Professional Documents
Culture Documents
NAAT TEKNOLOJS
Ankara, 2011
PARA LE SATILMAZ.
NDEKLER
AIKLAMALAR ...................................................................................................................iii
GR ....................................................................................................................................... 1
RENME FAALYET-1 ..................................................................................................... 3
1. ALI LEVHA LE ASMA TAVAN ................................................................................... 3
1.1. Asma Tavan .................................................................................................................. 3
1.1.1. Tanm.................................................................................................................... 3
1.1.2. eitleri.................................................................................................................. 3
1.1.3. Kullanld Yerler................................................................................................. 4
1.2. Al Levha ile Asma Tavan Yapma Kurallar............................................................... 4
1.3. Al Levha ile Asma Tavan Yapma Sras ................................................................ 7
1.4. Al Levha ile Asma Tavan Yaplmas ......................................................................... 9
1.4.1. Asma Tavan Kotunun Belirlenmesi..................................................................... 10
1.4.2. U Profillerinin Sabitlenmesi ................................................................................ 10
1.4.3. Ask ubuklarnn Konumu................................................................................. 11
1.4.4. elik Dbel Yerleri.............................................................................................. 11
1.4.5. Ask ubuklarnn Konumu Belirlenirken Dikkat Edilecek Hususlar................. 12
1.4.6. Ek Ask ubuklar ............................................................................................... 12
1.4.7. elik Dbellerin Sabitlenmesi ............................................................................. 13
1.4.8. Ask ubuklarnn Boyu ...................................................................................... 13
1.4.9. Ask ubuklarnn Taklmas............................................................................... 14
1.4.10. Ask Maalarnn Taklmas............................................................................... 15
1.4.11. Ana Profillerin Taklmas .................................................................................. 15
1.4.12. Ana Profillerin Ekleme Paras ......................................................................... 16
1.4.13. Tali Profillerin Aralklar................................................................................... 17
1.4.14. Tali Profillerin Konumu ................................................................................... 17
1.4.15. Tali Profillerin Sabitlenmesi.............................................................................. 18
1.4.17. Yaltm Malzemesi............................................................................................. 19
1.4.18. Al Levha Kaplama .......................................................................................... 20
1.4.19. Vidalama............................................................................................................ 21
1.4.20. Derz Band (File) Yaplmas.............................................................................. 21
1.4.21. Deiik Tavan Trlerinde Asma Tavan Yapm................................................ 21
UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 23
LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 25
RENME FAALYET-2 ................................................................................................... 26
2. ALI LEVHA LE GYDRME DUVAR......................................................................... 26
2.1. Duvar Giydirme .......................................................................................................... 26
2.1.1. Tanm.................................................................................................................. 26
2.1.2. eitleri................................................................................................................ 27
2.1.3. Kullanld Yerler............................................................................................... 27
2.2. Al Levha ile Duvar Giydirme Yapma Kurallar....................................................... 27
2.3. Al Levha ile Duvar Giydirme Yapmada Sras .................................................... 31
2.3.1. Al Levha ile Giydirme Duvar Yapma Metal skeletli Sras......................... 34
2.3.2. Al Levha ile Giydirme Duvar Yapma Al ile Yaptrma Sras ................. 34
2.4. Al Levha ile Duvar Giydirme Yaplmas ................................................................. 34
2.4.1. Al Levha ile Metal skeletli Giydirme Duvar Yapm ...................................... 35
ii
AIKLAMALAR
AIKLAMALAR
KOD
582YIM154
ALAN
DAL/MESLEK
MODLN ADI
MODLN TANIMI
SRE
N KOUL
YETERLK
MODLN AMACI
ETM RETM
ORTAMLARI VE
DONANIMLARI
LME VE
DEERLENDRME
iii
iv
GR
GR
Sevgili renci,
lkemizde kullanm alan yeni gelimeye balayan al levhalar Avrupada ve
Amerika Birleik Devletlerinde ok geni bir kullanm alanna sahiptir. Alnn hafif olmas
ve ilenebilirliinin kolay olmas aly cazip hle getirmektedir.
Bu modlde ileyeceimiz konu, al levhalar ilgilendirmektedir. lk nce asma
tavanlarda kullanlan al levhalar, teknolojinin gelimesi, alnn sya kar dayanm,
yaltm yapma imknnn fazla olmas nedeniyle cazip hle gelmi ve duvarlarda
kullanlmaya balanmtr. lkemizde kullanm alan hi yok denecek kadar az olan al
levha yer demesi ise Avrupada zellikle Fransada ok kullanlmaktadr.
Al levha ile asma tavan yapmay, al levha ile giydirme duvar yapmay ve al
levha ile yer demesi yapma kurallarn, ilem basamaklarn ve uygulamalarn bu modlde
greceksiniz. Bu modlde sizlere verilen bilgilerle levha ile asma tavan, giydirme duvar ve
yer demesini uygulayabileceksiniz.
RENME FAALYET-1
RENME FAALYET-1
AMA
Bu faaliyette verilen bilgiler dorultusunda, gerekli ortam salandnda al levha ile
asma tavan kuralna uygun yapabileceksiniz.
ARATIRMA
1.1.1. Tanm
Yapda bulunan demeye (tavana) ask sistemiyle tutturulmu metal iskelet zerine
vida yardm ile al levhalarn birletirilmesiyle oluan tavana asma tavan denir (ekil 1)
1.1.2. eitleri
eitleri, uyguland demeye gre deiir. Bunlar:
Ahap demeye uygulanan asma tavanlar: Metal iskeletler ift tarafl ve bir
ucu ahap demenin zerine kan somunlar ve bulonlar yardmyla demeye
tutturulur.
elik demeye uygulanan asma tavanlar: Metal iskeleti en kolay asma tavan
eididir. Metal iskelet iin imknlarna gre kaynak, bulon veya perin
yardmyla demeye tutturulur.
Konutlar
Ofis ve ynetim binalar
ve alveri merkezleri
Oteller, moteller, pansiyonlar
Hastaneler
Sinema ve tiyatro salonlar, gsteri merkezleri
Konservatuvarlar ve kayt stdyolar
Sanayi yaplar
Ses ve s yaltm istenen ortamlar
Onarm ve yenileme yaplan binalar
YARDIMCI MALZEMELER
TU profili
L= 3 m
TC profili
L= 3 m
Ekleme paras
Dbel-vida
elik dbel
Vida,
kovan,
L-demir
somundan oluur.
Borazan vida
Ask ubuu
Ask maalarn
kullanlr.
tamak
iin
Ask maas
ANA profilleri
kullanlr.
tamak
iin
Klips
Derz band
Al levhalar arasnda
derzler iin kullanlr.
ve
kalan
1. Al levha
2. TU profili
3a. TC profili (ANA profil)
3b. TC profili (TAL profil)
4. Ekleme paras
5. Dbel vida
6. elik dbel
7. Ask ubuu
8. Ask maas
9. Klips
Al levha ile asma tavan yapmada uyulmas gereken baz snr deer lleri vardr.
Bu snr deer lleri; yapacamz asma tavan elik tayc iskeletinin emniyet snrlar
iinde kalarak al levha montaj srasnda veya daha sonra deforme olmamas, aa doru
eilmemesi ve gmelere sebep olmamas iin uyulmas gereken en nemli snr deerler
(ekil 1.3)de verilmitir.
SINIR DEERLER
ASMA
TAVAN TP
PROFL TP
ift skeletli
27x60x27
ANA Profil
TAL Profil
90
90-110
50
Yukarda saydmz baz rnekleri gz nne alrsak al levha ile asma tavan
yapmada i srasna harfiyen uymak zorundayz. Bu i srasna balamadan nce ilk
yapmamz gereken i, ne kadar malzeme kullanacamz hesaplamaktr. Bunun iin de
malzeme analizi yapmamz gerekir. Verilen malzeme analizi tablosunda 1 m asma tavan
yapm iin kullanlan ve 50 m asma tavan iin kullanlan malzeme analizi yaplmtr.
Burada dikkat edilmesi gereken nokta 1 m iin karlan analiz 50 ile arplmtr.
MALZEME ANALZ
1 m N MKTAR
50 m N MKTAR
Al levha
1,05 m
52,50 m
TU profili
0,90 m
45,00 m
TC profili
3,50 m
175,00 m
Ekleme paras
0,6 adet
30 adet
Dbel - Vida
1 adet
50 adet
elik dbel
2 adet
100 adet
Ask ubuu
1,6 adet
80 adet
Ask maas
1,6 adet
80 adet
Klips
4,7 adet
235 adet
Borazan vida
16 adet
800 adet
1,8 m
90,00 m
0,400 kg
20,000 kg
MALZEME ADI
Derz band
Derz dolgu als
Saten perdah als
1 kg/ m
50 kg
1,05 m
52,50 m
Yaplmas istenen asma tavan, biti kotuna gre al levha kalnl da temiz kalacak
olan ykseklie eklenerek U profillerinin alt kotu duvar yzeyine iaretlenir.
Bu kot dier duvarlara da tanr ve sabitleme yaplacak olan hat boyal rp ipi
yardm ile tm duvarlar zerine tanr (ekil 1.4).
Daha nceden boyal rp ipi yardmyla tm duvarlar zerine tanm olan izginin
zerine, tavan U profilleri, matkap yardm ile dbel, vida ve pul kullanlarak sabitlenir.
Vida aralklarnn 60 cm olmasna ve bu lden kk veya byk olmamasna
dikkat edilmelidir (ekil 1.5).
10
lk konulacak olan ask ubuu, uygulamaya balanacak olan duvar kesinden her iki
duvara, uzakl 10 cm olacak ekilde monte edilmelidir.
Ask ubuklarn ana profiller tayacandan, ana profillerin montajnda yaanacak
problemleri en aza indirmek iin ana profillerin hangi duvara paralel olaca nceden
belirlenmelidir (ekil 1.6).
11
12
Daha nceden belirlenmi olan elik dbel yerleri matkapla delinir. Matkapla delme
ileminde seilen matkap ucuna dikkat edilmelidir. Kullanlan matkap ucu dbelden bir
numara kk olmaldr.
Daha sonra dbeller eki ile deliklere aklr ve altlarnda bulunan somunlar uygun
anahtar yardm ile sklr (ekil 1.10).
13
Dier bir seenek ise ask ubuklar kesilmez. Bu durumda ask maalar ve ana
profiller takldktan sonra ve teraziye alndktan sonra yukarya doru ular almayacak
ekilde kvrlarak braklr (ekil 1.12).
14
T ask maas kullanlm ise ana profiller maa dilerinden direkt geirilerek
taklr.
C ask maas kullanlm ise ana profil maaya yaklatrlr ve maa ana profile
kilitlenene kadar dndrlr (bk. ekil 1.15).
15
Ekleme paralarnn montajnda dikkat edilecek dier bir nokta ise ekleme
noktalarnn birbirlerinden artmal yerlere monte edilmesi gerektiidir. Bunun nedeni ise
ekleme paralar ne kadar ana profillerin beraber almasn salasa da balant noktas yk
tamakta zayf kalmaktadr. Bunun iin ekleme noktalar artmal olarak asma tavann
geneline yaylr (ekil 1.17).
16
17
Tali profiller nceden ask ubuklarna ask maalar araclyla balanan ana
profillerin altna sabitlenir. Sabitlenme ekli:
Tali profiller, ana profillere dik dorultuda tavan U profillerinin iine geirilir.
Tali profiller ana profillere kesime noktalarndan iki adet klips yardm
kullanlarak sabitlenir (bk. ekil 1.20).
18
19
Duvarlar birbirine dikse al levha tali profillere dik a yapacak ekilde duvar
kesine yanatrlr.
Al levhalarn ksa olan kenarlarnn tali profillerin kanatlarn ortalamasna
dikkat edilmelidir.
Al levhalar profil eksenleri dorultusunda tali profillere 25 mmlik borazan
vidalarla sabitlenmelidir (bk. ekil 1.24).
20
1.4.19. Vidalama
Vidalama arjl matkap ya da devir ayarl matkap ile yaplr. Vidalamada dikkat
edilecek nokta, vida aralklarnn 30 cmyi amamasdr. Vidalama srasnda vida balklar
al levha zerine gmlecek ekilde yaplmal yalnz al levha zerinde bulunan kartonun
zedelenmemesine dikkat edilmelidir (ekil 1.26).
Al levhalarn vida ile montaj yapldktan sonra derzlere derz band (file) ekilir.
Derz band; derz dolgusu alsnn al levhay daha salam tutmas ve kuruyunca
atlamamas iin yaplr (ekil 1.27).
21
Bunlar unutmaynz:
elik dbeller iin alan delik apnn dbel apndan kk olmas gerekir.
elik dbelleri mutlaka tayc bir yap elemanna sabitleyiniz.
ANA ve TAL profillerin ek yerlerinde ekleme paras kullannz.
Al levhalarn ksa kenarlar ve kesilmi al levha kenarlarna pah rendesi ile
pah anz.
22
UYGULAMA FAALYET
UYGULAMA FAALYET
Verilenler:
Tavan boyutlar: 2.00 x 2.00 x 0.20 metre
stenenler:
lem Basamaklar
neriler
Uygulama yaplacak olan al levha asma tavann nasl bir
tavana monte edileceini tespit ediniz.
Tavann betonarme, ahap, elik ya da asmolen bir
deme mi olacan ve tavanda deiken ykseklikler
olup olmadn (kot farkll) tespit ediniz.
Uygulamas yaplacak olan al levha asma tavann yerden
ne kadar yksek olacana dikkat edilmelidir. Kotun
Yzey tehisi yapnz.
tanmasna zen gsterilmelidir. Kot yanl tandnda
Kot ve l alnz.
tavanda gze ho gelmeyen erilikler olabilir.
Tayc
Tayc konstrksiyonun montajn yaparken nceden
konstrksiyonun
hazrlayacaz montaj planlarna ve al levha ile asma
montajn yapnz.
tavan yapm i srasna uyunuz.
Al
levhalarn Al levhalarn montaj yaplrken dikkat edilmesi gereken
montajn yapnz.
noktalardan biri de duvarlarn birbirine dik olup
Derzlere file ekiniz.
olmaddr. Duvarlarn birbirine dik olup olmadna gre
al levha montaj deikenlik gsterir (bk. 1.4.17 Al
Levha ile Kaplama).
Al levhalarn montaj bittikten sonra arada kalan derzlere
doldurulacak olan derz dolgu allarnn al levhay daha
iyi tutmas ve kuruyunca atlamamas iin derzlere
ekeceiniz derz band (file) iini dikkatli bir biimde
yapnz.
23
KONTROL LSTES
Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz beceriler iin
Evet, kazanamadnz beceriler iin Hayr kutucuuna (X) iareti koyarak kendinizi
deerlendiriniz.
Deerlendirme ltleri
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
EvetHayr
DEERLENDRME
Deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz.
Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Btn cevaplarnz
Evet ise lme ve Deerlendirmeye geiniz.
24
LME VE DEERLENDRME
LME VE DEERLENDRME
Aadaki sorular dikkatlice okuyunuz ve doru seenei iaretleyiniz.
1.
2.
3.
4.
5.
D) % 15
6.
7.
Asma tavan kotunun belirlenmesinde hangi profilin alt kotu tavan yzeyine
iaretlenir?
A) U profili
B) L profili
C) Ana profil
D) Tali profil
8.
9.
10.
DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap
verirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz.
Cevaplarnzn tm doru ise bir sonraki renme faaliyetine geiniz.
25
RENME FAALYET-2
RENME FAALYET-2
AMA
Bu faaliyette verilen bilgiler dorultusunda, gerekli ortam salandnda al levha ile
duvar giydirme yapabileceksiniz.
ARATIRMA
2.1.1. Tanm
Yapda bulunan duvara metal iskelet zerine vida yardm ile veya mevcut duvara al
yardm ile al levhalarn birletirilmesiyle oluan duvara giydirme al duvar denir (ekil
2.1, ekil 2.2).
26
2.1.2. eitleri
eitleri uygulama ekline gre deiir. Bunlar:
Metal iskeletli giydirme duvarlar: Mevcut hlde bulunan tula, briket, ahap,
beton, betonarme vb. duvarlarn zerine metalden yaplan tayc iskelet
zerine al levhalarn monte edilmesi ile yaplr.
Yaptrma giydirme duvarlar: Mevcut hlde bulunan tula, briket, ahap, beton,
betonarme vb. duvarlarn zerine zel olarak retilmi yaptrma als ile al
levhalarn duvara monte edilmesiyle yaplr.
Konutlar
ve alveri merkezleri
Oteller, moteller, pansiyonlar
Hastaneler
Sinema ve tiyatro salonlar, gsteri merkezleri
Konservatuvarlar ve kayt stdyolar
Ses ve s yaltm istene ortamlar
Onarm ve yenileme yaplan binalar
27
Bunun yan sra yukarda zellikleri yazl olan al levhalarn gze ho grnmesi
amacyla fabrikalarda desenli olarak retilenleri de vardr (ekil 2.3).
L= 3 m
TC profili
L= 3 m
Dbel-vida
Agraf (kopa)
Lkanat = 7 - 12 - 20 cm
Borazan vida
Delikli ke profili
28
Derz band
Al levhalar
derzler iin
arasnda
kalan
Derz band
Al levhalar
derzler iin
arasnda
kalan
1. Al levha
2. TU profili
3. TC profili
4. Ses yaltm band
5. Dbel vida
6. Agraf
7. Borazan vida
8. Derz band
9. Derz dolgu als
10. Yaltm malzemesi
11. Delikli ke profili
ekil 2.4a: Metal iskeletli giydirme duvar yardmc malzemeleri
29
1. Al levha
2. Yaptrma als
3. Derz band
4. Derz dolgu als
Al levha ile giydirme duvar yaplmasnda uyulmas gereken baz snr deer lleri
vardr. Bu snr deer lleri yapacamz giydirme duvarn metal iskeletinin emniyet
snrlar iinde kalarak al levha montajnda veya daha sonra deforme olmamas, dar ve
ie doru eilmemesi ve gmelere sebep olmamas iin uyulmas gereken en nemli
kurallardr (ekil 2.5).
METAL SKELETL GYDRME DUVAR SINIR DEERLER
h
Agraflar aras en fazla mesafe
GYDRME
DUVAR TP
C- PROFL
TP
ift skeletli
27x60x27
1,25 m
30
1,40 m
31
Al levha
1,05 m
2,10 m
TU profili
0,90 m
TC profili
2,30 m
1m
Dbel - Vida
2 adet
Agraf
1 adet
12 adet
3 adet
12 adet
1,5 m
Derz band
Derz dolgu als
Saten perdah als
0,400 kg
1 kg/ m
1,05 m
Yukarda hesab yaplan ller metal iskeletli giydirme duvarlar iindir. Hesaplarda
tablonun stnde belirtildii gibi % 5 fire hesaba katlmtr. 50 m duvar montaj
yapacamz dnrsek 1 m iin yukardaki tabloda verilen lleri 50 ile arparz.
rnek:
TU profili
= 0,90 m x 50 = 45,00 m
TC profili
= 2,30 m x 50 = 135,00 m
32
Derz dolgusu
= 0,400 kg x 50 = 20 kg
Al ile yaplan giydirme duvar montaj malzeme analizini iki tablo hlinde verebiliriz.
Sarfiyat tablosu ve malzeme analiz tablosu olarak. Bunun nedeni ise montaj esnasnda
kullanlan alnn, kullanld duvar yzeyine gre deikenlik gstermesidir.
SARFYAT TABLOSU
Yaptrma Als Sarfiyat
Yzey Tipi
Miktar (kg/ m)
1,5 2,0
1,5 2,0
2,0 2,5
2,5 3,0
3,0 4,0
(1) Tula iiliinin kalitesine gre, sarfiyat 5 kg/ mye kadar kabilir.
1,05 m
Yaptrma Als
Derz Band
1,5 m
1m
Dbel - Vida
Saten Perdah Als
Ke Profili (Ke Band)
0,400 kg
1 kg/ m
33
levha ile metal iskeletli giydirme duvar yapma i sras aada verilmitir.
34
35
Ses yaltm bantlar profiller sabitlenmeden nce profillerin altna yerletirilir (ekil
2.8).
36
Giydirme duvar ile yap duvar arasndaki uzakla gre seilen uygun agraflar,
dbel ve vida kullanlarak duvara sabitlenir.
Uzun agraflar kanatlarnn iki yana kvrlmas ile istenilen uzakla gre
ayarlanr (ekil 2.11).
37
38
39
40
2.4.1.9. Vidalama
41
42
43
Bunlar unutmaynz:
Deme ve tavana TU profillerini sabitleyiniz.
Kelerde ke profili ya da ke band kullannz.
Islak hacimlerde TU profillerinin altna plastik nem koruyucu seriniz.
44
45
46
Yaptrma als harc hazrlanrken temiz bir kaba su konur. Daha sonra yaptrma
als su yzeyinin tamamn rtecek ekilde suyun zerine serpilir. Bu ilemden sonra birka
dakika beklenir (ekil 2.29).
47
Yaptrma als mineral ynl bir al levha zerine yaplacaksa yaplmadan nce 30
cm arayla eritler hlinde yaptrma als srlebilir (ekil 2.32).
Daha sonra yaptrma harc ile panel eni dorultusunda en az 4 bek olacak ekilde
boyu dorultusunda 30ar cm arayla panel arkasna uygulanr (ekil 2.33).
48
49
50
Yaptrma als ile giydirme duvar yapmnda, duvar ke birleimleri ekil 2.39da
grld gibi olmaldr.
Bunlar unutmaynz:
51
UYGULAMA FAALYET
UYGULAMA FAALYET
Verilenler:
Duvar uzunluu: 2.00 metre
Duvar ykseklii: 2.10 metre
stenenler:
Duvar dzlemi
birlemelerinde ke
Derzlere file ekiniz.
birleim noktalarna dikkat ediniz.
52
KONTROL LSTES
Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz beceriler iin
Evet, kazanamadnz beceriler iin Hayr kutucuuna (X) iareti koyarak kendinizi
deerlendiriniz.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
Deerlendirme ltleri
Evet
Al levha eidini setiniz mi?
Al levha ile duvar giydirme uygulama eidini setiniz mi?
Malzeme analizini yaptnz m?
Duvarn kotunun hesabn ve dzgnlnn kontroln yaptnz
m?
Profilleri hazrladnz m?
U profillerini sabitlediniz mi?
Agraflar sabitlediniz mi?
C profillerini sabitlediniz mi?
Yaplacaksa tesisat ve yaltm dediniz mi?
Al levhalar lsne uygun kestiniz mi?
Al levhalar yerine yerletirip vidaladnz m?
Ke birleim detayna dikkat ettiniz mi?
Derz bandn ektiniz mi?
Hayr
DEERLENDRME
Deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz.
Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Btn cevaplarnz
Evet ise lme ve Deerlendirmeye geiniz.
53
LME VE DEERLENDRME
LME VE DEERLENDRME
Aadaki sorular dikkatlice okuyunuz ve doru seenei iaretleyiniz.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap
verirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz.
Cevaplarnzn tm doru ise bir sonraki renme faaliyetine geiniz.
54
RENME FAALYET-3
RENME FAALYET-3
AMA
Bu faaliyette verilen bilgiler dorultusunda, gerekli ortam salandnda al levha ile
yer deme sistemlerini kuralna uygun yapabileceksiniz.
ARATIRMA
3.1.1. Tanm
Yapda mevcut bulunan tesviye betonun atlm veya bims ile tesviye edilmi
demenin zerine veya asma katlarda al levha ile yaplan yer demesine denir (ekil 3.1,
3.2, 3.3).
55
3.1.2. eitleri
eitleri uyguland demenin zerine direkt uygulanmasna veya asma tavana
metal tayc iskelet yaplmasna gre deiir. Bunlar:
56
Konutlar
Ofis ve ynetim binalar
ve alveri merkezleri
Oteller, moteller, pansiyonlar
Hastaneler
Sinema ve tiyatro salonlar, gsteri merkezleri
Konservatuvarlar ve kayt stdyolar
Ses ve s yaltm istenen ortamlar
Onarm ve yenileme yaplan binalar
Konutlar
Ofis ve ynetim binalar
ve alveri merkezleri
Konservatuvarlar ve kayt stdyolar
Ses ve s yaltm istenen ortamlar
Onarm ve yenileme yaplan binalar
57
ift katl kompozit al levha: zellikleri ift katl al levha ile ayndr. Ek
olarak fabrikalarda al levhann altna birletirilmi olarak sese ve sya kar
yaltm salayan malzeme birleik olarak imal edilir. 10 mm kalnlnda ta
yn, kae ta yn (kae: kee eklinde sktrlm) yaltm malzemesi olarak
ilave edilir. En ok alttan stmal yerlerde tercih edilir. D ykseklii artm olur
(ekil 3.6).
58
Borazan vida
Bims
Al levha
yaptrcs
Al levhalarn kenarlarndan
birbirine
yaptrlmas
iin
kullanlr.
Derz band
Al levhalar arasnda
derzler iin kullanlr.
kalan
DU profili
TC profili
L= 3 m
59
Dbel-vida
Borazan vida
Al levha
yaptrcs
Al levhalarn kenarlarndan
birbirine
yaptrlmas
iin
kullanlr.
Derz band
Al levhalar arasnda
derzler iin kullanlr.
kalan
3.3.1. Al Levha ile Tesviye Betonu Atlm Deme zerine Yer Demesi
Yapm Sras
Tesviye betonu atlm deme zerine yer demesi yapm ikiye ayrlmaktadr:
60
3.3.1.2. Tesviye Betonu zerine Bims Serilerek Yer Demesi Yapma Sras
Tesviye betonu atlm demenin zerine bims serilerek uygulama yaplr. sras
yledir:
61
Zemin kotu belirlenmesi iki eittir. Yer demesi yaplacak olan alan ok geni ve
alandan su terazisi ile l almak ok zor ise nivo aleti kurularak zemin kotu llr. Su
terazisi ile l alnabilecek yerlerde su terazisi ile kot belirlenir. Kot belirlenirken duvar
zerinde yerden yaklak olarak 1 m ykseklie bir iaret konur ve bu iaret su terazisi veya
nivo ile btn duvar kelerine tanr. Daha sonra metre yardm ile aaya doru tanr.
Ve zemin kotu belirlenir.
Zemin kotu kontrol edilip belirlendikten sonra deme zerine tesviye yaplmam ise
zemin tesviye betonu ile tesviye edilir. Tesviye yaplm ve dzgn deilse zemin yeniden
tesviye edilir. Tesviye yaplrken nceden bilinmesi gereken zeminde eim olup olmaddr.
Zeminde eim varsa eimin ne kadar olaca ve hangi yne olacann bilinmesi gerekir.
62
ift katl al levha denecek ise al levhalar yine kap tarafndan aralarnda boluk
kalmayacak ekilde al levhalarn kelerinde bulunan ksmlara al levha yaptrcs
srlr ve aralarnda boluk kalmayacak ekilde birletirilir (ekil 3.10).
63
Birinci kat dendikten sonra al levhalar ikinci katta artmal olarak denir. lk
sraya denen al levhalarn derzinden en az 25 cm artmal olarak derz oluturulmaldr.
Kesien derzler ve alnda derz olmaldr. Daha sonra vida ile al levhalar yere vidalanr
(ekil 3.11).
Tek kat veya iki kat al levha dendikten sonra derz aralar derz dolgu malzemesiyle
doldurulur. Duvar ile al levhalar arasnda kalan derz boluklar silikon ile doldurulur.
Silikon malzemesinin esnek olmas ve su geirmezlik gibi zellikleri sonradan meydana
gelecek atlamalar nler ve al levha altlarnn nemlenmesini nler (ekil 3.12).
64
Zemin kaplamas iin al levhann zerine ara yap elaman yaklak olarak 3 mm
kalnlnda srlr. Al levha ile zerine kaplanacak olan seramik, mermer vb.
malzemelerin ayr ayr almalarnn, sonradan oluacak olan atlaklarn ve problemlerin
nlenmesi iin uygulanr (ekil 3.13).
3.4.1.2. Tesviye Betonu zerine Bims Serilerek Yer Demesi Yaplmas
Tesviye betonu atlm demenin zerine dzgn bir ekilde bimsin serilip
sktrldktan sonra zerine al levhann denmesi ile yaplr. Yksek derecede s ve ses
yaltm salar.
Zemin kotu belirlenmesi iki eittir. Yer demesi yaplacak olan alan ok geni ve su
terazisi ile l almak ok zor ise nivo aleti kurularak zemin kotu llr. Su terazisi ile l
alnabilecek yerlerde su terazisi ile kot belirlenir. Kot belirlenirken duvar zerinde yerden
yaklak olarak 1 m ykseklie bir iaret konur ve bu iaret su terazisi veya nivo ile btn
duvar kelerine tanr. Daha sonra metre yardm ile aaya doru tanr ve zemin kotu
belirlenir (ekil 3.14).
65
Zemin kotu kontrol edilip belirlendikten sonra, deme zerine tesviye yaplmam ise
direkt demenin zerine, zemin zerine tesviye yaplm ise tesviye betonunun zerine bims
serilir. Duvar zerine belirlenen bims st seviye kotlarna uygun olarak yerletirilen
mastarlar gen ayakl ayarlarla teraziye alnr ve su terazisiyle kontrol edilir. ki mastar
aras mesafe en fazla 240 cm olmaldr (ekil 3.15).
Teraziye alnan mastarlarn arasna bims dzgn bir ekilde mastarlarn zerinden 1
ila 2 cm yksek olacak ekilde serilir. Bims mastarlardan ok yksek serilmemelidir.
Mastarla dzeltme yaplrken mastar zerinden tamalar olacandan yeniden mastar ekmek
gerekir (ekil 3.16).
66
Bims serildikten sonra mastarla dzeltme ilemi yaplr. Bu ilem srasnda, gen
ayar ayaklarnn aralarndaki mesafenin 150 cmden fazla olmamas gerekir. Eer 150
cmden fazla olursa ayar mastarlar eilebilir ve tesviye dzgn olmaz. Daha sonra bims
sktrlr (ekil 3.17).
Zemine ikinci kat al levha serilmesi iin tesviye betonu zerine al levha
yerletirilmesi konusunda ikinci kat al levha yerletirilmesi ile ayndr.
Bunun iin 3.4.1.1.5. numaral konuya baknz (ekil 3.11).
Duvar kelerine silikon sklmas tesviye betonu zerine yaplan al levha
silikon sklmas ile ayndr. Bunun iin 3.4.1.1.6 numaral konuya baknz
(ekil 3.12).
67
Zemin kaplamas iin ara eleman srlmesi konusu tesviye betonu zerine yer
demesi yerletirilmesi ile ayndr. Bunun iin 3.4.1.1.7 numaral konuya
baknz (ekil 3.13).
68
Yaplacak olan asma katta yer demesinden nce tavan demesinin montaj yaplr.
Bunun nedeni deme iine yerletirilecek yaltm malzemelerinin rahata yerletirilmesidir.
Al levhalar asma kat tavanna yerletirilirken tek kat al levha kullanlacaksa vida aral
20 cm olmaldr. ift kat al levha kullanlacaksa ilk kata 60 cm, ikinci kata al levha
montajnda 20 cm ara ile vida atlmaldr (ekil 3.20).
69
70
UYGULAMA FAALYET
UYGULAMA FAALYET
Verilenler:
Taban deme boyutlar: 2.00 x 2.00 metre
stenenler:
lem Basamaklar
neriler
Uygulamas yaplacak olan al levha yer demesinin
nasl bir demeye montaj yaplacan tespit ediniz.
Deme (betonarme mi, ahap m, elik mi)
zelliinin bilinmesi gerekir. Demede deiken
ykseklikler var m? Tespitini yapnz.
Uygulamas yaplacak olan al levha yer demesinin
ne olduunu (tesviye betonu veya bims) belirleyiniz.
Kullanlacak olan al levhann normal veya yaltml
olduunu tespit ediniz. Buna gre yer demesi kotu
belirleyiniz.
Yzey tehisi yapnz.
Yer demesi yaplrken duvarlarda boyal rp ipi ile
Kot ve l alnz.
alnan kotu dzgn taynz.
Konstrksiyonun montajn
Konstrksiyonun montajn yaparken nceden
yapnz.
hazrlayacaz montaj planlarna ve al levha ile asma
Al levhalarn montajn
kat yer demesi yapm i srasna uyunuz.
yapnz.
Al levhalarn montaj yaplrken al levhann, tek
katl veya ift katl olup olmadna dikkat
edilmelidir. ift katl ise al levha yaptrcsnn
dzgn srlp srlmediine ve al levhalar
yerletirilirken aralarnda boluk kalp kalmadna
dikkat edilmelidir. Yer demesi yaplrken profiller
arasna yerletirilecek olan al levhalarn kesimi
hassasiyetle
yaplmaldr.
Duvar
dzlemi
birlemelerinde ke birleim noktalarna
dikkat
ediniz.
71
KONTROL LSTES
Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz beceriler iin
Evet, kazanamadnz beceriler iin Hayr kutucuuna (X) iareti koyarak kendinizi
deerlendiriniz.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Deerlendirme ltleri
Al levha yer demelerinin yaplaca zemini belirlediniz
mi?
Zemin kotunu belirlediniz mi?
Zemin stnn tesviyesini yaptnz m?
Zemine yap folyosu serdiniz mi?
Al levha yer demelerini yerletirdiniz mi?
kinci kat al levha yer demesini yerletirdiniz mi?
Kelere silikon sktnz m?
Zemin kaplamas iin ara yap elemann srdnz m?
Bims serilecek demeler iin zemin st tesviyesinden sonra
zemine bims serdiniz mi?
Deme yaplrken bims zerinde iz kalmamas iin geni al
levha paras veya ahap levhalar koydunuz mu?
Evet
Hayr
DEERLENDRME
Deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz.
Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Btn cevaplarnz
Evet ise lme ve Deerlendirmeye geiniz.
72
LME VE DEERLENDRME
LME VE DEERLENDRME
Aadaki sorular dikkatlice okuyunuz ve doru seenei iaretleyiniz.
1.
2.
3.
Aadakilerden hangisi al levha reticilerinin imal ettii piyasada bulunan tek katl
al levha D kalnl lsdr?
A) 14 mm
B) 18 mm
C) 22 mm
D) 26 mm
4.
5.
DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap
verirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz.
Cevaplarnzn tm doru ise Modl Deerlendirmeye geiniz.
73
MODL DEERLENDRME
MODL DEERLENDRME
Aada hazrlanan performans testine gre, kendinizin veya arkadanzn hazrlad
al levha ile asma tavan - al levha ile duvar giydirme - al levha ile yer deme
ilemlerini teknik bilgi ve beceri ynnden deerlendiriniz.
Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz beceriler iin
Evet, kazanamadnz beceriler iin Hayr kutucuuna (X) iareti koyarak kendinizi
deerlendiriniz.
Deerlendirme ltleri
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
74
Evet
Hayr
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
DEERLENDRME
Deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz.
Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Btn cevaplarnz
Evet ise lme ve Deerlendirmeye geiniz.
75
2.
3.
4.
5.
6.
Aadakilerden hangisi al levha reticilerinin imal ettii piyasada bulunan tek katl
al levha D kalnl lsdr?
A) 12 mm
B) 14 mm
C) 16 mm
D) 18 mm
7.
8.
9.
Aadakilerden hangisi metal iskeletli giydirme duvarda U profili vidalama
araldr?
A) 20 cmB) 40cm
C) 60 cm
D) 80 cm
10. Al ile yaptrma giydirme duvarda kullanlan yaptrma alsnn kullanm sresi
yaklak ne kadardr?
A) 45 dakika B) 40 dakika C) 35 dakika D) 30 dakika
76
DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap
verirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz.
Cevaplarnzn tm doru ise bir sonraki modle gemek iin retmeninize bavurunuz.
77
CEVAP ANAHTARI
CEVAP ANAHTARLARI
RENME FAALYET-1N CEVAP ANAHTARI
1
10
78
10
79
KAYNAKA
KAYNAKA
OYMAEL Sabit, Yap Bilgisi Cilt: II Temel Ders Kitab, Mill Eitim
Basmevi, stanbul, 2003.
80