You are on page 1of 205

www.syri3.

com

www.sa-kra.ch

BHAGAWAN SHREE RAJNEESH - OSHO

TANTRA:
KUPTUESHMRI
SUPREME
Nga origjinali prktheu:

Valdet FETAHU

Ligjrata sht mbajtur nga 11/02/75 deri m 20/02/75


Ligjrimi ka qen n gjuhn angleze

sht ligjruar mbi kngn e Tripola-s pr MAHAMUDRA me 11, shkurt 1975 n salln
BUDDHA

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

I
PRVOJA SUPREME
Mahamudra sht prtej gjitha fjalve dhe simboleve,
por ty Naropa, q je i devotshm dhe serioz,
duhet t t tregohet:
Zbraztis nuk i duhet mbshtetja,
Mahamudra nuk ka seli.
Duke mos br kurrfar prpjekjeje,
por duke qndruar lir dhe natyrshm,
mund ta thesh zgjedhn,
dhe kshtu t lirohesh.
11, shkurt. 1975
Prvoja Supreme nuk sht si prvojat tjera sepse ai i cili e ka
prjetuar kt prvoj sht zhdukur. E kur nuk e kemi at i cili kt prvoj
e ka prjetuar, far mund t themi pr kt? Kush do t na rrfej at
prvoj? Kur nuk ka subjekt edhe objekti zhduket brigjet zhduken mbetet
vetm lumi i prvojs. Njohja sht ktu, por njohsi nuk sht.
Ky ka qen problem i gjith mistikve. Ata e kan arrit Supremn,
por nuk kan mundur tia prcjellin ithtarve. Ata nuk kan mundur tia
prcjellin atyre t cilt kan dshiruar kt ta kuptojn me intelekt. Ata me
kt prvoj jan br nj. Qenia e tyre e trsishme me kt sht n
relacion reciprok por komunikimi intelektual sht i pamundur. Ata kt
mund t ta japin po qe se je i gatshm ta pranosh; ata ta lejojn q e njjta
edhe ty t ndodh po qe se ti i lejon, nse je pranues dhe i hapur. Por fjalt
kt nuk mund ta bjn, simbolet nuk do t ndihmojn; teorit dhe doktrinat
nuk kan kurrfar vlere.
Kjo prvoj sht asisoji q ma tepr i ngjan sprovs sesa prvojs.
Ky sht proces dhe ai fillon, e kurr nuk mbaron. N t mund t hysh,
por nuk mund ta posedosh. Kjo sht sikur kur pika e ujit derdhet n oqean,
apo sikur i gjith oqeani t ishte derdhur n pika. Ky sht nj unitet i thell,

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

ky sht nj bashkim, ti thjesht vazhdon n t t shkrihesh. Dhe asgj


mbrapa nuk mbet, madje as gjurm, e ather kush do t komunikoj? Kush
do t kthehet n botn rrafshore? Kush do t kthehet n kt nat t errt pr
ta treguar at?
T gjith mistikt an e knd bots gjithmon jan ndier t
pafuqishm kur ka qen fjala pr komunikimin. Ka mundsi t krijohet
bshksia por jo edhe komunikimi. Kjo duhet t jet e qart q nga fillimi.
Bashkimi sht dimension krejtsisht i ndryshm: dy zemra takohen, dhe kjo
sht marrdhnie bashkshortore. Komunikimi prcillet prej koks n kok,
bashkimi prej zemrs n zemr. Komunikimi sht informim: i pranon
vetm fjalt, vetm fjalt thuhen, dhe vetm fjalt jan t pranuara dhe t
kuptuara. E fjalt jan t tilla, esenca e fjalve sht aq e vdekur, saq t
gjalln kurr nuk do t mund ta shprehsh prmes tyre. Madje edhe ne jetn
e rndomt, le ta lm anash Supremn, madje edhe n prvojn e rndomt
kur prjeton ast kulminant, moment ekstatik, kur me t vrtet ndijen dika
dhe bhesh dika, bhet e pamundur q kt ta shpjegosh me fjal.
N fmijri e kam pas shprehi q heret n mngjes t shkoj n lum.
Fshati ka qen i vogl, e lumi shum, shum i heshtur, thuajse nuk ka
rrjedhur. E n mngjes heret, ende pa lind dielli, ske mundur ta vresh se a
po rrjedh fare, aq ka qen i qet dhe i heshtur. E heret n mngjes, kur ska
qen aty askush, para se t vijn notuesit, atje ka dominuar qetsia e thell.
Atje heret as zogjt nuk cicrojn, nuk ka z, vetm heshtja shtrihet. A aroma
e mango drunjve e prshkon ajrin gjat gjith rrjedhs s lumit.
Zakonisht shkoja deri tek kthesa me e largt vetm pr t ndenjur,
vetm t jem atje. Nuk m sht duhur t bj asgj, ka mjaftuar vetm t jem
atje, ka qen prvoj e mrekullueshme me qen atje. Lahesha dhe notoja, e
kur lindke dielli, notoja deri n bregun tjetr, deri tek zallishtja e gjer, ku i
shtrir teresha n diell, e nganjher madje edhe flija.
Kur kthehesha n shtpi, nna zakonisht m pyeste, far ke br
gjith mngjesin? I thoja Asgj, se me t vrtet asgj nuk bja. Ajo m
thoshte Si sht kjo e mundur? Katr or ke munguar, si sht e mundur q
asgj t mos bsh? Duhet t jets se dika ke br. Ajo ka pas t drejt,
por edhe un nuk kam gabuar.
Un fare asgj nuk kam vepruar. Vetm kam qen me lumin, asgj
nuk kam br, Iu kam lejuar gjrave q vet t ngjajn. Nse ai ka dasht t
notoj, mbane n mend, nse ai ka dasht t notoj, un kam notuar, por un
nuk e kam br, asgj nuk kam detyruar. Nse kam dasht t flej, kam fjet.
Gjrat kan ngjar, por n to nuk ka pas veprimtar. Dhe prvoja ime
satorijaka ka filluar pran atij lumi: duke mos br asgj, thejsht duke qen
atje, kan ngjar me miliona gjra.

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Por nna ime insistonet n at se un patjetr u dasht t bj


dika,kshtu q i kam thn. N rregull, jam lar dhe jam rrezitur n diell.
Dhe ajo tek ather knaqej me prgjigjen time. Por, un nuk kam qen, se
ajo q ka ngjar n lum nuk ka mundur t shprehet me fjal: Jam lar n
lum, kjo tingllon aq thjesht dhe zbeht. T luash n lum, t pluskosh n
lum, t notosh n lum, sht prvoj aq e thell, sa q kur them thjesht,
Jam lar, kjo m nuk paraqet kurrfar kuptimi; apo nse them thjesht,
Kam shkuar atje, kam shetitur dhe kam ndenjur n breg, nuk thot asgj.
Madje edhe n jetn e rndomt e ndjeni pavlersin e fjalve. E nse
nuk e ndjeni pavlersin e fjalve, kjo tregon se fare nuk keni qen t gjall;
kjo tregon se keni jetuar shum siprfaqsisht. Nse me fjal prcillet krejt
qka keni prjetuar, do t thot se fare nuk keni jetuar.
Kur pr t parn her fillon t ngjaj dika q nuk mund t shprehet me
fjal, ather ka filluar jeta t jetoj, jeta troket n dern tnde. Kur
Supremja troket n dern tnde, ti thjeshte shkon prtej fjalve mbetesh
memec, nuk mund t flassh; asnj fjal e vetme nuk mund t krijohet n ty.
E nse dika mund t thuash, ajo duket aq e zbeht, aq e vdekur, aq e
pavler, aq e pakuptimit, duket sikur ia bn padrejt prvojs e cila t ka
prfshi. Mbaje mend kt, sepse Mahamudra sht prvoj e fundit
Supreme.
Mahamudra sht orgazm total me universin. Nse ndonjher e ke
dashuruar dik dhe ke ndie shkrirje dhe zhdukje se m nuk jeni dy, dy
trupa mbesin t ndar por dika ndrmejt trupave krijon ur, urn e art, a
brendia e iftit zhduket, q nj energji e jets t vibroj n t dy polet, nse
kt e ke prjetuar, vetm ather mund ta kuptosh se ka sht Mahamudra.
Me miliona her sht m e thell.
Me miliona her sht m e madhe Mahamudra.
Ajo sht orgazm i plotsishm me Trsin, me universin.
Kjo sht shkrirje n burimin e Qenies.
E kjo sht knga pr Mahamudrn. Bukur sht q Tilopa e ka
quajtur kng. Mund ta kndosh, por nuk mund ta shprehsh, mund ta
vallzosh, por nuk mund ta thuash. Ky sht fenomen aq i thell, sa q me
kndim mund ta prcjellsh vetm pjesn m t vogl t tij je me at se pr
ka kndon, por mnyren se si kndon.
Shum mistik pas prvojs s tyre Supreme thjesht kan vallzuar,
asgj tjetr nuk kan mundur t bjn. Ata me trupin dhe krejt qenien e vet
kan folur; s bashku, trupi, mendja, shpirti, krejt n t ka qen e inkuadruar.
Ata kan vallzuar, por vallzimi i tyre nuk ka qen i rndomt. N t
vrtet, t gjitha vallzimet jan krijuar shkaku i ktyre mistikve; kjo ka
qen mnyr pr t mbet n lidhshmri me ekstazn, lumturin, gzmin.

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Dika nga e panjohura ka deprtuar n vetdije, diqka nga qielli sht


lshuar n tok ka tjetr mund t bsh? Kt mund ta vallzosh, mund ta
kndosh. Kjo sht knga pr Mahamudrn.
Dhe, kush do ta kndoj? Tilopa m nuk sht. Vetm ndjenja
orgazmike e kndon. Kt nuk e kndon Tilopa; Tilopa m nuk sht.
Prvoja vetm vibron dhe kndon. Pr kt arsye knga pr Mahamudrn
sht kng ekstaze, ekstaza vet e kndon kt kng. Trilopa ska t bj
asgj me kt, Trilopa fare ssht m atje. Trilopa sht shkri. Kur
gjurmuesi humbet, vetm ather arrihet caku. Vetm ather kur nuk sht
prezent ai i cili e prjeton prvojn, prvoja sht aty. Gjurmo, dhe do ta
gabosh sepse prmes gjurmimit gjurmuesi do t forcohet. Mos gjurmo, dhe
do t gjesh. Gjurmimi ngulmues dhe prpjekjet e forta vetvetiu bhen
penges, sepse sa m shum q gjurmon, ego, gjurmuesi, bhet gjithnj e m
i fort. Nuk gjurmon.
Kjo sht porosia m e thell e gjith kngs mbi Mahamudrn: mos
gjurmo, thjesht qndro aty ku je, mos shko m askund. Kurrr askush nuk e
ka gjetur Zotin, kurr askush kt nuk ka mundur, sepse nuk e din adresn.
N drejtim do t nisesh? Ku do ta gjesh hyjnorn? Hart nuk ka, e as
rrug, dhe ska askush q t tregoj se ku sht Ai. Jo, askush nuk ka mbrri
te Zoti. Gjithmon sht e kundrta: Zoti vjen tek ti. Kur je ti i gatshm, Ai
troket n dern tnde. Ai t krkon derisa ti nuk bhesh gati. E gatishmria
nuk sht asgj tjetr prpos pranim; kur je plotsisht i pranueshm, ego m
nuk ka; je br tempull i zbrazt, pa asknd brenda. Tilopa n kng porosit
q t bhesh si bambus i zbrazt, pa asgj brenda. Dhe befas, n momentin
kur je br bambus i zbrazt, buzt e Hyjnis jan n ty, bambusi i zbrazt
bhet flaut, dhe knga ia fillon - kjo sht knga mbi Mahamudrn. Tilopa
sht br bambus i zbrazt, dhe Hyjnorja ka mbrri, dhe knga ka filluar.
Kjo nuk sht kng e Tipolit, kjo sht knga e vet prvojs Supreme.
Para se t hymi n at fenomen t mrekullueshm, t themi dika pr
Tilopin. Nuk dihet shum pr t sepse, n t vrtet, pr persona t till nuk
mund t dihet asgj. Ata nuk jetojn si gjith t tjert, ata nuk bhen pjes e
historis. Ata qndrojn anash, nuk jan pjes e rrugs kryesore npr t
ciln njerzimi kalon; ata n at rrug nuk shkojn. I gjith njerzimi shkon
prmes rrugs s dshirave, ndrsa njerzit q jan si Tilopa shkojn rrugs
s padshirave. Ata thjesht largohen nga rruga kryesore t njerzimit n t
ciln nis historija.
Dhe sa ma shum q largohesh nga rruga, aq ma shum bhesh mit.
Ata ekzistojn si mite, madje as n koh nuk jan. E kshtu duhet edhe t
jet, sepse ata lvizin jasht kohs, ata jetojn jasht kohs, - jetojn n
amshim. Ata, thjesht, jan zhdukur, kan avulluar nga ky dimension i jon i

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

prbashkt. Neve na kujtohet vetm asti i avullimit, aq sa kan qen pjes e


jona. Pr kt arsye nuk dihet shum pr Tilopn, se kush ka qen ai.
Ekziston vetm kjo kng. Kjo sht dhurat e Tilops, e ja ka dhurue
nxnsit t vet Naropa. Dhuratat e ktilla nuk i dhurohen askujt derisa
mos t krijohet marrdhnia e thell miqsie. Ai ia ka dhurue kt kng
nxsit t vet sepse ka qen nxnsi i fat pr ta pranuar nj dhurat t till.
Para se tia dhuroj, e ka testuar Naropn n miliona mnyra: besimin e tij,
dashurin dhe besnikrin. Dhe kur sht bind se asgj t ngjajshme me
dyshimin n t nuk ekziston, dhe kur zemra e tij sht mbushur me dashuri
dhe besim, ather ia ka dhn kt kng.
Dhe une jam ktu pr ta knduar kt kng, por kjo mund t t
dhurohet tek kur je i gatshm. E gatishmria nnkupton q dyshimi thjesht
sht zhdukur nga mendja jote. At nuk duhet ta shtypsh, nuk duhet t
prpiqesh pr ta fituar, se edhe kur ta fitosh dhe m tutje mbetet n ty; me
shtypje bhet pjes e nnvetdijs tnde dhe do t vazhdoj t veproj n
ty. Mos lufto kundr mendjes sate q dyshon, mos e shtyp, m mir bne t
kundrtn,, vetm fut shum ma shum energji n besim. Thjesht, bhu
indiferent ndaj dyshimit tnd, se asgj tjetr nuk mund t bsh.
Indiferenca sht els, thjesht, bhu indiferent. Po qe se diqka
paraqitet pranoje. Fut shum e ma shum energji n besim dhe dashuri - se
energjia e dyshimit dhe energjia e besimit sht e njjta energji. Qndro
indiferent ndaj dyshimit. N astin e indiferencs bashkpunimi yt
ndrprehet, ti m nuk e ushqen pr shkak se prmes vmendjes gjithka
ushqehet. Po qe se e vshtron dyshimin tnd, ky sht bashkpunim, madje
edhe nse je kundr saj, sht rrezik, pr shkak se do vmendje sht
ushqim, ky sht bashkpunim.
Kshtu tash mund ti kuptosh tre fjal. Fjala e par sht dyshimi,
fjala e dyt sht besimi dhe e treta sht besnikria, apo devotshmria e
cila n Lindje njihet si shraddha. Dyshimi sht qndrim negativ ndaj do
gjje. fardo q dgjon, s pari n t shikon negativisht. Do t jesh kundr
saj dhe do t krkosh argumente dhe arsyetime t cilat do ta prkrahin
kundrshtin tnde. Aty sht edhe mendje e besimit. Ai sht i ngjajshm
me mendjen e dyshimit, ve q sht i kundrt; mes tyre nuk ka shum
dallim. Mendja e till i shikon gjrat pozitivisht dhe prpiqet t gjej
argumente dhe arsyetime q do ta prkrahin qndrimin e saj, pr t mbetur
pr. Mendja e cila dyshon e shyp besimin, e mendja e cila beson e shtyp
dyshimin, kvaliteti i tyre sht i njjt.
Ktu sht edhe lloj i tret i mendjes, ku dyshimi thjesht sht
zhdukur e kur dyshimi zhduket, zhduket edhe besimi. Devotshmria nuk
sht besim, ajo sht dashuri. Devotshmria nuk sht besim sepse nuk

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

sht gjysmake, ajo sht e trsishme. Devotshmria nuk sht besim se n


t m nuk ka dyshim, ather si do t besosh? Devotshmria nuk krkon
kurrfar shpjegimi: nuk je kundr, por nuk je as pr. Devotshmria sht
besnikri, besnikri e thell, dashuri. Kurrfar shpjegimi pr t nuk mund t
gjesh, sepse kjo thjesht sht ashtu. Dhe, si t veprohet?
Mos krijon besim nga devotshmria, thjesht qndroni indiferent edhe
ndaj besimit edhe ndaj dyshimit, dhe futni energji m t madhe n dashuri;
dashuroni sa ma shum, dashuroni pa kushte. Mos m dashuroni vetm mua,
sepse kjo sht e pamundur: nse dashuroni, dashuroni edhe ma shum. Kur
dashuroni, ju ekzistoni prmes mnyrave t ndryshme t dashuris jo ve
ndaj Mjeshtrit, por edhe ndaj gjithave q ju rrethojn: ndaj drunjve dhe
shkmbinjve, qiellit dhe toks. Ti, qenia jote, kvaliteti i vrtet i qenies suaj
do t bhet fenomen i dashuris. Ather shfaqet devotshmria. Dhe vetm
n nj besnikri t ktill mund t dhurohet knga si sht kjo mbi
Mahamundrn. Kur ka qen Naropa i gatshm, Tilopa ia ka dhuruar.
Pr kt arsye mbane mend se me Mjeshtrin nuk je n rrug me
mendje. Edhe dyshimi edhe besimi jan rrug t mendjes. Me Mjeshtrin je
n rrug t zemrs. E zemra nuk e njeh dyshimin, dhe nuk e din se ka
sht besimi zemra di vetm pr devotshmrin. Zemra sht sikurse
fmija: fmija kapet fort pr dorn e babas, dhe afrdo q t bj prindi,
at do t bj edhe fmija, fmija as nuk i beson e as nuk dyshon n prindin.
Fmija sht i pandar. Besimi sht gjysmak, sikurs dyshimi. Fmija ende
sht i trsishm, plotni. Ai thjesht e prcjell prindin ngado q t shkoj.
Vetm nxnsit i cili bhet si fmija mund ti ipet dhurata e majs m t lart
t vetdijs.
Tilopa sht Mjeshtr, Naropa nxns i tij, dhe Tilopa thot:
Mahamudra sht prtej gjitha fjalve dhe simboleve,
por ty Naropa, q je i devotshm dhe serioz,
duhet t t tregohet
Mahamudra sht prtej fjals dhe simbolit, prtej gjitha fjalve dhe
simboleve. Ather si mund t shpjegohet? Nse vrtet sht prtej gjitha
fjalve dhe simboleve, ather n mnyr do t prcillet? A ekziston
ndonjfar mnyre? Po, ka mnyr: nse sht aty Naropa, aty sht edhe
rruga. Mnyra ekziston po qe se ekziston nxnsi i vrtet. Nga nxnsi
varet se a do t gjendet rruga apo jo.
Nse nxnsi sht pranues i madh sa q n vete nuk ka mendje q
nuk do t gjykoj se ka sht e drjet e ka jo, nse vetvetiu sht jomendje, nse mendjen e vet ia ka dorzuar Mjeshtrit, nse sht br i

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

zbrazt dhe pranues dhe i gatshm q pa kushte t pranoj krejt ka i


ofrohet. ather fjalt dhe simbolet as q nevoiten, ather dika mund t
ipet. E ti mund t dgjosh edhe n mes fjalve, mund t lexosh mes rreshtash
fjalt jan vetm pretekst. Gjrat e vrteta ngjajn pikrisht mes fjalve.
Fjalt jan vetm truke, mjete ndihmse. Gjrat e vrteta i prcjellin
fjalt sikur hija. E nse jan shum brenda mendjes, do ti dgjosh fjalt, por
ather ajo nuk mund t t prcillet. Por nse fare nuk je n mendje, ather
hija e mrekullueshme e cila i prcjell fjalt, shum subtile, vetm zemra
mund ta shoh, rrudhje e padukshme e drits, dridhje Ather bartja sht e
mundur.
Tilopa thot:
por ty, Naropa, i devotshm dhe serioz,
kjo duhet t t tregohet
Ajo q mund t shprehet, duhet ti tregohet nxnsit. Ajo q nuk mund
t shprehet, q sht plotsisht e padukshme, duhet ti bhet nxnsit e
dukshme. Kjo nuk varet vetm nga Mjeshtri, madje shum ma shum varet
nga nxnsi.
Tilopa e ka pasur fatin kur e ka gjatur Naropn. Ka pas disa Mjeshtr
t cilt nuk e kan pasur at fat, t cilt kurr nuk kan mundur t gjejn
nxns si ka qen Naropa. Pr shkak se ska pasur kush ta pranoj, krejt ka
kan mbrri sht zhdukur s bashku me ta.
Nganjher Mjeshtrit kan udhtuar me qindra kilometra pr ta gjetur
nxnsin. Tilopa nga India ka shkuar n Tibet pr ta gjetur Naropn, pr ta
gjetur nxnsin. Tilopa e ka kaluar krejt Indin dhe nuk ka hasur n njeri me
kvalitete t tilla, i cili do t ishte i aft pr ta pranuar nj dhurat t till, i cili
do t ishte i aft pr ta kaprdi, q prmes saj t rilind. Dhe mandej Naropa
e ka pranuar, dhe ai plotsisht sht transformuar. Kur Tilopa ia ka prcjell
Narops krejt ka ka pasur, tash shko, dhe gjeje Naropn tnd.
N at rrug edhe Naropa ka pasur fat: e ka gjetur nxnsin t quajtur
Marpa. Edhe Marpa ka pasur fatin, ia ka dal ta gjej nxnsin me emrin
Milarepa. Por mandej tradita zhduket, nuk sht mundur t gjendet nxnsi
me aq kapacitet t madh. Shum her religjioni ka ardhur n tok dhe sht
zhdukur; edhe shum her do t vij dhe do t zhduket. Religjioni nuk mund
t bhet kish, religjioni nuk mund t bhet sekt,; religjioni varet nga
bartja-prcjellja personal, nga uniteti individual.
Religjioni i Tilops ka zgjatur vetm katr gjenerata, nga Naropa deri
tek Milarepa, dhe mandej sht zhdukur.

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Religjioni sht sikur oaza: shkrettira sht e pafundme, dhe diku n


nj copz t vogl shfaqet oaza. Derisa sht atje, lype; derisa sht ende
atje; pi prej saj, se sht shum, shum e rrall.
Shum her Jezusi i ka thn nxnsve t tij: Edhe pak do t jem
ktu. Dhe derisa jam ktu, m hani dhe m pini. Mos e lshoni kt shans
pr shkak se ndoshta me mija vjet nuk do t paraqitet njeri sikurse Jezusi.
Shkrettira sht shum e madhe oaza nganjher shfaqet dhe zhduket, pr
shkak se oaza vjen nga e panjohura dhe i nevoitet spiranca n kt bot.
Nse nuk ka spiranc, ajo smund ktu t qndroj. Spiranc sht dikush
sikurse Naropa.
Edhe un t njjtn dua tjua them: krejt derisa tjam ktu, edhe pak,
mos e lshoni mundsin. E ju mund ta humbni shansn pr gjra triviale:
mund t mbeteni t preokupuar me marrzira, plehra intelektuale, mund t
vazhdoni t mendoni se a jeni pr apo kundr oazs, e ajo s shpejti do t
zhduket. Ma von mund t mendoni mbi at pr apo kundr. Tash pini, se
ma von do t keni edhe shum jeta pr t menduar pr t, skeni nevoj t
nxitoni. Por derisa t sht ktu, pini prej saj.
Njher kur t pish me Jezusin apo Naropn, ti plotsisht do t
transformohesh. Transformimi sht shum, shum i leht dhe i thjesht, ai
sht proces natyral. Krejt ka nevoitet sht ju t bheni ar dhe ta pranoni
farn, t bheni mitr dhe ta pranoni frytin.
Mahamudra sht prtej gjitha fjalve dhe simboleve,
por ty Naropa, q je i devotshm dhe serioz,
duhet t t tregohet:
Ajo nuk mund t shprehet, sht e pashprehur por do ti thuhet
Narops. Kur nxnsi sht i gatshm, Mjeshtri vet paraqitet, sht
paraqitur. Sa her q nevoja sht e thell, ajo plotsohet. E tr ekzistenca i
prgjigjet nevojave tua t thella, por krkesa duhet t ekzistoj. Prndryshe
mund t kalosh pran Tilops, Jezusit apo Buds, e ndoshta nuk do ta vresh
se ke kaluar pran tyre,
Tilopa ka jetuar n kt vend. Askush nuk e ka dgjuar e ai ka qen
i gatshm ta dhuroj dhuratn Supreme. Dhe far ka ngjar? E pasi q kjo
n kt vend ka ngjar shum her, duhet t ket ndonj arsye pr kt e kjo
ka ngjar m shum se n do vend tjetr pr shkak se n kt vend kan
lindur ma shum Tilopa se kudo tjetr.
Ky vend s teprmi di, ky vend shum sht n kok. N kt rrug vshtir
mundet t gjendet zemra ky sht vend i brahms dhe padinit, vend i
dijetarve dhe filozofve t mdhenj. Ata i din krejt Vedet, t gjitha

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Upanishadat, prmendsh i din t gjitha shkrimet: vendi i mendjes-koks.


Pr kt arsye sht paraqitur aq shum her.
Madje edhe un kt e ndiej, shum her e kam ndie se bhet shum
vshtir q dika t prcillet sa her q paraqitet ndonj brahman. Kjo bhet
gatise e pamundur pr njeriun q di shum. Ai ka mbledhur aq shum ide,
teori, doktrina dhe shnime. Kjo sht barr pr mendjen e tij, kjo nuk do t
lulzoj. Ajo nuk i ka ndodh atij, krejt sht e huazuar, e krejt q sht e
huazuar sht brllok, fundrrin largoje sa ma par q mundesh.
Vetm ajo q ty t ka ndodh sht e vrtet.Vetm ajo q lulzon n
ty sht e vrtet.Vetm ajo q n ty rritet sht e vrtet dhe e gjall.Mbaje
mend prgjithmon: iki dijenis s huazuar.
Dija e huazuar bhet truk i mendjes: ajo fsheh mosdijen e nuk e
shkatrron. Dhe sa ma shum q je i rrethuar me dije, thell n brendi, n
qendr, n rrnjn e qenies sate ka shum e ma shum mosdije dhe errsir.
E njeriu i dijes, dijs s huazuar, gatise sht plotsisht i mbyllur nga dija
personale; nuk mund t deprtosh deri tek ai. Vshtir sht ta gjesh zemrn
e tij se edhe ai e ka humbur kontaktin me t. Pr kt arsye nuk sht e
rastsishme q Tilopa patjetr iu sht duhur t shkoj n Tibet, e
Bodidarma n Kin: duke mos gjetur ktu ar t plleshme, fara sht duhur
t udhtoj aq larg.
Mbaje mend kt se shum leht sht ti dorzohesh dijes kjo sht
shprehi e keqe, kjo sht drog. As LSD nuk sht aq e rrezikshme. As
marihuana nuk sht aq e rrezikshme. N njfar forme jan t ngjajshme, se
edhe marihuana t jep shkndin e dikahit q nuk sht aty. Ta ofron
iluzionin pr dika q sht plotsisht subjektiive ta ofron halucinimin.
Dija ta ofron t njjtn: ta jep halucinimin e dijes. Fillon t ndjesh q je i
menur se di ti recitosh Vedet, t dish pr shkak se nuk mund ta dshmosh,
t dish sepse e ke mendjen shum logjike dhe t mpreht. Mos u b i marr!
Logjika kurr asknd nuk e ka uar tek e vrteta. E mendja racionale sht
ve loj. T gjitha dshmit jan pallavra.
Jeta ekziston pa kurrfar dshmie, e vrtetsia nuk krkon kurrfar
mbshtetje asaj i nevoitet vetm zemra jote; jo dshmit, por dashuria jote,
besimi yt, gatishmria jote pr ta pranuar.
Mahamudra sht prtej gjitha fjalve dhe simboleve,
por ty Naropa, q je i devotshm dhe serioz,
duhet t t tregohet:
Zbraztis nuk i duhet mbshtetja,
Mahamudra nuk ka sshtpi.
Duke mos br kurrfar prpjekjeje,

10

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

duke ndenjur lirshm dhe natyrshm,


mund ta thesh zgjedhn,
dhe kshtu t lirohesh.
Kurr nuk jan thn fjal m t vlershme. Prpiqu ta kuptosh do
nuans t asaj far Tilopa ka dasht t thot:
Zbraztis nuk i nevoiteti mbshtetja
Nse dika ekziston, asaj i nevoitet mbshtetja, ajo krkon prkrahje.
Por ktu nuk ka asgj, sht e zbrazt, kshtu q nuk i duhet kurrfar
mbshtetje. Dhe kjo sht njohja m e thell nga t gjitha njohurit: se
ekzistimim yt sht jo-ekzistim. T thuhet se ajo sht ekzistenc sht
gabim pr shkak se ajo nuk sht, ajo me asgj nuk sht e ngjajshme. Ajo
sht si hisia: zbrazti e pafundme pa kurrfar kufish rreth vetes. Ajo sht
anatma, jo-vetja(jo-uni), ajo nuk sht vetja-qenia mbrenda juve.
T gjitha ndjenjat e vetes-unit jan t rrejshme. T gjitha identifikimet
e llojit: Un jam ku apo ai jan t pasakta.
Kur ta arrish Supremn, kur mbrrin deri tek esenca m e thell e jote,
prnjher e kupton se ti nuk je ky apo ai ti je askush. Ti nuk je ego, ti je
vetm zbrazti e pafundme. Dhe, nganjher, kur rri ulur, mbylli syt dhe le
t bie ndrmend se kush je, ku je ti? Nse shkon m thell, mund t
frikohesh, sepse sa m thell q fundosesh, ma thell do ta ndjesh se je
askush, se je zbrazti. Pr kt arsye njerzit i friksohen meditimit:
meditimi sht vdekje, vrasje e egos e ego sht vetm imazh i rrejshm.
Tash edhe fizikant prmes hulumtimeve t tyre shkencore, prmes
mbretsris s mataries, kan arrdhur deri tek e vrteta. At t ciln Buda,
Tilopa, Bodidarma e kan zbuluar me ndihmn e mendjemprehtsis s tyre,
e ka zbuluar edhe shkenca n botn e jashtme. Ata tash po thon se materia
nuk ekziston dhe se materia sht ide paralele e qenies.
Guri ekziston, e ndijen se sht shum material. Mund dikujt kokn
tia thesh me t dhe t derdhet gjaku, dhe dikush madje mund t vdes nga ai;
kjo sht shum materiale. Por, pyeti fizikant, ata do t pohoj se guri sht
jo-material, se n gur nuk ka asgj. Ata thon se ai sht vetm fenomen
energjetik; shumsia e kryqzimeve valore brenda gurit t jep ndjenjn e
materies. Kjo sht sikur kur n letr vizaton vija t shumta t kryqzuara:
aty ku kryqzohen vijat paraqitet pika. Pik atje ska pasur; dy vija takohen,
dhe shfaqet pika. Kur kryqzohen m shum vija krijohet pika e madhe. Pik
nuk ka pasur derisa vijat nuk jan kryqzuar, dhe kshtu e kan krijuar. A
ekziston pika me t vrtet? Apo vetm vijat e krijuar krijojn iluzionin mbi
ekzistimin e saj?

11

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Fizikantt pohojn se valt e energjive t kryqzuara krijojn


materien. Nse i pytni se ka jan kto rrjedha energjetike, do tju thon se
jan josubstanciale, nuk kan pesh pr kt arsye nuk jan substanciale.
Vijat jomateriale t cilat kryqzohen krijojn iluzionin e gjsendit material,
si sht, pr shembull, guri.
Buda kt t vrtet e ka zbuluar njzet e pes shekuj para Ajnshtajnit:
se brenda nuk sht askush; vetm valt e kryqzuara energjetike japin
ndjenjn e vetsimit-unit. Buda ka thn se uni i ngjan koks s qeps; e
qron flet pr flet, dhe, n fund, ka mbetet? Krejt qepm e ke qruar, e
brenda ke gjetur zbrazti.
Njeriu sht si koka e qeps. Qeron fletn e mendimeve, ndjenjave,
dhe, n fund, far gjen? Asgj.
Ksaj zbraztie nuk i nevoitet mbshtetja.
Kjo zbrazti ekziston vetvetiu.
Pr kt arsye Buda ka thn se nuk ka Zot; nuk ka nevoj pr Zot,
pr shkak se Zoti sht mbshtetje. Dhe Buda thot se nuk ka Kreator, se
nuk ka nevoj q dikush ta krijoj zbraztin. Kjo sht njra prej ideve m
t vshtira pr tu kuptuar krejt derisa nuk e realizon.
Pr kt arsye Tipola thot:
Mahamudra sht prtej gjitha fjalve dhe simboleve
Mahamudra sht prvoj e hiit thjesht nuk je.E kur nuk je, kush
sht aty q vuan? Kush sht n vuajtje dhe mundime? Kush sht aty q
sht n depresion dhe pikllim? Kush sht aty pr t qen i bekuar dhe i
lumtur? Buda thot se prsri do t bhesh viktim e vuajtjes po qe se ndijen
se je i bekuar, pr shkak se ather ende je ktu. Kur nuk je, kur plotsisht
mungon, ather nuk ka vuajtje dhe nuk ka lumturi dhe ky sht bekim i
vrtet. Ather nuk mund t rrzohesh mbrapa. Ta arrish hiin, do t thot
t arrish dogj.
Dhe i gjith mundi im me juve sht tju oj n zbrazti, tju oj n
vakum t plot.
Zbraztis nuk i duhet mbshtetja,
Mahamudra nuk ka shtpi.
Duke mos br kurrfar prpjekjeje,
duke ndenjur lirshm dhe natyrshm,
mund ta thesh zgjedhn,
dhe kshtu t lirohesh.

12

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

E para t ciln duhet kuptuar sht se iden e unit e ka krijuar mendja


se nuk ka vetja-uni brenda teje.
Ka ndodh: budistin e Madh, njeriun e ndritur, e ka ftuar mbreti pr t
msuar dika nga ai. Emri i murgut budist ka qen Nagasen, e mbreti ka
qen nnmbret i mbreti Aleksandri i Madh. Kur Aleksandi e ka braktis
Indin, si nnmbret, atje e ka ln Minandern. Emri i tij indian ka qen
Milinda. Milinda e ka lutur Nagasenin q t vij pr ta msuar. Ai me t
vrtet ishte interesuar dhe kishte dgjuar shum pr Nagasenin. Shum
njerz kishin thn se ai ka qen fenomen i rrall! Shum rrall ndodh q
njeriu t lulzoj, por ai kishte lulzuar. Ai rreth vetes kishte lshuar arom
t s panjohurs, t energjis misterioze. Kishe ecur npr tok, por nuk e
kishte shkelur at. Mbreti ishte interesuar dhe e kishte ftuar tek ai.
Lajmtari i cili e kishte vizituar Nagasenin ishte kthyer shum i
habitur, sepse Nagaseni kishte thn: Po, pasi q sht i ftuar, Nagaseni do
t vij por tregoj se ktu nuk sht askush q sht Nagaseni. Do t vij
pasi q jam i ftuar, por tregoj se ktu ska kurrfar un jam. Un m
sjam.
Lajmtari ishte mbet i hutuar, se nse Nagasani m nuk sht, ather
kush do t vij? Milinda gjithashtu ishte habitur, kishte thn: Ai njeri po
flet me enigmatik. Por, le t presim, t vij. Milinda kishte qen grek, e
mendja greke n baz sht logjike.
N bot ekzistojn vetm dy lloje mendjesh, hindus dhe grek. Mendja
hinduse sht jo-logjike, derisa ajo greke sht logjike. Mendja hinduse
lviz npr thellsit e errta, thellsit e shkreta ku nuk ka kufij, ku krejt
sht e paqart dhe e mjegulluar. Mendja greke lviz n vij logjike, t
drejt, ku gjithka sht e definuar dhe e klasifikuar. Mendja greke lviz n
t njohurn. Mednja hinduese lviz n t panjohurn dhe edhe ma shum t
panjohur. Mendja greke sht krejtsisht racionale, mendja hinduse sht
krejtsisht kontradiktore. Pr kt arsye, nse edhe tek un gjen shum
kundrshti, mos u brengos kjo n Lindje sht e kuptueshme.
Milinda kishte thn: Ky njeri i paarsyeshm do t mendet. Nse ai
nuk sht, ather si do t vij? Por, do ta l t vij, dhe ather do ta
shohim. Me vet ardhjen do ta dshmon se ai sht.
Kur kishte mbrri Ngasen. Milinda e kishte pritur tek dera, dhe e para
q e kishte thn kishte qen: Jam i hutuar, ke ardhur, edhe pse ke pohuar
se ti nuk je.
Nagasen kishte thn:, Akoma at e pohoj. M lejoni q pr kt t
merremi vesh.
Masa njerzisht ishin tubuar n oborr pr t dgjuar. Nagas i kishte
thn: M pyet.

13

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Milinda kishte thn: S pari m thuaj, nse dika nuk sht , si


mund t vij? Nse me t vrtet nuk sht, ather nuk ka mundsi t vij
e ti ke ardh. sht plotsisht logjike se ti je.
Nagasen kishte qeshur dhe kishte thn: Shikoje kt ratha, karrocn
me t ciln kam ardhur. A mund t thuash se kjo ratha, sht karroc?
Milinda kishte thn Po.
Mandej Ngasen i kishte urdhruar prcjellsit e tij ti zgjidhin kujat
nga karroca. Kujat i kishin larguar, e Nagasen kishte pyetur: A jan edhe
kta kuaj karroc?
Milinda ishte prgjigjur: Natyrisht se nuk jan.
Mandej nga karroca ishin larguar t gjitha pjest. Kur iu kishin hequr
edhe rrotat, Nagasen kishte pyetur: A jan edhe kto rrota karroc?
Milinda ishte prgjigj: Natyrisht se nuk jan.
Kur ishin larguar t gjitha pjest, dhe kur asgj nuk kishte mbetur,
Nagasn kishte pyetur: Ku sht karroca me t ciln kam ardhur? Ne nuk e
kemi larguar karrocn, se krejt far kemi larguar, je pajtuar edhe ti, nuk
kan qen karroc. Ather, ku sht karroca?
Dhe, Nagasen kishte vazhduar: Pikrisht Nagasen n kt form ekziston.
Largoni pjest, dhe ai do t zhduket.
Pikrisht sikur valt e kryqzuara energjetike: largoni vijat dhe pika
do t zhduket, karroca sht vetm kombinim i pjesve.
Edhe ti je kombinim i pjesve, uni sht kombinim i pjesve. Pr
kt arsye, kur ti largoni mendimet nga mendja nuk mund t thoni un,
atje m nuk do t ket uni ka mbetur vetm vakumi. Kur ndjenjat
largohen, uni plotsisht zhduket. Ti je, por edhe nuk je: vetm mungesa,
hii i pafund sht prezent.
Kjo sht arritja e fundit, kjo gjendje quhet Mahamudra se vetm n
nj gjendje t till mund ta prjetosh orgazmin me Trsin ather kufijt
zhduken, uni m nuk ekziston; nuk ka m kufij q t ndajn.
Trsia sht e pakufishme. Duhet t bhesh si Trsia se vetm
kshtu mund t arrish deri tek takimi, deri tek shkrirja. Kur je i zbrazt,
ather je pakufij, dhe pr nj ast bhesh Trsi.
Kur nuk je, bhesh Trsi. Kur je, bhesh ego i shmtuar. Kur nuk je,
qenia jote do t ket n dispozicion krejt hapsirn e ekzistencs.
Por kjo sht kontradiktore, prpiqu ta kuptosh: bhu pak i ngjajshm
me Naropn prndryshe kto fjal dhe simbole nuk do t ndyshojn asgj n
ty. Dgjom me besim. Dhe kur po t them t m dgjosh duke m besuar,
kjo do t thot se une e di se ajo sht ashtu. Un jam dshmitar, un kam
dshmuar pr kt, ajo sht ashtu. Ndoshta sht e pamundur dika t
thuhet pr t, por kjo sdo t thot se ajo nuk sht. Pr t vetm mund t

14

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

pohosh se nuk sht, e do t jesh i paaft t pohosh se sht. Un jam


dshmitar i ksaj, e ju do t jeni t aft ta kuptoni vetm nse jeni Naropa,
nse dgjoni me besim.
Un nuk ju msoj me doktrina. Fare nuk isha brengos pr Tilopn
po mos ta kisha pasur t njjtn prvoj. Tilopa mir ka thn:
Zbraztis nuk i nevoitet mbshtjetja,
Mahamudra nuk ka shtpi.
Mahamudra nuk ka shtpi.
N kuptimin literar, Mahamudra do t thot gjest i madh, apo Gjest
Superior, i fundit t cilin mund ta bsh, pas t cilit asgj m nuk sht e
mundur.
Mahamudra nuk ka shtpi. Bhu zbrazti, dhe krejt i ke arrit. Vdis,
dhe do t bhesh Zot. Zhduku, dhe do t bhesh Trsi. Ktu pika zhduket, e
atje zhduket oqeani.
Mos u kap i ngrqitur pr veten tnde se vetm kt e ke br gjat
jetve tua t shkuara: je ngjitur, duke u friksuar, se nse nuk kapsh pr
ego, do ta shohsh posht greminn pa fund
Pr kt arsye kapemi pr gjra t imta, shum triviale, dhe
vazhdojm t kapemi pr to. Pikrisht kjo kapje tregon se je i vetdijshm
zbraztis s pafundme. Dika ka nevoj t kapet, por kapja jote sht
samsara jote, mjerimi yt. Lejoj vetes t bish n gremin, se njher, kur ia
lejon vetes t rrzohesh n gremin, vet do t bhesh gremin.
Ather m nuk do t jesh vdekje, se si sht e mundur q gremina t
vdes?
Se ather asaj nuk do ti gjendet fundi, sepse si sht e mundur q
zbraztia t ket fund.
Dika mund t prfundoj vetm nse ka kufi vetm zbraztia sht
e amshueshme.
Mahamudra shtpin e ka n zbrazti.
M lejo ta shpjegoj prmes prvojs t ciln e kam pasur. Kur e
dashuron dik, kur bhesh zbrazti. Kur n dik je dashuruar, ather je br
jo-ti. Pr kt arsye dashuria sht aq e vshtir. Dhe pr kt arsye Jezusi
ka thn: Zoti sht si dashuria. Ai ka dit dika pr Mahamudrn sepse
para se t filloj t predikoj n Jerusalem, ka qen n Indi. Gjithashtu ka
qen edhe n Tibet, kshtu q ka takuar njerz si Tilopa dhe Naropa. Ka
banuar n manastire budiste. Ka msuar pr ato t ciln ata burra e kan
quajtur zbrazti. Mandej sht munduar njohurin e tij t prgjithshme ta
prkthej n terminologjin ifute. Dhe ather e tra sht przi.

15

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Msimin budist sht e pamundur t prkthehet n mnyrn ifute e t


shprehurit. sht e pamundur, sepse shprehja e trsishme ifute varet nga
shprehjet pozitive. Ndrsa ajo budiste kryesisht sht nihiliste: hii,
zbraztia. Por, nganjher n fjalt e Jezusit ka shklqime. Ai thot: Zoti
sht dashuri., dhe me kt tregon pr dika. Pr ka tregon?
Kur dashuron, kur bhesh askushi. Nse mbetesh dikushi, ather
dashuria ska mundsi t t ngjaj. Madje edhe nse dashuria n mes dy
personave pr nj ast ngjan, n at moment ata jan dy hia, e jo dy
persona. Nse ndonjher ke pasur prvoj dashurie, ather kt leht mund
ta kuptosh.
ifti i dashuru qndrojn prball njri tjetrit, apo dy hia rrin bashk
vetm ather sht i mundur takimi, sepse jan rrnuar barierat, kufijt
jan hequr. Energjia mund t lviz nga nj vend n tjetrin se m nuk ka
pengesa. Dhe vetm n astin e till t dashuris s thell sht i mundur
orgazma.
Kur dy dashnor ojn dashuri, nse te dyt jan jo-uni, hia ather
ngjan orgazma. Ather energjia e tyre trupore, qenia e tyre e trsishme e
humb gjith indentitetin e vet. Ata m nuk jan ata ata kan ra n gremin
t thell. Por kjo ngjan vetm pr nj ast: ata prap kthehen, prsri
fillojn t ngjiten. Pr kt arsye njerzit i friksohen dashuris.
Njerzit frikohen se n dashurin e thell t mos menden, t vdesin, i
friksohen asaj q mund t ndodh. Gremina e hap gojn e saj, e tr
ekzistenca sht gojhapur e ti prnjher gjendesh aty pran dhe mund t
rrzohesh. Njerzit i frikohen dashuris dhe knaqen me seks, e mandej
seksin e quajn dashuri.
Dashuria nuk sht seks. N dashuri seksi mund t ngjaj, ai mud t
jet pjes e saj, por seksi vetvetiu nuk sht dashuri ai sht zvendsim i
saj. Ti prmes seksit mundesh ti iksh dashuris. Imagjinon se je n dashuri,
e nuk dashuron. Seksi sht sikur dija e huazuar: ta ofron ndjenjn se din pa
dijeni; ja jep ndjenjn e dashuris duke mos dashuruar.
N dashuri ti nuk je, por edhe ai tjetri gjithashtu nuk sht: vetm
ather, papritmas, te dyt zhduken. E njjta ka ngjar edhe n Mahamudra.
Mahamudra sht orgazm i plotsishm me ekzistencn e trsishme.
Pr kt arsye n tantrizm Tilopa sht Mjeshtr marrdhnia e
thell seksuale, marrdhnia orgazmike n mes dy dashnorve njjt quhet
Mahamudra, edhe dashnort n marrdhnie t thell t orgazms jan t
paraqitur n freskat e manastireve tantriste dhe librave tantriste. Kjo sht
br simbol i orgazms prfundimtare.

16

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Mahamudra nuk ka shtpi.


Duke mos br kurrfar prpjekjeje,
duke ndenjur lirshm dhe natyrshm,
Dhe kjo sht e gjith metoda e Tipols, e gjith metoda e tantrs:
duke mos br kurrfar prpjekje se nse prpiqesh, ego forcohet. Nse
bn prpjekje, ti kthehesh.
N dashuri nuk ka prpjekje, n dashuri nuk mund t jesh i tendosur.
Nse prpiqesh, nuk ka dashuri. Ti shkrihesh n t, nuk axarohesh; thjesht ia
lejon vetes q ajo t ngjaj, duke mos br kurrfar prpjekeje. Ajo nuk

17

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

sht veprim ajo sht ndodhi: Duke mos br kurrfar prpjekjeNjjt


do t ngjaj edhe me Trsin, n fund: ti nuk i reziston ti thjesht rrjedh me
t duke ndenjur lirshm dhe natyrsh. Kjo sht rruga, vet themeli i
tantrs.
Joga thot: bn prpjekje, e tantra thot: mos bn prpjekje. Joga sht
e orientuar n ego. Joga n fund e arrin at kaprcim, por tantra q nga
fillimi sht e orientuar n jo-ego. N fund edhe joga e mbrrin at
njohuri, at thellsi, pr ti thn gjurmuesit: Tash hedhe egon por kt e
bn n fund. Tantra kt e bn prej filimit, q nga hapi i par.
Kt dua kshtu ta formuloj: ku mbaron joga fillon tantra. Arritja m e
madhe e jogs sht fillimi i tantrs tantra t on deri tek caku superior.
Joga mund t t prgatit pr tantrn, kjo sht krejt, sepse qllimi i saj
prfundimtar sht t t bj t paprpjekshm, t qndrosh lir dhe
natyrshm.
far Tilopa ka nnkuptuar me: t rrish lir dhe natyrshm? T
mos luftosh me vetveten. Mos krijo struktur t karakterit dhe moralit rreth
vetvetes. Mos e disciplino veten pr s teprmi, sepse disciplina e fort
personale do t shndrroj ty n rob. Mos krijo burg rreth vetes. Rri i
relaksuar, fluturueshm, vepro sipas situats, prgjigju sipas rrethanave. Mos
u sorollat me xhaketn-karakter veshur, mos ec me qndrime jofleksibile.
Rri lir si uji, e jo i ngrir si akull. Mos rezisto, mos u mundo t posedosh
fardo qoft pr vete, pr qenien tnde.
Por i gjith edukimi shoqror ta imponon kt apo at: bhu i mir,
bhu i moralshm. E tantra sht n ann e kundrt t shoqris, kulturs dhe
civilizimit. Ajo thot, nse je shum i kultivuar, do ti humb krejt ato q jan
natyrale, e ather do t bhesh gjsend mekanik i cili nuk lulzon, nuk
rrjedh. Pr kt arsye mos krijo struktura rreth vetes, jeto nga asti n ast,
jeto i vmendshm. E pr ket nevoitet kuptueshmria e thell.
Pr ka njerzit mundohen t krijojn struktura rreth vetes? Sepse
ather nuk kan nevoj t jan t vmendshm sepse nse rreth vetes nuk
e ke t ndrtuar karakterin ather duhet t jesh, shum, shum i zgjuar;
duhet ta pranosh do ast t vendimarrjes. Ti duhet t prgjigjesh n do
situat: dika q sht aty, e ti pr at je plotsisht i paprgatitur kshtu q
duhet t jesh shum, shum i zgjuar.
Pr ti ikur zgjuarsis, njerzit e kan zbuluar ykln, e ykl sht
karakteri. E detyron vetn n disciplin t caktuar, kshtu q kjo disciplin,
pavarsisht se a je i zgjuar apo jo, do t kujdeset pr ty. Krijo shprehin q
gjithmon ta thuash t vrtetn, nga kjo krijo shprehi, kshtu q nuk do t
kesh nevoj t prkujdesesh pr t. Nse dikush pr dika t pyet, ti nga
shprehia do tia thuash t vrtetn por ajo e vrtet sht e vdekur.

18

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

E jeta nuk sht aq e thjesht. Jeta sht fenomen shum, shum i


ndrlikuar. Nganjher nevoitet gnjeshtra, nganjher e vrteta mund t jet
e rrezikshme duhet t jesh i vetdijshm. Pr shembull, nse prmes
gnjeshtrs sate dikujt mund ti shptohet jeta e askujt tjetr nuk i rrezikohet,
far do kishe br? Nse e ke mendjen e ngurt, t atilli i cili mendon se
gjithmon duhet thn t vrtetn, ather do ta vrassh jetn.
Asgj nuk sht m e vlershme se jeta, as e vrteta, asgj nuk sht
m e vlershme se jeta. E nganjher e vrteta jote mund ta vras dik. far
do t bsh? A do ta flijosh jetn vetm pr ta ruajtur fytyrn dhe hartn tnde
t vjetr, me ego qndrim personal, un jam njeri i cili e flet vetm t
vrtetn, vetm pr t mbetur ai. Kjo sht teprim, ti je plotsisht i mendur!
Nse jeta mund t shptohet, madje edhe nse njerzit thon se je gnjeshtar,
ka ka t keqe aty? Prse brengosesh aq shum se far mendojn t tjert
pr ty.
Kjo sht e vshtir! Nuk sht e leht t krijohet modeli i ngurt
sepse jeta lviz dhe ndryshon, n do ast situata sht e re dhe n t duhet
t reagosh. Reago me vetdije t plot, kjo sht e tra. Gjithashtu, lejo q
vendimet t dalin nga vet situata, asgj mos monto dhe mos impono. Mos u
brengos pr konstruktimet n mendje, vetm rri i lir, i vetdijshm dhe i
natyrshm.
I till sht njeriu i njmendt religjioz; prndryshe, personi i
ashtuquajtur religjioz sht i vdekur. Ai vepron nga shprehija e vet, vazhdon
t sillet sipas shprehis s vet - e kjo sht kushtzim, kjo nuk sht liri. Pr
t vetdijshmn krkohet liria.
Bhu i lir: kuptoj kto fjal sa ma thell q mundesh. Lejo t
deprtojn n ty: qndro i relaksuar kshtu q n do situat t jesh i
gatshm me rrjedh, leht, si uji; nse derdhet n got, ather do ta merr
formn e gots. Ajo nuk do t kundrshtoj, nuk do t thot kjo nuk sht
forma ime. Nse e derdh n qyp, shtamb, ajo do ta merr formn e tyre.
Ajo nuk do t rezistoj, ajo sht e lir.
Rri i lir si uji.
Nganjher do t duhet t shkosh n jug, e nganjher n veri, do t
duhet ti ndryshosh drejtimet; do t rrjedhsh n harmoni me situatn. Nse
di se si t rrjedhsh, kjo do t mjaftoj. Oqeani nuk sht shum larg nse di
t rrjedhsh.
Pr kt arsye mos krijo model sepse e gjith shoqria mundohet ta
krijoj, gjithashtu edhe krejt religjionet e krijojn. Vetm disa persona, t
ndritur, kan qen mjaft guximtar t tregojn t vrtetn, e ajo sht: bhu
i lir dhe i natyrshm! Po qe se je i lir, nnkuptohet, se je edhe i
natyrshm .

19

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Tilopa nuk thot bhu i moralshm, ai thot bhu i natyrshm. E


ky sht dimension plotsisht i kundrt. Njeriu i moralshm kurr nuk sht i
natyrshm, nuk mund t jet. Nse e ndien zemrimin ai kt nuk mund ta
shpreh sepse nuk ia lejon morali. Nse e ndien dashurin ai nuk mund t
dashuroj sepse aty sht morali. Kur vepron, ai gjithmon sht n harmoni
me moralin; kurr nuk sht n harmoni me natyrn e vet.
E un po t them; nse shkon me modelin tnd t moralit e jo n
harmoni me natyrn tnde, kurr nuk do ta arrish gjendjen Mahamudra,
sepse ajo sht gjendje e natyrshme, maja m e lart e gjendjes s
natyrshme. Po t them, nse ndjen zemrim zemrohu por duhet ta ruash
vetdijn e prkryer. Zemrimi nuk guxon ta shtyp vetdijn tnde, kjo
sht e tra.
Lejoja zemrmit me qen aty, le t ngjan, por me vmendje prcjelle
se far po ndodh. Rri lirshm, natyrshm, vetdijshm, vshtro se far po
ngjan. Me koh do ta shohsh se shum gjra thjesht do t zhduken, sdo t
ndodhin m kurr e ti ske br kurrrfar prpjekje. Ti aspak nuk do t
mundohesh ti shkatrrosh.
Nse je i vetdijshm, zemrimi do t zhduket. Thjesht do t duket
marrzi jo keq, mbaje mend, se keq sht vlersim i rnd. Zemrimi,
thjesht, do t duket marrzi! Zemrimi nuk sht i keq, dhe mos e shiko
ashtu, ai thjesht sht i marr: ai nuk sht mkat, por thjesht sht marrzi.
Lakmia zhduket, ajo sht marrzi. Xhelozia zhduket, ajo sht marrzi.
Mbaj mend kto vlersime. N moral ka dika t mir dhe dika t
keqe. N natyr ka dika t menur dhe dika t marr. Njeriu i natyrshm
sht i menur, e jo i mir. E njeriu jo i natyrshm sht i marr, e jo i keq.
Aty ska asgj t mir apo t keqe, vetm gjra t menura dhe t marra.
Nse je i marr, do ta lendosh veten dhe t tjert, nse je i menur, nuk do ta
lndosh asknd, as veten e as t tjert.
Ktu ska asgj q i prngjan mkatit, dhe asgj q i ngjan virtytit
krejt sht urti. Nse dshiron ta quajsh virtyt, quje virtyt.
Edhe ekziston mosdija dhe nse dshiron ta quajsh mkat, ky sht i
vetmi mkat.
Po, si ta transformos mosdijen tnde n urti? Ky sht i vetmi
transformim - e ti nuk mund ta ofrosh: ajo ngjan kur je i lir dhe i
natyrshm.
duke ndenjur lirshm dhe natyrshm,
mund ta thesh zgjedhn,
dhe kshtu t lirohesh.

20

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Dhe kshtu nj dit do t jesh plotsisht i lir. N filim do ta kesh


vshtir, sepse n fillim shprehit e vjetra pandal do t detyrojn q dika t
bsh: ke dshir t trbohesh e shprehija vjetr t qeshet n fytyr. Ka
njerz pr t cilt je i sigurt se jan t zemruar, edhe pse qeshn. Ata me
qeshjen e tyre specifike e shprehin zemrimin. Dika t keqe ndiejn, e
qeshja e rreme shprehet n fytyrat e tyre.
Hipokritt jan njerz t panatyrshm; kur jan t zemruar, ata
qeshn; kur urrejn, ata shprehin dashuri; nse me dshir do t kishin vra,
ata shprehin ngushllim. Hipokritt jan moralist t prkryer plotsisht t
informuar, lule plastike, t shmtuar, t padobishm; kjo nuk sht lule,
sht imitim.
Tantra sht rrug e natyrshme: bhu i lirshm dhe i natyrshm. Ka
me qen vshtir, sepse shprehit e vjetra duhet thyer. Ka me qen vshtir,
sepse duhet t jetosh n shoqrin e hipokritve. Ka me qen vshtir, se
dokund ke me ardh n konflikt me hipokrit por duhet patjetr t kalosh
prmes ksaj. Do t jet vshtir, se shum sht investuar n gnjeshtr, n
imitim. Ndoshta do t mbetsh plotsisht i vetmuar, por kjo do t jet vetm
faz kalimtare. S shpejti t tjert do t fillojn ta ndiejn autoktonin tnde.
Mos e harro m i mir sht zemrimi autokton sesa qeshja e rreme,
bar ky sht origjinal. E njeriu i cili nuk mund t trbohet n mnyr
autoktone, nuk mund t jet fare autokton. N esenc, nse sht autokton,
sht i vrtet, i vrtet ndaj qienies s vet. fardo q t ndodh, mund t
jet i sigurt se sht i vrtet.
Kshtu mendoj edhe un: se zemrimi i sinqert sht i bukur, e
buzqeshja e rreme e shmtuar; se urrejtja e sinqert e ka bukurin specifike,
sikur dashuria e sinqert se bukurija sht nga e Vrteta. Ajo nuk ka lidhje
as me urrejtjen e as me dashurin e bukura buron nga e vrteta. E vrteta
sht bukuri pavarsisht se n far forme paraqitet. Me t vrtet shum m i
bukur sht njeriu i vdekur sesa njeriu rrejshm i gjall, sepse e vrteta,
kvaliteti esencial i qenies, sht aty.
Kur i kishte vdekur gruja Mulla Nasradinit . Fqinjt ishin tubuar.
Nasradini kishte ndenjur plotsisht i qet, sikur asgj skishte ndodhur.
Fqinjt kishin filluar t qajn e t rnkojn, dhe e kishin pyetur: Pse po rrin
aty Nasradin? Ajo ka vdekur!
Nasradini kishte thn: Pritni! Ajo sht aq gnjeshtare posarisht
kto tre dit e fundit. Do t pres ta shoh se a sht e vrtet apo jo.
Por, mbane mend: bukuria buron nga e vrteta, autoktonja. Dhu
autentik dhe do t lulzosh. Dhe sa m autentik q bhesh, gradualisht
shum gjra do t bin vetvetiu. Sdo t duhet t bsh kurrfar prpjekje, ato

21

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

vetvetiu do t zhduken. E kur ta mson kt shkathtsi, do t bhesh


gjithnj e m i lirshm, m i natyrshm dhe m autentik. Edhe Tilopa thot:
mund ta thesh zgjedhn,
dhe kshtu t lirohesh.
lirimi nuk sht dika i paarritshm, ai thjesht fshihet prapa teje. Kur
je autentik, dyert jan t hapura por ti je asisoj gnjeshtari, asisoj
mashtruesi, asisoj hipokriti, ti je aq thell i pandrgjegjshm; pr kt arsye
mendon se liria sht shum, shum larg. Nuk sht! Pr qenien autentike
liria sht e thjesht dhe e natyrshme. Ajo sht m e natyrshme se dogj
tjetr.
Sikur lumi q rrjedh kah oqeani, sikur avulli q ngritet kah qielli,
sikur dielli q sht i ngroht, e hna e ftoht, pr qenien autentike sht
liria.
Ajo nuk sht asgj me t ciln mund t krenohesh. Ajo nuk sht
asgj me t ciln mund ti thuash njerzve se e ke arrit.
Kur e kan pyetur Lin i, far ka ndodh me ty? Njerzit po flasin
se je br i ndritur, ai kishte rrudhur supet dhe kishte thn: Ka ndodh?
Asgj kam prer drunj dhe kam uar uj n ashram, se dimri afronte. Ai
kishte rrudhur supet - gjest aq i parndsishm.
Kishte thn: Asgj ska ndodhur. far pyetje e marr! E natyrshme
sht t prehen drunjt n mal dhe uji t nxirret nga bunari. Jeta sht
plotsisht e natyrshme, Lin i thot: Kur tm flihet, un flej; e kur jam i
uritur, un ha. Jeta sht plotsisht e natyrshme.
Liria sht gjendja e jote e prkryer e ekzistimit t natyrshm. Liria
nuk sht dika me t ciln duhet t krenohesh: se si ke mbrri dika shum
t madhe. Ajo nuk sht dik a e madhe, asgj e jashtzakonshme. Kjo do t
thot t jesh i natyrshm, vetm me qen ai q je.
E, si t veprohet?
Hedhe tensionimin, hedhe hipokrizin, hedhi t gjitha q i ke kultivuar
rreth qenies sate t natyrshme. N fillim do t jet shum, shum vshtir,
por vetm n fillim. Njher, kur ksaj ti adaptohesh, edhe tjert do ta
ndiejn se dika po t ndodh, sepse qenie autentike sht aq e fort, aq
joshse. Ata do t fillojn t ndiejn se dika ka ngjar: ai m nuk sht
pjes e jona, sht br krejtsisht i ndryshm. Por ti nuk do t jesh humbs,
sepse nga ty ka ra vetm ajo pjes q nuk sht e natyrshme.
E njher kur ta krijosh zbrazsin me hedhje t t gjithave q nuk
jan t natyrshme, shtirsin, maskave, ather qenie e natyrshme fillon t
lulzoj. Asaj nuk i nevoitet hapsira.

22

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Bhu i zbrazt, i lir dhe i natyrshm. Le t bhet ky ligji kryesor n


jetn tnde.

II
RRNJA E GJITHA PROBLEMEVE
Knga vazhdon:
Nse dikush e sheh zbraztin derisa shikon n hapsir;
dhe nse ai me mendje vshtron mendjen,
ai i shkatrron dallimet
dhe e arrin Buda-rin
Ret t cilat pluskojn n qiell
nuk kan rrnj, e as shtpi;
kt nuk e kan as mendimet
derisa pluskojn npr mendje.
Njher, kur mendja personale vrehet,
dallimet zhduken.
Format dhe ngjyrat krijohen n hapsir,
Por hapsira nuk ka premisa as t zezs e as t bardhs.
T gjitha gjrat dalin nga mendja personale,
Mendja nuk sht e prlyer as me virtyte e as me vese.
12. shkurt 1975.
Vet mendja sht rrnj e gjitha problemeve. Pr kt arsye s pari
duhet kuptuar se ka sht mednja, prej far materiali sht e ndrtuar; se a
sht ajo dika, apo vetm proces; a sht ajo substanciale, apo sht dika
ngjajshm me ndrrn. Dhe derisa mos ta msoni natyrn e mendjes. Sdo t
jeni n gjendje ta zgjidhni asnj problem t jets.
Shum mund t prpiqeni, por provoni ta zgjidhni edhe vetm nj
problem personal, dhe do t dshtoni kjo sht plotsisht e sigurt; pr
arsye se, n t vrtet, kurrfar problemi nuk ekziston: vet mendja sht
problem. Zgjidhja e cilido problem nuk do t ndihmoj, sepse rrnjt e saj do
t mbesin t paprekura.
Kjo sht sikur kur drurit ia pren degt, i krasit gjethet, e nuk e
nxjerr me rrnj. Do t dalin gjethet e reja, do t mugullojn degt e reja

23

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

madje edhe m t shpeshta se ato t vjetrat. Krasitja i ndihmon drurit t


bhet m i dendur. Krejt derisa nuk e mson se n mnyr ta rrnjossh,
lufta jote do t jet e kot, ajo sht marrzi. Do ta shkatrrosh veten, e jo
drurin.
N at luft kot do ta shpenzosh energjin, kohn, jetn, e druri me
kalimin e kohs do t bhet shum m i bujshm, m i fort dhe m i
degzuar. E rezultatet kan me t befasuar: me mund ke punuar dhe je
prpjek pr ta zgjadhur ket apo at problem, ndrsa problemet ve kan
vazhduar t rriten, t shumohen. Madje edhe nse e zgjidh nj, dhjet t tjer
kan me zn vendin e tij.
Mos u mudo ti zgjidhsh problemet personale ato nuk ekzistojn:
vet mendja sht problem. Por mendja sht e fshehur nndhe: pr kt
arsye e quaj rrnj, ajo nuk sht e dukshme. Sa her q takohesh me
problemin, problemi gjithmon sht n siprfaqe mund ta shohsh dhe
pr kt arsye mund t mashtrohesh.
Kurr mos e harro, ajo q sht e dukshme nuk sht rrnja; rrnja
gjithmon mbetet e padukshme, rrnja gjithmon sht e fshehur. Kurr mos
lufto kundr t padukshms se do t luftosh kundr hijs. Do t shpenzohesh
e n jetn tnde ssht br kurrfar transformimi; problemi i njjt do t
krijohet prsri, dhe prsri, dhe prsri. Shikoje jetn tnde dhe do ta
kuptosh se pr ka e kam fjaln. Un nuk po flas pr ndonj teori mbi
mendjen, vese pr fakte q kan t bjn me t. E fakt sht se: mendjen
duhet shqyrtuar.
Njerzit vijn dhe m pyesin: si ta realizoj mendjen e qetsuar? E
un i prgjigjem: Ska dika t ngjashme me mendjen e qetsuar. Kurr
skam dgjuar pr dika t till.
Mendja kurr nuk sht e qet, jo-mendja sht e qet. Vet mendja
kurr smund t jet e qet, e qetsuar. Vet natyra e vrtet e mendjes sht
me qen e tendosur, me qen konfuze. Mendja kurr nuk sht e kthjellt,
ajo nuk mund ta ket kthjellsin sepse sipas natyrs ajo sht kaotike,
vransir. Kthjellsia sht e mundur vetm pa mendje, qetsia sht e
mundur vetm pa mendje, heshtja sht e mundur vetm pa mendje pr
kt arsye kurr mos tento ta realizosh mendjen e heshtur. Nse provon, q
nga vet fillimin do t nisesh n dimensione t pamundura.
Pr kt arsye s pari duhet ta kuptosh natyrn e mendjes, se vetm
ather do t mund t bsh dika.
Nse shikon m mir, kurr sdo t gjesh dika q sht mendje. Ajo
nuk sht gjsend, ajo sht proces; ajo nuk sht gjsend, ajo sht
ngjajshm me masn. Ekzistojn mendime t veante, por ato lvizin aq
shpejt saq nuk mund tia shohsh distancn n mes tyre. Nuk i sheh

24

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

intervalet sepse nuk je mjaft i vmendshm dhe i zgjuar, kshtu q t


nevoitet nj deprtim m i thell. Kur syt e tu t jen n gjendje t shikojn
m me kujdes, prnjher do ta vresh nj mendim, mandej tjetri, e kshtu
me rradh por jo edhe mendjen.
Masa e mendimeve, miliona mendime ta krijojn prshtypjen se
mendja ekziston. Ashtu sht edhe me masn. Miliona njerz qndrojn n
grumbull; a ekziston ajo q ne e quajm mas? A mund ta gjesh masn pa
personin i cili qndron aty? Por, ata jan s bashku dhe bashksia e tyre ta
ofron ndjenjn se dika si masa ekziston derisa vetm individt ekzistojn.
Kjo sht e para t ciln mud ta vrejmi n lidhje me mendjen.
Vshtro, dhe do ti gjesh mendimet, por kurr nuk do t has n mendje.
Edhe kur kjo t bhet prvoj personale e jote - jo pr at se une e kam
thn, jo pr at se Tilopa ka knduar pr at, kjo nuk do t ndihmoj. Por
nse kjo bhet prvoja jote, dhe kjo bhet fakt i njohjes sate personale,
ather gjrat papritmas do t fillojn t ndryshojn.
Pasi q e ke kuptuar esencn m t vlershme mbi mendjen, kjo do t
ndikoj q shum gjra rreth teje t ndryshojn.
Vshtroje mendjen dhe gjeje se ku sht ajo, ka sht ajo. Do ta
vresh se mendimet notojn dhe se n mes tyre ka interval. Dhe nse gjat
vshtron, do ta shohs se ka ma shum intervale sesa mendime, sepse do
mendim sht i ndar nga njri tjetri; n t vrtet, do fjal sht e ndar nga
tjetra. Dhe sa ma thell q shkon, do t gjesh zbrazsira gjithnj e m t
mdha. Mendimi noton, mandej shfaqet zbraztia; mandej vjen mendimi
tjetr, prsri zbraztia tjetr pason.
Nse nuk je i vetdijshm, nuk do t mund ti shohsh zbraztit; do
t kaprcesh nga njri mendim n tjetrin. Nse bhesh prsosshm i
vetdijshm, do t zbulohen kilomatra t tra zbraztie.
N ato zbraztia ngjan satori. N ato zbraztia e Vrteta troket n
dern tnde. N ato zbraztia mysafiri vjen. N ato zbraztia Zoti
konkretizohet, apo quje si t duash. E kur vetdija sht e plot, ather
mbete vetm zbraztia e pakufishme e hiit.
Njjt sht edhe me ret: ret lvizin dhe mund t bhen aq t
dendura sa q mbulojn tr qiellin dhe mos ta shohsh. sht zhdukur
kaltrsia e pafundme, derisa ti je i mbuluar me re. Shiko ather, nj re sht
zhdukur, e reja tjetr nuk ka hyr n fushn tnde t vshtrimit prnjher
shklqen kaltrsia e pafundme qiellore.
Njjt ngjan edhe n ty: ti je kaltrsi e pafundme qiellore, e
mendimet jan sikur ret t cilat pluskojn prreth teje, ndieje kt. Por
zbraztit ekzistojn, qielli ekziston. Nse e prjeton shklqimin e qiellit,
kjo sht satori, e nse bhesh si qielli, kjo sht samadhi. Procesi i cili on

25

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

nga satori deri tek samadhi prbhet nga deprtimi i thell i mendjes, asgj
tjetr.
E para, mendja nuk ekziston si entitet, ekzistojn vetm mendimet.
E dyta: mendimet ekzistojn t ndara prej teje, ato nuk jan pjes e
natyrs sate, ato vijn e shkojn ti mbetesh, ti ia del. Ti je sikur qielli:
kurr nuk vjen, dhe kurr nuk shkon, gjithmon je ktu. Ret shkojn e
vijn, ato jan fenomen momental, ato nuk jan t prhershme madje edhe
nese prpiqesh k kapesh pr nj mendim, sdo t mund ta mbash gjat, ai
do t ik, ai ka lindjen dhe vdekjen e vet. Mendimet nuk jan tujat, ato nuk
t prkasin ty. Ato vijn si vizitor, mysafir, por nuk jan nikoqire.
Vshtroj m thell, dhe ather do t bhesh nikoqir, e mendimet
mysafire. Dhe si mysafire ato do t jen t mrekullushme, por nse
krejtsisht harron se je sundimtar, ather ato do t bhen sundimtare, e ti do
t jesh n amulli. Pikrisht ky sht ferri. Kur je ti i zoti i shtpis, shtpja t
prket ty edhe nse mysafirt dojn t sundojn. Pranoj, ke kujdes me to,
por mos u identifiko me to, n t kundrtn, ato do t bhen sundimtare.
Mendja bhet problem sepse plotsisht identifikohet me mendimet,
kshtu q krejtsisht ke harruar n intervalin dhe se ato jan vizitore. Kurr
mos e harro at q mbetet, ajo sht natyra jote, Tao yt. Gjithmon orientoje
vmendjen kah ajo q nuk vjen kurr dhe nuk shkon kurr, e cili sht sikur
qielli. Ndryshoje geshtalt: mos e kthe vmendjen nga vizitort, qndro si
sundimtar i rrnjosur; vizitort do t vijn e do t shkojn.
Natyrisht, ka mysafir t mir dhe t kqij, por nuk duhet t brengosesh
pr kt. Nikoqiri i mir do t sillet me t gjith mysafirt mir, nuk do t
bj dallime. Nikoqiri i mir sht nikoqir i mir, do t vijn mendimet e
kqija, ai ndaj tyre sillet si me mendimet e mira. Atij nuk i intereson se af
jan mendimet.
ka ke arrit ti q ke br dalllimin n mes mendimeve t kqija dhe
t mira? Mendimet e mira i ke afruar afr vetes, e t kqijat i ke hedh. Heret
a von do t jesh i identifikuar me mendime t mira; mendimet e mira do t
bhen nikoqire. E do mendim i cili bhet sundimtar krijon mjerim pr
shkak se ai nuk sht i zoti shtpis; mendimi thot se kjo sht pron e tij, e
ti me t identifikohesh. Identifikimi sht smundje.
Gurdhijeff zakonisht ka thn se gjithmon duhet vetm nj gj: t mos
identifikohesh me at q shkon e vjen. Do t vij mngjesi, mandej mbrmja
vjen e shkon, do t vij edhe nata, e mandej prsri mngjesi. Ti mbetesh: jo
si ti, sepse edhe ajo gjithshtu sht mendim por si vetdije e pastr; jo si
emri yt, sepse edhe ajo sht mendim. Vetm si vetdije e pastr, pa emr,
pa form; vetm si pastrti, vetm si paformsi, vetm si paemrtim, vetm

26

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

si fenomen i vrtet i qenies s vetdijshme vetm n kt mnyr do t


mbetesh i qndrueshm.
Nse identifikohesh, do t bhesh mendje. Nse identifikohesh, do t
bhesh trup. Nse identifikohesh, do t bhesh emr dhe form at q
hindust e quajn: namarupa, emr dhe form ather i zoti i shtpis nuk
sht m. Ather e harron amshimin, dhe momentalja t bhet kryesore.
Momentalja sht bota; amshimi sht Zoti.
Ky sht fakti i dyt e rndsishme q duhet ta arrish, q ti t bhsh
zot shtpie, e mendimet t jen mysafire.
Nse fillon t vshtrosh, s shpejti do t bhesh i vetdijshm faktorit
t tret. E treta sht se mendimet jan ardhacake, bezdiss t jashtm. Asnj
mendim nuk sht i yti. Ato gjithmon vijn nga jasht, ti je vetm ur. Zogjt
hyjn n nj der, e n tjetrn dalin: pikrisht kshtu mendimet hyn dhe
dalin nga ty.
Ti konsideron se mendimet jan tuat. E jo ve kjo, ti madje lufton pr
to dhe pohon: Ai sht mendimi im, kjo sht e vrtet. Ti debaton,
diskuton, prlahesh pr to, mundohesh ta dshmosh: Ky sht mendimi
im. Asnj mendim nuk sht i yti, asnj mendim nuk sht origjinal t
gjitha mendimet jan t huazuara. T gjitha ato jan nga dora e dyt sepse
me miliona mjerz para teje i kan pasur ato mendime. Madje mendimet
jan shum m jasht teje sesa gjsendet.
Njher fizikanti i madh Eddington kishte thn se sa ma thell q
shkenca deprton n materie, gjithnj e m tapr zbulon se materie sht
mendim. Kjo ndoshta sht ashtu, un nuk jam fizikant, edhe Eddington me
siguri ka t drejt kur thot se kur vshtron m thell gjithnj e m qart do
ta shohsh se materia sht mendim. Por, dua t ta them t kundrtn: sa ma
thell q deprton n vete, mendimet gjithnj e m tepr do t duken si
materie. N t vrtet, kto jan dy aspekte t t njjtit fenomen: mendimi
sht materie, materia sht mendim.
Kur them se mendimi sht materie, ka un me kt nnkuptoj? Un
konsideroj se mendimin personal mund ta hedhsh si gjsendin. Kokn e
dikujt mund ta gjuajsh me mendime sikur q e bn me gjsend. Dik me
mendime mund ta vrassh, sikur ta bsh kt me thik. Mund ta japsh
mendimin tnd si dhurat, apo si infektim. Mendimet jan materie, ato kan
fuqi, por ato nuk t prkasin ty. Ato vijn tek ti, qndrojn nj koh, dhe
mandej t braktisin. I gjith universi sht i mbushur me mendime dhe
materie. Materia sht vetm pjes fizike e mendimit, e mendimet jan pjes
mendore e materies.
Shaku i faktit se mendimet jan objekte, ndodhin shum udira. Nse
dikush pandrprer mendon pr ty dhe pr fatin tnd, ajo do t realizohet,

27

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

pr arsye se ai e drejton fuqin kah ti. Pr kt arsye bekimet ndihmojn.


Nse mund t jesh i bekuar nga dikush q e ka arrit jo-mendjen, bekimi do
t realizohet se njeriu q kurr nuk i shfrytzon mendimet ka akumuluar
energji mendore, kshtu q do t realizohet krejt ka thot ai.
N t gjitha traditat e Lindjes nxnsit, para se t filloj t msoj mbi
jo-mendjen, para se ta merr teknikn, i theksohet se duhet t ndrprej t
jet negativ, se nse e arrin jo-mendjen, e mbetet negativ, ajo pr t mund
t bhet fuqi e rrezikshme. Para se ta arrish jo-mendjen duhesh t bhesh
plotsisht pozitiv. Ktu qndron dallimi n mes magjis s zez dhe magjis
s bardh.
Magjia e zez sdo t thot asgj tjetr prvese orientimi negativ i
energjis s akumuluar mendore. Magjia e bardh nuk sht asgj tjetr
prvese orientim i energjis s akumuluar prmes qndrimit pozitiv ndaj
ekzistencs s trsishme. Emergjia e njjt prmes negativizmit bhet e
zez; energjia e njjt prmes pozitivizmit bhet e bardh. Mendimi sht
forc xhigante, ai sht materie. Kjo ka qen vetia e tret e rndsishme e
natyrs s mendjes. Duhet ta kuptosh brenda vetes.
Nganjher do t ndodh q ti shohsh mendimet se si veprojn si
materie, por kjo ndodh pr shkak se je i kushtzuar shum me materie, duke
menduar se kjo sht koincidenc. Ti thjesht i anashkalon faktet, duke mos i
konsideruar ato; mbetesh indiferent, duke i harruar ato. Por shum her ke
menduar pr vdekjen e ndonj personi -e ai ka vdekur. Ke menduar se kjo
sht koincidenc. Kur ke menduar pr mikun tnd, t ka marr pr ta par
dhe ke menduar se sa kishte qen mir t vij t t vizitoj - e ai ve sht
para, shtpis. Ti mendon se kjo ka qen koincidenc. Kjo nuk ka qen
koincidenc. N t vrtet, koincidenca nuk ekziston, gjithka e ka shkakun
e vet. Mendimet e tua krijojn botn rreth teje.
Mendimet e tua jan materie, pr kt arsye ke kujdes me to.
Vmendshm puno me to! Nse nuk je plotsisht i vetdijshm, mund ti
krijosh edhe vetes edhe t tjerve mjerim e ti po e krijon. Dhe, mos e
harro, kur tjetr kujt i krijon mjerim, madje edhe paqllimshm, prnjher
edhe vetes i ke krijuar pr kt arsye mendimet jan thik me dy tehe. Ato
gjithashtu t prejn ty kur e kan prer dik tjetr.
Para tre vjetve nj izraelit, Uri Geler, i cili ka studiuar energjin e
mendimeve, e ka treguar nj eksperiment n televizionin BBC n Angli. Ka
mundur cilindo send ta lakoj vetm me mendime: dikush kalonte pran Uri
Geler-it me lug n dor, e ai ve mendonte, dhe luga lakohej. Ju nuk mund
ta lakoni as me duar, e ai e ka lakuar n mendimet e tija. Por n telivizionin e
BBC ka ngjar nj fenomen i rrall; madje edhe Uri Geler nuk e ka ditur se
kjo sht e mundur.

28

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Me mija njerz prmes ekranit e kan prcjellur eksperimentin. Dhe


derisa ai kt e ka br n studio, n shtpit e shikusve kan filluar
gjsendet t rrzohen dhe t thehen me mijra gjsende npr gjith
Anglin. Kjo ndodh kur prcillet energjia. Kur sht demostruar
eksperimenti n largsi prej dhjet metrash ather edhe n shtpit e
shikusve n dhjet metra larg televizorit shum ka kishte ndodhur:
gjsendet kishin gilluar t shtrembrohen, t rrzohen, t thehen. Kjo ka
qen udi!
Mendimet jan gjsende, dhe at gjsende shum t fuqishme. N
Rusin Sovjetike jeton gruaja, Mihiajlova. Ajo mund t ndikoj n gjsende
nga largsia, ajo me mendime mund ti lviz. N Rusi ktyre gjrave nuk iu
besojn Rusia sht vend komunist, ateist kshtu q menjher n
mnyr shkencore kan filluar ta testojn Mihiajlovn, t hulumtojn se
far po ndodh. Derisa ajo kt e ka br, ka humbur gati nj kilogram n
pesh; pr gjysm ore, sa ka zgjatur eksperimenti, ka humbur nj kilogram.
ka do t thot kjo?
Kjo do t thot se prmes mendimeve e emiton energjin e kt
pandrprer e bn.
Medja jote sht akall. Ti pandrrer hedh nga vetja shum ka.
Ti i shkatrron njerzit rreth vetes. Ti e shkatrron veten. Ti je gj e
rrezikshme i cili pandrprer zgjerohesh.
E shum ka po ndodh shkaku yt. Kjo sht rrjet gjigante: e gjith
bota pr do dit po bhet gjithnj e m e mjer, se n tok po shtohet numri
i njerzve, dhe po shohet numri i vrshimeve t mendimeve negative.
Sa ma shum q kthehesh n t kaluarn, do ta zbulosh se ather ka
pasur m shum paqe dhe m pak ndotje mendore. N kohn e Buds, apo
n kohn e Lao Ceut, bota ka qen shum, shum paqsore, e natyrshme,
parajs e vrtet. Pse? S pari popullsia ka qen e vogl, e njerzit nuk kan
qen shum t prirur pr t menduar, m t prirur kan qen pr ndjenjaemocione; kshtu q m me ndje jan lutur se q kan menduar. E para t
ciln kan dasht ta bjn n mngjes, ka qen t luten. Dhe n mbrmje at
t ciln m s shumti kan dshiruar ta bjn, ka qen, t luten. Dhe gjat
gjith dits, sa her q kan gjetur koh, atyre u ka plqyer t luten n vete.
ka sht lutja? Lutja sht kur i drgon t gjithve bekim. Lutja
sht kur i drgon t gjithve ngushllim. Me lutje krijon kundrhelm pr
mendime negative. Lutja krijon pozitivizm.
Kjo ka qen urti e tret n lidhje me mendimet, ato jan shum t
fuqishme kshtu q duhet me vmendje t madhe ti prdorsh.
Zakonisht ti pavetdijshm pr gjithka mendon. Vshtir sht t
gjendet personi i cili n mendime nuk ka br ndonj vrasje, vshtir sht t

29

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

gjendet personi i cili n mendjen e vet nuk ka br shum lloj mkatesh dhe
ligsirash. e mendimet realizohen. Dhe, mbane n mend, ju ndoshta nuk
jeni vrass, por nse dikush pandrprer mendon pr vrasje mund ta krijoni
situatn ku dikush mund t jet i vrar. Dikush mund ta pranoj mendimin
tnd, se rreth teje ka persona t dobt, e mendimet rrjedhin si uji: teposht.
Nse pandrprer mendon pr t, dikush i dobt mund ti pranoj mendimet
e tua dhe me t vrtet t bj vrasje.
Pr kt arsye ata t cilt e njohin realitetin e brendshm t njeriut
thon se ekziston prgjegjsia e prgjithshme, dhe se t gjith jan
prgjegjs pr at q ndodh n bot. Pr krejt at q ka ndodh n Vjetnam
nuk sht prgjegjs vetm Niksoni, dokush kush mendon gjithashtu sht
prgjegjs. Vetm nj njeri nuk mund t jet prgjegjs, e ky sht personi i
cili sht jasht mendjes: prndryshe t gjith jan prgjegjs pr at q
ngjan n planet. Nse bota sht ferr, ti je kreator, ti n t gjitha je
pjesmarrs.
Mos e hedh prgjegjsin tek t tjert edhe ti je prgjegjs, ky sht
fenomen kolektiv. Dshira mund t realizohet kudo qoft, eksplodimi mund
t ndodh me mijra kilometra larg teje largsia ska kurrfar rndsie sepse
mendimi sht fenomen jashthapsinor. Mendimit hapsira nuk i duhet.
Pr kt arsye mendimi ma shpejt udhton. Madje as drita nuk
udhton aq shpejt, madje edhe drits i duhet hapsira. Mendimet udhtojn
m shpejt. N t vrtet, atyre pr udhtim nuk i nevoitet koha, pr to
hapsira nuk ekziston. Ti mund t jesh ktu, t mendosh pr dika, dhe ajo t
ndodh n Amerik. Si mund t mos jesh prgegjs? Nuk ka gjyq q mund
t dnoj, por do t jesh i denuar nga gjyqi suprem i Ekzistencs ti ve tash
je i denuar. Pr kt arsye je aq i mjer.
Njerzit vijn tek un dhe m thon: Ne kurr askujt nuk i kemi br
keq, e prap jemi aq t mjer. Ndoshta ti ske br kurr kurrgj, por
ndoshta dika ke menduar e mendimet jan shum m subtile se sa veprat.
Dikush mund ta ruaj vetn nga veprimi, por nuk mund ta ruaj veten nga
mendimi. Mendimi mund ta lndoj do knd.
Nevoitet jo-mendja po qe se dshiron t jesh plotsisht i liruar nga
mkatet, i liruar nga veprat e kqija, i liruar nga t gjitha q ngjajn rreth
teje e ky ka qen qllimi i Buds.
Buda sht personi i cili jeton pa mendje dhe pr kt arsye nuk
mban prgjegjsi. Pr kt arsye njerzit n Lindje thon se ai kurr nuk e
akumulon karmn, ai kurr nuk i akumulon problemet pr t ardhmen. Ai
jeton, ec, lviz, ushqehet, flet, bn shum ka, por kurr nuk e akumulon
karmn, sepse karma nnkupton aktivitet. Por, n lindje thon se Buda nuk

30

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

do ta akumuloj as karmn madje edhe nse vret. Pse? E ti e akumulon


karmn edhe nse nuk vret. Pse?
Thjesht: fardo q t bj Buda, bn pa involvimin e mendjes n
at.
Ai sht spontanitet, nuk sht aktivitet. Ai nuk mendon pr at, ajo
ndodh. Ai nuk sht aktivist. Ai lviz sikurse zbraztia. M nuk i duhet
mendja, ai nuk mendon se far t bj. Nse ANATTA(jo-vetja) lejon t
bhet, ai do t lejon t bhet. Ai m nuk ka ego pr ti kundrshtuar, ai m
nuk ka ego q do t vepronte.
Kjo do t thot t jesh i zbrzt edhe n jo-uni: vetm me qen joqenie, anatta, jo-uni. Ather m nuk mbledh asgj; ather m nuk je
prgjegjs pr at q ndodh rreth teje; ather ve je transcedentuar.
do, edhe mendimi m i vogl, krjon n ty dhe n t tjert, dika. Ke
kujdes!
Por, kur po t them t kesh kujdes, un nuk po mendoj n mendime t
mira, jo. Pr shkak se gjithmon kur ke mendime t mira, gjithashtu do t
shfaqen edhe mendimet e kqija. Si mund t jet e mira pa t keqen? Nse
mendon pr dashurin, n ann e kundrt, do t fshihet urrejtja. A mund t
mendosh pr dashurin e t mos mendosh pr urrejtjen? Ti ndoshta nuk je i
vetdijshm, ndoshta dashuria shtrihet n rrafshin e vetdijshm t mendjes
tnd, por n nnvetdije fshihet urrejtja ato shkojn s bashku.
Gjithmon kur mendon pr mshirn, ti mendon pr pamshirn. A
mund t mendosh pr mshirn, e t mos mendosh pr pamshirn? A mund
t mendosh pr padhunn, e t mos mendosh pr dhunn? N vet fjaln
padhun ka hyr fjala dhun; ajo ve n t mbahet. A mund t mendosh
pr brahamacharya (celibat), e t mos mendosh pr seks? Kjo sht e
pamundur, sepse far vlere do t kishte pasur celibati pa mendime mbi
seksin? E nse brahamacharya nnkupton t mos mendohet pr seks,
ather far brahamacharya sht.
Jo, me ndihmn e jo-mendimit krijohet kvaliteti krejtsisht i ri i qenies:
jo i mir, jo i keq, thjesht, gjendje e jo-mendimit. Ti je vetm vshtrues, ti
qndron i vetdijshm, por nuk mendon. Dhe nese ndonj mendim hyna
ato do t hyn, sepse mendimet nuk jan t tuat; ato pezullojn n ajr. Rreth
e rrotull sht jo-sfera, sferae mendimeve. Sikurse q sht ajri aty, edhe
mendimet jan rreth e rrotul teje dhe ato vetvetiu shkojn e vijn. Kjo do t
nrprehet kur t bhesh m i vetdijshm. N kt ka dika: nse bhesh m
i vetdijshm, mendimet thjesht do t zhduken, do to shkrihen, sepse
energjija e vetdijs sht m e fort se e mendimeve.
Vetdija pr mendime sht zjarr. Kjo sht sikur kur e ndez qiriun
dhe terri nuk mund t hy n dhomn tnde; fike dhe terri do t futet n t

31

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

gjitha ant; padyshim, prnjher do t jet prezent. Kur n shtpi sht e


ndezur drita, terri nuk mund t hy. Mendimet jan si terri: ato futen vetm
nse nuk ka drit. Vetdija sht zjarr: sa m i vetdijshm q bhesh,
gjithnj e m pak do t futen mendimet.
Nse me t vrtet integrohesh me vetdijn tnde, ather mendimet
nuk do t hyn m; do t bhesh kshtjell e pamposhtur, asgj nuk do t
mund t deprtoj n ty. Jo pr shkak se je i mbylllur, mbaje n mend ti je
plotsisht i hapur; kjo sht sikur energjija e vetdijs tnde t bhet
kshtjell. Dhe kur mendimet m nuk do t hyn n ty, ato do t kalojn
pran teje. Do ti shohsh se si vijn, por kur afrohen shum afr, do ti
shohsh se si kthehen. Ather mund t shkosh kah t duash, madje edhe n
ferr asgj nuk do t ndikoj n ty. Kjo sht ajo q un nnkuptoj me fjaln
ndritje.
E tash prpiqu ta kuptosh sutrn e Tilops:
Nse dikush e sheh zbraztin derisa shikon n hapsir;
dhe nse ai me mendje vshtron mendjen,
ai i shkatrron dallimet
dhe e arrin Buda-rin
Nse e sheh zbraztin derisa shikon n hapsirKjo sht
metoda, metoda tantriste: vshtroje hapsirn, qiellin, pa shikim; vshtroje
me shikim t zbrazt. Vshtro, por mos shiko n dika: thjesht shiko zbrazt.
Nganjher do ta shohsh shikimin e zbrazt n syt e t mendurit
sepse i menduri dhe urtari jan t ngjajshm n nj gj. I menduri t
shikon n fytyr por ti mund ta vrsh se ai nuk sheh. Ai shikon n ty sikur t
jesh prej xhami, sikur t jesh i tejdukshm; ti ja ze rrugn, por ai nuk shikon
n ty. Dhe ti pr t je i tejdukshm; ai shikon npr ty, dhe prapa teje. Ai pa
shikim shikon n ty. Kjo n nuk sht prezente, ai vetm shikon.
Vshtroje qiellin duke mos shikuar n dika, se nse shikon n dika,
ret do t jen t gatshme t vijn: dika do t thot re, asgj do t thot
hapsirn e pafundme t qiellit t kaltrt. Mos shiko n ndonj objekt. Nse
e vshtron ndonj objekt, shkimi vetm krijon objekt: vijn ret, dhe ather
shikon n re. Mos shiko n re. Madje edhe nse jan atje, mos shiko n to
vetm shiko; lej le t notojn, ato jan atje. Papritmas do t vjen asti kur do
t msohesh t shikosh pashikim ret pr ty do t zhduken, do t mbetet
vetn qielli i pafund. Kjo sht e vshtir, sepse syt e tu jan msuar t
fokusohen dhe t shikojn n objekt.
Shikoje foshnjn e posalindur. Ajo i ka syt si t urtarit apo t
mendurit: syt e saja jan t lira dhe t pafokusuar. Ajo mund ti drejtoj,

32

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

por mund edhe ti l t rrshqasin aneknd ato ende nuk jan t fokusuara.
Sistemi i tyre sht i langt, sistemi nervor i tyre ende nuk ka struktur,
gjithka sht fluide. Kshtu q foshnja shikon pa shikuar n objekte, ky
sht shikim i t mendurit. Shikoje foshnjn: t nevoitet mnyra e njjt e
shikimit, sepse duhet ta arrish fmijrin e dyt.
Shikoje t mendurin, sepse i menduri sht dbuar nga shoqria.
Shoqria nnkupton, botn e rregullave t konsoliduara, t lojs. I menduri
sht i mendur sepse nuk i prmbahet rregullave t konsoliduara, ai sht
rebel ai sht bash rebel. Edhe urtari sht rebel i prkryer i shoqris, por
krejtsisht tjetr. Ai nuk sht i mendur; n t vretet, ai sht e vetmja
mundsi e naivitetit t pastr. Por e gjith bota sht e mendur, e kurthuruar
n rregulla pr kt arsye urtari duket i mendur. Vshtroje t mendurin:
shikimi i tij t nevoitet.
N shkollat e vjetra tibetiane gjithmon e kan pasur t mendurin
vetm pr at q gjurmuesit t mund ti shohin syt e tij. T mendurit kan
pasur qmim t lart. Kan qen t krkuar, sepse manastiri nuk ka mundur t
ekzistoj pa t mendurin. Ai ka qen objekt vshtrimi. Gjurmuesit e kan
vshtruar t mendurin, syt e tij, mandej, mandje jan prpjekur q n
mnyrn e tij ta shikojn botn. Eh ato kohra kan qen t mrekullueshme.
N Lindje t mendurit kurr nuk kan vuajtur si kan vuajtur t
mendurit n Perndim. N Lindje kan qen t respektuar, kan qen dika
t veant. Komuniteti pr ta sht kujdesur, kan qen t respektuar sepse n
vete kan pasur nj doz urtie, disa veti t fmijs. Ata jan t ndryshm nga
e ashtuquajtura shoqri, kultur, civilizim, ata nga kjo kan ra. Natyrisht, ata
kan ra posht; urtari sht ngrit. I menduri ka ra posht ktu sht
dallimi por te dyt kan ra. Me kt ata jan t ngjashm. Vshtroje t
mendurin, e mandej prpiqu q syt e tu t bhen fleksibil.
Para ca vitesh n Harvard e kan br nj eksperiment, dhe
jashtzakonisht jan befasuar, nuk kan mundur t besojn. Kan tentuar ta
zbulojn se a sht bota ashtu si e shohim ne, apo nuk sht sepse shum
gjra kan ndryshuar n disa vitet e fundit. Eksperimentin e kan br me
nj djal t ri: i kan dhn syze me thjerrza sferike, dhe ai sht duhur ti
mbaj nj jav dit. Tre dit e para ai ka qen n gjendje t mjerueshme
sepse gjithka ka par t shtrembruar, krejt rreth tij ka qen e shtrembr. Kjo
i ka shkatuar kokdhimbje t hatashme nga e cila nuk ka mundur as t fle.
Madje edhe me sy t mbyllur iu kan shfaqur figurat e shtrembruara: fytyra
t shtrembruara, drunj t shtrembruar, rrug t lakuara. Nuk ka mundur as
t ecn, se nuk ka ditur se cila sht e reale, e cila projektim i krijuar nga
thjerrzat sferike. Por, ka ndodh befasia!

33

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Pas tre ditsh ai sht adaptuar, shtrembrimi sht zhdukur. Syzet me


thjerrza kan qen t njjtat, por ai prsri botn e ka par njjt, n
mnyrn e vjetr. N javn e fundit gjithka ka qen n rregull: m ska
pasur kokdhimbje, probleme, e shkenctart jan befasuar, nuk kan
mundur t besojn n at q ka ndodh. Syt krejtsisht kan ndyshuar, sikur
syze m t mos kishte. E syzet djaloshi i kishte pasur t vra por syt
prsri ishin adaptuar pr ta shikuar botn n mnyrn ve t msuar.
Ne nuk e shohim botn ashtu si sht, ne e shohim ashtu si
dshirojm q ajo t duket, na n t dika projektojm.
Kjo ka ndodh kur pr t parn her anija e madhe iu ka afruar ishullit
t vogl n oqeanin Paqsor. Njrzit nga ishulli nuk e kan par askush
nga ata! E anija ka qen gjigante por njerzit ishin msuar, syt e tyre
ishin msuar t shohin anije t vogla. Ata kurr skishin dgjuar pr anije t
tilla t mdha, dhe dika t ngjajshme kurr skishin par. Syt e tyre nuk e
kishin kap reflektimin e tij, syt e tyre thjesht e kishin dbuar.
Askush nuk di se far sheh ti, a sht ajo aty apo jo. Ajo ndoshta
edhe nuk duket ashtu, ndoshta duket krejtsisht ndryshe. Ti e sheh ngjyrn,
formn, e krejt kto jan projektime t syrit. N krejt ka shikon, i fokuson
me modelin tnd t vjetr, sheh n harmoni me kushtzimin tnd personal. I
menduri ka shikim fluid, joprezent, ai shikon dhe nuk shikon.
Shikimi yt sht i mrekullueshm. Kjo sht njra ndr teknikat m t
rndsishme t tantrs:
Nse dikush e sheh zbraztin derisa shikon n hapsir
Mos shih, thjesht shiko. Dit e para prsri e prsri do t shikosh n
dika vetm pr shkak t shprehis s vjetr. Ne i dgjojm gjrat sipas
shprehis ve t krijuar, ne i shohim gjrat sipas shprehis ve t krijuar, ne i
kuptojm gjrat sipas shprehis ve t krijuar.
Njri ndr nxnsit m t mir t Gurdjieff, P.D.Ouspensky, zakonisht
prej nxnsve t vet ka krkuar nj gj t caktuar dhe t gjith kan qen
kundr ksaj. Pr shkak t insistimit t tij ta bjn kt, shumica e kan
braktis. Nse dikush shosht: Dje ke thn, ai prnjher e ndrpriste.
Mos fol ashtu. Thuaj: Un kam kuptuar se dje ke thn kshtu. Shto, Un
kam kuptuar, Mos thuaj, Ti ke thn. Ti kt nuk mund ta dish. Fol pr
at q ti ke dgjuar! dhe ai n kt me ngulm ka insituar, pr shkak se me
neve dirigjojn shprehit.
Prsri dikush thoshte: N Bibl thuhet e ai psri ndrhynte,
Mos fol ashtu! Vetm thuaj se e ke kuptuar q n Bibl thuhet. N kt

34

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

fjali kategorikisht ka insituar: Mos e harro kurr se ky sht interpretimi


yt.
Ne edhe m tutje kt e harrojm. Nxnsit e tij gjithmon e kan
harruar kt, do dit, e ai ka insituar. Nuk iu ka lejuar t vazhdojn me t
vjetrn. Iu thoshte: Kthehu. S pari thuaj: Un e kam kuptuar se ti e ke
thn, ky sht interpretimi im, se ti sheh dhe ndin n harmoni me
vetveten; se ju i keni shprehit e strukturuara t shikimit dhe dgjimit.
Kjo duhet t hedhet. Pr tu njohur ekzistenca, duhet t hedhen t
gjitha qndrimet e fiksuara. Syt e tu duhet t bhen dritare, e jo projektor.
Ka ndodh: Nj psikoanalist, i cili ka studiuar me Gurdjieff
(Gurdgjijefin), ka br kt eksperiment t thjesht. N sallonin e pritjes
kishte qndruar anash; njerzit kishin kaluar, ai kishte shikuar dhe kishte
vrejt se askush nuk dgjon se far thon t tjert e kishte pasur shum
njerz sepse ishte br martesa e nj ifti t pasur. Ai ishte argtuar duke i
thn personit t par q hynte me z t ult: Gjyshja ime ka vdekur. E
personi ia kthente: Shum mir pr ty, mrekulli! Tjetri, ti cilit iu thoshte e
njjta, prgjigjej: Shum mir nga ana jote. Edhe dhndri ishte prgjigjur
njjt: E miku im, edhe ty t ka ardh koha.
Askush asknd nuk e kishte dgjuar. Kan dgjuar at t ciln kan
shpresuar se do ta dgjojn. Shpresat jan syzet e tua, ato jan thjerrzat e
tua. Syt e tu duhet t jen dritare, e jo aparate teknike.
Asgj nuk duhet t del nga syt e tu, se nse dika nis, reja ve do t
jet e krijuar. Ather do ti sheh gjrat q nuk ekzistojn, ather do ta
fitosh nj halucinim t mir. Lejo q n syt e tu, n vesht e tu t jet
qartsia e pastr, t gjitha shqisat e tua duhe t jet t pastrta, prceptimet e
tua m t qarta vetm ather Ekzistenca mund t gzohet me ty. Kur ta
njoftosh Eksiztencn, ather do ta dish se ti je Buda, Zot, se n Ekzistenc
krejt sht hyjnore.
Nse dikush e sheh zbraztin derisa shikon n hapsir;
dhe nse ai me mendje vshtron mendjen,
S pari zgurdullohu n qiell; shtriju n tok dhe vetn shiko n qiell.
Duhet t prpiqesh vetm pr nj gj: t mos shikosh n asgj. N fillim sdo
t kesh sukses, pandrprer do t harrosh, sdo t mund ta mbash n mend;
por mos frustro, kjo sht e natyrshme pr shkak t shprehis s vjetr. Sa
her q prsri t bie n mend, relaksoj syt e tu, liroj pak, dhe prsri shiko
n qiell asgj mos vepro, vetm shiko. S shpejti do t vjen koha kur do t
jesh n gjendja ta shikosh qiellin duke mos u prpjekur q n t dika t
shohsh.

35

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Mandje provo me qiellin e brendshm.


dhe nse ai me mendje vshtron mendjen
Mbylli syt dhe shiko brenda n at mnyr q t mos shikosh asgj,
vetm n mnyr t njjt shiko zbrazt. Mendimet pluskojn, por ti nuk
shkon pas tyre, e as nuk shikon n to ti vetm vshtron. Nse ato
paraqiten, mir sht, por edhe nse nuk paraqiten, prap mir sht. Ather
do t mund ta shohsh zbraztin: nj mendim vjen, tjetri shkon krijohet
zbraztia. Dhe kshtu dalngadal do t mund ta shohsh se si mendimet bhen
t tejdukshme, kshtu q, madje edhe kur mendimi kalon, gjithmon do ta
shohsh zbraztin, gjithmon do ta shohsh qiellin t fshehur prapa reve.
Dhe sa ma shum q i adaptohesh ktij shikimi, mendimet ngadal do t
zhduken. Ato gjithnj do t bhen m t vogla, e m t vogla, e m t
vogla. Zbraztia do t bhet m e madhe: pr disa minuta asnj mendim
nuk do t vij, gjithka sht qet dhe heshtur dhe ju pr t parn her jeni
bashk. Shqetsimi zhduket dhe t gjitha i prjeton si lumturi. Nse ky shikim
t bhet i natyrshm - e do t bhet, sepse kjo sht njra nga gjrat m t
natyrshme; vetm duhet ti lirosh syt, nuk i kushtzon prnjeher:
... ai i shkatrron dallimet
n at ast asgj ssht mir, asgj ssht keq; asgj ssht e shmtuar,
asgj ssht e bukur,
dhe e arrin Buda-rin.
Gjendja Buda do t thot zgjuarsia m e lart. Kur nuk ka dallime, t
gjitha ndarjet zhduken, uniteti sht arrit, vetm nj mbetet. Madje nuk
mund t thuhet as nj, sepse edhe kjo sht pjes e dualizmit. Nj mbetet,
por nuk mund t thuhet njshe, sepse si mund t thuash nj, e thell n
vete t mos thuash dy. Jo, jo nuk mund t thuash se mbetet nj, vetm
sedyshi sht zhdukur, sht zhdukur shumsi. Tash sht nj unitet i
pakufishm i cila me asgj nuk kufizohet:
n at ast nj dru fundoset n tjetrin, toka fundoset n drunj,
drunjt fundosen n qiell, qielli fundoset nti fundosesh n mua, un
fundosem n tygjithka fundoset, dallimet zhduken, ngriten dhe fundoset
si valt e detit njra n tjetrnuniteti i pafund vibron, gurgullon, pa kufij,
pa cak, pa dallimei shenjti fundoset n mkatarin, mkatari fundoset n t
shenjtine mira bhet e keqe, e keqja bhet e mirnata shndrrohet n

36

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

dit, dita n natjeta fundoset n vdekje, vdekja prsri vjen n jetdhe


krejt bhet nj
Vetm n nj ast t till mbrrihet gjendja Buda: kur asgj ssht
mir, asgj keq, kur nuk ka mkate, ska virtyte, ska errsir, ska nat
asgj, nuk ka dallime.
Dallimi sht shkaku i syrit tnd t msuar.
Dallimi sht joshkencor.
Dallimi nuk ekziston n Ekzistenc.
Dallimi iu sht dhn bots prmes teje por ai n t nuk ekziston.
Ky sht truk i syve tu, syt e tu po luajn me ty.

Ret t cilat pluskojn n qiell


nuk kan rrnj, e as shtpi;
kt nuk e kan as mendimet
derisa pluskojn npr mendje.
Njher, kur mendja personale vrehet,
dallimet zhduken.
Ret t cilat pluskojn n qiell nuk kan rrnj, e as shtpiNjjt
ka t bj me mendimet e tua, me, n qiellin tnd t brendshm: mendimet e
tua nuk kan rrnj, nuk kan shtpi; ato pluskojn sikurse ret. Pr kt
arsye nuk ke nevoj t luftosh kundr tyre, nuk ke nevoj t jesh kundr tyre,
madje nuk ke nevoj as t provosh pr ti ndalur.
Kjo duhet mir t kuptohet, se sa her q dikush fillon t interesohet
pr meditim, mundohet ti ndal mendimet. Nse mundohesh ti ndalosh
mendimet, ato kurr sdo t ndalen se vet prpjekja e ndalimit t
mendimeve, vet prpjekja n meditim sht mendim, vet prpjekja pr tu
arritur gjendja e Budaris. Si mund ta ndalosh mendimin me mendimin
tjetr? Si do ta ndalsh mendjen, duke krijuar mendjen tjetr? Mandej do t
kapesh pr at tjetrin. Dhe kshtu do t vazhdosh derisa mos t neveritet;
kshtu q kjo nuk ka fund.
Mos lufto sepse, kush do t luftoj? Kush je ti? Vetm mendim; pr
kt arsye mos krijo nga vetja fushbetej, ku mendimet kan pr t luftuar
mes vete. M mir bhu dshmitar, vetm vshtro se si mendimet notojn.
Ato do t ndalen, por ti nuk do ti ndalosh. Ato do t ndalen se ti je br m
i zgjuar, e jo pr shkak t prpjekjes q bn ti pr ti ndal. Jo, ato kurr nuk
do t ndalen n at mnyr, ato ashtu do t jetojn. Mendimet jan shum
kokforte, qndrueshme; ato jan hatha yogini, ato mbijetojn. Ti i hedh, e
ato kthehen me miliona. Ti do t lodhesh, por jo edhe ato.

37

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Njher nj njeri kishte shkuar tek Tilopa. Burri kishte dasht ta


mbrri Budarin, dhe kishte dgjuar se Tilopa e kishte arrit at. Tilopa
kishte qen n nj manastir n Tibet. Burri kishte ardh, Tilopa kishte qen
ulur, dhe burri kishte thn: Dua ti ndali mendimet e mia.
Tilopa i thot: Kjo sht shum e leht. Do ta tregoj mjetin, teknikn.
Vetm bne kt: ulu, dhe mos mendo pr majmunt. Kjo do t ket sukses.
Burri i thot: Aq thjesht? Vetm t mos mendoj pr majmun? Por
un pr ta skam menduar kurr.
Tilopa i thot: Tash bje, e nesr do t m tregosh se far ka
ndodhur.
A mund t imagjinoni se far i ka ngjar atij t shkretimajmun dhe
vetm majmun gjithkah rreth tij. Natn nuk ka mundur as syt ti mbyll.
Qofshin el apo mshel, majmunt jan sillur rreth tij dhe kan br
grimasa. Plotsisht ka mbetur i befasuar: Prse ky njeri ma ka ofruar kt
metod se, nse majmunt jan problem, ata mua kurr nuk m kan
shqetsuar. Kjo tash po m ngjan pr t parn her. Por, ai sht prpjekur,
prpjekur deri n mngjes. Kishte shkuar pran lumit dhe ishte ulur, por
asgj nuk kishte ndryshuar: majmunt nuk e kishin lshuar.
N mbrmje kur ishte kthyer, gatise kishte qen plotsisht i mendur
sepse majmunt e kishin prcjellur dhe ai me ta kishte biseduar. Kishte ardh
dhe i kishte thn: M shpto disi. Un kt nuk e dua. Ka qen krejt n
rregull, por m nuk dua kurrfar meditimi. Dhe nuk e dua at ndritjen
tnde vetm m liro nga majmunt!
Nse mendon pr majmunt, mund t ndodh q t mos vijn. Por
nse nuk q ata t vijn, ata do t prcjellin. Ata kan egon vetjak dhe nuk
do t ln aq leht. E pr ka ti mendon: provon t mos mendosh pr
majmunt? Majmunt do t ngacmojn, e kt nuk guxon tju lejosh.
Pikrisht kjo po iu ngjan njerzve. Tilopa kishte br shaka, ai me at
ka dasht me thn se nse provon ti ndalosh mendimet, nuk do t mund ti
ndalsh. Prkundrazi, vet prpjekja pr ti ndalur u jep energji, duke u
prjekur pr ti ndalur, ti u ofron kujdes. Kshtu q, sa ma shum q
prpiqesh ti shmangesh dikahi, aq ma shum n t kthen vmendjen.
Dshira pr t mos menduar pr to t shtyn q pr to t mendosh.
Mos e harro kt prndryshe do t jesh n situat si ai i gjori burr i cili
sht xhindosur me majmun sepse ka krkuar t lirohet prej tyre. Nuk ka
nevoj ti ndalosh mendimet. Mendimet jan t parrnjosura, t pastreha,
bredhacake, nuk duhet pr to t brengosesh, vetm vshtro.
Nse mendimet vijn, mir sht, mos u ndi keq sepse madje edhe
nse ve pak i konsideron t kqija, do t fillosh t luftosh kundr tyre. Kjo
sht n rregull, kjo sht e natyrshme: sikur q gjethet rriten ne dru, asahtu

38

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

edhe mendimet vijn n mendje. Kjo sht n rregull dhe sht e prkryer sa
sht kjo e mundur. Nse ato nuk paraqiten, kjo sht mrekulli. Vetm
qndro vshtrues nga anash i cili nuk sht as pr as kundr, i cili as aq
shum nuk i vlerson, e as nuk i nnmon pa kurrfar paragjykimi. Vetn
rri dhe vshtroje veten prbrenda, vshtro pa vshtrim.
Dhe do t ngjaj ajo q sa ma shum q shikon, m pak do t gjesh; sa
m thell q deprton, mendimet gjithnj e m tepr zhduken,
shkaprderdhn. Njher, kur kt e kupton, elsi do t jet n duart tua. E ai
els el fenomenin m misterioz: fenomenin e bots s Buds.
Ret t cilat pluskojn n qiell
nuk kan rrnj, e as shtpi;
kt nuk e kan as mendimet
derisa pluskojn npr mendje.
Njher, kur mendja personale vrehet,
dallimet zhduken.
Dhe njher kur t bhesh i aft ti shohsh se si mendimet pluskojn,
se ti nuk je mendim, ve hapsir n t ciln ato pluskojn, ather ve e ke
arrit vetnjohjen, dhe ather do t mund ta kuptosh fenomenin e vetdijs.
Ather dallimet zhduken: athe asgj ssht e keqe, asgj ssht e mir,
ather t gjitha dshirat thjesht treten, se nse nuk ka asgj t keqe e asgj
t mir, ather nuk ka asgj pr tu dshiruar, dhe asgj q duhet arritur.
Tek ather bhesh pranues, i lirshm, i natyrshm. Thjesht fillon me
rrjedh me Ekzistencn, nuk shkon askund se nuk ekziston caku, dhe nuk
lviz sipas ndonj plani, sepse nuk ka plan. Ather fillon ti gzohesh do
asti, fardo q ai t sjell mbaje n mend, fardo. Dhe mund t
knaqesh, sepe tash m nuk ke as dshira e as shpresa. Mos krko asgj, dhe
fardo q fiton, ndien falenderim. Madje edhe vetm ndenja dhe
frymmarrja sht e mrekullueshme, vetm fakti q je ktu sht i
mrekullueshm, kshtu q do ast bhet magjik, vetvetiu mrekulli.
Format dhe ngjyrat krijohen n hapsir,
Por hapsira nuk ka premisa as t zezs e as t bardhs.
T gjitha gjrat dalin nga mendja personale,
Mendja nuk sht e prlyer as me virtyte e as me vese.
Dhe ather, ather e di se se n hapsir krijohen format dhe
ngjyrat. Ret marrin llojlloj formash: mund ta shohsh elefantin apo luanin,
krejt ka dshiron. N hapsir krijohen dhe zhduken format dhe ngjyrat

39

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

por hapsira nuk ka premisa as t zezs e as t bardhsdhe fardo q t


ngjaj, qielli mbetet i paprekur, i pangjyrosur. N mngjes sht me ngjyr t
zjarrt, ngjyra e kuqe buron nga dielli dhe i gjith qielli bhet i kuq. Por n
mbrmje, ku mbete ajo ngjyr e kuqe? I gjith qielli bhet i errt, i zi. Ku
tretet ajo ngjyr e zez n mngjes? Qielli mbetet i pangjyrosur, i paprlyer.
Dhe kjo sht rruga sannyasin: t mbetet si qielli, e pangjyrosur me
ndodhi. Mendimet e mira vijn sannyasin me kt nuk krenohet. Ai nuk
do t pohoj: Jam i plotsuar me mendime t mira, me mendime t
lartsuara t cilat jan bekim pr gjith botn. Jo, ai me kt nuk do t
krenohet, se nse krenohet, do t thot se ai sht i ngjyrosur. Ai nuk anon t
jet i mir. Mendimet e kqija vijn ai nuk bie ne depresion pr shkak t
tyre, sepse, n t kundrtn, ai do t jet i ngjyrosur. Mir apo keq, dit apo
nat, ai vetm vshtron at q vjen e shkon. Ai i vshtron ndryshimet gjat
kohs; t rinjt bhen pleq, dhe ai i vshtron - dhe ai mbetet i pangjyrosur.
Kjo sht esenca m e thell e sannyasin-it, me qen si qielli, si hapsira.
E, n t vrtet, ashtu edhe sht. Sa her q mendon, ti je i ngjyrosur,
ajo sht vetm persiatje. Kur mendon ather bhesh ja i mir ja i keq, i
shenjt apo mkatar, e kjo sht vetm mendim, sepse qielli yt i brendshm
kurr kurrgj nuk bhet ai sht, ai kurr kurrgj nuk bhet. do gj q
ekziston sht vetm identifikim me nj form apo emr, me ndonj ngjyr
apo form q sht shfaqur n qiell do gj q ekziston. Ti ve je ti ve
je ai nuk ke nevoj t bhesh asgj.
Shikoje qiellin, pranvera vjen, qielli mbushet me cicrima zogjsh;
krejt lulzon dhe kundrmon. Mandej krejt qetsohet dhe vjen vera. Fillojn
shirat krejt fillon t ndryshoj, t ndryshoj, e t ndryshoj. Dhe kjo e tra
ngjn n qiell, por asgj nuk e ngjyros. Ai mbetet thell i ndar gjithmon
prezent, por prap i largt; aq afr, por prap larg.
Sannyasin sht si qielli: ai jeton n tok vijn urija e ngopsia;
vijn vera e dimri; vijn dit e mira e t kqija; ditt e entuziazmit,
disponimit t mir, ekstazs, euforis; dshprimit dhe depresionit; ramjeve,
errsirs, ngarkess krejt vjen e shkon, e ai mbetet vshtrues. Ai vetm
vshtron dhe e din se t gjitha kan me ikur, se shum ka do t vij dhe do
t shkoj. Ai m me asgj nuk identifikohet.
Jo-identifikimi sht sannyas, e sannyas sht shenjtria m e madhe,
lulzimi m i madh i mundshm.
Format dhe ngjyrat krijohen n hapsir,
Por hapsira nuk ka premisa as t zezs e as t bardhs.
T gjitha gjrat dalin nga mendja personale,
Mendja nuk sht e prlyer as me virtyte e as me vese.

40

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Kur Buda e ka arrit Supremn, Supremn e prsosur, Ndritjen, e kan


pyetur: far ke arrit? Ai ka qeshur dhe ka thn Asgj - se fardo q
kam arrit, ve ka qen n mua. Asgj t re nuk kam arrit. Ajo gjithmon
ka qen aty, ajo sht natyra ime e vrtet. Por mua ajo nuk m sht
kujtuar, nuk kam qen i vetdijshm pr t. Thesari i fshehur gjithmon ka
qen aty, por kam harruar pr t.
Ne gjithmon harrojm, kjo sht krejt kjo sht mosdija jon. Sa
m prezente q sht natyra jote e vertet, ma i vogl bhet dallimi n mes
teje dhe Buds. Ekziston vetm nj dallim, dhe ajo sht n at se ti nuk e
mban n mend se kush je e atij i kujtohet. Ju jeni t njjt, vetm se atij i
kujtohet, e ti e ke harruar. Ai sht i zgjuar, e ti flen, por natyra juaj sht e
njjt.
Mundohu t jetosh n tjetr mnyr Tilopa ka fol pr teknikat
jeto n bot sikur t ishe qiell, krijoje mnyrn personale t ekzistimit. Nse
dikush n ty sht i zemruar dhe t ka ofenduar vshtro; nse trbohesh,
vshtro; bhu vshtrues nga kodra, vazhdo t vshtrosh, vshtrosh,
vshtrosh. Dhe vetm me vshtrim, pa shikim n fardo qoft, pa kurrfar
preokupimi, kur perceptimi yt kthjellohet, prnjher, n ast, sepse ajo
ngjan jasht kohs, ti zgjohesh plotsisht: ti je Buda, je br i Ndritur, i
Zgjuar.
far ka arrit Buda me kt? Asgj ska arrit. M prpara mund t
thuhet e kundrta, se shum ka ka humb: mjerimin, vuajtjen, dhimbjen,
shqetsimin, ambiciet, xhelozin, posesivitetin, dhunn t gjitha i ka
humbur. Ka mbrri - hi; e ka mbrri at q gjithmon ka qen aty, iu ka
kujtuar.

41

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

III
NATYRA E ERRSIRS DHE DRITS
Knga vazhdon:
Errsira e kohrave t shkuara
nuk mund ta fsheh diellin q shklqen;
iluzionet e gjata t samsars
nuk mund ta fshehin dritn brilante t mendjes.
Edhe pse fjalt shprehen pr ta shpjeguar zbraztin,
si e till, zbraztia kurr nuk mund t jet e shprehur.
Edhe pse themi: Mendja sht drit verbuese,
ajo sht prtej gjitha fjalve dhe simboleve.
Edhe pse mendja n esencn e saj sht zbrazti,
ajo i prfshin dhe prmban t gjitha gjrat.
13 shkurt 1975
Le t meditojm s pari pak mbi natyrn e errsirs. Kjo sht dukuria
m misterioze n natyr edhe jeta jote gjithashtu sht e inkudaruar n kt
fenomen, madje edhe nse pr kt nuk je n gjendje t mendosh. S pari
duhesh definuar natyrn e errsirs, sepse e njjt sht edhe natyra e
ndrrs, natyra e vdekjes, e njjt sht edhe natyra e mosdijes s trsishme.
E para e cila duhet tju tregohet rreth menditimit mbi errsirn sht
ajo se errsira nuk ekziston, se ajo sht prezente pa kurrfar ekzistimi. Ajo
sht m misterioze se drita ajo fare nuk ekziston; me fjal tjera, ajo sht
vetm munges e drits. Errsir askund nuk ka, askund nuk mund ta gjesh,
sepse ajo sht vetm munges. Ajo vetvetiu nuk ekziston, ajo nuk e ka
ekzistencn e vet, ajo, thjesht, sht vetm paprezenc e drits.
Nse sht drita prezente, errsir nuk ka; e nse nuk ka drit, errsira
sht aty. Errsira sht munges e drits, ajo nuk sht prezenc e dikahi.
Kshtu q drita vjen e shkon e errsira mbetet; ajo nuk sht, por sht
prezente. Dritn mund ta krijosh, dritn mund ta shkatrrosh, por ti nuk
mund ta krijosh errsirn, edhe nse fare nuk sht prezent.
Tjetra t ciln do ta kuptoni nse e vshtroni errsirn sht se
pikrisht pasi q nuk ekziston, me t nuk mund t bni asgj. Nse provoni

42

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

q dika t bnie me t, do t psoni disfat. Errsira nuk mund t fitohet;


sepse si mund ta fitoni dikahin q nuk ekziston? Por kur psoni disaft, do
t mendoni: Ajo sht shum e fuqishme, pasi q m ka mundur. Ky sht
absurd! Errsira nuk ka fuqi; si mund t ket forc dika ka nuk ekziston?
Ti nuk je i mposhtur nga errsira,e as nga forca e saj, ti je i mposhtur shkaku
i marrzis sate. E para prse fare ke nis luftn - kjo sht marrzi. Si
mund t luftohet kundr dikahi q nuk ekziston? Dhe, mos e harro, ti lufton
kundr shum gjrave q nuk ekzistojn, t cilat i prngjajn errsirs.
I gjith morali sht luft kundr errsirs, pr kt arsye sht i
marr. Krejt morali, pa prjashtim, sht luft kundr errsirs, luft kundr
dikahi q vetvetiu nuk ekziston:
Urrejtja nuk ekziston, ajo sht vetm se munges e dashuris.
Zemrimi nuk sht i lindur, ai sht vetm munges e ngushllimit.
Mosdija nuk sht e lindur, ajo sht vetm joprezenca e vetdijs s
Buds, ndritjes.
Seksi nuk sht i krijuar, ai sht vetm munges e brahmacharye.
Dhe i gjith morali sht luft kundr gjrave q nuk ekzistojn.
Moralisti kurr sdo t jet i suksesshm, kjo sht e pamundur. N fund do
t dshtoj sepse i tr mundi i tij ka qen i pakuptimt.
Dhe n kt qndron dallimi n mes moralit dhe religjionit: morali
prpiqet t luftoj kundr errsirs, derisa religjioni prpiqet ta zgjoj dritn
e cila fshihet brenda. Religjioni nuk merret me errsirn, vetm prpiqet q
brenda saj ta gjej dritn. Njher, kur t bhet drita prezente, errsira do t
zhduket, me errsirn asgj nuk duhesh br ajo thjesht m nuk do t jet
prezente.
E dyta, me errsirn asgj nuk mund t bsh n mnyr direkte. Nse
duhet t bhet dika, duhet ta bsh me dritn, e jo me errsirn. Fike dritn,
dhe terri do t jet aty; ndeze dritn, dhe terri do t zhduket por errsirn
kurr sdo t mund ta ndezsh apo ta fiksh; smund ta merrsh diku, e as
nuk mund ta fshehsh. Nse don dika t bsh me errsirn, kt mund ta
bsh me ndihmn e drits, kt duhet br n mnyr indirekte.
Kurr mos lufto kundr gjrave q nuk ekzistojn. Lufta sht joshje
pr mendjen, por kjo joshje mund t bhet e rrezikshme: do ta shpenzosh
energjin e jets dhe do t shkatrrohesh. Mos i lejo vetes t t mashtroj
mendja, vetm shiko se a ka dika ekzistnc reale, apo sht n pyetje vetm
joprezenca. Nse sht joprezenc, mos lufto kundr saj, por gjeje
joprezencn(mungesn) dhe ather do t jesh n rrug t drejt.
E treta n lidhje me errsirn sht se ajo n miliona mnyra sht e
inkuadruar n rrojtjen tnde.

43

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Gjithmon kur trbohesh drita jote e brendshme fiket. N t vrtet, je i


trbuar sepse drita sht fikur, dhe errsira ka hyr brenda. Ti mund t
trbohesh vetm nse nuk je i vetdijshm, sepse nuk mund t jesh
vetdijshm i trbuar. Kontrolloje kt: kur nuk ke qen i vetdijshm, a
sht shfaqur trbimi, apo ke qndruar i vetdijshm, dhe trbimi m nuk ka
mundur t jet prezent sepse nuk mund t jesh edhe i vetdijshm edhe i
trbuar. ka do t thot kjo? Kjo do t thot se natyra e vetdijs sht e
ngjajshme me dritn, dhe se natyra e trbimit sht e ngjajshme me errsirn
nuk mund ti kesh te dyjat. Nse sht prezente drita, nuk mund t jesh n
terr; nse je i vetdijshm, nuk mund t jesh i trbuar.
Njerzit pandrpre m vijn me pyetjen si t mos trbohemi. Ata
parashtrojn pyetje t gabuar e kur parashtrojn pyetje t gabuar, shum
vshtir sht t ipet prgjigje adekuate. S pari parashtroni pyetje t drejt.
Mos m pyetni se si ta dboni errsirn, mos m pyetni se si t ndrpriten
luftrat, mundimet, frikat; vetm analizoni mendjen e juaj dhe gjene prse
kto pyetje t parat shfaqen. Ato paraqiten t parat sepse nuk jeni mjaft t
vetdijshm, pr kt arsye le t jet pyetja e par: si t bhem i vetdijshm
e m i vetdijshm. Nse pytni si mos t bhem i trbuar, ather do t
bheni viktim e ndonj moralisti. Nse m pyetni se si t bheni t
vetdijshm, ather m trbim nuk do t ket, nuk do t ket lakmi,
egoizm, dhe ather jeni n rrug t drejt, ather mund t bheni
eksplorues religjionistik.
Morali sht para e rreme, ai i mashtron njerzit, n t nuk ka asgj
religjioze. Religjioni nuk ka asgj t prbashkt me moralin se ai nuk ka
asgj me errsirn. Religjioni sht prpjekja pozitive q on kah zgjimi. Ai
nuk brengoset pr karakterin tnd; at q ti e bn sht e parndsishme, dhe
kt nuk mund ta ndryshosh, mund ta zbukurosh. Mund ta zbukurosh me
llojlloj ngjyrash, por nuk mund ta ndryshosh.
Ekziston vetm nj transformim, nj revolucion, dhe kjo nuk ka t
bj me karakterin tnd, me veprimet e tua, me sjelljet e tua, por ka t bj me
qenien tnde. Qenia sht fenomen pozitiv; kur qenia sht e vmendshme,
e zgjuar dhe e vetdijshme, prnjher errsira zhduket sepse natyra e
qenies sate sht drit.
Dhe e katrta e mandej mund t hymi n sutra - se gjumi sht
pikrisht si errsira. Nuk sht rastsi se vshtir mund t flejm n drit, kjo
sht e natyrshme. Errsira sht e ngjajshme me gjumin; pr kt arsye
leht flehet n errsir. Errsira rreth nesh krijon atmosfer n t ciln leht
mund t flejm.
far ngjan gjat fjetjes? Ti ngadal e humb vetdijn. Mandej vjen
perioda kur ndrron: ndrrimi paraqet gjysmvetdijn dhe

44

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

gjysmnnvetdijn; gjendesh n gjysm t rrugs q on drejt n


nnvetdije totale; ti nga gjendja e zgjuar shkon kah nnvetdija totale. N
at rrug paraqiten ndrrat; ndrrat tregojn n at se ti ende je n
gjysmgjumi dhe gjysmzgjimi. Pr kt arsye, nse gjith natn ke
ndrruar pandrprer, n mngjes ndihesh i lodhur. E nse nuk t kishin
lejuar t ndrrosh, prap do t ishe zgjuar i lodhur sepse ndrrat
ekzistojn pr arsye t caktuar.
Derisa jeni t zgjuar ju shum ka akumuloni: mendime, ndjenja, n
mendjen e juaj mbledhni gjra t paprfunduara. E ke par vajzn e bukur n
rrug, dhe prnjher t shfaqet dshira. Por pasi q ti je njeri me karakter,
njeri me sjellje t mira,i civilizuar, thjesht kt dshir do ta shtysh dhe
nuk do t mendosh m pr t, do ti kthehesh puns sate - e dshirat e
parealizuara pluskojn rreth teje. Ato do t prfundojn, se prndryshe nuk
mund t flesh me gjum t thell. Ato pandrprer do t kishin ngacmuar.
Ato t thon: Kthehu! Ajo vajz me t vrtet ka qen e bukur, trupi i saj ka
sharm. E ti je i marr, far bn ktu? Gjeje dhe mos e lsho shansn!
Dshirat e parealizuara nuk do t lejojn t futesh n gjum t thell.
Mendja do t krijoj ndrra: prsri do t jesh n rrug dhe do t kalojn
vajza t bukura, por kt her do t jesh vetm, pa kurrfar civilizimi rreth
vetes. Pr kurrfar sjelljesh t hishme nuk do t kesh nevoj, do t jesh si
shtaza, i natyrshm, pa moral. Kjo sht bota jote intime personale dhe asnj
polic nuk mund t hy n t, asnj gjyq nuk mund t t gjykoj.
Ti je plotsisht vetm, nuk ka kurrfar dshmitari. Tash mund t luash
me epshin tnd: do t ndrrosh pr seksin. Dshira e parealizuar t sht
plotsuar, e tash mund t flesh n gjum. Por po qe se pandrprer do t
kishit ndrruar, do t ishit ndier t lodhur.
N Amerik ka shum laboratore pr studimin e gjumit, dhe kan
zbuluar kt fenomen: po qe se dik e kishit ndaluar t ndrroj, do t ishte
mendur pr tre dit. Mund ta zgjosh dik posa fillon t ndrroj, se pr
kt ka shenja t qarta: kapakt e syve t tij fillojn shpejt t prpliten; kjo
do t thot se ai n gjum po sheh imazhe. Kur n gjum nuk ka imazhe,
kapakt e syve t tij pushojn, sepse syt funksionojn kur n dika
shikojn. Zgjone, dhe kt bneni gjat gjith nats: doher kur fillon t
ndrroj pr tre jav do t mendet.
Duket se gjumi nuk sht edhe aq i domosdoshm. Nse e zgjon
personin i cili sht n gjum pa ndrra, do t ndihet i lodhur, por nuk do t
mendet. ka do t thot kjo? Kjo do t thot se gjumi nuk sht i
domosdoshm. Ti vet je nj iluzion i till. E tr ekzistenca sht vetm
iluzion hindust e quajn maja pr kt arsye t nevoiten ndrrat. Pa
ndrra nuk mund t ekzistosh: ndrrat jan ushqimi yt, ndrrat jan forca

45

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

yte, pa ndrra mendesh. ndrrat t lirojn nga menduria, dhe kur


lirimi t ndodh, mund t flesh.
Ti nga gjendja e zgjuar bjen n gjendjen ndrruese, e nga gjendja
ndrruese n gjum t thell. do nat njeriu normal i ka tet cikle t
ndrrimit, e vetm n mes dy cikleve ka disa aste t shkurta t gjumit t
thell. N at gjumin e thell e gjith vetdija zhduket, ajo sht errsir
totale. Por ti gjithmon je afr kufiri, sepse gjithmon dika mund t t zgjoj:
nse tu kish kall shtpia, ti shum shpejt do t ishe kthyer n gjendjen e
zgjimit; apo, nse je nn, e fmija yt qan, ti do t vraposh n zgjim edhe
pr kt shkak ti qndron n kufi. Ti bjen n errsir t thell, por qndron
n kufi.
N Gita Krishna, Ardigja thot: t gjith fjetn shpejt, vetm Jogi
qndroi i zgjuar. Kjo sdo t thot se ai kurr nuk flen: ai flen, por vetm
trupi i tij flen, ai pushon. Ai nuk ndrron, sepse nuk ka dshira, nuk ka
dshira t parealizuara. Ai nuk flen sikur q flen ti sepse vetdija e tij sht
e pastr edhe n gjumin m t thell, vetdija e tij digjet flak.
do nat kur flen ti bjen n nnvetdije t thell, n koma. Edhe n
vdekje bjen n koma t thell. Te dyja gjendjet i prngjajn errsirs, dhe pr
kt arsye i friksoheni errsirs; ia kini frikn sepse sht e ngjajshme me
vdekjen. A ka njerz t cilt friksohen edhe t flejn, sepse edhe gjumi
sht i ngjajshm me vdekjen.
Kam takuar shum njerz t cilt nuk kan mundur t bjn gjum,
edhe pse kan dasht t flejn. Kur kam provuar ta kuptoj mendjen e tyre, e
kam zbuluar se baza e vrtet e friks s tyre. Kan thn se dshirojn t
bjn gjum se jan shum t lodhur, por thell n vete ndiejn frik kjo i
shqetson. Shkaktari i njezet e pes prqindshit t pagjumsis sht frika
nga gjumi, ju jeni t friksuar. Nse i friksoheni errsirs, ju i friksoheni
edhe gjumit, e frika buron nga frika prej vdekjes.
Njher, kur e kuptoni se kjo krejt sht vetm errsir, dhe se natyra
e juaj e brendshme sht drit, gjrat do t fillojn t ndryshojn: ather pr
ju nuk do t ket m gjum, por vetm pushim, ather pr ju nuk do t ket
vdekje, por vetm ndrrim trupi, vetm ndrrim rrobash. Por kjo do t
ndodh vetm nse e njihni flakn e brendshme, natyrn e juaj, qenien e juaj
t brendshme.
Tash mund t hymi n sutra
Errsira e kohrave t shkuara
nuk mund ta fsheh diellin q shklqen;
iluzionet e gjata t samsars
nuk mund ta fshehin dritn brilante t mendjes.

46

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Ata t cilt jan zgjuar kan kuptuar se errsira e kohrave t


shkuara nuk mund ta fsheh diellin q shklqen
Me miliona jetra mund t bredhsh posht e lart, por kjo nuk mund ta
shkatrroj dritn e brendshme tuajn sepse errsira nuk mund t jet
agresive. Ajo nuk sht: e nse dika nuk ka, si mund t jet agresive?
Errsira nuk mundet ta shkatrroj dritn si mundet errsira ta shkatrroj
dritn? Errsira nuk mundet ta shkatrroj as shkndin m t vogl, ajo nuk
mundet t krcej mbi t, e as nuk mund t jet n konflikt me t si mundet
errsira ta shkatrroj flakn? Si mundet errsira ta rrethekoj at? Kjo sht
e pamundur, kurr ska pasur mundsi t ndodh kjo.
Por njerzit ende mendojn pr termet e konfliktit: ata mendojn se
errsira sht kundr drits. Kjo sht absurde! Errsira nuk mund t jet
kundr drits. Si mungesa mund t jet kundr dikahi, kur nuk sht
prezente? Errsira nuk mund t jet kundr drits: ne mes tyre nuk ka luft;
ajo sht vetm munges, joprezenc e pastr, pafuqi e pastr - ather si
mund t sulmoj?
E ju vazhdoni t thoni: far t bj, kam pasur sulm trbimi kjo
sht e pamundur. Kam pasur sulm epshi, kjo sht a pamundur. Epshi
nuk mund t t sulmoj, edhe trbimi nuk mund t t sulmoj: natyra e tyre
sht e njjt si e errsirs, e qenia jote sht drit, kshtu q mundsia nuk
ekziston. Trbimi t kaplon, por kjo sdo t thot se flaka e brendshme
plotsisht sht harruar, se ti e ke harruar plotsisht dhe se nuk di se ajo
sht prezente. Kjo harres e plotsishmemud ta fsheh, por jo edhe errsira.
Kshtu q, harresa, me t vrtet sht errsira juaj, ajo mund ti ftoj
trbimin, egoizmin, xhelozin, varsin, urrejtjen kto nuk t sulmojn.
Mbaje n mend, s pari ti e on thirrjen, e ato vetm e pranojn thirrjen.
Thirrja jote sht aty ato nuk mund t t sulmojn, ato vijn si mysafire t
ftuara. Ndoshta ti ke haruar se vet i ke ftuar, ti kt mund ta harrosh, se nse
e ke harruar veten, ti harron do gj.
Harresa sht errsir e vrtet.
E n harres gjithka mund t ndodh; ti je si pijaneci, plotsisht e ke
harruar veten, kush je, nga po shkon, dhe far bn. T gjitha rrugt t jan
humbur, dhe t ka humbur kuptimi pr orientimin: ti je br si pijaneci. Pr
kt arsye t gjitha msimet fillestare religjioze insistojn n rikujtimin e
vetvetes. Harresa sht smundje, kshu q vet-vetdija do t bhet
kundrhelm.
Provo ta mbash n mend veten e ti do t thuash: Un e njoh veten
dhe e mbaj ne mend veten! Pr ka ti po flet? Ather provo kt; vetm
vendose orn e dors para vetes dhe shiko n akrepin q i tregon sekondat,

47

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

dhe mbaje mend vetn nj gj: Un shikoj n akrepin q tregon sekondat.


Nuk do t jesh i aft ti prcjellsh tre sekonda s bashku; do ta harrosh
shum her kt gj aq t thjesht: Un vshtroj, dhe une do ta mbaj n
mend se un vshtroj.
Do t harrosh, se shum gjra jan futur n mendjen tnde: ke caktuar
takimin, dhe derisa e shikon orn, n mendjen tnde do t shfaqe
asociacioni: N ora pes m duhet t shkoj, se e kam caktuar takimin me
miq. Prnjeher do t vije mendimi, dhe ti do t harrosh n ka je duke
shikuar. Vetm vshtro, dhe ora do t shtin t mendosh pr Zvicrn, se ora
sht prodhim zvicran. Vetm vshtro dhe ora do t detyroj t mendosh:
far budalle jam une. ka po bj un ktu? Vetm po humbi koh!
Derisa i shikon akrepat nuk do t jesh n gjendje as tre sekonda rresht t
mbajsh mend.
Nse mundesh veten me vmendje ta mbash n mend nj minut, t
premtoj se do t bj Buda. Kjo do t ndodh vetm pr nj minut, pr
gjashtdhjet sekonda. Paramendo kt: Aq lir, aq leht? por nuk sht.
Ti nuk ke ide se sa e thell sht harresa jote. Ti nuk je i aft as nj minut t
punosh pandrprer, e t mos vjen ndonj mendim dhe ta shqetsoj vetvetnjohjen tnde.
Kjo sht errsir e vrtet. Nse mban mend, do t bhesh drit. Nse
harron, do t bhesh errsir. E n errsir, natyrisht, vijn hajna t ndryshm,
t sulmojn llojlloj hajduti, i prjeton t gjitha dshtimet e mundshme.
Kujtesa e vetes sht els. Prpiqu q sa m taper t kujtohesh, sepse
sa m shum q prpiqesh t kujtohesh, do t fokusohesh, do t jesh n veten
tnde; mendja jote bredhacake prsri do t futet n qenien tnde. N t
kundrtn, ti dikah shkon: mendja pandrper krijon dshira, e ti i prcjell,
vrapon pas mendjes n disa drejtime njkohsisht. Pr kt arsye je i ndar,
nuk je nj, e flaka jote, flaka jote e brendshme fillon t prplitet sikur
gjethi n stuhi.
Kur flaka e brendshme ndalet s prplituri, prnjher do ta prjetosh
transformimin, qenia e re lind ajo qenie do ta ket natyrn e drits.
Pikrisht tash natyra jote sht e errt, ti je vetm munges e dikahit q sht
e mundur. N t vrtet, ti ende nuk je, ti ende nuk je i lindur. Do t kalosh
napr shum jetra e vdekje, por ende nuk do t jesh i lindur. Lindja jote e
vrtet tek do t ndodh, e lindja jote mund t ndodh nse e transformon
natyrn e brendshme: kur harresa e transformon vetdijn mbi vetveten.
Une nuk po t jap kurrfar teknike, nuk po t them: Bne kt apo
at. Teknika ime sht shum e leht. Ajo thot: Bn far t duash por
bne me vetdije mbi veten; derisa bn at q dshiron, kujtoje veten. Deria
ec, kujto e ec. Nuk ke nevoj t verbalizosh sepse verbalizimi nuk do t

48

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

ndihmoj, vetm do t bhesh matuf. Nuk duhet t ecsh e n vete t


prsritsh: Un po eci, un po eci. Pr at un po eci do t harrosh dhe
nuk do t jesh ne gjenjde t mbajsh n mend. Thjesht, mbaje n mend;
ather nuk ke me pasur nevoj pr t verbalizuar.
Derisa ju flas juve, mua m duhet t verbalizoj, por derisa ju ecni,
vetm mbane mend fenomenin, ecje; bneni do hap me vetdije t plot.
Derisa ushqeheni, hani. Un nuk po ju them se far duhet ngrn, apo mos
ngrn. Hani far dshironi, por hami dhe mbane ne mend se jeni duke
ngrn. Dhe s shpejti do ta shihni se sht e pamundur q shum ka t bni.
Me vet-vetnjohje nuk do t mund t hash mish, e pamundur. E
pamundur sht t jesh i dhunshm nse mban mend. E pamundur sht ta
lendosh dik nse mban mend, sepse kur e kujton veten, prnjher do ta
shohsh se drita e njjt, flaka e njjt flakron dokund, n do trup, n do
individ. Sa ma shum q e njofton natyrn tnde t brendshme, aq ma shum
do t deprtosh edhe tek t tjert. Si mund t vrassh pr tu ushqyer? Kjo
thjesht do t bhet e pamundur. Kt nuk duhet ta praktikosh nse e
praktikon, ajo do t jet e rreme; n nj mnyr subtile do t bhesh
mashtrus. Nse e praktikon jodhunn, prapa jodhuns do t jet e fshehur
dhuna.
Jo, religjioni nuk mund t praktikohet. Morali mund t praktikohet,
pr kt arsye ai krijon hipokrit, morali krijon fytyr t rreme. Religjioni
krijon qenie autentike, por kjo nuk mund t praktikohet. Si mund ta
praktikosh qenien? Ti bhesh ve m i vetdijshm, dhe gjrat fillojn t
ndryshojn. Sa ma shum q natyra jote bhet drit, aq m shum errsira
zhduket.
Errsira e kohrave t shkuara
nuk mund ta fsheh diellin q shklqen;
Gjith kto vite, gjat miliona jetve, ke qen n errsir por mos u
deprimo, mos e humb shpresn, sepse edhe nse ke jetuar me miliona vjet
n errsir, pikrisht n kt moment mund t bhesh drit.
Vetm shiko: shtpia mund t jet e mbyllur me qinda vjet, sht e
errsuar, e ti mund t hysh brenda dhe ta ndezsh dritn. A do t thot
errsira: Un jam qindvjeare, e drita sht e posalindur? A do t thot
errsira: Un nuk dua t zhdukem. Pr tu zhdukur un. M s paku duhet
njqind vjet me qen drita e ndezur. Jo, madje edhe foshnja-drit mjafton
pr ta shpartalluar errsirn e lasht. Prse? Pr ato qinda vjet a sht
rrnjosur errsira? Por, jo! Errsira nuk mund t rrnjoset, sepse ajo nuk

49

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

ekziston. Ajo ka qen vetm pritje e drits n astin kur drita vjen, errsira
zhduket; ajo nuk mund t mbijetoj sepse nuk ka ekzistim real.
Njerzit vijn dhe m thon: Ti po na mson se ndritja momentale
sht e mundur. E far ndodh ather me jetat tona t shkuara dhe karmat
e shkuara? Asgj, natyra e tyre sht errsir. Ke mundur me qen vrass,
mashtrues, hajn, ke mundur t jesh Hitler, Xhingis Kan, kushdo qoft, edhe
ajo m e keqja, kjo n asnj mnyr sdo t ndikoj. Njher, kur t kujtohet
vetja, drita do t jet aty dhe e tr e shkuara do t zhduket pr nj ast. As
pr nj ik asti ajo nuk do t mund t jet prezente m. Ke vrar, por ti nuk
mund t bhesh vrass, ke vra se nuk ke qen i vetdijshm vetes, nuk ke
qen i vetdijshm asaj q bn.
Jezusi nga kryqi e ka prcjell at q sht duhur t prcillet: Zot,
faljau ktyre njerzve, se nuk po e din se far po bjn. Vetm ka thn:
Natyra e ktyre njerzve nuk sht drit, atyre nuk iu kujtohet vetja, ecin
dhe kurthurohen n errsir. Faljau, ata nuk jan prgjegjs pr at q
bjn. Si mundet me qen personi t cilit nuk i kujtohet vetja e tij
prgjegjs?
Nse njeriu i dehur e vret dik, madje edhe gjyqi do tja fal nse e
dshmon se ka qen plotsisht i pavetdijshm kur e ka br veprn. Prse?
Si do ta ngarkosh dik me prgjegjsi? Mund t thuash se sht prgjegjs
q pin, por nuk mund ta ngarkosh me prgjegjsi pr vrasje. Nse njeriu i
mendur e vret dik, do ti falet, se ai nuk sht ai.
Prgjegjsi do t thot kujtes.
fardo q t bsh, po ta them, mos u brengos pr at. Kjo po t
ndodh se nuk je i vetdijshm. Flaka e jote e brendshme flakron gjeje,
krkoje, ajo sht aty - dhe prnjher e gjith e shkuara do t zhduket, sikur
t kishte ngjar n ndrr. N t vrtet, ajo edhe ka ndodh n ndrr, sepse
nuk ke qen i vetdijshm. E gjith karma ka ngjar n ndrra ajo sht e
ndrtuar nga i njjti material si sht edhe ndrra.
Nuk ke nevoj t pressh q karma t plotsohet nse kt e bn do
t pressh prjetsisht. Kurr nuk do t zbressh nga rrota madje as n kt
mnyr, sepse nuk mundesh gjith jetn vetm t pressh: n ndrkoh do t
bsh shum gjra, kshtu q rrethi i veseve kurr sdo t prfundoj. Do t
sillesh n rreth e n rrot, i kryqzuar n t, kshtu do t vazhdosh t bsh
dika, e gjrat e reja do t kurthojn n shum ngjarje t s ardhmes e si
mundet kjo t prfundoj? Jo, kjo ska nevoj. Vetm bhu i vetdijshm,
dhe prnjher do t zhduket e gjith karma. N nj ast t vetdijs
intensive e tr e kaluara zhduket, bhet pleh.
Kjo sht njra ndr gjrat m elementare t ciln e ka zbuluar
Lindja. Krishtenizmi kt nuk ka mundur ta kuptoj; ai vazhdon t mendoj

50

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

pr denimet, pr ditn e gjykimit, se dokush duhet t gjykohet pr veprat e


veta. Ndoshta Krishti ka gabuar kur ka thn: Faljau ktyr njerzve, se nuk
po din se far po bjn. ifutt kt nuk mund ta kuptojn, por as
muslimant.
Hindust me t vrtet jan ndr racat m guximtare, ata kan
deprtuar deri n thelb t vet problemit: se problem nuk sht vepra,
problem sht qenia. Njher, kur ta njofton qenien dhe dritn e brendshme
personale, m nuk do t jesh i ksaj bote: krejt ka ka ndodhur n t
shkuarn, ka ndodhur n ndrr. Pr kt arsye hindust thon se kjo bot
sht ndrr dhe vetm ti nuk je ndrr, vetm ndrruesi nuk sht ndrr;
krejt tjerat jan ndrr.
Shikoje bukurin e ksaj t vrtete: vetm ndrruesi nuk sht ndrr
pa ndrruesin ndrra nuk do t kishte mundur t ekzistoj. Ajo pjesa m e
vogl, ndrruesi, do t bhet fenomen real.
Gjat dits, kur je i zgjuar, ti shum gjra bn: shkon n shitore, n
treg, punon n ferm apo fabrik, dhe bn miliona gjra dhe bn miliona
gjra. Natn, kur flen, t gjitha i harron, t gjitha zhduken krijohet bota e
re, bota e ndrrave. Tash shkenctart pohojn se ne kalojm t njjt
kohzgjatje sa n gjum sa t zgjuar. Sa or i kalon n gjum aq or i kalon
edhe i zgjuar. Pr gjashtdhjet vjet, po qe se ia ke kushtuar puns n
gjendjen e zgjuar, po aq koh, sakt aq koh ia ke kushtuar gjumit. Kshtu
ndrrimi aspak nuk sht m pak real, ajo ka kvalitet t njjt si gjendja e
zgjuar.
Gjat nats ndrron dhe i harron gjrat nga gjendja e zgjuar. N
gjumin e thell i harron te dyja gjendjet-botat, edhe botn e zgjuar, edhe
botn e ndrrave. N mngjes, bota e gjendjes s zgjuar prsri kthehet n
ekzistim, e ti e harron gjumin dhe ndrrat. Por nj gj pandrprer mbetet
TI. Kush i mban n mend ndrrat? Kush n mngjes thot: Mram kam
ndrruar, Kush n mngjes thot: Mram ka pasur gjum t thell pa
ndrra. Kush?
Aty patjetr sht dasht me qen prezent ndonj dshmitar i cili ka
qndruar anash, i cili gjithmon rrin anash dhe vshtron pandrprer.
Krijohet zgjimi, krijohen ndrrat, fillon gjumi, e dikush qndron anash dhe
vazhdon t vshtroj. Vetm ai sht real, sepse vetm ai sht prezent n
do gjendje. Gjendjet tjera treten, por ai n gjitthseciln mbetet, ky sht i
vetmi i pandryshuar n ty.
Bhu gjithnj e m tepr ai dshmitar. Bhu gjithnj e m i
vmendshm. M mir t jesh dshmitar, vshtrues, sesa pjesmarrs n
bot. Krejt tjerat jan ndrr, vetm ndrruesi sht i vrtet. Ai duhet t jet

51

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

real, se prndrysh ndrrat ku do t ishin shfaqur? Ai sht themel; iluzionet


mund t ngjajn vetm nse ai sht prezent.
Njher, kur e gjitha t kujtohet, do t qeshesh. far ka qen ajo
mnyr e jetess pa kujtes? Ke qen si i dehur, ke lvizur nga nj gjendje
n tjetrn duke mos ditur prse, pa cak, pa drejtim. Por:
Errsira e kohrave t shkuara
nuk mund ta fsheh diellin q shklqen;
iluzionet e gjata t samsars
Shum, shum vjet eont e ksaj bote iluziojn
nuk mund ta fshehin dritn brilante t mendjes.
Kjo sht gjithmon ktu, kj sht qenia jote.
Edhe pse themi: Mendja sht drit verbuese,
ajo sht prtej gjitha fjalve dhe simboleve.
Edhe pse mendja n esencn e saj sht zbrazti,
ajo i prfshin dhe prmban t gjitha gjrat.
Pr ta kuptuar kt nj gj sht shum e rndsishme t dihet.
Ekzistojn tre mnyra pr tiu qasur realitetit: e para sht paraqitja
empirike, qasja n mnyr t mendimit shkencore me eksperimente,
eksperimentet me botn objektive, dhe krejt derisa dika nuk dshmohet n
mnyr eksperimentale, ajo nuk pranohet. Aty sht edhe qasja tjetr, qasja
n mnyr logjike. Logjika nuk eksperimenton; ajo vetm mendon, gjykon,
gjen arsye pr apo kundr, dhe konkludon vetm me ndihmn e prpjekjeve
mendore, persiatje. sht edhe qasja e tret, metaforike, qasja poetike dhe
religjioze, prmes ktyre tre qasjeve, tre dimensioneve, arrihet realiteti.
Shkenca nuk mund t shkoj pas objektit sepse vet qasja n kt e
kufizon. Shkenca nuk mund ta tejkaloj botn e objekteve t jashtme, sepse
eksperimentet mund t bhen vetm me to. Filozofija dhe logjika nuk mund
t shkojn prtej subjektivitetit, sepse ato jan prpjekje intelektuale, sepe
funksionojn prmes mendjes. Mendjen nuk mund ta zbrthesh, nuk mund t
shkosh prtej saj. Shkenca sht objektive; filozofija dhe logjika jan
subjektive. Religjioni deprton m thell, poezija deprton m thell: kto
dyja jan ur e art, kto i lidhin objektin me subjektin. Por ather krejt
bhet kaos natyrisht, shum kreativ; n t vrtet, ku nuk ka kreativitet,
nuk ka as kaos. Por n kt mnyr krejt bhet e pandar, ndarsit zhduken.
Dua q kt ta formuloj n kt mnyr: shkenca sht qasje ditore, n
mesdit; gjithka sht qart, e prcaktuar, e kufizuar, por edhe t tjert

52

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

mund ti shohsh qart. Logjika sht qasje nate, n errsir prek vetm me
ndihmn e mendjes, pa kurrfar prkrahje eksperimentale, vetm me
mendim. Poezia dhe religjioni qasen n muzg, pikrisht n mes:
Ather m nuk sht dit, shklqimi i mesdits ka prfunduar, asgj
nuk sht qart e dukshme. Nata ende nuk ka mbrri, dhe errsira ende nuk i
ka mbuluar t gjitha. Fundoset dita n nat. Prhimtja e but sht prezente,
as zi, as bardh kufijt shkrihen dhe zhduken, krejt sht e pandar. E tra
sht dika tjetr. Kjo sht asje metaforike.
Pr kt arsye poezia flet me metafora e religjioni sht poezi
supreme, ajo shrbehet me metafora. Mbaje mend, kto metafora nuk duhet
ti kuptosh tekstualisht, se kshtu nuk do ta zbulosh esencn. Kur po them
drita e brendshme, un nuk po mendoj tekstualisht, jo. Kur them drita e
brendshme, kjo sht metafor. Dika sht aluduar, por nuk sht
prkufizuar, definuar; dika e ka natyrn e drits, por nuk sht plotsisht
drit kjo sht metafor.
E ky sht problem, sepse religjioni flet me metafora, ajo nuk mund t
flet ndryshe, nuk ka mnyr tjetr. Nse e kisha vizitue un ndonj botn
tjetr dhe atje e kisha par ndonj lule q ktu nuk ka, dhe kur kisha ardh
ktu dhe kisha folur pr at lule, far kisha br? M ish duhur t prdor
metafora dhe analogji. Kisha thn sikur trndafil por ai nuk sht; se
sikur t kishte qen, kisha thn thjesht trndafil. Por ajo nuk sht
trndafil, ajo ka kvalitet krejtsisht t ndryshm.
Si do t thot se po prpiqem ta ndrtoj nj ur n mes njohjes sime
q kam pr at bot dhe njohjes tnde q ke me ndihmn e ngjajshmrive,
me ndihmn e metafors. Ti e di se ka sht trndafili, por nuk e di se ka
sht lulja nga bota tjetr. Un e njoh luln nga bota tjetr dhe po prpiqem
q ty t tregoj dika pr at bot, pr kt arsye do t them si trndafili.
Kur t shkosh n at bot, mos u zemro n mua nse nuk gjen asnj
trndafil, mos m gjyko se une kurr as nuk kam thn tekstualisht se sht
ashtu. Vetm sht aluduar kvaliteti i trndafilit; ky sht vetm gjest, gishti
q tregon kah hna. Por, mos u kap pr gishtin, ai nuk sht me rndsi
shikoje hnn dhe harroje gishtin. Kjo sht kuptimi i metafors; por mos u
kap pr metafora.
Pikrisht pr kt shum e kushi kan shkelur thell n ujra t
turbullta; ata ngjitn pr metafora. Nse flas pr dritn e brendshme pas
disa ditve njerzit vijn dhe m thon: Kam par dritn e brendshme; ata
kan gjetur trndafila n botn tjetr - q atje nuk ekzistojn. Pr shkak t
gjuhs metaforike shumica thjesht bhen imagjinues.
P.D.Uspeski ka shpikur fjal; ai zakonisht fliste fjal imagjinare. Kur
i vinte dikush dhe i fliste pr prvojn e vet t brendshme: sht zgjuar

53

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

kundalini; e kam shikuar dritn n kok; akrat m jan hapur, ai


prnjher e ndrpriste dhe i thoshte: imagjinare. Pr kt arsye e kan
pyet: ka sht imagjinare?, e ai prgjigjej: Smundje e imagjinats,
dhe thjesht at e mohonte. Prnjher thoshte: Stop! Je b viktim.
Religjioni flet me metafora nuk ekziston tjetr mnyr pr tu folur
pr at bot, pr botn e prtejme. Religjioni prpiqet t gjej ngjajshmri
me kt bot, shrbehet me fjal edhe pse jan t parndsishme ato, por n
njfar mnyre kto fjal t parndsishme jan t vetmet n dispozicion,
dhe pr kt arsye prdoren.
Poezin leht mund ta kuptosh, se e di se sht e imagjinuar, dhe aty
nuk ka problem. Religjioni sht vshtir pr tu kuptuar. Shkencn leht
mund ta kuptosh se e di se nuk sht e imagjinuar, ajo sht fakt empirik.
Poezin leht e kupton se e di se sht poezi, poezia e vrtet n fund, ajo
sht e imagjinuar. Mir! Mrekulli! Mund t knaqesh me t ajo nuk sht
e vrtet.
far mund t bsh me religjionin? e religjioni sht poezi supreme.
Dhe religjioni nuk sht i imagjinuar. Po ta them, religjioni sht empirik,
sikurse shkenca por ai nuk mund ti shfytzoj termet shkencore, sepse ato
jan shum objektive. Religjioni nuk mund ti shfrytzoj termet filozofike,
sepse jan shum subjektiv. Religjioni duhet t shfrytzoj dika tjetr,
dika q i bashkon te dyja qasjet ndaj realitetit ai e prdor poezin.
T gjitha religjionet jan poezi supreme, poezi esenciale. Smund t
gjesh poet m t mir se Budn. Natyrish, ai kur ssht munduar t shkruaj
ndonj poezi. Un jam ktu me ju; un jam poet; nuk kam shkruar asnj
poezi, madje as HAIKU, por un pandrprer po flas me metafora,
pandrprer po prpiqem ta kaloj kufirin t cilin e kan krijuar shkenca dhe
filozofija. Po prpiqem tjua ofroj ndjenjn e trsis, pandashmris.
Shkenca sht gjysma, filozofija sht gjysma far t bhet? Si t
ta ofrojn ndjenjn e trsis? Nse futesh m thell n filozofi, do t
mbrrish aty ku ka mbrri edhe Shankar. Ai ka thn: Bota sht iluzion,
ajo nuk ekziston vetm vetdija ekziston. Kjo sht vetm njra an e t
vrtets. E nse i shkon rrugs s shkencs, do t vijsh deri tek ajo t ciln e
ka thn Marksi Marksi dhe Shankar jan pole t kundrta Marksi thot:
Nuk ekziston vetdija ekziston vetm bota. E une e di se te dyt kan t
drejt, dhe se te dyt gabojn. Te dyt kan t drejt kur e paraqesin gjysmn
e t vrtets; e gabojn, sepse e anashkalojn gjysmn tjetr. E nse kisha
dasht t flas pr trsin, si do ta kisha br kt? Poezia sht e vetmja
mnyr, metafora sht i vetmi shteg. Mbaje n mend kt:

54

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Edhe pse fjalt shprehen pr ta shpjeguar zbraztin,


si e till, zbraztia kurr nuk mund t jet e shprehur.
Pr kt arsye urtart edhe m tej insitojn : Sa do q flasin, ne kt
nuk mund ta shprehim. Ajo sht e pashprehur, por ne ende prpiqemi pr ta
shprehur. Ata kt fakt gjithmon e kan potencua, pr shkak se gjithmon
ekziston mundsia ta kuptosh tekstualisht.
Zbraztia sht zbrazti n kuptimin se prej teje n t asgj nuk do t
mbet; por, n kuptimin tjetr, Zbraztia nuk sht zbrazti, sepse n t
gjendet trsia Zbraztia bhet fenomeni m i prkryer, m i plotsuar.
Dhe, far t bhet? Nse thua Zbrazti mendja prnjher mendon se atje
nuk ka asgj; ather prse duhet brengosur? E nse thua se ajo nuk sh
zbrazti, por sht ekzistenca m e prkryer, mendja do ta vazhdoj
udhtimin e vet ambicioz : se si t bhet ekzistenc m e prkryer dhe
mandej ego hyn n loj.
Pr t ra ego, shfrytzohet fjala zbrazti. Por, pr t qen ti
vmendshm n lidhje me faktin se Zbraztia nuk sht zbrazti e vrtet,
thuhet se sht e mbushur me Trsin.
Kur nuk je, e gjith ekzistenca hyn n ty. Kur pika e ujit zhduket, ajo
bhet oqean.
Edhe pse themi: Mendja sht drit verbuese- thot Tilopa
ajo sht prtej gjitha fjalve dhe simboleve.
Mos lejo t t mashtrojn metaforat, mos ia nis ta imagjinosh dritn e
brendshme. Kjo sht shum e leht imagjinare. Mund ti mbyllsh syt
dhe t imagjinosh drit; ti je asi ndrruesi sa q shum ka leht mund t
ndrrosh, e pse nuk kishe me ndrrue edhe dritn?
Mendja sht e aft t krijoj krejt far do, nevoitet vetm pak
prpjekje. Me mendje po mundesh me krijue bukuroshe, e pse nuk mundesh
edhe drit? far t keqe ka n drit? Me mendje mund t krijosh femr t
atill ku do femr reale po t ishte krahasuar me t do t kishte mbetur e
paknaqur me veten e vet se kurr skishte pasur shans t bhet si ajo. N
vete mund ta krijosh prvojn e gjith bots. do shqis n vete ka qendrn
e imagjinats personale.
N hipnoz imagjinata fillon t punoj me krejt forcn sepse mendja
plotsisht zhuket, ajo n hipnoz shkon n gjum. Hipnoza nuk sht asgj
tjetr prpos prgjumje e atij q gjykon, dyshon, ather imagjinata mund t
fuksionoj prpikshm. Ather askush nuk e ndrpren, vetm se a
shpejtohet e ti vazhdon tutje e tutje, pa ndrprerje.

55

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

N hipnoz gjithka mund t imagjinohet: nse personit t hipnotizuar


do ti kishit dhn qep dhe i kishit thn: Kjo sht moll, sht shum e
shishme, ai do ta kishte ngrn qepn dhe do t kishte thn: Me t vrtet
qenka e mrekullueshme, kurr skam ngrn moll kaq t shishme. Por, po
qe se i kishit dhn moll dhe i kishit thn: Kjo sht qep, syt e tij do t
kishin nisur t lotojn, dhe do t kishte thn: Shum, shum qenka djegs
e ndrkoh sht duke e ngrn molln. far po ndodh? Ai i cili dyshon
nuk sht prezent, kjo sht hipnoz, ai q dyshon ka ra n gjum. Dhe
ather fantazia punon, dhe asgj nuk mund ta ndal e ky sht gjithashtu
problem i religjionit.
Religjioni krkon besim. Besimi do t thot se aftsia dyshuese e
mendjes ka ikur n gjum, sikur tek hipnoza. Kshtu, kur t thon njerzit:
Ai Rajneesh, t ka hipnotizuar - ata n njfar mnyre kan t drejt: nse
m beson, kjo shum i prngjan hipnozs; pasi q je i zgjuar, plotsisht e ke
hedh arsyen dhe fanatazia fillon t punoj me plot fuqin, edhe tash je n
situat t rrezikshme.
Nse ia len imagjinats t bj far t doj, gjithka do t jesh n
gjendje t imagjinosh: t zgjohet kundalini, t ilen akrat; gjithka
mundesh me imagjinue, dhe kjo ka me t ndodh. Dhe krejt kjo sht e
mrekullueshme por nuk sht e vrtet. Pr kt arsye, nse dikujt i beson,
bhu i vetdijshm imagjinats dhe krijo besim t thell. Beso, por mos lejo
t bhesh viktim e imagjinats. Gjithmon kur flitet pr qenien, flitet me
metafora. Mos e harro kt kurr: t gjitha prvojat jan fantazi; t gjitha
prvojat, po ta them, paprjashtime i vrtet sht vetm ai i cili i prjeton
prvojat.
Pr kt arsye, pavarsisht se far jan prvojat, mos iu kushto
vmendje tmadhe dhe mos ia nis me to t krenohesh. Vetm mbaje n
mend se kto prvoja jan iluzore dhe se i vrtet sht vetm ai i cili i
prjeton. Kthe vmendjen kah dshmitari; koncentrohu n dshmitarin, e jo
n prvoja. Pavarsisht se sa t mira kan qen prvojat, ato jan sikur
ndrrat, e ti duhesh t shkosh prtej tyre.
Kshtu, religjioni sht poezi, ajo flet n mnyr metaforike. Pasi q
nxnsi sht n besim t tell, leht mund t bhet viktim e fantazis pr
kt arsye duhet t jeni shum, shum t vmendshm. Beso, dgjo
metafora, por mos harro se ato jan vetm metafora. Beso, dhe do t fillojn
t ngjajn shum gjra, por mos harro: krejt prpos teje sht fantazi. E ti
duhet t arrish deri tek pika ku nuk ka kurrfar prvoje; ku i vetmi dshmitar
qndron n qetsi, as objekt, as drit, ku as lulja nuk lulzon, jo asgj nuk
ka.

56

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Lin i kishte ndenjur n manastir, manastirin e vogl n maje t


kodrs. Kishte qen ulur pran drurit, afr shkmbit, dhe dikush e kishte
pyetur: far ngjan kur dikush e arrin ndritjen? Lin i ishte prgjigjur:
Un ktu po rri vetm ret po kalojn, dhe un po shikoj; stint e viti po
ndrrohen, dhe un po shikoj; nganjher po vijn edhe vizitort, dhe un po
shikoj. Dhe po rri vetm ktu.
N fund, vetm dshmitari, vetdija mbetet dhe krejt vshtron. T
gjitha prvojat zhduken, vetm prapavija e prvojs mbetet. Ti mbetesh,
krejt tjerat zhduken. Mbaje n mend kt, sepse pran meje ju besoni, e un
flas me metafora dhe ather sht e mundur t shfaqet fanazia.
Imagjinarja: bhu i vetdijshm ksaj smundjeje.
Edhe pse themi: Mendja sht drit verbuese,
ajo sht prtej gjitha fjalve dhe simboleve.
Edhe pse mendja n esencn e saj sht zbrazti,
ajo i prfshin dhe prmban t gjitha gjrat.
Ky pohim duke kontradiktor: thot se mendja sht zbrazti, e ve n
astin tjetr ajo i prfshin dhe prmban t gjitha gjrat. Nga kjo
kundrthnie? Ajo vet sht natyra e t gjitha prvojave religjioze. Duhet
prdorur metaforat sepse kshtu menjher do t bhesh i kujdesshm, dhe
nuk do t bhesh viktim e tyre.Kjo n esenc sht zbrazti, por kjo i
prmban t gjitha gjrat.
Kur bhet plotsisht i zbrazt, vetm ather do t jesh plotsisht i
prmbushur. Kur m nuk do t jesh.Tek ather pr t parn her do t jesh.
Krishti thot: Nse u humb veten, do ta gjesh. Nse e mban veten, do ta
humbsh.Nse vdes, do t lindsh prsri.Nse mund ta fshish plotsisht
veten, do t bhesh i amshueshm, do t bhesh amshimi vet.
T gjitha kto jan metafora por nse beson, nse m do, nse ia
lejon zemrs sate t hapet ndaj meje, ather do t bhesh i aft pr ta
kuptuar. Ather do ta kuptosh karakterin kalimtar e t gjitha
kuptueshmrive. Kjo nuk sht afrim intelektual, kjo sht nga zemra n
zemr. Ky sht kaprcim energjetik prej nj zemre n tjetrn.
Un jam ktu dhe po mundohem tju flas, por kjo sht m pak e
rndsishme. Kryesore sht, po qe se jeni t hapur, ta fundosi veten n juve.
Nse fjalimi im mund t bj aq, q ju t bheni t hapur e m t hapur, ai e
ka prfunduar me sukses punn e vet. Un nuk po ppiqem tju tregoj dika,
un vetm po mundohem tju el sa ma shum dhe kjo mjafton. N kt

57

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

mnyr kam mundsi ta fundos veten n juve e derisa nuk m shijoni, nuk
do t jeni t aft ta kuptoni at pr t ciln po ju flas.

IV
BHU I ZBRAZT SI BAMBUSI
Knga vazhdon:
Mos bn asgj me trupin tnd, vetm relaksohu;
mbylle gojn e pandalur dhe rri i heshtur;
zbraze mendjen tnde dhe pr asgj mos mendo.
Sikur bambusi i zbrazt, qet relaksoje trupin tnd.
Mos jep dhe mos merr asgj, pushoje mendjen tnde.
Mahamudar sht sikurse mendja e cila askujt nuk i ngjitet.
Duke e praktikuar kt, me koh do ta arrish Budarin.
14. shkurt 1975.
S pari duhet kuptuar natyrn e aktivitetit dhe rrymn e fshehur e cila
n t fshihet, sepse relaksimi kurrqysh ndryshe nuk sht i mundur. Madje
edhe nse dshiron t relaksohesh, kjo sdo t jet e mundur po qe se nuk e
ke prcjell, vshtruar dhe njohur natyrn e aktiviteteve tua, sepse aktiviteti
nuk sht fenomen edhe aq i thjesht.
Shum njerz kishin pasur dshir t relaksohen, por nuk munden.
Relaksimi sht sikur lulzimi: kjo nuk mund t detyrohet. Duhet ta kuptosh
kt fenomen prse je aq i preokupuar me aktivitete dhe prse ato t
xhindosin?
Mos i harro dy fjal: tjetr sht aksioni, e tjetr aktiviteti.
Aksioni nuk sht aktivitet, aktiviteti nuk sht aksion. Natyrat e tyre jan t
kundrta. Aksioni ngjan kur situata kt e krkon, ather vepron, ather
reagon. Aktiviteti nuk sht i inicuar nga situata e caktuar, aktiviteti nuk
sht prgjigje, ti je shum i tensionuar, kshtu q situata e caktuar t sht
vetm arsyetim pr aktivitet.
Aksioni buron nga mendja e qet kjo sht gjja m e bukur n bot.
Aktiviteti krijohet nga mendja e tensionuar kjo sht m e shmtuara.
Aksioni ka t bj me situatn e dhn. Aktiviteti ska lidhje me rrethanat e
dhna. Aksioni sht spontan, rrjedh nga asti n ast. Aktiviteti udhheqet
prej t shkuars. Ajo nuk sht prgjigje n astin e dhn, m prpara sht
shfryrje e tensionimit n t tashmen, e akumuluar nga e shkuara. Aksioni

58

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

sht kreativ. Aktiviteti sht shum, shum destruktiv ai i shkatrron edhe


ty edhe t tjert.
Prpiqu ta vresh kt dallim t brisht. Pr shembull, je i uritur dhe
han - ky sht aksion. Por nse nuk je i uritur, nuk ndien kurrfar urie, e
parp han ky sht aktivitet. Kjo ngrnje sht e dhunshme: e shkatrron
ushqimin, me dhmbt e tu e grimcon dhe e shkatrron ushqimin; kjo pak t
liron nga tensionimi i brendshm. Ti nuk han pse je i uritur, ti thjesht han
pr nevoj t brendshme, detyrohesh t bhesh i dhunshm.
N botn shtazore dhuna lidhet me dhmbt dhe kthetrat,
respektivisht, me kthetrat dhe dhmbt. Kto jan dy organet m t
dhunshme n botn shtazore. Derisa han, te dy organet knaqen. Me duar
mban ushqimin, a me goj e han. Por nse nuk je i uritur, ky nuk sht
aksion, kjo sht smundje. Ky aktivitet sht opsesion. Natyrisht, nuk
mundesh gjithmon t hash aq shum se plcet. Pr kt aryse njerzit kan
zbuluar zvendsime: mprehin lapsa, prtypin amakz, pin cigare kto
jan zvendsime m pak kalorike pr ushqimin, por njejt mir e lirojn
dhunshmrin.
far dikush bn derisa e mpreh lapsin? Ai dik e vret. Po t bhej i
vetdijshm, ndoshta do ta kishte par se n mendjen e vet po fantazon
vrasje, vret a mpreh laps: vetvetiu aktivitet shum i pafajshm; askend
nuk lndon por pr ty shum rrezik se po duket se nuk je i vetdijshm
asaj q bn. far njeriu bn derisa pin cigare? Dika shum t pafajshme,
vetm e thith dhe e thith tymin. Frymmarrje dhe frymqitje lloj
pranajame; lloj i smut i pranajams, por edhe lloj i meditimit t shenjt
trancedental. Ai e bn mandallm rrethin. Duke pir cigare krijohet nj lloj
antimi ritmik. Kjo pak e liron, e zbut tensionimin e brendshm.
Kt mos e harro kurr, nse flet me njeriun kjo gati sht
absolutisht e vrtet dhe nse ai fillon ti krkoj cigaret, kjo do t thot se
ti iu ke br i mrzitshm dhe se duhesh t shkosh menjher. Ai dshiron t
t prz, por kt nuk mund ta bj se kjo do t ishte shum e pahishme. N
vend t ksaj, ai do ti merr cigaret e veta dhe do t thot n vete: Le t
shkoj n dreq t mallkuar ky njeri! Po t ishit n botn shtazarake, ky njeri
do t kishte krcyer n ty, por ai nuk mund t krcej ai sht qenie
njerzore, i civilizuar. Ai do t krcej n cigare dhe do t tymoj. Kshtu
m nuk do t mrzitet pr ty, do t mbyllet n antimin e vet personal, n
pirje t cigares. Kjo liron.
Por kto aktivitete tregojn se je i preokupuar. Nuk mund t rrish vet,
nuk mund t jesh i qet, nuk mud t rrish joaktiv. Me ndihmn e aktiviteteve
ti i qet marrzit, budallallqet tua. Aksioni sht i mrekullueshm, aksioni
vjen si prgjigje spontane; jeta krkon prgjigje. Ti n do ast vepron, por

59

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

aksioni vjen nga asti i tashm. Je i uritur dhe krkon ushqim. Je i etur dhe
shkon tek bunari. Je i prgjumur dhe shkon n shtrat pr t fjetur. Kjo ka
rrjedh nga situata e trsishme dhe ti vepron. Aksioni sht spontan dhe
total.
Aktiviteti kurr nuk sht spontan, ai rrjedh nga e shkuara. Ke
mundur ta mbledhsh me vjet, e t eksplodoj n t tashmen kur m nuk
sht me rndsi. Por mendja kalkulon; mendja gjithmon do t gjen
arsyetime pr aktivitete. Mendja gjithmon do t prpiqet ta dshmoj se ky
sht aksion, e jo aktivitet; se kjo ka qen e domosdoshme. Prnjher do t
trbohet. T gjith do t jen t vetdijshm se ajo nuk ka qen e nevojshme,
se situata nuk e ka krkuar, se ajo q e ka nxit thjesht ka qen e
parndsishme por vetm ti kt nuk do ta shohsh. T gjith kt
ndiejn, far bn ashtu? Nuk ke nevoj pr at. Prse je aq i trbuar? Por ti
do t gjesh arsye; do ta shpjegosh se kjo ka qen e domosdoshme.
Ky racionalizim t ndihmon t bhesh i vetdijshm marrzis tnde.
Kjo sht ajo q Gurdgjijev e quan mburoja. Ti rreth vetes krijon
mburoja prej racionalizimit, kshtu q nuk e kupton situatn. Mburojat jan
t dobishme pr trenat; vendosen n mes dy vagonave. Nse vjen deri tek
frenimi i furishm, ata do t plcasin pr t t mbrojtur nga goditja e madhe
mburojat do ta neutralizojn tronditjen. Aktiviteti yt sht gjithmon i
pakuptimt, por mburojat e racionalizimit nuk ta lejojn ta shohsh situatn.
Mburojat t bjn t verbr kshtu q aktiviteti vazhdon.
Nse je n ndonj aktivitet, sdo t kesh mundsi t relaksohesh. Si do
t mund t relaksohesh? Aktiviteti sht nevoj opsesive; ke nevoj t bsh
dika, pavarsisht se ka.
Bota sht prplot me budalla t cilt thon: M mir bn dika, se
asgj. Por ka edhe budalla t prsosur proverbi i t cilve sht i njohur n
krejt botn: Mendja e zbrazt sht vepr e dreqit. Nuk sht e vrtet.
Mendja e zbrazt sht vepr e Zotit. Mendja e zbrazt sht gjja m e
bukur dhe m e pastr n bot. Sepse si mund t jet mendja e zbrazt vepr
e djallit? Djalli nuk mund t hy n mendjen e zbrazt, kjo sht e pamundur!
Djalli mund t hy vetm n mendjen q sht e xhindosur me aktivitete
ather djalli mund t manipuloj me ty, dhe ai mund t ta tregoj rrugn,
mjetet dhe mnyr se si t bhesh edhe m aktiv. Djalli kurr nuk thot:
relaksohu! Ai thot: Prse po humb koh? Bn dika, o njeri! Lviz!
Jeta po kalon bn dika! Ndrsa t gjith msuesit e mdhenj, msuesit
t cilt jan t zgjuar pr t vrtetn e jets, kan ardhur deri tek njohja se
mendja e zbrazt e liron hapsirn pr t mundur Hyjnorja t futet n ty.
Djalli mund ta shfrytzoj aktivitetin, por nuk mundet mendjen e
zbrazt. Si mundet djalli ta shfrytzoj mendjen e zbrazt? Ai madje as nuk

60

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

do t tentoj ti afrohet, sepse zbraztia thjesht do ta kishte vra. Por nse je i


plotsuar me detyrim t thell, nevojn maniake pr t qen aktiv, ather
djalli do t prkujdeset pr ty, ather ai do t bhet udhheqs i yti dhe
ather vetm ai bhet lider i yti.
Dua tju them se ai proverb sht plotsisht i gabuar. Duhet t jet se
vet djalli e ka zbuluar.
Duket ta prcjellin preokupimin e juaj pr aktivitete. Duhet ta
prcjellni n jetn e juaj personale, sepse sado q flas un apo Tilopa pr
kt, nuk do tju shrbej shum derisa nuk e vreni n veten tuaj: se
aktivitete e juaja jan t parndsishme, t panevojshme. Pr ka po e bni
at?
N kohn kur kam udhtuar, kam par njerz t cilt bnin
pandrprer t njjtn gj persri e prsri. Kam udhtuar me nj burr
njzet e katr or. Ka lexuar t njjtn gazet prsri e prsri, sepse nuk ka
dit far tjetr t bj. I mbyllur n vagonin e trenit, nuk ka pasur shum
mundsi pr aktivitete, kshtu q pandrprer e ka lexuar t njjtn gazet, e
un e kam shikuar. far ky njeri bn?
Gazetat nuk jan Gita as Bibla. Gitn mund ta lexosh disa her, sepse
do her kur ta lexon zbulon dika t re, zbulon domethnje t re. Por
gazetat nuk jan Gita; me to e prfundon porsa i shikon! Ato nuk ja vlen ti
lexosh asnjher, e njerzit i lexojn prdoher, dhe vazhdojn ashtu. Ku
sht problemi? A sht kjo nevoj? Jo kjo sht opsesion; ata nuk mund
t rrin n qetsi, joaktiv. Pr ta kjo sht e pamundur kjo iu duket si
vdekje. Ata patjetr duhen me qen aktiv.
Me vite duke udhtuar, kam pasur mundsin ti vshtroj njerzit edhe
pa dijen e tyre; shpesh n kupe me mua ka qen vetm nga nj udhtar,
kshtu q n do mnyr tentonte ta fillonte bisedn. Por pasi q un
prgjigjesha me po apo jo, shum shpejt e largonte synimin e vet. Mandej
kam pasur mundsin vetm t vshtroj - eksperiment i mrekullueshm, pa
pages.
E vshtroja: ai e hapte valixhen mund ta shihja se asgj nuk bnte
vetmse e shikonte dhe prsri e mbyllte. Mandej e hapte dritaren, dhe e
mbyllte, prsri fillonte ta lexonte gazetn, e ndezte cigaren, prsri e hapte
valixhen, i rrotullonte sendet n t, shkonte deri tek dritarja, shikonte
jashtfar ai bnte? Dhe prse? Pr shkak t detyrimit t brendshm,
sepse prmbrenda e shkund gjendja e mendjes. Ai sht dasht t bj dika,
prndryshe do t ishte mendur. Me siguri n jet ka qen aktiv, e tash, kur
sht momenti pr tu relaksuar ai nuk mund t relaksohet, shprehia vjetr
ngadhnjen.

61

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Flitet se Aurangzeb, mbret i Mongolis, kishte burgosur baban e tij, i


cili kishte qen n mosh t shtyer, babai i Aurangzebit, Shah Jehan, ka
ndrtuar Taxh Mahall. Aurangzeb e kishe prmbysur nga froni dhe e kishte
burgos. Flitet, por sht edhe e shkruar n biografin e Aurangzebit, se ve
pas disa ditve t kaluar n burg Shah Jehan plotsiht ishte adaptuar dhe m
nuk ishte brengos, sepse iu ishte siguruar konfori i mjaftueshm. Ka qen
n pallat, kshtu q Shah Jehan ka jetuar si prpara; kjo nuk i ka ngjar
burgut; krejt ka iu ka nevoitur, i ka pasur. Vetm i ka munguar aktiviteti
ska pasur far t bj. I ka thn djalit t vet Aurangzebit: N rregull,
mir pasi q mi ke siguruar t gjitha q m nevoiten. A mund t ma bsh
edhe nj shrbim, dhe do t isha falenderues prjetsisht. Mi sjell tridhjet
nxns, se dua ti msoj.
Aurangzebi nuk ka mundur t kuptoj prse babai i tij dshiron ti
msoj nxnsit. Ai kurr nuk ka treguar as interesimin m t vogl pr tu
br msues, e as kurr nuk sht interesuar pr fardo lloj shkollimi. far
ka ndodh me t? Por dshira iu sht plotsuar. Iu jan sjellur tridhjet
nxns, dhe gjithka ka qen n rregull. Prsri sht br mbret i tridhjet
djemve t vegjl. Shkoni n shkoll fillore dhe do t shihni se msuesit jan
si mbretrit: nse i urdhrojn fmijve t ulen, ata do t ulen; nse i
urdhrojn t ngriten, ata ngriten. N dhomn ku kan qen tridhjet nxns
ai ka krijuar situatn identike me at q ka pasur n pallatin e vet shprehi e
vjetr e keqe pr ti urdhruar njerzit e tjer.
Psikologt besojn se msuesit jan n t vrtet politikan. Natyrisht,
pasi q u mungon vetbesimi t bhen politikan, ata kan shkuar n shkolla
dhe atje jan br kryetar, ministra, mbretr. Fmij t vegjl e ata i
nnmojn dhe i urdhrojn.
Psikologt supozojn se msuesit jan t prirur pr sadizm sepse
dshirojn ti torturojn t tjert. E pr kt nuk mund t gjeni vend m t
mir sesa shkolln fillore. Atje mund ti torturoni fmijt e pafajshm dhe
ate n t mir t tyre, n dobi t tyre. Shkoni dhe shikoni! Un kam qen n
shkolla fillore, kam ligjruar atje, dhe i kam vshtruar msuesit. Pr at t
ciln psikologt vetm supozojn, un jam plotsisht i sigurt: ata fmijt i
torturojn. Askund nuk do t gjeni m shum viktima t pafajshme:
plotsisht t paaramatosur, t cilt as nuk mund t rezistojn; ata jan aq t
dobt dhe t pafuqishm, e msuesit sillen si mbretr.
Aurangzeb n biografin e tij ka shkruar: Babai im pr shkak t shprehis s
vjetr ka dasht t shtirret se ende sht mbret. Pr kt arsye e kam lejuar t
shtirret dhe t bj nga vetja budalla, n kt ska asgj t keqe. Drgonjani
tridhjet apo treqind nxns, sa t doj. Jepjani medresn, shkolln e vogl,
dhe ai do t jet i lumtur.

62

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Aktiviteti ekziston kur aksion sht i parndsishm. Vshtroje veten


dhe shihni: njzet prqind e energjis sht shpenzuar n aktivitete. E pasi q
sht kshtu, kur vjen asti pr aksion, ju m nuk keni energji. Personi i
relaksuar thjesht sht i paopsesuar, kshtu q energjija n t fillon t
akumulohet. Ai e kursen energjin e tij, ai n relaksim ruhet nga vetvetja,
dhe kur vjen momenti pr aksion, e gjith qenia e tij zhytet n aksion. Pr
kt arsye aksioni sht total. Aktiviteti gjithmon sht gjysmak, sepse si
mund t jesh budalla i trsishm? Madje edhe ti e di se sht i padobishm.
Madje edhe ti je i vetdijshm se kt e bn nga arsya e caktuar ngrqitse t
brendshme, ku madje edhe pr ty sht e paqart, e pa prcaktuar.
Aktivitetin nuk mund ta ndryshosh, por derisa aktiviteti nuk
transformohet n aksion, asgj nuk do t ndihmoj. Njerzit vijn dhe m
thon: Dua ta ndrpres pirjen e cigares. Un i them: Prse? Ky sht TM
(meditim transcedental)i mrekullueshm, vetm vazhdoni. Sepse nse e
ndrpreni me kt, do t gjeni dika tjetr sepse smundja nuk shrehohet
me shrimin e simptomeve. Ather do ti mprehni lapsat apo t prtypni
amakz, por ekzistojn gjra edhe m t rrezikshme. Kto jan t
pafajshme, sepse nse prtypni amakz ju e prtypni pr vete. Ndoshta
jeni t marr, por nuk jeni t dhunshm, ndaj askujt nuk do t jeni destruktiv.
Nse e ndalni t prtypni amakz, pirjen e cigares, far do t bni? Goja
juaj krkon aktivitet, ajo sht e dhunshme dhe ather do t filloni t
flisni, pandrprer t flisni bla-bla-bla e kjo sht shum m rrezik!
Njerzit pandrprer flasin. Ata t tjerve nuk i japin shans t thon
dika. Llomotitja sht si pirja e cigares. Nse flet njzet e katr or n
dite ti kt e bn: derisa je i zgjuar, flet, trupi yt sht i lodhur, bjen n
gjum, por ti vazhdon me fol. Njzet e katr or, gjith ditn, ti flet, e flet, e
flet. Kjo sht si pirja e cigares.
Kur lind foshnja, ajo fillon ta thith sisn e nns; ky sht aktiviteti i
par dhe fillestar. E thithja e cigares sht si thithja e siss: qumshti i
nxeht rrjedh, a gjat thithjes s cigares tymi i nxeht; cigarja n buzt e tua
sht sikurse sisa e nns, si biberoni. Nse nuk t lejohet t pish cigare, ta
prtypsh amakzin, apo dika t ngjajshme, apo do tia fillosh t flassh, e
kjo sht m e rrezikshme, sepse kshtu brllokun tnd e hedh n mendjet e
njerzve tjer.
A mundesh nj koh m t gjat t qndrosh n heshtje? Psikologt
thon se po qe se kishe me qen i heshtur tre jav do t kishe filluar t
flassh me vetveten. Ather do t ishe ndar n dy pjes: do t kishe folur, e
njkohsisht do t kishe dgjuar. Nse kishe me qen tre jav dit i heshtur,
do t ishe br i gatshm pr mendin, sepse m nuk do t ishe brengosur a
sht dikush me ty apo jo. Ti do t kishe folur, e jo vetm se kishe folur ti

63

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

do t ishe prgjigjur, dhe do ti kishe mjaftuar vetvetes. Ather sdo t kishe


qen i varur nga askush. Pikrisht kshtu sht i menduri.
I mendur sht dikush ku e gjith bota sht e mbyllur brenda tij. Ai
sht fols, por edhe dgjues; ai sht edhe aktor edhe shikues ai sht
krejt, e gjith bota sht n t. Ai veten e ka ndar n disa pjes, dhe pr t
gjithka sht br fragmentare. Pr kt arsye njerzit i friksohen qetsis
e din se mund t coptohen. E nse i friksohesh qetsis, kjo do t thot
se e ke mendjen opsesive, t smur, e cila pandrprer krkon aktivitet.
Aktiviteti sht ikja jote nga vetvetja. N aksion ti je prezent, n
aktivitet ti ik nga vetja jote kjo sht drog. N aktivitet e harron veten, e
kur e harron veten, ather m nuk ke brenga, nuk ke frika, nuk ke
vshtrsira. Pr kt arsye ke nevoj t prhershme t jesh aktiv, t bsh
dika, kshtu q kurr sdo ta arrish gjendjen n t ciln lulja e jo-aktivitetit
do t lulzoj.
Aksioni sht i mir. Aktiviteti sht smundje. Ne vete gjeje
dallimin: kur je n aksion, e kur n aktivitet; ky sht hapi i par. Hapi i dyt
sht q sa m tepr t jesh n aksion, n at mnyr q energjia sa m tepr
t shkoj kah aksioni, dhe gjithmon kur t gjendesh para aktivitetit, dhu
ndaj ti shum i vmendshm, shum i kujdesshm. Nse je i vetdijshm,
aktiviteti ndrprehet, energjia kursehet, dhe vet energjia shndrrohet n
aksion.
Aksioni sht momental. Ai nuk sht i prodhuar, i rregulluar. Ai nuk
t jep kurrfar rasati t prgatitesh, q m prpara ta provosh. Aksioni
gjithmon sht i ri dhe i freskt si vesa e mngjesit. E njerzit e aksionit
gjithmon jan t ri dhe t freskt. Trupi mund t plaket, por freskia mbetet.
Trupi mund t vdes, por ajo rini vazhdon. Trupi mund t zhduket, por ai
mbetet sepse Zotit i plqen freskia. Zoti gjithmon sht pr at q sht e
re dhe e freskt.
Hedhe sa ma shum aktivitetin. Por, si do ta hedhsh? Mund ta
hedhsh vetm nse e hedh opsesionin. Pikrisht kjo iu ka ngjar murgjve
t juaj n manastire: hedhja e aktiviteteve iu sht br opsesion. Ata
gjithmon dika bjn pr tu liruar nga aktiviteti: luten, meditojn, bjn
joga apo dika ngjajshm tash kjo sht br nj lloj i ri i aktivitetit. N
kt mnyr aktiviteti nuk mund t hedhet, ai do t hy nga dera e prapme.
Bhu i vetdijshm. Ndieje dallimin midis aksionit dhe aktivitetit. Kur
t preokupon aktiviteti n t vrtet, duhet t thuhet, xhindos: kur t
xhindos aktiviteti sikurse fantazma; sepse aktiviteti sht fantazm, ai vjen
nga e shkuara, ai sht i vdekur kur t xhindos aktiviteti dhe bhet i
ethshm, n at ast bhu m i vetdijshm; kjo sht krejt far mund t
bsh. Vshtroje kt. Madje edhe nse dika dshiron t bsh, bje kt me

64

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

plot vetdije. Pi cigare, por pi shum ngadal, me plot vetdije, kshtu q t


mund ta shohsh se far je duke br.
Nse mund ta vshtrosh pirjen e cigares, nj dit papritmas cigarja
vetvetiu do t largohet nga dora jote, sepse do t zbulohet e gjith marrzia e
ktij veprimi. Kjo sht marrzi; kjo thjesht sht budallallk, idiotike! E kur
kt e kupton, ajo vetvetiu do t ndalet. Ti kt nuk mund ta hedhsh, sepse
hedhja sht aktivitet. Pr kt arsye po ju them se thjesht vet do t bjen,
sikur kur gjethi i vyshkur bjen nga dega, pikrisht ashtu. Nse kt ti e
hedh, prap do ta mbledhsh n ndonj form tjetr, n ndonj mnyr
tjetr.
Lejoju gjrave me ra, mos i hedh. Disa aktivitete vet zhduken, mos i
detyro t treten sepse e tr prpjekja e detyrimit do t bhet form tjetr e
aktivitetit. Vshtro, bhu i vmendshn, i vetdijshm, dhe do t vijsh deri
tek fenomeni shum, shum i pazakont: kur dika bjen vetvetiu,
vullnetshm, ajo n ty nuk l gjurm, nuk l vrag. Nse dika detyron, ajo
ather l gjurm, l vrag. N at rast gjithmon do t lavdrohesh se si
tridhjet vjet ke pir cigare dhe e ke lr, dhe se ti e ke hedh. Ather
lavdrimi bhet zvendsim.; m nuk pin cigare, por s teprmi flet mbi at
se si e ke lr cigaren po e bn t njjtn: buzt e tua prap jan aktive, goja
jote funksionon, dhuna jote sht prezente.
Nse dika me t vrtet kuptohet, ather gjrat zhduken dhe
ather nuk mund t thuash: Un e kam hedh. Ajo ka ra vetvetiu! Ti nuk e
ke hedh. N kt mnyr ego nuk mund t forcohet. Dhe ather do t ket
mundsi shum e ma shum pr aksion. Se her q keni rast t veproni
plotsisht, mos e lshoni, mos u hamendni veproni.
Veproni sa ma shum, dhe lejone q aktiviteti vetvetiu t zhduket. Tek
transformimi do t arrihet gradualisht. Pr kt do t nevoitet shum koh,
adaptimi, por kurrsesi nxitim.
Tash mund t hymi n sutra:
Mos bn asgj me trupin tnd, vetm relaksohu;
mbylle gojn e pandalur dhe rri i heshtur;
zbraze mendjen tnde dhe pr asgj mos mendo.
Mos bn asgj me trupin tnd, vetm relaksohu. Tash mund ta
kuptosh se ka do t thot relaksimi. Kjo do t thot se brenda teje asgj nuk
t detyron n aktivitet. Relaksimi sdo t thot se je i shtrir si i vdekur;
sepse nuk mund t shtrihesh si i vdekur - vetm mund t shtirresh. Si mund
t shtrihesh si i vdekur? Ti je i gjall; ti vetm mund t shtirresh. Relaksimi
vjen vetm nse nuk je i ndjekur nga aktivitetet; ather energjia sht n

65

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

shtpi, m nuk shkon askund. Nse ndonj situat krijohet, ti do t veprosh,


kjo sht krejt, por nuk do t krkosh ndonj arsyetim pr t br aktiv. Ti je
n paq me vetveten. Relaksim do t thot t jesh n shtpi.
Para disa vitesh kam lexuar. Titulli i librit ka qen: Duhet t
relaksoheni. Kjo thjesht sht absurde, sepse detyrimi sht kundr
relaksimit dhe libra t ktilla vetm n Amerik mund t shiten. Duhet
do t thot aktivitet, ky sht opsesion. N jet ekzistojn aksionet, por aty
nuk ka duhet, sepse detyrimi do t krijoj menduri. Duhet t
relaksoheni tash relaksimi bhet opsesion. Duhet ta merrni kt apo at
pozit, t shtriheni n dysheme dhe ta urdhroni trupin e juaj t lirohet nga
majet e gshtrinjve t kmbs deri tek maja e koks; i thoni gishtit t
kmbs: lirohu, dhe vazhdoni m tutje.
Prse duhet? relaksimi do t vije vetm kur n jetrat e juaja nuk ka
duhet. Relaksimi nuk ka t bj vetm me trupin e juaj, apo vetm me
mendjen e juaj, relaksimi ka t bj me tr qenien e juaj.
Ti s teprmi je n aktivitete dhe, natyrsht, i lodhur, i shkaprderdhur,
i fishkur, i ngurt. Energjia e jets nuk qarkullon. Aty ka vetm pengesa,
pengesa e pengesa. Dhe kado q t bsh, e bn si n menduri. Natyrisht,
paraqitet nevoja pr tu relaksuar. Pr kt arsye do muaj edhe shkruhen aq
shum libra mbi relaksimin, por une kurr skam par njeri i cili sht br i
relaksuar duke lexuar libra mbi relaksimin madje sht br edhe ma i
smur, sepse e gjith mnyra e t jetuarit ka mbetur e paprekur. Opsesioni
pr aktivitetin ka mbetur aty, aty sht smundja, e personi, derisa qndron i
shtrir n dysheme, do t shtirret se sht i relaksuar. Brenda ti ka mbeti i
gjith shqetsimi, vullkani sht i gatshm pr erupcion: dhe ai qetsohet
duke lexuar libra mbi relaksimin.
Nuk ekziston asnj libr q do tju ndihmoj t relaksoheni derisa
nuk e lexoni qenien e juaj t brendshme, e ather relaksimi nuk do t jet
detyrim. Relaksimi sht munges, joprezenc e aktivitetit, e jo t aksionit.
Pr kt arsye nuk keni nevoj t shkoni n Himalaje. Disa njerz
preferojn: pr tu relaksuar, duhet t shkoni n Himalaje. Pr ka duhet t
shkohet n Himalaje? Aksionin nuk duhet hedhur, sepse nse e hedh
aksionin, ke hedhur jetn. Ather do t jesh i vdekur, e jo i relaksuar. Pr
kt arsye n Himalaje do t gjesh urtak t vdekur, por jo edhe relaksimin.
Ata kan ikur nga jeta, nga aksioni.
Duhet kuptuar kt esenc subtile: duhet t zhduket aktiviteti, e jo
aksioni e te dyjat leht realizohen. Mund ti hedhsh t gjitha dhe t iksh
n Himalaje, kjo nuk sht vshtir. Apo ndryshe: leht mund t vazhdosh
me aktivitetet, dhe se do mngjes apo mbrmje disa minuta ta detyrosh n
relaksim. Ti nuk po e kupton ndrlikueshmrin e mendjes, mekanizmin e

66

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

saj. Relaksimi sht gjendje. Nuk mund ta krijosh me dhun. Vetm hedhi
negativizmat, pengesat, dhe vet do t vij, vetvetiu do t mugulloj.
ka bn ti n mbrmje kur shkon n gjum? A bn dika? Nse bn,
do t kesh problem me gjumin, do t shkosh kah pagjumsia. far mund t
bsh? Vetm shtriu dhe dorzoju gjumit. N kt nuk ka kurrfar pune.
Nse punon, do t jet e pamundur t flesh. N t vrtet, pr t fjetur
nevoitet vetm n mendje t ndrprehet kontinuiteti i aktiviteteve ditore. Kjo
sht e tra! Kur mendja m nuk sht aktive, ajo relaksohet dhe shkon n
gjum. Nse dika bn pr t fjetur, do t jesh i humbur, dhe ather gjumi
nuk do t vij. Ska nevoj t bsh dika.
Tilopa thot: Mos bn asgj me trupin, vetm relaksohu. Asgj mos
bn! Nuk ka nevoj pr kurrfar joga pozicion, kurrfar lakimi apo dredhimi
t trupit. Asgj mos bn! nevoitet vetm mungesa e aktiviteteve. E si t
arrihet kjo? Deri tek kjo do t arrish me ndihmn e kuptueshmris.
Kuptueshmria sht e vetmja disciplin. Kuptoj aktivitetet e tua dhe
prnjher, derisa aktivitete jan aktive, nse vetdijesohesh, ato do t
zhduken. Nse je i vetdijshm se pr ka dika po bn, ajo do t zhduket.
Pikrisht pr kt mnyr t ndrprerjes ka menduar Topila kur ka thn:
Mos bn asgj me trupin, vetm relaksohu.
ka sht relaksimi? Kjo sht gjendje ku energjia jote nuk shkon
askund, as kah e ardhmja e as kah e shkuara ajo thjesht sht me ty. N
liqenion e qet t energjis sat, t mbshtjell ngrohtsia e saj. Ky ast sht
gjithka. Nuk ka ast tjetr. Koha ndalet dhe relaksimi sht aty. Nse
koha sht prezente. Thjesht, ora ndalet; koha m nuk ekziston. Ky ast
sht gjithka. Mos krko m asgj. Gzoju gjrave t thjeshta sepse ato jan
t mrekullueshme. N t vrtet, asgj nuk sht e zakonshme nse Zoti
ekziston, gjithka sht e pazakont.
Njerzit vijn dhe m pyesin: A beson n Zot? Un i prgjigjem:
Po, sepse gjithka sht aq e pazakont, e a do t kishte qen kshtu po t
mos kishte vetdije t thell n krejt kt? Vetm gjrat e vogla: Duke
sheklur mbi bar ku ende pikat e vess nuk jan avulluar, vetm plotsisht
ndiej t gjitha plhurn, prekjen e barit, freskin e pikave t vess,
puhizn e mngjesit, perndimin e diellit. A t duhet dika ma tepr pr t
qen i lumtur? A sht e mundur edhe dika tjetr pr t qen ti i lumtur?
N mbrmje, vetm shtriu n shtratin tnd t ftoht, ndieje plhurn.
Ndieje se si shtrati bhet i ngroht e m i ngroht, se si je i rrethuar nga
errsira dhe qetsia e nats. Mbylli syt dhe vetm ndieje veten tnde. Mos
vall duhet edhe dika? Edhe kjo sht tepr do t lajmrohet falenderimi i
thell: e ky sht relaksimi.

67

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Relaksim do t thot se ky ast sht m se i mjaftueshm, se ke fituar


ma tepr se ke mundur t krkosh apo shpresosh. Nse asgj nuk krkon,
energjia sdo t shkoj askund, e kjo sht m tepr se mjaftueshm, kjo
sht m tepr se mund t dshirosh.
Ky bhet liqe i qet. Shkrihesh n energjin persaonale. Ky ast sht
relaksim. Relaksimi nuk sht as n trup as n mendje, relaksimi sht n
totalitet.
Kjo sht ajo q Budat kan thn: bhu i padshirshm, sepse e
kan ditur se nuk do t relaksohesh nse ke dshira. Ata pandrprer kan
prsritur: Varose vdekjen, sepse e kan ditur se nuk do t mund t
relaksohesh nse s teprmi je i kthyer kah e shkuara. Ata pandrprer
thon: Gzoju kt asti.
Jezusi thot: Shikoj zambakt. Merri si shembull zambakt n fush
ata nuk prpiqen, e bukuria tyre, sht m e madhe se sa luksi i mbretit
Solomon. Shiko, dhe bhu si zabakt.
ka n t vrtet ai ka thn? Ka thn: Relaksohu! Pr kt nuk ju
duhet kurrfar prpjekje n t vrtet, krejt sht e prkujdesur. Jezusi
thot: Nse Ai prkujdeset pr zogjt n qiell, shtazt, bishat, drunjt dhe
bimt, prse ti po brengosesh? Mendon se nuk do t brengoset edhe pr ty?
Ky sht relaksimi. Prse aq shum brengosesh pr t ardhmen? Model i ke
zambakt, vshtroj dhe bhu si ata ather do t relaksohesh, relaksimi nuk
sht qndrim; relaksimi sht transformim i prgjithshm i energjis tnde.
Energjia mund ti ket dy dimensione. E para sht motivimi, dikah
shkon, ke cak; ky moment sht i parndsishm, e cakun do ta arrish diku
tjetr. Ky sht nj dimension i energjis sate. Ky sht dimensioni i
aktivitetit, je i orientuar drejt cakut ather ve nnkuptohet. Disi kt do
ta bsh dhe do ta arrish cakun, dhe ather do t relaksohesh. Por kjo lloj
energjie kur nuk e mbrrin cakun, sepse kjo lloj energjie pandrprer e
ndryshon do ast t tashm n mjet pr dika tjetr, q gjendet n t
ardhmen. Caku gjithmon sht n horizont. Ti vrapon kah ai, por distanca
mbetet gjithmon e njjt.
Por, ekziston edhe dimensioni tjetr i energjis: ajo sht kremtim i
pamotivuar. Caku sht ktu dhe tani. Caku nuk sht diku tjetr. N t
vrtet, ti je caku. Jasht ktij asti nuk ekziston kurrfar caku tjetr le t
kujtohet zambaku. Kur je ti cak, dhe kur caku nuk sht n t ardhmen, m
saktsisht, kur nuk ka se far t arrihet, kremtoje kt, se ve sht arrit,
ajo sht ktu. Ky sht relaksimi, energji e pakushtzuar.
Pr kt arsye pr mua ekzistojn dy tipe njerzisht: ata t cilt jan n
gjurmim t cakut, dhe ata t cilt kremtojn. Ata t cilt jan t oreientuar n
cak jan t mendur, e me koh bhen edhe m t mendur, dhe mendurin

68

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

e vet e krijojn vet. E mandej vjen koha kur thell e ma thell zhyten n t
dhe mandej humben plotsisht. Tipi tjetr i njerzve sht ai i cili nuk sht
n krkim t cakut ata fare nuk e krkojn, ata vetm kremtojn.
Dhe un po ju msoj mbi kt, t jeni kremtues, t kremtoni! Ktu ka
shum gjra: lulet kan lulzuar, zogjt cicrojn, dielli sht n qiell
kremtone kt! E ju frymoni, jeni t gjall dhe t vetdijshm kremtone
kt! Ather prnjher do t liroheni, m nuk do t ket tensionim apo
dhimbje. E tr energjia e cila derdhet n dhimbje bhet falenderim dhe
kjo sht lutje. Kjo sht e tra q mund t thuhet pr lutjen: se zemra rrah
me falenderim t madh.
Mos bn asgj me trupin, vetm relaksohu.
Pr kt nuk duhet asgj t bni. Vetm kuptone qarkullimin e
energjis. Ajo rrjedh, por nuk rrjedh kah caku, ajo rrjedh si kremtim. Ajo
qarkullon, por jo kah caku, ajo qarkullon sepse derdhet.
Fmija luan, krcen dhe vrapon rreth e rrotull, e ju e pyesni: Ku po
shkon? Ai nuk shkon askund e ju i dukeni si budalla. T rriturit fmijve
gjithmon iu duken si t budallenj. E pyetje budallaqe: Kah po shkon? a
ka nevoj t shkohet ndokund? Fmija thjesht nuk mund t prgjigjet n kt
pyetje sepse sht e pakuptimt. Ai nuk shkon askund. Ai vetm do ti rrudh
supet dhe do t thot: Tash-ktu. Mandej mendja e orientuar n cak do t
pyes: Ather prse po vrapon? pr neve aktiviteti ka kuptim vetm nse
on diku.
E un po t them, nuk ka ku t shkohet: ktu sht krejt. N kt ast
kulmon e gjith ekzistenca; krejt ka ekziston derdhet n kt ast i cili
sht ktu, tash.
Fmija vetm knaqet n energji. Ai ka s teprmi. Ai vrapon, por jo
pr t mbrri diku, por pr shkak se ka energji shum. Ai duhet t vrapoj.
Vepro pa motivim, pikrisht si derdhet energjia jote. Ndaj , por mos
tregto, mos bn pazarllk. Jep se ke, mos jep pr tu kthyer sepse ather
ajo do t jet e mjer. T gjith tregtart shkojn n ferr. Nse don ti gjesh
tregtart dhe mashtruesit m t mdhenj shko n ferr, se ata atje gjenden.
Parajsa sht pr ata t cilt nuk tregtojn, parajsa sht pr ata t cilt
kremtojn.
N teologjin krishtere me shekuj, prsri e prsri, shtrohet pyetja:
far bjn engjujt n parajs? Pr njerzit t cilt mendojn vetm pr
cak kjo pyetje sht shum me rndsi, far bjn engjujt n parajs?
Duket se atje nuk kan far t bjn, sepse atje edhe nuk ka se far t
bhet. Dikush e kishte pyetur Mjeshtrin Ekhart: far bjn engjujt n

69

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

parajs? Ai ishte prgjigjur: far budalle je ti? Parajsa sht vend pr


kremtim. Ata nuk bjn asgj. Ata vetm kremtojn at shklqim, at
madhshti, at poezi, at lulzim, ata kremtojn. Por un mendoj se ai njeri
nuk ka mbet i knaqur me prgjigjen e Mjeshtrit Ekhart, sepse pr neve
aktiviteti ka kuptim vetm nse shpien diku, nse ekziston caku.
Mbaje mend, aktiviteti sht i orientuar kah caku, aksioni nuk sht.
Aksioni sht derdhje e energjis. Aksioni sht n kt moment, ajo sht
prgjigje, e paprgatitur, plotsisht e re. E tr ekzistenca t afrohet, takohet
ball pr ball me ty, e prgjigja t vjen spontanisht. Zogjt cicrojn e ti fillon
t kndosh ky nuk sht aktivitet. Kjo ka ngjar n ast. Prnjher kupton
se far ka ngjar, ti ke filluar t kndosh, ky sht aksion.
Dhe sa ma tepr q inkudarohesh n aksion, dhe bhesh gjithnj e m
pak i preokupuar me aktivitete, jeta jote do t ndryshoj dhe do t bhet
pushim i thell. Ather do t punosh, por do t jesh i relaksuar. Buda kur
nuk sht i lodhur. Prse? Sepse nuk sht ai, ai q punon. Krejt ka ka, ai e
dhuron, ai derdhet.

Mos bn asgj me trupin tnd, vetm relaksohu;


mbylle gojn e pandalur dhe rri i heshtur;
Goja me t vrtet sht shum, shum e rndsishme, se me t fillon
aktiviteti i par; aktivitetin e par e kan nisur buzt e tua. N zonn e cila e
rrethon gojn, jan fillet e t gjitha aktiviteteve: me to ke marr frym, ka
qar, ke thith sis. Dhe goja jote mbetet prgjithmon n aktivitet t
mendur; pr kt arsye Tilopa t ka propozuar: Kuptoje akativitetin,
kuptoje aksionin, kuptoje relaksimin dhembylle gojn e pandalur.
Sa her q uleni t meditoni, sa her q dshironi t jeni n qetsi, e
para q duhet ta bni sht ta mbyllni gojn. Nse plotsisht e mbyllni gojn,
me gjuh do ta prekni qiellzn. Buzt do t jen t mbyllura e me gjuh do ta
prekni qiellzn. Plotsisht mbylle gojn. Mbylle plotsisht, por kt do ta
mund ta bsh vetm nse e ke prcjell krejt far kam thn deri tash.
Ti mund ta bsh kt. Mbyllja e gojs nuk krkon shum mund. Mund
t rrish si statu, me goj t mbyllur plotsisht, por kjo nuk do ta ndal
aktivitetin. Thell brenda persiatja do t vazhdoj, e nse persiatja vazhdon,
n buz do ti ndjesh vibrimet e brishta. Ndryshe nuk do t mund ti ndiesh
sepse jan shum subtile; por nse mendon, buzt e tua do t dridhen, do t
prpliten butsisht.

70

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Kur je me t vrtet i relaksuar, prplitja ndalet. Ather nuk


mendon, brenda teje nuk krijohet kurrfar aktiviteti. Mbylle gojn e
pandalur dhe rri i heshtur. Dhe m mos mendo.
far do t bsh? Mednimet vijn e shkojn. Lejoju t vijn e t
shkojn, kjo nuk sht e vshtir. Mos u inkuadro, qndro anash i paprekur.
Vetm vshtro se si vijn e shkojn, ato nuk jan brenga jote. Mbylle gojn
dhe rri i heshtur. Ngadal, mendimet vetvetiu do t ndalen sepse atyre iu
nevoitet bashkpunimi yt pr t qen ato prezente. Nse bashkpunon, ato do
t jen aty. Nse i lufton, ato prap do t jen aty sepse edhe lufta sht
bashkpunim: njra sht pr, tjetra sht kundr, te dyjat jan aktivitete.
Thjesht, vshtro.
Mbullja e gojs mund t t ndihmoj shum. I kam shikuar njerzit
dhe iu kam sugjeruar t gogsojn: ta hapin gojn, sa ma shum q sht e
mundur, t gogsojn fort derisa nuk iu dhemb goja, dhe kt ta bjn dy-tre
her. Kjo ndihmon q goja t qndroj e mbyllur nj koh m t gjat.
Mandej dy-tre minuta bni xhiberish, folni palidhje. Krejt ka ju bjen
ndrmend thuani zshm dhe knaquni n kt. Mandej mbyllne gojn.
Gjithmon sht m e leht t niset nga e kundrta. Nse dshiron ti
relaksosh duart, m mir s pari shtrngoj fort. S pari shtrngoj fort q t
bhen sa m t tendosura, e mandej relaksoj kshtu do t arrish relaksimin
m t thell t sistemit nervor. Gjestikulo, bn grimasa, lvizi muskujt e
fytyrs, rrotulloje gojn, gogso, fol dy-tre minuta bla-bla-bla dhe mandej
hesht. Tendosjen q e ke shkaktuar qllimisht do t ndihmoj pr ti
relaksuar buzt dhe gojn. Mbylle gojn dhe bhu vetm vshtrues. Shum
shpejt qetsia do t lshohet n ty.
Ekzistojn dy lloj qetsish. Qetsia e par sht ajo t ciln mund tia
detyrosh vetes. Kjo nuk sht e kndshme, kjo sht dhun. Kjo sht lloj
dhune mbi mendjen, ajo sht agresive. Mandej, aty sht edhe lloj tjetr i
qetsis. Ajo lshohet mbi ty sikurse errsira e nats. Ajo mbi ty lshohet,
ajo t rrethon. Ti vetm krijon mundsi pr t, bhesh marrs dhe ajo vjen.
Mbylle gojn, vshtro, mos u prpjek t bhesh i qet. Nse prpiqesh,
ndoshta do ti nxjerrsh disa aste t qetsis, por kjo nuk do t jet e
dobishme sepse prbrenda ti vazhdon t vlosh. Pr kt arsye ti mos u
prpjek t bhesh i qet. Vetm krijoje situatn, prgatite terenin, mbille
faren dhe prit.
Zbraze mendjen tnde dhe pr asgj mos mendo.
far duhesh br pr ta zbrazur mendjen? Mednimet vijn, vshtroj.
Vshtrimi duhet t jet shum i zgjuar: vshtruesi duhet t jet pasiv,

71

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

kurrsesi nuk guxon t bhet aktiv. Ky sht mekanizm shum i brisht dhe
tr kt duhet ta kuptosh mir, se prndryshe mund t gabosh n do ast.
Madje edhe gabimi m i vogl mund t ndikoj q e tra ta ndryshoj
kvalitetin e vet. Vshtro, vshtro n mnyr pasive, e jo aktive.
Ku sht dallimi? Nse e pret t dashurn apo t dashurin, ti pret n
mnyr aktive. Porsa dikush troket n der ti brof pr ta par se a mbrriti.
Mandej gjethin e prplit era, e ty t duket se ai-ajo mbrriti. Brof, sepse
mendja jote shum lakmon dhe sht aktive. Jo, kjo nuk do t ndihmoj.
Nse shum lakmon dhe nse je shum aktiv, kjo nuk do ta bjen qetsin e
Tilops apo timen. Bhu pasiv sikur kur rrin pran lumit: lumi rrjedh pran
teje, e ti vetm vshtron. Apo vshtro se si ret pluskojn n qiell, vshtro n
mnyr pasive.
Shum, shum me rndsi sht ta kuptosh kt pasivitet, sepse
objekti i lakmis mund t bhet preokupim i aktitivitetit, mund t bhet pritje
aktive, dhe n kt mnyr mund ta gabosh t trn. Mandej mund t hy
aktiviteti n dern e vogl. Bhu vshtrues pasiv.
Zbraze mendjen tnde dhe pr asgj mos mendo.
Pasiviteti automatikisht vetvetiu do ta zbraz mendjen tnde. Palosja e
aktivitetit, palosja e energjis s mendjes tnde me koh do t qetsohet dhe
e tr siprfaqja e vetdijs tnde do t jet pa kurrfar vale, pa kurrfar
palosje. Do t bhesh i qet si pasqyra.
Sikur bambusi i zbrazt, qet relaksoje trupin tnd.
Kjo sht njra nga teknikat e veanta t Tilops. Secili Mjeshtr e ka
teknikn e vet specifike me t ciln edhe vet sht ngrit, dhe me t ciln
dshiron ti ndihmoj t tjert. Teknika e Tilops sht: Sikur bambusi i
zbrazt, qet relaksoje trupin tnd.
Bambusi sht plotsisht i zbrazt. Kur pushon, ndihesh se je sikur
bambusi: se prbrenda je bosh dhe i zbrazt. N t vrtet, ashtu edhe sht:
trupi yt sht sikurse bambusi, sht bosh. Lkura jote, skeleti yt, t gjitha
kto jan pjes t bambusit, e prbrenda tyre sht hapsira, zbrazsia.
Kur rrin n qetsi, e goja sht krejtsisht e heshtur, joaktive, kur
gjuha e prek qiellzn, duke mos prplit me mendime, n mnyr pasive
duke e vshtruar mendjen, duke mos prit dika specifike, ndieje se je i
zbrazt si bambusi prnjher prbrenda teje do t derdhet energjia e
pafundme, dhe do t plotsohesh me mister t Panjohur, me Hyjnore.
Bambusi i zbrazt bhet flaut, dhe Hyjorja fillon t fryej n t.

72

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Njher, kur t bhesh i zbrazt, nuk do t ket pengesa q Zoti t hy


n ty.
Provoje kt. Ky sht prej meditimeve m t mrekullueshme,
meditimi t cililn bhesh bambus i zbrazt. Asgj tjetr nuk t nevoitet.
Vetm bhu i till dhe krejt tjerat do t ngjajn. Ti bhesh si mitr, dhe jeta
e re hyn n ty, fara sht e mbjellur. Dhe do t vjen koha kur edhe bambusi
plotsisht t zhduket.
Sikur bambusi i zbrazt, qet relaksoje trupin tnd.
Qet lshohu mos i dshiro gjrat shpirtrore, mos e dshiro
parajsn, madje as Zotin mos e dshiro. Zoti nuk mund t jet i dshiruar
sepse kur je pa dshira, ather ai vjen. Liria nuk mund t dshirohet, sepse
dshira sht robri. Kur nuk ke dshira, ather je i lir. Budaria nuk mund
t dshirohet sepse pikrisht dshira sht penges. Kur nuk ka pengesa,
papritmas Buda eksplodon n ty. Ti n vete ve e ke farn. Kur je i zbrazt,
ke krijuar hapsirn fara mugullon.
Sikur bambusi i zbrazt, qet relaksoje trupin tnd.
Mos jep dhe mos merr asgj, pushoje mendjen tnde.
Nuk ka ka t jepet, nuk ka ka t merret. Krejt sht e prkryer e
till fare sht. Nuk ka kurrfar nevoje q dika t jepet apo t merret. Ti je
plotsisht i prkryer i till far je.
Ky msim i Lindjes n Perndim shpesh nuk sht kuptuar, sepse
Perndimi thot: far msimi sht ky? N kt mnyr askush nuk do t
ishte prpjekur, njerzit nuk do t ishin munduar t bhen m t mir.
Ather sdo t kishin dhn kurrfar mundi pr ta ndryshuar karakterin e
tyre, q rrugt e tyre djallzore ti bjn t Hyjnishme. N kt mnyr,
mund t bhen viktima t djallit. N Perndim vlen slogani, Prsosu! n
kt apo at bot, vetm bhu i prkryer. Si t bhesh i prkryer? Si t
bhesh m fisnik, m i madhrishm?
Ne n Lindje krejt kt shum m mir e kuptojm. E kuptojm se
pikrisht prpjekja pr tu br dika sht penges sepse ne ve e bartim
qenien ton me vete. Asgj nuk duhet t bhesh vetm realizoje at q je,
kjo sht e tra. Vetm zbuloje kush fshehet brenda teje. Me prmirsim,
pavarsisht se ka prmirson, gjithmon do t jesh n dhimbje dhe
shqetsim, sepse do prpjekej pr tu prmirsuar on n rrug t gabuar.
Kjo t ardhmen e bn interesante, caku bhet i rndsishm, idealet bhen t
vlershme, dhe n kt mnyr mendja jote mbushet me dshira.

73

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Dshiro, dhe do t gabosh. Lej dshirat anash, bhu liqe i qet i


padshirave dhe do t habitesh, ajo prnjher do t jet aty. Do t t
ndalet fryma nga qeshja, sikur q ka qesh Bodidarma. E nxnsit e
Bodidarms thon, kur bhesh i qet mund ta dgjosh qeshjen vibruese t tij.
Ai akoma qeshet. Ai as nuk sht ndalur s qeshuri. Ai ka qeshur sepse:
far barcolete sht kjo? Ajo q po ppiqesh t bhesh ti ve je! Si mund
t bhesh nse ve je ajo, e prpiqesh t bhesh ajo? N kt mnyr
dshtimin e ke t garantuar. Si mund t bhesh ai q ve je? Pr kt arsye
Bodidarma ka qeshur.
Bodidarma ka qen bashkkohanik i Tilops. Ata me siguri jan
njohur, ndoshta jo personalisht, por me siguri njri pr tjetrin kan dgjuar
e kan pasur kvalitetin e njjt t qenies.
Mos jep dhe mos merr asgj, pushoje mendjen tnde.
Mahamudar sht sikurse mendja e cila askujt nuk i ngjitet.
Edhe ti do ta arrish nse askujt nuk i ngjitesh. Me zbrazsi n duar
do ta arrish
Mahamudar sht sikurse mendja e cila askujt nuk i ngjitet.
Duke e praktikuar kt, me koh do ta mbrrish Budarin.
Ather, far t bhet? Me qen n qetsi shum e ma shum. Me
qen ktu dhe tani shum e ma shum. Me qen n aksion shum e ma
shum, e gjithnj e m pak n aktivitet. Me qen bosh, i zbrazt, pasiv,
gjithnj e m shum. Me qen vshtrues shum e ma shum indiferent
duke mos pritur dhe shpresuar asgj. Me qen i lumtur me veten i till far
je. Me qen n kremtim.

74

www.syri3.com

www.sa-kra.ch
V
E VRTETA E LINDUR

15 shkurt 1975 paradite n salln Buda

Knga vazhdon:
Praktikimi i mantrave dhe piramitave,
udhzimet nga sutrat dhe rregullat,
dhe msimet nga shkolla dhe librat,
nuk do ta bin realizimin e t Vrtets s Lindur.
Mendja e cila sht e plotsuar me ndonj dshir
duhet t anoj kah ndonj qllim,
e kjo vetm do ta maskon dritn.
Ai i cili i prmbahet rregullave t tantrs,
e prap bn dallime,
e tradhton shpirtin e sameyes.
Ndrprej t gjitha aktivitetet, braktisi t gjitha dshirat,
lejoju q mendimet t ngriten e t bin
sikur t jen val deti.
Ai i cili kurr nuk e then jo-konstantn,
e as parimet e jo-dallueshmris,
i prkrah rregullat tantriste.
Ai i cili e ka braktis lakmin
dhe nuk anon kah ajo apo kjo,
ai e ka kuptuar domethnjn
t dhn n shkrime.
Qndrimi tantrist sht vet qenie e Tilops. S pari duhesh ta kuptosh
se ka sht qndrimi tantrist, vetm ather do t jesh n gjendje ta kuptosh
se ka Tilopa sht prpjekur t tregoj.
Pr kt arsye ja dika mbi qndrimin tantrist e para: ky nuk sht
qndrim, sepse tantra shikon n jet me vizion total. Ajo nuk ka qndrim me
t cilin shikon n jet. Ajo nuk ka koncept, kjo nuk sht filozofi. Kjo madje
as religjion nuk sht, nuk sht teologji. Ajo nuk beson n fjal, teoria,

75

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

doktrina. Ajo dshiron t shikoj n jet pa kurrfar filozofie, pa kurrfar


teorie, pa kurrfar teologjie. Ajo dshiron ta shikoj jetn e till far sht
pa kurrfar impikimi t mendjes sepse ather jeta do t ishte formzuar.
Mendja do t kishte filluar t projektoj, mandej mendja t trn do ta kishte
przier - dhe nuk do t kishte qen n gjendje t di se ka sht ka.
Tantra i largohet mendjes dhe ballafaqohet me jetn ball pr ball, duke
mos menduar: Kjo sht mir, duke mos menduar: Kjo sht keq;
thjesht ballafaqohet me at q sht. Pr kt arsye sht vshtir t thuhet
se ky sht qndrim n vrtet, kjo sht jo-qndrim.
Tjetra t ciln duhet mbajtur n mend sht se tantra gjithmon thot
po; ajo gjithkahs i thot po. Ajo n fjalorin e vet nuk ka dika t
ngjajshme me fjaln jo, n t nuk ka mohim. Tantra kurr asgjs nuk i
thot jo, se me jo fillon lufta, me jo krijohet ego. N astin kur dikahs
i ke thn jo, ve je br ego; sht krijuar konflikti, dhe ti tash je n luft.
Tantra dashuron, dashuron pa kushte. Ajo kurr gjithkahs nuk i
thot jo, pavarsisht se ka sht ajo, sepse krejt sht pjes e trsis, dhe
gjithsecila e ka vendin e vet n trsin, e trsia nuk mund t ekzistoj nse
n t nuk sht gjithsecila.
sht thn se e gjith ekzistenca do t jet e etur, nse edhe nj pik
uji mungon. Ke shkul nj lule n kopsht, dhe i ke nxjerr t tr ekzistencs
dika. E lendon nj lule, dhe ke lenduar me miliona yje sepse krejt sht n
raport t ndrsjell.
Trsia ekziston si trsi, si trsi organike. Trsia nuk ekziston si
dika mekanike gjithka sht e lidhur me njra tjetrn.
Pr kt arsye tantra i thot po pa kushtzime. Kurr ska ekzistuar
ndonj vizion tjetr i jets i cili ka thn po pa kurrfar kushtzimi
vetm po, dhe jo zhduket; nga vet qenia jote zhduket jo. Kur nuk
ekziston jo, si mund t luftosh? Si mund t jesh n luft? Ti vetm noton.
Thjesht bashkohesh dhe shkrihesh. Bhesh nj. Kufijt m nuk ekzistojn.
Jo krijon kufij. Jo sht kufiri rreth teje. Sa her q thua jo, vreje
dika n t njjtin moment mbyllet. Sa her q thua po, qenia jote ilet.
Ateist i vrtet sht dikush i cili gjat gjith jets thot jo mohimi i
Zotit pr t sh vetm simbolik. Ti ndoshta beson n Zot, por nse t trs i
thua jo, besimi yt sht i pavler; Zoti yt sht hokus-pokus sepse vetm
po e prgjithshme krijon Zot t vrtet, zbulon Zot t vrtet. Ku ti i thua
po ekzistencs, e gjith ekzistenca prnjher transformohet; ather n t
m nuk ka gur, nuk ka drunj, nuk ka m njerz, lumenj, male prnjher
krejt bhet nj, e kjo nj sht Zoti.
Teisti i vrtet sht ai i cili t trrs i thot po, e jo vetn Zotit, sepse
mendja sht shum tinzare. Ti mund ti thuash Zotit po, e bots jo. Kjo

76

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

ndodh. Me miliona e kan humbur jetn pr shkak t ksaj. Ata Zotit i


thon po, e jets jo. N t vrtet, ata mandoj se derisa mos ti thon jets
jo, si do t mund ti thon Zotit po? Ata krijojn ndarsi: e mohojn botn, e
mandej e pranojn Zotin. Por pranimi i cili bazohet n mohim nuk sht fare
pranim. Ajo sht e rreme. Ajo sht shtirrje.
Si mund ta pranosh Krijuesin nse nuk e pranon Krijimtarin e tij?
Nse Krijmtaris i thua jo, si do t mund ti thuash Krijuesit po? Ata s
bashku jan nj. Krijuesi dhe Krijimtaria nuk jan dy gjra: Krijuesi sht
Krijimtari. N t vrtet, nuk ka ndarsi n mes Krijuesit dhe Krijimtaris, ky
sht nj proces i pafund i kreativitetit. N njrn an t boshtit kreativiteti
duket si Krijues; n ann tjetr kreativiteti duket si Krijmtari por te dyjat
jan pjes t nj fenomeni.
Tantra thot po nse thua po, thjesht thuaj po; mos thuaj jo pr hir t
dikaje. Por t gjitha religjionet kt e kan br: bots i kan thn jo, e
Zotit po; dhe ato vendosmrisht i kan thn bots jo, q po e tyre t bhet
m e fort. Shum t ashtuquajtur t shenjt kan thn: Zot, ne T
pranojm. Por nuk e pranojm botn Tnde. Por, far sht ky pranim? A
ky sht pranim? Ti po zgjedh. Ti ekzistencn e ke ndar n dysh. E ke vr
veten mbi Zotin. Po thua: Kt e pranoj, e kt jo. T gjitha mohimet
burojn nga kjo.
Ai i cili mohon nuk sht religjioz. Nga pikpamja tantriste, ai i cili
mohon sht egoist. N fillim i ka mbledhur gjrat nga bota, por vmendja e
tij ka qen e drejtuar kah bota. Tash e mohon, por vmendja e tij prap sht
e drejtuar kah bota dhe ai mbetet egoist. Ego posedon mnyra subtile t
vetknaqsis, dhe kthehet prsri e prsri, n spirale. Kthehet prsri e
prsri me fytyra t reja, me ngjyra t reja.
Ka ndodh: kam qen n fshatin tim dhe Mulla Nasradinin ka ardh t
m vizitoj. N at koh ai ka jetuar n Nju Delhi, n kryeqytet, dhe aq
shum ka qen i preokupuar me kryeqytetin gati sa nuk sht verbuar. E kam
uar deri tek fortifikata e vogl e fshatit; ka thn: ka! Ju kt e quani
fortifikat? Duhet t vini n Nju Delhi dhe ta shihni kshtjelln e Kuqe. Kjo
sht asgj! E ova deri tek lumi, e ai tha: ka! Ju kt e quani lum? Kurr
n jetn time nuk kam par lum kaq t lodhur e t ndrydhur. Dhe kjo
prsritet n do vend.
Mandej qe nata hnplot, dhe mendova se m n fund do t jet i
knaqur me hnn e plot, dhe se nuk do t ndrlidh kt vend t vogl me
hnn. Por jo, nuk kam pasur t drejt. E ova deri tek lumi, nata qe e qet e
mrekullueshme, e mandej hna u ngrit e madhe, thjesht fascinuese.
Ai e vshtronte hnn, rrudhi supet dhe tha: Nuk sht keq, pr nj
fshat kaq t vogl.

77

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Ja kjo sht mendja: ajo mbijeton, kthehet n spirale- prsri e prsri


e njjta gj. Mund ta rafuzosh botn, por nuk do t bhesh tjetr; do t
mbetesh shum i lidhur me botn. E nse dshiron kt ta vrtetosh, shko
deri tek murgjit indus, sadhua: ata kan mbetur shum t lidhur me botn, t
rrnjosur n bot. Ata i kan refuzuar t gjitha, por vmendja e tyre ka mbet
e orientuar n bot, vmendja e tyre sht e orientuar n refuzim, vmendja e
tyre sht egocentrike, ego-orientuar. Ata mund t mendojn se me refuzim
mund ti afrohen Zotit jo. Askush nuk sht hyjnizuar duke thn jo
gjithkaje.
Ky sht vizioni i tantrs: Tantra thot: Thuaj po. Pr gjithka thuaj
po. Nuk ke nevoj t luftosh, madje nuk ka nevoj as t notosh thjesht
lshoju rrjedhs. Lumi rrjedh vetvetiu, me ritmin e vet, dhe e arrin oqeanin.
Vetm mos krijo kurrfar shqetsimi, mos e shty lumin, thjesht rrjedh me t.
Kjo lvizje me t, ky lundrim me t, relaksimi me t sht tantra.
Nse mund t thuash po, ngjan pranimi i thell. Nse thua po, si
mund t jesh i piklluar? Si mund t bhesh i mjer? Ather krejt sht
ashtu si duhet me qen. Ti nuk lufton, nuk refuzon pranon. Mos e harro,
ky lloj pranimi dallon nga pranimi i zakonshm.
Njeriu zakonisht e pranon situatn kur ndihet i pandihmes; ky sht
pranim i pafuqishm. Kjo askund nuk do tju oj; dobsia askund nuk ju
shpien. Njeriu e pranon situatn kur ndihet i dobt: Asgj nuk mund t
bhet, far t bj tash? N fund e pranon pr ta shptuar fytyrn. Pranimi
tantrist nuk sht prami i ktill. Ajo buron nga plotnia, ajo vjen nga
knaqsia e thell jo nga pandihmesa, frustrimi, pashpresia. Ajo paraqitet
kur jo nuk i thua jo, e papritura buron nga ty. I tr ekzistimi yt bhet
knaqsi e thell.
Ky lloj pranimi e ka bukurin e vet. Ajo nuk sht e dhunshme; nuk
e ke ushtruar pr ta arritur. Nse e ushtron do t jet e rreme, do t jet
hipokrite. Nse dika praktikon, do t jesh i ndar n dysh: nga jasht do t jet
pranim: thell n brendi do t mbetet shqetsimi, mohimi, refuzimi. Thell
brenda aq shum do t vlosh sa q mund t eksplodosh n do ast.. vetm
nga jasht do t shtirresh se krejt sht n rregull.
Pranimi tantrist sht i plotsishm, ajo nuk t ndan. T gjitha
religjionet e bots, prve tantrs, krjojn shizofreni. Ato t ndajn. Ato n
ty krijojn dika t mir, e dika t keqe. Dhe thon se t mirn duhet
pranua, e t keqn t hedhet, djalli duhet t hedhet, e Zoti t pranohet. Ato n
ty krijojn ndarsi dhe luft. Mandej gjithmon ndien fajsi, sepse si do t
mundesh ta shkatrosh pjesn e cila i prket trsis tnde organike? Mund ta
quajsh t keqe, mund ta emrtosh; kjo nuk krijon kurrfar ndryshimi. Si do
ta shkatrrosh? Ti kurr nuk e ke krijuar. Vetm e ke gjet e ke fituar.

78

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Zemrimi sht ktu, seksi sht ktu, lakmia sht ktu ti nuk i ke krijuar;
kto jan fakte t jets, sikur q jan syt e tu, apo duart e tua. Mund ti
jepsh emra, por nuk mund ti vrassh.
Asgj nga ekzistenca nuk mund t vritet, asgj nuk mund t jet e
shkatrruar.
Tantra thot se transformimi sht i mundur, por destruksioni jo. E
transformimi ndodh kur e pranon tr qenien tnde. Ataher papritmas
gjithka vjen n vendin e vet; ather edhe zemrimi absorbohet, edhe
lakmia absorbohet. Ather qenie jote rregullohet vetvetiu duke mos larguar
asgj. Nse e pranon dhe thua po, ngjan riorganizimi, e pasi q m heret
brenda ka qen zhurma, tash lind muzika, melodia, krijohet harmonia.
far sht dallimi n mes zhurms dhe harmonis? Vibrimet e njjta
t zrit jan t radhitura n mnyra t ndryshme. N zhurm nuk ka qendr.
Kur i menduri luan n piano notat jan t njjta, tonet jan t njjta, por aty
nuk ka qendr. Nse zhurms mund ti jepsh qendr, ajo bhet muzik,
ather ajo derdhet n qendr dhe bhet e gjall. Kur i menduri luan n
piano do not sht e ndar, inidviduale; ather jan grumbull notash, nuk
sht melodi. E kur muzikanti luan n t njjtn piano, ndodh ndryshimi
alkimik,: tash notat e njjta futen n shablon, notat e njjta bashkohen n nj
trsi organike, tash kan qendrn e vet; tash m nuk jan grumbull tash
jan nj. Dhe n kt sht i gjith arti: t ngiten notat deri n fenomenin e
dashuris, q n kt mnyr t bhen harmonike.
Tantra thot se i atill far je tash, je vetn zhurm. Dhe n kt nuk
ka kurrgj t keqe ti vetm nuk ke qendr. Dhe njeher kur do ta gjesh, t
gjitha do t vijn n vendin e vet, dhe krejt do t bhet mrekulli.
Kur Gurdgjijef(Gurdjieff) sht i trbuar, kjo sht mrekulli. Kur ti je
i trbuar, kjo sht keq. Trbimi nuk sht as i mir e as i keq. Kur Jezusi
sht i trbuar, kjo sht muzik e pastr madje edhe trbimi. Kur Jezusi
merr kamxhikun pr ti przn tregtart nga faltorja, edhe n kt ka bukuri
delikate. Madje edhe Buds i mungon kjo bukuri; Buda duket i njanshm.
Duket se n t nuk ka asgj nga loja e trbimit; tensionimit t trbimit, nuk e
posedon shijen e ksaj. Buda nuk sht aq i shishm si Jezusi. Jezusi n vete
ka pak kryp, ai mund t trbohet madje edhe trbimi i tij bhet pjes e
ekzistencs s trsishme; asgj nuk sht refuzuar, krejt sht pranuar.
Por Tilopa sht i pakrahasueshm. Kurrgj nuk sht Jezusi ka
jan Mjeshtrit e Tantrs, ata thjesht jan lule t egra, ata n vete kan
gjithka. Duhet ta shohsh fotografin e Bodidarms; nse nuk e ke par,
shikoje aq sht e egr po qe se natn vet mediton n t, sdo t mund t
flesh: ai do t ndjek. Pr t flitet se kur ai dik e ka shikuar, ai njeri
prgjithmon ka mbetur i ankthshm. Ai do ta ndjek, vet shikimi sht aq i

79

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

egr. Kur Bodidarma apo Tilopa kan folur, thuhet se zri i tyre ka qen si
ulurima e luajve, murmurim nga qielli, ujvare shurdhuese i egr, i
epshm.
Por nse pak bni durim dhe nuk gjykoni prnjher, n ta do t gjeni
zemrn m t dashuruar nga t gjitha zemrat. Ather n ta do ta ndieni
muzikn, melodin. Dhe n at ast prnjher do ta zbuloni se ata nuk kan
refuzuar asgj; t gjitha i kan absorbuar, madje edhe egrsin. Luani sht i
mrekullueshm, madje edhe egrsia n vete ka bukuri. Nse luanin e ndani
nga egrsia e tij, ai do t bhet lodr leckash, i vdekur.
Tantra thot se krejt duhet t absorbohet, krejt! mos e harro, pa
kurrfar kushti. Seksi duhet t pranohet, ather ai n ty bhet forc gjigante.
Buda, Tilopa, Jezusi, ata n vete kan aq shum magnetizm ka sht
ajo? Seks i absorbuar. Seksi sht magnetizm njerzor. Prnjher
dashuroheni n ta. Njher kur t shkelsh n rrugn e tyre, e tr qenia jote
do t hy n botn tjetr. Ti je i shkulur nga bota jote e vjetr dhe je i shtyr
n dika tjetr, n dika q ti as se ke ndrruar. ka sht kjo forc? Kjo
sht po ajo energji, seks, i cili sht transformuar; tash sht br
magnetizm, karizm. Buda e ka absorbuar trbimin; vet trbimi sht br
mshir. Edhe kur Jezusi e merr kamxhikun n dor, kt e bn nga mshira.
Kur Jezusi flet rrept, edhe kjo gjithashtu sht mshir.
Mbaje n mend, tantra t pranon n totalitetin tnd. Kur vjen tek un,
un e pranoj trsin tnde. Un nuk jam ktu pr t ndihmuar t hedhsh
dika. Un jam ktu vetm pr t ndihmuar t rregullohesh, ti vsh t gjitha
energjit e tua n qendr, ti derdhsh n qendr. Dhe po ju them se do t
bheni m t begatshm nse zemrimin e juaj e absorboni n kt; do t
jeni m t begatshm nse e absorboni seksin; do t jeni m t begatshm
nse n kt e absorboni urrejtjen, xhelozin kto jan mlmesa t jets e ti
do t jesh me shije. Ti nuk do t mbetesh pashije, ti do ta pasurosh shijen
tnde. Nevoitet pak krip. E trbimi do t shfaqet sakt n at mas sa sht i
nevojshm. Kur ka shum, bhet i shmtuar. Do t kisha vdek po qe se
kisha me ngrn ve krip. Kripa sht e nevojshme n mas t caktuar, dhe
n at mas sht i domosdoshm, absolutisht i domosdoshm. Mbaje mend
kt.
N rrug do t takosh shum njerz t cilt do t dshironin t t
gjymtojn, t t prejn, t t coptojn. Do t thon: Kjo dor sht e keqe,
preje! Ky sy sht i keq, nxjerre! Trbimi sht i keq, urrejtja sht e keqe,
seksi sht i keq. Do t vazhdojn t t coptojn, dhe njher kur t
lshojn, ti thjesht do t jesh i paralizuar dhe i gjymt. N ty m nuk do t
ket jet. N kt mnyr i gjith civilizimi sht br i paralizuar dhe i
gjymt.

80

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Derisa tantra mos t bhet themel i mendjes s trsishme t njeriut,


njeriu nuk do t jet i trsishm sepse asnj vizion tjetr nuk e pranon
njeriun n totalitetin e tij. Por pranimi, mbaje n mend prsri, sht
shumsi, ajo nuk sht dobsi.
Njeriu e jeton jetn e tij, njeriu e kalon: t gjitha t errtat duhet
prjetuar, dhe do shije t jets duhet shijuar. Madje edhe bredhja, madje
edhe shkuarja n rrug t gabuar sht e rndsishme, sepse nse kurr nuk
shkon rrugs s gabuar, nuk do ta arrish ndritjen e pasuruar. Kurr sdo t
jesh modest. Mund t bhesh budalla, por kurr modest e budalla nuk sht
modest.
Modestia prapa vetes duhet t ket prvojn gjithprfshirse. Budalla
sht modest pa kurrfar prvoje. Ai mund t jet budalla, por jo edhe urtak.
Urtak sht ai i cili i ka prjetuar t gjitha mkatet, i cili asgj nuk ka
refuzuar, i cili pr asgj nuk ka thn se sht mkat, i cili thjesht i ka
pranuar krejt far i ka ngjar, i cili ka lejuar t ngjajn; i cili ka notuar me
do val, i cili sht entuziazmuar, i cili ka shkuar rrugs s gabuar, i cili ka
ra n vet thellsin e ferrit.
Njher Nie ka thn: Nse druri dshiron ta arrij qiellin, rrnjt e
tij duhet t deprtojn deri tek vet dera e ferrit. Ai ka t drejt, nse me t
vrtet dshiron t ngrehesh deri ne qiell, rrnjt e tua duhet t deprtojn
deri n thellsit e ferrit n tok.
Kur mkatari bhet i shenjt, i shenjti sht i mrekullueshm. Kur i
shenjti sht vetm i shenjt, i cili kurr ska br mkat, ai sht vetm i
marr, e ka gabuar jetn. E as nj virtyt nuk mund t fitohet derisa nuk
shkohet n rrug t gabuar.
Ekziston nj parabol e mrekullueshme e Jezusit: Babai i kishte pasur
dy djem. Djali i vogl e kishte krkuar trashgimin, dhe babai ia kishte
dhn, e kishte harxhuar n femra dhe ver duke bredhur prej qytetit n
qytet, dhe n fund kishte mbetur lypsar. Djali i madh kishte mbetur me
baban, kishte punuar pun t rnda n pronn e tyre dhe kishte tubuar mjaft
pasuri. Dhe nj dit, djali-lypsar, djali i cili kishte shkuar rrugs s keqe, e
kishte lajmruar baban: Po kthehem, kam qen budalla, e kam harxhuar
pasurin tnde. M fal. Tash nuk kam se nga t shkoj, m prano, po
kthehem. Babai i kishte thn djalit t madh: Po e festojm kt, preje
delen m t majme, prgatitini llojlloj ushqimesh t shishme, dhuroni
mblsira krejt qytetit, pr t gjeni vern m t vjetr. Ky do t jet kremtim
djali im i humbur po kthehet.
Disa njerz kishin ardh dhe i kishin thn djalit t madh: Shiko far
padrejtsie! Ti ke qndruar me baban, i ke shrbyer, kurr nuk ke shkuar
rrugve t kqija, kurr ske punuar kundr vullnetit t babait, e gostia kurr

81

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

ssht br pr nderin tnd, asnj kremtim. E tash, pr at vagabond q po


kthehet, pr at lypsar i cili e ka bixhozgjuar paran e babas dhe i cili ka
jetuar n mkat. Shihe kt padrejtsi e babai yt po kremton. Eja n qytet!
Po shprndahen mblsirat, po organizohet kremt e madhe.
Natyrisht, djali i madh ishte zemruar shum. Kishte qen shum i
piklluar kur ishte kthyer nga qyteti, dhe i kishte thn babait: far
drejtsie sht kjo? Pr mua kurr ske pre asnj dele, kurr asgj nuk m ke
dhuruar. E tash kur po kthehet djali yt, i cili t gjitha o ka harxhuar n
mkate, ti po kremton.
Babai ishte prgjigjur: Po, sepse ti gjithmon ke qen me mua, pr
kt ska pasur nevoj. Por kthimi i tij duhet t kremtohet: ai ka qen n
rrug t gabuar, ai sht dele e humbur q sht gjetur prsri.
T krishtert kt tregim kurr nuk e kan kuptuar n kuptim t plot.
N t vrtet tregimi flet at q po ju tregoj edhe un se ka sht tantra; ky
sht tregim tantrist. Ajo thot nse mbetesh n rrug t drejt Ekzistenca
nuk t kremton. Do t mbetesh i marr, jeta nuk do t begatohet. N ty nuk
do t ket aspak krip; ndoshta do t bhesh i ushqyeshm, por n ty nuk do
t ket mlmesa. Do t jesh shum modest, i mir, por mirsia jote n vete
nuk do t ket harmoni t trsishme. Do t jesh nj not, e jo miliona nota
q derdhen n harmoni. Do t jesh vij e drejt, pa lakesa dhe knde.
Pikrisht kto lakesa dhe knde ofrojn bukuri, ato e bjn jetn misterioze,
ato i japin jets thellsi. N shenjtrimin tnd do t jesh i cekt, pa thellsi.
Pr kt arsye tantra thot se gjithka sht e mrekullueshme. Madje
edhe mkati sht i mrekullueshm, sepse mkati ndritjes tnde i jep thellsi.
Madje edhe devijimi nga rruga e drejt, sepse kthimi bhet m i begatshm.
Kjo bot t nevoitet pr t shkuar n mnyr konsekuente npr t aq thell,
q plotsisht ta harrosh veten dhe ather kthehesh.
Njerzit pyesin: prse kjo bot ekziston nse Zoti sht kundr saj;
prse ather na ka shtyer n kt bot t karms, mkateve, gabimeve?
Prse na ka shty? Ai thjesht mund t na shpengoj! Kjo nuk sht e
mundur. Ather kish me qen i cekt, siprfaqsor. Ti duhesh t jesh i
shtyer n kndin m t skajshm t bots, dhe duhesh t kthehesh. Ai kthim
prmban dika n vete ajo q prmban sht kristalizimi i qenies sate.
Tantra pranon krejt, i JETON t gjitha. Pr kt arsye tantra nuk ka
qen ideologji e cila sht prqafuar shum. Ajo gjithmon ka mbet
religjion ansor, diku n qoshe, jasht shoqris, civilizimit, sepse civilizimi ka
zgjedh me qen cektsi; e mir, por e cekt. Civilizimi nuk ka mjaft guxim
ti pranoj t gjitha, ti pranoj krejt ato q i ofron jeta.
Guximi m i madh n bot sht t pranohet krejt ka ofron jeta. Dhe
n kt kuptim un po prpiqem tju ndihmoj, ta pranoni krejt ka ju ofron

82

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

jeta, q me modesti t thell ta pranoni kt si dhurat. Dhe kur them kt,


un mendoj madje edhe pr ato gjra me t cilat shoqria t ka kushtzuar,
dhe t cilat ti i quan t gabuara apo t kqija. Pranoje seksin, dhe ather do
t fillosh t notosh sipr tij; brahmacharya do t vij. Do t vij pastrtia,
pafajsia; nga kjo do t buroj virgjiriteti por ky do t jet transcedentim.
Prmes prvojs transcedentohet.
Duke ecur npr sheshet e errta t jets syt do t ushtrohen, ato do
t nisin ta shohin dritn medje edhe n errsir. far bukurie sht ajo kur
n pik t dits e sheh dritn! Bukuria sht prezente n errsirn m t errt,
e syt e ty jan aq t msuar n errsir, sa q n t mund ta shohsh ditn e
fshehur.
Kur nata sht e errt, ti mund ta shohsh mngjesin, ather bukuria
sht aty, ather e ke arrit. Kur edhe n ferr mund t krijosh parajs,
ather, ather je br artist i t jetuarit.
Qllimi i tantrs sht q prej teje t bj artist i t jetuarit jo injorant,
por pranues t madh t gjithkahit.
Pranoje, dhe ngadal do t ndjesh se sa ma shum q pranon, m pak
dshira ke. Nse e pranon, si do t mund t ekzistoj dshira? fardo q t
jet situata n kt moment; duke u ngritur pa ekzistimin e kurrfar caku, pa
kurrfar dshire se diku t shkosh apo t bhesh dika tjetr, apo t bhesh
dikush tjetr.
Tantra thot: Bhu ai q je dhe kjo sht e vetmja arritje t ciln
mund ta mbrrish. Duke i pranuar t gjitha, dshirat zhduken. Duke i
pranuar t gjitha, padshira vetvetiu futet n qenien tnde. Ti kt nuk e
praktikon, nuk e detyron veten n kt. Ti nuk i pren dshirat e tua me
pranim ato thjesht zhduken.
Dhe kur papritmas n momentin e caktuar pranimi yt bhet total dhe
t gjitha dshirat zhduken, prnjher aty sht ndritja. Prnjher, pa
kurrfar pjesmarje tnde, ajo ngjan. Kjo sht dhurata m e madhe t ciln
Ekzistenca ta dhuron. Ky sht qndrimi tantrist ndaj jets. Nuk ka tjetr jet
prpos ksaj, nuk ka tjetr bot prpos ksaj. Vet samsara sht nirvana.
T nevoitet ve pak ma shum kuptueshmri, pak ma shum pranim, q ma
shum ti prngjash fmijs, nevoitet m pak egoizm.
Tash sutra e Tilops:
Praktikimi i mantrave dhe piramitave,
udhzimet nga sutrat dhe rregullat,
dhe msimet nga shkolla dhe librat,
nuk do ta bin realizimin e t Vrtets s Lindur.

83

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Nuk do t ndihmojn Vedet, e as Bibla. Praktikimi i mantrave sdo t


ofroj kurrfar ndihme, m prpar mund t bhet penges. ka sht,
mantra, n t vret? far ti bn derisa i prsrit mantrat? ka Maharishi
Mahesh Jogi i mson njerzit kur ua shpjegon meditimin transcedental? Iu
thot q n vete ta prsrisin fjaln apo mantrn e caktuar: Ram, Ram, Ram;
AUM, AUM, AUM; fardo qoft, madje edhe emrin tnd do ta bj
mantra, do t jet njjt edhe nse prsrit H2O, H2O, H2O sepse nuk
bhet fjal ktu pr tingullin apo fjaln; poenta sht q dika pandrprer t
prsritet, dhe ather m vet prsritjen dika ngjan. ka sht ajo?
Kur fjalt e njjta i prsrit pandrprer, brenda krijohet ritmi: Ram,
Ram, Ram ritmi sht krijuar, e ritmi sht monoton. Sa her q
pandrprer e prsrit ndonj fjal, krijohet monotnija. Duke e prsritur
fjaln e njejt monotone, prgjumesh. Kjo sht ajo q ngjan n hipnoz,
kjo sht autohipnoz; duke e prsritur mantrn, ti autohipnotizohesh.
Dehesh nga ritmi tingllues monoton persona.
Kjo sht mir! Ska asgj t keqe n kt; kjo t ofron gjum t mir,
shum relaksues. Nse je i lodhur, ky sht truk i mir mendor; ndiehsh m i
freskt, madje edhe m i freskt se sa nga gjumi i zakonshm, sepse
zakonisht gjumi i zakonshm nuk mund t deprtoj aq thell sa mundet
mantr, sepse n gjumin e zakonshm mendimet vazhdojn, vazhdojn
ndrrat, ato gjithmon t shqetsojn. Por kur pandrprer e prsrit
mantrn e caktuar, atje m nuk mund t ket asgj tjetr prpos mantrs. Kjo
t fut n gjum shum, shum t thell.
N jog pr kt ekziston nj fjal speciale; n sanskrishte pr
shptimin thuhet nidra, e fjetja q arrihet me ndihmn e mantrs quhet
tandra. Ky sht gjum m i thell, por prap sht gjum; kjo quhet yogatandra, gjum i krijuar me jog, mantra, prsritje.
Nse ke problem me gjumin, MT mund t t ndihmoj. Duket se pr
kt arsye influenca e Maharishit ka qen aq a madhe n Amerik, sepse
Amerika sht vendi m i rrezikuar sa i prket gjumit. Pr kt arsye
prdorn numr aq i madh qetsuesish, barra pr gjum; njerzit e kan
humbur aftsin natyrale pr t fjetur nga kjo del influenca e madhe e tij.
N Indi askush nuk interesohet pr MT sepe njerzit flen aq thell sa q
vshtir sht ti zgjosh.
Mantra t ofron gjum subtil; dhe n kt aspekt mantra sht e mir
por mos mendo se ky sht meditim, se ather do t bhesh viktim. Mos
mendo se ky sht meditim, mantra sht vetm mjet pr qetsimin e
mendjes, edhe ajo sht kimike, sikur hapat e gjumit, sepse tingulli e
ndryshon edhe kimin e trupit, tingulli sht pjes e kimis s trupit. Pr kt

84

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

arsye zhanri i caktuar i muziks jashtzakonisht t relakson; muzika noton


napr ty, t pastron sikur t ishe lar. Tingulli e ndryshon kimin e trupit
tnd. Ekziston muzika e cila t bn shum t epshm dhe seksual; vet
rrahjet e muziks e ndryshojn kimin e trupit tnd.
Mantra krijon muzik t brendshme ve me nj ton; baza e saj sht
monotonia. Dhe nuk ke nevoj ta pyesish Maharishi Mahesh Jogi pr kt
do nn n bot kt e di. Sa her q fmija sht i lodhur, nna i kndon
ninulla ninulla sht mantra: vetm dy-tre fjal, madje edhe t pakuptimta,
sepse nuk ka nevoj t ken kuptim. Ajo ulet pran fmijs, apo e mban n
gji rrahjet e zemrs gjithashtu jan muzik monotone dhe kur fmija
sht i lodhur, nna e vr kokn e fmijs n zemrn e saj, dhe rrahjet e
zemres bhen mantra. Dhe fmija mashtrohet, flen. Por nse fmija sht
pak m i rritur dhe nuk mund t mashtrohet aq leht, nna ia kndon
ninulln; vetm me dy tre fjale, monotone, t thjeshta ska asgj t keqe
n kt. Ky sht ilaq shum m i mir pr qetsim se cilado pilul tjetr,
por prap sht mjet qetsues, pilul subtile, pilul tinglluese, por ajo e
aktivizon edhe kimin e trupit.
Pr kt arsye, po qe se e ke gjumin e rregulluar, nse ke vshtrsi
pr t fjetur, mantra sht e mir, por mos mendo se ky sht meditim.
Mantra do t harmonizoj gjithnj e m shum, por nuk do t transformoj. E
shoqria n trsi gjithmon sht prpjekur t t harmonizoj sipas nevojave
t veta. Edhe religjioni gjithashtu sht munduar t t harmonizoj ndaj
vetes s vet, kt sht prpjekur t bj me ndihmen e moralit, mantrs,
jogs. Kt e ka provuar edhe psikoanaliza e shum lloje t psikoterapive,
pr t kthyer prsri n shoqri normale. Qllimi kryesor i shoqris sht q
t krijoj individ t adaptuar. Por nse e gjith shoqria sht e gabuar,
adaptimi me ta nuk mund t jet i mir. E gjith shoqria sht e mendur, e
harmonizimi me ta do t thot vetm me u mend.
Njher dikush e kishte pyetur Sigmund Frojd-in: far ndodh me t
vrtet n psikoanaliz, ka sht qllimi i krejt ksaj? Ai ishte prgjigjur, e
ka qen person rrall i sinqert, kishte thn: M s shumti far mund t
bjm sht kjo: ne nga njerzit histerik fatzi krijojm njerz fatzi normal.
Kjo sht e tra njerzit e palumtur histerik, njerzit normal t palumtur;
ne i kthejm n palumturi normale, si jan t gjith t tjert. Ata kan
shkuar pak ma larg; kan krijuar shum jolumturi dhe jan br neurotik. Ne
i kthejm n neruoz normale t njerzimit. Frojdi ka thn: Njeriu kurr
smund t jet i lumtur. Ai mund t jet vetm n mnyr neurotike jo i
lumtur, apo jo i lumtur normal, por njeriu kurr smund t jet i lumtur.
Nga mnyra se si sht e organizuar zakonisht kjo bot, duket se kjo
diagnoz sht plotsisht e sakt, por ai nuk sht i vetdijshm pr Budn

85

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

apo Tilopn; ai nuk sht i vetdijshm njerzve t cilt e kan arrit


gjendjen plotsisht t bekuar t ekzistimit. Dhe ashtu sht dasht t jet,
sepse Buda kurr sdo t kishte shkuar n terapi t Frojdit pr ka? Vetm
personat histerik shkojn tek Frojdit, e ai i shron. E krejt njohuria e tij, krejt
prvoja e tij ka t bj me personat histerik, neurotik. N krejt
eksperimentimin dyzetvjear me pacient, ai kurr nuk e ka takuar asnj
person t lumtur. Pr kt arsye ai ka t drejt, n mnyr empirike ka t
drejt. Eksperimentet e tij tregojn se ka vetm dy lloj njerzish: normal t
palumtur, dhe histerik t palumtur. Dhe ma s shumti far ai mund t bj:
sht tju adaptoj.
Mantra, psikoanaliza, religjioni, morali, kishat, lutjet, t gjitha kto
jan shfrytzuar q ti t adaptohesh. E religjioni i vrtet fillon vetm kur ti e
nis rrugn e transformimit; jo pr tiu adaptuar shoqris, por t jesh n
harmoni me kozmosin. Me qen i harmonizuar me shoqrin do t thot me
ra posht.
Shum her ka ndodh q t mendurve asgj mos ti mungoj, i
manduri sht vetm prplot energji dhe nuk mund ti adaptohet shoqris
ai ka devijuar. I menduri sht s teprmi individual. I menduri sht aq
i talentuar pr shum gjra sa q nuk mund ti adaptohet shoqris. Duhet t
mos e harrosh se t gjith gjenit gjithmon kan jo t adaptuar ndaj
shoqris, dhe prej njqind gjenive gati tetdhjet prqind gabimisht kan
prfunduar n mendina. Iu sht duhur, sepse gjenit jan mbi shoqrin.
Gjenit jan shum m t aft se sa q shoqria pranon.
Zakonisht shoqria sht si shtyps letrash mbi ty: ajo nuk t lejon t
fluturosh. Gjenit i ikin shtypjes dhe shpesh dshirojn t fluturojn n pikat
m t largta t qiellit. N momentin kur ti e kalon kufirin t cilin e ka
vizatuar shoqria, ti bhesh i mendur. Dhe e gjith shoqria mundohet t t
kthej n gjendje t rregullt.
Tantra dhot se korrigjimi apo prshtatja nuk sht qllimi i saj, kjo
nuk ka vler transformimi sht qllim. far t bhet? mos u mundo ti
adaptohesh truqeve - mantra sht truk. Nse e ndien se nuk mund t flesh,
mos u mundo q prmes mantrs ta krkosh gjumin. M mir bne t
kundrtn, provo ta gjesh shqetsimin q e ka shkaktuar pagjumsin tnde.
Ndoshta ke shum dshira, ndoshta je shum ambicioz. Ambiciet e tua nuk
t lejojn t flesh, shqetsimi yt vazhdon, mendja jote e mbushur me dshira
punon gjithnj e m shum, dhe procesi i t menduarit vazhdon. Pr kt
arsye nuk mund t flesh. Ekzistojn dy mnyra: nj sht mantra, tjetra sht
tantra.
Mantra thot: mos u brengos pr pasojat, vetm prsrite mantrn
pesmbdhjet minuta n mngjes dhe pesmbdhjet minuta n mbrmje

86

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

dhe do t jesh n gjendje t flesh; do t ndihesh mir dhe shndosh. Por edhe
nse ndihesh shndosh e mire, far do t del nga kjo? Ekzistojn me
miliona njerz t cilt jan t shndosh dhe bjn gjum t mir, por atyre
asgj nuk i ngjan nuk ka lulzim suprem. Shndeti vetvetiu sht i mir,
por nuk mund t jet cak. Tantra thot ta gjesh shkaktarin e shqetsimit.
Ministri i qeveris s Indis zakonisht ka ardhur tek un. Ai gjithmon
sht brengosur pr gjumin e tij dhe thoshte: Vetm ma trego ndonj
teknik t gjumit q t mund t fle. Por un i prgjigjesha: Politikant nuk
mund t flen kjo sht e pamundur. Politikanit nuk i lejohet t bj gjum,
ai edhe nuk shpreson se do t fle. Dhe kjo sht n rregull, un nuk do t jap
kurrfar teknike. Shko tek Maharishi Mahesh Jogi, ai do t jep teknik duke
mos pyetur fare pr ka. Dhe me t vrtet kishte shkuar.
Pas tre muajsh u kthye. M tha: M ke kshilluar dhe kjo po
funksionon! Tash sht mrekulli, po bj gjum. Ather i thash: Sa her q
t nevoitet, dhe sa her q ndien se gjumi nuk t mjafton, se t nevoitet
zgjuarsia, eja tek un. Sepse ti mund t flesh, por ka nga kjo del? Mbetesh
i njjti; n mngjes prap do t mbetesh n tripin ambicioz. Ndoshta do t
mendosh se t ka ngjar dika e mir, por ka ngjar vetm nj gj: tash m
nuk do t jesh i vetdijshm shkaktarit; ata prmes mantrs kan deprtuar
n nnvetdijn m t thell, dhe mundsi pr tu transformuar sht
prolonguar.
Un nuk mund t t ofroj gjum m t mir. Un dshiroj t t ofroj
ardhmri m t mir, vetdije m t mir.
Politikani pandrprer sht i dshirshm, luftarak, dhe garueshm i
prirur, xheloz, mundohet gjithnj e m shum t ngjitet n shkallt e
heirarkis. N fund nuk mbrrin asgj.
Mulla Nasradini gjith jetn sht marr me politik dhe ka mbrri deri
tek pozitat m t larta t mundshme. Ather e kam pyetur: far ke
arrit? sht prgjigjur: T jem i sinqert, jam ngjitur n shkalln m t
lart t bots. Kjo sht arritja ime: kam mbrri n shkalln m t lart.
Po edhe nse je ngjitur n majn m t lart t shkallve, e ka
mandej? Kryetart dhe ministrat e juaj e kan arrit kt, ata kan mbrri n
shkallt m t larta por ngjitja napr shkall nuk sht jet. E vetm
ngjitja napr shkall, ku sht kuptimi n kt?
Ambicia krijon shqetsim. Dshiroj tju shty ta kuptoni
ambiciozitetin e juaj. Dshirat krijojn shqetsim. Dshiroj q ju t jeni t
vetdijshm dshirave tuaja. Kjo sht rruga e tantrs. E kur shkaku zhduket,
smundja tretet. E nse shkaktari zhduket, ti je i transformuar. Smundja
sht vetm simptom mos u mundo ta fshehsh simptomin; leje aty ku

87

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

sht, ai sht i mir se t godet dhe t tregon se dika n vet mnyrn e


jetess sht gabim.
Un nuk do tju ndihmoj t bni gjum m t mir. Po ju them:
Prpiquni ta kuptoni, ky sht simptom. At simptom e ke mik, ai nuk sht
armiku yt. Ai vetm tregon vetm se thell posht n nnvedijn tnde
ekzistojn lvizje nntoksore t cilat nuk t lejojn t bsh gjum. Kuptoje
kt, pranoje, hyn n t, transcedentoje kt dhe mandej do t bsh gjum
t thell; por jo se e ke shtyr simptomin n nnvetdije, por pr shkak se
sht zhdukur dshira. Dhe n gjum t till plotsisht kvalitet tjetr i
vetdijs hyn n ekzistenc. Ather mund t jesh n gjum t thell, por
prap i zgjuar. Kjo nuk sht hipnoz, kjo nuk sht as e ngjajshme me
gjendjen, kjo nuk ndodh se e shkaktojn drogat. E t gjitha mantrat jan
droga; shum subtile, por prap droga. Mos u bj narkoman.
Tilopa thot:
Praktikimi i mantrave dhe piramitave,
udhzimet nga sutrat dhe rregullat,
dhe msimet nga shkolla dhe librat,
nuk do ta bin realizimin e t Vrtets s Lindur.
Paramita sht fjal budiste; q do t thot mshir, shrbes njerzve.
At q kan br t krishtert dhe misionart npr gjith botn sht
paramita Shrbe! Ndihmo! Bashkndiej! Por Tilopa thot se kjo nuk do t
ndihmoj.
Edhe un e kam vrejt njoh shum njerz t cilt jan reformator t
shoqris, shrbtor t mdhenj t shoqris; gjith jetn e tyre e kan
sakrifikuar dhe ia kan kushtuar prparimit t t tjerve por transformimi
nuk iu ka ngjar. Ajo nuk mund t ngjaj, sepse shrbimi i t tjerve, pr ti
shrbyer shoqris bhet profesion; kjo bhet preokupim i tyre.
N t vrtet, n qoft se shoqria transformohet me ndonj udi
hyjnore, dhe m nuk do t ket t varfr t cilve duhet shrbyer, kur nuk do
t kishte t varfr, t smur, spitale, t mendur nse kjo do t kishte
ngjar prnjher, a mund ta imagjinoni se far do ti kishte ngjar
shrbyesve tuaj? Ata do t kishin br vetvrasje! Nse skan kujt ti
shrbejn, far do t kishin br? Ata thjesht do t ishin ndier t humbur.
far do t ishte br me misionart krishter? Nse skan k pr ta
konvertuar dhe udhhequr, dhe ti duroj sprovat n kt rrug; nse t gjith
ishin br t krishter, far do t kishin br ather? Ku do t kishin shkuar
pr ta realizuar misionin e tyre t madh? Do t kishin br vetvrasje. Po qe
se me t vrtet do t kishte ndodh revolucioni, far do t kishte qen fati i
revolucionarve tuaj? far do t kishin br ata? Prnjher, duke mbetur

88

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

pa pun, do t kishin filluar ti luten Zotit: Na kthe shoqrin e vjetr na


nevoiten t lebrozurit pr ti shrbyer, na nevoiten varfnjakt pr tiu
ndihmuar.
Njjt mund t jesh i preokupuar me biznesin tnd, apo me njerzit e
tjer, sepse mendjes i nevoitet preokupimi. Mendjes i nevoitet q ti ta
harrosh veten dhe me dika t jesh i preokupuar. Kjo sht ikje nga e Vrteta
e Lindur. E Tilopa thot se kjo nuk sht rrug.
Tantra ka pr t thn gjra shum, shum t bukura, e ato jan: E
para, para se t fillosh dikujt ti shrebesh, bhu plotsisht egoist. Si do ti
shrbesh dikujt po qe se m prpara nuk e ke realizuar qenien tnde t
brendshme? Bhu plotsisht egoist! Nse drita jote e brendshme ndrion, do
t jesh i aft ti ndihmosh t tjert n t kundrtn shrbesa jote do t jet
mashtrim. E n bot ka aq shum mashtrues pr shkak t numrit t madh t
revolucionarve, reformatorve shoqror, dhe shrbyesve t vetquajtur.
Ata krijojn mashtrime, krijojn kaos, kjo sht e natyrshme, sepse vet nuk
e ka realizuar t vrtetn personale, e kan filluar ti ndihmojn t tjert.
Nse n vete ke drit, mund ta ndash me dik, por nse nuk ka, si do ta
ndash? Si mund ta ndash dika q nuk ke?
Nj njeri kishte shkuar tek Buda ai duhet t kishte qen ndonj
revolucionar i madh, i ngjashm me Markezin dhe t tjert dhe e kishte
pyetur: M thuaj si mund ti shrbej t tjert? N vete kam shum
dhembshuri dhe dshiroj q do njeri ta bj t lumtur. Buda e kishte
shikuar. Thuhet se ishte piklluar; Buda ishte piklluar duke e shikuar. E
burri e kishte pyetur: Prse je aq i piklluar? Buda ishte prgjigjur: Kjo
sht e vshtir, sepse po duket se ti nuk je i lumtur, ndrsa e ke misionin q
dokend ta bsh t lumtur. Si mund ta ndash at q nuk e ke?
S pari bhu, dhe nj her kur je, ajo m nuk sht mision. Nj her
kur je i bekuar, nuk e braktis rrugn tnde pr ti ndihmuar t tjert
ndihmon vetm qenia jote pavarsisht se ku gjendesh; mos krijo nga kjo
profesion. N rrugn n t ciln je, kudo q t jesh, ti ndihmon. Nse
gjendesh pran drurit, ti i ndihmon drurit. Pavetdijshm, pa kurrfar
prpjekje nga ana jote, ve me qndrimin tnd pran drurit, dhe qenia jote e
brendshme rrjedh napr dru dhe druri rrjedh npr ty dhe ti e ke zgjuar
drurin. Nj dit ai dru do t bhet Buda, dhe ti do t bhesh pjes e tij, ti n
kt ke hise, dhe do ta kremtosh kt ti ia ke dhn pjesn tnde drurit, ti je
ndar.
Rrin pran lumit dhe ndan; lviz, dhe vet ecja jote bhet mshir
ska se far t bhet. Nse vepron, dika nuk sht n rregull. Si mund ta
veprosh dashurin? Ajo nuk sht veprim, ajo sht gjendje e qenies. Ti je
n dashuri, ti ke drit, dhe dera jote sht e hapur, dhe kush dshiron t hy n

89

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

tempullin e brendshm t qenies sate, sht i mirseardhur. Dhe kushdo q


dshiron ta ndez dritn e vete personale, ti je i gatshm.
Kurr mos shko ta krkosh dik ta ndihmosh. Nse shkon, nj gj
sht e sigurt, ti mashtron. Kur fillon dika t bsh, nj sht e sigurt, ti
krijon mashtrime. Ti vetm e fut hundn n gjra t huaja. Lej t jen ashtu
si jan. Do t jesh mjaft i mshirshm nse nuk i shqetson. Mos u mundo
ti ndryshosh. Ti nuk di se far po bn.
Vetm ndritja mund t ndihmoj: ndihma rrjedh spontanisht. Kjo
sht pikrisht sikur kur lulzon lulja era e shprndan aromn npr gjith
botn. Kjo sht shum subtile dhe indirekte. Kjo kurr askend nuk e godet
drejtprsdrejti. Mjeshtri i vrtet kurr nuk mundohet dik ta ndryshoj n
mnyr direkte; ai sht si parfemi, ai t rrethon. Nse je i hapur, rrymimi i
puhishm do t hy n ty. Nse nuk je i hapur, ai do t pres tek dera; madje as
nuk do t troket, sepse edhe kjo mund ta trazoj gjumin tnd. Ky sht gjumi
yt, ti ke plotsisht t drejt t flesh sa t duash; nuk sht pun e askujt t t
zgjoj.
Un kam dasht t zgjohem; un dua q edhe ti t zgjohesh, por kjo
sht puna ime, e jo e jotja. Nse bn gjum t thell dhe ndrron bukur,
kush jam un t t shqetsoj? Un do t pres. Do t rrethoj sikurse parfemi.
E nse parfemi t zen, dhe nse aroma t zgjon nga gjumi, kjo sht n
rregull. Por kjo nuk sht prpjekje direkte, kjo sht shum, shum e
trthort. Dhe kurr mos e harro: vetm njerzit t cilt jan plotsisht
indirekt mund t jen ata q ndihmojn. Ndihma direkte vjen nga politikant,
indirekte nga urtakt.
udhzimet nga sutrat dhe rregullat,
dhe msimet nga shkolla dhe librat,
nuk do ta bin realizimin e t Vrtets s Lindur.
Prse? Sepse ajo ve sht aty. Ajo nuk duhet t bihet. Ti krkon
dika q ve ke n brendin tnde n bukurin dhe prsosmrin tnde.
Asgj nuk duhet br. Puna ssht e rndsishme. Vetm duhet t kthehesh
n shtpi. Mysafiri sht brernda, e i zoti i shtpis jasht ti nuk je brenda.
Prmes dshirave tua po del shum e ma shum jasht. Dshiron t kesh
shtpi t madhe dhe automobil, e shum gjra tjera, dhe lviz vetm jasht.
Nuk ke koh t kthehesh n shtpi.
Meditimi nuk sht asgj tjetr pos kthim n shtpi, q pak t pushosh
n shtpi. Meditimi nuk sht antim i mantrave, madje nuk sht as lutje;
meditimi sht vetm kthim n shtpi dhe pushim. Mos t shkohet askund
sht meditim, vetm me qen aty ku je; nuk ekziston ku vetm

90

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

prezenca aty ku gjendesh, vetm ta zsh vendin n t cilin ve gjendesh.


Dshirat t ojn n udhtim t gjat npr hapsir dhe koh dhe dshirat
kurr nuk t kthejn n shtpi; ato gjithmon t ojn n ndonj vend tjetr.
Mendja e cila sht e plotsuar me ndonj dshir
duhet t anoj kah ndonj qllim,
e kjo vetm do ta maskon dritn.
N kt mnyr ti e humb duke dal jasht, ti e humb, duke krkuar
ti e humb, duke u prpjekur pr ta fituar, ti e humb. Nga ana jote asgj nuk
nevoitet Zoti ti ka dhn krejt ka nevoitet. Ti nuk je i deleguar n kt
bot si lyps, por si mbret. Vetm duhet t shikosh brenda. N disa aste
vetm mos shko gjkundi, qndro i padshirshm, mos mendo pr t
ardhmen, mos mendo pr t shkuarn, vetm qndro ktu dhe tani, dhe
prnjher ajo sht aty ajo gjithmon ka qen aty dhe ti fillon t
qeshesh.
Kur e kan pyetur Lin Chi se far ka br kur e ka mbrri ndritjen,
ka ka qen veprimi i par q ka br, ka thn: far mund t bhet? Kam
qeshur dhe kam krkuar nj filxhan aj. Kam qeshur! far kam br? Kam
krkuar dika q gjithmon ka qen aty. T gjith Budat kan qeshur, dhe
t gjith Budat kan krkuar nj filxhan aj se ka tjetr mund t bjn?
Ajo ve sht aty. Ti panevoj vrapon posht-lart; dhe i lodhur kthehesh n
shtpi. Ather aji pihet me ndje.
Mendja e cila sht e plotsuar me ndonj dshir
duhet t anoj kah ndonj qllim,
e kjo vetm do ta maskon dritn.
Eksplorimi yt krijon tym rreth zjarrit. Ti vrapon posht e prpjet, on
shum pluhur dhe krijon shum tym, e ngritja e plurit dhe krijimi i tymit
sht vepr e jote prsonale e cila e fsheh zjarrin. Pusho pak, leje le t ulet
pluhuri. E nse nuk vrapon shum shpejt, nse nuk je n nxitim, nuk do t
krijosh tym. Me koh gjithka do t qetsohet dhe do t zbulohet drita e
brendshme.
Kjo sht gjja m kryesore n tantra, at q ajo thot se je i prkryer.
Kt nuk e thot asnj vizion tjetr. Vizionet tjera thon se tek duhesh ta
mbrrish, se duhesh t nisesh n luft. Dhe duhet br shum ka, e rruga
sht e vshtir; dhe shum, shum rrall dikush e mbrrin sepse caku sht
shum, shum larg; duhesh me miliona jetra t prpiqesh pr ta arritur;

91

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

prsosuria duhet t arrihet. Tantra thot se pikrisht kjo sht arsye prse
nuk arrihet. Prsosuria nuk duhet t arrihet. Ve thjesht duhet t zbulohet se
ajo sht ktu.
Tantra t ofron ndritje pikrisht ktu dhe tani pa afat, pa pezullim.
Tantra thot se vetm relaksimi mund t ndihmoj, sepse me tensionim
krijon rreth vetes vetm tym, e ti je aq i nxituar sa q as nuk mund t
dgjosh. Nse dikush t thot: Relaksohu. Do ti prgjigjesh: Nuk kam
koh pr relaksim. M duhet ta mbrri cakun, e caku sht shum larg. Nse
relaksohem, do ta humbi shansn. Tanra thot po e lshon sepse po vrapon.
Tantra thot po e humb sepse je n nxitim t madh.
Ai i cili i prmbahet rregullave t tantrs,
e prap bn dallime,
e tradhton shpirtin e sameyes.
Ndrprej t gjitha aktivitetet, braktisi t gjitha dshirat,
lejoju q mendimet t ngriten e t bin
sikur t jen val deti.
Ai i cili kurr nuk e then jo-konstantn,
e as parimet e jo-dallueshmris,
i prkrah rregullat tantriste.
Shum, shum thjesht. Por ti je shum i ndrlikuar, prbrenda je
shum i hutuar, prndryshe krejt sht shum, shum e leht.
Ndrprej t gjitha aktivitetet, braktisi t gjitha dshirat,
lejoju q mendimet t ngriten e t bin
sikur t jen val deti.
Si t veprohet? Nse shkon n det dhe vetm rrin n breg, n plazh
dhe vshtron. Valt vetm ngriten dhe bin, por aty sht edhe batica, aty
sht edhe zbatica; deti kalon prmes shum gjendjeve. far t bhet?
vetm rri dhe vshtro. Plotsisht njjt ngjan edhe me mendjen; mendja
sht si deti valt ngriten dhe bin. Mandej vjen batica dhe shum
shqetsime, e mandej zbatica, dhe ti ndien pak qetsi. Pr kt arsye,
doher kur dikush sht pr s teprmi i interesuar dhe lakmon pr ta
qetsuar mendjen, i krijon vetes shum probleme. Kjo sht e pamundur! E
kur provon ta bsh t pamundurn, frustron. E mandej mendon pr njmij e
nj arsye prse kjo nuk po ngjan. Pr shkak t nj fakti t thjesht, se kjo nuk
mund t ngjaj! Tantra thot: Vshtro! Nuk sht brenga jote pse mendimet

92

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

shkojn e vijn. Ato vetvetiu vijn dhe ashtu shkojn. Prse po przihesh
aty? Kush je ti pr ti qetsuar? Ato nuk t prkasin ty; ato i prkasin detit t
pafund i cili t rrethon. Ti atje ske qen, e ato po. Sdo t jesh asnj dit, e
ato do t mbeten.
Tash shkenca po pajtohet me kt: gjithsecili mendim sht val. Pr
kt arsye radio mund t emitoj mendime. Ato kalojn npr mure male dhe
trupat e juaj, dhe pr to nuk ka pengesa. Dika emitohet n Nju Jork, e ti e
dgjon ktu. Tash shkenctart po pyetn se a sht e mundur t kapen
mendimet nga e shkuara, sepse mendimet kur nuk vdesin. Ndoshta nj dit
do t jet e mundur t dgjohet se si Tilopa i flet Narops: Pr shkak tndin,
pr shkak besimit tnd, ajo q nuk mund t thuhet, un ty do ta them. Kjo
sht e mundur se mendimet kurr nuk vdesin. Kto mendimet e Tilops
duhet t jen pran ndonj ylli. Nse i kapim e shkenca nj dit do t mund
ta bj kt, sepse kur n Nju Jork emitohen mendimet, krkohet koh pr t
mbrri n Puna; nevoiten disa sekonda, por prap krkohet njfar kohe; ato
udhtojn; pr disa milion vjet ato do t mbrrin n ndonj planet e nse
ather i kapim, prsri do t mund ti dgjojm.
Mendimet jan si deti i cili sht rreth teje, ato ekzistojn edhe pa ty
vetm bhu dshmitar. Pr kt arsye tantra thot: Pranoj ato! Vjen koha e
batics, dhe bhet mrekulli; vjen koha e zbatics, bhet mrekulli. Valt e
mdha e t fuqishme mundohen ta prekin qiellin; energji gjigante
vshtroje! Mandej deti qetsohet, krejt ulet, dhe hna n t reflektohet,
mrekulli vshtroje kt, nse mund t vshtrosh, do t bhesh plotsisht i
heshtur. Mendimet ende mund t mbrrin tek bregu, duke u thyer n
shkmbinj, e ti do t qendrosh i heshtur e i qet, ato nuk do t prekin.
Kshtu q problemin e vrtet nuk e paraqesin mendimet, por ato q
t prekin. Mos lufto me mendime, vetm dhu dshmitar, dhe ato nuk do t
prekin. E kjo sht qetsi e begatshme, mos e harro, tantra gjithmon sht
pr prvoja t begatshme. Leht krijohet qetsia e vdekur, qetsin t ciln
mund ta gjesh tek varret. Mundesh mendjen tnde aq shum ta dhunosh sa
q i tr sistemi nervor t paralizohet. Ather m nuk do t ket mendime,
sepse nevoitet q sistemi nervor t jet shum senzitiv pr t qen n gjendje
t pranoj. Deti do t jet aty, por ti nuk do t jesh pranues, pranimi yt do t
jet i humbur.
Kjo i ka ndodh shum njerzve, t ashtu quajturve jogini. Ata e
topitin sistemin e tyre nervor. Pak han kshtu q energjia nuk shkon deri n
tru, sepse s pari i duhet energjia trupit. Gradualisht, mnyra e tyre e t
jetuarit e paralizon tr sistemin nervor: duke ndenjur gjithmon n t
njjtn pozit; dhe duke prsritur mantra monotone. Nse me vite t tra

93

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

prsrit mantra, natyrisht se sitemi do t topitet, sepse nuk do ti pranoj


mbresat e reja, sht humbur vitaliteti.
N t vrtet, njeriu i till nuk mund t bhet i qet ai bhet i marr.
Do t ket shikim t marr, si kan shum jogin. Nuk do ta shohsh
inteligjencn, do t shohsh vetm topitje, plogshti dhe ngursim. Jogint e
till nuk e kan arrit qetsin ata e kan humbur trurin e tyr, kan humbur
pranimin, trsisht jan topitur, jan t vdekur. N ata asgj nuk ngjan, se
pr t ngjar dika nevoitet sistemi nervor shum preciz shum i sakt,
shum receptiv, shum senzitiv.
Pr kt arsye kjo le t t bhet kriter: nse fytyra e joginit rrezaton,
nse n te e sheh inteligjencn, vetdijn, senzitivitetin, si dika q rrjedh, q
sht i plotsuar vetm ather i ka ngjar qetsia. Prndryshe ai nuk mund
t jet i heshtur; njerzt e marr jan t till, idiotat jan t heshtur sepse nuk
munden t mendojn por far lloj qetsie sht kjo?
Idioti nuk sht jogi. Idioti sht i lindur me sistem nervor q nuk
funksionon. Kt mund tia bsh sistemit tnd nervor me agjrim, me joga
pozat; mund t qndrosh n kok me or t tra kt ata e bjn.
Shirshassan sht e prkryer: e bn qndrimin n kok kjo e vret sistemin
tnd nervor, sepse truri yt funksionon vetm nse nj sasi e vogl e gjakut
vjen aty, se nervat jan shum t holla, t imta, t brishta. Nuk mundesh as
ti imagjinosh, sepse nuk mund t shihen me sy. Fija e flokut t duket shum
e holl, por kjo sht asgj; dhjetmij fije nervore s bashku duken edhe m
t holla se fija e flokut. Pr kt arsye, nse gjaku rrjedh shpejt, kjo thjesht i
shkatrron, kjo sht si vrshim.
Njeriu e ka arrit trurin e vet, asnj shtaz kt nuk e ka arrit, sepse
njeriu ec n kmb pr kt arsye gjaku nuk mund t derdhet n tru, kjo
sht kundr ligjit t gravitetit. Graviteti e trhjek gjakun teposht, e vetm
nj sasi deprton deri n tru. Pr kt arsye ky sistem i brisht vetm kshtu
mund t funksionoj. Tek shtazt nuk sht kshtu, sepse ecin me katr
kmbt dhe truri i tyre qndron n nivel t njjt me trupin. Nse bn
qndrimin n kok, nse bn shirshassan, pr nj koh t shkurt ndoshta do
t ndihesh mir, ndoshta pr nj sekond, sepse kjo sht sikurse larja; gjaku
vrshon, dhe pas nj kohe t caktuar ti kthehesh n pozitn tnde normale;
kjo pastron. Por nse disa minuta, apo disa or bn shirshassan, kjo do ta
shkatrrroj tr sistemin tnd nervor. Shum ka vrshuar, truri nuk mund t
mbijetoj.
E jogit kan gjet shum mnyra pr ta shkatrruar trurin. Njher kur
ta shkatrrosh m nuk do ta shohsh detin por deti akoma sht aty,
mendimet jan aty. Kjo sht sikur kur e fik radion. Mos mendo se radi
valt nuk po kalojn npr kt dhom, ato kalojn, por mekanizmi yt i

94

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

pranimit m nuk funksionon. Kye radion, vre n funksion prnjher do


t filloj t z val.
Truri sht si qendr receptive; nse e shkatrron, do t hesht, por kjo
heshtje nuk sht tantriste. E un nuk ju msoj ksisoj qetsie - kjo sht
qetsi e vdekur. E mir sht pr varre, prmes saj smbrrini askund ti e
hedh jetn tnde. E instrumentin m t mrekullueshm i cili mund t jep
inteligjenc t prkryer, instrument i cili mund t bhet aq perceptues pr
tiu gzuar kremtimit e gjith ekzistencs, ti e ke shkatrruar.
Nevoitet ma taper senzitivitet. Nevoitet ma tepr poezi. Ma tepr jet,
bukuri, gjithka duhet m tepr.
far do t bsh tash? Ta arrish qetsin tantriste. Shikoj valt, dhe sa
m tepr q i shikon, m tepr do t jesh i aft ti dallosh bukurit e tyre. Sa
ma tepr q i shikon, do ti zbulosh nuansat edhe m t bukura. E kjo sht
mrekulli por qndro si dshmitar, qndro n breg, vetm rri ulur n breg
apo shtriju n diell, dhe vetm lejoj detit ta kry punn e tij mos u przi.
Nse przihesh, dal nga dal, deti m nuk do t prek. Ai ende
gjithandej do t buqet, por nuk do t deprtoj deri tek ti. Kjo sht e bukur
vetvetiu, por sht e ndar, ekziston distanca. Kjo distanc sht meditim i
vrtet, qetsi e vrtet.
Bota vazhdon t rrotullohet, ti nuk je i prekur,; ti mbetesh n bot, por
nuk je n bot; ti mbetesh n bot, por bota nuk sht n ty. Ti kalon npr
t, i paprekur, pa vraga. Mbetesh i virgjr. fardo q bn, fardo q t
ndodh, nuk do t ket dallime: virgjiriteti yt mbetet i prkryer, dlirsia jote
mbetet e plot, pastrtia jote nuk sht e shkatrruar.
Ai i cili i prmbahet rregullave t tantrs,
e prap bn dallime,
e tradhton shpirtin e sameyes.
Tilopa thot: nse vazhdon ti prmbahesh rrugs s tantrs,
rregullave t tantrs, ather, mbaje n mend, mos bn dallime. Nse bn
dallime mund t bhesh filozof i tantrs, por jo edhe pasues i tantrs. Mos
krijo dallime. Mos thauj kjo sht e mir, ajo sht e keqe. Hedhi t gjitha
dallueshmrit. Pranoje ashtu si sht.
Ndrprej t gjitha aktivitetet, braktisi t gjitha dshirat,
Qndro n veten tnde, kthehu n shtpi.
lejoju q mendimet t ngriten e t bin
sikur t jen val deti.
Ai i cili kurr nuk e then jo-konstantn,

95

www.syri3.com

www.sa-kra.ch
e as parimet e jo-dallueshmris,
i prkrah rregullat tantriste.

Ai i cili kurr nuk i then parimet e jo-dallueshmris, i cili kurr nuk


bn dallime, ai e pason rrugn e vrtet.
Ai i cili kurr nuk e then jo-konstantn,
Kjo sht gjja m e bukur n tantra. Tantra thot, bhu bredhecak,
mos bano askund, mos u identifiko, mos u ngjit pr kurrgj. Qndro
pashtpi, sepse ai i cili nuk ka shtpi do ta gjen shtpin e vrtet. Kur nis
t banon posht e lart, do ta gabosh shtpin. Mos u kap pr asnjri, pr
asnj send, pr asnj lidhje. Knaqu, por mos u lidh. Knaqsia nuk sht
problem, por kur fillon t lidhesh, kur lajmrohet mendja e cila lidhet,
ather m nuk fluturon, ather krijohet bllokada. Mos u kap pr asgj,
vetm ather do t jesh i aft pr pushim n vete.
Kshtu q dy parimet jan kryesor: parimi i jo-konstants, dhe parimi
i mos thyerjes s jo-dallueshmris.
Ai i cili e ka braktis lakmin
dhe nuk anon kah ajo apo kjo,
ai e ka kuptuar domethnjn
t dhn n shkrime.
Prmes shkrimeve nuk mund ta arrish t Vrtetn. E nse e arrin t
Vrtetn, do ti kuptosh shkrimet. Shkrimet sjan asgj tjetr prpos
dshmi, ato e prkrahin dshmitarin. Ti nga ato nuk mund ta msosh t
Vrtetn, por njher kur ta msosh t Vrtetn, ato do ta prkrahin
dshmitarin. T gjtiha shkrimet e bots do t thon: Po, e ke arrit. Kjo
sht ajo q sht e Vrtet. Shkrimet vijn nga njerzit t cilt jan
realizuar. Pavarsisht se far sht gjuha e tyre dhe simbolet, se far jan
metaforat e tyre, kur e realizon ti deprton n t gjitha metaforat, simbolet
dhe gjuht.
Njerzit m pyesin: far bn ti ktu? Nganjher flet pr tantrn
dhe Tilopn, e nganjher pr jogn dhe Patanxhali, e nganjher pr Lao
Ce-n dhe uang Ce, taoizimin dhe tao-n, nganjher kalon tek Herakliti dhe
Jezusi ka sht kjo? Un flas vetm pr nj. Un nuk flas pr gjra t
ndryshme. Herakliti apo Tilopa apo Buda apo Jezusi, pr mua nuk ka dallim.
Un vetm flas. Ata jan vetm arsyetime sepse njher kur realizohesh, ti
i realizon t gjitha shkrimet e bots. Ather m nuk ka shkrime induse,

96

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

hebraike, krishtere; ather prnjeher bhesh kulminim i t gjitha atyre


shkrimeve.
Un jam i krishter, indus, hebraik, mysliman, sepse un nuk jam
asnjri prej ktyre. A e Vrteta njher e msuar, gjithmon sht jasht t
gjitha shkrimeve. T gjitha shkrimet tregojn n t, shkrimet nuk jan asgj
tjetr prve gisht q tregon kah hna; gishtrinj mund t ket me miliona
hna sht nj e vetme. Kur njher di, ti i di t gjitha.
Me ndihmen e shkrimeve ti bhesh sektar: do t bhesh krishter sepse
je lidh pr Bibln, do t bhesh mysliman sepse je lidh pr Kuran; do t
bhesh indus sepse lidhesh pr Gitn por nuk do t jesh religjioz.
Religjioni t ngjan vetm kur t ngjan e Vrteta. Ather pr asgj nuk
kapesh, e t gjitha shkrimet kapn pr ty. Ather nuk e pason askend, e t
gjitha shkrimet t pasojn ty, ato bhen hija jote. Dhe t gjitha shkrimet jan
t njjta, sepse flasin pr t njjtn gj. Natyrisht, metaforat e tyre jan t
ndryshme, por prvoja sht e njjt.
Buda thot: Shijoje oqeanin n cilndo pjes, dokund do ta ndiejsh
se sht i njelmt. Shijoje n Kuran apo Bibl, apo n Tora dhe Talmud,
shija dokund sht e njjt. Shkrimet nuk mund t t udhheqin. N t
vrtet, ato pa ty jan t vdekura. Kur e arrin t Vrtetn, jeta prnjher
deprton n t gjitha shkrimet. Prmes teje ato prap ngjallen, prmes teje
ato prap lindin.
Kt e bj un, e ngjalli Tilopn. Ai sht i vdekur prej qindra vjetsh.
Askush nuk ka fol pr t, askush nuk i ka dhn jet prsri. Un prsri
po i jap jet. Derisa jam un ktu, ai prsri do t jet i gjall. Nse je i aft,
ti mund ta takosh. Ai prsri sht ktu diku. Nse je receptor, mund ta ndish
hapin e tij. Ai prsri sht materalizuar.
Prmes vetes sime - do ti jap jet t gjitha shkrimeve. Prmes meje,
ato prap jan n kt bot, un mund t bhem spiranc. Kjo sht ajo far
bj un. Dhe kjo sht ajo t ciln un dshiroj q edhe ti ta bsh nj dit, n
jetn tnde.
Kur e realizon, kur vjen deri tek njohja, ather nga e shkuara kthej t
gjitha q jan t bukura dhe prsri jepi jet, prtri, kshtu q t gjith q
kan dijeni prap mund t jen n kt bot dhe t udhtojn npr t dhe ti
ndihmojn t tjert.

97

www.syri3.com

www.sa-kra.ch
VI
MSIMI I MADH

Knga pr Mahamudrn vazhdon:


N Mahamudra t gjitha mkatet digjen;
n Mahamudra lirohesh
nga burgu i ksaj bote.
Ky sht ndriim suprem i Darms.
Ata t cilt n kt nuk besojn jan t marr,
t cilt prgjithmon zhyten n mjerim dhe pikllim.
N luft pr lirim
duhet mbshtetur n Gurun.
Kur mendja jote e pranon bekimin e tij,
lirimin e ke n duar.

Mjerisht, t gjitha gjrat n kt bot jan t parndsishme.


ato jan vetm far pikllimi.
Msimet e vogla ojn n vepra duhet mbshtetur vetm n t mdhat.
Tantra nuk beson n zhvillimin gradual t shpirtit ve n ndritjen
momentale. Joga beson n zhvillimin gradual, deri tek Prfundimtarja
prparon centimetr pr centimetr, hap pas hapi.
Joga sht shum aritmetike: do mkat t br duhet ta pastrosh me
tjetr vepr t mir, logarit e tua duhesh balansuar. Derisa n kt bot ti
mos i paguash borxhet, nuk mundesh me llogarit n ndritje. Ky sht
koncept materialist, shkencor, dhe mendja do t thot: Natyrisht, kshtu
duhet t jet. Ke br mkat kush do ta paguaj kt? Ti ke gabuar, pr
kt ti duhet t vuash. Mund t lirohesh vetm prmes vuajtjes. Veprat e tua
kan qen t liga; duhet ti paguash, duhet t kthehet borxhi, dhe duhet ti
kthehesh veprave t mira. Kur bilansi prfundon, tek ather liria sht e
mundur. Prndryshe gjithmon do t kthehesh n lindje t re, pr tia filluar
rritjes. Kjo sht e gjith filozofija e transformimit, e lindjeve t prsritura.
Msimi i tantrs sht krejtsisht i kundrt. Tantra ka qasje shum,
shum poetike, ajo nuk sht aritmetike. Tantra beson n dashuri, e jo n
matematik, ajo beson n ndritjen momentale. Ajo thot se teknikat e vogla

98

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

t msojn pr aksione; msimet e mdha nuk t msojn far t bsh, ato


t msojn far t bhesh, si t bhesh.
Veprime ka me miliona, e nse duhesh pr t gjitha t paguash, duket
se sht e pamundur q ndonjher t lirohesh. Ke jetuar miliona jetra; n
do jet ke br me miliona vepra. Nse planifikon t pagush pr t gjitha
veprat, nse do vepr t keqe ta mbulosh me vepr t mir, kjo prsri do t
marr edhe miliona jetra tjera. E n ndrkoh, n kompleksitetin e
marrdhenieve jetsore, do ti bsh edhe shum vepra tjera. E ku do t
kputet ky zinxhir? Kjo duket e pamundur. Liria nuk sht e pamundur ajo
mund t ndodh. Por nse rruga sht e atill ku duhet t rritesh centimetr
pr centimetr, ather rritja duket si ndrr e pamundur.
Nse e kupton qndrimin e jogs, do t ndihesh shum, shum pa
shpres. Tantra sht shpres e madhe. Tantra sht si oaz n tokn e that.
Tantra thot se thelbi fare qndron aty: nuk shtrohet pyetja e veprave;
ti i bn sepse je i paditur, ato jan prodhim i mosdijenis sate. N t vrtet,
tantra thot se ti nuk je prgjegjs. Nse dikush sht prgjegjs, ather
sht Trsia mund t thuash edhe Zoti Zoti mund t jet prgjegjs, por
ti nuk mund t jesh prgjegjs. Tantra thot se vet akti i marrjes s
prgjegjsis sht shum egoiste. T thuash: Mua m duhet ti balansoj.
Un do t bj vepra t mira, un do t lirohem centimetr pr centimetr,
hap pas hapi, kjo gjithashtu sht shum egoiste, qasje e orientuar n ego.
Prse mendon se ti je prgjegjs? Medje edhe nse dikush duhet t
jet prgjegjs, ather duhet t jet Zoti, Trsia. Ti vetveten nuk e ke
krijuar, ti veten nuk e ke lind ty t kan lind, ti je i krijuar. N at rast
Krijuesi duhet me qen prgjegjs, e jo ti.
E ti t gjitha veprat i ke br n mosdije, nuk ke qen i vetdijshm
asaj q ke br, ke qen plotsisht i dehur me padituri; n errsis ke prek,
n errsir ke hy n konflikt me t tjert, n errsir ke zn n thua, dhe
kshtu dika ka ngjar. Tantra thot se vetm drita nevoitet, vetdija. Nuk
sht e vrtet se duhesh t gjesh zgjidhje pr miliona gjra.
Njher, kur t bhesh i vetdijshm, do t zhduket krejt ka i ka
takuar bots s errt. Ajo do t duket si ndrr, si ankth. Kjo nuk do ti ngjaj
realitetit. Ajo edhe nuk ka qen realitet, sepse kur je thell i vetdijshm,
gjithka bhet ndrr, e jo realitet. Ke ndrruar se ke dashuruar. Ti nuk
mund t dashurosh. Ti ende nuk je, pr t qen n gjendje t dashurosh. Ti
ende nuk ekziston, ti ende nuk ke kurrfar qendre. Si mund t dashurosh? Ti
vetm beson se dashuron, e jeta jote dashurore dhe veprat q i bn n lidhje
me t, bhen ndrra. Kur t zgjohesh nga ato ndrra, vetm do t thuash: Si
kam mundur t dashuroj? Kjo sht e pamundur! Un n t vrtet ather as

99

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

q kam ekzistuar. Pa vetdije, far do t thot kur thuhet: Ti je! Sdo t


thot asgj.
Bn gjum t thell, aq thell je n gjum sa q duket se nuk je ktu.
Personi q sht n shtrat sht n gjum t thell, sht n koma n shtpi
a sht me t vrtet prezent? Kt nuk mund ta dallosh. Njjt sht a sht
prezent apo jo ai sht n koma. Po qe se kishte ardhur hajni dhe e kishte
plakitur shtpin, a kishte me thn dikush se personi i cili sht n gjum
t thell, n koma, i pavetdijshm, prgjegjs pr hajni? A e kishit gjykuar
duke i thn: Hajni ka qen ktu, e ti far ke br!? Si mundesh dikujt i
cili sht n koma, i cili sht i pavetdijshm, ti thuash se sht prgjegjs.
Tantra thot se n jetrat e tua ti ke qen n koma ti nuk je
prgjegjs. Kjo sht liria e par t ciln ta ofron tantra. Q n fillim shum
gjra t papritura ve do t dhen t mundshme. Tash m nuk do t kesh
nevoj t pressh t kalojn miliona jetra n kt ast dera mund t hapet.
Ky nuk sht proces gradual, ky sht zgjim i prnjhershm dhe kshtu
do t jet.
Nse dikush provon t t zgjoj derisa bn gjum t thell, a do t jet
ky proces gradual? A sht kshtu? A zgjohesh njher vetm pak, mandej
edhe pak, edhe pak ma shum; dhjet prqind, njzet prqind, tridhjet
prqind; a zgjohesh n kt mnyr? Jo, ja je i zgjuar, ja je fjet; n kt nuk
ka pjesrishm. Nse e ndin se dikush e thrret emrin tnd, do t zgjohesh e
nuk do t jesh vetm dhjet prqind i zgjuar. Syt e tu mund t jen t
mbyllur, por ti je i vetdijshm se dikush t ka thirr, ve je i zgjuar.
Ky nuk sht proces gradual, ky sht krcim i menjhershm. N
njqind grad celzijus uji vlon dhe shndrrohet n avull. A sht ky
transformim gradual? A bhet uji s pari dhjet apo njzet apo tridhjet
prqind avull? Jo. Ja sht avull ja sht uj, aty nuk ka faza t mesme.
Kur dikush vdes, a vdes pak nga pak, gradualisht? A mund t thuash
pr dik se sht gjysm i gjall dhe gjysm i vdekur? far kuptimi ka kjo?
Si mund t jet dikush gjysm i gjall? Ja sht i vdekur, ja nuk sht.
Gjysm i gjall do t thot se ende nuk ka vdekur.
Kur dik e do, a e do dhjet, njzet apo tridhjet prqind? Ja dashuron,
ja nuk dashuron. A ekziston ndonj mundsi q dashurin tnde ta caktosh
n prqindje? Nj mundsi e till nuk ekziston.
Dashuria, jeta, vdekja, t gjitha kto ndodhin prnjher.
Kur fmija lind, ai sht ja i lindur, ja nuk sht. E ktill sht edhe e
vrteta e Ndritjes, sepse kjo sht lindje supreme, vdekje supreme, jet
supreme n ndritje gjithka sht e lartsuar. Kjo sht diqka e papritur.

100

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Tantra thot t mos e orientosh vmendjen tnde n vepra, oreintoje


kah ai i cili i bn veprat. Joga sht e orientuar n vepra. Tantra sht e
orientuar n personin, n vetdije, n ty.
Tantra thot se ve je i gatshm pr mkat nse je n mosdije. Madje
edhe ne prpiqesh t bhesh fisnik, edhe fisnikria jote do t jet lloj mkati
se si sht e mundur q njeriu n padituri, i cili bn gjum t thell, mund
t bhet fisnik? Si sht e mundur q fisnikria t buroj nga mosdija, nga jovetdija? Kjo sht e pamundur! Fisnikria jote sht vetm mask; e prapa
masks fshihet fytyra e vrtet, fytyra e vrtet e mkatit.
Mund t flassh pr dashurin, por nuk mund t dashurosh ti do t
urresh. Mund t flassh pr ngushllimin, por ngushllimi do t jet vetm
mask pr zemrimin, lakmin, xhelozin tnde. Dashuria jote sht e
helmuar. Thell brenda dashuris sate sht krimbi i urrejtjes i cili
pandrprer bren. Dashuria jote sht si plag, ajo shkakton dhimbje. Ajo
nuk sht si lule, ajo nuk mund t jet e till. E ai i cili nga ty pret dashuri
sht budalla, sepse krkon t pamundrn. Ata t cilt prej teje presin moral
jan budalla, sepse krkojn t pamundurn. Morali yt patjerr do t bhet
nj form e pamoralit.
Shikoj ata njerzit e tu t moralshm , t ashtuquajturit t shenjtit.
Vshtroj dhe studioj, dhe do ta shohsh n fytyrat e tyre vetm hipkrizin dhe
mashtrimin. Ata tjetr flasin, e tjetr veprojn. Ata dika bjn dhe nuk e
fshehni vetm nga ty, ata jan br aq dinak n fshehje, sa q fshihen edhe
nga vetja e tyre.
N padituri, mkati sht i natyrshm. N Ndritje, virtyti sht i
natyrshme. Buda nuk mund t bj mkat; ti nuk mund t bsh tjetr
prve se t bsh mkat. Mkati dhe virtyti nuk jan vendime tuaja, nuk jan
vepra tuaja, ato jan hije t qenies sate. Nse je i zgjuar, hija paraqitet si
joreale dhe vendin e saj e z drita. Ather hija smund ta lndoj askend;
ajo nuk mund ta bj kt; ajo bhet arom e t s Panjohurs, Pavdeksis.
Ajo mundet vetm t t vrshoj si bekim, ndryshe nuk sht e mundur.
Madje edhe po qe se Buda n ty zemrohet, kjo sht vetm dhembshuri
ndryshe nuk mund t jet. Dhembshuria jote nuk mund t jet e vrtet;
zemrimi i Buds nuk mund t jet i vrtet. Mkati yt sht hije e jote e
natyrshme. fardo q t bsh me t mund ta zbukurosh, mundesh me
majn e saj t krijosh pallat, mund ta fshehesh, mund ta rregullosh, por asgj
nuk do t ndihmoj thell n brendi do ta gjesh. Sepse nuk bhet fjal pr
at se ka bn ti, po pr at se far je ti.
Kthe vmendjen n kuptueshmri. Nse e kupton kt ndryshim t
kuptueshmris, e ajo sht esenciale, vetm ather do t jesh n gjendje ta
kuptosh tantrn.

101

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Tantra sht Msim i Madh. Ajo nuk t mson pr vepra, ajo t mson
pr qenien. Esenca sht n at se kush je ti a je i prgjumur, a po grhat,
apo je i zgjuar. Kush je ti a je i vmendshm, i vetdijshm, apo shkon si i
hipnotizuar? A mos po ec duke fjetur? Apo je i zgjuar, i vmendshm
pavarsisht se ka bn? A i bn t gjitha me kujtes n vetveten? Jo. Ajo
ndodh, e ti nuk e di se prse dhe nga vjen, nga cila pjes e nnvetdijes
krijohet nxitimi por ajo t posedon, dhe ti duhet t veprosh.
Pr ato vepra, pavarsisht se far shoqria thot a jan t moralshme
apo t pamoralshme, mkatare apo fisnike tantra pr to nuk brengoset.
Tantra shikon n ty, n vet qendrn e qenies sate nga e cila burojn t
gjitha. Nga helmi i mosdijs sate nuk mund t buroj jeta, vetm vdekja.
Nga errsira jote vetm errsira mund t lind. Dhe duket se kjo sht
plotsisht e natyrshme. Ather, far t bhet? A t provojm ta
ndryshojm sjelljen? A t prpiqemi t bhemi m t moralshm, m t
ndershm, m t respektuar? Apo t provojm ta ndryshojm qenien?
Qenia mund t ndryshohet. Pr kt nuk ka nevoj t pressh donj
jet tjetr. Nse e ke forcn pr t kuptuar, nse bn prpjekje totale, e
inkuadron energjin e tr qenies n kuptueshmri, n vetdije t till
intensive papritmas n ty do t flakroj, sikurse rrufe flaka nga qenia jote,
dhe e gjith e shkuara dhe e ardhmja jote, prnjher do t jen n vizionin
tnd. Do ta kuptosh se far t ka ngjar, do ta kuptosh se far t ngjan,
dhe do ta kuptosh se far do t ngjaj n t ardhmen. Papritmas gjithka
bhet e qart. Kjo duket sikur ke qen n errsir, dhe dikush e ka ndez
dritn, dhe prnjher gjithka sht br e dukshme.
Tantra beson n shklqim t drits sate t brendshme. Dhe tantra thot
se ajo drit e brendshme thjesht e bn t shkuarn tnde t parndsishme.
Ajo kur ska qen pjes e jote. Natyrisht, ajo ka ngjar, por ka ngjar si n
ndrr, ti ke br gjum t thell. Ajo ka ndodh, - ke br shum gjra, t
mira e t kqija, por t gjitha kan ngjar n pavetdije, dhe pr kt ti nuk
je prgjegjs. Papritmas sht djegur e gjith e shkuara, sht paraqitur qenia
e virgjr dhe e freskt kjo sht ndritje e befasishme.
Pr njerzit joga sht m joshse sepse i ngjan biznisit. Patanxhalin
shum leht mund ta kuptosh sepse sht i sinkronizuar sipas mendjes sate,
mendjes logjike, t menduarit matematikor. Tilopa sht vshtir t
kuptohet, por Tilopa sht i rrall. Pr ta kuptuar Patanxhalin sht leht, pr
kt arsye ndikimi i ti ka qen aq i madh gjat gjith historis.
Njerzit sikur Tilopa thjesht jan zhdukur duke mos ln kurrfar
gjurme n mendjen e njeriut sepse n ta nuk mund t gjesh kurrfar
ngjajshmrie me veten tnde. Patanxhali mund t jet shum, shum i madh,
por ai prap i prket dimensionit t njjt. Ti mund t jesh mendimtar

102

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

shum, shum i vogl, e paranxhalt mund t jen mendimtar shum, shum


t mdhenj, por ju prap i takoni t njjtit dimension. Nse pak prpiqesh,
do t mund ta kuptosh Patanaxhalin, nse pak ma shum prpiqesh, do t
mund ta praktikosh. Nevoitet ve pak m shum prpjekje, asgj tjetr.
Por, pr ta kuptuar Tilopn, duhet t futesh n nj dimension
krejtsisht t panjohur. Pr ta kuptuar Tilopn, duhet t kalosh npr kaos.
Ai do ti shkatrroj t gjitha konceptet e tua, t gjitha matematikat e tua,
krejt logjikn tnde, krejt filozofin. Thjesht, ai plotsisht do t shkatrroj.
Nuk do t knaqet derisa mos t t shkatrroj plotsisht, dhe krejt derisa
mos t lind qenia e re.
Me ndihmn e Patanxhalit do t ndryshosh, do t bhesh gjithnj e m
i mir, dhe procesi sht i pafund, prmes shum jetrave do t bhesh i mir
e m i mir. Me Tilopn pr nj sekond mund ta arrish Supremn. Pyetja
m i mir nuk parashtrohet, se nuk mendohet pr nocionet e shkallzimit.
Kjo sht sikur kur je n maje t malit: dhe mundesh prmes shtegut
t shkallzuar t zbressh n rrafsh, apo nga rrafshi t ngjitesh n maje. Me
Tilopn thjesht do t krcesh n humner, sepse nuk ka shkall. Apo vetm
do ti hapsh kraht dhe do t fluturosh. Me Patanxhalin udhton me qerre
qesh, shum ngadal, i sigurt, pa frik nga ndonj aksident, sepse qerrja qesh
sht gjithmon nn kontroll. N do ast nga qerrja mund t zbressh, n
do moment mund ta ndalsh. Askush nuk sht prapa teje, ti je zot. E
dimensioni sht horizontal. Dhe qerrja lviz prej A n B, prej B n C, prej
C n D, e dimensioni mbetet i njjt, rrafshi sht i njjt. Me Tilopn
dimensioni ndryshon, ajo bhet vertikale, drejtimi nuk sht m prej A n B,
prej B n C, prej C n D, kjo i ngjan udhtimit me aeroplan, e jo me qerre
qesh; nuk lviz drejt por prpjet. Me Tilopn mund t dalsh jasht
kohs. Me Patanxhalin ec me kohn. Me Tilopn amshimi sht dimension.
Ndoshta nuk je i vetdijshm, por dhjet-njzet vitet e fundit ka ngja
mrekullia. Anija e re kozmike e ka ndryshuar plotsisht konceptin e vjetr t
kohs sepse ajo mund t lviz rreth toks pr nj sekond. Ndoshta nuk do
t jesh i vetdijshm problemit teorik. Pr shembull, anija kozmike nist nga
Puna t dielen; mandej e bn nj gjiro rreth bots diku duhet t jet e hn,
e diku mund t jet e diel; nse anija niset t dieln; kshtu anija niset t
diln, kthehet mbrapa n t shtunn, e kalon t hnn dhe kthehet prsri t
dielen n Puna. I gjith koncepti mbi kohn sht zhdukur. Kjo duket
absurde! Ti nisesh me gjashtmbdhjetin, kalon npr t shtatmbdhjetin,
dhe prap kthehesh n dat t njjt, me gjashtmbdhjetin. Pr njzet e
katr or kt mund ta bsh disa her. far do t thot kjo? Kjo do t thot
se mund t kthehesh npr koh, nga e diela n t shtunn, nga i

103

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

gjashtmbdhjeti n t pesmbdhjetin. Mund t nisesh t hnn, me


shtatmbdhjetin, dhe po at dit t kthehesh.
Me shpejtsin dhe dimensionin vertikal koha bhet e irelevante. Koha
sht relevante pr qerrn qesh, kjo bot sht qerre qesh. Mendja e Tilops
sht vertikale, vetdija e tij sht vertikale. Ktu qndron dallimi n mes
tantrs dhe jogs: joga sht horizontale ndrsa tantra vertikale. Pr t arritur
joga t merr miliona jetra, me ndihmn e tantrs mbrrin pr nj sekond.
Tantra thot se koha sht e parndsishme, se nuk duhet t brengosesh pr
t. Tantra ka teknika, metoda, pr t cilat thuhet se jan jo-metoda, me
ndihmn e t cilave mundesh plotsisht t dorzohesh, t krcesh n
humner.
Joga sht prpjekje, tantra sht jo-prpjekje. Duke i kushtuar mund,
ti me energjin tnde t dobt, ego minjatur, ti lufton kundr Trsis. Kjo do
ti merr me milion jetra , dhe do t duket e pamundur q ndonjher ta arrish
ndritjen.
Kjo sht sikur vala t luftoj kundr detit, e gjethi kundr drurit, apo
dora jote t luftoj kundr trupit tnd. Kundr kujt ti lufton?
Joga sht prpjekje, prpjekje intenzive. Joga sht val e cila lufton
kundr rryms, i kundrvihet rryms. N kt mnyr krejt ka sht e
natyrshme joga e mohon; e t gjitha pr t cilat ajo prpiqet jan t
panatyrshme. Rruga e jogs sht e panatyrshme: ajo sht luft kundr
lumit dhe lvizje kundr rryms. Natyrisht, kjo sht sfid, e sfida mund t
shpreh knaqsi. Por, kush knaqet n sfid? Ego yt.
Vshtir sht t gjendet jogi i cili nuk sht egoist; shum vshtir,
sht shum e rrall. Nse mund t gjesh jogi i cili nuk sht egoist, ajo
sht mrekulli e vrtet. sht vshtir, sepse e tr prpjekja e krijon egon,
luftn. Do t gjesh jogi t prulur, por nse pak m thell shikoni, n
prulsin e tij do ta gjesh egon e fshehur shum dinakrisht, egon m dinak.
Ata do tju thon: Ne n tok jemi vetm plehra. Por shiko n syt e tyre
ata lavdrohen me prulsin e tyre. Ata thon: Nuk ka m t prulur se
ne. Ne jemi njerzit m t prulur. E kjo sht pikrisht ajo me ka
nnkuptojm me fjaln ego.
Nse shkon kundr natyrs, do ta forcosh egon sepse kjo sht sfid,
e njerzit i plqejn sfidat. Jeta pa sfida sht monotone sepe ego ndien uri.
Egos i nevoitet ushqimi, ndrsa sfida e ushqen pr kt arsye njerzit
krkojn sfida. Nse nuk ka sfida, ata i krijojn vet, pr t pasur kundr kujt
t luftojn.
Tantra sht rrug natyrale: qllimi sht me qen i lir dhe i
natyrshm. Nuk ke nevoj t luftosh kundr rryms, vetm lviz me t,
rrjedh me t. Lumi patjetr do t derdhet n det, ather pr far arsye t

104

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

luftosh? Lviz me lumin, bhu nj me t, dorzoju. Dorzimi sht fjal


kye e tantrs. Vullneti sht fjal kye pr jogn. Joga sht rrug e
vullnetit. Tantra sht rrug e dorzimit.
Tantra sht rrug e dashuris sepse dashuria sht dorzim. S pari
kt duhet kuptuar pr t qen si kristali t qarta fjalt e Tilops. Duhet ta
kuptosh se tantra ka tjetr dimension, dimensionin vertikal t dorzimit; jo t
lufts, por t liris dhe asaj q sht e natyrshme, relaksimit. uang Ce
thot: Leht sht horizontalisht. Me jog, vshtir sht vertikalisht; me
tantrn, leht sht vertikalisht.
Relaksohu dhe bhu modest, ske nevoj t nxitosh. Trsia
vullnetarisht vet t pranon. Nuk ke nevoj t bsh prpjekje individuale e as
t nxitosh pr t arritur para se t vij koha. Do t arrish kur pr kt t vij
koha. Vetm prit. Trsia lviz prse po nxiton? Prse dshiron t arrish
para t tjerve?
sht nj tregim i mrekullueshm pr Budn: kishte arrit deri tek
dera e parajss. Natyrisht, njerzit atje e kan pritur. E kan hapur dern dhe
e kan pritur. Por ai kishte kthyer shpinn dhe kishe shikuar samsarn,
botn kishte shikuar n miliona shpirtra q jan n rrug t njjt, q
mundohen n vuajtje dhe mjerim, t cilt prpiqen t arrin n parajs dhe
lumturi. Dertari i kishte thn: Hyn, t lutem! Ne po t presim. E Buda
ishte prgjigjur: Si mund t hy po qe se t tjert nuk kan hyr. Do t pres.
Kjo do t kishte qen sikur duart e mia t kalojn e kmbt t mbesin jasht.
Do t pres. Nuk mund t hyn vetm duart.
Kjo sht nj prej kuptimeve m t thella t tantrs. Ajo thot se, n t
vrtet, askush nuk mund t ndritet. Ne jemi pjes t njri tjetrit, ne i
prkasim njri tjetrit, ne jemi Trsia! Dikush mund t bhet maje, mund t
bhet val shum e madhe por ajo mbete n lidhshmri me valt e vogla
t cilat e rrethojn. Vala nuk sht vetm, ajo mbetet nj me detin dhe valt
tjera. Si mundet vala vet t ndritet?
N kt tregim t mrekullueshm thuhet se Buda ende pret. Ai pret,
askush nuk sht ishull, ne e prbjm kontinentin, ne jemi bashk. Un
ndoshta kam shkuar pak ma larg se sa ti, por nuk jam i ndar nga ti. Dhe tash,
une thell e di, pr mua kjo nuk sht m tregim un po ju pres. Tash kjo
m nuk sht alegori, tash e di se nuk ka ndritje individuale. Individet
munden pak t shkojn m larg, por kjo sht e tra, ata mbesin s bashku n
Trsin.
Nse personi i ndritur nuk sht i vedijshm faktit se sht pjes e
njerzve tjer, q sht nj me ata, ather, kush do ta kishte ditur kt? Ne
lvizim si nj qenie e vetme, dhe tantra thot: Pr kt arsye mos nxito, dhe
mos u prpjek, mos i shty t tjert, dhe mos provo t jesh i pari n rradh

105

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

bhu i lir dhe i natyrshm. Gjithka shkon kah ndritja. Kjo do t ndodh.
Mos u mundo rreth ksaj. Nse kt mund ta kuptosh, ather je afr,
relaksohu. Prndryshe njerzit religjioz bhen shum t tensionuar. Madje
edhe njerzit e rndomt, njerzit e bots nuk jan aq t tensionuar.
Njerzit e zakonshm, njerzit e bots kan caqe t bots. Natyrisht se
edhe kta jan t tensionuar, por jo aq shum sa njerzit religjioz, sepse kta
jan t tensionuar pr nj bot tjetr q sht shum e largt, e padukshme,
dhe kurr nuk jan t sigurt se a ekziston fare ajo. Mandej lajmrohet
problemi tjetr: mos, ndoshta, po e braktisin kt bot pr nj tjetr e cila
ndoshta edhe nuk ekziston? Ata gjithmon jan n mundime dhe shqetsime
psikike. Mos u b besimtar i till.
Pr mua, njeriu religjioz sht i lir dhe i natyrshm. Ai nuk
brengoset pr kt apo at bot. Ai fare nuk brengoset, ai jeton dhe knaqet.
Ky moment pr t sht i vetmi moment, momenti tjetr do t prkujdeset
vet pr veti. Kur vjen asti tjetr, ai do ta pranoj dhe do ti gzohet, i
plotsuar me lumturi. Personi religjioz nuk sht i orientuar n cak. T jesh i
orientuar n cak do t thot t jesh i lidhur me botn. Caku yt mund t jet
Zoti - kjo nuk dallon.
Tantra me t vrtet sht e mrekullueshme. Tantra sht
kuptueshmri supreme dhe ligj suprem. Nse nuk mund ta kuptosh tantrn,
ather pr ty sht joga. Nse e kupton tantrn, ather mos u merr me
teknika t vogla. Kur sht anija ktu, kush m mrzitet pr barka?
N budizm ekzistojn dy drejtime. Emrat e drejtimeve jan shum,
shum simbolike. Drejtimi i par sht i njohur si Hinayana, karroca e
vogl. Kjo sht rruga e jogs, bark e vogl: vetm vet mund t ulesh n t,
barka sht aq e vogl sa q askend nuk mund ta pranosh. Jogint ecin
vetm. Hinayana do t thot bark shum e vogl. Drejtimi tjetr budist
quhet Mahayana, bark e madhe, karroc e madhe. Ne t mund t ulen me
miliona, e gjith bota mund t hy n t.
Mahayana sht rrug e tantrs, a Hinayana sht rrug e jogs.
Tilopa sht Mahayanist, njeri i cili beson n mjet t madh transportues, n
ligj t madh.
Barkat e vogla jan pr personat egoist t cilt askend nuk nuk mund
ta tolerojn pran vetes, t cilt i mjaftojn vetm vetes, t cilt jan kritik t
mdhenj, t cilr gjithmon i gjykojn t tjert: Prpiqesh atje t arrish?
Nuk mund t arrish, kjo sht shum e vshtir, vetm rrall kush e arrin.
Ata nuk do t lejojn t hysh n bark. Mahayana thell i do t gjith.
dokush mund t hy. N t vrtet, pr kt nuk ekziston kurrfar kushti.
Njerzit vijn dhe m thon: Ti t gjithve u ofron sannyas?
Sannyas kurr nuk sht dhn n kt mnyr. Pr t parn her, n gjith

106

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

historin e njerzimit, un po jap sannyas pa kurrfar kushti. Sannyas


gjithmon ka qen pr ata njerz q jan shum egoist, pr ata q lakojn pr
botn tjetr, t cilt gjykojn, t cilt helmojn, pr ata q thon se krejt
sht gabim, se t gjith jan mkatar, se krejt jeta sht mkat, syt e t
cilve gjithmon flasin se jan m t mdhenj se ti; se je prgjithmon i
gjykuar, se pr ty sht vetm ferri. Ata jan sannyasin t mdhenj; ata e
mohojn botn, botn e ndytsirave, mkateve dhe helmeve, a edhe m tutje
qndrojn n t. Sannyasint jan egoistat m t mdhenj.
Pr t parn her kam lejuar t hyn t gjith, e kam hapur dern. N
t vrtet, plotsisht e kam hjekur, kshtu q m nuk mund ta mbylli. Prse?
Pr shkak se qndrimi im sht, qndrim i tantrs, e jo i jogs. Kam folur pr
Pantaxhalin pr ata t cilt nuk mund ta kuptojn tantrn, prndryshe
qndrimi im sht tantrist t gjith jan t mirseardhur. Nse Zoti iu ofron
mirseardhje, kush jam un? Nse e gjith bota t prkrah e ekzistenca t
duron, e jo vetm q t duron, por edhe t jep energji dhe jet, kush jam
un? Madje edhe nse bn mkat, ekzistenca kurr nuk thot: Jo, jo pr
ty m nuk ka energji, prej tash m nuk do t kesh ajr. Mjaft! Ke br shum
marrzira. Jo, Energjia vahdon t t ipet. Kurr ska pas kurrfar mungese
t ajrit: Ekzistenca vazhdon t t prkrah.
Ka ndodh: mistiku i Muhamedit, me emrin Xhunaid, e kishte pyetur
njher Zotin pr fqinju e tij: Ky njeri sht aq i keq sa q krejt fshatit i bn
vetm dm. E Xhunaid gjat gjith kohes s lutjes kishte dgjuar zrin se si
i thoshte: Nse un e kam pranuar, kush je ti q e refuzon? Xhunaid n
autobiografin e tij e kishte shkruar: Kurr m pr gjra t tilla nuk e kam
pyetur, kjo nga ana ime ka qen marrzi. Nse Ai ktij njeriu i ka dhn
lindje, nse i ndihmon t jetoj, e jo vetm t jetoj, por edhe t prparoj
dhe t lulzoj, kush jam, ather, un?
Ekzistenca t jep jet pakushte. Un t jap sannyas pa kushte. Nse
Ekzistenca ashtu pafundsisht n ty shpreson sa ti nuk mund ta shkatrrosh
at shpres, kush jam un?
Tantra sht krejt. Ajo nuk sht vetm pr disa t zgjedhur. Ajo bhet
rrug pr nj pakic sepse nuk munden t gjith ta kuptojn, por ajo sht e
dedikuar pr t gjith. Ajo sht pr t gjith q jan t gatshm pr krcim.
Prpiqu tash ta kuptosh:
N Mahamudra t gjitha mkatet jan t djegura.
Ata duhen me qen t balansuar me vepra t mira.
N Mahamudra t gjitha mkatet jan t djegura.

107

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Prsri e prsri ka sht Mahamudra? far po ndodh?


Mahamudra sht gjendje e ekzistimit tnd t pandar nga Totaliteti.
Mahamundra sht sikurse orgazm i thell seksual me Trsin.
Kur dy dashnor jan n orgazm t thell seksual, ata zhduken njri
n tjetrin. Ather m femra nuk sht femr, e as mashkulli m nuk sht
mashkull. Ata ekzistojn si rratht e jin jang-ut, reagojn njri ndaj tjetrit,
takohen njri me tjetrin, shkrihen n njri tjetrin duke e harruar identitetin e
vet. Pr kt arsye dashuria sht aq e mrekullueshme. Kjo gjendje quhet
mudra, gjendja e orgazmit t thell n aktin seksual quhet mudra. E gjendja
e fundit t orgazmit me Trsin quhet Mahamudra, orgazma e madh.
far ndodh n orgazm? Kt duhet ta kuptosh, sepse vetm kjo ta
ofron elsin pr orgazmn prfundimtare. far ndodh? Kur jan dy
dashnor bashk, mos e harro kt: dy dashnor, jo burr e grua, sepse n
mes burrit dhe gruas kjo nuk ndodh kurr, sepse roli i bashkshortve me
koh bhet gjithnj e m i ngurt, ata m nuk jan t ndieshm, fluid.
Burr sht br rol, grua sht br rol; ata aktrojn; gruaja aktron
gruan pavarsisht se a i plqen apo jo; burri aktron burrin. Kjo bhet e
zakonshme.
Njher e kam pyetur Mulla Nasradinin: Qe sa vjet je n
bashkshortsi?
sht prgjigjur: Njzet vjet t teprta.
Ather e kam pyetur: Prse po i quan t teprta?
Ai m tha: Kur ta shohsh gruan time do ta kuptosh.
Grat dhe burrat jan fenomen shoqror, bashkshortsia sht
institucion, ajo nuk sht marrdhnie, ky sht fenomen i obliguar jo pr
shkak t dashuris, po pr tjera arsye: materiale, siguris, pr fmij,
shoqris, kulturs, religjionit, pr gjithka tjetr prve dashuris.
Orgazma gati kurr nuk ngjan ne mes burrit dhe gruas prve nse
nuk jan dashnor. Kjo sht e mundur: mund t jesh edhe burr edhe
dashnor, mund ta duash gruan tnde. Kjo sht krejtsisht dika tjetr, por
kjo ather nuk sht bashkshortsi, nuk sht institucion.
N Lindje njerzit plotsisht e kan harruar se ka sht orgazma
sepse martesa ekziston me mijra vjet. Nuk kam takuar asnj grua induse e
cila di se ka sht orgazma. Disa gra n Perndim njzet vjet e fundit jan
br t vetdijshme se orgazma sht dika e cila ia vlen t arrihet.
Prndryshe, grat plotsisht kan harruar se jan t afta ta prjetojn
orgazmn.
Kjo sht njra prej fatkeqsive m t mdha q i ka ndodh
njerzimit. E kur gruaja nuk mund ta prjetoj orgazmn, as burri nuk do ta

108

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

prjetoj, sepse orgazma sht takim i dyve. Vetm bashk mund ta


prjetojn, kur treten njri n tjetrin. Nuk mundet njri ta prjetoj, e tjetri jo
kjo nuk sht e mundur. sht i mundur relaksimi, ejakulimi, sht i
mundur lirimi, por jo edhe orgazma. ka sht orgazma?
Orgazma sht gjendje kur trupin m nuk e ndien si materie. Ajo
vibron si energji, elektricitet. Ajo vibron aq thell, nga vet rrnja e qenies,
kshtu q krejtsisht harron se sht materiale. Ky bhet fenomen elektrik,
edhe sht fenomen elektrik.
Tash fizikantt thon se metria nuk ekziston, se e gjith materia sht
vetm iluzion; ajo q ekziston thell posht sht elektricitet, jo-meterie. N
orgazm deprton deri tek kto shtresat m t thella t trupit tnd n t cilat
materia m nuk ekziston, por vetm valt energjetike; ti bhesh energji e cila
vallzon, vibron, por jo m si materie. Edhe e dashura jote poashtu pulson.
Dhe, ngadal, nse dashurohen dhe i dorzohen njri tjetrit, i
dorzohen astit t pulsimit, vibrimit, vet ekzistencs, dhe nuk do t
friksohen sepse kjo sht e ngjajshme me vdekjen. Kur trupi i humb
kufijt, ather esenca e tij materiale avullon, dhe mbetet vetm ritmi subtil i
energjis, kjo do t bhet sikur m nuk je.
N kt mund t hysh vetm prmes dashuris. Dashuria i prngjan
vdekjes. Do t vdessh m mas sa i prmbahesh forms sate materiale. Do
t vdessh n aq mas sa mendon se je trup. Do t vdessh si trup; e do t
lindsh si energji, energji jete. E kur gruaja dhe burri, apo dashnort, fillojn
t vibrojn n ritm t njjt, dhe kur rrahjet e zemrave t tyre
harmonizohen, ather do t krijohet harmonia ather ngjan orgazma,
ata m nuk jan dy. Ky sht kuptimi i jin jang-ut: jin lviz kah jangu dhe
jangu lviz kah jini. Mashkulli fundoset n femrn, femra fundoset ne
mashkullin. Tash ata jan rreth dhe vibrojn bashk, pulsojn bashk.
Zemrat e tyre rrahin bashk, ata jan br melodi, harmoni. Kjo sht
muzika m e lartsuar, n krahasim me kt t gjitha muzikat tjera jan t
zbehta, jan vetm hije t saj.
N orgazm dy vibrojn si nj. Kur e njjta t ndodh, por jo me
personin tjetr, por me krejt Ekzistencn, ather kjo sht Mahamudra,
ather kjo sht orgazma e madhe. Kjo ndodh. Dua tju tregoj se si ta
provoni ta arrini Mahamundrn, orgazmin e madh.
N Indonezi jeton Bapak Subuh, jan t rrall njerzit si ky. Ai
spontanisht ka ardhur deri tek teknika e quajtur latihan. Ai n t sht
ngatrruar, por latihan sht njra ndr teknikat m t vjetra tantriste. Ajo
nuk sht ndonj zbulim i ri; latihan sht hap i par kah Mahamudra. Ajo e
bn q trupi t vibroj, t bhet energji, josubstancial, jomaterial, i lejon
trupit ti shkrij dhe zgjeroj kufijt e vet.

109

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Bapak Suduh sht mysliman por lvizja e tij sht e njohur me emrin
Subud Nocioni sht budist dhe prbhet prej fjalve su, bu dhe dha
su do t thot sushila, bu vjen nga fjala Buda, dha nga fjala
dharma; Subud do t thot sushila-Buddha-dharma: ligji i virtytit t
madh, i cili buron nga Buda, ligji i Buds pr virtytin e madh. Kjo sht ajo
t ciln Tilopa e quan Msimi i Madh.
Latihan sht i thjesht. Ky sht hapi i par. Vetm rri i relaksuar,
butsisht dhe natyrshm. Preferohet t jesh vetm, q askush mos t trazoj.
Mbyllu n dhom dhe rri vetm. Prezenca e dikjut i cili ve e ka kaluar
latihan mund t t ndihmoj shum,vet prezenca e tij do t ndikoj si
katalizator, ai bhet els. Pr kt arsye dikush i cili pak ka prparuar n
kt drejtim leht mund t t el. Por mundesh edhe vet t ilesh, vetm se
nevoitet pak m tepr koh. Prndryshe nuk sht keq me pas dik i cili t
hap.
Kur ai i cili hap ulet pran teje dhe fillon latihan e tij, ti vetm rri, e
energjija e tij do t nis t pulsoj me ty, energjia e tij do t nis te
rrotullohet rreth teje dhe do t rrethoj si arom papritmas do t fillosh ta
dgjosh muzikn. Sikur t ishte aty ndonj kngtar i mir, apo sikur dikush
t luante n ndonj instrument, ti do t fillosh t luash me kmb, do t
fillosh t pulsosh. Pikrisht kshtu: thell brenda tij energjia fillon t lviz,
dhe i tr kvaliteti i dhoms fillon t ndryshoj.
Ti asgj nuk duhet t bsh, ti vetm qndro aty, i relaksuar dhe i
natyrshm, dhe vetm prit t t ndodh dika. Nse trupi yt fillon t lviz,
ti duhet vetm t bashkpunosh dhe t lejosh. Bashkpunmi sduhet t t jet
shum i afrt, nuk duhet asgj t detyrosh, vetm duhet t lejosh. Trupi yt
prnjher do t filloj t rrotullohet sikur dika ta kishte kapluar, sikur nj
energji t lshohet nga lart mbi ty, sht sikur me ardh reja dhe me t
rrethue dhe tash reja t ka pushtuar, dhe reja deprton n tupin tnd. Duart
e tua ngriten duke br lvizje t lehta, fillon vallzimi i lvizjeve t lehta;
trupi yt ngritet.
Nse di dika rreth shkrimit automatik do ta kesh m leht ta
prcjellsh at q bhet n latihan. Gjat shkrimit automatik ti e merr n
dor lapsin, i mbyll syt dhe pret prnjher n dor e ndien dridhjen: dora
jote sht e pushtuar, sikur t hy dika n t. Ti asgj nuk bn, sepse ather
do t ishte vepr e jote e jo e e ans tjetr. Ti duhet vetm ti lejosh, q me sy
mbyllur dhe i relaksuar ta pressh dridhjen, dhe dora t filloj vet t lviz.
Ti vetm lejon, kjo sht e tra. Nuk guxon ti rezistosh, sepse shum leht
mund ta refuzosh. Energjia sht shum subtile, n fillim sht e dobt.
Leht mund ta ndalosh sepse energjia nuk sht agresive. Nse kt nuk e
lejon, as nuk do t ndodh. Nse dyshon, dora jote do t rezistoj, dhe prap

110

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

asgj nuk do t ndodh. Pr kt arsye besimi, shraddha, sht aq i


rndsishm. Vetm beso dhe jepi dors liri; ngadal, dora do t filloj t
lviz, do t filloj t vizatoj rrath mbi letr lejoje kt. Dhe n at
moment dikush, apo ti vet, duhet pyetur. Lejo q pyetja t vij spontanisht,
padetyrim, vetm shtro pyetje dhe prit. Dhe shum shpejt prgjigjja do t
jet e shkruar.
Prej dhejt personave t cilt do t provojn ta bjn kt, tre do t
jen n gjendje t shkruajn automatikisht. Tridhjet prqind e njerzve nuk
jan t vetdijshm se mund t jen aq pranues. E kjo n jetn tnde mund t
bhet forc e madhe. Shpjegime t ndryshme t asaj q ngjan, dhe prvojat
e ndryshme fare nuk jan me rndsi. Shpjegimin m t thell, t cilin un
e konsideroj t sakt, sht se qendrat e tua m t larta i pushtojn qendrat e
tua t ulta. Maja m e lart e vetdijs sate lidhet me mendjen m t ult t
nnvetdijs sate. Ti pyet, dhe qenia jote e brendshme prgjigjet. Askush
tjetr nuk sht prpos qenies sate t brendshme t ciln ti nuk e njeh, e cila
sht m superiore se ti.
Qenie jote m e fsheht personale sht mundsia m e madhe e
lulzimit tnd. Kjo sht sikur lulja posedon prgjigje n vend t fars. Fara
nuk di, por luljamundsia jote, t posedoj prgjigje n vend t sotms sate;
sikur mundsia jote m e lart ta z vendin e cilsdo form q je ti, dhe
prgjigjet. Apo e ardhmja tia z vendin t shkuars, e panjohura tia z
vendin t njohurs, e paforma ia z vendin forms t gjitha kto jan
metafora, por un po e ndiej se po e kuptoni domethnjn e tyre sikur
pleqria jote tia z vendin fmijris tnd, dhe t prgjigjet.
Njjt ndodh edhe me trupin n latihan. Gjat shkruarjes automatike
vetm dors i lejohet t jet e lir dhe e natyrshme. N latihan ti i jep liri
krejt trupit, pret, bashkpunon, derisa papritmas nuk e ndien se dika po t
shtyndora vetvetiu ngritet, sikur dikush e ngrit me litar t padukshm
lejoje kt. Fillon edhe kmba t lviz; fillon t rrotullohesh, e fillon
vallzimin e vogl, shum kaotik, joritmik, joharmonik. Por, dal nga dal, sa
m thell q zhytesh, gjithka do t futet n ritmin e vet harmonik. Ather
kaosi zhduket, gjithka rregullohet, disciplinohet, po jo pr shkak t
detyrimit tnd. Mundsia jote m e madhe qndron n at ta zsh vendin e
trupit tnd m t ult dhe ta lvizsh.
Latihan sht hapi i par. Me koh do ta kuptosh se sa sht i
kndshm pr ta praktikuar, sepse do ta ndiesh se po ngjan takimi midis
teje dhe universit. Por ky sht vetm hapi i par. Pr kt arsye n Subud
dika mungon. Hapi i par vetvetiu sht i mir, por nuk sht edhe i fundit.
Dshiroj q kt ta punoni m s paku tridhjet minuta gashtdhjet kishte

111

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

me qen mrekulli. Me koh tridhjet minutshi i vallzimit latihan do t


shkoj n gjashtdhjet minuta.
Pr gjashtdhjet minuta vallzimi, do pore, do qeliz e trupit tnd
do t pastrohet: kjo sht katarz, e ti je plotsisht i regjeneruar, e gjith
ndytsira sht djegur. Kjo sht ajo q thot Tilopa: N Mahamudra t
gjitha mkatet jan t djegura. E shkuara ka ra n zjarr. Kjo sht lindje e
re, rilindje. Dhe ti e ndien se si energjia rrjedh gjithandej rreth teje, jasht e
brenda. E vallzimi nuk sht vetm nga jashts shpejti,kur bhesh i
vmendshm, do ta ndiejsh vallzimin e brendshm. Nuk vallzon vetm
trupi yt, brenda tij gjithashtu edhe energjia vallzon: ata bashkpunojn. Dhe
ather fillon pulsimi, dhe mund ta ndiesh se po pulson me universin do ta
zbulosh ritimin e universit.
Pr kt nevoiten tridhjet deri n gjashtdhjet minuta. Fillo me
tridhjet prfundoje me gjashtdhjet. Diku n mes do ta gjesh kohn
optimale. Dhe do t arrish deri tek njohja: nse dyzet minuta ndiejn se je i
harmonizuar me rrethin, ather kjo sht koha jote e vrtet. Nse e ndien
harmonizimin njzet minuta, ather aq t nevoitet. Meditimi yt duhet t
shkoj prtej ksaj: nse je i harmonizuar dhjet minuta, njzet do t
mjaftojn. Nse kt e ndien pesmbdhjet minuta, tridhjet do t
mjaftojn. Puno dyfish, mos e lsho asnj ast, n kt mnyr plotsisht do
t pastrohesh. Prfundoje me lutje.
Kur je plotsisht i pastruar dhe ndien se trupi yt sht freskuar se je i
lagur me energji, se sht br i integruar, i pandar; se substancialiteti i ti ka
humb, dhe m tapr e ndien si energji, lvizje, proces, e jo materie
ather je i gatshm. Mandej prkulu n tok.
Prkulja sht e mrekullueshme; sikur q prkulen sufistt apo
myslimant n xhamit e tyre, prkulu edhe ti, sepe kjo sht pozita m e
mir pr latihan. Ather sumbyllur ngriti duart kah qielli, dhe ndieje veten
sikur brak e zbrazt, bambus i zbrazt: si po i zbrzt. Koka jote sht
gryka e poit, dhe energjia lahtashm derdhet n t, sikur t jesh nn ujvar.
Dhe ti me t vrtet do t qndrosh nn ujvar. Pas latihan-it do ta ndiesh
kt. Kjo sht sikur t qndrosh nn ujvar, e jo nn dush. Kur je i
gatshm, ajo fillon t bije bujshm, e trupi yt do t filloj t dridhet, t
shkundet si gjethi n er t fort. T njjtn do ta ndiejsh pas latihan-it.
Ndieje se je i zbrazt, se n ty nuk ka asgj, vetm zbraztia energjia do ta
plotsoj, plotsisht do t mbush.
Lejoj q sa ma thell q sht e mundur t derdhet n ty, pr t
mundur t deprtoj n pjest m t largta t trupit tnd, shpirtit dhe
mendjes. Kur ta ndjesh se plotsisht je plotsuar, kur krejt trupi dridhet,
prkulu, preke tokn me ball, dhe qndro si bambusi i zbrzt.

112

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Kt duhet br shtat her. Merre nga qielli dhe derdhe n tok dhe
puthe. Derdhe plotsisht zbrazu. Derdhe sa ndien q ke, plotsisht zbrazu.
Mandej prsri ngriti duart, prsri mbushu dhe zbrazu. Bne kt shtat
her, se doher deprton n nj chakra t trupit, n nj qendr t trupit,
doher futet m thell n ty. Nse e bn m pak se shtat her ndihesh i
tensionuar, sepse energjia do t mbes diku n mes e robruar.
Jo, ajo duhet t deprtoj n t gjitha shtat chakrat e trupit tnd,
kshtu q t bhesh kalim plotsisht i zbrazt. Energjia bie nga qielli dhe
shkon n tok, ti e tokzon, ti energjin vetm e pron deri n tok.
Pikrisht si elektriciteti: pr ta pruar elektricitetit nevoitet q n tok ta
fusim telin. Energjia vjen nga qielli dhe prmes saj futet n tok, ti bhesh
tokzim bambus i zbrazt i cili e pron energjin. Bne kt shtat her
mundesh edhe ma shum, por ma pak jo. Dhe kjo do t ishte e gjith
Mahamudra.
Nse kt e bn pr do dit, diku pas tre muajsh do ta ndjesh se ti m
nuk je. Vetm energjia do t pulsoj me universin askush nuk sht aty,
ego plotsisht sht zhdukur, ai i cili dika ka br sht zhdukur. Universi
sht aty, edhe ti je aty, valt pulsojn me detin kjo sht Mahamudra. Kjo
sht orgazma e fundit, tash sht e mundur gjendja m e lumtur e vetdijs.
Kjo sht sikur kur dy dashnor ojn dashuri, e kt shumzoje me
milion, sepse tash on dashuri me krejt universin. Pr kt arsye tantra
njihet si joga e seksit. Tantra sht e njohur si Rruga e Dashuris.
N Mahamudra t gjitha mkatet digjen;
n Mahamudra lirohesh
nga burgu i ksaj bote.
Ky sht ndriim suprem i Darms.
Ata t cilt n kt nuk besojn jan t marr,
t cilt prgjithmon zhyten n mjerim dhe pikllim.
E Tilopa sht jashtzakonisht i qart. Ai sht plotsisht i sinqert.
Ai thot: Ata t cilt n kt nuk besojn jan t marr.
Prse ai i quan t marr? Nuk i quan mkatar, apo joreligjioz, por
thjesht t marr sepse nse n kt nuk besojn, e lshojn lumturin m t
madhe t ciln kjo jet ua ofron. Ata jan, thjesht, budalla! E ajo nuk do t
ndodh po qe se nuk i beson. Krejt derisa nuk fiton aq besim sa q ti
dorzohesh plotsisht. lumturia, t gjitha momentet e lumtura ngjajn vetm
kur dorzohesh plotsisht. madje edhe vdekja sht e bukur po qe se mund
ti dorzohesh,e ka tek t thuhet pr jetn? Nse dorzohesh, natyrisht, jeta

113

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

sht lumturia m e madhe, ajo sht bekim. Ti po e lshon dhuratn


supreme sepse nuk je n gjendje t besosh.
Nse dshiron dika t msosh, mso me besim - asgj tjetr nuk t
nevoitet. Ti je i mjer, asgj tjetr nuk do t ndihmoj mso duke besuar.
Nse ndien se jeta ska kurrfar kuptimi, dhe vet ndihesh i pakuptimt, asgj
tjetr nuk do t ndihmoj derisa nuk msohesh t besosh n at q mson.
Besimi jep kuptim, sepse besimi t bn t aft q ti lejosh Trsis t zbres
n ty.
Ata t cilt n kt nuk besojn jan t marr,
t cilt prgjithmon zhyten n mjerim dhe pikllim.
N luft pr lirim
duhet mbshtetur n Gurun.
Kur mendja jote e pranon bekimin e tij,
lirimin e ke n duar.
Kush i beson Guru-s? Kush i beson Mjeshtrit? Sepe e panjohura sht
shume larg prej teje. Ajo sht vetm ndrr, shpres m e madhe, dshir t
ciln dshiron ta realizosh.
M dgjo; un mund t t flas pr lumturin, por lumturia mbetet
vetm fjal. Mund ta dshirosh, por ti nuk e di se ka sht ajo, e ke t
panjohur shijen e saj. Ajo prej teje sht shum larg. Ti je n mundim dhe
mjerim t thell. N mjerimin dhe mundimin tnd ndoshta do t fillosh t
mendosh dhe shpresosh, se e dshiron lumturin, por kjo nuk do t ndihmoj
ty t nevoitet shija e saj e vrtet. Kush do ta ofroj kt? Vetm ai i cili e
ka shijuar mund t t bhet els. Ai mund t veproj si katalizator. Ai
asgj nuk do t bj, mjafton prezenca e tij, dhe e Panjohura do t rrjedh
prmes tij n ty. Ai sht si dritare. Dera jote sht e mbyllur? por e tij nuk
sht. Dritaret e tua jan t mbyllura? t tij nuk jan. Dritaret e tua jan t
mbyllura dhe ke harruar se si hapen? dritaret e tija nuk jan t mbyllura.
Prmes tyre mund ta shohsh qiellin, prmes tij mund ta shohsh shndritjen.
Mjeshtri apo Guru nuk jan asgj tjetr prve dritare. Duhet t kalosh
npr ta, duhet ti shijosh tek ather do t mund ti hapsh dritaret e tua.
Prndryshe e tra do t mbetet vetm n fjal. Mund ta lexosh Tilopn, por
derisa nuk e gjen asgj nuk do t ndodh. Mendja jote do t vazhdoj t
flas: Ndoshta ai sht i mendur, halucinon, ndrron, ndoshta sht
filozof i cili ve mendon, apo sht poet? Por si mund t t ngjaj kjo? Si
sht e mundur q ti t bhesh i lumturuar? Ti e njeh vetm njerimin dhe

114

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

vuajtjen, e njeh vetm helmin. Nuk beson n ilaq. Nuk e din se ilaqi
ekziston, ather si mund t besosh n t?
Mjeshtri nuk sht asgj tjetr prve se personifikim i fenomenit t
lumturis absolute. Ajo n t vibron. Nse i beson, ato vibrime do t prekin
edhe ty. Mjeshtri nuk sht msues, ai nuk t mson. Mjeshtrit nuk i
interesojn msimet apo ligjet Mjeshtri sht prezenc. Nse i beson ai
bhet i afrueshm. Mjeshtri sht vet afrimi. Prmes tij do ta fitosh
shndritjen e par t Hyjnis. Dhe mandej mund ta vazhdosh rrugn tnde.
N luft pr lirim
duhet mbshtetur n Gurun.
Kur mendja jote e pranon bekimin e tij,
lirimin e ke n duar.
Mjeshtri nuk mund t ta jap lirimin, por mund t t oj deri tek dera
i lirimit. Mjeshtri nuk mund t ta jap lirimin, kt duhet ta arrish vet, sepse
ajo e cila ipet nga dikush, mund t t merret nga dikush tjetr. Vetm ajo q
sht e jotja, sht e jotja. Mjeshtri kt nuk mund t ta jap. Ai mund t ta
jap vetm bekimin por bekimi i tij sht fenomen esencial. Prmes tij ti
mund ta shohsh t ardhmen personale. Prmes tij mund ta zbulosh fatin
tnd. Prmes tij edhe maja m e largt bhet e afrt. Prmes tij fillon t
ngjitesh, sikur hija e cila prpiqet t ngritet n qiell. Bekimi i tij mud t ta
ujit farn tnde.
N Lindje bekimi i Mjeshtrit sht shum, shum simbolik. Perndimi
ka mbet plotsisht i painformuar mbi kt fenomen. Perndimi di pr
msues, por jo edhe pr Mjeshtr. Msues jan ata t cilt t msojn pr t
vrtetn. Mjeshtrit jan ata t cilt ta japin shijen e t vrtets. Msues mund
t jet edhe dikush q nuk ka prvoj personale, edhe at e kan msuar
msuesit tjer. Krko Mjeshtr msues ka mjaft, Mjeshtrit jan t rrall.
E tash, si t gjendet Mjeshtri? Vetm nisu. Sa her q dgjon se
dikush sht ndritur, shko dhe bhu pranues. Mos u bn mendimtar, m tepr
bhu dashnor sepse Mjeshtrin do ta gjesh me emocion. Msuesin do ta
gjesh prmes mendimit: e dgjon msuesin, aty sht shpjegimi logjik i tij,
aty jan dshmit e tij. Haje Mjeshtrin, pije Mjeshtrin. Dgjimi nuk do t
ndihmoj sepse ku sht fenomen i gjall; energjia sht aty. Vetm nse e
han dhe e pin do t bhesh i vetdijshm dallimit t kvalitetit t qenies.
Nevoitet pranimi gjigant, pranimi femror pr tu gjetur Mjeshtri. Nse
je i pranueshm para Mjeshtrit t gjall prnjher dika do t kyet. Mos
bn asgj vet thjesht qndro prezent. Ky sht fenomen aq i rndsishm
energjetik sa q papritmas dika do t kyet, dhe ti do t kapesh. Ky sht

115

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

fenomen erotik. Askush nuk mund ta thot: E kam gjetur Mjeshtrin. Pr


kt nuk ka dshmi. As mos provo, sepse dokush mund ta dshmoj t
kundrtn. E ke gjet, dhe ti kt e di: e ke shijuar, dhe ti kt e di. Kjo
njohuri buron nga zemra, nga ndenjat.
Tilopa thot:
N luft pr lirim
duhet mbshtetur n Gurun.
Kur mendja jote e pranon bekimin e tij,
lirimin e ke n duar.
Vet fjala Guru sht shum m domethnse. Fjala msues nuk e
ka kt kuptim. Msues sht dikush i cili ka zotruar dika, q ka kaluar
trajnim t gjat, i cili sht disciplinuar, i cili sht prgatitur pr Msues.
Guru sht dika krejtsisht tjetr.
Me emrin guru emrtohet dikush q sht shum, shum i rnd si
reja e cila pret etjen tnde pr tu zbrazur; si lule e peshuar nga aroma, e cila
pret hundn tnde q n t t deprtoj. Fjala guru do t thot i rnd,
shum i rnd, i rnduar nga pesha e energjis dhe t Panjohurs, i rnduar
nga Hyjnorja, i rnd si gruaja me barr.
Guru sht i mbarsur me Zot. Pr kt arsye ne n Lindje themi se
Guru sht Zot. Kjo n Perndim vshtir mund t kuptohet sepse n
Perndim fjala Zot ka kuptimin e krijuesit. Ne ne Lindje nuk bezdisemi
shum pr krijuesin. Ne Gurun e quajm Zot. Prse? Sepse sht i mbarsur
nga Hyjnia. Sepse sht i rnduar nga Hyjnia sht i gatshm pr tu
zbrazur. Nevoitet vetm etja jote, toka e etur.
N t vrtet, ai me asgj nuk ka zotruar, nuk ka kaluar kurrfar
trajnimi, nuk sht disciplinuar; nuk ka kurrfar arti me t ciln ai sht br
Mjeshtr jo. Ai e jeton jetn n trsi, jo me ndihmn e disciplins, ve lir
dhe natyrshm. Ai veten nuk e detyron. Ai lviz me ern, ai e lejon natyrn
ta udhheq n drejtimin e saj. Prmes miliona prvojave t vuajtjes dhe
dhimbjes, lumturis dhe gzimit, ai sht pjekur, sht br i pjekur.
Guru sht frut i rnd, i pjekur, i cili pret vetm t bie.
Nse je i gatshm pr ta pranuar, ai do t bie n ty.
Guru sht plotsisht fenomen i Lindjes. Perndim ende nuk sht i
vetdijshm pr t. N Perndim kjo sht vshtir t ndihet: Prse ti
prkulem Gurus? Prse ta vm kokn n kmbt e tij? Kjo duket
poshtruese. Por, nse dshiron ta pranosh, duhet t prkulesh. Ai sht i
rnd, ai mund t zbrazet, por duhet t prkulesh, se ndryshe nuk mund ta
pranosh.

116

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Kur nxnsi ne besim t plot prkulet para kmbve t Mjeshtrit,


ngjan dika t ciln syt nuk mund ta shohin. Energjia zbret nga Mjeshtri
tek nxnsi. Nse bhesh i vetdijshm mund ta shohsh aurn e Mjeshtrit,
ylberin e tij, se si ajo vet hyn n nxnsin, me t vrtet do t shohsh se
far po ngjan.
Mjeshtri sht mbarsur me energji Hyjnore. Energjia e tij sht e
pafundme, kshtu q pafundsisht mund t zbrazet n nxns. Ai mund t
punoj me miliona nxns. Kurr nuk harxhohet sepse sht n lidhshmri
me Trsin, e ka gjet burimin e trsis. Pr t tij mund t hedhesh n
gremin. Pr tiu dorzuar Zotit sht paksa m e komplikuar sepse nuk e di
se ku sht Ai. Ai kurr askujt nuk i ka dhn adres. Por Gurun mund ta
gjesh. Nse m pyet se ka sht Guru, do t them se Guru sht adresa e
Zotit.
Kur mendja jote e pranon bekimin e tij,
lirimin e ke n duar.
Ather mund ta kesh t qart se je i pranuar. Kur e ndien se bekimi i
Mjeshtrit sht lshuar n ty, se po t ujit me bekim si lule, mund t jesh i
sigurt se lirimin e ke n duar.
Ka ndodh: nxnsi i Buds, Sariputa, nj dit ishte prkulur para
kmbve t Buds. Prnjher e ka ndie se si energjia po lshohet n t. E ka
ndie transformimin e papritur, ndryshimin e mendjes s trsishme, sikur t
kishte qen i shkatrruar, dhe mandej prsri i krijuar. Ka filluar t qaj; Jo,
prit edhe pak. I gjith grumbulli i nxnsave t Budas nuk ka kuptuar se
far po ngjan. Ka thn: Prit pak -jo aq shpejt.
Buda e pyet Po prse?
Ai prgjigjet: Ather kto kmb pr mua do t humben
prgjithmon. Prit pak. lirimin e kam n duar, por un dua q edhe pak t
jem me ty. Mos m dbo nga vetja aq shpejt. Sepse kur njher Mjeshtri
t bekon, dhe kur lirimin e ke n duar, kjo sht e fundit. Mjeshtrit mund ti
thuash vetm lamtumir. Sariputa ka thn: Prit edhe pak.
Sariputa m von sht ndritur. Buda i ka thn: Tash shko, kam prit
mjaft. Tash shko dhe prcjelle krejt ka t kam dhn, shko dhe ndaje kt
me t tjert.
Sariputa sht larguar duke vajtuar e duke qar. Dikush e kishte
pyetur: Je ndritur,e ti po qan e po vajton?
Ishte prgjigjur: Po, jam ndritur por e kisha hedhur lumturin,
ndritjen po t m kishte ln Buda t jetoj pran kmbve t tij.
Falenderim aq i thell dhe Sariputa kishte vazhduar: pr do dit
ishte lutur n at drejtim nga ka shkuar Buda. E njerzit gjithmon e kan

117

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

pyetur: Prse po e bn kt? Kujt po i prkulesh? Ai prgjigjej: Buda po


shkon kah jugu.
Kur i kan ardhur dit e fundit t jets, kishte pyetur: Ku sht tash
Buda? Dua t vdes duke u prkulur n at drejtim. Dhe ka vdekur duke u
prkulur ne drejtim n t cilin ka qen Buda.
Kur energjia pranohet, kur vjen bekimi i fundit i Mjeshtrit, lirimi
sht n duar, dhe duhet thn lamtumir.
N zen, n Japoni, kur nxnsi vjen tek Mjeshtri, ai e bjen qilimin e
tij. E shtron para Mjeshtrit, ulet dhe e dgjon; do dit vjen dhe e dgjon se
ka po flet qndrojn aty me vite bashk. Mandej, kur e pranon bekimin e
fundit, ai i prkulet Mjeshtrit, e mbshtjell qilimin, dhe e braktis at.
Qilimi sht simbolik. doher kur nxnsi e mbshtjell qilimin, nxnsit
tjer e din se e ka pranuar bekimin. Tash ajo sht prshndetja e fundit.
Mjerisht, t gjitha gjrat n kt bot jan t parndsishme.
ato jan vetm far pikllimi.
Msimet e vogla ojn n vepra duhet mbshtetur vetm n t mdhat.
Tantra sht Msim i Madh. Msimet e vogla t tregojn far t
bsh, e far jo. Ti japin Dhjet urdhrat. Bne kt, e mos e bn at.
kto jan msime t vogla. Msimi i Madh nuk t jep kurrfar urdhri. Ai
nuk brengoset pr at se far ti bn. Ai sht i fokusuar n at se far je ti
sht i fokusuar n qenien tnde, n qendrn tnde, n vetdijn tnde,
vetm kjo sht me rndsi.
Tilopa thot:
Mjerisht, t gjitha gjrat n kt bot jan t parndsishme.
ato jan vetm far pikllimi.
Msimet e vogla ojn n vepra duhet mbshtetur vetm n t mdhat.
N kt bot gjithka sht far e pikllimit. Por gjithmon kur dikush
ndritet, rrezja e drits lshohet n tok. N kt bot krejt sht far
pikllimi, por rrezja e drits lshohet nga qielli doher kur dikush ndritet.
Nse e prcjell at rreze drite, mund t shkosh deri tek vet burrimi i asaj
driteje, tek dielli.
Dhe, mos e harro, Tilopa thot: Mos u bn viktim e msimeve t
vogla. Shum jan br. Njerzit vijn dhe m thon: Ne jemi
vegjetarian. A do t na oj kjo n ndritje? Msim shum i vogl. Apo
thon: Ne besojm n celibat. Msime shum t vogla. Ata bjn shum
gjra, vetm nj kurr nuk e prekin e ajo sht qenia e tyre. Ata e

118

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

menagjojn karakterin e vet, prpiqen t bhen sa m t urt, por e tra


mbetet vetm dekorim.
Disciplina e jashtme sht dekorim. Ajo duhet t vij nga brenda, ajo
duhet t shtrihet prej qendrs kah periferia. Ajo nuk duhet t shtyhet prej
periferis kah qendra. Msimi i Madh thot: Ti ve je ai q duhet me qen,
realizoje kt. Ti ve je caku, bhu i vetdijshm ksaj. N kt moment fati
yt mund t realizohet. ka po pret? Mos beso n hapa gradual krce, bhu
trim.
Vetm trimat mund ta prcjellin Msimin e Madh t Tantrs. T
brengosurit, frikacakt; ata t cilt i friksohen vdekjes, ata t cilt i
friksohen humbjes s vetes s tyre, t cilt friksohen para dorzimit, do t
bhen viktima t msimeve t vogla. Pr shkak se msimet e vogla mund
ti kontrollosh: mos ha kt, mos bn at; me kt mund t menagjosh, krejt
sht nn mbikqyrjen tnde.
Msimi i Madh sht dorzim, dorzimi i mbikqyrjes personale dhe
lejimi q Trssi t t merr kur t dshiroj ajo. Mos noto kundrull rryms.
Dorzoju lumit, bhu lum sepe lumi rrjedh kah deti. Ky sht Msimi i
Madh.

VII
RRUGA PA RRUG
Knga vazhdon:
Kaprcimi i dualizmit sht kndvshtrim mbretror.
Mposhtja e mendjes s shqetsuar sht praktik mbretrore.
Rruga e jo-praktiks sht rruga e t gjith Budave.
Ai i cili i shkon ksaj rruge e arrin Budarin.
Kalimtare sht kjo bot, si fantazm dhe ndrr, substanc nuk ka.
Braktise dhe heq dor nga familja jote,
preje litarin e epsheve dhe urrejtjes,
dhe shko n male pr t medituar.
Nse pa prpjekje je i relaksuar n gjendjen e natyrshme personale,
S shpejti Mahamudra do t ngadhnjej dhe do ta arrish Jo-arritjen.

119

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Jan dy rrug. Rruga e par sht rruga e lufttarit, ushtarit. Ruga e


dyt sht ajo e zemrs. Rruga Mbretrore. Rruga e par sht joga, rruga e
dyt sht tantra. Por s pari duhet ta kuptoni rrugn e lufttarit, ushtarit,
sepse vetm ather do ta kuptoni se far ka nnkuptuar Tilopa me Rrugn
Mbretrore.
Lufttari lufton centimetr pr centimetr, lufttari duhet t jet
agresiv, t jet i dhunshm, ai duhet ta shkatrroj apo ta mposht armikun e
tij.
Joga prpiqet q brenda teje t krijoj konflikt. Ajo krijon dallim t
qart midis asaj q sht e drejt dhe e gabueshme; n mes t mirs dhe t
keqes, t asaj q i prket Zotit dhe asaj q i prket djallit. E gati t gjitha
religjionet, prve tantrs, e prcjellin rrugn e jogs. Ato e ndajn realitetin
dhe krijojn konflikt t brendshm. Prmes konfliktit, ato zhvillohen.
Pr shembull: ti n vete ke urrejtje; rruga e lufttarit sht q kt
urrejtje ta shkatrroj. E ndien zemrimin, lakmin dhe seksin, edhe miliona
gjra tjera rruga e lufttarit sht ti shkatrroj krejt ka jan t gabuara,
negative, dhe ti zhvolloj vetm ato q jan t mira dhe pozitve. Urrejtja
duhet t shkatrrohet, e t zhvillohet dashuria. Zemrimi plotsisht duhet t
shkatrrohet, dhe t krijohet dhembshuria. Seksi duhet plotsisht t humbet
dhe tia lshoj vendin brahmachary, celibatit t pastr. Joga prnjher si
me sopat t copton n dy pjes: e drejt dhe e gabuar; e drejta duhet ta
mposht t gabuarn.
far do t bsh? Zemrimi sht prezent far joga sugjeron? Ajo
sugjeron t krijosh shprehin e dhembshuris, ta krijosh t kundrtn; krijo
nga kjo shprehi, dhe do t fillosh t funksionosh si robot pr kt arsye e
kan quajtuar rruga e ushtarit. N gjith botn, npr krejt historin, ushtari
ka qen i trajnuar t jetoj si robot; ai ka krijuar shprehi.
Shprehit punojn pa vetdije, shprehive vetdija nuk i duhet, ata
mund t lvizin edhe pa ty. Nse ke shprehi e gjithsesi se ke, mund ti
vshtrosh. Shikoj njerzit kur i nxerrin cigaret prej xhepi ai fare nuk sht i
vetdijshm veprimit q bn. Ai sikurse robot e gjen xhepin. Posa t shfaqet
tensionimi i tij i brendshm, dora e tij futet n xhep. I merr cigaret dhe fillon
t tymoj. Do ta hedh filterin dhe do ta prsrit veprimin, dhe fare t mos
jet i vetdijshm asaj q bn.
Ne i msojm ushtart t jetojn si robot. Ushtari duhet t punoj dhe
t prcjell, ai fare nuk guxon t jet i vetdijshm. Kur i komandohet t
kthehet n t djatht, ai ktheht n t djatht; ai nuk duhet t mendoj a t
ktheht apo mos t kthehet sepse nse fillon t mendoj, ather krejt bhet
e pamundur, ather n bot sdo t kishte me pas m luftra. Nuk nevoitet
persiatja, e as vetdija nuk nevoitet. Ai duhet t jet aq i vetdijshm sa pr ta

120

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

kuptuar urdhrin, dhe kjo sht e tra. Minimumi i vetdijs: posa t ipet
udhri, aty, prnjher, si makin, ai fillon ta zbatoj. Nuk sht ai kur i
komandohet t kthehet n t majt e ai kthehet n t majt ai dgjon kt,
dhe rrotullohet. Nuk sht kthyer AI, ai ka krijuar shprehi. Kjo sht sikur
kur e ndez dhe e fik dritn: drita nuk mendon a sht e ndezur apo e fikur
ti e shtyp butonin dhe drita ndizet.
William James ka shkruar se njher duke ndenjur n kafene, derisa
ushtari i penzionuar, i penzionuar m tepr se njzet vjet, kishte kaluar duke
e bartur shportn me vez. Paritmas William James kishte br shaka.
Zshm kishte brtit: Gaditu! dhe i gjori plak n kt ishte ndalur. I
kishte lshuar vezet nga dora dhe ato ishin thyer. S teprmi ishte zemruar;
fluturimthi e kishte pyetur: far shakaje sht kjo?
E William James iu ishte prgjigjur: Ske pas nevoj t m dgjosh.
dokush mund t thot Gaditu! Kush t ka thn t dgjosh? Ke mundur
ta vazhdosh rrugn tnde.
Burri kishte thn: Kjo sht e pamundur kjo ka ngjar
automatikisht. Kan kaluar njzet vjet prej kur nuk jam n ushtri m, por
shprehia ka mbetur thell e rrnjosur. Shum vite ushtrimesh dhe refleksi
i kushtzuar krijohet.
Nocioni refleks i kushtzuar sht i mir. E ka krijuar psikologu rus
Pavlov. Ti vetm reagon; nse dika futet n syrin tnd ti nuk mendon se a
duhet mbyllur syrin apo jo, syri thjesht do t mbyllet. Miza fluturon, dhe ti i
mbyll syt; nuk ke nevoj t mendosh, kjo nuk sht e nevojshme, ky sht
refleks i kushtzuar ajo ngjan vetvetiu. Kjo sht shprehi e trupit tnd, kjo
sht n gjakun tnd, n eshtrat e tua. Kjo thjesht ndodh! Aty asgj nuk
duhet br.
Ushtari sht i trajnuar t jetoj si robot. Ai duhet t funksionoj me
ndihmn e reflekseve t kushtzuara. Kjo sht e huazuar nga joga. Je i
zemruar joga thot: Mos u zemro, m mir krjo dhembshuri. Ngadal
energjia jote do t filloj t shkoj kah shprehia e dhembshuris. Nse n
kt veprim ia del nj koh m t gjat, zemrimi plotsisht do t zhduket
dhe do t bhesh plotsisht i dhembshur. Por do t jesh i vdekur, e jo i gjall.
Do t bhesh robot, e jo qenie njerzore. Do t jesh i dhembshur, por jo pr
shkak se me t vrtet je i dhembshur, por pr shkak se ke krijuar shprehi.
Ti mund t krijosh shprehi t kqija, ti mund t krijosh shprehi t
mira. Dikush krijon shprehi pr t pir cigare, dikush krijon shprehi pr t
mos pi cigare; dikush do t krijon shprehin e t ushqyerit vegjetarian,
dikush do t krjioj shprehin e t ushqyerit jovegjetarian por te dyjat jan
t krijuara, e n fund t fundit jan t njjta, sepse te dyjat ekzistojn prmes
shprehis.

121

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Koj sht e rndsis esenciale pr ta studiuar sa ma thell, sepse


shum leht sht t krijosh shprehi t mira e shum vshtir sht me u b
i mir. E me ndryshuar dika me shprehi t mira nuk sht e shtrenjt, kjo
mund t bhet shum leht.
Tash, posarisht n Rusi, e kan zhvilluar terapin: terapin me
refleks t kushtzuar. Ata thon se njerzit nuk mund tia dalin me shprehit
e tyre. Dikush ka pi cigare njzet vjet si mund t pressh q ai ta ndrprej
kt? Mund t prpiqesh ti shpjegosh se kjo sht shprehi e keqe, mjeku
mund ti tregoj se kjo sht e rrezikshme, dhe se mund ta fitoj kancerin, por
shprehia njzet vjet e gjat tash sht e paprmirsuar, tash sht zhyt n
shtresat m t thella t trupit t tij, tash ajo sht n metabolizmin e tij.
Madje edhe nse dshiron, madje edhe nse sinqerisht e dshiron kt
sepse kjo nuk sht pyetje dshirs s sinqert: njzet vjet t praktikimit t
pandrprer kjo thjesht sht e pamundur. Ather, far t bhet?
N Rusi thon se ske nevoj asgj t bsh, dhe ska nevoj asgj ti
shpjegohet. Ata e kan zbuluar terapin: njeriu filon t pi cigare, e ata i japin
elektroshok. Shokimi, dhimbja dhe pirja bashkohen n mes vete, bhen
bashkpuntor. Njeriu qndron n spital shtat dit, dhe sa her q ndez
cigare, prnjher, automatikisht, fiton elektroshok. Pas shtat ditsh
shprehia sht thyer. Madje edhe po ta kishit bindur t pi cigare, ai do t
kishte filluar t dridhet. N momentin kur e merr cigaren n dor, i gjith
trupi fillon ti dridhet pr shkak t kujtess n shok.
Ata pohojn se njeriu kurr m nuk do t pi cigare; ia kan thyer
shprehin me elektroshok terapi shum t mpreht. Por ai sdo t bhet
sikurse Buda vetm pse ia kan thyer shprehin e vjetr me shok terapi. T
gjitha shprehit mund t ndryshohen prmes shok terapis. A do t bhet ai
Buda? I ndritur? Pr shkak se nuk ka shprehi t kqija? Jo. Tash ai nuk do t
jet m as qiene njerzore do t bhet mekanizm. Do t filloj ti
friksohet do gjje, asgj m nuk do t mund t bj sepse n t sht
mbjell shprehia e RE e friks.
Ky sht ferr n plot kuptimin e fjals: t gjitha religjionet e prdorin
kt shok terapi. Askund nuk ka parajs dhe ferr. Te dyjat jan truk, koncept
i vjetr psikoterapeutik. Ferrin e kan prshkruar aq tmerrshm sa q fmija
nga vegjlia i friksohet. Vetm cekja at emr, e ai do t filloj t dridhet
nga frika. Ky sht vetm truk me t cilin parandalohen shprehit e kqija.
Edhe parajsa gjithashtu sht truk per tu kultivuar shprehit e mira; kshtu,
nse i pason vetm shprehit e mira, n parajs t premtohen shum
knaqsi, fat, bukuri dhe jet e prtejme. N kt mnyr shoqria t tregon
se ka sht mir t pasosh. Parajsa t ndihmon t shkosh kah pozitivja, e
ferri t mbron t mos shkosh n drejtim negativ.

122

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Tantra sht i vetmi religjion e cila nuk prdor refleksin e kushtzuar


sepse tantra t thot se ti duhet t lulzosh n qenie prkryeshm t zgjuar,
e jo n mekanizm ngjajshm me robotin. Kshtu, nse e kupton tantrn, ajo
q sht e keqe sht SHPREHI; nuk ka shprehi t kqija, nuk ka shprehi t
mira SHPREHIT jan t kqija. Kur bhesh i zgjuar, sdo t ket m
shprehi. Thjesht jeto prej astit n ast me vetdije t plot, e jo prmes
shprehive. Nse mund t jetosh pa shprehi, ather kjo sht Rrug
Mbretrore.
Prse mbretrore? Sepse ushtari duhet ta ndjek rrugn, ndrsa Mbreti
jo. Mbreti sht sipr, ai jep urdhra, ai nga askush nuk merr urdhra. Mbreti
kurr nuk shkon n luft, vetm ushtart shkojn. Mbreti nuk sht lufttar.
Mbreti prej t gjith njerzve bn jet m t relaksuar. Kjo sht vetm
metafor. Ushtari duhet t pasoj, e mbrreti thjesht jeton lirshm dhe
natyrshm; askush nuk sht mbi t. Tantra thot se askush nuk sht mbi
ty. K do ta pasosh, k do ta kesh n jet shembull, imitator i kujt do t
bhesh? askush nuk sht. Jeto i lir dhe i natyrshm dhe duke lulzuar n
jet dhe vetm nj mos e harro: t jesh i vetdijshm.
Prmes lufts do t krijosh shprehi t mira, por ato do t jen vetm
shprehi, asgj e natyrshme. Njerzit thon se shprehit jan natyra e dyt;
ndoshta por mos e harro fjaln e dyt. Kjo nuk sht e natyrshme; kjo
vetm duket e natyrshme, por nuk sht.
far do t jet dallimi n mes dhembshuris s vrtet, dhe
dhembshuris s kultivuar? dhembshuria e vrtet sht prgjigje prgjigje
n situatn e dhn. Dhembshuria instiktive gjithmon sht e freskt; dika
ka ndodh, dhe zemra jote nxiton kah ajo. Fmija sht rrzuar, e ti ke
vrapuar pr ti ndihmuar pr tu ngritur, por kjo sht prgjigje. Dhembshuri
e rreme, dhembshuria e kultivuar sht reagim.
Kto dy fjal jan kuptimplot: prgjegjsi dhe reagim.
Prgjegjsia sht prgjigje n thirrje; reagimi sht vetm shprehi e
rrnjosur sepse n t shkuarn ke qen i trajnuar pr ti ndihmuar njerzve
n vshtrsira, ti thjesht shkon dhe i ndihmon, por aty nuk ka zemr.
Dikush fundoset n lum, ti vrapon pr ti ndihmuar pr shkak se ashtu je
msuar t veprosh. Ke krijuar shprehi pr ti ndihmuar t tjert, por ti nuk je
i involvuar n kt. Ti mbetesh jasht ksaj, zemra jote nuk sht aty ti nuk
je prgjigjur. Ti nuk i je prgjigjuar atij njeriu, atij njeriu i cili po mbytet n
lum. Ti nuk iu ke prgjigjur ktij asti, ti e pason ideologjin.
Me prcjell ideologjin sht mir: ndihmoj t gjith, bhu rob i t
gjithve, bhu i dhembshur! Ke ideologji dhe prmes saj ti reagon. Ajo nga e
cila vjen aksioni sht e shkuar, sht gj e vdekur. Kur situata krijon aksion

123

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

e ti prgjigjesh me vetdije t plot, vetm athere brenda teje ngjan dika e


mrekullueshme.
Nse reagon shkaku i ideologjis, shprehive komode t vjetra, asgj
nuk do t arrish nga kjo. M s shumti far mund t arrish sht ego i
vogl, q nuk sht edhe ndonj fitim. Mund t fillosh t lavdrohesh me
faktin se si e ke shptuar t fundosurin. Mund t shkosh tek sheshi dhe
zshm t brtassh: Dgjoni, e kam shptuar nj jet njeriu! Ndoshta ego
do t bhet pak m i madh, ke br dika t mir, por ky nuk sht ndonj
fitim. Ke humbur gjas t mir pr tu br spontan, q spontanisht t bhesh
i dhembshur.
Po t ishe prgjigjur, ather dika do t kishte kulmuar brenda teje,
dika do t kishte lulzuar; ather do ta kishe ndier qetsin qendrore,
heshtjen, bekimin. Gjithmon kur prgjigjesh, n vete ndien lulzim.
Gjithmon kur reagon, mbetesh i vdekur; sillesh si kufom, reagon si robot.
Reagimi sht i shmtuar, prgjigjja sht e mrekullueshme. Reagimi
gjithmon sht pjes. Reagimi kurr nuk rrjedh nga trsia. Prgjigjja
gjithmon rrjedh nga trsia, totaliteti yt hedhet n lum. Ti pr kt nuk
mendon, kjo thjesht ndodh.
Nse jeta jote bhet prgjigje dhe spontanitet, nj dit do t bhesh
Buda. Nse jeta jote bhet jet reagimesh, shprehish t vdekura, ndoshta do
t dukesh si Buda, por Buda nuk do t bhesh. Do t jesh fotografi e Buds,
por prbrenda do t jesh vetm trup. Shprehit e vrasin jetn. Shprehit jan
kundr jets.
Ke krijuar shprehi q do mngjes t zgjohesh heret, n ora pes. N
Indi kam par shum njerz q bjn kshtu, me shekuj, sepse sht e
msuar se Brahmamuhurt, koha para lindjes s diellit, sht momenti m i
volitshm, m i shenjti. Edhe sht por nga kjo nuk mund t krijosh
shprehi, sepe e shenjta ekziston vetm n prgjigjen e gjall. Ata zgjohen
n ora pes, por n fytyrat e tyre kurr nuk do t shohsh shklqimin i cili
krijohet nse zgjohesh me prgjigje.
Rreth e rrotull teje zgjohet jeta; e gjith planeta e pret diellin, yjet jan
zhdukur. Gjithka bhet m e qart! Planeta ka fjet, drunjt kan fjet,
zogjt jan t gatshm t fluturojn. Gjithka sht e gatshme. Nis dita e re,
shklqimi i ri.
Nse prgjigjesh, ti ather fluturon si zog duke cicruar dhe duke
knduar; do ta vallzosh vallzimin tnd. Kjo nuk sht shprehi, kt nuk e
bn pr shkak se DUHET t zgjohesh, kt nuk e bn pr shkak se ashtu
sht e shkruar n libra t shenjta, e ti je hindus i devotshm dhe duhet t
zgjohesh n mngjesin e hershm. Nse nga kjo krijon shprehi nuk do ti

124

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

ndish zogjt; ti nuk do ta shohsh lindjen e diellit, sepse nuk sht qllimi
aty ti i ndjek rregullat e vdekura.
Ndoshta do t jesh i zemruar; ndoshta nuk do t dshirosh t
zgjohesh se von ke ra me fjet dhe nuk ndihesh mir. Ndoshta kishte me
qen ma mir t flesh edhe pak. Ti ende nuk je i gatshm, ende je shum i
lodhur. Ndoshta nata e kaluar ka qen e keqe, dhe ti ke fjet shum pak dhe
ndihesh i plogsht. Por jo shkrimet jan kundr ksaj e ty t kan msuar
nga fmijria
Kur kam qen fmij, gjyshi im shum ka insistuar n zgjim t
hershm. M zgjonte n ora tre t mngjesit nga gjumi e un ather
thjesht nuk isha i gatshm pr zgjim. M tundte e un n vete e shaja, por
asgj nuk mund t bja dhe ai m merrte n shetitje ashtu i prgjumur ecja
bashk me t. Ai e ka shkatrruar krejt bukurin.
Gjithmon m von kur shkoja n shetitjen mngjesore, kt nuk
mund tia falja. Gjithmon m kujtohej me kt veprim. Me at q me vite
m ka tundur t prgjumur, e ka shkatrruar t trn ka br gjn e mir
dhe ka menduar t m ndihmoj pr ta krijuar shprehin jetsore. Por kjo nuk
ka qen metod. M tundte t prgjumur; e shtegu ishte i mrekullueshm
edhe mngjesi ishte i mrekullueshm, por ai e ka shkatrruar gjith bukurin,
nga e tra m ka prjashtuar. Tek pas shum vitesh kam mundur t shetis n
mngjes e duke mos mu kujtuar ai; prndryshe kujtimi n t gjithmon ka
qen me mua. Madje edhe pas vdekjes n mngjes m prcjellte si hije.
Nse krijon shprehi, nse nga kjo krijon detyrim, ather mngjest do
t bhen t shmtuara. Ather sht m mir t vazhdosh t flesh. Por bhu
spontan! Nganjher nuk do t jesh n gjenjde t ngritesh ska n kt
asgj t keqe, ti nuk ke br mkat. Nse je i prgjumur, gjumi sht i
mrekullueshm i mrekullueshm si mngjesi i mrekullueshm si lindja e
diellit, sepse gjumi i prket Zotit aq sa i prket edhe dielli. Nse e ndien se
duhesh t pushosh gjith ditn, kjo sht mir!
Kjo sht ajo q tantra thot: Rrug Mbretrore sillu si mbret. Jo si
ushtar; askush nuk sht atje lart t t shty dhe t urdhroj; kjo me t
vrtet nuk do t duhej t ishte mnyra jote e t jetuarit. Kjo sht Rrug
Mbretrore. Duhet t jetosh prej astit n ast, t gzohesh prej astit n ast
spontaniteti duhet t bhet rrug. Dhe prse t brengosesh pr t
nesrmen? ky ast mjafton. Jetoje! Jetoje plotsisht. Prgjigju, por mos
reago. Formula duhet t jet: Pa shprehi.
Un nuk po them se duhet t jetosh n kaos, por mos jeto prmes
shprehive. Nse jeton spontanisht, ndoshta rruga jetsore do t shkoj rreth
teje por kjo nuk do t jet e detyrueshme. Nse do dit i gzohesh
mngjesit, dhe me gzim zgjohesh do mngjes, e jo nga shprehia, ather

125

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

do t zgjohesh heret do dit dhe do t mund t zgjohesh gjith jetn, por kjo
nuk do t jet shprehi. Ti nuk e detyron veten t zgjohesh heret kjo ndodh.
Kjo sht mrekulli, ti ksaj i gzohesh, ti kt e do.
Nse kjo ngjan nga dashuria ather m nuk sht stil, nuk sht
shprehi, nuk sht e kushtzuar, nuk sht e kultivuar gj e vdekur. Me pak
shprehi do t jesh m i gjall. Pa shprehi do t jesh prkryeshm i gjall.
Shprehit rreth teje do t bhen maska t vdekura, do t jesh i mbyllur n t,
do t jesh si n kapsul. Si fara n hojz do t jesh mbshtjellur, do t jesh i
ndrydhur. Bhu fleksibil.
Joga t mson ta kultivosh t kundrtn e t keqs. Lufton kundr
djallit dhe i kthehesh Zotit. N t ekziston dhuna mbyte dhunn n vete,
dhe do t bhesh i padhunshm, kultivoje jodhunn. Bne t kundrtn dhe
prpiqu q e kundrta t bhet model i yti. Kjo sht rruga e ushtarit
msim i vogl.
Tantra sht Msim i Madh Suprem. far tantra thot? Tantra
thot: mos krijo konflikt brenda vetes. Pranoj t gjitha, dhe prmes pranimit
t gjithkahi ndodh transcedenca, jo fitorja, por transcedenca. N joga ka
fitimtar, n tantrathjesht transcedenton. Nuk sht jo q ti me dhun t
bhesh i padhunshm, ti thjesht shkon prapa te dyjave, ti thjesht bhesh
fenomeni i TRET dshmitar.
Isha i ulur njher n shitoren e kasapit. Ai ka qen njeri shum i mir
dhe un shpesh e vizitoja. Ishte mbrmje dhe ai bhej gati ta mbyllte
shitoren kur hyri nj njeri dhe krkoi proshut. E dija se mishshitsi at dit i
kishte shitur t gjitha i kishte mbetur vetm nj. Kshtu q ishte shum i
lumtur; hyri brenda e mori nj proshut dhe e mati. kjo kushton pes rupi.
Burri i tha: Mir, ve un po prgatiti gosti pr shum miq e po m
duket se kjo sht e vogl. E dua nj m t madhe.
E dija se m nuk kishte, se i kishe mbetur vetm kjo. Mishshitsi pak
u mendua, shkoi me porshut n dhomn tjetr, kaloi posht e lart, dhe prap
u kthy, e vuri porshutn n peshore at t njjtn dhe i tha: kjo do t
kushtoj shtat rupi.
Burri i tha: A di ka, do ti marr te dyjat.
Mishshitsi me t vrtet ishte n gjendje t vshtir.
Edhe tantra e on n vshtrsi Trsin, vet Ekzistencn. Tantra thot:
do ti marr te dyjat.
Nuk ekzistojn dy. Urrejtja nuk sht asgj tjetr prpos aspekt tjetr i
dashuris. Edhe zemrimi nuk sht asgj tjetr prpos aspekt tjetr i
dhembshuris. Tantra thot: A di ka, do ti marr te dyjat. I pranoj te dyjat.
Dhe papritmas, prmes ktij pranimi, prezente sht transcedenca, sepse nuk

126

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

ekzistojn dy. Dhuna dhe jo-dhuna nuk jan dy. Zemrimi dhe dhimbshuria
nuk jan dy. Dashuria dhe urrejtja nuk jan dy.
Pasi q kt ti e di, edhe e vren por je aq shum i pavetdijshm sa
q nuk i vren faktet. Dashuria jote pr nj sekond shndrrohet n urrejtje.
Ather si sht e mundur q atje t jen dy? Madje as nj sekond nuk
nevoitet: n kt moment dashuron dhe menjher t njjtin person e urren.
Personin e njjt paradite e dashuron, pasdite e urren, dhe t nesrmen prap
e dashuron. Kjo loj e dashuris dhe urrejtjes vazhdon. N t vrtet,
dashuria dhe urrejtja nk jan fjal t qlluara: dashuria-urrejtja, zemrimishembshuria jan nj fenomen, e jo dy. N kt mnyr dashuria mund t
bhet urrejtje, urrejtja mund t bhet dashuri, zemrimi mund t bhet
dhembshuri, dhembshuria mund t bhet zemrim.
Tantra thot se kt ndarsi e ka krijuar mendja jote, dhe se ather ke
filluar t luftosh. S pari ke krijuar ndarsi; e ke gjykuar nj aspekt e tijetrit i
ke dhn prparsi. Ti s pari krjion ndarsi, mandej krijon konflikt, e tash ke
probleme. Dhe do t KESH probleme. Jogi pandrprer sht n probleme,
se fardo q t bj, fitorja nuk mund t jet prfundimtare, m s shumti
ka mund t arrij sht q ajo t jet e prkohshme.
Ti mund ta shtypsh zemrimin dhe ta aktrosh dhembshurin, por ti
shum mir e di se e ke shtyer n nnvetdije, se ajo sht atje n do
koh; dhe vetm pak jovigjilenc, dhe ajo do t vloj e t del n siprfaqe.
Prkt arsye ti pandrprer e shyp teposht. sht fenomen i pakndshm
kur gjithmon duhet ndrydhur gjrat negative ather krejt jeta sht e
shkatrruar. Kur do t knaqesh me hyjnin? Pr ty m sdo t ket hapsir
dhe koh. Lufton kundr zemrimit, lakmis, seksit, xhelozis dhe qindra
gjrave tjera e atje ka me qindra e qindar armiq, gjithmon duhet t jesh i
zgjuar, kurr nuk mund t relaksohesh . Si mund t jesh i lir dhe i
natyrshm? Gjithmon do t jesh i tensionuar, i ngritur, gjithmon i
gatshm pr luft, gjithmon n frik.
Jogi madje friksohet edhe t fle, sepse ai n gjum nuk mund t jet
n mbikqyrje. N gjum krejt ka sht e ndrydhur del n siprfaqe.
Ndoshta e ka mbrri celibatin derisa ka qen i zgjuar, por kjo n gjum bhet
e pamundur - femrat e bukura dalin n siprfaqe nga brendia, dhe jogi ktu
smund t bj asgj. Ato femra nuk vin nga parajsa si i prshkruajn
hindu tregimet, kinse Zoti i drgon. Prse Zoti do t ishte interesuar pr t? I
gjori jogi, nuk bn kurrfar mkati, vetm rrin n Himalaje me sy t
mbyllur, lufton me problemet e veta prse Zoti t interesohej pr t? Dhe
pse Zoti duhet ti drgoj APSARAS, femrat e bukura, pr ta larguar nga
rruga e tij? Prse? Atje nuk sht kurrkush. Nuk ka nevoj askush ta
drgoj askend. Jogi ia krijon vetvetes t gjitha ndrrat e veta.

127

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Krejt ka ndrydh del n siprfaqe. Ato ndrra jan pjes t asaj q e


ka mohuar jogi. Ort t cilat i kalon i zgjuar jan po aq tuat sa jan edhe ort
n t cilat ndrron. Se a on dashuri me gruan i zgjuar apo n ndrr, n
kt nuk ka kurrfar dallimi edhe nuk mund t ket, se pyetja nuk sht a
ekziston gruaja apo jo, por ti je n pyetje. Se a e dashuron imazhin, imazhin
nga ndrrat, apo e dashuron femrn reale, n kt nuk ka dallime esenciale
edhe nuk mund t ket, sepse femra reale sht gjithashtu imazh i
brendshm. Ti kurr nuk e njeh femrn reale, ti e sheh vetm imazhin.
Un jam ktu. Prej nga e di se me t vrtet jam ktu? Ndoshta kjo
sht vetm ndrr, dhe ti ndrron se jam ktu . Ku qndron dallimi nse ti
ndrron se jam ktu, apo me t vrtet m sheh ktu? dhe si do ta vrtetosh
kt? far kriteriumi ekziston pr ta prcaktuar kt? Se a jam un ktu apo
nuk jam nuk krijon kurrfar dallimi ti m sheh prbrenda mendjes tnde.
N t dy rastet ndrr apo zhgjndrr syt e tu e shohin reflektimin e
drits,e mendja jote e prkthen se dikush sht prezent. Ti kurr ske par
asnj person real, dhe nuk mund ta shohsh.
Pr kt arsye indust thon se kjo sht maya, se kjo bot sht
iluzore. Tilopa thot: Kalimtare sht kjo bot, si fantazm dhe ndrr,
substanc nuk ka. Prse? Sepse n mes ndrrs dhe zgjndrrs nuk ka
dallim. N t dy rastet ti je i mbyllur brenda mendjes tnde. Ti i sheh vetm
imazhet, ti kurr nuk e sheh realitetin nuk mundesh pr shkak se reliteti
mund t shihet vetm ather kur ti bhesh real. Ti je fenomen ngjajshm me
fantazmn, hije, - si mund ta shohsh realitetin? Hija mund ti shoh vetm
hijet. Realitetin mund ta shohsh vetm kur mendja bjen. Prmes mendjes
gjithka bhet joreale. Mendja projekton, krijon, ngjyros, interpreton krejt
bhet e rreme. Pr kt arsye po e theksoj, pandrprer po e potencoj se si t
bheni jo-mendje.
Tantra thot: Mos lufto. Nse lufton, luftn tnde do ta osh npr
shum jetra dhe asgj sdo t ndodh, pr shkak se ve n fillim ke gabuar
aty ku i ke shikuar dy, ka qen vetm nj. E nse hapi i par sht i gabuar,
nuk mund ta arrish cakun. I gjith udhtimi yt do t jet gabim i pandrprer.
Hapi i par duhet t jet prkryeshm i drejt, se prndryshe kurr sdo ta
arrish cakun.
E ka sht absolutisht reale? Tantra thot se ajo sht kur n dy e
sheh nj, kur nj e sheh n shumsi. Kur n dyshe mund t shohsh nj, n t
njjtin ast fillon transcedenca. Kjo sht Rrug Mbretrore.
Tash mund t prpiqemi ta kuptojm sutra.
Kaprcimi i dualizmit sht kndvshtrim mbretror.

128

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Kaprcim, jo fitim - por kaprcim. Kjo fjal sht shum e bukur.


far do t thot t kaprcesh?
Kjo sht sikur kur fmija luan me lodrat e tija. Ti i thua largoj, e ai
zemrohet. Gjithmon kur shkon me fjet ai i merr lodrat me vete n shtrat,
e nna duhet ti largoj kur e z gjumi. E para q ai mendon kur zgjohet
sht se ku i ka lodrat dhe kush i ka larguar. Madje edhe n gjum i ndrron
lodrat. Por, nj dit, papritmas do ti harroj. Disa dit do t qndrojn n
kndin e dhoms s tij, mandej do t jen t larguara ja t hedhura; kurr m
ska me qen me to. far ka ndodhur? Fmija i ka kaprcyer, sht pjekur.
Kjo nuk sht luft, e as fitore; ai nuk ka luftuar kundr dshirs pr t pasur
lodra. Jo, befas, nj dit, e ka kuptuar se ajo sht fmijri, dhe se m nuk
sht fmij; befas nj dit e ka kuptuar se lodrat jan lodra, se loja nuk
sht jet reale, dhe se ai sht i gatshm pr jet reale. Ia ka kthyer shpinn
lodrave. E kur e sheh se si ndonj fmij luan me lodra, ai qeshet; qeshet me
qeshje njohse, me qeshje urtake. Do t thot: Ky sht fmij, ende sht
fmijror, po luan me lodra. Ai ka transcedentuar.
Transcedenca sht fenomen shum spontan. Kjo nuk sht e
kultivuar. Ti thjesht piqesh. Ti thjesht e sheh absurditetin e sigurt t
gjrave dhe i transcedenton.
Njher nj djal i ri kishte ardhur tek un, dhe kishte qen shum i
brengosur. Ai e kishte pasur nj grua shum t bukur, por hunda e saj kishte
qen paksa m e madhe. Ksht q ai kishte qen i brengosur dhe m pyeti:
far t bj? Madje as operacioni plastik nuk kish ndihmuar hunda ishte
br edhe m e shmtuar; kur ti mundohesh t rregullosh dika t cils asgj
nuk i mungon, ajo bhet edhe m e shmtuar, krijohet kaos edhe m i madh.
Tash edhe m tepr sht shqetsuar, dhe m pyeti se far t bn.
I tregova pr lodrat dhe i thash: Nj dit edhe kt do ta kaprcesh.
Pikrisht kjo sht fmijrore pr far je aq i preokupuar me hundn?
Hunda sht vetm nj pjes e vogl, e gruaja jote sht aq e bukur, person i
mrekullueshm prse ather je aq i piklluar pr shkak t hunds? Sepse
gruaja ishte br shum e prekshme shkaku i hunds. Dhe hunda, ashtu si
sht, sht br problemi m i madh n jet. Dhe t t gjitha problemet jan
si ky! Mos mendo se problemet e tua jan di m t mdha t gjitha
problemet jan jan t ngjajshme. T gjitha problemet jan krijuar nga
fmijrorja, rinorja, ato kan lind nga papjekuria.
Aq shum ka qen i preokupuar me hundn sa q m nuk ka mundur
ta shikoj fytyrn e gruas, sepse sa her q e shikonte hundn ndihej keq
por ti nuk mundesh aq leht t iksh nga problemi. Nse ti nuk e shikon
fytyrn shkaku i hunds, ende mbetesh tek hunda. Gjithmon kur prpiqesh

129

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

ti shmangesh problemit, problemi mbetet aty. Ti je i preokupuar. Kshtu q


i kam propozuar t meditoj n hundn e gruas.
Ai tha: ka? Po un nuk mund as ta shikoj.
Iu jam prgjigjur: Kjo do t ndihmoj ti vetm medito n hund.
N t shkuarn njerzit kan medituar n majn e hunds s tyre,e ka nuk
sht n rregull q ti t meditosh n majn e hunds s gruas sate? Kjo sht
shum bukur! Provo.
Ai tha: E far do t ndodh?
Ti vetm provo, iu prgjigja, e pas disa muajve do t m tregosh
se far ka ndodh. Ajo le t rri ulur pr do dit para teje, e ti medito n
hundn e saj.
Nj dit me vrap erdhi dhe tha: far marrzire kam br! Papritmas
kt e kam kaprcyer. Krejt ajo marrzi m sht br e qart tash m kjo
nuk paraqet problem.
Ai nuk sht br fitimtar, sepse n t vrtet armik as q ka pasur, n
ty nuk ka armik kjo sht ajo t ciln e thot tantra. E gjith jeta sht n
dashuri t thell me ty. Nuk sht askush t cilin duhet shkatrruar, nuk
sht askush t cilin duhet pushtuar, askush q e ke armik, kundrshtar. E
gjith jeta t do. Nga do vend buron dashuria.
Poashtu as brenda teje nuk ka armiq kta armiq i kan krijuar
priftrinjt. Ata kan formuar fush betej, ata e kan krijuar fush betejn
tnde. Ata thon: Luftoje kt kjo sht e keqe! Luftoje at ajo sht e
keqe! Ata kan krijuar disa armiq sa q je rrethuar nga ata, prej teje kan
br fush betej, dhe e ke humbur kontaktin me bukuris e jets sate.
Un po t them: zemrimi nuk sht armiku yt, lakmia nuk sht
armiku yt; e as dhembshuria nuk sht armiku yt, madje as jodhuna nuk
sht armiku yt sepse qoft mik apo armik ti mbetesh n dualizm.
Vetm shiko n tr qenien tnde, dhe do ta gjesh se ajo sht nj. Kur
armiqt bhen miq, e miqt armiq, i gjith dualizmi zhduket. Papritmas
transcedenton, papritmas zgjohesh. E un t them, ajo ngjan prnjher,
sepse kur lufton, ti lufton pak nga pak. Kjo nuk sht fare luft. Kjo sht
rrug e mbretrve Rrug Mbretrore.
Tilopa thot: Kaprcimi i dualizmit sht kndvshtrim mbretror.
Kaprceje dualizmin!
Vetm vshtro, dhe do ta shohsh se dualizm nuk ka.
Bodidarma, diamanti m i rrall ndonjher i lindur, ka shkuar n
Kin. Mbereti kishte ardhur pr ta vizituar, dhe i kishte thn: Nganjher
jam shum i shqetsuar. Nganjher n mua ka shum tensionim dhe
vuajtje.

130

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Bodidarma e ka shikuar dhe i ka thn: Eja nesr heret n mngjes, n


ora katr, dhe merri me vete krejt pikllimin, frikat dhe tensionimet e tua.
Mos harro, mos eja vet krejt merri me vete!
Mbreti e ka shikuar Bodidarmn ai ka qen njeri me shikim mjaft t
uditshm; ai me shikim e ka friksuar vdekshm dokend dhe mbreti i
thot: far the? ka po mendon?
Bodirarma i prgjigjet: Nse nuk i bjen, ather si mund ti rregulloj?
Vetm merri me vete, dhe un do ti vendos t gjitha n vendet e tyre.
Mbreti kishte menduar: M mir t mos shkoj, n ora katr ende
sht terr, e ky po duket paksa i mendur. Dhe me at shkop n dor, ai
mund t m godet. Dhe ka ka menduar me at, t gjitha do ti v n vendin
e vet.
Bodidarma e kishte shqetsuar dhe gjith natn nuk kishte mundur t
fle. N mngjes iu ka dukur se ndoshta sht m mir t shkoj se nuk i
dihet? ndoshta dika mund t bj.
Ishte nisur prkundr vullnetit t tij, i pa vendosur, por prap kishte
shkuar. Dhe pyetja e par t ciln Bodidarma ia kishte shtruar kishte qen
derisa kishte qndruar para tempullit t tij me shkop n dor, n errsir me
shikim edhe m t trishtuar ka qen: Domethn erdhe! Ku jan t tjert
pr t cilt m ke folur?
Mbreti tha: Po flet uditshm, ato nuk jan gjra q mund ti barrt
pas vetes, ato jan brenda meje.
Bodidarma i prgjigjet: Ska lidhje, jasht apo brenda, gjrat jan
gjra. Ulu dhe mbylli syt, prpiqu ti gjesh brenda. Kape ndonjrin prej tyre
dhe menjher m trego dhe shiko n shkopin tim. E un do ti v n vend t
caktuar!
Mbreti kishte mbyllur syt, ska pasur tjetr far t bj i kishte
mbyllur syt paksa i friksuar, ka shikuar brenda andej kndej, ka vshtruar,
dhe prnjher sht br i vetdijshm se sa m tepr q vrojton, aq m
tepr e vren se atje nuk ka asgj as frika, as vuajtje e as shqetsim. Ka
hyr n me meditim t thell. Ort kan kaluar, dielli ka filluar t lind, e n
fytyrn e tij ka reflektuar qetsia e thell.
Ather Bodidarma i ka thn: Tash eli syt, ka sht shum,
shum sht! Ku jan personat tjer? A mund ti zsh?
Mbreti ka buzqesh, sht prkulur dhe ka prek me ball kmbt e
Bodidarms dhe i ka thn: Me t vrtet i ke vendos n vendin e tyre
pasi q nuk kam mundur ti gjej dhe tash e di se ku qndron problemi. E
para, ata nuk jan aty. Kan qen aty pasi q kurrs skam hyr n vete pr
ti par. Kan qen aty pasi q un nuk kam qen prezent. Tash e di ke
br mrekulli.

131

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Dhe kshtu ka ngjar. Ky sht transcedentim: jo t zgjidhet problemi,


por s pari t shikohet se a ekziston problemi fare. Ti n fillim krijon
problem, e mandej krkon mnyr pr ta zgjidhur. S pari zbuloni pyetje, e
mandej bredhni rreth bots duke krkuar prgjigje. Edhe prvoja ime sht e
till nse e vshtron pyetjen, pyetja zhduket; nuk ka nevoj pr kurrfar
prgjigje. Nse e shikon pyetjen, pyetja zhduket e ky sht transcedentim.
Kjo nuk sht zgjidhje, sepe nuk ekziston dyshimi t cili duhet zgjidhur. Ti
nuk je i smur, ather qfar duhet t zgjidhet?
Secili sht i atill far duhet t jet. dokush sht i lindur si mbret.
Asgj nuk t mungon, nuk ka nevoj t prsosesh. E njerzit t cilt
dshirojn t t prsosin, ata t shkatrrojn, ata jan dmtues t vrtet. Ka
shum t atill q ju shikojn si macja miun, dhe posa iu ofrohesh, ata
krcejn n ty dhe nisin t t prsosin. Ka shum t prkryer pr kt arsye
bota sht n kt gjendje sepse ka shum njerz t cilt dshirojn t t
prsosin. Mos i lejo askujt t t prsos. Ti je fjala e par dhe e fundit. Ti
nuk je vetm alfa, por je edhe omega. Ti je komplet, perfekt.
Dhe nse e ndien joprsosurin, tantra thot se joprsosuria sht
prsosuri. Pr kt nuk duhet t brengosesh. Duket e uditshme kur thuhet se
joprsosja jote sht prsosuri, se asgj nuk i mungon. N t vrtet, ti
dukesh i paprsosur jo pse je i paprsosur, por pr shkak se je prsosje n
zhvillim. Kjo duket absurde, e palogjikshme, pr arsye se mendojm se
prsosuria nuk mund t zhvillohet, se ajo sht shkalla e fundit e zhvillimit
ton por ather prsosuria vdes. Nse prsosuria nuk mund t zhvillohet,
ajo vdes.
Zoti vazhdon t prsoset. Zoti nuk sht i prsosur n kuptimin se m
nuk vazhdon t zhvillohet. Ai sht i prsosur sepse asgj nuk i mungon, por
ai shkon prej nj prsoseje tek tjetra, ai pandrprer zhvillohet Zoti sht
evolucion; jo prej joprsosuris kah prsosuria, por prej prsosuris kah m
e prsosura.
Kur prsosuria sht pa kurrfar ardhmrie, ajo sht e vdekur. Kur
prsosuria ka ardhmri, derisa ende sht e hapur, ende duke u zhvilluar, n
lvizje t pandalshme, ather duket si joprsosuri. Dhe dua t t them: bhu
i paprsosur dhe rritu, se kjo sht jeta. Dhe mos u mundo t bhesh i
prsosur, sepse ather do ta ndrpresh rritjen. Ather do t bhesh si
statuja e Buds, prej guri, por i vdekur.
Pr shkak t ktij fenomeni q prsosuria t zhvillohet ti ndien se
ajo sht e paprsosur. Lere t till far sht. Lejo t jet pikrisht i till
far sht. Kjo sht Rug Mbretrore.

132

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Kaprcimi i dualizmit sht kndvshtrim mbretror.


Mposhtja e mendjes s shqetsuar sht praktik mbretrore.
Je i hutuar, dhe prsri e prsri po e humb vetdijn. Mediton,
qndron n meditim, e mendimi vjen dhe prnjher e harron veten; e
prcjell mendimin, hyn n t. Tantra thot se vetm nj gj duhet mposhtur,
e ajo sht hutia.
far do t bsh? Vetm nj: kur vjen mendimi, bhu dshmitar.
Shikoje, vshtroje, lejoj t kaloj npr qenein tnde, por n asnj mnyr
mos u ngjit pr t, mos u bn as pr as kundr. Ai mund t jet mendim i
keq, mendim pr vrasje mos e shty, mos thuaj: Ky sht mendim i keq.
N astin kur dika thua pr mendimin, ti je ngjitur, je hutuar. Mandej
mendimi t on tek gjrat tjera, tek mendimet tjara. Vjen mendimi i mir,
mendimi mbi dhembshurin, por mos thuaj: Ah, mrekulli! Un jam shenjtor
i madh. M ka ardh mendim aq i mrekullueshm, sa q kam dasht gjith
bots ti ofroj shptim. Dshiroj ta shptoj do njeri. Mos thauj kshtu.
Mendimi i mir apo i keq, ti vetm bhu dshmitar.
Por, n fillim shum ka to ta kthej vmendjen. Ather far t
bhet? Nse je i hutuar, rri i hutuar. Mos u brengos pr kt, prndryshe ajo
breng do t bhet obsesioni yt. Bhu i hutuar, disa minuta do t jesh i
hutuar, dhe prnjher do t bie n mend: Un jam i hutuar, kjo sht n
rregull, kthehu. Mos u deprimo . Mos thuaj: Ka qen keq, m ka lshuar
koncentrimi, se n kt mnyr prap do t krijosh dualizm: keq dhe mir.
Je i hutuar n rregull, pranoje kt, kthehu. Madje as pr huti mos krijo
konflikt.
Pr kt ka folur Krishnamurti. Ai e ka shfryrtzuar konceptin shum
paradoksal. Ka thn nse je i pakujdesshm, bhu kujdesshm i
pakujdesshm. Kjo sht n rregull! Prnjher do ta vresh se je i
pakujdesshm, kthe vmendjen kah kjo dhe kthehu n shtpi. Krishnamurtin
nuk e kan kuptuar sepse e ka ndjekur Rrugn Mbretrore. Po t kishte qen
jogi, shum leht do ta kishin kuptuar. Pr kt arsye ka thn se nuk
ekziston metoda n Rrug Mbretrore nuk ka metoda. Ka thn se nuk ka
leksione n Rrugn Mbretrore nuk ka. Ka thn se nuk ka shkrime t cilat
do t ndihmojn pr Rrugn Mbretrore nuk ka libra.
Je i hutuar? mbaje n mend momentin, momentin kur je br i
vetdijshm se je i hutuar, dhe kthehu! Kjo sht e tra! Mos krijo kurrfar
konflikti. Mos thuaj, kjo sht keq, mos u deprimo, mos frustro pr shkak se
prsri e ke humb koncentrimin. Asgj ska n keqe n huti knaqu n t.
Nse do t knaqesh n huti, ajo do t ngjaj rrall e m rrall. Dhe do
t vij dita kur hutija m sdo t jet, por kjo nuk sht fitore. Ti nuk e ke

133

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

shtypur thell n nnvetdije animin e mendjes tnde kah hutia. Jo. Ti kt e


ke lejuar. Dhe kjo sht mir.
Ky sht mendim tantrist, se krejt sht e mir dhe e shenjt. Madje
edhe kur je i pakujdesshm, pr dika ajo sht e nevojshme. Nse mund t
ndihesh mir pavarsisht se far ndodh. Nse lufton pr fardo qoft, ke
rn nga Rruga Mbretrore dhe je br ushtar i thjesht, lufttar.
Kaprcimi i dualizmit sht kndvshtrim mbretror.
Mposhtja e mendjes s shqetsuar sht praktik mbretrore.
Rruga e jo-praktiks sht rruga e t gjith Budave.
Asgj ska nevoj t praktikohet, sepse praktikimi krijon shprehi.
Duhet t bhesh m i vetdijshm, e jo m i strvitur. Bukuria ngjan prmes
spontanitetit e jo prmes strvitjes. Mund ta praktikosh dashurin, mund ta
kalosh strvitjen. N Amerik po planifikohet t krijohet kursi i dashuris se
njerzit kan harruar si me dasht. Kjo me t vrtet sht e uditshme!
Zogjt, shtazt, drunjt nuk e pyesin askend, nuk shkojn n kurrfar kolegji
e ata dashurojn. Dhe shum njerz vijn tek un
Pikrisht para ca ditsh mora nj letr nga nj djal. Ai pyet: Un
kuptoj por si t dashuroj? Si t sillem? Si ti afrohem femrs?
Duket qesharake, por e kemi humbur t natyrshm, lirsin. Madje as
dashuria nuk sht e mundur pa strvitje. Nse strvitesh, do t bhesh
plotsisht i shmtuar, sepse krejt ka bn do t jet pjes e strvitjes. Kjo
nuk do t jet reale, do t jet aktrim. Ajo nuk do t jet jet reale, do t jet
aktrim.
Aktort krijojn dashuri, ata e aktrojn dashurin, por, a e keni
vrejtur se aktort prjetojn m s shpeshti disfat n dashuri? Jeta e tyre
martesore gati gjithmon sht e pasuksesshme. Kjo nuk do t duhej t ishte
ashtu. Sepse ata ushtrojn njzet e katr or n dit; me aq shum femra, n
po aq shum tregime, dhe n shum mnyra strviten pr dashuri; ata jan
dashnor profesionist, ishte duhur t jen t prsosur kur dashurohen por ata
kur dashurohen prjetojn vetm disfat.
Jeta martesore e aktorve gjithmon sht e pasuksesshme. Ku sht
problemi? Praktika sht problem, ata s teprmi shum kan strvitur tash
m zemra nuk mund t funksionoj. Ata bjn veprime mekanike: puthen,
por kjo nuk sht puthje, vetm buzt takohen. Kur buzt vetm preken,
energjia nuk prcjellet; buzt e tyre jan t mbyllura, t ftohta. Kur buzt
jan t mbyllura, t ftohta, energjia nuk lviz npr to, puthja bhet e
shmtuar, johigjienike. Ajo bhet vetm bartje e miliona bakterive dhe
smundjeve kjo sht e tra.

134

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Nse nuk ka energji, puthja sht e shmtuar. Mund ta prqafosh


gruan apo burrin por vetm eshrat do t takohen, ndeshje trupash, n kt
nuk ka krcim t brendshm t energjis. N kt nuk ka energji. Ti bn
vetm lvizje t pamundura. Mund t osh madje edhe dashuri; mund t
bsh lvizje dashurie; por kjo m shum do ti ngjaj gjimnastiks, e m pak
dashuris.
Mos e harro: strvitja e vret jetn. Jet sht m e gjall kur nuk sht
e strvitur. Kur rrjedh n t gjitha drejtimet pa kurrfar shabloni, pa
kurrfar discipline t imponuar, tek ather e merr disciplinn dhe drejtimin
e vet.
Rruga e jo-praktiks sht rruga e t gjith Budave.
Ai i cili i shkon ksaj rruge e arrin Budarin.
far t bhet? Nse jo-praktika sht rrug, far t bhet? Ather
jeto vetm spontanisht. Pr ka frika? Pse friksohesh t jetosh spontanisht?
Natyrisht, ather sht rrezik por kjo sht mir! Jeta nuk sht si
hekurudh treni, mbi t ciln trenat qarkullojne prsri e prsri. Jata sht si
lumi: lumi vet e krijon shtratin e tij; ai nuk sht kanal. Kanali nuk sht i
mir kanali nnkupton t jetosh sipas shprehive. Ekziston rreziku, por jeta
sht rrezik. Vetm njeriu i vdekur sht jasht rrezikut. N kt mnyr
njerzit bhen t vdekur.
Shtpit e juaja m tepr i ngjajn varreve. S teprmi brengoseni pr
siguri. E brengosja e teprt pr siguri vret, pr arsye se jeta sht e pasigurt.
Kjo sht ashtu! Kundr ksaj nuk mund t bhet asgj, askush nuk mund ta
bj t sigurt. do siguri sht e rreme, do siguri sht ve e imagjinuar.
Gruaja sot t do, nesr kush e di? Kush mund t jet i sigurt pr nesr.
Mund t shkosh n gjyq apo tek ofiqari ta legalizosh robnin, kshtu q ajo
edhe neser t jet aty. Ajo mund t mbetet gruaja jote se sht me ligj e
lidhur, por dashuria do t zhduket.
Dashuria nuk njeh ligje. E kur dashuria zhduket, dhe kur burri mbetet
burr, e gruaja grua, ather mes tyre sht vdekja.
Martesat lidhen pr shkak t siguris. Shoqria krijohet pr shkak t
siguris. Shkaku i siguris krejt ecn shtigjeve t projektuara.
Jeta sht e egr. Dashuria sht e egr. Edhe Zoti sht absolutisht i
egr. Ai kurr nuk do t vij n oborrin e juaj, kto jan aq johumane. Ai
nuk do t hy n shtpit e juaja, ato jan aq t vogla. At kurr nuk do ta
takoni n shtigjet e juaja t kanalizuara. Ai sht egrsi.
Mos harro, tantra thot se jeta sht egrsi. Duhet jetuar npr rreziqe
e kjo sht mrekulli sepe ather sht avantur. Mos u mundo t krijosh

135

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

model t fort nga jeta jote. Lejoj le t rrjedh rrjedhs s vet vetjake. Pranoj
t gjitha; transcedentoje dualizmin prmes pranimit dhe lejo q jeta t shkoj
rrugs s vet vetjake dhe do ta arrish, me siguri do ta arrish. Po them: me
siguri kt nuk po e them pr t t siguruar ky sht fakt, dhe pr ket
arsye po e potencoj. Kjo nuk sht dshmija e siguris tnde. T egrit
gjithmon e arrin.
Kalimtare sht kjo bot, si fantazm dhe ndrr, substanc nuk ka.
Braktise dhe heq dor nga familja jote,
preje litarin e epsheve dhe urrejtjes,
dhe shko n male pr t medituar.
Nse pa prpjekje je i relaksuar n gjendjen e natyrshme personale,
S shpejti Mahamudra do t ngadhnjej dhe do ta arrish Jo-arritjen.
Kt sutra duhet kuptuar shum, shum thell sepse mund t ket
keqkuptime. Ka pasur shum keqkuptime rreth ksaj sutre t Tilops. T
gjith ata q e kan komentuara para se ta bj un e kan gabuar esencn. Ja
edhe arsya pr kt. Kjo sutra thot: Kalimtare sht kjo bot kjo bot
sht e prbr nga e njjta materie si jan edhe ndrrat. N mes ndrrave
dhe ksaj bote nuk ka dallim. I zgjuar apo i prgjumur, ti jeton n botn
tnde t ndrrave. Mbaje mend, ktu nuk ekziston vetm nj bot ka aq
bota sa ka edhe njerz; secili jeton n botn e vet personale. Nganjher
botat e juaja takohen dhe ndeshen, nganjher shkrihen, por ju ende mbeteni
t mbyllur n botn e juaj personale.
Kalimtare sht kjo bot,e krijuar nga mendja. si fantazm dhe ndrr,
substanc nuk ka.
Pikrisht kt e pohojn edhe fizikantt: nuk ekziston substanca. Pr
vetm tridhjet apo dyzet vjet nga fjalori i fizikantve plotsisht sht
zhdukur fjala materie. Para shtatdhjet, shtatdhjet e pes vjetve Nie ka
thn: Zoti sht i vdekur. Ai kt e ka thn vetm pr t deklaruar se
vetm materia ekziston e shekulli ende nuk kishte perfunduar.
Vetm njzet e pes vjet pas vdekjes s Nies Nie ka vdekur me
1900. e ve me 1925. fizikantt kan kuptuar se ne asgj nuk dim pr
Zotin, por nj gj sht br e sigurt: materia sht e vdekur. Ska asgj
materiale rreth teje, krejt sht vetm vibrim; kryqzimi i vibrimeve krijon
iluzionin e materies.

136

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

T njjtn e sheh edhe ne film: n ekran nuk ka asgj vetm


kryqzim t drits elektrike, e kjo e krijon krejt iluzionin. Tash ka edhe filma
tredimensional. E gjith bota sht plotsisht e njjt sikurse filmat n ekran,
pasi q ajo sht vetm fenomen elektrik vetm ti je real, vetm dshmitari
sht konkret, e krejt tjerat jan ndrr. Ndrsa gjendja Buda do t thot se i
ke transcedentuar t gjitha ato ndrra dhe nuk mbetet asgj q ja vlen pr tu
shikuar vetm vshtruesi rrin n qetsi; ska asgj, nuk ka objekt
vshtrimi, vetm vshtruesi ka mbetur ather e ke arritur budarin,
realitetin.
Kalimtare sht kjo bot, si fantazm dhe ndrr, substanc nuk ka.
Braktise dhe heq dor nga familja jote,
Kto fjal: Braktise dhe heq dor nga familja jote, gabueshm jan
kuptuar. Pr kt ka edhe arsye, t gjith kan heq dor dhe kan menduar se
Tilopa ua ka vrtetuar at pr t ciln ata kan besuar. Tilopa kt nuk ka
mundur ta thot, sepse ather do t kishte qen n kundrshtim t plot me
drejtimin e Tilops. Nse bota sht sikurse ndrra, ather ku sht kuptimi
i mohimit? Mund ta mohosh realitetin, por ndrrat nuk mund ti mohosh
kjo do t ishte marrzi absolute. Mund ta mohosh botn materiale, por
fantazmave nuk mundesh. Mundesh n mngjes t ngjitesh n kulm t
shtpis dhe ti ftosh fqinjt dhe t deklarosh: Kam heq dor nga ndrrat!
Mbrm ka pasur shum ndrra dhe un tash po heq dor nga to! T gjith
do t qeshen me ty, do t mendojn se je mendur askush nuk heq dor nga
ndrrat. Ekziston vetm zgjimi; askush nuk heq dor nga ndrrat.
Nj mngjes zen Mjeshtri kur sht zgjuar e ka pyetur nxnsin e tij:
Mbrm kam ndrruar. A mund t pa interpretosh kuptimin e saj?
Nxnsi i thot: Prit! M lejo t ta sjell nj filxhan ma aj.
Mjeshtri kishte marr filxhanin me aj dhe prap e kishte pyetur:
far u b me ndrrn?
Nxnsi i prgjigjet: harroje, se ndrra sht ndrr dhe nuk i
nevoitet kurrfar interpretimi. Filxhani me aj sht interpretim i
mjaftueshm zgjohu!
Meshtri i prgjigjet: Me t drejt, plotsisht ke t drejt! Po t ma
kishe interpretuar ndrrn do t kisha prjashtuar nga manastiri, sepse vetm
budallenjt i interpretojn ndrrat. Drejt ke vepruar, sepse n t kundrtn do
t kisha prjashtuar dhe kurr m nuk do t kisha shikuar n fytyrn tnde.
Kur ekzistojn ndrrat, duhet edhe nj filxhan me aj, dhe prfundoje
m to. Frojd, Jung dhe Adler do t ishin brengosur po ta kishin dgjuar kt
tregim, sepse e kan shpenzuar jetn e tyre duke i interpretuar ndrrat e t

137

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

tjerve. ndrrat duhet t tejkalohen. Me njohje t thjesht se ato jan ndrra


ti i transcedenton ky sht mohim.
Tilopn gabimisht e kan interpretuar sepse shum njerz n bot
kan heq dor. Ata kan menduar se ai po iu thot se duhet ta braktisin
botn. Ai kt nuk e ka thn. Ka thn: Heq dor, q do t thot, bhu i
vetdijshm se ajo sht ndrr.
Braktise dhe heq dor nga familja jote ata e kan kuptuar se po
thot: Braktise familjen tnd, marrdhniet e tua, nnn tnde, baban tnd,
fmijt e tu. Jo, kt nuk e ka thn; ai kt nuk ka mundur ta thot, sht e
pamundur q Tilopa t deklaroj kshtu dika. Ka thn t heqsh dor nga
marrdhniet e brendshme njerzore. Nuk duhet t mendosh se dikush sht
gruaja jote; ajo e imja sht fantazm, ajo sht ndrr. Nuk duhet thn:
ai fmij sht i imi; ajo i imi sht ndrr. Askush nuk sht i yti, askush
nuk mund t jet i yti. Braktise qndrimin se dikush t prket burri, gruaja,
miku, armiku, qndrimeve t tilla shmangju. Mos i lidh e imja, e jotja
hedhi kto fjal.
Nse heq dor nga kto shprehje, prnjher ke heq dor nga familja
jote askush nuk sht i yti. Kjo sdo t thot se ti ke ik, k ik nga gruaja
jote; sepse ikja ather do t kishte shpreh mendimin tnd se ajo sht
reale. Ikja tregon se ti ende mendon se ajo sht e jotja, se prse tjetr do t
kishe ik?
Ka ndodh: nj sannyasin indian, Swami Ramateerth, ishte kthyer
nga Amerika. Ai kishte qen n Himalaje, kur kishte shkuar gruaja e tij pr
ta vizituar dhe nga pak ishte shqetsuar. Nxnsi i tij, nj djal shum
mendjempreht, Sardar Poorn Singh kishte qndruar pran tij. E kishte
shikuar dhe e kishte vrejtur se msuesi ishte shqetsuar. Kur ishte afruar
gruaja, Ramateerth prnjher kishte hequr robat e portokallt. Poorn Singh
e kishte pyetur: Ku qndron problemi? T shikova dhe pash se dika u
shqetsove. E ndieva se nuk ishe ti.
Ishte prgjigjur: Pr kt arsye i zdesha robat. Kam takuar aq shum
femra dhe kurr nuk jam shqetsuar. As n kt grua nuk ka diqka t veant
prpos asaj q sht gruaja ime. Ajo e imja ende sht prezente. Nuk
jam i denj ktyre robave. Ende nuk kam heq dor nga e imja, kam heq
dor vetn nga gruaja. Gruaja nuk sht problem, asnj grua tjetr nuk m
ka shqetsuar. E kam kalur krejt botn, por po vjen gruaja ime e cila sht
e rndomt si t gjitha t tjerat dhe papritmas, un jam i shqetsuar. Ura
sht ende ktu. Kishte vdekur n roba t zakonshme, kurr m nuk i kishte
veshur robat e portokallta. Ka thn: Nuk jam i denj.
Tilopa nuk mund t thot t heqsh dor nga gruaja, fmijt dhe
familja. Jo. Ai ka thn t heqsh dor nga urat, hedhi kt duhet ta bsh;

138

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

kjo ska t bj me gruan tnde. Nse ajo vazhdon t mendoj pr ty si pr


burr t vetin, ajo sht problem i saj, e jo i yti. Nse djali edhe m tutje
mendon pr ty si pr baban e vet, ky sht problem i ti; ai duhet t piqet.
Un po ju them: Tilopa ka menduar pr braktisjen e ndrrave dhe
urave t brendshme, nga bota e brendshme.
dhe shko n male pr t medituar.
Me kt nuk ka thn t iksh n male apo pyje. Kshtu e kan
interpretuar, dhe shum kan ikur n male nga grat dhe fmijt e tyre kjo
sht plotsisht gabim. At q e ka thn Tilopa sht shum m e thell;
nuk sht aq siprfaqsore, sepe ti mund t iksh n male, e t mbetesh n
treg. Ka t bj me mendjen tnde. Ti mund t qndrosh n Himalaje dhe t
mendosh pr tregun, pr gruan dhe fmijt e tu, dhe mbi at se far ka
ndodh me ta.
Ka ndodh: Nj njeri kishte braktisur gruan dhe fmijt e vet, dhe
kishte shkuar tek Tilopa pr ta ndritur. Tilopa kishte banuar n manastirin
jasht qytetit. Burri kishte mbrri. Kishte hyr vet, edhe Tilopa kishte qen
vet. Tilopa kishte shikuar rreth tij dhe i kishte thn: Ke ardhur, kjo sht
mir, por pse me gjith kta njerz? Burri ishte kthyer pr t shikuar, por
askush nuk kishte qen. Tilopa i thot: Mos shiko mbrapa! Shiko brenda
njerzit jan aty. Burri kishte mbyll syt dhe e kishte par tollovin e
vrtet: gruaja kishte qar, fmijt kishin rnkuar dhe kishin qen t
piklluar; kishin qndruar atje,e kishin prcjell deri n dalje t qytetit
miqt, familja t gjith kishin qen atje. Dhe Tilopa i kishte thn: Kthehu,
leje turmn. Un e ndriti individin e jo masn.
Jo, Tilopa nuk ka menduar ta braktissh botn dhe t shkosh n
manastir. Ai nuk ka qen i marr. Ai nuk ka mundur n kt mnyr t
mendoj. Ai ka qen i Zgjuar. At q e ka menduar ka qen kshtu: nse i
braktis ndrrat, urat, lidhjet jo marrdhniet nse e braktis mendjen
tnde prnjher do t gjendesh n pyje dhe male. Mund t jesh n treg
tregu do t zhduket. Mund t jesh n shtpi shtpia do t zhduket.
Papritmas do t gjendesh n pyje dhe male. Prnjher je vet. Vetm ti je
prezent, askush tjetr.
Mund t gjendesh n mas por i vetm, mund t jesh i vetm n mas.
Mund t jesh n bot, por jo me botn. Mund t jesh n bot, e me i prkit
pyjeve dhe maleve.
Ky sht fenomen i brendshm. Kto jan pyje dhe male t
brendshme, e Tilopa ska thn asgj pr pyjet dhe malet e jashtme, sepse
edhe ato jan ndrra gjithashtu. Himalajet jan ndrra m t mdha se

139

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

ndrrat e tregut n Puna, pr shkak se edhe Himalajet jan fenomen i


jashtm njjt si sht edhe tregu. Edhe pyjet jan ndrr. Ti duhet t arrish
deri tek e brendshmja realiteti sht aty. Duhet t fundosesh thell e m
thell kah qendra e qenies sate, ather do t mbrrish n Himalajet e
vrteta, ather do t arrish deri tek malet e vrteta t qenies sate, n maje
dhe rrafshe t qenies sate, deri tek lartsit dhe thellsit e qenies sate.
Tilopa pr kt ka menduar.
Nse pa prpjekje je i lir n gjendjen e natyrshme personale,
E ai kshtu ka menduar pr shkak se lirsia sht gjendje e
natyrshme. Nuk sht e natyrshme me ik nga gruaja dhe fmijt, kjo fare
nuk sht lirsi. Njeriu i cili e braktis gruan, fmijt dhe miqt do t
tensionohet, nuk mund t jet i lir. Prpjekja e fort pr t heq dor krijon
tensionim.
T jesh i natyrshm do t thot t mbetesh aty ku je. T jesh i
natyrshm do t thot: ku do q t gjendesh, qndro aty. Nse je
bashkshort, n rregull; nse je bashkshorte, mrekulli; nse je nn, mir
sht kjo duhet t jet ashtu. Pranoje pavarsisht se ku gjendesh fardo q
t jesh dhe krejt far t ngjan, vetm ather mund t jesh i lir dhe i
natyrshm. T ashtuquajturit murgjit e juaj, sadhui, njerz q kan ikur nga
bota, n t vrtet me masn ata rrin npr manastire, ata nuk mund t jen
t lir dhe t natyrshm ata duhet t jen t tensionuar sepse kan br
dika t panatyrshme, ata shkojn kundr rrjedhs s natyrshme.
Po, pr nj pakic kjo mund t jet e natyrshme. Pr kt arsye un po
ju them se nuk duhet detyruar veten pr t qndruar n treg, sepse ather do
t shkosh n ekstremin tjetr, dhe prsri t bsh marrzira t njjta. At t
ciln nuk duhet ta harrosh si kriter. Pr nj pakic mund t jet e natyrshme
t qndroj n manastir; ather ata duhet t jen n manastir. At q duhet
ta mbash n mend sht t mbetesh i lir dhe i natyrshm. Nse n treg je i
lir, ather sht mrekulli edhe tregu sht Hyjnor. Nse je i lir e i
natyrshm n Himalaje, mrekulli ska asgj t keqe ne kt. Mbaje mend
vetm nj: T jesh i lir dhe i natyrshm. Mos u tendos! dhe mos u
mundo t krijosh tensionim prbrenda qenies sate. Rri lir.
S shpejti Mahamudra do t ngadhnjej
Rri lirshm dhe natyrshm, s shpejti do ta arrish orgazmn supreme
me Ekzistencn.

140

www.syri3.com

www.sa-kra.ch
dhe do ta arrish Jo-arritjen.

Dhe do ta arrish at q nuk mund t arrihet. Prse? Prse thuhet se nuk


mund t arrihet? Pr shkak se ajo nuk mund t jet cak. Kjo nuk mund t
arrihet me mendje t orienutar n cak. Kjo nuk mund t arrihet me mendje t
drejtuar n sukses.
Shum njerz ktu kan vetm nj qllim pr t arritur dika. Ata jan
t tensionuar sepse kan br cak prej dikahi q nuk mund t jet cak. Kjo
po ndodh! ti kt nuk mund ta arrish. Ti nuk mund ta zgjassh dorn pas
saj pr ta krkuar ajo vjen tek ti. Ti mund t jesh vetm pasiv, i relaksuar
dhe i natyrshm, dhe e pret kohn e duhur, sepse gjithka e ka kohn e vet.
Ajo do t ngjaj n kohn e vet. Prse nxitim? Nse je n nxitim do t
tensionohesh, ther do t jesh n pritje t pandrprer.
Kjo sht ajo q Tilopa e thot: dhe do ta arrish Jo-arritjen. Ky
nuk sht cak. Nuk mund ti vsh vetes detyr q at ta arrish, nuk mund t
fluturosh si shigjet drejt saj, jo. Mendja e cila sht e orientuar n cak sht
mendje e tensionuar.
Ajo vjen papritmas, kur je i gatshm As hapat nuk ndihen. Ajo vjen
prnjher. Madje nuk do t jesh i vetdijshm as ardhjes. Ka lulzuar.
Papritmas e ke par lulzimin Ti je i mbushur me arom t kndshme.

VIII
PREJE RRNJN

Knga vazhdon:
Preja drurit rrnjn dhe gjethet do t veniten;
preja rrnjn mendjes sate dhe samsara do t bie.
Drita e cilsdo llamb menjher do ta shkatrron
errsirn e kalpave* t gjata;
vetm shklqimi i drits verbuse t mendjes,
do ta djeg vellon e mosdijes.
Kushdo q i ngjitet mendjes
nuk e sheh t vrtetn q sht prtej mendjes.
Kushdo q e praktikon Dharma
nuk e gjen t vrtetn q sht prtej praktiks.

141

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Pr ta msuar se ka ka prtej mendjes dhe praktiks,


duhet vendosmrisht dhe plotsisht t prehet rrnja e mendjes
dhe t shikohet e lakuriqosur.
N kt mnyr duhet thyer t gjitha dallimet
dhe t qendrohet n qetsi.
(Fjala KALPA, n mitologjin induse sht nj eon i Brahms q zgjat 4,320,000,000. vjet.
N mbarim t do KALPE bota shkatrrohet. shpjegim i prkthysit)

18, shkurt 1975.


Zgjedhja sht robri, moszgjedhja sht liri. N momentin kur
zgjedh dika, bjen n kurthin e bots. Nse i kundrshton joshjs s
zgjedhjes, nse mund t mbetesh vetdijshm i pazgjedhshm, kurthi
vetvetiu do t zhduket, sepse kur nuk zgjedh nuk i ndihmon kurthit me qen
aty kurthi gjithashtu sht krijuar me zgjidhjen tnde.
Fjaln zgjedhje duhet kuptuar shum thell, sepse vetm me an t
kuptueshmris s till moszgjedhja mund t kaloj npr ty.
Prse nuk mund t mos zgjedhsh? far ngjajn n momentin kur e
sheh ndonj njeri apo send? Vala subtile e zgjedhjes hyn n ty, madje edhe
kur nuk je i vetdijshm se po zgjedh. Femra kalon dhe ti thua qenka e
bukur. Asgj ske thn pr zgjedhjen tnde, sepe t thuhet se ndonj femr
sht e bukur: kisha dasht ta zgjedh. N t vrtet, thell n vete ti ve e
ke zgjedh; ti ve je n kurth. Fara ka ra n tok; s shpejti aty do t mbin
fryti, do t del filizi e mandej trungu.
N astin kur pohon se automobili sht i bukur, sht shfaqur
zgjedhja. Ti ndoshta nuk je i vetdijshm zgjedhjes, se dshiron ta kesh at
automobil, por n mendje ka hyr fanazia, sht shfaqur dshira. Kur thua se
dika sht e bukur, kjo do t thot se dshiron ta posedosh. Kur thua se
dika sht e keqe, do t thot se nuk dshiron ta kesh.
Zgjedhja sht subtile dhe duhet t jesh gjithmon i vetdijshm ksaj.
Kur thua dika, mos e harro kt: deklarata nuk sht vetm deklarat, nuk
sht pohim i thjesht dika n nnvetdije ngjan. Mos bn dallime: kjo
sht e bukur e ajo e shmtuar, kjo sht e mir e ajo e keqe. Mos bn
dallime. Qndro indiferent! Gjrat nuk jan t mira e t kqija. Kvalitetin e
t mirs dhe t keqes ti e ke instaluar. Gjrat nuk jan as t bukura e as t
shmtuara; ato jan thjesht ashtu si jan kvalitetin e t bukurs dhe t
shmtuars ti e ke krijuar, ajo sht interpretim i yt.
far nnkupton me at kur pohon se dika sht e bukur? A ekziston
ndonj kriter i t bukurs? A mund ta dshmosh se dika sht e bukur?

142

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Dikush pran teje mund t thot pr t njjtn gj: Kjo sht e shmtuar!
kshtu q kjo nuk sht objektive; askush nuk mund ta dshmoj se dika
sht e bukur. Estett kan shkruar me qindra e qindra libra, dhe ky ka qen
udhtim i gjat e i mundimshm pr intelektualt, mendimtart dhe filozoft
t cilt kan dasht ta definojn bukurin dhe ende nuk jan n gjendje ta
bjn nj gj t till. Ata kan shkruar libra t rndsishme, diskutime t
mdha, i kan ra rreth e rrotull, por kurr askush nuk ka qen ne gjendje ta
thot se ka sht esenca e bukuris. Jo, kjo nuk sht e mundur, krejt kjo
sht interpretimi yt.
Ti s pari i bn gjrat t bukura. Pr kt kam thn se ti s pari krijon
kurth,e mandej bjen n t. S pari mendon se kjo fytyr sht e bukur ky
sht kreacioni yt, ajo sht vetm imagjinata jote, ajo sht vetm
interpretim i mendjes sate; ajo nuk sht reale, ajo sht vetm psikologjike
dhe mandej vetm bjen n kurth. Ti e gropon gropn dhe vet bjen n t,
mandej krkon ndihm, dhe irresh para njerzve pt t ndihmuar.
Ska nevoj pr asgj, thot tantra. Vetm vreje trukun krejt sht
kreacion i yt vetjak.
far nnkupton me at se dika sht e shmtuar? Po mos t kishte
pasur njerz n kt bot, a do t kishte ekzistuar e bukura dhe e shmtuara?
Do t kishte pasur drunj, natyrisht, dhe ato do t kishin lulzuar; do t
kishte ra shi, e vera dhe stint e vitit do t ishin ndrruar por sdo t kishte
pasur asgj t bukur dhe t shmtuar, krejt kjo do t ishte zhdukur s bashku
me njeriun dhe mendjen e tij. Dielli do t kishte lindur dhe qielli n mbrmje
do t ishte mbushur me yje por asgj sdo t kishte qen e bukur, dhe asgj
e shmtuar. Vetm njeriu kt e ka shpall. E tash m ai nuk sht, dhe
interpretimi sht zhduk; ka mund t jet mir dhe ka mund t jet keq?
N natyr asgj nuk sht e mir dhe asgj nuk sht e keqe. Dhe, mos
harro, tantra sht rrug e natyrshme dhe relaksuese. Ajo synon t t oj
deri tek fenomeni m i thell i natyrshn i jets. Ajo dshiron t t ndihmoj
ta hedhsh mendjen se mendja formon dallime, dhe mendja thot: kt do
ta zgjedhi dhe kt do ta hedhi. Pr kt kapesh, e nga ajo ik dhe kshtu i
shmangesh. Shikoje krejt fenomenin. Nevoitet vetm vshtrimi, asgj tjetr;
nuk nevoitet praktika vetm vshtroje krejt situatn.
Hna sht e mrekullueshme; prse? Pr shkak se me shekuj t kan
bind se hna sht e mrekullueshme; me shekuj poett i kan kushtuar
poezi hns, me shekuj njerzit i kan besuar ksaj e tash kjo sht
rrnjosur. Natyrisht, ekziston dika q ndodh n dritn e hns: kjo sht
plotsisht e vrtet, ndien qetsi, e drita e hns krijon atmosfer misterioze
n natyr; ajo n njfar mnyre hipnotizon, ngapak ndien prgjumje e ende
je i zgjuar, dhe krejt duket ma bukur; ajo i jep bots kualitet ndrrimtar pr

143

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

kt arsye t mendurit i quajm lunatik. Fjala lunatik rrjedh prej fjals


luna q to t thot hn. Ata jan mendur. Jan br t marr.
Hna krijon nj lloj mendurie, nj lloj marrzie, neuroz. Kjo
ndoshta ka lidhje me ujin n trupin tnd, sikur q ndikon n det dhe vjen
batica. Trupi yt 90% prbehet prej ujit. Nse i pyet fiziologt, ata do t thon
se pr shkak t ndikimit t hns n trupin ton dika duhet t ngjaj, sepse
trupi ka mbetur pjes e detit. Njeriu nga deti ka mbrri n tok; jeta sht
krijuar n det. Nse hna ndikon n t gjitha detnat, natyrisht se do t
ndikoj edhe n t gjitha shtazt e ujit, ato jan pjes e detit, edhe njeriu
gjithashtu ka ardh nga deti. Shum, shum gjat ka udhtuar, por kjo nuk
ndryshon asgj, trupi i tij reagon n mnyr t njjt; e 90% e trupit tnd
sht uj, dhe at jo vetm uj, por uj deti, me prmbajtje t njjt kimike,
njelmtsi t njjt.
Nnt muaj foshnja noton n mitr, pluskon n ujin e detit; mitra e
nns sht e mbushur me uj deti. Pr kt arsye shtatznat konsumojn m
tepr krip. Mitrave t tyre iu nevoitet m tepr krip pr ta balansuar
njelmtsin. E foshnja i kalon t gjitha fazat t cilat i ka kaluar njerzimi. N
fillim ajo sht njjt si peshku, lviz npr detin e mitrs s nns,
pluskon. Dalngadal, gjat nntmuajve ai i kalon njmilion vjet.
Fiziologt kan konkluduar se ai pr nnt muaj i kalon t gjitha fazat e
jets.
Ndoshta shkaku i ksaj hna ndikon n ty, por aty ska kurrfar
bukurie ky sht fenomen kimik.
Syt e dikujt t duken shum t bukur. far ngjan? Ata sy n vete
duhet t ken kualitet, kualitet kimik, ndonj kualitet elektrik, duhet t jet
se lirojn ndonj energji ata fillojn t ndikojn n ty. Thuhet se syt e
dikut hipnotizojn, si syt e Adolf Hitlerit. Vetn pr nj ast t shikon dhe
n ty fillon t ndodh dika, ti thua se ata sy jan shum t bukur. ka
nnkupton me bukuri? Ti me dika je i prekur.
N t vrtet, kur thua se dika sht e bukur, ti nuk ke thn se dika
sht e bukur, ti ke thn se ajo t ka prek n mnyr t mir, kjo sht e
tra. Kur thua se dika sht e shmtuar, ti thua se dika t ka prek n ann
e kundrt. Ti je i refuzuar, apo je i joshur. Kur dika t josh, kjo sht e
bukur, kur t refuzon, kjo sht e shmtuar. Por fjala sht pr ty, e jo pr
sendet, sepse sendi i njjt mund ta josh edhe dik tjetr.
Kjo ndodh pr do dit: njerzit gjithmon habiten. Ata thon: Ai
djali sht dashuruar n at vajzn! Askush nuk mund t besoj n at q ka
ndodh, sepse vajza sht e shmtuar. Por pr at djalin ajo sht shembull i
bukuris. far t bhet? Nuk ka kriter objektiv, e as nuk ekziston. Tantra
thot t mos e harrosh se gjithmon kur zgjedh, gjithmon kur vendos pr

144

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

apo kundr dikahi, mendja jote e luan lojn. Mos thuaj se dika sht e
bukur! Vetm thuaj: Un jam i prekur n mnyr t kndshme, kshtu q
n baz mbetet Uni. Nse njher krejt fenomenin e barrt n objekt,
asgj nuk do t zgjidh, sepse nse e ke gabuar hapin e par, do ta gabosh
vet rrnjn. Rrnja je ti, kshtu q kur gjendesh nn ndikimin e ndonj
mbrese, kjo do t thot se n mendjen tnde dika vepron. E kur ajo mbres,
ajo lidhshmri krijon kurth, edhe ti fillon t ec npr t.
S pari e krijon mashkullin e bukur, e mandej nisesh n gjah, vrapon
pas tij. E pas disa ditve t kaluara me mashkullin e bukur apo femrn, e
gjith fantazia shkatrrohet. Prnjher bhesh i vetdijshm se je mashtruar
dhe se ajo femr duket e rndomt. E ke menduar se ajo sht Leila apo
Xhuljeta, apo ke menduar se ai sht Romeo, dhe papritmas, pas disa
ditsh, ndrra ka avulluar dhe femra sht br e zakonshme, apo edhe
mashkulli sht br i zakonshm; mandej ndaj tyre ndien neveritje, thuajse
ata t kan mashtruar.
Askush nuk t ka mashtruar dhe asgj nga ai mashkul apo femr nuk
sht zhdukur, vetm fantazit e tua personale jan zhdukur sepse fantazia
nuk mund t mbijetoj. Ti pr dika mund t ndrrosh, por kjo nuk mund t
zgjas gjat. Fantazia sht fantazi! Nse me t vrtet dshiron ta ruash
fantazin tnde, porsa e sheh femrn e bukur largohu sa ma larg prej saj.
Ather do t mund t t kujtohet gjithmon si femr m e bukur. N kt
mnyr fantazia kurr nuk do t takohet me realitetin. Ather asgj nuk do
t mund ta shkatrroj. Me at bukuroshe mund t frymosh, kndosh,
vajtosh dhe qash por kurr mos iu afro afr!
Sa m shum q i afrohesh, ma shum realiltet, ma shum realitet
objektiv n t do t zbulosh. E kur vjen deri tek ndeshja e realitetit objektiv
dhe fantazis tnde, natyrisht se e di se humbse do t jet - fantazia jote.
Realiteti objektiv nuk mund t jet humbs.
Kshtu gjrat qndrojn. E tantra thot t bhesh i vetdijshm:
askush nuk t mashtron prve ti veten tnde. Femra nuk prpiqet t bhet
shum e bukur, ajo rreth vetes nuk krijon fantazi, ti e krijon rreth saj; ti n
kt beson e tash je i humbur dhe nuk din se far t bsh, sepse fantazia nuk
mund t ekzistoj prball realitetit. ndrra duhet t ndrprehet dhe ky
kriter. N Lindje indust kan krijuar kriter pr t vrtetn: e vrtet sht
ajo q zgjat prgjithmon, prgjithmon, prgjithmon; a e pavrtet sht
ajo q zgjat vetm nj ast. N kt nuk ekziston dallim tjetr. Kalimtare
sht e pavrteta, e prhershme sht e vrteta. E jeta sht e prhershme;
ekzistenca sht e prhershme. Mendja sht kalimtare kshtu q krejt ka
mendja i jep jets sht kalimtare, ajo sht ngjyra me t ciln mendja e
ngjyros jetn, ajo sht interpretim. Me koh interpretimi bhet i trsishm,

145

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

e mendja ka ndryshuar. Ti nuk mund ta ruash interpretimin sepes mendja


nuk mund ti ruaj dy momente t njpasnjshme t situats s njjt, t
gjendjes s njjt. Mendja vazhdon t ndryshoj, mendja sht rrjedh. Ajo
ve ka ndryshuar n nj moment e vren se ndonj njeri sht i bukur, e n
tjetrin ve ka ndryshuar. Tash do t dashurohesh n dika q m nuk
ekziston, madje as n mendjen tnde.
Tantra thot: kuptoje mekanizmin e mendjes dhe preje rrnjn. Mos
zgjedh, sepse kur zgjedh, sepse kur zgjedh ti indetifikohesh. fardo q
zgjedh, pashmangshm bhesh nj me t.
Nse t plqen automobili, pashmangshm bhesh nj me t. I
afrohesh gjithnj e m afr; nse ta vjedhin, dika nga qenia jote sht e
vjedhur. Nse dika me automobilin nuk sht n rregull, nuk do t jet as
me ty. Nse dashurohesh n shtpi ti do t bhesh nj me shtpin. Dashurie
nnkupton identifikim; i afrohesh gjithnj e ma shum, sikur ku i afron afr
njri tjetrit dy qinrinj, i afron edhe ma shum, kur i afron sa ska m - e
fiton nj qiri. Ky sht identifikim. Kur dy flaka afrohen shum afr, bhen
nj.
E kur me dika identifikohesh, ti e humb shpirtin tnd. Kjo n bot
kuptohet si humbje e shpirtit: identifikohesh me miliona gjra, dhe me do
identifikim pjesa e caktuar e jote bhen send. Zgjedhja krijon identifikim.
Identifikimi krijon gjendjen hipnotike t ndrrs.
Gurdxhief nxnsit e vet i ka msuar vetm me nj disciplin e ajo ka
qen t mos identifikohen. E gjith shkolla e tij, teknikat, metodat, situatat
bazohen n nj themel, e themeli i tij sht mos identifikimi.
Ti qan; kur qan, bhesh nj me qarjen; askush nuk sht pr t
vshtruar, askush nuk t shikon, bhu i kujdesshm dhe i vmendshm me
kt; ti je i humbur n qarje. Je shndrruar n lot dhe sy t skuqura e t
enjtura, e zemra jote sht n kriz. Kur msuesit si Gurdxhief t thon t
mos identifikohesh, kshillojn: Qaj, nuk ka asgj t keqe n kt, por
qndro anash dhe vshtro kt mos u identifiko. E prvoj e
mrekullueshme sht po qe se mund t qndrosh anash. Qaj, lere trupin le
t qan, leri q lott t rrjedhin, mos i ndalo se ndalimi askend, por rri
anaash dhe vshtro.
Kjo mund t bhet sepse qenia jote e brendshme sht dshmitar,
ajo kurrr nuk sht veprimtare. Sa her q mendos se sht veprimtare, ti je
identifikuar. Ajo kurr nuk sht ajo q vepron. Mund ta kalosh n kmb
gjith botn qenia jote e brendshme se bn asnj hap. Ti mund ti
ndrrosh me miliona ndrra, qenia jote e brendshme se ndrron asnj
ndrr. T gjitha lvizjet jan n siprfaqe. N qendrn m t thell t qenies
sate nuk ka lvizje. T gjitha lvizjet jan n periferi, sikurse rrota e cila

146

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

rrotullohet e qendra mbetet e palvizshme. N qendr mbetet gjithka ashtu


si sht, por rreth qendrs rrotullohet rrota.
Mos e harro qendra! Vshtroje sjelljen tnde, akcionet e tua,
identifikimet e tua, dhe distanca sht krijuar; me koh distanca do t hy n
ekzistenc vshtruesi dhe veprimtari do t bhen nj. Do t mund ta
shohsh veten se si qesh, do t mund ta shohsh veten se si qan, do ta mund
ta shohsh veten se si ec, han, on dashuri; mund t bsh shum ka, krejt
ka ka ndodh ka ndodh jasht e ti mbetesh vshtrues. Nuk do t krcesh
dhe t bhesh nj me t gjitha ati q i sheh.
Ky sht problem. fardo q t ndodh ti fillon t flassh; je i uritur
dhe thua: Un jam i uritur ti je identifikuar me urin. Por shiko vetm
brenda; a je ti i uritur, apo uria ndodh n ty? A je i uritur, apo je vetm i
vetdijshm se uria po ndodh n trup? Ti nuk mund t jesh i uritur, se ku
mbetesh ti kur uria shkon? Nse je i uritur. Ku do t jesh kur ngopesh kur
stomaku mbushet dhe kur nuk je m i uritur? A ke avulluar? Jo, ather
prnjher bhesh ngopje. Para se uria t zhduket, sht krijuar identifikimi i
ri, ti bhesh ngopje.
Ke qen fmij dhe ti ke menduar se je fmij; ku je tash ti, pasi q
m nuk je fmij? Ke qen i ri, apo je plakur kush je tash ti? Prsri je
identifikuar me rinin apo pleqrin.
Qenia m e thell sht si pasqyr. Krejt ka gjendet para saj ajo e
pasqyron, ajo thjesht bhet dshmitar. Vjen smundja apo shndeti, uria apo
ngopja, vera apo dimri, fmijria apo pleqria, lindja apo vdekja krjet ka
ndodh ndodh para pasqyrs, ajo kur nuk i ndodh pasyqrs.
Ky sht jo-identifikim, kjo sht prerje e rrnjve, rrnjs s vrtet
bhu pasqyr. E pr mua kjo sht sannyas: me u b si pasqur. Mos u bn si
foto pllakz sensitive - ky sht identifikim. fardo q sht para syrit t
kameres, foto pllaka e pranon dhe bhet nj me t. Bhu si pasqyr. Gjrat
vijn e shkojn, e pasqyra mbetet e lir, e zbrazt, bosh.
Ky sht jo-uni i Tilops. Pasqyra nuk ka uni me t cilin ajo do t
ishte identifikuar. Ajo vetm reflekton. Ajo nuk reagon, thjesht prgjigjet.
Ajo nuk thot: Kjo sht e bukur, kjo sht e shmtuar. Kur femra e
shmtuar shikohet n pasqyr, pasqyra sht e lumtur njjt sikur kur
shikohet n t femra e bukur. Ajo nuk bn dallime. Krejt ka sht para saj
ajo e reflekton, por nuk e interpreton. Nuk thot: Shko se shum po m
shqetson, apo Afrohu se qenke shum e bukur. Pasqyra asgj nuk thot.
Pasqyra vetm shikon jasht duke mos br kurrfar diferencimi ndrmjet
miqve dhe armiqve. Pasqyra nuk e posedon vetin e diferencimit.
Po qe se dikush kalon pran pasqyrs, ajo nuk i ngjitt atij. Ajo nuk
posedon histori. Kjo nuk sht sikur ti dshiron t kalosh, e pasqyra dshiron

147

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

t merr pak nga fantazma jote. Kjo nuk sht dika si pasqyra dshiron q
nga hija jote t ruaj pr m von. Kjo nuk sht sikur pasqyra po dshiron ta
mbaj reflektimin e asaj q n t ndodh. Jo. Ti ke kaluar, reflektimi sht
zhdukur; as pr nj sekond nuk do ta ruan. Kjo sht mendja e Buds.
Ndalesh para ti, dhe ai sht i plotsuar me ty; shkon, dhe asgj smbetet nga
ti. Madje as shndrritje e kujtimit. Pasqyra nuk ka t kaluar, as Buda nuk ka.
Pasqyra nuk pret duke e pyetur veten: Athua kush tash do t qndroj para
meje; k tash do ta pasqyroj? Dua q ai njeri t vij, e jo ky. Pasqyra nuk
zgjedh, ajo mbetet jo e zgjedhshme.
Prpiqu ta kuptosh kt metafor pr pasqyrn sepse kjo sht situat
reale e vetdijs s brendshme. Mos u identifiko me at q ndodh rreth teje.
Qndro i prqendruar dhe i rrnjosur n qenien tnde. Gjrat ndodhin dhe do
t vazhdojn t ndodhin, por nse ti mundesh t mbetesh i prqendruar n
vetdijn tnde ngjajashm me pasqyrn, asgj m nuk do t jet e njjt
gjithka do t ndryshoj. Do t mbetesh virgjrisht i pastr. Asgj sdo t
mund t t ndot, absolutisht asgj, sepse asgj nuk do t mbahet. Ti
relekton, pr nj ast dikush sht aty, e mandej krejt zhduket. Zbraztia jote
mbetet e paprekur. Madje edhe derisa pasqyra dik e pasqyron, asaj asgj
nuk i ndodh. Pasqyra nuk ndryshon n asnj mnyr; pasqyra mbetet e
njjt. Kjo sht prerja e vet rrnjs.
Ekzistojn dy lloj njerzish. Disa t cilt gjithmon luftojn kundr
simptomeve, t cilt gjithmon luftojn jo kundr rrnjs s shkakut, por
vetm kundr simptomeve t smundjes. Pr shembull, ke ethe, temperatur
prej dyzet gradve. Mund ta bsh nj gj: mund t futesh nn dush t ftoht;
kjo do t freskon trupin, do ta ul temperaturn por ti po lufton kundr
simptomeve se temeperatura nuk sht smundje. Temperatura sht vetm
indikacion se dika me trupin nuk sht n rregull. Trupi sht i shqetsuar,
pr kt arsye temperatura rritet; trupi sht n kriz, n brendi t trupit
ngjan dika ngjajshm me luftn, disa mikroba luftojn kundr t tjerave
dhe pr kt arsye temperatura rritet. Ti e ndien nxehtsin ajo nuk sht
problem, ajo sht vetm simptom. Kjo nxehtsi sht shum, shum
miqsisht e kthyer kah ti, ajo dshiron t t tregoj s ti duhet br dika,
brenda sht kriza nese merresh me siptome do ta mbytsh pacientin.
Vurja e akullit n kok nuk do t ndihmoj. Dushi i ftoht nuk do t
ndihmoj. Kjo sht e dmshme, sepse n siprfaqe krijon ftohje t rreme. E
ti, me t vrtet po mendon se me dush t ftoht do ta ndalsh shqetsimin e
brendshm dhe luftne mikrobave? Ajo do t vazhdoj dhe do t vras.
Budallenjt gjithmon merren me simptome. Njeriu i menur
mundohet ta gjej shkaktarin, rrnjn e vrtet. Ai nuk mundohet ta ftoh
trupin, ai prpiqet ta gjej rrnjn-shkaktarin e temperaturs s trupit. E kur

148

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

kjo rrnj ndryshon, kur ky shkaktar ndryshon, kur sherohet shkaktari,


temperatura vetvetiu ulet. Nuk sht problem temperatura. Por n bot ka ma
shum budallenj sesa njerz t menur. N medicin jemi br m t
menur, por jo edhe n jet.
N jet vazhdojm t bjm marrzira. Nse je i zemruar, fillon t
luftosh kundr zemrimit. Zemrimi sht sikurse temperatura; m sakt, ai
sht temperatur, ethe. Nse je me t vrtet i zemruar trupi yt bhet i
nxeht, por kjo vetm tregon se n venat e tua kan filluar t lirohen disa
substanca kimike. Por edhe kjo nuk sht rrnja. Substancat lirohen pr
arsye t caktuar sepse e ke krijuar situatn n t ciln sht e
domosdoshme ja ikja ja lufta.
Shtaza kur sht n situat t rrezikshme ka dy zgjedhje: njra sht t
luftoj, tjetra t ikn. Pr t dyja zgjedhjet nevoitet sasia e caktuar e helmit
n gjak, sepse pr luft t nevoitet energji m e madhe se zakonisht. Kur
lufton nevoitet qarkullim m i madh i gjakut, sepse t nevoitet energji m e
madhe se zakonisht. Kur lufton t nevoitet burim m i fort i energjis pr
pun, pr t funksionuar trupit i duhet energjia. Ajo n gjndra tubon
helme, hormone dhe shum ka tjetr, dhe kur vjen koha dhe kur nevoitet,
ato zbrazen n vena.
Pr kt arsye, ti kur je i zemruar tre her je m i fuqishm se
zakonisht. Po qe se ishte br zemrimi yt kreativ, do t kishe br shum
gjra t cilat rndom nuk je n gjendje ti bsh: do t kishe mundur ta
hedhsh gurin e madh t cilin zakonisht nuk mund as ta lvizsh. N luft
kjo nevoitet kt e siguron natyra. Apo, nse duhet t iksh dhe vrapon t
nevoitet energjia sepse armiku t ndjek, prcjell.
Gjithka ka ndryshuar, njeriu ka krijuar civilizimin, shoqrin,
kulturn, ku situatat animale m nuk ekzistojn por thell brenda
mekanizmi ka mbetur. Gjithmon kur e ndien se dikush po prgatitet q ndaj
teje t jet agresiv, se dikush dshiron t t sulmoj, lendoj, prnjher n
trup ndryshon situata: n gjak lirohen helmet, temperatura rritet, syt skuqen,
n fytyr t vlon gjaku ti je i gatshm ja pr luft ja pr ikje.
Krejt kjo nuk sht shum e thell, kjo sht vetm ndihmes trupit.
Zemrimi n fytyr, n trup, nuk sht reale; ai e prcjell mendjen tnde, e
prcjell interpretimin tnd. Mund t ndodh q atje mos t ket asgj.
Kalon rrugs s vetmuar n nat t errt, e sheh shtylln e drits s rrugs,
dhe mendon se sht fantazm n t njjtin moment trupi liron n vena
shum gjra, dhe sht i gatshm t luftoj me fantazmn ja t ik. Mendja
jote e interpreton se shtylla e drits s rrugs sht fantazm e trupi kt
prnjher e pason. Mendon se dikush sht mik i yti, dhe trupi e pason.
Mendon se dikush sht armiku yt, dhe trupi e pason.

149

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Kshtu q rrnja-shkaktari sht n mendje - ajo sht n


interpretimin tnd. Buda thot: Mendo se gjith botn e ke mik. Prse?
Jezusi thot: faljau madje edhe armiqve tu; e jo vetm kjo Duaj armiqt
e tu. Prse? Buda dhe Jezusi mundohen me ndryshue interpretimin tnd.
Por Tilopa shkon edhe m larg. Ai thot madje edhe kur mendon se t gjith
jan miqt e tu, ti vazhdon t mendosh pr termet miku dhe armiku. Madje
edhe nse e do armikun, ti mendon se ai sht armik. E don sepse ashtu ka
thn Jezusi. Natyrisht, do t jesh n situat m t volitshme se sa njeriu i
thjesht i cili e urren armikun, pak m pak zemrim do t ndihmoj. Por
Tilopa thot se mendimi se dikush sht armik, mendimi se dikush sht mik
sht ve ndarje ve ke ra n kurth. Askush nuk sht mik askush nuk
sht armik. Ky sht msimi m i lart.
Nganjher Tilopa e ka tejkaluar edhe Budn edhe Jezusin. Me siguri
arsya qendron n faktin se Buda i ka folur masave, e Tilopa i ka folur
Narops. Kur i flet nxnsit shum t avansuar mund ta lshosh majen. Kur i
flet masave bn kompromise. Un i kam folur masave pesmbdhjet vjet
pandrprer, dhe me koh kt e kam ndie dhe e kam braktis. I kam folur
mijra njerzve. Por kur flet para njzetmij njerzve ti duhet t bsh
kompromise, duhet t lshohesh, se prndryshe nuk do t kuptojn. Kur e
kam kuptuar kt, i kam quar duart nga kjo. Tash dshiroj ti flas vetm
Naropave. Ti ndoshta ksaj nuk je i vetdijshm, por vetm kur nj person i
ri vjen ktu, e madje edhe un nuk e di se ai person ka ardh, ai e ndryshon
krejt atmosfern. Ai ju lshon dhe un e ndiej se duhet br kompromis.
Sa ma tepr q ngritesh, sa ma shum q ngritet energjia jote, aq ma
shum msime mund t t prcjelln. N astin kur Naropa sht br i
prkryer Tilopa ka heshtur. Ather m nuk ka nevoj t thuhet asgj sepse
do bised sht kompromis. Ather heshtja mjafton; ather mjafton t
uleni bashk. Ather Mjeshtri ulet pran nxnsit, ata sbjn asgj, vetm
rrin bashk dhe vetm ather ngjan shndrritja m e fort.
Kshtu q kjo varet prej nxnsit. Prej teje varet se sa afr do t m
lejosh t t afrohem. Nuk bhet fjal vetm pr kuptueshmrin personale,
natyrisht, ajo sht prezente, por nga ti varet sesa mundet ti kontribuoj
bots, sepse kjo fillon t mbrri prmes teje.
N kt kuptim Jezusi ka nxns shum t rndomt, shum t
zakonshm,pr kt arsye ai fillon dika dhe bn kompromis me gjra t
marra. Jezusi ka qen i arrestuar po at nat kur nxnsit e kan pyetur:
Msues, na trego: natyrisht, ti do t shkosh n Mbretrin Hyjnore dhe do t
ulesh n ann e djatht t Zotit, n ann e djatht t fronit por me ne, me
dymbdhjetshn ton, far do t bhet, far do t bhet me situatn
hierarkike? Ne ku do t ulemi? Kush do t ulet pran teje? E kush pas

150

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

tjetrit? Jezusi sht br gati t vdes, e kta nxnsit budallenj pyesin


dika aq t marr. Ata jan brengosur pr hierarkin n Mbretrin Hyjnore,
kush do t ulet pran Jezusit. Natyrisht, Jezusi do t ulet pran Zotit, aq kan
mundur ta kuptojn, por kush do t ulet pran Jezusit?
Egoizm i marr. E Jezusi me njerz t till ka br kompromis. Pr
kt arsye mesimet e Jezusit nuk ojn shum larg, derisa msimet e Buds
mund ta bjn kt shum leht sepse ai nuk ka folur me nejrz t marr,
gjat gjith jets s tij kurr kurrkush nuk ia ka parshtruar nj pyetje t
ktill t marr. Por asgj nuk mund t krahasohet me Tilop-n.
Tilopa kurr nuk iu ka drejtuar masave. Ai iu ka drejtuar vetm nj
njeriu, t vetmit shpirt prparimtar, Narops, dhe i ka thn: Ty, Naropa, do
t tregoj gjrat pr t cilat nuk mund t flitet; pr shkak teje dhe besimit
tnd un mund ta bj kt. Pr kt arsye msimi ka qen i mundur, pr
kt arsye ai ka fluturuar n lartsit m t largta qiellore.
Tash prpiquni ta kuptoni sutra.
Preja drurit rrnjn dhe gjethet do t veniten;
preja rrnjn mendjes sate dhe samsara do t bie.
Drita e cilsdo llamb menjher do ta shkatrron
errsirn e kalpave* t gjata;
vetm shklqimi i drits verbuse t mendjes,
do ta djeg vellon e mosdijes.
Preja drurit rrnjndhe gjethet do t veniten. Por njerzit zakonisht
prpiqen ta prejn gjethin. Kjo nuk sht metod; n kt mnyr rrnja nuk
do t venitet. Prkundrazi, nse e pren gjethin, edhe ma shum do t dalin
nga dega; nse e pren nj gjethe dalin tri, sepse duke i prer gjethet, rrnja
bhet edhe m aktive pr ta ruajtur trungun. do kopshtar e di se si t fitoj
pem me kuror t ngjeshur vetm fillo ta krasitsh. Ajo do t bhet e
dendur e m e dendur, se n kt mnyr drurit i krijon shtytje: e pren nj
gjethe, e druri do ti drgoj tri pr ta mbrojtur trungun, pr shkak se gjethi
sht siprfaqja e drurit.
Gjethi nuk ekziston vetm pr arsye t knaqsis sate, pr ta shikuar
dhe pr t ndenjur ti nn hijen e tij; jo, gjethi sht siprfaqja e drurit.
Prmes gjetheve druri i absorbon rrezet e diellit, prmes gjetheve druri e
liron lagshtin, prmes gjetheve druri sht n kontakt me kozmosin.
Gjethi sht lkur e durit. Nse e pren nj gjethe duri provokohet: n vend
tij do ti drgoj tre; ai bhet m i vmendshm, ai nuk mund t ri i
prgjumur. Dikush mundohet ta shkatrroj drurin e ai mbrohet e njjt
ngjan edhe n jet, sepse jeta gjithashtu sht dru.

151

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Aty jan edhe rrnjt edhe gjethet. Nse e pren zemrimin, do t


shfaqen tri gjethe n vend t tij, do t jesh tre her m shum i zemruar.
Nse e pren seksin, do t bhesh jashtzakonisht i xhindosur me seksin. Prej
fardo qoft dhe vshtro, dhe do ta shohsh se tre her m tepr nga ajo do
t ndodh. E mandej mendja t thot: Prej sa ma shum, ende nuk mjafton.
N kt mnyr shum gjethe do t rriten. Mund ta pressh tr degn, por
kjo asgj nuk do t ndryshon sepse druri ekziston fal rrnjve, e jo gjetheve.
Tantra thot t mos mundohesh duke i krasit gjethet zemrimi,
lakmia, seksi, mos u brengos pr to; kjo thjesht sht marrzi. Shum
thjesht, gjeje rrnjn dhe preje, dhe me kt druri vetvetiu do t venitet.
Gjethet do t zhduken, degt gjithashtu ti vetm preje rrnjn.
Identifikimi sht rrnj, e krejt tjerat sjan asgj tjetr prve se
gjethe. Me qen i identifikuar me lakmin, me seksin, sht rrnj. Dhe, mos
harro, njjt sht se a identifikohesh me lakmin, seksin apo madje edhe me
meditimin. Dashuria, moksha(reinkernimi), Zoti njjt, edhe ky sht
identifikim. Me qen i identifikuar sht rrnja, e krejt tjerat jan si gjethet.
Mos e prej gjethin, lere, n gjeth ska asgj t keqe.
Pr kt arsye tantra nuk beson n prsosjen e karakterit. Kjo mund t
t jep form t bukur nese i krasit gjethet mund ti japsh cilin do form
drurit por druri mbetet ai i njjti. Karakteri sht vetm form e jashtme
por ti mbetesh i njjt, kurrfar transformimi nuk ka ndodh. Tantra shkon
m thell dhe thot: preje rrnjn! Pr kt arsye tantrn e kan kuptuar aq
gabimisht sepse tantra thot: Nse je lakmitar, bhu lakmitar; mos u
mrzit pr lakmin. Nse je seksual, bhu seksual mos u brengos fare pr
kt. Shoqria nuk mund t toleroj msimin e ktill: ka flasin kta
njerz? Kta don t krijojn kaos. Dshirojn t shkatrrojn do rregull.
Por ata nuk e kan kuptuar se vetm tantra mund ta ndryshoj shoqrin,
njeriun, mendjen, kurrkush tjetr; dhe vetm tantra instalon rregull t vrtet,
rregull t natyrshm, lulzim t natyrshm t disciplins s brendshme,
kurrkush tjetr. Por ky sht proces shum i thell duhet ta presh rrnjn.
Vshtroje lakmin, vshtroje seksin, posesionin, xhelozin. Mbaje n
mend vetm nj gj: mos ia nis t identifikohesh, vetm vshtro; vetm
shiko, bhu shikues. Dal nga dal, kvaliteti i dshmitarit do t forcohet; do t
fillosh ta vresh gjith pakuptimsin e lakmis. Kjo sht shum subtile. T
t aftsohesh ta shohsh se si n mnyr subtile funksionon ego, se si rrugt
e tij jan subtile. Kjo nuk sht gj e madhe; kjo sht shum subtile dhe
delikate, dhe e fshehur thell.
Sa ma shum q shikon, syt e tu bhen m t aft pr t par, bhesh
m prceptiv, m shum sheh dhe m thell mund t deprtosh, dhe krijohet
distanc m e madhe n mes asaj q bn dhe teje. Distanca ndihmon se pa t

152

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

smund t ket vrojtim. Si mund ti shohsh gjrat q jan shum afr? Nse
qndron shum afr pasqyrs nuk mund ta shohsh fytyrn tnde. Si mund t
shohsh nse syt e tu prekin pasqyrn? Nevoitet distanca. E asgj nuk mund
t t ofroj distanc prve dshmis. Provo dhe bindu.
Eksploro npr seks, asgj t keqe nuk ka n t, vetm vshtro. Shikoj
lvizjet e trupit; shiko se si energjija vjen e shkon, shiko se si energjia bjen;
shikoje orgazmn, se far ngjan se si dy trupa lvizin n ritm; vshtroj
rrahjet e zemrs se si bhen t shpejta e m t shpejta. Dhe vejn asti kur
plotsisht menden. Vshtroje nxehtsin e trupit, qarkullimin e shpejtuar t
gjakut. Vshtroje frymmarrjen, ajo bhet kaotike dhe e mendur. Shikoje
astin kur mbikqyrja jote e arrin kulminacionin dhe krejt bhet e
pakontrolluar. Vshtroje astin pas tij m nuk mund t kthehesh, m nuk ka
kthim. Trupi bhet aq automatik sa q do mbikqyrje zhduket. Vetm nj
ast para ejakulimit e ke humbur do kontroll, trupi plotsisht e ka marr.
Vshtroj kto: proceset n t cilat vullnetarisht merr pjes, dhe ato t
pavullnetshme. astin mbi t cilin ke pas kontroll ke mundur t kthehesh,
derisa ka qen kthimi i mundur, dhe asti kur m nuk mund t kthehesh. Kur
kthimi bhet i pamundur kur trupi t gjitha i merr, kur m nuk ke
mbikqyrje. Shikoj t gjitha, miliona gjra jan atje. E tra sht aq
komplekse, dhe asgj nuk sht m komplekse se seksi, sepse i gjith trupi
dhe mendja jan t inkuadruar n t vetm dshmitari nuk sht i
inkuadruar, vetm nj gj mbetet jasht.
Dshmitari mbetet jasht. Sipas natyrs s tij dshmitari kurr nuk
mund t bhet i brendshm. Gjeje kt dshmitar dhe do t rrish n maje t
kodrs, dhe krejt do t ndodh n lugin dhe ty asgj sdo t interesoj. Ti
vetm shiko, n ka ti merr pjes? Kjo sht sikur i ndodh dikujt tjetr.
Njjt sht edhe me lakmin, njjt sht me zemrimin; krejt sht shum
e ndrlikuar. E ti do t knaqesh po qe se mund ti vshtrosh t gjitha
emocionet, pozitive dhe negative. Mbaje mend vetm nj gj: kur je
vshtrues, identifikimi sht thyer, ather rrnja sht prer. E kur rrnja
njher prehet, kur njher mendon se nuk je veprimtar. Prnjher gjithka
do t ndryshoj. E ndryshimi sht i befasishm, n t nuk ka shkallzim.
Preja drurit rrnjn dhe gjethet do t veniten;
preja rrnjn mendjes sate dhe samsara do t bie.
N momentin kur e pren rrnjn e mendjes, edhe identifikimin s
bashku me t, samsara bjen, e gjtih bota rrzohet si shtpia prej kartave.
Vetm nj puhiz e vetdijs, dhe e gjith shtpia shembet. Prnjher je aty,
por jo m n bot ke transcedentuar. Mund t jetosh n mnyrn e vjetr,

153

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

t bsh gjra t njjta por asgj nuk sht e vjetr, pr shkak se ti m nuk je
ai i vjetri. Ti je prsosmrisht qenie e re kjo sht rilindje. Indust kt e
quajn DWIJ, dy her i lindur. Njeriu i cili kt e arrin sht dy her i
lindur, kjo sht lindja e dyt e kjo sht lindja e shpirtit. Krishti n kt ka
menduar kur ka folur pr ringjalljen. Ringjallja nuk sht lindje e re e trupit;
kjo sht lindja e re e vetdijs.
preja rrnjn mendjes sate dhe samsara do t bie.
Drita e cilsdo llamb menjher do ta shkatrron
errsirn e kalpave* t gjata;
Por mos u brengos pr at se n mnyr drita e papritur do t mund
ta shprndaj errsirn e shum, shum miliona jetrave. Do ta shkatroj se
errsira nuk ka dendsi, n vete nuk ka substanc. A sht i vjetr vetm nj
ast apo me mija vjet, kjo sht e njjt. Mungesa nuk mund t shtohet apo
paksohet; drita sht substanciale, ajo sht dika errsira sht vetm
munges. Drita sht prezente, dhe errsira m nuk sht prezente.
Kjo sdo t thot se errsira me t vrtet do t shprndahet, sepse atje
ska asgj pr tu shprndar. Kjo sdo t thot se ti kur e ky llampn
elektrike errsra zhduket aty ska asgj q do t mund t zhduket. N t
vrtet, aty ska asgj, vetm munges drite. Drita vjen, dhe errsir m ska.
vetm shklqimi i drits verbuse t mendjes,
do ta djeg vellon e mosdijes.
Budistt fjalm mendje e prdorin n dy mnyra: mendje me m t
vogl, dhe mendje me M t madhe. Kur e prdorin fjaln me M
mendojn pr dshmitarin, vetdijn. Kur e prdorin fjaln me m t vogl
mendojn pr dshmin. E te dyjat flasin pr mendjen n kt mnyr ata
t njjtn fjal e prdorin pr t dy rastet me nj dallim shum t vogl. Me
M t madhe ti je dshmitar, e me m t vogl je i till si dshmija
mendimet, emocionet, zemrimi, lakmia, t gjitha.
Prse e prdorin t njjtn fjal? Prse krijojn konfuzion? Ekziston
arsya pr kt sepse kur paraqitet mendja me M t madhe, mendja me
m t vogl thjesht sht e absorbuar n t. Sikur q lumi derdhet n det,
miliona mendje t vogla derdhen n Mendje e madhe, energjia prsri sht
e absorbuar.
Energjia e lakmis, zemrimit, xhelozis lviz jasht, n mnyr
centrifugale. Papritmas, kur mendja me M t madhe mbrrin, dshmitari
qndron atje duke vshtruar n qetsi, dhe t gjith lumenjt ndryshojn

154

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

rrjedhn e tyre. Ata kan lvizur n mnyr centrifugale, kah periferia;


papritmas, ata kthehen, bhen centripetal; fillojn t derdhen n Mendjen e
madhe krejt sht e absorbuar. Pr kt arsye prdoret e njjta fjal.
vetm shklqimi i drits verbuse t mendjes,
do ta djeg vellon e mosdijes.
Vetm pr nj sekond e gjith mosdija sht djegur kjo sht ndritje
momentale.
Kushdo q i ngjitet mendjes
nuk e sheh t vrtetn q sht prtej mendjes.
Nse i ngjetesh mendjes, lakmis, emocionit, nuk do t jesh n gjendje
ta shohsh at q sht prtej mendjes Mendjes s madhe sepse nse i
ngjitesh, si do t mund ta shohsh? Nse i ngjitesh syt e tu do ta mbyllin
ngjitjen. E nse i ngjitesh objektit, si do t mund ta shohsh subjektin? Kjo
ngjitje duhet t jet e hedhur.
Kushdo q i ngjitet mendjes identifikohet
nuk e sheh t vrtetn q sht prtej mendjes.
Kushdo q e praktikon Dharma
nuk e gjen t vrtetn q sht prtej praktiks.
T gjitha praktikat jan n mendje. Krejt ka bn sht prtej mendjes.
Vetm dshmitari nuk sht n mendje, mos e harro kt.
Kshtu, madje edhe kur mediton qndro dshmitar, pandrprer shiko
se far po ngjan. Rrotullohesh n meditimin dervishian? rrotullohu,
rrotullohu sa ma shum q mundesh, por qndro dshmitar i brendshm dhe
shiko se si trupi rrotullohet. Trupi vazhdon t rrotullohet shpejt e ma shpejt,
dhe sa ma shpejt q trupi rrotullohet, ma thell e ndien se qendra jote nuk
lviz. Ti qndron i qet, trupi rrotullohet si rrot, ti qndron pikrisht n
qendr. Sa ma shpejt q rrotullohet trupi, m thell e prjeton faktin se ti
nuk po lviz, dhe krijohet distanca.
fardo q t bsh, madje edhe kur mediton, un nuk prjashtoj asgj,
mos u ngjit as pr meditim, sepse do t vije dita kur edha ajo ngjitje do t
jet e hedhur. Meditimi bhet i prkryer kur edhe vet bjen. Kur meditimi
sht i prsosur, nuk ke nevoj m t meditosh.
Pr kt arsye gjithmon bhu i vetdijshm se meditimi sht vetm
ur, ajo duhet t kaprcehet. Ura nuk sht vend n t ciln ndrrtohet

155

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

shtpia. Duhet ta kalosh dhe t shkosh tutje. Meditimi sht ur, edhe me t
duhet t jesh i kujdesshm, prndryshe mund ta ndrpresh t identifikohesh
me zemrimin, lakmin, e t identifikohesh me meditimin, mshirn.
Ather prap je n t njjtn kurth; n shtpin e njjt ke hyr prmes
ders tjetr.
I ka ndodh njher Mulla Nasradinit kur ka shkuar n kafenen e
qytetit e ve kishte qen i dehur, kshtu q kamarieri i kishte thn: Shko!
Ve je i dehur dhe m nuk mund t t jap. Vetm shko n shtpi. Por ai
kishte insistuar, kshtu q kamarierit iu ishte duhur ta qes jasht me forc.
Gjat kishte ecur duke krkuar kafene tjetr. Mandej kishte hy n
kafenen e njjt por nga dera tjetr. Kishte hyr, e kishte par t njjtin
kamarier dhe paksa ishte habitur sepse iu kishte dukur i njohur, prsri e
kishte pyetur pr pije, e ai prap i kishte thn: T thash njher se sonte
nuk do t jap asgj. Ik nga ktu! Prap ka insistuar dhe prap ka qen i
przn.
Gjat ka shetitur duke krkuar ndonj kafene tjetr, por n qytet kishte
qen vetm nj. Kishte hyr prmes ders s tret, kishte shikuar kamarierin,
dhe iu kishte dukur i njohur, dhe m n fund i kishte thn: A t gjitha
kafenet n kt qytet jan tuaja?
Kjo ngjan. Je i qitur nga njra der; e hyn n tjetrn. Ke qen i
identifikuar me zemrimin tnd, me epshet e tua; tash je br i identifikuar
me meditimin tnd. Ke qen i identifikuar me knaqsin seksuale; tash je i
identifikuar me ekstazn t ciln ta ofron meditimi. Kurrgj nuk sht
ndryshe qyteti e ka vetm nj kafene. Mos u mundo t hysh n t njjtn
kafene prsri e prsri. Dhe nga cilado an t hysh, do ta gjesh vetm nj
pronar dshmitarin. Bn kujdes me kt, se prndryshe shum energji e
panevojshme do t jet e shpenzuar. Po udhton gjat q prsri t hysh n t
njjtn gj.
Kushdo q i ngjitet mendjes
nuk e sheh t vrtetn q sht prtej mendjes.
Kush gjendet prtej mendjes? Ti. ka ka prtej mendjes? Vetdije.
ka ka prtej mendjes? Sat-chit-anada, e vrteta, vetdija, hyjnia.
Kushdo q e praktikon Dharma
nuk e gjen t vrtetn q sht prtej praktiks.
Dhe fardo q praktikon, mbaje mend, praktika nuk do t oj deri tek
e natyrshmja, deri tek e lirtja dhe e natyrshmja, pr shkak se praktik do t
thot dika t praktikosh q nuk ekziston. T praktikosh do t thot t

156

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

praktikosh dika artificiale. Natyra nuk duhet t praktikohet; kjo nuk ka


nevoj, ajo ve sht aty. Si mund t msosh dika q ve sht aty? Si
mund ta msosh natyrn, Tao? Ajo ve sht aty! Je i lindur me t. Ske
nevoj t krkosh msues pr t msuar edhe n kt sht dallimi n mes
msuesit dhe Mjeshtrit.
Msues sht dikushi i cili t mson pr dika; Mjeshtr sht dikush i
cili t ndihmon ti msosh t gjitha q i ke msuar. Mjeshtri t mson.
Mjeshtri t ofron shijen e jo-praktiks. Ajo ve sht aty, por ti duke msuar
e ke humb. Prmes msimit prsri at do ta kthesh.
E vrteta nuk sht zbulim, ajo sht rizbulim. Ajo sht aty q nga
fillimi. Kur vjen n kt bot ajo sht me ty. Kur lind n kt bot ajo sht
me ty, pr shkak se ti je ajo.
Kjo nuk mund t jet ndryshe. Ajo nuk sht dika nga jasht, ajo sht
brenda n ty, ajo sht qenie jote e vrtet. Pr kt arsye, nse e praktikon,
thot Tilopa, nuk do ta zbulosh se ka ka prapa praktiks.
Le t kujtohet prsri e prsri, fardo q praktikon, ajo do t jet
pjes e mendjes sate, mendjes s vogl, periferike, e ti duhet t shkosh prapa
tyre. N mnyr t shkohet prapa? Ushtro , asgj t keqe nuk ka n kt,
por bn kujdes; medito por bhu i vmendshm sepse kuptimi final i termit
meditim, sht dshmimi.
T gjitha teknikat mund t ndihmojn, por ato n t vrtet nuk jan
meditime, ato jan vetm prekje n errsir. Befas nj dit, do t bsh dika,
do t bhesh dshmitar. Duke medituar si sht ai dinamik, apo kundalini
apo rrotullues, papritmas nj dit meditimi do t zhduket, por ti nuk do t
jesh i identifikuar me t. Ti do t qndrosh anash n qetsi, do ta vshtrosh
at dit do t ndodh meditimi; prej asaj dite teknikat m nuk do t jen
penges, m nuk do t jen ndihmes. Nse t plqejn, mund t knaqesh
n to, por ato m nuk jan t domosdoshme tash sht krijuar meditimi i
vrtet.
Meditimi sht dshmim. T meditosh do t thot t bhesh
dshmitar. Meditimi fare nuk sht teknik! Kjo pr ty do t jet mjaft
habitse, sepse un po vazhdoj t t jap teknika. N kuptimin final, meditimi
nuk sht teknik; meditimi sht kuptueshmri, vetdije. Por ty t duhen
teknikat sepse kuptueshmria supreme ende sht shum, shum larg prej
teje; sht e fshehur thell n ty, por ende sht larg prej teje. Pikrisht n
kt ast mund ta realizosh, por nuk do ta realizosh se asti yt po ikn,
mendja jote po lviz. Pikrisht n kt ast ajo sht e mundur, por prap e
pamundur. Teknikat e bashkojn ndarjen, ato ve e ngjesin arjen.
Pr kt arsye n fillim t meditimit jan teknikat; n fund do t
qeshesh, teknikat nuk jan meditim. Meditimi sht kualitet i ndryshm i

157

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

qenies, ai ska lidhje me asgj. Por kjo do t ndodh vetm n fund, mos
mendo se do t ndodh n fillim, prndryshe gremina nuk do t jet e
kaprcyer.
Ky problem sht edhe me Krishnamurtin edhe me Maharishi Mahesh
Jogi kta dy jan dy pole t kundrta. Mahesh Jogi mendon se teknikat
jan meditim, kshtu q vetm nse i adaptohesh tekniks asaj
transcedentale apo ndonj meditimi tjetr ndodh meditimi. Kjo sht edhe
e drejt, edhe e gabuar. E drejt se n fillim fillestari duhet ti adaptohet ndonj
teknike, sepse kuptueshmria nuk sht pjekur ende mjaft pr ta kuptuar
Supremn. Kshtu q, n njfar mnyre, teknika bhet meditim.
Kjo sht sikur kur fmija mson alfabetin e ne i tregojm se
shkronja m sht njjt sikur kur e prdor fjalm majmun; majmuni i
paraqet shkronjn m. Prmes m majmuni sht aty, dhe fmija fillon t
msoj. Nuk ekziston marrdhnia midis majmunit dhe shkronjs m. M
mund t paraqes miliona gjra, dhe gjithmon sht e ndryshme n
gjithseciln gj. Por fmijs kjo duhet disi ti paraqitet, e majmunin e ka t
afrt, ai mund ta kuptoj se ka sht majmuni, por jo edhe ka sht m.
prmes majmunit ai do t jet n gjendje ta kuptoj se ka sht m por
ky sht vetm fillimi, por jo edhe fundi.
Mahesh Jogi sht i mir pr fillim, mund t t qet n rrug, por nse
ngjitesh pr t je i humbur. Ai duhet t t braktis, ai sht shkoll fillore; i
mir derisa prfundon. Por nuk duhet gjithmon t mbeteni n shkoll
fillore. Shkolla fillore nuk sht universitet; duhet ta prfundosh at.
Kuptimi fillestar i meditimit sht se ajo sht teknik.
Mandej aty sht Krishnamurti si pol i kundrt. Ai thot se nuk ka
teknika, ska meditim; mos humb koh me teknika, meditimi sht vetm
vetdije, vetdije e pazgjedhur. Prsosmirsht e sakt! por ai prpiqet t t
ndihmoj t mbrrish n universitet e ti akoma nuk e ke prfunduar shkolln
fillore. Ai mund t bhet i rrezikshm se flet pr Supremn-finaln. Ti kt
nuk mund ta kuptosh, n kt moment kuptueshmria jote sht e paaft, do
t mendesh. Kur e dgjon Krishnamurtin ti je i humbur, sepse n mnyr
intelektuale do ta kuptosh se ai ka t drejt, por do t jesh i vetdijshm se n
qenien tnde asgj ska ndryshuar.
Shum ithtar t Krishnamurtit kan ardhur tek un. Ata thon se e
kuptojn intelektualisht: Kuptohet se ai ka t drejt, nuk ka teknika,
meditimi sht vetdije e far t bjm? E un iu them me vet pyetjen se
far t bjn, do t thot se iu duhet teknika. far t bjm? Ti po pyet
se si ta arrish kt, ti po pyet pr teknikat. Krishnamurti nuk mund t t
ndihmoj. M mir shko tek Maharishi Mahesh Jogi, kjo do t jet m mir.

158

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Por njerzit jan ngjit pr Krishnamurtin, por ka edhe njerz q jan ngjit
pr Maharishi Mahesh Jogi.
Por un nuk jam asnjri prej atyre apo jam te dy; dhe pr kt arsye
shkaktoj huti. Te dyt jan t qart, kndvshtrimi i tyre sht i thjesht, pr
ta kuptuar Mahesh Jogin dhe Krishnamurtin sht leht. Nse e njeh gjuhn
mund ti kuptosh, aty ska problem. Problemi krijohet me mua, sepse un
gjithmon do t flas pr fillimet dhe kurr nuk do t lejoj ta harrosh
mbarimin. Gjithmon do t flas pr prfundimin, dhe gjithmon do t
ndihmoj t nisesh nga fillimi. Do t hutohesh sepse do t m thuash: Si po
mendon ashtu? Nse meditimi sht vetm vetdije, prse ather t kalohet
napr gjith ato ushtrime?
Duhet t kalosh napr to; vetm ather do t t ngjaj meditimi;
meditimi, sht, kuptueshmria e thjesht.
Apo ke me thn: Nse teknikat jan krejt, prse vazhdon t thuash
prsri e prsri se duhet teknikat t leren, t hedhen? Pr shkak se ndien:
Prse dika q kam studiuar aq thell, me aq mund dhe pun t madhe,
duhet tash ta braktis? Ti do t kishe dashur t ngjitesh pr fillimin. E un
kt nuk do ta lejoj. Njher kur t hysh n shteg un do t shty deri n fund.
Ky sht problem; me mua me kt problem do t ballafaqohesh, do
t ndeshesh dhe do ta kuptosh. Un do t dukem kontradiktor. Edhe jam; un
jam paradoksal sepse prpiqem t ta ofroj edhe fillimin edhe fundin, hapin
e par dhe t fundit.
Tilopa flet pr Supremn. Ai thot:
Kushdo q e praktikon Dharma
nuk e gjen t vrtetn q sht prtej praktiks.
Pr ta msuar se ka ka prtej mendjes dhe praktiks,vetm mos u
ngjit
duhet vendosmrisht dhe plotsisht t prehet rrnja e mendjes
dhe t shikohet e lakuriqosur.
Kjo sht ajo q un e quaj dshmim: shikim i lakuriqosur. Vetm
shikimi i lakuriqosur do t mjaftoj, rrnja sht e prer. Ai vshtrim i
lakuriqosur, sht si thik e mpreht.
N kt mnyr duhet thyer t gjitha dallimet
dhe t qendrohet n qetsi.
I lirt, i natyrshm, duke shikuar me lakuriqsi n vete kjo sht
fjala e fundit.

159

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Por, fillo ngadal, sepse mendja sht mekanizm shum subtil. Nse
nxiton shum dhe e merr dozn e tepruar Tilopa, ndoshta nuk do t jesh n
gjendje kt ta kaprdish dhe ta tretsh. Ec ngdal; merr ve aq sa mundesh
me kaprdi dhe me tret.
Un jam ktu; do tju them shum gjra se edhe ju jeni shum, dhe do
ti prfshi shum dimensione. Por kaprdije vetm at q pr ty sht e
ushqyeshme, dhe trete at.
Pikrisht para disa ditve tek un erdh nj sannyasin, gjurmues i
vrtet, por i hutuar, se un kam folur pr jogn dhe tantrn, dhe kam thn
se tantra sht msim m i lart e joga m e ult, e ai ushtron qe dy vjet
hatha jogn dhe ndihet mir. sht habitur duke mos ditur se m far sht
duke br. Mos u habit aq leht. Nse ndihesh mir me jogn, prcjelli
animet e tua t brendshme. Mos lejo q un t t habit. Un pr ty mund t
jem konfuz, por ti prcjelli vetm prirjet e natyrshme lir, natyrshm.
Nse je mir, ajo sht mir pr ty. Prse po brengosesh pr at se ka sht
m e lart e ka m e ult? Le t jet m e ult. Shfaqet ego, ego thot:
Nse ky msim sht m i ult, prse po e ndjek? Kjo nuk do t
ndihmoj. Ndjeke; ajo p ty sht e prkryer. Madje edhe nse sht m e
ult, ka ka t keqe n kt? Do t vij momenti kur prmes m t ults do ta
arrish m t lartn.
Shkallt i kan dy an, n njrn an sht ajo m e ulta, n ann
tjetr sht ajo m e larta. Kshtu q tantra dhe joga nuk jan opozitare, ato
jan komplementare. Joga sht primare, baz nga e cila duhet t nisesh. Por
ather nuk duhet t ngjitesh. Do t vij koha kur jogn duhet ta
transcedentosh dhe t lvizsh kah tantra; n fund plotsisht duhet ler
shkallt edhe jogn edhe tantrn. N vet vetn tnde, n qetsi t thell,
duke i harruar t gjitha.
M shih mua: un nuk jam as jogist as tantrist. Un nuk bj asgj
nuk praktikoj, e as nuk jo-praktikoj. Un nuk ngjitem as pr metoda,e as pr
jo-metoda. Un ktu jam thjesht i heshtur, nuk bj asgj. Shkallt pr mua
m se ekzistojn, rruga sht zhdukur. Kur mbrrin n shtpi m ske far
t bsh; thjesht i harron t gjitha dhe rrin n qetsi. Zoti sht qetsi.
Mos e harro kt sepse nganjher un do t flas pr tantrn pr ti
ndihmuar disave t kalojn prmes saj; nganjher do t flas pr jogn, se do
ti ndihmoj t tjerve. Ti vetm mendo pr prirjet e tua personale, ndjeke
ndjenjn tnde vetjake. Un jam ktu pr t ndihmuar t bhesh ai q je, e jo
pr t t habitur. E mua m duhet t flas shum pr shkak se m duhet ti
ndihmoj shum njerzve. E, far t bsh? Vetm vazhdo t m dgjosh.
fardo q gjen q sht e ushqyeshme, trete at; prtype mir, trete; le t

160

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

bhet ajo gjaku dhe eshtrat tua, vet palca e eshtrave tua por pasoj prirjet e
tua personale.
E un aq shum jam i absorbuar n tantrn kur flas pr t pr shkak se
jam i till; un nuk mund t jem i pjesrishm, fardo q bj un jam i
trsishm. Nse flas pr tantrn, un jam plotsisht n t, ather asgj nuk
sht me rndsi, vetm tantra sht e rndsishme; kjo ndoshta t ler
prshtypje t rreme. Un nuk krahasoj kur flas, pr mua nuk sht dika m
e rndsishme se tjetra. Tantra sht lulzim m i lart, suprem. Kjo sht
ashtu sepse nse shikoj n dika me totalitet, kjo sht e till. Nse flas pr
jogn, prsri do t jet njjt, sepse jam i trsishm. Kjo ska asgj as me
tantrn as me jogn ky sht totaliteti im t cilin e prcjelli n t gjith.
Kur flas pr jogn dhe Patanxhalin, prsri do t them se ajo sht e fundit.
Pr kt arsye, mos u habit; gjithmon le t bie n mend se ajo sht
totaliteti dhe kualiteti im t cilin e inkuadroj n t. Nse kt mund ta mbash
n mend, kjo do t ndihmoj shum; madje as qenia ime paradoksale nuk do
t t hutoj.

IX
PRTEJ E PRTEJ
Knga vazhdon:
Nuk duhet dhn e as marr,
ve qndo natyrshm se Mahamudra
sht prtej t gjitha pranimeve dhe refuzimeve.
Mbase alaya nuk sht lindur,
askush nuk mund ta pengoj apo ta njollos;
duke banuar n mbretrin e jolindjes,
t gjitha shfaqjet do t shkrihen n Dharmata,
e kmbngulja dhe krenaria do t zhduken n higj.
19 shkurt 1975.
Mendja mediokr dshiron t merr shum e ma shum nga bota;
gjithandej, nga t gjitha drejtimet dhe gjitha dimensioneve. Mendja
mediokr sht tubuese e madhe, ajo sht lypsare, e lypja sht e till sa q
kurr nuk mund t knaqet kjo sht infinit. Sa ma shum q fiton, shfaqet
lakmia m e madhe; sa ma shum q posedon, m shum dshiron. Kjo
bhet uri opsesive. N qenien tnde nuk ekziston nevoja pr kt, por ti je i

161

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

xhindosur dhe bhesh gjithnj e m i mjer sepse asgj nuk mund t t


knaq. Asgj nuk mund ta knaq mendjnen e cila gjithmon krkon ma
shum. Ma shum sht ethe, ky nuk sht shndet, dhe kjo nuk ka fund.
N kuptimin metaforik, mendja mediokr vazhdon t haj jo vetm
gjra, por edhe njerz. Burri as thell dhe totalisht dshiron ta posedoj
gruan sa q kjo bhet nj lloj ngrnje; ai dshiron ta ha at dhe ta bluaj n at
mnyr q ajo t bhet pjes e tij. Mendja mediokr sht kanibale. Gruaja e
dshiron t njjtn: n at mnyr ta glltit q prej tij t mos mbet asgj.
Ata ndrmjet vete vriten. Miqt e bjn t njtjtn; prindrit njjt ua bjn
fmijve, fmijt prindrve; n t gjitha raportet mendjet mediokr trsisht e
glltisin njri tjetrin. Kjo sht lloj ngrnjeje.
Por ekziston edhe mendja superiore, pikrisht e kundrta e mendjes
mediokr. Dhe pikrisht shkaku i mendjes mediokr sht paraqitur mendja
superiore. Pr kt flasin religjionet. Ato thon: Jep, ndaj, dhuro! T gjitha
msimet religjioze nisen nga ajo se nuk duhet marr por, prkundrazi, duhet
me dhn. Predikojn bamirsin. Ky predikim krijon mendje superiorejashtzakonshme.
Mendja medikor-thjesht gjithmon do t mbetet e mjer, sepse
lakmia pr ma shum kurr nuk do t jet e prmbushur; gjithmon do ta
shohsh se sht depresive, e piklluar. Mendja superiore religjioze sht e
kultivuar, gjithmon do ta gjesh t lumtur, posedon nj lloj knaqsie sepse
nuk krkon asgj; prkundrazi, ajo jep por thell posht ajo ende sht
mendje mediokr.
Gzimi nuk vjen nga thellsia e qenies, ajo sht vetm n siprfaqe.
Mendja superiore sht e kthyer plotsisht mbrapsht dhe sht br vetm e
kundrta e mendjes mediokr. Ajo qndron n kok, ajo sht shirshasan,
por ka mbetur e njjt. Tash sht shfaqur dshira e re, pr t dhuruar m
shum e m shum; edhe kjo prap ska fund. Ajo do t jet e lumtur, por
thell nn kt gzim do t mund ta gjesh kualitetin e caktuar t pikllimit.
Gjithmon tek njerzit religjioz do ta gjesh at kvalitet t pikllimit.
Edhe gzim, natyrisht, sepse ata dhurojn, por edhe pikllimin se nuk mund
t japin m shum; gzim sepse ndajn, por edhe pikllim se kjo nuk iu
mjafton. Asgj sdo t jet e bollshme.
Pr kt arsye ekzistojn dy lloj mjerimi: mjerimi i zakont; mjerana t
thjesht mund t gjesh gjithkah rreth vetes, n do vend, i gjith globi sht i
strmbushur me t atill q gjithmon krkojn m shum, e kjo nuk mund
t prmbushet. Por ktu sht edhe mjerimi tjetr q e ka fytyrn e gzuar;
do ta gjesh tek klerikt, murgjit n manastire, n ashrame, njerz t cilt
gjithmon duken si t buzqeshur, por prapa buzqeshjes s tyre fshihet nj

162

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

pikllim. Nse m thell vshtron, do ta shohsh se edhe ata jan t mjer


nuk mund pafundsisht t japsh, sepes nuk ke aq shum!
Kt lloj njerzish leht do ta gjesh. Njeriun religjioz e kultivojn
krishtrimi, judaizmi, islami, hinduaizmi. Ky lloj sht m i mir sesa ai
mediokr, por nuk mund t jet fjala e fundit e vetdijs. Mir sht me qen
i mjer n mnyr religjioze, m mir sht me qen i mjer si mbret sesa si
lypsar.
Nj burr shum i pasur para se t vdes m ftoi q n momentet e
fundit t jem pran tij, kshtu q kam qen prezent. N astin e fundit i ka
el syt dhe i ka thn djalit t tij sepse at gjithmon e ka pas n mendje,
shum her m ka folur pr t: ka qen i brengosur pr djalin sepse ai ka
shpenzuar shum dhe i ka dasht gjrat materiale, e ky plaku ka qen njeri
religjioz. Fjalt e fundit t cilat ia ka thn djalit kan qen: Dgjo, paraja
nuk sht krejt, dhe ti nuk mund ti blesh t gjitha. Ekzistojn edhe gjrat
tjera pos paras, e paraja vetvetiu askend nuk mund ta lumturoj.
Djali iu ka prgjigjur: Ndoshta ke t drejt, por njeriu me para mund
t zgjedh pikllimin sipas dshirs s vet ndoshta nuk mund ta blej
lumturin, por mund ta zgjedh pikllimin e vet, mund t jet i mjer n
mnyrn e vet personale.
Njeriu i varfr sht i mjer pa vetdashje; njeriu i pasur sht i mjer
me vetdashje personale - n kt qndron dallimi. Ai e zgjedh mjerimin e
tij, e kjo sht nj lloj lirie. Njeriut t varfr mjerimi thjesht i ngjan si kob,
si fat; ai nuk ka zgjedhje. Njeriu religjioz e zgjedh mjerimin e tij, pr kt
asye ai nga pak sht i lumtur; njeriu joreligjioz vuan shkaku i mjerimit t tij
se ska tjetr zgjedhje. Te dyt jetojn n botn ma shum, por njeriu
religjioz jeton sikurse perandor, duke dhuruar, duke ofruar, duke falur.
Budizmi, gjinizmi, taoizmi, kan krijuar llojin e tret t mendjes i cili
m nuk sht as mediokr as superior; n t vrtet, ajo nuk sht mendje.
M s miri kishte me qen me quajt jo-mendje. Prpiqu ta kualifikosh
kuptimin. Mendja mediokr, mendja superiore jan e kndrta e ksaj, por
prap n rrafshin e njjt ma shum me jo-mendjen t cilin e kan
krijuar budizmi, gjinizmi, taoizmi. ka sht jo-mendja? Qasja e tret e
realitetit.
Buduzmi dhe gjainizmi nuk predikojn bamirsi, ato predikojn
indiferenc. Ato thon: Jep! sepse dhnja sht pjes e marrjes, kjo sht
fush e njjt. N pranim ti nga dikush pranon, n dhurim ty dikush t
dhuron, por fusha mbetet e njjt. Dimensioni nuk ndryshon, ndryshon
vetm drejtimi. Budizmi predikon indiferenc, mosposedim. Theksi sht n
mosposedim, jo n dhurim. Nuk duhet t posedosh, kjo sht e tra. Nuk
duhet t anosh t posedosh gjra apo njerz; ti thjesht i mohon t gjitha

163

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

posedimet. Nuk sht shtja tek dhnja apo marrja, sepe te dyjat i prkasin
bots s posedimit. Mund ta dhurosh vetm at q posedon; si mund ta
japsh at q nuk ke? Mund ta dhurosh vetm at q e ke fituar m heret;
mund ta japsh vetm at q t sht dhn m heret prndryshe si do ta
mund ta dhurosh? N bot ke ardhur pa asgj, pa pasuri; dhe do ta lesh kt
bot pa kurrfar pasurie.
Ti n bot mund t jesh n dy an: n ann e atyre t cilt gjurmojn
pr m shum e m shum, t cilt marrin shum e ma shum, dhe glltisin
shum e m shum, dhe vazhdojn t trashen; n ann tjetr jan ata t cilt
japin shum e ma shum, dhe bhen gjithnj t dobt e m t dobt. Buda
thot se nuk duhesh t posedosh; nuk duhet ta zgjedhsh asnjrn an.
Vetm qndro n gjendjen e jo-posedimit.
Ky njeri, ky lloj njeriu t tret, t cilin e quaj jo-mendje, nuk do t jet
aq i lumtur, i gzuar, si njeriu superior. Ai m prpara do t jet i heshtu, i
qet, i prmbajtur; ai do t jet n knaqsi t thell por jo i lumtur. N
fytyrn e tij nuk do t gjesh buzqeshje; sdo ta gjesh asnj statuj t Buds s
buzqeshur apo Mahavira t buzqeshur, jo. Kta njerz nuk jan t gzuar,
t lumtur. Ata nuk jan t mjer, natyrisht, por nuk jan as t lumtur ata
jan larguar nga bota e mjerimit dhe gzimit. Ata thjesht jan t lir, dhe
indiferent ndaj gjrave dhe bots materiale; jan t ndar, t veuar. Kjo
sht anashakti, veanti, indiferenc. Kta njerz rreth vetes rrezatojn
kualitet t caktuar qetsie, mund ta ndijesh at qetsi.
Por Tilopa shkon prtej ktyre tre llojeve; Tilopa shkon prtej t tre
llojeve s bashku, dhe tash bhet vshtir t klasifikohet. Mendja mediokr
krkon ma shum; mendja superiore prpiqet t jep sa ma shum; jo mendja,
indiferente, as nuk jep e as nuk merr ather si t quhet mendja e
Tilops? Tilopa sht lloji i katrt, e i katrti sht i fundit dhe m i larti, m
nuk ekziston prtej. Kjo madje nuk sht as jo-mendje, ajo nuk sht mendje
si e till sepse edhe n jo-mendje akoma sht prezente negativiteti i
mendjes. Potencimi sht n indiferencn ndaj gjrave dhe bots materiale,
por fokusimi yt akoma sht i prqendruar n to: qndro indiferent, i
panjollosur! Ti nuk i posedon gjrat, por brengosesh se si mos me i posedue;
qndron i veuar, por duhet ta prkrahsh veten t bn kujdes q mos
posedosh asgj. Thelbin e ksaj duhet ta kesh t qart: theksi ende bie mbi
gjra bhu indiferent ndaj bots!
Tilopa thot se theksi duhet t bie edhe mbi veten tnde, e jo vetm
mbi gjra. lodhu n veten tnde; madje as ndaj bots mos u bn indiferent,
sepse madje edhe ajo indiferenc sht akoma gj, ur shum subtile q t
lidh me botn. Nuk duhet t fokusohesh n t tjert. Ktheje jetn tnde
plotsisht brenda. Mos u brengos pr botn, gjrat, madje as indiferent mos u

164

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

bn ndaj tyre. Mos krko ma shum, mos u prpjek t japsh ma shum. Kjo
sht thjesht sikur e gjith bota sht zhdukur. Ti je i prqendruar n vete, i
ulur ne brendin e vetes sate, duke mos br asgj. I gjith fokusi yt ka
ndryshuar, plotsisht sht rrotulluar; n t ska asgj q mund t dhurohet,
asgj pr tu marr, asgj ndaj t cils mund t jesh indiferent. Vetm ti je.
Jeton n vetdijn tnde dhe kjo sht e gjith bota jote. Asgj m
sekziston.
Kjo sht gjendje pretj mendjes dhe jo-mendjes. Kjo sht supreme.
Niveli m i lart i kuptueshmris. Asgj ska prtej ksaj. Dhe dshiroj tju
them: derisa nuk e arrin kt kurr mos u knaqni me arritje. Prse? Pr
arsye se njeriu mediokr sht i mjer. Ai krrkon gjithmon shum e ma
shum e kjo nuk mundet t prmbushet kurr, kshtu q mjerimi mbetet
prezent, mjerimi vazhdon, duke u rritur shum e ma shum.
Njeriu me mendje superiore, pr t cilin flasin religjionet, sht i
lumtur, por thell n brendi i piklluar. Madje edhe gzimi i tij buron nga
pikllimi. Kjo do t thot se nse ai dshiron t qesh, qeshja nuk i vjen; do t
thot se ai pozon, sikur aty sht fotografi e ai bn gjest t caktuar i cili gjest
n t vrtet as nuk ekziston. Ather sht m mir me qen ai i vrteti, t
paktn mundesh me qesh; qeshja nuk sht kushedi sesa e thell, por t
paktn pjesrisht sht prezent. Por jo shum gjat. Krejt ka mund t
dhurosh, s shpejti do t shpehzohet, e ather, buzqeshja e lumtur do t
zhduket. Do t dshirosh t japsh sa ma shum, dhe se shpejti do t
gjendesh n situat t njjt, si njeriu mediokr.
Ndoshta llojit tjetr t njeriut do ti duhet m shum koh pr ta
kuptuar dhe pr ta dalluar mjerimin, por mjerimi do t vije. Lumturin t
ciln e praktikon n xhami, manastire, katedrale nuk mund t jet shum e
thell dhe nuk mund t bhet gjendje e vrtet e gjrave. Ajo nuk mund t
zgjas prjetsisht. Ti do ta humbsh. Natyra e saj e vrtet sht e till ajo
mund t jet vetm momentale. Prse ajo sht momentale? Pr shkak se
vjen momenti, sepse do t mbrrish deri tek kufiri ku m nuk do t mund t
japsh se m sdo t kesh. Pr kt arsye ky lloji tjetr i mendjes bn
kompromise. Mendja superiore dhe mediokr kan kualitet t njjt: ata
lidhin kompromise. E kompromise do t gjesh dokund.
Njeriu s pari fillon t tuboj gjra, e mandej i dhuron. Apo do ti
fitoj nj qind rupi e mandej dhjet do ti dhuroj, sepse kjo sht e vetmja
mnyr. Nse ti prnjher i dhuron nj qind rupi m sdo t kesh se far t
dhurosh. Vazhdon t tubosh gjra e mandej i shprndan. Myslimant thon
se duhet dhuruar t pestn e fitimin tnd; bhu bamirs vetm me t pestn e
fitmit tnd. Prse? Sepse kjo sht kompromis; se prndryshe m sdo t
kishe pasur se ka t dhurosh. Kshtu, s pari tubon, mandej dhuron. Tubo

165

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

pr t pasur mundsi t dhurosh, pasurohu pr tu br bamirs, eksplato pr


t qen n gjendje t ndihmosh. Kjo sht absurde! Por kjo sht e vetmja
mnyr: ura n mes mediokrs dhe superiors.
Madje edhe njeriu me mendje mediokr mendon dhe beson se do t
kishte dhuruar, do ti kishte ndihmuar njerzit sikur t kishte mjaft. Dhe,
natyrisht, kur ka mjaft, i dhuron spitaleve, qendrave pr luft kundr kancerit,
i jep biblotekave apo shkollave. S pari eksplaton mandej dhuron; s pari t
vjedh e mandej t ndihmon. N mes bamirsit dhe vjedhsit nuk ekziston
dallimi; n t vrtet, ata jan i njjti person: dora e djatht vjedh, e majta
ndihmon; ata i prkasin t njjtit dimesion t gjrave.
Njeriu i tret, njeriu i jo-mendjes, sht n pozit m t mir se dy t
part. Qetsia e tij mund t zgjas m gjat por ai nuk sht i bekuar. Ai nuk
e ndien bekimin ai nuk sht i dshpruar, nuk sht i mjer, por gjendja e
tij sht e natyrs negative. Ai sht sikur njeriu i cili nuk sht i smur
sepse mjekt nuk mund ti gjejn kurrfar smundje, por nuk sht edhe i
shndosh se nuk ndihet mir. ai nuk sht i smur, por nuk sht as i
shndosh ai gjendet mu n mes. Nuk sht i mjer, nuk sht i lumtur ai
thjesht sht indiferent. E indiferenca mund t t ofroj qetsin, por vetm
qetsia nuk mjafton. Kjo sht e mir, kjo sht e mrekullueshme, por me
kt nuk mund t jesh i knaqur; heret a von do t kaploj monotonia.
Kjo ndodh nse shkon n male. Pasi q t sht mrzitur jeta n qytet
Bombaj, Londr, Nju Jork t sht br monoton zhurma, trafiku, dhe
krejt ajo rrmuj e cila sndalet kurr, ti ik n Himalaje. Por pas disa ditsh,
tre, katr, pes, m s shumti shtat fillon t mrzitesh n qetsi. Malet
jan t heshtura, drunjt jan t heshtur, liginat jan t qeta. Fillon t
mallngjehesh pr jetn n qytet: klube, kiname, miq.
Qetsia nuk mjafton, sepse qetsia e ka natyrn e vdekjes, e jo natyrn
e jets. Ajo sht e mir n pushim, n piknik, e mir sht q pr disa dit
t largohesh nga brengat e prditshmris dhe disa aste t jesh i qet; do t
knaqesh, por nuk mund t knaqesh prgjithmon. Shum shpejt do t
ngopesh; shum shpejt do ta ndjesh se ajo nuk mjafton. Ajo nuk sht
ushqyese. Qetsia do t mbroj nga mjerimi dhe gzimi, nga shqetsimi, por
ajo vetvetiu nuk sht ushqyese. Ajo sht gjendje negative.
Gjendja e katrt, pr t ciln flet Tilopa ajo e cila nuk mund t
shprehet dhe t ciln sht munduar tia thot Narops dhe besimit t tij,
dashuris s tij dhe bindjes s tij sht gjendje e bekimit, qetsis dhe
besimit, n kt ekziston pozitiviteti. Kjo nuk sht qetsi e rndomt. Tek
kjo nuk arrihet me indiferenc ndaj jets, por prmes asaj t kundrts, deri
tek kjo arrihet prmes prvojs m t thell t ekzistencs tnde. Kt nuk
mund ta inicosh me refuzim; ajo do t lulzoj prmes relaksimit dhe t

166

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

natyrshms. Ndryshimi sht subtil. Por nse prpiqesh ta kuptosh dhe t


meditosh pr kt dallim, e gjith rruga jote jetsore do t bhet e qart, dhe
ather do t mund t udhtosh shum leht.
Kurr mos u knaq para gjendjes s katrt, sepse edhe nse mbetesh i
knaqur, heret a von do t shfaqet paknaqsia. Krejt derisa nuk e arrin
SAT-CHIT- ANAND t vrtetn absolute, vetdijn absolute, lumturin
absolute shtpia ende nuk sht gjetur, ende udhton. N rregull,
nganjher pushon pran rrugs, por mos krijo nga kjo shtpi. Udhtimi
vazhdon; duhet t ngritesh dhe ta vazhdosh rrugn.
Nga gjendja e par e mendjes kalo n t dytn, si jan nntdhjet e
nnt prqind e njerzve, ather je n mnyrn ifute e t menduarit, do t
ndihmoj islami, krishterimi. Kto do t nxjerrin nga kurthi i mjerimit t
zakonshm mir, por ti ende je n rrug mos e mashtro veten se ke mbrri.
Tash duhet t shkosh prtej ksaj, prtej gzimit i cili n vete ka pikllim,
prtej dhnjs dhe marrjes, prtej bamirsis. Kush je ti t dhurosh? far
posedon q t dhurosh? Kush je ti q t ndihmosh? Ti nuk mund ti
ndihmosh as vetvetes; si mund ti ndihmosh t tjert? Drita e jote personale
nuk sht e ndezur e ti mundohesh ta ndezsh n t tjert? Mund ta fiksh
qenia jote e brendshme sht e errt. Ti nuk mud t ndihmosh, ti nuk mund
t dhurosh, ti nuk ke se far t japsh.
Budizmi, gajinizmi, taoizmi, Lao Tzu(Lao Ce), Mahavira dhe
Siddhartha Gautam(Sidarta Gatama). Mund t t ndihmojn q nga kjo t
dalsh, por Tilopa thot se nuk duhet t knaqesh madje as me indiferencn,
qetsin, ndarjen, veantin, sepse kjo ende nuk ka ngjar, ende je n
lidhshmri me botn. Tilopa mund t t ndihmoj t shkosh prtej ksaj. Ai
mund t t oj deri tek qendra m e thell e qenies sa. Ai mund ti ndihmoj
qendrs sate, t rrnjosur n vet ty, t painteresuar pr botn e cila nuk
sht n lidhshmri me botn.
Gjithka sht shkri; vetm ti ke mbetur n pastrtin tnde kristalore,
vetm ti ke mbetur n iltrsin tnde absolute sikur bota t mos kish qen e
krijuar, edhe kurr nuk ka ekzistuar.
Do t mbrrish deri tek gjendja e katrt e menjdes, deri tek pika ku
nuk ke lindur, deri tek burimi absolut i qenies sate; ku asnj hap nuk sht
br kah bota, apo, do t vish deri tek i fundit, ke br hapin e fundit.
Kjo sht ajo t ciln njerzit e Zenit e quajn fytyra burimore. Zen
Mjeshtrit iu thon nxnsve: Shko gjeje fytyrn tnde t ciln e ke pasur
para se t lindsh; apo shko gjeje fytyrn t ciln do ta kesh kur do t jesh
i vdekur te dyja kur bot m nuk ka, apo kur bota do t zhduket ti do ta
preksh pastrtin tnde burimore. Kjo sht natyra.
Tash prpiqu ta kuptosh Tilopn:

167

www.syri3.com

www.sa-kra.ch
Nuk duhet dhn e as marr,
Ve t qndrohet natyrshm se Mahamudra
sht prtej t gjitha pranimeve dhe refuzimeve.

Nuk duhet dhn e as marr, sepse kur jep, ti lviz nga vetja, kur
merr ti lviz nga vetja. Te dyja gjendjet t habisin, te dyja t ojn kah t
tjert; do t bhesh konfuz, energjia jote derdhet n t gjitha ant. Ssht me
rndsi a jep apo merr t tjert hyn n ekzistencn tnde, syt e tu jan t
drejtuar kah t tjert, e kur syt e tu jan t drejtuar kah t tjert, ti e harron
veten. Kjo ju ndodh t gjith juve. Ti nuk e mban mend veten tnde sepse
syt e tu jan t fokusuar, t tjert i paralizojn. fardo q t bsh, bn pr
t tjert; fardo q ke, ke pr t tjert.
Madje edhe nse ik nga bota mendja jote vazhdon: far do t
thon njerzit pr mua? Madje edhe nse shkon n Himalaje do t rrish atje
dhe do t mendosh: Tash njerzit do t mendojn se jam br urtar i madh i
cili ka heq dor nga bota; n gazeta me siguri do t shkruajn pr mua. Dhe
do t pressh q ndonj udhtar i vetmuar bredhacak t t rrfej se far n
bot flitet pr ty.
Ti nuk ke fytyr personale, ti posedon vetm mendimet e t tjerve
pr veten tnde. Dikush t thot se je i bukur, dhe ti fillon t mendosh se je
i bukur. Dikush t thot se je i shmtuar, ti lndohesh dhe e bart peshn e
fjals s dikujt se je i shmtuar dhe ti bhesh i shmtuar. Ti vetm ke
mbledhur opinionet e t tjerve, ti nuk di se kush je. Ti e di vetm at far
t tjert mendojn se je ti. E kjo sht e uditshme, sepse kta q mendojn
se je ti nuk e njohin veten ata e njohin veten prmes teje. Kjo sht loj e
mrekullueshme: un e di veten prmes teje, ti e di veten prmes meje, e
askush prej neve nuk e di se kush sht ai vet.
T tjert bhen s teprmi t rndsishm, dhe e gjith energjia jote
bhet e preokupuar me t tjert. Pandrprer mendon pr t tjert,
pandrprer u jep t tjerve dika apo pranon nga t tjert.
Tilopa thot se nuk duhet dhn e as marr. far thot ai? A thot ai
se nuk duhet ndar? Jo. Nse e pranon n kt mnyr gabim do ta kuptosh.
Ai thot se nuk duhet t brengosesh pr dhnje dhe marrje; nse mund t
japsh natyrshm, mrekulli, se ather nuk ke asgj n mendje, n t nuk ka
ngelur mendimi se ke dhn dika. N kt qndron dallimi midis dhnjs
dhe ndarjes.
Ai i cili jep e di se ka dhn dhe shpreson q ti kt ta vresh dhe ta
vrtetosh, duke i thn: Po, ti m ke dhn. Ti duhet ti falenderosh, ti
duhet t ndihesh shum falenderues pr at q t ka dhn. Kjo nuk sht

168

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

dhurat. Kjo prap sht pazarllk. Ai, n t vrtet, dshiron t fitoj dika si
kundrshprblim. Madje oft edhe vetm falenderimi yt, kjo sht n
rregull, por ai dika krkon; kjo ve sht pazarllk, ai jep pr t marr.
Tilopa nuk ka thn t mos dhurosh. Ai thot t mos brengosesh pr dhnje
dhe marrje. Nse ke dhe natyrshn ndodh q t ndiesh knaqsi kur jep,
ather jep. Por ajo duhet t jet ndarje, dhurat.
Dhurata nuk sht pazarllk; asgj nuk shpresohet, absolutisht asgj;
madje as tutndje koke n shenj falenderimi jo, asgj nuk shpresohet. Nse
ti nuk e prmend, nuk do t mbetet vrag tek personi i cili t ka dhuruar
dika. N t vrtet, nse ti e prmend, pak do t ndihet keq sepse ai kt
nuk e ka prit. Prkundrazi, ai ndaj teje ndien falenderim q e ke pranuar
dhuratn e tij.
Ke mundur ta refuzosh; ka ekzistuar nj mundsi e till. Ke mundur t
thuash jo, por sa mir sht nga ana jote q nuk ke thn jo. E ka pranuar
kjo mjafton. Ai t sht falenderues. Njeriu i cili t ka dhuruar dika ndien
falenderim pr at q e ke pranuar. Ke mendur ta refuzosh. Kjo sht e
mjaftueshme.
Tilopa nuk thot t mos japsh, dhe nuk thot t mos marrsh. Sepse
jeta nuk mund t ekzistoj pa dhnje dhe marrje. Tilopa duhet t merr frym,
madje edhe Tilopa duhet t lus pr ushqim, madje edhe Tilopa duhet t shkoj
tek lumi pr t pir uj. Tilopa sht i etur, i duhet uji; Tilopa sht i uritur, i
duhet ushqimi; Tilopa e ndien se n dhom ka zagushi, ai del jasht dhe merr
frym thell. Ai n do ast e merr jetn ti nuk mund t ekzistosh pa
marrje. Njerzit kan provuar, por ata nuk jan t natyrshm, ata jan
egoistat m t mdhenj t mundshm.
Egoistat gjithmon mundohen t bhen sa m t pavarur. Egoistat
gjithmon sjelln sikur asgj nga askush nuk iu nevoitet. Kjo sht marrzi,
absurd! Tilopa nuk mund t bj gjra t tilla. Ai sht njeri shum, shum i
natyrshm, ti nuk mund t gjesh njeri m t natyrshm se Tilopn. E nse e
kupton natyrn do t uditesh kur ta gjesh, kur ta zbulosh faktin shum t
thell bazik, e ai fakt sht ky: askush nuk sht i varur, askush nuk sht i
pavarur t gjith jan t ndrvarur. Askush nuk mund ta dshmoj: Un
jam i pavarur. Kjo sht marrzi! Ti as nj t vetmin ast nuk mund t rrosh
n pavarsin tnde. Dhe askush nuk sht plotsisht i varur.
Kto dy polaritete nuk ekzistojn. Ai i cili duket i varur njkohsisht
sht edhe i pavarur. Jeta sht e ndrvarur, ajo sht ndarje e ndrsjell.
Madje edhe perandori varet nga robrit e tij; madje as robrit nuk jan t
varur nga perandori i tyre n fund t fundit, ata mund t bjn vatvrasje,
aq pavarsi kan.

169

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Ktu nuk ka absolute. Jeta ekziston n relativitet. Natyrisht, Tilopa


kt e di. Ai e prshkruan jetn natyrale si mund t mos e di kt? Ai e di
se jeta sht dhnje dhe marrje. Jep, por mos bn kurrfar marrdhnie m
kt, nuk ke nevoj pr kt t mendosh duhet lejuar q kjo t ndodh. Ti
lejosh q kjo t ndodh sht krejtsisht ndryshe, ather nuk do t krkosh
m shum por vetm at q mund t fitosh, nuk do t krkosh m shum se
q mund t japsh; thjesht do t japsh aq sa natyrshm mund t japsh, dhe
do t marrsh veq as natyrshm mund t marrsh. Ti nuk ndien obligim ndaj
askujt, e as nuk vepron q dikush t ndiej obligim ndaj teje. Ti thjesht e
din se jeta sht e ndrvarur. Ne ekzistojm reciprokisht, ne jemi pjes t
njri tjeterit. Vetdija sht oqean i madh dhe askush nuk sht ishull. Ne
takohemi dhe shkrihemi njri n tjetrin. Aty nuk ekzistojn kufijt. T gjitha
kufijt jan t rreme.
Tilopa kt e di prse ather thot?
Nuk duhet dhn e as marr, vetm t qndrohet natyrshm
N astin kur mendon q merr, ti bhesh i panatyrshm. Marrja sht
n rregull, por me mendimin se ke marr dika bhesh i panatyrshm.
Dhnja sht e mrekullueshme, por n momentin kur mendon se ke dhn
ajo bhet e shmtuar, ti bhesh i panatyrshm. Ti thjesht jep se ndryshe nuk
mund t jet; ti je pjes e Trsis. Por ego i panatyrshm sht krijuar
prmes dhnjs dha marrjes kjo sht esenca t ciln duhet kuptuar. Ti as
nuk tubon, e as nuk refuzon ti thjsht mbetesh i natyrshm.
Nse gjrat shkojn rrjedhs s vet, ti iu gzohesh. Nse ke tepr, e
teprica gjithmon bhet barr, ti e shprndan. Kjo sht vetm baraspesh.
Nuk i mban e as nuk i refuzon; nuk je posesiv, nuk je joposesiv. Shikoj
shtazt apo zogjt: nuk marrin, nuk japin. Nga Trsia t gjith knaqen, nga
Trsia t gjith ndajn, n Trsi t gjith japin. Zogjt, drunjt dhe shtazt
jan t natyrshm. Njeriu sht e vetmja shtaz e panatyrshme pr kt
arsye i nevoitet religjioni.
Shtazve nuk iu nevoitet kurrfar religjioni, zogjve nuk iu nevoitet
religjioni pr shkak se ato jan t natyrshme. Vetm njeriut i duhet
religjioni. Dhe sa ma shum njeriu bhet i panatyrshm, aq ma shum i
nevoitet religjioni. Pr kt arsye mbane mend kt: gjithmon kur shoqria
bhet shum e ma shum e panatyrshme, teknologjike religjioni krkohet
m shum.
Njerzit vijn dhe m pyesin prse n Amerik ka aq shum gjurmues
t religjionit, aq shum shqetsim, krkime. Pr shkak se Amerika sot sht
vendi m i panatyrshm, me m s shumti teknologji, teknik. Teknokratia
ka hyr n ekzistenc dhe t trn e ka br t panatyrshme. Qenia jote e

170

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

brendshme lakon pr lirim nga teknologjia, e gjith shoqria jote bhet e


panatyrshme; ma shum kultur, ma shum civilizim m shum jonatyrale. Kur shoqria bhet shum e kulturuar, ather religjioni vjen pr ta
balancuar. Ky sht balas subtil. Shoqris s natyrshme kjo nuk i duhet.
Lao Ce thot: Kam dgjuar nga urtart e vjetr se ka ekzistuar koha
kur njerzait kan qen t natyrshm, dhe se ather nuk ka pas religjion.
Kur njerzit kan qen t natyrshm kurr skan menduar pr ferrin dhe
parajsn. Kur njerzit kan qen t natyrshm njerzit nuk kan menduar pr
rregullat e moralit. Kur njerzit kan qen t natyrshm ska pas kode, ligje.
Lao Ce ket e ka thn se ligji njerzit i bn kriminel, e shkaku i moralit
njerzit bhen t pamoralshm, dhe shkaku i kulturs s teprt e asnj
shtet nuk njeh kultur m t madhe se sa Kina.
Konfucie ka ndrtuar disciplinn absolute pr ta kultivuar njeriun
tremij e treqind rregulla disciplinore. Papritmas n ekzistenc sht
paraqitur Lao Ce pr ta balancuar, se prnfryshe ky Konfucie do ta kishte
vra gjith shoqrin tremij e treqind rregulla? - kjo sht tepr. Aq shum
do ta kultivosh njeriun sa q ai do t zhduket, ai m fare nuk do t jet njeri!
Lao Ce t gjitha kto i ka thyer dhe t gjitha rregullat i ka hedh n hi, dhe ka
thn se e vetmja rregull, rregulla e art, sht q rregulla t mos ket. Kjo
sht baraspesh. Lao Ce sht religjion, Konfucie sht kultur.
Religjioni sht i nevojshm si medicina, ajo sht ilaq. Nse je i
smur, t nevoitet ilaqi; m shum smundje, natyrisht, edhe ma shum
medicin. Shoqria smuret kur natyra humbet. Njeriu smuret kur e harron
natyrn. E Tilopa plotsisht sht pr t natyrshmn dhe t lirtn.
Dhe, mbaje mend, gjithmon e lirta shkon ME t natyrshmn sepe
mundesh aq pamshirshm t prpiqesh t bhesh i natyrshm sa q vet
prpjekja bhet e panatyrshme. Kshtu jan krijuar trillet. Kam takuar shum
njerz tekanjoz t cilt nga msimet e natyrshme kan krijuar dika
krejtsisht t panatyrshme. Pr shembull, mir sht t konsumohet ushqimi
organik, asgj t gabuar nuk ka n t, por nse s teprmi brengosesh, nse
pandrprer mendon pr ushqimin organik dhe asgj joorganike nuk i lejon
trupit, ather e ke tepruar.
Njoh njerz t cilt besojn n terapin natyrale, natyroterapi, dhe ata
jan br aq t panatyrshm sa q nuk mund t besosh se si kjo ka ndodh.
Ka ndodh. Nse sht krijuar deformimi i mendjes, ather ajo sht br e
panatyrshme. Fjala lir duhet pandrprer t mbahet n mend, prndryshe
do t bhesh tekanjoz, mund t bhesh maniak; dhe ather do ta marrsh
vetn nj pjes t asaj dhe po aq do t deformohesh sa q t natyrshmn do
ta shndrrosh n t panatyrshme.

171

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

lirsi dhe natyrale sht Tilopa dhe ky sht i gjith msimi. Ai nuk
mund t thot t mos marrsh dhe japsh, por ai kt e ka thn, kshtu q
me siguri ka menduar n dika tjetr.
Nuk duhet dhn e as marr, vetm t qndrohet natyrshm
N kt fshihet kuptimi: t qndrohet natyrshmNse ngjan, q
duke qen i natyrshm, jep mrekulli! Nse ngjan, q duke qen i
natyrshm, dikush t jep dika dhe ti e pranon, kjo sht e natyrshme. Por
mos krijo nga kjo profesion. Mos u shqetso pr kt.
se Mahamudra
sht prtej t gjitha pranimeve dhe refuzimeve.
Lao Ce predikon pranimin. e Tilopa predikon dika q sht prtej
pranimit dhe refuzimit. Me t vrtet Tilopa sht njri ndr Mjeshtrit m t
mdhenj.
Ti refuzon dika dhe bhesh i panatyrshm n kt mnyr ne mund
ta kuptojm. Ti prbrenda je i trbuar dhe ti kt e refuzon sepse predikimi
moral kt ta thot, dhe pr shkak t mundsis q trbimi t t oj n
konflikt, dhun. Dh nuk sht e leht t jetohet me trbimin, sepse nse
duhet t jetosh me trbimin, sdo t mund t jetosh me asknd tjetr m. Kjo
krijon vshtrsi, dhe ather msuesit e moralit jan aty, gjithmon t
gatshm t t ndihmojn, dhe thon: Mposhte at, hedhe, mos u zemro,
refuzoje.
N momentin kur e refuzon ti fillon t bhesh i panatyrshm, sepse
fardo q t kesh natyra ta ka dhn kush je ti q kt ta hedhsh? Nj
pjes e mendjes po e luan me pjesn tjetr lojne e perandorit? e te dyjat
jan pjes e t njjts. Kjo nuk sht e mundur. Ti vazhdon ta luajsh lojn. E
pjesa e mendjes e cila sht e trbuar nuk shqetsohet pr pjesn e mendjes e
cila mundohet ta fsheh kt, sepse kur vjen asti, ai vlon. Kshtu q nuk
ekziston problemi me pjesn q sht e trbuar, me pjesn ku gjendet seksi,
me pjesn ku gjendet lakmia. Ti vazhdon t luftosh, t shpenzohesh, e shtyn
veten n miliona mnyra dhe gjithmon mbetesh i ndar, n konflikt,
fragmentar.
Njher kur e refuzon, bhesh i panatyrshm. Mos refuzo. Natyrisht,
pranimi vjen prnjher: nse nuk refuzon, ather e pranon. Kjo sht
subtile, delikate. Tilopa thot se madje edhe kur e pranon, n kt ka
refuzim, se kur thua: Po, un e pranoj, por thell brenda ti ve e ke
refuzuar. Prndryshe prse do t kishe thn: e pranoj? Prej nga nevoja pr

172

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

t thn se e pranon? Pranimi ka kuptim vetm nse sht prezent refuzimi,


prndryshe sht e parndsishme.
Njerzit vijn dhe m thon: Po, ne t pranojm. Un i shoh n
fytyrat e tyre, at q e thon; duke mos ditur se far jan duke br, ata ve
m kan refuzuar. Ata e detyrojn mendjen e tyre t m pranon, e nj pjes e
menjdes m refuzon. Madje edhe kur thon po aty sht jo; vet kjo
po n veten prmban jo. Po sht petk siprfaqsor, dekorim.
Prbrenda mund ta shoh se si jo nn trysni prplitet, dhe ata thon: Ne e
pranojm ata ve e kan refuzuar.
Nse nuk ka refuzim, si do t mund ta pranosh? Si mund t thuash e
pranoj? Nse nuk ka luft si mund t thuash Dorzohem? Nse mund ta
vresh kt esenc, ngjan pranimi i cili sht prtej te dyjave, refuzimit dhe
pranimit, ather ngjan pranimi i cili sht prtej luftimit dhe dorzimit
ather sht totalese Mahamudra sht prtej t gjitha pranimeve dhe
refuzimeve.
Dhe kur mbetesh thjesht i natyrshm, kur as nuk refuzon dhe as nuk
pranon, as nuk lufton e as nuk dorzohesh, kur nuk thua as jo e as po, por i
lejon gjrave t ngjajn ashtu si ngjajn, ti nuk ke zgjedhje personale.
fardo q t ndodh, ti vetm e vren se ka ndodh, nuk prpiqesh t
ndryshosh dika, nuk prpiqesh ti japsh form. Nuk je i ineteresuar t
prsosesh, ti thjesht mbetesh i till fardo q t jesh. Shum, shum e
paprshtatshme pr mendjen, sepse mendja sht prsosmri e madhe.
Mendja gjithmon thot: Mund t arrish m shum. Mund t bhesh i
madh. Mund t lyhesh ktu dhe atje dhe t bhesh ar i vrtet. Prmirsoje,
transformoje, shndrroje, ndryshoje veten tnde! Mendja vazhdon t flas
prsri e prsri e prsri: Ka mundsi edhe ma shum, gjithmon ka
mundsi edhe ma shum, bne kt! Mandej vjen refuzimi. E kur e hedh
pjesn e vetes sate ather je n telashe t mdha. Pr shkak se ajo pjes
sht organikisht e jotja, nuk mund ta hedhsh. Ti mund ta presh trupin, por
nuk mund ta presh qenien, sepse qenia mbete trsi. Si mund ta presh
qenien. Nuk ka shpat me t ciln mund ta presh qenien.
Nse syt e tu qohen kundr teje mund ti nxjerrsh; nse dora jote
bn krim mund ta pressh; nse kmbt e tua t ojn n mkat mund ti
pressh sepse trup nuk je ti, ti je ve i ndar, mund ti presh por si do ta
presh vetdijn tnde? Si do ta presh qenien tnde t brendshme? Ajo nuk
sht substanciale, ti nuk mund ta presh. Ajo sht sikurse zbrazsia si
mund ta pressh zbrazsin? Shpata jote do t kaloj npr t, ajo do t
mbetet e pandar; ti nuk mund ta presh. Qenia e jote e brendshme e ka
natyrn e zbrazsis. Ajo sht jo-vetja, ajo sht jo-substanciale. Ajo sht,

173

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

por nuk sht materiale. Ti nuk mund ta pressh, nj mundsi e till nuk
ekziston.
Mos e hedh por mendja menjher do t thot: Ather n rregull,
ne e pranojm. Mendja kurr nuk t le vetm. Mendja t prcjell si hije;
ngado q t shkosh mendja thot: N rregull, un jam me ty vetm pr t t
ndihmuar, vetm si ndihmse. Sa her q t nevoitet ndihma un do ta ofroj.
Mos refuzo natyrisht, kjo sht e drejt! Tilopa ka t drejt: pranoje! dhe
nse e dgjon kt mendje, prsri do t gjendesh n kurth t njjt. Pranimi
dhe refuzimi jan dy aspekte t ndryshme t s njjts medal.
Tilopa thot:
se Mahamudra sht prtej t gjitha pranimeve dhe refuzimeve.
Mos prano, mos refuzo. N t vrtet ska far t bhet. Ty nuk t
pyesin se far duht t bsh ti. Ti je i lutur vetm t jesh i lirt dhe i
natyrshm; bhu i till far je dhe leri gjrat le t ndodhin. E gjith bota
vazhdon t rrotullohet edhe pa ty: lumi rrjedh kah deti, yjet lvizin. Dielli n
mngjes lind, stint e vitit ndrrohen, druri rritet lulzon dhe venitet, dhe
Trsia lviz pa ty a mund ti lejosh vetets lirsi dhe natyrshmri dhe
lviz me Trsin? Kjo pr mua sht sannyas.
Njerzit vijn dhe m thon: Na jep disciplin t qart. Ti po na jep
vetm sannyas e kurr nuk po flet pr disciplina. far pret t bjm? Un
nuk pres asj. Un krkoj nga ju t jeni t lir dhe t natyrshm. Ti vetm
bhu bhu ai q je dhe leri gjrat le t ngjajn fardo q t ndodh, pa
kushte fardo: mir apo keq, pikllim apo gzim, jet apo vdekje fardo
q t ndodh lere le t ndodh. Vetm mos ia ndal rrugn. lirohu. E gjith
ekzistenca lviz dhe lviz prkryeshm mir, prse brengosesh pr vete?
Nuk ka nevoj pr perfeksionim. Nuk ka nevoj pr ndryshim. Ti vetm rri i
lirt dhe i natyrshm dhe prparimi do t ndodh vetvetiu, dhe ndryshimet
do t rrjedhin, dhe ti do t jesh plotsisht i transformuar por ti kt nuk do
ta bsh.
Nse prpiqesh, e bn t njjtn gj sikur dikush i cili dshiron t
ngritet n kmb me ndihmen e lidhsave t tija. Marrzi! Mos e bn kt.
Kjo sht sikur kur qeni e ndjek bishtin e vet. N mngjeset dimrore kur
lind dielli mund t shohsh shum qen se si e bjn kt. Ata rrin qet dhe
knaqen, dhe mandej prnjher anash e vrejn bishtin e tyre iu duket
ngacmues. Por si mund ta din kt, qent e gjor, se bishti i prket atyre?
Edhe ti je n vshtrsi t njjta, edhe ti lundron me bark t njjt: sprova
bhet e madhe e bishti duket i shishm, mund t hahet! Edhe qeni prpiqet,
n fillim shum ngadal dhe qet, pr mos ta shqetsuar, dhe fardo q t

174

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

bn, bishti gjithnj e ma shum largohet. Ather fillon aksioni i


mundimshm, qeni bhet i vmendshm: far do t mendoj ky bisht pr
mua? Kjo bhet ngacmim. Tash ai krcen, por sa ma shum q ai krcen,
bishti krcen edhe ma shum. Qeni mund t mendet.
T gjitha kto gjurmuesit spiritual ia bjn vetvetes. E gjuajn bishtin
e vet n mngjeset e bukura dimrore, panevojshm t shqetsuar me bishtat
personal. Lere t qet! Bhu i lir dhe i natyrshm kush mund ta kap
bishtin e vet? Ti krcen; bishti krcen s bashku me ty dhe ather ndihesh i
frustruar. Dhe mandej vjen tek un dhe m thua: Kundalini nuk po ngritet.
far un mund t bj? Ti e gjuan bishtin tnd e n ndrkoh e len
mngjesin e mrekullueshm. Ke mundur me bishtin tnd t relaksohesh n
qetsi; shum miza fluturojn dhe kishin mundur t jen mngjes i mir
por duke e gjuajtur bishtin ti i frikson mizat, dhe rastin pr mngjes t
mirvetm prit! vetm dije se gjrat nuk mund t ndryshohen, ato ve
tash jan m t mirat q mund t jen. Ti duhet vetm t knaqesh. T gjitha
jan t gatshme pr festim, asgj nuk mungon.
Mos lejo t jesh i zn n aktivitete absurde e prparimi spiritual
sht njra prej aktiviteteve m absurde.
ve qndo natyrshm se Mahamudra
sht prtej t gjitha pranimeve dhe refuzimeve.
Mbase alaya nuk sht lindur,
Alaya sht shprehje budiste, ajo do to t thot shtpi-vendbanim,
shtpi e brendshme, zbrazsi e brendshme, qiell i brendshm.
Mbase alaya nuk sht lindur,
askush nuk mund ta pengoj apo ta njollos;
Mos u brengos! Pasi q qenia jote e brendshme kurr ssht e lindur,
ajo nuk mund t vdes; mbase ajo kurr ssht e lindur, askush nuk mund ta
pengoj apo ta njollos. Ajo sht e pavdekshme! Dhe pasi q Trsia ta ka
dhuruar jetn, pasi q jeta vjen nga Trsia, n mnyr e pjesrishmja
mund ta prmirsoj? Nga burimi vijn t gjitha, lere q burimi ta ujit e
burimi sht i prjetshm. Pa nevoj nisesh n rrug dhe fillon ta shtysh
lumin i cili ve rrjedh kah deti...askush nuk mund ta pengoj apo ta njollos.
Pastrtia jote e brendshme sht absolute! Ti nuk mund ta njllossh. Kjo
sht esenca e tantrs.
T gjitha religjionet thon se ti duhesh kt ta realizosh tantra thot
se ve e ke realizuar.

175

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

T gjitha religjionet thon se pr kt duhet t punosh me mund


tantra thot se me prpjekejen tnde t mundimshme mund ta gabosh.
T lutem, lirohu pak; vetm me relaksim mund ta realizosh at q
sht e Pa-realizueshme.
askush nuk mund ta pengoj apo ta njollos.
Mund t bsh miliona gjra mos u brengos pr shkak t karms,
sepse asnj vepr e jotja nuk mund ta pengoj e as ta njollos qenein tnde t
brendshme.
Kjo sht themeli i lindjes s virgjr t Jezusit. Kjo sdo t thot se
nna e Jezusit ka qen e virgjr; ky sht qndrim tantrist. N udhtimin e tij
npr Indi jezusi ka vizituar shum tantrist dhe ai e ka kuptuar faktin se
virgjria nuk mund t shkatrrohet, dhe se do fmij sht i lindur nga
virgjria. Teologt krishter kan qen shum t brengosur pr kt se si ta
dshmojn se Jezusi ka qen i lindur nga e virgjresha. Kjo nuk ka nevoj! do fmij gjithmon e lind virgjresha, pr shkak se virgjria smund t jet
e njollosur.
Si mund ta njollosesh virgjrin? Vetm dy qenie, mashkulli dhe
femra, apo dy dashnor, lvizin kah orgazma e thell seksuale me kt si
mund ta njollossh virgjrin? Qenia e brendshme mbetet dshmitar, ajo nuk
sht pjes e saj. Trupat takohen, energjit takohen, mendjet takohen dhe
prmes ksaj krijohet asti i bekuar; por qenia e brendshme mbetet
dshmitar jasht ksaj. Virgjria nuk mund t njolloset. Dhe kshtu ata n
Perndimi jan t brengosur se si ta dshmojn se Jezusin e ka lindur e
virgjra.
E un ju them se asnj fmij nuk sht i lindur nga nna jo e virgjr.
T gjith fmijt jan t lindur nga virgjria.
N do ast, fardo q t bsh, ti qndro jasht saj. Asnj aksion nuk
mund t t lndoj; e pamundur. E njher kur t lirohesh dhe ta shohsh
kt, m nuk do t brengosesh se far do t bsh e far jo. Ather lejo q
gjrat t shkojn rrjedhs s vet. Ather vetm plusko si reja e bardh, mos
shko askund, vetm gzoju lvizjes. Bredhja vetvetiu sht e
mrekullueshme.
askush nuk mund ta pengoj apo ta njollos;
duke banuar n mbretrin e jolindjes,
t gjitha shfaqjet do t shkrihen n Dharmata,

176

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Dharmata do t thot se gjithka e ka elementin e tij natyror. Nse


qndron n shtpin tnde t brendshme me kalimin e kohs gjithka do t
shkrihet n elementin e tij natyror. Ti je distributer. Nse qndron prbrenda
qenies sate, n alayi, n qiellin e brendshm, n at pastrti absolute,
ather, sikur n qiell, ret do t vijn dhe do t shkojn, duke mos ln
gjurm. Aksionet do t vijn dhe so t shkojn, mendimet do t vijn dhe do
t shkojn. Shum ka do t ndodh, por brenda, thell posht, asgj nuk
ndodh. Atje ti vet JE. Atje vetm ekzistimi sht. Jasht rrezs s veprimit
t aksionit, jasht rrezs s veprimit t mendimeve.
Nse qndron i natyrshm dhe i lirt n at shtpi t brendshme, pak
nga pak do ta shohsh se t gjitha elementet lvizin kah natyra e tyre vetjake.
Trupi sht i ndrtuar prej pes elementeve. Toka, dalngadal, lviz kah
toka; ajri kah ajri; zjarri kah zjarri. Kjo ndodh kur vdes: do element lviz
kah prjetsimi i vet Dharmata do t thot esenca natyrore e gjithkahi
gjithka lviz drejt shtpis s vet; atje m nuk ka shqetsime.
Ekzistojn dy mnyra pr t jetuar, dhe dy mnyra pr t vdekur.
Mnyra e par sht t jetohet si jetojn t gjith: t przihesh me t gjith,
plotsisht ta harrosh qiellin e brendshm. Aty sht mnyra tjetr e t
jetuarit: t pushosh n t dhe ti lejosh forcave elementare ta ken rrjedhn e
tyre vetjake. Kur trupi ndien uri, ai niset dhe krkon ushqim.
Njeriu i ndritur qndron brenda shtpis s tij t brendshme. Trupi
ndien uri, ai vshtron. Trupi fillon t krkoj ushqim, ai vshtron. Trupi gjen
ushqim, ai vshtron. Trupi fillom me ngrn, ai vshtron. Trupi absorbon.
Trupi absorbon, ndien knaqsi, ai vshtron. Ai vazhdon t vshtroj. Ai m
nuk sht ai i cili vepron. Ai nuk bn asgj; ai nuk sht veprues. Trupi
ndien etje, ai vshtron. Trupi ngritet dhe niset; aty jan forcat elementare t
cilat vet udhheqin, ti pa nevoj thua: Un jam i etur nuk je! Ti je
kurthuruar. Trupi sht i etur dhe ai do ta gjej drejtimin e vet vetjak. Ai do t
shkoj kudo q t jet uji.
Nse rrin brenda do ta shohsh se krejt vetvetiu do t ngjaj. Madje
edhe druri vet e gjen burimin e ujit, pa ego dhe mendje; rrnjt do t shkojn
n krkim t ujit., nganjher do t udhtojn edhe nj mij hapa pr ta
gjetur burimin e ujit. Dhe kjo pr botanikt sht nj fenomen shum i
uditshm, sepse ata nuk mund ta kuptojn se si kjo ngjan. Druri sht atje,
nj mij hapa n drejtim t veriut gjendet burimi i ujit, burim i vogl i
fshehur uji. Si e di druri se rrnjt duhen t shtrihen kah veriu, e jo kah jugu?
E kjo sht n largsi prej nj mij hapash. sht e pamundur edhe t
supozohet; e druri nuk ka as menjde e as ego t vet. Por me ndihmn e
forcave natyrore druri vetvetiu fillon ti shtri rrnjt kah veriu, dhe nj dit ai
e arrin burimin e ujit.

177

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Druri shtrihet drejt qiellitN xhunglat Afrikane drunjt rritn shum


t gjat. Ashtu edhe duhet sepse mali sht shum i dendur, po qe se nuk do
t ishte rritur aq gjat, kurr sdo ta kishte par diellin, dritn dhe ajrin. Pr
kt arsye rritet shum e ma shum, ai i gjen vetes rrug. Madje edhe druri i
gjen vetes rrug - prse ti brengosesh?
Pr kt arsye Jezusi ka thn: Vshtroj, shqyrtoj zambakt n fush:
ata nuk lodhen, ata asgj nuk bjn, e krejt ngjan.
Kur qndron brenda shtpis tnde, forcat e tua elementare do t
fillojn t funksionojn me krejt pastrtin e tyre t kristalt. Ti mos pengo.
Trupi ndien uri, ai vet lviz dhe bukur sht me pa se si trupi vetvetiu
lviz. Me t vrtet sht nj prvoj mahnitse ta shikosh sesi trupi vet
lviz dhe gjen burimin e ujit apo ushqimit. sht shfaqur etja pr dashuri,
dhe trupi vet lviz. Vazhdo t qndrosh prbrenda shtpis sate dhe
prnjher do ta shohsh se aksioni nuk t prket ty: ti nuk je ai i cili vepron,
ti je vetm vshtrues.
Nse e realizon kt, ke realizuar t Pa-realizuarn.

duke banuar n mbretrin e jolindjes,


t gjitha shfaqjet do t shkrihen n Dharmata,
e kmbngulja dhe krenaria do t zhduken n higj.
E kur i sheh se gjrat ndodhin vetvetiu, ather si mund ta mbledhsh
egon dhe t krenohesh me t? Si mund t thuash Un, nse uria ka rrugn
e vet, e plotson veten, knaqet; nse jeta e ka rrugn e vet, e plotson veten,
e mbrrin vdekjen dhe pushimin? Kush je ti q thua: Un jam? Krenaria,
uni, tekat, t gjitha shkatrrohen. Ather mos bn asgj, ather mos
dshiro asgj vetm qndro n qenin e thell tnde dhe bari rritet
vetvetiuKrejt ngjan vetvetiu.
Vshtir e ke kt ta kuptosh se je i edukuar, i kushtzuar pr at q
duhet br, se ti duhesh t jesh ai i cili vepron, ti duhesh me qen ai i cili
punon, gjithmon i kujdesshm, n lvizje dhe n luft. Je i edukuar n
mjedisin ku t mson se duhet luftuar pr mbijetesn tnde, se prndryshe do
t jesh i humbur, asgj sdo t arrish. Je i edukuar me helmin e ambicieve
n vetn tnde. E posarisht n Perndim ekziston nj fjal shum e
pakuptimt forca e vullnetit. Kjo thjesht sht absurd. Nuk ekziston
kurrfar force vullneti kjo sht fantazi, ndrr. Nuk ka nevoj pr
kurrfar vullneti. Gjrat vetvetiu ndodhin, kjo sht natyra e tyre.
Ka ngjar: Mjeshtri Lin Chi kishte qene para vdekjes. Mjeshtri kishte
qen shum i njohur, por Lin Chi kishte qen edhe m i njohur sepse

178

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Mjeshtri kishte qen njeri shum i qet, por n t vrtet prmes Lin Chi
ishte br edhe m i popullarizuar. Mandej Mjeshtri n buz t vdekjes
prmes Lin Chi-s ishte ditur se kishte qen njeri i ndritur dhe me qindra
ishin tubuar pr ta nderuar dhe pr ti dhn lamtumirn e fundit, dhe ata e
kishin par Lin Chi se si qan dhe vajton, dhe se si lott i rridhnin si fmijs
s vogl t cilit i ka vdekur nna. Njerzit nuk kan mundur t besojn se
kan menduar se ai e ka arritur e ai ka qar si fmij i vogl. Kjo sht n
rregull kur njeriu nuk sht i rndsishm, por nse sht i Ndritur, e ai vet
ka predikuar se natyra e brendshme sht e pavdekshme, e amshueshme, se
kurr nuk mund t vdes, prse atheer?
Disa q kan qen shum t afrt me Lin Chi iu kan afruar dhe i kan
thn: Kjo nuk sht mir, far do t mendojn njerzit pr ty? ve po
pshpritet: njerzit po mendojn se kan gabuar kur kan thn se e ke
arrit. I gjith reputacioni yt vhet n pikpyetje. Mos qaj m! Njeriu si ti
nuk duhet t qaj.
Lin Chi kishte thn: E, far mund t bj? Lott vijn! Ajo sht
Dharmata e tyre. E kush jam un pr ti ndalur? Un as nuk i pranoj, e as
nuk i refuzoj; un qndroj brenda vetes sime. Tash lott rrjedhin, aty ska
far t bhet. Nse reputacioni sht vr n dyshim, le t jet ashtu. Nse
njerzit mendojn se nuk jam i Ndritur, ai sht problem i tyre. far un
mund t bj? Un moti e kam ln veprimtarin. Moti nuk ka veprimtar. Kjo
thjesht ngjan. Kta sy qajn dhe vajtojn vetvetiu sepse nuk do ta shohin
m Mjeshtrin e at e kan pasur ushqim, ato me at ushqim kan jetuar.
Un mir e di se shpirti sht i amshueshm, kurr askush nuk vdes, por si
ti msoj syt pr kt? far tiu them? Ato nuk dgjojn, nuk kan vesh.
Si t msohen kta sy t mos vajtojn, t mos qajn, se jeta sht e
amshueshme? Kush jam un? Kjo sht shtje e tyre. Nse kan nevoj pr
t qar, ato qajn.
T rrish i natyrshm dhe i lirt do t thot: gjrat ndodhin. Ti nuk je
veprues. As pranimi, as refuzimi, kmbngulja shkatrrohet. Vet koncepti i
forcs s vullnetit bhet i zbrazt dhe i pafuqishm, kjo thjesht venitet; e
vetkrenaria tretet n higj.
Vshtir sht t kuptohet njeriu i ndritur. Kurrfar koncepti nuk
ndihmon. far ti mendon pr Lin Chi? Ai thot: Un e di, por syt qajn;
le t qajn, do t lirohen. E ato m nuk do t mund ta shohin at njeri; trupi
s shpejti do t digjet, e ato me t jan ushqyer, dhe ato nuk kan njohur
tjetr bukuri prpos atij njeriu, dhe nuk kan njohur tjetr mshir. Ato
shum gjat kan jetuar duke u ushqyer me formn dhe trupin e tij. Tash,
ato, natyrishtn ndiejn se vet toka nn to zhduket pr kt arsye ato qajn!

179

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Njeriu i natyrshm thjesht qndron brenda dhe i lejon gjrave t


ndodhin.
Ai asgj nuk bn. Dhe Tilopa thot se vetm kshtu Mahamudra
shfaqet, orgazm, orgazm m i thell me Ekzistencn ather m nuk je i
ndar. Ather qielli yt i brendshm bhet identik me qiellin e jashtm.
Ather m nuk ka dy qie, vetm nj qiell.

X
KUPTUESHMRIA SUPREME
Knga vazhdon:
Kuptueshmria supreme transcedenton
t gjitha kto dhe ato.
Aksioni suprem
t kaplon me shkathtsi t madhe
dhe pa dashuri.
Arritj supreme
realizon imanentn pa shpresuar.
N fillim jogi e ndien mendjen e tij
se si derdhet si ujvar;
n mes t rrjedhs, si Gangu,
rrjedh ngadal dhe butsisht,
n fund bhet oqean gjigant i pafund
ku drita e djalit dhe nns bashkohen n nj.

180

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

20. shkurt 1975.


dokush lind n liri, por vdes n robri. Fillimi i jets sht plotsisht
e lir dhe e natyrshme, por mandej futet shoqria, mandej futen msimet
dhe rregullat, morali, disciplina dhe shum lloj trajnimesh; e lirsia,
natyrshmja dhe spontaniteti fillojn t humben. Njeriu rreth vetes fillon ta
krijoj nj lloj mburoje. Fillon gjithnj e ma shum t bhet rigjid. Butsia e
brendshme m nuk shfaqet.
N kufijt e qenies s vet do njeri krjin fenomenin ngjajshm me
kshtjelln pr ta mbrojtur, t mos lndohet, t reagoj pr shkak t siguris,
dhe liria e qenies humbet. Njeriu fillon t shikoj n syt e tjetrit; n
miratimin e tyre, refuzimin, gjykimin e tyre, dhe pranimi i tyre bhet gjithnj
e m i rndsishm. T tjert bhen kriter, dhe ai fillon ti imitoj dhe ti
prcjell, sepse i duhet me ta t jetoj.
E fmija sht shum i but. Ai mund t formzohet n cilndo
mnyr; dhe shoqria fillon ta modeloj prindrit, msuesit, shkolla dhe
me kalimin e kohs bhet karakter, e jo qenie. Ai i mson t gjitha rregullat.
Dikush bhet konformist, q sht poashtu robri, apo bhet rebel, q sht
poashtu tjetr form e robris.
Nse bhet konformist, ortodoks, i pajtueshm, kjo sht nj lloj
robrie; mund t reagoj, mund t bhet hipik, mund t shkoj n ekstremin
tjetr, por edhe kjo gjithashtu sht robri sepse reagimi varet nga vet
gjja ndaj t cils reagohet. Mund t shkosh n fund t bots, por thell
prbrenda mendjes ti proteston kundr t njjtave rregulla. T tjert i
pasojn, ti reagon, por fokusi mbetet n t njjtat rregulla. ata mund t
konfrontohen, shpin pr shpine, por jan n bark t njjt.
Personi religjioz nuk sht as reaksionar, e as revolucionar. Personi
religjioz thjesht sht i lirt dhe i natyrshm: as nuk sht pr dika, e as
kundr dikahi, ai thjesht sht vetja; nuk ka rregulla t cilat i ndjek, dhe
nuk ka rregulla t cilat i mohon, ai thjesht nuk ka rregulla. Personi religjioz
sht i lir n qenien e vet, ai nuk ka shabllon shprehish dhe kushtzimesh.
Ai nuk sht qenie e kulturuar por jo n kuptimin se sht i pacivilizuar
dhe primitiv, ai sht model i civilizimit dhe kulturs m t lart, por nuk
sht qenie e kultivuar. Ai sht pjekur n vetdijn e tij dhe nuk i nevoiten
kurrfar rregullash, ai rregullat i ka transcedentuar. Ai sht i vrtet jo pse e
vrteta sht rregull; me qen i lirt dhe i natyrshm thjesht do t thot me
qen i vrtet, vrtetsia ndodh. Ai sht i mshirshm, por jo pr shkak se i
pason rregullat: Bhu i mshirshm! Jo. Duke qen i lir dhe i natyrshm,
ai thjesht ndien se mshira noton rreth e prqark, nuk ekziston asgj tjetr n
lidhje me kt t ciln ai duhet ta bj; kjo sht vetm nnprodukt i

181

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

vetdijsimit t tij. Ai nuk sht as pro a kontra shoqris ai thjesht sht


prtej saj. Ai prsri bhet fmij, fmij i bots plotsisht t panjohur,
fmij n dimensionin e ri ai prsri sht i lindur.
do fmij sht i lindur i natyrshm, i lirt; mandej futet shoqria,
duhet t futet pr arsye t caktuar asgj t keqe nuk ka n kt, sepse
fmija kurr sdo t ishte zhvilluar dhe kurr sdo t ishte aftsuar pr t
qen religjioz nse ishte lr stihis, ai do t kishte mbetur si shtaz.
Shoqria duhet t vij; shoqria duhet t kaloj kjo sht e domosdoshme.
E vetmja gj t ciln duhet mbajtur n mend se shoqria sht kalim t cilin
duhet kaluar; nuk ka nevoj q aty t ndrtohet shtpia. Vetm kjo duhet
mbajtur mend: shoqria duhet prcillet dhe transcedentohet. Rregullat duhen
t msohen e mandej t msohen. Rregullat vijn n jetn tnde sepse ktu
ekzistojn edhe t tjert, ti nuk je vetm.
Kur fmija sht n mitrn e nns ai sht plotsisht vetm, rregullat
nuk jan t nevojshme. Rregullat krkohen vetm kur t tjert vijn tek ti;
rregullat vijn me marrdhnie sepse nuk je vetm duhet t mendosh edhe
pr t tjert dhe ti respektosh. N mitrn e nns fmija sht vetm; nuk ka
rregulla, moral, pr kurrfar discipline nuk ka nevoj, kurrfar rendi; por n
momentin kur lind, madje edhe me frymmarrjen e par ai socializohet.
Nse fmija nuk qan, mjekt prnjher do ta detyrojn, sepse nse nuk
qan do t vdes pr disa sekonda. Ai duhet t qaj se n kt mnyr e hap
kalimin npr t cilin do t mund t merr frym. Ai duhet t detyrohet pr
t qar edhe frymarja e par sht madje sociale; t tjert t kan modeluar
q nga fillimi.
N kt ska asgj t keqe! Kjo duhet t bhet, por duhet t bhet n
at mnyr q fmija kurr mos ta humb vetdijn e vet, t mos
identifikohet me shabllonat e kulturs, duke mbetur thell n brendi ende i
lir, duke ditur se rregullat duhet ndjekur por jo se ato jan jeta, dhe
gjithashtu duke e ditur se ato duhen t msohen. Dhe kjo sht ajo q
shoqria e mir do ta bj, do ti msoj: Kto rregulla jan t mira, por ka
edhe tjera, dhe ato nuk jan absolute dhe prej teje nuk pritet q t kufizohesh
vetm n to nj dit duhet ti tejkalosh. Shoqria-komuniteti sht e mir
po qe se pjestart e vet i mson pr civilizimin DHE transcedencn; ather
shoqria bhet religjioze. Nse ajo kurr nuk i mson se kto
transcedentohen, ather ajo sht sekulare dhe politike, ather n at
shoqri nuk ka religjion.
Duhet dgjuar t tjert deri nj nj distanc t caktuar, e mandej fillon
ta dgjosh veten. N fund duhet t kthehesh n gjendjen origjinale. Para se t
vdes, prsri duhet t bhesh fmij i pafajshm i lir, i natyrshm; se me
vdekje ti prsri hyn n dimesionin ku je vetm. Pikrisht si n mitrn e

182

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

nns, n vdekje prsri do t hysh n mbretrin e vetmis. Atje kurrfar


shoqrie nuk ekziston. E gjat jets duhet ti gjesh disa vende, disa aste t
cilat jan si oaza n shkrettir, ku vetm i mbyll syt dhe kalon prtej
shoqris. Lviz prbrenda vetes, prbrenda mitrs personale kjo sht
ajo q do t thot meditim. Shoqria sht aty; ti vetm i mbyll syt dhe e
harron at dhe qndron vetm. Atje nuk ka rregulla, nuk nevoitet karakteri,
morali, gjuha, bota. Brenda mund t jesh i lirt dhe i natyrshm.
T rritesh n lirsin dhe t natyrshmn tnde. Madje edhe nse
duhet disciplina e jashtme, por prbrenda qndro i egr. Nse prbrenda
mund t qndrosh i egr e ende bn gjra t cilat i nevoiten shoqris, s
shpejti do t arrish deri tek pika ku thjesht do t transcedentosh.
Do tjua rrfej nj tregim e mandej do t kaloj n sutra.
Ky sht sufi tregim: nj plak dhe nj djal i ri kishin udhtuar. Derisa i
afroheshin qytetit; te dyt ecnin pran gomarit. Fmijt e shkolls kan
kaluar pran tyre, dhe me prqeshje kan thn: Shikoni kta budallenjt,
pran vetes e kan gomarin e shndosh, e kta ecin n kmb. T paktn
plaku kishte mundur t jet mbi gomarin.
Duke i dgjuar fmijt, plaku dhe i riu jan pyetur: far t bjm?
Njerzit po tallen me neve e s shpejti do t hymi n qytet, m mir t
dgjojm at q than. Kshtu plaku ulet mbi gomarin, e djaloshi e
prcjell.
Kur iu kan afruar grups tjetr t njerzve, kta i kan shikuar dhe iu
kan thn: Shikoni, plaku po rrin ulur mbi gomar e djaloshi i gjor po i
shkon pas. Kjo sht poshtrsi! Plaku mund t ecn djaloshit duhet dhn
shansin ta shaloj gomarin. Kshtu kta dy i kan ndrrue vendet: plaku ka
filluar t ecn e djaloshi ta shaloj gomarin.
Kan hasur edhe n grupn tjetr t njerzve edhe kta kan thn:
Shikoni kta budallenjt! Duket se ky djali sht shum arogant. Ndoshta
plaku sht baba apo msues i tij e po ec n kmb, derisa djali po rrin ulur
mbi gomarin kjo sht kundr rregullave! Por far t bjn? Vendosen
se ekziston edhe nj mundsi: do t ulen bashk n shal: kshtu edhe
vepruan.
Prsri kan hasur n grupn tjetr t njerzve t cilt kan thn:
Shikoni kta njerz, sa jan mizor! Gomari i gjor sa ska ngordh dy
njerz mbi nj gomar. Kishte qen m mir q ata ta bartin gomarin n supet
e veta.
Kshtu kta dy prsri kan diskutaur, dhe gjat biseds kan mbrri
tek lumi dhe ura. Para se t mbrrin n fund t qytetit ata i thon njri
tjetrit: M mir t sillemi si na thon banort e ktij qyteti, se prndryshe do
t na konsiderojn si t marr. Kshtu vendosn ti gjejn dy shkopinj

183

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

bambusi, ia lidhin gomarit kmbt, dhe nisin ta bartin gomarin n supet e


veta. Gomari ka refuzuar sa mundet gomari, gomart nuk mund shum leht
ti detyrosh pr dika. sht munduar t ik se ai nuk sht ithtar i shoqris
dhe t asaj far t tjert thon. Por dy veta pr t kan qen shum, e kan
detyruar, kshtu q gomarit iu sht duhur t lshoj pe.
N gjysm t urs, grupa e njerzve iu jan afruar dhe i kan rrethuar
duke thn: Shikoni kta budallenj! Kurr skemi pa idiota si kta dy
gomarin duhet shaluar, e jo pr ta bartur n supe. A jeni mendur?
Kta dy kan dgjuar derisa turma sht grumbulluar. Gomari aq fort
sht trembur saq ka krcyer nga ura n lum dhe ka ngordhur. Te dyt kan
vrapuar te posht, por gomari kishte ngordhur. Ishin ulur pran tij dhe
plaku kishte thn: Tash dgjo Ky nuk sht rrfim i zakonshm
plaku ka qen sufi Mjeshtr, njeri i ndritur, e djaloshi ka qen nxns, dhe
Mjeshtri i vjetr sht munduar ti jep leksion, sepse sufistt gjithmon
krijojn situata; ata thon se nuk mund t msosh thell krejt derisa nuk
krijohet situata e njjt. Kjo pr djaloshin ka qen situat e par, e ka plaku i
ka thn: Shiko, si ky gomar q sht i vdekur, edhe ti do t jesh i vdekur
po qe se i dgjon njerzit s teprmi, mos u brengos se far t tjert thon
sepse ka me miliona njerz dhe secili e ka mendjen e vet, dhe gjithsecli do t
thot ndryshe; dokush e ka mendimin e vet, dhe nse i dgjon mendimet e
t tjerve, e jotja do t merr fund.
Askend mos e dgjo, qndro vetvetja. Vetm kalo, bhu indiferent.
Nse dokend e dgjon, dokush do t shty t shkosh n kt apo at rrug.
Kurr nuk do t jesh n gjendje t arrish deri tek qendra e jote m e thell.
Gjithsecili njeri duhet t bhet ekcentrik. Kjo fjal angleze sht e
mrekullueshme; kjo do t thot jasht qendrs,e ne e prdorim si term pr t
mendurit. Por t gjith jan ekcentrik, jasht qendrs, dhe e gjith bota
prpiqet t t ndihmoj t bhesh ekcentrik sepse dokush n kt t shtyn.
Nna jote t shtyn kah veriu, babai kah jugu, daja bn dika tjetr, vllau
dika tjetr, gruaja jote, natyrisht, prap dika tjetr, dhe t gjith prpiqen
q diku t t shtyn. Me koh do t vije asti kur sdo t jesh askund. Do t
mbetesh n udhkryq, duke qen i shtyer nga veriu n jug, nga jugu n
lindje, nga lindja n perndim, nuk shkon askund. Me koh ajo do t bhet
situat e jote e vrtet do t bhesh ekcentrik.
Situata sht e till. Nse vazhdon ti dgjosh t tjert e jo qendrn
tnde, kto situata do t vazhdojn. T gjitha meditimet shrbejn pr tu
br i prqendruar, e jo ekscentrik, t arrish deri tek qendra personale. Me
koh do t bhesh i aft t qeshesh me mendimet e t tjerve apo thjesht do
t jesh indiferent.E njher kur t jesh n qendr, do t bhesh qenie e
fuqishme; ather askush nuk do t mund t t predikoj, thjesht do ta kesh

184

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

opinionin personal, askush nuk do t mund t shty kah t doj. Thjesht,


askush nuk do t jet aq i pacip. Ti je aq i fuqishm, n qendr t vetes sate,
kshtu q nse dikush vjen me opinionin e vet, do t harroj t t afrohet;
kushdo q vjen t t shty diku thjesht do t harroj se pr far ka ardhur.
Apo, ma mir me thn, posa t afrohet, prnjher rreth teje do ta ndien
forcn.
Kjo sht mnyr q njeriu t bhet aq i fuqishm sa q e gjith
shoqria, e gjith historia nuk mund ta lvizin as pr nj centimetr. N kt
mnyr kan ekzistuar Buda, Jezusi. Mund ta vrassh Jezusin, por nuk mund
ta lvizsh. Mund ta shkatrrosh trupin e tij, por pr asnje milimetr nuk
mund ta lvizsh. Jo q ai sht jo-tolerant, kokfort, jo, ai sht vetm i
koncentruar n qendrn e tij personale dhe ai e di se ka sht mir pr t,
dhe ai e di se ka sht pr t e bekuar. Kjo ve ka ndodh; tash nuk mund ta
joshsh me caqe tjera, asnj tregtar mund mund ta josh me asnj synim
tjetr. Ai e ka gjet shtpin e vet. Ai mund t t dgjoj me durim, por nuk
mund ta lvizsh. Ai sht i centruar.
Ky centrim do t jet e para me t ciln do t jesh i lirt dhe i
natyrshm; prndryshe, nse je i lirt dhe i natyrshm askush nuk mund t
t oj askund. Pr kt arsye fmijve nuk iu lejohet t jen t lirshm dhe t
natyrshm, ata nuk jan akoma mjaft t pjekur t jen t till. Po qe se ata
kishin me qen t lirt dhe t natyrshm ata do t kishin bredhur posht e
lart, jeta e tyre do t kishte qen dshtim. Pr kt arsye, un them se
shoqria ka detyr e cila krkohet. Ajo i mbron fmijt; ata jan shum t
brisht; dokush mund ti shkatrroj; e shenjta sht aty, ajo nuk sht n
gjendje ta gjej rrugn e vet asaj i nevoitet mburoja e karakterit.
Por nse kjo mburoj e karakterit bhet e gjith jeta jote, ather do t
jesh i humbur. Nuk duhet t bhesh fortifikat, duhet t bhesh mjeshtr dhe
duhet t bhesh i shkatht t dalsh nga ajo. Prndryshe ajo nuk do t jet
mburoj; do t bhet burg. Duhet t bhesh i aft t veprosh jasht karakterit
tnd. Nevoitet t bhesh i shkatht q, po qe se e krkon situata, t
prgjigjesh n mnyr plotsisht t re. Nse kjo shkathtsi sht humbur,
bhesh rigjid, ather nuk mund t jesh i lirt. Nse kjo shkathtsi sht
humbur, bhesh jo i natyrshm, ather nuk je fleksibil.
Fleksibiliteti sht rini, rigjiditeti sht pleqri; ma shum fleksibilitet,
ma shum rini; ma shum rigjiditet, ma shum pleqri.
Kt duhet mbajtur mend, e mandej prpiquni ta kuptoni Tilopn.
Kto jan fjalt e fundit t tij.
Kuptueshmria supreme transcedenton
t gjitha kto dhe ato.

185

www.syri3.com

www.sa-kra.ch
Aksioni suprem
t kaplon me shkathtsi t madhe
dhe pa dashuri.
Arritj supreme
realizon imanentn pa shpresuar.

Fjal shum, shum domethnse.


Kuptueshmria supreme transcedenton
t gjitha kto dhe ato.
Dijenia gjithmon sht dika nga kjo apo ajo. Kuptueshmria sht
dika tjetr. Dijenia gjithmon sht dualitet: njeriu sht i mir, ai e di se
ka sht mirsia; njeriu sht i keq, ai e di se ka sht ligsia por te dyt
jan t fragmentuar, pjes t gjysms. Njeriu i mir nuk sht i plot se ai e
di se ka sht e keqja; mirsia e tij sht e varfr, atij i mungon qasja t
ciln e ofron e keqja. Njeriu i keq gjithashtu sht i pjesshm; ligsia e tij
sht e varfr, ai nuk sht i pasur se nuk e di se ka sht mirsia. E jeta
sht te dyja kto s bashku.
Njeriu i cili me t vrtet kupton nuk sht as i mir e as i keq, ai e
kupton edhe njrn edhe tjetrn. Dhe ai prmes kuptueshmris s drejt i
transcedenton te dyjat. Uratari nuk sht as njeri i mir e as i keq. Nuk mund
ta prkufizosh me asnjrn kategori, nuk mund ta klasifikosh. Ai sht i
pakapshm, nuk mund ta mbash. Urtari mund t ket shum ithtar dhe miq,
dhe ata mund t mendojn se ai sht Zot se e shohin vetm ann e mir.
por urtari mund t ket edhe armiq dhe kundrshtar, e kta mund t
mendojn se ai sht inkernim i djallit, se e njohin vetm ann e lig. Por
nse e njeh urtarin, ai nuk sht asnjra apo sht te dyjat bashk; te dyjat
kan t njjtin kuptim.
Po qe se te dy pjest jan bashk, i mir e i keq, nuk je asnjra. Se kjo
njra e shkatrron tjetrn, e mohojn njra tjetrn, dhe ka ngelur zbrazsia.
Kt koncept mendja Perndimore vshtir mund ta kuptoj sepse
plotsisht e ka ndar Zotin nga djalli. Krejt ka sht e keqe i prket djallit, e
ka sht e mir i prket Zotit; teoria e tyre i prkufizon, parajsa dhe ferri
qndrojn ndaras.
Pr kt arsye t shenjtrit krishter duken paksa m t varfr n
krahasim me urtart tantrist, shum t varfr; vetm t mirt, modestt; ata
nuk e njohin ann tjetr t jets. Dhe pr kt arsye ata gjithmon i
friksohen ans tjetr, gjithmon dridhen nga frika. T shenjtrit krishter
gjithmon iu kan lutur Zotit pr ti mbrojtur nga e keqja. E liga gjithmon

186

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

sht prapa ndonj kndi; ata i largohen, e kur dikahi don ti iksh, ather
at pandrprer e ke n mendje. Ata friksohen, dridhen.
Tilopa nuke njeh dridhjen, as frikn, ai kur nuk e lut Zotin pr ta
mbrojtur; ai sht i mbrojtur. far sht mbrojtja e tij? Ai i ka prjetuar t
gjitha. Ai ka shkuar deri tek kndet m t thella t s ligs dhe e ka prjetuar
Hyjnin, dhe tash ai i njeh dy aspektet e t njjts gj. Dhe tash, as nuk sht
i brengosur pr t mirn, e as nuk sht i brengosur pr t keqn; tash jeton i
lirt dhe i natyrshm, vetm jeton; ai nuk ka koncepte t fabrikuara. Dhe ai
sht i paparashikueshm.
Nuk mund ta parashikosh Tilopn; mund ta parashikosh Shn
Augustinin, mud ti parashikosh t shenjtrit e tjer, por nuk mund ti
parashikosh urtart tantrist; nuk mundesh thjesht jan t
paparashikueshm. Sepse ai n do moment do t prgjigjet, e askush nuk e
di se n mnyr, askush kt nuk e di; madje edhe ai vet nuk e di. N kt
fshihet madhshtia, sepse nse e di t ardhmen tnde nuk je njeri i lir,
ather ti lviz npr rregulla t caktuara, ather je karakter i fabrikuar,
ather disi reagon, por nuk prgjigjesh.
Askush nuk mund t thot se far Tilopa do t bj n situatn e
caktuar; situata e trsishme do t sjell prgjigje. E ai nuk simpatizon, por as
nuk urren asnjrn as kt e as at. Ai do t veproj, nuk do t reagoj; ai
nuk do t reagoj nga e kaluara e tij, ai nuk do t reagoj n varsi nga
planet e tija pr t ardhmen, nga idealet personale. Jo. Ai do t veproj ktu
dhe tani, prgjigjja do t jet totale; askush nuk mund t thot se far do t
ndodh.
Kuptueshmria transcedenton dualitetin.
Thuhet se njher Tilopa kishte qen para shpells dhe kalimtari, tip i
veant prej gjurmuesi, kishte ardhur pr ta vizituar. Urtari kishte filluar t
ushqehej, e si en kishte prdorur kafkn e njeiut. Vizitori ishte friksuar.
Kjo ka qen e uditshme! ai kishte ardhur pr ta takuar urtarin, e ky njeri
duket si nga bota e magjis s zez. Hante nga kafka e njeriut dhe knaqej;
qeni qndronte pran tij edhe ai hante nga e njjta en, e kur udhtari ka
mbrri, Tilopa e ka ftuar q ti bashkohet. Eja ktu, ka thn shum mir
q ke mbrri me koh se kjo sht krejt ka kam. Kur kjo t harxhohet njzet
e katr or m sdo t kem asgj. Tek nesr dikush mund t m sjell dika.
Pr kt arsye eja na shoqro q kt ta ndajm s bashku.
Burri kishte ndier neveri t konsiderueshme kafk njeriu, ushqimi n
t, por edhe me qenin e ndan! Burri i prgjigjet: Po grditem.
Tilopa i thot: Ather ik prej ktu sa m par dhe vrapo sa ma
shpejt duke mos kthyer kokn mbrapa, se ather Tilopa nuk sht pr ty.
Prse po grditesh nga kafka e njeriut? Ti shum gjat je duke e bartur, dhe

187

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

qfar t keqe ka n kt qu un e mbaj ushqimin n t? Kjo sht njra prej


gjrave m t pastrta. E nuk grditesh nga kafka jote prbrenda vetes sate?
Mendja jote, mendimet e tua t mrekullueshme morali yt mirsia jote dhe
shenjtrimi yt t gjitha kto jan n kafkn tnde. Un n t e mbaj vetm
ushqimin tim; e parajsa jote e ferri yt dhe Zotat dhe Brahma yt, t gjith jan
n kafkn tnde. Prse po grditesh?
Burri kishte filluar t arsyetohej dhe t shpjegonte; kishte thn: Jo
pr shkak t kafks, po pr shkak t qenit.
E Tilopa kishte qeshur dhe i kishte thn: Ti n jetn tnde t shkuar
ke qen qen dhe t gjith duhet ta kalojn at gjendje. far t keqe ka n at
q t jesh qen? Dhe far dallimi ka mes teje dhe qenit? Lakmia e njjt,
seksi i njjt, trbimi i njjt, dhuna e njjt, agresiviteti, frika e njjt
prse po shtirresh se je m superior?
Tilopa vshtir sht t kuptohet se pr t e shmtuara dhe e bukura
nuk kan kuptim,; pastrtia dhe ndytsia pr t nuk kan kuptim, e mira dhe
e keqja pr t nuk kan kuptim. Ai ka kuptueshmri totale.
Dijenia sht parciale, kuptueshmria sht totale. E kur shikon n
totaln, t gjitha dallimet zhduken. ka sht e shmtuar e ka sht e
bukur? ka sht e mir e ka e keqe?
T gjitha dallimet zhduken nse e ke shikimin e syrit t zogut i cili
sheh totalisht, ather dallimet bijn. Kjo sht sikur kur shikon nga
aeroplani. Ku sht Pakistani, e ku sht India? Dhe ku sht Anglia e ku
Gjermania? T gjith kufijt zhduken, e gjith bota bhet nj.
E nse me anije kozmike largohesh edhe m shum dhe shikon nga
Hna, e gjith Toka do t zvoglohet ku sht Rusia, ku Amerika? Dhe
kush sht komunist, e kush kapitalist? Kush sht hindus, e kush
mysliman? Sa ma larg q shkon, dallimi sht m i vogl e kuptueshmria
sht gjja m e lart, ska mbi t asgj. Nga ajo maje m e lart gjithka
bhet dika tjetr. Gjrat bashkohen dhe shkrihen njra n tjetrn, kufijt
zhdukenOqean i pafund pa buriminfinit.
Kuptueshmria supreme transcedenton
t gjitha kto dhe ato.
Aksioni suprem
t kaplon me shkathtsi t madhe
dhe pa dashuri.
Tilopa thot, bhu i lirt dhe i natyrshm por ai nuk mendon t bhesh
prtac dhe t flesh. Prkundrazi, kur je i lirt dhe i natyrshm, ndodh q
bhesh shum m i gjinshm. Bhesh shum kreativ. Ky m nuk sht

188

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

aktivitet ky sht aksion. Xhindosja me veprimtari m nuk mund t


ekzistoj, por ti do t bhesh shum i gjinshm, kreativ. Do t bsh me
miliona gjra, por jo pr shkak t ndonj opsesioni, ve thjesht se sht i
mbushur me energji krijuese.
Kreativiteti i vjen leht njeriut i cili sht i lir dhe i natyrshm.
fardo q bn ai, ajo bhet fenomen. fardo q prek ai, bhet vepr
artistike; fardo q ai thot bhet poezi. do lvizje e tij bhet estetike.
Nse mund ta shohsh Budn n shetitje, do ta vresh se vet ecja ti sht
kreative; me vet ecjen e tij ai krijon ritm; me vet ecjen e tij ai krijon
atmosfer. Nse Buda e ngrit dorn, ai e ndryshon klimn prnjher
gjithandej. Por ai nuk bn kso gjrash, ato vet ngjajn. Ai nuk sht
veprimtar. Gjakftoht, i vendosur n vete; i qet, prbrenda unik, ndihet
sikur e gjith energjia e pafundme e prfshin t trn, duke u derdhur n t
gjitha drejtimet, do ast i tij sht kreativitet, kreativitet kozmik.
Mbaje mend kt. Kjo duhet mbajtur mend se shumica mund ta
kuptojn gabimisht. Mund t mendojn: Ska nevoj pr kurrfar
aktiviteti, dhe mendojn: Ska nevoj pr kurrfar aksioni. Aksioni ka
kualitet tjetrfare t t trs! Aktiviteti sht patologjik.
Nse viziton mendinn, do t shohsh njerz aktiv, do i mendur
dika bn, se vetm n kt mnyr mund ta harrojn veten. Mund t hassh
n dik i cili treqind her n dit i lan duart se mendon se jan t pista. N
t vrtet, nse n kt veprim e ndalon, ai nuk do t jet n gjendje t
qndroj me vetveten, kjo do t jet tepr pr t. Kjo sht ikje.
Politikant, njerzit e pasur, pushtetart t gjith kta jan njerz t
mendur. Ti nuk mund ti ndalsh kta, sepse po qe se i ndal ata nuk do t
din se far t bjn; ather jan t hedhur vetvetes,e kjo sht tepr.
M ka treguar miku im se njher kur kan qen t ftuar ai dhe gruaja
e tij n nj fest; a e kan pasur nj fmij t mrekullueshm, dhe natyrsisht,
shum aktiv, si din t jen vetm fmijt. Kshtu ata e kan mbyllur n
dhom dhe i kan thn: Nse sillesh mir dhe nuk bn kurrfar problemi,
do t japim krejt far dshiron, e ne do t kthehemi pr nj or. Fmija
sht josh: krejt ka krkon, do ti fitoj. Me t vrtet mir sht sjell. N
t vrtet, asgj ska br; ka qndruar n knd t dhoms, se: kado q t
bj, ata mund ta ndryshojnkurr nuk i dihet, askush nuk mund ti di
mendjet e t rriturve ka sht gabim, e ka e drejt; e madje ata mund ta
ndryshojn mendimin. Kshtu ai ka ndenjur symbyllur, pikrisht si
meditator.
Kur jan kthyer prindrit dhe kur e kan hapur dern, ai ka qen n
knd, i shtangur. I ka el syt dhe i ka shikuar, e ata e kan pyetur: A je
sjell mir?

189

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

sht prgjigjur: Po, n t vrtet, jam sjellur aq mir saq nuk kam
mundur me ndejt me vetn time. Kjo ka qen tepr!
Njerzit t cilt jan t xhindosur me aktivitete i friksohen vetvetes.
Aktiviteti sht lloj ikjeje; ata prmes saj mund t harrojn pr veten e tyre.
Kjo sht sikur alkooli, kjo sht toksike. Aktiviteti duhet t hedhet sepse
sht patologjik, ti je i smur!
Aksioni nuk duhet t hedhet, aksioni sht i mrekullueshm.
ka sht aksioni? Aksioni sht prgjigje: kur nevoitet, ti vepron;
kur nuk ka nevoj, ti rrin lir. Pikrisht tash ti bn gjra t panevojshme;
pikrisht tash, kur dn t relaksohesh, kt nuk mund ta bsh. Njeriu i
aksionit, aksionit total, vepron; e kur situata kalon, ai relaksohet.
Un po t flas. Fjalimi mund t jet edhe aktivitet edhe aksion. Ka
njerz t cilt smund t ndalen s foluri; ata vazhdojn e vazhdojn tutje.
Madje edhe gojn me ua mbyll, brenda nuk do t ket kurrfar dallimi; do
t vazhdojn t llomotasin, nuk mund t ndalen. Ky sht aktivitet:
xhindosje e ethshme. Ju jeni ktu dhe un po ju flas. Madje as un vet nuk di
se ka dua tju them. Krejt derisa fjalija t mos shprehet madje as un vet
nuk jam i vetdijshm asaj q do t ndodh. Nuk dgjoni vetm ju, ktu
dgjoj edhe un. Tek kur them dika, e di se at e kam thn. As ju e as un
vet nuk mundemi t parashikojm se far do t them; madje as fjalija tjetr
nuk sht ktu, situata e juaj sht ajo e cila do ta sjell fjalin ktu.
Pr kt arsye, fardo q t them, nuk jam vetm un prgjegjs pr
kt, mbane mend, ju gjithashtu jeni prgjegjs. Kjo sht reciproke(halfhalf): ju krijoni situatn, un veproj. Pr kt arsye edhe fjalimet e mia
ndryshojn nse ndryshojn dgjuesit e mi. Kjo varet, sepe un asgj nuk
kam paraformuluar. Un nuk e di se far do t ndodh dhe pr kt arsye
edhe pr mua krejt sht e mrekullueshme. Kjo sht prgjigje, aksion. Kur
ju t shkoni, un do t ulem prmbrenda shtpis sime t brendshme, asnj e
vetme fjal nuk do t pluskoj npr qiellin tim t brendshm. Kjo je ti.
Kshtu ka ngjar q njerzit kan ardhur tek un dhe m kan thn:
Ne do t pyesim dika konkrete, e ti prgjigju. Dhe kshtu do dit ngjan.
Ndodh q, nse ke pyetje t caktuar, me at pyetje krijon rreth vetes
atmosfer, ti plotsohesh me at pyetje. far ather un bj? Un
prgjigjem. Pyetja jote krijon situat e un vetm prgjigjem. N kt
mnyr shum pyetje tua zgjidhen. Nse ndonj pyetje nuk zgjidhet, arsya
duhet t jet diku n ty; ndoshta e ke harruar.
Ndoshta n mngjes ka qen n mendje, por kur ke hyr n kt sall
e ke harruar. Apo ktu ka aq shum pyetje e nuk e din sakt ciln ta
parashtrosh; ti je konfuz, i paqart, i mjegulluar. Nse je TI i sigurt n
lidhje me at pyetje, prgjigjja do t jet aty.

190

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Asgj nuk vjen nga un, ajo thjesht ngjan. Ju i krijoni pyetjet, un
thjesht npr t notoj. Mua m duhet ta bj kt, see prndryshe asgj nuk iu
kisha treguar. Nse kisha pas dika tju them, ju ather bheni t
parndsishm; cilndo pyetje t ciln e parashtroni, njjt un n vete i
kam gjrat e mia t prgatitura dhe ato do tjua them. Madje edhe nse ju
nuk jeni ktu, kjo nuk do t ket kurrfar dallimi.
T gjitha radio stacioni Indian m ka ftuar t flas, por un e kam ndier
se kjo sht shum vshtir sepse sht krejtsisht e paprcaktuar: ti flassh
askujt! Vetm kam thn: Kjo nuk sht pr mua. Kjo sht aq e vshtir
dhe nuk di se far kisha br atje nuk sht askush. Pr kt arsye ata
dika kan organizuar. Kan thn: Mund t bhet kshtu: do t vijn disa
njerz nga personeli yn dhe do t rrin atje. E un iu kam thn: Mir,
vetm ju mos ua prcaktoni temn, ata njerz vet do ta caktojn. Kishte me
qen plotsisht e pahishme njerzit t rrin aty e ju tjua caktoni temn pr
ka t bisedojn, e pr kt askush nuk do t ishte interesuar; ata do t ishin
vetm dgjues t vdekur.
Kur jeni prezent, ju krijoni pyetje, krijoni situat dhe prgjigjja rrjedh
kah ju. Ky sht fenomen personal. N at ast thjesht e kam ndrprer.
Kam thn: Kjo nuk sht pr mua, kjo sht e pamundur. Un nuk mund
ti flas makinave sepse ato nuk krijojn kurrfar situate npr t ciln un
kisha me notuar. Un mund ti flas vetm njerzve.
Pr kt arsye kurr skam shkruar libr. Nuk mundem! sepe pr k?
Kush do ta lexoj? Derisa nuk e njoh njeriun i cili do ta lexoj, dhe derisa ai
nuk e krijon situatn, un nuk mund t shkruaj pr k? Un kam shkruar
vetm letra, se ather e di se dikujt i shkruaj. Ai mund t jet n Amerik,
ska rndsi kjo n momentin kur i shkruaj ai bhet fenomen personal: ai
sht ktu. Ai m ndihmon derisa i shkruaj. Pa t kjo sdo t kishte qen e
mundur; ky sht dialog.
Ky sht aksion. N momentin kur shkoni, t gjitha gjuht treten nga
un; asnj fjal nuk noton, kjo ska nevoj. Dhe kjo kshtu duhet t jet!
Derisa ec i prdor kmbt, e kur ulesh n karrige far sht qllimi nse i
lviz kmbt? Kjo sht marrzi! Kur ekziston dialogu, nevoiten fjalt; kur
ekziston situata, aksioni sht i domosdoshm por lejo q Trsia pr kt
t vendos; ti nuk duhet t jesh faktor i cili vendos, nuk duhet ti t
vendossh. Ather m nuk do t ket karma, ather do t lvizsh prej
astit n ast gjithmon i freskt. N do ast e shkuara vdes vetvetiu dhe
lind e ardhmja, e ti n t hyn i freskt si fmija.
Aksioni suprem
t kaplon me shkathtsi t madhe

191

www.syri3.com

www.sa-kra.ch
dhe pa dashuri.

Aksioni ngjan por nuk ka kurrfar dashurie; nuk e keni at ndjenj:


Un e kam br kt. Sm kujtohet se e kam thn un kt. Un thjesht
kam ndjenjn se ajo sht thn, se kjo ka ngjar. Trsia kt e ka br, e as
un, e as ju nuk jemi Trsi - Trsi jemi t gjith, apo nuk sht askush;
Trsia qndron pezull rreth e rrotull, dhe Trsa vendos. Ti nuk je
veprimtar. Shum gjra ndodhin prmes teje, por ti nuk je ai i cili vepron.
Shum gjra jan krijuar prmes teje, por ti nuk je kreator. Trsia mbetet
kreator, ti pr Trsin je vetm mjet, medium. Bambus i zbrazt dhe
Trsia i v buzt dhe gishtrinjt mbi t dhe ai bhet flaut dhe knga lind.
Prej nga vjen knga? Prej bambusit t zbrazt q ti e quan flaut?
Jo. Nga buzt e Trsis? Jo. Ather prej nga vjen? T gjitha jan t
inkuadruara: bambusi i zbrazt sht i inkuadruar, buzt e Trsis jan t
inkuadruara, muzikanti sht i inkuadruar, krejt sht e inkuadruar. Madje
edhe nj cikrim mund t krijoj dallime.
N dhom let jet vetm nj lule trandafili, dhe ajo dhom m nuk do
t jet e njjt sepse trandafili e ka aromn e vet, qenien e vet. Ai do t
veproj: do t ndikoj n kuptueshmrin tnde, do t ndikoj n krejt ka
flas e totaliteti lviz, e jo pjest. Shumka ngjan, por askush uk sht
veprimtar.
t kaplon me shkathtsi t madhe
dhe pa dashuri.
Nse nuk jeni veprimtar, si mund t ndodh dashuria? Bn ndonj gj
t vogl dhe lidhesh pr t. Thua: Un e kam br kt. Dshiron q krejt
ta din se ti e ke br kt apo at. Ai ego sht penges pr ta kuptuar
supremen. Mohoje veprimtarin dhe lejoj gjrave t ngjajn. Kjo sht ajo me
t ciln Tilopa ka nnkuptuar t jesh i lirt dhe i natyrshm.
Arritj supreme
realizon imanentn pa shpresuar.
Kjo sht shum e thell, shum subtile dhe delikate. Tilopa thot:
ka sht arritje supreme? sht realizim i imanents pa shpresuar; ajo
brenda, hapsira e brendshme sht perfekte, absolute pa shpres. Prse ai
ktu e ka shtuar fjaln shpres? Se me shpres vjen e ardhmja, me shpres
vijn dshirat, me shpres vjen prpjekja pr prsosje, me shpres vjen
lakmia, me shpres vjen paknaqsia e mandej, natyrisht, pasojn
frustrimet.

192

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Ai nuk ka thn t jesh i pashpres, sepse edhe kjo vjen me shpresn.


Ai vetm ka thn pa shpres; nuk ka thn as me shpresn, e as
pashpresn se te dyjat vijn me shpresn. E kjo pr perndimin bhet
problem shum i madh sepse Buda e ka thn t njjtn, e mendimtart nga
perndimi kan menduar se ata jan pesimist. Jo. Ata nuk jan pesimist, nuk
jan as optimist. E ky sht kuptimi i fjals pa shpres.
Nse dikush shpreson, ne e quajm optimist, themi se ai mund ta shoh
qaforen e argjent n qiellin e errt, themi se mund ta shoh mngjesin n
natn m t errt: ai sht optimist. Aty sht edhe pesimizmi, e kundrta e
ksaj. Madhe edhe reja t jet e mbuluar me roba t argjenta, ai do t shoh
gjithmon vetm errsirn. Nse e pyet pr mngjes, ai do tju thot: do
mngjes prfundon me nat. Por mbane mend: ata mund t jen
kontradiktor, por nuk jan me t vrtet t ndar; kndvshtrimi i tyre sht i
ndryshm, por mendja e tyre sht e njjt. Sa her q e sheh vargun e
argjent rreth res s errt, apo e sheh ren e zez n fushn s argjent, ti
gjithmon e sheh pjesn; ndarja jote sht aty, zgjedhja jote, ti kurr nuk
sheh plotsisht.
Buda, Tilopa, un, ne nuk jem as optimista e as pesimista ne thjesht
e kemi hedhur shpresn. Me shpres vijn te dyjat edhe optimizmi edhe
pesimizmi. Ne thjesht e kemi hedhur monedhn e shpress dhe dy aspektet
jan zhdukur me t. Ky sht nj dimension plotsisht i ri, vshtir pr tu
kuptuar.
Tilopa i shikon gjrat ashtu si jan, pr t nuk ka zgjedhje. Ai i
shikon dyjat njjt, mngjesin dhe mbrmjn bashk, ai i sheh dyjat ferrn
dhe luln bashk, ai i sheh dyjat dhmbjen dhe knaqsin bashk, ai i sheh
dyjat vdekjen dhe lindjen bashk. Ai nuk e ka zgjedhjen e vet personale. Ai
nuk sht as pesimist as optimist ai jeton pa shpres.
T jetosh n kt dimension me t vrtet sht mrekulli: t jetosh pa
shpres. Vetm prdorimi i nocionit pa shpres n ty zgjon ndjenjn e
pesimizmit, por kjo sht ashtu shkaku i gjuhs e at q e flet Tilopa sht
prtej gjuhs. Ai thot: arritja supreme realizon imanentn pa shpresuar.
Vetm ti realizoje veten sikur t ishe n tillsin totale, dhe thjesht edhe je i
till! Nuk ka nevoj pr kurrfar prsosje, ndryshimi, zhvillimi, rritje, ska
nevoj.
N lidhje me kt asgj nuk mund t bhet.
Thjesht, gjendja sht e till.
Njher kur t nisesh m thell n t, ajo sht, thjesht, gjendje e till,
e papritur, t gjitha lulet dhe t gjitha ferrat zhduken, dita dhe nata zhduken,
jeta dhe vdekja zhduken, vera dhe dimri zhduken. Asgj nuk mbetet sepse
zhduket ngjitsi. E kur i pranon t gjitha, fardo q t jesh, fardo q t

193

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

jet n pyetje, ather m nuk ka probleme, ather m nuk ka problem, nuk


ka pyetje, asgj pr tu arritur ti thjsht je i till. Mandej vjen festa; e ajo
fest nuk sht pr hir t shpress, ajo fest sht vetm derdhje energjie.
Fillon t lulzosh, vetm lulzon, jo pr dika n t ardhmen, por pr shkak
se ndryshe nuk mundesh.
Njher kur realizohet tillsia e qenies, ndodh lulzimi; fillon t
lulzosh e t lulzosh dhe feston pr arsye krejtsisht t pacaktuar- t
padukshme. Prse jam i lumtur? ka un kam q ti nuk ke? Prse un jam i
heshtur e i qet? A kam arrit dika t ciln ti duhet ta arrish? Jo. Un jam
vetm i relaksuar n tillsin e t tills. fardo q jam i mir,i keq, i
moralshm, i pamoralshm fardo q jam, un jam i lirt n tillsin e
saj. dhe i kam hedhur t gjitha prpjekjet pr prsosje, dhe e kam hedhur n
trsi t ardhmen. E kam hedhur shpresn, dhe duke e hedhur shpresn,
gjithka zhduket. Un jam vetm dhe thjesht i lumtur pa kurrfar arsye;
thjesht i qet, sepse tash pa shpres, nuk di se si t krijoj fardo qoft
shqetsimi. Si mund t krijosh, nse nuk ke shpres, fardo qot shqetsimi
n qenien tnde?
Mbaje n mend kt: t gjitha kto prpjekeje do t ojn deri tek pika
kur t gjitha prpjekjet do t hedhen dhe t mbetsh i lir. Dhe i gjith
hulumtimi do t oj deri tek pika kur thjesht do t rrudhsh supet dhe do t
ulesh pran drurit dhe t qetsohesh.
do udhtim prfundon n esencn m t thell t qenies e at e ke
n do ast. Pr kt arsye e vetmja pyetje sht se si t bhesh m i
vetdijshm. ka sht n ty e gabuar? Kam par miliona njerz dhe kurr
ska par asnj njeri se ka dika t gabuar n t, por njeriu e krijon at
gabim. Ti je kreator, kreator i madh i iluzioneve, gabimeve, problemeve, dhe
mandej i ndjek n mnyr ta zgjidhsh kt? s pari i krijon, e mandej i
ndjek. Prse s pari i krijon?
Vetm hedhe shpresn, dshirat, dhe thjesht shiko n gjn e cila ve
je; vetm mbylli syt dhe shiko se kush je ti, dhe prfundoje me kt! Madje
edhe derisa prplit syt kjo sht e mundur, pr kt nuk nevoitet koha.
Nse mendon se pr kt duhet koha, rritja graduale, kjo sht shkaku i
mendjes sate ty t nevoitet koha, prndryshe ajo nuk sht e nevojshme.
Arritje supreme sht t realizohet imanentja krejt ka duhet t
arrihet ve sht prezente, ky sht kuptimi i imanents. Je i lindur si i
prsosur, ndryshe nuk sht e mundur se je i krijuar nga e prsosura. Kt
kuptim e kan fjalt e Jesuzit: Un dhe Ati im jemi nj.far ai thot? Ai
thot se ti nuk mund t jesh asgj tjetr prpos Trsi, sepse vjen nga
Trsia!

194

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Merre n dor ujin e detit, shijoje, ajo n do vend sht me shije t


njjt. N nj pik uji deti mund ta gjesh gjith prbrjen kimike t detit.
Nse mund ta kuptosh nj pik uji deti, do ti kuptosh t gjitha detnat, t
shkuarn, t tashmen, t ardhmen sepse pika e vogl sht oqean n
minjatur. E ti je Trsi n minjatur.
Kur fundosesh m thell n brendin tnde dhe e kupton kt,
prnjher do t fillosh t qeshesh. far ke krkuar? Vet gjurmuesi sht
gjurmuar; vet udhtari sht destinacion. Kjo sht arritja m e lart:
realizimi i vetvetes, prsosmria e plot pa shpres. Sepse nse aty sht
shpresa, do t ket przirje; ajo gjithmon n ty do t inicoj shqetsimin.
Prsri do t fillosh t mendosh: Ndoshta ka edhe dika ma shum.
Shpresa gjithmon krijon ndrra: Ka mundsi t ket edhe dika tjetr.
Natyrisht, kjo sht e mir
Njerzit vijn dhe m thon: Meditimi po na shkon mir; natyrisht,
kjo sht mir, por na i trego ndonj teknik tjetr, kshtu q t mund t
prparojm ma shpejt. Nganjher madje vijn dhe m thon: Krejt sht
mrekulli! E mandej pyesin: ka tash? Krejt sht gabim nse ather
pyet: E ka tash? Tash, kur krejt sht mrekulli, pyet: ka tash? Tash
lere at, at shpres!
Pikrisht para ca ditsh erdhi njri dhe m tha: Tash krejt po shkon
shum mir, por kush e di se si do t jet nesr? Prse po e fut t
nesrmn n t, nse gjithka shkon mir? A mund t rrish pa probleme?
Tash sht krejt mir, por ti brengosesh se nesr a do t jet mir, apo sdo t
jet. Nse sot sht mir, prej nga do t vij e nesrmja? Ajo do t lind nga e
sotmja, prse ather brengosesh? Nse sot sht qet, nesr do t jet edhe
m qet; ajo do t lind nga e sotmja. Shkaku i ksaj brenge mund t
shkatrrosh t sotmen, dhe ather e nesrmja do t jet aty, e ti do t jesh i
preokupuar me frustrimin tnd dhe do t thuash: Kjo sht ajo pr t ciln
jam brengosur dhe kam menduar kjo edhe do t ndodh. E kjo ka ndodh
shkaku yt. Kjo nuk sht duhur t ndodh! Duhet t mbetesh pa t ardhme, e
kjo nuk do t ndodh.
Kjo sht tendenc vetdestruktive e mendjes, vetvrasse; dhe n
njfar mnyre shum vetplotsuese, sepse mendja gjithmon mund t
thot: T kam paralajmruar. Ta kam trheq vrejtjen m heret, por nuk m
ke dgjuar. Tash do t mendosh: Po, ka t drejt; mendja m ka
paralajmruar, e un nuk e kam dgjuar. E kjo ka ndodh vetm shkaku i
paralajmrimit t mendjes.
Shumka ngjanNse shkon tek astrologu, jyotishi, kiromanti, e ai
t tregon dika, se kur dika t ka ndodh, e ti do t mendosh se ai ta
parasheh t ardhmen. N t vrtet sht e kundrta: pr shkak se e kan

195

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

parashikuar, mendja jote e ka pranuar, dhe ajo edhe ka ndodh. Nse dikush
t thot se tjetrin trembdhjetin mars ke me vdek, ekziston mundsia pr
kt jo se ai e din t ardhmen tnde, po pr shkak se e ka parashikuar. Tash
trembdhjeti mars pandrprer do t sillet n mendjen tnde, pa t as gjum
nuk do t mund t bsh, pa t nuk mund t dashurosh. Njzet e katr or:
Me trembdhjet mars do t vdes. Kjo do t bhet autohipnoz, antim.
Njher ka ndodh q nj kiromant gjerman e ka parashikuar vdekjen
e vet. Ai ka parashikuar vdekjen e shum njerzve dhe ajo sht treguar si e
vrtet, kshtu q ai i ka besuar parashikimeve t tija; se prndryshe si do t
kishte mundur t ndodh kjo? Ai ve ka qen i vjetr, kshtu q disa miq t
tij i kan propozuar: Prse nuk po e parashikon vdekjen tnde? kshtu q
ai ka filluar ti hulumtoj duart e veta, hartat, t gjitha t gjitha ato
marrzira dhe ather ka vendosur pr vdekjen e vet: se do t ndodh n
ora gjasht t mngjezit n datn e caktuar. Dhe ai ka prit. Ora gjasht sht
afruar, n ora pes ai ve ka qen i gatshm. Dhe ather ka mbrri asti i
fundit pr nj minut ora do t bhet gjasht, e ai ende sht gjall, si sht
kjo e mundur? Kur sekondat jan afruar, dhe kur ora ka kumbuar gjasht
her ai ka krcyer pr dritare. Sepse, si sht kjo e mundur?
Natyrisht, ka vdekur sakt sipas profecis.
Mendja posedon mekanizm vetplotsues. Bhu i kujdesshm me
kt. I lumtur je, mendja thot: Natyrisht, je i lumtur, kjo sht n rregull
por, ka tash? N kt mnyr mendja ve e ka shkatrruar at ast, ai e ka
fut t nesrmen. Tash nga ajo mendje do t buroj e nesrmja, e jo ai asti i
bekuar nga m heret.
Mos mbaj shpresa pr kt apo at rrug, mos u bn as pro as kontra,
hedhi shpresimet. Qndro pr nj ast ktu, n ast, me astin, pr astin.
Nuk ka ast tjerr prve ktij. E fardo q t ngjaj, do t ngjaj jasht ktij
asti, ather prse po brengosesh? Nse ky ast sht i mrekullueshm, si
mund t ndodh q asti tjetr t jet i keq? Prej nga ai do t vije? Ai do t
rritet, do t jet edhe m i mir duhet patjetr t jet. Ske nevoj t
mendosh pr kt.
Njher kur ta realizosh kt, duke qndruar n prsosurin e
brendshme personalembaje mend, mua m duhet t shrbehem me fjal
dhe pr kt sht e rrezikshme, sepse mund ta kuptosh gabimisht. Kur them
t qndrosh n prsosurin tnde t brendshme mund t brengosesh, sepse
ngajnher mund t ndihesh se nuk je i prsosur n at moment qndro n
jo-prsosurin tnde. Joprsosuria gjithashtu sht prsosuri! N t ska
asgj t keqe, rri me t. Mos e braktis kt ast; e gjith ekzistenca sht
ktu dhe tani. Krejt ka duhet t realizohet do t realizohet ktu dhe tani,
kshtu n t vrtet, madje edhe nse ndihesh i paprsosur mrekulli, bhu i

196

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

paprsosur. I till je, e till sht tillsia jote. E ndien seksualitetin


shklqyshm, ndieje seksualitetin, Zoti t ka krijuar t till. I piklluar
mrekulli, pikllohu, por mos e braktis astin.
Rri me astin dhe, me koh, do ta ndiesh se joprsosuria shndrrohet
n prsosuri, seksi sht shndrruar n ekstaz t brendshme, zemrimi sht
shndrruar n kuptueshmri.
Madje edhe n kt ast nuk do t ket probleme po qe se mundesh t
jesh me qenien tnde totale. Kjo sht arritja supreme. Aty nuk ka shpresa,
nuk ka nevoj t ket. Ajo sht aq e prsosur sa q nuk ka nevoj fare pr
shpresa. T shpresosh nuk sht situat e mir; nse shpreson, gjithmon do
t thot se me ty dika nuk sht n rregull pr kt arsye shpreson pr t
kundrtn. Je i piklluar dhe shpreson t bhesh i lumtur, shpresimi yt tregon
se je i piklluar. Ndihesh se je i shmtuar dhe shpreson se do t bhesh
person i bukur; shpresa jote t thot se je i shmtuar. Mi trego shpresat e tua
dhe un do t tregoj se kush je ti, sepse shpresa jote prnjehere tregon se
kush je ti vetm e kundrta. Tejkaloje shpresn dhe vetm qndro prezent.
Nse e provon kt, vetm me qen, ajo do t ndodh.
N fillim jogi e ndien mendjen e tij
se si derdhet si ujvar;
n mes t rrjedhs, si Gangu,
rrjedh ngadal dhe butsisht,
n fund bhet oqean gjigant i pafund
ku drita e djalit dhe nns bashkohen n nj.
Nse je ktu dhe tani, do t ndodh satori i par, rrezja e par e
ndritjes. Dhe ajo do t jet situata e brendshme: N fillim jogi e ndien
mendjen e tij se si derdhet si ujvarsepse mendja jote fillon t shkrihet.
Pikrisht tash sht si akullnaj e ngrir. Nse rrin i lirt dhe i natyrshm,
sakt n ast, autentik ktu dhe tani, mendja do t filloj t shkrihet. N kt e
ke sjell energjin diellore. T qndrosh n kt mnyr t drejt e
konzervon energjin diellore; jo lvizje n t ardhmen, jo lvizje n t
shkuarn, ti ke aq energji t madhe n vete, kshtu q vet energjia fillon ta
shkri mendjen.
Energjia sht zjarr, energjia vjen nga dielli. Nse nuk lviz askund,
rrin plotsisht i qet, ktu dhe tani, i bashkuar me veten tnde, do rrjedh
ndalet, sepse prmes dshirave dhe shpresave rrjedh. Rrjedh shkaku i t
ardhmes; rrjedh shkaku i motivimeve: Bn dika, bhu dika, posedo
dika; prse po humb koh duke ndenjur? Nisu! Lviz! Puno! e ather

197

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

rrjedh. Nse je vetm ktu, si mund t rrjedh? Energjia vjen, kthehet n ty,
ky bhet rreth i zjarrt dhe ather akullnaja e mendjes fillon t shkrihet.
N fillim jogi e ndien mendjen e tij
se si derdhet si ujvar;
Krejt rrnohet.e gjith mendja rrnohet, rrnohet, rrnohet mund t
friksohesh. Kur je afr satorit, nevoitet t jet Mjeshtri afr dhe intim, se
kush do t thot: Mos u frikso; kjo sht mrekulli bjer.
Vetm fjala ramje paraqet frik, se ramje paraqet ramje n gremin,
humbje e dheut, ecje npr t panjohurn. Se ramja e bart kuptimin e
vdekjes; shfaqet frika.
Nse ke qen ndonjher n mal n maje t malit, dhe nga aty ke
shikuar posht n gremin, lugin mundi, dridhja; shfaqet frika sikur
gremina sht vdekje, e ti mund t bijsh n t. Kur mendja shkrihet, krejt
fillon t rrnohet, po them, krejt. Dashuria jote, ego yt, lakmit e tua,
zemrimi yt, urrejtja jote krejt ka ke qen deri tash prnjher dobsohet
dhe rrnohet sikur kur rrnohet shtpia n nj an, bhesh vetm kaos, nuk
ka m rregull, e tr disciplina sht rrnuar. Tash, duke qen i lir dhe i
natyrshm, krejt rrnohet. Shum gjra q i ke ndrydh do t gurgullojn, do
t dalin n siprfaqe. Do t gjesh gjithandej kaos; do t jesh si i mendur.
Shum vshtir sht ta kalosh hapin e par, sepse krejt ka shoqria
ka vulosur n ty do t bie, krejt far ke msuar do t bie, krejt me ka ke
qen i kushtzuar do t bie. T gjitha shprehit e tua, t gjitha drejtimet e tua
t gjitha rrugt e tua thjesht do t zhduken. Identiteti yt do t avulloj; nuk
do t jesh m n gjendje t dish se kush je. Deri tash shum mir e ke dit se
e din se kush ke qen: emri yt, familjen tnde, statutin tnd n shoqri,
respektin tnd, reputacionin tnd, e shum ka tjetr: ke qen i vetdijshm.
E tash paprtimash krejt shkrihet, humbet identiteti. Ke ditur shum gjra,
tash sdo t dish asgj. Me qen i urt n mnyrn botrore; ai do t rrzohet
dhe ti do t ndihesh si injorant total.
Kjo i ka ndodh Sokratit. Satori i vrtet ka qen asti kur ka thn:
Tash e di vetm nj: se nuk di asgj. E vetmija dijeni t ciln e kam un
sht se jam i paditur. Ky sht satori i vrtet.
Sufistt kan term specifik pr kt lloj njeriu, lloji i njeriut i cili
arrin deri n kt gjendje; ata e quajn mast, ata e quajn i mendur. Ai t
shikon duke mos shikuar n ty. Ai bredh posht e lart duke mos ditur se
kah po shkon. Ai flet pakuptueshm. Nuk mund t flet lidhshm nj fjal,
mandej zbrazti; m pas fjala tjetr, plotsisht e palidhur me fjaln

198

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

paraprake; fjalia, mandej fjalia pasuese plotsisht e palidhur; e pakuptimt


jokoherente. Bhet kontradiktor, nuk mund t bazohesh n t.
Pr shkak t ktyre momenteve nevoitet shkolla ku njerzit mund t
kujdesen pr ty. Pr kt arsye Ashram kan filluar t ekzistojn sepse ky
lloj njeriu nuk mund ti lihet shoqris, duke menduar se sht i mandur do
ta fusin me zorr n burg apo mendin, dhe do t provojn me tretman
psikiatrik. Do t provojn ta lshojn posht, mbrapa n gjendjen e tij
normale e ai rritet! Ai i ka kput krejt zinxhirt e shoqris; ai sht br
kaos.
Pr kt arsye insistoj n meditimet kaotike. Kjo t ndihmon t arrish
deri tek satori i par. Nuk mund t rrish n qetsi n fillim; do ta mashtrosh
veten, por nuk do t rrish n qetsi, kjo sht e pamundur; kjo mund t
ndodh vetm n satorin e dyt. N satorin e par duhet t jesh kaotik,
dinamik; duhet t lejosh q t energjija t qarkulloj lirshm duke i hequr
nga vetja kmishat e ngushta dhe zinxhirt ti kputsh. Pr t parn her
bhesh autsajder, m nuk je pjes e shoqris. Shkolla sht e nevojshme q
t kujdeset pr ty. Nevoitet Mjeshtri i cili t thot: Mos u friko, I cili t
thot: Bjer leht, lejoj q t ngjaj; mos u kap pr asgj, sepse ajo vetm do
ta shty astin bjer! Sa m par q bjen, m heret do t zhduket menduria,
nse prmbahesh menduria mund t ngel koh t gjat.
Me miliona njerz t cilt fare nuk jan t mendur jan n mendina
npr gjith botn, t cilve iu duhet Mjeshtri, t cilve nuk iu duhet
psikoterapia. Ata kan prjetuar satorin e par dhe t gjitha psikoterapit e
kthejn mbrapa, t bhet normal. Ata jan n pozit ma t mir se ti; ata
kan filluar t rriten, por rritja nuk sht rrnjosur ajo ashtu duhet t jet n
fillim, ata kalojn npr satorin e par e ti nga ata krijon fajtor. Ti thua:
Ju jeni t mandur! e ata prpiqen q kt ta fshehin dhe prpiqen t
kapen,e sa m shum t ngrqitur kapen, aq ma gjat do t zgjas menduria.
Pikrisht pa ca kohsh, disa psikoanalitik, veanrisht R.D.Lang dhe
disa t tjer, jan br t vetdijshm fenomenit se disa t mendur nuk kan
ra nn normale, n t vrtet, ata kan shkuar prtej normals. Vetm disa
individ nga Perndimi, njerz shum t zgjuar, jan br ksaj t
vetdijshm por Lindja ksaj gjithmon ka qen e vetdijshme, e Lindja
kurr nuk i ka ndjekur njerzit e mendur. N Lindje s pari njeriu i
mendur drgohet n shkoll, ku disa njerz punojn, , dhe ku sht prezent
Mjeshtri i gjall. Ata i ndihmojn q nga fillimi ta arrin satorin.
T mendurit n Lindje jan shum t muar; n Perndim ata thjesht
jan t gjykuar; t detyruar n elektroshok, insulin, t detyruar edhe pse ajo
ua shkatrron trurin se tash n Perndim bhen edhe intervenimet
kirurgjike. Ua operojn trut, dhe disa pjes ua largojn. Natyrisht, ata bhen

199

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

ather normal, por t marr, idiota, inteligjenca e tyre sht e humbur. Ata
m nuk jan t mendur, askend m sdo ta shqetsojn; ata do t bhen
pjesa e qet e shoqris por ti i ke vra duke mos ditur se ata e kan arrit
pik n t ciln njeriu bhet m tepr se njeri. Por, natyrisht, npr kaos
duhet t kalohet.
Me Mjeshtrin e dashur dhe grupn e dashur njerzit nga shkolla, n
ashram, kjo leht tejkalohet, gjithkush leht e prballon kur i ndihmohet;
leht kalohet n nivelin tjetr. Kjo duhet t ndodh, sepse krejt rregulli q e
ke njoft nuk ka qen rregull. E gjith disciplina sht futur n ty, kjo nuk
sht disciplina jote e brendshme. Para se t arrihet e brendshmja, e jashtmja
duhet t hedhet; para se t lind rendi i ri, i vjetri duhet t zhduket dhe
ather do t ket t ara. E ara sht menduri. Dikush ndihet sikur bjen,
bjen n gremin si ujvar, dhe i duket se nuk ka fund.
N mes t rrjedhs, si Gangu,
rrjedh ngadal dhe butsisht,
N ramje e sipr, ujvara e zhurmshme sht zhdukur, m nuk ka
kaos. Ky sht satori i dyt. Bhesh sikur Gangu, duke rrjedhur ngadal,
butsisht; madje asnj z nuk krijohet. Ec si beqar, qet, n mnyr
grandioze; nj sharm plotsisht i ri i ka ngjar qenies tnde mirsia,
eleganca. Ky sht niveli i dyt, n t cilat t gjith Budat jan t fiksuar n
statuja; sepse i treti nuk mund t kapet, vetm i dyti apo i pari.
Krejt Budat, TIRTHANKARAT gjainiste, shko i shihi statujat e tye:
eleganc, bukuri, rrumbullaksia delikate e trupave t tyre, femrore. Ata nuk
duken mashkullor, ata duken femror; rrumbullaksit, lakimet e tyre jan
femrore. Kjo tregon se qenia e tyre e brenshme sht br shum e
ngaldshme, shum e but; n ta nuk ka kurrfar agresiviteti.
Zen Mjeshtrit si Bodidarma, Rinzai, Bokuju, kan qen t paraqitur n
nivelin e par, pr kt arsye jan aq t egr: ata duken si luant t cilt
ulurojn, duken sikur duan t t vrasin. Nse shikon n syt e tyre, syt e
tyre jan vullkan, zjarri flakron kah ti; ata jan si goditjet. Pr arsye t
caktuar ata jan t pikturuar n gjendjen e par t satorit, sepse zen njerzit
e din se problemi sht i pari; e nse e njofton Bodiramen n kt gjendje,
kur t ngjan e njjta do ta kuptosh se ska nevoj t brengosesh; madje edhe
BodidarmenPor nse gjithmon e ke shikuar Budn dhe Tirtankaret n
qetsin e tyre dhe n rrjedhn e heshtur t lumit dhe elegancn e tyre
femrore, shum do t friksoshesh kur t bhesh i egr, kur bhesh si lua
sakt: fillon ulurima; ti bhesh ujvar e cila bie.

200

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

Pr kt asye n zen gjendja e egr shum shpesh sht pikturuar.


Natyrisht, edhe atje ka gjendje Buda n vendet e pelegrinazhit, por ajo sht
gjendja pasuese. Dhe kjo fare nuk sht problem; kur bhesh i qet, ather
ska problem. N Indi gjendjes s dyt iu sht dhn rndsi e madhe dhe
kjo sht br penges, sepse dokush duhet ta di se si rrjedhin gjerat q nga
fillimi. Buda ve sht qenie e prsosur. Kjo edhe ty mund t ndodh, por n
zbraztin n mes teje dhe Buds do t ndodh dika tjetr, e ajo sht
emnduri totale.
far ndodh kur i pranon t gjitha mendurit, i lejon? ather
bijn vetvetiu. Rregulli i vjetr t cilin ta ka imponuar shoqria bjen, thjesht
avullon; dijeni t vjetr m nuk ka; krejt ka ke msuar prej librave m nuk
ekzistojn. N nj piktur sht pikturuar zen Mjeshtri duke i djegur t gjitha
shkrimet kjo piktur sht m e njohura ajo vjen nga gjendja e par.
Djegn t gjitha shkrimet, hedhet e gjith dijenia; krejt ka sht dhn
duket si brllok, qelbsir. Tash paraqitet urtia jote personale; ske nevoj ta
huazosh nga askush. Por pr kt duhet nj koh e caktuar, sikur q i
nevoitet fars pr t mbir
Nse mund t kontrollohesh prmes gjendjes kaotike, hapi i dyt do t
jet shum, shum i leht, autotatik; sht sikur marrveshje me vetveten.
Bhesh i qet, gjithka qetsohet, sikur Gangu kur rrjesh npr lugin. N
maje t malit uluron si lua, duke ra nga lartsit e mdha n thellsira trazohet
shum; dhe mandej arrin n lufin, i braktis malet. Tash tereni ka
ndryshuar, tash gjithka lulzon qet. Ti nuk mund t shohsh se a ka
lulzuar dogj apo jo; dogj lviz sikur nuk lviz, aq lehtsisht.
Realizim i prsouris s brendshme t lindur, pa shpres pa arritje t
cilido cak, jo n nguti, jo n nxitim; vetm duke i gzuardo asti.
Si Gangu rrjedh lehtsisht dhe butsisht.
Kjo gjendja e dyt ka kvalitetin e qetsis absolute, heshtjes,
indiferencs, durimit, prmbajtjes, t qenurit n shtpi, pushimit, relaksimit.
Dhe ather:
n fund bhet oqean gjigant i pafund
ku drita e djalit dhe nns bashkohen n nj.
Ather prnjher, duke rrjedhur qet, e arrin oqeanin dhe bhet nj
me t duke u zgjeruar pafundsisht, pa kufij. Tash m nuk sht lum, tash
m nuk sht element i veant, tash m nuk ka ego. Indust pr kt i kan
dy emrtime: njri sht AHAMKAR, ego, at q e ke ti; tjetrine quajn

201

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

ASMITA, jo-uni, jo-ego. Kur don t thuash: Un jam, por nuk thua
un, vetm thua: jam, ata kt e quajn ASMITA. Ky sht ego shum,
shum i qet, askush nuk mund ta ndiej, ai sht shum pasiv, joagresiv. Ai
askund nuk do t le gjurm, por ende sht prezent. Njeriu e ndjen se sht.
Pr kt arsye quhet satori i dyt: Gangu rrjedh qet, natyrisht, kah
shtpia, kah qetsia, por ai ende sht; kjo sht ASMITA, kjo sht jouni. Uni ka ra dhe do menduri e atij uni sht zhdukur; uni agresiv
dhe t egr m nuk ka, por jo-uni qet rrjedh, sepse lumi ka brigje, edhe
lumi ka kufij. Ai ende sht i ndar; e ka individualitetin e vet.
Me ego bjen edhe personaliteti, por mbetet personaliteti. Personaliteti
sht individualitet i jashtm. Individualiteti sht personalitet i brendshm.
Personaliteti sht pr t tjert, ai sht hapsir pr shfaqje, ekspozit. Pr
kt arsye bjen; ky sht ego. Por kjo ndjenj e brendshme un jam, apo
m sakt jam askush nuk do t jet n gjendja ta shoh. Ai nuk do t przihet
n jetn e askujt, ai nuk do ta fus hundn n gjrat e huaja. Vetm lviz,
por ende sht prezent. Sepse Gangu ekziston si individual.
Mandej humb individualiteti. Ktu sht edhe fjala e tret: ATMA.
AHAMKAR sht ego un jam; jam sht vetm hija e tij. Uni sht i
fokusuar. Mandej gjendja tjetr ASMITA: un ka ra; tash jo-uni sht
br i plot, nuk sht hije. E mandej ATMA: tash edhe jo-uni ka ra.
Kt Tilopa e quan jo-vetja. Ti je, por pa kurrfar personifikimi; ti je,
por pa kurrfar kufish. Lumi sht br oqean; lumi sht oqean, sht br
nj me t. Individualitet m nuk ka, nuk ka kufij, por qenia ekziston si joqenie. Ajo sht br. Ajo sht br sikurse qielli.
Ego ka qen si ret e zeza t cilat e mbulojn tr qiellin. Jo-uni
ASMITA ka qen si ret e bardha n qiell. E ATMA sht si qielli pa re,
vetm qielli ka mbetur.
n fund bhet oqean gjigant i pafund
ku drita e djalit dhe nns bashkohen n nj.
Ku i kthehesh origjins burimore, nns; rrethi sht i mbyllur. Je
kthyer n shtpi, je shkri n origjinn burimore. Gangu ka ardh n
Gangotri, lumi ka mbrri prej nga sht nis: rreth i plot. Tash ti je, por n
nj gjendje plotsisht tjetr, ma sakt sht me thn se nuk je.
Kjo sht gjendja m paradoksale sepse sht m s vshtiri t
shpjegohet me shprehje gjuhsore. Kjo duhet t shijohet. Kt Tilopa e
quan Mahamudra, orgazma e madhe, orgazma supreme. Je kthyer prej nga
je nisur. Udhtimi ka prfunduar, e jo vetm se q uhtimi ka prfunduar,

202

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

por edhe udhtari m nuk sht. Jo vetm se ka prfunduar udhtimi, si edhe


vet udhtari, por gjithashtu edhe cak m nuk ka.
Tash asgj nuk ekziston, e gjithka sht.
Mbaje mend kt dallim. Tavolina ekziston, shtpia ekziston por
Zoti sht; sepse tavolina mund t shkoj n jo-ekzistenc, por jo edhe Zoti.
Pr kt arsye nuk sht e drejt t thuhet se Zoti ekziston; Zoti thjesht sht.
Ai nuk mund t kaloj n jo-ekzistenc. Ai sht jam i pastr. Kjo sht
Mahamudra.
Trupi do t zhduket, ai ekziston. Mendja do t zhduket, ajo ekziston.
Rruga do t zhduket, ajo ekziston. Caku do t zhduket. Krejt ka ekziston do
t zhduket vetm pastrtia e vet-sht prezentepasqyra e zbrazt, qielli
i zbrazt, ekzistim i zbrazt.
Kt Tilopa e quan Mahamudra. Kjo sht supreme, e fundit, ska
asgj prtej saj. kjo sht vetm prtej-sht.
Mbaj mend kt tre faza; ti do t kalosh npr to. Kaosi, gjithka
prmbyset; ti m nuk identifikohesh me asgj, gjithka do t humb dhe do
t bie copa-copa ti je plotsisht i mendur. Vshtro kt, kalo npr t, mos
u friko; dhe derisa jam un ktu ti nuk duhet t friksohesh. E di se kjo
kalon, e di se gjithmon sht kaprcyer, mund t t garantoj. E nse nuk
kaprcehet, bukuria, eleganca, qetsia e Buds nuk do t ndodh n ty.
Lejoje le t kaloj. Kjo do t jet e ankthshme, natyrisht, por mos e
ndalo. N at ankth krejt e shkuara jote do t pastrohet. Ky do t jet
purgator trishtues. Krejt e shkuara jote do t kaloj npr zjarr, por ti do t
bhesh ar i pastr.
Mandej vjen gjendja e dyt. S pari duhet t kalohet se mund t
friksohesh dhe t largohesh prej saj. E dyta gjithashtu bart llojllj rreziqesh,
dhe at plotsisht t ndryshme njra prej tjetrs; nuk sht krejt rrezik. S
pari duhet t kalohet; duhet t jesh i vetdijshm se do t kaloj; do t kaloj,
vetm nevoitet koha dhe besimi. Gjendja e dyt ka tjetr lloj rreziku: do t
dshirosh pr t t ngjitesh se sht e mrekullueshme; shumica dshirojn q
n t t mbesin prgjithmon. Kur lumi i brendshm rrjedh qet dhe
heshtur, dokush dshiron t kapet pr bregu; askund nuk dshiron m t
shkoj, kjo sht aq e mrekullueshme. N njfar mnyre ky sht rreziku
m i madh.
Mjeshtri duhet t t bind se gjendja e par do t kaloj, dhe Mjeshtri
duhet t t detyroj t mos ngjitsh pr t dytn. Sepse nse ngjitesh,
Mahamudra kurr sdo t t ndodh. Shum njerz jan t kapur pr t
dytn, jan t kacavirrur. Ka shum njerz t kapur pr gjendjen e dyt sepse
shum jan gjitur pr t. Ajo sht aq e mrekullueshme automatikisht

203

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

mund t dashurohesh n t. I vetdijshm, bhu i vetdijshm se edhe kt


duhet ta kalosh. Shiko t mos kacavirresh.
Nse mund ta shohsh n gjendjen e par frikn tnde, e lakmin
tnde n t dytnmbaje mend, frika dhe lakmia jan dy an t s njjts
monedh. N frik dshiron t iksh nga dikahi, n lakmi dshiron t
ngjitsh dikahi, por kjo sht e njjt. Vshtroje frikn, vshtroje lakmin,
dhe lejo q lvizja t vazhdoj; mos provo ta ndalsh. Mund t ndalesh, ve
Gangu m nuk do t jet lum q rrjedh - do t bhet moal; ndoshta n
njfar mnyre i bukur, por s shpejti do t jet i vdekur. Do t ndotet, t
thahet dhe s shpejti krejt ka sht arrit do t zhduket.
Vazhdo t lvizsh. Lvizja duhet t jet e prhershme mos e harro
kt ky sht udhtim i pafund, gjithmon ka mundsi ma shum; lejo q
kjo t ndodh. Mos e lakmo, mos ec para vetes ve lejo q kjo t ndodh.
Sepse rreziku i tret vjen kur Gangu derdhet n oqean, dhe kjo sht e
fundit, sepse do ta humbsh vetveten.
Kjo sht vdekja supreme. Kjo shfaqet si vdekje supreme. Madje edhe
Gangu ngjethet, dridhet para se t bie; madje edhe Gangu shikon pas vetes.
Mendon pr ditt dhe kujtimet e shkuara, dhe pr kohn e mrekullueshme n
lugin, dhe n fenomenin gjigant energjetik n male dhe akullnaja. N astin
e fundit para derdhjes n oqean, Gangu do t rezistoj sa t ket fuqi, ai
dshiron t kthehet, t zgjedh npr kujtime, napr prvojat e
mrekullueshme. Edhe kjo duhet t vshtrohet. Por mos humb koh.
Kur shfaqet oqeani, lejo: shkriju, bashkohu, zhduku.
Ekziston prirja e mendjes ti shmanget raporteve intime me Mjeshtrin;
kjo bhet barier para marrjes s sannyasa. Ti dshiron t mbetesh pa
obligime, dshiron t msosh, por dshiron t mos kesh obligime. Por ti nuk
mund t msosh, kjo nuk sht rruga; nuk mund t msosh nga jasht. Duhet
t hysh n tempullin e brendshm t qenies s Mjeshtrit. Duhet t kesh
obligim. Pa kt nuk mund t rritesh.
Pa kt do t mund t msosh pak ktu, pak atje, dhe do t mund t
akumulosh njfar njohurie por kjo nuk do t shrbej pr asgj, m prpara
do t bhet barier. Nevoitet prgjrimi i thell, n t vrtet, prgjrim total,
sepse shum ka do t filloj t ndodh. Nse je vetm nga jasht, n periferi,
do t msosh vetm si vizitor i rastsishm, ather shum ka nuk sht e
mundur, sepse far do t ndodh kur t vjen satori i par? ka do t bhet
me ty kur t mendesh? E asgj nuk do t humb nse ia jep prgjrimin
Mjeshtri, sepse ti nuk posedon asgj q do t mund ta humbsh. Me
prgjrim ti vetm fiton, ti nuk ke asgj q do t mund ta humbsh. Nuk ke
asgj pr t mundur ti friksohesh humbjes. Por ende, ende dshiron t

204

www.syri3.com

www.sa-kra.ch

bhesh shum i menur, dhe dshiron t msosh pa obligime. Kjo kurr ska
ndodh, pr shkak se nuk sht e mundur.
Pr kt arsye, nse je gjurmues autentik, i sinqert, ather gjeje dik
me t cilin mund t lvizsh n prgjrim t thell, me t cilin mund t
fundosesh n t Panjohurn. Pa t mund t bredhsh npr shum jeta, dhe
do t bredhsh. Pa t plotsimi suprem sht i pamundur. Mbledhe forcn
dhe krce.
valdet.f.fetahu@hotmail.com
T nderuar lexues, po qe se gjat leximit keni hasur n ndonj
pakuptueshmri, m shkruani n adresn elektronike, ku do t
prpiqem qe edhe nj her tju jap shpjegime. Gjithashtu, do t isha
mirnjohs nse marr mendimet e juaja t drejtprdrejta pr veprat e
Oshos, sepse puna ime varet nga ju, nse nuk ka lexues t interesuar, si
pohojn disa shtpi botuese, ndrsa t kundertn ma thon
administratort e web faqeve; ather edhe mua m duhet sinqerisht t
mendohem se a ja vlen ky mund pr t prkthyer.

205

You might also like