You are on page 1of 69

T.C.

MLL ETM BAKANLII


MEGEP
(MESLEK ETM VE RETM SSTEMNN GLENDRLMES
PROJES)
NAAT TEKNOLOJS
KALDIRIM VE PARKLARDA KAPLAMA
ANKARA, 2009
Milli Eitim Bakanl tarafndan gelitirilen modller;
Talim ve Terbiye Kurulu Bakanlnn 02.06.2006 tarih ve 269 sayl Karar ile
onaylanan, Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarnda kademeli olarak
yaygnlatrlan 42 alan ve 192 dala ait ereve retim programlarnda amalanan
mesleki yeterlikleri kazandrmaya ynelik gelitirilmi retim materyalleridir
(Ders Notlardr).
Modller, bireylere mesleki yeterlik kazandrmak ve bireysel renmeye rehberlik
etmek amacyla renme materyali olarak hazrlanm, denenmek ve gelitirilmek
zere Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarnda uygulanmaya balanmtr.
Modller teknolojik gelimelere paralel olarak, amalanan yeterlii kazandrmak
koulu ile eitim retim srasnda gelitirilebilir ve yaplmas nerilen deiiklikler
Bakanlkta ilgili birime bildirilir.
rgn ve yaygn eitim kurumlar, iletmeler ve kendi kendine mesleki yeterlik
kazanmak isteyen bireyler modllere internet zerinden ulalabilirler.
Baslm modller, eitim kurumlarnda rencilere cretsiz olarak datlr.
Modller hibir ekilde ticari amala kullanlamaz ve cret karlnda satlamaz.
AIKLAMALAR ...................................................................................................... III
GR ........................................................................................................................... 1
RENME FAALYET1 ........................................................................................ 2
1. KAPLAMAYA HAZIRLIK .................................................................................... 2
1.1. Bordr Ta ve Parke Kaplamaya Hazrlk ....................................................... 2
1.1.1 Yer Teslimi ve Proje almalar ................................................................ 2
1.1.2. Dikkat Edilecek Hususlar........................................................................... 9
1.1.3. antiye Kurma.......................................................................................... 12
UYGULAMA FAALYET................................................................................... 14
LME VE DEERLENDRME......................................................................... 16
.............................................................................................................................. 18
RENME FAALYET2 ...................................................................................... 19
2. YAYA KALDIRIMLARINDA KAPLAMA......................................................... 19
2.1. Malzeme Temini ............................................................................................. 19
2.2. Tretuvarda (Yaya Kaldrm) Uygulama......................................................... 21
2.2.1 Bordr Deme ......................................................................................... 21
2.2.2. Parke Ta Deme (Yzeyin Hazrlanmas) Hasr Betonlu Uygulamada
lem Sras ......................................................................................................... 22
2.3 Parke Ta ve Bordr Demede Dikkat Edilecek Hususlar............................ 24
2.4 Parke Ta ve Bordr Deme.......................................................................... 26
2.4.1. Bordr Deme ........................................................................................ 26
2.4.2. Parke Ta Deme (Kumlu Uygulama) .................................................. 27
2.5. Oluk Ta Deme........................................................................................... 33
UYGULAMA FAALYET................................................................................... 35
LME VE DEERLENDRME......................................................................... 39
RENME FAALYET3 ...................................................................................... 43
3. RAMPALAR.......................................................................................................... 43
3.1. Genilii 2,5 Metreden Kk Olan Rampalarda Parke Ta Deme ........... 44
3.2. Genilii 2,5 Metreden Byk Olan Rampalarda Parke Ta Deme ........... 45
3.3. Yaya Alan Balang ve Bitim Noktalarndaki Rampalarda Parke Ta
Deme................................................................................................................... 46
UYGULAMA FAALYET................................................................................... 48
LME VE DEERLENDRME......................................................................... 50
RENME FAALYET4 ...................................................................................... 52
4. PARKLARDA KAPLAMA................................................................................... 52
4.1. Parklarda Bordr ve Parke Ta Kaplama....................................................... 52
4.1. 1. Parklarda Parke Ta Deme ................................................................. 52
4.1.2 Parklarda Bordr Deme ......................................................................... 55
UYGULAMA FAALYET................................................................................... 57
LME VE DEERLENDRME......................................................................... 59
MODL DEERLENDRME.................................................................................. 61
CEVAP ANAHTARLARI......................................................................................... 63
NDEKLER
KAYNAKA............................................................................................................. 64
AIKLAMALAR
KOD 582YIM275
ALAN naat Teknolojisi Alan
DAL/MESLEK Yap Yzey Kaplamacl
MODLN ADI Kaldrm ve Parklarda Kaplama
MODLN TANIMI
eitli l ve nitelikteki bordr ve parke talar ile
kaplamann anlatld bir renme materyalidir.
SRE 40/32 ( +40/32 uygulama tekrar yapmal)
N KOUL
Parke ta-bordr yol-kaldrm izim modllerini
baarm olmak
YETERLK
Kaldrm ve parklarda;
Kaplamaya hazrlk yapmak
Yaya kaldrmllarnda bordr ve parke ta kaplama
yapmak
Rampalarda bordr ve parke ta kaplama yapmak
Parklarda bordr ve parke ta kaplama yapmak
MODLN AMACI
Genel Ama
Uygun ortam salandnda, yaya kaldrmlar ile parklarda
bordr ve parke ta ile kaplama yapabileceksiniz.
Amalar
Kaplamaya hazrlk yapabileceksiniz.
Yaya kaldrmlarnda parke ta ve bordr kaplamalar
yapabileceksiniz.
Yaya kaldrmlarnda rampa ve rampa kaplamas
yapabileceksiniz.
Parklarda parke ta ve bordr kaplamalar
yapabileceksiniz
ETM RETM
ORTAMLARI VE
DONANIMLARI
Atlye, yaya kaldrmlar ve parklar. Mala, krek,
terazi, mastar, rp ipi, tokmak, el arabas, tel fra (elik
telli), temizleme fras, mur, eki(0,75 kg),plstik tokmak,
hortumlu su terazisi, inaat ivisi, elik erit metre, uyar
levhalar, elenmi kum, imento, parke ta ve bordrler,
yamur oluklar
LME VE
DEERLENDRME
Modln iinde yer alan her renme faaliyetinden
sonra verilen lme aralar ile kendinizi
deerlendireceksiniz.
Modl sonunda, kazandnz bilgi ve becerileri
belirlemek amacyla, retmeniniz tarafndan hazrlanacak
lme aracyla deerlendirileceksiniz.
AIKLAMALAR
GR
Sevgili renci;
ehirleme srecini tamamlamam lkemizde ehirlerimizin nfusu srekli artmakta,
yeni yerleim alanlar almaktadr. Yeni yerleim alanlarndaki yaya kaldrm, yeil alan ii
yollarn tanzimi ve kaplanmas belediyelerin nemli hizmet alanlarndan biridir.
Bir lkenin gelimilik dzeyinin nemli gstergelerinde biri de yaya kaldrmlar ve
yeil alanlarn standarddr. Bu anlayla hareket eden belediyeler bu alanda byk yatrmlar
yapmaktadr.
Srekli yenilenen, gelitirilen kaplama malzemeleri ve teknikleri nedeniyle kalifiye
eleman ihtiyac her gn artmaktadr.
Ancak yeterli say ve nitelikte eleman ihtiyac nedeniyle eitli zorluklarla
karlalmaktadr.
Kullanlan malzeme ne kadar kaliteli olursa olsun projelendirme ve uygulama
esnasnda yaplan yanllklar ehirlerimizin grntsn bozmaktadr. Yaplan yanllklar
dzeltmek adna cadde ve sokaklarmz yapboz tahtasna dnmekte ve nemli
saylabilecek mill servet heba olmaktadr.
GR
RENME FAALYET1
Bu faaliyette verilen bilgiler dorultusunda, uygun ortam salandnda, bordr ve
parke ta kaplama ncesi yaplan hazrlklar yapabileceksiniz.
evrenizde bordr ve parke ta kaplama yaplacak bir yerde kaplama ncesi
yaplan hazrlklar gzlemleyiniz.
Gzlemlerinizi arkadalarnzla paylanz.
1. KAPLAMAYA HAZIRLIK
Kent ii yollarn kenarlar, yaya yollar, binalarn evreleri ve girileri, park-baheler,
meydanlar v.b.yerlerde parke ta ve bordr uygulamasna gemeden nce sz konusu olan
yerin ekonomik, sosyal, tarih v.b.dokusu gz nnde bulundurularak kaplama malzemesinin
zelliklerinin (ebat, renk, v.b.) belirlenmesi gerekir. Bu belirlemeleri ehir planclar ve
peyzaj uzmanlar birlikte yapar.
1.1. Bordr Ta ve Parke Kaplamaya Hazrlk
Hazrlk aamasn 3 ana balk altnda toplayabiliriz. Bunlar; yer teslimi ve proje,
uygulamaya hazrlk ve son olarak emniyet tedbirlerinin alnmasdr.
1.1.1 Yer Teslimi ve Proje almalar
Yer teslimi idarenin kontrol mhendisleri nezaretinde uygulamay yapacak olan
firmaya gsterilerek teslim edilir. Yer tesliminden sonra yaplmas gereken ilemler
unlardr;
malatn uygulanaca arazinin ilk halini gsteren fotoraflar ekilir.
Resim1.1: Uygulama ncesi durum
RENME FAALYET1
AMA
ARATIRMA
Mevcut arazinin tespit projesi hazrlanr.
Projede bordr kotlar ve kaplamann cinsi (beton, plak, parke ta, yumuak ve
sert toprak, asfalt v.b )belirtilir.
Bina eik kotlarn vb. kotlar gsteren plankonte hazrlanr ve vaziyet plan
izilir.
Yeralt tesislerine ait elemanlar belirtilir.
Tespit projesi hazrlandktan sonra yerinde kontrol edilip, tasdik edildikten
sonra uygulama projesi hazrlanr.
Yeni bir yol styapsnn projelendirilmesinde ama, proje sresi boyunca
zerinden geecek trafii, byk deformasyonlara maruz kalmadan, gvenli bir
ekilde tayabilecek styapnn toplam kalnlnn ve tabakalarn tek tek
kalnlklarnn belirtilmesi ve kullanlacak malzemelerin zelliklerinin
saptanmasdr. Beton parke styaplar, taban zemini zerine oturtulmu temel
tabakas kum yastk beton parke kaplama olmak zere 3 tabakadan oluur.
Baarl bir beton parke yol elde edebilmek iin, dier st yap tiplerinde olduu
gibi, yoldan gemesi beklenen trafik, taban zemininin zellikleri ve iklim
koullar dikkate alnarak projelendirme yaplmal ve yolun yapm srasnda,
projelendirme sonunda saptanan tabaka kalnlklarnn ve malzeme
zelliklerinin yolda gerekletirilmesi, sk bir kontrolle salanmaldr. Beton
parke styaplarn projelendirilmesi iin, aada aklanacak kolay
uygulanabilir drt aamal bir yntem gelitirilmitir.
1.1.1.1. Kullanm Snf
Tablo 1de grld gibi, parke kaplamann kullanlaca yere gre 6 adet kullanm
snf belirlenmitir.
Snf Yol snfnn tanm
L-1
Yaya yollar, kk yerleim blgelerinde yollar, patikalar, yzme havuzu
alanlar, bisiklet yollar
L-2
Alveri alanlar, meydanlar, otoparklar, otobs duraklar, trafik adalar,
karayolu duraklar, gsteri yerleri, havaalan boaltma yerleri
L-3
Kamyon terminal ve park yerleri, servis istasyonlar, ykleme yerleri, ar
endstriyel tat yollar
H-1 Gnlk ticari trafik hacminin 50den az olduu yerleim yerlerindeki yollar
H-2 Gnlk ticari trafik hacminin 50 ile 300 arasnda olduu ehir caddeleri
H-3 ok kalabalk ehir yollar (gnlk ticari trafik hacmi 300den fazla)
Tablo 1.1: Kullanm snf
1.1.1.2. Taban Zeminin Tama Gc
Taban zeminin tama gc, Kaliforniya Tama Oran (CBR) ile belirlenmeli, CBR
deneyi yaplamyorsa tablo 2de verilen snflama dikkate alnmaldr.
Taban zemini Taban zemininin tanm
ok iyi
yi ayrm, granler, plstik olmayan akl bulunabilir. Tayc
kapasitesinin nemli bir blmn slakken de srdrr.
yi Killi mcr, killi sert kumlar
Orta
Killi kum, milli kum veya az milli kil, mikas az, plstisitesi
deiken
Zayf Plastisitesi yksek kil, ince kil, ok ince veya mikal, milli kil
Tablo 1.2: Taban zemini tama gc
1.1.1.3. Temel Tabakas Kalnlnn Bulunmas
Temel tabakasnn sktrlm krmata olmas halinde, taban zemini tama gc ve
kullanm snfna bal olarak seilecek kalnlklar, tablo 3te verilmitir.
Taban zemininin durumu Temel kalnl (cm)
Tarifi CBR L-1 L-2 L-3 H-1 H-2 H-3
ok iyi 15 5 7,5 10 10 15
yi 10-14 10 10 12,5 15 20
Orta 6-9 15 17,5 20 25 30
Zayf 5 veya az 20 25 30 35 35
Tablo 1.3: Sktrlm krmata temel kalnl
Malzeme Katsays
Sktrlm Krmata 1,00
Asfaltik Beton 0,56
Toprak imentosu (Granler) 0,47
Toprak imentosu (nce) 0,70
Beton Kaplama (Eski) 0,35
Beton Kaplama (Yeni) 0,28
Tablo 1.4: Temel malzemelerinin edeer kalnlklar
Temel tabakasnn, sktrlm krmatalar farkl bir malzeme olmas durumunda,
tablo 3te bulunan temel tabakas kalnl, tablo 4te malzeme cinsine gre verilen katsaylar
ile arplmal ve tabaka kalnl bu ekilde bulunmaldr. rnek 3,5 cmlik eski beton
kaplama, 10 cm lik sktrlm krmata temel ile edeer kabul edilmektedir.
1.1.1.4. Beton Parke Kaplama ve Kum Tabakas Kalnlklar
Sz konusu kalnlklar, kullanm snfna bal olarak, tablo 5ten seilecektir.
Kullanm snf L-1 L-2 L-3 H-1 H-2 H-3
Kaplama Kalnl(cm) 6 6-8 8-9 9-10 10
Kum Kalnl (cm) 2,5-5 2,5-5 2,5-5 2,5-5 2,5-5
Tablo 1.5: Beton parke kaplama ve kum yatak kalnl
1.1.1.5. Proje Kesitleri ve Parke Ta Kesitleri
Uygulama projesinde, bordr kotlar, stabilize kotlar gerekiyorsa grovak kotlar
belirlenip, tretuar genilii ve kaplamann cinsi belirtilir. Uygulamada kullanlan tip kesitlere
ve kaplama cinsine ait rnekler aada yer almaktadr.
YAYA ALANI RNEK KEST DETAYLARI
izim1.1: Yaya kaldrm arkasnda bina olmas durumunda kesit detay
izim 1.2: Yaya kaldrm arkasnda tabii zemin olmas durumunda kesit detay
izim1.3: Yaya kaldrm arkasnda boluk olmas durumunda kesit detay
izim1.4: Dk kotlu yaya kaldrm kesit detay
izim1.5: Oluk ta kesit detay
1.1.1.6. Parke Ta eitleri
Gnmzde yukardaki parke ta eitleri yannda s ve anma dayanm yksek
doal (4x40x40,5x50x50cm gibi) ve sktrlm beton blok (10x40x40,10x50x50cm gibi)
parke talarnn kullanm gittike yaygnlamaktadr.
Resim1.2: Byk ebatl beton parke ta
Uygulama projesinde kullanlacak malzemenin cinsi ve deseni tanmlanr. Aada yer
alan tabloda mye den parke ta eitleri yer almaktadr (Tablo1.6).
Parke ta eitleri Boy ad/ m Et kalnl
Akordiyon ta 40 ad/m2 6 cm
Antik dekor ta beton rengi 69,46 ad/m2 8 cm
Ak ta beton rengi 36 ad/m2 6 cm
Ak ta renkli 36 ad/m2 6 cm
Ak ta tula krmzs 36 ad/m2 6 cm
Ay ta 38 ad/m2 6 cm
im ta 4 ad/m2 8 cm
im ta 225x160x12 beton rengi 27,72 ad/m2 8 cm
im ta 225x160x30 iston bazalt 27,72 ad/m2 8 cm
im ta 225x160x30 iston graniti 27,72 ad/m2 8 cm
im ta 337x320x12 beton rengi 9 ad/m2 8 cm
im ta 337x320x12 tula krmzs 9 ad/m2 8 cm
Dekor ta 38 ad/m2 6 cm
Dekor ta (renkli) 38 ad/m2 6 cm
Dz ta 50 ad/m2 6 cm
Eliptik ta 64 ad/m2 6 cm
Kelebek ta 46 ad/m2 6 cm
I ta 49 ad/m2 6 cm
Nostaljik ta beton rengi 89,41 ad/m2 8 cm
Petek ta altgen 28 ad/m2 6 cm
Sekizgen ta 30,77 ad/m2 6 cm
Yaprak ta 40 ad/m2 6 cm
apka ta 130x184 beton rengi 40,93 ad/m2 8 cm
apka ta 160x226 beton rengi 32 ad/m2 8 cm
apka ta 200x280 beton rengi 21,18 ad/m2 8 cm
8*8*8 kp ta beton rengi 156,25 ad/m2 8 cm
10x10 plak ta beton rengi 100 ad/m2 8 cm
13x13 plak ta beton rengi 59,15 ad/m2 8 cm
13x19,5 plak ta beton rengi 39,44 ad/m2 8 cm
15,5*15,5 plak ta 42 ad/m 8 cm
15*30 plak ta 22,22 ad/m2 6 cm
16x16 plak ta beton rengi 39,07 ad/m2 8 cm
16x24 plak ta beton rengi 26,04 ad/m2 8 cm
20x20 plak ta beton rengi 25 ad/m2 8 cm
Tablo 1.6: m ye den ta eitleri
Resim 1.3: Byk ebatl beton parke ta
1.1.2. Dikkat Edilecek Hususlar
Hazrlk almalar iin dikkat edilecek hususlar unlardr:
i istihdam ve malzeme istifi iin antiye kurulur. Bu antiyede uygulama
iin gerekli olan malzemeler yer almaldr. Bu malzemeler; mala, krek, terazi
(dzeli), mastar, rp ipi, tokmak, el arabas, tel fra (elik telli), temizleme
fras, mur, plastik eki(0,75 kg), hortumlu su terazisi, inaat ivisi, elik
erit metre (5 m), elenmi kum, imento, parke ta ve bordr eitleri ve yol
kenarlar iin yamur oluklardr.
Uygulama alan iin gerekli krm ve skmler yaplr. Bu ilemler yaplrken
gerekli olan emniyet tedbirleri alnmaldr.
Beton krm yksek olan yerlerde fotoraf ekilir.
Resim 1.4: Krm yaplacak yer
Krmdan kan molozlar geliigzel braklmamal,gn bitiminde (molozlar
belediyenin gsterdii alana tahliye edilmelidir) kaldrlmaldr.
Krlan alann imalat yaplmadan yeni krma ve skme yaplmamaldr.
Bozuk zeminler zerindeki bozuk tabaka iyice alndktan sonra grovak ve
stabilize ile iyiletirme yaplr.
Bir styapnn davran, taban zemininin tama gc ile dorudan doruya
ilgili olduundan, taban zemininin styapya, istenen destei salayacak ekilde
hazrlanmas gerekir. Bu nedenlerle doal zeminin yaps incelenmeli, yabanc
maddeler varsa temizlenmeli, yeterli skma ve tama gc salanmas iin
ukurlar veya zayf blgeler, drenaj veya zayf malzemenin deitirilmesi
yoluyla dzeltilmelidir.
Eski bir kaplama veya herhangi bir yol, temel tabakas grevi grebilir. Yeni bir
temel tabakas yaplacaksa, 15 cm veya ince tabakalar halinde serilip sktrlr
(Resim1.5). Bu sktrma srasnda maksimum kuru birim arlk elde
edebilmek iin nem orannn optimum (en uygun ) dzeyde olmas gerekir.
Sktrma sonunda 3 metrelik seyyar mastar ile yaplan kontrolde, teorik
yzeyden (ykseklik fark) 1,00 cmden daha fazla fark grlmemelidir.
Resim1.5: Mcr serme
1.1.2.1. Emniyet Tedbirleri
Trafik younluuna gre ne gibi gvenlik nlemleri alnaca, uyar levhalarnn
nerelere konulaca tespit edilmelidir.
Yaya Yollar zerinde Yaplan almalarda aretleme: Yaya yollarndaki bakm ve
onarm almalarnda ve yaya yollarn da kapsayan almalarda, yayalara geileri iin
mutlaka bir alternatif yol gsterilmelidir. Geici olan bu alternatif yaya yollarnn genilii
en az 1 metre olmaldr. Yayalarn tat yolundan yrtlmelerinin zorunlu olduu
durumlarda, yaya bariyerleri ve koniler yardmyla gvenli bir gei blgesinin oluturulmas
gerekmektedir.
alma yaplan yerin evresinde yayalarn gvenle geiini salayacak ekilde
iaretleme yaplmaldr. alma sahasnn evresi yaya bariyerleri ve emniyet eridi ile
evrilmelidir (Resim1.6).
Resim1.6: Emniyet eritlerini ekme
Yaya bariyerlerinin devrilmesinin nlenmesi iin gerekli tedbirler alnmal, sreklilik
salanmas iin bariyerler birbirleri ile balanmaldr.
izim1.6: Yaya yolu iaretleri
1.1.3. antiye Kurma
zelikle trafie ak yerlerde yaplan uygulamalarda antiyenin yeri olduka
nemlidir. Kurulacak antiyenin ii almasn ve malzeme akn kolaylatracak ve
trafii aksatmayacak bir yerde kurulmas gerekir. antiyede bulunacak tesislerin says ve
bunlarn sahaya datlmas nemlidir. Tm bunlar iin tecrbeli bir antiye efine ihtiya
vardr.
Resim1.7: Parke ta ve bordr antiyesi
antiye kurma almalar be aamada gerekletirilir:
1. antiye iin gerekli tesisatlar (elektrik, su, kanalizasyon) oluturmak
2. antiye vaziyet planna uygun olarak tesisleri antiye alanna yerletirmek (Resim
1.8).
Resim1.8: antiye tesisleri
3. Uygulama iin gerekli malzeme, ara-gereleri antiyeye getirmek (Resim1.9).
4. antiyenin etrafn tel rg veya ahap itle evirmek.
5. antiyenin giriine ve etrafndaki tel rg veya ahap ite uyar levhalar asmak.
Resim1.9: Ara ve malzemeleri antiye alanna getirmek
UYGULAMA FAALYET
lem Basamaklar neriler
Yer teslim ilemini yapnz.
Teslim tutanan i sahibi firmann kontrol
mhendisleriyle beraber imzalaynz.
malatn uygulanaca arazinin-yerin ilk halini
fotoraflayp i sahibi firmann kontrol
mhendisleriyle beraber imzaladktan sonra teslim
tutanana ekleyiniz.
Tespit projesini hazrlaynz.
Arazi zerindeki her trl yap (eski kaplama, bina
v.b.) ve fiziki engelleri ayrntl olarak iziniz.
Uygulama projesini
hazrlaynz.
Plankote ve vaziyet planlarn iziniz.
Yeralt tesislerine ait elemanlar gsteriniz.
Bordr kotlarn, kaplamann cins ve ebatlarn
gsteriniz.
malat oluturan tabakalarn kalnlklarn ve
cinslerini (kesitler zerinden) gsteriniz.
Mevsim koullarnn
gerektirdii nlemleri alnz.
K uygulamalarnda ya sularnn tahliyesi iin
yeterli uzunluk ve sayda drenaj kanal yapnz.
i yapacak elemanlar tespit
ediniz.
Uygulamay yapacak yeterli sayda dz ii ve
kalifiye eleman bulup bunlarla gerekli
protokolleri imzalaynz.
antiyeyi kurunuz.
antiye kurma modln tekrar okuyunuz.
antiye kurmadan nce yeri inceleyip
uygunluunu son bir kez kontrol ediniz.
Gerekli tesisatlar (elektrik. su v.b.) nceden
ekiniz.
antiyenin etrafn tel rg veya ahap itle
eviriniz.
antiye giriine ve itlere uyar levhalar koyunuz.
UYGULAMA FAALYET
Uygulama iin gerekli
malzeme, ara-gereleri
antiyeye getiriniz.
Yanl istif ve indirme yapmaynz.
Uygulama iin gerekli krm ve
skmleri yapnz.
Krm ve skm yksekliini topograf yardm ile
yol eksen koyuna gre tespit ediniz.
Krm ve skm yaplacak yerin mevcut durumu
belgelemek amacyla fotorafn ekiniz.
Krm ve skm yaplan kaldrmn altnda
tesisat(elektrik hatt, su ve gaz borular gibi)var m
reniniz varsa gerekli gvenlik
nlemleri(elektrik, su ve gaz kesiniz) alnz.
Krmlardan kan molozlar
uygun yere
istifleyiniz.
Moloz istiflemeyi trafik akn aksatmayacak
alanlara yapnz.
Molozlar en ksa zamanda alma sahasndan
uzaklatrnz.
Zemin bozuksa iyiletirme
yapnz.
Uygulamay zemin sktrma modlnn bozuk
zeminlerin iyiletirmesi konusuna gre yapnz.
gvenlii tedbirlerini alnz.
alma alann gvenlik eridi ile eviriniz.
Uyar levhalarn yakndan uzaa doru
yerletiriniz.
LME VE DEERLENDRME
Bu faaliyet kapsamnda kazandnz bilgileri aadaki oktan semeli sorulara
verdiiniz cevaplarla leceksiniz.
1. Kaplama malzemesinin renk ve desen seiminde aadakilerden hangisine en ok
dikkat edilir?
A. Fiyat
B. Projeyi yapann kiisel tercihi
C. evre sakinlerinin grleri
D. klim koullar
E. Yerin ekonomik, sosyal ve tarih dokusu
2. Skmden nce neden fotoraf ekilir?
A. alma emniyeti iin
B. Hatra iin
C. almadan nceki mevcut durumu belgelemek iin
D. Desen seimi iin
E. Maliyet hesab iin
3. Uyar levhalar alma alanna nasl konulur?
A. Rast gele
B. Yakndan uzaa doru
C. nce byk levhalar sonra kkler konulur.
D. Levhalar uzaktan yakna doru konulur.
E. Hibiri
4. Tespit projesi hazrlanrken aadakilerden hangisi yaplr?
A. Plankote ve vaziyet planlar izilir.
B. Yeralt tesislerini ait elemanlar gsterilir.
C. Bordr kotlarn kaplamann cins ve ebatlar gsterilir.
D. Arazi zerindeki her trl yap (eski kaplama, bina v.b.) ve fiziki engelleri
ayrntl olarak izilir.
E. i yapacak elemanlarn listesi gsterilir.
5. Uygulama projesi hazrlanrken aadakilerden hangisi yaplmaz?
A. Plankote ve vaziyet planlarn iziniz.
B. Yeralt tesislerine ait elemanlar gsteriniz.
C. Bordr kotlarn kaplamann cins ve ebatlarn gsteriniz.
D. malat oluturan tabakalarn kalnlklarn ve cinslerini (kesitler zerinden)
gsteriniz.
E. malatn uygulanaca arazinin-yerin ilk hali fotorafla belgelenir.
LME VE DEERLENDRME-1
6. antiye kurulurken aadaki ilemlerden hangisi yaplmaz?
A. antiye ii ve malzeme akn kolayca yaplaca bir yere kurulmal.
B. antiye etrafndaki yollar trafie kapatlmal.
C. antiye iin gerekli tesisatlar ekilmeli.
D. antiye tesisleri vaziyet planna gre yerletirilmeli.
E. antiyenin etraf tel rg ahap it gibi bir engelle evrilmeli.
DEERLENDRME
Cevaplarnz modl kitapnn sonundaki cevap anahtar ile karlatrnz. Doru
cevap saynz belirleyerek kendinizi deerlendiriniz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap
verirken tereddt yaadnz sorularla ilgili konular, faaliyete geri dnerek, tekrar ediniz.
Tm sorulara doru cevap verdiyseniz performans deerlendirme testine geiniz.
Aada listelenen davranlarn her birinin tarafnzdan yaplp yaplmadn kontrol
ediniz. Eer yapldysa evet kutucuunun hizasna X iareti koyunuz. Yaplmadysa hayr
kutucuunun hizasna X iareti koyunuz.
DEERLENDRME LTLER Evet Hayr
1
Yer teslim tutanan i sahibi firmann teknik elemanlar ile
birlikte imzaladnz m?
2
Arazinin ilk halini gsteren fotoraflar ekip yer teslim
tutanana eklediniz mi?
3 Mevcut arazinin ayrntl tespit projesini hazrladnz m?
4 antiyenin kurulaca alan setiniz mi?
5 antiye alann tel rg ya da ahap itle evirdiniz mi?
6 antiye giriine ve evresine uyar levhalar astnz m?
7
antiye alt yaps iin gerekli tesisatlar (su, elektrik,
kanalizasyon vb.) ektiniz mi?
8
antiye tesislerini, antiye vaziyet planna uygun olarak
kurdunuz mu?
9
Uygulama iin gerekli malzeme, ara ve gereleri antiye
alanna yerletirdiniz mi?
10
Uygulama alannda gerekli krm ve skmler iin gvenlik
nlemlerini aldnz m?
11 Gerekli krm ve skmleri yaptnz m?
12
Krmdan kan molozlar uygun bir yerde toplayp gnlk
olarak bunlar belediyenin gsterdii alana tahliye ettiniz mi?
13 Bozuk zeminlerde gerekli iyiletirmeleri yaptnz m?
14
Yeni temel tabaksn 15 cm.lik tabakalar halinde sktrarak
oluturdunuz mu?
15 Temel tabakasnn dzgnln mastar ile kontrol ettiniz mi?
16
alma alan ve evresinde uygulama iin gerekli gvenlik
nlemlerini aldnz m?
lme sorular testini doru olarak cevapladktan sonra, performans testi sonucunda,
tm sorulara evet cevab verdiyseniz bir sonraki renme faaliyetine geiniz. Eer baz
sorulara hayr eklinde cevap verdiyseniz eksiklerinizle ilgili blmleri tekrar ederek
performans testini yeniden yapnz.

LME VE DEERLENDRME-2
RENME FAALYET2
Bu faaliyette verilen bilgiler dorultusunda, uygun ortam salandnda, yaya
kaldrmlarnda bordr ve parke ta kaplama yapabileceksiniz.
evrenizde parke ta ve bordr kaplamas yaplan bir yerdeki almay yerinde
izleyerek kaplamada kullanlan malzemelerin (kum, bordr ve parke ta) cinsi
ve ller hakknda bilgi toplaynz.
Bu bilgileri snf ortamnda arkadalarnzla paylanz.
2. YAYA KALDIRIMLARINDA KAPLAMA
Kaplama yaplacak alann ke kazklar projesine uygun olarak ilgili belediye ya da
kurumun teknik elemanlar ile ii yapacak firmann elemanlar birlikte akar. Kazklarn
stne bordr st kotu iaretlenir ve bu durum bir tutanak ile kayt altna alnr.
2.1. Malzeme Temini
nceden tespit edilen malzemelerin (imento, kum, bordr, parke ta v.b.) nerden
alnaca ile ilgili balantlar nceden yaplmal. zellikle parke talar ebatlarnn seiminde
genilikleri kaldrm geniliinin alt katlar olacak ekilde seilmeli.
Uygulama ncesi hazrlklar tamamlandktan sonra, retim yerinden malzeme uygun tama
aralar ile antiyeye tanr. Parkeleri tanmas genellikle iki aamada gerekleir.
lk aamada parkeler kamyon ve uygun tama aralarna yklenirken krlma ve
dalmalar nlemek iin aparatl aralar(forklift v.b) kullanlarak sevkiyat
paletlerinin zerine indirilmelidir. Bu sayede malzeme dalmas nlenir.
Resim 2.1: Forklift ile parkelerin indirilmesi
RENME FAALYET2
AMA
ARATIRMA
Resim 2.2: Malzeme indirme ve ykleme
Malzeme topluca iyerine nakledilir. ndirme ilemi yaplrken krlma ve dalmalar
nlemek iin aparatl aralar(forklift v.b) kullanlr. Damperleme yaplmadan sevkiyat
paletlerinin zerine indirilmeli ve uygun alanlara stok edilmelidirler.
Resim 2.3: Hatal indirme
kinci aamada ise deme ekibinde alanlar parkeleri demenin yapld
yerde demeyi yapan kiinin en yakn mesafesine tarlar. Zemin zerinde
kaplama ilemi ilerledike, malzeme naklinin kaplamann tamamlanm
blmnn yaknna yaplmas, ikinci tamann (antiye ii tama) mesafesini
ksaltacaktr. Bylece zamandan tasarruf edildii gibi parke deyici parke
bekler duruma dmeyecektir. kinci tamada bloklar, deyicinin deme
alan ierisinde en yakn mesafesine yaplmaldr. Deyici, parkelere kolaylkla
uzanabilmeli ve parkeleri almak iin yerinden kalkp yrmemeli veya talara
uzanabilmek iin vakit geirmemelidir. Bylece deyici zaman kaybetmez
demenin hz kesintiye uramaz. in ilerlemesi esnasnda parke nakli,deme
istikametine paralel yani arkadan yaplr.
Resim 2.4: Malzeme istifi ve denmesi
2.2. Tretuvarda (Yaya Kaldrm) Uygulama
Tretuvar: Yerleim yerlerinde yaya trafiini gvenli bir biimde salamak amacyla
yol kenarlarnda yaplan yoldan en az 15cm.daha yksek ve geniliinde bir metreden az
olmayan eitli kaplama malzemeleriyle (sktrlm beton plakalar-bloklar, kesme talar
v.b.) kaplanan yrme yerleridir ( Resim:14).
Resim 2.5: Beton plakalarla yaplan yaya kaldrm
2.2.1 Bordr Deme
Yol izgisi ile yaya kaldrm izgisini birbirinden ayran ykseklii en az 15 cm ve
genilii en az 10cm boyu 40 cm ve daha byk olan doal ta ve beton bloklarla yaplan
demedir (izim:6). Bordr demeye gemeden nce aadaki ilemlerin yaplmas
gerekir.
izim 2.1: Bordr kaplama kesiti
Bordrn denecei hatta yaklak 5 cm kalnlnda kaba mcr serilir ve
kompaktrle sktrlr.
Sktrlan mcrn zerine 3-5cm. kalnlnda 250 dozlu grobeton dklerek
yer bordr kaplamaya hazrlanr (Resim 2.6)
Resim 2.6: Bordr altna atlan grobeton
2.2.2. Parke Ta Deme (Yzeyin Hazrlanmas) Hasr Betonlu Uygulamada
lem Sras
Resim 2.7: Parke ta altna atlan hasr beton
Yaya kaldrmnn estetik, anmaya dayankl ve yrme kalayln salamak
amacyla yaya kaldrm boyunca yaplan st kaplamadr. Kaplamaya gemeden nce
aadaki ilemler yaplr.
Fidan, aa v.b. gelecei yerlere 20x80x80 boyutundaki metal kalplar-
ereveler sabitlenir ( Resim 2.8).
Resim 2.8: Metal kalplar
Parke ta kaplanacak alana 5 cm. mcr serilip kompaktrle sktrlr.
Mcrn zerine 3 cm. kalnlnda grobeton atlp dzeltilir.
Kuruyan grobetonun zerine 6 lk hasr elik yerletirilir.
Varsa kaldrmn altnda kalacak borular iin daha byk apl borular
yerletirilip sabitlenir.
Her iki tarafna bordr denmemise ak olan tarafa 10 cm. yksekliinde seri
kalp yaplr ve kalp ykseklii boyunca 600 dozlu betonarme betonu dklp
mastarla dzeltilir. Bylece alan parke ta kaplamaya hazr olur.
Not: Byk parke talarnda, rk zeminlerde ve kalc olmas istenen yerlerde hasr
beton uygulamas tercih edilir. Oturmu salam zeminlerde ise genellikle alta hasr beton
atlmaz.
Hasr betonsuz (kumlu) uygulamada ilem sras aadaki gibidir.
Fidan, aa v.b gelecei yerlere 20x80x80 boyutundaki metal kalplar
(ereveler ) sabitlenir.
Dzeltilmi, sktrlm zemine 2-3 cm kalnlnda ince kum serilir.
Kaldrmn altndan geecek tesisat borular iin 70lik esnek plastik klavuz
borular kumun zerine yerletirilir (Resim 2.9).
Resim 2.9: Plstik klavuz borular
Borularn zerini kapatacak kalnlkta bir mcr tabakas serilip sktrlr
(Resim 2.10).
Resim 2.10: Mcr tabakas
Mcrn zerine 3cm. kalnlnda 250 dolu grobeton atlr. Bylece tretuvar
parke ta kaplamaya hazr olur ( Resim 2.11).
Resim 2.11: Grobeton
2.3 Parke Ta ve Bordr Demede Dikkat Edilecek Hususlar
Kaplamada kullanlacak bordr ve parke talarnn boyutlar uyumlu olmal (biri
byk biri kk olmamal).
Kaplamada kullanlacak renk ve desenlerin blgenin grnm ile uyumlu
olmasna dikkat edilmeli. Tarih binalarn bulunduu bir alanda parlak beton
malzemenin yerine mat ,doal ta veya tula grnml malzemeler tercih
edilmeli.
Seilen bordr ve parke talar blgenin iklim artlarna (k sert geen yerlerde
soua dayankl bordr ve parke talar tercih edilmeli ) uygun olmal.
Kurplarda (dnemelerde) yaklak 20 metrede bir tarafnn genilii en az
10cm.olan enine derzler braklr ( Resim 2.12).
Resim 2.12: Kurplarda enine braklan derzler.
Bu derzler kk boyutlu parke talarla kaplanr. Bu derzlerin genilii kurbun
merkezine doru daralarak yaydan dolay i ve d kenarlar arasndaki boy fark
sfrlanr, parke talar da kesilmemi olur. Yine dnemelerin byk parke
talarnn smad ksmlarna kk parke talarla kapama yoluna
gidilmelidir (Resim 2.13).
Resim 2.13: Dnemelerde kaplama
Kaldrmn d taraf bosa bu tarafa da bordr denmeli.
Kaplama yaplan alanda aa, fidan v.b. braklan boluklarn ii
kaplanmayacak (Resim 2.14).
Resim 2.14: Fidanlar iin braklan boluklar
Bordr ve parke ta (Parke ta kaplamas harl yaplacaksa) uygulamasnda
400 dozlu (3mm kumla) nemli imento harc kullanlacak.
Kumlu uygulamamada parke ta kaplamada 3 mmlik krma (suni) veya doal
kum kullanlacak.
2.4 Parke Ta ve Bordr Deme
Kaplama ileminde nce bordrler denir sonra parke ta kaplama yaplr.
2.4.1. Bordr Deme
nceden aklan ke kazklarn arasna bordr yksekliinde ift tarafl ip
ekilir.
pler arasnda kalan alan temizlenip slatlr.
pler arasnda kalan hata yaklak 3cm kalnlnda har serilip ip hizasnda baa
ve sona birer bordr yerletirilip tokmakla sktrlarak dzeltilir (Resim:2.15) .
Resim 2.15: Ke bordrlerini deme
Ayn yntemle aradaki dier bordrlerde derz aral 1cm. olacak ekilde
denir (Resim 2.16).
Resim 2.16: Ara bordrleri deme
Projeye uygun olarak yaya geitlerinin bulunduu yerlere zrl rampasnn
girii iin bordr kalnl zerine yatrlarak denir.
Hattn zerinde bulunan aa ve fidanlarn evresi en az 20cm.boluk
braklarak (boluk braklmazsa byyen aa gvdeleri bordrleri yerlerinden
sker) bordrler denir (Resim 2.17).
Resim 2.17: Aa kenarna bordr deme
Yol tarafnda, bordrlerin altnda kalan harlar bordrle ayn hizada mala ile
pahlandrarak dzeltilir.
Mil kum ile hazrlanan 600 dozlu plastik kvamdaki harla derz dolgusu yaplr,
taan harlar mala ile syrlr temizlenir ve yaklak 15 dakika sonra 6 lk
demir ubukla derzlere su yolu ekilir (ie oyulur).
2.4.2. Parke Ta Deme (Kumlu Uygulama)
Parke talar demede harl ve kumlu olmak zere iki ekilde denir. Harl
uygulama yaya trafiinin youn olduu yerleim yeri merkezlerinde, nceden kaplanm
dolaysyla zemini oturmu yerlerde uygulanr. Yeni yaplan ve oturmam yerlerde ise
kumlu uygulama tercih edilir. nk onarm ve tadilat kolaydr.
Parke ta denecek kaldrmn hasr betonun atlmas, bordr dendikten
sonraya braklmas tercih edilmelidir. Bylece mcr, grobeton ve hasr betonun
yksekliklerini bordr st kotuna (parke tann kalnl, altna gelecek kum ya
da harcn kalnl hesaba katlarak) gre ayarlamak daha kolay olacaktr.
Parke tann altna gelecek kum kalnln bordr st kotuna gre hesaplanp
(Resim 2.18) deki gibi analk mastarlarnn yksekliklerini ayarlanr ve yerine
yerletirilir
Resim 2.18: Analk mastarlarn yerletirme
Analk mastarlarn kalnlnda kum serilir, mastarla dzeltilir ve sktrlr
(Resim 2. 19).
Resim:2.19: Kumu mastarla dzeltme
Dzeltilmi kumun zerine ilk sra parke talar, bordr talarna dayandrlarak
yerletirilir ve bordr (hiza ve ykseklik iin ip ekmeye gerek yoktur,
bordrlerin hizas ve ykseklii baz alnr) hizasnda tokmakla sktrlarak
dzeltilir. lk sra parke ta bordr st kotundan 1 cm. (oturma pay) daha
yksek olmal (Resim 2.20, 2.21, 2.22)
Resim 2.20: Parke tan yerine koyma
Resim 2.21:Parke tan yerletirme sktrma
Resim 2.22: Parke tan deme
Tretuvar zerinde suyun birikmemesi iin (biriken sular yayalarn yryn
zorlatrd gibi talarn altndaki kumu erozyona uratr ve kmelere neden
olur) parke talar d kenardan yola doru %2 eimle denir.
Enkesit ve eim kaldrmn arkasndaki engele gre aadaki gibi dzenlenir.
izim 2.2: Yaya kaldrm arkasnda bina olmas durumunda kesit detay
izim 2.3: Yaya kaldrm arkasnda tabii zemin olmas durumunda kesit detay
izim 2.4: Yaya kaldrm arkasnda boluk olmas durumunda kesit detay
izim 2.5: Dk kotlu yaya kaldrm kesit detay
Dier sralarda bir nceki sraya dayandrlarak denir.
Kurp ve dnemelerde tretuvar genilii boyunca beli aralklarla (yaklak 20
metrede bir) bir tarafnn genilii en az 10cm. olan derzler braklr (Resim 2.23).
Resim 2.23: Boy dzeltme derzi
Btn parke talar ile kaplama bittikten sonra, derzler ve btn talarn
smad yerlere (dnemelerin i ve d kenarlarnda v.b.) daha kk boyutlu
paket talarla kaplama tamamlanr (Resim 2.24 )
Paket talarnda smad daha kk boluklar kaplamann rengiyle uyumlu
hazrlanan 600 dozlu imento karc ile kapatlr.
Resim 2.24: Kk paket talarla derzleri kaplama.
Derzlerin dolmas iin kaplamann zerinde ince kum ekpas ve sprgelerle 2-3
defa gezdirilerek derzler doldurulur. Tekrar boalan derzlerin dolmas iin artan
kum kaplamann zerinde yaklak bir ay braklr (Resim 2.25)
Resim 2.25: Derz ekme.
2.5. Oluk Ta Deme
Oluk ta: Tretuvar ve yol yzeylerinde biriken yamur sularnn kanalize edildii
elemanlardr. Oluk ta deme, tretuvar ve yollarda olmak zere iki ekilde uygulanr (Resim
2.26).
Tretuvarda: Tretuvardaki (geni tretuvarlarda) ya sularnn yola inip zarar
vermemesi iin tretuvarn ortasna oluk talarndan kanal yaplr. Eimin yukarya krld
(deitii) noktalardan oluklar yamur suyu tahliye rgarlarna balanr.
Resim 2.26: Yolda oluk ta
izim 2.6: Tretuvarda oluk ta kaplama
Yolda: Genellikle parke yollarda bazen de asfalt yollarn kenarlarna ya sularnn
yol zerinde birikip yol alt ve st yap elemanlarna zarar vermemesi iin oluk ta
denir(izim 2.7).
izim2.7: Yol kenarnda oluk ta kaplama.
Oluk ta demede dikkat edilecek hususlar
Oluk ta denecek yzey parke ta demede olduu gibi hazrlanr.
Bordr kaplamada olduu gibi gvenlik nlemleri uygulanr.
Oluk ta demede harl(3 luk kumla hazrlanan 400 dozlu nemli har)
uygulama tercih edilir.
Uygulamada nce bordr, sonra parke ta ve en son oluk ta denir.
Oluk ta demeye, yzeyi parke ta kaplamay yaptktan sonra geiniz.
Oluk talar parke talaryla ayn ykseklikte denir.
Eimin yukarya krld noktalarda oluk ta kanal yamur suyu tahliye
rgarna balanr.
lem sras:
Baa ve sona birer klavuz oluk tan (yolda parke ta, teretuarda bordr
hizasnda ) plstik tokmakla yerletiriniz.
ki oluk ta arasna d kenardan ip ekiniz.
Oluktalarnn gelecei yere yaklak 3 cm. kalnlnda harc seriniz.
Oluktalarn 1 cm. derz brakarak ip hizasnda ve kotunda deyiniz.
Eimin yukarya doru krld noktalarda, kanal en yakndaki ya suyu
tahliye rgarna balaynz (Resim 2.27).
Resim 2.27: Oluu zgaral kanalla rgara balama
Deme bitikten sonra derzleri 600 dozlu imento harc ile ekiniz.
Oluk talar ile parke talar arasnda kalan parke talarnn smad boluklar
imento harc ile doldurup dzeltiniz.
En az 24 saat zerine baslmamas iin etrafn gvenlik eridi ile eviriniz,
uyar levhalarn koyunuz.
UYGULAMA FAALYET
Bordr Kaplama Uygulama Faaliyeti
Uygulama 10x20x50cm.andezit (kesme doal ta) ta ile yaplr. Bordrlerin ebad
10x15x50 cm, deme iin 400 dozlu 3 mm lik kumla hazrlanan nemli kvamdaki har
kullanlr.
lem Basamaklar neriler
gvenlii tedbirlerini alnz.
Uyar levhalarn yakndan uzaa doru
yerletiriniz.
alma alann gvenlik eridi ile eviriniz.
Ke kazklarn aknz.
Yol ekseninden yararlanlarak bordr balang ve
bitim noktalarn, belediyenin topograf yardmyla
yerlerini belirleyip aknz.
Ke kazklar zerine, yol eksen kotundan
yararlanarak bordr st kotunu krmz boya veya
kalemle iaretleyiniz.
pi ekiniz.
Bu iaretlerden ipi kazklar arasna gergin olarak
ekiniz (iki tarafl).
pler arasnda kalan hatt (bordrlerin gelecei yeri)
slatnz.
Bordrleri deyiniz.
Baa ve sona bordrn altna yeteri kadar har
sererek birer bordr ip hizasnda yerletirerek
tokmakla sktrnz.
Deylik kontroln su terazisi ile yapnz.
UYGULAMA FAALYET
Derz braknz.
Aradaki bordrleri derz aral yaklak 1 cm.
olacak ekilde ayn yntemle deyiniz.
Bordr derzlerini mil, kum ve imento ile
hazrlanan plstik kvamdaki harla (600 dozlu)
doldurunuz.
Yaklak 30 dakika sonra 6 lk demir ubukla
derzlerin iini oyunuz (suyolu anz).
Bordrlerin d yznde altta taan harlar gen
mala yardmyla pahl biimde dzeltiniz, derzlerde
taan harlar mala ile syrarak temizleyiniz.
Temizlik yapnz.

. sonunda artan malzemeleri toplayp yerlerine


koyunuz. evrenin temizliini yapnz.
bitiminde, kullandnz takm ve aletleri
temizleyiniz.
Parke Ta Kaplama Uygulama Faaliyeti
Uygulama 10x50x50cm.beton parke talar ile (parke ta altna 3 mm lik kum ile)
yaplacaktr.
lem Basamaklar neriler
gvenlii tedbirlerini alnz.
elbiselerinizi giyiniz.
Uyar levhalarn yakndan uzaa doru
yerletiriniz.
alma alann gvenlik eridi ile eviriniz.
Ke kazklarn aknz
Tretuvarn bir taraf bo ise d kenar ke
kazklarn aknz.
Zemini hazrlaynz.
Zemini, konu 2.2.2.kumlu uygulamadaki gibi
hazrlaynz.
pi ekiniz
D ke kazklar arasna krmz kot (parke ta
st) hizasnda ipi gergin olarak ekiniz
Kumu seriniz
Kumu dtan ie %2 eimle seriniz.
Serilen kumun st kotu ile bordr st kotu
arasndaki ykseklik fark parke ta kalnlndan
1cm (oturma pay) daha az (9cm.) olacaktr. Buna
gre d kenara (aksa) analk mastarlar koyup
ayarlaynz.
Mastarla kumu dzelttikten sonra kompaktrle
sktrnz. ken ksmlara tekrar kum doldurup
dzeltiniz.
Parke ta kaplama yapnz.
Byk ebatl parke talarn makine veya aparatla
yerine koyunuz (serbest elle alma kaza riskini
artrr) ve bordr hizasnda plstik tokmakla
dzeltiniz-sktrnz.
Demeye yol tarafndan balaynz. lk sray
bordr hizasnda ve bordrden 1cm. yksek olacak
ekilde deyiniz.
Dier sralar, bir nceki sraya dayayarak ayn
yntemle deyiniz.
Derzleri doldurunuz
Kaplama tamamlandktan sonra kaldrmn zerine
ince kum serilip 2-3 defa ekpas veya fra ile
gezdirilerek derzlerin dolmas salaynz.
Kaldrmn zerinde artan kum bir ay sre ile
braklr bylece tekrar boalan derzlerin dolmas
salanr.
Temizlik yapnz.
bitiminde kalan malzeme artklarn toplayp
uygun ekilde uzaklatrnz.
Uyar levhalarn uzaktan yakna doru kaldrnz.
Kullandnz takmlar temizleyip yerine koyunuz.
Oluk Ta ve Parke Ta Kaplama Uygulama Faaliyeti
Uygulama 400 dozlu, nemli kvamdaki imento harc ile yaplacaktr.
lem Basamaklar neriler
gvenlii tedbirlerini alnz.
elbiselerinizi giyiniz.
Uyar levhalarn yakndan uzaa doru
yerletiriniz.
alma alann gvenlik eridi ile eviriniz.
Baa ve sona klavuz oluk
talarn deyiniz.
Oluk talarnn parke talar ile ayn ykseklikte
olmalarna dikkat ediniz.
Oluk talarnn bir kenar bosa bo kenara klavuz
talar arasna stten ip ekerek aradaki oluk
talarnn ayn hizada olmasn salaynz
Oluk talarn deyiniz.
Oluk talarnn altna yaklak 3cm.kalnlnda 400
dozlu nemli kvamdaki imento harc seriniz.
Oluk talarn 1cm derz aral ile plstik tokmakla
dzelterek deyiniz.
Derzleri ekiniz.
Mil kum ile hazrlanan plstik kvamdaki imento
harc ile derzleri oluk talarnn hizasnda ekiniz.
Yaklak yarm saat sonra 6 lk demir ubukla
derzleri hafife ie oyarak ekillendiriniz.
Temizlik yapnz.
Deme ii bittikten sonra oluklarn iindeki ve
evresindeki har artklarn mala ile syrarak
temizleyiniz.
Yeni denmi oluk talarnn zerine baslmamas
iin evredeki uyar levhalarn en az 24 saat
kaldrmayarak koruyunuz.
LME VE DEERLENDRME
Bu faaliyet kapsamnda kazandnz bilgileri aadaki sorulara verdiiniz cevaplarla
leceksiniz.
1. Malzeme, nakil aralarna (kamyon v.b.) yklenirken ve boaltlrken hangi ara
kullanlmaldr?
A. El arabas
B. Traktr
C. Vin
D. Forklift
E. Hibiri
2. Parke talar denmeden nce tretuvar boyunca 70 lik plstik borularn konulu amac
nedir?
A. Alta biriken sular tahliye etmek.
B. sten szan sular tahliye etmek.
C. Tretuvara zarar vermeden tesisatlar demek.
D. Parke talarnn kmesini nlemek
E. Tretuvardaki onarmlar kolaylatrmak.
3. Kurplarda tretuvarn eni boyunca braklan (bir tarafnn genilii en az 10cm. olan )
derzlerin amac nedir?
A. Grnm gzelletirmek.
B. ve d kenar boylar arasndaki farktan dolay parke ta derz atmalarnn
nne gemek.
C. Yayalarn yryn kolaylatrmak.
D. Tretuvar yzeyinde biriken sular uzaklatrmak
E. Tretuvardaki oturmalar nlemek.
4. Yaya kaldrm en kesitinde yola doru %2 lik eim verilmese (dz olursa) ne olur ?
A) Yolun grnts bozulur.
B) Yolun grnts gzelleir.
C) Kaldrmdaki sular hzla uzaklar.
D) Kaldrmda biriken sular yayalarn yryn zorlatrr, alta szan sular kum
tabakasn erozyona uratarak kmelere neden olur.
E) Hibir ey olmaz.
5 Parke talar aa gvdelerinin dibine kadar (boluk braklamazsa) denirse ne olur ?
A. Byyen aa yolu kapatr.
B. Aalar kurur.
C. Aa kkleri kaldrm yukarya kaldrarak bozar.
D. Aalar daha iyi korunmu olur.
E. Byyen aa gvdesi parke talarn yerinden kaldrp, bozar.
LME VE DEERLENDRME-1
6 Derzler kumla doldurulduktan-ekildikten sonra kaldrmn zerine bir miktar kum
serilip braklr. Bunun amac nedir?
A. Parke talarnn yzeyini temizlemek
B. Yry kolaylatrmak
C. Kaldrm, iklim koullarndan korumak.
D. Parke talarnn anmasn nlemek
E. Zamanla boalan derzlerin tekrar dolmasn salamak
DEERLENDRME
Cevaplarnz modl kitapnn sonundaki cevap anahtar ile karlatrnz. Doru
cevap saynz belirleyerek kendinizi deerlendiriniz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap
verirken tereddt yaadnz sorularla ilgili konular, faaliyete geri dnerek, tekrar ediniz.
Tm sorulara doru cevap verdiyseniz performans deerlendirme testine geiniz.
Aada listelenen davranlarn her birinin tarafnzdan yaplp yaplmadn kontrol
ediniz. Eer yapldysa evet kutucuunun hizasna X iareti koyunuz. Yaplmadysa hayr
kutucuunun hizasna X iareti koyunuz.
DEERLENDRME LTLER Evet Hayr
1 nln giyip, gerekli gvenlik nlemlerini aldnz m?
2 Ke kazklarn aktnz m?
3 ift tarafl ip ektiniz mi?
4
Bordrleri 1 cm derz aralnda, ipinde ve terazisinde
dediniz mi?
5 Yaya geitleri ve sakat rampalar yerlerini braktnz m?
6
Kaldrmda bulunan aalarn evresine yeteri kadar boluk
braktnz m?
7 600 dozlu harla bordr derzlerini ektiniz mi?
8
Parke ta kaplama iin zemini (konu 2.2.2 olduu gibi)
hazrladnz m?
9
Serilecek kum kalnln bordr st kotuna gre ayarlayp
uygun kalnlkta serdiniz mi?
10 Serilen kumu sktrdnz m?
11
lk sra parke talarn bordrden 1 cm yksek olacak ekilde
bordrle ayn hizada ve bordrlere paralel dediniz mi?
12
Parke ta kaplamay kenardan yola doru %2 eimle
dediniz mi?
13
Kurplarda kaldrm genilii boyunca boy ayar derzlerini
braktnz m?
14
Tam parke talarnn smad yerleri kk parke talaryla
dediniz mi?
15
Derzleri doldurmak iin kaldrmn zerine ince kum serip
fra ile gezdirdiniz mi?
16 Kaldrmn zerine bir miktar kum serip braktnz m?
17
Oluk ta denecek yerin yzeyini parke ta kaplamada
olduu gibi hazrladnz m?
18
Parke ta seviyesinde baa ve sona birer klavuz oluk tan
dediniz mi?
19
Klavuz oluktalar arasna ip ekip aradaki oluk talarn ipe
gre dediniz mi?
20
Eimin yukarya doru krld noktalarda, kanal en
yakndaki ya suyu tahliye rgarna baladnz m?
LME VE DEERLENDRME-2
21 Oluk talar arsndaki derzleri ektiniz mi?
22
Oluk talar ile parke talar arasnda kalan parke talarnn
smad kk boluklar harla doldurdunuz mu?
23
Artan malzemeleri toplayp alma alanndan uzaklatrdnz
m?
24 Gvenlik levhalarn uzaktan yakna doru kaldrdnz m?
25
Kullandnz alet ve makineleri temizleyip yerine kaldrdnz
m?
lme sorular testini doru olarak cevapladktan sonra, performans testi sonucunda,
tm sorulara evet cevab verdiyseniz bir sonraki renme faaliyetine geiniz. Eer baz
sorulara hayr eklinde cevap verdiyseniz eksiklerinizle ilgili blmleri tekrar ederek
performans testini yeniden yapnz.
RENME FAALYET3
Bu faaliyette verilen bilgiler dorultusunda, uygun ortam salandnda, rampalarda
bordur ve parke ta kaplama yapabileceksiniz.
evrenizdeki bir belediyenin park ve baheler mdrlnden zrl
rampalarn yapl amalarn ve rampa eimlerini reniniz.
Bu bilgileri snftaki dier arkadalarnzla paylanz.
3. RAMPALAR
Resim 3.1: Rampa perspektifi.
Yaya kaldrmlarnn balang ve biti yeri ve yaya, geitlerinde dzenlenen engelli
rampalar dzenleni, yer ve tipine gre e ayrlr (Resim 3.1, 3.2). Yaplacak rampann tip
ve kesit detaylar belediyenin yaya kaldrmlar ynetmeliine gre uygulama projesinde
gsterilir
Resim 3.2: Engelli rampas
RENME FAALYET3
AMA
ARATIRMA
Parke ta ve bordr denirken engelliler iin yaplan rampa imalatlarnda dikkat
edilmesi gereken hususlar:
Projelendirme ve imalat aamasnda engellilerin rahat ve kolay bir ekilde yolda ve
tretuvarda ilerleyebilmeleri iin aadaki hususlara dikkat edilmesi gerekir:
Engelli rampas tretuvar ba ve sonunda uygun yerde minimum 0,90 m eninde
maksimum %6-%10 eimle yaplmaldr.
Tretuvar ve yaya kaldrmlarnda yayalarn ve zrllerin yrmesine engel
reklam panosu, direk girii gibi engeller kaldrlmaldr.
Tretuvar ve sakat rampalarna tesadf eden zgara ve menhol kapaklarnn
zrl arabas tekerlekleri dmeyecei eklinde kaldrlmaldr.
Grme zrller iin kaldrmda otobs duraklar yeri, ayakla ve bastonla
hissedilecek ekilde farkl denecektir.
Kaldrmlarda bulunulmas kanlmaz bir cismin yukar ksm byk, zemine
yakn ksm ince ise bunlar zeminde yukardaki byk ksmdan daha geni bir
ember oluturulmas gerekmektedir.
Yaya geitlerinin bulunduu kaldrm zemininin farkl denmesi
Yol bakm ve onarmlarnda kk apta olanlar iin bastonla fark edilecek
uyar erit kullanlmas, byk apta olanlar iin alanlardan birinin kendi
iinin yan sra zorlukla karlalan zrllere yardmc olmas konusunda
bilgilendirilmesi(?)
D kenar boluk olan kaldrmlarn tehlikeli olmamas iin bu ksmlarna
korkuluk yaplmas
Yaya geitlerinde yolu kaldrma balayan rampa genilii minimum 1,80 m
eimi %6 olacaktr.
3.1. Genilii 2,5 Metreden Kk Olan Rampalarda Parke Ta
Deme
Genilii 2.5 metreden kk rampalarda nce tretuvar geniliinde yol (asfalt)
kotunda bir sahanlk dzenlenir. Sahanln bitiminden itibaren projedeki eimine gre iki
yne rampa dzenlenir.
izim 3.1: Genilii 2,5 metreden kk rampa plan
3.2. Genilii 2,5 Metreden Byk Olan Rampalarda Parke Ta
Deme
Geni rampalarda girie nce en az 1.20cm. geniliinde ve yol (asfalt) kotunda bir
sahanlk dzenlenir. Sahanln bitiminden itibaren projedeki eimine gre (ne,sa ve
sol yanlara) yne rampa dzenlenir.
izim
3.2: Genilii 2,5 metreden byk rampa plan
3.3. Yaya Alan Balang ve Bitim Noktalarndaki Rampalarda
Parke Ta Deme
Bu rampalarda nce tretuvar geniliinde yol (asfalt) kotunda bir sahanlk dzenlenir.
Sahanln bitiminden itibaren projedeki eimine gre tek yne rampa dzenlenir.
izim 3.3:Yaya balang alannda rampa plan
Rampalarda parke ta demede ilem sras;
1) Rampann yataydaki uzunluu proje zerinden aadaki rnekte olduu gibi
hesaplanr.
rnek:
Rampa ykseklii 15cm.
Eim %10
Rampann yatay uzunluu ka cm(x) dir?
100= 10 ise den x = 100x10 /15 x = 150cm
2) Rampa alann ke kazklar aklr, giri sahanlnn kenarlar kirele zemin
zerine iaretlenir.
3) Sahanlkta kot (asfalt seviyesinde) tretuvara gre daha dk olduunda fazla
toprak kazlr. Yzey tretuvarda olduu gibi hazrlanr.
4) Sahanlk giriindeki bordrler asfalt seviyesinde rampa kenarlarndaki
bordrlerde rampa eiminde denir.
izim 3.4: Rampa girii plan
izim
3.5: A: A Kesiti
izim 3.6: B:B Kesiti
5) Sahanln yol kenarndaki bordrlerinden balayarak nce sahanlk sonra
rampa parke talar ile kaplanr. Derz dolu ve dier yzey ilemleri
tretuvarda parke ta kaplamada olduu gibi yaplr.
UYGULAMA FAALYET
Rampalarda Kaplama
lem Basamaklar neriler
gvenlii tedbirlerini alnz.
elbiselerinizi giyiniz.
Uyar levhalarn yakndan uzaa doru
yerletiriniz.
alma alann gvenlik eridi ile eviriniz
Rampa yerini tespit edip
iaretleyiniz.
Giri, rampa balang ve biti izgilerini kirele
iaretleyiniz.
Rampa yerinin tesviyesini
yapnz.
Zemini konu 2.2.2.kumlu uygulamadaki gibi
hazrlaynz.
Bordrleri deyiniz.
Rampa giriindeki bordrleri yol kotunda kenar
bordrleri rampa eiminde deyiniz.
Bordr derzlerini ekiniz.
Mil kum imento (600 dozlu) karm ile likit
(akc) kvamdaki harla
Cmle tamamlanmam
Kumu seriniz.
Serilen kumun st kotu ile bordr st kotu
arasndaki ykseklik fark parke ta kalnlndan
1cm (oturma pay) daha az olacaktr. Buna gre d
kenara (aksa) analk mastarlar koyup ayarlaynz.
Mastarla kumu dzelttikten sonra kompaktrle
sktrnz. ken ksmlara tekrar kum doldurup
mastarla dzeltiniz.
UYGULAMA FAALYET
Parke ta kaplama yapnz.
nce sahanl (sahanlk yol kotunda ve dz
olacak) sonra rampay deyiniz.
Byk ebatl parke talarn makine veya aparatla
yerine koyunuz (serbest elle alma kaza riskini
artrr) ve bordr hizasnda plstik tokmakla
dzeltiniz-sktrnz.
Demeye yol tarafndan balaynz. lk sray
bordr hizasnda ve bordrden 1cm. yksek olacak
ekilde deyiniz.
Dier sralar, bir nceki sraya dayayarak ayn
yntemle deyiniz.
Derzleri doldurunuz.
Kaplama tamamlandktan sonra kaldrmn zerine
ince kum serilip 2-3 defa ekpas veya fra ile
gezdirilerek derzlerin dolmas salaynz.
Kaldrmn zerine bir miktar kum serip bir ay sre
ile braknz, bylece tekrar boalan derzlerin
dolmas salanr.
Temizlik yapnz.
bitiminde kalan malzeme artklar toplayp uygun
ekilde uzaklatrnz.
Uyar levhalarn uzaktan yakna doru kaldrnz.
Kullandnz takmlar temizleyip yerine koyunuz.
LME VE DEERLENDRME
Bu faaliyet kapsamnda kazandnz bilgileri aadaki oktan semeli sorulara
verdiiniz cevaplarla leceksiniz.
1. Yaya geitlerinde dzenlenen rampalarn genilii en az ne kadar olmal ?
A) 120cm.
B) 150cm.
C) 180cm.
D) 200cm
E) 300cm.
2. Rampalarda eim ne kadardr.?
A) % 15.
B) %18.
C) % 5.
D) %3
E) %6-10
3. Rampalarn geniliinde dzenlenen sahanlklarn kotu (seviyesi) nasl dzenlenir?
A) Tretuvarla ayn kotta
B) Tretuvardan yksek
C) Yoldan 10cm. yksek
D) Yoldan 10cm. dk
E) Yolla ayn kotta
4. Rampa kenarndaki bordrler hangi kotta denir?
A) Yolla ayn kotta
B) Rampa eiminde
C) Tretuvar bordrleriyle ayn kotta
D) %20 eimle.
E) Yol kotundan 10cm. yksekte
DEERLENDRME
Cevaplarnz modl kitapnn sonundaki cevap anahtar ile karlatrnz. Doru
cevap saynz belirleyerek kendinizi deerlendiriniz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap
verirken tereddt yaadnz sorularla ilgili konular, faaliyete geri dnerek, tekrar ediniz.
Tm sorulara doru cevap verdiyseniz performans deerlendirme testine geiniz.
LME VE DEERLENDRME-1
Aada listelenen davranlarn her birinin tarafnzdan yaplp yaplmadn kontrol
ediniz. Eer yapldysa evet kutucuunun hizasna X iareti koyunuz. Yaplmadysa hayr
kutucuunun hizasna X iareti koyunuz.
DEERLENDRME LTLER Evet Hayr
1 nln giyip, gerekli gvenlik nlemlerini aldnz m?
2 Rampann giri yerini tespit edip iaretlediniz mi?
3
Rampann uzunluunu hesaplayp balang ve biti izgilerini
kirele zemine iaretlediniz mi?
4
Giri sahanlnda bordr ve parke talar kaplamas iin zemini
tesviye ettiniz mi?
5
Giriteki bordrleri yol kotunda, yandaki bordrleri de rampa
eiminde dediniz mi ?
6
Sahanlk ve rampa zeminini kotunda ve eiminde kaplamaya
hazrladnz m?
7
Sahanla yol kotunda rampaya da eiminde parke talarn
dediniz mi?
15
Derzleri doldurmak iin kaplamann zerine ince kum serip fra
ile gezdirdiniz mi?
16
Boalan derzlerin tekrar dolmas iin kaplamann zerine ince
kum serip braktnz m?
17
Artan malzemeleri toplayp alma alanndan uzaklatrdnz
m?
18 Gvenlik levhalarn uzaktan yakna doru kaldrdnz m?
19
Kullandnz alet ve makineleri temizleyip yerine kaldrdnz
m?
lme sorular testini doru olarak cevapladktan sonra, performans testi sonucunda,
tm sorulara evet cevab verdiyseniz bir sonraki renme faaliyetine geiniz. Eer baz
sorulara hayr eklinde cevap verdiyseniz eksiklerinizle ilgili blmleri tekrar ederek
performans testini yeniden yapnz.
LME VE DEERLENDRME-2
RENME FAALYET4
Bu faaliyette verilen bilgiler dorultusunda, uygun ortam salandnda parklarda
bordr ve parke ta kaplama yapabileceksiniz.
Belediye park ve baheler mdrlnden parklarda kullanlan parke talarnn
eitleri ve llerini aratrnz.
Aratrma sonularn snftaki arkadalarnzla paylanz.
4. PARKLARDA KAPLAMA
Park ve bahelerde gezinti yollar ve dinlenme alanlarnn tabanlarnn kaplanmas
beton, doal ve beton parke talar, baskbeton, ykanm kum, kayrakta,p.v.c esasl
plakalar v.b. birok malzeme ile kaplanmaktadr. Gnmzde ekonomik, estetik ve
dayankllk zelikleri nedeniyle daha ok parke talar kaplama tercih edilmektedir.
4.1. Parklarda Bordr ve Parke Ta Kaplama
4.1. 1. Parklarda Parke Ta Deme
Park ii yollarn kaplamasnda daha ok beton parke talar tercih edilmektedir. Bu
nedenle burada da beton parke ta kaplama zerinde durulacaktr. Parke talarnn renk ve
motifleri seiminde blgenin sosyal, ekonomik, tarih yaps gz nnde bulundurulmaldr.
Parklarda parke ta uygulamasnda aadaki hususlara dikkat edilmesi gerekir.
Parke ta deme ilemine balamadan nce zeminin sertlii kontrol edilmeli,
gerekli ise stabilize veya benzeri skabilen malzemeler ile zemin
iyiletirilmelidir. Kum serilmeden nce gerekli olmas halinde zeminin
kompaktr veya silindir ile sktrlmas zemin sertlii iin yeterlidir.
RENME FAALYET4
AMA
ARATIRMA
Resim 4.1: Kumun kompaktrlenmesi
Parke ta demesi yaplacak alana yeterli incelikte ve ortalama 5-7 cm
kalnlnda kum serilerek mastarlama ilemi yaplr. Bylece kum sayesinde
zemindeki ykseklik farklar eitlenerek deme ncesi parke talarnn altnda
dz bir sath elde edilmi olur.
Resim 4.2: Kumun mastarlanmas
Mastarlama ileminden sonra serilen kuma el yardm ile sktrma ilemi yaplarak
oluan boluklar kum ile doldurulur. Bylece zemin beton parke ta deme ilemine hazr
hale getirilir.
Resim 4. 3: Kumun sktrlmas (tokmaklanmas)
Parke talar her iki ta arasna yaklak 2 mm. boluk kalacak ekilde deme
ilemine balanr. Parke talar arasndaki bu boluklara ilem bitiminde
serilecek kum yerleecektir. Denmeye balanan talarn oturmas iin plstik
ulu eki ile basn uygulanarak kum zerine tam yerleme kolaylkla
salanabilir.
Resim 4.4: Talarn denmesi.
Denmeye balanan parke talarnda srekli olarak yolun eimi ve
oluabilecek zemin ykseklik farklar gzlenerek plastik ulu eki ve mastar
vastas ile deme hatalar kolaylkla dzeltilir.
Resim 4. 5: Talarn ykseklik farklarnn dzeltilmesi
Deme ilemi bittikten sonra ince elenmi kum deme alan zerine serilir ve
fra yardm ile talarn derz aralarn dolduracak ekilde yaylr. Bu ilemden
sonra kompaktr ile kumlu yzeyin zerinde gezilerek talarn tam yerlemesi
salanr.
Resim 4. 6: Derzlerin doldurulup kompaktrlenmesi
Ta deme ilemi bitiminde kum sprlerek temizlenir. Daha sonra normal
bir bahe hortumu ile yaplacak olan ykama ilemi sonunda parke ta
denmi alan kullanma ak hale gelir.
Resim 4. 7: Beton parke tann denmesinden sonra suyla ykanmas
4.1.2 Parklarda Bordr Deme
Parklarda yaplan bordr kaplamas tretuvarlardaki uygulama ile aadaki hususlar
dnda tamamen ayndr. Tekrardan kanmak amacyla parklarda bordr kaplamann sadece
farkl olan hususlarna deineceiz.
Parklarda kullanlan parke talar dier bordrlerle ayn olup genellikle
boyutlar daha kktr;10x15x40 gibi.
Zeminin hazrlanmas tretuvara gre daha basittir. nk parklarda bordrn
maruz kald trafik ve darbeler (tretuvarda bordrler insan trafii yannda ara
trafiine de maruz kalmaktadr) daha hafiftir. Bu nedenle zemin istenilen kotta
tesviye edildikten sonra 5cm kum serilip sktrlr ve bunun zerine tretuvarda
olduu gibi bordr denir.
Bordr derzleri ekildikten yaklak bir hafta sonra bordr ve evre ile uyumlu
renkteki oksit boya ile boyanr.
Resim 4 .8: Bahe bordr
UYGULAMA FAALYET
Parklarda Bordr ve Parke Ta Kaplama
lem Basamaklar neriler
gvenlii tedbirlerini alnz.

elbiselerinizi giyiniz.
Uyar levhalarn yakndan uzaa doru
yerletiriniz.
alma alann gvenlik eridi ile eviriniz.
Kaplanacak yerin
aplikasyonunu yapnz.
Aplikasyonu topograf yardm ile yapnz.
Kaplama alann snrlarn kirele iaretleyiniz.
Zemin tesviyesini yapnz
Topograf yardmyla kaz ve dolgu yksekliklerini
zemin zerine iaretleyip yapnz.
Dolguyu 15 cm tabakalar halinde ve kompaktrle
sktrarak yapnz.
Bordrleri deyiniz.
Bordr denecek yer kotunda tesviye edildikten
sonra yzeye 5cm. kum serilip dzeltilecek.
Dier ilemler tretuvarda bordr kaplamasnda
olduu gibi yaplacaktr.
Bordr derzlerini ekiniz.
Mil kum imento (600 dozlu) karm ile likit
(akc) kvamdaki harla(?)
Kumu seriniz.
Mastarla kumu dzelttikten sonra kompaktrle
sktrnz. ken ksmlara tekrar kum doldurup
mastarla dzeltiniz.
Alana yeterli incelikte ve ortalama 5-7 cm
kalnlnda kum serilerek mastarla dzeltiniz.
Elle ( kum sktrma tokma ile) sktrnz.
ken yerlere kum doldurup mastarla tekrar
dzeltiniz.
UYGULAMA FAALYET
Parke ta kaplama yapnz.
Bordr kenarndan balayarak deyiniz.
Talar arasnda yaklak 2mm. derz kalacak ekilde
deyiniz.
Plstik tokmakla talar sktrnz.
Derzleri doldurunuz.
Kaplama tamamlandktan sonra kaldrmn zerine
ince kum serilip 2-3 defa ekpas veya fra ile
gezdirilerek derzlerin dolmas salaynz.
Kompaktr kumlu yzeyde gezdirerek talarn
iyice skmasn salaynz.
Kompaktrn talar zedelememesi iin altna kee
balamay unutmaynz
Parke ta kaplanm alan
ykaynz.
Temizlik yapnz.
bitiminde kalan malzeme artklar toplayp uygun
ekilde uzaklatrnz.
Uyar levhalarn uzaktan yakna doru kaldrnz.
Kullandnz takmlar temizleyip yerine koyunuz.
LME VE DEERLENDRME
Aada listelenen davranlarn her birinin tarafnzdan yaplp yaplmadn kontrol
ediniz. Eer yapldysa evet kutucuunun hizasna X iareti koyunuz. Yaplmadysa hayr
kutucuunun hizasna X iareti koyunuz.
DEERLENDRME LTLER Evet Hayr
1 nln giyip, gerekli gvenlik nlemlerini aldnz m?
2 Kaplama yaplacak alann aplikasyonunu yaptnz m?
3 Kotunda tesviye yaptnz m?
4
Bordrleri 1 cm derz aralnda, ipinde ve terazisinde
dediniz mi?
5 600 dozlu harla bordr derzlerini ektiniz mi?
6 Parke talarn dediniz mi?
7 Derzleri ince kumla doldurdunuz (ektiniz) mu?
8
Kumlar temizlemeden kompaktrle son bir kez parke talarn
sktrdnz m?
9 Yzeydeki kumlar sprp yzeyi su ile ykadnz m?
10
Artan malzemeleri toplayp alma alanndan uzaklatrdnz
m?
11 Gvenlik levhalarn uzaktan yakna doru kaldrdnz m?
12
Kullandnz alet ve makineleri temizleyip yerine kaldrdnz
m?
lme sorular testini doru olarak cevapladktan sonra, performans testi sonucunda,
tm sorulara evet cevab verdiyseniz bir sonraki renme faaliyetine geiniz. Eer baz
sorulara hayr eklinde cevap verdiyseniz eksiklerinizle ilgili blmleri tekrar ederek
performans testini yeniden yapnz.
LME VE DEERLENDRME-1
Bu faaliyet kapsamnda kazandnz bilgileri aadaki oktan semeli sorulara
verdiiniz cevaplarla leceksiniz.
1. Parklarda bordr alt (zemin) nasl hazrlanr ?
A) Tretuvarda olduu gibi
B) 10cm. hasr beton atlr
C) 5cm. 400 dozlu 5 cm.grobeton atlr
D) Zemin istenilen kotta tesviye edildikten sonra 5cm kum serilip sktrlr .
E) Hibir ey yaplmaz, doal zemin olduu gibi kullanlr.
2. Parke talar altna serilen kum kalnl ne kadardr?
A) 2-3cm
B) 10-15cm.
C) 1 cm.
D) 20cm
E) 5-7cm.
3. Parklarda beton parke talarnn derz dolgusunda hangi malzeme kullanlr?
A) Ykanm ince kum
B) Dolgu kullanlmaz
C) imento harc
D) imento erbeti
E) Oksit boya
4. Parke talarnn denmesinde yaplan en son ilem hangisidir?
A) Kumun serilmesi
B) Derzler ekildikten sonra yzeydeki kumlarn sprlp yzeyin su ile ykanmas
C) Yzeyin kompaktrle sktrlmas
D) Bordrlerin denmesi
DEERLENDRME
Cevaplarnz modl kitapnn sonundaki cevap anahtar ile karlatrnz. Doru
cevap saynz belirleyerek kendinizi deerlendiriniz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap
verirken tereddt yaadnz sorularla ilgili konular, faaliyete geri dnerek tekrar ediniz.
Tm sorulara doru cevap verdiyseniz modl deerlendirme testine geiniz.
LME VE DEERLENDRME-2
MODL DEERLENDRME
retmeniniz, modldeki faaliyetleriniz ve aratrma almalarnz sonunda
kazandnz bilgi ve becerilerinizi lme aralaryla lerek sizin modl ile ilgili
durumunuzu deerlendirecek ve sonucunu size bildirecektir.
DEERLENDRME LTLER Evet Hayr
1 nln giyip, gerekli gvenlik nlemlerini aldnz m?
2 antiye alann kurulumdan nce kontrol ettiniz mi?
3
antiye iin gerekli tesisatlar (elektrik, su ve kanalizasyon)
ektiniz mi?
4 antiye tesislerini vaziyet planna gre yerletiriniz mi?
5 Malzemeleri doru depolayp istiflediniz mi?
6 Zemin iyiletirmelerini yaptnz m?
7 Uygulama alannda gerekli gvenlik nlemlerini aldnz m?
8 Ke kazklarn (aplikasyonu) aktnz m?
9 ift tarafl ip ektiniz mi?
10
Bordrleri 1 cm derz aralnda, ipinde ve terazisinde
dediniz mi?
11 Yaya geitleri ve sakat rampalar yerlerini braktnz m?
12
Kaldrmda bulunan aalarn evresine yeteri kadar boluk
braktnz m?
13 600 dozlu harla bordr derzlerini ektiniz mi?
14
Parke ta kaplama iin zemini (konu 2.2.2 olduu gibi)
hazrladnz m?
15
Serilecek kum kalnln bordr st kotuna gre ayarlayp
uygun kalnlkta serdiniz mi?
16 Serilen kumu sktrdnz m?
17
lk sra parke talarn bordrden 1 cm yksek olacak ekilde
bordrle ayn hizada ve bordrlere paralel dediniz mi?
18
Parke ta kaplamay kenardan yola doru %2 eimle
dediniz mi?
19
Kurplarda kaldrm genilii boyunca boy ayar derzlerini
braktnz m?
20
Tam parke talarnn smad yerleri kk parke talaryla
dediniz mi?
MODL DEERLENDRME
21
Oluk ta denecek yerin yzeyini parke ta kaplamada
olduu gibi hazrladnz m?
22
Parke ta seviyesinde baa ve sona birer klavuz oluk tan
dediniz mi?
23
Klavuz oluktalar arasna ip ekip aradaki oluk talarn ipe
gre dediniz mi?
24
Eimin yukarya doru krld notalarda kanal en
yakndaki ya suyu tahliye rgarna baladnz m?
25 Oluk talar arasndaki derzleri ektiniz mi?
26
Oluk talar ile parke talar arasnda kalan parke talarnn
smad kk boluklar harla doldurdunuz mu?
27 Rampann giri yerini tespit edip iaretlediniz mi?
28
Rampann uzunluunu hesaplayp balang ve biti
izgilerini kirele zemine iaretlediniz mi?
29
Giri sahanlnda bordr ve parke talar kaplamas iin
zemini tesviye ettiniz mi?
30
Giriteki bordrleri yol kotunda yandaki bordrleride rampa
eiminde dediniz mi?
31
Sahanlk ve rampa zeminini kotunda ve eiminde kaplamaya
hazrladnz m?
32
Sahanl yol kotunda rampaya da eiminde parke talarn
dediniz mi?
33
Derzlerin dolmas iin biten kaplamann zerine yeterli kumu
serip braktnz m?
34 Gvenlik levhalarn uzaktan yakna doru kaldrdnz m?
35
Kullandnz alet ve makineleri temizleyip yerine
kaldrdnz m?
CEVAP ANAHTARLARI
RENME FAALYET 1N CEVAP ANAHTARI
1 E
2 B
3 C
4 D
5 D
6 B
RENME FAALYET 2NN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 C
3 B
4 D
5 C
6 E
RENME FAALYET 3N CEVAP ANAHTARI
1 C
2 E
3 E
4 B
RENME FAALYET 4N CEVAP ANAHTARI
1 D
2 E
3 A
4 B
CEVAP ANAHTARLARI
KAYNAKA
ARIK Suat, Parketa, Bordr Uygulama kitap, SOV Yap Meslek Lisesi
- STON A..
KAYNAKA

You might also like