Ks.

GABRIELE AMORTH

NOWE
WYZNANIA EGZORCYSTY

Tytu oryginau:

NUOVI RACCONTI DI UN ESORCISTA

S
SP
PIIS
ST
TR
RE
E
C
CII
W
STP ...................................................................................................................................................................................................................33
WSTP
MANTINI ..........................................................................................33
ANDIDO A
JCU C
W
SPOMNIENIE O
AMANTINI
CANDIDO
OJCU
OO
WSPOMNIENIE
GZORCYSTA .......................................................................................................................44
EST E
P
OSZUKIWANY JJEST
EGZORCYSTA.
POSZUKIWANY

WIADECTWA.............................................................................................................................................................................................99
WIADECTWA.
3
ZATANOWI ..............................................................................................................113
RZECIWKO S
C
HRYSTUS P
SZATANOWI
PRZECIWKO
CHRYSTUS
8

WIADECTWO ..............................................................................................................................................................................................118
WIADECTWO
TWRCY. .................................................................................................................119
HWA S
9
AC
W
SZYSTKO N
STWRCY..
CHWA
NA
WSZYSTKO
1
YRZUCA" ................................................................221
DZIECIE W
UCHY B
E D
OJE ZZE
MI M
W
WYRZUCA"
BDZIECIE
DUCHY
MOJE
W IIMI
5

WIADECTWA.........................................................................................................................................................................................225
WIADECTWA.
8
KCJI ...................................................................................................................................................................................228
S
ZATAN W
AKCJI
WA
SZATAN
2

WIADECTWA.....................................................................................................................................................................................332
WIADECTWA.
IABELSKICH W
9
BECNO D
OZPOZNA O
JJAK
AK R
PYWW ..........................................339
DIABELSKICH
OBECNO
ROZPOZNA
WPYWW
3

WIADECTWA.................................................................................................................................................................................443
WIADECTWA.
7
WOLNIENIE .........................................................................................447
ODLITWY O
E
GZORCYZMY II M
UWOLNIENIE.
OU
MODLITWY
EGZORCYZMY
2

WIADECTWA..............................................................................................................................................................................................552
WIADECTWA.
8
BECNOCI D
O
KUTKI S
IABA .............................................558
RZYCZYNY II S
K
TRE P
OBECNOCI
S
SKUTKI
DIABA.
PRZYCZYNY
KTRE
5

WIADECTWA...............................................................................................................................................................................................665
WIADECTWA.
9
TWARTE .................................................................................................................669
ROBLEMY O
TTRUDNOCI
RUDNOCI II P
OTWARTE.
PROBLEMY
5

WIADECTWA...............................................................................................................................................................................................775
WIADECTWA.
3
NIEPOKOJENIE ]]..................................................................................................................................................883
N
KANIE [[NIEPOKOJENIE
NKANIE
4
OLA..... ............................................................................................................................................................884
KLEPY, P
D
OMY, S
POLA.
SKLEPY,
DOMY,
8

WIADECTWA.............................................................................................................................................................................................888
WIADECTWA.
0
PTANIA ...............................................................................................................................................990
OO
KANIA D
O
DN
OPTANIA.
DO
NKANIA
OD
3
DPOWIEDZI .............................................................................................................................................................993
P
YTANIA II O
ODPOWIEDZI.
PYTANIA
3
ZAROWNICY ..........................................................................................................................................993
E
GZORCYCI II C
CZAROWNICY
EGZORCYCI
6
OKTRYNALNE ...............................................................................................................................................996
P
ROBLEMY D
DOKTRYNALNE.
PROBLEMY
8
BJAWY .............................................................................................998
ZCZEGLNE O
NE II S
P
YTANIA R
OBJAWY.
SZCZEGLNE
RNE
PYTANIA
000
ZATANIE ........................................................................................................................................................110
P
OMWMY O
SZATANIE
OS
POMWMY
02
YZWOLENIA ........................................................................................................................................................1102

RODKI W
WYZWOLENIA.
RODKI
ZATANA ....................................................................................1105
IEPRZYJACIKA S
05
N
IEWIASTA N
SZATANA
NIEPRZYJACIKA
NIEWIASTA
10
ZZAKOCZENIE.
AKOCZENIE .................................................................................................................................................................................1110
UCHA .........................................................................111
EGO D
D ZZEGO
111
WOLNIENIE O
M
ODLITWY O
DUCHA
OD
UWOLNIENIE
OU
MODLITWY
2

WSTP
Przyznam, i nie umiem jasno powiedzie, dlaczego moja poprzednia
ksika Wyznania egzorcysty (Ed. Dehoniane, Roma; wyd. polskie Edycja
w. Pawa, Czstochowa, odniosa taki nieoczekiwany sukces, sukces z pewnoci
przewyszajcy jej warto. Prbujc to wytumaczy, przypomniaem sobie
pewne zdanie z Ksigi Przysw: Sermo opportunus est Optimus, najlepsza
jest mowa stosowna, wygoszona w odpowiednim momencie (por. Prz 15, 23).
Mog wic chyba bez zbytniej przesady stwierdzi, e signem po temat, ktry
powinien by dzisiaj podejmowany. Czuem potrzeb zajcia si tym
zagadnieniem, dlatego te nie ukrywam mojego zadowolenia z powodu szybkiego
wyczerpania nakadu ksiki. Szczeglnie jednak cieszy mnie to, i wreszcie
zaczo co si zmienia na polu egzorcyzmw.
Biorc pod uwag, e problem egzorcyzmw wzbudza szerokie zainteresowanie,
tak ksiy jak i osb wieckich, postanowiem kontynuowa ten temat. Ufam, e
przysu si w ten sposb wielu ludziom i jestem szczliwy, e inni egzorcyci
czy inne osoby ze wiata katolickiego maj swj udzia w powstaniu tej ksiki.
Przymierzajc si do napisania Nowych wyzna egzorcysty, w pierwszym
momencie mylaem, by ograniczy si do jednej ksiki zawierajcej rne
epizody z komentarzem. Pniej dostrzegem konieczno lepszego rozwinicia
pewnych kwestii, ktrych nie mogem rozwin w pierwszej ksice. Podstaw
dla drugiej ksiki pozostaje wci moje osobiste dowiadczenie zdobywane pod
kierownictwem o. Candido Amantini. Braem jednak pod uwag rwnie
dowiadczenie innych egzorcystw, ich sugestie, niektre epizody, ktre im si
przydarzyy, i dzikuj za ich wspprac.
Epizody czy opowiadania zostay umieszczone w dodatku do poszczeglnych
rozdziaw, ale s podstaw rozwaa ze wzgldu na zawarte w nich przykady.
Wybraem te fakty, ktre wydaway mi si najbardziej znaczce. Chodzi o
wydarzenia wspczesne, a czasami jeszcze trwajce. Opisaem tylko rzeczy
prawdziwe, niekiedy tylko zmieniem imiona i niektre szczegy, ktre mogyby
pomc w zidentyfikowaniu bohaterw.
Prosz Pana, by pobogosawi rwnie to dzieo. yczybym sobie, aby zyskao
du popularno, jeli przyczyni si do chway Boga i do dobra dusz.

ks. Gabriele Amorth

WSPOMNIENIE O OJCU CANDIDO AMANTINI

Take w tej ksice czuj potrzeb wspomnienia mojego mistrza, o.
Candido Amantini, ktrego Pan powoa do swojej chway 22 wrzenia 1992 r. By
to dzie w. Candido, jego patrona. Wspbraciom, ktrzy od rana przewijali si
przy jego ku, by zoy mu yczenia, powiedzia po prostu: "Poprosiem w.
Candido, eby zrobi mi dzisiaj prezent". Cierpia bardzo, wiadomo wic o co
poprosi i zosta wysuchany.

Urodzony w Bagnolo di S. Flora (Grosetto) w 1914 r., o. Candido, z rozleg

wiedz (wykada Pismo wite i teologi moraln) czy wito ycia, mdro
i rwnowag wewntrzn, dlatego by bardzo ceniony jako spowiednik i kierownik
duchowy.
O nim powiedzia o.Pio: "To naprawd kapan wedug Serca Boego".
Przez trzydzieci lat peni posug egzorcysty w diecezji rzymskiej. Ludzie
przybywali do niego z caych Woch i z zagranicy. Przyjmowa nawet
siedemdziesit - osiemdziesit osb kadego ranka. Zawsze cierpliwy, zawsze
umiechnity, czsto dawa rady, ktre okazyway si naprawd natchnione.
Wyrazi swoj wielk mio do Matki Boej w ksice wydanej przez Edizioni
Dehoniane w 1971 r., II mistero di Maria [Tajemnica Maryi). Nie mia zbyt
wiele czasu na pisanie, pochonity modlitw (nierzadko nocami) i
wykonywaniem swej posugi egzorcysty. W 1990 r. odniosem wraenie, e stan
jego zdrowia zaczyna si gwatownie pogarsza. Baem si, e przepadnie
dziedzictwo jego dowiadczenia jako egzorcysty, ktre z wielk cierpliwoci
stara si mi przekaza. Napisaem w popiechu Wyznania egzorcysty i
poprosiem Edizioni Dehoniane, aby t ksik wydrukoway z takim samym
popiechem. Baem si, e nie bdzie mg jej przeczyta i dokona korekty.
Odszed w wigili ukazania si ksiki Nowe wyznania egzorcysty, do powstania
ktrej przyczyni si, i jestem mu za to wdziczny, wzywajc jednoczenie jego
opieki z nieba.
ks. Gabriele Amorth

POSZUKIWANY JEST EGZORCYSTA

Kiedy w czerwcu 1986 r. kard. Ugo Poletti postawi mnie u boku o. Candido
Amantini, abym suy mu pomoc w wykonywaniu posugi egzorcysty, otworzy
si przede mn nowy wiat, wczeniej zupenie nieznany. Prosz nie myle, e
gwne wraenia pochodziy od kracowych przypadkw, dziwnych fenomenw,
w ktre wierzy si ty1ko po ich zobaczeniu. Najsilniejszym i najtrwalszym
wraeniem dla egzorcysty byo przebywanie w kontakcie ze wiatem cierpicych,
bardziej na duszy ni na ciele.
wiatem osb, ktre przychodz do kapana z zaufaniem i gotowoci na
skorzystanie z jego posugi, potrzebujcy pomocy i rady.
W wikszoci przypadkw zadaniem egzorcysty jest pocieszanie i owiecanie, aby
usun faszywe obawy lub i bdne zachowania (takie, jak zwracanie si do
czarownikw, kartomantw i tym podobnych) i zblienie dusz do Boga poprzez
umoliwienie im podjcia na nowo ycia wiary, modlitwy, uczszczania na Msz
w. i przystpowania do sakramentw, zdecydowanego zblienia si do Sowa
Boego.
W mojej dugiej ju subie kapaskiej nie miaem nigdy wczeniej tak wielu
okazji, aby przyblia do Boga, do Kocioa tak wiele pojedynczych osb lub
caych rodzin.
Wikszo cierpicych nie potrzebuje egzorcyzmw, ale szczerego nawrcenia.
Wci odkrywaem, jak wielka i cigle wzrastajca jest dzisiaj potrzeba
egzorcystw i jak, niestety, nieadekwatna jest odpowied i przygotowanie ludzi
Kocioa. To na tych dwch problemach zatrzymam si w rozdziale
wprowadzajcym. Wpierw jednak musz przypomnie jeszcze inny fakt, dla mnie

niesychanie znaczcy, ktry nagle pogbi moj wiedz w tej dziedzinie,

otwierajc mi moliwo kontaktw nie tylko na poziomie krajowym.
W kocu wrzenia 1990 r. ukazaa si moja ksika Wyznania egzorcysty. Nie
mylaem, e zyska tak popularno. Po kilku dniach spotkaem pewnego
pidziesicioletniego kapana. Zatrzyma mnie, by mi powiedzie: "Przeczytaem
ojca ksik jednym tchem. Zapewniam, e to, co ojciec napisa, to wszystko s
rzeczy, o ktrych nikt nigdy mi nie mwi". Nastpnie otrzymaem ca seri
listw, ktre podniosy mnie na duchu, albowiem pochodziy od innych
egzorcystw. Wszyscy deklarowali cakowite poparcie dla mojej ksiki. I
rozpocza si duga seria recenzji i wywiadw: telewizja, radio, prawie wszystkie
najwiksze czasopisma, zwaszcza wieckie.
W 1991 r. Radio Maryja, suchane w caych Woszech, powicio mojej ksice
seri audycji, od 12 lutego do 24 wrzenia, umiejtnie prowadzonych przez Ojca
Livio. Nie trzeba mwi, e bya to najskuteczniejsza droga popularyzacji ksiki i
myli w niej zawartych. Dodam wielk ilo konferencji, listw, spotka, ktre
pozwoliy mi lepiej pozna rwnie te dwa problemy, ktre chciabym tu pokrtce
przedstawi.
Dlaczego potrzeba egzorcystw jest dzi tak naglca?
Czy moemy powiedzie, ze szatan jest bardziej rozhukany w naszych czasach
ni w przeszoci? Czy moemy powiedzie, e przypadki diabelskiego optania i
innych mniejszych szkodliwych chorb s dzi czstsze ni kiedy?
Wci kierowano do mnie tego typu pytania i moja odpowied na nie jest
twierdzca. Racjonalizm, ateizm goszony ludziom, korupcja pochodzca z
konsumpcyjnego wiata zachodniego spowodoway zastraszajcy upadek wiary.
Gdy tylko upada wiara, natychmiast wzrasta zabobon - to stwierdzenie stanowi
matematyczny pewnik.
Wzrost zabobonu jest dzisiaj podsycany take przez inne czynniki. Kino,
telewizja, radio, gazety, su czsto nie tylko rozpowszechnianiu pornografii, ale
rwnie magii, spirytyzmu, okultyzmu, rytw wschodnich. Ponadto niektre
tumne zjazdy, nagrania pytowe, dyskoteki, rozpowszechniaj zakamuflowane
ordzia, rock satanistyczny i tym podobne.
Najbardziej widoczne konsekwencje tych dziaa byway ju ujawniane przez
policj, gdy niektre ekscesy doprowadzay do zbrodni. We wszystkich gazetach
zachodnich najpoczytniejsz rubryk jest horoskop, co w prostej linii prowadzi do
ugruntowania zabobonu. We Woszech kadzie si cieniem sprawa legalizacji
aborcji i narkomania: dwie plagi czsto kojarzone ze zem satanistycznym.
30 padziernika 1991 roku, Trzecia Sekcja Karna Sdu Kasacyjnego wydaa
sentencj, w ktrej stwierdza, e dziaalno jasnowidzw, magw i im
podobnych
jest
legalnym
rdem
zarobkw,
podlegym
podatkowi
dochodowemu, tak jak grafologia, astrologia, dyscypliny paranormalne.
Wynika to z tego, i ponad dwanacie milionw Wochw zwraca si do magw,
czarownic, chiromantw, kartomantw, itp. Nieatwo jest dokona oblicze
statystycznych, ale takie wanie dane, uwaane za najbardziej prawdopodobne,
zostay opublikowane na zjedzie w Perugii (1-3 marca 1991 r.), ktrego temat
brzmia: Magia, nowe religie i ezoteryzm we Woszech. Dodajmy do tego rozwj
sekt satanistycznych i powiedzmy rwnie, e ludno nie ma adnej ochrony ani
ze strony pastwa (przytoczymy w dodatku zdanie pewnego lekarza), ani ze
strony Kocioa.

Chciabym, aby te dwanacie milionw Wochw zamiast do magw zwracao si

do kapanw. Trzeba jednak zdawa sobie spraw, e wiara tych ludzi
zredukowana jest do sabego wiateka. Wedug bada statystycznych,
promowanych przez tygodnik Famiglia Cristiana i miesicznik Jesus, tylko 34%
Wochw wierzy w istnienie szatana.
Czasopismo Vita Pastorale w styczniu 1992 r. opublikowao interesujcy artyku
uczonego Armando Pavese, w ktrym mwi si midzy innymi, e dziaajcych
okultystw jest ponad 100.000, i e s prawdziwymi zawodowcami, o
wyprbowanym dowiadczeniu; kapanw jest mniej ni 38.000 i na tym polu s
prawdziwymi analfabetami. Do kog wic maj si zwraca wszyscy zagubieni
we wspczesnym wiecie?
W dodatku do pierwszego rozdziau przytocz przykad, na jakie cierpienia
naraeni s wierni poszukujcy egzorcysty. Okazuje si, e trudno by nawet
wysuchanym z tym minimum zrozumienia, ktre mio chrzecijaska zakada!
Stajemy wobec ignorancji nieusprawiedliwionej, nad ktr chciabym si
zatrzyma przez chwil, tak jak zatrzymaem si nad sytuacj ludnoci
zwracajcej si do magw.
Jest to drugi temat tego rozdziau.
Od nieokrelonej liczby dziesicioleci egzorcyzmy zostay prawie wyeliminowane
w wiecie katolickim, w przeciwiestwie do tego, co dzieje si w niektrych
wyznaniach protestanckich. Nie sdz, bym mwi co ofensywnego w
odniesieniu do biskupw, jeli stwierdz jeden rzeczywisty fakt: prawie cao
episkopatu katolickiego nigdy nie odprawiaa egzorcyzmw i nigdy nie asystowaa
przy egzorcyzmach.
Dlatego tym trudniejsza jest wiara w pewne fenomeny, w ktre nawet my,
egzorcyci, nie uwierzylibymy, gdybymy ich nie zobaczyli.
Prawd jest, e Pismo w. wyraa si jasno w tym wzgldzie. Istnieje take
konkretne nauczanie i praktyka w caej historii kocielnej, s pewne dyspozycje
Prawa Kanonicznego. Jednak wbrew praktyce wiekw przeszych i wbrew
nauczaniu Kocioa wzniesiono mur wok egzorcyzmw, doprowadzaj do ich
praktycznej eliminacji (mwi w oglnoci; kilku egzorcystw zawsze istniao).
Rwnoczenie wobec nauczania Pisma witego wyrs mur milczenia lub jeszcze
gorzej, bdnej interpretacji niektrych teologw i niektrych biblistw.
Kapani, z ktrych wywodz si rwnie biskupi, powinni by poinstruowani w tej
materii, studiujc trzy gazie teologii.
1. Teologia dogmatyczna, mwic o Bogu Stworzycielu, powinna uczy
rwnie o istnieniu aniow, istnieniu szatana i o tym, co Pismo wite i
nauczanie Kocioa mwi nam na ten temat.
2. Teologia duchowoci, jakkolwiek jest podzielona, poucza tak o zwykym
dziaaniu szatana czyli o pokusach, jak i o dziaaniu nadzwyczajnym, ktre
prowadzi do rnego rodzaju chorb diabelskich, a do optania. I to tu wanie
podaje si rodki zaradcze, cznie z egzorcyzmami.
Popatrzmy na przykad na znane traktaty, wci aktualne, Tanquereya i Royo
Marina. Nieudolna nauka teologii duchowoci spowodowaa rwnie due straty w
prawdziwym kierownictwie duchowym.
3. Teologia moralna, powinna uczy take na temat wszystkich grzechw
przeciwko pierwszemu przykazaniu, wrd ktrych umieszcza si zabobon;

powinna ukazywa wiernym to, co jest zgodne z wol Bo i to, co jest jej
przeciwne, jak magia, sztuka czarnoksiska, itp.
Pismo wite jest bardzo precyzyjne w tym wzgldzie, a na kartach Biblii
znajdujemy bardzo mocne sowa kierowane przeciw tym grzechom. Pomylmy
tylko o licie przedstawionej w Ksidze Powtrzonego Prawa (Pwt 18,10-12), w
ktrej pitnuje si zabobonne praktyki, potpiajc je: "Obrzydliwy jest bowiem
dla Pana kady, kto to czyni".
Ale wielu dzisiejszych moralistw nie umie ju odrni dobra od za; nie ucz ju
tego, co jest grzechem miertelnym, a co nim nie jest. Dlatego wierni nie syszeli
nigdy o podobnych zakazach. Wystarczy przeczyta ostatnie sowniki teologii
moralnej pod hasem zabobon: nie znajdzie si ju nic przekonujcego'.
Prbowaem pyta wielu kapanw, wybranych z rnych rocznikw, czy i jak
zgbiali te argumenty w trzech traktatach teologicznych, ktre wymieniem.
Usyszaem tylko w odpowiedzi, e o tych rzeczach nigdy nie syszeli. Aby
zaradzi temu powanemu brakowi, naley zacz od reformy programw
studiw w seminariach i uczelniach katolickich.
Obok luk w studiach teologicznych i braku bezporedniego dowiadczenia,
tumaczcych
sabe
przygotowanie
kapanw,
naley
wymieni
rozpowszechnianie bdw doktrynalnych, goszonych bezporednio przez
niektrych teologw i biblistw. S bdy, ktre poddaj w wtpliwo samo
istnienie szatana i jeszcze bardziej jego dziaalno. Bdy te, prezentujc si
jako "zmodernizowane interpretacje", dochodz do zanegowania samego
uwalniania od szatana dokonywanego przez Chrystusa, traktujc je jako zwykle
uzdrowienie.
Przeciwko takim bdom podnis si wyranie gos autorytetu kocielnego. Dnia
26 czerwca 1975 r. na amach L'Osservatore Romano zosta opublikowany
dokument na temat demonologii, ktry potem zosta doczony do oficjalnych
dokumentw Stolicy Apostolskiej. Przytoczyem najwaniejsze jego fragmenty w
ksice Wyznania egzorcysty.
Owoc tej potrjnej przyczyny: brakw w studiach i nauczaniu, braku
jakiejkolwiek praktyki egzorcyzmw, bdw doktrynalnych, tumaczy nam
przynajmniej w czci sytuacj narodu woskiego, ktry zwraca si do magw i
wyjania nam niedowierzajce postawy duchownych.
Nie przestan powtarza, e chodzi o sytuacj obiektywn, w czci
niezawinion, wobec ktrej staj dzi ludzie Kocioa. Kapani w czasie studiw
seminaryjnych nie otrzymali odpowiedniego przygotowania co do istnienia
szatana, na temat jego dziaalnoci, sposobu walczenia z nim, przyczyn, z jakich
mona popa w choroby diabelskiego pochodzenia.
To wszystko dlatego, poniewa w programie studiw teologicznych zaniedbuje si
nauczania teologii dogmatycznej, teologii duchowoci, teologii moralnej,
dotyczcego tego tematu.
Kapani w wikszoci nie dokonywali nigdy egzorcyzmw i nie asystowali przy
egzorcyzmach. Czsto natomiast ulegaj wpywom pewnych prdw, goszonych
przez teologw i biblistw, ktrzy nie id ju za zdrow doktryn Kocioa
dotyczc istnienia i dziaania diaba, uwaan przez nich za przestarza, godn
ery redniowiecza. Oto dlaczego ludzie nie znajduj ju w Kociele ani nauczania,
ani zrozumienia, ani pomocy, a nawet prostego wysuchania. I nic dziwnego, e
zwracaj si do magw.

Ukazay si rwnie wymowne i przeraajce statystyki dotyczce teologw

woskich. Nazywam je statystykami przeraajcymi, bo w istocie dochodzi si do
takiego wniosku po ich przestudiowaniu: jedna trzecia teologw nie wierzy w
istnienie szatana; dwie trzecie wierzy teoretycznie, ale nie wierzy w jego
dziaalno praktyczn i nie bierze jej pod uwag w dziaalnoci duszpasterskiej.
W tych warunkach pozostaje bardzo mao miejsca dla tych, ktrzy wierz i
podejmuj odpowiednie kroki. Stanowi oni wyjtki; musz dziaa pod prd, s
czsto wymiewani i budz sprzeciw innych. Doszedem do takich wnioskw,
opierajc si na statystykach przygotowanych w Niemczech Zachodnich w 1974
r. i opublikowanych rwnie w Concilium (3/1975, s. 112). Dodaj statystyki
opublikowane w Diavoli, demoni, possessioni [Diaby, ze duchy, optania]. Te
dane znajduj potwierdzenie w wielu artykuach teologw i mojej osobistej
wiedzy.
W dodatku do tego rozdziau publikuj przyczyny, dla jakich jeden z najbardziej
znanych teologw francuskich nie zgadza si z wieloma innymi.
Przytoczone statystyki odnosz si do teologw, ale ich wpyw na wspczesn
mentalno duchowiestwa jest ewidentny. Nie zostay przeprowadzone badania
dotyczce bezporednio ksiy, ale wierz, e rezultaty byyby bardzo podobne.
Pozwala na takie przypuszczenie obserwacja codziennej praktyki.
Niektrzy zdziwili si lub zgorszyli, poniewa w mojej ksice Wyznania
egzorcysty przytoczyem wypowiedzi niektrych biskupw. Zarzut to zaiste
kuriozalny, gdy tam gdzie s egzorcyci, s widocznie biskupi wraliwi na te
problemy. Trudno tu wic o jakie generalizowanie. Powtrz tylko niektre
czstsze wypowiedzi: "Ja z zasady nie mianuj egzorcystw"; "Wierz tylko w
parapsychologi"; "Chciabym wiedzie, kto wam nakad do gowy tych gupstw".
Egzorcyzmuj chopca, ktrego odrzuci jego biskup: nie chcia go widzie, nie
chcia wspomina o egzorcycie, oskary rodzicw, ktrzy nalegali, by im
pomg, mwic: "To wy jestecie optani".
W moich kontaktach z biskupami zawsze spotykaem si z wielk uprzejmoci,
nawet jeli nie znalazem pniej konkretnego poparcia. A jednak nigdy si nie
zniechciem. Jednemu z biskupw powiedziaem: "Jestecie nastpcami
apostow z nominacji. Ale to od was zaley, czy bdziecie ich naladowcami.
Jeli nie odprawiacie egzorcyzmw, nie dziaacie tak, jak oni dziaali". Z innym
byem bardziej zdecydowany. Zaproponowaem mu: "Prosz powiesi na
drzwiach kurii biskupiej du kartk z napisem: W tej diecezji nie odprawia si
egzorcyzmw, poniewa nie wierzy si w obietnice Pana, e w Jego imi moemy
wypdza ze duchy. Kto chce egzorcyzmw, niech zwrci si do anglikanw lub
innych odamw chrzecijaskich, ktre wierz w sowa Pana i odprawiaj
egzorcyzmy".
Usyszaem wtedy obietnic: "Przemyl ten problem". Wierz, e w nastpnym
rozdziale znajd si podstawy do przemylenia.

WIADECTWA
List do mojego biskupa
Spord wielu listw otrzymanych pragn opublikowa jeden z podzikowaniami.
Jest to list ojca rodziny, ktry opowiada o cierpieniach ony: pitnacie lat mki,
ktrej mona byo w duej czci unikn, gdyby kapani wierzyli w sowa
Chrystusa i w moc, jaka zostaa im przekazana. Zastanwmy si w szczeglnoci
nad kocowymi pytaniami.
"Ekscelencjo, pozwalam sobie napisa do Ekscelencji po obejrzeniu transmisji
telewizyjnej, na temat wszystkich problemw zwizanych z depresj, pod
rnymi jej postaciami. Wedug pewnego specjalisty istniej trzy rodzaje rodkw
zdolnych do uleczenia tej choroby: lekarstwa (uspokajajce, usypiajce itp.);
elektrowstrzsy; psychoterapia (psychiatria, psychologia, psychoanaliza).
Jeden z zapytanych lekarzy przytoczy przypadek pewnej kobiety zamknitej w
szpitalu w. Anny (mogo chodzi o moj on). Wyjania, e aden lekarz na
tym wiecie nie mgby jej uleczy. Twierdzia, e stracia swoj dusz i nie
znajduje ju spokoju. Psychiatra zakoczy: Jest to przypadek depresji, w ktrej
chory wierzy, e jest potpiony. Koci mwi o diable, ale to tylko melancholia.
W adnym momencie lekarze nie pomyleli o skontaktowaniu si z kapanem.
Dlaczego? Suchajc tych wypowiedzi, zaskoczya mnie ignorancja lekarzy, ktrzy
uznawani s za specjalistw od chorb depresyjnych. Pytanie, jakie sobie
stawiaem, jest nastpujce: co robi psychiatrzy dla tych osb? Moliwe jest, e
przypadek mojej ony nie jest jedyny. Moe inne osoby, przebywajce w
szpitalach psychiatrycznych, mogyby by uleczone, tak jak ona zostaa
uleczona? A moe Koci uwaa optanie diabelskie za wad dziedziczn?
A przecie znajdujemy rne przypadki optania w Ewangelii.
Po licznych rozmowach z kapanami czy siostrami zakonnymi mogem stwierdzi,
e wol ignorowa istnienie szatana. Czego si uczy w seminarium, aby kapani
nie byli takimi ignorantami na tym polu?
Ostatnio pewna matka przeoona, ktra znaa bardzo dobrze moj on,
pomagajc jej przez wiele lat podczas choroby, zadawaa mi pytania o ty odnowy
ycia. Musz zaznaczy, e w tym okresie moja ona uwaana bya za chor
psychicznie. Powiedziaem jej o kapanie egzorcycie, ktrego miaem ask
spotka. Powiedziaem jej te o szatanie i o jego mocy. Na koniec tej rozmowy
siostra wykrzykna: A wic to prawda, e diabe istnieje! Nasi kapelani nigdy o
nim nie mwi .
Nie mwi o teorii, jest to wiadectwo pewnego konkretnego przypadku,
przypadku mojej ony, ktr widziaem torturowan przez pitnacie lat.
Prowadzia normalne ycie, a do wieku dziesiciu lat.
Caa choroba zacza si w tym okresie. Jej babcia zapraszaa do domu okultysty,
ktry przywoywa duchy, i za ich porednictwem rozmawia ze zmarymi z jej
rodzin. Moja ona, jeszcze dziecko, asystowaa przy tych seansach. Zachwiao
to jej rwnowag. Jej rodzice, ktrzy nie wiedzieli nic o tym, co dziao si u
babci, widzieli jak zmieniao si jej postpowanie: stawaa si agresywna, i
niespokojna, itp.

Troch pniej dotknita zostaa chorob, a stracia wiadomo. Lekarze nie

odnajdywali adnej przyczyny, nie znajdowali adnej choroby. Pozostawaa dla
nich przypadkiem niezrozumiaym. Wiele razy uciekaa z domu i na darmo
badana bya przez psychologw i psychiatrw: nie odnajdywali niczego, take
dlatego, i ya w spokojnej rodzinie, obdarzana uczuciem swoich bliskich.
Pobralimy si w 1976 r. Pierwsze lata naszego maestwa byy do spokojne.
Dopiero po trzech latach powrcio jej ze samopoczucie; tracia wiadomo.
Konsultowani specjalici nie znajdowali adnej szczeglnej choroby, nalegali na
przepisanie jej rodkw uspokajajcych. Pniej zaczy si dla mojej ony due
problemy z wiar. Nie chciaa chodzi do kocioa, nie chciaa wicej si modli.
Kiedy szlimy do kocioa, stawaa si lodowata, z jedynym pragnieniem jak
najszybszego wyjcia. To j przygniatao cakowicie, gdy bya bardzo
praktykujc osob. Czua si winna, ale nie rozumiaa dlaczego.
Chodzia czsto do kapanw, aby przedoy im swj dramat, ale nigdy nie
zostaa zrozumiana. Syszaa tylko oglnikowe sowa: Takie rzeczy si zdarzaj,
wszyscy mog mie wtpliwoci, trzeba si modli. Ale jej udrk byo wanie
uczucie nieprzezwycionego wstrtu do modlitwy! W ten sposb bya coraz
bardziej zaamana, pakaa bez przerwy.
Lekarze zwikszali dawki rodkw uspokajajcych i usypiajcych, a jedynym
efektem byo zatrucie organizmu. Zacza take pi alkohol w duych ilociach,
wanie ona, ktra czua zawsze do niego wstrt. A najdziwniejsze byo to, e nie
zdawaa sobie sprawy z picia. W tym okresie czynia wiele prb samobjczych:
poykajc cae opakowania lekarstw, przecinajc sobie yy, itp.
Zawsze bya odratowywana w ostatnim momencie!
Skierowana zostaa na leczenie szpitalne w celu odtrucia z alkoholu. Ordynator
nie przestawa si dziwi: nie znalaz adnej choroby fizycznej, a rozmawiajc z
ni, nie odnajdywa adnego objawu alkoholizmu. Wysa j do psychiatry. Tam
moja ona mwia jedynie o swoich problemach z wiar, a specjalista ograniczy
si do zwikszenia dawki rodkw uspokajajcych: zrobi z niej prawie
narkomank, bez reakcji i bez pamici.
Nie wiedzc ju co robi, zwrciem si do medium.
Moja ona poczua jakie polepszenie, natychmiast po tym nastpi jednak
nawrt choroby. Zrozumiaem, e obraem bdn drog. Wanie wtedy nasze,
rozpoczte duo wczeniej starania o adopcj doszy do skutku (moja ona bya
niepodna). Zosta nam powierzony trzymiesiczny chopiec. Bylimy u szczytu
radoci i mielimy nadziej, e nasze problemy zostay rozwizane.
Ale choroba powrcia z jeszcze wiksz si i z rnymi objawami: ona stracia
wzrok, krzyczaa na wszystkich, wyraaa si jak guchoniema, czasami wydawaa
niesamowite okrzyki. Prbowaa rwnie zabi mnie i dziecko, strzelajc z broni
myliwskiej. Prbowaa rzuci si z okna. Wsiadaa do samochodu i bya
nieobecna przez kilka godzin. Kto wie, dokd wyjedaa! W nocy wstawaa i
biegaa po ulicach. Miaa diabelskie wizje. Pewnego razu znalazem j
nieprzytomn w wannie, z gow pod wod. Musiaem wykona jej sztuczne
oddychanie. Innym razem miaa wypadek samochodowy: nie pamitaa nic,
nawet tego, e wsiada do samochodu. Musiaem cigle zostawia prac, aby biec
do domu. To byo straszne.
A jednak czuem, e gdyby odnalaza wiar, gdyby moga si modli, sprawy szy
by lepiej. Ale ona nie potrafia i reagowaa niegrzecznie na modlitw kapana.

10

Zaczem si zaamywa. Moja ona nie moga ju zostawa sama w domu i nie
moga wicej zajmowa si naszym synem.
Przyszo widziaem w czarnych kolorach.
Pewien kapan, rzadki to przypadek, wspomnia, e moja ona moe by
opanowana przez szatana. Dowiedziaem si, e w Portugalii byy dwie kobiety,
ktre leczyy t chorob. Wbrew opinii lekarzy i krewnych, pojechaem tam. Te
dwie kobiety pomodliy si nad moj on i orzeky, e chodzi o optanie
diabelskie. Rezultat tych modlitw by nieprawdopodobny: po raz pierwszy od
wielu lat moja ona przespaa ca noc snem spokojnym i dajcym odpoczynek,
bez adnego lekarstwa. Czua si dobrze. Nie wierzyem moim oczom, widzc jak
pewnie prowadzi samochd.
Dano nam modlitwy do odmawiania i przez kilka dni wszystko wydawao si
wraca do normalnoci. Ale pniej zo zaczo si od nowa. Z pomoc pewnego
kapana skontaktowaem si wreszcie z egzorcyst. By bardzo zajty prac i
wyznaczy nam spotkanie za dwa miesice.
Nie bd opisywa modlitw odmwionych podczas egzorcyzmw ani najgorszych
reakcji mojej ony. Najwaniejsze, e na koniec kadego egzorcyzmu czua si
na nowo sob, w peni uleczona. Po kadym ponownym upadku, egzorcysta
przyjmowa nas natychmiast i nauczy, jak broni si przed szatanem.
Ataki stay si coraz rzadsze. Moja ona odnalaza umiech, rado ycia,
modlitwy, opieki nad naszym synem i odnowia swoje przyjanie. Teraz jest
naprawd inn osob.
Chciabym te zauway, e egzorcysta ten korzysta z pomocy pewnego
mczyzny, ktry mia charyzmat odkrywania przedmiotw zaczarowanych
(bdziemy o nich mwi w innym rozdziale). Przyszed on do mojego domu i
znalaz trzy takie przedmioty. Wierz, e zo dotkno moj on, gdy babcia
przywoywaa duchy w jej obecnoci.
Jest to bardzo niebezpieczne i ludzie powinni by o tym informowani. Czy to
moliwe, by tak wielu kapanw proszonych o rad nie wiedziao nic o tych
rzeczach?
Nigdy wystarczajco nie potrafi podzikowa temu egzorcycie, gdy tylko ja
wiem, jak straszne byo pitnacie lat cierpie, zanim do niego dane mi byo
dotrze! Wydaje si dziwne, e zbliajc si do 2000 roku, kiedy czowiek
spacerowa ju po Ksiycu i yje w wiecie informatyki, elektroniki, robotw, nie
wie si nic o rzeczywistoci, ktr znamy przynajmniej od 2000 lat.
Czy susznym jest godzi si na to, aby ludzie cierpieli piekielne mki tylko
dlatego, e nie chce si wierzy w rzeczywisto optania diabelskiego? Pytam
si: czy Koci, przygotowuje wystarczajc liczb kapanw egzorcystw? Czy
wszyscy inni kapani s przynajmniej poinformowani o tych prawdach
ewangelicznych? Czy wolno pozwoli, by ludzie zwracali si do tumw
szarlatanw, ktrzy wykorzystuj ich cierpienia dla wzbogacenia si?
Prosz o wybaczenie za ten wybuch gniewu, ale uwaam za suszne podkrelenie
tego, co wydaje si zapomniane. I dzikuj Ekscelencji za wyznaczenie tego
egzorcysty, ktry rozwiza nasz przypadek" .
Opinia znanego teologa francuskiego. Sdz, e w okresie posoborowym, moe
jako reakcja na przesadzone zakazy przeszoci, teolodzy buntowali si czsto w
sposb nieodpowiedni, uwaajc za czyste zoto to, co mogo by najwyej

11

hipotez badawcz. I nie ma wtpliwoci, e przyczynili si do rozproszenia i

zamieszania. Oczywicie nie mam zamiaru generalizowa: dzieo wielu z nich
byo cenne, kiedy umieli pozosta we waciwym im rodowisku, bez roszczenia
sobie prawa do zawadnicia oficjalnym nauczaniem, ktre nie jest ich
zadaniem. Uwaam za poyteczne przytoczenie myli jednego z najbardziej
znanych teologw francuskich, Henri de Lubaca, z ktrym bardzo czsto si
zgadzaem.
Pitego grudnia 1968 r. odmwiem podpisania si pod "Deklaracj" wydan
przez teologw z grupy Concilium, ktra wydaa mi si cakowicie niestosowna i
demagogiczna, a co wicej bezprzedmiotowa. W rzeczywistoci teolodzy ci
cieszyli si cakowit wolnoci sowa i prbowali narzuci wasn dyktatur.
Oto mj tekst:
1. Byem zawsze niechtny wystpieniom przy pomocy prasy. Odwoujemy si do
opinii co najmniej niekompetentnych, ktre porywaj z atwoci i ktre w
wikszej czci nie s chrzecijaskie. Ju nie raz stwierdziem ujemne strony
takiego postpowania.
2. W aktualnym kontekcie takie postpowanie wydaje
si w dwjnasb nieodpowiednie:
a) ryzykuje si zwikszenie niepokoju i wzburzenia, ktre obecnie nie s znakiem
ywotnoci, ale raczej degradacji;
b) wykorzystanie wszystkich moliwoci, ktre stanowi o prawdziwej odnowie w
Kociele, zaley od utrzymanej lub ustanowionej na nowo wiadomoci jednoci
katolickiej, stwierdzonej w faktach. Przed daniem dla siebie wolnoci i
dodatkowych gwarancji, nawet susznych, teolodzy maj obowizek, w
aktualnych okolicznociach, bronienia i promowania tej jednoci. W pierwszym
rzdzie jest to czci ich obowizku goszenia sowa opportune et importune. W
przeciwnym razie, postpujc w sposb jednostronny, wkraczaj w bdny krg
roszcze.
3. Podsumowujc mog stwierdzi, e zbyt duo faktw wskazuje, i pluralizm
szk teologicznych jest dzisiaj rzeczywicie zagroony przez wszelki rodzaj
presji, propagandy, zastraszenia, ekskluzywizmu, pochodzcych nie z
prawowitego autorytetu. Widzc to wszystko, co si robi lub czego si nie robi,
przekonaem si, e wolno dziaania Magisterium w Kociele tamowana jest w
sposb powaniejszy ni wolno sowa teologw, ktrzy jej si domagaj.
Na koniec jedno pytanie: czy przed uyciem tego typu wsplnej deklaracji i
manifestacji, teolodzy ci zaproponowali odpowiednim instancjom, z szacunkiem i
wymagan wolnoci, plan reformy lub reorganizacji w odniesieniu do tych
punktw, na ktrych im zaley? (z czasopisma: 30 Giorni, lipiec 1990, s. 48).
Hamulec dla nachalnoci lekarzy szarlatanw
Pod takim tytuem prof. Silvio Garattini, dyrektor Instytutu "Mario Negri",
opublikowa jasny i suchy komunikat w Corriere Medico, z listopada 1991 r.
Egzorcyci zgadzaj si rwnie z lekarzami w sprawie potrzeby demaskowania
oszustw. "Szarlatanizm w rodowisku medycznym nie by nigdy tak
rozprzestrzeniony i nachalny jak w obecnym czasie. Wystarczy wczy telewizor,
by znale, i to nie tylko w telewizji prywatnej, jakiego magika,
bioenergoterapeut, parapsychologa lub uzdrowiciela, ktry mwi o chorobach i
najlepszym sposobie ich wyleczenia. Tupet tych osb nie zna granic: z wyjtkiem
przynajmniej na razie - raka, wszystko jest w zasigu ich zdolnoci
terapeutycznych. Od trombozy do reumatyzmu, od diabetyzmu do rwy
kulszowej.

12

Z niewiarygodn, kamienn twarz odpowiadaj na pytania zadowolonych

reporterw czy rozmwcw telefonicznych, czsto wczeniej pouczonych, o co
maj pyta. I w adnym wypadku nie podaje si nigdzie informacji, e chodzi o
patn reklam. Aby uchroni si przed ewentualnymi sprzeciwami, obecno
lekarza, ktry zawsze si zgadza, prowadzi do zapewnienia suchaczy czy
telewidzw o rzetelnoci i uczciwoci przekazywanych informacji. Przegld
rezultatw kontynuowany jest w reklamach gazet i czasopism, uzupenionych o
wypuszczony na rynek wybr produktw: od rodkw odchudzajcych do
naturalnego poywienia, hydromasay, zi, bardzo licznych preparatw
zapobiegajcych zapaleniom i ysieniu.
25
Jeli te reklamy si mno, to z pewnoci dlatego, e wielu poyka haczyk z
wszelkimi konsekwencjami tego przypadku: nieuyteczne wydatki, ale przede
wszystkim ryzyko straty czasu i bycia nieodpowiednio leczonym, podczas gdy
oficjalne lekarstwo mogoby co zdziaa.
Ktokolwiek posiada minimum rozumu, moe zapyta si, czy wolno jest wci
oszukiwa bliniego.
A co robi Ministerstwo Zdrowia? Czy kiedykolwiek zabrao gos w tej sprawie? Czy
nie moe sprbowa ostrzec narodu woskiego? A Federacja Izby Lekarskiej? Czy
nie mogaby wykreli z listy lekarzy tych, ktrzy ofiaruj si do tych prezentacji,
postpujc wbrew reguom dobrej praktyki lekarskiej? S to pytania, ktre od
dawna oczekuj na odpowied. By moe jednak nie jest popularne
podejmowanie decyzji w interesie zdrowia publicznego!".

CHRYSTUS PRZECIWKO SZATANOWI

To wszystko, co zamierzamy powiedzie, ma swoje rdo w tym, co Jezus
czyni, czego naucza, w mocy, jak przekaza swoim uczniom. To s trwae
podstawy do zrozumienia dziea odkupienia, ktre inaczej pozostaoby zagadk.
Sdz, e dobrym wprowadzeniem do tego wszystkiego, o czym zamierzam
mwi, mog by trzy wyraenia biblijne, ktre okrelibym jako programowe.
1. "Syn Boy objawi si po to, aby zniszczy dziea diaba" (1 J 3,8). Sowa
bardzo wyraziste, od ktrych, chcc zrozumie dziaalno Boskiego Mistrza, nie
mona si zdystansowa.
2. Gdy w. Piotr prbuje zreasumowa dziaalno Jezusa, w wanym spotkaniu
z Korneliuszem (pierwszym poganinem nawrconym na chrzecijastwo), uywa
nastpujcego wyraenia: "Przeszed dobrze czynic i uzdrawiajc wszystkich,
ktrzy byli pod wadz diaba" (Dz 10,38).
3. Wreszcie w. Pawe, gdy chce gbiej wyrazi walk, jak chrzecijanin musi
podj, aby pozosta wiernym Panu, stwierdza: "Obleczcie pen zbroj Bo,
bycie mogli si osta wobec podstpnych zakusw diaba. Nie toczymy bowiem
walki przeciw krwi i ciau, lecz przeciw Zwierzchnociom, przeciw Wadzom,
przeciw rzdcom wiata tych ciemnoci, przeciw pierwiastkom duchowym za na
wyynach niebieskich" (Ef 6,11-12).
W wietle tych sw pojmujemy wielkie znaczenie, jakie Ewangelie przypisuj
bezporedniej walce midzy Chrystusem i szatanem, podkrelajc cakowit
klsk tego ostatniego. Ju na samym pocztku publicznej dziaalnoci Jezusa,
zaraz po uroczystej proklamacji Ojca, w trakcie chrztu w Jordanie, doszo do
starcia z szatanem. Krtkie, ale wyraziste s sowa w. Marka: "Czterdzieci dni

13

przeby na pustyni, kuszony przez szatana" (Mk 1,13). Bardzo znaczcy jest
przedmiot pokus, ukazany przez w. Mateusza i w. ukasza. Tre pokus jest
zawoalowana, a zawiera si rwnie w pokusach przez nas przeywanych: chodzi
w istocie o dokonanie wyboru midzy pragnieniami ciaa (jedzenie, sukces,
wadza) - a wol Ducha.
Trzeba wybra midzy obietnicami szatana i obietnicami Boga.
Pierwszy Adam wybra obietnic szatana. Drugi Adam, Chrystus, wybra
posuszestwo Bogu Ojcu, nawet jeli wierno takiemu posuszestwu
spowoduje u Niego rezygnacj z krlestw ziemskich i doprowadzi do mierci na
krzyu.
Od tej chwili szatan jest ju pokonany. Cae nauczanie Mistrza, skierowane na
ustanowienie Krlestwa Boego, jest nieprzerwanym cigiem zwycistw nad
szatanem. Do tego docza si coraz wyraniej objawienie boskoci Chrystusa,
podkrelone w znakach nadzwyczajnych, ktrymi s Jego cuda. I to wrd tych
znakw nabiera szczeglnej wartoci panowanie Jezusa nad duchami
nieczystymi.
Wanie dlatego, e Jego dzieo zmierza do zniszczenia wadzy szatana i
wyzwolenia ludzkoci. Dlatego take ewangelici kad nacisk na te epizody,
oddzielajc je wyranie od uzdrowie z chorb naturalnych i podkrelajc
szczegy, nad ktrymi bdziemy pniej mieli okazj si zatrzyma.
Rozpoczynam od w. Marka, ktry ju na pocztku swojej Ewangelii, w
pierwszym rozdziale, podkrela trzy razy wadz Chrystusa nad duchami
nieczystymi. "By wanie w synagodze czowiek optany przez ducha
nieczystego. Zacz on woa: Czego chcesz od nas, Jezusie Nazarejczyku?
Przyszede nas zgubi. Wiem, kto jeste: wity Boy. Lecz Jezus rozkaza mu
surowo: Milcz i wyjd z niego! Wtedy duch nieczysty zacz go targa i z
gonym krzykiem wyszed z niego. A wszyscy si zdumieli, tak e jeden drugiego
pyta: Co to jest? Nowa jaka nauka z moc. Nawet duchom nieczystym
rozkazuje i s Mu posuszne" (Mk 1, 23-27).
Trzeba zauway, jak ludzie bystrze cz nauczanie Jezusa z Jego moc
wypdzania zych duchw. S to take dowody Jego autorytetu.
"Z nastaniem wieczora, gdy soce zaszo, przynosili do Niego wszystkich chorych
i optanych; i cae miasto byo zebrane u drzwi. Uzdrowi wielu dotknitych
rozmaitymi chorobami i wiele zych duchw wyrzuci, lecz nie pozwala zym
duchom mwi, poniewa wiedziay, kim On jest" (Mk 1,32-34).
Jezus nie chce wiadectwa zych duchw; ma wiadectwo Ojca i sprawi, e my
staniemy si Jego wiadkami.
Poza tym, wiadectwo zych duchw jest szkodliwe, poniewa s kamcami z
natury i poniewa chciayby uprzedzi objawienie dotyczce osoby Jezusa, ktre,
zgodnie z Jego wol, ma przebiega stopniowo.
Pierwszy rozdzia Ewangelii wedug w. Marka zawiera jeszcze takie zdanie:
,,I chodzi po caej Galilei, nauczajc w ich synagogach i wyrzucajc ze duchy"
(Mk 1,39). W zdaniu tym po raz kolejny ukazane s te dwa podstawowe aspekty
misji Chrystusa: goszenie sowa i pokonywanie szatana.
w. Marek opowiada innym razem o wadzy Jezusa nad zymi duchami. "Nawet
duchy nieczyste, na Jego widok, paday przed Nim i woay: Ty jeste Syn
Boy. Lecz On surowo im zabrania, eby Go nie ujawniay" (Mk 3,11-12).

14

Interesujce jest spotkanie z kobiet pogask, Syrofenicjank rodem, ktra

wykazaa si wiar tak wielk, e zasuya na uwolnienie crki. Zwrmy uwag
na ten fakt uwolnienia na odlego, bez obecnoci osoby bezporednio
zainteresowanej, gdy rwnie dzisiaj mamy do czynienia z takimi przypadkami,
o czym bdziemy jeszcze mwi (por. Mk 7,25-30).
Zasuguj na oddzielne potraktowanie dwa przypadki uwolnienia, ktre nabieraj
szczeglnego znaczenia ze wzgldu na bogactwo opisanych szczegw: optany
z Gerazy (Mk 5,1-20) i chopiec, ktrego apostoowie nie byli w stanie uwolni
(Mk 9,14-29). S to epizody, ktre znajdziemy rwnie u w. Mateusza i w.
ukasza, dlatego zasuguj na szczegln uwag.
Przed przejciem do innych wnioskw (na temat znaczenia, jakie sam Jezus
przyznaje tym epizodom i na temat mocy przyznanej najpierw apostoom, a
pniej siedemdziesiciu dwm uczniom i wreszcie wszystkim wierzcym),
uzupenimy przegld niektrymi opowiadaniami w. Mateusza i w. ukasza.
wity Jan woli nie zatrzymywa si nad adnym pojedynczym epizodem, ale
dostarcza nam do przemylenia wnioski o charakterze oglnym.
w. Mateusz akcentuje rne uwolnienia "masowe", bez dokadnego podania ich
liczby. "A wie o Nim rozesza si po caej Syrii. Przynoszono wic do Niego
wszystkich cierpicych, ktrych drczyy rozmaite choroby i dolegliwoci,
optanych, epileptykw i paralitykw, a On ich uzdrawia" (Mt 4,24). "Z
nastaniem wieczora przyprowadzono Mu wielu optanych. On sowem wypdzi
ze duchy i wszystkich chorych uzdrowi" (Mt 8, 16).
w. ukasz nie ustpuje w. Mateuszowi. Poza opisem uzdrowienia kobiety
pochylonej od osiemnastu lat z powodu ducha niemocy (k 13, 11-17), lubi
wskazywa na uzdrowienia wielu. ,,O zachodzie soca wszyscy, ktrzy mieli
cierpicych na rozmaite choroby, przynosili ich do Niego. On za na kadego z
nich kad rce i uzdrawia ich. Take ze duchy wychodziy z wielu, woajc: Ty
jeste Syn Boy. Lecz On je gromi i nie pozwala im mwi, poniewa wiedziay,
e On jest Mesjaszem" (k 4, 40-41).
"Przyszli oni, aby Go sucha i znale uzdrowienie ze swych chorb. Take i ci,
ktrych drczyy duchy nieczyste, doznawali uzdrowienia. A cay tum stara si
Go dotkn, poniewa moc wychodzia od Niego i uzdrawiaa wszystkich" (k 6,
18-19). "A byo z Nim Dwunastu oraz kilka kobiet, ktre uwolni od zych duchw
i od saboci: Maria, zwana Magdalen, ktr opucio siedem zych duchw ..."
(k 8,2).
Przejd teraz do dwch wspomnianych wyej epizodw, bardziej zoonych i
bogatszych w szczegy. Przeanalizuj uzdrowienie optanego z Gerazy,
opierajc si przede wszystkim na opisie w. Marka (Mk 5, 1-20). Stajemy wobec
najciszego przypadku cakowitego optania diabelskiego. Optany demonstruje
nadludzk si, a do rozerwania acuchw i pt, i jawi si tak wcieky, e
niebezpiecznie jest przechodzi w pobliu.
Zauwamy, e w innych przypadkach optania nie ma takich reakcji.
Niekiedy optanie moe by identyfikowane z chorob fizyczn, na przykad w
przypadku guchoniemego lub pochylonej kobiety. Rwnie dzisiaj skutki
optania s bardzo rne.
Interesujca jest odpowied na pytanie o imi zego ducha: "Legion, bo nas jest
wielu". Takie przypadki zdarzaj si take dzisiaj. Ale ciekawym jest te fakt, e

15

Jezus przystaje na prob zego ducha, by pozwoli mu wej w winie, a nie

wyrzuca go "poza t okolic", lub nawet "do czeluci", jak przekazuje w.
ukasz. Dzi take zdarza si czasami, e duch nieczysty prosi egzorcyst o
konkretn siedzib lub te, e to egzorcysta j narzuca. Epizod koczy si
szczegln misj, jak Jezus wyznacza uzdrowionemu czowiekowi. Tym razem
nie kae mu milcze, ale mwi. Znaczenie tego typu nakazu Jezusa jest takie,
i nigdy Pan nie nakazu je optanemu milcze na temat wyzwolenia, co czsto
si zdarza w stosunku do osb uzdrowionych z choroby naturalnej.
Drugi przypadek bogaty w szczegy dotyczy uzdrowienia modzieca, ktrego
dziewiciu apostow nie byo w stanie uzdrowi, w czasie gdy Jezus oddali si
na gr Tabor, z Piotrem, Jakubem i Janem. Opieram si przede wszystkim na
opisie w. ukasza (k 9,38-43). Tu rwnie stajemy wobec przypadku cikiego
optania. Zy duch drczy chopca, czynic go niemym, rzucajc go o ziemi,
prowokujc konwulsje, tak i uchodzi za epileptyka.
Ale jest co gorszego. Mamy tu do czynienia ze zym duchem niszczycielem,
ktry chce spowodowa mier tego jedynego syna, rzucajc go w ogie i wod
(posu si rwnie opisem w. Marka 9,14-27).
I Mamy tutaj dwa wane szczegy do zanotowania. Po pierwsze, pytanie Jezusa:
"Od jak dawna to mu si zdarza?" W Ewangelii nigdy nie jest podany powd
optania, w tym epizodzie natomiast okrela si dokadnie czas, "od
dziecistwa". Chodzi oczywicie o powd niezawiniony, przynajmniej ze strony
ofiary. Nastpnie trzeba zauway warunki, jakie Jezus stawia dla uzdrowienia.
Od ojca wymaga wiary: "Wszystko moliwe jest dla tego, kto wierzy".
Zdziwionym i zawiedzionym z powodu niepowodzenia apostoom wyjania: "Ten
rodzaj duchw mona wyrzuci tylko modlitw i postem".
Czy jest to ograniczenie mocy danej apostoom? Myl raczej, e jest to wyrany
znak wskazujcy, e uwolnienie od zego ducha jest faktem o wielkim znaczeniu i
trudnoci. Dlatego skutek egzorcyzmw nie jest - mona tak powiedzie automatyczny, ale czsto wymaga, poza wiar i modlitw, dugiego czasu.
W tym miejscu, gdy ju sprbowalimy sobie przypomnie z jak moc i
czstotliwoci Jezus wyrzuca ze duchy, dobrze by byo poczyni kilka
spostrzee.
Pierwszyzn spostrzeeniem jest to, i Jezus uznaje moc zego ducha:
-moe wej do czowieka: "A po spoyciu kawaka chleba wszed w niego
szatan" (J 13,27), w ten sposb zostaje opisana zdrada Judasza;
-moe powrci z innymi siedmioma gorszymi duchami, rwnie po tym, jak z
czowieka wyszed (Mt 12,43-45);
-moe dokonywa takich czynw, e zadziwi lud, jak to czyni Szymon Mag (Dz
8,9);
-dysponuje szczegln moc w niektrych momentach: "To jest wasza godzina i
panowanie ciemnoci" (k 22,53);
-przede wszystkim ujawni t moc na kocu czasw, jak to wynika z mw
eschatologicznych i z Apokalipsy. Co wicej, zy duch sprzeciwia si planom
Boga:
-w przypowieci o siewcy to on porywa ziarno Sowa Boego, ktre spada na
drog (Mt 13,19);
-w przypowieci o dobrym nasieniu i kkolu on jest nieprzyjacielem, ktry sieje
chwasty (Mt 13, 39);
-prbuje przemieni synw Boych w swoich synw:

16

"Czy nie wybraem was dwunastu? A jeden z was jest diabem" (J 6,70); "Wy
macie diaba za ojca i chcecie spenia podania waszego ojca" (J 8, 44);
"Ananiaszu, dlaczego szatan zawadn twym sercem, e skamae Duchowi
witemu?" (Dz 5, 3);
"Szymonie, Szymonie, oto szatan domaga si, eby was przesia jak pszenic"
(k 22,31 ).
W wietle tych faktw nabiera szczeglniejszego znaczenia wadza,
zademonstrowana przez Jezusa wobec szatana. Jest to moc, ktra wpdza w
kryzys uczonych w Pimie i faryzeuszy, prbujcych da sobie jakie wyjanienie
i nie umiejcych znale innego, jak to, e Jezus wspdziaa z krlem zych
duchw. Czytamy na przykad: "Gdy ci wychodzili, oto przyprowadzono Mu
niemow optanego. Po wyrzuceniu zego ducha niemy odzyska mow, a tumy
pene podziwu woay: Jeszcze si nigdy nic podobnego nie pojawio w Izraelu!
Lecz faryzeusze mwili: Wyrzuca ze duchy moc ich przywdcy" (Mt 9,32-34).
Oskarenie to byo czsto powtarzane:
"Rzekli do Niego ydzi: Teraz wiemy, e jeste optany" (J 8, 52); "Natomiast
uczeni w Pimie, ktrzy przyszli z Jerozolimy, mwili: Ma Belzebuba i przez
wadc zych duchw wyrzuca ze duchy" (Mk 3,22). .
Oskarenie uderza w jeden z najbardziej podstawowych punktw misji
Chrystusa, ktry przyby, aby zniszczy dziea szatana i wyzwoli tych, ktrzy byli
pod jego wadz.
Dlatego odpowied jest bardzo wyrana, pena i opiera si na trzech
argumentach.
Argument pierwszy; oskarenie jest cakowicie absurdalne, poniewa
doprowadzioby do samozniszczenia krlestwa szatana. "Jak moe szatan
wyrzuca szatana? Jeli jakie krlestwo jest wewntrznie skcone, takie
krlestwo nie moe si osta. Jeli wic szatan powsta przeciw sobie i
wewntrznie jest skcony, to nie moe si osta, lecz koniec z nim" (Mk 3,2326).
Argument drugi; jest jeszcze mocniejszy. Jeli pierwsze rozumowanie ukazuje
absolutn absurdalno oskarenia, drugie daje prawdziwe wyjanienie tego, co
si dzieje.
Jezus otwiera oczy suchaczy na prawdziwe znaczenie tej mocy, ktr
demonstruje wobec duchw nieczystych.
"Lecz jeli Ja moc Ducha Boego wyrzucam ze duchy, to istotnie przyszo do
was krlestwo Boe" (Mt 12,28).
Wyrzucanie zych duchw oznacza przyjcie krlestwa Boego na ziemi, dlatego
nabiera fundamentalnego znaczenia: "Teraz wadca tego wiata zostanie precz
wyrzucony" (J 12,31); "Wadca tego wiata zosta osdzony" (J 16, 11). Jest to
dzieo, jakiego Jezus przyszed dokona na ziemi. Dlatego, gdy niektrzy
faryzeusze mwi mu: "Wyjd i uchod std, bo Herod chce Ci zabi". On
odpowiada: "Idcie i powiedzcie temu lisowi: Oto wyrzucam ze duchy i dokonuj
uzdrowie dzi i jutro, a trzeciego dnia bd u kresu" (k 13,31-32).
Argument trzeci; koronuje ca dyskusj. Jezus ukazuje jasno swoj absolutn
wyszo i przegran szatana. "Gdy mocarz uzbrojony strzee swego dworu,
bezpieczne jest jego mienie. Lecz gdy mocniejszy od niego nadejdzie i pokona
go, zabierze ca bro jego, na ktrej polega, i upy jego rozda" (k 11, 21-22).

17

Porwnanie jest oczywiste; Mocarz to szatan, ktry czuje si pewny. Kiedy

przybywa Jezus, zy duch protestuje poprzez optanych: "Przyszede, aby nas
zniszczy?", poniewa Jezus jest tym silniejszym, ktry go zwycia. " Wadca
tego wiata nie ma nic swego we Mnie" (J 14, 30); "Wadca tego wiata zosta
osdzony" (J 16, 11). Rozpoczo si krlestwo Boe.
Dlatego w. Pawe, opowiadajc krlowi Agrypie swoje nawrcenie, powtarza
sowa, ktre sam Pan do skierowa: "Posyam ci do pogan, aby otworzy im
oczy i odwrci od ciemnoci do wiata, od wadzy szatana do Boga" (Dz 26, 1718).
Szatan, zwyciony przez Chrystusa, walczy przeciwko Jego naladowcom. Sobr
Watykaski II przypomina, e ta walka przeciwko zym duchom bdzie trwaa a
do ostatniego dnia (Gaudium et spes, 37). Dlatego Pan udzieli szczeglnej mocy
apostoom i wszystkim wierzcym w Niego. Bdziemy o tym mwi w nastpnym
rozdziale.

WIADECTWO
Kim jest szatan? Kim s ze duchy? Wiemy bardzo mao o wiecie
widzialnym, jeszcze mniej o wiecie niewidzialnym, dlatego wygodniejsze jest,
zamiast bada, negowa jego istnienie. W ten sposb, nawet nie zdajemy sobie
sprawy z negowania wszechmocy i mdroci Boga, ktry wszystko stworzy z
majestatycznoci, niezrozumia dla rozumu ludzkiego, w doskonaym
porzdku, okrelajc cel wszelkiego stworzenia. Kiedy pytaj mnie o liczby
aniow, cytuj Apokalips, ktra mwi o miliardach miriad: nieskoczonej
liczbie, nie do pojcia dla naszego umysu. Kiedy pytaj mnie o liczby zych
duchw, odpowiadam sowami, ktre sam zy duch wypowiedzia poprzez
optanego: "Gdybymy byli widzialni, jest nas tak duo, e przymilibymy
soce".
Aby cho w niewielkim stopniu przybliy ide wielkoci stworzenia, ktra umyka
nam lub o ktrej nawet nie mylimy, zapraszam do refleksji nad ciaami
krcymi na niebie. Astronom mgby lepiej ode mnie zilustrowa wspaniaoci
wszechwiata. Z pewnoci dlatego jeden z nich stwierdzi: "Ja nie wierz; ja
widz". Gdy si nad tym pomyli, stajemy zadziwieni. Cay wiat podtrzymywany
jest przez siy poczone midzy sob z doskona mdroci.
Ziemia "trzyma" ksiyc poprzez siy przycigania, tak, i nie spada on na ni,
poniewa mdre prawo dorodkowe sprawia, e kry wok naszej planety. Cay
ukad soneczny jest czci galaktyki zoonej z miliardw cia gwiezdnych.
Wiemy, e w naszej galaktyce wszystkie te ciaa s utrzymywane razem przez
centrum przycigania, centrum, ktre astronomowie umiejscawiaj okoo 30
tysicy lat wietlnych od ukadu sonecznego. O naszej galaktyki ma dugo
okoo 90 tysicy lat wietlnych. Jest to wymiar wstrzsajcy! A jednak, widziana
z daleka, z odlegoci kilku milionw lat wietlnych, nasza galaktyka jawi si tylko
jako niewielki sabo wieccy punkt.
Widzimy wiele innych galaktyk, rozcigajcych w niezmierzonych przestrzeniach
kosmosu, oddalonych od siebie o miliardy lat wietlnych. Ile? Nie sposb okreli.
Astronomowie chcieliby wyodrbni centrum wszechwiata, chcieliby mc
zidentyfikowa punkt centralny grawitacji wszystkich cia niebieskich. Na razie

18

musieli si zadowoli wysuniciem pewnych hipotez. Wszystko to, co podziwiamy

w ukadzie kosmicznym, w olbrzymiej wielkoci, inni naukowcy podziwiaj w
uporzdkowaniu atomw, w olbrzymiej maoci. Jeli porzdek materialny
oszaamia nas, co mwi o porzdku duchowym? Ten sam Bg, ktry stworzy,
we wspaniaym cudownym porzdku, rzdzone cudownymi prawami, miriady
miriad cia niebieskich, stworzy te z t sam wszechmoc i mdroci miriady
miriad duchw niebieskich. Biblia mwi nam o dziewiciu chrach anielskich.
Ojcowie i scholastycy studiowali dzieo stworzenia i duo napisali na ten temat.
Teolodzy wspczeni zajmuj si natomiast socjologi.
A przecie take wrd duchw niebieskich krluje porzdek, hierarchia, mdry
cel - poniewa chodzi tu o byty rozumne i wolne ktry jest radoci,
szczciem, piknem.

WSZYSTKO NA CHWA STWRCY.

W powszechnej opinii wysnutej z opowiadania biblijnego, Bg stworzy
najpierw anioy, a pniej kosmos. Tajemnica stworzenia wiata materialnego
jest na pewno cudowna, o ile pochodzi z wszechmocy i mdroci Boga. Osiga
jednak swoje znaczenie tylko wtedy, gdy dokonuje si stworzenie czowieka,
poniewa tylko poprzez obecno czowieka cae yjce stworzenie, do ktrego
czowiek naley, czy si z Bogiem, swoim Stworzycielem.
Czowiek, stworzony na obraz i podobiestwo Boe (Wj 1,26), bdc bytem
rozumnym, ma moliwo poczenia si ze swoim Stworzycielem i
porozumiewania si z Nim.
wiat materialny natomiast, nawet majc swoje pochodzenie od Boga, waciwie
nie moe cieszy si wymian bezporedni i natychmiastow ze swoim
Stworzycielem, od ktrego zaley cakowicie i na sposb pasywny.
Duchy niebieskie, czyli anioowie, nie s waciwie poddane, ze swej natury,
relacji bezporedniej ze wiatem materialnym. Niezalenie od swej inteligencji, w
miar jak Bg stwarza wiat materialny, nie rozumieli jego celu. Byy czystymi
duchami. W ich rozumieniu wiat materialny nie mia celu, wicej: jawi si coraz
bardziej jako cakowity absurd, a do momentu, gdy pojawio si w wiecie
stworzenie rozumne, czowiek, ktry mia bezporedni relacj z Bogiem. Bdc
bytem rozumnym i wolnym, by w stanie nada znaczenie caemu wiatu
materialnemu, posugujc si nim dla chway Stwrcy.
Mona sdzi, i bunt czci aniow nastpi przed stworzeniem czowieka.
Moliwe jest te wyjanienie, e dla czci aniow skandalicznym byo wanie
stworzenie wiata materialnego, czyli ich bunt miaby miejsce zanim kosmos
zosta skompletowany i uszlachetniony przez obecno czowieka. Oni,
zbuntowani anioowie, nie chwalili Boga od pocztku, czyli od momentu, gdy
stworzy wiat materialny, ktry z punktu widzenia czystych duchw wydawa si
absurdem. Nie potrafili uwierzy mdroci Boej, troch tak, jak moe zdarzy
si nam, ludziom, nie ufa Bogu wobec problemu cierpienia. Std ich moliwy
powd buntu.
Kim jest szatan? Tradycja rabinistyczna twierdzi, e by duchem, ktry odgrywa
szczeglne znaczenie przed obliczem Boga. Mia mie dwanacie skrzyde, czyli
dwakro tyle, co sami serafini (por. Rabbi Eliezer, Pirke, 13). Wyobramy sobie:
jeli nasza galaktyka zbuntowaaby si wobec praw, ktre reguluj nieustanny
ruch planet i wdrowaaby po niebie" wedug wasnego kaprysu, ile miliardw
cia cignaby za sob i jak wielki zamt sprowokowaaby na caym

19

nieboskonie? Wikszo Ojcw widziaa przyczyn upadku szatana w jego pysze,

w chci wywyszenia swojej osoby, w pragnieniu potwierdzenia swojej
niezalenoci od Boga i chci uwaania si za Boga. Inne wyjanienia pojawiy si
w nastpnych wiekach.
Wszystkie zgadzaj si co do punktu dotyczcego dobrowolnego i
nieodwracalnego buntu wobec Boga. Zbuntowany szatan pocign za sob
pewn ilo innych aniow, ktre poprzez doskonay akt rozumu i woli zechciay
za nim pj. Std pochodzi nieprzejednana nieprzyja wobec Boga, a po
stworzeniu czowieka, wysiek zawaszczenia nim i wczenia go w swj bunt
wobec Stwrcy.
Szatan by zatem szczeglnym stworzeniem powoanym do bytu przez Boga,
ksiciem caego stworzenia. Od kiedy zbuntowa si wobec Boga, wiadomie, ca
peni swojego istnienia i swojej woli, poprzez bunt cakowity i doskonay oraz
nieodwracalny, sta si bytem najbardziej oddalonym od Boga. Ten grzech buntu
pozosta zczony z jego istot i pozostanie takim na wieczno. Biblia ukazuje go
pod wieloma imionami: szatan, Lucyfer, Belzebub, starodawny w, czerwony
smok, itd. Ale by moe imieniem najbardziej odpowiednim, jakie mu si
przypisuje, jest blunierstwo. Zo, jeli moe by podmiotowo uosobione w kim,
ma w szatanie swoj doskona hipostaz.
Jakie s konsekwencje tego buntu? Szatan, z powodu prymatu i autorytetu jakim
si cieszy, buntujc si wobec porzdku moralnego i duchowego Boga, pocign
za sob swoisty ukad satelitw: aniow, ktrzy zechcieli za nim pj, z pen
wiadomoci i wolnoci. Teraz prbuje pocign za sob jak najwicej ludzi,
ich rwnie z pen wiadomoci i wolnoci. Bg nie wyrzeka si nigdy swoich
stworze. Byoby to tak, jakby wyrzek si siebie samego. W ten sposb szatan
od czasu swojego buntu oddziaywa potnie na cae stworzenie posiadajc moc,
jak mia na pocztku. Jednake przez wcielenie Sowa, ktre przyszo zniszczy
dzieo szatana i odnowi, poprzez krew Swego krzya, wszystkie istoty - te
niebiaskie i te ziemskie - czowiek otrzymuje zbawienie, a szatan zostaje
pokonany. Ale szatan pozostaje "wadc tego wiata", jak trzykrotnie nazywa go
Jezus; lub "bogiem tego wiata", jak definiuje go w. Pawe.
Z zarzdzajcego stworzeniami, jakim go ustanowi Bg, sta si ich
niezmordowanym niszczycielem. Jest jakby odpowiednikiem moralnym tych
"czarnych dziur", ktre istniej w kosmosie i poykaj materi. Std pochodzi
kada forma za: grzech, choroby, cierpienie, mier. Zbawienie dokonane w
Chrystusie przywrcio na nowo porzdek wszechwiata w sposb jeszcze
cudowniejszy ni to byo ustanowione na pocztku.
Odkupienie jest pierwszym, prawdziwym i wielkim egzorcyzmem. Jezus jest
pierwszym z egzorcystw i od Niego czerpie si kada walka przeciwko zemu
duchowi. eby jednak odkupienie dotyczyo kadego czowieka, a tak samo
wyzwolenie z mocy za, trzeba, aby aska przyniesiona przez Chrystusa bya
przyjta: "Idcie na cay wiat. Nauczajcie wszystkie narody. Kto uwierzy i
przyjmie chrzest, bdzie zbawiony". Chrzest jest pierwszym aktem wyzwolenia z
mocy szatana i zaszczepienia w Chrystusie, dlatego zawiera egzorcyzm.
Tymczasem zy duch bdzie kontynuowa swoje dzieo, poniewa, jak si
wypowiada Sobr Watykaski II, szatan zwyciony przez Chrystusa walczy z
jego uczniami. Walka przeciwko zym duchom bdzie kontynuowana i bdzie
trwaa, jak mwi Pan, a do ostatniego dnia (por. Gaudium et spes, 37).

20

W IMI MOJE ZE DUCHY BDZIECIE WYRZUCA"

Jak zauwaylimy, wyrzucanie zych duchw jest faktem o ogromnym
znaczeniu. Chrystus ukazuje, e jest mocniejszy, e ma wadz zniszczenia
krlestwa szatana i ustanowienia krlestwa Boego oraz potrafi ukierunkowywa
przez swoje nauczanie ludzkie ycie na Boga. Aby dzieo odkupienia ludzkoci
mogo by kontynuowane, przez niszczenie dzie szatana i wyzwalanie czowieka
z niewoli zego ducha, rwnie i ten "znak" musia pozosta. Jezus przekaza wic
t moc dwunastu apostoom, pniej siedemdziesiciu dwm uczniom, a w kocu
wszystkim wierzcym w Niego. w. Marek wymienia t wadz udzielon
apostoom na pierwszym miejscu: "I ustanowi Dwunastu, aby Mu towarzyszyli,
by mg wysya ich na goszenie nauki, i by mieli wadz wypdza ze duchy"
(Mk 3, 14-15); "Przywoa do siebie Dwunastu i zacz rozsya ich po dwch. Da
im te wadz nad duchami nieczystymi... A oni wyrzucali te wiele zych duchw,
oraz wielu chorych namaszczali olejem i uzdrawiali" (Mk 6,7 i 13).
Sowa innych synoptykw: w. Mateusza i w. ukasza, s bardzo podobne.
"Wtedy przywoa do siebie dwunastu swoich uczniw i udzieli im wadzy nad
duchami nieczystymi, aby je wypdzali i leczyli wszystkie choroby i wszelkie
saboci" (Mt 10, 1); "Idcie i gocie: Bliskie ju jest krlestwo niebieskie.
Uzdrawiajcie chorych, wskrzeszajcie umarych, oczyszczajcie trdowatych,
wypdzajcie ze duchy!" (Mt 10,7-8); "Wtedy zwoa Dwunastu, da im moc i
wadz nad wszystkimi zymi duchami i wadz leczenia chorb" (k 9,1).
Z tej zgodnoci wiadectw jasno wynika, e chodzi o wadz i autorytet, do
ktrych Boski Mistrz przykada szczeglne znaczenie. W pniejszym okresie ta
sama wadza zostaje rozcignita na siedemdziesiciu dwch uczniw.
Zauwamy, e nawet jeli wadza wypdzania zych duchw i uzdrawiania
chorych s czsto ze sob czone, na t pierwsz kadzie si szczeglny nacisk,
odrniajc j od drugiej.
Co wicej, kiedy siedemdziesiciu dwch uczniw powraca z misji i przedstawia
jej wyniki Mistrzowi, demonstruj przede wszystkim zaskoczenie wadz
sprawowan nad zymi duchami: "Panie, przez wzgld na Twoje imi, nawet ze
duchy nam si poddaj (k 10,17). Jezus wykorzystuje ten entuzjazm, aby
podkreli przegran zego ducha, mwic: "Widziaem szatana, spadajcego z
nieba jak byskawica". Ale jednoczenie udziela wanej lekcji: "Nic wam nie
zaszkodzi. Jednak nie z tego si cieszcie, e duchy si wam poddaj, lecz cieszcie
si, e wasze imiona zapisane s w niebie" (k 10, 18-20). Jasnym jest, e
Jezusowi chodzi o istotn przegran szatana.
Pierwszy List w. Jana zawiera kilka bardzo mocnych stwierdze: "Dziki temu
mona rozpozna dzieci Boga i dzieci diaba" (1 J 3,10); "Kto grzeszy, jest
dzieckiem diaba, poniewa diabe trwa w grzechu od pocztku. Syn Boy objawi
si po to, aby zniszczy dziea diaba" (I J 3, 8); i jeszcze: "Wiemy, e kady, kto
si narodzi z Boga, nie grzeszy, lecz Narodzony z Boga strzee go, a Zy go nie
dotyka" (1 J 5, 18).
Moc wypdzania zych duchw jest wielk wadz, ale jeszcze wiksz wadz
jest nie pozwoli si przez nie opanowa. w. Mateusz przytacza w tym wzgldzie
przeraajcy sd: s tacy, ktrzy mieli wadz rozkazywania duchom nieczystym,

21

ale to nie wystarczyo dla zbawienia ich dusz. "Panie, czy nie wyrzucalimy zych
duchw moc Twego imienia i nie czynilimy wielu cudw moc Twego imienia?
Wtedy owiadczy im: Nigdy was nie znaem. Odejdcie ode Mnie wy, ktrzy
dopuszczacie si nieprawoci!" (Mt 7, 22-23).
Mona przypuszcza, e rwnie Judasz czyni cuda i wypdza ze duchy, a
jednak "szatan wszed w niego". Oto dlaczego nie powinnimy cieszy si z mocy,
jak Pan moe nam udzieli, ale z faktu, e nasze imiona s zapisane w niebie.
w. Marek koczy swoj Ewangeli sowami Jezusa, ktre rozcigaj na
wszystkich wierzcych w Niego moc wypdzania zych duchw: "Tym za, ktrzy
uwierz, te znaki towarzyszy bd: w imi moje ze duchy bd wyrzuca" (Mk
16, 17).
Dzieje Apostolskie ukazuj nam, jak uczniowie Jezusa wykorzystywali moc dan
im przez Mistrza. Odnonie do samych apostow czytamy: "Take z miast
ssiednich zbiegao si mnstwo ludu do Jerozolimy, znoszc chorych i
drczonych przez duchy nieczyste, a wszyscy doznawali uzdrowienia" (Dz 5, 16).
O diakonie Filipie tak jest napisane: "Tumy suchay z uwag i skupieniem sw
Filipa, poniewa widziay znaki, ktre czyni. Z wielu bowiem optanych
wychodziy z dononym krzykiem duchy nieczyste" (Dz 8,6-7).
Liczniejsze s epizody dotyczce w. Pawa. Wystarczy przypomnie dwa.
"Zabiega nam drog jaka niewolnica, optana przez ducha, ktry wry.
Przynosia ona duy dochd swym panom (...). Pawe odwrci si i powiedzia do
ducha: Rozkazuj ci w imi Jezusa Chrystusa, aby z niej wyszed. I w teje
chwili wyszed" (Dz.16,16-18).
"Bg czyni te niezwyke cuda przez rce Pawa, tak e nawet chusty i przepaski
z jego ciaa kadziono na chorych, a choroby ustpoway z nich i wychodziy ze
duchy" (Dz 19,11-12).
Przedstawiwszy problem oglnie, w oparciu o teksty Pisma witego, ktre
zawsze stanowi solidn podstaw, przechodzimy do kilku krtkich rozwaa na
temat praktykowania egzorcyzmw w Kociele pierwotnym. Zadowolimy si tylko
kilkoma spostrzeeniami, odsyajc tych, ktrzy pragn zgbi ten temat, do
specjalistycznych opracowa (prawd mwic nielicznych).
Podstawowe i oglne tezy s nastpujce. W Kociele pierwotnym wszyscy mogli
wypdza ze duchy, na podstawie mandatu udzielonego przez Chrystusa. Ten
fakt mia olbrzymie znaczenie apologetyczne, poniewa doprowadzi chrzecijan
do bezporedniej konfrontacji z egzorcystami pogaskimi. Rozwaymy wic jego
wielk wymow. Do szybko doszo do zarezerwowania wykonywania
egzorcyzmw dla okrelonych kategorii osb: na Wschodzie przewaao uznanie
szczeglnego charyzmatu; na Zachodzie utwierdzaj si egzorcyci z nominacji
kocielnej. W obu przypadkach egzorcyzm rozwija si w czasie, w dwch
odrbnych formach: jako modlitwa oddzielna, ukierunkowana na wyzwolenie
optanych; jako modlitwa stanowica cz sakramentu chrztu.
Rozwiniemy krtko te dwie idee.
Na wstpie naley zaznaczy, e wszystkie narody, staroytne i wspczesne,
byy i wci s wraliwe na istnienie zych duchw. Ze duchy byy i s
ukazywane i zwalczane na rny sposb, w zalenoci od kultury danego narodu.
Znajdujemy praktyki egzorcystyczne u staroytnych ludw Asyrii, Babilonii,
Egiptu. Nie brakowao ich te w narodzie hebrajskim: w ksidze Tobiasza
archanio Rafa uwalnia Sar od zego ducha; Jezus mwi wyranie o hebrajskich
egzorcystach (por. k 11, 19); znajdujemy o nich wiadomoci u Jzefa Flawiusza.

22

Od zawsze, u wszystkich ludw, magowie i czarownicy uwaali, e mog

rozkazywa zym duchom, dlatego spotykamy si z ich dziaalnoci w kadym
czasie i miejscu.
W tym kontekcie pojawia si motyw o charakterze apologetycznym w pismach
pierwszych autorw chrzecijaskich: konfrontujc egzorcystw pogaskich z
egzorcystami chrzecijaskimi podkrelaj moc Chrystusa.
Jako pierwszy mwi nam o tym Justyn: "Chrystus narodzi si z woli Ojca dla
zbawienia wierzcych i zniszczenia zych duchw. Wy moecie si o tym
przekona z tego, co widzicie waszymi oczami. W caym wszechwiecie i w
waszym miecie (Rzymie) s liczni optani, ktrych inni egzorcyci, czarodzieje i
magowie nie mogli uzdrowi; natomiast wielu z nas chrzecijan, rozkazujc im w
imi Jezusa Chrystusa, ukrzyowanego pod Poncjuszem Piatem, uzdrowio ich,
osabiajc ze duchy, ktre optay ludzi" (II Apologia, VI, 5-6). Jest to cenny
tekst ze wzgldu na warto historyczn (poowa II wieku) i ze wzgldu na
formu egzorcyzmu, jak zawiera. Ten sam Justyn przedstawia nam tekst
jeszcze bardziej kompletny w Dialogu z Tryfonem: "Jakikolwiek zy duch,
ktremu rozkae si w imi Syna Boego zrodzonego przed wszelkim
stworzeniem, ktry narodzi si z Dziewicy, sta si czowiekiem poddanym
cierpieniu, zosta ukrzyowany przez wasz nard pod Poncjuszem Piatem, umar
i zmartwychwsta i wstpi na niebiosa jakikolwiek zy duch, mwi, ktremu
rozkae si poprzez moc tego imienia zostanie zwyciony i pokonany. A
sprbujcie wy zaklina na wszystkie imiona krla, sprawiedliwego, prorokw lub
patriarchw, ktrzy byli wrd was, a zobaczycie czy choby jeden zy duch
ucieknie pokonany" .
Take Ireneusz zawiadcza: "Poprzez wezwanie imienia Jezusa Chrystusa, ktry
zosta ukrzyowany pod Poncjuszem Piatem, szatan jest wypdzany z ludzi".
Interesujce jest dostrzec, w jaki sposb formuy egzorcyzmu nawizuj do sw
uytych przez Jezusa lub przez w. Pawa, a pniej wzbogacaj si poprzez
odniesienie do gwnych epizodw z ycia Chrystusa, tak i wpywaj na
sformuowanie pierwszych wyzna wiary .
Tertulian potwierdza skuteczno, z jak chrzecijanie wyzwalaj od zych
duchw, tak samych chrzecijan, jak i pogan. Jest pierwszym, ktry wskazuje
rwnie niektre uywane gesty, takie jak woenie rk i dmuchnicie.
Potwierdza te, e sia egzorcyzmu pochodzi z wymawiania imienia Chrystusa. S
to elementy, ktre wchodz do rytu chrzcielnego. Koci pierwotny, posuszny
wadzy otrzymanej od Chrystusa, nie tylko praktykuje wadz egzorcyzmowania
na optanych i na tych, ktrzy byli niewolnikami zych popdw. Odprawia
egzorcyzmy take nad yciem spoecznym, nasyconym idolatri i zymi
wpywami.
Tertulian stwierdza to wyranie: "Gdyby nas nie byo, kto mgby wycign was
spod zych wpyww tych duchw, ktre wkradaj si skrycie i psuj wasze ciaa i
wasze umysy? Kto mgby wyzwoli was od mocnych atakw si szataskich?"
Ten zgubny wpyw na spoeczestwo, nie mwic o wpywie na poszczeglne
osoby, by zawsze praktykowany przez zego ducha.
W odniesieniu do naszych czasw, ogranicz si do zacytowania fragmentu
zaczerpnitego z jednego z trzech przemwie Pawa VI na temat diaba (23
lutego 1977 r .): "Nic zatem dziwnego, e nasze spoeczestwo upada ze swego
poziomu autentycznego czowieczestwa, w miary jak postpuje w tej pseudo-

23

dojrzaoci moralnej, w tej obojtnoci, w tej niewraliwoci na rnic midzy

dobrem i zem, i jeli Pismo wite gorzko nas upomina, e cay wiat znajduje
si pod wadz zego".
Przytocz jeszcze wiadectwo Cypriana, odnonie do mocy egzorcyzmw:
"Przyjd posucha na wasne uszy zych duchw, przyjd zobaczy ich twoimi
oczyma w chwilach, gdy ulegajc naszym zaklciom, naszemu duchowemu
biczowaniu i torturze naszych sw, porzucaj ciaa, ktre wziy w posiadanie
(...) Zobaczysz, jak s skrpowani w naszych rkach i jak trzs si w naszej
mocy ci, ktrych ty umieszczasz tak wysoko, czczc ich jako panw"(Przeciwko
Demetriuszowi, (15).
Faktycznie za kadym razem widzimy, e sowa egzorcyzmu s dla zego ducha
tortur nie do zniesienia, przewyszajc nawet cierpienia piekielne, co sam
zreszt przyznaje. Orygenes, piszc przeciwko Celsusowi, mwi o sile imienia
Jezusa w wypdzaniu zych duchw: "Sia egzorcyzmu zawiera si w imieniu
Jezusa, ktre jest wymawiane, przy rwnoczesnym opowiadaniu o faktach z Jego
ycia". Orygenes, w odrnieniu od poprzednikw, dodaje te nowe elementy.
Mwi, e w imi Jezusa mog by wypdzane ze duchy nie tylko z osb, ale i z
rzeczy, miejsc, zwierzt. I przeciwstawia si zwyczajom magw, przestrzegajc
chrzecijan, aby nie dokonywali adnych czarw ani nie uywali sekretnych
formu, ale wyraali swoj wiar w si imienia Jezusa.
Pisze Righetti: "Caa literatura chrzecijaska pierwszych trzech wiekw odwouje
si czsto do dziea tych braci w wierze, ktrzy obdarzeni szczeglnym
charyzmatem egzorcyzmowali zgodnie z nakazem Jezusa modlitw i postem.
Kada wsplnota musiaa posiada ich odpowiedni liczb, a ci stopniowo
formowali odrbn grup, przyjmujc nazw egzorcystw, i szybko otrzymali
oficjalne uznanie w randze niszego kleru. W taki sposb Koci wykazywa si
trosk o zdecydowane oddzielenie swoich egzorcystw, ktrzy dziaali w dobrej
intencji i w imi Chrystusa, od szarlatanw i czarownikw pogaskich. Canones
Hippoleti ostrzegaj przed nimi i zabraniaj im absolutnie dostpu do wiary".
Jest to rozdzia, z ktrego Koci mgby si jeszcze duo nauczy: zarwno jeli
chodzi o wystarczajc ilo egzorcystw, mogcych odpowiedzie na wezwania
wiernych, jak i ostrzeenia przed szarlatanami, czarownikami, magami, o ktrych
mwi reklamy gazet i wielu transmisji telewizyjnych.
Nigdy nie mwi si o nich w kocioach.
W Rzymie egzorcysta by ju niszym wiceniem w poowie IV wieku.
Potwierdzeniem tego jest list przekazany nam przez Euzebiusza, w ktrym papie
Komeliusz wymienia egzorcystw po akolitach, po ktrych nastpuj lektorzy i
nadzwyczajni szafarze Komunii w.
Innym problemem, ktrym Koci zaj si od samego pocztku, byo
rozrnienie prawdziwych optanych od chorych, czyli postawienie pewnej
diagnozy. Do wypowiadania si na ten temat zostali wkrtce upowanieni
biskupi.
W 416 r. papie Innocenty I, proszony o wyraenie opinii w tej sprawie,
stwierdza, e egzorcyzmy nie mog by sprawowane przez diakonw lub
kapanw bez mandatu biskupa.

24

Jeli chcemy rozway rne elementy, jakie skaday si na egzorcyzm ju od

dawnych czasw, poza modlitw zwrcon do Pana, by przyszed z pomoc
optanemu i poza rozkazem danym zemu duchowi w imi Chrystusa, o ktrym
ju mwilimy, moemy doda co na temat gestw. Od razu zatwierdzone
zostao: uoenie rk, uywane czsto przez Jezusa wobec optanych w
Kafamaum; znak krzya, ktrego skuteczno potwierdza Laktancjusz (zm. ok.
317); dmuchnicie ustami, o ktrym wspomina Tertulian i Dionizy
Aleksandryjski; post, zaproponowany przez samego Pana razem z modlitw (por.
Mt 17,21); namaszczenie olejem, ktre byo w powszechnym uyciu wobec
wszystkich chorych i ktre jawio si rwnie skuteczne wobec optanych. Na
przykad wici mnichowie, Makary i Teodozjusz uzdrawiali optanych za pomoc
namaszczenia. Dodajmy jeszcze uycie popiou i wosienicy, ktre miao szerokie
zastosowanie w dyscyplinie pokutnej.
Par wiekw pniej doczono inne zwyczaje, ktre nabray pierwszorzdnego
znaczenia i przetrway do dzi: woda wicona, ktra bya nieznana w rytuale
staroytnym, oraz naoenie stuy na ramiona egzorcyzmowanego, wprowadzone
po X wieku. Coraz czciej zalecao si Komuni eucharystyczn, ktra udzielana
bya z reguy na koniec Mszy w., celebrowanej specjalnie w intencji szczliwego
zakoczenia egzorcyzmu.
Formuy egzorcyzmw. Pocztkowo byy bardzo proste, jak to ju zauwaylimy.
Formuy wprowadzone w Rytuale opublikowanym w 1614 r., wci jeszcze w
uyciu, pochodz w rzeczywistoci z koca VIII wieku i zostay opracowane przez
Alcuina (zm. 804 r .), prcz niektrych nielicznych czci dodanych pniej.
Aktualnie rozpowszechnione s nowe formuy, stworzone prowizorycznie, ad
experimentum, przez odpowiedni komisj upowanion do odnowienia tej czci
Rytuau. Przewiduje si, e nowe ostateczne formuy zostan ogoszone nie
wczeniej ni w 1998 r.

WIADECTWA
Tylko egzorcysta mg mi pomc. Pisz z trudnoci t moj histori,
jednak myl, e moe by uyteczna dla innych i wydaje mi si te zgodna z
tym, co czytamy w Ewangelii. Dolegliwoci diabelskie zaczy si w 1974 r.
Lekarze nie umieli wyjani moich dziwnych blw, a psychiatrzy wzruszali
ramionami, nie mogc postawi diagnozy.
Na przykad czuam nagle, e si dusz i opanoway mnie nerwowe spazmy,
jakby wstrzsy elektryczne na caym ciele. Czasami sia tych objaww bya taka,
e mj m w rodku nocy wzywa lekarza pogotowia.
Jednoczenie zaczam oddala si od Kocioa. Dyskredytowaam go za kadym
razem, gdy mwio si o religii.
Bya to rzecz niezwyka dla mnie, bo zawsze byam osob wierzc i
zaangaowan, a nawet animatork Akcji Katolickiej. Mylaam, e chodzi o
"przejciowy kryzys zwizany z wiekiem", ale ta moja nienawi do Kocioa
trwaa ponad dziesi lat. Wczeniej cieszyam si, gdy mogam si zatrzyma na
adoracj Najwitszego Sakramentu; teraz pragnam tylko uciec.
Wszystko wydawao mi si mieszne: przedstawienia ksiy i gupoty wiernych.

25

Mj m, praktykujcy katolik, cierpia z powodu mojego oddalenia od religii,

ktre czyo si rwnie z oddaleniem od niego.
Pniej, od 1978 r., zaczam uczestniczy w spotkaniach grup z marginesu, w
poszukiwaniu ekstrawaganckich przey. Rozpocz si w ten sposb okres
autentycznego samozniszczenia: staam si coraz bardziej chora i przycigay do
mnie osoby, ktre mogy mi zrobi co zego. Odczuwaam perwersyjn
przyjemno, oddajc si w ich wadz. Przez te kilka lat spotkaam wielu guru,
uzdrowicieli, czarownikw.
Fizycznie czuam si coraz gorzej. Wydawao mi si, jakby moje ciao ciskane
byo w okowach. Miaam trudnoci z trawieniem, problemy z nerkami i
kreniem, byam cigle zmczona i pozbawiona energii. Odywaam tylko
podczas kursw "psychologicznych", w ktrych uczestniczyam i ktre
dostarczay mi mocnych wrae.
Jestem pewna, e gdybym zamiast zwrcenia si do guru usyszaa co o
egzorcystach, wyszabym wczeniej z tego pieka. Ale wczeniej, mimo
zaangaowania w sprawy Kocioa, nie syszaam nigdy o egzorcystach.
Zaczam pasjonowa si astrologi; doszam nawet do interpretowania
wydarze podug astrologicznych prawide i w wietle reinkarnacji. W 1981 r.
spotkaam najbardziej nikczemn istot ze wszystkich. By to szalony psychiatra
(dopiero pniej dowiedziaam si, e sam przebywa w szpitalu psychiatrycznym
jako pacjent). Zawar pakt z Lucyferem, e zniszczy najwicej jak tylko bdzie
mg ludzi; o tym te dowiedziaam si dopiero pniej.
Pod jakim pretekstem zaprosi mnie do swojego biura i przez rok bawi si moim
ciaem i moj dusz, posugujc si hipnoz. Mona si da zahipnotyzowa tylko
jeli si tego chce, ale zy duch skania mnie, bym pozwolia si torturowa temu
niezrwnowaonemu czowiekowi.
Prosz pomyle, e pewnego razu prawie umieraam duszona, ale Matka Boa
obronia mnie. To dziki temu, e moi rodzice powicili mnie Jej gdy byam
dzieckiem.
Nie wiem, jak udao mi si wyj z tego dna. Skoczyam w szpitalu, gdzie
prbowaam samobjstwa, ale po dwch miesicach poczuam si lepiej. Jednak
zy duch nie opuszcza mnie i skierowa moje zainteresowania na psychoanaliz z
takim skutkiem, e cakowicie oddaliam si od wiary. Uczszczaam rwnie do
szkoy dla nauczycieli jogi i zaczam uczy hata-joga w mojej miejscowoci.
Staam si buddystk, praktykowaam medytacj zen. Wci jednak byam jakby
rozdwojona i nieszczliwa.
Do Kocioa czuam prawdziw nienawi, ale tak naprawd nie obchodzi mnie
ju nikt, nawet mj m, moje dzieci.
Wtedy rozpoczam seanse spirytystyczne z niektrymi przyjacimi. Nieraz
miaam wraenie, e zwariowaam. Nie rozumiaam ju czy yj w rzeczywistoci,
czy te ni. Przyjacika, ktra chciaa mi pomc, zaprowadzia mnie do pewnej
kobiety, obdarzonej pono nadnaturalnymi mocami. Bya to wielka kapanka
sekty. Straciam dla niej gow do tego stopnia, e przyprowadziam te mojego
ma,
dzieci,
krewnych,
przyjaci.
Wydawao
mi
si,
e
jestem
zahipnotyzowana. Ta kobieta mwia, e jest katoliczk i e jest Chrystusem
reinkarnowanym. Pozwolia mi uwierzy, e uzdrowia moj crk cierpic na

26

epilepsj i nakazaa zaprzesta podawania lekarstw. Kilka dni pniej moja crka
zapada w piczk i tylko cudem zostaa uratowana.
Wspominam te seanse uzdrowicielskie, nazywane "harmonizacjami", z
przeraeniem. Gdybym poznaa egzorcyst, uniknabym tych cierpie ja i moja
crka, ktra po modlitwach pewnego egzorcysty nie miaa ju kryzysw epilepsji.
W 1984 r. z radoci spodziewaam si pitego dziecka, ale byam zbyt saba.
Dopiero co przeszam okres dziwnych chorb, migren, zawrotw gowy, ktre
dziwiy lekarzy. Poroniam w drugim miesicu. Straciam duo krwi i koniecznym
byo dokonanie wyyeczkowania. Tu czeka na mnie Pan, posyajc do mnie
swoj Matk, aby mnie pocieszya. Byo to nadzwyczajne dowiadczenie, ktre
doprowadzio mnie z powrotem do Boga. Wydawao mi si, e Matka Boa
towarzyszya mi w moim szpitalnym pokoju. Wyrzucaa mi moj przeszo i
prosia, bym j naladowaa. Zgodziam si na to z radoci, poniewa czuam si
pena pokoju i wiata.
Nastpny okres by bardzo ciki. Z jednej strony Matka Boa pomagaa mi
oczyci moj pen brudw podwiadomo, z drugiej strony zy duch podsuwa
mi straszne pokusy, wtpliwoci, bodce do powrotu na dawne drogi. Rwnie
przy tej okazji, gdybym poznaa egzorcyst, mogabym skorzysta z duej
pomocy. Nocami czuam fizycznie obecnego zego ducha, ktry powtarza mi:
"Dostan ci z powrotem".
Zwrciam si do kilku kapanw o pomoc, ale nie rozumieli nic z mojego stanu i
nie mieli adnego dowiadczenia w atakach diabelskich. Przepraszam, ale musz
wyzna, e dowiadczyam ich cakowitej ignorancji w tym zakresie.
Od 1988 r. prowadziam jeszcze silniejsze walki. Sama byam ju zdecydowana
trwa przy Bogu, wic zy duch wzi si za mojego ma i moje dzieci, dotykajc
ich niezrozumiaymi chorobami. W cigu trzynastu miesicy, czternacie nagych
pobytw w szpitalu. Jeszcze cisze byy ataki moralne, pokusy rozdzielenia
naszej rodziny.
W nocy budziam si nagle, pogrona w desperacji tak strasznej, e nie byam w
stanie modli si, pomimo, e bardzo tego pragnam. Rwnie nagle ten stan
znika i znowu mogam chwali Boga caym sercem.
Powracajc do modlitwy mylaam, e wyzwoliam si od zego ducha, niestety,
myliam si. Jego dziaanie stao si bardziej podwiadome, aby osabi mj opr.
Jeli szam na dzie skupienia, czuam, e opanowyway mnie obsesyjne
wtpliwoci, ktrym towarzyszyy desperacyjne myli. Jeli uczestniczyam w
pielgrzymce, powracaam z wraeniem, e zostaam pobita do krwi. Im bardziej
si modliam, im bardziej wysilaam si, by dobrze czyni, tym bardziej zy duch
dotyka mnie perfidnymi mylami.
Odczuwaam ble w caym ciele, cierpiaam na bezsenno, utrat pamici.
Nieraz mylaam, by zostawi rodzin i odej daleko. Przeyam, niezrozumiana
przez nikogo, dwa straszne lata, ktre mogy by lejsze lub ktrych mogam
unikn, gdybym dowiadczya pomocy egzorcysty.
Zrozumiaam to pniej, kiedy wreszcie, prawie przez przypadek, przypadek z
pewnoci spowodowany przez Niepokalan, spotkaam egzorcyst, ktry pomg
mi wyj z tego dugiego tunelu blu i ciemnoci. Od kiedy zacz on modli si

27

nade mn, wszystko si zmienio. Nie znaczy to, e znikny ble, ale nabray
sensu, przeywam je wiadomie.
Egzorcyzm daje mi pogod ducha i spokj na kilka godzin. Kiedy nadchodzi od
nowa noc, modl si z wikszym zapaem i z penym zawierzeniem woli Pana.
Potrafi te zrozumie i kocha bardziej moich bliskich, ktrzy teraz, czuj si
zrozumianymi, maj do mnie cakowite zaufanie.
Moje ycie duchowe rozwija si poprzez wzrastajce pragnienie ycia w jednoci
z Bogiem. Rwnie moje krzye, przeywane w wietle mki Chrystusa, nie ci
mi wicej. Prowadz jeszcze walk, ale dowiadczam te chwil prawdziwego
pokoju i prawdziwej radoci. Widz cig popraw wraz z postpem
egzorcyzmw.
Skoczyam. Chciaabym jeszcze powiedzie, nie chc jednak wdawa si w
polemik, e mj biskup i kapani z mojej diecezji gosz wci swoj solidarno
z biednymi. A czy nie s wielkimi biednymi, bardzo potrzebujcymi pomocy ci,
ktrych drczy zy duch? Od osiemnastu lat nale do tych biednych, ale wszyscy
kapani, z ktrymi rozmawiaam, nie zrozumieli nic, wanie nic, z mojej biedy i
nie udzielili mi adnej pomocy. A przecie Jezus powiedzia: " W moje imi
wypdza bdziecie ze duchy!"
Wydaje mi si, e jest to zadanie, nakaz i obowizek bardzo wyrany.
Znalazem suszn drog. Nazywam si Aleksander i mieszkam w Rzymie.
Od okoo piciu lat drczony byem fizycznie przez zego ducha. Byo to tak,
jakby kto wbija mi igy w cae ciao, zwaszcza w yciowe organy. Czuem
ukszenia, ciosy noem i podobne cierpienia. Byem u wszystkich egzorcystw w
Rzymie, uczszczaem na spotkania rnych grup charyzmatycznych, ale
wszystko bez skutku. Jestem wdziczny wszystkim, bo od wszystkich uzyskaem
pomoc, nawet jeli nie uzdrowienie.
Od okoo roku znalazem waciw drog cakowitego wyzwolenia: codzienna
Msza wita i post. Z mojego dowiadczenia wynika, e jest to najpotniejszy
sposb prowadzcy do uzdrowienia, po spowiedzi z grzechw i Komunii witej.
Ta forma wskazana nam jest wyranie przez Jezusa w Ewangelii wg w.
Mateusza: "Ten rodzaj zych duchw wyrzuca si tylko modlitw i postem" (Mt
17,21). Teraz dzikuj i chwal Pana za wszystkie cierpienia, jakie dopuci na
mnie i moj rodzin, albowiem dostrzegem ich warto.
Zauwamy rnic midzy dwoma przytoczonymi przykadami. S to rne
odmiany zych duchw; chc one na rny sposb owadn ciaem i w tych
wypadkach modlitwa, sakramenty, post, ktry jest do zrealizowania na rne
sposoby, potrzebne s zawsze.

SZATAN W AKCJI
"Lecz gdy ludzie spali, przyszed jego nieprzyjaciel (diabe, nieprzyjaciel
Boga) i nasia chwastu midzy pszenic" (Mt 13,25). Tego typu sytuacje zdarzaj
si w kadym czasie, ale w naszych czasach przybieraj formy bardziej
bulwersujcej poniewa w przeciwiestwie do czasw, w ktrych zostaa
opowiedziana ta przypowie, dzisiaj ludzie nie chc ju wierzy ani w obecno
chwastw, ani tym bardziej w istnienie nieprzyjaciela, diaba.

28

Naleaoby chyba powiedzie, e dzisiejsi sudzy pi bardzo cikim snem.

Wskazalimy trzy przyczyny, ktre czciowo wyjaniaj oporno wspczesnego
duchowiestwa katolickiego w traktowaniu tego problemu: brak przygotowania
teologicznego, brak dowiadczenia, rozprzestrzenianie si bdw doktrynalnych.
A przecie osoby odpowiedzialne za Koci nigdy nie zaprzestay nauczania na
ten temat.
W ostatnich czasach staa doktryna biblijno-teologiczna dotyczca szatana i jego
dziaalnoci zostaa potwierdzona w osiemnastu tekstach Soboru Watykaskiego
II, w trzech przemwieniach Pawa VI, w dziesitkach przemwie Jana Pawa II.
S to wic wypowiedzi jak najbardziej autorytatywne i bezporednie, o ktrych
Homer powiedziaby: "Biedne moje wiersze, oddane na wiatr".
Wstrzsem, ktry odbi si szerokim echem przynajmniej w mediach wieckich,
byo wystpienie Pawa VI. W swojej homilii w uroczysto witych Piotra i
Pawa, 29 czerwca 1972 roku, zgorszy wiat laicki, mwic o szatanie: "Przez
jakie szpary wdar si odr szatana do wityni Boga (...) Rwnie w Kociele
krluje ten stan niepewnoci. Wierzono, e po Soborze przyjdzie soneczny dzie
dla historii Kocioa. Przyszed natomiast dzie pochmurny, burzowy, ciemny".
Ale fundamentalne przemwienie na temat diaba wygosi Pawe VI 15 listopada
tego samego roku. Zawar w nim pokrtce wszystkie elementy demonologii
biblijno-teologicznej oraz potpienie tych teologw, ktrzy rozsiali i wci
rozsiewaj bdy. W dodatku do rozdziau przytocz to przemwienie w caoci,
tutaj ogranicz si do niektrych tylko stwierdze. "Jakie s najwiksze potrzeby
Kocioa? Jedn z najwikszych potrzeb jest obrona przed tym zem, ktre
nazywamy zym duchem".
Jest to stwierdzenie pocztkowe, ktre stoi u podstaw rozwaania. Aby jednak
caa dyskusja dotyczca szatana bya widziana w jej waciwych granicach, w
ramach powszechnego planu Boego, papie zaraz dodaje, e zanim zacznie si
mwi o dziaalnoci zego ducha, naley spojrze na powszechny plan
stworzenia: "Jest dzieem Boga, ktre sam Bg, jako zewntrzne odbicie swojej
mdroci i swojej mocy, podziwia w jego istotowym piknie (...) Chrzecijaska
wizja kosmosu i ycia jest zwycisko optymistyczna".
Nastpuje z kolei inna obserwacja, nie tyle dla podkrelenia kontrastu, co dla
uzupenienia: "Czy ta wizja jest kompletna? Czy jest dokadna? Czy nie widzimy,
ile za jest w wiecie? Znajdujemy w nas i w naszym wiecie ciemnego agenta i
nieprzyjaciela, szatana". To tutaj nastpuje mocne uderzenie w niektrych
teologw naszej epoki: Zo nie jest ju tylko niedostatkiem, ale moc, bytem
ywym, duchowo zdeprawowanym i deprawujcym. To rzeczywisto
przeraajca, tajemnicza i budzca lk. Ten, kto nie uznaje jej istnienia (...) albo
wyjania j jako pojciowe i fantastyczne uosobienie nieznanych przyczyn
naszych chorb, wychodzi poza ramy nauczania biblijnego i kocielnego".
W lad za Bibli papie przynagla: "Oto znaczenie, jakie przyjmuje ostrzeenie
przed zem (...) Jak mona nie pamita, e Chrystus trzy razy, odnoszc si do
szatana jako swojego przeciwnika, okrela go krlem tego wiata? w. Pawe
nazywa go bogiem tego wiata i kae mie si na bacznoci w walce toczonej w
ciemnoci, ktr my chrzecijanie musimy podj nie tylko z jednym szatanem,
ale z jego zatrwaajc mnogoci".

29

Nastpuje po tym wniosek: "szatan jest przyczyn pierwszej nieaski ludzkoci,

grzechu pierworodnego (...) Jest to historia, ktra wci trwa: pamitamy
egzorcyzmy chrzcielne i czste odniesienia Pisma w. i liturgii do agresywnej i
uciskajcej mocy ciemnoci. Jest to nieprzyjaciel numer jeden; jest to kusiciel w
najwyszym stopniu. Wiemy zatem, e ten ciemny i niepokojcy byt istnieje
naprawd i ze swoj zdradzieck przebiegoci wci dziaa. Jest to nieprzyjaciel
ukryty, ktry zasiewa bdy i niepowodzenia w historii ludzkiej".
S to sowa przejrzyste i mocne, ktre powinny by czsto powtarzane, dobrze
zapamitane, pogbione. W tym miejscu, przyjmujc za pewnik istnienie
szatana zdeprawowanego i deprawujcego oraz jego ciemnego i niepokojcego
dziaania, ogranicz si do przedstawienia takiego dziaania w formie
schematycznej. Dziki temu atwiej nam bdzie przej do dziaania
prewencyjnego i uzdrawiajcego, ktrego dowiadczenie egzorcystw nas
nauczyo.
Oczywicie my nie moemy zadowoli si tylko tym, co pisz teolodzy
duchowoci w swoich traktatach. Nasze zadania s zadaniami specjalistycznymi
dotyczcymi jednego szczeglnego aspektu, dziaalnoci szatana, dlatego
powinny by duo lepiej pogbione, opiera si na teorii i praktyce. Zmusza nas
to take do dokonywania oryginalnych wyborw dotyczcych choby terminologii.
Na razie nie ma w tej sferze jednomylnoci, ale mamy nadziej, e dojdzie si
do miarodajnych ucile na zakoczenie czynionych bada. Na przykad tekst
Rojo Marina mwi jedynie o pokusie, obsesji, optaniu. Stary Tanquerey jest
jeszcze bardziej zwizy. My potrzebujemy obszerniejszego rozwinicia tych
schematw, na ktrych pniej oprzemy ca nasz praktyk diagnozowania i
leczenia.
Pierwszy podzia, przy ktrym obstawa znany egzorcysta francuski De
Tonquedec, a ktry funkcjonowa ju przed nim i moemy go uzna za
powszechnie akceptowany, jest nastpujcy: szatan praktykuje dziaalno
normaln, pokus i dziaalno nadzwyczajn, ktra zawiera ca gam
diabelskich dolegliwoci o rnej sile i naturze.
Nad dziaalnoci zwyczajn, pokusami, nie zatrzymujemy si duej.
Ograniczymy si do stwierdzenia, i wszyscy s ich ofiarami do tego stopnia, e
sam Jezus zaakceptowa poddanie si tej prbie. Pokusy szataskie, wsplnie z
pierworodn skaz naszej natury (Biblia nazywa j podaniem) i wszelkimi
podaniami tego wiata, stanowi dla nas teren walki, ktra moe by okazj do
zdobywania zasug, tak i Biblia uwaa za bogosawiestwo zwycistwo wobec
pokusy (por. Jk 1, 12), gdy ma si moliwo czynienia za, a potrafi si go
unikn (por. Syr 31,11). Jak nie ulec? "Czuwajcie i mdlcie si, abycie nie
ulegli pokusie" (Mt 26, 41).
Duchowe zaangaowanie chrzecijanina skierowane jest na cigle wzrastanie w
dwch wielkich przykazaniach mioci: do Boga i do bliniego. Skierowane jest
te na korzystanie ze rodkw aski, ktre pozwalaj nam zwycia pokusy. Nie
zatrzymujemy si tutaj na tym pierwszym aspekcie, ktry w rzeczywistoci jest
nierozczny z drugim, czyli dotyczcym zapobiegania i obrony przed
nadzwyczajn dziaalnoci szatana.
Odnonie do dziaalnoci nadzwyczajnej przedstawi mj podzia, wyjaniajc
zastosowanie terminw, ktre pniej bd wystpowa w dalszej czci ksiki.

30

Przypominam, e nie istnieje tutaj terminologia oficjalna, a nawet powszechnie

zaakceptowana.
Zauwamy rwnie, e granice midzy jedn form a drug nie s dokadne:
moliwe s interferencje i czenie si wikszej iloci symptomw.
1. Dolegliwoci zewntrzne. Wskazujemy w ten sposb na te cierpienia
fizyczne (uderzenia, biczowania, potrcenia z rnymi konsekwencjami, upadki
przedmiotw, itp.), ktre spotykamy w yciu niektrych witych: Proboszcza z
Ars, w. Pawa od Krzya, o. Pio, itp. i ktre nie s tak rzadkie jak to si moe
wydawa. Odnosi si wraenie, e szatan dziaa pozostajc na zewntrz osoby.
Gdyby napotkao si na dziaanie od wewntrz, w tym wypadku chodzioby o
obecno jedynie prowizoryczn, ograniczon do czasu trwania dolegliwoci.
2. Optania diaboliczne. Jest to najcisza forma i pociga za sob sta
obecno szatana w ciele ludzkim, nawet jeli dziaanie szataskie nie jest cige:
przeplataj si okresy kryzysw i odpoczynku. Wystpuj objawy czasowej
blokady umysowej, intelektualnej, uczuciowej, blokady woli. Mog wyzwala si
gwatowne reakcje, posugiwanie si jzykami nieznanymi przez dan osob,
nadludzka sia, znajomo rzeczy ukrytych lub myli innych osb. Typowa
niech do witoci, ktrej czsto towarzyszy blunierstwo. Tutaj te trzeba by
bardzo ostronym wobec kamuflay szataskich.
3. Drczenia diabelskie. Trzeba zawsze mie na uwadze, e w przypadku
drcze istnieje wielka rnorodno objaww i spore s: midzy nimi rnice
pod wzgldem uciliwoci dla czowieka i mocy. Drczenia przybieraj formy
dolegliwoci sporadycznych, nieregularnych lub te dotykaj zdrowia, pracy,
uczu, relacji z innymi (niektre skutki: zdenerwowanie bez powodu, tendencja
do cakowitego wyizolowania si, itp.). Mog uderza w jednostki lub grupy,
take bardzo liczne .
4. Obsesje diabelskie. S to myli obsesyjne, czsto absurdalne, ale take, e
ofiara nie jest w stanie uwolni si od nich, dlatego yje w cigym stanie
wyczerpania, z uporczywymi pokusami do samobjstwa. (Prosz wzi pod
uwag, e samobjstwo jest pokus obecn rwnie w dwch poprzednich
przypadkach). Czsto powoduj jakby rozdwojenie osobowoci. Wola pozostaje
wolna, ale jakby gnbiona przez obsesyjne mylenie.
5. Nkania diabelskie. Poprzez to wyraenie nie wskazujemy na dolegliwoci
diabelskie w czowieku, ale na te, ktre dotykaj miejsc (domw, biur, sklepw,
pl, itp.), przedmiotw (samochodw, poduszek, materacw, lalek), zwierzt.
Przytaczaem ju wiadectwo Orygenesa, wedug ktrego rwnie w tych
przypadkach, ju od pierwszych wiekw chrzecijastwa, odprawiano
egzorcyzmy.
6. Przypominam na koniec wyraenie: poddastwo diabelskie, ktre wskazuje
na dobrowolne oddanie, gdy poprzez wyrany lub domylny akt osoba poddaje
si wadzy szatana. Mona stworzy szczeglne wizy, rwnie z przyczyn
niedobrowolnych, i mona w ten sposb popa w jedn z poprzednich form,
zwaszcza w form najcisz, czyli optanie diabelskie.
Kontynuujc nasz wykad, musimy jeszcze zobaczy, w jaki sposb mona
popa w te nadzwyczajne choroby diabelskie. Naley to wiedzie, aby umie im
zapobiec i wyzwoli si od nich. Wymieni cztery gwne przyczyny, z ktrych
dwie s zawinione, a dwie niezawinione.
1. Z czystego przyzwolenia Boga. Jest oczywiste, e nic nie zdarza si bez
Boego pozwolenia. Bg jednak nie chce nigdy za, cierpienia ani pokusy.
Obdarzajc nas wolnoci, pozwala na zo i umie wycign z niego dobro.

31

Jeeli chodzi o t pierwsz przyczyn, wiemy, e Bg moe pozwoli szatanowi

nka jak osob, aby zahartowa j w cnocie. Jest to biblijny przypadek Hioba;
czyli to, co przydarzyo si wielu witym lub bogosawionym. Przy tej okazji
pragn zaznaczy, e dolegliwoci diabelskie, same z siebie, nie mwi nam nic
odnonie do stanu aski osb, ktre s ich ofiarami.
2. Gdy pado si ofiar rzuconego uroku. Takie w tym przypadku ofiara jest
niewinna, ale istnieje wina ze strony tego, kto czyni czary i tego, kto je zamawia.
Urok jest szkodzeniem innym za porednictwem interwencji szatana. Moe by
zrealizowany w rny sposb: rzucenie uroku, wizanie, czary, przeklestwo, itp.
Nie zapominajmy, e mwimy o powanych sprawach, ktre z atwoci mona
mylnie zinterpretowa. Dlatego wobec obfitoci oszustw, sugestii, manii i tym
podobnych naley zachowa rozwag.
3. Z cikiego stanu zatwardziaoci w grzechu. Jest to ewangeliczny
przypadek Judasza. Jest to przypadek wielu ludzi, ktrzy oddali si perwersjom
seksualnym, gwatom, i narkotykom. Szczeglnie naleaoby tutaj podkreli
trudny przypadek zbrodni aborcji.
Wyzwolenie, gdy dochodzi do egzorcyzmw, wymaga duo duszego czasu.
Dzisiaj, gdy tak czsto mamy do czynienia z rozbiciem rodzin i upadkiem
moralnoci, ta trzecia przyczyna ciy jeszcze bardziej ni w dawnych czasach.
Dlatego zwikszya si znacznie liczba osb dotknitych chorobami diabelskimi.
4. Uczszczanie do miejsc i osb powicajcych si diabelskim
praktykom. Naley tu wymieni: uczestniczenie w seansach spirytystycznych,
czynienie czarw lub zasiganie porad u wrbitw, czarownikw, niektrych
kartomantw i tym podobnych, praktykowanie okultyzmu, przynaleno do sekt
satanistycznych lub uczestniczenie w rytach satanistycznych, majcych swj
szczyt w czarnych mszach. Dodajmy do tego wpyw rodkw masowego przekazu
przez takie formy, jak spektakle pornograficzne, filmy zawierajce gwat i horror,
propagowanie muzyki rockowej, kulminujcej w rocku satanicznym, majcym
swoje "kocioy", prcz stadionw i parkw, w prawie wszystkich dyskotekach.
Te formy dzisiaj eksploduj im bardziej upada wiara, tym bardziej zwiksza si
zabobon. Duchowni nie zrobili nic, aby si temu przeciwstawi albo przynajmniej
ostrzec przed tymi niebezpieczestwami. Nie waham si tego powtrzy z
powodu ich cakowitej ignorancji, rwnie wobec tego, co wyranie jest napisane
w Biblii.
Ta czwarta przyczyna jest rwnie jednym z motyww, dla ktrych obecnie
dolegliwoci szataskie s bardziej rozpowszechnione ni kilkadziesit lat temu,
zwaszcza wrd ludzi modych. Ten pobieny przegld stanowi podstaw w
podejciu do tego problemu, poniewa poza gwnymi zasadami odnonie do
istnienia i dziaania szatana trzeba zawsze bra pod uwag, jakie choroby szatan
moe spowodowa i jakie s ich przyczyny, aby mc im zapobiec i leczy te
dolegliwoci.

WIADECTWA
Pawe VI mwi o szatanie.
Ju 29 czerwca 1972 r. Pawe VI mwi wyranie o szatanie. Byy to mocne
sowa. "Odnosz wraenie, e przez jak szczelin wdar si odr szatana do
wityni Boga".

32

Papie nie waha si nazwa po imieniu tej negatywnej siy, ktra chciaaby zdusi
owoce Soboru: jej imi brzmi diabe. Jego przemwienie wywoao niemale
skandal w prasie midzynarodowej. Mwienie o diable na dzie dzisiejszy przecigali si w wypowiedziach dziennikarze to pragnienie powrotu do
redniowiecza. W swojej ignorancji, nie zdawali sobie sprawy, e jest to powrt
jeszcze bardziej wstecz: do Ewangelii, do historii biblijnej, do Adama i Ewy!
Kilka miesicy pniej, 15 listopada tego samego roku, na audiencji generalnej
Ojciec wity uzna za stosowne powrci do tego tematu, przemawiajc jeszcze
dobitniej i przypominajc cae nauczanie biblijne i kocielne w tej materii.
Przytaczam to przemwienie, przepisujc go z nagrania. Wczeniej cytowaem je
ze zmianami opublikowanymi w L'Osservatore Romano.
Wpadem na pomys, by poruszy dzi bardzo dziwny temat, ktry jednak mieci
si w ramach nauk wygaszanych na tych duszpasterskich audiencjach.
O czym mwimy? Mwimy o potrzebach Kocioa.
A jedn z potrzeb, ktra zatrzymuje dzisiejszego ranka moj uwag, jest ta
dziwna i trudna obrona., Ta myl o obronie przeladuje mnie. Przeciwko komu?
w. Pawe mwi, e musimy walczy. Wiedzielimy o tym; ale przeciwko komu?
Wiele razy mwi on, e musimy walczy i to walczy jak onierze. Nie musimy
walczy przeciwko rzeczom widzialnym, przeciwko ciau i krwi. Mamy stoczy
walk, ktr ja nazywam "walk w ciemnoci". Musimy walczy przeciwko
duchom, ktre wdzieraj si w atmosfer naszego ycia. Innymi sowy, musimy
walczy przeciwko szatanowi. Nie myli si ju o tym.
Ja natomiast chciabym przynajmniej tym razem przywoa myl dotyczc tego
strasznego i nieuniknionego tematu. Mamy do czynienia z walk przeciwko temu
niewidzialnemu nieprzyjacielowi, ktry zatruwa nasze ycie i przed ktrym
musimy si broni.
Dlaczego nie mwi si ju o tym? Nie mwi si o tym, bo nie ma widzialnego
dowiadczenia. Te rzeczy, ktrych si nie widzi, uwaa si za nie istniejce.
Natomiast walczymy ze zem. Ale co to jest zo? Zo jest niedostatkiem, jest
pewnym brakiem. Kto jest chory, brak mu zdrowia, komu innemu brakuje
pienidzy i le si czuje. I tak dalej.
Tutaj jednak rzeczy maj si inaczej. I to dlatego rzecz staje si przeraajca:
nie jest ju ona niedostatkiem, brakiem wobec ktrego stajemy, zem
polegajcym na braku skutecznoci. Staje przed nami zo skuteczne; zo
istniejce; zo, ktre jest osob; zo, ktrego nie moemy ju kwalifikowa jako
degradacj dobra. Mamy tutaj do czynienia z absolutn afirmacj za.
Przeraa nas to i powinnimy si tego ba. Ten, kto nie uznaje istnienia tej
przeraajcej rzeczywistoci wychodzi poza ramy biblijnego i kocielnego
nauczania. Jest to rzeczywisto tajemnicza. A jeeli kto mwi: "Ja o tym nie
myl, to znaczy, e: "Ty nie mylisz z Ewangeli".
Dlaczego? Dlatego, e Ewangelia pena jest, powiedziabym nawet zapeniona,
obecnoci szatana. I jeeli chc was wprowadzi w klimat Ewangelii, w jej
atmosfer, psychologi, mentalno ewangeliczn, musz przynajmniej
odczuwa t tajemnicz obecno. W przeciwnym razie nie zdoam jej uchwyci.
Nie chc snu fantazji ani popycha ludzi do zabobonw, ale rzeczywisto taka
istnieje. A Ewangelia mwi nam o niej, powtarzam, na wielu, wielu stronach. Oto
zatem znaczenie, jakie przyjmuje pouczenie o zu dla naszej waciwej

33

chrzecijaskiej koncepcji wiata, ycia, zbawienia. To znaczenie byo nam

ukazywane najpierw przez samego Chrystusa. I ile to razy!
Najpierw, w ramach historii ewangelicznej, na pocztku swego ycia publicznego
Pan zechcia stoczy bitw, wypowiadajc j. Dowiadczy wtedy tych trzech
synnych pokus. Jest to jedna z najbardziej tajemniczych stron Ewangelii, ale
jake bogata w znaczenie. Trzy pokusy Chrystusa, na temat ktrych wielki
powieciopisarz Dostojewski w swoim arcydziele przeprowadza, mona by rzec,
katechez.
Co chce nam powiedzie Chrystus, spotykajcy si z godem? W tej pokusie
zawarty jest cay wspczesny materializm. Chrystus spotyka si nastpnie z
pokus duchow: "Jeli jeste Synem Boym, rzu si std w d! Jest bowiem
napisane: Anioom swoim rozka o Tobie, eby Ci strzegli". Oto duchowa
zarozumiao. A pniej pycha: "Tobie dam potg i wspaniao tego wiata,
jeli upadniesz i oddasz mi pokon".
A Jezus odrzuca te pokusy: "Id precz, szatanie!" Pniej przybywaj anioowie,
by Go karmi i towarzyszy Mu. Naprawd jest nad czym si zadziwi. Rwnie
sama egzegeza tego ewangelicznego fragmentu jest zdumiewajca.
A jak nie wspomnie o tym, e Chrystus trzykrotnie zego ducha definiuje? W jaki
sposb? Odnoszc si do szatana jako swojego przeciwnika, nazywa go: "Krlem
tego wiata". Istnieje pewna ksika w jzyku angielskim, ktra nazywa go:
"Wadc wiata".
Kim jest wadca wiata? Jezus mwi: "Krlem wiata jest diabe". Wszyscy
znajdujemy si pod ukrytym panowaniem, ktre nas nka, kusi, czyni nas
chorymi, niepewnymi, zymi, itp. Nastpnie, jeli przyjrzycie si wielu scenom
ewangelicznym, to zauwaycie: optany tu, inny optany tam, a Jezus uzdrawia
tego, uzdrawia tamtego, itd.
Kolej na w. Pawa. Ten poniewa jego nauka jest jakby echem Ewangelii,
nazywa szatana na jednej ze stron Drugiego Listu do Koryntian "bogiem tego
wiata". Kto mgby kiedy pomyle, by okreli go mianem przysugujcym
najwyszemu Bytowi, Bogu? Moglimy, na ustach apostoa, odnale ten tytu
przyporzdkowany do szatana: "bg tego wiata". Nastpnie w. Pawe jest tym,
ktry ostrzega nas, o czym wam mwiem wczeniej, e powinnimy walczy
take z duchami, nie wiedzc gdzie s, jakie s, itp. A nastpnie uczy nas, jakiej
terapii powinnimy uy, jakiej obrony, rwnie wobec tego rodzaju rnych
nieprzyjaci. Nie mwi o innych autorach, aby nie przedua, ale na razie
moemy znale ich w caej literaturze chrzecijaskie.
A w liturgii, czy nie znajdujecie we wszystkich momentach odniesienia do zego
ducha? Wemy pod uwag chrzest: skrcono teraz egzorcyzm chrzcielny, nie
wiem, czy bya to rzecz do realistyczna i trafna (Zauwamy to publiczne i
wyrane niezadowolenie Papiea, ktre znajduje oczywicie poparcie u
egzorcystw - przyp. autora), ale nie zapomniano o nim.
Chrzest jest pierwszym aktem Boej Opatrznoci, poprzez ktry Bg
oddala
tego
miertelnego
nieprzyjaciela,
bdcego
rwnie
nieprzyjacielem czowieka, szatana.
Dlaczego? Dlatego, e od upadku Adama, zaraz na pocztku, (na samym
pocztku, zanim pojawi si czowiek, szatan by gwn postaci) szatan zdoby
pewn wadz nad czowiekiem, spod ktrej tylko odkupienie Chrystusa moe nas
wyzwoli. Jest to historia, ktra wci trwa, poniewa grzech pierworodny jest

34

dziedzictwem, ktre si szerzy nie przez win czy przypadek, ale ktre nabywa
si przez narodzenie.
Bycie narodzonymi oznacza bardziej bycie w ramionach szatana ni w ramionach
Boga. Chrzest wybawia z tej niewoli, czyni nas wolnymi i dziemi Boymi. Zatem
szatan jest nieprzyjacielem numer jeden.
Jakie jest jego dzieo?
Jest to dzieo kuszenia, wykorzystywanie nas samych przeciwko nam samym.
Jest on (szatan) wrogiem, kusicielem w najwyszym stopniu.
Wiemy wic, e ten ciemny i niepokojcy byt (diabe) istnieje naprawd,
oraz ze zdradzieck przebiegoci wci dziaa. Jest ukrytym wrogiem,
ktry sieje bdy, niepowodzenia, upadki, degradacje w historii ludzkiej.
Trzeba wspomnie - to rwnie jest czysta Ewangelia przypowie ukazujc
chwasty zasiane w zbou. Robotnicy polowi, rolnicy, dziwili si: "Ale kto zasia
zo w wiecie?" Waciciel pola, ktry jest figur Boga, odpowiada: Inimicus homo
hoc fecit - nieprzyjaciel czowieka to uczyni" .
Zo rozsiane po wiecie ma swoje rdo osobowe i zamierzone. To Bg toleruje,
wicej, prawie e broni takiej sytuacji: "Nie wyrywajcie chwastw, abycie
wyrywajc chwasty nie wyrwali rwnie ziarna. Przyjdzie dzie, ostatni dzie, w
ktrym dokonane zostanie rozdzielenie, a sd ten bdzie nieodwoalny" .
Ewangelia nazywa szatana rwnie "zabjc ju od pocztku", nazywa
go "ojcem kamstwa". Jest podstpn i zdradzieck istot zastawiajc
puapki, zmierzajc do zachwiania moraln rwnowag czowieka. On
jest perfidnym i przebiegym czarodziejem, ktry umie wkrada si w
psychik kadego. Potrafi znale otwarte drzwi, przez ktre wchodzi:
przez zmysy, fantazj, podanie, ktre dzisiaj nazywaj bodcem, czy
nie? Znajduje otwarte drzwi w utopijnej logice i nieuporzdkowanych
stosunkach spoecznych: przez ze towarzystwo, ze widzenie wiata.
Wkrada si w nasze dziaanie, aby wprowadzi tam odstpstwa, na
pozr
zgodne
ze
strukturami
fizycznymi
lub
psychicznymi
i
instynktownymi, gbokimi i pobudzajcymi nasz osobowo, a w
rzeczywistoci tak bardzo niszczce (oto jest podstp pokusy).
Wykorzystuje nasz tkank, aby przenikn do naszej psychiki.
To byoby tyle na temat szatana i wpywu, jaki moe on mie na pojedyncze
osoby, jak rwnie na wsplnoty, na cae spoeczestwo lub wydarzenia. Byby to
bardzo wany rozdzia doktryny katolickiej do przestudiowania na nowo,
poniewa dzisiaj nie jest on zbytnio studiowany.
Niektrzy sdz, e mona znale w studiach psychoanalitycznych lub
psychiatrycznych albo (zwaszcza w Ameryce) w seansach spirytystycznych
prawie rekompensat, umoliwiajc zdefiniowanie czegokolwiek z tej tajemnicy
diaba. Lkaj si niektrzy, e mona popa - inni natomiast okazuj si wolni
od uprzedze - w stare teorie manicheizmu, majce podwjn zasad: Bg albo
diabe, albo te w straszne dywagacje fantastyczne i przesdne.
To atwe, prawda. Dzisiaj woli si raczej pokazywa siebie silnymi, wolnymi od
przesdw, pozowa na realistw, na ludzi konkretnych. Rwnoczenie daje si
wiar wielu nieuzasadnionym przesdom magicznym i ludowym, zabobonom:
biada liczbie 13, biada, jeli zrobisz co, takiego a takiego. Niby dlaczego wierzy
si w te wymylone rzeczy, ma si skrupuy, przestrzega ich przesadnie,

35

naraajc si na miech. A kiedy Pan mwi: "popatrzcie, e jest co zupenie

innego!" nie wierzy si. Nasza doktryna, kiedy chcemy mwi o diable, staje si
niepewna, ale kiedy chcemy mwi o nas kuszonych przez diaba, wtedy staje si
bardziej ni pewna. Nasza ciekawo pobudzona jest pewnoci rnorakiego
istnienia. To rwnie wane: nie istnieje tylko jeden diabe. Pamitacie o
optanym z Gerazy: "Jakie jest twoje imi?" "Nazywam si Legion", co oznacza
armia. Armia diabw zaatakowaa tego nieszcznika, ktrego Chrystus
wyzwoli. Ze duchy weszy w wielkie stado wi i rzuciy si w jezioro Genezaret,
ku wielkiej rozpaczy biednych hodowcw i mionikw tych zwierzt.
Odpowiedzie sobie trzeba teraz na dwa pytania. Pierwsze, to: "Czy s znaki?
Czy s znaki i jakie , obecnoci diabelskiej?" A drugie pytanie: "Jakie s rodki
obrony przed tak podstpnym niebezpieczestwem?" Mona by o tym dugo
rozprawia, ale posu si skrtem.
Odpowied na pierwsze pytanie; wymaga wielkiej ostronoci. Jakie s znaki?
Nawet jeli znaki obecnoci szatana wydaj si niektrym, takie spord Ojcw
na przykad Tertulianowi, zupenie przekonujce: "To oczywiste, e to diabe!, to
nie jest to takie atwe do stwierdzenia. Szczliwy on, e posiada tak bystre oko!
My natomiast moemy przypuszcza, e mamy do czynienia ze zgubn
dziaalnoci diaba tam, gdzie negacja Boga staje si zdecydowana. Tam jest
nieprzyjaciel, poniewa my jestemy prowadzeni ku Bogu, a spotykam si z
negacj radykaln, ostr, trudn i skrupulatn, jak to tylko jest moliwe. Negacja
radykalna. Czy syszelicie o mierci Boga? Kto mgby wymyli podobn rzecz?
Tam, gdzie kamstwo jawi si obudnym i silnym wobec ewidentnej prawdy, gdzie
brakuje mioci, gdzie ona wygasa, gdzie jest egoizm zimny i okrutny - za tym
musi sta nacisk diaba. Take tam, gdzie imi Jezusa jest kwestionowane z
nienawici wiadom i hard. w. Pawe mwi: "Kto neguje Jezusa Chrystusa
anatema si (niech bdzie potpiony)". Potpienie odnosi si do nieprzyjaciela,
ktry stoi za negujcym czowiekiem. Tam, gdzie duch Ewangelii jest faszowany
i zaprzeczany, i gdzie ostatnie sowo naley do rozpaczy, tam jest zwycistwo
diaba.
Ta diagnoza, ktr omielamy si teraz zgbia i potwierdzi, jest zbyt rozlega i
trudna. Nie pozbawiona jest jednak dramatycznego zainteresowania, ktremu
rwnie literatura wspczesna powicia sawne strony. Istnieje obszerna
literatura na temat diaba, stworzona przez wielkich pisarzy, wielkich autorw.
Niektrzy sigali po piro dla wysawiania go, a inni natomiast dla
zdemaskowania diaba w jego postaci najbardziej zawoalowanej, najgbszej.
Jednym z autorw, ktry wiele o tym mwi, z wielk mdroci, i w tym
przedmiocie sta si jednym z pierwszych twrcw naszych czasw, jest
Bemanos. Czy syszelicie kiedy o nim? Napisa Souls le soleil de Satan, (Pod
socem szatana) i wiele innych ksiek, ktre mwi wanie o fenomenologii
szatana w duszach, o tym, jak umie rozprasza, i rozbija. To znaczy, e nie jest
to temat z pogranicza snw i marze, lub nalecy do rozkosznych historii czy do
fantazji. Wspomniani autorzy prbuj wychwyci na palecie ludzkiej psychologii,
jakie lady diaba, zego ducha.
My wiemy, pisze ewangelista w. Jan, e pochodzimy od Boga, tak, ale te
wiemy, e cay wiat totus in maligno positus est, poddany jest wadzy. za,
Zego: to jest osoba.

36

I to jest to, co mona powiedzie na temat pierwszego pytania: jak odrni?

Vigilate et orate ut non intretis in tentationem (Czuwajcie i mdlcie si, abycie
nie poddali si pokusie).
Drugie pytanie brzmi; Jaka jest przed nim obrona? Jak obron mog
zastosowa, aby uchroni moj dusz, moj nieskazitelno, przed zakusami
szatana? Odpowied jest atwiejsza do sformuowania, cho pozostaje trudna do
realizacji. Moemy powiedzie tak: to wszystko, co broni nas od grzechu,
ochrania nas samo przez si od niewidzialnego wroga.
1. aska jest ostateczn obron. Oto widzimy, jak bardzo obecnie
zaniedbywane jest przystpowanie do sakramentw, zwaszcza do sakramentu
pokuty. To wielkie niebezpieczestwo, poniewa z tego powodu brakuje nam
wystarczajcej aski do przeszkodzenia najedcy, ktry nas napada.
2. Niewinno. Niewinno staje si twierdz. Dziecko jest silniejsze od nas
wobec diaba, poniewa jest niewinne. Kady pamita, jak bardzo pedagogia
apostolska posugiwaa si symbolik onierskiego uzbrojenia dla ukazania cnt,
ktre mog uczyni chrzecijanina niepokonanym.
w. Pawe opisuje cae uzbrojenie rzymskie: no hem - zbawienia, no pancerz,
no miecz, itd. Poniewa osony, czynice mocnymi, s wielorakie. A
chrzecijanin, aby by czujnym i silnym i aby walczy, musi odwoa si do
jakiego specjalnego wiczenia ascetycznego, ktre pomoe mu oddali niektre
ataki szataskie. Tego rwnie uczy nas Jezus rnwicy do apostow, ktrzy nie
zdoali wypdzi zego ducha: "C, tego diaba trzeba wypdzi modlitw i
postem".
Oto rodki, dziki ktrym mona odnie zwycistwo w wielu potyczkach z
szatanem. Aposto ponadto podpowiada mistrzowsk lini obrony: "Nie pozwl
si zwyciy, ale stawaj si coraz lepszym. "Zwyciaj zo dobrem".
Zatem, ze wiadomoci obecnych przeciwnoci, w jakich dusze, Koci, wiat
si znajduj, starajmy si nada gbszego znaczenia i skutecznoci
zwyczajnemu wezwaniu z naszej gwnej modlitwy: "Ojcze nasz, wybaw nas od
zego!" A temu przyda si nasze apostolskie bogosawiestwo.
Zgubny wpyw niektrych gatunkw muzyki.
Rni pisarze katoliccy jak; Piero Mantero w ksice Satana e lo stratagemma
della coda czy Corrado Balducci w Adoratori di Satana ostrzegali ju przed
zgubnymi
konsekwencjami
rocka
satanistycznego.
Przytocz
niektre
fundamentalne fragmenty z czasopisma Lumiere et Paix (maj-czerwiec 1982 r.,
s. 30). Dziaa w Stanach Zjednoczonych, rozszerzone pniej na skal
midzynarodow, stowarzyszenie WICCA (w tumaczeniu: Stowarzyszenie
Czarownikw i Spiskowcw). Ma ono wielu czonkw, posiada trzy wytwrnie
pytowe, a kada pyta pochodzca z tych wytwrni ma za cel przyczynia si do
demoralizacji i dezorganizacji wewntrznej psychiki ludzi modych. Czonkowie
WICCA praktykuj satanizm i sami powicaj si szatanowi.
Kada ze wspomnianych pyt opisuje dokadnie stany duszy, ktre odpowiadaj
uczniom szatana, i zaprasza suchaczy do oddawania mu chway, sawy, czci.
Sawna grupa, Rolling Stones, majca zwolennikw na caym wiecie, take
naley do sekty satanistw z rejonu San Diego. Muzycy tej grupy
rozpowszechniaj w wielu piosenkach te same idee co wykonawcy z krgw
WICCA, poniewa s osobami praktykujcymi kult szatana.

37

Bardzo znana jest rwnie inna organizacja Carry Funkell, ktra produkuje
podobny typ muzyki. Wszystkie te stowarzyszenia i organizacje stawiaj sobie
przede wszystkim za cel popularyzowanie nagra majcych prowadzi modych
do satanizmu, czyli do kultu szatana.
Nagrania powicone szatanowi opieraj si na czterech zasadach:
1. Maj specyficzny rytm, nazywany beat, ktry skania do naladowania
ruchw charakterystycznych dla stosunkw seksualnych. Nagle suchacze czuj
si wcignici w pewien rodzaj szalestwa. To dlatego zanotowano wiele
przypadkw historii spowodowanych przez cige suchanie takich nagra. Jest to
rezultat podraniania instynktu seksualnego przy pomocy beat, o ktrym
mwilimy.
2. W kompozycjach muzycznych uywana jest okrelona intensywno
dwiku, wybrana z rozmysem dla osignicia siy 7 dB, przewyszajcych
tolerancj systemu nerwowego. Wszystko jest dokadnie zaplanowane: kiedy kto poddaje si tej muzyce przez pewien czas, narasta w nim pewien typ
depresji, buntu, agresji. Nie zdajc sobie z tego w peni sprawy, suchacz
dochodzi do stwierdzenia: "Tak naprawd, to ja nie zrobiem nic zego: suchaem
tylko muzyki przez cay wieczr" (w ten sposb myli rwnie wielu rodzicw i
wychowawcw, zupenie niedowiadczonych na tym polu). Jest to natomiast
przewidziana i dobrze zaplanowana metoda do osignicia konkretnego
rezultatu: doprowadzenia suchaczy do stanu zamieszania i nieporzdku, ktry
popycha ich do szukania realizacji - beat, czyli rytmu, ktrego suchali przez cay
wieczr.
W ten wanie sposb dochodzi si rwnie do rekrutacji nowych adeptw
satanizmu, a jest to kocowy cel, jaki stawiaj sobie autorzy wspomnianych
kompozycji.
3. Trzeci regu jest przekazanie sygnau podprogowego. Chodzi o
przekazanie sygnau bardzo wysokiego, nie dajcego si usysze, sygnau
naddwikowego, ktry dziaa na podwiadomo. Jest to dwik oguszajcy, rzdu okoo 3000 kilocykli na sekund, ktrego nie mona przechwyci wasnymi
uszami, wanie dlatego, e jest ponad dwikowy. Wyzwala on w mzgu pewn
substancj, ktrej efekt dziaania jest dokadnie taki sam jak narkotykw.
Suchacz otrzymuje narkotyk naturalny, wyprodukowany przez mzg w
nastpstwie tych bodcw, ktre zostay przekazane, nie zdajcych sobie z tego
sprawy. W pewnym momencie czujemy si dziwnie. Ten osobliwy stan prowadzi
czowieka do poszukiwania prawdziwego narkotyku lub do brania wyszych
dawek, jeli ju kto jest uzaleniony.
4. Istnieje rwnie czwarty element: rytualna konsekracja kadej pyty w
czasie czarnej mszy. Zanim pyta zostanie wprowadzona na rynek, zostaje
powicona szatanowi poprzez szczeglny rytua, ktry jest prawdziw form
czarnej mszy.
Jeli par razy zadalicie sobie trud przeanalizowania sw niektrych piosenek
(sw, ktre czasami s ukryte i dadz si uchwyci jedynie przy suchaniu pyty
do tyu, w kierunku odwrotnym), zorientowalicie si, e gwne tematy s
zawsze takie same: bunt przeciwko rodzicom, przeciwko spoeczestwu, przeciw
temu wszystkiemu, co istnieje. Do tego dochodzi wyzwolenie wszystkich
instynktw seksualnych, moliwo stworzenia pastwa anarchicznego, aby
doprowadzi do powszechnego zwycistwa szatana. Istniej rwnie hymny
bezporednio powicone szatanowi. Wystarczy wzi na przykad piosenk
Hair, aby znale w niej cztery czci powicone kultowi szatana.

38

Po tym, co powiedzielimy, kto omieliby si zanegowa niebezpieczestwo

wpywu Zego, ktry ma wielu wsplnikw na drodze buntu i nienawici? Czytamy
w Ksidze Apokalipsy: "I rozgniewa si Smok na Niewiast, i odszed rozpocz
walk z reszt jej potomstwa, z tymi, co strzeg przykaza Boga i maj
wiadectwa Jezusa" (Ap 12,17).

JAK ROZPOZNA OBECNO DIABELSKICH WPYWW

Przechodzimy do sedna problemu, ktry nas interesuje: jakie s objawy, z
ktrych mona wywnioskowa, e dolegliwo jest szataska, a nie ma
pochodzenia naturalnego. W oparciu o rezultaty tej analizy mona dopiero
wskaza drog zaradzenia zu, czy to przez pomoc lekarza, czy przez modlitw o
uwolnienie, czy te przez egzorcyzm.
To, co przedstawiamy, jest owocem dowiadczenia, ale ma warto bardzo
osobist. Niewielka ilo regu proponowanych przez Rytua jest naprawd
niewystarczajca, a nie istniej ksiki dotyczce tego argumentu. Dlatego
rwnie wrd egzorcystw sposb postpowania jest bardzo rny, w zalenoci
od osobistego dowiadczenia.
Niektrzy pomagaj sobie proszc o wypenienie pewnego formularza z
pytaniami. Inni, jest ich wicej, przesuchuj osob zainteresowan i krewnych:
bardzo wane jest rwnie wiadectwo krewnych, poniewa czsto ten, kto jest
dotknity tymi szczeglnymi dolegliwociami nie jest w stanie zda sobie sprawy
dokadnie ze swojego postpowania i swoich reakcji.
Przebieg postpowania diagnostycznego jest bardzo wany, poniewa na tej
drodze rozpoznaje si czy stajemy wobec dolegliwoci o pochodzeniu diabelskim.
Powiemy te od razu, e dla postawienia waciwej diagnozy wymagane s rne
objawy (jeden tylko objaw, nawet znaczcy, nie moe nigdy wystarczy).
Jednake tylko poprzez egzorcyzm osiga si pewno moraln.
Ja sam rozpoczynam badanie od krtkiej rozmowy, aby upewni si, czy chodzi o
objawy "podejrzane". Jeli ich brakuje (jak to si czsto zdarza), ograniczam si
jedynie do udzielenia porady, stosownej do danego przypadku, ale nie umawiam
si nawet na spotkanie. Trzeba zaznaczy, ze tego pierwszego "badania" zwykle
dokonuj telefonicznie lub listownie, dlatego jest ono krtkie. Taka metoda staa
si nieodzowna ze wzgldu na wielki napyw prb.
Jeli dostrzegam "podejrzane" oznaki, umawiam si na spotkanie i rozpoczynam
od egzorcyzmu badajcego, ktry moe by duszy lub krtszy, zalenie od
reakcji, jakie spotykam. Prosz zwrci uwag na aspekt, ktry uznaj za
podstawowy! Uwaam, e egzorcyzm ma nie tylko efekt leczcy (wyzwolenia),
ale rwnie i przede wszystkim diagnostyczny. Bardzo interesujca jest
obserwacja zachowania osoby egzorcyzmowanej podczas egzorcyzmu. Czsto
jednak jeszcze waniejsze jest poznanie efektu egzorcyzmu po upywie kilku dni.
A w wielu przypadkach istotnym jest branie pod uwag przemian, jakie si
dokonuj podczas egzorcyzmw, zarwno do zachowania si osoby, jak i
konsekwencji w jej codziennym yciu. Niekiedy zdarzao mi si, e dopiero po
caej serii egzorcyzmw moliwym byo postawienie pewnej diagnozy. Innymi
razy zachowanie osoby egzorcyzmowanej przechodzio przez cakowicie nie do
przeprowadzenia w czasie egzorcyzmw, ale tak, e coraz lepiej ujawniao
natur choroby i dopomogo do osignicia wyzwolenia.

39

W pocztkowym przesuchaniu pytam zgaszajcych si do mnie ludzi, dlaczego

pomyleli o zwrceniu si do egzorcysty i na podstawie jakich objaww to
uczynili.
Czsto wypywaj w rozmowie motywy banalne i wtedy w kilku sowach odsyam
zainteresowanych. Podam kilka przykadw.
- "Syszaem o chorobach diabelskich i chciabym zobaczy, czy ich nie mam".
Mwica to osoba jawi si jednak wolna od jakichkolwiek znaczcych objaww.
"Prosz si, modli, przystpowa czsto do sakramentw, y zgodnie z prawem
Pana i oddali od siebie faszywe obawy" - odpowiadam i przypadek jest
zamknity.
- "Ojcze, mj syn staje si nerwowy. Boj si, e mu co zrobiono". Tu rwnie z
odpowiedzi na moje pytania wynika brak jakiegokolwiek objawu, tak e oddalam
wszelkie podejrzenie. Udzielam wtedy zwykych, oglnych rad i wystarczy.
- "Ojcze, mj m zostawi mnie i poszed z inn kobiet. On mnie tak bardzo
kocha! Na pewno rzucono na niego czary". Rwnie w tym przypadku, po kilku
pytaniach, dostrzegam, i nie ma adnego objawu pozytywnego, ktry
wzbudzaby podejrzenie: czary nie maj z tym nic wsplnego. Dlatego udzielam
odpowiednich rad i kocz rozmow.
Bywa i tak, e bodce do zwrcenia si o pomoc do egzorcysty pochodz od
podejrzanych osb.
- "Ojcze, prosz si ze mn spotka, rzucono na mnie czary" ."A kto pani to
powiedzia?" Czsto osoba peszy si przy odpowiedzi, rozumie, e opara si na
przyczynie niepewnej lub ze swoim postpowaniem zasuya na nagan. Ale
zmuszona pytaniem, zbiera si na odwag: "To bya pewna Cyganka. To bya
pewna wita osoba, duo si modlca, ktra udzielia mi bogosawiestwa.
- Poszam do kartomanki, powiedziaa mi, e rzucono na mnie czary i zadaa
ode mnie piciu milionw lirw za ich usunicie. Ja pomylaam, e lepiej bdzie
przyj do Ojca.
- Jestem czonkiem - grupy modlitewnej. Modlili si nade mn, zrobili
rozpoznanie i orzekli, e mam dolegliwoci diabelskie, dlatego potrzebuj pomocy
egzorcysty.
- Poszedem do bardzo dobrego kapana, ktry udziela bogosawiestwa, chocia
nie czyni prawdziwych egzorcyzmw. Miaem gwatowne reakcje: krzyczaem,
rzucaem si po ziemi, przeklinaem. Na koniec kapan powiedzia mi, e
potrzebuj egzorcyzmw.
- Poszedem do pewnego uzdrowiciela czy bioenergoterapeuty. Odprawi nade
mn pewne ryty, kaza mi wypi jak szczegln wod. Po wypiciu poczuem si
le i zrozumiaem, e ze mn co jest nie tak..."
Mgbym dugo jeszcze przytacza te wypowiedzi. Dzisiaj nie brakuje osb
szanowanych jako wite, uzdrowicieli, kartomantw, magw, jasnowidzcych,
charyzmatykw i im podobnych. Nie jest atwo si w tym zorientowa. Jestem
przeciwny atwym rozwizaniom typu: "To wszystko brednie, wszystko
kamstwa". Natomiast niezbdne jest rozpoznanie, poniewa, nawet jeli jest
prawd, e w wikszoci przypadkw mamy do czynienia z faszywymi alarmami i
oszustwami, niekiedy chodzi o ostrzeenia powane i suszne, a takie zasuguj
na wzicie pod uwag.
W wielu przypadkach oszustwo lub magia s ewidentne. W innych przypadkach
przechodz do przesuchania, jak to przedstawiem poprzednio, aby zobaczy,

40

czy istniej podejrzane objawy. Ustalam wtedy kolejne spotkanie i kontynuuj

badanie.
Jakie s pierwsze podejrzane objawy, w nastpstwie ktrych umawiam si na
pierwsze spotkanie? Moe ich by wiele, tutaj ogranicz si jedynie do najczciej
spotykanych.
Krewni (z reguy to oni, rzadziej osoba, ktra jest bezporednio zainteresowana)
mwi mi, e lekarze nie s w stanie postawi dokadnej diagnozy i e adne
lekarstwo nie skutkuje. Zauwamy, i gdy mwi o lekarstwach, ktre "nie
skutkuj", nie prbuj sugerowa, e lekarstwa nie lecz dolegliwoci. Chc
jedynie powiedzie, e w tym przypadku lekarstwa nie osigaj tego
natychmiastowego skutku, jaki jest im waciwy. Na przykad, gdy rodki
przeczyszczajce lub uspokajajce s cakowicie nieskuteczne lub powoduj
przeciwny skutek, chocia przyjmowane s w bardzo silnych dawkach.
Niezdolno sformuowania diagnozy i nieskuteczno lekarstw mog by
pierwszym podejrzanym objawem.
Zgaszajce si do mnie osoby mwi mi czasami, e jaki ich krewny, wczeniej
praktykujcy, nie jest w stanie ju modli si, nie chodzi ju do kocioa i
denerwuje si, jeli si go do tego namawia. Niekiedy przeklina lub wcieka si
na widok witych obrazw. Niech do witoci jest bez wtpienia wanym
objawem i nie mona tego objawu bagatelizowa.
Jeli dodaj, e osoba ta ma napady zoci, gwatownoci, przeciwne swemu
charakterowi, zniewaa, przeklina, a pniej nie pamita nic z tych swoich
napadw, to rwnie jest to podejrzanym symptomem (zwaszcza ze wzgldu na
przeklestwa), nawet jeli ten symptom dotyczy take niektrych chorb
psychicznych. W tym miejscu przechodz do innej serii pyta. Pytam, od jakiego
czasu trwa choroba i czy mona j poczy z jakim szczeglnym faktem. W ten
sposb mog uzyska cenne informacje. Na przykad: e dana osoba
uczestniczya w seansach spirytystycznych, uczszczaa do wrek, e krg jej
przyjaci to osoby zaywajce narkotyki lub oddajce si okultyzmowi, lub e
jest staym bywalcem niektrych dyskotek.
Z reguy wyania si jaka przyczyna, ktrej przypisuje si pocztek kopotw.
Czsto chodzi o jak szczegln osob.
Pytam, jak si zmienio, od tamtego momentu, zachowanie osoby. Jeli robia
dziwne rzeczy, to w jakich okolicznociach stawaa si bardziej gwatowna.
Czsto sami krewni, w trakcie przesuchania, dziwi si, jak przychodz im na
myl fakty i szczegy, ktrym nie przypisywali znaczenia, a ktre natomiast s
bardzo wane .
Wiele razy pierwsze bogosawiestwo (tak zwykle nazywam egzorcyzmy,
rozmawiajc z osobami) ogranicza si do minimum. Zdarza si czsto, e osoby,
chcc si ze mn spotka, przesadzaj z dolegliwociami, ktre wobec prby
faktw jawi si o wiele mniej niepokojce.
Wiele razy, naprawd wiele, mwi: " Tutaj nie potrzeba egzorcyzmw, ale
potrzeba nawrcenia". Rzeczywicie osoby, ktre przychodz, bardzo czsto
ju od dugiego czasu nie modl si i nie przystpuj do sakramentw.
Niedzielna Msza wita jest z atwoci zaniedbywana: w sakramencie pokuty
(zdaj sobie z tego spraw ju od dawna) penitenci nawet ju si o to nie

41

oskaraj. Od zbyt wielu lat o przykazaniach Boych i przykazaniach kocielnych

ju si nie uczy.
Czsto te spotykamy nienormalne, nieprawidowe i zagmatwane zwizki
maeskie. Dzisiaj rodzina si nie modli, patrzy w telewizor, dlatego nie ma
nawet dialogu midzy czonkami rodziny.
Gdy widz, e nie ma powodu do podejrze, udzielam prostego
bogosawiestwa, jeli to stosowne, odmawiajc modlitw z Rytuau dla chorych.
W przeciwnym razie przechodz do egzorcyzmu, z reguy krtkiego, ale ktry
moe by przeduony w zalenoci od reakcji, na jakie napotykam. Kocz
zwykymi zachtami odnonie do modlitwy, sakramentw, ycia w asce.
Wiele razy stwierdziem, e dobra spowied generalna, ktr zalecam zawsze
jako punkt wyjcia, z podjciem na nowo intensywnego ycia modlitwy i aski,
powoduje ustanie dolegliwoci, na jakie si skarz przychodzcy do mnie ludzie.
Bez modlitwy i ycia w asce egzorcyzmy nie odnosz skutkw.
Zawsze staram si by poinformowanym o wyniku odprawionego egzorcyzmu,
zwaszcza jeli chodzi o przypadki wtpliwe. Zdarzao si nie raz, e podczas
egzorcyzmu nie byo adnej szczeglnej reakcji, ale pniej ujawni si
pozytywny efekt, trwajcy przez duszy czas lub czciej, tylko przez kilka dni.
To jest ju wystarczajcy symptom, aby nalega na kontynuacj egzorcyzmw.
W
wielu
sytuacjach,
przy
kontynuowaniu
egzorcyzmw,
w
osobie
egzorcyzmowanej wystpoway coraz mocniejsze objawy obecnoci szatana.
Zaczynao si od przewracania oczami w sposb dobrze znany egzorcystom.
Nastpnym razem osoba egzorcyzmowana stawaa si coraz bardziej
rozwcieczona, reagowaa krzykiem i przeklestwami.
W pewnym momencie sia diaba, ju cakowicie odkrytego, objawiaa si rwnie
poprzez dialog, odpowiedzi na pytania.
Asystowaem przy takich przypadkach, w ktrych obecno szatana w caej swej
sile ujawnia si dopiero po miesicach egzorcyzmw, a jeden raz nawet po
dwch latach.
Kto oczekiwaby, a ujawni si trzy oznaki wymienione dla przykadu w Rytuale:
mwienie nieznanymi osobie jzykami, posiadanie nadludzkiej siy, odkrywanie
rzeczy ukrytych, nie rozpoczby nigdy odprawiania egzorcyzmw.
Nie trzeba dodawa, e im ciszy przypadek, tym wicej wymaga modlitwy i
zacht do niej. Ponadto naley koniecznie sprawdzi, czy nie istnieje jaka inna
przeszkoda dla aski, ktra koniecznie musi by usunita. Moe chodzi o
sytuacje nieprawidowe w maestwie, pracy, w sprawach dziedziczenia. U
korzeni za moe tkwi jaki wielki grzech przeciwko sprawiedliwoci. Szczegln
wag ma problem dotyczcy przebaczenia z serca.
Nieraz wiadomo prawie na pewno, kto spowodowa diabelskie
dolegliwoci, albo znajdujemy si wobec sytuacji konfliktowych z krewnymi lub
z innymi ludmi, z powodu wycierpianych krzywd. Naley koniecznie
przebaczy z caego serca, oddali wszelkie urazy, modli si nieustannie
za te osoby. W wielu przypadkach bya to droga usunicia przeszkd dla aski i
uzyskania wyzwolenia.
Analizujc przebieg egzorcyzmw, mona wysnu wniosek, e najpierw zo musi
cakowicie wypyn, a dopiero pniej zaczyna si wyzwolenie.

42

Czy zawsze dochodzi si do cakowitego wyzwolenia? Ile czasu potrzeba? S to

trudne pytania. Ju w. Alfons, mwic o egzorcyzmach, uprzedza, e nie
zawsze dochodzi do wyzwolenia, ale zawsze udaje si pomc osobom
dotknitym. Gdy przeywaem nieraz momenty zniechcenia z powodu
znikomych rezultatw, o. Candido bardzo czsto powtarza mi, e musimy robi
to wszystko, co do nas naley, pozostawiajc Bogu decyzje. I nie omieszka
nigdy doda: "Gdyby wiedzia, ile istnie ratujemy!"
Rzeczywicie ma si wraenie, a co wicej, s tego namacalne dowody, e w
wielu przypadkach egzorcyzm wzbudza w osobie dotknitej si do
zaakceptowania swojego stanu i do kroczenia naprzd przez ycie.
Trzeba jednak zauway, e w wikszoci przypadkw dochodzi si do
uzdrowienia, a czsto do wyzwolenia penego, cakowitego. Ale nie moemy
przewidzie, ile czasu bdziemy na to potrzebowa. Zaley to od wagi przypadku,
od tego, do jakiego stopnia zo zakorzenione jest w czowieku. Zaley to take od
zaangaowania w modlitw i cakowitego zawierzenia Bogu przez osob
zainteresowan, jej krewnych i wszystkich tych, co jej pomagaj.
Zaley wreszcie od planw Boga wobec tej osoby, na ktr dopuci to cierpienie.
Wiele razy, w przypadkach do powanych, konieczne byo prowadzenie
egzorcyzmw przez trzy do czterech lat.
Osobicie uwaam, e czas potrzebny do wyzwolenia przynosi podwjne
dobrodziejstwo. Przede wszystkim dla osoby dotknitej, ktra powraca do ycia
w cigej i staej modlitwie, asce, ufnoci w Bogu. Uzdrowienia osignite w zbyt
krtkim czasie, staway si niekiedy okazj do cakowitego porzucenia wszelkiej
praktyki religijnej, co powodowao pniej jeszcze powaniejszy powrt choroby.
Duszy czas egzorcyzmowania okazuje si te czsto dobrodziejstwem dla
krewnych i przyjaci, ktrzy czuj si szczeglnie zobowizani do modlitwy i do
uwierzenia w rzeczywisto niewidzialn. Wielu ludziom, ktrzy dzisiaj nie wierz
ju w te rzeczy, dobrze zrobioby uczestniczenie w egzorcyzmach! Potrzebowaliby
tego rwnie niektrzy duchowni.
Z pewnoci, gdy Bg dopuszcza zo, to zawsze dlatego, by wydoby z tego
wiksze dobro.
W tym punkcie moich rozwaa postawi jeszcze jedno pytanie: czy zawsze
konieczne s egzorcyzmy i nie istniej ju inne rodki? Jest to pytanie bardzo
praktyczne i wane, na ktre sprbuj odpowiedzie w nastpnym rozdziale.

WIADECTWA
Zaangaowana wsplnota zakonna; Giancarlo jest zakonnikiem.
Studiuje teologi, przygotowujc si do kapastwa. Ma dwadziecia pi lat.
Kiedy pierwszy raz poszedem, by go egzorcyzmowa, przechodzi kryzys. Lea
wycignity na ku, a piciu wspbraci przytrzymywao go z widocznym
wysikiem. Dzie i noc by przy nim jeden z czonkw jego zgromadzenia, ktrzy
zobowizali si mu pomaga na zmian.
Kiedy jednak objawy choroby znacznie si nasilay, a do prb wyskoczenia przez
okno, trzeba byo prosi o pomoc innych wspbraci. Do utrzymania Giancarla
potrzeba byo wtedy przynajmniej piciu osb.

43

Przypatrujc mu si, zauwayem, e mia obandaowan rk. Rozbi dwoma

uderzeniami szyby w oknie.
Poproszono mnie, by odprawi kilka dodatkowych egzorcyzmw, poniewa
Giancarlo by ju egzorcyzmowany co tydzie przez egzorcyst diecezjalnego.
yczono sobie jednak rwnie mojej opinii. Byy bowiem wtpliwoci, czy
rzeczywicie chodzi o optanie diabelskie, chocia do takiego wniosku doszli
zgodnie psychiatra, ktry leczy chorego i egzorcysta z diecezji, specjalnie
wyznaczony przez biskupa. Niektre objawy nie przekonyway wyszych
przeoonych zgromadzenia. Umwili si na badanie dodatkowe, ktre mia
przeprowadzi znany psychiatra rzymski, w jaki tydzie po mojej wizycie.
Giancarlo by zakonnikiem bardzo inteligentnym, dobrego charakteru, cenionym
przez przeoonych i kolegw. Mia te wszystkie cechy, ktre pozwalay sdzi, i
bdzie dobrym zakonnikiem i dobrym kapanem: wieci przykadem w
postulacie, nowicjacie, w okresie lubw czasowych, ktre doprowadziy go do
lubw wieczystych. By bardzo wierny modlitwie, zdolny w studiach, mia dobry
charakter. Nie mona byo przewidzie burzy, ktra nadesza niespodziewanie,
nawet jeli pniej analizowao si etapy jej dojrzewania. Nagle ujawnia si
niemono modlitwy, przebywania w kociele, a po napadzie wciekoci dokona
pierwszej prby samobjstwa. Od tego momentu gwatowne napady nachodziy
go kilka razy w cigu dnia, a take w nocy, i trway dwie, trzy godziny. Potrzeba
byo wzywa pomoc, aby go utrzyma; krzycza, naprzemian przeklina i mia si
sarkastycznie oraz miota si z niespotykan si, podejmujc prby
samookaleczenia. Co wicej, by poddany dugim napadom bezruchu, ktre
trway trzy, cztery godziny. Podczas tych napadw nie panowa nad sob, nie
mwi, nie reagowa na zewntrzne bodce, jak ukucia, pozostajc jednak
wiadomym i pamitajc pniej to wszystko, co dziao si w cigu tych godzin.
Moje odczucie, po dugim egzorcyzmie, byo takie, i znalazem si wobec
cakowitego diabelskiego optania.
Podziwiaem doskona opiek. Przede wszystkim ze strony jego przeoonego,
ktry wierzy w moliwo optania szataskiego, co dzisiaj jest rzadkoci wrd
kleru. Robi, co mg, aby osign uzdrowienie, rezerwujc dla siebie
najtrudniejsze zadania, jak nocna opieka. I podziwiaem wspbraci, ktrzy poza
jednogon modlitw o jego uzdrowienie, wymieniali si z wielk
wspaniaomylnoci w opiece. Moja wizyta upewnia wszystkich co do sposobu
postpowania, ale oczekiwano konsultacji psychiatry rzymskiego, aby mie
ostateczne potwierdzenie wysnutej diagnozy.
Ten mia niefortunny pomys przybycia w towarzystwie ony, psychologa. Moim
zdaniem, w psychiatra by cakowicie pod jej wpywem. Wizyta uczonych
maonkw ograniczya si do spokojnego i uprzejmego dialogu z chorym. Nie
wyrazili ochoty uczestniczenia w napadzie zoci, ktry przydarzy si tu po ich
rozmowie, i przysali nastpnie opini: chodzi o fakt histeryczny i wystarczy
oddali chorego z domu zakonnego na jeden miesic. Innymi sowy sugerowali,
by da mu miesic rozrywki, bez praktyk pobonych, bez egzorcyzmw, bez
opieki. Nie trzeba dodawa, e taka odpowied wzbudzia niepokj u
przeoonych, wiadomych napadw zoci i prb samobjczych, ktre wymagay
duej czujnoci.

44

W tym czasie dostrzegem, e egzorcyzmy przynosiy ju jakie pozytywne

rezultaty. Poradziem poprosi o konsultacj innego specjalisty. Skoro diagnozy
dwch psychiatrw byy rozbiene, warto byo skonsultowa z trzecim.
Ale radziem wybra go spord tych niewielu psychiatrw, ktrzy s rwnie
wiadomi i dowiadczeni, jeli chodzi o optania szataskie. Byem przekonany,
e ten warunek powinien by speniony w przypadku ponownego badania.
Tak te si stao. Wezwany na konsultacj ceniony psychiatra, po bardzo
dokadnym badaniu ujawni w swoich wnioskach doskona kondycj
psychofizyczn pacjenta i potwierdzi to, z czym osobicie si spotka: objawy
przeraenia wobec sacrum, typowe dla opta szataskich.
W ten sposb Giancarlo kontynuowa swoje intensywne leczenie przez
egzorcyzmy i inne rodki, ktrych uywa si w podobnych przypadkach. Pan by
bardzo szczodry i nie szczdzi mu ask, poniewa poprawa bya staa, szybka,
wbrew uprzednim przewidywaniom. Mogem si o tym przekona, za kadym
razem, gdy co miesic szedem go egzorcyzmowa, podczas gdy egzorcysta
diecezjalny kontynuowa swoje dzieo raz w tygodniu. Wierz, e wielk zasug
mona przypisa modlitwom caej wsplnoty i penej wsppracy Giancarla, ktry
z elazn wol postpowa wedug instrukcji i walczy z atakami zego.
Moemy w tym przypadku mwi o osigniciu prawie penego uzdrowienia w
niewiele ponad trzy lata. Niewielkie konsekwencje tamtego stanu szybko
zanikaj.
Rzeczywicie mielimy do czynienia z uzdrowieniem bardzo szybkim, jeli
pomylimy, e przyczyny sigay dnia urodzenia. Giancarlo by odrzucony przez
ojca, ktry nie chcia dzieci, a tym bardziej syna. Te pierwotne przyczyny byy
podsycane w czasie dwudziestu piciu lat ycia, przy okazjach, ktre nie byo
trudno pniej odtworzy, a do kocowej "zapalnej" przyczyny, ktra
spowodowaa pierwszy napad zoci i ujawnia cae nagromadzone zo.
90
Wiele razy znalazem si wobec analogicznych przypadkw. Przyjmujc
zastrzeenie, e nie istniej dwa identyczne przypadki, w konkluzji trzeba
stwierdzi, i aby osign uzdrowienie lub prawie uzdrowienie naleao
powici duo czasu. Doda do tego wypada, e niekiedy mona byo jedynie
osign niewielk popraw.
Jestem pielgniark na psychiatrii. Do napisania tego listu skonia mnie lektura
artykuu, w znanym dzienniku katolickim, na temat szatana. Z pewnoci artyku
ten zosta napisany w dobrej wierze, ale pragn zawiadczy o tym, co mi si
przydarzyo, a co znajduje si w bezporedniej sprzecznoci z tym, co twierdzi w
artykule kapan.
Mam 54 lata, jestem pielgniark i od szesnastu lat wykonuj mj zawd
nieprzerwanie na oddziale psychiatrycznym. Pomimo moich wad, zawsze
wierzyam w Boga, nawet jeli byam mao praktykujca. Moja wiara nie bya
pogbiana, opieraa si jedynie na edukacji otrzymanej w dziecistwie, dlatego
w pewnym momencie nie bya w stanie wytrzyma prby czasu.
Przez dziesitki lat nie postawiam nogi w kociele, cho czasami modliam si na
swj sposb. Pniej zaprzestaam take modlitwy, ale czuam si nieszczliwa,
jakbym odrzucaa mio, ktrej potrzebowaam.

45

Siedem lat temu, majc ju dorose dzieci i usystematyzowane ycie, zaczam

mie wicej czasu dla siebie i zapragnam pogbi moje stosunki z Bogiem. Ale
by to duy wysiek. Czuam si jakby skrpowana, wyscha, zamknita w sobie,
prawie niezdolna do porozumiewania si. Baam si. Wielu moim kolegom z pracy
zdarzyo si dowiadczy uszczerbkw na zdrowiu psychicznym. Baam si, e
co takiego moe si rwnie mnie przydarzy. Na prno niektrzy, wrd nich
by rwnie kapelan szpitalny, prbowali mi pomc. Odrzucaam wszystko.
Kadego ranka budziam si pena nienawici wobec wszystkiego i wobec
wszystkich.
Czuam w sobie zabjcz zo z dawnych czasw, zawsze odsuwan przez moje
wychowanie. Czuam niezrozumiae urazy, miaam ochot krzycze, podczas gdy
z powodu przyzwyczajenia do samokontroli wydawaam si spokojna i mia. Od
modoci miaam myli samobjcze, cho zawsze odrzucane. yam w stanie
cigego niepokoju. W nocy, od wielu lat, z nieregularnymi przerwami, pojawiay
si dziwne sny.
Na przykad widziaam czowieka w gbi pustej rury, nie wiedziaam, czy by to
zwj papieru, czy rura kanalizacyjna. Nigdy nie widziaam gowy tego czowieka.
Mwi do mnie: "Bdziesz moja". W tym momencie krzyczaam przeraona, ale
jednoczenie miaam ochot pj za nim. Mj m mnie budzi, wiadomy, e
miaam nocne koszmary .
Oto inny sen. Kto wkada mi do rk kilkumiesiczn dziewczynk, a ja
przyjmowaam j z radoci. Natychmiast ten sodki ciar stawa si jak ow.
Za wszelk cen prbowaam utrzyma dziewczynk, ale przy tych prbach
raniam to mae stworzenie. Budziam si smutna i modliam si do Boga, by
wyzwoli mnie z tych koszmarw lub tych ostrzee.
W 1989 r. przez przypadek, ale to Pan tak zadysponowa, rozmawiaam z
pewnym egzorcyst. Prbowaam wyjani mu to, co czuam i wiele innych
dziwnych rzeczy, poczonych z moj niemonoci modlenia si. Ten kapan
powiedzia mi, e jestem atakowana przez szatana i e mog si wyzwoli, a on
obieca mi pomc. Byo to cudowne, gdy mnie bogosawi, spokojnie, bez
krzykw i pozerstwa. Powiedziaabym, e wszystko przebiego w sposb
najbardziej dyskretny, najbardziej delikatny. Powoli ustpoway wszelkie uczucia
nienawici, straciam wszelk ch do krzyku. Nie czuam ju urazy do nikogo ani
chci do samobjstwa lub przemocy. Znikny moje koszmarne sny. Byo tak,
jakby cae zo, ktre nagromadzio si we mnie w cigu ycia, majce ch do
wyadowania si, znikno cakowicie. Podjam z wiernoci praktyki religijne i
przede wszystkim duo si modliam.
A jednak pozostaam "naznaczona". Zy duch nie opuszcza mnie i niekiedy drczy
fizycznie i psychicznie. W najgorszych momentach zwracam si znowu do mojego
wybawcy, egzorcysty, ktry przywraca mi na nowo pokj i prowadzi mnie do
zaakceptowania cierpie w jednoci z mk Chrystusa. Przyjmuj chtnie t
misj cierpienia, dla dobra osb nkanych przez szatana. Modl si czsto do
Ducha witego, by mnie prowadzi i wydaje mi si, e On to robi.
Oto, w jaki sposb mwi si, e zodziej rozpoznaje innego zodzieja, a oszust
rozpoznaje drugiego oszusta. Mnie wydaje si, e rozpoznaj tych, ktrzy nkani
s przez szatana, nawet jeli postpuj z kracow ostronoci, z obawy by si

46

nie pomyli. Cecylia bya leczona od pitnastu lat jako chora psychicznie, ale
miaa nietypowe zachowania. Prowadziam j wiele razy do egzorcysty, ktry,
badajc przypadek, przeprowadzi seri egzorcyzmw. Okazao si, e jest
prawie uleczona. Ordynator naszego oddziau uznaje to uzdrowienie, nawet jeli
wyznaje szczerze, e niewiele z tego rozumie. Cecylia zachowaa jeszcze niektre
wczeniejsze przyzwyczajenia i musi odnowi si psychicznie. Ale diagnoza, jaka
wynikaa z jej kartoteki szpitalnej, jest cakowicie do wyrzucenia. Ona i jej krewni
s bardzo zadowoleni.
Z duym wahaniem powiedziaam kapanowi egzorcycie o dwch pacjentkach z
mojego oddziau, Racheli i Sylwii. On nigdy ich nie spotka, ale odmwi za te
osoby modlitw o uwolnienie na odlego, bez ich obecnoci. Moe dziwi ten
fakt, ale ja byam zdumiona rezultatami: obie zostay wyzwolone z wszelkiej
formy zoci, tak i zostay wypisane ze szpitala. Wszyscy lekarze byli zdziwieni
tak szybkim uzdrowieniem i przypisywali zasug przepisanej kuracji. Dla mnie s
naprawd mieszni! Wystarczy powiedzie, e Rachela przyznaa przed wyjciem,
ze od miesica nie braa ju adnego lekarstwa, poniewa wypluwaa w toalecie
wszystkie pastylki, ktre jej dawano. Czy naprawd tak trudno przyzna, e Bg
moe uzdrowi?
To prawda, nawet egzorcysta nigdy nie chce, abym mwia: "To ksidz uzdrowi
mnie, uzdrowi Rachel i Sylwi, uzdrowi..." Nie chce tego sysze. Ale
przynajmniej powtarza wci, e Bg wysuchuje tego, kto z wiar si modli. O
tym wanie chciaabym powiedzie temu dziennikarzowi. Chciaabym powiedzie
mu, e moim skromnym zdaniem istniej rne stopnie wpywu szatana. Ja nie
studiowaam tych zagadnie, widziaam je. Chciaabym powiedzie, e potrzeba
egzorcystw naprawd wykwalifikowanych, wyspecjalizowanych, e wielu
kapanw nie wie nic o tych problemach. Myl, e ta rzeczywisto dzisiaj jest
czstsza, a zatem zasugujca na wiksz uwag ni w czasach, w ktrych oni
studiowali w seminarium.
Autor artykuu, ktry zainspirowa mnie do napisania, moe ma racj, twierdzc
e przypadki optania szataskiego s rzadkie. Prezentujc przeciwne opinie, by
moe czynioby si reklamy Zemu. Ale w tym artykule nie mwi si, e s
rwnie lejsze przypadki, nie optania, lecz wpyww szataskich. I kiedy autor
artykuu nakania do zwrcenia si natychmiast do psychiatry , chciaabym powiedzie mu, ja, ktra od szesnastu lat pracuj w psychiatrii: "Jeli zna si
jakiego kapana naprawd kompetentnego, lepiej najpierw zwrci si do
niego".
Modl si i prosz innych o modlitw, aby egzorcyci mieli konieczne aski do
wypenienia tej trudnej misji. I aby Koci zda sobie spraw z tej potrzeby i
powici si formowaniu kompetentnych egzorcystw. Ich brak odczuwaj
wszyscy, ktrzy pracuj z ludmi borykajcymi si z problemami natury
psychicznej.

EGZORCYZMY I MODLITWY O UWOLNIENIE

"Tym za, ktrzy uwierz, te znaki towarzyszy bd w imi moje ze
duchy bd wyrzuca" (Mk 16,17). Tymi sowami Jezus, ktry da wadz
wypdzania zych duchw najpierw dwunastu apostoom, a pniej

47

siedemdziesiciu dwm uczniom, rozszerzy t sam wadz na wszystkich

wierzcych w Niego. Warunkiem jest dziaanie w Jego imi. Moc tego, kto
wyrzuca ze duchy, czy jest to egzorcysta czy nie, tkwi w wierze w imi Jezusa,
poniewa "nie dano ludziom pod niebem adnego innego imienia, w ktrym
moglibymy by zbawieni" (Dz 4, 12). Jest to zatem wadza, ktra pochodzi
bezporednio od Chrystusa i ktrej nikt nie moe ograniczy czy te nie pozna
si na niej.
Koci jednak, aby lepiej pomaga tym, ktrzy cierpi na choroby szataskie i
aby ustrzec si przed oszustami, ustanowi specjalne sakramentalia, w tym
egzorcyzm. Jeeli chcemy by zrozumiani i unikn dwuznacznoci, musimy
uywa sw w sposb waciwy, nie mieszajc poj. Egzorcyzm naley do
sakramentaliw, zosta ustanowiony zatem przez Koci, a moe by
administrowany wycznie przez tych kapanw (nigdy przez wieckich), ktrzy
maj szczeglne i wyrane pozwolenie swojego biskupa. Wszystkie inne modlitwy
ukierunkowane na wyzwolenie od szatana, odmawiane przez kapanw lub
wieckich, s modlitwami prywatnymi i moemy nazwa je "modlitwami o
uwolnienie". Nie dopuszczam innych sformuowa, ktre s jedynie powodem
nieporozumie, nawet jeli uywane s przez renomowanych autorw. Na
przykad nie akceptuj, by mwio si o egzorcyzmach uroczystych,
praktykowanych przez egzorcyst i egzorcyzmach prostych, praktykowanych
przez kadego kapana lub wieckiego. Powinno si mwi o egzorcyzmie tylko
wtedy, gdy chodzi o jeden z sakramentaliw ustanowionych przez Koci, z
uyciem odpowiednich modlitw wskazanych przez Rytua, a ktry moe by
praktykowany jedynie przez egzorcystw. Wszystkie inne formy stosowane przez
kapanw czy wieckich, pojedyncze osoby lub grupy, nie s egzorcyzmami. S
natomiast egzorcyzmami egzorcyzmy chrzcielne.
Jaka jest rnica midzy egzorcyzmem i modlitw o uwolnienie? Co jest bardziej
skuteczne? Powiedzmy wprost, e cel jest identyczny: uwolnienie od obecnoci
zego ducha lub od wpyww szataskich. Jeli chodzi o skuteczno, dyskusja
jest bardziej skomplikowana.
wiecki, ktry modli si o wyzwolenie od szatana, odprawia modlitw prywatn,
poprzez ktr uczestniczy w powszechnym kapastwie wszystkich wiernych i
korzysta z wadzy udzielonej przez Chrystusa tym, ktrzy w Niego wierz.
Kapan, ktry modli si w tym samym celu, rwnie odmawia modlitw prywatn,
ktra na tych samych warunkach ma wiksz skuteczno o tyle, o ile wcza si
w ni kapastwo urzdowe i moc jego bogosawiestwa.
Egzorcysta, ktry praktykuje egzorcyzm, ma waciwie wiksz skuteczno,
poniewa sprawuje sakramentalium, odmawia zatem modlitw publiczn,
poprzez ktr odwouje si do wstawiennictwa Kocioa.
Naley jednak mocno podkreli, e Pan bierze pod uwag przede wszystkim
wiar. Dlatego jest moliwe, e prosta modlitwa wieckiego, chocia jest
modlitw prywatn, moe mie wiksz skuteczno od innych. W ten sam
sposb modlitwa kapana nie bdcego egzorcyst, odmawiana z wielk wiar,
moe by bardziej skuteczna od modlitwy egzorcysty autoryzowanego przez
biskupa, ktry dziaa z mniejsz wiar.
Przedstawiam od razu praktyczny przykad. Wiemy od o. Rajmunda z Kapui,
spowiednika i biografa w. Katarzyny ze Sieny, e kiedy egzorcyci nie byli w

48

stanie uzdrowi optanego, posyali go do Katarzyny. wita modlia si i

wypraszaa uwolnienie. Jej modlitwa nie bya egzorcyzmem, ona nie bya ani
egzorcyst, ani kapanem. Ale bya wit.
Zwrmy uwag rwnie na inny element: nie liczy si jedynie wiara tego, kto
odmawia modlitw o uwolnienie lub egzorcyzm, liczy si rwnie wiara osoby, za
ktr si modlimy, wiara krewnych, przyjaci, ktrzy si za t osob modl.
Ewangelista, opowiadajc o cudownym uzdrowieniu sparaliowanego, ktry
zosta spuszczony przez dziur w dachu przed Jezusa, mwi nam, e Jezus,
"widzc ich wiar", zdziaa cud. On bra pod uwag wiar chorego, ale te wiar
tych, ktrzy mu towarzyszyli.
Zastanawiajc si zatem nad relacj zachodzc midzy egzorcyzmami i
modlitwami o uwolnienie, moemy sprecyzowa jedynie ich wsplny cel:
uwolnienie od obecnoci lub wpyww zego ducha. Nie istnieje dokadna granica
midzy jedn a drug form i obie mog by uywane w stosunku do tej samej
osoby. Przypomn tylko generaln norm, e egzorcyzmy s przepisane dla
ciszych przypadkw.
Prawo Kanoniczne zaleca egzorcyzmy w odniesieniu do optanych czy
nieprzytomnych z gniewu, czyli w odniesieniu do tych, ktrzy s ofiarami
prawdziwych opta szataskich. To nie przeszkadza, by byy uywane, jak to
zreszt jest praktykowane przez egzorcystw, take w kadym innym przypadku,
gdzie w gr wchodzi nadzwyczajna dziaalno szatana. Niemniej we wszystkich
tych przypadkach, ktre z reguy s okrelane jako przypadki mniejsze lub
lejsze, nie jest konieczny egzorcyzm, moe wystarczy modlitwa o uwolnienie.
Tak samo mog wystarczy zwyke rodki aski: modlitwy, sakramenty, post,
dziea miosierdzia, itp.
Sdz, e te wnioski s bardzo wane i naley je bra pod uwag ze wzgldu na
ich praktyczne zastosowanie. Dzisiaj, niestety, trudno jest znale egzorcystw.
Dobrze wiedzie, e w wikszoci przypadkw nie jest konieczna ich posuga. Co
wicej, wanie z powodu niewielkiej liczby egzorcystw, byoby dobrze
rezerwowa dla nich jedynie cikie przypadki i nie obcia ich prac w
przypadkach lejszych, moliwych do rozwizania w inny sposb.
Do tej pory mwilimy prawie wycznie o egzorcyzmach, powiedzmy teraz co
na temat modlitw o uwolnienie.
1. -Pierwsze spostrzeenie: Midzy zwyczajnym dziaaniem szatana (pokus) i
jego dziaaniem nadzwyczajnym (dolegliwoci szataskie, ktre wymienilimy),
nie ma wyranej granicy. Odnosi si to stwierdzenie rwnie do wszelkich
rodkw zaradczych i leczcych. Na przykad widzielimy, e mona popa w
cakowite diabelskie optanie, trwajc w grzechach o szczeglnej cikoci.
Powoalimy si na przykad Judasza Iskarioty. Podobnie mona by powiedzie o
rodkach, tak zapobiegawczych jak i uzdrawiajcych, e pozostaj jako
fundamentalne powszechne rodki aski.
2. -Drugie spostrzeenie: Przez dziaania duszpasterskie trzeba rozbudza w
wiadomoci chrzecijan potrzeb wiernoci Chrystusowi i walki z szatanem.
Wszyscy wierni ze swej natury, jako ochrzczeni i bierzmowani, musz czu si
wojownikami zaangaowanymi w walk przeciwko szatanowi. Wiedz, e s
wityni Ducha witego i wiedz, e szatan chciaby odebra im ten przywilej.
S wiadomi faktu, e Jezus przyszed "aby zniszczy dziea szatana", wic

49

oni rwnie powinni w tym wsppracowa. Tak jak szatan walczy codziennie
przeciwko nam, tak my powinnimy walczy kadego dnia przeciwko niemu.
Pewni zwycistwa moc Ducha witego, ktra nam zostaa dana. ycie w asce
oznacza mwienie zawsze "tak" Chrystusowi i "nie" szatanowi, zgodnie z
przyrzeczeniami chrzcielnymi. W przeciwnym razie popada si w grzech. Odnosi
si wraenie, e dzi ta wiadomo i potrzeba walki, do ktrej wzywa Pismo w.,
a w szczeglnoci Nowy Testament zupenie zanika w przepowiadaniu i
katechizowaniu. S to elementy, ktre na nowo trzeba odzyska. Obrona i wzrost
w stanie aski jest zwycistwem przeciwko zwykemu dziaaniu szatana (pokusie)
i jest jednoczenie najlepszym rodkiem zapobiegawczym przeciwko jego
nadzwyczajnemu dziaaniu.
3. -Nawizujc wreszcie bardziej bezporednio do modlitw o uwolnienie,
powiedzmy od razu, e wszystkie modlitwy s dobre, a w szczeglnoci modlitwy
adoracji i chway Boga, "psalmy, hymny, pieni duchowe", jak si wyraa w.
Pawe. Modlitwy mog by te wymylone: w kadym przypadku jest dobr
rzecz umiejtno modlitwy spontanicznej.
Jeli modlitwa odmawiana jest w grupie, koniecznie powinna by prowadzona
przez odpowiedzialnego za grup kapana lub osob wieck, ktry bdzie czuwa
nad jej uporzdkowanym przebiegiem.
Ostatnio mamy do czynienia z wielkim i opatrznociowym rozwojem modlitwy o
uwolnienie dziki grupom Odnowy. Poniewa brakowao dowiadczenia,
potrzebne byy odpowiednie instrukcje. Nale si podzikowania modlitewnym
grupom Odnowy za ich wraliwo na tego typu cierpienia, za pomoc, jakiej
udzielaj potrzebujcym.
Ich dziaalno tym bardziej zasuguje na uznanie, e tak trudne jest znalezienie
zrozumienia dla tych problemw w innych rodowiskach. Musimy jednak
pamita, e wszelkie dziaanie w tak delikatnej materii, jak jest uwalnianie od
cierpienia drog modlitwy i egzorcyzmw, nakadana nas obowizek zachowania
wielkiej roztropnoci.
Nie wolno nam nic robi pochopnie i niedokadnie. Dlatego zalecabym bardzo
sumienne przestudiowanie Listu Kongregacji Doktryny Wiary, skierowanego do
biskupw 29 wrzenia 1985 r. Wnioski, ktre nasuwaj si po lekturze tego
dokumentu, przedstawi pokrtce.
4. -Na razie nie wolno odprawia egzorcyzmw oficjalnych, zarezerwowanych
wycznie dla egzorcystw. Nawet nie mona uywa egzorcyzmu Leona XIII,
cho jest on powszechnie znany. Sdz, e mona co najwyej odwoa si do tej
formy modlitwy na wasny, prywatny uytek.
5. -Nie naley rwnie zwraca si bezporednio do zego ducha, pytajc go o
imi. Od siebie dodam, e nie powinno si o nic go pyta. Bezporedni dialog z
szatanem moe by niebezpieczny dla tego, kto omiela si go prowadzi bez
naleytego przygotowania i upowanienia, a zatem rwnie bez protekcji
Kocioa.
6. -List koczy si przypomnieniem podkrelajcym znaczenie modlitwy,
sakramentw, zwracania si o pomoc do Matki Boej, aniow i witych.
7. - Odnonie do tego tematu ukazay si dwie ksiki. Ktre jeszcze dzisiaj
mog by bardzo uyteczne: L. J. Suenens. Rinnovamento e potenza delle
tenebre. (prezentacja kard. Ratzinger)., Ed. Paoline. Cinisello Balsamo 1982;
Matteo la Grua. La preghiera diliberazione, Ed. Herbita, Palermo 1985.
Nam wypada jednak rozwin niektre zasygnalizowane w nim kwestie w oparciu
o praktyczne dowiadczenia.

50

1. -Modlitwy o uwolnienie odmawiane s w rnych sytuacjach i w rnym

otoczeniu. Modli si moe sam zainteresowany. Modlitwa moe odbywa si w
rodzinie lub w obecnoci jakiego przyjaciela, w grupach modlitewnych, niekiedy
bardzo licznych i w odniesieniu do wielu osb drczonych. W kadym z tych
przypadkw wane jest zachowanie klimatu skupienia, ktry sprzyja ufnej
modlitwie.
2. -Mona uywa zwyczajnych rodkw, jak bogosawiestwa wod wicon i
obecno krzya. Wydaje mi si waciwe, a nie chc tego z gry przesdza, by
bogosawiestwa wod wicon, gdy modlitwa odbywa si w grupie, dokonywa
kapan. Natomiast w rodzinie to ojciec lub matka bogosawi dzieci, czynic im
na czole znak krzya kciukiem zamoczonym w wodzie wiconej.
Tego rodzaju bogosawiestwo jest bardzo poyteczne i godne naladowania, a
przy tym niezalene od modlitw o uwolnienie.
3. -Podczas modlitw w grupach powinno si unika tego wszystkiego, co moe
by powodem ciekawoci, a nie gorcej modlitwy. Jeli na przykad jaka osoba
dotknita denerwuje si lub krzyczy podczas modlitwy, musi by mocno
trzymana przez innych, to naley zadba, aby grupa skadaa si z osb
przygotowanych, a modlitwa odbywaa si w miejscu odosobnionym. Kto
uczestniczy z ciekawoci, bez woli aktywnej wsppracy poprzez swoj modlitw,
moe bowiem szkodzi.
4. -Radz rwnie zachowa kracow dyskrecj w uywaniu gestw. W
niektrych grupach wszyscy maj zwyczaj kadzenia rk na gow lub na ramiona
osoby, nad ktr si modl. Nakadanie rk na gow jest gestem biblijnym, ale
byoby dobrze, aby czyni to kapan lub ten, kto prowadzi modlitw. Inni, jeli
maj takie przyzwyczajenie, mog trzyma praw rk lub ramiona wzniesione w
kierunku osoby, ktra jest bogosawiona, ale nie dotykajc jej. Mona modli si
"jzykami", ale zawsze w sposb uporzdkowany, unikajc wszelkich pozorw
egzaltacji. Jak to ju wczeniej stwierdziem, modlitwy najbardziej skuteczne, to
modlitwy adoracji i uwielbienia Boga.
5. -Ponadto grupy modlitewne prowadzce modlitwy o uwolnienie i pomagajce
egzorcystom, oddaj wielk przysug cierpicym poprzez towarzyszenie im w ich
drodze modlitwy i katechezy. Mwi o grupach modlitewnych, poniewa,
niestety, parafie rzadko potrafi odda t przysug, ktra powinna
mieci si w zakresie ich kompetencji. Czowiek dotknity dolegliwociami
szataskimi powinien duo si modli, ale nie potrafi wypeni tego zalecenia,
jeli mu si nie pomoe.
Powinien chodzi do kocioa, ale trzeba go tam zaprowadzi, towarzyszy mu,
bo jest cigle kuszony by wyj.
Trzeba rwnie towarzyszy mu w przystpowaniu do Komunii w., poniewa
sam jest na to zbyt saby. Ponadto osoba dotknita potrzebuje katechizacji.
Prawie zawsze bowiem mamy do czynienia z osobami, ktre nie maj adnego
wyksztacenia religijnego.
To jest ta "nowa ewangelizacja", na ktr taki nacisk kadzie Ojciec wity i
ktra moe by prowadzona tak grupowo, jak i indywidualnie.
Wspomniane przypadki znakomicie nadaj si do nauczania indywidualnego.
6. -Dodam jeszcze, e istnieje istotna rnica w postpowaniu w przypadku
egzorcyzmw i w przypadku modlitw o uwolnienie. Te ostatnie charakteryzuj si
du dowolnoci, poniewa nie s regulowane szczegowymi przepisami, poza
tymi, ktre przedstawilimy.
Wystarczy postpowa z wiar i w sposb uporzdkowany, naladujc animatora
lub prowadzcego modlitw. Zdarza si niekiedy, e osoby praktykujce czsto

51

modlitw o uwolnienie s zapraszane do uczestniczenia w egzorcyzmach, aby

wspomc swoj modlitw, a kiedy tego potrzeba, towarzyszy potem osobie,
ktra jest egzorcyzmowana. W tym przypadku pomagaj oni egzorcycie, jednak
dziaa egzorcysta, sprawujcy sakramentalium zgodnie z normami podanymi w
Rytuale.
Jeli s obecni inni kapani, oni rwnie pod przewodnictwem
egzorcysty mog odmawia modlitwy z Rytuau. Osoby wieckie powinny
natomiast ograniczy si do modlitwy wewntrznej lub odmawia j pgosem,
unikajc wszelkich gestw (nakadania rk, itp.) i nie podejmujc adnych innych
inicjatyw, ktre nie byyby zgodne z zarzdzeniami ustalonymi przez Koci
odnonie do tego sakramentalium. Ich obecno jest wartociow pomoc dla
egzorcysty, jeli umiej waciwie si zachowa.
"W imi moje ze duchy bd wyrzuca". Wadza udzielona przez Chrystusa
wszystkim wierzcym w Niego jest cudowna, ale w praktyce wymaga duej
wiary, pokory, zapomnienia o sobie samych. Pamitam jak pewnego razu o. Jozo
(dobrze znany tym, ktrzy syszeli o Medziugorje) modli si o uwolnienie pewnej
osoby w swoim parafialnym kociele. Modlitwa trwaa prawie ca noc. Koci
by peen ludzi, zwaszcza pielgrzymw, ktrzy starali si wczy w t modlitw.
Na koniec o. Jozo, majc ju due dowiadczenie na tym polu, owiadczy, e
osoba nie zostaa uwolniona, poniewa zbyt wielu obecnych kierowao si
ciekawoci i zostao w kociele tylko po to, by zobaczy, jaki bdzie rezultat tej
caonocnej modlitwy. Rwnie ja sam zauwayem, e obecno nawet tylko
jednej nieodpowiedniej osoby moe mie szkodliwy wpyw na efekt egzorcyzmu .

WIADECTWA
Niektre przypadki uwolnienia sdz, e warto opowiedzie o niektrych,
wybranych spord wielu, przypadkach egzorcyzmowania. Nie istniej co prawda
nigdy dwa jednakowe przypadki, ale s sytuacje, ktre powtarzaj si z pewnym
podobiestwem.
Uwolnienie siebie samych. Wadza udzielona przez Chrystusa wszystkim
wierzcym w niego: "W imi moje ze duchy bd wyrzuca" (Mk 16, 27), odnosi
si nie tylko do uwalniania innych, ale rwnie do uwalniania siebie samych.
Przede wszystkim trzeba pamita, e zazwyczaj ycie w asce Boej, modlenie
si, przystpowanie czsto do sakramentw, odwoywanie si do pomocy Matki
Boej, aniow, witych, jest najpewniejszym rodkiem zapobiegawczym. Ale to
niekiedy nie wystarcza.
Istnieje taka moliwo, e szatan uwemie si szczeglnie na jak osob bez
jej winy. Jest take moliwe, e Pan dopuci ten atak, w celu oczyszczenia jej
duszy. Jest to biblijny przypadek Hioba, przypadek wielu witych i wielu dobrych
dusz. Pan pozwala na takie prby, tak jak zezwala, abymy wszyscy przechodzili
przez prb cierpienia w jego rnorodnej postaci.
Wypada przy tej okazji podkreli, e wiele razy take dusze przechodz
wspomniane prby, wyzwalajc si cakowicie spod wpyww szatana, bez
potrzeby modlitw o uwolnienie, a tym bardziej egzorcyzmw. Powiedziabym, e
praktykuj modlitwy o uwolnienie same z siebie (nie zdajc sobie z tego sprawy).
Wystarcz zwyczajne rodki aski i korzystanie z trzech wielkich rodkw, do
ktrych naley si odwoa w sposb szczeglny. Chodzi o rodki wskazane przez
Jezusa przy okazji trudnego uzdrowienia tego modzieca, ktrego dziewiciu
apostow nie byo w stanie uzdrowi. Od ojca chopca Jezus wymaga wielkiej

52

wiary. Apostoom mwi, e aby wyzwoli od niektrych zych duchw, potrzeba

modlitwy i postu. Przyjmijmy te, e sowo "post" oznacza rzeczywisto o
szerokim zasigu, a nie tylko powstrzymywanie si od przyjmowania pokarmw,
o czym zreszt czytamy w wielu miejscach w Biblii.
Przytocz teraz dwa przypadki uwolnie relatywnie nam wspczesne.
1. Czytamy w biografii w. Jana Bosko, e szczeglnie przez dwa lata wity by
drczony w sposb nadzwyczajny przez szatana. Nie wiemy dokadnie, jak si
wyzwoli.
W tym przypadku o. Bosko by maomwny i wydaje si, e to przez pokor nie
chcia ujawni nadzwyczajnych pokut, jakim si podda, aby przezwyciy
prb. Pewnym jest natomiast, e zrobi to wszystko sam, w tym sensie, e nikt
nie odmawia nad nim modlitw o uwolnienie, a tym bardziej egzorcyzmw.
2. Inny przykad, bliszy nam w czasie, dotyczy ks. Jana Calabria,
beatyfikowanego przez Jana Pawa II 17 kwietnia 1988 r., przy okazji papieskiej
wizyty w Weronie. W ostatnich latach ycia ks. Calabria przeywa okresy
prawdziwego diabelskiego optania, ktre Pan dopuci na niego. Oczywisty by
cel tej cikiej prby: oczyszczenie i odpokutowanie.
Z oficjalnych dokumentw kanonicznego procesu beatyfikacyjnego wynika w
sposb oczywisty, e ten wity kapan wyzwoli si sam z optania, poprzez
swoj wiar, pokor, modlitw. Nie potrzebowa ani modlitw o uwolnienie, ani
egzorcyzmw. Sdz, e s to przykady pocieszajce i wiele mwice, cho nie
wszystkim ta wiedza wystarcza.
Podaj jeszcze jeden interesujcy fakt; bdcy przykadem tego, co moe
si wydarzy. Pewna woska zakonnica, misjonarka w Brazylii, nauczaa w
instytucie w Marilia (San Paolo), w szkole podstawowej i redniej. Do szkoy
uczszczao okoo siedmiuset uczennic, prawie wszystkie miejscowe, z wyjtkiem
osiemdziesiciu, ktre byy goszczone przez siostry. Jedna z nich, Gloria,
koczya kurs dajcy dyplom nauczycielki szkoy podstawowej. Pilna, dobrze
wychowana, usuna, bya najstarsz z szeciorga rodzestwa. Poniewa nie
miaa ojca, za nauk paci dziadek, liczc na to, e gdy wnuczka zostanie
nauczycielk pomoe rodzestwu.
Siostra Maria Teresa, zakonnica, ktra opowiadaa mi o tych wydarzeniach,
zauwaya w pewnym momencie, e profesorowie nagminnie zaczli skary si
na Glori, co nigdy wczeniej nie miao miejsca. Gloria zmienia si po powrocie z
wakacji; wydawaa si nieobecna, opuszczaa lekcje, nauka przychodzia jej z
trudem. Siostra przywoaa j pod pretekstem sprawdzenia lekcji. Dziewczyna
otworzya podrcznik do geografii i w tej samej chwili wypada z ksiki maa
zoona chusteczka w ywych kolorach: czerwonym, zielonym i tym. Siostra
prbowaa j pochwyci, ale wypada jej z rki, gdzie znikajc. Gloria zblada i
zawoaa: ,,O, ja nieszczsna! Nie mog jej zgubi!" Zadzwoni dzwonek na
lekcj, siostra Maria Teresa odesaa dziewczyn do klasy, uspakajajc j i
zapewniajc, e poszuka chusteczki.
Zacza kartkowa ksiki i zeszyty Glorii, strona po stronie. Znalaza chusteczk
midzy kocowymi stronami ostatniej ksiki, ale musiaa j silnie cisn, gdy
chusteczka wydawaa si naelektryzowana i "prbowaa ucieka". Nieufna i nieco
przestraszona siostra wezwaa Matk Bo, a pniej zwrcia si do maej
chusteczki, jakby to by diabe: "Nieszczniku! Najwitsza Maryja ju ci zgniota
gow". Pobiega do kuchni i wrzucia j do pieca.

53

Tu po tym wydarzeniu Gloria zacza wymiotowa po kadym posiku i saba z

dnia na dzie. Siostra Maria Teresa wezwaa do siebie dziewczyn i zapytaa o to,
co si jej przydarzyo podczas wakacji, spdzonych w rodzinie.
Gloria, nim zacza opowiada, wyjawia, e w nocy nie moe spa, poniewa z
jej poduszki wydobywa si oguszajcy haas, nie pozwalajcy jej zasn. Pniej
opowiedziaa, e podczas wakacji spdzonych w domu bya bardzo zajta
utrzymaniem porzdku i pilnowaniem rodzestwa, umoliwiajc matce podjcie
sezonowej pracy zarobkowej. Pewnego dnia wesza do domu jaka kobieta, ktra
powiedziaa jej rozkazujcym tonem: "Jak tylko zdobdziesz dyplom, polubisz
mojego syna. Na razie zachowaj t chusteczk. Jeli j zgubisz, nie bdziesz ju
moga wicej studiowa, nie zdasz egzaminw i umrzesz".
Dziewczyna mwia ze zami, e prbowaa by posuszna woli tej nieznajomej z
mioci do swojej matki i rodzestwa. Siostra zapewnia j: "Miej ufno w Matce
Boej i posuchaj mojej rady". Najpierw zaprowadzia j do kocioa, aby si
dobrze wyspowiadaa. Pniej, gdy w sypialniach dziewczt nikogo nie byo,
postanowia wraz z Glori sprawdzi jej poduszk. Kiedy nakazaa jej rozpru
poduszk, aby zajrze do rodka, dziewczyna trzsa si ze strachu, ale
posuchaa. Z atwoci znalazy jaki dziwny, zwinity kawaek materiau. Gdy
tylko go rozwiny, Gloria zblada: "Moje wosy!" Rzeczywicie by tam kosmyk
wosw, a dziewczyna przypomniaa sobie, e owa kobieta, w czasie gdy z ni
rozmawiaa, niespodziewanie ucia kosmyk z jej dugich wosw. Jednak
najwiksz niespodziank byo odnalezienie w poduszce maej chusteczki, takiej
samej jak ta, ktra zostaa spalona.
Na podwrzu sta kosz na makulatur. Podpaliy j i wrzuciy tam wszystko to, co
znalazy w poduszce. Powoczka, wosy i inne drobiazgi szybko zamieniy si w
popi. Aby jednak zniszczy kolorow chusteczk, musiay wznieci wikszy
ogie, gdy nie chciaa si pali. Obydwie modliy si (rzecz bardzo wana w
takich przypadkach), a siostra powiedziaa ponownie: "Stopy Najwitszej Maryi
Panny niech nie przestaj ci depta, przeklty duchu". Dziewczyna cakowicie
wyzdrowiaa: moga je, spa i dobrze si uczya. Czua si radosna i wolna.
Siostra Maria Teresa zakoczya swoj opowie, mwic mi, e wczeniej nigdy
nie wierzya w czary, ale po tym, co zaszo...
Dwaj ksia, nie bdcy egzorcystami, ale ludmi gbokiej modlitwy,
odpowiadajc na prob rodzicw jedenastoletniego chopca, postanowili
odmwi nad nim bogosawiestwo. Wydarzenie miao miejsce w 1987 r.
Podczas gdy krewni i kilka innych osb modlili si w kociele, kapani
zaprowadzili chopca do zakrystii. By posuszny, spokojny, miy. Nie wydawao
si, e moe mie w sobie co zego. Gdy tylko ksia zaczli odmawia zwyke
modlitwy, chopiec zacz si miota, plu, przeklina i rzuca grobami. Przez
dwie godziny kapani nieprzerwanie si modlili, wykorzystujc wszelkie dostpne
im rodki: bogosawiestwo znakiem krzya, powicenie wod wicon,
zapalanie powiconych wiec, palenie kadzida. To wszystko powodowao, e
chopiec dostawa coraz silniejszych atakw. Kapani postanowili przerwa
modlitw. Po pitnastu dniach chopiec znowu sta si nerwowy, a gdy rozpoczli
modlitwy wpad w sza. Im usilniej wzywano pomocy Matki Boej, w. Franciszka,
w. Benedykta (patrona tamtej parafii), w. Michaa Archanioa tym bardziej
nasilay si ataki zoci. Jeden z kapanw nie przestawa przy tym czyni znakw
krzya wielkim krucyfiksem. Szatan stawa si coraz bardziej wcieky, co byo
oczywist wskazwk, e nie wytrzymuje tej walki. Faktycznie zacz wzywa

54

pomocy, przywoujc inne ze duchy, szczeglnie Lucyfera i potpionych.

Wszystko na prno. W pewnym momencie krzykn: "Matka Boa, tylko nie to!"
(by moe widzia, jak nadchodzi), a nastpnie: "Biay ptak; nie! (moe widzia
Ducha witego); Ptak nie! ptak nadlecia! On jest najwikszy". Po tym ostatnim
krzyku chopiec podskoczy i upad na ziemi pozbawiony si. Nastpia absolutna
cisza. Walka bya skoczona.
Dwaj kapani pakali z radoci, a z nimi pozostali, ktrzy weszli do zakrystii i
domylili si wszystkiego.
W nastpnych dniach chopiec ze stanu optanego przeszed do stanu
jasnowidzcego. Jest to przejcie niebezpieczne i delikatne, ktre zdarza si do
czsto, bdc prawdziw puapk szatana, szykujcego sobie drog powrotu. Ale
trwao to niedugo. Od tamtej pory chopiec cieszy si dobrym zdrowiem,
uczszcza czsto do kocioa, bdc szczliwym, gdy moe suy do Mszy
witej.
Uwolnienie w Medziugorje. Wiele uzdrowie wydarzyo si w Medziugorje.
Skupimy si na jednym z nich, przedstawiajc relacj jego uczestnika, staego
diakona Franco Sofia.
Bd pisa w pierwszej osobie, co odnosi si do opowiadajcego diakona.
Pewna matka rodziny, z maej sycylijskiej miejscowoci, od wielu lat cierpiaa,
dotknita diabelskim optaniem. Nazywa si Assunta. Niektrzy z jej krewnych
rwnie skaryli si na dolegliwoci fizyczne, ktre wydaway si by
spowodowane zemst szatana. Po kilku latach pielgrzymowania do rnych
lekarzy, ktrzy niedopatrzyli si u Assunty adnej choroby, zapukaa do drzwi
wasnego biskupa. Ten, po przeanalizowaniu przypadku, powierzy j
egzorcycie.
Egzorcycie pomagali czonkowie grupy modlitewnej, ktrzy dla osignicia
dobrych wynikw duo modl si i poszcz. Uczestniczc w egzorcyzmach,
zdaem sobie spraw, e chodzi o bardzo ciki przypadek, dlatego
zaproponowaem mowi zawiezienie ony do Medziugorje. Po wahaniach (w tej
rodzinie nikt nie zna wydarze z Medziugorje) powzito decyzj i wyruszono w
drog.
Przybylimy tam w niedziel 16 lipca 1987 r. Gdy Assunta wysiada z samochodu,
poczua si le. O. Ivan, przeoony franciszkanw, nie robi nam adnej nadziei
na pomoc: w okresie letnim ich praca bya szczeglnie uciliwa.
Zaproponowaem, aby wej z Assunt do kocioa, mylc e tam szatan ujawni
si i kapani bd zmuszeni do interwencji. Nic takiego si jednak nie wydarzyo,
szatan nie zamierza ujawni swej obecnoci. Dzie pniej weszlimy na
Podbrdo, wzgrze objawie, odmawiajc raniec. Tu take nic szczeglnego si
nie wydarzyo.
Schodzc, zatrzymalimy si naprzeciw domu Vicki (najstarszej z widzcych),
gdzie zgromadzio si sporo ludzi. Znalazem chwil, by powiedzie do Vicki, e
jest z nami optana kobieta, ktra ma na imi Assunta. Wanie wtedy Assunta
podbiega do Vicki i uciskaa j, wybuchajc paczem. Vicka pogaskaa j po
gowie.
Na ten gest szatan ujawni sw obecno: nie mg cierpie rki widzcej.
Assunta rzucia si na ziemi, krzyczc w nieznanym jzyku. Vicka zapaa j

55

delikatnie za rk i nakazaa osupiaym ludziom: "Nie paczcie, ale mdlcie

si". Wszyscy zaczli usilnie modli si; modzi i starzy. Modlono si w rnych
jzykach, gdy pielgrzymi pochodzili z rnych krajw. Vicka pokropia Assunt
wod wicon, a nastpnie zapytaa j, czy czuje si ju lepiej. Kobieta daa
znak rk, e tak. Sdzilimy, e zostaa uwolniona i wymienilimy radosne
spojrzenia.
Szatan jednak wydoby z niej przeraajcy krzyk. Udawa, e odszed, abymy
przestali si modli. Rozpoczlimy modlitw na nowo, tym razem w sposb
bardziej uporzdkowany, odmawiajc raniec. Pewien mczyzna podnis
donie i trzyma je skierowane na plecy Assunty, nie dotykajc jej jednak.
Szatanowi przeszkadza ten gest, dlatego Assunta krzyczaa i rzucaa si. Trzeba
byo j przytrzymywa, bo chciaa rzuci si na tego czowieka. Do akcji wkroczy
jaki modzieniec: wysoki blondyn, z niebieskimi oczami. Z wielk moc zacz
walczy z diabem. Zrozumiaem tylko, e nakazywa mu podporzdkowa si
Jezusowi Chrystusowi. Dialog by trudny, prowadzony po angielsku. Assunta nie
zna angielskiego, a jednak ywo dyskutowaa.
Zaintonowaem litani loretask. Na wezwanie "Krlowo Aniow" szatan
przeraliwie krzykn. Osiem osb musiao przytrzyma Assunt. Powtarzalimy
wiele razy to wezwanie, wci goniej. Uczestniczyli w tym wszyscy obecni. By
to najwaniejszy moment. Pniej Vicka zbliya si do mnie: "Modlimy si juz
trzy godziny; ju czas, by zaprowadzi j do kocioa".
Pewien Woch, znajcy angielski, powtrzy mi jedno ze stwierdze diaba:
powiedzia, e jest w niej dwadziecia zych duchw. Poszlimy do kocioa.
Assunt wprowadzono do kaplicy objawie. Tam o. Slavko i o. Felipe modlili si
nad ni, a do dziewitnastej. Pniej wyszlimy znowu powtrzy o dwudziestej
pierwszej. W kaplicy pierwszych objawie dwch kapanw modlio si jeszcze do
dwudziestej trzeciej.
Pniej dowiedzielimy si, e Assunta mwia rnymi jzykami. Wyznaczono
nam spotkanie na popoudnie nastpnego dnia. Przypadek okrelono jako bardzo
ciki. Nastpnego ranka poszlimy do o. Jozo, ktry po odprawieniu Mszy
witej pooy rce na gowie Assunty. Ze duchy nie wytrzymay tego gestu i
zareagoway gwatownie. O. Jozo kaza zaprowadzi Assunt do kocioa. Trzeba
byo wcign j na si. Byo duo ludzi. Ojciec wykorzysta ich obecno, by
przeprowadzi katechez na temat istnienia diaba. Pniej pomodli si i pokropi
kilka razy Assunt wod wicon. Reakcje szatana staway si coraz
gwatowniejsze.
Musielimy jednak wrci do Medziugorje. O. Jozo zdy nam powiedzie, e
trzeba zmusi Assunt do wsppracy. Bya zbyt pasywna, nie pomagaa. O
trzynastej o. Slavko i o. Felipe ponownie zaczli si modli w domu parafialnym.
Po godzinie zostalimy wezwani do modlitewnej wsppracy. Dowiedzielimy si,
e ze duchy zostay mocno osabione, ale do cakowitego zwycistwa potrzeba
penej akceptacji Assunty. Podczas modlitwy, zakonnicy prbowali nakoni
nieszczliw do wypowiedzenia imienia Jezus. Prbowaa, ale wydawao si, e
zaczyna si dusi.
Pooono jej na piersiach krzy i nakazano, aby wyrzeka si wszelkiego rodzaju
magii lub czarw (w podobnych przypadkach jest to gest decydujcy). Assunta

56

przytakna, tego byo trzeba. Kontynuowano modlitw tak dugo, a Assunta

zdoaa wymwi imi Jezusa, pniej rozpocza Zdrowa Mario. W tym
momencie wybuchna gwatownym paczem. Bya wolna! Wyszlimy i udalimy
si do kocioa. Dotara do nas wiadomo, e Vicka poczua si le w tym
samym momencie, w ktrym Assunta zostaa uwolniona. Vicka modlia si o to
uwolnienie.
W kociele Assunta staa w pierwszym rzdzie. Z wielk gorliwoci uczestniczya
w modlitwie racowej i w Mszy w. Nie miaa adnych oporw w przystpieniu
do Komunii w. A to jest wanym sprawdzianem. Po upywie piciu lat mog
stwierdzi, e uzdrowienie byo cakowite. Teraz ta kobieta jest ywym
wiadectwem miosierdzia Boga i jedn z najaktywniejszych czonki grupy
modlitewnej. Nie waha si powiedzie, e jej uzdrowienie byo zwycistwem
Niepokalanego Serca Maryi.
Biskup popierajcy modlitwy o uwolnienie, listem duszpasterskim z 29.06. 1992
roku J. E. Andrea Gemma, biskup Isemia-Venafro, wyda polecenie, ktre, moim
zdaniem, godne jest naladowania przez podejmowanie analogicznych inicjatyw
ze strony wszystkich biskupw. Zacytuj gwne wtki tego listu, pomijajc
wszystkie motywacje biblijne i teologiczne, ju szeroko omwione na stronach tej
ksiki. Pismo w. mwi o diable ponad 1000 razy, sam Nowy Testament
wspomina go prawie 500 razy.
Cieszymy si, e jeden odwany biskup potrafi dostrzec to, z czego wiat
katolicki pozornie nie zdaje sobie ju sprawy. Ufam, e Pan pozwoli nam cieszy
si owocem inicjatywy, ktr podejmuj zupenie wiadomie i w poczuciu
duszpasterskiej odpowiedzialnoci... Chciabym, abycie w duchu wiary i
posuszestwa zaakceptowali wskazania tego dokumentu, zaangaowali si w ich
realizacj, budzc w sobie akt ufnej nadziei teologalnej...
Nkajca i ukryta dziaalno szatana - jak nazywa j papie Jan Pawe II - jest,
wierzcie mi, bardziej rozpowszechniona i zgubna ni mona by sdzi.
Sarkastyczny sceptycyzm pseudo-mdrcw tego wiata lub te chrzecijan i
nauczycieli
religijnych
jest
owocem
niedoinformowania,
a
zatem
powierzchownoci. Przez to niedoinformowanie i lekcewacy stosunek do
problemu oddajemy szatanowi przysug w jego walce o odniesienie zwycistwa.
Nikt, prosz o to duszpasterzy ludu Boego, nie powinien traktowa tego tematu
lekcewaco. Byoby to zawinione lub zaniedbanie i poza tym mogoby sta si
powodem zgorszenia.
Wierz, e do obowizkw kapaskiej posugi naley wysuchiwanie
wszystkich wiernych z ogromn cierpliwoci, naprawd ogromn.
Zwaszcza duszpasterze winni wszystko poddawa zdrowemu rozeznaniu. Lecz
nigdy, nigdy, nigdy dusza cierpica, by moe nie zdajca sobie sprawy, e jest
opanowana przez szatana bo czy nie naley to do jego profesji? - nie moe
by traktowana powierzchownie. Nie mona minimalizowa jej problemw
lub gorzej, odmawia wysuchania. Jezus tak nie czyni! Czy nie wiedz
wici szafarze, e wanie ich obojtno zmusza czsto ludzi prostych i
pozbawionych oparcia do zwracania si do magw i czarownikw lub w
kierunku innych zgubnych praktyk, ktre s uprzywilejowanym
narzdziem interwencji szatana i jego triumfu!?

57

Nie ustawajcie w wysikach, aby trzyma z daleka od tego wszystkiego naszych

wiernych! Dla obrony przed wpywami zego ducha zalecam utworzenie grup
modlitewnych o uwolnienie, precyzujc, e uwaam za take te, ktrym
udzieliem specjalnego zezwolenia, i ktrym przewodniczy wywicony kapan.
Kady moe - a nawet powinien - modli si zawsze, pojedynczo lub w
grupie. Jednake biskup ustala, e "grupami modlitewnymi" mog nazywa si
tylko te, ktrym zleca szczegln posug wstawiennictwa i uwalniania od Zego,
i ktre s prowadzone przez wywiconego kapana, ktry jest jedynym
uprawnionym do dokonywania rytualnych gestw.
Ogaszam, e raz w miesicu osobicie bd przewodniczy spotkaniu jednej z
tych grup modlitw o uwolnienie.
Dopiero po zastosowaniu tych rodkw (modlitw o uwolnienie), mona odwoa
si do prawdziwego egzorcyzmu, ktry, jak wiadomo, moe by sprawowany
wycznie przez biskupa i kapanw przez niego wyranie oddelegowanych.
Kapani mog zawsze udziela szczeglnych bogosawiestw osobom i miejscom,
ale trzeba wyranie zaznaczy, e adne bogosawiestwo nie jest skuteczne bez
wiary tego, ktry o nie prosi, bez wyrzeczenia si grzechu, bez modlitwy i
przystpowania do sakramentw.
W przeciwnym razie, rwnie bogosawiestwo moe by traktowane jak jakie
zaklcie czy amulet. Jest zatem zabobonem.
Jako publiczne i stae wiadectwo, e zostalimy powoani, by gromadzi si
przeciwko wrogowi dobra i naszych dusz, ustanawiam, e przed
bogosawiestwem, na zakoczenie celebracji eucharystycznej (z ktr biskup,
na mocy swej wadzy, czy szczegln intencj o skuteczno uwalniajc, do
ktrej kapan zechce doczy si ze swoj intencj) zostan pobonie
odmwione nastpujce formuy:
Celebrans: Trwajc w cznoci z papieem i biskupem, wspominajc z
wdzicznoci nasz chrzest i bierzmowanie, wyrzekamy si szatana i jego dzie
oraz czarw.
Wszyscy: Wyrzekamy si!
Celebrans: O Maryjo, bez grzechu poczta.
Wszyscy: Mdl si za nami, ktrzy si do Ciebie uciekamy.
Celebrans: wity Michale Archaniele, bro nas w walce. Przeciwko
niegodziwoci i zasadzkom zego ducha bd nasz obron. Niech Bg go
poskromi, pokornie prosimy, Ty, Ksi wojska niebieskiego, szatana i inne ze
duchy, ktre na zguby dusz kr po wiecie, moc Bo str do pieka.
Wszyscy: Amen.
Celebrans: Bogosawi obecnych (w cznoci co do intencji i zamiarw z
papieem i biskupem) .

KTRE PRZYCZYNY I SKUTKI S OBECNOCI DIABA

Wymienilimy w skrcie gwne przyczyny opta lub dolegliwoci
szataskich. W tym rozdziale sprbujemy pogbi ten temat, uprzedzajc jednak
od razu, e w wielu przypadkach przyczyny pozostaj ukryte. wite ksigi tutaj
niewiele nam pomog. Jezus, a pniej apostoowie uwalniaj osoby od zego
ducha, ale w Biblii nie zostaje nigdy nic powiedziane na temat przyczyny
optania.

58

Rwnie w biografiach wielu witych czytamy o licznych przypadkach

uwolnienia, ale z reguy nie ma tam nic odnonie do przyczyny samego optania.
Co wicej, zdarza si, e te epizody, zawsze bardzo krtkie, nie pomagaj nam
nawet w postawieniu diagnozy. Ze duchy rzucaj si od razu do stp Chrystusa,
albo te Jezus dostrzega ich obecno w konkretnych osobach. Czytamy czsto o
podobnych faktach w yciorysach witych.
Dla nas egzorcystw nie jest to jednak a takie proste. Prawd jest, e czasami
niektrzy optani ju na sam nasz widok buntuj si, krzycz, staj si
agresywni (mogoby chodzi rwnie o przypadki histerii, uprzedze lub tym
podobne). Niekiedy reaguj natychmiast jedynie na gest pooenia rki na
gowie. Jednak w wikszoci przypadkw to si nie zdarza. Zy duch prbuje si
ukry i maskowa pod postaci dolegliwoci fizycznych lub psychicznych, stara
si nie ujawnia adnych reakcji. W kocu jednak musi ustpi. Nie potrafi
opiera si modlitwom i rytom egzorcysty. Czsto, jeszcze zanim danym
przypadkiem zajmie si egzorcysta, zy duch nie wytrzymuje wobec modlitw
krewnych, kapanw, bogosawiestw wod wicon.
Zmuszony jest do wyranego ujawnienia swojej obecnoci.
Niemniej rwnie wtedy, gdy osiga si pewno co do obecnoci diaba,
pozostaje wiele niejasnoci co do tego.
Jaki jest to typ optania? Jak si przydarzyo? Jakie ewentualne wizy utrzymuj
czowieka w tym stanie? S to pytania, jakie my, egzorcyci, stawiamy sobie
bardzo czsto.
Rwnie dlatego, e mamy wraenie, i czas potrzebny do uzdrowienia w
wikszoci przypadkw sta si duo duszy ni potrzebny by w przeszoci.
Jestemy wiadomi, e czas jest darem Boga, i e nie moemy nigdy
przewidzie, ile go bdzie trzeba dla osignicia wyzwolenia.
Niezalenie od tego musimy robi wszystko, co moliwe, aby skrci cierpienia
tych, ktrzy si do nas zwracaj.
Oto dlaczego kady egzorcysta stopniowo wypracowuje sobie osobiste metody,
pomaga sobie pytaniami lub specjalnymi gestami. Niekiedy prosi te o
wsppracy osoby, ktre uwaa za pomocne, czy to ze wzgldu na modlitwy, czy
te z powodu jakiego szczeglnego charyzmatu lub wraliwoci, dziki ktrym
mog udzieli egzorcycie praktycznych wskazwek.
Zagbiam si w zagadnienie trudne, co do ktrego trudno jest osign
jednomylno wanie dlatego, e odzwierciedla dowiadczenia szczeglne,
osobiste, ktre nie s wsplne wszystkim egzorcystom. Mimo to nie mona uciec
od tego poszukiwania, nawet jeli kryje w sobie ryzyko. Pierwszym ryzykiem jest
ograniczenie bada do poziomu czysto ludzkiego, jak gdyby uzdrowienie zaleao
od naszej zdolnoci, a nie jedynie od siy imienia Chrystusa i od tych trzech
rodkw pomocniczych wskazanych przez Ewangeli: wiary, modlitwy, postu.
Innym ryzykiem, nie mog tego ukrywa, jest to, e pewne metody lub
korzystanie z pewnych rodkw, ktre wydaj si by skuteczne, powoduj, e
egzorcysta mimowolnie popada w formy magii, w formy, ktre nie czerpi swej
mocy jedynie z wiary w Chrystusa, ale nie wiadomo dobrze z jakiego rda.
Spotkaem egzorcystw, ktrzy popeniali bd posugiwania si wahadekiem dla
stwierdzenia obecnoci diabelskiej.
Inni widzieli pewn skuteczno diagnozy we wlewaniu kropli oliwy do talerza
penego wody. Mgbym wymieni jeszcze kilka takich przykadw, ale nie

59

skupiamy si tutaj na praktykach, ktre przypominaj magi, tylko na tych,

ktre daj pewne gwarancje.
Im duej egzorcyzmuje si jak osob, tym wicej nowych faktw si
ujawnia, albo te pogbia si znajomo faktw, ktre wyszy na jaw
ju w czasie pierwszego spotkania. Z reguy elementem, co do ktrego mog
si zrodzi podejrzenia, zwaszcza jeli nie zauwaa si postpw, jest
ewentualne istnienie przeszkody dla aski. Wiele razy okazuje si, e
rozwizania domaga si problem lub przebaczenia.
1. By moe mio do nieprzyjaci jest przykazaniem najtrudniejszym w
Ewangelii. Przebaczy z caego serca, nie czu urazy, modli si za tych, co nas
skrzywdzili, umie zrobi pierwszy krok w kierunku pojednania - to bardzo ciki
wysiek.
Przeszkod moe by te ycie niezgodne z prawem Boym. Zetknem si nie
raz z przypadkami osb, ktre dopiero po dugim czasie wyznay, e yj w nie
uregulowanym zwizku maeskim. Wspczesny laksyzm bardzo wykrzywi
ludzkie sumienia w tym wzgldzie. Innym razem moe chodzi o cikie winy z
przeszoci, za ktre czowiek wystarczajco nie aowa, ani nie odpokutowa,
nawet jeli dotyczy to win wyznanych (na przykad grzech aborcji). S te inne
przyczyny, ale pozostaje stwierdzi fakt, i niekiedy nie ma postpw w
uwalnianiu, poniewa istnieje jaka przeszkoda dla aski Boej. Gdy usunie si
przeszkod, od razu zauwaa si pozytywne skutki.
2. Wchanianie. Czsto mona zauway, e osoby dotknite dolegliwociami
szataskimi s jak gbki lub bibuy: z wielk atwoci wchaniaj i cierpi z
powodu negatywnych zjawisk, na jakie napotykaj. rdo tych zjawisk moe
tkwi w osobach, rodowiskach, przedmiotach. Najczciej pochodzi od osb:
kto orientuje si, e blisko danej osoby (pjcie do jej domu lub przyjcie jej
w domu, albo te tylko zblienie si do niej) Powoduje cierpienia, ktre mog
trwa godzinami lub dniami.
Trzeba zaznaczy, e czsto osoba, ktra przynosi zo, nie jest tego wiadoma,
nie ma adnej zej intencji. Dzieje si tak wtedy, gdy na przykad ta osoba sama
pada ofiar za, a to z kolei jest wychwytywane przez tego, kto ze swojej strony
odczuwa diabelskie dolegliwoci. Trzeba zatem unika jak tylko mona (a nie
zawsze mona) kontaktw z t osob, obok ktrej czujemy si le, poniewa
powoduje to bl, ktry nie przynosi adnej korzyci. Jest to bolesne, ale czasami
trzeba zerwa kontakty z przyjacimi, krewnymi, nawet najbliszymi,
ograniczajc je do minimum.
Mona wchon zo rwnie z niektrych rodowisk: domw, biur, sklepw, itd.
Istnieje taka moliwo, e osoba "wchaniajca", udajc si do jakiego domu
lub sklepu, lub nawet do konkretnego kocioa, bdzie dowiadcza cierpienia.
Rwnie w tym przypadku obowizuje zasada, e niepotrzebnych cierpie lepiej
unika, o ile jest to moliwe. Kiedy nie jest to moliwe (czsto nie jest to moliwe
- unikanie nawet osb najbardziej negatywnych) naley postara si o takie
zabezpieczenie, ktre okae si najskuteczniejsze: mona broni si witymi
obrazami, ale przede wszystkim modlitw.
Jest moliwe, e niektre przedmioty s przekanikami za. Gdy kto sobie z tego
zda spraw, to z reguy atwo jest unikn kontaktu z nimi lub zniszczy je.
Dodajmy, e im bliszy staje si moment uzdrowienia z wpyww szataskich,

60

tym bardziej zmniejsza si wchanianie. Mwi zwykle w takich razach, e kto

staje si z bibuy nieprzemakalnym papierem.
3. Szczeglne "dary". Jest do powszechne, e dolegliwociom szataskim
towarzysz szczeglne wraliwoci:
przewidywanie przyszych wypadkw,
przenikliwo w dostrzeganiu u ludzi obecnoci si lub mocy diabelskich, a
zwaszcza syszenie dziwnych gosw lub dowiadczanie wizji. Mog to by
jedynie gosy, ktre czowiekowi przeszkadzaj. Czsto jednak s to gosy, ktre
co proponuj: postpowanie, jakim naley si kierowa, lub ktrego naley
unika, modlitwy, przeklestwa, opowiadanie dziwnych rzeczy o innych lub
rzeczy cakowicie niezrozumiaych. Zawsze trzeba ze wszystkich si dy do
pozbycia si tej wraliwoci, niekiedy uznawanej za szczeglny dar nawet jeli
chodzi o sugestie, ktre mog wydawa si uyteczne i wygodne. Istnieje
bowiem taka moliwo, e s to "dary szatana ". Co si tyczy podejrzanych
gosw, naley dokonywa wszelkich stara, aby je odrzuci lub i w adnym
przypadku nie wolno bra ich pod uwag.
Kady powinien czyni to, co uwaa za dobre, niezalenie od faktu, czy to, co
chce zrobi zostao lub nie podpowiedziane przez gos. Ta walka nierzadko
pomaga w uwolnieniu, a owa szczeglna wraliwo i gosy zanikaj, gdy
dochodzi do uzdrowienia. Przylgnicie do tych rzeczy, jakby to byy szczeglne
dary lub moce, okazuje si bardzo szkodliwe i moe uniemoliwi uwolnienie.
4. Zwizki z szatanem. Czsto dowiadujemy si o zwizkach z szatanem, ktre,
aby osign uwolnienie, naley zniszczy. Chodzi o zwizki, ktre mog
przyjmowa rne formy: z wasnej woli, z lekkomylnoci popenionej
niewiadomie, z woli innych. W pierwszym przypadku atwo jest doj przyczyny
diabelskich wpyww.
Natomiast w pozostaych przypadkach potrzeba niejednokrotnie dugiego
badania, aby odkry przyczyn, ktra przeszkadza w uwolnieniu.
Do zwizkw zawartych z wasnej woli nale:
- powicenie si szatanowi,
- przymierze krwi z nim, uczestnictwo w rytach satanistycznych
- uczszczanie do szk satanistycznych (we Woszech jest ju ich duo), aby
zosta kapanem szatana.
W tych przypadkach zwizek jest bezporedni, chciany.
Trzeba zdecydowanie si go wyrzec, odnowi przyrzeczenia chrzcielne,
odpokutowa za zo popenione wobec Boga i wobec braci. Niekiedy zwizek z
szatanem zostaje zawarty mniej lub bardziej niewiadomie. Kto uczszcza do
wrek lub kartomantw zajmujcych si wrbami nawizuje czno z tymi
osobami, a poprzez nie z szatanem. Naley zerwa oba te zwizki.
To samo dotyczy tych, ktrzy uprawiaj sztuk czarnoksisk, seanse
spirytystyczne, zajmuj si okultyzmem, uywaj nierozwanie wahadeka lub
horoskopu dla kierowania swoim postpowaniem.
Niekiedy forma jest bardziej podstpna, prawie niewiadoma. Tak jest, gdy dziaa
si z ciekawoci, z lekkomylnoci: uczestniczc w zlocie satanistycznym,
"zabawiajc si" szklank lub monet, prbujc "zosta magiem", jakby
iluzjonist, idc za wskazaniami niektrych z wielu podrcznikw bdcych w
sprzeday lub lekcji udzielanych przez niektre stacje telewizyjne.

61

Kiedy nie mogem doj przyczyn negatywnych objaww u pewnej

szesnastoletniej dziewczyny. Nie chciaa i nie potrafia si uczy, nic nie robia,
tylko przysparzaa samych zmartwie swoim rodzicom. Nie bylimy w stanie
odkry, czy uczestniczya w czym niebezpiecznym. Przypadkowo przysza mi do
gowy myl, aby zapyta j, wiedzc, e ya prawie w cakowitej izolacji, czy nie
zabawia si gr w karty. Otrzymawszy twierdzc odpowied, zapytaem: "Czy
prbujesz odkry przyszo, - czy te to, co kto, kogo znasz, zrobi ?"
Znowu odpowied twierdzca.
"Czy zawsze lub prawie zawsze udaje ci si zgadn?" Jeszcze raz
usyszaem "tak". "Kto daje ci t moc odgadywania? Czy wierzysz moe, e
pochodzi ona od Pana Boga ?" Dziewczyna nie wiedziaa ju, co odpowiedzie. W
taki sposb, w swej naiwnoci, mona rwnie wej w zwizek z szatanem.
Istnieje nastpnie caa seria innych moliwoci, gdy czowiek wchodzi "w
zwizek" ze zym duchem z winy innych. Jest to przypadek tych, ktrzy zostaj
powiceni szatanowi, by moe ju w onie matki. Tutaj wkraczamy w rozleg
dziedzin czarw, ktre mog przybiera rne formy, i wrd ktrych jest
r6wnie "ofiarowanie si szatanowi". Jego rezultatem nie s jedynie dolegliwoci
natury diabelskiej, ale prawdziwy zwizek z szatanem. Czsto zdajemy sobie
spraw z istnienia tych zwizkw, poniewa stajemy wobec opta diabelskich,
ktrych pochodzenie stopniowo odkrywamy. Lekarstwem w tych przypadkach,
poza wszystkimi innymi rodkami (modlitwy, sakraliamenty, powicenie si
Jezusowi i Maryi, egzorcyzmy), jest wanie rozbicie tego zwizku poprzez
odnow przyrzecze chrzcielnych i wyrzeczenie si jakiegokolwiek uzalenienia
lub kontaktu z szatanem niezalenie od tego, kto doprowadzili do takiej sytuacji.
5. Szczeglne formy czarw. Nie powic temu zagadnieniu wiele miejsca, gdy
zatrzymaem si nad nim w mojej pierwszej ksice Wyznania egzorcysty.
Ogranicz si do stwierdzenia, e bardzo poytecznym jest zrozumienie, jaka
forma czarw zostaa uyta, jeli czary s powodem dolegliwoci o charakterze
diabelskim. A w bardzo wielu przypadkach tak wanie jest. Na przykad
najczciej uywan form czarw s gusa. Naley zatem dowiedzie si, jak
zostay zrobione, w jakim celu, czy zachodzi konieczno odnalezienia i spalenia
ukrytych przedmiotw, lub czy potrzeba, aby ofiara uwolnia si od potraw albo
napojw zaczarowanych drog fizjologiczn lub przez wymioty.
Bardzo pomocne okazuj si tutaj trzy sakramentalia, sprawowane z wiar:
egzorcyzmowane - woda, sl, olej
Czary mog mie zwizek z przeklestwami rzuconymi przez bliskich krewnych
lub z ich naogiem zorzeczenia.
Mog te zalee od ich przynalenoci do masonerii, bd od uprawianych przez
nich praktyk magicznych czy spirytystycznych. rodkiem zaradczym s:
modlitwy, przebaczenie, odpokutowanie, modlitwy za zmarych (gdy chodzi o
osoby zmare). Krtko mwic, rodki zaradcze mog si zmienia w zalenoci
od poszczeglnych przypadkw.
6. Wyrzeczenia. Zarwno w czasie badania jak i w czasie samej modlitwy
(egzorcyzmy lub modlitwy o uwolnienie) mog ujawni sw obecno szczeglne
ze duchy, ktre atakuj i drcz dusz czowieka. Moe chodzi o ducha gniewu,
zemsty, nieczystoci lub samobjstwa, itd. W takich przypadkach okazywao si
skuteczne odmawianie modlitwy, przez ktr czowiek cierpicy wyrzeka si tego

62

czy innego szczeglnego ducha, odegnujc si wszelkiego z nim zwizku i

zobowizujc si, e nie bdzie kierowa si jego podszeptami, oraz e bdzie
odmawia modlitwy o uwolnienie. Czsto mona zauway, e odmawianie tego
typu modlitwy wymaga wielkiego wysiku od osoby dotknitej. To rwnie znak,
e modlitwa ta trafia w cel. U osoby bdcej wytrwa w podejmowaniu tego
trudu, zauwaa si rwnie przemian zachowania, stopniow popraw
charakteru, cigy wzrost pogody ducha i pokoju.
Przypomnijmy sobie to, co w. Pawe pisze na temat owocw ciaa i owocw
Ducha. Ich lista jest bardzo duga, a stopniowo owoce Ducha witego zastpuj
owoce ciaa.
7. Ponowne naadowanie. Droga wyzwolenia nie jest nigdy drog, ktra wci
pnie si w gr. Jest jak droga wznoszca si, ale ze staymi wzlotami i
upadkami. Niekiedy ma si wraenie nagego pogorszenia, spowodowanego albo
przez nowe czary (jeli to jest powd dolegliwoci diabelskich), albo przez
spotkanie z osob, od ktrej chonie si zo i ktrej obecnoci czasami nie da si
unikn (na przykad krewnego zajmujcego si magi lub spirytyzmem).
Pamitam dobrze jeden z pierwszych moich przypadkw, ktry wci pozostaje
nie rozwizany do koca. Egzorcyzmowaem pewn dziewczyn, na ktr co
pewien czas rzucane byy nowe czary. Zdawaem sobie z tego dobrze spraw, bo
przychodzia do mnie jakby "naadowana" od nowa zymi mocami. Zapytaem
mojego mistrza, o. Candido, jak to si moe skoczy i czy moje wysiki nie
okazay si bezuyteczne. Odpowiedzia bez wahania: "Bg jest silniejszy. W ten
sposb mog opni uwolnienie, ale nie mog go zablokowa". Jest to jeden z
wielu sposobw, jakimi posuguje si szatan, aby zniechci osob dotknit i
samego egzorcyst. Prbuje ich zmczy, przekona, e ich wysiki s
nieuyteczne.
Odnonie do wszystkich cikich przypadkw tego typu poczyniem pewne
spostrzeenie. Mianowicie s one owocami pewnego nastpstwa przyczyn, prawie
nigdy nie chodzi o tylko jedn przyczyn. Najpierw ma si do czynienia z
przyczyn, ktr ja nazywam zapaln: jakie czary, spotkanie z osob bdc
pod wpywem szatana, jaki niezawiniony bd, jak choby udanie si do dobrego
przyjaciela na przyjcie, ktre okazuje si by seansem spirytystycznym.
Wkrtce potem pojawiaj si powane dolegliwoci zewntrzne. Czowiek
dotknity najpierw udaje si do psychiatrw, a pniej do egzorcystw. Sdzi si,
e to spotkanie lub te czary byy przyczyn obecnoci diabelskiej. Z reguy tak
nie jest. Drczc w przeszoci osoby dotknitej, odkrywamy, e dowiadczya
wpywu Zego ju w dziecistwie lub nawet w onie matki. Pniej nastpio
kolejne "naadowanie" w wieku okoo 6-8 lat. Potem jeszcze inne w wieku okoo
18-20 lat z dolegliwociami, do ktrych nigdy nie przywizywao si naleytej
wagi. Kiedy pojawia si przyczyna zapalna, to jest jak przysowiowa kropla,
przelewajca wod w dzbanie, ale ona nie jest jedynym powodem.
Aby osign wyzwolenie, trzeba z cierpliwoci uzdrawia wszystkie rany,
odkrywajc je jedn po drugiej. Oto wanie jeden z motyww, dla ktrych w
wikszoci cikich przypadkw trzeba pniej przeznaczy sporo czasu i wysiku
dla osignicia pozytywnych rezultatw.

63

8. Nie ufa nigdy. To ju ostatnia uwaga, zanim przejd do omwienia niektrych

dowiadcze pogbionych w ostatnich latach. Nie naley nigdy ufa osobom,
ktre czyniy czary lub gusa albo wypowiaday przeklestwa, nawet jeli chodzi o
bliskich krewnych. Trzeba przebaczy im, nie zachowywa w sercu urazy i modli
si za te osoby. Jednak naley trzyma si od nich z daleka i nie liczy na to, e
si nawrcili. Cho nawrcenie tych osb, dopki pozostaj przy yciu, jest
moliwe, to jednak stajemy tutaj wobec cikich win i silnych zwizkw z
szatanem.
Gdy osoba dotknita pomylaa o potrzebie przemiany i czynia w tym kierunku
jakie kroki, a rwnoczenie na nowo nawizywaa relacj z tymi osobami,
zawsze przydarzao si co gorszego.
Nie zamierzam wygasza tutaj sdu skazujcego. Tym, kto osdza, jest tylko
Bg. Moim zamiarem jest jedynie zaproponowanie praktycznych norm
zachowania, par tych na wielu bolesnych dowiadczeniach. Inaczej
wkraczalibymy w sfery grzechu przeciwko Duchowi witemu. Tym, kto osdza
jest Pan, ale my musimy si broni, unikajc naiwnych postaw.
9. Spord wielu niedawnych dowiadcze, majcych na celu zgbienie przyczyn
dolegliwoci diabelskich (aby skuteczniej od nich uwalnia), Wspomn dwa. W
obu przypadkach wiele uwagi powica si badaniom przyczyn. Po ich odkryciu
ci, ktrzy postpuj wedug przedstawionych niej metod, stosunkowo atwo
doprowadzaj do uwolnienia.
Wsplnota Lwa Judy i Baranka Ofiarnego, nazywana obecnie Wsplnot
Bogosawiestw, jest francusk katolick wsplnot ycia kontemplacyjnego. W
1977 roku zaoya "Grup medyczn w. ukasza", ktra zajmuje si rwnie
leczeniem chorb psychicznych oraz chorb pochodzenia diabelskiego. Moemy
okreli j jako grup duchow, terapeutyczn i charyzmatyczn. Kieruje ni dr
Philippe Madreo. Sdz, e zaoenie takiej grupy pomagajcej osobom, ktre
zostay dotknite chorobami o charakterze diabelskim, zasuguje na uznanie.
Podkrelam to rwnie dlatego, e w historii Kocioa powstaway rodziny
zakonne, ktrych dziaalno ukierunkowana bya na rne potrzeby, ale nigdy
nie uwzgldniaa jako gwnego apostolstwa niesienia pomocy osobom tej
kategorii. Pomoc tym osobom uznawano bowiem za cisy obowizek biskupw.
Przytocz dla przykadu przypadek opublikowany w cytowanej w przypisach
ksice (s. 151). "E.S., dwudziestoomioletni student farmacji, praktykujcy
chrzecijanin, przyszed do nas po rady z powodu drczcych go manii
samobjczych. Objawiay si one chci wyskoczenia z balkonu, rzucenia si pod
pocig, powieszenia si. Bodce te pojawiay si nagle i wydaway si nie
posiada adnego zwizku z jak konkretn sytuacj. Pojawiay si od kilku
miesicy i staway si coraz czstsze pomimo wysikw mczyzny, aby im nie
ulec. Sdzono, e chodzio o szczegln nerwic na tle lkowym, trudn do
wyjanienia i zinterpretowania psychologicznie. Badania lekarskie nie
wykazyway nic konkretnego ani na poziomie fizycznym, ani na poziomie
duchowym. Jednak wsplnotowe rozeznanie dao nam pewno, e ten czowiek
pad ofiar czarw. Zapytany o to, przypomnia sobie, e pewna, pena nienawici
kobieta, przysigaa jego matce, e przeklnie jej syna i czarami doprowadzi go do
samozniszczenia.

64

E. S. mia wtedy osiem lat i szybko zapomnia o tym wydarzeniu. Po odkryciu

tego wszystkiego wystarczya modlitwa o uwolnienie, aby osign
natychmiastowe i ostateczne wyleczenie".
10. Uzdrowienie drzewa genealogicznego. Psychiatra i egzorcysta protestancki,
dr Kenneth McAll, opowiada o odkryciu nowego rodka uzdrawiania na drodze
medycznej i religijnej. Chodzi o metod, ktra daa dobre rezultaty tak w
przypadku chorb psychicznych, jak i w przypadku opta. Odkry, e rwnie
wiele chorb pochodzenia diabelskiego ma charakter dziedziczny.
Ustalajc przodka, od ktrego ta choroba zaley, mona zerwa ten zwizek
poprzez modlitw, a przede wszystkim poprzez Eucharysti, i osign
uzdrowienie. Dr Kenlaneth upowszechni swoje odkrycie, publikujc ksik na
ten temat Fino alte radioci [A do korzeni], Ed. Ancora, 1989. Znam
egzorcystw woskich, ktrzy potwierdzaj uzyskanie dobrych rezultatw przez
zastosowanie od tej metody.
- Jako przykad przytocz przypadek z cytowanej ksiki (ss. 20-21). "Molly
miaa okoo trzydziestu lat. Bya inteligentna, o dojrzalej osobowoci i nie miaa
adnych problemw zdrowotnych. Jednake z czasem pojawio si u niej co, co
ona sama okrelaa mianem miesznej fobii.
Chodzio o paraliujcy strach przed wod. Poprzedniego lata jej dwoje dzieci
niespodziewanie zayo kpieli, wypadajc z maej dki do pytkiego jeziorka.
Dzieciom nic si nie stao, bo woda bya pytka, ale u matki pozosta jaki
psychiczny uraz. Leczenie psychiatryczne, ktremu si poddaa, nie pomogo jej
w usuniciu tej fobii. Poradzono jej wic, aby zwrcia si do mnie. Nie
musielimy si dugo zagbia w jej drzewo genealogiczne, aby odkry, e jeden
z jej wujkw utopi si podczas katastrofy Titanica.
O ile byo wiadomo, to nikt nie pomyla, aby powierzy jego dusz Panu.
Zdecydowalimy zatem celebrowa Eucharysti w jego intencji. Celebracja
eucharystyczna, podczas ktrej Pan jest na pewno obecny, jest punktem
centralnym w procesie wyzwalania i uzdrawiania. Molly nie tylko przestaa
cierpie z powodu swej fobii, ale take zacza prowadzi bardziej pogbione
ycie duchowe".
Nie wyraam opinii na temat tych metod uzdrawiania, o ktrych wspomniaem,
poniewa s one przedmiotem bada i eksperymentw w rnych krajach.
Respektuj metody wszystkich egzorcystw. Staram si korzysta z tego, co
wydaje mi si dobre.
W przypadku niektrych metod, jak choby wyej przedstawiona, zajmuj
postaw wyczekiwania, majc nadziej, e dojdzie do lepszego wytumaczenia
pewnych zjawisk. Nie waham si jednak wyrazi swoich wtpliwoci: sdz, e
wspomniane sposoby s bardziej odpowiednie do leczenia chorb psychicznych
ni chorb diabelskich. Do przeciwdziaania tym ostatnim czerpiemy bowiem si
z nakazu danego w imi Chrystusa. Zdolnoci ludzkie na wiele si tutaj nie
przydaj, liczy si jedynie wiara.

WIADECTWA
Przypadek czarw. Pani Nadia naleaa do rodziny tradycyjnie katolickiej:
codzienne modlitwy, Msza wita w niedziele i wita, czste spowiedzi,
cotygodniowa Komunia w. M, wyksztacony handlowiec, podziela wiar i

65

praktyki ony. Niestety, nie mogli mie dzieci. Zdecydowali si wic na adopcj
dziewczynki i chopca, uzyskujc zgod sdu dla nieletnich.
To posunicie dao pocztek zazdroci ze strony bliskich krewnych, ktrzy
obawiali si utraty pomocy finansowej i ktrzy liczyli w perspektywie na spadek.
Brat Nadii na dodatek polubi kobiet o silnych skonnociach do uprawiania
spirytyzmu i czarw.
W 1978 r. Nadia zacza podupada na zdrowiu. Pojawiy si problemy z sercem,
wtrob, ledzion. Leczenie, nie skutkowao. Nieco pniej zaczy si trudnoci
natury duchowej: problemy z modlitw, niech do Eucharystii, pokusy
przeklinania przeciwko Krzyowi i Matce Boej. Kobieta nie moga uczestniczy w
uroczystociach religijnych i wysuchiwa kaza.
W lecie 1988 r. Nadia musiaa podda si operacji usunicia woreczka
ciowego. Operacja nie przyniosa spodziewanej poprawy, wic prowadzcy j
lekarz przepisa kuracj w gorcych rdach. Tutaj Nadia skarya si nadal na
silne ble i zwrcia si o pomoc do miejscowego lekarza. Ten po uwanym
wysuchaniu historii choroby, dokadnie pacjentk przebada i w kocu zapyta j:
czy jest wierzca. Po uzyskaniu odpowiedzi twierdzcej, powiedzia
zdecydowanie: "To, na co Pani cierpi wykracza poza granice wiedzy medycznej.
Radz pani skonsultowa si z kapanem, a jeli pani chce, mog skontaktowa
pani z mieszkajcym w pobliu ksidzem".
Kapan pomg Nadii w modlitwie, nakoni j do duchowej walki, do ktrej
powoany jest kady chrzecijanin, i odmwi nad ni modlitwy o uwolnienie.
Prawdopodobnie te modlitwy, powtarzane przy wielu okazjach, spowodoway
reakcje, ktre mogy budzi podejrzenia, albowiem kapan udzieli Nadii takiej
rady: "Pani potrzebuje pomocy egzorcysty. Prosz poprosi o to swojego
biskupa, a jeli nie bdzie pani miaa szczcia, to powinna pani zwrci si do
innego biskupa".
Gdy maonkowie wrcili do domu, natychmiast zasignli informacji w kurii
biskupiej. Wskazano im diecezjalnego egzorcyst. Przyj ich w swoim domu, 16
sierpnia 1988 r. Po dokadnym przebadaniu, ktre wymagao trzech spotka,
kapan przeszed do modlitw o uwolnienie. Modlitwy te miay na celu zerwanie
szkodliwych zwizkw midzy Nadi i osobami, ktre jej szkodziy. Chodzio o
przyjacik, zazdrosn o adoptowane dzieci i chcc, aby Nadi uznano za
umysowo chor; szwagierk oddajc si czarom; niektrych sucych, ktrych
maonkowie zatrudnili w swym domu na wsi.
Ten dom na wsi otoczony by rozlegym poaciem ziemi i syszao si tam dziwne
haasy, ktre rwnie wzbudziy podejrzenia egzorcysty. Wyszo na jaw, e
poprzedni waciciele byli czonkami sekty satanistycznej. Odprawiali w domu
ryty satanistyczne i czarne msze. Dokonano egzorcyzmu caego domu, a
przedmioty, ktre wydaway si podejrzane, zostay osobno egzorcyzmowane i
spalone.
W ten sposb spokj powrci do tego domu. Jednak wci istniay "blokady",
uniemoliwiajce Nadii uczszczanie do kocioa, przyjmowanie Komunii w.,
modlitw, czytanie Sowa Boego.
Po ponownych badaniach rozeznajcych, prowadzonych rwnie przy wsppracy
psychiatry, ktry zazwyczaj pomaga egzorcycie diecezjalnemu, kapan
zdecydowa si egzorcyzmowa Nadi. Po pierwszych egzorcyzmach nie byo
adnej poprawy dotyczcej duchowej blokady. Reakcje pacjentki byy jednak

66

bardziej czytelne: brak objaww patologii psychicznej, podczas gdy objawy

optania diabelskiego ujawniay si z coraz wiksz moc.
Nadia w kocu wpada w szal, demonstrujc ca moc optania, jakim zostaa
dotknita.
Egzorcysta, uywajc metod przez siebie wyprbowanych, zwraca si do rnych
zych duchw, aby zniszczy ukryte zwizki istniejce pomidzy kad z osob i
Nadi. Uywa nastpujcej formuy: " W imi naszego Pana, Jezusa Chrystusa,
przez zasugi Najwitszej Maryi Panny, za wstawiennictwem w. Michaa
Archanioa, witych Apostow Piotra i Pawa i wszystkich witych, niszcz:
wszelki zwizek okultyczny czarnej magii (lub guse, czarw - w zalenoci od
przypadku) midzy Nadi i tob, duchu nieczysty (kiedy poznano jego imi, byo
ono wymawiane). Zwizuj wszelk moc tego ducha i nakazuj mu zostawi
Nadi i i do stp krzya Jezusa". Nadia silnie reagowaa na wezwanie imion
Najwitszej Maryi Panny, witych Piotra i Pawa, w. Michaa, i innych imion,
ktre kapan wzywa: o. Pio, Jana Pawa II, Proboszcza z Ars. Wielu egzorcystw
zwyko pyta egzorcyzmowane osoby o imiona witych, do ktrych ywi
szczeglne naboestwo. Powoli Nadia moga z wiksz atwoci modli si i
przystpowa do Komunii witej.
Trzeba przyzna, e pomg jej bardzo m, ktry modli si z ni, uczestniczy w
spotkaniach modlitewnych, interweniowa, gdy dostrzega, e ona go
potrzebuje. W tych przypadkach bardzo wane jest, aby osoba bya
podtrzymywana na duchu przez kogo bliskiego, na kogo zawsze mona liczy.
Kontynuujc egzorcyzmy, kapan uywa coraz wicej modlitw wstawienniczych:
prb, lita, raca, modlitw uwielbienia. S to modlitwy, ktre rozwcieczaj
szatana do tego stopnia, e zaczyna szuka kompromisw: "Mgby doj do
porozumienia ze mn. Najpierw ustay przeklestwa, by zniewaany jedynie
egzorcysta. Ale pewnego dnia szatan zaproponowa: "Zostaw mi te sze osb z
rodziny, a ja sobie pjd", i wskaza, kogo chce.
Po modlitwie do Ducha witego, egzorcysta modli si o zniszczenie wszelkiego
zwizku z czarn magi, czarami, gusami, z kad z szeciu osb, ktre szatan
chcia dla siebie. W tym czasie szatan wcieka si coraz bardziej. Kiedy
nastpnie kapan powici kad z tych szeciu osb Niepokalanemu Sercu
Maryi, szatan krzykn jak szalony: "Jeli mi je zabierzesz, co mi pozostanie?
Czym si stan?" Zwrmy uwag na niektre rzeczy, ktre mog okaza si
poyteczne take dla innych. Nadia korzysta z wielk wiar z wody wiconej:
czyni ni znak krzya, jak i pije.
Podczas egzorcyzmw okazuje wielk wraliwo na namaszczenie olejem.
Przyja rwnie z wielk pobonoci sakrament Namaszczenia Chorych.
Spowiada si czsto, podobnie jak jej m, i stwierdza, e ten sakrament bardzo
j umacnia. Rwnie adoptowane dzieci, majce dwadziecia i dwadziecia dwa
lata, doznay bogosawionych skutkw pyncych z tego intensywnego ycia
modlitewnego.
W czasie egzorcyzmw ujawnia si obecno wikszej iloci zych duchw, na
czele z Asmodeuszem (imi biblijne, ktre wskazuje na jednego z
najsilniejszych). Czsto kapan odwoywa si do daty chrztu Nadii, co okazywao
si bardzo skuteczne podczas egzorcyzmu. W jednym z egzorcyzmw
uczestniczy rwnie biskup, ktry pniej okaza swoje zadowolenie tak z tego,
jak postpuj sprawy, jak i z tego, e mg w nich uczestniczy.

67

Przypadek nie rozwizany; Wrd wielu przypadkw nie rozwizanych, a nie

mog kry, e zarejestrowaem ich sporo, daje zna o sobie obojtno
duchownych. Myl, e ju wystarczajco krytycznie o tym pisaem i nie musz
przytacza zbyt wielu przykadw. Niektre odpowiedzi i postawy ksiy,
pozostaj w wyranej sprzecznoci z Ewangeli i normami kocielnymi, budz
wrcz zdumienie. Ogranicz si do wspomnienia jednego przypadku, ktry
mona przyj za symboliczny.
Mog rwnie ujawni, e wydarzyo si to w Bolonii. (Jest to wci jedyna wielka
diecezja woska, ktra nie posiada egzorcystw. Kiedy ich miaa, pozostanie jej
prymat bycia ostatni. Prosz nie myle, e moja krytyka zwizana jest z tym,
e pochodz z Modeny. Mwi to, co jest prawd). Sonia miaa osiemnacie lat.
Jak to czsto si zdarza dzisiejszej modziey, ju w tym wieku podrowaa duo
i przeya rnego typu dowiadczenia. Przez jaki czas bya zwizana z grupami
"dark", bdcymi now generacj "punkw". Wtedy te uczestniczya w
spotkaniach satanistycznych i seansach spirytystycznych.
Wkrtce pojawiy si u niej rne, bardzo dziwne objawy.
Od razu rzucaa si w oczy, bo nosia zawsze czarny szalik owinity wok szyi i
due czarne okulary. Nie moga patrze na wiato Soca. Jeli przez przypadek
dotaro ono do niej przez chwil, krzyczaa, miotaa si i uciekaa, aby si
schowa. Obok tego wystpoway inne dziwne fenomeny. Z tego, co mwia,
wynikao, e czsto odwiedzana bya w nocy przez duchy, ktre nie pozwalay jej
spa. Niekiedy piewaa w dziwny sposb, wydajc powolne dwiki, ktre
przypominay wschodnie lamentacje. Czsto w rnych okolicznociach
niespodziewanie mdlaa. Ani ona, ani jej rodzice nie byli wierzcy.
Leczona bya przez wielu sawnych lekarzy, ktrzy jednak nie postawili nigdy
diagnozy, a co gorsze, ich zabiegi nie przynosiy poprawy. Na twarzy dziewczyny
wida byo cige cierpienie. Kiedy opowiadaa o tym, co jej si przydarzao, tym
niewielu przyjacikom, ktre wzbudzay jej zaufanie, wydawaa si przeraona.
Bya przekonana, e wszyscy uwaaj j za umysowo chor.
Inn osobliwoci byo to, e czsto upadaa: ze stopnia schodw, ze stoka,
wysiadajc z samochodu lub autobusu. Padaa na ziemi nagle i obwiniaa o to
"kogo", kto j popchn. Ale nigdy nie zrobia sobie nic zego. Odczuwaa
psychicznie te upadki, ale czci ciaa, ktrymi uderzaa o ziemi, nie bolay j.
Pewnego razu w szkole dosownie stoczya si na d po schodach.
Obecna przy tym wydarzeniu przyjacika bya przeraona. Obawiaa si
powanych konsekwencji tego wypadku, a tymczasem dziewczyna nie miaa
adnych obrae. Powiedziaa tylko, e kto j popchn. W istocie jedyny
wiadek potwierdza, e widzia j "zrzucan" w d po schodach, jakby przez
jak niewidzialn si.
Pewna przyjacika, majca zawodowy kontakt z kuri arcybiskupi, bardzo
dobrze znana biskupom pomocniczym (dziao si to w 1986 roku), zwrcia si do
jednego z nich, aby zapyta o rad i prosi o wskazanie egzorcysty. Usyszaa, e
nie ma egzorcystw i e nie ma takiej potrzeby. Dowiedziaa si, e jej obawy s
mieszne i stanowi owoc fantazji, a kapani maj powaniejsze zajcia ni
zajmowanie si gupstwami. Inne prby szukania pomocy u kapanw day taki

68

sam efekt. Wydawao si czym wstydliwym czy miesznym zajmowanie si

takim przypadkiem, jak ten.
Sonia nie wychodzia ju z domu. Stracia take te nieliczne i dobre przyjaciki,
jakie miaa, a ktre nie wiedziay ju, co mog dla niej zrobi. Na podstawie tych
informacji nie mona stwierdzi dokadnie, na jak chorob cierpi Sonia. Mona
powiedzie jednak, e byy wystarczajce przesanki, aby egzorcysta si tym
zaj i jest godnym potpienia fakt, e tak si nie stao.
Duchowni, ktrzy byli poinformowani o tym przypadku, powinni si wstydzi, e
nie podjli adnych dziaa. Niestety, musz rwnie powiedzie, e podobnych
epizodw udao mi si ustali wicej. Moim zdaniem, zbyt duo. Dysponuj przy
tym odpowiednimi danymi odnonie do osb, ktre byy pytane, oraz odpowiedzi,
jakich udzieliy. "Wierzcy w Chrystusa" na pewno nie dziaaliby w ten sposb
(prosz przeczyta Mk 16, 17).

TRUDNOCI I PROBLEMY OTWARTE

Z reguy przypadki, jakie trafiaj si egzorcystom, nie s nigdy atwe. Poza
tymi oczywicie, w ktrych ju na pocztku mona ustali, i nie ma adnego
wpywu diabelskiego (to zdarza si na szczcie czsto). Dlatego wystarczy w
ramach porady wypowiedzie kilka dobrych sw, da kilka napomnie, a
najczciej zasugerowa gruntown spowied, ktra byaby pocztkiem
prawdziwego nawrcenia: powrotu do ycia w asce, podsycanego przez
nieustann modlitw i przystpowanie do sakramentw.
Kiedy natomiast pojawiaj si podejrzane oznaki, o ktrych mwilimy, wtedy
zaczyna si powane zadanie badawcze. W ostatnich latach miaem okazj
poznania rnych egzorcystw, woskich i zagranicznych. Kady ma swoje
metody, swoje dowiadczenia, swoje przyzwyczajenia. Staraem si uczy i
nauczyem si wiele, ale bardzo rzadko naladowaem innych. Wywodz si ze
szkoy o. Candido i pozostan wierny tej szkole. Dostrzegem rwnie, e czsto
metoda uywana z powodzeniem przez jednego egzorcyst nie daje tego samego
rezultatu, jeli zostanie zastosowana przez innego.
Oglnie rzecz biorc, mona wyodrbni
zmierzajcego do postawienia diagnozy.
141

dwa

sposoby

postpowania

1. Niektrzy, zanim przejd do egzorcyzmowania czy bogosawienia,

przeprowadzaj dugie rozmowy, dugie badania, wymagajce nieraz kilku
spotka. Inni; a jest to jest metoda, ktr ja si posuguj kiedy nabieraj
podejrze, przechodz od razu do krtkich modlitw egzorcystycznych, ktre
pniej s przeduane lub nie, w zalenoci od potrzeb, jakie dostrzegaj.
Stwierdziem ju, e egzorcyzm nie ma tylko na celu wyzwolenia, ale jest
rodkiem do postawienia diagnozy. Tylko przy pomocy egzorcyzmu dochodzi si
do moralnej pewnoci o istnieniu wpywu diabelskiego. Ta druga metoda, rwnie
z koniecznoci, uywana jest przez tych egzorcystw, ktrzy otaczani s tumami
proszcych o pomoc. W tych warunkach, gdyby uywao si pierwszej metody,
stracioby si duo czasu w przypadkach osb, ktre nie wymagaj pomocy
egzorcysty. Odwoujc si do drugiej metody, pogbione badania i wywiady

69

przeprowadzane s czstkowo, w miar jak napotyka si na tak potrzeb.

Moemy sobie wyobrazi kogo takiego jak o. Candido, ktry przyjmowa
siedemdziesit, osiemdziesit osb kadego ranka. Czego mgby dokona,
gdyby badanie kadej osoby trwao przez dwie godziny? Oczywicie w tej
dziedzinie wymaga si dowiadczenia, ale przede wszystkim posiadania aski.
Najpierw nastpuje egzamin wstpny, przegld karty chorobowej pacjenta,
upewnienie si co do podejrzanych objaww. W tym punkcie trzeba obserwowa
reakcje, tak podczas egzorcyzmu, jak i po (czyli efekty, jakie wywouje
egzorcyzm w nastpnych dniach lub tygodniach), jak te przemiany, jakie si
dokonuj w czasie serii egzorcyzmw. Moliwe jest, e przypadek rozwie si w
krtkim czasie albo ujawni si w sposb oczywisty jako daleki od wpyww
diabelskich. W takich przypadkach przerywa si egzorcyzmy. Moliwe jest
rwnie, e przypadek bdzie bogosawiony jako niepewny, skomplikowany,
taki, bdzie zostawia niepokj. Nie ukrywam, e kiedy zauwaam popraw
choby tylko kilkudniow, kontynuuj moje zadanie, nawet jeli zdaj sobie
spraw, e poprawa prawdopodobnie wypywa jedynie z czynnikw psychicznych,
po sugesti.
Nie odmawiam wicej modlitw egzorcystycznych, ale inne, nie pozostawiam
jednak chorego. Rwnie korzyci pynce z sugestii s realnymi korzyciami.
Moliwym jest natomiast, e przypadek okae si trudny do zdiagnozowania. Nie
przekonuj hipotezy lekarzy, nie przekonuj przeprowadzone kuracje, ale nie
przekonuj te reakcje i rezultaty egzorcyzmw. Szczeglnie wtedy, gdyby
zwracam si z prob o konsultacj medyczn (specjalista najbardziej wskazany
to prawie zawsze psychiatra), ale nie ograniczam si do tego. Pozostajc w
niepewnoci, wol kontynuowa egzorcyzmy.
Chc przez to powiedzie, i w wielu przypadkach fakt kontynuowania
egzorcyzmw przynis korzy odblokowania sytuacji. Za to tak, e osigno si
diagnoz moralnie pewn.
Nigdy natomiast kontynuowanie egzorcyzmw nie spowodowao szkd. Co
wicej, wobec braku waciwej diagnozy lekarskiej kontynuowanie egzorcyzmw
podtrzymywao yw nadziej na osignicie jakiego rozwizania, nawet jeli
przyszo potem stwierdzi, e nie by to przypadek diabelskiego optania.
Trzeba bra pod uwag, e optania dostarczaj nieprzewidywalnych
niespodzianek, z szerok gam rnorodnych reakcji. Przybli dwa kracowe
takie przypadki.
Egzorcyzmowaem optanych, ktrzy musieli by przytrzymywani przez sze
osb: mwili jzykami, ktrych nie znali lub jakimi dziwnymi jzykami, ktrych
nikt nie potrafi zidentyfikowa. Ujawniali rzeczy cakowicie nieznane
zainteresowanym i obecnym. I egzorcyzmowaem przypadki optania, w ktrych
optany nie mwi nigdy nic, pozostawa spokojny, nie okazujc najmniejszej
reakcji (opisuj jeden taki przypadek w dodatku). Czy jest moliwa pomyka?
Oczywicie. Ale we wszystkich przypadkach, ktre poznaem, tak w tych, ktre
si przydarzyy mnie, jak i w tych, ktre przydarzyy si innym egzorcystom,
zdarzy si jaki fakt, ktry doprowadzi nas do rozpoznania omyki i wyprowadzi
na dobr drog. Najczstszy powd niepewnoci zwizany jest z rozpoznaniem:
czy stajemy wobec przypadku optania, czy te choroby psychicznej.
Zauwamy jednak, e prawie zawsze optanie czy w sobie momenty krytyczne
i przerwy dla odpoczynku, podczas gdy choroba psychiczna trwa nieprzerwanie.

70

Zdarza si rwnie, e po pewnym czasie dowiadczony egzorcysta umie

dostrzec, czy reakcje i efekty egzorcyzmu s zgodne z objawami optania.
Podobnie dobry psychiatra potrafi okreli, czy zesp objaww wskazuje na
okrelon chorob.
Z trudniejszymi przypadkami mamy do czynienia wtedy, gdy egzorcyci i
psychiatrzy, porwnujc objawy przemawiajce za i przeciw temu, co jest
chorob w ich rozumieniu, zdaj sobie spraw, e podmiot posiada dolegliwoci
uzalenione od obydwu przyczyn i powinien by leczony tak przez psychiatr, jak
i przez egzorcyst. Na dzi, przy aktualnym stanie wiedzy i przekona, jest
bardzo powszechne, e egzorcysta, gdy dostrzega, i przypadek nie mieci si w
zakresie jego kompetencji, posya pacjenta do lekarza.
Niestety, rzadkim jest przypadek odwrotny, gdy psychiatra prosi o interwencj
egzorcysty, kiedy widzi, e stan chorego nie odpowiada adnej ze znanych mu
chorb, tak jeli chodzi o symptomy, jak i efekty lub brak efektw
zastosowanego leczenia.
2. Nie zawsze da si odkry przyczyn choroby diabelskiej. W wielu rodowiskach
rozpowszechnione jest przekonanie, e na przykad efekt przeklestw moe
trwa przez kilka pokole. Niekiedy nawet cytowane jest zdanie, znajdujce si w
wielu ksigach biblijnych, wedug ktrego "Bg zachowuje sw ask w tysiczne
pokolenia, ale zsya kary za niegodziwo ojcw na synw i wnukw a do
trzeciego i czwartego pokolenia" (Wj 34,7). To zdanie obrazuje jak wielkie jest
miosierdzie Boga (przez tysic pokole) w odrnieniu do jego karzcej
sprawiedliwoci (na trzy lub cztery pokolenia). I tylko tak mona je
interpretowa, gdy w innych tekstach biblijnych zostao wyranie powiedziane,
e kady paci za siebie. Nie moe by wic mowy o przenoszeniu czy
dziedziczeniu
przeklestwa.
Szukajc
przyczyn
choroby
diabelskiej,
zastanawiamy si przede wszystkim, czy istniej predyspozycje naturalne, ktre
czyni na przykad bardziej bezbronnymi osoby majce delikatniejszy system
nerwowy. Moim zdaniem jest to przyczyna, ktr powinni bra pod uwag
lekarze w odniesieniu do chorb psychicznych. Choroby diabelskie winny by
rozpatrywane na innym poziomie.
Potrzebna jest natomiast pena wsppraca osb dotknitych i osb im
pomagajcych (krewnych, przyjaci, grup modlitewnych). Przeszkoda w
uwolnieniu wypywa z biernoci. Niektre osoby przyjmuj mniej wicej tak
postaw: "Ojcze, mam diaba, ktry mnie drczy, niech go ksidz wyrzuci".
Odpowiadam zawsze: "Ja ci mog pomc, ale ty sam musisz stoczy walk".
Potrzeba silnej woli i duego wysiku, aby obficie wykorzysta wszystkie rodki
aski (modlitwa, sakramenty), prowadzi ycie prawdziwie chrzecijaskie i
unika grzechu.
Potrzeba cigej walki z atakami diabelskimi. Niekiedy, czsto z wielk
skutecznoci, mona sobie pomc rwnie na odlego. Cigle mi si zdarza
odmawia krtkie egzorcyzmy przez telefon nad osobami, ktre ju korzystaj z
mojej posugi i czsto okazuje si to skuteczne.
3. Nierzadko pytano mnie, czy mona uwolni osob bez jej wiedzy. Na
podstawie moich osobistych dowiadcze oraz dowiadcze innych egzorcystw,
mog powiedzie, e mona uwolni kogo bez jego wiedzy, ale nie w opozycji do
jego woli, wyraonej czy nie wyraonej.

71

Oczywicie nie mona odmawia egzorcyzmw nad kim, kto je odrzuca. Wiele
razy miaem do czynienia z osobami, ktre wyranie zaznaczay: "Ojcze,
przyszedem tu, aby zadowoli moich bliskich, ale nie wierz w te rzeczy i nie
chc, aby ksidz odprawia nade mn jakie ryty".
Rzecz jasna, musimy uszanowa wol zainteresowanego i ograniczy si do
skonienia go do zastanowienia si oraz powiedzenia mu tego, co uwaamy za
konieczne. Moemy natomiast egzorcyzmowa tego, kto prosi o t nasz
posug, nawet jeli nie jest chrzecijaninem.
4. Problem, o ktrym jedynie wspomn, poniewa szerokie go potraktowanie
wymagaoby osobnej ksiki, to problem obecnoci dusz zmarych. Tym
terminem okrela si moliwo "wcielania si" w osoby yjce dusz zmarych:
potpionych, osb zmarych gwatownie lub niespodziewanie, przodkw lub
zupenie obcych. cile zwizany z tym tematem jest problem istnienia "dusz
wdrujcych", czyli dusz zmarych, ktrzy nie znaleli jeszcze ostatecznego
miejsca przeznaczenia czy te kwestia istnienia tak zwanych "dusz
przewodnikw".
Powiedzmy od razu, e s to problemy otwarte, ktre - moim zdaniem - winny
by wci studiowane i pogbiane przez teologw, w oparciu o dane z Pisma
witego, nauk Kocioa, jak i o dowiadczenie wielu witych.
Na postawie danych Objawienia przyjmujemy jako pewne nastpujce
stwierdzenia:
- Mamy jedno ycie i od tego, w jaki sposb je przeyjemy, zaley nasza
wieczna przyszo. Nie wierzymy w reinkarnacj, ale w zmartwychwstanie. I
wiemy, e wszyscy zmartwychwstan, ale jedni zmartwychwstan, ale nie do
chway, a inni zmartwychwstan na potpienie.
- Wiemy rwnie, e dusze zmarych po mierci id od razu albo do pieka, albo
do nieba, albo do czyca. Jest to prawda wyranie zawarta w Pimie witym,
tak i zostaa oficjalnie uznana za dogmat przez dwa sobory ekumeniczne, w
Lionie i we Florencji. Sdz, e w ten sposb wyklucza si istnienie dusz
wdrujcych i dusz przewodnikw.
Zreszt trzeba przyzna, e wiemy bardzo mao na ten temat. Sam w. Tomasz
stwierdza, e bardzo trudno racjonalnie wytumaczy, w jaki sposb dusze mog
y bez ciaa i jak mog by szczliwe (te, ktre s w niebie) pozbawione ciaa.
Dodaje rwnie, e wiemy tak mao o yciu dusz na tamtym wiecie, e musimy
bra pod uwag prywatne objawienia witych. Wiemy, z nauki o ciele
mistycznym, e istnieje dziaalno dusz w innym yciu.
wici i dusze czycowe mog modli si za nas. My moemy wzywa
wstawiennictwa witych, modli si w intencji dusz czycowych i poleca si ich
wstawiennictwu.
Pozostaje jednak wiele nie rozstrzygnitych kwestii. Na przykad do nich naley
trudno ustalenia momentu mierci. Ponadto teologowie dyskutuj nad tym, czy
kondycja, w jakiej yj dusze zmarych, jest stanem czy te miejscem. Ten fakt
rwnie moe wpyn na ich ewentualn dziaalno. Powiedzmy jednak od razu,
e w Rytuale, w normach wprowadzajcych (nr 14), uprzedzajc egzorcystw
przed moliwymi kamuflaami zego ducha, stwierdza si, i nie mona wierzy
zemu duchowi, gdy podaje si za dusz zmarego, witego albo anioa.

72

Powiem tylko, i pytajc rnych egzorcystw, otrzymaem rne odpowiedzi w

zalenoci od ich dowiadczenia osobistego. Na przykad tak o. La Grua jak o.
Ernetti wysuwaj hipotezy o charakterze naturalnym, nie roszczc sobie
oczywicie prawa do ostatecznego rozwizania tej kwestii. Przydayby si rwnie
badania historyczne. Na przykad wity egzorcysta, Jowinian, patron Modeny
(ok.310-392), wspczesny w. Ambroemu i w. Augustynowi, musia stawi
czoo podobnym przypadkom.
5. Czsto zadawano mi pytania dotyczce uzdrowicieli, bioterapeutw,
automatycznego
pisania,
nagra
gosw
pozaziemskich,
fenomenw
paranormalnych, itp. To wszystko prawie cakowicie wykracza poza kompetencje
egzorcysty. Ponadto caa ta sfera jest jak najbardziej podatna na dokonywanie
spekulacji i oszustw. Mimo wszystko kady z wymienionych tematw zasuguje
na dokadne przestudiowanie, aby oddzieli to, co jest dobre od tego, co takim
nie jest. To, co pochodzi od si naturalnych od tego, co nosi znamiona magii lub
jest prawdziw magi, a wic dzieem szatana.
Podam przykad. S uzdrowiciele i bioterapeuci powani, ktrzy posuguj si
moc paranormaln (czyli o charakterze naturalnym), i ktrych dziaalno
okazuje si dobroczynna w odniesieniu do chorb naturalnych, ale nigdy do
chorb diabelskich. Istnieje jednak wielu uzdrowicieli lub bioterapeutw, ktrzy
s oszustami lub ktrzy odprawiaj prawdziwe czary.
Na temat automatycznego pisania lub nagra gosw zmarych ogranicz si do
stwierdzenia, e nie s to drogi Boe: mog to by fenomeny paranormalne lub
szataskie, zalenie od przypadku. W stosunku do fenomenw paranormalnych,
ktre dzisiaj zwyko si nazywa parapsychicznymi, naley zachowa du
ostrono, podejmujc prb ich oceny. Obecnie zauwaa si tendencj
usprawiedliwiania zjawiskami paranormalnymi tego wszystkiego, czego nie
znamy lub tego, w co nie wierzymy, rwnie fenomenw diabelskich. W ten
sposb sowo "paranormalne" staje si wielkim parasolem przykrywajcym nasz
ignorancj.
6. Wspomniaem w tym rozdziale uzdrowicieli i bioterapeutw, aby zaj si
przeszkod w uwolnieniu, ktra ma podoe w osobistym stosunku do Kocioa.
Mwic wprost, przeszkoda ta zwizana jest z faktem, e nie kocha si
wystarczajco Kocioa. Zdarza si nawet, e ten kto zwraca si do egzorcysty,
nie postrzega w nim czowieka Kocioa, dziaajcego w imieniu Kocioa. Zdarza
si czsto, e kto przychodzi do egzorcysty, jakby chodzio o jakiego
uzdrowiciela, przypisujc mu moc osobist, ktra nie ma nic wsplnego z wiar.
Jest to bardzo wany problem, ktry dotyka by moe centralnego punktu
religijnego kryzysu naszych czasw.
Przytocz myl kard. Ratzingera, wyraon z cudown jasnoci w ksice
Rapporto sullafede, Ed. Paoline, 1985 (Wydanie polskie: Raport o stanie
wiary. Wydawnictwo Michalineum, Krakw-Warszawa 1986). Jest to jedna z
tych ksiek, ktrych czytaniem nigdy si nie mczymy.
Wywiad, autorstwa Vittorio Messori:
Pytanie: "Kryzys, zatem. Ale gdzie jest, zdaniem ksidza kardynaa
gwny punkt rozbicia, owa rysa, ktra rozszerzajc si zagraa
stabilnoci caej budowli wiary katolickiej?"
Odpowied: "Nie ma wtpliwoci: alarm dotyczy przede wszystkim
kryzysu pojcia Kocioa, a wic eklezjologii. Tutaj jest podoe duej

73

czci dwuznacznoci lub prawdziwych bdw, ktre szkodz tak

teologii, jak i powszechnej opinii katolickiej".
Zapytano o. Candido w czasie jednego z wywiadw: "Czy ksidz nie czuje si
sam? Co dzieje si w duszy ksidza, kiedy egzorcyzmuje?" A on odpowiedzia z
ca prostot: "Czuj si tak samo, jak wtedy, gdy odprawiam Msz
wit , nawet jeli s to dwie rne rzeczy. Wewntrzna dyspozycja
jest taka sama. Dokonuj czego, co nie jest zwizane z moj osob, ale
z moim kapastwem, z nakazem Jezusa: wyrzucajcie ze duchy.
Naley to do dziaania Kocioa, ktry jest Kocioem walczcym".
Std rodzi si wyzwanie dla nas, egzorcystw, aby mwi na nowo o Kociele,
uczy mioci do Kocioa. Musimy pomaga ludziom w zrozumieniu, e ten, kto
przychodzi do nas nie spotyka czowieka obdarzonego nie wiadomo jakimi
mocami uzdrowicielskimi, ale zblia si do Boego szafarza, ktry w Kociele i za
jego pozwoleniem otrzyma zadanie wykonywania szczeglnej posugi. Jedn z
predyspozycji jakiej najczciej brakuje tym, ktrzy prosz o egzorcyzmy, jest
mio do Kocioa, zaufanie do Kocioa, wykraczajce poza wszelki personalizm.
To dlatego pniej nie osigaj adnych owocw. Niektrzy kr od jednego
egzorcysty do drugiego, formuuj oskarenia (ten do niczego si nie nadaje,
tamten nic nie rozumie, itd.). Nie zdaj sobie sprawy, e jeli brak im wiary w
Koci i brak tej wiadomoci, e udaj si do kapana, ktry dziaa w imieniu
Kocioa, lepiej byoby gdyby zostali w domu.
7. Chciabym teraz doda co na temat znakw uwolnienia. Powiedziaem, e
czas naley do Boga i e my egzorcyci nie moemy przewidzie, ile czasu bdzie
potrzeba, aby wyzwoli dan osob od dolegliwoci diabelskich lub od optania.
S jednak oznaki, ktre nam w tym nieco pomagaj. Moe by tak, e ju od
pierwszego egzorcyzmu osoba egzorcyzmowana bdzie odczuwa stopniow
popraw, a jej dolegliwoci bd si cigle zmniejszay.
W innych przypadkach, w miar kontynuowania egzorcyzmw, u pacjenta
pojawiaj si coraz mocniejsze negatywne reakcje i zwikszaj si jego
dolegliwoci. Wtedy mamy do czynienia z chorob, ktra bya ukryta wewntrz, i
ktra dopiero zaczyna si ujawnia w caej swej okazaoci. Pniej nastpuje
okres regresu choroby, dlatego dolegliwoci stopniowo zmniejszaj si i zanikaj.
To rwnie jest oznak, e zmierzamy w kierunku cakowitego uzdrowienia.
Inne znaki zawarte s w sowach samego szatana. Na przykad: Zabijasz mnie!
Umieram! Zwyciye mnie!..." Niekiedy zy duch, czujc si coraz sabszy i
niezdolny do oporu, prosi o pomoc. Wzywa inne ze duchy, ktre przychodz, aby
mu pomc. W innych przypadkach na pytanie egzorcysty: "Kiedy sobie
pjdziesz?" - podczas gdy wczeniej odpowiada: "nigdy" - zaczyna odpowiada:
"niedugo". Ustala te dat. Czsto jest to data faszywa, ale czasami, z woli
Boej, sprawdza si. W kadym razie wyranie wida, e kiedy ze duchy trac
si i sw arogancj, wyzwolenie nie jest dalekie, nawet jeli niekiedy stan taki
moe trwa przez duszy czas.
W momencie wyzwolenia osoba dotknita zazwyczaj wybucha paczem (tym
razem jest to pacz radoci), albo cakowicie opada z si. Niekiedy za czowiek
egzorcyzmowany dostrzega stopniowo i z zaskoczeniem, e jest cakowicie
wolny. Wydaje si nawet, e nie chce w to uwierzy. Wane jest, aby nigdy ju
nie zrezygnowa ani nie zagubi tego rytmu modlitwy, jednoci z Bogiem,

74

przystpowania do sakramentw, otwarcia si na przebaczenie, czyli aby nie

zaprzesta z korzystania z tych wszystkich rodkw, ktre mu pomagay w
okresie cikiej walki z szatanem.
8. Na zakoczenie tego rozdziau chciabym wspomnie o pewnym przekonaniu,
w ktrym osobicie coraz bardziej si utwierdzam. Jest jednak oczywiste, e to
przekonanie potrzebuje potwierdzenia ze strony innych osb, zwaszcza poprzez
dowiadczenie innych egzorcystw.
Mam wraenie, e istnieje jaki poredni przedzia chorb diabelskich. Spotkaem
ju wiele osb odczuwajcych rozmaite dolegliwoci mniej lub bardziej cikie.
Nie byy to dolegliwoci, ktre mogyby by leczone na poziomie medycznym.
Lecz take osoba chora nie ujawniaa adnych reakcji na modlitwy egzorcysty.
Niemniej jednak chodzio o dolegliwoci, ktre zostay uleczone poprzez modlitw
o uwolnienie, poprzez przebaczenie czy wyrzeczenie si rnych zwizkw o
charakterze szataskim.
Czsto s to dolegliwoci, ktre cigniemy za sob od urodzenia, a zatem ktre
maj swe korzenie w rodzinie.
Innym razem dolegliwoci te zostay sprowokowane poprzez niepodane
spotkania, popenione bdy, silne urazy, z ktrych nie zdawano sobie sprawy.
Wane jest, aby udao si ustali ich pochodzenie.
W kadym z tych przypadkw pomagaj modlitwy o uwolnienie lub o
uzdrowienie. Poyteczne s pielgrzymki lub te sesje modlitewne trwajce kilka
dni. Przekonaem si, e na przykad modlitewne spotkania prowadzone przez
Ojca Tarcisio Mezzetti z Perugii okazuj si tutaj niezwykle skuteczne. yczybym
sobie, aby na tej drodze zrodziy si nowe formy pomocy i uzdrowienia. Mam
wraenie, e w tym "porednim przedziale" chorb diabelskich mieszcz si
dolegliwoci jeszcze niedojrzae. Wczenie wykryte mog by leczone wzgldnie
atwo. Jeli si zaniedba i zlekceway, staj si cisze i kiedy ujawniaj si z
ca moc, dzieo uzdrowienia staje si duo dusze i trudniejsze. Czasami nigdy
si nie rozwijaj, przyjmujc sta form. Osoba cierpi, nigdy nie znajdujc
przyczyny swego cierpienia, a co za tym idzie - nie ma te postpw w jej
leczeniu. Wanie dlatego, e objawy s tak szczeglne, i umykaj zarwno
badaniom lekarskim, jak i badaniu egzorcysty.

WIADECTWA
Egzorcyzm w grupie.
Przytocz fakt, ktry zdarzy si we Francji. Cytuj
wie relacj, ktr
przygotowaa psychiatra Maria Domenica od Fouqueray. Zatrudniona jako lekarzpsychiatra w prywatnym gabinecie w kwietniu 1986 roku, wsppracuj, za zgod
naszego biskupa, od czterech lat z egzorcyst diecezjalnym.
Ks. biskup Rene Picandet, wierzy w moliwo optania diabelskiego (nie
wszyscy w to wierz) i bacznie obserwuje nasz prac. Moja formacja
chrzecijaska zacza si w dziecistwie i staraam si j pogbia. Dziki
kierownictwu
doskonaego
kapana,
studiujc
medycyn,
jednoczenie
uczszczaam na kursy biblijno-teologiczne. W 1974 r. odkryam ruch
charyzmatyczny: Odnowy w Duchu witym, a wraz z tym modlitw o
uzdrowienie, ich uwolnienie, egzorcyzmy. Proba o wspprac, ze wzgldu na
wykonywany przeze mnie zawd, przyjam chtnie i utrzymuj stay kontakt z
egzorcyst diecezjalnym.

75

Jeden z pierwszych przypadkw, ktremu musielimy stawi czoa, dotyczy

pewnej czterdziestoletniej nauczycielki, matki i matki czworga dzieci.
Przyczyna jej dolegliwoci wizaa si z przeszo dziesicioletni przynalenoci
do sekty satanistycznej. Jej proba o pomoc bya juz trzeci prb wyjcia z tej
sekty. W przeciwiestwie do tego, co mona byo przypuszcza, kobieta ta nie
zerwaa do koca kontaktu z Kocioem i to kapan przyprowadzi j do nas. W
rzeczywistoci prowadzia podwjne ycie: kadej niedzieli graa na organach w
czasie Mszy witej, ale nigdy nie przystpowaa do sakramentw.
Rwnoczenie bya wielk kapank sekty zwanej WICCA, czczcej Lucyfera. Bya
wprowadzana stopniowo, a jak ju raz wesza, wiedziaa, e sekt mona opuci
tylko przez gwatown mier, przez samobjstwo, do ktrego bya
przygotowywana. Baa si bardzo, chciaa odej, ale wiedziaa, jakie ryzyko to
ze sob nioso.
Kiedy spotkalimy j pierwszy raz, przejawiaa oznaki depresji. Bya wychudzona
i strasznie zmczona. le spaa, ale nie miaa wczeniej kontaktu z psychiatri.
Egzorcysta, po dokadnym zbadaniu przypadku, postanowi przeprowadzi
egzorcyzmy: najpierw co dwa tygodnie, pniej raz na tydzie. Byo to dla mnie
dowiadczenie pene odkry, ktre wzbogacio i umocnio moj wiar.
Jako psychiatra prbowaam znale "drzwi wejciowe", czyli motywy, ktre
skoniy t osob do wstpienia do sekty satanistycznej. Jej wychowanie
chrzecijaskie byo bardzo surowe, bazujce na przestrzeganiu tradycyjnych
praktyk. Nie odkrya jednak mioci Boga. Uczszczaa do szkoy zakonnej, gdzie
otrzymaa dobr formacj intelektualn, ale adnej pomocy duchowej.
Maestwo te jej nie pomogo. M, ktry dobrze zarabia, zmusi j do
rezygnacji z pracy zawodowej i zajmowania si jedynie dziemi i domem.
Pragna czasami wyj, ale m by temu przeciwny. Take letnie wakacje,
spdzane na wsi, u rodzicw, nudziy j. Pragna jakiejkolwiek formy rozrywki.
W jakiej gazecie przeczytaa ogoszenie zawierajce propozycj miego i
ciekawego spdzania czasu. Odpowiedziaa na to zaproszenie i wkrtce znalaza
si w szczeglnym rodowisku. Zachcano do picia alkoholu, czstowano
narkotykami, agitowano na rzecz nieznanej sekty. Niemniej jednak przyjazne
nastawienie tego rodowiska wynagradzao jej braki domowe.
I w ten sposb coraz dalej: wyrzeka si katolickiego chrztu i przyja inny
chrzest, na ktrym otrzymaa nowe imi. Na znak przynalenoci do sekty
wytatuowano jej na udzie tajemniczy symbol.
Podpisaa swoj krwi pakt z szatanem, po uprzednim spaleniu aktu chrztu
chrzecijaskiego.
Zostaa zaproszona do udziau w czarnych mszach i diabelskich celebracjach,
sprawowanych o godzinie pitnastej w kady pitek. Zdawaa sobie doskonale
spraw, e nasze ryty i nasze modlitwy byy zmieniane, "diabolizowane". Czarna
msza bya parodi Eucharystii, a w momencie Komunii zamieniaa si w orgi.
Istotna bya dla nas znajomo rnych postanowie paktu szataskiego,
poniewa podczas egzorcyzmw trzeba byo prosi sam osob, aby wyrzeka si
ich, wyrzekajc si cakowicie szatana: " Wyrzekam si ciebie, duchu X, nie chc
ci wicej i zaprzestaj praktyk, ktre mi podsune".

76

OTO DWANACIE PUNKTW PAKTU SZATASKIEGO:

1. Uroczycie wyrzec si chrztu (proboszczowie powinni zachowa
ostrono, gdy kto prosi o akt chrztu).
2. Uroczycie wyrzec si wiary w Eucharysti.
3. Odrzuci posuszestwo Bogu i powiedzie "tak" szatanowi,
Lucyferowi, Belzebubowi.
4. Odrzuci Matk Bo.
5. Odrzuci sakramenty.
6. Podepta Krzy.
7. Podepta obraz Matki Boej i witych.
8. Przysic wierno na wieczno krlowi ciemnoci (przysig skada
si na pisma diabelskie).
9. Da si ochrzci w imi diaba, wybierajc odpowiednie imi.
10. Otrzyma na udzie znak przynalenoci do sekty za pomoc:
diabelskiego odcisku.
11. Wybra sobie ojca chrzestnego i matk chrzestn z sekty.
12. Sprofanowa hosti, przystpujc do Komunii i zachowujc wite
partykuy dla pniejszego sprofanowania ich w czasie czarnej mszy.
Odkrywaam te punkty stopniowo, w miar postpowania egzorcyzmw.
Dotknita kobieta, podczas egzorcyzmw, miaa oczy bestii i odpychaa z si
krzy, ktry przed ni trzymano. Na koniec wymiotowaa (czasem tylko wod), a
temperatura jej ciaa wzrastaa a do 41C. Obniaa si jedynie od wody w.
Zygmunta (znanej w naszych stronach z uzdrawiania niewyjanionych gorczek).
Magdalena (dajmy jej takie imi) uczestniczya w wielu czarnych mszach.
Rwnoczenie dobrze si prezentowaa i wzbudzaa zaufanie, grajc na organach
podczas rnych ceremonii kocielnych.
Chciaabym podkreli pewien fakt. W przypadkach takich jak ten, dziaanie
samego egzorcysty nie wystarczyoby. Wczeniej nie powiodo si dwm innym
egzorcystom, gdy nie brali sobie zbytnio do serca tego wszystkiego, co osoba
mwia odnonie do faktw i minimalizowali znaczenie naciskw i grb czonkw
sekty. Za trzecim razem Magdalena zostaa uwolniona dziki pomocy caej grupy
osb. Na przykad konieczne byo ponowne wprowadzenie do wiary
chrzecijaskiej. Trzeba byo by przy niej, gdy nachodziy j samobjcze myli
czy niewyjanione gorczki. Nie zostawialimy jej wicej samej, bylimy zawsze
blisko niej . To wszystko trwao trzy lata. Pniej Magdalena miaa jeszcze
niewielkie trudnoci w uczestniczeniu we Mszy witej w kociele, do ktrego
wczeniej uczszczaa, ale moga si modli i przystpowa do Komunii.
Potrzebuje jeszcze odpowiedniej katechezy, ale coraz bardziej uwalnia si od
tych "blokad", ktre utrudniay jej modlitw i przeszkadzay w czytaniu Biblii.
Podczas lektury Sowa Boego musielimy unika tekstw, w ktrych mwio si
o krwi i ofiarach. Pocztkowo bardziej trafiaa do niej lektura z listw w. Pawa
ni Ewangelii. Trzeba byo duo czasu dla uzdrowienia pamici, oczyszczenia
wyobrani. Miaa bowiem wiele wizji i koszmarw.
Egzorcyzmy zostay przerwane, kiedy Magdalena bya ju w stanie sama
poprowadzi walk duchow, modli si, spowiada, przystpowa do Komunii,
czyli wtedy, gdy potrafia uywa zwyczajnych rodkw aski. Podkrel jeszcze
dwa wane fakty. Magdalena nie bya nigdy bierzmowana. Po odpowiednim

77

przygotowaniu sama poprosia o ten sakrament, ktrego udzieli jej wikariusz

generalny, w obecnoci ma, dzieci, czonkw grupy modlitewnej.
Troch pniej dokonaa uroczystego wstpienia na nowo do Kocioa, w
obecnoci biskupa i wszystkich osb, ktre towarzyszyy jej przy bierzmowaniu.
W cigu dwch lat, ktre byy konieczne, aby osign cakowite uwolnienie,
sama ukadaa bardzo adne modlitwy do Boga i do Matki Boej.
Spokj i cakowite milczenie: Angelo Battisti
To, co przedstawiam, jest moe przypadkiem najtrudniejszym, jaki poznaem i w
ktrym uczestniczyem. Z powodu prawie cakowitego braku odpowiednich
objaww bardzo trudno byo postawi diagnoz, a potem leczy.
Dlatego sdz, e jedynie egzorcysta z dowiadczeniem ojca Candido by w
stanie co poj, nawet jeli Pan zarezerwowa dla innego kapana satysfakcj z
osignicia szczliwego koca. Tak ju bowiem jest, e niekiedy pracuje si bez
zbierania owocw lub te zbiera si owoce tam, gdzie inni pracowali. Oby tylko
zawsze i wszdzie by wielbiony Pan.
Mka pana Angelo zacza si w 1981 r., zaraz po przejciu na emerytur, a
trwaa siedem dugich lat. Na pocztku podejrzewano jak nie rozpoznan
dobrze chorob.
Tak przypuszczali krewni i tak sdzi lekarz rodziny, ktry zna pana Angelo od
modoci. Oprcz rnych dolegliwoci zna take jego charakter i zachowania.
Wszystko zaczo si od dziwnej niechci do mycia si i opuszczania mieszkania.
Pan Angelo, ktry zawsze by bardzo aktywny, teraz spdza dni midzy kiem i
fotelem. Nie chcia je, a nawet nie chcia i do jadalni. ona, aby go
zadowoli, nakrywaa do stou w salonie.
Jeli przychodzili w odwiedziny przyjaciele, choby najblisi, nie chcia si z nimi
spotyka: zamyka si w pokoju, siedzia bezczynnie, nie wczajc radia lub
telewizji. Przesta rwnie chodzi do kocioa.
Aby waciwie oceni te zachowania, trzeba wzi pod uwag, jakim czowiekiem
by wczeniej. Ot pan Angelo by czowiekiem niezwykle aktywnym,
obdarzonym bardzo bystr inteligencj i nadzwyczajn si woli. Ty1ko dziki
osobistym zasugom zrobi wspania karier. Szanowano go rwnie za
uczciwo, nienagann moralno i za wiele innych zalet. Doszed do szczytw na
stanowisku wymagajcym ogromnej odpowiedzialnoci. Kocha towarzystwo i dla
wszystkich rozmowa z nim bya wielk przyjemnoci.
Wychowany do gbokiej wiary , ktr pniej cigle wzbogaca, nie opuszcza
nigdy Mszy witej i codziennej Komunii. I tak na przykad, w czasach gdy przed
przyjciem Komunii obowizywa nakaz postu od pnocy, zdarzao si do
czsto, e Angelo wraca z pracy do domu bardzo pno i nie pi nawet kropli
wody, aby nie straci Komunii. Dla ony by zawsze bardzo czuy, peen szacunku
i troskliwoci.
Z tego obrazu wida, jak bardzo radykalna i niezrozumiaa bya ta naga zmiana.
Doszed do tego, e nie podnosi si ju z ka i nic nie jad. Udawao si skoni
go do wypicia herbaty i zjedzenia kawaka ananasa dwa razy w tygodniu! Lec
na swoim ou boleci, krzycza albo narzeka, ciskajc ma figurk w. Michaa
Archanioa: "Pom mi! Ju nie mog duej". Czasami wykrzykiwa sowa
skierowane wyranie do zego ducha: "Odejd ty draniu! Zostaw mnie w spokoju!

78

Opluj ci!" I rzeczywicie spluwa z caych si na kogo, kto by widzialny tylko

przez niego. Trwao to dugo, wydawao si, e zwariowa.
Depresja orzeczona na pocztku, wydawaa si przechodzi w form obsesji lub
szalestwa.
Dodam jeszcze, e ze wzgldu na swoj inteligencj i szacunek, jakim si cieszy,
jak i ze wzgldu na rne prace apostolskie, jakim si powica, przejcie na
emerytur nie oznaczao dla niego wcale braku pracy. Mia w zasigu rki wiele
zaj, ktrym zamierza powici wicej czasu. Mwi to, poniewa czasami
emerytura przygnbia, kiedy przechodzi si od intensywnej pracy do
bezczynnoci. Jego sytuacja jednak bya inna. Wielu neurologw prbowao go
leczy. Lekarstwa wszelkiego typu, zwaszcza odurzajce i uspokajajce,
spowodoway jedynie otpienie i osabienie. Jeli prbowa wsta z ka, upada
na podog i ona musiaa go podnosi.
Pewnego ranka, podczas gdy powtarza swoje jki ciskajc figurk w. Michaa
Archanioa, odwiedzi go jego dobry przyjaciel lekarz, rwnie arliwy katolik.
Obserwowa scen, stojc w nogach ka, obok ony. I zaczli mwi midzy
sob: "A jeli ma racj, kiedy mwi: zostaw mnie w spokoju lub opluj ci?"
Postanowili zwrci si do znanego egzorcysty diecezjalnego, o. Candido. Sam
lekarz poszed z zaproszeniem i przyprowadzi go do domu Angelo.
Ten przyj egzorcyst, siedzc w fotelu. Podczas egzorcyzmu zachowywa si
spokojnie, oczy mia zamknite i nie wypowiedzia ani jednego sowa. Pniej
rozmawia uprzejmie z kapanem. Takie zachowanie powtarzao si za kadym
razem, gdy o. Candido przychodzi go egzorcyzmowa, przynoszc mu rwnie
Komuni w. Po modlitwie rozmawiali ze sob na rne tematy, wspominajc
ludzi znanych przez obydwu. Angelo by cakowicie wiadomy, uprzejmy, jednym
sowem -normalny. Reakcje, ktre opisaem wyej, pojawiay si pniej. Nie
byo wida adnej poprawy. ona cakowicie si zniechcia, kiedy m
stanowczo odmwi pjcia na Msz wit w Boe Narodzenie, on, ktry przez
cae ycie chodzi na Msz wit codziennie.
Sprbowano wezwa innego egzorcyst. Wszystko przebiegao tak samo jak z
ojcem Candido: cakowity spokj, pobone przyjcie Komunii, kocowa rozmowa
i... adnej zmiany.
Kiedy egzorcysta wychodzi, Angelo wpada w sza: "Wezwaa egzorcyst?
Zobaczysz, Co si teraz z tob stanie". I na biedn on spaday rne
nieszczcia. Pewnego razu przewrcia si w domu, amic sobie nos.
Innym razem upada na star blach, przecinajc sobie twarz bardzo blisko oka,
ktre uratowao si tylko cudem.
Jeszcze innym razem zamaa sobie nog w kostce. Pewnego dnia, wysiadajc z
samochodu, poczua pchnicie, ktre prawie wrzucio j pod inny przejedajcy
samochd. Zostaa uderzona w plecy i wci odczuwa kontuzj pomimo
trwajcego ju kilka lat ortopedycznego leczenia.
Ten drugi egzorcysta ciko jednak zachorowa i nie mg ju przychodzi. ona
dowiedziaa si o pewnym kapanie w Toskanii, ktry by egzorcyst i mia
szczeglne zdolnoci uzdrawiania. Angelo zgodzi si tam pojecha, rwnie
dlatego, e mia silne ble garda i ba si, e moe to by rak. Kapan z Toskanii
powiedzia od razu: "Jaki rak! To jest wycznie dzieo diaba. Jeli zatrzyma si
pan tutaj przez miesic, pomog panu". Angelo wytrzyma tylko osiem dni. ona

79

wrcia zdesperowana do tego kapana, ktry j pociesza: "Niech pani go

zawiezie do domu.
I tak bdzie musia tu wrci. A pani niech nic nie mwi, nic nie odpowiada,
cokolwiek by mwi". Faktycznie ta wskazwka bya potrzebna. Angelo sta si
arogancki jak nigdy. Wci wyzywa on uywajc wulgarnych sw. Tymczasem
ona pozostawaa wierna swojemu postanowieniu milczenia.
Pewnego razu, namwiony przez o. Candido, poszedem do ich domu i
odprawiem peny egzorcyzm, trwajcy czterdzieci minut. Pamitam pana
Angelo siedzcego w fotelu, spokojnego, milczcego, bardzo uprzejmego przy
poegnaniu. Ale nie uzyskaem nic. Odczuwa pniej rne inne dolegliwoci,
przechodzi badania lekarskie we Woszech i za granic, ale nigdy lekarze nie
mogli rozpozna choroby i nigdy nie pomogy mu przepisywane lekarstwa.
Wystarczy wspomnie, e kiedy odczuwa silny bl w oczach, majc wraenie
jakby byy pene wody, przebadany zosta przez osiemnastu okulistw!
ona prbowaa przekona ma, aby ponownie uda si do kapana z Toskanii,
ale Angelo zdecydowanie to odrzuca. Nie mogc wytrzyma duej, ona
pojechaa sama. Usyszaa: "Prosz by spokojn. Tym razem przyjedzie.
Prosz mu powiedzie, e bd czeka tu przez miesic".
Gdy przekazaa mowi wiadomo, Angelo powiedzia: "Przygotuj mi walizk,
wyjedam natychmiast". Wydawao si, e sta si kim innym. Znowu by peen
energii.
Wyjecha i zatrzyma si tam przez miesic.
Gdy wrci do domu, by inny, by taki sam, jak siedem lat wczeniej: uprzejmy,
czuy, troskliwy .O wydarzeniu powiedzia tylko: "Wiesz, tamtego ju nie ma.
Wczeniej nie dawa mi spokoju". Spdzi spokojnie kilka tygodni, ktre mu
pozostay i z umiechem na twarzy powrci do domu Ojca.
Po jego mierci rozmawiaem na ten temat wiele razy z o. Candido. Interesowao
mnie zwaszcza rozwizanie niektrych problemw. Pierwszy: jak egzorcysta
wyczu, e chodzio o optanie diabelskie, jeli osoba dotknita nie reagowaa
nigdy w czasie egzorcyzmw. Nie ma wtpliwoci, e o. Candido umia waciwie
oceni, w oparciu o swoje bogate dowiadczenia, rne elementy, ktre si
pojawiy: niespodziewana zmiana zachowania, szczeglne trudnoci wobec
modlitwy i sakramentw, badania kliniczne prowadzone przez wielu specjalistw i
trudnoci w postawieniu diagnozy, szczeglny charakter cigych atakw
szataskich, ktrym Angelo by poddawany i ktre prbowa kontrolowa dziki
swojej gbokiej wierze i swojej sile woli. Co wicej, o. Candido, w czasie
egzorcyzmw, nawet przy braku widzialnych reakcji, wyczuwa obecno zego
ducha, ktra bya mu a za dobrze znana.
Cae to dowiadczenie przydao mi si pniej, kiedy znalazem si wobec innego
przypadku, analogicznego do tego, jaki przydarzy si panu Angelo.
Prbowaem rwnie zrozumie przyczyn dolegliwoci diabelskich. Nie zostay
poczynione adne niepodane kroki ze strony podmiotu (spirytyzm, wizyty u
magw lub Matki Boej) i przyjmuj wielu nieszcznikw, drczonych lub
przeladowanych przez szatana. Zdarza mi si sucha wielu wyzwalajcych
spowiedzi albo te by szczliwym wiadkiem uwolnie lub uzdrowie, ktre
mog przypisywa tylko miosiernej interwencji Matki Boej poprzez
egzorcyzmujc modlitw Kocioa, ktrego jestem sug i narzdziem.

80

Chciabym opowiedzie o jednym wydarzeniu, ktre mnie troch

zaniepokoio. Wszed do mojego biura czowiek dziwny. Wszystko w nim byo
niezwyke: wyraz twarzy, zachowanie, ekstrawagancki strj, a zwaszcza
nieprzyjemny zapach, wrcz odraajcy! Nie by to smrd naogu, ale co nie do
okrelenia, pomidzy zgniym jajkiem i siark. Od razu przyszed mi do gowy
pewien typ kadzida, uywany w niektrych sektach blunierczych, ktry z
czasem przenika ubrania uczestnikw. Jego zachowanie byo zagadkowe i
ciekawe, wydawa si mnie przenika, aby odgadn moje myli i moje uczucia.
A jednak rozumiaem, e nie mnie si obawia, ale kogo innego. Chwilami
odwraca si nagle do drzwi lub cisza gos tak, aby by syszanym jedynie
przeze mnie.
A bylimy sami! Pocztkowo sdziem, e obawia si by widzianym lub
syszanym przez kogo innego z moich interesantw, ale pniej zrozumiaem, e
ba si, i jest ledzony lub szpiegowany przez jakiego czonka swojej sekty lub
nawet przez nikczemnika, ktrego niewolnikiem si sta. Jego ubranie, fioletowopopielate, miao dziwny krj.
Dopiero po chwili przyszo mi do gowy, e widziaem co podobnego w pewnym
czasopimie, gdzie mwiono o mszy satanistycznej: by to wanie jeden z tych
paramentw liturgicznych. Pniej on sam mi o tym powiedzia: "Mj mistrz
pracuje przede wszystkim w nocy". Przypomniaem sobie, e chodzio w tym
czasopimie o liturgi lucyferiask. Czowiek ten powiedzia mi, e zajmowa si
okultyzmem i czarn magi. Byo to wyznanie, ktre syszaem ju od wielu
innych, ale inni szukali u mnie uwolnienia. Natomiast nie rozumiaem, jakie mia
intencje ten dziwny go. Potwierdzi, e jest zwizany z sekt satanistyczn, ale
nie wydawao si, by chcia by uwolniony.
Mylaem: dlaczego mnie odwiedzi? Z pewnoci, aby szuka uwolnienia od
szatana. A moe chcia hostie konsekrowane, aby mc je sprofanowa tego
samego wieczoru? A moe mia nadziej przycign mnie do swojej sekty? Lub
te chcia jedynie przekona mnie o zwycistwie swojego mistrza? W istocie
mwi cigle o zwycistwie, mwi cigle o sobie, wydawao si, e ma wielkie
ordzie do przekazania temu maemu kapanowi Jezusa Chrystusa.
Zaraz potem zrobiem dokadne notatki z tego, co mi powiedzia. Oto ich
fragment: "Mj mistrz was zwyciy! Niszczymy wasz Koci. Mj mistrz
utrzymuje rwnowag midzy narodami i przewysza wasz Koci. Musicie go
uzna! Tak, wyrana jest sia szatana w wiecie, przed ktrym sama Matka Boa
ostrzega w rnych objawieniach. Wida wyranie, e u wielu chwiej si trzy
filary (Eucharystia, Matka Boa, Ojciec wity), a z tego powodu chwieje si ich
wiara. Mwi o tym Pawe VI i Jan Pawe II. O walce szatana mwi zwaszcza
Apokalipsa. To jest jego godzina, ale jest to te godzina Niewiasty ubranej w
soce".
Tutaj przerwa swj monolog i pozwoli mi mwi.
Zwrciem mu uwag, e zwycistwo szatana jest tylko chwilowe i pozorne,
krtkotrwae. Przez swj Krzy Jezus zwyciy szatana wanie w momencie, w
ktrym szatan uwaa si za zwycizc. I tak ostateczne zwycistwo nalee
bdzie do Kocioa: jego aktualna mka realizuje to odnowienie wewntrzne,
ktre przygotowuje nowe Zesanie Ducha witego, wiele razy zapowiedziane i
bardzo oczekiwane. Szatan jest jednym z wielu stworze Boga, stworzony jako
dobry, a zdeprawowany z wasnej winy. "Nie! Szatan jest na rwni z Bogiem",
popieszy z odpowiedzi mj rozmwca. Zorientowaem si, e nie chcia

81

rozmawia o Jezusie, a tylko o Bogu. "Bunt przeciwko niemu by sukcesem!"

Czasami dodawa: "A nie boisz si mojego mistrza?" To zdanie, czsto
powtarzane, z pocztku brzmiao jak groba, pniej natomiast ujawniao jego
wewntrzn obaw, poniewa szatan widzi wszystko i syszy wszystko.
Odpowiedziaem mu, e ja rozmawiam z nim w imieniu Jezusa, ktrego jestem
kapanem i nic nie moe mi si sta bez Jego przyzwolenia.
A ponadto znajduj si pod opiek Matki Boej, zwaszcza podczas egzorcyzmw.
Nie podobao mu si, e mwi o Matce Boej i prbowa skierowa rozmow na
swojego mistrza, szatana.
Przypomniaem mu wtedy Protoewangeli: "Poo nienawi midzy tob i
Niewiast". On zaakceptowa dyskusj, ale z wasn interpretacj: "Szatan
zniszczy jej pit, co oznacza, e j zwyciy". Odpowiedziaem: "Jak moe j
zwyciy, jeli Niewiasta zmiady mu gow?" Pniej przeszedem do
wyjaniania mu wizji z Ksigi Apokalipsy, na temat Niewiasty ubranej w soce,
walczcej z czerwonym smokiem, ktry zostaje pokonany przez Michaa
Archanioa. Mylaem rwnie o kuszeniu Chrystusa, opisanym w Ewangelii... Ale
argument Maryja zmieni kierunek naszej rozmowy. Wobec takiego argumentu
on czu si niepewnie, zmartwiony i w kocu zdesperowany.
Wczeniej powiedziaem, e jego mistrz nie moe udzieli mu pokoju serca, a
tym bardziej szczcia. Jezus natomiast dawa pokj i rado, dawa wolno
wanie wyzwalajc z niewoli szatana, ktry mg najwyej obiecywa pienidze,
wadz i saw ludzk.
W duchu modliem si nieprzerwanie do Matki Boej i w ten sposb widziaem, e
on traci teren, wycofywa si. Byo jasne, e swojego mistrza jedynie si ba. Ja
zatem powiedziaem mu o mioci mojego Mistrza, ktry umar dla mojego
zbawienia i przebacza wszystko. On nie mwi o swoim przeklestwie (apostazji)
z akcentami prawdziwej desperacji. Dopiero po przemyleniu tego wszystkiego
przysza mi do gowy myl o grzechu przeciwko Duchowi witemu i wydawao
mi si, e ten nieszcznik nie by tu bez winy.
Namawiaem go do aowania za grzechy i porzucenia swojego mistrza.
Powiedziaem mu, e kadej nocy prosz Boga o przebaczenie wszystkich
grzechw, take blunierstw. Ten czowiek wydawa si zaniepokojony, walczcy
pomidzy dwoma uczuciami: nadziej i desperacj.
Zapytaem go, czy zaakceptowaby, abym ja pomodli si nad nim.
Wydawa mi si by skonnym przyj moj propozycj i odprawiem
wewntrznie krtki egzorcyzm dla wyrzucenia szatana, nastpnie powtrzyem
go na gos. Tego byo ju za wiele! Wsta jakby chcia uciec, ale wczeniej
powiedzia mi swoje imi: Piotr.
Pniej wyszed popiesznie.
Jeszcze dzisiaj zastanawiam si nad znaczeniem tej wizyty. Czy tego czowieka
przysa mi szatan, aby sprowadzi mnie na manowce? Czy przysaa mi go Matka
Boa, abym go nawrci lub przynajmniej, abym modli si za niego? Oczywicie
przekonaem si jak trudne jest dla czonka jakiej sekty satanistycznej, dla
kogo kto powici si diabowi, powrci do Boga.
wiadectwo brata Christiana Curty, O.F M., egzorcysty w Awinionie.

82

NKANIE [NIEPOKOJENIE ]
Odwoywaem si ju do wiadectwa Orygenesa, zgodnie z ktrym pierwsi
chrzecijanie wypdzali ze duchy nie tylko z osb, ale rwnie z domw,
przedmiotw, ze zwierzt. My, poniewa podejmujemy prby stworzenia nowej
terminologii, ktra jeszcze nie istnieje, rezerwujemy sowo nkanie dla wskazania
wanie tych dolegliwoci diabelskich dotyczcych wprost nie osb, ale miejsc,
przedmiotw, zwierzt. Zagbiamy si w temat wcale nie nowy, poniewa ju w
najdawniejszych czasach i u wszystkich ludw, zauwaono istnienie tego rodzaju
dolegliwoci i walczono z nimi.
Nie wolno nam jednak przemilcza dwch rzeczy:
1. Aby mc si zajmowa tego rodzaju zjawiskami, potrzebne jest bezporednie
dowiadczenie, w przeciwnym razie nawet si w to nie wierzy. Kady egzorcysta
moe zawiadczy, e w czasie swojej posugi spotka przypadki, w istnienie
ktrych nigdy by nie uwierzy, gdyby ich nie zobaczy. Nie dziwmy si wobec tego
tak ogromnemu niedowiarstwu, przede wszystkim ze strony duchowiestwa,
ktre, jak to ju mwilimy, nie posiada wystarczajcej wiedzy w tej materii.
2. Nie moemy te zanegowa, e pomyki dotyczce tej dziedziny s na
porzdku dziennym. atwo ulegamy rnym sugestiom, pojawiaj si w nas
czsto faszywe obawy, eby nie powiedzie, i niekiedy ma si do czynienia z
prawdziw mani. Powinnimy bra to wszystko pod uwag, aby czasami nie
uwierzy... w osa, ktry fruwa.
Swoim zwyczajem rozpoczynam od Pisma w., a w tym przypadku, od tej ksigi
tak symbolicznej dla ludu Izraela i tak pouczajcej dla wszystkich czasw, jak
jest Ksiga Wyjcia. Uwaam za istotne zatrzyma si na dziesiciu plagach
egipskich z dwch powodw.
Pierwszy powd; poniewa mona dostrzec jak Mojesz w imi Boga, a
magowie si szatana, potrafili wywoa takie same fenomeny. Niekiedy fakt sam
w sobie jest identyczny, ale trzeba umie odnie go do przyczyny.
Niektre fenomeny nie wystarcz, aby zrozumie, czy s dzieem Boga czy
szatana, czy ten, ktry ich dokonuje, jest charyzmatykiem czy czarownikiem.
Potrzeba odpowiedniego rozpoznania.
Drugi motyw; dla ktrego uwaam za ogromnie wany cay epizod plag
egipskich, jest taki, i analogiczne fenomeny zdarzaj si take dzisiaj.
Powiedziaem i powtrz to: w niektre rzeczy mona uwierzy tylko wtedy jeli
si je zobaczy.
Podam przykad. Pierwsza plaga egipska to woda przemieniona w krew. I to jest
prawdopodobne. Wielu moich przyjaci egzorcystw, w wybudowanych
niedawno domach prywatnych, zaopatrzonych w instalacje hydrauliczne
poczone z wodocigiem miejskim, widziao krany, z ktrych pyna krew
zamiast wody.
W jednej z moich ksiek wspominaem taki przypadek. Pisaem o dwch
znanych profesorach z uniwersytetu w Padwie, ktrzy obserwowali to zjawisko z
sarkastyczn ironi i zabrali ze sob butelk pen tej "krwi", w ktr ewidentnie
nie wierzyli. Gdy jednak pniej analiza wykazaa, e chodzi o krew ludzk,
zaczli si niesamowicie ba i nie byo sposobu, aby nakoni ich do powrotu do

83

tego domu. Widziaem wielu racjonalistw, ateistw jak i ksiy, zachowujcych

si podobnie: przechodzcych od niedowiarstwa do strachu.
W Ksidze Wyjcia znajdujemy opis inwazji ab, komarw i much, ktre
zaatakoway domy Egipcjan. Moemy doda do tego opis smej plagi, inwazji
szaraczy. Opowiadano mi nieraz lub te widziaem na wasne oczy domy, ktre
niespodziewanie byy atakowane przez muchy, latajce mrwki, insekty, niekiedy
odraajce (skorpiony lub inne yjtka niezbyt dobrze rozpoznawalne), ktre
pniej znikay nagle i cakowicie, po pokropieniu wod wicon lub po
egzorcyzmowaniu pomieszcze.
Ksiga Wyjcia mwi take o tajemniczej chorobie, ktra zabijaa bydo:
wydawaa si by "bardzo cik zaraz" (pita plaga), i mwi o wrzodach, ktre
dotykay ludzi i zwierzta (szsta plaga). Szatan ma moc powodowania chorb,
tak chorb o charakterze organicznym, ktre - leczone s drog medyczn, jak i
chorb o charakterze (czysto diabelskim, wobec ktrych lekarstwa nie skutkuj,
a ktre leczone s rodkami aski, wrd ktrych s egzorcyzmy.
Kady egzorcysta moe opowiedzie o przypadkach
raka, chorb rnie
diagnozowanych, ktre znikny po egzorcyzmie, ku oglnemu zdumieniu
lekarzy. Take dziewita plaga, trzy dni ciemnoci, moe znale wytumaczenie
w niespodziewanym, czasowym olepniciu, spowodowanym przyczynami
diabelskimi. Ale te ostatnie zjawiska moemy okreli jako drczenia diabelskie,
a nie nkanie.

DOMY, SKLEPY, POLA...

Nkania lokalne s zawsze trudne do zdiagnozowania i nie mniej trudne do
zlikwidowania. Dodam, e kady egzorcysta dziaa wasnymi metodami, z
najszersz dyskrecjonaln wadz. Powiedzmy otwarcie, e caa materia
dotyczca nka diabelskich, nie jest brana pod uwag ani przez Prawo
Kanoniczne, ani przez Rytua, ktre zajmuj si tylko egzorcyzmami osb
optanych. Moim zdaniem jest to powany brak. Z jednej strony oznacza, e
tymi sprawami moe zajmowa si ktokolwiek, kapan czy nie kapan, z drugiej
pozostawia si szerokie pole do popisu oszustom, magom, czarnoksinikom.
Wrd wielu rnorodnych modlitw i bogosawiestw zawartych w Rytuale,
stanowicych prawdziwe bogactwo, ktrego nie powinno si wyrzuca na
przemia, znajduj si modlitwy odpowiednie rwnie do tych przypadkw,
dlatego mog by z poytkiem uywane. S tam na przykad bogosawiestwa
domw lub miejsc, szk czy pl. Te modlitwy bywaj czsto uywane przez
kapanw i egzorcystw.
S tacy, ktrzy poza wod wicon uywaj kadzida lub rozsypuj sl
egzorcyzmowan. Istnieje tu pena dowolno. Cho sam ograniczam si do
opisywania moich dowiadcze osobistych lub dowiadcze innych egzorcystw,
pozostaje jasne, e we wszystkich formach nkania niepotrzebna jest obecno
egzorcysty. Skuteczna jest celebracja Mszy w. przez jakiegokolwiek kapana.
Niekiedy okazyway si rwnie skuteczne modlitwy grupy wiernych w danym
miejscu. Kiedy dziaaj kapani egzorcyci, normalnie uywaj oni tez
egzorcyzmu, uywanego dla osb, przystosowujc go do domu czy innego,
konkretnego miejsca. Dobrze jest odkry przyczyn, z powodu ktrej rodowisko
jest diabelskie, albowiem wtedy atwiej osign uwolnienie.

84

Jakie s najczstsze przypadki? Zaznaczmy kilka spord wielu.

1. Jeli w jakim domu odbyway si seanse spirytystyczne, jeli odprawiao si w
nim magi, jeli by miejscem kultw satanistycznych (wszystko to s przypadki,
w ktrych najtrudniej jest usun diabelskie nkania).
2. Jeli zostaa tam zabita lub popenia samobjstwo jaka osoba (w tym
przypadku potrzeba bardzo duo modlitw za zmarych).
3. Jeli by to dom publiczny, jeli mieszkali tam bluniercy, masoni, przestpcy
lub organizatorzy czynw przestpczych, dealerzy narkotykw; jeli byo to
miejsce spotka homoseksualistw, itp. We wszystkich tych przypadkach
potrzeba wiele modlitw zadouczynienia.
4. Jeli zosta rzucony urok. W tym przypadku trzeba pozna dogbnie cel tych
czarw i to, jak one zostay dokonane. Jeli na przykad jest tam jaki przedmiot
zaczarowany, trzeba go odnale i spali. Dopki przedmiot ten znajduje si w
pomieszczeniach, wszystkie modlitwy niewiele skutkuj. Pomoc mog suy
sami mieszkacy, ktrzy uprzedz, e zaburzenia zaczy si w momencie, gdy
zosta im podarowany jaki przedmiot przez osob, ktra ma skonnoci do
czarw. Uyteczna moe okaza si obecno charyzmatykw lub osb
wraliwych, o ktrych bdziemy mwi nieco pniej.
Nie zatrzymuj si tutaj nad fenomenami palter geist (ducha haasujcego),
ktre zwizane s z jak osob i z reguy trwaj niedugo. Chodzi o fakt
naturalny, ktry powinien by leczony przez psychoterapi.
Dobrze jest pozna jego pochodzenie i zjawiska, jakie przy tym zachodz, aby
nie pomyli ich z fenomenami zaczarowania czy diabelskiego nkania.
Podobiestwa w tym wypadku s powierzchowne. Wystarczy troch
dowiadczenia, aby umie je odrni. Nie ma tej samej trudnoci, jak na
przykad spotyka si w odrnieniu dolegliwoci diabelskich od chorb
psychicznych.
Przedmioty zaczarowane. W tych przypadkach naley zachowa szczegln
roztropno, aby wyeliminowa niepotrzebne obawy, sugestie, nieuzasadnione
podejrzenia, a gdy okazuje si, e konsultowano jakiego maga czy "pobon
osob", naley najpierw wykluczy moliwo oszustwa. Zawsze trzeba uwaa
na oszustw. Przyczyn prawie jedyn, z powodu ktrej jaki przedmiot jest
skaony, jest rzucenie czarw. Teoretycznie kady przedmiot moe by skaony
poprzez ryt satanistyczny uczyniony przez jakiego czarownika lub przez kogo,
kto w jakikolwiek sposb odda si szatanowi. Jednak w praktyce takie przypadki
s bardzo rzadkie, dlatego trzeba zachowa kracow roztropno, zanim si
stwierdzi, e jaki przedmiot zosta zaczarowany. Pocztkowy sceptycyzm jest w
tej dziedzinie prawdziw mdroci.
W jaki sposb mona si zorientowa? Niekiedy przez pochodzenie, innym razem
po efektach, kiedy indziej jeszcze dziki pomocy jakiego charyzmatyka lub
osoby wraliwej. Gwn moliw przyczyn jest pochodzenie: przedmiot
podarowany przez jakiego maga moe by z duym prawdopodobiestwem
zaczarowany. Typowy przykad to talizmany, ktre czsto sporo kosztuj, a jeli
nie s imitacj, zawieraj silnie szkodzcy adunek za. Sprecyzujmy rwnie, e
zaczarowanie jakiego przedmiotu nie oznacza, e w rodku jest diabe! Znaczy
tylko, e bdc poddany rytowi zaczarowania, z reguy przeciwko jakiej
konkretnej osobie i dla otrzymania konkretnych celw, przedmiot ten sta si
szkodliwy.

85

O zaczarowaniu moemy si take przekona po efektach. Zdarza si, e kto nie

moe spa lub w swoim ku odczuwa silne ble gowy czy inne dolegliwoci, a
kiedy zmieni posanie, poduszk lub materac te dolegliwoci ustaj. Moemy
wtedy podejrzewa, e poduszka lub materac zostay zaczarowane. Moe si
zdarzy i tak, e otwierajc poduszk, znajdziemy w rodku rne dziwne
przedmioty, o ktrych pisaem w poprzedniej ksice. Trzeba zatem spali
poduszk, po uprzednim pokropieniu jej wod wicon, zachowujc rodki
ostronoci, ktre nakazane s w tym przypadku: spali na otwartym powietrzu
modlc si, a pniej wyrzuci popioy do przepywajcej wody: rzeki, morza,
kanaw ciekowych lub te umieci je w pojemnikach na mieci, o ile jestemy
pewni, e zostan one spalone. W lejszych przypadkach wystarczy jedynie
pokropi podejrzany przedmiot wicon wod.
Bardzo czsto nie jestemy w stanie czy negatywnych zjawisk z posiadanym
przedmiotem, a zwizek ten wykryje jaka osoba wraliwa lub charyzmatyk.
Niemniej i w tym wypadku trzeba zachowa zdrowy rozsdek, unika faszywych
obaw i nieuzasadnionych podejrze. Nadto przede wszystkim naley wystrzega
si oszustw i oszustw - magw czy te osb wrcych z kart.
Charyzmatycy i osoby wraliwe. Wymieniam obie te kategorie, chocia
bdnie uwaa si je za jedno i to samo. Charyzmatycy to ci, ktrzy posiadaj od
Ducha witego szczeglny dar lub charyzmat, udzielony im nie dla ich osobistej
chway, ale dla dobra Kocioa. Osoby wraliwe to ci, ktrzy posiadaj z natury
wiksz wraliwo od innych (czasami mwi si o "szstym zmyle"), dlatego
wyczuwaj rzeczy, ktrych inni nie s w stanie dostrzec.
Pragn ju na wstpie zaznaczy, e w odniesieniu do przypadkw, o ktrych
traktuje ta ksika, nie bdziemy si zajmowa osobami wraliwymi, gdy
wyczuwaj tylko fenomeny naturalne (na przykad choroby), a nie dolegliwoci o
charakterze diabelskim.
Chc zwrci uwag natomiast na charyzmatykw, ktrzy czsto, w jzyku
potocznym, nazywani s niewaciwie osobami wraliwymi.
Charyzmatw mona by wyliczy bardzo duo. Nas interesuj w szczeglnoci te
osoby, ktre maj charyzmat uwalniania od chorb i od obecnoci diabelskich
(dar bardzo rzadki), a takie ktre posiadaj szczeglny charyzmat rozeznania,
mogc wyczuwa obecno diabelsk (dlatego s poyteczni dla diagnozy) i
wyczuwa jej przyczyny.
Od przyczyny bowiem uzalenione s rodki, ktrych uyjemy dla pozbycia si
rnych dolegliwoci. Ten problem zreszt zasugiwaby na osobn publikacj,
gdy wykracza, poza granice tej ksiki.
Ogranicz si wic jedynie do zalecenia kracowej ostronoci przed uznaniem,
e jaka osoba posiada charyzmaty szczeglne, a tymczasem odsyam do dwch
tekstw soborowych (Apostlicam actuositatem 3, Lumen gentium 12), w ktrych
stwierdza si:
1. Kto posiada charyzmaty, ma prawo i obowizek uywania ich;
2. Naley do biskupa rozpoznanie charyzmatw i regulowanie ich uywania.
yczybym sobie, aby biskupi zatroszczyli si rwnie o to i wierz, e najbardziej
praktyczn drog postpowania jest wyznaczenie komisji ekspertw, ktra
przebada pojedyncze przypadki i dostarczy podstaw do wyraenia opinii.
Osobicie uwaam za praktyczne i poyteczne kierowa si w rozeznawaniu
charyzmatu kryteriami, ktre przytaczam poniej:

86

1. Osoba winna cieszy si oglnym szacunkiem ze wzgldu na gbokie ycie

modlitewne, wiar, mio, rwnowag wewntrzn.
2. W swoim dziaaniu winna opiera si jedynie na suchaniu Sowa Boego
(czytanego lub syszanego wewntrz) i uywa powszechnie znanych modlitw,
nie tworzc wasnych cudacznych formu i unikajc wszelkiej formy pozerstwa.
3. Powinna by cakowicie bezinteresowna: "To, co otrzymalimy za darmo,
musimy da za darmo".
4. Winna zachowywa gbok pokor, take wobec wasnych charyzmatw. Kto
bowiem obnosi si z ich posiadaniem, najczciej w ogle ich nie posiada.
Prawdziwy charyzmatyk kocha ycie ukryte, a jego charyzmat poznaje si w
sposb poredni, z zachowaniem wszelkiej dyskrecji. Osoba obdarzona
charyzmatem nigdy si nie narzuca, musi rwnie by niezwykle wstrzemiliwa
w osdach, wiedzc e tylko rozpoznanie, ktre nie zaley bezporednio od niej,
gwarantuje skuteczno interwencji.
5. "Po owocach ich rozpoznacie". Konkretne fakty, ich zgodno z tym, co
charyzmatyk czyni i mwi, s sprawdzianem autentycznoci jego charyzmatu.
Nie zapominajmy o kryterium a posteriori (czy proroctwo realizuje si lub nie),
ktre Biblia nam proponuje dla rozrnienia prorokw prawdziwych od
faszywych. Kiedy egzorcysta odkryje prawdziwego charyzmatyka lub dostpuje
aski, e pomaga mu kilku charyzmatykw, posiadajcych rne i uzupeniajce
si charyzmaty, nie ma wtpliwoci, e zyskuje du pomoc. Znam egzorcystw,
ktrzy z uznaniem mwi o pomocy, jak otrzymuj od wybranych osb, ktre
towarzysz im modlitw i pomagaj w sprawowaniu posugi.
Zaczarowane zwierzta. Ten przypadek jest rwnie moliwy, nawet jeli
bardzo rzadki. Ewangelia opowiada o legionie zych duchw, ktry opanowa
optanego z Gerazy, a ktry po wyjciu z czowieka otrzyma zgod od Chrystusa
na wejcie w dwa stada wi. Zwierzta opanowane przez Legion utopiy si w
jeziorze. Stwierdz tylko, e nie miaem nigdy takich przypadkw. Gdyby mi si
przydarzyy, odmwibym modlitw o uwolnienie, ktra z pewnoci byaby
najbardziej odpowiednia do tej sytuacji.
Cakiem rny i, niestety, bardzo czsty jest przypadek uywania zwierzt przez
czarownikw do magicznych rytw (zwykle pal ich wntrznoci) lub jako
wysacw ich czarw. W tym drugim wypadku posuguj si ropuch lub jeszcze
czciej kotem. Odnotowaem, posikujc si rwnie dowiadczeniem innych
egzorcystw, wiele epizodw powiadczajcych te praktyki. Mona tu przywoa
jako przykad, wyczuwanie obecnoci w domu kotw lub innych zwierzt,
trudnych do zidentyfikowania, chocia ich nie wida, a w domu tym nie byo
nigdy adnych zwierzt. Mog te o tym wiadczy lady pazurw na pododze
czy na przecieradle.
Jednak na pociech osobom wraliwym powiem, e gdy te zwierzta nie napaday
i nie robiy nikomu nic zego. Czy jest moliwe wyjanienie tego fenomenu? No
c, s to przygody, ktre wydarzyy si gwnie osobom majcym ju jakie
problemy z dolegliwociami, mniej lub bardziej powanymi, o charakterze
diabelskim. Dlatego w tych wydarzeniach mona si dopatrzy powtarzania si
czynw diabelskich ze szkod dla tych osb lub przynajmniej prb czynienia
takich szkd. Intensywniejsze korzystanie z narzdzi aski okazao si
wystarczajce, aby unikn nawrotu tych negatywnych zjawisk.

87

WIADECTWA
Najpierw medium, pniej egzorcysta.
Z ca prostot i prawd opowiem, co musiaa znosi przez rok pewna rodzina z
maej miejscowoci. Kto to czyta, mgby pomyle, e chodzi o owoc fantazji.
Jednak my egzorcyci poznajemy wiele podobnych historii. S one zazdronie
zachowywane w tajemnicy, poniewa ten, kto pad ofiar diabelskich mocy,
czsto boi si o tym mwi, aby nie uznano go za psychicznie chorego. Nasze
spoeczestwo uznaje si za "racjonalne". Wyrzeko si nauk pyncych z Biblii,
ale w zamian oddao si, jak nigdy przedtem, propozycjom ezoterycznym, takim
jak sekty, filozofie, okultyzm, czary wszelkiego rodzaju. Najczciej odkrywaj te
rzeczy bynajmniej nie lekarze czy ksia, ale agenci policji.
Przedstawiam rodzin Rossi. Ojciec, pidziesit lat, jest robotnikiem w fabryce.
ona jest gospodyni domow. Maj czworo dzieci, dwoje z nich zaoyo
rodziny, dwoje pozostaych: Dominik - pitnacie lat i Alba - jedenacie.
Finansowo stali dobrze, tak e rodzina wybudowaa sobie w 1987 roku may
domek, wok ktrego roztacza si duy ogrd. Dom wywoa siln i
nieusprawiedliwion zawi ze strony krewnych Henryki, matki.
Nieszczcia zaczy si w 1990 r. Kiedy rodzina gromadzia si razem, sycha
byo mocne uderzenia w okiennice i w drzwi. Pastwo Rossi poprosili o
interwencj policj, sdzc, e kto prbuje dziaa na ich szkod. W grudniu,
podczas trzeciej wizji lokalnej, policjanci zlokalizowali haasy, ale nie potrafili
odkry przyczyny. Nikogo tam nie byo. Szef policji zetkn si ju z podobnymi
przypadkami i podszed powanie do sprawy: poradzi Rossim wizyt u medium.
W okolicy mieszkaa szanowana przez wszystkich medium Marilena. Orzeka od
razu, e chodzi o przypadek zawici lub nienawici ze strony bliskiego krewnego,
jakiego wujka lub ciotki. Poradzia nasypa troch soli blisko drzwi i okien, od
ktrych dobiegay haasy. Zaproponowaa powtarzanie jakiego sowa
przynoszcego szczcie, takiego jak: bogactwo, sukces, pokj. Poniewa haasy
trway nadal, Marilena zostaa zaproszona do domu Rossich.
Swoim sposobem odprawia cay kompleks rytw i bogosawiestw.
Efekt by tragiczny. Natychmiast jedenastoletnia Alba zacza by nkana przez
nocne koszmary. Marilena, poproszona o powtrn konsultacj, musiaa uzna
nieuyteczno swoich metod i wyznaa szczerze swoj bezsilno wobec tego
przypadku. To ona wanie poradzia zwrcenie si do jakiego egzorcysty. Rossi
zwrcili si od razu do proboszcza. Ten nie uwierzy w to, co mu zostao
opowiedziane i podarowa swoim parafianom may krzyyk. Nie bardzo byo
wiadomo czy dla ochrony, czy aby si ich pozby. Rossi zwracali si do pobliskich
proboszczw, do wszystkich ksiy, ktrych znali lub ktrzy zostali im wskazani,
ale nie znaleli adnego gotowego do przyjcia i pobogosawienia ich domu.
Tylko jeden kapan potraktowa ich powanie i poradzi, aby zwrcili si do
biskupa, sugerujc, i by moe w diecezji jest jaki egzorcysta.
Rossi nie czuli si na siach, aby pj do biskupa. Wydawao si im, e to zbyt
baha sprawa, by zaprzta ni gow samego biskupa. Popenili bd, znaleliby
bowiem ojcowskie przyjcie i przekonaliby si, e zbliy si do biskupa to nie to
samo, co pj do jakiego ministra.

88

Zwrcili si do wsplnoty modlitewnej. Jedna z grup tej wsplnoty posza

pomodli si w domu Rossich. Odmwili litanie loretaskie, modlitw do w.
Michaa Archanioa, raniec. Pobogosawili kady pokj i nakonili ojca do
powtarzania bogosawiestwa kadego dnia, w obecnoci rodziny. Rwnie
podczas modlitwy grupy sycha byo uderzenia w mury, w rury, krzesa, w ko
maej Alby. Po pierwszym bogosawiestwie dwa dni by spokj, ale pniej
haasy powrciy na nowo, stopniowo si nasilajc.
Grupa modlitewna poprosia o interwencj egzorcyst diecezjalnego. Ten nie
traci czasu. Przede wszystkim odmwi modlitw, aby zniszczy zwizki z
medium, jak i zwizki wynikajce z czarw, ktre mogy zosta dokonane na
szkod Rossich. Pniej uda si do ich domu i odprawi pierwszy egzorcyzm.
Nastpia natychmiastowa poprawa, ale na krtko, pomimo tego, e grupa
nieprzerwanie modlia si. Najmocniej cierpiaa Alba. Nie moga spa w swoim
ku i przychodzia do pokoju rodzicw. Tam, w rodku nocy, bya budzona
przez gwatowne uderzenia w wezgowie ka i w stolik, na ktrym sta telefon.
Pniej dolegliwoci jedenastolatki wzmogy si. Cierpiaa na ble gowy,
brzucha, trawia j niewyjaniona gorczka, wtym ciaem targay wymioty.
Lekarze nie potrafili postawi diagnozy: dokadne badania nic nie wskazyway.
Ponownie wezwano egzorcyst. Pojawi si w towarzystwie psychiatry, ktry
zreszt czsto mu towarzyszy.
Odprawi peny egzorcyzm, ale nie odnotowa adnej poprawy. Grupa modlitewna
przychodzia wci do tego domu i modlc si podziwiaa rwnie wiar rodziny w
Boga i w Koci. Tymczasem sytuacja jeszcze si pogorszya. Wydaje si, e siy
za chciay si zemci za egzorcyzmy i modlitwy. Szkoda, e egzorcysta, kapan
w podeszym wieku i zbytnio obciony prac, nie mg przychodzi czciej.
Nastpia druga forma nkania psychicznego: zaczy ukazywa si hasa, pisane
owkiem na parapetach okien lub za okiennicami. Oto niektre z nich:
"Zakadam, e czary jeszcze nie zostay usunite. Czy dobrze si czujecie?
Dzikuj". Wida w tym bardzo wyranie ironi. "Czary dotkn dwie osoby" ." Tej
nocy, w waszym wspaniaym domu (objaw zazdroci?) zobaczycie cudowne
przedstawienie".
Czonkowie grupy modlitewnej spali na zmiany w domu Rossich, aby ci nie czuli
si opuszczeni. Groby nigdy si jednak nie zrealizoway, miay na celu jedynie
zastraszenie. Dziwne, e hasa byy podpisywane imieniem Marcella.
To imi jednej z ciotek, o ktrej od wielu lat nic nie syszano, ani nie wiadomo
byo, gdzie mieszka. Ale faktem jest, e dolegliwoci wzmagay si. Alba
prbowaa zniszczy wite obrazy. Mona byo odnie wraenie, e czary na ni
rzucone przybieray na sile. Rwnie inni czonkowie rodziny zostali dotknici
dziwnymi blami fizycznymi, czuli si jakby ich duszono. Dominika mczyy
senne koszmary, ma halucynacje, tak jak siostra.
Te wydarzenia rozgrywaj si w czasie pisania tej ksiki ( 1992 roku) i czytelnik
bdzie zawiedziony, e nie dowie si o szczliwym zakoczeniu. To nastpi,
poniewa pastwo Rossi wybrali drogi Boe. Ale kiedy? Niekiedy droga jest duga.
W podobnych przypadkach uznaj za korzystne przeprowadzenie pewnych
eksperymentw, nie wiem jednak czy w tym konkretnym przypadku kto podj
takie prby.

89

Na przykad proponowabym zaprosi rodzin do spdzenia w lecie tygodnia poza

domem, aby zobaczy, czy niedogodnoci uwidaczniaj si jednakowo u
wszystkich osb w innym miejscu.
W kadym przypadku postpuj jednak bardzo rozwanie w doradzaniu zmiany
miejsca zamieszkania. Ta ostrono wynika z faktu, e dolegliwoci przenosiy
si czsto z osobami do nowej siedziby. Mimo wszystko skaniam si wic ku
twierdzeniu, e drog najpewniejsz, nawet jeli powoln, jest ta, ktr idzie
rodzina Rossich: duomodlitwy, przystpowanie do sakramentw, egzorcyzmy na
pojedynczych osobach i na domu.

OD NKANIA DO OPTANIA
Amlida urodzia si w 1936 r. Jest zamna, ma jednego
siedemnastoletniego syna. Pochodzi z rodziny formalnie katolickiej, ale nie
praktykujcej. Przychodz do kocioa, ale tylko na chrzty, luby, pogrzeby, na
Boe Narodzenie i na Wielkanoc. Rwnie Amlida postpowaa w ten sposb, lecz
czua w gbi potrzeb prawdziwego ycia duchowego, zaangaowania
chrzecijaskiego nie tylko formalnego.
Niedostatecznej formacji religijnej prbowaa zaradzi wielk mioci do Boga.
Widziaa wszdzie Bo obecno: w nasieniu przeznaczonym do stania si
rolin, w przemijaniu pr roku, w cudownociach ciaa ludzkiego, w caym
piknie stworzenia.
W 1957 r. wysza za m za inyniera i ya spokojnie, normalnym yciem, a do
1978 r. Wtedy w jej yciu dokona si zwrot, za ktry win Armida obarcza nie
kogo innego tylko szatana. Pierwsze symptomy byy prawie nic nie znaczce.
Jaka lampa zapalaa si i gasa sama z siebie. Skrzypienie mebli wydawao si
nienaturalne. Niektre obrazy odryway si od cian i spaday, bez adnego
zrozumiaego powodu. Pniej zacza si seria awarii sprztu gospodarstwa
domowego, do ktrej doczyy szybko powaniejsze zjawiska. Maonkowie nie
mogli spa w spokoju. Zmczenie doprowadzao ich do stanu irytacji, ktry
koczy si zawsze ktniami, rzecz, ktra nigdy wczeniej si nie zdarzaa.
Na pocztku ktnie nie byy gwatowne i pozostaway w granicach dobrego
wychowania, nie niszczc wzajemnego szacunku, ale z dnia na dzie ich
temperatura wzrastaa. Przeszli do obelg, sw obraliwych i wulgarnych, do
bijatyk, rozbijania przedmiotw. Podstaw relacji midzy nimi bya ju tylko
przemoc.
Amlida pewnego dnia zwrcia si do kapana katolickiego, wyliczya mu
nieszczcia, powiedziaa, e czuje naprawd potrzeb egzorcyzmu. Odpowied
bya prosta: "Ta sprawa nie podlega dyskusji, Koci nie robi ju tych rzeczy".
Kapan ograniczy si do wezwania do modlitwy.
Na prno Amlida twierdzia, e ju prbowaa to robi, ale nie pamitaa nawet
modlitw najprostszych i zawsze powtarzanych. Rne wyraenia z Ojcze Nasz
pltay si jej w gowie, tak e nie moga ani myle, ani tym bardziej ich
wymwi.
Niekiedy Armida sza do kocioa i ustawiaa si w kolejce do Komunii, ale
atakowana bya przez najdziwniejsze myli, ktre przeszkadzay jej w zblieniu
si do balustrady, gdzie sta kapan z kielichem w rku. Mylaa na przykad:

90

"Ksidz moe mie jak zaraliw chorob i zarazi mnie podajc mi hosti", i
dyskretnie wycofywaa si z kocioa. Ju osigna taki stan, e przekonana, i
Bg jej nie chce, mylaa o porzuceniu Kocioa. W jej gowie rodziy si dziwne
myli, e w. Micha Archanio zdradzi Pana, by moe nawet przeszed do
przeciwnego obozu i przeszkadza jej modlitwom w osigniciu celu.
W domu atmosfera stawaa si nie do zniesienia. Ktnie byy coraz
gwatowniejsze. Nie wystarczaa do powstrzymania agresji maonkw obecno
syna, ktry sam by mczony koszmarami: budzi si niespodziewanie w nocy i
ukazyway mu si osoby bez twarzy, ktre go przeraay. Rwnie Armida
zacza mie podobne "halucynacje": widziaa przede wszystkim twarz zoliwego
czowieka, ktry j wymiewa. Zdesperowana, mylaa o samobjstwie jako
jedynej drodze wyjcia.
Tylko mio i troska o syna daway jej siy do przetrwania.
Kadego lata matka i syn zazwyczaj spdzali miesic w Londynie, uczszczajc
na kurs angielskiego. Tak samo zrobili w 1980 r. Pewnego dnia, podczas gdy
zastanawiaa si nad absurdalnymi ktniami ze swoim mem, Armida spotkaa
kapana anglikaskiego. Pomylaa: "Jeli kapan katolicki nie chcia mi wierzy,
ten tutaj pole mnie gdzie pieprz ronie. Ale to nic, przynajmniej bd moga
wykrzycze mu, co myl o chrzecijastwie..." I wyoya mu swoje
nieszczcia, opowiadajc mu najbardziej absurdalne rzeczy, przeczce
zdrowemu rozsdkowi. Z wielkim zdziwieniem spostrzega, e zamiast
zdenerwowa si, kapan ten wysucha jej opowiadania z penym
zainteresowaniem i przyrzek, e zrobi, co tylko moliwe, aby jej pomc. Poprosi,
aby powrcia nastpnego dnia razem ze swoim synem, a on odprawi nad nimi
egzorcyzm. Powiedzia rwnie, e wezwie innego kapana egzorcyst do
pomocy.
Egzorcyzm zosta odprawiony po celebracji Mszy witej przez dwch penych
mioci pasterzy. W czasie rytu Armida nie ujawniaa szczeglnych reakcji.
Poczua jedynie wielkie zmczenie i wysza z kocioa, czujc utrudzenie.
Rwnie jej synowi przydarzyo si to samo, chocia z mniejszym nateniem.
Zdecydowali zatem zrezygnowa tego dnia z lekcji angielskiego i wrcili odpocz
do hotelu. Armida szybko zasna. nia, e ma przed sob jakiego czowieka,
Araba z ran na nosie, ktry umar gwatown mierci. Sta teraz przed ni
ogupiay, nie wiedzc, co robi. Po przebudzeniu Armida zobaczya, e ten
czowiek sta naprawd przed jej kiem. Nie czua adnego strachu, wrcz
przeciwnie - wypdzia go si.
Od tego momentu matka z synem poczuli nadzwyczajny spokj. Wydawao si
im, e maj skrzyda u rk. Cieszyli si razem z rnych drobiazgw, co nie
zdarzao si im ju od duszego czasu. Postanowili wrci do tego kocioa, aby
podzikowa kapanowi anglikaskiemu. Ten okaza zadowolenie z powodu
dobrego wyniku egzorcyzmu, ale rwnie bardzo dobitnie przestrzeg, aby si nie
udzili przedwczenie. Radzi skonsultowa si z kapanem katolickim, jak tylko
wrc do ojczyzny, poniewa objawy, ktre zniky, mog powrci.
Matka i syn czuli si tak dobrze, i tak wolni, e nie uwierzyli temu ostrzeeniu.
Uwaali je za powodowane zbytni ostronoci. Tymczasem, jak tylko wrcili do
domu, zaczy si na nowo dobrze znane kopoty. Armida chciaa pojecha do
Londynu, ale z rnych wzgldw nie byo to moliwe. Pomylaa o zwrceniu si
do jakiego psychiatry, mylaa ju, e zwariowaa. Lepiej byoby, gdyby tego

91

zamiaru nigdy nie zrealizowaa! Stana naprzeciw lekarza materialisty, ktry jej
nie pomg i uwiadomia sobie, e t drog donikd nie zajdzie.
Przyjacika wskazaa jej pewn kobiet, ktra miaa saw jasnowidzcej. Ta
popatrzya na ni z przeraeniem i powiedziaa, e przestraszya si, widzc
wielk chmar dusz cierpicych, drczcych j i jej bliskich. Poradzia Armidzie,
aby posza do pewnego kocioa protestanckiego, gdzie pomodl si nad ni.
Armida posza tam i zostaa przyjta z wielk dobroci i bezinteresownoci.
Pomodlili si nad ni i nad jej bliskimi. Rezultat by dobry, poniewa wszystkim
trojgu ulyo, ale nie osignli tego uzdrowienia, ktrego szukali.
Szukajc dalej Armida miaa wraenie, e to szatan j prowadzi. Natkna si na
rzekomy koci ortodoksyjny, gdzie mody kapan kaza jej pali zioa raz w
tygodniu o ustalonej godzinie. Zapacia sporo za t wizyt, a poniewa musiaa
powraca tam kadego tygodnia, cena bya podnoszona za kadym razem. Mimo
to poczekalnia bya pena "klientw" i z tego powodu miao si wraenie, e ta
terapia dawaa pozytywne rezultaty. Kiedy Armida zostaa zaproszona do
uczestniczenia w ich mszy niedzielnej, poznaa waciciela domu: podejrzanego
typa, ktry cho kaza si nazywa "Ekscelencj, wywar na Armidzie negatywne
wraenie. Po tym przykrym dowiadczeniu zdecydowaa si zrezygnowa z
dalszej kuracji w owym ortodoksyjnym kociele, aczkolwiek zdawaa sobie
spraw, e spotykaa tam ludzi trapionych podobnymi problemami.
W tym okresie przed rodzin pitrzyy si coraz wiksze trudnoci.
Przedsibiorstwo, ktre remontowao ich dom, oszukao ich i maonkowie
ponieli powane straty finansowe. Nastpnie m po przepracowaniu
czterdziestu lat w tej samej firmie, nagle straci prac. Armida zostaa
okradziona, a innym razem upada i zamaa sobie nog.
Zdarzy si cay acuch wypadkw, ktre nie oszczdzay nawet zwierzt. Syn,
ktry zawsze by prymusem w szkole, nie przeszed do nastpnej klasy.
Wreszcie wycieczeni tymi przeciwnociami odnaleli waciw drog. Dowiedzieli
si, e w ich diecezji by egzorcysta oficjalnie ustanowiony przez biskupa. By
stary i bardzo zajty prac, ale wskaza im innego egzorcyst, swojego
przyjaciela, ktry, jak tylko dowiedzia si o historii Armidy i jej rodziny, wzi j
sobie do serca. I prawie od razu przystpi do dziea.
W czasie pierwszego egzorcyzmu Armida poczua naprzemian gorco i zimno.
Nastpnie opanowana zostaa przez jaki wstrtny zapach powodujcy mdoci.
Na koniec odczua wielkie zmczenie, tak, jak si jej to przydarzyo w Londynie.
Jej syn, egzorcyzmowany zaraz po niej, nie wykaza szczeglnych reakcji poza
oglnym odczuciem zagubienia. Od razu daa si zauway poprawa stosunkw
midzy maonkami: nie byo ju ktni, a ich miejsce zajy mio i szacunek.
Postpujc dalej w egzorcyzmach, wszyscy troje mieli wraenie cakowitego
uwolnienia, nawet jeli ywili obaw, ktra pniej okazaa si niesuszna, e zy
duch powrci. Pierwszym krokiem byo cakowite pojednanie si z Bogiem, ktre
przynioso uczucie gbokiego pokoju, pochodzcego z przebaczenia otrzymanego
od Boga. Pniej ustpoway kolejne zwizki z szatanem. To byo tak, jakby
powoli opaday acuchy, ktre wiziy te osoby.
Dzisiaj rodzina yje spokojnie. Cieszy si piknem kwiatw, nieba, chodzi na
spacery, sucha muzyki. Moe si wydawa, e s to rzeczy normalne, ale nie dla

92

tego, kto przeszed przez podobne, przeraajce dowiadczenie, kiedy czowiek

czuje si w rkach diabelskich mocy. Armida nie przestaje by wdziczna tym,
ktrzy przyczynili si do jej aktualnego dobrego samopoczucia: poczwszy od
kapana anglikaskiego, a skoczywszy na ostatnim egzorcycie katolickim.
Opisaa swoje dowiadczenia, rwnie popenione bdy, aby mogy by pomoc
dla tych, ktrzy znajd si w podobnej sytuacji.

PYTANIA I ODPOWIEDZI
Sukces ksiki Wyznania egzorcysty wzbudzi zainteresowanie mn,
wbrew wszelkim moim intencjom, rodkw spoecznego przekazu. Udzieliem
ponad stu wywiadw dla telewizji RAI i liczcych si gazet, nie mwic o wielu
pomniejszych spotkaniach, po ktrych zawsze nastpowaa dyskusja.
Nagromadziem wielk ilo pyta, wrd ktrych atwo jest mi wybra te
najczciej powtarzajce si.
W Radiu Maryja udzielaem na przykad wywiadw; przez godzin, a pniej
przez dwie godziny odbieraem telefony z pytaniami suchaczy. Pniej
rozpoczem seri comiesicznych ptoragodzinnych audycji. W miesiczniku
Echo z Medziugorje prowadziem rubryk, ktra koczya si pytaniami i
odpowiedziami. Uznaem za stosowne skorzysta z tego dowiadczenia i
przytoczy tutaj niektre bardziej znaczce wypowiedzi.
Nie bd stara si stworzy rozdziau jednorodnego, poniewa cytuj pojedyncze
pytania, nie majce z sob czsto zwizku. Sprbuj jedynie zebra je na
zasadzie
pewnego
podobiestwa.
Wierz,
e
czytelnik
bdzie
usatysfakcjonowany, poniewa rozdzia ten odzwierciedla, bardziej ni inne,
bezporednie zainteresowania problemem.

EGZORCYCI I CZAROWNICY
Czy s egzorcyci silniejsi i egzorcyci sabsi, czy te kady z nich jest
taki sam?
Rnice pomidzy egzorcystami istniej i s nie do zanegowania. Zale przede
wszystkim od czynnikw o charakterze duchowym (intensywno modlitwy,
zjednoczenie z Bogiem, ofiary i umartwienia -omielam si stwierdzi: wito i
od czynnikw ludzkich, takich jak dowiadczenie, inteligencja, szczeglna
kultura, intuicja.
Nie jest jednak atwo oceni te czynniki i wszelkie porwnywanie byoby bdne,
poniewa tylko Bg jest sdzi. Jeden z francuskich egzorcystw, odpowiadajc
swojemu biskupowi, ktry postawi mu takie pytanie, przedstawi ca list
nowych rzeczy, ktrych nauczy si w czasie sprawowania tej posugi. W skrcie
chcia powiedzie: mog tylko porwna si ze sob samym i dostrzegam, e
wci ucz si czego nowego i wiele jeszcze jest przede mn, widz te korzyci
pynce z tego dowiadczenia.
Nie zapominajmy ponadto, e w tym sektorze wane s rwnie inne czynniki:
zaangaowanie wiary i modlitwy osoby dotknite i jej bliskich. Chodzi tu rwnie
o wiar w porednictwo Kocioa, ktra znajduje swj wyraz w zwrceniu si do
egzorcysty, bdcego Boym narzdziem, wypeniajcym misj zlecon mu przez
biskupa.

93

Zauwayem rwnie, ze niektrzy egzorcyci okazuj si bardziej skuteczni w

uwalnianiu od pewnych okrelonych typw chorb diabelskich. W kocu jednak
to Pan decyduje i udziela aski jednemu albo drugiemu, jak On tego chce, i tylko
Jemu nalene jest dzikczynienie.
Jaka jest rnica pomidzy czarownikiem a egzorcyst?
Czarownik, gdy jest prawdziwym czarownikiem, a nie zwykym oszustem, dziaa
si szatana. Egzorcysta dziaa si imienia Jezusa i poprzez wstawiennictwo
Kocioa.
Jak mamy si zachowywa wobec wielu nie egzorcystw, ktrzy
odmawiaj bogosawiestwa: kapanw, sistr zakonnych, wieckich?
Wszystkie modlitwy s skuteczne, oby tylko byy odmawiane z wiar, pokor, z
mioci, a zatem bezinteresownie i bez dziwactw. Modlitwa za blinich jest
nakazem, ktry jest nam dany od Boga. Kady moe go wypenia. Wszyscy
wierni uczestnicz bowiem, na mocy chrztu witego, w powszechnym
kapastwie Chrystusa. Ponadto kapani maj szczeglne obowizki i zadania
wynikajce z kapastwa urzdowego. Naley cieszy si, e kapani bogosawi.
Powinni nawet robi to duo czciej. Jest oczywiste, e chodzi o modlitwy
prywatne, ktre nie maj nic wsplnego z sakramentaliami, takimi jak
egzorcyzm. Pniej trzeba rwnie umie ocenia owoce. Znam wielu, ktrzy si
modl lub bogosawi z pozytywnym skutkiem. Znam rwnie wielu, ktrzy
zdobyli sobie saw witych, podczas gdy nie s niczym innym, jak tylko
oszustami lub hipokrytami, a niektrzy wrcz czarownikami.
Nie moemy wymaga, aby wadze kocielne wypowiaday si we wszystkich
przypadkach. Jest ich zbyt duo i czsto nie zasuguj nawet na uwag. To my
musimy mie zdrowy rozsdek i umie si zachowa.
Ksia proboszczowie powinni ocenia konkretne przypadki, ktre pojawiaj si w
ich parafiach, i udziela stosownych porad.
Fakt, e nie mona znale egzorcystw lub egzorcystw odpowiednich,
skania do udawania si do czarownikw. Czy jest to grzech? A jeli
naprawd jest si uzdrowionym?
Niestety, problemy ze znalezieniem egzorcystw nie s wydumane. Prawd jest
jednak i to, e wiele osb zwraca si do egzorcysty, kiedy nie ma takiej potrzeby,
a dla uleczenia z ich dolegliwoci wystarczyyby powszechne narzdzia aski. W
kadym natomiast przypadku zwracanie si do czarownikw jest grzechem
zabobonu wyranie potpionym przez Bibli.
A jeli czarownik naprawd uzdrawia?
Dowiadczenie uczy mnie, e w wikszoci przypadkw chodzi o uzdrowienia
prowizoryczne, ktre pozostawiaj pniej miejsce na gorsze choroby.
Nieszczsna jest ta osoba, ktra zostaje "uzdrowiona" przez czarownika.
Oznacza to bowiem uzyskanie "aski" od kogo, kto jest zwizany z szatanem.
Tym samym wchodzi si w zwizek zarwno ze zym duchem, jak i z
czarownikiem. I s to zwizki z cikimi konsekwencjami, bardzo trudne do
zerwania.
Czy jest grzechem udanie si do wrcych z kart?
Jest to grzech zabobonu, ktry moe by bardziej lub mniej cikim, zalenie od
przypadku. Na przykad kto idzie, aby powry sobie z kart z czystej

94

ciekawoci, aby dowiedzie si, co te zostanie mu powiedziane. Tego rodzaju

dziaanie jest grzechem powszednim, a gdy jest ono kontynuowane, staje si
grzechem ciszym.
Zwykle dziel kartomantw na trzy kategorie.
- Pierwsza z nich to oszuci, ktrzy zarabiaj pienidze, erujc na naiwnoci
blinich.
- Do drugiej zaliczam tych, ktrzy maj jak moc ponadnaturaln i posuguj si
kartami, aby jej uywa, jak rdkarz uywa rdki, aby znale wod. W tym
przypadku nie mona mwi o winie ani szkodzie, o ile nie przekracza si
pewnych granic (na przykad nie podejmuje si prb przewidywania przyszoci).
- Istniej wreszcie kartomanci, ktrzy za pomoc kart i wrb uprawiaj magi, a
wic naleaoby powtrzy dla oceny ich dziaalnoci to, co zostao ju
powiedziane w tej ksice na temat magii.
Czy mona dokona egzorcyzmu na osobie oddalonej, bez jej wiedzy?
Mona to zrobi. Powiedziaem ju, e czsto egzorcyzmuj przez telefon i to z
pozytywnym skutkiem. Niekiedy odprawiam egzorcyzmy (czyli modlitwy!) w
intencji osb najbardziej dotknitych, ktre zwrciy si do mnie wczeniej po
pomoc, rwnie bez ich wiedzy, zwaszcza wieczorem. To, czego nie mona
zrobi, to egzorcyzmowanie wbrew woli jakiej osoby. Swoje dary Pan ofiaruje,
nigdy ich nie narzuca. Na przykad zdarza mi si czsto, e polecone zostaj mi
osoby, ktre przez bliskich uwaane s za optane. C z tego, skoro osoby te
nie modl si, nie chodz do kocioa, nie wierz i nigdy nie zgodziyby si na
pobogosawienie ich przez jakiego kapana. W takich przypadkach mona tylko
si modli.
Czy egzorcysta moe si pomyli?
Zaprowadziem mojego krewnego do egzorcysty, ktry nic u niego nie wykry.
Niemniej jego zachowanie jest takie, e mona zakada obecno diabelsk, a
pewna wraliwa osoba stwierdza, e jest on ofiar czarw. Jest moliwe, e
egzorcysta si pomyli. W takim przypadku, jak ten przedstawiony, radzibym
wysucha opinii innego egzorcysty. Nie zapominajmy jednak, e s osoby, o
tendencjach maniakalnych, ktre chodz od jednego egzorcysty do drugiego,
dopki nie znajd kogo, kto im powie to, co chcieliby usysze. W takich
przypadkach potrzeba dobrego lekarza lub te serii modlitw o uwolnienie od
specyficznych manii, o ile tylko podmiot zgadza si na wspprac.
Jakie s gwne przeszkody, na ktre natrafia egzorcysta?
Jest ich wiele. Istniej przeszkody w postawieniu diagnozy, take z pomoc
lekarzy specjalistw. Gdy mamy do czynienia z chorob diabelsk, wiele
przeszkd jest wynikiem sabej wsppracy pacjenta. Potrzeba bowiem szczerego
nawrcenia do Boga, ycia w asce, duo modlitwy i przystpowania do
sakramentw. Ludzie s leniwi, czsto maj tendencj do pasywnoci: "Ojcze,
uwolnij mnie od zego ducha". "Nie. To ty musisz si wyzwoli. Ja ci mog tylko
pomc i wskaza rodki". Niekiedy s przeszkody dla aski: trudno w szczerym
przebaczaniu z serca, przemianie ycia, jeli zakorzenieni jestemy w stanie
grzechu; trudno zerwania pewnych zwizkw ze zym duchem, jeli wymagane
jest te zerwanie niektrych ludzkich powiza: grzesznych przyjani czy
zakorzenionych wad.

95

Gwnym zadaniem egzorcysty jest doprowadzi dusze do Chrystusa, to On

wyzwala. Wszystko to, co przeszkadza w yciu w zjednoczeniu z Bogiem jest
przeszkod dla dziaania egzorcystw.

PROBLEMY DOKTRYNALNE
Wszystko pochodzi od Boga. Dobro i zo zawsze istniay. Akceptujemy t
rzeczywisto, poniewa nie ma sensu z ni walczy. Wszystko jest dopuszczone
przez Boga - "Nie spadnie listek, jeli Bg tego nie chce" - ale nie wszystko jest
chciane przez Boga. Od Boga pochodzi tylko dobro. I nie jest prawd, e dobro i
zo zawsze istniay. Istniej filozofie i religie, ktre bazuj na tym faszywym
pojciu jakoby dobro i zo byy dwoma wiecznymi siami, usytuowanymi na tym
samym poziomie. Tak nie jest, gdy siy te wykluczayby si nawzajem. Zawsze
istnia tylko Bg, jedyna przyczyna wszystkiego. A przez Boga zostao stworzone
tylko dobro. Dlatego Biblia ukazuje nam Boga, ktry zadowolony jest, e stworzy
wszystko piknym i dobrym, dla ycia i szczcia.
Zo przyszo na wiat, kiedy Bg zechcia stworzy byty o nadzwyczajnej
wielkoci, byty rozumne i wolne. Wolno, tak dla anioa, jak dla czowieka, jest
wielkoci niezastpion. Zo zaczo si z winy anioa, a pniej czowieka,
ktrzy naduyli tego daru Boga. Zo nie istniao zawsze, ale ma swj pocztek w
momencie, gdy cz aniow zbuntowaa si przeciwko Bogu. Pniej sprzeciwili
si Bogu Adam i Ewa. Mimo wszystko Bg objawi swoje miosierdzie i mdro.
Nie wyrzekajc si swoich stworze ani nie ograniczajc ich wolnoci (nawet
szkodzenia innym), potrafi nawet ze za wycign dobro. Dlatego choroby, ble,
przeladowania, przewrotno i wszystko zo, ktre jest w wiecie, nawet nie
pochodzc od Boga, mog przyczyni si do uwicenia, a zatem do dobra.
Chciabym wiedzie, jaka relacja istnieje midzy wolnoci a pokus i
midzy wolnoci a optaniem diabelskim?
Wszyscy ludzie s podatni na pokusy szatana, czyli na jego dziaalno
zwyczajn. Ale zawsze nasza wolno jest w stanie je pokona. Pismo wite
zapewnia nas, ze Bg nie pozwala, abymy byli kuszeni ponad nasze siy, e
moemy i powinnimy opiera si szatanowi "silni w wierze" (1 P 5,2).
Zapewnia, e jeli przeciwstawimy si szatanowi "ucieknie od nas" (Jk 4,7).
Musimy jednak uywa narzdzi aski, jakich Pan nam udziela, zgodnie z jego
nakazem: "Czuwajcie i mdlcie si, abycie nie ulegli pokusie" (Mt 26,41).
Bardziej zoone jest zagadnienie dotyczce relacji midzy wolnoci a optaniem
diabelskim. We wszystkich przypadkach, w ktrych optanie jest zawinione,
chodzi o ze uywanie wolnoci, dlatego optanie jest konsekwencj grzechu.
Kiedy optanie nie jest rezultatem grzechu, czyli jest niezawinione (poniewa
pochodzi z Boego przyzwolenia lub jest skutkiem czarw), czowiek cierpi wbrew
swojej wolnej woli i zachowuje si tak, jak wobec wielu ludzkich cierpie, na
przykad chorb. W kadym przypadku optanie nie pozbawia wolnoci, za
wyjtkiem momentw silnego kryzysu, w ktrych nie jest si odpowiedzialnym za
to, co si mwi lub robi. W sumie jednak czowiek zachowuje woln wol, dlatego
pozostaje moliwo czynienia dobra lub za, uwicenia si lub skazania na
potpienie.

96

Dlaczego Bg pozwala, aby niewinne dziecko rodzio si ju z

dolegliwociami diabelskimi lub nawet z optaniem diabelskim?
Ten problem rwnie musi by widziany poprzez pryzmat istnienia cierpienia i
za. Patrzc na krzy Chrystusa, na zmartwychwstanie, ktre po nim nastpio,
moemy nieco przybliy si do zrozumienia tej wielkiej tajemnicy. S ble, ktre
nie maj wyjanienia racjonalnego z punktu widzenia ycia ziemskiego, ale ktre
nabywaj znaczenia, gdy wemiemy pod uwag ycie wieczne. Aby pomc w
zrozumieniu tego zagadnienia, porwnajmy dziecko, ktre rodzi si z chorob
diabelsk, z dzieckiem, ktre rodzi si chore, na przykad z mongolizmem.
Dlaczego Bg, ktry chce jedynie dobra, dopuszcza tak chorob?
Zaufajmy Jego mdroci, ktra rwnie z tego za, przez Niego nie chcianego,
umie wycign dobro.
Dlaczego Jezus nie uwolni Judasza od szatana?
Bg szanuje zawsze nasz wolno, nawet jeli uywamy jej le. Wiemy, e chce
nas widzie wszystkich zbawionych, e Jezus umar za wszystkich, e nikt nie jest
przeznaczony do pieka. Wiemy te, e jeli kto grzeszy, Bg nie chce mierci
grzesznika, ale chce, aby si nawrci i y. Jednak Bg nie narzuca si ze swoimi
darami. Kto moe wci odmawia ich przyjcia. Sdz, e Judasz posiada
nadzwyczajne aski. yjc z Jezusem, otrzyma moliwo poznania Go, jak i
ask umoliwiajc nawrcenie, wyzwolenie si ze swojego ndznego stanu
zodzieja. Kto wie, ile prb uczyni Pan, aby go nawrci! Tylko cigle trwajce
zatwardziae odrzucanie aski mogo go doprowadzi do punktu, do ktrego
doszed. To, co zostao powiedziane o Judaszu, ma zastosowanie do wszystkich.
W moim domu syszane byy nocne haasy, ktre nam przeszkadzay.
Dowiedzielimy si pniej, e pewien czowiek tam si kiedy powiesi.
Za rad przyjaciela z Odnowy w Duchu witym zamwilimy za tego
zmarego Msze gregoriaskie i haasy zniky. Co mona o tym sdzi?.
Jest to temat bardzo szeroki, ktry powinien by zgbiony, co nie zostao jeszcze
uczynione. Sdz, e rwnie i tym problemem powinny si zaj badania
biblijno-teologiczne. Naleaoby bowiem poszuka odpowiedzi na pytania: jakie
jest ycie zmarych i samych zych duchw przed sdem ostatecznym? Jaka jest
ich dziaalno? Ju o tym co prawda wspominalimy, ale warto jeszcze do tych
zagadnie powrci.
Niektre prawdy s czci powszechnego nauczania Kocioa. Zacznijmy od
duchw anielskich. Wiemy, e anioowie i ze duchy prowadz pewn dziaalno
z nami zwizan, dobroczynn lub diabelsk, zalenie od tego, czy chodzi o
anioa, czy o zego ducha. w. Piotr i w. Jakub mwi nam zgodnie, e ze duchy
s przykute w piekle, w oczekiwaniu sdu ostatecznego. Rwnie w. Pawe
uprzedza, e sprawiedliwi bd zczeni z Chrystusem w osdzaniu aniow.
Wida wic wyranie, e wybr dokonany przez aniow i ze duchy jest
ostateczny i nieodwoalny, a przykucie zych duchw nie przeszkadza w
ich dziaalnoci zwyczajnej i nadzwyczajnej. Jest to dziaalno, ktra
bdzie trwaa a do koca wiata. Okres prby dla dusz ludzkich koczy
si wraz ze mierci. Co jednak mog zrobi dla wiata ywych w
oczekiwaniu sdu ostatecznego?
Dogmat o witych obcowaniu mwi nam o dziaalnoci bogosawionych: mog
przyjmowa nasze proby i wstawia si za nami.

97

Ten sam dogmat mwi nam o dziaalnoci dusz czycowych: mog korzysta z
naszych modlitw wstawienniczych i same mog si wstawia za nami. Nic jak
dotd nie zostao jednak powiedziane o duszach potpionych.
Zwaszcza wiat laicki interesowa si i interesuje problemami tamtego wiata
(ksika: R.A. Moody. La vita oltre la vita [ycie po yciu], Ed. Mondadori).
Zabrako natomiast, szczeglnie w ostatnich dziesitkach lat, zainteresowania
teologw. Poniewa upodobania teologw maj zawsze wpyw na dziaalno
duszpastersk, rwnie kapani naladowali ich w tym braku zainteresowania.
Konsekwencj tego jest na przykad zastraszajcy niedostatek nauczania na
temat rzeczy ostatecznych. Stwierdzamy luk w katechizmach, nie tylko w tym
holenderskim, ktry najpierw by przesadnie zwalczany, a nastpnie
bezkrytycznie go naladowano, tworzc inne katechizmy posoborowe.
Nie mog zaprzeczy, e w takich warunkach rwnie egzorcyci mog czu si
zagubieni, gdy staj wobec problemw, do ktrych rozwizania ich wiedza
teologiczna z pewnoci jest niewystarczajca. Std rne hipotezy rozwiza,
wygaszane z pokor i obaw, jak to widzielimy na przykad w odniesieniu do
problemu obecnoci dusz zmarych. Tymczasem dzisiejszy wiat jestemy lepi,
jeli sobie z tego nie zdajemy sprawy - oczekuje od nas kapanw
ustosunkowania si do wyzwa wspczesnoci. My natomiast jestemy nie
przygotowani, niepewni, podzieleni, wyobcowani i nie zainteresowani
rozwizywaniem wielu kwestii, chocia chodzi o problemy, ktre odnosz si do
nas w sposb bezporedni i szczeglny.
Moje refleksje, do przedstawienia ktrych czuem si zobowizany, wypada mi
zakoczy stwierdzeniem, e zgadzam si z tym, co uczyniono wobec
zacytowanego wczeniej przypadku wystpowania niepokojcych haasw.

PYTANIA RNE I SZCZEGLNE OBJAWY

Czy dolegliwociami diabelskimi dotykani s czciej mczyni czy
kobiety? Ludzie modzi czy starzy?
My wszyscy egzorcyci bogosawimy duo wicej kobiet ni mczyzn. Poniekd
wynika to std, e kobiety wykazuj wiksz gotowo na przyjcie
bogosawiestwa kapana. Ale myl, e fakt ten nie wystarczy, by na jego
podstawie wysuwa jednoznaczne wnioski. Osobicie sdz jednak, e kobiety s
bardziej wystawione na ataki zego ducha, poniewa chce on posuy si nimi,
aby uczyni swoj zdobycz take mczyzn. Troch tak, jak to zrobi na
pocztku, kuszc najpierw Ew. O ile nie mog by mimo wszystko pewny co do
motyww dziaania zego ducha, o tyle pewny jestem odpowiedzi na postawione
pytanie: wicej jest dotknitych kobiet.
Rwnie co do drugiego pytania nie mam wtpliwoci: wicej jest dotknitych
ludzi modych. Wystarczy przeczyta na nowo to, co zostao napisane na temat
win zawinionych, a atwo nam bdzie dostrzec, e modzi s bardziej naraeni na
ataki zego ducha.
Czy optany jest chorym zaraajcym? Czy pomagajc mu mona
ponie szkod , jak na przykad sprowadzi na siebie zemst szatana?
Choroby diabelskie nie s zaraliwe, ale moe zosta nimi dotknita caa rodzina
lub grupa osb, nawet bardzo dua, o czym wczeniej ju pisaem. Kiedy

98

dotknita jest tylko jedna osoba, kontakt z ni nie wyrzdza adnej szkody
innym. Jest dzieem w wysokim stopniu zasugujcym na nagrod pomaganie
komukolwiek, kto jest w potrzebie. W przypadkach, o ktrych mwimy, moe
chodzi o wytrwa pomoc w modlitwie, w przyjmowaniu sakramentw, w
codziennej dziaalnoci.
Ten, kto asystuje lub pomaga egzorcycie, musi nieraz przytrzyma optanego,
kiedy si rzuca, oczyci go, jeli si pobrudzi, itp. Nie zanotowaem nigdy
trudnoci w takich sytuacjach.
I stwierdzam po raz kolejny, adresujc t wypowied zwaszcza do kapanw,
ktrzy boj si zemsty szatana i obawiaj si penienia posugi egzorcysty:
szatan ju czyni nam wszystko zo jakie tylko moe! Jest gupi iluzj mylenie,
e jeli my go pozostawimy w spokoju, on nas rwnie pozostawi w spokoju. Jest
tez gupot mylenie, e zemci si bardziej na tym, kto z nim bardziej walczy.
Popatrzmy na witych: z reguy widzimy, e im bardziej kto walczy z
szatanem, tym bardziej szatan si go boi. I to jest prawidowo. wici, ktrzy
dostpili szkd fizycznych od szatana, jak Proboszcz z Ars, s wyjtkami i z
reguy nie byli egzorcystami.
Moje ycie byo cigym pasmem chorb. 65 razy byam w szpitalu na kardiologii,
ycie mojej rodziny jest pasmem nieszcz... To cikie dowiadczenie,
opowiedziane na antenie Radia Maryja, nie jest niestety tak rzadkie. Wszyscy
egzorcyci spotkali si z tego typu sytuacjami, gdzie ycie jawi si jako jedno
wielkie nastpowanie po sobie nieszcz. Wydaje si, e wszystko idzie le:
zdrowie, przyjanie, praca, wypadki drogowe, niespodziewane mierci. A jednak,
nawet jeli przeprowadza si egzorcyzmy, choby w celu postawienia diagnozy,
nie napotyka si na adne szczeglne reakcje, ktre mogyby przywodzi na myl
obecno zego ducha. To tak, jakby zy duch przeladowa z zewntrz rodzin, w
tym wszystkim co on robi lub, w tym, co posiada, bez opanowania adnego z jej
czonkw.
W takich przypadkach kapan, jakikolwiek kapan, moe odegra bardzo wan
rol, stajc si podpor, wspomagajc modlitw i wzbudzajc zaufanie do Boga.
Moliwe, e nie zdoa si odsun nieszcz, ale zawsze mona zapobiec
desperacji i pomc w zrozumieniu wartoci i cierpienia. Czy przyczyn jest zy
duch, czy te niewyjaniony splot przeciwnych okolicznoci, niewiele znaczy.
Wane jest pocieszenie i umocnienie. Nie ma wtpliwoci, ze bl jest najwiksz
prb dla naszej wiary, ktra albo umacnia si, albo zamiera.
Oto dlaczego takie sytuacje, ktre jedynie w wietle wiary mog mie swoje
znaczenie, s otwartym polem dla pracy kapanw, nie mwic ju o wszystkich
szczodrych duszach.
Czsto dostrzegaem w osobach, ktre nie maj objaww chorb
psychicznych, ale cierpi na choroby, ktre nie dadz si leczy drog
medyczn, objawy zimna, zmczenia, sennoci, tendencj do pogrania
si w jakie absolutne lenistwo. Czy zauwaacie takie objawy rwnie
wy egzorcyci?
To pytanie zostao mi postawione, rwnie w trakcie audycji Radia Maryja, przez
jednego z tych psychiatrw, jakiego kady egzorcysta chciaby mie u swojego
boku. Tak, my rwnie zauwaamy takie objawy i wystpuj one coraz czciej,
zwaszcza u ludzi modych. Dodam do tego: utrat wiary, tendencj do
zamykania si w domu, cakowit niezdolno do studiowania lub do

99

wykonywania jakiejkolwiek pracy, a do pewnego rodzaju blokady umysowej.

Czsto dochodzi do tego niech do jedzenia i niszoci, ktry doprowadza osob
do cakowitej izolacji od wszystkiego i od wszystkich, do zamknicia si w sobie i
wreszcie do desperacji.
Egzorcyzmowaem z pozytywnym skutkiem, w klinice Gemelli w Rzymie, pewn
dziewczyn dotknit anoreksj. miao mog powtrzy, e w takich
przypadkach jak ten nieodzowna jest wsppraca midzy egzorcystami i psy
(uyj, tak jak Francuzi, sylaby, ktra okrela psychiatrw, psychologw,
psychoanalitykw). Zwaszcza i przede wszystkim przydatna jest wsppraca
psychiatrw.

POMWMY O SZATANIE
Jakie jest oblicze szatana? Jak mona go sobie wyobrazi? Jakie
pochodzenie ma jego wizerunek z ogonem i rogami? Czy naprawd
mierdzi siark?
Szatan jest czystym duchem. To my wyobraamy go sobie, nadajc mu fizyczn
form. A on, kiedy si objawia, przyjmuje wygld zmysowy. Jakkolwiek brzydko
bylibymy w stanie go przedstawia, jest on zawsze przeogromnie brzydszy. Nie
chodzi o brzydot fizyczn, ale o perfidi i oddalenie od Boga, najwyszego dobra
i szczytu wszelkiego pikna.
Sdz, e przedstawianie szatana z rogami, ogonem, skrzydami nietoperza, ma
oznacza degradacj, jaka nastpia w tym bycie duchowym, ktry stworzony
jako dobry i olniewajcy, sta si obrzydliwy i perfidny. Tak my, zgodnie z nasz
mentalnoci, wyobraamy go sobie troch jako czowieka zdegradowanego do
poziomu zwierzcia (rogi, pazury, ogon, skrzyda). Ale s to tylko nasze
wyobraenia.
Szatan, kiedy chce by dostrzegalnie obecny, przyjmuje wygld zmysowy,
faszywy, ale taki, aby go zobaczono: moe by przeraajcym zwierzciem,
strasznym czowiekiem, ale mgby rwnie by eleganckim panem. Zmienia si
w zalenoci od efektu, jaki zamierza wywoa, strachu lub pocigajcego
wraenia. Odnonie do smrodu (siarka, spalenizna, gnj), chodzi o fenomeny,
ktre szatan moe wywoa, tak jak moe wywoa zjawiska fizyczne na materii i
choroby fizyczne w ciele ludzkim. Moe rwnie dziaa na nasz psychik za
porednictwem snw, myli, fantazji. Moe take przekaza nam swoje uczucia:
nienawici czy desperacji. S to fenomeny, ktre spotykamy w osobach
dotknitych przez choroby diabelskie, a przede wszystkim w osobach optanych.
Jednak prawdziwa perfidia i prawdziwa brzydota tego bytu duchowego jest
wiksza od wszelkiego naszego wyobraenia, wykracza poza zdolno naszej
wyobrani.
Czy szatan moe umiejscowi si w czowieku, w jego czci, w jakim
miejscu? I czy moe wspmieszka z Duchem witym?
Bdc czystym duchem, szatan umiejscawia si nie w jakim miejscu lub w
jakiej osobie, nawet jeli takie sprawia wraenie. W rzeczywistoci nie chodzi o
umiejscowienie si, ale o dziaanie, o wpyw, jaki wywiera. Nie jest to obecno
taka, jakby jeden byt zamieszka w drugim bycie czy te podobna do obecnoci
duszy w ciele.

100

Jest to jakby sia, ktra moe dziaa w umyle, w caym ciele ludzkim lub w jego
czci. Dlatego rwnie my egzorcyci mamy czasami wraenie, e szatan
(wolimy mwi zo) jest, na przykad, w odku. Ale chodzi jedynie o si
duchow, ktra dziaa w odku.
Tak samo byoby bdem mylenie, e w ciele ludzkim mog mieszka Duch
wity i szatan, tak jakby dwch rywali byo w tym samym pokoju. S to siy
duchowe, ktre mog dziaa jednoczenie i w rny sposb w tym samym
podmiocie. Przedstawmy na przykad przypadek witego, ktry drczony jest
optaniem diabelskim: bez wtpienia jego ciao jest wityni Ducha witego, w
tym sensie, e jego dusza, jego duch, przylegaj w peni do Boga i poddaj si
kierownictwu Ducha witego.
Gdybymy myleli o tym zjednoczeniu jako o czym fizycznym, rwnie choroby
byyby nie do pogodzenia z obecnoci Ducha witego. Jest to obecno, ktra
uwica dusz, kieruje dziaaniem i myleniem. Oto dlaczego obecno Ducha
witego moe wspistnie z cierpieniami wywoanymi przez choroby lub inn
si, tak jak sia szatana.
Czy Bg nie mgby uniemoliwi dziaanie szatanowi? Czy nie mgby
zablokowa dziaa czarownikw i magw?
Bg tego nie robi, poniewa, stwarzajc anioy i ludzi wolnymi, pozwala aby
dziaali zgodnie z ich rozumn i woln natur. Na sdzie ostatecznym dokona
podsumowania i da kademu to, na co zasuy.
Sdz, e warto sobie przypomnie przypowie o dobrym ziarnie i chwacie.
Prob sug o wyrwanie chwastw waciciel odrzuca i kae zaczeka a do niwa.
Bg nie odrzuca swoich stworze, nawet jeli zachowuj si le, w przeciwnym
razie, gdyby przeszkodzi im w dziaaniu, dokonaby sdu, zanim stworzenie
zdyoby wykorzysta moliwo cakowitego wyraenia siebie.
Jestemy bytami skoczonymi, tzn. miertelnymi, nasze dni na ziemi s
policzone, dlatego nie podoba nam si ta cierpliwo Boga. Chcielibymy
zobaczy od razu dobro nagrodzone i zo ukarane. Bg czeka, pozwalajc aby
kady czowiek mia czas si nawrci i pozwala dziaa rwnie szatanowi, aby
czowiek mg przej prb swej wiernoci wobec Pana.
Wielu nie wierzy w szatana, poniewa zostali uzdrowieni w nastpstwie
leczenia psychicznego lub psychoanalitycznego?
To oczywiste, e w tych sytuacjach nie chodzio o przypadki chorb diabelskich, a
tym bardziej o optania diabelskie. Jednak nie s konieczne te dolegliwoci, aby
uwierzy w istnienie szatana. Sowo Boe wyraa si jasno na ten temat,
ukazujc wspistnienie dobra i za w yciu ludzkim, indywidualnym i
spoecznym.
Egzorcyci zadaj pytania szatanowi i otrzymuj na nie odpowiedzi. Ale
jeli szatan jest wadc kamstwa, co poytecznego mona osign
zadajc mu pytania?
To prawda, e odpowiedzi szatana s pniej uwanie analizowane. Niekiedy
jednak Pan zmusza szatana do mwienia prawdy, aby zademonstrowa, e zosta
zwyciony przez Chrystusa i jest zmuszony rwnie do bycia posusznym
naladowcom Chrystusa, ktrzy dziaaj w Jego imieniu. Czsto zy duch
stwierdza wprost, e jest zmuszony do mwienia o rzeczach, o ktrych nie
chciaby mwi. Na przykad, kiedy jest zmuszony do ujawnienia swojego

101

imienia, jest to dla niego najwiksze ponienie, znak przegranej. Biada jednak,
jeli egzorcysta zatraci si w ciekawskich pytaniach (ktrych Rytua wyranie
zabrania) lub pozwoli, aby to szatan pokierowa ca rozmow! Wanie dlatego,
e jest mistrzem kamstwa, szatan zostaje poniony i upokorzony, gdy Bg
zmusza go do mwienia prawdy.
Wiemy, e szatan nienawidzi Boga. Czy mona powiedzie, e rwnie
Bg nienawidzi szatana za jego perfidi? Czy istnieje dialog midzy
Bogiem a szatanem?
"Bg jest mioci, jak Go definiuje w. Jan (1J 4,8). W Bogu moe by
dezaprobata wobec konkretnych postaw i zachowa, nigdy nienawi: "Miujesz
bowiem wszystkie stworzenia, niczym si nie brzydzisz, co uczynie" (Mdr
11,23-24). Nienawi jest udrk, by moe i najwiksz z udrk, ale jest
niedopuszczalna w Bogu. To samo dotyczy dialogu. Stworzenia mog przerwa
dialog z Bogiem, ale nigdy nie dzieje si na odwrt. Ksiga Hioba, rozmowy
midzy Jezusem i optanymi, stwierdzenia Apokalipsy, na przykad: "Teraz
oskaryciel naszych braci zosta strcony, ten co dniem i noc oskara ich przed
Bogiem" (Ap 12, 10), pozwalaj przypuszcza, e Bg nie zamyka drogi do siebie
swoim stworzeniom, nawet najbardziej przewrotnym.
Matka Boa w Medziugorje mwi czsto o szatanie. Czy mona
powiedzie, e dzisiaj jest on silniejszy ni w przeszoci?
Myl, e tak. S epoki historyczne o wikszym zepsuciu ni inne, nawet jeli w
kadej epoce znajdujemy dobro i zo. Na przykad, jeli zanalizujemy sytuacj
Rzymian w czasach upadku Imperium, nie ma wtpliwoci, e zetkniemy si z
oglnym upadkiem moralnoci i zepsuciem obyczajw, ktrego nie byo w
czasach Republiki. Chrystus zwyciy szatana i tam gdzie krluje Chrystus,
szatan jest saby. Dlatego na niektrych obszarach pogaskich spotkamy si z
wiksz aktywnoci szatana ni ta, ktr spotykamy w narodach
chrzecijaskich. Na przykad badaem to zjawisko w niektrych krajach Afryki.
Dzisiaj szatan jest silniejszy w starej, katolickiej Europie (Wochy, Francja,
Hiszpania, Austria), poniewa w tych narodach mamy do czynienia z
zastraszajcym upadkiem wiary, a cae masy ludzi oddaj si zabobonnym
praktykom, jak to ju zaznaczyem, mwic o przyczynach chorb diabelskich.

RODKI WYZWOLENIA
Na naszych spotkaniach modlitewnych zdarzaj si czsto
uwolnienia od zego ducha, chocia nie odprawia si egzorcyzmw, a
tylko modlitwy o uwolnienie. Czy, ksidz w to wierzy, czy sdzi, e si
trudzimy?
Wierz, poniewa wierz w si modlitwy. Ewangelia ukazuje nam najtrudniejszy
przypadek wyzwolenia, gdy mwi o modziecu, nad ktrym apostoowie modlili
si na darmo. Wspominaem o tym w drugim rozdziale. I w tym przypadku Jezus
wymieni trzy warunki: wiar, modlitw, post i one pozostaj zawsze
najskuteczniejszymi rodkami.
Niewtpliwie modlitwa jest silniejsza, jeli odmawiana jest w grupie. Rwnie o
tym poucza nas Ewangelia.
Nigdy nie przestan twierdzi, e mona wyzwoli od szatana modlitw i bez
egzorcyzmw, ale nigdy egzorcyzmami bez modlitwy. Dodam jeszcze, e kiedy

102

modlimy si, Pan daje nam to, czego potrzebujemy, rwnie niezalenie od
naszych sw. My nie wiemy tego, o co powinnimy prosi. To Duch modli si w
nas "w baganiach, ktrych nie sposb wyrazi sowami". Dlatego Pan daje nam
duo wicej ni omielamy si oczekiwa. Zdarzyo mi si widzie osoby
uwolnione od zego ducha w czasie gdy o. Tardiff odmawia modlitwy o
uzdrowienie, zdarzyo mi si uczestniczy w uzdrowieniach w czasie gdy biskup.
Milingo odmawia modlitwy o uwolnienie. To Pan wie najlepiej, czego
potrzebujemy i tego nam udziela.
Czy istniej miejsca uprzywilejowane dla wyzwolenia od chorb
diabelskich?
Czasami syszy si o nich. Mona si modli gdziekolwiek, ale nie ma wtpliwoci,
e - od zawsze - s miejscami uprzywilejowanymi do modlitwy, w ktrych Pan w
sposb szczeglny si objawi lub te, ktre bezporednio Jemu s powicone.
Ju w narodzie ydowskim znajdziemy ca seri tych miejsc: tam gdzie Bg
ukaza si Abrahamowi, Izaakowi, Jakubowi. Dla nas takimi miejscami s nasze
sanktuaria, nasze kocioy. Dlatego czsto wyzwolenia od zego ducha nie
nastpuj na kocu dokonanego egzorcyzmu, ale w jakim sanktuarium. Ojciec
Candido by szczeglnie zwizany z Loreto i Lourdes, poniewa wielu z jego
chorych zostao wyzwolonych w tych sanktuariach.
Prawd jest, e s rwnie miejsca, do ktrych przybywaj ze szczegln
ufnoci ci, ktrzy s dotknici przez szatana. Na przykad Sarsina, gdzie obrcz
elazna, uywana do pokuty przez w. Vicjnio, bya czsto pomocna w
uwolnieniu. Kiedy udawano si do Caravaggio lub Clauzetto, gdzie czci si
relikwie Najwitszej Krwi Naszego Pana. W tych miejscach dotknici przez
szatana czsto dostpowali uwolnienia. Powiedziabym, e pielgrzymowanie do
szczeglnych miejsc jest przede wszystkim poyteczne do obudzenia w nas
wikszej wiary. I to liczy si najbardziej.
Zostaam wyzwolona. Modlitwa i post pomogy mi bardziej ni egzorcyzmy, dziki
ktrym osigaam jedynie przejciowe poprawy. Uwaam za wartociowe rwnie
i to owiadczenie.
Koresponduje ono z wyjanieniami przedstawionymi powyej. Jeszcze raz
wypada tylko stwierdzi, e osoba dotknita nie powinna przyjmowa pasywnej
postawy, gdy zadanie uwolnienia jej nie naley tylko do egzorcysty. Osoba
dotknita musi aktywnie wsppracowa z egzorcyst.
Chciabym wiedzie, jaka jest rnica midzy wod wicon i wod z
Lourdes lub innych sanktuariw. A rwnie, jaka jest rnica midzy
olejem egzorcyzmowanym i olejem, ktry wypywa z niektrych
witych obrazw lub tym, ktry ponie w lampkach ustawionych w
niektrych sanktuariach i ktry jest pobonie stosowany w rnych
celach?
Woda, olej, sl egzorcyzmowane lub powicone s sakramentaliami. Ale nawet
jeli otrzymuj szczegln moc poprzez wstawiennictwo Kocioa, to wiara, z jak
s uywane, decyduje o ich skutecznoci w konkretnych przypadkach. Inne
przedmioty, o ktrych mwi pytajcy, nie s sakramentaliami, ale maj moc
nadan im przez wiar, poprzez ktr wzywa si wstawiennictwa witych,
zwizanych z ich pochodzeniem, na przykad Matki Boej z Lourdes, Dziecitka
Jezus z Pragi, itp.

103

Wymiotuj cigle gst i pienic si lin. aden lekarz nie umia mi

tego wyjani?
Jeli odczuwa Pani popraw, moe to by znak wyzwolenia si z jakiego
diabelskiego wpywu. Czsto ten, na ktrego rzucono urok przez podanie mu
czego zaczarowanego do zjedzenia lub wypicia, wyzwala si z tego wymiotujc
lin gst i pienic si. W takim przypadku zalecam to wszystko, czego
potrzeba do wyzwolenia: modlitw, sakramenty, przebaczenie z serca. Wszystko
to, o czym ju mwilimy. A dodatkowo zalecam pi wod wicon i olej
egzorcyzmowany.
Nie wiem dlaczego, bardzo mi zazdroszcz. Boj si, e to moe mi
zaszkodzi. Chciabym wiedzie, czy zazdro i zawi mog
spowodowa choroby diabelskie?
Mog je spowodowa jedynie, jeli s okazj do rzucenia czarw. W innym razie
s uczuciami, niszczcymi tego, ktry je posiada i ktre niewtpliwie zatruwaj
harmoni zgodnego wspycia. Pomylmy choby o zazdroci ktrego ze
wspmaonkw: nie powoduje dolegliwoci diabelskich, ale czyni nieszczliwe
maestwo, ktre mogoby by udane. Zazdro i zawi nie powoduj innych
dolegliwoci.
Poradzono mi odmawianie modlitw wyrzekajcych si szatana. Nie
zrozumiaem dobrze motywu tej porad?.
Zawsze jest uyteczne odnowienie przyrzecze chrzcielnych, w ktrych
potwierdzamy na nowo nasz wiar w Boga, nasz przynaleno do Niego i
wyrzekamy si szatana i tego wszystkiego, co pochodzi od zego ducha. Rada,
jaka zostaa Panu dana zakada, e wszed Pan w zwizki, ktre trzeba zniszczy.
Kto uczszcza do czarownikw, zawizuje zwizek diabelski tak z szatanem, jak i
z czarownikiem. Tak samo ten, kto uczszcza na seanse spirytystyczne, do sekt
satanistycznych, itp. Caa Biblia, zwaszcza Stary Testament, jest cigym
zaproszeniem do zniszczenia wszelkich zwizkw z bokami i do zdecydowanego
zwrcenia si ku Jedynemu Bogu.
Jak warto chronic ma noszenie na szyi witych obrazkw?
Bardzo czsto noszone s medaliki, krzyyki, szkaplerze ...Jeli te przedmioty s
uywane z wiar, a nie jakby to byy amulety, maj pewn skuteczno.
Modlitwa uyta do pobogosawienia obrazw witych wzywa do naladowania
cnt tego, kto jest przedstawiony na obrazku i wyprasza uzyskanie od niego
ochrony. Jeli kto wierzy, e noszc na szyi wity obrazek moe bez naraania
si na konsekwencje uczestniczy na przykad w mszy satanistycznej, ten bardzo
si myli. Obrazki wite maj nas zachca do przeywania konsekwentnie ycia
chrzecijaskiego, tak jak wizerunek jakiego witego nam to podpowiada, a nie
uwalniaj nas od odpowiedzialnoci za nasze postpowanie.
Mj proboszcz uwaa, e najlepszym egzorcyzmem jest spowied?
Proboszcz ma racj. rodkiem najbardziej bezporednim, ktry zwalcza szatana,
jest spowied, poniewa jest sakramentem, ktry wyrywa dusze zemu duchowi,
daje si przeciwko grzechowi, jednoczy coraz bardziej z Bogiem, skaniajc
dusze do wikszego dostosowania ich ycia do woli Boej. Wszystkim osobom
dotknitym dolegliwociami diabelskimi radzimy czst spowied, najlepiej
cotygodniow.

104

Co mwi na temat egzorcyzmw Katechizm Kocioa Katolickiego?

W Katechizmie Kocioa Katolickiego znajdujemy cztery paragrafy dotyczce
egzorcyzmw. Pod numerem 517, mwic o Odkupieniu dokonanym przez
Chrystusa, wspomina si rwnie czynione przez Niego egzorcyzmy. W numerze
550 czytamy: "Przyjcie Krlestwa Boego jest porak krlestwa szatana: Jeli
Ja moc Ducha Boego wyrzucam ze duchy, to istotnie przyszo do was
Krlestwo Boe (Mt 12,28). Egzorcyzmy Jezusa wyzwalaj ludzi spod wadzy
zych duchw. Uprzedzaj one wielkie zwycistwo Jezusa nad wadc tego
wiata (J 12,31)". Nr 1237 dotyczy egzorcyzmw wczonych do chrztu.
"Poniewa chrzest oznacza wyzwolenie od grzechu i od kusiciela, czyli diaba,
dlatego wypowiada si nad kandydatem egzorcyzm (lub kilka egzorcyzmw).
Namaszcza si go olejem katechumenw lub celebrans kadzie na niego rk, a
on w sposb wyrany wyrzeka si szatana. Tak przygotowany kandydat do
chrztu moe wyzna wiar Kocioa, ktrej zostanie powierzony przez chrzest".
Nr 1673 jest bardziej szczegowy. Przez egzorcyzm Koci prosi publicznie i na
mocy swej wadzy w imi Jezusa Chrystusa, aby jaka osoba lub przedmiot byy
chronione przed wpywami szatana. W taki sposb praktykuje wadz otrzyman
od Chrystusa i zadanie egzorcyzmowania. "Egzorcyzmy maj na celu wypdzenie
zych duchw lub uwolnienie od ich demonicznego wpywu..."
Zwrmy uwag na to zdanie, w ktrym uznaje si, e nie tylko istnieje
prawdziwe optanie diabelskie, ale istniej rwnie inne formy wpyww
demonicznych. Jeeli chodzi o dalsze wyjanienia, odsyam do samego tekstu.

NIEWIASTA NIEPRZYJACIKA SZATANA

Pod tym tytuem, Niewiasta nieprzyjacika szatana, prowadziem przez
wiele miesicy rubryk w miesiczniku Echo z Medziugorje. Okazj byy
nieustanne wezwania, jakie w ordziach z Medziugorje powracay z wielkim
naciskiem. Na przykad: "Szatan jest silny, jest bardzo aktywny, cigle jest w
ataku. Atakuje, gdy ludzie przestaj si modli, mona wpa w jego rce
wskutek lekkomylnoci nawet niewiadomie. On przeszkadza nam na drodze do
witoci. Szatan chce zniszczy plany Boe, chce udaremni plany Maryi, chce
zaj pierwsze miejsce w yciu czowieka, chce zabra rado. Zwycia si go
modlitwami i postem, czujnoci, racem.
Gdziekolwiek idzie Matka Boa, z Ni jest Jezus, a zaraz przybywa te szatan. Nie
wolno si da oszuka!" Mgbym dugo jeszcze na ten temat mwnic.
Jest faktem, e Matka Boa cigle ostrzega nas przez szatanem, w
przeciwiestwie do tych, ktrzy neguj jego istnienie lub minimalizuj jego
dziaanie. Sam nigdy nie miaem skrupuw z cytowaniem sw przypisywanych
Matce Boej w relacji do zda Biblii lub nauczania Kocioa, niezalenie od tego,
czy te objawienia, ktre ja uwaam za autentyczne, s prawdziwe, czy te nie.
Wszystkie te wezwania dobrze pasuj do Niewiasty, bdcej nieprzyjacik
szatana od pocztku do koca historii ludzkiej. Bo w taki wanie sposb Biblia
ukazuje nam Maryj. To, o czym mwi wspomniane objawienia, odpowiada
postawie, jak Najwitsza Maryja Panna zaja wobec Boga, postawie, ktr my
winnimy naladowa, aby wypeni Boy plan odnonie do nas samych. Te
wezwania wspbrzmi z dowiadczeniem, ktre jest wsplne wszystkim
egzorcystom, a przez ktre rozpoznajemy, e Niepokalana Dziewica odgrywa

105

fundamentaln rol w walce z szatanem i w wypdzaniu go z tych, ktrych

opanowa.
Mona mwi o trzech aspektach zwizanych z rol Maryi w walce z szatanem.
Chciabym si nad nimi zatrzyma, w tym kocowym rozdziale, nie po to, aby
dokona podsumowania, ale aby wykaza, jak bardzo potrzebna jest obecno i
interwencja Maryi dla zwycienia szatana.
1. Na pocztku ludzkiej historii. Spotykamy od razu bunt przeciw Bogu, kar,
ale rwnie nadziej, poprzez ktr zarysowana jest figura Maryi i Syna, ktry
zwyciy szatana, czyli tego, ktremu udao si zdoby przewag nad pierwszymi
rodzicami, Adamem i Ew. To pierwsze ordzie zbawienia lub inaczej
"Protoewangelia" zawarta w Ksidze Rodzaju (Rdz 3, 15), przedstawiane jest w
sposb artystyczny przez figur Maryi depczcej gow wa.
W rzeczywistoci, rwnie wedug sw witego tekstu, to Jezus, czyli
"potomstwo niewiasty", miady gow szatanowi. Jednake Odkupiciel nie
wybra sobie Maryi tylko za matk. Zechcia, aby bya zczona z Nim take w
dziele zbawienia. Ukazywanie Dziewicy Maryi, ktra miady gow wa,
wskazuje na dwie prawdy: e uczestniczya Ona w odkupieniu i e jest pierwszym
i najcudowniejszym owocem samego odkupienia.
Jeli chcielibymy pogbi egzegetyczny sens tekstu, musimy odwoa si do
tumaczenia oficjalnego Cello: "Poo nieprzyja midzy ciebie i niewiast (Bg
wydaje wyrok na wa kusiciela), midzy twoje potomstwo i jej potomstwo; ona
zmiady ci gow, a ty zmiadysz jej pit".
Tak brzmi tekst hebrajski. Tumaczenie greckie, nazywane Septuagint,
umieszczao w tym miejscu zaimek mski, czyli dokadne odniesienie do
Mesjasza: "On zmiady ci gow". Natomiast tumaczenie aciskie w.
Hieronima, zwane Wulgat, posugiwao si zaimkiem eskim: "Ona zmiady ci
gow", popierajc interpretacj cakowicie maryjn. Trzeba zauway, e
interpretacja maryjna pojawia si ju wczeniej, u najstarszych Ojcw Kocioa,
poczwszy od w. Ireneusza. Godzc te jzykowe rozbienoci, wypada nam
stwierdzi, e wyranie widoczne jest dzieo Matki i Syna, jak wyraa si Sobr
Watykaski II: "Maryja cakowicie powicia sam siebie osobie i dzieu Syna
swego, pod Jego zwierzchnictwem i wesp z Nim, suc tajemnicy odkupienia"
(Lumen gentium, 56).
Na zakoczenie historii ludzkiej. Spotykamy powtrnie t sam scen walki.
"Potem wielki znak ukaza si na niebie: Niewiasta obleczona w soce i ksiyc
pod jej stopami, a na jej gowie wieniec z gwiazd dwunastu (...) I inny znak
ukaza si na niebie: Oto wielki Smok barwy ognia, majcy siedem gw i
dziesi rogw" (Ap 12, 1-3). Kobieta ma urodzi, a jej synem jest Jezus. T
kobiet jest Maryja, nawet jeli, zgodnie ze zwyczajem biblijnym nadawania kilku
znacze temu samemu obrazowi, moe przedstawia rwnie wsplnot
wiernych. Czerwony smok jest "starodawnym wem, ktry zwie si diabe lub
szatan", jak to jest powiedziane w Apokalipsie 12, 9. i zostaje zaakcentowana
walka midzy tymi dwoma figurami, z przegran smoka, ktry zostaje zrzucony
na ziemi.
2. Maryja w historii. Przejdmy do drugiego aspektu, do postawy Najwitszej
Maryi w czasie Jej ycia ziemskiego. Ogranicz si do kilku refleksji na temat
dwch epizodw i dwch przyzwole: zwiastowania i Kalwarii. Maryja Matka Boa
i Maryja Matka nasza. Zwrmy uwag, e postawa Maryi jest wzorem godnym

106

naladowania w realizacji Boych planw dla kadego chrzecijanina, ktrym

szatan prbuje na wszystkie sposoby przeszkodzi.
Przy zwiastowaniu Maryja przyjmuje postaw cakowitego oddania. Interwencja
anioa burzy Jej ycie, wbrew wszelkiemu wyobraalnemu oczekiwaniu.
Niepokalana ukazuje prawdziw wiar, opart wycznie na Sowie Boym, dla
ktrego "nic nie jest niemoliwe". Moemy nazwa j wiar w absurd
(macierzystwo w dziewictwie). Ale zwiastowanie podkrela rwnie sposb
dziaania Boga, jak to doskonale zauwaa Lumen gentium.
Bg stworzy nas rozumnych i wolnych, dlatego traktuje nas zawsze jako byty
rozumne i wolne. Oznacza to, e: "Maryja nie zostaa czysto biernie przez Boga
uyta, lecz z woln wiar i posuszestwem czynnie wsppracowaa w dziele
zbawienia ludzkiego" (Lumen gentium, 56). Przede wszystkim uwidocznione jest,
w jaki sposb realizacja najwikszego planu Boga, Wcielenia Sowa, uszanowaa
wolno stworzenia: "Byo za wol Ojca miosierdzia, aby Wcielenie poprzedzia
zgoda Tej, ktra przeznaczona zostaa na matk, by w ten sposb, podobnie jak
niewiasta przyczynia si do mierci, tak rwnie niewiasta przyczynia si do
ycia" (Lumen gentium, 56). Ostatnia myl nawizuje ju do tematyki, ktra bya
rwnie bliska pierwszym Ojcom: porwnanie Ewa-Maryja, zestawienie
posuszestwa Maryi, ktre naprawia nieposuszestwo Ewy, stanowi zapowied
tego, e Chrystus przez swoje posuszestwo Ojcu naprawi nieposuszestwo
Adama. Szatan bezporednio tutaj nie wystpuje, ale konsekwencje jego
interwencji zostaj naprawione. Nieprzyja Niewiasty wobec szatana wyraa si
w najdoskonalszy sposb: w cakowitym przylgniciu do Boego planu zbawienia
czowieka i wiata.
U stp krzya nastpuje drugie zwiastowanie: "Niewiasto, oto twj syn". To u
stp Krzya gotowo Maryi na przyjcie woli Boej, Jej wiara, Jej posuszestwo
uwidaczniaj si w sposb jeszcze mocniejszy, poniewa bardziej heroiczny, w
odrnieniu od pierwszego zwiastowania. Aby to zrozumie, musimy sprbowa
zgbi uczucia Dziewicy Maryi w tym wanie momencie.
Od razu uwidacznia si w Jej postawie nieskoczona mio poczona z
najbardziej rozdzierajcym blem. Religijno ludowa wyrazia t postaw,
tworzc okrelenie: Matka Boa Bolesna, co znalazo swoje odbicie w pracach
wielu artystw (Pieta), przedstawiajcych Maryj trzymajc ciao Chrystusa na
kolanach. Nie zatrzymuj si nad tym problemem, poniewa dla ukazania gbi
tego uczucia trzeba wspomnie jeszcze trzy inne, bardzo wane dla Maryi i dla
nas. I to na nich si zatrzymam .
Pierwszym uczuciem jest przylgnicie do woli Ojca. Sobr Watykaski II
uywa wyraenia cakowicie nowego i skutecznego, gdy mwi nam, e Maryja, u
stp Krzya, "z mioci zgodzia si" (Lumen gentium, 58) na ofiar Syna. Ojciec
tak chcia, Jezus to zaakceptowa, Ona rwnie doczya si do takiej woli, cho
rozdzieraa Jej serce.
Oto nastpnie drugie uczucie, na ktre zbyt mao si zwraca uwagi, a ktre jest
podpor tego blu i kadego blu: Maryja rozumie znaczenie tej mierci. Maryja
rozumie, e w ten sposb, bolesny i po ludzku absurdalny, Jezus triumfuje,
krluje, zwycia. Gabriel jej zapowiedzia: "Bdzie wielki, Bg da Mu tron
Dawida, bdzie panowa nad domem Jakuba na wieki, a Jego panowaniu nie
bdzie koca". I Maryja rozumie, e wanie w taki sposb, poprzez mier na
krzyu, zrealizuj si te proroctwa zapowiadajce wielko Jej Syna. Drogi Boe

107

nie s naszymi drogami, a tym bardziej drogami szatana: "Dam ci wszystkie

krlestwa wiata, jeli upadniesz i oddasz mi pokon".
Trzecie uczucie, ktre koronuje wszystkie inne, to wdziczno. Maryja widzi
zrealizowane w ten sposb odkupienie caej ludzkoci, cznie ze swoim
osobistym, ktre stao si Jej udziaem ju wczeniej, ale na mocy przyszej
mki, mierci i zmartwychwstania Jej Syna.
To wanie dziki tej okrutnej mierci Ona jest zawsze Dziewic, Niepokalan,
Matk Boga, Matk nasz. Dzikuj, mj Panie.
To poprzez t mier wszystkie pokolenia bd nazywa j bogosawion, t,
ktra jest Krlow nieba i ziemi, ktra jest poredniczk wszelkich ask. Ona,
pokorna suebnica Boga, zostaa uczyniona najwiksz ze wszystkich stworze
przez t mier. Dzikuj, mj Panie. My wszyscy, Jej dzieci, patrzymy teraz w
niebo z przekonaniem: otwarte jest niebo, a szatan jest ostatecznie zwyciony
na mocy tej mierci. Dzikuj mj Panie. Za kadym razem, gdy patrzymy na
krzy, sdz e pierwszym sowem do wypowiedzenia jest: dzikuj to wanie z
takimi uczuciami, cakowitego przylgnicia do woli Ojca, zrozumienia wartoci
cierpienia, wiary w zwycistwo Chrystusa poprzez krzy, kady z nas ma moc
zwycienia szatana i uwolnienia si od niego, jeli dosta si w jego rce.
3. Maryja przeciwko szatanowi. Przechodzimy do problemu, ktry
bezporednio nas interesuje i ktry moe by zrozumiany jedynie w wietle tego,
co zostao powiedziane wyej. Dlaczego Maryja ma tak moc przeciwko
szatanowi? Dlaczego szatan trzsie si i ucieka przed Dziewic Maryj? Zostay
przedstawione wyej motywy doktrynalne i nadszed czas, aby przej do czego
bardziej
bezporedniego,
co
odzwierciedla
dowiadczenie
wszystkich
egzorcystw.
Zaczn wanie od apologii, jak szatan pod przymusem wygosi o Maryi.
Zmuszony przez Boga, mwi lepiej od jakiegokolwiek kaznodziei. W 1823 r., w
Ariano Irpino (prowincja Avellino), dwch znakomitych kaznodziejw
dominikaskich, Ojciec Cassiti i Ojciec Pignataro, zostao wezwanych do
egzorcyzmowania pewnego chopca. Trwaa jeszcze wtedy dyskusja midzy
teologami na temat prawdy o Niepokalanym Poczciu, ktra trzydzieci jeden lat
pniej, w 1854 roku, zostaa ogoszona jako dogmat wiary.
Dwch zakonnikw nakazao szatanowi zademonstrowa, e Maryja bya
Niepokalana. Wypowied optanego przybraa form poetyck, zawierajc
czternacie
jedenastozgoskowych
wersetw
z
obowizkowym
rymem.
Zauwamy, e optany jedenastoletni chopiec by analfabet.
Prawdziw Matk ja jestem Boga, ktry jest Synem
i jestem crk Jego, chocia Jego Matk.
Ab aeterna narodzi si On, a jest moim Synem,
ja narodziam si w czasie, a mimo ta jestem Jego Matk.
On jest moim Stworzycielem i jest moim Synem,
Ja jestem Jego stworzeniem i jestem Jego Matk.
Bya Boym cudem bycie moim Synem
Bg wieczny, a mnie ma za Matk.
Poniewa by od Syna ma Matk,
a by od Matki mia rwnie Syn.
Teraz, jeli by od Syna ma Matk,

108

albo uwaa si za grzesznego Syna,

albo bez grzechu uwaa si Jego Matk.
Pius IX wzruszy si, gdy po ogoszeniu dogmatu o Niepokalanym Poczciu
przeczyta ten wiersz, ktry zosta mu przedstawiony przy tej okazji.
Przed laty mj przyjaciel z Bresci, ks. Faustino Negrini, zmary przed kilku laty
podczas sprawowania posugi egzorcysty w maym sanktuarium Stella, opowiada
mi jak zmusi szatana do wygoszenia pochway Maryi. Zapyta go: "Dlaczego
si tak boisz, kiedy wzywam Dziewic Maryj?"
Usysza tak odpowied za porednictwem optanej: "Poniewa jest to
najpokorniejsze stworzenie ze wszystkich, a ja jestem pyszny. Jest najbardziej
posuszna, a ja jestem najbardziej zbuntowany (wobec Boga). Jest najczystsza, a
ja jestem najbardziej splugawiony".
Przypominajc sobie ten epizod, w 1991 r., podczas gdy egzorcyzmowaem
pewnego optanego, powtrzyem szatanowi sowa wypowiedziane na cze
Maryi i nakazaem mu, nie majc adnych oczekiwa co do odpowiedzi:
"Dziewica Niepokalana zostaa pochwalona za trzy cnoty. Ty teraz
musisz mi powiedzie, jaka jest czwarta cnota, ktrej si tak boisz?".
Natychmiast usyszaem odpowied; "Jest Jedynym stworzeniem, ktre moe
mnie zwyciy cakowicie, poniewa nie zostaa nigdy dotknita nawet
najmniejszym cieniem grzechu".
Jeli w ten sposb mwi szatan o Maryi, to co w takim razie mogliby powiedzie
egzorcyci? Ogranicz si do dowiadczenia, ktre jest udziaem nas wszystkich:
wyranie dostrzegamy, e Maryja jest Poredniczk ask, poniewa to zawsze
Ona wyprasza od Syna uwolnienie od szatana.
Kiedy zaczyna si egzorcyzmowa optanego, jednego z tych, ktrzy naprawd
maj w sobie diaba, syszymy obelgi, namiewania: tu si dobrze czuj, ja std
si nigdy nie rusz. Ty nic mi nie moesz zrobi, jeste zbyt saby, tracisz tylko
czas..." Ale powoli wcza si do sprawy Maryja i wtedy zmienia si ton
wypowiedzi: "To Ona tego chce. Przeciwko Niej nie mog nic zrobi. Powiedz Jej,
eby przestaa wstawia si za t osob. Za bardzo kocha, to stworzenie, to ju
koniec ze mn..."
Wiele razy, ju od pierwszego egzorcyzmu, zy duch wyrzuca mi, e dziaam z
pomoc Maryi. "Tak si dobrze tutaj czuem, ale to Ona ci przysaa. Wiem
dlaczego przyszede, bo to Ona tego chciaa. Gdyby Ona nie interweniowaa, nie
spotkabym ci nigdy ..."
wity Bernard, w swojej sawnej Mowie akweduktu, rozwaania cile
teologiczne koczy plastycznym stwierdzeniem: "Maryja jest ca racj mojej
nadziei". Nauczyem si tego zdania, gdy jako chopiec czekaem przed drzwiami
celi o. Pio w San Giovanni Rotondo. Pniej zapragnem pozna kontekst tego
wyraenia, ktre na pierwszy rzut oka mogoby wydawa si dewocyjne. I
posmakowaem jego gbi, prawdy, spotkania midzy doktryn i praktycznym
dowiadczeniem. Dlatego powtarzam je chtnie kademu, kto jest zmartwiony
lub zdesperowany, jak to si zdarza czsto u tych, ktrzy dotknici s chorobami
diabelskimi: "Maryja jest ca racj mojej nadziei". Z Niej przychodzi Jezus, a od
Jezusa wszelkie dobro. Taki by plan Ojca. Plan, ktry si nie zmienia. Kada
aska przechodzi przez rce Maryi, ktra wyprasza nam wylanie Ducha witego,
ktre wyzwala, pociesza, daje rado.

109

w. Bernard nie waha si wyrazi tych myli przez zdecydowane stwierdzenie,

wieczce jego przemow, a ktre natchno Dantego do napisania sawnej
modlitwy do Dziewicy Maryi:
"Czcimy Maryj
z ca moc naszego serca,
naszych uczu, naszych pragnie.
Tak chcia Ten, ktry postanowi,
e otrzymamy wszystko za porednictwem Maryi".
I to jest dowiadczenie, jakie wszyscy egzorcyci przeywaj za kadym razem.

ZAKOCZENIE
Czsto autor doznaje dziwnego wraenia, kiedy przeczyta na nowo dopiero
co ukoczony rkopis, e powiedzia zbyt mao w stosunku do tego, co sobie
zamierzy. Rwnie ja znajduj si w tej sytuacji. Tematy dotknite w tej ksice
s czsto tak rozlege, e kady z nich zasugiwaby na duo obszerniejsze
rozwaanie.
Prbowaem jednak take i tym razem naoy sobie ograniczenia. Wolaem
zabra gos na temat konkretnych kwestii, ktre wydaway mi si najwaniejsze.
wiadomie nie chciaem rozbudowywa niektrych zagadnie, chcc dotrze do
szerokiego grona czytelnikw, a nie tylko do wskiego krgu specjalistw. Wierz
i mam nadziej, e wiele tematw, nawet jeli tylko wspomnianych, zachci
innych do pogbienia problemu poprzez odpowiednie badania. Zbyt duo
rodowisk pozostaje jeszcze zamknitych na t problematyk. A podejmowane w
tym wzgldzie inicjatywy s nieliczne i maj charakter indywidualny.
Chciabym nawiza kontakt z Seminariami i Uczelniami Papieskimi, take dla
zaproponowania tematw, ktre domagaj si bada patrystyczno-historycznych,
jakich aktualnie nikt jeszcze nie przeprowadzi. Przyszo jest w rkach Boga.
Pozwol sobie powiedzie, e jestem wiadomy zaofiarowania czytelnikom tej
ksiki pracy bogatej rwnie w wiele treci oryginalnych. Nie s to owoce
bada, ale dugiego dowiadczenia o. Candido Amantini i mojego intensywnego
osobistego dowiadczenia egzorcysty. Wystarczy wspomnie, e w okresie
niewiele duszym ni dziesi lat dokonaem ponad trzydziestu tysicy
egzorcyzmw. Wiele obserwacji, problemw, trudnoci i prb rozwiza,
przedstawionych w tych rozwaaniach, nigdy nie byo wczeniej spisanych. Bd
szczeglnie wdziczny za odpowied moich wspbraci egzorcystw.
Wierz w kadym razie, e rwnie i przez t ksik wypeniam swoje
zadanie, ktre, jeli Pan zechce, bd wci kontynuowa i pogbia.
ks. Gabriele Amorth

110

MODLITWY O UWOLNIENIE OD ZEGO DUCHA

DO PANA JEZUSA
O Jezu Zbawicielu,
Panie mj i Boe mj ,
ktry poprzez ofiar krzya odkupie nas
i zwyciye wadz szatana,
prosz Ci o uwolnienie mnie od wszelkiej obecnoci diabelskiej i od wszelkiego
wpywu szatana.
Prosz Ci o to w Twoje imi,
Prosz Ci o to przez Twoje rany,
Prosz Ci o to przez Twoj krew,
Prosz Ci o to przez Twj krzy,
Prosz Ci o to przez wstawiennictwo Maryi,
Niepokalanej i Bolesnej.
Krew i woda,
ktre wypywaj z Twojego boku,
niech spyn na mnie,
aby mnie oczyci, wyzwoli, uzdrowi.
Amen.

DO MARYI
O czcigodna Krlowo nieba i Pani Aniow,
Ciebie, ktra otrzymaa od Boga moc
i misj zmiadenia gowy szatana,
prosimy pokornie,
aby zesaa nam niebiaskie zastpy,
aby na Twj rozkaz przepdziy ze duchy,
walczyy z nimi wszdzie,
stumiy ich miao
i zepchny je do otchani.
Amen.

DO WITEGO MICHAA ARCHANIOA

wity Michale Archaniele,
bro nas w walce.
Przeciw niegodziwoci i zasadzkom zego ducha,
bd nam obron.
Niech Bg go poskromi, pokornie prosimy.
A Ty, Ksi wojska niebieskiego,
szatana i inne ze duchy, ktre na zgub dusz kr po wiecie,
moc Bo str do pieka.
Amen.

LITANIA DO NAJDROSZEJ KRWI CHRYSTUSA PANA

Krwi Chrystusa,
Jednorodzonego Syna Ojca Przedwiecznego:
Wybaw nas
Krwi Chrystusa,
Wcielonego Sowa Boego.
i Krwi Chrystusa, przy konaniu w Ogrjcu spywajca na ziemi.

111

Krwi Chrystusa,
i tryskajca przy biczowaniu
i broczca spod cierniowej korony
Krwi Chrystusa,
przelana na krzyu.
Krwi Chrystusa,
zapato naszego zbawienia.
Krwi Chrystusa,
bez ktrej nie ma przebaczenia.
Krwi Chrystusa,
ktr w Eucharystii poisz i oczyszczasz dusze .
Krwi Chrystusa,
zwyciajca ze duchy.
Krwi Chrystusa,
mstwo Mczennikw.
Krwi Chrystusa,
mocy Wyznawcw.
Krwi Chrystusa,
rodzca Dziewice.
Krwi Chrystusa,
ostojo zagroonych.
Krwi Chrystusa,
ochodo pracujcych.
Krwi Chrystusa,
pociecho paczcych .
Wybaw nas
Krwi Chrystusa,
nadziejo pokutujcych.
Krwi Chrystusa,
otucho umierajcych.
Krwi Chrystusa,
pokoju i sodyczy serc naszych.
Krwi Chrystusa,
zadatku ycia wiecznego.
Krwi Chrystusa,
wybawienie dusz z otchani czycowej.
Krwi Chrystusa,
wszelkiej chway i czci najgodniejsza..

MODLITWA BOGOSAWIESTWA MIEJSC ZAMIESZKANIA I PRACY

1. Zstp, Ojcze, na nasz dom (sklep, biuro...)
i trzymaj od nas z daleka wszelkie moce nieprzyjaciela.
Niech przyjd wici anioowie strzec nas w pokoju,
a Twoje bogosawiestwo
niech zostanie na zawsze z nami.
Przez Chrystusa Pana Naszego.
Amen.
2. Panie Jezu Chryste, ktry nakazae swoim apostoom wzywa pokoju nad
tymi, ktrzy zamieszkuj w domach, do ktrych wchodzili, uwi, prosimy Ci,
ten dom za porednictwem naszej ufnej modlitwy. Wylej na nas Twoje
bogosawiestwo i obfito pokoju. Niech przyjdzie do tego domu zbawienie, tak

112

jak przyszo do domu Zacheusza, kiedy Ty do niego wszede. Przylij Twoich

aniow, aby go strzegli i wypdzili z niego wszelk moc zego ducha. Udziel tym
wszystkim, ktrzy tu mieszkaj, aski podobania si Tobie dziki cnotliwym
czynom, tak, aby zasuyli sobie, gdy przyjdzie czas, na przyjcie ich do Twojego
niebieskiego mieszkania. Prosimy Ci o to przez Ciebie, ktry jeste Bogiem i
Panem.
Amen.

MODLITWA PRZECIWKO CZAROM (z rytuau greckiego)

Panie, nasz Boe, Wadco wiekw, wszechpotny i wszechmogcy, Ty stworzye
wszystko i wszystko przemieniasz swoj wol. Ty w Babilonii zmienie w ros
ogie pieca siedem razy mocniej rozpalonego ni zwykle; otoczye opiek i
uratowae swoich trzech witych modziecw. Ty jeste nauczycielem i
lekarzem naszych dusz. Ty jeste zbawieniem dla uciekajcych si do Ciebie.
Ciebie prosimy i wzywamy, by unicestwi, wypdzi i zmusi do ucieczki wszelk
potg zego ducha, wszelk obecno i knowania szataskie, wszelki szkodliwy
wpyw, wszelkie czary i uroki zych i nikczemnych osb, dziaajcych na szkod
Twego sugi. Spraw, aby zamiast zawici i szkody za spraw czarw dostpi
obfitoci dbr, mocy, powodzenia w yciu i mioci. Ty, Panie, ktry darzysz
mioci ludzi, wycignij Twoje mocne donie, Twoje wysoko wzniesione potne
ramiona, przyjd z pomoc i nawied tego, ktrego stworzye na Twj obraz i
podobiestwo Twoje, zelij mu anioa pokoju, niezwycionego opiekuna duszy i
ciaa, ktry by oddali i przepdzi wszelk niegodziw moc, wszelk trucizn i
gusa osb szkodzcych i zawistnych. Kady bowiem, kto dowiadcza Twojej
pomocy, piewa Tobie z wdzicznoci: Pan jest moim obroc, nie bd si
lka tego, co moe uczyni mi czowiek. Nie bd si ba za, bo Ty jeste ze
mn, Ty jeste moim Bogiem, moj moc, moim potnym Panem, Panem
pokoju, Ojcem przyszych wiekw.
Prosimy Ci Panie, nasz Boe, miej lito nad tym, ktry zosta stworzony na
Twj obraz i Twoje podobiestwo i wybaw Twego sug od wszelkiej szkody lub
niebezpieczestwa pochodzcego od czarw, wspieraj go i uchro od wszelkiego
za. Przez wstawiennictwo najbardziej bogosawionej i chwalebnej Pani, Matki
Boga, zawsze Dziewicy", Maryi, janiejcych archaniow i wszystkich witych.
Amen.

113