NAUNO-NASTAVNOM VEU

ELEKTROTEHNIKOG FAKULTETA U BANJOJ LUCI

Nauno-nastavno vee Elektrotehnikog fakulteta u Banjoj Luci na svojoj 20.
sednici odranoj 1.01.2011. godine i!enovalo nas je "a lanove #o!isije "a "avr$ni rad
%% ciklusa studija kandidata &ejana &ukia' (od na"ivo! )&ijagnostika is(itivanja
visokona(onske o(re!e u (renosnoj !rei*.
#o!isija je (regledala (riloeni rad i dostavlja Nauno-nastavno! veu
Elektrotehnikog fakulteta u Banjoj Luci sledei+
IZVETAJ
1. Biogr!"#i $o%&i
#andidat &ejan &uki ro,en je 0-.0..1/0. godine u Banjoj Luci. 1snovnu $kolu
"avr$io je u Banjoj Luci 2000. godine' a srednju Elektrotehniku $kolu' s!er
elektrotehniar raunara "avr$io je tako,e u Banjoj Luci 2002. godine. Na osnovne
studije na Elektrotehniko! fakultetu u Banjoj Luci u(isao se 2002. godine. 1snovne
studije na s!eru Elektroenergetski i industrijski siste!i "avr$io je 200/. godine' sa
(roseno! oceno! .20 i oceno! na di(lo!sko! radu 3&istantna "a$tita vodova'
us!ereni distantni dvoste(eni relej "a jednofa"ne kvarove3. Na %% ciklus studija na
Elektrotehniko! fakultetu u Banjoj Luci' s!er Elektroenergetski i industrijski siste!i'
kandidat se u(isao 2010. godine. %s(ite (redvi,ene nastavni! (lano! i (rogra!o!
(oloio je sa (roseno! oceno! .40.
'. (r)%*)+ i "%r,- ./r01og r% II &i#23" "+3%i-
5avr$ni rad %% ciklusa studija kandidata &ejana &ukia odnosi se na (rika"
dijagnostikih is(itivanja visokona(onske o(re!e u (renosnoj !rei. 6ad sadri 1./
strana' 0 slika i fotografija kao i 21 ta7elu. 6ad je organi"ovan u (et (oglavlja. Na kraju
rada (riloena je literatura sa -2 reference.
8 uvodno! delu rada uka"ano je na "naaj s(rovo,enja !onitoringa i
dijagnostike visokona(onskih (ostrojenja sa cilje! ostvarivanja (ou"danog i sigurnog
rada elektroenergetskog siste!a 9EE:;. Navedeni su nedostaci tradicionalnog naina
!onitoringa visokona(onskih (ostrojenja' "asnovanog na (eriodino! (regledu'
redovno! odravanju' servisiranju i revi"ija!a u una(red definisani!' fiksni!
intervali!a vre!ena. &at je osvrt na (raktinu (ri!enu !onitoringa visokona(onskih
(ostrojenja u (renosnoj !rei 6e(u7like :r(ske kao ko!7inacije tradicionalnog i
savre!enog (ristu(a koji uvaava tehniko-ekono!ske as(ekte.
1
:aglasno internacionalno! standardu %E< 404/2 data je definicija dijagnostikih
is(itivanja "a (rekidae' kao najvanije visokona(onske a(arate koji $tite !reu u sluaju
kvarova. 8 nastavku su dati nivoi "a dijagnostiku visokona(onske o(re!e koji se
(ri!enjuju u (renosnoj !rei 6e(u7like :r(ske od strane odgovarajuih slu7i u
Elektro(renosu. Navedeni su neki od naje$e kori$enih instru!enata "a s(rovo,enje
dijagnostikih is(itivanja visokona(onsku o(re!e. 8ka"ano je i na "naaj i"rade
odgovarajuih standarda koji se odnose na is(itivanje stanja visokona(onske o(re!e. Na
kraju uvodnog (oglavlja (riloeni su+ situaciona karta elektroenergetskog (renosnog
siste!a i jedno(olna $e!a elektroenergetskog siste!a Bosne i =ercegovine.
:ledi drugo (oglavlje sa seda! odeljaka u koji!a je dat detaljan (rika"
konstrukcionih karakteristika i (rinci(a rada visokona(onske o(re!e u (renosnoj !rei.
8 (rvo! odeljku date su osnovne karakteristike i tehniki (odaci energetskih
transfor!atora. &rugi odeljak odnosi se na (rika" !ernih transfor!atora induktivnog'
ka(acitivnog i !e$ovitog ti(a u visokona(onskoj (renosnoj !rei. : o7"iro! da
auto!atski regulator na(ona "a energetske transfor!atore (redstavlja vaan ele!ent i
"naajan i"vor kvarova' isti je ra"!atran u tree! odeljku drugog (oglavlja.
>isokona(onski (rekidai u :?4 tehnici su do!inatno "astu(ljeni u (renosnoj
!rei i' kao takvi' o(isani su u etvrto! odeljku. #onstrukcija i (ogonski !ehani"a!
ra"!otreni su detaljno "a :?4 (rekidae "a na(onske nivoe .2'0 @ 220 k> sa tri
elektro(neu!atska (ogonska !ehani"!a 9ti( :?E; i :?4 (rekidae "a na(onske nivoe
12--1.0 k> sa !otorno-o(runi! (ogonski! !ehani"!o! ti(a :?EL. Aeti odeljak
odnosi se na rastavlja' kao rasklo(ni a(arat koji slui "a vidljivo odvajanje dela
(ostrojenja koji nije (od na(ono! od dela (ostrojenja koji je (od na(ono!. 1(isan je
ti(ian rastavlja koji se koristi u (renosnoj !rei. 8 $esto! odeljku dat je (regled
konstrukcije' (rinci(a rada i (ri!ene odvodnika (rena(ona kao osnovnih ele!enata "a
"a$titu i"olacije visokona(onske o(re!e od (rena(ona. 8slovi koje je neo(hodno da
is(uni siste! u"e!ljenja kao i !erenje i kontrola koji se s(rovode na nje!u (red!et su
(oslednjeg' sed!og odeljka drugog (oglavlja.
#riteriju!i "a i"7or (ara!etara "a !onitoring i dijagnostiku visokona(onske
o(re!e u (renosnoj !rei detaljno su ra"!otreni u tree! (oglavlju' sastavljeno! od
dvanaest odeljaka. 8 (rvo! odeljku ta7elarno je (rika"an s(isak radova i dati su rokovi
"a odravanje visokona(onske o(re!e u ra"!atranoj (renosnoj !rei. &rugi odeljak je
(osveen ot(ornosti i"olacije kao jedno! od najvanijih (oka"atelja stanja o(re!e. Be!a
"a !erenje faktora dielektrinih gu7itaka i for!ule "a njegovo odre,ivanje dati su u
tree! odeljku. 8 etvrto! odeljku (rika"ani su (ostu(ci "a odre,ivanje ot(ornosti
i"olacije energetskih transfor!atora' kao tehniki i investiciono veo!a vanih ele!enata
EE:-a. 1(isano je is(itivanje i"olacije energetskog transfor!atora !etodo! (ovi$enog
na(ona. Cransfor!atorsko ulje' o!ski ot(or na!otaja' ot(or i"olacije i faktor
dielektrinih gu7itaka (redstavljaju (red!et dijagnostikih is(itivanja !ernih
transfor!atora' $to je (rika"ano u (eto! odeljku treeg (oglavlja.
Aostu(ak is(itivanja i"olacionog ulja i ta7elaran (rika" do"voljenih vrednosti
karakteristika i"olacionih ulja navedeni su u $esto! odeljku. #riteriju!i "a dono$enje
2
odluke o revitali"aciji energetskih transfor!atora diskutovani su u sed!o! odeljku.
Nagla$ena je vanost sagledavanja ter!ike degradacije celulo"ne i"olacije'
sadraja vode u ulju i u vrstoj i"olaciji' kao i for!iranja taloga u transfor!atoru. 8
os!o! odeljku diskutovan je standard %E< 40222 u koje! su dati nova klasifikacija
is(itnih !etoda 9rutinski' do(unski i s(ecijalni testovi;' nova (eriodika is(itivanja ulja u
esk(loataciji i uvo,enje novih is(itnih !etoda. 1deljci devet do dvanaest se 7ave
(ara!etri!a "a is(itivanje (rekidaa' rastavljaa' noeva "a u"e!ljenje' odvodnika
(rena(ona' (rovodnih i"olatora i u"e!ljenja.
Arika" (ostu(aka "a dijagnostika is(itivanja visokona(onske o(re!e u
ra"!atranoj (renosnoj !rei detaljno je dat u (et odeljaka etvrtog (oglavlja. 8 (rvo!
odeljku je' kro" (ri!ere is(itivanja energetskih transfor!atora' strujnih transfor!atora'
u"e!ljenja' gro!o7ranske "a$tite' elektrinih instalacija i s(ojeva (ri!arne o(re!e
(ri!eno! ter!ovi"ije' (rika"ana !etodologija rada u slu7i "a s(ecijalna !jerenja.
&rugi odeljak sadri (ri!ere is(itivanja i"olacije !ernih i energetskih transfor!atora i
odgovarajue i"ve$taje. &etaljan (ostu(ak is(itivanja i"olacionih ulja "a energetske
transfor!atore sa (ose7ni! osvrto! na (ri!enu gasnohro!atografske anali"e i !etode
&uvalovog trougla (rika"an je u tree! odeljku.
8 etvrto! odeljku akcenat je dat na (ri!eni ter!ovi"ije u dijagnostici
visokona(onske o(re!e. 1(isan je nain rada infracrvenih ter!ovi"ijskih ka!era'
njihove karakteristike i (ri!ena' kao i (ri!er i"ve$taja. :ve e$a "astu(ljenost
visokona(onskih (ostrojenja i"olovanih gaso! :?4 "ahteva (ri!enu odgovarajuih
dijagnostikih !etoda. &ijagnostika stanja gasa :?4 o(isana je kro" (ostu(ke "a detekciju
(arcijalnih (ranjenja i !erenje udela gasa :?4 u "a(re!ini' $to je (red!et (oslednjeg'
(etog odeljka.
8 "akljuku rada uka"ano je na "naaj (ri!ene kontinualnog !onitoringa
visokona(onske o(re!e' (otre7e "a na7avko! savre!ene o(re!e "a dijagnostiku i
for!iranje! odgovarajuih standarda i" ove o7lasti. Cako,e je uka"ano na (otre7u "a
(eriodini! uskla,ivanje! funkcionalnih "ahteva i tehnikih s(ecifikacija sa novi!
tehniki! re$enji!a.
4. Z#2-35# i $r)%2og
8 "avr$no! radu %% ciklusa studija kandidata &ejana &ukia dat je (rika"
dijagnostikih is(itivanja visokona(onske o(re!e u (renosnoj !rei. Are!a !i$ljenju
lanova #o!isije' (redloen "avr$ni rad %% ciklusa studija sadri sledee "naajne
ele!ente+
- :agledani su konstrukcione karakteristike i (rinci( rada visokona(onske o(re!e u
(renosnoj !reiD
- Enali"irani su kriteriju!i "a i"7or (ara!etara "a !onitoring i dijagnostiku
visokona(onske o(re!e u (renosnoj !rei' $to je od su$tinske vanosti "a reali"ovanje
tehniko-ekono!ski (rihvatljivih (ostu(aka i siste!aD
-
- Arika"ani su (ostu(ci "a dijagnostika is(itivanja visokona(onske o(re!e u (renosnoj
!reiD
- &ati su i"ve$taji o is(itivanju najvanije visokona(onske o(re!eD
- 8ka"ano je na vanost (ri7avljanja savre!enih !ernih instru!enata i odgovarajue
doku!entacije.
8"i!ajui u o7"ir da je kandidat &ejan &uki is(unio sve uslove (redvi,ene
nastavni! (lano! !aster studija' i!a!o "adovoljstvo da Nauno-nastavno! veu
Elektrotehnikog fakulteta u Banjoj Luci (redloi!o da usvoji i"ve$taj #o!isije "a
(regled rada i kandiidatu odo7ri javnu us!enu od7ranu.
Banja Luka' 00.02.2012. god.
#o!isija+

Arof. dr Aetar Fari' (redsednik -----------------------------------------------
Arof. dr 5latan :tojkovi' !entor ----------------------------------------------
Arof. dr 5oran 6adojevi' lan -----------------------------------------------
2