Alexander Silva

alexandersilva@huhezi.mondragon.edu

Fecha de impresión 10/01/10

1/15
Alexander Silva
alexandersilva@huhezi.mondragon.edu

(jarraipena)
Memoria Grafikoa II

3. Kolorea eta Komunikazioa

Sintesi gehigarria

Argi koloreak (RGB)

Red, Green and Blue. Hiruren nahasketa perfektutik zuria lortzen da.
Geroz eta gehiago nahastu, orduan eta argiagoa lortzen da.

Sintesi sustraktiboa
Pigmentu koloreak (CMYK) Cuatricromia
Cian, Magenta, Yellow and Black
Geroz eta gehiago nahastu, orduan eta ilunago da emaitza.

Kolore planoak
CMYK-ren arteko nahasketa justu-fijoak
(kolora exaktua denean bakarrik egin daiteke)
Diruz= merkeagoa irteteko egin ohi da.
Kolorez= emaitza zehatzagoa lortu ohi da.

Fecha de impresión 10/01/10

2/15
Alexander Silva
alexandersilva@huhezi.mondragon.edu

3.1 Tonua, balioa, asetasuna eta tenperatura

Tonua: Kolore bera da. Adb.: Laranja, gorria...

Balioa: Koloreak duen argitasun kantitatea. %tan neurtzen da. Geroz eta zuri
gehiago izan, kolorea pasteletara joango da. Geroz eta beltz gehiago eduko,
ilunetara hurbilduko da. Balio desberdinekin egiten dira kolore bertsioak.

Asetasuna: Koloreak duen indar kantitatea. Asetasun intentsitate altua duten

koloreak, kolorek biziak dira. Aldiz, asetasun intentsitate baxua dutenak, kolore
apalak.

Tenperatura: Koloreak eragiten duen sentsazioekin zer ikusia dauka.

Gorri asko duten koloreak sua gogoratzen dute. Kolore beroak deritzogu. Adb.:
horia, laranja, gorria...
Aldiz, urdin asko duten koloreak, ura gogoratzen dute. Hauek kolore hotzak
dira. Adb.: berdea, urdina, morea...

Fecha de impresión 10/01/10

3/15
Alexander Silva
alexandersilva@huhezi.mondragon.edu

3.2 Harmonia eta kontrastea

Koloreak elkarlanean sortzen duten sentsazioekin zer ikusia du. Harmonia eta
kontrastea ez dira zertan kontrajarriak izan behar.

Harmonia, kontraste neurtuarekin eta kolore hurbilekin sortu ohi da.

Kontrastea, aurkaz jarrita dauden koloreekin sortu ohi da. Adb.:

hotzak vs beroak, argiak vs ilunak... (RYB zirkulu kromatikoa
erabiltzea lagungarria izan ohi da)

Horrelako lanetan lagungarriak dira www.degraeve.com

www.colorhunter.com eta www.wellstyled.com bezalako orrialdeak.

Koloreen esanahia:

Gorria: Arriskua, exitazioa, sua, pasioa, odola, borroka edo ihesa, deigarria da, Konotazio
sexuala sortzen du.

Urdina: lasaitasuna,egia, konstantzia, kofidantza eta boterea esan nahi du.

Beltza: Sostifikazioa, elegantzia, boterea eta iraultza, gorrotoa eta lutoa

Zuria: garbitasuna, argia eta hutsa.

Horia: disdira, eta poza.

Berdea: natura, osasuna eta freskura.
Purpura: dirua, sostfikazioa eta inteligentzia.

3.3 koloreak hedabideetan

Korporatibotasuna bultzatzeko erabiltzen dute komunikabideak kolorea.
Berauen bitartez sentsazio desberdinek transmititzen dituzte. Bakoitzak bere
“marka”ren balioa transmititzeko erabiltzen dute.
Webgunetan webean barrena zeharkatzeko eta mugitzeko erabiltzen
dute.
Inprimakietan berriz, kodeak sortzeko erabiltzen dira.

Fecha de impresión 10/01/10

4/15
Alexander Silva
alexandersilva@huhezi.mondragon.edu

Informazio Diseinuan
Seinaleetan
• Kode kromatikoak sortu dira. Adb.: Urdinak informazioa, gorriak
arriskua...
• Erabilera sinple eta eraginkorra ematen dute. Informazioa egoki eta
zehatz helarazten dute hizkuntza desberdinetan. Idatziz lortuko ez zena.
• Askotan, hitzak baino gehiago transmititzen dute koloreak.
• Geroz eta merkeagoa da kolorea.

3.4 Kolorea eta Komunikazioa

Kolore kontrasteak komunikazioa errazten du.
• Kontraste egokienak: Zuri-beltz, more-horia...
• Kontraste eskasak: laranja-gorria, hori-zuria...
Tamaina pertzepzioan ere eragiten du koloreak:
Horiak=Handiagoa ematen du

Fecha de impresión 10/01/10

5/15
Alexander Silva
alexandersilva@huhezi.mondragon.edu

Gorriak= tamaina bera mantentzen du

Urdinak= txikiagotu egiten du espazioa
(Orokorrean, kolore argiak espazio tamainak handitzen dituzte eta ilunak berriz,
txikitu)
Komunikazio egokirako, beti hobesten da fondo argia kolore ilunarekin idatzia.

Gomendioak:
• Testu luzea = koloredun fondoa EZ
• Testu eta titularrak = kolore argiak EZ
• Fondo iluna = letra argiak NEKAGARRIA

Bertan dagoen informazioa gogoratzeko:

• Kolore sinpleak
• Adierazkorrak
• Argitsuak
• Kontraste edo armoniatsuak

Si te preocupan tus sueños, si no sabes que puede significar que

sueñes con agua, con dinero o con las alturas, o simplemente sientos
curiosidad por saber su significado, visita esta sección.
En su interior veras estupendas y sencillas explicaciones de que son
los sueños, porque se producen y que significan o que pueden
indicarte en tu futuro.
Mas de 450 significados de los sueños, para resolver todas tus
inquietudes y en constante ampliación.

Si te preocupan tus sueños, si no sabes que puede significar que

sueñes con agua, con dinero o con las alturas, o simplemente sientos
curiosidad por saber su significado, visita esta sección.
En su interior veras estupendas y sencillas explicaciones de que son los
sueños, porque se producen y que significan o que pueden indicarte en
tu futuro.
Mas de 450 significados de los sueños, para resolver todas tus
inquietudes y en constante ampliación.

Si te preocupan tus sueños, si no sabes que puede significar que

sueñes con agua, con dinero o con las alturas, o simplemente sientos
curiosidad por saber su significado, visita esta sección.
En su interior veras estupendas y sencillas explicaciones de que son los
sueños, porque se producen y que significan o que pueden indicarte en
tu futuro.
Mas de 450 significados de los sueños, para resolver todas tus
inquietudes y en constante ampliación.

Fecha de impresión 10/01/10

6/15
Alexander Silva
alexandersilva@huhezi.mondragon.edu

4. Konposizioa eta orriaren arkitektura

4.1 Orriaren osagaiak

Mantxa da idazten den guztia. Marjinak kanpo gelditzen dira. Beraz, marjinak
kenduta, orrialdean idazten den guztia da Mantxa.

Marjinak mm-tan neurtzen dira. Dokumentuaren neurriari estuko lotuta doaz

eta beraien zeregin nagusia mantxa zehaztea da. Mantxa zehaztean zer den
edukia eta zer edukiontzi argi eta garbi ikusten da.
Gainera, orriaren, beraren, oinarrizko itxura grafikoa ere zehazten dute. Ez dira
arbitrarioki aukeratu behar, arrazoi tekniko, estetiko eta praktikoak izan behar
dira kontutan marjinen tamainak aukeratzean.
Ezinekoa da orrialde bat zuzenean a sangre inprimatzea. Horretarako orria
moztu egin behar izaten da inpresioa egin ondoren. Inpresoren gutxieneko
marjina 1mm-koa da, eta errotatiban berriz, 2mm-koa.
Marjinen esku gelditzen dira orriaren hainbat elementu, besteak beste:
• Itxura orokorra
• Eduki kantitatea
• Zuriaren erabilera
• Zutabe kopurua
• Elementuen neurriak
• Elementuen kokapena (orrialdea, folioa...)

Fecha de impresión 10/01/10

7/15
Alexander Silva
alexandersilva@huhezi.mondragon.edu

Bloke tipografikoa berriz, elementu tipografiko guztiak osatzen dute.

Testuaren korpusa, argazki oinak... bakoitza unitate bezala, pt-tan neurtzen da,
baina blokea guztira, mm-tan.
Oso itxura desberdina hartu ditzake bloke tipografikoak. Marjinen eta testuaren
kokapena, osagai eta letren neurriak edo testu eta irudien arteko oreka sartzen
dira jokoan une honetan.
Irudiak ekarrita, elementu ikonografiko guztiak direla gogoratu behar da. Adb.:
marrazkiak, argazkiak, infografiak... Horizontala, bertikala edo karratua izan ohi
dira irudiak, baina maketatzaileak edo dagokionak beste sentsazio baten bila,
irudi kontorneatuak erabiltzeko aukera du. Hauek gainera, ikus-pisu gehiago
lortzen dute.
Irudien formak, tamaina eta kudeaketak markatzen du informazioaren
proportzioa, estiloa, diseinua... informazioaren euskarriak ere zer esana du
irudien kontuan. Ez da berdina aldizkari baterako irudiak egin eta aukeratzea
edo internet atari baterako. Euskarri batzuk ia derrigorrean behar dituzte
irudiak.
Bestelako elementuak ere ikusten ditugu orrietan. Askotan apaingarritzat
hartzen ditugu, baina antolatzeko eta informazioa banatzeko balio dute. Beste
elementu artean, kutxak eta marrak ditugu. Egunkari edo aldizkariaren arabera
zehaztuko da hauen erabilera eta tamaina. Batzuk marra fina (0,5pt) erabiliko
dute, beste batzuk ordea, nahiago dute lutoa (6pt).

4.2 Konposizioaren oinarriak

Informazioa ordenaturik behar da. Ordena eta kaosaren arteko guda pisten da,
eta orriari estetika eta funtzionaltasuna eman nahian, irizpide batzuk markatzen
dira.
Beti, hartzen diren erabakiak eragin bisuala izaten dutela hartu behar da
kontutan. Horrela, ezaguna dena atsegina da begietara eta erraz mugitzen gara
informazioaren gainean, berriz diseinu inobatzaileetan, gehiago kostatzen da,
baina erakargarriak dira.
Oinarrian hartzen diren erabaki eta irizpideak hurbiltasuna, lerrokatzea,
errepikapena eta kontrastea dira. Baina
• Estiloa
• Simetria edo asimetria
• Mugimendua
• Proportzioa
• Hierarkia
• Begi mugimenduak ere zehazten dute orriaren konposizioa.

Fecha de impresión 10/01/10

8/15
Alexander Silva
alexandersilva@huhezi.mondragon.edu

Estiloa ez da berez konposizioaren parte bakarrik, bian bai baldintzatzen duela.

Nortasuna ematen dio eta estiloa edo desberdintasuna azpimarratzen du.
Estiloa zehazterakoan gauza anitz izan behar dira kontutan:
• Testu edukia
• Irudiak
• Koloreak eta kopurua
• Tamainak

Baina faktorerik garrantzitsuena da norentzat eta zertarako egiten dugun

informazio hori jakitea. Argi izan behar da. Bi hedabide hauetan, estilo guztiz
desberdinak dituzte, baina bakoitzak bere irakurleei egokituta dago.

Asimetria vs simetria

Orriaren orekarekin dute zerikusia. Simetria naturan errepikatzen den forma

da. Ardatz bertikalez ebaki eta tolestean berdina lortzen da alde bietan. Oreka
transmititzen du. Formalismo eta ordenaren erakusle. Baina aspergarria izateko
aukera du. Prentsan erabili ohi dira horrelakoak.
Asimetria berriz, harmoniatsua izan daiteke, baina oreka bilatu behar du.
Mugimendu eta bizitasuna transmititzen badu ere, dena neurriz egin behar da.
Elementuen “pisua” hartu behar da kontutan (neurriak, formak, koloreak...)

Fecha de impresión 10/01/10

9/15
Alexander Silva
alexandersilva@huhezi.mondragon.edu

Mugimendua duten orriak erakargarriagoak dira estatikoak baino. Baliabide

grafikoen bitartez lortu ohi da ibilbidea planteatzea begiari. Beti elementu
dominatzaileak planteatu behar dira informazioaren nondik norakoak ongi jaso
ahal izateko. Era guztietako baliabide eta kontrasteak erabili daitezke
mugimendua markatzeko.

Proportzioak ere garrantzia du. Elementu antzekoen edo garrantzia antzekoa

duten elementuen artean, proportzioa gorde behar da. Logikak funtzionatzen du
horrelakoetan.
1:1 proportzioak ez dira interesgarriak, tamaina hori ikustera ohituta gaude. 1:2
edo urrezko zenbakia (1:1,618) interesgarriagoak dira.

Hierarkia egotea beharrezkoa da. Idatzian bezala, elementu grafikoak ezin dira
denak maila berekoak izan. Beraien artean hierarkia markatu beharra dago.
Konposizioaren bitartez markatzen ditugu interesguneak. Baina ezin du izan
zerbait arbitrarioa. Kontzientziaz egin behar da eta begi kolpe bakarrez
funtzionatu behar du.

Fecha de impresión 10/01/10

10/15
Alexander Silva
alexandersilva@huhezi.mondragon.edu

Eye track

Ikerketen arabera begiaren mugimendua zehaztu da.

Orain arte, beti pentsatu izan da eskuineko orrialdea zela gehien irakurtzen
zena. AEBtako The Poynter Institute-k egindako azterketan orokorrean begiak
ibilbide bat jarraitzen duela esan du eta ibilbide hori praktikoki informaziora
aplikatuz gero, arrakasta lortzeko aukera gehiago dira.

1 2 Da begiak jarraitzen duen

mugimendu orokorra. Interes puntu garrantzitsuenak lotzen
3 4 dituenak eta herenen legea betean onartzen duena. Biana
badago ibilbidea aldatzerik.

Orriko puntu garrantzitsuak:

1. argazki eta ilustrazioak. (ez du gehiegizko axola koloreak)
2. azaleko deiak “promoak”
3. ez da automatikoki eskuinera joaten, baina bai duela joera.
4. argazki dominatzailetik hasi eta titular dominatzailearekin jarraitzen da
5. eskuineko argazki dominatzaileak eta titularrak sute ezkerrekoak baino
indar gehiago.
6. titular, azpi titular, aipuak... horrelakoak dira irakurrienak.
7. testuaren %25 bakarrik irakurtzen da.

4.3 Orriaren arkitektura : Sareta

Sareta, grid, rejilla, reticula... denak sinonimoak dira. Orriaren berezko forma
edo itxura markatzen du. Informazio elementuen azpitik joaten da. Modulu eta
lerrotan banatzen da eta orriaren hezurdura bezala definitu dezakegu. Ordena,
logika eta praktikotasuna errazten ditu.

Hastapenak inprenta sortzearekin etorri ziren. Marjinak, lerro kopuruak eta letra
tipoen tamainak zehazteko beharra ikusi zen.
Era desberdinetako saretak daude:
• zutabe bat (liburua)
• zutabe 2 (txostena)
• ...

Fecha de impresión 10/01/10

11/15
Alexander Silva
alexandersilva@huhezi.mondragon.edu

Letra estiloekin batera, batasuna ematen dio lanei. Gainera, banaketa objetibo
eta ordenatuak lortzen ditu. Kokapen logiko eta sistematikoak. Lana azkarrago,
errazago eta merkeago egiteko aukera eskaintzen du.

6. Prentsa diseinua

6.1 Helburuak
Testu eta informazioa ulergarri eta erakargarri du helburu lehenengoz. Tokian
tokiko estiloak eta ohitura kulturalak markatu ohi du. Ez da berdina hemengo
egunkariak edo EBko tabloideak. Toki batzuetan egitura barrokoagoak
erabiltzen dira besteetan berriz sinpleagoak. Berdina gertatzen da kolorearekin.
Hartzailea ere beti kontutan izan behar da. Adina, maila soziala... faktore hauek
diseinua guztiz aldatuko dute.
Orokorrean konpetentziak hartzen duen joera ere nabarmen eragiten du beste
medio guztietan. Batiz bat, ondo funtzionatu badu aldaketak. Azkenean
hedabide batzuek markatzen dituzte ildoak.
Azken urteetan eta internetaren eraginez, informazioa eskaintzeko erak aldatu
dira. Kolorea, infografiak eta abarrak nabarmentze hasi dira.

Baina helburu nagusiena irakurterraztasuna bermatzea da. Historikoki aldaketa

asko izan dituzte egunkariak gaur eguneko itxura izan arte:
• XVII mendea: liburuxka itxura zuten eta lau orrikoak ziren.

• XVII mendean: Frantziar iraultzaren eraginez,

egunkariak, zutabe kopuruak eta letra tipo txikiak
nabarmendu ziren.

Fecha de impresión 10/01/10

12/15
Alexander Silva
alexandersilva@huhezi.mondragon.edu

• XIX mendean: Abantaila tekniko handiak lortzen dira (paper tamaina).

Diagramazio, hierarkizazio eta tipografi jokoak egiten hasten dira.
Diseinurako lehen saiakera dela esan genezake.

• XX mendean:
o Albiste hierarkizatuak egiten dira
o Izenburu edo titularrak erabiltzen dira.
o Kurtsibak, bertsalak...
o Sei zutabetako egunkariak agertzen dira.
o Espazio gutxi gelditzen da libre egunkarietan.
o Diseinu guztiz bertikalak erabiltzen dira.
o Elementu grafiko urriak dira.

• 20ko hamarkadan: goian kokatzen dira titularrak, diseinu

horizontalagoak erabiltzen dituzte. Portadak eskaparate
bilakatzen dira eta baliabide grafikoak erabiltzen hasten
dira publizitate agerpenarekin.

Fecha de impresión 10/01/10

13/15
Alexander Silva
alexandersilva@huhezi.mondragon.edu

• 40ko hamarkadan: Paper eskasiaz (II.mundu gerra)

elementu grafikoak murrizten dira eta letra tipo txikiak
erabiltzen dira.

• 60ko hamarkadan: gaur eguneko egunkariak sortzen dira.

Konposizio modularra erabiltzen hasten dira (New Yorck
Herald), diseinu eta tipografia berriekin esperimentatzen
dute.
• Off-set-a edo cuatricromia erabiltzen hasten dira eta
ilustrazioak protagonismoa jasotzen dute. Estilo

Fecha de impresión 10/01/10

14/15
Alexander Silva
alexandersilva@huhezi.mondragon.edu

liburuak eta diseinu sailak sortzen dira egunkarietan

eta zuriuneen erabilera nabarmentzen da.

Fecha de impresión 10/01/10

15/15