You are on page 1of 6

NH YN THNH

Nguyn Duy Hin


Yn thnh l mt lng c nm ven sng Hng, c quc l 32 Ba V Sn Ty
H Ni i qua.
Ni y c ngi nh c c gi theo tn Yn Thnh t xa n nay (ngoi ra
nh khng c tn gi no khc).
Yn Thnh xa l lng Chn L thuc tng Cam Gi Thnh, huyn Phc Lc, ph
Qung Oai, trn Sn Ty.
Trc Cch mng thng Tm nm 1945, Yn Thnh thuc tng Cam Gi Thnh.
Sau cch mng thng Tm nm 1945, Yn Thnh thuc x ng Lm.
Sau nhng nm 1950, Yn Thnh c chia tch lm 2 thn: Yn Thnh 1 thuc x
ng Lm, Yn Thnh 2 thuc x Vin Sn, th x Sn Ty, tnh H Ty.
Nm 2002, thc hin N s 66/KT, tnh H Ty iu chnh a gii hnh chnh,
thn Yn Thnh c tch khi x Vin Sn thnh lp phng Ph Thnh, th x
Sn Ty, thnh ph H Ni.
Cn c vo Thn Ph v cc ti liu thnh vn cn lu gi li nh lng Yn
Thnh cng nh cc truyn thuyt, hi c ca nhn dn Yn Thnh th nh lng
Yn Thnh c t nhng ngy u dng nc ca cha ng ta.
Ti ch xin c tm tt ngn gn v s tch ca cc v c thnh Thnh Hong
nh nh sau:
Vo thi vua Hng Vng th 18 l Hng Du vng, chu Cu Giang, huyn
An Lo, ph Kim Mn c ng o Cng l mt v quan vn v ton ti, lm tng
trng Hoan Chu, ri n Hnh to thng th. ng c cng nh thng gic
ng Hi. ng ly b h Nguyn ngi huyn Kim Bng.
By gi t nc bnh yn, hai ng b ngi trn gc cao ca thnh ng Hi xem
nc bin trn vo th c 5 qu trng trng tinh nh ngc tri n trc mt phu
nhn. B vt ly vo vt o, khng ng trng v pht ra ting n ln v ta mi
1

thm ngt. T phu nhn c thai ri sinh ra mt bc 5 ngi con trai khi ng
tun t.
Lc 7 tui, nm anh em thng minh khc ngi, c bit rt gii v sng nc,
trong gii hn c l Bch Hc (ngi con th ba ca o Cng).
Nm 16 tui, phu nhn qua i. Nm anh em vo kinh d thi tuyn chn ngi ti
gip vua tr nc. Nh vua thy nm ngi th hin ng ng ho kit th v
cng mng r lin m tic ln, lin phong cho Bch Hc chc Nam Long trng
lnh - Quyn xung hoa Trung t quc th lnh hu, qun l 50 thy thn. Bn
ngi cn li lm Long tng cai tr cc phng.
Hng Du vng cao tui nhng khng c con trai ni ngi, ngi con r l
Tn Vin Sn thnh ph chnh hn mi nm t nc thanh bnh, thnh vng.
Khi nghe vua Hng mun nhng ngi cho con r, bn gic phng bc em 30
vn qun sang xm lc nc ta. Hng Du vng lin phong cho Tn Vin Sn
lm tng lnh ch huy, thng lnh 50 v Sn thnh nh o qun b mt trn
Hng Tuyn Cao Bng. Bch Hc lm To ch huy 50 thy thn chn nh
thy binh gic trn sng ln. Trn y hai ngi lp cng ln, ph tan qun gic
phng Bc xm lc. Khi qun tip vin ca phng Bc sang, Tn Vin v Bch
Hc li thng lnh qun dn c nc nh ui ngoi bang ra khi b ci. Mt
thng sau Hng Chu c gic cp ni ln, vua Hng li c Bch Hc cm qun
dp gic, bt c tng gic l Trung Dng. T t nc bnh yn.
Sau khi dp qun ngoi xm, Bch Hc c vua phong lm Th lnh khm sai
thng quc trung thnh i vng, cho trn th t Phong Chu.
Nhn chc xong, ngi xin c cng cc em i thm cnh p non sng t nc,
tm ni thnh a lp hnh cung. Chnh cung Bch Hc hin nay cn th v
tr ng ba sng. Sn Nam l hnh cung th hai, vng Tam Hip l hnh cung th
ba.
Sau khi cc ngi mt, Bch Hc c nh vua ban sc phong lm Tam Giang Bch
Hc Thng ng Phc thn, cc em ngi ty theo cng trng tng ngi m
phong m t; v nhn dn 182 hnh cung ln nh lp n th, hng la mun
i khng dt.
2

Nguyn xa Yn Thnh c khi im t rt sm, song tri qua thi gian v bin c
lch s, ngi nh xa phi di di vo v tr khun vin di tch hin nay.
Cc c cao nin trong lng k li nh Yn Thnh cng nh bao ngi nh khc ca
lng qu Vit Nam. nh c ta lc mt v tr rt p, pha trc c khng gian
thong ng nm trn b sng Hng pha ngoi i H. Lc y dng chy sng
Hng cn tt ngoi xa, hai bn b sng l bi du. Ma xun n, hai bn b chy
di l bi ng xanh mt. Trong khun vin nh l nhng cy c th, c cy a
xanh c hng trm nm tui, c cy go nm n su ngi giang tay vng quanh
khng ht. Hng nm ma hoa n, hoa go rng xung sn nh rc, bn trn l
nhng n so, n qu v nhng n chim bay ln, nhy nht trn cnh.
Cc c cao nin trong lng cn k li rng, Yn Thnh xa lm ngh lm sn khai
thc tre g, na trn mn ngc ri ng b xui sng Hng v. Khi b cn xa
nhn thy ngn cy go ca lng, mi ngi u ly lm mc a b vo
bn.
nh Yn Thnh xa c b dy lch s v phong cnh thin nhin tht p.
Hin nh cn gi c mt s honh phi cu i c. Ni bt l bc honh phi c
bn ch Hn nh sau: (Thnh cung vn tu - c thnh hin linh mun
i). i cu i: hun cng quc c dn bch
thn nguyn t; Tinh sng t thin danh ti s vn c
anh thanh. Tm dch: cng lao ca cc c Thnh cn mi vi t nc, c ta
sng mi lng dn, gi mi vic th cng cc ngi cng cc bc thnh thn; tinh
thn ca cc c Thnh ta sng cng tri, tn tui cc Thnh lu truyn trrong
lch s, vn c li danh ting ti ba ho kit.
L hi c truyn ca lng Yn Thnh c m vo dp ma Xun, t ngy mng 3
n ngy mng 6 thng 3 m lch hng nm.
Phn L:
Theo l lng, chun b cho vic m hi t l cc v Thnh Hong, dn lng phi
hp trc hng thng, thnh lp ban t chc l hi, phn cng cho cc gia nh
trong lng chun b l vt. c bit cc gia nh c lng c ra cy rung cng
chn nui phc v cho l hi th c dn lng xem xt tuyn chn rt kht khe.
3

Cc l vt phi t tiu chun m l lng quy nh. Nu khng , khng ng


quy nh dn lng s pht.
Ngy mng 3 thng 3 m lch l ngy m cng nh, bao si, v sinh khun vin,
treo c T Quc v c thn t trong nh ra ng.
Ngy mng 4 thng 3 l ngy dn lng t chc ly nc t gia dng sng Hng
lm l Mc dc, sau thay m o mi cho cc Ngi. Mi th tc lm xong,
dn lng t chc T co.
Ngy mng 5 thng 3 l ngy chnh t, lng t chc rc l t nh ng ch t ra
nh dng ln cc v Thnh Hong. L gm mt mm xi, mt con g sng thin.
Tt c u c lm chn v c trang tr rt p, thm vo c bnh tri c
lm rt cn thn, t vic chn go n k thut lm bnh u phi chn lc tinh
khit, m bo bnh phi trng nn, thm, do.
Hoc c nm thay cho xi g l mt con ln. Ln t ny theo l lng c tuyn
chn theo lt bu ch t. ng no c nhn dn bu lm ch t l mt vinh d
ln, c thay mt nhn dn la chn ging (trn di 10kg) em v nui t 9 n
10 thng chun b cho ngy l hi.
Ln c nui phi l ln , en tuyn, mm ngn, mp bnh, ui b da, ym c
chy di, chn mng hi, tai l mt. Trong thi gian nui chung phi sch s,
thong mt, thc n phi sch s, nu chn, cht v cho n no u n.
n ngy tic, dn lng sm mt ci to, p, sn mu , sau khi ln c tm ra
sch s ri cho vo trong ci, sau t chc rc ra nh lng. i cng on rc
c trng dong c m, c phng bt m, kn, so nh nhc vang rn.
Sau khi ln c rc v v nh, c dn lng xem xt thng pht. Nu ln
bo p, khe mnh, cn i, nng t 100kg tr ln, th ngi nui s c dn
lng thng khuyn khch mt khn nhiu . Nu ln c khim khuyt hoc cha
t mc trng lng quy nh th s b dn lng pht v, phi t l vi Thnh
Hong lng.
Sau khi ln c bnh xt, dn lng gi y l Ln th hay cn gi l Ln anh
ri t chc t l.
4

Ngy mng 6 thng 3 l ngy ng ca nh v thng bo ct c ngi bin l cc


k trong nm tip theo.
Phn Hi:
Trong dp dn lng t chc l hi, c cc tr vui nh bi tri sng Hng, ko co,
chi g, chi t tm im, c ngi, bt mt p niu. Vn ha vn ngh ca lng
c t chc vo m mng 3 thng 3 m lch.
Ngoi L hi lng u nm, ngy mng 5 thng 11 m lch hng nm l ngy tic
bnh dy. Trong tic ny, dn lng chia lm hai gip t chc thi lm bnh, xem
gip no chn c go tt, gi bnh gii, m bo bnh thm, ngon, do. Gip
no hn th c dn lng thng. y c coi l nim vinh d vi lng. Tic
bnh dy chnh l ngy l, ngy tic dn lng cu Phc, cu Lc, cu cho ma
thun gi ha, ma mng bi thu.
Ngoi ra, cc ngy ha ca cc c thnh v cc ngy tun tit, dn lng lm l ra
nh, th hin s tn vinh, knh tin v phng s cc v Thnh Hong lng.
nh Yn Thnh th cc v thnh Hong lng. Trong i sng tm linh ca nhn
dn, cc v Thnh Hong c v tr c bit quan trng. T tin, ng cha ta tn
trng th phng cc v thn l ngi m u cho qu trnh u tranh bn b
chin thng k th xm lc, bo v b ci t nc t nhng bui u dng nc
v gi nc. Bn cnh cuc sng i thng ca ngi dn, cc v Thnh Hong
cn c xem nh l cc bc thy t dy dn trng du cy la, m trng dy
ch, cha bnh, gio dc thun phong m tc cho nhn dn, to ra nim hng say
lao ng sn xut hun c tinh thn, hng say xy dng cho qu hng ngy
thm giu p.
Cc di vt c trong di tch nh Yn thnh hin cn gi c kh phong ph v y
nh Long ngai, Hng n, honh phi cu i v cc t kh
Ti liu tham kho cho bi vit:
L lch di tch nh Yn Thnh do S Vn ha thng tin H Ty n hnh

ng Lm, thng 11 nm 2015


5

Tc gi l con dn ca qu hng Yn thnh


NDH

You might also like