SKRIPTA IZ PROGRAMIRANJA

Prva parcijala
(Sva mogua pitanja )

Dejan Luki

1. Objasni ta znai programski jezik vieg nivoa i navedi primjere najpoznatijih od njih ?
Programski jezici vieg nivoa (high level languanges) omoguavaju kratko, brzo programiranjesloenih
operacija nad sloenim tipovima podataka tj primjenu algoritama nad podatcima. Primitivne
operacije jezika vieg nivoa koje pretstavljaju jednu instrukciju esto na jezicima nieg nivoa
zahtijevaju puno koraka za svoje izvrenje. Osnovni programski jezici vieg nivoa: Fortran, Cobol,
Algol, Pascal, Basic, SQL, Java, C++, Visual Basic, C#.

2. Objasni pojam izvorni kod, kompajler, asembler?

U procesu kompajliranja programa (predstavljenog kao proces prevoenja), izvorni program visokog
nivoa (high level source program) je transformiran u assembly jezik i onda se assembly jezik prevodi
u mainski kod za ciljanu mainu od strane asemblera. Ovi prijevodi se odvijaju u compile vremenu i
assembly vremenu. Rezultirajui objektni program (resulting object program) moe biti povezan sa
drugim objektnim programima u link vremenu. Povezani program, obino pohranjen na disku, je
uneen u glavnu memoriju u load vremenu, i izvren od strane CPU-a u run vremenu.

3. ta je operativni sistem i koja je njegova uloga?

Operativni sistem je integrisana grupa programa koji kontroliu i podravaju operacije kompjuterskog
sistema dok se izvravaju aplikativni programi korisnika.To jek olekcija programa koja omogucava
rad, komunikaciju i upravljanje hardverskim komponentama. Obezbjeuju user interface za
korisnike programe : Windows, Linux, Unix, SU, HP, IBM.

4. Algoritmi definicija, vrste i nain grafikog prikaza?

Algoritam je konacani redoslijed operatora, elementarnih obrada i pravila o njihovoj primjeni u cilju
dobijanjarjesenja nekog problema. Uslovi koje algoritam mora zadovoljiti su: definiranost
(jednoznacnost) konanost i rezulat. Tri algoritamske strukture: linijska razgranata i ciklina. Postoje
razliite mogunosti za predstavljanje algoritma ali se on najee prestavlja pod imenom dijagram
toka
-

terminator

unoenje podataka

izdavanje podataka

obrada podataka

odluka

povezivanje dijagramskih koraka

5. Pojam i sadraj IDE?

IDE sadri sedee komponente: editor teksta, kontrola sintakse, editor resursa, biblioteke, compiler,
debbuger, testiranje i optimizaciju, pakovanje, instalacija i izrada Help-a. Svi programi zajedno ine
IDE. Visual Studio u principu izvorni kod se moze pisati u bilo kom programu za ureivanje teksta. Te
programske cjeline poznatije su pod nazivom integralno razvojno okruenje (engl. IDE)
6. Kompajler, asembler, mainski jezik definicija pojmova ?
U procesu kompajliranja programa (predstavljenog kao proces prevoenja), izvorni program visokog
nivoa (high level source program) je transformiran u assembly jezik i onda se assembly jezik prevodi
u mainski kod za ciljanu mainu od strane asemblera. Ovi prijevodi se odvijaju u compile vremenu i
assembly vremenu. Rezultirajui objektni program (resulting object program) moe biti povezan sa
drugim objektnim programima u link vremenu. Povezani program, obino pohranjen na disku, je
uneen u glavnu memoriju u load vremenu, i izvren od strane CPU-a u run vremenu.

7. Osnovne prednosti Fortrana u odnosu na druge jezike viseg nivoa.

Jednostavnost, efikasnost, ugraene funkcije, prilagodljiv format, rasprostranjenost, programske
biblioteke, povezanost sa Matlab-om, ansys-om, paralelno programiranje, dokumentacija.
8. Koraci (postupak) u stvaranju konzolnog programa u Visual IDE?
Izbor tipa podataka, imenovanje projekta, dodavanje file-a za izvorni kod, pisanje programa,
kompajliranje, izvrenje i optimizacija.
9. Objasni ta je potrebno (koji programski alati)za razvoj programske aplikacije?
Program napisan u Fortranu se sastoji od jedne ili vise programskih jedinica. Programske jedinice su:
glavni program (main program) i programske procedure (function and subroutine), modul i block
data.
Glavni program (main)
[PROGRAM ime]
[specifikacioni dijelovi]
[izvrni dijelovi]
[contains-dijelovi internog potprograma]
END[PROGRAM ime]
10. ta je iterativna programska struktura, navedi primjer?
Razlikujemo dvije vrste itereativnih struktura: - obina DO petlja. Do WHILE petlja. DO petelju
koristimo kada znamo broj ponavljanjanekih isntrukcija. DO WHILE petlja se izvodi sve dok je
zadovoljen logiki izraz u zagradi; DO WHILE (uslov); Naredba N ..... ; End DO.

11. Objasni i grafiki prikai IF BLOK konstrukciju?

Je blokovska struktura jer sadri jedan blok instrukcija ako je uslov taan i drugi blok kada je uslov
testa netaan.
IF(uslov testa)THEN
Blok naredbi ako je taan uslov testa
ELSE
Blok naredbi ako uslov testa nije taan

END IF

12. Koji su osnovni tipovi podataka u Fortranui kako se isti deklariu?

U Fortranu postoji 6 sutinskih tipova podataka oni se mogu podijeliti u dvije kategorije: numerike i
nenumerike. Numeriki tipovi podataka su: integer, real, double precision i complex. Nenumeriki
podatci su: character(karakteri) and logical (logike) konstante.

13. Objasni i grafiki prikai select case konstrukciju!

Jednostavnije oblik rjesanjava problema visestruke alternative je metoda odabira slucaja (select
case). Otvoreno je nekoliko alternativa ali se samo jedna moze izvrsiti. Nakon ovog niza izvrsenih
instrukcija ide se na kraj strukture.

14. Objasni sta je subrotina kada se primjenjuje i kako se deklarie?

Naredba SUBROUTINE je organizacijska naredba i slui za definiranje potprograma. Unutar jedne
programske cjeline (programske cjeline su podijeljene naredbom END), naredba Subroutine mora biti
prva naredba i moe se pjaviti samo jednom. Potprogrami pretstavljaju nezavisne cjeline u kojima
mora postojati bar jedna izvrna naredba RETURN koja osigurava povrat na izvrne naredbe iza
poziva potprograma u pozivajucoj programskoj cjelini. Argumenti se izmeu pozivajue programske
cjeline i potprograma prenose na dva naina: preko liste argumenata koja mora biti identina po
redoslijedu i tipovima u naredbama SUBROUTINE I CALL, te preko naredbe COMMON. Opi oblik
naredbe je sledei:
SUBROUTINE ime [ (argument [ , argument] ) ]

15. Objasni pojam ciklina struktura (petlja) i navedi primjer primjene?

Algoritamski koraci se ponavljaju vie puta. Ako je broj ponavljanja dijela algoritma poznat unaprijed
struktura je konstantna (brojaki ciklus - DO petlja). Ako broj ponavljanja nije poznat unaprijed nego
zavisi od ispunjenosti nekog uslova struktura je promjenjiva (uslovni ciklus - DO WHILE petlja).
16. Objasni ta znai deklarisanje i navedi primjer deklarisanja matrice i niza realnih brojeva?
Deklarisanje specifira varijabilnu dimenziju: identifikator, tip i ostale aspekte a u cilju oglaavanja,
postojanja varijable i funkcije.
17. Objasni pojam Logiko grananj i navedi primer
Kod logikog grananja redom se ispituju logiki uvjeti, ako uvjet nije ispunjen (vrijednost la), prelazi
se na ispitivanje sljedeeg uvjeta u nizu. Izvrava se blok naredbi iza onog logikog uvjeta ija je
vrijednost istina, a nakon toga se nastavlja sa prvom naredbom iza rezervirane rijei EndIf. Ako niti
jedan od uvjeta u nizu nije istinit, izvrava se blok naredbi iza rezervirane rijei Else (ako postoji) i
nakon toga se nastavlja s prvom naredbom iza rezervirane rijei EndIf.
Na primjer IF naredba predvia izvrenje jedne naredbe koja se nalazi u istoj liniji ako je testiranje
tano. Oblik ove naredbe je:
IF (usiov testiranja) naredba za izvrenje ako je tvrdnja tana
Uslov testiranja je uporeivanje dva izraza (npr. uporeivanje varijable sa konstantom tako daje
mogui odgovor: istina(.TRUE.) ili la(.FALSE) ).
Ako je tvrdnja tana (.TRUE.), raunar izvrava naredbu koja se nalazi u istoj liniji sa IF naredbom a
zatim prelazi u narednu liniju. Ako tvrdnja nije tana (.FALSE.) raunar odmah prelazi u narednu liniju.