ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΓΚΑΙΑ Η ΑΓΩΓΗ

Η Αγωγή είναι αναγκαία γιατί με προοδευτικές βελτιώσεις της συμπεριφοράς, η

αγωγή, καταλήγει στην ολοκληρωτική διαμόρφωση της προσωπικότητας του ατόμου,
της οποίας το κύριο χαρακτηριστικό είναι η αυτονομία του ατόμου και η ικανότητα του
να αναλαμβάνει ευθύνες και να ασκεί τα δικαιώματά του στη ζωή. (1)
Χάριν στην αγωγή ο άνθρωπος είναι ικανός να δημιουργήσει, να αναπτύξει και να
ζήσει σ’ έναν πολιτισμό, ακόμη και αν αυτός διαφέρει από κοινωνία σε κοινωνία.
Ο άνθρωπος χρησιμοποίησε την αγωγή για να αναπτυχθεί πολιτισμικά και για να
ζήσει καλύτερα. Επίσης η διατήρηση της αγωγής συμβάλει στην μετέπειτα εξέλιξη
του ανθρώπου ως κοινωνικό μέλος, τον βοηθά δηλαδή στις καλές σχέσεις με τους
συνανθρώπους του, στην απόκτηση γνώσεων για την βελτίωση του μορφωτικού του
επιπέδου και γενικά του χαρίζει αξίες, αρχές και κανόνες που τον βοηθούν να
ανταπεξέλθει ευκολότερα στις δυσκολίες της κοινωνίας.
Ο άνθρωπος με την αγωγή να μπορεί να αποφασίζει ο ίδιος για το πως θα ζήσει,
μαθαίνει να κάνει σκέψεις για το παρόν και το μέλλον του, έτσι ξεχωρίζει ποια αγαθά
είναι χρήσιμα για αυτόν και συνειδητοποιεί το νόημα του στη ζωή ξεφεύγοντας από
κάθε ζωώδη αντικειμενικό προορισμό μιας και έχει ξεπεράσει ήδη τις καταστάσεις
των διαφόρων αναγκών του. Έπειτα ο άνθρωπος αποκτά επίγνωση του εαυτού του
και διαμορφώνει την αυτοσυνείδηση του. Γνωρίζοντας τις ικανότητες του αλλά και
τις ελλείψεις του, προσπαθεί να βελτιώνεται για να μπορεί να φτιάξει την δική του
ζωή.
Ο Α. Portmann, αναφέρει πως η αγωγή είναι αναγκαία στον άνθρωπο διότι αυτός,
σε σύγκριση με τα άλλα θηλαστικά ζώα υστερεί ως προς τις δυνάμεις και ως προς την
ωρίμανση που έχει δεχθεί κατά τη διάρκεια της κύησης του. Ο άνθρωπος, για να
απόκτηση όσα έχουν αποκτήσει τα ζώα από τη γέννησή τους, πρέπει να μάθει από
άλλους. Αυτό το πετυχαίνει με τη διαδικασία της αγωγής, δηλαδή μέσω της
διδασκαλίας δεξιοτήτων, της προσφοράς γνώσεων και μέσω της κοινωνικής επαφής.
Από τη φύση του ο άνθρωπος είναι ένα ον που έχει τη δυνατότητα να παρατηρεί, να
ερευνά, να μελετά και να εξουσιάζει ότι βρίσκεται μακριά από αυτόν. Τις ικανότητες
του να παρατηρεί και να εξουσιάζει ότι είναι μακριά από αυτόν, τις αποκτά μέσω της
αγωγής και της μορφώσεως και με τις γνώσεις που του παρέχουν επιστημονικά
πορίσματα στα διάφορα στάδια της ζωής του. (2)
Η αγωγή δημιουργεί χειραγώγηση στον άνθρωπο. Αυτή η χειραγώγηση του
προσφέρει ψυχικό σθένος, ανεξαρτησία σκέψεως, ψυχοπνευματική ολοκλήρωση και
δυνατότητες αναλήψεως πρωτοβουλιών και δικαιωμάτων για να είναι ελεύθερος να
κρίνει τον εαυτό του και να ελέγχεται συνειδησιακά. Το άτομο χαίρεται για τις
εύστοχες επιλογές του και λυπάται για τις άστοχες, αφού για αυτές υπεύθυνο θεωρεί
μόνο τον εαυτό του, έτσι ο καθένας είναι υπεύθυνος για τις πράξεις του και για τον
τρόπο ζωής που επιλέγει να ζήσει. (3)
Ο άνθρωπος δεν μπορεί να επιβιώσει χωρίς την αγωγή, χωρίς κανόνες και αξίες.
Για να πετύχει κάποιος στην ζωή του είναι αναγκαίο να ξεκινήσει μια αγωγή και μια
διαπαιδαγώγηση από κάτω προς τα πάνω. Για τον λόγο αυτόν και μόνο
καταλαβαίνουμε πόσο σημαντική είναι η αγωγή στη ζωή του ανθρώπου. Τον βοηθά
να πετύχει αυτά που δεν κατόρθωσε να επιτύχει ως τώρα. Φυσικά δεν πρέπει να μας
χαρακτηρίζει υπέρμετρη παιδαγωγική αισιοδοξία πως με την αγωγή ο άνθρωπος θα
πετύχει πολλά, υπάρχουν πάντως ελπίδες και πιθανότητες να πετύχει αρκετά, αλλά
όχι τα πάντα. (4)
(1) Δημ. Τσουρέκης: Σύγχρονη παιδαγωγική, Αθήνα 1981. σελ 16
(2) Δημ Χατζηδήμου: Εισαγωγή στην παιδαγωγική, δ΄ έκδοση. Σελ 171-176
(3) Δημ. Τσουρέκης: Σύγχρονη παιδαγωγική, Αθήνα 1981. σελ 101
(4) Δημ Χατζηδήμου: Εισαγωγή στην παιδαγωγική, δ΄ έκδοση. Σελ 176

ΣΤΑΥΡΙΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
Α.Ε.Μ 6769