You are on page 1of 79

Programacins

2015 - 2016
1 Primaria
CIENCIAS NATURAIS

Cod.: 32015165 - R/ Castieiro 1, 32620 Laza (Ourense) - Tel. Fax.: 988 42 20 14


e-mail:ceip.castinheiro@edu.xunta.es - web: centros.edu.xunta.es/ceipocastineiro
1

UNIDADE 1. O noso corpo


OBXECTIVOS CURRICULARES
b) Desenvolver hbitos de traballo individual e de equipo, de esforzo e de
responsabilidade no estudo, as como actitudes de confianza en si mesmo,
sentido crtico, iniciativa persoal, curiosidade, interese e creatividade na
aprendizaxe, e esprito emprendedor.
e) Coecer e utilizar de forma apropiada a lingua galega e a lingua castel, e
desenvolver hbitos de lectura en ambas as das linguas.

h) Coecer os aspectos fundamentais das Ciencias da Natureza, das Ciencias


Sociais, da Xeografa, da Historia e da Cultura con especial atencin aos
relacionados e vinculados con Galicia.
k) Valorar a hixiene e a sade, aceptar o propio corpo e o das demais persoas,
respectar as diferenzas e utilizar a educacin fsica e o deporte como medios
para favorecer o desenvolvemento persoal e social.

PUNTO DE PARTIDA DA UNIDADE

Enfoque da unidade. Nesta unidade os alumnos coecern as partes do


corpo e da cara, identificarn as principais articulacins e movementos do
corpo e desenvolvern a sa lateralidade; a travs do estudo dos rganos e
dos sentidos aprendern a valorar as persoas con discapacidades sensoriais
e a ser tolerantes. Escoller a roupa axeitada desenvolver o seu sentido da
iniciativa e a capacidade de relacin.

O que os alumnos xa coecen. Os alumnos coecen as partes da cara e


que o corpo pode moverse.

Previsin de dificultades. posible que existan algunhas dificultades para


diferenciar a mano dereita da esquerda ou que lles custe discriminar as
calidades que perciben polos rganos dos sentidos.

TEMPORALIZACIN: mes de outubro


CONTIDOS
CONTIDOS CURRICULARES DA ETAPA
BLOQUE 1. INICIACIN ACTIVIDADE
CIENTFICA

Aproximacin experimental a algunhas


cuestins.

Procura, seleccin e organizacin de informacin a


partir de textos e imaxes sinxelos para completar as
sas actividades e responder a preguntas.

Comunicacin oral e escrita de informacin recollida


de textos e imaxes simples para demostrar a sa
comprensin.

Lectura de textos propios da rea.


Utilizacin das tecnoloxas da informacin e da
comunicacin para buscar e seleccionar
informacin, simular procesos e presentar
conclusins.

CONTIDOS DA UNIDADE

Manifestacin de certa autonoma na execucin de


accins e tarefas sinxelas.

Utilizacin do vocabulario adquirido nas sas


exposicins e traballos da clase.

Realizacin de pequenos proxectos de


investigacin, reflexin e obtencin de datos.

Traballo individual e en grupo.

CRITERIOS DE AVALIACIN CURRICULARES


B1-1. Obter informacin relevante sobre feitos ou
fenmenos previamente delimitados, facendo predicins
sobre sucesos naturais, integrando datos de observacin
directa e indirecta a partir da consulta de fontes directas e
indirectas e comunicando os resultados.
B1-2. Establecer conxecturas tanto respecto de sucesos
que ocorren de forma natural coma sobre os que ocorren
cando se provocan, a travs dun experimento ou dunha
experiencia.
B1-3. Comunicar de forma oral e escrita os resultados
presentndoos con apoios grficos.
B1-5. Realizar proxectos e presentar informes.

CONTIDOS
CONTIDOS CURRICULARES DA ETAPA

CONTIDOS DA UNIDADE

As partes da cara e as sas expresins.

As principais partes do corpo: cabeza, tronco e


extremidades (articulacins).

As funcins vitais na especie humana: funcin


de relacin (rganos dos sentidos, sistema
nervioso, aparello locomotor).

A lateralidade: man esquerda e dereita.

Recoecemento, localizacin e descricin das


partes do corpo mis representativas.

Sade e enfermidade.

Coecemento de si mesmo. A identidade e a


autonoma persoal. A relacin cos demais.

Identificacin das principais articulacins do corpo e


explicacin da sa funcin motora.

Relacin de cada sentido coa parte do corpo que lle


corresponde e as sas funcins en distintas
situacins cotis.

Identificacin de emocins segundo diferentes


expresins faciais.

Clasificacin de obxectos atendendo a varias


caractersticas perceptibles polos cinco sentidos.

Aprecio e respecto polas igualdades e as diferenzas


entre as persoas.

Valoracin do esforzo e do afn de superacin que


teen as persoas que padecen algunha
discapacidade sensitiva.

Interese por seleccionar a vestimenta adecuada


tendo en conta o tempo atmosfrico e as diferentes
actividades que se van realizar.

BLOQUE 2. O SER HUMANO E A SADE


O corpo humano e o seu funcionamento.
Anatoma e fisioloxa. Aparellos e sistemas.

CRITERIOS DE AVALIACIN CURRICULARES


B2-1. Identificar e localizar os principais rganos implicados
na realizacin das funcins vitais do corpo humano,
establecendo algunhas relacins fundamentais entre elas e
determinados hbitos de sade.
B2-2. Coecer o funcionamento do corpo humano, en canto
a clulas, tecidos, rganos, aparellos, sistemas: a sa
localizacin, forma, estrutura, funcins, coidados, etc.
B2-3. Relacionar determinadas prcticas de vida co
adecuado funcionamento do corpo, adoptando estilos de
vida saudables, sabendo as repercusins para a sade do
seu modo de vida.

BLOQUE 1. INICIACIN ACTIVIDADE CIENTFICA


CRITERIOS DE AVALIACIN
CURRICULARES
B1-1. Obter informacin relevante sobre
feitos ou fenmenos previamente
delimitados, facendo predicins sobre
sucesos naturais, integrando datos de
observacin directa e indirecta a partir da
consulta de fontes directas e indirectas e
comunicando os resultados.

INDICADORES DE LOGRO

ESTNDARES DE APRENDIZAXE
B1-1.1. Busca, selecciona e organiza informacin
concreta e relevante, analzaa, obtn conclusins,
reflexiona sobre o proceso seguido e comuncao
oralmente e/ou por escrito.

Busca, selecciona e organiza informacin a


partir de textos e imaxes para completar as
sas actividades e responder preguntas.

COMPETENCIAS

CL
AA

B1-2. Establecer conxecturas tanto


respecto de sucesos que ocorren de
forma natural coma sobre os que
ocorren cando se provocan, a travs dun
experimento ou dunha experiencia.

B1.2.1. Manifesta autonoma na planificacin e


execucin de accins e tarefas e ten iniciativa na toma
de decisins.

B1-3. Comunicar de forma oral e escrita


os resultados obtidos tras a realizacin
de diversas experiencias presentndoos
con apoios grficos.

B1-3.1. Utiliza, de maneira adecuada, o vocabulario


correspondente a cada un dos bloques de contidos.

Utiliza o vocabulario adquirido sobre o corpo


humano nas sas exposicins e traballos da
clase.

B1-3.2. Expn oralmente, de forma clara e ordenada,


contidos relacionados coa rea manifestando a
comprensin de textos orais e/ou escritos.

Expn oralmente, de forma clara e


ordenada, contidos relacionados coa
unidade, que manifesten a comprensin de
textos orais e/ou escritos.

CL

B1-5. Realizar proxectos e presentar


informes.

B1-5.2. Realiza un proxecto, traballando de forma


individual ou en equipo e presenta un informe,
utilizando soporte papel e/ou dixital, recollendo
informacin de diferentes fontes (directas, libros,
Internet), con distintos medios e comunicando de forma
oral a experiencia realizada, apoindose en imaxes e
textos escritos.

Realiza pequenos proxectos sobre a roupa


adecuada segundo a actividade realizada,
seguindo as fases de identificacin do
obxectivo, planificacin e elaboracin.

CL

Manifesta autonoma na planificacin e


execucin de accins e tarefas e ten
iniciativa na toma de decisins.

IE

CMCT
AA
IE
CD

BLOQUE 2. O SER HUMANO E A SADE


CRITERIOS DE AVALIACIN
CURRICULARES
B2-1. Identificar e localizar os principais
rganos implicados na realizacin das
funcins vitais do corpo humano,
establecendo algunhas relacins
fundamentais entre elas e determinados
hbitos de sade.

INDICADORES DE LOGRO

ESTNDARES DE APRENDIZAXE
B2-1.1. Identifica e localiza os principais rganos
implicados na realizacin das funcins vitais do corpo
humano: relacin (rganos dos sentidos, aparello
locomotor).

B2-2. Coecer o funcionamento do


corpo humano, en canto a clulas,
tecidos, rganos, aparellos, sistemas: a
sa localizacin, forma, estrutura,
funcins, coidados, etc.

B2-2.1. Identifica as principais caractersticas das


funcins vitais do ser humano.

B2-3. Relacionar determinadas prcticas


de vida co adecuado funcionamento do
corpo, adoptando estilos de vida
saudables, sabendo as repercusins
para a sade do seu modo de vida.

B2-3.3. Identifica e adopta hbitos de hixiene, coidado


e descanso.

Comprende a necesidade de coidado do


corpo humano para sentirse saudable.

B2-3.8. Identifica emocins e sentimentos propios, dos


seus compaeiros e dos adultos, manifestando
condutas empticas.

Recoece as sas propias emocins e as


dos demais; capaz de poerse no lugar
dos compaeiros, comprender a sa
situacin e sentir empata con eles.

B2-3.12. Manifesta autonoma na planificacin e


execucin de accins e tarefas e desenvolve iniciativa
na toma de decisins, identificando os criterios e as
consecuencias das decisins tomadas.

Recoece e nomea as principais partes do


corpo, as como as principais articulacins e
os seus movementos; identifica os rganos
dos sentidos e relacinaos coa parte do
corpo na que se encontran.
Describe as funcins dos rganos dos
sentidos e das principais articulacins e
localiza as partes do corpo humano e da
cara; explica as informacins que
proporcionan os sentidos sobre o medio.

COMPETENCIAS

CMCT

CL
CMCT

CMCT
CSC
IE

Adquire progresiva autonoma na toma de


decisins e realiza as tarefas de forma
reflexiva e con iniciativa.

OUTROS ELEMENTOS DA PROGRAMACIN


MODELOS METODOLXICOS

ORIENTACINS
METODOLXICAS

PRINCIPIOS METODOLXICOS

AGRUPAMENTO

Modelo discursivo/expositivo.

Actividade e experimentacin.

Tarefas individuais.

Modelo experiencial.

Participacin.

Agrupamento flexible.

Obradoiros.

Motivacin.

Parellas.

Aprendizaxe cooperativa.

Personalizacin.

Pequeno grupo.

Traballo por tarefas.

Inclusin.

Gran grupo.

Traballo por proxectos.

Interaccin.

Grupo interclase.

Outros.

Significatividade.

Outros.

Funcionalidade.
Globalizacin.
Avaliacin formativa.
Outros.

PROCEDEMENTOS DE AVALIACIN

RECURSOS PARA
A AVALIACIN

INSTRUMENTOS PARA A AVALIACIN

SISTEMA DE CUALIFICACIN

Observacin directa do traballo diario.

Observacin directa.

Cualificacin cuantitativa:

Anlise e valoracin de tarefas


especialmente creadas para a avaliacin.

Elemento de diagnstico: rbrica da


unidade.

Valoracin cuantitativa do avance


individual (cualificacins).

Avaliacin de contidos, proba


correspondente unidade.

Valoracin cualitativa do avance


individual (anotacins e puntualizacins).

Avaliacin por competencias, proba


correspondente unidade.

Valoracin cuantitativa do avance


colectivo.

Outros documentos grficos ou textuais.

Valoracin cualitativa do avance


colectivo.
Outros.

Debates e intervencins.

Representacins e dramatizacins.

Cualificacin cualitativa: ter como clave


para o diagnstico a rbrica correspondente
unidade.

Elaboracins multimedia.

Probas de avaliacin por


competencias.

Observacin directa.

Proxectos persoais ou de grupo.

Outros.

MELLORA

OUTRAS MEDIDAS DE ATENCIN DIVERSIDADE

Programa de mellora do proxecto de


Ensinanza individualizada correspondente
unidade.

Programa de ampliacin do proxecto de Ensinanza individualizada correspondente


unidade.

Actividades de ampliacin propostas na gua didctica.

Actividades de reforzo propostas na gua


didctica.

LibroMedia de 1. curso de Educacin Primaria, actividades e recursos.

ENSINANZA
INDIVIDUALIZADA

TRABALLO
COOPERATIVO

Proba de avaliacin de contidos, cada


actividade cualificarase con 1 punto se se
resolveu correctamente. No caso de que a
resolucin non sexa errnea, pero sexa
incompleta ou falte algn elemento
esencial, pdese valorar con 0,5 puntos.
As, a cualificacin mxima da proba ser
de 10 puntos. A avaliacin inicial
cualificarase do mesmo modo.

Proxecto correspondente ao primeiro trimestre: O libro das mans. Proxecto social: Unha escola mis limpa.

ACTIVIDADES
COMPLEMENTARIAS

Actividades complementarias do material Recursos complementarios de 1. curso:


Programa plurilinge de Ciencias da Natureza: Our sense organs.

Comprensin lectora. Leo e comprendo: Somos iguais, somos diferentes (pxina 12).
Expresin oral e escrita. As partes da cara (pxina 7); as articulacins (pxina 9); os sentidos (pxina 14).
CONTIDOS
TRANSVERSAIS

Comunicacin audiovisual. A cara (pxina 7); as partes do corpo (pxina 9); e os cinco sentidos (pxina 10).
Emprendemento. Escollo a roupa adecuada (pxina 13).
Educacin cvica e constitucional. Dificultades sensoriais (pxina 12).

Outras suxestins de lectura:


PLAN DE FOMENTO
DA LECTURA

A nave dos libros 1.

Lecturas de aqu e de acol 1.

Identificar e nomear persoas, animais ou cousas.


Describir algo mediante a enumeracin do que contn.
PROXECTO
LINGSTICO

Responder cuestins como:


Que ? Quen ?
Que ten? Que hai?

EDUCACIN
EN VALORES

Poerse no lugar dos demais (pxina 12).

UTILIZACIN
DAS TIC

LibroMedia de 1.. Actividades e recursos correspondentes unidade.

10

UNIDADE 2. Coidamos a nosa sade


OBXECTIVOS CURRICULARES
b) Desenvolver hbitos de traballo individual e de equipo, de esforzo e de
responsabilidade no estudo, as como actitudes de confianza en si mesmo,
sentido crtico, iniciativa persoal, curiosidade, interese e creatividade na
aprendizaxe, e esprito emprendedor.
c) Adquirir habilidades para a prevencin e para a resolucin pacfica de
conflitos, que lles permitan desenvolverse con autonoma no mbito familiar e
domstico, as como nos grupos sociais cos que se relacionan.

e) Coecer e utilizar de forma apropiada a lingua galega e a lingua castel, e


desenvolver hbitos de lectura en ambas as das linguas.
h) Coecer os aspectos fundamentais das Ciencias da Natureza, das Ciencias
Sociais, da Xeografa, da Historia e da Cultura con especial atencin aos
relacionados e vinculados con Galicia.
k) Valorar a hixiene e a sade, aceptar o propio corpo e o das demais persoas,
respectar as diferenzas e utilizar a educacin fsica e o deporte como medios
para favorecer o desenvolvemento persoal e social.

PUNTO DE PARTIDA DA UNIDADE

Enfoque da unidade. Unha vez que os nenos coecen aspectos e partes


esenciais do seu corpo, conveniente que saiban a importancia que ten
coidalo e mimalo para conseguir un estado de benestar e ter unha boa sade.
A nosa intencin, polo tanto, crear e inculcar nos alumnos uns hbitos
saudables. Para que estes hbitos se consoliden e permanezan no tempo
necesario que se leve a cabo unha rutina diaria. Os nenos pasan moitas horas
no colexio, polo que un medio ideal para poer en prctica estes hbitos e
promover o exercicio fsico, de maneira que acepten os lmites e as
posibilidades do seu corpo e mostren gusto por coidalo.

O que os alumnos xa coecen. Saben que o noso corpo require duns


coidados diarios dirixidos a fomentar e manter unha boa sade, e coecen as
rutinas e hbitos de hixiene e alimentacin mis bsicos: a limpeza de mans e
cara, comer de forma sa todo tipo de alimentos, etc.

Previsin de dificultades. Pode resultar complicado que os alumnos


comprendan os efectos positivos que desencadea a actividade fsica no noso
corpo, na nosa sade e na nosas capacidades fsicas xa, que eles, ata o
momento, concbeno unicamente como unha actividade de ocio e gozo.

11

TEMPORALIZACIN: mes de novembro


CONTIDOS
CONTIDOS CURRICULARES DA ETAPA

CONTIDOS DA UNIDADE

BLOQUE 1. INICIACIN ACTIVIDADE


CIENTFICA

Procura, anlise e utilizacin de documentos


escritos e imaxes.

Iniciacin actividade cientfica.

Aproximacin experimental a algunhas


cuestins.

Lectura e comprensin de textos explicativos


relacionados cos hbitos saudables para coidar o
corpo.

Lectura de textos propios da rea.

Hbitos de prevencin de enfermidades e


accidentes, na aula e no centro.

Representacin grfica dun contido para demostrar


a asimilacin dun concepto, extraer datos e
responder cuestins.

Tcnicas de estudo e traballo.


Desenvolvemento de hbitos de traballo.
Esforzo e responsabilidade.

Emprego do vocabulario correspondente unidade


traballada nas sas exposicins e traballos da clase.

Exposicin oral argumentada dunha serie de


medidas orientadas prevencin dos accidentes
producidos no mbito escolar.

CRITERIOS DE AVALIACIN CURRICULARES


B1-1. Obter informacin relevante sobre feitos ou
fenmenos previamente delimitados, facendo predicins
sobre sucesos naturais, integrando datos de observacin
directa e indirecta a partir da consulta de fontes directas e
indirectas e comunicando os resultados.
B1-2. Establecer conxecturas tanto respecto de sucesos
que ocorren de forma natural coma sobre os que ocorren
cando se provocan, a travs dun experimento ou dunha
experiencia.
B1-3. Comunicar de forma oral e escrita os resultados
presentndoos con apoios grficos.

12

CONTIDOS
CONTIDOS CURRICULARES DA ETAPA

CONTIDOS DA UNIDADE

BLOQUE 2. O SER HUMANO E A SADE

Os instrumentos mdicos.

O corpo humano e o seu funcionamento.


Anatoma e fisioloxa. Aparellos e sistemas.

Os hbitos saudables: descanso, hixiene,


alimentacin e exercicio.

Hbitos saudables para previr enfermidades. A


conduta responsable. Efectos nocivos do
consumo de alcohol e drogas.

Os obxectos de aseo.

O coidado dos dentes.

A importancia de practicar deporte protexendo o


noso corpo.

Identificacin e descricin das principais rutinas e


hbitos encamiados a coidar o noso corpo e
manter unha boa sade.

Descricin dos hbitos saudables principais


razoando sobre a necesidade do aseo persoal
regular para sentirse san e previr riscos na sade.

Definicin das premisas mis significativas que ter


en conta para levar a cabo unha dieta equilibrada.

Explicacin dalgunhas medidas preventivas dirixidas


a evitar os accidentes escolares.

Exposicin dos distintos tipos de deporte e


exercicios que se poden practicar para manter
unha boa sade.

Adquisicin progresiva de autonoma, iniciativa e


responsabilidade en tarefas cotis relacionadas co
coidado do corpo.

Coecemento de si mesmo. A identidade e a


autonoma persoal. A relacin cos demais.

CRITERIOS DE AVALIACIN CURRICULARES


B2-3. Relacionar determinadas prcticas de vida co
adecuado funcionamento do corpo, adoptando estilos de
vida saudables, sabendo as repercusins para a sade do
seu modo de vida.

13

CONTIDOS
CONTIDOS CURRICULARES DA ETAPA

CONTIDOS DA UNIDADE

Desenvolvemento da capacidade para de recoecer


emocins alleas e poerse na situacin doutras
persoas, apreciando o esforzo e a vontade que
posen os que teen algunha discapacidade e
realizan algn deporte.

Valoracin da relevancia que ten o coidado


adecuado da dentadura.

CRITERIOS DE AVALIACIN CURRICULARES

14

BLOQUE 1. INICIACIN ACTIVIDADE CIENTFICA


CRITERIOS DE AVALIACIN
CURRICULARES
B1-1. Obter informacin relevante sobre
feitos ou fenmenos previamente
delimitados, facendo predicins sobre
sucesos naturais, integrando datos de
observacin directa e indirecta a partir da
consulta de fontes directas e indirectas e
comunicando os resultados.

INDICADORES DE LOGRO

ESTNDARES DE APRENDIZAXE
B1-1.3. Consulta e utiliza documentos escritos, imaxes
e grficos.

Consulta documentos escritos e imaxes para


ampliar a sa informacin sobre o tema
tratado e completar as sas actividades.

COMPETENCIAS

CL
CMCT
AA

B1-2. Establecer conxecturas tanto


respecto de sucesos que ocorren de
forma natural como sobre os que
ocorren cando se provocan, a travs dun
experimento ou dunha experiencia.

B1.2.1. Manifesta autonoma na planificacin e


execucin de accins e tarefas, e ten iniciativa na toma
de decisins.

B1-3. Comunicar de forma oral e escrita


os resultados, presentndoos con apoios
grficos.

B1-3.1. Utiliza, de maneira adecuada, o vocabulario


correspondente a cada un dos bloques de contidos.

Utiliza correctamente o vocabulario adquirido


sobre o coidado do corpo, os hbitos
saudables, tipos de deportes, etc.

B1-3.2. Expn oralmente, de forma clara e ordenada,


contidos relacionados coa rea, manifestando a
comprensin de textos orais e/ou escritos.

Expn oralmente contidos relacionados coa


unidade que manifesten a comprensin de
textos orais e/ou escritos.

Manifesta autonoma na execucin de


tarefas e ten iniciativa na toma de decisins.
IE

CL

15

BLOQUE 2. O SER HUMANO E A SADE


CRITERIOS DE AVALIACIN
CURRICULARES
B2-3. Relacionar determinadas prcticas
de vida co adecuado funcionamento do
corpo, adoptando estilos de vida
saudables, sabendo as repercusins
para a sade do seu modo de vida.

ESTNDARES DE APRENDIZAXE

INDICADORES DE LOGRO

B2-3.2. Identifica e valora hbitos saudables para previr


enfermidades e mantn unha conduta responsable.

Valora a importancia de practicar algn


deporte e mantn unha conduta responsable
co seu propio corpo, protexndoo se
necesario: xeonlleiras, casco, proteccins,
etc.

B2-3.3. Identifica e adopta hbitos de hixiene, coidado


e descanso.

Identifica e practica diariamente hbitos


saudables de hixiene, descanso, exercicio e
alimentacin.

B2-3.4. Coece e explica os principios das dietas


equilibradas, identificando as prcticas saudables para
previr e detectar os riscos para a sade.

Coece as caractersticas fundamentais para


manter unha dieta equilibrada e sa,
valorando especialmente o consumo de
froitas.

B2-3.8. Identifica emocins e sentimentos propios, dos


compaeiros e dos adultos, manifestando condutas
empticas.

Valora o esforzo que realizan persoas con


algunha discapacidade facendo deporte.

B2-3.12. Manifesta autonoma na planificacin e


execucin de accins e tarefas e desenvolve iniciativa
na toma de decisins, identificando os criterios e as
consecuencias das decisins tomadas.

Manifesta certa autonoma na execucin das


tarefas cotis para coidar o corpo e manter
unha boa sade.

COMPETENCIAS

CMCT
SC
AA
IE

16

OUTROS ELEMENTOS DA PROGRAMACIN


MODELOS METODOLXICOS

ORIENTACINS
METODOLXICAS

PRINCIPIOS METODOLXICOS

AGRUPAMENTO

Modelo discursivo/expositivo.

Actividade e experimentacin.

Tarefas individuais.

Modelo experiencial.

Participacin.

Agrupamento flexible.

Obradoiros.

Motivacin.

Parellas.

Aprendizaxe cooperativa.

Personalizacin.

Pequeno grupo.

Traballo por tarefas.

Inclusin.

Gran grupo.

Traballo por proxectos.

Interaccin.

Grupo interclase.

Outros.

Significatividade.

Outros.

Funcionalidade.
Globalizacin.
Avaliacin formativa.
Outros.

17

PROCEDEMENTOS DE AVALIACIN

RECURSOS PARA
A AVALIACIN

INSTRUMENTOS PARA A AVALIACIN

SISTEMA DE CUALIFICACIN

Observacin directa do traballo diario.

Observacin directa.

Cualificacin cuantitativa:

Anlise e valoracin de tarefas


especialmente creadas para a avaliacin.

Elemento de diagnstico: rbrica da


unidade.

Valoracin cuantitativa do avance


individual (cualificacins).

Avaliacin de contidos, proba


correspondente unidade.

Valoracin cualitativa do avance


individual (anotacins e puntualizacins).

Avaliacin por competencias, proba


correspondente unidade.

Valoracin cuantitativa do avance


colectivo.

Outros documentos grficos ou textuais.

Valoracin cualitativa do avance


colectivo.
Outros.

Debates e intervencins.

Representacins e dramatizacins.

Cualificacin cualitativa: ter como clave


para o diagnstico a rbrica correspondente
unidade.

Elaboracins multimedia.

Probas de avaliacin por


competencias.

Observacin directa.

Proxectos persoais ou de grupo.

Outros.

MELLORA

OUTRAS MEDIDAS DE ATENCIN DIVERSIDADE

Programa de mellora do proxecto de


Ensinanza individualizada correspondente
unidade.

Programa de ampliacin do proxecto de Ensinanza individualizada correspondente


unidade.

Actividades de ampliacin propostas na gua didctica.

Actividades de reforzo propostas na gua


didctica.

LibroMedia de 1. curso de Educacin Primaria, actividades e recursos.

ENSINANZA
INDIVIDUALIZADA

TRABALLO
COOPERATIVO

Proba de avaliacin de contidos, cada


actividade cualificarase con 1 punto se se
resolveu correctamente. No caso de que a
resolucin non sexa errnea, pero sexa
incompleta ou falte algn elemento
esencial, pdese valorar con 0,5 puntos.
As, a cualificacin mxima da proba ser
de 10 puntos. A avaliacin inicial
cualificarase do mesmo modo.

Proxecto correspondente ao primeiro trimestre: O libro das mans. Proxecto social: Unha escola mis limpa.

18

Comprensin lectora. Leo e comprendo Sen barreiras (pxina 22).


CONTIDOS
TRANSVERSAIS

Expresin oral e escrita. A alimentacin, o aseo e o deporte (pxina 17).


Comunicacin audiovisual. Carteis sobre a sade (pxina 17); hbitos saudables (pxinas 19, 24 e 25); deportes (pxinas 20 e 21).
Emprendemento. Sei coidar os meus dentes (pxina 23); a autonoma no coidado da sade (pxina 18)

Outras suxestins de lectura:


PLAN DE FOMENTO
DA LECTURA

A nave dos libros 1.

Lecturas de aqu e de acol 1.

Identificar e nomear accins que se realizan en tempo presente.


Recoecer e expresar calidades observables que diferencian persoas, animais ou cousas dos seus semellantes.
PROXECTO
LINGSTICO

Responder cuestins como:


Que fai? Que fan? Que adoitas facer?
Como ? Como son?

EDUCACIN
EN VALORES

Valorar o esforzo que realizan as persoas con discapacidade fsica para facer deporte (pxina 22).

UTILIZACIN
DAS TIC

LibroMedia de 1.. Actividades e recursos correspondentes unidade.

19

UNIDADE 3. Alimentmonos ben


OBXECTIVOS CURRICULARES
a) Coecer e apreciar os valores e as normas de convivencia, aprender a obrar
de acordo con elas, prepararse para o exercicio activo da cidadana e
respectar os dereitos humanos, as como o pluralismo propio dunha sociedade
democrtica.
b) Desenvolver hbitos de traballo individual e de equipo, de esforzo e de
responsabilidade no estudo, as como actitudes de confianza en si mesmo,
sentido crtico, iniciativa persoal, curiosidade, interese e creatividade na
aprendizaxe, e esprito emprendedor.

e) Coecer e utilizar de forma apropiada a lingua galega e a lingua castel, e


desenvolver hbitos de lectura en ambas as das linguas.
h) Coecer os aspectos fundamentais das Ciencias da Natureza, das Ciencias
Sociais, da Xeografa, da Historia e da Cultura con especial atencin aos
relacionados e vinculados con Galicia.
k) Valorar a hixiene e a sade, aceptar o propio corpo e o das demais persoas,
respectar as diferenzas e utilizar a educacin fsica e o deporte como medios
para favorecer o desenvolvemento persoal e social.

PUNTO DE PARTIDA DA UNIDADE

Enfoque da unidade. O feito de coecer a procedencia e caractersticas dos


alimentos facilita a elaboracin e aplicacin dun men rico, equilibrado e
variado. Por iso, conveniente inculcar uns hbitos que fomenten a
alimentacin saudable desde que son pequenos para favorecer o seu
crecemento e desenvolvemento e garantir unha boa calidade de vida nun
futuro. sa vez, a infancia unha etapa de grande interese para educar a
forma de alimentarse, xa que cando se consolidan os hbitos alimentarios.

O que os alumnos xa coecen. Os alumnos saben que hai diferentes tipos


de alimentos e que hai algns, coma os doces, dos que non se debe abusar
polo ben da nosa sade e benestar fsico.

Previsin de dificultades. Pode resultarlles complicado comprender os


efectos que produce ter uns hbitos de alimentacin inadecuados, xa que os
efectos negativos non son inmediatos, senn que se producen a longo prazo.

Os nenos deben valorar a comida de que dispoen e deben ter en conta que
non todas as familias teen a mesma sorte e que temos que axudarnos e
proporcionarlles o que estea na nosa man para que se nutran o mellor posible.

20

TEMPORALIZACIN: mes de decembro


CONTIDOS
CONTIDOS CURRICULARES DA ETAPA

CONTIDOS DA UNIDADE

BLOQUE 1. INICIACIN ACTIVIDADE


CIENTFICA

Exposicin oral de contidos relacionados cos hbitos


saudables para coidar o corpo.

Aproximacin experimental a algunhas


cuestins.

Utilizacin correcta do vocabulario correspondente


unidade nos seus traballos da clase.

Lectura de textos propios da rea.

Hbitos de prevencin de enfermidades e


accidentes, na aula e no centro.

Comparacin, clasificacin e organizacin de


imaxes atendendo a diferentes premisas para
extraer datos e responder cuestins.

Hbitos de prevencin de enfermidades e


accidentes, na aula e no centro.

Planificacin de proxectos e presentacin de


informes.

Investigacin sobre un tema relacionado coa


unidade presente coa intencin de elaborar un
documento que recolla as ideas esenciais.

Elaboracin dun pequeno proxecto de forma


autnoma utilizando distintos medios informativos.

CRITERIOS DE AVALIACIN CURRICULARES


B1-2. Establecer conxecturas tanto respecto de sucesos
que ocorren de forma natural coma sobre os que ocorren
cando se provocan, a travs dun experimento ou dunha
experiencia.
B1-3. Comunicar de forma oral e escrita os resultados,
presentndoos con apoios grficos.
B1-5. Realizar proxectos e presentar informes.

21

CONTIDOS
CONTIDOS CURRICULARES DA ETAPA

CONTIDOS DA UNIDADE

BLOQUE 2. O SER HUMANO E A SADE

As comidas do da: almorzo, comida e cea.

Hbitos saudables para previr enfermidades. A


conduta responsable. Efectos nocivos do
consumo de alcohol e drogas.

Os grupos de alimentos: verduras e froitas, carnes e


pescados, leite e derivados e legumes e cereais.

A orixe dos alimentos: vexetal e animal.

Coecemento do si mesmo. A identidade e a


autonoma persoal. A relacin cos demais.

Diferenciacin e descricin dos alimentos que se


consomen segundo o momento do da no que nos
encontramos.

Explicacin das caractersticas fundamentais que


definen unha dieta equilibrada.

Identificacin e clasificacin de diversos tipos de


alimentos atendendo ao grupo alimentario ao que
pertencen.

Explicacin das pautas que determinan un hbito


alimenticio correcto e saudable.

Clasificacin dos alimentos tendo en conta a sa


procedencia: vexetal ou animal.

Investigacin sobre a orixe, funcionamento e


cometido da Cruz Vermella.

Planificacin e elaboracin, de forma autnoma, dun


men saudable tendo en conta todo o aprendido ao
longo da unidade.

Explicacin das razns polas que considera


importante ser solidario con outras persoas e
aplicalo vida coti.

Desenvolvemento da capacidade de recoecer


emocins alleas e poerse na situacin doutras
persoas, asumindo actitudes de responsabilidade e
colaboracin para axudar a quen o necesita.

CRITERIOS DE AVALIACIN CURRICULARES


B2-3. Relacionar determinadas prcticas de vida co
adecuado funcionamento do corpo, adoptando estilos de
vida saudables, sabendo as repercusins para a sade do
seu modo de vida.
B3-3. Coecer as caractersticas e compoentes dun
ecosistema.

22

CONTIDOS
CONTIDOS CURRICULARES DA ETAPA

CONTIDOS DA UNIDADE

CRITERIOS DE AVALIACIN CURRICULARES

Valoracin do feito de manter uns hbitos


alimenticios que promovan unha boa condicin
fsica.

23

BLOQUE 1. INICIACIN ACTIVIDADE CIENTFICA


CRITERIOS DE AVALIACIN
CURRICULARES
B1-2. Establecer conxecturas tanto
respecto de sucesos que ocorren de
forma natural coma sobre os que
ocorren cando se provocan, a travs dun
experimento ou dunha experiencia.
B1-3. Comunicar de forma oral e escrita
os resultados presentndoos con apoios
grficos.

B1-5. Realizar proxectos e presentar


informes.

INDICADORES DE LOGRO

ESTNDARES DE APRENDIZAXE
B1-2.1. Manifesta autonoma na planificacin e
execucin de accins e tarefas e ten iniciativa na toma
de decisins.

B1-3.1. Utiliza, de maneira adecuada, o vocabulario


correspondente a cada un dos bloques de contidos.

Utiliza o vocabulario adquirido sobre a


variedade de alimentacin, a sa orixe, o
grupo ao que pertence, etc.

B1-3.2. Expn oralmente, de forma clara e ordenada,


contidos relacionados coa rea, manifestando a
comprensin de textos orais e/ou escritos.

Expn oralmente contidos relacionados coa


unidade que manifesten a comprensin de
textos orais e/ou escritos.

B1-5.2. Realiza un proxecto, traballando de forma


individual ou en equipo, e presenta un informe,
utilizando soporte papel e/ou dixital, recollendo
informacin de diferentes fontes (directas, libros,
Internet), con diferentes medios e comunicacin oral a
experiencia realizada, apoindose en imaxes e textos
escritos.

Realiza un pequeno proxecto no que


investiga e busca datos sobre a institucin
da Cruz Vermella, recompila a informacin e
explica cales son as sas funcins
principais.

Manifesta autonoma na execucin de


tarefas, ten iniciativa na toma de decisins e
utiliza a informacin que se lle proporciona.

COMPETENCIAS

IE

CL

CL
CMCT
AA
IE
CD

24

BLOQUE 2. O SER HUMANO E A SADE


CRITERIOS DE AVALIACIN
CURRICULARES
B2-3. Relacionar determinadas prcticas
de vida co adecuado funcionamento do
corpo, adoptando estilos de vida
saudables, sabendo as repercusins
para a sade do seu modo de vida.

ESTNDARES DE APRENDIZAXE

INDICADORES DE LOGRO

B2-3.2. Identifica e valora hbitos saudables para previr


enfermidades e mantn unha conduta responsable.

Identifica e valora hbitos saudables de


alimentacin segundo o momento do da:
almorzo, comida, merenda e cea.

B2-3.4. Coece e explica os principios das dietas


equilibradas, identificando prcticas saudables para
previr e detectar os riscos para a sade.

Coece algns beneficios de diversos


alimentos, sabe cales son os fundamentos
dunha dieta equilibrada basendose no seu
coecemento dos diferentes grupos de
alimentos.

B2-3.8. Identifica emocins e sentimentos propios, dos


seus compaeiros e dos adultos manifestando
condutas empticas.

B2-3.12. Manifesta autonoma na planificacin e


execucin de accins e tarefas e desenvolve iniciativa
na toma de decisins, identificando os criterios e as
consecuencias das decisins tomadas.

COMPETENCIAS

CMCT
CSC

Mostra empata polas persoas que, por


diversas causas, non teen alimentos e
valora a intervencin doutros para axudalos
proporcionndollelos.

IE

Planifica e elabora un men saudable diario


tendo en conta toda a variedade de
alimentos e bebidas que pode conter.

25

OUTROS ELEMENTOS DA PROGRAMACIN


MODELOS METODOLXICOS

ORIENTACINS
METODOLXICAS

PRINCIPIOS METODOLXICOS

AGRUPAMENTO

Modelo discursivo/expositivo.

Actividade e experimentacin.

Tarefas individuais.

Modelo experiencial.

Participacin.

Agrupamento flexible..

Obradoiros.

Motivacin.

Parellas.

Aprendizaxe cooperativa.

Personalizacin.

Pequeno grupo.

Traballo por tarefas.

Inclusin.

Gran grupo.

Traballo por proxectos.

Interaccin.

Grupo interclase.

Outros.

Significatividade.

Outros.

Funcionalidade.
Globalizacin.
Avaliacin formativa.
Outros.

26

PROCEDEMENTOS DE AVALIACIN

RECURSOS PARA
A AVALIACIN

INSTRUMENTOS PARA A AVALIACIN

SISTEMA DE CUALIFICACIN

Observacin directa do traballo diario.

Observacin directa.

Cualificacin cuantitativa:

Anlise e valoracin de tarefas


especialmente creadas para a avaliacin.

Elemento de diagnstico: rbrica da


unidade.

Valoracin cuantitativa do avance


individual (cualificacins).

Avaliacin de contidos, proba


correspondente unidade.

Valoracin cualitativa do avance


individual (anotacins e puntualizacins).

Avaliacin por competencias, proba


correspondente unidade.

Valoracin cuantitativa do avance


colectivo.

Outros documentos grficos ou textuais.

Valoracin cualitativa do avance


colectivo.
Outros.

Debates e intervencins.

Representacins e dramatizacins.

Cualificacin cualitativa: ter como clave


para o diagnstico a rbrica correspondente
unidade.

Elaboracins multimedia.

Probas de avaliacin por


competencias.

Observacin directa.

Proxectos persoais ou de grupo.

Outros.

MELLORA

OUTRAS MEDIDAS DE ATENCIN DIVERSIDADE

Programa de mellora do proxecto de


Ensinanza individualizada correspondente
unidade.

Programa de ampliacin do proxecto de Ensinanza individualizada correspondente


unidade.

Actividades de ampliacin propostas na gua didctica.

Actividades de reforzo propostas na gua


didctica.

LibroMedia de 1. curso de Educacin Primaria, actividades e recursos.

ENSINANZA
INDIVIDUALIZADA

TRABALLO
COOPERATIVO

Proba de avaliacin de contidos, cada


actividade cualificarase con 1 punto se se
resolveu correctamente. No caso de que a
resolucin non sexa errnea, pero sexa
incompleta ou falte algn elemento
esencial, pdese valorar con 0,5 puntos.
As, a cualificacin mxima da proba ser
de 10 puntos. A avaliacin inicial
cualificarase do mesmo modo.

Proxecto correspondente ao primeiro trimestre: O libro das mans. Proxecto social: Unha escola mis limpa.

27

ACTIVIDADES
COMPLEMENTARIAS

Actividades complementarias do material Recursos complementarios de 1. curso:

Programa plurilinge de Ciencias da Natureza: Meals of the day.

Comprensin lectora. Leo e comprendo Alimentos para todos (pxina 32).


Expresin oral e escrita. As comidas do da (pxina 27); a orixe dos alimentos (pxinas 31 e 34).
CONTIDOS
TRANSVERSAIS

Comunicacin audiovisual. Unha alimentacin saudable (pxina 28); hbitos hixinicos sobre a alimentacin (pxina 29); a orixe dos alimentos
(pxina 30); a clasificacin dos alimentos (pxina 34).
Emprendemento. Elixo un men saudable (pxina 33).
Educacin cvica e constitucional. Dificultades sensoriais (pxina 12).
Conciencia e expresins culturais. Completar e colorear debuxos (pxina 14).

Outras suxestins de lectura:


PLAN DE FOMENTO
DA LECTURA

A nave dos libros 1.

Lecturas de aqu e de acol 1.

Identificar e describir por medio de comparacins con algo coecido.


Nunha conversacin, preguntar e formular peticins.
PROXECTO
LINGSTICO

EDUCACIN
EN VALORES

Responder cuestins como:

Coma que ? Coma quen ? igual ca? maior ca? menor ca?

Que queres? Que pides? Que esperas?

O dereito alimentacin de todas as persoas. A Cruz Vermella (pxina 32).

28

UTILIZACIN
DAS TIC

LibroMedia de 1.. Actividades e recursos correspondentes unidade.

29

UNIDADE 4. As son os animais


OBXECTIVOS CURRICULARES
b) Desenvolver hbitos de traballo individual e de equipo, de esforzo e de
responsabilidade no estudo, as como actitudes de confianza en si mesmo,
sentido crtico, iniciativa persoal, curiosidade, interese e creatividade na
aprendizaxe, e esprito emprendedor.
e) Coecer e utilizar de forma apropiada a lingua galega e a lingua castel, e
desenvolver hbitos de lectura en ambas as das linguas.

h) Coecer os aspectos fundamentais das Ciencias da Natureza, das Ciencias


Sociais, da Xeografa, da Historia e da Cultura con especial atencin aos
relacionados e vinculados con Galicia.
l) Coecer e valorar os animais mis prximos ao ser humano e adoptar modos
de comportamento que favorezan o seu coidado.
o) Coecer, apreciar e valorar as singulariades culturais, lingsticas, fsicas e
sociais de Galicia, salientando as mulleres e os homes que realizaron achegas
importantes cultura e sociedade galegas.

PUNTO DE PARTIDA DA UNIDADE

Enfoque da unidade. Os animais son un dos elementos mis significativos do


medio natural. Os nenos han de valorar a importancia que ten o mundo animal
para a vida humana, por todos os elementos e alimentos que nos
proporcionan. Todos e cada un dos animais que forman parte do noso
ecosistema teen a sa vala e a sa funcin particular para que, entre outras
cousas, se mantea equilibrada a cadea alimenticia. Os nenos ao coecer as
caractersticas que definen a cada animal podern comprender mellor cal a
sa funcin no ecosistema, como a sa relacin con outro tipo de animais e
como infle todo isto no desenvolvemento do ecosistema. A diversidade de
animais nun mesmo hbitat propicia un desenvolvemento eficiente e valioso.

O que os alumnos xa coecen. Os alumnos coecen distintos tipos de


animais, concretamente as sas caractersticas fsicas: cor, tamao, formas,
etctera. Saben organizar e clasificalos atendendo a este criterio e mostran
unha actitude de respecto cara a eles.

Previsin de dificultades. probable que os alumnos comprendan mellor os


atributos e funcins de animais que formen parte do seu medio habitual. O
feito de poder interaccionar con eles e/ou poder observalos de primeira man
fan que a aprendizaxe sexa mis funcional e se asimile con mis facilidade.

30

TEMPORALIZACIN: mes de xaneiro


CONTIDOS
CONTIDOS CURRICULARES DA ETAPA
BLOQUE 1. INICIACIN ACTIVIDADE
CIENTFICA

Iniciacin actividade cientfica.

Aproximacin experimental a algunhas


cuestins.

Lectura de textos propios da rea.

Planificacin de proxectos e presentacin de


informes.

CONTIDOS DA UNIDADE

Desenvolvemento de estratexias que permiten


acceder s fontes de informacin relacionadas cos
animais (reproducin, alimentacin, aparencia, etc.).

Expresin escrita de aprendizaxes vinculadas coa


unidade de forma clara e organizada.

Interpretacin, organizacin e relacin de imaxes.

Elaboracin dunha ficha investigando e


recompilando diversos datos informativos
caractersticos dun animal en particular.

Utilizacin do vocabulario da unidade traballada en


exposicins e traballos da clase.

CRITERIOS DE AVALIACIN CURRICULARES


B1-1. Obter informacin relevante sobre feitos ou
fenmenos previamente delimitados, facendo predicins
sobre sucesos naturais, integrando datos de observacin
directa e indirecta a partir da consulta de fontes directas e
indirectas e os resultados.
B1-3. Comunicar de forma oral e escrita os resultados,
presentndoos con apoios grficos.
B1-5. Realizar proxectos e presentar informes.

31

CONTIDOS
CONTIDOS CURRICULARES DA ETAPA

CONTIDOS DA UNIDADE

BLOQUE 3. OS SERES VIVOS

Seres vivos: animais e plantas.

Seres vivos, seres inertes. Diferenciacin.

Partes do corpo dos animais.

Organizacin interna dos seres vivos. Estrutura


dos seres vivos: clulas, tecidos: tipos;
rganos, aparellos e sistemas: principais
caractersticas e funcins.

Formas de desprazamento dos animais.

Reproducin animal: vivparos e ovparos.

Iniciativa e interese polo coecemento cientfico.

Descricin das caractersticas comns s plantas e


os animais.

Localizacin das partes do corpo de diferentes


especies de animais.

Identificacin e explicacin das diferentes formas de


desprazamento dos animais.

Determinacin dos tipos de alimentos que


consomen os animais atendendo a se son
omnvoros, herbvoros ou carnvoros.

Clasificacin de diversos animais segundo a forma


de reproducin sinalando, sa vez, a cra que lle
corresponde.

Interpretacin das relacins principais que se


establecen entre os animais atendendo cadea
alimentaria.

Definicin de fsil.

Valoracin da ciencia como medio para observar,


investigar, formular hipteses, razoar e xerar novos
coecementos.

Os seres vivos. Caractersticas, clasificacin e


tipos.

As relacins entre os seres vivos. Cadeas


alimentarias. Poboacins, comunidades e
ecosistemas.

CRITERIOS DE AVALIACIN CURRICULARES


B3-1. Coecer a estrutura dos seres vivos: clulas, tecidos,
tipos, rganos, aparellos e sistemas identificando as
principais caractersticas e funcins.
B3-2. Coecer diferentes niveis de clasificacin dos seres
vivos, atendendo s sas caractersticas e tipos.
B3-3. Observar e identificar as principais caractersticas e
compoentes dun ecosistema.

32

BLOQUE 1. INICIACIN ACTIVIDADE CIENTFICA


CRITERIOS DE AVALIACIN
CURRICULARES
B1-1. Obter informacin relevante sobre
feitos ou fenmenos previamente
delimitados, facendo predicins sobre
sucesos naturais, integrando datos de
observacin directa e indirecta a partir da
consulta de fontes directas e indirectas e
os resultados.

INDICADORES DE LOGRO

ESTNDARES DE APRENDIZAXE
B1-1.1. Consulta e utiliza documentos escritos, imaxes
e grficos.

Consulta diferentes textos escritos e imaxes


para obter informacin e realizar as
actividades propostas.

CL
AA

B1-3.1. Utiliza, de maneira adecuada, o vocabulario


correspondente a cada un dos bloques de contidos.

Utiliza correctamente o vocabulario tratado


na unidade: formas de reproducin, formas
de alimentarse, etc.

B1-3.2. Expn oralmente, de forma clara e ordenada,


contidos relacionados ca rea manifestando a
comprensin de textos orais e/ou escritos.

Redacta oralmente, de forma clara e


organizada, contidos relacionados coa
materia.

B1-4. Traballar de forma cooperativa,


apreciando o coidado pola seguridade
propia e dos seus compaeiros,
coidando as ferramentas e facendo uso
adecuado dos materiais.

B1-4.4. Presenta os traballos de maneira ordenada,


clara e limpa, en soporte papel e dixital.

Coida a limpeza e a claridade hora de


escribir e resolver as actividades.

B1-5. Realizar proxectos e presentar


informes.

B1-5.2. Realiza un proxecto, traballando de forma


individual ou en equipo e presenta un informe,
utilizando soporte papel e/ou dixital, recollendo
informacin de diferentes fontes (directas, libros,
Internet), con diferentes medios e comunicacin de
forma oral a experiencia realizada, apoindose en
imaxes e textos escritos.

B1-3. Comunicar de forma oral e escrita


os resultados, presentndoos con apoios
grficos.

COMPETENCIAS

CL

AA

Investiga e completa unha ficha informativa


que recolle preguntas sobre as
particularidades e descricins dun animal.

CMCT
AA

33

BLOQUE 3. OS SERES VIVOS


CRITERIOS DE AVALIACIN
CURRICULARES
B3-1. Coecer a estrutura dos seres
vivos: clulas, tecidos, tipos, rganos,
aparellos e sistemas, identificando as
principais caractersticas e funcins.

B3-2. Coecer diferentes niveis de


clasificacin dos seres vivos, atendendo
s sas caractersticas e tipos.

B3-3. Observar e identificar as principais


caractersticas e compoentes dun
ecosistema.

ESTNDARES DE APRENDIZAXE

INDICADORES DE LOGRO

B3-1.1. Identifica e explica as diferenzas entre seres


vivos e seres inertes.

B3-2.1. Observa e identifica as caractersticas e


clasifica os seres vivos: Reino animal. Reino das
plantas. Reino dos fungos. Outros reinos.

Coece e describe as caractersticas


principais dos seres vivos atendendo aos
seus atributos fsicos e sa forma de
alimentarse e reproducirse.

B3-2.3. Observa, directa e indirectamente, identifica


caractersticas e clasifica animais vertebrados.

Describe animais vertebrados atendendo s


sas caractersticas fsicas; clasifica animais
atendendo sa alimentacin e sa forma
de reproducin.

B3-3.1. Identifica e explica as relacins entre os seres


vivos. Cadeas alimentarias. Poboacins, comunidades
e ecosistemas.

Recoece relacins alimentarias que se


producen entre diversas especies de seres
vivos.

Distingue seres vivos (plantas e animais) e


seres inertes.

COMPETENCIAS

CMCT

CMCT

CMCT

34

OUTROS ELEMENTOS DA PROGRAMACIN


MODELOS METODOLXICOS

ORIENTACINS
METODOLXICAS

PRINCIPIOS METODOLXICOS

AGRUPAMENTO

Modelo discursivo/expositivo.

Actividade e experimentacin.

Tarefas individuais.

Modelo experiencial.

Participacin.

Agrupamento flexible.

Obradoiros.

Motivacin.

Parellas.

Aprendizaxe cooperativa.

Personalizacin.

Pequeno grupo.

Traballo por tarefas.

Inclusin.

Gran grupo.

Traballo por proxectos.

Interaccin.

Grupo interclase.

Outros.

Significatividade.

Outros.

Funcionalidade.
Globalizacin.
Avaliacin formativa.
Outros.

35

PROCEDEMENTOS DE AVALIACIN

RECURSOS PARA
A AVALIACIN

INSTRUMENTOS PARA A AVALIACIN

SISTEMA DE CUALIFICACIN

Observacin directa do traballo diario.

Observacin directa.

Cualificacin cuantitativa:

Anlise e valoracin de tarefas


especialmente creadas para a avaliacin.

Elemento de diagnstico: rbrica da


unidade.

Valoracin cuantitativa do avance


individual (cualificacins).

Avaliacin de contidos, proba


correspondente unidade.

Valoracin cualitativa do avance


individual (anotacins e puntualizacins).

Avaliacin por competencias, proba


correspondente unidade.

Valoracin cuantitativa do avance


colectivo.

Outros documentos grficos ou textuais.

Valoracin cualitativa do avance


colectivo.
Outros.

Debates e intervencins.

Representacins e dramatizacins.

Cualificacin cualitativa: ter como clave


para o diagnstico a rbrica correspondente
unidade.

Elaboracins multimedia.

Probas de avaliacin por


competencias.

Observacin directa.

Proxectos persoais ou de grupo.

Outros.

MELLORA

OUTRAS MEDIDAS DE ATENCIN DIVERSIDADE

Programa de mellora do proxecto de


Ensinanza individualizada correspondente
unidade.

Programa de ampliacin do proxecto de Ensinanza individualizada correspondente


unidade.

Actividades de ampliacin propostas na gua didctica.

Actividades de reforzo propostas na gua


didctica.

LibroMedia de 1. curso de Educacin Primaria, actividades e recursos.

ENSINANZA
INDIVIDUALIZADA

TRABALLO
COOPERATIVO

Proba de avaliacin de contidos, cada


actividade cualificarase con 1 punto se se
resolveu correctamente. No caso de que a
resolucin non sexa errnea, pero sexa
incompleta ou falte algn elemento
esencial, pdese valorar con 0,5 puntos.
As, a cualificacin mxima da proba ser
de 10 puntos. A avaliacin inicial
cualificarase do mesmo modo.

Proxecto correspondente ao segundo trimestre: O ficheiro dos animais. Proxecto social: Unha escola mis limpa.

36

ACTIVIDADES
COMPLEMENTARIAS

Actividades complementarias do material Recursos complementarios de 1. curso:

Programa plurilinge de Ciencias da Natureza: The way animals move.

Comprensin lectora. Leo e comprendo Corpos de pedra (pxina 44).

CONTIDOS
TRANSVERSAIS

Expresin oral e escrita. Os seres vivos (pxina 37); as formas de desprazarse dos animais (pxina 39); a alimentacin dos animais (pxina
41); a reproducin dos animais (pxina 43).
Comunicacin audiovisual. As partes do corpo dos animais (pxina 38); animais herbvoros, carnvoros e omnvoros (pxina 40); as relacins
alimenticias entre os animais (pxina 41); os animais vivparos e os animais ovparos (pxina 42).
Emprendemento. Completo a ficha dun animal (pxina 45).

Outras suxestins de lectura:


PLAN DE FOMENTO
DA LECTURA

PROXECTO
LINGSTICO

A nave dos libros 1.

Lecturas de aqu e de acol 1.

Identificar e nomear o tempo das accins.

Expresar gustos e preferencias.

Responder cuestins como:


Cando? antes? despois?
Gstache? Non che gusta? Que che gusta? Que non che gusta?

EDUCACIN
EN VALORES

Desenvolver o interese pola ciencia (pxina 44).

UTILIZACIN
DAS TIC

LibroMedia de 1.. Actividades e recursos correspondentes unidade.

37

UNIDADE 5. Animais moi diferentes


OBXECTIVOS CURRICULARES
b) Desenvolver hbitos de traballo individual e de equipo, de esforzo e de
responsabilidade no estudo, as como actitudes de confianza en si mesmo,
sentido crtico, iniciativa persoal, curiosidade, interese e creatividade na
aprendizaxe, e esprito emprendedor.
e) Coecer e utilizar de forma apropiada a lingua galega e a lingua castel, e
desenvolver hbitos de lectura en ambas as das linguas.

h) Coecer os aspectos fundamentais das Ciencias da Natureza, das Ciencias


Sociais, da Xeografa, da Historia e da Cultura con especial atencin aos
relacionados e vinculados con Galicia.
l) Coecer e valorar os animais mis prximos ao ser humano e adoptar modos
de comportamento que favorezan su coidado.

PUNTO DE PARTIDA DA UNIDADE

Enfoque da unidade. Varios estudios afirman que o feito de ter animais de


compaa favorece o desenvolvemento emocional e fsico dos nenos, pero
necesario tratar o tema para que non o conciban como un capricho pasaxeiro
ou un xoguete. importante transmitirlles o valor de valorar e facerlles ver
que as mascotas son animais que precisan do nosos coidados e o noso cario
para sobrevivir. moi beneficioso que os nenos, desde pequenos asuman
certas tarefas e as mascotas axudan a desenvolver o sentido da
responsabilidade e a favorecer actitudes de respecto e coidado cara aos
animais e a natureza en xeral. O fin de esta unidade que os alumnos se
conciencien sobre a necesidade de coidar o hbitat no que se desenvolven as
diferentes especies de animais co fin de garantir a sa evolucin e
desenvolvemento futuro.

O que os alumnos xa coecen. Os alumnos saben que hai diferentes grupos


nos que podemos clasificar aos animais que teen unha serie de
caractersticas comns entre si, como, por exemplo, a sa forma de
reproducirse ou o lugar no que viven.

Previsin de dificultades. Poden xurdir dificultades hora de traballar co


nome das especies en perigo de extincin, xa que, xeralmente, son termos
mis complexos e descoecidos para os mis pequenos.

38

TEMPORALIZACIN: mes de febreiro


CONTIDOS
CONTIDOS CURRICULARES DA ETAPA
BLOQUE 1. INICIACIN ACTIVIDADE
CIENTFICA

Iniciacin actividade cientfica.

Aproximacin experimental a algunhas


cuestins.

Lectura de textos propios da rea.

Planificacin de proxectos e presentacin de


informes.

CONTIDOS DA UNIDADE

Obtencin de informacin relacionada co hbitat dos


animais, os produtos que nos proporcionan, animais
en perigo de extincin, etc.

Clasificacin, comparacin e relacin de imaxes


para extraer, conclur datos e realizar as actividades.

Utilizacin correcta do vocabulario que aparece na


unidade.

Expresin oral de contidos e xuzos de valor


vinculados coa materia.

Elaboracin autnoma dun pequeno proxecto


buscando informacin nos medios que estn ao seu
alcance.

CRITERIOS DE AVALIACIN CURRICULARES


B1-1. Obter informacin relevante sobre feitos ou
fenmenos previamente delimitados, facendo predicins
sobre sucesos naturais, integrando datos de observacin
directa e indirecta a partir da consulta de fontes directas e
indirectas e os resultados.
B1-2. Establecer conxecturas tanto respecto de sucesos
que ocorren dunha forma natural coma sobre os que
ocorren cando se provocan, a travs dun experimento ou
dunha experiencia.
B1-3. Comunicar de forma oral e escrita os resultados
presentndoos con apoios grficos.
B1-5. Realizar proxectos e presentar informes.

39

CONTIDOS
CONTIDOS CURRICULARES DA ETAPA

CONTIDOS DA UNIDADE

BLOQUE 3. OS SERES VIVOS

O hbitat dos animais.

Os seres vivos: Caractersticas, clasificacin e


tipos.

Os animais salvaxes e os animais domsticos.

Animais en perigo de desaparecer.

Caractersticas e compoentes dun


ecosistema. Ecosistemas, pradara, charca,
bosque, litoral e cidade e os seres vivos.

Os mamferos e as aves, os peixes, os anfibios e os


rptiles.

Identificacin do hbitat de varios animais


atendendo s sas caractersticas.

Diferenciacin entre os animais domsticos e os


salvaxes, definindo ambos os conceptos e relatando
os produtos que nos proporcionan.

Identificacin dalgns animais que se encontran en


perigo de extincin, sendo consciente da
repercusin en cadea que isto supn para o
ecosistema.

Distincin e descricin das caractersticas principais


dos animais mamferos, das aves, dos peixes, dos
anfibios e dos rptiles identificando animais de cada
grupo.

Coecemento de informacin xeral sobre os


ornitorrincos.

Valoracin da importancia de protexer e respectar os


animais e o hbitat no que viven asumindo, sa
vez, actitudes de responsabilidade ao coidar unha
mascota.

A biosfera, diferentes hbitats dos seres vivos.

Interese pola observacin e o estudo rigoroso


de todos os seres vivos.

Hbitos de respecto e coidado cara aos seres


vivos.

CRITERIOS DE AVALIACIN CURRICULARES


B3-2. Coecer diferentes niveis de clasificacin dos seres
vivos, atendendo s sas caractersticas e tipos.
B3-3. Observa e identifica as principais caractersticas e
compoentes dun ecosistema.
B3-4. Usar medios tecnolxicos, respectando as normas de
uso, de seguridade e de mantemento dos instrumentos de
observacin e dos materiais de traballo, mostrando interese
pola observacin e o estudo rigoroso de todos os seres
vivos, e hbitos de respecto e coidado cara aos seres vivos.

40

BLOQUE 1. INICIACIN ACTIVIDADE CIENTFICA


CRITERIOS DE AVALIACIN
CURRICULARES
B1-1. Obter informacin relevante sobre
feitos ou fenmenos previamente
delimitados, facendo predicins sobre
sucesos naturais, integrando datos de
observacin directa e indirecta a partir da
consulta de fontes directas e indirectas,
e os resultados.

INDICADORES DE LOGRO

ESTNDARES DE APRENDIZAXE
B1-1.3. Consulta e utiliza documentos escritos, imaxes
e grficos.

Consulta diferentes textos escritos e imaxes


para obter informacin e realizar as
actividades propostas.

CL
CMCT
AA

B1-2. Establecer conxecturas tanto


respecto de sucesos que ocorren dunha
forma natural coma sobre os que
ocorren cando se provocan, a travs dun
experimento ou dunha experiencia.

B1-2.1. Manifesta autonoma na planificacin e


execucin de accins e tarefas e ten iniciativa na toma
de decisins.

B1-3. Comunicar de forma oral e escrita


os resultados, presentndoos con apoios
grficos.

B1-3.1. Utiliza, de maneira adecuada, o vocabulario


correspondente a cada un dos bloques de contidos.

Utiliza con precisin o vocabulario que


aparece na unidade e realiza sinxelas
definicins.

B1-3.2. Expn oralmente, de forma clara e ordenada,


contidos relacionados coa rea manifestando a
comprensin de textos orais e/ou escritos.

Expresa oralmente contidos relacionados


coa rea, manifestando a comprensin de
textos.

B1-5.2. Realiza un proxecto, traballando de forma


individual ou en equipo e presenta un informe,
utilizando soporte papel e/ou dixital, recollendo
informacin de diferentes fontes (directas, libros,
Internet), con diferentes medios e comunicacin de
forma oral a experiencia realizada, apoindose en
imaxes e textos escritos.

Investiga e busca informacin sobre os


animais que viven na sabana e elabora unha
redaccin escrita relatndoo.

B1-5. Realizar proxectos e presentar


informes.

COMPETENCIAS

Manifesta autonoma na planificacin e


execucin de tarefas e ten iniciativa para
expresar o seu punto de vista sobre temas
propostos.

IE

CL

CMCT
AA

41

BLOQUE 3. OS SERES VIVOS


CRITERIOS DE AVALIACIN
CURRICULARES

B3-2. Coecer diferentes niveis de


clasificacin dos seres vivos, atendendo
s sas caractersticas e aos seus tipos.

B3-3. Coecer as caractersticas e


compoentes dun ecosistema.

B3-4. Usar medios tecnolxicos,


respectando as normas de uso, de
seguridade e de mantemento dos
instrumentos de observacin e dos
materiais de traballo, mostrando interese
pola observacin e o estudo rigoroso de
todos os seres vivos, e hbitos de
respecto e coidado cara aos seres vivos.

ESTNDARES DE APRENDIZAXE

INDICADORES DE LOGRO

B3-2.1. Observa e identifica as caractersticas e


clasifica os seres vivos: Reino animal. Reino das
plantas. Reino dos fungos. Outros reinos.

Coece e describe as caractersticas


principais dos seres vivos atendendo aos
seus atributos fsicos e sa forma de
alimentarse e reproducirse.

B3-2.3. Observa, directa e indirectamente, identifica


caractersticas e clasifica animais vertebrados.

Describe animais vertebrados atendendo s


sas caractersticas fsicas; clasifica animais
atendendo sa alimentacin e sa forma
de reproducin.

B3-3.1. Identifica e explica as relacins entre os seres


vivos. Cadeas alimentarias. Poboacins, comunidades
e ecosistemas.

Explica as diferenzas existentes entre os


animais domsticos e os animais salvaxes, e
pon exemplos.

B3-3.2. Identifica e explica algunhas das causas da


extincin de especies.

Identifica varias especies de animais que


estn a punto de extinguirse.

B3-3.5. Observa e identifica diferentes hbitats dos


seres vivos.

Determina o hbitat no que viven diferentes


especies de animais, valorando o coidado e
proteccin deste.

B3-4.1. Mostra condutas de respecto e coidado cara


aos seres vivos.

Mostra condutas de respecto e coidado cara


aos animais e, particularmente, de
responsabilidade cos animais domsticos.

COMPETENCIAS

CMCT

CCT

CMCT

42

OUTROS ELEMENTOS DA PROGRAMACIN


MODELOS METODOLXICOS

ORIENTACINS
METODOLXICAS

PRINCIPIOS METODOLXICOS

AGRUPAMENTO

Modelo discursivo/expositivo.

Actividade e experimentacin.

Tarefas individuais.

Modelo experiencial.

Participacin.

Agrupamento flexible.

Obradoiros.

Motivacin.

Parellas.

Aprendizaxe cooperativa.

Personalizacin.

Pequeno grupo.

Traballo por tarefas.

Inclusin.

Gran grupo.

Traballo por proxectos.

Interaccin.

Grupo interclase.

Outros.

Significatividade.

Outros.

Funcionalidade.
Globalizacin.
Avaliacin formativa.
Outros.

43

PROCEDEMENTOS DE AVALIACIN

RECURSOS PARA
A AVALIACIN

INSTRUMENTOS PARA A AVALIACIN

SISTEMA DE CUALIFICACIN

Observacin directa do traballo diario.

Observacin directa.

Cualificacin cuantitativa:

Anlise e valoracin de tarefas


especialmente creadas para a avaliacin.

Elemento de diagnstico: rbrica da


unidade.

Valoracin cuantitativa do avance


individual (cualificacins).

Avaliacin de contidos, proba


correspondente unidade.

Valoracin cualitativa do avance


individual (anotacins e puntualizacins).

Avaliacin por competencias, proba


correspondente unidade.

Valoracin cuantitativa do avance


colectivo.

Outros documentos grficos ou textuais.

Valoracin cualitativa do avance


colectivo.
Outros.

Debates e intervencins.

Representacins e dramatizacins.

Cualificacin cualitativa: ter como clave


para o diagnstico a rbrica correspondente
unidade.

Elaboracins multimedia.

Probas de avaliacin por


competencias.

Observacin directa.

Proxectos persoais ou de grupo.

Outros.

MELLORA

OUTRAS MEDIDAS DE ATENCIN DIVERSIDADE

Programa de mellora do proxecto de


Ensinanza individualizada correspondente
unidade.

Programa de ampliacin do proxecto de Ensinanza individualizada correspondente


unidade.

Actividades de ampliacin propostas na gua didctica.

Actividades de reforzo propostas na gua


didctica.

LibroMedia de 1. curso de Educacin Primaria, actividades e recursos.

ENSINANZA
INDIVIDUALIZADA

TRABALLO
COOPERATIVO

Proba de avaliacin de contidos, cada


actividade cualificarase con 1 punto se se
resolveu correctamente. No caso de que a
resolucin non sexa errnea, pero sexa
incompleta ou falte algn elemento
esencial, pdese valorar con 0,5 puntos.
As, a cualificacin mxima da proba ser
de 10 puntos. A avaliacin inicial
cualificarase do mesmo modo.

Proxecto correspondente ao segundo trimestre: O ficheiro dos animais. Proxecto social: Unha escola mis limpa.

44

ACTIVIDADES
COMPLEMENTARIAS

Actividades complementarias do material Recursos complementarios de 1. curso:

Programa plurilinge de Ciencias da Natureza: Domestic and wild animals.

Comprensin lectora. Leo e comprendo Un estrao animal (pxina 56).


Expresin oral e escrita. Os lugares onde viven os animais (pxina 49); clasificacin de animais domsticos e animais salvaxes (pxina 50);
clasificacin de aves e mamferos (pxina 52); descricin de animais (pxina 55); clasificacin xeral de animais (pxina 59).
CONTIDOS
TRANSVERSAIS

Comunicacin audiovisual. Animais salvaxes e domsticos (pxina 50); os mamferos e as aves (pxina 52); os peixes, os anfibios e os
rptiles (pxina 54); o ciclo vital da ra (pxina 55).
Emprendemento. Escollo unha mascota (pxina 57).
Uso das TIC. Animais da sabana (pxina 59).

Outras suxestins de lectura:


PLAN DE FOMENTO
DA LECTURA

PROXECTO
LINGSTICO

A nave dos libros 1.

Lecturas de aqu e de acol 1.

Expresarse de forma orixinal e creativa.

Comprender e expresar instrucins para realizar accins diversas.

Responder cuestins como:


Que se che ocorre? Cal a ta solucin persoal?
Como se fai? Que se necesita para facelo? En que orde o facemos?

EDUCACIN
EN VALORES

A proteccin dos animais e o seu hbitat (pxina 56).

45

UTILIZACIN
DAS TIC

LibroMedia de 1.. Actividades e recursos correspondentes unidade.

46

UNIDADE 6. Como son as plantas


OBXECTIVOS CURRICULARES
b) Desenvolver hbitos de traballo individual e de equipo, de esforzo e de
responsabilidade no estudo, as como actitudes de confianza en si mesmo,
sentido crtico, iniciativa persoal, curiosidade, interese e creatividade na
aprendizaxe, e esprito emprendedor.
e) Coecer e utilizar de forma apropiada a lingua galega e a lingua castel, e
desenvolver hbitos de lectura en ambas as das linguas.

h) Coecer os aspectos fundamentais das Ciencias da Natureza, das Ciencias


Sociais, da Xeografa, da Historia e da Cultura con especial atencin aos
relacionados e vinculados con Galicia.
o) Coecer, apreciar e valorar as singulariades culturais, lingsticas, fsicas e
sociais de Galicia, salientando as mulleres e os homes que realizaron achegas
importantes cultura e sociedade galegas.

PUNTO DE PARTIDA DA UNIDADE

Enfoque da unidade. Os alumnos deben coecer e describir a vida das


plantas: a sa clasificacin, a sa fisioloxa e os beneficios que proporcionan.
A clasificacin de froitas e verduras nunha froitara permitir aos alumnos
reflexionar sobre a importancia dos vexetais para as persoas.

O que os alumnos xa coecen. Os alumnos xa saben diferenciar entre seres


vivos e entes sen vida e saben que as persoas comen froitas e verduras.

Previsin de dificultades. Os alumnos poden ter certas dificultades na


introducin de termos novos, como polpa ou talo. Tamn poden ter dbidas na
clasificacin dos froitos das rbores.

47

TEMPORALIZACIN: mes de marzo


CONTIDOS
CONTIDOS CURRICULARES DA ETAPA

CONTIDOS DA UNIDADE

BLOQUE 1. INICIACIN ACTIVIDADE


CIENTFICA

Utilizacin de diferentes fontes de informacin


(directas, libros).

Lectura de textos propios da rea.

Utilizacin das tecnoloxas da informacin e da


comunicacin para buscar, seleccionar
informacin, simular procesos e presentar
conclusins.

Procura, comprensin e organizacin de informacin a


partir de textos e imaxes sinxelos relacionados coas
plantas: funcins vitais, partes das plantas e
clasificacin.

Interpretacin, organizacin e relacin de debuxos e


fotografas para obter informacin sobre as plantas.

Explicacin oral e escrita de contidos traballados na


unidade.

Interpretacin e reelaboracin de informacins obtidas


de diferentes fontes para responder cuestins, realizar
actividades e elaborar pequenos proxectos.

Traballo individual e en grupo.

CONTIDOS
CONTIDOS CURRICULARES DA ETAPA

CONTIDOS DA UNIDADE

BLOQUE 3. OS SERES VIVOS

Luz, aire, auga e terra.

As plantas: A estrutura e fisioloxa das plantas.

As partes dunha planta.

As relacins entre os seres vivos.

Hbitos de respecto e coidado cara aos seres


vivos.

Grupos de plantas: plantas silvestres e plantas


cultivadas.

Interese, coidado e respecto polas plantas.

A utilidade das plantas e os beneficios que nos


proporcionan: alimentos, materiais e outros
produtos.

Descricin dos elementos que necesita unha planta


para vivir.

Definicin e explicacin do ciclo vital dunha planta.

Clasificacin das plantas atendendo ao grupo ao

CRITERIOS DE AVALIACIN CURRICULARES


B1-1. Obter informacin relevante sobre feitos ou
fenmenos previamente delimitados, facendo predicins
sobre sucesos naturais, integrando datos de observacin
directa e indirecta a partir da consulta de fontes directas e
indirectas e comunicando os resultados.
B1-3. Comunicar de forma oral e escrita os resultados
obtidos tras a realizacin de diversas experiencias,
presentndoos con apoios grficos.
B1-5. Realizar proxectos e presentar informes.

CRITERIOS DE AVALIACIN CURRICULARES


B3-1. Coecer a estrutura dos seres vivos: clulas, tecidos,
tipos, rganos, aparellos e sistemas: identificando as
principais caractersticas e funcins.
B3-2. Coecer diferentes niveis de clasificacin dos seres
vivos, atendendo s sas caractersticas e tipos.

48

que pertencen: cultivadas ou silvestres.

Identificacin dos froitos de diferentes plantas.

Clasificacin e diferenciacin de froitas e verduras.

Interese por aprender contidos novos e investigar


sobre eles.

49

BLOQUE 1. INICIACIN ACTIVIDADE CIENTFICA


CRITERIOS DE AVALIACIN
CURRICULARES
B1-1. Obter informacin relevante sobre
feitos ou fenmenos previamente
delimitados, facendo predicins sobre
sucesos naturais, integrando datos de
observacin directa e indirecta a partir da
consulta de fontes directas e indirectas e
os resultados.

INDICADORES DE LOGRO

ESTNDARES DE APRENDIZAXE
B1-1.1. Busca, selecciona e organiza informacin
concreta e relevante, analzaa, obtn conclusins,
reflexiona sobre o proceso seguido e comuncao
oralmente e/ou por escrito.

Busca, selecciona e organiza informacin a


partir de textos e imaxes para completar as
sas actividades e responder preguntas, e
comunica esa informacin oralmente e/ou
por escrito.

B1-3. Comunicar de forma oral e escrita


os resultados obtidos tras a realizacin
de diversas experiencias, presentndoos
con apoios grficos.

B1-3.1. Utiliza, de maneira adecuada, o vocabulario


correspondente a cada un dos bloques de contidos.

Utiliza o vocabulario adquirido sobre as


plantas nas sas exposicins e traballos da
clase.

B1-3.2. Expn oralmente, de forma clara e ordenada,


contidos relacionados coa rea, manifestando a
comprensin de textos orais e/ou escritos.

Expn de forma clara e ordenada contidos


que manifesten a comprensin dos textos
orais ou escritos relacionados coa unidade.

B1-5. Realizar proxectos e presentar


informes.

B1-5.2. Realiza un proxecto, traballando de forma


individual ou en equipo e presenta un informe,
utilizando soporte papel e/ou dixital, recollendo
informacin de diferentes fontes (directas, libros,
Internet), con distintos medios e comunicando de forma
oral a experiencia realizada, apoindose en imaxes e
textos escritos.

Realiza pequenos proxectos de investigacin


e reflexin sobre a clasificacin de froitas e
verduras seguindo as fases de: identificacin
do obxectivo, planificacin e elaboracin.

COMPETENCIAS

CL
AA

CL

CL
CMCT
AA
IE
CD

50

BLOQUE 3. OS SERES VIVOS


CRITERIOS DE AVALIACIN
CURRICULARES
B3-1. Coecer a estrutura dos seres
vivos: clulas, tecidos, tipos, rganos,
aparellos e sistemas: identificando as
principais caractersticas e funcins.
B3-2. Coecer diferentes niveis de
clasificacin dos seres vivos, atendendo
s sas caractersticas e tipos.

ESTNDARES DE APRENDIZAXE

INDICADORES DE LOGRO

B3-1.2. Identifica e describe a estrutura dos seres


vivos: clulas, tecidos, rganos, aparellos e sistemas,
identificando as principais caractersticas e funcins de
cada un deles.

B3-2.4. Observa directa e indirectamente, identifica


caractersticas e clasifica plantas.

Sinala as partes dunha planta. Explica o


ciclo vital dunha planta e os elementos
necesarios para realizar as sas funcins
vitais.
Describe as principais partes dunha planta e
explica a diferenza entre plantas silvestres e
cultivadas e os beneficios que as plantas lles
proporcionan s persoas.

COMPETENCIAS
CL
CMCT

CMCT

51

OUTROS ELEMENTOS DA PROGRAMACIN


MODELOS METODOLXICOS

ORIENTACINS
METODOLXICAS

PRINCIPIOS METODOLXICOS

AGRUPAMENTO

Modelo discursivo/expositivo.

Actividade e experimentacin.

Tarefas individuais.

Modelo experiencial.

Participacin.

Agrupamento flexible.

Obradoiros.

Motivacin.

Parellas.

Aprendizaxe cooperativa.

Personalizacin.

Pequeno grupo.

Traballo por tarefas.

Inclusin.

Gran grupo.

Traballo por proxectos.

Interaccin.

Grupo interclase.

Outros.

Significatividade.

Outros.

Funcionalidade.
Globalizacin.
Avaliacin formativa.
Outros.

52

PROCEDEMENTOS DE AVALIACIN

RECURSOS PARA
A AVALIACIN

INSTRUMENTOS PARA A AVALIACIN

SISTEMA DE CUALIFICACIN

Observacin directa do traballo diario.

Observacin directa.

Cualificacin cuantitativa:

Anlise e valoracin de tarefas


especialmente creadas para a avaliacin.

Elemento de diagnstico: rbrica da


unidade.

Valoracin cuantitativa do avance


individual (cualificacins).

Avaliacin de contidos, proba


correspondente unidade.

Valoracin cualitativa do avance


individual (anotacins e puntualizacins).

Avaliacin por competencias, proba


correspondente unidade.

Valoracin cuantitativa do avance


colectivo.

Outros documentos grficos ou textuais.

Valoracin cualitativa do avance


colectivo.
Outros.

Debates e intervencins.

Representacins e dramatizacins.

Cualificacin cualitativa: ter como clave


para o diagnstico a rbrica correspondente
unidade.

Elaboracins multimedia.

Probas de avaliacin por


competencias.

Observacin directa.

Proxectos persoais ou de grupo.

Outros.

MELLORA

OUTRAS MEDIDAS DE ATENCIN DIVERSIDADE

Programa de mellora do proxecto de


Ensinanza individualizada correspondente
unidade.

Programa de ampliacin do proxecto de Ensinanza individualizada correspondente


unidade.

Actividades de ampliacin propostas na gua didctica.

Actividades de reforzo propostas na gua


didctica.

LibroMedia de 1. curso de Educacin Primaria, actividades e recursos.

ENSINANZA
INDIVIDUALIZADA

TRABALLO
COOPERATIVO

Proba de avaliacin de contidos, cada


actividade cualificarase con 1 punto se se
resolveu correctamente. No caso de que a
resolucin non sexa errnea, pero sexa
incompleta ou falte algn elemento
esencial, pdese valorar con 0,5 puntos.
As, a cualificacin mxima da proba ser
de 10 puntos. A avaliacin inicial
cualificarase do mesmo xeito.

Proxecto correspondente ao segundo trimestre: O ficheiro dos animais. Proxecto social: Unha escola mis limpa.

53

ACTIVIDADES
COMPLEMENTARIAS

Actividades complementarias do material Recursos complementarios de 1. curso:

Programa plurilinge de Ciencias da Natureza: Plants.

Comprensin lectora. Leo e comprendo Plantas carnvoras (pxina 68).


Expresin oral e escrita. As calidades dos froitos (pxina 63); encrucillado sobre as partes dunha planta (pxina 70).
CONTIDOS
TRANSVERSAIS

Comunicacin audiovisual. A vida das plantas (pxina 61); as partes dunha planta (pxina 62); plantas silvestres e plantas cultivadas (pxina
64); a utilidade das plantas (pxina 66).
Emprendemento. Clasifico froitas e verduras (pxina 69).
Utilizacin das TIC. O froito da acieira (pxina 67).

Outras suxestins de lectura:


PLAN DE FOMENTO
DA LECTURA

PROXECTO
LINGSTICO

A nave dos libros 1.

Lecturas de aqu e de acol 1.

Expresar o que se observa nunha situacin da realidade, nunha ilustracin ou nunha pelcula.

Nomear a posicin e situacin dun obxecto no espazo en relacin cun punto de referencia.

Responder cuestins como:


Que acontece? Que pasa? Que fan?
Onde est?

EDUCACIN
EN VALORES

Valoracin da importancia de manter o equilibrio na natureza.

Interese por investigar e adquirir coecementos.

54

UTILIZACIN
DAS TIC

LibroMedia de 1.. Actividades e recursos correspondentes unidade.

55

UNIDADE 7. Coecemos os materiais


OBXECTIVOS CURRICULARES
b) Desenvolver hbitos de traballo individual e de equipo, de esforzo e de
responsabilidade no estudo, as como actitudes de confianza en si mesmo,
sentido crtico, iniciativa persoal, curiosidade, interese e creatividade na
aprendizaxe, e esprito emprendedor.

e) Coecer e utilizar de forma apropiada a lingua galega e a lingua castel, e


desenvolver hbitos de lectura en ambas as das linguas.
h) Coecer os aspectos fundamentais das Ciencias da Natureza, das Ciencias
Sociais, da Xeografa, da Historia e da Cultura con especial atencin aos
relacionados e vinculados con Galicia.

PUNTO DE PARTIDA DA UNIDADE

Enfoque da unidade. Os alumnos deben identificar e describir diferentes


materiais habituais e clasificar materiais segundo a sa orixe mineral, animal
ou vexetal. Deben valorar a importancia de reutilizar e reciclar os materiais
para protexer o medio natural. Finalmente, tern que reflexionar sobre os
cambios que experimenta a materia mediante un exercicio de observacin.

O que os alumnos xa coecen. Os alumnos xa saben que as persoas


obtemos alimentos e materiais das plantas.

Previsin de dificultades. Os alumnos poden ter certas dificultades para


diferenciar a orixe dos materiais ou o cambio de estado observable nos
materiais.

56

TEMPORALIZACIN: mes de abril


CONTIDOS
CONTIDOS CURRICULARES DA ETAPA
BLOQUE 1. INICIACIN ACTIVIDADE
CIENTFICA

Utilizacin de diferentes fontes de informacin


(directas, libros).

Lectura de textos propios da rea.

Utilizacin das tecnoloxas da informacin e da


comunicacin para buscar, seleccionar
informacin, simular procesos e presentar
conclusins.

Traballo individual e en grupo.

CONTIDOS DA UNIDADE

Procura, seleccin e organizacin de informacin a


partir de textos e imaxes sinxelos para completar as
sas actividades e responder preguntas.

Comprensin e interpretacin de debuxos e


fotografas para identificar, describir e clasificar o
contido do tema.

Interpretacin de informacins obtidas de diferentes


fontes para responder cuestins ou para levar a
cabo actividades ou proxectos.

Utilizacin correcta e precisa do vocabulario que


aparece na unidade.

Exposicin oral e escrita de datos para manifestar a


comprensin do contido da unidade.

Valoracin da informacin recollida nun texto ou un


enunciado e elaboracin dun proxecto sinxelo.

CRITERIOS DE AVALIACIN CURRICULARES


B1-1. Obter informacin relevante sobre feitos ou
fenmenos previamente delimitados, facendo predicins
sobre sucesos naturais, integrando datos de observacin
directa e indirecta a partir da consulta de fontes directas e
indirectas e comunicando os resultados.
B1-3. Comunicar de forma oral e escrita os resultados
obtidos tras a realizacin de diversas experiencias,
presentndoos con apoios grficos.
B1-5. Realizar proxectos e presentar informes.

57

CONTIDOS
CONTIDOS CURRICULARES DA ETAPA
BLOQUE 4. A MATERIA E ENERXA

Estudo e clasificacin de algns materiais


polas sas propiedades. Utilidade dalgns
avances, produtos e materiais para o progreso
da sociedade.
Planificacin e realizacin de experiencias
diversas para estudar as propiedades de
materiais de uso comn e o seu
comportamento ante a luz, o son, a calor, a
humidade e a electricidade.

CONTIDOS DA UNIDADE

Os materiais dos que estn feitos os obxectos:


cristal, madeira, plstico e metal.

Os contedores de reciclaxe e os seus residuos.

Identificacin e diferenciacin dos distintos tipos de


materiais.

Clasificacin dos materiais atendendo sa orixe:


animal, vexetal ou mineral.

Descricin das caractersticas dos materiais.

Observacin e descricin dos cambios producidos


na materia.

Definicin da importancia de reutilizar e reciclar


materiais para protexer o medio natural, e descricin
dalgunhas das formas de facelo.

Asuncin de compromisos para conservar os


bosques e promover o aforro do papel.

Actitudes de uso e consumo responsables e de


respecto polo medio natural.

CRITERIOS DE AVALIACIN CURRICULARES


B4-1. Estudar e clasificar materiais polas sas propiedades.
B4-3. Coecer leis bsicas que rexen fenmenos, como a
reflexin da luz, a transmisin da corrente elctrica, ou o
cambio de estado, as reaccins qumicas: a combustin, a
oxidacin e a fermentacin.

58

BLOQUE 1. INICIACIN ACTIVIDADE CIENTFICA


CRITERIOS DE AVALIACIN
CURRICULARES
B1-1. Obter informacin relevante sobre
feitos ou fenmenos previamente
delimitados, facendo predicins sobre
sucesos naturais, integrando datos de
observacin directa e indirecta a partir da
consulta de fontes directas e indirectas e
os resultados.

INDICADORES DE LOGRO

ESTNDARES DE APRENDIZAXE
B1-1.1. Busca, selecciona e organiza informacin
concreta e relevante, analzaa, obtn conclusins,
reflexiona sobre o proceso seguido e comuncao
oralmente e/ou por escrito.

Busca, selecciona e organiza informacin a


partir de textos e imaxes para completar as
sas actividades e responder preguntas, e
comunica esa informacin oralmente e/ou
por escrito.

B1-3. Comunicar de forma oral e escrita


os resultados obtidos tras a realizacin
de diversas experiencias, presentndoos
con apoios grficos.

B1-3.1. Utiliza, de maneira adecuada, o vocabulario


correspondente a cada un dos bloques de contidos.

Utiliza o vocabulario adquirido sobre os


materiais nas sas exposicins e traballos
da clase.

B1-3.2. Expn oralmente, de forma clara e ordenada,


contidos relacionados coa rea, manifestando a
comprensin de textos orais e/ou escritos.

Expn de forma clara e ordenada contidos


que manifesten a comprensin dos textos
orais ou escritos relacionados coa unidade.

B1-4. Traballar de forma cooperativa,


apreciando o coidado pola seguridade
propia e dos seus compaeiros,
coidando as ferramentas e facendo uso
adecuado dos materiais.

B1-4.4. Presenta os traballos de maneira ordenada,


clara e limpa, en soporte papel e dixital.

Coida a limpeza e a claridade hora de


escribir e resolver as actividades.

B1-5. Realizar proxectos e presentar


informes.

B1-5.2. Realiza un proxecto, traballando de forma


individual ou en equipo, e presenta un informe,
utilizando soporte papel e/ou dixital, recollendo
informacin de diferentes fontes (directas, libros,
Internet), con distintos medios e comunicando de forma
oral a experiencia realizada, apoindose en imaxes e
textos escritos.

COMPETENCIAS

CL
AA

CL

AA

Realiza pequenos proxectos de investigacin


e reflexin sobre os obxectos e os materiais
do medio seguindo as fases de:
identificacin do obxectivo, planificacin e
elaboracin.

CL
CMCT
AA
IE
CD

59

BLOQUE 4. MATERIA E ENERXA


CRITERIOS DE AVALIACIN
CURRICULARES
B4-1. Estudar e clasificar materiais polas
sas propiedades.

B4-3. Coecer leis bsicas que rexen


fenmenos, como a reflexin da luz, a
transmisin da corrente elctrica, ou o
cambio de estado, as reaccins
qumicas: a combustin, a oxidacin e a
fermentacin.

ESTNDARES DE APRENDIZAXE
B4-1.1. Observa, identifica, describe e clasifica algns
materiais polas sas propiedades (dureza, solubilidade,
estado de agregacin, condutividade trmica).

B4-3.2. Coece as leis bsicas que rexen o cambio de


estado, as reaccins qumicas: a combustin, a
oxidacin e a fermentacin.

INDICADORES DE LOGRO

Identifica e describe caractersticas dos


materiais. Clasifica materiais segundo a sa
orixe animal, vexetal ou mineral. Explica a
importancia de reutilizar e reciclar materiais
para protexer o medio natural e describe
formas de facelo. Mostra actitudes de uso e
consumo responsables.
Observa e describe cambios experimentados
por materiais cando rompen ou cando se
queiman.

COMPETENCIAS

CMCT
CSC

CMCT

60

OUTROS ELEMENTOS DA PROGRAMACIN


MODELOS METODOLXICOS

ORIENTACINS
METODOLXICAS

PRINCIPIOS METODOLXICOS

AGRUPAMENTO

Modelo discursivo/expositivo.

Actividade e experimentacin.

Tarefas individuais.

Modelo experiencial.

Participacin.

Agrupamento flexible.

Obradoiros.

Motivacin.

Parellas.

Aprendizaxe cooperativa.

Personalizacin.

Pequeno grupo.

Traballo por tarefas.

Inclusin.

Gran grupo.

Traballo por proxectos.

Interaccin.

Grupo interclase.

Outros.

Significatividade.

Outros.

Funcionalidade.
Globalizacin.
Avaliacin formativa.
Outros.

61

PROCEDEMENTOS DE AVALIACIN

RECURSOS PARA
A AVALIACIN

INSTRUMENTOS PARA A AVALIACIN

SISTEMA DE CUALIFICACIN

Observacin directa do traballo diario.

Observacin directa.

Cualificacin cuantitativa:

Anlise e valoracin de tarefas


especialmente creadas para a avaliacin.

Elemento de diagnstico: rbrica da


unidade.

Valoracin cuantitativa do avance


individual (cualificacins).

Avaliacin de contidos, proba


correspondente unidade.

Valoracin cualitativa do avance


individual (anotacins e puntualizacins).

Avaliacin por competencias, proba


correspondente unidade.

Valoracin cuantitativa do avance


colectivo.

Outros documentos grficos ou textuais.

Valoracin cualitativa do avance


colectivo.
Outros.

Debates e intervencins.

Representacins e dramatizacins.

Cualificacin cualitativa: ter como clave


para o diagnstico a rbrica correspondente
unidade.

Elaboracins multimedia.

Probas de avaliacin por


competencias.

Observacin directa.

Proxectos persoais ou de grupo.

Outros.

MELLORA

OUTRAS MEDIDAS DE ATENCIN DIVERSIDADE

Programa de mellora do proxecto de


Ensinanza individualizada correspondente
unidade.

Programa de ampliacin do proxecto de Ensinanza individualizada correspondente


unidade.

Actividades de ampliacin propostas na gua didctica.

Actividades de reforzo propostas na gua


didctica.

LibroMedia de 1. curso de Educacin Primaria, actividades e recursos.

ENSINANZA
INDIVIDUALIZADA

TRABALLO
COOPERATIVO

Proba de avaliacin de contidos, cada


actividade cualificarase con 1 punto se se
resolveu correctamente. No caso de que a
resolucin non sexa errnea, pero sexa
incompleta ou falte algn elemento
esencial, pdese valorar con 0,5 puntos.
As, a cualificacin mxima da proba ser
de 10 puntos. A avaliacin inicial
cualificarase do mesmo modo.

Proxecto correspondente ao terceiro trimestre: O lbum das familias. Proxecto social: Unha escola mis limpa.

62

ACTIVIDADES
COMPLEMENTARIAS

Actividades complementarias do material Recursos complementarios de 1. curso:

Programa plurilinge de Ciencias da Natureza: Materials.

Comprensin lectora. Leo e comprendo Conservemos os bosques! (pxina 78).


CONTIDOS
TRANSVERSAIS

Expresin oral e escrita. Obxectos do medio e materiais (pxina 73).


Comunicacin audiovisual. Materiais moi diversos (pxinas 74 e 75); reciclaxe (pxinas 76 e 81).
Emprendemento. Observo como cambian os materiais (pxina 79).

Outras suxestins de lectura:


PLAN DE FOMENTO
DA LECTURA

A nave dos libros 1.

Lecturas de aqu e de acol 1.

Relatar feitos pasados da historia persoal, familiar ou local.

PROXECTO
LINGSTICO

Responder cuestins como:

EDUCACIN
EN VALORES

Aforrar papel (pxina 78).

UTILIZACIN
DAS TIC

LibroMedia de 1.. Actividades e recursos correspondentes unidade.

Que pasou? Que fixo? Que fixeches?

63

UNIDADE 8. Utilizamos mquinas


OBXECTIVOS CURRICULARES
b) Desenvolver hbitos de traballo individual e de equipo, de esforzo e de
responsabilidade no estudo, as como actitudes de confianza en si mesmo,
sentido crtico, iniciativa persoal, curiosidade, interese e creatividade na
aprendizaxe, e esprito emprendedor.

e) Coecer e utilizar de forma apropiada a lingua galega e a lingua castel, e


desenvolver hbitos de lectura en ambas as das linguas.
h) Coecer os aspectos fundamentais das Ciencias da Natureza, das Ciencias
Sociais, da Xeografa, da Historia e da Cultura con especial atencin aos
relacionados e vinculados con Galicia.

PUNTO DE PARTIDA DA UNIDADE

Enfoque da unidade. Os alumnos deben diferenciar e identificar tipos de


mquinas segundo o nmero de pezas ou a maneira de accionalas. Tamn
deben valorar a utilidade das mquinas e facer un uso responsable delas.
Para reflexionar sobre iso proponse un proxecto de descricin de materiais e
identificacin de pezas de diversas mquinas.

O que os alumnos xa coecen. Os alumnos xa saben que as persoas


usamos mquinas que nos facilitan a nosa vida diaria e que teen diferentes
utilidades.

Previsin de dificultades. Os alumnos poden ter certas dificultades para


diferenciar o concepto de robot do de mquina.

64

TEMPORALIZACIN: mes de mayo


CONTIDOS
CONTIDOS CURRICULARES DA ETAPA
BLOQUE 1. INICIACIN ACTIVIDADE
CIENTFICA

Utilizacin de diferentes fontes de informacin


(directas, libros).

Lectura de textos propios da rea.

Utilizacin das tecnoloxas da informacin e da


comunicacin para buscar, seleccionar
informacin, simular procesos e presentar
conclusins.

Traballo individual e en grupo.

CONTIDOS DA UNIDADE

Procura, seleccin e organizacin de informacin a


partir de textos e imaxes sinxelos para completar as
actividades e responder preguntas.

Comprensin e interpretacin de debuxos, grficos e


fotografas para identificar, describir e clasificar o
contido do tema.

Interpretacin e reelaboracin de informacins


obtidas de diferentes fontes para responder a
cuestins ou para levar a cabo actividades ou
proxectos.

Utilizacin correcta e precisa do vocabulario que


aparece na unidade.

Exposicin oral e escrita de datos para manifestar a


comprensin do contido da unidade.

Emisin dun xuzo de valor tras a lectura dun texto


ou un enunciado e elaboracin dun proxecto sinxelo.

CRITERIOS DE AVALIACIN CURRICULARES


B1-1. Obter informacin relevante sobre feitos ou
fenmenos previamente delimitados, facendo predicins
sobre sucesos naturais, integrando datos de observacin
directa e indirecta a partir da consulta de fontes directas e
indirectas e comunicando os resultados.
B1-3. Comunicar de forma oral e escrita os resultados
obtidos tras a realizacin de diversas experiencias,
presentndoos con apoios grficos.
B1-5. Realizar proxectos e presentar informes.

65

CONTIDOS
CONTIDOS CURRICULARES DA ETAPA
BLOQUE 5. A TECNOLOXA, OBXECTOS E
MQUINAS

Mquinas e aparellos. Tipos de mquinas na


vida coti e a sa utilidade.

A ciencia: presente e futuro da sociedade.

Beneficios e riscos das tecnoloxas e produtos.

CONTIDOS DA UNIDADE

A utilidade e o uso das mquinas.

Tipos de mquinas e caractersticas.

O funcionamento das mquinas.

Identificacin e descricin das partes e as pezas


dunha mquina.

Descricin dos usos cotins e os beneficios que as


mquinas proporcionan na vida diaria das persoas.

Discriminacin entre mquinas simples e mquinas


compostas, dando exemplos de cada grupo e
explicando a sa funcin.

Diferenciacin entre as mquinas manuais e as


automticas, explicando como funciona cada unha.

Procura de informacin sobre o que a internet.

Uso responsable e seguro das mquinas


respectando as normas de seguridade.

Interese e curiosidade polas novas tecnoloxas.

Valoracin do perigo que pode entraar o uso dos


aparellos elctricos.

CRITERIOS DE AVALIACIN CURRICULARES


B5-1. Coecer os principios bsicos que rexen mquinas e
aparellos.

66

BLOQUE 1. INICIACIN ACTIVIDADE CIENTFICA


CRITERIOS DE AVALIACIN
CURRICULARES

ESTNDARES DE APRENDIZAXE

INDICADORES DE LOGRO

B1-1. Obter informacin relevante sobre


feitos ou fenmenos previamente
delimitados, facendo predicins sobre
sucesos naturais, integrando datos de
observacin directa e indirecta a partir da
consulta de fontes directas e indirectas,
e comunicando os resultados.

B1-1.1. Busca, selecciona e organiza informacin


concreta e relevante, analzaa, obtn conclusins,
reflexiona sobre o proceso seguido e comuncao
oralmente e/ou por escrito.

B1-3. Comunicar de forma oral e escrita


os resultados obtidos tras a realizacin
de diversas experiencias, presentndoos
con apoios grficos.

B1-3.1. Utiliza, de maneira adecuada, o vocabulario


correspondente a cada un dos bloques de contidos.

Utiliza o vocabulario adquirido sobre as


mquinas nas sas exposicins e traballos
da clase.

B1-3.2. Expn oralmente, de forma clara e ordenada,


contidos relacionados coa rea, manifestando a
comprensin de textos orais e/ou escritos.

Expn de forma clara e ordenada contidos


que manifesten a comprensin dos textos
orais ou escritos relacionados coa unidade.

B1-4. Traballar de forma cooperativa,


apreciando o coidado pola seguridade
propia e dos compaeiros, coidando as
ferramentas e facendo uso adecuado
dos materiais.

B1-4.4. Presenta os traballos de maneira ordenada,


clara e limpa, en soporte papel e dixital.

Coida a limpeza e a claridade hora de


escribir e resolver as actividades.

B1-5. Realizar proxectos e presentar


informes.

B1-5. 2. Realiza un proxecto, traballando de forma


individual ou en equipo, e presenta un informe,
utilizando soporte papel e/ou dixital, recollendo
informacin de diferentes fontes (directas, libros,
Internet), con distintos medios e comunicando de forma
oral a experiencia realizada, apoindose en imaxes e
textos escritos.

Busca, selecciona e organiza informacin a


partir de textos e imaxes para completar as
sas actividades e responder preguntas, e
comunica esa informacin oralmente e/ou
por escrito.

COMPETENCIAS

CL
AA

CL

AA

Realiza pequenos proxectos de investigacin


sobre a descricin das mquinas e
clasificacin de pezas seguindo as fases de
identificacin do obxectivo, planificacin e
elaboracin.

CL
CMCT
AA
IE
CD

67

BLOQUE 5. A TECNOLOXA, OBXECTOS E MQUINAS


CRITERIOS DE AVALIACIN
CURRICULARES
B5-1. Coecer os principios bsicos que rexen
mquinas e aparellos.

ESTNDARES DE APRENDIZAXE

INDICADORES DE LOGRO

B5-1.1. Identifica diferentes tipos de mquinas e


clasifcaas segundo o nmero de pezas, a
maneira de accionalas e a accin que realizan.

B5-1.2. Observa, identifica e describe algns


dos compoentes das mquinas.

B5-1.3. Observa e identifica algunha das


aplicacins das mquinas e aparellos, e a sa
utilidade para facilitar as actividades humanas.

Recoece e nomea diferentes mquinas do


seu medio, explica a diferenza entre
mquinas simples e mquinas compostas, e
entre mquinas manuais e mquinas
automticas e describe as caractersticas de
cada grupo.
Describe pezas e compoentes das
mquinas e diferencia as partes dun
ordenador.
Describe usos, aplicacins e beneficios das
mquinas na nosa vida coti. Mostra
actitudes de uso responsable das mquinas.

COMPETENCIAS

CMCT

CL
CMCT
CMCT
CSC

68

OUTROS ELEMENTOS DA PROGRAMACIN


MODELOS METODOLXICOS

ORIENTACINS
METODOLXICAS

PRINCIPIOS METODOLXICOS

AGRUPAMENTO

Modelo discursivo/expositivo.

Actividade e experimentacin.

Tarefas individuais.

Modelo experiencial.

Participacin.

Agrupamento flexible.

Obradoiros.

Motivacin.

Parellas.

Aprendizaxe cooperativa.

Personalizacin.

Pequeno grupo.

Traballo por tarefas.

Inclusin.

Gran grupo.

Traballo por proxectos.

Interaccin.

Grupo interclase.

Outros.

Significatividade.

Outros.

Funcionalidade.
Globalizacin.
Avaliacin formativa.
Outros.

69

PROCEDEMENTOS DE AVALIACIN
Observacin directa do traballo diario.
Anlise e valoracin de tarefas
especialmente creadas para a avaliacin.
Valoracin cuantitativa do avance
individual (cualificacins).

RECURSOS PARA
A AVALIACIN

Valoracin cualitativa do avance


individual (anotacins e puntualizacins).
Valoracin cuantitativa do avance
colectivo.
Valoracin cualitativa do avance
colectivo.
Outros.

INSTRUMENTOS PARA A AVALIACIN


Elemento de diagnstico: rbrica da
unidade.

SISTEMA DE CUALIFICACIN
Cualificacin cuantitativa:

Avaliacin de contidos, probas


correspondentes unidade.
Avaliacin por competencias, probas
correspondentes unidade.
Probas de avaliacin externa.
Outros documentos grficos ou textuais.
Debates e intervencins.

Representacins e dramatizacins.

Cualificacin cualitativa: ter como clave


para o diagnstico a rbrica correspondente
unidade.

Elaboracins multimedia.

Probas de avaliacin por


competencias.

Observacin directa.

Proxectos persoais ou de grupo.

Outros.

MELLORA

ENSINANZA
INDIVIDUALIZADA

TRABALLO
COOPERATIVO

Proba de avaliacin de contidos, cada


actividade cualificarase con 1 punto se se
resolveu correctamente. No caso de que a
resolucin non sexa errnea, pero sexa
incompleta ou falte algn elemento
esencial, pdese valorar con 0,5 puntos.
As, a cualificacin mxima da proba ser
de 10 puntos. A avaliacin inicial
cualificarase do mesmo modo.

OUTRAS MEDIDAS DE ATENCIN DIVERSIDADE

Programa de mellora do proxecto de


Ensinanza individualizada correspondente
unidade.

Programa de ampliacin do proxecto de Ensinanza individualizada correspondente


unidade.

Actividades de ampliacin propostas na gua didctica.

Actividades de reforzo propostas na gua


didctica.

LibroMedia de 1. curso de Educacin Primaria, actividades e recursos.

Proxecto de terceiro trimestre: O lbum das familias. Proxecto social: Unha escola mis limpa.

70

ACTIVIDADES
COMPLEMENTARIAS

Actividades complementarias do material Recursos complementarios de 1. curso.

Programa plurilinge de Ciencias da Natureza: The computer.

Comprensin lectora. Leo e comprendo Robots moi diferentes (pxina 88).


CONTIDOS
TRANSVERSAIS

Expresin oral e escrita. Enumeracin e descricin de mquinas (pxina 84); utilidades do ordenador (pxina 91).
Uso das TIC. Para que se utiliza o ordenador (pxina 87); Que a internet? (pxina 91).
Comunicacin audiovisual. Tipos de mquinas (pxina 84); o ordenador (pxinas 86, 87 e 91).

Outras suxestins de lectura


PLAN DE FOMENTO
DA LECTURA

A nave dos libros 1.

Lecturas de aqu e de acol 1.

Comprender ou expresar unha descricin complexa: identidade, forma, tamao, posicin, compoentes

PROXECTO
LINGSTICO

Responder cuestins como:

EDUCACIN
EN VALORES

As normas de seguridade de uso de aparellos (pxina 88).

UTILIZACIN
DAS TIC

LibroMedia de 1., actividades e recursos correspondentes unidade.

Como ? Como est? Onde est?

71

Proxecto cooperativo: Animais en perigo


OBXECTIVOS CURRICULARES
b) Desenvolver hbitos de traballo individual e de equipo, de esforzo e de
responsabilidade no estudo, as como actitudes de confianza en si mesmo,
sentido crtico, iniciativa persoal, curiosidade, interese e creatividade na
aprendizaxe, e esprito emprendedor.
e) Coecer e utilizar de forma apropiada a lingua galega e a lingua castel, e
desenvolver hbitos de lectura en ambas as das linguas.

h) Coecer os aspectos fundamentais das Ciencias da Natureza, das Ciencias


Sociais, da Xeografa, da Historia e da Cultura con especial atencin aos
relacionados e vinculados con Galicia.
l) Coecer e valorar os animais mis prximos ao ser humano e adoptar modos
de comportamento que favorezan o seu coidado.

PUNTO DE PARTIDA DA UNIDADE

Enfoque da unidade. Os alumnos teen que coecer algunhas causas da


extincin dos animais e as consecuencias e riscos que pode implicar. Teen
que identificar, describir, e clasificar animais para elaborar cooperativamente
un cmic sobre un animal en perigo de extincin. Este proxecto axudaraos a
levar prctica os coecementos adquiridos, a relacionar ideas con
coecementos previos e a reforzar hbitos de esforzo e traballo en equipo.

O que os alumnos xa coecen. Os alumnos xa identifican, describen e


clasifican animais dentro de diferentes grupos segundo a sa alimentacin, a
sa forma de reproducirse ou o medio no que viven.

Previsin de dificultades. Os alumnos poden ter dificultades para


comprender que a aparicin/desaparicin dunha especie poida supoer a
desaparicin doutra. Tamn poden ter dbidas ao clasificar animais e utilizar
termos que, anda que estudados e traballados anteriormente, positivo
reforzar, como a diferenza entre ovparos e vivparos.

72

TEMPORALIZACIN: mes de xuo


CONTIDOS
CONTIDOS CURRICULARES DA ETAPA
BLOQUE 1. INICIACIN ACTIVIDADE
CIENTFICA

Utilizacin de diferentes fontes de informacin


(directas, libros).

Lectura de textos propios da rea.

Utilizacin das tecnoloxas da informacin e da


comunicacin para buscar, seleccionar
informacin, simular procesos e presentar
conclusins.

Traballo individual e en grupo.

CONTIDOS DA UNIDADE

Procura, interpretacin e reelaboracin de


informacin obtida de diferentes fontes para poela
en comn cos compaeiros e levar a cabo proxectos
e completar fichas informativas.

Lectura e interpretacin de textos e grficos sobre


os animais e as causas e consecuencias da sa
extincin.

Expresin oral de contidos relacionados coa


unidade.

Uso correcto do vocabulario vinculado unidade


presente.

Traballo en equipo para elaborar un proxecto


comn, investigando e seguindo os pasos
propostos.

CRITERIOS DE AVALIACIN CURRICULARES


B1-1. Obter informacin relevante sobre feitos ou
fenmenos previamente delimitados, facendo predicins
sobre sucesos naturais, integrando datos de observacin
directa e indirecta a partir da consulta de fontes directas e
indirectas e comunicando os resultados.
B1-3. Comunicar de forma oral e escrita os resultados
obtidos tras a realizacin de diversas experiencias,
presentndoos con apoios grficos.
B1-5. Realizar proxectos e presentar informes.

Programacin Didctica de Aula de Ciencias de la Naturaleza. 1. de Educacin Primaria


73

CONTIDOS
CONTIDOS CURRICULARES DA ETAPA

CONTIDOS DA UNIDADE

BLOQUE 3. OS SERES VIVOS

Animais en perigo de extincin.

Organizacin interna dos seres vivos. Estrutura


dos seres vivos: clulas, tecidos: tipos;
rganos; aparellos e sistemas: principais
caractersticas e funcins.

Causas da extincin dos animais.

Investigacin sobre un animal en perigo de extincin


consultando a internet, revistas, guas de animais,
etc.

Os seres vivos: caractersticas, clasificacin e


tipos.

Descricin das caractersticas do animal en perigo


de extincin elixido, cubrindo unha ficha informativa.

Hbitos de respecto e coidado cara aos seres


vivos.

Uso de medios tecnolxicos para o estudo dos


seres vivos.

Elaboracin de forma cooperativa dun cmic que


explique a vida dun animal en perigo de extincin
para elaborar un libro entre toda a clase.

Definicin das formas de previr, reparar ou reducir


os danos no medio natural, sinalando propostas e
alternativas.

Explicacin das consecuencias que producen os


hbitos e a accin humana no medio natural,
valorando as condutas de respecto e coidado deste.

Mostra de actitudes de interese e respecto polo


traballo alleo.

Valoracin do traballo de grupo como medio para


alcanzar os obxectivos propostos e aprender dos
demais compaeiros.

Autoavaliar o traballo realizado, tanto de forma


individual coma de grupo.

CRITERIOS DE AVALIACIN CURRICULARES


B3-1. Coecer a estrutura dos seres vivos: clulas, tecidos,
tipos, rganos, aparellos e sistemas, identificando as
principais caractersticas e funcins.
B3-3. Coecer as caractersticas e compoentes dun
ecosistema.
B3-4. Usar medios tecnolxicos, respectando as normas de
uso, de seguridade e de mantemento dos instrumentos de
observacin dos materiais de traballo, mostrando interese
pola observacin e o estudo rigoroso de todos os seres
vivos, e hbitos de respecto e coidado cara aos seres vivos.

Programacin Didctica de Aula de Ciencias de la Naturaleza. 1. de Educacin Primaria


74

BLOQUE 1. INICIACIN ACTIVIDADE CIENTFICA


CRITERIOS DE AVALIACIN
CURRICULARES
B1-1. Obter informacin relevante sobre
feitos ou fenmenos previamente
delimitados, facendo predicins sobre
sucesos naturais, integrando datos de
observacin directa e indirecta a partir da
consulta de fontes directas e indirectas e
os resultados.

INDICADORES DE LOGRO

ESTNDARES DE APRENDIZAXE
B1-1.1. Busca, selecciona e organiza informacin
concreta e relevante, analzaa, obtn conclusins,
reflexiona sobre o proceso seguido e comuncao
oralmente e/ou por escrito.

Busca, selecciona e organiza informacin a


partir de textos e imaxes para completar as
sas actividades e responder preguntas, e
comunica esa informacin oralmente e/ou
por escrito.

COMPETENCIAS

CL
AA

B1-3. Comunicar de forma oral e escrita


os resultados obtidos tras a realizacin
de diversas experiencias, presentndoos
con apoios grficos.

B1-3.1. Utiliza, de maneira adecuada, o vocabulario


correspondente a cada un dos bloques de contidos.

Utiliza o vocabulario adquirido sobre os


animais nas sas exposicins e traballos da
clase.

B1-3.2. Expn oralmente, de forma clara e ordenada,


contidos relacionados coa rea, manifestando a
comprensin de textos orais e/ou escritos.

Expn oralmente de forma clara e ordenada


contidos que manifesten a comprensin dos
textos orais ou escritos relacionados coa
unidade.

CL

B1-5. Realizar proxectos e presentar


informes.

B1-5.2. Realiza un proxecto, traballando de forma


individual ou en equipo, e presenta un informe,
utilizando soporte papel e/ou dixital, recollendo
informacin de diferentes fontes (directas, libros,
Internet), con distintos medios e comunicando de forma
oral a experiencia realizada, apoindose en imaxes e
textos escritos.

Realiza pequenos proxectos de investigacin


de forma cooperativa sobre as causas e
consecuencias da desaparicin de especies;
sigue as fases de identificacin do obxectivo,
planificacin e elaboracin final dun cmic
cuxo protagonista sexa un animal en perigo
de extincin.

CMCT
CL
AA
IE
CD

Programacin Didctica de Aula de Ciencias de la Naturaleza. 1. de Educacin Primaria


75

BLOQUE 3. OS SERES VIVOS


CRITERIOS DE AVALIACIN
CURRICULARES
B3-1. Coecer a estrutura dos seres
vivos: clulas, tecidos, tipos, rganos,
aparellos e sistemas: identificando as
principais caractersticas e funcins.

ESTNDARES DE APRENDIZAXE

INDICADORES DE LOGRO

B3-1.2. Identifica e describe a estrutura dos seres


vivos: clulas, tecidos, rganos, aparellos e sistemas,
identificando as principais caractersticas e funcins de
cada un deles.

B3-2.1. Observa e identifica as caractersticas e


clasifica os seres vivos: Reino animal. Reino das
plantas. Reino dos fungos. Outros reinos.

Coece e describe as caractersticas


principais dos seres vivos atendendo aos
seus atributos fsicos e sa forma de
alimentarse e reproducirse.

B3-2.3. Observa, directa e indirectamente, identifica


caractersticas e clasifica animais vertebrados.

Describe animais vertebrados atendendo s


sas caractersticas fsicas; clasifica animais
atendendo sa alimentacin e sa forma
de reproducin.

B3-3. Coecer as caractersticas e os


compoentes dun ecosistema.

B3-3.2. Identifica e explica algunhas das causas da


extincin de especies.

Identifica e explica causas da extincin


dunha especie como consecuencia da
aparicin/desaparicin doutra.

B3-4. Usar medios tecnolxicos,


respectando as normas de uso, de
seguridade e de mantemento dos
instrumentos de observacin dos
materiais de traballo, mostrando interese
pola observacin e o estudo rigoroso de
todos os seres vivos, e hbitos de
respecto e coidado cara aos seres vivos.

B3-4.1. Mostra condutas de respecto e coidado cara


aos seres vivos.

B3-2. Coecer diferentes niveis de


clasificacin dos seres vivos, atendendo
s sas caractersticas e aos seus tipos.

Identifica, describe caractersticas e clasifica


animais dentro dun grupo segundo a sa
alimentacin, a sa forma de reproducirse ou
o medio no que viven. Describe
caractersticas dos grupos.

COMPETENCIAS

CL
CMCT

CMCT

CMCT

Mostra condutas, observables no medio da


aula, de respecto e coidado cara aos seres
vivos.
CMCT
CSC

Programacin Didctica de Aula de Ciencias de la Naturaleza. 1. de Educacin Primaria


76

OUTROS ELEMENTOS DA PROGRAMACIN


MODELOS METODOLXICOS

ORIENTACINS
METODOLXICAS

PRINCIPIOS METODOLXICOS

AGRUPAMENTO

Modelo discursivo/expositivo.

Actividade e experimentacin.

Tarefas individuais.

Modelo experiencial.

Participacin.

Agrupamento flexible.

Obradoiros.

Motivacin.

Parellas.

Aprendizaxe cooperativa.

Personalizacin.

Pequeno grupo.

Traballo por tarefas.

Inclusin.

Gran grupo.

Traballo por proxectos.

Interaccin.

Grupo interclase.

Outros.

Significatividade.

Outros.

Funcionalidade.
Globalizacin.
Avaliacin formativa.
Outros.

Programacin Didctica de Aula de Ciencias de la Naturaleza. 1. de Educacin Primaria


77

PROCEDEMENTOS DE AVALIACIN

RECURSOS PARA
A AVALIACIN

INSTRUMENTOS PARA A AVALIACIN

SISTEMA DE CUALIFICACIN

Observacin directa do traballo diario.

Observacin directa.

Cualificacin cuantitativa:

Anlise e valoracin de tarefas


especialmente creadas para a avaliacin.

Elemento de diagnstico: rbrica da


unidade.

Valoracin cuantitativa do avance


individual (cualificacins).

Avaliacin de contidos, proba


correspondente unidade.

Valoracin cualitativa do avance


individual (anotacins e puntualizacins).

Avaliacin por competencias, proba


correspondente unidade.

Valoracin cuantitativa do avance


colectivo.

Outros documentos grficos ou textuais.

Valoracin cualitativa do avance


colectivo.
Outros.

Debates e intervencins.

Representacins e dramatizacins.

Cualificacin cualitativa: ter como clave


para o diagnstico a rbrica correspondente
unidade.

Elaboracins multimedia.

Probas de avaliacin por


competencias.

Observacin directa.

Proxectos persoais ou de grupo.

Outros.

MELLORA

OUTRAS MEDIDAS DE ATENCIN DIVERSIDADE

Programa de mellora do proxecto de


Ensinanza individualizada correspondente
unidade.

Programa de ampliacin do proxecto de Ensinanza individualizada correspondente


unidade.

Actividades de ampliacin propostas na gua didctica.

Actividades de reforzo propostas na gua


didctica.

LibroMedia de 1. curso de Educacin Primaria, actividades e recursos.

ENSINANZA
INDIVIDUALIZADA

TRABALLO
COOPERATIVO

Proba de avaliacin de contidos, cada


actividade cualificarase con 1 punto se se
resolveu correctamente. No caso de que a
resolucin non sexa errnea, pero sexa
incompleta ou falte algn elemento
esencial, pdese valorar con 0,5 puntos.
As, a cualificacin mxima da proba ser
de 10 puntos. A avaliacin inicial
cualificarase do mesmo modo.

Proxecto correspondente ao terceiro trimestre: O lbum das familias. Proxecto social: Unha escola mis limpa.

Programacin Didctica de Aula de Ciencias de la Naturaleza. 1. de Educacin Primaria


78

Comprensin lectora. Texto de inicio da unidade (pxina 92); cmic (pxina 93).
Expresin oral e escrita. Ficha sobre un animal en perigo de extincin (pxina 96).
CONTIDOS
TRANSVERSAIS

Comunicacin audiovisual. Animais en perigo (pxina 95).


Emprendemento. Elaboracin dun cmic sobre un animal en perigo de extincin (pxina 93).
Uso das TIC. Buscar informacin na internet sobre animais en perigo de extincin

Outras suxestins de lectura:


PLAN DE FOMENTO
DA LECTURA

A nave dos libros 1.

Lecturas de aqu e de acol 1.

Pedir e dar explicacins sobre algo que se dixo.

PROXECTO
LINGSTICO

Responder cuestins como:

EDUCACIN
EN VALORES

Compromiso persoal coa proteccin dos animais en perigo de extincin.

UTILIZACIN
DAS TIC

LibroMedia de 1.. Actividades e recursos correspondentes unidade.

Que dis? Que dixeches? Por que o dis?

Programacin Didctica de Aula de Ciencias de la Naturaleza. 1. de Educacin Primaria


79

You might also like