Tabel 1.

Konversi dari Berat kotor ke Berat bersih

N
O.

BAHAN
MAKANAN

MENTAH

Bihun kering

% YG
BERAT
BISA
BERAT
URT
BERSI DIMAKA
KOTOR
H
N
GOLONGAN I : SUMBER KARBOHIDRAT
gls
50 gr
50 gr
100 %

Bihun Basah

gls

50 gr

50 gr

100 %

Kentang

2 bj
sdg

260 gr

210 gr

80,8 %

Macaroni

gls

50 gr

50 gr

100 %

Mi kering

1 bks

50 gr

50 gr

100 %

GAMBAR

Mi basah

gls

100 gr

100 gr

100 %

Nasi

gelas

100 gr

100 gr

100 %

Tepung
Sagu

7 sdm

40 gr

40 gr

100 %

Tepung
Maizena

8 sdm

40 gr

40 gr

100 %

10

Tepung
Beras Rose
Brand

8 sdm

50 gr

50 gr

100 %

11

Tepung
Terigu

5 sdm

50 gr

50 gr

100 %

12

Roti

3 ptg
sdg

65 gr

65 gr

100 %

13

Jagung

1
tongkol

165 gr

55 gr

33,3 %

Telur

Bakso

9 btr

100 gr

100 gr

100 %

Sosis

1 bks
(3ptg)

80 gr

75 gr

93,7 %

GOLONGAN II : SUMBER PROTEIN HEWANI

1 btr
80 gr
60 gr
75 %

Hati ayam

1 ptg

80 gr

50 gr

62,5 %

Paha ayam
(dengan
kulit)

1 ptg
sdg

95 gr

55 gr

58 %

Udang

gls

50 gr

40 gr

80 %

Lele

1 ekor

90 gr

80 gr

88,8 %

Daging sapi

1 ptg

100 gr

100 gr

100 %

Ikan asin

1 ekor

20 gr

15 gr

75 %

10

Babat

1 ptg

60 gr

60 gr

100 %

GOLONGAN III : SUMBER PROTEIN NABATI

1

Tempe

1 ptg
bsr

50 gr

50 gr

100 %

Tempe

1 ptg
kcl

25 gr

25 gr

100 %

Tahu

2 ptg

110 gr

110 gr

100 %

Kacang
tanah

1,5
sdm

15 gr

15 gr

100 %

Kacang
merah

2 sdm

21 gr

20 gr

95,2 %

Kacang
hijau

2 sdm

20 gr

20 gr

100 %

Kacang
kedelai

2 sdm

20 gr

20 gr

100 %

Selai

1 sdm

15 gr

15 gr

100 %

GOLONGAN IV : SAYURAN
1

Kacang
panjang

1 ikt

240 gr

220 gr

91,7 %

Bayam

1 ikt

430 gr

155 gr

36 %

Kangkung

1 ikt

500 gr

385 gr

77 %

Daun
singkong

1 ikt

500 gr

275 gr

55 %

Wortel

2 bks

270 gr

240 gr

88,9 %

Kol

buah

200 gr

180 gr

90 %

Buncis

1 plstk

130 gr

125 gr

96,5 %

Apel merah

1 bh

110 gr

90 gr

81,8 %

Belimbing

1 bh
bsr

190 gr

180 gr

94,7 %

Blewah

1 ptg
sdg

620 gr

70 gr

Jeruk manis

2 bh

80 gr

70 gr

87,5 %

Jambu biji

1 bh
bsr

150 gr

150 gr

100 %

GOLONGAN V : BUAH

Kedondong

2 bh
sdg

100 gr

70 gr

70 %

Pisang

1 bh

150 gr

110 gr

73,3 %

Melon

1 ptg
bsr

860 gr

150 gr

Papaya

1 ptg
bsr

890 gr

690 gr

10

Anggur
Merah

20 butir

220 gr

70 gr

77,5 %

GOLONGAN VI : SUSU
1

Susu kental
manis

gls

55 gr

55 gr

100 %

Susu bubuk

6 sdm

60 gr

60 gr

100 %

Susu cair

1 gls

200 gr

200 gr

100 %

GOLONGAN VII : MINYAK DAN LEMAK

1

Daging
Alpukat

1 buah

194,7
gr

60 gr

30,8 %

Margarin

1 sdt

5 gr

5 gr

100 %

Margarin

1 sdm

10 gr

10 gr

100 %

Santan

1/3 gls

40 gr

40 gr

100 %

Kelapa

1 ptg
kcl

Minyak
kelapa

1 sdt

15 gr

5 gr

5 gr

100 %

GOLONGAN VIII : MAKANAN TANPA KALORI (SERBA-SERBI)

Sirup

1 sdm

8,3 gr

8,3 gr

100 %

Selai

1sdm

15,1 gr

15,1 gr

100 %

Kecap

1 sdt

4,26 gr

4,26 gr

100 %

Kecap

1 sdm

9,1 gr

9,1 gr

100 %

Garam

1 sdt

10,6 gr

10,6 gr

100 %

Garam

1 sdm

16,2 gr

16,2 gr

100 %

Gula pasir

1 sdm

57,5 gr

57,5 gr

100 %

Madu

1 bks

20 ml

20 ml

100 %

Gula jawa

1
keping

15,3 gr

15,3 gr

100 %

Tabel 2.
Penimbangan sesuai porsi dalam penukar bahan makanan
N
O
1

BAHAN
MAKANAN
Bayam

MENTAH
BB
URT
155
1 ikat
gram

DIMASAK
BB
URT
160
gram

Daun singkong

275
gram

1 ikat

185
gram

Kangkung

385
gram

1 ikat

135
gram

Nasi putih

50 gram

1 prg
kcl

100
gram

Daging sapi

50 gram

1 ptg

30 gram

1 ptg

Hati ayam

40 gram

1 ptg

30 gram

1 ptg

GAMBAR

Daging ayam

50 gram

1 ptg

40 gram

1 ptg

LAPORAN GIZI KULINER DASAR

DAFTAR BAHAN MAKANAN PENUKAR

Disusun oleh :
Rachel Anindya Sandra Helena
NIM : 17431112076
REGULER B / SEMESTER 1

POLTEKKES KEMENKES SEMARANG

JURUSAN GIZI
Tahun 2012 / 2013