kho pana yaso hyetha bhogpi tassa hyeyyu. Ya
soladdh kho panamhka bhog.
Ahaceva kho pana bho gotama parisagato samno ajali paggaheyya, san me ta bhava gotam
uhna dhretu.
Ahaceva [PTS Page 126] [\q 126/] kho pana bho gotama parisagato samno vehana om
uceyya, siras meta bhava gotamo abhivdana dhretu.
Ahaceva kho pana bho gotama ynagato samno yn paccorohitv bhavanta gotama abhivdeyya,
ma s paris paribhaveyya. Ya kho pana s paris paribhaveyya yaso'pi tassa bhyetha. Yassa
kho pana yaso hyetha bhogpi tassa hyeyyu. Yasoladdh kho panamhka bhog.
Ahaceva kho pana bho gotama ynagato samno patodalahi abbhunnmeyya, yn me bhava gota
rohana dhretu.
Ahaceva kho pana bho gotama ynagato samno chatta apanmeyya, siras me ta bhava gotamo
vdana dhret"ti.
Atha kho bhagav soadaa brhmaa dhammiy kathya sandassetv samdapetv samuttejetv sa
i.
Soadaasutta nihita catuttha
[BJT Page 248] [\x 248/]
5
[PTS Page 127] [\q 127/]
Kadantasutta
1. Eva me suta. Eka samaya bhagav magadhesu crika caramno mahat bhikkhusaghena saddh
ttehi bhikkhusatehi, yena khumata nma magadhna brhmaagmo tadavasari. Tatra suda bhag
e viharati ambalahikya.
Tena kho pana samayena kadanto brhmao khumata ajjhvasati sattussada satiakahodaka
a ra mgadhena seniyena bimbisrena dinna rjadya brahmadeyya.
Tena kho pana samayena kadantassa brhmaassa mahyao upakkhao hoti. Satta ca usabhasatn
tta ca vacchatarasatni satta ca vacchatarsatni satta ca ajasatni satta ca urabbhasatn
i thnpantni honti yaatthya.
Assosu kho khumatak brhmaagahapatik: "samao khalu bho gotamo sakyaputto sakyakul pabb
o magadhesu crika caramno mahat bhikkhusaghena saddhi pacamattehi bhikkhusatehi khuma
uppatto khumate viharati ambalahikya.
'Ta kho pana bhavanta gotama eva kalyo kittisaddo abbhuggato': itipi so bhagav araha s
msambuddho vijjcaraasampanno sugato lokavid anuttaro purisadammasrath satth devamanuss
buddho bhagav'ti. [PTS Page 128] [\q 128/] so ima loka sadevaka samraka sabrahmak
a sassamaabrhmai paja sadevamanussa saya abhi sacchikatv pavedeti. So dhamma dese
ekalya pariyosnakalya sttha sabyajana kevalaparipua parisuddha brahmacariya pa
tathrpna arahata dassana hot"ti.
Atha kho khumatak brhmaagahapatik khumata nikkhamitv saghasagh gabht yena amb
[BJT Page 250] [\x 250/]
3. Tena kho pana samayena kadanto brhmao uparipsde divseyya upagato hoti. Addas kho k
brhmao khumatake brhmaagahapatike khumat nikkhamitv saghasagh gabhte yena amb
. Disv khatta mantesi: "kinnu kho bho khatte khumatak brhmaagahapatik khumat nikkh
agh gabht yena ambalahik tenupasakhamant"?Ti.
"Atthi kho bho samao gotamo sakyaputto sakyakul pabbajito magadhesu crika caramno mah
at bhikkhusaghena saddhi pacamattehi bhikkhusatehi khumata anuppatto khumate viharati
alahikya. Ta kho pana bhavanta gotama eva kalyo kittisaddo abbhuggato: itipi so bhag
a sammsambuddho vijjcaraasampanno sugato lokavid anuttaro purisadammasrath satth devam
ussna buddho bhagav"ti.
4. Atha kho kadantassa brhmaassa etadahosi "suta kho pana me ta: samao gotamo tividha
ampada soasaparikkhra jntti. Na kho panha jnmi tividha yaasampada soasaparikkh
u. Yannnha [PTS Page 129] [\q 129/] samaa gotama upasakamitv tividha yaasampa
kkhra puccheyyanti".
Atha kho kadanto brhmao khatta mantesi "tena hi bho khatte yena khumatak brhmaagaha
upasakama. Upasakamitv khumatake brhmaagahapatike eva vadehi "kadanto bho brhmao e
tu kira bhavanto. Kadanto'pi brhmao samaa gotama dassanya upasakamissat"ti.
'Eva bho'ti kho so khatt kadantassa brhmaassa paissutv yena khumatak brhmaagahapa
mi. Upasakamitv khumatake brhmaagahapatike etadavoca "kadanto bho brhmao evamha: g
a bhonto. Kadanto'pi brhmao samaa gotama dassanya upasakamissat'ti.
5. Tena kho pana samayena anekni brhmaasatni khumate paivasanti 'kadantassa brhmaas
ubhavissm'ti. Assosu kho te brhma 'kadanto kira brhmao samaa gotama dassanya upa
tha kho te brhma yena kadanto brhmao tenupasakamisu. Upasakamitv kadanta brhma
ra bhava kadanto samaa gotama dassanya upasakamissat?'Ti.
[BJT Page 252] [\x 252/]
"Eva kho me bho hoti: ahampi samaa gotama dassanya upasakamissm"ti.
6. "M bhava kadanto samaa gotama dassanya upasakami na arahati bhava kadanto sama
nya upasakamitu. Sace bhava kadanto samaa gotama dassanya upasakamissati bhoto ka
o hyissati. Samaassa gotamassa yaso abhivahissati. Yampi bhoto kadantassa yaso hyissati
samaassasa gotamassa yaso abhivahissati, iminpagena na arahati bhava kadanto samaa
dassanya upasakamitu, samao tveva gotamo arahati bhavanta kadanta dassanya upasakami
[PTS Page 130] [\q 130/] bhava hi kadanto ubhato mtito ca ptito ca, sasuddhagahaik
o yva sattam pitmahayug, akkhitto anupakkuho jtivdena. Yampi bhava kadanto ubhato s
ca pitito ca sasuddhagahaiko yva sattam pitmahayug, akkhitto anupakkuho jtivdena, i
a na arahati bhava kadanto samaa gotama dassanya upasakamitu. Samao tveva gotamo ara
havanta kadanta dassanya upasakamitu.
Bhava hi kadanto aho mahaddhano mahbhogo. Yampi bhava kadanto aho mahaddhano mahbh
ena na arahati bhava kadanto samaa gotama dassanya upasakamitu. Samao tveva gotamo a
bhavanta kadanta dassanya upasakamitu.
Bhava hi kadanto ajjhyako mantadharo tinna vedna prag sanighaukeubhna skkharapp
padako veyykarao lokyatamahpurisalakkhaesu anavayo. Yampi bhava kadanto ajjhyako man
aro tinna vedna prag sanighaukeubhna skkharappabhedna itihsapacamna, padako v
alakkhaesu anavayo. Iminpagena na arahati bhava kadanto samaa gotama dassanya upasa
amao tveva gotamo arahati bhavanta kadanta dassanya upasakamitu.
Bhava hi kadanto abhirpo dassanyo psdiko paramya vaapokkharatya samanngato, brahma
ccas akkhuddvakso dassanya. Yampi bhava kadanto abhirpo dassanyo psdiko paramya va
samanngato, brahmava brahmavaccas akkhuddvakso dassanya, iminpagena na arahati bhava
samaa gotama dassanya upasakamitu. Samao tveva gotamo arahati bhavanta kadanta dass
akamitu.
Bhava hi kadanto slav hoti vuddhasl vuddhaslena samanngato. Yampi bhava kadanto s
hasl vuddhaslena samanngato, iminpagena na arahati bhava kadanto samaa gotama dass
mitu. Samao tveva gotamo arahati bhavanta kadanta dassanya upasakamitu.
Bhava hi kadanto kalyavco kalyavkkarao poriy vcya samanngato vissahya anelaga
pi bhava kadanto kalyavco kalyavkkarao poriy vcya samanngato vissahya anelaga
npagena na arahati bhava kadanto samaa gotama dassanya upasakamitu. Samao tveva go
ti bhavanta kadanta dassanya upasakamitu.
Bhava hi kadanto bahunna cariyapcariyo. Ti mavakasatni mante vceti. Bah kho pana
k gacchanti bhoto kadantassa santike mantatthik mante adhiyitukm. Yampi bhava kadant
nna cariyapcariyo. Ti mavakasatni mante vceti. Bah kho pana nndis nnjanapad m
ntassa santike mantatthik mante adhiyitukm, iminpagena na arahati bhava kadanto samaa
ma dassanya upasakamitu. Samao tveva gotamo arahati bhavanta kadanta dassanya upasa
[BJT Page 254] [\x 254/]
Bhava hi kadanto jio vuddho mahallako addhagato vayo anuppatto. Samao gotamo taruo ceva
taruapabbajito ca. Yampi bhava kuadanto jio vuddho mahallako addhagato vayo anuppatt
o. Samao gotamo taruo ceva taruapabbajito ca, iminpagena na arahati bhava kadanto sama
tama dassanya upasakamitu. Samao tveva gotamo arahati bhavanta kadanta dassanya upas

Bhava hi kadanto rao mgadhassa seniyassa bimbisrassa sakkato garukato mnito pjito apa
. Yampi bhava kadanto rao mgadhassa seniyassa bimbisrassa sakkato garukato mnito pjit
acito, iminpagena na arahati bhava kadanto samaa gotama dassanya upasakamitu. Sama
tamo arahati bhavanta kadanta dassanya upasakamitu.
Bhava hi kadanto brhmaassa pokkharastissa sakkato garukato mnito pjito apacito. Yampi
ava kadanto brhmaassa pokkharastissa sakkato garukato mnito pjito apacito, iminpagen
rahati bhava kadanto samaa gotama dassanya upasakamitu. Samao tveva gotamo arahati b
a kadanta dassanya upasakamitu.
[PTS Page 131] [\q 131/] bhava hi kadanto khumata ajjhvasati sattussada satiaka
adhaa rjabhogga ra mgadhena seniyena bimbisrena dinna rjadya brahmadeyya. Yampi
a ajjhvasati sattussada satiakahodaka sadhaa rjabhogga ra mgadhena seniyena bi
rahmadeyya. Iminpagena na arahati bhava kadanto samaa gotama dassanya upasakamitu.
a gotamo arahati bhavanta kadanta dassanya upasakamitunti.
7. Eva vutte kadanto brhmao te brhmae etadavoca: "tena hi bho mamapi sutha yath maya
rahma ta bhavanta gotama dassanya upasakamitu, natveva arahati so bhava gotamo amhka
nya upasakamitu.
"Samao khalu bho gotamo ubhato sujto mtito ca pitito ca, sasuddhagahaiko yva sattam pit
ahayug, akkhitto anupakkuho jtivdena. Yampi kho samao gotamo ubhato sujto mtito ca pit
o ca, sasuddhagahaiko yva sattam pitmahayug, akkhitto anupakkuho jtivdena. Iminpag
hati so bhava gotamo amhka dassanya upasakamitu. Atha kho mayameva arahma ta bhavanta
ama dassanya upasakamitu.
Samao khalu bho gotamo mahanta tisagha ohya pabbajito. Yampi bho samao gotamo mahanta
a ohya pabbajito. Iminpagena na arahati so bhava gotamo amhka dassanya upasakamitu.
ho mayameva arahma ta bhavanta gotama dassanya upasakamitu.
Samao khalu bho gotamo pahta hiraasuvaa ohya pabbajito bhmigataca vehsahaca. Ya
amo pahta hiraasuvaa ohya pabbajito bhmigataca vehsahaca. Iminpagena na arahat
mhka dassanya upasakamitu. Atha kho mayameva arahma ta bhavanta gotama dassanya upas

Samao khalu bho gotamo daharo'va samno yuv susukakeso bhadrena yobbanena samanngato pah
amena vayas agrasm anagriya pabbajito. Yampi bho samao gotamo daharo'va samno yuv susu
so bhadrena yobbanena samanngato pahamena vayas agrasm anagriya pabbajito. Iminpagena
arahati so bhava gotamo amhka dassanya upasakamitu. Atha kho mayameva arahma ta bhavan
gotama dassanya upasakamitu.
[BJT Page 256] [\x 256/]
Samao khalu bho gotamo akmakna mtpitunna assumukhna rudantna kesamassu ohretv k
v agrasm anagriya pabbajito. Yampi bho samao gotamo akmakna mtpitunna assumukhna
ssu ohretv ksyni vatthni acchdetv agrasm anagriya pabbajito. Iminpagena na arah
mo amhka dassanya upasakamitu. Atha kho mayameva arahma ta bhavanta gotama dassanya
mitu.
Samao khalu bho gotamo abhirpo dassanyo psdiko paramya vaapokkharatya samanngato bra
hmavaccas akkhuddvakso [PTS Page 132] [\q 132/] dassanya. Yampi bho samao gotamo
abhirpo dassanyo psdiko paramya vaapokkharatya samanngato brahmava brahmavaccas
assanya. Iminpagena na arahati so bhava gotamo amhka dassanya upasakamitu. Atha kho
Mayameva arahma ta bhavanta gotama dassanya upasakamitu.
Samao khalu bho gotamo slav ariyasl kusalasl kusalaslena samanngato. Yampi bho samao
o slav ariyasli kusalaslena samanngato. Iminpagena na arahati so bhava gotamo amhka
a upasakamitu. Atha kho mayameva arahma ta bhavanta gotama dassanya upasakamitu.
Samao khalu bho gotamo kalyavco kalyavkkarao poriy vcya samanngato vissahya ane
vipaniy. Yampi bho samao gotamo kalyavco kalyavkkarao poriy vcya samanngato vi
assa vipaniy, iminpagena na arahati bhava kadanto samaa gotama dassanya upasakam
ayameva arahma ta bhavanta gotama dassanya upasakamitu.
Samao khalu bho gotamo bahunna cariyapcariyo. Yampi bho samao gotamo bahunna cariyapca
yo. Iminpagena na arahati so bhava gotamo amhka dassanya upasakamitu. Atha kho mayamev
arahma ta bhavanta gotama dassanya upasakamitu.
Samao khalu bho gotamo kammavd kiriyavd appapurekkhro brahmaya pajya. Yampi bho sam
kammavd kiriyavd appapurekkhro brahmaya pajya. Iminpagena na arahati so bhava go
sanya upasakamitu. Atha kho mayameva arahma ta bhavanta gotama dassanya upasakamitu.
Samao khalu bho gotamo ucckul pabbajito asambhinnakhattiyakul. Yampi bho samao gotamo
ucckul pabbajito asambhinnakhattiyakul. Iminpagena na arahati so bhava gotamo amhka d
sanya upasakamitu. Atha kho mayameva arahma ta bhavanta gotama dassanya upasakamitu.
Samao khalu bho gotamo ah kul pabbajito mahaddhan mahbhog. Yampi bho samao gotamo a
ajito mahaddhan mahbhog. Iminpagena na arahati so bhava gotamo amhka dassanya upasak
Atha kho mayameva arahma ta bhavanta gotama dassanya upasakamitu.
Samaa khalu bho gotama tirorah tirojanapad sampucchitu gacchanti. Yampi bho samaa g
orah tirojanapad sampucchitu gacchanti. Iminpagena na arahati so bhava gotamo amhka
upasakamitu. Atha kho mayameva arahma ta bhavanta gotama dassanya upasakamitu.
Samaa khalu bho gotama anekni devatsahassni pehi saraa gatni. Yampi bho samaa got
atsahassni pehi saraa gatni. Iminpagena na arahati so bhava gotamo amhka dassanya
Atha kho mayameva arahma ta bhavanta gotama dassanya upasakamitu.
Samaa khalu bho gotama eva kalyo kittisaddo abbhuggato 'itipi so bhagav araha samm sa
dho vijjcaraasampanno sugato lokavid anuttaro purisadammasrath satth devamanussna budd
bhagav'ti. Yampi bho samaa gotama eva kalyo kittisaddo abbhuggato 'itipi so bhagav ar
a samm sambuddho vijjcaraasampanno sugato lokavid anuttaro purisadammasrath satth deva
nussna buddho bhagav'ti. Iminpagena na arahati so bhava gotamo amhka dassanya upasak
Atha kho mayameva arahma ta bhavanta gotama dassanya upasakamitu.
Samao khalu bho gotamo dvattisamahpurisalakkhaehi samanngato. Yampi bho samao gotamo d
vattisamahpurisalakkhaehi samanngato. Iminpagena na arahati so bhava gotamo amhka das
upasakamitu. Atha kho mayameva arahma ta bhavanta gotama dassanya upasakamitu.
Samao khalu bho gotamo ehisgatavd sakhilo sammodako abbhkuiko uttnamukho pubbabhs. Ya
bho samao gotamo ehisgatavdi sakhilo sammodako abbhkuiko uttnamukho pubbabhs. Iminpa
a arahati so bhava gotamo amhka dassanya upasakamitu. Atha kho mayameva arahma ta bhav
ta gotama dassanya upasakamitu.
[BJT Page 258] [\x 258/]
Samao khalu bho gotamo catunna parisna sakkato garukato mnito pjito apacito. Yampi bho
samao gotamo catunna parisna sakkato garukato mnito pjito apacito. Iminpagena na arah
i so bhava gotamo amhka dassanya upasakamitu. Atha kho mayameva arahma ta bhavanta go
dassanya upasakamitu.
Samae khalu bho gotame bah dev ca manuss ca abhippasann. Yampi bho samae gotame bah dev
ca manuss ca abhippasann. Iminpagena na arahati so bhava gotamo amhka dassanya upasak
u. Atha kho mayameva arahma ta bhavanta gotama dassanya upasakamitu.
Samao khalu bho gotamo yasmi gme v nigame v paivasat, na tasmi gme v nigame v amanu
e vihehenti. Yampi bho samao gotamo yasmi gme v nigame v paivasati, na tasmi gme v n
v amanuss manusse vihehenti. Iminpagena na arahati so bhava gotamo amhka dassanya upa
itu. Atha kho mayameva arahma ta bhavanta gotama dassanya upasakamitu.
Samao khalu bho gotamo sagh ga gacariyo puthutitthakarna aggamakkhyati. Yath kho pa
kesa samaabrhmana yath v tath v yaso samudgacchati, na heva samaassa gotamassa ya
Atha kho anuttarya vijjcaraasampadya samaassa gotamassa yaso samudgato. Yampi bho sam
ao gotamo sagh gai gacariyo puthutitthakarna aggamakkhyati. Yath kho pana bho ekesa
ana yath v tath v yaso samudgacchati, na heva samaassa gotamassa yaso samudgato. At
nuttarya vijjcaraasampadya samaassa gotamassa yaso samudgato. Iminpagena na arahati so
hava gotamo amhka dassanya upasakamitu. Atha kho mayameva arahma ta bhavanta gotama
a upasakamitu.
Samaa khalu bho gotama rj mgadho seniyo bimbisro saputto sabhariyo [PTS Page 133] [\q 1
33/] sapariso smacco pehi saraa gato. Samaa khalu bho gotama rj pasenad kosalo
sabhariyo sapariso smacco pehi saraa gato. Samaa khalu bho gotama brhmao pokkharas
sabhariyo sapariso smacco pehi saraa gato. Samao khalu bho gotamo rao mgadhassa seni
a bimbisrassa sakkato garukato mnito pjito apacito. Samao khalu bho gotamo rao pasenad
issa kosalassa sakkato garukato mnito pjito apacito. Samao khalu bho gotamo brhmaassa
pokkharastissa sakkato garukato mnito pjito apacito.
Samao khalu bho gotamo khumata anuppatto, khumate viharati ambalahikya. Ye kho pana
ama v brhma v amhka gmakkhetta gacchanti, atith no te honti. Atith kho panamhehi
bb mnetabb pjetabb apacetabb. Yampi bho samao gotamo khumata anuppatto khumate vih
lahikya. Atithamhka samao gotamo, atithi kho panamhehi sakktabbo garuktabbo mnetabbo
bo apacetabbo.
[BJT Page 260] [\x 260/]
Iminpagena nrahati so bhava gotamo amhka dassanya upasakamitu. Atha kho mayameva arah
bhavanta gotama dassanya upasakamitu.
Ettake kho aha bho tassa bhoto gotamassa vae pariypumi. No ca kho so bhava gotamo ettak
avao. Aparimavao hi so bhava gotamo'ti.
8. Eva vutte te brhma kadanta brhmaa etadavocu: "yath kho bhava kadanto samaas
ti ito ce'pi so bhava gotamo yojanasate viharati, alameva saddhena kulaputtena da
ssanya upasakamitu api puasenpi1. Tena hi bho sabbeva maya samaa gotama dassanya up
am"ti.
9. Atha kho kadanto brhmao mahat brhmaagaena saddhi yena ambalahik yena bhagav te
pasakamitv bhagavat saddhi sammodi. [PTS Page 134] [\q 134/] sammodanya katha sr
tv ekamanta nisdi. Khumatik'pi kho brhmaagahapatik appekacce bhagavanta abhivdetv
sdisu, appekacce bhagavat saddhi sammodisu. Sammodanya katha srya vtisretv eka
cce yena bhagav tenajali pametv ekamanta nisdisu. Appekacce nmagotta svetv ekaman
ekacce tuhbht ekamanta nisdisu.
10. Ekamanta nisinno kho kadanto brhmao bhagavanta etadavoca: "suta meta bho gotamo ti
dha yaasampada soasaparikkhra jntti. Na kho panha jnmi tividha yaasampada so
aa yajitu. Sdhu me bhava gotamo tividha yaasampada soasaparikkhra deset"ti.
"Tena hi brhmaa suohi sdhuka manasikarohi bhsissm"ti.
'Eva bho'ti kho kadanto brhmao bhagavato paccassosi. Bhagav etadavoca:
11. "Bhtapubba brhmaa rj mahvijito nma ahosi, aho mahaddhano mahbhogo pahtajtarp
ttpakarao pahtadhanadhao paripuakosakohgro. Atha kho brhmaa rao mahvijitassa r
ssa eva cetaso parivitakko udapdi: "adhigat kho me vipul mnusak bhog. Mahanta pahavim
hivijiya ajjhvasmi. Yannnha mahyaa yajeyya, ya mama'ssa dgharatta hitya sukhy"
1. Posenpi (kesuci potthakesu)
[BJT Page 262] [\x 262/]
Atha kho brhmaa rj mahvijite purohita brhmaa mantetv etadavoca: 'idha mayha brhma
paisallnassa eva cetaso parivitakko udapdi: "adhigat kho me vipul mnusak [PTS Page 13
[\q 135/] bhog. Mahanta pahavimaala abhivijiya ajjhvasmi. Yannnha mahyaa
sa dgharatta hitya sukhy'ti. Icchmaha brhmaa mahyaa yajitu. Anussatu ma bhava
a hitya sukhy"ti.
12. Eva vutte brhmaa purohito brhmao rjna mahvijita etadavoca: 'bhoto kho rao jana
sauppo. Gmaght'pi dissanti, nigamaght'pi dissanti, panthadhan'pi dissanti. Bhava ce
ana rj eva sakaake janapade sauppe balimuddhareyya, akiccakr assa tena bhava rj. S
bhoto rao evamassa: 'ahameta dassukhla vadhena v bandhena v jtiy v garahya v pabb
issm'ti. Na kho panetassa dassukhlassa eva samm samugghto hoti. Ye te hatvasesak bhavi
anti, te pacch rao janapada vihehessanti. Api ca kho ida savidhna gamma evametassa d
assa samm samugghto hoti. Tena hi bhava rj ye bhoto rao janapade ussahanti kasigorakkhe
, tesa bhava rj bjabhatta anuppadetu. Ye bhoto rao janapade ussahanti vaijjya, tesa
hata anuppadetu. Ye bhoto rao janapade ussahanti rjaporise, tesa bhava rj bhattavetana
kappatu. Te ca manuss sakammapasut rao janapada na vihehessanti. Mah ca rao rsiko bh
ti, khemahit janapad akaak anupp. Manuss ca mud modamn ure putte naccent aprut
ti.
13. 'Eva bho'ti kho brhmaa rj mahvijito purohitassa brhmaassa paissutv ye rao jana
isu [PTS Page 136] [\q 136/] kasigorakkhe, tesa rj mahvijito bjabhatta anuppds.
rao janapade ussahisu vaijjya, tesa rj mahvijito pbhata anuppdsi. Ye rao janapa
ise, tesa rj mahvijito bhattavetana pakappesi. Te ca manuss sakammapasut rao janapada
ihehesu. Mah ca rao rsiko ahosi, khemahit janapad akaak anupp. Manuss ca mud
t aprutaghar mae viharisu.
1. Anuppdesi. (Kesu ci potthakesu)
[BJT Page 264] [\x 264/]
14. Atha kho brhmaa rj mahvijito purohita brhmaa mantetv etadavoca: "samhato kho m
assukhlo bhoto savidhna gamma. Mah ca me rsiko. Khemahit janapad akaak anupp.
utte naccent aprutaghar mae viharanti. Icchmaha brhmaa mahyaa yajitu. Anussatu
sa dgharatta hitya sukhy"ti.
"Tena hi bhava rj ye bhoto rao janapade khattiy anuyutt negam ceva jnapad ca, te bha
ayata, 'icchmaha bho mahyaa yajitu. Anujnantu me bhonto ya mama'ssa dgharatta hit
e bhoto rao janapade amacc prisajj negam ceva jnapad ca, te bhava rj mantayata, '
ahyaa yajitu. Anujnantu me bhonto ya mama'ssa dgharatta hitya sukhy'ti. Ye bhoto r
brhmaamahsl negam ceva jnapad ca, te bhava rj mantayata, 'icchmaha bho mahya
onto ya mama'ssa dgharatta hitya sukhy'ti.
'Eva bho'ti kho brhmaa rj mahvijito purohitassa brhmaassa paissutv ye rao janapade
uyutt negam ceva jnapad ca, te rj mahvijito [PTS Page 137] [\q 137/] mantesi: "ic
aha bho mahyaa yajitu. Anujnantu me bhonto, ya mama'ssa dgharatta hitya sukhy"ti.
"Yajata bhava rj yaa. Yaaklo mahrj"ti.
Ye rao janapade amacc prisajj negam ceva jnapad ca, te rj mahvijito mantesi: "icch
aa yajitu. Anujnantu me bhavanto, ya mama'ssa dgharatta hitya sukhy"ti. Ye rao ja
ahsl negam ceva jnapad ca, te rj mahvijito mantesi: "icchmaha bho mahyaa yajit
anto, ya mama'ssa dgharatta hitya sukhy"ti. Ye rao janapade gahapatinecayik negam ce
ad ca, te rj mahvijito mantesi: "icchmaha bho mahyaa yajitu. Anujnantu me bhavant
a dgharatta hitya sukhy"ti.
"Yajata bhava rj yaa. Yaaklo mahrj"ti.
Itme cattro anumatipakkh tasseva yaassa parikkhr bhavanti.
15. Rj mahvijito ahahi agehi samanngato.
Ubhato sujto mtito ca pitito ca, sasuddhagahaiko yva sattam pitmahayug,
[BJT Page 266] [\x 266/]
Akkhitto anupakkuho jtivdena,
Abhirpo dassanyo psdiko, paramya vaapokkharatya samanngato, brahmava brahmavaccas
dassanya.
Aho mahaddhano mahbhogo pahtajtarparajato pahtavittpakarao pahtadhanadhao paripu
Balav caturaginiy senya samanngato assavya ovdapaikarya, patapati mae paccatthike y
Saddho dyako dnapati anvaadvro, samaabrhmaakapaaddhikavaibbakaycakna opnabhto,
Bahussuto tassa tassa sutajtassa. Tassa tasseva kho pana bhsitassa attha jnti: 'aya im
assa bhsitassa attho aya imassa bhsitassa attho'ti.
Paito viyatto medhv paibalo attngatapaccuppanne atthe cintetu.
Rj mahvijito imehi ahahi agehi samanngato.
Iti imni'pi ahagni tasseva yaassa parikkhr bhavanti.
16. [PTS Page 138] [\q 138/] purohito'pi brhmao cathagehi samanngato:
Ubhato sujto mtito ca pitito ca. Sasuddhagahaiko yva sattam pitmahayug. Akkhitto anupa
uho jtivdena.
Ajjhyako mantadharo tia vedna prag sanighaukeubhna skkharappabhedna itihsapa
kyatamahpurisalakkhaesu anavayo.
Slav vuddhasl vuddhaslena samanngato.
Paito viyatto medhv pahamo v dutiyo v suja paggahantna.
Purohito brhmao imehi catuhagehi samanngato. Iti imni'pi cattri agni tasseva yaassa
hr bhavanti.
[BJT Page 268] [\x 268/]
17. Atha kho brhmaa, purohito brhmao rao mahvijitassa pubbeva ya tisso vidh desesi:
"Siy kho pana bhoto rao mahyaa yihukmassa kocideva vippaisro 'mah vata me bhogakk
chissat'ti, so bhoto rao vippaisro na karayo. Siy kho pana bhoto rao mahyaa yaja
vippaisro 'mah vata me bhogakkhandho vigacchat'ti, so bhoto rao vippaisro na karayo
o pana bhoto rao mahyaa yihassa kocideva vippaisro 'mah vata me bhogakkhandho vigat
bhoto rao vippaisro na karayo"ti.
Im kho pana brhmaa purohito brhmao rao mahvijitassa pubbeva ya tisso vidh desesi.
18. Atha kho brhmaa, purohito brhmao rao mahvijitassa pubbeva ya dasahkrehi paigg
a paivinodesi: "gamissanti kho bhoto yaa ptiptino'pi ptipt paivirat'pi. Ye ta
. Ye tattha ptipt paivirat te rabbha yajata bhava, sajjata bhava, modata bhava,
a antara pasdetu. gamissanti kho bhoto yaa adinndyino'pi adinndn paivirat'pi. Ye
no tesaeva tena. Ye tattha adinndn paivirat te rabbha yajata bhava, sajjata bhava,
va, cittameva bhava antara pasdetu. gamissanti kho bhoto yaa kmesu micchcrino'pi k
paivirat'pi. Ye tattha kmesu micchcrino tesaeva tena. Ye tattha kmesu micchcr paiv
ha yajata bhava, sajjata bhava, modata bhava, cittameva bhava antara pasdetu. gamiss
ho bhoto yaa musvdino'pi musvd paivirat'pi. Ye tattha musvdino tesaeva tena. Ye
rat te rabbha yajata bhava, sajjata bhava, modata bhava, cittameva bhava antara pas
issanti kho bhoto yaa pisuavcino'pi pisuya vcya paivirat'pi. Ye tattha pisuavcino
Ye tattha pisuya vcya paivirat te rabbha yajata bhava, sajjata bhava, modata bhav
a bhava antara pasdetu. gamissanti kho bhoto yaa pharusavcino'pi pharusya vcya pai
e tattha pharusavcino tesaeva tena. Ye tattha pharusya vcya paivirat te rabbha yajata
a, sajjata bhava, modata bhava, cittameva bhava antara pasdetu. gamissanti kho bhoto
phappalpino'pi samphappalp [PTS Page 139] [\q 139/] paivirat'pi. Ye tattha samph
appalpino tesaeva tena. Ye tattha samphappalp paivirat te rabbha yajata bhava, sajja
a, modata bhava, cittameva bhava antara pasdetu. gamissanti kho bhoto yaa abhijjhlu
abhijjhluno'pi ye tattha abhijjhluno tesaeva tena. Ye tattha anabhijjhluno te rabbha y
ajata bhava, sajjata bhava, modata bhava, cittameva bhava antara pasdetu. gamissanti
hoto yaa bypannacitt'pi abypannacitt'pi ye tattha bypannacitt tesaeva tena. Ye tatt
nacitt te rabbha yajata bhava, sajjata bhava, modata bhava, cittameva bhava antara p
gamissanti kho bhoto yaa micchdihik'pi sammdihik'pi. Ye tattha micchdihik tes
sammdihik te yajata bhava, sajjata bhava, modata bhava, cittameva bhava antara pa
Imehi kho brhmaa purohito brhmao rao mahvijitassa pubbeva ya dasahkrehi paigghak
inodesi.
19. Atha kho brhmaa, purohito brhmao rao mahvijitassa mahyaa yajamnassa soasahk
sesi samdapesi samuttejesi sampahasesi: siy kho pana bhoto rao mahyaa yajamnassa koc
vatt: "rj kho mahvijito mahyaa yajati. No ca kho tassa mantit khattiy anuyutt nega
ca. Atha ca pana bhava rj evarpa mahyaa yajat"ti. Evampi bhoto rao vatt dhammato
kho pana ra mantit khattiy anuyutt negam ceva jnapad ca.
[BJT Page 270] [\x 270/]
Iminpeta bhava rj jntu. Yajata bhava, sajjata bhava, modata bhava, cittameva bhav
u.
20. Siy kho pana bhoto rao mahyaa yajamnassa kocideva vatt 'rj kho mahvijito mahy
a kho tassa mantit amacc prisajj negam ceva jnapad ca, no ca brhmaasl negam ceva
ca gahapatinecayik negam ceva jnapad ca. Atha ca pana bhava rj evarpa mahyaa yaja
bhoto rao vatt dhammato natthi. Bhot kho pana ra mantit gahapatinecayik negam ceva
Iminpeta bhava rj jntu. Yajata bhava, sajjata bhava, modata bhava cittameva bhav
u.
21. Siy kho pana bhoto rao mayyaa yajamnassa kocideva vatt 'rj kho mahvijito mahy
a kho ubhato sujto mtito ca pitito ca, sasuddhagahaiko yva sattam pitmahayug, [PTS Pag
140] [\q 140/] akkhitto anupakkuho jtivdena. Atha ca pana bhava rj evarpa mahya
. Evampi bhoto rao vatt dhammato natthi. Bhava kho pana rj ubhato sujto mtito ca pitit
ca, sasuddhagahaiko yva sattam pitmahayug, akkhitto anupakkuho jtivdena. Iminpeta
Yajata bhava, sajjata bhava, modata bhava, cittameva bhava antara pasdetu.
22. Siy kho pana bhoto rao mahyaa yajamnassa kocideva vatt 'rj kho mahvijito mahy
a kho abhirpo dassanyo psdiko paramya vaapokkharatya samanngato brahmava brahmavac
akso dassanya atha ca pana bhava rj evarpa mahyaa yajat'ti. Evampi bhoto rao vat
hi. Bhava kho pana rj abhirpo dassanyo psdiko paramya vaapokkharatya samanngato br
vaccas akkhuddvakso dassanya. No ca kho aho mahaddhano mahbhogo pahtajtarparajato pa
akarao pahtadhanadhao paripuakosakohgro. Atha ca pana bhava rj evarpa mahyaa
rao vatt dhammato natthi. Bhava kho pana rj aho mahaddhano mahbhogo pahtajtarparaj
ttpakarao pahtadhanadhao paripuakosakohgro. No ca kho balav caturaginiy senya s
ovdapaikarya patapati mae paccatthike yasas. Atha ca pana bhava rj evarpa mahyaa
i bhoto rao vatt dhammato natthi. Bhava kho pana rj balav caturaginiy senya samanng
vya ovdapaikarya patapati mae paccatthike yasas. No ca kho saddho dyako dnapati anva
maabrhmaakapaaddhikavaibbakaycakna opnabhto puni karoti. Atha ca pana bhava rj
Evampi bhoto rao vatt dhammato natthi. Bhava kho pana rj saddho dyako dnapati anvaad
aabrhmaakapaaddhikavaibbakaycakna opnabhto puni karoti. No ca kho bahussuto tassa
assa. Atha ca pana bhava rj evarpa mahyaa yajat'ti. Evampi bhoto rao vatt dhammat
ava kho pana rj bahussuto tassa tassa sutajtassa. No ca kho tassa tasseva kho pana b
hsitassa attha jnti:
[BJT Page 272] [\x 272/]
'Aya imassa bhsitassa attho aya imassa bhsitassa attho'ti. Atha ca pana bhava rj evarp
ahyaa yajat'ti. Evampi bhoto rao vatt dhammato natthi. Bhava kho pana rj tassa tass
pana bhsitassa attha jnti. Aya imassa bhsitassa attho aya imassa bhsitassa attho'ti. N
ca kho paito viyatto medhv paibalo attngatapaccuppanne atthe cintetu. Atha ca pana bh
evarpa mahyaa yajat'ti.
Evampi bhoto rao vatt dhammato natthi. Bhava kho pana rj paito viyatto medhv paibal
accuppanne atthe cintetu. Iminpeta bhava rj jntu. Yajata bhava, sajjata bhava, mod
ittameva bhava antara pasdetu.
23. Siy kho pana bhoto rao mahyaa yajamnassa kocideva vatt: 'rj kho mahvijito mah
ca khvassa purohito brhmao ubhato sujto mtito ca pitito ca. Sasuddhagahaiko yva sattam
itmahayug. Akkhitto anupakkuho jtivdena. Atha ca pana bhava rj evarpa mahyaa ya
141] [\q 141/] evampi bhoto rao vatt dhammato natthi. Bhoto kho pana rao purohi
to brhmao ubhato sujto mtito ca pitito ca sasuddhagahaiko yva sattam pitmahayug, akk
anupakkuho jtivdena. Iminpeta bhava rj jntu. Yajata bhava, sajjata bhava, modat
bhava antara pasdetu.
24. Siy kho pana bhoto rao mahyaa yajamnassa kocideva vatt 'rj kho mahvijito mahy
a khavassa purohito brhmao ajjhyako mantadharo tia vedna prag sanighaukeubhna s
hsapacamna padako veyykarao lokyatamahpurisalakkhaesu anavayo. Atha ca pana bhava r
hyaa yajat'ti. Evampi bhoto rao vatt dhammato natthi. Bhoto kho pana rao purohito br
hyako mantadharo tia vedna prag sanighaukeubhna skkharappabhedna itihsapacam
mahpurisalakkhaesu anavayo. No ca khvassa purohito brhmao slav vuddhasl vuddhaslena s
ngato. Atha ca pana bhava rj evarpa mahyaa yajatti. Evampi bhoto rao vatt dhamma
to kho pana rao purohito brhmao slav vuddhasl vuddhaslena samanngato. No ca khvassa
to brhmao paito viyatto medhv pahamo v dutiyo v suja paggahantna. Atha ca pana bh
aa yajat'ti. Evampi bhoto rao vatt dhammato natthi.
[BJT Page 274] [\x 274/]
Bhoto kho pana rao purohito brhmao paito viyatto medhv pahamo v dutiyo v sujampagga
n peta bhava rj jntu. Yajata bhava, sajjata bhava, modata bhava, cittameva bhava
.
Imehi kho brhmaa, purohito brhmao rao mahvijitassa mahyaa yajamnassa soasahi kr
esi, samdapesi, samuttejesi, sampahasesi.
25. Tasmi kho brhmaa yae neva gvo haisu, na ajeak haisu, na kukkuaskar hai
rukkh chijjisu1 ypatthya, na dabb lyisu barihisatthya. 2 Ye'pi'ssa ahesu ds'ti v p
makar'ti v, te'pi na daatajjit na bhayatajjit na assumukh rudamn parikammni akasu.
ye icchisu te akasu. Ye na icchisu na te akasu. Ya icchisu ta akasu. Ya na icchisu
kasu. Sappitelanavantadadhimadhuphitenaceva so yao nihnamagamsi.
26. [PTS Page 142] [\q 142/] atha kho brhmaa khattiy anuyutt negam ceva jnapad ca
amacc prisajj negam ceva jnapad ca, brhmaamahsl negamcave jnapad ca, gahapatinec
jnapad ca pahta spateyya dya rjna mahvijita upasakamitv evamhasu: "ida deva
sa bhata. Ta devo patigaht"ti.
"Ala bho. Mamapi ida pahta spateyya dhammikena balin abhisakata. Taca vo hotu ito ca
o harath"ti.
27. Te ra paikkhitt ekamanta apakkamma eva sammantesu: "na kho eta amhka patirpa
teyyni punadeva sakni gharni paihareyyma. Rj kho mahvijito mahyaa yajati. Handassa
no hom"ti.
1. Rukkho chindisu, (katthaci. )
2. Parihisatthya, (katthaci. )
[BJT Page 276] [\x 276/]
Atha kho brhmaa puratthimena yavassa khattiy anuyutt negam ceva jnapad ca dnni p
yavassa amacc prisajj negam ceva jnapad ca dnni pahapesu. Pacchimena yav
a dnni pahapesu. Uttarena yavassa gahapatinecayik negam ceva jnapad ca dnni pa
rhmaa yaesu neva gvo haisu, na ajeak haisu, na kukkuaskar haisu, na vividh
ypatthya, na dabb lyisu barihisatthya. Ye'pi nesa ahesu ds'ti v pess'ti v kammak
na daatajjit na bhayatajjit na assumukh rudamn parikammni akasu. Atha kho ye icchisu
asu. Ye na icchisu na te akasu. Ya icchisu, ta akasu. Ya na icchisu, na ta akasu. S
vantadadhimadhuphitena ceva te ya nihnamagamasu.
28. [PTS Page 143] [\q 143/] iti cattro ca anumatipakkh, rj mahvijito ahahagehi s
anngato, purohito brhmao cathagehi samanngato, tisso ca vidh. Aya vuccati brhmaa tiv
mpad soasaparikkhr'ti.
29. Eva vutte te brhma unndino uccsaddamahsadd ahesu: "aho yao aho yaasampad"ti.
mao tuhbhto'va nisinno hoti. Atha kho te brhma kadanta brhmaa etadavocu: kasm p
amaassa gotamassa subhsita subhsitato nbbhanumodat?Ti.
"Nha bho samaassa gotamassa subhsita subhsitato nbbhanumodmi. Muddhpi tassa vipateyya
samaassa gotamassa subhsita subhsitato nbbhanumodeyya. Api ca me bho eva hoti: na samao
gotamo evamha: 'eva me sutanti v eva arahati bhavitunti'v. Api ca samao gotamo: 'eva t
ad si ittha tad si'tveva bhsati. Tassa mayha bho eva hoti: "addh samao gotamo tena s
a rj v ahosi mahvijito yaasmi, purohito v brhmao tassa yaassa yjet'ti. Abhijnt
evarpa yaa yajitv v yjetv v kyassa bhed parammara sugati sagga loka upapajji
[BJT Page 278] [\x 278/]
"Abhijnmaha brhmaa evarpa yaa yajitv v yjetv v kyassa bhed parammara sugati
na samayena purohito brhmao ahosi tassa yaassa yjet"ti.
30. "Atthi pana bho gotama ao yao imya tividhya yaasampadya soasaparikkhrya appa
amrambhataro ca mahapphalataro ca mahnisasataro c?"Ti.
[PTS Page 144] [\q 144/] "atthi kho brhmaa ao yao imya tividhya yaasampadya so
hrya appaataro ca appasamrambhataro ca mahapphalataro ca mahnisasataro v"ti.
31. Katamo pana so bho gotama yao imya tividhya yaasampadya soasaparikkhrya appaat
asamrambhataro ca mahapphalataro ca mahnisasataro c ?"Ti.
"Yni kho pana tni brhmaa niccadnni anuklayani slavanne pabbajite uddissa dyanti, a
yao imya tividhya yaasampadya soasaparikkhrya appaataro1 ca appasamrambhataro ca
aro ca mahnisasataro c"ti.
32. Ko nu kho bho gotama hetu ko paccayo yena ta niccadna anuklayaa imya tividhya ya
a soasaparikkhrya appaataraca appasamrambhataraca mahapphalataraca mahanisasatarac
Na kho brhmaa evarpa yaa upasakamanti arahanto v arahattamagga v sampann. Ta kis
nti hettha brhmaa daappahr'pi galaggh'pi. Tasm evarpa yaa na upasakamanti araha
ga v sampann. Yni kho pana tni brhmaa niccadnni anuklayani slavante pabbajite u
arpa kho brhmaa yaa upasakamanti arahanto v arahantamagga v sampann. Ta kissa he
brhmaa dissanti daappahrpi galagghpi. Tasm evarpa yaa upasakamanti arahanto v
nn. Aya kho brhmaa hetu aya paccayo yena ta niccadna anuklayaa imya tividhya ya
ikkhrya appaataraca appasamrambhataraca mahapphalataraca mahnisasatarac"ti.
1. Appahataro (samara)
[BJT Page 280] [\x 280/]
33. "Atthi pana bho gotama ao yao imya ca tividhya yaasampadya soasaparikkhrya imi
ena anuklayaena appaataro ca appasamrambhataro [PTS Page 145] [\q 145/] ca mahapp
halataro ca mahnisasataro c"?Ti.
"Atthi kho brhmaa ao yao imya ca tividhya yaasampadya soasaparikkhrya imin ca n
a appaataro ca appasamrambhataro ca mahapphalataro ca mahnisasataro c"?Ti.
"Katamo pana bho gotama ao yao imya ca tividhya yaasampadya soasaparikkhrya imin
anuklayaena appaataro ca appasamrambhataro ca mahapphalataro ca mahnisasataro c"?Ti.
"Yo kho brhmaa ctuddisa sagha uddissa vihra karoti, aya kho brhmaa yao imya ca t
a soasaparikkhrya imin ca niccadnena anuklayaena appaataro ca appasamrambhataro ca
lataro ca mahnisasataro c"?Ti.
34. "Atthi pana bho gotama ao yao imya ca tividhya yaasampadya soasaparikkhrya imi
ena anuklayaena imin ca vihradnena appaataro ca appasamrambhataro ca mahapphalataro c
hnisasataro c"?Ti.
"Atthi kho brhmaa ao yao imya ca tividhya yaasampadya soasaparikkhrya imin ca n
a imin ca vihradnena appaataro ca appasamrambhataro ca mahapphalataro ca mahnisasataro
?Ti.
"Katamo pana so bho gotama ao yao imya ca tividhya yaasampadya soasaparikkhrya imi
ena anuklayaena imin ca vihradnena appaataro ca appasamrambhataro ca mahapphalataro c
hnisasataro c"?Ti.
"Yo kho brhmaa pasannacitto buddha saraa gacchati, dhamma saraa gacchati, sagha sara
ti, aya kho brhmaa yao imya ca tividhya yaasampadya soasaparikkhrya imin ca nicc
imin ca vihradnena appaataro [PTS Page 146] [\q 146/] ca appasamrambhataro ca ma
happhalataro ca mahnisasataro c"?Ti.
35. "Atthi pana bho gotama ao yao imya ca tividhya yaasampadya soasaparikkhrya imi
ena anuklayaena imin ca vihradnena imehi ca saraagamanehi appaataro ca appasamrambha
a mahapphalataro ca mahnisasataro c"?Ti.
[BJT Page 282] [\x 282/]
"Atthi kho brhmaa ao yao imya ca tividhya yaasampadya soasaparikkhrya imin ca n
a imin ca vihradnena imehi ca saraagamanehi appaataro ca appasamrambhataro ca mahapphal
ataro ca mahnisasataro c"?Ti.
Katamo pana so bho gotama ao yao imya ca tividhya yaasampadya soasaparikkhrya imin
na anuklayaena imin ca vihradnena imehi ca saraagamanehi appaataro ca appasamrambhat
mahapphalataro ca mahnisasataro c"?Ti.
"Yo kho brhmaa pasannacitto sikkhpadni samdiyati ptipt veramai adinndn veramai
svd veramai surmerayamajjapamdahn veramai, aya kho brhmaa yao imya ca tivid
imin ca niccadnena anuklayaena imin ca vihradnena imehi ca saraagamanehi appaataro
samrambhataro ca mahapphalataro ca mahnisasataro c"?Ti.
36. "Atthi pana bho gotama ao yao imya ca tividhya yaasampadya soasaparikkhrya imi
ena anuklayaena imin ca vihradnena imehi ca saraagamanehi imehi ca sikkhpadehi appaa
a appasamrambhataro ca mahapphalataro ca mahnisasataro c"?Ti.
"Atthi kho brhmaa ao yao imya ca tividhya yaasampadya soasaparikkhrya imin ca n
a imin ca vihradnena imehi ca saraagamanehi imehi ca sikkhpadehi appaataro ca appasamr
bhataro ca mahapphalataro ca mahnisasataro c"?Ti.
[PTS Page 147] [\q 147/] katamo pana so bho gotama ao yao imya ca tividhya yaasam
dya soasaparikkhrya imin ca niccadnena anuklayaena imin ca vihradnena imehi ca sar
imehi ca sikkhpadehi appaataro ca appasamrambhataro ca mahapphalataro ca mahnisasataro
c"?Ti.
37. "Idha brhmaa tathgato loke uppajjati araha sammsambuddho vijjcaraasampanno sugato l
okavid anuttaro purisadammasrath satth devamanussna buddho bhagav. So ima loka sadeva
mraka sabrahmaka sassamaabrhmai paja sadevamanussa saya abhi sacchikatv pavedeti
eti dikalya majjhekalya pariyosnakalya sttha sabyajana kevalaparipua parisud

38. Ta dhamma suti gahapati v gahapatiputto v aatarasmi v kule paccjto. So ta dha
te saddha pailabhati. So tena saddhpailbhena samanngato iti paisacikkhati: 'sambdho g
rajopatho abbhokso pabbajj. Nayida sukara agra ajjhvasat ekantaparisuddha sakhalikh
hmacariya caritu. Yannnha kesamassu ohretv ksyni vatthni acchdetv agrasm anag
[BJT Page 284] [\x 284/]
So aparena samayena appa v bhogakkhandha pahya mahanta v bhogakkhandha pahya appa v
ahya mahanta v tiparivaa pahya kesamassu ohretv ksyni vatthni acchdetv agra
va pabbajito samno ptimokkhasavarasavuto viharati cragocarasampanno, aumattesu vajjesu
bhayadassv. Samdya sikkhati sikkhpadesu. Kyakammavackammena samanngato kusalena, paris
dhjvo slasampanno indriyesu guttadvro bhojane matta satisampajaena samanngato santu
39. Kathaca brhmaa bhikkhu slasampanno hoti? Idha brhmaa bhikkhu ptipta pahya p
nihitadao nihitasattho lajj daypanno sabbapabhtahitnukampi viharati. Idampi'ssa hoti
smi.
Adinndna pahya adinndn paivirato hoti dinndy dinnapikakh. Athenena sucibhtena
mpi'ssa hoti slasmi.
Abrahmacariya pahya brahmacr hoti rcr virato methun gmadhamm. Idampi'ssa hoti slas
Musvda pahya musvd paivirato hoti saccavd saccasandho theto paccayiko avisavdako l
ampi'ssa hoti slasmi.
Pisua vca pahya pisuya vcya paivirato hoti. Ito sutv na amutra akkht imesa bhed
na imesa akkht amsa bhedya. Iti bhinnna v sandht sahitna v anuppadt samaggr
nd samaggakarai vca bhsit hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Pharusa vca pahya pharusya vcya paivirato hoti. Y s vc nel kaasukh pemaniy ha
t bahujanamanp, tathrpi vca bhsit hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Samphappalpa pahya samphappalp paivirato hoti. Klavd bhtavd atthavd dhammavd v
bhsit klena spadesa pariyantavati atthasahita. Idampi'ssa hoti slasmi.
[BJT Page 286] [\x 286/]
40. Bjagmabhtagmasamrambh paivirato hoti. Ekabhattiko hoti rattparato virato viklabho
Naccagtavditaviskadassan paivirato hoti. Mlgandhavilepanadhraamaaavibhsanahn
anamahsayan paivirato hoti. Jtarparajatapaiggaha paivirato hoti. makadhaapaiggaha
. makamasapaiggaha paivirato hoti. Itthikumrikapaiggaha paivirato hoti. Dsidsapa
hoti. Ajeakapaiggaha paivirato hoti. Kukkuaskarapaiggaha paivirato hoti. Hatthigav
ha paivirato hoti. Khettavatthupaiggaha paivirato hoti. Dteyyapahiagamannuyog paiv
. Kayavikkay paivirato hoti. Tulkakasakamnak paivirato hoti. Ukkoanavacananikat
oti. Chedanavadhabandhanaviparmosalopasahakr paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
(Cullasla nihita. )
41. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa bjag
nuyutt viharanti, seyyathda: mlabja khandhabja phaubja aggabja bjabjameva paca
abhtagmasamrambh paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
42. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa sannid
a anuyutt viharanti, seyyathda annasannidhi pnasannidhi vatthasannidhi ynasannidhi s
annidhi gandhasannidhi misasannidhi. Iti v itievarp sannidhikraparibhog paivirato ho
ampi'ssa hoti slasmi.
43. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa viska
viharanti, seyyathda: nacca gta vdita pekkha akkhna pissara vetla kumbhathna
hatthiyuddha assayuddha mahisayuddha usabhayuddha ajayuddha meakayuddha kukkuayuddha
ddha daayuddha muhiyuddha nibbuddha uyyodhika balagga senbyuha akadassana. Iti
an paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
[BJT Page 288] [\x 288/]
44. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa jtapp
viharanti, seyyathda: ahapada dasapada ksa parihrapatha santika khalika ghaika
agacra vakaka mokkhacika cigulaka patthaka rathaka dhanuka akkharika manesika y
evarp jtappamdahnnuyog paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
45. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa uccsa
uyutt viharanti, seyyathda: sandi pallaka gonaka cittaka paika paalika tlika vi
antalomi kahissa koseyya kuttaka hatthatthara assatthara rathatthara ajinappavei k
varapaccattharaa sauttaracchada ubhatolohitakpadhna. Iti v iti evarp uccsayanamahsa
ato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
46. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa maan
uyutt viharanti, seyyathda: ucchdana parimaddana nahpana sambhana dsa ajana ml
hlepana hatthabandha sikhbandha daaka nika khagga chatta citrphana uhsa ma
ti v itievarp maanavibhsanahnnuyog paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
47. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa tiracc
tt viharanti, seyyathda: rjakatha corakatha mahmattakatha senkatha bhayakatha yuddh
nakatha pnakatha vatthakatha sayanakatha mlkatha gandhakatha tikatha ynakatha g
ha nagarakatha janapadakatha itthikatha purisakatha (kumrakatha kumrikatha) srakatha
atha kumbhahnakatha pubbapetakatha nnattakatha lokakkhyika samuddakkhyika itibhav
ti v itievarpya tiracchnakathya paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
[BJT Page 290] [\x 290/]
48. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa viggh
t viharanti, seyyathda: 'na tva ima dhammavinaya jnsi, aha ima dhammavinaya jnm
avinaya jnissasi? Micchpaipanno tvamasi, ahamasmi sammpaipanno. Sahitamme asahitante. P
ure vacanya pacch avaca. Pacch vacanya pure avaca. Avicia te viparvatta. ropito te
hto'si. Cara vdappamokkhya, nibbehehi v sace pahos'ti. Iti v itievarpya vigghikakath
rato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
49. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa dteyy
amanuyutt viharanti, seyyathda: raa rjamahmattna khattiyna brhmana gahapatikn
mutrgaccha, ida hara, amutra ida harti. Iti v itievarp dteyyapahiagamannuyog paiv
Idampi'ssa hoti slasmi.
50. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te kuhak ca honti
emittik ca nippesik ca lbhena lbha nijigisitro ca. Iti v itievarp kuhanalapan paiv
. Idampi'ssa hoti slasmi.
(Majjhimasla nihita)
51. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya tirac
chjvena jvika kappenti. Seyyathda: aga nimitta uppda supia lakkhaa msikacchinn
thusahoma kaahoma taulahoma sappihoma telahoma mukhahoma lohitahoma agavijj vatthu
vijj sivavijj bhtavijj bhrivijj ahivijj visavijj vicchikavijj msikavijj sakuavijj
kajjhna saraparittna migacakka. Iti v itievarpya tiracchnavijjya micchjv paivira
i'ssa hoti slasmi.
[BJT Page 292] [\x 292/]
52. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya tirac
chjvena jvika kappenti. Seyyathda: mailakkhaa vatthalakkhaa daalakkhaa asilakkh
akkhaa vudhalakkhaa itthilakkhaa purisalakkhaa kumralakkhaa kumrilakkhaa dsala
lakkhaa assalakkhaa mahisalakkhaa usabhalakkhaa golakkhaa ajalakkhaa mealakkhaa
kkhaa godhlakkhaa kaiklakkhaa kacchapalakkhaa migalakkhaa. Iti v iti evarpya
aivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
53. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya tirac
chjvena jvika kappenti. Seyyathda: raa niyyna bhavissati, raa aniyyna bhavissa
yna bhavissati, bhirna raa apayna bhavissati, bhirna raa upayna bhavissati,
sati, abbhantarna raa jayo bhavissati, bhirna raa parjayo bhavissati, bhirna ra
abbhantarna raa parjayo bhavissati, iti imassa jayo bhavissati, imassa parjayo bhavissa
ti. Iti v itievarpya tiracchnavijjya micchjv paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi
54. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya tirac
chjvena jvika kappenti. Seyyathda: candaggho bhavissati. Suriyaggho bhavissati, nakkha
aggho bhavissati, candimasuriyna pathagamana bhavissati, candimasuriyna uppathagamana b
havissati, nakkhattna pathagamana bhavissati, nakkhattna uppathagamana bhavissati, ukkp
o bhavissati, disho bhavissati, bhmiclo bhavissati, devadundbhi bhavissati, candimasur
iyanakkhattna uggamana ogamana sakilesa vodna bhavissati, evavipko candaggho bhavis
avipko suriyaggho bhavissati, evavipko nakkhattaggho bhavissati, evavipka candimasuri
thagamana bhavissati, evavipka candimasuriyna uppathagamana bhavissati, evavipka nak
pathagamana bhavissati, evavipka nakkhattna uppathagamana bhavissati, evavipko ukkp
ssati, evavipko disho bhavissati, evavipko bhmiclo bhavissati, evavipko devadundbh
ti, evavipka candimasuriyanakkhattna uggamana ogamana sakilesa vodna bhavissati, it
arpya tiracchnavijjya micchjv paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
[BJT Page 294] [\x 294/]
55. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya tirac
chjvena jvika kappenti. Seyyathda: subbuhik bhavissati, dubbuhik bhavissati, subhi
sati, dubbhikkha bhavissati, khema bhavissati, bhaya bhavissati, rogo bhavissati, ro
gya bhavissati. Mudd gaan sakhna kveyya lokyata, iti v itievarpya tiracchnavijj
hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
56. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya tirac
chjvena jvika kappenti. Seyyathda: vhana vivhana savadana vivadana sakiraa vi
agakaraa viruddhagabbhakaraa jivhnitthambhana hanusahanana hatthbhijappana kaajapp
ipaha devapaha diccupahna mahatupahna abbhujjalana sirivhyana. Iti v itievar
paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
57. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya tirac
chjvena jvika kappenti. Seyyathda: santikamma paidhikamma (bhtakamma) bhrikamma v
sakamma vatthukamma vatthuparikiraa camana nahpana juhana vamana virecana uddhavire
virecana ssavirecana kaatela nettatappana natthukamma ajana paccajana slkiya sa
kicch mlabhesajjna anuppadna osadhna paimokkho. Iti v itievarpya tiracchnavijjya
hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
[BJT Page 296] [\x 296/]
58. Atha kho brhmaa, bhikkhu eva slasampanno na kutoci bhaya samanupassati yadida slasa
arato. Seyyathpi brhmaa, khattiyo muddhvasitto1 nihatapaccmitto na kutoci bhaya samanu
passati yadida paccatthikato. Evameva kho brhmaa, bhikkhu eva slasampanno na kutoci b
haya samanupassati yadida slasavarato. So imin ariyena slakkhandhena samanngato ajjhatt
a anavajjasukha paisavedeti. Eva kho brhmaa bhikkhu slasampanno hoti.
(Mahsla nihita)
59. Kathaca brhmaa, bhikkhu indriyesu guttadvro hoti? Idha brhmaa, bhikkhu cakkhun rpa
sv na nimittagghi hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraameta cakkhundriya asavuta vihara
domanass ppak akusal dhamm anvssaveyyu, tassa savarya paipajjati. Rakkhati cakkhundr
kkhundriye savara pajjati. Sotena sadda sutv na nimittagghi hoti nnubyajanaggh. Yatv
meta sotindriya asavuta viharanta abhijjh domanass ppak akusal dhamm anvssaveyyu,
paipajjati. Rakkhati sotindriya, sotindriye savara pajjati. Ghnena gandha ghyitv na
ttagghi hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraameta ghnindriya asavuta viharanta abhijjh
kusal dhamm anvssaveyyu, tassa savarya paipajjati. Rakkhati ghnindriya, ghnindriye s
jati. Jivhya rasa syitv na nimittagghi hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraameta jivhin
a viharanta abhijjh domanass ppak akusal dhamm anvssaveyyu, tassa savarya paipajj
i jivhindriya, jivhindriye savara pajjati. Kyena phohabba phusitv na nimittagghi hot
ajanaggh. Yatvdhikaraameta kyindriya asavuta viharanta abhijjh domanass ppak ak
yyu, tassa savarya paipajjati. Rakkhati kyindriya, kyindriye savara pajjati. Manas
na nimittagghi hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraameta manindriya asavuta viharanta a
nass ppak akusal dhamm anvssaveyyu, tassa savarya paipajjati. Rakkhati manindriya,
ye savara pajjati. So imin ariyena indriyasavarena samanngato ajjhatta abysekasukha p
deti. Eva kho brhmaa bhikkhu indriyesu guttadvro hoti.
60. Kathaca brhmaa, bhikkhu satisampajaena samanngato hoti? Idha brhmaa, bhikkhu abhik
nte paikkante sampajnakr hoti, lokite vilokite sampajnakr hoti, sammijite pasrite sa
hoti, saghipattacvaradhrae sampajnakr hoti, asite pte khyite syite sampajnakr h
mme sampajnakr hoti. Gate hite nisinne sutte jgarite bhsite tuhbhve sampajnakr hot
brhmaa bhikkhu satisampajaena samanngato hoti.
1. Muddhbhisinno. Bau. Sa. Sa.
[BJT Page 298] [\x 298/]
61. Kathaca brhmaa bhikkhu santuho hoti? Idha brhmaa bhikkhu santuho hoti kyaparihr
rena kucchiparihrikena piaptena. So yena yeneva pakkamati samdyeva pakkamati. Seyyathpi
brhmaa pakkhi sakuo yena yeneva eti sapattabhrova eti, evameva kho brhmaa bhikkhu san
hoti kyaparihrikena cvarena kucchiparihrikena piaptena. So yena yeneva pakkamati samd
a pakkamati. Eva kho brhmaa bhikkhu santuho hoti.
62. So imin ca ariyena slakkhandhena samanngato, imin ca ariyena indriyasavarena sama
nngato, imin ca ariyena satisampajaena samanngato, imya ca ariyya santuhiy samannga
tta sensana bhajati araa rukkhamla pabbata kandara giriguha susna vanapattha abb
pacchbhatta piaptapaikkanto nisdati pallaka bhujitv uju kya paidhya parimukha
63. So abhijjha loke pahya vigatbhijjhena cetas viharati abhijjhya citta parisodheti.
Bypdapadosa pahya abypannacitto viharati sabbapabhtahitnukamp. Bypdapados citta
hnamiddha pahya vigatathnamiddho viharati lokasa sato sampajno. Thinamiddh citta pa
i. Uddhaccakukkucca pahya anuddhato viharati ajjhatta vpasantacitto uddhaccakukkucc c
itta parisodheti. Vicikiccha pahya tiavicikiccho viharati. Akathakath kusalesu dhammesu
. Vicikicchya citta parisodheti.
64. Seyyathpi brhmaa puriso ia dya kammante payojeyya, tassa te kammant samijjheyyu,
i ca porni iamlni tni ca byantkareyya. Siy cassa uttari avasiha drabharaya. Ta
kho pubbe ia dya kammante payojesi. Tassa me te kammant samijjhisu. So'ha yni ca por
i ca byantaksi. Atthi ca me uttari avasiha drabharay'ti. So tato nidna labhetha p
cheyya somanassa.
[BJT Page 300] [\x 300/]
65. Seyyathpi brhmaa puriso bdhiko assa dukkhito bhagilno, bhatta cassa nacchdeyya,
sa kye balamatt. So aparena samayena tamh bdh mucceyya, bhattacassa chdeyya, siy cass
balamatt. Tassa evamassa: aha kho pubbe bdhiko ahosi, dukkhito bhagilno, bhatta ca m
cchdes. Na cassa me si kye balamatt. So'mhi etarahi tamh bdh mutto bhattaca me chde
i ca me kye balamatt'ti. So tatonidna labhetha pmojja adhigaccheyya somanassa.
66. Seyyathpi brhmaa puriso bandhangre baddho assa. So aparena samayena tamh bandhan mu
cceyya sotthin abbayena. Na casasa kici bhogna vayo. Tassa evamassa: 'aha kho pubbe b
andhangra baddho ahosi. Somhi etarahi tambh bandhan mutto sotthin abbayena. Natthi ca m
e kici bhogna vayo'ti. So tatonidna labhetha pmojja, adhigaccheyya somanassa.
67. Seyyathpi brhmaa puriso dso assa anattdhno pardhno na yenakmagamo. So aparena sa
tambh dsaby mucceyya, attdhno apardhno bhujisso yenakmagamo. Tassa evamassa: 'aha k
be dso ahosi anattdhno pardhno na yenakmagamo. So'mhi etarahi tambh dsaby mutto att
o bhujisso yenakmagamo'ti. So tato nidna labhetha pmojja adhigaccheyya somanassa.
68. Seyyathpi brhmaa puriso sadhano sabhogo kantraddhnamagga paipajjeyya dubbhikkha sa
aibhaya. So aparena samayena ta kantra nitthareyya, sotthin gmanta anuppueyya khema
ya. Tassa evamassa: 'aha kho pubbe sadhano sabhogo kantraddhnamagga paipajji dubbhikkha
sappaibhaya. So'mbhi etarahi ta kantra nitthio sotthin gmanta anuppatto khema appa
So tato nidna labhetha pmojja adhigaccheyya somanassa.
69. Evameva kho brhmaa bhikkhu yath ia yath roga yath bandhangra yath dsabya yat
a. Eva ime pacanvarae appahne attani samanupassati. Seyyathpi brhmaa naya yath r
n mokkha yath bhujissa yath khemantabhmi, evameva kho brhmaa bhikkhu ime pacanvara
ani samanupassati.
[BJT Page 302] [\x 302/]
70. Tassime pacanvarae pahne attani samanupassato pmojja1 jyati. Pamuditassa pti jyat
imanassa kyo passambhati. Passaddhakyo sukha vedeti. Sukhino citta samdhiyati.
71. So vivicceva kmehi, vivicca akusalehi dhammehi, savitakka savicra vivekaja ptisukh
a pahamajjhna upasampajja viharati. So imameva kya vivekajena ptisukhena abhisanneti pa
risanneti paripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa vivekajena ptisukhena apph
ua hoti.
72. Seyyathpi brhmaa dakkho nahpako v nahpakantevs v kasathle nahnyacuni kiri
ka paripphosaka sanneyya, sya nahnyapi snehnugat snehaparet santarabhir phu sn
arai.
Evameva kho brhmaa bhikkhu imameva kya vivekajena ptisukhena abhisanneti parisanneti
paripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa vivekajena ptisukhena apphua hoti.
Aya kho brhmaa yao purimehi yaehi appahataro ca appasamrambhataro ca mahapphalataro
isasataro ca.
73. Puna ca para brhmaa bhikkhu vitakkavicrna vpasam ajjhatta sampasdana cetaso eko
takka avicra samdhija ptisukha dutiyajjhna upasampajja viharati. So imameva kya sam
isukhena abhisanneti parisanneti paripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa sa
mdhijena ptisukhena apphua hoti.
74. Seyyathpi brhmaa udakarahado gambhro ubbhidodako, tassa nevassa puratthimya disya
udakassa yamukha, na dakkhiya disya udakassa yamukha, na pacchimya disya udakassa ya
na uttarya disya udakassa yamukha, devo ca na klena kla samm dhra anuppaveccheyya, a
o tamh ca udakarahad st vridhr ubbhijjitv tameva udakarahada stena vrin abhisanney
neyya paripreyya. Nssa kici sabbvato udakarahadassa stena vrin apphua assa. Evameva k
rhmaa bhikkhu imameva kya samdhijena ptisukhena abhisanneti parisanneti paripreti parip
pharati. Nssa kici sabbvato kyassa samdhijena ptisukhena apphua hoti.
[BJT Page 304] [\x 304/]
Aya kho brhmaa yao purimehi yaehi appahataro ca appasamrambhataro ca mahapphalataro
isasataro ca.
75. Puna ca para brhmaa bhikkhu ptiy ca virg upekkhako ca viharati sampajno, sukhaca
paisavedeti. Yanta ariy cikkhanti upekkhako satim sukhavihrti. Ta tatiya jhna upa
iharati. So imameva kya nipptikena sukhena abhisanneti parisanneti paripreti paripph
arati. Nssa kici sabbvato kyassa nipptikena sukhena apphua hoti.
76. Seyyathpi brhmaa uppaliniya v paduminiya v puarkiniya v appekaccni uppalni v
dake jtni udake savaddhni1 udaknuggatni antonimuggaposni, tni yva cagg yva ca ml
sannni2 parisannni pariprni paripphuni. Nssa kici sabbvata uppalna v padumna v
assa. Evameva kho brhmaa bhikkhu imameva kya nipptikena sukhena abhisanneti parisanne
ti paripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa nipptikena sukhena apphua hoti.
Aya kho brhmaa yao purimehi yaehi appahataro ca appasamrambhataro ca mahapphalataro
isasataro ca.
77. Puna ca para brhmaa bhikkhu sukhassa ca pahn dukkhassa ca pahn pubbeva somanassadom
anassna atthagam adukkhamasukha upekkhsatiprisuddhi catuttha jhna upasampajja vihar
imameva kya parisuddhena cetas pariyodtena pharitv nisinno hoti. Nssa kici sabbvato k
a parisuddhena cetas pariyodtena apphua hoti.
78. Seyyathpi brhmaa puriso odtena vatthena sassa prupitv nisinno assa, nssa kici sa
kyassa odtena vatthena appua assa. Evameva kho brhmaa bhikkhu imameva kya parisuddhena
etas pariyodtena pharitv nisinno hoti. Nssa kici sabbvato kyassa parisuddhena cetas pa
yodtena apphua hoti.
Aya kho brhmaa yao purimehi yaehi appahataro ca appasamrambhataro ca mahapphalataro
isasataro ca.
1. Savuddhni. (Kesuvipi potthakesu).
2. Abhisandni parisandni. Machasa. [PTS.]
[BJT Page 306] [\x 306/]
79. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye
ite nejappatte1 adassanya citta abhinharati abhininnmeti. So eva pajnti: 'aya kho
ahbhtiko mtpettikasambhavo odanakummspacayo aniccucchdanaparimaddanabhedanaviddhasanad
mmo, ida ca pana me via ettha sita ettha paibaddha'nti.
80. Seyyathpi brhmaa, mai veuriyo subho jtim ahaso suparikammakato accho vippasanno
sabbkrasampanno, tatrassa sutta vuta nla v pta v lohita v odta v pausutta2
tthe karitv paccavekkheyya, 'aya kho mai veuriyo subho jtim ahaso suparikammakato acc
ippasanno anvilo sabbkrasampanno. Tatrida sutta vuta nla v pta v lohita v odta
Evameva kho brhmaa, bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkile
mudubhte kammaniye hite nejappatte adassanya citta abhinharati abhininnmeti. So ev
aya kho me kyo rp ctummahbhtiko mtpettikasambhavo, odanakummspacayo, aniccucchdana
abhedanaviddhasanadhammo. Ida ca pana me via ettha sita ettha paibaddhanti.
Aya kho brhmaa, yaehi appahataro ca appasamrambhataro ca mahapphalataro ca mahnisasa
a.
81. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye
ite nejappatte manomaya kya abhinimminanya citta abhinharati abhininnmeti. So imamh
inimminti rpi manomaya sabbagapaccagi ahnindriya.
1. nejjappatte, katthaci.
2. Paurasutta, katthaci.
[BJT Page 308] [\x 308/]
Seyyathpi brhmaa, puriso mujamh sika1 pabbheyya, tassa evamassa "aya mujo, aya sik
ujamh tveva sik pabbh"ti.
Seyyath v pana brhmaa, puriso asi kosiy pabbheyya, tassa evamassa "aya asi, aya kosi,
si, a kosi, kosiytveva asi pabbho"ti.
Seyyath v pana brhmaa, puriso ahi kara uddhareyya, tassa evamassa "aya ahi, aya kara
ao karao, kara tveva ahi ubbhato"ti.
Evameva kho brhmaa, bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkile
mudubhte. Kammaniye hite nejappatte manomaya kya abhinimminanya citta abhinharati a
nmeti. So imamh ky aa kya abhinimminti rpi manomaya sabbagapaccagi ahnindriya
Aya kho brhmaa, yao purimehi yaehi appahataro ca appasamrambhataro ca mahapphalataro
hnisasataro ca.
82. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye
ite nejappatte iddhividhya citta abhinharati abhininnmeti. So anekavibhita iddhividha
ccanubhoti eko'pi hutv bahudh hoti, bahudh'pi hutv eko hoti, vbhva tirobhva tiroku
opabbata asajjamno gacchati seyyathpi kse. Pahaviy'pi ummujjanimujja karoti seyyathpi
ke. Udake'pi abhijjamne gacchati seyyathpi pahaviya. kse'pi pallakena kamati seyyathpi
akkhi sakuo. Ime'pi candimasuriye eva mahiddhike eva mahnubhve pin parimasati parimajj
i yva brahmalok'pi kyena vasa vatteti.
Seyyathpi brhmaa, dakkho kumbhakro v kumbhakrantevs v suparikammakatya mattikya ya
anavikati kakheyya ta tadeva kareyya abhinipphdeyya:
Seyyath v pana brhmaa, dakkho dantakro dantakrantevs v suparikammakatasmi dantasmi
dantavikati kakheyya ta tadeva kareyya abhinipphdeyya:
1. Isika [PTS.]
[BJT Page 310] [\x 310/]
Seyyath v pana brhmaa, dakkho suvaakro v suvaakrantevs v suparikammakatasmi suv
ikati kakheyya, ta tadeva kareyya abhinipphdeyya:
Evameva kho brhmaa, bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkile
mudubhte kammaniye hite nejappatte iddhividhya citta abhinharati abhininnmeti. So ane
vihita iddhividha paccanubhoti eko'pi hutv bahudh hoti bahudh'pi hutv eko hoti. vbhva
bhva tirokua tiropkra tiropabbata asajjamno gacchati seyyath'pi udake. Udake'pi abh
acchati seyyath'pi pahaviya. kse'pi pallakena kamati seyyathpi pakkhi sakuo. Ime'pi ca
imasuriye evamahiddhike evamahnubhve pin parimasati parimajjati. Yva brahmalok'pi ky
sa vatteti.
Aya kho brhmaa yao purimehi yaehi appahataro ca appasamrambhataro ca mahapphalataro
isasataro ca.
83. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye
ite nejappatte dibbya sotadhtuy citta abhinharati, abhininnmeti. So dibbya sotadhtuy
hya atikkantamnusikya ubho sadde suti dibbe ca mnuse ca ye dre santike ca.
84. Seyyath'pi brhmaa, puriso addhnamaggapaipanno, so sueyya bherisaddampi mudigasaddam
pi sakhapaavadeimasaddampi. Tassa evamassa 'bherisaddo iti'pi mudigasaddo iti'pi sakha
paavadeimasaddo iti'pi. Evameva kho brhmaa, bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyo
dte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye hite nejapatte dibbya sotadhtuy citta
i, abhininnmeti. So dbbya sotadhtuy visuddhya atikkantamnusikya ubho sadde suti dibb
use ca ye dre santike ca.
Aya kho brhmaa, yao purimehi yaehi appahataro ca appasamrambhataro ca mahapphalataro
hnisasataro ca.
[BJT Page 312] [\x 312/]
85. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye
ite nejappatte cetopariyaya citta abhinharati abhininnmeti. So parasattna parapugga
eto paricca pajnti. Sarga v citta sarga cittanti pajnti, vtarga v citta vtarg
sa v citta sadosa cittanti pajnti, vtadosa v citta vtadosa cittanti pajnti, samo
cittanti pajnti, vtamoha v citta vtamoha cittanti pajnti, sakhitta v citta sakh
i, vikkhitta v citta vikkhitta cittanti pajnti, mahaggata v citta mahaggata cittanti
amahaggata v citta amahaggata cittanti pajnti, sauttara v citta sauttara cittanti p
nuttara v citta anuttara cittanti pajnti, samhita v citta samhita cittanti pajnt
ta asamhita cittanti pajnti, vimutta va citta vimutta cittanti pajnti, avimutta v
ta cittanti pajnti.
86. Seyyath'pi brhmaa, itthi v puriso v daharo v yuv maanajtiko dse v parisuddhe
he v udakapatte saka mukhanimitta paccavekkhamno sakaika v sakaikanti jneyya akaika
ti jneyya.
Evameva kho brhmaa, bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkile
mudubhte kammaniye hite nejappatte cetopariyaya citta abhinharati abhininnmeti.
So parasattna parapuggalna cetas ceto paricca pajnti. Sarga v citta sarga cittant
v citta vtarga cittanti pajnti, sadosa v citta sadosa cittanti pajnti, vtadosa
anti pajnti, samoha v citta samoha cittanti pajnti, vtamoha v citta vtamoha citt
itta v citta sakhitta cittanti pajnti, vikkhitta v citta vikkhitta cittanti pajnt
v citta mahaggata cittanti pajnti, amahaggata v citta amahaggata cittanti pajnti, s
citta sauttara cittanti pajnti, anuttara v citta anuttara cittanti pajnti, samhita
ita cittanti pajnti, asamhita v citta asamhita cittanti pajnti, vimutta v citta
i pajnti, avimutta v citta avimutta cittanti pajnti.
Aya kho brhmaa, yao purimehi yaehi appahataro ca appasamrambhataro ca mahapphalataro
hnisasataro ca.
[BJT Page 314] [\x 314/]
87. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhute kammaniy
e hite nejappatte pubbenivsnussatiya citta abhinharati abhininnmeti. So anekavihit
anussarati seyyathda: ekampi jti dve'pi jtiyo tisso'pi jtiyo catasso'pi jtiyo pacapi j
o dasapi jtiyo vsampi jtiyo tisampi jtiyo cattrsampi jtiyo pasampi jtiyo jtisatam
mpi jtisatasahassampi aneke'pi savaakappe aneke'pi vivaakappe aneke'pi savaavivaaka
utrsi evanmo evagotto evavao evamhro evasukhadukkhapaisaved evamyupariyanto. So
a upapdi. Tatrpsi evanmo evagotto evavao evamhro evasukhadukkhapaisaved evam
uto idhpapanno"ti. Iti skra sauddesa anekavihita pubbenivsa anussarati.
88. Seyyath'pi brhmaa, puriso sakambh gm aa gma gaccheyya, tamhpi gm aa gma
a gma paccgaccheyya, tassa evamassa: "aha kho sakamh gm amu gma agacchi, tatra eva
va abhsi eva tuh ahosi. Tamhpi gm amu gma agacchi. Tatrpi eva ahsi eva ni
aeva gma paccgato"ti.
Evameva kho brhmaa, bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkile
mudubhute kammaniye hite nejappatte pubbenivsnussatiya citta abhinharati abhininn
nekavihita pubbenivsa anussarati seyyathda: ekampi jti dve'pi jtiyo tisso'pi jtiyo ca
o'pi jtiyo pacapi jtiyo dasapi jtiyo vsampi jtiyo tisampi jtiyo cattrsampi jtiyo pa
jtisatampi jtisahassampi jtisatasahassampi aneke'pi savaakappe aneke'pi vivaakappe ane
'pi savaavivaakappe: "amutrsi evanmo evagotto evavao evamhro evasukhadukkhapa
So tato cuto amutra upapdi. Tatrpsi evanmo evagotto evavao evamhro evasukhadukk
ariyanto. So tato cuto idhpapanno"ti. Iti skra sauddesa anekavihita pubbenivsa anussar
i.
[BJT Page 316] [\x 316/]
Aya kho brhmaa, yao purimehi yaehi appahataro ca appasamrambhataro ca mahapphalataro
hnisasataro ca.
89. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye
ite nejappatte sattna cutpaptaya citta abhinharati abhininnmeti. So dibbena cakkh
atikkantamnusakena satte passati cavamne upapajjamne hne pate suvae dubbae sugate d
yathkammpage satte pajnti: ime vata bhonto satt kyaduccaritena samanngat vacduccarit
samanngat manoduccaritena samanngat ariyna upavdak micchdihik micchdihikammasam
rammara apya duggati vinipta niraya upapann. Ime v pana bhonto satt kyasucaritena
csucaritena samanngat manosucaritena samanngat ariyna anupavdak sammdihkammasamd
parammara sugati sagga loka upapann'ti. Iti dibbena cakkhun visuddhena atikkantamnusak
a satte passati cavamne upapajjamne hne pate suvae dubbae sugate duggate yathkammpa
pajnti.
90. Seyyathpi brhmaa, majjhe sighake1 psdo. Tattha cakkhum puriso hto passeyya manu
pavisante'pi nikkhamante'pi rathiy vtisacarante'pi majjhe sighake1 nisinne'pi. Tassa e
vamassa, ete manuss geha pavisanti, ete nikkhamanti, ete rathiy vtisacaranti, ete maj
jhe sighake1 nisinn'ti:
Evameva kho brhmaa, bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkile
mudubhte kammaniye hite nejappatte sattna cutpaptaya citta abhinharati abhininn
a cakkhun visuddhena atikkantamnusakena satte passati cavamne upapajjamne hne pate suva
dubbae sugate duggate yathkammpage satte pajnti: ime vata bhonto satt kyaduccaritena s
anngat vacduccaritena samanngat manoduccaritena samanngat ariyna upavdak micchdi
samdn. Te kyassa bhed parammara apya duggati
1. Majhe sighaka
[BJT Page 318] [\x 318/]
Vinipta niraya upapann. Ime v pana bhonto satt kyasucaritena samanngat vacsucaritena
ngat manosucaritena samanngat ariyna anupavdak sammdihkammasamdn. Te kyassa bh
gga loka upapann'ti. Iti dibbena cakkhun visuddhena atikkantamnusakena satte passati
cavamne upapajjamne hne pate suvae dubbae sugate duggate yathkammpage satte pajnt
Aya kho brhmaa, yao purimehi yaehi appahataro ca appasamrambhataro ca mahapphalataro
hnisasataro ca.
91. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye
ite nejappatte savna khayaya citta abhinharati abhininnmeti. So ida dukkhanti yat
a dukkhasamudayo'ti yathbhta pajnti. 'Aya dukkhanirodho'ti yathbhta pajnti. 'Aya
agminpaipad'ti yathbhta pajnti. 'Ime sav'ti yathbhta pajnti. 'Aya savasamuda
avanirodho'ti yathbhta pajnti. 'Aya savanirodhagminpaipad'ti yathbhta pajnti.
assato kmsav'pi citta vimuccati. Bhavsav'pi citta vimuccati. Avijjsav'pi citta vimuc
Vimuttasmi vimuttamiti a hoti. Kh jti vusita brahmacariya kata karaya npara i
92. Seyyathpi brhmaa, pabbatasakhepe udakarahado accho vippasanno anvilo, tattha cakk
hum puriso tre hito passeyya sippisambukampi sakkharakahalampi macchagumbampi carant
ampi tihantampi. Tassa evamassa: aya kho udakarahado accho vippasanno anvilo. Tatrim
e sippisambuk'pi sakkharakahal'pi macchagumb'pi caranti'pi tihanti p'ti:
Evameva kho brhmaa, bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkile
mudubhte kammaniye hite nejappatte savna khayaya citta abhinharati abhininnmeti
nti yathbhta pajnti. 'Aya dukkhasamudayo'ti yathbhta pajnti. 'Aya dukkhanirodho'ti
i. 'Aya dukkhanirodhagminpaipad'ti yathbhta pajnti. 'Ime sav'ti yathbhta pajn
ti yathbhta pajnti. 'Aya savanirodho'ti yathbhta pajnti. 'Aya savanirodhagminp

[BJT Page 320] [\x 320/]
Tassa eva jnato eva passato kmsav'pi citta vimuccati. Bhavsav'pi citta vimuccati. Av
i citta vimuccati. Vimuttasmi vimuttamiti a hoti. Kh jti vusita brahmacariya kata
hattay'ti pajnti.
Ayampi kho brhmaa, yao purimehi yaehi appahataro ca appasamrambhataro ca mahnisasat
Imya ca brhmaa yaasampadya a yaasampad uttaritar v patatar v natthi"ti.
93. Eva vutte kadanto brhmao bhagavanta etadavoca: abhikkanta bho gotama, abhikkanta b
gotama. Seyyathpi bo gotama nikkujjta v ukkujjeyya paicchanna v vivareyya mhassa v
kkheyya andhakre v telapajjota dhreyya: cakkhumanto rpni dakkhintti. Evameva bhot gota
na anekapariyyena dhammo paksito esha bhavanta gotama saraa gacchmi dhammaca bhikkhu
. Upsaka ma bhava gotamo dhretu ajjatagge pupeta saraa gata. Esha bho [PTS Page 1
] gotama satta ca usabhasatni satta ca vacchatarasatni, satta ca vacchatarsatni
, satta ca ajasatni satta ca urabbhasatni mucmi, jvita demi. Haritni ceva tini khdan
ca pnyni pivantu sto ca nesa vto upavyatti.
94. Atha kho bhagav kadantassa brhmaassa nupubbkatha kathesi seyyathda? Dnakatha s
akatha kmna dnava okra sakilesa nekkhamme ca nisasa paksesi. Yad bhagav as
itta vinvaraacitta udaggacitta pasannacitta. Atha y buddhna smukkasik dhammadesan
dukkha samudaya nirodha magga.
Seyyathpi nma suddha vattha apagatakaka rajana paiggaheyya, evameva kadantassa br
yeva sane viraja vtamala dhammacakkhu udapdi: ya kici samudayadhamma sabbanta nirodh
i.
95. Atha kho kadanto brhmao dihadhammo pattadhammo viditadhammo pariyoghadhammo tiav
cho vigatakathakatho vesrajjappatto aparappaccayo satthussane bhagavanta etadavoca:
adhivsetu me bhava gotamo svtanya bhatta saddhi bhikkhusaghenti. Adhivsesi bhagav tu
[BJT Page 322] [\x 322/]
97. Atha kho kadanto brhmao bhagavato adhivsana viditv uhysan bhagavanta abhivde
pakkmi. Atha kho kadanto brhmao tass rattiy accayena sake yave pata khdanya
kla rocpesi: klo bho gotama, nihita bhattanti.
98. Atha kho bhagav pubbanhasamaya nivsetv pattacvara dya saddhi bhikkhusaghena yena
ssa brhmaassa yavo tenupasakami. Upasakamitv paatte sane nisdi. Atha kho kadan
149] [\q 149/] buddhapamukha bhikkhusagha patena khdanyena bhojanyena sahatth sa
pesi sampavresi. Atha kho kadanto brhmao bhagavanta bhuttvi ontapattapi aatara
nta nisdi. Ekamanta nisinna kho kadanta brhmaa bhagav dhammiy kathya sandassetv
ejetv sampahasetv uhysan pakkmti.
Kadantasutta nihita pacama.
[BJT Page 324] [\x 324/]
6. [PTS Page 150] [\q 150/] mahlisutta
1. Eva me suta: eka samaya bhagav vesliya viharati mahvane kgraslya.
Tena kho pana samayena sambahul kosalak ca brhmaadt mgadhak ca brhmaadt vesliya
cideva karayena. Assosu kho te kosalak ca brhmaadt mgadhak ca brhmaadt, "samao
sakyaputto sakyakul pabbajito vesliya viharati kgraslya. Ta kho pana bhavanta got
kittisaddo abbhuggato: 'iti'pi so bhagav araha sammsambuddho vijjcaraasampanno sugato
lokavid anuttaro purisadammasrath satth devamanussna buddho bhagav'ti. So ima loka s
aka samraka sabrahmaka sassamaabrhmai paja sadevamanussa saya abhi sacchikatv p
ma deseti dikalya majjhekalya pariyosnakalya sttha sabyajana kevalaparipua
kseti. Sdhu kho pana tathrpna arahata dassana hot"ti.
2. Atha kho te kosalak ca brhmaadt mgadhak ca brhmaadt yena mahvana kgrasla
pana samayena yasm ngito bhagavato upahko hoti. Atha kho te kosalak ca brhmaadt mg
maadt yenyasm ngito tenupasakamisu. Upasakamitv yasmanta ngina etadavocu: "kaha
etarahi so bhava gotamo viharati? Dassanakm hi maya ta bhavanta gotamanti. "
[PTS Page 151] [\q 151/] "aklo kho vuso bhagavanta dassanya. Paisallno bhagav"ti.
Atha kho te kosalak ca brhmaadt mgadhak ca brhmaadt tattheva ekamanta nisdisu: "
havanta gotama gamissm"ti.
3. Ohaddho'pi licchav mahatiy licchaviparisya saddhi yena mahvana kgrasla yenya
mi. Upasakamitv yasmanta ngita abhivdetv ekamanta ahsi. Ekamanta hito kho ohad
nta ngita etadavoca: "kaha nu kho bhante ngita, etarahi so bhagav viharati araha samms
buddho? Dassanakm hi maya ta bhagavanta arahanta sammsambuddhanti. "
[BJT Page 326] [\x 326/]
"Aklo kho mahli bhagavanta dassanya. Paisallno bhagav"ti. Ohaddho'pi licchav tatthev
anta nisdi. "Disv va aha ta bhagavanta gamissmi arahanta sammsambuddhanti. "
4. Atha kho sho samauddeso yenyasm ngito tenupasakami. Upasakamitv yasmanta ngita
amanta ahsi. 'Ekamanta hito kho sho samauddeso yasmanta ngita etadavoca: ete bhant
sambahul kosalak ca buhmaadt mgadhak ca brhmaadt idhpasakant bhagavanta dassan
havi mahatiy licchaviparisya saddhi idhpasakanto bhagavanta dassanya. Sdhu bhante kass
a labhata es janat bhagavanna dassany'ti.
'Tena hi sha, tvaeva bhagavato rocehti'. 'Eva bhante'ti kho sho samauddeso yasmato n
a paissutv yena bhagav tenupasakamitv bhagavanta abhivdetv ekamanta ahsi. Ekamanta
samauddeso bhagavanta etadavoca: "ete bhante sambahul kosalak ca brhmaadt mgadhak c
dt idhpasakant bhagavanta dassanya, ohaddho'pi licchav mahatiy licchaviparisya [PT
] [\q 152/] saddhi idhpasakanto bhagavanta dassanya. Sdhu bhante labhata es janat
agavanta dassany"ti.
"Tena hi sha vihrapacchyya sana papeh"ti.
"Eva bhante'ti kho sho samauddeso bhagavato paissutv vihrapacchyya sana papesi.
v vihr nikkhamma vihrapacchyya paatte sane nisdi.
5. Atha kho te kosalak ca brhmaadt mgadhak ca brhmaadt yena bhagav tenupasakamis
hagavat saddhi sammodisu. Sammodanya katha srya vtisretv ekamanta nisdisu. O
y licchaviparisya saddhi yena bhagav tenupasakami. Upasakamitv bhagavanta abhivdetv
ta nisdi. Ekamanta nisinno kho ohaddho licchav bhagavanta etadavoca:
"Purimni bhante divasni purimatarni sunakkhatto licchaviputto yenha tenupasakami. Upas
akamitv ma etadavoca: 'yadagge aha mahli, bhagavanta upanissya viharmi na cira ti v
bbni hi kho rpni passmi piyarpni kmpasahitni rajanyni. No ca kho dibbni saddni s
tni rajanyni"ti. Santneva nu kho bhante sunakkhatto licchaviputto dibbni saddni nssosi
piyarpni kmpasahitni rajanyni udhu asannn"?Ti.
[BJT Page 328] [\x 328/]
"Santneva kho mahli sunakkhatto licchaviputto dibbni saddni nssosi piyarpni kmpasahi
anyni no asannn"ti.
6. "Ko nu kho bhante hetu ko paccayo, yena santneva sunakkhatto licchaviputto dib
bni saddni nssosi piyarpni kmpasahitni rajanyni no asantn?"Ti.
[PTS Page 153] [\q 153/] "idha mahli bhikkhuno puratthimya disya ekasabhvito samd
hi hoti dibabna rpna dassanya piyarpna kmpasahitna rajanyna, no ca kho dibbn
tna rajanyna. So puratthimya disya ekasabhvite samdhimhi dibbna rpna dassanya
a, no ca kho dibbna saddna savaya piyarpna kmpasahitna rajanyna. Puratthimy
piyarpni kmpasahitni rajanyni, no ca kho dibbni saddni suti piyarpni kmpasahi
etu: eva heta mahli hoti bhikkhuno puratthimya disya ekasabhvite samdhimhi dibbna r
a piyarpna kmpasahitna rajanyna, no ca kho dibbna saddna savaya piyarpna k
7. Puna ca para mahli bhikkhuno dakkhiya disya ekasabhvito samdhi hoti dibbna rpna
yarpna kmpasahitna rajanyna, no ca kho dibbna saddna savaya piyarpna kmp
asabhvite samdhimhi dibbna rpna dassanya piyarpna kmpasahitna rajanyna, no
arpna kmpasahitna rajanyna. Dakkhiya disya dibbni rpni passati piyarpni km
ibbni saddni suti piyarpni kmpasahitni rajanyni. Ta kissa hetu: eva heta mahli
kkhiya disya ekasabhvite samdhimhi dibbna rpna dassanya piyarpna kmpasahitn
addna savaya piyarpna kmpasahitna rajanyna. Puna ca para mahli bhikkhuno pacc
samdhi hoti dibbna rpna dassanya piyarpna kmpasahitna rajanyna, no ca kho di
ahitna rajanyna. So pacchimya disya ekasabhvite samdhimhi dibbna rpna dassany
a, no ca kho dibbna saddna savaya piyarpna kmpasahitna rajanyna. Pacchimya
yarpni kmpasahitni rajanyni, no ca kho dibbni saddni suti piyarpni kmpasahit
u: eva heta mahli hoti bhikkhuno pacchimya disya ekasabhvite samdhimhi dibbna rpna
yarpna kmpasahitna rajanyna, no ca kho dibbna saddna savaya piyarpna kmp
bhikkhuno uttarya disya ekasabhvito samdhi hoti dibbna rpna dassanya piyarpna k
ca kho dibbna saddna savaya piyarpna kmpasahitna rajanyna. So uttarya disy
bna rpna dassanya piyarpna kmpasahitna rajanyna, no ca kho dibbna saddna
arya disya dibbni rpni passati piyarpni kmpasahitni rajanyni, no ca kho dibbni s
kmpasahitni rajanyni. Ta kissa hetu: eva heta mahli hoti bhikkhuno uttarya disya
samdhimhi dibbna rpna dassanya piyarpna kmpasahitna rajanyna, no ca kho dibb
tna rajanyna. Uddhamadho tiriya ekasabhvito samdhi hoti dibbna rpna dassanya pi
a, no ca kho dibbna saddna savaya piyarpna kmpasahitna rajanyna. So uddhamad
himhi dibbna rpna dassanya piyarpna kmpasahitna rajanyna, no ca kho dibbna
ajanyna, uddhamadho tiriya dibbni rpni passati piyarpni kmpasahitni rajanyni no
ddni suti piyarpni kmpasahitni rajanyni. Ti kissa hetu? Eva heta mahli bhikkhun
asabhvito samdhi hoti dibbna rpna dassanya piyarpna kmpasahitna rajanyna,
iyarpna kmpasahitna rajanyna. So dakkhiya disya ekasabhvite samdhimhi dibbna
a rajanyna, no ca kho dibbna saddna savaya piyarpna kmpasahitna rajanyna.
i piyarpni kmpasahitni rajanyni, no ca kho dibbni saddni suti piyarpni kmpasa
hetu: eva heta mahli hoti bhikkhuno dakkhiya disya ekasabhvite samdhimhi dibbna r
piyarpna kmpasahitna rajanyna, no ca kho dibbna saddna savaya piyarpna km
i bhikkhuno pacchimya disya ekasabhvito samdhi hoti dibabna rpna dassanya piyarpn
nyna, no ca kho dibbna saddna savaya piyarpna kmpasahitna rajanyna. So pac
mhi dibbna rpna dassanya piyarpna kmpasahitna rajanyna, no ca kho dibbna sa
anyna. Pacchimya disya dibbni rpni passati piyarpni kmpasahitni rajanyni, no c
suti piyarpni kmpasahitni rajanyni. Ta kissa hetu: eva heta mahli hoti bhikkhuno
ekasabhvite samdhimhi dibbna rpna dassanya piyarpna kmpasahitna rajanyna,
piyarpna kmpasahitna rajanyna. Puna ca para mahli bhikkhuno uttarya disya ekas
dibabna rpna dassanya piyarpna kmpasahitna rajanyna, no ca kho dibbna sadd
So uttarya disya ekasabhvite samdhimhi dibbna rpna dassanya piyarpna kmpasah
dibbna saddna savaya piyarpna kmpasahitna rajanyna. Uttarya disya dibbni r
ajanyni, no ca kho dibbni saddni suti piyarpni kmpasahitni rajanyni. Ta kissa h
hoti bhikkhuno uttarya disya ekasabhvite samdhimhi dibbna rpna dassanya piyarpna
a, no ca kho dibbna saddna savaya piyarpna kmpasahitna rajanyna. Uddhamadho
hoti dibbna rpna dassanya piyarpna kmpasahitna rajanyna, no ca kho dibbna s
janyna. So uddhamadho tiriya ekasabhvite samdhimhi dibbna rpna dassanya piyarpn
o ca kho dibbna saddna savaya piyarpna kmpasahitna rajanyna.
8. Idha mahli bhikkhuno puratthimya disya ekasabhvito samdhi hoti dibbna saddna sava
a kmpasahitna rajanyna, no ca kho dibbna rpna dassanya piyarpna kmpasahit
kasabhvite samdhimbhi dibbna saddna savaya piyarpna kmpasahitna rajanyna,
iyarpna kmpasahitna rajanyna. Puratthimya disya dibbni saddni suti piyarpni
ho dibbni rpni passati kmpasahitni rajanyni. Ta kissa hetu? Eva heta mahli hoti b
atthimya disya ekasabhvite samdhimbhi dibbna saddna savaya piyarpna kmpasahit
bbna rpna dassanya piyarpna kmpasahitna rajanyna.
[BJT Page 330] [\x 330/]
9. Puna ca para mahli bhikkhuno dakkhiya disya ekasabhvito samdhi hoti dibbna saddn
yarpna kmpasahitna rajanyna, no ca kho dibbna rpna dassanya piyarpna kmp
asabhvite samdhimbhi dibbna saddna savaya piyarpna kmpasahitna rajanyna, n
yarpna kmpasahitna rajanyna. Dakkhiya disya dibbni saddni suti piyarpni k
bbni rpni passati kmpasahitni rajanyni. Ta kissa hetu? Eva heta mahli hoti bhikkh
isya ekasabhvite samdhimbhi dibbna saddna savaya piyarpna kmpasahitna rajan
anya piyarpna kmpasahitna rajanyna. Puna ca para mahli bhikkhuno pacchimya dis
hoti dibbna saddna savaya piyarpna kmpasahitna rajanyna, no ca kho dibbna
ajanyna. So pacchimya disya ekasabhvite samdhimbhi dibbna saddna savaya piyarp
ca kho dibbna rpna dassanya piyarpna kmpasahitna rajanyna. Pacchimya disya
asahitni rajanyni, no ca kho dibbni rpni passati kmpasahitni rajanyni. Ta kissa
ahli hoti bhikkhuno pacchimya disya ekasabhvite samdhimbhi dibbna saddna savaya pi
a rajanyna, no ca kho dibbna rpna dassanya piyarpna kmpasahitna rajanyna.
uttarya disya ekasabhvito samdhi hoti dibbna saddna savaya piyarpna kmpasahit
bbna rpna dassanya piyarpna kmpasahitna rajanyna. So uttarya disya ekasabh
vaya piyarpna kmpasahitna rajanyna, no ca kho dibbna rpna dassanya piyarp
dibbni saddni suti piyarpni kmpasahitni rajanyni, no ca kho dibbni rpni passati
Ta kissa hetu? Eva heta mahli hoti bhikkhuno uttarya disya ekasabhvite samdhimbhi di
addna savaya piyarpna kmpasahitna rajanyna, no ca kho dibbna rpna dassany
a para mahli bhikkhuno uddhamadho tiriya ekasabhvito samdhi hoti dibbna saddna sava
kmpasahitna rajanyna, no ca kho dibbna rpna dassanya piyarpna kmpasahitna
kasabhvite samdhimbhi dibbna saddna savaya piyarpna kmpasahitna rajanyna,
iyarpna kmpasahitna rajanyna. Uddhamadho tiriya dibbni saddni suti piyarpni
kho dibbni rpni passati kmpasahitni rajanyni. Ta kissa hetu? Eva heta mahli hoti
dhamadho tiriya ekasabhvite samdhimbhi dibbna saddna savaya piyarpna kmpasahit
dibbna rpna dassanya piyarpna kmpasahitna rajanyna so dakkhiya disya ekas
savaya piyarpna kmpasahitna rajanyna, no ca kho dibbna rpna dassanya piyar
disya ekasabhvite samdhimbhi dibbna saddna savaya piyarpna kmpasahitna rajan
sanya piyarpna kmpasahitna rajanyna. Dakkhiya disya dibbni saddni suti piya
kho dibbni rpni passati kmpasahitni rajanyni. Ta kissa hetu? Eva heta mahli hoti
akkhiya disya ekasabhvite samdhimbhi dibbna saddna savaya piyarpna kmpasahit
a rpna dassanya piyarpna kmpasahitna rajanyna. So pacchimya disya ekasabhv
avaya piyarpna kmpasahitna rajanyna, no ca kho dibbna rpna dassanya piyarp
disya ekasabhvite samdhimbhi dibbna saddna savaya piyarpna kmpasahitna raja
ssanya piyarpna kmpasahitna rajanyna. Pacchimya disya dibbni saddni suti piy
ca kho dibbni rpni passati kmpasahitni rajanyni. Ta kissa hetu? Eva heta mahli h
o pacchimya disya ekasabhvite samdhimbhi dibbna saddna savaya piyarpna kmpasa
dibbna rpna dassanya piyarpna kmpasahitna rajanyna. So uttarya disya ekas
dna savaya piyarpna kmpasahitna rajanyna, no ca kho dibbna rpna dassanya
a disya ekasabhvite samdhimbhi dibbna saddna savaya piyarpna kmpasahitna raj
assanya piyarpna kmpasahitna rajanyna. Uttarya disya dibbni saddni suti piya
ca kho dibbni rpni passati kmpasahitni rajanyni. Ta kissa hetu? Eva heta mahli ho
uttarya disya ekasabhvite samdhimbhi dibbna saddna savaya piyarpna kmpasahit
bbna rpna dassanya piyarpna kmpasahitna rajanyna. So uddhamadho tiriya ekas
addna savaya piyarpna kmpasahitna rajanyna, no ca kho dibbna rpna dassany
hamadho tiriya ekasabhvite samdhimbhi dibbna saddna savaya piyarpna kmpasahit
ibbna rpna dassanya piyarpna kmpasahitna rajanyna. Uddhamadho tiriya dibbni
rajanyni, no ca kho dibbni rpni passati kmpasahitni rajanyni. Ta kissa hetu? Eva
ti bhikkhuno dakkhiya disya ekasabhvito samdhi hoti dibbna saddna savaya piyarpn
no ca kho dibbna rpna dassanya piyarpna kmpasahitna rajanyna. So dakkhiya
dibbna saddna savaya piyarpna kmpasahitna rajanyna, no ca kho dibbna rpn
Dakkhiya disya dibbni saddni suti piyarpni kmpasahitni rajanyni, no ca kho dib
sahitni rajanyni. Ta kissa hetu? Eva heta mahli hoti bhikkhuno dakkhiya disya ekas
himbhi dibbna saddna savaya piyarpna kmpasahitna rajanyna, no ca kho dibbna
rajanyna. Eva heta mahli hoti bhikkhuno pacchimya disya ekasabhvito samdhi hoti dib
avaya piyarpna kmpasahitna rajanyna, no ca kho dibbna rpna dassanya piyarp
disya ekasabhvite samdhimbhi dibbna saddna savaya piyarpna kmpasahitna raja
ssanya piyarpna kmpasahitna rajanyna. Pacchimya disya dibbni saddni suti piy
ca kho dibbni rpni passati kmpasahitni rajanyni. Ta kissa hetu? Eva heta mahli h
o pacchimya disya ekasabhvite samdhimbhi dibbna saddna savaya piyarpna kmpasa
dibbna rpna dassanya piyarpna kmpasahitna rajanyna. Eva heta mahli hoti b
hvito samdhi hoti dibbna saddna savaya piyarpna kmpasahitna rajanyna, no ca
rpna kmpasahitna rajanyna. So uttarya disya ekasabhvite samdhimbhi dibbna sa
ajanyna, no ca kho dibbna rpna dassanya piyarpna kmpasahitna rajanyna. Utt
yarpni kmpasahitni rajanyni, no ca kho dibbni rpni passati kmpasahitni rajany
a heta mahli hoti bhikkhuno uttarya disya ekasabhvite samdhimbhi dibbna saddna sav
sahitna rajanyna, no ca kho dibbna rpna dassanya piyarpna kmpasahitna raja
uno uddhamadho tiriya ekasabhvito samdhi hoti dibbna saddna savaya piyarpna kmp
ca kho dibbna rpna dassanya piyarpna kmpasahitna rajanyna. So uddhamadho tiri
i dibbna saddna savaya piyarpna kmpasahitna rajanyna, no ca kho dibbna rp
a. Uddhamadho tiriya dibbni saddni suti piyarpni kmpasahitni rajanyni, no ca kho
ati kmpasahitni rajanyni. Ta kissa hetu? Eva heta mahli hoti bhikkhuno uddhamadho ti
asabhvite samdhimbhi dibbna saddna savaya piyarpna kmpasahitna rajanyna, n
yarpna kmpasahitna rajanyna.
10. Idha mahli bhikkhuno puratthimya disya ubhayasabhvito samdhi hoti dibbnaca rpna
piyarpna kmpasahitna rajanyna, [PTS Page 155] [\q 155/] dibbnaca saddna s
a rajanyna. So puratthimya disya ubhayasabhvite samdhimbhi dibbnaca rpna dassan
rajanyna, dibbnaca saddna savaya piyarpna kmpasahitna rajanyna. Puratthim
piyarpni kmpasahitni rajanyni, dibbni ca saddni suti piyarpni kmpasahitni ra
a heta mahli hoti bhikkhuno puratthimya disya ubhayasabhvite samdhimbhi dibbnaca rp
piyarpna kmpasahitna rajanyna, dibbnaca saddna savaya piyarpna kmpasah
11. Puna ca para mahli bhikkhuno dakkhiya disya ubhayasabhvito samdhi hoti dibbnaca
anya piyarpna kmpasahitna rajanyna, dibbnaca saddna savaya piyarpna kmp
yasabhvite samdhimbhi dibbnaca rpna dassanya piyarpna kmpasahitna rajanyna
asahitna rajanyna. Puratthimya disya dibbni ca rpni passati piyarpni kmpasahit
saddni suti piyarpni kmpasahitni rajanyni. Ta kissa hetu? Eva heta mahli hoti
disya ubhayasabhvite samdhimbhi dibbnaca rpna dassanya piyarpna kmpasahitna
vaya piyarpna kmpasahitna rajanyna. Puna ca para mahli bhikkhuno pacchimya dis
hi hoti dibbnaca rpna dassanya piyarpna kmpasahitna rajanyna, dibbnaca sadd
a. So pacchimya disya ubhayasabhvite samdhimbhi dibbnaca rpna dassanya piyarpna
ibbnaca saddna savaya piyarpna kmpasahitna rajanyna. Puratthimya disya dibb
asahitni rajanyni, dibbni ca saddni suti piyarpni kmpasahitni rajanyni. Ta ki
i hoti bhikkhuno pacchimya disya ubhayasabhvite samdhimbhi dibbnaca rpna dassanya p
ahitna rajanyna, dibbnaca saddna savaya piyarpna kmpasahitna rajanyna.
a disya ubhayasabhvito samdhi hoti dibbnaca rpna dassanya piyarpna kmpasahitn
savaya piyarpna kmpasahitna rajanyna. So uttarya disya ubhayasabhvite samdhi
piyarpna kmpasahitna rajanyna, dibbnaca saddna savaya piyarpna kmpasahi
a rpni passati piyarpni kmpasahitni rajanyni, dibbni ca saddni suti piyarpni k
issa hetu? Eva heta mahli hoti bhikkhuno uttarya disya ubhayasabhvite samdhimbhi dibb
rpna dassanya piyarpna kmpasahitna rajanyna, dibbnaca saddna savaya piyar
ahli bhikkhuno uddhamadho tiriya ubhayasabhvito samdhi hoti dibbnaca rpna dassanya
sahitna rajanyna, dibbnaca saddna savaya piyarpna kmpasahitna rajanyna.
e samdhi hoti dibbnaca rpna dassanya piyarpna kmpasahitna rajanyna, dibbna
rajanyna. Puratthimya disya dibbni ca rpni passati piyarpni kmpasahitni rajany
suti piyarpni kmpasahitni rajanyni. Ta kissa hetu? Eva heta mahli hoti bhikkhun
iriya ubhayasabhvite samdhi hoti dibbnaca rpna dassanya piyarpna kmpasahitna
vaya piyarpna kmpasahitna rajanyna. So dakkhiya disya ubhayasabhvito samdhi
iyarpna kmpasahitna rajanyna, dibbnaca saddna savaya piyarpna kmpasahit
ite samdhimbhi dibbnaca rpna dassanya piyarpna kmpasahitna rajanyna, dibbna
a rajanyna. Puratthimya disya dibbni ca rpni passati piyarpni kmpasahitni rajan
i suti piyarpni kmpasahitni rajanyni. Ta kissa hetu? Eva heta mahli hoti bhikkhu
ubhayasabhvite samdhimbhi dibbnaca rpna dassanya piyarpna kmpasahitna rajan
yarpna kmpasahitna rajanyna. So pacchimya disya ubhayasabhvito samdhi hoti dib
rpna kmpasahitna rajanyna, dibbnaca saddna savaya piyarpna kmpasahitna
te samdhimbhi dibbnaca rpna dassanya piyarpna kmpasahitna rajanyna, dibbna
rajanyna. Puratthimya disya dibbni ca rpni passati piyarpni kmpasahitni rajany
suti piyarpni kmpasahitni rajanyni. Ta kissa hetu? Eva heta mahli hoti bhikkhun
a ubhayasabhvite samdhimbhi dibbnaca rpna dassanya piyarpna kmpasahitna rajan
iyarpna kmpasahitna rajanyna. So uttarya disya ubhayasabhvito samdhi hoti dibb
a kmpasahitna rajanyna, dibbnaca saddna savaya piyarpna kmpasahitna raj
samdhimbhi dibbnaca rpna dassanya piyarpna kmpasahitna rajanyna, dibbnaca
anyna. Puratthimya disya dibbni ca rpni passati piyarpni kmpasahitni rajanyni,
piyarpni kmpasahitni rajanyni. Ta kissa hetu? Eva heta mahli hoti bhikkhuno uttar
ayasabhvite samdhimbhi dibbnaca rpna dassanya piyarpna kmpasahitna rajanyna
kmpasahitna rajanyna. So uddhamadho tiriya ubhayasabhvito samdhi hoti dibbnaca r
a kmpasahitna rajanyna, dibbnaca saddna savaya piyarpna kmpasahitna raj
hvite samdhi hoti dibbnaca rpna dassanya piyarpna kmpasahitna rajanyna, dib
itna rajanyna. Puratthimya disya dibbni ca rpni passati piyarpni kmpasahitni r
ddni suti piyarpni kmpasahitni rajanyni. Ta kissa hetu? Eva heta mahli hoti bhi
o tiriya ubhayasabhvite samdhi hoti dibbnaca rpna dassanya piyarpna kmpasahit
a savaya piyarpna kmpasahitna rajanyna.
Aya kho mahli hetu aya paccayo, yena santneva sunakkhatto licchaviputto dibbni saddni
nssosi piyarpni kmpasahitni rajanyni no asantn"ti.
12. "Etsa nna bhante samdhibhvanna sacchikiriyhetu bhikkhu bhagavati brahmacariya car
i.
[BJT Page 332] [\x 332/]
13. Na kho mahli, etsa samdhibhvanna sacchikiriyhet [PTS Page 156] [\q 156/] bhi
ayi brahmacariya caranti. Atthi kho mahli, ae'va dhamm uttaritar ca patatar ca yesa
kiriyhetu bhikkh mayi brahmacariya carantti.
14. Katame pana te bhante dhamm uttaritar ca patatar ca, yesa sacchikiriyhetu bhikkh b
gavati brahmacariya carantti.
15. Idha mahli, bhikkh tia sayojanna parikkhay sotpanno hoti aviniptadhammo niyato
paryao. Aya'pi kho mahli, dhammo uttaritaro ca patataro ca yassa sacchikiriyhetu bhikkh
mayi brahmacariya caranti.
Puna ca' para mahli, bhikkh tia sayojanna parikkhay rgadosamohna tanutt sakadg
loka gantv dukkhassanta karoti. Ayampi kho mahli, dhammo uttaritaro ca patataro ca yass
a sacchikiriyhetu bhikkhu mayi brahmacariya caranti.
Puna ca'para mahli, bhikkhu orambhgiyna sayojanna parikkhay opaptiko hoti tattha par
nvattidhammo tasm lok. Ayampi kho mahli, dhammo uttaritaro ca patataro ca yassa sacchi
kiriyhetu mayi brahmacariya caranti.
Puna ca'para mahli, bhikkhu savna khay ansava cetovimutti pavimutti diheva dham
atv upasampajja viharati. Ayampi kho mahli, dhammo uttaritaro ca patataro ca yassa s
acchikiriyhetu bhikkhu mayi brahmacariya caranti.
Ime kho te mahli dhamm uttaritar ca patatar ca yesa sacchikiriyhetu bhikkh mayi brahm
iya carant"ti.
16. "Atthi pana bhante maggo, atthi paipad etesa dhammna sacchikiriyy?"Ti.
"Atthi kho mahli, atthi paipad, etesa dhammna sacchikiriyy"ti.
[BJT Page 334] [\x 334/]
17. [PTS Page 157] [\q 157/] "katamo pana bhante maggo, katam paipad, etesa dha
mmna sacchikiriyy?"Ti.
"Ayameva ariyo ahagiko maggo, seyyathda? Sammdihi sammsakappo sammvc sammkammant
ammsati sammsamdhi. Aya kho mahli maggo aya paipad, etesa sacchikiriyya.
18. Ekadha mahli samaya kosambiya viharmi ghositrme. Atha kho dve pabbajit maisso c
ako jliyo ca drupattikantevs yenha tenupasakamisu. Upasakamitv mama saddhi sammodi
anya katha srya vtisretv ekamanta ahasu. Ekamanta hit kho te dve pabbajit m
gotama, ta jva ta sarra? Udhu aa jva aa sarra?"Nti.
"Tena hvuso sutha sdhuka manasi karotha bhsissm"ti.
"Evamvuso"ti kho te dve pabbajit mama paccassosu. Aha etadavoca:
19. Idhvuso tathgato loke uppajjati araha sammsambuddho vijjcaraasampanno sugato lokav
id anuttaro purisadammasrath satth devamanussna buddho bhagav. So ima loka sadevaka
sabrahmaka sassamaabrhmai paja sadevamanussa saya abhi sacchikatv pavedeti. So dha
ikalya majjhekalya pariyosnakalya sttha sabyajana kevalaparipua parisuddha b
19. (29). Ta dhamma suti gahapati v gahapatiputto v aatarasmi v kule paccjto. So t
v tathgate saddha pailabhati. So tena saddhpailbhena samanngato iti paisacikkhati: '
gharvso rajpatho1. Abbhokso pabbajj. Nayida sukara agra ajjhvasat ekantaparipua
dha sakhalikhita brahmacariya caritu. Yannnha kesamassu ohretv ksyni vatthni ac
a pabbajeyya'nti.
1. Rajopatho, katthaci.
[BJT Page 334] [\x 334/] (110)
So aparena samayena appa v bhogakkhandha pahya mahanta v bhogakkhandha pahya appa v
ahya mahanta v tiparivaa pahya kesamassu ohretv ksyni vatthni acchdetv agra
va pabbajito samno ptimokkhasavarasavuto viharati cragocarasampanno aumattesu vajjesu
ayadassv. Samdya sikkhati sikkhpadesu kyakammavackammena samanngato kusalena. Parisudd
slasampanno indriyesu guttadvro bhojane matta satisampajaesu samanngato santuho.
19. (29). Kathaca vuso bhikkhu slasampanno hoti? Idha mahrja bhikkhu ptipta pahya p
hoti nihitadao nihitasattho lajj daypanno. Sabbapabhtahitnukamp viharati. Idampi'ssa
i slasmi.
Adinndna pahya adinndn paivirato hoti dinndy dinnapikakh. Athenena sucibhtena
mpi'ssa hoti slasmi.
Abrahmacariya pahya brahmacr hoti rcr1 virato methun gmadhamm. Idampi'ssa hoti sla
Musvda pahya musvd paivirato hoti saccavd saccasandho theto2 paccayiko avisavdako
dampi'ssa hoti slasmi.
Pisua vca3 pahya pisuya vcya paivirato hoti. Ito sutv na amutra akkht imesa bhed
v na imesa akkht amsa bhedya. Iti bhinnna v sandht, sahitna v anuppadt4 samag
gganandi samaggakarai vca bhsit hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Pharusa vca6 pahya pharusya vcya paivirato hoti. Y s vc ne kaasukh pemany7
ahujnamanp, tathrpa8 vca bhsit hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Samphappalpa pahya samphappalp paivirato hoti klavd bhtavd atthavd dhammavd vi
hsit hoti klena spadesa pariyantavati atthasahita. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Ancri, machasa.
2. heto, sy.
3. Pisuvca, [PTS.]
4. Anuppdt, [PTS.]
5. Samaggarmo, machasa.
6. Pharusvca, [PTS.] Sitira
7. Pemaniy, machasa. 8. Evarpi. [PTS.] Sitira.
[BJT Page 334] [\x 334/] (112)
19. (30). Bjagmabhtagmasamrambh1 paivirato hoti. Ekabhatatiko2 hoti rattuparato3 paivi
to4 viklabhojan. Naccagtavditaviskadassan5 paivirato hoti. Mlgandhavilepanadhraama
ahn paivirato hoti. Uccsayanamahsayan paivirato hoti. Jtarparajatapaiggaha6 pai
baapaiggaha6 paivirato hoti. makamasapaigaggaha6 paivirato hoti. Itthikumrikapai
hoti. Dsidsapaiggaha6 paivirato hoti. Ajeakapaiggaha6 paivirato hoti. Kukkuaskara
ato hoti. Hatthigavassavaav7 paiggaha paivirato hoti. Khettavatthupaiggaha paivirato
Dteyyapahea8 gamannuyog paivirato hoti. Kayavikkay paivirato hoti. Tulkakasakam
i. Ukkoanavacananikatisci10 yog paivirato hoti. Chedanavadhabandhanaviparmosalopasahas
r11 paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Cullasla12 nihita
19. (31). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa
ambha13 anuyutt viharanti, seyyathda: mlabja khandhabja phalubja14 aggabja bijab
Iti v itievarp16 bjagmabhtagmasamrambh17 paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
32. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa sannid
a anuyutt viharanti, seyyathda: annasannidhi pnasannidhi vatthasannidhi ynasannidhi
sannidhi gandhasannidhi misasannidhi. Iti v iti evarp sannidhikraparibhog paivirato
Idampi'ssa hoti slassami.
1. Samrabbh, machasa.
2. Eka bhattiko, machasa.
3. Rattuparato, machasa.
4. Virato, the. Se.
5. Viska, machasa.
6. Pariggaha, (sabbattha)
7. Gavassa, se. Vaava, machasa.
8. Pahia, smu. Machasa. Sy.
9. Ka, machasa.
10. Svi, machasa.
11. Sahasa, machasa.
12. Ca sla, machasa.
13. Samrabbh, machasa.
14. Phala, se. Phalu, si. The.
15. Bija bja eva. The.
16. Iti evarup, kesuci.
17. Samrabbh, machasa.
[BJT Page 334] [\x 334/] (114)
19. (33). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa
a anuyutt viharanti, seyyathda: nacca gta vdita pekkha akkhta pissara vetla k
asa dhopanaka2 hatthiyuddha assayuddha mahisayuddha3 usabhayuddha ajayuddha meayuddh
uayuddha vaakayuddha daayuddha muhiyuddha5 nibbuddha uyyodhika balagga senbyha
evarp viskadassan paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
19. (34). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa
nuyutt viharanti, seyyathda: ahapada dasapada ksa parihrapatha sannika khalika g
akkha pagacra vakaka mokkhacika cigulaka patthaka rathaka dhanuka akkharika man
i v iti evarp jtappamdahnnuyog paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
19. (35). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa
yana anuyutt viharanti, seyyathda: dandi pallaka gonaka cittaka paika paalika t
lomi ekantalomi kahissa koseyya kuttaka hatthatthara assatthara rathatthara ajinappa
migapavarapaccattharaa sauttaracchada ubhatolohitakpadhna. Iti v iti evarp uccsayana
n paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Sobhanagaraka, katthaci. Sobhanakaraka, [PTS.] Sobhanagharaka, machasa.
2. Dhovana, katthaci. Dhopana, sitira.
3. Mahisa, machasa.
4. Meaka, machasa.
5. Shala potthakesu na dissati.
6. Anka - kesuci.
[BJT Page 334] [\x 334/] (116)
19 (36). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyti bhojanni bhujitv te evarpa m
oga anuyutt viharanti, seyyathda: ucchdana parimaddana nahpana sambhana dsa aja
uaka1 mukhalepana2 hatthabandha sikhbandha daaka nika khagga chatta citrphana
i dghadasni. Iti v iti evarp maanavibhusanahnnuyog paivirato hoti. Idampi'ssa hot
19. (37). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyti bhojanni bhujitv te evarpa
a anuyutt viharanti, seyyathda: rjakatha corakatha mahmattakatha senkatha bhayakath
atha annakatha pnakatha vatthakatha sayanakatha mlkatha gandhakatha tikatha ynak
amakatha nagarakatha janapadakatha itthikatha purisakatha (kumrakatha kumrikatha)3 s
a visikhkatha kumbhahnakatha pubbapetakatha nnattakatha lokakkhyika samuddakkhyik
katha. Iti v itievarpya tiracchnakathya paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
19. (38). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarp v
nuyutt viharanti, seyyathda: "na tva ima dhammavinaya jnsi. Aha ima dhammavinaya
dhammavinaya jnissasi? Micchpaipanno tvamasi. Ahamasmi sammpaipanno. Sahita me, asahit
e. Pure vacanya pacch avaca. Pacch vacanya pure avaca. cia4 te viparvatta. ropito
ahto tvamasi. Cara vdappamokkhya. Nibbehehi v sace pahos"ti. Iti v itievarpya viggahi
thya paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
19. (39). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyti bhojanni bhujitv te evarpa
annuyogamanuyutt viharanti, seyyathda: raa rjamahmantna khattiyna brhmana gah
cha. Amutrgaccha. Ida hara. Amutra ida har"ti. Iti v itievarp dteyyapahiagamannuyog
hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Mukhacua, machasa.
2. Mukhlepana, smu.
3. Marammapotthakesuyeva dissate
4. Avicia, kesuci.
[BJT Page 334] [\x 334/] (118)
19. (40). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te kuhak ca
ak ca nemittik ca nippesik ca lbhena ca lbha nijigisitro. Iti v itievarp kuhalapan
hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Majjhimasla nihita.
19. (41). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya
jya micchjvena jvika1 kappenti, seyyathda: aga nimitta uppta2 supia3 lakkhaa m
dabbihoma thusahoma taulahoma sappihema telahoma mukhahoma lohitahoma agavijj vatth
ttavijj4 sivavijj bhtavijj bhurivijj ahivijj visavijj vicchikavijj msikavijj sakuav
ijj pakkajjhna5 saraparittna migacakka. Iti v itievarpya tiracchnavijjya micchjv
. Idampi'ssa hoti slasmi.
19. (42). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya
jya micchjvena jvika kappenti, seyyathda: mailakkhaa vatthalakkhaa daalakkhaa6
khaa dhanulakkhaa vudhalakkhaa7 itthilakkhaa purisalakkhaa kumralakkhaa kumrila
kkhaa hatthilakkhaa assalakkhaa mahisalakkhaa8 usabhalakkhaa golakkhaa9 ajalakkha
kkualakkhaa vaakalakkhaa godhlakkhaa kaiklakkhaa kacchapalakkhaa migalakkhaa
avijjya micchjv paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
19. (43). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya
jya micchjvena jvika kappenti seyyathda: raa niyyna bhavissati, raa aniyyna b
a raa upayna bhavissati, bhirna raa apayna bhavissati, bhirna raa upayna
havissati, abbhantarna raa jayo bhavissati, abbhantarna raa parjayo bhavissati. Iti
jayo bhavissati. Imassa parjayo bhavissati. Iti v itievarpya tiracchnavijjya micchjv
rato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Jvita, machasa.
2. Uppda, smu.
3. Supina, machasa. Supiaka, si.
4. Khetta, kesuci.
5. Pakkha, kesuci.
6. Daalakkhaa satthalakkhaa, machasa.
7. yudha, kesuci.
8. Mahisa, machasa.
9. Goa, machasa.
10. Meaka, kesuci.
[BJT Page 334] [\x 334/] (120)
19. (44). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya
jya micchjvena jvika kappenti. Seyyathda: candaggho bhavissati. Suriyaggho bhavissati
kkhattagho bhavissati. Candimasuriyna pathagamana bhavissati. Candimasuriyna uppathaga
mana bhavissati. Nakkhattna pathagamana bhavissati. Nakkhattna uppathagamana bhavissati
. Ukkpto bhavissati. Dsho bhavissati. Bhmiclo bhavissati. Devadundbhi bhavissati. Can
suriyanakkhattna uggamana ogamana1 sakilesa vodna bhavissati. Evavipko candaggho bh
. Evavipko suriyaggho bhavissati. Evavipko nakkhattaggho bhavissati. Evavipka candima
yna pathagamana bhavissati. Evavipka candimasuriyna uppathagamana bhavissati. Evavip
attna pathagamana bhavissati. Evavipka nakkhattna uppathagamana bhavissati. Evavipk
havissati. Evavipko disho bhavissati. Evavipko bhumivlo bhavissati. Evavipko devadun
avissati. Evavipko candimasuriyanakkhattna uggamana ogamana sakilesa vodna bhavissat
v evarpya tiracchnavijjya micchjv paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
19. (45). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya
jya micchjvena jvika kappenti. Seyyathda: subbuhik bhavissati. Dubbuhik bhavissat
bhavissati. Dubbhikkha bhavissati. Khema bhavissati. Bhaya bhavissati. Rogo bhaviss
ati. rogya bhavissati. Mudd gaan sakhna kveyya lokyata. Iti v itievarpya tiracc
paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
19. (46). Yath pana paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarp
avijjya micchjvena jvika kappenti. Seyyathda: vhana vivhana savadana vivadana s
akaraa dubbhagakaraa viruddhagabbhakaraa jivhnitthambhana2 hanusahatana hatthbhijap
jappana kaajappana dsapaha kumripaha devapaha diccupahna mahatupahna abb
rpya tiracchnavijjya micchjv paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Oggamana, kesuci.
2. Jivhnitthaddhana. Bahusu.
[BJT Page 334] [\x 334/] (122)
19. (47). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya
jya micchjvena jvika kappenti. Seyyathda: santikamma paidhikamma bhtakamma bhurika
mma vossakamma vatthukamma vatthuparikiraa camana nahpana juhana vamana virecana u
na adhovirecana ssavirecana kaatela nettatappana natthukamma ajana paccajana sl
drakatikicch mlabhesajjna anuppadna osadhna paimokkh. Iti v itievarpya tiracchn
rato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
19. (48). Sa kho1 so vuso bhikkhu eva slasampanno na kutoci bhaya samanupassati yadi
da slasavarato. Seyyathpi vuso khattiyo muddhvasitto2 nihatapaccmittona kutoci bhaya s
anupassati yadida paccatthikato, evameva kho vuso bhikkhu eva slasampanno na kutoci
bhaya samanupassati yadida slasavarato. So imin ariyena slakkhandhena samanngato ajjhat
ta anavajjasukha paisavedeti. Eva kho vuso bhikkhu slasampanno hoti.
19. (49). Kathaca vuso bhikkhu indriyesu guttadvro hoti? Idha vuso bhikkhu cakkhun rpa
disv na nimittaggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraamena cakkhundriya asavuta viha
domanass ppak akusal dhamm anvassaveyyu3 tassa savarya paipajjati. Rakkhati cakkhundr
akkhundriye savara pajjati. Sotena sadda sutv na nimittaggh hoti nnubyajanaggh. Yat
ena sotendriya asavuta viharanta abhijjh domanass ppak akusal dhamm anvassaveyyu t
paipajjati. Rakkhati sotendriya sotendriye savara pajjati. Ghena gandha ghyitv na n
ggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraamena ghnindriya asavuta viharanta abhijjh d
dhamm anvassaveyyu tassa savarya paipajjati. Rakkhati ghnindriya ghnindriye savara
Jivhya rasa syitv na nimittaggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraamena jivhindriya
nta abhijjh domanass ppak akusal dhamm anvassaveyyu3 tassa savarya paipajjati. Rakk
hindriya jivhindriya savara pajjati. Kyena phohabba phusitv na nimittaggh hoti nnu
atvdhikaraamena kyindriya asavuta viharanta abhijjh domanass ppak akusal dhamm a
ssa savarya paipajjati. Rakkhati kyindriya kyindriye savara pajjati. Manas dhamma v
ttaggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraamena manindriya asavuta viharanta abhijjh
usal dhamm anvassaveyyu3 tassa savarya paipajjati. Rakkhati manindriya. Manindriye sav
a pajjati. So imin ariyena indriyasavarena samanngato ajjhatta abysekasukha paisaved
va kho vuso bhikkhu indriyesu guttadvro hoti.
1. Atha kho, kesuci.
2. Muddhbhisinto, kesuci.
3. Anvsaveyyu, anvssaveyyu, kesuci.
[BJT Page 334] [\x 334/] (124)
19. (50). Kathaca vuso bhikkhu satisampajaena samanngato hoti? Idha vuso bhikkhu abhik
kante paikkante sampajnakr hoti. Alokite milokite sampajnakr hoti. Samijite1 pasrite
ajnakr hoti. Saghipattacvaradhrae sampajnakr hoti. Asite pte khyite syite sampa
svakamme sampajnakr hoti. Gate hite nisinne sutte jgarite bhsite tuhbhve sampajnak
kho vuso bhikkhu satisampajaena samanngato hoti.
19. (51). Kathaca vuso bhikkhu santuho hoti? Idha vuso bhikkhu santuho hoti kyaparihr
a cvarena kucchiparihriyena2 piaptena. So yena yeneva pakkamati samdyeva pakkamati. Sey
yathpi vuso pakkh sakuo yena yeneva eti sapattabhro'va eti, evameva kho vuso bhikkhu s
tuho hoti kyaparihriyena cvarena kucchiparihriyena piaptena. So yena yeneva pakkamati
eva pakkamati. Eva kho vuso bhikkhu santuho hoti.
19. (52). So imin ca ariyena slakkhandhena3 samanngato imin ca ariyena indriyasavaren
a samanngato imin ca ariyena satisampajaena samanngato imya ca ariyya santuhiy saman
ivitta sensana bhajati araa rukkhamla pabbata kandara giriguha susna vanapattha
So pacchbhatta piaptapaikkanto nisdati pallaka bhujitv uju kya padhya parimu
19. (53). So abhijjha loke pahya vigatbhijjhena cetas viharati. Abhijjhya citta pariso
dheti. Bypdapadosa pahya abypannacitto viharati sabbapabhtahitnukampi. Bypdapados
odheti. Thinamiddha pahya vigatathinamiddho viharati lokasa sato sampajno. Thinamiddh
tta parisodheti. Uddhaccakukkucca pahya anuddhato viharati ajjhatta vpasannacitto. Ud
dhaccakukkucc citta parisodheti. Vicikiccha pahya tiavicikiccho viharati akathakath ku
lesu dhammesu. Vicikicchya citta parisodheti.
1. Sammijite, kesuci.
2. Paribhrikena, smu.
3. Imin slakkhandhena, sabbattha.
[BJT Page 334] [\x 334/] (126)
19. (54). Seyyathpi vuso puriso ia dya kammante payojeyya, tassa te kammant samijjheyyu
so yni ca porni iamlni tni ca byantkareyya, siy cassa uttari avasiha drabhara
"aha kho pubbe ia dya kammante payojesi. Tassa me te kammant samijjhisu. So ha yni
ani iamlni tni ca byanti aksi. Atthi ca me uttari avasiha drabharay"ti. So tat
a, adhigaccheyya somanassa -
19. (55). Seyyathpi vuso puriso bdhiko assa dukkhito bhagilno, bhatta cassa nacchdeyy
a cassa kye balamatt, so aparena samayena tamh bdh mucceyya, bhattacassa chdeyya, siy
sa kye balamatt, tassa evamassa: "aha kho pubbe bdhiko ahosi dukkhito bhagilno. Bhatt
me nacchdesi. Nacassa me si kye balamatt. So'mhi etarahi tamh bdh mutto bhattaca me c
. Atthi ca me kye balamatt"ti. So tato nidna labhetha pmojja, adhigaccheyya somanassa -

19. (56). Seyyathpi vuso puriso bandhangre baddho assa, so aparena samayena tamh band
hangr mucceyya sotthin abbayena1, na cassa kici bhogna vayo, tassa evamassa: "aha kho
bbe bandhangre baddho ahosi. So'mhi etarahi tamh bandhangr mutto sotthin abbayena. Nat
i ca me kici bhogna vayo"ti. So tatonidna labhetha pmojja, adhigaccheyya somanassa -
19. (57). Seyyathpi vuso puriso dso assa anattadhno pardhno na yenakmagamo, so aparena
amayena tamh dsaby mucceyya attdhno apardhno bhujisso yenakmagamo, tassa evamassa: "a
o pubbe dso ahosi anattdhno pardhno na yenakmagamo, so'mhi etarahi tamh dsaby mutto
pardhno bhujisso yenakmagamo"ti. So tatonidna labhetha pmojja, adhigaccheyya somanassa
1. Avyayena, [PTS.]
[BJT Page 334] [\x 334/] (128)
19. (59). Seyyathpi vuso puriso sadhano sabhogo kantraddhnamagga paipajjeyya dubbhikkh
a sappaibhaya. So aparena samayena ta kantra nitthareyya, sotthin gmanta anuppueyya
paibhaya, tassa evamassa: "aha kho pubbe sadhano sabhogo kantraddhnamagga paipajji dub
ikkha sappaibhaya. So'mhi etarahi ta kantra tio sotthin gmanta anuppatto khema app
. So tato nidna labhetha pmojja adhigaccheyya somanassa -
19. (60). Evameva kho vuso bhikkhu yath gua yath roga yath bandhangra yath dsabya
hnamagga eva ime paca nvarae appahe attani samanupassati. Seyyathpi mahrja naya
ndhan mokkha yath bhujissa yath khemantabhmi evameva kho mahrja bhikkhu ime paca nv
ttani samanupassati.
19. Tassime paca nvarae pahe attani samanupassato pmojja jyati. Pamuditassa pti jyat
anassa kyo passambhati. Passaddhakyo sukha vedeti. Sukhino citta samdhiyati.
20. So vivicceva kmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakka savicra vivekaja ptisukha p
ahamajjhna upasampajja viharati. So imameva kya vivekajena ptisukhena abhisandeti pari
sandeti paripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa vivekajena ptisukhena apphua
oti.
Seyyathpi vuso dakkho nahpako v nahpakantevs v kasathle nahnyacuni kiritv uda
ipphosaka sandeyya. Sya nahnyapii snehnugat snehaparet santarabhir phu snehena,
Evameva kho vuso bhikkhu imameva kya vivekajena ptisukhena abhisandeti parisandeti p
aripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa vivekajena ptisukhena apphua hoti.
[BJT Page 336] [\x 336/]
Yo nu kho vuso bhikkhu eva jnti eva passati, kalla nu kho tasseta vacanya ta jva ta
v aa jva aa sarranti v?Ti.
Yo so vuso bhikkhu eva jnti eva passati, kalla tasseta vacanya ta jva ta sarranti
vti.
Aha kho paneta vuso eva jnmi eva passmi. Atha ca panha na vadmi ta jva ta sarr
. 21. Puna ca para vuso bhikkhu vitakkavicrna vpasam ajjhatta sampasdana cetaso ekod
itakka avicra samdhija ptisukha dutiyajjhna upasampajja viharati. So imameva kya sa
ptisukhena abhisandeti parisandeti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa samdhijena
ptisukhena apphua hoti.
22. Seyyathpi vuso udakarahado gambhro ubbhidodako, tassa nevassa puratthimya disya u
dakassa yamukha, na dakkhiya disya udakassa yamukha, na pacchimya disya udakassa yam
a uttarya disya udakassa yamukha, devo ca na klena kla samm dhra anupaveccheyya, ath
tamh ca udakarahad st vridhr ubbhijjitv tameva udakarahada stena vrin abhisandeyya
yya paripreyya paripphareyya, nssa kici sabbvato udakarahadassa vrin stena apphua ass
Evameva kho vuso bhikkhu imameva kya samdhijena ptisukhena abhisandeti parisandeti pa
ripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa samdhijena ptisukhena apphua hoti.
23. Puna ca para vuso bhikkhu ptiy ca virg upekkhako ca viharati sato sampajno sukhaca
ena paisavedeti. Ya ta ariy cikkhanti: upekkhako satim sukhavihrti tatiya jhna upa
iharati. So imameva kya nipptikena sukhena abhisandeti parisandeti paripreti, paripp
harati nssa kici sabbvato kyassa nipptikena sukhena apphua hoti.
24. Seyyathpi vuso uppaliniya v paduminiya v puarkiniya v appekaccni uppalni v p
ake jtni udake savaddhni udaknuggatni antonimuggaposini tni yva cagg yva ca ml st
annni parisannni pariprni, paripphuni nss kici sabbvata uppalna v padumna v p
.
[BJT Page 338] [\x 338/]
Evameva kho vuso bhikkhu imameva kya nipptikena sukhena abhisandeti parisandeti pari
preti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa nipptikena sukhena apphua hoti.
Yo nu kho vuso bhikkhu eva jnti eva passati, kalla nu kho tasseta vacanya 'ta jva t
' v 'aa jva aa sarranti' v?Ti.
"Yo so vuso bhikkhu eva jnti eva passati, kalla tasseta vacanya 'ta jva ta sarran
nti' v'ti.
Aha kho paneta vuso eva jnmi eva passmi. Atha ca panha na vadmi 'ta jva ta sar
vti.
25. Puna ca para bhikkhu vuso bhikkhu sukhassa ca pahn dukkhassa ca pahn pubbeva soman
assadomanassna atthagam adukkhamasukha upekkhsatiprisuddhi [PTS Page 158] [\q 158/]
catuttha jhna upasampajja viharati. So imameva kya parisuddhena cetas pariyodtena pha
ritv nisinno hoti. Nssa kici sabbvato kyassa parisuddhena cetas pariyodtena apphua ho
Seyyathpi vuso puriso odtena vatthena sassa prupitv nisinno assa, nssa kici sabbvato
odtena vatthena apphua assa, evameva kho vuso bhikkhu imameva kya parisuddhena cetas p
ariyodtena pharitv nisinno hoti. Nssa kici sabbvato kyassa parisuddhena cetas pariyodt
a apphua hoti.
Yo nu kho vuso bhikkhu eva jnti eva passati, kalla nu kho tasseta vacanya 'ta jva t
' v 'aa jva aa sarranti' v?Ti.
"Yo so vuso bhikkhu eva jnti eva passati, kalla nu kho tasseta vacanya 'ta jva ta
'aa jva aa sarranti' v"ti.
Aha kho paneta vuso eva jnmi eva passmi. Atha ca panha na vadmi 'ta jva ta sar
vti.
[BJT Page 340] [\x 340/]
26. Puna ca para vuso bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatupakki
lese mudubhte kammaniye hite nejappatte adassanya citta abhinharati abhininnmeti. S
i: "aya kho me kyo rp ctummahbhtiko mtpettikasambhavo odanakummspacayo aniccucchda
anabhedaviddhasanadhammo. Ida ca pana me via ettha sita ettha paibaddha'nti. Seyyath
mai veuriyo subho jtim ahaso suparikammakato accho vippasanno anvilo sabbkrasampann
ra'ssa sutta vuta nla v pta v lohita v odta v pausutta v. Tamena cakkhum p
kkheyya "aya kho mai veuriyo subho jtim ahaso suparikammakato, accho vippasanno anvil
bbkrasampanno. Tatirada sutta vuta nla v pta v lohita v odta v pausutta v
eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye hite
ppatte adassanya citta abhinharati abhininnmeti. So eva pajnti aya kho me kyo rp
ttikasambhavo odanakummspacayo aniccucchdanaparimaddanabhedanaviddhasanadhammo. Ida c
a pana me via ettha sita ettha paibaddhanti.
Yo nu kho vuso bhikkhu eva pajnti eva passati, kallannu kho tasseta vacanya 'ta jva
nti'v 'aa jva aa sarranti' v"?Ti.
"Yo so vuso bhikkhu eva jnti eva passati, kalla tasseta vacanya 'ta jva ta sarran
nti'v"ti.
Aha kho paneta vuso eva jnmi eva passmi. Atha ca panha na vadmi 'ta jva ta sar
vti.
27. Puna ca para vuso eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mud
hte kammaniye hite nejappatte manomaya kya abhinimminanya citta abhinharati abhininn
o imamh ky aa kya abhinimminti rpi manomaya sabbagapaccagi ahnindriya,
Seyyathpi vuso puriso mujamh isika pabbheyya. Tassa evamassa: aya mujo aya isik ao
amhtveva isik pabbhti.
Seyyathpi v pana vuso puriso asi kosiy pabbheyya. Tassa evamassa: "aya asi aya kosi, a
i a kosi, kosiytveva asi pabbho"ti.
Seyyathpi v pana vuso puriso aha kara uddhareyya. Tassa evamassa: "aya ahi aya kara
ao karao, karatveva ahi ubbhato"ti.
Evameva kho vuso bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese m
udrabhte kammaniye hite nejappatte manomaya kya abhinimminanya citta abhinharati abh
ti. So imamh ky aa kya abhinimminti rpi manomaya sabbagapaccagi ahnindriya.
Yo nu kho vuso bhikkhu eva jnti eva passati, kallannu kho tasseta vacanya 'ta jva ta
i' v 'aa jva aa sarranti' v?"Ti.
"Yo so vuso bhikkhu eva jnti eva passati, kalla tasseta vacanya 'ta jva ta sarran
ti'v"ti.
[BJT Page 342] [\x 342/]
Aha kho paneta vuso eva jnmi eva passmi. Atha ca panha na vadmi 'ta jva ta sar
vti.
28. Puna ca para vuso bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakki
se mudubhte kammaniye hite nejappatte iddhividhya citta abhinharati abhininnmeti. So a
kavihita iddhividha paccanubhoti: eko'pi hutv bahudh hoti bahudhpi hutv eko hoti, vbh
robhva tirokua tiropkra tiropabbata asajjamno gacchati seyyathpi kse, pahaviy'p
karoti seyyathpi udake, udake'pi abhijjamne gacchati seyyathpi pahaviya, kse'pi pallak
a kamati seyyath'pi pakkhi sakuo. Ime'pi candimasuriye evamahiddhike evamahnubhve pin
asati parimajjati. Yva brahmalokpi kyena vasa vatteti.
Seyyathpi vuso dakkho kumbhakro v kumbhakrantevs v suparikammakatya mattikya ya yad
avikati kakheyya ta tadeva kareyya abhinipphdeyya -
Seyyathpi v pana mahrja dakkho dantakro v dantakrantevs v suparikammakatasmi dantas
va dantavikati kakheyya ta tadeva kareyya abhinipphdeyya -
Seyyathpi v pana vuso dakkho suvaakro v suvaakrantevs v suparikammakatasmi suva
ikati kakheyya ta tadeva kareyya abhinipphdeyya -
Evameva kho vuso bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese m
udubhte kammaniye hite nejappatte iddhividhya citta abhinharati abhininnmeti. So aneka
hita iddhividha paccanubhoti: eko'pi hutv bahudh hoti. Bahudh'pi hutv eko hoti. vbhva
bhva tirokua tiropkra tiropabbata asajjamno gacchati seyyathpi kse. Pahaviy'pi
roti seyyathpi udake. Udake'pi abhijjamne gacchati seyyathpi pahaviya. kse'pi pallaken
kamati seyyathpi pakkhi sakuo. Ime'pi candimasuriye evamahiddhike evamahnubhve pin pa
ti parimajjati. Yva brahmalok'pi kyena vasa vatteti.
Yo nu kho vuso bhikkhu eva jnti eva passati, kallannu kho tasseta vacanya 'ta jva ta
i'v 'aa jva aa sarranti'v?Ti.
"Yo so vuso bhikkhu eva jnti eva passati, kalla tasseta vacanya 'ta jva ta sarran
nti'v"ti.
Aha kho paneta vuso eva jnmi eva passmi. Atha ca panha na vadmi 'ta jva ta sar
vti.
29. Puna ca para vuso bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakki
se mudubhte kammaniye hite nejappatte dibbya sotadhtuy citta abhinharati abhininnmet
dibbya sotadhtuy visuddhya atikkantamnusikya ubho sadde suti dibbe ca mnuse ca ye dr
ike ca.
Seyyathpi vuso puriso addhnamaggapaipanno, so sueyya bherisaddampi mudigasaddampi sakha
paavadeimasaddampi, tassa evamassa: bherisaddo iti'pi mudigasaddo iti'pi sakhapaavadei
saddo iti'pi. Evameva kho vuso bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae v
igatpakkilese mudubhte kammaniye hite nejappatte dibbya sotadhtuy citta abhinharati
nnmeti. So dibbya sotadhtuy visuddhya atikkantamnusikya ubho sadde suti dibbe ca mnu
ye dre santike ca.
Yo nu kho vuso bhikkhu eva jnti eva passati, kallannu kho tasseta vacanya 'ta jva ta
i'v 'aa jva aa sarranti'v?Ti.
"Yo so vuso bhikkhu eva jnti eva passati, kalla tasseta vacanya 'ta jva ta sarran
nti'v"ti.
Aha kho paneta vuso eva jnmi eva passmi. Atha ca panha na vadmi 'ta jva ta sar
vti.
[BJT Page 344] [\x 344/]
30. Puna ca para vuso bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakki
se mudubhte kammaniye hite nejappatte cetopariyaya citta abhinharati abhininnmeti.
attna parapuggalna cetas ceto paricca pajnti: "sarga v citta sarga cittanti pajn
arga cittanti pajnti. Sadosa v citta sadosa cittanti pajnti. Vtadosa v citta vt
jnti. Samoha v citta samoha cittanti pajnti. Vtamoha v citta vtamoha cittanti pa
tta sakhitta cittanti pajnti. Vikkhitta v citta vikkhitta cittanti pajnti. Mahaggat
ahaggata cittanti pajnti. Amahaggata v citta amahaggata cittanti pajnti. Sauttara v
uttara cittanti pajnti. Anuttara v citta anuttara cittanti pajnti. Samhita v citta
anti pajnti. Asamhita v citta asamhita cittanti pajnti. Vimutta v citta vimutta
Avimutta v citta avimutta cittanti pajnti.
Seyyathpi vuso itthi v puriso v daharo v yuv maanakajtiko dse v parisuddhe pariyod
dakapatte saka mukhanimitta paccavekkhamno sakaika v sakaikanti jneyya, akaika v ak
eyya -
Evameva kho vuso bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese m
udubhte kammaniye hite nejappatte cetopariyaya citta abhinharati abhininnmeti.
So parasattna parapuggalna cetas ceto paricca pajnti: sarga v citta sarga cittant
citta vtarga cittanti pajnti. Sadosa v citta sadosa cittanti pajnti vtadosa v c
ti pajnti. Samoha v citta samoha cittanti pajnti vtamoha v citta vtamoha cittant
a v citta sakhitta cittanti pajnti. Vikkhitta v citta vikkhitta cittanti pajnti.
tta mahaggata cittanti pajnti amahaggata v citta amahaggata cittanti pajnti. Sauttar
a sauttara cittanti pajnti*. Anuttara v citta anuttara cittanti pajnti. Samhita v
cittanti pajnti asamhita v citta asamhita cittanti pajnti. Vimutta v citta vimutt
jnti avimutta v citta avimutta cittanti pajnti.
Yo nu kho vuso bhikkhu eva jnti eva passati, kallannu kho tasseta vacanya 'ta jva ta
i'v 'aa jva aa sarranti'v?Ti.
"Yo so vuso bhikkhu eva jnti eva passati, kalla tasseta vacanya 'ta jva ta sarran
nti'v"ti.
Aha kho paneta vuso eva jnmi eva passmi. Atha ca panha na vadmi 'ta jva ta sar
vti.
31. Puna ca para vuso bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakki
se mudubhte kammaniye hite nejappatte pubbenivsnussatiya citta abhinharati abhinin
nekavihita pubbenivsa anussarati seyyathda: ekampi jti dve'pi jtiyo tisso'pi jtiyo ca
o'pi jtiyo paca'pi jtiyo dasa'pi jtiyo vsampi jtiyo tisampi jtiyo cattrsampi jtiyo
i jtisahassampi jtisatasahassampi aneke'pi savaakappe aneke'pi vivaakappe aneke'pi sav
vaakappe amutrsi evannmo evagotto evavao evamhro eva sukhadukkhapaisaved evamy
o cuto amutra upapdi tatrpsi evannmo evagotto evavao evamhro evasukhadukkhapaisa
to. So tato cuto idhpapanno'ti. Iti skra sauddesa anekavihita pubbenivsa anussarati.
Citta
Yo nu kho vuso bhikkhu eva jnti eva passati, kallannu kho tasseta vacanya 'ta jva ta
i'v 'aa jva aa sarranti'v?Ti.
"Yo so vuso bhikkhu eva jnti eva passati, kalla tasseta vacanya 'ta jva ta sarran
nti'v"ti.
Aha paneta vuso eva jnmi eva passmi. Atha ca panha na vadmi 'ta jva ta sarrant
32. Puna ca para vuso bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakki
se mudubhte kammaniye hite nejappatte sattna cutpaptaya citta abhinharati abhini
ena cakkhun visuddhena atikkantamnusakena satte passati cavamne upapajjamne hne pate su
vae dubbae sugate duggate yathkammpage satte pajnti.
[BJT Page 346] [\x 346/]
Seyyathpi vuso pabbatasakhepe udakarahado accho vippasanno anvilo, tattha cakkhum pur
iso tre hito passeyya sippisambukampi sakkharakahalampi macchagumbampi carantampi t
ihantampi, tassa evamassa: aya kho udakarahado accho vippasanno anvilo, tatrime sipp
isambuk'pi sakkharakahal'pi macchagumb'pi caranti'pi tihanti'pti, evameva kho vuso bhi
hu samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye hite ne
patte savna khayaya citta abhinharati abhininnmeti so ida dukkhanti yathbhta paj
mudayoti yathbhta pajnti. Aya dukkhanirodhoti yathbhta pajnti. Aya dukkhanirodhag
thbhta pajnti. Ime sav'ti yathbhta pajnti. Aya savasamudayo'ti yathbhta pajn
thbhta pajnti. Aya savanirodhagminpaipad'ti yathbhta pajnti.
* * *
Evameva kho vuso bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese m
udubhte kammaniye hite nejappatte savna khayaya citta abhinharati abhininnmeti.
i yathbhta pajnti. Aya dukkhasamudayo'ti yathbhta pajnti. Aya dukkhanirodho'ti yat
ya dukkhanirodhagminpaipad'ti yathbhta pajnti. Ime sav'ti yathbhta pajnti. Ay
a pajnti. Aya savanirodhagminpaipad'ti yathbhta pajnti.
Tassa eva jnato eva passato kmsav'pi citta vimuccati. Bhavsav'pi citta vimuccati. Av
i citta vimuccati. Vimuttasmi vimuttamiti a hoti. 'Kh jti, vusita brahmacariya, ka
a itthattayti pajnti.
33. Yo kho vuso bhikkhu eva jnti eva passati, kallannu kho tasseta vacanya 'ta jva t
ti'v 'aa jva aa sarranti'v?Ti.
"Yo so vuso bhikkhu eva jnti eva passati, kalla tasseta vacanya 'ta jva ta sarran
nti'v"ti.
Aha kho paneta vuso eva jnmi eva passmi. Atha ca panha na vadmi 'ta jva ta sar
vti
34. Idamavoca bhagav. Attamano ohaddho licchav bhagavato bhsita abhinandti.
Mahlsutta nihita chaha.
[BJT Page 348] [\x 348/]
7. [PTS Page 159] [\q 159/] jliya sutta
1. Eva me suta: eka samaya bhagav kosambiya viharati ghositrme. Tena kho pana samayena
ve pabbajit maisso ca paribbjako jliyo ca drupattikantevs yena bhagav tenupasakamis
amitv bhagavat saddhi sammodisu. Sammodanya katha srya vtisretv ekamanta aha
e pabbajit bhagavanta etadavocu: "kinnu kho vuso gotama ta jva ta sarra? Udhu aa
2. Tena hvuso sutha. Sdhuka manasi karotha. Bhsissm'ti. 'Evamvuso'ti kho te dve pabba
hagavato paccassosu. Bhagav etadavoca:
3. (28). Idhvuso tathgato loke uppajjati araha sammsambuddho vijjcaraasampanno sugato
lokavid anuttaro purisadammasrath satth devamanussna buddho bhagav. So ima loka sadev
amraka sabrahmaka sassamaabrhmai paja sadevamanussa saya abhi sacchikatv pavedet
seti dikalya majjhekalya pariyosnakalya sttha sabyajana kevalaparipua parisu
i.
3. (29). Ta dhamma suti gahapati v gahapatiputto v aatarasmi v kule paccjto. So ta
tathgate saddha pailabhati. So tena saddhpailbhena samanngato iti paisacikkhati: 'sam
gharvaso rajpatho1. Abbhokso pabbajj. Nayida sukara agra ajjhvasat ekantaparipua
ddha sakhalikhita brahmacariya caritu. Yannnha kesamassu ohretv ksyni vatthni a
ya pabbajeyya'nti.
1. Rajopatho, katthaci.
[BJT Page 348] [\x 348/] (110)
So aparena samayena appa v bhogakkhandha pahya mahanta v bhogakkhandha pahya appa v
ahya mahanta v tiparivaa kesamassu ohretv ksyati vatthni acchdetv agrasm ana
abbajito samno ptimokkhasavarasavuto viharati cragocarasampanno aumattesu vajjesu bhaya
dassv. Samdya sikkhati sikkhpadesu kyakammavackammena samanngato kusalena. Parisuddhj
sampanno indriyesu guttadvro bhojane matta satisampajaesu samanngato sattuho.
3. (29). Kathaca vuso bhikkhu slasampanno hoti? Idha vuso bhikkhu ptipta pahya pt
oti nihitadao nihitasattho lajj daypanno. Sabbapabhuhitnukampi viharati. Idampi'ssa hot
i slasmi.
Adinndna pahya adinndn paivirato hoti dinndy dinnapikakh. Athenena sucibhtena
mpi'ssa hoti slasmi.
Abrahmacariya pahya brahmacr hoti rcr1 virato methun gmadhamm. Idampi'ssa hoti sla
Musvda pahya musvd paivirato hoti saccavd saccasandho theto2 paccayiko avisavdako
dampi'ssa hoti slasmi.
Pisua vca3 pahya pisuya vcya paivirato hoti. Ito sutv na amutra akkht imesa bhed
v na imesa akkht amsa bhedya. Iti bhinnna v sandht, sahitna v anuppadt4 samag
gganandi samaggakarai vca bhsit hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Pharusa vca6 pahya pharusya vcya paivirato hoti. Y s vc ne kaasukh pemany7
ahujnamanp, tathrpa8 vca bhsit hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Samphappalpa pahya samphappalp paivirato hoti klavd bhtavd atthavd dhammavd vi
hsit hoti klena spadesa pariyantavati atthasahita. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Ancri, machasa.
2. heto, sy.
3. Pisuvca, [PTS.]
4. Anuppdt, [PTS.]
5. Samaggarmo, machasa.
6. Pharusvca, [PTS.] Sitira
7. Pemaniy, machasa. 8. Evarpi. [PTS.] Sitira.
[BJT Page 348] [\x 348/] (112)
3 (30). Bjagmabhtagmasamrambh1 paivirato hoti. Ekabhatatiko2 hoti rattuparato3 paivira
4 viklabhojan. Naccagtavditaviskadassan5 paivirato hoti. Mlgandhavilepanadhraamaa
virato hoti. Uccsayanamahsayan paivirato hoti. Jtarparajatapaiggaha6 paivirato hoti.
aiggaha6 paivirato hoti. makamasapaigaggaha6 paivirato hoti. Itthikumrikapaiggaha
ti. Dsidsapaiggaha6 paivirato hoti. Ajeakapaiggaha6 paivirato hoti. Kukkuaskarapa
o hoti. Hatthigavassavaav7 paiggaha paivirato hoti. Khettavatthupaiggaha paivirato h
eyyapahea8 gamannuyog paivirato hoti. Kayavikkay paivirato hoti. Tulkakasakamnak
Ukkoanavacananikatisci10 yog paivirato hoti. Chedanavadhabandhanaviparmosalopasahaska
paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Cullasla12 nihita
3. (31). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa b
mbha13 anuyutt viharanti, seyyathda: mlabja khandhabja phalubja14 aggabja bijabj
Iti v itievarp16 bjagmabhtagmasamrambh17 paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
3. (32). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa s
ibhoga anuyutt viharanti, seyyathda: annasannidhi pnasannidhi vatthasannidhi ynasanni
ayanasannidhi gandhasannidhi misasannidhi. Iti v iti evarp sannidhikraparibhog paivi
oti. Idampi'ssa hoti slassami.
1. Samrabbh, machasa.
2. Eka bhattiko, machasa.
3. Rattuparato, machasa.
4. Virato, the. Se.
5. Viska, machasa.
6. Pariggaha, (sabbattha)
7. Gavassa, se. Vaava, machasa.
8. Pahia, smu. Machasa. Sy.
9. Ka, machasa.
10. Svi, machasa.
11. Sahasa, machasa.
12. Ca sla, machasa.
13. Samrabbh, machasa.
14. Phala, se. Phalu, si. The.
15. Bija bja eva. The.
16. Iti evarup, kesuci.
17. Samrabbh, machasa.
[BJT Page 348] [\x 348/] (114)
3. (33). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa v
anuyutt viharanti, seyyathda: nacca gta vdita pekkha akkhta pissara vetla kumb
a dhopanaka2 hatthiyuddha assayuddha mahisayuddha3 usabhayuddha ajayuddha meayuddha4
yuddha vaakayuddha daayuddha muhiyuddha5 nibbuddha uyyodhika balagga senbyha a
evarp viskadassan paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
3. (34). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa j
uyutt viharanti, seyyathda: ahapada dasapada ksa parihrapatha sannika khalika gh
kkha pagacra vakaka mokkhacika cigulaka patthaka rathaka dhanuka akkharika mane
v iti evarp jtappamdahnnuyog paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
3. (35). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa u
ana anuyutt viharanti, seyyathda: dandi pallaka gonaka cittaka paika paalika tl
omi ekantalomi kahissa koseyya kuttaka hatthatthara assatthara rathatthara ajinappav
igapavarapaccattharaa sauttaracchada ubhatolohitakpadhna. Iti v iti evarp uccsayanam
paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Sobhanagaraka, katthaci. Sobhanakaraka, [PTS.] Sobhanagharaka, machasa.
2. Dhovana, katthaci. Dhopana, sitira.
3. Mahisa, machasa.
4. Meaka, machasa.
5. Shala potthakesu na dissati.
6. Anka - kesuci.
[BJT Page 348] [\x 348/] (116)
3. (36). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyti bhojanni bhujitv te evarpa m
oga anuyutt viharanti, seyyathda: ucchdana parimaddana nahpana sambhana dsa aja
uaka1 mukhalepana2 hatthabandha sikhbandha daaka nika khagga chatta citrphana
i dghadasni. Iti v iti evarp maanavibhusanahnnuyog paivirato hoti. Idampi'ssa hot
3. (37). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyti bhojanni bhujitv te evarpa t
anuyutt viharanti, seyyathda: rjakatha corakatha mahmattakatha senkatha bhayakatha
tha annakatha pnakatha vatthakatha sayanakatha mlkatha gandhakatha tikatha ynaka
makatha nagarakatha janapadakatha itthikatha purisakatha (kumrakatha kumrikatha)3 sr
visikhkatha kumbhahnakatha pubbapetakatha nnattakatha lokakkhyika samuddakkhyika
atha. Iti v itievarpya tiracchnakathya paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
3. (38). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarp vi
uyutt viharanti, seyyathda: "na tva ima dhammavinaya jnsi. Aha ima dhammavinaya j
hammavinaya jnissasi? Micchpaipanno tvamasi. Ahamasmi sammpaipanno. Sahita me, asahita
. Pure vacanya pacch avaca. Pacch vacanya pure avaca. cia4 te viparvatta. ropito
hto tvamasi. Cara vdappamokkhya. Nibbehehi v sace pahos"ti. Iti v itievarpya viggahik
hya paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
3. (39). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyti bhojanni bhujitv te evarpa d
nnuyogamanuyutt viharanti, seyyathda: raa rjamahmantna khattiyna brhmana gaha
ha. Amutrgaccha. Ida hara. Amutra ida har"ti. Iti v itievarp dteyyapahiagamannuyog
hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Mukhacua, machasa.
2. Mukhlepana, smu.
3. Marammapotthakesuyeva dissate
4. Avicia, kesuci.
[BJT Page 348] [\x 348/] (118)
3. (40). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te kuhak ca
k ca nemittik ca nippesik ca lbhena ca lbha nijigisitro. Iti v itievarp kuhalapan
oti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Majjhimasla nihita.
3. (41). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya
a micchjvena jvika1 kappenti, seyyathda: aga nimitta uppta2 supia3 lakkhaa msi
abbihoma thusahoma taulahoma sappihema telahoma mukhahoma lohitahoma agavijj vatthu
tavijj4 sivavijj bhtavijj bhurivijj ahivijj visavijj vicchikavijj msikavijj sakuavi
jj pakkajjhna5 saraparittna migacakka. Iti v itievarpya tiracchnavijjya micchjv
Idampi'ssa hoti slasmi.
3. (42). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya
a micchjvena jvika kappenti, seyyathda: mailakkhaa vatthalakkhaa daalakkhaa6 as
haa dhanulakkhaa vudhalakkhaa7 itthilakkhaa purisalakkhaa kumralakkhaa kumrilak
khaa hatthilakkhaa assalakkhaa mahisalakkhaa8 usabhalakkhaa golakkhaa9 ajalakkhaa
kualakkhaa vaakalakkhaa godhlakkhaa kaiklakkhaa kacchapalakkhaa migalakkhaa
vijjya micchjv paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
3. (43). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya
a micchjvena jvika kappenti seyyathda: raa niyyna bhavissati, raa aniyyna bhav
raa upayna bhavissati, bhirna raa apayna bhavissati, bhirna raa upayna bh
avissati, abbhantarna raa jayo bhavissati, abbhantarna raa parjayo bhavissati. Iti
ayo bhavissati. Imassa parjayo bhavissati. Iti v itievarpya tiracchnavijjya micchjv p
ato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Jvita, machasa.
2. Uppda, smu.
3. Supina, machasa. Supiaka, si.
4. Khetta, kesuci.
5. Pakkha, kesuci.
6. Daalakkhaa satthalakkhaa, machasa.
7. yudha, kesuci.
8. Mahisa, machasa.
9. Goa, machasa.
10. Meaka, kesuci.
[BJT Page 348] [\x 348/] (120)
3. (44). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya
a micchjvena jvika kappenti. Seyyathda: candaggho bhavissati. Suriyaggho bhavissati. N
khattagho bhavissati. Candimasuriyna pathagamana bhavissati. Candimasuriyna uppathagam
ana bhavissati. Nakkhattna pathagamana bhavissati. Nakkhattna uppathagamana bhavissati.
Ukkpto bhavissati. Dsho bhavissati. Bhmiclo bhavissati. Devadundbhi bhavissati. Cand
uriyanakkhattna uggamana ogamana1 sakilesa vodna bhavissati. Evavipko candaggho bha
Evavipko suriyaggho bhavissati. Evavipko nakkhattaggho bhavissati. Evavipka candimas
a pathagamana bhavissati. Evavipka candimasuriyna uppathagamana bhavissati. Evavipka
ttna pathagamana bhavissati. Evavipka nakkhattna uppathagamana bhavissati. Evavipko
avissati. Evavipko disho bhavissati. Evavipko bhumivlo bhavissati. Evavipko devadund
vissati. Evavipko candimasuriyanakkhattna uggamana ogamana sakilesa vodna bhavissati
v evarpya tiracchnavijjya micchjv paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
3. (45). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya
a micchjvena jvika kappenti. Seyyathda: subbuhik bhavissati. Dubbuhik bhavissati.
havissati. Dubbhikkha bhavissati. Khema bhavissati. Bhaya bhavissati. Rogo bhavissa
ti. rogya bhavissati. Mudd gaan sakhna kveyya lokyata. Iti v itievarpya tiracch
paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
3. (46). Yath pana paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpy
vijjya micchjvena jvika kappenti. Seyyathda: vhana vivhana savadana vivadana sa
karaa dubbhagakaraa viruddhagabbhakaraa jivhnitthambhana2 hanusahatana hatthbhijapp
appana kaajappana dsapaha kumripaha devapaha diccupahna mahatupahna abbh
a tiracchnavijjya micchjv paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Oggamana, kesuci.
2. Jivhnitthaddhana. Bahusu.
[BJT Page 348] [\x 348/] (122)
3. (47). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya
a micchjvena jvika kappenti. Seyyathda: santikamma paidhikamma bhtakamma bhurikamma
ma vossakamma vatthukamma vatthuparikiraa camana nahpana juhana vamana virecana ud
a adhovirecana ssavirecana kaatela nettatappana natthukamma ajana paccajana slk
akatikicch mlabhesajjna anuppadna osadhna paimokkh. Iti v itievarpya tiracchnavi
ato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
3. (48). Sa kho1 so vuso bhikkhu eva slasampanno na kutoci bhaya samanupassati yadid
a slasavarato. Seyyathpi mahrja khattiyo muddhvasitto2 nihatapaccmittona kutoci bhaya
anupassati yadida paccatthikato, evameva kho vuso bhikkhu eva slasampanno na kutoci
bhaya samanupassati yadida slasavarato. So imin ariyena slakkhandhena samanngato ajjhat
ta anavajjasukha paisavedeti. Eva kho vuso bhikkhu slasampanno hoti.
4. Kathaca vuso bhikkhu indriyesu guttadvro hoti? Idha vuso bhikkhu cakkhun rpa disv n
nimittaggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraameta cakkhundriya asavuta viharanta ab
s ppak akusal dhamm anvassaveyyu3 tassa savarya paipajjati. Rakkhati cakkhundriya ca
riye savara pajjati. Sotena sadda sutv na nimittaggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdhika
ndriya asavuta viharanta abhijjh domanass ppak akusal dhamm anvassaveyyu tassa sav
ati. Rakkhati sotindriya sotindriye savara pajjati. Ghena gandha ghyitv na nimittagg
nnubyajanaggh. Yatvdhikaraameta ghnindriya asavuta viharanta abhijjh domanass p
vassaveyyu tassa savarya paipajjati. Rakkhati ghnindriya ghnindriye savara pajjati.
rasa syitv na nimittaggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraameta jivhindriya asavut
jjh domanass ppak akusal dhamm anvassaveyyu tassa savarya paipajjati. Rakkhati jivhi
jivhindriye savara pajjati. Kyena phohabba phusitv na nimittaggh hoti nnubyajanagg
aameta kyindriya asavuta viharanta abhijjh domanass ppak akusal dhamm anvassaveyy
paipajjati. Rakkhati kyindriya kyindriye savara pajjati. Manas dhamma viya na nim
nnubyajanaggh. Yatvdhikaraameta manindriya asavuta viharanta abhijjh domanass p
anvassaveyyu tassa savarya paipajjati. Rakkhati manindriya. Manindriye savara pajjati.
o imin ariyena indriyasavarena samanngato ajjhatta abysekasukha paisavedeti. Eva kho
bhikkhu indriyesu guttadvro hoti.
5. Katha ca vuso bhikkhu satisampajaena samanngato hoti? Idhvuso bhikkhu abhikkante pai
kkante sampajnakr hoti. lokite vilokite sampajnakr hoti. Samijite1 pasrite sampajnak
Saghipattacvaradhrae sampajnakr hoti. Asite pte khyite syite sampajnakr hoti. U
mpajnakr hoti. Gate hite nisinne sutte jgarite bhsite tuhbhve sampajnakr hoti. Eva
ikkhu satisampajaena samanngato hoti.
6. Kathaca vuso bhikkhu santuho hoti? Idhvuso bhikkhu santuho hoti kyaparihriyena cv
kucchiparihriyena piaptena. So yena yeneva pakkamati samdyeva pakkamati. Seyyathpi vus
pakkhi sakuo yena yeneva eti sapattabhro'va eti, evameva kho mahrja bhikkhu santuho ho
kyaparihriyena cvarena kucchiparihriyena piaptena. So yena yeneva pakkamati samdyeva
kamati. Eva kho vuso bhikkhu santuho hoti.
7. So imin ca ariyena slakkhandhena samanngato imin ca ariyena indriyasavarena samanng
ato imin ca ariyena satisampajaena samanngato imya ca ariyya santuhiy samanngato viv
nsana bhajati araa rukkhamla pabbata kandara giriguha susna vanapattha abbhoksa
hbhatta piaptapaikkanto nisdati pallaka bhujitv uju kya paidhya parimukha sat
loke pahya vigatbhijjhena cetas viharati. Abhijjhya citta parisodheti. Bypdapadosa pah
abypannacitto viharati sabbapabhtahitnukampi. Bypdapados citta parisodheti. Thnamidd
vigatathnamiddho viharati lokasa sato sampajno. Thnamiddh citta parisodheti. Uddhacc
kucca pahya anuddhato viharati ajjhatta vpasannacitto. Uddhaccakukkucc citta parisodhe
ti. Vicikiccha pahya tiavicikiccho viharati akathakath kusalesu dhammesu. Vicikicchya c
itta parisodheti.
[BJT Page 350] [\x 350/]
Seyyathpi vuso puriso ia dya kammante payojeyya, tassa te kammant samijjheyyu, so yni
porni iamlni tni ca byantkareyya, siy cassa uttari avasiha drabharaya, tassa e
ubbe ia dya kammante payojesi. Tassa me te kammant samijjhisu. So'ha yni ca porni
byanti aksi. Atthi ca me uttari avasiha drabharay"ti. So tatonidna labhetha pmojj
yya somanassa.
Seyyathpi vuso puriso bdhiko assa dukkhito bhagilno, bhatta cassa nacchdeyya, na cass
balamatt, so aparena samayena tamh bdh mucceyya, bhattacassa chdeyya, siy cassa kye
matt, tassa evamassa: "aha kho pubbe bdhiko ahosi dukkhito bhagilno. Bhatta ca me nac
i. Nacassa me si kye balamatt. So'mhi etarahi tamh bdh mutto bhattaca me chdeti. Atth
me kye balamatt"ti. So tato nidna labhetha pmojja, adhigaccheyya somanassa.
Seyyathpi vuso puriso bandhangre baddho assa, so aparena samayena tamh bandhangr mucce
a sotthin abbayena, na cassa kici bhogna vayo, tassa evamassa: "aha kho pubbe bandhangr
e baddho ahosi. So'mhi etarahi tamh bandhangr mutto sotthin abbayena. Natthi ca me kici
bhogna vayo"ti. So tatonidna labhetha pmojja, adhigaccheyya somanassa.
Seyyathpi vuso puriso dso assa anattdhno pardhno na yenakmagamo, so aparena samayena
dsaby mucceyya attdhno apardhno bhujisso yenakmagamo, tassa evamassa: "aha kho pubbe
hosi anattdhno pardhno na yenakmagamo, so'mhi etarahi tamh dsaby mutto attdhno apa
so yenakmagamo"ti. So tatonidna labhetha pmojja, adhigaccheyya somanassa.
Seyyathpi vuso puriso sadhano sabhogo kantraddhnamagga paipajjeyya dubbhikkha sappaibh
a. So aparena samayena ta kantra nitthareyya, sotthin gmanta anuppueyya khema appai
ssa evamassa: "aha kho pubbe sadhano sabhogo kantraddhnamagga paipajji dubbhikkha sappa
bhaya. So'mhi etarahi ta kantra tio sotthin gmanta anuppatto khema appaibhaya"nti.
nidna labhetha pmojja adhigaccheyya somanassa.
Evameva kho vuso bhikkhu yath ia yath roga yath bandhangra yath dsabya yath kant
me paca nvarae appahe attani samanupassati. Seyyathpi vuso naya yath rogya yath
ath bhujissa yath khemantabhmi evameva kho vuso bhikkhu ime paca nvarae pahe attani
assati.
Tassime paca nvarae pahe attani samanupassato pmojja jyati. Pamuditassa pti jyati. P
sa kyo passambhati. Passaddhakyo sukha vedeti. Sukhino citta samdhiyati.
So vivicceva kmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakka savicra vivekaja ptisukha paha
jhna upasampajja viharati. So imameva kya vivekajena ptisukhena abhisanteti1 parisant
eti paripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa vivekajena ptisukhena apphua hot

Seyyathpi vuso dakkho nahpako v nahpakantevs v kasathle nahnyavuni kiritv uda
ipphosaka sanneyya sya nahnyapii snehnugat snehaparet santarabhir phu snehena na
Evameva kho vuso bhikkhu imameva kya vivekajena ptisukhena abhisanteti parisenteti p
aripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa vivekajena ptisukhena apphua hoti.
Yo nu kho vuso eva jnti eva passati, kallannu kho tasseta vacanya 'ta jva ta sarra
rranti'v?Ti.
"Yo so vuso bhikkhu eva jnti eva passati, kalla tasseta vacanya 'ta jva ta sarran
nti'v"ti.
Aha kho paneta vuso eva jnmi eva passmi. Atha ca panha na vadmi 'ta jva ta sar
vti.
8. Puna ca para vuso bhikkhu vitakkavicrna vpasam ajjhatta sampasdana cetaso ekodibh
kka avicra samdhija ptisukha [PTS Page 160] [\q 160/] dutiya jhna upasampajja v
i. So imameva kya samdhijena ptisukhena abhisandeti parisandeti paripreti parippharat
i. Nssa kici sabbvato kyassa samdhijena ptisukhena apphua hoti.
Seyyathpi vuso udakarahado ubbhidodako, tassa nevassa puratthimya disya udakassa yamu
kha, na dakkhiya disya udakassa yamukha, na pacchimya disya udakassa yamukha, na utt
sya udakassa yamukha, devo ca na klena kla samm dhra anupaveccheyya, atha kho tamh c
arahad st vridhr ubbhijjitv tameva udakarahada stena vrin abhisandeyya parisandeyya
ya paripphareyya, nssa kici sabbvato udakarahadassa vrin stena apphua assa -
Evameva kho vuso bhikkhu imameva kya samdhijena ptisukhena abhisandeti parisandeti pa
ripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa samdhijena ptisukhena apphua hoti.
Yo nu kho vuso eva jnti eva passati, kallannu kho tasseta vacanya 'ta jva ta sarra
rranti'v?Ti.
"Yo so vuso bhikkhu eva jnti eva passati, kalla tasseta vacanya 'ta jva ta sarran
nti'v"ti.
Aha kho paneta vuso eva jnmi eva passmi. Atha ca panha na vadmi 'ta jva ta sar
vti.
Puna ca para vuso bhikkhu ptiy ca virg upekkhako ca viharati sato sampajno sukhaca ky
paisavedeti. Yanta ariy cikkhanti: upekkhako satim sukhavihrti tatiya jhna upasampa
rati.
So imameva kya nipptikena sukhena abhisandeti parisandeti paripreti, parippharati nss
a kici sabbvato kyassa nipptikena sukhena apphua hoti.
Seyyathpi vuso uppaliniya v paduminiya v puarkiniya v appekaccni uppalni v padum
jtni udake savaddhni udaknuggatni antonimuggaposni tni yva cagg yva ca ml stena
arisannni pariprni, paripphuni nss kici sabbvata uppalna v padumna v puark
Evameva kho vuso bhikkhu imameva kya nipptikena sukhena abhisandeti parisandeti pari
preti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa nipptikena sukhena apphua hoti.
[BJT Page 352] [\x 352/]
Yo nu kho vuso eva jnti eva passati, kallannu kho tasseta vacanya 'ta jva ta sarra
rranti'v?Ti.
"Yo so vuso bhikkhu eva jnti eva passati, kalla tasseta vacanya 'ta jva ta sarran
nti'v"ti.
Aha kho paneta vuso eva jnmi eva passmi. Atha ca panha na vadmi 'ta jva ta sar
vti.
9. Puna ca para vuso bhikkhu sukhassa ca pahn dukkhassa ca pahn pubbeva somanassadoman
assna atthagam adukkhamasukha upekkhsatiprisuddhi catuttha jhna upasampajja viharat
ameva kya parisuddhena cetas pariyodtena pharitv nisinno hoti. Nssa kici sabbvato kya
parisuddhena cetas pariyodtena apphua hoti.
Seyyathpi vuso puriso odtena vatthena sassa prupitv nisinno assa, nssa kici sabbvato
odtena vatthena apphua assa, evameva kho vuso bhikkhu imameva kya parisuddhena cetas p
ariyodtena pharitv nisinno hoti. Nssa kici sabbvato kyassa parisuddhena cetas pariyodt
a apphua hoti.
Yo nu kho vuso eva jnti eva passati, kallannu kho tasseta vacanya 'ta jva ta sarra
rranti'v?Ti.
"Yo so vuso bhikkhu eva jnti eva passati, kalla tasseta vacanya 'ta jva ta sarran
nti'v"ti.
Aha kho paneta vuso eva jnmi eva passmi. Atha ca panha na vadmi 'ta jva ta sar
vti.
10. Puna ca para vuso so bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpa
ilese mudubhte kammaniye hite nejappatte adassanya citta abhinharati abhininnmeti.
jnti: "aya kho me kyo rp ctummahbhtiko mtpettikasambhavo odanakummspacayo aniccuc
danabhedanaviddhasanadhammo. Ida ca pana me via ettha sita ettha paibaddha'nti.
Seyyathpi vuso mai veuriyo subho jtim ahaso suparikammakato accho vippasanno anvilo
ampanno, tatra'ssa sutta vuta nla v pta v lohita v odta v pausutta v. Tamena
aritv paccavekkheyya "aya kho mai veuriyo subho jtim ahaso suparikammakato, accho vip
nno anvilo sabbkrasampanno. Tatirada sutta vuta nla v pta v lohita v odta v
Evameva kho vuso bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese m
udubhte kammaniye hite nejappatte adassanya citta abhinharati abhininnmeti. So eva
ho me kyo rp ctummahbhtiko mtpettikasambhavo odanakummspacayo aniccucchdanaparimadd
naviddhasanadhammo. Ida ca pana me via ettha sita ettha paibaddhanti.
Idampi kho mahrja sandihika smaaphala purimehi sandihikehi smaaphalehi abhikkant
.
11. Puna ca para vuso so eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese
dubhte kammaniye hite nejappatte manomaya kya abhinimminanya citta abhinharati abhin
. So imamh ky aa kya abhinimminti rpi manomaya sabbagapaccagi ahnindriya,
Seyyathpi vuso puriso mujamh isika pavheyya. Tassa evamassa: aya mujo aya isik ao
mhtveva isik pavhti.
Seyyathpi v pana vuso puriso asi kosiy pavheyya. Tassa evamassa: "aya asi aya kosi, a
a kosi, kosiytveva asi pavho"ti.
Seyyathpi v pana vuso puriso aha kara uddhareyya. Tassa evamassa: "aya ahi aya kara
ao karao, karatveva ahi ubbhato"ti.
Evameva kho vuso bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese m
udrabhte kammaniye hite nejappatte manomaya kya abhinimminanya citta abhinharati abh
ti. So imamh ky aa kya abhinimminti rpi manomaya sabbagapaccagi ahnindriya.
[BJT Page 354] [\x 354/]
12. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye
ite nejappatte iddhividhya citta abhinharati abhininnmeti. So anekavihita iddhividha p
canubhoti: eko'pi hutv bahudh hoti bahudhpi hutv eko hoti, vbhva tirobhva tirokua
abbata asajjamno gacchati seyyathpi kse, pahaviy'pi ummujjanimujja karoti seyyathpi u
, udake'pi abhijjamne gacchati seyyathpi pahaviya, kse'pi pallakena kamati seyyath'pi
kkhi sakuo. Ime'pi candimasuriye evamahiddhike evamahnubhve pin parmasati parimajjati
brahmalokpi kyena vasa vatteti.
Seyyathpi vuso dakkho kumbhakro v kumbhakrantevs v suparikammakatya mattikya ya yad
avikati kakheyya ta tadeva kareyya abhinipphdeyya -
Seyyathpi v pana vuso dakkho dantakro v dantakrantevs v suparikammakatasmi dantasmi
a dantavikati kakheyya ta tadeva kareyya abhinipphdeyya -
Seyyathpi v pana vuso dakkho suvaakro v suvaakrantevs v suparikammakatasmi suva
ikati kakheyya ta tadeva kareyya abhinipphdeyya -
Evavema kho vuso bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese m
udubhte kammaniye hite nejappatte iddhividhya citta abhinharati abhininnmeti. So aneka
hita iddhividha paccanubhoti: eko'pi hutv bahudh hoti. Bahudh'pi hutv eko hoti. vbhva
bhva tirokua tiropkra tiropabbata asajjamno gacchati seyyathpi kse. Pahaviy'pi
roti seyyathpi udake. Udake'pi abhijjamne gacchati seyyathpi pahaviya. kse'pi pallaken
kamati seyyathpi pakkhi sakuo. Ime'pi candimasuriye evamahiddhike evamahnubhve pin pa
ti parimajjati. Yva brahmalok'pi kyena vasa vatteti.
13. Puna ca para vuso bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakki
se mudubhte kammaniye hite nejappatte dibbya sotadhtuy citta abhinharati abhininnmet
dibbya sotadhtuy visuddhya atikkantamnusikya ubho sadde suti dibbe ca mnuse ca ye dr
ike ca.
Seyyathpi vuso puriso addhnamaggapaipanno, so sueyya bherisaddampi mudigasaddampi sakha
paavadeimasaddampi, tassa evamassa: bherisaddo iti'pi mudigasaddo
Iti'pi sakhapaavadeimasaddo iti'pi. Evameva kho vuso bhikkhu eva samhite citte parisudd
he pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye hite nejappatte dibbya sotadht
a abhinharati abhininnmeti. So dibbya sotadhtuy visuddhya atikkantamnusikya ubho sadd
dibbe ca mnuse ca ye dre santike ca.
Yo nu kho vuso bhikkhu eva jnti eva passati, kallannu kho tasseta vacanya 'ta jva ta
i'v 'aa jva aa sarranti'v?Ti.
"Yo so vuso bhikkhu eva jnti eva passati, kalla tasseta vacanya 'ta jva ta sarran
nti'v"ti.
Aha kho paneta vuso eva jnmi eva passmi. Atha ca panha na vadmi 'ta jva ta sar
vti.
13. Puna ca para vuso bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakki
se mudubhte kammaniye hite nejappatte cetopariyaya citta abhinharati abhininnmeti.
attna parapuggalna cetas ceto paricca pajnti: "sarga v citta sarga cittanti pajn
arga cittanti pajnti. Sadosa v citta sadosa cittanti pajnti. Vtadosa v citta vt
jnti. Samoha v citta samoha cittanti pajnti. Vtamoha v citta vtamoha cittanti pa
tta sakhitta cittanti pajnti. Vikkhitta v citta vikkhitta cittanti pajnti. Mahaggat
ahaggata cittanti pajnti. Amahaggata v citta amahaggata cittanti pajnti. Sauttara v
uttara cittanti pajnti. Anuttara v citta anuttara cittanti pajnti. Samhita v citta
anti pajnti. Asamhita v citta asamhita cittanti pajnti. Vimutta v citta vimutta
Avimutta v citta avimutta cittanti pajnti.
Seyyathpi vuso itthi v puriso v daharo v yuv maanakajtiko dse v parisuddhe pariyod
dakapatte saka mukhanimitta paccavekkhamno sakaika v sakaikanti jneyya, akaika v ak
eyya -
Evameva kho vuso bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese m
udubhte kammaniye hite nejappatte cetopariyaya citta abhinharati abhininnmeti.
So parasattna parapuggalna cetas ceto paricca pajnti: sarga v citta sarga cittant
citta vtarga cittanti pajnti. Sadosa v citta sadosa cittanti pajnti. Vtadosa v
nti pajnti. Samoha v citta samoha cittanti pajnti vtamoha v citta vtamoha cittan
ta v citta sakhitta cittanti pajnti. Vikkhitta v citta vikkhitta cittanti pajnti.
itta mahaggata cittanti pajnti amahaggata v citta amahaggata cittanti pajnti. Sautta
ta sauttara cittanti pajnti*. Anuttara v citta anuttara cittanti pajnti. Samhita v
a cittanti pajnti asamhita v citta asamhita cittanti pajnti. Vimutta v citta vim
ajnti avimutta v citta avimutta cittanti pajnti.
Yo nu kho vuso bhikkhu eva jnti eva passati, kallannu kho tasseta vacanya 'ta jva ta
i'v 'aa jva aa sarranti'v?Ti.
"Yo so vuso bhikkhu eva jnti eva passati, kalla tasseta vacanya 'ta jva ta sarran
nti'v"ti.
Aha kho paneta vuso eva jnmi eva passmi. Atha ca panha na vadmi 'ta jva ta sar
vti.
Puna ca para vuso bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese
udubhte kammaniye hite nejappatte pubbenivsnussatiya citta abhinharati abhininnme
vihita pubbenivsa anussarati seyyathda: ekampi jti dve'pi jtiyo tisso'pi jtiyo catass
jtiyo paca'pi jtiyo dasa'pi jtiyo vsampi jtiyo tisampi jtiyo cattrsampi jtiyo jti
sahassampi jtisatasahassampi aneke'pi savaakappe aneke'pi vivaakappe aneke'pi savaavi
pe amutrsi evannmo evagotto evavao evamhro eva sukhadukkhapaisaved evamyupariyan
to amutra upapdi tatrpsi evannmo evagotto evavao evamhro evasukhadukkhapaisaved
So tato cuto idhpapanno'ti. Iti skra sauddesa anekavihita pubbenivsa anussarati.
Seyyathpi vuso puriso sakamh gm aa gma gaccheyya tamh'pi gm aa gma gaccheyya
accheyya. Tassa evamassa: 'aha kho sakamh gm amu gma agacchi tatra eva ahsi eva
tuah ahosi. Tamhpi gm agacchi tatrpi eva ahsi eva nisdi eva abhsi eva tuh
ccgato'ti. Evameva kho vuso bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigat
akkilese mudubhte kammaniye hite nejappatte pubbenivsnussatiya citta abhinharati a
. So anekavihita pubbenivsa anussarati seyyathda: ekampi jti dve'pi jtiyo tisso'pi jt
catasso'pi jtiyo paca'pi jtiyo dasa'pi jtiyo vsampi jtiyo tisampi jtiyo cattrsampi j
pi jtiyo jtisatampi jtisahassampi jtisatasahassampi aneke'pi savaakappe aneke'pi viva
pe aneke'pi savaavivaakappe amutrsi evannmo evagotto evavao evamhro evasukhaduk
riyanto. So tato cuto amutra upapdi tatrpsi evannmo evagotto evavao evamhro evasu
avedi evamyupariyanto. So tato cuto idhpapanno'ti iti skra sauddesa anekavihita pubben
a anussarati.
Yo nu kho vuso bhikkhu eva jnti eva passati, kallannu kho tasseta vacanya 'ta jva ta
i'v 'aa jva aa sarranti'v?Ti.
"Yo so vuso bhikkhu eva jnti eva passati, kalla tasseta vacanya 'ta jva ta sarran
nti'v"ti.
Aha kho paneta vuso eva jnmi eva passmi. Atha ca panha na vadmi 'ta jva ta sar
vti
14. Puna ca para vuso bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakki
se mudubhte kammaniye hite nejappatte sattna cutpaptaya citta abhinharati abhini
ena cakkhun visuddhena atikkantamnusakena satte passati cavamne upapajjamne hne pate su
vae dubbae sugate duggate yathkammpage satte pajnti: 'ime vata bhonto satt kyaduccar
samanngat vacduccaritena samanngat manoduccaritena samanngat ariyna upavdak micchd
mmasamdn. Te kyassa bhed parammara apya duggati vinipta niraya upapann. Ime v p
asucaritena samanngat vacsucaritena samanngat manosucaritena samanngat ariyna anupav
mdihik sammdihikammasamdn. Te kyassa bhed parammara sugati sagga loka upapann
hun visuddhena atikkantamnusakena satte passati cavamne upapajjamne hne pate suvae du
ugate duggate yathkammpage satte pajnti.
Seyyathpi vuso majjhe sighake psdo. Tattha cakkhum puriso hito passeyya manusse geha
ante'pi rathiy vtisacarante'pi majjhe sighake nisinne'pi, tassa evamassa: ete manuss ge
ha pavisanti. Ete nikkhamanti. Ete rathiy vtisacaranti. Ete majjhe sighake nisinn'ti.
Evameva kho vuso bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese m
udubhte kammaniye hite nejappatte sattna cutpaptaya citta abhinharati abhininnm
cakkhun visuddhena atikkantamnusakena satte passati cavamne upapajjamne hne pate suva
bbae sugate duggate yathkammpage satte pajnti: 'ime vata bhonto satt kyaduccaritena sa
nngat vacduccaritena samanngat manoduccaritena samanngat ariyna upavdak micchdih
amdn. Te kyassa bhed parammara apya duggati vinipta niraya upapann. Ime v pana
aritena samanngat vacsucaritena samanngat manosucaritena samanngat ariyna anupavdak
ammdihikammasamdn. Te kyassa bhed parammara sugati sagga loka upapann'ti. Iti di
isuddhena atikkantamnusakena satte passati cavamne upapajjamne hne pate suvae dubbae
e duggate yathkammpage satte pajnti.
Yo kho vuso bhikkhu eva jnti eva passati, kallannu kho tasseta vacanya 'ta jva ta s
'aa jva aa sarranti'v?Ti.
"Yo so vuso bhikkhu eva jnti eva passati, kalla tasseta vacanya 'ta jva ta sarran
nti'v"ti.
Aha kho paneta vuso eva jnmi eva passmi. Atha ca panha na vadmi 'ta jva ta sar
vti.
15. Puna ca para vuso bhikkhu samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese
mudubhte kammaniye hite nejappatte savna khayaya citta abhinharati abhininnmeti
i yathbhta pajnti. Aya dukkhasamudayoti yathbhta pajnti. Aya dukkhanirodhoti yath
dukkhanirodhagminpaipad'ti yathbhta pajnti. Ime sav'ti yathbhta pajnti. Aya
pajnti. Aya savanirodho'ti yathbhta pajnti. Aya savanirodhagminpaipad'ti yathb
ato eva passato kmsavpi citta vimuccati bhavsavpi citta vimuccati avijjsavpi citta
i. Vimuttasmi vimuttamiti a hoti. Kh jti vusita brahmacariya kata karaya npara
Seyyathpi vuso pabbatasakhepe udakarahado accho vippasanno anvilo. Tattha cakkhum pur
iso tre hito passeyya sippisambukampi sakkharakahalampi macchagumbampi carantampi t
ihantampi. Tassa evamassa: aya kho udakarahado accho vippasanno anvilo. Tatrime sipp
isambuk'pi sakkharakahal'pi macchagumb'pi carantipi tihantipti.
Evameva kho vuso bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese m
udubhte kammaniye hite nejappatte savna khayaya citta abhinharati abhininnmeti.
i yathbhta pajnti. Aya
Dukkhasamudayo'ti yathbhta pajnti. Aya dukkhanirodho'ti yathbhta pajnti. Aya dukkh
npaipad'ti yathbhta pajnti. Ime sav'ti yathbhta pajnti. Aya savanirodho'ti ya
dhagminpaipad'ti yathbhta pajnti.
Tassa eva jnato eva passato kmsav'pi citta vimuccati. Bhavsav'pi citta vimuccati. Av
i citta vimuccati. Vimuttasmi vimuttamiti a hoti. 'Kh jti, vusita brahmacariya, ka
a itthattyti pajnti.
Yo nu kho vuso bhikkhu eva jnti eva passati, kallannu kho tasseta vacanya 'ta jva ta
i'v 'aa jva aa sarranti'v?Ti.
"Yo so vuso bhikkhu eva jnti eva passati, kalla tasseta vacanya 'ta jva ta sarran
nti'v"ti.
Aha kho paneta vuso eva jnmi eva passmi. Atha ca panha na vadmi 'ta jva ta sar
vti
16. Idamavoca bhagav. Attaman te dve pabbajit bhagavato bhsita abhinandunti.
Jliyasutta nihita.
[BJT Page 356] [\x 356/]
8. [PTS Page 161] [\q 161/] shandasutta*
1. Eva me suta: eka samaya bhagav ujuya1 viharati kaakatthale2 migadye. Atha kho a
po yena bhagav tenupasakami. Upasakamitv bhagavat saddhi sammodi. Sammodanya3 katha s
tv ekamanta ahsi.
2. Ekamanta hito kho acelo kassapo bhagavanta etadavoca: "sutammeta5 bho gotama, 'sa
mao gotamo sabba tapa garahati. Sabba tapassi lukhjvi ekasena upakkosati upavadat'ti
e bho gotama evamhasu 'samao gotamo sabba ta garahati, sabba tapassi lukhjvi ekasen
sati upavadat'ti. Kacci te bhoto gotamassa vuttavdino? Na ca bhavanta gotama abhtena
abbhcikkhanti? Dhammassa cnudhamma bykaronti? Na ca koci sahadhammiko vdnuvdo grayha
hati? Anabbhakkhtukm hi maya bhavanta gotama"nti.
3. Ye te kassapa evamhasu: 'samao gotamo sabba tapa garahati. Sabba tapassi lukhjvi
upakkosati upavadat'ti na me te vuttavdino. Abbhcikkhanti ca pana ma te asat abhtena.

Idha kassapa ekacca tapassi lukhjvi passmi dibbena [PTS Page 162] [\q 162/] cakkh
visuddhena atikkantamnusakena kyassa bhed parammara apya duggati vinipta niraya upa
ha panha kassapa ekacca tapassi lukhjvi passmi dibbena cakkhun visuddhena atikkantam
na kyassa bhed parammara sugati sagga loka upapanna.
Idha6 kassapa ekacca tapassi appadukkhavihri passmi dibbena cakkhun visuddhena atikkan
mnusakena kyassa bhed parammara apya duggati vinipta niraya upapanna.
*. Kassapa shanta sutta, kesuci. Khuddhashandasuttantipi. Ahakath. Mahshandasutta,
1. Uruya smu.
2. Kaathale. Smu.
3. Sammodanya. Machasa.
4. Sraya machasa.
5. Sutameta. Smu.
6. Idhapanha, sy.
[BJT Page 358] [\x 358/]
Idhapanha kassapa ekacca tapassi appadukkhavihri passmi dibbena cakkhun visuddhena ati
antamnusakena kyassa bhed parammara sugati sagga loka upapanna.
Yo'ha kassapa imesa tapassna eva gatica gatica cutica upapattica yathbhta pajnm
apa garahissmi, sabba v tapassi lukhjvi ekasena upakkosissmi upavadissmi?
4. Santi kassapa eke samaabrhma pait nipu kataparappavd vavedhirp vobhindant1
gatni. Tehi'pi me saddhi ekaccesu hnesu sameti2 ekaccesu hnesu na sameti2. Yante ekacc
a vadenti sdh'ti, mayampi ta ekacca vadema sdh'ti. Yante ekacca vadenti na sdh'ti, m
ta ekacca vadema na sdh'ti. Yante ekacca vadenti sdh'ti, maya ta ekacca vadema na s
ante ekacca vadenti na sdh'ti, maya ta ekacca vadema sdh'ti. Ya maya ekacca vadema
re'pi ta ekacca vadenti na sdh'ti. Ya maya ekacca vadema na sdh'ti, pare'pi ta ekacc
ti na sdh'ti. [PTS Page 163] [\q 163/] ya maya ekacca vadema na sdh'ti, pare'pi ta
ekacca vadenti sdh'ti. Ya maya ekacca vadema sdh'ti. Pare'pi ta ekacca vadenti na s
Tyha upasakamitv eva vadmi: yesu no vuso hnesu na sameti, tihantu tni hnni. Yes
ttha vi samanuyujanta samanughanta samanubhsanta satthr v satthra saghena v sa
a dhamm akusal akusalasakht svajj svajjasakht asevitabb asevitabbasakht na ala
akht kah kahasakht, ko ime dhamme anavasesa pahya vattati, samao v gotamo pare v
acariy?"Ti.
1. Te bhindant. Machasa.
2. Samenti. Sy.
[BJT Page 360] [\x 360/]
hna kho paneta kassapa vijjati ya vi samanuyujant samanughant samanubhsant eva
a bhavata dhamm akusal akusalasakht svajj svajjasakht asevitabb asevitabbasakh
mariyasakht kah kahasakht, samao gotamo ime dhamme anavasesa pahya vattati, ya v
are gacariy"ti.
Itiha kassapa vi samanuyujant samanughant samanubhsant amheva tattha yebhuyyena pasa
5. Aparampi no kassapa vi samanuyujanta samanughanta samanubhsanta satthra saghena
imesa bhavata dhamm kusal kusalasakht anavajj anavajjasakht sevitabb sevitabbasa
amariyasakht sukk sukkasakht, ko ime dhamme anavasesa samdya vattati samao v gotam
na bhonto gacariy?"Ti.
hna kho paneta kassapa vijjati ya vi samanuyujant samanughant samanubhsant eva
\q 164/] vadeyyu: "ye imesa bhavata dhamm kusal kusalasakht anavajj anavajjasak
abb sevitabbasakht alamariy alamariyasakht sukk sukkasakht, samao gotamo ime dham
samdya vattati ya v pana bhonto pare gacariy"ti.
Itiha kassapa vi samanuyujant samanughant samanubhsant amheva tattha yebhuyyena pasa
6. Aparampi no kassapa vi samanuyujanta samanughanta samanubhsanta satthr v satth
ha: "ye imesa bhavata dhamm akusal akusalasakht svajj svajjasakht asevitabb ase
mariy na alamariyasakht kah kahasakht ko ime dhamme anavasesa pahya vattati gotama
pare v pana bhonto gacariyasvakasagh?"Ti.
[BJT Page 362] [\x 362/]
hna kho paneta kassapa vijjati ya vi samanuyujant samanughant samanubhsant eva
a bhavata dhamm akusal akusalasakht svajj svajjasakht asevitabb asevitabbasakh
mariyasakht kah kahasakht, gotamasvakasagho ime dhamme anavasesa pahya vattati, y
o pare gacariyasvakasagh"ti.
Itiha kassapa vi samanuyujant samanughant samanubhsant amheva tattha yebhuyyena pasa
7. Aparampi no kassapa vi samanuyujanta samanughanta samanubhsanta satthr v satth
ha: "ye imesa bhavata dhamm kusal kusalasakht anavajj anavajjasakht sevitabb sevi
ariy alamariyasakht sukk sukkasakht, ko ime dhamme anavasesa samdya vattati? Gotama
v, pare v pana bhonto gacariyasvakasagh?"Ti.
hna kho paneta kassapa vijjati ya vi samanuyujant [PTS Page 165] [\q 165/] sama
samanubhsant eva vadeyyu "ye imesa bhavata dhamm kusal kusalasakht anavajj anavajj
bb sevitabbasakht alamariy alamariyasakht sukk sukkasakht, gotamasvakasagho ime
sa samdya vattati, ya v pana bhonto pare gacariyasvakasagho"ti.
Itiha kassapa vi samanuyujant samanughant samanubhsant amheva tattha yebhuyyena pasa
8. Atthi kassapa maggo atthi paipad yath paipanno smaeva assati sma dakkhiti "samao
mo klavd bhtavd atthavd dhammavd vinayavd"ti.
Katamo ca kassapa maggo katam paipad yath paipanno smaeva assati sma dakkhiti "sama
mo klavd bhtavd atthavd dhammavd vinayavd?"Ti.
[BJT Page 364] [\x 364/]
Ayameva ariyo ahagiko maggo. Seyyathda: sammdihi sammsakappo sammvc sammkammanto
mmsati sammsamdhi.
Aya kho kassapa maggo aya paipad, yath paipanno smaeva assati sma dakkhiti 'samao
avd bhtavd atthavd dhammavd vinayavd'ti.
9. Eva vutte acelo kassapo bhagavanta etadavoca:
"Ime'pi kho vuso gotama tapopakkam ekesa [PTS Page 166] [\q 166/] samaabrhmana s
ca brahmaasakht ca: acelako hoti muttcro, hatthpalekhano, na ehibhadantiko, na tihab
iko, nbhihaa, na uddissakaa, na nimantana sdiyati. So na kumbhimukh paiggahti, na k
aiggahti, na eakamantara. Na daamantara, na musalamantara, na dvinna bhujamnna,
a pyamnya, na purisantaragatya, na sakittsu, na yattha s upahito hoti, na yattha makk
aasaacrin, na maccha na masa na sura na meraya na thusodaka pivati. So ekgriko v
dvgriko v hoti dvlopiko, sattgriko v hoti sattlopiko, ekisspi dattiy ypeti, dvhipi
i, sattahipi datthi ypeti, ekhikampi hra hreti, dvhikampi hra hreti, satthikamp
a addhamsikampi pariyyabhattabhojannuyogamanuyutto viharati.
[BJT Page 366] [\x 366/]
10. Ime'pi kho vuso gotama tapopakkam ekesa samaabrhmana smaasakht ca brahmaas
oti, smkabhakkho v hoti, nvrabhakkho v hoti, daddulabhakkho v hoti, haabhakkho v hoti
bhakkho v hoti, cmabhakkho v hoti, pikabhakkho v hoti, tiabhakkho v hoti, gomayabhak
oti, vanamlaphalhro ypeti pavattaphalabhoj.
11. Ime'pi kho vuso gotama tapopakkam ekesa samaabrhmana smaasakht ca brahmaas
asni pi dhreti, chavadussni pi dhreti, pasuklni pi dhreti, tirni pi dhreti, [PTS
167/] ajinampi dhreti, ajinakkhipampi dhreti, kusacrampi dhreti, vkacrampi dhreti
, elakacrampi dhreti, kesakambalampi dhreti, vlakambalampi dhreti, ulkapakkhikampi dhre
ti, kesamassulocako'pi hoti kesamassulocannuyogamanuyutto, ubbhahako'pi hoti sanapaik
khitto, ukkuiko'pi hoti ukkuikappadhnamanuyutto, kaakpassayiko'pi hoti, kaakpassaye s
kappeti, phalakaseyyampi kappeti, thailaseyyampi kappeti, ekapassasayiko'pi hoti,
rajojalladharo abbhoksiko'pi hoti yathsanthatiko, vekaiko'pi hoti vikaabhojannuyogama
nuyutto, apnako'pi hoti apnakattamanuyutto, syatatiyakampi1 udakorohanuyogamanuyutto
viharat"ti.
12. "Acelako ce'pi kassapa hoti muttacro hatthpalekhano, na ehibhadantiko, na tihabh
adantiko, nbhihaa, na uddissakaa, na nimittana sdiyati. So na kumbhimukh paiggahti,
mukh paiggahti, na eakamantara. Na daamantara, na musalamantara, na dvinna bhujam
niy, na pyamnya, na purisantaragatya, na sakittsu, na yattha s upahito hoti, na yatt
khik saasaacrin, na maccha na masa. Na sura na meraya na thusodaka pivati. So ek
piko, dvgriko v hoti dvlopiko, sattgriko v hoti sattlopiko, ekisspi dattiy ypeti, d
tpi ypeti, sattahipi datthi ypeti, ekhikampi hra hreti, dvhikampi hra hreti, s
i evarpa addhamsikampi pariyyabhattabhojannuyogamanuyutto viharati. Tassa cya slasampa
ittasampad pasampad abhvit hoti asacchikat. Atha kho so rak'va sma, rak'va bra
Yato kho kassapa bhikkhu avera abypajja mettacitta bhveti, savnaca khay ansava ceto
avimutti diheva [PTS Page 168] [\q 168/] dhamme saya abhi sacchikatv upasampaj
ati. Aya vuccati kassapa bhikkhu samao iti'pi brhmao iti'pi.
1. Syatatiyakanti pi pho.
[BJT Page 368] [\x 368/]
13. Skabhakkho ce'pi kassapa hoti smkabhakkho ce'pi kassapa hoti nvrabhakkho ce'pi ka
ssapa hoti daddulabhakkho ce'pi kassapa hoti haabhakkho ce'pi kassapa hoti kaabhak
kho ce'pi kassapa hoti cmabhakkho ce'pi kassapa hoti pikabhakkho ce'pi kassapa hoti t
iabhakkho ce'pi kassapa hoti gomayabhakkho ce'pi kassapa hoti vanamlaphalhro ypeti pa
vattaphalabhoj. Tassa cya slasampad cittasampad pasampad abhvit hoti asacchikat.
ak'va sma rak'va brahma.
Yato kho kassapa bhikkhu avera abypajja mettacitta bhveti, savnaca khay ansava ceto
avimutti diheva dhamme saya abhi sacchikatv upasampajja viharati. Aya vuccati kass
u samao iti'pi brhmao it'pi.
14. Sni ce'pi kassapa dhreti, masni 'pi kassapa dhreti, chavadussni 'pi kassapa dhre
uklni 'pi kassapa dhreti, tirni 'pi kassapa dhreti, ajinampi kassapa dhreti, ajinakkhi
mpi kassapa dhreti, kusacrampi kassapa dhreti, vkacrampi kassapa dhreti, elakacrampi ka
ssapa dhreti, kesakambalampi kassapa dhreti, vlakambalampi kassapa dhreti, ulkapakkhi
kampi kassapa dhreti, kesamassulocako 'pi hoti kesamassulocannuyogamanuyutto, ubbh
ahako'pi hoti sanapaikkhitto, ukkuiko'pi hoti ukkuikappadhnamanuyutto, kaakpassayiko
ti, kaakpassaye seyya kappeti, phalakaseyyampi kappeti, thailaseyyampi kappeti, ekapas
sasayiko'pi hoti, rajojalladharo abbhoksiko'pi hoti yathsanthatiko, vekaiko'pi hoti
vikaabhojannuyogamanuyutto, apnako'pi hoti apnakattamanuyutto, syatatiyakampi udakor
ohanuyogamanuyutto viharati, tassa cya slasampad cittasampad pasampad abhvit hoti
atha kho so rak'va sma rak'va brahma.
Yato kho kassapa bhikkhu avera abypajja mettacitta bhveti, savnaca khay ansava ceto
avimutti diheva dhamme saya abhi sacchikatv upasampajja viharati. Aya vuccati kass
u samao iti'pi brhmao iti'pi.
15. Eva vutte acelo kassapo bhagavanta etadavoca: dukkara bho gotama smaa dukkara brah
ti.
"Pakati kho es kassapa lokasmi dukkara smaa dukkara brahmaanti. "
"Acelako ce'pi kassapa hoti muttcro hatthpalekhano, na ehibhadantiko, na tihabhadanti
ko, nbhihaa, na uddissakaa, na nimantana sdiyati. So na kumbhimukh paiggahti, na ka
ggahti, na eakamantara. Na daamantara, na musalamantara, na dvinna bhujamnna, na
pyamnya, na purisantaragatya, na sakittsu, na yattha s upahito hoti, na yattha makkh
aacrin, na maccha na masa na sura na meraya na thusodaka pivati. So ekgriko v hot
vgriko v hoti dvlopiko, sattgriko v hoti sattlopiko, ekisspi dattiy ypeti, dvhipi
, sattahipi datthi ypeti, ekhikampi hra hreti, dvhikampi hra hreti, satthikampi
addhamsikampi pariyyabhattabhojannuyogamanuyutto viharati, imya ca kassapa mattya imi
n ca tapopakkamena smaa v abhavissa brahmaa dukkara sudukkara, neta abhavissa kall
kkara smaa dukkara brahmaa"nti.
16. Sakk ca paneta abhavissa tu gahapatin v gahapatiputtena v antamaso kumbhadsiy'pi
dha acelako homi muttcro hatthpalekhano, na ehibhadantiko, na tihabhadantiko, nbhihaa
uddissakaa, na nimantana sdiyati. So na kumbhimukh paiggahti, na kaopimukh paiggah
antara. Na daamantara, na musalamantara, na dvinna bhujamnna, na gabbhiniy, na pya
isantaragatya, na sakittsu, na yattha s upahito hoti, na yattha makkhik saasaacrin
na masa na sura na meraya na thusodaka pivati. So ekgriko v hoti eklopiko, dvgriko
opiko, sattgriko v hoti sattlopiko, ekisspi dattiy ypeti, dvhipi dattpi ypeti, satta
atthi ypeti, ekhikampi hra hreti, dvhikampi hra hreti, satthikampi hra hre
pariyyabhattabhojannuyogamanuyutto viharm"ti. Yasm ca kho kassapa aatreva imya mattya
imin tapopakkamena smaa v hoti. Brahmaa v dukkara sudukkara, tasm eta kalla va
kara brahmaanti.
[BJT Page 370] [\x 370/]
Yato kho kassapa bhikkhu avera abypajja mettacitta bhveti, savnaca khay ansava ceto
avimutti diheva dhamme saya abhi sacchikatv upasampajja viharati. Aya vuccati kass
u samao iti'pi brhmao [PTS Page 169] [\q 169/] iti'pi.
17. Skabhakkho ce'pi kassapa hoti smkabhakkho ce'pi kassapa hoti nvrabhakkho ce'pi ka
ssapa hoti daddulabhakkho ce'pi kassapa hoti haabhakkho ce'pi kassapa hoti kaabhak
kho ce'pi kassapa hoti cmabhakkho ce'pi kassapa hoti pikabhakkho ce'pi kassapa hoti t
iabhakkho ce'pi kassapa hoti gomayabhakkho ce'pi kassapa hoti vanamlaphalhro ypeti pa
vattaphalabhoj. Imya ca kassapa mattya imin tapopakkamena smaa v abhavissa brahmaa
udukkara, neta abhavissa kalla vacanya 'dukkara smaa dukkara brahmaanti'.
Sakk ca paneta abhavissa tu gahapatin v gahapatiputtena v antamaso kumbhadsiypi: 'ha
hakkho v homi, smkabhakkho v homi, nvrabhakkho v homi, daddulabhakkho v homi, haabhak
v homi, kaabhakkho v homi, cmabhakkho v homi, pikabhakkho v homi, tiabhakkho v hom
hakkho v homi, vanamlaphalhro ypeti pavattaphalabhoj'ti. Yasm ca kho kassapa aatreva
mattya aatra imin tapopakkamena smaa v hoti brahmaa v dukkara sudukkara, tasm
kkara smaa dukkara brahmaanti'.
Yato kho kassapa bhikkhu avera abypajja mettacitta bhveti, savnaca khay ansava ceto
avimutti diheva dhamme saya abhi sacchikatv upasampajja viharati. Aya vuccati kass
u samao iti'pi brhmao iti'pi.
18. Sni ce'pi kassapa dhreti, masni 'pi kassapa dhreti, chavadussni 'pi kassapa dhre
uklni 'pi kassapa dhreti, tirni ce'pi kassapa dhreti, ajinampi kassapa dhreti, ajinakk
pampi kassapa dhreti, kusacrampi kassapa dhreti, vkacrampi kassapa dhreti, elakacrampi
ce'pi kassapa dhreti, kesakambalampi kassapa dhreti, vlakambalampi kassapa dhreti, u
lkapakkhikampi kassapa dhreti, kesamassulocako 'pi hoti kesamassulocannuyogamanuyut
to, ubbhahako'pi hoti sanapaikkhitto, ukkuiko'pi hoti ukkuikappadhnamanuyutto, kaakp
ko'pi hoti, kaakpassaye seyya kappeti, phalakaseyyampi kappeti, thailaseyyampi kappeti
, ekapassasayiko'pi hoti, rajojalladharo abbhoksiko'pi hoti yathsanthatiko, vekaiko
'pi hoti vikaabhojannuyogamanuyutto, apnako'pi hoti apnakattamanuyutto, syatatiyakamp
i udakorohanuyogamanuyutto viharati. Imya ca kassapa mattya imin tapopakkamena smaa v
vissa brahmaa v dukkara sudukkara, neta abhavissa kalla vacanya 'dukkara smaa du
.
Sakk ca paneta abhavissa tu gahapatin v gahapatiputtena v antamaso kumbhadsiypi: 'ha
dhremi, msnipi kassapa dhremi, chavadussni 'pi kassapa dhremi, pasuklni 'pi kassapa
tirni 'pi kassapa dhremi, ajinampi kassapa dhremi, ajinakkhipampi kassapa dhremi, kusa
crampi kassapa dhremi, vkacrampi kassapa dhremi, elakacrampi kassapa dhremi, kesakambal
ampi kassapa dhremi, vlakambalampi kassapa dhremi, ulkapakkhikampi kassapa dhremi, ke
samassulocako 'pi hoti kesamassulocannuyogamanuyutto, ubbhahako'pi hoti sanapaikkhitt
o, ukkuiko'pi hoti ukkuikappadhnamanuyutto, kaakpassayiko'pi hoti, kaakpassaye seyya
ti, phalakaseyyampi kappeti, thailaseyyampi kappeti, ekapassasayiko'pi hoti, rajoj
alladharo abbhoksiko'pi hoti yathsanthatiko, vekaiko'pi hoti vikaabhojannuyogamanuyut
to, apnako'pi hoti apnakattamanuyutto, syatatiyakampi udakorohanuyogamanuyutto viharm't
i. Yasm ca kho kassapa aatreva imya mattya aatra imin tapopakkamena smaa v hoti b
sudukkara, tasm eta kalla vacanya 'dukkara smaa dukkara brahmaanti'.
Yato kho kassapa bhikkhu avera abypajja mettacitta bhveti, savnaca khay ansava ceto
avimutti diheva dhamme saya abhi sacchikatv upasampajja viharati. Aya vuccati kass
u samao iti'pi brhmao iti'pti.
[BJT Page 372] [\x 372/]
19. [PTS Page 170] [\q 170/] eva vutte acelo kassapo bhagavanta etadavoca: "d
ujjno bho gotama samao dujjno brhmao"ti.
"Pakati kho es kassapa lokasmi 'dujjno samao dujjno brhmao"ti.
20. "Acelako ce'pi kassapa hoti muttcro hatthpalekhano, na ehibhadantiko, na tihabhad
antiko, nbhihaa, na uddissakaa, na nimantana sdiyati. So na kumbhimukh paiggahti, n
kh paiggahti, na eakamantara, na daamantara, na musalamantara, na dvinna bhujamn
y, na pyamnya, na purisantaragatya, na sakittsu, na yattha s upahito hoti, na yattha
ik saasaacrin, na maccha na masa na sura na meraya na thusodaka pivati. So ekgr
o, dvgriko v hoti dvlopiko, sattgriko v hoti sattlopiko, ekisspi dattiy ypeti, dvh
ypeti, sattahipi datthi ypeti, ekhikampi hra hreti, dvhikampi hra hreti, satth
varpa addhamsikampi pariyyabhattabhojannuyogamanuyutto viharati, imya kassapa mattya im
in tapopakkamena samao v abhavissa brhmao v dujjno sudujjno, neta abhavissa kalla va
ujjno samao dujjno brhmao'ti.
Sakk ca paneso abhavissa tu gahapatin v gahapatiputtena v antamaso kumbha dsiy'pi: ay
lako hoti muttcro hatthpalekhano, na ehibhadantiko, na tihabhadantiko, nbhihaa, na udd
sakaa, na nimantana sdiyati. So na kumbhimukh paiggahti, na kaopimukh paiggahti,
a. Na daamantara, na musalamantara, na dvinna bhujamnna, na gabbhiniy, na pyamny
aragatya, na sakittsu, na yattha s upahito hoti, na yattha makkhik saasaacrin, na
a na sura na meraya na thusodaka pivati. So ekgriko v hoti eklopiko, dvgriko v hoti
, sattgriko v hoti sattlopiko, ekisspi dattiy ypeti, dvhipi dattpi ypeti, sattahipi
ypeti, ekhikampi hra hreti, dvhikampi hra hreti, satthikampi hra hreti. Iti
abhattabhojannuyogamanuyutto viharatti. Yasm ca kho kassapa aatreva imya mattya aatra
n tapopakkamena samao v hoti. Brhmao v dujjno sudujjno, tasm eta kalla vacanya duj
jjno brhmao'ti.
Yato kho kassapa bhikkhu avera abypajja mettacitta [PTS Page 171] [\q 171/] bhve
ti, savnaca khay ansava cetovimutti pavimutti diheva dhamme saya abhi sacchik
ati. Aya vuccati kassapa bhikkhu samao iti'pi brhmao iti'pti.
21. Skabhakkho ce'pi kassapa hoti smkabhakkho ce'pi kassapa hoti nvrabhakkho ce'pi ka
ssapa hoti daddulabhakkho ce'pi kassapa hoti haabhakkho ce'pi kassapa hoti kaabhak
kho ce'pi kassapa hoti cmabhakkho ce'pi kassapa hoti pikabhakkho ce'pi kassapa hoti t
iabhakkho ce'pi kassapa hoti gomayabhakkho ce'pi kassapa hoti vanamlaphalhro ypeti pa
vattaphalabhoj. Imya ca kassapa
Mattya imin tapopakkamena smaa v abhavissa brhmao v dujjno sudujjno, neta abhavis
nya 'dujjno samao dujjno brhmao'ti.
Sakk ca paneta abhavissa tu gahapatin v gahapatiputtena v antamaso kumbhadsiypi: 'ay
kkho v hoti, smkabhakkho v hoti, nvrabhakkho v hoti, daddulabhakkho v hoti, haabhakkh
oti, kaabhakkho v hoti, cmabhakkho v hoti, pikabhakkho v hoti, tiabhakkho v hoti, g
kkho v hoti, vanamlaphalhro ypeti pavattaphalabhoj'ti. Yasm ca kho kassapa aatreva im
ttya aatra imin tapopakkamena samao v hoti brhmao v dujjno sudujjno, tasm eta kal
jjno samao dujjno brhmao'ti.
[BJT Page 374] [\x 374/]
Yato kho kassapa bhikkhu avera abypajja mettacitta bhveti, savnaca khay ansava ceto
avimutti diheva dhamme saya abhi sacchikatv upasampajja viharati. Aya vuccati kass
u samao iti'pi brhmao iti'pi.
22. Sni ce'pi kassapa dhreti, masni ce'pi kassapa dhreti, chavadussni ce'pi kassapa d
, pasuklni ce'pi kassapa dhreti, tirni ce'pi kassapa dhreti, ajinampi kassapa dhreti,
nakkhipampi kassapa dhreti, kusacrampi kassapa dhreti, vkacrampi kassapa dhreti, elaka
crampi ce'pi kassapa dhreti, kesakambalampi ce'pi kassapa dhreti, vlakambalampi ce'p
i kassapa dhreti, ulkapakkhikampi kassapa dhreti, kesamassulocako 'pi hoti kesamass
ulocannuyogamanuyutto, ubbhahako'pi hoti sanapaikkhitto, ukkuiko'pi hoti ukkuikappadhn
anuyutto, kaakpassayiko'pi hoti, kaakpassaye seyya kappeti, phalakaseyyampi kappeti, th
ailaseyyampi kappeti, ekapassasayiko'pi hoti, rajojalladharo abbhoksiko'pi hoti yat
hsanthatiko, vekaiko'pi hoti vikaabhojannuyogamanuyutto, apnako'pi hoti apnakattamanuy
utto, syatatiyakampi udakorohanuyogamanuyutto viharati. Imya ca kassapa mattya imin ta
popakkamena samao v abhavissa brhmao v dujjno sudujjno, neta abhavissa kalla vacanya
o samao dujjno brhmao'ti.
Yato kho kassapa bhikkhu avera abypajja mettacitta bhveti, savnaca khay ansava ceto
avimutti diheva dhamme saya abhi sacchikatv upasampajja viharati. Aya vuccati kass
u samao iti'pi brhmao iti'pi.
23. Eva vutte acelo kassapo bhagavanta etadavoca: "katam pana s bho gotama slasampad,
katam cittasampad, katam pasampad?"Ti.
"Idha kassapa tathgato loke uppajjati araha samm sambuddho vijjcaraasampanno sugato l
okavid anuttaro purisadammasrath satth devamanussna buddho bhagav. So ima loka sadeva
mraka sabrahmaka sassamaabrhmai paja sadevamanussa saya abhi sacchikatv pavedeti
eti dikalya majjhekalya pariyosnakalya sttha sabyajana kevalaparipua parisud

23.(29) Ta dhamma suti gahapati v gahapatiputto v aatarasmi v kule paccjto. So ta
athgate saddha pailabhati. So tena saddhpailbhena samanngato iti paisacikkhati: 'samb
harvaso rajpatho1. Abbhokso pabbajj. Nayida sukara agra ajjhvasat ekantaparipua e
dha sakhalikhita brahmacariya caritu. Yannnha kesamassu ohretv ksyni vatthni ac
a pabbajeyya'nti.
1. Rajopatho, katthaci.
So aparena samayena appa v bhogakkhandha pahya mahanta v bhogakkhandha pahya appa v
ahya mahanta v tiparivaa pahya kesamassu ohretv ksyni vatthni acchdetv agra
va pabbajito samno ptimokkhasavarasavuto viharati cragocarasampanno aumattesu vajjesu
ayadassv. Samdya sikkhati sikkhpadesu kyakammavackammena samanngato kusalena. Parisudd
slasampanno indriyesu guttadvro bhojane matta satisampajaesu samanngato santuho.
24.(29) Kathaca kassapa bhikkhu slasampanno hoti? Idha kassapa bhikkhu ptipta pahya p
irato hoti nihitadao nihitasattho lajj daypanno. Sabbapabhtahitnukamp viharati. Idamp
a hoti slasmi.
Adinndna pahya adinndn paivirato hoti dinndy dinnapikakh. Athenena sucibhtena
mpi'ssa hoti slasmi.
Abrahmacariya pahya brahmacr hoti rcr1 virato methun gmadhamm. Idampi'ssa hoti sla
Musvda pahya musvd paivirato hoti saccavd saccasandho theto2 paccayiko avisavdako
dampi'ssa hoti slasmi.
Pisua vca3 pahya pisuya vcya paivirato hoti. Ito sutv na amutra akkht imesa bhed
v na imesa akkht amsa bhedya. Iti bhinnna v sandht, sahitna v anuppadt4 samag
gganandi samaggakarai vca bhsit hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Pharusa vca6 pahya pharusya vcya paivirato hoti. Y s vc ne kaasukh pemany7
ahujanamanp, tathrpa8 vca bhsit hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Samphappalpa pahya samphappalp paivirato hoti klavd bhtavd atthavd dhammavd vi
hsit hoti klena spadesa pariyantavati atthasahita. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Ancri, machasa.
2. heto, sy.
3. Pisuvca, [PTS.]
4. Anuppdt, [PTS.]
5. Samaggarmo, machasa.
6. Pharusvca, [PTS.] Sitira
7. Pemaniy, machasa. 8. Evarpi. [PTS.] Sitira.
24.(30) Bjagmabhtagmasamrambh1 paivirato hoti. Ekabhattiko2 hoti rattparato3 paivirat
iklabhojan. Naccagtavditaviskadassan5 paivirato hoti. Mlgandhavilepanadhraamaanav
ato hoti. Uccsayanamahsayan paivirato hoti. Jtarparajatapaiggaha6 paivirato hoti. m
gaha6 paivirato hoti. makamasapaiggaha6 paivirato hoti. Itthikumrikapaiggaha6 pa
Dsidsapaiggaha6 paivirato hoti. Ajeakapaiggaha6 paivirato hoti. Kukkuaskarapaigg
ti. Hatthigavassavaav7 paiggaha paivirato hoti. Khettavatthupaiggaha paivirato hoti.
pahea8 gamannuyog paivirato hoti. Kayavikkay paivirato hoti. Tulkakasakamnak9
oanavacananikatisci10 yog paivirato hoti. Chedanavadhabandhanaviparmosalopasahaskr11
ato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Cullasla12 nihita
24.(31) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa b
bha13 anuyutt viharanti, seyyathda: mlabja khandhabja phalubja14 aggabja bijabja
ti v itievarp16 bjagmabhtagmasamrambh17 paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
24.(32) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa sa
bhoga anuyutt viharanti, seyyathda: annasannidhi pnasannidhi vatthasannidhi ynasannid
yanasannidhi gandhasannidhi misasannidhi. Iti v iti evarp sannidhikraparibhog paivir
ti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Samrabbh, machasa.
2. Eka bhattiko, machasa.
3. Rattuparato, machasa.
4. Virato, the. Se.
5. Viska, machasa.
6. Pariggaha, (sabbattha)
7. Gavassa, se. Vaava, machasa.
8. Pahia, smu. Machasa. Sy.
9. Ka, machasa.
10. Svi, machasa.
11. Sahasa, machasa.
12. Ca sla, machasa.
13. Samrabbh, machasa.
14. Phala, se. Phalu, si. The.
15. Bija bja eva. The.
16. Iti evarup, kesuci.
17. Samrabbh, machasa.
24.(33) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa vi
yutt viharanti, seyyathda: nacca gta vdita pekkha akkhta pissara vetla kumbhat
opanaka2 hatthiyuddha assayuddha mahisayuddha3 usabhayuddha ajayuddha meayuddha4 kukk
dha vaakayuddha daayuddha muhiyuddha5 nibbuddha uyyodhika balagga senbyha ak
rp viskadassan paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
24.(34) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa j
yutt viharanti, seyyathda: ahapada dasapada ksa parihrapatha santika khalika gha
kha pagacra vakaka mokkhacika cigulaka patthaka rathaka dhanuka akkharika manes
v iti evarp jtappamdahnnuyog paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
24.(35) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa uc
na anuyutt viharanti, seyyathda: sandi pallaka gonaka cittaka paika paalika tli
mi ekantalomi kahissa koseyya kuttaka hatthatthara assatthara rathatthara ajinappave
gapavarapaccattharaa sauttaracchada ubhatolohitakpadhna. Iti v iti evarp uccsayanama
aivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Sobhanagaraka, katthaci. Sobhanakaraka, [PTS.] Sobhanagharaka, machasa.
2. Dhovana, katthaci. Dhopana, sitira.
3. Mahisa, machasa.
4. Meaka, machasa.
5. Shala potthakesu na dissati.
6. Anka - kesuci.
24.(36) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa ma
ga anuyutt viharanti, seyyathda: ucchdana parimaddana nahpana sambhana dsa ajan
a1 mukhalepana2 hatthabandha sikhbandha daaka nika khagga chatta citrphana uh
dghadasni. Iti v iti evarp maanavibhusanahnnuyog paivirato hoti. Idampi'ssa hoti
24.(37) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa ti
nuyutt viharanti, seyyathda: rjakatha corakatha mahmattakatha senkatha bhayakatha y
ha annakatha pnakatha vatthakatha sayanakatha mlkatha gandhakatha tikatha ynakat
akatha nagarakatha janapadakatha itthikatha purisakatha (kumrakatha kumrikatha)3 sra
isikhkatha kumbhahnakatha pubbapetakatha nnattakatha lokakkhyika samuddakkhyika i
tha. Iti v itievarpya tiracchnakathya paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
24.(38) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarp vig
yutt viharanti, seyyathda: "na tva ima dhammavinaya jnsi. Aha ima dhammavinaya j
ammavinaya jnissasi? Micchpaipanno tvamasi. Ahamasmi sammpaipanno. Sahita me, asahita
Pure vacanya pacch avaca. Pacch vacanya pure avaca. cia4 te viparvatta. ropito t
o tvamasi. Cara vdappamokkhya. Nibbehehi v sace pahos"ti. Iti v itievarpya vigghikaka
paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
24.(39) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa d
uyogamanuyutt viharanti, seyyathda: raa rjamahmattna khattiyna brhmana gahapat
a. Amutrgaccha. Ida hara. Amutra ida har"ti. Iti v itievarp dteyyapahiagamannuyog
oti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Mukhacua, machasa.
2. Mukhlepana, smu.
3. Marammapotthakesuyeva dissate
4. Avicia, kesuci.
24.(40) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te kuhak ca h
ca nemittik ca nippesik ca lbhena ca lbha nijigisitro. Iti v itievarp kuhanalapan p
hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Majjhimasla nihita.
24.(41) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya t
micchjvena jvika1 kappenti, seyyathda: aga nimitta uppta2 supia3 lakkhaa msik
bbihoma thusahoma taulahoma sappihoma telahoma mukhahoma lohitahoma agavijj vatthuv
avijj4 sivavijj bhtavijj bhurivijj ahivijj visavijj vicchikavijj msikavijj sakuavij
j pakkajjhna5 saraparittna migacakka. Iti v itievarpya tiracchnavijjya micchjv p
Idampi'ssa hoti slasmi.
24.(42) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya t
micchjvena jvika kappenti, seyyathda: mailakkhaa vatthalakkhaa daalakkhaa6 asi
hanulakkhaa vudhalakkhaa7 itthilakkhaa purisalakkhaa kumralakkhaa kumrilakkhaa
hatthilakkhaa assalakkhaa mahisalakkhaa8 usabhalakkhaa golakkhaa9 ajalakkhaa mea
akkhaa vaakalakkhaa godhlakkhaa kaiklakkhaa kacchapalakkhaa migalakkhaa. Iti
jya micchjv paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
24.(43) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya t
micchjvena jvika kappenti seyyathda: raa niyyna bhavissati, raa aniyyna bhavi
aa upayna bhavissati, bhirna raa apayna bhavissati, bhirna raa upayna bha
vissati, abbhantarna raa jayo bhavissati, abbhantarna raa parjayo bhavissati. Iti i
yo bhavissati. Imassa parjayo bhavissati. Iti v itievarpya tiracchnavijjya micchjv pa
to hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Jvita, machasa.
2. Uppda, smu.
3. Supina, machasa. Supiaka, si.
4. Khetta, kesuci.
5. Pakkha, kesuci.
6. Daalakkhaa satthalakkhaa, machasa.
7. yudha, kesuci.
8. Mahisa, machasa.
9. Goa, machasa.
10. Meaka, kesuci.
24.(44) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya t
micchjvena jvika kappenti. Seyyathda: candaggho bhavissati. Suriyaggho bhavissati. Na
hattagho bhavissati. Candimasuriyna pathagamana bhavissati. Candimasuriyna uppathagama
na bhavissati. Nakkhattna pathagamana bhavissati. Nakkhattna uppathagamana bhavissati.
Ukkpto bhavissati. Dsho bhavissati. Bhmiclo bhavissati. Devadundubhi bhavissati. Candi
suriyanakkhattna uggamana ogamana1 sakilesa vodna bhavissati. Evavipko candaggho bh
. Evavipko suriyaggho bhavissati. Evavipko nakkhattaggho bhavissati. Evavipka candima
yna pathagamana bhavissati. Evavipka candimasuriyna uppathagamana bhavissati. Evavip
attna pathagamana bhavissati. Evavipka nakkhattna uppathagamana bhavissati. Evavipk
havissati. Evavipko disho bhavissati. Evavipko bhmiclo bhavissati. Evavipko devadun
issati. Evavipko candimasuriyanakkhattna uggamana ogamana sakilesa vodna bhavissati.
itievarpya tiracchnavijjya micchjv paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
24.(45) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya t
micchjvena jvika kappenti. Seyyathda: subbuhik bhavissati. Dubbuhik bhavissati. S
avissati. Dubbhikkha bhavissati. Khema bhavissati. Bhaya bhavissati. Rogo bhavissat
i. rogya bhavissati. Mudd gaan sakhna kveyya lokyata. Iti v itievarpya tiracch
aivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
24.(46) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya t
micchjvena jvika kappenti. Seyyathda: vhana vivhana savadana vivadana sakiraa
ubbhagakaraa viruddhagabbhakaraa jivhnitthambhana2 hanusahanana hatthbhijappana hanu
a kaajappana dsapaha kumripaha devapaha diccupahna mahatupahna abbhujjal
acchnavijjya micchjv paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Oggamana, kesuci.
2. Jivhnitthaddhana. Bahusu.
24.(47) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya t
micchjvena jvika kappenti. Seyyathda: santikamma paidhikamma bhtakamma bhurikamma
a vossakamma vatthukamma vatthuparikiraa camana nahpana juhana vamana virecana udd
adhovirecana ssavirecana kaatela nettatappana natthukamma ajana paccajana slkiya
katikicch mlabhesajjna anuppadna osadhna paimokkho. Iti v itievarpya tiracchnavij
rato hoti. Idamassa hoti slasampadya.
24.(48) Sa kho1 so kassapa bhikkhu eva slasampanno na kutoci bhaya samanupassati ya
dida slasavarato. Seyyathpi kassapa rj khattiyo muddhvasitto2 nihatapaccmitto na kutoc
bhaya samanupassati yadida paccatthikato, evameva kho kassapa bhikkhu eva slasampann
o na kutoci bhaya samanupassati yadida slasavarato. So imin ariyena slakkhandhena sama
nngato ajjhatta anavajjasukha paisavedeti. Eva kho kassapa bhikkhu slasampanno hoti.
25.(49) Kathaca kassapa bhikkhu indriyesu guttadvro hoti? Idha kassapa bhikkhu cak
khun rpa disv na nimittaggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraamena cakkhundriya as
bhijjh domanass ppak akusal dhamm anvassaveyyu3 tassa savarya paipajjati. Rakkhati c
driya. Cakkhundriye savara pajjati. Sotena sadda sutv na nimittaggh hoti nnubyajanag
hikaraamena sotindriya asavuta viharanta abhijjh domanass ppak akusal dhamm anvass
a savarya paipajjati. Rakkhati sotindriya. Sotindriye savara pajjati. Ghena gandha g
nimittaggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraamena ghindriya asavuta viharanta ab
akusal dhamm anvassaveyyu tassa savarya paipajjati. Rakkhati ghindriya. Ghindriye s
ti. Jivhya rasa syitv na nimittaggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraamena jivhindr
aranta abhijjh domanass ppak akusal dhamm anvassaveyyu3 tassa savarya paipajjati. R
jivhindriya. Jivhindriye savara pajjati. Kyena phohabba phusitv na nimittaggh hoti
ggh. Yatvdhikaraamena kyindriya asavuta viharanta abhijjh domanass ppak akusal
u3 tassa savarya paipajjati. Rakkhati kyindriya. Kyindriye savara pajjati. Manas dh
nimittaggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraamena manindriya asavuta viharanta abh
ppak akusal dhamm anvassaveyyu3 tassa savarya paipajjati. Rakkhati manindriya. Manind
savara pajjati. So imin ariyena indriyasavarena samanngato ajjhatta abysekasukha pa
ti. Eva kho kassapa bhikkhu indriyesu guttadvro hoti.
1. Atha kho, kesuci.
2. Muddhbhisinto, kesuci.
3. Anvsaveyyu, anvssaveyyu, kesuci.
26.(50) Kathaca kassapa bhikkhu satisampajaena samanngato hoti? Idhvuso bhikkhu abhik
kante paikkante sampajnakr hoti. lokite vilokite sampajnakr hoti. Samijite1 pasrite
akr hoti. Saghipattacvaradhrae sampajnakr hoti. Asite pte khyite syite sampajna
kamme sampajnakr hoti. Gate hite nisinne sutte jgarite bhsite tuhbhve sampajnakr h
o kassapa bhikkhu satisampajaena samanngato hoti.
[BJT Page 378] [\x 378/]
27.(51) Kathaca vuso bhikkhu santuho hoti? Idhvuso bhikkhu santuho hoti kyaparihriyen
rena kucchiparihriyena2 piaptena. So yena yeneva pakkamati samdyeva pakkamati. Seyyathp
i kassapa pakkhi sakuo yena yeneva eti sapattabhro'va eti, evameva kho vuso bhikkhu s
antuho hoti kyaparihriyena cvarena kucchiparihriyena piaptena. So yena yeneva pakkama
amdyeva pakkamati. Eva kho vuso bhikkhu santuho hoti.
28.(52) So imin ca ariyena slakkhandhena3 samanngato imin ca ariyena indriyasavarena
samanngato imin ca ariyena satisampajaena samanngato imya ca ariyya santuhiy samann
itta sensana bhajati araa rukkhamla pabbata kandara giriguha susna vanapattha ab
o pacchbhatta piaptapaikkanto nisdati pallaka bhujitv uju kya paidhya parimukh
29.(53) So loke abhijjha pahya vigatbhijjhena cetas viharati. Abhijjhya citta parisodh
eti. Bypdapadosa pahya abypannacitto viharati sabbapabhtahitnukamp. Bypdapados ci
ti. Thnamiddha pahya vigatathnamiddho viharati lokasa sato sampajno. Thnamiddh citt
heti. Uddhaccakukkucca pahya anuddhato viharati ajjhatta vpasantacitto. Uddhaccakukk
ucc citta parisodheti. Vicikiccha pahya tiavicikiccho viharati akathakath kusalesu dha
esu. Vicikicchya citta parisodheti.
1. Sammijite, kesuci.
2. Paribhrikena, smu.
3. Imin slakkhandhena, sabbattha.
29.(54) Seyyathpi vuso puriso ia dya kammante payojeyya, tassa te kammant samijjheyyu,
o yni ca porni iamlni tni ca byantkareyya, siy cassa uttari avasiha drabharay
aha kho pubbe ia dya kammante payojesi. Tassa me te kammant samijjhisu. So'ha yni ca
i tni ca byant aksi. Atthi ca me uttari avasiha drabharay"ti. So tatonidna labhe
gaccheyya somanassa -
29.(55) Seyyathpi vuso puriso bdhiko assa dukkhito bhagilno, bhatta cassa nacchdeyya,
cassa kye balamatt, so aparena samayena tamh bdh mucceyya, bhattacassa chdeyya, siy c
kye balamatt, tassa evamassa: "aha kho pubbe bdhiko ahosi dukkhito bhagilno. Bhatta
nacchdesi. Nacassa me si kye balamatt. So'mhi etarahi tamh bdh mutto bhattaca me ch
Atthi ca me kye balamatt"ti. So tato nidna labhetha pmojja, adhigaccheyya somanassa -
29.(56) Seyyathpi vuso puriso bandhangre baddho assa, so aparena samayena tamh bandha
ngr mucceyya sotthin abbayena1, na cassa kici bhogna vayo, tassa evamassa: "aha kho pu
e bandhangre baddho ahosi. So'mhi etarahi tamh bandhangr mutto sotthin abbayena. Natth
ca me kici bhogna vayo"ti. So tatonidna labhetha pmojja, adhigaccheyya somanassa -
29.(57) Seyyathpi vuso puriso dso assa anattdhno pardhno na yenakmagamo, so aparena s
ena tamh dsaby mucceyya attdhno apardhno bhujisso yenakmagamo, tassa evamassa: "aha
bbe dso ahosi anattdhno pardhno na yenakmagamo, so'mhi etarahi tamh dsaby mutto att
o bhujisso yenakmagamo"ti. So tatonidna labhetha pmojja, adhigaccheyya somanassa -
1. Avyayena, [PTS.]
29.(59) Seyyathpi vuso puriso sadhano sabhogo kantraddhnamagga paipajjeyya dubbhikkha s
appaibhaya. So aparena samayena ta kantra nitthareyya, sotthin gmanta anuppueyya khe
bhaya, tassa evamassa: "aha kho pubbe sadhano sabhogo kantraddhnamagga paipajji dubbhik
kha sappaibhaya. So'mhi etarahi ta kantra tio sotthin gmanta anuppatto khema appa
So tato nidna labhetha pmojja adhigaccheyya somanassa -
29.(60) Evameva kho vuso bhikkhu yath ia yath roga yath bandhangra yath dsabya ya
agga eva ime paca nvarae appahe attani samanupassati. Seyyathpi vuso naya yath r
n mokkha yath bhujissa yath khemantabhmi evameva kho vuso bhikkhu ime paca nvarae p
samanupassati.
[BJT Page 380] [\x 380/]
30(61) Tassime paca nvarae pahe attani samanupassato pmojja jyati. Pamuditassa pti j
Ptimanassa kyo passambhati. Passaddhakyo sukha vedeti. Sukhino citta samdhiyati.
So vivicceva kmehi vivicca akusalehi dhammehi [PTS Page 173] [\q 173/] savit
akka savicra vivekaja ptisukha pahama jhna upasampajja viharati. So imameva kya vi
isukhena abhisanneti parisanneti paripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa vi
vekajena ptisukhena apphua hoti.
Seyyathpi vuso dakkho nahpako v nahpakantevs v kasathle nahnyavuni kiritv uda
ipphosaka sanneyya3 sya nahnyapii snehnugat snehaparet santarabhir phu snehena n
-
Evameva kho vuso bhikkhu imameva kya vivekajena ptisukhena abhisanneti parisenneti p
aripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa vivekajena ptisukhena apphua hoti.
Puna ca para vuso bhikkhu vitakkavicrna vpasam ajjhatta sampasdana cetaso ekodibhva
avicra samdhija ptisukha dutiya jhna upasampajja viharati. So imameva kya samdhije
na abhisandeti parisandeti paripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa samdhijen
a ptisukhena apphua hoti.
Seyyathpi vuso udakarabhado ubbhidodako, tassa nevassa puratthimya disya udakassa yam
ukha, na dakkhiya disya udakassa yamukha, na pacchimya disya udakassa yamukha, na ut
isya udakassa yamukha, devo ca na klena kla samm dhra anupaveccheyya, atha kho tamh
karahad st vridhr ubbhijjitv tameva udakarahada stena vrin abhisandeyya parisandeyy
yya paripphareyya, nssa kici sabbvato udakarahadassa vrin stena apphua assa -
Evameva kho vuso bhikkhu imameva kya samdhijena ptisukhena abhisandeti parisandeti pa
ripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa samdhijena ptisukhena apphua hoti.
Puna ca para vuso bhikkhu ptiy ca virg upekkhako ca viharati sato sampajno sukhaca ky
paisavedeti. Yanta ariy cikkhanti: upekkhako satim sukhavihrti tatiya jhna upasampa
rati.
So imameva kya nipptikena sukhena abhisandeti parisandeti paripreti, parippharati nss
a kici sabbvato kyassa nipptikena sukhena apphua hoti.
Seyyathpi vuso uppaliniya v paduminiya v puarkiniya v appekaccni uppalni v padum
jtni udake savaddhni udaknuggatni antonimuggaposni tni yva cagg yva ca ml stena
arisannni pariprni, paripphuni nss kici sabbvata uppalna v padumna v puark
Evameva kho vuso bhikkhu imameva kya nipptikena sukhena abhisandeti parisandeti pari
preti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa nipptikena sukhena apphua hoti.
Puna ca para vuso bhikkhu sukhassa ca pahn dukkhassa ca pahn pubbeva somanassadomanassn
a atthagam adukkhamasukha upekkhsatiprisuddhi catuttha jhna upasampajja viharati. Id
sa hoti cittasampadya. Aya kho s kassapa cittasampad.
31. So eva samhite citte - pe -
[BJT Page 380] [\x 380/]
32. [PTS Page 174] [\q 174/] imya ca kassapa slasampadya imya ca cittasampadya i
mya ca pasampadya a slasampad cittasampad pasampad uttartar v patatar v
33. Santi kassapa eke samaabrhma slavd. Te anekapariyyena slassa vaa bhsanti. Yv
a parama sla, nha tattha attano samasama samanupassmi. Kuto bhiyyo? Atha kho ahameva t
tha bhiyyo yadida adhisla.
34. Santi kassapa eke samaabrhma tapojigucchvd. Te anekapariyyena tapojigucchya vaa
Yvat kassapa ariy param tapojigucch, nha tattha attano samasama samanupassmi. Kuto bh
? Atha kho ahameva tattha bhiyyo yadida adhijeguccha.
35. Santi kassapa eke samaabrhma pavd. Te anekapariyyena paya vaaa bhsanti. Y
a, nha tattha attano samasama samanupassmi. Kuto bhiyyo? Atha kho ahameva tattha bhiyyo
yadida adhipa.
36. Santi kassapa eke samaabrhma vimuttivd. Te anekapariyyena vimuttiy vaaa bhsant
apa ariy param vimutti, nha tattha attano samasama samanupassmi. Kuto bhiyyo? Atha kho
ahameva tattha bhiyyo yadida adhimutti.
[BJT Page 382] [\x 382/]
37. [PTS Page 175] [\q 175/] hna kho paneta kassapa vijjati ya aatitthiy paribbj
a vadeyyu: "shanda kho samao gotamo nadati. Taca kho sugre nadati no pariss"ti. T
ssu vacany. "Shandaca samao gotamo nadati, parissu ca nadat'ti. Evamassu kassapa vacan
38. hna kho paneta kassapa vijjati ya aatitthiy paribbjak eva vadeyyu: "shandac
dati, parissu ca nadati. No ca kho visrado nadat"ti. Te 'm hevanti'ssu vacany. "Shanda
samao gotamo nadati, parissu ca nadati, visrado ca nadat"ti. Evamassu kassapa vacany.
39. hna kho paneta kassapa vijjati ya aatitthiy paribbjak eva vadeyyu: "shandac
dati, parissu ca nadati, visrado ca nadati, no ca kho na paha pucchant"ti. Te 'm hevant
i'ssu vacany "shanda ca samao gotamo nadati. Parissu ca nadati, visrado ca nadati, pa
na pucchant"ti. Evamassu kassapa vacany.
40. hna kho paneta kassapa vijjati ya aatitthiy paribbjak eva vadeyyu: "shanda
adati, parissu ca nadati, visrado ca nadati, paha ca na pucchanti, no ca kho nesa paha
uho bykarot"ti. Te 'm hevanti'ssu vacany. "Shandaca samao gotamo nadati, parissu c
visrado ca nadati, paha ca na pucchanti. Pahaca nesa puho bykarot"ti. Evamassu kass
ny.
41. hna kho paneta kassapa vijjati ya aatitthiy paribbjak eva vadeyyu: "shandac
dati, parissu ca nadati. Visrado ca nadati, paha ca na pucchanti, no ca kho pahaca nesa
puho bykaroti, no ca kho pahassa veyykaraena citta rdhet"ti. Te 'm hevanti'ssu vaca
samao gotamo nadati, parissu ca nadati, visrado ca nadati, paha ca na pucchanti, no c
a kho nesa pahassa ca veyykaraena citta rdhet"ti evamassu kassapa vacany.
42. hna kho paneta kassapa vijjati ya aatitthiy paribbjak eva vadeyyu: "shandac
dati. Parissu ca nadati, visrado ca nadati, pahassa ca veyykaraena citta rdheti, no ca
ho sotabba maant"ti. Te 'm hevanti'ssu vacany: "shandaca samao gotamo nadati, paris
ati, visrado ca nadati, pahassa ca veyykaraena citta rdheti. Sotabbacassa maant"ti.
u kassapa vacany.
[BJT Page 384] [\x 384/]
43. hna kho paneta vijjati ya aatitthiy paribbjak eva vadeyyu: "shandaca samao
rissu ca nadati, visrado ca nadati, pahassa ca veyykaraena citta rdheti, no ca kho sot
ba maant"ti. Te 'm hevanti'ssu vacany: "shandaca samao gotamo nadati, parissu ca n
ado ca nadati, pahassa ca veyykaraena citta rdheti. Sotabbacassa maanti. No ca kho su
ssa pasdanat"ti. Te 'm hevanti'ssu vacany: "shandaca samao gotamo nadati, parissu ca
i, visrado ca nadati, pahassa ca veyykaraena citta rdheti. Sotabbacassa maanti. Sutv
pasdant"ti. Evamassu kassapa vacany.
44. hna kho paneta kassapa vijjati ya aatitthiy paribbjak eva vadeyyu: "shandac
dati. Parissu ca nadati, visrado ca nadati, pahassa ca veyykaraena citta rdheti, no ca
ho sotabba maant"ti. Te 'm hevanti'ssu vacany: "shandaca samao gotamo nadati, paris
ati, visrado ca nadati, pahassa ca veyykaraena citta rdheti. Sutv cassa pasdanti, no
ho pasann pasannkra karont"ti. Te m' hevanti'ssu vacany. "Shandaca samao gotamo na
ssu ca nadati, visrado ca nadati, pahassa ca veyykaraena citta rdheti, no ca kho sotab
maant"ti. Te 'm hevanti'ssu vacany: "shandaca samao gotamo nadati, parissu ca nadat
o ca nadati, pahassa ca veyykaraena citta rdheti. Sutv cassa pasdati, pasann ca pasan
ront"ti evamassu kassapa vacany.
45. hna kho paneta kassapa vijjati ya aatitthiy paribbjak eva vadeyyu: "shanda
adati. Parissu ca nadati, visrado ca nadati, pahassa ca veyykaraena citta rdheti, no c
kho sotabba maant"ti. Te 'm hevanti'ssu vacany: "shandaca samao gotamo nadati, pari
dati, visrado ca nadati, pahassa ca veyykaraena citta rdheti. Pasann ca pasannkra k
o ca kho tathattya paipajjant"ti. Te 'm hevanti"ssu vacany "shanda ca samao gotamo n
Parissu ca nadati, visrado ca nadati, pahassa ca veyykaraena citta rdheti, no ca kho
tabba maant"ti. Te 'm hevanti'ssu vacany: "shandaca samao gotamo nadati, parissu c
visrado ca nadati, pahassa ca veyykaraena citta rdheti. Pasann ca pasannkra karonti
tya ca paipajjant"ti evamassu kassapa vacany.
46. hna kho paneta kassapa vijjati ya aatitthiy paribbjak eva vadeyyu: "shanda
adati. Parissu ca nadati, visrado ca nadati, pahassa ca veyykaraena citta rdheti, sota
a ca maanti, tathattya ca paipajjanti, no ca kho paipann rdhent"ti. Te 'm hevanti's
"Shandaca samao gotamo nadati. Parissu ca nadati, visrado ca nadati, pahaca ta pucch
, pahaca nesa puho bykaroti, pahassa ca veyykaraena citta rdheti, sotabbacassa ma
a pasdanti, pasann ca pasannkra karonti, tathattya ca paipajjanti paipann ca rdhent
assu kassapa vacany.
47. Ekamidha kassapa samaya rjagahe viharmi gijjhake pabbate. Tatra ma aataro tapabr
PTS Page 176] [\q 176/] nigrodho nma adhijegucche paha pucchi. Tassha adhijegucc
he paha puho byksi. Bykato ca pana me attamano ahosi. Para viya mattyti.
[BJT Page 386] [\x 386/]
48. "Ko hi bhante bhagavato dhamma sutv na attamano assa para viya mattya? Bhante bh
agavato dhamma sutv attamano para viya mattya, abhikkanta bhante, abhikkanta bhante. S
eyyathpi bhante nikkujjita v ukkujjeyya, paicchanna v vivareyya, mhassa v magga cik
andhakre v telapajjota dhreyya cakkhumanto rpni dakkhintti, evameva bhagavat anekapari
na dhammo paksito. Esha bhante bhagavanta saraa gacchmi dhammaca bhikkhusaghaca. Lab
hante bhagavato santike pabbajja, labheyya upasampadanti".
49. "Yo kho kassapa aatitthiyapubbo imasmi dhammavinaye kakhati pabbajja, kakhati upas
pada, so cattro mse parivasati. Catunna msna accayena raddhacitt bhikkh ta pabbjen
pdenti bhikkhubhvya. Api ca mettha puggalavemattat vidit"ti.
50. "Sace bhante aatitthiyapubb imasmi dhammavinaye kakhant pabbajja kakhant upasam
o mse parivasanti, catunna msna accayena raddhacitt bhikkh ta pabbjenti, upasampden
hubhvya. Aha cattri vassni parivasissmi. Catunna vassna accayena raddhacitt bhikkh
u, upasampdentu bhikkhubhvy'ti.
51. Alattha kho acelo kassapo bhagavato santike pabbajja [PTS Page 177] [\q 177/]
alatthupasampada. Acirpasampanno kho panyasm kassapo eko vpakaho appamatto tp
tto viharanto, na cirasseva yassatthya kulaputt sammadeva agrasm anagriya pabbajanti,
tadanuttara brahmacariyapariyosna diheva dhamme saya abhi sacchikatv upasampajja vih
. Vusita brahmacariya. Kata karaya. Npara itthatty"ti abbhasi.
Aataro ca kho panyasm kassapo arahata ahosti.
Shandasutta nihita ahama.
[BJT Page 388] [\x 388/]
9. [PTS Page 178] [\q 178/] pohapdasutta
1. Eva me suta: eka samaya bhagav svatthiya viharati jetavane anthapiikassa rme. T
na samayena pohapdo paribbjako samayappavdake tindukcre ekaslake mallikya rme paiv
tiy paribbjakaparisya saddhi tisamattehi paribbjakasatehi.
2. Atha kho bhagav pubbanhasamaya nivsetv pattacvaramdya svatthi piya pvisi. Atha
to etadahosi: atippago kho tva svatthiya piya caritu, yannnha yena samayappavdako t
kaslako mallikya rmo, yena pohapdo paribbjako, tenupasakameyyanti. Atha kho bhagav y
mayappavdako tindukcro ekaslako mallikya rmo tenupasakami.
3. Tena kho pana samayena pohapdo paribbjako mahatiy paribbjakaparisya saddhi nisinno
ti unndiniy uccsaddamahsaddya anekavihita tiracchnakatha kathentiy - seyyathda: rj
katha mahmattakatha senkatha bhayakatha yuddhakatha annakatha pnakatha vatthakatha
tha gandhakatha mlkatha tikatha ynakatha gmakatha nigamakatha nagarakatha [PTS P
79/] janapadakatha itthikatha purisakatha srakatha visikhkatha kumbhahnakatha
akatha nnattakatha lokakkhyika samuddakkhyika itibhavbhavakatha, iti v'ti.
4. Addas kho pohapdo paribbjako bhagavanta drato'va gacchanta. Disvna saka parisa
appasadd bhonto hontu. M bhonto saddamakattha. Aya samao gotamo gacchati. Appasaddakmo
kho so panyasm, appasaddassa vaavd. Appevanma appasadda parisa viditv upasakamitab
Eva vutte te paribbjak tuh ahesu. Atha kho bhagav yena pohapdo paribbjako tenupasa
a kho pohapdo paribbjako bhagavanta etadavoca: etu kho bhante bhagav. Svgata2 bhante b
gavato. Cirassa kho bhante bhagav ima pariyyamaksi yadida idhgamanya. Nisdatu bhante
av. Idamsana paattanti. Nisdi bhagav paatte sane. Pohapdo'pi kho paribbjako aa
manta nisdi. Ekamanta nisinna kho pohapda paribbjaka bhagav etadavoca: "kya nu'tth
rahi kathya sannisinn? K ca pana vo antar kath vippakat?"Ti.
1. Sahpesi, [PTS.]
2. Sgata, [PTS.]
[BJT Page 390] [\x 390/]
5. Eva vutte pohapdo paribbjako bhagavanta etadavoca: tihates bhante kath, yya ma
thya sannisinn. Nes bhante kath bhagavato dullabh bhavissati pacchpi savaya. Purimni
te divasni purimatarni nntitthiyna samaabrahmana kuthalaslya sannisinnna sannip
[PTS Page 180] [\q 180/] kath udapdi "katha nu kho bho abhisanirodho hot?"Ti.
(1) Tatrekacce evamhasu: "ahetu appaccay purisassa sa uppajjanti'pi nirujjhanti'pi. Ya
smi samaye uppajjanti, sai tasmi samaye hoti. Yasmi samaye nirujjhanti, asai tasmi sam
e hot"ti ittheke abhisanirodha papenti.
(2) Tamao evamha: "na kho pana me'ta bho eva bhavissati. Sa hi bho purisassa att. S
upeti'pi apeti'pi. Yasmi samaye upeti, sa tasmi samaye hoti. Yasmi samaye apeti, asa
mi samaye hot"ti ittheke abhisanirodha papenti.
(3) Tamao evamha: "na kho pana me'ta bho eva bhavissati. Santi hi bho samaabrhma mahi
k mahnubhv. Te imassa purisassa saa upakahanti'pi apakahanti'pi. Yasmi samaye upak
i samaye hoti. Yasmi samaye apakahanti. Asai tasmi samaye hot"ti ittheke abhisaniro

(4) Tamao evamha: "na kho pana me'ta bho eva bhavissati. Santi hi bho devat3 mahiddhik
mahnubhv. T imassa purisassa saa upakahanti'pi apakahanti'pi. Yasmi samaye upaka
amaye hoti. Yasmi samaye apakahanti, asai tasmi samaye hot"ti ittheke abhisanirodha
6. Tassa mayha bhante bhagavanta yeva rabbha sati udapdi: 'aho nna bhagav, aho nna suga
to, yo imesa dhammna sukusalo'ti. Bhagav kusalo bhagav pakata abhisanirodhassa. Kat
bhante abhisanirodho hot?"Ti.
1. Papenti, [PTS.]
2. Na kho nmeta, [PTS.]
3. Dev, syma.
4. Te, syma.
[BJT Page 392] [\x 392/]
7. Tatra pohapda ye te samaabrhma evamhasu: ahet appaccay purisassa sa uppajjant
ip'ti. dito'va tesa aparaddha. Ta kissa hetu? Sahet hi pohapda sappaccay purisassa [
ge 181] [\q 181/] sa uppajjanti'pi nirujjhanti'pi. Sikkh ek sa uppajjanti, sikkh
a nirujjhanti".
"K ca sikkh"ti bhagav avoca:
Idha pohapda tathgato loke uppajjati araha sammsambuddho vijjcaraasampanno sugato loka
d anuttaro purisadammasrath satth devamanussna buddho bhagav. So ima loka sadevaka s
abrahmaka sassamaabrhmai paja sadevamanussa saya abhi sacchikatv pavedeti. So dham
kalya majjhekalya pariyosnakalya sttha sabyajana kevalaparipua parisuddha br
8.(29) Ta dhamma suti gahapati v gahapatiputto v aatarasmi v kule paccjto. So ta
thgate saddha pailabhati. So tena saddhpailbhena samanngato iti paisacikkhati: 'samb
arvaso rajpatho1. Abbhokso pabbajj. Nayida sukara agra ajjhvasat ekantaparipua ek
ha sakhalikhita brahmacariya caritu. Yannnha kesamassu ohretv ksyni vatthni acc
pabbajeyya'nti.
1. Rajopatho, katthaci.
9. So aparena samayena appa v bhogakkhandha pahya mahanta v bhogakkhandha pahya appa
ivaa pahya mahanta v tiparivaa pahya kesamassu ohretv ksyni vatthni acchde
o eva pabbajito samno ptimokkhasavarasavuto viharati cragocarasampanno aumattesu vajje
bhayadassv. Samdya sikkhati sikkhpadesu kyakammavackammena samanngato kusalena. Paris
dhjvo slasampanno indriyesu guttadvro bhojane matta satisampajaesu samanngato santu
10.(29) Kathaca pohapda bhikkhu slasampanno hoti? Idha pohapda bhikkhu ptipta pah
hoti nihitadao nihitasattho lajj daypanno. Sabbapabhtahitnukamp viharati. Idampi'ssa
slasmi.
1. Rajpatho,syma.
[BJT Page 394] [\x 394/]
Adinndna pahya adinndn paivirato hoti dinndy dinnapikakh. Athenena sucibhtena
mpi'ssa hoti slasmi.
Abrahmacariya pahya brahmacr hoti rcr1 virato methun gmadhamm. Idampi'ssa hoti sla
Musvda pahya musvd paivirato hoti saccavd saccasandho theto2 paccayiko avisavdako
dampi'ssa hoti slasmi.
Pisua vca3 pahya pisuya vcya paivirato hoti. Ito sutv na amutra akkht imesa bhed
v na imesa akkht amsa bhedya. Iti bhinnna v sandht, sahitna v anuppadt4 samag
gganandi samaggakarai vca bhsit hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Pharusa vca6 pahya pharusya vcya paivirato hoti. Y s vc ne kaasukh pemany7
ahujanamanp, tathrpa8 vca bhsit hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Samphappalpa pahya samphappalp paivirato hoti klavd bhtavd atthavd dhammavd vi
hsit hoti klena spadesa pariyantavati atthasahita. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Ancri, machasa.
2. heto, sy.
3. Pisuvca, [PTS.]
4. Anuppdt, [PTS.]
5. Samaggarmo, machasa.
6. Pharusvca, [PTS.] Sitira
7. Pemaniy, machasa. 8. Evarpi. [PTS.] Sitira.
11.(30) Bjagmabhtagmasamrambh1 paivirato hoti. Ekabhattiko2 hoti rattparato3 paivirat
iklabhojan. Naccagtavditaviskadassan5 paivirato hoti. Mlgandhavilepanadhraamaanav
ato hoti. Uccsayanamahsayan paivirato hoti. Jtarparajatapaiggaha6 paivirato hoti. m
gaha6 paivirato hoti. makamasapaiggaha6 paivirato hoti. Itthikumrikapaiggaha6 pa
Dsidsapaiggaha6 paivirato hoti. Ajeakapaiggaha6 paivirato hoti. Kukkuaskarapaigg
ti. Hatthigavassavaav7 paiggaha paivirato hoti. Khettavatthupaiggaha paivirato hoti.
pahea8 gamannuyog paivirato hoti. Kayavikkay paivirato hoti. Tulkakasakamnak9
oanavacananikatisci10 yog paivirato hoti. Chedanavadhabandhanaviparmosalopasahaskr11
ato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Cullasla12 nihita
11.(31) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa b
bha13 anuyutt viharanti, seyyathda: mlabja khandhabja phalubja14 aggabja bijabja
ti v itievarp16 bjagmabhtagmasamrambh17 paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
11.(32) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa sa
bhoga anuyutt viharanti, seyyathda: annasannidhi pnasannidhi vatthasannidhi ynasannid
yanasannidhi gandhasannidhi misasannidhi. Iti v iti evarp sannidhikraparibhog paivir
ti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Samrabbh, machasa.
2. Eka bhattiko, machasa.
3. Rattuparato, machasa.
4. Virato, the. Se.
5. Viska, machasa.
6. Pariggaha, (sabbattha)
7. Gavassa, se. Vaava, machasa.
8. Pahia, smu. Machasa. Sy.
9. Ka, machasa.
10. Svi, machasa.
11. Sahasa, machasa.
12. Ca sla, machasa.
13. Samrabbh, machasa.
14. Phala, se. Phalu, si. The.
15. Bija bja eva. The.
16. Iti evarup, kesuci.
17. Samrabbh, machasa.
12.(33) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa vi
yutt viharanti, seyyathda: nacca gta vdita pekkha akkhta pissara vetla kumbhat
opanaka2 hatthiyuddha assayuddha mahisayuddha3 usabhayuddha ajayuddha meayuddha4 kukk
dha vaakayuddha daayuddha muhiyuddha5 nibbuddha uyyodhika balagga senbyha ak
rp viskadassan paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
13.(34) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa j
yutt viharanti, seyyathda: ahapada dasapada ksa parihrapatha santika khalika gha
kha pagacra vakaka mokkhacika cigulaka patthaka rathaka dhanuka akkharika manes
v iti evarp jtappamdahnnuyog paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
14.(35) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa uc
na anuyutt viharanti, seyyathda: sandi pallaka gonaka cittaka paika paalika tli
mi ekantalomi kahissa koseyya kuttaka hatthatthara assatthara rathatthara ajinappave
gapavarapaccattharaa sauttaracchada ubhatolohitakpadhna. Iti v iti evarp uccsayanama
aivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Sobhanagaraka, katthaci. Sobhanakaraka, [PTS.] Sobhanagharaka, machasa.
2. Dhovana, katthaci. Dhopana, sitira.
3. Mahisa, machasa.
4. Meaka, machasa.
5. Shala potthakesu na dissati.
6. Anka - kesuci.
15.(36) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa ma
ga anuyutt viharanti, seyyathda: ucchdana parimaddana nahpana sambhana dsa ajan
a1 mukhalepana2 hatthabandha sikhbandha daaka nika khagga chatta citrphana uh
dghadasni. Iti v iti evarp maanavibhusanahnnuyog paivirato hoti. Idampi'ssa hoti
16.(37) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa ti
nuyutt viharanti, seyyathda: rjakatha corakatha mahmattakatha senkatha bhayakatha y
ha annakatha pnakatha vatthakatha sayanakatha mlkatha gandhakatha tikatha ynakat
akatha nagarakatha janapadakatha itthikatha purisakatha (kumrakatha kumrikatha)3 sra
isikhkatha kumbhahnakatha pubbapetakatha nnattakatha lokakkhyika samuddakkhyika i
tha. Iti v itievarpya tiracchnakathya paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
[BJT Page 396] [\x 396/]
17.(38) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarp vig
yutt viharanti, seyyathda: "na tva ima dhammavinaya jnsi. Aha ima dhammavinaya j
ammavinaya jnissasi? Micchpaipanno tvamasi. Ahamasmi sammpaipanno. Sahita me, asahita
Pure vacanya pacch avaca. Pacch vacanya pure avaca. cia4 te viparvatta. ropito t
o tvamasi. Cara vdappamokkhya. Nibbehehi v sace pahos"ti. Iti v itievarpya vigghikaka
paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
18.(39) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa d
uyogamanuyutt viharanti, seyyathda: raa rjamahmattna khattiyna brhmana gahapat
a. Amutrgaccha. Ida hara. Amutra ida har"ti. Iti v itievarp dteyyapahiagamannuyog
oti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Mukhacua, machasa.
2. Mukhlepana, smu.
3. Marammapotthakesuyeva dissate
4. Avicia, kesuci.
19.(40) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te kuhak ca h
ca nemittik ca nippesik ca lbhena ca lbha nijigisitro. Iti v itievarp kuhanalapan p
hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Majjhimasla nihita.
20.(41) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya t
micchjvena jvika1 kappenti, seyyathda: aga nimitta uppta2 supia3 lakkhaa msik
bbihoma thusahoma taulahoma sappihoma telahoma mukhahoma lohitahoma agavijj vatthuv
avijj4 sivavijj bhtavijj bhurivijj ahivijj visavijj vicchikavijj msikavijj sakuavij
j pakkajjhna5 saraparittna migacakka. Iti v itievarpya tiracchnavijjya micchjv p
Idampi'ssa hoti slasmi.
21.(42) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya t
micchjvena jvika kappenti, seyyathda: mailakkhaa vatthalakkhaa daalakkhaa6 asi
hanulakkhaa vudhalakkhaa7 itthilakkhaa purisalakkhaa kumralakkhaa kumrilakkhaa
hatthilakkhaa assalakkhaa mahisalakkhaa8 usabhalakkhaa golakkhaa9 ajalakkhaa mea
akkhaa vaakalakkhaa godhlakkhaa kaiklakkhaa kacchapalakkhaa migalakkhaa. Iti
jya micchjv paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
22.(43) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya t
micchjvena jvika kappenti seyyathda: raa niyyna bhavissati, raa aniyyna bhavi
aa upayna bhavissati, bhirna raa apayna bhavissati, bhirna raa upayna bha
vissati, abbhantarna raa jayo bhavissati, abbhantarna raa parjayo bhavissati. Iti i
yo bhavissati. Imassa parjayo bhavissati. Iti v itievarpya tiracchnavijjya micchjv pa
to hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Jvita, machasa.
2. Uppda, smu.
3. Supina, machasa. Supiaka, si.
4. Khetta, kesuci.
5. Pakkha, kesuci.
6. Daalakkhaa satthalakkhaa, machasa.
7. yudha, kesuci.
8. Mahisa, machasa.
9. Goa, machasa.
10. Meaka, kesuci.
23.(44) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya t
micchjvena jvika kappenti. Seyyathda: candaggho bhavissati. Suriyaggho bhavissati. Na
hattagho bhavissati. Candimasuriyna pathagamana bhavissati. Candimasuriyna uppathagama
na bhavissati. Nakkhattna pathagamana bhavissati. Nakkhattna uppathagamana bhavissati.
Ukkpto bhavissati. Dsho bhavissati. Bhmiclo bhavissati. Devadundubhi bhavissati. Candi
suriyanakkhattna uggamana ogamana1 sakilesa vodna bhavissati. Evavipko candaggho bh
. Evavipko suriyaggho bhavissati. Evavipko nakkhattaggho bhavissati. Evavipka candima
yna pathagamana bhavissati. Evavipka candimasuriyna uppathagamana bhavissati. Evavip
attna pathagamana bhavissati. Evavipka nakkhattna uppathagamana bhavissati. Evavipk
havissati. Evavipko disho bhavissati. Evavipko bhmiclo bhavissati. Evavipko devadun
issati. Evavipko candimasuriyanakkhattna uggamana ogamana sakilesa vodna bhavissati.
itievarpya tiracchnavijjya micchjv paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
24.(45) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya t
micchjvena jvika kappenti. Seyyathda: subbuhik bhavissati. Dubbuhik bhavissati. S
avissati. Dubbhikkha bhavissati. Khema bhavissati. Bhaya bhavissati. Rogo bhavissat
i. rogya bhavissati. Mudd gaan sakhna kveyya lokyata. Iti v itievarpya tiracch
aivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
[BJT Page 398] [\x 398/]
25.(46) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya t
micchjvena jvika kappenti. Seyyathda: vhana vivhana savadana vivadana sakiraa
ubbhagakaraa viruddhagabbhakaraa jivhnitthambhana2 hanusahanana hatthbhijappana hanu
a kaajappana dsapaha kumripaha devapaha diccupahna mahatupahna abbhujjal
acchnavijjya micchjv paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Oggamana, kesuci.
2. Jivhnitthaddhana. Bahusu.
26.(47) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya t
micchjvena jvika kappenti. Seyyathda: santikamma paidhikamma bhtakamma bhurikamma
a vossakamma vatthukamma vatthuparikiraa camana nahpana juhana vamana virecana udd
adhovirecana ssavirecana kaatela nettatappana natthukamma ajana paccajana slkiya
katikicch mlabhesajjna anuppadna osadhna paimokkho. Iti v itievarpya tiracchnavij
rato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
27.(48) Sa kho1 so pohapda bhikkhu eva slasampanno na kutoci bhaya samanupassati yadid
a slasavarato. Seyyathpi pohapda khattiyo muddhvasitto2 nihatapaccmitto na kutoci bha
manupassati yadida paccatthikato, evameva kho pohapda bhikkhu eva slasampanno na kutoc
i bhaya samanupassati yadida slasavarato. So imin ariyena slakkhandhena samanngato ajjh
atta anavajjasukha paisavedeti. Eva kho pohapda bhikkhu slasampanno hoti.
28.(49) Kathaca pohapda bhikkhu indriyesu guttadvro hoti? Idha pohapda bhikkhu cakkhun
disv na nimittaggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraamena cakkhundriya asavuta viha
domanass ppak akusal dhamm anvassaveyyu3 tassa savarya paipajjati. Rakkhati cakkhundr
Cakkhundriye [PTS Page 182] [\q 182/] savara pajjati. Sotena sadda sutv na nimit
taggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraamena sotindriya asavuta viharanta abhijjh
sal dhamm anvassaveyyu tassa savarya paipajjati. Rakkhati sotindriya. Sotindriye savar
jjati. Ghena gandha ghyitv na nimittaggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraamena gh
aranta abhijjh domanass ppak akusal dhamm anvassaveyyu tassa savarya paipajjati. Ra
hindriya. Ghindriye savara pajjati. Jivhya rasa syitv na nimittaggh hoti nnubya
mena jivhindriya asavuta viharanta abhijjh domanass ppak akusal dhamm anvassaveyyu
arya paipajjati. Rakkhati jivhindriya. Jivhindriye savara pajjati. Kyena phohabba ph
a nimittaggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraamena kyindriya asavuta viharanta ab
ak akusal dhamm anvassaveyyu3 tassa savarya paipajjati. Rakkhati kyindriya. Kyindriy
a pajjati. Manas dhamma viya na nimittaggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraamena
viharanta abhijjh domanass ppak akusal dhamm anvassaveyyu3 tassa savarya paipajjati
ti manindriya. Manindriye savara pajjati. So imin ariyena indriyasavarena samanngato aj
jhatta abysekasukha paisavedeti. Eva kho pohapda bhikkhu indriyesu guttadvro hoti.
1. Atha kho, kesuci.
2. Muddhbhisinto, kesuci.
3. Anvsaveyyu, anvssaveyyu, kesuci.
29(50) Kathaca pohapda bhikkhu satisampajaena samanngato hoti? Idha pohapda bhikkhu
ante paikkante sampajnakr hoti. lokite vilokite sampajnakr hoti. Samijite1 pasrite s
kr hoti. Saghipattacvaradhrae sampajnakr hoti. Asite pte khyite syite sampajnak
amme sampajnakr hoti. Gate hite nisinne sutte jgarite bhsite tuhbhve sampajnakr ho
pohapda bhikkhu satisampajaena samanngato hoti.
30.(51) Kathaca pohapda bhikkhu santuho hoti? Idha pohapda bhikkhu santuho hoti ky
a cvarena kucchiparihriyena2 piaptena. So yena yeneva pakkamati samdyeva pakkamati. Sey
yathpi pohapda pakkhi sakuo yena yeneva eti sapattabhro'va eti, evameva kho pohapda
santuho hoti kyaparihriyena cvarena kucchiparihriyena piaptena. So yena yeneva pakka
samdyeva pakkamati. Eva kho pohapda bhikkhu santuho hoti.
31.(52) So imin ca ariyena slakkhandhena3 samanngato imin ca ariyena indriyasavarena
samanngato imin ca ariyena satisampajaena samanngato imya ca ariyya santuhiy samann
itta sensana bhajati araa rukkhamla pabbata kandara giriguha susna vanapattha ab
o pacchbhatta piaptapaikkanto nisdati pallaka bhujitv uju kya paidhya parimukh
[BJT Page 400] [\x 400/]
32.(53) So abhijjha loke pahya vigatbhijjhena cetas viharati. Abhijjhya citta parisodh
eti. Bypdapadosa pahya abypannacitto viharati sabbapabhtahitnukamp. Bypdapados ci
ti. Thnamiddha pahya vigatathnamiddho viharati lokasa sato sampajno. Thnamiddh citt
heti. Uddhaccakukkucca pahya anuddhato viharati ajjhatta vpasantacitto. Uddhaccakukk
ucc citta parisodheti. Vicikiccha pahya tiavicikiccho viharati akathakath kusalesu dha
esu. Vicikicchya citta parisodheti.
1. Sammijite, kesuci.
2. Paribhrikena, smu.
3. Imin slakkhandhena, sabbattha.
32.(54) Seyyathpi pohapda puriso ia dya kammante payojeyya, tassa te kammant samijjhe
so yni ca porni iamlni tni ca byantkareyya, siy cassa uttari avasiha drabhara
"aha kho pubbe ia dya kammante payojesi. Tassa me te kammant samijjhisu. So'ha yni c
mlni tni ca byant aksi. Atthi ca me uttari avasiha drabharay"ti. So tatonidna
igaccheyya somanassa -
32.(55) Seyyathpi johapda puriso bdhiko assa dukkhito bhagilno, bhatta cassa nacchd
cassa kye balamatt, so aparena samayena tamh bdh mucceyya, bhattacassa chdeyya, siy
a kye balamatt, tassa evamassa: "aha kho pubbe bdhiko ahosi dukkhito bhagilno. Bhatta
e nacchdesi. Nacassa me si kye balamatt. So'mhi etarahi tamh bdh mutto bhattaca me ch
Atthi ca me kye balamatt"ti. So tato nidna labhetha pmojja, adhigaccheyya somanassa -
32.(56) Seyyathpi pohapda puriso bandhangre baddho assa, so aparena samayena tamh bandh
angr mucceyya sotthin abbayena1, na cassa kici bhogna vayo, tassa evamassa: "aha kho p
be bandhangre baddho ahosi. So'mhi etarahi tamh bandhangr mutto sotthin abbayena. Natt
ca me kici bhogna vayo"ti. So tatonidna labhetha pmojja, adhigaccheyya somanassa -
32.(57) Seyyathpi pohapda puriso dso assa anattdhno pardhno na yenakmagamo, so apar
yena tamh dsaby mucceyya attdhno apardhno bhujisso yenakmagamo, tassa evamassa: "aha
ubbe dso ahosi anattdhno pardhno na yenakmagamo, so'mhi etarahi tamh dsaby mutto at
hno bhujisso yenakmagamo"ti. So tatonidna labhetha pmojja, adhigaccheyya somanassa -
1. Avyayena, [PTS.]
32.(59) Seyyathpi pohapda puriso sadhano sabhogo kantraddhnamagga paipajjeyya dubbhikk
sappaibhaya. So aparena samayena ta kantra nitthareyya, sotthin gmanta anuppueyya kh
aibhaya, tassa evamassa: "aha kho pubbe sadhano sabhogo kantraddhnamagga paipajji dubb
kkha sappaibhaya. So'mhi etarahi ta kantra tio sotthin gmanta anuppatto khema appa
So tato nidna labhetha pmojja adhigaccheyya somanassa -
32.(60) Evameva kho pohapda bhikkhu yath ia yath roga yath bandhangra yath dsaby
magga eva ime paca nvarae appahe attani samanupassati. Seyyathpi pohapda naya ya
han mokkha yath bhujissa yath khemantabhmi evameva kho pohapda bhikkhu ime paca nv
ani samanupassati.
33.(61) Tassime paca nvarae pahe attani samanupassato pmojja jyati. Pamuditassa pti j
Ptimanassa kyo passambhati. Passaddhakyo sukha vedeti. Sukhino citta samdhiyati.
So vivicceva kmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakka savicra vivekaja ptisukha paha
jhna3 upasampajja viharati. Tassa y purim kmasa s nirujjhati. Vivekajaptisukhasukhum
sa tasmi samaye hoti. Vivekajaptisukhasukhumasaccasa yeva tasmi samaye hoti. Evampi s
ek sa uppajjati. 4 Sikkh ek sa nirujjhati. 5 'Aya sikkh'ti bhagav avoca.
1. Pmujja, [PTS.]
2. Paisavedeti, sy.
3. Pahamajjhna, kesuci.
4. Uppajjanti, [PTS.]
5. Nirujhanti, [PTS.]
[BJT Page 402] [\x 402/]
"Puna ca para pohapda bhikkhu vitakkavicrna vpasam ajjhatta sampasdana cetaso ekod
ka avicra samdhija ptisukha dutiya jhna1 upasampajja viharati. Tassa y purim vivek
sukhumasaccasa2 s nirujjhati. Samdhiptisukhasukhumasaccasa tasmi samaye [PTS Page 18
183/] hoti. Samdhijaptisukhasukhumasaccasa yeva tasmi samaye hoti. Evampi sikkh e
k sa uppajjati. Sikkh ek sa nirujhati. Ayampi sikkh"ti bhagav avoca.
"Puna ca para pohapda bhikkhu ptiy ca virg upekkhako ca viharati sato ca sampajno. Su
kyena paisavedeti. Yanta ariy cikkhanti 'upekkhako satim sukhavihr'ti tatiyajhna3
ja viharati. Tassa y purim samdhijaptisukhasukhumasaccasa s nirujjhati. Upekkhsukhasu
asaccasa tasmi samaye hoti. Upekkhsukhasukhumasaccasa yeva tasmi samaye hoti. Evampi
h ek sa uppajjati. Sikkh ek sa nirujjhati. Ayampi sikkh"ti bhagav avoca.
"Puna ca para pohapda bhikkhu sukhassa ca pahn dukkhassa ca pahn, pubbeva somanassadom
assna atthagam4 adukkhamasukha upekkhsatiprisuddhi catuttha jhna5 upasampajja vihara
ssa y purim upekkhsukhasukhumasaccasa s nirujjhati. Adukkhamasukhasukhumasaccasa tas
ye hoti. Adukkhamasukhasukhumasa yeva tasmi samaye hoti. Evampi sikkh ek sa uppajjati
kkh ek sa nirujjhati. Ayampi sikkh"ti bhagav avoca.
"Puna ca para pohapda bhikkhu sabbaso rpasana samatikkam paighasana atthagam n
to kso'ti ksnacyatana upasampajja viharati. Tassa y purim rpasa s nirujhati. k
sa tasmi samaye hoti. ksnacyatanasukhumasaccasaiyeva tasmi samaye hoti. Evampi sik
ati. Sikkh ek sa nirujjhati. Ayampi sikkh"ti bhagav avoca.
1. Dutiyajjhna, [PTS.]
2. Vivekaja ptisukha sukhumasa, [PTS.]
3. Tatiyajjhna, kesuci potthakesu.
4. Atthagam kesuci.
5. Catutthajjhna, kesuci.
[BJT Page 404] [\x 404/]
"Puna ca para pohapda bhikkhu sabbaso ksnacyatana [PTS Page 184] [\q 184/] sama
ma, 'ananta via'nti viacyatana upasampajja viharati. Tassa y purim ksnacyat
ti. Viacyatanasukhumasaccasa tasmi samaye hoti. Viacyatanasukhumasaccasa ye
mpi sikkh ek sa uppajjati. 1 Sikkh ek sa nirujjhati. Ayampi sikkh"ti bhagav avoca.
"Puna ca para pohapda bhikkhu sabbaso viacyatana samatikkamma 'natthi kic'ti ki
viharati. Tassa y purim viacyatanasukhumasaccasa s nirujjhati. kicayatanasuk
hoti. kicayatanasukhumasaccasaiyeva tasmi samaye hoti. Evampi sikkh ek sa uppajj
sa nirujjhati. Ayampi sikkh"ti bhagav avoca.
"Yato kho pohapda bhikkhu idha sakasa hoti, so tato amutra tato amutra anupubbena saag
phusati. Tassa saagge hitassa eva hoti: 'cetayamnassa me ppiyo2 acetayamnassa me seyyo.
Ahaceva kho pana ceteyya abhisakhareyya, im ca me sa nirujjheyyu, a ca orik sa
a ceva3 ceteyya na cbhisakhareyya'nti. So na ceva ceteti na cbhisakharoti. Tassa acet
ayato anabhisakharoto t ceva sa nirujjhanti, a ca orik sa na uppajjanti. So niro
a kho pohapda anupubbbhisanirodhasampajnasampatti hoti. Ta kimmaasi pohapda? A
e evarp anupubbbhisanirodhasampajnasampatti sutapubb?"Ti.
1. Upapajjati kesuci.
2. Ppiyyo, kesucipi potthakesu.
3. Na ca, sy.
4. Nu kho, sy.
[BJT Page 406] [\x 406/]
"No hetambhante. Eva kho aha bhante bhagavato bhsita jnmi1: yato kho pohapda bhikkhu
sakasa hoti. So tato amutra tato amutra anupubbena saagga phusati. Tassa saagge hitas
va hoti: [PTS Page 185 [\q 185/] '@]catayamnassa me ppiyo, acetayamnassa me sey
yo. Ahaceva kho pana ceteyya abhisakhareyya. Im ca me sa nirujjheyyu, a ca orik
a na ceva ceteyya na ca abhisakhareyya'nti. So na ceva ceteti. Na ca abhisakharoti.
Tassa acetayato anabhisakharoto2 t ceva sa nirujjhanti. A ca orik sa na uppajjan
phusati. Eva kho pohapda anupubbbhisanirodhasampajnasampatti hot"ti.
"Eva kho pohapd"ti.
"Ekaeva3 nu kho bhante bhagav saagga paapeti udhu puth'pi saagge paapet?"Ti.
"Ekampi kho aha pohapda4 saagga paapemi. Puth'pi saagge paapem"ti.
"Yathkatha pana bhante bhagav ekampi saagga paapeti? Puthpi saagge paapet?"Ti.
"Yath yath kho pohapda nirodha phusati, tath tath'ha5 saagga paapemi. Eva kho a
ga paapemi, puth'pi saagge paapem"ti.
"Sa nu kho bhante pahama uppajjati, pacch a. ? Udhu a pahama uppajjati, pacch
ima uppajjant?"Ti.
1. Bhagavat dhamma desita anujnmti, sy.
2. Nbhisakharoto, machasa.
3. Eka yeva (kesuci potthakesu)
4. Pohapda aha, sy
5. Tath aha, sy.
[BJT Page 408] [\x 408/]
"Sa kho pohapda pahama uppajjati pacch a. Sauppd ca pana uppdo hoti. So e
i. Imin1 kho eta pohapda pariyyena veditabba, yath sa pahama uppajjati pacch
ti.
"Sa nu kho bhante purisassa att? Udhu a sa, ao att?"Ti.
Ki pana2 tva pohapda attna pacces?"Ti.
[PTS Page 186] [\q 186/] "orika kho aha bhante attna paccemi rpi ctummahbhtika
hakkhanti"4.
Oriko ca hi te pohapda att abhavissa rp ctummahbhtiko3 kabalkrhrabhakkho, 4 eva
a' va5 sa bhavissati, 6 ao att7. Tadaminpeta8 pohapda pariyyena veditabba, ya
tt.
Tihatevasya9 pohapda oriko att rp ctummahbhtiko kabalkrhrabhakkho. Atha ima
ti10 a'va sa nirujjhanti11. Imin 12 kho eta pohapda pariyyena veditabba, yath a
tt"ti.
"Manomaya kho aha bhante attna paccemi sabbaga paccagi13 ahnindriyanti".
"Manomayo ca te pohapda att abhavissa sabbagapaccag ahnindriyo, eva santampi kho te p
a'va sa bhavissati, ao att. Tadaminpeta pohapda pariyyena veditabba, yath a
"Tihatevya pohapda manomayo att sabbagapaccag ahnindriyo. Atha imassa purisassa a
, a'va sa nirujjhanti. Iminpi kho eta pohapda pariyyena veditabba, yath a'va
.
1. Imin ca kho eta, machasa. Iminpeta, [PTS.]
2. Ki, smu.
3. Ctumahbhtika, machasa.
4. Kabalkrhra, sy.
5. Ca, sy.
6. Abhavissa, smu.
7. Attti, smu.
8. Tadamin, [PTS.]
9. Tihate ca, aya.
10. Uppajjati, sy.
11. Nirujjhati, sy.
12. Iminpi kho, [PTS.]
13. Paccaga, sy.
[BJT Page 410] [\x 410/]
[PTS Page 187] [\q 187/] "arpi kho aha bhante attna paccemi samayanti"
"Arp ca te pohapda att abhavissa samayo, eva santampi kho te pohapda a'va sa
inpeta pohapda pariyyena veditabba yath a'va sa bhavissati, ao att. Tihatev
ssa purisassa a'va sa uppajjanti, a'va sa nirujjhanti. Iminpi kho eta pohapda
ath a'va sa bhavissati, ao att'ti".
"Sakk paneta bhante may tu sa purisassa att'ti v, a sa, ao1 att'ti?".
"Dujjna kho eta pohapda tay aadihikena aakhantikena aarucikena aatrayogena3 a
a att'ti v, a sa, ao att'ti v"ti.
"Sace ta bhante may dujjna aadihikena aakhantikena aarucikena aatrcariyakena 's
'a sa, ao att'ti v. 'Ki pana bhante sassato loko idameva sacca moghamaanti?".
"Abykata5 kho eta pohapda may: sassato loko idameva sacca moghamaanti".
"Ki pana bhante asassato loko idameva sacca moghamaanti?".
"Etampi kho pohapda may abykata 'asassato loko idameva sacca moghamaanti".
"Ki pana bhante antav loko. Idameva sacca moghamaanti?".
"Etampi kho pohapda may abykata 'antav loko idameva sacca moghamaanti?".
"Ki pana bhante anantav loko. Idameva sacca moghamaanti?".
[PTS Page 188] [\q 188/] "etampi kho pohapda may abykata 'anantav loko idameva sac
ca moghamaanti?".
1. A ca, sy
2. Ao ca, sy.
3. Aattha yogena, sy.
4. Aatthvariyakena, sy.
5. Avykata, sabbattha.
[BJT Page 412] [\x 412/]
"Ki pana bhante ta jva ta sarra. Idameva sacca moghamaanti?".
"Etampi kho pohapda may abykata 'ta jva ta sarra idameva sacca moghamaanti?".
"Ki pana bhante anantav aa jva aa sarra. Idameva sacca moghamaanti?".
"Etampi kho pohapda may abykata 'aa jva aa sarra. Idameva sacca moghamaanti
"Ki pana bhante tathgato parammara. Idameva sacca moghamaanti?".
"Etampi kho pohapda may abykata 'hoti tathgato parammara. Idameva sacca moghamaant
"Ki pana bhante na hoti tathgato parammara. Idameva sacca moghamaanti?".
"Etampi kho pohapda may abykata 'na hoti tathgato parammara idameva sacca moghamaa
"Ki pana bhante hoti ca na hoti ca tathgato parammara. Idameva sacca moghamaanti?".
"Etampi kho pohapda may abykata 'hoti ca na hoti ca tathgato parammara. Idameva sacca
amaanti?".
"Ki pana bhante neva hoti na na hoti tathgato parammara. Idameva sacca moghamaanti?".
"Etampi kho pohapda may abykata 'neva hoti na na hoti tathgato parammara. Idameva sac
ghamaanti?".
[BJT Page 414] [\x 414/]
Kasm paneta bhante bhagavat abykatanti?
Na heta pohapda atthasahita na dhammasahita [PTS Page 189] [\q 189/] ndibrahmaca
ka na nibbidya na virgya na nirodhya na upasamya na abhiya na sambodhya na nibbnya
Tasm ta may abykatanti.
"Ida dukkhanti' kho pohapda may bykata. 'Aya dukkhasamudayo'ti kho pohapda may by
khanirodho'ti kho pohapda may bykata. 'Aya dukkhanirodhagminpaipad'ti kho pohapd
.
"Kasm paneta bhante bhagavat bykatanti?".
"Eta hi kho pohapda atthasahita eta dhammasahita eta dibrahmacariyaka. Eta nibbid
hya upasamya abhiya sambodhya nibbnya savattati. Tasm eta may bykatanti".
"Evameta bhagav, evameta sugata, yassadni bhante bhagav kla maat"ti.
Atha kho bhagav uhysan pakkmi.
Atha kho te paribbjak acirapakkantassa bhagavato pohapda paribbjaka samantato vcsatt
ena1 sajambhari2 akasu: "evameva panya bhava pohapdo yaadeva samao gotamo bhsati
abbhanumodati. 'Evameta bhagav, evameta sugat'ti. Na kho pana maya kici samaassa gotama
ssa ekasika dhamma desita jnma: sassato loko'ti v asassato loko'ti v, antav loko'ti
tav loko'ti v, ta jva ta sarranti v, aa jva aa sarranti v, hoti tathgato pa
to parammara'ti [PTS Page 190] [\q 190/] v, hoti ca na ca hoti tathgato paramma
ra'ti v, neva hoti na na hoti tathgato parammara'ti v"ti.
1. Vcsattitodakehi. (Katthaci) vcya santitodagena, smu.
2. Sasajabbhari. Machasa.
[BJT Page 416] [\x 416/]
Eva vutte pohapdo paribbjako te paribbjake etadavoca: "ahampi kho bho na kici samaassa
otamassa ekasika dhamma desita jnma: 'sassato loko'ti v 'asassato loko'ti v, antav l
v, anantav loko'ti v, ta jva ta sarranti v, aa jva aa sarranti v, hoti tat
i tathgato parammara'ti v, hoti ca na ca hoti tathgato parammara'ti v, neva hoti na na
oti tathgato parammara'ti v"ti. Api ca samao gotamo bhta taccha tath paipada pap
dhammaniymaka3. Bhta kho pana taccha tatha paipada papentassa dhammahita dhamman
nma mdiso viu samaassa gotamassa subhsita subhsitato nbbhanumodeyy'?Ti.
Atha kho dvhathassa accayena citto ca hatthisriputto pohapdo ca paribbjako yena bhagav
enupasakamisu. Upasakamitv citto hatthisriputto bhagavanta abhivdetv ekamanta nisdi.
pana paribbjako bhagavat saddhi sammodi. Sammodanya katha srya4 vtisretv ekamant
a nisinno kho pohapdo paribbjako bhagavanta etadavoca: tad ma bhante te paribbjak ac
kantassa bhagavato samantato vcsattitodakena sajambhari akasu: evameva panya bhava po
yaadeva samao gotamo bhsati, ta tadevassa abbhanumodati 'evameta bhagav, evameta sugat
. Na kho pana maya kici samaassa gotamassa ekasika dhamma desita jnma: sassato loko'
assato loko'ti v, antav loko'ti v, anantav loko'ti v, ta jva ta sarranti v, aa j
i tathgato parammara'ti v, na hoti tathgato parammara'ti v, hoti ca na ca hoti [PTS Pa
191] [\q 191/] tathgato parammara'ti v, neva hoti na na hoti tathgato parammara't
i v ti. Eva vutto'ha bhante te paribbjake etadavoca: "ahampi kho bho na kici samaassa g
otamassa ekasika dhamma desita jnma: sassato loko'ti v asassato loko'ti v, antav lok
anantav loko'ti v, ta jva ta sarranti v, aa jva aa sarranti v, hoti tathga
tathgato parammara'ti v, hoti ca na ca hoti tathgato parammara'ti v, neva hoti na na h
i tathgato parammara'ti v. Api ca samao gotamo bhta taccha tatha paipada papeti1
maniymaka6 bhta kho pana taccha tatha paipada paapentassa dhammahita5 dhammaniym
a mdiso viu samaassa gotamassa subhsita subhsitato nbbhanumodeyy'ti.
1. Paapeti, kesuci.
2. Dhammahitata, smu.
3. Dhammaniymata, smu.
4. Sraya, machasa. Sarajany (mahyna pothi)
5. Dhammahita, [PTS.] Dhammahitata, smu.
6. Dhammaniymata, smu. Dhammaniymaka [PTS.] (Taduppdaka, k. )
[BJT Page 418] [\x 418/]
Sabbeva kho ete pohapda paribbjak andh acakkhuk. Tva yeva nesa eko cakkhum. Ekasik
pohapda may dhamm desit paatt. Anekasik'pi hi kho pohapda may dhamm desit pa
Katame ca te pohapda may anekasik dhamm desit paatt? 'Sassato loko'ti v kho poha
dhammo desito paatto. 'Asassato loko'ti v kho pohapda may anekasiko dhammo desito pa
'Antav loko'ti v kho pohapda may anekasiko dhammo desito paatto. 'Anantav loko'ti v
pda may anekasiko dhammo desito paatto. 'Ta jva ta sarranti' v kho pohapda may
desito paatto. 'Aa jva aa sarranti' v kho pohapda may anekasiko dhammo desito
parammara'ti v kho pohapda may anekasiko dhammo desito paatto. 'Na hoti tathgato p
i v kho pohapda may anekasiko dhammo desito paatto. 'Hoti ca na ca hoti tathgato para
a'ti v kho pohapda may anekasiko dhammo desito paatto. 'Neva hoti na na hoti tathga
mara'ti v kho pohapda may anekasiko dhammo desito paatto.
Kasm ca te pohapda may anekasik dhamm desit paatt? Na hete pohapda atthasahit
ahmacariyak na nibbidya na virgya na nirodhya na upasamya na abhiya na sambodhya na
savattanti. Tasm te may anekasik dhamm desit paatt.
Katame ca te pohapda may ekasik dhamm desit paatt? 'Ida dukkha'nti kho pohapda
] [\q 192/] ekasiko dhammo desito paatto. 'Aya dukkhasamudayo'ti kho pohapda may
asiko dhammo desito paatto. 'Aya dukkhanirodho'ti kho pohapda may ekasiko dhammo desi
aatto. 'Aya dukkhanirodhagminpaipad'ti kho pohapda may ekasiko dhammo desito paa
Kasm ca te pohapda may ekasik dhamm desit paatt? Ete pohapda atthasahit, ete
macariyak, ete nibbidya virgya nirodhya upasamya abhiya sambodhya nibbnya savatta
may ekasik dhamm desit paatt.
[BJT Page 420] [\x 420/]
Santi kho pohapda eke samaabrhma evavdino evadihino: 'ekantasukh att hoti. Arogo
yha upasakamitv eva vadmi: 'sacca kira tumhe yasmanto evavdino evadihino 'ekantas
arogo parammara'ti? Te ce me eva puh 'm'ti1 paijnanti, tyha eva vadmi: 'api pana
ekantasukha loka jna passa viharath'ti. Iti puh 'no'ti vadanti. Tyha eva vadmi '
tumhe yasmanto eka v ratti eka v divasa upaha v ratti upaha v divasa ekantasu
ti puh 'no'ti vadanti, tyha eva vadmi 'api pana tumhe yasmanto jntha: 'aya maggo ay
antasukhassa lokassa sacchikiriyy?'Ti. Iti puh 'no'ti vadanti. Tyha eva vadmi 'api pa
umhe yasmanto y t devat ekantasukha loka upapann, tsa bhsamnna sadda sutha: 's
paipannttha mris ekantasukhassa lokassa sacchikiriyya. Mayampi hi mris evampaipann ek
sukha loka upapann'ti? [PTS Page 193] [\q 193/] iti puh 'no'ti vadanti.
Ta ki maasi pohapda, "nanu eva sante tesa samaabrhmana appihrakata bhsita
"Addh kho bhante eva sante tesa samaabrhmana appihrakata bhsita sampajjat"ti.
"Seyyathpi pohapda puriso eva vadeyya: 'aha y imasmi janapade janapadakaly, ta icc
i. Tamena eva vadeyyu: ambho purisa ya tva janapadakalyi icchasi kmesi, jnsi ta j
attiy v brhma v vess v sudd v? Ti. Iti puho 'no'ti vadeyya, tamena eva vadeyyu:
tva janapadakalyi icchasi kmesi, jnsi ta janapadakalyi evannm evagott'ti v, d
aguracchav v'ti, 'amukasmi gme v nigame v nagare v'ti? Iti puho 'no'ti vadeyya, tame
adeyyu: ambho purisa ya tva na jnsi na passasi, ta tva icchasi kmes?'Ti. Iti puho '
ya.
Ta ki maasi pohapda, nanu eva sante tassa purisassa appihrakata bhsita sampajjat
"Addh kho bhante eva sante tassa purisassa appihrakata bhsita sampajjat"ti.
1. moti, [PTS.]
[BJT Page 422] [\x 422/]
"Evameva kho pohapda ye te samaabrhma evavdino evadihino 'ekantasukh att hoti ar
, tyha upasakamitv eva vadmi: sacca kira tumhe yasmanto evavdino evadihino 'ekant
arogo parammara'ti?" Te ce1 me eva puh 'm'ti paijnanti, tyha eva vadmi: api pan
o ekantasukha loka jna passa viharath"ti. [PTS Page 194] [\q 194/] iti puh 'no't
danti.
Tyha eva vadmi: api pana tumhe yasmanto eka v ratti eka v divasa upaha v ratti
ukhi attna sampajnth'ti. Iti puh 'no'ti vadanti.
Tyha eva vadmi: api pana tumhe yasmanto jntha 'aya maggo aya paipad ekantasukhassa
sacchikiriyy'ti. Itipuh 'no'ti vadanti.
Tyha eva vadmi: api pana tumhe yasmanto y t devat ekantasukha loka upapann, tsa b
: supaipannttha mris, ujupaipannttha mris, ekantasukhassa lokassa sacchikiriyya. Maya
hi mris, eva paipann ekantasukha loka upapann'ti. Iti puh 'no'ti vadanti.
Ta ki maasi pohapda, nanu eva sante tesa samaabrhmana appihrakata bhsita s
"Addh kho bhante tesa samaabrhmana appihrakata bhsita sampajjat"ti.
Seyyathpi pohapda puriso ctummahpathe nissei kareyya psdassa rohaya, tamena eva
urisa yassa tva psdassa rohaya nissei karosi, jnsi ta psda puratthimya v disy
imya v disya uttrya v disya, ucco v nco v majjhimo v?Ti. Iti puho 'no'ti vadeyya.
deyyu: ambho purisa ya tva na jnsi na passasi, tassa tva psdassa rohaya nissei ka
puho 'm'ti vadeyya.
Ta ki maasi pohapda, nanu eva sante tassa purisassa appihrakata bhsita sampajjat
"Addh kho bhante eva sante tassa purisassa appihrakata bhsita sampajjat"ti.
1. Ca [PTS.]
[BJT Page 424] [\x 424/]
"Evameva kho pohapda ye te samaabrhma evavdino evadihino 'ekantasukh att hoti ar
, tyha upasakamitv eva vadmi: sacca kira tumhe yasmanto evavdino evadihino 'ekant
arogo parammara'ti?" [PTS Page 195] [\q 195/] te ce me eva puh 'm'ti paijnanti
va vadmi: api pana tumhe yasmanto ekantasukha loka jna passa viharath"ti. Iti puh
anti. Tyha eva vadmi: api pana tumhe yasmanto eka v ratti eka v divasa upaha v
kantasukhi attna sampajnth'ti. Iti puh 'no'ti vadanti. Tyha eva vadmi: api pana t
jntha 'aya maggo aya paipad ekantasukhassa lokassa sacchikiriyy'ti. Itipuh 'no'ti
Tyha eva vadmi: api pana tumhe yasmanto y t devat ekantasukha loka upapann, tsa
a: supaipannttha mris, ujupaipannttha mris, ekantasukhassa lokassa sacchikiriyya. May
hi mris, eva paipann ekantasukha loka upapann'ti. Iti puh 'no'ti vadanti.
Ta kimmaasi pohapda, nanu eva sante tesa samaabrhmana appihrakata bhsita sa
"Addh kho bhante eva sante tesa samaabrhmana appihrakata bhsita sampajjat"ti.
"Tayo kho'me pohapda attapailbh: oriko attapailbho, manomayo attapailbho, arpo at
Katamo ca pohpda oriko attapailbho? Rp ctummahbhtiko kabalkrhrabhakkho, aya
Katamo manomayo attapailbho? Rp manomayo sabbagapaccag ahnindriyo, aya manomayo attap
.
Katamo ca arpo attapailbho? Arp samayo, aya arpo attapailbho.
[BJT Page 426] [\x 426/]
Orikassapi kho aha pohapda attapailbhassa pahnya dhamma desemi yathpaipannna vo
hyissanti, vodniy dhamm abhivahissanti, papripri vepullattaca1 diheva [PTS Page
dhamme saya abhi sacchikatv upasampajja viharissant2ti.
Siy kho pana te pohapda evamassa: sakilesik dhamm pahyissanti, vodniy dhamm abhiva
apripri vepullattaca diheva dhamme saya abhi sacchikatv upasampajja viharissma.
ihro'ti.
Na kho paneta pohapda eva dahabba. Sakilesik ceva dhamm pahyissanti. Vodniy dham
Papripri vepullattaca diheva dhamme saya abhi sacchikatv upasampajja viharissan
havissati pti ca passaddhi ca sati ca sampajaaca sukho ca vihro.
Manomayassa pi kho aha pohapda attapailbhassa pahnya dhamma desemi yathpaipannna
hamm pahyissanti, vodniy dhamm abhivahissanti, papripri vepullattaca diheva dh
atv upasampajja vharissathti. 3
Siy kho pana te pohapda evamassa: sakilesik dhamm pahyissanti, vodniy dhamm abhiva
apripri vepullattaca diheva dhamme saya abhi sacchikatv upasampajja viharissma.
ihro'ti.
Na kho paneta pohapda eva dahabba. Sakilesik ceva dhamm pahyissanti. Vodniy dham
Papripri vepullattaca diheva dhamme saya abhi sacchikatv upasampajja viharissat
havissati pti ca passaddhi ca sati sampajaaca sukho ca vihro.
Arpassapi kho aha pohapda attapailbhassa pahnya dhamma desemi yath paipannna vo
ahyissanti, vodniy dhamm [PTS Page 197] [\q 197/] abhivahissanti, papripri ve
diheva dhamme saya abhi sacchikatv upasampajja viharissathti.
Siy kho pana te pohapda evamassa: 'sakilesik dhamm pahyissanti, vodniy dhamm abhiva
papripri vepullattaca diheva dhamme saya abhi sacchikatv upasampajja viharissma
vihro'ti.
Na kho paneta pohapda eva dahabba. Sakilesik ceva dhamm pahyissanti. Vodniy dham
Papripri vepullattaca diheva dhamme saya abhi sacchikatv upasampajja viharissat
havissati pti ca passaddhi ca sati ca sampajaaca sukho ca vihro.
1. Vepullata, [PTS]
2. Vihrissat, (bahusu)
3. Viharissati, (bahusu)
[BJT Page 428] [\x 428/]
Pare ce pohapda amhe eva puccheyyu: 'katamo pana so vuso oriko attapailbho yassa tum
dhamma desetha yathpaipannna vo sakilesik dhamm pahyissanti, vodniy dhamm abhiva
epullattaca diheva dhamme saya abhi sacchikatv upasampajja viharissath'ti. Tesa maya
a bykaryoma: "aya v so vuso oriko attapailbho yassa maya pahnya dhamma desema yat
ilesik dhamm pahyissanti, vodniy dhamm abhivahissanti, papripri vepullattaca di
hi sacchikatv upasampajja viharissath"ti.
Pare ce pohapda amhe eva puccheyyu: 'katamo pana so vuso manomayo attapailbho, yassa t
he pahnya dhamma desetha yathpaipannna vo sakilesik dhamm pahyissanti, vodniy dha
ti, papripri vepullattaca diheva dhamme saya abhi sacchikatv upasampajja viharis
ya puh eva bykareyyma: "aya v so vuso manomayo attapailbho yassa maya pahnya dh
pannna vo sakilesik dhamm pahyissanti, vodniy dhamm [PTS Page 198] [\q 198/] abh
santi, papripri vepullattaca diheva dhamme saya abhi sacchikatv upasampajja viha
Pare ce pohapda amhe eva puccheyyu: 'katamo pana so vuso arpo attapailbho, yassa tumh
hnya dhamma desetha yathpaipannna vo sakilesik dhamm pahyissanti, vodniy dhamm a
apripri vepullattaca diheva dhamme saya abhi sacchikatv upasampajja viharissath
a bykareyyma: "aya v so vuso arpo attapailbho yassa maya pahnya dhamma desema yat
ilesik dhamm pahyissanti, vodniy dhamm abhivahissanti, papripri vepullattaca di
hi sacchikatv upasampajja viharissath"ti
Ta kimmaasi pohapda, nanu eva sante sappihrakata bhsita sampajjat?Ti.
1. Viharissatti. Smu. Viharissathti [PTS]
[BJT Page 430] [\x 430/]
"Addh kho bhante eva sante sappihrakata bhsita sampajjat"ti.
Seyyathpi pohapda puriso nissei kareyya psdassa rohaya tasseva psdassa heh. Ta
bho purisa yassa tva psdassa rohaya nissei karosi, jnsi ta psda puratthimya v
pacchimya v disya uttarya v disya ucco v nco v majjhimo v'ti? So ce eva vadeyya: 'a
psdo, yassha rohaya nissei karomi tasseva psdassa heh'ti.
Ta ki maasi pohapda? Nanu eva sante tassa purisassa sappihrakata bhsita sampajja
"Addh kho bhante eva sante tassa purisassa sappihrakata bhsita sampajjat"ti.
[PTS Page 199] [\q 199/] evameva kho pohapda amhe eva puccheyyu: 'katamo pana so
vuso oriko attapailbho? Yassa tumhe pahya dhamma desetha yathpaipannna vo sakil
santi, vodniy dhamm abhivahissanti, papripri vepullattaca diheva dhamme saya ab
pajja viharissath'ti. Tesa maya eva puh eva bykareyyma:
Evameva kho pohapda amhe eva puccheyyu: 'katamo pana so vuso manomayo attapailbho? Yas
tumhe pahnya dhamma desetha yathpaipannna vo sakilesik dhamm pahyissanti, vodniy
ssanti, papripri vepullattaca diheva dhamme saya abhi sacchikatv upasampajja vih
sa maya puh eva bykareyyma:
Evameva kho pohapda amhe eva puccheyyu: 'katamo pana so vuso arpo attapailbho? Yassa
e pahnya dhamma desetha yathpaipannna vo sakilesik dhamm pahyissanti, vodniy dham
i, papripri vepullattaca diheva dhamme saya abhi sacchikatv upasampajja vihariss
a puh eva bykareyyma:
"Aya v so vuso oriko attapailbho yassa maya pahnya dhamma desema yathpaipannna
pahyissanti, vodniy dhamm abhivahissanti, papripri vepullattaca diheva dhamme s
pasampajja viharissath"ti
"Aya v so vuso manomayo attapailbho yassa maya pahnya dhamma desema yathpaipannna
dhamm pahyissanti, vodniy dhamm abhivahissanti, papripri vepullattaca diheva d
katv upasampajja viharissath"ti
"Aya v so vuso arpo attapailbho yassa maya pahnya dhamma desema yathpaipannna vo
pahyissanti, vodniy dhamm abhivahissanti, papripri vepullattaca diheva dhamme s
pasampajja viharissath"ti
Ta kimmaasi pohapda, nanu eva sante sappihrakata bhsita sampajjat?Ti.
"Addh kho bhante eva sante sappihrakata bhsita sampajjat"ti.
Eva vutte citto hatthisriputto bhagavanta etadavoca: yasmi bhante samaye oriko attapail
ho hoti, moghassa tasmi samaye manomayo atta pailbho hoti, mogho arpo attapailbho hoti
. Oriko vssa attapailbho tasmi samaye sacco hoti.
[BJT Page 432] [\x 432/]
Yasmi bhante samaye manomayo attapailbho hoti, moghassa tasmi samaye oriko attapailbho
oti, mogho arpo attapailbho. Manomayo ca attapailbho tasmi samaye sacco hoti.
Yasmi bhante samaye arpo attapailbho hoti, moghassa tasmi samaye oriko attapailbho ho
mogho arpo attapailbho. Manomayo ca attapailbho tasmi samaye sacco hot"ti.
"Yasmi citta samaye oriko attapailbho hoti, neva tasmi samaye manomayo attapailbho'ti
ha gacchati, na 'arpo attapailbho ti sakha [PTS Page 200] [\q 200/] gacchati. Ori
attapailbho' tveva tasmi samaye sakha gacchati.
Yasmi citta samaye manomayo attapailbho hoti, neva tasmi samaye oriko attapailbho'ti s
a gacchati, na 'arpo attapailbho ti sakha gacchati. Manomayo attapailbho' tveva tasmi
aye sakha gacchati.
Yasmi citta samaye arpo attapailbho hoti, neva tasmi samaye manomayo attapailbho'ti sa
a gacchati, na 'oriko' attapailbho ti sakha gacchati. Arpo attapailbho' tveva tasmi
sakha gacchati.
Sace ta citta eva puccheyyu: ahosi tva attamaddhna, na tva nhosi? Bhavissasi tva an
hna, na tva na bhavissasi? Atthi tva etarahi, na tva natthti eva puho tva citta kint
eyys?"Ti.
"Sace ma bhante eva puccheyyu: ahosi tva attamaddhna na tva na bhavissasi? Atthi tva
ahi, na tva natth?'Ti eva puho 'ha bhante eva bykareyya: ahosha1 attamaddhna, n
ssmaha angatamaddhna, nha na bhavissmi. Atthha etarahi, nha natthti. Eva puho
yyanti. "
Sace pana ta citta eva puccheyyu: yo te ahosi atto attapailbho sveva2 te attapailbho s
co, mogho angato, mogho paccuppanno? Yo te3 bhavissati angato attapailbho, sveva te
attapailbho sacco, mogho atto, mogho paccuppanno attapailbho. Sveva te attapailbho sacc
o, mogho atto, mogho angato? Ti eva puho tva citta kinti bykareyys?"Ti.
1. Ahosaha,
2. Soyeva, (syma)
3. Yo v te, [PTS]
[BJT Page 434] [\x 434/]
Sace pana ma bhante eva puccheyyu: yo te [PTS Page 201] [\q 201/] ahosi atto at
tapailbho, sveva te attapailbho sacco, mogho angato, mogho paccuppanno? Yo te bhaviss
ati angato attapailbho, sveva te attapailbho sacco, mogho atto, mogho paccuppanno? Yo
te etarahi paccuppanno attapailbho, sveva te attapailbho sacco, mogho atto, mogho anga
to? Ti. Eva puho aha bhante eva bykareyya: yo me ahosi atto attapailbho, sveva me at
o tasmi samaye sacco ahosi, mogho angato, mogho paccuppanno. Yo1 me bhavissati anga
to attapailbho, sveva me attapailbho tasmi samaye sacco bhavissati, mogho paccuppanno
. Yo me etarahi paccuppanno attapailbho, sveva me attapailbho sacco, mogho atto, mogh
o angato?Ti. Eva puho aha bhante eva bykareyyanti.
"Evameva kho citta yasmi samaye oriko attapailbho hoti, neva tasmi samaye manomayo att
apailbho'ti sakha gacchati. Na arpo attapailbho'ti sakha gacchati. Oriko attapail
smi samaye sakha gacchati. Yasmi citta samaye manomayo attapailbho hoti, neva tasmi sam
aye oriko attapailbho'ti sakha gacchati. Na arpo attapailbho'ti sakha gacchati. Man
tapailbho'tveva tasmi samaye sakha gacchati. Yasmi citta samaye arpo attapailbho hoti
va tasmi samaye oriko attapailbho'ti sakha gacchati, na manomayo attapailbho'ti sakh
ati. Arpo attapailbho'tveva tasmi samaye sakha gacchati.
Seyyathpi citta gav khra, khramh dadhi, dadhimh navanta, navantamh sappi, sappimh
smi samaye khra hoti, neva tasmi samaye dadhti sakha gacchati. Na navantanti sakha g
i. Na sappti sakha gacchati. Na sappimaoti sakha gacchati. Khra tveva tasmi samaye s
chati. Yasmi samaye dadhi hoti, neva tasmi samaye navantanti sakha gacchati. Na sappt
i sakha gacchati. Na sappimaoti sakha gacchati. Yasmi samaye navanta hoti, neva tasmi
ye sappinti sakha gacchati. Na sappimaoti sakha gacchati. Na khranti sakha gacchati.
i samaye sappi hoti, neva tasmi samaye sappimaoti sakha gacchati. Na khranti sakha ga
ti. Na dadhti sakha gacchati. Yasmi samaye sappimao hoti, neva tasmi samaye khranti sa
gacchati. Na dadhti sakha gacchati. Na navantanti sakha gacchati. 'Sappimao'tveva tasm
amaye sakha gacchati. [PTS Page 202] [\q 202/] yasmi samaye oriko attapailbho hoti
, neva tasmi samaye manomayo attapailbho'ti sakha gacchati. Na arpo attapailbho'ti sa
acchati. 'Oriko attapailbho'tveva tasmi samaye sakha gacchati. Yasmi citta samaye mano
yo attapailbho hoti, neva tasmi samaye arpo attapailbho'ti sakha gacchati. Na oriko
lbho'ti sakha gacchati. 'Manomayo attapailbho'tveva tasmi samaye sakha gacchati. Yasmi
tta samaye arpo attapailbho hoti, neva tasmi samaye oriko attapailbho'ti sakha gacch
a manomayo attapailbho'ti sakha gacchati. 'Arpo attapailbho'tveva tasmi samaye sakha
ati.
1. Yo ca, sy yo v, [PTS.]
[BJT Page 436] [\x 436/]
Im1 kho citta lokasama lokaniruttiyo lokavohr lokapaattiyo yhi tathgato voharati apa
i.
Eva vutte pohapdo paribbjako bhagavanta etadavoca: abhikkanta bhante. Abhikkanta bhant
Seyyathpi bhante nikkujjita v ukkujjeyya, paicchanna v vivareyya, mhassa v magga c
, andhakre v telapajjota dhreyya 'cakkhumanto rpni dakkhint'ti, evameva bhante bhagavat
anekapariyyena dhammo paksito. Esha bhante bhagavanta saraa gacchmi dhammaca bhikkhus
. Upsaka ma bhante bhagav2 dhretu ajjatagge pupeta saraa gatanti.
Citto pana hatthisriputto bhagavanta etadavoca: abhikkanta bhante abhikkanta bhante.
Seyyathpi bhante nikkujjita v ukkujjeyya, paicchanna v vivareyya, mhassa v magga c
, andhakre v telapajjota dhreyya 'cakkhumanto rpni dakkhint'ti, evameva bhante bhagavat
anekapariyyena dhammo paksito. Esha bhante bhagavanta saraa gacchmi dhammaca bhikkhus
. Labheyyha bhante bhagavato santike pabbajja, labheyya upasampadanti.
Alattha kho citto hatthisriputto bhagavato santike pabbajja. Alattha upasampada. Ac
irpasampanno kho panyasm citto hatthisriputto eko vpakaho appamatto viharanto na cirass
eva yassatthya kulaputt sammadeva agrasm anagriya [PTS Page 203] [\q 203/] pabbaj
anti tadanuttara brahmacariyapariyosna diheva dhamme saya abhi sacchikatv upasampajj
. Kh jti, vusita brahmacariya, kata karaya, npara itthattay'ti abbhasi. Aata
hatthisriputto arahata ahosti.
Pohapdasutta nihita navama.
1. Itim, [PTS.]
2. Bhagav. Sy, bhava gotamo, smu.
[BJT Page 438] [\x 438/]
10
[PTS Page 204] [\q 204/] subhasutta
1. Eva me suta. Eka samaya yasm nando svatthiya viharati jetavane anthapiikassa r
ibbute bhagavati. Tena kho pana samayena subho mavo todeyyaputto svatthiya paivasati
kenacideva karayena.
2. Atha kho subho mavo todeyyaputto aatara mavaka mantesi: ehi tva mavaka, yena sa
nupasakama. Upasakamitv mama vacanena samaa nanda appabdha apptaka lahuhna bal
bho mavo tedeyyaputto bhavanta nanda appbdha apptaka lahuhna bala phsuvihra
"sdhu kira bhava nando yena subhassa mavassa todeyyaputtassa nivesana tenupasakamatu a
nukampa updy"ti.
3. 'Eva bho'ti kho so mavako subhassa mavassa todeyyaputtassa paissutv yenyasm nando
asakami. Upasakamitv yasmat nandena saddhi sammodi. Sammodanya katha srya1 vti
Ekamanta nisinno kho so mavako yasmanta nanda etadavoca: subho mavo todeyyaputto bhav
anda appbdha apptaka lahuhna bala phsuvihra pucchati. Eva ca vadeti "sdhu kir
hassa mavassa todeyyaputtassa [PTS Page 205] [\q 205/] nivesana tenupasakamatu
anukampa updy"ti.
4. Eva vutte yasm nando ta mavaka etadavoca: aklo kho mavaka. Atthi me ajja bhesajj
ppevanma svepi upasakameyyma klaca samayaca updyti. 'Eva bho'ti kho so mavako yas
paissutv uhysan yena subho mavo todeyyaputto tenupasakami. Upasakamitv subha m
tadavoca: "avocumha2 kho maya bhoto vacanena ta bhavanta nanda: subho mavo todeyyaputto
bhavanta nanda appbdha apptaka lahuhna bala phsuvihra pucchati. Eva ca vade
yena subhassa mavassa todeyyaputtassa nivesana tenupasakamatu anukampa updy'ti. Eva
e bho samao nando ma etadavoca: 'aklo kho mavaka. Atthi me ajja bhesajjamatt pt. Appe
a svepi upasakameyyma klaca samayaca updy"ti. "Ettvatpi kho bho katameva eta, yato
hava3 nando oksamaksi svtanyapi upasakamany"ti.
1. Kath sarajany (mahynagatthesu)
2. Avocumh, smu.
3. Kho so bhava, [PTS.]
[BJT Page 440] [\x 440/]
5. Atha kho yasm nando tass rattiy accayena pubbanhasamaya nivsetv pattacvara dya
hikkhun pacchsamaena yena subhassa mavassa todeyyaputtassa nivesana tenupasakami. Upasa
amitv paatte sane nisdi. Atha kho subho mavo todeyyaputto yenyasm nando tenupasakam
amitv yasmat nandena saddhi sammodi. Sammodanya katha srya vtisretv ekamanta
6. Ekamanta nisinno kho subho mavo todeyyaputto yasmanta nanda etadavoca: [PTS Page 206
] [\q 206/] "bhava hi nando tassa bhoto gotamassa dgharatta upahko santikvacaro s
acr. Bhava eta nando jneyya yesa so bhava gotamo dhammna vaavd ahosi, yattha ca
esi nivesesi patihpesi. Katamesna kho bho nanda dhammna so bhava gotamo vaavd aho
a ima janata samdapesi nivesesi patihpes?"Ti.
7. "Tia kho mava khandhna so bhagav vaavd ahosi. Ettha ca ima janata samdapesi
Katamesa tia? Ariyassa slakkhandhassa ariyassa samdhikkhandhassa ariyassa pakkhandha
Imesa kho mava tia khandhna so bhagav vaavd ahosi. Ettha ca ima janata samdap
ti.
8. "Katamo pana so bho nanda ariyo slakkhandho yassa so bhava gotamo vaavd ahosi, yatth
a ca ima janata samdapesi nivesesi patihpes?"Ti.
9. "Idha mava tathgato loke uppajjati araha sammsambuddho vijjcaraasampanno sugato loka
vid anuttaro purisadammasrath satth devamanussna buddho bhagav. So ima loka sadevaka
a sabrahmaka sassamaabrhmai paja sadevamanussa saya abhi sacchikatv pavedeti. So
dikalya majjhekalya pariyosnakalya sttha sabyajana kevalaparipua parisuddha
[BJT Page 442] [\x 442/] (108)
10(29) Ta dhamma suti gahapati v gahapatiputto v aatarasmi v kule paccjto. So ta
thgate saddha pailabhati. So tena saddhpailbhena samanngato iti paisacikkhati: 'samb
arvaso rajpatho1. Abbhokso pabbajj. Nayida sukara agra ajjhvasat ekantaparipua ek
ha sakhalikhita brahmacariya caritu. Yannnha kesamassu ohretv ksyni vatthni acc
pabbajeyya'nti.
1. Rajopatho, katthaci.
11.So aparena samayena appa v bhogakkhandha pahya mahanta v bhogakkhandha pahya appa
ivaa pahya mahanta v tiparivaa pahya kesamassu ohretv ksyni vatthni acchde
o eva pabbajito samno ptimokkhasavarasavuto viharati cragocarasampanno aumattesu vajje
bhayadassv. Samdya sikkhati sikkhpadesu kyakammavackammena samanngato kusalena. Paris
dhjvo slasampanno indriyesu guttadvro bhojane matta satisampajaesu samanngato santu
12.(29) Kathaca mava bhikkhu slasampanno hoti? Idha mava bhikkhu ptipta pahya p
nihitadao nihitasattho lajj daypanno. Sabbapabhtahitnukamp viharati. Idampi'ssa hoti
mi.
13.Adinndna pahya adinndn paivirato hoti dinndy dinnapikakh. Athenena sucibhte
Idampi'ssa hoti slasmi.
14.Abrahmacariya pahya brahmacr hoti rcr1 virato methun gmadhamm. Idampi'ssa hoti s
15.Musvda pahya musvd paivirato hoti saccavd saccasandho theto2 paccayiko avisavda
. Idampi'ssa hoti slasmi.
[BJT Page 444 [\x 444/] 16.]Pisua vca3 pahya pisuya vcya paivirato hoti. Ito su
mutra akkht imesa bhedya. Amutra v sutv na imesa akkht amsa bhedya. Iti bhinnna
anuppadt4 samaggrmo5 samaggarato samagganandi samaggakarai vca bhsit hoti. Idampi's
slasmi.
17.Pharusa vca6 pahya pharusya vcya paivirato hoti. Y s vc ne kaasukh pemany
nt bahujanamanp, tathrpa8 vca bhsit hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
18.Samphappalpa pahya samphappalp paivirato hoti klavd bhtavd atthavd dhammavd
vca bhsit hoti klena spadesa pariyantavati atthasahita. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Ancri, machasa.
2. heto, sy.
3. Pisuvca, [PTS.]
4. Anuppdt, [PTS.]
5. Samaggarmo, machasa.
6. Pharusvca, [PTS.] Sitira
7. Pemaniy, machasa. 8. Evarpi. [PTS.] Sitira.
19.(30) Bjagmabhtagmasamrambh1 paivirato hoti. Ekabhattiko2 hoti rattparato3 paivirat
iklabhojan. Naccagtavditaviskadassan5 paivirato hoti. Mlgandhavilepanadhraamaanav
ato hoti. Uccsayanamahsayan paivirato hoti. Jtarparajatapaiggaha6 paivirato hoti. m
gaha6 paivirato hoti. makamasapaiggaha6 paivirato hoti. Itthikumrikapaiggaha6 pa
Dsidsapaiggaha6 paivirato hoti. Ajeakapaiggaha6 paivirato hoti. Kukkuaskarapaigg
ti. Hatthigavassavaav7 paiggaha paivirato hoti. Khettavatthupaiggaha paivirato hoti.
pahea8 gamannuyog paivirato hoti. Kayavikkay paivirato hoti. Tulkakasakamnak9
oanavacananikatisci10 yog paivirato hoti. Chedanavadhabandhanaviparmosalopasahaskr11
ato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Cullasla12 nihita
[BJT Page 446] [\x 446/]
20(31) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa bj
ha13 anuyutt viharanti, seyyathda: mlabja khandhabja phalubja14 aggabja bijabjam
i v itievarp16 bjagmabhtagmasamrambh17 paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
21 (32) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa sa
bhoga anuyutt viharanti, seyyathda: annasannidhi pnasannidhi vatthasannidhi ynasannid
yanasannidhi gandhasannidhi misasannidhi. Iti v iti evarp sannidhikraparibhog paivir
ti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Samrabbh, machasa.
2. Eka bhattiko, machasa.
3. Rattuparato, machasa.
4. Virato, the. Se.
5. Viska, machasa.
6. Pariggaha, (sabbattha)
7. Gavassa, se. Vaava, machasa.
8. Pahia, smu. Machasa. Sy.
9. Ka, machasa.
10. Svi, machasa.
11. Sahasa, machasa.
12. Ca sla, machasa.
13. Samrabbh, machasa.
14. Phala, se. Phalu, si. The.
15. Bija bja eva. The.
16. Iti evarup, kesuci.
17. Samrabbh, machasa.
22(33) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa vis
utt viharanti, seyyathda: nacca gta vdita pekkha akkhta pissara vetla kumbhath
panaka2 hatthiyuddha assayuddha mahisayuddha3 usabhayuddha ajayuddha meayuddha4 kukku
ha vaakayuddha daayuddha muhiyuddha5 nibbuddha uyyodhika balagga senbyha aka
viskadassan paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
23(34) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa jt
utt viharanti, seyyathda: ahapada dasapada ksa parihrapatha santika khalika gha
ha pagacra vakaka mokkhacika cigulaka patthaka rathaka dhanuka akkharika manesi
iti evarp jtappamdahnnuyog paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
[BJT Page 448] [\x 448/]
24(35) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa ucc
a anuyutt viharanti, seyyathda: sandi pallaka gonaka cittaka paika paalika tlik
i ekantalomi kahissa koseyya kuttaka hatthatthara assatthara rathatthara ajinappave
apavarapaccattharaa sauttaracchada ubhatolohitakpadhna. Iti v iti evarp uccsayanamah
virato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Sobhanagaraka, katthaci. Sobhanakaraka, [PTS.] Sobhanagharaka, machasa.
2. Dhovana, katthaci. Dhopana, sitira.
3. Mahisa, machasa.
4. Meaka, machasa.
5. Shala potthakesu na dissati.
6. Anka - kesuci.
25(36) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa ma
a anuyutt viharanti, seyyathda: ucchdana parimaddana nahpana sambhana dsa ajana
mukhalepana2 hatthabandha sikhbandha daaka nika khagga chatta citrphana uhsa
hadasni. Iti v iti evarp maanavibhusanahnnuyog paivirato hoti. Idampi'ssa hoti sl
26(37) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa tir
uyutt viharanti, seyyathda: rjakatha corakatha mahmattakatha senkatha bhayakatha yu
a annakatha pnakatha vatthakatha sayanakatha mlkatha gandhakatha tikatha ynakath
katha nagarakatha janapadakatha itthikatha purisakatha (kumrakatha kumrikatha)3 srak
sikhkatha kumbhahnakatha pubbapetakatha nnattakatha lokakkhyika samuddakkhyika it
ha. Iti v itievarpya tiracchnakathya paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
27(38) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarp vigg
utt viharanti, seyyathda: "na tva ima dhammavinaya jnsi. Aha ima dhammavinaya jn
mmavinaya jnissasi? Micchpaipanno tvamasi. Ahamasmi sammpaipanno. Sahita me, asahita
Pure vacanya pacch avaca. Pacch vacanya pure avaca. cia4 te viparvatta. ropito te
tvamasi. Cara vdappamokkhya. Nibbehehi v sace pahos"ti. Iti v itievarpya vigghikakat
aivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
[BJT Page 450] [\x 450/]
28(39) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa dt
yogamanuyutt viharanti, seyyathda: raa rjamahmattna khattiyna brhmana gahapati
. Amutrgaccha. Ida hara. Amutra ida har"ti. Iti v itievarp dteyyapahiagamannuyog p
ti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Mukhacua, machasa.
2. Mukhlepana, smu.
3. Marammapotthakesuyeva dissate
4. Avicia, kesuci.
29(40) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te kuhak ca ho
a nemittik ca nippesik ca lbhena ca lbha nijigisitro. Iti v itievarp kuhanalapan pa
oti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Majjhimasla nihita.
30(41) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya ti
micchjvena jvika1 kappenti, seyyathda: aga nimitta uppta2 supia3 lakkhaa msika
bihoma thusahoma taulahoma sappihoma telahoma mukhahoma lohitahoma agavijj vatthuvi
vijj4 sivavijj bhtavijj bhurivijj ahivijj visavijj vicchikavijj msikavijj sakuavijj
pakkajjhna5 saraparittna migacakka. Iti v itievarpya tiracchnavijjya micchjv pai
dampi'ssa hoti slasmi.
31(42) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya ti
micchjvena jvika kappenti, seyyathda: mailakkhaa vatthalakkhaa daalakkhaa6 asil
anulakkhaa vudhalakkhaa7 itthilakkhaa purisalakkhaa kumralakkhaa kumrilakkhaa d
atthilakkhaa assalakkhaa mahisalakkhaa8 usabhalakkhaa golakkhaa9 ajalakkhaa meal
kkhaa vaakalakkhaa godhlakkhaa kaiklakkhaa kacchapalakkhaa migalakkhaa. Iti
a micchjv paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
[BJT Page 452] [\x 452/]
32(43) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya ti
micchjvena jvika kappenti seyyathda: raa niyyna bhavissati, raa aniyyna bhavis
payna bhavissati, bhirna raa apayna bhavissati, bhirna raa upayna bhavissati
issati, abbhantarna raa jayo bhavissati, abbhantarna raa parjayo bhavissati. Iti im
o bhavissati. Imassa parjayo bhavissati. Iti v itievarpya tiracchnavijjya micchjv pa
o hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Jvita, machasa.
2. Uppda, smu.
3. Supina, machasa. Supiaka, si.
4. Khetta, kesuci.
5. Pakkha, kesuci.
6. Daalakkhaa satthalakkhaa, machasa.
7. yudha, kesuci.
8. Mahisa, machasa.
9. Goa, machasa.
10. Meaka, kesuci.
33(44) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya ti
micchjvena jvika kappenti. Seyyathda: candaggho bhavissati. Suriyaggho bhavissati. Nak
attagho bhavissati. Candimasuriyna pathagamana bhavissati. Candimasuriyna uppathagaman
a bhavissati. Nakkhattna pathagamana bhavissati. Nakkhattna uppathagamana bhavissati. U
kkpto bhavissati. Dsho bhavissati. Bhmiclo bhavissati. Devadundubhi bhavissati. Candim
uriyanakkhattna uggamana ogamana1 sakilesa vodna bhavissati. Evavipko candaggho bha
Evavipko suriyaggho bhavissati. Evavipko nakkhattaggho bhavissati. Evavipka candimas
a pathagamana bhavissati. Evavipka candimasuriyna uppathagamana bhavissati. Evavipka
ttna pathagamana bhavissati. Evavipka nakkhattna uppathagamana bhavissati. Evavipko
avissati. Evavipko disho bhavissati. Evavipko bhmiclo bhavissati. Evavipko devadund
vissati. Evavipko candimasuriyanakkhattna uggamana ogamana sakilesa vodna bhavissati
v itievarpya tiracchnavijjya micchjv paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
34(45) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya ti
micchjvena jvika kappenti. Seyyathda: subbuhik bhavissati. Dubbuhik bhavissati. Su
vissati. Dubbhikkha bhavissati. Khema bhavissati. Bhaya bhavissati. Rogo bhavissati
. rogya bhavissati. Mudd gaan sakhna kveyya lokyata. Iti v itievarpya tiracchn
virato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
[BJT Page 454] [\x 454/]
35(46) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya ti
micchjvena jvika kappenti. Seyyathda: vhana vivhana savadana vivadana sakiraa
bbhagakaraa viruddhagabbhakaraa jivhnitthambhana2 hanusahanana hatthbhijappana hanuj
kaajappana dsapaha kumripaha devapaha diccupahna mahatupahna abbhujjalana
cchnavijjya micchjv paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Oggamana, kesuci.
2. Jivhnitthaddhana. Bahusu.
36(47) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya ti
micchjvena jvika kappenti. Seyyathda: santikamma paidhikamma bhtakamma bhurikamma
vossakamma vatthukamma vatthuparikiraa camana nahpana juhana vamana virecana uddhav
dhovirecana ssavirecana kaatela nettatappana natthukamma ajana paccajana slkiya
atikicch mlabhesajjna anuppadna osadhna paimokkho. Iti v itievarpya tiracchnavijj
ato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
37(48) Sa kho1 so mava bhikkhu eva slasampanno na kutoci bhaya samanupassati yadida sla
savarato. Seyyathpi mava khattiyo muddhvasitto2 nihatapaccmitto na kutoci bhaya samanup
assati yadida paccatthikato, evameva kho mava bhikkhu eva slasampanno na kutoci bhaya
samanupassati yadida slasavarato. So imin ariyena slakkhandhena samanngato ajjhatta ana
vajjasukha paisavedeti. Eva kho mava bhikkhu slasampanno hoti.
38. Aya kho so mava ariyo slakkhandho yassa so bhagav vaavd ahosi yattha ca ima jana
pesi nivesesi patihpesi. Atthi cevettha uttari karaiyanti."
[BJT Page 456] [\x 456/]
39. "Acchariya bho nanda, abbhuta bho nanda, sopya bho nanda ariyo slakkhandho paripu
aparipuo. Evamparipuachamho nanda ariya [PTS Page 207] [\q 207/] slakkhandha it
ddh aesu samaabrhmaesu na samanupassmi. Evamparipuaca bho nanda ariya slakkhandha
samaabrhma attani samanupasseyyu, te tvatakeneva attaman assu 'alamettvat katamettva
patto no smaattho, natthi no kici uttari karaiya'nti. Atha ca pana bhava nando evamha
thi cevettha uttari karaya"nti.
Pahamakabhavra. 40. "Katamo pana so bho nanda ariyo samdhikkhandho yassa so bhava gota
vaavd ahosi yattha ca ima janata samdapesi nivesesi patihpes?" Ti.
41(49) Kathaca mava bhikkhu indriyesu guttadvro hoti? Idha mava bhikkhu cakkhun rpa d
a nimittaggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraamena cakkhundriya asavuta viharanta
ass ppak akusal dhamm anvassaveyyu3 tassa savarya paipajjati. Rakkhati cakkhundriya.
undriye savara pajjati. Sotena sadda sutv na nimittaggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdh
otindriya asavuta viharanta abhijjh domanass ppak akusal dhamm anvassaveyyu tassa s
ajjati. Rakkhati sotindriya. Sotindriye savara pajjati. Ghena gandha ghyitv na nimitt
oti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraamena ghindriya asavuta viharanta abhijjh domanass
anvassaveyyu tassa savarya paipajjati. Rakkhati ghindriya. Ghindriye savara pajjat
asa syitv na nimittaggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraamena jivhindriya asavuta
jh domanass ppak akusal dhamm anvassaveyyu3 tassa savarya paipajjati. Rakkhati jivhi
Jivhindriye savara pajjati. Kyena phohabba phusitv na nimittaggh hoti nnubyajanag
raamena kyindriya asavuta viharanta abhijjh domanass ppak akusal dhamm anvassavey
rya paipajjati. Rakkhati kyindriya. Kyindriye savara pajjati. Manas dhamma viya n
oti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraamena manindriya asavuta viharanta abhijjh domanass
amm anvassaveyyu3 tassa savarya paipajjati. Rakkhati manindriya. Manindriye savara pa
i. So imin ariyena indriyasavarena samanngato ajjhatta abysekasukha paisavedeti. Eva
mava bhikkhu indriyesu guttadvro hoti.
1. Atha kho, kesuci.
2. Muddhbhisinto, kesuci.
3. Anvsaveyyu, anvssaveyyu, kesuci.
[BJT Page 458] [\x 458/]
42(50) Kathaca mava bhikkhu satisampajaena samanngato hoti? Idha mava bhikkhu abhikkan
paikkante sampajnakr hoti. lokite vilokite sampajnakr hoti. Samijite1 pasrite sampa
i. Saghipattacvaradhrae sampajnakr hoti. Asite pte khyite syite sampajnakr hoti
sampajnakr hoti. Gate hite nisinne sutte jgarite bhsite tuhbhve sampajnakr hoti.
bhikkhu satisampajaena samanngato hoti.
43(51) Kathaca mava bhikkhu santuho hoti? Idha mava bhikkhu santuho hoti kyaparihri
ena kucchiparihriyena2 piaptena. So yena yeneva pakkamati samdyeva pakkamati. Seyyathpi
mava pakkhi sakuo yena yeneva eti sapattabhro'va eti, evameva kho mava bhikkhu santu
ti kyaparihriyena cvarena kucchiparihriyena piaptena. So yena yeneva pakkamati samdye
akkamati. Eva kho mava bhikkhu santuho hoti.
44(52) So imin ca ariyena slakkhandhena3 samanngato imin ca ariyena indriyasavarena s
amanngato imin ca ariyena satisampajaena samanngato imya ca ariyya santuhiy samanng
tta sensana bhajati araa rukkhamla pabbata kandara giriguha susna vanapattha abb
pacchbhatta piaptapaikkanto nisdati pallaka bhujitv uju kya paidhya parimukha
45(53) So abhijjha loke pahya vigatbhijjhena cetas viharati. Abhijjhya citta parisodhe
ti. Bypdapadosa pahya abypannacitto viharati sabbapabhtahitnukamp. Bypdapados cit
i. Thnamiddha pahya vigatathnamiddho viharati lokasa sato sampajno. Thnamiddh citta
eti. Uddhaccakukkucca pahya anuddhato viharati ajjhatta vpasantacitto. Uddhaccakukku
cc citta parisodheti. Vicikiccha pahya tiavicikiccho viharati akathakath kusalesu dham
su. Vicikicchya citta parisodheti.
1. Sammijite, kesuci.
2. Paribhrikena, smu.
3. Imin slakkhandhena, sabbattha.
[BJT Page 460] [\x 460/]
46(54) Seyyathpi mava puriso ia dya kammante payojeyya, tassa te kammant samijjheyyu,
yni ca porni iamlni tni ca byantkareyya, siy cassa uttari avasiha drabharaya,
a kho pubbe ia dya kammante payojesi. Tassa me te kammant samijjhisu. So'ha yni ca p
tni ca byant aksi. Atthi ca me uttari avasiha drabharay"ti. So tatonidna labheth
ccheyya somanassa -
47(55) Seyyathpi mava puriso bdhiko assa dukkhito bhagilno, bhatta cassa nacchdeyya,
ssa kye balamatt, so aparena samayena tamh bdh mucceyya, bhattacassa chdeyya, siy cas
e balamatt, tassa evamassa: "aha kho pubbe bdhiko ahosi dukkhito bhagilno. Bhatta ca
acchdesi. Nacassa me si kye balamatt. So'mhi etarahi tamh bdh mutto bhattaca me chde
thi ca me kye balamatt"ti. So tato nidna labhetha pmojja, adhigaccheyya somanassa -
48(56) Seyyathpi mava puriso bandhangre baddho assa, so aparena samayena tamh bandhang
ucceyya sotthin abbayena1, na cassa kici bhogna vayo, tassa evamassa: "aha kho pubbe
bandhangre baddho ahosi. So'mhi etarahi tamh bandhangr mutto sotthin abbayena. Natthi
me kici bhogna vayo"ti. So tatonidna labhetha pmojja, adhigaccheyya somanassa -
49(57) Seyyathpi mava puriso dso assa anattdhno pardhno na yenakmagamo, so aparena s
a tamh dsaby mucceyya attdhno apardhno bhujisso yenakmagamo, tassa evamassa: "aha kh
e dso ahosi anattdhno pardhno na yenakmagamo, so'mhi etarahi tamh dsaby mutto attd
bhujisso yenakmagamo"ti. So tatonidna labhetha pmojja, adhigaccheyya somanassa -
1. Avyayena, [PTS.]
50(59) Seyyathpi mava puriso sadhano sabhogo kantraddhnamagga paipajjeyya dubbhikkha s
paibhaya. So aparena samayena ta kantra nitthareyya, sotthin gmanta anuppueyya khema
aya, tassa evamassa: "aha kho pubbe sadhano sabhogo kantraddhnamagga paipajji dubbhikkh
a sappaibhaya. So'mhi etarahi ta kantra tio sotthin gmanta anuppatto khema appaib
tato nidna labhetha pmojja adhigaccheyya somanassa -
[BJT Page 462] [\x 462/]
51(60) Evameva kho mava bhikkhu yath ia yath roga yath bandhangra yath dsabya ya
ga eva ime paca nvarae appahe attani samanupassati. Seyyathpi mava naya yath ro
kkha yath bhujissa yath khemantabhmi evameva kho mava bhikkhu ime paca nvarae pah
anupassati.
52(61) Tassime paca nvarae pahe attani samanupassato pmojja jyati. Pamuditassa pti j
Ptimanassa kyo passambhati. Passaddhakyo sukha vedeti. Sukhino citta samdhiyati.
53. So vivicceva kmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakka savicra vivekaja ptisukha p
ahama jhna upasampajja viharati. So imameva kya vivekajena ptisukhena abhisanneti paris
anneti paripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa vivekajena ptisukhena apphua
ti.
54. Seyyathpi mava dakkho nahpako v nahpakantevs v kasathle nahnyavuni kiritv
paripphosaka sanneyya sya nahnyapii snehnugat snehaparet santarabhir phu snehena
a, evameva kho mava bhikkhu imameva kya vivekajena ptisukhena abhisanneti parisenneti p
aripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa vivekajena ptisukhena apphua hoti.
55. Yampi mava bhikkhu vivicceva kmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakka savicra vi
vekaja ptisukha pahama jhna upasampajja viharati, so imameva kya vivekajena ptisukhe
isandeti parisandeti paripreti parippharati, nssa kici sabbvato kyassa vivekajena ptis
ukhena apphua hoti, idampi'ssa hoti samdhismi.
56. Puna ca para mava bhikkhu vitakkavicrna vpasam ajjhatta sampasdana cetaso ekodi
kka avicra samdhija ptisukha dutiya jhna upasampajja viharati. So imameva kya sam
khena abhisandeti parisandeti paripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa samdhi
jena ptisukhena apphua hoti.
[BJT Page 464] [\x 464/]
57. Seyyathpi mava udakarahado ubbhidodako, tassa nevassa puratthimya disya udakassa y
amukha, na dakkhiya disya udakassa yamukha, na pacchimya disya udakassa yamukha, na
disya udakassa yamukha, devo ca na klena kla samm dhra anupaveccheyya, atha kho tamh
dakarahad st vridhr ubbhijjitv tameva udakarahada stena vrin abhisandeyya parisande
preyya paripphareyya, nssa kici sabbvato udakarahadassa vrin stena apphua assa, evame
ho mava bhikkhu imameva kya samdhijena ptisukhena abhisandeti parisandeti paripreti par
ippharati. Nssa kici sabbvato kyassa samdhijena ptisukhena apphua hoti.
58. Yampi mava bhikkhu vitakkavicrna vpasam ajjhatta sampasdana cetaso ekodibhva a
cra samdhija ptisukha dutiya jhna upasampajja viharati, so imameva kya samdhijenap
bhisandeti parisandeti paripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa samdhijena pti
sukhena apphua hoti. [PTS Page 208] [\q 208/] idampi'ssa hoti samdhismi.
59. Puna ca para mava bhikkhu ptiy ca virg upekkhako ca viharati sato sampajno sukhac
na paisavedeti. Yanta ariy cikkhanti: upekkhako satim sukhavihrti tatiya jhna upasa
iharati. So imameva kya nipptikena sukhena abhisandeti parisandeti paripreti, paripp
harati nssa kici sabbvato kyassa nipptikena sukhena apphua hoti.
60. Seyyathpi mava uppaliniya v paduminiya v puarikiniya v appekaccni uppalni v
dake jtni udake savaddhni udaknuggni antonimuggaposni tni yva cagg yva ca ml ste
i parisannni pariprni, paripphuni nss kici sabbvata uppalna v padumna v puar
vameva kho mava bhikkhu imameva kya nipptikena sukhena abhisandeti parisandeti paripre
ti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa nipptikena sukhena apphua hoti.
[BJT Page 466] [\x 466/]
61. Yampi mava bhikkhu ptiy ca virg upekkhako ca viharati sato sampajno sukhaca kyena
avedeti, ya ta ariy cikkhanti upekkhako satim sukhavihrtita tatiya jhna upasampajj
. So imameva kya nipptikena sukhena abhisandeti parisandeti paripreti parippharati,
nssa kici sabbvato kyassa nipptikena sukhena apphua hoti, idampi'ssa hoti samdhismi.
62. Puna ca para mava bhikkhu sukhassa ca pahn dukkhassa ca pahn pubbeva somanassadoman
assna atthagam adukkhamasukha upekkhosatiprisuddhi catuttha jhna upasampajja viharat
imameva kya parisuddhena cetas pariyodtena pharitv nisinno hoti. Nssa kici sabbvato k
a parisuddhena cetas pariyodtena apphua hoti. Seyyathpi mava puriso odtena vatthena sa
prupitv nisinno assa, nssa kici sabbvato kyassa odtena vatthena apphua assa, evameva
mahrja bhikkhu imameva kya parisuddhena cetas pariyodtena pharitv nisinno hoti. Nssa k
sabbvato kyassa parisuddhena cetas pariyodtena apphua hoti.
63. Yampi mava bhikkhu sukhassa ca pahn dukkhassa ca pahn pubbeva somanassadomanassna
thagam adukkhamasukha upekkhsatiprisuddhi catuttha jhna upasampajja viharati, so imam
kya parisuddhena cetas pariyodtena pharitv nisinno hoti, nssa kici sabbvato kyassa pa
ddhena cetas pariyodtena apphua hoti, idampi'ssa hoti samdhismi. Aya kho so mava ariy
mdhikkhandho yassa so bhagav vaavd ahosi, yattha ca ima janata samdapesi nivesesi pat
Atthi cevettha uttari karayanti.
64. "Acchariya bho nanda. So cya bho nanda ariyo samdhikkhandho paripue no aparipuo
ipuacha bho nanda ariya samdhikkhandha ito bahiddh aesu samaabrhmaesu na samanu
bho nanda ariya samdhikkhandha ito bahiddh ae samaabrhma attani samanupasseyyu, t
va attaman assu alamettvat, katamettvat, anuppatto no smaattho, natthi no kici uttari
nti.
[BJT Page 468] [\x 468/]
65. Atha ca pana bhava nando evamha: atthi cevettha uttari karaiyanti. Katamo pana so
bho nanda ariyo paakkhandho, yassa so bhava gotamo vaavd ahosi yattha ca ima janata
esi nivesesi patihpes?"Ti.
66. "Puna ca para mava so bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatu
kkilese mudubhte kammaniye hite nejappatte adassanya citta abhinharati abhininnmeti
pajnti: "aya kho me kyo rp ctummahbhtiko mtpentikasambhavo odanakummspacayo anicc
addanabhedaviddhasanadhammo. Ida ca pana me via ettha sita ettha paibaddha'nti.
67. Seyyathpi mava mai veuriyo subho jtim ahaso suparikammakato accho vippasanno an
bkrasampanno, tatra'ssa sutta vuta nla v pta v lohita v odta v pausutta v.
e karitv paccavekkheyya "aya kho mai veuriyo subho jtim ahaso suparikammakato, accho
asanno anvilo sabbkrasampanno. Tatirada sutta vuta nla v pta v lohita v odta
kho mahrja bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodne anagae vigatupakkilese mudubh
e kammaniye hite nejappatte adassanya citta abhinharati abhinnmeti. So eva pajnti
o rp ctummahbhtiko mtpettikasambhavo odanakummspacayo aniccucchdanaparimaddanabhedan
asanadhammo. Ida ca pana me via ettha sita ettha paibaddhanti.
68. Yampi mava bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatupakkilese mu
dubhte [PTS Page 209] [\q 209/] kammaniye hite nejappatte adassanya citta abhin
abhininnmeti. So eva pajnti: "aya kho me kyo rp ctummahbhtiko mtpentikasambhavo
yo aniccucchdanaparimaddanabhedaviddhasanadhammo. Ida ca pana me via ettha sita ettha
addhanti, idampi'ssa hoti paya.
[BJT Page 470] [\x 470/]
69. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye
ite nejappatte manomaya kya abhinimminanya1 citta abhinharati abhininnmeti. So imamh
hinimminti rpi manomaya sabbagapaccagi abhinindriya.
70. Seyyathpi mava puriso mujamh isika pavheyya, tassa evamassa: aya mujo aya isik
mujamhtveva isik pavhti. Seyyathpi v pana mahrja puriso asi kosiy pavheyya. Tassa
ya asi aya kosi, ao asi a kosi, kosiytveva asi pavho'ti. Seyyathpi v pana mahrja
a uddhareyya. Tassa evamassa: aya ahi aya karae, ao ahi ao karao, karatveva ah
eva kho mava bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudr
hte kammaniye hite nejappatte manomaya kya abhinimminanya citta abhinharati abhininn
o imamh ky aa kya abhinimminti rpi manomaya sabbagapaccagi ahnindriya.
71. Yampi mava bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mu
bhte kammaniye hite nejappatte manomaya kya abhinimminanya1 citta abhinharati abhini
So imamh ky aa kya abhinimminti rpi manomaya sabbagapaccagi abhinindriya, ida
72. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatupakkilese mudubhte kammaniy
e hite nejappatte iddhividhya citta abhinharati abhininnmeti. So anekavihita iddhividh
accanubhoti: eko'pi hutv bahudh hoti bahudhpi hutv eko hoti, vbhva tirobhva tiroku
opabbata asajjamno gacchati seyyathpi kse, pahaviy'pi ummujjanimujja karoti seyyathpi
ke, udake'pi abhijjamne gacchati seyyathpi pahaviya, kse'pi pallakena kamati seyyath'p
pakkh sakuo. Ime'pi candimasuriye evamahiddhike evamahnubhve pin parmasati parimajja
brahmalokpi kyena vasa vatteti.
[BJT Page 472] [\x 472/]
73. Seyyathpi mahrja dakkho kumbhakro v kumbhakrantevs v suparikammakatya mantikya
bhjanavikati kakheyya ta tadeva kareyya abhinipphdeyya -
74. Seyyathpi v pana mava dakkho dantakro v dantakrantevs v suparikammakatasmi dant
deva dantavikati kakheyya ta tadeva kareyya abhinipphdeyya -
75. Seyyathpi v pana mava dakkho suvaakro v suvaakrentavs v suparikammakatasmi
uvaavikati kakheyya ta tadeva kareyya abhinipphdeyya -
76. Evavema kho mava bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkil
e mudubhte kammaniye hite nejappatte iddhividhya citta abhinharati abhininnmeti. So an
avihita iddhividha paccanuhoti: eko'pi hutv bahudh hoti. Bahudh'pi hutv eko hoti. vbh
robhva tirokua tiropkra tiropabbata asajjamno gacchati seyyathpi kse. Pahaviy'p
karoti seyyathpi udake. Udake'pi abhijjamne gacchati seyyathpi pahaviya. kse'pi pallak
a kamati seyyathpi pakkh sakuo. Ime'pi candimasuriye evamahiddhike evamahnubhve pin
ti parimajjati. Yva brahmalok'pi kyena vasa vatteti.
77. Yampi mava bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mu
bhte kammaniye hite nejappatte iddhividhya citta abhinharati abhininnmeti. So anekavih
a iddhividha paccanuhoti: eko'pi hutv bahudh hoti. Bahudh'pi hutv eko hoti. vbhva ti
irokua tiropkra tiropabbata asajjamno gacchati seyyathpi kse. Pahaviy'pi ummujjan
seyyathpi udake. Udake'pi abhijjamne gacchati seyyathpi pahaviya. kse'pi pallakena ka
ti seyyathpi pakkh sakuo. Ime'pi candimasuriye evamahiddhike evamahnubhve pin parma
imajjati. Yva brahmalok'pi kyena vasa vatteti, idampi'ssa hoti paya.
78. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatupakkilese mudubhte kammaniy
e hite nejappatte dibbya sotadhtuy vitta abhinharati abhininnmeti. So dibbya sotadh
dhya atikkantamnusikya ubho sadde suti dibbe ca mnuse ca ye dre santike ca.
79. Seyyathpi mava puriso addhnamaggapaipanno so sueyya bherisaddampi mudigasaddampi sa
hapaavadeimasaddampi, tassa evamassa: bherisaddo iti'pi mudigasaddo iti'pi sakhapaavad
eimasaddo iti'pi. Evameva kho mahrja bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodne ana
ae vigatpakkilese mudubhte kammaniye hite nejappatte dibbya sotadhtuy citta abhinha
ininnmeti. So dibbya sotadhtuy visuddhya atikkantamnusikya ubho sadde suti dibbe ca m
ca ye dre santike ca.
[BJT Page 474] [\x 474/]
80. Eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatupakkilese mudubhte kammaniye hi
te nejappatte dibbya sotadhtuy vitta abhinharati abhininnmeti. So dibbya sotadhtuy
atikkantamnusikya ubho sadde suti dibbe ca mnuse ca ye dre santike ca, idampi'ssa hot
i paya.
81. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye
ite nejappatte cetopariyaya citta abhinharati abhininnmeti. So parasattna parapugga
eto paricca pajnti: "sarga v citta sarga cittanti pajnti. Vtarga v citta vtar
ssa v citta sadosa cittatanti pajnti. Vtadosa v citta vtadosa cittanti pajnti.
ha cittanti pajnti. Vtamoha v citta vtamoha cittanti pajnti. Sakhitta v citta s
ajnti. Vikkhitta v citta vikkhitta cittanti pajnti. Mahaggata v citta mahaggata ci
i. Amahaggata v citta amahaggata cittanti pajnti. Sauttara v citta sauttara cintanti
Anuttara v citta anuttara cittanti pajnti. Samhita v citta samhita cittanti pajn
itta
Asamhita cittanti pajnti. Vimutta v citta vimutta cittanti pajnti. Avimutta v citt
ittanti pajnti.
82. Seyyathpi mava itthi v puriso v daharo v yuv maanakajtiko dse v parisuddhe pa
v udakapatte saka mukhanimitta paccavekkhamno sakaika v sakikanti jneyya, akaika v
i jneyya, evameva kho mava bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigat
kilese mudubhte kammaniye hite nejappatte cetopariyaya citta abhinharati abhininnme
arasattna parapuggalna cetas ceto paricca pajnti: sarga v citta sarga cittanti pa
a vtarga cittanti pajnti. Sadosa v citta sadosa cittanti pajnti vtadosa v citta
ajnti. Samoha v citta samoha cittanti pajnti vtamoha v citta vtamoha cittanti pa
tta sakhitta cittanti pajnta. Vikkhitta v citta vikkhitta cittanti pajnti. Mahaggat
ahaggata cittanti pajnti amahaggata v citta amahaggata cittanti pajnti. Sauttara v
ttara cittanti pajnti. Anuttara v citta anuttara cittanti pajnti. Samhita v citta
nti pajnti asamhita v citta asamhita cittanti pajnti. Vimutta v citta vimutta ci
imutta v citta avimutta cittanti pajnti.
[BJT Page 476] [\x 476/]
83. Yampi mava bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mu
bhte kammaniye hite nejappatte cetopariyaya citta abhinharati abhininnmeti. So para
apuggalna cetas ceto paricca pajnti: sarga v citta sarga cittanti pajnti vtarga
ti pajnti. Sadosa v citta sadosa cittanti pajnti vtadosa v citta vtadosa cittant
v citta samoha cittanti pajnti vtamoha v citta vtamoha cittanti pajnti. Sakhitta
ittanti pajnta. Vikkhitta v citta vikkhitta cittanti pajnti. Mahaggata v citta maha
tanti pajnti amahaggata v citta amahaggata cittanti pajnti. Sauttara v citta sautta
ti pajnti. Anuttara v citta anuttara cittanti pajnti. Samhita v citta samhita ci
amhita v citta asamhita cittanti pajnti. Vimutta v citta vimutta cittanti pajnti
a avimutta cittanti pajnti, idampi'ssa hoti paya.
84. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatupakkilese mudubhte kammaniy
e hite nejappatte pubbenivsnussatiya citta abhinharati abhininnmeti. So anekavihit
anussarati seyyathda: ekampi jti dve'pi jtiyo tisso'pi jtiyo catasso'pi jtiyo paca'pi
yo dasa'pi jtiyo vsampi jtiyo tsampi jtiyo cattrsampi jtiyo jtisatampi jtisahassamp
sahassampi aneke'pi savaakappe aneke'pi vivaakappe aneke'pi savaavivaakappe amutrsi
otto evavao evamhro eva sukhadukkhapaisaved evamyupariyanto. So tato cuto amutra upa
i evanmo evagotto evavao evamhro evasukhadukkhapaisaved evamyupariyanto. So tato
o'ti. Iti skra sauddesa anekavihita pubbenivsa anussarati.
85. Seyyathpi mava puriso sakamh gm aa gma gaccheyya tamh'pi gm aa gma gacc
accgaccheyya. Tassa evamassa: 'aha kho sakamh gm amu gma agacchi tatra eva ahsi
eva tuah ahosi. Tamhpi gm agacchi tatrpi eva ahsi eva nisdi eva abhsi eva
a paccgato'ti. Evameva kho mava bhikkhu eva samhite citte parisuddhe paryodte anagae
akkilese mudubhte kammaniye hite nejappatte pubbenivsnussatiya citta abhinharati a
. So anekavihita pubbenivsa anussarati seyyathda: ekampi jti dve'pi jtiyo tisso'pi jt
catasso'pi jtiyo paca'pi jtiyo dasa'pi jtiyo vsampi jtiyo tisampi jtiyo cattrsampi j
pi jtiyo jtisatampi jtisahassampi jtisatasahassampi aneke'pi savaakappe aneke'pi viva
pe aneke'pi savaavivaakappe amutrsi evanmo evagotto evavao evamhro evasukhaduk
yanto -
[BJT Page 478] [\x 478/]
So tato cuto amutra upapdi ttrapsi evanmo evagotto evavao evamhro evasukhadukkha
ariyanto. So tato cuto idhpapanno'ti iti skra sauddesa anekavihita pubbenivsa anussara
.
86. Yampi mava bhikkhu eva samhite citte parisuddhe paryodte anagae vigatpakkilese mu
e kammaniye hite nejappatte pubbenivsnussatiya citta abhinharati abhininnmeti. So
a pubbenivsa anussarati seyyathda: ekampi jti dve'pi jtiyo tisso'pi jtiyo catasso'pi
paca'pi jtiyo dasa'pi jtiyo vsampi jtiyo tisampi jtiyo cattrsampi jtiyo pasampi
pi jtisahassampi jtisatasahassampi aneke'pi savaakappe aneke'pi vivaakappe aneke'pi sa
ivaakappe amutrsi evanmo evagotto evavao evamhro evasukhadukkhapaisaved evamy
So tato cuto amutra upapdi ttrapsi evanmo evagotto evavao evamhro evasukhadukkha
ariyanto. So tato cuto idhpapanno'ti iti skra sauddesa anekavihita pubbenivsa anussara
, idampi'ssa hoti paya.
87. So eva samhite citte parisuddhe pariyodne anagae vigatu pakkilese mudubhte kammani
ye hite nejappatte sattna cutpaptaya citta abhinharati abhininnmeti. So dibbena ca
dhena atikkantamnusakena satte passati cavamne upapajjamne hne paite suvae dubbae sug
duggate yathkammpage satte pajnti: 'ime vata bhonto satt kyaduccaritena samanngat vac
aritena samanngat manoduccaritena samanngat ariyna upavdak micchdihik micchdihi
a bhed parammara apya duggati vinipta niraya upapann. Ime v pana bhonto satt kyas
manngat vacsucaritena samanngat manosucaritena samanngat ariyna anupavdak sammdi
amdn. Te kyassa bhed parammara sugati sagga loka upapann'ti. Iti dibbena cakkhun v
atikkantamnusakena satte passati cavamne upapajjamne hne paite suvae dubbae sugate du
e yathkammupage satte pajnti.
88. Seyyathpi mava majjhe sighake psdo. Tattha cakkhum puriso hito passeyya manusse
visante'pi rathiy vtisacarante'pi majjhe sighake nisinne'pi, tassa evamassa: ete manus
s geha pavisanti. Ete nikkhamanti. Ete rathiy vtisacaranti. Ete majjhe saghake nisinn

[BJT Page 480] [\x 480/]
89. Evameva kho mava bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatupakkil
ese mudubhte kammaniye hite nejappatte sattna cutpaptaya citta abhinharati abhin
bena cakkhun visuddhena atikkantamnusakena satte passati cavamne upapajjamne hne paite
suvae dubbae sugate duggate yathkammpage satte pajnti: 'ime vata bhonto satt kyaduc
na samanngat vacduccaritena samanngat manoduccaritena samanngat ariyna upavdak micc
ihikammasamdn. Te kyassa bhed parammara apya duggati vinipta niraya upapann. I
tt kyasucaritena samanngat vacsucaritena samanngat manosucaritena samanngat ariyna
sammdihik sammdihikammasamdn. Te kyassa bhed parammara sugati sagga loka upap
akkhun visuddhena atikkantamnusakena satte passati cavamne upapajjamne hne paite suvae
ubbae sugate duggate yathkammpage satte pajnti.
90. Yampi mava bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatupakkilese mu
dubhte kammaniye hite nejappatte sattna cutpaptaya citta abhinharati abhininnme
akkhun visuddhena atikkantamnusakena satte passati cavamne upapajjamne hne paite suvae
ubbae sugate duggate yathkammpage satte pajnti: 'ime vata bhonto satt kyaduccaritena s
anngat vacduccaritena samanngat manoduccaritena samanngat ariyna upavdak micchdi
samdn. Te kyassa bhed parammara apya duggati vinipta niraya upapann. Ime v pana
caritena samanngat vacsucaritena samanngat manosucaritena samanngat ariyna anupavdak
sammdihikammasamdn. Te kyassa bhed parammara sugati sagga loka upapann'ti. Iti d
visuddhena atikkantamnusakena satte passati cavamne upapajjamne hne paite suvae dubba
gate duggate yathkammpage satte pajnti, idampi'ssa hoti paya.
92. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye
ite nejappatte savna khayaya citta abhinharati abhininnmeti so ida dukkhanti yath
ukkhanirodhagminpaipad'ti yathbhta pajnti. Ime sav'ti yathbhta pajnti. Aya s
ajnti. Aya savanirodho'ti yathbhta pajnti. Aya savanirodhagminpaipad'ti yathbh
to eva passato kmsavpi citta vimuccati bhavsavpi citta vimuccati avijjsa vpi citta
i. Vimuttasmi vimuttamiti a hoti. Kh jti vusita brahmacariya kata karaiya npara
[BJT Page 482] [\x 482/]
Seyyathpi mava pabbatasakhepe udakarahado accho vippasanno anvilo. Tattha cakkhum puri
so tre hito passeyya sippisambkampi sakkharakahalampi macchagumbampi carantampi tihant
ampi. Tassa evamassa: aya kho udakarahado accho vippasanno anvilo. Tatrime sippisa
mbk'pi sakkharakahal'pi macchagumb'pi carantipi tihantipti. Evameva kho mava bhikkhu
mhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye hite nejapp
savna khayya citta abhinharati abhininnmeti. So ida dukkhanti yathbhta pajnt
'ti yathbhta pajnti. Aya dukkhanirodho'ti yathbhta pajnti. Aya dukkhanirodhagmin
pajnti. Ime sav'ti yathbhta pajnti. Aya savanirodho'ti yathbhta pajnti. Aya
hbhta pajnti.
92. Tassa eva jnato eva passato kmsav'pi citta vimuccati, bhavsav'p citta vimuccati
v'pi citta vimuccati. Vimuttasmi vimuttamiti a hoti. Kh jti, vusita brahmacariya,
ara itthattyti pajnti. Yampi mava bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte ana
tpakkilese mudubhte kammaniye hite nejappatte savna khayaya citta abhinharati ab
da dukkhanti yathbhta pajnti. Aya dukkhanirodhagminpaipad'ti yathbhta pajnti.
i. Aya savasamudayo'ti yathbhta pajnti. Aya savanirodho'ti yathbhta pajnti. Aya
ad'ti yathbhta pajnti. Tassa eva jnato eva passato kmsavpi citta vimuccati bhavs
cati avijjsa vpi citta vimuccati. Vimuttasmi vimuttamiti a hoti. Kh jti vusita br
ta karaiya npara itthattyti pajnti, idampi'ssa hoti paya.
93. Aya kho mava so ariyo pakkhandho yassa so bhagav vaavd ahosi, yattha ca ima ja
si nivesesi patihpesi. Natthi cevettha uttari karayanti.
94. [PTS Page 210] [\q 210/] acchariya bho nanda, abbhuta bho nanda, so cya bho na
nda ariyo pakkhandho paripuo. Evamparipuacha bho nanda ariya pakkhandha ito ba
na samanupassmi. Natti cettha uttari karayanti. Abhikkanta bho nanda, abhikkanta bho
nda, seyyathpi bho nanda, nikkujjita v ukkujjeyya, paicchanna v vivareyya, mhassa v
kkheyya, andhakre v telapajjota dhreyya cakkhumanto rpni dakkhintti, evameva kho bhot
dena anekapariyyena dhammo paksito. Esha bho nanda, bhagavanta gotama saraa gacchmi
a bhikkhusaghaca. Upsaka ma bhava nando dhretu ajjatagge pupeta saraa gatanti.
Subhasutta nihita dasama.
[BJT Page 484] [\x 484/]
11
[PTS Page 211] [\q 211/] kevaha sutta
1. Eva me suta: eka samaya bhagav nandya viharati pvrikambavane. Atha kho kevaho g
to yena bhagav tenupasakami. Upasakamitv bhagavanta abhivdetv ekamanta nisdi. Ekamant
inno kho kevaho gahapatiputto bhagavanta etadavoca: 'aya bhante nand iddh ceva thit c
ahujan kiamanuss, bhagavati abhippasann. Sdhu bhante bhagav eka bhikkhu samdisatu y
manussadhamm iddhipibhriya karissati. Evya nand bhiyyosomattya bhagavati abhippasd
2. Eva vutte bhagav kevaha gahapatiputta etadavoca: na kho aha kevaha bhikkhna eva
emi 'etha tumhe bhikkhave gihna odtavasanna uttarimanussadhamm iddhipihriya karoth'
3. Dutiyampi kho kevaho gahapatiputto bhagavanta etadavoca: nha bhante bhagavanta dhase
mi. Api ca eva vadmi: "aya bhante nanda iddh ceva pht ca, bahujan kiamanuss, bhag
asann. Sdhu bhante bhagav eka bhikkhu samdisatu yo uttarimanussadhamm [PTS Page 212] [\
q 212/] iddhipihriya karissati. Evya nand bhiyyosomattya bhagavati abhippasdis
utiyampi kho bhagav kevaha gahapatiputta etadavoca: na kho aha kevaha bhikkhna eva
semi 'etha tumhe bhikkhave gihna odtavasanna uttarimanussadhamm iddhipihriya karoth
4. Tatiyampi kho kevaho gahapatiputto bhagavanta etadavoca: nha bhante bhagavanta dhase
mi. Api ca eva vadmi: 'aya bhante nand iddh ceva pht ca, bahujan kiamanuss, bhag
ann. Sdhu bhante bhagav eka bhikkhu samdisatu yo uttarimanussadhamm iddhipihriya ka
Evya nand bhiyyosomattya bhagavati abhippasdissat'ti.
1. Kevao smu.
[BJT Page 486] [\x 486/]
5. "Ti kho imni kevaha pihriyni may saya abhi sacchikatv paveditni. Katamni t
ussanpihriyanti. Katamaca kevaha iddhipihriya? Idha kevaha bhikkhu anekavihita
ubhoti: eko'pi hutv bahudh hoti. Bahudh pi hutv eko hoti. vbhva tirobhva, tirokua
abbata asajjamno gacchati seyyathpi kse. Pahaviypi ummujjanimujja karoti seyyathpi ud
Udake'pi abhijjamne gacchati seyyathpi pahaviya. kse'pi pallakena kamati seyyathpi pa
h sakuo. Ime'pi candimasuriye evamahiddhike evamahnubhve pin parimasati parimajjati.
rahmalokpi kyena vasa vatteti.
6. Tamena aataro saddho pasanno passati ta bhikkhu anekavihita iddhividha paccanubhonte
ekampi hutv bahudh bhonta, bahudhpi hutv eka bhonta, cbhva tirobhva tirokuha
sajjamna gacchanta seyyathpi kse, pahaviypi ummujjanimujja kronta seyyathpi [PTS P
\q 213/] udake, udake'pi abhijjamne gacchanta seyyathpi pahaviya, kse'pi pallaken
kamanta seyyathpi pakkh sakuo, ime'pi candimasuriye evamahiddhike evamahnubhve pin
nta parimajjanta, yva brahmalokpi kyena vasa vattenta.
7. Tamena so saddho pasanno aatarassa assaddhassa appasannassa roceti: acchariya vata
bho abbhuta vata bho samaassa mahiddhikat mahnubhvat. Amha bhikkhu addasa anekavihi
imidha paccanubhonta: ekampi hutv bahudh bhonta, bahudhpi hutv ekampi bhonta, cbhva
irokuha tiropkra tiropabbata asajjamna gacchanta seyyathpi kse, pahaviypi ummuj
yyathpi udake, udake'pi abhijjamne gacchanta seyyathpi pahaviya, kse'pi pallakena kam
seyyathpi pakkh sakuo, ime'pi candimasuriye evamahiddhike evamahnubhve pin parimasan
majjanta, yva brahmalokpi kyena vasa vattentanti. Tamesa so assaddho appasanno ta saddh
a pasanna eva vadeyya: atthi kho bho gandhr nma vijj. Tya so bhikkhu anekavihita iddh
ha paccanubhoti: eko'pi hutv bahudh hoti. Bahudh pi hutv eko hoti. vbhva tirobhva,
opkra tiropabbata asajjamno gacchati seyyathpi kse. Pahaviypi ummujjanimujja karoti
i udake. Udake'pi abhijjamne gacchati seyyathpi pahaviya. kse'pi pallakena kamati seyya
thpi pakkh sakuo. Ime'pi candimasuriye evamahiddhike evamahnubhve pin parimasati par
ti. Yva brahmalokpi kyena vasa vattetti. Ta ki maasi kevaha? Api nu so assaddho app
a saddha pasanna eva vadeyya?"Ti. "Vadeyya bhante"ti. "Ima kho aha kevaha iddhipihr
ampassamno iddhipihriyena aiymi harymi jigucchmi.
1. Eko'pi. (Smu. [PTS. ]
[BJT Page 488] [\x 488/]
8. Katamaca kevaha desanpihriya? Idha kevaha bhikkhu parasattna parapuggalna ci
asikampi disati vitakkitampi disati vicritampi disati: evampi te mano, itthampi te m
ano, itipi te cittanti. Tamena aataro saddho pasanno passati ta bhikkhu parasantna para
puggalna cittampi disanta cetasikampi disanta vitakkitampi disanta vicritampi disant
pi te mano, itthampi te mano, iti'pi te cittanti. Tamena so saddho pasanno aatarass
a assaddhassa appasannassa roceti: acchariya vata bho [PTS Page 214] [\q 214/]
abbhuta vata bho samaassa mahiddhikat mahnubhvat. Amha bhikkhu addasa parasattna
lna cittampi disanta ceteyitampi disanta vitakkitampi disanta vicritampi disanta: e
mano, itthampi te mano, iti'pi te cittanti. Tamena so assaddho appasanno ta saddh
a pasanna eva vadeyya: atthi kho bho maik nma vijj. Tya so bhikkhu parasattna parapu
ittampi disati, cetasikampi disati, vitakkitampi disati, vicritampi disati: evampi te
mano, itthampi te mano, itipi te cittanti. Ta ki maasi kevaha? Api nu so assaddho app
asanto ta saddha pasanna eva vadeyy?"Ti. "Vadeyya bhante"ti. Ima kho aha kevaa desan
va sampassamno desanpihriyena aiymi harymi jigucchmi.
9. Katamaca kevaha anussanpihriya? Idha kevaha bhikkhu evamanussati: eva vitakket
kkayittha, eva manasikarotha, m eva manaskattha, ida pajahatha, ida upasampajja vihara
thti. Idampi vuccati kevaha anussanpihriya.
10. Puna ca para kevaha idha tathgato loko uppajjati araha sammsambuddho vijjcaraasamp
no sugato lokavid anuttaro purisadammasrath satth devamanussna buddho bhagav. So ima l
a sadevaka samraka sabrahmaka sassamaabrhmai paja sadevamanussa saya abhi sacch
o dhamma deseti dikalya majjhekalya pariyosnakalya sttha sabyajana kevalaparip
ariya pakseti.
[BJT Page 490] [\x 490/]
11(29). Ta dhamma suti gahapati v gahapatiputto v aatarasmi v kule paccjto. So ta
athgate saddha pailabhati. So tena saddhpailbhena samanngato iti paisacikkhati: 'samb
harvaso rajpatho1. Abbhokso pabbajj. Nayida sukara agra ajjhvasat ekantaparipua e
dha sakhalikhita brahmacariya caritu. Yannnha kesamassu ohretv ksyni vatthni ac
a pabbajeyya'nti.
1. Rajopatho, katthaci.
So aparena samayena appa v bhogakkhandha pahya mahanta v bhogakkhandha pahya appa v
ahya mahanta v tiparivaa pahya kesamassu ohretv ksyni vatthni acchdetv agra
va pabbajito samno ptimokkhasavarasavuto viharati cragocarasampanno aumattesu vajjesu
ayadassv. Samdya sikkhati sikkhpadesu kyakammavackammena samanngato kusalena. Parisudd
slasampanno indriyesu guttadvro bhojane matta satisampajaesu samanngato santuho.
12 (29) Kathaca kevaha bhikkhu slasampanno hoti? Idha kevaha bhikkhu ptipta pahya
hoti nihitadao nihitasattho lajj daypanno. Sabbapabhtahitnukamp viharati. Idampi'ssa
slasmi.
Adinndna pahya adinndn paivirato hoti dinndy dinnapikakh. Athenena sucibhtena
mpi'ssa hoti slasmi.
Abrahmacariya pahya brahmacr hoti rcr1 virato methun gmadhamm. Idampi'ssa hoti sla
Musvda pahya musvd paivirato hoti saccavd saccasandho theto2 paccayiko avisavdako
dampi'ssa hoti slasmi.
Pisua vca3 pahya pisuya vcya paivirato hoti. Ito sutv na amutra akkht imesa bhed
v na imesa akkht amsa bhedya. Iti bhinnna v sandht, sahitna v anuppadt4 samag
gganandi samaggakarai vca bhsit hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
[BJT Page 492] [\x 492/]
Pharusa vca6 pahya pharusya vcya paivirato hoti. Y s vc ne kaasukh pemany7
ahujanamanp, tathrpa8 vca bhsit hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Samphappalpa pahya samphappalp paivirato hoti klavd bhtavd atthavd dhammavd vi
hsit hoti klena spadesa pariyantavati atthasahita. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Ancri, machasa.
2. heto, sy.
3. Pisuvca, [PTS.]
4. Anuppdt, [PTS.]
5. Samaggarmo, machasa.
6. Pharusvca, [PTS.] Sitira
7. Pemaniy, machasa. 8. Evarpi. [PTS.] Sitira.
13(30) Bjagmabhtagmasamrambh1 paivirato hoti. Ekabhattiko2 hoti rattparato3 paivirato
klabhojan. Naccagtavditaviskadassan5 paivirato hoti. Mlgandhavilepanadhraamaanavi
to hoti. Uccsayanamahsayan paivirato hoti. Jtarparajatapaiggaha6 paivirato hoti. ma
aha6 paivirato hoti. makamasapaiggaha6 paivirato hoti. Itthikumrikapaiggaha6 pai
idsapaiggaha6 paivirato hoti. Ajeakapaiggaha6 paivirato hoti. Kukkuaskarapaiggaha
i. Hatthigavassavaav7 paiggaha paivirato hoti. Khettavatthupaiggaha paivirato hoti.
ahea8 gamannuyog paivirato hoti. Kayavikkay paivirato hoti. Tulkakasakamnak9 p
navacananikatisci10 yog paivirato hoti. Chedanavadhabandhanaviparmosalopasahaskr11 pa
to hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Cullasla12 nihita
14 (31) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa b
bha13 anuyutt viharanti, seyyathda: mlabja khandhabja phalubja14 aggabja bijabja
ti v itievarp16 bjagmabhtagmasamrambh17 paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Pemaniy,mamachasa. 2. Evarp, [PTS]
[BJT Page 494] [\x 494/]
15(32) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa san
hoga anuyutt viharanti, seyyathda: annasannidhi pnasannidhi vatthasannidhi ynasannidh
anasannidhi gandhasannidhi misasannidhi. Iti v iti evarp sannidhikraparibhog paivira
i. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Samrabbh, machasa.
2. Eka bhattiko, machasa.
3. Rattuparato, machasa.
4. Virato, the. Se.
5. Viska, machasa.
6. Pariggaha, (sabbattha)
7. Gavassa, se. Vaava, machasa.
8. Pahia, smu. Machasa. Sy.
9. Ka, machasa.
10. Svi, machasa.
11. Sahasa, machasa.
12. Ca sla, machasa.
13. Samrabbh, machasa.
14. Phala, se. Phalu, si. The.
15. Bija bja eva. The.
16. Iti evarup, kesuci.
17. Samrabbh, machasa.
16(33). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa vi
yutt viharanti, seyyathda: nacca gta vdita pekkha akkhta pissara vetla kumbhat
opanaka2 hatthiyuddha assayuddha mahisayuddha3 usabhayuddha ajayuddha meayuddha4 kukk
dha vaakayuddha daayuddha muhiyuddha5 nibbuddha uyyodhika balagga senbyha ak
rp viskadassan paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
17(34). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa j
yutt viharanti, seyyathda: ahapada dasapada ksa parihrapatha santika khalika gha
kha pagacra vakaka mokkhacika cigulaka patthaka rathaka dhanuka akkharika manes
v iti evarp jtappamdahnnuyog paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
18(35). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa uc
na anuyutt viharanti, seyyathda: sandi pallaka gonaka cittaka paika paalika tli
mi ekantalomi kahissa koseyya kuttaka hatthatthara assatthara rathatthara ajinappave
gapavarapaccattharaa sauttaracchada ubhatolohitakpadhna. Iti v iti evarp uccsayanama
aivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Sobhanagaraka, katthaci. Sobhanakaraka, [PTS.] Sobhanagharaka, machasa.
2. Dhovana, katthaci. Dhopana, sitira.
3. Mahisa, machasa.
4. Meaka, machasa.
5. Shala potthakesu na dissati.
6. Anka - kesuci.
[BJT Page 496] [\x 496/]
19(36). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa ma
ga anuyutt viharanti, seyyathda: ucchdana parimaddana nahpana sambhana dsa ajan
a1 mukhalepana2 hatthabandha sikhbandha daaka nika khagga chatta citrphana uh
dghadasni. Iti v iti evarp maanavibhusanahnnuyog paivirato hoti. Idampi'ssa hoti
20(37). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa ti
nuyutt viharanti, seyyathda: rjakatha corakatha mahmattakatha senkatha bhayakatha y
ha annakatha pnakatha vatthakatha sayanakatha mlkatha gandhakatha tikatha ynakat
akatha nagarakatha janapadakatha itthikatha purisakatha (kumrakatha kumrikatha)3 sra
isikhkatha kumbhahnakatha pubbapetakatha nnattakatha lokakkhyika samuddakkhyika i
tha. Iti v itievarpya tiracchnakathya paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
21(38) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarp vigg
utt viharanti, seyyathda: "na tva ima dhammavinaya jnsi. Aha ima dhammavinaya jn
mmavinaya jnissasi? Micchpaipanno tvamasi. Ahamasmi sammpaipanno. Sahita me, asahita
Pure vacanya pacch avaca. Pacch vacanya pure avaca. cia4 te viparvatta. ropito te
tvamasi. Cara vdappamokkhya. Nibbehehi v sace pahos"ti. Iti v itievarpya vigghikakat
aivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
22(39). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa d
uyogamanuyutt viharanti, seyyathda: raa rjamahmattna khattiyna brhmana gahapat
a. Amutrgaccha. Ida hara. Amutra ida har"ti. Iti v itievarp dteyyapahiagamannuyog
oti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Mukhacua, machasa.
2. Mukhlepana, smu.
3. Marammapotthakesuyeva dissate
4. Avicia, kesuci.
[BJT Page 498] [\x 498/]
23(40). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te kuhak ca h
ca nemittik ca nippesik ca lbhena ca lbha nijigisitro. Iti v itievarp kuhanalapan p
hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Majjhimasla nihita.
24(41). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya t
micchjvena jvika1 kappenti, seyyathda: aga nimitta uppta2 supia3 lakkhaa msik
bbihoma thusahoma taulahoma sappihoma telahoma mukhahoma lohitahoma agavijj vatthuv
avijj4 sivavijj bhtavijj bhurivijj ahivijj visavijj vicchikavijj msikavijj sakuavij
j pakkajjhna5 saraparittna migacakka. Iti v itievarpya tiracchnavijjya micchjv p
Idampi'ssa hoti slasmi.
25(42)2. Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya
a micchjvena jvika kappenti, seyyathda: mailakkhaa vatthalakkhaa daalakkhaa6 as
dhanulakkhaa vudhalakkhaa7 itthilakkhaa purisalakkhaa kumralakkhaa kumrilakkhaa
aa hatthilakkhaa assalakkhaa mahisalakkhaa8 usabhalakkhaa golakkhaa9 ajalakkhaa
lakkhaa vaakalakkhaa godhlakkhaa kaiklakkhaa kacchapalakkhaa migalakkhaa. It
jjya micchjv paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
26(43). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya t
micchjvena jvika kappenti seyyathda: raa niyyna bhavissati, raa aniyyna bhavi
aa upayna bhavissati, bhirna raa apayna bhavissati, bhirna raa upayna bha
vissati, abbhantarna raa jayo bhavissati, abbhantarna raa parjayo bhavissati. Iti i
yo bhavissati. Imassa parjayo bhavissati. Iti v itievarpya tiracchnavijjya micchjv pa
to hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Jvita, machasa.
2. Uppda, smu.
3. Supina, machasa. Supiaka, si.
4. Khetta, kesuci.
5. Pakkha, kesuci.
6. Daalakkhaa satthalakkhaa, machasa.
7. yudha, kesuci.
8. Mahisa, machasa.
9. Goa, machasa.
10. Meaka, kesuci.
[BJT Page 500] [\x 500/]
27(44). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya t
micchjvena jvika kappenti. Seyyathda: candaggho bhavissati. Suriyaggho bhavissati. Na
hattagho bhavissati. Candimasuriyna pathagamana bhavissati. Candimasuriyna uppathagama
na bhavissati. Nakkhattna pathagamana bhavissati. Nakkhattna uppathagamana bhavissati.
Ukkpto bhavissati. Dsho bhavissati. Bhmiclo bhavissati. Devadundubhi bhavissati. Candi
suriyanakkhattna uggamana ogamana1 sakilesa vodna bhavissati. Evavipko candaggho bh
. Evavipko suriyaggho bhavissati. Evavipko nakkhattaggho bhavissati. Evavipka candima
yna pathagamana bhavissati. Evavipka candimasuriyna uppathagamana bhavissati. Evavip
attna pathagamana bhavissati. Evavipka nakkhattna uppathagamana bhavissati. Evavipk
havissati. Evavipko disho bhavissati. Evavipko bhmiclo bhavissati. Evavipko devadun
issati. Evavipko candimasuriyanakkhattna uggamana ogamana sakilesa vodna bhavissati.
itievarpya tiracchnavijjya micchjv paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
28(45). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya t
micchjvena jvika kappenti. Seyyathda: subbuhik bhavissati. Dubbuhik bhavissati. S
avissati. Dubbhikkha bhavissati. Khema bhavissati. Bhaya bhavissati. Rogo bhavissat
i. rogya bhavissati. Mudd gaan sakhna kveyya lokyata. Iti v itievarpya tiracch
aivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
29(46). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya t
micchjvena jvika kappenti. Seyyathda: vhana vivhana savadana vivadana sakiraa
ubbhagakaraa viruddhagabbhakaraa jivhnitthambhana2 hanusahanana hatthbhijappana hanu
a kaajappana dsapaha kumripaha devapaha diccupahna mahatupahna abbhujjal
acchnavijjya micchjv paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Oggamana, kesuci.
2. Jivhnitthaddhana. Bahusu.
[BJT Page 502] [\x 502/]
30(47). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya t
micchjvena jvika kappenti. Seyyathda: santikamma paidhikamma bhtakamma bhurikamma
a vossakamma vatthukamma vatthuparikiraa camana nahpana juhana vamana virecana udd
adhovirecana ssavirecana kaatela nettatappana natthukamma ajana paccajana slkiya
katikicch mlabhesajjna anuppadna osadhna paimokkho. Iti v itievarpya tiracchnavij
rato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
31(48). Sa kho1 so kevaha bhikkhu eva slasampanno na kutoci bhaya samanupassati yadid
a slasavarato. Seyyathpi mava khattiyo muddhvasitto2 nihatapaccmitto na kutoci bhaya
nupassati yadida paccatthikato, evameva kho kevaha bhikkhu eva slasampanno na kutoci
bhaya samanupassati yadida slasavarato. So imin ariyena slakkhandhena samanngato ajjhat
ta anavajjasukha paisavedeti. Eva kho kevaha bhikkhu slasampanno hoti.
32(49). Kathaca kevaha bhikkhu indriyesu guttadvro hoti? Idha kevaha bhikkhu cakkhun r
disv na nimittaggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraamena cakkhundriya asavuta viha
domanass ppak akusal dhamm anvassaveyyu3 tassa savarya paipajjati. Rakkhati cakkhundr
Cakkhundriye savara pajjati. Sotena sadda sutv na nimittaggh hoti nnubyajanaggh. Ya
mena sotindriya asavuta viharanta abhijjh domanass ppak akusal dhamm anvassaveyyu
a paipajjati. Rakkhati sotindriya. Sotindriye savara pajjati. Ghena gandha ghyitv na
taggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraamena ghindriya asavuta viharanta abhijjh
dhamm anvassaveyyu tassa savarya paipajjati. Rakkhati ghindriya. Ghindriye savara
vhya rasa syitv na nimittaggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraamena jivhindriya a
abhijjh domanass ppak akusal dhamm anvassaveyyu3 tassa savarya paipajjati. Rakkhati
driya. Jivhindriye savara pajjati. Kyena phohabba phusitv na nimittaggh hoti nnuby
vdhikaraamena kyindriya asavuta viharanta abhijjh domanass ppak akusal dhamm anv
a savarya paipajjati. Rakkhati kyindriya. Kyindriye savara pajjati. Manas dhamma vi
taggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraamena manindriya asavuta viharanta abhijjh
sal dhamm anvassaveyyu3 tassa savarya paipajjati. Rakkhati manindriya. Manindriye sava
ajjati. So imin ariyena indriyasavarena samanngato ajjhatta abysekasukha paisavedeti.
a kho kevaha bhikkhu indriyesu guttadvro hoti.
1. Atha kho, kesuci.
2. Muddhbhisinto, kesuci.
3. Anvsaveyyu, anvssaveyyu, kesuci.
[BJT Page 504] [\x 504/]
33(50). Kathaca kevaha bhikkhu satisampajaena samanngato hoti? Idha kevaha bhikkhu abh
kante paikkante sampajnakr hoti. lokite vilokite sampajnakr hoti. Samijite1 pasrite
akr hoti. Saghipattacvaradhrae sampajnakr hoti. Asite pte khyite syite sampajna
kamme sampajnakr hoti. Gate hite nisinne sutte jgarite bhsite tuhbhve sampajnakr h
o kevaha bhikkhu satisampajaena samanngato hoti.
34(51). Kathaca kevaha bhikkhu santuho hoti? Idha kevaha bhikkhu santuho hoti kyapar
a cvarena kucchiparihriyena2 piaptena. So yena yeneva pakkamati samdyeva pakkamati. Sey
yathpi kevaha pakkhi sakuo yena yeneva eti sapattabhro'va eti, evameva kho kevaha bhi
santuho hoti kyaparihriyena cvarena kucchiparihriyena piaptena. So yena yeneva pakka
samdyeva pakkamati. Eva kho kevaha bhikkhu santuho hoti.
35(52). So imin ca ariyena slakkhandhena3 samanngato imin ca ariyena indriyasavarena
samanngato imin ca ariyena satisampajaena samanngato imya ca ariyya santuhiy samann
itta sensana bhajati araa rukkhamla pabbata kandara giriguha susna vanapattha ab
o pacchbhatta piaptapaikkanto nisdati pallaka bhujitv uju kya paidhya parimukh
36(53). So abhijjha loke pahya vigatbhijjhena cetas viharati. Abhijjhya citta parisodh
eti. Bypdapadosa pahya abypannacitto viharati sabbapabhtahitnukamp. Bypdapados ci
ti. Thnamiddha pahya vigatathnamiddho viharati lokasa sato sampajno. Thnamiddh citt
heti. Uddhaccakukkucca pahya anuddhato viharati ajjhatta vpasantacitto. Uddhaccakukk
ucc citta parisodheti. Vicikiccha pahya tiavicikiccho viharati akathakath kusalesu dha
esu. Vicikicchya citta parisodheti.
1. Sammijite, kesuci.
2. Paribhrikena, smu.
3. Imin slakkhandhena, sabbattha.
[BJT Page 506] [\x 506/]
37(54). Seyyathpi kevaha puriso ia dya kammante payojeyya, tassa te kammant samijjheyy
so yni ca porni iamlni tni ca byantkareyya, siy cassa uttari avasiha drabhara
"aha kho pubbe ia dya kammante payojesi. Tassa me te kammant samijjhisu. So'ha yni c
mlni tni ca byant aksi. Atthi ca me uttari avasiha drabharay"ti. So tatonidna
igaccheyya somanassa -
38(55). Seyyathpi kevaha puriso bdhiko assa dukkhito bhagilno, bhatta cassa nacchdey
cassa kye balamatt, so aparena samayena tamh bdh mucceyya, bhattacassa chdeyya, siy
a kye balamatt, tassa evamassa: "aha kho pubbe bdhiko ahosi dukkhito bhagilno. Bhatta
e nacchdesi. Nacassa me si kye balamatt. So'mhi etarahi tamh bdh mutto bhattaca me ch
Atthi ca me kye balamatt"ti. So tato nidna labhetha pmojja, adhigaccheyya somanassa -
39(56). Seyyathpi kevaha puriso bandhangre baddho assa, so aparena samayena tamh bandh
angr mucceyya sotthin abbayena1, na cassa kici bhogna vayo, tassa evamassa: "aha kho p
be bandhangre baddho ahosi. So'mhi etarahi tamh bandhangr mutto sotthin abbayena. Natt
ca me kici bhogna vayo"ti. So tatonidna labhetha pmojja, adhigaccheyya somanassa -
40(57). Seyyathpi kevaha puriso dso assa anattdhno pardhno na yenakmagamo, so aparen
yena tamh dsaby mucceyya attdhno apardhno bhujisso yenakmagamo, tassa evamassa: "aha
ubbe dso ahosi anattdhno pardhno na yenakmagamo, so'mhi etarahi tamh dsaby mutto at
hno bhujisso yenakmagamo"ti. So tatonidna labhetha pmojja, adhigaccheyya somanassa -
1. Avyayena, [PTS.]
[BJT Page 508] [\x 508/]
41(59). Seyyathpi kevaha puriso sadhano sabhogo kantraddhnamagga paipajjeyya dubbhikkha
sappaibhaya. So aparena samayena ta kantra nitthareyya, sotthin gmanta anuppueyya kh
aibhaya, tassa evamassa: "aha kho pubbe sadhano sabhogo kantraddhnamagga paipajji dubb
kkha sappaibhaya. So'mhi etarahi ta kantra tio sotthin gmanta anuppatto khema appa
So tato nidna labhetha pmojja adhigaccheyya somanassa -
42(60). Evameva kho kevaha bhikkhu yath ia yath roga yath bandhangra yath dsabya
magga eva ime paca nvarae appahe attani samanupassati. Seyyathpi kevaha naya yath
han mokkha yath bhujissa yath khemantabhmi evameva kho mava bhikkhu ime paca nvara
i samanupassati.
43(61). Tassime paca nvarae pahe attani samanupassato pmojja jyati. Pamuditassa pti j
Ptimanassa kyo passambhati. Passaddhakyo sukha vedeti. Sukhino citta samdhiyati.
44. So vivicceva kmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakka savicra vivekaja ptisukha p
ahama jhna upasampajja viharati. So imameva kya vivekajena ptisukhena abhisanteti paris
anneti [PTS Page 215] [\q 215/] paripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyass
a vivekajena ptisukhena apphua hoti.
45. Seyyathpi kevaha dakkho nahpako v nahpakantevs v kasathle nahnyavuni kiri
ka paripphosaka sanneyya sya nahnyapii snehnugat snehaparet santarabhir phu sne
arai, evameva kho kevaha bhikkhu imameva kya vivekajena ptisukhena abhisanteti parisen
teti paripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa vivekajena ptisukhena apphua ho
.
[BJT Page 510] [\x 510/]
Yampi kevaha bhikkhu vivicceva kmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakka savicra vive
kaja ptisukha pahama jhna upasampajja viharati. So imameva kya vivekajena ptisukhena
anteti parisanneti paripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa vivekajena ptisuk
hena apphua hoti. Idampi'ssa hoti samdhismi.
46. Puna ca para kevaha bhikkhu vitakkavicrna vpasam ajjhatta sampasdana cetaso eko
takka avicra samdhija ptisukha dutiya jhna upasampajja viharati. So imameva kya sa
sukhena abhisandeti parisandeti paripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa samd
hijena ptisukhena apphua hoti.
47. Seyyathpi kevaha udakarahado ubbhidodako, tassa nevassa puratthimya disya udakass
a yamukha, na dakkhiya disya udakassa yamukha, na pacchimya disya udakassa yamukha,
rya disya udakassa yamukha, devo ca na klena kla samm dhra anupaveccheyya, atha kho
udakarahad st vridhr ubbhijjitv tameva udakarahada stena vrin abhisandeyya parisan
ripreyya paripphareyya, nssa kici sabbvato udakarahadassa vrin stena apphua assa, eva
kho kevaha bhikkhu imameva kya samdhijena ptisukhena abhisandeti parisandeti paripreti
parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa samdhijena ptisukhena apphua hoti. Yampi keva
hikkhu vitakkavicrna vpasam ajjhatta sampasdana cetaso ekodibhva avitakka avicra
ha dutiya jhna upasampajja viharati. So imameva kya samdhijena ptisukhena abhisandeti
risandeti paripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa samdhijena ptisukhena apphu
hoti. Idampi'ssa hoti samdhismi.
48. Puna ca para kevaha bhikkhu ptiy ca virg upekkhako ca viharati sato sampajno sukha
kyena paisavedeti. Yanta ariy cikkhanti: 'upekkhako satim sukhavihr'ti tatiya jhna
ja viharati.
[BJT Page 512] [\x 512/]
So imameva kya nipptikena sukhena abhisandeti parisandeti paripreti, parippharati nss
a kici sabbvato kyassa nipptikena sukhena apphua hoti.
49. Seyyathpi kevaha uppaliniya v paduminiya v puarikiniya v appekaccni uppalni v
v udake jtni udake savaddhni udaknuggni antonimuggaposni, tni yva cagg yva ca ml
annni parisannni pariprni, paripphuni nss kici sabbvata uppalna v padumna v p
, evameva kho kevaha bhikkhu imameva kya nipptikena sukhena abhisandeti parisandeti p
aripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa nipptikena sukhena apphua hoti.
50. Puna ca para kevaha bhikkhu sukhassa ca pahn dukkhassa ca pahn pubbeva somanassadom
anassna atthagam adukkhamasukha upekkhosatiprisuddhi catuttha jhna upasampajja vihar
o imameva kya parisuddhena cetas pariyodtena pharitv nisinno hoti. Nssa kici sabbvato
ssa parisuddhena cetas pariyodtena apphua hoti. Seyyathpi kevaha puriso odtena vatthen
sassa prupitv nisinno assa, nssa kici sabbvato kyassa odtena vatthena apphua assa,
kho mahrja bhikkhu imameva kya parisuddhena cetas pariyodtena pharitv nisinno hoti. Ns
kici sabbvato kyassa parisuddhena cetas pariyodtena apphua hoti. Yampi kevaha bhikkh
khassa ca pahn dukkhassa ca pahn pubbeva somanassadomanassna atthagam adukkhamasukha
khosatiprisuddhi catuttha jhna upasampajja viharati. So imameva kya parisuddhena cetas
ariyodtena pharitv nisinno hoti. Nssa kici sabbvato kyassa parisuddhena cetas pariyodt
a apphua hoti. Idampi'ssa hoti samdhismi.
[BJT Page 514] [\x 514/]
51. Puna ca para kevaha so bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigat
akkilese mudubhte kammaniye hite nejappatte adassanya citta abhinharati abhininnmet
a pajnti: "aya kho me kyo rp ctummahbhtiko mtpentikasambhavo odanakummspacayo an
maddanabhedaviddhasanadhammo. Ida ca pana me via ettha sita ettha paibaddha'nti.
52. Seyyathpi kevaha mai veuriyo subho jtim ahaso suparikammakato accho vippasanno a
abbkrasampanno, tatra'ssa sutta vuta nla v pta v lohita v odta v pausutta v
the karitv paccavekkheyya "aya kho mai veuriyo subho jtim ahaso suparikammakato, acch
ppasanno anvilo sabbkrasampanno. Tatirada sutta vuta nla v pta v lohita v odta
a kho kevaha bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodne anagae vigatupakkilese mudu
bhte kammaniye hite nejappatte adassanya citta abhinharati abhinnmeti. So eva paj
kyo rp ctummahbhtiko mtpettikasambhavo odanakummspacayo aniccucchdanaparimaddanabh
dhasanadhammo. Ida ca pana me via ettha sita ettha paibaddhanti.
53. Yampi kevaha bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodne anagae vigatupakkilese
mudubhte kammaniye hite nejappatte adassanya citta abhinharati abhinnmeti. So eva
o me kyo rp ctummahbhtiko mtpettikasambhavo odanakummspacayo aniccucchdanaparimadda
aviddhasanadhammo. Ida ca pana me via ettha sita ettha paibaddhanti, idampi'ssa hoti
[BJT Page 516] [\x 516/]
54. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye
ite nejappatte manomaya kya abhinimminanya citta abhinharati abhininnmeti. So imamh
inimminti rpi manomaya sabbagapaccagi abhinindriya, seyyathpi kevaha puriso mujamh
ya. Tassa evamassa: aya mujo aya isik ao mujo a isik mujamhtveva isik pavhti.
puriso asi kosiy pavheyya. Tassa evamassa: aya asi aya kosi, ao asi a kosi, kosiyt
pavho'ti. Seyyathpi v pana kevaha puriso aha kara uddhareyya. Tassa evamassa: aya
arae, ao ahi ao karao, karatveva ahi ubbhato'ti. Evameva kho kevaha bhikkhu eva
arisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudrabhte kammaniye hite nejappatte manomaya
abhinimminanya citta abhinharati abhininnmeti. So imamh ky aa kya abhinimminti r
agapaccagi ahnindriya. Yampi kevaha bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte a
gatpakkilese mudrabhte kammaniye hite nejappatte manomaya kya abhinimminanya citta a
ati abhininnmeti. So imamh ky aa kya abhinimminti rpi manomaya sabbagapaccagi
sa hoti paya.
55. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatupakkilese mudubhte kammaniy
e hite nejappatte iddhividhya citta abhinharati abhininnmeti. So anekavihita iddhividh
accanubhoti: eko'pi hutv bahudh hoti bahudhpi hutv eko hoti, vbhva tirobhva tiroku
opabbata asajjamno gacchati seyyathpi kse, pahaviy'pi ummujjanimujja karoti seyyathpi
ke, udake'pi abhijjamne gacchati seyyathpi pahaviya, kse'pi pallakena kamati seyyath'p
pakkh sakuo. Ime'pi candimasuriye evamahiddhike evamahnubhve pin parmasati parimajja
brahmalokpi kyena vasa vatteti.
56. Seyyathpi mahrja dakkho kumbhakro v kumbhakrantevs v suparikammakatya mantikya
bhjanavikati kakheyya ta tadeva kareyya abhinipphdeyya -
[BJT Page 518] [\x 518/]
Seyyathpi v pana kevaha dakkho dantakro v dantakrantevs v suparikammakatasmi dantas
va dantavikati kakheyya ta tadeva kareyya abhinipphdeyya, seyyathpi v pana kevaha dak
suvaakro v suvaakrentavs v suparikammakatasmi suvaasmi ya yadeva suvaavikati
ya abhinipphdeyya, evavema kho kevaha bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte a
nagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye hite nejappatte iddhividhya citta abhinharat
ninnmeti. So anekavihita iddhividha paccanuhoti: eko'pi hutv bahudh hoti. Bahudh'pi hu
tv eko hoti. vbhva tirobhva tirokua tiropkra tiropabbata asajjamno gacchati sey
i ummujjanimujja karoti seyyathpi udake. Udake'pi abhijjamne gacchati seyyathpi pahav
iya. kse'pi pallakena kamati seyyathpi pakkh sakuo. Ime'pi candimasuriye evamahiddhike
vamahnubhve pin parmasati parimajjati. Yva brahmalok'pi kyena vasa vatteti. Evavema
aha bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kam
ye hite nejappatte iddhividhya citta abhinharati abhininnmeti. So anekavihita iddhivid
paccanuhoti: eko'pi hutv bahudh hoti. Bahudh'pi hutv eko hoti. vbhva tirobhva tiroku
iropabbata asajjamno gacchati seyyathpi kse. Pahaviy'pi ummujjanimujja karoti seyyath
dake. Udake'pi abhijjamne gacchati seyyathpi pahaviya. kse'pi pallakena kamati seyyath
pakkh sakuo. Ime'pi candimasuriye evamahiddhike evamahnubhve pin parmasati parimajj
a brahmalok'pi kyena vasa vatteti, idampi'ssa hoti paya.
57. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatupakkilese mudubhte kammaniy
e hite nejappatte dibbya sotadhtuy vitta abhinharati abhininnmeti. So dibbya sotadh
dhya atikkantamnusikya ubho sadde suti dibbe ca mnuse ca ye dre santike ca. Seyyathpi
vaha puriso addhnamaggapaipanno so sueyya bherisaddampi mudigasaddampi sakhapaavadei
ampi, tassa evamassa: bherisaddo iti'pi mudigasaddo iti'pi sakhapaavadeimasaddo iti'p
i. Evameva kho kevaha bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodne anagae vigatpakki
se mudubhte kammaniye hite nejappatte dibbya sotadhtuy citta abhinharati abhininnmet
dibbya sotadhtuy visuddhya atikkantamnusikya ubho sadde suti dibbe ca mnuse ca ye dr
ike ca.
58. Yampi kevaha bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodne anagae vigatpakkilese
dubhte kammaniye hite nejappatte dibbya sotadhtuy citta abhinharati abhininnmeti. So
sotadhtuy visuddhya atikkantamnusikya ubho sadde suti dibbe ca mnuse ca ye dre santi
a. Idampi'ssa hoti paya.
[BJT Page 520] [\x 520/]
59. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye
ite nejappatte cetopariyaya citta abhinharati abhininnmeti. So parasattna parapugga
eto paricca pajnti: sarga v citta sarga cittanti pajnti. Vtarga v citta vtarg
a v citta sadosa cittatanti pajnti. Vtadosa v citta vtadosa cittanti pajnti. Sam
a cittanti pajnti. Vtamoha v citta vtamoha cittanti pajnti. Sakhitta v citta sa
jnti. Vikkhitta v citta vikkhitta cittanti pajnti. Mahaggata v citta mahaggata cit
. Amahaggata v citta amahaggata cittanti pajnti. Sauttara v citta sauttara cintanti
Anuttara v citta anuttara cittanti pajnti. Samhita v citta samhita cittanti pajn
tta asamhita cittanti pajnti. Vimutta v citta vimutta cittanti pajnti. Avimutta v
ta cittanti pajnti.
60. Seyyathpi kevaha itthi v puriso v daharo v yuv maanakajtiko dse v parisuddhe
he v udakapatte saka mukhanimitta paccavekkhamno sakaika v sakikanti jneyya, akaika
nti jneyya, evameva kho kevaha bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae v
atpakkilese mudubhte kammaniye hite nejappatte cetopariyaya citta abhinharati abhin
So parasattna parapuggalna cetas ceto paricca pajnti: sarga v citta sarga cittant
citta vtarga cittanti pajnti. Sadosa v citta sadosa cittanti pajnti vtadosa v c
ti pajnti. Samoha v citta samoha cittanti pajnti vtamoha v citta vtamoha cittant
a v citta sakhitta cittanti pajnta. Vikkhitta v citta vikkhitta cittanti pajnti.
tta mahaggata cittanti pajnti amahaggata v citta amahaggata cittanti pajnti. Sauttar
a sauttara cittanti pajnti. Anuttara v citta anuttara cittanti pajnti. Samhita v
ittanti pajnti asamhita v citta asamhita cittanti pajnti. Vimutta v citta vimutta
i avimutta v citta avimutta cittanti pajnti.
61. Yampi kevaha bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese
dubhte kammaniye hite nejappatte cetopariyaya citta abhinharati abhininnmeti. So pa
arapuggalna cetas ceto paricca pajnti: sarga v citta sarga cittanti pajnti vtar
anti pajnti. Sadosa v citta sadosa cittanti pajnti vtadosa v citta vtadosa citta
ha v citta samoha cittanti pajnti vtamoha v citta vtamoha cittanti pajnti. Sakh
a cittanti pajnta. Vikkhitta v citta vikkhitta cittanti pajnti. Mahaggata v citta
ittanti pajnti amahaggata v citta amahaggata cittanti pajnti. Sauttara v citta saut
anti pajnti. Anuttara v citta anuttara cittanti pajnti. Samhita v citta samhita
asamhita v citta asamhita cittanti pajnti. Vimutta v citta vimutta cittanti pajn
tta avimutta cittanti pajnti, idampi'ssa hoti paya.
[BJT Page 522] [\x 522/]
62. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatupakkilese mudubhte kammaniy
e hite nejappatte pubbenivsnussatiya citta abhinharati abhininnmeti. So anekavihit
anussarati seyyathda: ekampi jti dve'pi jtiyo tisso'pi jtiyo catasso'pi jtiyo paca'pi
yo dasa'pi jtiyo vsampi jtiyo tsampi jtiyo cattrsampi jtiyo jtisatampi jtisahassamp
sahassampi aneke'pi savaakappe aneke'pi vivaakappe aneke'pi savaavivaakappe amutrsi
otto evavao evamhro eva sukhadukkhapaisaved evamyupariyanto. So tato cuto amutra upa
i evanmo evagotto evavao evamhro evasukhadukkhapaisaved evamyupariyanto. So tato
o'ti. Iti skra sauddesa anekavihita pubbenivsa anussarati.
63. Seyyathpi kevaha puriso sakamh gm aa gma gaccheyya tamh'pi gm aa gma ga
a paccgaccheyya. Tassa evamassa: 'aha kho sakamh gm amu gma agacchi tatra eva ah
hsi eva tuah ahosi. Tamhpi gm agacchi tatrpi eva ahsi eva nisdi eva abhsi
gma paccgato'ti. Evameva kho kevaha bhikkhu eva samhite citte parisuddhe paryodte an
igatpakkilese mudubhte kammaniye hite nejappatte pubbenivsnussatiya citta abhinha
nmeti. So anekavihita pubbenivsa anussarati seyyathda: ekampi jti dve'pi jtiyo tisso'
iyo catasso'pi jtiyo paca'pi jtiyo dasa'pi jtiyo vsampi jtiyo tisampi jtiyo cattrsam
o pasampi jtiyo jtisatampi jtisahassampi jtisatasahassampi aneke'pi savaakappe aneke
vaakappe aneke'pi savaavivaakappe amutrsi evanmo evagotto evavao evamhro eva
pariyanto. So tato cuto amutra upapdi ttrapsi evanmo evagotto evavao evamhro eva
avedi evamyupariyanto. So tato cuto idhpapanno'ti iti skra sauddesa anekavihita pubben
a anussarati. Yampi kevaha bhikkhu eva samhite citte parisuddhe paryodte anagae vigat
lese mudubhte kammaniye hite nejappatte pubbenivsnussatiya citta abhinharati abhin
anekavihita pubbenivsa anussarati seyyathda: ekampi jti dve'pi jtiyo tisso'pi jtiyo
sso'pi jtiyo paca'pi jtiyo dasa'pi jtiyo vsampi jtiyo tisampi jtiyo cattrsampi jtiy
iyo jtisatampi jtisahassampi jtisatasahassampi aneke'pi savaakappe aneke'pi vivaakappe
neke'pi savaavivaakappe amutrsi evanmo evagotto evavao evamhro evasukhadukkhap
o. So tato cuto amutra upapdi ttrapsi evanmo evagotto evavao evamhro evasukhaduk
myupariyanto. So tato cuto idhpapanno'ti iti skra sauddesa anekavihita pubbenivsa anu
ati, idampi'ssa hoti paya.
[BJT Page 524] [\x 524/]
64. So eva samhite citte parisuddhe pariyodne anagae vigatu pakkilese mudubhte kammani
ye hite nejappatte sattna cutpaptaya citta abhinharati abhininnmeti. So dibbena ca
dhena atikkantamnusakena satte passati cavamne upapajjamne hne paite suvae dubbae sug
duggate yathkammpage satte pajnti: 'ime vata bhonto satt kyaduccaritena samanngat vac
aritena samanngat manoduccaritena samanngat ariyna upavdak micchdihik micchdihi
a bhed parammara apya duggati vinipta niraya upapann. Ime v pana bhonto satt kyas
manngat vacsucaritena samanngat manosucaritena samanngat ariyna anupavdak sammdi
amdn. Te kyassa bhed parammara sugati sagga loka upapann'ti. Iti dibbena cakkhun v
atikkantamnusakena satte passati cavamne upapajjamne hne paite suvae dubbae sugate du
e yathkammupage satte pajnti.
65. Seyyathpi kevaha majjhe sighake psdo. Tattha cakkhum puriso hito passeyya manuss
pavisante'pi rathiy vtisacarante'pi majjhe sighake nisinne'pi, tassa evamassa: ete man
uss geha pavisanti. Ete nikkhamanti. Ete rathiy vtisacaranti. Ete majjhe sighake nisin
i. Evameva kho kevaha bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatupakki
lese mudubhte kammaniye hite nejappatte sattna cutpaptaya citta abhinharati abhi
bbena cakkhun visuddhena atikkantamnusakena satte passati cavamne upapajjamne hne pait
e suvae dubbae sugate duggate yathkammpage satte pajnti: 'ime vata bhonto satt kyadu
ena samanngat vacduccaritena samanngat manoduccaritena samanngat ariyna upavdak mic
hdihikammasamdn. Te kyassa bhed parammara apya duggati vinipta niraya upapann
att kyasucaritena samanngat vacsucaritena samanngat manosucaritena samanngat ariyna
k sammdihik sammdihikammasamdn. Te kyassa bhed parammara sugati sagga loka u
cakkhun visuddhena atikkantamnusakena satte passati cavamne upapajjamne hne paite suva
dubbae sugate duggate yathkammpage satte pajnti.
[BJT Page 526] [\x 526/]
66. Yampi kevaha bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatupakkilese
mudubhte kammaniye hite nejappatte sattna cutpaptaya citta abhinharati abhininn
cakkhun visuddhena atikkantamnusakena satte passati cavamne upapajjamne hne paite suv
ae dubbae sugate duggate yathkammpage satte pajnti: 'ime vata bhonto satt kyaduccari
amanngat vacduccaritena samanngat manoduccaritena samanngat ariyna upavdak micchdi
masamdn. Te kyassa bhed parammara apya duggati vinipta niraya upapann. Ime v pa
sucaritena samanngat vacsucaritena samanngat manosucaritena samanngat ariyna anupavd
ihik sammdihikammasamdn. Te kyassa bhed parammara sugati sagga loka upapann't
un visuddhena atikkantamnusakena satte passati cavamne upapajjamne hne paite suvae dub
sugate duggate yathkammpage satte pajnti, idampi'ssa hoti paya.
67. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye
ite nejappatte savna khayaya citta abhinharati abhininnmeti so ida dukkhanti yath
ukkhanirodhagminpaipad'ti yathbhta pajnti. Ime sav'ti yathbhta pajnti. Aya s
ajnti. Aya savanirodho'ti yathbhta pajnti. Aya savanirodhagminpaipad'ti yathbh
to eva passato kmsavpi citta vimuccati bhavsavpi citta vimuccati avijjsa vpi citta
i. Vimuttasmi vimuttamiti a hoti. Kh jti vusita brahmacariya kata karaiya npara
68. Ida vuccati kevaha anussanpihriya. Imni kho kevaha ti pihriyni may saya
69. Bhtapubba kevaha imasmieva bhikkhusaghe aatarassa bhikkhuno eva cetaso parivitak
pdi: kattha nu kho ime cattro mahbht aparises nirujjhanti, seyyathda pahavdhtu pod
vyodht'ti. Atha kho so kevaha bhikkhu tathrpa samdhi sampajji, yath samhite citt
aggo pturahosi. Atha kho so kevaha bhikkhu yena ctummahrjik dev tenupasakami. Upasak
ummahrjike deve etadavoca: kattha nu kho vuso ime cattro mahbht aparises nirujjhanti,
yyathda pahavdhtu podhtu tejodhtu vyodht?Ti. Eva vutte kevaha ctummahrjik de
6] [\q 216/] etadavocu: mayampi kho bhikkhu na jnma yatthime cattro mahbht aparis
es nirujjhanti, seyyathda pahavdhtu podhtu tejodhtu vyodht'ti. Atthi kho bhikkhu c
amhehi abhikkannatar ca paitatar ca. Te kho eta jneyyu yatthime cattro mahbht aparis
jjhanti, seyyathda pahavdhtu podhtu tejodhtu vyodht'ti.
[BJT Page 528] [\x 528/]
70. Atha kho so kevaha bhikkhu yena cattro mahrjno tenupasakami. Upasakamitv cattro
tadavoca: kattha nu kho vuso ime cattro mahbht aparises nirujjhanti, seyyathda pahavi
odhtu tejodhtu vyodhtti?.
71. Eva vutte kevaha cattro mahrjno ta bhikkhu etadavocu: mayampi kho bhikkhu na jn
me cattro mahbht aparises nirujjhanti, seyyathda? Pahavidhtu podhtu tejodhtu vyod
o bhikkhu tvatis nma dev amhehi abhikkantatar ca paitatar ca. Te kho eta jneyyu yat
ttro mahbht aparises nirujjhenti, seyyathda pahavidhtu podhtu tejodhtu vyodht't
72. Atha kho so kevaha bhikkhu yena tvatis dev tenupasakami. Upasakamitv tvatise de
voca: kattha nu kho vuso ime cattro mahbht aparises nirujjhanti, seyyathda pahavidht
tejodhtu vyodht'ti? Eva vutte kevaha tvatis dev ta bhikkhu etadavocu: mayampi kh
jnma yatthime cattro mahbht aparises nirujjhanti, seyyathda: pahavidhtu podhtu t
i. Atthi kho bhikkhu sakko nma devnamindo amhehi abhikkannataro ca patataro ca. So k
ho jneyya yatthime cattro mahbht aparises nirujjhanti, seyyathda pahavidhtu tejodht
.
73. [PTS Page 217] [\q 217/] atha kho so kevaha bhikkhu yena sakko devnamindo
tenupasakami. Upasakamitv sakka devnaminda etadavoca: kattha nu kho vuso ime cattro ma
aparises nirujjhanti, seyyathda pahavidhtu podhtu tejodhtu vyodht'ti: eva vutte ke
evnamindo ta bhikkhu etadavocu: ahampi kho bhikkhu na jnma yatthime cattro mahbht apa
s nirujjhanti, seyyathda: pahavidhtu podhtu tejodhtu vyodht'ti. Atthi kho bhikkhu s
devnamindo amhehi abhikkannataro ca patataro ca. Te kho eta jneyyu yatthime cattro mah
aparises nirujjhanti, seyyathda pahavidhtu tejodhtu vyodht'ti.
74. Atha kho so kevaha bhikkhu yena tvatis dev tenupasakami. Upasakamitv tvatise de
voca: kattha nu kho vuso ime cattro mahbht aparises nirujjhanti, seyyathda pahavidht
tejodhtu vyodht'ti? Eva vutte kevaha tvatis dev ta bhikkhu etadavocu: mayampi kh
jnma yatthime cattro mahbht aparises nirujjhanti, seyyathda: pahavidhtu podhtu t
i. Atthi kho bhikkhu sakko nma devnamindo amhehi abhikkannataro ca patataro ca. So k
ho jneyya yatthime cattro mahbht aparises nirujjhanti, seyyathda pahavidhtu tejodht
.
[BJT Page 530] [\x 530/]
75. Atha kho so kevaha, bhikkhu yena suymo devaputto tenupasakami. Upasakamitv suyma d
aputta etadavoca: kattha nu kho vuso ime cattro mahbht aparises nirujjhanti, seyyathda
ahavdhtu podhtu tejodhtu vyodht'ti? Eva vutte kevaha, suymo devaputto ta bhikkhu
mpi kho bhikkhu na jnmi. Yatthime cattro mahbht aparises nirujjhanti, seyyathda: [PTS
e 218] [\q 218/] pahavdhtu podhtu tejodhtu vyodht'ti. Atthi kho bhikkhu tusit n
mhehi abhikkannatar ca paitatar ca. Te kho eta jneyyu yatthime cattro mahbht aparise
jhanti, seyyathda: pahavdhtu podhtu tejodhtu vyodht'ti.
76. Atha kho so kevaha, bhikkhu yena tusit dev tenupasakami. Upasakamitv tusite deve et
adavoca: kattha nu kho vuso ime cattro mahbht aparises nirujjhanti, seyyathda: pahav
htu tejodhtu vyodht'ti? Eva vutte kevaha tusit dev ta bhikkhu etadavocu: mayampi
na jnma yatthime cattro mahbht aparises nirujjhanti, seyyathda: pahavdhtu podhtu
i. Atthi kho bhikkhu santusito nma devaputto amhehi abhikkannataro ca paitataro ca
. So kho eta jneyya yatthime cattro mahbht aparises nirujjhanti, seyyathda: pahavdh
ejodhtu vyodht'ti.
77. Atha kho so kevaha, bhikkhu yena santusito nma devaputto tenupasakhami. Upasakami
tv santusita devaputta etadavoca: kattha nu kho vuso ime cattro mahbht aparises niruj
ti, seyyathda: pahavdhtu podhtu tejodhtu vyodht'ti?. Eva vutte kevaha santusito
ikkhu etadavoca: ahampi kho bhikkhu na jnmi yatthime cattro mahbht aparises nirujjhant
seyyathda: pahavdhtu podhtu tejodhtu vyodht'ti. Atthi kho bhikkhu nimmnarat nma
ikkannatar ca paitatar ca. Te kho eta jneyyu yatthime cattro mahbht aparises nirujj
seyyathda: pahavdhtu podhtu tejodhtu vyodhtu'ti.
78. Atha kho so kevaha, bhikkhu yena nimmnarat dev tenupasakami. Upasakamitv nimmnara
e etadavoca: kattha nu kho vuso ime cattro mahbht aparises nirujjhanti, seyyathda: pa
u podhtu tejodhtu vyodht'ti? [PTS Page 219] [\q 219/] eva vutte kevaha nimmnara
bhikkhu etadavocu: mayampi kho bhikkhu na jnma yatthime cattro mahbht aparises nirujj
i, seyyathda: pahavdhtu podhtu tejodhtu vyodht'ti. Atthi kho bhikkhu sunimmito nma
amhehi abhikkannataro ca paitataro ca. So kho eta jneyya yatthime cattro mahbht aparis
es nirujjhanti seyyathda: pahavidhtu podhtu tejodhtu vyodht'ti.
[BJT Page 532] [\x 532/]
79. Atha kho so kevaha, bhikkhu yena sunimmito devaputto tenupasakami. Upasakamitv su
nimmita devaputta etadavoca: kattha nu kho vuso ime cattro mahbht aparises nirujjhanti
seyyathda: pahavdhtu podhtu tejodhtu vyodht'ti? Eva vutte kevaha sunimmito devap
etadavoca: ahampi kho bhikkhu na jnmi yatthime cattro mahbht aparises nirujjhanti, seyy
athda: pahavdhtu podhtu tejodhtu vyodht'ti. Atthi kho bhikkhu paranimmitavasavatt
hi abhikkannatar ca paitatar ca. Te kho eta jneyyu yatthime cattro mahbht aparises
nti, seyyathda: pahavdhtu podhtu tejodhtu vyodhtu't.
80. Atha kho so kevaa, bhikkhu yena paranimmitavasavatt dev tenupasakami. Upasakamitv p
aranimmitavasavatt deve etadavoca: kattha nu kho vuso ime cattro mahbht aparises nirujj
hanti, seyyathda: pahavdhtu podhtu tejodhtu vyodht'ti? Eva vutte kevaha paranimm
ta bhikkhu etadavocu: mayampi kho bhikkhu na jnma yatthime cattro mahbht aparises ni
nti, seyyathda: pahavdhtu podhtu tejodhtu vyodht'ti. Atthi kho bhikkhu vasavatt n
amhehi abhikkannataro ca paitaro ca. So kho eta jneyya yatthime cattro mahbht aparises
nirujjhanti, seyyathda: pahavdhtu podhtu tejodhtu vyodht'ti.
81. Atha kho so kevaha, bhikkhu yena vasavatt devaputto tenupasakami. Upasakamitv vasa
vatti [PTS Page 220] [\q 220/] devaputta etadavoca: kattha nu kho vuso ime cat
tro mahbht aparises nirujjhanti, seyyathda: pahavdhtu podhtu tejodhtu vyodht't
vasavatti devaputto ta bhikkhu etadavoca: ahampi kho bhikkhu na jnmi yatthime cattro
mahbht aparises nirujjhanti seyyathda: pahavidhtu podhtu tejodhtu vyodht'ti. Att
brahmakyik nma dev amhehi abhikkannatar ca paitatar ca. Te kho eta jneyyu yatthime
mahbht aparises nirujjhanti, seyyathda: pahavdhtu podhtu tejodhtu vyodht'ti.
82. Atha kho so kevaha, bhikkhu tathrpa samdhi sampajji yathsamhite citte brhmayni
arahosi. Atha kho so kevaha bhikkhu yena brahmakyik dev tenupasakami. Upasakamitv brah
kyike deve etadavoca: kattha nu kho vuso ime cattro mahbht aparises nirujjhanti, seyyat
hda: pahavdhtu podhtu tejodhtu vyodht'ti? Eva vutte kevaha brahmakyik dev ta
mpi kho bhikkhu na jnma yatthime cattro mahbht aparises nirujjhanti, seyyathda, paha
htu tejodhtu vyodht'ti. Atthi kho bhikkhu brahm mahbrahm abhibh anabhibhto aadatth
vatt issaro katt nimmt seho sajit1 vas pit bhtabhavyna amhehi abhikkannataro ca pa
So kho eta jneyya yatthime cattro mahbht aparises nirujjhanti, seyyathda: pahavdh
jodhtu vyodht'ti.
1. Sajit, katthaci.
[BJT Page 534] [\x 534/]
83. "Kaha panvuso etarahi so mahbrahm?"Ti. "Mayampi kho bhikkhu na jnma yattha v brahm
ena v brahm yahi v brahm'ti. Api ca bhikkhu yath nimitt dissanti loko sajyati obhso
ti, brahm ptubhavissati. Brahmuno heta pubbanimitta ptubhvya yadida loko sajyati ob
vatti. Atha kho so kevaha mahbrahm na cirasseva [PTS Page 221] [\q 221/] pturahos
i. Atha kho so kevaha bhikkhu yena mahbrahm tenupasakami. Upasakamitv ta mahbrahmna
ca: kattha nu kho vuso ime cattro mahbht aparises nirujjhanti, seyyathda: pahavdhtu
jodhtu vyodht'ti?. Eva vutte kevaha so mahbrahm ta bhikkhu etadavoca: ahamasmi bhik
m mahbrahm abhibh anabhibhto aadatthudaso vasavatt issaro katt nimmt seho sajit
anti.
84. Dutiyampi kho so kevaha, bhikkhu ta mahbrahmna etadavocana: na kho'ha ta vuso eva
hmi: tvamasi brahm mahbrahm abhibh anabhibhto aadatthudaso vasavatt issaro katt nimm
it vas pit bhtabhavynanti? Evaca kho aha ta vuso pucchmi: kattha nu kho vuso ime ca
aparises nirujjhanti, seyyathda: pahavdhtu podhtu tejodhtu vyodht'ti?. Dutiyampi k
mahbrahm ta bhikkhu etadavoca: ahamasmi bhikkhu brahm mahbrahm abhibh anabhibhto a
aso vasavatt issaro katt nimmt seho sajit vas pit bhtabhavynanti.
85. Tatiyampi kho so kevaha, bhikkhu ta mahbrahmna etadavocana: na kho'ha ta vuso eva
hmi: tvamasi brahm mahbrahm abhibh anabhibhto aadatthudaso vasavatt issaro katt nimm
it vas pit bhtabhavynanti? Evaca kho aha ta vuso pucchmi: kattha nu kho vuso ime ca
aparises nirujjhanti, seyyathda: pahavdhtu podhtu tejodhtu vyodht'ti?.
[BJT Page 536] [\x 536/]
86. Atha kho so kevaha mahbrahm ta bhikkhu bhya gahetv ekamanta apanetv ta bhikkh
22] [\q 222/] etadavoca: ime kho ma bhikkhu brahmakyik dev eva jnanti: natthi kici
brahmuno adiha, natthi kici brahmuno avidita, natthi kici brahmuno asacchikatanti. Ta
smha tesa sammukh na byksi. Ahampi kho bhikkhu na jnmi yatthime cattro mahbht apa
anti, seyyathda: pahavdhtu podhtu tejodhtu vyodht'ti. Tasmtiha bhikkhu tuyheveta
ta aparaddha ya tva ta bhagavanta atisitv bahiddh pariyehi pajjasi imassa pahassa
ha tva bhikkhu tameva bhagavanta upasakamitv ima paha puccha. Yath ca te bhagav byka
ath ta dhreyysti.
87. Atha kho so kevaha, bhikkhu seyyathpi nma balav puriso sammijita v bha pasreyya
bha sammijeyya evameva kho brahmaloke annarahito mama purato pturahosi. Atha kho kev
aha, bhikkhu ma abhivdetv ekamanta nisdi. Ekamanta nisinno kho kevaha so bhikkhu ma
ca: kattha nu kho bhante ime cattro mahbht aparises nirujjhanti seyyathda: pahavidhtu
a tejodhtu vyodht'ti?
88. Eva vutte aha kevaha ta bhikkhu etadavoca: bhtapubba bhikkhu smuddik vij tra
v nvya samudda ajjhoghanti. Te atradassiniy nvya tiradassi sakua mucanti. So gacc
thima disa, gacchati dakkhia disa, gacchati pacchima disa, gacchati uttara disa, gacc
uddha, gacchati anudisa. Sace so samant tra passati, tathgatako va1 hoti. Sace pana s
o samant tra na passati, tameva nva paccgacchati. Evameva kho tva bhikkhu yato yva [PT
Page 223] [\q 223/] brahmalok pariyesamno imassa pahassa veyykaraa njjhag, atha m
aeva santike paccgato. Na kho eso bhikkhu paho eva pucchitabbo: "kattha nu kho bhanto
ime cattro mahbht aparises nirujjhanti, seyyathda: pahavidhtu podhtu tejodhtu vy
a kho ese bhikkhu paho pucchitabbo:
1. Tathpakkanto ca, sy.
[BJT Page 538] [\x 538/]
Kattha po ca pahav tejo vyo na gdhati.
Kattha dghaca rassaca au thla subhsubha,
Katta nmaca rpaca asesa uparujjhatti.
Tatra veyykaraa bhavat:
Via anidassana ananta sabbato paha
Ettha po ca pahav tejo vyo na gdhati
Ettha dghaca rassaca au thla subhsubha
Ettha nmaca rpaca asesa uparujjhati.
Viassa nirodhena ettheta uparujjhatti.
Idamavoca bhagav. Attamano kevaho gahapatiputto bhagavato bhsita abhinandti.
Kevahasutta nihita ekdasama.
[BJT Page 540] [\x 540/]
12
[PTS Page 224] [\q 224/] lohiccasutta
1. Eva me suta. Eka samaya bhagav kosalesu crika caramno mahat bhikkhusaghena saddhi
tehi bhikkhusatehi yena slavatik tadavasari. Tena kho pana samayena lohicco brhmao sl
avatika ajjhvasati sattussada satiakahodaka sadhaa rjabhogga ra pasenadin kosa
madeyya.
2. Tena kho pana samayena lohiccassa brhmaassa evarpa ppaka dihigata uppanna hoti: i
mao v brhmao v kusala dhamma adhigaccheyya, kusala dhamma adhigantv na parassa roce
i paro parassa karissati? Seyyathpi nma pura bandhana chinditv aa nava bandhana ka
sampadamida ppaka lobhadhamma vadmi. Ki hi paro parassa karissat'ti.
3. Assosi kho lohicco brhmao: samao khalu bho gotamo sakyaputto sakyakul pabbajito k
osalesu crika caramno mahat bhikkhusaghena saddhi pacamattehi bhikkhusatehi slavatika
ppatto. Ta kho pana bhavanta gotama eva kalyo kittisaddo abbhuggato: itipi so bhagav ar
aha sammsambuddho vijjcaraasampanno sugato lokavid anuttaro purisadammasrath satth dev
anussna buddho bhagav. So ima loka sadevaka samraka sabrahmaka, sassamaabrhmai pa
ssa [PTS Page 225] [\q 225/] saya abhi sacchikatv pavedeti. So dhamma deseti dika
ajjhekalya pariyosanakalya sttha sabyajana kevalaparipua parisuddha. Brahmacariy
ho pana tathrpna arahata dassana hotti.
4. Atha kho lohicco brhmao bhesika nahpita mantesi: ehi tva samma bhesike, yena samao
tamo tenupasakama. Upasakamitv mama vacanena samaa gotama appbdha apptaka lahuh
cha: lohicco bho gotama brhmao bhavanta gotama appbdha apptaka lahuhna bala ph
aca vadehi: adhivsetu kira bhava gotamo lohiccassa brhmaassa svtanya bhatta saddhi bh
usaghenti.
[BJT Page 542] [\x 542/]
5. Eva bhatteti kho bhesik nahpito lohiccassa brhmaassa paissutv yena bhagav tenupasa
. Upasakamitv bhagavanta abhivdetv ekamanta nisdi. Ekamanta nisinno kho bhesik nahpi
gavanta etadavoca: lohicco bhante brhmao bhagavanta appbdha apptaka lahuhna bala
i. Evaca vadeti. Adhivsetu kira bhante bhagav lohiccassa brhmaassa svtanya bhatta sadd
bhikkhusaghenti. Adhivsesi bhagav tuhbhvena.
6. Atha kho bhesik nahpito bhagavato adhivsana viditv uhysan bhagavanta abhivdetv
v yena lohicco brhmao tenupasakami. Upasakamitv lohicca brhmaa etadavoca: avocumbh
bhante tava vacanena ta bhagavanta. Lohicco bhante brhmao bhagavanta [PTS Page 226] [
\q 226/] appbdha apptaka lahuhna bala phsuvihra pucchati. Evaca vadeti: ad
te bhagav 'lohiccassa brhmaassa svtanya bhatta saddhi bhikkhusaghen'ti. Adhivutthaca
tena bhagavatti.
7. Atha kho lohicco brhmao tass rattiy accayena sake nivesane paita khdanya bhojanya
bhesika nahpita mantesi: ehi tva samma bhesike yena samao gotamo tenupasakama. Upasaka
tv samaassa gotamassa kla rocehi: klo bho gotama nihita bhattanti. Eva bhante'ti kho
k nahpito lohiccassa brhmaassa paissutv yena bhagav tenupasakami. Upasakamitv bhagav
hivdetv ekamanta ahsi. Ekamanta hto kho bhesik nahpito bhagavato kla rocesi: kl
attanti. Atha kho bhagav pubbanhasamaya nivsetv pattacvaramdya saddhi bhikkhusaghena
slavatik tenupasakami.
8. Tena kho pana samayena bhesik nahpito bhagavanta pihito pihito anubaddho hoti. Atha
kho bhesik nahpito bhagavanta etadavoca: "lohiccassa bhante brhmaassa evarpa ppaka di
uppanna: idha samao v brhmao v kusala dhamma adhigaccheyya, kusala dhamma adhigantv
ssa roceyya. Ki hi paro parassa karissati. Seyyathpi pura bandhana chinditv aa nava
kareyya, eva sampadamida ppaka lobhadhamma vadmi. Ki hi paro parassa karissat"ti. Sdh
ante bhagav lohicca brhmaa etasm ppak dihigat vivecet"ti. "Appevanma siy bhesike
hesike"ti.
[BJT Page 544] [\x 544/]
9. Atha kho bhagav yena lohiccassa brhmaassa nivesana tenupasakami. Upasakamitv paatt
e [PTS Page 227] [\q 227/] nisdi. Atha kho lohicco brhmao buddhappamukha bhikkh
usagha paitena khdanyena bhojanyena sahatth santappesi sampavresi atha kho lohicco br
bhagavanta bhuttvi ontapattapi aatara nva sana gahetv ekamanta nisdi. Ekamant
rhmaa bhagav etadavoca: "sacca kira te lohicca evarpa ppaka dihgata uppanna: idh
kusala dhamma adhigaccheyya, kusala dhamma adhigantv na parassa aroceyya, ki hi paro p
arassa karissati? Seyyathpi nma pura bandhana chinditv aa nava bandhana kareyya, e
ida ppaka lobhadhamma vadmi. Ki hi paro parassa karissat?"Ti.
"Eva bho gotama. "
10. "Ta ki maasi lohicca? Tanu tva slavatika ajjhvasas"?Ti.
"Eva bho gotama. "
"Yo nu kho lohicca eva vadeyya 'lohicco brhmao slavatika ajjhvasati. Y slavatikya sam
asajti lohicco'va ta brhmao ekako paribhujeyya, na aesa dadeyy'ti evavdi so ye ta
sa antaryakaro v hoti no v?"Ti.
"Antaryakaro bho gotama. "
"Antaryakaro samno lohicca hitnukamp v tesa hoti ahitnukamp v?"Ti.
"Ahitnukamp bho gotama. "
"Ahitnukampissa metta v tesu citta paccupahita hoti sapattaka v?"Ti.
"Sapattaka bho gotama"
"Sapattake citte paccupahike micchdihi v hoti sammdihi v?Ti
Bho gotama. "
"Micchdihissa kho aha lohicca dvinna gatn aatara gati vadmi: niraya v tiracchna
[BJT Page 546] [\x 546/]
11. Ta kimmaasi lohicca, tanu rj pasenad kosalo ksikosala ajjhvasat?"Ti.
"Eva bho gotama. "
"Yo nu kho lohicca eva vadeyya: 'rj pasenad kosalo ksikosala ajjhvasati. Y ksikosalo
dayasajti, rj'va ta pasenad kosalo ekako paribhujeyya, na aesa dadeyy'ti. Evavd
di kosala upajvanti tumhe ceva ae ca, tesa antaryakaro v hoti, no v?"Ti.
"Antaryakaro bho gotama. "
"Antaryakaro samno hitnukamp v tesa hoti ahitnukamp v?"Ti.
"Ahitnukamp bho gotama. "
"Ahitnukampissa lohicca metta v tesu citta paccupahta sapattaka v?"Ti.
"Sapattaka bho gotama. "
"Sapattake citte paccupahte micchdihi v hoti sammdihi v?"Ti.
Micchdihi bho gotama. "
"Micchdihissa kho aha lohicca dvinna gatna aatara gati vadmi niraya v tiracchna
12. Iti kira 'lohicca yo eva vadeyya: lohicco brhmao slavatika ajjhvasati. Y slavatik
amudayajti, lohicco'va ta brhmao ekako paribhujeyya, na ca aesa dadeyy'ti. Evavd
anti, tesa antaryakaro hoti. Antaryakaro samno ahitnukamp hoti. Ahitnukampissa sapattak
a citta paccupahita hoti. Sapattake citte paccupahite micchdih hoti. Evameva kho lo
eva vadeyya: "idha samao v brahmao v kusala dhamma adhigaccheyya, kusala dhamma adhi
v na parassa roceyya, ki hi paro parassa karissati? Seyyathpi nma pura bandhana chind
ava bandhana kareyya, eva sampadamida ppaka lobhadhamma vadmi. [PTS Page 229] [\q 229/
ki hi paro parassa karissat"ti. Eva vd so ye te kulaputt tathgatappavedita dhamma
naya gamma evarpa ura visesa adhigacchanti: sotpattiphalampi sacchikaronti, sakadgm
i sacchikaronti, angmiphalampi sacchkaronti, arahattampi sacchikaronti, yecime dibbg
abbh paripcenti dibbna bhavna abhinibbantiy, tesa antaryakaro hoti. Antaryakaro sam
kampi hoti. Ahitnukampissa sapattaka citta paccupahita hoti. Sapattake citte paccupahi
micchdihi hoti. Micchdihissa kho aha lohicca dvinna gatna aatara gati vadmi ni
i v.
[BJT Page 548] [\x 548/]
13. Iti kira lohicca yo eva vadeyya: rj pasenadi kosalo ksikosala ajjhvasati. Y ksikos
e samudayajti, rj'va ta pasenad kosalo ekako paribhujeyya, na ca aesa dadeyy'ti. Ev
a pasenadi kosala upajvanti tumhe ceva ae ca, tesa antaryakaro hoti. Antaryakaro sam
tnukamp [PTS Page 230] [\q 230/] hoti. Ahitnukampissa sapattaka citta paccupahita
oti. Sapattake citte paccupahite micchdih hoti. Evameva kho lohicca yo eva vadeyya: "id
ha samao v brahmao v kusala dhamma adhigaccheyya, kusala dhamma adhigantv na parassa
ya, ki hi paro parassa karissati? Seyyathpi nma pura bandhana chinditv aa nava ban
ya, eva sampadamida ppaka lobhadhamma vadmi. Ki hi paro parassa karissat"ti. Eva vd
e kulaputt tathgatappavedita dhammavinaya gamma evarpa ura visesa adhigacchanti: so
lampi sacchikaronti, sakadgmiphalampi sacchikaronti, angmiphalampi sacchkaronti, arah
attampi sacchikaronti, yecime dibbgabbh paripcenti dibbna bhavna abhinibbantiy, tesa
ryakaro hoti. Antaryakaro samno ahitnukampi hoti. Ahitnukampissa sapattaka citta paccup
ahita hoti. Sapattake citte paccupahite micchdihi hoti. Micchdihissa kho aha lohic
atna aatara gati vadmi niraya v tiracchnayoni v.
14. Tayo kho'me lohicca satthro ye loke vodanrah, yo ca panevarpe satthro codeti, s co
dan bht tacch dhammik anavajj. Katame tayo? Idha lohicca ekacco satth yassatthya agra
agriya pabbajito hoti, svssa smaattho ananuppatto hoti, so ta smaattha ananuppuit
eseti: ida vo hitya 'ida vo sukhy'ti. Tassa svak na susssanti, na sota odahanti, na a
pahapenti, vokkamma ca satthussan vattanti. So evamassa codetabbo: "yasm kho yassatthya
agrasm anagriya pabbajito, so te smaattho ananuppatto. Na tva smaattha ananuppu
esesi 'ida vo hitya ida vo sukhy'ti. Tassa te svak na susssanti. Na sota odahanti. Na
a upahapenti vokkamma ca satthussan vattant"ti. Seyyathpi nma ossakkantiy v ussakkey
arammukhi v ligeyya, eva sampadamida ppaka lobhadhamma vadmi. Ki hi paro parassa ka
" Aya kho lohicca pahamo satth yo loke codanraho, yo ca panevarpa satthra codeti, s c
bht tacch dhammik anavajj.
1. Ussukkeyya, kesu ci.
[BJT Page 550] [\x 550/]
15. Puna ca para lohicca idhekacco satth yassatthya agrasm anagriya pabbajito hoti, sv
a smaattho ananuppatto hoti. So ta smaattha ananuppuitv svakna dhamma deseti 'i
sukhy'ti. Tassa te svak susssanti, sota [PTS Page 231] [\q 231/] odahanti, a cit
ahapenti, na ca vokkamma satthussan vattanti. So evamassa codetabbo: "yasm kho yassatt
hya agrasm anagriya pabbajito, so te smaattho ananuppatto. Ta tva smaattha ananu
desesi 'ida vo hitya, ida vo sukhy'ti. Tassa te svak susssanti, sota odahanti, a c
ti, na ca vokkamma satthussan vattanti. Seyyathpi nma saka khetta ohya parakhetta ni
maeyya, eva sampadamida ppaka lobhadhamma vadmi. Ki hi paro parassa karissat"ti. Ay
ohicca dutiyo satth yo loke codanraho, yo ca panevarpa satthra codeti, s codan bht t
ammik anavajj.
16. Puna ca para lohicca idhekacco satth yassatthya agrasm anagriya pabbajito hoti, sv
a smaattho ananuppatto hoti. So ta smaattha ananuppuitv svakna dhamma deseti 'i
sukhy'ti. Tassa te svak susssanti, na sota odahanti, na a citta upahapenti, vokkam
hussan vattanti. So evamassa codetabbo: "yasm kho yassatthya agrasm anagriya pabbajit
o te smaattho ananuppatto. Ta tva smaattha ananuppuitv svakna dhamma desesi 'i
ukhy'ti. Tassa te svak na susssanti, na sota odahanti, na a citta upahapenti, vokk
tthussan vattanti. Seyyathpi nma pura bandhana chinditv aa nava bandhana kareyya
da ppaka lobhadhamma vadmi. Ki hi paro parassa karissat"ti. Aya kho lohicca tatiyo sat
yo loke codanraho, yo ca panevarpa satthra codeti, s codan bht tacch dhammik anavaj
1. Niddyitabba. Kesu ci,
[BJT Page 552] [\x 552/]
[PTS Page 232] [\q 232/] ime kho lohicca tayo satthro ye loke codanrah, yo ca
panevarpe satthro codeti, s codan bht tacch dhammik anavajj"ti.
17. Eva vutte lohicco brhmao bhagavanta etadavoca: "atthi pana bho gotama ko ci loke
na codanraho?"Ti.
"Atthi kho lohicca satth yo loke na codanraho"ti.
"Katamo pana so bho gotama satth yo loke na codanraho"ti.
18. Idha lohicca tathgato loko uppajjati araha sammsambuddho vijjcaraasampanno sugato
lokavid anuttaro purisadammasrath satth devamanussna buddho bhagav. So ima loka sade
samraka sabrahmaka sassamaabrhmai paja sadevamanussa saya abhi sacchikatv pavede
eseti dikalya majjhekalya pariyosnakalya sttha sabyajana kevalaparipua paris
ti. Ta dhamma suti gahapati v gahapatiputto v aatarasmi v kule paccjto. So
Ta dhamma suti gahapati v gahapatiputto v aatarasmi v kule paccjto. So ta dhamma
addha pailabhati. So tena saddhpailbhena samanngato iti paisacikkhati: 'sambdho ghar
ajpatho1. Abbhokso pabbajj. Nayida sukara agra ajjhvasat ekantaparipua ekantaparis
ikhita brahmacariya caritu. Yannnha kesamassu ohretv ksyni vatthni acchdetv ag
yya'nti.
1. Rajopatho, katthaci.
19. So aparena samayena appa v bhogakkhandha pahya mahanta v bhogakkhandha pahya appa
rivaa pahya mahanta v tiparivaa pahya kesamassu ohretv ksyni vatthni acchd
So eva pabbajito samno ptimokkhasavarasavuto viharati cragocarasampanno aumattesu vajj
u bhayadassv. Samdya sikkhati sikkhpadesu kyakammavackammena samanngato kusalena. Pari
ddhjvo slasampanno indriyesu guttadvro bhojane matta satisampajaesu samanngato santu
20(29). Kathaca lohicca bhikkhu slasampanno hoti? Idha lohicca bhikkhu ptipta pahya p
irato hoti nihitadao nihitasattho lajj daypanno. Sabbapabhtahitnukamp viharati. Idamp
a hoti slasmi.
Adinndna pahya adinndn paivirato hoti dinndy dinnapikakh. Athenena sucibhtena
mpi'ssa hoti slasmi.
Abrahmacariya pahya brahmacr hoti rcr1 virato methun gmadhamm. Idampi'ssa hoti sla
Musvda pahya musvd paivirato hoti saccavd saccasandho theto2 paccayiko avisavdako
dampi'ssa hoti slasmi.
Pisua vca3 pahya pisuya vcya paivirato hoti. Ito sutv na amutra akkht imesa bhed
v na imesa akkht amsa bhedya. Iti bhinnna v sandht, sahitna v anuppadt4 samag
gganandi samaggakarai vca bhsit hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Pharusa vca6 pahya pharusya vcya paivirato hoti. Y s vc ne kaasukh pemany7
ahujanamanp, tathrpa8 vca bhsit hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Samphappalpa pahya samphappalp paivirato hoti klavd bhtavd atthavd dhammavd vi
hsit hoti klena spadesa pariyantavati atthasahita. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Ancri, machasa.
2. heto, sy.
3. Pisuvca, [PTS.]
4. Anuppdt, [PTS.]
5. Samaggarmo, machasa.
6. Pharusvca, [PTS.] Sitira
7. Pemaniy, machasa. 8. Evarpi. [PTS.] Sitira.
21(30). Bjagmabhtagmasamrambh1 paivirato hoti. Ekabhattiko2 hoti rattparato3 paivirat
iklabhojan. Naccagtavditaviskadassan5 paivirato hoti. Mlgandhavilepanadhraamaanav
ato hoti. Uccsayanamahsayan paivirato hoti. Jtarparajatapaiggaha6 paivirato hoti. m
gaha6 paivirato hoti. makamasapaiggaha6 paivirato hoti. Itthikumrikapaiggaha6 pa
Dsidsapaiggaha6 paivirato hoti. 1.Ancr, machasa. 2.heto,sy. 3.Pemaniy,machasa. 4
Ajeakapaiggaha6 paivirato hoti.
[BJT Page 556] [\x 556/]
Kukkuaskarapaiggaha6 paivirato hoti. Hatthigavassavaav7 paiggaha paivirato hoti. K
upaiggaha paivirato hoti. Dteyyapahea8 gamannuyog paivirato hoti. Kayavikkay paivir
. Tulkakasakamnak9 paivirato hoti. Ukkoanavacananikatisci10 yog paivirato hoti
hanaviparmosalopasahaskr11 paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Cullasla12 nihita
22(31). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa b
bha13 anuyutt viharanti, seyyathda: mlabja khandhabja phalubja14 aggabja bijabja
ti v itievarp16 bjagmabhtagmasamrambh17 paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
23(32). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa sa
bhoga anuyutt viharanti, seyyathda: annasannidhi pnasannidhi vatthasannidhi ynasannid
yanasannidhi gandhasannidhi misasannidhi. Iti v iti evarp sannidhikraparibhog paivir
ti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Samrabbh, machasa.
2. Eka bhattiko, machasa.
3. Rattuparato, machasa.
4. Virato, the. Se.
5. Viska, machasa.
6. Pariggaha, (sabbattha)
7. Gavassa, se. Vaava, machasa.
8. Pahia, smu. Machasa. Sy.
9. Ka, machasa.
10. Svi, machasa.
11. Sahasa, machasa.
12. Ca sla, machasa.
13. Samrabbh, machasa.
14. Phala, se. Phalu, si. The.
15. Bija bja eva. The.
16. Iti evarup, kesuci.
17. Samrabbh, machasa.
24(33). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa vi
yutt viharanti, seyyathda: nacca gta vdita pekkha akkhta pissara vetla kumbhat
opanaka2 hatthiyuddha assayuddha mahisayuddha3 usabhayuddha ajayuddha meayuddha4 kukk
dha vaakayuddha daayuddha muhiyuddha5 nibbuddha uyyodhika balagga senbyha ak
rp viskadassan paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
[BJT Page 558] [\x 558/]
25(34). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa j
yutt viharanti, seyyathda: ahapada dasapada ksa parihrapatha santika khalika gha
kha pagacra vakaka mokkhacika cigulaka patthaka rathaka dhanuka akkharika manes
v iti evarp jtappamdahnnuyog paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
26(35). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa uc
na anuyutt viharanti, seyyathda: sandi pallaka gonaka cittaka paika paalika tli
mi ekantalomi kahissa koseyya kuttaka hatthatthara assatthara rathatthara ajinappave
gapavarapaccattharaa sauttaracchada ubhatolohitakpadhna. Iti v iti evarp uccsayanama
aivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Sobhanagaraka, katthaci. Sobhanakaraka, [PTS.] Sobhanagharaka, machasa.
2. Dhovana, katthaci. Dhopana, sitira.
3. Mahisa, machasa.
4. Meaka, machasa.
5. Shala potthakesu na dissati.
6. Anka - kesuci.
27(36). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa ma
ga anuyutt viharanti, seyyathda: ucchdana parimaddana nahpana sambhana dsa ajan
a1 mukhalepana2 hatthabandha sikhbandha daaka nika khagga chatta citrphana uh
dghadasni. Iti v iti evarp maanavibhusanahnnuyog paivirato hoti. Idampi'ssa hoti
28(37). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa ti
nuyutt viharanti, seyyathda: rjakatha corakatha mahmattakatha senkatha bhayakatha y
ha annakatha pnakatha vatthakatha sayanakatha mlkatha gandhakatha tikatha ynakat
akatha nagarakatha janapadakatha itthikatha purisakatha (kumrakatha kumrikatha)3 sra
isikhkatha kumbhahnakatha pubbapetakatha nnattakatha lokakkhyika samuddakkhyika i
tha. Iti v itievarpya tiracchnakathya paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
[BJT Page 560] [\x 560/]
29(38). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarp vig
yutt viharanti, seyyathda: "na tva ima dhammavinaya jnsi. Aha ima dhammavinaya j
ammavinaya jnissasi? Micchpaipanno tvamasi. Ahamasmi sammpaipanno. Sahita me, asahita
Pure vacanya pacch avaca. Pacch vacanya pure avaca. cia4 te viparvatta. ropito t
o tvamasi. Cara vdappamokkhya. Nibbehehi v sace pahos"ti. Iti v itievarpya vigghikaka
paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
30(39). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa d
uyogamanuyutt viharanti, seyyathda: raa rjamahmattna khattiyna brhmana gahapat
a. Amutrgaccha. Ida hara. Amutra ida har"ti. Iti v itievarp dteyyapahiagamannuyog
oti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Mukhacua, machasa.
2. Mukhlepana, smu.
3. Marammapotthakesuyeva dissate
4. Avicia, kesuci.
31(40). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te kuhak ca h
ca nemittik ca nippesik ca lbhena ca lbha nijigisitro. Iti v itievarp kuhanalapan p
hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Majjhimasla nihita.
32(41). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya t
micchjvena jvika1 kappenti, seyyathda: aga nimitta uppta2 supia3 lakkhaa msik
bbihoma thusahoma taulahoma sappihoma telahoma mukhahoma lohitahoma agavijj vatthuv
avijj4 sivavijj bhtavijj bhurivijj ahivijj visavijj vicchikavijj msikavijj sakuavij
j pakkajjhna5 saraparittna migacakka. Iti v itievarpya tiracchnavijjya micchjv p
Idampi'ssa hoti slasmi.
[BJT Page 562] [\x 562/]
33(42). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya t
micchjvena jvika kappenti, seyyathda: mailakkhaa vatthalakkhaa daalakkhaa6 asi
hanulakkhaa vudhalakkhaa7 itthilakkhaa purisalakkhaa kumralakkhaa kumrilakkhaa
hatthilakkhaa assalakkhaa mahisalakkhaa8 usabhalakkhaa golakkhaa9 ajalakkhaa mea
akkhaa vaakalakkhaa godhlakkhaa kaiklakkhaa kacchapalakkhaa migalakkhaa. Iti
jya micchjv paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
34(43). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya t
micchjvena jvika kappenti seyyathda: raa niyyna bhavissati, raa aniyyna bhavi
aa upayna bhavissati, bhirna raa apayna bhavissati, bhirna raa upayna bha
vissati, abbhantarna raa jayo bhavissati, abbhantarna raa parjayo bhavissati. Iti i
yo bhavissati. Imassa parjayo bhavissati. Iti v itievarpya tiracchnavijjya micchjv pa
to hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Jvita, machasa.
2. Uppda, smu.
3. Supina, machasa. Supiaka, si.
4. Khetta, kesuci.
5. Pakkha, kesuci.
6. Daalakkhaa satthalakkhaa, machasa.
7. yudha, kesuci.
8. Mahisa, machasa.
9. Goa, machasa.
10. Meaka, kesuci.
35(44). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya t
micchjvena jvika kappenti. Seyyathda: candaggho bhavissati. Suriyaggho bhavissati. Na
hattagho bhavissati. Candimasuriyna pathagamana bhavissati. Candimasuriyna uppathagama
na bhavissati. Nakkhattna pathagamana bhavissati. Nakkhattna uppathagamana bhavissati.
Ukkpto bhavissati. Dsho bhavissati. Bhmiclo bhavissati. Devadundubhi bhavissati. Candi
suriyanakkhattna uggamana ogamana1 sakilesa vodna bhavissati. Evavipko candaggho bh
. Evavipko suriyaggho bhavissati. Evavipko nakkhattaggho bhavissati. Evavipka candima
yna pathagamana bhavissati. Evavipka candimasuriyna uppathagamana bhavissati. Evavip
attna pathagamana bhavissati. Evavipka nakkhattna uppathagamana bhavissati. Evavipk
havissati. Evavipko disho bhavissati. Evavipko bhmiclo bhavissati. Evavipko devadun
issati. Evavipko candimasuriyanakkhattna uggamana ogamana sakilesa vodna bhavissati.
itievarpya tiracchnavijjya micchjv paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
[BJT Page 564] [\x 564/]
36(45). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya t
micchjvena jvika kappenti. Seyyathda: subbuhik bhavissati. Dubbuhik bhavissati. S
avissati. Dubbhikkha bhavissati. Khema bhavissati. Bhaya bhavissati. Rogo bhavissat
i. rogya bhavissati. Mudd gaan sakhna kveyya lokyata. Iti v itievarpya tiracch
aivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
37(46). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya t
micchjvena jvika kappenti. Seyyathda: vhana vivhana savadana vivadana sakiraa
ubbhagakaraa viruddhagabbhakaraa jivhnitthambhana2 hanusahanana hatthbhijappana hanu
a kaajappana dsapaha kumripaha devapaha diccupahna mahatupahna abbhujjal
acchnavijjya micchjv paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Oggamana, kesuci.
2. Jivhnitthaddhana. Bahusu.
38(47). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya t
micchjvena jvika kappenti. Seyyathda: santikamma paidhikamma bhtakamma bhurikamma
a vossakamma vatthukamma vatthuparikiraa camana nahpana juhana vamana virecana udd
adhovirecana ssavirecana kaatela nettatappana natthukamma ajana paccajana slkiya
katikicch mlabhesajjna anuppadna osadhna paimokkho. Iti v itievarpya tiracchnavij
rato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
[BJT Page 566] [\x 566/]
39(48). Sa kho1 so lohicca bhikkhu eva slasampanno na kutoci bhaya samanupassati ya
dida slasavarato. Seyyathpi mava khattiyo muddhvasitto2 nihatapaccmitto na kutoci bhay
amanupassati yadida paccatthikato, evameva kho lohicca bhikkhu eva slasampanno na k
utoci bhaya samanupassati yadida slasavarato. So imin ariyena slakkhandhena samanngato
ajjhatta anavajjasukha paisavedeti. Eva kho lohicca bhikkhu slasampanno hoti.
40(49). Kathaca lohicca bhikkhu indriyesu guttadvro hoti? Idha lohicca bhikkhu cak
khun rpa disv na nimittaggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraamena cakkhundriya as
bhijjh domanass ppak akusal dhamm anvassaveyyu3 tassa savarya paipajjati. Rakkhati c
driya. Cakkhundriye savara pajjati. Sotena sadda sutv na nimittaggh hoti nnubyajanag
hikaraamena sotindriya asavuta viharanta abhijjh domanass ppak akusal dhamm anvass
a savarya paipajjati. Rakkhati sotindriya. Sotindriye savara pajjati. Ghena gandha g
nimittaggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraamena ghindriya asavuta viharanta ab
akusal dhamm anvassaveyyu tassa savarya paipajjati. Rakkhati ghindriya. Ghindriye s
ti. Jivhya rasa syitv na nimittaggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraamena jivhindr
aranta abhijjh domanass ppak akusal dhamm anvassaveyyu3 tassa savarya paipajjati. R
jivhindriya. Jivhindriye savara pajjati. Kyena phohabba phusitv na nimittaggh hoti
ggh. Yatvdhikaraamena kyindriya asavuta viharanta abhijjh domanass ppak akusal
u3 tassa savarya paipajjati. Rakkhati kyindriya. Kyindriye savara pajjati. Manas dh
nimittaggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraamena manindriya asavuta viharanta abh
ppak akusal dhamm anvassaveyyu3 tassa savarya paipajjati. Rakkhati manindriya. Manind
savara pajjati. So imin ariyena indriyasavarena samanngato ajjhatta abysekasukha pa
ti. Eva kho lohicca bhikkhu indriyesu guttadvro hoti.
1. Atha kho, kesuci.
2. Muddhbhisinto, kesuci.
3. Anvsaveyyu, anvssaveyyu, kesuci.
50. Kathaca lohicca bhikkhu satisampajaena samanngato hoti? Idha lohicca bhikkhu abh
ikkante paikkante sampajnakr hoti. lokite vilokite sampajnakr hoti. Samijite1 pasrit
ajnakr hoti. Saghipattacvaradhrae sampajnakr hoti. Asite pte khyite syite sampa
svakamme sampajnakr hoti. Gate hite nisinne sutte jgarite bhsite tuhbhve sampajnak
kho lohicca bhikkhu satisampajaena samanngato hoti.
[BJT Page 568] [\x 568/]
51. Kathaca lohicca bhikkhu santuho hoti? Idha lohicca bhikkhu santuho hoti kyaparihriy
ena cvarena kucchiparihriyena2 piaptena. So yena yeneva pakkamati samdyeva pakkamati. S
eyyathpi lohicca pakkhi sakuo yena yeneva eti sapattabhro'va eti, evameva kho lohicca
bhikkhu santuho hoti kyaparihriyena cvarena kucchiparihriyena piaptena. So yena yene
akkamati samdyeva pakkamati. Eva kho lohicca bhikkhu santuho hoti.
43(52). So imin ca ariyena slakkhandhena3 samanngato imin ca ariyena indriyasavarena
samanngato imin ca ariyena satisampajaena samanngato imya ca ariyya santuhiy samann
itta sensana bhajati araa rukkhamla pabbata kandara giriguha susna vanapattha ab
o pacchbhatta piaptapaikkanto nisdati pallaka bhujitv uju kya paidhya parimukh
44(53). So abhijjha loke pahya vigatbhijjhena cetas viharati. Abhijjhya citta parisodh
eti. Bypdapadosa pahya abypannacitto viharati sabbapabhtahitnukamp. Bypdapados ci
ti. Thnamiddha pahya vigatathnamiddho viharati lokasa sato sampajno. Thnamiddh citt
heti. Uddhaccakukkucca pahya anuddhato viharati ajjhatta vpasantacitto. Uddhaccakukk
ucc citta parisodheti. Vicikiccha pahya tiavicikiccho viharati akathakath kusalesu dha
esu. Vicikicchya citta parisodheti.
1. Sammijite, kesuci.
2. Paribhrikena, smu.
3. Imin slakkhandhena, sabbattha.
45(54). Seyyathpi lohicca puriso ia dya kammante payojeyya, tassa te kammant samijjhey
yu, so yni ca porni iamlni tni ca byantkareyya, siy cassa uttari avasiha drabh
a: "aha kho pubbe ia dya kammante payojesi. Tassa me te kammant samijjhisu. So'ha yn
orni iamlni tni ca byant aksi. Atthi ca me uttari avasiha drabharay"ti. So t
adhigaccheyya somanassa -
[BJT Page 570] [\x 570/]
46(55). Seyyathpi lohicca puriso bdhiko assa dukkhito bhagilno, bhatta cassa nacchdeyy
na cassa kye balamatt, so aparena samayena tamh bdh mucceyya, bhattacassa chdeyya, si
assa kye balamatt, tassa evamassa: "aha kho pubbe bdhiko ahosi dukkhito bhagilno. Bha
a me nacchdesi. Nacassa me si kye balamatt. So'mhi etarahi tamh bdh mutto bhattaca me
ti. Atthi ca me kye balamatt"ti. So tato nidna labhetha pmojja, adhigaccheyya somanass
a -
47(56). Seyyathpi lohicca puriso bandhangre baddho assa, so aparena samayena tamh ba
ndhangr mucceyya sotthin abbayena1, na cassa kici bhogna vayo, tassa evamassa: "aha kh
pubbe bandhangre baddho ahosi. So'mhi etarahi tamh bandhangr mutto sotthin abbayena. N
thi ca me kici bhogna vayo"ti. So tatonidna labhetha pmojja, adhigaccheyya somanassa -
48(57). Seyyathpi lohicca puriso dso assa anattdhno pardhno na yenakmagamo, so aparena
amayena tamh dsaby mucceyya attdhno apardhno bhujisso yenakmagamo, tassa evamassa: "a
o pubbe dso ahosi anattdhno pardhno na yenakmagamo, so'mhi etarahi tamh dsaby mutto
pardhno bhujisso yenakmagamo"ti. So tatonidna labhetha pmojja, adhigaccheyya somanassa
1. Avyayena, [PTS.]
49(59). Seyyathpi lohicca puriso sadhano sabhogo kantraddhnamagga paipajjeyya dubbhik
kha sappaibhaya. So aparena samayena ta kantra nitthareyya, sotthin gmanta anuppuey
appaibhaya, tassa evamassa: "aha kho pubbe sadhano sabhogo kantraddhnamagga paipajji d
bhikkha sappaibhaya. So'mhi etarahi ta kantra tio sotthin gmanta anuppatto khema a
ti. So tato nidna labhetha pmojja adhigaccheyya somanassa -
50(60). Evameva kho lohicca bhikkhu yath ia yath roga yath bandhangra yath dsabya
dhnamagga eva ime paca nvarae appahe attani samanupassati. Seyyathpi lohicca naya
th bandhan mokkha yath bhujissa yath khemantabhmi evameva kho lohicca bhikkhu ime pac
rae pahe attani samanupassati.
[BJT Page 572] [\x 572/]
51(61). Tassime paca nvarae pahe attani samanupassato pmojja jyati. Pamuditassa pti j
Ptimanassa kyo passambhati. Passaddhakyo sukha vedeti. Sukhino citta samdhiyati.
52. So vivicceva kmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakka savicra vivekaja ptisukha p
ahama jhna upasampajja viharati. So imameva kya vivekajena ptisukhena abhisanteti paris
anneti paripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa vivekajena ptisukhena apphua
ti.
53. Seyyathpi lohicca dakkho nahpako v nahpakantevs v kasathle nahnyavuni kirit
osaka paripphosaka sanneyya sya nahnyapii snehnugat snehaparet santarabhir [PTS P
233/] phu snehena na ca paggharai, evameva kho lohicca bhikkhu imameva kya vive
kajena ptisukhena abhisanteti parisenteti paripreti parippharati. Nssa kici sabbvato
kyassa vivekajena ptisukhena apphua hoti.
54. Yampi lohicca bhikkhu vivicceva kmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakka sav
icra vivekaja ptisukha pahama jhna upasampajja viharati. So imameva kya vivekajena
a abhisanteti parisanneti paripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa vivekajen
a ptisukhena apphua hoti. Idampi'ssa hoti samdhismi.
55. Yasmi kho lohicca satthari svako ura visesa adhigacchati ayampi kho lohicca satth y
o loke na codanraho yo ca panevarpa satthra codeti, s codan abht atacch adhammik s
56. Puna ca para lohicca bhikkhu vitakkavicrna vpasam ajjhatta sampasdana cetaso ekod
avitakka avicra samdhija ptisukha dutiya jhna upasampajja viharati. So imameva kya
ptisukhena abhisandeti parisandeti paripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa
samdhijena ptisukhena apphua hoti.
[BJT Page 574] [\x 574/]
57. Seyyathpi lohicca udakarahado ubbhidodako, tassa nevassa puratthimya disya udak
assa yamukha, na dakkhiya disya udakassa yamukha, na pacchimya disya udakassa yamukh
ttarya disya udakassa yamukha, devo ca na klena kla samm dhra anupaveccheyya, atha k
h ca udakarahad st vridhr ubbhijjitv tameva udakarahada stena vrin abhisandeyya pa
paripreyya paripphareyya, nssa kici sabbvato udakarahadassa vrin stena apphua assa,
eva kho lohicaca bhikkhu imameva kya samdhijena ptisukhena abhisandeti parisandeti p
aripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa samdhijena ptisukhena apphua hoti.
58. Yampi lohicca bhikkhu vitakkavicrna vpasam ajjhatta sampasdana cetaso ekodibhva
ka avicra samdhija ptisukha dutiya jhna upasampajja viharati. So imameva kya samd
hena abhisandeti parisandeti paripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa samdhij
ena ptisukhena apphua hoti. Idampi'ssa hoti samdhismi.
59. Yasmi kho lohicca satthari svako ura visesa adhigacchati ayampi kho lohicca satth y
o loke na codanraho yo ca panevarpa satthra codeti, s codan abht atacch adhammik s
60. Puna ca para lohicca bhikkhu ptiy ca virg upekkhako ca viharati sato sampajno sukh
aca kyena paisavedeti. Yanta ariy cikkhanti: upekkhako satim sukhavihrti tatiya jh
jja viharati. So imameva kya nipptikena sukhena abhisandeti parisandeti paripreti, p
arippharati nssa kici sabbvato kyassa nipptikena sukhena apphua hoti.
[BJT Page 576] [\x 576/]
61. Seyyathpi lohicca uppaliniya v paduminiya v puarikiniya v appekaccni uppalni v
uarkni v udake jtni udake savaddhni udaknuggni antonimuggaposni tni yva cagg y
isannni parisannni3 pariprni, paripphuni nss kici sabbvata uppalna v padumna v
ssa, evameva kho lohicca bhikkhu imameva kya nipptikena sukhena abhisandeti parisan
deti paripreti parippharati. Nssa kici sabbvato kyassa nipptikena sukhena apphua hoti.
62. Yampi lohicca bhikkhu ptiy ca virg upekkhako ca viharati sato sampajno sukhaca kyen
a paisavedeti. Yanta ariy cikkhanti: upekkhako satim sukhavihrti tatiya jhna upasam
harati. So imameva kya nipptikena sukhena abhisandeti parisandeti paripreti, paripph
arati nssa kici sabbvato kyassa nipptikena sukhena apphua hoti, idampi'ssa hoti samdhi
i.
63. Yasmi kho lohicca satthari svako ura visesa adhigacchati ayampi kho lohicca satth y
o loke na codanraho yo ca panevarpa satthra codeti, s codan abht atacch adhammik s
64. Puna ca para lohicca bhikkhu sukhassa ca pahn dukkhassa ca pahn pubbeva somanassa
domanassna atthagam adukkhamasukha upekkhosatiprisuddhi catuttha jhna upasampajja vi
. So imameva kya parisuddhena cetas pariyodtena pharitv nisinno hoti. Nssa kici sabbva
kyassa parisuddhena cetas pariyodtena apphua hoti.
65. Seyyathpi lohicca puriso odtena vatthena sassa prupitv nisinno assa, nssa kici sab
to kyassa odtena vatthena apphua assa, evameva kho lohicca bhikkhu imameva kya parisud
dhena cetas pariyodtena pharitv nisinno hoti. Nssa kici sabbvato kyassa parisuddhena ce
tas pariyodtena apphua hoti.
66. Puna ca para lohicca bhikkhu sukhassa ca pahn dukkhassa ca pahn pubbeva somanassa
domanassna atthagam adukkhamasukha upekkhosatiprisuddhi catuttha jhna upasampajja vi
. So imameva kya parisuddhena cetas pariyodtena pharitv nisinno hoti. Nssa kici sabbva
kyassa parisuddhena cetas pariyodtena apphua hoti. Idampi'ssa hoti samdhismi.
[BJT Page 578] [\x 578/]
67. Yasmi kho lohicca satthari svako ura visesa adhigacchati ayampi kho lohicca satth y
o loke na codanraho yo ca panevarpa satthra codeti, s codan abht atacch adhammik s
68. Puna ca para lohicca so bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae viga
tupakkilese mudubhte kammaniye hite nejappatte adassanya citta abhinharati abhininn
eva pajnti: "aya kho me kyo rp ctummahbhtiko mtpentikasambhavo odanakummspacayo
arimaddanabhedaviddhasanadhammo. Ida ca pana me via ettha sita ettha paibaddha'nti.
69. Seyyathpi lohicca mai veuriyo subho jtim ahaso suparikammakato accho vippasanno an
o sabbkrasampanno, tatra'ssa sutta vuta nla v pta v lohita v odta v pausutta
hatthe karitv paccavekkheyya "aya kho mai veuriyo subho jtim ahaso suparikammakato, a
vippasanno anvilo sabbkrasampanno. Tatirada sutta vuta nla v pta v lohita v od
meva kho lohicca bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodne anagae vigatupakkiles
e mudubhte kammaniye hite nejappatte adassanya citta abhinharati abhinnmeti. So eva
kho me kyo rp ctummahbhtiko mtpettikasambhavo odanakummspacayo aniccucchdanaparimad
anaviddhasanadhammo. Ida ca pana me via ettha sita ettha paibaddhanti.
70. Yampi lohicca bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatupakkile
se mudubhte kammaniye hite nejappatte adassanya citta abhinharati abhininnmeti. So
"aya kho me kyo rp ctummahbhtiko mtpentikasambhavo odanakummspacayo aniccucchdana
abhedaviddhasanadhammo. Ida ca pana me via ettha sita ettha paibaddha'nti, idampi'ssa
i paya.
71. Yasmi kho lohicca satthari svako ura visesa adhigacchati ayampi kho lohicca satth y
o loke na codanraho yo ca panevarpa satthra codeti, s codan abht atacch adhammik s
[BJT Page 580] [\x 580/]
72. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye
ite nejappatte manomaya kya abhinimminanya citta abhinharati abhininnmeti. So imamh
inimminti rpi manomaya sabbagapaccagi abhinindriya,
73. Seyyathpi lohicca puriso mujamh isika pavheyya. Tassa evamassa: 'aya mujo, aya isi
Ao mujo, a isik. Mujamh tveva isik pabh'ti. Seyyathpi v pana lohicca puriso asi
ssa evamassa: 'aya asi aya kosi, ao asi a kosi, kosiytveva asi pavho'ti. Seyyathpi
hicca puriso aha kara uddhareyya. Tassa evamassa: 'aya ahi aya karae, ao ahi ao ka
ahi ubbhato'ti. Evameva kho lohicca bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte
anagae vigatpakkilese mudrabhte kammaniye hite nejappatte manomaya kya abhinimminan
abhinharati abhininnmeti. So imamh ky aa kya abhinimminti rpi manomaya sabbagap
74. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye
ite nejappatte manomaya kya abhinimminanya citta abhinharati abhininnmeti. So imamh
inimminti rpi manomaya sabbagapaccagi abhinindriya, idampi'ssa hoti paya.
75. Yasmi kho lohicca satthari svako ura visesa adhigacchati ayampi kho lohicca satth y
o loke na codanraho yo ca panevarpa satthra codeti, s codan abht atacch adhammik s
76. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatupakkilese mudubhte kammaniy
e hite nejappatte iddhividhya citta abhinharati abhininnmeti. So anekavihita iddhividh
accanubhoti: eko'pi hutv bahudh hoti bahudhpi hutv eko hoti, vbhva tirobhva tiroku
opabbata asajjamno gacchati seyyathpi kse, pahaviy'pi ummujjanimujja karoti seyyathpi
ke, udake'pi abhijjamne gacchati seyyathpi pahaviya, kse'pi pallakena kamati seyyath'p
pakkh sakuo. Ime'pi candimasuriye evamahiddhike evamahnubhve pin parmasati parimajja
brahmalokpi kyena vasa vatteti.
[BJT Page 582] [\x 582/]
77. Seyyathpi lohicca dakkho kumbhakro v kumbhakrantevs v suparikammakatya mantikya
va bhjanavikati kakheyya ta tadeva kareyya abhinipphdeyya, seyyathpi v pana lohicca da
ho dantakro v dantakrantevs v suparikammakatasmi dantasmi ya yadeva dantavikati ka
adeva kareyya abhinipphdeyya, seyyathpi v pana lohicca dakkho suvaakro v suvaakrenta
rikammakatasmi suvaasmi ya yadeva suvaavikati kakheyya ta tadeva kareyya abhinipph
vema kho lohicca bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese
mudubhte kammaniye hite nejappatte iddhividhya citta abhinharati abhininnmeti. So anek
ihita iddhividha paccanuhoti: eko'pi hutv bahudh hoti. Bahudh'pi hutv eko hoti. vbhva
bhva tirokua tiropkra tiropabbata asajjamno gacchati seyyathpi kse. Pahaviy'pi
roti seyyathpi udake. Udake'pi abhijjamne gacchati seyyathpi pahaviya. kse'pi pallaken
kamati seyyathpi pakkh sakuo. Ime'pi candimasuriye evamahiddhike evamahnubhve pin pa
parimajjati. Yva brahmalok'pi kyena vasa vatteti. Samhite citte parisuddhe pariyodte
anagae vigatupakkilese mudubhte kammaniye hite nejappatte iddhividhya citta abhinhara
bhininnmeti. So anekavihita iddhividha paccanubhoti: eko'pi hutv bahudh hoti bahudhpi
hutv eko hoti, vbhva tirobhva tirokua tiropkra tiropabbata asajjamno gacchati s
y'pi ummujjanimujja karoti seyyathpi udake, udake'pi abhijjamne gacchati seyyathpi pah
aviya, kse'pi pallakena kamati seyyath'pi pakkh sakuo. Ime'pi candimasuriye evamahiddh
e evamahnubhve pin parmasati parimajjati. Yva brahmalokpi kyena vasa vatteti, idamp
ti paya.
78. Yasmi kho lohicca satthari svako ura visesa adhigacchati ayampi kho lohicca satth y
o loke na codanraho yo ca panevarpa satthra codeti, s codan abht atacch adhammik s
79. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatupakkilese mudubhte kammaniy
e hite nejappatte dibbya sotadhtuy vitta abhinharati abhininnmeti. So dibbya sotadh
dhya atikkantamnusikya ubho sadde suti dibbe ca mnuse ca ye dre santike ca. Seyyathpi
hicca puriso addhnamaggapaipanno so sueyya bherisaddampi mudigasaddampi sakhapaavadeim
addampi, tassa evamassa: bherisaddo iti'pi mudigasaddo iti'pi sakhapaavadeimasaddo it
i'pi. Evameva kho mahrja bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodne anagae vigatpa
ilese mudubhte kammaniye hite nejappatte dibbya sotadhtuy citta abhinharati abhininn
So dibbya sotadhtuy visuddhya atikkantamnusikya ubho sadde suti dibbe ca mnuse ca ye
antike ca.
80. Yampi lehicca bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatupakkile
se mudubhte kammaniye hite nejappatte dibbya sotadhtuy vitta abhinharati abhininnmet
dibbya sotadhtuy visuddhya atikkantamnusikya ubho sadde suti dibbe ca mnuse ca ye dr
ike ca. Seyyathpi lohicca puriso addhnamaggapaipanno so sueyya bherisaddampi mudigasa
ddampi sakhapaavadeimasaddampi, tassa evamassa: bherisaddo iti'pi mudigasaddo iti'pi
sakhapaavadeimasaddo iti'pi. Evameva kho mahrja bhikkhu eva samhite citte parisuddhe p
iyodne anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye hite nejappatte dibbya sotadhtuy ci
arati abhininnmeti. So dibbya sotadhtuy visuddhya atikkantamnusikya ubho sadde suti d
ca mnuse ca ye dre santike ca, idampi'ssa hoti paya.
[BJT Page 584] [\x 584/]
81. Yasmi kho lohicca satthari svako ura visesa adhigacchati ayampi kho lohicca satth y
o loke na codanraho yo ca panevarpa satthra codeti, s codan abht atacch adhammik s
82. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye
ite nejappatte cetopariyaya citta abhinharati abhininnmeti. So parasattna parapugga
eto paricca pajnti: "sarga v citta sarga cittanti pajnti. Vtarga v citta vtar
ssa v citta sadosa cittatanti pajnti. Vtadosa v citta vtadosa cittanti pajnti.
ha cittanti pajnti. Vtamoha v citta vtamoha cittanti pajnti. Sakhitta v citta s
ajnti. Vikkhitta v citta vikkhitta cittanti pajnti. Mahaggata v citta mahaggata ci
i. Amahaggata v citta amahaggata cittanti pajnti. Sauttara v citta sauttara cintanti
Anuttara v citta anuttara cittanti pajnti. Samhita v citta samhita cittanti pajn
itta asamhita cittanti pajnti. Vimutta v citta vimutta cittanti pajnti. Avimutta v
tta cittanti pajnti.
83. Seyyathpi lohicca itthi v puriso v daharo v yuv maanakajtiko dse v parisuddhe p
acche v udakapatte saka mukhanimitta paccavekkhamno sakaika v sakikanti jneyya, akaik
aikanti jneyya, evameva kho lohicca bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte an
agae vigatpakkilese mudubhte kammaniye hite nejappatte cetopariyaya citta abhinha
nmeti. So parasattna parapuggalna cetas ceto paricca pajnti: sarga v citta sarga
vtarga v citta vtarga cittanti pajnti. Sadosa v citta sadosa cittanti pajnti
cittanti pajnti. Samoha v citta samoha cittanti pajnti vtamoha v citta vtamoha c
Sakhitta v citta sakhitta cittanti pajnta. Vikkhitta v citta vikkhitta cittanti pa
ata v citta mahaggata cittanti pajnti amahaggata v citta amahaggata cittanti pajnt
a v citta sauttara cittanti pajnti*. Anuttara v citta anuttara cittanti pajnti. Sa
samhita cittanti pajnti asamhita v citta asamhita cittanti pajnti. Vimutta v cit
nti pajnti avimutta v citta avimutta cittanti pajnti.
84. Yampi lohicca bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese
mudubhte kammaniye hite nejappatte cetopariyaya citta abhinharati abhininnmeti. So
tna parapuggalna cetas ceto paricca pajnti: "sarga v citta sarga cittanti pajnt
a cittantipajnti. Sadessa v citta sadosa cittatanti pajnti. Vtadosa v citta vta
i. Samoha v citta samoha cittanti pajnti. Vtamoha v citta vtamoha cittanti pajnt
ta sakhitta cittanti pajnti. Vikkhitta v citta vikkhitta cittanti pajnti. Mahaggata
haggata cittanti pajnti. Amahaggata v citta amahaggata cittanti pajnti. Sauttara v
ttara cintanti pajnti. Anuttara v citta anuttara cittanti pajnti. Samhita v citta
nti pajnti. Asamhita v citta asamhita cittanti pajnti. Vimutta v citta vimutta c
Avimutta v citta avimutta cittanti pajnti, idampi'ssa hoti paya.
[BJT Page 586] [\x 586/]
85. Yasmi kho lohicca satthari svako ura visesa adhigacchati ayampi kho lohicca satth y
o loke na codanraho yo ca panevarpa satthra codeti, s codan abht atacch adhammik s
86. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatupakkilese mudubhte kammaniy
e hite nejappatte pubbenivsnussatiya citta abhinharati abhininnmeti. So anekavihit
anussarati seyyathda: ekampi jti dve'pi jtiyo tisso'pi jtiyo catasso'pi jtiyo paca'pi
yo dasa'pi jtiyo vsampi jtiyo tsampi jtiyo cattrsampi jtiyo jtisatampi jtisahassamp
sahassampi aneke'pi savaakappe aneke'pi vivaakappe aneke'pi savaavivaakappe amutrsi
otto evavao evamhro eva sukhadukkhapaisaved evamyupariyanto. So tato cuto amutra upa
i evanmo evagotto evavao evamhro evasukhadukkhapaisaved evamyupariyanto. So tato
o'ti. Iti skra sauddesa anekavihita pubbenivsa anussarati.
87. Seyyathpi lohicca puriso sakamh gm aa gma gaccheyya tamh'pi gm aa gma gac
a gma paccgaccheyya. Tassa evamassa: 'aha kho sakamh gm amu gma agacchi tatra eva
a abhsi eva tuah ahosi. Tamhpi gm agacchi tatrpi eva ahsi eva nisdi eva a
kaeva gma paccgato'ti. Evameva kho lohicca bhikkhu eva samhite citte parisuddhe paryod
anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye hite nejappatte pubbenivsnussatiya citta
bhininnmeti. So anekavihita pubbenivsa anussarati seyyathda: ekampi jti dve'pi jtiyo
o'pi jtiyo catasso'pi jtiyo paca'pi jtiyo dasa'pi jtiyo vsampi jtiyo tisampi jtiyo ca
pi jtiyo pasampi jtiyo jtisatampi jtisahassampi jtisatasahassampi aneke'pi savaakap
'pi vivaakappe aneke'pi savaavivaakappe amutrsi evanmo evagotto evavao evamhr
d evamyupariyanto. So tato cuto amutra upapdi ttrapsi evanmo evagotto evavao evam
khapaisavedi evamyupariyanto. So tato cuto idhpapanno'ti.
[BJT Page 588] [\x 588/]
Iti skra sauddesa anekavihita pubbenivsa anussarati. Yampi lohicca bhikkhu eva samhit
tte parisuddhe pariyodte anagae vigatupakkilese mudubhte kammaniye hite nejappatte pubb
enivsnussatiya citta abhinharati abhininnmeti. So anekavihita pubbenivsa anussarat
ekampi jti dve'pi jtiyo tisso'pi jtiyo catasso'pi jtiyo paca'pi jtiyo dasa'pi jtiyo v
pi jtiyo tsampi jtiyo cattrsampi jtiyo jtisatampi jtisahassampi jtisatasahassampi an
savaakappe aneke'pi vivaakappe aneke'pi savaavivaakappe amutrsi evanmo evagott
ukhadukkhapaisaved evamyupariyanto. So tato cuto amutra upapdi tatrpsi evanmo evag
vamhro evasukhadukkhapaisaved evamyupariyanto. So tato cuto idhpapanno'ti. Iti skra
a anekavihita pubbenivsa anussarati, idampi'ssa hoti paya.
88. Yasmi kho lohicca satthari svako ura visesa adhigacchati ayampi kho lohicca satth y
o loke na codanraho yo ca panevarpa satthra codeti, s codan abht atacch adhammik s
89. So eva samhite citte parisuddhe pariyodne anagae vigatu pakkilese mudubhte kammani
ye hite nejappatte sattna cutpaptaya citta abhinharati abhininnmeti. So dibbena ca
dhena atikkantamnusakena satte passati cavamne upapajjamne hne paite suvae dubbae sug
duggate yathkammpage satte pajnti: 'ime vata bhonto satt kyaduccaritena samanngat vac
aritena samanngat manoduccaritena samanngat ariyna upavdak micchdihik micchdihi
a bhed parammara apya duggati vinipta niraya upapann. Ime v pana bhonto satt kyas
manngat vacsucaritena samanngat manosucaritena samanngat ariyna anupavdak sammdi
amdn. Te kyassa bhed parammara sugati sagga loka upapann'ti. Iti dibbena cakkhun v
atikkantamnusakena satte passati cavamne upapajjamne hne paite suvae dubbae sugate du
e yathkammupage satte pajnti.
90. Seyyathpi lohicca majjhe sighake psdo. Tattha cakkhum puriso hito passeyya manusse
eha pavisante'pi rathiy vtisacarante'pi majjhe sighake nisinne'pi, tassa evamassa: ete
manuss geha pavisanti. Ete nikkhamanti. Ete rathiy vtisacaranti. Ete majjhe saghake ni
nn'ti. Evameva kho lohicca bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigat
upakkilese mudubhte kammaniye hite nejappatte sattna cutpaptaya citta abhinharat
So dibbena cakkhun visuddhena atikkantamnusakena satte passati cavamne upapajjamne
hne paite suvae dubbae sugate duggate yathkammpage satte pajnti: 'ime vata bhonto sa
ccaritena samanngat vacduccaritena samanngat manoduccaritena samanngat ariyna upavda
ihik micchdihikammasamdn.
[BJT Page 590] [\x 590/]
Te kyassa bhed parammara apya duggati vinipta niraya upapann. Ime v pana bhonto sa
tena samanngat vacsucaritena samanngat manosucaritena samanngat ariyna anupavdak sa
ihikammasamdn. Te kyassa bhed parammara sugati sagga loka upapann'ti. Iti dibbena
ddhena atikkantamnusakena satte passati cavamne upapajjamne hne paite suvae dubbae su
duggate yathkammpage satte pajnti. Yampi lohicca bhikkhu eva samhite citte parisuddhe
pariyodne anagae vigatu pakkilese mudubhte kammaniye hite nejappatte sattna cutpap
abhinharati abhininnmeti. So dibbena cakkhun visuddhena atikkantamnusakena satte pas
sati cavamne upapajjamne hne paite suvae dubbae sugate duggate yathkammpage satte pa
me vata bhonto satt kyaduccaritena samanngat vacduccaritena samanngat manoduccaritena s
amanngat ariyna upavdak micchdihik micchdihikammasamdn. Te kyassa bhed param
aya upapann. Ime v pana bhonto satt kyasucaritena samanngat vacsucaritena samanngat
caritena samanngat ariyna anupavdak sammdihik sammdihikammasamdn. Te kyassa b
ga loka upapann'ti. Iti dibbena cakkhun visuddhena atikkantamnusakena satte passati c
avamne upapajjamne hne paite suvae dubbae sugate duggate yathkammupage satte pajnti
'ssa hoti paya.
91. Yasmi kho lohicca satthari svako ura visesa adhigacchati ayampi kho lohicca satth y
o loke na codanraho yo ca panevarpa satthra codeti, s codan abht atacch adhammik s
92. So eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpakkilese mudubhte kammaniye
ite nejappatte savna khayaya citta abhinharati abhininnmeti so ida dukkhanti yath
ukkhanirodhagminpaipad'ti yathbhta pajnti. Ime sav'ti yathbhta pajnti. Aya s
ajnti. Aya savanirodho'ti yathbhta pajnti. Aya savanirodhagminpaipad'ti yathbh
to eva passato kmsavpi citta vimuccati bhavsavpi citta vimuccati avijjsa vpi citta
i. Vimuttasmi vimuttamiti a hoti. Kh jti vusita brahmacariya kata karaiya npara
[BJT Page 592] [\x 592/]
93. Seyyathpi lohicca pabbatasakhepe udakarabhado accho vippasanno anvilo. Tattha c
akkhum puriso tre hito passeyya sippisambukampi sakkharakahalampi macchagumbamp caran
tampi tihantampi. Tassa evamassa: aya kho udakarahado accho vippasanno anvilo. Tatri
me sippisambuk'pi sakkharakahal'pi caranti'pi tihanti'pti.
94. Evameva kho lohicca bhikkhu eva samhite citte parisuddhe pariyodte anagae vigatpak
kilese mudubhte kammaniye hite nejappatte savna khayaya citta abhinharati abhinin
ukkhanti yathbhta pajnti. Aya dukkhasamudayo'ti yathbhta pajnti. Aya dukkhanirodho
pajnti. Aya dukkhanirodhagmin paipad'ti yathbhta pajnti. Ime sav'ti yathbhta
ti yathbhta pajnti. Aya savanirodhagmin paipad'ti yathbhta pajnti.
95. Tassa eva jnato eva passato kmsav'pi citta vimuccati bhavsavpi citta vimuccati a
vpi citta vimuccati. Vimuttasmi vimuttamiti a hoti. Kh jti vusita brahmacariya ka
itthattyti pajnti.
96. Yasmi kho lohicca satthari svako ura visesa adhigacchati ayampi kho lohicca satth y
o [PTS Page 234] [\q 234/] loke na codanraho yo ca panevarpa satthra codeti, s co
dan abht atacch adhammik svajj.
97. Eva vutte lohicco brhmao bhagavanta etadavoca: seyyathpi bho gotama puriso purisa
narakappapta papatanta kesesu gahetv uddharitv thale patihpeyya, evamevha bhot gota
akappapta papatanto uddharitv thale patihpito. Abhikkanta bho gotama. Abhikkanta bho g
ama. Seyyathpi bho gotama nikkujjita v ukkujjeyya paicchanna v vivareyya mhassa v mag
kheyya andhakre v telapajjota dhreyya cakkhumanto rpni dakkhintti, evameva bhot gotame
anekapariyyena dhammo paksito. Esha bhavanta gotama saraa gacchmi dhammaca bhikkhus
Upsaka ma bhava gotamo dhretu ajjatagge pupeta saraa gatanti.
Lohiccasutta nihita dvdasama.
[BJT Page 594] [\x 594/]
13
[PTS Page 235] [\q 235/] tevijjasutta
1. Evammesuta: eka samaya bhagav kosalesu crika caramno mahat bhikkhusaghena saddhi
tehi bhikkhusatehi yena manaskaa nma kosalna brhmaagmo tadavasari. Tatra suda bhagav
viharati uttarena manaskaassa aciravatiy nadiy tre ambavane.
2. Tena kho pana samayena sambahul abhit abhit brhmaamahsl manaskae paivasati
kkho brhmao pokkharast brhmao jnusson brhmano todeyyo brhmao, ae ca abhit abh
3. Atha kho vseha - bhradvjna jaghvihra anucakamantna anuvicarantna maggmagge
vseho mavo evamha: 'ayameva ujumaggo ayamajasyano niyyiko niyyti takkarassa bramha
a yvya akkhto brhmaena pokkharastin'ti.
4. Bhradvjo mavo evamha: ayameva ujumaggo [PTS Page 236] [\q 236/] ayamajasyano ni
yyiko niyyni takkarassa brahmasahavyatya yvya akkhto brhmaena trukkhen'ti. Neva khv
eho mavo bhradvja mava sapetu. Na pansakkhi bhradvjo mavo vseha mava
5. Atha kho vseho mavo bhradvja mava mantesi: aya kho bhradvja, samao gotamo s
pabbajito manskae viharati uttarena manaskaassa aciravatiy nadiy tre ambavane. Ta kho
a bhavanta gotama eva kalyo kittisaddo abbhuggato: itipi so bhagav araha sammsambuddho
ijjcaraasampanno sugato lokavid anuttaro purisadammasrath satth devamanussna buddho bh
av'ti yma bho bhradvja yena samao gotamo tenupasakamissma. Upasakamitv etamattha sa
pucchissma. Yath no samao gotamo bykarissati tath na dhressmti. 'Evambho'ti kho bhra
o bhradvjo mavo vsehassa mavassa paccassosi.
1. Neva kho asakkhi. (Kesuci potthakesu, shalakkharamuddinahakathya ca. )
[BJT Page 596] [\x 596/]
6. Atha kho vsehabhradvj mav yena bhagav tenupasakamisu. Upasakamitv bhagavat s
ammodanya katha srya vtisretv ekamanta nisdisu. Ekamanta nisinno kho vseho m
"idha bho gotama amhka jaghvihra anucakamantna anuvivarantna maggmagge kath udap
i: 'ayameva ujumaggo ayamajasyano niyyiko niyyti takkarassa brahmasahavyatya yvya akkh
brhmaena pokkharastin'ti. Bhradvjo mavo evamha: 'ayameva ujumaggo ayamajasyano niyy
takkarassa brahmasahavyatya yvya akkhto brhmaena trukkhen'ti. Ettha bho gotama attheva
iggaho atthi vivdo atthi nnvdo"ti.
7. [PTS Page 237] [\q 237/] "iti kira vseha tva eva vadesi: ayameva ujumaggo aya
majasyano niyyiko niyyni takkarassa brahmasahavyatya yvya akkhto brhmaena pokkharas
advjo mavo evamha: ayameva ujumaggo ayamajasyano niyyiko niyyti takkarassa brahmasaha
a yvya akkhto brhmaena trukkhenti. Atha kismi pana vo vseh viggaho? Kismi vivdo?
8. "Maggmagge bho gotama. Kicpi bho gotama brhma nnmagge papenti addhariy brhma
andok brhma, bavahiric1 brhma, atha kho sabbni tni niyyikni niyyanti takkarassa b
tya. Seyyathpi bho gotama gmassa v nigamassa v avidre bahni cepi nnmaggni bhavanti,
ho sabbni tni gmasamosarani bhavanti. Evameva kho bho gotama kicpi brhma nnmagge p
iy brhma, tttiriy brhma, chandok brhma, bavahiric brhma, atha kho sabbni tn
ssa brahmasahavyaty"ti.
9. "Niyyantti vseha vadesi?"
"Niyyantti bho gotama vadmi"
"Niyyantti vseha vadesi?"
"Niyantti bho gotama vadmi. "
1. Bavaharij, bavaharijjha, bhavyrijjh, bavahariy, kesuci. Brahmacariy [PTS.]
[BJT Page 598] [\x 598/]
"Niyyantti vseha vdesi?"
"Niyyantti bho gotama vadmi. "
10. [PTS Page 238] [\q 238/] "ki pana vseha atthi koci tevijjna brhmana ekabrh
na brahm sakkhi diho?"Ti.
"No hida bho gotama. "
"Ki pana vseha atthi koci tevijjna brhmana ekcariyo'pi yena brahm sakkhi diho?"T
"Nohida bho gotama".
"Ki pana vseha atthi koci tevijjna brhmana yva sattam cariyamahayug yena brahm
"No hida bho gotama"
"Ki pana vseha ye'pi tevijjna brhmana pubbak isayo mantna kattro mantna pavatt
tevijj brhma pora mantapada gta pavutta samhita tadanugyanti tadanubhsanti bhs
manuvcenti, seyyathda: aako vmako vmadevo vessmitto yamataggi agiraso bhradvjo vse
hagu, te'pi evamhasu: mayameta jnma mayameta passma yattha v brahm yena v brahm yah
i?".
"No hida bho gotama. "
11. "Iti kira vseha natthi koci tevijjna brhmana ekabrhmao'pi yena brahm sakkhi di
oci tevijjna brhmana ekcariyo'pi yena brahm sakkhidiho. Natthi koci tevijjna brhm
yo'pi yena brahm sakkhidiho. Natthi [PTS Page 239] [\q 239/] koci tevijjna brhman
a sattam cariyamahayug yena brahm sakkhi diho -
[BJT Page 600] [\x 600/]
Ye'pi kira tevijjna brhmana pubbak isayo mantna kattro mantna pavattro, yesamida
j brhma pora mantapada gta pavutta samhita tadanugyanti tadanubhsanti bhsitama
enti, seyyathda: aako vmako vmadevo vessmitto yamataggi agiraso bhradvjo vseho ka
te'pi evamhasu: mayameta jnma mayameta passma yattha v brahm yena v brahm yahi v
vata tevijj brhma evamhasu: ya maya na jnma ya na passma, tassa sahavyatya magga
eva ujumaggo ayamajasyano niyyiko niyyti takkarassa brahmasahavyaty'ti.
12. Ta kimmaasi vseha, tanu eva sante tevijjna brhmana appihrakata bhsita s
"Addh kho bho gotama, eva sante tevijjna brhmana appihrakata bhsita sampajjat"t
13. Sdhu vseha. Te vata vseha tevijj brhma ya na jnanti ya na passanti tassa sah
sessanti: 'ayameva ujumaggo ayamajasyano niyyiko niyyni takkarassa brahmasahavyaty'ti n
eta hna vijjati. Seyyathpi vseha andhaveiparampara sasatt purimo'pi na passati maj
a passati pacchimo'pi na passati, evameva kho vseha andhavepama mae tevijjna brhma
imo'pi na [PTS Page 240] [\q 240/] passati. Majjhimo'pi na passati. Pacchim
o'pi na passati. Tesamida tevijjna brhmana bhsita bhassakaeva sampajjati, nmakae
Rittakaeva sampajjati, tucchakaeva sampajjati.
14. "Ta kimmaasi vseha, passanti tevijj brhma candimasuriye ae cpi bah jan, yat
y uggacchanti, yattha ca ogacchanti, ycanti, thomayanti, pajalik namassamn anuparivatta
nti?"Ti.
"Eva bho gotama. Passanti tevijj brhma candimasuriye ae cpi bahjan, yato ca candimas
gacchanti yattha ca ogacchanti, ycanti, thomayanti, pajalik namassamn anuparivattant"ti
.
[BJT Page 602] [\x 602/]
15. "Ta kimmaasi vseha, ya passant tevijj brhma candimasuriye ae cpi bahujan,
iy uggacchanti, yattha ca ogacchanti, ycanti thomayanti pajalik namassamn anuparivattan
ti, pahonti tevijj brhma candimasuriyna sahavyatya magga desetu: ayameva ujumaggo aya
ano niyyiko niyyti takkarassa candimasuriyna sahavyaty?"Ti.
"No hida bho gotama. "
16. Iti kira vseha ya passanti tevijj brhma candimasuriye, ae cpi bah jan, yato c
iy uggacchanti, yattha ca ogacchanti, ycanti thomayanti pajalik namassamn anuparivattan
ti, te'pi nappahonti candimasuriyna sahavyatya magga desetu: ayameva ujumaggo ayamajasy
ano niyyiko niyyni takkarassa candimasuriyna sahavyatyti. Ki pana, na kira tevijjehi b
aehi brahm sakkhi diho. Na pi kira tevijjna brhmana cariyehi brahm sakkhidiho. N
jjna [PTS Page 241] [\q 241/] brhmana cariyapcariyehi brahm sakkhidiho. Na pi
ijjna brhmana yva sattam cariyamahayugehi brahm sakkhidiho. "Ye'pi kira tevijjna
yo mantna kattro mantna pavattro, yesamida etarahi tevijj brhma poraa mantapada
a, tadanugyanti tadanubhsanti bhsitamanubhsanti vcitamanuvcenti, seyyathda: aako v
o vessmitto yamataggi agiraso bhradvjo mseho kassapo bhagu. Te'pi na evamhasu: mayame
, mayameta passma, yattha v brahm yena v brahm yahi v brahm'ti. Te vata tevijj brahm
: ya na jnma ya na passma, tassa sahavyatya magga desema: ayameva ujumaggo ayamajasya
iyyiko niyyti takkarassa brahmasahavyaty"ti.
"Ta kimmaasi vseha, nanu eva sante tevijjna brhmana appihrakata bhsita samp
"Addh kho bho gotama eva satte tevijjna brhmana apphrakata bhsita sampajjat"ti
17. "Sdhu vseha. Te vata vseha tevijj brhma ya na jnanti ya na passanti tassa sa
esessanti: yameva ujumaggo ayamajasyano niyyiko niyyni takkarassa brahmasabhavyatyti n
a hna vijjat'ti.
[BJT Page 604] [\x 604/]
18. Seyyathpi vseha puriso eva vadeyya: aha kho y imasmi janapade janapadakalyi, ta
a kmemti. Tamena eva vadeyyu: ambho purisa, ya tva janapadakalyi icchasi kmesi, j
akalyi khattay1 v brhma2 v vess3 v sudd4 v?'Ti iti puho 'no'ti vadeyya tamena
purisa ya tva janapadakalyi na jnsi, na passasi, [PTS Page 242] [\q 242/] evanm
tt v, dgh v rass v majjhim v k v sm v maguracchav v'ti, amukasmi gme v n
ti vadeyya. Tamena eva vadeyyu: "ambho purisa ya tva na jnsi, na passasi, ta tva icch
kmes"ti. Iti puho 'mo'ti vadeyya. Ta kimmaasi vseha nanu eva sante tassa purisassa
hsita sampajjat?"Ti.
"Addh kho bho gotama tassa purisassa appbhrakata bhsita sampajjat"ti.
19. Evameva kho vseha na kira tevijjehi brhmaehi brahm sakkhi diho. Napi kira tevijjn
ana cariyehi brahm sakkhi diho. Napi kira tevijjna brhmana cariyapcariyehi brah
kira tevijjna brhmana yva sattam cariyamahayugehi brahm sakkhi diho. Ye'pi kira t
mana pubbak isayo mantna kattro mantna pavattro yesamida etarahi tevijj brhma p
tta samhita tadanugyanti tadanubhsanti bhsitamanubhsanti vcitamanuvcenti, seyyathda
vmadevo vessmitto yamatagg agiraso bhradvjo vseho kassapo bhagu, te'pi na evamhasu
ta jnma mayameta passma yattha v brahm yena v brahm yahi v brahm'ti. Te vata tevij
: ya na jnma ya na passma, tassa sahavyatya magga desema: ayameva ujumaggo ayamajasya
iyyiko niyyti takkarassa brahmasahavyaty'ti. Ta kimmaasi vseha, nanu eva sante tev
pihirakata bhsita sampajjat?"Ti.
"Addh kho bho gotama eva sante tevijjna brhmana appihrakata bhsita sampajjat"ti
20. Sdhu vseha. Te vata vseha, tevijj brhma ya na jnanti, ya na passanti, tassa
Page 243] [\q 243/] magga desessanti: ayameva ujumaggo ayamajasyano niyyiko niy
yni takkarassa brahmasahavyaty'ti neta hna vijjat'ti.
1. Khattiyi, sy.
2. Brhmai sy.
3. Vessi, sy
4. Suddi, sy
[BJT Page 606] [\x 606/]
21. Seyyathpi vseha puriso ctummahpathe nissei kareyya psdassa rohaya, tamena ev
purisa yassa tva psdassa rohaya nissei karosi, jnsi ta psda puratthimya v dis
himya v disya uttarya v disya, ucco v nco v majjhimo v'?Ti iti puho 'no'ti vadeyya
a vadeyyu: ambho purisa ya tva na jnsi na passasi tassa tva psdassa rohaya nissei
puho 'mo'ti vadeyya. Ta kimmaasi vseha, tanu eva sante tassa purisassa appihraka
jjat?Ti.
"Addh kho bho gotama eva sante tassa purisassa appihrakata bhsita sampajjat"ti.
22. Evameva kho vseha na kira tevijjahi brhmaehi brahm sakkhi diho napi kira tevijjna
ariyehi brahm sakkhi diho. Napi kira tevijjna brhmana cariyapcariyehi brahm sakkhi
kira tevijjna brhmana yva sattam cariyamahayugehi brahm sakkhi diho. Ye'pi kira te
ana pubbak isayo mantna kattro mantna pavattro yesamida etarahi tevijj brhma po
ta samhita tadanugyanti tadanubhsanti bhsitamanubhsanti vcitamanuvcenti, seyyathda:
vmadevo vessmitto yamatagg agiraso bhradvjo vseho kassapo bhagu, te'pi na evamhasu
ta jnma mayameta passma yattha v brahm yena v brahm yahi v brahm'ti. Te vata tevij
: ya na jnma ya na passma, tassa sahavyatya [PTS Page 244] [\q 244/] magga desema:
ayameva ujumaggo ayamajasyano niyyiko niyyti takkarassa brahmasahavyaty'ti. Ta kimma
eha, nanu eva sante tevijjna brhmana appihirakata bhsita sampajjat?"Ti.
"Addh kho bho gotama eva sante tevijjna brhmana appihrakata bhsita sampajjat"ti
23. Sdhu vseha. Te vata vseha, tevijj brhma ya na jnanti, ya na passanti, tassa
a desessanti: ayameva ujumaggo ayamajasyano niyyiko niyyni takkarassa brahmasahavyaty'
neta hna vijjat'ti.
24. Seyyathpi vseha aya aciravat nad pr udakassa samatittik kkapeyy, atha puriso
tthiko pragaces pgm pra taritukmo, so orime tre hito prima tira avheyya: ehi pr
ta kimmaasi vseha api nu tassa purisassa avhyanahetu v ycanahetu v patthanhetu v
etu v aciravatiy nadiy prima tra orima tra gaccheyy?"Ti.
[BJT Page 608] [\x 608/]
"No hida bho gotama".
25. Evameva kho vseha tevijj brhma ye dhamm brhmaa kara te dhamme pahya vattamn
ara te dhamme samdya vattamn evamhasu: indamavhayma, somamahvayma, varuamavhayma,
pajpatimavhayma, brahamamavhayma, mahindamavhayma, ymamavhaym'ti. Te vata vseha tevi
Page 245] [\q 245/] brhma ye dhamm brhmaakra te dhamme pahya vattamn, ye dha
a te dhamme samdya vattamn, avhnahetu v ycanahetu v patthanhetu v abhinandanahetu
parammara brahmuo1 sahavyupag bhavissantti neta hna vijjati.
26. Seyyathpi vseha aya aciravat nad pr udakassa samatittik kkapeyy, atha puriso
tthiko pragaces pgm pra taritukmo, so orime tre dahya anduy2 pacchbha ghaband
vseha, api nu so puriso aciravatiy nadiy orim tr prima tra gaccheyy?"Ti.
"No hida bho gotama"
27. "Evameva kho vseha pacime kmagu ariyassa vinaye and'ti'pi vuccanti bandhanantipi v
canti. Katame paca? Cakkhuvieyya rp ih kant manp piyarp kmpasahit rajany. S
sahit rajany. Ghavieyy gandh ih kant manp piyarp kmpasahit rajany. Jiv
ya phohabb ih kant manp piyarp kmpasahit rajany. Ime kho vseha paca kmag
ti bandhananti'pi vuccanti. Ime kho vseha pacakmague tevijj brhma gathit mucchit a
avadassvino anissaraapa paribhujanti.
28. Te vata vseha tevijj brhma ye dhamm brhmaakara te dhamme pahya vattamn, ye
\q 246/] dhamm abrhmaakara te dhamme samdya vattamn, pacakmague gathit mucch
ndnavadassvino anissaraapa paribhujann kmandubandhanabaddh kyassa bhed parammara
vyupag bhavissantti neta hna vijjati.
1. Brahmna [PTS.]
2. Rajjuy, sy.
[BJT Page 610] [\x 610/]
29. Seyyathpi vseha aya aciravat nad pr udakassa samatittik kkapeyy, atha puriso
tthiko pragaves pragm pra taritukamo, so orime tre sassa prupitv nipajjeyya, ta k
i nu so puriso aciravatiy nadiy orim tr prima tra gaccheyy ti.
"No hida bho gotama"
30. Evameva kho vseha pacime nvara ariyassa vinaye vara'ti'pi vuccanti, nvara'ti'
onh'ti'pi vuccanti. Pariyonh'ti'pi vuccanti. Katame paca? Kmacchandanvaraa vypdan
iddhanvaraa uddhaccakukkuccanvaraa vicikicchnvaraa. Ime kho vseha pacanvara a
pi vuccanti, nvara'ti'pi vuccanti, onh'ti'pi vuccanti, pariyonh'ti'pi vuccanti. Imehi k
ho vseha pacahi nvaraehi tevijj brhma vu nivu ovu1 pariyonaddh. Te vata vse
ra te dhamme pahya vattamn, ye dhamm abrhmaakara te dhamme samdya vattamn, paca
iyonaddh kyassa bhed parammara brahmuo [PTS Page 247] [\q 247/] sahavyupag bhaviss
anti'ti neta hna vijjati.
31. Ta kimmaasi vseha, kinti te suta brhmana vuddhna mahallakna cariyapcariy
"Sapariggaho v brahm apariggaho v"ti.
"Apariggaho bho gotama. "
"Saveracitto v averacitto v?"Ti.
"Averacitto bho gotama. "
"Savypajjhacitto v avyapajjhacitto v?"Ti.
"Avypajjhacitto bho gotama. "
"Sakilihacitto v asakilihacitto v?"Ti.
"Asakilihacitto bho gotama. "
1. Avut nivut ophu, kesuci.
[BJT Page 612] [\x 612/]
"Vasavatti v avasavatt v?"Ti.
"Vasavatti bho gotama. "
32. Ta kimmaasi vseha, sapariggah v tevijj brhma apariggah v?"Ti.
"Sapariggah bho gotama. "
"Saveracitt v averacitt v?"Ti.
"Saveracitt bho gotama. "
"Savypajjhacitt v avypajjhacitt v?"Ti.
"Savypajjhacitt bho gotama. "
"Sakilihacitt v asakilihacitt v?"Ti.
"Sakilihacitt bho gotama. "
"Vasavatt v avasavatt v?"Ti.
"Avasavatt bho gotama. "
33. Iti kira vseha sapariggah tevijj brhma. Apariggaho brahm. Api nu kho sapariggahn
jna brhmana apariggahena brahmun saddhi sasandati samet?"Ti.
"No hida bho gotama. "
Sdhu vseha. Te vata vseha sapariggah tevijj brhma kyassabhed parammara aparigg
48] [\q 248/] brahmuno sahavyupag bhavissantti neta hna vijjati.
34. Iti kira vseha saveracitt tevijj brhma. Averacitto brahm. Api nukho averacittna
mana averacittena brahmun saddhi sasandati samet?"Ti.
"No hida bho gotama. "
Sdhu vseha. Te vata vseha saceracitt tevijj brhma kyassabhed parammara avera c
ahavyupag bhavissantti neta hna vijjati.
[BJT Page 614] [\x 614/]
35. Iti kira vseha savypajjhacitt tevijj brhma. Avypajjhacitto brahm. Api nukho sav
ttna tevijjna brahmana avypajjhacittena brahmun saddhi sasandati samet?"Ti.
"No hida bho gotama. "
Sdhu vseha. Te vata vseha savypajjhacitt tevijj brhma kyassa bhedparammara av
uno sahavyupag bhavissantiti neta hna vijjati.
36. Iti kira vseha sakilihacitt tevijj brhma. Asakilihacitto brahm. Api nu kho
a brhmana asakilihacittena brahmun saddhi sasandati samet?"Ti.
"No hida bho gotama. "
Sdhu vseha. Te vata vseha sakilihacitt tevijj brhma kyassa bhed parammara a
havyupag bhavissantti neta hna vijjati.
37. Iti kira vseha avasavatt tevijj brhma. Vasavatt brahm. Api nu kho avasavattna
ana vasavattin brahmuno saddhi sasandati samet?'Ti.
"No hida bho gotama".
Sdhu vseha. Te vata vseha avasavatti tevijj brhma kyassa bhed parammara vasavat
ahavyupag bhavissantti neta hna vijjati.
Idha kho pana te vseha tevijj brhma sditv sasdanti, sasditv visda v ppuant
Tasm ida tevijjna brhmana tevijja2 iraanti'pi3 vuccati. Tevijja vipinanti'pi vucca
jja vyasananti'pi vuccat"ti.
38. Eva vutte vseho mavo bhagavanta etadavoca: "suta me ta bho gotama, samao gotamo
no sahavyatya magga jnt"ti.
Ti kimmaasi vseha sanena ito manaskaa, nayito dre manaskaanti?"
"Eva bho gotama. sanena ito manaskaa. Nayito dre manaskaanti. "
1. Sukkhatara, kesuci.
2. Tevijj, bahusu.
3. raa, dghak.
[BJT Page 616] [\x 616/]
39. Ta kimmaasi vseha, idhassa puriso manaskae jtavaddho, tamena manaskaato tvade
249] [\q 249/] avasaa manaskaassa magga puccheyyu, siy nu kho vseha tassa puri
manaskae jtavaddhassa manaskaassa magga puhassa dandhyitatta v vitthyitatta v?Ti
"No hida bho gotama. Ta kissa hetu? Asu hi bho gotama puriso manaskae jtavaddho. Tass
a sabbneva manaskaassa maggni suviditn"ti.
40. "Siy kho vseha tassa purisassa manaskae jatavaddhassa manaskaassa magga puhassa
atta v vitthyitatta v, nattheva tathgatassa brahmaloke v brahmalokagminiy v paipad
andhyitatta v vitthyitatta v. Brahmnacha vseha pajnmi brahmalokaca brahmalokag
anno brahmaloka upapanno, tacapajnm"ti.
41. Eva vutte vseho mavo bhagavanta etadavoca: "suta meta bho gotama 'samao gotamo b
o sahavyatya magga deset'ti. Sdhu no bhava gotamo brahmuno sahavyatya magga desetu. Ull
umpatu bhava gotamo brhmai paja"nti. "Tena hi vseha suhi. Sdhuka manasikarohi. Bhs
"Tena hi vseha suhi. Sdhuka manasikarohi. Bhsissm"ti.
'Eva bho'ti kho vseho mavo bhagavato paccassosi. Bhagav etadavoca:
42. Idha vseha tathgato loko uppajjati araha sammsambuddho vijjcaraasampanno sugato lo
vid [PTS Page 250] [\q 250/] anuttaro purisadammasrath satth devamanussna buddho
bhagav. So ima loka sadevaka samraka sabrahmaka sassamaabrhmai paja sadevamanussa
ikatv pavedeti. So dhamma deseti dikalya majjhekalya pariyosnakalya sttha sabya
risuddha. Brahmacariya pakseti.
[BJT Page 618] [\x 618/]
43(29). Ta dhamma suti gahapati v gahapatiputto v aatarasmi v kule paccjto. So ta
athgate saddha pailabhati. So tena saddhpailbhena samanngato iti paisacikkhati: 'samb
harvaso rajpatho1. Abbhokso pabbajj. Nayida sukara agra ajjhvasat ekantaparipua e
dha sakhalikhita brahmacariya caritu. Yannnha kesamassu ohretv ksyni vatthni ac
a pabbajeyya'nti.
1. Rajopatho, katthaci.
44. So aparena samayena appa v bhogakkhandha pahya mahanta v bhogakkhandha pahya appa
rivaa pahya mahanta v tiparivaa pahya kesamassu ohretv ksyni vatthni acchd
So eva pabbajito samno ptimokkhasavarasavuto viharati cragocarasampanno aumattesu vajj
u bhayadassv. Samdya sikkhati sikkhpadesu kyakammavackammena samanngato kusalena. Pari
ddhjvo slasampanno indriyesu guttadvro bhojane matta satisampajaesu samanngato santu
45(29). Kathaca vseha bhikkhu slasampanno hoti? Idha vseha bhikkhu ptipta pahya
nihitadao nihitasattho lajj daypanno. Sabbapabhtahitnukamp viharati. Idampi'ssa hoti
mi.
Adinndna pahya adinndn paivirato hoti dinndy dinnapikakh. Athenena sucibhtena
mpi'ssa hoti slasmi.
Abrahmacariya pahya brahmacr hoti rcr1 virato methun gmadhamm. Idampi'ssa hoti sla
Musvda pahya musvd paivirato hoti saccavd saccasandho theto2 paccayiko avisavdako
dampi'ssa hoti slasmi.
Pisua vca3 pahya pisuya vcya paivirato hoti. Ito sutv na amutra akkht imesa bhed
v na imesa akkht amsa bhedya. Iti bhinnna v sandht, sahitna v anuppadt4 samag
gganandi samaggakarai vca bhsit hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1.Rjapatho,katthaci. 2.Ancri,machasa. 3.heto,sy. 4.Pemaniy,machasa.
[BJT Page 620] [\x 620/]
Pharusa vca6 pahya pharusya vcya paivirato hoti. Y s vc ne kaasukh pemany7
ahujanamanp, tathrpa8 vca bhsit hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Samphappalpa pahya samphappalp paivirato hoti klavd bhtavd atthavd dhammavd vi
hsit hoti klena spadesa pariyantavati atthasahita. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Ancri, machasa.
2. heto, sy.
3. Pisuvca, [PTS.]
4. Anuppdt, [PTS.]
5. Samaggarmo, machasa.
6. Pharusvca, [PTS.] Sitira
7. Pemaniy, machasa. 8. Evarpi. [PTS.] Sitira.
46(30). Bjagmabhtagmasamrambh1 paivirato hoti. Ekabhattiko2 hoti rattparato3 paivirat
iklabhojan. Naccagtavditaviskadassan5 paivirato hoti. Mlgandhavilepanadhraamaanav
ato hoti. Uccsayanamahsayan paivirato hoti. Jtarparajatapaiggaha6 paivirato hoti. m
gaha6 paivirato hoti. makamasapaiggaha6 paivirato hoti. Itthikumrikapaiggaha6 pa
Dsidsapaiggaha6 paivirato hoti. Ajeakapaiggaha6 paivirato hoti. Kukkuaskarapaigg
ti. Hatthigavassavaav7 paiggaha paivirato hoti. Khettavatthupaiggaha paivirato hoti.
pahea8 gamannuyog paivirato hoti. Kayavikkay paivirato hoti. Tulkakasakamnak9
oanavacananikatisci10 yog paivirato hoti. Chedanavadhabandhanaviparmosalopasahaskr11
ato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Cullasla12 nihita
47(31). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa b
bha13 anuyutt viharanti, seyyathda: mlabja khandhabja phalubja14 aggabja bijabja
ti v itievarp16 bjagmabhtagmasamrambh17 paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1.Evarpi,katthaci [BJT Page 622] [\x 622/]
32. 48(32) Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa
aribhoga anuyutt viharanti, seyyathda: annasannidhi pnasannidhi vatthasannidhi ynasan
i sayanasannidhi gandhasannidhi misasannidhi. Iti v iti evarp sannidhikraparibhog pa
hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Samrabbh, machasa.
2. Eka bhattiko, machasa.
3. Rattuparato, machasa.
4. Virato, the. Se.
5. Viska, machasa.
6. Pariggaha, (sabbattha)
7. Gavassa, se. Vaava, machasa.
8. Pahia, smu. Machasa. Sy.
9. Ka, machasa.
10. Svi, machasa.
11. Sahasa, machasa.
12. Ca sla, machasa.
13. Samrabbh, machasa.
14. Phala, se. Phalu, si. The.
15. Bija bja eva. The.
16. Iti evarup, kesuci.
17. Samrabbh, machasa.
49(33). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa vi
yutt viharanti, seyyathda: nacca gta vdita pekkha akkhta pissara vetla kumbhat
opanaka2 hatthiyuddha assayuddha mahisayuddha3 usabhayuddha ajayuddha meayuddha4 kukk
dha vaakayuddha daayuddha muhiyuddha5 nibbuddha uyyodhika balagga senbyha ak
rp viskadassan paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
50(34). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa j
yutt viharanti, seyyathda: ahapada dasapada ksa parihrapatha santika khalika gha
kha pagacra vakaka mokkhacika cigulaka patthaka rathaka dhanuka akkharika manes
v iti evarp jtappamdahnnuyog paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
51(35). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa uc
na anuyutt viharanti, seyyathda: sandi pallaka gonaka cittaka paika paalika tli
mi ekantalomi kahissa koseyya kuttaka hatthatthara assatthara rathatthara ajinappave
gapavarapaccattharaa sauttaracchada ubhatolohitakpadhna. Iti v iti evarp uccsayanama
aivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Sobhanagaraka, katthaci. Sobhanakaraka, [PTS.] Sobhanagharaka, machasa.
2. Dhovana, katthaci. Dhopana, sitira.
3. Mahisa, machasa.
4. Meaka, machasa.
5. Shala potthakesu na dissati.
6. Anka - kesuci.
[BJT Page 624] [\x 624/]
52(36). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa ma
ga anuyutt viharanti, seyyathda: ucchdana parimaddana nahpana sambhana dsa ajan
a1 mukhalepana2 hatthabandha sikhbandha daaka nika khagga chatta citrphana uh
dghadasni. Iti v iti evarp maanavibhusanahnnuyog paivirato hoti. Idampi'ssa hoti
53(37). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa ti
nuyutt viharanti, seyyathda: rjakatha corakatha mahmattakatha senkatha bhayakatha y
ha annakatha pnakatha vatthakatha sayanakatha mlkatha gandhakatha tikatha ynakat
akatha nagarakatha janapadakatha itthikatha purisakatha (kumrakatha kumrikatha)3 sra
isikhkatha kumbhahnakatha pubbapetakatha nnattakatha lokakkhyika samuddakkhyika i
tha. Iti v itievarpya tiracchnakathya paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
54(38). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarp vig
yutt viharanti, seyyathda: "na tva ima dhammavinaya jnsi. Aha ima dhammavinaya j
ammavinaya jnissasi? Micchpaipanno tvamasi. Ahamasmi sammpaipanno. Sahita me, asahita
Pure vacanya pacch avaca. Pacch vacanya pure avaca. cia4 te viparvatta. ropito t
o tvamasi. Cara vdappamokkhya. Nibbehehi v sace pahos"ti. Iti v itievarpya vigghikaka
paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
55(39). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpa d
uyogamanuyutt viharanti, seyyathda: raa rjamahmattna khattiyna brhmana gahapat
a. Amutrgaccha. Ida hara. Amutra ida har"ti. Iti v itievarp dteyyapahiagamannuyog
oti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Mukhacua, machasa.
2. Mukhlepana, smu.
3. Marammapotthakesuyeva dissate
4. Avicia, kesuci.
[BJT Page 626] [\x 626/]
56(40). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te kuhak ca h
ca nemittik ca nippesik ca lbhena ca lbha nijigisitro. Iti v itievarp kuhanalapan p
hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
Majjhimasla nihita.
57(41). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya t
micchjvena jvika1 kappenti, seyyathda: aga nimitta uppta2 supia3 lakkhaa msik
bbihoma thusahoma taulahoma sappihoma telahoma mukhahoma lohitahoma agavijj vatthuv
avijj4 sivavijj bhtavijj bhurivijj ahivijj visavijj vicchikavijj msikavijj sakuavij
j pakkajjhna5 saraparittna migacakka. Iti v itievarpya tiracchnavijjya micchjv p
Idampi'ssa hoti slasmi.
58(42). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya t
micchjvena jvika kappenti, seyyathda: mailakkhaa vatthalakkhaa daalakkhaa6 asi
hanulakkhaa vudhalakkhaa7 itthilakkhaa purisalakkhaa kumralakkhaa kumrilakkhaa
hatthilakkhaa assalakkhaa mahisalakkhaa8 usabhalakkhaa golakkhaa9 ajalakkhaa mea
akkhaa vaakalakkhaa godhlakkhaa kaiklakkhaa kacchapalakkhaa migalakkhaa. Iti
jya micchjv paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
59(43). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya t
micchjvena jvika kappenti seyyathda: raa niyyna bhavissati, raa aniyyna bhavi
aa upayna bhavissati, bhirna raa apayna bhavissati, bhirna raa upayna bha
vissati, abbhantarna raa jayo bhavissati, abbhantarna raa parjayo bhavissati. Iti i
yo bhavissati. Imassa parjayo bhavissati. Iti v itievarpya tiracchnavijjya micchjv pa
to hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Jvita, machasa.
2. Uppda, smu.
3. Supina, machasa. Supiaka, si.
4. Khetta, kesuci.
5. Pakkha, kesuci.
6. Daalakkhaa satthalakkhaa, machasa.
7. yudha, kesuci.
8. Mahisa, machasa.
9. Goa, machasa.
10. Meaka, kesuci.
[BJT Page 628] [\x 628/]
60(44). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya t
micchjvena jvika kappenti. Seyyathda: candaggho bhavissati. Suriyaggho bhavissati. Na
hattagho bhavissati. Candimasuriyna pathagamana bhavissati. Candimasuriyna uppathagama
na bhavissati. Nakkhattna pathagamana bhavissati. Nakkhattna uppathagamana bhavissati.
Ukkpto bhavissati. Dsho bhavissati. Bhmiclo bhavissati. Devadundubhi bhavissati. Candi
suriyanakkhattna uggamana ogamana1 sakilesa vodna bhavissati. Evavipko candaggho bh
. Evavipko suriyaggho bhavissati. Evavipko nakkhattaggho bhavissati. Evavipka candima
yna pathagamana bhavissati. Evavipka candimasuriyna uppathagamana bhavissati. Evavip
attna pathagamana bhavissati. Evavipka nakkhattna uppathagamana bhavissati. Evavipk
havissati. Evavipko disho bhavissati. Evavipko bhmiclo bhavissati. Evavipko devadun
issati. Evavipko candimasuriyanakkhattna uggamana ogamana sakilesa vodna bhavissati.
itievarpya tiracchnavijjya micchjv paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
61(45). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya t
micchjvena jvika kappenti. Seyyathda: subbuhik bhavissati. Dubbuhik bhavissati. S
avissati. Dubbhikkha bhavissati. Khema bhavissati. Bhaya bhavissati. Rogo bhavissat
i. rogya bhavissati. Mudd gaan sakhna kveyya lokyata. Iti v itievarpya tiracch
aivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
62(46). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya t
micchjvena jvika kappenti. Seyyathda: vhana vivhana savadana vivadana sakiraa
ubbhagakaraa viruddhagabbhakaraa jivhnitthambhana2 hanusahanana hatthbhijappana hanu
a kaajappana dsapaha kumripaha devapaha diccupahna mahatupahna abbhujjal
acchnavijjya micchjv paivirato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
1. Oggamana, kesuci.
2. Jivhnitthaddhana. Bahusu.
[BJT Page 630] [\x 630/]
63(47). Yath v paneke bhonto samaabrhma saddhdeyyni bhojanni bhujitv te evarpya t
micchjvena jvika kappenti. Seyyathda: santikamma paidhikamma bhtakamma bhurikamma
a vossakamma vatthukamma vatthuparikiraa camana nahpana juhana vamana virecana udd
adhovirecana ssavirecana kaatela nettatappana natthukamma ajana paccajana slkiya
katikicch mlabhesajjna anuppadna osadhna paimokkho. Iti v itievarpya tiracchnavij
rato hoti. Idampi'ssa hoti slasmi.
64(48). Sa kho1 so vseha bhikkhu eva slasampanno na kutoci bhaya samanupassati yadida s
asavarato. Seyyathpi vseha khattiyo muddhvasitto2 nihatapaccmitto na kutoci bhaya sama
passati yadida paccatthikato, evameva kho vseha bhikkhu eva slasampanno na kutoci bhay
a samanupassati yadida slasavarato. So imin ariyena slakkhandhena samanngato ajjhatta
avajjasukha paisavedeti. Eva kho vseha bhikkhu slasampanno hoti.
65(49). Kathaca vseha bhikkhu indriyesu guttadvro hoti? Idha vseha bhikkhu cakkhun r
na nimittaggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraamena cakkhundriya asavuta viharanta
nass ppak akusal dhamm anvassaveyyu3 tassa savarya paipajjati. Rakkhati cakkhundriya
hundriye savara pajjati. Sotena sadda sutv na nimittaggh hoti nnubyajanaggh. Yatvd
sotindriya asavuta viharanta abhijjh domanass ppak akusal dhamm anvassaveyyu tassa
pajjati. Rakkhati sotindriya. Sotindriye savara pajjati. Ghena gandha ghyitv na nimit
hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraamena ghindriya asavuta viharanta abhijjh domanas
m anvassaveyyu tassa savarya paipajjati. Rakkhati ghindriya. Ghindriye savara paj
rasa syitv na nimittaggh hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraamena jivhindriya asavut
jjh domanass ppak akusal dhamm anvassaveyyu3 tassa savarya paipajjati. Rakkhati jivh
a. Jivhindriye savara pajjati. Kyena phohabba phusitv na nimittaggh hoti nnubyaja
araamena kyindriya asavuta viharanta abhijjh domanass ppak akusal dhamm anvassave
arya paipajjati. Rakkhati kyindriya. Kyindriye savara pajjati. Manas dhamma viya
hoti nnubyajanaggh. Yatvdhikaraamena manindriya asavuta viharanta abhijjh domanass
hamm anvassaveyyu3 tassa savarya paipajjati. Rakkhati manindriya. Manindriye savara p
ti. So imin ariyena indriyasavarena samanngato ajjhatta abysekasukha paisavedeti. Eva
vseha bhikkhu indriyesu guttadvro hoti.
1. Atha kho, kesuci.
2. Muddhbhisinto, kesuci.
3. Anvsaveyyu, anvssaveyyu, kesuci.
[BJT Page 632] [\x 632/]
50. Kathaca vseha bhikkhu satisampajaena samanngato hoti? Idha vseha bhikkhu abhikka
kkante sampajnakr hoti. lokite vilokite sampajnakr hoti. Samijite1 pasrite sampajnak
Saghipattacvaradhrae sampajnakr hoti. Asite pte khyite syite sampajnakr hoti. U
mpajnakr hoti. Gate hite nisinne sutte jgarite bhsite tuhbhve sampajnakr hoti. Eva
kkhu satisampajaena samanngato hoti.
67(51). Kathaca vseha bhikkhu santuho hoti? Idha vseha bhikkhu santuho hoti kyapar
rena kucchiparihriyena2 piaptena. So yena yeneva pakkamati samdyeva pakkamati. Seyyathp
i vseha pakkhi sakuo yena yeneva eti sapattabhro'va eti, evameva kho vseha bhikkhu s
oti kyaparihriyena cvarena kucchiparihriyena piaptena. So yena yeneva pakkamati samdy
pakkamati. Eva kho vseha bhikkhu santuho hoti.
68(52). So imin ca ariyena slakkhandhena3 samanngato imin ca ariyena indriyasavarena
samanngato imin ca ariyena satisampajaena samanngato imya ca ariyya santuhiy samann
itta sensana bhajati araa rukkhamla pabbata kandara giriguha susna vanapattha ab
o pacchbhatta piaptapaikkanto nisdati pallaka bhujitv uju kya paidhya parimukh
69(53). So abhijjha loke pahya vigatbhijjhena cetas viharati. Abhijjhya citta parisodh
eti. Bypdapadosa pahya abypannacitto viharati sabbapabhtahitnukamp. Bypdapados ci
ti. Thnamiddha pahya vigatathnamiddho viharati lokasa sato sampajno. Thnamiddh citt
heti. Uddhaccakukkucca pahya anuddhato viharati ajjhatta vpasantacitto. Uddhaccakukk
ucc citta parisodheti. Vicikiccha pahya tiavicikiccho viharati akathakath kusalesu dha
esu. Vicikicchya citta parisodheti.
1. Sammijite, kesuci.
2. Paribhrikena, smu.
3. Imin slakkhandhena, sabbattha.
[BJT Page 634] [\x 634/]
54. Seyyathpi vseha puriso ia dya kammante payojeyya, tassa te kammant samijjheyyu,
ca porni iamlni tni ca byantkareyya, siy cassa uttari avasiha drabharaya, tass
o pubbe ia dya kammante payojesi. Tassa me te kammant samijjhisu. So'ha yni ca por
ca byant aksi. Atthi ca me uttari avasiha drabharay"ti. So tatonidna labhetha pm
eyya somanassa -
71(55). Seyyathpi vseha puriso bdhiko assa dukkhito bhagilno, bhatta cassa nacchdey
assa kye balamatt, so aparena samayena tamh bdh mucceyya, bhattacassa chdeyya, siy ca
kye balamatt, tassa evamassa: "aha kho pubbe bdhiko ahosi dukkhito bhagilno. Bhatta
nacchdesi. Nacassa me si kye balamatt. So'mhi etarahi tamh bdh mutto bhattaca me chd
tthi ca me kye balamatt"ti. So tato nidna labhetha pmojja, adhigaccheyya somanassa -
72(56). Seyyathpi vseha puriso bandhangre baddho assa, so aparena samayena tamh bandhan
mucceyya sotthin abbayena1, na cassa kici bhogna vayo, tassa evamassa: "aha kho pubbe
bandhangre baddho ahosi. So'mhi etarahi tamh bandhangr mutto sotthin abbayena. Natthi
a me kici bhogna vayo"ti. So tatonidna labhetha pmojja, adhigaccheyya somanassa -
73(57). Seyyathpi vseha puriso dso assa anattdhno pardhno na yenakmagamo, so aparen
na tamh dsaby mucceyya attdhno apardhno bhujisso yenakmagamo, tassa evamassa: "aha k
be dso ahosi anattdhno pardhno na yenakmagamo, so'mhi etarahi tamh dsaby mutto att
bhujisso yenakmagamo"ti. So tatonidna labhetha pmojja, adhigaccheyya somanassa -
1. Avyayena, [PTS.]
74(59). Seyyathpi vseha puriso sadhano sabhogo kantraddhnamagga paipajjeyya dubbhikkha
ppaibhaya. So aparena samayena ta kantra nitthareyya, sotthin gmanta anuppueyya khem
haya, tassa evamassa: "aha kho pubbe sadhano sabhogo kantraddhnamagga paipajji dubbhikk
ha sappaibhaya. So'mhi etarahi ta kantra tio sotthin gmanta anuppatto khema appai
o tato nidna labhetha pmojja adhigaccheyya somanassa -
[BJT Page 636] [\x 636/]
75(60). Evameva kho vseha bhikkhu yath ia yath roga yath bandhangra yath dsabya
gga eva ime paca nvarae appahe attani samanupassati. Seyyathpi vseha naya yath
okkha yath bhujissa yath khemantabhmi evameva kho vseha bhikkhu ime paca nvarae pa
manupassati.
76(61). Tassime paca nvarae pahe attani samanupassato pmojja jyati. Pamuditassa pti j
Ptimanassa kyo passambhati. Passaddhakyo sukha vedeti. Sukhino citta samdhiyati.
77. So mettsahagatena cetas eka disa eritv [PTS Page 251] [\q 251/] viharati tat
h dutiya tath tatiya tath catutthi. Iti uddhamadho tiriya sabbadhi sabbattatya1 sabbv
loka mettsahagatena cetas vipulena mahaggatena appamena averena avypajjhena pharitv vih
arati. Seyyathpi vseha balav sakhadhamo appakasireneva ctuddisa sarena vipeyya, eva
vseha eva bhvitya mettya cetovimuttiy ya pamakata kamma na ta tatrvasissati, n
yampi kho vseha brahmuno2 sahavyatya maggo.
78. Puna ca para vseha bhikkhu karusahagatena cetas eka disa eritv viharati tath du
tatiya tath catutthi. Iti uddhamadho tiriya sabbadhi sabbattatya sabbvanta loka karu
tena cetas vipulena mahaggatena appamena averena avypajjhena pharitv viharati. Seyyat
hpi vseha sakhadhamo appakasireneva ctuddisa sarena vipeyya, evameva kho vseha ev
cetovimuttiy ya pamakata kamma na ta tatrvasissati, na ta tatrvatihati. Ayampi kh
uno sahavyatya maggo.
1. Sabbatthatya. (Kesuci)
2. Brahmna [P T S]
[BJT Page 638] [\x 638/]
79. Puna ca para vseha bhikkhu muditsahagatena cetas eka disa eritv viharati tath du
th tatiya tath catutthi. Iti uddhamadho tiriya sabbadhi sabbattatya sabbvanta loka mu
hagatena cetas vipulena mahaggatena appamena averena avypajjhena pharitv viharati. Se
yyathpi vseha balav sakhadhamo appakasireneva ctuddisa sarena vipeyya, evameva kho
itya mettya cetovimuttiy ya pamakata kamma na ta tatrvasissati, na ta tatrvatiha
vseha brahmuno sahavyatya maggo.
80. Puna ca para vseha bhikkhu upekkhsahagatena cetas eka disa eritv viharati tath d
ath tatiya tath catutthi. Iti uddhamadho tiriya sabbadhi sabbattatya sabbvanta loka u
hsahagatena cetas vipulena mahaggatena appamena averena avypajjhena pharitv viharati.
Seyyathpi vseha balav sakhadhamo appakasireneva ctuddisa sarena vipeyya, evameva kh
bhvitya mettya cetovimuttiy ya pamakata kamma na ta tatrvasissati, na ta tatrvati
ho vseha brahmuno sahavyatya maggo.
81. Ta ki maasi vseha? Eva vihr bhikkhu sapariggaho v apariggaho v?Ti.
"Apariggaho bho gotama. "
"Saveracitto v averacitto v?"Ti.
"Averacitto bho gotama. "
"Sabypajjha citto v abypajjhacitto v?Ti.
"Abypajjha citto bho gotama"
"Sakilihacitto v asakilihacitto v?"Ti.
"Asakilihacitto bho gotama. "
"Vasavatti v avasavatt v?"Ti.
"Vasavatti bho gotama. "
82. [PTS Page 252] [\q 252/] iti kira vseha apariggaho bhikkhu. Apariggaho bra
hm. Api nu kho apariggahassa bhikkhuno apariggahena brahmun saddhi sasandati samet?"T
i.
"Eva bho gotama. "
[BJT Page 640] [\x 640/]
"Sdhu vseha. So vata vseha apariggabho bhikkhu kyassa bhed parammara apariggahassa
sahavyupago bhavissatti hnameta vijjati. "
83. Iti kira vseha averacitto bhikkhu. Averacitto brahm. Api nu kho averacittassa bh
ikkhuno averacittena brahmun saddhi sasandati samet?"Ti.
"Eva bho gotama"
"Sdhu vseha. So vata vseha averacitto bhikkhu kyassa bhed parammara averacittassa b
sahavyupago bhavissatti hnameta vijjati. "
84. Iti kira vseha abypajjhacitto bhikkhu. Abypajjhacitto brahm. Api nu kho abypajjhaci
ttassa bhikkhuno abypajjhacittena brahmun saddhi sasandati samet?"Ti.
"Eva bho gotama"
"Sdhu vseha. So vata vseha abypajjhacitto bhikkhu kyassa bhed parammara abypajjha
hmuno sahavyupago bhavissatti hnameta vijjati. "
85. Iti kira vseha asakilihacitto bhikkhu. Asakilihacitto brahm. Api nu kho asakili
bhikkhuno asakilihacittena brahmun saddhi sasandati samet?"Ti.
"Eva bho gotama"
"Sdhu vseha. So vata vseha asakilihacitto bhikkhu kyassa bhed parammara asakili
o sahavyupago bhavissatti hnameta vijjati. "
86. Iti kira vseha vasatt bhikkhu. Vasavatt brahm. Api nu kho vasavattissa bhikkhuno v
asavattin brahmun saddhi sasandati samet?"Ti.
"Eva bho gotama"
[BJT Page 642] [\x 642/]
"Sdhu vseha. So vata vseha vasavatt bhikkhu kyassa bhed parammara vasavattissa bra
vyupago bhavissatti hnameta vijjati. "
87. Eva vutte vsehabhradvj mav bhagavanta etadavocu: "abhikkanta bho gotama abhik
ama. Seyyathpi bho gotama nikkujjita v ukkujjeyya, paicchanna v vivareyya, mhassa v m
ikkheyya, andhakre v telappajjota dhreyya cakkhumanto rpni dakkhintti, evameva bhot go
mena anekapariyyena dhammo pakisito. Ete maya bhagavanta gotama saraa gacchma dhammaca
hikkhusaghaca. Upsake ne bhava gotamo dhretu ajjatagge pupete saraagate"ti.
Tevijjasutta nihita terasama.
Slakkhandhavaggo nihito pahamo.

You might also like