Kemal Halilovi,profesor matematike Brko

Problem tangente i normale.

normale.
Sa slike se vidi da ova vrijednost geometrijski
gledano predstavlj:
y
= f (x )
x 0 x

k = tg = lim

ili koeficijent pravca tangente u taki A date

funkcije dok je koeficijent normale u datoj
taki: k 1 =

1
f (x )

Neka je taka
taka sa koordinatama A(x 1 , y 1 ) tada je jednaina tangente u datoj
taki : y y 1 = k (x x 1 ) y y 1 = f (x 1 )(x x 1 ) dok je jednaina normale u datoj
1
k

taki y y 1 = (x x 1 ) y y 1 =

1
(x x 1 )
f (x 1 )

ZADACI
1. Napisati jednainu tangente i normale u taki x = 1 krive
krive
3
2
y = x 3x + 2 x 5 .
Rjeenje
Naimo prvo ordinatu date take: f (1) = 1 3 3 12 + 2 1 5 = 5 .Dakle,radi se o
taki A(1,5 )
Naimo sada prvi izvod funkcije f (x ) = x 3 3x 2 + 2x 5 f (x ) = 3x 2 6x + 2
Jednaina tangente u taki A je y y 1 = f (x 1 )(x x 1 ) y + 5 = f (1)(x 1)
y + 5 = 1 (x 1) y + 5 = x + 1 x + y + 4 = 0
1
(x x 1 ) y + 5 = f (1)(x 1)
Jednaina normale u taki A je y y 1 =
f (x 1 )
y + 5 = 1 (x 1) y + 5 = x 1 x y 6 = 0

Kemal Halilovi,profesor matematike Brko

2. Napisati jednainu tangente i normale u taki x = 2 krive

y = x 4 6x 2

Rjeenje
Naimo prvo ordinatu date take:
take: f (2 ) = 2 4 6 2 2 = 8 .Dakle,radi se o taki
A(2,8)

Naimo sada prvi izvod funkcije f (x ) = x 4 6x 2 f (x ) = 4x 3 12x

Jednaina tangente u taki A je
y y 1 = f (x 1 )(x x 1 ) y + 8 = f (1)(x 2 )
y + 8 = 8 (x 2 ) y + 8 = 8x 16
8x y 24 = 0

Jednaina
y y1 =

tnormale
tnormale

taki

je

1
(x x 1 ) y + 8 = f (1)(x 2)

(
f x1 )

1
y + 8 = (x 2 ) 8y + 64 = x + 2 x + 8y + 62 = 0
8

3. Napisati jednainu tangente i normale u taki x = 1 krive

y=

Rjeenje
Naimo

ordinatu

x2 4

date

take:

1
= .Dakle,radi
se
o
taki
3
1 4
1

A 1, Naimo
Naimo sada prvi izvod funkcije
3

2x x 2 4 x 2 (2x )
8x
4
2

(
)
(
)
f x = x 6x f x =
=
2
2
2
2
x 4
x 4

f (1) =

prvo

x2

Jednaina

tangente

taki

je

1
y y 1 = f (x 1 )(x x 1 ) y + = f ( 1)(x + 1)
3
1 8
y + = (x + 1) 9y + 3 = 8x + 8 8x 9y + 5 = 0
3 9
1
(x x 1 ) y + 1 = f ( 1)(x + 1)
Jednaina tnormale
tnormale u taki A je y y 1 =
3
f (x 1 )
y+

1
9
= (x + 1) 24y + 8 = 27x 27 27 x + 24y + 35 = 0
3
8

******mogue su tamparske greke******

greke******