Professional Documents
Culture Documents
I.
PHN I CNG
1. T kh l g? Nu chi tit
Ch 4 tnh cht khc nhau ca dc liu: Hn nhit n lng. Ngoi ra cn c loi thuc c tnh bnh
- Hn: thuc c tnh hn (lnh) cha bnh nhit
- Nhit: Thuc c tnh nhit (nng) cha bnh hn
- n: Thuc c tnh n (m hay hi nng) c tc dng nh hn thuc c tnh nhit
- Lng: Thuc c tnh Lng (mt hay hi lnh( c tc dng nh hn thuc c tnh hn
b. Theo hc thuyt m dng th dc liu c chia thnh my loi: 2 loi
- Thuc c tnh hn lng: Thuc m
- Thuc c tnh Nhit, n: thuc dng
c. Vn dng vo iu tr theo Y hc c truyn nh th no
- Bnh n nhit: Dng thuc Hn Lng cha
- Bnh Hn Lng: Dng Thuc n nhit cha
Nu dng khng ng: Bnh khng khi m cn nng thm
2. Ng v l g? Nu chi tit tnh cht tng v
Gm 5 v ca dc liu: Cay (Tn) Chua (toan) Ngt (cam) ng (kh) Mn (hm). Ngoi ra cn c v nht,
YHCT thng quy v ngt v nht vo 1 nn vn ch c 5 v. V ca thuc khc nhau th tc dng cha bnh cng
khc nhau
- Vi cay: c tc dng pht tn nh: Ma hong, qu chi, ta t, kinh gii hnh kh ch thng nh mc
hng, sa nhn
- V ngt: c td b dng ho hon s co tht au n, lm ho cc v thuc nh : cam tho, ng sm,
hong k
- V chua: td thu lim c sp nh: v qu lu, ch t nh v chiu lieu, sp tinh nh kim anh t, qu
tru c
- V ng tc dng thanh nhit to thp nh hong cm, hong b, hong lin
- V mng: lm mm cht rn, tan khi kt, dn thuc i xung. VD nh mu l lm mm cht rng,
mang tiu: thng to kt nhun trang, t h. Mui n dn thuc i xung
b. Theo hc thuyt m dng th dc liu c chia lm my loi
- Cc v cay, ngt, nht: thuc dng
- Cc v, chua, ng mn thuc m
c. Theo thuyt ng hnh th ng v lin quan nh th no vi ng tng
- Chua Can
- Cay ph
- Mn - Thn
- Ngt t
- ng tm
Lu : Tnh nng ca thuc l do t kh, ng v hp thnh khng th tch ri. Khi v ging, kh vn c th khc v ngc li,
cn lu khi s dng
3. S quy kinh ca thuc l g?
a. Theo y hc c truyn th quy kinh ni ln phn tng ph, kinh lc trong c th m mt v thuc c tc dng, mi
ln phm vi ch nh iu tr ca mt v thuc. rt quan trng, cn bit sd c hiu qu trong iu tr
b. Quy kinh mt v thuc ngi xa da vo mu sc v kh v nh th no? Nu c th
- Hc thuyt ny da trn kinh nghim ca ngi xa c kt, ch yu da vo t kh, ng v, thng
ging ph trm kt hp vi hc thuyt kinh lc, tng ph v c th con ngi m xy dng nn
- Ngi xa da vo mu sc kh v nh sau:
1. Trng- cay Kim ph - i trng
2. Xanh chua Mc Can m
3. en Mn Thu - Thn Bng Quang
4. Vng ngt Th - T - V
5. - ng ho - tm tiu trng
- Tuy nhin s quy kinh ny khng phi lc no cng ng. N c gi tr thc tin trong bo ch thuc.
II.
Tm li
1. Gii cm ph
2. An thn tm
3. Ch khi ph
4. Ho thp t, bang quang
5. Tiu thc t
6. Hot huyt tm, - can
7. B kh t - ph
8. B m ph - t - thn
Tn thng dng
Ba u
BPD
Ht
Ph t ch
R c nhnh
ch
C c dc
Hoa, l
Hong nn
V thn, v cnh
Trc o
Ma hong
Phn trn mt t
M tin
Ht
T tn
Ton cy
Thch xng b
Thn r
10
Thu du
Ht
Tn gi khc
Ba u, mn ,
ba nhn, lo
dng t, mc vt
Bch ph t, hc
ph t, dim ph
t
Mn la, c
din, c lc lc
V doan
M tin t
Xng b, thu
xng b
T ma t, ht thu
du
2. Nhn thuc
a. Cc yu cu ca nhn thuc: ng r rng (d quan st)
1. ng quy nh s hu tr tu
2. ni dung
3. R rng: mu sc, ky1h iu, hnh nh, kch thc, v tr d nhn bit d c
b. Ni dung bt buc th hin trn nhn thuc
1. Hot cht, hm lng hoc nng
2. Tn thuc
3. Quy cch ng gi
4. Ch nh, cc dng, chng ch nh
5. Dng bo ch, s ng k hoc s giy php NK, s l sn xut, ngy sn xut, hn dng, iu kin bo
qun
6. Cc du hiu lu
7. Tn v a ch ca t chc, c nhn chu trch nhim v thuc
8. Xut s ca thuc
9. Hng dn s dng thuc
10. Trong trng hp khng th th hin c tt c ni dung bt buc ny th trn nhn thuc phi ghi cac
ni dung 1, 2, 5, 7. Nhng ni dung bt buc khc phi ghi trong nhn phu5hoa85c t HDSD thuc v
trn nhn thuc phi ch ra ni ghi cc ni dung
PHN CC V THUC
Yu cu bit c b phn dng, tnh v, quy kinh, cng nng, ch tr, liu dng v king k nu c ca cc v thuc
thng dng sau y
1. Thuc khu hn: Qu nhc, ph t, can khng, ngi cu
TT
1
Tn
Qu nhc
BP dng
V thn
th dng
v cnh
ln ( qu
khu)
Cng nng
B ho tr
dng, tn hn
ch thng, hot
huyt thng
kinh
Ch tr
Thn dng h
suy, lng gi
au lnh, bng
au lnh, nn
ma, tiu chy,
b kinh, au
bng kinh, ph
thng, tiu tin
ri lon ( tiu ko
li, tiu nhiu
ln)
Vong dng
thot dng,
chn tay lnh,
au nhc xng
khp, lng gi
au lnh, chn
tay ph n
Liu dng
1-4 g dng
thuc
hm, hon
tn, phi
hp cc v
khc
King k
m h
ho
vng, c
thai ko
dng.
Nhc qu
hu v
xch thch
chi
ph t
R c
nhnh ca
cy u
ch
bin
Hi dng cu
nghch, b ho
tr dng, tn
hn, ch thng
4-12 g
bo cht
t chun
gii hn
Aconitin
dng sc
n trung tn
hn, hi dng,
thng mch, to
thp tiu m
au bng lnh,
y trng
khng tiu, nn
ma tiu chy,
t chi lnh, m
m ho suyn
4-8 g. Hi
dng 1216 g
Ch huyt, tr
hn thp, iu
kinh, an thai
Kinh nguyt
khng u, bng
huyt, rong
huyt, th huyt,
kh h bch i,
ng thai
6-12 g
thuc sc
Dng
ngoi tr
au do
sang chn
C thai,
m h ni
nhit, tr
em <15
tui, ko
phi hp
bn h,
qua lu,
bi mu,
bch cp,
bch lim
m h ni
nhit, biu
h ra m
hi nhiu,
mt mu
khng nn
dng
m h
huyt
nhit
khng nn
dng
can khng
Than r
phi hay
sy kh
Cay, n vo tm
ph, t, v, thn, i
trng
ngi cu
TT
1
Tn
Sn tra
BP dng
Qu chin
phi sy
kh
Cng nng
Tiu thc tch
hnh ho m
k ni kim
Mng mu
vng ph
trong m
g
tc ct
Mai mc
phi kh
b phn
cng
Mn tnh n quy
kinh can thn
Thng huyt
mch, tr hn
thp, ch huyt
ch toan ch
thng (gim bt
chua gim au)
Nhc u
khu
Ht
phi kh
n trung hnh
kh sp trng
ch t
Ch tr
n ko tiu, au
bng, y
trng, chua,
m m bng
kt hn cc sn
hu huyt, au
bng
Thc tch khng
tiu, bng y
trng, nn
ma, kit k di
tinh, tr em cam
tch i dm
Th huyt, nc
huyt (mu
cam) cam tu
m, bng lu,
i h, lot d
dy v hnh t
trng
C l ( tiu chy
lu ngy) do t
v h hn, au
trng bng v
au thng v
bing n nn
ma
Liu dng
8-20 g
phi hp
cc v
khc
King k
T v h
yu ko tch
tr, lot d
dy th ko
dng
3-9 g
thuc sc,
bt
Khng b
tch tr
khng nn
dng
3-6 g, phi
hp cc v
khc
Nhit t,
nhit l
khng
dng
Ch tr
nh trng
ngc, mt ng,
chng mt, tai,
trang nhc, m
hch
Mu l nung: c
sp ch tr t
hn, o hn, di
tinh, bng huyt,
i h, au d
dy chua
Di tinh, hot
tinh, di niu,
niu tn ( nhiu
ln) bng kinh
rong huyt, tiu
chy, l lu
ngy
Di mng tinh,
Liu dng
9-30 g
dng sc,
tn
King k
m h m
ko c ho
v tiu
chy thuc
hn chng
th cm
dng
6-12 g
dng thuc
sc hon
tn phi
hp cc v
khc
C thp
nhit b
tiu, tiu
git khng
dnh
6-12 g
Thn trng
5-9 g dng
sc bt
hoc phi
ng
Tn
Mu l
BP dng
V hu
ng, hu
sng
Cng nng
Trng trn an
thn, t m tim
dng, tn khi
kt, thu lim c
sp
kim anh t
Qu gi
phi sy
khg
C tinh sp
niu, sp trng,
ch t
sn th
Qu chin
Chua, chat hi n
B can thn, c
ch tr nhn
phi kh
b ht
tinh sp niu
Qu chin
phi kh
b v
ngoi
n thn c tinh,
n t ch t
tiu nhiu, i
dm, au lng
gi, tai, m
hi nhiu. Ph
n kh h, rong
kienh, rong
huey61t
T hn gy tit
t, au bng
hn, thn hn
gy i dm, i
tiu vt, di tinh,
cn hi trng
trong nc tiu
do thn dng
h
dng sc
hon tn
phi hp
cc v
khc
khi tiu
kh, tiu t
3-9 g
Tn
BP dng
Bng sa
(hn the,
bng sa, bn
sa, nguyt
thch)
X sng t
(ht x sng,
gin sng)
Bt hay tinh th
mu trng, thnh
phn ho hc
ch yu l
N2B4O7.10H2
O Sodium
borate
Qu chin phi
hay sy kh ca
cy x sng.
TPHH tinh du
cht du Ostola
Tnh v, quy
kinh
Ngt, mn tnh
lng quy kinh
ph v
ng cay tnh
n quy kinh
thn, tam tiu
Cng nng
Ch tr
Liu dng
Thanh nhit
gii c, tiu
vin, phng
thi ra, thanh
ph ho m
Ho m nhit, c hng
sng au, ming li l
lot, mt sng au
1-2 g,
dng bt
To thp st
trng, khu
phong tn hn,
b thn trang
dng
Ung
trong 412g dng
sc, dng
ngoi
lng va
ra
nc
King k
Tn
Hy thim
tho (c ,
ct ln
KHng
hot
c hot
tang k sinh
BP dng
Ton cy
b gc r)
phi sy
kh.
TPHH
glucozid,
alcaloid
R v thn
r phi sy
kh.
TPHH tinh
du
Thn r
kh.
TPHH
angelol
acid bo,
tinh du
Ton b
thn cnh
l qu
phi sy
kh.
TPHH
glucozid
Tnh v, quy
kinh
ng, hn rt
c vo 2 kinh
can thn
Cng nng
Ch tr
Liu dng
King k
Khu phong tr
thp, thanh nhit
gii c, hot
huyt thng
kinh
Pht hn gii
biu, khu phong
thng thp, li
thp
Phong thp t, au
nhc cc khp xng,
phong hn cm mo
au u mnh my
4-8 g dng
sc
Kh huyt
h khng
dng
V cay ng
tnh n vo 2
kinh can thn
Khu phong to
hn thp, ch
thng gii biu
Cc chng phong hn
thp khp xng v
lng gi au nhc, t
mi nngn, ngoi cm
phong hn au u, au
mnh my
4-18 g
dng thuc
sc
m h ho
vng,
huyt h
dng thn
trng,
khng dng
vi chng
ni phong
ng, tnh
bnh vo 2
kinh can thn
B gan thn,
mnh gn
xng, an thai,
li sa
Gn ct t au, ng
thai, ph n sanh xong
t sa
12-20g
dng thuc
sc
6. Thuc An thn: bao gm bnh can tc phong, an thn, phng hng khai khiu
6.1. nh ngha v phn loi thuc An thn, cho VD 3 v thuc ( nu tn, BP dng, Cng dng)
6.1.1. L nhng thuc c tc dng dng tm, b can huyt trn tnh cha cc chng bnh nh mt ng, hi
hp, vt v, hong s, chng mt, hoa mt, nhc u, mt tai , phin to, d cu gt
6.1.2. C 2 loi:
6.1.2.1. Trn tnh tm thn : dng cho thc chng (chu sa, thn sa, long ct trn chau, h phch, thch quyt
minh, mu l
6.1.2.2. Dng tm an thn: dng cho chng h ( tm huyt h, can m bt tc): lc tin, l vng, long
nhn, toan to nhn, b t nhn, tho quyt minh, lin tm, lin nhc, vin ch
6.2. Nu nguyn nhn gy Can phong ( bnh can tc phong). Trnh by tn, bpd, tnh v, quy kinh, liu dng cng
dng ca 1 v thuc:
- Do nhit cc sinh phong : st cao co git
- Thn m h: khng nui dng c can m, lm can dng vng gy chng nhc u, chng mt,
hoa mt
- Do huyt h nn can huyt h khng nui dng c cn mch, chn tay run co git
TT
1
Tn
Cu ng
(bnh can tc
phong)
B t nhn
BP dng
on thn
cnh c
mc cu
Nhn ht
To nhn
Nhn ht
sao en
Tho quyt
minh
Ht
Vin ch
R b li
Cng nng
Ngt ng tnh hi
hn quy kinh thn
i trng, can
ng, cay tnh n
quy kinh ph tm
Ch tr
Huyt p cao do can
dng vng, tr em co
git, khc m
Mt ng, hi hp, m h
gy to bn, au lng
Liu dng
12-16 g
10-16 g
King k
4-16 g
10-16 g
4-12g
7. Thuc ch khi ho m
7.1. nh ngha, phn loi thuc ch khi ho m. nh ngha tng loi ( n ho hn m, thanh ho nhit m,
cho VD 4 v thuc ( tn, BPD, cng dng)
7.1.1. nh ngha:l nhng v thuc c tc dng tiu tr m, c ch cn ho
7.1.2. Phn loi chia lm 3 loi:
7.1.2.1. n ho hn m: cha ho nhiu m trong long, d khc, ngi mt mi, chn tay lnh, i tin
long (chng hn) VD: bch gii t , bn h, bch ph t
7.1.2.2. Thanh ho nhit m: ho nhiu m, m vng c, hi, kh khc, ngi bnh min hng kh, ru
li vng, mch hot sc (chng nhit) VD:tang bch b, qua lu nhn, bi mu
7.1.2.3. Ch khi nh suyn: cc thuc c ch ho ct cn suyn c 2 loi: n ph ch khi v thanh ph ch
khi
7.2. Ch tr chung ca thuc ch khi nh suyn. Trnh by tn, BPD, tnh v, quy kinh, liu dng, cng dng ca 1
v thuc n ho hn m v 2 v thuc ch khi nh suyn
7.2.1. Ch tr chung:
7.2.1.1. Ho c m lng, s gi, c m hi ( do tn thng t ph)
7.2.1.2. Ho ngt mi, kh th (do ngoi cm)
7.2.1.3. HO tc ngc, au rt vai, khn ting (do ni thng)
7.2.2. Vd
TT
1
Tn
Bch gii t
n ho hn
m
Bn h (nam)
n ho hn
m
BP dng
Ht
Thn r
Cay, m c c quy
kinh ph t v
V r
R b li
Tang bch b
thanh ho
nhit m
Bch b ch
khi nh
suyn
Ct cnh
Hnh nhn
Nhn ht
Cng nng
Liu dng
6-12 g
ng hi m(n)
quy kinh ph
Ch tr
Ho suyn kh th m
nhiu au khp do hn
tr v mn nht
m thp (long) nn
ma do thai nghn, ri
lon tiu ho, ho cm
phong hn
Ho do ph nhit thu
thng bng y trng
thc chc
Ho do ph hn, ho lao,
k sinh trng chm l
Cay ng tnh n
quy kinh ph
Ngt ng tnh hi
n quy kinh ph i
Ho c m khan ging
kh tiu
Ho do phong hn,
phong nhit suyn do
3-6 g
6-12 g
10-15 g
4-12 g
4-12 g
King k
Kha t
Qu
T t
Qu
trng
V ng chua chat
tnh hi n quy kinh
ph i trng
ph nhit v to bn
Ho hen cp tnh ho
khan ting, di tinh
bch i tiu chy au
bng do giun sn kit
l
m nhit gy ho
suyn to bn
3-6 g
5-10 g
8. Thuc l huyt
8.1. Phn loi cc thuc l huyt. nh ngha tng loi cho VD cc v thuc cho mi phn loi, tng cng 5 v thuc
nu tn, b phn dng
8.1.1. C 2 loi nhm hnh huyt hay cn gi l nhm hot huyt, hot huyt kh , hot huyt ho v ch
huyt
8.1.2. Hot huyt: thuc c tc dng hnh huyt, tn , thng kinh, hot lc, li t nh thng. VD an sm
(r) o nhn (ht) hn ghoa (hoa) ch mu ( ton cy) k huyt ng (thn) khng hong thn r, nga
trut (thn r) ngu tt (r) t mc (li g) xuyn khung (thn r)
8.1.3. Ch huyt:c tc dng cm mu tr cc chng chy mu bn trong hay bn ngoi c th nh th huyt,
nc huyt, tin huyt, bng huyt, rong huyt, chn thng, t ng, trt chy mu chia lm 3 loi:
lng huyt ch huyt hay thanh nhit, hot huyt ch huyt hay kh , thu lim ch huyt, b ch ch
huyt
8.2. Trnh by tn, bpd, tnh v, quy kinh, liu dng cng dng ca 4 v thuc hnh huyt v 1 v thuc ch huyt
TT
1
Tn
an sm
BP dng
R
o nhn
Nhn ht
Hng hoa
hoa
ch mu
Ton cy
K huyt
ng
Thn
Khng
hong
Thn r
Nga trut
Thn r
Ngu tt
T mc
Li g
10
Xuyn khung
Thn r
11
C mc
Ton cy
12
Trc bc dip
Cay ng hi hn,
quy kinh tm can v
bng quang
ng cah1t nh n
quy kinh tm can
thn
ng cay tnh n
quy kinh can t
ng cay tnh n
quy kinh can t
ng chua tnh bnh
quy kinh can thn
Ngt mn tnh bnh
quy kinh tm can t
Cay n quy kinh can
m tm bo
Chua ngt tnh mt
quy kinh can thn
ng, sp tnh hi
hn quy kinh ph
Cng nng
Ch tr
Trc huyt, kinh nguyt
khng u, b huyt sinh
tn huyt
au bng kinh b kinh
chn thng ng, to bn
Liu dng
6-12 g
4-8 g
Kinh ko u au do chn
thng ban nga
10-20 g
4-12 g
6-12 g
10-20 g
4-8 g
8-16 g
6-12 g
6-12 g
8-16 g
8-16 g
King k
13
Hoa ho
14
Tam tht
can i trng
ng hi hn quy
kinh can i trng
Ngt ng tnh n
quy kinh can v
6-12 g
2-8 g
9. Thuc l kh
9.1. nh ngha phn loi, cho VD mi loi
9.1.1. nh ngha: l nhng thuc cha kh tr, kh ut kh nghch b chng trng phong thn kh hn m c
tc dng iu ho phn kh trong c th l thun kh gii ut, khai khiu ch thng kin v
9.1.2. Phn loi
9.1.2.1. Hnh kh gii ut bng y chng au n ko tiu chua, bun nn, i tin kh. Tinh thn ut c,
hay cu gt hay th di, au tc di sn, KN ko u thng kinh. VD hng ph, dc, sa nhn,
mc hng, trn b
9.1.2.2. Ph kh ging nghch: ho suyn kh th ngc tc (ph kh khng thng), nc nn ma, au thng
v chng y hi (can kh phm v) ngc bng tc y chng, thnh bng co cng, au nng
vng bng (kh kt li lu ngy ko tan) VD ch thc, ch xc, i phc b (v cau) hu phc, thanh
b (v cam) th (tai qu hng)
9.1.2.3. Thng kh khai khiu tc dng thng quan khai khiu tnh tm cha chng b khiu thn kh hn
m ( b chng trng phong) = xu, st cao co git t qu hn m ng kinh . VD an tc hng,
ngu hong, thch xng b, x hng
9.2. Trinh by tn, bpd, tnh v, quy kinh, liu dng cng dng ca 2 v thuc cho mi loi
TT
1
Tn
Thch xng
b
BP dng
Thn r
Ch
thc(cam
non)
Hng ph
(c gu
Qu non
Mc hng
ng cay n quy
kinh ph cant v
i trng
Sa nhn (bc
v ly ht
Qu
Trn b
V qut
B kt (to
gic)
Qu
Cay ng tnh n
quy kinh ph t
Cay mn tnh n
quy kinh ph i
trng
Thn r
Cng nng
Ch tr
Thn kh hn
m, m nghch,
b tc, phong
hn t thp
Thc tch m
tr i tin b
Liu dng
4-12 g
Can kh ut tr
kinh nguyt ko
u, ri lon
tiu ho
Kh tr tiu
ho1aa km, nn
ma, t l,
nguyn nhn do
(trung kh hn
tr)
Kh tr gy y
tc, bng
chng au, nn
ma
Kh tr kh h
n ko tiu
Thng khiu
tiu m tr
phong
6-12 g
4-8 g
2-6 g
4-8 g
4-8 g
3-6 g
King k
Tn
Bch trut
(b kh)
Hoi sn
(b kh)
BP dng
Thn r
Mch mn
(b m)
R b li
Thien mn
(b m)
R hp
Sa sm (b
m)
trng
(b dng)
Th ty t
(ht dy t
hng) (b
dng)
Bch thc
b huyt
Ht
H th
1
2
10
R c
V thn
ng chua tnh
hi hn quy kinh
can t
ng, ngt sp,
tnh n quy kinh
can thn
Cng nng
Ch tr
Kh h nn ma t hn ng
thai thp nhit thu thng
T ph h nhc tiu chy
ko di ho m nhiu kht
nc, di tinh, bch i
Ho lao th huyt kht nc tn
dch kh to bn
Liu dng
6-12 g
8-16 g
Tr m h ph to ho khan ho
c m thiu tn dch to bn
Thn h, lit dng, ng
thai, tru thai cao huyt p
6-12 g
4-12 g
6-12 g
King k
12-40 g
6-12 g
8-12 g
12-20g
Tn
BP dng
Cng nng
Trch t
Thn r
Ngt nht hn vo
thn v bang quang
Li thu thm
thp t ho
Nhn
Ngt lnh vo ph
Kin t tr thp
Ch tr
Ph vim tit niu thn
a chy do vim rut
huyn vng
T thp ho vim phi
Liu
dng
8-20 g
12-40 g
King k
b v
Nm
Bch linh
Kim tin
tho
M
Ton cy
Thng tho
Ton cy
b r
Li thn
t
Ngt nht bnh quy
kinh ph thn tm t
vii5
Ngt mn hn Qk
thn can m BQ
Ngt nht hn QK
ph thn can
Ngt nht mt QK
thn BQ
12-24 g
30-60g
30-40 g
6-12 g
Tn
Ma
hong
BP dng
Ton cy
Qu chi
Cnh non
phi kh
T tn
Ton cy
v r
Cc hoa
Hoa
Si h
Ngt ng tnh hi
lanh quy kinh ph
can thn
ng cay hi hn
quy kinh can m
tm bo tam tiu
Cng nng
Pht hn (lm ra
m hi) (ch khi
i vi qu chi),
bnh suyn th,
li tiu tin, tiu
tan kt t
Ch tr
Gii cm hn khi b
cm phi gi ma lnh,
b st km theo rt run,
au au, nhc rng,
mi tc nghat v ko c
m hi, thng kh ph
bnh suyn
Gii biu tn hn cha
phong hn cm mo,
rt nhiu ko c m hi
phi hp ma hong khi
dng, ph n b kinh
huyt thai cht lu hoc
au bng do lnh, tiu
tin b tc hen suyn
Ngoi cm phong hn,
nhc u au mnh au
khp xng, ho c
m, hi ming
Ngoi cm phong nhit,
hoa mt nhc u, mt
, HA cao, mn nht
St khi nng khi lnh,
ngc y tc, sn au,
ming ng tai mt
hoa RLTH st rt KN
ko u
Liu dng
4-12 g
King k
Biu h ra
m hi
nhiu, ph
h cao HA
4-20 g
Thp
nhit, m
h huyt
nng, au
bng c
thai, xut
huyt ko
dng
4-8 g
8-12 g
3-8 g
12.2. Th no l thuc gii biu? Phn loi v nu c tnh ca tng loi. Cho VD 3 v thuc cho mi phn loi
( tng cng 6 v, ch nu tn v BPD)
12.2.1. Thuc gii biu l nhng v thuc dng a ngoi t (phong hn, thp nhit) ra ngoi bng ng
m hi, cha nhng bnh cn biu lm cho bnh khng xm nhp vo trong (l)
12.2.2. Phn loi: pht tn phong hn, phong nhit
12.2.3. Tn n gii biu:cc v thuc cay tnh n cha cm mo do lnh, s lnh, st t, au u, nhc mnh,
ngt mi, chy nc mi, khn ting, ru li trng mch ph. Cn phn bit biu thc (ko c m hi,
mch ph khn) hay biu h (c m hi, mch ph nhc dng thuc. VD Ma hong (ton cy )
qu chi (cnh non) sinh khng (thn r), t tn (ton cy c c r) phng phong (r)
12.2.4. Tn lng gii biu: cc v thuc cay tnh mt lm ra m hi nh hn thuc tn n gii biu dng cha
cc chng bnh cm st c cc triu chng nh: st hi s gi, lnh, au u min hng kh kht nc
c hoc ko c m hi, ru li mng vng, mch ph sc (ngoi cm phong nhit VD bc h (ton cy),
ct cn (c r), cc hoa (hoa), si h bc (r thai phin)
13. Thuc thanh nhit
13.1. Trnh by tn, bpd, tnh v, quy kinh, liu dng cng dng ca 2 v thuc thanh nhit gii c, 2 v thanh nhit
t ho, 1 v thanh nhit to thp, 1 v thanh nhit lng huyt
TT
1
Tn
Thanh nhit
gii c b
cng anh
BP dng
Ton cy
b r
Thanh nhit
gii c kim
ngn hoa
Thanh nhit
t ho chi t
N hoa
Qu chn
mu
ng hn quy kinh
tm ph tam tiu
Thanh nhit
t ho h kh
tho
Thanh nhit
to thp
hong b
Cm qu
V thn
hoc v
cnh
ng hn uy kinh
thn bang quang
Thanh nhit
lng huyt
r tranh
Thn r
Cng nng
Ch tr
Ung nht, cc trng hp
vim nhim, vim tuyn
v, ng rut, vim
hng, vim rut, ng
tit niu mt sng au
Ngoi cm phong nhit ho
do ph nhit v mn nht
Liu dng
8-30 g
6-9 g
King k
12-16 g
9-15 g
6-12 g
9-30 g
13.2. Th no l thuc thanh nhit, phn loi thuc thanh nhit. Thuc thanh nhit khng c dng trong trng
hp no? Cho 2 VD v thuc cho mi loi (8 v, nu tn v BPD)
13.2.1. Thuc thanh nhit l nhng v thuc c tc dng ch yu l thanh gii l nhit, ging ho lng huyt
v gii c (t nhp l).
13.2.2. Phn loi
13.2.2.1. Thanh nhit gii c: VD b cng anh (ton cy b r) kim ngn hoa (n hoa), lin kiu (qu
chin), si t (ton cy b r) th phc linh (thn r thi phin)
13.2.2.2. Thanh nhit ging ho: Chi t (qu chin mu ), h kh tho (cm qu), thch cao (tinh th
)
13.2.2.3. Thanh nhit to thp: hong b (v thn hoc v cnh) hong cm (r) hong lin (thn r),
nhn trn (ton cy c hoa)
13.2.2.4. Thanh nhit lng huyt: r tranh (thn r), sinh a (r c), xch thc ( r), mu n b ( v
r)
13.2.3. Cc trng hp khng dng
13.2.3.1. Biu chng cha gii ht
13.2.3.2. T v h pht st ( t v i h)
13.2.3.3. m h ho vng (hay hm hp st v chiu)
13.2.3.4. T v h hn (hay tiu chy)
13.2.3.5. Chn hn gi nhit
13.2.3.6.
IV.
PHN PHNG DC