Eksperimen 5

Tujuan

: Untuk menyiasat kesan kepekatan ke atas daya gerak elektrik sel

Pengenalan : Jika kepekatan ion berubah, keupayaan elektrod (E) akan

berubah dan daya gerak elektrik sel akan berubah juga. Hubungan di antara
kepekatan ion larutan dan keupayaan elektrod(E) diberi dalam persamaan
Nernst:
M z +
RT
E=E +
lg
nF

( )

E=E +

[kepekatan ionreaktant ] x
lg
( RT
)
nF
[kepekatanion produk ] y

= keupayaan elektrod bahan (V)

= keupayaan elektrod piawai (V)

= pemalar gas (8.31 JK-1)

= suhu (K)

= pemalar Faraday (96500)C

= caspada ion logam dalam sel

[Mz+] = kepekatan ion logam dalam sel (mol dm-3)

x,y

= stoichiometric coefficient bagi ion larutan

Persamaan

ini

menunjukkan

bahawa

kenaikan

suhu

menaikkan

nilai

keupayaanelektrod (E), iaitu E menjadi lebih positif. Demikian juga keupayaan

elektrod menjadi lebih positif apabila kenaikan kepekatan ion-ion dalam setengah
sel dan kurang positif apabila kepekatannya berkurangan.
Pada 298 K, persamaan Nernst menjadi:

Mz +
0.059
E=E +
log
z

E=E +

[kepekatan ionreaktant ] x
lg
( RT
)
nF
[kepekatanion produk ] y

Kesan perubahan kepekatan ion boleh diramalkan secara kualitatif dengan

menggunakan prinsip Le Chatelier. Menurut prinsip Le Chatelier, apabila
kepekatan ion logam berkurang, kecenderunganion logam untuk membentuk
logam dikurangkan, mengakibatkan E lebih negatif.
Jika sel setengah ialah sistem ion logam/logam, maka kepekatan logam
dianggap sebagai 1.0 dan persamaan menjadi
Mz+
0.059
E=E +
log
z

Di samping itu, formula pengiraan daya elektromotif sel pada keadaan piawai
adalah seperti berikut:
D.g.e. sel

E (pada elektrod katod) -- E (pada elektrod katod)

Bagi menyiasat kesan kepekatan ke atas daya elektromotif sel, formula

persamaan Nernst bagi sel Daniel digunakan,
Zn 2+

Cu2+

Ecell = E
cell + (0.059 /z) lg

Bahan

: EC1 ialah kuprum (II) sulfat akueus 1.0 mol dm -3, EC2 ialah zink

nitrat akueus 2,0 mol dm-3, EC3 ialahzink nitrat akueus 1.0 mol dm -3, EC4
ialahzink nitrat akueus 0.1 mol dm -3, EC5 ialah zink nitrat akueus 0.01 mol dm -3,
EC6 ialah zink nitrat akueus 0.001 mol dm -3, Satu larutan tepu kalium klorida

Radas

: 2 V akumulator, potensiometer, joki, plat zink, plat kuprum,

selinder penyukat 100 cm 3, bikar 100 cm3, kertas turas, galvanometer, wayar
penyambung dengan klip buaya
Prosedur

1. Isikan 50.0 cm3EC1 ke dalam Bikar A dan 50.0 cm3EC2 ke dalam bikar B
dengan menggunakan silinder penyukat.
2. Rendamkan jalur kertas turas ke dalam larutan tepu kalium klorida, kemudian
hujung kerta sutras dicelupkan ke dalam kedua-dua bikar A dan B untuk
membina satu jambatan garam.
3. Bersihkan plat kuprum dan plat zink dengan kertas pasir, basuh dengan air
suling, dan keringkan.
4. Sambungkan plat kuprum yang diklip dengan klip buaya ke hujung
potensiometer dengan terminal positif akumulator disambungkan.
5. Sambungkan logam zink kepada galvanometer dengan joki disambungkan.
6. Kemudian, sambungkan terminal negative akumulator ke hujung lain
potensiometer seperti yang ditunjukkan dalam Rajah 3. 7.
7. Celupkan kedua-dua plat logam ke dalam larutanmasing-masing. Selepas
satu minit berlalu, sentuh joki

di sepanjang wayar potensiometer sehingga

galvanometer member bacaan sifar menunjukkan tiada pengaliran arus.

8. Catatkan panjang dawai potensiometer cm x dan rekod bacaandalam jadual di
bawah.
9. Eksperimen di atas diulangi dengan menggantikan larutan EC 2 dengan
larutan seperti yang ditunjukkan dalam jadual di bawah. Kertas turas yang baru
digunakan bagi setiap larutan baru.
10. Kira E sell dengan menggunakan formula berikut. Ecell = X X 2 V Panjang
wayar potentiometer

Rajah 3: Kesan kepekatan ke atas daya gerak elektrik sel

Langkah Keselamatan

1. Jangan menggelongsor joki di sepanjang wayar potensiometer untuk

mengelakkan pembinaan rintangan.
2. Jangan menyentuh plat yang telah disambungkan ke hujung potensiometer
dengan terminal akumulator semasa bekalan elektrik dibekalkan.
3. Mengelak arus elektrik mengalir keluar melalui bahan yang boleh konduk
elektrik dengan meletakkan blok kayu di bawah setiap klip penyambung wayar..
4. Memastikan kedua-dua hujung jalur kertas turas yang telah direndam ke
dalam larutan tepu kalium klorida dicelupkan ke dalamkedua-dua larutan supaya
jambatan garam di antara kedua-dua larutan dapat dibinakan.

Bibliografi

Buku:
Lim,Y.S.

&Yip,K.H.

(2005).

PRE-U

PHYSICAL

CHEMISTRY

STPM

MATRICULATION. Selangor, Malaysia: Pearson Malaysia Sdn. Bhd.

Tan,Y.T&Lau,K.P. (2005). Chemistry for Matriculation Semester 2. Selangor,
Malaysia: PenerbitFajarBaktiSdn. Bhd.
Tan,Y.T.

(2006).

Success

in

STPM

Chemistry.

Selangor,

Malaysia:

PenerbitFajarBaktiSdn. Bhd.
Laman Web:
http://kimia.upi.edu/utama/bahanajar/kimia
%20dasar/elektrokimia/persamaan_nerst.htm 1.15pm 27/2/2012
http://www.chem-istry.org/materi_kimia/kimia_dasar/oksidasi_dan_reduksi1/potensial-gaya-geraklistrik-sel/ 1.20pm 27/2/2012
http://mypagebook.blogspot.com/2011/11/persamaan-nernst.html

10.00pm

28/2/2012
http://catatanbutut.blogspot.com/2010/12/persamaan-nernst.html10.25pm
28/2/2012