Altn Kurallar

1) Speklatrlerin Altn Kurallar:

Borsa deneyimi yz yl aan Amerika'da yaplan aratrmalarda,
speklatrlerin baar oran tahminlerin aksine ok dk grnyor.
Speklatif hareketlerden baarl kanlarn oran sadece %25. Bu gruba
girenlerin kazanlar ise olduka yksek. Bir baka aratrma, baars
devamllk gsteren speklatrlerin baz ortak kurallar olduunu ortaya
koymu. Orada olduu gibi, stanbul Borsas'nda da geerli olacak nemli
kurallar hep hatrlamak gerekir.
- Riskinizi nceden snrlayn. Speklasyona ayracanz paray
kaybedebileceinizi nceden kabullenin. Baka bir ama iin biriktirilen
paralarla yaplan speklasyonlarda, alnan kararlarn salkl olmad
gzleniyor. Baarl alm/satm kararlar iin zihnin bamsz olmas
gerekir. Kararlarn, kaybetme korkusu altnda verilmesi hatal sonular
dourabilir.
- Kendi kendinizi tanyn. Speklatif hareketlerde duygulara hakim
olmak gerekir. Eer girdiiniz bir pozisyon gece uykularnz karyorsa, o
pozisyonu mutlaka kapatmalsnz. Borsalarda olaylar ok abuk gelitii
iin, pozisyon alm kiiler gnlk olaylarn etkisinde kalmamaldr.
- Kk balayn. Borsada tecrbeniz yoksa, ilk allarnz kk
miktarlarda ve fazla hareketli olmayan hisselerde yapn. Bu ie ilk defa
balyorsanz, hareketli hisselere girmeden nce, alm/satmdaki
zamanlamann nemini kavrayn.
- Ara verin. Hergn yaplan alm satmlar, kiinin karar verme yeteneini
kreltebilir. Baarl speklatrler, hatal kararlarnn artmaya baladn
hissettiklerinde, borsay unutup tatile giderler.
- Seans iinde karar vermeyin. Kararlarnz etkilenmeyeceiniz bir
ortamda verin. Seans annda, grlerinize ters den hareketlerin
planlarnz etkilemesine izin vermeyin. Daha nce dnmediiniz yeni
fikirler oluturmayn. yice incelemeden yaplan hareketlerin genellikle
zararla sonuland gzlenir.
- ounlua uymayn. Yaplan istatistikler, ounluun her zaman
yanl dndn gstermitir. Herkesin bildii fikirlerden, haberlerden
kann. Baz istatistik brolar, bankalar ve arac kurumlar arayarak
borsa hakknda grlerini dzenli olarak sorar. Bu grler iyimserlik
yzdesi olarak her hafta yaynlanr. % 85'in borsay ok iyi grmesi,
d belirtisi olarak kabul edilir. yimserliin % 25'in altna dmesi ise,
ykseli belirtisidir.
- Kendi fikrinizle, bakalarnn fikrini birbirinden ayrn. Kendi
kararlarnz verdikten sonra, bakalarnn sizi etkilemesine msaade
etmeyin. D grlerden etkilenirseniz, srekli karar deitirmek
zorunda kalabilirsiniz. evrenizde herzaman sizi ikna edecek mantkl
sebepler olabilir. Kararnz deitirirseniz, daha sonra ilk kararnzn daha
doru olduunu greceksiniz.
- Emin olmadnz zamanlarda ilem yapmayn. Kendinizi hergn
alm/satm yapmak zorunda hissetmeyin. Baarl sonuca ulaabilmek iin
disiplinli olmanz ve sabrla iyi frsatlar beklemeniz gerekir. Bir pozisyona

girmiseniz sonucunu bekleyin. pheleriniz varsa, pozisyonunuzu

kapatp kenara ekilin.
- Serbest fiyatl emir vermeyin. Ksa vadeli alm satm yapan
speklatrlerin serbest fiyatlardan kanmas gerekir. Limitli fiyat emirleri
kullanmak daha dorudur. nandnz hissede bir ka basamak ucuz
alma hesab yapmayn.
- Aa doru ortalama yapmayn. nceden aldnz bir hisse
ucuzlaynca ek almlar yaparak maliyetlerinizi drmeye almayn.
Aa giden fiyatlarda hi bir zaman ortalama yaplmaz. Eldekilerin sat
daha dorudur.Ykselen fiyatlarda ek alm yaplmas mmkndr. Bunun
da piramit gibi kademeli olmas gerekir.
- Yksek miktarlardaki alm tek fiyattan yapmayn. Byk
portfyler iin yaplan alm, bir ka gne ve deiik fiyatlara yayn. lk
alm yapldktan sonra hareketin doru olup olmadn gzleyin. Pazarn
ynnde aksi bir deiiklik yoksa alma devam edin.
- Kaybeden bir pozisyona hi bir zaman ek alm
yapmayn. Kendinize ve aldnz hisseye ne kadar gvenirseniz gvenin,
eer zarar ediyorsanz ek alm yapmayn. Aldnz hissenin dyor
olmas, sizin piyasann ynne uyum salayamadnz gsterebilir.
Maliyet drme abas pozisyonu daha da ktletirir.
- Zarar kesin. Piyasa sizin dncenize ters hareket ediyorsa, hata
ettiinizi kabul edin. Zararn neresinden dnlse kardr. Borsaya yeni
girenlerin baarsz olmalarndaki en byk etken, hata yapm
olabileceklerini kabullenmemeleridir. Piyasa istediiniz yne dnsn diye
beklemek yerine, pozisyonu zararla kapatmak disiplin ve irade gerektirir.
Baarnn srr buradadr.
- Zarar sevin. Zarardayken sat yapmak ok zordur fakat zarar
sevmeyi renmelisiniz. nk zarar, karn kardeidir. Onurunuzu
zedelemeden zarar etmeyi kabullenirseniz, zararnz snrlanacak ve
baarnz artacaktr.
- Beklenenin tersini yapn. Piyasada beklenen bir olayn, beklenen
reaksiyonu grmemesi al/sat sinyalidir. Beklenen olumlu bir haberin
aklanmasndan sonra fiyatlar hala ykselemiyorsa, d olacaktr.
Olumsuz olay ve haberler piyasay aa doru etkilemiyorsa, ykseli
olacaktr.
- Tepe ve dipnoktalardan kann. Alalan trendde fiyatn her yukar
k, trendin o seviyeden deieceini gstermez. Her dn
noktasnda, buras en dk yerdi diye alm yapmak size ok pahal bir
ders olabilir. Tepe ve dip noktalarn kendilerini ispat etmelerini beklemek
daha az zararldr. En tepede satmak, en dipte almak abasnda olmayn.
- Sylentiyi aln, gerei satn. Eer bir hisse senedi iin olumlu
sylentiler yaylmaya balyorsa aln. Sylentilerin kesinletii anlalnca
satn. Sylentiler ilk duyulduunda hisseye talebi arttrr. Dedikodular
resmiyet kazandnda fiyat zaten ykselmitir. Sat yapn. Sat
yaparak mutlaka kar realize edin.
- ok ksa vadede oluan kar alp, hisseden uzaklan. Bazen satn
aldnz hisse, birden hi beklemediiniz kadar hzl ykselmeye balar.
Ykseliin hep ayn tempoda devam edeceini sakn dnmeyin. Sat
yaparak mutlaka kar realize etmelisiniz.

- Kk hesaplar yapmayn. Setiiniz hissenin ykseleceine

gerekten inanyorsanz, ucuz almaya almayn. Piyasa fiyatnn 100 lira
altnda almaya alrken, hisseyi karabilirsiniz. Birka kademe ucuz
almaya almak bazen ok nemli frsatlarn kamasna sebep olur.
Kararl olun. Karar verdiiniz zaman beklemeyin, uygulayn.
- inde bulunduunuz trendleri izleyin. Fiyat trendi en iyi dosttur.
Bir hissenin uzun vadeli trendi, orta vadeli trendi ve ksa vadeli trendi
hakknda bilginiz olmaldr. Bazen biri yukar dieri aa doru olabilir.
Hangi zaman diliminde speklasyon yapmak istediinizi tayin etmelisiniz.
- Trend dnlerini kollayn. Baz speklatrler, alm/satm kararlarn
olutururken, dikkatlerini bu noktaya toplarlar. Fiyatn trend izgisi dna
kmas ve orada kendini ispat etmesi ounlukla trend dnn ortaya
koyar. Ykselen izginin aa doru geilmesi sat, alalan izginin yukar
doru geilmesi al sinyali saylr.
- Fiyat hareketleri ile birlikte ilem miktarlarn da izleyin. Fiyat ile
ilem miktarnn birlikte artmas al sinyalidir. Ykseliin devam
edeceini gsterir. Fiyat azalrken, ilem miktarnn art gstermesi sat
iaretidir. Kararsz fiyat hareketlerinde ilem artyorsa, fiyatn yn belli
olana kadar bekleyin.
- Pazarn deien momentumuna bakn. Eer borsa hergn
ykseliyor fakat ykseli hergn daha azalyorsa, bu piyasann aa
dneceini gsterir. Momentum zayflamaktadr. Borsa gnlerdir dyor
fakat d hz gittike azalyorsa, yn deitirme zaman
yaklamaktadr. Piyasann momentumu artmaktadr.
- Kuvvetli hareketlerin ardndan dzeltme geleceini
unutmayn. Bir hisse ksa zamanda ok hzl ykselmise, alm iin
gerilemesi beklenmelidir. Bazen bu gerileme toplam ykseliin % 60'na
varabilir. Hzl bir dte sat karar alndysa, dzeltme yaparak fiyatn
biraz ykselmesi beklenir.
- Alm/satm kararlarnz o gnk fiyata dayandrmayn. Fiyat ok
dt, artk dmez veya ok ykseldi artk ykselmez sanmayn.
Fiyatlarn alt ve stne kendiniz snr koymayn. nk fiyatlar snr
tanmaz. Birka senede hi ummadnz kadar ykselebilir veya
alalabilir.
Kaynak: Borsa'da Teknik Analiz - Yusuf Sar

2) Bunlar Unutmayn!
Aadaki kurallar da, Time dergisinin dnyann " bir numaral " fon
yneticisi olarak tanmlad Peter Lynch'in, "Best Seller" kitab " Borsa'da
Tek Bana" kitabnn sonunda yazd altn kurallar. Her ne kadar Wall
Street iin yazlm olsa da, kurallar ve insan davranlar ayn. Hem
zaten artk globalletik, yle deil mi?
Bizim borsamzn henz tam oturmam olmas, rutubetten nem kapyor
olmas, derinliinin az olmas nedeniyle speklasyonlara ak olmas, lke
gndemimizin ba dndrc hzlarla deiiyor olmas bu kurallar devre
d brakmyor. Sadece unu aklnzda tutmanz gerekiyor: Yazar teknik
analize ok fazla inanmayan bir temel analizci.
*****

- nmzdeki ay, nmzdeki yl ya da yl iinde borsa mutlaka

decektir.
- Borsadaki dler istediiniz kurulularn hisselerini almak iin esiz
bir frsattr. Son derece baarl irketlerin hisseleri inanlmaz fiyatlara
debilir.
- Borsann nmzdeki bir, hatta iki yl iinde ne yne gideceini tahmin
etmek olanakszdr.
- Borsada karl kmak iin srekli hakl kmanza gerek yoktur.
- En karl hisse herzaman srprizdir. Hangi irketin ne zaman nereye
satlaca da yle. Sonuca ulamak iin deil aylar, yllarca beklemek
gerekebilir.
- Farkl kategorilerdeki hisselerin riskleri ve avantajlar da farkldr.
- Orta tempolu irketlerden elde ettiiniz yzde 20-30'luk karlar
toplayarak byk paralar kazanabilirsiniz.
- Hisse fiyatlar ksa vadede beklenenin tam tersi yne hareket etse de,
uzun dnemde irket kazanlar ile orantl bir gelime gsterecektir.
- Bir irketin durumunun kt olmas, daha da ktlemeyecei anlamna
gelmez.
- Elinizdeki hisse senedinin fiyatnn ykselmesi, hakl olduunuz
anlamna gelmez.
- Elinizdeki hissenin fiyatnn dmesi yanldnz anlamna gelmez.
- Hisselerin byk blm yatrmc kurulularn elinde bulunan, Wall
Street analistlerinin peinde kotuu, hisse fiyat borsa ortalamasnn
zerinde art gsteren ve gerek deerinin zerinde olan irketlerin
hisseleri ya yaknda deer kaybedecek ya da ayn dzeyde kalacaktr.
- Srf fiyat dk diye vasat bir irketin hisselerini satn almak zarar
getirir.
- Fiyat gerek deerinin biraz zerine kt diye hzla byyen, karl bir
irketin hissesini satmak zarar getirir.
- irketlerin gelimelerinin arkasnda belli nedenler vardr ve hzl
byyen irketler, bu hz zamanla yitirirler.
- Karl bir hisseyi zamannda satn almam olmak size zarar getirmez.
- Bir hisse, sahibinin kim olduunu bilmez.
- Asla karl hisseleri kendi haline brakp, kuruluun geliimini izlemekten
vazgemeyin.
- Bir hissenin deeri sfra derse, hisseye ister 50, ister 25, 5 ya da 2
dolar demi olun, zararnz ayn olacaktr: yatrdnz herey.

- irketlerin geliimlerini izleyerek yatrmlarnzdan alacanz karlar

arttrabilirsiniz. Hisseler gerek deerlerinden sapma gsterdiklerinde,
ortada daha gereki bir alternatif varsa, elinizdekileri satp yeni hisselere
ynelin.
- Bir irketin durumu iyiye gidiyorsa, elinizdeki hisselerin saysn arttrn,
durumu ktlemekteyse bu sayy azaltn.
- iekleri koparp, otlar sulayarak karnz arttramazsnz.
- Karnzn borsa ortalamasn aamayacana inanyorsanz, paranz bir
mterek fona yatrn, bylece zaman ve paradan tasarruf etmi
olursunuz.
- Her zaman endielenecek bir eyler vardr.
- Yeni fikirlere ak olun.
- Etraftaki btn kzlar pmek zorunda deilsiniz. Pek ok karl hisseyi
karm olsanz da, borsa ortalamasnn ok zerine kmay
baarabilirsiniz.

Aroon

Aroon ndikatr Tushar Chande tarafndan gelitirilmitir. Aroon, Sanskritede, "erken

afak " anlamndadr ve Aroon indikatr fiyatlarn trend modundan, skma
moduna getiini gsterir. Daha fazla bilgi iin Tushar Chande tarafndan Eyll 1995
yazlan " Technical Analysis of Stocks and Commodities" makalesine baklabilir.
Aroon ndikatr hesaplanrken, en yksek fiyatlarn periyodlar ile en dk fiyatlarn
periyodlar karlatrlr ve iki gstergeden oluur; biri en yksek x-periyodlarnn
saysn ( Aroon up ), dieri en dk x periyodlarnn saysn ( Aroon Down) gsterir.
izilen gsterge 0-100 arasnda bir "Stochastic" tir. (Baknz Stochastic Oscillator )
Mesela, 14 gnlk bir zaman periyodunda, eer hisse senedi 14 gn boyunca yeni bir en
yksek fiyattan kapanmsa, Aroon Up'n deeri 100'dr; veya 14 gnlk periyod
boyunca hisse senedi yeni bir en dk fiyattan kapanmsa, Aroon Down'n deeri
100'dr. Eer, fiyatlar 14 gn boyunca hi yeni bir tepe oluturmamsa, Aroon Up= 0
olur, 14 gn boyunca, fiyatlar hi yeni bir dip oluturmamsa Aroon Down = 0 olur.
Pek ok alm satm tekniinin, eskiden beri bilinen eksiklii, piyasann trend mi yoksa
skma iinde mi olduunu ayrdedememesidir. Trend izleme gstergeleri,
meselaMACD ve Hareketli Ortalamalar piyasa trend modundan kp, skma moduna
girdiinde yatay bir grnm alr ve fikir vermezler. te yandan, ar alm/ ar satm
gstergeleri de (ki bunlar skma periyodlarnda iyi alr) trend dnemlerinde, ok hzl
olarak sinyal retir ve pozisyonlarn ok erken kapatlmasna sebep olurlar. Aroon
ndikatr, trend izleme ve ar alm / ar satm indikatrlerinin bu tip yanl ve
yetersiz sinyallerinin ilacdr.
Aroon Indikatr, Metastock 6.0 ve st versiyonlarnda bulunan bir standard
indikatrdr. Aada yazld gibi, Aroon ndikatrnn forml, pek ok deiik ve
karmak formllerden oluur.
Aroon Down:
100* (14 - (( If(Ref(L,-1) = LLV( L ,14 ) ,1 , If( Ref(L ,-2 ) = LLV( L,14 ) ,2 , If( Ref(L ,3 ) = LLV( L,14 ) ,3 ,If( Ref(L ,-4 ) = LLV( L ,14 ) ,4 ,If(Ref( L ,-5 ) = LLV( L ,14 ) ,5
,If(Ref(L ,-6 ) = LLV( L,14 ) ,6 ,If( Ref(L ,-7 ) = LLV( L,14 ) ,7 ,If(Ref( L ,-8 ) = LLV( L

,14 ) ,8 ,If(Ref( L ,-9 ) = LLV( L,14 ) ,9 ,If( Ref(L,-10) = LLV(L,14 ) ,10 ,If(Ref(L ,-11) =
LLV( L,14 ) ,11 ,If(Ref(L,-12) = LLV(L ,14) ,12,If( Ref(L,-13) = LLV(L ,14 ) ,13 ,If( Ref(
L,-14) = LLV( L,14 ) ,14 ,0) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) / 14
Aroon Up:
100 * ( 14 - ( ( If(Ref(H ,-1) = HHV(H ,14 ) ,1 ,If(Ref(H ,-2 ) = HHV(H ,14 ) ,2 ,If(Ref(H
,- 3 ) = HHV(H ,14 ) ,3, If(Ref(H ,-4 ) = HHV(H ,14 ) ,4 ,If(Ref(H ,-5 ) = HHV(H ,14 ) ,5
,If(Ref(H ,-6 ) = HHV(H ,14 ) ,6 ,If(Ref(H,-7 ) = HHV(H ,14 ) ,7 ,If(Ref(H ,-8 ) = HHV(H
,14) ,8 , If(Ref(H ,-9 ) = HHV(H ,14) ,9 ,If(Ref(H ,-10 ) = HHV(H ,14 ) ,10 ,If(Ref(H ,11 ) = HHV(H ,14) ,11 ,If(Ref(H ,-12 ) = HHV(H ,14) ,12 ,If(Ref(H ,-13) = HHV(H ,14 )
,13 ,If(Ref(H ,-14 ) = HHV(H ,14 ) ,14 ,0 ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) / 14
Aroon Osilatr = Aroon up - Aroon down.
** Aroon Up ve Aroon Down indikatrleri ayn pencerede izilir.
** Yukardaki forml 14 gnlk ortalamalar baz alnarak yazlmtr. stenirse bu
ortalama periyod farkl alnarak da, forml deitirilip kullanlabilir. Bunun iin,
formldeki btn "14" saylar, istenen yeni say ile deitirilmelidir.
Yorumlanmas:
Aroon indikatrnn temel yorumu vardr: 0 ve 100'de sabit hareket, Aroon Up ve
Aroon Down'un paralel hareketi, ve Aroon Up ve Aroon Down'un birbirini kestii
durumlardaki yorumlama.
0 ve 100'de Sabit Hareket: Aroon Up izgisi 100 deerine ulat zaman k gl
demektir. Eer Aroon Up 70 ile 100 arasnda srarla kalyorsa, bu yeni bir k trendi
iinde olunduunun gstergesidir. Ayn ekilde, k trendi esnasnda Aroon Down 0'a
ular ve 0-30 arasnda srarla kalr. Bu da yine gl bir yukar trend iinde olunduunu
destekleyen bir grnmdr.
Tersi durumda, yani, Aroon Down 100 deerine ulamsa, bu da potansiyel bir zayflk
iaretidir. Aroon Down srarla 70-100 arasnda kalyorsa, bu yeni bir aa trendin
habercisidir. Aroon Up da 0'a ular ve 0-30 deerleri arasnda kalrsa, artk hisse senedi
gl bir aa trend iinde demektir.
Paralel Hareket: Eer Aroon Up ve Aroon Down birbirlerine paralel hareket ediyorlarsa,
bu bir skma periyoduna iaret eder. Bu durumda , iki indikatr birbirlerini kesinceye
veya 0 / 100 deerlerine ulancaya kadar, skk piyasann devam edecei
beklenmelidir.
Kesime: Eer Aroon Down izgisi, Aroon Up' yukar kestiyse, bu bir zayflk iaretidir
ve fiyatlarda bir d olaca beklenmelidir. Eer Aroon Up izgisi Aroon Down' yukar
doru kestiyse, bu da bir glenme belirtisidir ve fiyatlarn ykseli trendine girecei
beklenmelidir.

Commodity Channel Index (CCI)

Mal piyasalar iin Donald Lambert tarafndan gelitirilmi olan CCI, hesaplanndaki
zellikler nedeniyle rahatlkla hisse senedi piyasasna da uyarlanabilir. CCI iin Lambert, 5
ile 25 gnlk periyodlarn kullanlmasn nermektedir. Bir ok analist bu gstergeyi ar
alm / ar satm blgelerini gsteren osilatr olarak kullanr. Yatay gelien trendlere ok
daha iyi uyum salamaktadr. Ksa vadedeki trend deiikliklerini izleyen CCI, ok hareketli
olup, kk fiyat deiiklikleri bile gstergenin +100 veya -100 le snrlanm eksenlerinin
dna kmasna sebep olur. Gstergenin bu eksenleri tekrar aksi ynde kesmesi, trend
deiikliine iaret eder. Orta vadeli trend tespitinde, haftalk grafikler kullanlmas daha
uygundur.
CCI hesaplanrken hisse senedi fiyatnn kendi istatistiksel ortalamasndan aa veya yukar
ne kadar sapt bulunur. CCI +100 ile -100 arasnda bir deer alr. +100'n zerinde

olmas demek, kadn fiyatnn anormal derecede ykselmi olmas, -100'un altnda olmas
ise anormal derecede dm olmas demektir ( ar alm ve ar satm ).
CCI'nin hesaplanmas biraz karktr:
FORML;
Ortalama fiyat - ortalama fiyatn hareketli ortalamas
= ----------------------------------------------------------------------------------Sapma ortalamas x 0,015
Burada;
Ortalama fiyat: Gnn en yksei, en d ve kapannn toplanp, e blnmesi ile
elde edilir.
Sapma Ortlamas: Ortalama fiyat ile hareketli ortalamalarn sapmasdr.

Yorumlanmas :
CCI'n yorumlanmasnda iki metod vardr.
Uyumsuzluklar: CCI'n yorumlanmasnda en ok kullanlan metod, fiyatlarla gstergenin
uyumsuzluunu izlemektir. Fiyatlar yeni bir zirve yaparken, CCI bir nceki tepe noktasn
geemiyor ve yeni bir zirve yapmyorsa, bu hisse senedi fiyatlarnda bir dzeltme olacann
iaretidir.
Ar alm/ar satm gstergesi olarak : CCI Genellikle +100, -100 arasnda salnr. Bu
araln dna tat zaman, ar alm / ar satm durumu var demektir. CCI +100 den
bykken alm yaplmamaldr.
RNEK:

MACD
MACD, 12 gnlk hareketli ortalamadan, 26 gnlk hareketli ortalamann kartlmasyla
hesaplanr. kan sonu, sfrn altnda ve stnde hareket eden bir indikatrdr.
MACD sfrn zerinde olduu zaman, 12 gnlk hareketli ortalama deeri 26 gnlk
hareketli ortalama deerinden daha yksek demektir. Bu da bir boa piyasas anlamna
gelir ki, mevcut beklentilerin ( 12 gnlk ortalamalar ) daha nceki beklentilerden ( 26
gnlk hareketli ortalama ) daha fazla gl olduunu gsterir. Bu, arz talep dengesinde
bir boa piyasas, yukar trend ynnde bir deiim olduunun belirtisidir.
MACD sfrn altnda ise, 12 gnlk ortalama beklentilerin, 26 gnlk ortalama
beklentilerden daha az olduunun, yani ay piyasasnn glendiini, arz talep dengesinde
ay piyasasna bir kay olduunu gsterir.
MACD trigger ( tetik ) izgisi ( MACD'n 9 gnlk ssel hareketli ortalamas ) u ekilde
hesaplanr :
mov( macd(), 9, E)

Aadaki grafikte, "AL" oklar MACD'n trigger izgisini yukar doru

kestii noktalar, "SAT" oklar ise, MACD'n trigger izgisini aa doru
kestii noktalar gsteriyor.

Bu tekniin ardndaki manta bakacak olursak; MACD iki farkl hareketli

ortalamann farkdr. Daha ksa vadeli olan hareketli ortalama, daha
uzun vadeli olan hareketli ortalamann zerine kt zaman, ( MACD'n
sfrn zerine kt durumlar gibi) yatrmclarn beklentileri piyasann
daha fazla boa olaca ynndedir ( arz talep dengesinde bir yukar
trend deiimi vardr). MACD'n 9 gnlk ortalamasn yani trigger'ini
izerek, beklentilerde oluan bu deiimi grebiliriz (arz talep
dengesindeki deiimi).

Momentum

Momentum, belirlenmi olan bir sre iinde fiyatlarn % ka deitiini gsteren bir
gstergedir. Bir baka deyile, ilgili senedin belirlenmi bir sre iinde ne kadar
kazandrdn veya kaybettirdiini endeks olarak belirten bir gstergedir. Price ROC (
yzde deime gstergesi ) ayn eyi gsterir. Aralarndaki fark, momentumun referans
izgisi 100 iken ROC gstergesinin referans izgisi 0'dr ve dikey eksende fiyattaki
yzde deiimi gsterilir. Son gnk kapana ait momentum gstergesi aada verilen
formlle hesaplanmaktadr;
Momentum = Son Gnk Kapan / x Gn nceki Kapan * 100
(close / ref(close, -12 )) * 100
Bu gsterge x gn ncesine gre senedin getirisinin ne olduunu verir.
Yorumlanmas:
Momentum indikatrnn yorumlanmas Price ROC gstergesinin yorumlanmasna ok
benzer. Her iki gsterge de, hisse senedi fiyatnn deiim hzn ( rate-of-change/ ROC
) gsterir. Bununla birlikte, ROC indikatr fiyat deiim hzn yzde olarak alrken,
Momentum bu deiimi oran olarak gsterir.
Temel olarak, Momentum ndikatr, iki trl yorumlanr:
Momentum ndikatrn, tpk MACD da olduu gibi bir trend izleme gstergesi olarak
kullanmak mmkndr. ndikatr dip yapp, yukar dnd zaman AL, indikatr zirve
yapp, aa dnd zaman SAT karar verilmelidir. Momentum ndikatr yeni bir
zirve veya dip yapt zaman ( gemiteki zirve ve diplerle karlatrldnda ), mevcut
trendin devam edeceini , ancak fiyatlardaki art hznn yavaladn ve senedi
ykselten faktrlerin etkilerinin artk zayfladn ve bir sre sonra fiyatlarn dmeye
baslayabileceini gz nnde bulundurmalsnz. Yine de indikatrn rettii sinyalin,
fiyat hareketi ile de onaylanmasn bekleyerek pozisyon deitirmelisiniz. rnein,
indikatr zirve yapt ve dnd, sat iin fiyatlarn da dme belirtisi gstermesini
beklemelisiniz.
Yukardaki yorumdan farkl olarak momentumun ok nemli bir fonksiyonu daha vardr.
Momentum gelecei haber veren bir gsterge olarak da alr: Uyumsuzluklar. Fiyatlar
ykselirken ve yeni zirveler yaparken, gstergenin yeni zirve yapamamas veya fiyatlar
yeni dip yaparken, gstergenin yeni dip yapmamas. Bu durumu trend deiikliinin
erken sinyali olarak deerlendirmek gerekir.
rnek:
Delta Airlines'n 12 gnlk Momentum ndikatr.

"A" ve "B" noktalarndaki uyumsuzluklar, trend dnnn erken

uyarlardr.

Relatif G Endeksi ( RSI )

Relatif G Endeksi en ok bilinen osilatrlerden biridir. lk olarak J.Welles Wilder

tarafndan, Haziran 1978 tarihli Commodities ( Futures ) Magazine'deki bir makalede
ad gemitir. Wilder'in " Technical Trading Systems" kitabnda hesaplanmas ve
yorumlanmas adm adm anlatlmtr. Adnn Relatif G Endeksi olmasnn yaratt
yanl anlamada olduu gibi, iki ayr hisse senedinin relatif gcn deil, tek bir hisse
senedinin kendi i gcn ifade eder. O nedenle " G Endeksi" demek, belki daha
doru bir tanmlama olur.
RSI'n forml olduka basittir ancak ne olduunu anlatmak iin sayfalarca rnek
vermek gerekir.
RSI forml:
RSI=100-{100/[1+(U/D)]}
Burada;
U= Yukar fiyat deiiminin ortalamas
D= Aa fiyat deiimini ortalamas
Yorumlanmas
Wilder RSI' ortaya attnda 14 gnlk RSI kullanlmasn nerdi ama, 9 gnlk ve 25

gnlk RSI'lar da olduka yaygn olarak kullanlyor. nk, RSI hesaplamasnda

zaman periyodunu istediiniz gibi deitirebilirsiniz, hatta tecrbelerinizle en iyi alan
zaman periyodunu semeniz tavsiye ediliyor. Sadece, baz alnan zaman ne kadar ksa
olursa, indikatrn o kadar oynak olaca akldan karlmamaldr.
RSI 0 ile 100 arasnda salnan bir fiyat izleme osilatrdr.
RSI'n genel kabul gren yorumlama yntemlerinden biri, uyumsuzluklara bakmaktr.
Fiyatlar yukar giderken ve yeni zirveler yaparken, indikatrn nceki zirvelerini
geememesi bir uyumsuzluktur. Bu uyumsuzluk, g kaybnn ve bir geri dn
olabileceinin belirtisidir.
Tepeler ve Dipler:RSI genellikle 70'in zerinde tepeler, 30'un altnda dipler yapar ve
bu tepe ve dipleri genellikle fiyatlardan daha erken yapar.
Formasyonlar: RSI grafii zerinde de, fiyat grafiinde olduu gibi formasyonlar
oluur ( omuz-ba-omuz veya takoz formasyonlar gibi ). Bu formasyonlar bazen fiyat
grafii zerinde belirgin olarak grlmeyebilir. Ama bu yanltc olmamal, indikatr
grafiinde oluan formasyonlar da izlenip, dikkate alnmaldr.
Hatal Salnmlar: (destek / diren ihlalleri veya krlmalar olarak da bilinir.) Bu olay
RSI nceki tepesini at veya nceki dip noktasnn altna dt zamanlarda olabilir.
Bir sre sonra, indikatr dzelir ve normal seyrine devam eder.
Destek ve Drenler: RSI grafiinde de, destek ve diren hatlar oluur hatta bazen
diren ve destekleri fiyat grafiinden ok daha net gsterir.

Uyumsuzluk: Aadaki grafik zerinde gsterildii gibi, hisse senedinde yeni tepe (
veya dip ) oluurken, RSI indikatr bu tepeyi ( veya dibi ) onaylamaz.

Stokastik Osilatr

Stochastic osilatr bir senedin kapan fiyatn verilen bir periyod iinde seyrettii fiyat
aral ile karlatran bir gstergedir. Bu gstergeyi ortaya atanlar kadn son
zamanlarda tarad fiyat seviyelerine yakn kapanacan sylemektedirler. Yani eer
fiyatlar ykseliyorsa kadn kapan fiyat seilen periyod iindeki en yksek fiyata
doru gitme eiliminde olacak, eer fiyatlar dyorsa seilen periyod iindeki en
dk fiyata gitme eiliminde olacaktr.
Stochastic Osilatr iki ayr eri ile gsterilir ve yorumlama bu erilerin karlatrlmas
ile yaplr.
Ana eri yavalatlm %K erisi olarak adlandrlr ve ayn grafik zerine %D olarak
adlandrlan ikinci bir eri daha vardr. Yavalatlm %K izgisi genellikle kesiksiz
devam eden bir izgi iken %D izgisi kesik izgi olarak gsterilir.
Yavalatlm %K izgisi hesaplanmadan nce %K'nn hesaplanmas gerekir. %K
erisinin hesaplan aadaki forml yardmyla yaplr.
%K= 100 * (SGKF - ED) / (EY-ED)
Burada eer son 5 gnlk sreyi period olarak almsak,
SGKF : Son gnk kapan fiyat
ED : Senedin son 5 gn iindeki en dk deeri
EY : Senedin son 5 gn iindeki en yksek deeri
Burada eer son gnk kapan fiyat son 5 gn iindeki en yksek deere daha
yaknsa fiyatlarn ykseleceine, aksi halde fiyatlarn decei kabul edilir.
Yavalatlm %K erisi ise %K erisinin belli bir periyod iin hesaplanan hareketli
ortalamas, %D erisi ise yavalatlm %K erisinin belli bir periyod iin hareketli
ortalamasdr. Yani;

%D = HOx [Yavalatlm %K]

Buradaki HOx ise x gn iin hareketli ortalamay ifade etmektedir.
Yorumlanmas
Stochastic Osilatr, osilatrn hesaplanmas iin alnan sreye bal olarak ksa ya da
orta vadeli alm satm osilatr olarak kullanlabilir. Ksa vadeli Stochastic Osilatr (
mesela 5-25 gnlk ) iin, %K deerinin 3 gn olarak alnmas tavsiye edilir.
Stochastic osilatr pek ok deiik ekilde yorumlanr. Bunlardan en ok bilinen
yntem:
1) Osilatr ( %K veya %D ) belli bir deerin ( mesela 20 ) altna dp, tekrar o
deerin stne kt zaman AL, ve osilatr belli bir deerin ( mesela 80 ) stne kp,
tekrar altna geriledii zaman SAT. Bununla beraber, bu ar alm ve ar satm
zeviyelerine gre ilem yaplmadan nce, baka indikatrler kullanlarak ( CMO gibi )
piyasann ynsz olup olmad kontrol edilmelidir. Eer bu gstergeler trendsiz bir
piyasa olduunu gsteriyorsa, o zaman bu ynsz, yani skk piyasada, stochastic
osilatrn ar alm- satm gstergesi olarak kullanmak en iyi sonucu verir. Eer
belirli bir trend varsa, o durumda trend ynnde giri k osilatr olarak kullanlabilir.

2) % K izgisi, % D izgisini ( kesik izgi ) yukar doru kestiinde AL, % K izgisi % D

izgisini aa doru kesince SAT.

3) Uyumsuzluklar izlemek. Mesela fiyatlar yeni tepeler yaparken, Stokastik Osilatr

nceki tepelerini aamyorsa...

Ultimate

Bilinen osilatrler genellikle hisse senedinin fiyatn, daha nceki (mesela x periyod
nceki) fiyatlar ile karlatrrlar. Larry Willams bu tip osilatrlerin alnan zamana gre
ok deikenlik gsterebileceini syledi ve bundan dolay da, deiik zaman
periyodlarndaki deiik osilatrn arlkl toplamn kullanarak Ultimate Osilatr
gelitirdi.
Ultimate Osilatrnn parametreleri aada gsterilmitir. Bu parametreler indikatrn
izildii zaman periyodunu belirtir.
Birinci Periyod: Ksa vade zaman periyodu says
kinci Periyod: Orta vade zaman periyodu says
nc Periyod: Uzun vade zaman periyodu says
Yorumlanmas
Williams, Ultimate osilatrn uyumsuzluklarna ve Osilatr trendinin krld noktalara
gre ilem yapmay nerir.
Bir boa piyasasnda hisse senedi fiyatlar yeni tepeler yaparken, bu durum osilatr
tarafndan daha yksek tepeler olumas yoluyla teyid edilmez. Bir ay piyasasnda ise,
hisse senedi yeni dipler yaparken, osilatr bu durumu yeni dipler yaparak teyid etmez.
Her iki durumda da, mevcut trendin deiebilecei dnlmelidir.

Hareketli Ortalamalar
Hareketli ortalama, hisse senedi fiyatlarnn belirli bir zaman dilimindeki ortalamalarn
gsteren bir indikatrdr. Bir hareketli ortalama hesab yapld zaman, hisse senedinin
verilen zaman dilimindeki ortalama deerinin matematiksel analizi yaplm olur. Hisse
fiyatlar deitike, ortalama fiyatlar da aa veya yukar doru hareket eder.
Hareketli ortalamalarn en ok bilinen be eidi vardr : basit (simple)( aritmetik olarak
da bilinir), ssel (exponential), gensel (triangular), deiken( variable) ve arlkl (
weighted). Hareketli ortalamalar hisse senedi al, en yksek, en dk, kapan, ilem
hacmi veya baka bir deer alnarak hesaplanabilir. Bir hareketli ortalamann hareketli
ortalamasn almak da kullanlan bir yntemdir.
Hareketli ortalamalar benzer yntemlerle hesaplanrlar. Yukarda ad verilen hareketli
ortalama eitlerinin birbirinden fark, belirli gnlere farkl arlk verilerek
hesaplanmalardr.
Basit Hareketli Ortalama : BHO = Kapan Fiyat / n
n = ortalamann hesapland gn says
ssel Hareketli Ortalama : ssel hareketli ortalamann hesaplanmas ok daha
karmaktr. Farzedelim ki belirli bir dnem iin dne kadar olan ssel Hareketli
Ortalama bulunmu olsun. Bugnk oluan fiyatn belirlenen bir yzdesi eer dnk
ssel Hareketli Ortalamaya eklenirse bugnk ssel Hareketli Ortalama bulunmu olur.
Forml ise aadaki ekildedir.
ssel Hareketli Ortalama = Bugnk kapan * 0.09 + Dnk ssel Hareketli
Ortalama * Yzde oran.
Formldeki yzde oran, hareketli ortalamann hesaplanmas iin seilen zaman dilimine
gre deiir.
Forml: Yuzde oran = 2 / (Gn says+1)
Mesela, eer 21 gnlk ssel hareketli ortalama hesaplanacaksa: 2 / ( 21 +1 ) = 0,09
Eer 35 gnlk hareketli ortalama hesaplanacaksa: 2 / ( 35 + 1 ) = 0,055
ssel Hareketli Ortalama hesaplanrken, verilerin ilk balad gnden itibaren
hesaplama yaplaca iin, eer 21 gnlk ssel ortalamay bulmak istiyorsak nce 21
gnlk Basit Hareketli Ortalama hesaplanr. Daha sonra da yukardaki forml uygulanr
rnek:
Diyelim ki; ilk 21 gn iin Basit Hareketli Ortalama 1450 TL bulundu. 22'nci gn kapans
fiyat 1500 TL oldu. Bunun ssel Hareketli Ortalamas yle hesaplanr:
ssel Hareketli Ortalama = ( 0.09 * 1500)+( 0.91 * 1450 ) = 1454.5 TL
Teknik analiz programlarnn ounda, ssel hareketli ortalama hazr indikatrler
arasndadr. Metastock bunlardandr.
gensel hareketli ortalama: Belirlenen gn saysnn orta ksmna den gnlere
daha fazla arlk vererek hesaplanan bir hareketli ortalamadr. rnein 12 gnlk
gen hareketli ortalama hesaplanacaksa, ortaya den 4,5,6 ve 7'nci gnlere daha

fazla arlk verilir. Burada son gunlere fazla arlk verilmesi szkonusudur
Arlkl Hareketli Ortalama: Belirlenen dnem iinde son gnlere daha fazla arlk
verilerek hesaplanr.
Deiken Hareketli Ortalama: Yine ssel bir hareketli ortalamadr. Yukaruda anlatlan
ssel Hareketli Ortalamadan tek fark zellikle fiyatlarn belli bir yerde skmalar
durumunda, dier hareketli ortalamalarn verecei yanl sinyalleri dikkate alarak daha
hassas bir sonu vermesidir. Bu tr hareketli ortalama, trend ynnn deiecei
sinyalini, dier hareketli ortalamalara gre daha erken verir. Hesaplanmas ise asadaki
ekildedir.
Deiken Hareketli Ortalama (DHO) = ( YO * DO * Kapan ) + ( 1 - YO * Dnk
DHO )
YO: Yzde Oran ( ssel Hareketli Ortamalar hesabndaki ile ayn )
DO: Dalgalanma Oran ( Fiyatlarn dalgalanma Oran)
Yorumlamas
Hareketli ortalama yorumlamasnn en bilineni, hisse senedinin kapan fiyatlar ile
hesaplanan hareketli ortalamasn, hissenin kapan fiyat ile karlatrmaktr. Hisse
kapan fiyat ortalamann altna dtnde SAT, stne ktnda AL sinyali olarak
dnmektir. Bu analiz yntemi ile, en dip fiyatlarda alm, en yksek fiyatlarda satm
yapamazsnz ancak belirli bir trend sresince, en dip seviyeden balayarak en tepe
noktaya kadar, ksa vadeli al sat ile hissede srekli ilem yapabilirsiniz.
Hareketli ortalamann hesaplanmasnda baz alncak periyod en nemli konudur. Bir hisse
senedini belirli bir sre izleyerek, daima kazandran bir hareketli ortalama periyodu
bulabilirsiniz. En ok kullanlan hareketli ortalama, 39 haftalk ( yani 200 gnlk)
olandr. Bu ortalama size uzun vadede, ana piyasa hareketleri iin ok iyi fikir verir.
Aadaki tabloda, referans olarak kullanabileceiniz zaman aralklar listelenmitir.

Vade

Hareketli Ortalama
Zaman

ok ksa
vade

5-13 gn

Ksa vade

14-25 gn

Orta vade

26-49 gn

Orta-uzun
vade

50-100 gn

Uzun vade

100-200 gn

rnek:
( Ksa vade ve Uzun vade)

Bu grafikteki 21 gnlk ortalama, yatrmclarn 21 gnlk beklentilerini temsil ediyor.

Eer hisse fiyat bu ortalamann zerindeyse, bugnk yatrmc beklentileri 21 gnlk
ortalama beklentilerden daha fazla ve kat zerindeki boa piyasas eilimi gittike
artyor demektir. Tersi durumda ise, bugnn fiyatlar ortalamann altnda olduundan,
mevcut beklentilerin 21 gnlk ortalama beklentilerin altna dt anlam kar.
Hareketli ortalamalarn klasik yorumu fiyat deiikliklerini izlemek indikatr olarak
kullanlmasdr. nk, yatrmclar tipik hareketi, hisse fiyatlar hareketli ortalamann
zerine kt zaman almak, altna dt zaman satmak ynndedir.
Aadaki Ereli Demir elik grafiinde, 200 gnlk ssel hareketli ortalama baz
alnarak, fiyatn ortalamay yukar doru kestii yerlere "AL" oklar ve fiyat ortalamann
altna dt zaman "SAT" oklar konulmutur.

Orta ve uzun vadede, hareketli ortalamalar kullanmann bir baka pratik yntemi de,
haftalk grafikte, 21 haftalk hareketli ortalamaya gre pozisyon almaktr. Aada
incelenen Milliyet Gazatecilik'in grafiinde grlecei gibi, eer son yldr, sadece
haftalk grafikte 21 haftalk hareketli ortalamaya gre ilem yaplm olsayd, Milliyet ok
iyi kazandran bir kat olabilirdi. Grafik zerinde verilen fiyatlar, sinyalden sonraki en
yksek al, en dk sat fiyatlardr. Yani en kt olaslkta bile, en az bu al-sat
fiyatlar uygulanabilirdi.

Trend izgileri

Charles Dow'un Dow Teorisinin temel prensiplerinin en nemlisi, hisse senedi fiyatlarnn
bir trendinin olmasdr. Trend izgileri, grafikteki iki veya daha fazla u nokta
birletirilerek gsterilir. Ykselen trendler iki veya daha fazla dip noktann birletirilmesi
ile izilir ve destek seviyelerini gsterir. Alalan trendler ise, iki veya daha fazla tepe
noktas birletirilerek izilir ve diren seviyelerini gsterir.
Yorumlanmas
Bir trend izgisi, grafik zerinde u noktalarn birletirilmesi ile izilen eim izgileridir.
Ykselen trend izgileri fiyat destek seviyelerini gsterirken, alalan trend izgileri fiyat
st diren seviyelerini gstermektedir.
Bir trend oluunca piyasada, trend izgisi krlncaya kadar geerli olacak bir konsensus
olumu demektir.
Bu ok basit gibi grnr. nemli olan mevcut trendi, trend izgisini kullanarak
belirlemek ve bu trend krlncaya kadar ilem yapmak veya mevcut trendin krlmasna
kadar bekleyerek, yeni oluan trende gre ilem yapmaktr.

Aadaki grafikte iki trend izgisi gsterilmektedir. lki " alalan" trend izgisidir. Bu
izginin tepeler kullanlarak izilmi olduuna dikkat edin. kincisi ise, " ykselen " trend
izgisidir. Bu da diplerden geecek ekilde izilmitir.

Trendlerin en nemli faydas, igdsel kararlar ( satma vakti geldiini dnyorum )

analitik kararlardan ( ykselen trend krlncaya kadar bekleyeceim) ayrmaya yardmc
olmasdr. Bir dier yarar ise, daima piyasann doru tarafnda durulmasn salamasdr.

Hz Diren izgileri

Hz diren izgileri ayn zamanda 1/3 - 2/3 izgileri olarak da bilinir ve fiyat grafiini
eit paraya bler. Hem izilmeleri hem de yorumlamalar Fibonacci Fan
izgilerine (baknz Fibonacci almalar ) ok benzer.
Yorumlanmas
Hz diren izgileri destek seviyelerini belirlemek iin kullanlr. rnein; eer bir hisse
senedi ykseli trendinde ise, o hisse senedinin fiyat genellikle 2/3 izgisinin stnde
kalr. Eer fiyatlar 2/3 izgisinin altna inerse, yeni bir k g toplayaca bir sonraki
destek noktas 1/3 izgisidir.
rnek:

Balang trend izgisi, en dk nokta olan "A" noktasndan balayarak, en yksek

nokta olan "B" noktasna izilir. Fiyatlarn ilk ykseli esnasnda hep 2/3 izgisi stnde
kalmaya altn grebiliriz. 2/3 izgisi krld zaman ( "C" noktasnda ) fiyatlar ok
hzl bir ekilde 1/3 izgisine ( "D" noktas ) geriler ve burada destek bulur.
Hesaplanmas
Hz diren izgilerini izmek iin:

Ana dip ve tepe noktalar arasna bir izgi izin.

Ana tepe noktasnn olutuu gnde, aa doru bir dik izgi izin. Bu dik izgiyi
e bln.
Ana dipten 1/3 ve 2/3 dik cizgisi ile kesiecek ekilde izgiler izin.

Raff Regresyon Kanal

Linear regresyon, gemi bilgilerden gelecei ngrmek iin kullanlan bir istatistiksel
aratr. Hisse senetleri iin fiyatlar ar noktalara geldiinde trendi belirlemek iin
kullanlr.
Bir Linear Regresyon trend izgisi, ana trend izgisi ile fiyat arasndaki fark minumuma
indirmek iin "least square metodu" kullanlarak izilir.
Yorumlanmas
Eer belirli bir hisse senedinin fiyatnn yarn ne olacan tahmin etmek isterseniz,
"bugnk fiyata olduka yakn olacaktr" demek, mantkl bir tahmin olacaktr. Eer,
fiyatlar bir ykseli iindeyse, "bugnk fiyata yakn ama daha yksek olacaktr." daha
doru bir tahmin olabilir. Linear Regresyon analizi bu tr mantksal tahminlerin
istatistiksel teyididir.
Bir Linear Regresyon trend izgileri, "least square fit" metodu kullanlarak izilen, ve iki
nokta arasndan geen trend izgileridir. Trend izgisi gerek fiyatlarn tam ortasndan
geer. Bu izgiyi bir "denge" fiyat olarak dnrseniz,bunun altnda ve stnde
hareket eden alclar ve satclar ar blgelerde hareket ediyorlar demektir. Linear
Regresyon trend izgisi dengenin olutuu noktalar gsterir.
Raff Regresyon Kanal ise, fiyatlarn Linear Trend izgisinden muhtemel sapma araln
gsterir. Gilbert Raff tarafndan gelitirilmi olan Regresyon Kanal, fiyat grafii zerine
yaplan bir izgi almasdr. Regresyon kanal fiyat trendi ve bunun snrlarn hassas bir
ekilde gsterir. Linear Regresyon izgisine eit uzaklkta iki paralel izgi izilerek
oluturulur.
Kanal izgileri arasndaki uzaklk, bir dk ve bir yksek fiyat arasndaki maksimum
aralk kadardr.
Hisse senedi fiyat, Raff Regresyon Kanal iinde alt izgi destek, st izgi diren olacak
ekilde hareket eder. Fiyatlar ok ksa srelerde bu kanaln dna da kabilir. Buna
ramen fiyatlar uzun vadede, ters ynde yeni bir trende girilinceye kadar, bu kanal
iinde kalr.
rnek:

Gann almalar

W. D. Gann ( 1878-1955 ), fiyat grafikleri zerinde alacak zel bir

teknik gelitirdi. Gann'n tekniinin temelinde, zaman ve fiyat bilekesinde,
zel bir geometrik alarn kullanm vard. Gann, geometrik yap ve
alarn fiyat hareketlerini tahmin etmeye yarayacak zel bir
karekteristii ve asal ilikisi olduuna inanyordu.
Yorumlanmas :
Gann Alar belirli bir dip ve tepe ( ya da tersi ) arasna deiik alarla
izilir. Gann'a gre, fiyatlar 1 x 1 trend izgisinin zerindeyken boa,
altndayken ay piyasas geerlidir.
1 x 1 trend izgisi ykselen trendde ana direnci gsterir ve bu trend izgisi
krldnda ters ynde baka bir trend balar. Gann 1 x 1 en nemlisi
olmak zere, dokuz zel a belirlemitir :

1 x 8 - 82.5 derece,
1 x 4 - 75 derece,
1 x 3 - 71.25 derece,
1 x 2 - 63.75 derece,
1 x 1- 45 derece,
2 x 1 - 26.25 derece,
3 x 1 - 18.75 derece,
4 x 1 - 15 derece,
8 x 1 - 7.5 derece.

Ykselen den deerlerin ( 1 x 1, 1 x 8 gibi ) gerek alara karlk

gelmesi iin, x ve y ekseninde eit aralklar alnmas gerektiini
unutmayn. Bu, x eksenindeki bir birimin, ( saat, gn, hafta, ay gibi ) y
ekseninde de eit bir birimle karlk bulmas anlamna gelir. Bu

kalibrasyonun yaplabilmesinin en kolay yolu, 1 x 1 asnn, 45 dereceye

karlk geldiini grmektir. Gann, her bir ann destek ve diren ( trend
ynne bal olarak ) olarak altn gzlemitir. Mesela, bir yukar trend
sresince 1 x 1 as, ana destek olur. 1 x 1 al trend izgisinin krlmas,
ana trendin deitii anlamna gelir.
Gann'a gre, bu durumda fiyatlarn bir sonraki trend izgisine kadar
dmesi beklenir (mesela 2 x 1 asna kadar ). Dier bir deyile, bir a
geildii zaman, fiyatlarn bir sonraki aya kadar bir dzeltme yapmas
beklenir. Gann'n piyasa hareketleri zerine bir ok almas vardr.
Bunlar, Gann izgileri, Gann Fanlar ( Gann Fans ) ve Gann
Izgaralar ( Gann Grids ).
rnekler :
Gann Fanlar

Gann Grid

Fibonacci almalar

Leonardo Fibonacci 1170 ylnda talya'da doan ok nemli bir matematikiydi.

Fibonacci'nin, Fibonacci saylarn, Msr'daki Giza piramidini incelerken bulduu sylenir.
Fibonacci saylar her saynn, kendinden nceki iki saynn toplamndan olutuu bir say
serisidir: 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, 377, 610... vb. Tek tek ele
alndnda birbirleriyle hi bir ilikisi olmayan bu saylarn arasnda, serideki her saynn
bir ncekinin yaklak 1,618 kat olmas gibi bir iliki oluur.
Fibonacci almalar drt adettir: Yay ( arc), fan, geri alma izgileri ve zaman blgeleri.
Fibonacci almalarnn genel yorumlamas, hisse senedi fiyatlarnn bu izgilere
yaklatnda bir trend deiikliine urayaca eklindedir.
Yaylar (Arcs)

Fanlar (Fans)

Geri Alma izgileri (Retracements)

Zaman Blgeleri (Time Zones)

Yaylar:
Fibonacci Yaylar , iki u nokta arasna ( mesela bir dip ve bir tepe ) bir trend izgisi
izerek, sonra da ikinci u noktay merkez alarak, % 38.2, %50.0 ve %61,8 seviyelerine
izilen yaylardr. Bu yaylarn yorumlamas, fiyatlarn yaylara yaklatka destek ve diren
bulmas eklindedir.

Fibonacci Yaylar ve Fibonacci Fan izgilerinin her ikisini birlikte izip, kesime
noktalarn destek ve diren olarak dnmek de, bilinen bir yorumlama yntemidir.
Aada British Pound grafii zerinde, Fibonacci yaylarnn nasl destek ve diren olarak
alt gsterilmitir. "A", "B" ve "C" noktalarna dikkat ediniz.

Fanlar :
Fibonacci Fan izgilerinin oluturulmas iin, yine bir dip ve bir tepe noktas arasna
trend izgisi izilir. Sonra ikinci u noktadan bir dikey izgi izilir. Bu dikey izginin
zerine, %38.2, %50.0, %61.8 fibonacci seviyelerinden geen, balang noktalar trend
izgisinin balang noktas olan, trend izgisi izilmesi ile oluturulur. ( Bu teknik Hz
izgileri tekniine ok benzer ) Aadaki grafikte, fiyatlarn Fan izgilerinde, nasl
destek bulduu gsterilmitir.

Fan izgisi zerindeki "A" noktasnda, fiyatlarn izgiyi hemen kramadn, burada bir
ka gn oylanadn grebilirsiniz. Bu izgi krldktan sonra, fiyatlar hzla bir alttaki fan
izgisine geriliyor ve "B" ve "C" noktalarnda destek buluyor. "C" noktasnda g
kazanyor ve "D" noktasna kadar bir ykseli balyor, burada yeni bir direnle
karlayor. Dnyor ve yeni destei "E" noktasnda destek buluncaya kadar d

yaanyor. Buradan yeniden g alarak, yeni bir ykseli balatyor.

Geri Alma izgileri :
Fibonacci Geri Alma izgileri, mesela bir dip ve bir tepe arasna izilen trend izgisini, 9
yatay izgi ile blnmesi ile oluturulur. Bu 9 yatay izgi, 0.0%, 23.6%, 38.2%,
50%, 61.8%, 100%, 161.8%, 261.8%, and 423.6%. fibonacci seviyelerinden
geer. ( Bu izgilerden bazlar, skala dnda kaldndan grnmyor olabilir.)
Belirli bir fiyat hareketinden sonra ( aa veya yukar ), fiyatlar bu hareketin bir ksmn
geri almaya alr. Fiyatlar geri dnerken, Fibonacci izgileri seviyelerinde diren veya
destek bulur. Aadaki grafikte bir ana dip ve tepe arasndaki, Fibonacci Geri Al
izgileri gsterilmitir.

%23.6 ve %38.2 Fibonacci seviyelerinde oluan destek ve diren etkisi ok net

grlebilmektedir.
Zaman Blgeleri : cFibonacci Zaman Blgeleri bir dik izgi serisidir. Fibonacci
aralklarnda (mesela, 1,2,3,5,8,13,21,34 vs.) yerletirilir. Yorumlanmas ise, bu zaman
aralklarna yakn yerlerde, fiyatlarnn deiecebileceini dnmektir.
Aadaki rnekte, 1970'de oluan dipten itibaren, Dow Jones Industrial endeksi zerine
izilen, Fibonacci zaman aralklarn grebilirsiniz.

Zaman izgilerine yakn yerlerde, ok belirgin yn deiiklikleri grlmektedir.

Diren ve Destek

Hisse senedi fiyatlarnn bir "ay" ( satc ) ve bir "boa" ( alc ) arasnda, kafa kafaya geen bir
savan sonunda olutuunu dnebiliriz. Fiyatlar, bu sava kim kazandysa, o yne hareket
ederler.
Bu benzetmenin altnda, Coca Cola'nn aadaki fiyat grafiini inceleyin. Ele alnan
periyodda, fiyatlar 40$ seviyesine her dtnde boalarn (alclar) kontrol ele aldklarna ve
daha fazla d engellediklerine dikkat edin. Bunun anlam udur: 40$ fiyat seviyesi, alclarn
Coca Cola'y almak istedikleri fiyattr ( ayn zamanda satclar da, 40$'n daha altnda sat
yapmak istememektedirler.) Bu tip bir fiyat hareketi "destek" olarak adlandrlr, nk alclar
40$ da, fiyat desteklemektedirler.

Benzer ekilde, satclarn kontrol ele geirdii ve fiyatlarn daha yukar gitmesini nledikleri
"diren" seviyeleri vardr. 42$ seviyesinde satclar alclar devreden kartp, daha baskn oluyor
ve fiyatlarn ykselmesini engelliyorlar.
Fiyatlar, boa ve aynn hemfikir olduu alveri seviyeleridir. Bu her iki tarafn konsensusu ile
oluur. Genel olarak boalar fiyatlarn ykseleceini dnrken, aylar deceine inanrlar.
Destek seviyeleri, yatrmclarn byk bir ounluunun fiyatlarn yukar gideceine inand
seviyelerken, diren seviyelerinde, yatrmclarn byk ounluu fiyatlarn deceini
dnmektedirler. Yatrmclarn beklentileri zaman iinde deiir. Uzunca bir dnem yatrmclar,
Dow Industrials'n 1000 seviyesini aacana inanmamt ( aadaki ekilde grlen gl 1000
direnci ). Bundan bir ka yl sonra ise, ayn yatrmclar 2500 endekste alm satm yapyorlard.

Yatrmclar, beklentileri deitiinde ani hareketler yaparlar. Aadaki grafikte 20$ diren
seviyesi aldnda, ne kadar kararl alm yaptklar grlyor. Ayrca, bu krlma noktas, olduka
belirgin bir ilem hacmi art ile de destekleniyor.

Diren - destek seviyelerinin olumas, fiyat grafiinde en rahat izlenebilen ve tekrarlanan

olaydr. Diren-destek seviyelerinin krlmas, yatrmclarn beklentilerinin temelden

deimesi (mesela, karllk, ynetim, rekabet koullarnn deimesi) veya kendiliinden oluan
gelecek tahminleri ( yatrmclar ykselii grnce, almaya balar, genel herekete uyarlar ) ile
tetiklenir. Fiyatlarn yeni seviyelere tanmas iin, oluan yeni beklentiler bazen yeterli
olmayabilir. Byle bir durumda karmza, ykselie bir trl ikna olmayan, tereddt eden bir
hareket tarz kabilir. Bu davran ekline "Yatrmcnn Tereddd" diyebiliriz...
Diren - destek seviyelerinin geilmesinden sonra, ilem yapanlar yeni fiyatlar sorgulamaya
balarlar. Mesela, direncin krlmasndan sonra, alclar ve satclar yeni fiyatlarn ne kadar
gereki olduu konusunda tereddte dp, sata geebilirler. "Yatrmc tereddd" diye
adlandrabileceimiz bu durum nedeniyle fiyatlar, tekrar krlan diren ya da destek seviyesine
geri dner.
Aadaki ekilde, Akta Elektrik'in grafiinde, krlan diren noktasndan sonra oluan dzeltme
yani yatrmc terreddd rahatlkla grlebilir.

Bu tereddt dnemini takip eden fiyat hareketi ok nemlidir. ki ey olabilir; ya fiyatlarn geldii
seviye ile ilgili beklenti konsensusu bozulur ve fiyatlar tekrar eski seviyelerine dner, ya da
yatrmclar yeni fiyatlar benimser ve krlan yndeki hareket devam eder. Eer, yatrmc
teredddnden sonra, daha yksek yeni fiyatlar oluaca beklentisi konusundaki konsensus
bozulursa, klasik " Boa Tuza " ( yanl krlma sinyali ) oluumunu grrz.
Aadaki AKTA Elektrik grafiinde fiyatlar 112,500' kryor ( boalarn fiyatlar ykselecek
beklentisi ile ) ve sonra piyasa, boalar yksek maliyetli katlarla babaa brakarak, eski
fiyatlarna yani krlan diren seviyesi altna geri dnyor.

Benzer durum bir "Ay Tuza " da yaratabilir. Fiyatlar uzun sreli destek seviyesinin altna iner
ve bu aylarn sata gemesi iin yeterli bir sebep olur ( hatta aa satlarn ). Sonra tekrar
destek seviyesinin stne klr ve aylar ellerindeki hisse senetlerini dk fiyatla kaptrm
olmakla kalrlar.

Krlmalarn gerek beklentilere dayanp dayanmadn anlamann en iyi yolu, destek ve direnler

krlrken oluan ilem hacmini takip etmektir. Eer diren/destek seviyeleri, yksek hacimle
krlyorsa ve yatrmc tededdd oluurken hacim azalyorsa, bu yeni beklentilerin glln
gsterir ( tereddt edenlerin de azln ).
Tersi durumda, eer diren/destek seviyeleri dk hacimle krlyor ve yatrmc tereddd
srasnda ilem hacmi artyorsa, o zaman beklentilerin ok az deitiini dnmek ve eski
fiyatlara geri dnleceini beklemek gerekir.
Baaryla krlan diren seviyeleri, artk yeni destek seviyeleridir. Diren destek haline gelir.
Benzer durumda, bir destek seviyesi krldnda, artk diren olarak almaya balar.
Aadaki rnekte, Kav Orman Sanayii'nin dolar baznda fiyat grafii verilmitir. Bu grafikte,
0.0055$ fiyat seviyesinin, uzun sre, nasl diren ve destek olarak alt grlmektedir. 1998
ylnn ilk yarsnda destek hatt olarak alan 0.0055$ seviyesi Austos 1998'de krldktan sonra,
bir yla yakn bir sre gl bir diren olmu ve alamamtr. Mays 1999 banda ancak ok
yksek bir ilem hacmi ile krlabilmitir. Artk bir sre, Kav'n dolar baznda ana destek
seviyesinin 0.0055 dolar olaca kesindir. Nitekim, depremden sonra verilen aradan sonra, IMKB
yeniden ald zaman yaanan panik dte dahi, bu seviye ok ksa bir sre iin krlm,
sonra yeniden zerine klmtr.

Bu blmde anlatlan diren/destek konusunun nemli noktalar aada zetlenmitir.

Bir hisse senedinin fiyat, alclarn ( boalar ) ve satclarn ( aylar ) anlamas ile oluur.
Fiyatlardaki deiimler, yatrmclarn gelecekle ilgili beklentilerinin yansmasdr.
Destek seviyeleri, fiyatlarn daha aaya gitmeyecei konusunda konsensus oluan
seviyelerdir. Alclar artk satclardan daha fazla ve daha kararldr.
Diren seviyeleri, fiyatlarn daha yukar gitmeyecei konusunda konsensus oluan
seviyelerdir. Satclar artk, alclardan daha fazla ve daha kararldr.
Destek - diren seviyelerinin almas, yatrmc beklentilerinin arz/talep ynnde oluan
deitiini gsterir.
lem hacmi, beklenti deiikliklerinin gerek gcn gsteren en nemli kriterdir.

Yatrmc tereddd, diren - destek seviyelerinin almasndan sonra sk sk grlen ve

fiyatlarn dzeltme yapmasna sebep olan piyasa hareketleridir.

Formasyonlar

Omuz - Ba - Omuz

Omuz - Ba - Omuz formasyonu genellikle uzun ykseli trendlerinin sonunda

grlr. Oluum sresi bir aydan bir yla kadar deiir ve trend dnnn en
nemli sinyallerinden biridir.
lem hacmi Omuz-Ba-Omuz formasyonunun en nemli gstergesidir. lem
hacminin ou sol omuz oluurken grlr ve sonrasndaki dzeltme
esnasnda belirgin bir ekilde azalmaya balar. Dzeltme bittiinde, fiyatlar
yeniden ykselie geer ancak, bu sefer ilem hacmi sol omuz altnda oluan
ilem hacminden ok daha azdr. lem hacminin yetersiz olmas, fiyatlar daha
yksee tamaya yetmez ve yeni bir dzeltme d balar. Azalan ilem
hacmi ok nemli bir uyar sinyalidir. Sa omuz, ykseli ynndeki son
abadr ve ilem hacmi daha da azdr. Boyun izgisinin krlmas formasyonun
tamamlanmas anlamna gelir ve d trendine girilir. D hedefi, aadaki
ekilde de gsterildii gibi, boyun izgisinden ba formasyonunun en tepesine
izilen dikey izginin, boyun izgisi altna tanmas ile tahmin edilebilir.

Bazen, ay piyasasnn sonunda, yani d trendlerinin sonunda, tamamen

ters bir formasyon oluur. Bu " Ters Omuz - Ba - Omuz"
formasyonudur. Ters omuz-ba-omuz formasyonu da ok nemli
formasyonlardan biridir ve dn bittiinin ve artk ykseli trendine
girileceinin erken uyarsdr. Hedef belirlemesi, Omuz - ba - omuz
formasyonu ile ayn ekilde yaplr.

Bazen, oklu omuz ba omuz formasyonlar da grlebilir . Yorumlamas

omuz-ba-omuz formasyonlar ile ayndr.

Simetrik gen
Btn gen formasyonlar dzeltme formasyonlardr. Simetrik gen
formasyonunda fiyatn gidecei yn nceden bilinemez. Ancak gen
izgilerinden biri krldktan sonra yn belli olur. st izgi krlrsa ykseli, alt
izgi krlrsa d balar.
Hacim, gen formasyonunun belirleyici gstergesidir. Formasyon oluumu
esnasnda ilem hacminde mutlaka azalma olmaldr.

Alalan gen

Alalan gen formasyonu, dn erken sinyalidir. Fiyatn yaklak d

hedefi, eik kenara paralel bir izgi izilerek bulunur. lem hacmindeki azalma
belirleyici kriterdir.

Ykselen gen
Ykselen gen, ykseliin erken sinyalidir. Eik kenara izilen paralel izgi ile,
formasyon sonrasndaki yaklak fiyat hedefleri bulunur. Yine ilem hacmi
belirleyici kriterdir.

kili Dip
kili dip formasyonu d trendlerinin sonunda grlen ve ykseli trendinin
ve hatta bir rallinin balayacann erken uyars olan formasyonlardr. En az
fiyat hedefinin nasl belirlenecei, aadaki ekilde gsterilmitir.

kili Tepe
kili tepe formasyonlar, ykseli trendlerinin sonunda grlen ve trendin
zayfladnn belirtisi olan ok nemli formasyonlardr. Genellikle,
formasyonun ardndan panik satlar ve sat lgnl balar. En az d
hedefi, ekildeki gibi bulunabilir.

Ykselen Takoz

Ykselen Takozlar tepki formasyonlardr. D trendleri esnasnda grlen

tuzak formasyonlardr.
lem hacmi, bu formasyonun normal bir ykseliten ayrdedilmesi iin
baklmas gereken ok nemli bir gstergedir. Formasyon esnasnda fiyatlar
ykselirken, ilem hacmi azalr. Bu ykseli hareketinin zayflna iarettir.
Fiyatlar alt izgiyi krd zaman hzla sat gelir, hatta sat lgnl balar. Bu
nedenle, ok dikkatle izlenmesi ve bilinmesi gereken bir formasyondur.

Alalan Takoz
Alalan takoz formasyonlar, ykselen takozlarn tam tersi olup, ykseli
trendlerinde grlen dzeltme formasyonlardr. Satclar hala ykselie
inanmakta ve ellerindeki hisse senetlerini satmak istememektedirler. Bu
nedenle ilem hacmi belirgin bir ekilde azalr. st izgi krld zaman ise bir
ralli balar. Bu nedenle, ykseli trendlerinde oluan alm frsatlardr. Tpk
ykselen takoz gibi, hem alm frsat olarak deerlendirmek iin, hem de eldeki
hisse senetlerini d balyor yanlgsyla erken satmamak iin iyi bilinmesi
gereken bir formasyondur.

Elliott Dalga Prensipleri

Elliott Dalga Prensipleri adn Ralph Nelson Elliott'dan almtr. Dow teorisinden ve doadaki
hareketlerin incelenmesinden ilham alan Elliot, stock market hareketlerinin, tekrar eden dalga
formasyonlar incelenerek, nceden bilineceini syler. Aslnda Elliott, sadece stock marketlerin
deil, insanlarn faaliyetlerinin, bu dalga teorisine uygun gelitiine inanr.
C.J.Collins'in de yardmlar ile, Elliott'un fikirleri, 1939 ylnda Financial World dergisinde
yaynlandktan sonra, Wall Street'in dikkatini ekmitir. 1950'li ve 1960'l yllarda ( Elliott'dan
sonra) onun almalar Hamilton Bolton tarafndan gelitirilmitir. 1960 ylnda, Bolton " Elliott
Wave Principle- A Critical Appraisal" kitabn yazd. Bu Elliott'dan sonra konuyla ilgili yaplan ilk
kaydadeer almayd. 1978 'de Robert Prechter ve A.J.Frost " Elliott Wave Principle" kitabn
birlikte yazdlar.
Yorumlanmas :
Elliott Dalga Prensipleri'nin temelinde toparlanma/umut ve umutsuzluk psikolojisi yatar. Elliott
Dalga Prensiplerinin temel dnce yaps aadaki gibidir.

Her hareketi (action) bir kar hareket (reaction) takip eder.

Ana trend ynndeki be dalgalk hareketi, dalgalk bir dzeltme takip eder. ( 5-3
hareketi )
Bir 5-3 hareketi, bir formasyondur. Bu 5-3 lk formasyon, daha byk bir st
formasyonun iki alt formasyonunu oluturur.
5-3 formasyonu oluma sresi deiken olsa da, her zaman geerli bir temel
formasyondur.

Bir formasyon 8 dalgalk bir yapdr ( 5 yukar,3 aa ) ve aadaki ekilde grld gibi,
1,2,3,4,5,a,b,c, olarak adlandrlr.

1 , 3 ve 5 nolu dalgalar k dalgalar, 2 ve 4 nolu dalgalar, bunlarn dzeltmeleridir. a , b ve c

dalgalar ise, bu 1- 5 dalgasndan oluan ana hareketin dzeltmesidir.
Ana trend 1'den 5'e kadar olan dalgalardan oluur ve yn aa ya da yukar olabilir. a , b ve c
dalgalar ise, bu 5 dalgalk ana trendin aksi ynnde oluur.
Elliott Dalga Prensipleri, her dalgay 5-3 lk bir alt dalga yapsnda ele alr. En byk dalga "
Grand Supercycle" dr. Bu "Supercycle" alt dalga yapsndan, Supercycle ise, "Cycle" alt dalga
yapsndan oluur. Bu alt dalga ayrmn, Primary, Intermediate, Minute, Minuette, ve Sub Minute
alt yaplarna kadar indirgemek mmkndr. Bir baka ifade ile, Ana dalga (Grand Supercycle),
bir asr sresindeki bir hareket olarak ele alnrken, en kk alt dalga saniyelik verilerle oluan
mikro dalgalar olabilir. Her dalga yaps, kendi iinde alt dalgalara ayrlarak analiz edilebilir.
Aadaki ekilde bir 5-3 lk dalgann, alt dalgalarna nasl ayrld gsterilmektedir.

Bu grafikte, ana dalga kesik izgilerle gsterilirken, alt dalgalar detayl gsterilmitir. Mesela, "1"
no'lu dalgay, 5 kk alt dalga olarak grebiliriz.
Fibonacci saylar : Elliott Dalga Prensiplerinin matematiksel temelidir. zetle; Fibonacci say
serisi, 1 ile balayan ve her sayya bir nceki saynn eklenmesi ile oluan bir say serisidir (
0+1=1, 1+1=2, 2+1=3, 3+2=5, 5+3=8, 8+5=13.... gibi) Elliott'un her bir formasyon btn,
Fibonacci Say Serisine uygun dalga saylarndan oluur. Mesela; iki dalgalk bir ana dalga ( bir
k [1], bir dzeltme dalgas [2] ) 8 alt dalgadan meydana gelir. ( Yukardaki ekillerde grlen
5-3'lk ana dalga yaps.) ve 34 dalgadan oluan en kk dalga saym. 2, 8 ve 34 saylar
Fibonacci Say Serisi'nin elemanlardr.
Elliott Wave Analistleri, piyasann gelecekteki ynn tahmin etmek iin, dakikalk, saatlik, yllk
ve hatta yzyllk zaman aralklarnda oluan formasyonlarn dalga saymn yapabilmek iin,
Fibonacci saylarn kullanrlar.
Elliot Analistlerinin ounluu, Dow Jones endeksinde, en son "Grand Supercycle" n, 1932 de
balad ve 1982 ylndan itibaren 5. k dalgasnda olduu konusunda hemfikirdiler. Fakat
1987 yl Ekim ayndaki d bu dalgann erken sona erdii eklinde deerlendirilmi, ve dalga
saymnda bir hata olduu, yeniden gzden geirilmesi gerektiini gstermitir. Bu Elliott Dalga
Prensiplerinin zayf yndr. Bir dalgann nerede bitip, dier dalgann nerede balad net
deildir ve yoruma gre deiir.

Elliott Osilatr
Elliot Dalgalarn ayrd edebilmek iin, dalgalarn birbirine gre fiyat deiim hzn len bir
indikatre ihtiyacmz var. Standard indikatrler bu karlatrmay yapmakta yetersiz kalyor.
Bilinen indikatrler genellikle fiat-fiyat karlatrmas yapyor ve fiyat deiim hz karlatrmas
yapamyor. Bu nedenle, yllar sren aratrmalardan sonra Elliott Osilatr bulundu. Bu osilatrn
ana fikri aadaki ekilde anlatlmaktadr.

Elliott Osilatr hareketli ortalamalarn farklar

bulunarak hesaplanr. Eer, ksa vadeli
hareketli ortalamadan, daha uzun vadeli bir
hareketli ortalamay kartrsak, bu vadelerdeki
fiyat deiim hzn bulabiliriz.
Ksa vadeli hareketli ortalama mevcut fiyat,
daha uzun vadeli olan ise genel fiyat hareketini
temsil eder.
3. Dalgadaki boluk esnasnda frlayan fiyatlar,
ksa ve uzun vadeli hareketli ortalama farknn
artmasna yani indikatr deerinin
ykselmesine sebep olur.

Buna karlk, 5.Dalgada fiyat art hz

yavalar ve ksa ve daha uzun vadeli hareketli
ortalamalar birbirine yaklar, fark azalr. Bu
da daha kk bir osilatr deeri oluturur.
Dalga saym yaplrken, Elliott Osilatrnn
tepe noktalar karlatrlarak, 3. veya 5.
dalgalar iinde olunduu anlalabilir.

Elliott Osilatr hesaplanmasnda, ksa ve daha uzun vadeli fiyat ortalamas periyodlar iin, 5 ve
35 gnlk ortalamalarn kullanlmas tavsiye edilmektedir. Elliott Osilatrnn forml aada
verilmitir:
Elliott Osilatr : Mov(CLOSE,5,E)-Mov(CLOSE,35,E)

Elliott Dalgalar - Ana Dalgalar ( Impulse Patterns)

Ana formasyon be dalgadan oluur. Bu

be dalgann yn aa veya yukar
olabilir. Solda ve alttaki ekillerde
bunlarn rneklerini grebilirsiniz.

lk dalga genellikle zayf bir rallidir ve

ok az yatrmcnn katlm ile oluur.
1. dalga bittii zaman, 2. dalga satlar
gelir. 2. dalga satlar kararszdr. 2.
dalga yeni bir dip yapmadan, yani 1.
dalgann balad fiyatn altna inmeden
biter ve yeni bir yukar hareket (ralli)
balar.

3. dalgann
balarnda zayf bir
k vardr ve
fiyatlar bir nceki
(1.dalgadaki) tepe
noktasna ular.

1. dalgann tepe noktasna gelindii zaman pek ok sat emri gelir.

Yatrmclar yukar ktan emin deildir ve bu k zararlarn kapatmak iin
kullanmak isterler, bu fiyatlardan sat yaparlar. Onlarn beklentilerine ve
analizlerine gre bir nceki tepe fiyatlar geilemeyecektir.
Bu nedenle, 1. dalgann tepe seviyesinde pozisyon kapatma amal youn
satlar gelir.

3. dalga rallisi 1.
dalgann tepe
noktasndaki direnci
krar. Bu diren
krlp, 1. dalgann
tepe fiyatlar
aldnda, sat
dnenler
vazgeerler. Bu
seviyenin
geilemeyecei
inanc ile daha nce
satanlar da alma
geerler. Bunlarn
miktarna bal
olarak, fiyatlarda
boluk oluur.
"Boluklar" 3. dalga
iinde olunduunun
en nemli belirtisidir.
Ve 3. dalga rallisi
daha ok alcnn
dikkatini ekmeye
balar.

Olaylar bundan sonra yle geliir:

Rallinin banda pozisyon alan
oyuncularn artk keyfi yerindedir.
Hatta yeni pozisyon da aabilirler.
Balangta sat yapanlar ise (ksa
bir kararszlktan sonra) artk ynn
yukar olduuna emin olurlar ve
alm zaman olduuna karar
verirler. Bu aniden artan ilgi, 3.
dalga rallisini ateler.

Artk yatrmclarn ounluu trend ynnn yukar olduunda hem fikirdir.

Ancak sonunda alm lgnl azalr ve 3. dalgann sonuna gelinir.
Kar realizasyonu balar. Diplerden al yapan oyuncular artk, karlarn
ceplerine koyma zamannn geldiini dnrler. yi kazanmlardr ve bu
kazanlarn korumalar gereklidir. Bu, fiyatlarn dmeye balamasna sebep
olur ve bu yeni dalgann ad 4. dalgadr.

2. dalga bir pozisyon

kapatma ve sat
dalgas idi, 4. dalga
ise, bir kar
realizasyonudur.
Kar realizasyonu
devam ederken,
piyasadakilerin byk
bir ksm hala trendin
yukar olduuna
inanmaktadr. Bir ksm
alclar ya ralli
esnasnda pozisyon
almakta ge kalmtr
ya da beklemededir.
Bunlar, kar
realizasyonunu alm
iin mkemmel bir
frsat olarak
deerlendirmektedirler.
4. dalgann sonunda, yeni almlar gelir ve k rallisi yeniden balar.
5. dalga rallisinde, 3.dalgadaki o byk heves ve g yoktur. 5. dalga kk
bir oyuncu grubu tarafndan balatlmtr
Fiyatlar 3. dalgann zirvesini aarak, yeni bir tepe olutururken, kn gc
veya ivmesi 3. dalga ile karlatrldnda ok daha zayftr. ( Baknz Elliot
Dalga Prensipleri - Elliott Osilatr )
Sonuta, alm hevesi yok olur, fiyatlar yeni bir zirve yapar ve dn yani yeni
bir formasyon balar. Bu yeni formasyonlar "Dzeltme Formasyonlar" (
Corrective Patterns ) olarak adlandrlr.

Elliott Dalgalar - Dzeltme Formasyonlar (Corrective Patterns)

Dzeltme formasyonlar anlalmas ok daha zor olan formasyonlardr ve bu nedenle Elliott

dalgalarn analiz ederek ilem yapanlarn ou, ana formasyonlarda kazandklarn, dzeltme
evresinde geri verirler.
Ana formasyonlar 5 dalgadan oluuyordu. Dzeltme
formasyonu ise, gen yaplar hari, 3 dalgadan oluur ve ana
formasyonlar mutlaka bir dzeltme formasyonu izler.
Dzeltme formasyonlar iki kategoride incelenebilir:

Basit Dzeltmeler (Simple Correction)

Kompleks Dzeltmeler (Complex Correction)
Basit Dzeltme

Sadece bir eit basit dzeltme formasyonu vardr. Bu

formasyona Zig-Zag Dzeltme formasyonu ad verilir. Bir Zig-Zag dzeltme formasyonunda

dalga vardr, A, B ve C dalgalar.
Kural olarak, B dalgas, A dalgasnn % 75'inden fazlasn geri almaz. C dalgas ise, A dalgasnn
daha alt seviyelerinde yeni bir dip oluturur. Ayrca, Zig-Zag tipi dzeltme formasyonunun A
dalgas, daima 5 dalgalk bir formasyondur. Dier iki dzeltme formasyonunda ise (Dz-Flat ve
Dzensiz-Irregular), A dalgas dalgalk bir formasyondur. Bundan dolay, eer bir dzeltme
formasyonunda ilk dzeltme dalgas olan A dalgas, 5 dalgalk yapda ise, bu dzeltmenin bir ZigZag formasyonuna dnecei ngrlmelidir.

Zig-Zag Dzeltme Formasyonundaki Fibonacci

oranlar :

B Dalgas =

genellikle A Dalgasnn %50'si.

hi bir zaman A Dalgasnn % 75'ini gemez.

C Dalgas =

ya 1 x A Dalgas
veya 1.62 x A Dalgas
veya 2.62 x A Dalgas

rnek:

Karmak Dzeltmeler - Dz, Dzensiz, gen (Flat, Irregular, Triangle)

Karmak dzeltme formasyonlar eittir.

Dz (Flat)

Dzensiz(Irregular)
gen( Triangle)

Dz Dzeltmeler (Flat Corrections )

Dz yapdaki dzeltme formasyonunda, her
dalgann uzunluu ayndr. 5 dalgalk ana
formasyondan sonra fiyatlar A dalgas esnasnda
der. B dalgas ile yeniden ykselir ve bir nceki
tepe seviyesine ular. Son olarak, C dalgas ile A
dalgas dip seviyesine kadar son d yaanr.

Dzensiz Dzeltmeler (Irregular

Corrections)
Bu dzeltme yapsnda, B dalgas yeni bir tepe
oluturur. Son dalga olan C dalgas ise, A
dalgasnn dip seviyelerine veya daha aalara
kadar devam eder.

Dzensiz Dalgada Fibonacci Oranlar:

B Dalgas =
ya 1.15 x A Dalgas
veya 1.25 x A Dalgas
C Dalgas =

ya 1.62 x A Dalgas
veya 2.62 x A Dalgas

gen Dzeltme (Triangle

Corrections)
dalga yapl dzeltme
formasyonlarna ilave olarak bir
baka formasyon vardr ki,
tekralayan bir yapdadr. Bu
formasyon, gen Dzeltme
Formasyonu olarak adlandrlr.
Elliott Dalga gen Formasyonu,
dier gen formasyonlarndan biraz
farkldr. A,B,C,D ve E olarak
sralanan, 5 dalgadan oluur.

genler daha ok drdnc dalgada oluurlar.

Bazen dalgalk dzeltme formasyonlarnn B
dalgas ile kartrlrlar. Anlalmas zordur ve
artcdr. Pozisyon almadan nce, formasyonun ok
dikkatli incelenmesi gerekir, nk fiyatlar gen
formasyonu bittii anda ok hzl olarak kopar ve
d kaamayacak kadar hzldr.

gen formasyonu drdnc ana

dalgada olutuu zaman, fiyatlar
genden 3. dalga ynnde kopar.
gen formasyonu B dzeltme
dalgasnda olutuu zaman ise,
fiyatlar A dalgasyla ayn ynde
kopar.

Dzeltme Formasyonlarnn Kurallar

Eer 2.Dalga bir Basit Dzeltme ise, 4.Dalgann bir Karmak Dzeltme
olmasn bekle
Eer 2.Dalga bir Karmak Dzeltme ise 4. Dalgann bir Basit Dzeltme
olmasn bekle.